ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ – ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Αλεξιάδου Μαρία – Χαρά, Πρόεδρος Συνδέσμου Γεωλόγων Μελετητών, ΓΕΩΣΚΟΠΙΟ ΑΤΕ, halex@geoskopio .gr
ΗΜΕΡΙΔΑ Ε.Ε.Τ.Γ. «Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΕΡΓΩΝ» (15/02/2006) Αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, Θα κλείσουμε την σημερινή ημερίδα με το θέμα του Τιμολογίου των Γεωλογικών Εργασιών, το οποίο θεωρώ ότι είναι το επιστέγασμα των όσων παρουσιάσθηκαν και συζητήσαμε. Όλοι διαπιστώνουμε καθημερινά την τεράστια συμβολή της Τεχνικής Γεωλογίας στα Αναπτυξιακά Έργα. Η καταξίωση όμως του Γεωλόγου στον τεχνικό κόσμο γίνεται αναπόφευκτα και μέσα από τις επίσημες αμοιβές. Η ύπαρξη του Τιμολογίου συμβάλει καθοριστικά στην επαγγελματική κατοχύρωση του κλάδου. Πραγματικά θα ήμουν σε πολύ δυσάρεστη θέση να αναπτύξω το θέμα, εάν δεν είχαμε αυτή την στιγμή στα χέρια μας τον Κανονισμό Αμοιβών Μελετών, που πρόσφατα ψηφίσθηκε. Στη σημερινή παρουσίαση, θα σας μιλήσω για το ιστορικό της εξέλιξης των αμοιβών των γεωλογικών εργασιών και την σύνδεσή τους με τις Τεχνικές Προδιαγραφές, θα παρουσιάσω τον Κανονισμό Προεκτιμώμενων Αμοιβών, θα αναφερθώ σε ορισμένα προβλήματα σχετικά με την εφαρμογή του Κ.Π.Α. και τέλος θα εντοπίσω τα θέματα, στα οποία θα πρέπει να σταθούμε στο μέλλον.
1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΑΜΟΙΒΩΝ ΓΕΩΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΙΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ Θα ήταν σκόπιμο κατ΄ αρχή να κάνουμε μια μικρή ανασκόπηση σχετικά με την εξέλιξη των αμοιβών των γεωλογικών εργασιών την τελευταία 25ετία. Διαπιστώνουμε ότι κατά το μεγαλύτερο μέρος, αλλά όχι απόλυτα, καθοριστικό ρόλο στην ψήφιση νέου ή τροποποιημένου Τιμολογίου παίζει η ύπαρξη Τεχνικών Προδιαγραφών ή Οδηγιών. Στο πίνακα, που ακολουθεί καταγράφονται τα βασικά νομοθετήματα Προδιαγραφών και Τιμολογίων, τα οποία αφορούν σε Γεωλογικές Εργασίες για διάφορα είδη Μελετών και στο Διάγραμμα, που ακολουθεί μπορούμε να παρακολουθήσουμε τους βασικούς σταθμούς στην εξέλιξη του Τιμολογίου.
2 Α/Α 1 2 3
4
5
6
7
8
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Υ. Α. 6019/ΦΕΚ 29Β/11.2.1986 “Έγκριση των Προδιαγραφών Γεωλογικών Εργασιών μέσα στα πλαίσια των Μελετών Τεχνικών Έργων” (Ε 104-85). Υ. Α. Δ14ε/1362/ΦΕΚ 223Β/2.4.1993 “Έγκριση Ανάλυσης Τιμών Γεωλογικών Εργασιών”. Υ. Α. 16374/3696/98/ΦΕΚ 723/Β/15.07.1998, “Έγκριση Προδιαγραφών για την εκπόνηση μελετών γεωλογικής καταλληλότητας στις προς πολεοδόμηση περιοχές“. Υ. Α. 26882/5769/ΦΕΚ 838Δ/23.10.1998, ‘’Καθορισμός δικαιολογητικών για την μείωση των αποστάσεων των ιδρυομένων ή επεκτεινομένων κοιμητηρίων’’ Υ. Α. 34510/7766/99/ΦΕΚ 35 Β'/26.01.1999, ”Έγκριση προδιαγραφών για την εκπόνηση υδρογεωλογικών μελετών για την προστασία ιαματικών πηγών σε πολεοδομούμενες περιοχές” Υ.
