સમીપે-10-11

ylw¢b mkvt†feg sg†uJ Nwƒj 3 brKjtj n.vxuj 9 rJltu† òu»te 20 g¿tuN †Ju 26 ler;l bnu;t 44 nheN belt©w71 mkswJt¤t 108 fbj Jtuht 122 Ch; ltgf 145 htsuN vkzât 152 lehJ vxuj 175 mtCthMJefth 183 ytJhK sg†uJ Nwƒj (frJytult v{:b ftÔgmkd{ntultkytJhKtuvh:e;igth fhujwkftujts)

fBÃgqxh mntg &jûbK djmh akrüft rv{Lxhe, yb†tJt†

rNhe»t vkatj sg†uJ Nwƒj cfwj xujh

mbevu&†m-yrdgth vwÂM;ft &10-11 v{ftNl &rzmuBch 2008 v]»XmkÏgt &184

ath vwÂM;ft &Y.200/- Aqxf lfj Y.60/- vh†uNbtk30 ztujh / 20 vtWLz

5 J»tole20 vwÂM;ftytult Y. 1000/xtRvmux‰d &mkJt† v{ftNl

bwüKmßò &sg†uJ Nwƒj gwgw…mwvkatj v{ftNl &mkJt† v{ftNl

233/htsjûbe, sqlt vt†ht htuz, Jztu†ht-390 007 Vtul &0265-231 27 47

E-mail : samvadprakashan@yahoo.co.in bwüK &akrüft rv{Lxhe

rbhÍtvwh htuz, yb†tJt†-380 001 Vtul &079-5620578

mBvt†l ykdultumD¤tuvºtÔgJnth rNhe»t vkatjlt mhltbufhJt rJlk;e. yuf J»tobtkath vwrM;ft v{rmØ:tg Au. vwÂM;ft btxulehfb btºt ‘bleytuzoh fuz[tVx’ îtht s btufjJt rJlk;e. bleytuzohbtkltbmhltbtlerJd;tuyaqf †NtoJNtu.

v{tÂÃ;M:tl v{mth

1888, yt;tCtE yuJLgq, CtJldh-364 002 sg†uJ Nwƒj sNtu†tldh Sl vtA¤ ft³jus btdomtJje rs. Jztu†ht 391 770 cfwj xujh ze/402 cuslJtjt ft³Bvjuƒm, JuMx Ítul yt³rVmmtbu, ;tzJtze, htk†uh htuz, mqh; yhwKtu†g v{ftNl 202, n»toft³BÃjuƒm, Fºtevtu¤, vtztvtu¤ mtbu, dtk"ehtuz, yb†tJt† 380 001

‘mbevu’ &10-11

bwFv]»X mtisLg &yrlj hurjgt ytaoh ntWm yb†tJt†

‘ytslt yt Ctir;fJt†egwdbtkf¤tlwkftuE v{gtusl Fhwk?’ v{¶llt W ^thbtk ‘ytslt suxjeftÔg/f¤tleyrlJtgo;t ƒâthug lntu;e’ suJt yrCÔgƒ;lt cLluyÂL;btuluAtuzeyuxjwk;tuMJeftheNfeyufumtrn…g ylurJrJ" f¤tytu SJlluòuJt, mbsJt, btKJtltultuFtuvrhv{uûg haeytvuAu<;tuceS ;hV ytsuyub vK fneNftg fuSJl, Rr;ntm, mkMf]r;, rJrJ" vhBvhtytule yrC¿t;t mt:uf¤t vtmusEyu;tumtrn…g/f¤tle;:t ytvKt mbgleytu¤Fltk yluf îth FqjuAu. ftuE vK mbglt mtrn…gluvwhtudtbemtrn…g:eyjd vtzJtlwkmtJ yatlf cl;wkl:e. ythBCu;tuy…gL; mqûb M;humsoftulwkcLlumbgbtkytJtdbl atj;wk ntug Au. yu†hrbgtl fuxjef f]r;ytubtkcLlumbgltk;'JtuDx;tk-J";tkòg Au. ylu"ebu"ebuvAelt mbgltuanuhtuQDz;tuòg Au. ytudKemmtuvatm-’vkatJlleytmvtm†uNlt fuxjtf v{†uNtubtkmtrn…g ylu f¤tûtuºtu;ub s SJlher;btkyt"wrlf;t "ebu"ebuv{mh;eòg Au. yt"wrlf;tlt ytL†tujllufthKumsol yluSJlÔgJnthleylufrJ" r†NtytuFqjJtltu;:t ;ubtkvrhJ;oltultuvK ythBC :tg Au. ytvKu…gtklbo† vAemwhuNòu»telerJJual, msol, ylwJt† ylumtbrgfv{J]r't dwsht;e mtrn…gleytctunJt c†jJtbtkrlKtogf cluAuyumJorJr†; Au. yt"wrlf;tlt yt ytL†tujlludwjtbbtunBb† NuF, jtCNkfh Xtfh, rm;tkNw gN¶aLü, ralwbtu†e, ytr†j bLmqhe, blnhbtu†e, r†jev ÍJuheytr†lerJjûtK msof;tyuJud ytÃgtuyluhubXyluyLg bkz¤eytuleytkaft ytveægtl FUalthe v{J]r^tyuJ"thtlwkc¤ ytÃgwk. yt"wrlf;tlt yt mbgbtkvhBvht mtbulturJütun NY :tg Au. Nç†Ct»ttmCtl;t mrn;lt yrCÔgƒ;lt yJlJt v{gtudtuysbtJtg Au. yu:e Ct»ttbtklJt MJt† C¤uAu, lJeCt»tt;huntuYv vtbuAu. mt:umt:u‘mkMf]r; ln‰ f]r;’ ¯ rJath fuLübtkytJuAu. J¤eNç†lt, f]r;lt y:oluAtuzJtlt, ylT-y:o mw"elt yt…gÂL;f v{gtudtuvK :tg Au. yu†hrbgtl ‘hu’ mtbrgflt v{:b v]»X vh JtkaeNftg Au&‘hu’btkv{dx :;ef]r;ytuybumbSyus Aeyu, yuJwkftuEyu btlejuJwkln‰.’ ytlufthKujuFlbtkrJVhtx ylur†Ntnel;t J"uAu. yur†Jmtubtk ;tuyt"wrlftusufkE fhu;ultkgNtudtl atj;tkn;tk. yt †hrbgtl, yt"wrlftu

vAelt fuxjtf ;hwK frJytuluv{;er; :;edE fuvwhtudtbeytuluvdjuvdjusJt:e ytvKemsof;t ÍtÍevtkdheln‰ Nfu. ;ubKurlfxlt vwhtudtbelerJNu»t;tytu lubgto†tytuluÍeKelshuv{btKelumkg; he;u, ftactdr;yuvtu;tltubtdofkzthJt btkzâtu. vK, ‘yntuYvbT’lt J"tbKtk:e;hc;h yumbglt mtrn…gfthtuluyt gwJtltult lq;l ytrJ»fthtu:emChylumk¢bKNej MJhtuC¤tgt ln‰fumkC¤tgt ln‰. ytsu, lJem†elt ythBCuvK mtrn…gfthtult yrCdbbtkFtm vrhJ;ol òuJt b¤;wkl:e. mbftjel ftÔgv{J]r^tleaatoJu¤tyuyt"wrlf mbglt fuxjtf bn^Jlt msoftuleytmvtmv{†rûtKt fhelu;ublwkrJJual AuÕju, lbKbtkºtKath frJytult ltbtuÕjuF:eJt; vqhefhuAu. yt nfef; raL;tslf Au. v{¶l yu:tg Aufuytb fub ? W ^thbtkyFtCd; b††uytJuAu&skdeZtuj DKtkdzdzu, …gtkÍeKeJt; ftlulJ vzu. yn‰, yt"wrlf frJ;tyusuœatE rmØ fheAuyultum…fth/MJefth fgtovAe, shtg lb{:gt rJlt, Mv»x he;u fnuJwkAufuytvKt rJJual vh:eyt"wrlf;tltu†tc nS †qh:gtul:e(yufj†tufj yvJt†tusYha‰"eNftg). yt fthKuylwyt"wrlf frJytuleÍeKeÍeKe(ltle ltleln‰) Jt;tuluWra; vrhv{uûg mtkvzâtul:e. v{¶ltu ^thebtkºtKathrbºttuyuWbtNkfhòuNeluWra; he;umkCtgtoAu. yt frJyu yublevAelevuZelt fuxjtf frJytulemsof;tluv{btKeWb¤ftCuh J"tÔgt n;t. vK yt"wrlf vuZelt mtrn…gfthtu, lJtkA;tkg m^JNej frJyJtòulu vhFJtbtkluvtUFJtbtkfub f]vK hÌtt ?aLüftL; xtuveJt¤t, mwbl Ntn, v{btu†fwbth vxuj, jtCNkfhXtfh, ht"u~gtb Nbto, rNhe»t vkatj ytr†yuƒâthuf ƒâthuf yuft†cu ftÔgmkd{nle fuytXbt/lJbt †tgftlt mBvt†ltulev{M;tJltbtkfuaatobtk lJfrJytuleJt; fheAuyult MJefth mt:uvK fneNftg fuyubtkyuf v{fthle btu¤tN Au. sht vtAt sEluòuENwk;tumbòNufuralwbtu†e, ht"u~gtb Nbto, mwbl Ntn, aLüftL; xtuveJt¤t yluyLgtuvhMvh rJNu/ ;ublt mbftjelturJNuAu...f... ytudKemmtuvtkmX:eJthkJth jF;t hÌtt Au. yt he;u;uytuyt"wrlf mbgle v{tÂÃ;ytuDwkxtJ;t hÌtt Au. yt fthKuAuÕjt cuyZe†tgftlemsof;tlt rJNu»ttule Wvuûtt :;ehneAuyuJwkylwCJtg Au. yt vrhÂM:r; mtrn…glt Rr;ntm btxu vK rlhtbg l dKtg. ftuE yuJe†jej fheNfufuyt"wrlftuvtmu:es MJefthleyvuûtt htFJtlu c†juylwyt"wrlftubtk:eftuEyu;ublemsof;t fub a‰"el c;tJe? ytvKu gt† fheyurJªtldhlt msof rJJuaf rbºttu¯ y†b xkfthJe, yrs; Xtftuh, brKjtj vxuj, sguLü NuFzeJt¤t yluyLgtu¯ yuythBCujwk‘vrh»f]r;’

ytL†tujl. yt"wrlf;tlt †tcbtk:elef¤erlS bwüt rmØ fh;e, Jtat¤;t rJltle, lhJe, fNtg †tJt-ntUfthtvzftht rJltle m^JNej ylwyt"wrlf msof;tlua‰"e c;tJJtle mt:uyt"wrlftule bgto†tytuvK rlCeofvKu †NtoJJtltu‘vrh»f]r;’lt rbºttuyuythBC fgtuon;tu. ;tu, brKjtj vxujuylu rJltu† òuNeyuylw¢bu‘bwütkfl’ ;:t ‘rJJual’btklJfrJytulerJjûtK;tytu rJNuJed;ujÏgwkn;wk. fblmecuyt v{g…ltuluyt"wrlftultkfxtûttu, ntkmelu yt…bM:tvlt btxuW;tJ¤t :gujt ¯ suJt ytûtuvtumnuJtlwkytÔgwk. ytb ‘vrh»f]r;’ ytL†tujl v{mhuluJud vfzu;uvqJuos mbuxtE dgwk. vK frJytulemsof;t l mbuxtE. ‘yt"wrlf;tlwkvwåA’, ‘mkDdtl’ suJexeftytuFbltht yt ylwyt"wrlf frJytulwkmsol, FhuFh ;tuythBC:es, rJrJ" vrhbtKtumt:uNtL; he;u rJfm;wkhÌtwkAu. yufrJ;t ‘ltU"the’ lntu;e, yuluvtu;tltus yt"th n;tuylu

Au. yuxjus ytsu, vqhedBCeh;t mt:ufneyuAeyufuyt m'JNej ylwyt"wrlf frJ;tluv{-btKJevzNu, mtrn…gledhsu. yuxfNus, vtu;tlt m'J:e. rzmuBchcunòhvtkabtk, ‘mbevu’ltuceò ykf v{ftrN; :gtu…gthuybthev{;er; n;efuytvKu…gtkylwyt"wrlf mtrn…gleaatoWra; he;u:E l:e< su:E Au;uyAz;eyluxtkaKYv s Au. yt:eybu’yUme-’vkågtmevAeleftÔgv{J]r'tlu fuLübtkhtFe‘mbevu’lturJNu»ttkf fhJtlwkrJatgwO. "ebu"ebumbd{ytgtusl ytfth vtb;wkdgwk.

v{:b ;tuybuyt mbgdt¤tlt ltuFeyrCÔgƒ;Jt¤t †mfrJytuluvmk† fgto. †huf frJlu, vwhtudtbeylumbftjel mL†CtuolufuLübtkhtFerlg; v{¶ltu vqAât. W ^thtulemt:u;ubludb;evtu;tlecucuftÔgf]r;ytubtufjJt fÌtwk. yubtk mBvt†ftuyucucuf]r;ytuWbuhe. ytb, yt ykfbtkfrJytult W ^thtulemt:u;uble ath ath f]r;ytuvK CtJftubtKeNfNu. ftuE yuJtuv{¶l vK vqAeNfufuyt ykf btxuyt †mfrJytus Nt btxu? yt rmJtglt frJrbºttufub ln‰ ? ceò frJrbºttuyufhujtkftÔgmsolltuyblu vrhag ;tuAus, c"tkyuvtu;vtu;tlehe;uylwyt"wrlf ftÔg"thtluvw»x fhe Au. ytltuy:oyuvK l:efuylwyt"wrlf mbgbtksujFtgwklujFtg Au;u c"wks rJjûtK ylultU"vtºt Au. yt"wrlf gwdbtkfuftuE vK gwdbtkm^JNej jFltht ;tuytuAt s hnuJtlt. †huf mbgbtkftÔgtCtmefufaht suJwkjFtK rJvwj v{btKbtkntug AuyuJwk, yt dt¤tltkde;, dÍj luyAtk†mbtkvK òuJt b¤uAu. ytJevrhÂM:r; Jåaurl»XtvqJof ftÔgrmrØbtxum;; v{g…lNej, ò; rJNuytuAtctujt :tuzt frJytuAuyuyt¶Jtml fkE ytuAwkl:e. rJJualuyt c"wk Wra; mL†Cobtkytu¤Fe-vthFec;tJJtlwkn;wkvK yu:gwkl:e.

yt ykflt btuxt Ctdlt frJytult W ^thtubtkytvKemsolt…bf ylurJJualt…bf v{J]r't rJNu;:t mtrnÂ…gf vrh†]~g rJNurlS hKftJt¤tk, rJathtu'tuf rlheûtKtu bégtkAu. yubtkvwhtudtbeytuluylumbftjeltuluWra; vrhv{uûgbtkmbsJtle måatECheb:tbKtuvtbeNftg Au. yn‰ vtu;tlt mbg btxuleJtat¤ ‘JtnJtn’ l:e< ;ub yt"wrlfturJNulerJJufnel xeftytuvK l:e. yblurJ¶Jtm Aufuv{¶ltu'thebtk:evmth:lthmtiCtJftuluv{;er; :Nufuyt frJytuylwyt"wrlf mbglt frJytulwkgtuøg he;ubwF cLgt Au. mBvt†fegbtkybufrJrbºttult W'thtuykduv{r;CtJtuytÃgt l:e. ;ulwkfthK yuAufuyt mtbd{enJuybu, yt"wrlf;tlt mbgbtkyluytsuvK ftÔgmsol ylurJJual fh;t mtrn…gfthtu¯ sgL; vthuF, aLüftL; xtuveJt¤t, rm;tkNw gN¶aLü, hDwJeh ati"he, ralwbtu†e, jtCNkfh Xtfh, ht"u~gtb Nbto, aLüftL; NuXylur†jev ÍJuhelubtufjeNwk. ;uytuytFtg Wv¢b rJNuylufrJytuyuytvujt W'thtumL†CuorlFtjmyluMv»x aatofhNu. yuc"wk‘mbevu’btkyuft† ykf vAe v{dx fheNwk. CrJ»gbtkmbd{aatolwkvwM;f fhJtltuvK ybthturl"toh Au. yt mti frJ-rJJuaftuyu‘mbevu’lt Wv¢bbtkòuztJt mkbr; ytveAuyunkbuN gt† hnuNu.

susufrJrbºttuluyburlbLºtK ytÃgwk;umti ybthemt:uWb¤ftCuh òuztgt yubtxuyL;hltuytlL† Ôgƒ; fheyuAeyu. fuxjtf rbºttuyuJu¤tmhW'thtubtufje ytÃgt n;t ßgthufuxjtflt W'thtuyt Jhmlt yurv{jbtkbégt ;u:erJjBc :gtu Auyubtxuûtbt.bq¤ gtuslt v{btKu;tufrJytulu;ublefrJ;tmL†CuoQCt :;t v{¶ltuvqAJtlwkylu;ult W'thtubu¤JJtlwkrJatgwOn;wk. yt gtusltbtkFtMmturJjBc :gtun;tuylufuxjtf rbºttuyuytxjwkDKwkAuyuJtuCtJ Ôgƒ; fgtuo. ;u:eyuWv¢b btkzeJt¤JtuvzâtuAu. fuxjtf frJrbºttuyuv{¶ltult Ztkat mL†CuoyuJtu;fofgtuoAufuybuybthtu yvurût; W'th yt he;uyublevtmu:eRåAeyuAeyu. yt ykduyuxjes Mv»x;t fuybtht bllt ftuE FqKuyuJeÔgqnhalt l:e. sht bòflt mqhbtkybtht ‘y¿ttl’ rJNuvK ftuE ftuEyumqh WXtÔgtuAu. frJytult W'thtult ¢bbtkftuE WåatJa;t l:e, yfthtr† ¢b vK l:ehtÏgtu. frJytult v{rmØ:gujt v{:b ftÔgmkd{nlt v{ftNlJ»tov{btKuW'thtultu¢b htÏgtuAu. frJytumt:ulev{¶ltu'themL†CuoyLg frJytu, rJJuaftuluCtJftuluvqr;oYvu fnuJtlwkbl :tg ;tuyufcuv]»XbtkbwÆtmhjFebtufjJt rJlk;e. ytûtuvctSJt¤wk, btºt jFJt Ft;h jFujwkybuv{rmØ ln‰ fheNfeyu. ybthtuyt v{g…l ylwyt"wrlf msoftuylu;ubleftÔgv{J]r'tlumbCtJvqJof mbsJtltuylu;uluCtJftumbût bqfJtltuAu.

suftÔgtuyn‰ vmk† fgtOAu;ubtkNYyt;ltkcuftÔgtufrJlevmk†dev{btKu AuyluvAeltkftÔgtumkvt†ftulevmk†dev{btKuAu. frJrbºttulusuv{¶ltuvqAât n;t ;uleauv{btKuAu& yt"wrlf ft¤ yluylwyt"wrlfft¤ suJt mkv{…ggtu:eytvKuytvKt Je;ujt athvtka †tgftlt mtrn…gluytu¤FtJJtltuv{g…l fheyuAeyuvhk;wyumkv{…gg ytvKt mbgleylufbwFemkJu†lt yluv{¶ltulu;ult yvurût; y:obtkmbtJuAu? Nwk;bluyuJwkl:ejtd;wkfuytvKt M:¤leyluÔgtvf he;umbd{sd;le gwdau;lt mt:ultumkJt† ytuAtu:E dgtuAu? yt v{¶lluytvKt msoftusuMJYv mt:uftb vtzuAu;ulemt:umtkf¤elurJatheyu ;tuyuJwkl:ejtd;wkfude;dÍj suJtkMJYvtulejtufrv{g;t frJytulufuxjtf v{¶ltu mw"esJt s †u;el:e? ytdjt gwdlt msoftuyuMJYvNtu"ler†Ntbtkmr¢g;t c;tJen;eyuJwkytvKt gwdbtkcLgwkAuFhwk? AuÕjt cuyuf †tgftlemtrn…gv{J]r't òu;tkyub jtduAufumDlvKuftÔgrJath fhJtleNƒ; ytvKt msoftudwbtJecuXt Au. c.f.Xtftuh, WbtNkfh-mwk†hbTle ftÔgrJathKt ;ublefrJ;tlembtk;hubn'Jleclen;e. ytvKt mbglt frJytu vtu;vtu;tltuftuNuxtuhaelucuXt l:e? yt"wrlf frJytuyufceòlehaltytumt:u mkJt† -rJmkJt† fh;t n;t. yuJtumkJt† ytsuytuAtu:E dgtul:e?yuluvrhKtbu yuf frJlehaltluceò frJytulehaltytultusujtC b¤JtuòuEyu;ub¤;tu l:e. ytvKuv{r;cØfrJ;tleJt;tuyJthlJth fheAu. yulemt:uyuf ceS Jt; mtkf¤eyu. ytvKt mbtsSJl vh"bo, m'tt, htsfthK, y:ofthK, mbqn btægbtu ;ub s xufltujtuSltuyrl»x v{CtJ vK vzehÌttuAu. yluA;tkfuxjeg JF; ytvKtumsof ftÔgjuFlbtkv{J]'t :tg …gthuyt yluceò mk†Ctuuoluct† fheltFu Au. mtkv{; msof yuf y:Jt ceò fthKu;ultubwftcjtusumtbÚgo, suQòo:efhJtu òuEyu;ufheNf;tul:e. ytvKefrJ;t cnwj;tbtkrJM;hJeò u Eyu;ufub cl;wk l:e?

mtkv{; ft¤btkyt"wrlf;tlt vwlbqoÕgtkfllt ltburJJuaftultuyuf Jdo yt"wrlf;tle DKec"e rmrØytuluyJdKe hÌttuAu. vhk;wyt"wrlf;t fu ylwyt"wrlf;t ;tuyir;ntrmf mtuvtltuAu. yt"wrlf;tbtksuW'tb AuyultuMJefth fhJtuòuEyu. ;buyuf yt"wrlfylwyt"wrlf frJ ;hefuyt Jt;lufuJehe;uòuNtu ? ytlemt:us yuf v{¶l :tg fuyt"wrlfylwyt"wrlf ft¤ ;ult mb:orJJuaftu fub Ntu"eNƒâwkl:e? yt"wrlf;t vAelt frJyturJNuytvKt rJJualuÍtÍeJt; fhel:e. Nt btxu? rJJuafluv{¶ltufhJt v{uhuyuJwkfNwkyt frJ;tbtkl:e?

ylwyt"wrlf;tltumsof bq¤ ;hV sJtleJt;tufhuAuyluA;tk;uDKt c"t v{fthlevhkvht:erJbwF sE hÌttuAu. ‘bq¤ ;hVsJtleJt;’ cnwmerb; y:obtk :;entug yuJwk;blujtduAuFhwk?ytvKeylufrJ" mtrn…gvhkvht, SJlvhkvht yluv{òSJlleyrCÔgƒ;lt rJNu»ttumt:u, bq¤ ;hVsJtgwkAuFhwk? Ct»ttd; vrhbtKtufuxjtkrJfMgtk? ytvKegwdau;ltbtk;bufE fE mtbd{elu;ult Dxf ykNtu;hefuytu¤FtJNtu?

12-12-2008

brKjtj n. vxuj

SJllesub mtrn…g vK cnwytgtbeyluylufbwFemkJu†ltytu:e Chujwkntug Au. rJrJ" MJYvtult rJrJ" ytgtbtulu, atuÿmgwdau;ltlt mk†Cobtkytu¤FtJJt mthw, v{gtuò;erJCtJltjûtevrhCt»ttytufIf ykNuy"qheluQKeQ;hJt mkCJ Au. ytJevrhCt»ttytusu;ugwdltk c"tks JjKtuluytu¤FtJJt btxuytuAeQ;huAuluyvqh;ejtduAu. su;umbglelq;l au;lt mt:ucnwbwFevhkvhtytuvK †huf ft¤btk J";uytuAuykNumr¢g ntug Au. yt c"tkluœz¤btkjE Õgu/jE Nfu yuJt mkv{…ggtuvK Ctøgus b¤uAu. †huf mkv{…gg su;uJF;ltkJjKtulu DKuykNumbtJJt ;tfu;tug fuxjwkf ;tuyulevfz cnth hnesJtlwks. yt"wrlf;tlt dt¤tbtk;tufuxfuxjtkyJlJtkNe»toftu;¤urJrJ" ytk†tujltu:gtkn;tk... yus †NtoJuAufusu;umkv{…ggufuxjtkf bn^Jltk d]ne;tulu†NtoJelumk;tu»t btlJtuvzuAu. ytvKu…gtkyt"wrlf;tJt†e JjKtuv{dxâtk;udt¤tbtkvhkvhtd; mtrn…g vK fuxjtkf mthtkvrhKtbtu †NtoJ;wkhÌtwkn;wk, ytsuf†ta mbòg AufuytvKu…gtk;tuNwØ yt"wrlf;tJt†eJjKtu;tuDKtkytuAtkluytAtkJ;togtkn;tk(fuxjeytuAe f]r;ytuyuctc;umV¤ leJzeAu...). †uFt†uFefuylwmhKtuJ"thu :gtk, f];f;t J"wFFz;ehne. fuxjwkf su;umkv{…ggley:omebtle cnth hneòg Au;tufuxjwkf cltJxtuytuZeluyuleAtgtbtkytJesJt b:uAu. ytJtkJjKtumhJt¤umtrnÂ…gf ytctunJtluVtg†tuytuAtuylu lwfmtl J"thufhuAu. ytsuytvKluyt mbòE sJwkòuEyu.

AuÕjt yZeºtK †tgftltk mtrn…gJjKtulu ytvKu mdJz Ft;h ‘ylwyt"wrlf;tJt†e’ JjKtujuFuDxtJeyufuytu¤FtJeyuAeyu. yn‰ vK v{¶l :tg AufuytvKu…gtkyuJtk‘vt³Mxbt³zleoMx’ JjKtufuxjtklufuJtkf Au? cnwytuAe f]r;ytuluytvKuyult Fht y:obtk‘ylwyt"wrlf’ fneNfeNwk. yt dt¤tbtk ltheJt†e, †rj;fuLüeylud{tbau;ltfuLüemkJu†ltytufumbMgtytuluytjuFJtlwk J"wcLgwkAu. vtu;tltkbq¤btkvtAt sJtleJt; chtch Au, J¤ebq¤ Jtaltytulu lJumh haelulJt mk†Ctuoluytu¤FtJJtleJt; vK ytJftgoAu, A;tkyubtks c"wkmbtE s;wkl:e. yn‰ vK ‘ylwyt"wrlf’ mkv{…ggley:omebtlecnth DKwk hneòg Au. fuxjtfu‘†uNeJt†’(luxeJeÍb)mk¿tt-mkv{…gg Jnu;tufgtuo. yug ;¤slv† au;lt, ytr†JtmeytuylubwFvhkvhtlt mtrn…glt mk†Ctuolumthehe;u Wòdh fhuAu, vK yug vgtoÃ; l:e. bUbtuxuCtdu‘yt"wrlftu ^th’ mk¿tt v{gtuS yubtkWƒ; Cqrbft n;e. òufultU"JwkòuEyufuyburbºttuyuc†jt;tkDKtkJjKtulu a‰";emk¿tt(fua‰";tumkv{…gg) ¯ ‘vrh»f]r;’ mqaJeyluv{gtuS n;e. yubtk yt"wrlf;tyuDzujtu¯ vrhvtu»tujtumns YvhaltltuÏgtj ybumbtÔgtuAu, J¤e vhkvhtbtksumthwkAu;ulu;:t mbts-mkMf]r;luyJd_gtklrn cjfuyubtk:evtu»tK bu¤JJwkylulJtkJjKtu¯ d{tbau;lt ¯ ltheau;lt ¯ †rj;au;lt yluyth_gf yJtòu¯ c"tkluytJfthJtklumbtJJtk¯ yt c"wk;u‘vrh»f]r;’ Au. yulevtu;tle Ct»ttau;lt yluhaltvØr; vK ck"t;tkn;tk. vK yt"wrlftuluftuK òKufub(yubtk yubltudhtmjqkxtE s;tuC¤tgtunNu?)yulrn dBgwk. yubKuyæ"h;tj (Qntvtun lrn vK) bòftufheyluCtkzJt mw"edgt. yumthwkLntu;wk. Fuh, yblu;tunS yumkv{…gg-mk¿tt &vrh»f]r; J"thuMJeftgojtduAu. Fuh. ytvKt mtrn…gsd;btkvK ytsu‘mkJt†’ytuAtuylurJmkJt† J"thuAu... ytvKtu msof vtu;tlt mbglembMgtytuylumkJu†ltytumk†CuovhMvhfumbts mt:uCtøgu s mkJt† fhuAu. ytvKluNkft òg AufuyumkJu†lt ylurlmc; cuWctc;umkfwra; ;tul:e:E dgtklu?! f†ta, yuJwks Au. gwdau;lt mt:ultumkJt† ;tumtrnÂ…gf mkM:tytuJzuJ"wNƒâ clu, vK ytvKeyuJemkM:tytus òu‘gt†JtM:¤e’ cle òg, J¤edwsht;emtrn…gmsolrJJual vqh;wkvK ‘mkJt†’lwkJt;tJhK yuhae Nf;elt ntug ;tuvAeytd¤le;tuNeJt; ! A;tknwkyuxjwkmåatEvqJof WbuheN fuJigƒ;f "tuhKuytJt v{g…ltumtJ s l:e:;t yuJwkl:e. ‘mkJt†’ btxuleb:tbKtu fhltht Au. ylwJt†tu, ltxftu, Jt;tojtvtu, ftuE luftuE yufb yk;do; v{Jtmtu, yuJt ylwCJlwkjuFl, †uNleceS yft†beytufumkM:tytumt:ultkmBvfomqºttuJduhuîtht v{g…ltu:tg Au. dbu;uJM;w, rJathfurJCtJlt ytvKu†uNtJh:ejtJeyuvK òuytvKevtu;tle

vhkvhtlwkvthFwkmsoflult ntug ;tuyurl»V¤ sJtltu. ytKujerJath"tht furJCtJlt ytvKevhkvht mt:uC¤eb¤eluyubtk:evtu»tK bu¤Ju…gthus yuxfu, rJfmuylu MJef]; clu. lJjf:t-Jt;to, QrbofrJ;t JduhulemV¤;t ytltkW'tb †]»xtk;tuAu. de;-dÍjltkMJYvtushtf sw†ehe;uJ"thu‘cØfuawM;’ AuyuFhwkvK yushefug ‘ck"’ MJYvtu;tul:e. yubtkm…g sYh Aufude;dÍjlejtufrv{g;tlt fuVbtkvze s;tuytvKtufrJ fuxjtf bn^Jlt v{¶ltumw"esE Nf;tul:e. hbuN vthuFu jtufrv{g;tlt rNFhucumelug mtkv{; v{¶ltufumtbtrsf mkJu†ltytuluJKoJJtlt mtht lumV¤ v{g…ltufgtos Au. bltus Fkzurhgt suJt mb:odÍjfth yt r†Ntbtkdgt ntu; ;tusw†tks vrhKtbtubégtkntu;. fuxjtfudÍjtuîtht mtkv{; mk†CtuoluJKoJJt atÌtwkAuvK yubtægblt mkbtunlbtkÍtÍwkfheNƒât l:e. yt"wrlf gwdlt msoftuyuMJYvNtu"ler†Ntbtkmr¢g;t c;tJen;e. ytvKt gwdbtkytJt v{g…ltul:es :gt ful:es :;t yuJwkfneNftNu? nheN belt©wyu ‘r"{ctkdmwk†h yuKevuh ztuÕgt’btkyluyuvAevK †eDohaltytuîtht yuJt v{g…ltu òhehtÏgt Au. rJltu† òuNeyu‘;wÂ_zj-;wÂ_zft’ halt îtht vªJth;tlt MJYvlu lJumh v{gtuS òugwkAu. mbgJ»toòuEluJt; fheyu;tu‘ftjtÏgtl’ ylu‘rJltgf’ suJehaltytuîtht ralwbtu†eMJYv mt:ub:tbK fhuAu. r†jev ÍJuhe JduhubtkvK yt r†Ntlemr¢g;t Au. g¿tuN †Jubtk†eDoftÔg MJYv vtmu:eltuFe ltuFehe;uftb juJtleW…fkXt J;tog Au. de; vtmu:eyægt…b mk†Cuom¤kd ftb juJtlt v{gtudtunheN belt©w;:t mkswJt¤tbtk:gt Au. ceòk†]»xtk;tuvK b¤e Nfu. yt dt¤tle¯ AuÕjt cuyZe†tgftle¯ ftÔgmb]rØluv{btKbtklshyk†tÍ fhJtbtkytJeAu. yt"wrlftuleyt"wrlf;tlt vrhrN»x YvujFt;ehnu;efrJ;tltk dtKtkdtJtbtk:enS rJJual œauytÔgwkl:e... lunJu;tuv{¶l vK :tg Au fuytvKu…gtk¯ sqs yvJt†turmJtg ¯ ftÔgrJJual :tg Aus Fhwk?! rJJual suJwkfNwkf cågwkAuFhwkyuJtuv{¶l J¤esw†ehe;uaaeo-rJatheNftg yub Au. †huf frJ ftÔgrJath vK ytvus yuJwk;tu l ntuE Nfu. nt, frJ;t rJNule rlS btLg;tytuyluytvKeftÔgrJCtJlt ;:t yulevhkvht rJNuleòKfthe ntuE Nfu. yurJNult v{r;CtJtuntuE Nfu, lubtht mbftjel frJytubtkyuAu s< yublt juFlbtk;:t Jt;tojtvtubtkyulev{;er; :tg Au. †huf sbtltlu c.f.Xtftuh, W.òu. mwL†hbTfumw.òu. b¤;t ntu; ;tu;tumtkcujuZtuj Jdtz; ! ‘vrh»f]r;’ †hBgtl :tuztuf v{g…l yt r†Ntbtk:gtug FhtuvK yultuv{mth-v{ath l :;tkyuluc¤ l:ebégwk. ytvKt msoftuvtu;vtu;tltuftuNuxtuhaeluòucume dgt ntug ;tuyubtkyt"wrlftulevuZeyuylwdtbevuZelefhujeDtuhyJdKlt sJtc†th Au. J¤e, f¤tJt†erJJualtlerJvhe; ymhtuvK vzentug yub clu ! vK yub fnuJwkchtchl:efuylwyt"wrlftumkJt† s l:efh;t. 1980:e1995ltkJ»ttuobtk

Rzh, CtJldh, rJªtldhFt;urbºttuleDKeDKecuXftu:E n;e. yubtkfrJ;tltk lJtkJjKtule(ylu‘mtnago’;:t mw.òu. VtuhbbtkfrJ;t-Jt;to-dª ytr†le) XefXef aatoytu:E n;e. ytsug ¯ :tuzeytux A;tk¯ yuJt v{g…ltu:;t hnuAu. vºttuîtht fuJigƒ;f Cqrbftyuaatoytu:tg Au. yuFhwkfuJt;tJhKbtkmwM;eJ"wAulum¤J¤tx fu;tsdeytuAtkAu. mkM:tytuîtht vtu»tt;t sq:Jt†uvK ytctunJtbtkyJhtu"tuhågt Au. yt c"tklug ;tuzeVtuzeluWvh QX;efrJv{r;Ct ytJu…gthuJt; ! ntj ;tuytvKu yubtxulwklhJwkJt;tJhK haeNfeyu;tug CgtuCgtu! ytvKufrJ;t yluv{r;cØ;tleJt;tuCjufh;t ntuEyu, fh;t hneyu, vK ytvKu…gtkv{r;cد mtbtrsf mbMgtytumt:uv{r;cد frJ;t Ctøgus Au. nt, yt dt¤tbtk†rj; frJ;tyuyuJe v{r;cØ;t †tFJeAu. lehJ vxujltu ftÔgmkag(crn»f]; Vqjtu, 2006) ytlwkytdJwkW†tnhK Au. yn‰ "bo-m^tthtsfthK-y:ofthK-rNûtKltuJuvjtu&yub c"tbtk†uFtgujtkrJv:dtbeJjKtu ;:t y-btlw»terJVhtxleXefXef Fch juJtE Au. mbtslurJraºt he;uv{CtrJ; fh;tkWvhtuƒ; vrhc¤tuWvhtk; mbqnbtægbtuyluxufltujtuSlt yrl»x v{CtJtu vK Au. ytvKeVrhgt† AufuytvKtumsof ytJt mk†CtuolufrJ;tbtkCtøgus mbtJuAu. yt Vrhgt†btk;Úg sYh Au. vK ftuE yuf s frJbtkyt c"t v{CtJtu ftÔgYv vtbeluv{dxuyuJeyvuûtt J"thuvz;eAu. Wƒ; mL†Ctuoblubtht DKtFht mbftjel frJytulehaltytubtkv{…gût-vhtuût Yvu, ytuAtJ^tt v{btKbtkbégt Au. mtkv{;ltubwftcjtuf†ta sumtbÚgofusuQòo:e:JtuòuEyu;uytuAeJF; luytuAt frJytulunt:u:gtuAu¯ yub sJtc Jt¤eyu;tuyubtkm…gtkN sYh Au. vK bthembftjel frJ;t cnw-ytgtbel:eyuJwk;tul:es. :tuztkf †]»xtk;tujEyu&mtkv{;:ebwF VuhJJtleJt;, vhkvht:erJbwF :Jtle fu‘bq¤ ;hV sJtleJt;’ cnwmerb; y:obtk:;ejtduAu¯ yt c"tklt sJtctu vK f†ta, yt †]»xtk;tubtk:eszuyub clu& †jv; vrZgthltkde;tuytvKejtufvhkvhtlu¯ jtufCtJtu, jtufjgtuylu jtufCt»ttlu¯ vwlhJ;th ytvuAuòKu. ytvKtkbq¤btksEludt;tuyt frJ ‘dtk"eldh’lt ftJt†tJtlug "th†th yrCÔgƒ; ytvuAu. ‘bthejtdKeytulwk / rJathtulwkmhfthefhK :E hÌtwkAu’, ‘btht, †eJujtltkces suJt Nç†tultkltftk ;tuzelkFtgtkAu.’ ¯ yt b;jcleJt; Wvhtk; ;qx;t mBcL"tuylumkfwra; :;tk bqÕgtu;:t v{†qr»t; vgtoJhKleJt; yt frJbtkytJuAu. yt jFlth yluftlS vxujlefrJ;tbtk;¤au;lt¯d{tbau;lt yultkrJrJ" Yvtuylu;tsvJt¤eCt»tt jEluv{dxâtkAu. J¤ecklubtkyrCÔgƒ; yluCt»ttlt sw†tltuFt bhtuz Au. g¿tuN †Jule†eDohaltytubtkytvKeyluv{òytulemw†eDovqJos vhkvhtyturJNuJt; bkztEAu. mt:us ‘btheNuhe’ suJehaltbtkxufltujtuSlt yrl»x v{CtJlwkytjuFl

Au. ler;l bnu;t vK bntldhbtkSJ;t mtbtLg btKmleytsleymntg;t JKoJuAu. yubtkvhtuût he;uC{»x htsfthK yluyltzeNtu»tfm^ttytuvzDtg Au. nheNbelt©wltk†eDoftÔgtuyludÍjtubtkvK mtkv{; bqÕgn[tm, "boyluhtsfthKu msuojeyhtsf;tltkrJrJ" Yvtuv{dxâtks Au. mkswJt¤tlehaltytultuFehe;u yt s fhuAu. sg†uJ NwƒjlefrJ;tbtkc{tñKmkMfthtulevqJos vhkvht JKoJtg Auyumt:uraºt ylumkde; fjt ;:t vtihtrKf mk†Ctuog ytJuAu. yt s frJle;tsu;hlehaltytu& "wbtztu, nt CE nt, c"uc" vzuAu, dcztJe†u, Vkdtu¤e†u, ythvth òuJt l †u ¯ Jduhubtkmtkv{; mbgmkJu†lt mt:ulev{r;cØ;t sw†ehe;uCt;uv{dxuAu. ble»tt òuNeleylumkMf]r;htKe†umtE JduhulefrJ;tbtklthemkJu†lt J"thumtbÚgovqJof ylulJt ytgtbtumt:uv{dxuAu. yubtkbq¤lt mk†Ctuog DKt Au. be:lt v{gtudtu îtht r†jev ÍJuhesuJt ytvKemtkv{; vrhÂM:r;ytuluWòdh fhuAu. fbj Jtuht, bqfuN Jiª, v{tKSJl bnu;t, htsuN vkzât, vwhwhts òuNe, rlrFj Fthtuz, cfwj xujh ;:t ckluhbKef ytr† vtu;vtu;tlemkJu†lm]»x(sulumtkv{; mt:urlmc; Au)luvtu;eft bhtuz ytveluyrCÔgƒ;luJ"thuv{CtJf cltJJt b:ehÌtt Au. ytsu, ytvKefrJ;t yt:eg J"wcnwj;tbtkv{mheAu(yuledwKJ^tt ytuAeJ^te CjunNu.). yn‰ suCtJJirJæg yluhaltJirJæg Auyuxjwkyt"wrlfft¤btkn;wk Nwk? yuJtuv{¶l vqAeluWbuhwkfuyuyt"wrlftubtkltg aLüftL; xtuveJt¤t, rm;tkNw gN¶aLü, ralwbtu†eJduhuytslefrJ;tbtklJt mk†CtuoWbuhuAu. ytslerJJualt mk†Cuoyjd:eJ"thuJt; fhJevzuyub Au. vK W ^thYvu cuºtK Jt;tultU"eNwk. yuf ;tuyt"wrlf;tyuytvKlusumkvztÔgwkAu;uleyJdKlt :E l Nfu. yuRr;ntmbtksrz; Au. ytvKlumtbd{elt lfht CthKbtk:evwl& YvrlbtoKbtkv{J]^t fgto< Nç†lef]r;lt fuLübtkvwl&M:tvlt fhJtbtkytJe. gwdau;ltleytu¤F yluYvvrhJ;ollt lJt ytgtbtuvK bégt. ylwyt"wrlf;t blu¯ btht msolluyuleymj ytu¤F ytve. fub fu;¤btk/bq¤btksJtlwkJjK n;wk;uluJud bégtu. †tuzJwk’;wkluZt¤ bégtuòKu! yuf Jt; vwlhtJ;ol fhelug fnuJeAu;uyufu&ybthevwhtudtbevuZelt bntlwCtJtu(btuxt Ctdltytu)yuybthemtilehaltv{J]r^tbtkr†Nt, Qòoylu lJt ytgtbtuntuJt A;tkfXtuhyJdKlt fheAu, ytsuvK yujtuftuvhMvhvtu;tle v{Nkmt fgtofhuAu. WbtNkfh òuNe;tuyuf s ntug subKuvtu;tle;h;levuZelt mt;ytXfrJytulu;h; ytJftgtoyluft¤SvqJof mtaÔgtg ;u ! ytslt mkòudtubtk< yluyt"wrlf;tlt ft¤btkvqJo;:t v¶ablerJCtJltytuJåaumkJtr†;t M:tvelu rJJual fhlthev{r;Ct ytvKlu†wjoC s hneAu. ytvKkwrJJual ¯ Wvh ltUægwk ;ub ¯ 1980 vAelefrJ;tle, rl»XtvqJof Jt; fhJtlwkxt¤;wkhÌtwkAu< ctfe

yt frJ;tbtkJt; fhJt suJwkfuxfuxjwkAu;ulerJd;tuytd¤ Wvh ytJes dE Au. rJJuaflevtu;tlevK rlmc; ntuJeòuEyu. òuyub ntu; ;tuybthuybtht mbftjeltubtxu:Eluytb ‘Jfejt;’ fhJtltumbg ytÔgtu l ntu;. ;¤/d{tbau;lt, ltheJt†eJjKtu, †rj; au;lt, rJ¿ttl-xufltujtuSltuyrl»x v{CtJ ÍejeluJfh;wkldhSJl/v{òSJl, rNûtK:eòd;tu:;tuytr†Jtme/ yth_gf mbts ;:t yulevhkvhtytuleJt;, C{»x ylubqÕgnel htsfthK ylu "bolultbu:;t hkòztu¯ yt c"emtbd{eytsleytvKegwdau;ltluDzehne Au, DzeaqfeAu. ytvKe, mtrn…g yluv{òSJlleylufrJ" vhkvhtytu;:t yrCÔgƒ;lerJNu»t her;ytuluvhFelu, ytvKtkbq¤btkslthtubtuxtumsof ytJNu …gthuyulJeCt»tt vK DzNu. ntj ;tu, yt r†NtytubtkAuÕjt yZe†tgftbtkytvKt msoftuyususuftb fgwOAu;uluytMJt†eyu, bqjJeyuyluytJlthevuZebtxuytctunJt haeyu¯ ytxjwk:tg ;tug DKwkAu.

sdtb sJtle nX Atuze †u ctlemt:udgwkct¤vK dtb sJtlenXAtuze†u Jmr; JåaurJM;h;wkhK dtb sJtlenXAtuze†u cLgtuzub lul†emwftE dtb sJtlenXAtuze†u Fu;h J]ûttudgtkfvtE dtb sJtlenXAtuze†u atuhtu;qxâtudgt vtr¤gt dtb sJtlenXAtuze†u l:edtuFjt cågt ytr¤gt dtb sJtlenXAtuze†u l:eJtJ;t CtE bftE dtb sJtlenXAtuze†u jtuneFhwkvK l:emdtE dtb sJtlenXAtuze†u l:eytuxjuC‰;uytuf¤edtb sJtlenXAtuze†u mdvK Cqjev{ò btuf¤edtb sJtlenXAtuze†u vt†h hM;t ltb vqANudtb sJtlenXAtuze†u ftulwkAuCi ftb vqANudtb sJtlenXAtuze†u

mdtkylumdvK mti Aqxâtkdtb sJtlenXAtuze†u

Fu;h mt:uyks¤ Fqxâtkdtb sJtlenXAtuze†u ;luftufltkJuK JtdNudtb sJtlenXAtuze†u Jt;Jt;btk†w&F jtdNudtb sJtlenXAtuze†u

ytkct htgK bnwzt ƒâtkAu? dtb sJtlenXAtuze†u ltu"thexufheytu…gtkAudtb sJtlenXAtuze†u

dgt mtuc;elt hneNt¤t dtb sJtlenXAtuze†u c"t jtuf NeÏgt mhJt¤t dtb sJtlenXAtuze†u

l:elur¤gtkmzftu:i di dtb sJtlenXAtuze†u yuf meb vK "tuFtu†i di dtb sJtlenXAtuze†u

AtN htuxjtudgtkJmqfedtb sJtlenXAtuze†u btxeyuvK btgt bqfedtb sJtlenXAtuze†u

lJuBch, 1997 ÌÕÌäÈ ÖÑÍôÇ yJmh

zt¤ zt¤:eFhesJtlt yJmh ytÔgt fqkv¤ mw"eVhesJtlt yJmh ytÔgt Fu;h Fu;h ;u;h hb;tk†eXtkvtAtk Jdzt JuhuJhesJtlt yJmh ytÔgt

btxebtkbl htuÃgwk’;wkbUftu’f mJthu s¤ mkdu…gtkmhesJtlt yJmh ytÔgt

Vtkx Chelu};wytujtJeF¤uFu;hu yu;zftytu;hesJtlt yJmh ytÔgt

J]ûtuJ]ûtumt† vtz;elehJ;t Õgtu, Jt; ftlbtkfhesJtlt yJmh ytÔgt

Jglezt¤uftaefuhejqbuÍqbu Ju¤t yUXefhesJtlt yJmh ytÔgt

†qh mebbtkftu’f dtg Aude; ddllwk nrhJh yblunhesJtlt yJmh ytÔgt

s¤btk, ;¤btk, †eJt c¤;t †Nur†Ntbtk †qh bjfbtkVhesJtlt yJmh ytÔgt.

