BROOKLYN B R O K K I E S 2016
Die biltongfees van die Gereformeerde Kerk Brooklyn was weer een van die hoogtpunte op die kerkkalender.Lidmate, gaste en vriende kon saam kuier en weglê aan ’n groot verskeidenheid biltong, droëwors en bykos. Die opbrengs van die biltongfees lewer 'n merkwaardige bydrae tot die instandhouding van die kerk se dienswerk.
Kampusontwrigting bring spanning
Die een groep was kwaad – kwaad Die ander groep was moedeloos en moeg
Chris de Beer
Die universiteit het vanjaar skaars begin toe raak dinge weer dol. Die meeste van ons onthou nog verlede jaar se stakings oor registrasie en klasgeld. Die kampus is deur verskeie groepe ontwrig en die impak daarvan gaan waarskynlik nog lank gevoel word. ’n Mens het die studente se spanning hieroor ervaar, veral in persoonlike en groepsgesprekke. In al die gesprekke was daar veral twee argumente wat uitgestaan het. Die een groep was kwaad - kwaad oor beloftes wat jare lank nie verwesenlik is nie. En die ander groep was moedeloos en moeg om geblameer te word vir ’n stelsel waaraan hulle nie direk deelgeneem het nie. Hulle wonder of daar vir hulle ’n toekoms in ons land is. Tussendeur alles het ek self met gemengde gevoelens gesit, want ek kan sien hoe hierdie spanning aan die mense vreet. Met dit alles agter die rug het die nuwe jaar sommer vinnig sy eie uidagings aan die universiteit gebied. Hierdie keer oor
kwessies soos onder meer taal, iets wat baie mense naby aan die hart lê. Ongelukkig het die konflik ook soms uitgeloop op geweld en vandalisme, maar tog het daar ook iets wonderliks gebeur. Die konflik het veroorsaak dat die studentegemeentes vir die eerste keer in baie jare besluit het om saam te werk. Die gevoel was dat die kerk ’n leidende rol moet speel in die gesprekke oor versoening en die toekoms van ons land. Die tyd vir op die draad sit is verby. Dit was ook wonderlik om te sien en te ervaar hoe God toe sy studente-weermag oproep om te begin bid. Honderde studente het soggens vroeg bymekaar gekom om rondom die universiteit te stap en vir die universiteit en die studente te bid. Dit was waarlik een van die hoogepunte wat ek al ervaar het. Wat die toekoms van die universiteit inhou, is onseker, maar oor een ding is ons wel baie seker. Ons Koning Jesus is op die troon, Hy regeer en sorg vir sy kinders.
BINNE: Aktueel – Diensgroepe – Bediening - Stories – Gemeentesake
2
Ons gemeenteroeping hier in Brooklyn is diep ingebed in ’n belydenis uit Romeine 11:36:
Uit Hom en deur Hom en tot Hom is alle dinge ... In hierdie belydenis kom dit baie duidelik na vore dat Christus in alles sentraal staan. Hierdie treffende belydenis kan egter baie maklik soos ’n mooi muurbehangsel ’n ‘geloofsornament’ word as die inhoud daarvan nie sigbaar vergestalt word in ons roeping na binne en buite nie. Die belydenis dat alles “uit God” is, maak ons identiteit bekend: ons is begenadigde kinders van God. Ons is egter meer as net kinders: ons is ’n eenheid van gelowiges versamel as gemeente van Christus. Hy het ons hier in die hartjie van Hatfield tussen die universiteit en koshuise as ’n Gereformeerde Kerk geplaas. Daar lê geen toeval daarin nie – dit is hoe Hy dit met die oog op ’n tyd soos hierdie beskik het. Ons is Syne! Dit dwing ons tot die besef dat hierdie nie ‘ons’ kerk is nie, maar Christus s’n en dat wat hier gebeur, nie ter wille van onsself mag wees nie, maar ter wille van ons roeping. Ons is uit Hom ... In die belydenis dat alles “deur Hom” is, word ons opnuut teruggeneem na waaraan Jesus ons herinner het:
Geseënd is dié wat weet hoe afhanklik hulle van God is (Matteus 5:3) en ook ... sonder My kan julle niks doen nie (Johannes 15:5). Brooklyn-gemeente behoort aan Christus en dit is Hy wat deur sy Gees hierdie gemeente van Hom regeer. Tog groots om te sien hoe Hy deure oopmaak (en toemaak), gawes bemagtig, ywer vir die koninkryk opwek en drome wakker maak; hoe Hy regstreekse uitsendings, as instrument om die Blye Boodskap wêreldwyd te verkondig, laat realiseer het; hoe Hy musiek as medium van aanbidding laat groei het; hoe Hy deur verskillende gerigthede sy kinders laat groei ... Daar is ook nog groot drome uit Brooklyn-gemeente om TOIBO onder ons vlerk te neem, drome van kerkplant saam met ’n multikulturele bediening en van verbeteringe aan die kerkgebou en saal.
Fanie van der Schyff Ons glo onvoorwaardelik dat drome bewaarheid sal word ... as Christus dit nodig ag! Elkeen van ons in Brooklyn bly ’n afhanklike medewerker in sy diens. Die belydenis uit Romeine 11:36 eindig met die belydenis dat alles uiteindelik “tot Hom” is. Alles is immers deur Hom en vir Hom geskape (Kolossense 1:16). Hierdie belydenis gee aan ons ons bestaansreg en dryfkrag: om alles tot eer van ons Here te doen! Ons het ’n roeping na binne: elkeen van ons het deel in die regeer, versorg en toerus van mekaar. Dit moet in opregte liefde geskied. Ons het egter ook die opdrag om na buite lig en sout te wees – waarom anders is ons kerkterrein op die hoek van Jan Shoba- en Duxburyweg?
Uit U en deur U en tot U is alle dinge – ons is tot beskikking van U, Here.
Ek glo ... Help my in my ongeloof (Markus 9:24) Colin Cameron, wat baie jare lidmaat en skriba van ons gemeente was, is in Augustus vanjaar oorlede. Ons plaas hier graag een van sy gedigte.
Onbegryplik is Gods duister plan: in sy verborge wil genade word vir uitverkorenes gegee deur die geloof Goddelike impregnaat in embriosel waar Gees en vlees sinteer die Logos inkarneer lewe uit die dooie wek Geboorte wat kosmies deurbreek ’n ster verskyn en engele sing die ingreep van ewigheid in tyd Openbaring van sy geheime wil
Lering bring net ’n blik in die spieël van ewige was en raaisel tot ná die dood en opstanding verheldering kom Drie-eenheidskrag van skepping, weergeboorte en opstanding wat geloof in die onglobare moontlik maak God en mens herenig weer psige simbioties geïntegreer in kuber sonder ruimte of tyd net ’n molekuul in sy majesteit Ware geloof is getroosde twyfel (Martin Luther)
3
Agter die skerms “Skryf asseblief iets vir BrooklynBrokkies,” sê Louis Kruger in sy e-pos aan my. Dit kan nie wees nie! Dis wat ek maande lank vir julle, liewe Broers en Susters, gevra het, weer en weer: “Moenie vergeet nie, hoor.” “Het jy al?” “Onthou jy nog?” En die antwoorde: “Ek werk daaraan ...” “Nes ek tyd het ...” “Alles is in my kop, moet dit net neerskryf.” “Volgende week ...” “Moet ek?” “Waaroor nou weer?” En hier sit ek, verleë en sonder woorde. Ek was knaend, sonder genade, want ek moes berigte insamel, spertye nakom. My werk was eintlik maklik: Ek vra net ... Julle doen al die werk: dink, beplan, versamel inligting, neem foto’s en skryf en skryf en stuur. Julle was almal ongelooflik ... om my gesoebat te verduur en almal uiteindelik aan die versoeke gehoor te gee. Ja, met geesdrif of dalk net moeg vir die gekerm? Vir my was dit ’n wonderlike en verrykende ervaring om die gemeentelede so te leer ken; hoe almal saamwerk, moeite doen, tyd opoffer. Dankie, dankie! Geniet nou jul eie BrooklynBrokkies!
Gerda Snyman
Uitgewer Oorsig en koördinering Dr Fanie van der Schyff Bedieningskommissie Ivan Altin Organiseerder: berigte, foto’s en bydraes Gerda Snyman Taalversorging Lidia de Wet Grafiese en tipografiese samestelling Louis Kruger Medewerkers
Lentetee 2016 4 Bybels in wildtuin 6
Om kerke te bou en te herbou 4
Inhoud 5
Kerkbywoning
7
My experience in Brooklyn
9
Matrieks 2016 Juventus
12 Sestigplussers
5
10
Tegniese span Braam van Zyl Woord van God nou wêreldwyd sigbaar: tegniese span sê dis ’n voorreg met verantwoordelikheid
11
Halftyd Kobus van der Westhuizen Die naam Halftyd kom van ’n Amerikaanse beweging met die naam Half Time
17 Kleuterbediening 19 Een van die dae word ek vyftig
Dissipelskapkafee Koos Richards ’n Jaar vol interessante en leersame onderwerpe wat ons kon beleef
14 God die musikus
13
An van der Merwe Anita Celliers Annalie Grové Anneke Schoeman Ansuri Welman Barend Wierenga Bernard de Winter Bingle Kruger Braam van Zyl Chris de Beer Elmarie van der Schyff Erna Kruger Ester Cloete Esther Naudé Fanus Heystek Fanus Nortje Geertje de Beer Gerrie Kruger Hannes Pieterse Herman Pretorius Icel Burger Ina Herbst Irma Eloff Ivan Altin JP Bingle Kees van Dijkhorst Kobus van der Westhuizen Koos Richards Linda van Vuuren Lizaní van Schaik Louis Cloete Louis Coetzee Matthys van der Hout Niek Wiechers Petra de Klerk Philip Loots Pieter en Joëlna Heslinga Pieter Stronkhorst Ronel Stronkhorst Schalk van Vuuren Soekie Kruger Talent Chimuti Tiaan de Jager Veronica van der Schyff Wessel Herbst Wickus Malan Wina Cameron
Die Huisbesoek Kees van Dijkhorst Hy klop skugter aan die deur van kamer 104 in die oostegang van die Tolbos-aftreeoord en stap dan Bybel-in-die-hand die halfdonkerte binne.
21 Cortina Jazz 25 Blokkiesraaisel
Brooklyn B r o k k i e s is ’n publikasie van die Gereformeerde Kerk Pretoria-Brooklyn en word saamgestel uit redaksionele bydraes deur gemeentelede.
13
28 Juventus
Seevakansie Matthys van der Hout Die kinders van die President Kruger-kinderhuise van Pretoria en Reddersburg is weer vanjaar in die Julieskoolvakansie bederf met ’n seevakansie.
17
Die eerste optredes van Jesus Fanus Heystek Sy omgee, offervaardigheid tot en liefde vir die mens het seker al vroeg deurgeskemer, want ons lees dat Hy in guns by die mense was.
Posbus 11168, Hatfield 0028 PRETORIA T: 012 363 0069 F: 086 639 1789 kantoor@gkbrooklyn.org.za www. Gkbrooklyn.org.za
4
Agapé 2016
Ons nooi enigeen uit om by die Agapédiensgroep aan te sluit. Hoe meer siele hoe meer vreugde! Ina Herbst Irma en Daan Eloff
Ons jaar het op ’n hoë noot afgeskop met ’n lekker saamkuier in Januarie en dit was heerlik om almal weer ná die lang vakansie te sien. Die eerste nagmaalete van vanjaar was in Maart toe ons die studente genooi het om saam te braai. Dit was baie gesellig en smullekker met die slaai en bykos op die gesamentlike tafel. Die nagmaalete in Meimaand met die pastageregte was net so ’n treffer, asook dié een in Augustus met een-skottelgeregte. Elke keer bederf Agapé die gemeente met nagereg!
wenresep vir ’n lekker aand. Daar is min dinge wat die winterkoue so verdryf soos ons eie kerrie-en-sjerrie-aand!
Ons Vetkoek-Vrydag het nou ook ’n instelling geword. Ons het die Vetkoek-Vrydag begin om geld in te samel vir die Sustersaamtrek wat ons oor ’n paar jaar aanbied. Ons is baie trots op ons voorsitter en eie vetkoekkoningin, Soekie, wat klokslag stof in almal se oë skop met die meeste bestellings. Ons is so dankbaar dat ons nou ook jaarliks as gemeente saam ’n Pasga-ete hou. Ons het vanjaar na Philip Loots en ensemble geluister met ’n uitvoering van Pergolesi se Stabat Mater en daarna verder in die saal gekuier en aan sop en brood gesmul. Paassondag se paasbolletjies ná die diens het almal nog eens om die koffiepotte laat saamkuier. Dit was ’n onvergeetlike Paasnaweek met mooi musiek, wonderlike preke en ook iets vir die innerlike.
As ’n plan werk en al ’n paar jaar toegepas word, dan loop dinge eenvoudig seepglad. Ons het dit weer gesien met die biltongfees. Daar was ’n span wat Vrydagoggend kom broodsny en verpak het, ander het tafeldoeke, bakke en borde reggesit, tafels mooi gemaak het en daar was ook hande wat gehelp het om die (tonne!) biltong op die regte plek te kry. Die uitdrukking, “vele hande ligte werk”, kom by mens op. En alles gebeur altyd in goeie gees, laggend en geselsend ...
Ons jaarlikse uitreikdag en Wit Olifanttafel gaan van krag tot krag en die gereelde bywoners begin soos vriendinne voel. Ons gebruik die geld van die verkope om Bybels aan te koop.
Toe ons hoor dat die Mootkampeerders se finansies bietjie knyp, het ons besluit om ons kerk se jeug so naby aan jeugdag ’n bietjie met koekies te bederf. Daar gebeur die wonderlikste dinge by die Mootkamp om ons kinders geestelik toe te rus vir die lewe en ons was dankbaar dat ons ’n klein bydrae kon lewer. Ons sal graag met liefde hierop wil uitbrei.
Agapé se kalender het nog ’n paar inskrywings oor vir vanjaar. Buiten elke Sondag se tee en koffie ná die oggenddiens is daar ook binnekort ons jaarlikse lentetee vir ons senior lidmate. Ons gaan vanjaar na Isabel Groesbeek van die genealogiese vereniging luister oor familiename en nog wat. Dit is altyd ’n heerlike oggend en dit beloof om vanjaar ook so te wees. Ons beplan ook vanjaar ons eie braaidag op Erfenisdag! Dan is daar ook nog die tee met belydenisaflegging en Kerssangdienste oor. Ons glo ook dit gaan geseënde gemeentefunksies wees.
Die kerrie-en-sjerrie-aand is ’n baie gewilde winterinstelling by Brooklyn. Van warm kerrie en afvalkerrie tot kerrie sonder kerrie was daar ook weer vanjaar iets vir elke smaak. Meng dit met gesellige saamkuier deur gemeentelede en Ons nooi enigeen uit om by Agapé-diensgroep vriende, mooi gedekte tafels en jy het ’n aan te sluit. Hoe meer siele hoe meer vreugde! wenresep vir ’n lekker aand. Daar is min dinge wat die winterkoue so verdryf soos ons eie kerrie-en-sjerrie-aand! Agapé het weer iets besonders aangebied met dié lentefeestelikheid. Dr Fanie het met skriflesing en Toe ons hoor dat die Mootkampeerders se gebed geopen en Soekie se vriendelike verwelkoming finansies bietjie knyp, het ons besluit om ons het almal kerk se jeug so jeugdag ’n bietjie met gelukkig laat voel. Opmerkings soos “Is dit An naby van deraan Merwe nie mooi nie!” was gaste se waarneming van keurig koekies te bederf. Daar gebeur die wonderlikste dinge by die Mootkamp om ons versorgde kinders tafels ook met klein verrassings – ’n pragtige, geestelik toe te rus vir die lewe en ons was geurige blomsepie en fraai kolletjieservette. dankbaar dat ons ’n klein bydrae kon lewer. Ons familienaam-versierde houertjie met ’n Oulike sal graag met liefde hierop wil uitbrei. smulhappies is aan elke gas gegee en aangename
L entetee in
lentemaand
As ’n plan werk en al ’n paar jaar toegepas word, is geskink. drinkgoed dan loop dinge eenvoudig seepglad. OnsDie hethoogtepunt dit was die spreekbeurt van Isabel weer gesien met die biltongfees. Daar was ’n Groesbeek, ’n genealogie- en erfeniskenner en span wat Vrydagoggend kom broodsny en navorser. Die gehoor was meegevoer en aangemoedig verpak het, ander het tafeldoeke, bakke en om ook hul voorgeslagte te probeer opspoor. ’n borde reggesit, tafels mooi gemaak het en daar Bespreking van outydse familiefoto’s uit die gehoor was ook hande wat gehelp het om die (tonne!) was geestig en interessant. biltong op die regte plek te kry. Die uitdrukking, “vele hande ligte werk”, kom by mensSoekie op. Enen haar span se harde werk – met liefde alles gebeur altyd in goeie gees, laggend en – kan verseker wees van innige waardering en gedoen Isabel Groesbeek geselsend ... dankbaarheid. Agapé se kalender het nog ’n paar inskrywings oor vir vanjaar. Buiten elke Sondag se tee en koffie ná die oggenddiens is daar ook binnekort ons jaarlikse lentetee vir ons senior lidmate. Ons gaan vanjaar na Isabel Groesbeek van die genealogiese vereniging luister oor familiename
“ Meer as ’n miljoen Russiese burgers het skenkings gemaak sodat die katedraal herbou kon word.” Irma Eloff
Om kerke te bou en te herbou Ek en Daan was die afgelope Juniemaand bevoorreg om by goeie vriende van ons in Moskou te gaan kuier. HW en Arina Short is al sedert verlede jaar September daar vir ’n tydperk van vier jaar. HW is Minister Plenipotentiary by die Suid-Afrikaanse ambassade. Moskou is ’n baie interessante stad en ons het die tyd daar ontsettend baie geniet. Dit was lente en ons het ons verlustig aan die vreugdes van Gorky-park, Arbatstraat en die lieflike markte vol handgemaakte ware. Geen plastiekware is in sig by die markte nie en daar is volop leer, hout en erdewerk. Die kerke in Moskou, die sogenaamde onion domes, is pragtig. Maar dit was veral die geskiedenis van die Cathedral of Christ the Saviour naby die Kremlin op die oewer van die Moskvarivier wat ons verbeelding aangegryp het. Dit is die hoogste Ortodokse Christenkerk in die wêreld (103m) en dit toring oor die stad uit. Natuurlik is die kerk wat vandag daar staan nie die oorspronklike kerk nie. Die eerste kerkgebou is in die 19de eeu gebou, maar is toe in die dertigerjare deur Stalin platgeslaan om ’n paleis vir die Sowjet-Unie te bou. Tydens die Tweede Wêreldoorlog is hierdie paleis se bouplanne egter in die wiele gery deur die Nazi’s en dit is nooit gebou nie. Nadat die Sowjet-Unie in die vroeë negentigerjare ontbind is, is die huidige kerkgebou weer herbou. Meer as ’n miljoen Russiese burgers het skenkings gemaak sodat die katedraal herbou kon word. Vandag nog is daar verhale oor “die katedraal wat nie vernietig kon word nie”. Daar is ook nog talle stories van ander kerke wat regoor die hele Rusland herbou is. So is meer as 23 000 kerke na bewering die afgelope 20 jaar in Rusland herbou. Selfs president Vladimir Putin het versoek dat die kerk binne-in die Kremlin, wat tydens die kommunistiese era vernietig is, weer herbou moet word. Hierdie spoedige herstel van Russiese kerke ná ’n tydperk van totale vernietiging is merkwaardig in die geskiedenis van die wêreld. Die enorme omvang van die opbouingswerk dien ook ongetwyfeld as inspirasie in ander wêrelddele waar dit wat mooi en goed is sonder meer vernietig word. Die menslike gees wat wil bou en herstel, seëvier - al neem dit soms dekades.
5
Kerkbywoning deur Brooklyn-gemeentelede in 2015
“Ek vra die vraag aan jou: hoekom kom jy kerk toe?” Data ingesamel deur die diakonie en verwerk deur Schalk van Vuuren Ons is dankbaar dat ons elke Sondag van die jaar twee eredienste het. Die diakens hou rekord van die bywoning van elke diens, soggens en saans. Spesiale dank daarvoor. Ek vra die vraag aan jou: hoekom kom jy kerk toe? Kom jy uit gewoonte? Kom jy na die erediens om die Here te loof, te prys deur gebed en sang? Om dank aan Hom te bring vir al jou seëninge? Om versterk te word in jou stryd? Hoe belangrik is die gemeenskap van die gelowiges vir jou? Het jy al daaraan gedink dat ander gelowiges met jou kontak wil maak? Wil jy kontak maak met medegelowiges? Kom jy om te groei in jou geloof? Ontdek jy nuwe verbande tussen die Ou en Nuwe Testament tydens preke? Kom jy meer leer wat Christus vir jou gedoen het en wat jy elke dag moet doen (toegerus word) om die koninkryk uit te bou, uit dankbaarheid? Die data word saamgevat in die frekwensieverdeling hieronder met die kwartaallikse bywoning langsaan. Die bywoningsyfer oor die jaar vertoon amper soos ’n normaalverdeling. Die horisontale as (X-as) dui die getal per Sondag aan. Lae bywoningsgetalle per Sondag is min (gewoonlik vakansietye) en hoë bywoning is ook min (nagmaal en as die skole begin). Die meeste is egter in die middel naby die gemiddeld. Vir 2015 was die gemiddelde bywoning per Sondag 381. Hierdie syfer is dieselfde as dié van 2014
“... en laat ons ons onderlinge byeenkoms nie versuim soos sommige die gewoonte het nie, maar laat ons mekaar vermaan, en dit des te meer namate julle die dag sien nader kom” (Hebreërs 10:25). Daarbenewens is die kerk ’n plek waar die lede van die liggaam van Christus:
liefde aan mekaar betoon: “Niemand het God ooit aanskou nie. As ons mekaar liefhet, bly God in ons en het sy liefde in ons volmaak geword” (1 Johannes 4:12); mekaar ondersteun: “Maar vermaan mekaar elke dag so lank as dit vandag genoem word, sodat niemand van julle deur die verleiding van die sonde verhard word nie” (Hebreërs 3:13); mekaar dien: “Want julle is tot vryheid geroep, broeders; gebruik net nie julle vryheid as ’n aanleiding vir die vlees nie, maar dien mekaar deur die liefde” (Galasiërs 5:13); mekaar onderrig: “Maar ek self ook, my broeders, is oortuig aangaande julle, dat julle self ook vol van goedheid is, vervuld met alle kennis, in staat om ook mekaar te vermaan” (Romeine 15:14); mekaar eer: “Wees hartlik teenoor mekaar met broederlike liefde; die een moet die ander voorgaan in eerbetoning” (Romeine 12:10); en vriendelikheid aan mekaar betoon: “Maar wees vriendelik en vol ontferming teenoor mekaar; vergeef mekaar soos God ook in Christus julle vegewe het” (Efesiërs 4:32).
Gemiddelde bywoning per kwartaal 500 450
435
387
400 350 355
300
345
250 200 150
100 50 0 Kwartaal 1
Kwartaal 2
Kwartaal 3 2014
Dissipelskapkafee Wat ’n jaar vol interessante en leersame 2016 onderwerpe wat ons kon beleef!
Koos Rchards
Soekie en die twee predikante, Fanie en Chris, het waarlik uit hul pad gegaan om baie toepaslike en relevante onderwerpe te kies en kundige sprekers te kry. Die jaar het begin met die driemanskap van Fanie, Chris en Paul wat gesels het oor die onderwerp “Gereformeerde Kerk Brooklyn: Wie is ons, hoe lyk ons en waar is my plek in hierdie gemeenskap?” Die volgende onderwerp was oor hoe hierdie gemeente van Christus funksioneer. Al die verskillende diensgroepe het die geleentheid gehad om aan die toehoorders te vertel wie hulle is, wat hulle doen en watter funksie hulle in die gemeente vervul. Dit was goed om te hoor wie is die Kommissie vir
Administrasie (KVA), Strategiese Beplanningsgroep, Diakonie, Bedieningskommissie, Diensgroep Projekte, Diensgroep vir die verwelkoming van nuwe lidmate, Juventus, Agapé-diensgroep, ens., wat hulle doen en watter rol hulle speel in die wel en wee van ons gemeente. Gedurende Februarie het Irma Eloff gepraat oor die onderwerp, “Wat die Here van my verwag in my werksplek te midde van ongelowiges en korrupsie”. Daarna het Chris en Paul drie keer voordragte oor onderwerpe in kerkgroei gelewer. Maart en April was vakansietyd en die oorgrote gedeelte van die gemeente het êrens vakansie gehou. Daar was egter ’n uitstekende voordrag deur dr Johannes Bingle oor hoe die ewige
Kwartaal 4
2015
lewe lyk – die hemel en wat die Bybel ons daarvan leer. Mei en Junie was interessante tydperke waar veral gemeentelede oor Bybelkarakters moes gesels. Hulle het gepraat oor die rol van persone soos Petrus, Paulus, Johannes, Jakobus, Andreas, Filippus, Bartolomeus, Tomas, Matteus die tollenaar, Jakobus seun van Alfeus, Lebbeus, Simon Kananites en Judas Iskariot se rol in die Bybel en ook die rol wat hulle gespeel het in die uitdra van die evangelie ná hemelvaart. Was dit nie ’n belewenis nie! Daar is baie mense wat deur die navorsing wat hulle moes doen, sommer baie geleer het. Die eerste semester is afgesluit met ’n aanbieding deur Gerrie Snyman oor die tekste agter die vertaling van die Ou Testament. Dit is altyd ’n plesier om na Gerrie te luister. Wat ’n kenner is hy nie op sy vakgebied nie! Die nuwe semester is begin deur Johan
Erasmus met die onderwerp Jesus – in sy Joods-historiese konteks. Dit was ’n uitstekende voordrag wat almal tot op die einde op die punte van hul stoele laat sit het. Die volgende was die belangrike onderwerp van “Die vrou in die amp”. Die onderwerp is deur Fanie en Chris hanteer. Die toehoorders is met ’n nuwe uitkyk daar weg. Ek dink daar is ’n nuwe insig oor hierdie onderwerp. Die bywoning van die dissipelskapkafee is nie altyd wat ’n mens graag wil hê nie. As ’n gespreksforum het die dissipelskapkafee legio moontlikhede. Dit kan ’n baie positiewe bydrae in die ontwikkeling van die gemeente lewer. Ons sal graag wil sien dat meer gemeentelede hierdie ongelooflike belewenis met ons meemaak.
6
Diakonie
Omgee met woord en daad
Dit gee die mense sommer moed om te weet daar is iemand wat omgee Petra de Klerk
By sommige Krugerwildtuin-kampe hardloop die vriende ons tegemoet wanneer ons daar inry en vra: “Het julle Bybels gebring? Daar is nog mense in ons kerk wat nie Bybels het nie!”
Bybelbank rus gelowiges toe en bereik só ongelowiges Pieter Stronkhorst
Dit was die sendingopdrag in Matteus 28 wat ons oorspronklik aangespoor het om Bybels uit te deel. Dit is wonderlik om te sien hoe dit gegroei het tot waar ons vandag met die Bybelbank is. Die terugvoer wat ons van lidmate kry wat ’n Bybel gekoop het en dit vir iemand gegee het, is hartroerend. Net so is ons ervaring ook, dat jy met trane in die oë bedank word: “My eie Bybel!” Die meeste Bybels wat ons uitdeel, is aan gelowige mense. Ek het baie daaroor gewonder – hoekom stuur die Here my na iemand wat reeds glo? Dit het my ’n rukkie geneem voordat ek die ding van toerusting verstaan het. Nie net moet ons die ongelowiges bereik nie, maar ons moet die gelowiges toerus. Baie van die gelowiges gaan kerk toe en daar hoor hulle die “woord”, dit word baie keer deur lekepredikers gepreek en daar is baie dwalinge wat so verkondig word. Met ’n eie Bybel word hulle bemagtig met die ware Woord van God. Nou werk die Heilige Gees kragtig om ook hierdie lidmate toe te rus om sy evangelie in die wêreld te verkondig. Wat gebeur met al die Bybels wat ons uitdeel? Ek weet nie altyd nie – een ding weet ek wel, dit kom altyd uit waar God dit nodig het. Ek wil lidmate graag aanmoedig om betrokke te raak en ’n Bybel (of Kinderbybel) te koop en dit vir iemand te gee. Dit is ongelooflik om te sien hoe verhoudinge oor kleur en taalgrens heen gebou word. Ek moedig julle aan, probeer dit net een keer. God wil mense in jou omgewing deur jou bereik.
