Αποδράσεις στην ανοιξιάτικη Ελλάδα by Εφημερίδα των Συντακτών

Αποδράσεις ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ»

ΑΠΡΙΛΗ ΜΟΥ ΞΑΝΘΕ…

Αποδράσεις στην ανοιξιάτικη Ελλάδα στερα από έναν βαρύ, φορτωμένο με χιόνια και βροχές χειμώνα, τίποτα πια δεν μπορεί να εμποδίσει το βιολογικό ρολόι της Φύσης να βάλει μπροστά τις προαιώνιες διαδικασίες για το ξύπνημά της. Κάτω από τις ακόμη χιονισμένες ακρώρειες των βουνών ή πλάι στο ακρογιάλι, η άνοιξη έχει στείλει ήδη τα λαμπερά πολύχρωμα μηνύματά της. Σιγά σιγά γαληνεύουν τα πελάγη, ο ήλιος διώχνει οριστικά τη συννεφιά και το κρύο, ενώ η γη με τη σειρά της ανταποδίδει το ζεστό χάδι του, πλημμυρίζοντας με λουλούδια τον τόπο. «Επρόβαλε η Ανοιξη! Ξέχνα τα περασμένα!» λέει ο Καρυωτάκης και καθώς φέτος το Πάσχα σχεδόν συμπίπτει με την Πρωτομαγιά, η «Λαμπρή» των Ελλήνων θα γιορταστεί όπως της πρέπει, με την αισιοδοξία της λιακάδας και τα αρώματα της ανθισμένης γης.

ΚΕΙΜΕΝΑ: Θοδωρής Αθανασιάδης ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Θοδωρής Αθανασιάδης www.viewsofgreece.com

13-14 | 4 | 2019

52 50

Αποδράσεις

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ

Περιήγηση στα σοκάκια του Μεσα

Πάσχα παραδοσιακό: Από την κεντρική πλατεία και την εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού, στο Κάστρο της Μονεμβασίας, ξεκινά ο επιτάφιος που κινείται περιμετρικά των επάλξεων. Σε αυτήν την κατανυκτική πομπή δεν ακούγεται τίποτα, παρά μόνο τα βήματα των πιστών, οι ψαλμωδίες του ιερέα και ο φλοίσβος των κυμάτων. Στην άκρη του κάστρου, όπου δεσπόζει η εκκλησία της Παναγιάς της Χρυσαφίτισσας, γίνεται σύντομη δέηση και επιστροφή στην πλατεία. Την Κυριακή του Πάσχα, πάλι στην πλατεία, πραγματοποιείται το Κάψιμο του Ιούδα.

Οι συνδυασμοί των χρωμάτων της πέτρας και του γαλάζιου του ανοιχτού πελάγους σε αυτό εδώ το σημείο είναι μοναδικοί

Το ψαροχώρι του Γέρακα

ι έτσι όπως έρχεσαι από τη Σπάρτη (85 χλμ.), το εντυπωσιακό βραχοβούνι και η καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς ξεπετάγονται από τη θάλασσα και μαγνητίζουν το βλέμμα σου! Οι συνδυασμοί των χρωμάτων του βράχου, της πέτρας και του γαλάζιου του ανοιχτού πελάγους, σε αυτό εδώ το σημείο του Μοριά, είναι μοναδικοί. Βέβαια, για να μην ωραιοποιούμε πράγματα και καταστάσεις, θα πρέπει να πούμε πως ο καινούργιος οικισμός της Μονεμβασιάς –η «Γέφυρα»– που έχει αναπτυχθεί έξω από την Παλιά Πόλη δεν διεκδικεί τα πρωτεία στην καλαισθησία. Το αυτοκίνητο ακολουθεί τον στενό δρόμο που συνδέει τον βράχο με την αντικρινή στεριά και σταματά μπροστά στα τείχη του κάστρου όπου υπάρχει ένας μάλλον άβολος, όταν έχει κίνηση, χώρος στάθμευσης. Αφού διασχίσεις την επιβλητική καστρόπορτα και καθώς θα περπατάς στο κεντρικό καλντερίμι που φέρει το όνομα του μεγάλου Ελληνα ποιητή Γιάννη Ρίτσου –γεννήθηκε εδώ στη Μονεμβασία, την Πρωτομαγιά του 1909–, ο χρόνος θα μοιάζει να μετρά αντίστροφα. Αξίζει να αναζητήσεις τις παλιές βυζαντινές εκκλησιές –αριθμούν περισσότερες από σαράντα– που βρίσκονται στην Παλιά Πόλη, να δεις τα ενετικά σύμβολα που υπάρχουν εντειχισμένα στα παλιά αρχοντικά, να περιεργαστείς και την πιο μικρή λεπτομέρεια. Από κάθε σημείο της μεσαιωνικής πολιτείας θα απολαύσεις τη θέα που κρυφοκοιτάζει πίσω από τις πολεμίστρες στο ανοιχτό πέλαγος. Από την πλατεία θα ανηφορίσεις τα άφθονα σκαλοπάτια που οδηγούν στα χαλάσματα της Ανω Πόλης, η οποία δεσπόζει στην κορφή του βράχου. Αυτή είναι μια αρκετά κουραστική βόλτα που όμως αξίζει όσο χρόνο κι αν σου πάρει. Στο ψηλότερο σημείο του βράχου ξεχωρίζει ο επιβλητικός ναός της Αγ. Σοφίας (12ος αι.) που μοιάζει να ισορροπεί ανάμεσα στο γαλάζιο του ουρανού και στο χάος του γκρεμού. Εκδρομή στο φιόρδ του Γέρακα Βόρεια της Μονεμβασιάς ξεχωρίζει το μικροσκοπικό ψαροχώρι του Γέρακα που κρύβεται στην άκρη του βράχινου φιόρδ. Η διαδρομή για να φτάσεις μέχρι εδώ είναι υπέροχη, ειδικά αυτήν την εποχή. Θα περάσεις το χω-

13-14 Απριλίου 2019 Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Αποδράσεις

Ετσι όπως έρχεσαι από τη Σπάρτη το εντυπωσιακό βραχοβούνι, που ξεπροβάλλει από τη θάλασσα, σου μαγνητίζει το βλέμμα

ίωνα ριό της Παλιάς Μονεμβασιάς, τον ορμίσκο Δασκαλειό, θα περιπλανηθείς για λίγο ανάμεσα σε βράχια, ανθισμένα χωράφια, αγρούς και λιόδεντρα και σύντομα θα δεις να ξεπροβάλλει στον ορίζοντα το λιμανάκι του Γέρακα με τα λευκά νησιώτικα σπίτια του. Στη μια όχθη του κόλπου, κατά μήκος του μακρόστενου δρόμου που εκτελεί και χρέη προκυμαίας, συνωστίζονται αράδα οι παλιές κατοικίες των ψαράδων και τα λιγοστά μαγαζιά. Σύμφωνα με τον Παυσανία, που επισκέφτηκε την περιοχή το 174 μ.Χ., εδώ υπήρχε η αρχαία πόλη Ζάρακας και ναός του Απόλλωνα. Σε αυτά τα μέρη, στα χρόνια του Μεσαίωνα, κρύφτηκε με τα πλοία του ο Φράγκος πειρατής Ρογήρος της Αραγονίας, όταν με δόλο προσπάθησε να κουρσέψει τη Μονεμβασιά. Σήμερα, εδώ στο λιλιπούτειο ψαροχώρι, θα βρείτε μερικές από τις καλύτερες ψαροταβέρνες της Λακωνίας και ένα σκηνικό που ευτυχώς ελάχιστα έχει αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου.