19032/4537/ΦΕΚ
1000Β/31.7.2001
“Έγκριση
Τιμολογίου
Υδρογεωλογικών
Εργασιών”. Υ. Α. ΔΜΕΟ/α/ο/285/19.02.2003 “Έγκριση Οδηγιών Μελετών Οδικών Έργων (Ο.Μ.Ο.Ε.) – Τεύχος 08, Οδικές Σήραγγες – Έργα Πολιτικού Μηχανικού”. Υ. Α. ΔΜΕΟ/δ/ο/212/27.02.2004 “Έγκριση Οδηγιών Μελετών Οδικών Έργων (Ο.Μ.Ο.Ε.) – Τεύχος 11, Γεωλογικών - Γεωτεχνικών”. Υ.
9
Α.
Α.
ΔΜΕΟ/α/ο/1257/09.08.2005/ΦΕΚ
1162/Β/22.08.2005
“Έγκριση
Κανονισμού
Προεκτιμώμενων Αμοιβών μελετών και υπηρεσιών κατά τη διαδικασία της παρ. 7 του άρθρου 4 του Ν.3316/2005”
3 ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΩΝ 1986
1993
Προδιαγραφές Γεωλογικών Εργασιών για Τεχνικά Έργα
Τιμολόγιο Γεωλογικών Εργασιών για Τεχνικά Έργα
1998 Προδιαγραφές και Τιμολόγιο για Μελέτες Γεωλογικής Καταλληλότητας
1998 Προδιαγραφές για Κοιμητήρια
2001 Τιμολόγιο Υδρογεωλογικών Εργασιών
1999 Προδιαγραφές και Τιμολόγιο για Ιαματικές Πηγές
2003 ΟΜΟΕ Σηράγγων
2004 ΟΜΟΕ Γεωλογικών Γεωτεχνικών
2005 Κανονισμός Προεκτιμώμενων Αμοιβών Μελετών
Το 1986 εγκρίνονται οι Προδιαγραφές Γεωλογικών Εργασιών μέσα στα πλαίσια Τεχνικών Έργων και το 1993 εγκρίνεται η Ανάλυση Τιμών Γεωλογικών Εργασιών. Το Τιμολόγιο αυτό αφορούσε μόνο στις Μελέτες Τεχνικών Έργων, επέφερε, όμως, τότε, μια σημαντική αύξηση στην αμοιβή των Γεωλογικών Μελετών της τάξης του 50% και ίσχυσε μέχρι το 2005. Θα πρέπει, εδώ, να σημειώσουμε την σημαντική συμβολή των συναδέλφων του ΚΕΔΕ (ΥΠΕΧΩΔΕ) αλλά και ελεύθερων επαγγελματιών. Το Τιμολόγιο του 1993 ήταν ένας σταθμός στην πορεία του κλάδου, διότι στη συνέχεια δόθηκε η δυνατότητα να εγκριθούν μια σειρά Προδιαγραφών και Τιμολογίων (1998, 1999, 2001) κυρίως στα πλαίσια Πολεοδομικών Μελετών. Ιδιαίτερα, εδώ, θα πρέπει να σημειώσουμε την σημαντική συμβολή των συναδέλφων της ΔΟΚΚ (ΥΠΕΧΩΔΕ). Επίσης θα πρέπει να τονισθεί ότι για πρώτη φορά εγκρίνεται τιμολόγιο Υδρογεωλογικών Εργασιών, τουλάχιστον κάποιων εργασιών, με πρωτοβουλία των συναδέλφων της ΔΟΚΚ, όπου πάντα υπήρχε ένα τεράστιο κενό στο θέμα των Υδρογεωλογικών Μελετών. Το πρόβλημα όμως της τιμολόγησης των Υδρογεωλογικών Μελετών δεν λύθηκε τότε.