Blydskap oor ’n Bybel in eie taal “ Dadelik het haar gesig opgehelder. Ja, sy ken vir Jesus!” Anita Celliers
Ons onlangse vakansie aan die Natalse Noordkus het my laat besef hoe belangrik die skenking van ’n Bybel aan ’n minderbevoorregte presies is. Ek hoop dat my vertelling meer mense sal aanspoor om ook ’n Bybel te skenk. Om met ’n vreemde in ’n (vir my) tweede taal te praat is iets waarteen ek baie opgesien het. Die vrou wat ons woonstel skoongemaak het, het ’n baie goeie indruk geskep en ons het mettertyd begin gesels - oor enigiets behalwe geloof. Die laaste dag dat ons daar was, het
Die diakens se doel is om God te verheerlik deur die evangelie te verkondig, nie slegs om mense finansieel te help nie. Ons moet mense help, maar ook ’n pad met hulle stap. As mense na Brooklyn-gemeente kyk, moet hulle kan sien dat ons met woord en daad omgee: Wie hom oor ’n arm mens ontferm, gee ’n lening aan die Here, en Hy sal hom ten volle vergoed (Spreuke 19:17). Die hantering van diakonale befondsing word met deeglikheid en liefde deur Ingrid Henning-Higgins behartig. Tans is daar 14 barmhartigheidsgevalle, Residentia ingesluit. Toekennings word maandeliks soos volg gemaak: President Kruger-kinderhuis; Vosstraatprojek; Hannes Pieters; Potchefstroom se teologiese studente: voedselbank en mediese sorg; Uitenhage-gemeente; Suidkus-sendingaksie: Daar is sowat 1 miljoen Zoeloes en die pastore se kennis van die Bybel is beperk en dan praat ons nie eens van die bygelowe nie. Ds Mdonga is daarheen beroep; hy het studeer en praat Zoeloe. Die opleiding van studente kos geld en ons het besluit om te help, want hulle kan dáár ’n verskil maak. Verder is daar gereeld ad hoctoekennings, soos byvoorbeeld aan die Mootkamp, Transoranje-Instituut vir Buitengewone Onderwys (TOIBO) en ander verdienstelike gevalle van die Sinodale Deputate vir Diakonale Sake (SDDS) van die Gereformeerde Kerke. Eljadahuis Ons is primệr betrokke by die kosbehoeftes van Eljadahuis. Aan die einde van elke maand word die kos wat die gemeente op Sondae bring daarheen geneem. Met die kontantskenkings word vars produkte en melk gekoop.
ek my moed bymekaar geskraap en nadat ek daaroor gebid het, het ek haar gevra of sy ’n Christen is. Sy het my half vreemd aangekyk en toe vra ek haar of sy vir Jesus ken. Dadelik het haar gesig opgehelder. Ja, sy ken vir Jesus! Ek het ’n Bybel aan haar oorhandig en weer het sy daardie vreemde uitdrukking op haar gesig gekry. Ek het gedink dat ek dalk ’n fout gemaak het en haar gevra om asb. nie die Bybel weg te gooi as sy dit nie gaan gebruik nie, waarop sy my verseker het dat sy dit gewis gaan lees.
eienaar van die woonstel sowel as die kantoorvrou my nader en vertel dat die skoonmaker huilend van
Van tyd tot tyd is daar ook ander behoeftes waarby ons betrokke raak. Studente het al van die jong meisies gaan help aantrek met spesiale geleenthede deur hare en grimering te doen. Hulle het ook al met die verf van die heining gehelp. Eljadahuis het ’n groenteinmaakprojek. Ons help met bottels bymekaar maak en dan ook om die ingemaakte groente by die kerk te verkoop. Elfrieda Marais hanteer die lekkernypakkies aan die einde van elke jaar. Verlede jaar het ons 200 pakkies uit die gemeente geskenk gekry wat ons soos volg uitgedeel het: 160 pakkies: Eljadahuis; 30 pakkies: ds Fanus en Susan Heystek het dit aan bejaardes in Residentia uitgedeel; 10 pakkies: hekwagte by die kerk en ons eie werkers. Danksy die wonderlike samewerking van die gemeente, kon ons die afgelope vyf jaar elke maand ’n vrag kos by Eljadahuis aflewer! Projek: Werk help soek en verskaf Kobus van der Westhuizen het met ’n projek begin waar hy mense help met hul CV’s en ook om hulle te help werk soek. Dit gee die mense sommer moed om te weet daar is iemand wat omgee en met wie hulle kan praat en perspektief kry en hulle op ’n pad kan plaas waar hulle boonop moontlik ’n werk kan bekom. Pampoen moenie Komkommer nie en sing ’n Litchi vir ons Heer! Jy is sy Uie-kind, sy oog-Appel. Laat jou Kersie vir Hom brand, want so by my Kool, ons Heer sal jou op-Raap en jou bewaar, al is jou naam Pieter of Sielie! Hy sal nooit Rissie, in sy arms het Hy jou Beet, met sy liefde be-Aarbei Hy jou. Is jy soms harde-Koejawel, sal Hy jou nie uit sy hart Skorsie; daar is jy vir altyd inge-Wortel! (Versie teen die muur van ’n padstal)
Sy is sonder ’n verdere woord daar uit. Toe ons ’n bietjie later die sleutel by die kantoor gaan afgee, roep die eienaar van die woonstel sowel as die kantoorvrou my nader en vertel dat die skoonmaker huilend van blydskap by hulle aangekom het. Sy kon nie uitgepraat raak oor die wonderlike ding dat ’n vreemdeling vir haar ’n Bybel in haar eie taal geskenk het nie. Ek kon net dankbaar my kop laat sak en weer besef dat ons Here altyd die beste weet.
7
Gemeenteverhoudinge Annalie Grové
BILTONGFEES
Wat ’n genotvolle aand was die biltongfees nie vanjaar gewees nie! Met net ’n rapsie oor die 650 mense was die saal volgepak en die lang middeltafel het gekreun onder die biltong, droëwors, brode en konfyt. Ons het ook heerlike aarbeie gehad om aan te smul. Van vroegaand af het ’n jazz-orkes die gehoor vermaak met baie vrolike musiek - ’n heerlike atmosfeer het geheers. Volgende op die agenda was die veiling, wat ds Chris aangebied het. ’n Paar baie interessante items is opgeveil en so kon die gemeente ’n hele paar rand insamel. Die gaste het heerlik gekuier van vroegaand tot laat! Teen halftien het dit steeds gelyk asof niemand gaan oppak nie. ’n Groot dankie aan elkeen wat hard gewerk het om hierdie aand moontlik te maak en aan elke gasvrou en gasheer wat gesorg het vir die kaartjieverkope en pragtig gedekte tafels. Volgende jaar maak ons weer so! .
Welkom, welcome, ukwamkela, wamukelekile, !Gâi ║goas!
GEMEENTEPIEKNIEK
GESINSBEDIENING
Die groot bome langs die droë stroompie is gekleur in rooi, geel en oranje blare, prentjiemooi. Dit is hier by die lapa van die Groenkloof-natuurreservaat waar die gemeentepiekniek vanjaar plaasgevind het. Dit was ’n pragtige wolklose blou dag. Die vure was aangesteek en almal het in groepies rondgesit en lekker gekuier. Tannie Soekie was so gaaf om ’n bak heerlike waatlemoenskywe saam te bring en almal het gesmul. Die kinders het so lekker gespeel en op hul fietse rondgery. Soos maar net ons klompie dit kan doen, het die tafels weer gekreun onder heerlike slaaie en bygeregte, en toe die vleis gaar is, kon almal behaaglik weglê aan al die heerlike kos. Dis ’n geleentheid om rustig saam te kuier en die pragtige natuur te geniet. Die kinders geniet dit nog meer, die vryheid en aksie daarmee saam, is net een lekkerte. Voorwaar ’n geselligheid op die kerk se kalender wat niemand kan misloop nie.
Sowat 18 maande gelede het ’n groep van ons begin gesels oor die moontlikheid van gesinsbediening by Brooklyn-gemeente. Die portuurgroep wat hieronder val, is besig om met rasse skrede aan te groei en ons het gevoel dat daar so ’n bediening op die been gebring moet word. Vir die studente is daar aksies, vir die ouer garde ook, maar die ouers met laerskoolkinders het nog nie so iets ampteliks nie. Die eerste geleentheid wat hom toe voordoen, was ’n piekniek in die Blue Craneparkie. Dit was ’n heerlike dag en tot 70 mense het hierdie kuier bygewoon. Ons was sommer baie opgewonde. Hierna is daar gesinsdienste gehou - so vier maal ’n jaar, 11:00 ná die oggenderediens. Hier het ds Chris gepreek en spesifiek op ons as gesinne gefokus, en uiteindelik ook op die kinders, almal is by die diens betrek. Die volgende wat beplan word, is ’n gesinskamp aan die einde van Oktober. Twaalf gesinne het reeds aangedui dat hulle dit gaan bywoon, en ons sien sommer baie uit na hierdie geleentheid. Ons glo en vertrou dat hierdie bediening nog baie mense sal aanraak en sal groei tot volle kapasiteit in die maande wat kom.
Hallo,my naam is:
Elfrieda en Fanus
Welkom aan nuwe lidmate Dit is wat die span vir nuwe lidmate aan elke nuwe intrekker by die Gereformeerde Kerk Brooklyn toewens. Hier streef ons as familie in Christus daarna om saam as liggaam te funksioneer sodat die evangelie in waarheid verkondig kan word:
Maar julle is die liggaam van Christus en lede afsonderlik (1 Korintiërs 12:12). Om as familie te kan funksioneer moet ons mekaar eerstens beter leer ken. Vir nuwe lidmate is die beste plek om te begin by ’n nuwe lidmaat-geleentheid (kyk in Hart&Hand vir die volgende geleentheid). By dié kwartaallikse byeenkoms vertel ons aan nuwe lidmate meer oor hoe Brooklyn-gemeente funksioneer en waar hulle kan inskakel. Dit is baie belangrik om in te skakel want as die liggaam ’n arm of been het wat nie behoorlik werk nie, kan die liggaam nie vorentoe gaan nie. By Brooklyn is daar hoofsaaklik drie groepe waarby nuwe lidmate betrokke kan raak: studente en jong werkendes, gesinne met kinders en dan ouer werkendes en seniors. Daar is baie diensgroepe en medewerkers wat oor hierdie grense saamwerk, soos byvoorbeeld Juventus by die studente, Agapé vir al die vroue en die klankspan. Raak betrokke want die liggaam het jou nodig! Kry jou plek in ons gemeente en groei saam! Vir nuwe intrekkers: Moet nie wag vir jou attestaat voordat jy kom hallo sê nie. Kontak die kerkkantoor met jou besonderhede sodat ons van jou weet! Vir lidmate: Reik uit na alle nuwe mense en laat hulle welkom voel!
My experience at GK Talent Chimuti Brooklyn Firstly, I greet you all in the name of our Lord Jesus Christ. My name is Talent Chimuti, the church sexton at the Reformed Church Brooklyn (GKB). I would like to express some of my experiences at this congregation since I have started working here on 5 November 2014. It was difficult at first since it was my first time living permanently in Pretoria. I had no friends, close relatives or family members. I had only one brother living far from Pretoria. But my thanks to the congregants because they tried by all possible means to accommodate me to feel family love. I experienced love and passion and adoration from the Agapé-group. This is the first group I met the day I started working here and had the Holy Communion. Secondly, it was a challenge to work for Afrikaans-speaking people while I am an English-speaking person. But thanks and appreciation go to the rest of the congregants; they were patient with me since I started to learn the basic communication skills of Afrikaans. As for the working environment, it’s something so amazing because I am learning different cultures and learning a lot through communicating with the students. I was happy to be involved in the Church Council as an elder, something which I had never dreamt of. This really shows the good relationship between me and the whole congregation. May God richly bless you. Continue doing good, the reward is in heaven. Yours faithfully, Talent Chimuti
Uitgeworpene Colin Cameron
Mens sonder waardigheid of loon objek van vakansiegangers hoon Verslaaf aan goedkoop wyn se smaak wat werklikheid tot newels maak Oë wat om genade roep op die Princess-kafee se stoep
8
Min mense weet wat in hierdie geboue aangaan
Die koloniale status van Afrikalande was egter besig om te verander en Suid-Afrika is al meer geïsoleer. Die planne vir uitbreiding is helaas verydel – vandaar die hyserskag vir ’n onvoltooide derde verdieping. Die Navorsinginstituut vir Plantkunde het destyds bestaan uit die Nasionale Herbarium, ’n laboratorium vir sitologie en anatomie, die Afdeling Botaniese Opname, wat ekologie bedryf het, die Botaniese Tuin en die Mary Gunn-biblioteek. Die Nasionale Herbarium se opdrag was om die rykdom van plante in Suid-Afrika te ontgin. Plante word versamel, gedroog, geëtiketteer en in die herbarium bewaar as basis vir sistematiese studies. Plantsistematiek behels die studie, beskrywing, Bernard de Winter Met ’n besoek aan die Nasionale naamgewing, klassifisering en Botaniese Tuin in Pretoria is die publisering van die resultate. geboue aan die voet van die Naamgewing is grondliggend in die bergrug wat die tuin in twee proses. Sonder name is die verdeel nie altyd sigbaar nie, want vaslegging van kennis onmoontlik. hulle lê verskuil tussen hoë bome. Hulpmiddels in hierdie proses is Min mense weet wat in hierdie die botaniese tuin, waar lewende geboue aangaan. Ek vertel meer plante bestudeer kan word, en die hieroor. Mary Gunn-biblioteek waar, onder Die westelike gebou is in 1973 meer, die opgegaarde kennis oor opgerig om die plante aan navorsers beskikbaar Navorsingsinstituut vir gemaak word. Plantkunde (NIP) te huisves. Die Die Mary Gunn Plantkundige NIP, soos dit destyds bekend was, Biblioteek is uniek. Dit is het ’n breë plantkundige opdrag waarskynlik die beste gehad wat plantsistematiek sowel plantkundige biblioteek vir as plantekologie ingesluit het. Die plantsistematiek in die suidelike Botaniese Tuin was ook deel van halfrond. Mary Gunn is in 1916 as die NIP. klerk aangestel met ’n bykomende opdrag om ’n plantkundige As assistent-direkteur het ek saam biblioteek te begin. Vir baie van die met my direkteur, dr Leslie Codd, ou waardevolle boeke het sy die beplanning van hierdie gebou donasies van belangstellende, behartig. Met die volle gegoede mense vir die biblioteek ondersteuning van die aangevra omdat fondse beperk Departement van Landbou was was. Mary het selfs nie geskroom ons in staat om destyds een van nie om die destydse Eerste die modernste geboue vir Minister, Jan Smuts, wat in plantkunde te bou. Die gebou plantkunde belang gestel het, te bevat ’n hyserskag vir ’n derde oorreed om van die boeke wat sy verdieping wat soos ’n knop in die van oorsee bestel het, in sy bagasie middel van die tweede verdieping te vervoer. Mary Gunn was ’n uittroon. Dit lok dikwels vurige oujongnooi wat hierdie kommentaar uit omdat dit nie biblioteek haar lewenstaak esteties aanvaarbaar is nie. gemaak het. Die vernoeming na Reeds as assistent-direkteur het ek haar was vanselfsprekend. Op 25 groot planne gehad. ’n Uitbreiding Augustus vanjaar was die van dienste aan ander Afrika-lande biblioteek 100 jaar oud en ek het het moontlik gelyk. Die NIP het die viering daarvan as die oudste reeds oor ’n goeie versameling oorlewende lid van die NIP plante en kontakte met bygewoon. plantkundiges uit ander dele van ’n Ontwikkeling wat ’n groot Afrika beskik. invloed op die publikasies van die NIP sou uitoefen, was die aanbreek van die rekenaarera. In die sewentigerjare het die Departement van Landbou ’n IETS 1 Het jy ’n rekenaar bynaam? aangekoop. Vir die rekenaar MEER 2 Waar is jy gebore? is ’n spesiale gebou opgerig wat uit drie sale bestaan 3 Wat is jou beste karaktereienskap? OOR het en ‘Numerus’ genoem is. Die 4 Wat is jou swakste karaktereienskap? departement was op soek na wat daarvan kon 5 Waar houprojekte jy en jou gesin graaggebruik vakansie? maak. Ek het voorgestel dat die 6 Wat is jou gunstelinggereg? gegewens op die eksemplare in die 7 Wat eet jy nie? herbarium op rekenaar geplaas 8 Met watter motor jy? word. Die ry herbarium het destyds 9 Wat is jou stokperdjie(s)? meer as ’n miljoen eksemplare Petra de Klerk bevat. ’n Reuse-taak het dus 10 Watter lewensdoel wil jy nog verwesenlik? voorgelê. ’n Span van 20 staatsamptenare het elke aand nauurs van 5 tot 9 gegewens op skrif gestel wat later op ponskaarte oorgedra is. Die proses
Nasionale Botaniese Tu i n
invloed op die publikasies van die NIP sou uitoefen, was die aanbreek van die rekenaarera. In die sewentigerjare het die Departement van Landbou ’n rekenaar aangekoop. Vir die rekenaar is ’n spesiale gebou opgerig wat uit drie sale bestaan het en ‘Numerus’ genoem is. Die departement was op soek na projekte wat daarvan gebruik kon maak. Ek het voorgestel dat die gegewens op die eksemplare in die herbarium op rekenaar geplaas word. Die herbarium het destyds meer as ’n miljoen eksemplare bevat. ’n Reuse-taak het dus voorgelê. ’n Span van 20 staatsamptenare het elke aand nauurs van 5 tot 9 gegewens op skrif gestel wat later op ponskaarte oorgedra is. Die proses het ses weke geduur. Dit was die begin van PRECIS (PRE Computerised Information System). In die laat tagtigjare was daar twee groot plantkundige organisasies, een in die Departement van Landbou, naamlik die Navorsinginstituut vir Plantkunde (NIP), en die ander, die staatsondersteunde Kirstenbosch Botaniese Tuin. Die NIP het gekonsentreer op navorsing, maar het ook ’n Botaniese Tuin bestuur. Kirstenbosch het gekonsentreer op die ontwikkeling van tuine, maar het ook gepoog om navorsing te doen. Vir my was die situasie nie tot voordeel van plantkunde nie. Ek het voorgestel dat daar oor saamvoeging besin moes word, wat toe plaasgevind het. Hoewel die swaartepunt van navorsing in Pretoria gelê het, het die destydse Minister van Landbou, ’n Kapenaar, die hoofkantoor in Kaapstad geplaas. Die organisasie was bekend as die Nasionale Plantkundige Instituut. Die nuwe naam van die NIP is nou die Nasionale Herbarium. In die nuwe Suid-Afrika het dinge heelwat verander. Die SuidAfrikaanse Nasionale Biodiversiteitsinstituut (SANBI) is geskep. Hierdie instituut is verantwoordelik vir die studie en monitor van plante, diere en die omgewing. Die Nasionale Plantkundige Instituut is deel daarvan. Die gebou aan die oostekant van die ou Botaniese Navorsingsinstituut is die hoofkantoor van SANBI.
Nie wat ek van weet nie Gobabis, Namibië Help/luister na mense Ongeduldig met eie gesin Kaap St Francis en Bosveld Gebraaide skaaptjoppie Oesters Kia Sportage Voëltjies/kleinkinders kyk Hemel toe gaan
9
MATRIEKS
2016
Sestien matrieks uit vyf hoërskole het aan die begin van vanjaar by ons in Brooklyn-gemeente belydenis afgelê. Esther Naudé
Nou is die eindeksamen al om die draai. Drome word gedroom. Vlerke word gesprei. Die nuwe jaar wink ... Ons het by elkeen gaan hoor wat hul drome en passies is. Voor (van links na regs) Myra Kruger is die oudste van twee kinders en het in die leerlingraad van Hoërskool Menlopark gedien. BCom (Rek) aan Stellenbosch is haar loopbaankeuse. Tyd saam met vriende en familie maak Myra gelukkig, daarom weet ons sy sal gereeld kom kuier. Coenie Middel is een van ’n drieling. Coenie wil BCom (Rek) studeer en besluit nog tussen die Pukke en Tukkies. Sy gholf voorgee is 9. Hy was lid van Pretoria Boys High School se saksofoonkwartet, BigBand en orkes. Musiek, sport en syfers is sy kos. Rita Naudé het drie ouer broers. Sy is lief vir musiek en het haar klaviereindeksamen reeds gespeel. Rita vlieg aan die einde van Desember vanjaar na Illinois in Amerika om haar swem daar voort te sit en in elektroniese ingenieurswese te studeer. Angelique Middel is nog ’n lid van die drieling. Sy wil graag arbeidsterapie aan Tukkies studeer. Haar stokperdjies is kuns, swem en musiek.
IETS MEER OOR
Ronel Stronkhorst
1
Het jy ’n bynaam?
2
Waar is jy gebore?
3
Wat is jou beste karaktereienskap?
4
Wat is jou swakste karaktereienskap?
5 6 7 8
Waar hou jy en jou gesin graag vakansie? Wat is jou gunstelinggereg? Wat eet jy nie? Met watter motor ry jy?
9
Wat is jou stokperdjie(s)?
10
Watter lewensdoel wil jy nog verwesenlik?
Sanette Schreurs is die jongste van twee kinders. Sy is baie lief vir kreatiewe werk en wil graag ’n loopbaan volg waar sy dié passie kan uitleef. Sanette kyk tans na verskillende opsies. As dit in Pretoria naby haar labrador, Bruno, kan wees, het sy ’n wen-wen situasie. Nadia Willemse het twee ouer broers. Sy wil graag ’n gap-jaar neem, sodat sy tyd het om by al die dinge wat vir haar belangrik is, uit te kom. Jeanie Middel is die derde lid van die drieling. BCom (Rek) aan Tukkies is die paadjie wat sy gaan loop. Jeanie het vanjaar die hoofrol in Affies se musiekblyspel gesing. Verder speel sy gholf en het ’n liefde vir fotografie. Mané van der Schijff gaan haar in argitektuur aan Tukkies of die Universiteit van Kaapstad bekwaam. Haar stokperdjies - kuns en fotografie - sal haar studie mooi ondersteun. Sy oefen graag en is lief daarvoor om buite in die natuur te wees. Leone du Preez is die oudste van twee kinders en was vanjaar Hoërskool Oos-Moot se hoofmeisie. Sy het in die eerste-hokkiespan gespeel en het haarself ook in hul musiekblyspel uitgeleef. Sy sien met opgewondenheid uit na die nuwe fase wat voorlê. Leone wil die pad loop waartoe sy geroepe voel. Sy gaan na Potchefstroom om haar as ’n wiskunde- en wetenskap-onderwyseres te bekwaam. Cecile Kruger is die derde van vier kinders. Sy gaan haar in maatskaplike werk aan Tukkies bekwaam. In haar vrye tyd sal jy Cecile dalk op die rug van ’n perd aantref of iewers doenig op hul plaas in die noorde. Agter (van links na regs) Dawid Opperman is die oudste seun met ’n jonger sussie. Dawid is ’n ster op die gholfbaan. Die provinsiale skole-gholftoernooi vind in Oktober plaas. Volgende jaar wil hy graag op sy gholf fokus. Sy studie in die wiskundige veld sal eers ’n bietjie moet wag … Michael Gerryts is die tweede van drie kinders. BCom (Agribesigheidsbestuur/Bedryfsingenieurswese) aan Tukkies is sy droom. Michael is ’n man wat daarvan hou om nuwe dinge te leer. Gerrit Coetzer is die derde van vier kinders. Gerrit sluit sy matriekjaar af as ’n presidentsverkenner van die Voortrekkers. Hy het vanjaar saam met Affies se Voortrekkerspan geoefen, hul fietse gelaai en ter viering van die Voortrekkers se 85ste bestaan die Cape Argus 2016 suksesvol voltooi. Dit het gepas by die tema “trap nuwe spore”. Gerrit se liefde vir die buitelewe lei tot sy studierigting in omgewingswetenskappe met GIS (geografiese inligtingstelsels). Nico Heystek is die jongste van drie kinders en hy was vanjaar hoofseun van sport by Hoërskool Oos-Moot. Sy skolerugby-deelname as haker van die eerstespan wat tot die kwarteindstryd van die Beeldtrofee vir groot skole deurgedring het, is een van sy sporthoogtepunte. Hy is ook ewe tuis op die krieketveld, op die atletiekbaan en in die swembad. Saam met sy studie in bedryfsingenieurswese aan Tukkies sal Nico vir seker iewers op ’n sportveld te vinde wees. George Kusche is ’n Affie-leerling en ’n uitnemende langafstandatleet wat volgende jaar graag op sy atletiek wil fokus. ’n Klavierkursus is ook op sy doenlysie. Robert Bester het ’n ouer suster wat aan Tukkies studeer. Robert se ouers het in 2014 na Upington verhuis. Sy Pretoria-wortels het diep gelê en hy het by Menlo-koshuis ingetrek. Aan wilskrag en deursettingsvermoë ontbreek dit Robert nie. Hy is ’n 1 500m SA skoleatleet en gaan sy studie in BCom (Entrepreneurskap) en sport aan Tukkies voortsit. Met groot dankbaarheid teenoor God vir geleenthede en talente dra ons hierdie jongmense aan Hom op. Ons stuur julle op jul nuwe lewenspad met die woorde van Psalm 139: God dra jou op sy hart. Wat die toekoms vir 2017 inhou, weet nie een van ons nie. Tog is een ding seker: God is met ons!
Familie en vriende noem my enige variasie van Ronelie, Nella en Nellie. My pa noem my Spinnekop. Toe ek klein was, kon ek nie “K” sê nie en het van “Spinnetoppie” gepraat. 2 Militêre Hospitaal, Bloemfontein. (My pa was in die weermag en ons het gereeld getrek. Ek was in drie laerskole en drie hoërskole.) Ek is geduldig en hou van mense. Ek sê nie genoeg “Nee” nie en voel soms oorweldig deur al die hooi op my vurk. Die wildtuin en enige ander plek - met ons camper, Max Biltong en enige skaapvleis Afval Hyundai Accent, maar ek sou graag ’n Land Rover 90 wou ry. Lees, tuinmaak en veral my groentetuin (ek het groot planne vanjaar), mosaïek en reis. Ek sal nog iets wil swot, in die stadium dink ek iets in die lyn van Afrikaans. Ek sou rustiger en nader aan die natuur wou leef met ’n kleiner voetspoor (minder onnodige goed), selfonderhoudend met elektrisiteit, groente en eiers (ons het vyf hoenders en hulle lê nou drie eiers per dag).