Διαμονή Μια βολική επιλογή είναι το εξαιρετικό «Lazareto Hotel» που βρίσκεται μόλις 800 μέτρα από την είσοδο του Κάστρου και έχει εύκολη πρόσβαση με το αυτοκίνητο και ανάλογους χώρους στάθμευσης. Τηλ. 27320-61991 www.lazareto.gr

Στο Κάστρο Με την προϋπόθεση ότι θα πρέπει να περπατήσετε ώς τον ξενώνα προτείνουμε: «Αρδάμη», τηλ. 27320-61887 www.ardamis.gr «Βυζαντινό», τηλ. 27320-61351 www.hotelbyzantino.com «Κελάρι». τηλ. 27320-61695 www.kelarimonemvasia.gr «Bastione Malvasia», τηλ. 27320-63007 http://www.malvasia-hotel.gr «Μονοπάτι», τηλ. 27320-61772 www.byzantine-escapade.com Στην Παλιά Πόλη, τα περισσότερα σπίτια έχουν ανακαινιστεί και λειτουργούν ως ξενώνες

Στη Γέφυρα «Πανόραμα», τηλ. 27320-61198 www.panoramahotel-monemvasia.gr «Filoxenia», τηλ. 27320-61716 www.iloxenia-monemvasia.gr

52 52

Αποδράσεις

Παλιά, οι σφουγγαράδες έσκαγαν δυναμίτες για να ξορκίσουν το κακό· σήμερα, το έθιμο αυτό αναβιώνει την Κυριακή του Πάσχα (φωτ.: Δήμος Καλύμνου)

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

ΚΑΛΥΜΝΟΣ

Πασχαλιά με εκρήξεις

Πόθια, η πολύχρωμη δωδεκανησιακή ναυτική πολιτεία της Καλύμνου με τα αρχοντικά της, τα λαϊκά σπίτια της, τιςόμορφες εκκλησιές και το ζωηρό λιμάνι της, είναι από μόνη της ένα αξιοθέατο και μπορεί να σε κρατήσει μέρες κοντά της. Ωστόσο, πέρα από την Πόθια, η Κάλυμνος κρύβει πολλές φυσικές ομορφιές και αξίζει τον κόπο να την περιηγηθείτε από άκρη σ' άκρη για να τις ανακαλύψετε. Ενας λόγος παραπάνω για να έρθετε τις γιορτές του Πάσχα στο νησί των σφουγγαράδων είναι τα «εκρηκτικά» έθιμά της! Στις γειτονίες των σφουγγαράδων Στην Πόθια θα επισκεφτείτε το Ναυτικό - Λαογραφικό Μουσείο και το Αρχαιολογικό Μουσείο όπου φυλάσσεται το εντυπωσιακό χάλκινο άγαλμα της «κόρης της Καλύμνου» (5ος π.Χ. αι.) που ψαρεύτηκε από τα δίχτυα Καλύμνιων ψαράδων το 1995. Αξίζει ακόμη να δείτε τη λαογραφική συλλογή «Παραδοσιακό Σπίτι Καλύμνου» και στο χωριό Βλυχάδια το Μουσείο Θαλάσσιων Ευρημάτων. Από το λιμάνι της Πόθιας το Χωριό απέχει 4 χλμ. Εδώ δεσπόζει το κάστρο της Χρυσοχεριάς, χτισμένο από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου. Ψηλότερα στον λόφο, ξεχωρίζουν τα ερείπια και το τείχος της μεσαιωνικής πολιτείας. Το μονοπάτι για να έρθετε μέχρι εδώ είναι λίγο κουραστικό, αλλά αξίζει τον κόπο η όποια προσπάθεια. Στον δρόμο για Πάνορμο θα δείτε τις αξιόλογες παλαιοχριστιανικές εκκλησίες του Χριστού της Ιερουσαλήμ (5ος αι. μ.Χ.) και της Ευαγγελίστριας (6ος αι. μ.Χ.), χτισμένες στη θέση αρχαίου ναού του

Δυναμίτες και γλέντι παραδοσιακό: Τη Μεγάλη Παρασκευή, στην κεντρική πλατεία του λιμανιού της Πόθιας θα συναντηθούν οι επιτάφιοι από όλες τις ενορίες, ενώ το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, μετά την πρώτη Ανάσταση, καίγεται –κατά τη συνήθη πρακτική– το ομοίωμα του Ιούδα. Ωστόσο η Κάλυμνος έχει να επιδείξει επίσης ένα παμπάλαιο αλλά και «εκρηκτικό» έθιμο, ταυτισμένο με τη βασανισμένη ζωή των ντόπιων σφουγγαράδων. Δύο ομάδες από τις ενορίες Αγ. Νικολάου και Αγ. Στεφάνου, που ήταν οι κατεξοχήν γειτονιές των σφουγγαράδων, ανέβαιναν στα αντικριστά βουνά της Πόθιας και έσκαγαν δυναμίτες για να ξορκίσουν το κακό και οι σφουγγαράδες τους να γυρίσουν σώοι από το μακρινό, θαλασσινό ταξίδι τους. Σήμερα, αν και επικίνδυνο, το έθιμο αυτό συνεχίζεται από τους νεότερους και πραγματοποιείται κάθε Κυριακή του Πάσχα, το απόγευμα. Παράλληλα, στην πλατεία της Πόθιας ο δήμος οργανώνει παραδοσιακό γλέντι.

