Jak działa giełda (USA) - Elzbieta Baumgartner - ebook by eBook-eBooki

Z serii:

Jak dzia]a gie]da Podr[cznik dla inwestor*w

El\bieta Baumgartner

Zagadnienia: Rynek kapita]owy. Gie]da w USA i w Polsce. Akcje, obligacje, prawa poboru, warranty, kontrakty terminowe, opcje CALL i PUT. Z]oto. Fundusze inwestycyjne. Handel walutami. Jak wybra~ maklera. Jak robi~ pieniqdze na gie]dzie. Jak oceni~ sp*]k[, jak czyta~ wykresy.

Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment pełnej wersji całej publikacji. Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu. Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Salon Cyfrowych Publikacji ePartnerzy.com.

Jak dzia]a gie]da El\bieta Baumgartner

Por adni k“ Suk c es” 255 Park Lane Douglaston, NY 11363, USA tel. 718/224-3492 www/poradniksukces.com

Ok]adka: Przemys]aw Skok, Skok Communication Arts Co., tel. 1-718/224-2948 Wydawca: Polpress Services, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718/ 224-3492 Redakcja: Roman Kupczak, Danuta Marciszek

International Standard Book Number ISBN 0-9633932-8-6

Tre<~ niniejszej ksiq\ki ma charakter og*lnej informacji i nie powinna by~ traktowana jako pr*ba sprzedania jakichkolwiek papier*w warto<ciowych. Przed zainwestowaniem pieni[dzy czytelnik powinien rozwa\y~ swojq w]asnq sytuacj[ i ew. zasi[gnq~ opinii doradcy inwestycyjnego.

Spis tresci 1. Rynek kapita]owy 1. 1. >wiat finans*w si[ zmienia 1. 2. Rynek finansowy 1. 3. Bank Rezerw Federalnych 1. 4. Komisja Papier*w Warto<ciowych i Gie]dy 1. 5. Banki komercyjne 1. 6. Domy maklerskie 1. 7. Towarzystwa inwestycyjne 1. 8. Towarzystwa ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne 1. 9. Gie]dy papier*w warto<ciowych 1. 10. Gdzie dowiedzie~ si[ wi[cej

2. Pierwotny rynek akcji 2. 1. Rodzaje ofert 2. 2. Dlaczego sp*]ki wydajq akcje 2. 3. Pierwotna oferta publiczna 2. 4. Oferta niepubliczna

3. Ameryka#skie gie]dy 3. 1. Wt*rny rynek papier*w warto<ciowych 3. 2. New York Stock Exchange 3. 3. Jak dzia]a New York Stock Exchange 3. 4. American Stock Exchange 3. 5. Gie]dy regionalne

4.OTC–gi e ] dabe zpar ki e t u 4. 1. OTC a gie]dy 4. 2. NASDAû 4. 3. OTC Bulletin Board 4. 4. NûB Pink Sheets 4. 5. Im ni\ej tym niebezpieczniej

5. Jak mierzy~ puls gie]dy 5. 1. Rola wska^nik*w gie]dy 5. 2. >rednie gie]d 5. 3. Wska^niki obligacji 5. 4. Wska^niki rynku 5. 5. Wska^niki ekonomiczne

6. Akcje 6. 1. Wst[p do akcji 6. 2. Gdzie obserwowa~ akcje 6. 3. Akcje zwyk]e czy preferowane 6. 4. Sp*]ki du\e czy ma]e 6. 5. Doch*d czy przyrost kapita]u 6. 6. Cykliczne czy defensywne 6. 7. Akcje klasy A czy B

3 3 4 5 7 8 9 10 10 10 12

13 13 13 14 18

21 21 22 23 26 26

27 27 28 31 32 32

34 34 35 37 38 42

45 45 46 48 48 49 51 51

6. 8. Tracking stock 6. 9. Splits, spin-offs, buy-backs i inne dziwno<ci 6. 10. Fundusze akcyjne 6. 11. Gdzie dowiedzie~ si[ wi[cej

51 52 54 55

7. Obligacje i inne fixed-income securities

7. 1. Co to jest obligacja 7. 2. Obligacje skarbowe 7. 3. Obligacje agencji rzqdowych 7. 4. Obligacje komunalne 7. 5. Obligacje sp*]ek 7. 6. CATS i LYONS, czyli obligacje zerowe 7. 7. Obligacje zamienne 7. 8. Inne fixed-income securities 7. 9. Ryzyko fixed-income securities 7. 10. Mierniki obligacji 7. 11. Rynek obligacji

