0. INLEIDING PLAT DAK VS HELLEND DAK
Het platte dak wordt steeds belangrijker in onze bouwstijl en architectuur. Hellende daken lijken wel hun tijd te hebben gehad. Vanuit bio-ecologisch standpunt is een hellend dak wel te verkiezen om verschillende redenen :
• een hellend dak kan je ademend opbouwen
• een hellend dak kan afgewerkt worden met één van de meest duurzame ecologische dakbedekkingen : keramische dakpannen
• plaatselijke herstellingen door schade zijn makkelijker
bouwtechniek het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie 01/04/2025
• een hellend dak kan je beter circulair opbouwen : alle componenten zijn makkelijker te hergebruiken en je vermijdt lijmverbindingen
• een woning met een hellend dak kan meer geleidelijk worden ingevuld en ingericht : de ‘zolder’ onder het dak kan tijdelijk buiten dienst worden gesteld en pas ingericht wanneer de ruimte nodig is > budgetbeperking
• een hellend dak geeft vaak betere opbrengsten zonne-energie zonder bijkomende instabiele en onesthetische opbouwinstallaties
• dakpannen met geïntegreerde zonnepanelen verschijnen stilaan op de markt > vermijden dubbel dak materiaal
Ontdek hier onze keuzewijzer Hellende daken
Een plat dak is in principe een dampdicht dak. Het is daarom in het bio-ecologisch bouwen een iets minder geprefereerde vorm. Want we proberen zoveel mogelijk dampopen of ademende constructies te bouwen. Maar ook voor dampdichte daken hebben we isolatiesystemen die kunnen gebruikt worden. De ene al wat meer verantwoord dan de andere. We eindigen met wat voor Ecomat op dit moment niet alleen de meest logische, maar ook de meest correcte opbouw is met de kleinst mogelijke impact op mens en milieu: het compact warm dak
We vermelden voor de volledigheid toch 2 versies van platte daken die toch “ademend” zijn: het afgekeurde “koud plat dak” en een compact dak met een waterdichte ademende folie : de ProClima Weldano. Daarnaast bespreken we 4 dampdichte oplossingen met natuurlijke en/of synthetische materialen.
5.1. Koud dak
5.2. Warm dak
5.3. Omgekeerd warm dak
5.4. Compact dak
5.5. Compact dak ademend
5.6. Compact warm dak
bouwtechniek het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie
01/04/2025
2.1 Energiebesparing door isolatie die echt werkt: vb geen omgekeerd dak
2.2 Bouwschade vermijden: vb door perfecte luchtdichting
2.3 Een oplossing met lage ecologische voetafdruk: vb Gramitherm
2.4 Oplossingen die weinig energie vereisen bij productie vb cellulose
2.5 Hergroeibare of gerecycleerde grondstoffen: vb houtwol of XPS
2.6 Een aangenaam en gezond binnenklimaat: vb ook zomerkoel
2.7 Goede geluidsisolatie vb door dense isolatie
2.8 Een goede prijs/kwaliteitverhouding: uitvoerbare oplossing: vb door inblaasisolatie
In het bio-ecologisch en circulair bouwen proberen we beton te vermijden, toch zeker voor woningbouw. Maar ook systemen van potten en balken zijn minder geschikt voor onze materialen
Er bestaat namelijk een risico wanneer je vochtregulerende isolatiematerialen insluit tussen 2 dampdichte lagen: het beton is dampdicht (met uitzondering van sommige aansluitingen of perforaties) en de dakhuid (dakafdichting) veronderstelt ook dampdicht te zijn. Het risico is tweeledig:
• door luchtlekken in het beton zou er toch vochtigheid in de isolatie terecht kunnen komen; deze kan er moeilijk ook weer uit drogen.
• door waterlekken in de dakhuid zou er echt water in de isolatie kunnen lekken; vaak wordt dat niet eens meteen opgemerkt bij zulke constructies. Een sterk dampscherm onder de isolatie verstopt deze gebreken vaak lange tijd.
Hier capillaire en wateronbestendige isolatiematerialen gebruiken is niet de slimste keuze. Er is zelfs kans op schimmelonwikkeling in het ergste geval. De waterbestendige oplossingen zijn hier dan wel beter bestand, maar uiteraard gaat hun rendement wel stilaan verloren. Ze kunnen wel in sommige gevallen nog hergebruikt worden bij herstelling van het dak
Wil je echt een hergroeibaar materiaal gebruiken, dan is er kurkisolatie of speciale houtwolisolatie. We hebben in ons verleden zeer goede ervaringen gehad met kurkisolatieplaten Dit zowel op een houten bebording als op een betonplaat. Tegenwoordig bestaan er zelfs hellende kurkplaten. Dat is handig wanneer je werkt op een ondergrond onder helling. De dakhuid wordt in deze toepassing direct op de isolatie bevestigd (vb met inductiepluggen). Vanaf 225 beginne we met een speciaal ontwikkelde houtwolisolatieplaat : Pavaroof R heeft een speciale behandeling gekregen en bevat meer lignine waardoor deze plaat eigenlijk bij waterinfiltratie niet kan inklinken of verzakken. Een gewone houtwolisolatieplaat raden we af.
Voor meer industriële toepassingen zijn er de cellenbetonisolatieplaten van Multipor.. Voor de toepassing als platdakisolatie verwijzen we je door naar specialisten terzake.
Onder ons label Circomat kan je wel terecht voor oplossingen voor een betonnen dak die bestaan uit verantwoorde synthetische isolatie zoals we die hier ook voorstellen voor een warm plat dak op een houten constructie. (3.2.)
bouwtechniek het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie
01/04/2025
Zoals steeds proberen we een kader te schetsen van de achterliggende bouwtechnieken en theorieën waarop Ecomat zich baseert voor het opmaken van technische keuzewijzers. Wij maken graag vermelding van Innoviso als bouwtechnisch expertisecentrum dat de kennis heeft over de wettelijke bepalingen alsook de specifieke eigenschappen van de materialen die Ecomat aanbiedt voor platte daken.
4.1 CONDENSATIE VERMIJDEN
Een van de grootste oorzaken van bouwschade in een constructie is condensatie. Condensatie treedt op wanneer warme lucht afkoelt. Bij dit proces vorm er zich water (=condens). Koude lucht kan immers minder vochtigheid bevatten dan warme. Dus hoe meer je in een geïsoleerd dak naar buiten gaat, hoe kouder de omgeving wordt en hoe meer kans dat er condensatie optreedt.
• In een dampopen constructie is dat geen probleem: het onderdak dat het meest dampopen is van de gehele dakconstructie, gaat de vochtigheid uit het dakisolatie zuigen en de ventilatie onder je dakbedekking blaast alles weer droog.
Dat gebeurt er ook met onze oplossing van een “ademend” plat dak met ProClima Weldano.
• In een dampdicht dak zoals bijna alle platte daken, moet je voor dit fenomeen goed oppassen.
4.2 LUCHTDICHTHEID VAN DE CONSTRUCTIE VERZEKEREN
Het concept van een dampscherm kennen de meesten onder ons wel. Het is het kraftpapier of aluminium flensdeken aan rollen minerale wol van weleer. Of de plasticfolie die je aan de onderzijde (= warme zijde) van de isolatie plaatst om de isolatie te beschermen en anderzijds te vermijden dat er vochtigheid in de constructie zou kunnen treden. De meeste traditionele isolatiematten uit minerale wol bijvoorbeeld kunnen niet met deze vochtigheid om.