Δήλιου Απόλλωνα (4ος αι. π.Χ.). Λίγο βορειότερα ξεδιπλώνουν τις ακρογιαλιές τους τα παραθεριστικά κέντρα Μελιτσαχά, Μυρτιές και Μασούρι. Εδώ χτυπά η καλοκαιρινή τουριστική καρδιά της Καλύμνου, με συνεχή κίνηση και αυξανόμενη οικοδομική δραστηριότητα. Βορειότερα ο δρόμος, ακολουθώντας το περίγραμμα της ακτής, μας αποκαλύπτει τον ορμίσκο του Αργιρώντα και αμέσως μετά τις παραλίες Σκαλιά και Εμπορειός. Σε αυτό το σημείο δεσπόζει ο κατακόρυφος βράχος του βουνού Πατέλα, όπου έχουν ανοιχτεί εξαιρετικές αναρριχητικές διαδρομές σε πεδία τα οποία καθιέρωσαν την Κάλυμνο ως τον νέο «παράδεισο» της παγκόσμιας αναρρίχησης. Επίσης το νησί διατρέχουν πολλά μονοπάτια που παλιότερα τα χρησιμοποιούσαν οι χωρικοί για να προσεγγίσουν τα χωράφια και τις στάνες τους. Αρκετά από αυτά έχουν καθαριστεί και σημαδευτεί και είναι κατάλληλα για πεζοπορία. Ενδεικτικά να αναφέρουμε το πανέμορφο μονοπάτι Πόθια - Βαθύ (5,5 χλμ.) και Αργινώντα - Βαθύ (7 χλμ.). Μοναδικό τοπίο στο φιόρδ της Ρίνας Από το λιμάνι της Πόθιας θα κατευθυνθείτε νοτιοανατολικά και θα καταλήξετε στο φιόρδ της Ρίνας με το μικροσκοπικό λιμάνι, μία από τις πλέον αυθεντικές γωνιές του νησιού αλλά και του Αιγαίου. Η περιοχή κατοικείται πιθανόν από τη νεολιθική εποχή. Στο σπήλαιο Δασκαλειό έχουν βρεθεί σκεύη και εργαλεία αυτής της εποχής αλλά και μεταγενέστερα, μινωικά. Οι εξαιρετικές ψαροταβέρνες στην άκρη του λιμανιού είναι ιδανικές για την ψαροφαγία της Μεγάλης Εβδομάδας.

Διαμονή

Αποψη της Ρίνας, του πιο όμορφου φιόρδ στο Αιγαίο

«Villa Melina», τηλ. 22430-22682 www.villa-melina.com «Evanik», τηλ. 22430-22057 www.evanik-hotel.gr «Olympic Hotel», τηλ. 22430-51710 www.kalymnosolympic.gr «Ελιές», τηλ. 22430-47890 www.hotelelies.gr «Αρχοντικό», τηλ. 22430-24051

13-14 Απριλίου 2019 Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Αποδράσεις

Πόθια, πανοραμική άποψη της πρωτεύουσας της Καλύμνου

Το κάστρο της Χρυσοχεριάς απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από την Πόθια

Εικόνα από τη λαογραφική συλλογή «Παραδοσιακό Σπίτι Καλύμνου»

54 52

Αποδράσεις

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

ΚΟΡΈΣΤΈΙΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Ανοιξη στα χω

την καρδιά μιας καταπράσινης κοιλάδας, πίσω από τα πυκνόφυτα δάση οξιάς του Βιτσίου, στα όρια των νομών Φλώρινας και Καστοριάς, κρύβεται ο άγνωστος κόσμος των Κορεστείων. Ακολουθώντας τον οδικό άξονα που συνδέει την Καστοριά με τις Πρέσπες και το Πισοδέρι, εύκολα θα βρεθούμε στην πανέμορφη ορεινή κοιλάδα του Λαδοπόταμου, όπου βρίσκονται τα χωριά των Κορεστείων, Ανω και Κάτω Κρανιώνα, Χάλαρα, Μελάς, Μακροχώρι, Μαυρόκαµπος, Αγιος Αντώνιος, Γάβρος, Κώττας και Βατοχώρι. Σε αυτόν τον τόπο και γενικότερα στο όρος Βίτσι, από τις 10 έως τις 16 Αυγούστου του 1949, έγιναν μερικές από τις φονικότερες μάχες του εμφύλιου πολέμου. Σύμφωνα με το ΓΕΣ, με την ολοκλήρωση του σχεδίου «Πυρσός Β» είχαν σκοτωθεί 256 άντρες του «Εθνικού Στρατού» και 1.182 άντρες και γυναίκες του «Δημοκρατικού Στρατού». Σήμερα, στον ειρηνικό και μοναχικό αυτόν τόπο τίποτα δεν θυμίζει τις μαύρες εκείνες μέρες του Εμφυλίου. Η φύση επούλωσε ολοκληρωτικά τις «πληγές» που άφησαν στο σώμα του βουνού οι βόμβες ναπάλμ, οι οποίες –πριν από 70 χρόνια– κατέκαψαν τον ορεινό όγκο. Εμειναν μόνο τα σημάδια πάνω στα παλιά πλινθόκτιστα σπίτια των Κορεστείων, οι τρύπες από τα πολυβόλα των αεροπλάνων που «γάζωναν» καθημερινά τις θέσεις των αντρών του Δημοκρατικού Στρατού, αλλά και τα τραύματα στις ψυχές των ανθρώπων που βίωσαν με τον πιο τραγικό τρόπο εκείνους τους σκληρούς καιρούς. Περιηγήσεις Ανηφορίζοντας από την Καστοριά τον παλιό δρόμο που οδηγεί στην Πρέσπα, στo δέκατο χλμ. θα βρεθείτε στη γέφυρα του Λαδοπόταμου, στη θέση «Μπιρίκι». Τέσσερα χιλιόμετρα μετά, θα συναντήσετε το χωριό Γάβρος. Λίγο πριν, ο δρόμος δεξιά μάς φέρνει στα Κορέστεια (Νέος Οικισμός) όπου έχουν εγκατασταθεί οι περισσότεροι κά-