56 57 59 60 61 62 63 63 65 66 67

8. Inne instrumenty finansowe 8. 1. Trusty nieruchomo<ciowe 8. 2. Sp*]ka komandytowa 8. 3. Z]oto i metale szlachetne

9. Instrumenty pochodne 9. 1. Rights 9. 2. Warrants 9. 3. Opcje 9. 4. Kontrakty terminowe (futures) 9. 5. Opcje na futures

10. Fundusze inwestycyjne 10. 1. Fundusze powiernicze 10. 2. Fundusze zamkni[te 10. 3. Unit Investment Trust 10. 4. Exchange Traded Funds 10. 5. Hedge funds â&#x20AC;&#x201C;f u ndus z ez a be z p i e c z a j q c e 10. 6. Offshore funds 10. 7. Mierniki funduszy inwestycyjnych 10. 8. Jak wybra~ fundusz inwestycyjny 10. 9. Pomoc w Internecie

11. Handel walutami 11. 1. Konta zagraniczne 11. 2. Opcje na waluty 11. 3. Kontrakty terminowe na waluty 11. 4. Currency Trading Companies 11. 5. Opcje na terminowe kontrakty walutowe

12. Tw*j makler 12. 1. Maklerzy pe]noserwisowi 12. 2. Dyskontowi maklerzy

69 69 70 72

77 77 77 78 83 86

87 87 91 92 93 96 98 98 101 104

106 106 106 107 108 109

110 110 112

12.3 .Ma kl e r z yni e z a l e \ ni–full and discount service 12. 4. Maklerzy na sieci 12. 5. Maklerzy umo\liwiajqcy day trading 12. 6. Jak wybra~ maklera 12. 7. Boiler rooms 12. 8. Jak sprawdzi~, z kim mamy do czynienia 12. 9. Arbitra\, czyli jak dochodzi~ swego

13. Twoje konto maklerskie

113 114 118 118 119 123 124

129

13. 1. Wype]nienie podania 13. 2. Rodzaje kont 13. 3. Co trzeba wiedzie~ o koncie maklerskim 13. 4. Konto got*wkowe 13. 5. Konto po\yczkowe 13. 6. Zmiana maklera

129 134 136 139 140 144

14. Jak obraca si[ papierami warto<ciowymi

147

14. 1. Co trzeba wiedzie~ 14. 2. Online trading 14. 3. Zlecenia gie]dowe 14. 4. Realizacja zlecenia 14. 5. Handel akcjami po godzinach 14. 6. Pu]apki szybkiego rynku 14. 7. Program trading 14.8 .“ Be z p i e c z ni k i ”naWa l lSt r e e t

147 149 150 153 154 157 158 158

15. Jak si[ robi pieniqdze na gie]dzie

160

15. 1. Dywidenda 15. 2. Pozycja d]uga czy kr*tka 15. 3. Kup i trzymaj 15. 4. Metoda wypo<rodkowania ceny 15. 5. Day trading 15. 6. Dobre rady dla ka\dego inwestora

160 161 163 165 166 167

16. Jak oceni~ sp*]k[ 16. 1. Analiza fundamentalna 16. 2. Analiza ilo<ciowa 16. 3. Mierniki warto<ci akcji 16. 4. Przyk]adowy raport sp*]ki 16. 5. Jak oceni~ sp*]k[ 16. 6. Jak interpretowa~ rekomendacje analityk*w 16. 7. Gdzie zdoby~ informacje o sp*]ce

17. Czytanie wykres*w 17. 1. Co to jest analiza techniczna 17. 2. I ty mo\esz by~ technikiem 17. 3. >rednie ruchome 17. 4. Wska^niki cenowe 17. 5. Wska^niki impetowe 17. 6. Inne wska^niki

172 172 174 177 179 182 183 185

186 186 186 188 190 193 194

18. Jak inwestowa~ na gie]dach zagranicznych 18. 1. Fundusze zagraniczne 18. 2. American Depository Receipts 18.3 .WEBS–< wi a twkos z yku 18. 4. Jak kupowa~ na zagranicznych gie]dach

19. Inwestowanie pasywne 19. 1. Teoria Wsp*]czesnego Portfela 19. 2. Fundusze indeksowe 19. 3. Fundusze indeksowe ze wspomaganiem 19. 4. Fundusze, kt*rymi obraca si[ na gie]dzie 19. 5. Jak inwestowa~ pasywnie