4 Από την δεκαετία του ΄90 και μετά με την έναρξη των κατασκευών των Μεγάλων Έργων Υποδομής αλλά και την ίδρυση Ειδικών Υπηρεσιών Δημοσίων Έργων (ΕΥΔΕ/ΠΑΘΕ, ΕΥΔΕ/ΜΕΔΕ, ΟΑΠ κλπ) και εταιρειών του ευρύτερου Δημόσιου τομέα (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ, ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ, ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ΑΕ κλπ), οι απαιτήσεις των Γεωλογικών Μελετών χαρακτηρίσθηκαν από μια αξιοσημείωτη αύξηση αλλά και η εμπειρία του κλάδου εμπλουτίσθηκε σημαντικά. Η πορεία, που ακολουθήθηκε για να φτάσουμε στις ισχύουσες ΟΜΟΕ Γεωλογικών – Γεωτεχνικών είναι πολύ μεγάλη και ενδιαφέρουσα για την ιστορία του κλάδου αλλά ξεφεύγει της παρούσας. Μπορώ να πω μόνο ότι η βάση για τις ΟΜΟΕ ξεκινούν από το 1995, όταν συντάχθηκε ο πρώτος ΚΜΕ για δημοπρατήσεις Εργολαβιών. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πολύ μεγάλος αριθμός συναδέλφων όλων των χώρων (ελεύθεροι επαγγελματίες, δημόσιοι υπάλληλοι, πανεπιστημιακοί) εργάσθηκαν όλα αυτά τα χρόνια για την σύνταξη των Προδιαγραφών. Οι ΟΜΟΕ Γεωλογικών – Γεωτεχνικών αποτέλεσαν ένα πολύ ισχυρό εργαλείο για την αναβάθμιση του κλάδου και την επίτευξη ενός “αξιοπρεπούς” τιμολογίου Γεωλογικών Εργασιών, που περιλαμβάνεται σήμερα στον Κανονισμό Προεκτιμώμενων Αμοιβών μελετών και υπηρεσιών κατά τη διαδικασία της παρ. 7 του άρθρου 4 του Ν.3316/2005. Θα πρέπει να τονίσουμε τα εξής : •
Η συμβολή της Γεωλογίας στις σύγχρονες απαιτήσεις των Αναπτυξιακών Έργων φαίνεται παραστατικά στην σύγκριση μεταξύ των Προδιαγραφών του 1986 και των Οδηγιών του 2004. Η σύγκριση αυτή (Παράρτημα Ι) αποτέλεσε πολύ ισχυρή επιχειρηματολογία στις διαπραγματεύσεις μας για το ισχύον τιμολόγιο.
•
Ανεξάρτητα από την συγκυρία της αλλαγής του Νόμου περί Μελετών και της προσαρμογής των τιμολογίων όλων των κατηγοριών μελετών, ο κλάδος μας θα έθετε επιτακτικά θέμα αλλαγής τιμολογίου μετά την έγκριση των ΟΜΟΕ, διότι το τιμολόγιο του 1993 ήταν στην πράξη ξεπερασμένο.
Πάντως ένα συμπέρασμα μπορεί να εξαχθεί : ότι οι Τεχνικές Προδιαγραφές και το Τιμολόγιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους.
2. ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΚΤΙΜΩΜΕΝΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ (Κ. Π. Α.) Ο Κανονισμός Προεκτιμώμενων Αμοιβών Μελετών και Υπηρεσιών είναι αποτέλεσμα συλλογικής και επίπονης εργασίας πολλών συναδέλφων και για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 8-9 μηνών από τον Νοέμβριο 2004 έως τον Ιούλιο 2005. Σε γενικές γραμμές μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ένας σημαντικός σταθμός του κλάδου, εφόσον πετύχαμε, όπως θα δούμε παρακάτω, δύο σημαντικά ζητήματα :
5 •
Στα 46 άρθρα, που περιέχει το κεφάλαιο Η΄, συγκεντρώθηκαν σε ένα ενιαίο τιμολόγιο όλα τα επιμέρους τιμολόγια, που προυπήρχαν και επιπλέον τιμολογήθηκαν σχεδόν όλες οι γεωλογικές εργασίες για κάθε διαφορετικό είδος Γεωλογικής Μελέτης.
