cm
cm
y k
y k
01-15 ªÀiÁZïð 2019
“JPÁ vÀPÆ É èöå zsÁ vÀPèÉ ºÁqÀÛ¯Æ É A” C±ÉA ¸ÁAUÉÆ£ï UÁ¢AiÉÄgï §¸ï¯ÉÆè ¥ÀæzsÁ¤ £ÀgÉÃAzÀæ ªÉÆâ DvÁA QvÁåPï ªÉÆ£ÉÆ? QvÁåPï ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÉgï gÀhÄÄeï ªÀiÁAr£Á?” E¸ÉÆ̯ÁAvï zsÁªÉ PÁè¹ZÁå ¨sÀÄgÁÎ÷å£ï «ZÁgÉè¯ÉA ¸ÀªÁ¯ï ºÉA. ¥sɨÉægï 14 ªÉgï ¹DgïJJ¥sï ¸ÉÆeÉgï ªÁªÁæ xÀ ¼ ÁPï §¸Áì A ¤ ªÉ v À £ Á DvÀAPïªÁ¢A¤ ¸ÉÆáÃlPï Wɪïß zsÁqï WÁ®Ä£ï 40 ¸ÉÆeÉgÁAZÁå ªÉÆgÁßPï D¤ 171 WÁAiÉÄAªïÌ PÁgÀuï eÁ¯ÉèA ¨sÁgÀvÁZÁå £ÉuÁÛ÷åA xÁªïß eÁuÁÛ÷åA ¥À g ÁåAvï gÁUÁ£ï ¥É l ¬Ä¯É è A ¥À Å ¯Áé ª À i ÁZÉ A WÀ r vï ¸À ¨ ÁgÁAPï xÀgÁªÀ¼ï ¸ÀªÁ¯ÁA «ZÁgÀÄAPï PÁgÀuï eÁ¯ÁA. vÁå ¸ÀªÁ¯ÁA¥À¬ÄÌ `¸ÀgÁθÁgÉÌA PÁ²äÃgï AiÉĪÉÆÌAqï PÀ±ÉA eÁ¯ÉA?' ªÀÄí¼ÉîA ¥ÀæªÀÄÄPï. PÀ « gÀ v À ß PÁ½zÁ¸Á£ï ±É P ÁØ÷åA D¢AZï PÁ²äÃgÁPï `¸ÀgÁÎ¥Áæ¸ï ¸ÀÄAzÀgï' C±É A ªÀ j Ú ¯ É è A . »ªÀ i Á®AiÀ i ÁZÁå ¥ÁmïxÀ¼Ágï xÀAqïUÁgï UÁAªï vÀjà gÁdQÃAiÀiï PÁgÀuÁA¤ ºÁAUÁ ¸ÀzÁ¤vï §gÁá GzÁÌZÁQà ªÀÄ£Áê÷å gÀUÀvï ªÁ¼ÉÛà D¸Á. ¥À æ ¸ À Ä Û v ï ¨s Á gÀ v ï-¥ÁQ¸ÁÛ £ Á ªÀÄzsÁè÷å gÀhÄÄeÁPï PÁ²äÃgï KPï ¤Ã¨ï eÁ¯ÁA. ºÉA C±ÉA PÀ±ÉA eÁ¯ÉA ªÀÄí¼ÉîA aAvÀÄAPï UɯÁågï `ªÉįÁè÷å UÁqÁéa ±É«ÄÖ ªÉÇqï¯Éè ¨sÁ±É£ï' eÁvɯÉA. QvÁåPï PÁ²äÃgÁ ¥Á¸Àvï ¸ÀévÀAvïæ¥ÀÇgïé ¢¸ÁA xÁªïß ªÉÆrA ¥ÀqÁè÷åAvï! zÉñï DeÁzï eÁAªÉÑ ¥sÅÀ qÉA PÁ²äÃgï »AzÀÄ gÁAiÀiÁAZÉå C¢üãï D¸ÉèA. vÁå ¥sÀÅqÉA 1343 xÁªïß 1819 ¥ÀgÁåAvï ªÀÄĹèA gÁAiÀiÁAZÉå C¢üãï D¸ÉèA. »AzÀÄ ¢ªÁîAPï £Á¸ï PÀgÀÄ£ï ªÀÄÆ¼ï »AzÀÄ PÁ²äÃj ¥ÀArvÁAPï zsÁAªÁتïß ªÀÄĹèA ¸ÀªÀÄqïÛ PÀqÁØAiÀiï PÉ°è. vÀjà 1587 xÁªïß 1752 ¥À g ÁåAvï QvÉ A