10
Woord van God nou wêreldwyd sigbaar Braam van Zyl
Tegniese span sê dis ’n voorreg met verantwoordelikheid Tydlyn van die regstreekse uitsendingsprojek Die tegniese span het vroeg in 2014 met navorsing begin oor hoe om die preke regstreeks uit te saai. Niemand het regtig geweet wat dit alles behels nie. Daar is opgelees oor die onderwerp en met ander gemeentes gesels wat reeds hierdie pad gestap het, maar die vraag was steeds hoe die teorie en die praktyk bymekaar moet uitkom. Werner het met die voorstel gekom om net eers die klank uit te saai (in die tegniese wêreld beter bekend as “streaming”). Ons het van Google Hangouts gebruik gemaak. Die opgewondenheid was groot toe ons agterkom dat dit nogal maklik was. Ons het dit so stil-stil getoets en vir ’n paar mense begin vertel. Die uitdaging was hoe om dit so toeganklik moontlik te maak. Mense moes sonder baie moeite by die regstreekse uitsending kon uitkom. Ons het die URL http://live.gkbrooklyn.org.za geskep, wat Werner op een van sy servers herlei na https://www.youtube.com/user/gk brooklyn/live Paul Grobler se nuwe webwerf http://www.gkbrooklyn.org.za/ vir GK Brooklyn het ook in daardie tyd die lig gesien. Ons het met die plan vorendag gekom om die afdeling “Preke” te maak. Daar het ons die skakels ingesit. Mense kon nou van ons webwerf afgaan en by die regstreekse uitsending in Google Hangouts uitkom, wat op sy beurt weer die “video” in YouTube bêre. In daardie stadium het ons nog nie ’n kamera gehad nie en die video het uit klank en die preekskyfies bestaan. Dit was vir ons ’n groot oomblik in die middel van 2014 toe Braam met ’n breë glimlag voor in die kerk gaan staan het en vir die gemeente kon verduidelik hoe hulle by die uitsending kon inskakel. Dit was inderdaad ’n groot deurbraak en ons het baie goeie terugvoer van die gemeente gekry. Die volgende stap was om video ook in te bring. Met behulp van Hannes van Wyk het ons op 9 November 2014 in kontak gekom met Dirk Theron. Dit was ’n opwindende aand vir die tegniese span. Chris was die dominee wat daardie aand gepreek het. Dit moes werklik intimiderend vir hom Anneke Schoeman gewees het, want die hele tegniese span was daar met ’n eksterne span wat drie groot kameras begin opstel het. Daar mag dalk van die gemeentelede wees wat die aand sal onthou.
die saak te verduidelik. Al twee tegniese spanlede vir ’n ruk met ’n ’n kamera gehad nie en die video predikante was egter baie positief afstandbeheer te sien het uit klank en die preekskyfies en het voorbrand vir ons gemaak. rondhardloop. bestaan. Dit was vir ons ’n groot In September 2015 het ons met oomblik in die middel van 2014 toe Nolte-produksies gesels. My moed Verantwoordelikhede van die Braam met ’n breë glimlag voor in het in my skoene gesak toe hul tegniese span die kerk gaan staan het en vir die kwotasie van R130 000 deurkom. Met die kamera en videodatabord gemeente kon verduidelik hoe hulle Hoe nou gemaak? Terug na die gevestig, het die werk toenemend by die uitsending kon inskakel. Dit predikante toe. Chris se woorde meer geword. Dit was duidelik dat was inderdaad ’n groot deurbraak was: “Braam gaan aan. As hierdie ons twee mense aan diens sou moes en ons het baie goeie terugvoer van moet werk, sal God dit maak werk.” hê. Hoewel ons installasie van so ’n die gemeente gekry. Op 15 Desember 2015 het ons al die aard is dat een mens dit kan Die volgende stap was om video toerusting ontvang behalwe die bestuur, is dit nie regtig prakties ook in te bring. Met behulp van kamera wat nog nie in daardie nie. Te veel moet gelyktydig gebeur. Hannes van Wyk het ons op 9 stadium in die land was nie. Die tegniese span bestaan nou uit November 2014 in kontak gekom Reëlings is solank getref om drie 10 lede. Daar is vyf mense wat met Dirk Theron. Dit was ’n kragpunte onder die galery te laat vooraf moet sorg dat die opwindende aand vir die tegniese insit, wat die eerste week in diensskyfies reg is, en dat die span. Chris was die dominee wat Februarie 2016 ’n realiteit geword “storielyn” van die diens opgestel is daardie aand gepreek het. Dit moes het. en vyf mense wat inkom om te help werklik intimiderend vir hom Teen die einde van Maart het ons met die werk tydens die diens. gewees het, want die hele tegniese besluit om met die installasie af te Wat nie algemeen bekend is nie, is span was daar met ’n eksterne span skop - met of sonder die kamera. dat die diensvoorbereiding al teen wat drie groot kameras begin opstel God se Hand wys toe weer eens. Woensdag begin soos wat ons die het. Daar mag dalk van die Ons maak die datum vas vir 14, 15 liturgie van die predikante ontvang. gemeentelede wees wat die aand en 16 Maart 2016. Die kamera het Ons poog om teen Vrydagmiddag sal onthou. op 10 of 11 Maart by Nolte reeds die aankondigings te hê. As Dit was ’n sprokiesaand van drade, aangekom en ons was gereed. die aankondiging skyfies (of video) kameras, rekenaars en “techie talk”. Soos met enige tegniese projek het, probeer ons om dit vooraf in Ons het ná dié aand goed verstaan verloop niks seepglad nie. Die die hande te kry. Dit is belangrik om wat ons sou moes doen om die installasie het baie goed verloop, tot seker te maak dat die dokumente video-uitsending reg te kry. op die punt dat ons besef het die wat ons ontvang, skoon is (nie Met sulke projekte bly koste altyd ’n beheertoerusting wat Nolte in virusse in het nie). Die span moet bepalende faktor. Een van die gedagte gehad het om die kamera ook seker maak dat die skyfies in kameras sou meer as R100 000 kos; vanuit die klankkamer te beheer, die regte formaat is. As ’n video dus het ons begroting van R50 000 nie sou werk nie. Ná ’n paar gespeel moet word, moet hulle ver tekort geskiet. Daardie droom spanningsvolle weke het Nolte self seker maak dat die formaat van die van uitsending mét video het baie ’n draad gemaak wat hulle van die video versoenbaar is met die kerk ver (amper onbereikbaar) gelyk. klankkamer na die kamera se rekenaar. Video het ongelukkig Ons moes nog kwotasies kry. Ons geïnstalleer het. Nou kon ons verskillende formate wat nogal het met talle verskaffers gepraat. Al instruksies van die rekenaar na die probleme kan veroorsaak. wat ons hieruit kon aflei, was dat kamera toe stuur. Dit was seker Omdat die hele diens nou sigbaar is, R50 000 nie genoeg sou wees nie. nogal snaaks om een van die moet ons nogal streng volgens Ons is terug na die dominees toe om tegniese spanlede vir ’n ruk met ’n beplanning werk. Vroeër was dit nie die saak te verduidelik. Al twee afstandbeheer te sien regtig ’n probleem as die diens so ’n predikante was egter baie positief rondhardloop. bietjie van die eerste beplanning en het voorbrand vir ons gemaak. afgewyk het nie. Nou raak dit nogal In September 2015 het ons met Verantwoordelikhede van die ’n redelike krisis in die klankkamer. Nolte-produksies gesels. My moed tegniese span Mense moet onthouprys dat die tegniese het in my skoene student gesak toe Anneke Schoeman, aanhul Tukkies en lidmaat van ons gemeente, het vanjaar die eerste in Litnet Met die oor kamera en videodatabord spanlede in ’n mate introverte is kwotasie van R130 000 gewen. deurkom. se Einstein-kompetisie Sy vertel meer haarself: wat nie die kollig opsoek nie. gevestig, het die werk toenemend Hoe nou gemaak? Terug na die “Ek is ’n entoesiastiese entomoloog daarin belang die velde natuurwetenskap en die iets sigbaars fout gaan meer geword. Ditstel wasom duidelik dat vanWanneer predikante toe. Chris se woorde wat lettere met mekaar te versoen. ons twee mense aan diens sou moes tydens die erediens, draai was: “Braam gaan aan. As hierdie hê. Hoewel ons installasie van so ’n gemeentelede se koppe, feitlik moet werk, sal God dit maak werk.” Ek by die2015 Miskruiernavorsingsgroep vandat die Universiteit vankan Pretoria sonder besig met uitsondering my honneursprojek en baie aard is een mens dit Op is 15tans Desember het ons al die na die klankkamer. bestuur, nie regtig prakties toerusting ontvang dieop grond oor die spesiasie vanbehalwe miskruiers van is huldit chemiese ekologie terwylintimiderend, ek deeltyds ook tale aan nie. Te veel gelyktydig en gebeur. Dit saam is in daardie stadium kamera studeer. wat nog Dit nieis my in daardie Tukkies droom om eendag my moet wetenskaplike taalkennis te smelt en aandat te ’n klein tegniese spanvan bestaan nou uit in totale chaos ontaard. stadium die land was nie. wend om in ’n belangstelling in en liefdeDie vir die wondere die natuur by Janfoutjie Alleman te kweek.” 10 lede. Daar is vyf mense wat Reëlings is solank getref om drie Publieke teenwoordigheid vooraf moet sorg dat die kragpunte onder die galery te laat Saam met voorregte kom ook Ek is die luistervink tydens miskruiers se chemiese geflikflooi en ontrafel só diensskyfies reg is, en dat die insit, wat die eerste week in verantwoordelikhede ... hoe “storielyn” van die diens opgestel is Februarie 2016 ’n realiteit geword Ons tegnies nou wêreldwyd hulle sedert die oer jare flankeer - Anneke Schoeman , Universiteit vanisPretoria en vyf mense wat inkom om te help het. sigbaar en dit is inderdaad wat met die werk tydens die diens. Teen die einde van Maart het ons gebeur. Die skermskoot hieronder Wat nie algemeen bekend is nie, is besluit om met die installasie af te is ons kanaalstatistiek wat van dat die diensvoorbereiding al teen skop - met of sonder die kamera. YouTube getrek is. Die statistiek Woensdag begin soos wat ons die God se Hand wys toe weer eens. begin stadig, maar styg tans in liturgie van die predikante ontvang. Ons maak die datum vas vir 14, 15 verskillende wêrelddele. Ons poog om teen Vrydagmiddag en 16 Maart 2016. Die kamera het Ons video’s is publiek; dus kan
Liefde vir die natuur lei tot eerste prys in Einstein-kompetisie
11
Senior studente en jong werkendes herlaai batterye beplanning werk. Vroeër was dit nie regtig ’n probleem as die diens so ’n bietjie van die eerste beplanning afgewyk het nie. Nou raak dit nogal ’n redelike krisis in die klankkamer. Mense moet onthou dat die tegniese spanlede in ’n mate introverte is wat nie die kollig opsoek nie. Wanneer iets sigbaars fout gaan tydens die erediens, draai gemeentelede se koppe, feitlik sonder uitsondering en baie intimiderend, na die klankkamer. Dit is in daardie stadium dat ’n klein foutjie in totale chaos ontaard.
Publieke teenwoordigheid
Daar is tans geen amptelike projek wat ons gaan loods nie. Ons het wel die volgende sake bespreek en hieroor moet nou besin word: Die klank in die kerk is goed, maar dit is baie moeilik om die kwaliteit te verseker wat nodig is om die gemeentelede met gehoorstukke te kan help. Ons ondersoek nou verskillende oplossings om hulle te ondersteun. Daar kom toenemend meer navraag oor ’n vertalingsdiens. Dit beteken dat die diens regstreeks in Engels vertaal word soos wat daar gepreek word. Daar is gemeentes in Potchefstroom wat dit suksesvol doen. Tegnies verstaan ons wat ons sal moet doen. Die praktiese uitvoerbaarheid van so ’n diens is tans nog ’n uitdaging. Vanuit ’n tegniese oogpunt het ons klankbord nie meer kapasiteit om na nog plekke klank uit te stuur nie. Ons het net vier uitgaande kanale op die bord. Dit beteken ons sal die klankbord moet opgradeer, wat ’n hele paar rand sou beteken. Die klank in die kerksaal moet ook aandag kry. Die saal sal beter verhuur kan word met oudiovisuele toerusting geïnstalleer.
Ons kom weekliks bymekaar, drink koffie en dan begin die verrigtinge Wessel Herbst Ons lees in Matteus 18:20 dat die Here wil hê ons moet saamkom, daarom beloof Hy: “Waar twee of meer in my Naam vergader, daar is Ek by hulle.” Dis soms moeilik vir senior studente en jong werkendes om tyd te maak vir Bybelstudie, byvoorbeeld as ’n student se semestertoetse, take en verpligtinge begin ophoop. Maar as ons daardie tydjie in ’n besige week kan vind om saam met ’n groep gelowiges oor geloof te kan praat, herlaai dit ons batterye vir die res van die week. Ingenieurs, landbou-ekonome, aktuarisse en selfs iemand wat met miskruiers se doen en late werk, is sowaar ’n diverse groep mense, maar dit maak dit net soveel interessanter. Hier het ons verskillende uitkyke op die lewe en verskillende menings. Dit is die Hodosgroep.
Saam met voorregte kom ook verantwoordelikhede ... Ons is tegnies nou wêreldwyd Ons kom weekliks bymekaar, drink koffie en dan begin die sigbaar en dit is inderdaad wat verrigtinge. Verrigtinge is dalk ’n baie formele woord vir hoe ons te gebeur. Die skermskoot hieronder werk gaan. Ons noem mekaar nie “broeder” of “suster” nie. is ons kanaalstatistiek wat van Nee, ons is uiters informeel. Soos ek vroeër genoem het, is ons ’n YouTube getrek is. Die statistiek groep gelowiges, maar ek gaan myself korrigeer deur eerder te sê begin stadig, maar styg tans in dat ons ’n groep vriende is wat Bybelstudie doen. verskillende wêrelddele. Ons video’s is publiek; dus kan Ons het die Missio Dei-boekie deurgewerk en dit was iets wat ons enigiemand inskakel en daarna na aan die hart gelê het. Elkeen van ons lees die Bybel op ’n ander luister. Dit is fantasties om die manier en dis goed om te hoor wat ’n gedeelte vir die ander een Woord van God op hierdie manier beteken en hoe hy of sy dit interpreteer. Dit is tog jou siening van te kan versprei. Daar is natuurlik geloof. Ons het al hewige meningsverskille gehad, maar darem tot ook ’n ander kant van die saak. vandag toe nie ’n vuisgeveg nie. Dis juis wat die doel van ’n Sekere aspekte hoort eenvoudig nie kleingroep is: om ander se menings en sienings te hoor. op so ’n publieke forum nie. Vir my het die kleingroep my aan ander mense blootgestel en met Wanneer aankondings gemaak wie ek kan assosieer - of dit nou by die kerk, Bybelstudie of selfs word, word kontakbesonderhede die naaste watergat is. Hulle laat my gemaklik voel en aanvaar op die skyfies gesit wat vir Die gedagte aan ’n opnamekamer my vir wie ek is. Die Hodosgroep is die spreekwoordelike safe gemeentelede bedoel is. As die sal moet aandag kry. Soos wat ons zone. tegniese span nie daarvan bewus is in die digitale era inbeweeg en nie, word dit regstreeks vir die hele mense gewoond raak aan YouTube, Die kontak vir enige verdere belangstellendes is Wessel Herbst; wêreld uitgesaai. Om nie eens te Twitter, Facebook, ens., word dit 0824905971. praat van die bespreking van nodig om pitkos soos die Midweekfinansiële sake nie ... boodskap en ander inligting ook in Volgende projekte videoformaat beskikbaar te stel. Daar is tans geen amptelike projek wat ons gaan loods nie. Ons het wel die volgende Kobus sake van der Westhuizen bespreek en hieroor moet nou besin Die Halftyd-groep in ons gemeente is ’n belangegroep vir Ons eerste byeenkoms vanjaar was met die nagmaal in Februarie word: gemeentelede wat almal in die ouderdomsgroep 40 tot 60 jaar val of met sowat 40 mense wat saam nagmaalete geëet het. Almal was dit Die klank in die kerk is goed, maar wat voel dat hulle in hierdie ouderdomsgroep val. Die naam Halftyd eens dat ons as groep nog baie dinge saam sal kan doen tot opbou dit is baie moeilik om die kwaliteit kom van ’n Amerikaanse beweging met die naam Half Time. Die van die gemeente. Hier het ons besluit om meer byeenkomste te verseker wat nodig is om die stigter, Bob Burford, gedurende die jaar te hou, spesifiek met gemeentefunksies soos gemeentelede met gehoorstukke te ’n suksesvolle sakeman in die Amerikaanse televisiebedryf, gebruik dié term vir mense tussen die ouderdom van nagmaalete, gemeentepiekniek, die biltongfees en gemeentebraai. kan help. Ons ondersoek nou 40 tot 60 jaar wat skielik agterkom dat hulle dikwels vra: Wat nou? Ons doelwitte is om onsself te organiseer met ’n koördinerende verskillende oplossings om hulle te Waarheen nou? Is dit nou dit vir my lewe? bestuur om sake te reël wat ons belange dien, om sodoende ’n ondersteun. Bob Burford, wat ondernemingsgewys en finansieel baie suksesvol verskil in die gemeente te kan maak. Ons werk kan in ’n Daar kom toenemend meer navraag was, het ervaar dat hy in sy lewe konstant doelwitte nagejaag het ondersteunende rol goed inskakel by ander groepe in die gemeente oor ’n vertalingsdiens. Dit beteken waarheen die doelwitte hom ook al neem en dit het hom laat besluit soos die Diensgroep Projekte en die diakonie met Koinonia, asook dat die diens regstreeks in Engels om hieroor te besin. Die uiteinde was dat hy nog ’n “loopbaan” hulp met werkverskaffing aan werkloses in die gemeente. vertaal word soos wat daar gepreek parallel met sy onderneming ontwikkel het, onder meer in die Hierdie is ’n oop uitnodiging aan elkeen wat tuis voel in hierdie groep word. Daar is gemeentes in gemeente waar hy lidmaat was, deur projekte in die gemeente aan te om jou besonderhede op te gee of by die kerkkantoor na te gaan Potchefstroom pak watendit suksesvol dan “winsgewend” te maak. Die sukses hiervan is gemeet aan sodat jy die inligting oor byeenkomste en projekte, wat normaalweg doen. Tegnies verstaan ons wat die doelwitte wat ons bereik is, wat nie noodwendig finansieel was nie. per e-pos uitgestuur word, kan ontvang. sal moet doen. Die praktiese In ons gemeente is ons Halftyd-groep nog in sy kinderskoene, maar uitvoerbaarheidhoewel van soons ’n aldiens in dieisverlede bymekaar gekom het, het ons besluit om tans nog ’n uitdaging. Vanuit ’n aan die gang te kom. vanjaar opnuut weer tegniese oogpunt het ons klankbord nie meer kapasiteit om na nog plekke klank uit te stuur nie. Ons het net vier uitgaande kanale op die
Waarheen nou? Wat nou?
Half
tyd
Kom dien saam!
12
60 +
Die Sestigplussers “It just happened” Niek Wiechers Sowat 15 jaar gelede het die Sestigplussers tot stand gekom. Die samekomste is bedoel vir senior mense om bymekaar te kom en om gesellig te verkeer. So het die Sestigplussers dan ontstaan. Daar was geen stigtingsvergadering nie. Dit het net gebeur – soos die Engelse sê: “It just happened”. Ons het geen ledelyste, notules of verkiesing van ampsdraers nie - ons bestaan net. Ons enigste agenda is ’n gemoedelike samesyn. Hieronder volg ’n paar los gedagtes oor die bedrywighede van die afgelope 15 jaar: Ons vergader die vierde Donderdag van elke maand (uitgesonder Desember). Ons het dus al meer as 150 byeenkomste gehad vandat ons bestaan. Daar het nog geen maand verbygegaan sonder dat daar ’n byeenkoms was nie – al was dit net om met ’n koppie koffie te kuier en te gesels. Ons het aanvanklik heelwat gedenkwaardighede besoek, soos die Lugvaartmuseum, die Van Wouwhuis, die Smuts-huis en die Sammy Marks-museum. Ons het ook saam met lidmate van ander gemeentes ’n besoek afgelê aan die Vrystaat, waar ons onder meer die Kgatsedam besoek het. Verder is daar ook besoek afgelê by die Angorahaas-plaas en die Blikplek, waar ’n groot hoeveelheid geroeste blikke en ander interessante skrootvoorwerpe verkoop word. Ons het heelwat kunsuitstallings besoek. Frieda Sonnekus het dan alles vir ons leke verduidelik. Haar kennis en insig, gekombineer met ’n interessante verteltrant en sin vir humor, het dit ’n loutere genot gemaak om na haar te luister. Wie sal ooit vergeet hoe interessant sy oor die flaneur gepraat het. An van der Merwe se voorlesing van die Parmantige Samaritaan sal ook nog lank by ons bly. Verdere interessante onderwerpe wat aangebied is, 1 en vetplante. Het jy ’n bynaam? sluit in slange, goggas Heelwat bekendes het ookWat by isons onder jouopgetree, beste 3 meer: karaktereienskap? Marinus Wiechers (landsake en swakste internasionale Wat is jou 4 politiek); karaktereienskap? Kees van Dijkhorst (sy toere asook syen ervarings Waar hou jy jou gesinas 5 regter); graag vakansie? Bettie Wiechers (die terapeutiese Wat is jou gebruik van 6 hipnose); gunstelinggereg? Louw Alberts (wat is7lewe?); Wat eet jy nie? Carel Trichardt en8 Petru Wessels (’n treffende Met watter motor ry jy? Ivan Altin opvoering); 9 Wat is jou stokperdjies? Eddie Davey (’n uitvoering). Watter wil jy IETS Ek moes self, noodgedwonge, ’n lewensdoel paar keer optree, 10 nogNiks verwesenlik? onder meer met temas soos en Spreekwoorde.
MEER ’n Interessante voorbeeld van “Niks” was John Cage OOR 1 waar Het ’n jy ’n bynaam? se komposisie 4’ 33” pianis, in aanddrag
geklee, 4 minuute 2en 33 sekondes lank doodstil Waar is jy gebore? voor ’n klavier moet sit. Martin Gardner Wat is jou beste sê hieroor: 3 performed, but friends who “I’ve not heard 4’ 33” karaktereienskap? have, tell me that it is Cage’s finest composition.” In Wat is jou swakste Spreekwoorde is spreekwoorde soos “so waar as 4 karaktereienskap? padda manel dra”, “die koeël is deur die kerk” en Waar jy en jouwaar gesindit “gekkeparadys” bespreek om hou te bepaal 5 graag vakansie? vandaan kom – dus die etimologiese herkoms van Wat is jou gunstelinggereg? die uitdrukkings. 6 Saam met sprekers7 (watWat soms praatjies deur eet hul jy nie? video’s toegelig het) het ons interessante lande 8 wasMet motormanier ry jy? in besoek. Onder meer onswatter op hierdie Wat is jouAustralië, stokperdjies? die Rusland, Indië, 9 Ierland, Kaaimanseilande en Saoedi-Arabië. Kees Bingle Kruger Watter lewensdoel wil jyvan 10 Dijkhorst se reis deur nog Afrika was ’n absolute verwesenlik? juweel. In vakansiemaande het ons koffieplekke soos Grenadine en Paradiso (nou net ’n herinnering)
Verdere interessante onderwerpe wat aangebied is, sluit in slange, goggas en vetplante. Heelwat bekendes het ook by ons opgetree, onder meer: Marinus Wiechers (landsake en internasionale politiek); Kees van Dijkhorst (sy toere asook sy ervarings as regter); Bettie Wiechers (die terapeutiese gebruik van hipnose); Louw Alberts (wat is lewe?); Carel Trichardt en Petru Wessels (’n treffende opvoering); Eddie Davey (’n uitvoering). Ek moes self, noodgedwonge, ’n paar keer optree, onder meer met temas soos Niks en Spreekwoorde. ’n Interessante voorbeeld van “Niks” was John Cage se komposisie 4’ 33” waar ’n pianis, in aanddrag geklee, 4 minute en 33 sekondes lank doodstil voor ’n klavier moet sit. Martin Gardner sê hieroor: “I’ve not heard 4’ 33” performed, but friends who have, tell me that it is Cage’s finest composition.” In Spreekwoorde is spreekwoorde soos “so waar as padda manel dra”, “die koeël is deur die kerk” en “gekkeparadys” bespreek om te bepaal waar dit vandaan kom – dus die etimologiese herkoms van die uitdrukkings. Saam met sprekers (wat soms hul praatjies deur video’s toegelig het) het ons interessante lande besoek. Onder meer was ons op hierdie manier in Rusland, Indië, Ierland, Australië, die Kaaimanseilande en Saoedi-Arabië. Kees van Dijkhorst se reis deur Afrika was ’n absolute juweel. In vakansiemaande het ons koffieplekke soos Grenadine en Paradiso (nou net ’n herinnering) besoek. Juliemaand is gewoonlik pannekoekmaand by Harries Pancakes. Dan word daar kopstukke gepraat. Geen probleem is te groot of te klein om te bespreek nie – hoewel geen probleem ooit daar opgelos is nie. Ons vergader normaalweg in die moederskamer. Ons het egter deur die jare dikwels die gasvryheid van heelwat van ons lede ervaar. Hulle het ons altyd hartlik in hul huise ontvang. Daarvoor wil ek hulle almal graag opreg bedank. Die entoesiasme waarmee die lede die byeenkomste bywoon, is ’n riem onder die hart. Dit beloof ’n groeiende lewenskragtigheid van die Sestigplussers. Ek is altyd bly as nuwe lede by ons aansluit en hoop dat die Sestigplussers steeds van krag tot krag sal groei. Nee Deursettingsvermoë Ongeduld Geen spesifieke plek nie, maar verkieslik omring deur mooi natuurskoon Ek is baie lief vir lekker kos – geen uitstaande gunsteling nie, maar kerrie, lamsbredies, dik soppe ens., ens. … Afval! Een van die gesin se “poel” ou motors Lees, algemene “doen-dit-self” Om die beste ouer en eggenoot te wees wat ek kan wees Nee Venterstad in die Oos-Kaap Bestendigheid Nie goeie luisteraar nie Plettenbergbaai en Karooplaas Springbokboud Sushi Jeep en Honda Broodbome en wildplaas Geloofsgroei
Kerswens 2016 Ester Cloete
Op ’n tyd wanneer niemand meer genoeg kan kry nie – genoeg geld, besittings, tyd, liefde, saamwees, aandag – is dit so belangrik om stil te word ... Ons voel maklik afgeskeep, te na gekom, oorgesien, dat ons aan die kortste end trek ... en met reg ook, want met die alewige gejaag, selfone en sosiale media is kommunikasie skielik op sy kop gedraai. In hierdie tydsgees, moet ons onsself afvra ... Wat is genoeg? Wie gee genoeg? Ek wens vir jou genoeg droë aarde, sodat jy werklik die reën sal proe. Ek wens vir jou genoeg reën, sodat jy die son sal waardeer. Ek wens vir jou genoeg pyn, sodat jy elke klein vreugde sal raaksien. Ek wens vir jou genoeg verlang, dat jy saamwees sal koester. Ek wens vir jou genoeg trane, maar dat jou lag altyd sal seëvier. Wat is genoeg? Wie gee genoeg? Terwyl sy gebid het, het ’n vrou eendag gevra: “Wie is U, God?” Hy antwoord: “Ek is,” “Maar wie is ‘Ek is’?”, vra sy weer. Hy antwoord: “Ek is liefde, Ek is vrede, Ek is genade, Ek is vreugde, Ek is krag, Ek is sterkte, Ek is veiligheid, Ek is die Skepper, Ek is die trooster, Ek is die lig, Ek is die begin en die einde, Ek is die weg, die waarheid en die lewe.” Met trane in haar oë het die vrou hemelwaarts gekyk en gesê: “Nou verstaan ek, maar wie is ek?” God het die trane van haar oë gevee ... “Jy is MYNE.” Wat is genoeg? Wie gee genoeg? Die Here jou God is by julle. Hy is ’n Magtige Verlosser. Hy is buitengewoon bly oor julle. Sy liefde sal julle rustig maak. Met uitroepe van vreugde sal Hy oor julle jubel (Sefanja 3:17). Ek bid dat dié God wat aan ons ’n toekomsverwagting gee, deur die geloof julle lewens met blydskap en vrede sal vul. Ja mag julle lewens tot oorlopens toe vol verwagting word deur die kragtige werking van die Heilige Gees (Romeine 15:13). Mag julle in staat wees om saam met al God se mense te begryp hoe breed en lank en hoe hoog en diep sy liefde is. Dan sal julle Christus se liefde, wat alle verstand te bowe gaan, beleef (Efesiërs 3:18 en 19). So ... wat is genoeg? Wie gee genoeg? Jesus is ons GENOEG ... Sy genadegeskenk aan ons is GENOEG ... daar hoef niks bygevoeg te word nie! Genoeg ... vir elkeen ... vir altyd!