Ο Λαδοπόταμος διατρέχει μια ειρηνική σήμερα κοιλάδα

τοικοι των γύρω χωριών. Σύντομες διαδρομές οδηγούν στους εγκαταλειμμένους, αλλά ακόμη εντυπωσιακούς οικισμούς Κάτω και Ανω Κρανιώνα με τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική και την κοκκινόφαιη πλινθοδομή. Τα περισσότερα σπίτια στα Κορέστεια και κυρίως στα χωριά Ανω και Κάτω Κρανιώνα (19ος αιώνας) είναι χτισμένα από άψητους πλίνθους (πλίθρες) καμωμένους από κοκκινόχωμα που έβαζαν σε καλούπια και στέγνωναν στον ήλιο. Οι τοίχοι στηρίζονταν σε πέτρινη θεμελιοδομή και ενισχύονταν με ενδιάμεσες ξυλοδεσιές χωρίς εξωτερικό επίχρισμα. Αυτός ο τρόπος κατασκευής απαντά σε όλη τη βόρεια Ελλάδα, σε μεμονωμένα όμως χτίσματα. Ανάμεσα στα πολλά διώροφα σπίτια ξεχωρίζει ο ναός της Αγίας Παρασκευής (1864). Από την Κρανιώνα ο επισκέπτης μπορεί να συνεχίσει την περιήγησή του προς το χωριό Χάλαρα για να δει τον παλιό νερόμυλο (χτίσμα του 1900) και να τραβήξει για τα ενδότερα του Βιτσίου, προς τα χωριά Μακρυχώρι, Μελά, Ανω Μελά, που μοιράζονται μια πανέμορφη κοιλάδα. Η όμορφη ορεινή και καταπράσινη τούτη την εποχή γη φημίζεται για τα υπέροχα φασόλια της που καλλιεργούν το καλοκαίρι οι ντόπιοι με τον παραδοσιακό τρόπο. Το χωριό Μελάς, όμως ονομάστηκε προς τιμήν του Παύλου Μελά, καθώς εδώ, στις 13 Οκτωβρίου του 1904, οι Τούρκοι τον σκότωσαν κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Το σπίτι όπου πέρασε την τελευταία του νύχτα σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και η είσοδος είναι ελεύθερη (πληροφορίες τηλ. 24670-84554). Βέβαια, σε απόσταση βολής για ημερήσιες εκδρομές βρίσκονται οι Πρέσπες, το Πισοδέρι αλλά και η πόλη της Φλώρινας. Χρησιμοποιώντας τον οδικό άξονα Καστοριά - Φλώρινα μέσω Βιτσίου, εκτός από το υπέροχο ορεινό τοπίο που θα απολαύσετε σε όλη τη διαδρομή, θα μπορέσετε να πάτε εύκολα και στο Νυμφαίο. Στο χιονοδρομικό κέντρο Πισοδερίου αυτή την εποχή μπορείτε να κάνετε ιππασία και άλλα υπαίθρια σπορ.

Σούρουπο στα δάση με οξιές του Βιτσίου

Αποδράσεις

13-14 Απριλίου 2019 Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

ριά του Έμφυλίου

Διαμονή Καστοριά: «Καστοριά», το ξενοδοχείο βρίσκεται επάνω στη βόρεια προκυμαία, τηλ. 24670-29453 www.hotel-kastoria.gr Ενδιαφέρουσα επιλογή είναι να μείνετε σε κάποιο αναπαλαιωμένο αρχοντικό όπως: «Αρχοντικό Αλεξίου Βέργουλα», τηλ. 24670-23415 www.vergoulas.gr «Αρχοντικό της Βενετούλας», τηλ. 24670-22446 www.venetula.gr «Αρχοντικό Ωρολογόπουλος», τηλ. 24670-21604, www.orologopoulos.gr Κορέστεια: Ξενώνας «Κορέστεια», διαθέτει 4 δωμάτια πλήρως εξοπλισμένα, τηλ. 24670-33017

Κάτω Κρανιώνα, ένα χωριό απολίθωμα

Εικόνα από μια άλλη εποχή…

Στα έρημα σπίτια των Κορεστείων έμειναν μόνο τα σημάδια από τα πολυβόλα που «γάζωναν» τις θέσεις των αντρών του Δημοκρατικού Στρατού

Αντάρτικο: Στον δρόμο για Πισοδέρι, η «Villa Rosa», τηλ. 6944690904 http://villa-rosa.gr

52 56

Αποδράσεις

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

ΜΉΛΟΣ

Πάσχα στο νησί των πειρατών Ο Αδάμαντας είναι το κύριο λιμάνι του νησιού

σα νησιά του Αιγαίου κι αν επισκεφτείς, την ποικιλομορφία του τοπίου που θα συναντήσεις στην ηφαιστειακή γη της Μήλου δεν θα τη βρεις πουθενά αλλού! Το καλωσόρισμα θα γίνει στον Αδάμαντα, το λιμάνι του νησιού που κουρνιάζει στον καλογραμμένο και απάνεμο όρμο. Εδώ, εκτός από την πληθώρα των ξενοδοχείων και των νοικιαζόμενων δωματίων, υπάρχουν όλες οι δημόσιες υπηρεσίες, τα καταστήματα, οι τράπεζες και πολλές επιλογές για φαγητό και διασκέδαση. Αναζητήστε τον ναό του Αγίου Χαραλάμπους για να δείτε το σπάνιας ομορφιάς και τέχνης ψηφιδωτό, ενώ αξιόλογο είναι το Μουσείο Μεταλλευμάτων. Αξίζει μια σύντομη εκδρομή στην απλωτή παραλία της Αχιβαδολίμνης με τα κέδρα και τα αρμυρίκια να «γλύφουν» το κύμα. Ομως η Μήλος θα σε συνεπάρει με τις παραλίες της, τα γραφικά χωριά της ενδοχώρας, τα ασβεστωμένα καλντερίμια της, τα παράξενα «σύρματα», τους γκρεμούς και τα ηφαιστειακά της τοπία. Αγνοείστε τα τεράστια ανοιχτά ορυχεία που κατατρώγουν συστηματικά τα σπλάχνα του νησιού και επιδοθείτε σε ατέρμονες, αλησμόνητες περιπλανήσεις.

Θαλασσινά χρώματα και «σύρματα» Η διαδρομή που οδηγεί από τον Αδάμαντα στα παραδοσιακά ορεινά χωριά Τρυπητή, Τριοβάσαλος, Πλάκα, που «κρέμονται» πάνω από το λιμάνι του Αδάμαντα, είναι από τις ομορφότερες που μπορούν να πραγματοποιηθούν με αυτοκίνητο στις Κυκλάδες. Στην Πλάκα, θα ανεβείτε στο κάστρο όπου από τον εξώστη της Παναγιάς Θαλασσίτρας θα απολαύσετε το καλύτερο ηλιοβασίλεμα στο νησί, εφάμιλλο αυτού της Σαντορίνης. Από την Τρυπητή θα πρέπει να κατηφορίσετε τον σύντομο ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στην είσοδο του αρχαιολογικού χώρου όπου βρίσκονται οι πρωτοχριστιανικές κατακόμβες, αλλά και στο αρχαίο Ρωμαϊκό θέατρο με την εξαίσια θέα. Στην πολυσχιδή και άκρως ενδιαφέρουσα ακτογραμμή αξίζει να αναζητήσετε τα «σύρματα», δηλαδή τις μικρές αποθήκες όπου οι νησιώτες φυλάσσουν ακόμα τις βάρκες τους. Τα πιο χαρακτηριστικά «σύρματα» βρίσκονται στο Μανδράκι, στον Φυροπόταμο, στο Φουρκοβούνι και φυσικά στο Κλίμα. Στην άλλη άκρη του νησιού ξεχωρίζει η Απολλωνία ή Πολλώνια, ένας ψαράδικος οικισμός με γρα-