•
Ο κλάδος μας πέτυχε τις μεγαλύτερες σχετικά ποσοστιαίες αυξήσεις σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους των μελετητών.
Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατορθώσαμε να μιλάμε ομότιμα και επίσημα το Δημόσιο, το ΤΕΕ και ο Σύνδεσμος Γεωλόγων Μελετητών (ΣΥΝ.ΓΕ.Μ.). Στη συνέχεια θα γίνει μία σύντομη παρουσίαση του Κεφαλαίου Η΄ του Κανονισμού και συγκριτική αξιολόγηση με το προηγούμενο τιμολόγιο. Στην εισαγωγή του κεφαλαίου Η΄ περιγράφονται αναλυτικά το Πεδίο εφαρμογής και οι Τεχνικές Προδιαγραφές. Ο Κανονισμός περιέχει τέσσερεις ενότητες.
2.1. ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ (Άρθρα ΓΛΕ1 έως ΓΛΕ18) Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει τις Γεωλογικές Εργασίες, οι οποίες εκπονούνται στα πλαίσια Οδικών, Υδραυλικών, Λιμενικών Έργων, Έργων Πολιτικών Αερολιμένων και Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων. Όλα τα άρθρα της ενότητας αυτής είναι σύμφωνα με τις ΟΜΟΕ και επιπλέον τα περισσότερα καθορίζουν το σύνολο των αμοιβών των γεωλογικών μελετών. Θα σταθούμε ιδιαίτερα στα τρία πρώτα άρθρα (Γεωλογική Χαρτογράφηση, Γεωλογικές Μηκοτομές και Γεωλογικές Διατομές), τα οποία είναι και τα πλέον καθοριστικά. Στα διαγράμματα, που ακολουθούν φαίνεται η σύγκριση των αμοιβών του προηγούμενου τιμολογίου με τον κανονισμό για τα τρία αυτά άρθρα (προ εκπτώσεων). Οι αυξήσεις που πετύχαμε για τις Γεωλογικές Χαρτογραφήσεις κυμαίνονται από 20% έως 30 %, για τις Γεωλογικές Μηκοτομές 41% έως 54% και για τις Γεωλογικές Διατομές 46% έως 50%. Το ποσοστό αύξησης στο σύνολο μιας γεωλογικής μελέτης εκτιμάται σε 20% έως 30%. Τα νέα άρθρα που περιέχει η ενότητα αυτή με βάση τις ΟΜΟΕ είναι η αμοιβή για την απεικόνιση των γεωτρήσεων στις μηκοτομές και διατομές, η μελέτη δανειοθαλάμων- αποθεσιοθαλάμων-λατομείων, η μελέτη υφιστάμενων πρανών και η σεισμοτεκτονική έρευνα.
6
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΜΟΙΒΩΝ - ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ € 50 000.00 € 45 000.00 € 40 000.00
ΑΜΟΙΒΗ
€ 35 000.00
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝ Ο ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ
€ 30 000.00 € 25 000.00
32%
€ 20 000.00
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΚΤΙΜΩΜΕ ΝΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ
€ 15 000.00
30% € 10 000.00
22%
€ 5 000.00 10
20
50
100
200
500
1 000
2 000
5 000
10 000
20 000
25 000
50 000
€ 0.00
ΚΛΙΜΑΚΑ
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΜΟΙΒΩΝ - ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΜΗΚΟΤΟΜΕΣ € 7 000.00 € 6 000.00
ΑΜΟΙΒΗ
€ 5 000.00
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ
€ 4 000.00
54%
€ 3 000.00
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΚΤΙΜΩΜΕΝ ΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ
€ 2 000.00
52% 42%
€ 1 000.00
10
20
50
100
200
500
1 000
2 000
5 000
10 000
20 000
25 000
50 000
€ 0.00
ΚΛΙΜΑΚΑ
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΜΟΙΒΩΝ - ΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΟΜΕΣ € 3 500.00 € 3 000.00