13
Huisbesoek "Ek sit die klank sommer hier met die remote af, Dominee. Die beeld sit ek nie af nie want dan kry ek dit nie weer aan nie." Kees van Dijkhorst Hy klop skugter aan die deur van kamer 104 in die oostegang van die Tolbos-aftreeoord en stap dan Bybel-in-die-hand die halfdonkerte binne. Die televisie is op kanaal 1 en ’n entoesiastiese aanbieder adverteer luid die oortreffende kenmerke van ’n nuwe waspoeier.
Lof aan God vir seevakansie Baie groete van die hele span, Andre en Cecelia Vos, Corli Ackerman, Dirk en Jacquie du Plessis, Francis Momberg, Johan Reesink, Johanna Hellberg, Mariana van Niekerk en Ria Molenhuis. Die kinders van die President Krugerkinderhuise van Pretoria en Reddersburg is weer vanjaar in die Julie-skoolvakansie bederf met ’n seevakansie. Dié jaarlikse vakansie is die inisiatief van Ria Molenhuis. Agtien kinders van die kinderhuis op Reddersburg en 10 kinders van die kinderhuis in Pretoria, 10 volwassenes en hul drie kinders was ’n week lank tuis in die Mooi Hawens-jeugoord in Winkelspruit. Ons het elke dag by die see baie mooi weer gehad. Soggens om sewe-uur het die vroegopstaners ver op die strand gaan stap. Ná ontbyt het ons almal saam strand toe gegaan en middagete het ons sommer op die strand geniet. Sommige dae het ons tot halfvyf op die strand gebly. Dinsdag was ons op Scottburgh se strand en Donderdag was die groot hoogtepunt van die vakansie die besoek aan uShaka Marine World in Durban. Al die ander dae het ons op Winkelspruit se strand deurgebring. Saans ná aandete het ons kaart- en bordspeletjies soos skaak, Uno, Monopoly en Abalone gespeel. Ons het ook veerpyltjies gegooi en tafeltennis gespeel. Ons het skulpies op plastiese houertjies geplak, prentjies ingekleur en twee groot woordsoekraaisels gedoen. Saans teen tienuur was ons in droomland. Die vakansie het sowat R52 000 gekos. Dit sluit in kos en verblyfkoste vir almal en petrol- en tolgeld vir die drie bussies. Hierdie uitgawes kon betaal word met die verkoop van handgemaakte kaartjies by die Irene Villagemark. Baie dankie aan al die kaartjiemakers sonder julle sou daar nie so ʼn vakansie kon wees nie. Baie dankie ook vir mense wat geld geskenk het om die koste van die vakansie te verminder. Baie dankie vir al die lekkergoed, inkleurpotlode, pette (Sage), seep (Angel Factory) en skootrekenaar-beskermingsakke (Momentum) wat sommige kinders gebruik het as strandsakke, dit het goed gewerk so. Baie dankie vir al die ander geskenke wat ons as pryse kon gebruik. Alle lof en eer kom toe aan God ons hemelse Vader vir hierdie suksesvolle vakansie!
"Goeie môre, tannie Sus." Die maer oujongnooi van in die 70 sit in ’n leunstoel in die hoek van die beknopte kamertjie onder ’n afdruk van ’n Chinese skildery van waterlelies in ’n dammetjie. "Môre, Dominee. Ag sit sommer daar op die bank. Gooi net die kussings af." Die jong predikant sak diep weg in die swart gomma-gomma-bank reg teenoor die televisie en draai skuins na regs om sy lidmaat in die oog te kry. "Ek kom op huisbesoek, Tannie." "Ek lei so af, Dominee. Dominee was lanklaas hier." "Darem nie so lank nie, Tannie. Ek was laas maand hier. Kan ons die televisie afsit?" "Ek sit die klank sommer hier met die remote af, Dominee. Die beeld sit ek nie af nie want dan kry ek dit nie weer aan nie." Met ’n flikkerende advertensie in die hoek van sy linkeroog en gedraai na regs begin ds Van der Rijst sy huisbesoek. Hy hou sy Bybel omhoog met sy linkerhand om die beeld van waspoeier in ’n tuimelende balie uit te sluit. Hy ys by voorbaat vir die herhaling van haar bekende verhaal. "Soos Dominee sien, sit ek hier met my voete op ’n kussing op die bankie. Drie jaar terug was ek mos in die hospitaal. Toe wou die swart nurse nie ’n kussing onder my hakke sit nie. Sy het gesê hulle het nie nog nie. Dis onsin. Watter hospitaal het nie meer kussings nie? Die voetesuster het gesê watter wonderlike hakke ek het en toe sê ek dit is so, mens kan mos nie jou eie hakke sien nie ..." "Tannie Sus ..." "Dominee praat so van die TV. Laas week het ek die knoppies op die remote gedruk en toe is hy af. Blank. Swart. En ek kry hom nie aan nie. Ek wonder toe wat maak ek nou. Ek bel toe die jong TV-outjie van Waverley en was so verbaas om te hoor dat hy al kinders het, maar hy het sommer oor die foon gesê ek moet die wit knoppie druk en toe is die TV reg." "Tante ..." "Ek het laas vir dominee vertel van die Koosvriend van my. Hy is so goed vir my. ’n Regte Christen. Hy het vir my juwele laat maak. In Johannesburg. Drie stelle oorbelle en ’n halssnoer, maar die halssnoer het hy gesê kan ek eers Kersfees kry. Hy wou nie betaling hê nie. Toe dring ek aan ek wil betaal. Hy staan toe daar in die deur regop en val my in die rede: ‘Susara,’ ek is gedoop Susara. Hy sê dit net as hy kwaad is. ‘Susara, nou hou jy jou bek. Wil jy die goed hê of nie?’ ‘Natuurlik, Koos,’ sê ek. ‘Nou-ja, as jy die goed wil hê, praat jy nie weer van geld nie.’ Die Koos kan kwaad word as hy wil. Ewenwel, ek het toe die drie stelle, maar Koos
het gesê vir die halssnoer moet ek wag tot Kersfees ..." "Suster ..." "Dominee weet ek moet rokke met hoë halse dra want my juwele vertoon beter daarby. Ek het sulke pragtige bloese gekoop op die verkoping wat ek hier in die aftreeoord gereël het. Dit was so twee maande terug en die klere het van die ooste gekom. Ek het nie self dit gaan bestel in die ooste nie, ek reël maar net in Tolbos dat die vrou dit hier kan kom verkoop op die eerste Donderdag van die maand ..." "Suster Du Plooy ..." "Dis juis deur die vrou dat ek geval het - die vrou wat reëlings moes tref vir die verkope van die klere – jy weet ek reël dit elke jaar en die verkope is fantasties - die vrou het nie gebel nie en toe sy bel, was ek in die slaapkamer en toe ek om die hoek kom na die foon, toe druk ek op die glasblad en dit gly weg en ek val. As die vrou tog net gebel het toe sy moes, maar jy kan ook deesdae op niemand reken nie - toe breek ek my heup hier tussen die deurkosyne – dit was so vyf jaar terug ..." Die jong predikant het sy Bybel laat sak en kyk maar TV al is die klank af. Hy het genoeg klank in sy regteroor. Die advertensie is verby en dis ’n sepie. ’n Vrou wat met haar huishulp raas, klankloos. "Dis van toe af dat ek so sukkel met my rug. Soos Dominee sien, sit ek hier in die hoek tussen kussings met my voete op die bankie. Koos het gesê ek moet meer oefening kry dus loop ek smiddags met my stootraam in die gang af, maar laas week het die linkerwieletjie afgeval. Dit was ’n gedoente. Daar vang die ou predikant van die NG kerk my net voor ek omval – hy is in kamer 113, maar hy loop ook nie meer so lekker nie. Ek bel toe vir Koos en sê: ‘Koos, die wieletjie het afgeval.’ Toe kom Koos ..." "Suster Du Plooy, kan ons die lig aansit? Waar is dit? Ek wil ’n stukkie uit die Bybel lees." "Trek net aan die kettinkie onder die waaier, Dominee." Hy trek en die waaier begin draai. "Dis die waaier. Ek wil lig hê om te kan lees." "O, ek dag Dominee bedoel lug, die lugreëling. Toe dag ek maar dis tog nie bedompig nie. Die skakelaar is by die deur, maar as Dominee klaar is, sit die lig af. Hulle kom my nou-nou haal vir ete. Jy weet ons gaan al elfuur eet. En in die middag al om halfvier. Ek het betaal vir kamerversorging, maar gaan dikwels met ’n rolstoel eetsaal toe ..." Arme tafelgenote, dink hy terwyl hy die Bybel oopslaan by Psalm 121. Daar is ’n klop aan die deur. "Daar is die nursie met die rolstoel al. Ek het nie gedink dis al so laat nie. Ons het so lekker gesels. Baie dankie vir die huisbesoek, Dominee. Ek waardeer dit so baie en sien altyd so daarna uit." "Nou-ja, dan gaan ek maar, Suster." "Totsiens, Dominee, en sit tog die lig af by die deur."
14
God die musikus God die Musikus skep dus die klankkleur, die timbre, wat deur alles wat in die skepping bestaan, saamgestel word. JP Bingle Om oor God te praat, te sing, te dink en te peins gebeur in wese bykans altyd metafories – dus, in beeld en vergelyking. Want Hy is onbegryplik (Nederlandse Geloofsbelydenis, Artikel 1); sy oordele ondeurgrondelik, sy weë onnaspeurlik (Romeine 11:33-36). Ons kan God in sy onbegryplike wese nie formuleer of definieer nie. Tog ken ons Hom en hoor ons Hom! Want Hy praat in die magtige skepping en deur sy Woordopenbaring (Nederlandse Geloofsbelydenis, Artikel 2). Hy bedien Homself van mensetaal, die leefwêreld van die skepping, met gebruikmaking van metafore, om Homself te openbaar en die vir ons onsêbare (onbegryplike) tog te sê. Dink aan al die Bybelmetafore: Die Here is herder (kyk Jesaja 40:11; Psalm 23 en 80), Vader (in die Ou en Nuwe Testament), ewige Lig, rots, rotsburg, toevlug (Psalm 42), Beskermer, skaduwee aan jou regterhand (Psalm 121) en kyk watter nuwe wêrelde van verstaan die metaforiese taal oopskiet. Metafories kan ons dan van God as digter praat (kyk die gedig God die digter van TT Cloete, in Driepas, 1989, Tafelberg). En van God die Musikus. En van Godsmusiek. Dit is waaroor hierdie kort gedagtevlug handel - God die Musikus: Hy is die komponis (uit Hom). Hy lei die stempartye (deur Hom). Sy eer is die doel daarvan - Hy sing in alles en deur alles tot Homself (tot Hom). God het alles in sy skepping geïntoneer om ʼn simfonie te wees tot sy verheerliking. Johannes Calvyn (die kerkhervormer, wat ek die Geneefse musiekleier noem) druk dit so uit: Die hele skepping is daar om die Skepper se heerlikheid te beaam (be-amen) en om die teater te wees waarin die lofklinkende glorie van God voorgestel en besing word. Alles in die hemel sing saam met alles op aarde, ja, al die dinge en die diere, die mossies en die miere en die mense sing saam met die maan en die melkweë om God die Musikus te verheerlik. Dit is die korale van die kreature.
harmonies (elke voëltjie sing soos hy gebek is), maar is nooit uit pas met die simfonie nie. Van die ysblokke rondom Saturnus se klanke wat in die buitenste ruimtes soos ’n klokkespel beier (in 1981 het ʼn satelliet dit opgevang en na die aarde teruggesein – vir eeue der eeue is dit nooit gehoor nie): “… daarbuite juig, gehoor en ongehoor, //sy kreatuur– ʼn ganse skeppingskoor!” (Psalm 145a:6); van God se stem wat volgens Psalm 29a:2 “rol en ratel” deur die lug as die onweerstorme woed, en van die gerammel van die veraf basklanke van “… die donderstemme, swaargedug” wat in die “hoë lug Gods mag oor al die volke verkondig” (waarin die musikale digter Dawid sy volk in Psalm 68a:15b voorsing) tot die tjirpfyn vibrato’s (trillende klankgolfies) van piepklein voëltjies dis alles simfoniese klanke van die Godsmusiek! Maar wat het die mens van die Godsmusiek gemaak? Ons weet wat het losgebreek toe die mens met God gebreek het in die sondeval. In plaas van simfonie, saamklank, het wanklanke en dissonante na alle kante uitgekring. Die magtige orrel wat God so toonhelder geïntoneer het met die skepping, het vals geword - wanklanke en wrangklanke. Die hallelujah van die Godsmusiek wat kragtig deur alles in die skepping pols, is deur die mens se val in ʼn treurlied verander, ʼn dodemars wat die totale chaos en vernietiging se naderende voetstappe uitmars, dit uittel: vernietiging kom. Die koorleier wat op die wysie van “moenie verwoes nie” moes voorsing, het 'n verwoester geword wat sing op die wysie van “die aarde en die volheid daarvan behoort aan my en ek sal dit vir myself uitbuit tot in die verste hoek”. So wêreldomvattend is die uitwerking van die val dat die skepping sug (kyk Romeine 8:18-23; Skrifberyming 9-6:2, 3). Maar dan die wonder van die herskepping! God se oormaak en nuutmaak! Jesus Christus, Middelaar, is ook Herskeppingsmiddelaar. En Hy het gesing in sy herskeppingswerk! ’n Teoloog-digter (Totius) sug ’n keer: Die Nagtegaal van God sing lofliedere in die nag op die droë doringtak van hierdie wêreld. – Hoe wens ek ek kon Hom net eenkeer hoor sing! Sy dissipels (12 minus een) het Hom wel hoor sing by die instelling van die heilige nagmaal. Die laaste woorde van die laaste hallel-lied weerklink in die bovertrek: U is my God en ek loof U! My God, ek wil U verheerlik. Loof die HERE, want Hy is goed, ja, vir ewig duur sy troue liefde (Psalm 118:2829 – Direkte Vertaling 2014). En – aangrypend ironies! – vir Hom die nag van Godverlatenheid: Nadat hulle die lofsang gesing het, het hulle uitgegaan Olyfberg toe (Matteus 26:30).
Dit is die Godsmusiek wat die almagtige Skepper van hemel en aarde gekomponeer het; in alles het Hy wetmatigheid geplaas. En in terme van die Godmusikus-metafoor gestel: dit is die goddelike ritme en metrum (die wesenlike van alle woordkuns en toonkuns) van die groot heelal.
Sy dissipels kon weer die herstelde lied saam met Hom aanhef.
Elke stemparty sing in eie styl en klank - in harmonie - met die res: Loof God, prys die Here! Ons kan dit so voorstel: God het sy skepping soos ʼn magtige pyporrel saamgestel en elke pyp laat sy eie unieke geluid hoor. God die Musikus skep dus die klankkleur, die timbre, wat deur alles wat in die skepping bestaan, saamgestel word. Ongelyke (uiteenlopende) dinge verenig - elk met sy eie klankkleur – in die Godsmusiek, mengel harmonies (elke voëltjie sing soos hy gebek is), maar is nooit uit pas met die simfonie nie.
Die evangeliewoord van herskepping en herstel van die loflied tot eer van God gaan van dié nag af verder weer suiwer opklink. Dié genade kom as die bladmusiek vir sy volk om die heelalkoor weer terug te lei na God Almagtig! Die orrel speel weer omdat die evangelie van Jesus Christus die stempartye opnuut toonhelder intoneer en instem! Ons het die Woord, sodat ons lewe weer erediens, hallelujadiens, word! En in dié erediens met die bladmusiek van die genadewoord, die evangelie van Jesus Christus, is die Dirigent niemand minder nie as die Heilige Gees!
Van die ysblokke rondom Saturnus se klanke wat in die buitenste ruimtes soos ’n klokkespel beier
Ons oefen nou die lied wat ons onophoudelik voor die troon van God sal sing. Dit klink op in
Die heelalkoor, bestaande uit die hemelkoor en die aardekoor, word weer gelei deur ʼn kerkkoor! (Die dissipels is die Nuwe-Testamentiese kerk-inkiem.) God se komposisie van heelalmusiek kan weer suiwer gehoor en verstaan word.
erediens, hallelujadiens, word! En in dié erediens met die bladmusiek van die genadewoord, die evangelie van Jesus Christus, is die Dirigent niemand minder nie as die Heilige Gees! Ons oefen nou die lied wat ons onophoudelik voor die troon van God sal sing. Dit klink op in ons gemeentesang, maar ook in ʼn opregte lewenstyl en arbeidsetiek, ja, uit die smid se aambeeld wat akkuraat geklop word, uit die timmerman se timmerslae, jou vingers op die sleutelbord van jou rekenaar wat klawers word wat klink en klank – dit word as ’t ware klinkende korale, musiek wat instem op die ewige lied. Die lied sal nooit weer verstil nie. Ons is nie op pad na die ewige preek in die hemel nie – ons is op pad na die ewige lied! (woorde van ’n Nederlandse teoloog.) So word dit dan vir altyd erediens, die ononderbroke korale van die kreature! Hoor God se komposisie van heilige musiek; lees die bladmusiek van die blye evangelie wat Jesus met sy bloed kom vorm het; leef onder die instruksie van die Dirigent, die Heilige Gees, en sing voor in die koor! Sing God die Musikus se musiek in die timbre eie aan jou, sing weer voor, nootvas en nootvars! Summa cum laude Deo!
Musiekbediening Die Here het musiek vir ons gegee sodat ons Hom met oorgawe kan aanbid Lizaní van Schaik Ons lees in die Bybel op baie plekke hoedat gelowiges in musiek en sang hul hart voor die Here uitstort. Adam breek in ’n loflied uit wanneer die Here sy vrou, Eva, na hom toe bring! Sy hart juig oor haar. Wanneer die Here sy volk uit Egipte red, ná 400 jaar se onderdrukking, hoor ons die lied van Mirjam en al die vroue van Israel wat met tamboerynespel en dans tot eer van God gesing het. Ons lees van Dawid, die harpspeler-koning wat van jongs af sy musiektalent vir die Here gebruik – dis tog juis hy wat soveel Psalms geskryf het. Om die waarheid te sê, het hy musiek as so ’n belangrike deel van diens aan die Here beskou dat hy 288 sangers aangestel het om permanent voor die ark van die Here musiek te maak. In die Nuwe Testament lees ons net so dikwels van lofprysing en sang – Paulus sê tog in Efesiërs 5:19: “Sing met julle hele hart tot eer van die Here.” In Openbaring sien ons weer baie duidelik hoedat ons op die nuwe aarde wanneer die Here teruggekeer het veral daarmee besig sal wees om Hom te loof en prys. Musiek is belangrik, veral vir ons aanbidding van die Here, daarom wil ons die mense agter Brooklyn se musiekbediening voorstel met ’n kinkel-in-die-kabel en ook hul daglig-doen-enlate.
Pas die drie kolomme bymekaar, om sodoende die Naam, Instrument en Daglig doen-en-late van elke musikant met mekaar te verbind ANTWOORDE OP BLADSY 16
15 Musiekbediening Span
Instrument
Alida van Wyk
Orrel & klavier
1
1 Andries van der Walt
2
1
Klavier & saksofoon 2
Babkie Dry 3
2
Sang 3
Bianca Delen 4
3 Sang
4 Charl Cowley
5
5 Charles de Villiers
6
Daglig doen-en-late
4
Sang & klarinet
Senior navorsingstegnikus in medisinale plante & voltydsetweedejaarstudent ( PhD) PhD-student in rekenaarwetenskap by die WNNR Musiekonderwyser by Pretoria Boys High & MMus aan NWU
MUSIKANTE TYDENS SABAT MATER OPTREDE Kevin Koekemoer
5
21
7
21
22
7
7 Sang
8 Esther Dry
9
9
Sang
Louw Steyn
10
10 Geertjie de Beer
11
Megatroniese ingenieurswese
23
Marié Heystek
8 Alt saksofoon
Sopraansaksofoon
11
12
9
13
13 Hanno van Schaik
14
12
Baskitaar & kitaar
Henk Delen 15
13
Sang 14
MEng (Lugvaartingenieurswese)
15
Kandidaat-patentprokureur & finalejaar LLB-student
Junior meganiese ontwerper
Junior bedryfsielkundekonsultant & deeltydse MCom-student (Bedryfsielkunde) Gr. 12-leerling
14
Saksofoon & sang
24
25
16
Baskitaar
26
17
Tromboon
27
18
28
19
Laurette Marais
29 Siegfried Nicholaas Marais
28 Sang & Klavier
29
Tromme 30
Tiaan de Jager
Geoktrooieerde rekenmeester (amper)
30
Dwarsfluit 31
Tiaan Heystek
31 Baskitaar
32 Willem Marais
Finansiële kontroleerder
Trompet 19
Viool
Dwarsfluit
Philip Loots
30
18
19
27
28
29
Vyfdejaarstudent (teologie) (NWU)
Derdejaarstudent (tandheelkunde)
Derdejaarstudent (onderwys) en deeltydse onderwyser (inligtingstegnologie, IT) Derdejaarstudent (mynbouingenieurswese)
32
Tweedejaarstudent (BCom) (Verbruikerswetenskap Kleding & Handel) Tweedejaarstudent (onderwys)
Fisioterapeut
Baskitaar
Isebrand Naudé
Sang
Otto Pasch
17
18
Aktuariële analis 26
27
33 Ilse de Villiers
Kitaar
Matilda-Francesca (Tillie) Herbst
15
16
17
25
26
32 Herman van Heerden
Aktuariële analis
Gr. 12-leerling
Sang 16
Arbeidsterapeut 24
25
31 Herman Pretorius
23
10
Tromme
Gideon Naudé
Derdejaarstudent (BCom LLB)
Tromme
Marlien van der Hout
LLM (Publiekreg)
11
12
Bedryfs- en stelselsingenieur
MSc (Mikrobiologie)
Klarinet
Gerrie Kruger
22 Viool
Martin Meiring Francois Kruger
21
22
24 8
BSc (Rekenaarwetenskap)
6 Viool
Du Toit Ferreira
Viool
Lizaní van Schaik
Modelrisiko-ouditeur
Finalejaarstudent (medies) 20
Laurette Marais
23 Coenie Middel
Kitaar 2 0
20
Musiekonderwyseres
Sang 6
Telekommunikasie (Rekenaar) ingenieur
33 Willie Viljoen
34 Finalejaarstudent in megatroniese ingenieurswese
BSc Rekenaarswetenskap
Sang
Kitaar 34
Zania Daling 35
33
34 Klarinet
35
35
Tweedejaarstudent (medies)
Eerstejaarstudent filmkuns, Open Window Studio (OWI) Eerstejaarstudent (somatologie)
16
Musiek
Kersfees in die sneeu
’n boodskap van hoop Erna Kruger Die Bybel noem reeds verskeie musiekinstrumente soos die ramshoring, die trompet, die fluit, die lier, die harp, die tamboeryn en die simbaal. Die Israeliete het ook gesing. ’n Voorbeeld van die positiewe invloed wat musiek op die mens se fisieke en geestelike welsyn kon uitoefen, vind ons in die Bybel in 1 Samuel 16, waar Saul se amptenare hom aanraai: Die koning moet net praat, dan soek ons iemand wat die lier kan speel. As die boosaardige gees u pla, kan die man speel, en u sal beter voel. Dawid was in hierdie stadium Saul se wapendraer. Telkens wanneer die boosaardige gees in Saul was, het Dawid op die lier gespeel. (’n Lier is soos ’n klein harp en kan dus maklik gedra word.) Dan het Saul bedaar en die boosaardige gees het van hom padgegee. Die terapeutiese gebruik van musiek is ’n wetenskap waarvan die doel is om mense met fisieke en geestelike gestremdhede te help. Hoewel musiek as terapie dus reeds baie eeue lank gebruik is, is dit as wetenskap eers in die tweede helfte van die 20ste eeu gevestig. Mense van enige ouderdom of kultuur kan daarby baat: niemand is te siek of te gestrem om op musiek te reageer nie. Ons moet egter onderskei tussen die terapeutiese waarde van musiek en musiekterapie.
Die terapeutiese waarde van musiek Die terapeutiese waarde van musiek ervaar ons byvoorbeeld in die strelende musiek in die supermark wat ons gemoedelik stem en meer laat koop of die stadige barokmusiek wat ons beter laat konsentreer. Mozart se musiek het navorsers se belangstelling sedert 1993 geprikkel toe wetenskaplikes aan die Universiteit van Kalifornië bevind het dat studente wat 10 minute na sy Sonate vir twee klaviere in D majeur (K. 448) geluister het se vermoë om te konsentreer aansienlik verbeter het. Ander navorsers het ook bevind dat hierdie sonate alzheimerpasiënte se redenasievermoë verbeter het en ook die aantal aanvalle by epilepsielyers verminder het. Stadige barokmusiek het ook ’n besondere uitwerking op die brein en die liggaam. Die baroktydperk het min of meer geduur van 1580 tot 1730. Die stadige bewegings van hierdie musiek het ongeveer een slagmaat per sekonde en die tempo word dikwels aangedui as largo. Breingolwe het ook ritme. Gewone bewussyn bestaan uit betagolwe, wat vibreer van 14 tot 20 hertz. Betagolwe kom ook voor as ons sterk negatiewe emosies of spanning ervaar. Deur die speel van stadige barokmusiek verander breingolwe na alfaritme, wat vibreer van 8 tot 13 hertz. Alfaritme reflekteer ’n ontspanne gemoedstoestand, maar terselfdertyd ’n verhoogde bewussyn en opskerping van breinfunksies. Wanneer die brein hoofsaaklik in alfaritme funksioneer, verstaan en leer ’n mens makliker, en onthou jy beter. Mense wat maklik en natuurlik leer, het die vermoë om weens hul selfvertroue en gebrek aan angs self alfagolwe te genereer.
Musikante - Antwoorde:
Wina Cameron Diegene wat spanning, vrees en gebrek aan selfvertroue ervaar, kan nie so maklik alfagolwe genereer nie. Die stadige barokmusiek doen dit dan vir ons deurdat ons brein by die stadige, rustige, patroonmatige gang van die musiek inskakel. Wanneer daar na stadige barokmusiek geluister word, toon ’n skandering van die brein dat selfs dele van die brein wat nie andersins benut word nie, ook gestimuleer word.
Musiekterapie Wat is musiekterapie en hoe verskil dit van die terapeutiese waarde van musiek? Musiekterapie bestaan nie slegs uit die speel van ’n geskikte CD nie. Die musiek wat gebruik word tydens ’n terapiesessie word in die meeste gevalle geskep deur die musiekterapeut spesiaal vir die besondere kliënt en sy of haar behoeftes. Musiekterapie is ’n nie-verbale soort terapie waar iemand homself of haarself emosioneel, fisiek en psigologies kan uitdruk deur die speel van ’n melodiese en nie-melodiese slaginstrument saam met die terapeut. Die speel van hierdie instrumente vereis geen vorige onderrig nie en bestaan byvoorbeeld uit die simbaal, zilofoon, glockenspiel, bongo, djembe, tamboeryn, klokkies en ritmestokkies. Musiekterapie veronderstel ’n vertrouensverhouding wat opgebou word tussen die terapeut en die persoon op wie die terapie gerig is. Die terapie fokus nie op die persoon se onvermoë nie, maar op sy vermoë. Die Nordoff-Robbins-benadering waarop musiekterapie in Suid-Afrika gegrond is, berus op die aanname dat enigeen kan reageer op musiek, ongeag hoe siek of gestrem hy of sy is. Nordoff en Robbins meen dat elke mens beskik oor ’n ingebore musikaliteit. Musiekterapie is interaktief: die terapeut en die kliënt maak albei musiek. Om self musiek te maak is kragtiger as om passief na selfs die beste opnames te luister. Om byvoorbeeld saam te sing het nie net ’n invloed op hormoonvlakke, polsslag en bloeddruk nie, maar help ook om aktief ontslae te raak van angs en ongelukkigheid.