ÍÓÏ 2003

r

vtu¤tultkskdjtubtk

fqkv¤leCt»ttbtk skdj ctuÕgwk ;l ;hKtlwkztuÕgwk ÍhKtkyubtUFtuÕgwk

fuN fgtoAuFwÕjt ftuKu? skdj Jåauht; vze atk†tuÃnuheftuK dgwkfuhM;uhM;ulûtºttuleCt; vze!

Zt¤ Wvh:e††zuÃntz ÍejJt QCtkÍtz ft¤wkskdj œztKtubtkltFuºttz

ytC le;h;wkftuK le;h;wk? FeK Jat¤uJt†¤ ;h;wk ßgtu; mbeͤn¤;efuzeWvh †bgk;elt b…Mg mbtKwk Ce;hbtk:eftuK òg yumh;wk? CthuvdjtkCh;wk!

ft¤tkJt†¤ JåauQzuhtsnkmleòuze, ati† ati† J»ttuolemqleQrbojtle yufj;tluftuK dgwkyn‰ Ftuze?

yt nhKtkÍhKtk;hKtkatju skdj Jåauskdj Bntju dk" Dqkxt;evdjuvdju ¶Jtmu¶Jtmuyh_g Vtju

vJl vt;¤tuJlhtSbtkcqzu D{tK bn‰ BnUft;ebDbD fuNhtrsytuQzu !

s¤JujtluvhvtuxtltkVqjtu ytkFtuQDzeN;mn² fLgtytule jejvltkysJt¤tkÍqjtu

yt nJt bn‰:eftulwkfnuNtunhK :gwkAu jûbK-huFt CqkmeftuKu? skdj J‰"eht;wkht;wkftuK dgwkAu? vntztuJ‰"eskdj lef¤u fjhJ vnuherfhKtulef¤u J]ûtuJ]ûtuJtat Vqxu ºttz :fevt;t¤tu;qxu mqft;wkmqft;wks¤btkFqxuAuyuftuK ? xnwftu:EluvkFebtk:eAqxuAuyuftuK ?

vqJor†Ntbtkht;tum¤duVtd ;hwJh ;hwJh ftuKubqfeytd ? v¶abbtkve¤t dhbt¤t Íqju Neb¤tytubtkftuleftgt ¯ rnbr†Nt :i Fqju! †rûtKbtkctJr¤gt c¤;t J]ûtuJ]ûtur†JmtuZ¤;t !

ra…fthtuV¤V¤;t ! gwr"»Xhlt ve;tkch Ntu;zftuJhmu fhtz ftu;huftl btkzelumtkC¤eyu;tu¯ cth JhmltkJlJtmeytufKmu ygw; J»tolwkbtil m…glu;hmu ! rNÕvtuWvh Qøgt vev¤t yZ¤f ldh n;wkƒâtk? ƒâtkdE Fjf ? m†eytuÃnuheQCtkÍtz, Dxtytu, mqhslumvztJuChaf ò¤-sxtytu!

jejefÚ:tE BnUf ~gtb Jt†¤eønUf l†eytu†voK ! JuhKAuhK vzât vtr¤gt ƒâtkAuFtkvK ? VqxedgwkMJ-yvoK ? ‘JklvJo¯’lwkJkl †emuyt ! ftulturJhn nS C‰muyt ? fuxfuxjt ft¤ ;Ktuyn‰ n[tmhͤ;tu

ƒâtkf Dxtbtk ƒâtkf dCobtk m†eytultuRr;ntmhͤ;tu !

‘jejtuDtuztuQzedgtuluvzehne;jJth’ fkE gwdtu:gt lufkE gwdtu:e skdj Jåauskdj Jhmuylht"th ! ÍMâ ãÕÌâÌâ Êë×Ñâï

ntuJwk&1

Aeyu…gth:es atjuAufhJ; ¶Jtmlesub ;us;eg ÔnuhuluJ¤;eg Ônuhu. ftNesJtlesYh s l vze. ytvKu;tuXuhlt Xuh Ctu¤t CtbK-SJluDKwkg fXufu¯ Duhlt Duh luCizftCuh. AeyuyudZ ft¤Jtu-ceft¤Jtu ftXtulufvhtu, ytfthtuyluyDhtu, ÍJhtuFtvhtug :tfeòg yuJtuatjuAuf³h. neyh y³Lz "uh Xuh Xuh btjevt bjfbtk atkvtluhlt FkzuhtusuJt r†Jmtu luht;tuvtJtdZ Ãntz suJe ò;luÍtz suJecltJJt mthw btxelubuD cnwgubÚgtk vK ¯ c¤eͤefqkv¤ vAe¯ ƒâthug f¤el :E Nfe!! frJ;t &yt³ƒxtuch-lJuBch 2008

’ë×ä

1

‘ytvKtumbg’ yuJwkfNwkntug Au;ub nwkbtl;tul:e. yt"wrlfft¤ yluylwyt"wrlfft¤ suJt mkv{…ggtuytvKuybwf;bwf mk†ColumbsJt fumbòJJt levòJeje"t Au. ‘yvurût; y:tuo’ yub fneyuAeyu…gthu s yuMv»x :E òg AufuytvKuyt mkv{…ggtuvh jt†ujwkcnth jtJJt b:eyuAeyu. v{¶ltuylumkJu†lt m†t ntug s. ytvKwkbwF ;ulemtbu :tg …gthuyuytvKluv{…gût :tg Au. v{¶llwkMJYv c†jtg ;u:efhelu mkJu†lt c†jt;el:e.

2

lt. nwk;tuyub fnwkAwkfuyuJægtuAu. cnthltkvrhbtKtubtkytsurJM;he Nftg Au;uxjwkvqJoft¤btkƒâthug l:erJM;heNftgwk. J¤egwdau;lt M:¤lt vrhbtKbtk:ev{mh;el:e. ;ultkbq¤ yÂM;…Jltkyluf M;htubtk vzujtkntug Au, subtkltkfuxjtkf yf¤ vK ntuE Nfu.

3

yt Jt; fkEf ykNumtaeAu. vK de;dÍj jtufrv{g MJYvtuAu;u:e ;ubtkœztK l ntug ;ub fnuJwk;fovq; l:e. de;lu;tuJdh rJatguo s dÍj mt:uòuze†uJtbtkytJuAu. yu;tuv{tael;b ylumJtor"f Fuztgujwkmb]Ø MJYv Au. de;tubtkrmØ :gujeytvKeW ^tb frJ;t mJorJr†; Au. J¤e, J;obtlbtkdÍjtufh;tkde;tuDKeytuAemkÏgtbtk

jFtg AuylujFtg Au;ude; Ctøgus ntug Au. MJYvjûtembs Jdh :;e haltytult mbgbtkMJYvNtu"lwkdtkCego l ntug ;umbS Nftg. vK nwk;tumtbu yub vqAwkfuMJYvNtu"lt :gujt ytJt v{g…ltuluytvKumbgmh ytu¤FeyuAeyu Fht ? ;ulumbCtJvqJof òuEyuAeyuFht ? yt ykdultubthtuÔgƒ;d; ylwCJ mthtul:eyuxjwkWbuhwk. ctfenwkbtlwkAwkfuMJYvNtu"ler†Ntbtkmr¢g;t ntuJe s òuEyu. MJYvtuleyufrJ";tltuQcftu l ytJuyuÂM:r; †gleg Au, †huf frJyu vtu;tlwk‘rNVx‰d’ rmØ fh;t s hnuJtlwkntug AuyuJtubthtub; Au.

4

chtch Au. ftÔgv{J]r^t mt:uftÔgrJathltubu¤ FtmfkE m"tgtul:e. jFJwkyu s jûg ntug …gthujuFl JKmes òg. mbwülumbßgt rJlt JntK cltJJt:e NwkrmØ:tg ? ‘vtu;vtu;tltuftuNuxtu’ yuxjuNwk;ublumbògwkln‰. ;busuluftuNuxt ;hefuDxtJtuAtu;ulefrJluFw†luFchl ntug ;uJwkvK clu. yuxjufumCtl;tvqJof yuJtuftuNuxtu l vK hatgtuntug. yufceòlehaltytuykdumkJt†-rJmkJt† ytsu ytuAtu:EdgtuAuyluyuluvrhKtbuyuf frJlehaltluceò frJytulehaltytultu sujtC b¤JtuòuEyu;ub¤;tul:e;u;btheJt;btk;Úg Au. 5 msofm^tt yt mnw:eWvh Au. msoflt rlKog vh ;bu;bthem^tt Jtvhel Nftu. ;buyrCv{tg sYh ytvtuvK ;u:efhelumsofuNwkfhJwkòuEyu;uleytathmkrn;t l ytveNftu. ;busuluyrl»x v{CtJ dKtuAtu, mkCJ AufumsoflwkyulurJNulwk †]»x®c†wfkEf sw†wks ntug. ;bu;btheRåAt v{btKulwkftu»xf hatu;tumsof ;ubtk l vK cumu. frJ;t Ct»ttbtkjFtg Auyuxju;uftuE vK ftuK:ev{r;cØntuJtle s. fthK fuCt»tt vtu;tlwkJtM;J jEluv{dxuAu. nwkbtlwkAwkfumsofufrJ;tbtk Ct»ttlt yt v{arj; JtM;Jluvtu;tlehe;ltubhtuz ytvJtltuntug Au. ;bufntu Atu;uJe"bom^tt, htsfthK, mbqnbtægbtufuxufltujtuS suJectc;tuyuluJtrngt; vK jtdu. ytJec"ectc;tufrJ;tbtkv{r;®crc; :tg yuxjufrJ mtBv{;ltuAze†th yuJeC{tÂL;btkhnuJwk;uXef l:e. yuJectc;tultubwftcjtufhJtlwk†trg…J jElu frJ frJ;t l:efh;tu. frJlt mtbÚgoluyt he;uvzfthJwk;uchtch l:ejtd;wk. 6 nwkyt"wrlf fuylwyt"wrlf frJ ;hefubluf†eòu;tul:e. nwkrJJualuhaujt yt bt¤Ftbtkƒâtkcumwkfu l cumeNfwk;uJwkvK bUf†erJatgwOl:e. cjfubtht btxublunwkfE ò;Ct;ltufrJ Awk;urJathJwk sYhes l:ejtøgwk. nt, ftuE blude;frJ fnu…gthunwkrJathwkfubUmt³lux vK jÏgtkAu;u;hV yublwkægtl dgwkntu; ;tumthwkn;wk, yuxjwks. rJJuaftuleNtu" ƒâtkfhJtlentug ? rJJuaflugtuøg jtdu;turJJual fhu.

suJwkjtdu;uJwkjFu. l jFu;turJJuafleFch juJtlentug. yluyuJeFch vK rJJuaftuyus juJtlentug. msofluyuJesVtbtkvtzJtltu l ntug.

7 yurJJuaftuluvqAtu. bthefrJ;t rJNubthuJt; fhJevzu;uJwk†gleg rJJual ntug ;tubthubtil vt¤JwkòuEyu. ft¤ rlhJr" Auyluv]ÚJerJNt¤ Au. ftuE mbtl"bto ƒâthuf òdu;tuXef Au. lrn ;tu, dtujtlu…gtkƒâtkdtg n;efu†q"uJt¤wfh;t’;t ?

8

v{g…lvqJof bq¤ ;hV sJtlwkrmØfhJt s;tk;bufntuAtu;uJwk:tg. yrCrlJuN rJlt bq¤lwkytjuFl :gwkntug ;uJehaltytule;vtmytvKwkrJJual fhu;tu ;bufntuAtu;uJwkb¤eytJu;ub nwkbtlwkAwk.

9 gwdau;ltluftuE Dxf ykNtubtkmerb; fheyuyuxjuyuM:q¤ ;JtheF jtdu. nwk gwdau;lt suJt ftuE mbgJtaemk†Cobtkbtl;tul:e. blujtduAufusuJt ytvKu ;uJtugwd. gwdluytvKus su;uy:oytveyuAeyuyluvAe;uluWfujJtlefqkaeytu haejEyuAeyu. jtdwvzu…gtkc"wkchtch ylujtdw l vzu…gtkfkEf dhcz. nfef; ;tuyuAufuòugwdau;lt suJwkfNwkntug ;tu;ult rlbto;t ;tuytvKuAeyu. yultkDxftucnth ln‰ ytvKeyk†h ntug. bthtkylu;bthtksw†tkvK ntug.

s

fqkae ytvtu, ctES !

fqkaeytvtu, ctES ! ;burfgt vxthubujebtht

bighleNhKtE S !

ftuE fkfw:tvt Cqkme†E

bluC‰;u:eQ;htJtu, ftuE b‰Z¤lebhò†t jE bluvtkaefzt vfztJtu< FzfeFtujtu, ctES !

;burfgt fxtKuvtUFebtht

fjhJlefXKtE S !

;buDhatu¤tbtkDwDrhgt¤e

DhJFhemkfuje, ;buyKò_gt ôcrhgu:e bthelr†gwkvtAeXuje!

bthd bujtu, ctES !

;burfgt fwntzuJuzebtht

†t†tleJzJtE S

ytJwkftk:tg ?

ytJwkftk:tg ? yultuW ^th AuyuxjtufuyuJwkvK :tg, yult suJwkvK :tg...

AtvtbtkQDz;wk;tswkvhtuZ

htus mtks vzâuvM;e:E òg, ytÏFtur†’ ºttsJtbtk;tu¤t;ejtdKeytu mhJt¤umM;e:E òg<

ftuheytkFtubtkntug cuXujt FthJt

lubtAjeytua~btbtkLntg... ytJwkftk:tg ?

htus htus vkFeÍwjtJlth zt¤Fe yuf r†JmF‰xe:E òg, juFKbtkQztQz fh;wkv;krdgwk ftd¤ vh jexe:E òg< ƒâtkf Vqj†tlevh atubtmwkºttxfu luƒâtkQCtkskdj mwftg... ytJwkftk:tg ?

r yuf ylwCqr; ftÔgmsolle

b]†kd "{c"{Âç"{ctkø"ll"L"lt"Ll - aqvT yatlf, nJt c"emzf, M;ç" NtkxuhJtk Íwƒâwkddl ºttz †i y"" C‰; ytDeFme fhtj, sz yk"fth FFzeFcfTFtcƒâtu. "ztu"z vzTâtkCVtkd WCg luºt:eMJÃl, cu Dze;hVzTâtk, :gt Fzf VqhauVqhat. "ctfTfjb ºttxfe, nKn_gt s Ntkyûth;tu, fNwkF¤Cégwk(yJtfT), fzzCqmTfztftuylu v{vt;JN †]~g Dwbÿz CtUg Cudtk:gtk(azüâtks nzVuxbtkchz vtuvatkJ@Nt) r†Nt nabae, yatlf s aemftufthbe mxtfTfh;eJu;hedE s JtgwlwkJMºt …gtk! c"tus hDJtx NqLg :E Nç†btkvtkdgtuo, ;hkd œafeFCu;x MJgknJujtkdgtuo.

ÍÓnÈç

vxuj-vxjtKe

ve:jvwhbtkvxurjgtuftkE vxjtKevkat¤ fubtdubt†r¤gwk WdbKwkDh yJtJhwyt:bKwkÍtfÍbt¤ fubtdubt†r¤gwk vxuj ftuhtuytuhrmgtuvxjtKeak†lzt¤ fubtdubt†r¤gwk

yb:tulÿh VtrzgwknbKtkZejtuDUN, cuXtuJhJtuJuN yulubt†r¤guftkE bqkÍÔgtu<

:tuCtu†EluœchucuXtuhçch †un, vkvt¤umk†un yuleytkdr¤gwkbtkytuh;t<

sbKunt:uFtu;huòuFbJk;tuftl, Fh;wkfuJ¤¿ttl yt ;tubt†r¤gtltubtbjtu<

ytumrhgwkftkE yKtunheluhtk"rKgwkCUfth fubtdubt†r¤gwk vxjtKeluhd hd BntugtuoyK†eXtuyUfth fubtdubt†r¤gwk vxuj vqht ;r¤gtÍtxf vxjtKeraÿth fubtdubt†r¤gwk

vxjtKeJx òuEluyFkz ÔgtÃgtuft¤, QCe:E ;;ft¤ VUVUbqAtuVtkfze<

VqxâtuVtkdeytkFbtkV¤V¤;tu;uòc, Wvh ve"ehtc yult FtUFthu"K "{turzgtk<

"KKK ;tuvwkdzdzeve:jvwh btuÍth, òBgtusgsgfth yult vkat¤uvzDt vzu<

üxjtKelumtUmhbtUmh vuXeJuhK Vt¤ fubtdubt†r¤gwk vz;wkbuÕgwkrvgrhgwkluJ¤;tkje"tuZt¤ fubtdubt†r¤gwk vhvtuxtbtkvzedgtuhu"tuctuykhrgt¤ fubtdubt†r¤gwk

ntkntkvxj Fbt fhtuyKmbßgtleytK, nwkvt†hlwkAtK lu;b vthm vev¤tu< ytkÏguÍqjuatf¤tkftk"e;tuhK btuh, ZqkƒâtuhufjNtuh nJuZt¤tubtÍb Zturjgtu< vtuaevtuaeht;zeatk†tuyVjt;ql, vxjtKemqlbql yulunEzuJtduJtkm¤e< avxef ytuhejt...vmeluy"bK fhefwjuh fuJtduJtkmr¤gwk vxuj CeltuCt†hftkXtuvxjtKeFkzuh fuJtduJtkmr¤gwk jejtuDtuztuAqxedgtuluvzehnembNuh fuJtduJtkmr¤gwk ÍÓnÈç

ft¤ vtu;us mtvuût ;us he;u;uledKlt vK mtvuût. ft¤lwkblw»glu Ctl ;uxjwkftuEluln‰. ytvKuCjuft¤luJdeof]; fheyuvK JdeofhK yuv{tf]r;f l:e. yuf]rºtb, ftbajtWyluarbitrary ytvKembs, mbsK ylurJrN»x nu;wbtxu. ;u:eft¤lt JdeofhK, ltbtrC"tl, ;ultkÔgtJ;of jûtKtu, cumbgdt¤tltumkr"ft¤ ¯ d{uyurhgt ykdub;Cu†tu hnuJtlt s. Cth;btkßgtkyluf ft¤lemntuvÂM:r; Au…gtkytJt v{¶lturJNu»t. A;tkytvKemdJz mbsK btxuft¤lwkJdeofhK fhJwk vzu;uvK yuf nfef;. ylwyt"wrlfft¤ yumk¿tt fjtmtrn…g vqh;e s bgtor†; :tuzes Au?yuyuf Ôgtvf †]»xftuKluytJhejuAu. ytvKu …gtk;tuyuf s Nnuhbtksuluyk†htuyk†h ftuE mkJt† l:e;uJtkyluf NnuhtuAu, JtnlÔgJnth ylumkathleÔgJM:t ylufdKeJ"Jt A;tk Ôgƒ; Ôgƒ;, mbts mbts Jåauht»x[ht»x[JåaumkJt† ytuAtu:;tu òg Au;uJt yt mbgdt¤tbtkyumkv{…ggluylufbwFemkJu†lt ylu mkfwj;tlemhtKuaztJeòuJtuòuEyu. ‘gwdau;lt’ ftuLmuÃx vK ÔgtÏgtrg; fhJtlesYh l:ejtd;e? yuf s gwdbtkhnu;tkyluf ht»x[tu, v{†uNtu, òr;ytu, Ôgƒ;ytuvtu;vtu;tle au;ltlugwdau;lt ;hefuytu¤FtJ;tkntuE Nfu. A;tkyt"wrlf rJ¿ttl xufltujtuS SJlvØr; mt:uRr;ntm, mkMf]r;, he;rhJts, "boltu

y…gthusumkJll, mk¢bK, mkgtusl ylumkD»toft¤ atjehÌttuAu;uFhus mkfwj Au. yuf ;hV yumkfwj;t ;tuceS ;hV ;¤bq¤btkvzujwkSJl yt cklultumkJt† ƒâtkf m"tJtuòuEyu. yul:e:;wk…gtkyumbg gtuøg he;uÍejt;tul:e, l yu M:¤. yu;tuXef vK ftuE yuJt bhSJtg cnw†uFt;t l:esubtlJblbtkzqcfe jdtJeyk†h vzujt shÍJuht; s ln‰ vK vUztuhtlwkctuƒmvK Ftujeytvu<mtvmtvturjgtk, J‰Ae, ftlFsqht, yluf arh;h, n¤tn¤ rJ»t Ju† c"wkv]:fTv]:fT ln‰ vK gwdv;Tntsh fhu. y…gthucnwFuzt;t ftÔgMJYv de;dÍjlerJNu»t;tytumt:us ;ulefuxjef MJYvd; bgto†tytuvK Au. ;ult vtu;tlt jg, Ak†, v{tmlt ck"thKlt rlgbbtk hneluDKwkmthwkftb :gwkAu. FkzftÔgtubtk;tu‘:zoJt³Rmyt³Vvtuyux[e’ vK ytÔgtu< A;tkbluyub jtduAufuyt"wrlf mbg ;ulemkfwj;t mbu; yuAk† v†tJrjbtk l:eWòdh :;tu. bk†t¢tk;t furNFrhKeltuAk†tuåath vtu;us yt"wrlf mbgbtk:e CtJflturJåAu† fhtJe;uluftuE rJd;ft¤btkjE òg Au. yt he;uytJt v{gtudtulwk v{gtud ;hefubn^J ntuJt A;tk;u:eytd¤ Nwk? c†jt;t mbgltu†tc vthFJtu òuEyu. ;ult vzAk†t ÍejtJt òuEyu. frJ;t jFJe;ufrJlwkftb. ftÔgrJathKt †huf frJ l vK fhu. mb:ofrJle frJ;tbtk:es ;ulevtu;tleyuf mbs, rJCtJlt QCe:;entug, yuNwØfrJ;t ntug, yNwØ frJ;t ntug fumhTrhgj. ÔgtÏgtytuctk"Jtlwk, ;th;Bg ftZJtlwk, rJCtJlt Mv»xfhJtlwkftb vtA¤:erJJuaftufhu. †huf frJ yuyufuzurbf rNM;btk:e ytJ;t ntug yluftÔgNtMºtlwkmtkdtuvtkd ¿ttl "htJ;t ntug ;usYhevK l:e. ytvKt frJytuftuNuxtuhaelucuXt ntug ;tu;ubtk:ev;krdgwkclJtle, QzJtleytNt hnuFhe. ßgthuytvKt frJytu;tuò;us rfÕjuck†efhelucuXt Au…gtkau;turJM;thle Jt; ;tu†qhles fnuJtg. A;tkDKt frJytult ytdJt ltuFt yJtòuAu. frJytulubtºt mbftjel frJytultuòuEyuyuJtujtC b¤;tul:e. Jt;tojuFl btxu‘mwhuNòu»teVtuhb’fu‘dªvJo’lt Vtuhbbtkyluf mbftjel, lJtur†; Jt;tofthtu òuztg Au. MJYvaato, rJathKt, yt†tlv{†tl Qntvtun:ebtdo†Nol b¤uAu;uJwk frJ;t btxul:e. frJ;t frJleftuZbtkntug ;umbgus frJluytJtujtC b¤Jtu òuEyu, sul:eb¤;tu. dwsht;emtrn…g vrh»t†lt ‘lJmsoftumt:umkJt†’ ftgo¢bbtk W…mtn J"thuAu;uxjwk;v ylumt;…g l:e. msol suJedkCeh v{r¢gtbtkgwJtltulu gtuøg mbgugtuøg msoftuîtht btdo†Nol b¤u;uJwkytgtusl l:e. frJ;t yusum total Au, yuf holistic mJto¶ju»tev{r¢gt Au. jDwdwhwlefJtg; mt:umt:urJd;, J;obtl yluyltd; mbg mt:u;ult Rr;ntm, Cqdtu¤, vhkvht, mtrn…glt yLg v{fthtu, R;h fjtytuyhu, htsfthK mwæ"tkmt:uhtuxecuxeltumkck" l ntug ;tuvK QXfcuXfltumkck" htFJtuvzu, htFJtuòuEyu. frJ;tbtkfNwkyMv]~g

l:e. frJ ò; mkftuhey¤dtuatj;tuntug ;tu;u;uler†jatuheAu. yluA;tk ftuE msofluytvKu‘rv{M¢tRc’ fheNfeyuFht ? ;uvtgtltuv{¶l ;tuAus. ytvKwkftb ;tuzeM¢tRc fhJtlwk. yluA;tkfrJ yt c"tkluœz¤btkju;uJeRåAt vK yuxjes MJtCtrJf. miØtkr;f rJJual bn^JlwkntuJt A;tkmhuhtN mtrn…ghrmftuyhumsoftumwæ"tklu ;ubtkhm l:evz;tu, atka l:ezqc;e. f]r;rl»X rJJualltkvK W ^tb †]»xtk;tu ytuAt :;tkòg Au. yult bq¤ mk†CobtkfrJ;tltkjrxgtkceS yluf NtFt-v{NtFtltk jrxgtkytumt:udwk:tgt ntug Au;uWfuje"q¤"tugtltu"k"tufhJt ytsuftuE lJhwk l:e. ytMJt†lt ltbuAvt;t juFtudisgusting, ctjtJctu"efuvrhCt»ttlehu;ebtk jwÃ; :Eòg Au. ytslt DKt ytMJt†juFtuCtJfluctk"ltht, fLzeNl‰d fhltht jtdu. ytMJt†btkrJî ^tt ylumÓ†g;tltumkgtud :JtuòuEyu, $rd;tuytveCtJfltu au;turJM;th mt"Jt btuf¤tN hae ytvJeòuEyu. ytMJt†lt ltbuatj;t fjbÔgtvthbtkƒâthuf ceòkDKtkdrK; ftb fh;tkntug ;uJwkjtduyluytMJt†fle v~g;t - vhmuÃNl, CtJl, juFl yluNijembslt v{¶ltu;tuFht s. gt† ytJuAuycwmig† ycwlturJJualmkd{n ‘vtL:sllt mFt’ hJeLült:lufuJt mns yltgtm Ftuj;t òg Au, f¤ebtk:efb¤ ƒâthuFqjeòg Fch l vzu;ub ! yluceswkyuf vwM;f rJj zâwhtklwk'The Understanding of Life.' ytFe®s†de rJ¶JRr;ntmmkMf]r;lt yæggl juFlbtkJe;tÔgt ct† fkEf v¶at^ttv YvuW ^thJgu dkCeh;t:e mtrn…g ;hV Jégt lugwhtuveg yluyburhfemtrn…gle ;uble Jtalgtºttltuhrmf rnmtc ytÃgtu. ;ubleNijembs œzeAtv Atuzeòg. yuf v{cwØCtJf mtrn…gv†t:olufuJehe;uvtbuAu;ulwkW†tnhK Auyt vwM;f. ytJt ytMJt†tuv{ub:eCtJfleytkd¤evfze;ulubq¤ f]r; mw"e†tuheòg. yt"wrlf, ylwyt"wrlf yumk¿tt btºt temporal ft¤"beo s Aufuqualitative ; ^J"beo? ;uv{¶l vnujtk:tg. ytslt DKt frJyturJd;ft¤lt Jtnf Au. fuxjtf ;tu"qkmheCth JUZthltht Au;tumtbuDKt vqJomqrhytuyuytJltht mbglt vzAk†t ;ulemkfwj;t mbu; ;ublef]r;ytubtkÍeÕgt Au. A;tksuy:obtkyt JdeofhK MJef]; cLgwkAu;u y:obtkytslt DKtkmûtb ylwyt"wrlf frJyturJNußgthusuxjeylusuJesult îtht Jt;tu:JeòuEyu;u:E l:e. yAtk†m, de; fudÍj suJtkMJYvtubtkjtCNkfh Xtfh, rm;tkNwgN¶aLü, hbuN vthuF, yrlj òuNe, bltus Fkzurhgt, ralwbtu†e mw"eJt; yxfeòg Au. fub òKuyuvAeatuhtltuJkN Ftjedgtuntug fumb FtJt suxjwkg mthwk l :gwkntug ;uJwkraºt QvmuAu. c.f.Xtftuh, mwk†hbTfuWbtNkfh òuNeyu ;ublt mbgleQd;evuZebtk:eW ^tb ;thJec;tÔgwkn;wk. ytslt suvqJomqrhytu vtmuyvuûtt Au;uce;tkce;tkvdjtkChuAu. ylwyt"wrlfturJNuçjuf y³Lz ÔntRxbtk fnuJt yuxjt ;igth l:e. ybu;tufneyuAeyufu‘yt WDtzeveX, atcFt bthe

yblumctuzeltFtu. ftkEf ytkd¤ea‰"tu. nf†th ntuEyu;tuveX:tcztuvK ;btht ck" ntuXlwkbtil indiffernce mnuJt;wkl:e.’ vK ;ug yh_ghw†l, nt, jtCNkfhXtfh, ht"u~gtb NbtosuJt frJytuylulJevuZelt fuxjtf rJJuaftulwkægtl dgwkAu;ubtV. fuxjtf v{mkdtuvt^t ctuÕgt Au;usw†eJt; AululJevuZelemhtKuyuhKuaztJerJJual fhJwkyusw†eJt;. vK y…gthu;tuyu†qhleJt;. JtgJe rJ¶JbtkrJnh;tu, fÕvltjtuflt fXuztbtk͉fujtufurJd;ft¤lt JujztbtkcuXujtug msof ;ultkbqr¤gtk;hV vtAt VhJtleb:tbK fh;tuntug ;umtheJt; Au. vK yubqr¤gtk"qr¤gtks ntug, sbelbtks ntug ;uJtumkfwra; y:o;tufub fheNftg ? ‘yt ltuCüt&¢;JtugL;wrJ¶J;&’ fu‘QæJobqjbT y"&NtF’ yt rûtr;sÔgtÃ; yJftNbtkytvKtkbqr¤gtkAuyub fnulthev{ò vK ytvKus Aeyu;ufub Cwjtg ? yub ;tuhwmtuyuvK 'Go back to Nature.' fnujwkvK nJu;uNature v{f]r; ;uJes hneAuFhe? ylu:tuzeDKecaentug ;tu;ubtkbtlJò; hneNfu, mbtE NfuFhe? c"wkc†jtgwkAu¯ v]ÚJeltudtu¤tu, v{f]r;, dtbztlwkyuDh, yuNuheyumeb NuZtuluFu;h. btxunJu;tuMb]r;btk hnujwk, c†jtgujwkylum;; c†jt;wkmkfwj rJ¶J s ytvKebtxeAu, bltub]r^tft Au, ;ubtks ytvKtkbqr¤gtkAu. cnthlt yt Jt†emkJt†emqhtu, ;tlvjxtytultumkJt† mkD»toatjehÌttuAu. yk†hlt ‘MJ’ mt:u. †td nubhrNÕzufnujwk'The longest journey is journey inward.' blw»glt ytk;hsd;btkbÂM;»flt cklurJhtu"ejtd;t dtu¤t"tuo:ehat;t hat;t dCod]nbtksJtlwkytsltumsof ƒâthufhNu? ‘fhu;tumthwk’ yuJt rJNVwj :‰f‰d:e ftb atj;wkntu; ;tu? vK ytsltumsof ytsuln‰ ;tuftjufu;uvAeltumsof ftuf’r† ;tufhNu. ’r†lt ƒâtk†wft¤ Au?

s

btu;emhelwkJl

†qh†qh:eQzujtuƒjtL; vJl ;ultkv‰AtkvmJthuhtgKlt J]ût vh lu;ultkv‰Atkbtk:eFhu, nJtbtk;hu;hu ;ult C{bK†uNtuledk". fqfztleftbuåAt suJtumqgo¯ jtj yt:beòg JlltkJ]ûttubtk. fjfrjgt at»tlevtkFtultuhkd lej ¯ s¤ltufuytftNltu?

rxxtuzelev:dÕC atj, JlbultleytkSbtkS ytkF, nw†nw†lt bt:t vhltufumhe;ts, c"wks Dtu¤t;wkDtu¤t;wkC¤eòg yk"fthbtk. J]ûttuvK nJumkfujejuAtgtlebtgt lu "ebu"ebu"qmh :;wkòg fcq;hlejejeztuf suJwka¤f;wk btu;emhelwkyt Jl. vAehnu "qmh nJtbtkÍeKeÍeKeDkxzesuJwk ck"t;wk"wBbm, †Nhr:gt, aechefuftuE htrºtvûteltuhͤ;tuyJts, JxJtdtu¤levtkFtultuyMv»x VzVztx, lu fkmthelt ÍtkÍhltuhKf;tumqh. dtuhz, ctJ¤ lunhbtlerJf¤ dk" ytud¤;eytud¤;eC¤eòg yk"fthbtk. ;¤tJlt ;hj yk"fthbtk Ícftu¤tJt ytJu Jlle, s¤leYvmeytu. yuftyuf vqJosLblefhwK Mb]r; suJtu cvigtltuytsoJCgtuoxnwftu ÍtkFt aLülesub QdeNbeòg yk"fthbtk. lûtºttult ÍtkFt Wòmbtk Jllt WåATJtm luv]ÚJelt yt ÍtkFt yk"fthltg yk"fthbtk mtJ FwÕjeytkFu MJÃl swJu yt cuytkF (btu;emhelwkJl yusm†K vtmuvûteytubtxulwkltlwkmhFwkyCgth_g Au.)

ÁÛÌä áâï¼ë

nujtu

yuhKwòlt htò ysbjSlt cuxt Jehb†uJlt Jeht htKelu;jlt Ch:th bthtunujtumtkC¤tuntu... ntu... S... mtkC¤tuAtu? mtkC¤tuAtubthtunujtu? helzlo... hKwòlt htò mtkC¤tuAtubthtunujtu? nuÕjtu...nuÕjtu... vtuFhKlt rfÕjtbtk:ehKleAt;eltu"cfth ln‰ mtkCégtu’;tu;U"ztftu? ytxjtkrxf ytu¤kdeE "ztftumtkCégtu’;tuced c{"hu ytkd¤t ftlbtkDtÕgt fubtUbtkE Fch lkE ;UmtkCégtu’;tufulkE ? hKwòlt htò mtkCégtu’;tuE "ztftu? ftl ;tuNwkr†Ntlt vz†t azTzTaeheltFuyuJtu"ztftu? yubtkNwkftl ytk"¤t :E øgt ? ftkE Jtk"tulkE nJu;tuNtkr; s Ntkr; nNuhKwòlt htò yub fu’lufumwJtK s mwJtK, nUlu. fub sctc l: †u;tu jtÔg bt;tSluchfwk

yubt bujze, bt rNftu;h, †Ntbt, mk;tu»tebt, JYzeluaYze aturxjuazeatbwkzt, DtuztuFqk†;ehtk†j, atah atufbtkdhcuDqb;ebt ykct ckdJkdludtkzefh;ebt †wdto, ftbY†uNlebt ftbtÏgt. ytNt vqhlthebt ytNtvwht bt bjFbe, vthJ;e, mhm;e bt flftE fw»btkzt aküDkxt, ®JægJtrmle, mÃ;N]kdebt, bt CwJlu¶Jhe, rºtvwhmwk†hefLgtfwbthebt bt NuhtuJtje

ftjefjf ^tuJtje †uF, †uF, ;uht Jal l òg Ftje. FtjeFtje. ;thebwkzbtjtbtkNtuCu;uJt akzbwkz azuQ;huAuvdr:gtkmCtdthlt ®mntmllt dCthtlt †eJt yth;e:eyk"thtklt Vuztg bt yk"thtlt htVzt VtRxt A htVzt CtUvh Ctu®hd sKuAuytuDht¤tkyk"thtk yub dCthtlt †eJt yth;e:eyk"thtklt Vuztg bt !

Jal ytv, v{Jal ln‰ buhebt bt buhe bluytb htu;tuhJz;turlnt¤ucuntzeluƒâtkdE ;wk bt buhe? yt yk"thtbtkyFNh yufug l:eQfj;tubt l fFd l yuceme l yrjV cu;u fuyt Fh Fh Fh;tuZtE yÏFh yuÿug fh;tkyufug yÏFh l:eQfj;tubt. yubtht ctv jtfzt ytzt Vtze QCt òuzeFtuhzu¢tumfe"tubU;thtu ;tubt¤t btRfjudwkcs aztRJtumUxvexh vh vAeƒâtkøgtu;wk? fchbtk:eyuf Jth cthtulef¤;tuCtE¤tu’;tu. ;evAe? ftuE htn swJuAu;tht mufLz f®bdle. mufLz f®bd ! òuytb Xt³¤ fhe"dtJ bt blufE †ô Awk;lu. yu mufLz f®bdleƒâtk†u’N vnujJtYfw;tuytJ btht †uNbtk. nJul:ej‰vKuyt¤Fuj btkzKt c;tJwk;ludwleZdjeae;huj ytkdKtk. NwflJk;t mtr:gu;tuytkdKtbtk:eQzeMJÂM;f :E ft¤tufu’h Jh;tÔgtuft¤tufu’h

¢tuz ¢tuz :h :h "hwRò, Vqkftgt dqkd¤tgt lu"hctgt. yt ;ubluF fuSJt; ? yult:enS SJt; ntu. vmu;tumkfujtE øgtuE mtr:gtu mkfujtE øgt E †t;Rzwklun:tuze, nJu;tuyJlJt yuftJl ;thjtJt¤e"ò "mbmuAu†¤fxf jE ytFhu;tuEgu"ò lkE ? mkfujtE òNuftu’f †e yuJe"tJKe"hv; ;tuytv btht ctv. J¤eftuK ctuEjwkfu gwyth f®bd ! htu®bd £eni ƒât ? RLf®bd ¢eni ;turVh yt³V fhfuftgfwciXujt ni bwz ;uht yt³V ni ƒât ? ct;tkmwl;t ni mcfevh sJtc ln‰ †u;t. ;uhuFòlumufwA Faofh heatsofht ju, ƒât bIfht †qk? vh ct;tk;tufh fwA ln‰ atrngu, rmVoct;tkfh cmct;tk. R"h W"hfect;tk. ctuj ytsfj ƒât fh hRjt ni ;wk? Vÿz fturVfh ftE ƒâwkDwbÿz Dqb;t nentudt ƒâwk? fntkni ;q? ytƒxof bU;tuln‰ ntudt cntu; Xkz vz;eni W"h, ;uhufwW"h sbudt s lIl ¯ sbudt ;tuchV. ytsfj ftilmumb†hbUat;wbtomni;uht ? ®n†mtdhbU;tucti; hiRrjgt. ;turVh ytxjtkrxf gt vtrmrVf ? fimeni jFbebigt ? ytih ntkNu»tltd ;tubsubUni ? ytucbcj Ctuju ytlk†bkdj ;tuni rnbtjgbU? ƒât fh hu’jt ni ;uht dK ? †uF, gntk;tu;jJth ;tl †edE ni dK ytih htßg fucea. ytih ;uht at;wbtom;tuF;b ntuluft ltb neln‰ ju;t. ;wkyuf cth ;tuyt ! yuf cth ytgudt ;tu;qVmògudt

Vm ògudt nbbU simunb Vmu;wsbU. nJu ftuElubthJt ;thJtltuyJ;th ytu;th Atuze†u¯ ftkE ftb l:eytvKu, Dze’f cun bthevtnU ytJ, lhJtu:E ò mtJ. Wvh:eQ;h ln‰ ¯ Wvh:eQ;huRazeòg Wvh sub yt yk"thtkfuysJt¤tk vK ;wkyn‰gtkQd Qd FhFtuzefthujeabujemtd mtsz fezebkftuzebtkfzt bluFlesub ¯ azu;tug ykRgtk vzu;tug ykRgt vu’jt Qd vAeQzJt suJwkjtdu;tuQz lucqzJt suJwkjtdu;tucqz. ;theNhblt mb ¯ CjuÍtufth ysJt¤ultu’ ytJ ;tuyk"thvAuztuytuZeytJ, vK ytJ. J¤eftuE ftdthtu¤ batJuAufu ƒâthuytJNufÂÕf ƒâthuytJNufÂÕf jejt Dtuzt vh mJtheltubtun Atuze†ulf¤kf vdvt¤t ytJeò. ntj;t NeF vnujtkCtFzCrzgt ntj vAevzeytFzeQCtu:t ntj ntj ntj btht Jt’jt ntj dtWòuslltuvk: l:ebtht fnuJt;t fk: nwk;tuòuyt yz"t hM;uQCtu ytJ nJu;tu;wkytJ. fÂÕf fÂÕf

Atuztufjfect;Ufjfect; vwhtle. yts fât ct; ntuhnujeni ;uhwfwv;t ni ? jtudtkct; fhUrf DzeCh rdgujt ni mc ytluJtjt neni. ©eVj cntu; rjgt, buhebtl, yc mwvtheju bUdjtuhemuJh"l btkdhtu¤emwvtheln‰ mwvthe. mbs dgt ? mw...vt...he. Cz Cz Czft:eybuCtøgt, Ctøgt ft¤bwFuyk"thu. abƒât dtuhkCt ddztxu abƒât Jes¤eluabfthu. E abfthuftuE vhtuJeøgwk;lu luVxrfgtuJ‰"tE øgtunwk. n;tu;wkzwkdh†uJ, vJl†uJ ydl†uJ n;e;wkzqkztbtkfKfK Ch;eflmhe†uJeJl†uJes¤†uJe ;ultu;UJM;th c"tuJ"tRhtuc"uc" c"uc" ¯ yturjBvmvh, yuÂLzÍ vh fufijtmvh Fu;hbtkFtuhztbtk? yt òuc:tJec:tJeluVEht fh;t ybu # ;luW:jtJeybuytJeybuytJevqøgt …gtk;tht :tlfu Fu;hvt¤lt Fu;h øgt fw¤†uJelt fw¤ øgt bÕjtbtlt bntuÕjt øgt

Ctd Ctd suJt ybtht Ctd. nJuòuZuh Zuh Fkzuh FtuhztkluFu;h yturjBvm, buBVemlubtawrvaw mbsbUytgt rfAwrfAw? su;Jl yNtufJlbtk;bu;:td; ybluƒâtkg sRzt lkE mturJgu; suJt mturJgu;mkDltumkDftNeyuvtUågtulkE

ht;eckctu¤, jeje, fumhe"ògwkbtk"hble"tu¤e"ò ƒâtkg VYfelkE ;tuctuj ybuftult NhKuskE ? yt juƒâtkQzeøgtu;wk? QzeQzeluƒâtkg sEN ;wk? ytftNbtk? …âtk;tunzVuxuytJNu;lu†uN†uNlt Cb;t CbhztltuCkdth luvzeN ;tuvtJ¤wkvtKeg lkE btdu. btdeN ;tuvfztJe†EN vtKelwkvtuawkvtuawkvzefwk vJlu’g ck"tgtunNuvzefu, mbs vzefu? ;wk;turVrNgthebth;tu;tulu fu myuftfel hb;u lunJu‘nwkl: hb;tu’ fneChtJt cuXtu†hbtk? hb;u l az bb; Atuz bUfe"wklu, cmyub s Jt; fh. ct;tk;tufh cmct;tk... ct;tkfh;ufh;u†uF bI;tu:f dgt vh :ft nwk, ntht ln‰ nqk ytih bht Celn‰. ƒât mbò ;wk? mbò fwA ? ma c;tk. mbò fwA ? Fjf Fw†t ft nwfb ct†Ntkft ;tubuht ƒât ? ctuj buht ƒât ? yc cat Ceƒât ? ƒât buht ƒât ;uht ? ftuE Jtk"t lkE yvl†tultu;tuni. ct;tkfh. mwfwl rbj;t ni cti; ct;tkfh cmct;tk

hKwòht htò fCebICe;tumwKw;wbht nujtu. nuÕjtu nuÕjtu.