Deze vochtigheid is afkomstig van het leven in je woning. Een gemiddeld huisgezin van 4 personen creëert zo’n 20 liter vocht per dag. En dat vocht zoekt zijn weg naar buiten door kieren en spleten of niet-geïsoleerde delen. Als je dus beter gaat isoleren, zoekt dat vocht de makkelijkste weg om zich te compenseren naar het kouder, droger buitenklimaat.
Dat heet de natuurlijke dampdruk:
• In de koudere periodes heb je dan een dampdruk van binnen naar buiten.
• In de warmere periodes is er een natuurlijke dampdruk van buiten naar binnen.
De traditionele bouwtechniek bestaat er dan in om te proberen deze vochtintrede van binnenuit in de constructie tegen te houden. In het ecologisch bouwen, gaan we daar iets anders mee om.
Want het is niet zozeer de mate waarin dat je deze vochtintrede kan tegenhouden die van belang is door een sterker of minder sterk luchtscherm te gebruiken. Het is nog veel belangrijker om alle aansluitingen van dit luchtscherm ook luchtdicht te verzorgen
Volgende schets maakt dit duidelijk:
bouwtechniek het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie
01/04/2025
Dit is een opbouw van 1 m² met 140mm luchtopen isolatie
Omgevingscondities:
Binnen is het 20°C met een Relatieve vochtigheid van 50%
Buiten is het -10°C met een Relatieve vochtigheid van 80%
De diffusie doorheen het dampscherm =
<0.1g/m² per dag bij een µd waarde van 200meter
0.6g/m² per dag bij een µd waarde van 25meter
3.0g/m² per dag bij een µd waarde van 5meter
8.0g/m² per dag bij een µd waarde van 2meter
De convectie doorheen een kier van 1mm in dit dampscherm = 800g/m² per dag Dit is dus 100 keer zoveel! Daarom is luchtdichtheid zo belangrijk: alle naden en aansluitingen en doorboringen dienen perfect te worden uitgevoerd. En dit is nog belangrijker bij een dampdicht dak dan bij een dampopen dak.
Er zijn 4 sluipwegen voor vocht om in een geïsoleerde constructie binnen te dringen:
DIFFUSIE:
De diffusie vindt plaats onder invloed van het drukverschil tussen binnen en buiten. Daarbij vindt er geen uitwisseling via voegen plaats, maar via vocht door een monolithische, luchtdichte materiaallaag. De diffusie verloopt in de winter doorgaans van binnen naar buiten, in de zomer van buiten naar binnen. De vochtintrede in de constructie hangt af van de diffusieweerstand (μd waarde) van het materiaal.
CONVECTIE:
Beweegt lucht zich als een stroom, dan spreekt men van convectie. Deze kan als thermische isolatieconstructies optreden, wanneer er voegen in het dampremvlak aanwezig zijn. Tussen binnen- en buitenklimaat heerst ten gevolge van het temperatuurverschil ook een drukverschil, dat zich via de luchtstroming wil opheffen. Door convectie kan per dag een veelvoud van 100 g vocht in de isolatie komen en zich daar als condens verzamelen.
FLANKDIFFUSIE:
Vocht dringt via de flank van een bouwelement door in de thermische isolatie. Het bouwelement met de flank is in de regel luchtdicht, maar heeft een lagere μd-waarde dan de damprem.
VOCHTIGE BOUWMATERIALEN:
Via de verwerkte bouwmaterialen komt er dikwijls veel water in de constructie terecht. Een voorbeeld maakt duidelijk, over welke hoeveelheden het daarbij kan gaan. Bij een dak met 6/22 kepers, e=70 cm en een houtgewicht van 500 kg per kubieke meter is sprake van ca. 10 kg hout per strekkende meter keper. Bij slechts 1 % uitdroging van het hout komt dus 100 g water per vierkante meter vrij, bij 10 % is dat 1000 g, bij 20 % 2000 g water, dat in de kepers naar buiten opdroogt en in de overige delen van de constructie kan binnendringen.
bouwtechniek het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie
01/04/2025
5.1
kim_vanthienen@hotmail.comDAK
De verouderde optie van KOUD PLAT DAK waarbij er onder de dakdichting een geventileerde spouw wordt gelaten, heeft helaas zovele nadelen en bevat zovele risico’s dat we de optie in het moderne bouwen niet eens meer bespreken. Absoluut afgeraden dus!
Ook dit is een weinig gebruikte mogelijkheid, maar het is wel mogelijk een plat dak (met een minimale helling van 10°) redelijk ademend op te bouwen. We gebruiken hiervoor een hele specifiek onderdak uit kunststof dat nog verder moet worden afgewerkt met een geschikt dakbedekkingsmateriaal.
De ProClima Solitex Quantho3000 is gedurende 4 maand geschikt om zonder afwerking weersomstandigheden te weerstaan. Het is dus geen dakhuid zoals bitumen (roofing), EPDM, PVC of TPO. Het is een onderdak Er hoort nog een dakbedekking bij die Quantho3000 vooral tegen UV zijn verdere leven zal beschermen. Wel heb je de keuze om de Quantho3000 als regenzeker of regendicht onderdak aan te brengen. Bij een waterdicht onderdak dien je onder de tenggelllatten een Tescon Naideck nageldichtband te voorzien om de perforaties van de nagels waterdicht te maken.
Bij een omgekeerd dak wordt alles omgekeerd, dwz de isolatie ligt bovenop de dakdichting/dakhuid. Dat betekent natuurlijk dat de isolatie ook volgende eigenschappen moet hebben:
• Weersbestendig
• Drukvast
• Waterbestendig
Dat kunnen we niet oplossen met natuurlijke materialen. Een mogelijke oplossing biedt hier XPS- geëxtrudeerd polystyreen. In tegenstelling tot andere schuimisolatieplaten zijn dat net de kenmerken van XPS*
bouwtechniek het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie
01/04/2025
Het is voor nieuwbouw van woningen zeker niet de meest interessante methode. Maar het kan wel een interessant alternatief zijn voor het renoveren van bestaande platte daken als de bestaande dakbedekking nog in zeer goede staat is.
Op de isolatieplaten die netjes in helling moeten staan en ook moeten voorzien zijn van een tand en groef of overlapprofiel, wordt een watergeleidend doek gelegd. Hierover kan het regenwater dan netjes afvloeien.
Om dit doek op zijn plaats te houden wordt er gewerkt met een belasting. De belasting dient te beantwoorden aan vastgelegde regels die je vindt in het ATG van deze platen als omkeerdak
Mogelijke belastingen:
• Grind
• Groendak
• Terrastegels op tegeldragers
• Drainagelaag uit Fibotherm kleikorrels met een beplanting.
* XPS-SL-ES van Soprema is geen bio-ecologisch product, maar een circulair product. Het bestaat uit 100% gerecycleerde EPS van ingezamelde electroverpakkingen en is oneindig herbruikbaar en hermaakbaar. Het betreft een lokaal Belgisch product gemaakt in een productieproces dat CO2 neutraal te noemen is. Door een plaatsing zonder verlijming is het product makkelijk te hergebruiken door zijn constante eigenschappen van drukvastheid en thermisch isolatievermogen
Hierbij wordt de isolatie bovenop de draagstructuur aangebracht. Dit is bij nieuwbouw uit steen en beton de meest voor de hand liggende wijze. Wanneer de volledige isolatieschil rond de draagstructuur kan worden aangebracht (zowel tegen de gevels als op het plat dak) is dit de meest interessante optie. De isolatie kan dan ook volledig doorlopen zonder risico op warmteknopen.