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ
€ 2 000.00
50%
€ 1 500.00 € 1 000.00
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΚΤΙΜΩΜΕΝ ΩΝ ΑΜΟΙΒΩΝ
50% 49%
€ 500.00
ΚΛΙΜΑΚΑ
10
20
50
100
200
500
1 000
2 000
5 000
10 000
20 000
25 000
€ 0.00 50 000
ΑΜΟΙΒΗ
€ 2 500.00
7 2.2. ΓΕΩΦΥΣΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ (Άρθρα ΓΛΕ19 έως ΓΛΕ22) Η δεύτερη ενότητα περιλαμβάνει τις γεωφυσικές έρευνες και μελέτες, οι οποίες εκπονούνται είτε αυτόνομα, είτε στα πλαίσια γεωλογικών μελετών Τεχνικών Έργων, μελετών Πολεοδομικού Σχεδιασμού, Υδρογεωλογικών μελετών κλπ. Θα πρέπει να τονισθεί ότι για πρώτη φορά τιμολογούνται ενιαία όλες οι γεωφυσικές εργασίες. Ο τρόπος τιμολόγησής τους αποτέλεσε το δυσκολότερο κεφάλαιο στο σύνολο του τιμολογίου, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους ως εργασίες, όπου παρεμβαίνουν πολλοί παράμετροι. Επίσης σημαντικό ζήτημα είναι ότι κατοχυρώνουμε, ως κλάδος, εργασίες, οι οποίες ήταν “αμφισβητούμενες” μεταξύ άλλων κατηγοριών μελετών, όπως είναι οι Μετρήσεις Ταχύτητας Σεισμικών Κυμάτων, Ηλεκτρομαγνητικών Κυμάτων και Τομογραφίας μεταξύ Γεωτρήσεων(Seismic/Electromagnetic Crosshole, Downhole, Tomography).
2.3. ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ (Άρθρα ΓΛΕ23 έως ΓΛΕ25) Η τρίτη ενότητα περιλαμβάνει τις γεωλογικές έρευνες και μελέτες, οι οποίες γίνονται στα πλαίσια μελετών Πολεοδομικού Σχεδιασμού, όπως ισχύουν μέχρι σήμερα. Δυστυχώς το σοβαρό πρόβλημα που υπάρχει και χρονίζει με τις Μελέτες Γεωλογικής Καταλληλότητας στα πλαίσια εκπόνησης μελετών Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.) και Σχεδίων Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.), δεν επιλύθηκε. Με παρέμβαση των Πολεοδόμων απαλείφθηκε το αντίστοιχο άρθρο του τιμολογίου, που είχαμε προτείνει. Το άρθρο αυτό βασίζονταν στο σχέδιο Τεχνικών Προδιαγραφών και Τιμολογίου, στο οποίο δόθηκε θετική γνωμοδότηση από το Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξίας και Περιβάλλοντος (12/04) και έκτοτε παραμένει ανυπόγραφο. Σήμερα εκπονούνται μελέτες ΓΠΣ πρακτικά χωρίς τις απαιτούμενες γεωλογικές μελέτες.
2.4. ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ (Άρθρα ΓΛΕ26 έως ΓΛΕ46) Τέλος η τέταρτη ενότητα υδρογεωλογικών μελετών.
περιλαμβάνει
τις
εργασίες
για
την εκπόνηση
Η τιμολόγηση των υδρογεωλογικών εργασιών ήταν πάντα ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα διότι δεν υπήρχε στην πράξη τιμολόγιο. Στον Κανονισμό τιμολογήθηκαν όλες οι υδρογεωλογικές εργασίες μεταξύ άλλων και τα Μαθηματικά Μοντέλα Προσομοίωσης Υπόγειων Υδροφορέων, τα Μαθηματικά Μοντέλα Προσομοίωσης Διασποράς Ρύπων σε Υπόγειο Υδροφορέα και τέλος η Έρευνα-μελέτη Διαχείρισης Υδατικών Πόρων. Εκτίμηση Προσφοράς Υπόγειου Υδατικού Δυναμικού.
8 Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε την μεγάλη σημασία που έχει για το μέλλον του κλάδου το ζήτημα του νερού και ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο με την κατηγορία 13, η οποία σύμφωνα με τον νέο νόμο 3316/05 διευρύνθηκε με την προσθήκη των μελετών διαχείρισης υδατικών πόρων.
3. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Κ. Π. Α. Στη συνέχεια θα σταθούμε σε ορισμένα κρίσιμα προβλήματα που σχετίζονται με την εφαρμογή του Κ.Π.Α.. Ο γεωλογικός κόσμος έχει αποκτήσει σήμερα ένα δεύτερο, μετά τις ΟΜΟΕ, καλό εργαλείο στα χέρια του αλλά είναι όμως κυρίως στην ευθύνη του κλάδου να το διατηρήσει. Διακρίνονται τέσσερεις μεγάλες ενότητες σχετικά με τα προβλήματα εφαρμογής του Κ.Π.Α.
3.1.ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΕΟΥ ΝΟΜΟΥ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΥΚΛΙΩΝ ΤΟΥ Η ενότητα αυτή αναφέρεται σε προβλήματα που μπορεί να προκύψουν με την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας, του νέου νόμου περί μελετών (Ν. 3316/2005) και των εγκυκλίων του, που αρχίζουν και ψηφίζονται. Αναγνωριστική Γεωλογική Μελέτη Το πρώτο θέμα αφορά στον κίνδυνο συρρίκνωσης της Αναγνωριστικής φάσης της Γεωλογικής Μελέτης. Όπως γνωρίζουμε η Αναγνωριστική Γεωλογική Μελέτη αποτελεί μία πολύ κρίσιμη φάση μελέτης για το έργο συνολικά και το βάρος πέφτει στον γεωλόγο μελετητή. Η μη σωστή επιλογή χωροθέτησης του έργου ανάλογα με τα τεχνικογεωλογικά προβλήματα συνεπάγεται σε πολλές περιπτώσεις σοβαρά μελετητικά και κατασκευαστικά προβλήματα στη συνέχεια. Αντίστοιχα η αμοιβή της Αναγνωριστικής Γεωλογικής Μελέτης καλύπτει σχεδόν το 50 % στο σύνολο της Γεωλογικής Μελέτης ενός έργου. Με την εφαρμογή όμως του άρθρου 6 του 3316/05 η εκπόνηση της Αναγνωριστικής Γεωλογικής Μελέτης γίνεται από 3-5 αναδόχους με κατ΄ αποκοπή αμοιβή και ενέχεται ο κίνδυνος σοβαρής μείωσης του αντικειμένου αυτού με σημαντικές συνέπειες στο έργο και στην αμοιβή μας. Θα πρέπει λοιπόν να αξιοποιηθεί επαρκώς αυτά που αναφέρει η εγκύκλιος 38 σχετικά με την περίπτωση εκπόνησης της Αναγνωριστικής Γεωλογικής Μελέτης μαζί με την εκπόνηση της ΠΠΕ του έργου. Εγκύκλιος 38 - Αλληλουχία Μελετών Η πρόσφατη Εγκύκλιος 38 «Περί εκπόνησης μελετών οδικών, λιμενικών, υδραυλικών και κτιριακών έργων» έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις Ο.Μ.Ο.Ε., οι οποίες όμως ισχύουν υποχρεωτικά σύμφωνα με την επίσης πρόσφατη Εγκύκλιο 41.
9 Το πρόβλημα εντοπίζεται στην αλληλουχία των Γεωλογικών Ερευνών και Μελετών σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες μελετών. Έτσι η Οριστική Γεωλογική Μελέτη εκπονείται και εγκρίνεται πριν την εκτέλεση του Προγράμματος Γεωτεχνικών Ερευνών(!), πριν την Προμελέτη των Τεχνικών Έργων (Γεφυρών, Ανισόπεδων Διαβάσεων) και πριν την Προκαταρκτική των Υπόγειων Έργων(!).