196 196 197 198 199

201 201 202 204 205 205

20. Jak inwestowa~ w akcje po é100 miesi[cznie

208

20. 1. Zalety regularnego inwestowania 20. 2. Automatyczne inwestowanie w funduszach 20. 3. Metoda Darka Michalskiego 20. 4. Akcje bez maklera 20. 5. Stw*rz sw*j w]asny fundusz powierniczy

208 209 211 212 214

21. Opodatkowanie zysk*w z inwestycji 21. 1. Jakie podatki p]acq inwestorzy 21. 2. Bezpodatkowe inwestycje 21. 3. Jak minimalizowa~ podatki od inwestycji

22. Kto chce nabi~ inwestora w butelk[ 22. 1. Jak topniejq i powstajq fortuny 22. 2. Zarzqd sp*]ki 22. 3. Ludzie od public relations 22. 4. Analitycy 22. 5. Dziennikarze, wydawcy 22. 6. Maklerzy-specjali<ci gie]dowi 22. 7. Market makers 22. 8. Maklerzy 22. 9. Chop houses 22.1 0.I PO–gr aomi l i a r ddol a r *w 22.1 1.I nwe s t yc yj n e“ por a dy”wI nt e r ne c i e 22. 12. Jak si[ broni~ 22. 13.

215 215 216 217

220 220 222 222 223 224 224 225 226 227 228 230 230 231

23. S]owniczek gie]dowy

232

24. Za]qcznik. Ksiq\ki Poradnika Sukces

246

S]owo wst[pne Nigdy Polacy na obczy^nie nie mieli wi[cej mo\liwo<ci ni\ obecnie, aby oszcz[dza~ i inwestowa~ pieniqdze. Dla przeci[tnej osoby, nawet z niewielkimi pieni[dzmi, dost[p do rynk*w papier*w warto<ciowych stoi w USA szeroko otwarty. Trzeba jednak pami[ta~, \e rynki kapita]owe, a w szczeg*lno<ci gie]da, mogq przynie<~ nam zar*wno bogactwo, jak i ogromne rozczarowanie. W swojej praktyce jako przedstawiciel najwi[kszych bank*w inwestycyjnych widzia]em fortuny robione w ciqgu kilku dni lub tygodni, ale r*wnie\ widzia]em ]zy w oczach os*b, kt*re straci]y wszystko, poniewa\ chcia]y przechytrzy~ rynek i post[powa~ wbrew jego utartym prawom. Wszyscy Czytelnicy, kt*rzy znajq mnie z poprzednich publikacji Poradnika Sukces lub wyk]ad*w, wiedzq, ile uwagi po<wi[cam opracowaniu szczeg*]owego planu inwestycji dla ka\dego klienta. Robi[ to nie dlatego, \e nie wierz[ w umiej[tno<ci danej osoby, ale robi[ to dla jej dobra. Plan opisany w rozdziale 19. jest jednq z najstarszych technik inwestycyjnych na gie]dzie i jednym z najbardziej sprawdzonych sposob*w na sukces w inwestowaniu. Je<li chodzi o inwestowanie, bardzo wa\ne jest r*wnie\ realistyczne podej<cie inwestora do mo\liwo<ci rynku. Inwestor, kt*ry przyk]adowo zarabia] przez ostatnie 12 lat po 18% rocznie, czuje, \e sta~ go na wi[cej. Natomiast osoba, kt*ra trzyma]a dotychczas pieniqdze na 2-procentowym rachunku oszcz[dno<ciowym w lokalnym banku, b[dzie zachwycona, je\eli nauczy si[ osiqga~ <redni zysk na poziomie na przyk]ad 9%, czyli przesz]o cztery razy wi[cej ni\ przed przeczytaniem tej ksiq\ki. Ameryka#skie instytucje finansowe oferujq inwestorom wiele instrument*w inwestycyjnych, od ryzykownych po bardzo bezpieczne. Majqc tyle mo\liwo<ci mo\na si[ t yl koz a s t a na wi a ~ , c z e mus ] owo“ gi e ] da ”na da l wywo] uj et yl ekont r owe r s j i i s t r a c hu. A przecie\ fakty m*wiq same za siebie. Wi[kszo<~ inwestor*w, kt*rzy powierzyli swoje oszcz[dno<ci funduszom powierniczym lub bezpo<rednio nabyli akcje dobrych sp*]ek z celem zatrzymania ich na d]u\szy czas, nie tylko nie straci]a pieni[dzy, ale ma ich dzisiaj znacznie wi[cej. Jako doradca jednego z najstarszych bank*w inwestycyjnych na <wiecie i jako kierownik regionalnej firmy inwestycyjnej powtarzam, gdzie jest to tylko mo\liwe, \e nie ma znaczenia z jakq kwotq rozpoczynamy inwestowanie. Najwa\niejsze cechy dobr e goi nwe s t or at o, popi e r ws z e–poc z uc i edys c ypl i ny , podr ugi e–kons e kwe nc j a wr e a l i z a c j ipodj [ t yc hde c yz j ior a z–r *wni ewa \ ne–poc z uc i er e s pe kt udl ac z a s u. St a r epol s ki epowi e dz e ni e ,\ e“ ni eodr a z uKr a k*w z budowa no” ,powi nnoby~ pierwszym przykazaniem dla ka\dego, kto chce zbli\y~ si[ do gie]dy. Je\eli wypracujemy w sobie powy\sze cechy, to osiqgni[cie sukcesu finansowego jest tylko kwestiq czasu. |ycz[ wszystkim Czytelnikom jak najwi[kszych sukces*w i zapraszam do wsp*]pracy. Z pozdrowieniami, Dariusz G. Michalski, JD, LL.M.