In deze fiche bespreken we 3 opties :
1. op een houten draagstructuur : het isoleren met drukvaste natuurlijke isolatieplaten uit houtwol of kurk
2. op een houten draagstructuur : het isoleren met drukvaste nietnatuurlijke isolatieplaten uit XPS
3. op een betonnen ondergrond: het isoleren met drukvaste niet-natuurlijke isolatieplaten uit XPS
bouwtechniek
het platte dak
compact-warm-compact/warm keuzewijzer plat dak isolatie
01/04/2025
5.3 WARM PLAT DAK
Hierbij wordt isolatie aangebracht tussen de dakstructuur. Dit is vooral perfect mogelijk met isolatiematerialen uit ons assortiment mits enkele nauwkeurig op te volgen installatievoorschriften én met aandacht voor een perfect uitgevoerde vochtgestuurde luchtdichting.
Het grote voordeel van dit systeem zijn:
• Gebruiken beschikbare ruimte
• Luchtdichting kan makkelijk aangesloten worden op de luchtdichting van andere bouwdelen
• Comfort van het binnenklimaat
• Standaard bij houtskeletbouw: ook hier vermijden van warmteknopen
• Ideaal voor renoveren van bestaande platte daken zonder verhoging van opkanten en afvoeren/dakgoten
Om alle (kleine) warmteknopen en condensvorming tegen de dakvloer uit te sluiten, worden de houten draagbalken voorzien van strips isolatie onder de dakvloer. Ook het aanbrengen van een extra isolatielaag onder de damprem aan de warme zijde van de isolatie tussen de balken, is altijd een interessante optie : zo creëer je een extra vochtbuffervaatje voor de regulatie van het binnenklimaat en wordt de isolatie achter de damprem minder belast. Bovendien blokkeer je zo ook de eventuele warmteknopen van de draagconstructie wanneer da op de balken niet mogelijk is.
Bij een compact warm dak (voorheen Duo-dak genaamd) gaat men nog een beetje verder : hier wordt de isolatie tussen de draagstructuur aangevuld met isolatieplaten bovenop de bebording. Dat is vooral nodig wanneer er allerhande installaties op het dak worden aangebracht die de bezonning van het dak in de weg staan. Denk aan terrassen, een groendak of zonnepanelen en bomen. Een dak wordt pas als bezond beschouwd als het over zijn hele oppervlakte minstens tijdens de zomertijd 4 uur zon krijgt tussen 11 en 15 uur. Wanneer één van deze 2 voorwaarden niet zijn voldaan, is het dak niet bezond en wordt een compact warm dak afgeraden.
WARM PLAT DAK: ECOLOGISCHE OPLOSSING
Pavatex Pavaroof P is een drukvaste, homogene isolatieplaat uit geperste houtwolvezels met een extra bescherming die vermijdt dat bij insijpeling van water, de plaat resistent blijft. Dit is enkel een oplossing voor residentiële gebouwen in combinatie met groen- of grinddak ( 0,040W/mK)
WARM PLAT DAK: CIRCULAIRE OPLOSSING
Soprema XPS-SL platen zijn zeer drukvaste en niet -capillaire hygroscopische schuimplaten van geëxtrudeerd polystyreen gemaakt in België van EPS recycling. 40-280mm met rabat ( ( 0,032-33W/mK)
TOEPASSINGSGEBIED
warm plat dak met drukvaste platen
EM-TF-BT-WPD-P
01/04/2025
Het systeem Pavaroof R is een systeemopbouw voor ééngezinswoningen met (bitumineuze) dakbedekking die voorzien worden van een groendak of grindlaag van maximum 300kg/m² . Pavaroof P kan worden gebruikt als isolatie op een dragend vlak zoals een bebording of een OSB/OGB constructieplaat op een houten draagconstructie. Pavaroof P is een compleet systeem bestaande uit dampscherm, isolatie en dakhuid van Soprema. Andere dampschermen en dakhuiden zoals EPDM zijn technisch mogelijk, maar vallen niet in de systeemgarantie.
Het systeem Soprema XPS is een systeemopbouw met een ruimer toepassingsgebied voor grotere publieke projecten.
SYSTEEM PAVAROOF P
In principe wordt de plaat in 1 of meerdere lagen los gelegd op een dampscherm type Soprema Sopravap Stick A15. Een intelligente damprem kan hier niet gebruikt worden. Een oude bitumenlaag kan een dampscherm vervangen wanneer intact.
Op Pavaroof P volgt een bitumineuze onderlaag type Soprema Debotack 2.5 T/F C175. Deze zelfklevende folie zal niet echt hechten op de houtvezels maar wel op de overlappingen van de folie.
Hierop volgt een bitumineuze toplaag volledig gelast met warme lucht zoals de Soprema Sopralene Optima Garden 1 GF C3 FR. Dan volgt het semi-intensief groendak of een grindbelasting. Zonnepanelen kunnen wegens puntbelasting niet rechtstreeks op deze dakhuid geplaatst worden, maar op een dunnere laag grind (cfr ca 60mm)
Voor betondaken of welfels is Pavaroof P ook mogelijk, maar dan enkel in een zwevende opstelling met een belasting.
Voor het isoleren aan de buitenzijde van een betondek of wanneer je op een houten constructie een warm plat dak of een compact-warm dak° wenst te realiseren, zonder grindbelasting of groendak kunnen we je verderhelpen met de Soprema XPS-SL. Deze geëxtrudeerde polystyreenplaat is geen ecologisch product maar is volgens ons verantwoord door het circulaire karakter van de plaat.
warm plat dak met drukvaste platen
EM-TF-BT-WPD-P
01/04/2025
Ze wordt in België op een CO2 vriendelijke manier geproduceerd van gerecycleerde EPS. Wanneer de platen remontabel geïnstalleerd worden, kunnen ze hergebruikt worden. In het andere geval zijn ze 100% reproduceerbaar.
• Bij een compact warm dak wordt hergroeibare isolatie tussen de houten draagstructuur geplaatst en een laagje extra isolatie bovenop de bebording
TECHNISCHE GEGEVENS
warmtegeleidingscoëfficiënt
C spec.warmtebuffercapaciteit 2100J/kgK 2100J/kgK 1500J/kgK
µ diffusieweerstandsgetal 3 3 5-30 brandklasse (EN13501-1) E E F druksterkte 70kPa
(2025)
PLAATSING
Houtwol, kurkplaten en XPS met rechte kanten worden ofwel meestal in 2 lagen gelegd in halfsteensverband met platen met rechte kanten. Er wordt in principe geen bevestigingsmiddel gebruikt of verlijming op de ondergrond.
Enkel bij een houten onderconstructie kunnen de platen als dit wenselijk is mechanisch vastgezet worden in de houtstructuur. In het geval dat er toch een mechanische bevestiging wenselijk is, kan je deze schroeven gebruiken ter hoogte van de liplas. De bitumineuze onderbaan zal de perforatie weer dichtschroeien.
Je dient erop te letten dat er geen rukwinden de platen gaan kunnen verplaatsen bij het achterlaten van de onafgewerkte werf. Ook dient de plaatsing in droge omstandigheden te gebeuren. Dit is immers een redelijk dampdichte opbouw en vochtigheid of nattigheid insluiten tussen damprem en dakhuid dient zoveel mogelijk vermeden te worden.