Jt; l fh ;tuftkE lkE

Jt; mtkC¤u;tuAuluhKwòlt htò ? nuÕjtu nuÕjtu nuÕjtunuÕjtu... nuÕjtu...

vhc &swjtE 2006

r

JM;wytu

†t†tlejtfze, a~btk, sqlwkbftl, FwhNe, vjkd luv{tRbm, huNblemtze, xuhellwkNxo, mwÿtkVqjtu luy ^thleNeNe& JM;wytu"thK fhuAuytvKlu mtkÏggtudlt y†TCw; ;txMÚg:e, ytvKejtFjtF btgt A;tk JM;wytuy¤dehnuAum;; ytvKt CtJ:e, ytvKebtgt:e, ytvKeAtgt:e. JM;wytu"wbtg Au, "hctg Au, fxtg Aulufs¤uAu¯ ftuE ytvKevnujtk, ftuE ytvKevAe ftuE ytvKecnth ;tuftuE ytvKeòK cnth. ytvKemtbus fhbt;tks;tkVqj:e"ebu,

jebztlezt¤zt¤ luvºtvºt vh mhf;t s;t

aLü:eg "ebu, ytvKtkbt:tkbtk:eFh;t s;t Jt¤:eg "ebu mtJ mtJ "ebu.

JM;wytuvtbuAuftuE ct¤flt nt:ltubm]K MvNo fu

ftuE chAx nt:ltuhwût r;hMfth. JM;wytuantg AuWvuûttg AuytvKt:e. ftuE rJNwØyt…btlt Nt¶J; ; ^Jlesub s

JM;wytu†un †untk;rh; YvYvtk;rh; :EluytJuAuytvKembût. yluytvKu;tuòK;t l:e mtJ me"emt†eJM;wvthlt JM;wlwkm…g. WfhzuQCht;eyuf vK JM;w ƒâthug òu;el:elhfleFeK fu†wht…btytultu†uN. fNwkf ceswks NwC ;ultkcthKtkFtujeluytbkºtuAu, v{ftNleAt³¤At³¤btkm…fthuAu, mkMfthuAu, mkbtsuoAu. ytvKeyJrN»x, WÂåA»x ytvKer;hMf]; yufyuf JM;w mzed¤e ;ve;vJtE

fxtE ftunJtElu VhevtbuAu f®jdhltkve¤tkVqjltkÍtf¤btkhb;t mqgolwkhnMg. ftuE "ehtu†t^t, ûtbtNej htsJelesub mkd{nM:tlbtkmtbmtbunt: rbjtJ;tk QCtkhnuAuhtubl ytgw"tuluft:uorsgl NMºttu btudj rNhºttKlenqkVbtks ZcwhtE cumuAubhtXtytuleZtj aLüFleslelSf s l†elt vtkaeftlesub hBgt fhuAu

ftuE jwÃ; mkMf]r;ltkb]r^tftvtºttu. ft¤ft¤lt ytDt;tulumnuAuJM;wytu, ¯ ftuE v{dÕC lthelesub. ÍtkFwk:E dgujwkrflFtc vhlwksheftb jejt ztDt:erNr¤gtxwk;tb{vºt mqgo, vJl luft¤uJtkaeJtkaeDmeltFujt rNjtjuFtu, :h:h;t QCt SKoNeKoM:kCtu, vtu;tltkrJJKoykdtuluNtu";e Fkrz; bqr;oytu. "wbtE "wbtEluQzedgujtk yûthtuJt¤e"qmh nM;v{;, yûtw_K v]ÚJevh vnujJnuje hbJt ytJujeJlMvr;ytult yÂ~bytu, mwJKo-htiÃg bwütytu, "t;wvtºttu, "qv†tltu, btiƒ;f btjtytu, nòhtuJ»ttuovnujtklt Dôlt †tKtytu, òKunbKtks hb;tkhb;tk;qxedgujtkhbfztkytu, rNjtjuFtu, rNÕvtu, ldhldhlt lfNtytu rvhtbez fuvt³Bvecle"hctg Auœzu mqgoakü:e†qh, lûtºt;us:e†qh, JlMvr;lt cwCwûtwbq¤:eg †qh, v]ÚJelt W»K dCobtk bbecle;ult ft¤ltuymctc jE hnujt.

FlTTlTlT W…FllbtkVheswyuAumqgolwkbtU Vhebtlvtl vtbuAuBgwrÍgbbtk. Nuheytu, Nnuhtulu†wftltu htsbtdtuo, bnujtuluWªtltu VheVhevtbuAu mtJ J¤eftuE ceswks ltb, ytu¤Ftg AuJ¤eftuE ceò s bntlwCJlt ltb:e ybtheyuytÕ£uz ntRMfqj vh ht;tuht; s aevfedgujwk

lJwkltb ‘bnt…bt dtk"entRMfqj’ vK yuf Jth bUòugwkAufu yuf ct¤f hbuAuve¤ejFtuxeytu:e, mns vu{bvqJof. ƒâtuxtuleyuf mLlthe JtkmleVqj†tlent:btkjElumnus ÍqfeAu òKu;ulefqFlwks ct¤f yuf rNÕveMvNuoAud{ultRxlt ft¤b‰Z vÚ:hlun¤Juf:e

hFu;ultkxuhJtkltug Dmhftuvzeòg. NtfJt¤tuVurhgtu †q"elejejeAtjluMvNuoAu, rv{gtlemwkJt¤eskDt vh nt: vmJth;t gûtlesub. vujeJ]Øt

A‰fKeleztcjeluyuf ct¤flesub ò¤Jelubqfe†uAu ;ult ssorh; rFMmtlt nqkVt¤t yk"fthbtk Ji†qgobrKlt bb…J:e vujtubqAt¤tuatWm ;ulecult¤elumtV fhuAufNwkf dKmqK;tudKdK;tu yuf mjqftEChebtJs;:e< vK yt v]ÚJevh JM;wytu ytJwkc"wkvtb;el:eJthkJth. ftuE nt:ltuv{ubvqJof mkMvNo, YvrmØJ¤tkf, nu;, nqkV, vtu;tlt ¶JtmsuJtus ykd; ylwck" vtbujeJM;wytu yuf nt::ecesunt: lucesunt::ectJem nòh nt:u ftuE ncmedwjtb:eg J"wvtNJehe;u Juat;eVhuAu ftuE cth Jhmlect¤t vhlt c¤t…fth:eg J"thuJ"w¢qh;t:e WvCtudtg Au, yctuxtg Au, luytuAtg AuytvKt:e.

JM;wytuòK;el:efu JM;wytu:es rJhtu"tg AuJM;wytu luJM;wytu:es ykftg AuyJM;w;tltkbqj, ÔntRx ntWmƒâthug ntkmel:eWztJ;wk btht yt vzwkvzwk:;t Dhlelu yt Rjuƒx[turlf xtRbJt³a ƒâtkg ytd¤ lef¤esJt l:ebtd;e btht †t†tlt dthj‰Ãgt ytuhztlesqlezkft Drzgt¤:e. dwjtc, vwM;f fuYbtj mkJnuAuytvKt v{ublu, cluAuytvKeW»btlwkytftN, yluf†ef ƒâthuf ;tu ytvKtkrv{gsltu:eg rJNu»t ytvKumaJtE hneyuAeyu JM;wytult Ó†gbtk. ytvKt bhKtu ^th JM;wytuò¤JehtFuAuytvKtumkck", mtaJehtFuAuytvKenqkV, ytvKt MvNoleytvKt v{uble. ;tuvlwklt¤awkcltJJt btxu CêebtkChFtE dgujehBg ;tb{bqr;oytu RLftlt v{tael Fkzuhtu:ernhtuNebtlt CøltJNu»t ftuE vtdjlt v{nth:evtyuxtlebqr;olt Ó†g mw"eœzeQ;hujer;htztu, ysk;tbtkNtb¤ehtsfwkJhelt C‰;raºt vh ftuE Dt;felt WÍhzt:exrNguxrNguQChtE ytJuj anuhtu nòh nt:ltubuj Ft"uje ytvKt nt:lt buj mbeYrvgtleltux, xucj vh ytvKt Fqlent:tuleMv»x Atv, nJtbtkjxf;t htkZJtledqkd¤tJ;edtkX, ytvKevtNJeftbltlemtûtecluj atu¤tgujeat†h, awk:tgujwkytuNefwk& JM;wytu;tuhnuAu ;xM:, bqf ¯

ytvKt yt;kfle, ytvKt ybtlw»te;tkzJle, ytvKerljoßs;tlemtûteclelu, aLü, bkd¤ fu ftuE yûtw_K d{nCqrb vh yuJM;wytus ¶JmuAuv]ÚJelt v{tKbtk. JM;wytus ntug Auv]ÚJebkºt:e†erût;. r†fTft¤luWÕjkDelur†dTr†dk;btk yuJM;wytus VujtJuAuv]ÚJe"bo. ;tug, JM;wytult yt sd;btk JM;wytus Auaqv, Wvurût;. ‘JM;wbtºt Ôgg"beoAu JM;wbtºt ûtg"beoAu.’ ltucwØbkºt òKJt A;tkg JM;wytuyr;¢buAuJM;w…Jlu, JM;wytuWÕjkDuAuytvKlu, ytvKemebtlu ytvKt bhKlu. ylu JM;wytus hnu ;ublenM;ebtkÂM:;, ;ublt ftgobtkh;. s¤leytkFu

1

Dtmshef bUFUågwk... ytun ! ytxjwkc"wkJ¤dujwk;uftuE ntug ?

2 yk†h ƒâtkf yzedE Au xucj vh vzujt ægtlM: mVhsllevhb Ntkr;. 3 yt Nheh ƒâthuf ®vsh ;tuƒâthuf vtkF * htn ;uKu fÌtwk‘VheytJeN, Vheb¤eNwk.’ jtuCenwk dtuXJehÌttu;uluyus JuN juctmbtk. yuytÔgtu yus JuN juctmbtk vK yus ln‰. yus sqlt Ítz leau vK yus Ítz ln‰. yuytÔgtun;tuVheJth vK yus ln‰. ftuE s l:eytJ;wkVheJth VheJth l:eytJ;eftuE Jth ;tu ;tuyuleyt v{;eûtt ? áïÊÓ ¼èÔÈâ ÊÓÕâ’

yt yDht v{¶ltult W ^thtuytv;tkntkVesJtgwkylusJtctuJtkaelu Jtaf vK vqhuvqhtu:tfNu, fkxt¤NuyuJebtheFkrz; ©Øt ;tuAus. jFJwkyuyvht"CtJ AuyuòKwkAwkvK yuleytJemò ! btuxt Ctdlt v{¶ltubtk;tuv{¶ltuvqAltht vtu;us fuxjtf W ^thtumqaJe†u;t ntug Au, vhL;wyubleyvuûttytuƒâtkf ƒâtkf mk;tu»tJtbtkrl»V¤ hÌttuAwk. òKwk AwkfuctirØf;t †huf sbtluyv{M;w; yluyv{tmkrdf clehnu;entug Au. mwmtl mtuLxtd ;tufnuAufuctirØf;t catJJenNu;tumkNgJt†e yluytjtualt…bf †]»x htFJe vzNu. yu†]»xluytv c"t v{tbtrKf;tvqJof JVt†th hÌtt AtuyultublurJNu»t ytlk† Au. bthe br;-Nƒ;, JtalrJathlebgto†tytumt:uv{¶ltult W ^thtuytvJtltu, yluf bqkÍJKtumt:u, v{g…l fgtuoAu. yubtkmCtl;t:ejtkcejuFKu ftk…gwkAu, ƒâtkf vwlhtJ;oltu:gtkAu. ƒâtkf ymk;tu»t hneòg yuJt W ^thtu vK ytÃgt Au. ƒâthuf yrJJuf vK :gtuntug yuJwkjtdu;tuûtbt fhJt rJlk;e.

bn^Jltumsof vtu;tlt mbd{msolft¤ †hrbgtl SJl rJNult yuf rJCtJlum¤kd he;urJrJ" v{fthle haltytuîtht ylu yrCÔgƒ;lerJrJ" bwütytuîtht mbsJtltuyluYv ytvJtltu bqkÍJKCgtuov{g…l fh;tuntug Au. ;turJJualbtkvK SJl yuf fuLüJ;eo ;vtmltubwÆtuhnu;tuntug Au. c]n†Tmk†Cobtkmsol-rJJual vK jFtK

s AuylujFtK îtht ytvKuytvKengt;elt fkE fuxjtguv{¶ltumt:unegotiations fh;t hnu;t ntuEyuAeyu. m†TCtøguc"t v{¶ltult W ^thtuytvKlub¤e s;t l:e. yt gtºttltuyt s ytlk† Au.

yt"wrlf ft¤ yluylwyt"wrlf ft¤ suJt mkv{…ggtu. yvurût; y:obtkmbtJuAu? yt"wrlf ft¤ yluylwyt"wrlf ft¤ suJt mkv{…ggturJªtmkM:tytu, mtrnÂ…gf mkM:tytuylufuxjtf msof-rJJuaftulesw†esw†erJath©uKelt htsfthK mt:u mkf¤tgujt Au. cklumkv{…ggtuyufceò òuzumt;…g yluv{r;fthltumkck" "htJu

Au. yluckluNijed; ylumbgd; AuyuvK CqjJtlwkl:e. mt:umt:uckluv{Jtne

Au. yufceòlt bebtkmf Au. yufceòlt vqhf Au. ckluyuyufceò mtbuvtu;tlwk ytdJwkcritique QCwkfgwOAu. yt Wvhtk; m^tt, rJütun ylumbt"tllt vjxt;t Jt;tJhK mt:uyt mkv{…ggtuylwfq¤;t-v{r;fq¤;t v{btKuyluf bwFJxtytu"thK vK fh;t hÌtt Au. yuf he;u;tuyt cklumkv{…ggtuyxvxt, xeF¤e, mkfwj ylu yluft:eoAu. J¤e, yt"wrlf yluylwyt"wrlf ft¤tucnwJalbtkyÂM;…J "htJu Au. †huf ytJlth lJtugwd Je;ujt gwdltkfuxjtkf jûtKtuNç†tk;huyvltJuAu, fuxjtf AtuzuAuyluƒâtkf ƒâtkf mbLJg mt"eyujûtKtult mL†Ctuoc†jeltFu Auylufuxjtkf jûtKtuluvrh»f]; vK fhuAu. yt cklumkv{…ggtu:eytvKuJe;ujt athvtka †tgftlt mtrn…gluytu¤Feyu;tu yubtkFtuxwkNwkAu? vrhJ;ol l ntug ;tumtrn…g yufrJ" ylufkxt¤tslf l cle òg?mtrn…g f¤tlerCLl rCLl rJathKtytu, rJath"thtytuylurJathv{Ktjelu ytvKusw†usw†ultbul:eytu¤F;t? mtrn…glt †huf gwdluòuytvKultb ytv;t ntuEyu;tuyubtkfNtuRr;ntmütun fh;t ntuEyuyuJtuyvht"CtJ ylwCJJtle NesYh? mtrn…glt Rr;ntmbtkgwdrJCtsl ybwf ybwf mtrnÂ…gf mtkMf]r;f, mtbtrsf yluyir;ntrmf vrhÂM:r;ytult mk†Ctuomt:uhat;t ytJ;t mtrn…g îtht fhJtbtkytJuAu. btlJmkJu†ltytucnwbwFeAuyulelt ln‰, yultksqsJtkYvtu Au. fcqj. vhk;wyt mkJu†ltytuleWåa-rlBl JdoCu†tuvtz;e©uKeytuhaJefuxje gtuøg? A;tkmtrn…glwkhtsfthK ytJt JdoCu†tuvtzuAu. Cju. mw"thfgwd, vkrz;gwd yludtk"egwd(yJtoaelgwd)btksusuCtJltytu, mkJu†ltytulem^tt v{c¤ n;eylu yublwkajK rJNu»t btºttbtkn;wkyuluyt"thuyugwdlwkltbfhK fhJtbtkytÔgwk. ƒâthuf Ôgƒ;rJNu»tlt mtrnÂ…gf ftgolt ylwmk"tlbtkyugwdluÔgƒ;ltb mt:uòuze†uJtgtu. yt"wrlfgwdlt msoftuyurJ¶JgwØtuvAelec†jtgujebtlJ®a;lv{Ktjeytu, rJath"thtytuluyluyÂM;…Jlt yluf v{¶ltuluyumbglt msoftuyusuhe;uYv ytÃgwk;uJwkYv yJtoaelft¤lt msoftuyuytÃgwkntu; Fhwk? ylwyt"wrlfft¤lt msoftuyu†rj;au;lt, ltheau;lt, Ji¶Jf;t yluM:tleg;t, ò;eg-JkNeg ®nmt

ylumb®jdefumtkMf]r;f yLgtu(cultural others)lt v{¶ltuluvtu;tlehaltytubtk suv{fthleyrCÔgƒ; ytveAu;uJwkyt"wrlfft¤lt msoftuîtht :gwkntu; Fhwk? †huf gwdlt v{¶ltuylumk†Ctuosw†t ntug yluyuv{¶ltuleyrCÔgƒ;leÔgqnhaltytu ;:t bwütytusw†esw†entug. vtu;tlt gwdleJtM;rJf;tytuylubtlJmkJu†ltltk vrhJ;ol vtb;tkYvtulu†huf gwdltumsof vtu;tlt ytdJt mk†Ctuolu†]»xftuKtumt:u haJtleb:tbK fh;tuntug Au. †huf gwdbtkmsol ylufbtdeontug Au. Je;ujt ylu mtkv{; mbglt ;tKtJtKt:e†huf gwdlerzÍtRl sw†esw†ehe;uhat;entug Au. †huf msofleMJytu¤F yluf mtkMf]r;f vrhc¤tuîtht hatg Au. Ct»tt, Mb]r;, vhkvht, rCLl rCLl rJathKtytumt:ultumkJt†rJJt† †huf msofleytdJeytu¤F hauAu. nJuv{¶l vqAJtbtkytÔgtuAufuyt cklumkv{…ggtuytvKt mbgleylufbwFe mkJu†lt yluv{¶ltulu;ult yvurût; y:obtkmbtJuAu? v{¶l AufE fE mkJu†ltytu ylufgt fgt v{¶ltu? yluyvurût; y:oyuxjuftultuyvurût; y:o? msoftultu? hwrale rCLl;t "htJ;t CtJftultu? fboNejtultu? rJath"thtytultu? vhBvhtJt†eytultu? lJeltultu? sqlehufztuoJdtzât fh;t, de;dÍjlevkƒ;ytu JthkJth xtkƒât fh;t, mtbtLg ®s†deSJ;t ltdrhftuvh fxtût fgtofh;t ylu f];f ®a;llejntKeytufh;t "trbof lu;tytultu? dE ftjlt rJütuneytuytsu mbt"tlftheytu:E dgt Au;ultu?jtjCdJtjejt JtJxtJt¤tytultu?yrCò; yluslrv{g mtrn…glehMmeFUa fhlthtytultu? htsfthKeytultu? yt gt†e jkctJeNftg. †huf gwdbtkmtbmtbt Auztlt mbtl-ymbtl "{wJtumrngthwkyÂM;…J "htJ;t ntug Au. yluf v{¶ltultkmebtkfl ylumebtuÕjkDl ntug Au. mkJu†ltytultk vK Nt¶J; luCkdwh fuûtrKf, mbmtbrgf yuJt Cu†tuvtzlthtuyuf Jdontug Au. v{¶l :tg fuhmNtMºtbtkftuE hmrJrN»x fu©u»X ntuJtltu†hßòu"htJ;tu l:e, ;ub s ftuE CtJ fumkJu†ltluvK rJrN»x fuœalealt JdoCu†btkdtuXJe Nft;tkl:e;tu..?y;e; lumtkv{; yufceò òuzujz;tÍDz;t v{ub:eyuf s gwdbtk mt:u-mtburlJtmfh;t ntug Au. yt"wrlf yluylwyt"wrlfgwdlt bn^Jlt fgt msoftubtkylufbwFemkJu†lt yluv{¶ltulwkytjuFl l:e:gwk? ylumtnuctu, †huf msofluvtu;tlemkJu†ltytuyluv{¶ltulevmk†defhJtlwkMJt;kºg Fhwkfuln‰? yubtkvK m^tt"eNtufumkMf]r;lt hFuJt¤tulesub yt†uNtufuFhe;tytucnth vtzJtlt? yvuûttytum^ttbtkYvtk;h vtbu;tuNwk:tg yulwkrlJu†l bthuytv suJt mw¿ttulufhJtlwkntug ?ytvKumsof vh ltnfleDKesJtc†theytu;tul:ejt†;t lu? yuf ltdrhf ;hefuleyublesJtc†thebtk:emsof Axfeòg AuFhtu? ylufbwFemkJu†lt yluv{¶ltuluytvKt fuxjtf bn^Jlt msoftuyuvtu;tle haltytubtkYv ytÃgwkAu. ytd¤ fÌtwkyuv{btKu†huf msofleYv ytvJtlehe;tu ltuFeltuFemkCJu. yt mt:uceS Jt; ;hVJ¤eyu. W†tnhK ;hefuy:onel;t,

Ckdwh;tleJt; bægft¤lt frJytulesub yt"wrlf fuylwyt"wrlf ft¤lt msoftu l fheNfu. btlJMJt;kºg, SJllerJÂåALl;t, rJhr; luymkdr; luylTy:o;tle Jt; yt"wrlfft¤lt msoftulesub vqJoyt"wrlfft¤lt msoftuyufheAu?Ji¶JfhK, M:tleg;t, vtu;tltkbqr¤gtk;hVvtAt sJtleJt;, ò;eg;t luòr;Jt†lt v{¶ltu, †rj; ;:t ltheau;lt ylumtkMf]r;f yLgtult v{¶ltulwkMJYv ;:t yublwkytjuFl ylwyt"wrlfgwdbtksuhe;u:tg AuyuJwkvqJoyt"wrlfgwdbtkNƒâ cLgwkntu; Fhwk? ytsuend of ideology, end of history luend of literatureleJt;tultuathu ctswdKdKtx ntug …gthumkJu†lt yluv{¶ltulubtlJeg CqrbftyufE her;uYv ytvJwkyuleNtu" ylubqkÍJKtu†huf msoflerlS ntug Au. ytvKumsofluyult vtu;tlt btduoatjJtlebtuf¤tN haeytveyu;tugucm.

Nwk;bluyuJwkl:ejtd;wkfumkJt† ytuAtu:E dgtuAu? S lt. mkJt† ytuAtu:gtul:e, yulwkMJYv c†jtgujwkAu. fE r†Ntbtk, fgt btduosJwkyulevmk†de†huf msof vtu;vtu;tlehe;ufhuyuJwkytv btltuAtu? yt:emsof fkEcusJtc†th:tuztuclesJtltuAu?yujFuAu…gthumbts-btlJò; v{…gulwk}K y†t fhus Au. ftuE Juvth"k"tufhu, mtbtrsf ftgtuofhu, fwxwkclumtaJu, fh aqfJu, yuJehe;umsof jFu. cm. M:¤ mt:ulusd;legwdau;lt mt:ult mkJt†leCt»tt †huf msofleyltuFentug. ytvKt fuxjtf msoftuvK ƒâtkf mbs:e luƒâtkf Ílql:eM:¤ mt:uòuztgt Au. sd;legwdau;lt mt:usqs msoftumkJt† mt"ehÌtt Au. mtrn…g ylufjt Wvhtk; SJlleyLg mkhaltytumt:u;thdwk:tgujt htFeyu;tublw»g ;hefufkE leatòuKwk:Jtlwkl:e. msofluœatufurJrN»x †hßòu ytvJtlehtubuÂLxf rb:btk:esuxjt sj†ecnth ytJeyuyuxjwkmthwk. mbtsbtk sub RsluhAu, vtuMxbul Au, atxozoyuftWLxLxAu, frzgtuAu, lJ:eA mw"eyt³rVmbtk ftb fh;tultufrhgt; JdoAu, yub msof Au. nJuytd¤. M:trlf;t yluJi¶Jf;tlt v{¶ltu, sd;legwdau;lt mt:ultumkJt† ftÔghaltytuyluf:tmtrn…gbtkrCLl rCLl M;huyrCÔgƒ; vtb;t hÌtt Au. mkJt† ytuAtu:gtuAufuJægtuAuyultu btv†kz †huf JtafltuyufmhFtul mkCJeNfu. d{tnf;tltkc†jt;tk"tuhKtu yufJtƒâ;t M:tvJtbtkƒâtkf ƒâtkf bw~fujeyturlbtoK fhu. A;tkbtºt fuxjef haltytultkW†tnhKtuytvwk&‘®mnJtrnleM;tuºt’, ‘Cu’, ‘mtkZwft m‰d mzu...’, yluyLg mtkv{;ftjel haltytu(rm;tkNwgN¶aLü), ‘Fkrz;ftkz’le ;:t ‘ÔgtmtuåATJtm’lefuxjef haltytu(r†jev ÍJuhe), ‘ftjtÏgtl’, ‘fwhwûtuºt’ (ralw btu†e), ‘crn»f]; Vqjtu’(lehJ vxuj)lefuxjef haltytu, ‘m¤d;enJtytu’(mYv "{wJ)lefuxjef haltytu, ‘btdNhleybtJtMgt’(sg†uJ Nwƒj)< yt Wvhtk; hbKef mtubu¶Jh, †jv; vrZgth, nheN bkdjbT, brKjtj vxuj, ftlS vxuj,

Ch; ltgf, fbj Jtuhtlef]r;ytu, ‘ltrafu; mqºt’(nheN belt©w), yjkd rJNu aLüftL; xtuveJt¤t, htsuN vkzât... ytJtk;tuyluf ltbtugt† ytJuvhk;wnJu yxfwk. f:tmtrn…gbtk:evK yluf W†tnhKtuszeytJNu. nJuytd¤ J"eyu&de;dÍj suJtkMJYvtulejtufrv{g;t frJytulufuxjtf v{¶ltumw"esJt s †u;el:eyuJwkßgthuytv fntu…gthuv{¶l :tg fubtºt de;dÍjtu s ? Atk†myAtk†mMJYvtubtkhalt fhltht fuxjt v{¶ltumw"edgt Au? de;dÍj suJtkMJYvtulu®vshtbtkQCt htFeyu;ulemt:uAtk†myAtk†msuJtkMJYvtuluvK QCt htFeyu;tufuJwk? ceswk, v{¶l MJYvltuln‰ vhk;wmsof;tltuAu. MJYvtu;tuFtuFtkAu, yubtkv{tK ;tumsof;t vqhuAu, yluMJYvtu;tuyuf f];f rNÕvd; ÔgJM:t Au, yuleòKfthe ylumqÍ msofufu¤JJtkvK òuEyu. vhk;wMJYvtumsof;tluYk"el Nfu. msofbtk msof;tlwkrJ^t ntug ;tuvAeMJYvtuleÍtÍe®a;tbtkvzJt suJwkl:e. msof;t nNu;tumsofumCtl;t:eMJefthujt ftuE vK MJYvbtkCtJmkJu†l Yv vtbeNfNu. Atk†myAtk†m suJtkMJYvtubtkNwklc¤e haltytu:;es l:e? yuMJYvtu MJefthltht c"t s haltfthtufkE jtufrv{g;t:eyMv]~g hnuJtbtkbtluAu? fnu Aufudtk"egwdbtkAtk†mvªrlck"tujFt;t ;tuyt"wrlf yluylwyt"wrlf gwdbtk, yuvK breaking of formsleJt;tufhltht, yAtk†mbtkdªvªlt xwfztytu òuzeòuzelurlck"tujFlthtle, ab…f]r;ytubtkhtalthtytulemkÏgt NwkytuAeAu? MJYvtulejtufrv{g;tltuv{¶l vK sw†tus rJathbtdejuAu. yrCò; mtrn…g ylujtufrv{g mtrn…glt vûtfthtuyufbuflum†t vezt ytv;t hnuJtlt. cklumtkMf]r;f Dxftu;hefulJelJegwØler;ytultuytNhtujuJtlt yluvtu;vtu;tleytu¤Fle M:tvlt btxuylwfq¤;tytuv{r;fq¤;tytuv{btKumkD»toylumbt"tl fh;tkfh;tk gwdau;ltlwkytjuFl fh;t hnuJtlt. ylujtufrv{g MJYvtubtkvK fuxjwkf W ^tb ftb :gwkntug ;tu;uleltU" juJtbtkf]vK l cleyu. ytd¤ ytv fntuAtufuytdjt gwdlt msoftuyuMJYvNtu"ler†Ntbtkmr¢g;t c;tJen;eyuJwkytvKt gwdbtkcLgwkAuFhwk? ytdjt gwdlt msoftuc"wks fhe dgt AuyuJwkytv btltuAtu? vnujeJt; ;tuyufuytsuMJYvtultkszcumjtF bt¤FtkhÌttkl:e;u:eMJYvNtu"ltuv{¶l s yv{M;w; cledgtuAu. ytdjt gwdlt msoftuyuvK vhkvhtd;, v¶ablt, yhce-Vthmemtrn…gltkfuxjtkf MJYvtultu ƒâtkf ƒâtkf yt"th je"tun;tu. ƒâtkf ƒâtkf yubtkmkNtu"l fgwOn;wkyluyuMJYvtulu vrh»f]; fgtOn;tk. dÍj, mt³lux, vªltxf, yAtk†msuJtkMJYvtubtkytdjt gwdlt msoftuyuW ^tb ftb fgwOAu;ulelt ln‰, vK btirjf he;uMJYvNtu"ler†Ntytu mr¢g;t:eWDtzeytven;eyuJwkfnuJwkf†ta J"thuvz;wkl:e? ytsumsof vtmurlS ftuE Nijel:e. rCLl rCLl mbglevhkvhtytuylu

Nijeytultkytk;hrb©Ktubtuxt Ctdlt msoftuvtu;tlehaltytubtkfhuAu. ytlu s msofleNijefneNftg. ylwyt"wrlf;tbtkNijelebtirjf;tltuv{¶l s bn^Jltu hÌttul:e. ylwyt"wrlf msof vK v{tÃ; :gujeNijeytumt:urJrJ" v{fthleÔgqnt…bf hb;tufhuAu. yluf v{fthleNijeytuvK msoflehaltlt ytk;hf]r;…Jltuyuf ykN Au. msof yulehaltlt ytk;hf]r;…J btxuyluf v{fthleNijeytuFvbtkju Au. rJzBcl btxu, hbr;gt¤vKt btxu, yluf mbglt bwFJxtytu"thK fh;e NijeytulturJrlgtud yufhuAu. nJuNijelerJrJ";tlufthKuhalt rb©f]r; cleAu. yt Nijebtkf:lt…bf;t, JKolt…bf;t, fÕvl-v{;ef-yjkfthlesw†e sw†eCt;tu, Atk†mxwfztytu, dªlt xwfztytu, ònuhFchleCt»tt:eykd; mkJu†l mw"eleCt»ttleyluf Nƒâ;tytu, yLg Ct»ttlt Nç†tu, vhkvhtd;, yt"wrlf mbglt mk†Ctuo, vhkvrh; lufxtJltuƒâtkf ƒâtkf rJrlgtud, de; lubægftjel mtrn…g, jtufmtrn…glevkƒ;ytultkrb©Ktu, Ct»ttbtkvK yluf Ct»ttlwk Nç†Ckztu¤ ¯ yt c"tklt rCLl rCLl v{fthltkytk;hrb©Ktultuyt"th jE hat;t MJYvluytvKufgwkltb ytveNwk? yluyt c"wkdkCeh he;u:tg Au. vqJod{n rJlt fuCq;ft¤v{er; rJlt luJuhCtJ rJlt, mk†Coªtu;f;t lu mk†CorJnel;t mt:uyluf mbgleNijeytuM:tv…gf¤tbtk, rmlubt, raºtf¤tbtk, mtrn…ghaltytubtk, DhlefuntuxjlemòJxtubtkyluVuNlsd;btkbwƒ; ylu v{Jtnehe;ugtusJtbtkytJuAu. fjtfthtuyufceòlef]r;ytubtk:evtu;tluyrlJtgo jtd;t ykNtulwkyk;rbo©K fhuAu. vtu;tlehaltlt ytk;hvtXtu;hefuyluf Nijeytultk mkgtuslrJgtusl msof fhuAu. yt mk†CobtkjtCNkfh Xtfh, rm;tkNwgN¶aLü, htJS vxuj, nheN belt©w, r†jev ÍJuhe, mYv "{wJ, lehJ vxuj yluyLg ylwyt"wrlf frJytulehaltytulturJrN»x he;uyÇgtm:E Nfu.

AuÕjt cu†tgftlemtrn…gv{J]r^t.... b¤;tul:e. †huf gwdbtkmDlvKuftÔgrJath fhltht msoftulwkÍwkz ntu;wkl:e. bwÏg bwÏg msoftuyuM:trv; fhujev{Ktjeytuluylwmhltht, yublwkylwfhK fhltht haltfthtulwk vK mnyÂM;…J ntug Au. c.f.Xt WbtNkfh mwk†hbTleftÔgrJathKt Cth;eg ylu vt¶at…g ftÔgbebtkmtluyt"thuDztE n;eA;tk†h JF;uyublefrJ;tlembtk;hu yurJathKtytubn'JlecleAuyuJwkl:e. †huf gwdlefrJ;tbtkjdCd cuv{fthlt msoftumt:umt:uhalt fh;t ntug AuyluyugwdlefrJ;tbtkbwÏg…JucujûtKtu ÔgtvfvKuòuJt b¤uAu&contact relations ylutypological affinity. contact relationsbtkvtu;tlt mbgleftÔgrJathKtytult me"t mkMfthtud{nK fhejFltht msoftuytJu, yt msoftuluvtu;tlt yLg mbftjel msoftult v{ftNllefujuFl fuhaltytulebtrn;entug yluyumJolt v{CtJ nuX¤ yubKuvK ytd¤lt msof

suJwks jdCd jÏgwkntug, f†ta ytd¤lt/mbftjel msoflwkylwfhK fgwOntug, cklult juFlbtkfuxjef mbtl;tytuntug. ßgthutypological affinitybtkyuf msof luyumsoflemt:us msolv{J]r^t fh;tuceòumsof fuxjef mbtl rJathKtytu fuv{Ktjeytuv{btKujFu. ckluleftÔgrJathKtbtkfuxjef mbtl;t ntug, cklungt;elt v{¶ltulu, mtkMf]r;f, mtbtrsf R…gtr† v{¶ltulumbtl Cqrbftyuhne;vtm;t ntug fuyublehaltytubtkyuv{¶ltulwkv{dx fumqra; CqrbftyuhneytjuFl fh;t ntug. yuf (contact relations)btkmtrn…gv{urh; mtrn…g ntug ;tuceò (typological affinity)btkmbtl J]r^tJjKtufuv{¶ltule;vtmlembtl Cqrbft ntug, ylu yrCÔgƒ;btkrCLl rCLl †]»xftuKtuvK ntug. mt:umt:uyuvK gt† htFeyufu minor poets rJlt major poetslwkbqÕg ln‰J;TAu. FhuFhbq¤ v{¶l ;tuv{CtJle ®a;tltuAu. †huf gwdlt bn^Jlt msoftuleytswctswyLg WvfrJytulwkJ;wo¤ hnuJtlwk. dwjtbbtunBb† NuF, jtCNkfh Xtfh, rm;tkNwgN¶aLü, htJS vxuj, hbuN vthuF, rJltu† òuNe, yrlj òuNe, htsuLü Nwƒj, nheN belt©w, r†jev ÍJuhe, sJtnh cûte, bltus Fkzurhgt, ralwbtu†eR…gtr† frJytulefrJ;t mt:uzdjtkbtkzltht yluyufrJytulehaltytu:esw†ubtduosE halt fhltht, rJathltht msoftulwk vKvqhf yÂM;…J ntug Au. ytd¤ JKoÔgt yumsoftusuJt mtrn…gfthrv{g furJªtmkM:tytu rv{g yumsoftu l vK ntug. fuxjtf msoftuvtmumiØtkr;f verXft mc¤ ntug, vhk;w lc¤ehaltytuyumsof ;hV:ev{tÃ; :;entug. ceò fuxjtf frJytuleftÔgrJathKt yublt msol îtht vhtuûtvKumqaJt;entug. ftÔgrJathKtle†]ZCqrbft mt:ulc¤e halt fhltht yluftÔgrJathKtlemiØtkr;f Cqrbftlt yCtJbtkhalt fhltht †huf gwdbtkmt:umt:uftÔggtºtt fh;t ntug Au. btxus lb{;t:efnuJtlwkfuAuÕjt cu†tgftlemtrn…gv{J]r^t òu;tkmDlvKu ftÔgrJath fhJtleNƒ; ytvKt msoftudwbtJecuXt l:e. mtnuc, mtkv{; rJNu shef mrn»Kw;tCgtuoluW†th †]»xftuK htFtulu ! òuAuÕjt cu†tgftbtkftÔgrJath fhJtleNƒ; msoftudwbtJecuXt ntu; ;tuvqJoyt"wrlf yluyt"wrlf haltytultk JhJtkylwfhKtus ytvKlubégtkntu;. ylwyt"wrlf mbglefuxjef haltytu vqJoyt"wrlf luyt"wrlf frJytulec†jtguje†]»x:eytJeAu, yt"wrlf frJytuyu vK ylwyt"wrlf mbglefuxjef mhtnleg haltytuytveAu. btheJt;btk rJ¶Jtml ytJ;tuntug ;tuyt"wrlfft¤lerm;tkNwgN¶aLü, jtCNkfh Xtfh, hbuN vthuF, nheN belt©wylur†jev ÍJuhelehaltytumt:uytsu, mtkv{;btk yt s frJytuyujFujefrJ;tltu;wjlt…bf yÇgtmfheswytu, mt:umt:uv{btu†fwbth vxuj, aLüftL; xtuveJt¤t, mwbl Ntn ylurNhe»t vkatj suJt rJJuaftuleyt"wrlf yluylwyt"wrlf frJ;t rJNulerJathKtluvK mtbmtbubqfeswytu. ceswk, ytd¤ JKoÔgt yufrJytulefrJ;t fh;tksw†e s Cqrbftyuylu

yrCÔgƒ;levrhvtxeyumsol fh;t fbj Jtuht, Ch; ltgf, brKjtj vxuj, ftlS vxuj, sg†uJ Nwƒj, htsuN vkzât, g¿tuN †Ju, nubk; "tuhzt, mkswJt¤t, hbKef yd{tJ;, hbKef mtubu¶Jh, ble»tt òu»te, WJoNevkzât, rJvtNt, lehJ vxuj, mYv "{wJ, v{JeK dZJe, nheN bkdjbT, W†gl Xÿh, vegq»t Xÿh suJt frJytulehaltytultumDl yÇgtmfhJtlwkytvKt rJJuallu, fuxjtf yvJt†tu ct† fh;tk, ÍtÍwkylwfq¤ l:eytÔgwk. btºt ht"u~gtb Nbto, aLüftL; xtuveJt¤t, mwbl Ntn, rNhe»t vkatj, brKjtj vxuj, sg†uJ Nwƒjlt yvJt†tuægtlbtk htFeyu. yt frJytulehaltytultumDl yÇgtmytvKuc"t mt:ub¤efheNwk ;tu30:e50 xft suxjtuyvht"CtJ f†ta ytuAtu:Nu. †huf gwdlt fuxjtf frJytuyuvtu;tlt ftuNuxt hågt Auyluyuîtht s ytvKlu lJelJeftÔgrJathKtytultuvrhag :;tuhÌttuAu, ‘hu’, ‘gtntub’, ‘ntuxuj vtuyuxTm’, mwhuNòu»terJathVtuhb(òufuyubtkxqkfeJt;torJNurJbNol :tg Au), vtrûtfe, mÂLlr", mtJje, Jztu†ht, rJªtldhbtkgtuò;tkltlt ltltkrbjltu, CtJldhyludwsht;lt fuxjtkguNnuhtubtkmsofturlgrb; he;ub¤uAu, haltytulwkvXl fhuAu, aatofhu Au¯ yt c"tyu‘ftuNuxtytu’ hågt AuyuJwkfneNftNu? FhuFh msol ;tuyuftk;btk s :tg, vK ;ulwkNuh‰d ltltkltltkrJathNej, mkJu†lNej sq:tubtks :tg ;tu ytlumtrn…gf¤tluWvfthf yuJerJ"ugt…bf v{J]r't ytv l dKtu? nt, ytvleJt; :tuzuDKuykNumtaefumkJt† ytuAtu:gtuAu. vhk;wmtbrgftubtk v{dx :;ehaltytult vXl luytMJt† îtht vhtuût he;uhaltytuòuzumkJt† ;tu :tg s Au. yt Wvhtk; c†jtgujeSJlÔgJM:tytulufthKufuxjtf v{¶lturlbtoK :gt Au. ytv yt r†NtbtkftuE btdo†Nol ytveNftuFht ?

ytvKuv{r;cØ frJ;tle... ;ufub cl;wkl:e? †huf gwdbtkfrJ;t v{åALl fuv{dx he;uyluf "thtytubtkJnu;entug Au. htubuÂLxf, JtM;JJt†e, yt"wrlf-ylwyt"wrlf frJ;tlt v{Jtn suJtuv{r;cØfrJ;tltuvK yuf btdoAu. mt"thKhe;umtrn…gltubtƒmoJt†eyrCdb mtrn…glumbtsltuyuf yrlJtgo ykN btluAuylumbtslt mk†ColeJt;lumtrn…gf¤tlehaltbtkfuLüM:tlubqfu Au. fuxjtf mtbtrsf-mtkMf]r;f rJath"thtlt mb:oftuyuJwkbtluAufufrJ;t MJtg^t l mkCJeNfu. mbtsbtk, vtu;tlt mtkv{;btksufkE cluAuyurJNumsofurlmc;:e vtu;tlt v{r;CtJtuyublehaltytubtkrCLl rCLl her;ytu:erlYvJtlt ntug, yluyus msoflwkmbts v{…gulwk†trg…J Au. v{r;cØmtrn…glerJathKt fhltht mtrn…gluyuf social construct(mtbtrsf rlrbor;) btluAuyluyubtxuleyuble fuxjef btLg;tytuvK Au. yuf he;uòuEyu;tumtrn…g fuf¤t SJlleftuE vK mkhaltytultuƒâthug RLfth fh;el:e. msof vtu;tlehaltbtkmbtsmkMf]r;le

Ct»ttlturJrlgtud fhuAu;u:eyuf he;u;tuyuSJlluylumbtsluv{r;cØ Au s. msof suSJl SJuAuyumbtslecnthlwkSJl SJ;tul:e. A;tkNwkjFJwk yluNwk l jFJwkyu;tumsoflevmk†deltuv{¶l Au. yt"wrlfgwdlehaltytulwkœztK:e vrhNejl fgtorJlt yluv{r;cØmtrn…gleyluf rJathKtytult yÇgtmrJlt yt"wrlf mtrn…g v{r;cØl:eyuJtuntuct¤tufuxjtf XtJft ztÌttytuyufgtuon;tu yluytsuvK fuxjtfuyuvhkvhtluylwmhJtlwkMJeftgwOAu. mt:umt:ufuxjtf htsfthKeytu, "trbof lulir;f m^ttlt hFuJt¤tuylufboNejtuDtUDtx fhefhemsoftu vh ftuhztytuJ‰ÍJtleyuf vK ;f dwbtJ;t l:e. Xef Au.