Od autorki: Darek Michalski jest d]ugoletnim komentatorem i wsp*]pracownikiem Poradnika Sukces. Mo\na go spotka~ na seminariach i wyk]adach organizowanych na terenie metropolii nowojorskiej i w New Jersey. Z wykszta]cenia jest prawnikiem, a zawodowo zajmuje si[ doradztwem inwestycyjnym dla klient*w presti\owego banku naWa l l St r e e t â&#x20AC;&#x201C;Gol dma nSa c hs . Pr owa dz i r *wni e \bi ur ama kl e r s ki ef i r myRa ymond James Financial Services. W roku 1999 inna firma inwestycyjna, Edward Jones, biorqc pod uwag[ pracownik*w ponad 6,000 swych oddzia]*w, uzna]a go za czo]owego w Stanach Zjednoczonych propagatora techniki inwestycyjnej Dollar Cost Averaging. Swojq wiedzq i do<wiadczeniem Darek Michalski bardzo przyczyni] si[ do powstania niniejszej ksiq\ki. El\bieta Baumgartner

>wiat finans*w si[ zmienia

1. 1. 1.

Rynek kapita]owy

>wiat finans*w si[ zmienia

Jeszcze kilka lat temu szli<my do banku, by deponowa~ swoje oszcz[dno<ci i otworzy~ konto czekowe. Aby zainwestowa~ w akcje, udawali<my si[ do maklera, a doa ge nt aube z pi e c z e ni owe goâ&#x20AC;&#x201C;bywykupi ~pol i s [na\ yc i e . J e \ e l i odpowi a da ] yna m bezprowizyjne fundusze, dzwonili<my prosto do towarzystwa funduszy powierniczych. Ale to si[ zmienia. Obecnie firmy maklerskie oferujq ksiq\eczki czekowe i ka r t ykr e dyt owe ,ani e kt *r eâ&#x20AC;&#x201C;u be z pi e c z e ni a .W ba nkumo\ e myz a i nwe s t owa ~w fundusze powiernicze czy naby~ annuity, a nawet otworzy~ dyskontowe konto maklerskie. Wsp*]czesny agent ubezpieczeniowy ch[tnie zostanie naszym doradcq finansowym i wyjdzie naprzeciw wszystkim finansowym potrzebom. Bankier, makler i agent ubezpieczeniowy nie majq teraz oddzielnych r*l. Ka\dy <wiadczy szeroki wachlarz finansowych us]ug, a r*\nice mi[dzy nimi coraz bardziej si[ zacierajq. Produkty finansowe te\ si[ zmieniajq. Przed kilkunastu laty Amerykanin wybiera] tylko pomi[dzy rzqdowq obligacjq a akcjq renomowanej sp*]ki. Dzi< natomiast ma do rozwa\enia tzw. zera, obligacje zabezpieczone hipotekami, obligacje zamienne, ponad 20,000 r*\nych akcji. Mo\e kupi~ indeksy, opcje lub kontrakty terminowe (futures). Funduszy powierniczych namno\y]o si[ ju\ ponad 13,000 i nied]ugo przekroczq ilo<ciq liczb[ akcji w obrocie. Do tego dochodzi ponad 3,000 zamkni[tych funduszy powierniczych i drugie tyle hedge funds, niezliczona liczba Unit Investment Trusts i mrowie produkt*w wt*rnych. Zmienia si[ te\ dost[p do informacji. W przesz]o<ci potrzebowali<my maklera, gdy\ tylko on m*g] uzyska~ raporty sp*]ek, analizy i statystyki. Teraz, dzi[ki rozwijajqcej si[ technice, mamy informacj[ w zasi[gu r[ki prawie na r*wni z profesjonalistami z Wall Street, a pod]qczony do Internetu komputer daje nam natychmiastowe doj<cie do gie]dy. Wsp*]czesny inwestor, a szczeg*lnie imigrant, powinien orientowa~ si[ w szybko zmieniajqcym si[ <wiecie finans*w, by nie by~ na ]asce finansowego doradcy.

