ZAWARTOÚÃ Wprowadzenie .......................................................................................................................................... 7 Alden Biesen - Internationaal Vertelfestival ........................................................................................... 8 ALLEGRO .................................................................................................................................................... 9 Babaiola e Baballotti in Tutto il Mondo ................................................................................................ 10 Camps in Euskera .................................................................................................................................... 11 DeutschMobil - France Mobil ................................................................................................................. 12 Dinocrocs ................................................................................................................................................. 13 Emigredes ................................................................................................................................................ 14 Enfants d’ici, contes d’ailleurs ............................................................................................................... 15 English for Art Lovers ............................................................................................................................. 16 English in Songs ...................................................................................................................................... 17 EU & I ....................................................................................................................................................... 18 EUROMAIL.COM ...................................................................................................................................... 19 Fête des Langues à Nantes.................................................................................................................. 20
Get Talking............................................................................................................................................... 21 Goldfish ................................................................................................................................................... 22 Herzliche Grüße ...................................................................................................................................... 23 INLET ........................................................................................................................................................ 24 Intercooltural........................................................................................................................................... 25 Join the Club! .......................................................................................................................................... 26 Journalistenstipendium Duitsland-Nederland (JDN) ............................................................................ 27 JoyFLL ....................................................................................................................................................... 28 From Kindergarten to Jobless ................................................................................................................ 29 Language Deed of the Year ................................................................................................................... 30
Language-friendly Communities ........................................................................................................... 31 Languages Work ..................................................................................................................................... 32 Learn English - Lern Deutsch.................................................................................................................. 33 Listen and Touch ..................................................................................................................................... 34 Marathons des contes et langues .......................................................................................................... 35 Maribor Language Festival..................................................................................................................... 36 Moi Toi Nous............................................................................................................................................ 37 Morning Train .......................................................................................................................................... 38 Multilingual Christmas Market .............................................................................................................. 39 NIFIN......................................................................................................................................................... 40 Open Door Event and Italian Week ....................................................................................................... 41 Plaisir des mots, amour des langues ..................................................................................................... 42 Poetry Competition ................................................................................................................................ 43 Poland Stopover...................................................................................................................................... 44 Saxon Fortress Churches in Sibiu County.............................................................................................. 45 See You at the Port ................................................................................................................................. 46 Shakespeare per i ragazzi ...................................................................................................................... 47 Soccerlingua ............................................................................................................................................ 48 Social Outlets .......................................................................................................................................... 49 Souvenir Calendar................................................................................................................................... 50 Speech Bubbles ....................................................................................................................................... 51 Spr책kdagen ............................................................................................................................................. 52 Steps to the World .................................................................................................................................. 53 Tra La La ................................................................................................................................................... 54 Voluntaris per la Llengua ....................................................................................................................... 55 World Language Programme ................................................................................................................. 56 YLE Language Resources ........................................................................................................................ 57 Eksperci .................................................................................................................................................... 58
WPROWADZENIE Motywacja jest kluczem do sukcesu w nauce jæzyka obcego. Wielu Europejczyków obecnie ma juý motywacjæ do nauki jæzyków obcych oraz rozpoznaje korzyúci zarówno osobiste, jak i zawodowe pùynàce z ich znajomoúci. Nie moýna jednak nie zauwaýaã faktu, ýe jeszcze wiele osób nie uczy siæ jæzyków obcych. Byã moýe postrzegajà oni naukæ jæzyka obcego jako majàcà maùe znaczenie w ýyciu, zajæcie zbyt akademickie, zbyt czasochùonne, nudne, lub teý do nauki jæzyka zniechæciùo ich doúwiadczenie z czasów szkolnych. Bez wzglædu na powody, potrzebne sà kreatywne rozwiàzania, które pomogà im pokonaã opór i niechæã do nauki. Niniejsza broszura przedstawia 50 przykùadów projektów, metod i wydarzeñ – wybranych przez autorów badania LINGO, które zachæciùy ludzi do nauki jæzyka obcego lub wykorzystania posiadanych przez nich umiejætnoúci jæzykowych. Przykùady pochodzà z caùej Europy i dotyczà zarówno lokalnych, maùych projektów, jak teý projektów duýych, prowadzonych na poziomie regionu, kraju lub caùej Europy. Odnoszà siæ one do dziesiàtków jæzyków, wszystkich grup wiekowych, grup spoùecznych o róýnym poziomie umiejætnoúci. Cechà wyróýniajàcà wszystkie projekty jest to, ýe starajà siæ one angaýowaã potencjalnych uczniów w naukæ minimalizujàc ich obawy, w atrakcyjny sposób. W niektórych przypadkach przeciwstawiajà siæ tradycyjnym poglàdom na temat sposobu nauki jæzyków. Stworzenie bardziej przyjemnego niý w tradycyjnych modelach nauczania kontekstu nauki jæzyka, wskazujàcego praktyczne cele, daje nadziejæ, ýe osoby uczàce siæ jæzyka dostrzegà osobiste znaczenie nauki. Projekty wybrane zostaùy nie tylko ze wzglædu na ich oryginalnoúã, ale równieý dlatego, ýe moýna je przenieúã na grunt innych pañstw oraz w inny kontekst. Chociaý przedstawiajà one tylko maùà czæúã wielu doskonaùych, innowacyjnych pomysùów promocji nauki jæzyków obcych, mamy nadziejæ, ýe broszura bædzie sùuýyùa inspiracjà dla wszystkich specjalistów oraz osób odpowiedzialnych za edukacjæ, nauczycieli oraz oczywiúcie tysiàcom potencjalnych uczniów w caùej Europie.
7
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Alden Biesen - Internationaal Vertelfestival
Jæzyki w bajkowej scenerii Czy jest lepsze miejsce na opowiadanie bajek niý úredniowieczny zamek? Podczas tygodniowego Miædzynarodowego Festiwalu Vertelfestival organizowanego corocznie w zamku w Alden Biesen moýna z przyjemnoúcià posùuchaã opowiadanych w kilku jæzykach thrillerów, romansów, dreszczowców lub komedii, w dzieñ lub w nocy, w murach zamku lub na dziedziñcu. Gawædziarze z róýnych pañstw ùàczà tam swojà twórczà wyobraêniæ, wybierajà ulubione bajki i opowiadajà je w swoim rodzinnym jæzyku.
Photo: H.Timmerman
W tygodniu festiwal mogà odwiedzaã w zaleýnoúci od programu szkolnego grupy szkolne, które mogà sùuchaã bajek w jæzyku holenderskim, angielskim, francuskim, niemieckim lub kombinacji tych jæzyków. W 2005 roku festiwal odwiedziùo 9000 uczniów ze 120 szkóù.
Weekendy przeznaczone sà zaú dla publicznoúci dorosùej oraz rodzin. W dzieñ opowieúci opowiadane sà podczas wycieczek po zamku, wieczorem zaú szczególnà atmosferæ potægujà: «magiczna wycieczka», «noc opowieúci irlandzkich» i opowiadania erotyczne! W sobotnie popoùudnie publicznoúã moýe wybieraã aý z 45 róýnych przedstawieñ. Festiwal otwarty jest dla kaýdego i zwykle przyciàga bardzo entuzjastycznà publicznoúã. Poniewaý wszystko odbywa siæ w wielu jæzykach odwiedzajàcy go ludzie majà kontakt zarówno z nowymi jæzykami, jak i opowieúciami. W ten sposób nabierajà oni úwiadomoúci bogactwa kulturowego i jæzykowego pañstw, z których wywodzà siæ bajki. Opowiadanie bajek jest prostym i skutecznym sposobem promowania jæzyka. Dobry bajarz potrafi wydobyã podczas narracji piækno i melodiæ jæzyka, bez ýadnej pomocy stojàc twarzà w twarz z publicznoúcià nadaje historii ýycia. Festiwal oceniany jest przez publicznoúã pod koniec ich pobytu na festiwalu. Dotychczas cieszy siæ popularnoúcià wszystkich grup wiekowych. Kaýdego roku bilety Kontakt Guy Tilkin wysprzedajà siæ na trzy tygodnie przed Organizacja Landcommanderij Alden Biesen jego ogùoszeniem.
8
Tel
+32 89 519355
guy.tilkin@alden-biesen.be
Strona www
http://www.alden-biesen.be
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
ALLEGRO
Jak dotrzeã do uczniów pokrzywdzonych przez los? Projekt ALLEGRO (Access to Language Learning by Extending to Groups Outside) ma na celu zainteresowanie grup spoùecznych, które nie sà postrzegane jako potencjalni kursanci i które majà ograniczony dostæp do nauki jæzyka. Przyczynami tego stanu rzeczy mogà byã trudnoúci zwiàzane z problemami finansowymi, spoùecznymi, izolacjà geograficznà lub opóênieniami w nauce oraz upoúledzenie fizyczne. Jak dotàd w Danii, Francji, Sùowenii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii rozpoczæto trzydzieúci maùych, aczkolwiek innowacyjnych projektów, które prowadzone sà w oúrodkach pomocy dla osób potrzebujàcych. Partnerzy pracowali na przykùad z ludêmi: wychodzàcymi z uzaleýnieñ (Wielka Brytania), pozostajàcymi przez dùuýszy czas bezrobotnymi (Francja), z dzieãmi autystycznymi i z zespoùem Downa (Hiszpania), ludêmi z powaýnymi problemami w nauce pozostajàcymi w oúrodkach opiekuñczych (Niemcy), z wiæêniami (Sùowenia, Wielka Brytania), emerytami z upoúledzeniami (Dania, Sùowenia) oraz z cierpiàcymi na choroby psychiczne (Francja). Praca z tego typu ludêmi wymaga bardziej elastycznego podejúcia, dlatego teý próbowaliúmy róýnych sposobów i technik nauczania jæzyków, do których zaliczaliúmy elementy sztuk teatralnych, scenki rodzajowe, piosenki, naukæ w grupach wzajemnej pomocy, naukæ jæzyka podczas innego przedmiotu (np. na zajæciach z gotowania) i ICT. W niektórych przypadkach partnerzy musieli wymyúlaã róýne sposoby, ýeby przekonaã prowadzone przez nich grupy, ýe nauka jæzyka jest równieý dla nich. Czæsto wiàýe siæ to tylko z daniem moýliwoúci kontaktu z jæzykiem a nie dùugim kursem. Kaýdy projekt wymagaù, aby organizatorzy wspóùpracowali z agencjami spoza sektora edukacyjnego (pracownicy spoùeczni, spoùecznicy, instytucje charytatywne, opieka zdrowotna). Wspóùpraca miaùa na celu nie tylko zorganizowanie kursu, ale równieý opracowanie wùaúciwych technik. W ten sposób wartoúã projektu wzrosùa, a korzyúci wypùywajàce z nauki jæzyka dotyczà zarówno uczniów, jak teý specjalistów z kaýdej dziedziny. Ogólnym skutkiem projektu jest wniosek, ýe nauka jæzyka podnosi wùasnà wartoúã i aspiracje. Odpowiedê ze strony dzieci, jak i starszych uczestników kursu jest jednoznacznie pozytywna. Wszystkie agencje i instytucje ochoczo zaangaýowaùy siæ w projekt i zauwaýyùy duýy wpùyw nauki jæzyka na grupy, z którymi wspóùpracujà. Innà, dodatkowà korzyúcià projektu byù jego wpùyw na nauczycieli i specjalistów od edukacji, którzy sami mogli zauwaýyã jak Kontakt Linda Parker duýo jest jeszcze barier, które naleýy Organizacja Association for Language Learning usunàã by kaýdy mógù siæ uczyã jæzyka +44 1788 546443 obcego: stosunek do nauki nauczyciela i Tel ucznia, uprzedzenia, bùædne zaùoýenia E-mail lindap@all-languages.org.uk metodyczne o tym, kto moýe nauczyã siæ Strona www http://www.allegro-lingua.net jæzyka.
9
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Babaiola e Baballotti in Tutto il Mondo
Odkrywanie jæzyka sardyñskiego przez rymowanki Babaiola e Baballotti zachæcajà mùodych mieszkañców Sardynii do poznania jæzyka i kultury ich przodków poprzez wykorzystanie rymowanek, zwierzàt, malarstwa i zabaw. Uczestniczàc w tych zajæciach dzieci odkryùy wùasnà toýsamoúã kulturowà i nauczyùy siæ szanowaã róýnorodnoúã jæzykowà. Projekt rozpoczàù siæ od przetùumaczenia sardyñskiej rymowanki na jæzyk wùoski i angielski. Nastæpnie uczniowie mieli za zadanie przeprowadzenie rozmowy z czùonkami swoich rodzin w poszukiwaniach opowieúci, legend, przysùów i rymowanek, które naraýone sà na zapomnienie. Dzieci potraktowaùy swoje zadania antropologiczne bardzo powaýnie, skrupulatnie zapisujàc relacje dziadków. Dziadkowie zostali poproszeni o przekazanie wnukom opowieúci, rymowanki, piosenki i wspomnieñ z ich wùasnego dzieciñstwa. W szkole wybrano proste teksty, które odnosiùy siæ do tradycji i úwiata zwierzàt. Zostaùy one wyjaúnione dzieciom, zaadaptowane scenicznie, podzielone na fragmenty, przetùumaczone na wùoski i angielski, a nastæpnie dzieci nauczyùy siæ ich na pamiæã w tradycyjnej sardyñskiej rytmice i intonacji. Na koniec dzieci miaùy za zadanie uruchomiã wyobraêniæ i wzbogaciã treúã historyjek licznymi szczegóùami. Dzieci mogùy sprostaã temu zadaniu jæzykowemu dziæki utworzonym laboratoriom, w których dostæpne byùy wszystkie potrzebne urzàdzenia i materiaùy. Promocja jæzyka sardyñskiego odniosùa duýy sukces równieý dziæki wyprodukowaniu specjalnego CD-ROMu (Duru-Duru), na którym nagrano tradycyjne ludowe opowiadania.
10
Kontakt
Angelo Spiga
Organizacja
Selargius 1 Circolo Didattico
Tel
+39 070 850826
dirselargiusuno@tiscali.it
Strona www
http://www.lascuolaingioco.it
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Camps in Euskera
Potoczny baskijski dla studentów Zgodnie z tym projektem dzieci szkolne, które uczà siæ baskijskiego odwiedzajà spoùecznoúci lokalne, które posùugujà siæ potocznym jæzykiem baskijskim. Wycieczki organizowane sà podczas roku szkolnego (dla studentów bioràcych udziaù w programach caùkowitego zanurzenia siæ w jæzyku baskijskim - Basque immersion programmes) lub podczas letnich wakacji na obozach (dla studentów, którzy uczà siæ baskijskiego w szkole). Celem tych dziaùañ jest podniesienie sprawnoúci uczniów w posùugiwaniu siæ tym jæzykiem, szczególnie: sùuchania, nieformalnej rozmowy i naturalnej interakcji. Studenci mogà obserwowaã oryginalne úrodowisko i spoùecznoúã, w której uýywa siæ potocznego jæzyka baskijskiego, jak równieý braã udziaù w wycieczkach, konkursach, wydarzeniach sportowych i innych pozaszkolnych zajæciach. Organizatorom udaùo siæ stworzyã bliskie relacje pomiædzy uczestnikami obozów jæzykowych a miejscowà spoùecznoúcià, wiæc uczniowie mogà dowiedzieã siæ wiele o ich pracy i ýyciu. Dowodem na skutecznoúã tego dziaùania jest stale rosnàca liczba dzieci chcàcych uczestniczyã w takich obozach w okresie szkolnym. W 2003 r. ponad 830 uczniów uczestniczyùo w programie; w 32 grupach z 29 oúrodków edukacyjnych. Zapotrzebowanie jest duýo wiæksze, gdyý wpùynæùo aý 1070 podañ od uczniów. Fakt, ýe na obozy uczniowie przyjeýdýajà wraz ze swoimi nauczycielami znaczàco pracuje na jego sukces. Uczniowie mogà kontynuowaã swoje lekcje i jednoczeúnie uczà siæ jæzyka w úrodowisku pozaszkolnym. Innà szczególnà cechà tej metody jest wybór spoùecznoúci posùugujàcej siæ jæzykiem mniejszoúci, w której zorganizowany jest obóz. Zaangaýowanie lokalnej spoùecznoúci w projekt pomaga podnieúã úwiadomoúã uczniów dotyczàcà kultury oraz doceniã subtelne relacje pomiædzy kulturà i jæzykiem.
Kontakt
Eduardo Aldasoro Lecea
Esther Mugertza Imaz
Organizacja
Departamento de Educación, Gobierno de Navarra
Tel
+34 848 426587
ealdasol@cfnavarra.es
Strona www
http://www.pnte.cfnavarra.es/profesorado/recursos/euskera/
emugerti@cfnavarra.es
11
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
DeutschMobil - France Mobil
Jæzyki «w trasie» DeutschMobil jest inicjatywà niemieckà, która ma na celu promocjæ jæzyka niemieckiego we Francji. Polega ona na tym, ýe grupa entuzjastycznych wykùadowców podróýuje od klasy do klasy autobusem wyposaýonym w bibliotekæ peùnà broszur, podræczników, sùowników i innych materiaùów edukacyjnych. DeutschMobil jest czymú wiæcej niý tylko promocjà jæzyka, jego gùównym zadaniem jest zniwelowanie uprzedzeñ w stosunku do jæzyka niemieckiego i kultury niemieckiej oraz przedstawienie nowej twarzy Niemiec poprzez zabawæ i odkrywczà podróý. Pomiædzy styczniem 2001 i kwietniem 2005 roku, oúmiu wykùadowców DeutschMobil odwiedziùo ponad 2270 szkóù oraz zorganizowaùo ponad 4500 wydarzeñ, spotkali siæ z ponad 132500 uczniami francuskich szkóù podstawowych i úrednich i przejechali ponad 261500 kilometrów! Ogromny sukces DeutschMobil byù inspiracjà do powstania jego francuskiej wersji France Mobil, którà uruchomiono w 2002 roku w celu promocji francuskiego w Niemczech. Do lutego 2005 roku 13 francuskich nauczycieli odwiedziùo 2155 szkóù, spotkaùo siæ z 162293 uczniami i 7514 nauczycielami. Ponadto w 2004 roku szeúciu kolejnych wykùadowców, z nowych pañstw czùonkowskich UE, przyùàczyùo siæ do zespoùu France Mobil, podkreúlajàc w ten sposób znaczenie wielojæzycznoúci w Europie. W uznaniu zasùug w promowaniu nauki jæzyka, jæzyków sàsiednich krajów, i w ten sposób przyczyniania siæ do zacieúniania wiæzi pañstw sàsiadujàcych, DeutschMobil i France Mobil odznaczono 22 stycznia 2002 roku nagrodà Adenauer-de Gaulle podczas 41 rocznicy Traktatu Elizejskiego.
