Διεθνής Αλληλεγγύη τεύχος Νο 82

ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ (ΕΕΔΔΑ) • Γραφεία: Μενάνδρου 54, Αθήνα 10431

82

ΑΠΡΙΛΗΣ

2020

1 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

Αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και μετανάστες!

Κούβα και κορονοϊός

Εκδήλωση αλληλεγγύης με την Παλαιστίνη

Η Παλαιστίνη αντιμέτωπη με την πανδημία

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ (ΕΕΔΔΑ)

AΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 82 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

Υπεύθυνη Υλης και Εκδοσης ΝΤΕΠΠΥ ΚΟΥΛΟΥΡΗ

Γραφεία Μενάνδρου 54 Αθήνα 10431 Τηλ: 210 38 13 052 e mail: eedda@otenet.gr www.eedda.gr

Σαν να μην έφυγε μια μέρα μοιάζει η καινούργια χρονιά του 2020. Πάνω που νομίσαμε ότι τέλειωσαν τα προβλήματα που αντιμετώπισε η ΕΕΔΔΑ τόσο το 2018 όσο και το 2019, κατέφτασε η πανδημία του κορονοϊού και ανέτρεψε τα πάντα. Πάνω που βάλαμε φιλόδοξους στόχους δράσης, για να καλύψουμε το κενό που είχε δημιουργηθεί, ήρθε και η εντολή «Μένουμε σπίτι!». Αυτή η εντολή «έκαψε» μεμιάς τα σχέδια για τις μηνιάτικες εκδηλώσεις της Παρασκευής, για το πασχαλινό παζάρι, για τη συνεστίαση, για τις συζητήσεις πάνω σε εκείνα που μας ενδιαφέρουν για τις χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Μέσης Ανατολής, για τη δράση μας πάνω στα προβλήματα των προσφύγων και μεταναστών, για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι της χώρας μας και ο λαός μας με την εμπλοκή στα σχέδια των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ναι, μείναμε στο σπίτι αλλά δεν μείναμε σιωπηλοί. Αποφασίσαμε να μην αφήσουμε την οργάνωσή μας να ξεχαστεί. Κάναμε την παρουσία μας αισθητή. Αποφασίσαμε να ακουστούμε με ανακοινώσεις, διαμαρτυρίες, άρθρα για το περιοδικό μας που, μετά από πολύ καιρό, «βγαίνει» στην ώρα του. Δεν ξέρουμε για πόσο ακόμα θα συνεχιστεί αυτή η πρωτοφανής δυσπραγία. Όπως χιλιάδες εργαζόμενοι, άνεργοι, αυτοαπασχολούμενοι μικροκαταστηματάρχες, φτωχοί αγρότες της χώρας μας, έτσι κι εμείς ζούμε την αβεβαιότητα της επόμενης μέρας, γιατί απλά δεν γνωρίζουμε πότε θα ξημερώσει αυτή η μέρα και ακόμα περισσότερο ανησυχούμε για όλα εκείνα που θα φέρει μαζί της. Πιστεύουμε, όμως, πως όσα αρνητικά φέρει η αυριανή μέρα, θα τα αντιμετωπίσουμε αν σταθούμε όλοι μαζί ο ένας δίπλα στον άλλο, με αποφασιστικότητα και συναδελφοσύνη, με τη βεβαιότητα ότι το δίκιο είναι με το μέρος μας και θα πρέπει να το κερδίσουμε με την ενεργή συμμετοχή μας στα σωματεία μας, στους μαζικούς φορείς και στις οργανώσεις. Να προστατέψουμε τη ζωή που ονειρευόμαστε και όσα δικαιούμαστε με την ίδια αποφασιστικότητα, την ίδια σιδερένια θέληση που δείχνουμε στη διάρκεια αυτής της τρομερής πανδημίας προστατεύοντας τους εαυτούς μας, τους αγαπημένους μας και τους συμπολίτες μας.

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ! «Σ΄ ένα νησί εμποδίζομαι τόσον καιρό και δεν μπορώ Να βρω σωτήρια λύση- έτσι η καρδιά μου κάθε μέρα λιγοστεύει. Αλλά ομολόγησέ μου (...) Σαν ποιος θεός μ΄ έχει δεμένο, ποιος έφραξε το δρόμο μου (...)» Ομήρου Οδύσσεια, Ραψωδία. δ στίχοι: 463-467 (Μτφ. Δ.Ν. Μαρωνίτης)

Α

υτές τις μέρες που όλοι μας νιώθουμε περισσότερο ευάλωτοι, ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τι μπορεί να είναι αυτό που αναγκάζει τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τους τόπους τους, αλλά και γιατί οι ανθρώπινες κοινωνίες από τα βάθη του χρόνου προστάτευαν το θεσμό του ασύλου. Έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα η Διεθνής Αμνηστία επιρρίπτει βαρύτατες ευθύνες στις ελληνικές αρχές για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης και ζητά από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξουν το δικαίωμα στο άσυλο, «ξεχνώντας» όμως ότι όλες οι χώρες της ΕΕ έχουν κατηγορηματικά απορρίψει κάθε συζήτηση για αναλογικό καταμερισμό των

προσφύγων και μεταναστών και έχουν κλείσει τα σύνορά τους. Αναφέρει, ακόμα, ότι στον Έβρο, με την κατάσταση που δημιουργήθηκε το προηγούμενο διάστημα εκεί, έχουν σημειωθεί τουλάχιστον δύο θάνατοι μεταναστών. Επίσης καταγγέλλονται ξυλοδαρμοί και επαναπροωθήσεις μέσω Έβρου προς την Τουρκία. Παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων, συμπληρώνουμε εμείς, γίνονται και από το Λιμενικό, με σχεδίες που μοιάζουν με πλωτές σκηνές και αφήνονται προς τα τουρκικά ύδατα, την ίδια στιγμή που η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX, στο οποίο αυτοαναγορεύεται ως μοναδική χώρα που έχει νομιμότητα να εκτελεί επιχειρήσεις διάσωσης σε ολόκληρο το Αιγαίο. Το σύστημα

3 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020



ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ



4 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

NAVTEX είναι μια διεθνής προσφερόμενη υπηρεσία. Σκοπός της είναι η μετάδοση στα πλοία εν πλω ναυτιλιακών, μετεωρολογικών και κατεπείγουσας φύσης πληροφοριών που αφορούν στις παράκτιες θαλάσσιες περιοχές. Αλλά και αυτοί που βρίσκονται στα νησιά και στα άλλα Κέντρα Ταυτοποίησης είναι στοιβαγμένοι σε χώρους ακατάλληλους, χωρίς στοιχειώδη μέσα υγιεινής, και βρίσκονται αντιμέτωποι όχι μόνο με την πανδημία αλλά και με θρασύδειλους τραμπούκους, ενώ για όσους μεταφέρθηκαν σε μεγαλύτερα κέντρα κράτησης στην ηπειρωτική Ελλάδα στις 20 του Μάρτη, εκκρεμούν αποφάσεις επιστροφής τους και δεν μπορούν να ζητήσουν άσυλο. Η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης καταγγέλλει την κυβέρνηση που καθιερώνει περιόδους παύσης των αιτήσεων χορήγησης ασύλου και απαιτεί να μεταφέρονται οι αιτούντες άσυλο στην ηπειρωτική Ελλάδα, σε δημόσιους, ανοιχτούς και αξιοπρεπείς χώρους φιλοξενίας και στη συνέχεια, με γρήγορες διαδικασίες, στις χώρες προορισμού τους. Επίσης ζητάει να πιεστεί η ΕΕ, ώστε να δεχτεί τους πρόσφυγες–μετανάστες που θέλουν να φύγουν από την Ελλάδα. Με ευθύνη του κράτους και χωρίς εμπλοκή Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων να γίνει άμεσος απεγκλωβισμός προσφύγων και μεταναστών από τα ελληνικά νησιά, αρχίζοντας από τις ευάλωτες και ευπαθείς ομάδες. Η κυβέρνηση οφείλει να δημιουργήσει ιατρεία, εξοπλισμένα και στελεχωμένα με το απαιτούμενο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, μέσα στα Κέντρα Υποδοχής & Ταυτοποίησης και να λάβει όλα τα κατάλληλα μέτρα υγιεινής και πρόληψης ώστε να αποφευχθεί ανεξέλεγκτη διασπορά του κορονοϊού. Στην εκρηκτική αυτή κατάσταση, που είναι αποτέλεσμα του διπλού εγκλωβισμού προσφύγων και μεταναστών στα

ελληνικά νησιά εξαιτίας της απαράδεκτης συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας και τον Κανονισμό του Δουβλίνου 3, έρχεται να προστεθεί η πανδημία αλλά και η ταχύτατη ανταπόκριση της ελληνικής κυβέρνησης στις απαιτήσεις των ισχυρών. Θυμίζουμε ότι ο Κανονισμός του Δουβλίνου 3 είναι μια νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που καθορίζει το κράτος μέλος της ΕΕ που είναι αρμόδιο για την εξέταση της αίτησης για τους αιτούντες άσυλο που αναζητούν διεθνή προστασία δυνάμει της Σύμβασης για το καθεστώς των προσφύγων και την Οδηγία Αξιολόγησης της ΕΕ εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θεσπίζει μια πανευρωπαϊκή βάση δεδομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων για τους παράνομα (;) νεοεισερχόμενους στην ΕΕ. Ο Κανονισμός του Δουβλίνου έχει ως στόχο «τον ταχύ προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για αίτηση ασύλου» και προβλέπει τη μεταφορά του αιτούντος άσυλο στο εν λόγω κράτος μέλος. Συνήθως, το υπεύθυνο κράτος μέλος θα είναι το κράτος μέσω του οποίου ο αιτών άσυλο μπήκε για πρώτη φορά στην ΕΕ. Ωστόσο, η πορεία της ανθρωπότητας υπήρξε πάντα μια διαρκής μετακίνηση από τις μη ασφαλείς και από τις μη βιώσιμες οικονομικά περιοχές προς εδάφη με μεγαλύτερη ασφάλεια και με περισσότερες οικονομικές δυνατότητες. Ως ανθρωπότητα είμαστε όλοι πρόσφυγες! Η αντιμετώπιση των αιτιών της προσφυγιάς θα πρέπει να είναι η πρώτη επιλογή αντιμετώπισης-λύσης του προβλήματος. Αντί για αυτό, γείτονες και «σύμμαχοι» χρησιμοποιούν το προσφυγικό και ως μοχλό προώθησης γεωπολιτικών σχεδίων. Δίπλα στο «όχι» στις αιτίες της προσφυγιάς και της καταδίκης των πολιτικών που τη δημιουργούν, οφείλουμε να προτάσσουμε την αλληλεγγύη, την ανθρωπιά και τη δρά-

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ση και καταδικάζουμε απερίφραστα την ξενοφοβία και το ρατσισμό που προσπαθούν να επιβάλουν ομάδες φασιστοειδών κυρίως στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από τις μεταναστευτικές ροές. Η παρακάτω μαρτυρία του διασώστη του ΕΚΑΒ Γιώργου Βαφειάδη στη Λέσβο, που αναφέρεται στον in.gr στις 10 του Απρίλη, είναι πιο εύγλωττη από οποιαδήποτε ανακοίνωση. «Ταυτοποιήθηκε ο εικοσάχρονος αλλοδαπός που τραυμάτισε θανάσιμα δεκαεξάχρονο Αφγανό την Τρίτη 7 Απριλίου στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στη Μόρια της Λέσβου». «Τρίτη 7 Απριλίου 2020, Νυχτερινή βάρδια. Κλήση στο τηλεφωνικό κέντρο από αστυνομικό του camp Μόριας για ακόμη έναν μαχαιρωμένο -στους πόσους; Δεν θυμάμαι, δεν ξέρω πια. Μας λέει ότι είναι σοβαρά, να βιαστούμε λίγο, μπαίνουμε στο ασθενοφόρο με το συνάδελφο και αναχωρούμε... «Άφιξη, κέντρο το Α1 στη Μόρια». Κατά την άφιξη διαπιστώνω πως πρόκειται για ένα ΠΑΙΔΙ γύρω στα 15-17, το οποίο κείτεται στην είσοδο του camp, πάνω σε ένα ξεσκισμένο sleeping bag, σχεδόν γυμνό μέσα στο κρύο και πάνω στα μουλιασμένα από το αίμα σκισμένα ρούχα του. Γύρω από το σχεδόν νεκρό σώμα του παιδιού στέκονται άπραγοι 6-7 αστυνομικοί και δυο αδέσποτα σκυλιά που γλύφουν το αίμα του παιδιού από το δρόμο... αφαιρώ το σεντόνι από το φορείο στρώνω με το «συνάδελφο» μια κουβέρτα αλουμινίου.

- Παρέμβαση «συναδέλφου» Νο1: Γιατί βγάζεις το σεντόνι; Άμα λερώσει το στρώμα ποιος θα το καθαρίσει; Εγώ δεν έχω διάθεση να καθαρίζω αίματα. Συνεχίζω τη δουλειά μου λέγοντας πως θα το κάνω εγώ αν βαριέται, «δεν πειράζει».. Κατά την παραλαβή, δίπλα μας και οι γονείς του παιδιού, με την

μάνα να κλαίει δίπλα του και τον πατέρα να μας λέει «please fast, my friend».

- Παρέμβαση «συναδέλφου» Νο2: ΝΑΙ ΡΕ ΚΑΙ ΣΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ ΦΑΣΤ ΚΑΝΑΝΕ. Βάζουμε το παιδί στο φορείο και το φορείο με την σειρά του στο ασθενοφόρο. Από την αρχή της διαδρομής όχι μόνο δεν υπήρχε καμία διάθεση βοήθειας από το «συνάδελφο», αλλά ούτε καν εισακούστηκε η επαναλαμβανόμενη έκκλησή μου για ταχύτερη μετάβαση στο νοσοκομείο όταν το παιδί σταμάτησε να αναπνέει και ξεκίνησα καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση. Όταν πια φτάσαμε στο νοσοκομείο χρειάστηκε ακόμα και να κατεβάσω μόνος μου το φορείο μιας και ο «συνάδελφος» έψαχνε με την ησυχία του γάντια για να μη λερώσει τα χέρια του. Ευτυχώς στο νοσοκομείο έγινε το αδύνατο δυνατό, και το παιδί ανένηψε μετά από 14 (!!) κύκλους αναζωογόνησης. Ακολούθησε ένα πολύ δύσκολο και πολύωρο χειρουργείο, και φυσικά είναι ακόμη αμφίβολο αν το παιδί θα τα καταφέρει. Όσο σημαντικοί είναι οι λόγοι που εγκλωβισμένα παιδιά μαχαιρώνονται καθημερινά στη Μόρια, άλλο τόσο σημαντικό είναι να καταλάβουμε πως το πλήρωμα του ΕΚΑΒ είναι εκεί όχι για να κάνει ρατσιστικές παρεμβάσεις, αλλά παρεμβάσεις διάσωσης. Κατά τα αλλά δεν ξέρω τι λέτε εσείς για το τέλος του κόσμου που έρχεται, αλλά στη Λέσβο 20.000 άνθρωποι ζουν στην κόλαση εδώ και καιρό, κι εμείς ζούμε δίπλα τους». Πρέπει όλοι μας να σταθούμε στο ύψος του ανθρώπου, αλληλέγγυοι στους πρόσφυγες και μετανάστες, όλοι όσοι παλεύουμε για πιο δίκαιες, πιο ανθρώπινες κοινωνίες.