Dakbedekkingen op basis van bitumen moeten minstens in twee lagen gelegd worden waarbij de eventuele bevestigingsmiddelen helemaal bedekt zijn. Randen worden gekleefd of gebrand/ gelast (al naargelang de richtlijnen van de fabrikant). Dient er door omstandigheden toch gebrand te worden, kan men plaatselijk Multipor toepassen.
platen
EM-TF-BT-WPD-P
01/04/2025
ALGEMENE VOORDELEN
• aangesloten aan gevelisolatie biedt een warm plat dak de best omhullende isolatiemantel van een gebouw met de kleinste kans op warmteknopen
• door de isolatie bovenop het dakbeschot te plaatsen, wordt alle risico op grote temperatuurverschillen en zodoende condensatiepunten op de draagstructuur/beplating uitgesloten
• drukvaste en vormvaste platenstructuur
• substantiële verbetering brandweerstand in houten constructies
• eventuele combinatie met isolatie tussen vloerbalken mogelijk zolang de R waarde van de bovendekse isolatie 1.5 x groter is dan de isolatie van de volledig gevulde vloerbalken
VERGELIJKENDE
HW houtwol 130kg/m³ platdak : 0.040W/m²K
MW minerale wol : Knauf DDP platdak : 0.040W/m²K
U waarde : de isolerende waarde van de totale opbouw , alle componenten en luchtlagen inbegrepen (hoe lager hoe beter)
R waarde : de isolerende waarde van alle materiaallagen samen (hoe hoger hoe beter)
Faseverschuiving : de vertraging in tijd voor het bereiken van de buitenwarmte in het binnenklimaat (+/-15uur ideaal) 1/TAV : de amplitudedemping : hoe groot worden de temperatuurverschillen in de opbouw (hoe lager hoe beter)
TECHNISCHE INFO VOOR DE ONTWERPER
• relatieve vochtigheid van hout gebruikt in zulke constructies : Um < 15 M-%
• relatieve vochtigheid van gelijmde constructieplaten op basis van hout : Um < 15 M-%
• indien er hout wordt toegepast tussen het luchtscherm aan de warme zijde en de dakhuid, moet er een uitdrogingsreserve worden ingebouwd van <250g/m² : dit dient vermeden te worden of er moet een ventilatiestroom worden voorzien tussen isolatie en dakhuid.
• voorzie een dakhelling van > 3° ; bij hellingen van 0-3° kan stilstaand water uiteindelijk toch de dakhuid doordringen.
• bezonde groendaken zonder begroeiing, grindbelasting, terrassen of PV installaties ziin minder kritisch dan wanneer ze op zuid oost en west zijn georienteerd dan daken die op het noorden gericht staan.
• bij groendaken en met grind belaste platte daken wordt volgens de stand der techniek een vochtvariabele damprem aanbevolen in combinatie met een vochtregulerende isolatie aanbevolen ( een hygrothermische berekening blijft alleszins noodzakelijk)
• een dakhuid met een µd waarde van 20-40m (vb PVC kunststoffolies) is te verkiezen boven een dakhuid met een µd waarde > 100m (zoals bitumenbanen)
bouwtechniek warm plat dak met drukvaste platen
EM-TF-BT-WPD-P
01/04/2025
• een Blower Door test blijft verplicht om alle lekken in de luchtdichtingslaag op te sporen. Alle aansluitingen met andere bouwdelen dienen luchtdicht te worden uitgevoerd
• bouwfysische berekeningen dienen te worden met aanname van realistische klimaatomstandigheden rekening houdend met stralingscaptatie en reflectie-kengetallen
• voor een zware belasting beter houtwol met densiteit 200kg/m³ ( Isolair 35-80mm) kiezen of extra drukvaste kurkplaten
• Soprema Vapro systeem+ Pavatex Pavaroof R = gegarandeerd totaalsysteem van Soprema Group (Soprema+Pavatex)
WARM PLAT DAK INBLAAS/STROOI-ISOLATIE : MATERIAAL
I - profielen in hout : I-liggers opgehangen aan opkantmuren, T- profielen in hout : iQ3 Profil rustend op een betongewelf
Inblaasisolatie : iQ3 - PavawoodFibre - Neptutherm
Strooi-isolatie : Recycork - perliet
Beplating : OSB4/OGB4
TOEPASSING
• Als overdak met I-profielen opgehangen over het bestaande dak aan de opstaande muren van het platte dak. Het dak zelf wordt niet belast.
warm plat dak
inblaas/strooi-isolatie
EM-TF-BT-WPD-I
01/04/2025
• Als buitendakse constructie met T-profielen die in een vloerisolatiehouder uit OSB geschoven worden die mechanisch verankerd is in de onderconstructie De oude dakconstructie moet op het extra gewicht voorzien zijn
• Tussen deze dakprofielen worden cellulose/houtwol/ zeegrasisolatievlokken ingeblazen. Een OSB3/4 of OGB wordt op de profielen geschroefd. Op de OSB wordt een EPDM dakhuid gelijmd.
1 DE CONSTRUCTIE
A. iQ3 PROFIL SYSTEEM
Standaard keperverlengers : multiplex lijfplaat van 8mm, afgetopt met een strookje OSB. Deze worden in een iQ3 Profil vloergeleider uit drukvaste houtwol geschoven : deze is een 60mm brede strook houtwolisolatie met een uitsnijding waarin de lijfplaat van het iQ3 Profil past
Doordat de nieuwe constructie rust op de bestaande dakvloer, dient er meer aandacht te worden besteed aan de eventuele verankering in deze dakvloer. Bij renovaties wordt vaak de oude dakhuid zo nodig hersteld en gebruikt als dampscherm aan de warme zijde van de nieuw te plaatsen isolatie. Bij perforatie van de bestaande dakhuid kan je gebruik maken van de ProClima Tescon Naideck nageldichtband om doorboringen van schroeven weer toe te smelten. Het systeem met de isolatiehouders wordt enkel gebruikt wanneer de behoefte aan verankering onnodig blijkt.
voordelen van dit systeem zijn :
✓licht gewicht constructie en dus makkelijk hanteerbaar
✓mogelijkheid tot verankering of niet
✓geen thermische koudebrug door smalle lijfplaat en isolatiehouder
✓handig bij renovatie én nieuwbouw
✓meestal op een plat dak uit beton toegepast
B. I-LIGGER SYSTEEM
I-profielen bestaande uit een lijfplaat uit hardboard, aan weerszijden afgetopt met een gelamelleerde keper met secties van 45-60 90 breed en 45mm hoog. Hoogtes verkrijgbaar van 240-400mm. Deze balken worden boven de bestaande dakvloer gehangen
• dmv Simpson hangbeugels die vastgemaakt zijn aan de opkanten van de gevels,
• dmv Ultralam gelamelleerde balk die men verankert in dezelfde opkanten of inmetselt
• die men laat rusten op een opkant die men verder afwerkt of opmetst.
voordelen van dit systeem zijn :
✓ geen extra belasting op (oude)dakvloer
✓ geen doorbreking dampscherm
inblaas/strooi-isolatie
EM-TF-BT-WPD-I
01/04/2025
✓ geen koudebruggen doordat de isolatie doorloopt onder de liggers en de lijfplaat
✓ vooral bij renovaties geschikt
✓ bij nieuwbouw op een massief houten dek als buitendaks isolatiesysteem
Wil je inblaasisolatie toepassen in een nieuw plat dak? Kies dan voor een compact dak ipv een warm dak.
De isolatie wordt geplaatst tussen de dragende houten structuur en aan de warme zijde afgewerkt met een speciale intelligente damprem, de Pro Clima Intelloplus . Deze kan de volledige uitdamping van diffusievocht garanderen.
