Żeby poznać prawdziwe życie, trzeba się w nie zagłębić Małgorzata Łojkowska
W czasie ZSRR promowano koncepcję zdrowego społeczeństwa, które osiągało same sukcesy. Ta polityka wychowania „zdrowego człowieka” nie dawała niejako prawa, przyzwolenia na istnienie osób z niepełnosprawnością. Obowiązywała zasada „sowiecki obywatel to zdrowy obywatel”. Osoby z niepełnosprawnościami były marginalizowane, niedoceniane i w konsekwencji niejako chowane przez wzrokiem pozostałej części społeczeństwa. Z tego wynika wiele konsekwencji – na przykład znikome dostosowanie infrastruktury całego państwa. Podczas wizyt u nas Gruzini dowiadują się, że ich system rehabilitacji osób niepełnosprawnych jest zły. W Polsce, 30 lat temu, sytuacja wyglądała podobnie. Pokazujemy im, jak może być, dzielimy się naszym doświadczeniem. Ale trzeba w to włożyć ogrom pracy. U nas to rodzice skrzyknęli się, zaczęli zakładać fundacje, szkoły dla osób niepełnosprawnych. W Gruzji nie ma takiego ruchu, bo dzieci niepełnosprawne się ukrywa. O projektach realizowanych przez Fundację VERDA w Megrelii, opowiada Agnieszka Siejka.
Jak trafiłaś do Gruzji? Jako turystka. Wybierałam się w podróż do Abchazji. W tym czasie moja koleżanka Stasia Budzisz, która jest teraz wiceprezeską naszej Fundacji, prowadziła hostel w Zugdidi. Zaprosiła mnie i pojechałam zobaczyć, jak wygląda życie na pograniczu abchasko-gruzińskim. Życie uchodźców wewnętrznych, bo znaczna część mieszkańców Zugdidi to osoby, które musiały wyjechać z Abchazji po wojnie. W przypadku większości ludzi podróżowanie nie wiedzie do realizacji projektów społecznych. Na miejscu dużo rozmawiałyśmy ze Stasią o realiach życia w Gruzji, szczególnie w Megrelii. O pracy, a w sumie o jej braku, o uchodźcach, o życiu codziennym i perspektywach, jakie mają młodzi mieszkańcy Zugdidi. Kiedy podróżujesz, masz okazję tylko pobieżnie zapoznać się z realiami życia w danym miejscu. Widzisz piękne widoki, smakujesz lokalnej kuchni, zwykle
54
Dwie dekady współpracy | 20 lat programu RITA – Przemiany w regionie