Kontakt
Kurt Brenner (DeutschMobil)
Frédéric Sauvage (France Mobil)
Organizacja
Fédération des Maisons Franco-Allemandes (DeutschMobil) Service Culturel de l’Ambassade de France (France Mobil)
12
Tel
+33 4 67604811 (DeutschMobil)
+49 30 590039205 (France Mobil)
deutschmobil@maison-de-heidelberg.org
frederic.sauvage@diplomatie.gouv.fr
Strona www
http://www.deutschmobil.com
http://www.francemobil.de
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Dinocrocs
Nauczanie angielskiego przez zabawæ Hocus i Lotus, maùe Dinocrocs, które uczà dzieci jæzyków urodziùy siæ z misjà: majà przekazaã podstawæ psycholingwistyki (na podstawie badañ oraz istotnych dla rozwoju kompetencji jæzykowych u dziecka) w domu, szkole i przedszkolu. Przestrzegajà nastæpujàcych zasad: okazywanie sympatii, niezwykle waýne dla dziecka, aby zaczæùo ono mówiã nowym jæzykiem; narracja, zawarta w procesach myúlowych; czæste powtarzanie, konieczne aby umoýliwiã natychmiastowe uýycie jæzyka. Psycholingwistyka kojarzy siæ równieý z wynoszeniem nowych, radosnych doúwiadczeñ zwiàzanych z jæzykiem obcym. Wymyúlono strategie edukacyjne, które wprowadzajà te teoretyczne zasady w szkole i w domu: poprzez tworzenie nowego úwiata zamieszkanego przez nowych bohaterów (Hocus i Lotus, póù-krokodyl, póù-dinozaur, którzy mieszkajà w parku z wieloma przyjacióùmi); wymyúlenie magicznej koszulki, która peùni funkcjæ mentalnego pomostu do wejúcia w nowy úwiat; wykorzystanie narracji (specjalna sztuka teatralna), aby pomóc dzieciom i dorosùym wspólnie doúwiadczyã nowego jæzyka; wykorzystanie gestów i tonacji oraz mimiki twarzy oraz wczeúniejszych doúwiadczeñ dzieci aby przypisaã znaczenie nowym sùowom; tworzenie mini-musicalu dla kaýdej historii i dostarczenie emocjonalnej powtórki; dostarczenie ilustracji do stworzenia bohaterów i historyjek. Na kaýdy rok nauki skùada siæ szeúã historyjek, w sumie trzydzieúci w ciàgu piæcioletniego kursu. Towarzyszy im trzydzieúci scenariuszy, które dzieci mogà wystawiaã razem z dorosùymi; trzydzieúci mini-musicali, trzydzieúci ilustrowanych historyjek, trzydzieúci kreskówek; oraz gry i ãwiczenia narracyjne dla kaýdej historyjki. Wszystkie materiaùy stworzono dla dzieci 2-3 do 9-10 lat. Sà dostæpne w jæzyku angielskim, francuskim, niemieckim, wùoskim i hiszpañskim. Podczas caùego kursu dziecko poznaje osiemset wyrazów. Dodatkowo nauczyciele mogà doksztaùciã siæ w Kontakt Traute Taeschner temacie nauczania za pomocà Hocusa i Università di Roma La Sapienza Lotusa z wykorzystaniem szkoleniowego Organizacja DVD, na którym znajdujà siæ krótkie filmy Tel +39 06 4440638 ukazujàce jak opracowywaã sztuki E-mail info@hocus-lotus.edu narracyjne i mini-musicale. Strona www
http://www.hocus-lotus.edu
13
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Emigredes
Dopuszczenie do gùosu albañskich imigrantów w Grecji Sztuka teatralna polskiego pisarza Sùawomira Mroýka Emigredes jest wykorzystywana w Grecji w walce z uprzedzeniami do albañskiego jæzyka i kultury. Grajà w niej dwujæzyczni albañscy aktorzy z Teatru Nowego Úwiata w Atenach. Przedstawia ona ýycie i pracæ imigrantów oraz próbuje rzuciã úwiatùo na tæ spoùecznoúã i jej jæzyk. Po raz pierwszy na scenie greckiego teatru moýna byùo usùyszeã jæzyk albañski i zobaczyã zawodowych albañskich aktorów mówiàcych po grecku. Sztuka jest wystawiana w obu jæzykach (bilety na przedstawienia po albañsku sà tañsze). Program teatralny napisano po grecku i albañsku. W wersji greckiej przedstawiono ciekawostki z historii Albanii, informacje o jæzyku i sytuacji politycznej kraju. Poczàtkowo Emigrantów wystawiano przez cztery miesiàce 2003 roku. Zainteresowanie publicznoúci byùo tak duýe, ýe spektakle odbywaùy siæ równieý przez dwa miesiàce 2004 roku. W maju 2004 sztukæ wystawiono w Tiranie, stolicy Albanii oraz w dwóch duýych greckich miastach - Kavala i Kalamata. W grudniu 2004 roku, sztukæ wystawiono podczas antyrasistowskiego festiwalu w Atenach.
Emigredes otrzymali dobre recenzje w greckiej prasie i mediach oraz u samych Greków. Sztuka wywoùaùa dyskusje panelowe i debaty medialne w Grecji, podnoszàc tym samym úwiadomoúã spoùecznà dotyczàcà Albañczyków, ich pochodzenia i ich jæzyka. Na koniec kaýdego przedstawienia publicznoúã ma moýliwoúã przeprowadzenia rozmowy z reýyserem i aktorami.
14
Kontakt
Vaggelis Theodoropoulos
Organizacja
Theatro tou Neou Kosmou
Tel
+30 210 9212900
Fax
+30 210 7510603
maria511@acis.gr
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Enfants d’ici, contes d’ailleurs
Opowieúã z daleka moýe powiedzieã Ci wiele o Twoim sàsiedzie «Dawno, dawno temu ýyù sobie kupiec. Niebiosa obdarzyùy go piæknà córkà: jej skóra byùa delikatna jak pùatek róýy, oczy miaùa koloru niezapominajek, a usta czerwone jak poziomki…» Baúñ ta, Kwiat Raju, pochodzi z Armenii. Mimo tego, ýe kolory, smaki i jæzyk, w którym jest napisana, sà egzotyczne, wartoúci, które przekazuje sà identyczne we wszystkich baúniach na caùym úwiecie. Projekt Enfants d’ici, contes d’ailleurs zbiera bajki wywodzàce siæ z róýnych «innych» kultur europejskich - armeñskiej, berberyjskiej, kurdyjskiej i romskiej przedstawione w maùej ksiàýeczce. Bajki napisano zarówno w ojczystym jæzyku, jak i w jæzyku przekùadu, zawierajà równieý informacje na temat historii, jæzyka oraz kultur mniejszoúci europejskich. Dzieci ze szkóù wielokulturowych stworzyùy ilustracje ksiàýeczek podczas trzech seminariów z artystami. W ten sposób staùy siæ one nie tylko grupà docelowà, ale równieý aktywnymi uczestnikami procesu ich tworzenia. Podczas warsztatów z artystami dzieci dowiedziaùy siæ wiele na temat historii, kultury i jæzyka tych odlegùych i czæsto zaniedbanych obszarów. Bajki, tak bogate w treúã, otworzyùy dzieciom horyzonty na nowe style ýycia, symbole kulturowe i jæzyki wywodzàce siæ z miejsc, o których wiedziaùy tak niewiele. Projekt wprowadzono w Belgii, Francji, Grecji i Hiszpanii. Szkoùy (uczniowie wraz z nauczycielami) uczestniczyùy aktywnie w procesie przygotowywania i rozprowadzenia ksiàýek. Szczególnie nauczyciele odnieúli korzyúci z wykorzystania tych materiaùów w swojej pracy nad podniesieniem úwiadomoúci uczniów na temat bogactwa i unikalnoúci jæzyków i kultur w Europie. Ksiàýki okazaùy siæ ogromnym sukcesem i obecnie moýna je kupiã we Francji, Wùoszech i Hiszpanii.
Kontakt
Marianne Poncelet
Organizacja
International Yehudi Menuhin Foundation
Tel
+32 2 6733504
menuhin.foundation@skynet.be
Strona www
http://www.menuhin-foundation.com
15
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
English for Art Lovers
Budowanie motywacji do nauki jæzyka przez kulturæ Kursy wieczorowe zwykle odbywajà siæ w klasach, ale English for Art Lovers ma na celu inspirowanie, pobudzanie zmysùów zarówno jæzykowych, jak teý kulturowych. Kurs dla sùuchaczy od poziomu úrednio zaawansowanego do zaawansowanego pozwala uczestnikom na realizowanie swoich zainteresowañ z zakresu historii, kultury i sztuki podczas nauki jæzyka obcego. Jako, ýe kurs dotyczy sztuki, uczestnicy spotykajà siæ w muzeach, galeriach oraz na studiach artystycznych. Zmiana úrodowiska ma na celu wsparcie procesu uczenia siæ: opisujàc obrazy, uczestnicy uýywajà jæzyka obcego, przedstawiajà swoje wraýenia i odczucia. Przed kaýdà z muzealnych wizyt, uczestnicy zapoznajà siæ z podstawowymi informacjami i zarysem pracy artysty w klasie lub w Internecie. Nastæpnie na podstawie wybranych prac przygotowujà prezentacje po angielsku na temat wybranego dzieùa lub jego detali. Co roku, VHS-Hamburg (instytucja, która rozwinæùa program English for Art Lovers) wybiera odpowiednie wystawy, muzea i galerie sztuki w/lub pobliýu Hamburga i ogùasza program kursu. Pomysù byù na tyle udany, ýe projekt zostaù rozszerzony o teatr angielski. Projekt powstaù z inicjatywy nauczycielki - Sara Sello 15 lat temu, która przeprowadziùa taki kurs w Hamburger Kunsthalle. W zwiàzku z tym, ýe odniósù on duýy sukces zaproponowaùa zorganizowanie identycznego kursu w VHS-Hamburg po niemiecku, a nastæpnie po angielsku. Kurs English for Art Lovers odbywa siæ od 10 lat. Ciàgle zmieniajàcy siæ materiaù sprawia, ýe zainteresowanie uczestników nie maleje. W kursie uczestniczà ludzie, którzy w normalnych warunkach nie zapisaliby siæ na kurs jæzykowy, poniewaý jednak kurs odwoùuje siæ do ich zainteresowañ, niweluje zahamowania, których czæsto doúwiadczajà doroúli kursanci.
16
Kontakt
Heidi Staschen
Organizacja
Hamburger Volkshochschule
Tel
+49 40 428412763
H.Staschen@vhs-hamburg.de
Strona www
http://www.vhs-hamburg.de
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
English in Songs
Muzyczny wstæp do jæzyków Úpiewanie przynosi wiele radoúci dzieciom w kaýdym wieku. Zainspirowana tym faktem szkoùa jæzyka angielskiego z Bratysùawy wprowadziùa w 2000 roku konkurs piosenki angielskiej English in Songs, który ma na celu zachæcenie dzieci do nauki jæzyka obcego poprzez muzykæ i spontaniczne dziaùania artystyczne. Szkoùa jæzyka angielskiego wraz z nauczycielami wybiera piosenki gùównie wykonawców sùowackich wraz z ich tùumaczeniem na angielski i pomaga szkoùom przygotowaã uczniów do konkursu. Kiedy dzieci sà juý gotowe, szkoùa organizuje koncert w Bratysùawskim Centrum Kultury i Informacji. Dzieci nagraùy juý cztery pùyty CD we wspóùpracy ze Sùowackim Radiem i nauczyùy siæ ponad 500 nowych sùów. Projekt jest w równym stopniu dobrze postrzegany przez dzieci, nauczycieli (przedszkolnych i szkolnych) jak i rodziców. Ponadto na bieýàco nauczyciele i dzieci otrzymujà informacjæ zwrotnà, która pozwala na dokonanie wszelkich koniecznych poprawek. Jæzyk angielski w piosenkach ma ogromny wpùyw na sposób nauczania jæzyka angielskiego w wielu szkoùach podstawowych i przedszkolach na Sùowacji. Jego skutecznoúã obrazuje duýa liczba uczestników koncertów i sprzedanych pùyt CD. Projekt bædzie siæ dalej rozwijaù, a w planach jest równieý powiækszenie go w latach 2005-2007 o piosenki w innych jæzykach, takich jak: niemiecki, wægierski, rosyjski i hiszpañski. Poza Radiem Sùowackim i Bratysùawskim Centrum Kultury i Informacji projekt wspierajà Pañstwowa Szkoùa Jæzyków Obcych w Bratysùawie i Biuro Informacji ds. Unii Europejskiej.
Kontakt
Vojtech Krest’anko
Organizacja
Štátna jazyková škola
Tel
+421 2 64366494
info@1sjs.sk
Strona www
http://www.1sjs.sk
17
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
EU & I
Jak wykorzystaã umiejætnoúã «rozumienia poúredniego» aby zrozumieã inne jæzyki Nawet, jeúli nie mówimy po portugalsku, bædziemy zdumieni jak duýo potrafimy rozumieã w tym jæzyku! W jæzyku ojczystym, potrafimy znaleêã informacje o pociàgach, jak dostaã siæ z jednego miejsca w inne. Ýeby wykonaã takie zadanie wykorzystujemy strategie i wiedzæ, z których nie do koñca zdajemy sobie sprawæ. Dlaczego nie wykorzystaã podobnych strategii w jæzyku obcym? EU&I koncentruje siæ na pojæciu «rozumienia poúredniego»: mianowicie, kompetencja jæzykowa polegajàca na zrozumieniu komunikatu w jæzyku obcym, jest wynikiem nie tylko «przeniesienia lingwistycznego» (na przykùad, pomiædzy jæzykami tej samej rodziny), ale jest równieý wynikiem przeniesienia strategii receptywnych jako czæúci ogólnego procesu interpretacyjnego, który charakteryzuje caùy proces komunikacji. Strategie te mogà byã stosowane do osiàgniæcia skutecznej komunikacji w kaýdym jæzyku. Projekt rozwinàù szczególnà metodykæ uczenia siæ jæzyka obcego poprzez «rozumienie poúrednie», polega ona na konfrontowaniu uczàcych siæ jæzyka z licznymi sytuacjami ýycia codziennego. Z projektem moýna zapoznaã siæ na jego stronie internetowej. Sà tam, na przykùad, trzy zadania zwiàzane z pociàgami i kolejà, które wymagajà od uýytkowników, po pierwsze, zapytania o udzielenie informacji kolejowej, po drugie, zarezerwowania biletu na konkretnà podróý w wybranym dniu - wykorzystujàc w tym celu portugalskà internetowà stronæ kolejowà, a po trzecie, wykorzystania wczeúniej zdobytej wiedzy. Za kaýdym razem, kiedy zadanie zostanie wykonane poprawnie, czerwone úwiatùo u góry ekranu zmieni siæ na zielone. Na koniec caùego procesu uýytkownicy zdadzà sobie sprawæ, ýe udaùo im siæ zarezerwowaã podróý uýywajàc jæzyka, którego nigdy wczeúniej nie uczyli siæ. Po ukoñczeniu prac, strona internetowa EU&I bædzie oferowaã modele ãwiczeñ stymulujàcych z «rozumienia poúredniego» w kaýdym z 11 jæzyków objætych przez projekt (buùgarski, holenderski, angielski, francuski, niemiecki, grecki, wùoski, portugalski, hiszpañski, szwedzki i turecki).
18
Kontakt
Filomena Capucho
Organizacja
Universidade Católica Portuguesa
Tel
+351 232 419500
fcapucho@gmail.com
Strona www
http://www.usz.at/eui/
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
EUROMAIL.COM
Wspólna poczta elektroniczna dla dorosùych uczàcych siæ jæzyka obcego EUROMAIL.COM (europejska komunikacja elektroniczna dla dorosùych) jest projektem skierowanym do osób dorosùych uczàcych siæ jæzyka obcego w Czechach, Danii i Holandii. Projekt ma na celu pomóc dorosùym pokonaã ograniczenia wynikajàce z braku moýliwoúci wyjazdu za granicæ, oferujàc im moýliwoúã nawiàzania kontaktu z osobami w innych krajach, które uczà siæ tego samego jæzyka obcego. Na poczàtku nauki nauczyciele dzielà uczniów w pary, które majà siæ ze sobà komunikowaã. Nastæpnie, sùuchacze majà za zadanie przedstawiã siebie, swój tryb ýycia oraz úrodowisko kulturowe oczywiúcie wykorzystujàc w tym celu jæzyk obcy. Moýliwoúã komunikacji na poziomie prywatnym z rówieúnikami w innym kraju okazaùa siæ bardzo motywujàca, co udowadniajà, przez ostatnie kilka lat, pozytywne reakcje uczestników projektu. Metoda ta stawia sobie dwa podstawowe cele: utrwala i aktywizuje naukæ jæzyka obcego, jak równieý rozwija umiejætnoúci informatyczne. Ponadto, wzmaga úwiadomoúã miædzykulturowà i zachæca do nawiàzywania znajomoúci z innymi Europejczykami, którzy interesujà siæ naukà jæzyków. Pomysù EUROMAIL.COM z ùatwoúcià moýe byã przeniesiony na inne jæzyki i do innych krajów. W istocie, sà juý plany rozszerzenia zasiægu tego projektu przez zaproszenie do wspóùpracy szkóù wieczorowych z innych krajów europejskich. Strona internetowa EUROMAIL.COM sùuýy do wymiany doúwiadczeñ pomiædzy nauczycielami bioràcymi udziaù w projekcie.