nJu, ytv fntuAtufu‘mbtsSJl vh "bo, m^tt, htsfthK, y:ofthK, mbqnbtægbtu;ub s xufltujtuSltuyrl»x v{CtJ vzehÌttuAu.’ Nwkyt c"tkltu R»x v{CtJ vzâtus l:e? òu†wrh; yluym†T l ntu; ;tuR»xlwkNwk:t; ? yt îLîtu†huf gwdbtkltbtk;h mt:ungt;e"htJ;t s ntug Au. ytvuytd¤ dKtÔgtk yumJomkhaltytultkR»x ylurJ"ugt…bf vtmtkytuAus. yt c"tkòuzum^ttlwk htsfthK mkf¤tg Au…gthufxtufxeChevrhÂM:r; rlbtog Au. "bo, htsfthK, btægbtu fuxufltujtuS vtu;uyrl»x l:e. vhk;wyt c"tkòuzußgthublw»g mkf¤tg Au…gthu yultkMJt:o, yulem^ttjtjmt yule†wrh; J]r'tytuvK mkf¤tg Au. "bo, htsfthK, yhuhtsfthK fubtægbtuMJgk‘yrl»x’ l:e. yt btægbtubtkblw»g v{dr;Nej hÌttuAu, yt c"tkyuSJllusw†ehe;uòuJtltu†]»xftuK ytÃgtuAu. yt c"tkvtA¤ vK NYyt;btk;tuhtbhtßg, mwFeSJlle, btlJelefÕvlt n;e, blw»gufuxjtk c"tkmvltkytuòugtkn;tk. vhk;wm^tt-NtmluRzldtzollectswbtkltlt fthtJtm vK ;igth htÏgt yuJwkrbjtl fwL†uht fnuAu. ytvKuc"t s mbqnbtægbtuylu xufltujtuSlt Vtg†tytu:eyòK l:e, htus-chtuslt SJlÔgJnthbtkyultujtC vK jEyuAeyuvhL;wytvKerl¶a; rJathKtytuluyÂM:h fhuyuJeftuE vK xufltujtuS, btægbtufusw†elJerJathvØr;ytuytJ;tks ytvKtumkhûtf yt…bt, NMºttumS juAu. mbqnbtægbtu, xufltujtuSlturJftm:gtuntuJt A;tkvwM;ftuylu mtbrgftuv{dx :;tkhnuAu. nt, yt btægbtu:evhkvhtd; bqÕgtufurJathKtlu òuJtle;vtmJtlelJe†]»xvK ytJuAu. yt btægbtu:eytvKeSJlÔgJM:tytubtk ¢tÂL;ftheVuhVthtu:gt AuyuJt;luf†ta ytv MJefthNtu. yt btægbtuyuytvKe vhkvhtytulumtaJehtFJtbtkvK b†† fheAu. 18befu19bem†eltkvwM;ftu mezeWvh W;theNftg Au. ‘fwbth’lembd{VtRj Dhbtkjuvxtuv fufBÃgwxh vh JtkaeNftg Au. fuxjeg JM;wytufubuhtbtkmtaJeNftg Au. nM;v{;tu, yjÇg vwM;ftule mezefheNftg Au. †huf mbtsbtkR»xyrl»x mt:umt:us zdjtkbtkz;tkntug Au. "bom^tt yluhtsfthK mt:uyrl»x ; ^J òuztgujwkhÌtwkAu. mtkv{; vrhÂM:r;btk

yt ckluyubtlJò;legt;ltytuyuf fuceò MJYvurîdwrK; fheAu. "bom^tt ;tubltuhksl Wªtud cledE Au. m'tt ftuE vK ntug, "bo:ejE btægbtumw"ele, yuòunwfbefhu, MJt:eoclu…gthum'tt mtburJütun òdu. Vqftu;tuyub vK fnu Aufum…glem^tt vK l òuEyu. ylu¿ttlm^ttltkvK JhJtkvrhKtbtuytvKu CtudJ;t ytÔgt Aeyu. vK m^ttlturJütun fhlth vK m^tt"eN cleòg ;tu? dE ftjlt mbt"tlftheyturJütun fh;t :tg …gthug v{¶ltu;tusLbu. ytvKt msolbtkyt yluceò mk†Ctuoct† :gujt blu;tul:ejtd;t. AuÕjt cuºtK †tgftlt ftÔg-f:t ylurlck"mtrn…glu, rmlubt yluraºtf¤tltubwƒ; yluWDtzt bl:eyÇgtmfheNwk;tuf†ta ytuAeVrhgt†luyJftN hnuNu. †huf msofleyt v{¶ltultumtbltufhJtleÔgqnhaltytuyjd yjd Au. yn‰bn^Jlt msoftult ftgolus ægtlbtkhtFJtlwkAu. vqJoyt"wrlf yluylwyt"wrlf ft¤le haltytucnwj;tbtkrJM;heAuyludwKJ^tt mtvuût AuyuxjwkvK gt† htFeyu. ytsuyvth†Nof yluvth†Nof mtI†goNtMºt ;ub s WvÂM:r;lwkylu;VtJ;lwk ftÔgNtMºt cklule†]»xyuyt v{¶llu;vtmeNftg ? yluf r†Ntyu:eyluf W ^thtu b¤JtlemkCtJlt Au. mt:umt:uyluf DtUDtxtuleJåaucurlS MJhtuvK mtkC¤Jt b¤Nu¯ mkMf]r;le, vhkvhtleFuJlt fh;t, ;thMJh yluawvfe†eCgtoMJh. †huf gwd yt MJhtubtkdt;tuntug Au.

mtkv{; ft¤btk... rJJuaftufub Ntu"eNƒâwkl:e? yt"wrlf;tlt fuylwyt"wrlf;tlt mb:orJJuaftuytvKlul:ebégt yub ßgthuytvKufneyuAeyu…gthumtbuv{¶l vqAe Nftg fuyt"wrlf;tyu vqJoyt"wrlf;tleDKec"ermrØytuleyJdKlt fhelntu;e? ylwyt"wrlf rJJualtyulJt mk†Ctuomt:uvqJoyt"wrlf;tlwkrJbNol fgwOylulJumh:e vqJoyt"wrlf;tltkfuxjtkf vtmtkle ;vtm fhe. yt"wrlf;tlubtduofuxjtf ylwyt"wrlf;tJt†erJJuaftuyusJtlwkvmk† fgwO. yt"wrlf;tytuyluffuLüentug AuyublwkyublurJMbhK :gwkyluyt"wrlf;t yuxjubtºt f]r;leYvhalt yuJtu "qk"¤tuyluy"qhembsJt¤tu†]»xftuK yubKuMJeftgtuo, yluVtubo;:t fLxuLxle ytswctswVgtofhJtlwkfuxjtf ylwyt"wrlf rJJuaftuluylwfq¤ ytÔgwk. ytlufthKu yuf JM;w;tuv{ftNbtkytJeylu;uyuful:eyubluyt"wrlf;tltuvqhtuÏgtj, l:eyubluylwyt"wrlf;tltuvqhtuvrhag. ytbtkmwF† yvJt†Yv rJJual aLüftL; xtuveJt¤t, mwbl Ntn, rm;tkNwgN¶aLü, ht"u~gtb NbtoylurNhe»t vkatjlwkhÌtwk. ytd¤lt yuf v{¶llt W ^thbtkytvKuòugwkfumtrn…glt Rr;ntmbtk ytJlthtu†huf lJtugwd vtu;tleytd¤lt gwdlefuxjef rJathKtytulumkMfthe ;ultulJt-sw†t mk†CobtkMJefth fhuAu, ƒâtkf ylwmL"tltuò¤JuAu, ƒâtkf Je;ujt

gwdlerJathKtytumt:urJåAu† hauAuyluƒâtkf ƒâtkf fuxjef rJathKtytultu vqhf vK cluAu. ylwyt"wrlf gwduyt"wrlfgwdbtk:eDKwkc"wkmkMfthe, bXthe yluvwlrJoath fheMJeftgwoAuylußgtkgtuøg jtøgwkAu…gtkrCLl b;Jt†e clJtlwkJjK vK MJeftgwOAu. ceS yuf ægtlgtuøg ctc; yuvK Aufusu suyt"wrlfgwdlt bn^Jlt frJytuAuyubKuylwyt"wrlfgwdbtkvK vtu;tltu Qs¤turnmtc ytÃgtuAuyluyt"wrlfgwdle;:t ylwyt"wrlfgwdleckluytu¤Ftu mr¢g he;umtaJehtFeAu. fuxjtf Jtkf†uFt yt ctc;lusw†ehe;uswyuAu. yt"wrlf;tbtksuW ^tb Auyultu}KMJefth fuxjtf ylwyt"wrlftuyufgtuoAu. mt:umt:uylwyt"wrlf frJ;t yluf:tmtrn…gbtkvK, yt"wrlftusuxjtuDtUDtx fgtorJlt, awvfe†e:evtu;tltusw†tus btdod{nK fhltht msoftuAus. yjc^t, yublehaltytuluyJdKJtlwkhtsfthK vK fuxjtf rJJuaftuhb;t ytÔgt Au. vhk;whFubtl;t fuvqJoyt"wrlf yluyt"wrlfgwd ztDtzqDerJltltun;tu. vqJoyt"wrlf;tbtkyluyt"wrlf;tbtksufkEW ^tb Auyultu;tuytvKt fuxjtf rJJuaftu îtht MJefth :gtuAu. v{¶l ;tuy"qheFFz;eFtuzkdt;evqJod{nverz; mbsltu Au. ytv s fntuyt htudlwkrl†tl fgwk? ytv fntuAtufuyt"wrlf yluylwyt"wrlf ft¤ yuJt mb:orJJuaftuNtu"e Nƒâwkl:e;tuFhuFh yuJwkytv r†j:ebtltuAtu? y:Jt ytvluyuJwkjtduAu? yt"wrlf-ylwyt"wrlf ft¤btkbn^Jlwkftb rJJualûtuºtu:;wkhÌtwkAu. ytv rJ"ugt…bf †]»x:eòuNtu;tumwhuNòu»te, hDwJehati"he, Ctu¤tCtE vxuj, aLüftL; xtuveJt¤t, v{btu†fwbth vxuj, ht"u~gtb Nbto, mwbl Ntn, aküftk; NuX, rm;tkNwgN¶aLü, rNhe»t vkatj, ralwbtu†e, "ehwvheF, v{JeK †hS, brKjtj vxuj, sg†uJ Nwƒj, htsuN vkzât yluyLg rJJuaftuyt"wrlf yluylwyt"wrlf frJ;t rJNurjrF; fuƒâthuf btirFf CqrbftyuhneyJthlJth rJJual fh;t hÌtt Au. ylumb:o he;u;tuaLüftL; xtuveJt¤t, mwbl Ntn yluht"u~gtb Nbtoyuyt"wrlf ylu ylwyt"wrlf haltyturJNuJthkJth rJbNol fgwOAu.

yt"wrlf;t vAelt frJyturJNu... yuJwkfNwkfrJ;tbtkl:e? yt"wrlf;t vAelt frJyturJNufuxjtf rJJuaftuyuJt; fheAu. ytd¤lt v{¶llt W ^thbtkbUfuxjtkf ltbtudKtÔgtkAu;u:evwlhtJ;ol fh;tul:e. ºtKath rJJuaftuyu ylwyt"wrlf frJ;t rJNuJt; fheAu…gthuyublevtmurJJualle;vtmltkmt"ltu vqJoyt"wrlf luyt"wrlf frJ;tltkhÌttkAu. fuxjtf y†TCw; rJJuaftuyuJt Aufuhalt ftuE vK gwdlentug yubtºt ftuXtmqÍlus mJoMJ dKeytd¤ J"JtlwkMJefthuAu. lJt-sw†t rJJualrJath rJNuyltmƒ; fu¤JJtlwkyubluylwfq¤ ytJuAu. rJJualrcJual ;tuXef btht CiytJwwkrbÚgtrCbtl fu¤JJtleyublevtmujƒÍhe

AuyluytvKt fuxjtf yt"wrlf-ylwyt"wrlf frJytuvK vtu;tlefrJ;t rJNu v{Nkmtgwƒ; rJJual l :tg ;turJJuallubtM;rhgt, ccqaf fnuJtleyuf vK ;f AtuzJt ;igthl:e. rNhe»t vkatjuyuf JthfÌtwkn;wkfuylwyt"wrlf frJ;tlumtrn…glt htsfthKuntkrmgtbtk"fuje†e"eAu. ftuE yult rJNucuath Jtƒâtufnu;tuCgtuCgtu ! nwk;tuyub fnwkfuyvle;tujtRV cl òg btbw ! vhL;wytvlumt:umt:uylwyt"wrlf fumtkv{; frJ;t rJNult rJJuallt yuf rJrN»x v{fthlwkMbhK fhtJwk. yt rJJual bwFvtxeley:Jt ;tubtirFf rJJualle vhkvhtluSJk; htFuAu. rjrF; rJJual fheck"tJtlwk, frbx :JtlwkyubleMJ;kºt v{f]r;luÍtÍwkylwfq¤ ytJ;wkl:e. ylufrJytuyuyuJeyvuûtt vK l htFJeòuEyu. yt v{fthlt rJJuaftumtkv{; frJ;t rJNuJtÂøb;t:erJ"tltufhuAu. yublwkNç†Ckztu¤ ytkS ltFuyuJwkntug Au. yubltbtkyuf ;txMÚg ntug Au. mtisLg:e;uytumtbu ntug yufrJlefrJ;t ;:t yufrJlt rbºttulefrJ;tluW†th;t:erch†tJuAu, ylufrJleveX Vh;tkyufcufxtût fhefuJtøctK Atuzevtu;tltuyvht"CtJ ytuAtufhuAu. ÔgtsM;wr; yjkfthlemb]rØ c"tlt Ctøgbtk;tuƒâtk:entug ?

... rJJuafluv{¶ltufhJt v{uhuyuJwkfNwkyt frJ;tbtkl:e? ylwyt"wrlf frJ;t rJNurJJuafluv{¶ltu l :;t ntug ;tuyuyubled{tnf;tltu v{¶l Au. yublehwra ;:t ftÔg rJNult yublt btv†kztultuv{¶l Au. surJJuaftuyu fumÓ†gtuyuvhkvhtlefuyt"wrlf frJ;t yt…bmt;Tfhentug, yuhaltytulu mbsJtltuyubltu†tJtuntug A;tkyubluylwyt"wrlf frJ;t rJNufnuJtlwkgtuøg l vK jtøtu. yt btxuf†ta WvÂM:r;lwkftÔgNtMºt sJtc†th nNu? vth†Nof mtI†goNtMºtlerJathKt yubluyvgtoÃ; jtd;enNu?ceswkNwk, JtKeNqht jFtKNqht cluyulehtn, yug ‘JuR®xd Vt³hdtu†tu’ Jtkågt vAeòuJtle. mtrn…g ylufjtlt htsfthKledr; yluCt»tt cklurlht¤tkAu, ylumtkv{; rJNujFJtlwkòuFb ftuK Fuzu? A;tkaLüftL; xtuveJt¤t, mwbl Ntn, ht"u~gtb Nbto, brKjtj vxuj suJt ytJtkmtnmtufhuAuyluyultuytlk† vK ytuAtuul:e. òufubtuxt Ctdlt rJJuaftuyuylwyt"wrlf frJ;tltuytlk† juJtlwkbwj;JehtÏgwkAu. rJJuallu mtrn…gf¤tlwkcelebration yuxjuNwk;uftuK gt† fhtJu? ylwyt"wrlf frJ;tbtk ytJ;eytghTle, ytk;hf]r;…J, rJzBcllev{gwƒ;ytu, Ôgksltlt btuCtluytDt; ytvJtleher;ytu, yt;kf-Cg-®nmtytuvAevK SJl AuyuòuJtleylwyt"wrlf frJlerJrN»x †]»x, mtkMf]r;f yLgtult yCtJtu, †w&F††tuoyluftuElegumntlwCqr; rJlt xèth :E SJlleJu†ltluÍejJtleyubleNtk; rJütunCheSJlher;ytu ¯ yt c"tklemt:uWDtzt bl:eylufrJ;t yluf "thtytubtkdr;Nej ntug Au yuòuJtlefuxjtf rJJuaftule†]»x QDzuyuJemtNkf yvuûtt ytvKuAtuzeyuln‰.

ylwyt"wrlf;tltumsof bq¤ ;hV sJtleJt;tu... Ct»ttd; vrhbtKtufuxjtk rJfMgtk?

bq¤ yluvhkvht ;hVsJtleJt;ltuytvltumk†CofgtuAu? vhkvhtluytu¤FJe yuxjuNwk? Rr;ntmvtmuvtAt sJwkyuxjuNwk? vqJoyt"wrlftuyluyt"wrlftufh;tk ylwyt"wrlf msoftuyt mk†Ctuolusw†t vrhv{uûgtu:eswyuAu. yt c"tkrJNusw†tksw†tk fuLütuvhhneylwyt"wrlf frJytu, Jt;tofthtu, rlck"fthtu, lJjf:tfthtuylurJJuaftu vhkvhtlerJathKtytufh;tksw†es †]»x:e swyuAu. yuf bgtor†; yluvmk† fhuje rl¶a; £ublt yt"thuvhkvht yluvtu;tlt bqr¤gtkvtmusE Nftg. yt btxuvtu;tlu yrlJtgoylugtuøg jtdu;uykNtultuMJefthfhJtltuhnu. ylwyt"wrlf msof Cq;ft¤ fuvhkvhtlumt»xtkd †kzJ;Tv{Ktb fh;tul:e. yuvhkvht fubqr¤gtkvtmuJ¢;t ylu rJzBcl:eòg Au. yublehaltltuytk;hvtXcluyuxjtuFv vqh;tuyuvhkvht R…gtr†lturJrlgtud fhuAu. ylwyt"wrlf msoftuCq;ft¤leytk"¤eCƒ; fh;t l:eyluytvKevhkvht mb]Øn;e, yultbtkc"wks n;wkyuJt ftuE WLbt†eC{bbtk vK hnu;t l:e. yt c"tkv{…guyublecritical attitude Au, ;uytuytgThle:eCq;ft¤ fubqr¤gtk;hVòg AuylulJtumk†CovK rlbtoK fhuAu. bqr¤gtkfuCq;ft¤ mt:u fuvhkvht mt:uytsuytvKtuÍtÍtumkck" hÌttul:e. yuc"tk:eytvKtuyrlJtgo rJåAu† hatgtuAu. htubuÂLxftulefuyt"wrlftulesub yult ÍwhtvtludtJtbtkylwyt"wrlf msoftubtl;t l:e, A;tkfuxjtf htubuÂLxf yrCrlJuN:eyuc"tkvtmuòg Au, ;tu Cjulus;t. nJuytvKuy;e;btkSJeNf;t l:e. ydkCeh he;urJltu†le, ytlk†v{btu†lehkdcuhkdem]»x îtht ytvKluCq;ft¤lwkrJMbhK fhtJJtlwkhtsfthK athuctswatjuAu. fhwK;t yuAufuyt vhkvht fuCq;ft¤ltultN :E Nf;tul:e. †M;tJuòu, sqltkvwM;ftu, Mb]r;vhkvhtytuîtht vK vtu;tluylwfq¤ jtduyuJwkCq;ft¤vhkvhtytulwky:oDxl ytvKufh;t ytÔgt Aeyu. A;tkyuluylwyt"wrlf msoftuîtht haJtbtkytJuAu. m…g, nfef;, luJtM;rJf;t rJNus ylwyt"wrlf rJathftuyu bqkÍJeltFuyuJt v{¶ltuQCt fgtoAu. Je;ujt mbglunkbuNtkJ;obtlleytkFus òuJtltuntug, Cq;ft¤ luvhkvht vK v{JtneAu. bqr¤gtk;hV sJtleJt; fÕvlt îtht haJevzu. yuvK yuf yd{efhK (foregrounding) ;hefuytJu. yjd yjd mbgltkrb© MJYvtuleCt; îtht Cq;ft¤ hat;tuytJu. xqkfbtkbwø";t:eylu rl†tuo»t;t:ebqr¤gtk;hV sJwkyNƒâ Au. nJuòuylwyt"wrlf msof bqr¤gtk;hV sJtleJt; fh;tuntug ;tuyubltu yu;hVsJtltubgtor†; †]»xftuK mkCJeNfu. ytvKeylufrJ" mtrn…gvhkvht, SJlvhkvht yluv{òSJlleyrCÔgƒ;lt rJNu»ttumt:ubq¤ ;hVsJtlt fuxjtf msoftuîtht :gujt v{gtudtulumbCtJ:eòuE Nftg. ylu"thtuful sJtg ;tu

rJNu»ttumt:ubq¤ ;hV sJtltuytd{n hFt;tu:tg yuJeyvuûtt ;tuhtFeNftg. nJuyt c"tk ; ^Jtu;hVvhkvhtlehe;us sJtlwkntug ;tumtrn…glulJt ylwyt"wrlf mtrn…g ;hefuytu¤FJtlwk l hnu. ytsug fuxjtg haltfthtubægftjel, dtk"egwdel haltytuylwyt"wrlf;tlt mbgbtks fhuAulu! yluceswk, òuSJl-sd;rJathtuvrhJ;olNej ntug Au;tuyultkc†jt;tkvrhbtKtumt:ubq¤ ;hV sEyu ;tuFtuxwkNwkAu? AuÕjt cuyZe†tgftlefuxjef rJrN»x haltytuyuCt»ttd; yluf vrhbtKturJfmtÔgtkAu. jtCNkfh Xtfh, rm;tkNwgN¶aLü, r†jev ÍJuhe, nheN belt©w, ralwbtu†e, fbj Jtuht, htsuN vkzât, brKjtj vxuj, sg†uJ Nwƒjle fuxjef rJrN»x haltytu;ub s fuxjef †rj; ;:t ltheau;ltlehaltytubtk ctujeytu, yvCt»tt, bægftjel Ct»tt, jtufmtrn…gleCt»tt, btLg Ct»tt, sw†e sw†eCt»ttlt Nç†Ckztu¤tulwkrb©K òuJt b¤uAu. btuxt Ctdlt frJytuAtuA rJlt Ct»ttltkyk;do; vrhbtKturJfmtJ;t hÌtt Au. vhk;wbtuxt Ctdlt haltfthtuYrZd; luhurZgt¤ Ct»ttgtuslt:evtu;tlwkftb ajtJuhtFuAu. yuhaltfthtuvK xufltujtuS, bægftjel mtrn…glefujtufmtrn…glemtbd{eltuWvgtud fhuAuFht vK haltlt ytk;rhf vrhbtKlturJftm yuhaltytubtkduhntsh ntug Au. d;fztkytulu JtÂøb;t:eytd¤ sJtlemqÍ yuhaltytubtkduhntsh Au. ytvKegwdau;ltbtk;bufE fE mtbd{elu;ult DxfykNtu;hefuytu¤FNtu? ytvKluyluf vhkvhtytu, rJathKtytumt:uyt gwdbtkSJJtlwkm†TCtøg bégwk Au. frJ;tlemtbd{eyluf r†Ntytubtk:eytvKlub¤;ehneAu. vhk;wmtbd{ebtk s msofau;lt cØ:E òg ;tuceò f¤t;'Jlt v{¶ltu l sLbu? ytvKuhtsfeg, "trbof, mtkMf]r;f, ytr:of, Ji¶Jf, M:trlf v{¶ltulu, JtkrNf ®nmt yluò;eg;t, Nheh ylumb®jdemkck"tu, yt;kfJt†, crossculture, WvmkMf]r;, FtuJtgujeMJytu¤Flt lJt lJt v{¶ltulubtægbtuyluxufltujtuSlt v{¶ltulu, yt"wrlf;tJt† vAerJfmehnujt ylwbtlJ;tJt† mt:ult v{¶ltuluhaltlemtbd{ecltJeNfeyu. ceswk, msof ßgthujFJtlevmk†defhuAu…gthuyluf v{fthlemtbd{eytuJåau hnelug vtu;tlt ytdJt, ykd; yJtslumtaJehtFJtleb:tbK fh;tuntug Au. mtbd{elt Cth:eyuJtkftuJ¤el òg ;uvK mt:umt:uòuEyu. msof mkMf]r;vwhw»ttu fufboNejtufurJath"thtlt yt†uNtultudwjtb l clu. fthK fuyt c"t vtmumtbd{elt yZ¤f CkzthtuAu, msoflu-msolluyt c"t DtUDtxtuJåauyublwkyuftk; luCthnel msol fhJt btxultuyJftN ytvKuhaeytveyu;tuyulegtºtt Fjuj rJltleclu. nt, yulegtºtt yuytlk†gtºtt clu, btlJò;leÔg:t-Jeh;tluytjuF;eA;tk ytlk†gtºtt. yufj;tCheyluawvfe†eChe. msof ;tu£Ua frJ yuzbkz Ítculesub fnuNu&'I am the doubt of the word where words are expected.'

s yuf halt

vnujtk;tu bt:tbtkòuh:e Vxftubtgtuo vAe ntuÂMvxjbtkjE dgt ltlwkyt³vhuNl :tuzt xtkftytu caedgtu fÌtwk&ò, QCtuhnuvujt fwkzt¤tbtk vnujtk;tubUlt vtze FCunt: bqfe Vhe:efxtE dgujtkVxrfgtkmvltkytubtk lu btFrKgt Nç†tubtk blu:v:vtÔgtu®natuégtuWAtégtu;tÔgtu;;ztrJgtu VheVhevqAâwk

VheVhebUfÌtwk&lt, lt, lt lult Vhe:ent:vd ctk"e bt:tbtkcuºtK Vxft bthe yt³vhuNl fhe Vheyus fwkzt¤tbtkQCtuhtÏgtu :tuzt r†Jmhnu yt :tuze†Jt ju;tuhnu mthwk:E sNu lÿefhJtlwk fNwkhÌtwkln‰ SC rmJtE ytkFtumwftE atbzebwhÍtE vAeVtJedgwk

ƒâthuf fwkzt¤tlecnth lef¤Jtlt ntjfztujf nwbjtytuytJeòg rl¶agtufhwk vK XtJftk®a;ltult vhvtuxt Vqx;tks Vheyus fwkzt¤tbtk sE QCtuhnwk

Jåau†Jt juJtlwkhneòg bt:tbtk mKft Qvzug Fht yu;tuvAe ò;us jtfzejE vtu;tluVxfthwk ltltbtuxt Dt vtxtv‰ze †Jtytu vhuS mF; atufevnuhtu ylwNtml lu Cqhkwjtune mw©e, nJufwkzt¤wkm†edgwkAu òKe;t sJtctuytJzedgt Au A;tkhtus ht;u jtfzejE mqJwkvzuyuxjwks WDtzeytkFu rl¶aj ;thtytuòu;tu vzFtkDm;tuvzehnwk yuf mvlwkFhwkfu yuf r†Jm nJtbtkjtfzeVUfe ltmeAqxeN

vK Fch ln‰ ƒâthu …gtkmw"e yn‰ s ®a;t fhNtuln‰ ytFhuÍlql azâwk lu Ctøgtu vtA¤ vzâtk ;jJthCtjthtRVÕm QCtuhtFe†e"tu ceò fwkzt¤tbtk yt ceswk ;uvnujtlwks JkNs

NYyt;btk:tuzeydJz Dulbtkrûtr;s vh ntuzexbxbu vK :tuztkRLsuƒNl rJxtbelledtu¤eytu rJxtu A;tkyz"eht;u sht ytkF QDzug Fhe nJuftuhwkytftN sbKt vdluykdqXu ybhJujltuVKdtu btºt. lJle;mbvoK &sql, 1999 ylk; gtºtt atÕgt fh cumJtlwks ln‰ lt QCJtlwkvK ln‰

lt œDJtlwk nt

vK atj;tk;tuhnuJtlwks Dh vtmu:evmth :Jtlwk nt

vK DhbtksJtlwkln‰ mbßgtu atj;tks hnuJtlwk ƒâthuf yò_gtuxtvw ƒâthuf rnbrNjt cthebtk;d;d;ecuytkFtu mbwü NwkQAégt s fhNu nt bthuNwk;h;tks hnuJtlwk nt ytftN mtbuòuJtlwk lt QzJtlwk lt Qzwk;tu WztJeN J]ût :Jtlwk lt :tô ;tuftveN ytb NwkatÕgt s fhJtlwk VhevqAâwk nt nt nt ytkFtublbtkatj bl Dhbtkatj Dhbtkbl atj vdbtkvtKeatj atj atj atj ¶Jtmmtk";tuatj

vdbtkJntK WAt¤;tuatj bl ctk";tuatj ÍkFlt fhJtle aj mtjt btk†jt ASxT;uNç† ctuÕgtuAu;tuFch†th SC FUaeftZeN l atjwk;tu v‰zeyuyÂøl atkvwk l atjwk;tu

ltrCbtkvtKelt h: ctk"wk atj atj atj xtvwvh vd bqfwk;tuxtvwntuzeclu ytd¤ ytd¤ atj atj atj yt Dh ytÔgwk sJtlwkl:egt† hnu yt ;d;d;eytkFtu òuJtle vK DhbtksJtlwkl:egt† hnu yt †uFtg ;d;d;tkytkmw vz†tuvtz yt †uFtg ftjtuDujtuyJts vz†tuvtz fq†ftubthwkntuzebtk:e vJl WztJ †rûtK ;hV vz†tuWvtztu vz†tuWvtztu mtbu†uFtg skdj yt Qdu cumwk lt cumwk;tu bq¤mtU;wkftvwk

cumwk;tu ct¤wk cumwk;tu dcztJwk

¶JtmFhztg nJt WÍhztg †rhgtuJ‰Ítg bl rJFhtg vK yt Nt btxu v{¶ltuvqAJt ln‰ Nt btxu mtat mJtjtul:e mtat sJtctuAu ctuj NwkòuEyu;thu Dh ln‰ b¤uceswkbtd btd btd ;uytvwk bludb;wkytvwk ln‰ ;tu;luNtvwk btd btd ;uytvwk Dh ln‰ b¤u ceswkbtd ;uytvwk ln‰ ;tunJuNtvwk ceswkl òuEyu ;tuatj;tuhnu ytltuyk; Fhtu nt NtuAuNtuAu ntuze:e:tƒâtuAu nt ;tuvÚ:h vntz vh bqf vAe vÚ:h vntz vh bqf

vAe vtAtuvÚ:h vntz vh bqf vK fub ftk;tuvÚ:h ftk;tuntuze òuculefuJe:E mhm bòleòuze vK ytltuyk; Au Fch l:e fkE Jtkfdwltu;uleyt mò Fch l:e Nt btxuajtJtuAtu cmyub s yt ;ufkE sJtc Au vmk†defhtuyluCtudJtu ftulevmk†de Í{¶l vqAlthle sJtc ytvlthleln‰ lt atj atj atj nJt J‰Í;tuatj vntz vnuheatj mbwü ctk"eatj atj atj atj Dh vtmuatj Dhlecnth m†t atj atj atj atj atj 1985 rlJtoK &1988

r

x[ul rJNu

1

x[ul rJNuyuxjwk;tu mtawkAufu;uytvKt rJNu f†erJath;el:e ftuE ytJufuòg cthKt vtmuQCu fucthevtmucumu FtkmeFtg fum‰d Ftg fuÍtuftkFtg fuyz"eytkF b‰aejtRl bthu fudt¤tuctujufurFMmwkftvu vK x[ulluNwk? ßgtkMb]r; l:e…gtkmwF†w&F l:e ;um…glwkceswkltb x[ul Au.

2 cnullufÌtwkn;wk yrdgth JtøguytJesEN vK x[ul aqfedgu cult lthts :E Nwkfhwk? ftulufnwk? x[ul Aulu?

3 a¤f;eVjz jtRxbtk 81 lkchle ve¤t atufjxevxtJt¤e

x[ul ytJuAu. mn†uJ jFjFtlesub jtunebtk:evmth :E dgtu vnujtk;tunMgtu ‘søgt b¤u;tumthwk’ luQøgwkyuf vqkAzwk fqªtu

Bgtô...Bgtô... ntW...yhuntW... yug ô ô... nxT, ajcudtkzw... mtÕjeCgkfh dh†eAu yhunt: ftgftuceabUltF;t ni yug dtkzw, mtjuQ;hlu†tu ctswFm, cUcUcU bdlCtE yn‰, yug jtrjgt R"h yt yhubuht vtm aefe†mvimt me...me...me... x[ulbtkcuXtu VhebtKm?

4 rv{gu ;wkylux[ul cklu DKeJth ;tumt:us gt† ytJtuAtu rJathwkAwk mJthulJ luyufJemle czt VtMx mbgmh nNulu? ntzftkytubtk:e yuf x[ul yz"eht;u vmth :E òg Au ;wkgt† ytJuAux[ul suJe.

ctuheJje:e

mtzt lJleVtMx x[ul C‰m "ÿtbwÿe mkmth ni yimt aj;t ni ytuntuDKt JF;ubégt ln‰ ? fub bòbtk? NwknU...nU...nU... nt...nt...nt... FeFeFe

ntfT:q... mtjt ytih; feb~fhefh;t ni dhbeJ"wvzuAu mtjedJlobuLx Fhtc Au ntf A‰ ykcubt; fesu Atvtlwksht ceswkvtlwkytvtulu? yug dtkzw;uhebt cul ni feln‰ cthKt vtmu mr¤gtuvfzeQCwk mtzeVhVhu vkFt Jt;tuAu†u dtJMfhleMx[ux z[tRJ ;tuzeltFuyuJe Wmft ;tuyuJwklultlt vK bluftg cd;tu! lt belt yuJwkln‰ yåAt... yhubuht vtrfx, ytJsuNwkfhwkgth ! mtjt †t†h ajt dgt mtu;t :t yc;f... ytJeN dt¤tu hbelehb; YrvguvtuRLx Jem MxuNluMxuNluM;ltulwkxtu¤wk dtudÕmJt¤tu

anuhtujE Q;hwk aaodux MxuNl mbg †mlu†m. 1974 rlJtoK yuf halt

†huf jFtK vAe Nç†tufub yò_gt cles;t nNu? †h JF;u†qh †qhlt yluf Nç†tu vtmuytJu bluhau lu yuftyuf yJftNbtky†]~g :E òg vAe Vheyò_gtucleòô ;tubtheytu¤F fE ?

vtKeleløl;tbtkAwvtgujtumqhs Rr;ntm ylurJMb]r;lesub "cfthtleWDtzck" ytkFtubtk ¶Jtmrl&¶Jtm :E hKleXqkXJt;e htrºtluvqAu&yt ntkV aZujt mbgbtk jFtK yubwƒ; ? yNƒâ;t ? jbKtbtkmKft btgtofh;erûtr;s ? fuytu¤F btxultuhͤvtx ?

Nç†tu:ehatgujt rJ¶Jbtk shef yb:t nheyuVheyu

nS ;tuyuf J¤tkf:e cesubtºt J¤eyu yluyuftyuf yò_gt bwmtVh :E sEyu ;tufE ytu¤F haeyu?

Fkzuh mt:uJt;ae; fh;tkfh;tk nJt yuluJnuh;eòg luyult fKfKbtk:e Dzt;t ytJ;t Nhehlu nS ;tuòuEyu l òuEyu yultuMvNofheyul fheyu …gtk;tuVqkft;ecthtFzebtk ntuJwkl ntuJwk M:tltk;h fh;tkvkFeytulesub yò_gt ytftNbtkQzeòg ;tufE ytu¤Flu yûth yûth Jåaule FtjesdtbtkhaJe? fuCqjJe? fuvtbJe? fumwFeynkfth:evtu»tJe? fuJnu;t s¤btk:e yuluFtuctbtkÍejJe? JthkJth nKtgujwkykd; rJ¶J Mb]r;btkƒâthuf cuXwk:tg ƒâthuf WLbt†e ;tJlesub yultuvthtuaZuQ;hu ƒâthuf Auftg vK ÍtkFwkl :tg A;tkjfJtd{M; zdwbdwbl fuxjtf Nç†tulu ÍtjJt ÍtJtkltFu vK Qzedgujt Nç†tuvtAt l Vhu

luftd¤btkv:ht;eòg ft¤tN ;tugusÿe rJütuneltuMJtkd ms;wk yt ntuJwk vtu;tle†huf ytu¤FlumtaeXuhJu vK yLgturJltle btheXtje ftjeftje ctu†wkhKf;eytu¤FlwkNwkfhwk?

mkNg, c¤tvtu, NhKtdr;, Nne†e †]»xluv¤uv¤uyt®jdl ytvelu ftxbt¤lesub FuhJu vtu;tlt:e†qh sJt vdjtkWvtzwk lu yhemtlevtA¤ltuyuf anuhtu bqkdelshublu;tfehnu dE ftjleytu¤FltuCth n¤Jtu:tg nJulJumh:eythkC fhwkl ntuJtltu.

yt³dMx, 2007 yt halt fbj Jtuht btxu

ÚÓä× ÑäÌâÙç

yt ûtKubthembût ;d;duAuvqhtk15 v{¶lt:oraö. mrhm]v-m†]N. v{…guf v{¶lt:oraöluÍeKJx:eòuEyu;tuvaembtuZtkAuluvatm vkatu;uh vqkAzeytuAu. J¤ebtuZwkƒâthuvqkAzeluvqkAzeƒâthubtuZwkcle òg ;ufneNftg ;ub l:e. ƒâthuf btuZwkvqkAzelud¤esæ a¢tfth dtr¤gtlwkMJYv "thK fhuAu. nkbuNlesub yn‰vK mvoyluhßswlt ytCtmtuAu. yt v{¶lf;toytule v{¶lJtaf;tbtkyuble fuxjef yJ"thKtyturlrn; Au. yt yJ"thKtytuluyubleNkftfwNkftltuvtm cuXujtuAu. yuxjuyublt v{¶ltuvK v{…gw'thsuJwkbtgtJeYv "thK fh;tk Faft;t l:e. ‘Nwk;bluyuJwkl:ejtd;wk’ suJtuxtul "htJ;t athuf v{¶ltu, W ^th ;hV mkfu; fheluW'th†t;tlt mtûteCtJ vh mqûb †ctK QCwkfhJtleau»xt vK fhuAu, suv{¶ltJjelt yt†Noarhºtlubtxu ytvr'tYv clehnuAu. ‘mJomt"thK’ clJtlefturNNbtkv{¶ltule ‘mkfeKo;t’ vK W ^th†t;tlubqkÍÔgt fhuAu. Nwkv{¶lf;toytuyubltubl fNwkf ythtuvltbkwDzeje"wkAu? lu W ^th†t;tytulurlrb^t cltJelu‘yuVytEyth’ suJwkfNwkf ltU"Jtbtk ytJehÌtwAu? yuJwkntug ;tuyt, J¢;t yluÔgw…¢bltuyuf hmv{† rfMmtuclehnuNu.

* * nwkrJJuaf l:elu;uc†j nwkE‡hltum†tft¤ }KehneN. J¤e

btheylumtileNkftfwNkftytuJåauvK nwk‘fNtf’ mkv{…gg:eytu¤FJtuvzuyuJtu frJ Awk;:t dwsht;eCt»tt ykduleyk;†o]»xlubtheytAe-dtZeÓ†gd; rlbo¤;tyu fheluCtJf Awk, ;uc†j nwkE‡hltum†tft¤ }KehneN. btheyt Wƒ;ytu, yt v{¶ltult fuxjtf yLg W'th†t;tytuleWƒ; clJtlev{tksj;t "htJuAuyuvK ltU"JwkhÌtkw.

* * *

mkv{…gg yluNkft¤wytkF QduAumwhFeChehrJ b]†wnubk;ltuvr¶abu

mt:oòuzKe-ftuN ‘mkv{…gg’ ltuy:o‘v{;er;’ ylu‘Ft;he’ yuJtuytvuAu. Je. yum. ytÃxulemkMf];-#ÂøjN rzƒNlheyultuykdu{S y:oytvuAu&VbofLJefNl yluyud{ebuLx. ‘yt"wrlfft¤’ ylu‘ylw-yt"wrlfft¤’ - yumk¿ttytuòuftuNd; y:obtkmkv{…gg ntug ;tuyn‰Nkft fuymkbr;ltu"qk"¤tuyJftN caJtuòuEyuFhtu? vtiJto…g mtrn…g yrlJtgovKuvt¶at…g mtrn…g:efuxjtkf yk;Cqo; jûtK rJNu»ttulu je"u‘v]:ƒT;t’ †tFJus Au. yuleyu‘v]:ƒT;t’ vt¶at…g rJCtJltytult ‘g:t;:’ ykrdfhKbtkmqûb yJhtu" QCefh;ehnuAu. f†ta yt s fthKuytvKusulu ‘mkv{…gg’ fnuJt v{uhtEyuAeyuyulus mbtk;huNkft¤wytkFuòu;t hneyuAeyu. ytvKuJtkhJth ‘vr¶abefhK’ ykduytvKerVfh®a;tytuÔgƒ; fh;tkntuEyu Aeyu. mnw:evnujtu‘v¶abefhK’ltuCtud ;tuytvKturJJuaf :gtuAu. yujFuAu …gthuyule®a;lt…bf btirjf;tltuCtøgus vrhag b¤uAu. yult juFluNtuCtJ;tk ‘WØhKtu’ ylu‘òdoLm’ yuleJt; yuFhuFh ;tuvqJou‘vr¶abbtkfnuJtE aqfuje Jt;’lwkrJJhK, rJM;hK fuv{M;hK AuyuJwks mtrc; fhuAu. bn†kNuyulwkjFtK ftuE r¢rxfj xufMxleftujuxhj xufMx clehnuAu. v¶abtrCbwF;t mt ^Jf y:obtk fJafwkz¤ clJtluc†jufuJ¤ jxfrKgwkfub clehnuAu? ‘yt ltuCüt&¯’ suJtk mwCtr»t;tuybthuniguvK JmujtkAuyuxjuytluv¶abîu»tbtkFvtJe, vjtgl :E sJtlesYhl:e. vtiJto…g fuvt¶at…g-rJJual btºtleyuf NtMºt juFuyluSJl ylumtrn…gv†t:oluvtbJtlev{rJr" fuv{gwƒ; juFusu;tÂ'Jf v{M;w;;t Auyulunwk jdthuytuAeytkfJt btd;tul:e. f]r;lt yk;&m^JlemJto¶ju»teftbltluje"u;tu vt¶at…g ®a;f mbgtk;huy:Jt rlhk;hulÔg rJCtJltytuNtu"Jt b:;tuhnuAu. yuf y:obtk, rJJualltuftuE lJturJath fumkv{…gg yuFhuFh ;turJ‡f]r; ylu f]r;rJ‡lt mtûtt…fth btxulturJlgÔgtvth Au. nwksufnuJt btdwkAwk;uyuxjwks fu ytvKturJJuaf ytJt y:obtkrJlgNej fub l:e? vtu;tlt mtrn…g ylumbglu vtbJt btxufNtf mkv{…ggleFtus NwkytvKeCt»ttbtkNƒg l:e? œxlwkBntUfgtk yf¤ fthKtumh bthJtz ctsws hnuAu?

y, yt"wrlf;tltuy ytvKu…gtkyAtk†mlwkbtuswkßgthuytÔgwk…gthuyulemt:uyufhth fh;eyuf frJ;t ytJe. yubtk:tuzwkºttdwk, :tuzerJzkclt, :tuztuhtu»t n;tu. yt yrlJtgon;wk, ‘nwk’leyuyuftuƒ; n;e. yAtk†mlt v{gtudtulemt:uftÔgctlelubn'J l yvtgwk. vrhKtbuNç† ln‰vK Nç†ltkVeK Jégtk ! cnw s Jtat¤;t †uFtJt jtde. fÕvltult dctht WztzJtlt ltbu, Nç†luy:o:eyl:omw"ejE sJtlt cw ãØ:efhujt mkfÕvlu ltbuy¤Je;htk:gt. vrhKtbuytFefrJ;tltu†tuh sw†t s nt:btkmhevzâtu.mwhuN òu»te‘yt"wrlf;tJt†’ yumk¿tt f¤t ylumtrn…gltkv{;efJt†, fÕvlJt†, yrCÔgƒ;Jt†, vhtJtM;JJt† suJtkfuxjtkg mbtk;h ytk†tujltult yuf jtûtrKf mbJtg ;hVmkfu; fhuAu. yugkºtgwdeldhmkMf]r;lelevsYvu†uFt †uAu. blw»g ylurJ‡au;ltlerJN]kFj;t, SJl ylumkck"tulwkJuhrJFuhvKwk, yrFjtElu vtbJtleblw»gluyf¤tJebqf;eymb:o;t yluyt c"tlt MJtCtrJf vrhKtbYv yt¢tuN, Jir‡f rlhtNtlev{r;r¢gtYvu¿ttlrJ¿ttl"boler;levhkvhtytumtbuv{akz rJütun ytr† yultkrJCtJlt-jûtKtuAu. MJt;kºgtu'th frJ;tlt sudt¤tluytvKuyt"wrlf fneluytu¤FtJJt b:eyu Aeyu…gtkFtmfhefNeCqj fh;t ntuEyuyuJwksKt;wkl:e. òufu, ftuEvK mkv{…gg, ftuE vK †uNft¤btk, su;umbgleylufbwFemkJu†lt yluv{¶ltuluyvurût; y:obtkmbtJeNfuyuJeyJ"thKt ctk"Jeyus ytb ;tu Xef jtd;wkl:e. blw»gluDuhtuDtjelucuXujt JtM;JtuyuJtkmh¤ ;tuftuE vK gwdbtk l:e ntu;tk. J¤e, v¶abbtkvK sw†t sw†t †uNv{†uNtule mtrn…gau;ltyu ‘yt"wrlf;t’lt vtu;vtu;tltk, :tuztkf rJajltu"htJ;tkJÍol QCtkfgtO s Au. yuxjuytvKwkvK Cth;eg dwsht;eyt"wrlf;tlwkyuf JÍol Auluyubn†kNu yt"wrlf;tlt jûtKrJNu»ttulu, v{t†urNf v{ûtuv mbu;, mbtJuAuyub fneNftg. yt"wrlf;tlt mk†CuonwkºtKuf ftÔgtkNtuluxtkfelusht rJd;uJt; fhJt btdwkAwk. WbtNkfh òuNerl&NkfvKuytvKt dtk"e-gwdel, Ôgtvf y:obtkvqJo-yt"wrlf frJ n;t. yubltuSJlft¤ dtk"egwd, ylwdtk"egwdluJ‰";tuyt"wrlfgwdbtkmbtvl vtbuAu. yt"wrlfft¤btkyublevtmu:eyuf vkƒ; b¤uAu&‘rAÒtrCÒt Awk’. yt vkƒ; mw"evntUaJt, nwkmbswkAw…gtkmw"e, yubKuFtMmwkb:JwkvzâkwnNu. yn‰ yrCÔgƒ; vtb;turAÒtrCÒt;tltugwdctu" yuf mkv{¿t frJlwkctirØf rlheûtK ylu rJ"tl btºt Au. yuvkƒ;ltks mqûb Yvtk;htujuFunwkyt"wrlf;tlt yudt¤tlt ytvKt cumbftjel msoftult ftÔgtkNtu;hVægtl †tuhwkAwk.