Rynek kapita]owy

1. 2.

Rynek finansowy

Na rynku finansowym odbywa si[ wymiana kapita]u i kredytu w gospodarce. Oznacza to zawieranie um*w kredytowych, emisj[ papier*w warto<ciowych. Oto przyk]ady rynk*w finansowych: rynek akcji (stock market), rynek obligacji (bond market), rynek towarowy (commodities market), rynek walutowy (foreign exchange market). Rynek finansowy sk]ada si[ z rynku pieni[\nego i kapita]owego. Rynki pieni[\ne

Rynek pieni[\ny jest cz[<ciq rynku finansowego, gdzie instytucje i osoby prywatne dokonujq finansowania bie\qcej dzia]alno<ci. Instytucje finansowe (komercyjne banki, kasy oszcz[dno<ciowo-po\yczkowe, unie kredytowe, firmy ubezpieczeniowe, plany emerytalne) przyjmujq pieniqdze od depozytariuszy, kt*rzy majq nadwy\ki finansowe, oraz po\yczajq je jednostkom potrzebujqcym <rodk*w na kr*tki czas. Czyniqc to tworzq r*\ne finansowe instrumenty, jak konta oszcz[dno<ciowe, czekowe, terminowe (CD), bony komercyjne itp. Rynek pieni[\ny jest wi[c rynkiem kr*tkoterminowych instrument*w d]u\nych. Rynki kapita]owe

Na rynku kapita]owym sp*]ki zdobywajq <rodki na <redni i d]ugi termin w celu finansowania inwestycji. Sp*]ki majq mo\no<~ zdobycia kapita]u przez emisj[ instrument*w rynku kapita]owego, do kt*rych nale\q akcje (stocks) oraz papiery d]u\ne o terminie d]u\szym ni\ rok. Innymi s]owy, rynek kapita]owy (capital market) umo\liwia sprzeda\ i kupno papier*w warto<ciowych oraz obs]ug[ kredytowq. W ramach rynku kapita]owego rozr*\nia si[ rynek pierwotny i wt*rny. Rynek pierwotny (primary market)â&#x20AC;&#x201C;t oc z [ < ~r ynkuka pi t a ] owe go,nakt *r ym emitent papier*w warto<ciowych zbiera kapita]. Emitent sprzedaje po cenie emisyjnej swoje akcje czy obligacje inwestorom, kt*rzy uznali je za dobrq lokat[. Czyni to przy pomocy domu maklerskiego (underwriter). Oferta mo\e by~ publiczna (public offer) lub prywatna (private placement). Oferty publiczne sq <ci<le regulowane przez Komisj[ Papier*w Warto<ciowych i Gie]dy (patrz rozdzia] 2). Oferty prywatne (niepubliczne) polegajq na bezpo<redniej sprzeda\y walor*w ograniczonej liczbie inwestor*w instytucjonalnych lub os*b prywatnych. Subskrypcja prywatna (w odr*\nieniu od publicznej) nie musi spe]nia~ pe]nych wymog*w rejestracyjnych Komisji Papier*w Warto<ciowych i Gie]dy, bo nie jest przedmiotem obrotu publicznego (patrz rozdzia] 2.4). Rynek wt*rny â&#x20AC;&#x201C;t oc z [ < ~r yn kuka pi t a ] owe go, gdz i eodbywas i [kupnoi s pr z e da \ papier*w pomi[dzy inwestorami. Osiqgni[te zyski nie zasilajq emitenta akcji kapita]em. Wt*rny rynek jest uzupe]nieniem rynku pierwotnego, gdy\ niewielu inwestor*w nabywa]oby akcje sp*]ki wiedzqc, \e nie mogq ich odsprzeda~. Wt*rny rynek ma miejsce na gie]dach papier*w warto<ciowych i poza nimi (patrz rozdzia] 3.1). Emisji akcji i wprowadzeniu ich na rynek pierwotny, po czym wt*rny, po<wi[cony jest rozdzia] 2. Na rynku kapita]owym dzia]a wiele instytucji om*wionych poni\ej.