Kontakt
Eva Krarup Steensen
Organizacja
Metropolitanskolen
Tel
+45 3539 7263
es.me@ci.kk.dk
Strona www
http://www.juromail.com
19
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Fête des Langues à Nantes
Úwiæto jæzykowej róýnorodnoúci Etiopski, berberyjski, chiñski, korsykañski, kreolski, arabski, khmerski, kurdyjski, perski, kiczuañski, to tylko niektóre z 40 regionalnych, migracyjnych, staroýytnych jæzyków i dialektów, które moýna byùo usùyszeã podczas Fête des Langues w Nantes w 2004 roku. Festiwal odbywa siæ od 2000 roku, gromadzàc w Nantes rodzimych i innych uýytkowników tych jæzyków, a w centrum tego historycznego miasta wyznacza siæ specjalne miejsca, w których moýna prowadziã w nich rozmowæ. Fête des Langues wspiera dialog miædzykulturowy pomiædzy
obcokrajowcami obecnymi w tym mieúcie. Jest to równieý dobra zabawa i rozrywka. Najwiækszà popularnoúcià cieszy siæ «konkurs jæzykowy» polegajàcy na tym, ýe organizatorzy wybierajà sùowo, które rozpowszechniajà na ulotce wúród zgromadzonej publicznoúci. Konkurs wygrywajà uczestnicy, którzy przetùumaczà je na najwiækszà liczbæ jæzyków. Aby wykonaã to zadanie muszà nawiàzaã kontakt z moýliwie jak najwiækszà liczbà osób mówiàcych w róýnych jæzykach i poprosiã je o przetùumaczenie sùowa, które nastæpnie zapisujà na swojej ulotce. Podczas festiwalu wystæpuje równieý chór dzieciæcy; organizowane sà gry i zabawy, które zachæcajà uczestników do poznania alfabetu, przysùów innych obecnych na festiwalu jæzyków, kuchni, muzyki i tañca, jak teý dajà moýliwoúã zapoznania siæ z oryginalnymi strojami i przedmiotami pochodzàcymi z innych krajów. Pierwszy coroczny Fête des Langues odbyù siæ w Toulouse. Obecnie pomysù ten przyjàù siæ w innych francuskich miastach, miædzy innymi: Bayonne, Brest, Decazeville, Douai, Lyonie, Montauban, Nicei, Pamiers, Paryýu i Perpignan.
20
Kontakt
Luc Douillard
Organizacja
Association «Nantes Est Une Fête» (Neuf), Maison des Citoyens du Monde
Tel
+33 2 40431915
Fax
+33 2 40461172
luc.douillard@libertysurf.fr
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Get Talking
Kampania jæzykowa BBC Wedùug sondy opinii spoùecznej Unii Europejskiej Eurobarometr, doroúli mieszkañcy Wysp Brytyjskich znacznie sùabiej posùugujà siæ jæzykami obcymi w porównaniu z mieszkañcami innych krajów Europy. Get Talking, czyli zacznijmy mówiã, ma na celu wykorzystanie siùy nadawczej mediów w promocji nauki jæzyków adresowanej do Brytyjczyków, a tym samym ma im pomóc stworzyã bardziej dostæpne i elastyczne warunki nauki. Punktem wyjúcia byùa ogromna liczba potencjalnych uczniów: badanie rynku przeprowadzone przez BBC pokazaùo, ýe 31% dorosùych Brytyjczyków chciaùoby nauczyã siæ jæzyka obcego, ale tylko 11% aktywnie realizowaùo to zadanie. Podczas corocznego Krajowego Tygodnia Ksztaùcenia Dorosùych (15-21 Maja 2004), 11 lokalnych stacji radiowych BBC poinformowaùo sùuchaczy o kampanii Zacznijmy mówiã oraz pokazaùo, gdzie lokalnie szukaã êródeù oraz informacji na temat uczenia siæ jæzyka. Autobusy pod szyldem lokalnych stacji radiowych BBC jeêdziùy po róýnych regionach kraju, w których proponowano udziaù w darmowych sesjach jæzykowych prowadzonych przez nauczycieli francuskiego, niemieckiego, wùoskiego i hiszpañskiego. Wszyscy, którzy odwiedzili autobusy oraz otwarte centra nauki BBC otrzymali informacje na temat lokalnych moýliwoúci nauki jæzyka oraz zasobów jæzykowych BBC, jak równieý mieli moýliwoúã odwiedzenia strony internetowej BBC poúwiæconej jæzykom. Rozdawano równieý CD-ROMy z nagraniami przykùadowych telewizyjnych i internetowych kursów jæzykowych BBC (9 jæzyków). Na stronie internetowej zamieszczono sesje promujàce oraz interfejs do bazy danych lokalnie oferowanych kursów. 96% osób, które wziæùy udziaù w sesjach promocyjnych zadeklarowaùo chæã kontynuowania nauki, a po trzech miesiàcach 57% respondentów podjæùo konkretne dziaùania, aby nauczyã siæ jæzyka obcego. Zacznijmy mówiã miaùo równieý na celu przekonanie nauczycieli do tego, by przyjæli bardziej elastyczny model prowadzenia kursów, który lepiej odpowiadaùby potrzebom oraz stylom nauki dorosùych. Brak dogodnych lokalnych rozwiàzañ nauki jæzyków obcych jest w Wielkiej Brytanii czynnikiem negatywnie wpùywajàcym na rozpoczæcie kursu jæzykowego, 58% uczàcych siæ jæzyków pracuje samodzielnie w domu. Konkludujàc, projekt promowaù rolæ telewizji BBC jako masowego dostawcy usùug internetowych i materiaùów wspierajàcych nauczanie jæzyków. Po przeprowadzeniu caùoúciowej analizy êródeù BBC w czterech jæzykach stworzono nauczycielom arkusze z ãwiczeniami, które mogà udostæpniã uczniom. Wszystkie dostæpne materiaùy byùy oraz nadal sà bezpùatne. Zorganizowano równieý darmowe warsztaty szkoleniowe w 12 miejscach Kontakt David Wilson Wielkiej Brytanii: wziæùo w nich udziaù 520 Organizacja BBC nauczycieli, chociaý chætnych byùo duýo +44 208 4558066 wiæcej. Pomysùy, które zrodziùy siæ podczas Tel warsztatów opublikowano na stronie E-mail david.wilson@virgin.net internetowej BBC poúwiæconej jæzykom Strona www http://www.bbc.co.uk/languages/tutors wraz z materiaùem na temat uczenia siæ jæzyków w kontekúcie. 21
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Goldfish
Jæzyk «przetrwania» Avista Education, jako czæúã dziaùalnoúci zwiàzanej z marketingiem bezpoúrednim wykorzystuje oryginalny i dowcipny wideoklip (w sumie 40 sekund), który ma na celu zachæcenie ludzi do poznawania jæzyków obcych. Klip wyprodukowano z myúlà o wykorzystaniu go w kinach, telewizji i Internecie. Projekt dowodzi jak skuteczne moýe byã przesùanie wywodzàce siæ od prostej i twórczej idei, stworzone za niewielkie úrodki finansowe. Wideoklip zostaù pozytywnie odebrany przez publicznoúã, jak teý otrzymaù nominacje w kilku konkursach. Pokazano go w pañstwowych kanaùach telewizyjnych w kilku krajach jako przykùad oryginalnej i nowatorskiej dziaùalnoúci marketingowej. Jego producent otrzymaù wiele próúb o udostæpnienie filmu w innych krajach. Wyjàtkowoúã tej metody zachæcania ludzi do nauki jæzyka obcego, polega, przede wszystkim na tym, ýe wykorzystuje ona film krótkometraýowy z duýà iloúcià akcji i tylko jednà linijkà tekstu. Klip rozpoczyna siæ od ujæcia przedstawiajàcego rybkæ pùywajàcà w akwarium. Po chwili pojawia siæ oblizujàcy siæ kot, który zbliýa siæ do akwarium. Kot wkùada ùapkæ do wody próbujàc zùapaã rybkæ, rybka tymczasem zaczyna szczekaã, czym udaje jej siæ odstraszyã kota. Klip koñczy siæ napisem Naucz siæ jæzyka obcego. Wideoklip moýe byã skierowany do kaýdej grupy docelowej, pod jednym wszakýe warunkiem, ýe ostatnia linia tekstu zostanie odpowiednio przetùumaczona. Gùównym powodem sukcesu wideoklipu Zùotej Rybki jest poùàczenie prostoty, ýartobliwego charakteru i elementu niespodzianki. W konsekwencji otrzymujemy ùagodnà i humorystycznà zachætæ do podjæcia aktywnych kroków w celu nauczenia siæ jæzyka obcego. Wykorzystanie filmu i reklamy jest rzadko spotykanà technikà w sektorze nauczania jæzyka. Zùota Rybka pokazaùa wszystkim, ýe przy pomocy medium reklamowego moýna stworzyã zabawny, zrozumiaùy i skuteczny przekaz.
22
Kontakt
Mita Drakenberg
Organizacja
AVISTA Education
Tel
+46 84401630
mita@avista.nu
Strona www
http://www.avista.nu
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Herzliche Grüße
Odkrywajàc niemiecki przez zmysùy Jak to jest «dotykaã», «czuã» czy «chwytaã» jæzyk? Herzliche Grüße (najlepsze ýyczenia) oferuje wszystkim grupom wiekowym innowacyjny i oryginalny sposób odkrywania jæzyka niemieckiego przez wielo zmysùowy kontakt z jæzykiem. Projekt Herzliche Grüße zostaù stworzony i sfinansowany przez Instytut Goethego w Monachium, a wymyúliùa go specjalna agencja wystawiennicza (Würth & Winderoll). W latach 2000-2004 wystawa odwiedziùa 43 kraje i moýna jà byùo zobaczyã w 85 miastach na caùym úwiecie. Jak dotàd odwiedziùo jà okoùo 600,000 osób. Liczba ta stale roúnie, poniewaý Herzliche Grüße bædzie kontynuowaã trasæ objazdowà przez paræ nastæpnych lat. Dla wszystkich odwiedzajàcych jà osób przygotowano interaktywne monitory, ekrany wideo, sùuchawki i gry mechaniczne. Wystawa zorganizowana jest wedùug 6 róýnych «kategorii doúwiadczeñ»: Dom Niebieski (niemiecki poprzez kontakt wzrokowy); Dom Czerwony (niemiecki poprzez zapach); Dom Ýóùty (chwytajàc niemiecki); Obrazy z Niemiec (informacje kulturowe i geograficzne); Czy wiedziaùeú? (fascynujàce i zaskakujàce fakty o Niemczech); i Klangschnecke (przestrzeñ dêwiæku).
Wystawæ goúciùy oddziaùy Instytutu Goethego na caùym úwiecie, czæsto dodawaùy do niej nutkæ indywidualnego zabarwienia. Na przykùad, w Stambule organizatorzy przygotowali konkurs z pytaniami odnoúnie wystawionych przedmiotów. Zwyciæzców obdarowano Lebkuchenherzen, czyli tradycyjnym niemieckim sercem z piernika. Opinie odwiedzajàcych Herzliche Grüße byùy niezwykle pozytywne, a wystawa spotkaùa siæ równieý z ciepùym przyjæciem niemieckiej i miædzynarodowej prasy. Strona internetowa projektu przedstawia niektóre komentarze, znajduje siæ na niej równieý harmonogram objazdu.
Kontakt
Kristina Pavlovic
Organizacja
Goethe-Institut
Tel
+49 89 15921330
pavlovic@goethe.de
Strona www
http://www.goethe.de/gruesse
23
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
INLET
Olimpijski przewodnik po jæzyku greckim Jakie jest greckie wyraýenie na «lekkà atletykæ»? albo «pùywanie synchroniczne»? Jak znajdziesz drogæ do hotelu albo zamówisz posiùek w greckiej restauracji? Odpowiedzi na te pytania moýna znaleêã w wielojæzycznym mini-przewodniku wydanym dla goúci odwiedzajàcych Ateny w 2004 podczas Igrzysk Olimpijskich, który stanowi czæúã projektu INLET (Introducing Language Enhancement Techniques). Igrzyska Olimpijskie 2004 byùy doskonaùà okazjà, aby przestawiã ludziom jæzyk grecki, nie tylko przez umiejscowienie igrzysk w Atenach, ale równieý z powodu antycznych korzeni igrzysk i greckiego pochodzenia nazw wielu olimpijskich dyscyplin. INLET dàýyù do przedstawienia technik motywujàcych masowego odbiorcæ do poznania jæzyków obcych, pokazujàc ludziom, jakie korzyúci mogà odnieúã uczàc siæ stosunkowo maùej liczby kluczowych zwrotów bez koniecznoúci osiàgniæcia biegùej znajomoúci jakiegokolwiek jæzyka. Miesiæczna kampania promocyjna projektu zostaùa skierowana na dwa duýe skupiska turystów, lotnisko miædzynarodowe w Atenach i Staroýytny Teatr Epidaurus, które ùàcznie przyjæùy 14 milionów goúci w 2004. Materiaùy INLET byùy rozprowadzane przy pomocy automatu na lotnisku w Atenach i poprzez kiosk informacyjny w teatrze Epidaurus. Byùy one równieý dostæpne w ateñskich hotelach, restauracjach oraz na wyspach Milos i Sifnos. Kampaniæ wspieraù cykl reklam telewizyjnych, emitowanych w kilku krajach europejskich, plakaty i usùugi SMS. Goúcie mieli moýliwoúã zapisania siæ na krótkie lekcje jæzyka greckiego, w formie przykùadowych dialogów wysyùanych kaýdego dnia przy pomocy serwisu SMS na telefon komórkowy w regularnych odstæpach czasu. Towarzyszyù im elektroniczny mini-sùownik jæzyka greckiego. Ponadto, strona internetowa projektu dostarczaùa informacji o zwykùych kursach jæzyka greckiego oraz materiaùach edukacyjnych. INLET pokazaù skutecznoúã wykorzystania waýnego wydarzenia i jego uczestników do promocji nauki jæzyków obcych. Przez dostarczenie turystom waýnych dla ich pobytu informacji projekt pokazaù, jak bardzo przydatna moýe byã znajomoúã kilku podstawowych fraz w obcym jæzyku. Zainteresowanie, jakie wywoùaù ten nowatorski projekt nauki jæzyka spowodowaùo, ýe pojawiùa siæ chæã zorganizowania podobnych przyszùych inicjatyw promocji jæzyków na Mistrzostwach Úwiata w Piùce Noýnej w Niemczech w 2006 roku i podczas Pucharu Ameryki w Walencji w 2007 roku.
24
Kontakt
Eleni Malliou
Organizacja
Ellinogermaniki Agogi
Tel
+30 210 6032550
malliou@ea.gr
Strona www
http://www3.ellinogermaniki.gr/ep/inlet/
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Intercooltural
Otwieranie drzwi na úwiat Grupa wægierskich nauczycieli jæzyka angielskiego stworzyùa portal internetowy Intercooltural (http:// www.intercooltural.hu/). Jest to miejsce kreacji dla uczniów oraz nauczycieli ukierunkowanych na miædzykulturowoúã. Poprzez Intercooltural mogà oni wymieniaã swoje doúwiadczenia zwiàzane z tym tematem: podróýe zagraniczne, wymiany miædzyszkolne, doúwiadczenia zawodowe oraz osobiste. Strona zostaùa stworzona przez nauczycieli i uczniów, jest wiæc forum otwartym dla wszystkich bezpoúrednio zaangaýowanych w edukacjæ jæzykowà. Koncentruje siæ jednak nie na tym - co dzieje siæ w klasie, ale na tym - jak mùodzi ludzie mogà rozwijaã swoje umiejætnoúci z zakresu miædzykulturowoúci. Jej motto to „Otwieranie drzwi na úwiat».
Portal skùada siæ z trzech obszarów. „Czerwone drzwi” to platforma stworzona dla mùodych ludzi, na której mogà dzieliã siæ swoimi doúwiadczeniami dotyczàcymi kultury innego kraju, jak teý wùasnego. Moýna tu opisaã wraýenia z wyjazdów zagranicznych, wymian studenckich, przedstawiã informacje na temat wycieczek kulturoznawczych za granicæ, oraz inne tematy, które interesujà mùodzieý. Jest na niej równieý miejsce na nieograniczonà ekspresjæ: historyjki zwiàzane z kuchnià, z podróýowaniem, z przyjaênià i miùoúcià lub szokiem kulturowym, które cieszà siæ najwiækszym zainteresowaniem nauczycieli i uczniów. Drugi obszar - miædzykulturowa klasa, oraz trzeci - ksztaùcenie nauczycieli, to miejsca, w których nauczyciele znajdà uýyteczne informacje na temat organizacji wyjazdów, porady oraz materiaùy dydaktyczne przydatne do rozwoju zawodowego, dostæpne on-line. Na stronie znajdujà siæ równieý zasoby dla nauczycieli, którzy planujà zorganizowaã dla swoich uczniów wyjazd zagraniczny. Wszystkie materiaùy opracowali nauczyciele i uczniowie z Wægier oraz innych pañstw europejskich (Chorwacji, Finlandii, Polski i Sùowacji), którzy wziæli juý udziaù w wymianach miædzyszkolnych. Kontakt Csilla Hös Powszechnie uwaýa siæ, ýe organizowanie Organizacja IATEFL-HUNGARY wymian miædzyszkolnych i konkursów +36 1 4604400 pozytywnie wpùynæùo na nauczycieli oraz Tel ich sposób postrzegania komunikacji E-mail csilla.hos@iatefl.hu wewnàtrzkulturowej w nauczaniu. Strona www
http://www.intercooltural.hu
25
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Join the Club!