3.2. ΠΡΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΜΟΙΒΩΝ ΑΠΟ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Εδώ θίγεται ένα πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο έχει εμφανισθεί εδώ και πολλά χρόνια. Το πώς γίνεται η προεκτίμηση των αμοιβών από τις Υπηρεσίες. Μέχρι σήμερα υπήρχε μία σοβαρή υποτίμηση του γεωλογικού αντικειμένου. Αναφέρομαι σε Υπηρεσίες που δεν γνωρίζουν επαρκώς το γεωλογικό αντικείμενο, όπως Περιφέρειες, Νομαρχίες και Δήμοι. Στα θετικά του Ν. 3316/05 είναι ότι η Υπηρεσία είναι πλέον υποχρεωμένη να δίνει την αναλυτική προεκτίμηση της αμοιβής για κάθε κατηγορία μελέτης. Ήδη, όμως, έχουν εμφανισθεί διάφορα προβλήματα, όπως για παράδειγμα προκηρύχθηκε γεωλογική μελέτη φράγματος σε Νομαρχία, αφενός εκτός προδιαγραφών, αφετέρου χωρίς να προεκτιμηθεί στην αμοιβή η Τεχνική Έκθεση. Επίσης προκηρύχθηκε μελέτη τεχνικών χωρίς οριστική γεωλογική μελέτη.
3.3. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ Στην ενότητα αυτή θα αναφερθούμε σε μια σειρά προβλήματα που σχετίζονται με το αντικείμενο των γεωλογικών μελετών και κατ΄ επέκταση με την επαγγελματική κατοχύρωση του κλάδου. Διότι, έστω και εάν έχουμε ένα καλό τιμολόγιο, αυτό για να εφαρμοσθεί πρέπει να υπάρχει αντικείμενο στον κλάδο. Δεν θα αναλύσουμε το κάθε επί μέρους θέμα αλλά θα αναφερθούμε συνοπτικά στα σοβαρά ζητήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν συνολικά σαν κλάδος. Αυτά είναι τα εξής τρία : Νερά Όπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με τον νέο νόμο διευρύνθηκε η κατηγορία 13 των μελετών υδραυλικών έργων με την προσθήκη των μελετών διαχείρισης υδατικών πόρων, θέμα το οποίο συνδέεται άμεσα και με τις ΚΥΑ σχετικά με την Συγκρότηση Υπηρεσιών Υδάτων σε εφαρμογή του Ν.3199/2003 για την «Προστασία και διαχείριση των υδάτων», οι οποίες ψηφίσθηκαν και ισχύουν. Το νομοθετικό αυτό πλαίσιο θα καθορίσει για πολλές δεκαετίες στο μέλλον το “ποσοστό συμμετοχής” των γεωλόγων και την επαγγελματική τους απασχόληση στο θέμα του νερού. Όπως καταλαβαίνετε ο κίνδυνος συρρίκνωσης του αντικειμένου του νερού είναι μεγάλος και μελλοντικά καταστροφικός για τον κλάδο αλλά και την Πολιτεία.
10
Γ.Π.Σ. - Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π. Όπως επίσης προαναφέρθηκε, είναι σημαντικότατο το πρόβλημα της μη εκπόνησης Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας στα πλαίσια μελετών Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Γ.Π.Σ.) και Σχεδίων Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.). Σήμερα έχουν εκπονηθεί ή είναι σε εξέλιξη μεγάλος αριθμός μελετών Γ.Π.Σ. χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο γεωλογικός παράγοντας, ο οποίος, όπως γνωρίζουμε καλά όλοι, παίζει καθοριστικό ρόλο για την ασφαλή δόμηση. Η υπογραφή του σχεδίου Τεχνικών Προδιαγραφών και τιμολογίου, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, πέρασε με θετική γνωμοδότηση από το Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, θα έδινε λύση στο πρόβλήμα, όμως επικρατεί, όπως φαίνεται, μία συντεχνιακή λογική από την πλευρά της Πολιτείας. Χ.Υ.Τ.Α. – Χ.Α.Δ.Α Πλήθος ενεργειών έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα για τον αποκλεισμό πρακτικά των γεωλόγων μελετητών από τις μελέτες Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) και Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ). Αυτό, όπως αντιλαμβανόμαστε, έχει τεράστιες συνέπειες τόσο σε επίπεδο παραβίασης των ισχυόντων Νόμων, Υπουργικών Αποφάσεων, Προεδρικών Διαταγμάτων και Εγκυκλίων, όσο και σε επίπεδο κινδύνων για την ασφάλεια των έργων αλλά και την δημόσια υγεία.