Hoe verloop ’n musiekterapiesessie? Elke sessie begin met ’n groetliedjie, geskep deur die terapeut, met die naam van die kliënt daarin vervat. Sessies kan 30 tot 45 minute duur. Die terapeut werk met voorafbepaalde doelwitte volgens die behoefte van die kliënt en die kliënt werk aktief saam volgens sy of haar vermoë. Die sessies kan bestaan uit samesang, samespel, beurtspel, liggaamsbewegings op maat van musiek en sluit af met ’n totsiensliedjie waarin die naam van die kliënt weer vervat is.
Wie vind baat hierby? Musiek reik uit oor alle grense en sluit niemand uit nie. Kinders met ontwikkelingsagterstand, emosionele en gedragsprobleme, outisme, leerprobleme, kinders wat lank gehospitaliseer is en nog vele meer, kan verwys word vir musiekterapie. Volwassenes vind byvoorbeeld baat hierby as hulle aan alzheimersiekte of demensie ly of besig is met rehabilitasie ná beroerte. Dit is voorwaar ’n boodskap van hoop!
1-29-34; 2-32-8; 3-12-35; 4-4-24; 5-3-6; 6-18-21; 7-12-14; 8-11-33; 9-24-28; 10-13-2; 11-2-17; 12-9-23; 13-177; 14-14-27; 15-19-13; 16-16-10; 17-5-25; 18-31-26; 19-15-19; 20-28-15; 21-7-3; 22-22-20; 23-34-11; 24-20-5; 25-23-31; 26-27-1; 27-8-32; 28-25-30; 29-1-4; 30-33-12; 31-30-29; 32-26-22; 33-35-18; 34-21-9; 35-3-16
Vir ons in Suid-Afrika is Kerstyd ’n tyd van vakansie by die see of in die bosveld, of kuier by familie of net rustig tuis met die immer teenwoordige son met tuine vol vrugte en kleurvolle blomme. Met ons een stel kinders wat in Switserland woon, was daar verlede jaar ’n dringende versoek: “Kom tog asseblief Desember vir ons kuier sodat ons saam met familie die feestyd tegemoet kan gaan.” Ons het toe die voorreg gehad om ’n egte Europese Kersfees te ervaar terwyl die ander kinders in SuidAfrika die sonskynweer by die see geniet het. Hoewel die kinders in Zürich woon, is ons vir vyf dae oor die Kerstyd na Klosters, ’n dorpie hoog in die Alpe, nie ver van Davos af nie Ons gaan tuis in ’n pragtige chalet, reg in die middel van die dorpie, toegerus met alles wat nodig is vir ’n onvergeetlike vakansie, soos diep leunstoele, ’n kaggelvuur en omring deur die majestueuse Alpe, alles geklee in ’n digte sneeukleed ... Dit is ski-wêreld en die kinders gaan voluit, maar ek en Colin waag dit op enkelsleë —’n besondere effentjiese affêre. Tog slaag ek daarin om teen ’n verbysterende spoed (so voel dit) vier kilometer bergaf tot op veiliger terrein te land want dit is ’n ‘yspad’ vol slaggate. Gelukkig is daar nie verkeer van voor nie! Oukersaand kuier ons as familie saam om ’n feestafel en toe, so teen halfelf die nag, stap ons tot in die woud wat die dorp omring. Ons word deel van sowat honderd mense wat die wonder van hierdie towernag ervaar, omring deur hoë sneeubedekte pieke wat reik tot aan die donker hemel. Die byewaskerse, ingesteek in hope sneeu wat weggeskraap is om bietjie staanruimte te skep, maak lig, geweerkaats teen die wit van die sneeu. Tradisionele Glühwein word uitgedeel terwyl drie trompette Kersklanke laat opstyg. En dan sing ons “Stille Nag”, elkeen in sy eie taal, wat ’n nuwe betekenis aan hierdie lied gee. Kersoggend word nagmaal in Duits bedien in die Evangelische Lutherische Kirche en die gewydheid is opvallend. Die agtermiddag, toe steeds nagdonker, kom Engelssprekende inwoners asook vakansiegangers bymekaar vir die sing van Engelse Kersliedere in dieselfde kerk met koorsang en orrelbegeleiding. Dan besef ’n mens waar jy jouself ookal bevind, in sonnige Suid-Afrika of in die verre vreemde, ons harte juig saam oor die een Blye Boodskap: die Verlosser van die wêreld wat gekom het om sondaars te bevry van die bande van die dood.
17
Die eerste optredes van Jesus
Jesus wys ons die gesonde weg aan: Jy mag God nie versoek nie – jouself in ’n posisie plaas (motor, finansieel, eetgewoontes, ens.) waarna God gedwing gaan word (gebede) om te red. Die versoeking op die bergspits raak ons siel. Wie aanbid jy regtig in jou lewenstryd op aarde? Wees eerlik: is dit nie maar Mammon (geld, besittings en veral mag) of die geluksgodin nie? Aangesien “Jesus self gely het toe Hy Fanus Heystek versoek was, is Hy in staat om dié Op 12 jaar in Jerusalem (Lukas my Here” – Elisabet se Saligmaker wat versoek word te help” 2:41-52) (Lukas 3:43). Johannes was dus die (Hebreërs 2:18). Daarom dié uit die Woord: Ná die geboortegeskiedenis lees ons enigste wat besef het dat dit versekering eers weer van Jesus toe Hy 12 jaar onvanpas sou wees om Jesus, die “Weerstaan die duiwel en hy sal van oud was – die ouderdom waarop Seun van God – die sondelose, te julle wegvlug” (Jakobus 4:7). Maar kinders tot verantwoording geroep doop. Daarom gaan Johannes Jesus ons moet waaksaam bly: Julle kon word. Die Koran verhaal dat teë – dit mag, kan, hoort nie. Tog teenstander, die duiwel, is soos ’n Jesus as pasgebore baba duidelik dring dit tot Johannes deur: Jesus is brullende leeu op soek na prooi (1 uitgeroep het wie Hy is en dat Hy die Lam van God wat die sonde van Petrus 5:8). later duifies uit modder gemaak en die wêreld wegneem (Johannes Die bruilof in Kana (Johannes 2:1toe laat vlieg het. Die Bybel het geen 1:29). Jesus het gekom om met ons 12) ligsinnige menslike een te word – ook met ons sondes. Ná die versoekinge gaan woon Jesus verbeeldingsvlugte nie – dit gee net Hy is besig om ons sondes op in Kapernaum waar Hy dissipels die heilige waarheid weer. homself te laai – daarom moet Hy roep om hulle op te lei vir Die werklikheid was dat Jesus op 12 gedoop word. Al is Hy die sondelose, koninkrykswerk. Hy neem hulle met jaar nog ’n onderdanige kind (Lukas word Hy in ons plek die vervloekte Hom saam na ’n bruilof waar Hy sy eerste wonderteken sou doen. Dit 2:51) aan sy ouers was, maar besig wat aan ’n kruis sou sterf. was om liggaamlik en verstandelik Sommige van die dissipels van het so gebeur: te groei. Hy het fisiek sterker Johannes ontmoet Jesus daar by die Sy moeder, Maria, versoek (bid) Hom om die bruidegom te help geword; Hy kon sy pa begin help Jordaan. Deur die Heilige Gees in sy verleentheid toe die wyn met die familiebesigheid en het self geïnspireer, bely hulle dat hulle die opraak. Jesus reageer negatief later ’n timmerman geword (Lukas Messias gevind het – dat Hy die één op haar bede deur te verklaar 6:3). Intussen het Hy soos enige is van wie Moses, die profete en die dat sy tyd (vir wonders) nog nie ander seun skoolgegaan en die wet wet geskrywe het. Meer nog: dat Hy aangebreek het nie (v 4). Daarby van God bestudeer. Heel die “Seun van God is, die Koning van spreek Hy haar ook aan as waarskynlik het Hy sy eie kopie van Israel” (Johannes 1:49). “vrou”, só asof Hy Hom vir haar die Ou Testament gemaak soos dit Na die woestyn (Matteus 4:1-11; vererg. Tog – seker ná ’n paar die gebruik by belangrike mense Markus 1:12-13; Lukas 4:1-13) minute – gaan Hy presies doen was. Vandaar dat Hy die Skrif deur Die Heilige Gees dryf Jesus na ’n wat sy gevra het. Dit laat ons en deur geken het. tromp-op-botsing met die duiwel. dink aan wat in Amos 7 Onse Here het nie net ons menslike Hoewel net drie versoekinge geskrywe staan. Eers kondig natuur aangeneem nie, maar ook beskryf word, kan ons aanneem dat God strawwe oor Israel aan en ons egte menslike siel sodat Hy albei daar baie was. Hoe kom Jesus op die dan, ná die bede van Amos, kon red aangesien albei verlore was hoë berg en die dak van die tempel? herroep God sy aankondiging. (Nederlandse Geloofsbelydenis, Interessant is die woord Ons lees: “Die Here het toe van artikel 18). Hy was al vroeg bewus “oogwink/oomblik in tyd” toe Jesus sy voorneme afgesien” (v 6). van sy roeping op aarde – dit het op die berg was. Jesus kon al die Verstommend en troosryk. Ons gegaan oor die verlossing van die koninkryke van die wêreld verwonder ons daaroor in welke mens. Sy omgee, offervaardigheid gelyktydig – ook dié wat baie ver mate die Here in sy tot en liefde vir die mens het seker geleë is – sien (Lukas 4:5). planne/beheer ruimte maak vir al vroeg deurgeskemer, want ons Maar aangesien Jesus volkome mens ons gebede. Ons lewe is nie soos lees dat Hy in guns by die mense geword het, word Hy blootgestel ’n voltooide film nie – gebede was. Daarby het die Vader uit die aan versoekinge wat ons ook raak: (vir die Here soos wierook, hemel met vreugde sy Seun se Die versoeking van die klippe Openbaring 8:3, 4) beïnvloed vlekkelose optredes gevolg – Hy was wat brode kan word, handel oor die gang daarvan. So dan ook die ook in guns by God (Lukas 2:52). ons liggaamlike behoeftes wat bede van Maria. Haar bedoeling Af na die Jordaan (Matteus 3:13altyd ondergeskik is aan ons was suiwer. Sy wou Jesus na die 17; Markus 1:9-11; Lukas 3:21-22; ewige behoeftes. voorgrond bring. Die mense by Johannes 1:31-34) Die versoeking op die die bruilof en in Kana moes van Jesus gaan direk na Johannes die tempeldak fokus op ons Hom weet – van sy Naam, sy Doper. Waarom juis Johannes? Net geestelike verhouding met God. koninkryk en sy Vader in die Johannes het geweet wie Jesus Wat ons alles uit die Vader kan hemel moes verheerlik word. werklik was. Maria het in haar trek – as ons spring, moet Hy Die versoek is nie op haarself swangerskap na Elisabet (’n ons vang. In Grieks staan daar gerig nie, maar op Hom. Daarom familielid en moeder van Johannes) ekspeiraseis: die duiwel wil ons dat dit verhoor word – al sou gegaan en is by haar aankoms verhouding met God tot ’n dit beteken dat Jesus van gegroet as “die moeder van my eksperimentele vlak verlaag. Vervolg opverander. bladsy 18 voorneme moes Here” – Elisabet se Saligmaker Jesus wys ons die gesonde weg Sodanige gebede word altyd (Lukas 3:43). Johannes was dus die aan: Jy mag God nie versoek nie verhoor. enigste wat besef het dat dit – jouself in ’n posisie plaas onvanpas sou wees om Jesus, die (motor, finansieel, God verhoor nie net, maar antwoord Seun van God – die sondelose, te eetgewoontes, ens.) waarna God in oorvloed en met kwaliteit. Die ses
Die Heilige Gees dryf Jesus na ’n tromp-op-botsing met die duiwel
Kleuterbediening Geertje de Beer Moet nooit kindertjies keer om na My toe te kom nie. Hulle is altyd welkom by My. Die nuwe wêreld van God is juis bedoel vir mense soos hulle. Hiervan kan julle maar seker wees: wie nie God se leiding en heerskappy aanvaar soos ’n klein kind sy pa se leiding aanvaar nie, sal nie ’n plek in God se nuwe wêreld hê nie (Matteus 10:14b-15). Ons ken almal dié woorde van Jesus aan sy dissipels toe hulle die kinders probeer weghou het van Jesus. Ons eredienste is ingerig vir groot mense en langs die kerkgebou in die lapa is die diens ingerig vir die kleintjies so van 3 tot 6 jaar. Ons het verlede jaar tot die einde van die eerste kwartaal die woordlose boekie gedoen, wat die evangelie in kleure aan die kinders verduidelik:
Swart (sonde): Daar het sonde in die wêreld gekom deur Adam en Eva. Sonde kan nie in die hemel kom nie en daarom ons ook nie.
Goud (God): Ons wil so graag ook by God in die hemel wees. Gelukkig het God ’n plan gehad.
Rooi (Jesus): Jesus kom red ons deur sy lewe op aarde en sy sterwe aan die kruis toe Hy die sonde oorwin het.
Wit (Rein): Nou kan ons hemel toe gaan, ons hartjies kan nou wit wees. Jesus sit nou aan die regterhand van God.
Blou (Heilige Gees): Jesus het die
Heilige Gees gestuur om in ons harte te woon, nou is ons nóóit alleen nie. Die Heilige Gees help ons groei in geloof.
Groen (Geloofsgroei): Daarom dat
ons kerk toe kom, Bybel lees, bid, mense wil help en mense vertel van Jesus. Om mense van Jesus te vertel moet ons meer van Jesus weet. Daarom het ons die tweede kwartaal geleer van Jesus. Jesus was ook lief vir stories … nes kinders … Nadat ons van Jesus se gelykenisse geleer het, het ons besluit om die derde kwartaal te leer van Jesus se wonderwerke. Ons dien ’n wonderlike, fantastiese God en die kinders kan dit eerstehands beleef met die eksperimente wat ons vir hulle gee om te doen. Kleuterbediening het diep in my hart gekruip. Dis waar ek immers die voorbeeld kry van wat vir Jesus belangrik is. Die kinders aanvaar Jesus onvoorwaardelik as hul redder. Hul wêreld is vol wonder, waarbinne ’n DrieEnige God soveel ruimte het. Ja, selfs moeilike konsepte soos die Drie-eenheid word met ope arms ontvang. Kom beleef ‘glo soos ’n kind’ saam met ons op Sondagoggende (behalwe vakansies en lang naweke). Almal is welkom.
18
GEE ONS VANDAG Wat ’n wonderlikheid is die saadjie so klein – plant hom en hy verander summier sy baadjie! Die groeikrag daarin kom net van Bo; ons kan die wonder byna nie glo! Neem maar net die saad van koring: ná verwerking kry ons ’n groot verskeidenheid uit die oorvloedshoring! Dis brood, beskuit, vele gebak, heerlikhede wat ons harte steel. Dankie, Here, vir voeding en dié voorreg vir alles wat ons kan doen met meel! An van der Merwe
IETS MEER OOR
Soekie Kruger
1
Het jy ’n bynaam?
2 3 4
Waar is jy gebore? Wat is jou beste karaktereienskap? Wat is jou swakste karaktereienskap?
5 6 7
Waar hou jy en jou gesin graag vakansie? Wat is jou gunstelinggereg? Wat eet jy nie?
8 9 10
Met watter motor ry jy? Wat is jou stokperdjie(s)? Watter lewensdoel wil jy nog verwesenlik?
Sampie, Sampattie, Soekiejacci, Soeksels, Soekels, Snoekie éń Soek! Potgietersrus Ek hou van mense en hul dinge Nie altyd genoeg geduld nie; altyd haastig Bosveld Enigiets met vleis in Min dinge, maar wel nie rou vis of mopaniewurms nie! Rooi Jeep Lees, brei, hekel, brugspeel en kuier Om te alle tye en in elke omstandigheid ’n beelddraer van Jesus te wees.
Die eerste optredes van Jesus
• Geleer • Verkondig • Genesing Vervolg van bladsy 17 dat dit verhoor word – al sou dit beteken dat Jesus van voorneme moes verander. Sodanige gebede word altyd verhoor. God verhoor nie net, maar antwoord in oorvloed en met kwaliteit. Die ses klipkanne kon elk 100 liter hou (Grieks: “2 tot 3 metretai” – 1 metretai is 40 liter). In totaal was dit 600 liter wat die oorvloed toon terwyl die “beter/goeie” wyn die kwaliteit bevestig. Die eerste wonderteken van Jesus was water wat in wyn verander, in kontras met die eerste plaag in Egipte: water word bloed. Bloed dui op die dood en straf/toorn van God oor Farao en sy slawedrywery. Sedert die uitjaag uit die paradys was die mens in die OuTestamentiese tyd onder die oordeel van God – die koninkryk van God was na die hemel toe opgetrek. Mat die koms van Jesus daal die koninkryk neer – kom dit naby – en breek ’n nuwe tyd aan: nie van oordeel nie, maar van versoening en verlossing. Die feestyd van die evangelie, wat wêreldwyd sou uitbrei, het aangebreek. Daarom word water in bloed vervang deur water in wyn. Soos die bloed simbolies is, só die wyn. Laat ons dan nou elke dag die wonders, kruis, opstanding en hemelvaart van Jesus feestelik in herinnering roep. Optrede in Galilea (Matteus 4:235:1) Die inwoners van Galilea en omliggende heidense gebiede is eeue lank deur talle wêreldryke (in hierdie tyd die Romeinse ryk) vertrap, verneder en belas. Vir hulle moes dit soete klanke gewees het om van ’n ander ryk kennis te neem – die koninkryk van die hemele. ’n Ryk wat nie hard is nie, maar sagmoedig; nie oorloglustig nie, maar vredeliewend; nie vol onreg nie, maar waarin geregtigheid geskied. Jesus se openbare optrede het in hierdie landstreek begin – hier het Hy geleer, verkondig en genees (Matteus 4:23). Geleer: Deur die bekende Bergrede (in Galilea) het Christus die grondwet van die koninkryk van God aan hulle bekend gemaak. Daarin het Hy
Geleer: Deur die bekende sien weer), maar ook die ewige Laat ons burgerskap van sy ryk ons Bergrede (in Galilea) het (jou sondes is vergewe). tot passievolle toewyding aanspoor. Christus die grondwet van die Die eerste optredes van Jesus leer Mag sy koningskap oor alles ons tot koninkryk van God aan hulle ons baie oor Hom en sy koninkryk. volle navolging inspireer. bekend gemaak. Daarin het Hy hulle opgevoed oor versoening, eedswering, die gebed, egskeiding, armes, die vas, Ek wil julle graag vertel van ’n broer en suster wat in Nkanini woon. Hul Mammon, ensovoorts. moeder is drie jaar gelede oorlede en Verkondig: Lering of die vader nou onlangs. Albei kinders is onderwysing is nie noodwendig MIV-positief. Een van die bure het na ons by die sentrum gekom om hierdie bindend nie – jy kan jou daarvan geval aan te meld. Hulle is almal distansieer. Niemand kan hom afkomstig van Mosambiek. ’n of haar egter van verkondiging Buurvrou is deur die plaaslike indoena losmaak nie. Wie die koninkryk aangesê om na die kinders om te sien, maar sy kan ook nie weens die feit dat van die hemel verwerp, gaan sy self ’n groot gesin het om te veroordeel word. Daarteenoor versorg. Nonhlanhla, die meisie, is 10 gaan die volgelinge van Jesus jaar oud en Lebo, die seun, is 16 jaar oud en op die drumpel van ryklik beloon word: “Wees bly volwassenheid. Hulle woon baie ver en verheug, want julle loon is Liewe Brooklyn-gemeente van ons sentrum en kan nie gebruik groot in die hemel” (Matteus maak van ons nasorgfasiliteite of ons kosprojekte nie. Dus sal ek en ons 5:12). Hierdie beloning is so Ek werk in ’n baie groot gebied op die assistente daarheen moet gaan om verstommend in omvang dat grens van Swaziland, Suid-Afrika en hulp te verleen. Hierdie is maar een Mosambiek, onder meer in die Nkomasivan verdienste nie sprake kan van die vele stories van kinders wat wees nie, maar net van genade. distrik. Die omstandighede is werklik hier wees gelaat word. Toe die dissipels na hul beloning kommerwekkend. Hier is soveel kinders wat wees gelaat is en wat totaal afhanklik is van bure en ander mense se vrygewigheid of gevra het, is hulle geantwoord gewilligheid om te help met hul versorging en die voorsiening van kos en klere. Wat die dat hulle op 12 trone sal sit, ’n toestand vererger, is dat die ouers meestal van Mosambiek en Swaziland hierheen gekom honderd maal soveel sal het en toe hier gesterf het sonder identiteitsdokumente. Die kinders het saamgekom of is ontvang en nog die ewige lewe hier gebore en het dan geen moontlikheid om Suid-Afrikaanse identiteitsdokumente te as erfenis sal kry (Matteus kry nie. Die wet bepaal dat kinders geregistreer moet word op die moeder se identiteitsdokument. Hierdie situasie skep groot probleme want ons kan dan geen hulp 19:28-9). Genesing: Dink ons aan Jesus se van die Suid-Afrikaanse regering vir hierdie kinders kry nie. genesings, dan dink ons meteen By Orlando, Komatipoort werk ek saam met Dumisani en ons verskaf mieliemeel, liggaamlik, medies (die blinde hoendernekkies en appels vir die weeskinders. Ons deel hier ook op Vrydae kospakkies sien, kreupele loop ...). Maar uit. Ons ontvang hierin die hulp van THBC Nederland, waarvoor ek baie dankbaar is. Ons waarom het Jesus vir ’n betrokkenheid hier gee ons ’n oop deur vir die verkondiging van die evangelie. Dumisani doen vir my die tolkwerk. Ons sing, lees God se Woord en bid voordat ons die kos uitdeel. verlamde gesê: “Jou sondes is Dis ’n moeilike jaar met vele uitdagings aangesien die kospryse - soos julle weet vergewe” (Matteus 9:2) en vir skrikwekkend gestyg het. die man by die bed van Betesda: Al skryf ek nie so gereeld nie, wil ek tog baie dankie sê vir die ondersteuning deur al die “Kyk jy is nou gesond, moet nie jare. God is getrou en my hoop is op Hom gevestig. As ek terugkyk op my lewe, is ek maar meer sonde doen nie, sodat daar net verstom oor God se goedheid en guns wat my al die dae van my lewe volg. nie iets ergers met jou gebeur Vanjaar was tot dusver die ontstellendste en hartseerjaar wat ek hier moes hanteer en nie” (Johannes 5:14). Dit is beleef. Hier is so baie weeskinders vasgevang in die situasie met geen familie in Suidduidelik dat Jesus nie net die Afrika nie. liggaam gesond maak nie, maar Russell Moore sê: “The Kingdom of Christ is characterised in Scripture as a Kingdom of veral die siel van die mens. Rescued Children.” Mag ek byvoeg – in my geval is dit ook so! Wanneer Hy verlossend die My gebedsversoek is soos volg: mens aanraak, genees Hy die Kolossense 1:10 en 11: “... sodat julle tot eer van die Here sal lewe deur net te doen wat volle mens na liggaam, siel en Hy verlang. Mag julle vrugte dra deur goeie werke en toeneem in die kennis van God. Mag gees. Sy gesondmakings sluit God deur sy wonderbare krag julle alle sterkte gee om in alle omstandighede geduldig te ook ons harte volhard.” (gemoedstoestand), ons hande Jul gebede en praktiese hulp word baie waardeer. (dade wat uit dankbaarheid “Hidden in Him” volg) en monde (lofuitinge) in. Hannes Pieters Dit raak die tydelike (die blinde (Lidmaat van Brooklyn-gemeente) sien weer), maar ook die ewige (jou sondes is vergewe). Die eerste optredes van Jesus leer ons baie oor Hom en sy koninkryk.
God se goedheid en guns tot hulp van weeskinders
19 Al om die aarde – van Brasilië tot in Japan! Ná ’n kursus van twee maande in Sapporo in Japan kan ek nou sê dat ek letterlik van een kant van die aardbol na die ander was - die sertifikaat wat ek hier ontvang het, sê ek is nou ’n chemical hazard expert, maar moet asseblief nie vrae vra nie. In Maart vanjaar was ek in Rio de Janeiro - nie as Olimpiese atleet nie! Die Duitse Universiteit in Kiel het aan 10 studente van lande wat aan die Atlantiese Oseaan grens die geleentheid gebied om ’n kursus in oseanografie op die Duitse navorsingskip, die RV Meteor, af te lê.
Die gedagte tref my onkant. Vyftig. VYF-tig, vyg-TIG ... ek speel ’n spel uit my hoërskooljare deur die klem op verskillende lettergrepe van ʼn woord te laat val, maar niks klink beter nie. Ek onthou nog toe my ma 50 geword het. My vlerke het pas oopgegaan. Ek was amper 26 en die wêreld het gelok - soveel geleenthede, soveel keuses. Ek het my ma heimlik jammer gekry, gewonder hoe voel dit as mens besef jy word oud.
Een van die dae word ek 50 ...
Avonture op die Atlantiese Oseaan
Veronica van der Schyff
Die skip het oseanograwe van Kaapstad na Rio vervoer waar hulle eddies of Benguela rings bestudeer het. As deel van hierdie studie moes ’n instrument genaamd ’n uCTD (dit lyk soos ’n torpedo wat temperatuur en waterdigtheid meet) elke uur vir die hele 20 dae ontplooi word. Die studente is in skofte verdeel vir hierdie werk. Ek was die gelukkige wenner van die vier- tot agtuuroggend- en middagskof. In die begin was dit ongerieflik (ek is nie ’n oggendmens nie), maar dit het my die geleentheid gebied om buite te wees met sonop en sononder ... iets wat ek vir geen geld in die wêreld sou verruil nie. Die wetenskaplikes aan boord, studente ingesluit, het van 11 verskillende lande gekom. Net twee hiervan praat Engels as eerste taal - praat van ’n Babelse verwarring! In die eerste week moes ons gewoond raak aan mekaar se aksente en manier van praat en ons woordeskat (Engels sowel as Duits) verbreed. Met die uCTD-ontplooiing sit mens buite met die wind op jou gesig terwyl jy uitstaar oor die Atlantiese Oseaan - die buitelug keer meestal dat mens seesiek word. Maar met die klasse is dit ’n ander storie – lesings is die eerste paar dae ’n paar keer kortgeknip deur mense wat nog hul seebene moes ontdek. Met die lesings kom ek toe agter oseanografie is nie wat ek verwag het nie! Dis iets soos programmering doen in ’n kantoor wat onder jou voete beweeg en ’n mooi uitsig het - programmering en modellering en hopeloos te veel wiskunde! Dit het gevoel soos die eerste dag op universiteit waar mens opgewonde vir die dosent wag, maar binne twee minute besef dit is die verkeerde klas en baie verleë uitsluip – met die verskil dat die verkeerde klas met my wegseil, ek moet maar bly sit. Ek het voor elke ete byna gekwyl oor die idee van al die vleis en aartappels - die kok is Duits en daarom is die kos Duits. Sondag en Donderdag, die seemans-Sondag, was daar altyd iets ekstra lekkers. Die vreemde ding is dat ek nooit moeg geword het vir al die water rondom my nie. Die oop see is dinamies en onvoorspelbaar. Jy kan nie help om te wonder wat onder jou afspeel as die dieptemeter 7 000m lees nie. Uiteindelik, ná byna drie weke, word ek wakker met die reuk van die see, by nabaat besef ek dis al die tyd die reuk van die kus. Ek gaan na die observasiedek ... die stad Rio de Janeiro koekeloer tussen die berge, wat lyk soos soliede rotse wat rondgestrooi is. Op een van die rotse wag die Christusbeeld ons met ope arms in.