5 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

Η ΕΕΔΔΑ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΓΑΛΑΤΣΙ «ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ»

Σ

6 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

τις 24 Φλεβάρη, στον όμορφο χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου «ΚΑΜΙΝΙ» του Δήμου Γαλατσίου, ο Σύλλογος Γυναικών Γαλατσίου, μέλος της ΟΓΕ, διοργάνωσε μια πολύ επιτυχημένη εκδήλωση με θέμα «Πόλεμος και Προσφυγιά», στην οποία συμμετείχαν η Ένωση Γονέων Γαλατσίου, ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Άνω Γαλατσίου, ο Εξωραϊστικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Πανοράματος Γαλατσίου «Η Αγία Ειρήνη», η Επιτροπή Συνταξιούχων Γαλατσίου, η ΠΕΑΕΑ–ΔΣΕ Γαλατσίου, και η ΕΕΔΔΑ. Την εκδήλωση άνοιξαν με σύντομο χαιρετισμό τους εκπρόσωποι των τοπικών συλλόγων, οι οποίοι έκφρασαν την αλληλεγγύη τους στους πρόσφυγες, κύρια στα προσφυγόπουλα που φοιτούν σε σχολεία του Γαλατσίου και έστειλαν μήνυμα ότι η μοναδική λύση είναι η πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους που σπέρνουν τη φτώχεια και την προσφυγιά. Εκ μέρους της ΕΕΔΔΑ, χαιρέτισε η Νικόλ Αθανασοπούλου, μέλος της Γραμματείας της ΕΕΔΔΑ και υπεύθυνη του Τμήματος Μεταναστών και Προσφύγων, η οποία τόνισε:

ζουμε τη σημερινή εκδήλωση και ευχαριστούμε πολύ για την πρόσκληση και την ευκαιρία που μας δίνετε να απευθυνθούμε σ’ εσάς. Θα σας μεταφέρω ένα μικρό απόσπασμα από την περιγραφή του ταξιδιού από τα τουρκικά παράλια στην Ελλάδα του 17χρονου Σαχζαμίρ Χατάκι από το Αφγανιστάν: «65 άνθρωποι επέβαιναν στο μικρό πλοίο. Ο διακινητής έδειξε στο βάθος ένα βουνό. Εκεί είναι η Ελλάδα, μας είπε. Όταν το μικρό σκάφος ανατράπηκε από τα κύματα, πέσαμε στο νερό. Μια μητέρα πνίγηκε μπροστά στα μάτια μου. Το νερό ήταν κρύο, όλοι φώναζαν. Μαζί τους κι εγώ. Επέζησαν 20 άτομα, όλα τα παιδιά πνίγηκαν. Πέρασαν 20 ολόκληρες μέρες για να μπορέσω να πάρω τηλέφωνο τη μητέρα μου στο Αφγανιστάν». Είναι η ιστορία ενός ασυνόδευτου παιδιού από τις χιλιάδες που υπάρχουν. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. 70,8 εκατομμύρια άνθρωποι παγκόσμια έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται περίπου 25,9 εκατομμύρια πρόσφυγες και ανάμεσά τους πάνω από τα μισά είναι παιδιά. Κάθε δύο δευτερόλεπτα 1 άνθρωπος αναγκάζεται να εκτο«Αγαπητοί φίλοι και συναγωνιστές, πιστεί, ως συνέπεια συρράξεων ή διώξεων. Εκ μέρους της Ελληνικής Επιτροπής Διε- Σύμφωνα με πρόσφατες πληροφορίες, στην θνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης χαιρετί- Ελλάδα βρίσκονται 85.000 αιτούντες άσυλο,

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ κάτω από την καταδίκη του συνεχιζόμενου εγκλήματος των μαζικών πνιγμών μεταναστών και προσφύγων στη Μεσόγειο, συλλέγοντας είδη πρώτης ανάγκης, τρόφιμα, είδη υγιεινής, γραφική ύλη κλπ., διανέμοντας τα είδη αυτά σε χώρους συγκέντρωσης προσφύγων και μεταναστών. Σε συνεργασία με Δήμους, αθλητικούς συλλόγους όπως την «Κορωνίδα» εδώ στο Γαλάτσι, στέκια εργαζομένων και νεολαίας, το Εικαστικό Επιμελητήριο Ελλάδας, συλλόγους της ΟΓΕ, την ΕΕΔΥΕ κλπ. εκφράσαμε με κοινές δράσεις αυτή την αλληλεγγύη και στήριξη και κάθε φορά διαπιστώναμε το μεγάλο ρεύμα αλληλεγγύης που έκφραζε και εξακολουθεί να εκφράζει ο εργαζόμενος λαός της χώρας μας, ενάντια στο ρατσιστικό, ξενοφοβικό και εθνικιστικό δηλητήριο των μηχανισμών του συστήματος.

από τους οποίους οι 25.000 είναι εγκλωβισμένοι στα νησιά. Το ξερίζωμα των προσφύγων και των μεταναστών από τις πατρίδες τους είναι αποτέλεσμα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων από τη δολοφονική μηχανή των ΗΠΑ -ΝΑΤΟ-Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους πολέμους που προκάλεσε σε Βαλκάνια, Συρία, Ουκρανία, Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική. Είναι αποτέλεσμα της καταστολής και της καταλήστευσης των χωρών τους από τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που αποβλέπουν στον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών και των δρόμων μεταφοράς. Η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης ήδη από τη δεκαετία του 90 συντάχθηκε με το ταξικό αντιιμπεριαλιστικό κίνημα και στάθηκε αλληλέγγυα στο πλευρό προσφύγων και μεταναστών, καταγγέλλοντας συγχρόνως τη μεταναστατευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ελληνικών κυβερνήσεων και καταδικάζοντας την παρουσία ΝΑΤΟικών δυνάμεων στο Αιγαίο με πρόσχημα τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών. Έκφρασε και συνεχίζει να εκφράζει την αλληλεγγύη και στήριξή της στους πρόσφυγες και μετανάστες με πολλούς τρόπους: διοργανώνοντας ενημερωτικές εκδηλώσεις, συλλέγοντας υπογραφές

Φίλοι και συναγωνιστές, Οι εξελίξεις στην περιοχή μας αλλά και σε άλλες ηπείρους επιβάλλουν επαγρύπνηση, διεθνιστική αλληλεγγύη, κοινή πάλη των λαών. Η διεθνιστική αλληλεγγύη ήταν και είναι ένα πολύ σημαντικό όπλο στα χέρια των λαών. Καλούμαστε να κάνουμε την αγανάκτησή μας αλληλεγγύη. Τα προβλήματα που βιώνει ο ελληνικός λαός δεν είναι ξέχωρα από τα όσα υποφέρουν και οι πρόσφυγες-μετανάστες γιατί η αιτία τους είναι κοινή, το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, και κοινή η λύση τους, ο ενωμένος και αποφασιστικός αγώνας. Να απαιτήσουμε τον άμεσο απεγκλωβισμό όλων των προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά, την επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης ασύλου και την άμεση προώθησή τους στις χώρες επιλογής τους. Εχθροί µας είναι οι ιμπεριαλιστές και οι πόλεμοί τους, όχι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες». Την κεντρική ομιλία εκ μέρους της ΟΓΕ έκανε η πρόεδρός της Χριστίνα Σκαλούμπακα, η οποία αναφέρθηκε στις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων, ιδιαίτερα των γυναικών και των παιδιών, που αποτελούν το 70% του συνολικού αριθμού τους, καθώς και στις αρνητικές επιπτώσεις που αυτή η κατάσταση δημιουργεί στους ντόπιους, κύρια τους νησιώτες.

7 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020



ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ



8 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

Με αδιάσειστα στοιχεία απόδειξε τη σύνδεση που υπάρχει ανάμεσα στο προσφυγικό ζήτημα και στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις. Κατάγγειλε την πολιτική της Νέας Δημοκρατίας σαν συνέχεια αυτής του ΣΥΡΙΖΑ, απέναντι στη Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας αλλά και στον Κανονισμό του Δουβλίνου που εγκλωβίζουν τους πρόσφυγες στη χώρα μας, εντείνουν την καταστολή σε βάρος τους και οδηγούν στο «φαγοπότι» διαφόρων ΜΚΟ που λειτουργούν στις πλάτες των προσφύγων. Κατέδειξε πώς το προσφυγικό έχει διπλή όψη γιατί, εκτός από τα κέρδη που αποφέρουν οι πόλεμοι και οι επεμβάσεις στους μονοπωλιακούς ομίλους, οδηγεί και στο ρατσισμό και την ξενοφοβία και πόσο αναγκαίο είναι να στρέψουμε όλοι μαζί τα βέλη μας στους πραγματικούς υπεύθυνους. Τόνισε τις ευθύνες των κυβερνήσεων που δίνουν «γη και ύδωρ» στους φονιάδες των λαών, που σπέρνουν πολέμους και προσφυγιά, αποδέχονται πυρηνικές εγκαταστάσεις, στέλνουν Ελληνόπουλα σε στρατιωτικές αποστολές εκτός συνόρων, μετατρέπουν την Ελλάδα σε ορμητήριο επιθέσεων ενάντια σε άλλους λαούς και επομένως μετατρέπουν και την ίδια σε στόχο, βάζοντας σε κίνδυνο το λαό μας. Τελειώνοντας, σημείωσε ότι ο αγώνας ενάντια στις πραγματικές αιτίες των πολέμων και της προσφυγιάς δεν είναι μάταιος, ότι η υποταγή στη βαρβαρότητα του σήμερα είναι

ο μόνος σίγουρος δρόμος που οδηγεί στη διαιώνιση αυτής της κατάστασης. «Μπορεί», όπως είπε η πρόεδρος της ΟΓΕ, «ο συσχετισμός σήμερα να είναι αρνητικός αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος για να βγούμε όλοι μαζί από τα σημερινά αδιέξοδα». Στην εκδήλωση, ανάμεσα σε ομιλίες και παρεμβάσεις, προβλήθηκε βίντεο σχετικά με το προσφυγικό σαν αποτέλεσμα των επεμβάσεων του ΝΑΤΟ και συμμαχικών του κυβερνήσεων. Επίσης, μέλη των Πολιτιστικών Συλλόγων απάγγειλαν τα ποιήματα «Για τον όρο Μετανάστης» του Μπέρτολντ Μπρεχτ καθώς και το «Η Πατρίδα» της Κενυάτισσας Ουαρσάν Σάιρ. Η εκδήλωση έκλεισε με τραγούδια που τραγούδησε νεαρή μαθήτρια, όπως το παραδοσιακό «Τζιβαέρι» αλλά και το «Imagine» του Τζον Λένον. Τέλος, να αναφέρουμε ότι σε ειδικά σχεδιασμένο χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου υπήρχε έκθεση ζωγραφικής με πίνακες αφιερωμένους στην ειρήνη, τον πόλεμο και την προσφυγιά, όλοι προσφορά του Εξωραϊστικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Πανοράματος Γαλατσίου. Ήταν μια εκδήλωση που όμοιές τους χρειάζεται να γίνονται συχνά-πυκνά σε όλες τις γειτονιές, σε όλες τις πόλεις της χώρας μας. Γιατί είναι απαραίτητο να θυμίζουμε ξανά και ξανά τις πραγματικές αιτίες που δημιουργούν πρόσφυγες και μετανάστες και γιατί δεν πρέπει να επιτρέψουμε στο φασισμό να σηκώσει κεφάλι με αυτή την αφορμή.

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΤΟ ΣΤΕΚΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΝΕΟΛΑΙΑΣ «ΚΑΙΤΗ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΥ» ΣΤΑ ΠΑΤΗΣΙΑ

Ό

ταν, φέτος το Σεπτέμβρη, καθώς άνοιγε η νέα σχολική χρονιά του 2020, ήρθαν να γραφτούν στο Σχολείο περίπου 30 ενήλικες μαθητές από τουλάχιστον 10 διαφορετικές χώρες, είδαμε ότι ο στόχος έχει πετύχει. Ποιος, όμως, είναι ο στόχος του Σχολείου αυτού; Το Στέκι φτιάχτηκε στην περιοχή της Πλατείας Κολιάτσου (Πατησίων 252), σε μια παραδοσιακή γειτονιά του κέντρου της Αθήνας, όπου από τη δεκαετία του 90, δίπλα στα ελληνικά νοικοκυριά, ήρθαν να κατοικήσουν μετανάστες αλλά και πρόσφυγες, κυρίως από χώρες της υποσαχάριας Αφρικής (Μάλι, Μπουργκίνα Φάσο, Νιγηρία, Σενεγάλη, Ζάμπια, Τανζανία κ.ά.), καθώς και από το Σουδάν, την Αιθιοπία, τη Σομαλία, την Αίγυπτο. Βέβαια, στη γειτονιά δεν λείπουν και οι οικογένειες από τις τέως σοσιαλιστικές χώρες, όπως και από μέρη της Ασίας, το Πακιστάν, Μπανγκλαντές, Φιλιππίνες, Ινδονησία. Γενικά, τα Πατήσια και η Κυψέλη συγκεντρώνουν πληθυσμό από τις περισσότερες

γωνιές της γης. Ήδη από την ίδρυση του Στεκιού, πριν από περίπου 10 χρόνια, θεωρήθηκε απαραίτητο μια από τις πρωταρχικές δραστηριότητές του να είναι η οργάνωση μαθημάτων της ελληνικής γλώσσας για τους μετανάστες και πρόσφυγες, που κατοικούν στη γειτονιά. Οι σκοποί του Σχολείου είναι πολυποίκιλοι: Ομαδική διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας για την όσο γίνεται καλύτερη επικοινωνία των μαθητών μας στη ζωή και την πραγματικότητα του τόπου. Η συμμετοχή των εργαζομένων μεταναστών και προσφύγων στα κλαδικά τους σωματεία, μαζί με τους έλληνες συναδέλφους τους,

με τους οποίους τους ενώνουν τα ίδια προβλήματα και οι ίδιες διεκδικήσεις. Η οργάνωση τοπικών ενώσεων, κοινοτήτων, συλλόγων για τη συσπείρωση κάθε εθνότητας και τη διαμόρφωση και διατήρηση της ταυτότητας και στοιχείων της κουλτούρας του κάθε λαού, της πατρίδας τους. Έτσι, αρκετοί μετανάστες και πρόσφυγες συμπολίτες μας έγιναν μέλη κλαδικών σωματείων όπως είναι οι Οικοδόμοι, Δέρματος, Επισιτισμού, Καθαριστριών ή ίδρυσαν ενώσεις, όπως υπήρχε παλιότερα η Ένωση Εργαζομένων από το Μπανγκλαντές, ενώ τώρα βρίσκεται στα σκαριά η δημιουργία Ένωσης Μαλινέζων Εργαζομένων.

9 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020



ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ



10 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

Ποια είναι η δομή του Σχολείου; Από το διοικητικό συμβούλιο του Στεκιού αποφασίστηκε τα μαθήματα, ακολουθώντας το πρόγραμμα του ελληνικού σχολείου, να γίνονται από το Σεπτέμβρη έως τον Ιούνη κάθε Σάββατο και Κυριακή από τις 14.0020.00. Η διδασκαλία διαρκεί μιάμιση ώρα. Οι απογευματινές ώρες διδασκαλίας επιλέχτηκαν γιατί όλοι οι μαθητές εργάζονται μερικές φορές και την Κυριακή. Υπάρχουν δύο επίπεδα διδασκαλίας, ένα για αρχάριους που μαθαίνουν, όπως οι ίδιοι λένε, την αλφαβήτα και ένα για τους προχωρημένους. Αξίζει να αναφερθούμε πιο διεξοδικά στις εθνότητες και τα επαγγέλματα των μαθητών αυτών. Οι Μπανγκλαντέζοι εργάζονται κύρια σαν ράφτες σε φασονάδικα της περιοχής. Αφρικανοί της υποσαχάριας Αφρικής, Βούλγαροι, Ρουμάνοι, Αλβανοί στην οικοδομή. Οι Πακιστανοί διατηρούν μικροκαταστήματα. Οι Ιρανοί σαν ταπετσιέρηδες ή στην επιδιόρθωση χαλιών. Οι Ινδονήσιες, Φιλιππινέζες, Σομαλές, Αιθιοπίνες εργάζονται ως νταντάδες και οικιακές βοηθοί. Οι Μαροκινές ως καμαριέρες. Οι Ουκρανές, Γεωργιανές, Ρουμάνες στην καθαριότητα. Λίγοι

Τούρκοι πρόσφυγες που αιτούνται άσυλο καθώς και κάποιο Σύριοι είναι άνεργοι. Συνολικά στο Σχολείου έχουν φοιτήσει πάνω από 2.000 μαθητές. Η ενημέρωση γίνεται κάθε Σεπτέμβρη με ένα φυλλάδιο που κυκλοφορεί στα αγγλικά, γαλλικά, αραβικά, πακιστανικά (ορντού) και μπανγκλαντέζικα. Εδώ και τρία χρόνια ανασυστήθηκε ένα τμήμα για την απόκτηση της ελληνικής υπηκοότητας. Σ’ αυτό φοιτούν εργαζόμενοι μετανάστες που ζουν με τις οικογένειές τους πολλά χρόνια –μερικοί από αυτούς για πάνω από 15– στη χώρα μας και επιθυμούν να πάρουν την εντοπιότητα. Γνωρίζοντας αρκετά ως πολύ καλά την ελληνική γλώσσα, διδάσκονται από φυλλάδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, αρκετά βέβαια λειψό και παρωχημένο (έκδοση του 2001) στοιχεία γεωγραφίας, ιστορίας, πολιτισμού και διοίκησης. Ήδη έχουν πάρει την ιθαγένεια τρεις μαθητές του τμήματος μετά από συνέντευξη σε επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών. Μια μειοψηφία παρακολουθεί το ελληνικό Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας ή και το λύκειο. Στο Στέκι, κάθε χρόνο

τα Χριστούγεννα, τις Απόκριες και το Πάσχα οργανώνεται γιορτή για τα παιδιά των μεταναστών και προσφύγων που, μαζί με τους έλληνες συμμαθητές και τις συμμαθήτριές τους, παρακολουθούν καραγκιόζη, τραγουδούν, χορεύουν, ψυχαγωγούνται. Έτσι, από μικρή ηλικία, μέσα από την επικοινωνία, σπάει η ξενοφοβία, ο ρατσισμός. Τα μικρά παιδιά μαθαίνουν να κατανοούν τη διαφορετικότητα. Τέτοιου είδους δράσεις βοηθούν να αντιληφθούν σιγά-σιγά τις αιτίες που προκαλούν τις μεταναστεύσεις και την προσφυγιά. Επίσης, κάθε χρόνο τον Ιούνη γίνεται στο Πάρκο ΦΙΞ, στα Πατήσια, το Φεστιβάλ Μεταναστών και Προσφύγων με μεγάλη συμμετοχή κοινοτήτων και ενώσεων. Και αυτή τη σχολική χρονιά 2019-2020, επτά δάσκαλοι και δασκάλες συνεχίζουν με αυταπάρνηση και υπευθυνότητα τα μαθήματα για να τιμήσουν τη μνήμη της Καίτης Πανοπούλου που με την πρωτοπόρα δράση της για πολλά χρόνια ως πρόεδρος του Στεκιού και ακούραστη δασκάλα στο Σχολείο έδωσε λαμπρό παράδειγμα αλληλεγγύης και φιλίας στους μετανάστες και πρόσφυγες συμπολίτες μας.

ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ-ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΞΕΝΟΦΟΒΙΑΣ Η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης, μέρος του μαζικού κινήματος της χώρα μας, εκφράζει την αμέριστη αλληλεγγύη της στους ξεριζωμένους όπου γης και στους πρόσφυγες και μετανάστες στη χώρα μας που βιώνουν με ολοένα μεγαλύτερη ένταση τις επιπτώσεις των σφοδρών ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και των παζαριών στα οποία συμμετέχει ενεργά η αστική τάξη της χώρας, την ωμή παραβίαση και παραγραφή δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών που κερδήθηκαν μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, την όξυνση της καταστολής απέναντι στο λαϊκό κίνημα και την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής με ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου της Frontex με δύο ομάδες ταχείας επέμβασης στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της χώρας με την Τουρκία και με άλλα μέσα. Η φετινή ημέρα κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας βρίσκει τον εργαζόμενο λαό της χώρας μέσα στις πρωτοφανείς παγκόσμιες συνθήκες της επιδημίας του κορονοϊού και με τα παζάρια μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας για το προσφυγικό – μεταναστευτικό να συνεχίζονται ως όχημα για τις ευρύτερες ιμπεριαλιστικές «διευθετήσεις» στην περιοχή. Η ΕΕΔΔΑ καταδικάζει την πολιτική του διπλού εγκλωβισμού των προσφύγων και μεταναστών με τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας και τη μετατροπή των ελληνικών νησιών σε φυλακές της ΕΕ, ώστε η Ελλάδα να παραμένει «αξιόμαχος» εταίρος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Τα παιχνίδια στον Έβρο για το άνοιγμα των συνόρων που παίζει η τουρκική αστική τάξη στα πλαίσια του σκληρού παζαριού που εκτυλίσσεται στην περιοχή τα αξιοποίησαν φασίστες, ρατσιστές, υπόδικοι εγκληματίες και ομάδες νεοναζί από τη Γερμανία εξαπολύοντας «κυνήγι κεφαλών μεταναστών». Οι ομάδες αυτές πήραν απάντηση από το πιο πρωτοπόρο λαϊκό κομμάτι της χώρας που αποκάλυψε ότι αυτό που εμφανίζεται ως ασπίδα και «χαρτί» της Ελλάδας είναι ο πυρήνας του προβλήματος: Η συμμετοχή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών και εξορύξεων, των δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και ενέργειας, του εργατικού δυναμικού, το μοίρασμα των αγορών. Είναι σε αυτό το πλαίσιο που προωθείται η λογική του «γκριζαρίσματος» του Αιγαίου και η λογική της συνδιαχείρισης, καλυμμένη πίσω από πλαστές εκκλήσεις για ειρήνη στην περιοχή, μιας ειρήνης με το πιστόλι στον κρόταφο. Απάντηση πήρε η κυβέρνηση το προηγούμενο διάστημα με τις πρωτοβουλίες στη Σάμο, στη Χίο, στη Λέρο, στη Λέσβο. Το Εργατικό Κέντρο Λέσβου με δύο 24ώρες απεργίες και συλλαλητήρια κατάφερε να παρεμποδίσει την προσπάθεια υποταγής του λαού του νησιού στα σχέδια για δημιουργία νέων κλειστών hot spot ακόμα και ξερονησιών – φυλακών κάτεργων της ΕΕ που επιδιώχθηκε με μυστικές μονάδες ΜΑΤ. Οι προσπάθειες των ακροδεξιών μορφωμάτων, των φασιστών, των κάθε λογής ξενοφοβικών και ρατσιστών είναι καταδικαστέα και μόνο στόχο έχει την μετατροπή των προσφύγων και των μεταναστών από θύματα σε θύτες, ώστε να παρεμποδιστεί όποια πράξη αλληλεγγύης από την πλευρά των λαϊκών ανθρώπων που κατανοούν το δράμα των προσφύγων και τους λόγους που τους οδηγούν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, αλλά και κάθε προσπάθεια καλύτερης οργάνωσής τους απέναντι στις αιτίες που γεννούν το πρόβλημα. Είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να πιεστεί τώρα η κυβέρνηση να πάρει μέτρα προστασίας της υγείας των περίπου 100.000 προσφύγων και των οικογενειών τους στα κέντρα ταυτοποίησης και στα κλειστά κέντρα-φυλακές. Δεν υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους μπορεί να γίνει αποδεκτό να χάσουν τη ζωή τους μέσα σε αυτήν την πανδημία. Δεν θα επιτρέψουμε να γίνει και το υπόλοιπο της χώρας ένα απέραντο νεκροταφείο ανώνυμων θυμάτων όπως εδώ και χρόνια η θάλασσα του Αιγαίου και οι όχθες του Έβρου με τα ταξίδια απελπισίας και τους παράπλευρους τζίρους δισεκατομμυρίων. Διεκδικούμε εδώ και τώρα μέτρα προστασίας για το λαό μας και τους πρόσφυγες και μετανάστες χωρίς να υποχωρούμε από την πάγια διεκδίκησή μας για απεγκλωβισμό από τα νησιά, επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης ασύλου και όχι των απελάσεων όπως προβλέπει ο τελευταίος νόμος, άμεση προώθηση των θυμάτων των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στις χώρες επιλογής τους. Η ΕΕΔΔΑ θα συνεχίσει να παλεύει με όλες τις δυνάμεις της ενάντια στην ευρωπαϊκή αντιμεταναστευτική πολιτική. Μαζί με το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα και το αντιιμπεριαλιστικό φιλειρηνικό κίνημα θα είμαστε στην πρώτη γραμμή ενάντια σε ό,τι γεννά τη φτώχεια, την προσφυγιά και τον ξεριζωμό. Αθήνα, 21 Μάρτη 2020

11 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ

ΚΟΥΒΑ ΚΑΙ ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ

Άρθρο του Νίκου Καρανδρέα,

12 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ομότιμου καθηγητή Νευρολογίας του ΕΚΠΑ και Προέδρου του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης

Αναδημοσιεύεται από την ιστοσελίδα του Ελληνοκουβανικού

Η

πανδημία του κορονοϊού σαρώνει τα απροετοίμαστα, καταρρακωμένα μετά από δεκαετίες συστηματικής αποδιάρθρωσης και δυσφήμισης δημόσια υγειονομικά συστήματα των πιο ισχυρών και πλούσιων καπιταλιστικών χωρών. Προκαλεί ισχυρά πλήγματα στις οικονομίες, που με τη δοκιμασμένη τους τακτική, κεφάλαιο και κράτος μετακυλούν στους εργαζόμενους. Προκαλεί όμως ή προσφέρει τις δυνατότητες για να προκληθεί και κάτι πιο επικίνδυνο: μεγαλύτερη απομόνωση, ανασφάλεια, χειραγώγηση από τις αστικές κυβερνήσεις και εύκολη αποδοχή αυταρχικών πρακτικών διακυβέρνησης. Οι φοβισμένος άνθρωπος, έρμαιο κάθε

διασπειρόμενης είδησης, ψάχνει να βρει ενόχους ή αποδιοπομπαίους τράγους, δέχεται αδιαμαρτύρητα, ακόμα και χειροκροτεί, κάθε αυταρχικό, αστυνομικού τύπου μέτρο. Τον προετοιμάζουν να δεχτεί εύκολα, μετά το τέλος της επιδημίας, όλα εκείνα τα μέτρα, οικονομικά, κοινωνικά –και, βέβαια, ανάμεσά τους τη διάλυση της δημόσιας ασφάλισης και υγείαςτον περιορισμό των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και άλλων ελευθεριών, που θα κάνουν εφικτή την ανάκαμψη των κερδών του κεφαλαίου, αυτό που καμουφλάρουν με την έκφραση «ανάπτυξη της οικονομίας». Ταυτόχρονα όμως ο κόσμος διαπιστώνει ξανά πως

ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ

υπάρχει μια μικρή χώρα, φτωχή, που για δεκαετίες ζει σε συνθήκες ενός ανελέητου, γενοκτόνου αποκλεισμού, αλλά που μπορεί να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά με σοβαρότητα και νηφαλιότητα τις καταστροφές και τις επιδημίες, όπως την τωρινή. Η Κούβα μπόρεσε να αντιμετωπίσει την πλήρη οικονομική και εμπορική απομόνωσή της τη δεκαετία του ‘90, προστατεύοντας ουσιαστικά τις κοινωνικές κατακτήσεις, με την κινητοποίηση και ενεργό συμμετοχή της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού, με τη συστράτευση λαού–κυβέρνησης, με τη καθοδήγηση του Φιντέλ και του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ήταν μια τιτάνια προσπάθεια που είχε

στόχο όχι τα κέρδη κάποιων μεγιστάνων του πλούτου, αλλά την ανάπτυξη μιας κοινωνίας για όλους, που πέτυχε και έφερε την Κούβα στις πρώτες θέσεις παγκόσμια όσο αφορά τους δείκτες της πραγματικής ευημερίας: εκπαίδευση, υγεία, πολιτισμό, συμμετοχή. Η σοσιαλιστική κοινωνία της Κούβας, φτωχή με τα κριτήρια του καταναλωτισμού, αλλά με μορφωμένο και ενημερωμένο πληθυσμό, με αποκεντρωμένο και αποτελεσματικό κοινοτικό σύστημα υγείας, άριστα στελεχωμένο, με ιατρική και υγειονομική εκπαίδευση προσανατολισμένη στην πρόληψη και στην κοινοτική πρωτοβάθμια φροντίδα, αντιμετώπισε αποτελεσματικά και με τις μικρό-

τερες απώλειες μια σειρά από κυκλώνες που έσπειραν τον όλεθρο στην Καραϊβική και στις ΗΠΑ. Και αν σήμερα οι Κουβανοί γιατροί και υγειονομικοί βρίσκονται στην Ιταλία, τη Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα, το Σουρινάμ, τη Γρενάδα και την Τζαμάικα, παλεύοντας με αυταπάρνηση, βοηθώντας στην οργάνωση του αγώνα κατά της καινούργιας επιδημίας, δεν κάνουν παρά να ακολουθούν το παράδειγμα των παππούδων και των πατεράδων τους που εδώ και 58 χρόνια ξεκίνησαν την μοναδική εποποιία διεθνιστικής αλληλεγγύης της Κουβανικής Επανάστασης, σε 164 χώρες, κρατώντας στα χέρια τους το όπλο, το μολύβι, το νυστέρι.

13 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020



ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ

ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ

ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ

Τ

14 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

α προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία είναι λίγο-πολύ τα ίδια σε όλες τις χώρες του κόσμου, αφού παντού έχουν επιβληθεί τα ίδια μέτρα, αδιάφορο αν θεωρούνται μέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Όλες οι καπιταλιστικές χώρες έχουν δει τα δημόσια συστήματα υγείας τους εδώ και χρόνια να βρίσκονται στο ναδίρ, να έχουν διαλυθεί τελείως, αλλού να μην υπάρχουν καν δημόσια νοσοκομεία, όπως σε αρκετές χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπου οι διάφορες κυβερνήσεις ακολουθούν τυφλά τις επιταγές των ΗΠΑ. Ακόμα και τώρα, μέσα στην πανδημία, όπου όλες οι κυβερνήσεις θυμήθηκαν ξαφνικά τα δημόσια νοσοκομεία, καλούν τον κόσμο να βγει στα μπαλκόνια και να χειροκροτήσει τους «ήρωες υγειονομικούς», ουσιαστικά μέτρα δεν παίρνονται για να βελτιώσουν την κατάσταση. Στη χώρα μας, για παράδειγμα, που δεν αποτελεί εξαίρεση, για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπροστά σε μια τόσο επικίνδυνη κατάσταση, από τα νοσοκομεία έλειπε ο κατάλληλος εξοπλισμός, μάσκες, γάντια, γυαλιά, φόρμες. Και ενώ γιατροί και νοσοκόμες μολύνονταν και έμεναν σε περιορισμό όχι 14, σαν όλους τους άλλους, αλλά 7 μέρες, ενώ κανείς δεν ήξερε πώς θα ξημερώσει η επόμενη μέρα, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν τόλμησε καν να επιτάξει την ιδιωτική υγεία, αλλά αντίθετα την ακριβοπληρώνει νοικιάζοντας τις ΜΕΘ της και μάλιστα στη διπλή τιμή από ό,τι ίσχυε πριν την πανδημία και περίμενε τις περίφημες δωρεές ιδρυμάτων, μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων, εφοπλιστών, μερικές από τις οποίες δεν ήταν καν κατάλληλες για την περίσταση. Και πέρα από τις χιλιάδες που αρρωσταίνουν, πέρα από τις χιλιάδες νεκρούς, τους εγκλωβισμένους, τους φοβισμένους, τρομοκρατημένους, πανικόβλητους, που δεν μπορούν να ξεμυτίσουν από το σπίτι τους, πέρα από τους ηλικιωμένους που λοιδορούνται και χλευάζονται από τα ΜΜΕ επειδή συνωστίζονται για να πάρουν στα χέρια τους την πενιχρή τους σύνταξη, οι εργαζόμενοι που εξακολουθούν να δουλεύουν βρίσκονται στις περισσότερες επιχειρήσεις ο ένας κολλητά με τον άλλο, χωρίς μέτρα προστασίας, ή με εντελώς ελλιπή μέτρα. Και όλοι μαζί, εργαζόμενοι που εξακολουθούν να δουλεύουν, εργαζόμενοι στο σπίτι, απολυμένοι με

αφορμή τον κορονοϊό, ανησυχούν δικαιολογημένα για το μέλλον τους. Εργοστάσια κλείνουν, εταιρίες προχωράνε σε μαζικές απολύσεις, η ανασφάλεια μεγαλώνει, και το χειρότερο, κανείς δεν πιστεύει ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται θα αρθούν μόλις περάσει η πανδημία του κορονοϊού. Αντίθετα, όλοι γνωρίζουν καλά ότι τα περισσότερα μέτρα ήρθαν για να μείνουν, όσο και τόσα άλλα μέτρα που εφαρμόστηκαν στην Ευρώπη, για παράδειγμα, και κυρίως στην Ελλάδα, με την οικονομική κρίση, που δεν πρόλαβε καν να τελειώσει, πριν τη χτυπήσει και η κρίση που ακολουθεί τον κορονοϊό. Σε όλον τον κόσμο περιορίζονται οι συνδικαλιστικές ελευθερίες, καταργούνται δικαιώματα κατακτημένα εδώ και χρόνια με σκληρούς αγώνες. Και όλη αυτή η κατάσταση δίνει την ευκαιρία στην παγκόσμια αντίδραση να χρησιμοποιήσει και το πιο οργανωμένο τμήμα της: το στρατό. Είτε για να βοηθήσει την αστυνομία στον έλεγχο των «απείθαρχων», που επιμένουν να βγαίνουν έξω χωρίς ουσιαστικό λόγο, είτε, όπου η κατάσταση είναι πιο δύσκολη και επικίνδυνη για το σύστημα, για να επιβάλει την τάξη. Αυτή η κατάσταση παρουσιάζεται και στη «δημοκρατική» Ευρώπη, όπως βλέπουμε να γίνεται κυρίως στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γερμανία, την Ελβετία, κυρίως όμως στις υπανάπτυκτες χώρες, συνηθισμένες εδώ και χρόνια στην παρουσία του στους δρόμους, είτε αναλαμβάνοντας τα ηνία της χώρας, είτε επιβάλλοντας την τάξη προστρέχοντας σε βοήθεια της αστυνομίας. Η κατάσταση που υπάρχει στη Λατινική Αμερική άργησε να αναφερθεί στον αστικό τύπο των αναπτυγμένων χωρών. Επισκιάστηκε, όπως ήταν επόμενο, από τα πολλά αρχικά κρούσματα στην Ασία, κατόπιν από την τραγική κατάσταση στην Ευρώπη, και τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου τα πράγματα έχουν πάρει μια δραματική τροπή για τα λαϊκά στρώματα. Ωστόσο, η κατάσταση δεν είναι καλύτερη και εκεί. Σε όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής υπάρχει μεγάλος αριθμός κρουσμάτων και πολλά θύματα. Λίγο-πολύ παντού γίνονται διαμαρτυρίες με διάφορους τρόπους για ελλιπή μέτρα, για απαράδεκτες συνθήκες στα νοσοκομεία, για έλλειψη μέσων προστασίας. Ωστόσο, υπάρχουν και ιδιαίτερες περιπτώσεις, όπως η Βραζιλία και το Περού.

ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ Ειδικά στη Βραζιλία, ο ακροδεξιός νοσταλγός της στρατιωτικής δικτατορίας Ζαΐρ Μπολσονάρο, στρατιωτικός και ο ίδιος και πρόεδρος της χώρας, από νωρίς συντάχτηκε με τον Τραμπ και τον Μπόρις Τζόνσον, χλευάζοντας την πανδημία και τα μέτρα που έπαιρναν οι άλλες χώρες. Οργάνωσε μια καταστροφική εκστρατεία με την ονομασία «Η Βραζιλία δεν σταματά», προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά τα εργοστάσια και οι επιχειρήσεις και να μη μειωθούν τα κέρδη του μεγάλου κεφαλαίου λόγω της επιδημίας. Αυτή η κατάσταση ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών από εργαζόμενους, λαϊκά στρώματα, συνταξιούχους και ανέργους, που εκδηλώθηκαν με διάφορους τρόπους. Τελικά, κάτω από την κατακραυγή και την αύξηση των κρουσμάτων και των νεκρών, αναγκάστηκε, με μεγάλη καθυστέρηση, τη δεύτερη βδομάδα του Απρίλη, να δηλώσει ότι θα ακολουθήσει τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Στο μεταξύ, στα τέλη Μάρτη, ο ανώτατος δικαστής της Βραζιλίας είχε καταθέσει στη Γενική Εισαγγελία καταγγελία ενάντια στον Μπολσονάρο για «ανεύθυνη συμπεριφορά» απέναντι στην πανδημία «που βάζει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία». Την καταγγελία είχε καταθέσει βουλευτής του Κόμματος των Εργατών, του ΡΤ, που κυβερνούσε μέχρι τις εκλογές που κέρδισε ο Μπολσονάρο. Βέβαια, λόγω των νόμων της χώρας, η καταγγελία δεν πρόκειται να έχει συνέχεια και να οδηγήσει στην απομάκρυνση του Μπολσονάρο. Όλα αυτά δημιούργησαν μεγάλες αντιδράσεις και μέσα στην ίδια την κυβέρνηση, με παραιτήσεις υπουργών που δεν έγιναν αποδεκτές, για παράδειγμα του υπουργού Υγείας που επέμενε στην επιβολή αυστηρών μέτρων αντίστοιχων με των άλλων χωρών τόσο σχετικά με την κυκλοφορία όσο και για περιορισμό των εργασιών των μη παραγωγικών βιομηχανικών επιχειρήσεων. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι η ανάθεση βασικών αρμοδιοτήτων στο στρατηγό Βάλτερ Μπράγα Νέτο, που είναι υπουργός Επικρατείας αλλά και κάτι σαν υπουργός Άμυνας, που επιπλέον του ανατέθηκε η αντιμετώπιση της πανδημίας, με αποτέλεσμα διεθνή ΜΜΕ και τα λεγόμενα κοινωνικά δίκτυα να μιλήσουν για πραξικόπημα και ανάληψη της διακυβέρνησης από το στρατό. Αυτή τη στιγμή, ο στρατηγός θεωρείται κάτι σαν «λειτουργικός πρόεδρος» και ο Μπολσονάρο πρόεδρος χωρίς ουσιαστικές αρμοδιότητες. Οπωσδήποτε, όλη αυτή η κατάσταση σημαίνει μια ακόμα μεγαλύτερη ανάμειξη του στρατού στα πράγματα και διαφορετική αντιμετώπιση των διαμαρτυριών. Ανάλογη κατάσταση υπάρχει και στο Περού. Εκεί ο πρόεδρος της χώρας Μαρτίν Βισκάρα,

έχει μετακινήσει μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις στα σύνορα με τον Ισημερινό, τη Βραζιλία και την Κολομβία με το πρόσχημα να εμποδίσει την είσοδο πολιτών αυτών των χωρών που είναι μολυσμένοι με τον κορονοϊό. Ιδιαίτερα στον Ισημερινό, όπου η πανδημία έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, ο στρατός του Περού έχει μεταφέρει στα κοινά τους σύνορα βαρύ οπλισμό, άρματα μάχης, κλπ. Η κατάσταση σ’ αυτές τις δύο χώρες κυρίως αλλά και αλλού, έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους λαούς, που βλέπουν και πάλι το στρατό να αναλαμβάνει και νέες αρμοδιότητες στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής. Η οικονομία στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, ακόμα και στις πιο αναπτυγμένες, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο λεγόμενο λιανεμπόριο στους δρόμους, όπου πολλές φορές ο καθένας πουλάει ό,τι έχει σπίτι του ή ό,τι βρίσκει, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να έχουν βρεθεί τώρα χωρίς κανένα απολύτως εισόδημα. Το αποτέλεσμα είναι να μεγαλώνουν σε αριθμό και ένταση οι λαϊκές διαμαρτυρίες, που εκφράζονται με πολλούς τρόπους. Στη Χιλή, που μια συνηθισμένη μορφή είναι να βγαίνουν στους δρόμους χτυπώντας άδειες κατσαρόλες για να δείξουν ότι πεινάνε, σε μια σειρά πόλεις λαϊκά στρώματα βγαίνουν στα μπαλκόνια τους και χτυπάνε τις άδειες κατσαρόλες, ενώ σε αρκετές πόλεις της Κολομβίας πολλοί βγήκαν στους δρόμους, κυρίως σε λαϊκές γειτονιές χτυπώντας άδειες κατσαρόλες, και αντιμετώπισαν την άγρια καταστολή της αστυνομίας με το πρόσχημα ότι παραβίασαν τις εντολές της κυβέρνησης. Θυμίζουμε ότι στη Χιλή από τον Οκτώβρη του 2019 γίνονταν μεγάλες κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας κατά των μέτρων της αντιδραστικής κυβέρνησης του Σεμπαστιάν Πινιέρα για αύξηση των τιμών μιας σειράς ειδών πρώτης ανάγκης, που πολύ σύντομα επεκτάθηκαν και σε άλλα αιτήματα, όπως ποιοτική δημόσια δωρεάν παιδεία και υγεία για όλους, αλλαγή του Συντάγματος που άφησε ο Πινοτσέτ, κλπ. Επίσης, στην Κολομβία του αντιδραστικού προέδρου Ιβάν Ντούκε, οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν το Νοέμβρη της περασμένης χρονιάς, με ανάλογα αιτήματα. Και στις δύο χώρες οι διαμαρτυρίες πήραν ιδιαίτερα δυναμικές μορφές, η καταστολή από αστυνομία και στρατό ήταν εξαιρετικά αιματηρή, με νεκρούς, τραυματίες και χιλιάδες συλλήψεις διαδηλωτών, πολλοί από τους οποίους είναι ακόμα κρατούμενοι. Είναι γεγονός ότι όσο κρατάει η επιδημία και παραμένουν τα μέτρα, η κατάσταση των λαϊκών στρωμάτων θα επιδεινώνεται συνεχώς και στη Λατινική Αμερική, με απρόβλεπτες συνέπειες.

15 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ

Η ΕΕΔΔΑ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ ΣΤΟ ΓΑΛΑΤΣΙ

Σ

16 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

τις 12 Φλεβάρη, σε μια κατάμεστη αίθουσα, το Στέκι Γαλατσίου φιλοξένησε εκδήλωση αφιερωμένη στις εξελίξεις στη Λατινική Αμερική, που συνδιοργάνωσε μαζί με την ΕΕΔΔΑ και το Συνδικάτο Οικοδόμων. Το άνοιγμα της εκδήλωσης έκανε ο Στάθης Καραμάνος, μέλος του Στεκιού, αλλά και του Προεδρείου της ΕΕΔΔΑ. Στη συνέχεια, ο Βασίλης Κατσαντώνης, μέλος του Συνδικάτου Οικοδόμων και της Ομοσπονδίας Οικοδόμων, έκανε μια σύντομη αλλά ουσιαστική παρέμβαση για τα θέματα που απασχολούν το συνδικαλιστικό κίνημα το τελευταίο διάστημα. Αναφέρθηκε στην επίθεση του καπιταλισμού στην εργατική τάξη και τα αντιλαϊκά μέτρα που εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες και όχι μόνο στην Ελλάδα. Για τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς που οδηγούν σε πολέμους και δημιουργούν προσφυγιά. Για τους εγκάθετους της αστικής τάξης που έχουν εισχωρήσει στο συνδικαλιστικό κίνημα για να το χτυπήσουν ακόμα πιο αποφασιστικά και για το χρέος που έχουν οι συνεπείς συνδικαλιστές απέναντι στην εργατική τάξη. Έκφρασε την αλληλεγγύη του Συνδικάτου και της Ομοσπονδίας στους λαούς της Λατινικής Αμερικής που αγωνίζονται ενάντια στον ιμπεριαλισμό και καταδίκασε τη συμμετοχή της χώρας μας στα σχέδια των ιμπεριαλιστών, που οδηγούν το λαό μας σε επικίνδυνα μονοπάτια. Τόνισε την ανάγκη να κλείσουν οι στρατιωτικές βάσεις καθώς και να επιστρέψουν τα πλοία και οι στρατιώτες μας από αποστολές στο εξωτερικό. Τέλος, κάλεσε τους παραβρισκόμενους να δώσουν αγωνιστικό παρών στην απεργία στις 18 Φλεβάρη ενάντια στον αντιασφαλιστικό νόμο. Η Πρόεδρος της ΕΕΔΔΑ πήρε το λόγο και μίλησε για την κατάσταση που επικρατεί αυτό το διάστημα στις χώρες της Λατινικής Αμερικής αλλά και τα γεγονότα που οδήγησαν σ’ αυτή. Συνέδεσε τις μεγάλες κινητοποιήσεις σε πολλά μέρη του κόσμου με αυτές της Λατινικής Αμερικής. Ανάφερε ότι οι χώρες που βρέθηκαν στην

πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος τη χρονιά που πέρασε ήταν η Χιλή, η Κολομβία, σε μόνιμη βάση η Βενεζουέλα και η Κούβα, και από τα τέλη του 2019 και η Βολιβία. Για την ιδιαίτερη κατάσταση που υπάρχει στην Κεντρική Αμερική και το Μεξικό με χιλιάδες ανθρώπους να έρχονται αντιμέτωποι με το στρατό και την αστυνομία του Μεξικού στην προσπάθειά τους να περάσουν στις ΗΠΑ, για να ξεφύγουν από την πείνα και τη δυστυχία που αντιμετωπίζουν στη Γουατεμάλα, την Ονδούρα, το Σαλβαδόρ και αλλού. Αναφέρθηκε αναλυτικά στα θετικά βήματα που έγιναν στη Βενεζουέλα από την κυβέρνηση Τσάβες και το διάδοχό του, Νικολάς Μαδούρο, καθώς και στις παραλείψεις και τα λάθη που οδήγησαν στις κατοπινές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο λαός εκεί, αφού όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινε άθικτος ο καπιταλιστικός χαρακτήρας της οικονομίας. Μίλησε εκτενώς για την κατάσταση που επικρατεί στην Κολομβία μετά την αρνητική για τους αντάρτες ειρηνευτική συμφωνία που υπογράφτηκε ανάμεσα στην κυβέρνηση και τις Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις Κολομβίας-Στρατός του Λαού (FARC-EP), που δεν τηρήθηκε καν από την κυβέρνηση και δεν διαλύθηκαν οι παραστρατιωτικές ομάδες, για τις δολοφονίες πρώην ανταρτών και αγωνιστών του λαϊκού και μαζικού κινήματος, για τις αντιδράσεις μέσα στους κόλπους της νέας οργάνωσης FARC σε σχέση με τον προσανατολισμό της, τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν στο ιδρυτικό της συνέδριο, τη λειτουργία της και την επακόλουθη απόσχιση μιας σειράς στελεχών της που ξαναβγήκαν στα βουνά. Για τις κινητοποιήσεις στη Χιλή, που ξεκίνησαν ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, τις συγκρούσεις με την αστυνομία και το στρατό, με διαδηλωτές νεκρούς και τραυματίες και χιλιάδες συλλήψεις. Για τη διαφωνία του λαϊκού κινήματος σχετικά με το δημοψήφισμα που προτείνει η κυβέρνηση να πραγματοποιηθεί για να ρωτηθεί ο λαός αν και πώς θέλει να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα του Πινοτσέτ,

ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ

το οποίο ισχύει μέχρι σήμερα χωρίς κανένα κυβερνητικό κόμμα να έχει κάνει κάτι ποτέ για να το αλλάξει. Για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπισε ο Έβο Μοράλες στη Βολιβία και την αντιπαράθεσή του με το λαϊκό κίνημα που ήταν πάντα το στήριγμά του. για την εκλογική του νίκη που αμφισβητήθηκε από τις ΗΠΑ και την ντόπια αντίδραση, το πραξικόπημα που ακολούθησε, τη φυγή του και το άσυλο που του παρασχέθηκε από την Αργεντινή και, τέλος, για τις εκλογές που συμφωνήθηκε να γίνουν το Μάη. Για τη Βραζιλία, την 7η παγκόσμια οικονομία, όπου εκλέχτηκε πρόεδρος ο Ζαΐρ Μπολσονάρο, πρώην στρατιωτικός και νοσταλγός της δικτατορίας, του οποίου η πολιτική οδήγησε σε ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση της κατάστασης των λαϊκών στρωμάτων και κατ’ επέκταση σε μαζικές διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις. Αναλυτικά αναφέρθηκε και στην Κούβα και τα προβλήματα που συνεχίζει να αντιμετωπίζει ο λαός της από τον 60χρονο αποκλεισμό των ΗΠΑ ο οποίος όχι μόνο συνεχίζεται αλλά και σκληραίνει παραπέρα. Για τα επιπλέον προβλήματα που βιώνει από τον αποκλεισμό της Βενεζουέλας από τις ΗΠΑ και τη μείωση της παραγωγής πετρελαίου. Θύμισε ότι οι ΗΠΑ αποκαλούν την

Κούβα, τη Βενεζουέλα και τη Νικαράγουα «άξονα του κακού» προετοιμάζοντας ενδεχόμενα την παγκόσμια κοινή γνώμη για πιο δυναμικές επεμβάσεις σ’ αυτές τις χώρες. Με το τέλος των παρεμβάσεων ακολούθησε καταιγισμός ερωτήσεων για τις αμερικάνικες βάσεις που υπάρχουν στη Λατινική Αμερική, για τη συμβολή του ΚΚ Χιλής στην αλλαγή του Συντάγματος και τις κινητοποιήσεις, για τον προσανατολισμό των αλλαγών που γίνονται στην Κούβα και ποια η γνώμη της νεολαίας γι’ αυτές, για το αν υπάρχει εμπλοκή της Κίνας στις εξελίξεις της Λατινικής Αμερικής, για το αν το ιθαγενικό κίνημα είναι ενταγμένο στις κινητοποιήσεις του λαϊκού κινήματος. Ερωτήσεις που κατέδειξαν το ενδιαφέρον των παραβρισκομένων για τα γεγονότα στη Λατινική Αμερική, για το πώς αυτά είναι ενδεχόμενο να επηρεάσουν και άλλες χώρες, για το πώς μπορούμε εμείς να εκδηλώσουμε την αλληλεγγύη μας και τη στήριξή μας στους λαούς που αγωνίζονται ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Ακολούθησαν σύντομες παρεμβάσεις που έδωσαν αισιόδοξα μηνύματα για το ηθικό πλεονέκτημα του σοσιαλισμού, για την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου στις χώρες του καπιταλισμού, αλλά και για το πόσο αναγκαία είναι η διεθνιστική αλληλεγγύη από και προς τους λαούς του κόσμου.