Spoùeczne Kluby Jæzykowe W ramach projektu Wstàp do Klubu! zaùoýono duýà sieã Spoùecznych Klubów Jæzykowych, których celem jest promowanie nauki jæzyka obcego poprzez metody niestandardowe. Gùównymi celami projektu sà: rozbudowanie autonomii ucznia w procesie uczenia siæ jæzyka obcego oraz podniesienie úwiadomoúci róýnic kulturowych wystæpujàcych pomiædzy róýnymi narodami i pañstwami. Do projektu Wstàp do Klubu! naleýà czùonkowie z takich pañstw jak: Finlandia, Francja, Niemcy, Ùotwa, Litwa, Hiszpania, Szwecja i Wielka Brytania. Dostæpne sà nastæpujàce jæzyki: angielski, francuski, niemiecki, litewski, luksemburski, hiszpañski i szwedzki. Dziæki projektowi uruchomiono czterdzieúci klubów jæzykowych, do których naleýà osoby w róýnym wieku i o róýnej profesji. Niektóre kluby otwarte sà dla szerokiej publicznoúci, inne zaú dla okreúlonych grup. Na przykùad sà kluby prowadzone z myúlà o osobach starszych, bezrobotnych nastolatkach, bibliotekarzach, pracownikach administracji lokalnej i nauczycielach. Kluby dziaùajà w róýnych miejscach, bardziej lub mniej formalnych. W celu przekazania niezbædnej wiedzy zaùoýycielom klubu stworzono, przy wspóùpracy z Hull University, internetowy kurs treningowy, który oferuje moýliwoúã przygotowania wielojæzycznych zestawów dla ucznia i prowadzàcego. W ten sposób pedagodzy, którzy sà czæúcià projektu, mogà zaùoýyã i prowadziã swoje wùasne kluby. Projekt odnosi sukces dziæki czæstym spotkaniom internetowym, podczas których uczestnicy projektu omawiajà jego dziaùania oraz zagadnienia pedagogiczne. Spotkania te zachæcajà do dziaùania i przemyúleñ, dajàc jednoczeúnie moýliwoúã ýywej komunikacji pomiædzy uczestnikami z róýnych pañstw.
26
Kontakt
Loretta Qwarnström
Organizacja
Högskolan Dalarna
Tel
+46 23 778388
lqw@du.se
Strona www
http://www.jointheclub.net
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Journalistenstipendium Duitsland-Nederland (JDN)
Program wymiany jæzykowej dla holenderskich i niemieckich dziennikarzy JDN jest dorocznym programem wymiany oúmiu dziennikarzy holenderskich i oúmiu niemieckich. Zostaù on utworzony 11 lat temu dla poprawienia komunikacji pomiædzy obydwoma krajami. Dziennikarze zamieniajà siæ miejscami pracy na dwa miesiàce, podczas których obserwujà úwiat z punktu widzenia innej kultury. Ýeby dobrze wykonaã to zadanie, powinni zdobyã – przed wymianà - dobrà znajomoúã jæzyka i kultury pracy kraju, do którego siæ wybierajà, jak równieý poznaã na stopie nieformalnej swojego kolegæ po fachu. Taki jest wùaúnie cel organizowanego przed wyjazdem zagranicæ dwutygodniowego intensywnego kursu szkoleniowego. W 2002 roku Talen voor Talent (Jæzyki dla talentów) holenderska organizacja specjalizujàca siæ w innowacyjnych metodach nauczania zostaùa poproszona przez JDN, ýeby przeprojektowaã jæzykowe i kulturowe aspekty programu. Utworzono wtedy zupeùnie nowe zasady, podczas których uczestnicy otrzymujà «nowà twarz» jako dziennikarze innej kultury. Dlatego teý, znajomoúã jæzyka docelowego jest niezbædna, pomimo, iý w dalszym ciàgu otrzymujà pomoc i poradæ od nauczyciela oraz kolegów z grupy jæzyka docelowego. Przy pomocy specjalnie przygotowanej sztuki teatralnej uczestnicy programu wspóùzawodniczà z przeciwnà grupà przez prezentacje i promocjæ jæzyka, którego wùaúnie siæ uczà. Powoduje to wiele sytuacji, w których uczestnicy muszà zachowywaã siæ i komunikowaã jak gdyby juý pracowali w kraju docelowym. Ýywa dynamika kursu (dyskusje, prezentacje, konkursy pisarskie, kabarety, piosenki itp.) i wiele kontaktów pomiædzy grupami stwarzajà pomocnà i wysoce motywujàcà atmosferæ. Uczestnicy bardzo ýywo zareagowali na tæ metodæ, która z pewnoúcià moýe zostaã zaadoptowana dla kaýdej grupy profesjonalistów wykorzystujàcej program wymiany pomiædzy dwoma krajami europejskimi. Program JDN nie tylko pomógù ùatwiej przystosowaã siæ do okolicznoúci wymiany, ale wszyscy zgodnie przyznajà, ýe pomogùo im to równieý jako dziennikarzom staã siæ bardziej úwiadomymi i otwartymi.
Kontakt
Katrin Arntz, Rob Meines
Sylvain Lelarge
Organizacja
Journalistenstipendium
Talen voor Talent
Tel
+31 70 3621838
info@journalistenstipendium.nl
+31 6 12706313
contact@talenvoortalent.nl Strona www
http://www.journalistenstipendium.nl
27
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
JoyFLL
Ucz siæ jæzyka obcego razem ze swoimi wnukami W wielu pañstwach europejskich dziadkowie opiekujà siæ swoimi wnuczkami, podczas gdy ich rodzice sà w pracy. Sytuacja taka jest czæsta w Buùgarii, Grecji, Wùoszech i Hiszpanii. Dziadkowie pomagajà nie tylko w codziennych domowych zajæciach, ale równieý coraz czæúciej pomagajà wnukom odrabiaã pracæ domowà. Byùa to okazja do zachæcenia dziadków, których wnuki uczà siæ jæzyka obcego, aby siæ do tej nauki przyùàczyli. JoyFLL miaù na celu zachæcenie ich do rozpoczæcia nauki jæzyka obcego bez wzglædu na to czy wczeúniej siæ go uczyli, czy teý uczyli siæ go bardzo dawno temu. Projekt miaù równieý na celu pokazanie szkoùom jæzykowym, ýe warto zabiegaã o dziadków, poniewaý to oni wùaúnie wpùywajà na sposób w jaki uczà siæ dzieci. Na poczàtku partnerzy projektu czuli siæ raczej dziwnie zapraszajàc dziadków do powrotu do szkoùy, stàd teý naturalnym byùo, ýe poszukiwali pozaszkolnych zadañ, aby motywowaã i zdobyã ich zainteresowanie. Wpadli na pomysù wykorzystania zabaw podobnych do tych, które wykorzystuje siæ w pracy z dzieãmi nad poprawà zdolnoúci zapamiætywania. Zabawy te nie tylko przyniosùy wiele radoúci, ale pomogùy teý stworzyã luênà atmosferæ w klasie. Popeùnianie bùædów nigdy nie jest miùe, szczególnie dla dorosùych. Stàd teý skoncentrowano siæ na zdobyciu podstawowych kompetencji i na mówieniu. Dziadkowie bardzo chwalili sobie naukæ w nieformalnych klubach z innymi dziadkami, uczestniczyli oni z wielkim entuzjazmem w róýnych konkursach jæzykowych, dobierajàc siæ w druýyny z wùasnymi wnuczkami. JoyFLL koncentrowaù siæ na silnym zwiàzku miædzypokoleniowym pomiædzy dziadkami i wnuczkami, w którym kaýdy z nich motywuje drugiego do nauki poprzez wspólne ãwiczenie. Nawet niechætni uczniowie mogli zaobserwowaã, ýe nauka jæzyka obcego moýe byã zabawna, jak teý zburzeniu ulegù stereotyp, ýe jæzyków moýna nauczyã siæ tylko w mùodym wieku. Najlepszym dowodem na skutecznoúã programu byù wysoki procent osób, które kontynuowaùy naukæ oraz fakt, ýe kluby funkcjonujà nawet po zakoñczeniu projektu.
28
Kontakt
Maria Stoicheva
Organizacja
Znanie Association
Tel
+359 2 9874950
maria.stoicheva@gmail.com
Strona www
http://www.joyfll.net
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
From Kindergarten to Jobless
Darmowe lekcje hiszpañskiego dla dzieci i bezrobotnych Studenci ostatniego roku Iberystyki Bydgoskiego NKJO nauczajà hiszpañskiego za darmo w ramach praktyk zawodowych. Ich uczniowie to grupa szeúciolatków z miejscowego przedszkola, szeúã grup uczniów ze szkoùy úredniej i cztery grupy bezrobotnych. Bezpùatne lekcje majà dwa gùówne cele: zachæcajà do lekcji hiszpañskiego, jæzyka waýnego i znaczàcego, choã wciàý niezbyt popularnego w Polsce; powodujà, ýe przyszli nauczyciele jæzyka bardziej zdajà sobie sprawæ ze swoich zadañ edukacyjnych. Jako dodatek do lekcji wprowadzono Dni Hiszpañskie, które majà propagowaã kulturæ i jæzyk hiszpañski wúród uczniów. Opiekunka grupy nauczycieli, Pani Renata Majewska, organizuje sesje w porozumieniu z dyrektorami szkóù i Miejscowym Biurem Pracy, monitoruje równieý wyniki sùuchaczy. Jak dotàd w zajæciach wziæùo udziaù ponad 500 osób, dzieci i bezrobotnych, a opinie o nich - wyraýane przez uczàcych siæ, dyrektorów szkóù i przyszùych nauczycieli - sà bardzo pozytywne. Wielu dyrektorów szkóù prosi o lekcje hiszpañskiego i jednoczeúnie rozwaýa wprowadzenie hiszpañskiego jako zajæcia pozalekcyjne. Projekt miaù równieý wpùyw na rynek pracy, poniewaý znajomoúã jæzyka obcego postrzegana jest jako cenna umiejætnoúã zawodowa. Po ukoñczeniu kursu niektórzy bezrobotni znaleêli sezonowe zatrudnienie w Hiszpanii. Projekt jest przeprowadzany bez ýadnego finansowania zewnætrznego. Ksiàýki dla bezrobotnych zostaùy zakupione przez Biuro Pracy, a Ambasada Hiszpanii w Polsce podarowaùa 25 podræczników. Ambasada hiszpañska i wùadze lokalne postanowiùy zaloýyã wydziaù dwujæzykowy w jednym z liceów w Bydgoszczy.
Kontakt
Renata Majewska
Organizacja
Nauczycielskie Kolegium Jæzyków Obcych Bydgoszczy
Tel
+48 52 3221661
renmaja@wp.pl
Strona www
http://www.nkjo.bydgoszcz.pl
29
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Language Deed of the Year
Nadaã «twarz» wielojæzykowoúci Fiñski Zwiàzek Nauczycieli Jæzyków Obcych (SUKOL) corocznie nagradza osoby indywidualne i organizacje, które w jego opinii przeprowadziùy Osiàgniæcie Jæzykowe Roku. Celem tego projektu jest podkreúlenie, jak waýna jest wielojæzykowoúã i zachæcenie do uczenia siæ róýnych jæzyków obcych w Finlandii. Nagroda jest przyznawana osobie, grupie, instytucji, spoùecznoúci lub miastu, które promowaùo umiejætnoúci jæzykowe przy pomocy nastæpujàcych dziaùañ: wskazywaniu, ýe umiejætnoúci jæzykowe sà czæúcià nowoczesnego obywatelstwa; prezentowaniu profesjonalnych korzyúci jæzykowych; wspieraniu róýnych jæzyków; rozwijaniu innowacyjnych rozwiàzañ pedagogicznych. SUKOL sporzàdza ostatecznà listæ nominowanych i wybiera najlepszych kandydatów, podczas gdy OTAVA, jedno z wiodàcych fiñskich wydawnictw i czùonek Europejskiej Grupy Wydawnictw Edukacyjnych sponsoruje nagrody. Gùównym celem jest promowanie wielojæzykowoúci dla nadania umiejætnoúciom jæzykowym «twarzy». W roku 2001, który byù pierwszym rokiem programu, nagroda powædrowaùa do Viljo Kohonen z Uniwersytetu w Tampere za jego wkùad w innowacyjne metody nauczania. W roku 2002 dwie bliêniacze szkoùy powszechne - Närpes Högstadieskola w Szwecji i fiñska szkoùa Jaakko Ilkan koulu – zostaùy nagrodzone za wzajemnà promocjæ swoich jæzyków. W roku 2003 nagroda przyznana zostaùa jednemu z najbardziej znanych fiñskich komentatorów sportowych Tapio Suominen, za sposób, w jaki uýywa róýnych zagranicznych jæzyków podczas przeprowadzania wywiadów z osobowoúciami sportu. Nagroda roku 2004 zostaùa przyznana maùej spoùecznoúci w Joroinen, we wschodniej Finlandii, w uznaniu ich wsparcia jæzykowego dla studentów. SUKOL organizuje równieý trzyletni projekt o nazwie KISU (Kielitaitoinen Suomi) rozpoczynajàcy siæ w roku 2005. Elementem projektu jest szeroko zakrojona kampania informacyjna dla rodziców i nauczycieli odnoúnie znaczenia umiejætnoúci jæzykowych w nowoczesnym spoùeczeñstwie. Projekt ma równieý na celu wyszkolenie doradców i metodyków, którzy zaangaýujà uczniów poprzez organizowanie lokalnych konkursów oraz udokumentujà wszystkie pozytywne inicjatywy zwiàzane z uczeniem siæ i uýywaniem jæzyków obcych.
30
Kontakt
Païvi Koivistoinen-Toivonen
Organizacja
Federation of Foreign Language Teachers in Finland
Tel
+358 9 1502522
paivi.koivistoinen-toivonen@sukol.fi
Strona www
http://www.sukol.fi
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Language-friendly Communities
Budowanie szacunku dla jæzyków regionalnych W rejonie przygranicznym Danii i Niemiec rozpoczæto projekt Spoùecznoúci jæzykowo przyjazne, który nadzoruje Sprachenland Nordfriesland oraz uczestniczà w nim instytucje partnerskie, miædzy innymi Centrum für Niederdeutsch. Tytuù Spoùecznoúã jæzykowo przyjazna wræczany jest spoùecznoúciom w regionach, które promujà szacunek dla uýytkowników innych jæzyków, ich kultur, jak równieý otwartoúã wobec obcokrajowców. Ulotka wysùana do zainteresowanych spoùecznoúci wymienia kryteria oceny projektu jæzykowo przyjaznego: administracja wielojæzyczna (znaki informacyjne, korespondencja w wielu jæzykach); jæzyk uýywany podczas wystàpieñ publicznych (przemowy, raporty etc) promocja przyjaznych jæzykowo instytucji (wielojæzyczne ýùobki i instytucje edukacyjne), których pracownicy oraz lokalna administracja uýywajà dwóch jæzyków lokalnych w pracy; uniwersalnoúã kulturowa (teatr, literatura, obrzædy religijne prowadzone w róýnych jæzykach); asymilacja obcokrajowców (poprzez kursy jæzykowe, stowarzyszenia, instytucje spoùeczne etc.) Jury konkursu przyznajàce nagrody podejmuje decyzjæ w oparciu o przesùane kwestionariusze oraz wizyty skùadane w miejscowoúciach zgùoszonych do konkursu. Z 35 kandydatów do nagrody ocenionych przez Jury w roku 2004 nagrodæ Spoùecznoúci jæzykowo przyjaznej przyznano szeúciu. Konkurs byù szeroko rozreklamowany w mediach oraz Internecie a nagrody wræczono zwyciæzcom podczas specjalnej uroczystoúci. Oprócz konkursu prowadzone sà równieý jednodniowe seminaria dla pracowników administracji, podczas których szczególnà uwagæ zwraca siæ na korzyúci wynikajàce z wielojæzycznoúci oraz szkoli siæ ich w jæzykach regionalnych. Jako przedstawiciele lokalnych spoùecznoúci ludzie ci majà znakomità moýliwoúã dalszego przekazania zaùoýeñ konkursu. Ponadto, to coroczne wydarzenie jednoczy spoùecznoúci z caùego regionu. Aspekt przygraniczny jest szczególnie dobrze widoczny poprzez uczestnictwo w projekcie zarówno Duñczyków jak i Niemców. Projekt Spoùecznoúci jæzykowo przyjaznych bædzie równieý odbywaù siæ w przyszùoúci, a te spoùecznoúci, którym nie udaùo siæ uzyskaã nagrody mogà liczyã na wsparcie Jury przy wprowadzaniu polityki przyjaznej jæzykowo. Inne regiony przygraniczne, których mieszkañcy posùugujà siæ jæzykami mniejszoúci wyraýajà zainteresowanie podàýaniem za dobrym przykùadem.