Zï £ÀPÁgÁvÀäPï ªÁ »A¸Á WÀqÀÄAPï £Á. G¥ÁæAvï D¥sÁÏ£ï gÁAiÀiÁAa gÁdénÌ ZÀ°è D¤ » PÁ²äÃgÁa PÀgÁ¼ï D«Ý ªÀÄíuï ZÀjvÁæ ¸ÁAUÁÛ. ¥À A iÉ Ä è A ¹Sï gÀ h ÄÄeï (1846) eÁ¯ÉèAZï PÁ²äÃgï ªÀĺÁgÁd UÀįÁ¨ï ¹AUÁZÉå C¢üãï AiÉÄvÁ. G¥ÁæAvï gÀt©üÃgï ¹AUï, ¥ÀævÁ¥ï ¹AUï D¤ ªÀĺÁgÁd ºÀj¹AUï gÁdénÌ ZÀ®AiÀiÁÛvï. DzsÄÀ ¤Pï PÁ²äÃgï ¨ÁAzsÄÀ £ï ºÁqï¯ÉAè Zï ªÀĺÁgÁd ºÀj¹AUÁ£ï. ¨sÁgÀvÁPï UÉÆgÁåAxÁªïß ¸ÀÄmÁÌ ªÉļÀÛ£Á vÉÆZï xÀAAiÉÆÑ gÁAiÀiï eÁªÁ߸ï¯ÉÆè. 1880 ªÉgï ©ænµÁA¤ D¥sÁϤ¸ÁÛ£ï, gÀµÁå ¸ÀA§Azsï eÁªïß UÀr ¸ÀàµïÖ PɯÉÆè÷å. ¸ÀÄmÁÌ ¢vÀ£Á PÁ²äÃgï PÉÆuÁPï ªÀZÀeÉ ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁPï ªÁ ¨sÁgÀvÁPï - ºÉA ¤gÀÚAiÀiï PÀgÄÀ APï C¢üPÁgï ©ænµÁA¤ ªÀĺÀgÁd ºÀj¹AUÁPï ¢¯ÉÆè. ¸ÀévÀAvïæ gÁµïÖç eÁAªïÌ¬Ä xÉÆqÁåA ±ÀgÁÜASÁ¯ï DªÁÌ¸ï ¢¯ÉÆè. ºÀj¹AUÁ£ï PÁ²äÃgï ¨sÁgÀvÁPï ¸ÉgÀévÀ¯ÉA ªÀÄíuï ¥ÀgÀÎmÁÛ£Á
fgÀAªïÌ ¸ÀPÀ£ÁvÁè÷å ¥ÁQ¸ÁÛ£Á£ï ºÀj¹AUÁZÉgï gÀhÄÄeï ªÀiÁAqÀÛ£Á ºÀj¹AUÁ£ï ¨sÁgÀvÁAvï D¸ÉÆæ ¸ÉÆzsÆ É è. ¨sÁgÀvÁ£ï D¥Áè ÷ å ¸À A iÀ i ÁßPï PÁ²äÃgÁPï zsÁqÉèA. 1948 ªÉ g ï ¨sÁgÀvï-¥ÁQ¸ÁÛ£ï ªÀ Ä zÉ è A ¥À A iÉ Ä è A gÀhÄÄeï ZÀ¯AèÉ . PÁ¯ÉÝA P Á ² ä à g ï ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÉå ªÀ Ä ÄnAvï vÀ g ï ªÀÄÄPÁÌ¯ï ªÁAmÉÆ ¨sÁgÀvÁZÉÆ. ¥ÀÅuï ¨s Á gÀ v ÁZÉ ºÀ U É A ª À i Á v ï æ ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁAvï GgÉèA. ¨sÁgÀvÁPï ¸ÉgéÀeÉ vÀgï D¥ÁÚPï «±ÉÃ¸ï ¸ÁÜ£ïªÀiÁ£ï ¢ÃeÉ ªÀÄí¼îÉA ±ÀgïÜ ºÀj¹AUÁ£ï ¸ÀgÁÌgÁ ªÀÄÄPÁgï zÀªg À èÉA. £Éºg À ÄÀ ¸ÀgÁÌgÁ£ï ¸ÀA«zsÁ£ÁAvï vÀ©Ý¯ï PÀgïß DrÛUï 370 «±ÉÃ¸ï ¸ÁÜ£ïªÀiÁ£ï PÁ²äÃgÁPï ¢¯ÉA. DdÆ£ï ¥Á¸ÀÄ£ï DrÛUï 370 vÀ±AÉ Zï D¸Á. 2014 ªÉgï ªÉÆâZÉÆ zÉƼÉÆ ºÁZÉgï D¸ï¯ÉÆè, DvÁA vÉÆ R¨Ég æ ï £Á! DrÛUï 370 ¥ÀæPÁgï, gÀPÀëuï, zÀÄqÀÄ, ¸ÀAªÀºÀ£ï, «zÉÃ±ï ªÀåªÀºÁgï ¸ÉÆqïß ºÉgï ¸Àgïé DqÀ¼ÉÛA ZÀ®AªïÌ PÁ²äÃgÁPï ¸ÀévÀAvïæ C¢üPÁgï D¸Á. ºÉA ºÉgï RAZÁåAiÀiï gÁeÁåPï £Á! PÁ¯ÉÝA PÁ²äÃgï Wɪïß ªÉÇUÉ §¸À£ÁvÉèA ¥ÁQ¸ÁÛ£ï AiÉÄzÉƼï ZÁgï gÀhÄÄeÁAPï PÁgÀuï eÁ¯ÁA. ZÁgï¬Ä gÀhÄÄeÁA¤ vÁPÁ ¯Á¨sï°è ¸À¯ÉÆét ªÀiÁvïæ! `ªÉǪÉÄÛA ¥ÀqÁè÷åjà £ÁPï ªÀAiÀiïæ' ªÀÄí¼Éî§j fÃPï D¥ÁÚaZï ªÀÄíuï ¸ÁAUÉÆ£ï ¨sÉÆAªÁÛ ¥ÁQ¸ÁÛ£ï ªÀiÁvïæ! ZÁgï ¨sÁgÀvï-¥ÁQ¸ÁÛ£ï gÀhÄÄeÁA ¥ÀAiÉÄè gÀhÄÄeï: 1947 DPÉÆÖçgï xÁªïß K¦æ¯ï 1948 ¥ÀgÁåAvï ZÀ¯ÉèA. DPÉæÃPï PÁ²äÃgï, dªÀÄÄä, ®qÁPï D¤ ºÉgï ¥ÀæªÀÄÄPï ¸ÀĪÁvÉÆå ¨sÁgÀvÁPï ¯Á¨ÉÆè÷å vÀgï ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁPï DeÁzï PÁ²äÃgï, V°ÎÃmï D¤ §®Æa¸ÁÛ£ï ¥sÁªÉÇ eÁ¯ÉA. zÀĸÉæA gÀhÄÄeï: 1965 ªÉgï ZÀ¯ï¯Áè÷å ºÁPÁ `N¥ÀgÉñÀ£ï f¨Áæ®Ögï” C±ÉAAiÀiï ªÉ Ç ¯ÁAiÀ i ÁÛ v ï. PÁ²äÃgï UÀ r ©ü v À g ï D¬Ä¯Áè÷å ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÁå ¸ÀAiÀiÁßZÉgï ¨sÁgÀvï gÀhÄÄeï ªÀiÁAqÁÛ. ¸ÀvÁæ ¢Ã¸ï ZÀ¯ï¯Áè÷å ºÁå gÀhÄÄeÁAvï eÁAiÉÄÛ ¸ÉÆeÉgï ªÀÄgÀuï ¥ÁªÁÛvï. ¤ªÀiÁuÉA ¥ÁPï CzsåÀ Pïë DAiÀÄĨïSÁ£ï ¨sÁgÀvÁZÉÆ ¥Àz æ Ás ¤ ¯Á¯ï §ºÀÄzÀÆÝgï ±Á¹Ûç gÀµÁåZÁå vÁµÉÌAmÁAvï JPï ¸ÉƯÉÆè PÀgÁÛvï. ±Á¹Ûç£ï, “eÉÊ