φικό λιμάνι. Αν και τα μπάνια δεν έχουν αρχίσει ακόμη, δεν είναι λίγοι οι τολμηροί που επιχειρούν τις πρώτες βουτιές στο εξωτικό Σαρακήνικο, στο φιόρδ Παπαφράγκα ή στην τροπικών χρωμάτων παραλία του Φυροποτάμου. Αν έχουν ξεκινήσει οι εκδρομές με τα καΐκια, θα μπορέσετε να επισκεφθείτε τη Σπηλιά και το Κλέφτικο που ήταν ορμητήρια διαβόητων πειρατών. Για την καλύτερη θέα θα ανεβείτε στο βουνό του Προφήτη Ηλία, που είναι και το ψηλότερο σημείο του νησιού. Για εαρινές εξερευνήσεις προτείνονται οι ακτές Κάτεργο και Γέροντας που βρίσκονται στο δυτικό και πιο τραχύ σημείο της Μήλου. Χωμάτινοι δρόμοι θα σας οδηγήσουν στις ακτές Αγκάθια, Αμμουδαράκι και στους ορμίσκους στη θέση Τριάδες, που απέχουν περίπου 25 χλμ. δυτικά του Αδάμαντα. Από τον έρημο συνοικισμό Γούρνες θα προσεγγίσετε την απλωτή παραλία του Αϊ-Γιάννη που διαγράφεται πάνω από το παλιό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (πιθανόν χτίσμα του 16ου αιώνα). Από το μεσόγειο χωριό Ζεφυρία (6 χλμ. νότια από Αδάμαντα), ακολουθήστε τον χωματόδρομο που θα σας φέρει στις εγκαταλειμμένες εδώ και 50 χρόνια εγκαταστάσεις του θειωρυχείου.

Κάψιμο του κακού Ιούδα: Στον ιστορικό Ναό της Παναγίας στη Ζεφυρία γίνεται η «ακολουθία του Νιπτήρα», όπου τη θέση των 12 Αποστόλων παίρνουν μαθητές του σχολείου. Τη Μεγάλη Παρασκευή, το πρωί, στο χωριό Πλάκες γίνεται η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης. Ενδιαφέρουσα είναι η περιφορά του επιταφίου στο λιμάνι του Αδάμαντα και στα παραδοσιακά χωριά Πλάκα και Τρυπητή. Την Κυριακή του Πάσχα, μετά τη δεύτερη Ανάσταση ακολουθεί το Κάψιμο του Ιούδα και ο Μπαρουτοπόλεμος μεταξύ των χωριών Τριοβάσαλος, Πέρα Τριοβάσαλος και Χαλικιά.

Διαμονή Αδάμαντας: «Πορτιανή», τηλ. 22870-22940 www.hotelportiani.gr «Γαλάνης», τηλ. 21521-54783 www.galanisroomsmilos.gr «Καπετάν Γεωργαντάς», τηλ. 22870-23215, www.capetangiorgantas.gr «Βίλα Μίνα», τηλ. 22870-22037, www.villamina.gr Πολλώνια: «Νεφέλη sunset studios», τηλ. 22870-41466 www.milos-nefelistudios.gr «Καπετάν Τάσος», τηλ. 22870-41287 www.kapetantasos.gr

52 58

Αποδράσεις

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

Βλέπουμε τον Ολυμπο αλλιώς…

υνήθως οι εξορμήσεις στο μυθικό βουνό των θεών ξεκινούν από το πανέμορφο Λιτόχωρο που ακουμπά στις ανατολικές παρυφές του Ολύμπου. Η ναυτική πολίχνη διαθέτει σημαντικές υποδομές, έχει εύκολη πρόσβαση από τα αστικά κέντρα και παράλληλα βρίσκεται κοντά στα περισσότερα μονοπάτια που οδηγούν στα ορειβατικά καταφύγια και στις ψηλότερες κορφές. Σε αυτό το ταξιδιωτικό οδοιπορικό στις ανοιξιάτικες πλάγιες του βουνού θα χρησιμοποιήσουμε τον οδικό άξονας Κατερίνης Ελασσόνας και θα ανακαλύψουμε εδώ, στην άλλη πλευρά του Ολύμπου, έναν τόπο μαγευτικό μα και άγνωστο συνάμα, με φιλόξενους ανθρώπους και ανέγγιχτο ακόμα από τον μαζικό τουρισμό. Ανακαλύπτουμε τη Βροντούσα Στα ριζά του Ολύμπου, όχι μακριά από την Κατερίνη (22 χλμ.) υπάρχει ένα χωριό-φάντασμα, η Παλιά Βροντού, γνωστή στους παλιούς και ως Βροντούσα. Σύμφωνα με την παράδοση πήρε το όνομά του από τη βροντή των νερών που δημιουργούσαν αργά την άνοιξη τα μικρά ποτάμια όταν υπερχείλιζαν από τα νερά των χιονιών που έλιωναν. Στις αρχές του 20ού αιώνα οι κά-

τοικοι, για πρακτικούς λόγους, μετέφεραν σταδιακά τα σπιτικά τους προς το σημείο όπου αναπτύσσεται σήμερα η κωμόπολη της Βροντούς (16 χλμ. από Κατερίνη) και ο παλιός οικισμός εγκαταλείφθηκε και ερήμωσε. Από το παλιό χωριό διασώζεται μόνο η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, χτισμένη τον 18ο αιώνα, που έχει αναγνωριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Σε μικρή απόσταση συναντάμε το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας (14ος αι.), ό,τι απέμεινε από το ομώνυμο μοναστήρι. Κρεμασμένο σε κάθετο βράχο πάνω από το ορμητικό ρέμα του Πόρου. Μόλις 1,5 χιλιόμετρο νοτιοδυτικά της Αγίας Τριάδας, κρυμμένο μέσα στο βαθύσκιωτο φαράγγι όπου κυλά ένα ακόμη ορεινό ποτάμι με σκαλωτούς καταρράκτες, θα βρούμε την εκκλησία της Αγίας Κόρης. Από την Παλιά Βροντού αξίζει να ανηφορίσετε τον καλό χωματόδρομο που οδηγεί μέσα από μια θαυμάσια δασική διαδρομή στη θέση «Κρεβάτια», όπου υπάρχει ορειβατικό καταφύγιο-ξενώνας. Η θέα από εδώ στις κυριότερες κορφές του βουνού είναι ασυναγώνιστη. Πέτρα και Αγιος Δημήτριος Το χωριό Πέτρα (υψόμ. 550) βρίσκεται λίγο πιο ανατολικά από

Ο Αγιος Νικόλαος στην Παλιά Βροντού έχει αναγνωριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο

Το Ρέμα της Κόρης το συναντάμε σε μία από τις πιο όμορφες μικρές χαράδρες του Ολύμπου