Kontakt
Günter Fleskes
Thomas Steensen
Organizacja
Zentrum für Niederdeutsch
Nordfriisk Instituut
Tel
+49 4662 77272
+49 4671 60120
info@plattdeutsches-zentrum.de
info@nordfriiskinstituut.de
Strona www
http://www.plattdeutsches-zentrum.de
http://www.nordfriiskinstituut.de
31
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Languages Work
Sprawdê, co tracisz w ýyciu, kiedy nie znasz jæzyków obcych Languages Work to wielozadaniowa kampania promujàca naukæ jæzyków obcych przez próbæ pokazania ludziom, co tracà w ýyciu nie znajàc jæzyków obcych. Sukces kampanii - jej wyjàtkowoúã i siùa w motywacji jæzykowej tkwi w jasnym i zabawnym charakterze elementów projektu. Jest to miædzy innymi cykl barwnych kartek pocztowych i plakatów zawierajàcych dowcipne i komiczne przekazy w róýnych jæzykach (od francuskiego do arabskiego), które starajà siæ uúwiadomiã ludziom wartoúã jæzyków, ich znaczenie w rozwoju zawodowym i poszerzaniu horyzontów. Poza wspomnianymi produktami, kampania opiera siæ na róýnorodnoúci dziaùañ (wydarzeniach w mediach) i materiaùach takich jak «teczka dziaùañ», CD-ROMy z nagraniami sùawnych osób mówiàcych o tym jak jæzyki pomogùy im w ýyciu, podræcznikach i informatorach, które rozsyùane sà do osób peùniàcych rolæ promotorów jæzyka (sà nimi min. doradcy zawodowi, dostawcy informacji, nauczyciele jæzyków oraz instytucje). «Teczka dziaùañ» przygotowana dla szkóù zawiera propozycje lekcji i zadañ klasowych, które mogà byã wykorzystywane przez nauczycieli jæzyków obcych, jak teý nauczycieli innych przedmiotów: wiedzy obywatelskiej, ICT lub przedsiæbiorczoúci. W ten sposób nauczyciele mogà przekazaã informacje o wartoúci jæzyków obcych. Materiaùy zawarte w teczce zostaùy zaprojektowane zgodnie z wytycznymi: Brytyjskiego Programu Budowania Kariery Zawodowej, który pomaga mùodym ludziom przeanalizowaã swoje mocne strony i umiejætnoúci tak, aby mogli oni podjàã trafnà decyzjæ, co do przyszùej kariery zawodowej. Projekt Jæzyki pracujà przekazuje trzy kluczowe przesùania: «Angielski nie wystarczy»; «Trochæ jæzyka, wielka róýnica» i «Jæzyki poprawiajà jakoúã twojego ýycia». Kampania zostaùa zauwaýona na caùym obszarze Wielkiej Brytanii, dotarùa do róýnych grup wiekowych w wielu regionach kraju. Projekt obsùuguje CILT, Narodowe Centrum Jæzyków Zjednoczonego Królestwa przy wsparciu Departamentu ds. Edukacji i Umiejætnoúci.
32
Kontakt
Teresa Tinsley
Organizacja
CILT, the National Centre for Languages
Tel
+44 207 3795110
info@languageswork.org.uk
Strona www
http://www.languageswork.org.uk
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Learn English - Lern Deutsch
Ùatwy sposób by nauczyã siæ nowego jæzyka W nowej Europie nie wystarczy juý znajomoúã tylko jednego jæzyka. Wiele osób nie zdaje sobie jednak sprawy jak duýo wiedzà o innych jæzykach, szczególnie kiedy dotyczy to jæzyków z tej samej rodziny np. angielskiego i niemieckiego. Goethe-Verlag pokazuje uczniom jak ùatwo mogà nauczyã siæ angielskiego albo niemieckiego, jeúli mówià juý jednym z tych jæzyków. W tym celu zaprojektowano cykl szeúciu plakatów przedstawiajàcych 288 sùów, które sà bardzo podobne w obu jæzykach i ùatwo siæ ich nauczyã. Seria, którà moýna obejrzeã na stronie internetowej Goethe-Verlag jest atrakcyjna dla osób w kaýdym wieku. Twórcy projektu byli rzeczywiúcie zaskoczeni duýym zainteresowaniem plakatami ze strony szkóù, nauczycieli, uczniów i ich rodziców. Od poczàtku powstania pomysùu wspiera go wiele osób, które pomagajà go rozwinàã poprzez udzielanie wskazówek i rad. Pomysù jest prosty i opiera siæ na zachæcaniu ludzi do analizowania wùasnego jæzyka w odniesieniu do jæzyka obcego (np. germañskiego). Ponadto, nauczyciele mogà wchodziã na stronæ internetowà i korzystaã z licznych wskazówek dotyczàcych wykorzystania plakatów w róýnych sytuacjach edukacyjnych. Do sukcesu projektu przyczyniùo siæ przekonanie, ýe Europejczycy interesujà siæ kulturami i jæzykami swoich sàsiadów, a nauczenie siæ jæzyka nie jest niczym trudnym. Oprócz plakatów, na stronie internetowej Goethe-Verlag’s dostæpne sà gry. Na przykùad angielsko-niemiecka wersja gry pamiæciowej http:// www.goethe-verlag.com/karten. Aby zwiækszyã zasób zapamiætanych sùówek, uýytkownicy mogà graã w Internecie w 22 gry pamiæciowe. Na stronie http:// www.goethe-verlag.com/tests dostæpne sà dla uczniów równieý darmowe testy w 24 jæzykach i 522 kombinacjach jæzykowych.
Kontakt
Jan Schumann
Organizacja
Goethe-Verlag
Tel
+49 89 74790010
information@goethe-verlag.com
Strona www
http://www.goethe-verlag.com
33
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Listen and Touch
Podstawy angielskiego dla niedowidzàcych Dziæki projektowi Posùuchaj i dotknij powstaùy materiaùy do nauki i nauczania jæzyka angielskiego z myúlà o niewidomych i niedowidzàcych, które równieý pomagajà nauczycielom opracowaã metody nauczania odpowiednie dla tych osób. Najwaýniejszymi produktami projektu sà: metodyka nauczania jæzyka obcego niewidomych, która dostarcza nauczycielom teoretycznych i praktycznych informacji; dwupoziomowy kurs jæzyka angielskiego oparty na Streamline English, specjalnie przygotowany dla niewidomych i wydrukowany w jæzyku Brailla; podræcznik dla nauczyciela, w którym zawarto instrukcje jak prowadziã zajæcia z niewidomymi; instrukcje na temat jæzyka Brailla adresowane do niewidomych uczàcych siæ jæzyka obcego (wersja dla ucznia i nauczyciela); multimedialny kurs na CD-ROMie dostæpny w trzech wersjach jæzykowych: po buùgarsku, niemiecku i grecku. Materiaùy przetestowano pod kàtem ich jakoúci i przydatnoúci w nauczaniu osób z upoúledzonym wzrokiem podczas kursów pilotaýowych w Austrii, Buùgarii i Grecji. Opracowane metody nauczania poùàczono z procesem poznawania i nauczania jæzyka obcego. Pozytywne komentarze pochodzàce od uczestników kursów potwierdziùy uýytecznoúã i aspekt motywacyjny tych innowacyjnych narzædzi. Jak powiedziaù jeden z buùgarskich uczestników: «duýà radoúã sprawiaùa mi kaýda minuta i kaýde zadanie wykonane podczas tego kursu! Jestem bardzo dumny z moich osiàgniæã. Chcæ uczyã siæ coraz wiæcej. Wiem, ýe mogæ!» Sàdzi siæ, ýe CD-ROM przygotowaù grunt dla dalszego rozwoju technologicznego, który w przyszùoúci pozwoli niedowidzàcym rozwijaã swoje umiejætnoúci. Przede wszystkim jednak mogà oni uczyã siæ jæzyka w bezpiecznym úrodowisku, a przez to pozbyã siæ zahamowañ, które majà w stosunku do jæzyków obcych.
34
Kontakt
Diana Tsotova
Organizacja
Euroinform Ltd.
Tel
+359 2 9872135
euroinform03@euroinformbg.com
Strona www
http://www.listenandtouch.org
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Marathons des contes et langues
«Okno» na jæzyki Europy Co roku podczas Europejskiego Dnia Jæzyków (26 wrzeúnia), konsorcjum CICEB, grupa 10-ciu wiodàcych europejskich instytutów jæzykowych i kulturowych z siedzibà w Belgii organizuje cykl wspólnych wydarzeñ úwiætujàc kulturowà i jæzykowà róýnorodnoúã Europy. Pierwszym wydarzeniem jest Marathon des contes (maraton w opowiadaniu) uaktywniajàcy zmysùy wszystkich grup wiekowych. W Muzeum Sztuk Piæknych w Brukseli, dziewiæciu zawodowych «opowiadaczy» z caùej Europy zabiera publicznoúã w podróý po wyobraêni, gromadzàc pod jednym dachem fizycznà poezjæ jæzyka migowego, krzykliwe rytmy jæzyka fiñskiego, nieznanà ùagodnoúã galickiego, tajemnicze dwugùoski duñskiego i powaýnà peùniæ ýycia jæzyka hiszpañskiego. Drugie wydarzenie to Marathon des langues (maraton jæzyków), który odbywa siæ w siedzibach uczestniczàcych w wydarzeniu instytutów. Maraton jæzyków oferuje bezpùatne mini-kursy jæzyków obcych miædzy innymi z buùgarskiego, litewskiego, polskiego i rumuñskiego, jak równieý degustacjæ tradycyjnej kuchni, ocenæ poziomu jæzyka, informacje o moýliwoúciach studiowania za granicà, filmy, reklamæ krajów, których jæzyki biorà udziaù w maratonie. Wszystkie imprezy sà bezpùatne i spotykajà siæ z entuzjastycznym przyjæciem wielu uczestników. Ponadto, CICEB planuje zorganizowanie konkursu opowiadania historyjek oraz imprezy majàcej na celu podniesienie úwiadomoúci jæzykowej w belgijskich szkoùach. Bædzie równieý prowadziù projekt pod tytuùem Bajki przed Odlotem, aby promowaã jæzyki obce poprzez opowiadanie bajek na miædzynarodowych lotniskach.
Kontakt
Marie-Aude Matignon
Organizacja
Alliance Française de Bruxelles-Europe
Tel
+32 2 7882151
ma.matignon@alliancefr.be
Strona www
http://www.ciceb.org
35
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Maribor Language Festival
Gdy twoje miasto nie naleýy juý tylko do ciebie W paêdzierniku 2004, mieszkañcy Mariboru na Sùowenii jak zwykle rozpoczynajàc nowy dzieñ pracy z zaskoczeniem zauwaýyli, ýe ich miasto ulegùo przemianie. Zamiast zwykùych znaków i komunikatów w jæzyku sùoweñskim, parkometry, budki telefoniczne, przejúcia dla pieszych, toalety publiczne i miejsca z zakazem palenia nosiùy komunikaty w jæzyku obcym. Byùa to czæúã kampanii reklamowej, towarzyszàcej pierwszemu Festiwalowi Jæzyków Obcych w Mariborze. Organizatorzy postanowili z wyprzedzeniem przygotowaã spoùeczeñstwo do kontaktu z obcà mowà i postawili ich w sytuacji, w której mieszkañcy bædà musieli zrozumieã znaczenie zagranicznych sùów kojarzàc je ze znajomymi punktami odniesienia. Ta nowatorska strategia dosùownie wyjúcia z jæzykiem na ulice i do ludzi, dobitnie pokazaùa zalety znajomoúci jæzyka obcego. Kampania trwaùa 10 dni, wystarczajàco dùugo, aby mieszkañcy mogli przyswoiã kilka sùów w jæzyku obcym, i jednoczeúnie zdaã sobie sprawæ, z jakich jæzyków pochodzà. Kampaniæ wspieraùa promocja w telewizji, radiu, jak teý reklamy w lokalnej prasie. Dalsze dziaùania obejmowaùy kampaniæ informacyjnà w szkoùach podstawowych, úrednich i instytucjach publicznych takich jak policja, szpitale, komunikacja autobusowa i kolejowa oraz hotele. Festiwal, który trwaù siedem dni, obejmowaù wystawy w 24 jæzykach. Podczas festiwalu moýna byùo uczestniczyã w wykùadach na temat historii i kultury krajów, w których uýywa siæ zaprezentowanych na nim jæzyków. Byùy równieý lekcje próbne oraz prezentacje materiaùów do nauki jæzyków obcych. Festiwal zostaù bardzo pozytywnie przyjæty przez uczestników i zostanie powtórzony w paêdzierniku 2005. Kampaniæ reklamowà przeprowadziùa agencja reklamowa Mediami, która zdobyùa gùównà nagrodæ podczas 14 Sùoweñskiego Festiwalu Reklam (SOF) w kategorii Inne sposoby reklamy.
36
Kontakt
Zlatko Tišljar
Organizacja
Andragoški zavod Maribor
Tel
+386 2 2341124
Fax
+386 2 2341122
zlatko.tisljar@azm-lu.si
Helena Matavz
helena.matavz@azm-lu.si
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Moi Toi Nous
Francuski na sposób zachodnioafrykañski Ýory, miasto na poùudniu Polski zamieszkaùe przez ok. 1200 mieszkañców moýe siæ pochwaliã bardzo aktywnym miejskim muzeum. W roku 2004, przeprowadziùo ono projekt edukacyjny, którego celem byùo zaprezentowanie jæzyka francuskiego lokalnej spoùecznoúci poprzez wystawæ Moi Toi Nous, opartà na kulturze i cywilizacji Zachodniej Afryki. Moi Toi Nous pomyúlano jako podróý odkrywczà przedstawiajàcà piækno, róýnorodnoúã i bogactwo kulturowe kontynentu afrykañskiego, podczas której zwiedzajàcy mogà poznaã zachodnioafrykañskà wersjæ jæzyka francuskiego. Projekt szczególnie przypadù do gustu dzieciom i mùodzieýy, poniewaý przeniósù naukæ z klasy w szerszy kontekst. Nacisk poùoýono nie tylko na naukæ jæzyka, ale równieý na wsparcie zrozumienia miædzykulturowego, jak teý pokazanie podobieñstw i róýnic pomiædzy ýyciem w Polsce i zachodniej Afryce. Muzeum przygotowaùo specjalny program dla kaýdej grupy zwiedzajàcych obejmujàcy ogólne wprowadzenie do tematu Afryki Zachodniej, wykùady i warsztaty z zakresu sztuki afrykañskiej, kultury i codziennego ýycia. Francuski zostaù wprowadzony w zabawny sposób przez listæ wybranych sùów, z którymi uczestnicy musieli poradziã sobie w rzeczywistych, ýyciowych sytuacjach. Zaangaýowanie uczestników w naukæ jæzyka i inne dziaùania przeniosùo uczestników w caùkowicie nowe úrodowisko, w którym mogli uruchomiã swojà wyobraêniæ. Jæzyk francuski staù siæ nagle ýywy poprzez poznanie kultury, w której jest zakorzeniony oraz uýycie go w praktyczny sposób.