1. nuLf ;¤wkff fuzt ;tuau / nuLf xuLf fa ztLf ;tuLf ntk¯ rm;tkNwgNùLü

2. gtlTrºtfT;t gtlTrºtfT;t ¯ jtCNkfh Xtfh

yt cklu†]»xtk;tuyt"wrlf;tltkfuxjtkf jûtKtu&vhkvhtrJütun, gkºttuLbt†,

Fkrz;;t, rJN]kFj;t, ldhau;ltlt ftujtnjtu¯ ytr†lt mkfwj, mDl yluyt…gkr;f Ctr»tf YvtuAu. ‘nuLf ;¤wk... fa ztLf ;tuLf ntk’ yurm;tNwk-vkƒ; ‘rALlrCLl Awk’lwkyt"wrlf †wMmtnrmf JÍol vK Au. yn‰ frJ;t rJ"tllt M;huhnesJt btd;el:e. ‘rAÒtrCÒt;tltk†]~g ylu©tÔg YvtuhaJt btxuCt»tt ylu‘nwk’ (yn‰yufJal ‘nwk’yuxjucnwJal ‘mnw’ yuJwkv{r;dtrKr;f mbefhK ftbujdtzJwk) vK MJgkxuLf ;¤ufaztg Au. faztE dgujevkƒ;lt †un Wvh nuLf, xuLf, ztLf, ;tuLf suJt Nç†tubtk, vmth :E dgujexuLflt œzt Vtulurxf vtxt vK Avtgujt ;bu òuE NftuAtu. rAÒtrCÒt;tltkfbo, f;to, fthK, r¢gtv† - c"wks mkfwj he;uWvÂM:; Au. ‘xuLf ;¤ufazt;tunwk’ yuJwkmh¤ jgtÂLJ; rJ"tl MJgkfaztElufaztJtle ftÔgCt»ttlurJjgtÂLJ; Yvu†]~g ylu©tÔg cltJuAu. ylufaztE sJtlufthKu s yuvkƒ;yturJütunvqKohe;uSJk; cleòg Au. yn‰ f¤tfthlemt:of;t Au, bhK Wvh ftÔgCt»tt îtht rJsgeXhJtle. jtCNkfhlt ftÔgtkNbtk‘gtkrºtf;t’ Nç† ;qxuAu, rAÒtrCÒt :tg AulugtlT, rºtf ylu;t ¯ yuJtkºtK rJCƒ; æJrlYvtumsuoAuyluCtJflugkºtmkMf]r; mt:u, yult yuf"tht, yf¤tJebqƒ;t, ;tjcØjg mt:uylugtkrºtƒ;tlt fXtuh ffoN ftujtnj mt:uvK òuzuAu. fntufurAÒtrCÒt;t yluºtqxf;t îtht ‘gtkrºtf;t’ Nç†btkFqx;tk vrhbtKtuWbuhuAu. v{r¢gt FkzlleAuvK yuîtht ‘gtkrºtƒ;t’ Nç† yuleyrFjtEbtk vtbJtlev{gwƒ; hatg Au. rJütuneCt»tt¢ezt îtht Ct»ttlegtkrºtf;tluJKoJJtle yt yuf mtnrmf yt"wrlf au»xt Au. yt cklu†]»xtk;tubtkfrJlemt:uCt»tt vK frJ;t haJtbtkòuztg Auyluyt ftÔgtkNturAÒtrCÒt;tlt CtJlwkfuJ¤ ctirØf rlheûtK ylurJ"tl clehnuJtlu c†ju‘buxVh yt³V rcjeV’ clehnuAu. ftÔgvwhw»t WbtNkfhleCü v{r;Ct yt"wrlf;tlemkv{¿t;t †tFJu;tuAu, vK Ct»tt mt:um]slNej ¢qh;t †tFJeNf;e l:e< ßgthujtCNkfh-rm;tkNwbtkyt"wrlf;tlemkv{¿t;t yugwd mt:uSlurxf ytRzuLxerVfuNl "htJuAu. yt ºtK †]»xtk;tult ytjkclunwkyu†NtoJehÌttuAwkfu dwsht;eCt»ttbtk‘yt"wrlf;t’ mk¿ttlunwkfkEf yt he;uv{btKwkAwk.

* * *

ylwyt"wrlf;t nufÿt, blubthtuyûth ytv

‘Finished, it's finished, nearly finished, it must be nearly finished...’ cufuxlt ‘y³Lzdub’ btkythkCus fjtuJleyt Wƒ; òuJt b¤uAu. MxeJl ftultuh ylwyt"wrlf;tJt† mt:urJjûtK he;uyt Wƒ;lumtkf¤elufnuAu&‘Surely, the first thing to be said about postmodernism, at this hour, after three decades of furious businessandringingtills, isthat itmustbenearlyatan end.’

‘ylwyt"wrl;t’ mk¿tt vtu;tleyk†h yt"wrlf;t mk¿ttlumtaJuAu;ufuJ¤ ytlwvqJeod; mkfu; Aufu;u:efNwkf rJNu»t ? yt mk¿tt yt"wrlf;tJt†eJjKtulwk rJM;hK AufuftuE lJtkJjKtulemqaf Auyuctc;unS gwhveg rJîtltuMv»x l:e yuJwkJtkågtlwkMbhK Au. ftuE yuf ;cÿu;tuyt Dxltlt JKolbtkJvht;t cuNç†tu - ‘vtuMx’ ylu‘bt³zrloÍb’ btk‘ve’ ylu‘yub’btk:eƒgt yûthlufurvxj fhJtbtk ytJuAuyluntRVl (-) bqfJtbtkytJuAufuln‰;uctc;tuvK yumk¿ttlt y:oDxlbtk yd…gledKt;e. ytb ‘ylwyt"wrlf;t’ Nç† rJrJ" y:oåAtgtytu"htJ;evgtogcnwj;tbtkvrhKBgtu. lufNtujDw;b mt"thK yJgJ-ck" ctk"el Nftgtu. yn‰ nwkylwyt"wrlf;t fnu;t yt"wrlftu'thft¤ ykdult ytvKtkvtka rJJuaftultkyJ;hKtu xtkfJt btkdwkAwk, yubtkltkºtK yJ;hKtunbKtkxtkfwkAwk&

1. ‘...‘yt"wrlf’ vqKovKurJftmvtbujerl¶agt…bƒ;t Au, yultkrJrN»x mkDxlmt"f rmØtk;tuAu. yulemhFtbKebtk, ‘ylwyt"wrlf‘ mk¿tt vqKohe;urJftm vtbujerlùgt…bf;t l:e. yult mkDxlmt"f MJgkrmØtk;tulwkmqºt nS vqhwknt: jtøgwkl:e. yuhe;uyuyuf yfwN¤ he;ujûtKcØ-'ill defined' mk¿tt Au’. - lxJh®mn vhbth

2. ‘...ytb, ylwyt"wrlf ÂM:…gk;huytJevntUaujefrJ;t ftuE Jt† 'ism' lefkXectk";el:e. vqJtuoƒ; yLg ‘Jt†tu’ 'isms'lt mt†]~g-v{gtud:e ylwyt"wrlf ÂM:…gk;hlu‘Jt†’lwkYv ytvJtltuyuxjufu‘ylwyt"wrlf;tJt†’ yuJtu mk¿ttv{gtud fhJtlturmjrmjtuatjwhÌttuntuJt A;tk;uftuE v{fÕvbqjf ‘Jt†’ l:e s l:e... sub yt"wrlf;tle frJ;t 'poetry of modernity' Au;ub ylwyt"wrlf;tlefrJ;t ¯ ‘poetry of postmodernity’ mkCrJ; l:e.’ - "ehwvheF

3. ‘vr¶abbtkylw-yt"wrlf;tltuytrJCtoJ Jembem†elt W ^tht"ole NYyt; vAe:gtuAu¯ fkE ln‰ ;tucMmtuJ»toleJguvntUaujeyt"wrlf;tlt ylwmk"tlu. ßgthuytvKu…gtkyt"wrlf;t s nS vqKo-YvuKvÕjrJ; l:e:E , Nwk ht»x[SJlbtk, mbtsSJlbtkfuNwkmtrn…gbtk. yuxjuDKt jtuftuyt mbglu yt"wrlf;tltus rJM;th juFuAu. yuytuc"t, Ôgtvllwkbtlm"htJuAu. ßgthuyt mbgluylw-yt"wrlf fnultht, ytu¤Flwkbtlm "htJuAu. bthtub; yuAufu yt"wrlf;t ctu" btxufuylw-yt"wrlf;t ctu" btxucLlubtlrmf;tytusYheAu& ylw-yt"wrlf:eyt"wrlfluJ"thumbS Nfeyu, yt"wrlf:eylw-yt"wrlflu’.

- mwbl Ntn

WvhltkrJî†TJaltuîtht ylw-yt"wrlf;t ykdulerî"t (furºt"t ?) mthehe;u v{fx :E òg Au. ;thK yulef¤eNfufuyt mkv{…gg vtmu‘rl¶aultuBnuj’ l:e.

yt"wrlf;t sqlt ytÕcblemurvgt fjhleyuf dwsht;eArc nJuyt òuyt"wrlftu ^th ÂM:…gk;h ntug ;tuyuÂM:…gk;hltuyAz;tulfNtuvK ytkfejEyu&dwsht;eCt»ttltuyt"wrlftu'th frJ ßgthufrJ;t jFJt v{J]^t :gtu …gthu‘yt"wrlf;tJt†e’ JjKtuWÆkz m^ttJtneMJYv vfzeaqƒgtkn;tk. YvluC{»x fheluYvhaJtlt yt¢tuNCgtobltug…ltubtk:e:tuztf sYh mV¤ :gt n;t. raºtf¤tyurmØ fhujtkdqZ rJr"rJ"tltuNç†lef¤t mt:uvK rJMbgslf he;u ysbtJJtbtkytÔgtkn;t. d_gtdtXâtkmsoftuyuytJt, bnwztlevnuje"thle br†htlt Dqkxzt Cgton;t vK ftuK òKufub ytFevuZe"q; :EdEn;e. yrCÔgƒ; btºt †t†luvtºt cledEn;e. (‘yuf yuf yrCÔgƒ;lu†t† ytv;eyuytctunJtbtk ybu†uJlt †e"uj ntuEyu;ub curVfh ‘f]r;’lt fwkzt¤tbtkv{dx;tk- v{ctu" vheF) Ct»tt, SJl ylusd; mt:ult rJütunbqjf Fkzl Cksllt ftÔgÔgtvthtultuFzfjtu yt yt"wrlftu ^th frJlt btdobtkvzujtun;tu. Ak†leA nòh J»tosqleatj:e ytudKemtuawkJtu;uh:eajtg ;ub lntu;wk. (òufunJuajtg Au!) yuxjumtiyuykd; MJåAk†-NtMºttuhaeje"tkn;tk. ftÔgluJneslth dªluvK hmCkrdbt ntug, lbleg;t ntug yuJt; òKecqÍelurJmthuvtzJtbtkytJen;e. (‘DKwFhwkyAtk†m Ak† ;tubxes dgwkAuylumtht dª:evK dtWytu†qh Au’ ¯ WbtNkfh òuNe) athu ;hVhbKeg yluhbKCbKeglt ‘rubbles’ Juhtgujt n;t. Ct»ttfkv vAelt yu ftÔgftujtnjbtkfrJyurlS fnuJtg yuJwkmkrJ†TNtu"ejuJtlwkn;wk. fÕvltulerJYv Zdjeytu, cwrØyuztb †e"ujtkrJ"tltuyr;Jigƒ;f yluyt…bhr;vqKoyJtòult aqhtzaqht, JtÂøb;tCheVeKVtu†t¤e v†tJrj, sÕvl-v{awh rJ-y:o;tytu, ldhmkMf]r;lt DDoh ltxthkdtu&CtJfleyÂM;levqKoyJnujlt fh;emkr†ø" Ct»ttytuleyuf rJN]kFj ylurJÂåAÒt m]»xbtk:eyuvtu;tlef]r;ltuJtø†un Ntu"Jt b:;tun;tu. "ehu"ehuyuyhtsf;tlwky³M:urxf mbS hÌttun;tu. MJtCtrJf he;us yt"wrlftuyubtuxuCtduWÆkz;tvqJof luƒâthuf ƒâthuf mb:o;tvqJof v{gtusujtkWvfhKtu yuluJthmtEbtkbégtkn;tk. yultkJzus yuKuJthmtbtkb¤ujeYvC{»x;tbtkhta;e hòuxtgjeCt»ttbtkvth†Nof YvcØ mkr†ø";tytuNtu"JtlwkNY fgwO. yÂM;…Jlu òuJt-bqjJJtleyule°Â»xbtkvrhJ;ol ytÔgwkn;wk. yuvhatufnu;tkvrhag ÍkF;tu n;tuyuxjuyulev†tJjefrJ;tlt vhat yluvhatlefrJ;t Ntu";en;e. †hrbgtl, sublengt;ebtkvqJoyt"wrlf;t yluyt"wrlf;tlem;T-;tlwk ltrCfuLück"tgujwkn;wk;uJtkytvKeCt»ttlt gwdarhºttuW.òu. ylumw.òu. yJmtl vtbuAu. nJtbtk:eyt"wrlf;tltu†tc n¤Jtu:tg Au. mw. òu.lt fuxjtf yk;uJtmeytu vK lJt vrhv{uûg:e®a;l fhJtlwkNY fhuAu. ytJt vjxtgujt nJtbtlbtk yt"wrlftu'th frJ ‘low key’btkhneluftÔg ha;tuhnuAu.

Jt; yub Aufuxeft fh;tkvnujtk, rl»tu" fulfth fh;tkvnujtk;bu‘nt’ :eNY fhtuyucnwsYheAu. ¯ †urh†t

yt"wrlftu ^thfrJ;t ‘ylwyt"wrlf;t’ lt Jirùf mkv{…gg:evtu;tlt yk;&m^Jle vqKoytu¤F QCefheNfNufufub yuJt; ntj vqh;ectswyuhtFeyufub fu ylwyt"wrlf;t nS ÂM:r; yluÂM:…gk;hleyJZJbtkAu. yt"wrlftu ^th dwsht;e msof suv{r¢gtbtk:evmth :E hÌttun;tu;ulu®a;JJt yluJKoJJtltuWv¢b fuxjtf yt"wrlftu ^th rbºttuyuƒâtuon;tu, ‘vrh»f]r;’ Yvu. (nkwòuE hÌttuAwk, AtKu J‰AeazehÌttuAu!) yt yuf dkCehvwhw»tt:on;tu, yt"wrlftu ^thmtrn…gltkmkajlrJajltuluÍeKJx:e òuJtltulujûtKcØ fhJtltu. yuvwhw»tt:obtk:e fNef NtMºteg;t levS ytJu;uvqJuoyuleNeJju:E n;e;uytvKumtiòKeyuAeyu. yu rJbNobtkM:trv; rJJuaftu-msoftuyuòuWLl;-C{q:gt rJlt ®a;lbllleCqrbftyu mkJt† hågtuntu;, mkvqr;ofhentu; ;tu, mkCJ AufuYzwkvrhKtb b¤ehnu;. ‘vrh»f]r;’ Rj-rzVtRLz mk¿tt AuyuJwkvK v{r;vtr†; fheNftgwkntu;. ;tuyuJeau»xtbtk:evK ‘Juj-rzVtRLz’ mw"esJtlemkCtJlt Ntu"eNft;. yt sdtyunwkvujtkcuctfehnujtkyJ;hKtuW;thwkAwk& ‘... vAeyt"wrlf;tJt†lemòogujevrhfjtÂL; mtbuCth;eg mtrn…glu vwl&v{trK; fhJt btxuylwmkM:tlJt†, †uNeJt†, †rj;Jt†, ltheJt† suJtkvrhc¤tu yt"wrlf;tbtkytJeluCégtkyluyub mt;…g hnuJt A;tkyuf lJturJåAu† hatgtu Au. yt"wrlf;tJt†lumt:uhtFeluatjltheyt yt"wrlf;tJt†leW'th ÂM:r; Au. yt ylwyt"wrlf;tJt† Au’

- aLüftk; xtuveJt¤t-1999 ‘dwsht;emtrn…gle gtºttlt yt ®c†wyuytXbt †tgftlt ;hwK msoftu yt"wrlf;tJt†:eytåAtr†; ylufkwrX; :gujemsofau;lt:emCtl :Jt jtduAu. yu"ebu"ebu‘MJ’ ;hV, vtu;eft mbts ;hV, vtu;efeCt»tt ;hV yluvtu;efe mkMf]r; ;hV J¤Jt btkzuAu. vrhKtbuyt"wrl;tJt†:efwkrX; :gujemsofau;lt vrh»fhK v{r¢gt:eMJfeg bwüt vtbJt jtduAu... yt vrh»f]r; †rj;, ;¤ ylu lthebqj- yub ºtK v{JtntubtkrJfmuAu.’

- yrs; Xtftuh, swjtE-95 yt ckluyJ;hKtu‘yt"wrlftu ^th’ ÂM:r;luJKoJJt btxu†uNe, †rj; ylu ltheJt†leJt; fhuAu. ckluyt"wrlf;t Wvh :E hnujehtmtgrKf v{r¢gtleJt; vK vtu;vtu;tlehe;ufhuAu. dwsht;eyt"wrlftu ^thmtrn…glt NwØvrhv{uûgbtkyrs;

yt Jt; fh;t ntuJt:eyubtk;…ftjel ylu;…M:jegltuv{t†urNf v{ûtuv rJNu»t btºttbtk Au, ßgthuaLüftk; xtuveJt¤t yuf Ji*WÕf mk¿ttltubebtkmt-dk{: ha;eJF;uyult Cth;eg mk†Ctuo;vtmehÌtt Au. xtuveJt¤t, dtgºteÂMvJtf yluntubeCtCtlt ‘ylwmkM:tlJt†’luvK lJmkgturs; Dxf dKtJuAu. vK mwbl Ntn ;tuv{¶l vqAuAu& ‘ytsuytvKevtmuylwmkM:tlJt†ecjfuvqKovKusuluCth;eg fneNftg yuJtuftuE SJlrmØtk; ylu;†lwmthemtrn…grmØtk; AuFhtu?’ (rJath-hu-rJathu, FuJlt81) J¤eyrs;ltu‘fkwrX; msofau;lt’ Nç† vK xtuveJt¤tlt ‘vrhƒjtkr;’ Nç†le y:oåAtgt:eFtmJud¤tul:e. yuluykdu{Sbtk‘dullness’ Nç† vK xtuveJt¤tlt ‘vrhfjtkr;’Nç†ley:oåAtgt:eFtmJud¤tul:e. yuluykd{uSbtk‘dullness’ Nç†:e vhFeNftNu&ytÃxultumkMf]; ftuN yult fkwXyluƒjtk;, yuckluy:oytvuAu. ‘vrh»f]r;’ mk¿tt CjuJir‡f;t †tFJeNfu;ub l ntug vK ytvKev{t†urNf dr;ÂM:r; yluÂM:…gk;htuluòu;tk, yuKuytira…gvqJof, MJtg^t ckluntug ;tuytJwk rJåAu†-vqJoflwkmt;…g g:t;:;tltudwK "htJes l Nfu. yubtkmkgturs; lJtkDxftu (†uNeJt†, †rj;Jt†, ltheJt† E…gtr†)ltuvwhMfth - flJrmoJ v{tumum;tun;tus lu mt:umt:uyt"wrlf;tbtksuWåA]kFj;t-rJNk]Fj;t, nwk-fth yluzntu¤tbK n;wk;ulwk Ntu"l-rlMgk†l vK n;wk. yuyrlJtgovKu‘fhufxeJ buÍmo’n;tk. ytsuvtu;tluyt"wrlf fuylwyt"wrlf fnuJztJ;tuftuEfrJ Ak†btkftÔg hau;tuWbtNkfh-mwk†hbTlt Ak†NtMºtlu rlMgkr†; fgtorJlt haeNfuFhtu?yluòuyuJwk l ntug ;tuyult yuJt Ak†-vwhw»tt:olwk hmfeg v{gtusl Nwk?†huf vuZevtu;tlt vwhw»tt:obtkfLJrÍoJ ylufhuƒxeJ buÍmogwdv;T he;u†tFJ;es ntug Au. yt ‘fhuƒxeJ buÍmo’ ftuE yvNç† l:e. yu;tumsol¢eztltu mns WLbu»t Au. †]»xtk; Yvufnwk;tuCh; ltgf ylufbj JtuhtltkftÔgtuyuyt"wrlftult v{r;Jt†lwkyt"wrlftu ^thrlMgkr†; MJYv Au. Ch; lufbj suJt frJytusuhe;uv{;eflu MVrxf-m†]N mtI†go:eytjturf; fhuAu;uvwhtudtbeytubtkNtuægwkln‰ szu. ‘vrh»f]r;’ ltbleDxlt s lt Dxentu; ;tuytsulehJ vxujle†rj;-"thtleFhuFh s mthe frJ;tluv{btKlthtlemkÏgt suJ"eAu;uNƒâ cLgwk l ntu; ... ‘and I mean it.’ ylwyt"wrlf;tltkfuxjtkf bwÏg f]r;jûtKtubtkytk;hf]r;…J(‘intertextuality’), rb©f]r;…J(‘pastiche’) fuvhtJ] ^ttk;tu(‘meta-narrative’)btky©Øt JduhultumbtJuN :tg Au. jtCNkfh Xtfhleyt"wrlf f]r; ‘btKmleJt;’ yts:e38 J»tovqJuo, swjtE-68btk‘f]r;’btkv{dx:En;e, hatEn;emÃxuBch-67btk. ‘ylwyt"wrlf;t’ mk¿tt ‘yt"wrlf;t’lt mk¿ttctu"luvtu;tltbtkmtaJu;u;tuòKumbS Nftg. vK Nwk ‘yt"wrlf;t’btk, cesYv ln‰, lheytkFulshuaZu;uJe‘ylwyt"wrlf;t’ maJtgujentug Fhe? ‘btKmleJt;’btkjtCNkfh fnuAu& yluytvKu Jtmlt ylucwrØJåaumkD»to:tg ;tu

cwrØluMJeftheyu

Jtmltluln‰. yt Jtƒâ ;tu†tuM;tuguÔMfelwkAu. swytu‘CtUg;r¤gultuyt†be’ (mkûtuv yluvrhag& mwhuNòu»te, vtl. 50, v{:b ytJ]r^t, btao-67) ytk;hf]r;…Jlwkyt †]»xtk; jdCd ath †tgft vwhtKwkAu ! ÍeKJx:eòuEyu;tuyt f]r;lwkv{åALl vtu; vK rb©f]r; mk†]N Au. ylwyt"wrlf;tlwkbn^JlwkWvfhK rJzkclt vK yn‰ btusq† Au. ltheJt†, †rj;Jt† fu†uNeJt†lu‘lJmkgturs; Dxftu’ juFeyu;tu yt"wrlfft¤:es vÒtt ltgf suJeƒJrgºteytubtkòuJt b¤;tkltheJt†ejûtKtulu fuJehe;uv{btKJtltk? rNhe»t vkatjlwkyt f:l swytu(mbevu-3, W.òu.le ftÔgrJathKt)&‘E.m.1935 vAeckdt¤btkfÕjtuj sq:lt frJytuyuhJeLült:lt v{CtJbtk:eckdt¤efrJ;tlusw†t btduoJt¤eylulJtkvrhbtK v{dxÔgtkn;tk. ;u JF;udwsht;ebtkmtBgJt†ev{CtJ nuX¤ †rj;tu-verz;tultkftÔgtuhatEhÌttkn;tk.’ r†jev ÍJuhelwkvK yuf Jtƒâ JkatJwk&‘suleytsuctujctjt Au;uylwyt"wrlf;tle ;¤v†edwsht;e FhuFht limrdof ykajbtkyÕvÏgt; frJ aLü vhbthle haltytubtkrlS vd†kzeytkfeaqfujen;e.’ ;tuNwkylwyt"wrlf;tbtkltheJt† fu †rj;Jt† fu†uNeJt†lwkvK mt;…g Au? d{tbau;lt, M:¤au;ltltkjûtKtu;tusgk; vtXf suJt ylwdtk"egwdlt frJbtkvK òuJt l:e b¤;tk? ylwdtk"e ylu ylwyt"wrlfft¤lt ytJtkftÔgtu, òuyjd vz;tkntug ;tu, fuJehe;uyjd vzuAu?

;tuytJt ytJt ¢tumctuzoh bqkÍthtytubtk, Ct; Ct;lebnwJhtuyuf mt:uJtd;e ntug …gthuyt ftjmvo, ylwyt"wrlf fhkrzgtbtkdqkA¤wkJ¤elucumeòg yuJtu, fÌttdhtusKt;tul:e. mkv{…ggtuleftjmtvuût;t ykduytxjec"eyhtsf;tytu/ mkr†ø";tytuJåauftuErJJuaf ytvKluftuEf]r;btkylwyt"wrlf;tle†uJQXeyuft†Ne c;tJJtlefturNN fhu;tuyuDxlt ytvKeCt»ttleyuçmrzoxel dKtJeòuEyu?

A;tkntj vqh;wknwkyuxjwkbtleluatjwkAwkfumtubJ;eybtmluNw¢Jthu, ceò ltuh;uylwyt"wrlf;tJt† dwsht;emtrn…gbtkcuXtuAuluAuÕjt ltuh;uvw»g lûtºtbtk ‘finished, it's finished, nealryfinished, it must be nearlyfinished.’lunJu (yuf mw¿t rJJuafufÌtwkAu;ub) ‘ylwyt"wrlf;t vtu;tlt vtjJbtkyt"wrlf;tlu Zcqheluylw-ylwyt"wrlf fuylwyt"wrlftu ^th-‘post postmodern’- ÂM:…gk;hle r†Nt ;hV dr; fhehneAu.’ yt vrhåAu†lt v{:b Jtƒâ suJedkCeh hbqs ylu ceò JtƒâlehbqsdkCeh;t Jåaug yt sucuXwkAuy"qfzwk, QCzf, ;d;d :;wk, jdrhf vrh»f]r; suJwk, jdrhf ylwyt"wrlf suJwk, yuftr"f ‘ylw’lt vqJod "htJ;wk yt"wrlf suJwk, ‘ill-defined versus ill-defined’ltkb†ejtkbÕjgwØtufhtJ;wk, r†jch lu†w»x, yn‰:eytu¤Fe;wk-;n‰:evt¤Fe;wkluJ"thu;tuyslce<- ;uNwk Au…gthu, CtE ? vqAtumwbl Ntnlu, rNhe»t vkatjlu.

nJufÕvtufu†uJtuylu†tlJtuyub:eb:eluylwyt"wrlf;tlt mbwülumh¤ fhe bqƒâtuAu. ;zfumqfJJt bqfujeJzeytulevuXuyufuyuf jûtK ytvKembût atuÏFtk ;d;dehÌttkAu. yt †uNeJt†leJze. yt ltheJt†le. yt mtbtrsf v{r;cØ;tle Jze. yt J¤entkrmgtbtk:eztuftragtkfh;t nwkNejtjleJze. Jtn ! nJufrJ;tle htu®s†ev{uƒxemJt¤t ftuE ¿ttla;wh frJ ytJulubtu;ezuJDthujeJzeytulwkNtf cltJu;tu ! ytsultheJt†lwkv{¿ttNej ftÔg, ftjud†Td†T†rj;tlwhtde, bkd¤tbtk ctuje-ctkægwkluNglbtkbqj-Jtaf ftÔg luvhbr†Jmumtbtrsf yJlr; vhfwb¤t rlck"tuluvªbtk†ût;tvqJof x[tLmjux fh;wkmtbtrsf v{r;cØ;tlwkfxw-frXl ftÔg. ytvKeNeJju:Jtle? ;tu†td;h mtguc ;:t mehemCi, su†uJCilucfwjCi, ybKtUybKtu:eblyT yufjtlus ågb ytJyTytJyT, jbKtU;tuzeltAuyuJyT, Cqkzerfmblt rJathtu ytgt fhuAT? ftufufkE xaqftucqaftu;tulIfgtuoyt³g lT?

* * *

†w†tO; †uNft¤ ylu†wctuo" Zbo, yXo, Ftb, btuÏm hnevtntleftuhze"tu;tkvtd, f¤evtBgtuvuXtltujtd l¤tÏgtl - v{ubtlk† lJ brnlt lulJ †ntzt vAe ctuzectbKeNwksKNu, dwhw? yuf mtvleftka¤e - cuJeDtkFu;hlt NuZt suJze yuf btKmltu†tk; - nt:elt Zdht suJztu yuf gturl - fu¤lt vtl suJze yuf ntuX - l†elt vx suJztu

dwhwòv - ctcwmw:th

nwkyt jFtK jFehÌttuAwk;u†hrbgtl r†ÔgCtMfh yludwsht; mbtathbtk JtkaJt b¤ujt fuxjtf mbtathtulbqlt Yvuyn‰ ltU"Jt btdwkAwk.

1. bkr†hlt mkfwjbtkct¤t mt:ufwau»xt &bkr†hlt cwfMxtuh btrjfuytahujwkf]…g. ("bo/btuût/ftb)

2. ††eolemkbr; je"t vAes bUbwFbi:wl fg„On;wk&zt³ƒxh. ("bo/y:o/ftb)

3. mtJhfwkzjt lSf ytJujt r†;jt dtblt Fuzq;uytr†yltr†ft¤:efk†bq¤ dKt;t cxtftlulJt v{gtud îtht Jujt Wvh vfJJtltumV¤ v{gtud fâtuoAu. ;ubKuyt cxtftlusil cxuxtlwkltb ytÃgwkAu. cxuxtleJujle;mJeh vK AvtgujeAu. (y:o/"bo/btuût)

4. dhec gwJftultkNheh Wvh òuFbevheûtKtu. †Jt fkvleytubtxudhectultk NhehSJ;ejuctuhuxhe. muxujtEx, vtkshtvtu¤, lnuhwldhbtkatj;tkmkNtu"lfuLütu. yluf gwJftuyt v{fthltkvheûtKtuluje"ubtUDebtuxhctEf ylumtht btuctEj Vtul "htJ;t :E dgt Au. †Jt fkvleytu;uble†JtltkvheûtKtu btxubtuxt ylultbezt³ƒxhtuleb†† juAuylu;uvuxuzt³ƒxhtulubtuxehfb aqfJuAu, mt:urJ†uNexwhlwkvK ytgtusl fheytvuAu. ("bo/y:o/ftb)

5. Mv³llt ctmeojtultbtkytÕcxorhJuht ltbltu26 J»teog Jfej aqkxKev{ath †hrbgtl Wbu†Jthlenurmg;:evtu;tltkculøl vtuMxh jEluQCtuntug ;uJe;mJeh AvtE Au. mt:ultU" Au&aqkxKev{athbtkhtsfeg lu;tytuløl m…g ònuh fhJtltkJaltuytv;tkntug Au, …gthuyt Wbu†Jthu;tuvtuMxhbtk løl QCt hnelufxtût fhJtltuv{gtmfgtuon;tu. ("bo)

6. 0.5 bebelwkrJ‡lwkmti:eltlwkDh JuatK btxubwftgwk. atu. Vqx †eX Yt. 18,00,000/- ltuCtJ. rJ‡lwkyt mti:eltlwkDh z[umbufhlevel vhdtuXJJtbtkytÔgwkAu. Dhlt haltfthyluòKe;t rNÕverJjtzorJdtllu xtkf;tk‘zuRjebuEj’yusKtÔgwkn;wkfuDhtult J";t s;t CtJtuluægtlbtk jE ;ulwkrlbtoK fhJtbtkytÔgwkAu. ("bo)

7. †rûtK aellt gwwytkdztUd v{tL;btkNuLÍulbtkxtuEjux-:eb huMxtuhtbtk xtuRjuxbtk:ecltJJtbtkytJujt xucjlt cuÍ vh bqfujeJtldeFt;eJuMxlo MxtRj xtuRjux vh cuXujebrnjtlehkdel ;MJeh Au. (y:o)

Wvhlt mbtathtult mÃ;v†btk:evnujt ath yb†tJt† / mtJhfwkzjtlt Au, 28/29-10-06ltkJ;obtlvºttult Au. ctfelt ºtK yuvqJuolt †muf r†Jmlt Au, rJ†uNlt Au. ytvKusubtkSJehÌtt Aeyu;uluòu‘ylwyt"wrlfft¤’ fnuJtbtk ytJ;tuntug ;tuCth;eg †NoluSJllt bq¤Cq; nu;wytuYvuMJefthujt "bo, y:o, ftb ylubtuûtltkyl:oDxltuleyt rJ»tbft¤btkfuJef ;tumu¤Cu¤ :E dE Au;u yt mbtathtuvh:embS NftNu. blw»glt ra^t vh y:oyluftblem^tt, fntu fuym;T-;t fuJe;tuntJe:E dE Au;uvK sKtNu. ykr;b ºtK mbtath yt ft¤btkòuJt b¤;t rJraºt J;oKqkfNtMºtlt lbqlt Au. yufbtkltdrhf ylu htsfthKelev{r;r¢gt Au. ceòbtkfjtfthlev{r;r¢gt Au. ºteòbtkyvhwralwk hmNtMºt DzJtleau»xt Au. yt v{r;r¢gt Aufuv{r;CtJ Au;uvK mbS Nft;wkl:e. ‘Unpredictability’ltudwK òKuyt ft¤lt btlmlwkyrJCtßg ykd cledgtu

Au. c"wkòKumkfwj he;uyÔgtÏgug clehÌtwkAu. lumkfwj;tytuvK vBgwoxuNl ftuÂBcluNllevØr;yuûtKuûtKuyr;dwrK; :E hneAu. lJ brnlt lulJ †ntzt vAeln‰- yt ctuzectbKe;tuûtKuûtKufNwkf unpredictably sKehneAu. …gthu yt yluytJt gwdmk†CtuomkgtuSluftÔgbtkyr"-y:orl»vLl fhJtlwkftb MJgk yuf mtnmclehnuAu. yt sdtyubluctcwmw:thuJkatJujt, auf-rVjmqVv;tuaft (1907-1977)ltk fuxjtkf JaltuJkatJJtlwkbl :tg Au&‘We are part of a universe that is in decline; we are part of a universe that is in energetic descensus. All our reaction against it draw their possibilities and strengths from this universe which is in downfall. This is, we might say one of the general components of each and every human situation - as long as we are incorporated into nature and are a part of it. We are also in this ‘hopeless adventure' in the peculiar form : everyindividual is mortal; and all our attempts in lifeare, from a certain perspective, onythe holding back of decline, the slowing down of decay, a certain stationary form of an advancing march we can never reverse.'

yt Wƒ; Cjuv;tuaftlentug, Cth;egtulu;tumtJ Jthmtbtkb¤entug ;uxje vtu;efeCtmNu. ytvKefr¤gwdlerJCtJlt mt:uyultubu¤ cumtzJtuyDhtul:e. nJuòuyt N;bwF rJrlvt; ntug ylumtrn…g yt sd;lev{r;v¤uûtg :;t sJtle, rJrlvt; vtb;t sJtledr;lu"ebevtz;wkntug, ;tubluyuJwkvK jtde hÌtwkAufuytJe, dr;lu"ebevtzJtlemtrn…gledr; vK v{r;v¤u"ebevz;e sJtle.

d{tWLz Íehtu, rvÍt luvtvzltkMJt†wmtnagtuo, Cth;eg WvFkzltuyburhfl vvux-Ntu, htmtgrKf NMºttule†k;f:tytu, yKw:ebtkzefextKwctuBc, fhtuztubtkhb;tk f¤tcòhtu, jtjw-hczeltkvturjxefj †tBv…gtu, ;…ftjel yburhfl v{bwFle mJoftjel jIrdf;t, "boltkaftatI" fhebqf;tkEJuLx bulusbuLx, ced cecåalltu lucåawcebeMxhcòsltu, ntubtu-juÂMcgltuîtht rJCƒ;f]; rNJvtJo;elwkò;eg fÕvl, J"wluJ"whr;dBg clJt b:;e ErLügtuLb't †irnf;t, Slurxf EsluherJªt, lultu-xufltujtuS, còh mkMf]r;ltuWLbwƒ; ltheJt†, yumyubyum mkMf]r;yulevòJuje;lw-r;godTCt»ttmkhaltytu, ytuÍtulltkdtcztk, Jir‡fefhK, JtrKßglt cnwht»x[eg †i…gtfthtu, yvnhKtulun…gtytulwkÔgtJmtgefhK, btht dtb ytKk†ltuCtzq;ebt;]…Jltuyur:ftu-burzfj dqkaJtztu, btuctEj-RLxhlux îtht rlbto;emJoÔgtvf;tytu, ytCtmeJtM;JtulebtgtJem]»x, yulembtk;hum†Td{k:tu, Vqjtu, vkFeytu, rNNwytulublw»gtultkmwF† mnathtu:emCh yuJehBg JtM;Jtule

lÿh m]»x, v{…gtgl/mkJt†, btrn;e/¿ttl, mb]rØ/mwF, "bo/yægt…b-lerî"tytu JduhuJduhuyluyt mkmthleyuf "thuv{NbleNu;hkS vt:helucuXujt nwklubthtu bwhrN† &;tuctk"Jtu, btht †uNft¤lecrnbwoF gwdau;ltleyt mJoftaemtbd{eAu. FhwkvqAtu;tuJeòKwbtægbtule;uSlt yt r†Jmtubtkgwdau;lt mt:ultumkJt† nJu;tuahb-mebtyuvntUau;uJemkCtJlt QCe:E Au. vnujtklt msoftugwdau;lt mt:ufuJtulufuxjtumkJt† fh;t n;t yuNehe;ulÿefheNwk? rnhtuNebt-ltdtmtfe vh ctuBc vzât vAedwsht;ebtkftuEyubt:uaKectuh vzâtlefrJ;t vK jFe l:e. ‘CKfth’btkrnxjh, YÍJuÕx, gwØE…gtr† mk†Ctuo"htJ;efrJ;t AuFhe vK yurJathlt bKeft ;¤ufaztgujefrKft suJeAu. rJMjtJt rÍBctuMftosuJe he;u(vtE) Ne»tofJt¤efrJ;t jFufurbhtuMjtJ ntujwc ‘Íextu, " bursNegl’ suJe frJ;t jFuyuhe;uCt;uytvKefrJ;tbtkrJ¿ttl fudrK; mtbd{ecleluytJ;wk l:e. btrhlt …MJu;tEJt ‘hezmoyt³VLgqÍvuvmo’ suJehaltbtksuhe;ugwdmk†Ctuolu v{r;CtJ ytvuAu;uJwkytvKu…gtkòuJt b¤;wkl:e. ¿ttlrJ¿ttl ylufrJ;t yhmvhmltkhƒ;tuluJ"wht;tkluJ"w"cf;tkfhuyuJef¤t rmØfhJt rJ»tunS FtmrJatgwOl:e. nt, gwdau;ltlt ytJt v{ûtuvtuyluyægtmtu"htJ;emkÏgtck" vkƒ;ytuytvKt mbftjeltultkftÔgtubtk, Ntu"eyu;tu, yJ~g szeytJu. nwkjtCNkfh:ebtkzelu g¿tuN mw"eltk†]»xtk;tuytveNfwk. frJlemkv{{¿t;tltkv{btKtuvK b¤eytJu. yn‰ yuf mkNg yuvK QCtu:tg Aufuyt c"tltuftÔgJM;wd; yLJg frJ;tbtkhatg ;tus mkJt† :gtuyuJwkfub btlejuJtlwk? nu;:ebtkzelun…gt mw"elwkylwCJ-rJ‡ ntug lublmtlt vK hm:ebtkzeluhwøK;t mw"eltkvrhbtKturJM;gtOntug vK yu c"wkQCerlmhKedtuXJelufrJ;tbtkQ;huyuJwkfÌttdhwkntu;wkl:e. J¤edwsht;e Ct»ttltulfNtus mtJ Ftuct suJztuAu. yuluykd{uS suJeJir‡f Ct»ttlumtbuvÕju bqfeyu;tucuvÕjtkftuE ft¤umb;tuj hneNfJtltkl:e. ytvKt msofltugwdau;lt mt:ultumkJt† bk†v{tK nNus yuxjwkMJeftheluyt ctc;tuvK rJathJehne. vtiJto…g mtrn…glwk‘yk;bwFo;t’lwkrJrN»xjûtK f†ta ‘ftjt;e;’ ylu‘M:jt;e;’le Ftusbtk, ybq;olumt"JtbtkrJNu»t hm†tFJuAu. NwkytJeFtus vK yt s gwdau;lt mt:ult mkJt†:ev{fx;wkfrJlwkJi;ÚgCu†eMJ…J, yk;homtgK l dKtg ?

* * *

v{¶lvjtgl, ftÔgMJYv ylujtufrv{g;t bujzeR;leatufjuxeƒâwkni?

ytvKevtmuftÔglemb]ØvhvkhtytuAu&de;, dÍj, bwƒ;f, mtlux, FkzftÔg, vªltxf, dªftÔg, yAtk†m... Jduhu. yKe†th mªtuJur†;tlt jûtKufhelude;-

dÍjltkMJYvtujtufrv{g Auyumtawk. yuMJYvtule†w†oNt :EAuyuvK mtawk. ZtkfKebtk jtufrv{g;t jEluzqcebhlthtytuCjuzqcebh;t. ftuE MJYv mkbtunf ntug luJ¤e ftr;j he;uv{Jkaf, …gthuyt †Nt ;tu:Jtles. ylwyt"wrlf;t òuJtafluJ¤e vtAtufuLübtkjtJJt ;tf;entug ;tuyt ‘jtufrv{g’ Nç†, suy…gth mw"e;tuytvKu ;wåAfth:eJtvh;t ytÔgt Aeyu, lJt mt ^Jf mkfu;tuvK v{fxtJeNfu. yumkCtJltlu ctswyuhtFelurJatheyu;tuvK yt ‘MJYvtulejtufrv{g;t’ frJytulufuxjt v{¶ltu mw"esJt †u;el:e- yuJtƒâ nwkchtch mbS Nf;tul:e. yn‰ mbtk;huv{¶l yu vqAeNftg fuyAtk†mTMJYvtuyu‘fuxjtf v{¶ltu’ mw"efE he;usJt †uAu? kfrJ ßgthuftuE MJYv mt:uvlthwkvtzu…gthuMJYvd; bgto†tltumns MJefth ;tu fhJtus vzulu? yAtk†m†eDoftÔglt ck"thKbtkhnujebtuf¤tNlufthKumkfwj JtM;JtultkvzvAevzvntu¤uvxuWFu¤eNftg. ßgthude;-dÍjbtkfÕvl fuv{;eflt ytjkcluyrCÔgƒ;lucondensed htFJevzu, J¤ectleyuvK Qrbo; ^J y¤vtg ln‰yuJt n¤Jt lbleg hBg J¤tkftu"hJt vzu. bn†TykNuyt MJYvd; mbMgt Au, yulujtufrv{g ntuJt l ntuJt mt:uyluv{¶lvjtgl mt:uFtmmkck" l:e. ytvKu…gtk jtufrv{g;tltuyuf rlf]»x v{fth yuJtuvK AusubtkfrJyude;-dÍjlt yk;M; ^Jlu mt"Jtlwkntu;wks l:e, …gtk‘v{¶ltumw"esJtle’ Jt; ƒâtkfhJe? yule;tuaatos yM:tluAu. yAtk†mfrJ;t jF;tufrJ ftuE rJNu»t v{¶ltumw"esJt btxuyAtk†m jFehÌttuAuyuJwkvKfEhe;ufneNftg ?(ytvKevtmuyuJt cxf-ctuczt yAtk†mltg DKt lbqlt Au.) fuxjtf yAtk†mfrJytuRåAu;tuvK de;-dÍj jFeNfu;ub l:e yuJercjfwj dtuvleg btrn;evK nwk;bluytve†ô ! jFJt òg ;tuyt y¤Je;htk MJYv yublev†qzeftZu, yubltky"tuJMºt vK nheju. yuf ceS Jt; vK bthufnuJeAu. de;-dÍjbtkg jtufrv{g;tluJ¤tuxelufNef mkfwj Ct;tuv{fxeAu…gthuyulumª vhFejuJtbtkvK ytvKuDKeJth CtJf/ rJJuaf juFuQKt Q;gtoAeyu. †t.;. yrlj-hbuNlwk‘yuf mkgwƒ; de;’ swytu. de;ltuWvtz yrlj fhuAu& atufbtkòBgt htmzunwk;tuyuxjwkc"wkCth huCqjedE fuVr¤guctk"edtg yatlf ZtujlwkÍeKwkatbzwkcledE de;lefuxjef vkƒ;ytuhbuNleAu&‘ZtujluÍeKuatbzuatk†tumtkC¤ebthe fuxjevqlb ;tuAze;qxedE.’ ytJwkmkJu†l yluyrCÔgƒ;leytJelJel;t ylumkfwj;t, lu;ug de;lt MJYvbtk, yvqJoAu. vhkvhtd; he;uythkC vtb;wk de; ceS vkƒ;btkvhtJtM;Jle"thusEluQrbode;lt JtM;JbtkvtAwkVhuAu. jtufhksle; ^J ntug ;tu;ufuJ¤ ytCtmeAu. dwsht;ede;tult MºtiK jnuftyturJ»tu JthkJth Vrhgt†tuQX;ehneAu. MºtiK clJtlwkxt¤eluyt de; fu‘yuf SJeltble Mºte’ suJtkde;tuMºteleJu†lt-mkJu†ltluyt"wrlf v†tJrjbtkltheJt†emkv{¿t;t mt:u

f¤tbg Dtx ytvuAu. Vr¤gtledtg - Ztujlwkatbzwk- atbzt vh juvujwkft¤wkad†wk;tuAze;qx;evqlb - yub fh;tkfh;tkCtJf ‘atufbtkòBgt htm’ yuytlk†tCtme fÕvllurlgr; yluvthtJth veztlt dqZfÕvlbtkYvtk;h vtb;tuòuE NfuAu.