Αποδράσεις

13-14 Απριλίου 2019 Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

την Παλιά Βροντού και θα φτάσετε χρησιμοποιώντας τον οδικό άξονα Κατερίνης - Ελασσόνας. Η Μακεδονική Πέτρα χτίστηκε με σκοπό να ελέγχει το στρατηγικό πέρασμα του φαραγγιού (γνωστό σήμερα ως «Στενά της Πέτρας») και διέθετε ισχυρό κάστρο που εντοπίζεται σήμερα στην τοποθεσία Παλιόπετρα ή και Καρακόλι. Επάνω στον δρόμο Κατερίνης Ελασσόνας, σε ύψος 850 μέτρων, βρίσκεται το χωριό του Αγίου Δημητρίου που απέχει 33 χλμ. από την Κατερίνη. Εδώ, στη θέση «Ξερόλακκος» ή «Σπάθες», σε υψόμ 1.100 μ. κοντά στο χωριό Αγιος Δημήτριος, έχει ανασκαφεί νεκροταφείο Μυκηναϊκών χρόνων (1300 π.Χ.). Ο Αγιος Δημήτριος δεν θα σας εντυπωσιάσει με την αρχιτεκτονική του, όμως το μικρό αυτό χωριό διαθέτει υποδομές και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αφετηρία για περιηγήσεις τόσο προς τον Ολυμπο όσο και προς τον παντελώς άγνωστο ορεινό όγκο του γειτονικού Τίταρου.

Ο Ολυμπος όπως τον αντικρίζουμε από τα μέρη του Κοκκινοπλού

Κοκκινοπλός, το βλαχοχώρι του Ολύμπου Στα βορειοδυτικά πρανή του Ολύμπου, 32 χλμ. μακριά από την Ελασσόνα και 50 χλμ. από την Κατερίνη, βρίσκεται χτισμένο σε ύψος 1.200 μέτρων, το πάλαι ποτέ ακμάζον κεφαλοχώρι του Κοκκινοπηλού ή Κοκκινοπλού. Ο Κοκκινοπλός πλήρωσε ακριβά τη συμμετοχή του στον ξεσηκωμό του 1821, αφού οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό. Το 1912, μετά την απελευθέρωση της Ελασσόνας, στον Κοκκινοπλό λειτουργούσαν αρκετές βιοτεχνίες παραγωγής κιλιμιών, αλευρόμυλοι και ασβεστοκάμινα. Ο πληθυσμός του χωριού ξεπερνούσε τους 2.500 κατοίκους και στο σχολείο φοιτούσαν τουλάχιστον 300 μαθητές.

Διαμονή Αγιος Δημήτριος: Ξενώνας «Δημάτης», τηλ. 23510-84202 www.dimatis.gr «Κτήμα Μπέλλου», τηλ. 2351770021 www.ktimabellou.gr Πέτρα: Ενοικιαζόμενα δωμάτια πάνω από την ταβέρνα «Ολυμπος», τηλ. 23510-79073 Καταφύγιο στην περιοχή «Κρεβάτια» Βροντούς, τηλ. 23520-83000 & 6978278548 www.olympusfd.gr Κοκκινοπλός: Δωμάτια «Δίας», τηλ. 24930-92328 επικοινωνήστε πριν ξεκινήσετε και ενημερωθείτε για τις παρεχόμενες υπηρεσίες

Σήμερα, τον χειμώνα, το χωριό είναι σχεδόν έρημο, ενώ το καλοκαίρι ζωντανεύει πρόσκαιρα με τον ερχομό των ξενιτεμένων αλλά και των πολυάριθμων ορειβατών που συρρέουν εδώ, αφού ο οικισμός διασχίζεται από το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 που οδηγεί στις κυριότερες κορφές του Ολύμπου και στα καταφύγια. Ενα υπέροχο σημείο θέας είναι το ξωκλήσι του Αϊ-Θανάση στα 1.300 μέτρα ψηλά, στη ράχη του βουνού, ενώ ανυπέρβλητης φυσικής ομορφιάς θεωρείται η χωμάτινη δασική διαδρομή που συνδέει τον Κοκκινοπλό με το χωριό Πέτρα Ολύμπου.

Θέα από τα «Κρεβάτια» στις ψηλότερες κορφές του Ολύμπου

Ο κύριος Γιώργος, από τους παλιότερους κτηνοτρόφους της περιοχής. Τον συναντήσαμε πριν από λίγα χρόνια να βόσκει τα πρόβατα στα λιβάδια της Παλιάς Βροντούς

52 60

Αποδράσεις

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

ΗΛΕΙΑ

Αρχαία Ολυμπία - Λίμνη Καϊάφα

Καϊάφας, λίμνη-καθρέφτης

πό τον φημισμένο αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας ακολουθούμε την κατάφυτη ακτογραμμή του Ιονίου και καταλήγουμε στις ειδυλλιακές όχθες της λίμνης Καϊάφα. Στη συνέχεια παίρνουμε τα βουνά αναζητώντας ήσυχα χωριά και μια υπέροχη ορεινή φύση που δείχνει μετά από 12 χρόνια να επουλώνει τις πληγές των φονικών πυρκαγιών του 2007. Φτάνοντας στη μικρή πολιτεία της Αρχαίας Ολυμπίας, οι πρώτες εντυπώσεις είναι αυτές που χαρακτηρίζουν ένα τυπικό θέρετρο. Η τουριστική πολίχνη μοιάζει υποταγμένη στις προσταγές του μαζικού τουρισμού και αυτό μπορεί να κουράζει αρκετούς. Παρ' όλα αυτά το υπέροχο τοπίο και ο διαχρονικός αρχαιολογικός χώρος κερδίζουν τις εντυπώσεις. Εδώ λοιπόν, στους πρόποδες του Κρόνιου λόφου, εκεί που σμίγουν ο Αλφειός με τον μικρότερο Κλαδέο ποταμό, ξεδιπλώνεται ο φυσικός χώρος της Αρχαίας Ολυμπίας.