Kontakt
Katarzyna Podyma
Organizacja
The Municipal Museum of Zory
Tel
+48 32 4343714
muzeum@muzeum.zory.pl
Strona www
http://www.muzeum.zory.pl
37
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Morning Train
Nauka jæzyka w kolejce podmiejskiej Dla osób dojeýdýajàcych do pracy lub szkoùy, codzienna podróý czæsto oznacza marnotrawienie czasu. Chyba, ýe ma siæ szczæúcie dojeýdýaã pociàgiem z Riihimäki do Helsinek o 6.20. W pociàgu tym znajduje siæ bowiem wagon, w którym sà úwietne warunki do nauki jæzyka obcego. Ten nowatorski projekt stworzony zostaù przez Centrum Ksztaùcenia Dorosùych w Riihimäki. Oúrodek proponuje kursy wieczorowe dla dorosùych poúwiæcone: jæzykom, malarstwu, historii, sztuce, literaturze, itd. Niestety, mieszkañcy Riihimäki, którzy codziennie dojeýdýajà do pracy nie majà duýej chæci, ýeby w nich uczestniczyã ze wzglædu na dùugie godziny pracy oraz dojazdu z i do stolicy. Tak wiæc, od 2002 roku Oúrodek przy wspóùpracy z Fiñskimi Liniami Kolejowymi daje im moýliwoúã odúwieýenia znajomoúci jæzyków obcych podczas codziennej drogi do pracy. Kursy jæzykowe prowadzone sà przez zawodowych nauczycieli. W ofercie kursów znajdujà siæ: angielski dla poczàtkujàcych, angielski dla úrednio zaawansowanych, niemiecki, literatura rosyjska, sùownictwo rosyjskie oraz szwedzki. Dwumiesiæczne kursy odbywajà siæ trzy razy w tygodniu po okoùo 40 minut, czyli tyle ile czas podróýy. Materiaùy do nauki wybierane sà starannie przez nauczycieli, ze szczególnym naciskiem na rozwijanie umiejætnoúci mówienia. Reakcje uczestników sà bardzo pozytywne: z badania opinii przeprowadzonego w 2004 roku wynika bardzo pozytywny stosunek uczestników w stosunku do nauczycieli i metody nauczania. Pomysù uzyskaù duýe wsparcie ze strony lokalnych gazet, radiostacji oraz ogólnokrajowej i zagranicznej prasy. Na poczàtku kaýdego semestru, Centrum Ksztaùcenia Dorosùych i Fiñskie Linie Kolejowe wspólnie rozprowadzajà kolorowe broszury opisujàce nowoúci w ofercie kursów, plany zajæã, materiaùy do nauki, informacje na temat opùat, itd. Projekt Nauka jæzyków podczas dojazdów porannym pociàgiem otrzymaù odznaczenie European Language Label 2003. Inicjatywa poczàtkowo finansowana byùa przez Fiñskà Krajowà Komisjæ ds. Edukacji. Obecnie uczestnicy sami wnoszà stosunkowo niskà opùatæ - 60 euro, pozostaùe koszty pokrywa Centrum Ksztaùcenia Dorosùych, które finansowane jest przez wùadze samorzàdowe miasta Riihimäki i rzàd Finlandii. Byã moýe Centrum Ksztaùcenia Dorosùych Riihimäki znalazùo klucz do tego jak budowaã motywacjæ potrzebnà do nauki jæzyka obcego: zdolnoúã przystosowania siæ do potrzeb i harmonogramu pracy uczàcych siæ, jak teý wysoki poziom nauczania w doúã oryginalnej scenerii! 38
Kontakt
Hannele Kohtamäki
Organizacja
Riihimäen kansalaisopisto
Tel
+358 40 7582158
riihimaen.kansalaisopisto@riihimaki.fi
Strona www
http://www.riihimaki.fi/kansalaisopisto
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Multilingual Christmas Market
Jæzyki na sprzedaý Co roku w grudniu, klasy jæzykowe przy oúrodku EOI Santander w Hiszpanii wchodzà w úwiàteczny nastrój poprzez zoorganizowanie wielojæzycznego boýonarodzeniowego «pchlego targu». Pomysù powstaù jako proste i przyjemne ãwiczenie pozalekcyjne, pozwalajàce uczniom ãwiczyã jæzyki obce w wesoùej atmosferze Boýego Narodzenia z tradycyjnymi potrawami i piosenkami. Jednoczeúnie podczas imprezy zbierane sà pieniàdze na cele humanitarne. W ostatnim przed úwiætami dniu szkolnym uczniowie proszeni sà o przyniesienie przedmiotów na sprzedaý, podczas gdy ich koledzy zgùaszajà chæã ich sprzedawania. Pchli targ prowadzony jest w czterech jæzykach, których naucza oúrodek (angielskim, francuskim, niemieckim i wùoskim). Kaýdy uczestnik nosi identyfikator pokazujàcy, w jakim jæzyku siæ komunikuje. Úwiætowanie koñczy siæ piosenkami boýonarodzeniowymi odúpiewanymi w czterech jæzykach, na koniec przekazaniem zarobionych podczas targu pieniædzy na rzecz UNICEF. Zespóù stworzony zostaù z myúlà, aby zmotywowaã poczàtkujàcych uczniów podczas ich pierwszego semestru nauki w klasie jæzykowej. Wywoùaùo to bardzo entuzjastycznà reakcjæ uczniów, którzy z zadowoleniem przyjæli moýliwoúã wykorzystania jæzyków w taki praktyczny i przyjemny sposób. Ich udziaù w pchlim targu zwiæksza ich zaangaýowanie i motywacjæ do nauki jæzyka obcego. Oúrodek EOI uwaýa, ýe pomysù targu, który rozpoczæto trzy lata temu odniósù sukces, poniewaý zachæca uczniów do komunikowania siæ w obcym jæzyku, bædàc jednoczeúnie wesoùym i twórczym wydarzeniem samym w sobie. Przez poùàczenie elementów nauki i úwiætowania, nauczyciele zdoùali skojarzyã jæzyki obce z czymú wiæcej niý tylko klasà lekcyjnà, a uczniowie zrozumieli, ýe mogà uczyã siæ jæzyka obcego i równoczeúnie dobrze siæ bawiã.
Kontakt
Pierrette Hargoues-Turon
Organizacja
Escuela Oficial de Idiomas de Santander
Tel
+34 94 2239462
secretaria@eoisantander.org
Strona www
http://www.eoisantander.org
39
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
NIFIN
Promocja jæzyków nordyckich NIFIN, Instytut Nordycki w Finlandii, jest dobrze rozwiniætà organizacjà finansowanà przez Nordyckà Radæ Ministrów. Ostatnimi latami zorganizowaù on szereg kampanii oraz wydarzeñ promujàcych naukæ jæzyków nordyckich. Jednym z przykùadów jego dziaùania byùo opublikowanie bezpùatnego przewodnika dla pasaýerów linii lotniczych z jæzyków: norweskiego na fiñski i islandzkiego na fiñski. Przewodniki te rozdawano pasaýerom podróýujàcym pomiædzy Finlandià, Islandià i Norwegià. W ten sposób mogli oni poznaã podstawowe sùownictwo kraju, do którego siæ wybierali. Projekt zostaù sfinansowany przez Finnair, Ambasadæ Fiñskà w Islandii oraz Ambasadæ Islandii w Finlandii. Innym przykùadem dziaùalnoúci podnoszàcej úwiadomoúã spoùecznà byùo rozdanie 30 tys. pocztówek promujàcych osiem jæzyków nordyckich (duñski, fiñski, farerski, grenlandzki, islandzki, norweski, sami i szwedzki) podczas Europejskiego Dnia Jæzyków w 2001 roku. Seria oúmiu pocztówek staùa siæ na tyle popularna, ýe NIFIN dodrukowaù ponad 15 tys. pocztówek w 2003 roku. 9 kwietnia 2002 roku nazwano Dniem Jæzyka Fiñskiego, dzieñ ten uczczono w Danii publikacjà 10 tys. egzemplarzy bezpùatnej broszury, Hyvää päivää! – Må jeg pr¿sentere det finske sprog? Wydarzenie to byùo relacjonowane poprzez Radio Duñskie oraz Politiken, gùówny duñski dziennik, w którym zamieszczono dwa artykuùy na temat broszury. Nordycka wirtualna biblioteka dla dzieci (http:// www.Bibbi.nu) daje dzieciom moýliwoúã przeczytania ksiàýek napisanych w róýnych jæzykach nordyckich, napisania do nich komentarzy oraz posùuchania nagrañ tekstu w oryginalnych jæzykach (do plików dêwiækowych doùàczono ilustracje). Wszystkie osoby interesujàce siæ jæzykami nordyckimi mogà wziàã udziaù w regularnych wydarzeniach kulturalnych organizowanych w siedzibie NIFIN w Helsinkach. Naleýà do nich spotkania autorskie, wieczory ballady, bajki w przedszkolach, wizyty szkolne oraz wystæpy muzyczne i teatralne przygotowane w jæzykach nordyckich.
40
Kontakt
Mortem Bennum
Organizacja
NIFIN Pohjoismaiden Suomen instituutti - Nordens institut i Finland
Tel
+358 91 800380
nifin@nifin.helsinki.fi
Strona www
http://www.nifin.helsinki.fi
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Open Door Event and Italian Week
Jæzykowe sesje próbne dla nowych sùuchaczy Co roku w sierpniu FOF-Aarhus organizuje dwa nieformalne wydarzenia aby zainteresowaã osoby dorosùe wieczorowymi kursami jæzykowymi: Otwarte Drzwi i Tydzieñ Wùoski. Otwarte Drzwi, na które wstæp jest bezpùatny, odbywajà siæ w sobotæ. Daje to potencjalnym sùuchaczom moýliwoúã swobodnego porozmawiania z nauczycielami, którzy pomogà im wybraã odpowiedni poziom kursu. Jednoczeúnie majà oni moýliwoúã poznania kuchni, muzyki, tradycji i kultury kraju jæzyka, którego chcà siæ nauczyã. Wydarzenie przyciàga wiele dorosùych osób, które chcà nauczyã siæ jæzyka obcego, jednakýe nie majà pewnoúci, co do swojego poziomu znajomoúci jæzyka. Poprzez bezpoúrednià rozmowæ z nauczycielami mogà uzyskaã wskazówki dotyczàce najbardziej odpowiedniego kursu. Metoda ta przyniosùa bardzo pozytywne rezultaty – ponad 20% uczestników jæzykowych kursów wieczorowych deklaruje, ýe podjæli naukæ dziæki Otwartym Drzwiom. Wszystkie koszty pokrywa FOF-Aarhus, która traktuje wydarzenie jako skuteczny sposób zwiækszania liczby uczestników kursów, jak równieý dobry PR. Nauczyciele cenià sobie równieý moýliwoúã osobistego kontaktu z potencjalnymi kursantami. Podczas Tygodnia Wùoskiego uczestnicy poznajà kuchniæ wùoskà oraz uczà siæ jak przygotowaã wùoskie potrawy. Uczestniczà w kursie jæzyka wùoskiego oraz chodzà na wykùady poúwiæcone wùoskiej kulturze. Luêna atmosfera i szczególny nastrój kreowany przez zajæcia z gotowania przekùadajà siæ na zaangaýowanie uczestników w kurs jæzykowy i w konsekwencji silnie ich motywujà. Prawie wszyscy z nich decydujà siæ powtórzyã to doúwiadczenie w kolejnych latach. Oba wydarzenia przekazujà informacje nie tylko o jæzyku. Potencjalni sùuchacze, którzy interesujà siæ np. kulturà i historià niemalýe przypadkowo dowiadujà siæ o moýliwoúci wziæcia udziaùu w kursie jæzykowym. Kontakt
Vibeke Rosendal
Organizacja
FOF (Folkeligt Oplysnings Forbund)
Tel
+45 86 122955
vibeke@fof-aarhus.dk
Strona www
http://www.fof.dk
41
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Plaisir des mots, amour des langues
Jakie jest twoje ulubione sùowo w jæzyku obcym? Podczas europejskiego roku jæzyków w 2001, zespóù produkcyjny francuskiego kanaùu TV5 Monde znalazù pomysù podnoszenia úwiadomoúci dotyczàcej znajomoúci jæzyków obcych z wykorzystaniem pojedynczych zwyczajnych sùów. Plaisir des mots, amour des langues byù serià 90 bardzo krótkich portretów wielojæzycznych osób, które oprócz jæzyka ojczystego znaùy 7 jæzyków obcych. Prowadzàcy rozmowæ kwalifikacyjnà pytaù: «Jakie jest Pana/Pani ulubione sùowo w jæzyku obcym?». Poúród udzielonych odpowiedzi byùy miædzy innymi: maravilla, kyrielle, inspiriert, papillotte, cosy, illusión, fuvola, delikatny i beauté. Odpowiedzi ze strony kandydatów byùy mieszankà humoru, inwencji twórczej, poezji i pragmatyzmu; akcentowaùy przyjemnoúã i osobistà korzyúã pùynàcà z moýliwoúci uýywania jæzyka obcego. Jæzyki Unii Europejskiej byùy reprezentowane przez rodzimych uýytkowników jæzyka lub inne grupy osób np. wielojæzyczne pary albo przyjacióù z róýnych krajów. Rozmowæ kwalifikacyjnà przeprowadzono teý z osobami nie pochodzàcymi z Europy, które tu zamieszkujà, na przykùad z Amerykanami, Brazylijczykami, Japoñczykami czy Marokañczykami. Co ciekawe reprezentowany byù równieý jæzyk migowy. Wszystkie 90 klipów wyemitowano poprzez stronæ internetowà TV5. W 2001 roku odbyù siæ konkurs na ulubione sùowo obywatela Europy zorganizowany dla uýytkowników Internetu. Konkurs byù wspierany przez bezpùatny dostæp do internetowych zasobów z materiaùami do nauki jæzyków obcych. W roku 2001 oprócz sieci TV5 (TV5 Francja-Belgia-Szwajcaria, TV5 Europa, TV5 Afryka, TV5 Azja, TV5 Daleki Wschód, TV5 USA i TV5 Ameryka Ùaciñska, z caùkowitym dotarciem do okoùo 130 milionów gospodarstw domowych), klipy byùy równieý emitowane przez Euronews, Rádio e Televisão de Portugalia (RTPI), RadioTelevisión Española (RTVE) et Kontakt Michèle Jacobs-Hermès Televiziuena Romana (TVRI). Ponadto, TV5 Monde RATP (sieã publicznych úrodków Organizacja transportu w Paryýu) przez dwa lata Tel +33 1 44185554 nadawaùa klipy na stacji metra Europe, a michele.jacobs@tv5.org Alliance Franšaise w Brukseli uýywaù E-mail klipów jako materiaùu szkoleniowego w Strona www http://www.tv5.org swoich oúrodkach. 42
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Poetry Competition
Twórcze podejúcie do nauki obcych jæzyków Talenacademie (Akademia Jæzyka) w Holandii organizuje konkurs poezji dla dzieci i mùodzieýy w wieku od 12 do 18, polegajàcy na napisaniu krótkiego wiersza w jæzyku obcym. Nauczyciele otrzymujà materiaùy, którymi majà zachæciã uczniów i pomóc im przygotowaã siæ do konkursu. Krajowe jury wybiera najlepsze wiersze, a ich autorzy otrzymujà ciekawe nagrody, na przykùad wycieczki jæzykowe. Konkurs organizowany jest z myúlà o mùodych osobach, które mogà w ten sposób wyraziã swoje uczucia i emocje, mogà oddaã siæ pracy twórczej i zabawie z jæzykiem. Na przykùad, kilku uczestników nie tylko napisaùo wiersz, ale stworzyùo równieý ciekawe przedmioty takie jak kufer skarbów, w którym ukryli wiersz zapisany na starym zwoju papieru. W takiej atmosferze jurorzy oceniajà kreatywnoúã autora i treúã wiersza, bardziej niý jego formæ gramatycznà czy bùædy ortograficzne. Talenacademie stworzyùa równieý plakat, na którym umieszczono zwyciæskie wiersze. Jest on uýywany w szkoùach i bibliotekach caùego kraju do tego, aby promowaã konkurs. Stowarzyszenie nauczycieli jæzyków, prasa regionalna oraz radiostacje szeroko przedstawiùy konkurs, jak teý relacjonowaùy uroczystoúã wræczenia nagród, która odbyùa siæ w podczas Europejskiego Dnia Jæzyków (26 wrzeúnia). Do dnia dzisiejszego w konkursie uczestniczyùo 2800 mùodych osób; ogólny poziom konkursu oraz twórczoúã autorów sà wysoko ocenianie przez czùonków jury. Nastæpny konkurs, który odbædzie siæ w roku 2006 bædzie zwracaù uwagæ nauczycieli na umiejætne rozwijanie kreatywnoúci dzieci poprzez specjalne zajæcia w klasie. Uczestnicy bædà mieli moýliwoúã skorzystania z porad metodycznych. W tym celu zorganizowany zostanie specjalny kàcik pomocy. Konkurs oprócz tego, ýe silnie motywuje uczniów, przyciàga równieý wielu sponsorów, którzy chætnie przekazujà nagrody dla zwyciæzców.
Kontakt
Ruud Halink
Organizacja
Talenacademie
Tel
+31 43 3507400
ruud.halink@talenacademie.nl
Strona www
http://www.talenacademie.nl
43
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Poland Stopover
Podróý w úwiat nieznanego jæzyka Kaýdego dnia w Brukselskim Muzeum dla Dzieci odbywa siæ unikalna podróý: grupy maùych dzieci wraz z nauczycielami mogà skorzystaã z jæzykowej i kulturowej wycieczki do Polski! Przystanek Polska jest czæúcià wiækszej wystawy pod tytuùem «Zmiana», stworzonej z myúlà o grupach dzieci szkolnych mówiàcych po francusku lub holendersku. Podczas tej szczególnej wystawy rodzice dzieci wyjeýdýajà do Polski. Celem wystawy jest wywoùanie u dzieci realnego uczucia, które towarzyszy ludziom, kiedy emigrujàc rozstajà siæ z przyjacióùmi, domem rodzinnym i jæzykiem ojczystym. Wystawa jest bardzo interaktywna: po pierwsze dzieci dostajà zaproszenie do odwiedzenia repliki wagonu, który zmierza do Warszawy. Oglàdajà w nim krótki reportaý z Polski, a przewodnik uczy ich kilku polskich sùów. Nastæpnie grupa udaje siæ do pokoju, w którym na jednej úcianie przedstawiono typowy sklep spoýywczy, a na drugiej zwyczajnà polskà klasæ szkolnà. Grupæ wita polski nauczyciel, Pani Ewa Sawicka, która prowadzi wszystkie zajæcia wyùàcznie po polsku. Wszystkie produkty w sklepie spoýywczym sà polskie jak równieý caùe wyposaýenie klasy, które jest JFdeK identyczne z tym, co moýna zobaczyã w Polsce. Nauczyciel przedstawia uczniom wybrane produkty pokazujàc podobieñstwa pomiædzy polskimi sùowami, a ich francuskimi i holenderskimi odpowiednikami, úpiewa polskà piosenkæ, prowadzi lekcjæ na temat polskiego alfabetu, po czym zaprasza kilku ochotników do wystawienia bajki o Czerwonym Kapturku w jæzyku polskim. Na koniec udaje siæ wraz z uczniami do kuchni, w której wspólnie przygotowujà tradycyjnà polskà zupæ. JFdeK Przystanek Polska jest bardzo pozytywnie postrzegany przez uczniów i nauczycieli. Po godzinie spædzonej «w Polsce» dzieci znajà 5-10 polskich sùów, pozbywajà siæ strachu przed obcym jæzykiem i rozwijajà w sobie ciekawoúã polskiego stylu ýycia. Ponadto mogà doúwiadczyã jak wyglàda ýycie w caùkowicie odmiennej kulturze, w której mówi siæ innym jæzykiem, gdzie sà nowi ludzie, nowi przyjaciele, nowa szkoùa, nowe zwyczaje. Mogà równieý zobaczyã, ýe przystosowanie siæ do nowego úrodowiska nie zawsze przychodzi ùatwo.