17 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΛΙΒΥΗ

Η ενίσχυση της στρατικοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η εμπλοκή της Ελλάδας: Η συμμετοχή στη νέα στρατιωτική επιχείρηση EUNAVFOR MED IRINI στη Λιβύη

Η

χώρα μας εμπλέκεται ολοένα βαθύτερα σε ένα σύνθετο και εξαιρετικά επικίνδυνο για το λαό μας κουβάρι ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για τον ενεργειακό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου. Παρά τα όσα λέγονται από τα αστικά κόμματα και τα αστικά επιτελεία και φόρουμ για το ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα ως «σταθεροποιητικός παράγοντας» στην περιοχή, σε αντίθεση με την «ταραχοποιό» Τουρκία, οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι προχωρά το γκριζάρισμα κυριαρχικών δικαιωμάτων με τη σφραγίδα ΗΠΑ - ΝΑΤΟ – ΕΕ. Στο κείμενο αυτό επικεντρωνόμαστε στη νέα επιχείρηση «IRINI» για την επιτήρηση των θαλάσσιων δρόμων ανοιχτά της Λιβύης, στα πλαίσια της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ. Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ

18 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

Από το 2003, η δράση της ΕΕ στον τομέα των αποστολών και επιχειρήσεων με στρατιωτικά ή μη στρατιωτικά μέσα διευρύνεται συνεχώς. Η Ελλάδα συμμετείχε ενεργά στη διαδικασία κατάρτισης της Παγκόσμιας Στρατηγικής. Πέρα από την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Άμυνας, κατά την Ελληνική Προεδρία του 2003 αποφασίστηκε η ανάπτυξη της πρώτης μη στρατιωτικής αποστολής – πρόκειται για την αστυνομική αποστολή EUPM στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη- και της πρώτης στρατιωτικής επιχείρησης της ΕΕ (CONCORDIA στην ΠΓΔΜ), οριστικοποιήθηκε το θεσμικό πλαίσιο για τις σχέσεις ΕΕ - ΝΑΤΟ, διεξήχθησαν τα πρώτα εκπαιδευτικά προγράμματα σε θέματα Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) και έγιναν σημαντικά βήματα για τη θέσπιση οργανισμού στον τομέα της αμυντικής συνεργασίας και των εξοπλισμών (του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας). Η

Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στις διεργασίες για την ενίσχυση της ΚΠΑΑ, στο πλαίσιο και της υλοποίησης των προβλέψεων της Παγκόσμιας Στρατηγικής της ΕΕ, με γνώμονα την επίτευξη ουσιαστικής «στρατηγικής αυτονομίας της Ένωσης». Τα τελευταία χρόνια παίρνονται μέτρα για την ενίσχυση του στόχου της «στρατηγικής αυτονομίας» στο πλαίσιο της ενδυνάμωσης της συμμαχίας και των κοινών επεμβάσεων με το ΝΑΤΟ, που παραμένει ο βασικός πυλώνας της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Είναι ενδεικτικό πως σε αυτή την κατεύθυνση καλούνται τα κράτη μέλη να δίνουν το 2% του ΑΕΠ τους για τους εξοπλισμούς, πέρα από τις υποχρεώσεις τους στο ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα καταβάλλει πάνω από 4 δις ευρώ (2% του ΑΕΠ) το χρόνο στο ΝΑΤΟ (το ΑΕΠ της χώρας το 2017, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ήταν 200,3 δις δολάρια ΗΠΑ). Η επιχείρηση EUNAVFOR MED IRINI

Στις 17 Φεβρουαρίου 2020, το Συμβούλιο της ΕΕ κατέληξε σε πολιτική συμφωνία στο πλαίσιο της ΚΠΑΑ για τη δρομολόγηση νέας στρατιωτικής επιχείρησης στη Μεσόγειο. Πρόκειται για την απόφαση 6414/20 του Συμβουλίου της ΕΕ EUNAVFOR MED IRINI, της 25 Μάρτη 2020, με στόχο, όπως αναφέρεται στην απόφαση, την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη, με τη χρήση εναέριων, δορυφορικών και θαλάσσιων μέσων, την εφαρμογή μέτρων του ΟΗΕ κατά της λαθραίας εξαγωγής πετρελαίου από τη Λιβύη, την ενίσχυση των ικανοτήτων και την εκπαίδευση της ακτοφυλακής και του πολεμικού ναυτικού της Λιβύης, την εξάρθρωση των δικτύων παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων. Στην πραγματικότητα η αποστολή έχει στόχο τον έλεγχο του ενεργειακού πλούτου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

ΛΙΒΥΗ

Εικόνα 1: Από τις 15 στρατιωτικές και μη στρατιωτικές επιχειρήσεις/αποστολές ΚΠΑΑ της ΕΕ που είναι σε εξέλιξη, η Ελλάδα συμμετέχει σε επτά (EUNAVFOR MED Operation Sophia, EUFOR Althea, EULEX Kosovo, EUMM Georgia, EU NAVFOR ATALANTA, EUAM Ukraine, EUTM Mali). (Πηγή: ΥΠΕΞ)

Στο πλαίσιο της επιχείρησης υπάρχει συνεργασία με τις σχετικές αρχές των κρατών μελών και θεσπίζεται μηχανισμός συντονισμού και, κατά περίπτωση, υπάρχουν ρυθμίσεις με άλλες υπηρεσίες και οργανισμούς της Ένωσης, και ειδικότερα τον FRONTEX, τη EUROPOL, τη EUROJUST, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, το Δορυφορικό Κέντρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (SATCEN) και τις σχετικές αποστολές της ΚΠΑΑ. Η επιχείρηση EUNAVFOR MED IRINI περιλαμβάνει μονάδα εγκληματολογικών πληροφοριών (CIC), συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σχετικά με το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη, τις παράνομες εξαγωγές πετρελαίου, την παράνομη διακίνηση και εμπορία ανθρώπων, καθώς και εγκλήματα σχετικά με την ασφάλεια της επιχείρησης. Η επιχείρηση EUNAVFOR MED IRINI διαδέχεται την αποστολή EUNAVOR MED SOFIA, που σταματά και είχε αποφασιστεί

κατά την κλιμάκωση των συγκρούσεων στη Λιβύη το 2016 από τον αναγνωρισμένο από τους Δυτικούς πρωθυπουργό στην κυβέρνηση της Τρίπολης, Φαγιέζ Σάρατζ, που απεύθυνε τότε «έκκληση βοήθειας» προς την ΕΕ με πρόσχημα την «αντιμετώπιση των διακινητών ανθρώπων και του Ισλαμικού Κράτους». Η Λιβύη είναι η μεγαλύτερη πετρελαϊκή οικονομία της Αφρικής και ο πλούτος της και ο ανταγωνισμός των ενεργειακών μονοπωλίων η αιτία για το έγκλημα που διαπράχθηκε σε βάρος χιλιάδων Λίβυων το 2011, στο οποίο συμμετείχε και η Ελλάδα με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και τη στήριξη των αστικών κομμάτων, καθώς και για το χάος που ακολούθησε και τις νέες επεμβάσεις. Στη νέα επιχείρηση IRINI η ελληνική κυβέρνηση δήλωσε «παρών» και θα διαθέσει πολεμικά πλοία και τη βάση της Σούδας, καθώς και ελληνικό λιμάνι για την αποβίβαση μεταναστών που θα περισυλλέγονται και οι οποίοι υποτίθεται πως μετά θα διανέμονται στις χώρες που συμμετέχουν στην

19 ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2020



ΛΙΒΥΗ

Εικόνα 2: Γαλλικός Γεωπολιτικός Άτλας Θαλασσίων Περιοχών, 3/202. (Πηγή: Ριζοσπάστης)



20 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

αποστολή. Το επιχείρημα που χρησιμοποιεί η ελληνική κυβέρνηση και άλλα αστικά κόμματα για τη συμμετοχή στα νέα αυτά σχέδια είναι πως η επιχείρηση αποτελεί ασπίδα προστασίας απέναντι στις διεκδικήσεις της Τουρκίας, απάντηση στο σύμφωνο Τουρκίας – Σάρατζ, με τη στήριξη της Ελλάδας στο στρατηγό Χαφτάρ. Η Τουρκία από τη μεριά της εκβιάζει ότι είναι νομικά αδύνατο να γίνουν έρευνες ή εξορύξεις στην περιοχή μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης ή να γίνει αγωγός, χωρίς την έγκριση των δύο χωρών και δηλώνει ότι και οι δύο είναι έτοιμες να υπογράψουν μνημόνιο συμφωνίας ή συμφωνία στη Μεσόγειο με όλους, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, αρκεί να μην αποκλειστεί η Τουρκία. Στην πραγματικότητα η ελληνική κυβέρνηση και τα αστικά κόμματα στηρίζουν διαχρονικά την ανάμειξη της χώρας μας στα σχέδια των ιμπεριαλιστών σε βάρος του λιβυκού λαού και των άλλων λαών της περιοχής διεκδικώντας τα ανάλογα ανταλλάγματα για τις υπηρεσίες αυτές. Συμπεράσματα

Οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί προχωρούν με επακόλουθο το γκριζάρισμα ολόκληρων περιοχών και περιορισμό κυριαρ-

χικών δικαιωμάτων. Αυτό επιβεβαιώνει και η δημοσίευση του γαλλικού Γεωπολιτικού Άτλαντα Θαλασσίων Περιοχών το Μάρτη του 2020, που συμπεριέλαβε τη θαλάσσια περιοχή που καλύπτει το απαράδεκτο τουρκολιβυκό μνημόνιο με την ένδειξη της «διαφιλονικούμενης» και «διεκδικούμενης» περιοχής. Ο χάρτης περιέχει και άλλα επικίνδυνα στοιχεία, όπως η σκιαγράφηση της μισής υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου ανατολικά του 25ου μεσημβρινού ως διεκδικούμενης από την Τουρκία, η περιγραφή της Γαύδου ως διεκδικούμενης από την Τουρκία, καθώς και άλλου νησιού στο νοτιοανατολικό Αιγαίο (δεν διακρίνεται καθαρά στο χάρτη) ως επίσης διεκδικούμενου από την Τουρκία. Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν καθημερινά ότι ο ορυκτός πλούτος μιας χώρας, τα σχέδια εκμετάλλευσης και αξιοποίησής του, αντί για ευλογία, γίνονται συμφορά για το λαό της, αιτία θανάτου, ξεριζωμού, καταστροφών, αφού είναι αντικείμενο αδυσώπητου ανταγωνισμού με στόχο το κέρδος. Ο ελληνικός λαός, με ευθύνη των κυβερνήσεών του διαχρονικά της χώρας μας χώνεται όλο και πιο βαθιά σε επικίνδυνα σχέδια και σφοδρότατους ανταγωνισμούς και οφείλει να κινητοποιηθεί για απεμπλοκή από κάθε ιμπεριαλιστικό μηχανισμό.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Η ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΠΑΝΔΗΜΙΑ

Τ

ο Μάρτη, η Διεθνής Οργάνωση για την Προστασία των Παιδιών της Παλαιστίνης, με αφορμή την παγκόσμια εξάπλωση του κορονοϊού, κάλεσε τις ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις να πάρουν άμεσα μέτρα για την απελευθέρωση όλων των παλαιστινίων παιδιών, που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές. Κι αυτό γιατί τα παιδιά που έχουν φυλακιστεί σε ισραηλινές φυλακές ζουν πολύ κοντά το ένα δίπλα στο άλλο, πολλές φορές με επικίνδυνες συνθήκες υγιεινής, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η υγεία τους και, ακόμη, και η ίδια τους η ζωή. Στις 19 Μάρτη, βρέθηκαν θετικοί στον κορονοϊό 4 Παλαιστίνιοι φυλακισμένοι στην ισραηλινή φυλακή Μεγκίντο, που βρίσκεται στον ισραηλινό τομέα της πόλης Τζενίν, στη Δυτική Όχθη. Και οι τέσσερις τέθηκαν σε απομόνωση αφού διαπιστώθηκε ότι είχαν έρθει σε επαφή με ισραηλινό αξιωματούχο θετικό στον ιό. Να θυμίσουμε εδώ ότι η φυλακή Μεγκίντο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πολλά κέντρα κράτησης, όπου παλαιστίνια παιδιά κρατούνται στον ίδιο χώρο με ενήλικες, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο επικίνδυνη την όλη κατάσταση. Είναι γνωστό πια ότι για να αποτραπεί η διασπορά του κορονοϊού πρέπει οι άνθρωποι να αποφεύγουν να βρίσκονται σε μικρή απόσταση ο ένας από τον άλλο. Αλλά οι αρχές των ισραηλινών φυλακών δεν διασφαλίζουν την υγεία των παλαιστινίων παιδιών που κρατούνται σ’ αυτές. Το Ισραήλ είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο που συστηματικά κρατά φυλακισμένα παιδιά σε στρατιωτικές φυλακές από τις οποίες λείπουν παντελώς βασικά δικαιώματα και μέτρα προστασίας. Κάθε χρόνο, 500700 παιδιά της Παλαιστίνης κρατούνται σε στρατιωτικές φυλακές και σχεδόν 3 από τα 4 υφίστανται κάποιου είδους σωματική βία. Εξάλλου, το Ισραήλ από το 1967 εφαρμόζει δύο διαφορετικά νομικά συστήματα που ισχύουν για την ίδια περιοχή. Για παράδειγμα, στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, ισραηλινοί έποικοι είναι υπόλογοι στο αστικό νομικό σύστημα, ενώ κανένα ισραηλινό παιδί δεν έρχεται σε επαφή με τα στρατιωτικά δικαστήρια. Οι Παλαιστίνιοι, όμως, στην ίδια περιοχή, αντιμετωπίζονται με στρατιωτικό νόμο. Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ το Ισραήλ έχει επικυρώσει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα

Δικαιώματα των Παιδιών από το 1991. Μια Σύμβαση που υποχρεώνει τις ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις να εφαρμόζουν πλήρως τα δικαιώματα των παιδιών, τα οποία ορίζει σαν πρώτης προτεραιότητας. Αυτή η Σύμβαση απαιτεί τα παιδιά να κρατούνται μόνο σαν μέτρο έσχατης λύσης και υποχρεώνει τα κράτη να εξασφαλίζουν και να προστατεύουν το δικαίωμα στη ζωή, την επιβίωση και εξέλιξη, καθώς και το δικαίωμα στην υγεία. Το Γραφείο του ΟΗΕ για το Συντονισμό των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε ότι το Μάρτη βρέθηκαν 47 επιβεβαιωμένα κρούσματα στη Δυτική Όχθη, κύρια στη Βηθλεέμ, καθώς και σε δύο κοντινές πόλεις. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα ο παλαιστίνιος πρωθυπουργός να κηρύξει ολόκληρη την κατεχόμενη Παλαιστίνη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, σε μια προσπάθεια να σταματήσει την εξάπλωση του κορονοϊού. Ο Μίχαελ Λινκ, Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην κατεχόμενη από το 1967 Παλαιστίνη, με δήλωσή του κάλεσε το Ισραήλ, την Παλαιστινιακή Αρχή και τη Χαμάς να αρθούν στο ύψος των διεθνών υποχρεώσεών τους εξασφαλίζοντας ότι το δικαίω-

21 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020



ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ



22 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

μα στην υγεία καλύπτεται πλήρως για τον παλαιστινιακό λαό στη Γάζα και στη Δυτική Όχθη, περιλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ στη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού. Η υποχρέωση, όπως αυτή ορίζεται στο Άρθρο 56 της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, απαιτεί οι κατοχικές δυνάμεις του Ισραήλ να διασφαλίσουν ότι θα παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να καταπολεμήσουν τη διασπορά του ιού. Η Συνθήκη αυτή, επίσης, εξασφαλίζει την υποχρέωση που έχουν οι ισραηλινές αρχές να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε να απελευθερώσουν όλα τα παλαιστίνια παιδιά που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές για να αποφευχθεί η εξάπλωση της νόσου ανάμεσά τους. Καθώς όλες οι χώρες κλείνουν τα σύνορά τους, επιβάλλουν απαγόρευση κυκλοφορίας και σταματούν πολλές εκδηλώσεις της καθημερινής ζωής των κατοίκων τους, η εδώ και χρόνια αποκλεισμένη Λωρίδα της Γάζας βρισκόταν ήδη κατά κάποιο τρόπο απομονωμένη από την πανδημία. Όμως, όπως συμβαίνει και στον υπόλοιπο κόσμο, ο κορονοϊός βρήκε το δρόμο του και για τη Γάζα. Έτσι, μια Κυριακή του Μάρτη, οι παλαιστίνιοι υπεύθυνοι για την υγεία ανακοίνωσαν τα δύο πρώτα κρούσματα στην περιοχή της Γάζας προερχόμενα από ταξιδιώτες που είχαν επιστρέψει από το Πακιστάν μέσω Αιγύπτου. Αργότερα ο γενικός διευθυντής της πρωτοβάθμιας υγείας στη Γάζα ανακοίνωσε ότι άλλο ένα ζευγάρι, που είχε έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα, μπήκε σε καραντίνα αλλά, όπως δήλωσε, «δεν υπάρχει λόγος για τη δημιουργία πανικού σε αυτό το στάδιο. Μπορούμε να ελέγξουμε τις υπάρχουσες περιορισμένες περιπτώσεις αλλά εάν οι περιπτώσεις αυτές αυξηθούν, όπως συνέβη σε πολλές χώρες, θα χρειαστούμε διεθνή βοήθεια, γιατί αυτή τη στιγμή η Γάζα έχει μόνο 40 κρεβάτια μονάδων εντατικής θεραπείας τα οποία, σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, μπορούν να αυξηθούν σε 100, αριθμός ελάχιστος σε σχέση με αυτόν που θα απαιτηθεί για την περίπτωση πανδημίας». Αν για τις υπόλοιπες χώρες τα πράγματα είναι επικίνδυνα, μπορεί κανείς να φανταστεί τις συνέπειες που θα έχει η εξάπλωση του ιού για τους κατοίκους της Λωρίδας της Γάζας, που έχει ήδη χτυπηθεί ανεπα-