Αν αποφασίσετε να τον επισκεφθείτε, καλό θα ήταν να ξεκινήσετε πρωί, αποφασισμένοι να ξοδέψετε αρκετό χρόνο και προετοιμασμένοι για άφθονο ποδαρόδρομο. Προτιμότερο είναι να έρθετε Σάββατο επειδή συνήθως ο κόσμος είναι λιγότερος. Αν θέλετε να κάνετε περιήγηση σε βάθος, χρήσιμο θα ήταν να αγοράσετε τον εύχρηστο οδηγό που πωλείται στην είσοδο. Επίσης σε ελάχιστη απόσταση βρίσκεται το σπουδαίο ανακαινισμένο αρχαιολογικό μουσείο. Ο υπαίθριος αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο από τις αρχές του Απριλίου είναι ανοιχτά από 8 π.μ. μέχρι 7 μ.μ. και το εισιτήριο κοστίζει 12 ευρώ. Πληροφορίες τηλ. 26240-22517. Στη γαλήνη της λίμνης Η οδική αρτηρία που συνδέει την Ηλεία με τη Μεσσηνία «τρέχει» πάνω στη στενή λωρίδα γης που παρεμβάλλεται ανάμεσα στην απέραντη επιφάνεια του Ιονίου και στα γαλήνια νερά της λίμνης Καϊάφα. Σεμνή και σιωπηλή,

με σύμμαχο τη φύση και τον γεωλογικό της πλούτο, η λίμνη τράβηξε σαν μαγνήτης την προσοχή του ανθρώπου από τα πανάρχαια χρόνια. Η παράδοση θέλει μια ολάκερη πολιτεία να υπήρχε κάποτε εδώ, μια πολιτεία που καταποντίστηκε και χάθηκε κάτω από τα νερά. Σύμφωνα με τον μύθο, εδώ ο Κένταυρος Νέσσος έπλυνε τις πληγές του όταν χτυπήθηκε από τα δηλητηριασμένα βέλη του Ηρακλή. Με αυτόν, μάλιστα, ο αρχαίος μυθοπλάστης ταύτισε την έντονη δυσοσμία των θειούχων πηγών που σε κάνει ακόμα να φεύγεις βιαστικά μακριά τους. Περιμετρικά της λίμνης κινούνται στενοί χωματόδρομοι και γραφικά μονοπάτια που φτάνουν μέχρι την ακρολιμνιά. Ετσι, η περιοχή ενδείκνυται για απολαυστικούς περιπάτους και μικρές πεζοπορικές διαδρομές ανάμεσα στο καταπράσινο, απάνεμο, παραλίμνιο τοπίο και σ’ αυτό της ανοιχτής θάλασσας και των αμμόλοφων. Αν αγαπάτε την ποδηλασία, μη διστάσετε να φέρετε μαζί το ποδήλατό σας, ενώ

Ο ποταμός Αλφειός κοντά στην Αρχαία Ολυμπία

Αποδράσεις

13-14 Απριλίου 2019 Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Ο υπαίθριος αρχαιολογικός χώρος και το μουσείο από τις αρχές του Απριλίου είναι ανοιχτά από 8 π.μ. μέχρι 7 μ.μ.

Διαμονή Η καλύτερη λύση για διαμονή αυτή την εποχή είναι τα ξενοδοχεία της Αρχαίας Ολυμπίας. «Αμαλία», τηλ. 26240-22190 http:// amaliahotelolympia.gr «Αντώνιος», τηλ. 26240-22348 www.olympiahotels.gr «Ολύμπιον Αστυ», τηλ. 26240-23665 www.olympionasty.gr «Pelops», τηλ. 26240-22543 www.hotelpelops.gr «Εuropa», τηλ. 26240-23650 www.hoteleuropa.gr «Neda Hotel», τηλ. 26240-22563 www.hotelneda.gr πρακτικό θα ήταν να έχετε μαζί σας και ένα ζευγάρι κιάλια, αν φυσικά σας ενδιαφέρει η παρατήρηση των πουλιών (birdwatching). Ενδιαφέρον πεδίο για υπέροχους περιπάτους θα βρείτε τόσο στην Αρχαία Ολυμπία όσο και στους στενούς, με ήπιες κλίσεις αγροτικούς παραλίμνιους δρόμους, χωρίς το άγχος των αυτοκινήτων. Δυτικά της Αρχαίας Ολυμπίας ξεκινούν τα υψώματα του όρους Φολόη. Κοντά στο κεφαλοχώρι Λάλας (15 χλμ.) αρχίζει το περίφημο δρυοδάσος, με τις υπέργηρες βελανιδιές, το οποίο αποτελεί μικρό τμήμα των αρχαίων δασών της Πελοποννήσου (η περιοχή είναι ενταγμένη στο δίκτυο NATURA 2000). Αυτήν την εποχή οι βελανιδιές (δρύες) έχουν αρχίσει να βγάζουν και πάλι φύλλα και οι λόφοι μοιάζει να καλύπτονται από ένα καταπράσινο χαλί. Αξίζει να συνεχίσετε ώς το χωριό Κουμάνης που θα το βρείτε στην καρδιά του δάσους. Σε αρκετά σημεία η θέα προς την κοιλάδα του Αλφειού, προς τα βουνά του Δυτικού Μοριά και ιδίως προς την επιβλη-

Στη λίμνη Καϊάφα μπορείτε να ασχοληθείτε με την παρατήρηση πουλιών

τική και χιονισμένη μέχρι τον Μάιο κορμοστασιά του Ερύμανθου, είναι αξεπέραστη. Δεκατέσσερα χιλιόμετρα βόρεια και ανατολικά του Κουμάνη θα συναντήσετε το αρχοντοχώρι Δίβρη ή Λάμπεια, με τα καλοστεκούμενα πετρόχτιστα σπίτια και τις παραδοσιακές κρήνες, όπου μπορείτε να σταματήσετε για φαγητό. Από το χωριό Κρέστενα ή από τη λίμνη Καϊάφα ακολουθώντας ανηφορικό δρόμο θα προσεγγίσετε το μοναστήρι της Σμέρνας που βρίσκεται σε ύψος 1.000 μέτρων σε βραχώδη έξαρση πάνω από την κοιλάδα του Αλφειού.

Στους αμμόλοφους της Ζαχάρως

52 62

Αποδράσεις

Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 13-14 Απριλίου 2019

ΧΑΝΙΑ

Ανάσταση… με ρακές και μπαλοθιές

Ο παραλιακός περίπατος που θα πρέπει να κάνετε ξεκινά από το Ναυτικό Μουσείο και καταλήγει στον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο στα Νεώρια

Ο φάρος, σύμβολο του λιμανιού, στα γλυκά χρώματα του δειλινού

πορεί τα σύγχρονα Χανιά να γιγαντώθηκαν τόσο προς τις ακτές όσο και προς την ενδοχώρα και να θυμίζουν πλέον ακόμα ένα κλασικό, πολύβουο αστικό κέντρο της ελληνικής επικράτειας, όμως μόλις διαβείτε το κατώφλι της παλιάς πόλης τα ξεχνάτε όλα, την κίνηση των δρόμων, το μποτιλιάρισμα, τα άχρωμα τσιμεντένια κτίρια… «Βενετία της Ανατολής» ονόμαζαν στον Μεσαίωνα το Porto Della Canea (το σημερινό παλιό λιμάνι) και δεν είχαν άδικο. Οι μεσαιωνικές συνοικίες Καστέλι, Σπλάντζια, το φρούριο Φιρκά, το Κουμ-Καπί, ο ιστορικός φάρος, το Γιαλί Τζαμί είναι μερικά μόνο από τα αξιοθέατα που θα κερδίσουν τις εντυπώσεις. Γύρω από τον πύργο Φιρκά βρίσκονταν οι τουρκικές γειτονιές, ο ονομαστός Τοπανάς. Στη συνοικία Καστέλι –η πιο παλιά της πόλης– είχε την έδρα του ο Βενετσιάνος τοποτηρητής και εκεί κατοικούσαν οι αριστοκράτες. Ο παραλιακός περίπατος που θα πρέπει να κάνετε ξεκινά από το όμορφο κτίριο του Ναυτικού Μουσείου και καταλήγει στον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο στα Νεώρια. Αυτή είναι μια απόσταση 1.500 μέτρων που θα καλύψετε χαλαρά –και με τις απαραίτητες στάσεις– σε 1 ώρα περίπου. Δημοφιλείς τα-

