26
Τελειότητα ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΑΝΟΣ Μαθητής International Baccalaureate Εκπαιδευτηρίων Δούκα
Η
τελειότητα είναι ανύπαρκτη, όπως και το άπειρο· κανείς δεν μπορεί να την φτάσει. Πολλοί φιλόσοφοι λένε πως ο στόχος κάθε ανθρώπου είναι η τελειότητα. Κάτι που δεν γίνεται να καταφέρει κανείς, αλλά πολλοί προσπαθούν. Ένας ανεπίτευκτος στόχος που, αν κάποιος κατακτήσει ποτέ, η ζωή του θα χάσει το νόημά της, διότι δεν θα έχει κάπου να στοχεύσει. Επίσης, πολλοί είναι και εκείνοι που συμφωνούν ότι δεν έχει να νόημα να το συζητάμε καν, εφόσον δεν μπορεί να επιτευχθεί. Όμως, ένας απλός έφηβος, σαν εμένα, δεν εμπλέκεται σε τέτοιες πεποιθήσεις που δεν μπορεί να αποδείξει. Στο δικό μου μυαλό, η τελειότητα εκπροσωπεί τα πάντα και τίποτα την ίδια στιγμή. Αντιπροσωπεύει την πάλη για ζωή· τις εμπειρίες που επιδιώκουμε να περνάμε όλοι, τις ιδέες, τις απόψεις και τις αντιδράσεις που μας καλλιεργούν. Όπως ένας πατέρας βλέπει τα παιδιά του με αγάπη, ακόμα και με τα λάθη τους, έτσι και εγώ διαθέτω αγάπη και θαυμασμό για κάθε προσωπικότητα που υπάρχει γύρω μου, είτε οι αντιλήψεις της είναι σύμφωνες με τις δικιές μου είτε όχι. Ακόμα και σε προσωπικότητες που διαφωνώ πνευματικά, ή ακόμα και
–133–
2016
Αριστεία
ΛOΓΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤIΛΟΓΟΣ
2016
μισώ, μπορώ να βρω στοιχεία που θαυμάζω. Επειδή πάντα υπάρχει κάποια επιρροή πίσω από τις αντιλήψεις του κάθε ανθρώπου, και αυτό είναι κάτι που τους χαρακτηρίζει ως άτομα. Τους κάνει μοναδικούς· και με έναν ιδιαίτερο τρόπο, τέλειους. Αυτή η συνεχόμενη αλλαγή κάθε ανθρώπου, που τον κάνει να βελτιώνεται και να ωριμάζει, τον κάνει να αναπτύσσεται και δεν σταματάει ποτέ μέχρι να σταματήσει και ο ίδιος να υπάρχει. Θεωρώ ότι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι αλλάζουν μια φορά στη ζωή τους, περνώντας από την εφηβεία στην ενηλικίωση, ενώ κατά τη γνώμη μου αλλάζουμε συνεχώς, έστω και ασυναίσθητα, για παράδειγμα διαβάζοντας ένα κείμενο όπως το παρόν. Τάχα πώς θα μπορούσε μια τόσο όμορφη διαδικασία να μην επαναλαμβάνεται διαρκώς; Τι άλλο θα μπορούσε να είναι αυτή η ασταμάτητη εξέλιξη παρά τέλεια; Δεν είμαι όμως τόσο εγωιστής, ώστε να πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει μόνο στους ανθρώπους. Καθώς εμείς είμαστε μόνο μία ακόμα εξέλιξη που συνέβη στη φύση. Όλο το σύμπαν αλλάζει συνεχώς, λες και πρέπει να ακολουθήσει ένα άυλο πρόγραμμα. Λες και έπεται ενός χτύπου, χωρίς να μπορεί να σταματήσει. Η διαδικασία αυτή μοιάζει με πιστή ακολουθία ενός εναρμονιστή, που απαγγέλει το