* *

MJYvNtu"

Fkrz; bwfwhbtk:erlboj rlM;hkd vwfwh haJtlt bltuh:

;bthtuceòuv{¶l &ytdjt gwdlt msoftuyuMJYvNtu"ler†Ntbtkmr¢g;t c;tJen;eyuJwkytvKt gwdbtkcLgwkAuFhwk? yt v{¶l vK FtMmtumkr†ø" Au. vwhtudtbemsoftuleMJYvNtu"ler†Ntbtkmr¢g;t ykdum†]»xtk; btkzKe:E ntu; ;tu :tuzeatuFJx :t;. A;tknwkW ^th ytvJtlefturNN fhwk. yt gwdlt msoftuyuvK MJYvNtu"ler†NtbtksYh v{g…ltuƒâtoAu. f†ta yu au»xtytulu, yulemqûb;tluje"u, ytvKwkrJJual v{btKeNƒgwkl:e. ytvKumti òKeyuAeyufudÍjlwkMJYv s yuJwkAufusubtkfrJyuatuÿmbtºttCthlebgto†tbtk mbtJeNftg ;uxjt, dK;helt Nç†tu:es, hr†VftrVgtlt szcumjtf vnuhtbtk "tgwOrlNtl vtzJwkvzu. dtrjcluvK yt mkfztN lzuje. yuxjuM;tufnuJwkvzujwk& cfüuNtif ln‰sVuo;kdlt yudÍj fwA ytih atrnyuJwmy; buhucgtkfurjgu dÍj MJYvltuyt ‘gwrlJmoj Mvumv{tuçjub’ Au. dtrjclulzâtu;tuhtsuLüNwfjlu lt lzu?†tgftytuvnujtkhtsuLüNwfjußgthu‘s; sKtJtlwk;lu...’ dÍjdwåA hågwk …gthuyuvwhw»tt:oMJYvNtu"ltun;tu. yn‰ dÍj bf;tbtkmbtvl vtb;el:e. vK ‘s; sKtJJtlwk;lu...’ yuNç†tult vwlhwåathmt:ulJedÍjlt b;jtbtkvhkvrh; mt;…g rmØ fhuAu. ytb, A dÍjtulwkyuf dwåA haelufrJ Mvum-v{tuçjubltunj rlsleftÔg¢ezt:es Ntu"ejuAu. ftÔgvwhw»tt:tuoluyt he;uòuJtlemt†emqÍ ylu mnscwrØytvKwkrJJual fub ln‰†tFJ;wkntug ? yt ;turmØtk;rlhvuût ¢ezt Au. yt s bwÆtltuykd; mk†Cuosht rJM;th fhwk. nwkbtht vwhtudtbeytule(lu mbftjeltulevK) ftÔgf¤t:eNehe;uvrh»fthvtbwk? bthefthrgºteleyt rlhk;h ÍkFlt hneAu. htsuLüleyt frJau»xt blulJer†Nt mqÍtzuAu&atjtu, dÍjbtk ytÏgtl btkzeòuEyuylu1984-85btkmòog Au‘r"{ctkdmwk†h’lehaltytu. yus dt¤tbtkhatgujtkdÍjm†]N vK Atk†m-Dl;t "htJ;tkftÔgtultkfuxjtkf dwåA lu 1995le‘mwltuCtE mt"tu’ledÍjtulemkrn;t vK yus r†NtltkvdhK Au. ftuEftuEdÍjdwåAbtkyjd yjd dÍjtubtkyuflwkyuf fÕvl ytJ;oluv{gtuòg yluyrClJ Ôgkslt †tFJ;wkòg<dÍjudÍjufÕvl vh lJtkvhtJr;o; M;htu

ctÍ;tkòg lufÕvlleÔgksf;tlumkfwj ylumb]Ø cltJehnu. vwlJtoaluyu haltytuluyulecnwÔgksf;tltujtC b¤u. ytJehaltheher;luvK MJYvNtu"le ¢ezt ;hefus òuJeòuEyu. bthefuxjef dÍjtubtkòuJt b¤;eyuftk;huvjxt;t h†eV-ftrVgtleCt; (yufE dÍjtu?yuJwkf]vt fheluvqANtubt) vK MJYvNtu"le au»xt Yvus òuJeDxu. (†wCtodefrJ, ;thwklÏFtu† sòu, - fuNhb ytJuAu;tug MJgk ;theòkDvhlwkjtFwk;thus WDtzwkfhJwkvzuAu!) ralwbtu†ele‘ûtrKft’, ‘ctnwf’ hbuNvthuFle‘J]^tdÍjtu’, sguLültk‘r;Õje’ ftÔgtu, rJltu†le‘;wÂ_zj ;wÂ_zft’, r†jev ÍJuhelwk‘ÔgtmtuåATJtm’ vK NwkfrJleMJYvNtu"leytftkûttltks FxbeXtk V¤ l:e?‘Jazzing the language’lesub sg†uJ ‘;tjftÔgtu’btkfusguLü‘vJo; Wvhvher"lfT;tl’ suJehaltytubtkyuf MJYv WvhÍeKwk - yLg MJYvlwkBgwrÍfj jugh mwvhRBvtuÍ fhu;uMJYvNtu"les jejt l fnuJtg ? ctcwmw:th yAtk†mlt vx Wvh ltuMxtÂÕsgtlt ;tKt mt:uytufÕx rhgtjeÍbltuJtKtudqk:eÍeKeò¤ vt:hufuW†gl Xÿh ‘dhwzvwhtK’btkFkzftÔglur;godTJuNubqfu,Ôgkd :feveztle "thftZu, - yt c"t MJYvNtu"lt s rfMmt Au. yjc^t, ytvKuyn‰yulemV¤;trl»V¤;t rJNuJt; l:efhehÌtt, yuxjeatuFJx fhejô. ytvKuRåAeyu;tu sht œzuQ;helucrnhkd yluyk;hkd MJYvNtu" yuJt rJCu† vK haeNfeyu. (frJ;t vqh;eJt; merb; l htFeyu;tujtCNkfhle‘ctvt rJNu’ d{k:lexuƒMx yublt MJYvNtu" yluMJ-YvNtu"lt yr; mkfwj vwhw»tt:oleªtu;f Au. mbd{Cth;eg mtrn…gbtkarhºtjuFllwkytJwkykd;/rclkd;, JkNeg/l]JkNeg mkfwj;tytulumkv{¿t he;umbux;wkMJYv yluytJemk†Comkfwj xufMx, nwkbtlwkAwk, rJhj s Au. vK ytvKt rJJualuyulwkyuv{fthlwkbqÕg v{bt_gwkAuFhwk?mw.òu.lt hJeLüNtErlck"tule mbtk;huCtu¤tCtErlck"btkx[TtJujtudlwkjtrj…g Wbuhu, NuF ‘Duhs;tk’btkraºtfthle rJd;v{awh †]~gt…bf;t †tFJu, g¿tuN òvtlefrJ;tCtJllehbKeg;t ftjJufu brKjtj jwÃ;v{tg d{tbau;ltlt yægtmtuytkfu…gthuyuluvK MJYvNtu"lt Wªbtu ;hefus òuJtkòuEyu. b"whtglenrhgt sq:leyluyrs;le;Fqzt sq:leJt;toytu yult MJltb"Lg ltgftuluxqkfeJt;tofujDwlJjbtkòuJtkb¤;t ltgftu:erCÒt ylurJrN»x yuJwkvrhbtK mkvztJeytvuAu, yuvK su;umsofleMJYvNtu"le mqûb ¢eztytuluytCtheAu.) mwfrJlwkyuf jûtK yuvK dKtg fuyult ftÔgvwhw»tt:o:feMJYv "Lg clu. VjtKt frJ©edÍjlt }r»t AufuyAtk†mlt yDtuheAuyuJtkyuJtkVxrfgtk yrC"tltu:eNwkJ¤Jtlwk?cnwcnw;tufrJluytvKurJr"vwhMmhVjuxhfheNfeyu. ymjbtkfhJtlwkAu;u;tuyt Au&frJleftÔgjejtluyulemqûb hmfeg Cqrbftyu v{btKef];t:o:Jwk.

‘Ink and Think’&mDl frJ;trJath

ftÔgbtk‘thinking’ yuxju‘thinging,’ rJathKt yuxjuJM;wrlrbor; ¯ W.òu cuy uf †tgftlemtrn…g v{J]r^tlerarf…mt vAe;bluyuJwkjtduAufumDlvKu ftÔgrJath fhJtleNƒ; ytvKt msoftuFtuE cuXt Au? bthtumbtk;h v{¶l yu Aufumsof òuftÔgrJath fh;tus l ntug ;tuvtu;tlt frJarhºtlev{;er; fhtJe NfuFhtu?ftÔgrJathleCqrbft vK ftÔghalt suxjes ybq;oyluykd; ntuJtle. yuv{r¢gtbtkvK ftÔghalt suJt s cwrØvq; dqZt:tuov{J;o;t hnuJtlt. nJuyt rJathKt òuylußgthurjrF; fubwrü; MJYvubwftg (c.f.Xt., WbtNkfh-mwk†hbTltk †]»xtk;tulesub) ;tuylu…gthuyuR;hsl btxubq;oclu. mkCJ AufuCtJf/rJJuaf yurJathKtlt v{ftNbtkyluvrhv{uûgbtksu;ufrJlt ftÔgvwkslusw†ehe;uòuE Nfu. f†ta yult bboM:¤btkv{JuNJtleftuE fqkaevK Ntu"eftZu. frJ yluCtJfcklult vûtuyt ÂM:r; dwKftheleJzu. ykd; Jt; fhwk;tuòunwk‘ftÔg’:evK bwƒ; :Jt ÍkF;tuntuô ;tuyumkòudtubtk ftÔgrJathKtlt juFlleyrCjt»tt ;tuJ"thuvz;el dKtg ? J¤erJr"JNt;T nwkfrJ ntuô lu‘ftÔg' jFwk;uyuf Jt;<vK ßgthunwk‘ftÔg rJNu’ jFwk…gthunwkR;h Rjtftbtkyr;¢bK fhwkAwk. yuJwkfhJtbtkbluhml vK ntug y:Jt yubthe v{t:rbf;t l ntug. (sub fuy…gthunwkyt vtltkltkvtltkChelusÕvl fhehÌttuAwk ;ubtht hm fuv{t:rbf;tlturJ»tg sht vK l:e.) vK yu:efhelumsof juFu ftÔgrJathKt fh;tus l:eyuJwkfneNftg Fhwk? òufuytJwkfnwkAwk…gthuvK fE bqkÍtheytuyu;bluyt v{¶l vqAJt bscqh ƒgto Au;uvK nwkmbS NfwkAwk. frJytubÂM;»fbtk555 mtcwlt jtxtleVuƒxheltkFe†u lujgcØhe;uyuf"thedr;btkyuf mbtl v{fthltkftÔgtulwkW…vt†l :;wkhnuyuJe gtkrºtƒ;t mòoE ntug …gthuytJt "{tMft vzu;uMJtCtrJf Au. frJyufrJyuCt»ttyu lÔg;t rmØ fhJtlentug luftÔguftÔgufrJyu. ytvKt DKt msoftuyuyt Jt; rJmthuvtze†e"eAu. ‘†huf htºtulJehe;uv{ub fhJtuvzu;uJev{ugmeAufrJ;t’ yuJe rm;tkNwlefnuJ; CqjJt suJel:e. fNtf rJrN»x mtbÚgo:efrJ;t ha;t yt d¤tlt msoftuvtmu:evK òu ftÔgrJathKtlt Ftm†M;tJuòuv{tÃ; l :gt ntug ;tuyulevtA¤ vK fthKtunNu. WbtNkfh-mwk†hbTvtmufrJltkftiNÕgtuWvhtk; rJJuafltkrhrØrmrØvK n;tk. ytvKu mw.òu.lu‘ftÔgdwhw’ fnujt ;uybM:t s fu? ler;l bnu;t ylunheN belt©wcklu ftÔgrJath ;tufh;t ntug, vK yuyk;rJobNoluftd¤ vh ytkfJtltu:tg ;tuler;l bnu;t, nwkmbswkAwk;ub, yt ftb mns he;ufheNfu, ßgthunheN belt©wluyu v{fthlefu¤JKeyluÔgtgtblt yCtJubtuZuVeK ytJeòg. (y…gthuvK yt juFl †hrbgtl ;uytu©eJtkhJth yublwkBntUjqA;t hnuAu!) yuf ceS Jt; vK Au&

yt"wrlf ft¤:eW ^thtu ^th J"obtl yuJeÔgƒ;, rJ‡ yluCt»ttlemkfwj;tytu, yt ft¤ltkftÔgtulemt:umt:uyulerJathKt vK nJuyuxjwks dqZ ylumkfwj rJ"tl "htJ;enNuluyuc"wkv{;er;slf NtMºteg;t mbu; ytjuFJwkyuxjwkmnujwkln‰ntug.

* * * frJ-fexf luftuNuxtu, mkJt† rJmkJt†

C‰;btksuctheae;huAu;uNwkfhuAu, - mkJt† furJmkJt† ? ylusuctheftu;hu Au;u? NwkytvKt mbglt frJytuvtu;vtu;tltuftuNuxtuhaelucuXt l:e?yuJtuyrKgt¤tu v{¶l vK ;buyt ûtKubtheau;ltbtkDtUaehÌttkAtu. fexf vK ftuNuxtuhauAu, vK ;u;tuv;krdgwkclJt. ytJt msolt…bf y:obtkfrJyufuNuxtuhågtuntug ;tuyu y:odCoDxlt Au. lheytkFu†uFtg yuJectc; ;tuyuAufuytvKt rJJuaftu vtu;vtu;tlt ‘ftuNuxturvgt’ haelucuXujt Au. Vhf yuxjtuAufuyuftuNuxtytubtkyLgtulu vK mtkfzbtkfz mbtJejuJtltuWv¢b ntug Au. ftuNuxtytuluMfqj clesJtltkMJÃl yluyChFt ntug Au. ;buytJwkf:l vK fhtuAtu&yt"wrlf frJytuyufceòlehaltytumt:umkJt† rJmkJt† fh;t n;t. yt rJ"tl sht m°]»xtk; mbòJJt suJwkn;wk. ‘yufceòle haltytumt:umkJt†-rJmkJt†’ fhJtuyuxjuNwk?yu;tumtivtu;vtu;tlemtrn…gv{er;lu JN J;eolug:tbr; fh;t s ntug lu? yt"wrlf ft¤btkòuhubX, ntuxuj vtuyuxTm suJeDxltytuDxentug ;tuybug juFllt ythkCltkJ»ttuobtk‘mk†Co’lt Nw¢Jtrhgtbtk lbts vZ;t n;t. ‘vrh»f]r;’ JF;ug ytXbt lJbt †tgftlt msoftulemkdtu»X (26/27 yt³d»x 89) rJªtldh Ft;ugtuògujeyuJt mbtath nwk‘rJ’lesqle VtEjbtkJtkaehÌttuAwk, subtkXuXbwkcE:efbj-cfwj-v{tKSJl, CtJldh:e rJltu†, Jztu†hu:eler;l lurJªtldh:eyrs;, y†b, brKjtj lusguLümtbuj :gt n;tkyuJwkltU"tgujwkAu. (;tunheNbelt©wƒâtkn;tk?yublt ftuNuxtbtk, - f]r;vrh»f]r;:erljuov yuJt v{Ntk; rnchluNbtk!) ytsu‘mwòumtVtu’ lu‘mÂLlr"’ vK yuJeJ]r^t-v{J]r^tltks mkMfhKtuAu. yurmJtg vrh»t†-yft†beltkvK Ct;Ct;lt Wv¢btuatÕgt fhuAu. xqkfbtk, mkJt†-rJmkJt† ;tuatÕgt s fhuAu. luòumkJt†rJmkJt† atÕgt fh;tuntug ;tuyhmvhmhaltytulujtC vK b¤;tus nNu. ydtWfneaqƒâtuAwk;ub htsuLü Nwfjlehaltytumt:unwkòumÓ†g mkJt† l hawk;tu‘r"{ctkdmwk†h...’ ytr† haltytulevsus ƒâtk:e?J¤e‘jDhtu’ fu‘bdl’ suJtkrJzkclltkbturxVmt:unwkmkJt† l hawk;tu‘r"{ctkdmwk†h’ mw"eNehe;uvntUawk? ‘jDhtu’ lu‘bdl’ ;tuarhºt juFuyuf Au<yt frJ ;tufrJ;tlt y:oyluvhblt y:oleFUatFuaebtk;uft¤uyz"tur"{ctkd yluyz"tumwk†h yuJturî"t-vwhw»t n;tu.

yt fxtufxeCheyt…bluv†eÂMÃjx òuEluò; ylusd; v{…gux[uS-ftubuzeleCt;u nmJtltuvhMbiv†erJr" Ntu"Jt btxuvK yucatztlumkJt† ;tufhJtus vzâtunNu lu? (ytJt mkJt† haJt btxuvK DKeJth frJyumkrJr^tlturJrN»x ftuNuxtuhaJtu vz;tuntug Au.) J¤er"{ctkdmwk†hlehaltytumbd{mbftjel mtrnÂ…gf vrh†]~glu Ôgqnt…bf he;uvtu;tltbtkmbtJelu,yuvrh†]~g rJ»tus yt…beg Ôgkd-rJzkcltr† WvfhKtu:efNwkf r¢xefj MxuxbuLx clJt ;tf;entug …gthufuJ¤ mkJt†-rJmkJt† ;tu yuleyt"thrNjt clehnuAu. yuf ceswk†]»xtk; xtkfwk. yuft¤btkbtht mbftjeltulwkxtkfKwk, JthkJth‘vwhtf:t’lt vt»ttKtubtk:evtu;tlefrJ;t ftuhJt b:;wkn;wk. yufrJ;tytu‘sxtgw’, ‘rNFkze’, ‘y‡…:tbt’ ‘ctnwf’ yuJtkme"tkmkfu;ftuNe»tofbtks ha;en;e. ytJehaltytu mt:ult mqûb mkJt† ylurJmkJt† îtht nwkNtu"ejô Awkvwhtf:t mt:ulwkbthwkykd; vtuyurxf x[tLÍufNl yluhatg Au‘vu{gme’. htbluv{ub fh;tkmJolthe- vtºttu& me;t, ynÕgt, Nche, ftiNÕgt, rFmftuje, ctuhze&yn‰ yuftfth Au. yuble yjd yjd arhºt"t;wytuved¤eòg Auluhatg Auv{ub yluv{ub :femkCJ;t hBg buxtbtuVtuormmluv{…gût fh;wkyrClJ mkfwj arhºt. vwhtf:tlt JtM;J:eMJtg^t ylurlslt ftÔgJtM;J:evrhvqKo. v{ubvqKo. v{ub; ^J arhºtd; cnwJalle rJCƒ;;tluCqkmeltFeluNwØyufJal rmØfhuAu. vwhtf:tlt mkfu; ykduvK yt ftÔg lehJ hnuJtlwkvmk† fhuAu. frJ ltgflwkltb ;tuWåath;tus l:eluftÔgle ltrgftlwkv{:b ltb yufJalbtkWåatheNfu;ub l:eyuxjuWåathuAu‘yulwkceswk ltb mcqhe’! yuf y:obtkyt ftÔg buxtrbr:rVfuNl r†Ntbtkdr; fhuAu(Vhe yufJthfrJ vtu;tleftÔgskDtlu, mjßs, v{fx fhehÌttuAuluVheJthluvÚgbtk:e r"fTr"fTluNuEb NuEblt NuEbvuRlTleVqJthesuJt vtufthtuvzehÌtt Au.)

gwdmk†Ctuolect†ctfe

" d{ux dwsht;emfom&subtkbu:uburs~gltu;Ét vh:ent:eludtgc fhe†uAu. v{r;cØ frJ;t mt:umtkf¤elumbtsSJl vh "bo, m^tt, htsfthK, mbqnbtægbtu;ub s xufltujtuSlt yrl»x v{CtJlujd;t v{¶l vhytJeyu. ;bthwk rlheûtK Aufumsof ftÔgjuFlbtkv{J]^t :tg Au…gthuyt yluceò mk†Ctuoct† fhe ltFuAu. vK yt fkE ytvKt ft¤les mbMgt AuyuJwkbtlJtlufthK l:e. ytvKu vqAeNfeyufuc.f. XtftuhuòsYlebtFerJ»tufrJ;t fub l jFe? yluyuf mbtl R»x-yrl»xv{CtJ "htJ;t mbtslt mbftjeltuntuJt A;tkWbtNkfhurm;tkNw suJemhTrhgj frJ;tytufub l jFe? ytvKußâthuytJt ftÕvrlf v{¶ltuvqAeyu

Aeyu…gthu;h; mbòg AufufrJlwkylwCJ rJ‡ yusd;lwkfuJ¤ g:t;: v{r;rckc l:eyluftÔgjuFl yufrJlt ylwCJüÔglt ;hswbtlemh¤ rJr" vK l:e. lrn;h c"t s frJytuyluc"es frJ;t rmgtrbÍ òuzftksuJentu;. ytvKu fÕÃgtkvK l ntug ;uJtkfi fuxjtkg yr;bwFevrhc¤tu:efrJmkrJ†TDzt;wkntug Au. yuxjugwdmk†CtuolemhJt¤t ct†ctfeltkfNtkmnujt FwjtmtytuytveNftNuln‰. ytvKtkybwf ftÔgMJYvtulwkck"thK yluf†ta ytvKevtiJto…g yk;bwFo;t vK, nwk ydtWfnedgtuAwk;ub, ytJtkrzzƒNl - rhzƒNlbtkCtd CsJ;enNu. frJ;t, fntufumtrn…gf¤t cnwj;tbtkrJM;huyuJeFuJlt ;tuftulu l ntug ? ;bthtuyuv{¶l mbgmhltuAu. yn‰ gt† yvtJwk;tu;btht v{¶llub¤;tuytJ;tu v{¶l WbtNkfhuvK vqAujtu&‘ytcwykctS:emt;vwzt mw"eleCejJtzleJlAtgt f:tjuFlbtkQ;heAu? nòh btEjltu†rhgtrflthtu, A;tk‘mwftle’, dwKJk;htg suJtbtkmbwü yuf cuDqDJtxt fheluhnedgtu.’ dwjtbbtunBb† NuF vK Nç†Vuhu yuJes ®a;t Ôgƒ; fhuAu. &‘...yuJwk:tg fuytvKeytxytxjeyJlJeòr;ytu yluyublwkmkMf]r;-ctnwÕg, vK yuytvKefrJ;tbtkQøgwkln‰. JtrKgt, JtDhe, Jntuht, buh, rbgtKtleSCuCt»ttyuCt;ed¤ Yv "gtOvK yuf JtDhefrJ vtƒgtuln‰. vtƒât ;uytvKt frJJKolt cnth hÌttk.’ ymj v{¶l yuAufuytvKuv{ò juFu, Ôgƒ; juFufufjtÔgtmkdejuFuCt»ttle, mkMf]r;ytule, SJlNijeytuleCt;ed¤;tltuWb¤ft:eMJefth f ÒtuoAuFhtu? aeveaeveluctujt;eJdoFkzleCüCt»tt ytd¤ NwkJtDhe, Jntuht, buh, rbgtKtkle ctujectuj;tuftuE rJªt:eoneKv;ltuCtJ ylwCJeluawbt;tuln‰ntug ? ytvKe ‘;Ét’ledwsht;eCt»tt ftuElt †eJtlFkzbtkctujt;emtkC¤eAu?dwsht;eauljltu LgqÍhezh vK mbtath Jtka;eJF;uyJtaf ylubk†cwrØfub CtmuAu? ctujtg ;uluctujefnuJtg. NwkytvKuyuJt msoftulul:eòK;t fusuft¤SvqJof ctujuAu yægtvfeg dwsht;ebtklumkfÕvvqJof jFuAuvtu;tlev{t†urNf ctujebtk? c"wk chtchlwkdqkaJtE dgwkAu. yt ;tuCt»tt v{…gult ytvKt ÔgJnthtuleJt; :E. nJußÒthuCt»tt ctc;us ytvKemkJu†lNej;tlwkytJwkdqka¤kwJ¤edgwkntug …gthuyLg fjtytumt:ufurJªtytumt:uytvKt frJlwkfuJwkf ylwmk"tl ntuJtlwk? rJ¿ttllt dnl d{k:tu;tuòKumbßgt, - fBgqrlrx mtgLmbtkhmjultht frJytu vK fuxjt nNu? yrCdb, mtbÚgoyluQòolt rºtrJ" v{¶ltuvK yt frJ;tlu sYhlz;t-flz;t nNu&v{r;Ct, Ôgw…vr^t yluyÇgtm, - mkMf]; ftÔgNtMºtua‰"ujt ftÔgmsollt ºtK nu;wlen[MJ;t mt:uvK yulumtkf¤eNftNu. vK yt dt¤tbtk†rj; frJ;tv†t:oltuYztuv{t†wCtoJ :gtu, ltheJt†efrJ;tyu vK mtr"fth †uFt †e"eluftÔgvkƒ;ytubtkctujelwkhmtgK Cégwk, (òufu, yt jûtKtuvK, frJ;t fh;tkJt;toytubtkrJNu»t lshuazuAu.) yt c"t:e:tuzwkf yt‡tml

bu¤JeNftNu. vK yt c"wkg nsw;tuvtNuhtbtkvnujevqKesuJwkAu. bluyuf †w»x rJath ytJuAufuftuE frJ yulemqågd{mkv{¿t;t †tFJelulJ;h yd;tlwdr;f ftÔg jFejtJu;tuyulumkvt†f b¤ehnuNuFhtu? ytJt ftuNuxtytuvK ytvKe gt†ebtkFu†vqJof WbuhJt vzNu !

* * *

htmhbk;t bthel:KeFtuJtKe yt"wrlf-ylwyt"wrlf;tlt atufztJt¤wkFbemvnuhujt rJJuaf dwb :gt Au. nwkòuyt"wrlftu ^thfrJ ntuô ;tunwks yt"wrlf frJ;tltume"tuylumtatuJthm†th ftg†umhdKtô. yt"wrlftulerhrØrmrØlubtht yt"wrlftu ^thmtbÚgo:ebtKe-v{btKelu ytJltht mbgbtknwks v{M;theNfwk. yt nwkAu;ufrJltunwkAu&furvxj : I l:e, y†ltu i Au. ;u:es vqht f†ltuAu. btht vwhtudtbeytult ftÔglehbKhu;ebtknwkCtJrJCtuh Ji»KJlevuXuyt¤tuxeNfwk. DKeJth yuJtuWb¤ftu:tg fuyt"wrlf;tlt suhmrmØ ftÔg-WLbu»ttuAu;uluykfufheluyuf dk{: haeyu, yuftÔgtult dCod]nbtkv{JuNJt btxu ltltkCt»gtuvK haeyu<vK J¤evtAwkyuc"wkJe;htduNbeòg. yuxjuyt"wrlf;tbtk suftkE W ^tb leJzeytÔgwkAu;u;tuybthwkbuxtcturjÍb cledgwkAu. vk†hmtu¤ J»tovqJuo‘vkrz;gwdlwkvwlbqoÕgtkfl’ nt: "htgujwk. nJuJthtuntug ;tu dtk"egwd fuylwdtk"egwdlt vwlbqoÕgtkflltu. ;buyatlf yt"wrlfft¤lt vwlbqoÕgtkflleJt; ƒâtk:eNtu"ejtÔgt ? yuJt vwlbqoÕgtkfllt ltburJJuaftultu yuf Jdoyt"wrlf;tleDKec"ermrØytuluyJdKehÌttuAuyuJwk;bthwkrJ"tl atUftJlthwkAu. ;btht rJ"tlbtkatuh luftuxJt¤ltkv{tael vtºttuQjxmwjx JuN "heJ]:t dqkaJtztuQCtufhehÌttkAu. yhu, hrmfztk, FheJt; ;tuyuAufuyt"wrlftu ^th rmrØytulus XkzufjusuyJdKJtbtkytJeAu. yn‰ vK ctk"uCthuJt; fhJtlu c†ju;buVtuz vtzeluJt; fhentu; ;tumthwk:t;. yt"wrlf yluylw-yt"wrlf ft¤ ;ult mb:orJJuaftu, Ntu"eNƒâwkl:eyu rJ"tlbtkvK y"om…g Au. mb:o;tleJt;tuftuhtKubqftu;tuyt"wrlfft¤ vtmu;tu rmrØytuluv{rmrØytulefturxbtkYvtk;rh; fhe†uyuJt rJJuaftun;t / Au. yubtltk fuxjtf ;tusu;ufrJlt c{tLz yuBcumuzh ntug ;ufûttyuJ…gto/v{J…gtoAu. rJvKlNej rJJuallt lbqlt vK òuJt bégt Au. yt"wrlftu ^th nS mw"e;ult mb:orJJuaflu Ntu"eNƒâtul:e;uJt; mtaeAu. mkòudJNt;Tvmk†deW;thJtle:E …gthu yt"wrlftu ^thbtkvK ;uft¤uv{J;o;eyt"wrlf;t ;hVlturJNu»t Ítuf "htJ;t ntug ;uJt frJytuvh s f¤N Ztu¤JtbtkytJujt. ytlujd;t suftkE v{¶ltuntug ;u;tu yt c{ñmkftualwkvtv subKuƒgwOntug ;uJt fb-ctrÉltufuccjeluckxtuÔMfeytulus vqAJt hÌtt ! yn‰ bluylwdtk"egwdlt frJlwkrlheûtK bqfJtlwkbl :tg Au&‘ytvKtuyt

lÔgrJJuaf, lÔgfrJ;tleÍwkcuN:eyuxjtuc"tuFUatE dgtuAufu;u;ult immediate vwhtudtbeyuJt ylwdtk"egwdlwkMJM: rJJufvqJoflwkrJJual fhJtlwkaqfedgtu Au.’ (WNlmT) yt Wƒ;lt v{ftNbtkòuEyu;tusKtg AuyuJwkfuyt"wrlf;tlt rJJualuytd¤ yluvtA¤lt ‘ylw’- Wvmdo"htJ;t ckluft¤Fkztu;uylw-dtk"e yluylw-yt"wrlflumwFvqJof rJmhJtleau»xt fheAu. ftÔgrJJualleytvKev{KtrjftytufuJef Au? mJt-†tuZ vtllwkVqxVr¤gwk dk{:tJjtufl, …Jhtraºt suJt ftÔgMJt†tuluƒâthuf J¤eftuEf frJrJNu»tlufu MJYvrJNu»tlujûtbtkhtFelujFtgujt bægbf†lt juF. juFf htS :E òg ;tu vtvzltkhmdwÕjtklesub vkƒ;ytuaFtzu. - cm, :E hÌtkw ! yt†hKeg yvJt†tulu Jk†l fhelufneyufufrJlufufrJ;tluvtbJtltkmJto¶ju»teWv¢btuhaJtltk"igo, dkCeh;t lumtnmƒâtk? frJ lufrJ;tlt btbju;tuytvKudwÃ;ahluAtsu;uJe mtJ"tl;t htFJevzu. atkv;elsh htFJevzuluytJt y"tov"toytu¤Ftgujt yt"wrlftu'th dt¤tbtk;tuFtm. ßâthuytvKu…gtk;tufrJ;t ykduJtr;oftuhatgtk …gthuvK rJJuaflt ftÔgd]ne;tulumh¤;t:e"thK fheNfuyuJebægb haltytulu XefXef ytd¤ "hJtbtkytJeAu. yuf frJlt ‘jJthe-cfJtm’ XhujtkJjKtuceò frJ btxufrJ;tfthf dKtgtk. ybwf frJytuvh Ak†Nir:Õglultbu;qxevzJtlwklu ;bwftult Ak†Nir:ÕgtumLbwF h;tk"¤t :E sJtlwk†w»x JjK vK hÌtkwAu. rJJuallt mtbÚgoleJt;urJatheyu;tu;bthwkrJ"tl d¤uQ;huyuJwkAu&‘mk"tl-1’ le mbeûtt fh;tkhrmf NtnultUægwkAu&‘YvhaltJt†e, mkDxltJt†e, lÔgrJJualJt†e, ai;LgJt†e, rJDxlJt†e-ftuE fnu;tkftuE vK vr¶ablerJJual-vØr;ytule òKfthelturJrlgtud yt †mjuFtubtklembeûttbtk:gtul:e- òKufumbeûtftulu yulesYh s l:ejtde. yjkfthNtMºt, YvhaltJt†eylulÔgrJJuallt yrCdb:eajKeclujefuxjef rJCtJltytuJtvhelu:;tkytJtkhurZgt¤ rJJual:e‘mk"tl-1’ lt mbeûtftuyuajtJeje"wkAu... aLüftL; xtuveJt¤tyu mkhaltJt†erJJualluyt…bmt;TƒâtovAe84lt yAtk†mTlembeûtt fhentug yuJtuyKmth yublt juFbtk:eƒâtkg b¤;tul:e.’ hrmf Ntnlubtuxt Ctdle mbeûttytu‘ytdJemqÍ rJltle’, ‘yÕv yLJu»tKgwƒ;’, ‘rJ"tlt…bf’ ylu ‘yrCv{tgt…bf’ clujeJ"wjtdeAu.

WvhltkrlheûtKtuCju1985 suxjtkvwht;l ntug, vAelt cu†tgftytubtk ytvKtkrJJualbtkfNtu;t ^Jf-mt ^Jf Vhf vzâtuAuFhtu?

J¤evtAeyuf DhujwJt; fhwk. 1999/2000 btkbtht ath mkd{n v{fx fgto …gthuyuathuvhdwjtbbtunBb† NuFlt ‘SJlJ]ût’ ltblt yuf rJhtx Bgwhjraºtlt ykNtuAtvujt. (yuraºt yluyulujd;t juFubtxuswytumbevu-2) yt frJluyuJwk vK fnuJwkn;wkfumsolbtºt ftuE rJhtx SJt;wCq; ylwCqr;ltuykN Yv ytrJCtoJ

s ntug Au. yn‰ vrhvqKo;t mkCJ l:e. ytxjt ftÔgrJM;th vAevK DKwkc"wk nSg y"qhwkAu. fnuJtgt rJltlwkhnedgwkAu. ylwyt"wrlf;tleCt»ttbtkJt; fhwk ;tufrJlexuƒMxbtkyubwFv]»XtuvK ELxhxuƒMxgwytrjxeltkraºtYvtun;tk. ‘mwltu CtE mt"tu’ mkd{nlt bwFv]»XWvh vNwvkFeytumbût c]n…f:t btzelucuXujt msof dwKtZâlturaºtDxf n;tu. dwKtZâbtkfrJlt yt…bM:tvl:e‘hezh’leNtu"lt, frJ;t ©wr;lef¤t ntuJt:e‘rjmlh’leNtu"lt yluv{…gtgllt v{¶ltuvK r;godT he;uQvm;t n;t. vK yuJefNeELxhrzmeÃjelhemkv{¿t;tlt yCtJuyuc"wk yJtåg clehÌtwk. ƒâthuf bwFv]»XlwkvK Jtal fhJwkvzu;uJt; s ytùgov{uhf cle hnu;tuytvKubltubl suytudk{:lwkJtal fhuAu;ublt ytCtheclehneyu. (‘v†v{tksrj’lt bwFv]»XbtkxtRÕmleònuhFch suJwkraºt Ntlu? yuJwk;buvqAtu;u vnujtks fne†ô fuyufuJ¤ v{ftNflwkytgtusl Au.)

ftuE ftuEyu‘r"{ctkdmwk†h’btkylwyt"wrlf;tltkjûtKtuòugtkAu. yuhaltlt ythkCus ytk;hf]r;…Jlt W†tnhKYv yuf fceh-mtFebqftgujeAu& jtgt mtFecltg fh, R; W; yåAh ftx > fceh fc jd SgusqXev^tj atx >> yt mtFebtk‘E; W; yåAhftx’ yuNç†tuîtht fcehvtu;uòKuMJtg^t xuƒMxle mkCtJltlwks WLbqjl fhuAulu‘sqXev^tj atx’ JzumsoljejtlwkrJzkcl fhuAu. ftuE bægftjel frJ ytJeJt; fheNfu;uctc; s rJMbgslf l:ejtd;e? ©eaLüftL; xtuveJt¤tyuyudk{:lwkyJjtufl fh;eJF;usuftÔgvkƒ;ytu a‰"ec;tze;ubthe†]»xyuv{btKbtk‘M:q¤mkfu;’ Au. hwraltuv{¶l ctswyuhtFelu nwk©extuveJt¤tlerJJual-J]r^tltuyJ~g yt†hfhwk<vK ytvKu…gtkfhwK;t yuAu fuyuf v{r;»X; rJJuafuftuE f]r;lwkybwf Jtal fgwOvAeceòytuyu, btuxuCtdu, FtmfNwkfhJtvKwkhnu;wkl:e. yimti‘JtDlwkbthujwk’ bÍu:eFt"t htFuAu. yuxju vAe"ehwCtE Xtfh EÂLzgl rjxhuahbtkdwsht;emtrn…g rJNuykd{uSbtkjuF fhu Au…gthuyus vkƒ;ytuytd¤ "huAu. (ht"u~gtb NbtocçcuJthyudk{: rJ»tujFuAu …gthuÍeKembeûtf J]r^tluVheVhembsvqJof ftbujdtzuAu.) yus juFbtk"ehwCtE Xtfh sg†uJ Nwfjle‘htrºt’ frJ;tlevkƒ;ytultuykd{uS ylwJt† fhuAu…gthu çjuf ÌtwbhsuJef¤t:esg†uJlefuJe;tuJjufhuAu ! vkƒ; Au&‘rcjtzelt fq†ftlwk nqkVt¤wk"tcwk’<ykdu{S ylwJt† fhJtbtkytÔgtuAu&‘warm terrace of the cat's jump...’ yhuytuylrhjtgcj ykctKe, yt "tcwk;uydtmefnu;tkxuhuml:e. (vujtu rcathtuylw-yt"wrlf frJ yt Jtkaelu, "tcu:eVheVheleauvxftgtunNu!) dwsht;efrJ;t hr¤gtbKeAu. yuxjuyLg Cth;eg Ct»ttytumbût yu†NtoJJtltu btuftuytJu…gthu;tuv{¿ttlev{…gkat ;tKelumkv{¿tvwhw»ttuîtht yult Yzt W…mJ hatJt òuEyu. ytJt Cbhzt lt hbtg. AuÕjt fuxjtg JF;:e‘frJ;tlt †ntzt ChtE

dgt Auluf:tmtrn…glumtht †ntzt òg Au.’ yuJeyuJeJtgftytuVujtJelufuÂLüg mtrn…g mtrn…g yft†beleltbtJrjbtk:efrJ;tlt ltb vh atufzt JtduAuyuJwk òKCu†wytuybluftlbtkfneòg Au. ƒâthuf J¤eFchvzuAufuCtE, nS c³fjtud ƒjegh :tg Au ! ;tuytJec"ehbqS celtytuvK rJJual-ftirxÕglt s lbqlt Au. dwsht;emtrn…glt ytJt Ôgtr"luvK yburlrJofÕv mbtr"vqJof rlnt¤ehÌtt Aeyu. ytvKturJJuaf rJJuallerJlgNej yk;†o]»x:efNeJt; fhuAu…gthus btht Ó†gluyublem;T-;tltuMvNo:tg Au, yLg:t nwkyubltkjFtKtulufhwKt:eòuE hnwkAwk. sht ûtwç" fhebqfu;uJeyt ûtKu, v{f]r;:enwkCtJwf l ntuJt A;tk, Mnus rJarj; :E WbtNkfhlumkCthecumwkAwk&mÃxuBch 1984btkytvKtuyuvqJos ‘msofleytk;hf:t’ltuylwvb dk{: haJtltumrngthtuvwhw»tt:oyt†huAu. v{{ubtlk†lt l¤tÏgtllerºtN;tç†eyludtuJ"olhtblt mhMJ;eaLüleN;tç†eltumk†Cohaelu WbtNkfh yudk{: yvoK fhuAu‘;uhkd :fevK yr"f m-hmhkd m…JhujtJuyuJt mnwmJtgtytulu.’ mtrn…g yluMlun ;tuytb mnwluvtu;tlevtkFbtkDtjeluQzu CrJ»g v{r;. lbo†leWƒ;btkyr"f, m-hm, m…Jh, mnwylumJtgt - yuvtka Nç†tubtkÔgƒ; :;t ytlk†, yrClk†l, yrCJt†l yluytNtluJk†l fheyu. Cq;¤ vhlt mJov†t:tuobtkftÔg, J"wÔgtvf he;ufnwk;tuf¤t, yuÍeKtuv†t:o Au, yunwkmthevuXuòKwkAwk. f¤t:efumtrn…g:eÓ†g vrh»f]; :tg Au?nt ylult. c"wkmkgtudt"el Auluf¤t ylumtrn…g mt:uÔgJnth fh;eau;lt fuxje;†tfth ylumÒtØAu;ulevh vK rlCoh Au. yt"wrlftu ^th vuZeluytvKtuyt"wrlf msofrJJuaf yult gtuøg vrhv{uûgbtkfub Wb¤ftCuhJ"tJeNƒgtuln‰?(W.òu. mw.òu.:e btkzelurm;tkkNw-jtCNkfhluv{btu†fwbth:ebtkzelumwbl Ntn, xtuveJt¤t, ht"u~gtb Nbtomnwlt Mlun yluW»btltubluykd;-rclkd; vrhag Au, yublt yuJt v{ubtuvath:enwkWvf]; Awk. vK nwkyt jFehÌttuAwk…gthuyt"wrlftule, ‘fjufxeJ mtEfe’lujûtbtkhtFeluJt; fhehÌttuAwk.) fNef vth†Nof ÂM:r;ytubtkvK fta suJt ÔgJ"tl fub J;togt fhuAu? nM;"qlltuJF;uvK ytb VtuhuÂLmf btuòk aztJujtkntug yuJwkfub jtduAu? fgt ynkfthtu, fgt blturJfthtuytzuytJuAu? ‘rJdrj; Juªtk;h’lwkNwk:gwk? yt fthKu;tuCq;¤©u»Xv†th: ntuJtlevqKov{;er; ntuJt A;tkftÔg fuf¤t bthubl QKtkW;huAu. yult:eJ"thu;uòubg ylurlbo¤t v†t:oltubluytAtu;htug vrhag Au. ‘g;tuJtaturlJ;oL;uyv{tÃg blmt mn >’ JtKe…gtkCtUXevzulubl lt vtbuhka. …gtkbtheytM:tlwkyrvmuLxh Au. nwk rJ¿ttllturJªt:eoAwkluf¤tv†t:oltuJxubthdw. :Jwk’;wkraºtfth, :E cuXtufrJ. vK nwksuMfqj yt³V mu¢uzlturN»g Awk;u;tuNeFJuAuFtus, W…fx, m;;, yk;h;b Nç†le<yt Nç† rmJtglec"ef:tytu‘fw£’ Au. ßgtkf¤t, rJ¿ttl yluyÂM;…J ytlk†btkvgoJmtl vtbuAu;urcL†wyubthtkbqr¤gtkAu. nwkrl…NultuCtKus-sbtE

l:e. btht buxtluhurxÔÍ ftkE c"tk;qxevzâtkl:e. bthevtmubthtumh¤ v{f]r;ltu ai…gtfth E‡h Au. yuve¤tkve;tkch lushfmeòbt vnuh;tul:e, NkF a¢ d†t vÈ vK "thK fh;tul:e. yulu"qv†ev ydhc^teleyujSoAu. luyult ysc ckdjtlwkltb vK ‘lur; lur;’ l:e. yuluyægt…b Nç† X‰dKtuvzuAu, c{ñ Nç† ;tuAztulubuxtrVÍefj Nç† xkqftu. "bolev_gmkMf]r;yusuCt»ttluztDzwD:efwcze fhebqfeAuyus fcqoh Ct»ttbtkbthuvhbt:olefvqoh f:t btkzJtleAu. yuxjuyuJt yægtmturJltltuvth†Nof, lhJtulubDbD;tuNç† ;tuƒâtk:ejtJwk! vK ;bumti ;tumsof, rJJuaf / CtJf Atu, sht bluxuftufhtu<- bthtk, yuf y†lt frJslltk, yt mf¤ Jaltulu;bthtkMJåA lgltu:evth†Nof cltJeluJtkatuyuxjwkrJlJwk. NuF, nfwNtn fuyvKtoftih fcehluae;huAu, NtuCt bw†Tdj luEÂLzgl ytuNl suJwkvtuÃgwjh BgwrÍf cuLz fcehludtg Au, ybuybthedwsht;eCt»ttbtk fcehlujFeyuAeyu. yubtkbt³zrloMx Ó†gtuyuhçchltk†zqjt clesJtlesYh l:e. ytJtkxucqÍ vK au;ltltkÔgJ"tl Au, buxtrVÍefj rafldwrlgt Ausubtk v{¿ttlt mtk"t sfztE òg Au. yt"wrlftu ^thusufhJwkntug ;ufhu<RåAu;ub, RåAu;uJtkbqr¤gtkVkVtumu. bqr¤gtk VkVtumJtleRåAt:eRåAtltkbqr¤gtkVkVtumu. jtCNkfh, nheN belt©w, ßgtusocwN fu†tW† Ec{tneb-rfmFu;febqjeni? yvth œzuf]»Kvûtbtk bq¤ v{mtheNtu"u, huferbgtdh ! fnulu, ƒâwkvhb vtujtK bluyJhtu"u? ytk;hf:tbtkjtCNkfhufÌtwkAu&‘"zT"zT"ztft mt:ufJa ;tuzJtltkAuc"tk Nç†au;ltltkyluv{JuN;t sJtlwkAuyk†hrlmhKebqfeluvdr:gtkQ;h;tkQ;h;tk, ƒâtkf Cqmft bthelu, ƒâtkf mrhm]v mhf;tk, mtJ"tl, lfNt rJlt, Auf bqr¤gtk mw"e. Nç†ltkbq¤ E btKmltkbq¤ ?’ ybug yt f:l leaub^twkbtheNfeyu&Vhf yuxjtufuybuyuxjtmFtujelucuXt AeyuluÍkFeyuAeyubrm-ftd†levujuvthltu v{…gdTNç†. frJ;tluytM:t-yltM:tltkJ¤dK lt ntug luÔgJ"tlult ntug, mnt†htu, ftuEvK †uNft¤btk. lufrJ;t Au;tufuJ¤ DtbhDwbh ytuLxtujtuSfj JjtuKtk. yn‰ ytÂM;f ltÂM;f mnwyuftfth :E òg Au. ybuybthtkbqr¤gtkleJt;tufhe&‘yJ¤t ;uytkcrjgt mJ¤tkbq¤ ntu, bksheytultuhm;uvtu»tuytClu’. athu;hVbq¤ ;hVsJt zqcfeytu†u;t bhSJtytu ;tuDKt †uFtg Au, vK... bq¤ ;hVsJt btxu;tuò;btkytFwkÍtz lu;ug Jmk; lu vtlFhmtu;wkQdtzJwkvzulu, ytvKeW;tJ¤uÍtz Qd;tkl:e.