44
Kontakt
Kathleen Lippens
Organizacja
Le musée des enfants / Het kindermuseum
Tel
+32 2 6400107
childrenmuseum.brussels@skynet.be
Strona www
http://www.museedesenfants.be
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Saxon Fortress Churches in Sibiu County
Oýywienie spuúcizny germañskiej w Rumunii Saksoñskie Koúcioùy-Fortece, albo Kirchenburgen, w Rumunii naleýà do najbardziej niezwykùych budynków chrzeúcijañskiej spuúcizny Europy. Saksoñczycy przybyli do Transylwanii w XII wieku na zaproszenie wægierskiego króla, który chciaù zaludniã wschodnie krañce swojego królestwa. Przekazaù im ziemiæ i nadaù specjalne przywileje w zamian za obronæ powierzonego im terenu. Niestety to unikalne dziedzictwo architektoniczne jest rzadko odwiedzane i maùo znane przez rumuñskie dzieci. Projekt miaù na celu podnieúã úwiadomoúã rumuñskich uczniów dotyczàcà dziedzictwa kulturowego Saksoñczyków w Hrabstwie Sibiu, jak teý miaù im pomóc wykorzystywaã tæ wiedzæ podczas oprowadzania zagranicznych turystów. Po kaýdej wizycie do saksoñskich koúcioùów-fortec oraz po zwiedzaniu miasta Sibiu, uczniowie przedstawiali po kolei scenki, w których odgrywali rolæ przewodników przed kolegami z klasy. Nastæpnie oprowadzali po Sibiu uczniów z innych hrabstw Rumunii, a w koñcu zagranicznych nauczycieli, którzy przyjechali tam w zwiàzku z realizacjà programu europejskiej wspóùpracy miædzyszkolnej. Uczniowie spróbowali równieý swoich siù przy pisaniu przewodnika turystycznego dla dzieci. Zafascynowaùy ich historie koúcioùów-fortec oraz wieý obronnych, a szczególnie jak zostaùy zbudowane. Równie ciekawe byùy dla nich legendy o «celi zapomnienia i przebaczenia», w której zamykano na klucz maùýeñstwa, które chciaùy siæ rozwieúã, aý do chwili, kiedy maùýonkowie siæ pogodzili. Podczas oprowadzania swoich kolegów opowiadali te historie rozbudzajàc ich ciekawoúã oraz pokazujàc tradycje zapoýyczone od plemion Germañskich, które przetrwaùy do dzisiaj. Projekt podniósù motywacjæ uczniów do nauki jæzyka niemieckiego i angielskiego; szczególnie niemieckiego, poniewaý wiækszoúã informacji dotyczàcych koúcioùów-twierdz dostæpna byùa w tym jæzyku. Oprowadzajàc przyjacióù i turystów po tych miejscach oraz poprzez ýywy kontakt z Niemcami, rozwinæli swoje umiejætnoúci komunikacyjne. W kaýde úwiæta Boýego Narodzenia, nauczyciele, uczniowie i ich rodzice mogli uczestniczyã w festiwalu kolæd úpiewanych po rumuñsku, niemiecku i angielsku. Kontakt
Diana Sarbu
Organizacja
Scoala nr.13 Sibiu
Tel
+40 269 247474
Fax
+40 269 223303
sc13@isjsibiu.ro
+40 269 223931
constantinsarbu@xnet.ro
45
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
See You at the Port
Wielojæzyczny przewodnik po Genui Genua jest miastem z pasjonujàcà historià. Na przestrzeni wieków wychowaùa wiele wybitnych osobowoúci. Dzisiaj, tak jak i dawniej przyciàga bogatych cudzoziemców z wysublimowanym smakiem, którzy odwiedzajà jà podczas swoich wielkich podróýy. Do zobaczenia w porcie to czæúã projektu stworzonego dla uczczenia Genui jako Europejskiej Stolicy Kultury w 2004 roku, wspólne przedsiæwziæcie Scuola Media Statale Durazzo, gazety codziennej (Secolo XIX) i Wùadz Portowych Genui. Projekt motywowaù uczniów do odkrywania tajemnic i tradycji ich miasta. Miaù na celu odsùoniã je turystom, którzy odwiedzali miasto w 2004 roku. Poprzez cykl twórczych dziaùañ (pisanie, grafika, malarstwo i muzyka), dzieci przygotowaùy siæ do roli jednodniowych przewodników. Oprowadzanie po mieúcie rozpoczynaùy od portu, «gùównych drzwi» do miasta, w którym spotykajà siæ róýne kultury i narody. Uczniowie wydali czæúciowo dwujæzycznà broszuræ o Genui wraz z CD, na którym umieúcili elementy poezji, grafiki, malarstwa i muzyki. W pracy nad broszurà mogli wykorzystaã nie tylko poznawcze, ale równieý komunikatywne aspekty jæzyków obcych, których uýywali podczas kontaktów z turystami. Projekt wywoùaù duýo entuzjazmu wúród uczestników i w nastæpnym roku szkolnym przyùàczyùo siæ do niego 250 uczniów. Razem stworzyli przewodnik Genua 2004, w którym kilka rozdziaùów napisano po wùosku, angielsku, francusku i hiszpañsku.
46
Kontakt
Teresita Gambescia
Gabriella Mezzasalma
Organizacja
SMS Durazzo Genova
Tel
+39 010 312396
teresitagambescia@libero.it
Strona www
http://www.porto.genova.it/comunicazione/ragazzi/ragazzi.htm
elenico.ge@libero.it
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Shakespeare per i ragazzi
Powrót Szekspira «do domu» do Wùoch Romeo i Julia, Kupiec Wenecki, Dwóch Panów w Weronie, … wszystko to dzieùa Szekspira … bardzo wùoskie. Szekspir umiejscowiù 14 z 37 swoich sztuk we Wùoszech i okolicach. Najwidoczniej paùaù gùæbokim uczuciem do tego kraju i jego jæzyka. To samo musieli czuã uczniowie i nauczyciele Wythenshawe Education Action Zones w Manchesterze, kiedy zdecydowali siæ nauczyã i wystawiã sztuki Szekspira w jæzyku wùoskim. Cóý mogùo byã bardziej odpowiedniego niý wystawienie sztuk w miejscu, które sam autor sobie wymarzyù – we Wùoszech i na dodatek po wùosku? Shakespeare per i ragazzi zabraù uczniów ze szkóù podstawowych, úrednich i specjalnych z najbardziej zdeprawowanych rejonów Manchesteru do Bolonii na Piazza San Stefano, ýeby przedstawili 12 najbardziej znanych wùoskich sztuk Szekspira masowej publicznoúci. Wysiùki dzieci stanowiàce caùy rok pracy zaowocowaùy bardzo dobrym przedstawieniem po wùosku i angielsku, w którym udziaù wziàù Ambasador Brytyjski, wùoscy uczniowie (z którymi angielskie szkoùy nawiàzaùy program wymiany i czæsto kontaktowaùy siæ przez pocztæ elektronicznà), rodzice i krewni, jak równieý ludnoúã miejscowa. Uczniowie z Manchesteru pozostawili wszystkich pod duýym wraýeniem swojej znajomoúci wùoskiego. Szkoùa, wspólnie z trupà teatralnà Shakespeare 4 Kidz, odniosùa sukces w zmotywowaniu uczniów, ich rodziców i nauczycieli do aktywnego udziaùu w przygotowaniach przedstawienia na duýà skalæ i w zupeùnie nowym jæzyku. Osiàgniæcia dzieci, które braùy udziaù w tym zadaniu sà wybitne. Nie tylko byli w stanie komunikowaã i przedstawiaã siæ w jæzyku obcym, ale równieý nauczyli siæ duýo o kulturze i kraju, którego on dotyczy.
Kontakt
Gaynor Fitzgerald Gorman
Organizacja
Wythenshawe Education Action Zones
Tel
+44 161 4895600
Fax
+44 161 4895267
gaynor.gorman@manairport.co.uk
47
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Soccerlingua
Piùka noýna jest jæzykiem uniwersalnym! Piùka noýna jest sportem wszystkich ludzi, a gwiazdy piùkarskie cieszà siæ sùawà na caùym úwiecie. Mùodzi kibice piùki noýnej chcà naúladowaã swoich idoli we wszystkim, co robià: w sposobie gry, wyglàdzie i ubiorze. Dlaczego wiæc nie zachæciã ich do nauki jæzyka, którym posùugujà siæ ich ulubieni zawodnicy? Obecnie w ligach zagranicznych wystæpuje wiele czoùowych gwiazd, a piùka noýna jest sportem wielojæzycznym. Sami piùkarze stanowià doskonaùy model do nauki jæzyka. Zagraniczni zawodnicy, którzy uczà siæ jæzyka obcego i zmuszeni sà do funkcjonowania w obcej kulturze, czæsto sà równieý najlepsi na boisku. Soccerlingua jest nowà metodà promowania nauki jæzyka. Zachæca dzieci i mùodzieý do nauki jæzyka poprzez wykorzystanie tematu piùki noýnej. Projekt stworzyù filmy promocyjne oraz interaktywny quiz na DVD, za pomocà którego mùodzieý moýe sprawdziã swojà znajomoúã jæzyka oraz tematu piùki noýnej. Na skutek realizacji projektu powstaù równieý readers w formacie magazynu piùkarskiego oraz promocyjna strona internetowa. Produkty te dajà mùodym ludziom moýliwoúã kontaktu z nowym jæzykiem poprzez oglàdanie, czytanie i sùuchanie piùkarzy z róýnych pañstw. Mottem projektu jest sekwencja, ýe nauka jæzyków moýe byã zabawà, kiedy ùàczy siæ z pasjà i hobby takim jak na przykùad piùka noýna. W celu stworzenia ciekawego produktu jego promotorzy nakræcili wywiady ze sùawnymi zawodnikami, juniorami oraz peùnymi ýycia kibicami (podczas Euro 2004). Wúród nich znajdujà siæ równieý wywiady z kobietami grajàcymi w piùkæ noýnà, przez co projekt jest interesujàcy tak samo dla dziewczàt jak i chùopców. Czoùowe kluby i stowarzyszenia piùkarskie wspieraùy projekt w fazie tworzenia produktów. Bædà one równieý stanowiùy sieã rozprowadzajàcà je w szeúciu krajach tak, aby zaùoýenia projektu dotarùy do szkóù, mùodzieýowych klubów piùkarskich i dalej.
48
Kontakt
Richard Weaver
Organizacja
European Sports Linguistics Academy
Tel
+44 7791781611
info@soccerlingua.net
Strona www
http://www.soccerlingua.net
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Social Outlets
Nieformalny sposób nauki irlandzkiego
Foras na Gaeilge zaùoýono w grudniu 1999 z myúlà o promocji jæzyka irlandzkiego w Irlandii. Organizacja postawiùa sobie za cel doradzanie instytucjom publicznym oraz innym stowarzyszeniom dziaùajàcym w sektorze prywatnym i wolontariacie w sprawach zwiàzanych z naukà jæzyka irlandzkiego.
Gùównymi dziaùaniami Foras na Gaeilge sà: zdobywanie funduszy, finansowanie organizacji dziaùajàcych na rzecz nauki jæzyka irlandzkiego; promocja jæzyka irlandzkiego poprzez reklamæ, konkursy oraz inne wydarzenia, publikowanie przewodników oraz innych materiaùów êródùowych; sponsoring wydarzeñ dwujæzycznych; warsztaty szkoleniowe i seminaria; organizacja wystaw; publikowanie i promowanie ksiàýek poúwiæconych jæzykowi oraz kulturze irlandzkiej; zebranie nowej terminologii irlandzkiej, a takýe stworzenie i opublikowanie nowych sùowników jæzyka irlandzkiego; wspieranie edukacji jæzykowej w tym zakresie. Jednym z najbardziej oryginalnych dziaùañ podjætych przez organizacjæ, promowanych poprzez jej stronæ internetowà oraz biuletyn, sà Punkty Spotkañ Towarzyskich - lista kawiarni oraz innych miejsc, w których ludzie mogà spotykaã siæ ze sobà i rozmawiaã po irlandzku. Od kilku lat obserwuje siæ stale rosnàcà liczbæ kafejek i restauracji, centrów kultury oraz klubów, w których goúcie posùugujà siæ gùównie irlandzkim. Co roku otwiera siæ coraz wiæcej takich miejsc. Punkty te sà szczególnie przydatne dla uczàcych siæ jæzyka irlandzkiego, poniewaý majà oni okazjæ poãwiczyã irlandzki w warunkach nieformalnych. Kontakt Breandán Mac Craith Organizacja
Foras na Gaeilge
Tel
+353 1 6398407
bmaccraith@forasnagaeilge.ie
Strona www
http://www.gaeilge.ie
49
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Souvenir Calendar
Witamy w jæzyku litewskim! «Po hiszpañsku modlæ siæ do Boga, po wùosku rozmawiam z kobietami, z mæýczyznami rozmawiam po francusku, a po niemiecku zwracam siæ do konia.» (Karol V)
Podczas gdy po litewsku mogæ zwracaã siæ do kaýdego! Tak brzmi jedno z przesùañ pamiàtkowego kalendarza dla zagranicznych studentów wydanego przez Uniwersytet Vytautas Magnus w Kaunas, na Litwie. Kalendarz promuje Litwæ, jæzyk litewski i kulturæ zarówno w sposób humorystyczny i pouczajàcy, wykorzystujàc w tym celu karykatury, przysùowia i miejscowe ýarty. W zamierzeniu jako podstawowe narzædzie w uczeniu siæ i komunikacji, kalendarz zawiera podstawowe informacje o jæzyku litewskim (alfabet, zasady fonetyki, trochæ gramatyki, przydatne zwroty, liczby, imiona, dni tygodnia, miesiàce, jedzenie i picie, etc.) i jego korzeniach kulturowych. Na przykùad, cudzoziemcy cieszà siæ na myúl, ýe choã trochæ mogà mówiã po litewsku dodajàc do obcego sùowa litewskie koñcówki (-as albo -is), na przykùad internetas, kompiuteris, kabinetas, prezidentas, studentas lub universitetas.
Kalendarz zostaù wysùany do litewskich ambasad, uniwersytetów, czùonków litewskiej diaspory i innych instytucji na caùym úwiecie zainteresowanych kursami jæzyka litewskiego lub wspóùpracà partnerskà. Reakcje byùy niezwykle pozytywne, a zapotrzebowanie odbiorców szybko przewyýszyùo podaý, do tego stopnia, ýe drugie wydanie kalendarza nastàpiùo w koñcu 2004. Jedna z zalet kalendarza - jego ùatwoúã adaptacji na inne jæzyki spowodowaùa powstanie projektu o nazwie Zabawna, Ùatwa i Skuteczna Nauka o Krajach, Kulturach i Jæzykach, który ma na celu wydanie podobnych kalendarzy we wszystkich jæzykach nowych pañstw czùonkowskich Unii Europejskiej takich jak Cypr, Czechy, Estonia, Wægry, Ùotwa, Litwa, Malta, Polska, Sùowacja i Sùowenia.
50
Kontant
Ineta Savickiene
Organizacja
Vytautas Magnus University
Tel
+370 37 327807
i.savickiene@pmdi.vdu.lt
Strona www
http://www.vdu.lt/LTcourses
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Speech Bubbles
Jæzyki europejskie «przedstawione» przez dzieci Chmurki to projekt adresowany do najmùodszych europejczyków, w którym dzieci mogà zaprezentowaã swoje pañstwa rówieúnikom z innych krajów poprzez krótkie programy telewizyjne. Programy te, z których kaýdy trwa 5-10 minut, przedstawiajà tematy najbardziej interesujàce dla dzieci (powitania, úrodowisko, jedzenie, sport, dzielnica, w której mieszkajà, ubranie, ciaùo, etc.). Jæzyki objæte programem to: buùgarski, holenderski, angielski, francuski, niemiecki, grecki, wùoski, hiszpañski i szwedzki. Metodologia Chmurek obejmuje: stworzenie ramy dla programów; planowanie, przygotowanie i nagranie materiaùu (w plenerach i w studiu); przeredagowanie nagrañ w celu stworzenia krótkich programów; i oceny programu pod kàtem przydatnoúci dla róýnych grup odbiorców. Pierwsze programy pokazano w Niemczech, Hiszpanii i Szwecji, gùównie w lokalnych sieciach telewizyjnych (kanaùy komercyjne i ogólnodostæpne), takýe w UE poprzez satelitæ. Obecnie partnerzy projektu poszukujà rozwiàzañ, które pozwoliùyby wykorzystaã Internet do nawiàzania kontaktu z grupami odbiorców oraz poznania ich opinii o programach. Gùównymi, mocnymi stronami tego projektu sà: oryginalny i interesujàcy materiaù w dziewiæciu jæzykach europejskich; moýliwoúã bezpoúredniego kontaktu pomiædzy dzieãmi; szerokie dotarcie poprzez programy telewizyjne. Dzieci wykazujà duýe zainteresowanie, aby poznaã swoich rówieúników ýyjàcych w innych krajach i kulturach. Dlatego teý taka metoda skutecznie motywuje i sprawdza siæ bardzo dobrze w porównaniu z tradycyjnym materiaùem drukowanym. Szkoùy wykorzystujà tæ metodæ w prostszej postaci, wymieniajàc miædzy sobà materiaùy wideo. Partnerzy planujà wydaã DVD, na którym znajdzie siæ najlepszy materiaù z programów telewizyjnych, który w przyszùoúci mógùby byã wykorzystany przez zainteresowanych nauczycieli.