σχέδιο και δογματικά το σύμπαν χορεύει. Σαν αρμονικός χορός, που τα πάντα είναι προμελετημένα και ακριβή. Αυτή η αρμονία κυριαρχεί μέχρι και στο χάος. Η τεράστια προγραμματισμένη μηχανή, με τα εκατομμύρια γρανάζια που κάθε στιγμή που περνά κάνει αμέτρητες κινήσεις. Όλο αυτό συμβαίνει ώστε κάποια στιγμή να φτάσει την τελειότητα. Και μόλις φτάσει, τίποτα. Κενό. Και αρχίζει πάλι από την αρχή. Ένας φαύλος κύκλος από τέλεια μελετημένες δράσεις και αντιδράσεις που οδηγούν σε ένα τέλειο αποτέλεσμα. Θα ήταν όμως πολύ κυνικό να πει κανείς ότι η ζωή είναι προμελετημένη· και μάλιστα, κατά κάποιον τρόπο, πολύ βαρετό. Έχω
–134–
Αριστεία
ΛOΓΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤIΛΟΓΟΣ
την αίσθηση πως δεν θα έπρεπε ποτέ κανείς να αποδεχθεί ότι κάτι τόσο τέλειο σαν τη ζωή θα μπορούσε ποτέ να είναι βαρετό. Οπότε, αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η τελειότητα της ζωής βρίσκεται ακριβώς στην ασταμάτητη αλλαγή. Αυτές οι αλλαγές, ωστόσο, είναι ασύλληπτες από τον ανθρώπινο νου, αφού είναι περιορισμένος. Πόσο όμορφο θα ήταν, όμως, να μπορούσε κανείς να τις αντιληφθεί! Να μπορούσε να δει το μεγαλείο της ζωής και της εξέλιξης! Να έβλεπε όλες τις δράσεις και τις αντιδράσεις που έχουν λάβει χώρα, ώστε να δημιουργηθεί η σύμπτωση ένας άνθρωπος να έχει γράψει ένα κείμενο και ένας άλλος να βρίσκεται απέναντί του και να το διαβάζει. Όλα όσα μπορεί να έχουν συμβεί για να υπάρξει ένας διάλογος ανάμεσα σε έναν συγγραφέα και έναν αναγνώστη, ή γενικώς σε έναν πομπό και έναν δέκτη. Όλα όσα έχουν συντελέσει στη δημιουργία αυτής της δισυπόστατης συνομιλίας, η οποία συμβαίνει σε δύο διαφορετικούς τόπους και χρόνους· δηλαδή όταν γράφει κάποιος ένα κείμενο και απευθύνεται σε έναν ιδεατό αναγνώστη, αλλά και όταν ένας αναγνώστης νιώθει το πνεύμα του συγγραφέα διαβάζοντας το κείμενό του. Ένας άνθρωπος που συλλαμβάνει τα πολλά παράλληλα επίπεδα μιας επικοινωνίας έχει άραγε φτάσει σε επίπεδο τελειότητας; Ο τρόπος που μπορείς τόσο εύκολα να περάσεις ένα μήνυμα, μια σκέψη ή ένα συναίσθημα που συνδέει δύο άτομα είναι τέλειος. Η δεξιότητα να καταλάβεις κάποιον μέσα από έναν τέτοιο τρόπο, ενώ είσαι ικανός να επεξεργαστείς το πώς σε καταλαβαίνουν οι άλλοι, πρέπει να είναι πράγματι συναρπαστικός. Η γραφή, λοιπόν, είναι ένα από τα πολλά πράγματα στη ζωή που δεν μπορεί κάποιος άνθρωπος να αντιληφθεί σε όλη τους την έκταση, και το γεγονός ότι η ζωή προσφέρει τόσα πολλά καταπληκτικά πράγματα, που ίσως και να μην καταλάβει πλήρως κανείς ποτέ, την κάνει τέλεια· τουλάχιστον στα δικά μου μάτια.
–135–
2016