Òï »âÑÒë Èï ÈÑç½ýï »öÇíãÑ

suleWvh bthe(Jtø†uJele) atnlt Au, ;ulunwkWd{cltJwkAwk. - }øJu†

Wd{};wmknth ct† nJuWvmknthltk:tuztkf Jal &

1. vnujtk:tuzef fcqjt;tu. yt"wrlftu ^thvuZeyusufI†iJ; v{dxtÔgwk;ult M:tvl btxuyuKuvqh;wkftiJ; l †tFÔgwk. †iJ;lu†iJ; ;hefuòuJtbtkvK Nkft muJe. frJ;t yuftllef¤t ntug ;tuyult ftlbtk(lublbtkvK) yt"wrlf;tle"tf cumedE Au. ‘"tf’ Nç† vK yn‰ yult yuftr"f y:tuoJzuvtu; v{ftNehÌttuAu. J;ol ylu J]r^tbtkrJütunlt yCtJurmMxb mt:umbt"tl fhejuJtlwkJjK vK lshuazuAu. yuCt»tt ctc;usht bk†v{tK Au. vqJofuvrùbltkyDtuh Jltubtk;vW¿gtofhentug ;uJt ;vMJeytusqs Au. yCK vK msof ntuE Nfu<vK msofuyCK hnuJtlesYh l:e. vÒttjtj yluhtJS suJt rlmdtuovathlt †tFjtytulurlhtbgle†jej lt cltJtg. J¤ercathemhMJ;eluyufj vkzudwsht;ermJtgleCt»ttytule VtEjtuvK ;vtmef]vtdwK ytvJtlt ntug fuln‰? yt msofrJNu»ttuleln‰vK ‘fjufxeJ mtEfe’les Jth;t Au.

2. yt"wrlf;t nJuy‡…:tbt cledE Au. yult †qÍ;t Dt mt:uyhJÕjelu mtvw;thtleJlDuhezwkdhbt¤tbtkyuCxf;es hnuNu. ftuE vK lJt mkv{…ggbtk yultkztgltumthsuJtkSJ;tk#ztkb¤eytJNu. lJulJuMJYvulJtklJtkvrh»fhKtuWbuhKtumt:u;h;blt Vhfu†tgftytuvAeg †uFt;ehnuNu. †uNeJt†, †rj;Jt† fu ltheJt†le"t;wytuvK lJ;h yt"wrlf;t Jzubkò;esNuyuJeyuJenJtbtl Ft;t suJeytdtneytufhJtlwkbl vK :tg Au.

3. ylwyt"wrlf;t sulJt rJMbgftheylwCJtuhaehneAu;ltkmBgfT rJ¶ju»tKlevK m;; ytJ~gf;t Au. †t.;. v_gmkMf]r;. yuf yuzrVÕb cltJlthe xtu¤fevK yultkhtsmefu;tbmejtunelwkvtKefhuAu, frJ;tltumtbqrnf sDl btkzâtuntug ;ub Ct»tt, mkde;, yrClg, rmlubuxtud{tVe, †]~gfÕvltuluÍdbd;e "th ftZeluyu30-40 mufLztuluv_gjûtemsof;t:e;hc;h fhe†uJt b:uAu. …gthuytvKt:eltf †tcelu‘AeAeAe’ suJebhò†evrJºt;tytu†tFJelt Nftg. yuzrVÕbJt¤t ;tuvhb MJt:olt c¤uC{tkr;ytulumbw†tglt yJau;lbtk v{;er;lwkMJYv ytveM:tvJt b:uAu…gthuvK fuJefuJelufuxfuxjesnub; QXtJu Au! ytJt mkòudtubtkfrJyuòuvtu;tlem;Tra†Tv{;er;ytubtk:eCtJfltu(yuxju yt…bJ;TmJoCq;tultu) ytlk† DzJtltuntug ;tuczcrzgt luctDt hnuJtlwkvtjJu Fhwk? vujeyuzrVÕb ;tuJthkJthmwFvqJof òuE Nftg Auluyubtks yulemt:of;t Au. DKec"efrJ;tytu;tuceS JthJtkaevK Nft;el:e. yuJwkfub ?ytJeylwyt"wrlf vuhJeytubtk:efrJyufNtuctu"vtXjuJtltufulrn ?‘;]K J"wnrh;, Ôgtub J"wlejwk, ;zftuJ"w;zfejtu’ lesub frJ;tyuJ"wfrJ;t clJtlwkntug, v_g mkMf]r;lt v{CtJbtk vK. aLüftL; xtuveJt¤tyua‰"ujt lbqlt suJwkln‰, mtJ yuJwk;tuln‰s.

yt jFtK ßgthuyult mbtvluvntUaehÌtwkAu…gthubtht blbtkvtKelt hkdlt fuxjtf mxhvxh rJath-vhvtuxtytuv{dxehÌtt Au&nwkyt sufIxvftJehÌttuAwkyt ûtKu;uNwkAu? ftÔgf¤t yluyult JuN-vrhJuN-CtJtJuN rJ»tulebtheyuftuƒ;, mkJt† fumcbeNl ? yhuhu, v{¶lf;toytuyt W'thJneytuJrh»XfrJrbºttuvtmu ;vtmtJztJhtJJtlt Au. (Íx Jztu†hu:eJigtfhKe;uztJtu...) Jt†e-v{r;Jt†esuJe Cu†eftlqlernjatjtuvK Au. Jrh»X;tlt ytdtu;ht aqft†t vK Au. v{tael fwkxwkc-ÔgJM:tbtkJrh»XtubtkfuLüeCq; :;evi;]f m^ttlwkyt mkvt†feg mkMfhK Au? yt lfheylurl†tuo»t Jg-Jrh»X;tltubtbjtu;tusKt;tul:e. (ler;luvK btur;gt W;htJe†e"t Au!) fnuJt;t ylw-yt"wrlftus v{¶ltult W ^th rJNu yt…bsÕvl hauyuJwkNtlu? bthevtÕxebtkaLüftk; xtuveJt¤t cesJtc†unefhu lumtbeduLdxtu¤ebtkmkswJt¤t fufbj Jtuht ceW ^thtulebebtkmt fhJtbtkòuztg ;tuyuJ"thudwKfthel dKtg ? yt ûtKubluMVwhehÌtwkAu;ub yubebtkmtlevK bebtkmt fhJtbtkmwbl Ntn, ctcwmw:thluyrs; XtftuhvK ÍkvjtJu;tu?yntntnt yntuntuntu. ybu;tunrhslJtmbtksE mrngthemt†zevt:hltht Csrlf AkEgu. mtbulevtjxeJt¤t ÍYFucuXujt nmuluœawkCt¤eluybtheylw-yt"wrlf ztufe hnesmu;tuybluctb fnu;tkyb];lwkyksl ftuK fheytvmu? ... yatlf yt c"tknujwrmlumLmnxeòg Au. yburlÍtbwÆel yturjgtlt †hcthbtkÍdbd Ídbd ÍÇCt vnuhelucuXtkAeyu, mtSk†tytulemllTmllT fh;emk®s†deJåau. £uLzNev cuÕx suJtu, gt Fw†t, fwL†uL†w;w»tthnth"Jjt mtunuAu ftkzt vh lufkXuÍqjuAuhuNbeYbtj. fÔJtjtulecuxtu¤feytumtbmtbudtl-;…vh, mk"tl-;…vh, xdh xdh ;tf;eyufbufltkluºttubtk, cuXeAuluyatlf yuf :tvu ybuybtheshfmextuveme"efhe, ftlunt: †Elu... nwkylwyt"wrlf Awk?Fchl:e, vK f†ta nwkblw-yt"wrlf Awk. blwylublws suxjtuv{tael yluv{/y¿t lumt:oòuzKeftuN v{btKuyt"wrlf fnu;tk‘nbKtkltu’ mwfrJytuybh ntug AuFht, vK yuxjt c"tg l:entu;t lurJJuaftu;tuybh ntu;t s l:e. Ct»ttlefer;oltNt l†eluftkXumti QCtkAeyu. frJ;t jFJe;u f†ta rlgr; Au. Aqxftul:eyuxjujFJevzuAu. Vqjlumyt³VxtEbleyuf Dzelu yug FhevzNu, xvT†Elu. …gtkjdel jFJtlt W"tbt bthelujF;t hneNwklu frJ;t fumtrn…gltklfhtkmturmgtu-vturjrxfj Wv¢btu:ecluyuxjt Jud¤t hneNwk, yuJedqZ mbsK:eyur†NtltkCtud¤ ybuCezujtkhtÏgtkAu. ybubqåAtoJM:tbtk ;tun;t ln‰ fuNwkNwkJe…gwkyuleòK s l ntug. yuxjuyt v{jkc btillebtimb, bM; bM;, bltubl, bqAtubtkbhfJtlen;e. ;buBntubtkv{¶ltJrjltkytkd¤tk ltFeytxjwkctujtÔgwk;tucth J»tuoybuXuhXuh vzujt †wft¤tufbkz¤btkJeKejtÔgt. jtkcejuFKujFjFthtuƒgtuo. jÏFK-yvjÏFK c"wk†tFJelujÏgwk. jFNuheltk

jtFtkluvqßgtultkvjtFtk&vqAujwk, l vqAujwkluv]åAtlevthlwkg jÏgwk. nJu? nJuaqv. aqv :;tkvnujtkctNtult vujt ntRfwltuytMJt† fhtJejô & sqlqk;¤tJ Ajtkd-AvtfT †uzftu J¤e vtAtuyJ¤fqJtltuyt †uzftuQ;hehÌttuAuœzuœzuyult v{Ntk; rnchluNlbtk. yt³ƒxtuch-lJuBch, 2006

sv{ugme (suKunt::e, vd:e, ntuX:eluSC:ev{ub mÌttu;umti nJuyuftfth) aka¤. W;tJ¤tkluy†qdztk. rFNftujtk. a¤f;tk axtvxt¤. ct¤wztk. çntJhtk, nwkrNgth. av¤. :rzgu:ele;h;tk. ;;ft¤ htFtuze. vkvt¤;tkvkvtlevt¤ vtuat vuxu. Auxu:eAxf;tk. cjbt nbth. rFNftujtk. CqFhtk. yufjtk. y;wj. rFNftujtk. yubtk:eyufleyt Jt; ÍtkFeÍtkFe luhr¤gt; SJleMnus sw†e òKubtxeledw†dw†e ;ultXeJtgwleJkzefq†elu vujeCejzelt Dh CKe... yuf vwhw»tleftub¤ n:u¤eltuCth yuleveXvh luyulwkYkAuYkAwklfhwkyuf bt†tlwk¯ Nhb Chujwk. dCY.

vJlltkAturzgtk:eZkftgje yh_g bægu,

v:htleyufrXK lth ¯ yÂølleÍt¤:e;Jtgujwk yulwkNheh mqlebtxelwkFbeh ¯ m¤ufzesuJwkûteK yluM:rJh.

Fz. rFNftujtk. frvgq:. Fdle;tS ndth. aKtuXejqbFtk f¤Neszecqxe. fISJsk;. dqk†tlt V¤ rv»x. d¤axtk Vqj. Vq†tk. luMnus Mnus CusleJabtkmk;tgujwk yt JlM:¤elwksJtneh yulwkNheh. vht¤fwNftlt W†tmZdjtbtkòKu

VVzuSKobjeh ¯ yulwkNheh yhu, fuJ¤ a‰†hze vJl Aturzgtk:eZkftgujesufuJ¤ Cejze

sufuJ¤ rfht; sult blbtkyuf rbht; sulwkceswkltb mcqhe sult Nqü ntuXluftuE Ct»tt ƒâthug l’tJze

* * *

yjevujtu;tuXuXctugzejdeytJevntUågtu luyuÍizwkg Chtgwk yult VVz;t ve;tkchleftuhu... ytxjwkctuj;tk;tu veXvh:evkòuXtjJe†e"tu yuleatbzeleftu:¤esuuJefharjgt¤ At;evh lurFNftujtkltxtu¤tbtkyu:E dE Aq FkFuhe†E, ytb, YkAuYkAwk. ÈâïÊçÔ yntntnt yntuntuntu l’;tklJîev lJFkzt yntntnt yntuntuntu l’;t vkrz; l’;t vkzt yntntnt yntuntuntu

;bmvwkòuDwbh;t dColt lCbtkrlhtjkcu l’;t vkrz; l’;t ykzt yntntnt yntuntuntu n;tuyuf s vwhw»t fusultuvzAtgtul’;tuvz;tu hågtk;u:emqhs-ak†t yntntnt yntuntuntu bhw:¤ ces htuÃgtk;uDzeChbtk ;tuDlDtuht Qøgtk buhw ;Kt †kzt yntntnt yntuntuntu

J¤e, bllt Vqkƒât bk;h, jE vtKelt vhvtuxt CCqƒâtkfIf c{ñkztkyntntnt yntuntuntu

yjjvkFe*ltkv‰Atk:eVrh~;t ae;hecuXt yntucthef yuck†t yntntnt yntuntuntu yJ¤JtKeg mbs; vK RNth;btk;uNwkmbswk n;t bwhrN† yJ¤akzt yntntnt yntuntuntu yn‰ Dh btkz;tkvnujtkszuFkzuhlt lfNt DzehbKeDzehkzt yntntnt yntuntuntu szuskDt, vjkdtbtkszuM;l luvwhw»tt;l vzuvuxt¤uvzAk†t yntntnt yntuntuntu ;wkCz Au;tufb¤;k;w:eÃnujtuDt fhejusu luVtuzeltFsuCkzt yntntnt yntuntuntu v{s¤;t mqgoXthecwk† Ítf¤ ;wgoluctÍâtk vzât Ntrd†ovK Xkzt yntntnt yntuntuntu ¶Jmu;urls Ôg:t JåauJmu¯yum…g vh JmJt JmtJeldheytKk†t yntntnt yntuntuntu

* yjjvkFe&frJfÕvltlwkyuf vkFesuytftNbtkyuJeœatEyu$zwwkbqfuAufu"h;elu $ztltuMvNo:;tkvnujtks cåawk$zwkVtuzeluvtAwkytftNbtkQzeòg Au. mk;mtrn…gbtk yt v{;ef òuJt b¤uAu.

(Rct†;vqJof yt dÍj yvoK mk;frJ nwswh bnthtslu, sublt yk;"tol :gtleN;tç†e

QsJtE hneAuyt J»tuo¯ ;ublt yk;"tol :gtleN;tç†eQsJtE hneAuyt J»tuosublt mtrn…gbtkbUyt h†eV òuE &yntntnt yntuntuntu)

r

vkFev†th:

1

nòh vtl nòh Vqj nòh V¤ nòh nt:Jt¤wkJ]ût QCwkAu. luyuleyuft† n:u¤ebtkntsh Au yuf vkFe yuxjwkc"wkSJk; fub];f suxjwkÂM:h vkFelurb»tuvqAeNft; Ôgtscev{¶ltu gtgtJheltky:Jt gwgw…mtltk vhk;wdwhw;tuvqAuAumtJ mh¤ v{¶l "lw"ohlu&;luNwk†uFtg Au, J…m? J]ût ?zt¤ ?vtk† ?Vqj ?V¤ ? vkFe?... ;kd clNuv{…gkat yuf vAeyuf, mtimt"NurlNtl, yuftd{;tvqJof

mtiluFch Au& sulu†uFtNuvqhuvqht vkFemt:uvqhuvqhwkJ]ût ;u:Nuvth"e sulu†uFtNuvqhuvqht vkFemt:uvqhuvqhtkvtk†ztk ;u:NuÔgtvthe sulu†uFtNuvqhuvqht vkFemt:uvqhuvqhtkvƒJ V¤ ;u:Nud]nM: sulu†uFtNuvqhuvqht vkFemt:uvqhuvqhwkvw»v ;u:Nuv{Kge

sulu†uFtNufuJ¤ vkFe;u:Nuyuftfe sulu†uFtNufuJ¤ vkFeleytkF ;u:Nuòude vhk;w fuJ¤ vkFelus vqhuvqheFch Aufu suòuE NfNuvkFeleytkFbtkMJgkleArc yus clNuctKtJ¤e suMJgknNurJØ ;us fhNurmØ Nhmk"tl nòh nòh nt:Jt¤t J]ûtle nòh nòh n:u¤evh nòh nòh yCgbwüt "helu vkFe;tucmntsh Au yKelev¤u 2 vkFebt¤tuctk"uAu fÕvJ]ûtlecFtujbtk. yt vkFelurJNu»tK ;tuAuln‰ yuxjuyuf y:Jt yuftfe¯ yuJwkFt;hevqJof ;tufub fnuJtg ? VtxuAuyDhtkytC ;tuJes¤e;h; Ícqfemtk"uAu luVVz;t vkFeÓ†gluJ¤uAumtJ mnujeNt;t. vK ytJwkfnelu cnwcnw;tuhaeNftg mh¤ mwF†w&Fltkmkr†ø" fÕvl ¯ yu:eNwk? vujebtu;evhtuJJt suJeDhujwyt Jt; l:e. yn‰;tuJes¤elt Ícfthu, dbu…gthu, bt¤tbtkltlfztu†J jtdJtltuCtuAu.

luc"wkCmb :E dgt vAe, J¤evtAwkZdjehtFbtk:elJwkvkFevtkFtuVVztJu yuxje†k;f:tleytbLgt vK yt Jlbtk ftuK htFuAu?¯ luhtFleZdjeluCjtbK fgto:eguNtuVtg†tu?

JlbtkvkFeytulelt;btkrhJts Au yuxjuctk"uAu. bt¤tu. fÕvJ]ûtlecFtujbtk. ltAqxfu. ctfe#ztkbqfNu, muJNulumkCt¤NuDhd]nM:e yuJtuChtumtu;tuftuEluvz;tul:e, yt ytÏgtlbtk ht;lucntluxtZwkctu¤ ytftNC‰m;wkhnuAuyk"fthbtkytu;v{tu; Ct»ttlu, vkFeltuMJhaehJt b:uAuvtu;tlt ytk"¤t ytfthlu,¯ Wbkd fuytSS yth; fuytuh;t yJtsltkyuJtkltb vtzJt yt JlbtkftuEhtuft;wkl:e. vkFeluytkcJt b:;t yJtsltuftuEv{tmb¤;tul:e. nS jde. ytFeht; vhtCJ vtbujwkfÕvJ]ût vkFebtkFuhJ;wkhnuAuFhFh :h:h vtk†ztk, ytFeht;. luyòaf vkFe;tucmQz;wkhnuAu:rzgtlt yk"fthbtk. ytFeht;. VhVh. VhVh. bthd VkVtum;wk, ytFeht;, mhmhmhmhQzuQzuytFeht;. luAufAuJxu aÃv †EluaKejuAuÍeKwkyb:wkces luÃntuVtxuAu.

Ct»tt CwkmtEdgt vAe, ftd¤ ;tuXef, ftd¤ltuyKmthvK cågtul:e& nJuyt NqLgluNqLg fnuJtlebthe;tursdhl:e.

3 }r»tlt bl y:Jt fwvtåg yLlleyt f:t Au. yultkytk;hztk JjtuJt;tkn;tkrJfthu.

hnuJtgwkln‰yuxju Jbl fheltÏgwk& ¿ttlle;eJ{dk" VujtEdEytFt Jlbtk, btxebtklJt ytlwJkrNf htudtult vzAtgt VujtEdgt & y¤rmgtkmwftElume"ehuFt cledgtk, vtk†ztk, ¯ jejtkaftbtkvJlleveXvh J]ûttu, ¯ ftuESKobntjgltkvt»ttKM;kCtu luJmk; ?¯ yuf bk†cwrØ};w, ûtKt"obtxu.

}r»tlun;wk&¿ttlltuyuf fK mwæ"tk yu¤uln‰òg. yt vkFeAulu, ¯ aKejuNuavav. }r»tyuRNthtufgtuovkFelu. vhk;w yt vkFeWÂåA»x yluWvrl»t†ltuCu† òKuAu, yuKuztufwk"wKtÔgwk luQzedgwk rlslt rlhk;hWvJtmbtk. ae;hJt rJNu

hkdtufehwn mugt rsLnuR~f curnmtc nb jtud CeVfehWmermjrmjufunI

y¿tt; frJ

Nche ae;hJt rJNu

Jl ae;hJwkntug ;tuvh:b ÃnujtkQCejexeytu†tuhJevzNu.

ftuXtklelucejtkle, Fuh, FtFhluftkafele, VKm, VtuV¤ lu©eV¤elejexeytu, mtd, mt†z, memblememtvuK:e †tuhJevzNuyztuyzyluFeatuFea, QæJobwFe. jexeytu, mtJ me"e;tuln‰s, ¯ dtkXt¤e, Jtkfeaqkfe, Cbht¤elu ftuEJlJtmelefuzelesub Jt;Jt;btkVkxt;eymbksmbtk luvûteytult yJtslufthKuûtKuûtKuhkd c†j;e. v]ÚJesuFtucuFtucuvtg Aubqr¤gtbtk yuc"wkxdjezt¤u:eytftNbtkvtAwkWAt¤Jtle†tl;Jt¤e. xxthQCejexeytu. (yu†tl;luje"u;tuzt¤eytulubtvJtlt c"t ds xkqft vzuAulu btvKefhlthlubqkÍJ;e, yt zt¤eytu;tuyf¤ he;uJ";es hnuAu. ûtKuûtKu.)

ftuEraºtfthluV¤Vqj vtk†ztkae;hJtlerVfhntu;el:e, yuc"wk;tuytvtuytv :Ehnu&ftuEluyKmthl ytJuyub ;tkcuhe, vtuvxeluve¤axt hkdlt zcftluÍeKeÍeKelmtuVqxelef¤ulu yultkatka suJtk†‰xtkaÃv †EÍtjejuQCejexeytulu lucesu†ntzub¤Mfuswytu;tuÍtf¤ug ctÍâwkntug. ÃntuVtxulu Vtxbtk:eZtu¤t;emJthae;hJtle:tg …gthuraºtfthleFhefmtuxe:tg. FtMmuœau:evtÿwkdj me;tV¤ leauvzuluVmftEòg ;tu yulevuNeytubtk:evK yk"thtlt dtuxudtux JAqxuyuxjwkdtZwkyk"thwk yt JlbtkFhucvtuhuhnuAu. "tu¤u†ntzuQz;t ytrdgtlt yûthatuÏFt JtkaeNftg Au. vtk†zuvtk†zuftsr¤gt hkdlevtuNChelunòhnt:uyt Jl nhDzeyJlJe ht;tuvtzât fhuAu. ytftNbtkfNuf aLü;tunNuFhtu, yòK;tks fvtEdgujt ybtmati†Nlt ftat lFlef;hK suJztu vK yult ysJt¤tbtk ytfthbtºt cleòg Auytu¤tuyluytu¤F btºt cleòg Auyk"thwk& ytJeJF;u, raºt RåAu;ub, Qs¤t hkdtuluAtuCejt vtzJtlwkmnujwkl:e.

yuhwÍtkÍh;uCuhwCUfthlt, mqftkvtk†ztkbtkChtgujtuvJl hnehneluSJ;tu:Eòg Aulucumtze†uAt;eltkvtrxgtk. ceòkyDhtkshsltJhtkg nNu, Íuhejtk, †kNejtk, yzfu…gtkZebKtkluaftbtkfhebqfuyuJtkn¤tn¤ vK ytdk;wflu†eXufuveXuytu¤Flthtytubtk;tu yufjerFmftujeltus yAz;tuWÕjuF b¤uAu yuxjuyuluae;gtorJlt Aqxftul:e. rFmftujelu:zcLluJltuhkd Ault mbòg yuJtuCqFhtu& rFmftuje:z:eMnus ytAeAuvK :zrFmftuje:edtZwkl:e. yucLlurJFqxtkvzel òg yub yjd vtzJtltkAuraºtbtk. J¤eÂM:hntug yulu;tuCqj:eguftuK rFmftujefnuNu? lurFmftuje;tuyuleaxtvxt¤eaka¤;tluje"u yufeJF;uc"esdtyuntug AuyuCqjJtlwkl:eluaka¤;tluje"us ;tu yufeJF;uc"esdtyuntuJtltuy:o:tg Auc"esdtyu l ntuJwk. ytb AuJxucauAu;tufuJ¤ axtvxt¤wkntuJt-lntuJtvKwk. vujectElt ÂM:hNhehvh ßgtkßgtkyurFmftujeazedEnNu…gtk…gtkyuhkdlt jmhft bthJt vzNu. yulubl ;turFmftujeazeòg fuFtjeazeòg ¯ c"wks mhFwkAu. yumqlbql cuXentug Au…gthu yÆj ctuhzelt Íizt suJe†uFtg Au, yk†h:eWÍiizt;e. aKectuhvzâtkvzâtkmwftEòg vAecauAu;ufhragt¤tkAtu;htk:e yjd l:eyuleSKoatbzele"qk"¤tN. vux ;uFtFhtlwkavxwkvtl lu"qr¤gtkvtkm¤tkvhjczuAuM;ltult ytuDht¤t. yule†‰xzeytuyluctuhlt Xr¤gt JåauCu† vtzeNft;tul:e. aqkx;eJu¤tyuftkxtuJtd;tksuht;tuxrNgtuVqxujtuyult:es aKectuh†uÏgtltuluatÏgtltuChb :gtuntug ;tug fnuJtg ln‰. yuxjuht;tuChb QCtufhJtltuAuChb, hkd Jzu. yuf QCejexeyuctÍujwkSJ;wkctuhae;heNftg ;tu mkCJ AufuyuctElwkdwshtl atjeòg luyuyufexNuhtn òugt fhuraºtbtk, yt ftd¤ Vtxeòg …gtkjde. yuf hkdbtkceòuCu¤Jeyu;tulevsulJ;hºteòu, yub yuhòurlJ]'t ctEbtkòuhòuxtgujerFmftujeC¤eòg ;tu ytvKluòuE;tuhtFtuzehkd b¤eòg

luytvKuW†tmntuEyu;tu ytJt htFtuzehkdlt jextzt yluyuctEbtkFtmVhf s lt Jh;tg. yuctEsuftuElehtn swyuAu yult ytJJtlt CKftht m;; Jtøgt fhuAu, yuhtn ae;hJtleAu, yuCKftht ae;hJtlt Au, yuf FqKu, yn‰:evmth:Edgujt mtilt vzAtgtytule:Ãveytuae;hJtleAu, sulehtn òuJtg Auyuf†ta ytJedgwkntug ;tu yultkraö Jdhltkvdjtkae;hJtltkAu, yult vductÍujt dtuxjt, QvmujeCqhelmtumbu;, ae;hJtlt Au, yulen:u¤ebtkg, ÍtkFwkvtkFwk;tuÍtkFwkvtkFwk, rFmftujeleveXlwkytu¤Fraö nNu& yulug ae;hJtlt cntluaftmejuJtlwkAu, yuf†ta l ytJeNfu;tuyulwk l ytJeNfJwkae;hJtlwkAulu yuctElevjftht Jdhle, htlevNwsuJelshae;hJtleAu, yulef†trv J]Øl :;eytkFtult ztu¤t ae;hJtlt Au, yubtk:eftgb dégt fh;wkftuhwkvtKeae;hJtlwkAu, yubtkftgbec¤;htle®vd¤huFtytuae;hJtleAu, yuJt mkòudtubtkyt yk"thwkluyt DzvK yt ytuhbtl mheFwkmdvK ;tuJ";wks sJtlwk luJllec"ezt¤eytug J";es sJtle, J";es sJtle, ¯ yt J"lubtvJtlt c"t ds xqkft vzNu;turaºt fgt btvuae;hJtlwk?

v]ÚJesuFtucuFtucuvtg Aubqr¤gtkbâ k yuc"wkxdjezt¤u:eytftNbtkvtAwkWAt¤Jtle†tl; ;tu nS yuJeluyuJes yfck" Auyuxju ybuae;hJt cuXt QCejexeytu luae;hecuXt ytzejexeytufrJ;tle. (yt frJ;t y;wj zturzgt btxu) lJle;mbvoK &mÃxuBch 2007

ÖïÁç ÕâÛâ

‘mbevu’lt mkvt†ftu;hV:eblubtht rJathtuÔgƒ; fhJt yluyt yrCgtlbtk;f ytvJt c†j ytCth. mtiv{:b yunfef; MJefthJebludbNufunwkmtrn…g rJ»tgltu rJªt:eol:ehÌttu. :tuzwkCKJtlwk:gwkyuvK JtrKßgrJ»tgbtk. vhk;w cavK:es ytvKevhkvrh; JtKkeltublujtC bégtuyluyult fthKu btht ftl jg mtkC¤;t :gt. Nç†lumbsJtlebthtbtkƒâtkf mqûb M;husYrhgt; QCe:E nNuyufthKuNç† mt:uftb vtz;tu:gtu. yuxjuNtMºttuƒ; her;yubtht rJathbtkƒâtkf rî"t QCe:tg yuNƒâ Au. ;ub A;tk;bubqfujt v{¶lturJNu:tuzef rJathKt fhwk, ;ubtkfuxjtu mV¤ hneN ;ufneNftg ln‰. ytvKu…gtkjtkct mbg:eyt"wrlf;t ylunbKtknbKtkylwyt"wrlf;tlemk¿ttytuytvKt rJîtl rJathftuleJt;-rJathKtbtk v{dx :;ehnuAu. mbglesYrhgt; bwsc mòo;t mtrn…gbtk;ule ymh rÍjt;entug Au. vhk;wmsof ftuE Jt† furJCtJltlevqr;obtxu mCtl :;tuntu;tul:e. msofau;ltbtkmbglerJCtJlt rÍjtg, ;ultu ƒâthuf Dtxtu;tuƒâthuf ytAtuvzDtuvK vz;tuntug, vK msof yt"wrlf fuylwyt"wrlf f]r; msoJeAu;uJemCtl;t mt:uNç†mBbwF :;tu l:e. ;ub A;tkmtat ylumtht msofbtksu;uft¤-yrCbwF;t vK

J;to;entug Au. msoflt mtrn…glwkv]:ÿhK ;tusu;urJ»tglt ;sT¿ttufhuylu ;uleyrC¿tt-yKmtht yluyJ"thKtytuvK v{dx :tg. vhk;wft¤lerJNt¤ ylurJrJ" ©uKeytuluftuE vK Jt†rJCtJbtkctk"Jebw~fuj AuyuxjuytvKe ylufbwFemkau;ltluytvKu"theyu;tuvK mkvqKohe;uylug:t;: yJ;h;e v{btKeNfeyuln‰. bgtor†; y:obtkytvKwkmtrn…g ytJemk¿ttytult c¤u rJCtrs;< ;tuvK ;ult yluf VtkxtVKdt †qh s hnesJt vtbu. ftuE vK msoflwkftb btºt fvtu¤fÂÕv;lt mnthult atju. mbd{gwdau;lt mtrn…gbtklt rÍjtg ;tu;ulwkƒâtkf luƒâtkf ftuEf luftuEf he;uYvtL;hK ;tu :;wks ntug Au. ftuE frJ;t, Jt;tofuf:tlwkMJ;kºt rcBc s yuf he;uNtu"Jwkbw~fuj

Au. fthK fuCt»tt s NeFJevz;entug Auyluyuf NeFujeCt»ttbtks vAe:e msof rJnh;tuntug Au. vhk;w†huf msof yuxjtumCtl ƒâtk:entug fu;uKuNwkfhJwk Au;uleòK ntug ! mkJt† ytuAtu:E dgtuAu;ub ;tuln‰ vK ;ulwkmtrnÂ…gf yJ;hK ægtluazu;uJwkc¤J'th yluyrCbwFel:e;ub jtduAu. de;-dÍjle fuxjef Ôgtvf jtufrv{g;t msof yluCtJf cLluvûtleAu. ytvKt Qd;t msoftulu s ln‰, yt:b;tytuluvK ;tjeytuledwks c{ñtlL† mntu†h ytlL†leylwCqr; fhtJuAu. yluytJeylwCqr; yuf Jth ftuEf yuft† vkƒ; fuNu’hlt mnthu:gt vAemsof m;; ;uJes Ntu"btkhbbtK hnujtuntuJtlwkjtduAu. d; gwdbtk, yt gwdbtkfuytJ;t gwdbtkƒâtkg vK lsh btkzeyu;tuFhuFh y:obtkmsoftus ytuAt v{btKbtkb¤eytJu. dÍj suJt v{fthbtkfude; suJtbtk ;ult jg, v{tmtlwv{tm, AL† yluMJYvlefuxjef rJrN»x btkdlufthKuƒâthuf msofumbt"tl fhJwkvzuyufcqj vK blu;tuytJt MJYvlt fh;tk, nkbuNtkmsofle s bgto†t J"w†uFtE Au. MJYv ;tufkE vK mbtJeNfuvK ;ult msoflerl»Xt ntug ;tu, yn‰ mM;t CtJumtulwkFhe†ltht vK ntug …gtkmtrn…gleFuJlt ftuK fhu ! ytvKwkrJJual vK †tur»t; Au. yuvK vfztgujebt¤tlt bKftytuQjxtÔgt fheluvtuvxJuK vZu…gtkƒâtk:e†¤†h Vexu? ftÔgrJath yumCtl msoftubtkJnu;elmAu. ytsleytvKemòo;efrJ;tbtk ytb òuEyu;tujtujbTjtujlectujctjt Au. mM;t yluab…f]r;Jt¤t ftuEf rJathfKle ytmvtmc"edÍjtult btuxt Ctdlt Nu’hVgtofhuAu, ;tude;btkvK btk†jev{uble v{gwƒ;ytuxelyush AtufhtAtufheJt¤t lFhtbtknswg y:ztgt fhuAu. r†Nt†tuh JdhleytJev{J]r'tbtkytvKt fnuJt;t Jtzt"theytuvK sJtc†th Au. ftuE v{CtJNt¤eJƒ;t, juFf fuftujrbMxlt ægtluazelu;hesJtlt nbKtknbKtkbhrKgt v{g…ltu:tg Au. ;tumtkv{; Dxltytuvh ;qxevzJtlt ytNg vK yKòK hnu;t l:e. mJthuAtvtbtkJtkauje nfef;, cvtuhurNFkzvwheFtElumtksuhtu†Ktkhtu;e f]r; levòJuyuytsltuytvKtumsof. (òufuyt dwsht;eCt»tt bluCxftJuAu

vK msol fhuyus msof lu? ytbtkmtatFtuxtlt Cu† fub fhJt? fheyu;tuJ¤e rJNu»tKtulejtRl fhJevzu) nJuytbtkftÔgrJathleJt; ƒâtksElufhJe? ytvKu…gtk†huf msof vtu;tlus W ^tb btluAu. yuluyuJwkAufuyt bUjÏgwk ;ult:emthwkceswkfkE ntuE s l Nfuyuxjuyuyubtks hbbtK hÌtt fhu ! fuxjtf ;qfck"ftuluvhkvht ;tuXef vtu;tlt:es mnus ytd¤levuZelt msoftult msolle vK Fch l:e, fuxjtfu(btºt mtbrgfbtks)dÍjbtºtlt JtalluyÇgtmbtle je"tuAu. mtrn…glt ceò v{fthtubtkJtkaJtlevK yuluhwra òd;el:e. ylu :guhtFuAubtºt ylwfhK. fuxjtfluvtu;uNwkjÏgwkAu;ulevK òK l:e;tufuxjtfbtk y:octu" s vntu¤t vxubntj;tuntug Au. yrC"tlwkytJwky"fahwkfqkzt¤wkdtbudtb yluNnuhuNnuhmw"eÔgtveJégwkntug ;tusw†tuyJts ftuK ylufub mtkC¤u?Jtallt jtC ;tuXef ytJt haltfthtuluyulesYrhgt; s QCe:E l:e. yuxju"Lg MJgkylu"Lg yule;qftu. blu;tuyulemt:uytvKwkrJJual vK yuxjwks sJtc†th sKtg Au. ytvKturJJuaf ;uKu"the"theluctujJt "thujt Fvòudt ylucnwy:eo Nç†tubtkctujuAu. :tuztfluct† fh;tk;ublevtmuvK mthtlumthwkfnuJtle®nb; l:e. ;uòKus Auyluctuj;t l:eyuJt yluctujctuj fhuAuvK ftkE òK;t l:eyuJt cLluCtEytu-cnultuyt Ôgtvtrhf dwsht;lub¤uyubtkftkE yt¶ago vtbJt suJwkl:e< vK yt ;bufhtuAtuyuJe®a;t fhJentug ;tufhtg ! frJ;tlev{r;cØ;t yluv{r;cØfrJ;t yub ckluhe;udwsht;efrJ;t aato;e hneAu. sujtuftufrJ;t v{…guv{r;cØ Au;uytu;ublt msolbtkyJthlJth fkEf WbuhK-ct†ctfefh;t hnuAu. ylufrJ;t v{…guv{r;cØAu;ubKußgthuv{r;cØ frJ;t ;hV òugwkAu…gthuvrhKtb mtht bégtltkvK W†tnhKtub¤u. vhk;wbtuxt Ctdlt msoftulJwkfhJtle®nb; s "htJ;t l:ey:Jt ;uluvtu;tlt msolbtk s ©Øt l:e. sujtuftuvhkvhtbtk:eftkEf jEluytÔgt Au;ubtºt ntzlt msoftu Au. ;ublevtmuvqh;wkCt:wkAuvK yÇgtml:eylusuytvKegwrlJrmoxeytuyu ytvujt dwsht;eCKujt yluCKtJ;t msoftuAu;ubtkyh"t:eJ"w;tu;tKeFUaelu frJ;t jFltht fumtrn…g msoltht "k"t†theytuAu. ;uytuv{btuNl fuRÂL¢buLx btxujFuAu. yulubtºt f]r;, atuvze, juF òuEyuAu, ylusÚ:t:es htSvtu h¤JtuAu. frJ;tleyublufuxjeylufuJeFch Auyumti ftuE òKuAuvK ftuE ctuj;wkl:eyuxjudwsht;edÍjlt Nu’hlt ytMJt† fhtJeluath vtltkChlthtu ytvKturJJuaf sub clecuXtuAuyuJtus yt msof ;hefultuvK yultuJuN Au. ceS ctswytvKemkMf]r;leJt;tufhltht ylumkMf]r; rJNuftkE s ln‰òKltht vtuvxmsoftuvK btºt NtÂç†f yægt…bluDqkxât fhuAu. dwsht;elt :tuzt yægt…b mk†CuoJvht;t yluJvhtE aqfujt Nç†tuòKuAuyuxju;uyuleytmvtmytkxtVuht fhuAu. ;tuceS ctsw, yt"wrlf;t yluldhmkJu†lt ylumkJu†lcr"h;t ylu

jtdKeNqLg;t yluytJwkc"wkƒâtkf:emtkC¤e-Jtkaeluyuv{fthuftÔg haltht vK ytuAt l:e. su:tuzt msoftumCtl;t:eftb fhuAu;uKufrJ;tbtkcnwj;t rJM;thJt vK v{g…lNej :JwkDxuyunfef; vK nJurJathJehnu. (htdt"elbTle:tuzev{e;frJ;t swytulumtnuc, ytJwkftkEf jtdu;tufnuòu) nJufrJ;tlesYrhgt;turJM;heAu ;tumsoftuyuvK mCtl;t mt:umr¢g;t †tFJJes hne. ylufuxjtfuyt r†Ntbtk zd btkzJtkNY vK fgtOAu. yt"wrlf;tlt vwlbqoÕgtkflleJt;tu;tuDKeg :tg Au. fuxjuf ykNuytJt v{g…ltu vK :gt AuvK sub msof ftuNuxtbtkvwhtgujtuAu;ub rJJuaf vK rlg; "tuhKtu ylubgtor†; mqÍmbslt ftuajtbtks Ôgƒ; :gt fhuAu. ytu¤Fe;t yluykd; msoftulef]r;ytus ;ublu†uFtg Auy:Jt sufnuJtgwkAuy:Jt dJtgwkAu;ule DmtE dgujeytJ]r^tytus ;ublt fuLübtkAu, DKt JF;:emsolv{J]^t l:e;uJt yluyufleyuf rJathKtbtks Ôgƒ; :gt fh;t msoftulus nswg ;umV¤ msoftu ;hefuswyubqjJuAu. suW ^tb Au;uluftuE ft¤d; mk¿ttlesYh s l ntug. vK vAe:eytJ;wkmòo;wkmtrn…g ytvKt rJJuaftuluòKufu†uFt;wks l:e. dwsht;e Ct»tt vqh;eJt; fheyu;tuytJwkyluylwyt"wrlf ft¤lumb:orJJuaftubégt l:e;ub fnuJwkJ"wvz;wkjtduAu. yt rJJuaftu;uble†]»x rJM;thuyluatuÏFuatuÏFt lehûteh ;thJeytvu;uJeyvuûtt hnu. yt swytulu;bus blu;btht yrCgtlbtkvmk† fgtuo. yuxju;bthemt:uQCt hnulthtytuJ"u;tuytvKeytslefrJ;tluJ"w:tuztf msoftubtkòuE Nftg, v{btKe Nftg. ytvKt rJJuaftushtf cnthytJuyluswyu;tumtJ fkdt¤ raºt ;tuytslt fuxjtf bgtor†; msoftuleftÔgf]r;ytubtkln‰ s b¤u;uJe©Øt Au. rJJuallwkftb W'tb msoftuNtu"JtlwkAu. ft¤ ;tumsof-rJJuaf ckluluytnTJtl ytvus. vK vzfth WvtzJtuyug ytuAebw~fujeCgwOƒâtkAu? ytvKwkrJJual nswguFqjeluFFzeluJt; fhJtbtkQKwkQ;huAu. lJt rJJuafrbºttuluf†ta ƒâtkf sYh fh;tk J"thufnuJtE sJtltuzhnNu? òufuyuJwk;tul:e. ytmvtmleyluykd; J;wo¤le Jt;btk;tuDKwkguW†th Au. ytvKt leJzujt rJJuaftubtºt miØtÂL;f rJJualt fhu Au. mtkv{; mtrn…gleyublusYh s sKt;el:e. frJ;tbtkv{¶ltufhJt v{uhuyuJwk l:eyub ;tuln‰ s fneNftg. vK yt v{¶l s FhuFh ;turJJuaftuluvqAJt suJtuAu. ybtht suJt msoftu;tuyæ"h:erJbtl ytJNuyluftuEf yubtk:eQ;hNu - leJt;uytftN mtbu;tfeluQCt Au. yt rJbtlbtk:e;bu, rm;tkNw, xtuveJt¤t, mwblCtE, ht"u~gtbS, yhuler;l bnu;t fuhbK mtuleQ;hu;tuvK "Lg "Lg... ctfe;tu†e’ltult: òKu!!! ylwyt"wrlf msof ftuludKJt ? FhuFh ;tublujtduAufuytJemk¿ttytu

f]r; btxuntuJeòuEyu. yuf msof ;tufkE vK jFu, ƒâthuf rlgtul-mturzgb jtRx rJNujFu, ƒâthuf btR¢tuaeÃmrJNujFuyluƒâthuf Csllt Zt¤btkftuE yJ;th rJNuluftuE v{:tvhkvht rJNuvK jFu, vK yusujFu;u;ulembd{lmòKelu jFu;tuœztK ytJubtºt :tuztf Nç†tu, WvhWvhlturJath yluyÕv òKfthe:e vhkvhtluLgtg l b¤u. ytvKefnuJt;eytægtÂ…bf dÍjtubtkytJwks :tg Au. vK htsuLü Nwƒj funheN belt©wsuJt yvJt†tuvK AuyuxjuytFeJt; s¤JtE hnuAu, ctfebtrn;eƒâthug ¿ttl lt cluyu;tuònuh Au. yt Fqc s Ízv:embg b¤;tudgtu;ub rcjfwj btheykd; btLg;t ylu mbs bwscltubthtub; Au. yubtkmtrn…glerJathKt fh;tkykd; b; s J"w sJtc†th Au. ;bugtuøg jtdu;uJtuWvgtud fhòu. mtilumjtb, v{Ktb.

s ytdk;wf

Dh mtbult Rjuƒx[f :tkCju fÚ:E vtkFtuFksJt¤;wk yò_gwkctuj;wk, ytdk;wf ytJecuNu.

mJth ;uleytmvtmn¤Junt:uychF Wztzu.

dE ftjlt cltJtubtkÍctu¤tguj Atvwk JtkaJt A;tknwkyCK ;ult ytdbl:e.

btdNhlebL† jnuhFe ;ulen¤JeVqj fjde vtkvKtuvkvt¤u VheVhe d¤tbtk:exvf;tubkü rl»tt†

dwksu

ct:Ybbtk;wkdKdK;en;e;uJwk. QzeytJu†]»xbtk n¤eb¤evrhJr;o; :tg cthelt vh†t, Jt³NcurÍl, mezeleZ¤;ehu®jd, rv't¤ltkfqkztk, vul MxuLz, xurjVtullwkyurtuhgj cuzYbbtkjxf;wkyò_gt raºtfthlwkLgqz mSJ ;uleQztQz:e, c"wk.

yò_gt ftuE Fkzbtk:eytJeazâwk, Yvfzwk yr;r: ytvKeft¤e†uJafjesuJzwks ybM;wkybM;wkJTntjwkjtøgt fhu... ytJwkyuft†

DhbtkytJeazu;tur;htztumk"tg ;ulemt:uledBb;btk ytmtle:eCqjeNftg, DKwk. atkabtkvhtuJtE yuf ;tk;Kuck"tg JM;wytu, J»ttuolwkJuhrJFuh rJd;tuvhlehòux Ívxtg, jtûtrKf rNÕvtuha;enhVh:e. vhL;wsulevtkFtubtkr†NtyturJM;h;entug ;uDhbtk;tuƒâtk:eytJeazu? htus mJth vzuAu, AtvwkytJuAu htnbtk, n‰afucuXtuAwk. "ebu"ebumJth, cvtuh, mtks Jnu r†Jm, btm, J»ttuoJe;u.