Elmarie van der Schyff
En nou is ek daar ... en dit voel nie regtig of ek ‘oud’ word nie, maar ek sien in my kinders se oë hulle voel effens anders oor die saak. My uitkyk op die lewe word deesdae vinnig as ‘outyds’ afgemaak. Ek hou nie lekker by met Instagram en Twitter nie, Windows 10 smokkel met my kop en soms as ek uit nood ʼn rekenaarkenner se hulp inroep, blyk dit dat die rekenaar werk as mens die kragkabel inprop. My lyf vertel ook vir my die jare stap aan. Waar ek vroeër gemaklik kruisbeen op die vloer kon sit, gaan die opkom gepaard met ʼn gekraak van litte en ʼn gekners van tande. Ek begin my dae al beter beplan want onvoorsiene gebeure gooi my bietjie uit balans. Ek moet ʼn multifokale bril dra om ‘behoorlik te kan sien, my kind’. Maar, en dit is vir my verstommend, die wêreld is ʼn lekker plek. My oë raak dalk swakker, maar my visie verbeter. Ek vind pêrels op plekke waar ek dit nie verwag nie. Die karwag se vriendelike glimlag, ʼn vinnige koppie koffie saam met my man, my seun se eerste liefde, ʼn onverwagte WhatsApp van ʼn studentkind, ʼn gesteelde oggend saam met vriendinne, ʼn onbekende krullebolkind wat vir my loer, ʼn koolkop uit my pa se binneband-groentetuin, die reuk van lente in die lug ... Dit is nie asof ek met oogklappe deur die lewe gaan nie. Ek voel die land se ekonomiese onstabiliteit aan my sak, ek sien toenemend bedelende hande en smekende oë, ek huil oor kindertjies wat nie by hul eie mammas van die Here leer nie, ek wonder oor my kinders se toekoms ... en my eie. Maar ek kom al hoe meer onder die besef daarvan dat my lewe geheel en al in die hande van my Here is. Soos die jare verbydraf, word die Bybelse teorie dat God sorg al hoe werkliker. Ek leer dat God se sorg groter is as ekonomiese voorspoed. Ek kom al hoe meer onder die besef dat ek maar op reis is, dat ek bloot ʼn ambassadeur in ʼn vyandige wêreld is. Naby 50 lyk die lewe inderdaad anders as naby 26, maar ek verruil dit vir niks nie, want my hart is vol kosbare herinneringe en my siel is 50 jare nader aan die Ewigheid.
Met ope arms vir die Here se werk Die gemeenskap is baie arm en die meeste van hulle is onwettige immigrante van Mosambiek Barend Wierenga Hannes Pieters is ’n lidmaat van ons gemeente, maar woon permanent op Schoemansdal naby aan die Jeppe’s Reef-grenspos in Mpumalanga. Hy woon in sy eie huisie op die perseel van ’n kinderhuis wat grotendeels deur die Bryanston Baptist Church gefinansier en bestuur word. Hannes se eintlike werk is diens onder die siek mense in die omliggende gemeenskap: met siek mense word bedoel terminale siek mense. Byna al Hannes se pasiënte het vigs en is dus vatbaar vir enige ander virus of siekte wat oor hul pad sou kom. Die gemeenskap is baie arm en die meeste van hulle is onwettige immigrante van Mosambiek. Die immigrante het die grens oorgesteek met die hoop op ’n beter lewe, en baie het dit gekry. Die meeste het op die vrugte- en suikerrietplase gewerk, maar soos vigs sy tol begin eis het, kon hulle nie meer werk nie en dan word die mense eintlik maar net gelos om dood te gaan. Daar is nie inkomste vir die onwettige immigrante nie en ook nie kindertoelae nie. Hannes werk met verskeie oorsese borgskappe om sy werk te kan doen. Op ’n weeklikse basis ry hy rond in plakkerskampe en deel kos uit aan die wat dit die meeste nodig het. Hy werk saam met die plaaslike klinieke en home-based care workers wat die mense in die omgewing ken en versorg met Hannes se bystand. Om te beskryf wat mens in een naweek saam met Hannes beleef het, is buite ons verwysingsraamwerk. Ons het die Vrydagaand by Hannes aangekom en hy het ons met ope arms ontvang.
So het hy ons die hele naweek hanteer, en so hanteer hy ook enigeen wat waarlik hulp nodig het. Die Saterdag het ons saam met Hannes op een van sy kosrondtes gegaan. Ons moes help om meel en hoenderpote uit te deel vir die mense in die Orlando-plakkerskamp naby Komatipoort. Ons het ook sommige pasiënte besoek, waar ons kos en Bybels uitgedeel het. Die meeste gevalle was maar Mosambiekers wat nie meer ’n inkomste het nie en wegkwyn in ’n klein kamertjie in die plakkerskamp. Met Hannes gaan dit goed. Hy is baie dankbaar vir die maandelikse toelae wat die diakonie aan hom toesê, want al is dit nie sy enigste inkomste nie, sal hy nie daarsonder kan klaarkom nie. As ’n gemeente kan ons meer uitreik na Hannes, want hy verlang na geselskap en vriendskap. Dat die Here vir Hannes in die gemeenskap gebruik, is sonder twyfel. Al is Hannes nie ’n sendeling wat uitgaan om mense te bekeer nie, is hy kerk vir mense wat dalk nooit sou deel wees van die liggaam van Christus nie. Daarom moet ons aan Hannes dink in ons gebede, dat hy aanhoudend krag sal ontvang vir sy werk, maar ook vir sy gemoed. Dit was ’n voorreg om ’n naweek saam met Hannes Pieters deur te bring en ek wil dankie sê vir die bydrae wat die diakonie gegee het vir die Bybels en kos wat ons kon uitdeel. Naskrif: Hannes se moeder is die afgelope vakansie oorlede. Ons opregte meegevoel met Hannes.
Maak aftrede jou heel beste lewensfase Lees oor hierdie nuwe benadering tot aftrede in Rewiring retirement, ’n nuwe boek oor veroudering en aftrede wat binnekort uitgegee word. Dié boek deur Aletia Nortje fokus op 12 nagevorste strategieë om aftrede een van die heel beste lewensfases te maak. Sy bespreek potensiële slaggate met aftrede, maar wys ook op die moontlikhede. Betekenisvolle aftrede kan bereik word deur sterk punte soos temperament, belangstelling, kennis en vaardighede in ’n ander konteks as die werksituasie te ontplooi. Selfgekose doelwitte en aktiwiteite kan soveel energie en vreugde gee dat die aktiwiteit selfvolhoubaarheid en momentum skep en die leegheidsindroom wat aftrede soms kenmerk, teenwerk. Die waarde van aktiewe veroudering en lewenslange leer en hoe dit breingesondheid bevorder, word bespreek. Die goeie nuus oor veroudering is dat dit in groot mate steeds moontlikhede bied vir belangrike bydraes tot die kerk en gemeenskap. Verder bespreek sy die konsepte van roeping en nalatenskap, gegrond op ’n mens se sterk punte. Bestel die boek by www.groep7.co.za (aanlynwinkel) of by die skrywer, Aletia Nortje, by 084 783 1308.
20
Besoek aan die middestad van Pretoria Louis Cloete
Tien minute later is ek daar uit, ’n huppel in my stap dat ek presies gekry het waarna ek op soek was
...
Ek moes vandag na Pretoria se middestad. Ek kan nie onthou wanneer ek laas daar was nie. Ek het 1:50000 ortografiese kaarte nodig gehad vir ’n nuwe plaas- en lodge-uitleg. Al wat ek kan onthou van die dae toe New World Pharmacy nog in Pretoriusstraat was, is dat jy jou half doodgesukkel het om parkering te kry. Gelukkig leef ons in die era van Uber, daarom het ek besluit om my middestad-lot in die hande van Isaac en sy Hundai te plaas ... Die adres op die webtuiste van die “Department of Rural Development and Land Reform” (vir ortografiese kaarte?) is aangedui as Helen Josephstraat 225. Danksy Uber via Google Maps kon Isaac my reguit soontoe vat. En het ek geleer dat Helen Josephstraat ’n gedeelte van Kerkstraat is - net daar waar Leeubrug altyd was. Daar gekom, huisves die adres ’n tweeverdiepinggebou sonder naam met ’n taverne en haarsalon, terwyl die kantoor op die webtuiste aangedui is as Capital Towers, Room 723 ... Ek bel die telefoonnommer van die kantoor en ’n vriendelike dame antwoord. Sy herhaal die adres, maar noem wel dat die gebou tussen Thabo Sehume- en Paul Krugerstraat is, "close to Church Square". Ek weet waar Paul Krugerstraat en Kerkplein is ... nou soek ek, Isaac en Google Maps na Capital Towers. Terwyl ons in Pretoriusstraat afry (ek ken Pretoriusstraat), doem die Towers een ná die ander op - City Towers, North Towers, Trade Towers, Van Erkom-arkade (ek ken Van Erkom-arkade) en ... City Towers! Ek stap deur die arkade van City Towers, en kom agter dit is die voormalige Noordvaal-gebou. Netjies en skoon en nuut oorgedoen. Maar ek is terdeë bewus daarvan dat ek ’n hele nuwe wêreld betree ... Ek voel effe ongemaklik. So asof alle oë op hierdie boertjie gerig is ... Die enigste boertjie binne sig ... Die sekuriteitsdame op die grondvloer groet my vriendelik. “How can I assist you, Sir?” Met aanwysings na Room 723 (op die sewende vloer) op soek na ortografiese kaarte, klim ek in ’n spiksplinternuwe hyser. Een van daais wat op elke vloer vir jou sê waar jy nou is. By Room 723 aangekom, loop ek ’n netjiese nuwe kantoor binne. Agter ’n rekenaar sit ’n jong man, en glimlag vriendelik vir my. “Good afternoon, I am Ntokozo. How can I help you today?” Ek is voorbereid op hierdie besoek. Ek soek die kaarte regtig dringend, my voorneme is dus om net die ruitverwysings te kry, en gou die middag af te vlieg Kaap toe, want die hoofkantoor van Ortografiese Kaarte is in Mowbray. En ek sal sekerlik nie alles in Pretoria kry nie, en gaan nie twee weke wag om (moontlik) al die kaarte per pos van die Kaap af te ontvang nie Ntokozo draai sy rekenaarskerm na my kant toe. Ek kan sien hier word geen voorraad van kaarte gehou nie. Binne minute vind ek die regte gebied op sy skerm, en kan ek presies die gebied afbaken waarvan ek die kaarte benodig. Ek begin vervaard die ruitverwysings neerskryf. “Sir, do you perhaps have a memory stick with you? Or are you familiar with Dropbox?” Wel ja, ek het gelukkig altyd ’n memory stick aan my karsleutels, en ek gebruik Dropbox daagliks ... “Why do you ask?” vra ek hom in ongeloof. “Then I can quickly download all the maps that you require ...” Met verbasing, en teleurstelling in my eie kleingeloof, sit ek en kyk hoe NtokozoIETS behendig1 en met Het vaardigheid jy ’n bynaam? die een kaart ná die ander vir my aflaai.MEER Tien minute later is ek daar uit, ’n huppel in my stap dat ek presies jy gebore? gekry het waarna2ek opWaar soek is was ... en effe afgehaal dat ek nie die aand in OOR 3 Wat is jou beste Stellenbosch by my seun kan gaan slaap karaktereienskap? nie. Buite gekom, besluit ek om in die ander rigting uit die arkade te loop en te soek na ’n gemakliker plek 4 kan Wat is jouDie swakste karaktereienskap? waar ek weer Uber bestel. parkade loop uit op ’n wandelstraat. Geen verkeer nie -5net baie baie voetgangers. Ek soos ’n seer duim. Waar hou jy en jou gesinstaan graaguitvakansie? Oral om my woel en beweeg almal besig op hul eie koerse. En niemand pla jou gunstelinggereg? my nie. Niemand 6neemWat eersiskennis van my teenwoordigheid nie. Rondom 7 ’n KFC, Wat eet jy nie? my is ’n Markhams, ’n Levi-winkel, alles bekend. Hierdie ekonomie 8 Met watter motor ry jy? is aan die gang. Mense sit en eet ’n vinnige middagete op bankies in die wandelstraat. Hulle gesels en lag. En ’n blinde 9 Wat is jou stokperdjies? man staan en sing met sy Chris de Beer kitaar en ’n hoed op grond. lewensdoel Hy sing genuine stap nader, sit R20 10 dieWatter wil jymooi. nog Ek verwesenlik? in sy hoed en vra vir hom of hy iets spesiaals vir my sal speel. Ek wil graag ’n video daarvan neem. ’n Oomblik lank wonder ek hoe hy gaan reageer, want hy sal tog sekerlik kan hoor ek is ’n boertjie. Hy glimlag breed met so ’n wit ry tande soos Ray Charles en trek los met “How Great Thou Are ...” ’n
Met verbasing, en teleurstelling in my eie kleingeloof, sit ek en kyk hoe Ntokozo behendig en met vaardigheid die een kaart ná die ander vir my aflaai. Tien minute later is ek daar uit, ’n huppel in my stap dat ek presies gekry het waarna ek op soek was ... en effe afgehaal dat ek nie die aand in Stellenbosch by my seun kan gaan slaap nie. Buite gekom, besluit ek om in die ander rigting uit die arkade te loop en te soek na ’n gemakliker plek waar ek weer Uber kan bestel. Die parkade loop uit op ’n wandelstraat. Geen verkeer nie - net baie baie voetgangers. Ek staan uit soos ’n seer duim. Oral om my woel en beweeg almal besig op hul eie koerse. En niemand pla my nie. Niemand neem eers kennis van my teenwoordigheid nie. Rondom my is ’n Markhams, ’n KFC, ’n Levi-winkel, alles bekend. Hierdie ekonomie is aan die gang. Mense sit en eet ’n vinnige middagete op bankies in die wandelstraat. Hulle gesels en lag. En ’n blinde man staan en sing met sy kitaar en ’n hoed op die grond. Hy sing genuine mooi. Ek stap nader, sit R20 in sy hoed en vra vir hom of hy iets spesiaals vir my sal speel. Ek wil graag ’n video daarvan neem. ’n Oomblik lank wonder ek hoe hy gaan reageer, want hy sal tog sekerlik kan hoor ek is ’n boertjie. Hy glimlag breed met so ’n wit ry tande soos Ray Charles en trek los met “How Great Thou Are ...” ’n Man en vrou kom staan langs my. Ek kry trane in my oë want die ou sing wragtig mooi. En hy sing spesiaal vir my. Hulle gooi ook geld in sy hoed. En ek dink, so maak hy sy daaglikse bestaan ... Ek gaan sit op een van die bankies, tussen al die ander mense, en ek dink ek pla niemand nie. Twee mense langs my groet my. Ek raak bewus van die feit dat niemand dit vreemd vind dat ek hier is nie. Dat ek nou deel is van hierdie klomp mense wat elke dag hier loop en werk en eet en gesels. Ek gaan staan langs Thabo Sehumestraat (ek weet nie watse straat dit is nie) [die ou Andriesstraat – red.] en bestel Uber terug na my kantoor toe in die oostelike voorstede. In die agt minute dat ek wag, kom staan verskeie mense langs my en wag vir die voetoorgang. Niemand kyk my vreemd aan nie. Niemand lyk aggressief of onvriendelik nie. En die hele tyd dat ek in die middestad was, het ek letterlik nie een ander boertjie gesien nie. En ek wonder ... Wat het ek vandag beleef? Wat moet ek met hierdie belewenis maak? Maar net negatief wees oor hoe die middestad se demografie verander het? Negatief wees oor hoe dit nie meer ’n plek vir ’n boertjie is nie? Die hele tyd bang wees vir ’n mes in my sy? Tog het die middestadkultuur my hanteer soos wat enige ander lid van die middestadkultuur hanteer word. En was almal met wie ek persoonlike kontak gemaak het vriendelik en “normaal” en behulpsaam. Die enigste gevolgtrekking waartoe ek kon kom, was dat my ongemak in die situasie ’n gevolg was van my eie vooropgestelde vooroordele. Ja, ons het baie misdaad in ons land. Ja, ons word elke dag in die pers gebombardeer met oneffektiewe bestuur en korruptheid en moord en wat nie nog alles nie. Maar in New York is daar strate waar jy nie as voetganger moet loop nie. En in Londen het ek al uit onkunde ’n verkeerde trein in ’n verkeerde rigting gevat en moes later uitklim en via ’n ondergrondse deurloop na die anderkant van ’n stasie toe loop om weer te kan terugry – ’n deurloop waar twee druggies uitgepass gelê het, ’n groep punks my wou vaskeer, en ek moes hardloop vir my lewe ... Ons het tans in Suid-Afrika besondere ekonomiese probleme – die algemene siening is dat dit is weens ekonomiese wanbestuur. Maar Amerika is tegnies bankrot. Europa lê ekonomies op sy rug. Die Grieke is ekonomies in hul kanon in ... Alles ook weens ekonomiese wanbestuur ... Is die oënskynlike redes vir my vooropgestelde verwagtinge van my middestadbesoek nie dalk die gevolg van polities-gedrewe rasverpolarisering nie? Ek ry graag duisende kilometers op in Afrika om Afrika te gaan beleef. Maar ek leef elke dag in Afrika! En ek verstaan nie die politiese rasbeheptheid terwyl ons huishouding en elkeen van my vriende en kontakgenote en elkeen van my medeboertjies op “grass roots level” in vrede leef en werk met hul mede-Afrika-werkers en kollegas nie ...
Priester (bynaam in die koshuis) Grootfontein Ek hou van dink en leer Ek kan soms te veel in my kop leef Hibberdene Braaivleis Melktert Renault Duster Lees en afrigting Ek wil graag boeke skryf
21 Napoleon Bonaparte is hierheen verban en het van 1815 tot sy dood in 1821 hier gewoon. Die bootreis was ’n besonderse ervaring. Die boot is kleiner as die groot passasierskepe met ’n maksimum van 150 passasiers en sowat 40 bemanning. ’n Groot deel van die boot word gebruik vir skeepsvrag, vrugte, groente, meubels, klerasie, winkelvooraad – ja, alles wat vir die bou van die nuwe lughawe gebruik is, is met die RMS na die eiland gebring. Drie heerlike maaltye word daagliks bedien, met beef tea om elfuur en koek en toebroodjies met koffie of tee om vieruur. Ons het selfs die kaptein se skemerkelkie bygewoon. Emke en Engela het pragtig gelyk in hul wit rokkies en was omtrent so lank soos kaptein Rodney Young. Ons het hoofsaaklik op die dek gesit en lees, nuwe vriende gemaak, die brug besoek en geleer hoe ’n moderne skip genavigeer word, dolfynne, walvisse en vlieënde visse gesien. Op die eiland was ons tuiste Drake’s Cottage langs Prince’s Lodge. Dit was selfsorg en gou het ons geleer wat om waar te koop. Aanvanklik was daar geen vars produkte te koop nie, net een botterskorsie. Ek was so opgewonde oor die koolkop wat ek teen £2.50 (R50) gekoop het en die vyf tamaties uit iemand se tuin naby Longwood House. Met die aflaai van die RMS, het vars produkte hul verskyning begin maak, eers stadig en toe ewe skielik sien ons appels en pere uit die Kaap, tamaties, kool, wortels - noem maar op en ons kon dit nou hier kry. Motors is te huur by die plaaslike inwoners en ons het een gehuur by Emerald, wat by die immigrasiekantoor werk, teen £12 per dag. Petrol is duur - £1.20 per liter, maar jy moet jou ry ken om ’n tenk op die eiland leeg te ry.
Die besoek aan St Helena was ’n belewenis vir ons as gesin en ons dank God vir die voorreg om hierdie uithoek van die wêreld te kon ervaar.
Dinge om te doen en te sien op St Helena-eiland:
St Helena-eiland
’n droom word waar Ronel Stronkhorst
Op Vrydag 25 Maart vanjaar het ons aan boord van die RMS St Helena gegaan op ons vaart na St Helena-eiland. Dié Royal Mail Ship is die laaste posboot wat nog diens doen en St Helena-eiland, Ascension-eiland en Tristan da Cunha bedien. Al drie dié vulkaniese eilande is in die Suid-Atlantiese Oseaan. Ons reis sou vyf dae duur, met agt dae op St Helena en dan weer vyf dae terug na Kaapstad. St Helena is 1 950km wes van Angola en 2 900km oos van Brasilië, 122km² groot en die hoogste piek is 820m bo seevlak. Dié eiland is in 1502 ontdek deur Joao da Nova, ’n Portugese admiraal op pad terug van Indië. St Helena is aan Suid-Afrikaners bekend weens die 6 000 Boerekrygsgevangenes wat tussen 1900 en 1902 hier gevange gehou is.
Plantation House - die woning van die goewerneur van St Helena en Jonathan die Aldabraskilpad, wat vermoedelik al ouer as 150 jaar is. Die Boere-begraafplaas – waar die Boerekrygsgevangenes wat hier gesterf het, begrawe is. Longwood House en Sane Valley - hier het Napoleon sy laaste jare op die eiland deurgebring en hy is aanvanklik in die Sane Valley begrawe voordat sy liggaam 20 jaar later na Frankryk geneem is. Longwood House het ’n pragtige museum. St Helena Distillery - hier word Tungi gestook van turksvye – die enige vrugte waarvan daar ’n groot genoeg voorraad op die eiland is. Tungi herinner my nogal aan tequila. Daar word ook wit en rooi wyn gemaak met druiwesap wat uit Suid-Afrika ingevoer word. St Helena-koffieplantasie - op klein skaal word koffie verbou, wat dit van die duurste koffie in die wêreld maak. Hier kan jy die hele proses besigtig. Millennium Forest - in Augustus 2000 het elke skoolkind en baie volwassenes op die eiland ’n boom geplant in ’n poging om die natuurlike woude te hervestig wat vroeër vir skeepsbou, ens. afgekap is. Hier kan jy ook die eiland se nasionale blom, die St Helena Ebony, sien. Postbox Walks - daar is 21 Postbox Walks wat jou die geleentheid bied om die diversiteit van die eiland te ontdek. Walvishaaie - gedurende November tot Junie besoek walvishaaie die waters om die eiland. Jamestown - die hoofstad van St Helena is in ’n vallei gebou met kranse aan drie kante tot 150m hoog en aan die vierde kant is die see - dit is ook die enigste plek waar jy voet aan wal kan sit. Jacob’s Ladder – dit bestaan uit 699 trappe van Jamestown to bo by Ladders Hill. Emke is in die agt dae vier keer op en drie keer af, haar beste tyd boontoe was 9min 28s. Wire Bird – St Helena se enigste oorlewende endemiese voël is ’n tipe kiewiet. In 2006 was daar net 220 van die voëls oor, maar in 2015 was daar reeds weer 430. Ons het so 14 van hulle op die gholfbaan gesien.
Kroniek van Donkerhoek
kees van dijkhorts
Jazz Cantina a Gerrie Kruger
Jazz Cantina is ’n orkes wat uit 12 lede bestaan. Dié jazz-orkes is begin deur amateurmusikante wat steeds musiek wou maak nadat hulle in skoolorkeste en ander orkeste gespeel het. Vier van hierdie musikante is in Brooklyn-gemeente.
Isebrand Naudé speel tenoor-saksofoon, Gideon Naudé speel tromboon, Gerrie Kruger speel alt- saksofoon en Du Toit Ferreira speel klarinet. Ons orkes oefen een maal per week vir twee uur. Ons speel op aanvraag op verskeie geleenthede. Jazz Cantina was die kunstenaars op vanjaar se biltongfees.
KEES VAN DIJKHORST tree af ná oor die 40 jaar se ervaring as prokureur, advokaat, regsdosent, skrywer en senior regter van die hooggeregshof. Hy bly aktief as boer, skrywer en arbiter. Hy het Afrika verskeie kere met sy Land Rover deurkruis, o.m. onderweg na Londen en Dakar. Hy verken China, Pakistan, Indië, Rusland en die Amerikas met openbare vervoer. Hy was in sy jeug ‘n entoesiastiese bergklimmer.
Kroniek van Donkerhoek Die roman KRONIEK VAN DONKERHOEK is die verhaal van die Vorsters en hul erfplaas oor meer as twee dekades met die oorgang van apartheid na demokrasie. Inherent goeie mense, wie se sienings en vooroordele onvermydelik tot konflik en uiteindelike ondergang lei. Die platorand van Mpumalanga met sy deinserige vergesigte, wuiwende grashalms, suisende denne, bosbrande en veediefstal is die agtergrond waarteen vals grondeise en ‘n stryd om besitreg lei tot rassetwis en moord. Die patriarg Jaap Vorster kan hom nie versoen nie met die smaad die familie aangedoen deur sy seun Pieter, wat trou met Johanna Dlamini , dogter van die voorman. Gelok deur ‘n bosbrand word Jaap vermoor deur die voorman se seun, ‘n opgeleide kader. Pieter neem die bosbouboerdery oor en word onregverdig veroordeel vir die moord op sy vrou se ander broer. Voortvlugtig vir die gereg probeer Pieter sy vrou oortuig van sy onskuld.
22
A
P
O L O G E T I E mosterd ná die nagmaal?
K
Hermann Pretorius
Die tienerseun kom sit buierig by die kombuistafel. Die vraag wat hy sy pa vra, sny skerp en amper desperaat deur die stilte, en mens hoor die gespot wat vroeër vandag tydens pouse op hom gemik was. Pa sit sy koffiebeker neer, en begin sy antwoord met die beste bedoelings. “Boet, Jesus sê …” Voordat Pa kon antwoord, val sy seun hom in die rede. “Maar hoekom glo ons wat Jesus sê?” Pa sit ’n oomblik stomgeslaan. Sy seun se soekende vraag hang in die lug soos ’n eggo.