Let op enkel deze combinatie is wetenschappelijk bouwtechnisch gegarandeerd door producent en goedgekeurd door het WTCB onder strikte voorwaarden. Andere isolatiematerialen of andere dampremmen kunnen hiervoor niet gebruikt worden plat dak met cellulosevlokken : studie UGent
2 DAMPSCHERM/LUCHTDICHTING
Bij een bestaande opbouw bestaande uit een betongewelf of een houten constructie wordt de bestaande dakhuid (asfaltlaag/roofing/epdm) vaak hersteld waar nodig en dan gebruikt als dampscherm aan de warme zijde van de zeegras/houtwol/jute/cellulose-isolatie.
Een verankering van de nieuwe constructie in de oude waarbij het dampscherm doorboord wordt, verdient grote aandacht. Eventuele butylrubber-banden als dichting rondom bevestigingsmiddelen, zoals de ProClima Tescon Naideck bewijzen hier hun nut.
Bij een nieuwe opbouw (houtdek) wordt in de meeste gevallen de vochtgestuurde ProClima Adhero Visto toegepast, doch wij raden steeds een hygroscopische studie aan om het juiste luchtscherm te bepalen.
In een platdaksituatie (warm of compact dak) is de luchtdichtheid van de constructie en ook de damprem misschien nog wel belangrijker dan bij een dampopen hellend dak.
Alle vochtigheid die in de constructie zat, zit en zal zitten door diffusie in de winter moet er ook in de zomer weer kunnen uitdampen; en wel weer naar binnen omdat de buitenzijde afgewerkt is met een dampdichte dakhuid! Bovendien zit er ook vocht in nieuw constructiehout Het hout dat je gebruikt heeft een zekere mate van vochtigheid en diffusievochtindringing kan men niet altijd 100% vermijden.
Welke manier je ook kiest om een plat dak te isoleren, de luchtdichtheid is bijzonder nauwlettend uit te voeren!
3. INBLAAS/STROOI-ISOLATIE ECOMAT
5 isolatieproducten in ons aanbod :
• cellulosevlokken van iQ3
• houtwolvlokken van Pavawood Fibre
• zeegrasvlokken van Neptutherm
• kurkkorrels Recycork
• perlietkorrels Efiperl/Perliet
Cellulose is wellicht de meest gekende vorm van inblaasisolatie : het zijn gerycleerde papiervlokken (vaak van onverkochte kranten) die vervezeld en opgewold worden; er worden ammoniumzouten aan toegevoegd om de brandweerstand te verhogen en schimmelontwikkeling tegen te gaan.
warm plat dak
inblaas/strooi-isolatie
EM-TF-BT-WPD-I
01/04/2025
Houtwolvlokken zijn een logisch broertje (want bevatten ook cellulose). ook hier worden zouten toegevoegd. Meestal kiest men voor houtwol voor de lagere densiteit waarin er ingeblazen wordt; en hoe lager de densiteit, hoe goedkoper. Vooral gebruikt in heel eenvoudige en rechtlijnige structuren.
Zeegrasvlokken zijn misschien minder gekend, maar bevatten voldoende zout van zichzelf, aangezien het vervezeld zeegras is. Dit kies je vooral als je een materiaal wil met de laagste eigen primaire energie en zonder enige toevoeging in de productie. Zeegras heeft net als jute de hoogste warmtebuffercapaciteit van de drie, maar ook het hoogste prijskaartje. Dit is ook de enige wol die je handmatig kan uitstorten tussen een plat dak roostering, en dus ideaal voor heel kleine daken.
Kurkkorrels kunnen geblazen worden maar ook eventueel uitgestrooid. We bieden vooral de niet geaglomereerde recyclageversie aan : gemalen kurkenstoppen.
Perlietkorrels kunnen desgewenst ook gebruikt worden. maar de isolatiewaarde is wel een pak lager. Vooral interessant bij diepe uitvullingen. Het is geen nagroeibaar materiaal, maar kan wel net zoals de kurkkorrels circulair toegepast worden (1) te berekenen waarde echter 0,045 (niet genormeerd product : zekerheidstoeslag van 15%)
Cellulose vlokken iQ3 Zeegras Neptutherm Houtwol Pavawood Recykurkkorrels Efiperl perliet ingeblazen isolatie ETA 05/0191 diBt z23.11-1836 diBt z23.11-723 nvt nvt warmtegeleidingscoëfficiënt 0.039 W/m.K 0.039 W/m.K (1) 0.039 W/m.K 0.043W/mK 0.056W/mK densiteit ca 50-60 kg/m³ ca 65-70 kg/m³ ca 32-38 kg/m³ 115kg/m³ 105kg/m³ C spec.warmtebuffercapaciteit 2000J/kgK 2502J/kgK 2100J/kgK 1670J/kgK 1000J/kgK µ diffusieweerstandsgetal 1-2 1-2 1-2 5-30 3 brandklasse (EN13501-1) C-s2, d0;E B2 (DIN) E B2 (DIN) A1
VOORDELEN NATUURLIJKE INBLAAS/STROOI-ISOLATIE ECOMAT
✓ hoge isolatiewerking voor een efficiënte energiebesparing
✓ uitzonderlijke bescherming tegen warmte en geluid indringing in de zomer door de hoge warmtebufferwaarde
✓ opmerkelijk verbeterde akoestische demping door de poreuze structuur van de vezels
✓ zeker met I-profielen quasi geen beperkingen qua gewicht, ook groendaken zijn mogelijk
✓ eventuele combinatie met isolatie tussen plafondbalken mogelijk zolang de R-waarde van de bovenliggende isolatielaag 1.5 x groter is dan de cellulose/houtwol/ kurk/zeegras/perlietisolatie van de volledig gevulde vloerbalken
warm plat dak
inblaas/strooi-isolatie
EM-TF-BT-WPD-I
01/04/2025
VERGELIJKENDE TABEL tussen drukvaste houtvezelisolatie-oplossing en inblaas/strooi-isolatie tussen I/T-profielen
Subsidie 2021
constructie
Prijs/m² zonder subsidie(5)(6)
(1) standaard product WPD-P Pavatex Pavaroof-R (2) standaard product iQ3 cellulose (3) prijs levering 2025 OGB4 18mm + Pavatex Pavaroof-R (4) prijs levering 2025 OGB4 18mm, constructieprofielen + levering en plaatsing cellulosevlokken iQ3 door gelicentieerd vakman (5) verschillende gemeenten geven nog €/m² extra voor het gebruik van hergroeibare inblaasisolatie (6) subsidies : vanaf 2021 plaatsing door aannemer indien R >4,5 (7) U&R waarden berekend met inbegrip OSB 18mm en met I/T profielen
WPD-I / warm plat dak met houtwol/zeegras/cellulose-isolatie ingeblazen tussen I of T profielen : 0.039W/m²K
WPD-P /warm plat dak met drukvaste Pavatex Pavaroof-R : 0.040W/m²/K
U waarde : de isolerende waarde van de totale opbouw , alle componenten en luchtlagen inbegrepen R waarde : de isolerende waarde van alle materiaallagen samen Faseverschuiving : de vertraging in tijd voor het bereiken van de buitenwarmte in het binnenklimaat TAV : de amplitudedemping : hoe groot worden de temperatuurverschillen in de opbouw
TECHNISCHE INFO VOOR DE ONTWERPER
warm plat dak
inblaas/strooi-isolatie
EM-TF-BT-WPD-I
01/04/2025
• relatieve vochtigheid van hout gebruikt in zulke constructies : Um < 15 M-%
• relatieve vochtigheid van gelijmde constructieplaten op basis van hout : Um < 15 M-%
• indien er extra hout wordt toegepast tussen het dampscherm aan de warme zijde en de dakhuid, moet er een uitdrogingsreserve worden ingebouwd van <250g/m² : dit dient vermeden te worden of er moet een ventilatiestroom worden voorzien tussen isolatie en dakhuid.