4. ΜΕΛΛΟΝ – ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Όπως γίνεται φανερό, η ύπαρξη ενός καλού Τιμολογίου Γεωλογικών Εργασιών αλλά και στη συνέχεια η εφαρμογή του, έχει άμεση σχέση με την αναβάθμιση συνολικά του ρόλου του Γεωλόγου στην παραγωγική διαδικασία. Δεν μπορεί να μην παραδεχθεί κανείς, ότι τα τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί σημαντικά η θέση του Γεωλόγου μέσα στον τεχνικό κόσμο. Απαραίτητη προϋπόθεση γι΄ αυτό είναι η συνεργασία όλων των φορέων, που ασχολούνται με την γεωλογία ως επάγγελμα δηλ. επιστημονικών, ερευνητικών και συνδικαλιστικών φορέων, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Εξίσου όμως καθοριστική παράμετρος είναι και η συμβολή του κάθε συναδέλφου ξεχωριστά στην καθημερινή επαγγελματική πρακτική και στην επαγγελματική δεοντολογία. Θα θέσω ορισμένα θέματα για προβληματισμό, αλληλένδετα μεταξύ τους, στα πλαίσια ενός ανοιχτού διαλόγου μέσα στην γεωλογική οικογένεια, τα οποία έχουν άμεση σχέση με το θέμα του τιμολογίου, που συζητάμε.
11
1. Αυτοεκτίμηση της εργασίας μας. Αποτελεί σημαντική παράμετρο η αναγνώριση, από εμάς τους ίδιους, της αποτελεσματικότητας της εργασίας, που παρέχουμε. Αυτό εκφράζεται πολλές φορές και σε οικονομικά μεγέθη, όταν ακούμε από πολλούς συναδέλφους να υποστηρίζουν ότι οι αμοιβές των γεωλογικών εργασιών είναι υψηλές. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το Τιμολόγιο Γεωλογικών Εργασιών αναφέρεται σε οργανωμένους επαγγελματικούς χώρους της ελεύθερης αγοράς με όλες τις αβεβαιότητες που αυτή συνεπάγεται. 2. Ποιότητα εργασίας. Το ποιοτικό προϊόν και η αποτελεσματικότητα της εργασίας μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ενίσχυση της θέσης μας, την αποδοχή και την ανάδειξη του ρόλου μας στην κοινωνία και στην παραγωγική διαδικασία. 3. Ρόλος επαγγελματικών χώρων. Η διάκριση του αντικειμένου της δραστηριότητας και του ρόλου κάθε επαγγελματικού χώρου και στον κλάδο των γεωλόγων είναι κρίσιμο. Όλο και συχνότερα γίνονται έκδηλα προβλήματα αθέμιτου ανταγωνισμού, τα οποία θα πρέπει να επιλύσουμε άμεσα. 4. Προγράμματα Σπουδών. Η σύνδεση των Προγραμμάτων Σπουδών των Γεωλογικών Τμημάτων των Παν/μίων με την παραγωγική διαδικασία, τόσο σε προπτυχιακό, όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο, αποτελεί την σημαντικότερη παράμετρο για την αναβάθμιση του γεωλογικού επαγγέλματος, τουλάχιστον στο χώρο της Εφαρμοσμένης Γεωλογίας. Ο καθένας, από την πλευρά του, καταλαβαίνει ότι σήμερα οι προπτυχιακοί Γεωλόγοι πρέπει να προετοιμάζονται επαρκέστερα για να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις του επαγγέλματος αλλά και τις συντεχνιακές πρακτικές που αντιμετωπίζουμε από διάφορες κατηγορίες μελετητών.
Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι η σωστή εφαρμογή του Τιμολογίου, που αποκτήσαμε, αλλά και οι βελτιώσεις, που αυτό επιδέχεται, έχει άμεση σχέση με την δημιουργία επαγγελματικών προοπτικών για τον κλάδο των γεωλόγων, πράγμα το οποίο και θέλουμε όλοι και το οφείλουμε προς τους νεότερους. Αυτό εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από όλη την Γεωλογική Οικογένεια.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I