Dit is die verhoogaanwysing dat in julle lewe (1 Petrus 3:15). apologetiek die kollig moet betree. Die versoeking om Petrus se opdrag Nou wat presies is apologetiek? Die hier mis te lees, is dalk vir ons groot. woord apologetiek vind sy Maar as ons hierdie teksgedeelte oorsprong in die antieke Griekse ernstig gaan opneem en moeite howe. In hul regsprosedures is die doen om antwoorde gereed te hê, beskuldigde beskuldig met ’n sal ons dalk vind dat die beoefening kategoria, en is hy verdedig met ’n van apologetiek verskeie doele in apologia – ’n antwoord, ’n teensaak. ons gemeenskap kan dien. Paulus was bewus van die werking Paul Grobler het vroeër vanjaar van die Griekse regstelsel en het die gepreek oor die progressie van term apologia gebruik om ’n verhoudings wat ons in die kerk verdediging, ’n teensaak te bied teen moet beleef. Hy het dit verwoord as die gode van die Grieke en in “vreemdelinge word vriende word verdediging van die goddelikheid familie”, en as ons gaan aanvaar dat van Christus. Wanneer ons praat hierdie groei in verhoudings die van apologetiek, dek die term ’n wye ideaal van die geloofsgemeenskap gebied van filosofiese kennis oor die is, moet ons besef dat apologetiek waarheid en intellektuele integriteit ook funksioneer op die vlakke van van ons Christelike geloof. vreemdelinge, vriende en familie. By Apologetiek is dus die filosofiese, elke tree wat ons as gelowiges gee wetenskaplike, geskiedkundige en met ander mense binne en buite die Apologetiek loop altyd die gevaar kerk, saam op pad na Christus, gaan om irrelevant te klink – teoretiese teologiese antwoorde en teensaak daar vrae opkom. Die vreemdeling mosterd ná die nagmaal. Want soos op die sake wat deesdae wyd en syd teen ons geloof gemaak word. gaan dalk vra: hoe kan ek weet God mosterd, lui die algemene bestaan? Die vriend gaan dalk vra: sentiment, is die ware Jakob maar ’n Nou kan ons vra: is apologetiek ’n hoe kan ek weet Jesus is die Seun spesialis-smaak – “an acquired poging om die oortuigingskrag van die Gees te outsource? Geensins. Wat van God? En die familielid gaan dalk taste”. Apologetiek, lui die algemene apologetiekboeke en -blogs en vra: hoe werk die Here in my lewe? sentiment, is mos vir die soekendes, Op elkeen van hierdie vrae kry ons die oormatig nuuskieriges, die video’s en -debatte en -pamflette en die opdrag om gereed te wees met verwardes, die debatteerders, die -praatjies vermag, is nie die vervanging van die waarheidsdryf ’n antwoord – en om hierdie redenaars, die akademici, teoretici, antwoord in dienende liefde oor te en allerhande ander tipe -ci’s. Maar van die Heilige Gees nie. In die dra. Wanneer ons gevra word oor die werklikheid is eenvoudig suiwerste vorm, is dit ’n middel wat gelowiges met die leiding van die die bestaan van God, kan ons dalk anders. Gees kan gebruik in ons opdrag om probeer oortuig met die KalaamApologetiek en vrae oor die Kosmologiese Argument of die Christelike geloof is lank nie meer die evangelie te verkondig. Apologetiek is daardie stem wat die Morele Argument – maar ons sal ’n slegs die arena van die uitsondering teensaak probeer maak dat daar wel antwoord moet kan gee. Wanneer nie – daar is duisende vrae daar ons gevra word oor die buite wat daagliks gestel word deur antwoorde op hierdie oormag vrae geskiedkundige betroubaarheid van mense van alle generasies en uit alle is, en dat hierdie antwoorde nie die spesialisgebied is van ’n selektiewe die lewe van Jesus, kan ons probeer oorde. Daar is vrae oor God se groepie nie, maar toeganklik, oortuig met ’n verduideliking van bestaan, oor die ware identiteit van die betroubaarheid van die Nuwe Jesus, oor die werklike aard van die noodsaaklik is vir alle gelowiges: In julle harte moet daar net heilige Testament of die historiese waarheid, oor die werking van die eerbied wees vir Christus die Here. ondersteuning van die feitelike Gees, oor die boosheid in ons Wees altyd gereed om ’n antwoord opstanding van Jesus – maar ons sal wêreld. Daar is duisende vrae en te gee aan elkeen wat van julle ’n ’n antwoord moet kan gee. En God miljoene vraagstellers. En hul vrae verduideliking eis oor die hoop wat het in sy ongelooflike genade en verdien antwoorde. in julle lewe (1 Petrus 3:15). kreatiwiteit fasinerende antwoorde verhoogaanwysing dat apologetiek Teen hierdie tyd is jy ook seker fair en square moeg g’vol soos almal ons ... Die versoeking om Petrus se opdrag op en belangrike vrae vir van ons gegee. die kollig moet betree. By die werk doen party bokkerol, ander maak soveel bokkeroppe dat jy voel om te Gaan kyk gerus na die magdom Nou wat presies is apologetiek?bokkerof. Die hier mis te lees, is dalk vir ons groot. Maar as ons hierdie teksgedeelte woord apologetiek vind Hoekom sy die bloemen jaar ook nie kan endkry nie, hulpbronne weet nugter! vir die amateur- of gaan doen opneem en ding moeite deskundige apologeet wat maklik Nie eensernstig ’n boebieprys eers die nie! oorsprong in die antieke Griekse om antwoorde gereed ek ophou hanna-hanna en tottediehê, blienkieng punt kom: beskikbaar is My in hartswense boekvormvir en howe. In hul regsprosedures isMaar die laatdoen jou is nie grênd of moewies nie – net plein uit die binneste uit ... sal ons dalk vind dat die beoefening aanlyn. Daar is die boeke deur Lee beskuldigde beskuldig met ’n Mag’njou van vakansie vol tjoklits en smiles wees, jy weer uitfigure en watThe jy is, apologetiek verskeie doele inmag Strobel: The Case wie for Faith, Case kategoria, en is hy verdedig met waarewwer jy gaan en mag jou worries wegslip en jy weer pellie-pellie raak met als ons gemeenskap kan dien. for a Creator en The Case for Christ. apologia – ’n antwoord, ’n teensaak. wat saak maak in jou lewe en ’n soetkys vol tyd met almal vir wie jy lief is, deurbring! Paul Grobler het vroeër vanjaar Verder ook The Reason for God deur Paulus was bewus van die werking Mag jy enige opgetensgeit wat jou konfoes, koebaai toewuif! ingestuur: gepreek oor die progressie van Timothy Keller en More than a van die Griekse regstelsel en het die Kortom, geniet die ruskans ... henguit baie! Ester Cloete Carpenter deur Josh en Sean term apologia gebruik omLiefde ’n verhoudings wat ons in die kerk moet beleef. Hy het dit verwoord as McDowell, sowel as The Questions verdediging, ’n teensaak te biedJou teengepoeier en gepainte vriendin xxx “vreemdelinge word vriende word (Glo dit as jy wil ... alle woorde kom net so uit die Afrikaanse en Ask Christians HopeWoordelys No One Will die gode van die Grieke en in Spelreëls .) deur Mark Mittelberg. verdediging van die goddelikheid familie”, en as ons gaan aanvaar dat Vir die meer gevorderde apologete van Christus. Wanneer ons praat hierdie groei in verhoudings die ideaal van die geloofsgemeenskap is daar On Guard deur William Lane van apologetiek, dek die term ’n wye Craig, I Don’t have Enough Faith To gebied van filosofiese kennis oor die is, moet ons besef dat apologetiek
Aan al my gekoller en getaaide vriende,
kreatiwiteit fassinerende antwoorde op belangrike vrae vir ons gegee. Gaan kyk gerus na die magdom hulpbronne vir die amateur- of deskundige apologeet wat maklik beskikbaar is in boekvorm en aanlyn. Daar is die boeke deur Lee Strobel: The Case for Faith, The Case for a Creator en The Case for Christ. Verder ook The Reason for God deur Timothy Keller en More than a Carpenter deur Josh en Sean McDowell, sowel as The Questions Christians Hope No One Will Ask deur Mark Mittelberg. Vir die meer gevorderde apologete is daar On Guard deur William Lane Craig, I Don’t have Enough Faith To be an Atheist deur Frank Turek, en The New Evidence that Demands a Verdict deur Josh McDowell. Vir die apologeet wat nog verdere studie wil ondergaan, is daar die werke van John Polkinghorne, Reason & Reality en Science and Religion in Quest of Truth, of Alvin Plantinga se God and other Minds. Hierdie is maar ’n seleksie van enkele boeke uit ’n versameling boeke wat derduisende boekrakke sal volstaan. Apologetiek help die gelowige om ’n evangelistiese saak te maak in ’n wêreld wat toenemend homself doof hou vir die waarheid en wonderlike antwoorde van die evangelie. Dit laat ons toe om die leuens van die wêreld uit die weg te ruim sodat ons ware verhoudings van uitreik en evangelisering met vreemdelinge, vriende en familielede kan bou en laat bloem. In werklikheid werk apologetiek soos die ruitveërs van die evangeliseringsmotor – dit raak ontslae van dinge wat visie belemmer, sodat die pad, die roete vorentoe na die Here mooi gesien kan word.
Die stilte om die kombuistafel hoef nie te hang soos ’n eggo nie. Pa sal eenvoudig sy koerant of koffie kan neersit. “Sit, Boet. Kom ons gesels. Gaan haal my leesbril, dan kyk ons of ons hierdie vrae by die horings kan pak.”
23
Stokperdjies en
sport Gerda Snyman
DALLAS WILLARD
Linda van Vuuren
As ek maar net een mens kan oorhaal om sy boeke te lees, sal my gebed verhoor wees. Ek wil Dallas Willard graag voorstel aan diegene wat hom nie ken nie met ’n kort oorsig oor twee van sy boeke. Sy lewensveranderende werk word deur baie in dieselfde asem genoem as dié van Calvyn, Luther, Wesley en Bonhoeffer.
The devine conspiracy
Die lidmate van Brooklyn-gemeente doen inderdaad meer as net vervelige dinge. Daar is die kunssinniges - hulle doen die mooiste borduurwerk, kwiltwerk, geweefde skilderye, houtsneewerk, gehekelde artikels en kanselklede. Met pen of kwas word sketse en skiderye geskep, ook kunsfoto’s geneem - vir uitstal en bewonder. Aksie, adrenalien en waagmoed kenmerk ’n ander groep - hulle doen dit op water met boot, kajak of jetski (bly nie altyd bo nie!). Hulle doen dit rustig langs die water met visstok. In water, grasieus en vinnig soos visse word medaljes ingepalm. Party gaan dieper met duikpak en suurstof - hulle beleef God se wonderskeppings wat ons klomp “bolangs” alles mis! Miskien verkies jy moederaarde: stap, draf, gholf speel, kamp, oorleef, nuwe voëlspesies soek ... Sommige doen dit vinniger; agter hokkie- of sokkerbal aan, op ’n gewone fiets, kwadfiets, motorfiets of te perd! Dan is daar die wat “ondergronds” gaan met grotkruip vreemd ja, maar ongelooflik! (Om rêrig te weet, doen dit self!) Al gehoor van warrior racing? Klim, hang, spring ... en in die modder neerplons! Ander steek liewer net hul vingers in modder en tower die mooiste tuine met boom, vetplant of blom ...
As “padwoede” jou beetkry en jy wil ... probeer liewer boogskiet, skyfskiet of jag! ’n Springbok kan altyd vir die biltongfees gedroog word! Interessante, maar effens ongewone tydverdrywe van sommige lidmate mag jou dalk inspireer tot iets nuuts. Het jy al daaraan gedink om ’n Voortrekker-offisier te word? Of ’n naweek-skaapboer? Baie spesiale honde te teel, soos kampioen Staffordshire bulterriërs? Met kampioen wedvlugduiwe te boer? Leer ski (as dit sneeu), vlieg in ’n lugballon of oefen om eendag deel te neem aan Die Staatspresident-vliegresies met ’n ligte vliegtuig, of bou jou eie klein modelvliegtuigies met ’n vonkprop. Word weer kind en jaag saam met jou seun ultra slot-karretjies op miniatuurrenbane! Jy kan vir jou familie vertel jy hou baie van model-stoomtreintjies, veral Hornby-modelle van 50 jaar gelede en bou dan jou eie dorpie met stasie, kerk en spoorlyn! As julle voel daar skort iets met jul eentonige daaglikse bestaan of julle is nuuskierig om meer uit te vind oor al hierdie opwindende belewenisse, kan julle na die foto’s gaan kyk wat teen die saal se mure pryk! Al hierdie interessante dinge is wat mede-lidmate doen! Dis nog nie te laat nie. Jy kan nog jou foto’s en stories druk en self byvoeg. Hemingway het gesê: “When you stop doing things for fun, you might as well be dead.” Ons kan stokperdjies of sport beoefen vir fiksheid, kompetisie, ontspanning, opwinding, kreatiwiteit of net vir pret. Watter rol dit ookal in jou lewe speel, bekyk dit net soms vanuit ’n geestelike perspektief: Watter invloed kan dit op my medemens of gemeente hê? Sien ons die werking van God in alles? Gebruik ons ons God-gegewe talente en geleenthede om mekaar te dien en te help groei, om ons roeping te vervul? Doen alles vir Christus om die kerk van Christus bekend te maak tot eer van God.
As teoloog en professor in filosofie, gee Willard ’n oorsig oor teologiese denke, idees en waardes oor die hele spektrum. Hy maak radikale stellings oor die Westerse wêreld se onsuksesvolle soeke na geluk en ’n sinvolle lewe. Geloof en genade is volgens hom nie genoeg om dit te bereik nie. Die antwoord is te vinde in dissipelskap van Christus. Ons moet prakties lewe soos hy ons geleer het. Die “Curriculum of Christlikeness” is Die bergrede van Matteus 5-7, wat die hoofinhoud van die boek is. Sy uitleg daarvan is ’n openbaring. Veral die onverstaanbare saligsprekinge word duidelik wanneer hy dit in konteks van die idees van daardie tyd plaas en saamlees met die gelykenis van Die barmhartige Samaritaan en Die ryk jongman. Dié deel is genoeg rede om die boek te lees. Willard glo dat die koninkryk van God reeds hier op aarde begin. Dit is daagliks te sien in die kleinste dinge en sy skepping om ons, want alles wat goed, waar en mooi is, kom van God. Ons moet daarop fokus en nie ontmoedig word deur die tydelike negatiewe dinge nie. Deur liefde en diensbaarheid moet ons die wêreld aansteek met ’n virus van “goodwill”, dan sal ons die oorvloedige lewe van vrede ervaar, soos Hy dit vir ons bedoel het. Dit is the divine conspiracy.
The devine conspiracy continued
In dié boek word die rol van Christelike leiers in die hernuwing bespreek, want “the world faces an epidemic of existential impotence, caused by sweeping malignancy”. Gary Black, Willard se medeskrywer, het die boek voltooi ’n paar weke ná Willard se dood in 2013. In een van hul laaste gesprekke het Willard gesê: “Gary, we must help the church understand that Jesus is leading a subversion of all human governance.” Hierdie morele transformasie moet by leiers in die kerk begin, maar Christelike leiers in alle sfere moet deur kragdadige optrede en diensbaarheid hiermee help. Vanweë hul posisie en invloed, kan hulle as individue ’n groot invloed uitoefen. Die toerusting vir die taak kan in Psalm 23 gevind word. In Psalm 23 word ook ’n beeld gegee van ’n lewe sonder vrees en vol vreugde. Dit is moontlik as ons met vertroue en in afhanklikheid van God lewe: soos die verhouding van die Goeie Herder met sy skape. Die hoofstuk wat die etiek in die koninkryk van God in Psalm 23 beskryf, gee ’n nuwe perspektief op die psalm. In die res van die boek behandel hy die werking daarvan in die onderwys, politiek, ekonomie en die verskillende professies. My paar woorde laat nie reg geskied aan die diepte en die wydte van sy denke in die boeke nie. Sy preek wat ek ’n paar jaar gelede in Londen gehoor het, het ’n blywende indruk op my gelaat. Dallas Willard se nederige en geesvervulde lewe was ’n inspirasie vir almal wat hom geken het en sy idees het ’n groot invloed gehad op Christelike denke in die laaste dekades. As ek maar net een mens kan oorhaal om sy boeke te lees, sal my gebed verhoor wees.
IETS MEER OOR 1
Het jy ’n bynaam?
2
Waar is jy gebore?
3 4 5
Wat is jou beste karaktereienskap? Wat is jou swakste karaktereienskap? Waar hou jy en jou gesin graag vakansie?
6
Wat is jou gunstelinggereg?
7 8
Wat eet jy nie? Met watter motor ry jy?
9
Wat is jou stokperdjies?
10
Watter lewensdoel wil jy nog verwesenlik?
Fanie van der Schyff
Nee, behalwe as dit tel dat ons in ons gesin almal vir mekaar fluit as ons mekaar roep Coligny, die destydse ‘hoofstad’ van die ou WesTransvaal My kinders weet baie goed as ek knorrig is ... My kinders weet baie baie goed as ek knorrig is! See, Namibwoestyn, berge, bosveld of enige plek weg van ’n gewoel af Enigiets van A-Z in die resepteboek ... solank as wat dit saam met koffie bedien word! Uitgespoelde walvis ’n Motorboot op die oop see! Skubaduik, sinkers uitduik, hengel, stap, jag, koffie drink ... en rugby kyk Om die Noorderlig te kan sien
24
Diere en voëls vir Afrika in Tanzanië Nou kan ons ook saampraat oor die ongelooflike natuur- en dierelewe van die Serengeti Pieter en Joëlna Heslinga
Raadsvergadering
World Reform Fellowship (WRF) Dit was my voorreg om die raadsvergadering van die World Reform Fellowship (WRF) in Maart vanjaar in Indonesië te kon bywoon. ’n Raadsvergadering word jaarliks gehou en elke drie jaar word ’n kongres aangebied waar sake oor die gereformeerde geloofsiening bespreek word. Dit was ’n onvergeetlike ervaring! Die WRF het ’n webblad met die adres www.wrfnet.org waar die missie en visie van dié gereformeerde organisasie in detail gesien kan word. Dit is ’n wêreldwye organisasie wat bestuur word deur ’n raad van direkteure, wat uit 40 mense vanoor die wêreld bestaan. Die meeste raadslede is professore en dekane van verskillende teologiese departemente en kerke wêreldwyd wat die gereformeerde geloof aanhang. Uit Suid-Afrika is daar tans drie raadslede, prof Flip Buys, prof Henk Stoker en ek. Ander lede van die raad van direkteure kom uit Brasilië (drie), Mexiko (twee), Amerika (12), Skotland (drie), Kanada (een), Korea (drie), Hongkong (een), Indonesië (twee), Indië (twee), Australië (twee), Frankryk (een) en Puerto Rico (een). Die huidige internasionale direkteur is prof Flip Buys en die voorsitter van die raad is mnr Solano Portela Neto van Brasilië. Uit die 40 raadslede is daar vier wat nie teoloë is nie – ek en drie uit Amerika. Enigiemand wat glo soos ons glo, kan lid van die organisasie word. Bestudeer die webblad, sluit aan en word deel hiervan. Die raadsvergadering het oor vier dae gestrek en is in Djakarta deur die kerk in Indonesië aangebied. Ons was almal verbaas oor die situasie in Indonesië. Dit is ’n land met 80% Moslems, 10% Christene en die ander 10% wat aan al die ander gelowe soos Hindoeïsme en Boeddhisme behoort. Hoewel die Christene in die minderheid is, word die kerk nie verbied nie en word die Woord vanuit Djakarta deur die hele Oosterse wêreld verkondig. Elke Sondag word drie
Koos Richards
word die kerk nie verbied nie en word die Woord vanuit Djakarta deur die hele Oosterse wêreld verkondig. Elke Sondag word drie dienste in die kerk in Djakarta gehou, waarvan een in Engels, een in Mandaryns en een in Indonesies aangebied word. In ander stede en provinsies van Indonesië word daar ook in gemeentes van die kerk elke Sondag verskeie dienste aangebied. Dr Steven Tong, die hoof van die kerk in Indonesië, hou elke Sondag minstens een diens in Djakarta, asook nog drie dienste in Singapoer. Die kerk het ook nog hul eie skole waar kinders van die lede van die kerk skoolgaan. In hierdie skole word nie geskroom om die evangelie aan die kinders te bedien nie. Die kerk het ook ’n universiteit wat hulle onderhou en waar studente in verskillende vakrigtings opgelei word.
Sou jy so ’n opskrif aan een van ons universiteite se ingange sien? Wat ’n wonderlike ervaring was dit nie! Die Christene in Indonesië leef hul beginsels uit en is nie skaam om openlik te erken dat hulle verloste kinders van God is nie. Wat ’n voorreg om sulke ligdraers te kon ontmoet. Die volgende raadsvergadering en ook die kongres word in Oktober volgende jaar in Duitsland in Wittenberg aangebied - in die stad waar Martin Luther die hervormingsbeginsels teen die kerk se deur vasgespyker het. Chris kyk tans of ons nie ’n toer daarheen kan reël nie. Kom saam as jy enigsins kan.
Tanzaniëtoer Mei 2016 Dit was nog altyd ons droom om na die indrukwekkende wildebeesmigrasie in die Serengeti-wildtuin in Tanzanië te gaan kyk. Sowat ’n jaar gelede sien ons die toer deur Seagull Toere van Jeffreysbaai wat spesifiek op die migrasie gemik is. Ons en ons swaer en sus, Johan en Annanien Pretorius, besluit gou dis net die ding vir 2016. Die eienaar, Linde van Niekerk, bespreek 22 tot 28 Mei vanjaar vir ons en ons kan ons eie groep opmaak. Sonder baie moeite is ons geselskap vol - 18 saam met Linde. Dit voel soos ’n ewigheid voor die tyd aanbreek. Ons pak in – kameras, verkykers, ’n sakgrootte voëlboek oor die voëls van Oos-Afrika, klere vir koue en warm dae, ’n botteltjie whisky en ’n boksie wyn. Op 22 Mei vanjaar vertrek ons per vliegtuig van Johannesburg na Dar es Salaam in Tanzanië en vlieg daarna met twee kleiner vliegtuie na Arusha. Daarvandaan neem drie wildkykvoertuie ons na ons hotel, die Lake Manyara Serena Hotel. Dit was aand toe ons daar aankom en min het ons geweet watter pragtige uitsig oor die Manyarameer die volgende oggend op ons sou wag. Dag 2: Ná ontbyt vertrek ons met die wildkykvoertuie na die Manyara Nasionale Park en verken die meer en sy omgewing. Ons sien pragtige diere en kom gou agter dat Tanzanië ook ’n voëlparadys is, met die Manyara Nasionale Park wat self meer as 400 spesies voëls op hul lys het. Ons raak gaande oor ’n mooi soort spreeu, maar kom later agter dis eintlik net so volop soos die kleinglansspreeus in Suid-Afrika is. Ons sien gou ’n soort neushoringvoël wat ons nie ken nie en ’n pragtige rooipensreier, maar ons moet aanskuif – daar is nie baie tyd vir voëlkyk nie. Ons ry in reënweer die krater uit tot bo waar ons stop om oor die Ngorogoro-vlakte te kyk – ’n pragtige gesig hier van bo af. Ons neem ’n groepfoto en ry verder deur die Ngorongoro-bewaringsgebied na die Serengeti-vlakte. Ons gaan die Serengeti Nasionale Park in by die Naabi-koppie op pad na die Serengeti Serena Lodge naby Seronera. Ons is moeg, eet gou en gaan slaap, want môre is die groot dag. Die hele nag deur hoor ons die gebulk van wildebeeste en kan nie wag om hulle te sien nie. Dag 3: Ons geniet ontbyt en vertrek op ons eerste wildbesigtigingsrit. Party van ons gaan eers in ’n lugballon sweef – wat ’n belewenis om bokant derduisende wildebeeste, gazelle, sebras, olifante, kameelperde en ander diere te sweef! Kilometers aaneen. Om nie eens te praat van al die leeus, hiënas, luiperds en jagluiperds wat ons sien nie. Sommer gou-gou sien ons ook pragtige voëls, soveel *lifers vir ons Afrika-lys - houtkappers, neushoringvoëls, kwêvoëls, buffelwewers, wewers, byvreters, laksmanne, sysies en suikerbekkies en nog baie ander. En amper vergeet ek van die swartvleiloeries - pragtig! In totaal 41 lifers, voëls wat nie in ons suider-Afrika-voëlboeke is nie. Ons sien ook ’n groot verskeidenheid roofvoëls soos die mooi Eastern chanting goshawks, roofarende, breëkoparende, kroonarende, pragtige swartborsslangarende, witborsjakkalsvoëls, Ruppellse aasvoëls en swartaasvoëls. Verder is daar die statige sekretarisvoëls, gompoue en mahems. Dié aand kom ons laat by die lodge aan, moeg maar aangedaan oor die wonderlike ervaring wat ons die dag beleef het. Ons eet lekker, drink Serengeti-bier en gaan slaap. Dag 4: Dié dag verloop dieselfde as die vorige dag, maar ons ry ander paaie en sien ander diere en voëls. Vir die eerste keer sien ons spoorvlerkkiewiete. Ongelooflik! Vandag is ons bietjie vroeër terug by die lodge. Nou kan ons ontspan, nog ’n Serengeti-bier wegslaan en op die terrein ronddwaal en voëls kyk. Ons eet weer baie lekker en gaan vroeg slaap. Dag 5: Ons vertrek ná ontbyt en ry terug na die Ngorongoro-
25
Gereformeerde Kerk Brooklyn
UITREIKAKSIE
Tanzanië
*lifer (vir die nie-voëlkykers) = is die eerste voël van ’n soort wat jy op jou lewenslys kan afmerk en sien ander diere en voëls. Vir die eerste keer sien ons spoorvlerkkiewiete. Ongelooflik! Vandag is ons bietjie vroeër terug by die lodge. Nou kan ons ontspan, nog ’n Serengeti-bier wegslaan en op die terrein ronddwaal en voëls kyk. Ons eet weer baie lekker en gaan vroeg slaap. Dag 5: Ons vertrek ná ontbyt en ry terug na die Ngorongoro-bewaringsgebied, maar ons draai af na die Ndutumeer. Nog voordat ons inboek, ry ons weer om die meer om wild te kyk. Ons sien ’n pragtige swartborsslangarend, breëkoparend en baie groot- en kleinflaminke. Ons kom selfs af op ’n jagluiperd en twee opgeskote kleintjies wat op jag is en sien amper ’n vangs. Sterk skemer kom ons by die Ndutulodge en tentkamp aan. Die aand word ons bederf met groot vure en baie lekker kos in ’n lapa. Ons kuier tot laat want ons toer staan einde se kant toe. Dag 6: Ons vertrek vroeg op ’n uitgebreide wildkykrit om die Ndutumeer. Met ’n koffiestop digby die meer sien ons pragtige sandpatryse. Tienuur gaan ons terug lodge toe. Dié omgewing het baie wild en baie voëls. Ons geniet ’n baie lekker ontbyt en maak gereed om te vertrek. Maar voor ons vertrek sien ons die pragtigste Blue-capped Cordon-bleus, ’n tipe blousysies, in groot getalle, ook kanaries, suikerbekkies en ander sysies. Ons besoek ’n Masai-kraal en ’n gids vertel ons van hul kultuur. Ons besoek selfs ’n kleuterskoolklassie waar die kleintjies vir ons somme opsê. Hulle het baie handgemaakte arm- en nekbandjies. Ons kon nie vertrek voordat ons nie almal daarvan gekoop het nie. Ons slaap dié aand by die Ngorongoro Serena Lodge. Daar aangekom, ontspan party met ’n Ngorongoro-bier en ander gaan op ’n staproete saam met ’n gids om voëls te kyk. Dit was ’n wenkeuse, want ons sien nog lifers. Die mooiste Dusky turtle doves, Tacazze and Goldenwingend sunbirds en Streaky seadeaters. Ons kry weer ’n baie lekker aandete, dit is koud hier en ons gaan gou bed toe. Dag 7: Vandag is ’n groot dag want ons gaan die Ngorongoro-krater besoek. Dis donker die oggend met ons vertrek want ons moet op die kratervloer wees voordat die son opkom. Ons ry weer met die wildkykvoertuie en op ’n baie steil eenrigtinggrondpaadjie daal ons sowat 600m
oggend met ons vertrek want ons moet op die kratervloer wees voordat die son opkom. Ons ry weer met die wildkykvoertuie en op ’n baie steil eenrigtinggrondpaadjie daal ons sowat 600m tot op die kratervloer. Die krater het dwarsdeur die jaar kos en water en is dus ’n ideale habitat vir ’n groot verskeidenheid diere en voëls, ook baie leeus, luiperds, hiënas en ’n aantal swart renosters. Ons sien al hierdie diere. Onder in die krater is die Magadimeer met baie groot- en kleinflaminke en pragtige mahems. Ons vertoef die hele oggend in die krater, ry om die meer en hou piekniek by die Ngoitokitokdam. Daarna ry ons deur die Leraiwoud en met ’n steil geplaveide paadjie ry ons weer teen die kraterwand uit terug na die Serena Manyara Lodge toe waar ons middagete geniet. Hiervandaan gaan ons terug Arusha toe, maar nie voordat ons by ’n groot kurioswinkel in die dorpie Mto Wa Mbu stop nie. Ons koop ’n Masia-kombers en ander aandenkings. Ons slaap by die Arusha Coffee Lodge met sy groot koffieboomplantasies. Die aand kuier ons vir oulaas lekker. Dag 8: Dis ’n hartseerdag want ons vakansie is verby en ons moet terug huis toe. Tog borrel ons van genoegdoening oor die ervaring van ’n leeftyd. Ons geniet ’n baie lekker ontbyt en vertrek later lughawe toe. Daarvandaan vlieg ons weer met die klein vliegtuigies Dar es Salaam toe en later die middag terug Johannesburg toe. Ons neem eers gou weer ’n groepfoto. Al die doeanepunte en lughaweprosedures verloop seepglad, Linde het gesorg! En voordat ons ons kom kry, land ons in Johannesburg en die droom is verby. Nou kan ons ook saampraat oor die ongelooflike natuur- en dierelewe van die Serengeti. Ons het die Groot Vyf byna elke dag gesien - om nie eens te praat van die voëllewe nie. Ons het 166 verskillende spesies voëls gesien en 41 lifers. Ons besluit net daar dat ons teruggaan na die Serengeti en dié keer om voëls te kyk. En dan vat ek my nuwe Birds of East Africa saam!