• voorzie een dakhelling van > 3° ; bij hellingen van 0-3° kan stilstaand water uiteindelijk toch de dakhuid doordringen.
• bezonde groendaken zonder begroeiing, grindbelasting, terrassen of PV installaties zijn minder kritisch dan als ze op zuid oost en west zijn geörienteerd dan daken die op het noorden gericht staan.
• bij groendaken en met grind belaste platte daken wordt volgens de stand der techniek een vochtvariabele damprem aanbevolen in combinatie met een vochtregulerende isolatie aanbevolen ( een hygrothermische berekening blijft alleszins noodzakelijk)
• een dakhuid met een µd waarde van 20-40m (vb PVC kunststoffolies) is te verkiezen boven een dakhuid met een µd waarde > 100m (zoals bitumenbanen)
• een Blower Door test blijft verplicht om alle lekken in de luchtdichtingslaag op te sporen. Alle aansluitingen met andere bouwdelen dienen luchtdicht te worden uitgevoerd
• bouwfysische berekeningen dienen te worden met aanname van realistische klimaatomstandigheden rekening houdend met stralingscaptatie en reflectie-kengetallen
REDENEN VOOR HET GEBRUIK VAN HERGROEIBARE MATERIALEN
• warmtebuffercapaciteit van cellulose ligt zeer hoog en vormt wellicht de voornaamste technische reden om dit materiaal toe te passen
• prijs van bulkisolatie ligt zeer laag
• isolatiemateriaal is een recuperatiemateriaal
• kan zelf nog herbruikt worden
• zouten in de isolatie kunnen makkelijk om met de vochtigheid in nieuw constructiehout (voor zover dat dat binnen de norm blijft)
• eens de constructie gemaakt werd, dient er enkel een korte uitdroging te volgen na regenweer vooraleer de bekisting wordt toegemaakt met de OSB/OGB plaat. Aangeraden wordt in België hiervoor een OSB4 plaat voor buitenomstandigheden te voorzien. De isolatie wordt razendsnel ingeblazen via enkele gaten tussen elke dragers. Een goede coördinatie met de aannemer inblaaswerken is hier vereist. Een andere mogelijkheid is de isolatie in te blazen via het weglaten van een rij OSB4/OGB platen. Hierbij kunnen de isolatiewerken nadien worden volbracht door het wegnemen van de niet mechanisch bevestigde laatste platenrij OSB4/OGB.
ALTERNATIEVEN IN HERGROEIBAAR MATERIAAL
Drukvaste gestoomde houtvezelisolatie, kurk of cellenbeton maken een homogene isolatielaag boven op het dek mogelijk. In onze technische fiche EM-TF-BT-WPD-P lees je alles over het gebruik drukvaste platen uit houtwol, kurk of cellenbeton In de tabel hierboven vindt je trouwens een vergelijking van de 2 systemen
Voordeel van deze toepassing tov een bovendeks isolatiepakket met inblaasisolatie zijn vooral :
✓ nog snellere montage
✓ nog hogere warmtebuffercapaciteit
✓ zuiver homogeen materiaal
COMPACT PLAT DAK : MATERIAAL
• I - profielen in hout : opgehangen of opgelegd
• massieve dekbalken of LVL gelamelleerde balken
• massieve dekbalken verlengd met iQ3 Profil /G-tec expanders
• draagvloer dak : OGB/ESB
• inblaasisolatie iQ3 – Pavawood Fibre - Neptutherm
• isolatiematten Pavaflex – Gramitherm
• bij renovatie van buiten : Neptutherm – Recy kurkkorrels
• luchtdichting : Pro Clima dampremmen
TOEPASSING
bouwtechniek compact plat dak /duodak
EM-TF-BT-CPD 01/01/2025
Bij een compact dak plaats je de isolatie tussen de (houten) draagstructuur van het dak. bijzonder met hergroeibare isolatiematerialen doet Een duo-dak legt nog een laagje niet
RANDVOORWAARDEN
Met meer traditionele isolatiematerialen zoals minerale wollen of EPS isolatieplaten wordt deze bouwwijze al méér dan 20 jaar afgeraden door het Wetenschappelijk Technisch Centrum voor de Bouw (WTCB). Het platte dak wordt immers steevast met een dampdichte dakhuid (asfalt, EPDM of PVC folies) geseald waardoor de hele opbouw dampdicht te noemen is. Alle vochtigheid die door diffusie of het natuurlijke vochtigheidsgehalte van nieuw constructiehout in het isolatiepakket terecht komt, kan dus niet naar buiten ‘uitdampen’ zoals bij een normaal dampopen hellend dak dat afgewerkt wordt met een onderdak dat ademt en een dakbedekking die ‘geventileerd’ daarboven wordt aangebracht.
Hergroeibare isolatiematerialen kunnen een hoge mate aan vochtigheid bufferen Als je dit dan combineert met een damprem aan de warme zijde die in de winter zoveel mogelijk huishoudvocht buitenhoudt en de zomer, wanneer de dampdruk van de warmere buitenlucht naar het koelere interieur gericht is, zodanig open is dat de gebufferde vochtigheid het isolatiepakket en de dakstructuur kan laten ‘uitdrogen’ Hierdoor kan je wel een ‘compact’ plat dak te realiseren onder strikte voorwaarden weliswaar :
• Nauw aanpassende vochtbufferende & perfect vullende isolatie. Inblaasisolatie en dan vooral in combinatie met houten Iliggers of verdikte oudere dakkepers, is hiervoor perfect, maar bij nieuwe volhouten balken of LVL balken kan je ook flexibele isolatiematten gebruiken zoals halfstijve isolatiematten uit cellulose, houtwol, of gras
• Voldoende vochtbuffercapaciteit : niet alleen door de aard van de isolatie maar ook door het volume ervan. Minimaal 20cm isolatie is nodig om in het voorjaar de vochtigheidsgraad niet te hoog te laten oplopen.
• Een perfecte luchtdichting aan de warme zijde van de isolatie, ook luchtdicht aangesloten aan andere bouwdelen die op zich ook luchtdicht zijn. Sluit de luchtdichting van het dak bijvoorbeeld aan op bepleisterde muren
• Een intelligente damprem die in de warmere weken een uitdroging garandeert naar binnen toe. Dampschermen of dampremmende lagen met een constante waarde zoals OSB/OGB-platen verhinderen immers de uitdroging in de zomer.
• Een oriëntatie van het platte dak die volledig bezond wordt om die uitdroging natuurlijk te laten verlopen. Weinig bezonde platte daken of groendaken kunnen slechts in uitzonderlijke gevallen! Laat dit vooraf professioneel bestuderen.