Kontakt
Armin Hottmann
Organizacja
Kulturring in Berlin e.V., Bildungswerk
Tel
+49 30 53696534
armin.hottmann@speechbubbles.net
Strona www
http://www.speechbubbles.net
51
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Språkdagen
úwiæto Europejskiego Dnia Jæzyków «Co znaczy lingua franca?» «Skàd wywodzi siæ alfabet?» «Ile oficjalnych jæzyków ma Unia Europejska?» Te i inne pytania pojawiùy siæ na internetowym konkursie, w którym udziaù wziæùo ponad 15 000 uýytkowników Internetu z 12 krajów. Konkurs wspierany przez 18 róýnych organizacji kulturalnych i jæzykowych zorganizowano w Sztokholmie dla uczczenia Europejskiego Dnia Jæzyków Obcych 2004. 622 uczestników, którzy odpowiedzieli poprawnie na najwiækszà liczbæ pytañ otrzymaùo niewielkie nagrody, a trzech najlepszych z nich wygraùo kursy jæzykowe ufundowane przez Folkuniversitetet, (24-godzinny kurs jæzykowy), Studiefrämjandet (Stowarzyszenie na Rzecz Promocji Nauki w Sztokholmie - 24godzinny kurs jæzykowy) i Instytut Francuski (30-godzinny kurs jæzykowy). Ponadto, na centralnej stacji kolejowej Sztokholmu zorganizowano obchody Europejskiego Dnia Jæzyków (26 wrzeúnia), w których mogli wziàã udziaù wszyscy mieszkañcy Sztokholmu. Podczas tego wydarzenia rozdawano kartki pocztowe z «motto jæzykowym», byù równieý quiz jæzykowy z drobnymi nagrodami. Wydarzenie miaùo równieý na celu przekazanie informacji o moýliwoúciach nauki jæzyków w Szwecji i za granicà. Wydarzenie to wspieraùy finansowo nastæpujàce organizacje: Centrum Czeskie, Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Szwecji, Instytut Fiñski, Folkuniversitetet, Instytut Francuski, Goethe Institut, Högskolan Dalarna, Instituto Cervantes, Internationella programkontoret, Wùoski Instytut Kultury, Instytut Polski, Ambasada Rumuñska, Ambasada Rosyjska, Sztokholmskie Wùadze Oúwiatowe, Studiefrämjandet, Instytut Szwedzki, Szwedzka Krajowa Agencja ds. Poprawy Edukacji i TV5 Europe. Projekt zostaù zapoczàtkowany w 2003 roku i od tamtej pory odbywa siæ corocznie, za kaýdym razem wywoùujàc coraz wiækszy entuzjazm uczestników i organizatorów. W 2005 roku przyùàczyli siæ do niego trzej nowi partnerzy: Ambasada Grecji, Szwedzkie Stowarzyszenie Nauczycieli Jæzyków Nowoýytnych i Ambasada Sùowacji. 26 wrzeúnia 2005 roku, poza konkursem internetowym zostanà zorganizowane otwarte happeningi w Sztokholmie i innych szwedzkich miastach. Ponadto przeprowadzone zostanà lekcje pokazowe, do mùodzieýy i nauczycieli rozesùane zostanà kartki pocztowe z zaproszeniem do wziæcia udziaùu w róýnych wydarzeniach, w tym równieý wieczorowej gali w Sztokholmie otwartej dla wszystkich chætnych. Podczas wszystkich wydarzeñ podkreúlane bædzie znaczenie wielojæzycznoúci.
52
Kontakt
Gunnel Sjögren
Organizacja
Internationella programkontoret
Tel
+46 8 4537250
gunnel.sjogren@programkontoret.se
Strona www
http://www.sprakdagen.nu
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Steps to the World
Rozwijanie integracji spoùecznej poprzez naukæ jæzyka Projekt Pierwsze Kroki w úwiat zainicjowaù wspóùpracæ pomiædzy róýnymi instytucjami i organizacjami edukacyjnymi tak, aby pomóc dzieciom z sierociñców rozwinàã potencjaù poznawczy, emocjonalny i spoùeczny razem z dzieãmi z normalnych rodzin, a tym samym poprawiã ich zdolnoúã do integracji z lokalnà spoùecznoúcià. Wykorzystujàc jæzyk angielski jako gùówne narzædzie komunikacji stworzono spójny system pomocy, który miaù na celu przygotowanie dzieci z domu dziecka do dorosùego ýycia zawodowego oraz do ýycia w rodzinie. Strategia projektu opieraùa siæ na organizowaniu dla dzieci z oúrodków wychowawczych (równieý dla dzieci rumuñskich) zajæã pozaszkolnych w niekonwencjonalnych warunkach. Rozwiniæto w ten sposób ich twórczoúã oraz zdolnoúci do nauki i zapamiætywania oraz ogólne umiejætnoúci poznawcze. Dzieciom z domu dziecka zaproponowano szereg innowacyjnych zajæã, które zachæcaùy je do rozmowy i komunikowania siæ w jæzyku angielskim. Tematami zabaw edukacyjnych byùy: techniki szybkiego czytania, techniki zapamiætywania, zajæcia z przywództwa i pracy zespoùowej, gry i zabawy, praca dziennikarska oraz praca z komputerem. Do zajæã rekreacyjnych wùàczono natomiast: pùywanie, wycieczki i sesje artystyczne. W projekcie wykorzystano dziewiæã opatentowanych metod, które pomogùy w procesie nauki szybkiego czytania i zapamiætywania nowych sùów, rozwijania umiejætnoúci mnemotechnicznych i relaksacyjnych. Czworo dzieci z grupy otrzymaùo wyróýnienie podczas targów kreatywnoúci i inwencji, a projekt Pierwsze Kroki w úwiat otrzymaù European Language Label w 2002 roku za wprowadzenia innowacyjnych metod do nauczania jæzyka angielskiego.
Kontakt
Anca Colibaba
Organizacja
Fundatia Euroed
Tel
+40 232 252850
acolib@euroed.ro
Strona www
http://www.euroed.ro
+40 744 667156
53
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Tra La La
Francuski multimedialny Miejsce jæzyka francuskiego na úwiecie, jak równieý innych jæzyków, zaleýy w duýej mierze od oferowanej jakoúci narzædzi i metod nauczania. Dla wzmocnienia pozycji jæzyka francuskiego i jego obecnego wizerunku, jak równieý dla zapewnienia lepszej dydaktyki niezbædne sà narzædzia uùatwiajàce proces uczenia siæ, bardziej atrakcyjne i przystosowane do potrzeb mùodych ludzi, studentów i profesjonalistów. Tralalaclips zostaùy utworzone wùaúnie w tym celu, przez Tralalère jako czæúã zestawu narzædzi rozwiniætego przez Francuskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych we wspóùpracy z sektorem prywatnym dla zachæcenia ludzi do posùugiwania siæ jæzykiem francuskim, jak równieý innymi jæzykami. Metody sà zorientowane na pewne grupy docelowe bioràc pod uwagæ styl ýycia, aspekty kulturowe, wiek i zainteresowania, jak teý moýliwoúã przeniesienia ich do innego odbiorcy i úrodowiska. Tralalaclips uýywajà do przekazania informacji úrodków audiowizualnych. Szkolenie multimedialne przy wykorzystaniu telewizji, wideo, DVD, radia pokazuje róýne aspekty ýycia oparte na «operach mydlanych». Kaýda z prezentowanych sytuacji moýe byã wykorzystana do samodzielnej nauki w aspekcie kulturowym, gramatycznym i komunikacyjnym przekùadajàc siæ jednoczeúnie na takie jæzyki jak: francuski, hiszpañski, portugalski, arabski i chiñski (w przygotowaniu). Dostæpne sà równieý róýne dokumenty o Francji i krajach frankofoñskich, pomocnicze programy z materiaùami szkoleniowymi skùadajàce siæ z zestawu ilustracji, tekstów i sùownictwa jak równieý program karaoke dla dzieci. Dodatkowo na potrzeby Tralalaclips stworzono wiele pùyt CD, na przykùad kolekcje 100 wspóùczesnych piosenek francuskich, 18 bajek La Fontaine’a czytanych przez Jeana Rochefort’a oraz Uniwersalnà Deklaracjæ Praw Czùowieka, do pùyt doùàczone sà broszury do wykorzystania na zajæciach jæzykowych w klasie. Opinia zwrotna od uczàcych siæ i instytucji pokazaùa wysokà ocenæ i zainteresowanie projektem jak równieý wkùad prezentowanych narzædzi w ulepszanie jakoúci uczenia i motywowania do nauki jæzyka we Francji.
54
Kontakt
France Anthonioz
Organizacja
Ministère des affaires étrangères, France
Tel
+33 1 43179162
france.anthonioz@diplomatie.gouv.fr
Strona www
http://www.diplomatie.gouv.fr
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
Voluntaris per la Llengua
Jak pomóc imigrantom w nauce jæzyka kataloñskiego? Voluntaris per la Llengua jest inicjatywà regionalnà, która ma na celu pomóc obcokrajowcom nauczyã siæ jæzyka kataloñskiego w warunkach pozaszkolnych. Inicjatywa, wspierana ze úrodków wùadz lokalnych, odniosùa sukces zarówno jako narzædzie promujàce jæzyk kataloñski, jak równieý poprzez wzmocnienie integracji úrodowisk oraz zbudowanie úwiadomoúci miædzykulturowej. W przedsiæwziæcie zaangaýowaùy siæ dwie grupy osób: woluntariusze, którzy posùugujà siæ jæzykiem kataloñskim i wyrazili chæã poúwiæcenia godziny tygodniowo (w okresie 10 tygodni) na rozmowæ w tym jæzyku, oraz uczniowie, którzy chcieliby siæ go nauczyã lub teý rozwinàã jego znajomoúã. Na poczàtku ochotnicy i uczniowie wypeùniajà formularz, w którym deklarujà preferowany czas zajæã oraz interesujàce ich tematy (mogà to zrobiã tradycyjnie w wersji papierowej lub poprzez stronæ internetowà). Nastæpnie organizatorzy ustalajà termin pierwszej sesji organizacyjnej. Przez nastæpne dziesiæã tygodni ochotnicy wraz z uczniami spotykajà siæ na lekcjach indywidualnych. Pary dostajà do dyspozycji listæ moýliwych lokalizacji, w których mogà odbywaã siæ zajæcia oraz zestaw ãwiczeñ jæzykowych oraz materiaùów do wykorzystania. Sami jednak decydujà jak najlepiej zuýytkowaã czas przeznaczony na naukæ jæzyka. Projekt przynosi korzyúci zarówno dla uczàcych siæ jæzyka kataloñskiego, jak teý ochotników, którzy majà okazjæ, aby dowiedzieã siæ czegoú wiæcej o pañstwie pochodzenia swoich uczniów, ich kulturze. Wykonujà oni równieý prace na rzecz lokalnej spoùecznoúci. Uczniowie zaú, mogà poczuã, ýe sà mile widziani w nowym kraju, mogà nabraã pewnoúci siebie w posùugiwaniu siæ jæzykiem kataloñskim oraz zintegrowaã siæ z lokalnà spoùecznoúcià. Duýa skutecznoúã przedsiæwziæcia objawia siæ poprzez stale rosnàcà liczbæ osób chætnych do uczestnictwa w programie: w roku 2002 byùo 19 par lingwistycznych, w 2003 ponad 1500 (w 34 miastach Katalonii); a w 2004 ponad 5000 w 58 miastach.
Kontakt
Mercè Romagosa Huguet
Organizacja
Consorci per a la Normalització Lingüística
Tel
+34 93 2723100
mromagosa@cpnl.org
Strona www
http://www.cpnl.org/immigracio/index.htm
55
Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT Ç Ç YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
World Language Programme
Moýliwoúci nauki jæzyka obcego dla pracowników instytucji W 2003 roku, rzàd wægierski rozpoczàù realizacjæ programu nauki przez caùe ýycie (Úwiatowy Program Jæzykowy),w którym mogùy uczestniczyã wszystkie instytucje publiczne. Uczestniczyùy w nim równieý przedszkola, biblioteki szkolne szkóù podstawowych i úrednich, kluby dzielnicowe, samorzàdy lokalne oraz policja. Projekt zapewniù finansowanie na zorganizowanie jæzykowego egzaminu pañstwowego na poziomie podstawowym, dla pracowników, którzy nigdy nie uzyskali úwiadectwa kompetencji w tym zakresie. Kandydaci pochodzili z kaýdego typu instytucji na Wægrzech. W efekcie egzamin pañstwowy na poziomie podstawowym zdaùo ponad 1250. W 2004 roku, programem objæci zostali nauczyciele ze szkóù podstawowych i úrednich nienauczajàcy jæzyków, którzy zdawali egzamin pañstwowy na poziomie úrednio zaawansowanym. Ponadto, podczas realizacji programu Úwiatowy Program Jæzykowy w 2003 roku zorganizowano 15 konferencji na tematy blisko zwiàzane z promowaniem nauczania jæzyków obcych. Konferencje poúwiecone byùy nowatorskim metodom nauczania jæzyków obcych, egzaminom jæzykowym dostæpnym na Wægrzech, szkoleniu jæzykowemu dla dorosùych, nauczaniu w grupach przedszkolnych, nauczaniu jæzyków mniejszoúci etnicznych itd. W latach 2004 i 2005, pod auspicjami Úwiatowego Programu Jæzykowego przeprowadzono 34 projekty z zakresu nauki przez caùe ýycie, dziewiæã konferencji, jak teý wydano piæã publikacji. Przy okazji realizacji programu, stworzono 80 oúrodków dydaktycznych na terenie caùego kraju. Ze úrodków programu finansowane byùy równieý kursy przygotowujàce do egzaminu na poziomie úrednio zaawansowanym, wspierane byùy centra dydaktyczne oraz program szkolenia zawodowego nauczycieli. Jednym z kryteriów kwalifikacyjnych dla uczestników kursów jæzykowych byùa deklaracja ze strony instytucji, którà reprezentowali, iý bædzie ona wspieraùa pracownika podczas kursu. Pomoc ta wiàzaùa siæ z wykazaniem wiækszej elastycznoúci w stosunku do godzin pracy oraz wsparciem finansowym. W ten oto sposób Úwiatowy Program Jæzykowy daù moýliwoúã nauki jæzyka obcego szerokiej rzeszy instytucji i ich pracownikom.
56
Kontakt
Noémi Balog-Tier
Organizacja
Tempus Public Foundation
Tel
+36 1 2371300
vilagnyelv@tpf.hu
Strona www
http://www.tka.hu
Ç Ç Ç DO NAUKI JEZYKA SPOSOBÓW NA MOT YWOW ANIE UCZACYCH MOTY WOWANIE SIE
YLE Language Resources
Najwiæksza szkoùa jæzykowa w Finlandii YLE, fiñska grupa medialna, oferuje niezmiernie bogaty zestaw do nauki jæzyków obcych. Obecnie, YLE jest najwiækszym producentem programów jæzykowych poúród wszystkich pañstw zrzeszonych w Europejskiej Unii Nadawców.
W roku 2005 wyemitowanych zostanie 5 nowych programów telewizyjnych: angielski na co dzieñ, rosyjski dla turystów oraz wùoski w ujæciu kulturowym. Natomiast ukoñczono wùaúnie pracæ nad programami poúwiæconymi kulturze oraz jæzykowi chiñskiemu (2004 YLE/BBC), greckiemu (2004 YLE/BBC), portugalskiemu dwie wersje: jedna do emisji w Portugalii, a druga w Brazylii, estoñskiemu oraz kulturze Estonii (2002 YLE), jak równieý trzy programy z cyklu jæzyk obcy dla turystów – wùoski, hiszpañski i francuski. (2002 YLE/BBC) Na stronie internetowej Language Gate (http://www.yle.fi/opinportti/english/) udostæpnione sà darmowe materiaùy do nauki jæzyków: angielskiego, estoñskiego, fiñskiego, francuskiego, niemieckiego, portugalskiego, hiszpañskiego, szwedzkiego, na poziomach od podstawowego do úredniego. Materiaùy, na które skùadajà siæ nagrania audio i wideo oraz ãwiczenia jæzykowe sà czæsto uaktualniane. Kaýdego miesiàca strona rejestruje ponad 200 000 odwiedzin. Dla tych, którzy chcieliby nauczyã siæ fiñskiego stworzono pierwszy interaktywny kurs poúwiæcony jæzykowi i kulturze fiñskiej. Kurs, wyprodukowany w 2004, adresowany jest do «faùszywych poczàtkujàcych». Ci, którzy rozpoczynajà naukæ od zupeùnego Kontakt Sini Sovijärvi and Jaana Sormunen poczàtku mogà skorzystaã z DVD z napisami YLE Culture/Education w siedmiu jæzykach do wyboru. Wszystkie Organizacja materiaùy dostæpne sà bezpùatnie w Internecie Tel +358 91480 4813 +358 91480 3247 (http://www.yle.fi/opiportti/supisuomea) lub w E-mail sini.sovijarvi@yle.fi wersji telewizyjnej Hyvaa huomenta!! Strona www
http://www.yle.fi/opinportti/english
57
Badanie LINGO: Motywowanie Europejczyków do nauki jæzyków obcych przeprowadzone w imieniu Komisji Europejskiej, Dyrektoriat Generalny ds. Edukacji i Kultury przez European Cultural Interactions.
Wersja internetowa badania dostæpna na: http://europa.eu.int/comm/education/policies/lang/key/studies_en.html http://www.eurointeractions.com/projectlingo.htm
Dr Katerina Kolyva and Dorina Angelescu Koordynacja badania i produkcja broszury Jean-François de Kriek
http://www.jfdek.be
Pomysù Pawel Poszytek Tùumaczenia Eksperci koordynujàcy badanie Christina Akrivou Erik Ballhausen Esther Gelabert Ramunas Kuncaitis Jean-Pierre Madrid Pawel Poszytek Xavier Rosy Preben Späth Judit Visnyovszky Katerina Zourou Druk: DIREMTA
http://www.diremta.lt
58
W pracy tej wykorzystano poglàdy autorów, które niekoniecznie odpowiadajà poglàdom Komisji Europejskiej lub innych zacytowanych organizacji. Konkurs usùug publicznych Nr. 2004-2165/001-001 S02-88EP AL Lot 2 © Prawa autorskie naleýà wyùàcznie do Komisji Europejskiej, oprócz przypadków, gdy prawa autorskie lub inne prawa wùasnoúciowe zastrzeýone zostaùy dla innych podmiotów. Loga przedstawione w broszurze niekoniecznie odpowiadajà oficjalnym logom poszczególnych organizacji.