’Brian Wilson is dé man’ Beach Boy grootste popartiest ooit in Groninger Oosterpoort Brian Wilson speelde in 2004 in Amsterdam. Inzetjes: Herman Grimme (linksboven), Jan Gorter (linksonder) en Berend Dubbe (rechtsonder).
Lou Reed, Willie Nelson, The Everly Brothers en Iggy Pop. Deze grote namen uit de popmuziek hebben een ding gemeen: ooit traden ze op in de Groninger Oosterpoort. Al weken wordt nu reikhalzend uitgekeken naar de komst van componist, producer en muzikant Brian Wilson. De Beach Boy wordt op voorhand beschouwd als de grootste popartiest die ooit in het cultuurcentrum op het podium stond. We peilden alvast de meningen van enkele liefhebbers. Door Peter van der Heide
D
e komst van Brian Wilson naar Groningen is zeer bijzonder, zegt Oosterpoort-programmeur Peter Sikkema. En niet alleen omdat hij nooit eerder 59 euro voor een kaartje hoefde te vragen. ”Hij is een van de iconen van de popmuziek, een van de architecten.” Brian Wilson – afgelopen woensdag vierde hij zijn 65ste verjaardag – wordt wel getypeerd als geniale gek. Grote druk en gebruik van lsd leidden tot zenuwinzinkingen, waardoor hij beschadigd uit de strijd is gekomen. Wilsons grootste verdienste is zijn introductie van harmonieën in de rock-’n-roll. Een combinatie van Chuck Berry, Little Richard, Phil Spector en The Four Freshmen leidde begin jaren zestig tot die unieke Californische sound van de meest succesvolle Amerikaanse band. Wilson experimenteerde samen met zijn broers Dennis en Carl, neef Mike Love en vriend Al Jardine met drie stemmen die tegen de hoofdstem aanzongen. Het rechteroor waarmee Wilson maar zes procent kon horen, compenseerde hij naar eigen zeggen met een goed gehoor voor geluid. Dat kwam er helemaal uit toen hij zich volledig toelegde op produceren. Hij toverde een meesterwerk tevoorschijn, Pet Sounds. De plaat wordt nog altijd geprezen, maar het grote publiek schatte het werk indertijd niet op waarde. Brian flipte en kwam in 1966 met zijn grootste productie op de proppen, Good Vibrations, het enige nummer van The Beach Boys dat in Nederland de eerste plaats bereikte. Dat andere meesterwerk, SMiLE, liet vervolgens erg lang op zich wachten. ”Ik was gek”, gaf Wilson later ruiterlijk toe. Na zich 3,5 jaar te hebben opgesloten in zijn kamer, kickte hij af van de drugs en sloot zich halverwege de jaren zeventig weer aan bij de groep. Van Wilson verschenen vanaf zijn solodebuut in 1988 door de jaren heen diverse platen, die niet konden tippen aan zijn muzikale hoogtepunten. In 2004 slaagde hij er eindelijk in het legendarische SMiLE af te maken. Sindsdien lijkt Wilson op te fleuren. Herman Grimme (52) is toetsenist, speelde in De Jazzpolitie en Splitsing en geeft les aan
de Academie voor Popcultuur in Leeuwarden. Hij werd naar aanleiding van zijn cd Salad Days (2001) in het muziekblad Aloha ’Beach Boy uit Groningen’ genoemd. ”Pas toen ik zelf muzikant werd en wat zat te prutsen, ben ik de muziek van The Beach Boys gaan waarderen. Het is fascinerende en kunstzinnige muziek in populaire vermomming. Toch heeft het ook een hart, iets spiritueels. Ik heb Brian Wilson in 2002 live in Hamburg gezien toen hij Pet Sounds uitvoerde. Vooraf was ik bang dat het zou tegenvallen, dat heb je als je een legende gaat zien. Maar het was een onvergetelijke ervaring, ik was wekenlang van de kook. Ik vind het een wonderbaarlijk idee dat ik vanaf mijn huis maar driehonderd meter hoef te lopen om Brian Wilson te zien optreden. Ik verwacht net als de vorige keer koude rillingen te krijgen. Dat zit in die nummers, maar die begeleidingsband The Wondermints snapt de spirit ook. Het is chic. Het is prijzig, maar de prijs-kwaliteitverhouding is natuurlijk in orde. Dit is een legende, iemand die een enorme betekenis heeft gehad voor de popmuziek. Brian Wilson is