dªÁ£ï eÉÊ Q¸Á£ï” £ÁgÉÆ ¢¯ÉÆè ºÁåZï gÀhÄÄeÁªÉ¼Ágï. w¸ÉæA gÀhÄÄeï: 1971 ªÉgï ZÀ¯ï¯Áè÷å ºÁå gÀhÄÄeÁPï PÁ²äÃgï PÁgÀuï £ÀíAiÀiï. ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÉå ªÀÄÄnAvï xÁªïß ªÀÄÄqÁè ¥ÁQ¸ÁÛ£ï (¨ÁAUÁèzÃÉ ±ï) ªÀÄÄPïÛ PÀgÁÑ÷åPï ºÉA ZÀ¯ÉèA. DqÀ¼ÁÛ÷åAvï UÀgÉÓ²ªÁAiÀiï £ÁPï jUÀAªÁÑ÷å ¥ÀqÁè ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÁå £ÀqÁÛ÷å£ï ªÀÄÄqÁè ¥ÁQ¸ÁÛ£ï PÀAUÁ¯ï eÁªïß UɯèÉA. vÀª½ À Ñ ¥Àz æ Ás ¤ EA¢gÁUÁA¢ü ªÀÄÄqÁè ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁPï PÀĪÉÆPï ¨sÁ¸Áªïß gÀhÄÄeÁAvï PÀĪÀÄPï PÉ°. ¥ÁQ¸ÁÛ£Áa £Éë D¤ ªÁgÁå¸ÀAiÀiïß ¸ÀA¥ÀÇgïÚ xÀgÁ£ï zɸÁénèA. ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÉå £ÉƪÉÇzï ºÀeÁgï ¸ÉʤPï §A¢ü eÁ¯É. ªÀÄÄqÁè ¥ÁQ¸ÁÛ£ï `¨ÁAUÁèzÉñï' eÁªïß ¸ÀévÀAvïæ gÁµïÖç eÁ¯ÉA. ZÉƪÉÛA gÀhÄÄeï: 1999 ªÉÄà xÁªïß dÆ£ï ¥ÀgÁåAvï ZÀ¯ÉèA. ¯ÉÊ£ï D¥sï PÀ A mÉ Æ æ à ¯ï UÀ q ï GvÉ Æ æ £ ï ¥ÁPï ¸ÉÆeÉgÁA¤ PÁ²äÃgÁZÁå PÁjίï f¯Áè÷åZÉå xÉÆqÉ eÁUÉ D¥Éè÷å ªÀÄÄn©üvÀgï WÉvï¯Éè. ¨sÁgÀvÁZÁå ¸ÀAiÀiÁß£ï ¸ÀPÀÌqï DªÉÄÑ eÁUÉ ¸ÉÆqÀªïß ¥ÁPï ¸ÉÆeÉgÁAPï UÀr ¨sÁAiÀiïæ zsÁAªÁتïß ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁZÉgï zsÁqï WÁ¯ÁÛA ªÀÄítÛ£Á CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀiï ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀiÁ£ï ©ügÁAPÀļï gÀhÄÄeï D¤ vÁZÉÆ ¥ÀjuÁªÀiï ¥À¼ª É ïß gÀhÄÄeÁ «gÁªÀiï WÉÆñÀuï PÀgÄÀ APï zÉƤà zÉñÁAZÉgï zÀ¨Áªï WÁ¯ÉÆ. ºÁå gÀhÄÄeÁPï `N¥ÀgÃÉ ±À£ï «dAiÀiï' ªÀÄí¼îÉA £ÁAªï D¸Á. ºÁå gÀhÄÄeÁAvï ¨sÁgÀvÁPï dAiÀiïÛ ¯Á¨ÉAè . DvÀAPïªÁzÁZÉÆ CgÀA¨sï eÉzÁß ¨sÁgÀvÁZÉgï gÀhÄÄeï ªÀiÁAqÀÄ£ï D¥ÁÚPï ªÉÄ½Ñ ¸À¯ÉÆéuï ªÀiÁvïæ ªÀÄíuï ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁPï £ÀTÍ eÁ¯ÉA vÀªÀ¼ï xÁªïß vÁuÉ «AZï°è ªÁmï DvÀAPïªÁzÁa.