βέρνες για τα νηστίσιμα πιάτα της Μεγάλης Εβδομάδας είναι αυτές στα Νεώρια. Οπωσδήποτε αξίζει να ανηφορίσετε ένα πρωινό ώς το ύψωμα του Προφήτη Ηλία που δεσπόζει πάνω από την πόλη. Εδώ, από τον μικρό και δροσερό κήπο, όπου βρίσκονται οι τάφοι των Βενιζέλων, θα έχετε την καλύτερη θέα στο αστικό τοπίο, αλλά και μεγάλο μέρος της δυτικής ακτής στο… πιάτο. Πάσχα παραδοσιακό: Τη Μεγάλη Παρασκευή οι επιτάφιοι του Αγίου Κωνσταντίνου από τη Νέα Πόλη και των Αγίων Αναργύρων, του Αγίου Νικολάου Σπλάντζια (παλιά μονή Δομινικανών) και της Μητρόπολης (Εισόδια Θεοτόκου, γνωστή και ως Τριμάρτυρη) διασταυρώνονται, οδεύοντας προς την Αγορά, σε διάφορα σημεία της πόλης, ενώ ο άτυπος διαγωνισμός για τον πιο όμορφα στολισμένο επιτάφιο δίνει μια χαμογελαστή νότα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα της ημέρας. Στην ακολουθία του Επιτάφιου της εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων, όταν ξεκινούν τα εγκώμια σβήνουν τα φώτα και η παιδική χορωδία ψάλλει μέσα σε ιδιαίτερη κατάνυξη. Τη βραδιά της Ανάστασης θα πάτε ψηλά στον Προφήτη Ηλία όπου θα απολαύσετε όλη τη φωτισμένη πόλη και τα βεγγαλικά από τις υπόλοιπες συνοικίες – μοναδικό μειονέκτημα ο εξαιρετικά

πολύς κόσμος και ο αναπόφευκτος συνωστισμός πεζών και οχημάτων. Εξαιρετικά δημοφιλής και ιδιαίτερος είναι ο επιτάφιος στη Μονή Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων. Θα πρέπει να πάτε όμως νωρίς γιατί παρατηρείται μεγάλος συνωστισμός. Πιάνουμε την άνοιξη στο βουνό Φαράγγι της Σαμαριάς: Το πιο διάσημο φαράγγι της Ελλάδας απέχει μόλις 40 χιλιόμετρα από την πόλη των Χανίων. Θα ανηφορίσετε λοιπόν ώς το οροπέδιο του Ομαλού (πιθανόν να υπάρχουν παρακάμψεις στη διαδρομή λόγω κατεστραμμένου οδοστρώματος από τις χειμερινές κακοκαιρίες, γι' αυτό χρειάζεται προσοχή). Φυσικά αυτήν την εποχή, λόγω των άφθονων νερών του χειμώνα, το οροπέδιο ζει μία από τις πιο λαμπερές επελάσεις της άνοιξης. Στην τοποθεσία «Ξυλόσκαλο» ξεκινά το μονοπάτι που διατρέχει τον «Φάραγγα» ή κατά κόσμον Φαράγγι της Σαμαριάς. Εχει μήκος 16 χλμ. και η διάσχισή του γίνεται σε περίπου 6 ώρες. Ο θαυμαστός αυτός κόσμος έχει χαρακτηριστεί «Εθνικός Δρυμός» από το 1962, «Απόθεμα Βιόσφαιρας» και «Ειδικά Προστατευμένη Μεσογειακή Περιοχή». Το μονοπάτι καταλήγει στην Αγία Ρούμελη, το όμορφο χωριό του Λιβυκού πελάγους, αλλά δεν χρειάζεται

13-14 Απριλίου 2019 Η ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Αποδράσεις

Μονή Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων, εδώ θα έρθετε για τον επιτάφιο

να το περπατήσετε όλο. Οπωσδήποτε να ενημερωθείτε από πριν αν έχει ανοίξει το φαράγγι για τους περιπατητές, πράγμα που γίνεται συνήθως τέλη Απριλίου-αρχές Μαΐου, όμως φέτος, μετά τα έντονα πλημμυρικά φαινόμενα που έπληξαν την Κρήτη, ίσως υπάρξει κάποια καθυστέρηση. Πληροφορίες τηλ. 2821045570 www.samaria.gr. Πορεία για τον Θέρισο: Από τα Χανιά ο ασφάλτινος αλλά ορεινός δρόμος πορεύεται παράλληλα με το Θερισιανό φαράγγι και καταλήγει μετά από 14 χιλιόμετρα ανάβασης στον θρυλικό Θέρισο που κουρνιάζει σε μια πανέμορφη κόγχη των Λευκών Ορέων, σε ύψος 550 μέτρων, πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το χωριό είναι ένα πραγματικό σύμβολο για τους Χανιώτες και γενικότερα για τους Κρητικούς καθώς εδώ, στις 10 Μαΐου του 1905, ο Ελευθέριος Βενιζέλος με αρκετούς ακόμη πολιτικούς και οπλαρχηγούς σχημάτισαν την Προσωρινή Κυβέρνηση της Κρήτης έχοντας πρωταρχικό σκοπό την πολιτική Ενωση του νησιού με την Ελλάδα. Το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης και το στρατηγείο του σημαντικού πολιτικού, που διετέλεσε επτά φορές πρωθυπουργός της χώρας, θα μας υπενθυμίσουν τις συγκλονιστικές εκείνες στιγμές της ιστορίας του νησιού.

Διαμονή «Casa Delino», τηλ. 28210-87400 www.casadelino.com «Δώμα», τηλ. 28210-51772 www.hotel-doma.gr «Porto Venezziano», τηλ. 28210-27100 www.portoveneziano.gr «Belmondo», τηλ. 28210-36216 www.belmondohotel.com «Amphora», τηλ. 28210-93224 www.amphora.gr «Contessa», τηλ. 228210-98566 www.contessa-hotel.com «Νόστος», τηλ. 28210-94743 www.nostos-hotel.com Το ενετικό λιμάνι των Χανίων με τις μεσαιωνικές του συνοικίες