• Gebruik bij voorkeur donkerkleurige dakhuiden uit PVC (die zijn iets minder dampdicht dan EPDM)
• Beperk deze toepassing tot ruimtes met binnenklimaatklasse 3
• Hout mag niet vochtiger zijn dan 15+-3 gewichtsprocenten en de constructiedakvloer (OSB) niet meer dan 12+-3
1 DE CONSTRUCTIE
A. G-TEC PANEEL (RENOVATIE)
Is je dakhuid toch beschadigd en wil je je dakstructuur uitlijnen en zowel naar binnen als naar buiten toe uitdikken, kan je opteren om de bestaande balken te verstevigen met een G-Tec DUO paneel. dit is aan de onderzijde afgewerkt met een lat 22*45mm en aan de bovenzijde met een keper van 45*45mm. Om een omslagmomentum te verlijden, ondersteun je de keper van het G-tec paneel met houten spiën. idealerwijze laat je dit inblazen met cellulose-houtwol inblaasisolatie. mattenisolatie zoals Pavaflex kan ook als je maar alles netjes opvult (in lagen werken)
plat dak /duodak
EM-TF-BT-CPD 01/01/2025
Wil je je dakstructuur naar binnen uitdikken om meer isolatie te kunnen steken aan de binnenzijde, dan kan je daarvoor de G-tec panelen met lat gebruiken Deze worden tegen de bestaande dakbalken bevestigd en hebben het voordeel dat zij een eventuele lichte glooiing kunnen uitlijnen om een recht plafond te creëren. De plafondlatten die dwars tegen de expanders worden geschroefd zorgen voor het verband, de stevigheid van de constructie.
Het dunne lijfplaatje van de G-tec panelen en het feit dat het 1cm korter is dan het volledige paneel dient om koudebrugeffecten te vermijden door de constructie die langs buiten niet afgedekt wordt door een echte isolatielaag (in deze opstelling). Nadeel hiervan is dat het wat moeilijker wordt dit echt met spantenisolatie perfect te vullen en dat is net één van de voorwaarden voor een compact dak, zoals je hierboven las. Dus een meer ideale isolatievorm voor zulke constructies zijn inblaasvlokken uit cellulose, houtwol of zeegras.
B. I-PROFIELEN SYSTEEM (TOTAALRENOVATIE OF NIEUWBOUW)
I-Profielen zijn een beetje vergelijkbaar met expanders, maar bestaan uit een lijfplaat uit geperste houtvezel met gelamelleerde kepers aan beide kanten in tegenstelling tot de I-profielen, vandaar ook de benaming. Ze worden vooral constructief gebruikt en kunnen nog grotere overspanningen aan dan volhouten massieve balken. Daarom zijn ze vooral in de nieuwbouw de ideale drager voor een plat dak zonder veel steunpunten, en meer nog : ze zijn de ideale cassette voor inblaasisolatie, een compact plat dak dus.
Ook hier is de dunne lijfplaat vooral bedoeld om koudebrugeffecten tegen te gaan, en kan je beter met inblaasvlokken laten isoleren, dan met isolatiematten te werken. Dat laatste kan maar is niet ideaal. Beter is : iQ3, Fibre, Neptutherm inblaaswol.
EM-TF-BT-CPD
01/01/2025
C. VOLHOUTEN BALKEN OF LVL GELAMELLEERDE BALKEN ( RENOVATIE OF NIEUWBOUW)
Massieve balken zijn ook mogelijk, maar let er goed op dat het hout voldoende droog is : relatieve vochtigheid van hout gebruikt in zulke constructies : Um < 15 M-%. Een andere oplossing die grotere overspanningen aankan van muur tot muur zijn gelamelleerde balken
Je dient er wel op te letten dat zulke massieve balken ook een grote koudebrug vormen. Bij een nieuwe constructie of een vernieuwing van de dakvloer voorzie je best een strook drukvaste houtvezelplaat (Celit of Pavatex Isolair) op de balken. Je kan ook een extra isolatielaag uit een niet-natuurlijk materiaal aanbrengen op de dakvloer (DUODAK) Deze extra isolatielaag is sowieso vereist bij een groendak of grindbelasting op je dak. Bij een groendak moet deze laag minstens 1/3 van de waarde van de isolatie tussen de balken zijn en bij een grindbelast dak 1/5. Ook hoort er op de dakvloer een dampscherm met een d waarde van minstens 100m.
2 HET ISOLATIEPAKKET
A. TUSSEN DE BALKEN
De meest ideale isolatievorm voor een compact dak is inblaasisolatie : houtwol, cellulose, zeegras of andere isolatievlokken uit een hergroeibaar materiaal. In sommige gevallen (bij rechte balken) kan je ook met spantenisolatie werken :
• cellulosevlokken van iQ3
• houtwolvlokken van Pavawood Fibre
• zeegrasvlokken van Neptutherm
• flexibele houtwol Pavaflex
• gras+jute Gramitherm
• cellulosematten Pavacell cellullosematten
Cellulose is wellicht de meest gekende vorm van inblaasisolatie : het zijn gerycleerde papiervlokken (vaak van onverkochte kranten) die vervezeld en opgewold worden; er worden ammoniumzouten aan toegevoegd om de brandweerstand te verhogen en schimmelontwikkeling tegen te gaan.
Houtwolvlokken zijn een logisch broertje (want bevatten ook cellulose). ook hier worden zouten toegevoegd. Meestal kiest men voor houtwol voor de lagere densiteit waarin er ingeblazen wordt; en hoe lager de densiteit, hoe goedkoper.
Zeegrasvlokken zijn misschien minder gekend, maar bevatten voldoende zout van zichzelf, aangezien het vervezeld zeegras is. Dit kies je vooral als je een materiaal wil met de laagste eigen primaire energie en zonder enige toevoeging in de productie. zeegras heeft net als jute de hoogste warmtebuffercapaciteit van de drie, maar ook het hoogste prijskaartje. Dit is ook de enige wol die je handmatig kan uitstorten tussen een plat dak roostering, en dus ideaal voor heel kleine daken.
Houtwolmatten van Ecomat hebben een densiteit van 55kg/m3 en zijn daardoor bij rechte balken ook verantwoord om te gebruiken in een platdak.
Grasmatten met jute kies je als je met lokale producten wil werken : het gras komt uit natuurgebieden in de Antwerpse kempen en het jute zijn gerecycleerde zakken waarmee cacaobonen de Antwerpse haven binnenkomen.
Cellulosematten worden gemaakt van 65% recycled papier, 20% recycled katoen en 10% bicomponentvezels.
compact plat dak /duodak
EM-TF-BT-CPD
01/01/2025
Cellulose iQ3 Zeegras
warmtegeleiding 0.039 0.039 0.039 0,036-38 0,040 0.039
densiteit kg/m3 50-60 65-70 35-38 60-50 40 40 C (J/kgK) warmtebuffer 2000 2502
µ diffusie weerstand 1-2 1-2 1-2
brandklasse (EN13501-1) C-s2, d0;E E E E E E
B. ONDER DE DRAAGBALKEN BIJ-ISOLEREN
Bij renovaties met massieve balken wordt er soms aan de onderzijde van de balken bij-geïsoleerd. Dit is dus ook aan de binnenzijde van de damprem. Hou wel rekening met de regel hiervoor : de maximale dikte van deze isolatielaag aan de binnenzijde van de damprem mag maximaal ¼ van het totale isolatiepakket zijn bij binnenklimaatklasse 3. Dit is trouwens de laagst mogelijke klasse waar je aan een compact dak mag denken. Bij klimaatklasse 1-2 mag het 1/3 zijn. (1) (1) binnenklimaatklasses : zie TV 215 (WTCB)
Dit is zelfs technisch te verkiezen om volgende redenen :
1) door het isolatiepakket op te splitsen moet er ook minder vochtigheid uitdampen uit de gesloten cassette tussen damprem en dakhuid ; gebruik hiervoor dan ook de juiste isolatiematten : dampopen en vochtbufferend. 2) door de damprem zelf te sandwichen maak je mooi gebruik van de vochtgevoeligheid van de damprem 3) doordat de isolatie onder de balken doorloopt onderbreek je bij massieve balken de warmteknoop hiervan.