νόρθωτα εξαιτίας των ισραηλινών περιορισμών. Για περίπου 10 χρόνια, αυτή η μικρή λωρίδα γης ζει κάτω από μια ιδιότυπη κατάσταση απομόνωσης, κατοχή όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι, που έχει επιβληθεί από μια ανίερη ισραηλινο-αιγυπτιακή συμμαχία. Και, ενώ ο αποκλεισμός μπορεί να έχει αποκόψει τη Λωρίδα της Γάζας από την πανδημία ή, στην καλύτερη περίπτωση να έχει καθυστερήσει την είσοδό της, αυτός ο αποκλεισμός θα είναι υπεύθυνος για μια καταστροφική εξάπλωσή της. Η ισραηλινή Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Β’ Τσέλεμ, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι έχει μετατρέψει τη Λωρίδα της Γάζας στη μεγαλύτερη ανοιχτή φυλακή του κόσμου, γεγονός που καθιστά εντελώς αδύνατη την αντιμετώπιση μιας πανδημίας. Δήλωσε επίσης ότι το Ισραήλ δεν θα μπορέσει να αποφύγει την κατηγορία ότι δεν έπραξε ό,τι μπορούσε, εάν αυτό το εφιαλτικό σενάριο γίνει πραγματικότητα. Η χρόνια επιβολή περιορισμών στους κατοίκους και τα προϊόντα της Γάζας έχουν καταστρέψει την οικονομία της περιοχής και επομένως τη ζωή των κατοίκων της. Επιπλέον, οι τρεις καταστροφικοί πόλεμοι ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς, την οργάνωση που διοικεί τη Γάζα, είχαν καταστροφικές επιπτώσεις, όσο και οι πρόσφατες αιματηρές ισραηλινές επιθέσεις ενάντια στους διαμαρτυρόμενους κατοίκους κοντά στα σύνορα, που άφησαν χιλιάδες τραυματίες και έφεραν τα νοσοκομεία στα όρια της αντοχής τους. Όρια που είχαν ήδη καταρρεύσει ακόμα και πριν την πανδημία. Τα αποθέματα σε βασικά είδη φαρμάκων βρίσκονται για χρόνια σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Οι φυσικές πηγές σε πόσιμο νερό έχουν μολυνθεί. Το ηλεκτρικό σύστημα παρέχει σποραδικά ηλεκτρικό ρεύμα. Η απόλυτη φτώχεια επικρατεί σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας κάνοντας τους κατοίκους της ακόμα πιο ευάλωτους. Έτσι, οι αρχές της Γάζας, σε μια προσπάθεια να σταματήσουν την εξάπλωση του κορονοϊού, αποφάσισαν να κλείσουν τις αίθουσες τελετών γάμων, να απαγορεύσουν τις εβδομαδιαίες αγορές και να ζητήσουν από το λαό να παραμείνει στα σπίτια του. Ο λαός όμως δικαιολογημένα αναρωτιέται αν αυτά τα μέτρα είναι αρκετά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έστειλε τεστ και προστατευτικές στολές, αλλά όλα αυτά μοιάζουν να μην είναι αρκετά αν

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ δεν συνοδευτούν και από διεθνείς δωρεές. Το Ισραήλ διατείνεται ότι ο αποκλεισμός της Γάζας είναι ένα μέτρο προστασίας απαραίτητο για να περιοριστούν οι εχθροπραξίες της Χαμάς εναντίον του, ενώ υποκριτικά ανακοίνωσε ότι έκλεισε κυρίως τα οδικά περάσματα προς τη Γάζα αλλά άφησε ανοικτή την είσοδο για το εμπόριο. Ο ΟΗΕ, από τη μεριά του, επιμένει ότι αυτή η πολιτική του αποκλεισμού αποτελεί μια καθολική τιμωρία για τα περίπου 2 εκατομμύρια κατοίκων της περιοχής, παραλείπο-

ντας βέβαια να απαιτήσει από το Ισραήλ να εφαρμόσει τις Αποφάσεις του για την Παλαιστίνη. Μετά από όλα αυτά, η ΕΕΔΔΑ δεν θα μπορούσε να αγνοήσει τις τραγικές επιπτώσεις μιας ενδεχόμενης πανδημίας στην καθημερινότητα του παλαιστινιακού λαού. Γι’ αυτό το λόγο έστειλε στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ανακοίνωση που παραθέτουμε για την επέτειο της Ημέρας της Παλαιστινιακής Γης, που αναφέρεται σ’ αυτό το ενδεχόμενο.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΗΣ ΓΗΣ Η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ) χαιρετίζει την επέτειο της Ημέρας της Παλαιστινιακής Γης, που ο λαός της Παλαιστίνης τιμά κάθε χρόνο στις 30 Μάρτη. Δυστυχώς, όμως, η φετινή αυτή επέτειος βρίσκει τον παλαιστινιακό λαό σε ακόμα δυσμενέστερη θέση αφού, εκτός όλων των δεινών που υφίσταται εξαιτίας της εξηντάχρονης ισραηλινής κατοχής, των σχεδίων του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ και της απαράδεκτης στάσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΟΗΕ, φέτος έχει να αντιμετωπίσει και την πανδημία του κορονοϊού. Αν χώρες που ανήκουν στις πλουσιότερες του κόσμου, όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, βιώνουν αυτή την πανδημία με τέτοιες εφιαλτικές συνέπειες, αποτέλεσμα της επιλογής τους να ξεθεμελιώσουν το δημόσιο σύστημα υγείας βάζοντας σε τεράστιο κίνδυνο τους λαούς τους, μπορεί κανείς πολύ εύκολα να κατανοήσει τι συμβαίνει σε χώρες όπως η Παλαιστίνη, με την καταπατημένη Δυτική Όχθη χωρισμένη στα δυο από το Τείχος και με την αποκλεισμένη Λωρίδα της Γάζας. Αν οι φυλακισμένοι του δυτικού κόσμου δικαιολογημένα εξεγείρονται απαιτώντας την αποσυμφόρηση των φυλακών για την όσο το δυνατό μεγαλύτερη προστασία τους, μπορεί κανείς να φανταστεί τη ζωή των Παλαιστινίων κρατουμένων στις ισραηλινές φυλακές, όπου συμβιώνουν ενήλικες και παιδιά στοιβαγμένοι ο ένας δίπλα στον άλλο κάτω από επικίνδυνες συνθήκες και με ελάχιστες δυνατότητες πρόσβασης στην καθημερινή τους υγιεινή. Αν για τους αμερικανούς και ευρωπαίους πολίτες οι 14 ημέρες περιορισμού τους, λόγω της πανδημίας, είναι αβάσταχτες μπορεί κανείς να φανταστεί τι σημαίνουν για τους κατοίκους της Γάζας τα 14 χρόνια ενός τέτοιου αποκλεισμού. Αν οι κάτοικοι των πλουσιότερων χωρών κείτονται κατάχαμα στους διαδρόμους των νοσοκομείων, μπορεί κανείς να διανοηθεί τι συμβαίνει στη Γάζα με την οικονομία της καθημαγμένη από τον αποκλεισμό, τις ισραηλινές επιθέσεις και βομβαρδισμούς. Τη Γάζα που, αυτή τη στιγμή, διαθέτει 40 κρεβάτια εντατικής θεραπείας και μέγιστη δυνατότητα να φτάσουν τα 100. Με την ευκαιρία της επετείου αυτής, στέλνουμε μήνυμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης στο λαό της Παλαιστίνης ο οποίος δεν πρέπει να μείνει μόνος στον αγώνα που κάνει για τη λύση των δίκαιων απαιτήσεών του για μια πατρίδα ελεύθερη, ανεξάρτητη, κυρίαρχη στα σύνορα του 67 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αθήνα, 28 Μάρτη 2020

23 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

ΑΦΗΣΤΕ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ ΝΑ ΖΗΣΕΙ!

24 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

Η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ) καταγγέλλει το σχέδιο που παρουσίασε ο αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ για την Παλαιστίνη που φυσικά δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Αντίθετα, ήταν αναμενόμενο από την περσινή Διεθνή Σύνοδο στη Βαρσοβία με θέμα «Ασφάλεια στη Μέση Ανατολή», όπου συμμετείχαν οι υπουργοί Εξωτερικών του Ισραήλ, αραβικών χωρών και κυβερνήσεων συμμαχικών προς τις ΗΠΑ. Συγκεκριμένα, μετά το τέλος της Συνόδου, ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός του αμερικανού προέδρου, σύμβουλος του Λευκού Οίκου και, το κυριότερο, διαχρονικός σύμμαχος του Νετανιάχου, δήλωσε ότι σκοπεύει, μετά τις ισραηλινές εκλογές, να παρουσιάσει το σχέδιό του για τα σύνορα του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο, οι ΗΠΑ παραχωρούν στο κράτος του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ, προσαρτούν στα εδάφη του την Κοιλάδα του Ιορδάνη και διατηρούν τους εποικισμούς. Δηλαδή, διατηρείται η παράνομη ισραηλινή κατοχή και πετιούνται στο καλάθι των αχρήστων οι πάγιες διεκδικήσεις των Παλαιστινίων για τον τερματισμό της ισραηλινής κατοχής, τη δημιουργία ανεξάρτητου, ελεύθερου, κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 67 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, την κατάργηση των εποικισμών και αποχώρηση όλων των εποίκων, την επιστροφή των παλαιστινίων προσφύγων στα σπίτια τους, την απελευθέρωση όλων των παλαιστινίων πολιτικών κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές. Ο αμερικανός πρόεδρος πέταξε στο καλάθι των αχρήστων ακόμα και την Έκθεση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ για τα αιματηρά επεισόδια στη Λωρίδα της Γάζας η οποία παραδέχεται ότι ισραηλινοί στρατιώτες «διέπραξαν παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ορισμένες από τις οποίες μπορεί να συνιστούν εγκλήματα πολέμου ή και εγκλήματα κατά των ανθρωπότητας». Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί άφωνη τα γεγονότα. ΝΑΤΟ-ΗΠΑ-ΕΕ, αυτοί είναι οι «πολύτιμοι σύμμαχοι» όλων των μέχρι σήμερα ελληνικών κυβερνήσεων. Αυτοί που δεν έχουν κανένα ενδοιασμό να δημιουργήσουν και να εξοπλίσουν «εχθρούς» για να τους χρησιμοποιήσουν κατά το δοκούν. Να αλλάξουν συμμαχίες ανάλογα με τα συμφέροντα της στιγμής. Να προδώσουν μέσα σε μια νύχτα «σύμμαχούς» τους. Αυτοί που, σύμφωνα με το ίδιο τους το διεθνές δίκαιο, στο όνομα του οποίου ορκίζονται πίστη, είναι εγκληματίες. Ο ελληνικός λαός οφείλει να καταγγείλει τα σχέδια των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ για την εδραίωση της ισραηλινής κατοχής, να βρεθεί και πάλι στον αντίποδα όλων των σχεδίων που εξυφαίνονται σε βάρος του παλαιστινιακού λαού και όλων των λαών του κόσμου. Η ΕΕΔΔΑ θα είναι πάντα αλληλέγγυα με τους λαούς που αγωνίζονται για το δίκιο τους. Αθήνα, 2 Φλεβάρη 2020

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ 17 ΑΠΡΙΛΗ Ημέρα των Παλαιστινίων Φυλακισμένων στις ισραηλινές φυλακές Με την ευκαιρία της φετινής επετείου της 17ης Απρίλη, Ημέρας των Παλαιστινίων Φυλακισμένων στις φυλακές του Ισραήλ, η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ) στέλνει αγωνιστικό μήνυμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης στον αγωνιζόμενο παλαιστινιακό λαό, κύρια στους παλαιστίνιους πολιτικούς κρατούμενους, άνδρες, γυναίκες, παιδιά και εφήβους, όλοι κρατούμενοι στις ίδιες φυλακές, κάτω από τις ίδιες, απαράδεκτες συνθήκες, χωρίς κανένα δικαίωμα, χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, χωρίς στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής. Το Ισραήλ είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο που, κάθε χρόνο, φυλακίζει 500-700 παλαιστίνια παιδιά σε στρατιωτικές φυλακές μαζί με ενήλικες, ενώ σχεδόν 3 από τα 4 υφίστανται κάποιου είδους σωματική βία. Γι’ αυτό το λόγο, απαιτούμε την εφαρμογή του Άρθρου 56 της Τέταρτης Συνθήκης της Γενεύης, που ορίζει ότι οι κατοχικές δυνάμεις του Ισραήλ είναι υποχρεωμένες να διασφαλίσουν ότι θα παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να καταπολεμήσουν τη διασπορά του ιού. Για τον ίδιο λόγο, απαιτούμε και την εφαρμογή της Συνθήκης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Παιδιών, που το Ισραήλ έχει επικυρώσει ήδη από το 1991 χωρίς ποτέ να τη σεβαστεί στην πράξη, έτσι ώστε να πάρει άμεσα μέτρα για την απελευθέρωση όλων των παιδιών που κρατούνται φυλακισμένα, για να αποφευχθεί η εξάπλωση της νόσου ανάμεσά τους. Καταδικάζουμε, τέλος, τις ιμπεριαλιστικές χώρες, ΗΠΑ και της ΕΕ, μαζί και την ελληνική κυβέρνηση που, χρόνια τώρα, κλείνουν μάτια και αυτιά στα δίκαια αιτήματα του παλαιστινιακού λαού, συμμαχούν με το στρατοκρατικό κράτος του Ισραήλ, τσαλαπατούν το διεθνές δίκαιο απλά και μόνο επειδή τα κέρδη των μονοπωλίων τους ζυγίζουν γι’ αυτές περισσότερο από τα δικαιώματα των λαών της γης. Ζήτω ο αγώνας των Παλαιστινίων για μια Πατρίδα ελεύθερη, ανεξάρτητη, κυρίαρχη στα σύνορα του 67 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ!

25 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΔΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΕΔΥΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ

ΕΕΔΥΕ και ΕΕΔΔΑ αποφάσισαν

26 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

να πραγματοποιήσουν κοινή εκδήλωση αφιερωμένη στην Παλαιστίνη. Στις 5 Μάρτη, λοιπόν, στην αίθουσα εκδηλώσεων των Λογιστών πραγματοποιήθηκε εκδήλωση, στην οποία κύριος ομιλητής ήταν ο Πρέσβης του Κράτους της Παλαιστίνης, Μαρουάν Τουμπάσι. Το άνοιγμα της εκδήλωσης έκανε ο Σταύρος Τάσσος, Πρόεδρος της ΕΕΔΥΕ, ο οποίος είπε ότι οφείλουμε να αφουγκραστούμε τις θέσεις του Παλαιστινιακού Κράτους αλλά και να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στον παλαιστινιακό λαό. Αναφέρθηκε στη δράση της ΕΕΔΥΕ για το παλαιστινιακό ζήτημα και, στη συνέχεια, τόνισε ότι οι εξελίξεις στην περιοχή έχουν άμεση σχέση με τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις αλλά και με τους υδρογονάνθρακες και ότι οι αλληλοσκοτωμοί των λαών της περιοχής γίνονται για μια χούφτα παράσιτα καπιταλιστές. Και είναι αυτοί οι αλληλοσκοτωμοί που δημιουργούν το πρόβλημα των προσφύγων-μεταναστών. Σημείωσε ότι η Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας έχει μείνει ανενεργή και ότι εμείς, σαν προοδευτικό

κίνημα, ζητάμε την κατάργηση αυτής της Συμφωνίας καθώς και της Συμφωνίας του Δουβλίνου, που και οι δυο εγκλωβίζουν πρόσφυγες και μετανάστες στα νησιά μας. Ότι ζητάμε να κλείσουν όλα τα hot spots και να μεταφερθούν όλοι στις χώρες επιλογής τους και ότι έχουμε χρέος να απομονώσουμε κάθε ρατσιστική και ξενοφοβική φωνή. Καταδίκασε το Νέο Σχέδιο των ΗΠΑ για την Παλαιστίνη και επέρριψε εξίσου ευθύνες στη Νέα Δημοκρατία και στο ΣΥΡΙΖΑ που, συνεχίζοντας την πολιτική όλων των προηγούμενων αστικών κυβερνήσεων αναβαθμίζουν τη συνεργασία τους με το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ και αρνούνται να εφαρμόσουν την ομόφωνη απόφαση της ελληνικής Βουλής για τη δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους. Τελειώνοντας, αναφέρθηκε στα διαχρονικά αιτήματα του παλαιστινιακού λαού και στηρίζει το λαϊκό κίνημα της χώρας μας. Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η Πρόεδρος της ΕΕΔΔΑ, Δέσποινα Μάρκου, η οποία στη σύντομη παρέμβασή της στάθηκε στις σημαντικές χρονολογίες που έκριναν τις εξελίξεις στην περιοχή μέχρι σήμερα.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ Ολόκληρη η παρέμβαση αναφέρεται παρακάτω. Ο πρέσβης της Παλαιστίνης, Μαρουάν Τουμπάσι, ξεκινώντας την ομιλία του, ευχαρίστησε τις δύο οργανώσεις για την εκδήλωση αλλά και για τη διαχρονική τους στήριξη στο λαό της Παλαιστίνης. Μίλησε για τις εκλογές στο Ισραήλ και για τις επιπτώσεις που αυτές έχουν στο γενικότερο πρόβλημα, καθώς και για τη Συμφωνία Τραμπ-Νετανιάχου. Είπε ότι σ’ αυτές τις εκλογές ήταν υποψήφια 11 κόμματα αλλά κανένα δεν αναφέρεται στον τερματισμό της ισραηλινής κατοχής. Οι πραγματικοί αριστεροί ισραηλινοί ψηφοφόροι είναι μόνο 20.000 και μόνο αυτοί, μαζί με το ΚΚ Ισραήλ, με την ψήφο τους υπερασπίστηκαν την Παλαιστίνη. Η «αριστερά» του Ισραήλ δημιούργησε, επίσης, προεκλογικά ένα άσπρο και μπλε Συνασπισμό κομμάτων αλλά είναι τόσο αριστερός που ο πρόεδρός τους φιγουράριζε δίπλα στον Νετανιάχου όταν υπογράφτηκε στις ΗΠΑ η «Συμφωνία του Αιώνα», όπως την ονόμασαν και ότι το Εργατικό Κόμμα, που ήταν από τα ισχυρότερα ισραηλινά κόμματα, έχει συρρικνωθεί και αποτελεί πια μια μικρή μειοψηφία. Οι εκλογές δεν έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα αφού κανένα κόμμα δεν πήρε ποσοστό ικανό για να δημιουργήσει κυβέρνηση. Ένα άλλο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει ο Νετανιάχου είναι η δίκη του, που έχει οριστεί για

τις 17 Μάρτη και πρόκειται να δικαστεί για διαφθορά και δωροδοκία. Τόνισε ότι οι εξελίξεις είναι πολύ γοργές στο μονοπολικό κόσμο που ζούμε σήμερα και χαρακτήρισε μύθο αυτό που λέγεται ότι το Ισραήλ είναι δημοκρατική χώρα, αφού δεν σέβεται την ειρήνη, είναι χώρα κατοχής και ασκεί πολιτική «ολοκαυτώματος» από την ίδρυσή του, κατά των Παλαιστινίων. Η ειρηνευτική διαδικασία σταμάτησε και όχι με ευθύνη της Παλαιστίνης, η οποία πασχίζει γι’ αυτή. Η ισραηλινή κατοχή της Παλαιστίνης συνεχίζεται και ο παλαιστινιακός λαός απειλείται με αφανισμό, ακριβώς όπως οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί αφάνισαν τους αυτόχθονες λαούς της Αμερικής. Καταλήγοντας ο Πρέσβης του Κράτους της Παλαιστίνης μίλησε για την απαράδεκτη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σωπαίνει απέναντι στη σφαγή του παλαιστινιακού λαού, που ενθαρρύνει παραπέρα το Ισραήλ. Όμως, για την Παλαιστίνη και το λαό της υπάρχει ελπίδα, είπε. Αυτή η ελπίδα βασίζεται στη διεθνιστική αλληλεγγύη και σε όλα τα ιδανικά που υπερασπίζονται οι φίλοι του λαού της Παλαιστίνης. «Η υποστήριξη που παρέχετε υπέρ του λαού μας και ενάντια στο ρατσιστικό καθεστώς του Ισραήλ είναι πολύ σημαντική για μας. Η αποφασιστικότητα του αγώνα σας είναι ικανή να καταργήσει, στην πράξη, όλες τις αποφάσεις εναντίον της πατρίδας μας».

Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΕΔΔΑ Στο όνομα της Ελληνικής Επιτροπής Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης, της ΕΕΔΔΑ, θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την παρουσία σας σήμερα εδώ. Στο σύντομο χαιρετισμό μας πιστεύουμε ότι οφείλουμε να θυμίσουμε ορισμένες χρονολογίες, πολύ αρνητικές για το Κράτος της Παλαιστίνης, οι οποίες σημάδεψαν την ίδια την ύπαρξή του και το μέλλον του λαού του.

1917: Με τη βρετανική Διακήρυξη Μπάλφουρ, ανοίγει ο δρόμος για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ σε βάρος της Παλαιστίνης.

1947: Ο ΟΗΕ αποφασίζει το διαμελισμό της Παλαιστίνης σε δύο κρατίδια.

27 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

1948: Οι βρετανικές δυνάμεις αποσύρονται από την Παλαιστίνη παραδίδοντας τον οπλισμό τους στους σιωνιστές που ανακηρύσσουν το σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ. Τότε ξεκίνησε η καταστροφή της Παλαιστίνης, που σημαδεύτηκε από τις σφαγές



ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ



28 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

δεκάδων χιλιάδων αμάχων Παλαιστινίων αλλά και τον ξεριζωμό 750.000, άλλοι από τους οποίους διέφυγαν σε γειτονικές χώρες και άλλοι επιβιώνοντας σε στρατόπεδα συγκέντρωσης κάτω από άθλιες συνθήκες μέσα στην ίδια τους την πατρίδα.

1967: Το Ισραήλ καταλαμβάνει με πόλεμο την υπόλοιπη Παλαιστίνη δημιουργώντας εκατοντάδες χιλιάδες νέους πρόσφυγες, από τους οποίους 1,5 εκατομμύριο ζουν σε προσφυγικούς καταυλισμούς στο Λίβανο, τη Συρία και την Ιορδανία και μόνο 280.000 στην Ιερουσαλήμ.

1987-1993: Πρώτη μαζική εξέγερση των Παλαιστινίων (Ιντιφάντα) ενάντια στην ισραηλινή κατοχή.

1993: Η Συμφωνία του Όσλο υποχρεώνει τους Παλαιστίνιους να παραδώσουν τα 3/4 της ιστορικής Παλαιστίνης σαν αντάλλαγμα για τη δημιουργία ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους στη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Το Ισραήλ δεν σεβάστηκε ούτε εφάρμοσε ποτέ αυτή τη Συμφωνία.

2000: Δεύτερη εξέγερση των Παλαιστινίων (Ιντιφάντα) που στη διάρκειά της χάθηκαν πάνω από 5.000 ανθρώπινες ζωές.

2002: Το Ισραήλ ξεκινά στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη την κατασκευή τείχους στα όρια, υποτίθεται, της πράσινης γραμμής .

2008-2009-2010-2014: Συνεχείς εκτεταμένες ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας καταστρέφουν ολοσχερώς τον κοινωνικό ιστό της περιοχής, δημιουργούν 20.000 οικογένειες αστέγων, εκτοξεύουν την ανεργία στο 70-80% και αποστερούν τους κατοίκους της από κάθε αντικειμενική δυνατότητα να καλύψουν τις απόλυτα απαραίτητες ανάγκες τους.

2018: Οι Παλαιστίνιοι της Λωρίδας της Γάζας τιμούν ειρηνικά τις επετείους της Ημέρας της Παλαιστινιακής Γης και της Νάκμπα. Οι στρατοκράτες του Ισραήλ απαντούν με τη φρίκη ενός συνεχιζόμενου μέχρι σήμερα ακήρυχτου πολέμου με συνεχείς βομβαρδισμούς και αιματηρές επιθέσεις με εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες.

2019: Οι ΗΠΑ μεταφέρουν την πρεσβεία τους από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ σηματοδοτώντας την απόφασή τους να παραχωρήσουν ολόκληρη την πόλη στο Ισραήλ. Το παράδειγμα των ΗΠΑ ακολουθούν και μια σειρά άλλες χώρες.

2020: Ο αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ παρουσιάζει το νέο σχέδιο των ΗΠΑ για την Παλαιστίνη με το οποίο παραχω-

ρούν στο κράτος του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ και προσαρτούν στα εδάφη του την Κοιλάδα του Ιορδάνη. Κατοχυρώνουν δηλαδή την ισραηλινή κατοχή στα παλαιστινιακά εδάφη, επεκτείνουν τους ισραηλινούς εποικισμούς στη Δυτική Όχθη για να συνδέονται μεταξύ τους δίνοντας στο Ισραήλ τη δυνατότητα μεγαλύτερης διείσδυσης σε αυτά τα εδάφη και κατακερματίζουν παραπέρα το Παλαιστινιακό Κράτος. Επιπλέον, εδραιώνουν την κυριαρχία του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή και ευρύτερα. Πετιούνται έτσι στο καλάθι των αχρήστων οι πάγιες διεκδικήσεις των Παλαιστινίων για τον τερματισμό της ισραηλινής κατοχής, τη δημιουργία ανεξάρτητου, ελεύθερου, κυρίαρχου παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 67 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, την κατάργηση των εποικισμών και αποχώρηση όλων των εποίκων, την επιστροφή των παλαιστινίων προσφύγων στα σπίτια τους, την απελευθέρωση όλων των παλαιστινίων πολιτικών κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές. Για όλα αυτά και για άλλα τόσα, που ο περιορισμένος χρόνος ενός χαιρετισμού δεν είναι δυνατό να χωρέσει, η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης από την πρώτη χρονιά της ίδρυσής της, στάθηκε σταθερά και αταλάντευτα στο πλευρό του αγωνιζόμενου παλαιστινιακού λαού, των δίκαιων αιτημάτων του και του δίκιου του αγώνα του για την κατοχύρωση αυτών των αιτημάτων. Κατάγγειλε με όλες τις δυνάμεις της τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ για την αμέριστη στήριξή τους στο κράτος του Ισραήλ. Της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πολιτική των ίσων αποστάσεων που κρατούν απέναντι σε θύτες και θύματα. Τη στάση του ΟΗΕ που αρνείται να απαιτήσει την εφαρμογή των ίδιων του των Αποφάσεων για το Παλαιστινιακό ζήτημα. Καταδίκασε την υποκρισία των ελληνικών κυβερνήσεων διαχρονικά που, ενώ στα λόγια στηρίζουν τα αιτήματα των Παλαιστινίων, στην πράξη υπονομεύουν τον αγώνα τους με τις κάθε είδους συνεργασίες που υπογράφουν με τους ισραηλινούς στρατοκράτες. Και κάλεσε τον ελληνικό λαό να συμπαρασταθεί στο λαό της Παλαιστίνης με το πιο πολύτιμο όπλο που διαθέτουν οι λαοί της γης, τη διεθνιστική αλληλεγγύη.

Ζήτω ο δίκαιος αγώνας του παλαιστινιακού λαού!

8 ΜΑΡΤΗ

8 ΜΑΡΤΗ 2020 8 Μάρτη, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, του άλλου μισού του ουρανού, κατά τον ποιητή. Με σύνθημα «Συνεχίζουμε το αγώνα για τα σύγχρονα δικαιώματα των γυναικών στην εργασία, τη μητρότητα, τον ελεύθερο χρόνο, για ζωή χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση, χωρίς πολέμους και προσφυγιά», η ΟΓΕ κάλεσε στο φετινό γιορτασμό της σπουδαίας σε συμβολισμούς αυτής ημέρας. Ο ήλιος έλαμπε ψηλά στον ουρανό και η κοσμοπλημμύρα ολοένα και μεγάλωνε στο Σύνταγμα όπου κατέφταναν γυναίκες από κάθε σωματείο, από κάθε μαζικό φορέα, από κάθε γειτονιά, αδελφωμένες με τους άντρες συνοδοιπόρους τους. Έφταναν στο Σύνταγμα αποφασισμένες να στείλουν μήνυμα αλληλεγγύης στις γυναίκες όλου του κόσμου, μήνυμα καταδίκης της ιμπεριαλιστικής πολιτικής των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, κάλεσμα αγώνα για την κατάκτηση των σύγχρονων δικαιωμάτων τους. Ανάμεσά τους και η ΕΕΔΔΑ με το δικό της πανό και τις σημαίες της, όπως κάθε χρόνο. Εξάλλου, αυτή η μέρα είναι και δική της μέρα, κομμάτι και της δικής της ύπαρξης, της δικής της δράσης. Η συγκέντρωση άνοιξε με την κεντρική ομιλία της Προέδρου της ΟΓΕ, Χριστίνας Σκαλούμπακα, συνεχίστηκε με σύντομο χαιρετισμό που απηύθυναν εκπρόσωπος των φοιτητικών συλλόγων και της Ομοσπονδίας Εργαζομένων σε Γάλα – Τρόφιμα – Ποτά και τελείωσε με τραγούδια εμπνευσμένα από τη συμμετοχή γυναικών σε απεργιακούς αγώνες. Στη συνέχεια, η πορεία κατευθύνθηκε στα γραφεία της ΕΕ, όπου οι παραβρισκόμενοι έκαψαν τη σημαία της, σύμβολο της μισητής ιμπεριαλιστικής πολιτικής. Για συμμετοχή στην εκδήλωση της ΟΓΕ για τις 8 Μάρτη, η ΕΕΔΔΑ έστειλε στον Τύπο στις 3 Μάρτη το παρακάτω κάλεσμα:

ΓΙΑ ΤΗΝ 8Η ΜΑΡΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ Με την ευκαιρία της 8ης Μάρτη, Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ) χαιρετίζει τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Γυναίκες εργαζόμενες, που αντιμετωπίζουν τη λαίλαπα των αντεργατικών μέτρων και το πισωγύρισμα στα εργασιακά τους δικαιώματα. Αγρότισσες, που βιώνουν την επιδείνωση των έτσι κι αλλιώς αντίξοων συνθηκών κάτω από τις οποίες εργάζονται. Άνεργες, που έρχονται αντιμέτωπες με το απαίσιο πρόσωπο της ανεργίας φτάνοντας στο τελευταίο σημείο απόγνωσης στην αναζήτηση μιας οποιασδήποτε δουλειάς. Νοικοκυρές, που η άχαρη δουλειά τους δεν αναγνωρίζεται και επομένως μένει απλήρωτη. Μητέρες, που η ανεκτίμητη προσφορά τους στην κοινωνία αντιμετωπίζεται σαν δεδομένη και ισοπεδώνεται στο όνομα μιας κάλπικης ισότητας. Μετανάστριες, που αντιπροσωπεύουν όλα τα παραπάνω και έχουν επιπλέον να κουβαλήσουν στους ώμους τους το δυσβάστακτο βάρος ιμπεριαλιστικών πολέμων, επεμβάσεων, προσφυγιάς. Χαιρετίζουμε όλες τις γυναίκες ανεξαίρετα. Αυτές που αγωνίζονται ενάντια στην καπιταλιστική καταπίεση και αδικία αλλά και αυτές που σκύβουν το κεφάλι γιατί σκιάζονται το «ανίκητο» του καπιταλισμού. Αυτές που μέσα στον εργασιακό τους χώρο, με συμπαραστάτη τα ταξικά σωματεία τους, σηκώνουν το ανάστημά τους ενάντια στην εργοδοτική αυθαιρεσία αλλά και αυτές που διστάζουν να ενταχθούν στον οργανωμένο αγώνα γιατί τον θεωρούν ατελέσφορο. Αυτές που αντιστέκονται στον ιμπεριαλισμό μέσα στις χώρες τους αλλά και σε κείνες που τρέχουν να ξεφύγουν από αυτόν επειδή δεν ξέρουν ότι όπου κι αν πάνε θα τον βρουν μπροστά τους εξίσου άγριο, αμείλικτο, άδικο. Καλούμε όλες αυτές τις γυναίκες να μετατρέψουν τη σημερινή μέρα σε απαρχή αντίστασης, αντεπίθεσης, αγώνα ως την τελική νίκη τους. Για να κατακτήσουν τα ιδανικά για τα οποία αγωνίζονται, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που δικαιούνται, για να πραγματοποιήσουν όσα η καθεμιά ξεχωριστά έχει κάθε δικαίωμα να ονειρεύεται. Η ΕΕΔΔΑ, συμμετέχοντας στο γιορτασμό της 8ης Μάρτη, δίνει αγωνιστικό ραντεβού σε όλα τα μέλη και τους φίλους της την Κυριακή στις 11 το πρωί, στο Σύνταγμα, έξω από την Εθνική Τράπεζα, Σταδίου / Καραγεώργη Σερβίας. Ενώνουμε τη φωνή μας με όλες τις γυναίκες που αγωνίζονται, σε κοινό αγώνα με τους άνδρες, ενάντια στους ιμπεριαλιστές του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ, της ΕΕ, τους μοναδικούς υπαίτιους για όλα όσα τσακίζουν τη ζωή μας. Όλοι την Κυριακή 8 Μάρτη στις 11 το πρωί στο Σύνταγμα!

29 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΒΙΒΛΙΟ

ΕΝΑ ΑΗΔΟΝΙ ΜΕ ΜΠΑΖΟΥΚΑ Νίκολας Γκιγιέν «Η μουλάτα ψυχή της Κούβας και η συνείδησή της»* Μετάφραση Μπάμπης Ζαφειράτος Εκδόσεις «Δίαυλος»

Γράφει η Άννεκε Ιωαννάτου

Τ

ο 2018 κυκλοφόρησαν δύο εξαίρετες εκδόσεις για έναν εξαίρετο ποιητή. Η μία από το «Δίαυλος» με τίτλο Αηδόνια και Μπαζούκας, 4 ποιήματα για τον Τσε - 7 για την Επανάσταση, μια δεύτερη αναθεωρημένη έκδοση σε μετάφραση του Μπάμπη Ζαφειράτου. Η άλλη έκδοση φέρνει τον τίτλο Ο μεγάλος ζωολογικός Κήπος και είναι από τις εκδόσεις «ΚΨΜ, ΣύΜΜΕΙΚΤΑ» επίσης σε μετάφραση του Μπάμπη Ζαφειράτου, που έγραψε και την εξαιρετικά μεστή εισαγωγή, τους σχολιασμούς/σημειώσεις συνοδεύοντας τα κείμενά του με κάποια σχέδια. Οι εικόνες στην έκδοση είναι του Ανδρέα Ζαφειράτου. Σημειωτέον, οι εκδόσεις είναι δίγλωσσες σ’ ό, τι αφορά τα ποιήματα. Δηλαδή, στη μία σελίδα το ισπανικό πρωτότυπο, στη διπλανή η ελληνική μετάφραση. * Έκφραση του μεταφραστή στην πρώτη σελίδα της εισαγωγής

Όχι αποικία στη λογοτεχνία

30 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

«Με γοητεύει η μελέτη του λαού. Η αναζήτηση της ύπαρξής του, η ερμηνεία του πόνου του και της χαράς του», θα πει ο Κουβανός Νικολάς Γκιγιέν (1902-1989), η «μουλάτα ψυχή.» Χαρακτηριστική κουβέντα για έναν ποιητή της λατινοαμερικανικής ηπείρου, όπου η πλειονότητα είναι (φυλετικά) μεικτή. Αυτό το «mestizaje» αποτέλεσε αφορμή για μια έντονη κοινωνικοφιλοσοφική συζήτηση στη Λατινική Αμερική, κυρίως από τις αρχές του 20ού αιώνα. Από τη μία υπήρχε η ρατσιστική άποψη, δηλαδή ότι το ανακάτεμα διαφόρων φυλών είχε οδηγήσει τους λαούς

στις αποικίες σε φυλετική κατωτερότητα. Δεν είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς στη «σχολή» αυτή τη φασιστική θεωρία περί καθαρής φυλής που ιδιαίτερα θέριζε την Ευρώπη του πρώτου μισού του περασμένου αιώνα, αλλά με παρακλάδια στις αποικίες -πρώην και μη- και έχει μέχρι σήμερα γερές καταβολές. Από την άλλη η θεωρία περί της νέας «κοσμικής» ράτσας ως ανώτερης, ακριβώς λόγω της ανάμιξης. Η τελευταία ουσιαστικά έγινε ευρύτερα γνωστή με το Μεξικανό Χοσέ Βασκονσέγιος και το ουτοπικό δοκίμιό του La raza cόsmica (1926), παρόλο που η ιδέα αυτή είχε εκφραστεί από αρκετούς άλλους Λατινοαμερικανούς συγγραφείς και στοχαστές. Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και με τη μαζική ανεξαρτητοποίηση των περισσότερων αποικιοκρατούμενων χωρών της Ασίας και της Αφρικής (στη Λατινική Αμερική αυτό είχε γίνει ήδη στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα) η ιδέα του «μείγματος» ως αποτέλεσμα 500 χρόνων αποικιοκρατίας απόκτησε μια καινούργια διάσταση και καθιερώθηκε από βασικούς φιλόσοφους και συγγραφείς του λεγόμενου «Τρίτου Κόσμου» ως θετική. Το αποτέλεσμα ήταν από τη δεκαετία του 50 του περασμένου αιώνα, αλλά ιδιαίτερα στις δεκαετίες του 60 και 70, να υπάρξει μια καινούργια ώθηση στη συγγραφική, καλλιτεχνική δημιουργία εξαιτίας ακριβώς του αμοιβαίου μπολιάσματος φυλών και πολιτισμών. Τα ποιητικά αηδόνια του λεγόμενου «Τρίτου Κόσμου» απόκτησαν βροντερή φωνή αξιοποιώντας ένα από αιώνες συσσωρευμένο υλικό το οποίο το μετουσίασαν σε τέχνη και στοχασμό.