A Railway History Lesson
A history lesson worth reading
Internetbron http://www.naute.com/stories/rail.phtml Ingestuur deur Bingle Kruger
Railroad tracks … The US standard railroad gauge (distance between the rails) is 4 feet and 8.5 inches. That's an exceedingly odd number. Why was that gauge used? Because that's the way they built them in England, and English expatriates designed the US railroads. Why did the English build them like that? Because the first rail lines were built by the same people who built the pre-railroad tramways, and that's the gauge they used. Why did 'they' use that gauge then? Because the people who built the tramways used the same jigs and tools that they had used for building wagons, which used that wheel spacing.
Why did the wagons have that particular odd wheel spacing? Well, if they tried to use any other spacing, the wagon wheels would break on some of the old, longdistance roads in England, because that's the spacing of the wheel ruts.
So who built those old rutted roads? Imperial Rome built the first long-distance roads in Europe (including England) for their legions. Those roads have been used ever since! And the ruts in the roads? Roman war chariots formed the initial ruts, which everyone else had to match for fear of destroying their wagon wheels. Since the chariots were made for Imperial Rome, they were all alike in the matter of wheel spacing. Therefore, the United States standard railroad gauge of 4 feet and 8.5 inches is derived from the original specifications for an Imperial Roman war chariot. Bureaucracies live forever! So the next time you are handed a specification, procedure or process and wonder, "What horse’s ass came up with this?" … you may be exactly right … Imperial Roman army chariots were made just wide enough to accommodate the rear ends of two war horses (two horses' asses).
Now, the twist to the story Find out on the next page
26
Twist in the story
TTwiste
When you see a space shuttle sitting on its launch pad, there are two big booster rockets attached to the sides of the main fuel tank. These are solid rocket boosters, or SRBs. The SRBs are made by Thiokol at their factory in Utah. The engineers who designed the SRBs would have preferred to make them a bit fatter, but the SRBs had to be shipped by train from the factory to the launch site. The railroad line from the factory happens to run through a tunnel in the mountains, and the SRBs had to fit through that tunnel. The tunnel is slightly wider than the railroad track, and the railroad track, as you now know, is about as wide as two horses’ behinds! So, a major space shuttle design feature of what is the world's most advanced transportation system was determined over two thousand years ago by the width of two horses' asses!
Residentia vandag - 2016
Fanus Heystek
Dit woel deesdae by Residentia – nie vanweë sy vlerkesprei en uitbreiding nie, maar sy roeping om diens te lewer wat tot eer van die Here sal strek. Uitbreiding en groter word is nie die droom nie, want dit kom vanself as dié roeping met passie uitgeleef word. Sonder fanfare het Residentia sedert 1957 onder die seënende hand van God gegroei tot 14 skemas landwyd waarvan die versekeringswaarde R1 300 000 000 beloop. Daarby is daar geen rentedraende skuld, aandeelhouers of dividende wat betaal moet word nie. Daar is net inwoners en natuurlik ’n personeelspan wat na hulle moet omsien. Omdat die inwoners die middelpunt in ons nuwe benadering is, word al hoe meer gevra: Wie is hierdie inwoners? Wat is hul verwagtinge? Watter vereistes stel hul kinders? Vandaar die nuwe benadering: Dit is nie meer oumense in ouetehuise nie, maar bloot mense wat ’n tuiste by Residentia gevind het. Residentia is hul nuwe en dikwels laaste woning op aarde. Hier het hulle regte en vryhede soos in enige huishouding. Hier word na elkeen volgens sy of haar eie behoeftes omgesien. Dit is dus ’n mensgerigte fokus wat die optimale welwees van ieder ‘lid van die groot gesin’ nastreef. Mensgerigte filosofie verg die volgende:
U
I
S
A
D
U
J
O
S
U
A
E
S
O
H
T
O
S
E
F
A
N
J
A
M
E
N
S
R
E
E
R
K
R
O
N
I
E
K
E
H
A
G
G
A
I
M
E
S
E
D
T
E
P
S
A
L
M
S
M
I
G
A
U
U
I
O
E
M
E
E
S
R
A
M
A
L
E
A
G
B
S
E
S
N
E
S
S
O
L
O
K
M
N
M
R
Behuising. Residentia het by elk van sy 14 skemas ’n verskeidenheid woonplekke beskikbaar. Vir nuwe intrekkers word ’n wye keuse van bekostigbaarheid en luuksheid gebied. Vir die kieskeurige is daar by talle van ons oorde pragtige en moderne wooneenhede om te betrek, maar helaas is daar ook geboue wat soos ou koshuise en hospitale ingerig is. Dit is laasgenoemde kamers wat (ongeag die lae huur) leeg staan. Argitekte is reeds by ’n paar skemas aangestel met die oog op kapitale opgradering. Die baie miljoene wat nodig is, sal nie van die inwoners verhaal word nie – dit kan gefinansier word met die verkoop van lewensregte of vooruitverhuring. Skuld aangaan is buite die kwessie – ’n mens dompel nie ’n Godsgeskenk in ’n oorlewingstryd nie. Uitbreiding. Geboue is duur en teen die huidige rentekoerse sal dit nooit afbetaal kan word nie. In elk geval gaan dit nie oor geboue nie, maar mense wat versorg moet word en dit kan ook by hul huise gebeur. Vir diegene wat moeilik van hul goedingerigte woning kan afskeid neem, is daar nou die moontlikheid om net daar in jou huis versorging en verpleging te ontvang. Dit staan bekend as tuisversorging en is hoog op ons prioriteitslys want ons voorsien dat hierdie behoefte vinnig sal groei. Die vestiging van kliniekdienste in die gemeenskap is ’n bykomende wyse om hierdie Godgegewe roeping te vervul. Uiteindelik, as dit die wil van die Here is, gaan Residentia baie meer mense buite as binne bedien. Versorging. Elkeen wat mettertyd fisiek verswak of dementia ontwikkel, sal die versorging en verpleging ontvang wat sy of haar behoeftes bevredig. Dit verg H T personeel U R met die regte ingesteldheid. passievolle Hierdie professionaliteit in al sy fasette kan net deur voortdurende opleiding B E H E gegenereer word. By Residentia is dit ’n prioriteit wat tot gevolg het dat al sy personeellede, selfs die skoonmakers, deurlopend R E en tot J hoër T vlakke opgevoed word. gemotiveer Matthys van der Hout Voedseldiens. Wanneer die klem op mensgerigtheid val, R innoverend H D oor S kosvoorbereiding en spyskaarte word gedink. Die voeding en voedingstatus van ons inwoners verg Vandaar die besluit om by al I deurgaande A E kwaliteit. E ons oorde gestandaardiseerde spyskaarte en resepte wat deur ’n dieetkundige opgestel is, te gebruik. N T I T Al die name van die
Bybel Blokraaisel
O
A
H
S
O
T
H
S
N
O
M
A
I
U
S
I
K
L
A
A
G
L
I
E
D
E
R
E
I
L
E
T
A
A
D
L
N
S
I
S
E
K
P
M
N
L
U
L
J
G
E
O
E
D
U
A
U
K
O
P
A
S
N
H
O
M
N
N
B
D
E
S
S
N
U
L
I
J
B
E
H
H
E
I
O
A
G
L
O
U
O
E
E
L
D
A
G
T
S
R
N
D
R
I
F
K
S
R
I
I
N
D
K
E
I
A
E
J
I
N
A
I
K
P
G
N
E
I
N
E
T
B
L
A
J
G
E
T
H
S
E
E
O
S
U
O
E
N
A
T
R
E
R
I
T
S
K
L
E
J
M
S
U
E
T
T
A
M
O
V
K
H
D
O
O
E
E
R
I
P
A
I
M
E
H
een keer gebruik word. O E O A R Besoek ons webblad, www.residentia.co.za/afrikaans, As daar meer as een vir meer inligting oor die volgende: Bybelboek is met S B KlikS op een van die oorde vir foto’s, E DieP 14 skemas. dieselfde naam, bv. algemene inligting oor die spesifieke oord, sy geriewe Johannes, 1 Johannes, 2 bykomende dienste wat F (verskeidenheid U E A van blyplekke), A Johannes en 3 aangebied word asook kontakbesonderhede. Johannes, kom die Gebeurtenisse: Weekprogramme van skemas asook E wanneer E N K K naam net een keer voor; ’n kermis of konsert aangebied word. daar is is; dusasook net eenofkeer Oor ons: wie Residentia eintlik daar Johannes. As al 56 S vakatures S I is. U U verskillende name Vorms: wat aanlyn ingevul kan word. gevind is, aan vorm Hoofkantoor: die kontakpersone en wie diedie stuur I I E K L staan. oorblywende letters in Tuisversorging: wat dit alles behels. die blok reël vir reël, E N M E D van bo na onder gelees, H
E
I
D
Aktiwiteite. Die ouderdom bring metinhom saam: fisieke boeke die Bybel is in en Igeestelike aftakeling. Dit mond uit in passiwiteit, A L L die linkerkantste blok lusteloosheid en onbetrokkenheid.weggesteek. Die Here het ons Die egter so geskape dat ons weerstand kan bied –van niedie net1983teen die spelling S nie, Amaar G E ons hele bose ook wat menswees betref. Aktief Bybelvertaling is bly is die antwoord om ons solank as moontlik jonk te gebruik. Die name kom hou. net bestaan uit Bybelstudie, U Vroeër P hetOdit meestal G van links van biblioteek, rummycub en bingo. Deurna regs, mensgerigte na links,verbreed van bo naen behoeftes te bevredig, is regs horisonne R A O O onder, van onder na bo aktiwiteite bygevoeg soos tuinbou, Bocchia, gimtrim, en in al vier rolbal, tennis, veerpyltjies, lyndanse, koor,diefietsry, T M na H E uitstappies die botaniese tuin, diagonale familiebraaie rigtingsen voor. selfs Spur-ontbyte, vir almal wat dieDie maand verjaar. letters mag meer as
T
O
N
N
T
I
S
R
N
E
O
I
W
I
G
Fanus Heystek R L O
N
A
H
U
M
K
O
R
I
N
T
I
E
R
S
S
J
R
’n teksvers. Wie kan hierdie teksvers vind en waar in die Bybel staan dit?
27
Versorging. Elkeen wat mettertyd fisiek verswak of dementia ontwikkel, sal die versorging en verpleging ontvang wat sy of haar behoeftes bevredig. Dit verg passievolle personeel met die regte ingesteldheid. Hierdie professionaliteit in al sy fasette kan net deur voortdurende opleiding gegenereer word. By Residentia is dit ’n prioriteit wat tot gevolg het dat al sy personeellede, selfs die skoonmakers, deurlopend gemotiveer en tot hoër vlakke opgevoed word.
Voedseldiens. Wanneer die klem op mensgerigtheid val, word innoverend oor kosvoorbereiding en spyskaarte gedink. Die voeding en voedingstatus van ons inwoners verg deurgaande kwaliteit. Vandaar die besluit om by al ons oorde gestandaardiseerde spyskaarte en resepte wat deur ’n dieetkundige opgestel is, te gebruik.
Aktiwiteite. Die ouderdom bring met hom saam: fisieke en geestelike aftakeling. Dit mond uit in passiwiteit, lusteloosheid en onbetrokkenheid. Die Here het ons egter so geskape dat ons weerstand kan bied – nie net teen die bose nie, maar ook wat ons hele menswees betref. Aktief bly is die antwoord om ons solank as moontlik jonk te hou. Vroeër het dit meestal net bestaan uit Bybelstudie, biblioteek, rummycub en bingo. Deur mensgerigte behoeftes te bevredig, is horisonne verbreed en aktiwiteite bygevoeg soos tuinbou, Bocchia, gimtrim, rolbal, tennis, veerpyltjies, lyndanse, koor, fietsry, uitstappies na die botaniese tuin, familiebraaie en selfs Spur-ontbyte, vir almal wat die maand verjaar.
Besoek ons webblad, www.residentia.co.za/afrikaans, vir Icel Burger meer inligting oorIETS die volgende: Die 14 skemas. MEERKlik op een van die oorde vir foto’s, algemene inligting oor die spesifieke oord, sy geriewe OOR (verskeidenheid van blyplekke), bykomende dienste wat aangebied word asook kontakbesonderhede. Icel is my bynaam. 1 Gebeurtenisse: Weekprogramme van skemas asook Het jy ’n bynaam? My regte naam is wanneer ’n kermis of konsert aangebied word. Cecilia Oor ons: wie Residentia eintlik is; asook of daar 2 vakatures Waar isis. jy gebore? Vanderbijlpark Wat iswat jouaanlyn beste ingevul kan word. 3 Vorms: Geduldig karaktereienskap? Hoofkantoor: die kontakpersone en wie aan die stuur staan. Wat is jou swakste 4 Apatie Tuisversorging: wat dit alles behels. karaktereienskap?
Waar hou jy en jou gesin graag vakansie? Fanus Heystek 6 Wat is jou gunstelinggereg? 5
7
Wat eet jy nie?
8
Met watter motor ry jy?
9
Wat is jou stokperdjies?
10
Watter lewensdoel wil jy nog verwesenlik?
IETS MEER OOR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Het jy ’n bynaam? Waar is jy gebore? Wat is jou beste karaktereienskap? Wat is jou swakste karaktereienskap? Waar hou jy graag vakansie? Wat is jou gunstelinggereg? Wat eet jy nie? Met watter motor ry jy? Wat is jou stokperdjies? Watter lewensdoel wil jy nog verwesenlik?
Drakensberge Skaaptjoppie Ek eet alles, maar ek is nie lief vir soetgoed nie VW Polo Sport beoefen en kyk Ek wil nog baie reis
Phillip Loots
Glad nie Ladysmith, Natal Empatie Emosioneel In die meerdistrikte, Engeland Osstert Minestrone VW Polo Stap en kuns Doktorsgraad
Diakonale donasies word deur die SDDS (Sinodale Besoek ons webblad www.residentia.co.za/afrikaans vir Deputate vir Diakonale meer inligting oor die volgende: Sake) bestuur en gelykop Die 14 skemas. Klik op een van die oorde vir foto’s, tussen die twee kinderhuise algemene inligting oor die spesifieke oord, sy geriewe verdeel. (verskeidenheid van blyplekke), bykomende dienste wat Donasies vir spesifieke aangebied word asook kontakbesonderhede. projekte kan aan Gebeurtenisse: Weekprogramme van skemas asook Reddersburg of aan Pretoria gemaak word. wanneer ’n kermis of konsert aangebied word. Behalwe die bydrae van die Oor ons: wie Residentia eintlik is; asook of daar diakonie lewer die Brooklynvakatures is. gemeente ook op ander Vorms: wat aanlyn ingevul kan word. maniere ’n bydrae tot die Hoofkantoor: die kontakpersone en wie aan die stuur kinderhuis in Pretoria: staan. verskeie lidmate is betrokke by Tuisversorging: wat dit alles behels. die Vriendekring, Pretoria soos Christo en Juliana van der Walt en Schalk en Linda van Vuuren. Verder verteenwoordig Wina Cameron die diakonie as Wina Cameron ondervoorsitter in die bestuur Ná die Anglo-Boereoorlog van Transvaal het hul morele steun van die kinderhuis in Pretoria. Deur aftrekorders dra 1899 tot 1902 in Transvaal en beloof. die Oranje-Vrystaat was daar ’n Die verantwoordelikheid vir die individuele lidmate reeds die afgelope paar jaar maandeliks tyd van groot armoede weens instandhouding van die by tot toiletware vir die kinders. die afgebrande en kinderhuis sou op diakonieë onteiende plase. Behoeftige val. Die eerste kinderhuis van kinders het baie gely. die Gereformeerde Kerk is op 2 Die nood en behoefte van die kinders word steeds groter en Reddersburg het begin met ’n Oktober 1939 in plaaslike weeshuis in 1927 Voortrekkersweg, Pretoria in die middele meer beperk. Dit is betreurenswaardig dat net 55% waar hulp van ander diakonieë gebruik geneem. Dié gevra is. Ongelukkig het hierdie kinderhuis het in 1976 verskuif van diakonieë op die oomblik betrokke is by ’n saak wat poging nie gelsaag nie en is dié na Villieria langs die met soveel kinderhuis ná ’n paar jaar Gereformeerde Kerk Oos-Moot, aanvanklik deursettingsvermoë begin is. gesluit. waar dit vandag nog gevestig Dit is uiters belangrik dat die Met die groot depressie en is. staat se voorskriftelikheid en droogte van 1933 was baie Uiteindelik, ná die aanvanklike bydrae tot die minimum beperk boere verplig om hul plase te mislukte poging word die word. Die kinderhuise is die verlaat en ’n ander heenkome President Kruger-kinderhuis verantwoordelikheid van ons in die stede te soek. van Reddersburg in Januarie diakonieë en ons betrokkenheid Baie ellende het gevolg met 1961 geopen. moet voortdurend ’n saak van mense wat ’n sukkelbestaan Elke kinderhuis kan sowat 64 erns en gebed wees. Enige gevoer het. Die gevolg was kinders huisves. Die koste per hulp, veral finansieel, is van toenemende verwaarloosde en onversorgde kinders. Kinders is kind beloop nou R8 500 per onskatbare waarde! by gesinne uitgeplaas, maar dit maand. Dit sluit alle oorhoofse het nie gewerk nie en die koste in. Die staat se bydrae is Kontak Wina Cameron behoefte aan ’n weeshuis het R2 900 per maand. Daar is dus by 082 859 5216 vir verdere dringend geword. Fondse moes ’n bedrag van R5 600 per kind inligting. ingesamel word en die per maand wat van ander bronne bekom moet word. Partikuliere Sinode van
Kort geskiedenis
President Kruger-kinderhuise
Ouderlinge tydens toerustingbyeenkoms
28
Juventus-studentebediening
Juventuskamp
Wickus Malan Dit was ’n stil Vrydagmiddag. Die jongmense was moeg vir swot en werk, en het duidelik ’n breek nodig gehad. So kort duskant Loskopdam is daar ’n plek met die naam Wegbreek-natuurreservaat – heel gepas! Daar was ’n vuur, daar was tente en daar was ’n pool-tafel. Dit was die perfekte kombinasie vir ’n wegbreek, en hier volg kortliks wat gebeur het … Vrydag was ’n samesmelting van braaivleisvuur, martinipap en gesels. Saterdagoggend het begin met ’n smullekker brunch, gevolg deur ’n pool-kompetisie van internasionale standaard. Die laatmiddag-wildrit was genoeg om enige Juventusbraai luiperd uit sy woning te laat kop uitsteek. MiddernagLouis Coetzee kampvuurliedjies, dans het en gedurende diep gesprekke die Die Juventus-komitee die jaarinreeds bosveldatmosfeer het dit byna onmoontlik gemaak om twee keer by die LC de Villiers-sportterrein ’n braai Sondag keer braaie na die alledaagse gereël. terug Albeite dié het aan nietighede. studente en jong Ons sien sommer reeds uit na volgende jaar se werkendes die geleentheid gebied om te ontsnap uit Juventuskamp … Wat van jou?
hul gejaagde lewe en in ’n rustige luim mekaar beter te leer ken. Met ’n vleisie op die bord en ’n drankie in die hand is nuwe vriendskappe gesmee en op die maat van musiek het die studente en jong werkendes die aand Visiekamp weggekuier. Daar is besluit om van nou af die braai ’n Ansuri Welman instelling te maak. Ons hoop om in die kwartaallikse As mens aan Visiekamp 2016 dink, die eerste gedagte toekoms nog meer gemeentelede (enis nie-gemeentelede!) wat daar opkom te sien. waarskynlik hoe ongelooflik warm dit was! Weens die vreeslike hitte, is ’n hele paar middagsessies vir swembad-vlugbal verruil. Maar ondanks die verskriklike hittegolf wat ons vanjaar getref het, was die kamp steeds ’n reusesukses. Die tema was “Grys areas” – aspekte van die lewe waar daar dikwels nie ’n duidelike reg of verkeerd is nie. Daar was kleingroepsessies oor hoe om die Bybel te lees en te interpreteer en ook groepsessies en besprekings oor aktuele grys gebiede waarmee studente worstel. Dit was ’n uiters geseënde kamp waar almal nader aan God en mekaar gegroei het, en opnuut krag, rigting en visie vir die nuwe jaar gekry het. Ons het elke aand afgesluit met ’n reusekampvuur en tot die vroeë oggendure gesit en kuier. Dit was voorwaar ’n kamp wat elke student wat daar was altyd sal koester.
Kaskarwedren 2016 – Oorwinning vir die Doppers! Tiaan de Jager Hier volg ’n ooggetuie-verslag van die gebeure van Vrydag 22 Julie 2016:Die son het pas begin sak oor Hatfield en die omliggende gebied en die lomerige aandlig het begin oorneem. ’n Rustige, vreedsame prentjie – sterk in kontras met die opwinding, emosie en adrenalien in die harte van al die renjaers wat sou deelneem aan die NG Kerk Universiteitsoord se jaarlikse kaskarwedren. Die doelwit was duidelik - om te triomfeer, om te wen, om ná ’n titaniese stryd die beker omhoog te hou. Met die eerste skoot van die geweer het ons ’n reguitresies gehardloop om die wegspring-volgorde te bepaal. Met ’n allemintige spoed het Malcolm die kaskar se wiele laat wriemel en die Doppers begin toe die resies in ’n tweede plek. Dit het egter nie lank gehou nie - by die eerste omruilpunt het die Dopperspan die voortou geneem en hul krag ingespan om hul eerste plek tot die einde toe te behou. Dit was ’n bittere stryd van sweet en staal, maar die Doppers het uiteindelik die ander kerke en instansies stof in die oë geskop om as wenners uit die stryd te tree. Baie dankie aan al die spanlede wat hierdie oorwinning moontlik gemaak het – volgende jaar gaan ons gewis ons titel verdedig!
brunch, gevolg deur ’n pool-kompetisie van internasionale standaard. Die laatmiddag-wildrit was genoeg om enige luiperd uit sy woning te laat kop uitsteek. Middernagkampvuurliedjies, dans en diep gesprekke in die bosveldatmosfeer het dit byna onmoontlik gemaak om Sondag terug te keer na die alledaagse nietighede. Ons sien sommer reeds uit na volgende jaar se Juventuskamp … Wat van jou?
die hand is nuwe vriendskappe gesmee en op die maat van musiek het die studente en jong werkendes die aand weggekuier. Daar is besluit om van nou af die braai ’n kwartaallikse instelling te maak. Ons hoop om in die toekoms nog meer gemeentelede (en nie-gemeentelede!) daar te sien.
Eerstejaarskamp
Ansuri Welman Soos gewoonlik was die eerstejaarskamp een van Juventus se hoogtepunte van die jaar en gewis die beste manier om die jaar af te skop! Dit was ’n week wat gekenmerk is deur lag, pret, min slaap en onvergeetlike tye. Die tema vanjaar was “Connected”, met die fokus op hoe ons in hierdie wêreld en as student “connected” bly met God. Dit is ’n baie relevante tema vir studente en veral vir die eerstejaars wat ’n nuwe lewensfase met nuwe uitdagings betree. Ons het soggens Jabbokstiltes (of stiltetye) en kleingroepbesprekings gehad en smiddae koffiegesprekke. Die eerstejaars beskryf die aande om die kampvuur, die lofprysingsessies en die aktiwiteite smiddae alles as hoogtepunte. Tussen al die pret deur het die eerstejaars ’n baie beter idee gekry van wat universiteitslewe behels, en hopelik ’n lekker groep geloofsvriende gemaak wat nog jare lank baie vir hulle gaan beteken. Dit was inderdaad ’n onvergeetlike kamp!
Meet and Eat-sopkombuis Ansuri Welman Gedurende die jaar het die Gereformeerde Kerk Brooklyn saam met ’n paar ander kerke begin met ’n sopkombuis in die Hatfield-omgewing. Die sopkombuis, Meet and Eat, bestaan uit twee dele. Eerstens word daar elke Dinsdag en Donderdag op kampus sop en brood aan behoeftige studente bedien. Hierdie afdeling van die projek word deur die universiteit se Huis Teologie behartig. Dan word daar op Vrydagmiddae by die Hervormde Kerk Philadelphia by Lunnonstraat 127, Hillcrest, sop en brood aan hawelose mense bedien. Dit is ’n uiters suksesvolle projek en verander reeds baie mense se lewens. Elke week groei die projek soos wat meer en meer mense sop kom haal, en soos wat meer en meer brûe gebou word tussen studente van die verskillende gemeentes in die omgewing. Al die hulp en skenkings wat ons tot dusver ontvang het, is werklik verstommend. Baie dankie vir almal wat help om die projek so ’n groot sukses te maak. Ons sien daarna uit om die projek in die toekoms tot nuwe hoogtes te sien groei.
Lofprysing (Praise and Worship) Wickus Malan Om in ’n verhouding met Jesus te leef behels baie meer as net dieptekennis. Ons leef in ’n moderne era waarin jongmense hul verhouding met Jesus wil uitleef deur God passievol te loof met kitare, tromme en simbale, soos wat dit in die Psalms beskryf word. Juventus het vanjaar besluit om in hierdie behoefte te voorsien deur ’n paar geleenthede te skep om op hierdie meer moderne manier God te loof en prys. Die eerste geleentheid wat gehou is ná die aanddiens op Sondag 24 April was ’n reusesukses, met byna 30 gemeentelede (oud en jonk) wat uit volle bors saam met die band gewilde lofliedere kom saamsing het. Ons sien uit om nog sulke geleenthede te reël en sodoende saam met jongmense van alle tale, kulture en agtergronde verder te groei tot ’n dieper verhouding met Jesus.
IETS MEER OOR
Irma Eloff
1. Het jy ’n bynaam Mense wat my goed ken, noem my Irries of Ir 2. Waar is jy gebore? Port Elizabeth 3. Wat is jou beste Uithouvermoë karaktereienskap? 4. Wat is jou swakste Oorversigtigheid karaktereienskap? 5. Waar hou jy en jou Kleinemonde in die Oosgesin graag vakansie? Kaap 6. Wat is jou Seekos gunstelinggereg? 7. Wat eet jy nie? Ek hou nie baie van rys nie, maar ek eet dit 8. Met watter motor Mercedes ry jy? 9. Wat is jou Ek behoort aan ’n stokperdjies? handwerkklub van so ses vriendinne. Ons doen enigiets - hekel, meubels verf, pewterwerk, sagte leerwerk of eenvoudige sketse. Ons kom af en toe op ’n Saterdag bymekaar en doen elke keer iets anders - dis heerlik. 10. Watter Ek wil graag ’n klein bietjie lewensdoel wil jy nog Frans magtig wees. Ek verwesenlik? gebruik die app Duolingo en volgens hulle is ek nou ’n volle 1% Frans magtig. Ek oefen elke dag 10 minute.