1
»A¸Á, ©ügÁAvï, ¥ÀæZÉÆÃzÀ£ï PÀgÀÄ£ï PÁ²äÃgÁZÁå vÀgÁßmÁåAPï ¨sÁgÀwÃAiÀiï ¸ÉÆeÉgÁA «gÉÆÃzsï gÀhÄÄeÉÆAPï, fªÁÏvï ¨ÉÆA§gï eÁAªïÌ, ¥sÁvÉÆgï ªÀiÁgÀÄAPï, ¥Àv æ åÉ ÃPÀvÁªÁzï ªÀiÁAqÀÄAPï, PÁ²äÃgï ¸ÀévAÀ vïæ eÁAiÉÄêA ZÀ¼éÀ¼ï PÀgÄÀ APï ¥ÁQ¸ÁÛ£ï §qÁ̪ïß D¸Á. ¯ÉÆPÁ ªÀÄzÉA ¨sÉåA G¨ÁÓAiÀiÁÛ. ºÁAvÀÄA ¨sÁgÀvÁZÉå ¥ÀævÉåÃPÀvÁªÁ¢¬Ä D¸Ávï. ºÁAPÁA gÁPÀ u ï ¢AªÁÑ÷åPï ¸À g ÁÌgÁ£ï CAUïgÀPëÀ Pï ¸ÀAiÀiïÛ ¢¯Éè. DvÁA 114 ¥ÀævÉåÃPÀvÁªÁ¢AZÁå CAUïgÀPÀëPÁAPï ¥ÁnA D¥ÀAiÀiÁèA. ºÉå ªÀjéA 1600 ¥ÉÇ°Ã¸ï ¹§âA¢ D¤ 76 ªÁºÀ£ÁA ºÉgï UÀgÉÓAPï ªÁ¥ÀgÀÄAPï ¯Á¨Áè÷åAvï. ¸ÀªÀĸÉå AiÉĪÉÆÌAqÁa ¸ÀÄgÁévï PÁ²äÃgï ¸ÀªÄÀ ¸ÉåZÉA ªÀÄÆ¼ï ¸ÉÆzsÄÀ £ï UɯÁågï zÉÃ±ï «¨sÀd£ï eÁªïß ¸ÀÄmÉÌ ¢¸Á ¥ÀgÁåAvï ¥ÁªÀAiÀiÁÛ. ªÀÄĹèA duÁ¸ÀASÉÆ ZÀqÀvïÛ D¸ÉÆè UÁAªï »AzÀÄ gÁAiÀiï ºÀj¹AUï DqÀ¼ÉÛA ZÀ®AiÀiÁÛ¯ÉÆ. zÉÃ±ï «¨sÀd£ï eÁvÁ£Á ¸ÀºÀeï eÁªïß ¯ÉÆPÁ£ï ¥ÁQ¸ÁÛ£ÁPï ¨sj À Û eÁAªïÌ aAvÉèA vÀjà ºÀj¹AUï ¨sÁgÀvÁPï PÁ²äÃgï ¸ÉgÀévÁ ªÀÄí¼ÉîAZï ¥ÁQ¸ÁÛ £ ÁZÁå D¤ PÁ²äÃgÁZÁå ªÀÄĹèªÀiÁAPï fgÉÆAPï eÁ¯ÉA £Á. » ¥ÉÇmÁÌt DdÆ£ïªÀgÉÃUï »A¸ÉaA ««zsï gÀÄ¥ÁA Wɪïß ¸ÀzÁA¤vï ªÀÄí¼îɧj PÁ²äÃgï PÀuåÉ Avï gÀUÁvï ªÁ¼ÀAiÀiÁÛ. G¥Áæ A vï zÉ Æ ¤Ã gÁµÁÖçAZÁå ªÀÄÄPɯÁåA¤ DzsÁgï¯ÉÆè÷å xÉÆqÁå ZÀÄQA¤ PÁ²äÃgÁPï AiÉĪÉÆÌAqï PɯÁA. ¥ÀAiÉÆè ¥ÀæzsÁ¤ £ÉºÀgÀÄ£ï ºÉÆ ¥Àæ¸ÁÛ¥ï «±Àé¸ÀA¸ÁÜ÷åPï ¥ÁªÀAiÉÆè. ¥ÁQ¸ÁÛ£ï CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀiï ªÀÄmÁÖgï ºÀgï ªÉ¢AZÉgï
8ªÁå ¥Á£Ágï...
cm
cm
y k
y k