ΒΙΒΛΙΟ

Ένας ως τότε άγνωστος στις δυτικές χώρες κόσμος αποκαλύφθηκε και απόκτησε πρόσωπο. Η πάντα μέχρι τότε καταπιεσμένη «μαύρη», «μουλατική» και οποιαδήποτε άλλη «μεικτή» φωνή απόκτησε συνείδηση του εαυτού της και άρχισε να κατακτάει τη θέση της στη λογοτεχνία. Και ακόμα πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η φωνή αυτή προερχόταν από το καταπιεσμένο στις αποικίες κομμάτι της ανθρωπότητας. Έτσι έβαλε τη δική της ταξική διάσταση συνδυάζοντας την προσωπική, αυτοβιογραφική πτυχή με καλά τεκμηριωμένα ιστορικά γεγονότα. Ο Αργεντινός συγγραφέας του πρώτου μισού του 19ου αιώνα, Εστέμπαν Ετσεβερία, που έζησε στην πρώτη, εξαιρετικά ταραχώδη, περίοδο ανεξαρτησίας της χώρας του από τον ισπανικό ζυγό, το είχε εκφράσει εύστοχα με τα εξής λόγια: «Δεν μπορείς να είσαι πολιτικά ανεξάρτητος και αποικία στη λογοτεχνία.» Το αμφίβιο τέρας της αποικιοκρατίας

λιξης. Γεννήθηκε το 1902. Μόλις το 1898 η Κούβα είχε πετάξει από πάνω της τον ισπανικό αποικιοκρατικό ζυγό. Δηλαδή, το κουβανέζικο αηδόνι μεγάλωσε εν μέσω επεμβάσεων των ΗΠΑ που από καιρό, αλλά ιδιαίτερα μετά το δικό τους εμφύλιο πόλεμο, ετοιμάζονταν να διαδεχθούν τις ευρωπαϊκές αποικιοκρατικές δυνάμεις στην ήπειρο και πρώτα στη «γειτονιά» τους, το νότιο τμήμα της αμερικανικής ηπείρου. Χαρακτηριστικοί είναι οι στίχοι σε μια ισπανόφωνη έκδοση συλλογής ποιημάτων του Γκιγιέν του 1984, τους οποίους είχε διαλέξει ο ποιητής σε θέση προλόγου-αφιέρωσης στο Μεγάλο Ζωολογικό Κήπο. Τους ανακάλυψε, τους επέλεξε και τους μετάφρασε ο Μπάμπης Ζαφειράτος στη δική του έκδοση. Πρόκειται για ένα κήτος αμφίβιο, που ονομάζεται «σάγρα». Είναι ενός Χοσέ Α. Σάκο σε επιστολή προς τον Γκονσάλο Αλφόνσο και φέρνει την ημερομηνία 13 Οκτωβρίου του 1859. Δηλαδή 39 χρόνια πριν από το 1898. Οφείλουμε να το αναφέρουμε: «Φυσική ιστορία. Λα Σάγρα. Κήτος αμφίβιο και κρατικοδίαιτο.Ο κορμός του βρίσκεται στην Ευρώπη και το στόμα του εγκιβωτισμένο στα Υπερπόντια εδάφη. Ζώο εξαιρετικά σπάνιο, αλλά ένα δείγμα του είδους του βρίσκεται στο ισπανικό κοινοβούλιο.» Και το γιγάντιο αυτό τέρας εξακολουθεί να απειλεί. Στην εισαγωγή του Μεγάλου Ζωολογικού Κήπου αναφέρονται οι επεμβάσεις των ΗΠΑ στην Κούβα από το 1898 μέχρι το 1962. Έχει καθοριστική σημασία ο αναγνώστης να έχει στο νου την εποχή και τις συνθήκες της χώρας, όπου ένας ποιητής γεννιέται και ζει. Ο δημιουργικός μουλάτος

Ο Νικολάς Γκιγιέν είναι παράδειγμα κατ’ εξοχήν της καινούργιας φωνής Ο Νικολάς Γκιγιέν είναι χαρακτη- από τον καταπιεσμένο «Τρίτο Κόσμο». ριστικό παράδειγμα αυτής της εξέ- «Μεικτός», με ταξική συνείδηση, εμ-

31 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΒΙΒΛΙΟ

32 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

βληματικός δημιουργός κοινωνικής λαϊκής ποίησης, έβαλε τη σφραγίδα του στη λατινοαμερικανική ποίηση του 20ού αιώνα, αλλά κατάκτησε και μια θέση στο παγκόσμιο ποιητικό πάνθεον. Το έργο του παραπέμπει συχνά στον ιδιαίτερο μουσικό ήχο της Καραϊβικής, το son, με τις αφρικανικές ρίζες του. Στην εξαιρετικά κατατοπιστική εισαγωγή-μελέτη του ο Ζαφειράτος εξοικειώνει τον αναγνώστη με τη μουσική κληρονομιά, όπως αυτή αντανακλάται στην ποίηση του Γκιγιέν. Η φιλική σύνδεση του Γκιγιέν με τον Αφροαμερικανό ποιητή, συγγραφέα και αρθρογράφο Λάνγκστον Χιουζ ανέδειξε την ψυχική και πνευματική τους συγγένεια. Αυτό έκανε τον Τζαμαϊκανό ποιητή και μελετητή του Γκιγιέν, Κιθ Έλις, να παρατηρεί: «Η αντίδραση των Χιουζ-Γκιγιέν στις σκληρές, αντίξοες, επί σειρά ετών, συνθήκες των αντίστοιχων κοινωνιών τους δημιούργησε τις ομοιότητες στην ποίησή τους και δυνάμωσε τους δεσμούς τους» (σελ. 26 της Εισαγωγής). Ακολουθεί το συμπέρασμα του Ζαφειράτου, ότι η μουσική κληρονομιά των λαών τους είναι παρούσα, στον Χιουζ με την τζαζ και το μπλουζ, στον Γκιγιέν «με τον αφρικανικό ρυθμό και την ισπανική μελωδία, που συνοψίζονται στο ρυθμό son». Πολλά ποιήματα του Γκιγιέν έχουν μελοποιηθεί. Άλλωστε, όπως μας ενημερώνει η εισαγωγή, το 1930 ο Γκιγιέν δημοσίευσε την πρώτη του συλλογή ποιημάτων με τίτλο Motivos de Son (Μοτίβα για Σον). Πρόκειται για 8 ποιήματα με κεντρικά πρόσωπα τους Μαύρους κι αυτό ήταν η πρώτη φορά στην ισπανόφωνη ποίηση. Μελοποιήθηκαν από σημαντικούς συνθέτες. Αντιδραστικοί κύκλοι της εποχής θα μιλούν για την αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του νεαρού ποιητή, αλλά η συλλογή έτυχε μεγάλης λαϊκής αποδοχής (σελ. 27 της Εισαγωγής). Στην εισαγωγή ο αναγνώστης μπορεί να ενημερωθεί για την ενδιαφέρουσα ιστορία της καταγωγής του Μεγάλου Ζωολογικού Κήπου, που

ίσως να τραβάει και από το Μεσαίωνα ακόμα. Για ποια ζώα μιλάμε; Ο Αϊτιανός ποιητής, μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος Ρενέ Ντεπέστρε μετάφρασε το έργο στα γαλλικά και παρατηρεί στον πρόλογό του: «Φέρνουμε στο μυαλό μας τα περίφημα μπεστιάρια του Μεσαίωνα, αλλά και πολλά ακόμη σύγχρονα από την παγκόσμια λογοτεχνία, όπως τα ελάφια του Φένιμορ Κούπερ, τον Μόμπυ Ντικ του Μέλβιλ, τον ξιφία του Έρνεστ Χέμινγουεϊ ή την Αρκούδα του Ουίλιαμ Φώκνερ. Και τώρα έρχεται να προστεθεί το Gran Zoo του Γκιγιέν, ο οποίος κάποιες φορές θα υπερβεί τα άλλα μπεστιάρια κατά την κεφαλή μιας καμηλοπάρδαλης!» (σελ. 80 Εισαγωγής). Εύστοχα ο Ντεπέστρε θα διατυπώσει με ποιον τρόπο ο Μεγάλος Ζωολογικός Κήπος ενσωματώθηκε στο νέο κοινωνικό πλαίσιο της Κούβας, όταν πια η Επανάσταση είχε μπει στη ζωή του κουβανικού λαού: «Τα κακώς κείμενα τα οποία καταγγέλλει ο Γκιγιέν ή ξεριζώνονται ή μένουν στη μέση του δρόμου. Μεγάλος αριθμός από τα «άγρια ζώα» αυτού του μπεστιαρίου, που κάποτε έσπερναν τον τρόμο στην Κούβα, πιάστηκαν και δαμάστηκαν από την Επανάσταση δια παντός. Αυτή είναι η μοίρα της Πείνας, της Δίψας, των Τοκογλύφων, της Αστυνομίας, των Γκάνγκστερ, του Λυντς** της Αλαμπάμας, των Αμερικανών Αετών, των Νταβατζήδων, της Καραϊβικής, και τόσων άλλων επικίνδυνων θηρίων, βγαλμένων από τα σπλάχνα της αποικιοκρατίας» (σελ. 86/87 της Εισαγωγής). **Από κει προέρχεται το «λιντσάρισμα». Ο Ουίλιαμ Λιντς (1742-1820) έφτιαξε ένα νόμο που επέτρεπε την εκτέλεση χωρίς δίκη, συνήθως με απαγχονισμό.

Μαθαίνει ο αναγνώστης διαβάζοντας την πολύ εμπεριστατωμένη εισαγωγή, ότι η πρώτη μετάφραση του Μεγάλου Ζωολογικού Κήπου στα ελληνικά είναι του Γιάννη Ρίτσου ( από τα γαλλικά της μετάφρασης του Ντεπέστρε) και κυκλοφόρησε το Δεκέμβρη του 1966 από

ΒΙΒΛΙΟ τις εκδόσεις «Θεμέλιο» πριν ακόμα κυκλοφορήσει στα ισπανικά στην ίδια την Κούβα. Στην ίδια χρονιά μελοποιείται η Ρωμιοσύνη. Ο Ρίτσος είχε επισκεφθεί την Κούβα στα μέσα του 1966. Βέβαια, τέσσερις μήνες αργότερα «κυκλοφόρησαν και τα τανκς, οπότε ο Κήπος (μαζί με τα άλλα βιβλία του Ρίτσου) ισοπεδώθηκε κι αυτός απ’ τις ερπύστριές τους» γράφει χαρακτηριστικά ο Μπάμπης Ζαφειράτος (σελ. 21 της Εισαγωγής). Ο Γκιγιέν, άλλωστε, ήταν ο πρώτος μεταφραστής του Ρίτσου στα ισπανικά. Δύο μεγάλα ποιητικά πνεύματα συναντήθηκαν στη σύμπνοια της επαναστατικής δημιουργίας! Να μη διστάζει καθόλου ο αναγνώστης: αποκτώντας το βιβλίο θα απολαύσει μια εξέχουσα ποίηση και θα μάθει πολλά από την Εισαγωγή, τους σχολιασμούς και τις σημειώσεις του μεταφραστή για τα ίδια τα ποιήματα, αλλά και για το μεγάλο φάσμα προσώπων και γεγονότων μέσα από την ποίηση του Γκιγιέν. Στο Ψηλώνουν Πολύ τα Λουλούδια ο Γκιγιέν γράφει: [...] με τον Λυντς στο τιμόνι, με το νόμο Τζιμ Κρόου να προστάζει και σε αιμάτινες θάλασσες μες στη νύχτα η ζωή μου ν’ αδειάζει [...]

---------------------------------------------προχώρησε Λυντς, τρέξε, βρες το κνούτο που οργώνει τις πλάτες μας. Ζήτω! Ζήτω! Η Πρόοδος του κνούτου ζυγώνει! [...] (Σελ. 218/219 των Σημειώσεων του Μεταφραστή, όπου εξηγεί και πολλά άλλα ονόματα, γεγονότα, συμβολισμούς ζώων που διευκολύνουν τον αναγνώστη να μπει στο χωροχρονικό κόσμο του ποιητή). Τσε κομαντάντε: τα κόκκινα χρόνια Ο τίτλος της άλλης έκδοσης, Αηδόνια και Μπαζούκας, μιλάει από μόνος του. Περιλαμβάνει και το ποίημα-αφιέρωμα στον Τσε Γκεβάρα με ημερομηνία 8-15 Οκτωβρίου του 1967. Δηλαδή, μόλις μετά τη δολοφονία του επαναστάτη-ήρωα:

«ΠΕΡΝΑΣ με την ξεθωριασμένη, σκισμένη, τρύπια σου στολή της μάχης. Στη ζούγκλα σήμερα, σαν άλλοτε στη Σιέρα. Μισόγυμνο το δυνατό σου στέρνο του λόγου και του ντουφεκιού, μια θύελλα φωτιάς, κι αυτή τη σπίθα που φουντώνει. Χωρίς ανάπαυλα. Γεια σου Γκεβάρα!» Τέσσερα είναι τα ποιήματα για τον Τσε, επτά για την Επανάσταση. Στο 1964 χρονολογείται το ποίημα Mister No! Σχετικά πρόσφατα τα γεγονότα του Κόλπου των Χοίρων και της «Κρίσης των Πυραύλων»: «ΟΤΑΝ του Μαρτί ο λαός, στάθηκε στους γκρίνγκος μπρος, είπε αγέρωχο ένα: -No, όπου εκείνοι έλεγαν: -Yes. Οι γιάνκηδες έξω φρενώ ( ν) τα΄σπασαν με το λαό μα τους ξαναλέει: -No, αντί να ψελλίσει:-Yes» Είναι η πρώτη των πέντε στροφών του ποιήματος. Κι αυτή η έκδοση έχει εμπλουτιστεί με ένα παράρτημα για τα ποιήματα και την εποχή τους, όπου ο αναγνώστης μπορεί να βρει πολλά και ενδιαφέροντα για το ιστορικό των ποιημάτων, για τον ίδιο τον Γκιγιέν, για τον Τσε Γκεβάρα. Σκίτσα και εικόνες (Γκιγιέν, Τσε, Φιδέλ, Ρίτσος) ομορφαίνουν την έκδοση και αποτελούν την εικαστική υποστήριξη των ανθρώπων και των γεγονότων. Ό, τι και να πούμε, λίγα είναι για τις δύο αυτές εκδόσεις. Εδώ ταιριάζει να κλείσουμε με την τελευταία στροφή του ποιήματος Ψηλώνουν πολύ τα λουλούδια από τη συλλογή Έχω (1964), όπου τ’ αηδόνια...βροντάνε: «Μα στη δική μας Αμέρικα ψηλώνουν πολύ τα λουλούδια. Δένει ο λαός τα πετράδια της γης, ακούς καινούργια τραγούδια. Με φούρια εκδίκησης βροντάνε τ’ αηδόνια. Γεννάει τ’ αντάρτικο ποιήματα, μπαζούκας και κόκκινα χρόνια».

33 ΑΠΡΙΛΗΣ 2020

ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