Heb je bijvoorbeeld bestaande balken van 17,5cm en is de dakhuid nog perfect in orde, kan je deze balken vullen met 18cm hergroeibare isolatie , afsluiten met de Intello damprem en tussen de belatting van het plafond met 4 cm spantenisolatie aanvullen om tot de vereiste 20 cm te komen. (Pavaflex, Gramitherm, Pavacell)
Een andere methode is om een Pavates Isolairt van 3cm tegen de balken te bevestigen met latten waaraan je je plafond hangt. Of je bepleistert deze houtwolplaat met leem of kalk.
C. BOVEN DE DRAAGBALKEN BIJ-ISOLEREN (DUODAK)
Bij een nieuw dak uit massieve balken (volhout of gelamelleerd) of bij het vernieuwen van de dakvloer, kan je de warmteknoop (of koudebrug) vermijden door op de balken een strook houtwolisolatie te plaatsen.
Maar je zou ook op de dakvloer een laag isolatie extra kunnen leggen. Doe dit echter niet met natuurlijke isolatieproducten en voorzien een dampscherm op de OGB/dakvloer waarvan de d groter of minstens even groot is als de dakhuid waarmee het ook luchtdicht verbonden moet zijn. De R waarde van de isolatielaag op de dekvloer moet minimum 1/5 (2) zijn van de R waarde van de isolatie tussen de balken.
(2) Bij groendaken is het een vereiste dat er minimum 1/3 van de R waarde van de isolatie tussen damprem en dakhuid op de dakvloer voorzien wordt.
3 DAMPSCHERM/LUCHTDICHTING
Bij een compact en Duodak gebruiken we de ProClima Intello + damprem als standaard damprem. Deze biedt door zijn vochtgestuurde karakter de beste weerstand tegen intrede van huishoudvocht in de koudere periodes en de het hoogste uitdrogingspotentiaal naar binnen toe in de warmere periodes van het jaar.
Deze wordt geplaatst tegen de onderzijde van de draagbalken van het compacte dak en luchtdicht aangesloten op alle andere bouwdelen
plat dak /duodak
EM-TF-BT-CPD 01/01/2025
Zo vormt de bepleistering op de muren de luchtdichting van het muurelement. Met luchtdichtende tapes zoals Pro Clima Tescon Vana of kits zoals de ProClima Orcon maak je de luchtdichte verbinding tussen de Intello en de bepleistering. Dienen je muren nog bepleisterd te worden? Gebruik dan de bepleisterbare tapes uit de Contega reeks van ProClima zoals de Solido IQ of Contega PV (op isolatie) Wacht hier ook niet te lang mee : zo vermijd je toch vochtindringing via de onbezette muren in de gesloten constructie tussen Intello en dakhuid.
Waarom niet gewoon vermijden dat er vocht in de constructie komt?
Dat zou natuurlijk een ideale oplossing zijn. Helaas is dit amper realiseerbaar. Zelfs met de strafste dampschermen met de hoogste dampdoorgangscoëfficiënt kunnen niet verhinderen dat door diffusie huishoudvocht in de constructie kan doordringen.
Bovendien gebruik je vaak nieuw hout dat meestal ook een mate van vochtigheid laat optekenen. Een nacht op de werf liggen kan echt droog hout weer vochtig maken.
Zoals we hierboven al aankaartten, is het plaatsen van een deel van de isolatie onder de damprem alleen maar voordelig : er moet minder vocht uitdampen en door de damprem te sandwichen tussen isolatie maak je handig gebruik van de temperatuursgevoeligheid van de damprem.
Ook het gebruik van PVC folies met een kleinere dampdichtheid tov EPDM of asfalt kan bijdragen tot een droog compact dak.
Moest je bovenop de dakvloer nog een laagje isolatie extra plaatsen omdat je een grindbelasting of groendak wil aanbrengen, dien je eigenlijk 2 dampremmen te voorzien in de totale opbouw : onder de isolatie tussen de balken de vochtgestuurde damprem Intello+ en onder de niet natuurlijke isolatielaag op de dekvloer een zo straf mogelijk dampscherm : zoals een oude of nieuwe asfaltlaag. De dakhuid komt dan op de niet-natuurlijke isolatie gelijmd.
In dit geval is het ook aan te raden de damprem en het dampscherm luchtdicht met elkaar te verbinden. Dat vereist het voorzien van wachtfolies bij de opbouw (TV215)
In een platdak situatie (warm of compact dak) is de luchtdichtheid van de constructie en ook de damprem misschien nog wel belangrijker dan bij een dampopen hellend dak.
Alle vochtigheid die in de constructie zat, zit en zal zitten door diffusie in de winter moet er ook in de zomer weer kunnen uitdampen; en wel weer naar binnen en omdat de buitenzijde afgewerkt is met een dampdichte dakhuid!
Welke manier je ook kiest om een plat dak te isoleren, de luchtdichtheid is bijzonder nauwlettend uit te voeren!
4 BINNENAFWERKING
Om de uitdamping te verzekeren, moet ook de binnenafwerking passen in een ademende opbouw en mag niet de uitdroging naar binen toe belemmeren.
Ideaal zijn :
• Fermacell gipsvezelplaten met dampopen verf
• Pavatex houtwolplaten met een leem-of kalkstuc
• houten planchetten met een olie-afwerking of beits
• rietmatten met leem
Af te raden zijn :
• houtderivaatplaten met lijmen
• kunststof planchetten
• gipsplaten met dampdichte verf
5 TECHNISCHE INFO VOOR DE ONTWERPER
• relatieve vochtigheid van hout gebruikt in zulke constructies : Um < 15 M-%
• relatieve vochtigheid van gelijmde constructieplaten op basis van hout : Um < 15 M-%
• indien er extra hout wordt toegepast tussen het dampscherm aan de warme zijde en de dakhuid, moet er een uitdrogingsreserve worden ingebouwd van <250g/m² : dit dient vermeden te worden of er moet een ventilatiestroom worden voorzien tussen isolatie en dakhuid.
• voorzie een dakhelling van > 3° ; bij hellingen van 0-3° kan stilstaand water uiteindelijk toch de dakhuid doordringen.
• bezonde groendaken zonder begroeiing, grindbelasting, terrassen of PV installaties zijn minder kritisch dan als ze op zuid oost en west zijn georiënteerd dan daken die op het noorden gericht staan.
• bij groendaken en met grind belaste platte daken wordt volgens de stand der techniek een vochtvariabele damprem aanbevolen in combinatie met een vochtregulerende isolatie aanbevolen ( een hygrothermische berekening blijft alleszins noodzakelijk)
• een dakhuid met een µd waarde van 20-40m (vb PVC kunststoffolies) is te verkiezen boven een dakhuid met een µd waarde > 100m (zoals bitumenbanen)
• een Blower Door test blijft verplicht om alle lekken in de luchtdichtingslaag op te sporen. Alle aansluitingen met andere bouwdelen dienen luchtdicht te worden uitgevoerd
• bouwfysische berekeningen dienen te worden met aanname van
• realistische klimaatomstandigheden rekening houdend met stralingscaptatie en reflectie-kengetallen
• constructieplaat gebruiken voor klimaatklasse 4 : OGB ipv OSB/3 want OSB niet verkrijgbaar met lage emissie FH
EM-TF-BT-CPD 01/01/2025