dé man, een oerpopvader. Je kunt wel stellen dat het de belangrijkste popartiest is die ooit in De Oosterpoort optrad.” Jan Gorter (50) is mede-eigenaar van platenzaak Elpee in Groningen. ”Jarenlang heb ik net als andere fanaten voor mezelf SMiLE in elkaar gezet, met behulp van bootlegs. Nadat ik Brian Wilson een paar jaar geleden in de Pepsi Stage in Amsterdam die plaat integraal heb zien uitvoeren, ben ik ermee gestopt. Toen heb ik het boek gesloten, het was af. Dat is ook een beetje de reden dat ik er nu niet heen ga, al twijfel ik nog wel een beetje. Ik ben bang dat het een show wordt met greatest hits, al is die band geniaal goed. Maar meeklappen en meezingen met Sloop John B, dat hoeft voor mij niet zo. Brian Wilson hoeft zelf op het podium niet eens zo veel te doen, de bandleider heeft de touwtjes aardig in handen. In Amsterdam viel bij mij na het eerste nummer een last van mijn schouders, toen bleek dat het niet meelijwekkend zou worden. Het was meer dan de moeite waard. Wilson is wat mij betreft de grootste popartiest die ooit in De Oosterpoort
heeft gestaan. Hij was een genie op het gebied van produceren en het schrijven van liedjes. God Only Knows is mijn favoriete nummer, dat staat ook op mijn begrafenislijstje. She Knows Me Too Well vind ik ook prachtig, net als Surf’s Up. Nee, cool zijn The Beach Boys nooit echt geweest. Het had anders kunnen lopen als ze wel op Monterey hadden gespeeld, maar ze waren bang dat ze weggefloten zouden worden.” Berend Dubbe (45) is toetsenist en de man achter Bauer. Hij speelde voorheen in Bettie Serveert. ”Vanaf het moment dat ik platen als SMiLE, Pet Sounds en Holland eind jaren tachtig ontdekte, ben ik aan The Beach Boys verslaafd geraakt. Ik verzamel alles: outtakes, illegale opnamen, sessies. De muziek is nog steeds vrij sterk aanwezig in mijn leven. Het zijn de melodieën, de liedjes, de harmonieën die me zo aanspreken. Brian Wilson staat wat dat betreft op eenzame hoogte. De beste plaat vind ik, net als heel veel
Foto: ANP/Rick Nederstigt
mensen, Pet Sounds. Maar ook van een wat vergeten plaat als Friends ben ik helemaal gek. Toen ik de uitvoering van SMiLE heb gehoord, heeft me dat zwaar aangegrepen. Dat vond ik heel goed. Toch verkies ik nu de oude opnamen van SMiLE, die ik altijd al draaide, boven de nieuwe. Het heeft toch iets van een coverband hè, nu. Op het podium staan wel een paar keyboards, maar meer als een security blanket om hem veilig te laten voelen, denk ik. Na het concert in Amsterdam heb ik Brian Wilson ontmoet. Ik ben toen van een koude kermis thuisgekomen. De man is niets meer als persoon, een hoes van wat het ooit was. Shocking. Dat is ook de reden dat ik nu niet naar het concert ga. Toen vond ik het heel mooi, maar ik hoef dat niet nog een keer zien. Er zit toch een lading triestheid in. Nee, ik draai liever een paar mooie plaatjes van hem thuis. Het is op zich ook wonderlijk dat een plaat als Pet Sounds zelfs na negenhonderd keer draaien een inspiratiebron blijft.” <
The Beach Boys anno 1966, met midden boven Brian Wilson.
Foto: AP
optreden
Brian Wilson treedt vanavond met de negenkoppige band The Wondermints op in de Groninger Oosterpoort. Aanvang: 20.30 uur. Voor het concert zijn nog kaarten verkrijgbaar. Afgaande op de sets die Wilson aan het begin van zijn Europese tournee eerder deze week in Scandinavië speelde, mag verwacht worden dat er een ruime greep uit het oeuvre wordt gedaan. Op de setlijsten – te vinden op www.brianwilson.com – stonden onder meer klassiekers als In My Room, Sloop John B, Surfer Girl, Help Me Rhonda, God Only Knows, Good Vibrations, California Girls en Wouldn’t It Be Nice. Overigens heeft Alan Jardine zich teruggetrokken als ’special guest’. Hij werkt aan de soloplaat A Postcard From California, die later dit jaar uitkomt.