3-1-2000 rfÕjuck"e

fc{M;tlbtkytkcje

NnuhleJåatuJåa fntufuAt;eWvh s jdCd fc{M;tl "cfu btºt ztDwytulelehJ, "ebe A;tkatuÿmjûg ;hVlebÿb ytJ-ò:e. ytb ;tu, ftuE vK Nnuhbtkntug AuyuJwks, yuf y:obtkhr¤gtbKwkvK fneNftu. btuxtufxtgujtu†hJtòu f†ef nNuÍuhejejt hkdltu vK ytsu;tuCqFhtu yuxjufufc{M;tlluntug AuyuJtu. ytzeyJ¤evhL;wjgcØ ltlebtuxefchtu sul:e;ulehtn òu;e yluAu;ulev{;er; rJltle. ytvKubtuxt Ctduytu¤F;tks ntuEyu ;uJtkJ]ûttu ctd-cdeatbtkntug AuyuJtk A;tkrJ"tllt òuFbufneNftg fu, yuf htd yuJtusuyn‰ J"wrJjkrc; yt c"tkmt:uC¤edguje ytkcjeytu DKes< jejeABb ylunbKtk;tu¯ ft;ht:eCheCt†he Íqfujej:c: zt¤tu ytkxeyuazuyufceòle blu ybtht dtU†htleytkcjeytugt† ytJe fnuJt;wk

…gtk;tuawzujltuJtm ytAwkyk"thwkQ;hu vAe;tuftuE Vhfuln‰ ytmvtm vK ¯ yt ;tuNnuhlt ler;rlgb:eͤtkn¤tk ysJt¤tklt NtmlbtkFzuvduf;thcØ yult ft;htltuMJt† vK Nh;e mtJ"tleluylwmh;tu Ftètu, beêtu, fzJtu, ;qhtu. jtduAu, œztKusE jkctgtknNubq¤ awmtEluœauaZâtunNu, yÂM:ytubtkSJ;tuMJCtJ suytJecuXtuSClt xuhJu.

7-12-1999 rfÕjuck"e

rmFehe-1

mFehe, fub Wfujwkrjrv s¤le ;hkd rjmtuxu vze Atv ;tu Dxlt v¤ cuv¤le mFehe, fub Wfujwkrjrv s¤le

vhvtuxtlwkvtu; &vJlltkvdjtk ;h;tklgtOmvtxeWvh S ... hu MvNuoQdu¯ MvNuozqcu ln‰ hu;¤lujuK†uK fuòK jdehu vhdx vthtJth ¯ ’lul‰Ch xuJ vzex¤J¤;e mFehe, fub Wfujwkrjrv s¤le

mwmJtxtltult† mtkC¤e, F¤C¤;wk yuftL; xftuht bthujejt s¤htrNlwkltb nJu:ev{dx hnelu fnuJtNuyxfr¤gt aejt CtJd; yt yûtrhg; ¯ ’lu A¤bg Ct»tt ;¤le mFehe, fub Wfujwk rjrv s¤le

mFehe-2

mFehe, yts vJlbtkytud¤Jtlt òøgt yln† ftuz... mFehe, y"ftauhembsK ÍkFu CelvJhKtubtuz...

xvfTxvfTxvTxvfuÍeKevUsK:e:htoxe ychrFgt ftd¤le:h:h :hfuhuYJtkxe mFehe, atuf JatuJa ftuK v{JuNe fh;wk†tuzbT†tuz...

;qxul‰†h mt:uytkFtufh;eFtkFtFtu¤t ct: ChwkluAxfuft¤t yk"thtlt ytu¤t mFehe, vzehnwklDhtu¤ lehF;e NbKtkmtu¤ fhtuz... mFehe, yts vJlbtkytud¤Jtlt òøgt yln† ftuz...

mFehe-3

yk"thuysJtm mbwk fkE :tg mFehe, Vtuhu Vtuhu NwkC‰òJwk? RåAwk ylht"th ytkF y"eheVtuhtkytultult mbsurJM;th yKw-yKw:e Íh;e ÍeKe Õntg mFehe yk"thuysJtm mbwk fkE :tg mFehe CbtomlltuCwÿtufh;t vtBgt yuJtu;td mJuomhFwkCe;h;x vh fu¤ Qdufumtd dnuf/bnufltu Ntu Fwjtmtu :tg mFehe yk"thuysJtm mbwk fkE :tg mFehe

mFehe-4

fkfwbtkÍcftu¤wknt: …gtk"mevzuDhlevAe; yluluJtk mFehe, fntu:tvtltkltb fub juJtk?

bkr†hlevd:thuJtdujeXum rJNu jtuftubtkaato;tuNkftltujg ©eV¤ ’luatuFtbtk"{wòheyJ;h;e œz¤btkQDz;tu"th†th Cg JtatluJ¤øgwkhuzqbtlwkCq; ylu;hVz;t rnÕjtu¤ vthuJtk mFehe, fntu:tvtltkltb fub juJtk?

mkNg ;hctu¤ nt: †eJtujE lef¤;t Ntu"JtlurJFhtgt yJmhlt ntj Ítfr¤gt mk†unuvzFtkbtkleDj;tu vh†uNe ctJ¤ltu jejtufaT Vtj jtuneÍtK CtkChzuAjft;wkytC òuE CBbrhgu zqcJtlt nuJt mFehe, fntu:tvtltkltb fub juJtk?

mFehe-5

v¤ltumk†CojE sLbujeJth;t mFehe, nwkv¤ltumk†CojE sLbujeJth;t

NtufuRmleafjebtkvhdx;evtkF ylu vtkFbtk:ervåA yuf Fh;wk yahsleytjcuj hKÍK;eyuJefu afje:e jtuf mti zh;wk vtkFtult vtujtKuvt¤ujt Vzftlu Vtlmlt ysJt¤u"th;t mFehe, nwkv¤ltumk†CojE sLbujeJth;t Dxltlwkltb vzuavxeCh mwF vAe yk; rJNujtF :;e"thKt

"thKtltkck"tguj ;tuhK hujeÕjuhtk

j¤ej¤eju;tkytuJthKtk ytu®a;eQXujeJtgftlwkM;qv, blu

JtM;JbtkNtlufkzth;t ?

mFehe, nwkv¤ltumk†CojE sLbujeJth;t

mFehe-6

mFehe, yJtJhwyU"tK WjuaeVr¤gt Jåau QCt huͤÍr¤gtk Jåau QCt

mFehe, mt; mt; yk"thtkzTntu¤e;r¤gt JåauQCt huͤÍr¤gtk Jåau QCt

SKo †wdolt †hJtòle Ctud¤ Wvh Cxft;eyuf ltb rJntuKecqb mtkC¤e bbtojglt Fgto ftkdht, †Co†NtJ;T ztuÕgt hur†fTvt¤ nJu;wkÍtÕg ytkd¤e mFehe, Íhbh Íh;tuSJ ybuÍtfr¤gt JåauQCt huͤÍr¤gtkJåauQCt

fu¤dColtuvÚ:rhgtuznUfth mtkC¤e fkvubthwk ºtqxf Aqxf Ce;h WVuo... Azuatuf yt yNwk-fNwklentf sbtJe "tf sbtJeCu†uylJª cF;h WVuo... mFehe, NeKo:gujt ¶Jtmtult mhJrhgtkJåauQCt huͤÍr¤gtkJåauQCt mFehe, mt; mt; yk"thtkzTntu¤e;r¤gt JåauQCt huͤÍr¤gtkJåauQCt

mFehe-7

ytvwk}; r†Nt ’lulûtºttultkltb... mFehe, ;buybtht fjbògt Nç† yztuyz v:htgujwk"tb

bUfÌtwk&;wkythm y:Jt ÍeKes¤J;TDxltytuleAce ;UvJlbtkyt¤uFelu a‰"ev¤J;TDxltytuleAce mFehe, Cqht-;qht-ytAuht Ícftht JåauylwCJujwkdtb ath v{nhlwks¤ zTntu¤elu lejbrK NeytkF cledE ftuze yÕjv ÍÕjv yKmthtJ;T ;us jfehuy"bK bqAto;tuze mFehe, au;lJk;e;buvkƒ; ybuftImbtkytJeQCt ytb ytvwk}; r†Nt ’lulûtºttultkltb... fkEf / fNwk » áÉÕâ Èí...

mtkZKe

ytJuytJuytu;h †~gu:eyuf mtkZKe! nu... yult DbfthuÍtÍuht swnth... ºttkct¤wk-ftkmt¤wk;luck"tJwkhuDqDhe neh†tuhuntkfuyK†eX mJth. ytJuytJuytu;h †~gu:eyuf mtkZKe!

mqhs-ak†h vqgtomtr:guhu JuKuJuKuJugtOftkE nhFdwjtj. œauht WfuÕgt Auzt yKòK ytClt luleauZégtkZdZd Ôntj. yk"thtkrJ†thuyuJebex btkzeytkFze ytkne-;tkneJeFhtgt mt"umr"gth. ytJuytJuytu;h †~gu:eyuf mtkZKe!

FcgwOvuxtJeytXuJu¤ yksJt¤e bU;tu;tuhKuvhtuÔgtkjejtknu; Ajft;emtgceltkytAgtOytumtK yts œaƒâtkhufkXth mbu; Jtgft J‰Ít;emeb NuheytubtkmtUmhe JabtkJ‰Ít;t Celt ftuz ;ufwkòh. ytJuytJuytu;h †~gu:eyuf mtkZKe!

htdt"elbT

1.1 yt"wrlf ft¤ yluylwyt"wrlf ft¤ yuJwkrJCtdefhK ytvKu mdJzbtxufheyuAeyu. ftuEmbgFkzlerJrN»xmkJu†ltytuyluytdJt v{¶ltult mk†CuoytvKusu;umbgFkzlwkltbfhK fheyuAeyuvhk;wyuJtk awM; atufXtkbtk l ;tumbg fu l ;tumkJu†lt rJCtrs; :E NfuAu. Wvhtk; ylwyt"wrlf ft¤btkytvKucnwytDt dgt l:eyluyt"wrlf ft¤ vqhuvqhtumbuxtE dgtuntug yuJwkg Ft;hevqJof l:efneNft;wk. Je;ujt ath-vtka †tgftytubtkf¤t yluSJl, cuWv{akz vrhJ;ollt mtûte:gt ntuE ylumtrn…g vhyLg f¤tytulevK yluf ymhtuvzentuE, ydtW ƒâthug lntu;eyuxjemkfwj;t yluyluffuLü;t f¤t yluSJlbtkv{JuNe Au. yluyuxjumbgt"trh; ytvKe;btb yvuûttytulumtrn…g mbtJe Nƒâwk l ntug yuJwkytvKluCtmuyluyuJwkntug vK. f†ta †huf mbgFkzu ytJt yCtJlejtdKe ylwCJenNu. mtrn…g fh;t SJl nkbuNtk J"wmkfwj yluc]n†ThnuJtlwk. ytvKußgtkmw"eSJl ylumtrn…gltu mBcL" bq¤ v†t:oyluyulwk®cc yuJt mbefhK:eòuzJtltuv{g…l fheNwk …gtkmw"eyvgtoÃ;;tltuylwCJ fh;t hnuJtlt.

1.2 vkrz;gwdlt fudtk"egwdlt mtrn…gle mkJu†ltlu rlS ytJ~gf;tleCqrb n;e. gwØtu ^th ylugkºtfhKtu ^th n;tNt-yufj;t-

rJÂåALl;t-rJV¤;t ytr† sumkJu†ltu-v{¶ltu-vrhÂM:r; v¶abbtkyt"wrlf;tltu swJt¤ jtJJtbtkfthKCq; :gtk;uytvKu…gtkg:t;: l n;tk. ytvKef¤tle rûtr;òurJM;huyubtxuytvKuv¶ablt yt"wrlf mtrn…gltuvrhag J"tgtuovK mt:tumt: yumkJu†ltuvK ytgt; fgtOsuytvKtbtkvqKovKuyt…bmt;T:E Nfu yub l n;tk. nt, ytvKef¤tlembs rJM;heyluf¤t îtht ytvKu†huf vrhÂM:r;lu;focwrØ:ev{¶ltufh;t NeÏgt vK yumkJu†ltule;eJ{;t …gtksuJe n;e;uJeytvKu…gtkl n;e. DKt msoftubtxuyumkJu†ltuytdk;wf yluWAeltk n;tk. †qhcelbtk:eòuJtgwk;uJtM;J ytvKt mtrn…gbtkyulwkmwhuF v{r;rcBc vtze lt Nƒâwk. yt"wrlf ft¤ vh mti:erJNu»t v{CtJ yÂM;…JJt†eylu£tuRzle bltuJi¿ttrlf rJath"thtytultun;tu. ytvKtkbqr¤gtknswfwxwBc, mbts, ¿ttr;, "boyluyægt…blevhBvhtluJhujtkn;tk. ytb, mtrn…g ylumtrn…g vtmule yvuûttytuJåaulwkyL;h rlJthelt Nftgwk, QjxwkQzeluytkFuJ¤duyuJwkhÌtwk.

1.3 msolt…bf ûtuºtuv{JuNujtuJud rJJualûtuºtlemhFtbKeyuJ"wv{c¤ n;tu. yulufthKuRåAleg yuJtubwftcjtuyt cuJåau l :gtu. Ji¿ttrlf atuÿm;tle rlfx òg yuJtumiØtÂL;f rJftm:gtuvK rJJual msolluvzfthJtbtkvtAwkhÌtwk. vrhKtburlco¤ msol v{…gujtjc^tel v{dxefumc¤ msolluWòdh fhJtbtk l ytÔgwk. ytb rJNu»t;&yt"wrlf ft¤btk, mtrn…g yuf ;hV SJlltkmkJu†ltu:e yluceS ;hV rJJualleyuhK:eytDwk, yjtg†wkyluyufjJtgwkhnedgwk.

1. 4 ft¤leyvuûttytuln‰ vhL;wf¤tf]r;ltuyt"th yuf yuJwk; ^J ntug Au suft¤rlCoh l:entu;wk. msoflwkjûg yt ; ^J vh ntug AuyluyuxjuyuJwkclu fumBcÂL"; ft¤lt v{¶ltuleƒâthuf yu†uFe;ehe;uyJdKlt fh;tuvK jtdu. vK yulwkmkrJ;Tv{J;obtl mbgltkfkvltuluyJ~g Íej;wkntug Au, ltU";wkntug Auyluyuîtht hmt;wkvK ntug Au. yult msolbtkyuv{dxvKu†uFt †uyuytJ~gf l:e. mtrn…gltuy:oòuf¤tv†t:olwkrlbtoK ntug ;tuYvtL;h yuxjwkmqûb ntuE NfufuvqJov†t:oleytu¤F yubtkl vK b¤u.

2.1 ytsltublw»g J"wluJ"wMJ-y:eoyluMJ-fuLüeclehÌttuAu. rJhtu"e vrhÂM:r; yuJeAufuxe.Je., btuctRj, RLxhlux ytr† Rjuƒx[turlf btægblufthKu yulumJobtrn;emh¤;t:eyluÍzvCuh Wvjç" Au. btrn;elt s Fzfjtyu yulur†øC{tL; fhe†e"tuAu. btrn;eltuÔgtv J"edgtuAuyluSJt;t SJllt mBvfoltuÔgtv mkftuatE hÌttuAu. ytr:of-mtbtrsf-htsfeg vrhÂM:r;yuyuluyuJe ;tuMv"tobtkbqfe†e"tuAufuyultbtkyumtnmhÌtwkl:efuyuyt c"ebtrn;eytulu mwd{r:; fhegwdau;ltltuhKfth mtkC¤eNfu. msoflumsol rmJtgltkvK yluf

v{jtuCltuAu. msol yuf v{fthlemt"lt s AuyuCtJ:eyurJbwF :E dgtuAu. yuxqkft hM;uFuv fhehÌttuAu. ;ub A;tkyt †tgftytubtks †rj;, ltheJt†emtrn…g QCheytÔgtkAu. †rj; rmJtg vK suv{akz btºttbtkNtu»tK :E hÌtwkAu;uylu ftubJt†, yt;kfJt†lwkmtrn…g hatJtlwkctfeAu. yt"wrlf frJyturm;tkNwfur†jev ÍJuheyluR;h frJytuyuytvKt mbglembMgtytulufrJ;tbtkÍejes Au.

2.2 W ^th1.4lt ylwmL"tlu, ytvKt M:¤lefusd;legwdau;ltyumtrn…gbtk v{dx:Jwkntug ;tuyuKuf¤tv†t:obtkYvtL;rh; :Jwkvzu. f¤t clJwkvzu. yt rJCtJlt DKt msoftuluyuv{fthltkmtnm fh;tkyxftJ;enNufthK fuyulwkmtrn…g ònuhFcrhgwk, vºtftrhgwkyluf];f clesNuyuJtuyubluCg ntug Au. mbd{sd;le gwdau;ltlwkytjuFl ;tubush vtuyuxlwkmsol fheNfuyluylwyt"wrlf ft¤ yult bush vtuyuxlev{;eûttbtkAu.

3.1 y…gthujFt;tkydrK; de;lt vqht yk;ht fuvtka Nu’h vK JtkaeNft;t l:eyluy…gthuyt MJYvtubtks mkÏgtle†]»xyuJ"wftb :E hÌtwkAu. vK frJ ågw; :E jtufrv{g;t vh jûg XuhJu;tu;ubtk†tur»t; frJ Auyluyt MJYvtuln‰. ydtWfh;tkhksllt J"wbtdoFwÕjt :gt ntuE jvmesJwkJ"wmh¤ ylujtuCtbKwk cledgwkAu. sufrJytuyt btduoatÕgt Au;uytu;tuftÔg…Jlt v{¶ltumw"evK l:evntUågt. ctfebq¤Cq;vKuftuE vK MJYv bgtor†; l ntuE NfuyuJwkmiØtÂL;f †]»xyufnuJtlwkbl :tg. de; fudÍjlwkck"thK dr; ylujglurlgÂLºt; fhu ylufrJlurlg; r†Ntbtks atjJtleVhs vtzebgto†t QCefhu. yt"wrlf ft¤btkde; yludÍjbtkfuxjwkf ftb W ^tb :gwkntuJt A;tkde;dÍj yulwkbq¤Cq; htubuÂLxf JjK ;Sluyn‰ yvurût; Au;uv{¶ltuluvzftheNfuyuyNƒâJ;TyDhwk Aus. yAtk†mudwsht;efrJ;tltuÔgtv rJM;tgtuoAuyubtkftuEluNkft ln‰ s ntug.

3.2 ytdjt gwdlt msoftuyudÍj, mtulux, yAtk†m, dªftÔgleytgt; fhe yuMJYvtuytvKtkvtu;eftkfgto. yubtkfrJ;t rmØ :E Au. btºt v{gtud Ft;h lJt ytrJ»fthtufhJt fh;tkytsltumsof W'tb frJ;t jFJt ;hV jûg fuÂLü; fhuyuJ"wRåAleg Au.

4.1 frJ rm;tkNwyuyubltuftÔgrJathv{dx fgtuos Au. yLg frJytusub fujtCNkfh Xtfh, r†jev ÍJuhe, htsuLü Nwƒj funheN belt©wyuyublefrJ;t îtht ftÔgrJath v{dx fgtuoAu. nt, fcqjJwkhÌtwkfuytdjt gwdlemhFtbKeyuy…gthuytuAv Au. f†ta yu;cÿtulJt ytrJ»fthtult W†TCJltun;tuyuxjuveXc¤uftÔgrJathKt ytJ~gf n;e. ;ub A;tkftÔgrJath fhJtleNƒ; W ^tb ftÔglehalt fhtJe

s NfuyuJwkmbefhK ytvKuctk"eNf;t l:e. ytvKt mbglt frJytuftuNuxtuhaelu cuXt AufthK frJ;tbtkhmftuluAu? frJytuluvtu;tlefrJ;t rmJtglefrJ;tbtk hml:e. rJJuaftuyuWvhfr:; bn^Jlt frJytulwkvK vqhwkbqÕgtkfl l:efgwo. yuf dscleW†tmeyluWvuûttlwkJt;tJhK Au. yhu, yLg ©tu;tytu;tuXef vK frJytu vK ftÔgvtXl:emtkC¤;t …gtkmkJt†-rJbNole;tuJt; s ƒâtk! ytvKt mbglwk yt fhwK vK m…g Au. vrhKtbuAuJxu;tufrJ;tyuyluCt»ttyus mnl fhJtlwkAu.

4.2 ºtK †tgft vqJuoybuDKt c"t rbºttubeXectE ft³jusbtk‘Nç†jtuf’lt luò nuX¤ b¤;t. btºt frJ;t s fuLübtkhnu;e. ybuyufbuflefrJ;t rJNurlCeofvKu bwƒ;vKuaatofh;t. rbºt Ch; ltgflt DhuºtKath rbºttus yuf Nç† btxufjtftu mw"ec: Cez;t. rbºt r†jev ÍJuhemt:uytJeydrK; cuXftu:tg Au. ‘mtnago’le yluf cuXftubtkg:t:omkJt† :gtuAu. yLg:t c"wkXv Au. mkJt† ;tu†qh hÌttuvK yuftd{;tvqJof frJ;t mtkC¤uyuJt rbºttu, m̆g CtJftuytuAt :;t òg Au.

4.3 yufbuflefrJ;t Jåault mkJt†lt jtC:eJkra; hneluvK fuxjtf rbºttu rJJuaf-m̆g CtJfrlhvuût :EftÔgmsol fhehÌtt Auyudwsht;eCt»ttlwkm†TCtøg Au. frJ;tf¤t v{…gule;ublerl»XtyufuxjtkguW'tb vrhKtbtuvK v{tÃ; fgtO s Au. mkJt†-rJJt† RåAleg AuvK mtat msofltuò; mt:uyuatj;tus ntug Au.

5.1 frJlev{r;cØ;t ;tufrJ;t v{…gus ntug. frJ ûtKuûtK frJ l:e. yuf blw»g ;hefu, mbtslt yuf ykd ;hefuyufuxfuxjev{J]r'tytubtkvhtuJtg Au…gthuvK yulubwftcjtufhJtleyluf ;f b¤;ehnuAu. yufrJ AuyulufthKuyuluftuE rJNu»t †hßòub¤es;tul:e. Wvjç" ;fltuyum;foylurl»XtJtl hneWvgtud fhuAufufub yuyuleykd; FtuslturJ»tg Au. yt mqûb Cu† CwjtE sJtg Au. mbtsSJlltkyrl»xtultumtbltufrJ;t îtht fhJtuytJ~gf l:e, ytJ~gf l ntuJwkòuEyu. frJ rm;tkNwyuyt Jt;luyublt RLxhÔgqbtkmhmhe;ufheAu& nwkòumtatumsof ntuô ;tufåAbtk"h;efkv :tg yuCudtubtheyk†h vK "h;efkv :tg ylufåAluyuleFch vK vzu. v{r;cØ frJ;tbtkyt mL†Ctuos¤JtElu vK lc¤ehaltytub¤eAuyluytJt mL†Ctuoluct† fheluvK lc¤wkftÔgjuFl :gwkAu;ug mtbectswyumtawkAu. yt"wrlf frJytur†jev ÍJuhe‘Fkrz; ftkz’ ylurm;tkNwgN¶aLü‘JFth’ fu‘mtkZqft ®md’ haltytufhus Au. ftuE vK v{CtJ fuJ¤ yrl»x l ntuE Nfu. yubtk:evK R»x Ntu"elumsof yuleau;ltlumb]Ø fheNf;tus ntug Au. Jigƒ;f SJl vh vz;tuyrl»x v{CtJ Ft¤eNftg Au.

5.2 f¤t rmJtglev{r;cØ;t vh yujûg XuhJuyluytvKefrJ;tbtkyufkE RåAleg l:e. vtka †tgft vqJuoleW ^tb frJ;t yluytsleW ^tb frJ;t òuEyu

;tuÂM:…gL;htu†uFtNu. frJ;t cnwj;tbtkl:erJM;he;ult fthKbtkmsof-msof ylumsof-rJJuaf Jåault mkJt†ltuyCtJ vK dKtJeNftg. Ji¶Jf M;huvK frJ;tbtkDxehnujtuhm vK fthKbtkAu. y:Jt mb:oQòomCh frJ nsw ylwyt"wrlf ft¤ vtmul:eyuJwk;thKg ntuE Nfu.

6.1 †huf ft¤btkyuJwkcl;wkhÌtwkAufuyuflt M:tvl btxuydtWlwkW…:tvl :gwk ntug. f†ta ytkaftuytvJtleyt he; ntug. blujtduAufuytvKunkbuNtkf];f ylumtatleCu¤mu¤ fheltFeyuAeyu. yt"wrlf;tlermrØytuluyJdKJeNƒâ s l:eyluyuò;luAu;hJt chtuch Au. yurJJuaftubtxuyusYheAufuyu ßgthuf];f yt"wrlf;tleJt; fh;t ntug …gthu;uctc;uMv»x hnuylumtbtLgefhK l fhecumu. ytvKuW ^tb-W ^tb yluf];f-f];flemhFtbKefhJeòuEyuvK cnw"t ytvKuW ^tb yluf];flemhFtbKefh;t ntuEyuAeyusulufthKuc"e duhmbs :;entug Au. ytvKu…gtkyuxjwkmk;wrj; Jt;tJhK ntuJwkòuEyufuytkaft ytvJtlesYh l ;tumsofluntug ful rJJuafluntug.

6.2 nt, yt"wrlf;tbtks ln‰ vhL;wftuE vK ft¤ fuM:¤lt W ^tbltuMJefth :Jtus òuEyu. nwkyuf yt"wrlf fuylwyt"wrlf frJ ;hefuln‰ vK yuf frJ ;hefufnwk;tublusuDKwkdwsht;emtrn…g rv{g Au;uyt"wrlf ft¤lwkAu. vK yt"wrlf ft¤lwkfuxjwkc"wklc¤wkAuyu;hVvK †]»x sJes òuEyu. vqJomqrhytulu xvjebthJtlesuytsftj xuJ vze†uFtg Au;ubtk;tuxvjebthlthtytuleLgql;t v{†rNo; :tg Au.

6.3 yt"wrlf fuylwyt"wrlf ft¤btkftuK òKufub vK ftuE rJJuaf Ctøgu s Mv»x :E frJ fufrJ;tlwkltb †E jFuAu. òKufufNwkf frbx :E òg ;tu yDrx; :E òg yuJtuzh nNu? rJJuaflusumbgusujtdu;ujFuyluvtA¤:e atnu;tu†]»x®c†wc†jJtltuyr"fth Aus. ydtWftÔgmkd{n 40-50 vtltkle v{M;tJlt mt:uv{dx :;t, nJu;tuyuf cu†tgftlt ftb btxu†tuZ vtltklembeûtt ylu;uvK yJ;hKtumbu; ! mtbuvûtufrJytuvK ymrn»Kw:E dgt Auylu shef yb:exeft:eVVzeQXuAu, yt vrhÂM:r; s f†ta fthKbtkntuE Nfufu mb:orJJuaftuntuJt A;tkg msol rJJual:eJkra; Au.

7. yt"wrlf;tlt frJytulerJJualuÍtÍeJt; fheAu? rm;tkNwltkmhTrhgj ftÔgtu:eJFth mw"elt fujtCNkfhlt ;zftu:ecftuftÔgtultkÂM:…gL;h œztKvqJof ;vtMgtkAu?nswmw"eytvKwkrJJual rm;tkNwlt mhTrhgj ftÔgtuvhfujtCNkfhlt ;zftuftÔg vh yxfes;wk. msol yuf vAeyuf vzfthtuVUf;wk;uÍejJt f†ta

rJJual ;igthfu;…vhl n;wk. yt"wrlf;t vAeltkftÔgtulermrØylubgto†tytulu fuLübtkhtFerJJual yJ~g v{¶ltuvqAeNfuyuJwkDKwkAu. DKt frJytudBCeh;t:e mt;…gvqJof ftb fhehÌtt Au. yubtkDKwkmwL†h l evS ytÔgwkAu. vK W ^tb òKu fuvqhwk:E dgwkntug ylunJubtºt J¤;tuv{Jtn s hÌttuntug yuJwkrJJuallwk JjK Au. ytJe"thKt ;tufrJ;t ylurJJual WCg btxuyJhtu"f Au. Wvuûtt ;tuyt…bAjlt Au.

8. ftuE nXt;Tatnu;tug NwkvhBvht:ebwƒ; :E NfuFhwk? blu;tubq¤ ;hV sJtleJt;btks hm l:evz;tu. bthwkbq¤ ƒâtk? vaemfuvatmfuyZemtu J»tovnujtklt mbgbtk? yuf ;hVsd;ledr; øjtuctRÍuNl CKeAuylumsol jtufjtRÍuNl CKedr; fhu;tumtrn…g m†k;h yv{M;w; :E sNu. rJ¶J g:t:ovKu vrhJ;olNej Au, ;ubtkbq¤ ;hVvtAwksJwksub yNƒâ Au;uJwks yNƒg vhBvht:e rJåAur†; :JwkAu. blw»gau;lt vhBvht, mtBv{; yluyltd;luyufhm fh;e s ntug Au. 2007leftuE frJ;t fh;tkblulh®mn fuv{ubtlL† J"wytf»tuoAu. yultuy:oyuJtufubtheau;ltltuftuE ykNyuluMvNeoNfuAu. ytvKtksu;ubqr¤gtk ntug ;uv{åALlvKuytvKeau;ltluvtu»tes hÌttkntug Au. yubtk:eW†TCJ;tumkath bluytslefrJ;t jFtJeNfuAuvK M:q¤vKunwkyumbglwkvwljuoFl fhwk;tu nwks btht f¤trJftmleytzuyJhtu"tuQCt fhwk. yjc^t mtatuylwyt"wrlf msof yt Jt; òKuAu. ytvKuyt…bmt;Tfhe;tj bu¤JeNfeyuyult fh;tk J"wÍzvurJ¶J c†jtE hÌtwkAu…gthumtBv{;leyJdKlt fqvbkzqf;t Au.

8.2 ‘bq¤ ;hVsJwk’ltuy:onwkyuJtufhwkAwkfubthwkbtht mtBv{; ylubthevhBvht Jåaumh¤ ylumns ytJtdbl. vtu;eft, rJrN»x JtM;Jltu;eJ{vKuylwCJ ylumJoCtuøg yuJt f¤tv†t:obtkyulwkYvtL;h. f:tmtrn…glwkW†tnhK xtkfelu fneNftg fuv{t†urNf ctujebtkyluf Jt;toytuhatE vK rfhex †q"t; furcrvl vxuj fuyrs; Xtftuh suJwkftb cnwytuAt msoftufheNƒât Au. frJ;tûtuºtuòuEyu ;tuvhBvhtd; ftÔgYvltuyt"th jElug rm;tkNwgN¶aLü, jtCNkfh Xtfh fu r†jev ÍJuheyt"wrlf frJytuhnuAu.

8.3 ftuE vK v{†uNleCt»ttrJNu»tlt rJrlgtud btºt:eCt»ttd; vrhbtKtul:e rJfm;tk. yurJrlgtudurJrN»x mkJu†ltuleylwCqr; fhtJeytvJevzu.Ct»ttle rJrJ";tlemhFtbKeyuvrhbtKtulerJrJ";t ytuAemtkvzeAu.

9. yÂM;…JJt†erJath"thtyumsoflt fuLübtkyult ‘nwk’lubwftÔgtun;tu. blltk ydt" œztKtuluWjuaJt btxuyuKuvhBvhtltkc"tks cL"ltu, yJhtu"tu;tuvzeVtuze

bwƒ;ltuylwCJ fhJtltuv{g…l fhujtu. ytvKt gwdbtkyt Rjuƒx[turlf ¢tÂL; vAeM:¤ft¤ltkvrhbtKtuc†jtE dgtkAu. yuf ;hVytFwkrJ¶J òKumkftuatElu ltlwk:E dgwkAu;tuceS ;hV rlfxlwkyr; †qh :E dgwkAu. v{f]r;:erJåAu† :E hÌttuAusuytvtuytv mkJu†ltu:evK †qh fhe†uAu. blw»g blw»g:eyluFw†:e rJFqxtuvzedgtuAu. yulwkrsJt;wkSJl yluytCtmeJtM;J dqkaJtE dgtkAu. †huf ûtuºtbtk:E hnujt v{akz ÔgtvthefhKuyulun;v{C fhe†e"tuAu. ftubJt†yt;kfltuCtu®hd yult rJJufluzkFedgtuAu. gwØrJlt yugwØsuJevrhÂM:r;ltu mtbltufhehÌttuAu. ym…gltkydrK; ytJhKtu;¤uyuvtu;tlwkm…g FtuE cuXtu Au. yultu‘nwk’ ld_g :E dgtuAu. ûtKuûtK yult btxuCkdwh Au. yuyuleCt»tt mt:uyulwkmD¤wkgt:tÚgodwbtJehÌttuAu. ytL;rhf yÕv;t ylucrnhTrJvwj;t Jåauyultubu¤ hÌttul:e. yt"wrlf ft¤lurALlrCLl :gt vAemwd{r:; :JtleytNt n;eßgthuyt ytNt vK ltbNu»t :E ntug yuJtuyt ylwyt"wrlf ;cÿtuAu. ytbtk:es ylwyt"wrlf msofuyulemtbd{eNtu"Jehne. ctfe, æJkmt…bf yluy-halt…bf vrhc¤tuftgoh; ntug yuJt ft¤legwdau;lt suJwkòKeNftg fufub yuJeNkft jEluylwyt"wrlf msof QCtuAu.

r s¤jejt

1 ;tKeje"t...;hkd mbuxeje"t Wîud ...ytk;hJud...ytJud Jud yufuf mkajl mkfujeje"wk DlDuhwkDqkxeDqkxtE mkftugwO ykr;b hJJjg

Dzât ͤn¤ Dtxbtk s¤ rl&Mvk† :gwk

2 ;Ãgwk;Ãgwk F¤Cégwkbk:h yjmbtk cw†Tcw†TJtdTrJnTJ¤ :gwk Cth Juh;wk mgwO :ldLgwk;hj bwütytubtk haehae ytfthturJFuh;wk rl&mebbtk J...ht...¤...:gwk.

3

Ntk; .... œztk... mhtuJh s¤ ftkXuQøgt ÍtzluÍtju†J ÍkÍtuzuvJl zt¤-zt¤FeytubtkytJerJjmuJmk; vtk†zeytubtk"mu"mbmuvtlFh ftuE Jth ;tuƒâthuf FFz"s bq¤mtu;tk QFzevzuftkXtltkÍtz mD¤tk

®ccv{r;®cc®cc DqbheFt;tk rlhk;h F¤C¤;tkhnu Ntk; œztkmhtuJhs¤u

mbwübtk:e

QA¤eQzeytftNbthduJne vt»ttKvJo;tuCu†e mheytJe ÍbuÍeKwkÍtf¤ vtk†zeÍqju vJl Jnu ͤftx mÃ;hkdeÍtkgltuDzef cwk†btk Dzefbtk;tu mqgo-mqgo-mqgo

5 y"os¤ Jtgw:E J‰Ítg J¤e CqhwkCqFhwkhtFtuzeÍhbh ÍtkFwk …gtk;tuNwC{NwC{¶Ju; Íhu cwk†cwk†cwk† v¤Chbtkzwkdhlt zwkdh Jhmuylht"th QA¤u†rhgt yt®jdumf¤lu juvtN v{dtZu ;tKejE sE Ce;h;b ytudt¤u dtuah ;u;ufhuydtuah Ne; ¶Ju; NwC{Yv "helu ytnTjt† yvhkvth Jnuythvth yuftfth

ÍhKwk hb;wkhb;wkytJu hb;wkhb;wkòg hb; s¤levÚ:hlevJo;le Ztu¤tJ J¤tkf FeK vJlle YbÍwb hb; ytJJwkQA¤-fq†JwkrFjrFjJwk ÍbÍb sJwk y†]~g :Jwk

7

v{Fh ;tvbtk:ele;he Juhtg XuhXuh AtkgzesuJtk ntug ln‰ ntug Ctmbtl ;]»ttßJrh; fkXbtk ctÍu fkxftu:Elu ytuhtkytuhtk …gtk;tuytDtkytDtk ;hme;hVze;qxes;tknub]d s¤ ;tu AjtuAj Ajlt

8

Ftuctuf f†btk awvatv Q;heytJuytftN ytftNbtkytJu-òg Jt†¤

Jt†¤btkytfth ytfthbtkhkd hkdbtk;us yatlf nJtleyuf jnuhFe mD¤tk†]~gtu yufmtbxtkCqkmeltFu Vhe Ftuctuf f†btk awvatv Q;huytftN 9 hnu JtgwbtkvqKovKuyk;"tol l †uFtg l mkC¤tg l MvNtog rsnTJtluntug ytAt ytAt yKmtht ¶Jtmbtk ftuE ftuE Jth Jh;tht ntuNe; mvtxe;tu Aqxtkvze†uFt †uyjvÍjv yulug J¤e Cusb^t nJt WvtzejuJntJeju 10 vJllu J‰x¤tE J¤uatubuh:e ctk"eju yt…bmt;Tfhu s¤DuhtbtkDqDJuvJl vJlluhnerjÃ;

mhmhus¤ ûtKbtkCtkdesNu s¤-vJlleyt gwr; vzAult yÂç"btks¤ vJl Jtgwbkz¤btk JnesNu ÍeKuht MVtux :Nuln‰ :tg NbesNu

11

v{akz s¤htrN yuf"thtu N;mn²N; Ne»toWAt¤;tu crj»XctnwytuJ‰Íuv{mthu At;eJåatuJåa vJo;ftg jtuZlu"mbm;t dhs;t htFu vAztE v{JuNeœzuJneòg s¤ahtult †untubtk

W ^tusuJlMvr;lu yJN Jb¤tuluJ¤uJ‰x¤t;e skDtbtk yljv{vt;tuv{dxtJu F¤C¤;t yk"thCgtos¤htrNlu ythtufuJtufuytuJthtufuJtufu fuJtk;¤ lgtOc¤

12 l F¤C¤Jwkl QA¤Jwk l JnuJwk l ÍhJwkl ÍbJwk

l :kCJwkl :esJwk rlhwÆuNu ytftNucmbwƒ; C{bK vtkNwbrjl JuNu rJnhJwk cwk†-cwk† AqxwkhtFeck"tJwk f†tJh :;tk:;tkn¤Jt :Jwk rJM;hJwk };whkdu hnuJwkymebbtkyuftfe

Jt †¤ vh †¤ hbKtbtk JhmJwkJt rJFhtJwk

13 v{dxJwk dúhbtkft¤b‰Z vÚ:htu;¤u:e Wvh:eytswctsw:emhesJwk C¤esJwkrNjtytubtk:eÍb;t ²tJbtk Ítze-ÍtkFhtytuluC‰sJ;tkXufXuf QA¤Jwk

"thtyu"thtyuJ¤uJ‰x¤tE CuFztuvh JudCh yV¤tE yV¤tE "wctfJwkJnuJwk Fzftuvh JuhtJwkJnuJwk JnuJwkmhf;tkJt†¤tumtUmhJwk vkFeytult mujtht mtUmhJwk fjcj;tkJ]ûttumtUmhJwk vJl mtUmhJwkF¤F¤ Jnu;wk ftkv nuX¤:emhmhJwkJlMvr;btk vtu»tJwkJnuJwk œzuNtk; rlhk;h JnuJwk JneJneJnelus¤lwk s¤btkC¤esJwk

Jhmu

Ãntztuvh FeKtubtkZtu¤tJtuvh Zt¤lt J¤tkftuvh J¤tkftuluJ‰x¤tE fuzeytuvh fuzeytuvh:e††z;eDtmrcAt;tuvh ;¤uxeytubtkbu†tltubtk Juhtltubtk

Jlbtk Íqj;tkVqj Vqx;tkces

QFz;tkbqr¤gtkvh

J¤øgt btxefKtuvh "q¤ fkfh vÚ:h vt»ttK Fzftu hu;elt fK hKtultkhK vh †rhgt l†emhtuJh vh vkFelevtkF vh vNwleFtj vh WfhzuWvJluQdbKu yk"thuylht"thu JhmuJhmu JhmuddlChe Jhmt†

áëÈÊz áëãÍýÔ-ÁèÌ 2005

ftuht ftd¤ 1 ftuht ftd¤:en¤Jwk vth†Nof vrJºt

mtawk mwk†h... fNwkl:e.

2

nuMJsl... ftuht vhcerzgtbtk ftuhtuftd¤ cezwkAwk Jt;tuJuheltFu Nç†tuaztJua¢Jt;u y:tuo ytu¤F vtzevtzeAqxwkvtzu nuMJsl...ytJ ytJ... yt ftuheJtxu ftuhuftuht b¤eyu

3

ft¤ jwÃ; fhuAu¿ttllu y¿ttllubtl yhbtl Nç†mk"tllu ltblu ntz btkmatblu ftb ¢tu" jtuC btun b† b…mhlu vÚ:h #x Rbth;tulu Jmtn;tulu ldh ldhvr;lu htE hsfK Ãntz FtEluft¤ Nli&Nli& bwƒ; fhuAu ft¤lumk¢be nwkftd¤ ftuhtuhtFwkAwk

4

atubtmtbtk

ytzu"z Qdelef¤uJlMvr; yub Nç†tu DtUDtrxgt yhtsf cuftcq QvmeytÔgt Au ftd¤btk nwk

FåaTFUawkAwk ;mw ftuhesdt b¤eytJu! 5

Ntk; MJåA mhtuJhbtk ytftNtu ytJeytJemheòg... ylht"th Jhm;wk"wBbm mahtah yuftfth fhe†u hKbtk zbheyuazujt hu;fKtult mqmJtxt VwkftE VwkftE VmztE rJjtE òg mbwübtk QA¤;ejnuhtuQA¤;e F¤C¤;ehnumbwübtk ytJwk fkEf ytJwks ftuht ftd¤btk :;wkntug Au

nwkjFwk;u;btb...

...

ftd¤ CqkmeltFuAu fjb Mgtnemßs AuA;tk yûthuyûthluœzu;tKesE vzFwkVhe Vhe rlrjoÃ; :E òg Au btºt :tuzeûtKtu yûthbhtuztuleCkdwh;tlt ytlk†btk ntuô Awk 7 ytCtmbtkJtM;Jle JtM;JbtkytCtmle ¢ezt fhJt ftuE ftuE Jth ftd¤btk yûthtu:E Q;hwk... hBg J¤tkftubtk rJnhwkAwk

8

¶Ju; ÍkÍtJt;tulu Mgtnelt W…fkXWLbt†tulu ykdqrjltkyJN fkvltulu ytk;he nt:btkje"uj

ftd¤lu yuJtuluyuJtu ftuhtuhtFJtu fvhwkAu 9 jFeN ;turJFhtE sNu nJtbtk vzDtuytud¤eòg yub ln‰ jFwk;tu nJtbtk "wBbmy†]~g :E òg yub yult fh;tk mtbuAu;ulu yk;jeolleJåau:e yt ftd¤ n¤Jun¤Ju Fmuz;tuòô 10 yûthtu:e œafejuJtlt v{g…ltubtk hbbtK Awk NwkAu yt rlbob Xkzedth mVu†e nuX¤ ? 11 l:ev{dxe;uJtat l:ehae;uCt»ttlu DqkxeDqkxeDqkxe

DqbhebtkW;the†E ftd¤lu J"wftuhtu fhwkAwk

12

"he†uNç†Ckzth JtKerJjtm W;the†u ltb mJoltb bntuhtk rJNu»tKJtDt :kCJe†u r¢gt..v†tultkytk†tujl :t :t lgtof;tomLbwF f;wobTyf;wobTyLg:t...

13

yuf yûth vtzJtu †w»fh Au jÏgwk Cqkm;t hnuJwk rJfx...yNƒâJ;TrJfx nurlhC{NwC{t...!

Mvkr†; :E JneytJ JneytJ... yt

ûthyûthlurl&Nu»t fh rl&Nu»t fh !

rytX v;krdgtk ht;wkv;krdgwk v;krdgtle hkdcuhkdeQztQzbtk vJllt yuf vAeyuf †hJtò QDz;t òg Au mtuluhev;krdgwk mf¤ m]»xlt hkd FhehÌtt n;t yuv¤u yuf mtuluhev;krdgwk ƒâtkg:eytJe btht nt: vh cuXwk lubluWdthedgwk òkcje v;krdgwk yn‰:eftd¤ vh Qze swytu yt òkcjev;krdgwk ;btheytkFtumtbu QzJt jtøgwk...

dwjtce v;krdgwk nwk v;krdgwkvfzwk lu

btht nt:btkytJuAu ;theytkd¤eytu ve¤wkv;krdgwk ymkÏg v;krdgtk bthtunt: Ztkfe†uAu ctswbtks vzujtu ftuhtuftd¤ vJl nt: jkctJe œafejuAu mVu† v;krdgwk

ftuE v;krdgwkvfzeju ;tuv;krdgwk FtuJtE òg yult nt:le…Jatbtk yluln‰ ;tu ftd¤ suJeftuheytkFtubtk

hkd Jdhlwkv;krdgwk nbKtks bthemtUmhJwk yuf v;krdgwk

Qzedgwk nbKtks nwk nJt:egun¤Jtu lu vth†Nof n;tu yt v;krdgwkl:e

áÓÕ vd mNƒ; ChtJ†th ft¤t ftuE ftuE huNbemwkJt¤t h;wkczt f†jeÂMlø"dk"t Fk"t nbKtkfkEf ctujeQXNu yuJt ;…vh aqv atv atjuòuztòuz †tuzt†tuz Dtuzt Dhzt Fqkmx Ftkx FFz"s Fqkxt vd nt:evdt Cthuvdt btxevdt vd bqftg jqkAtg vqAtg akvtg bkztg Zkftg jkctg J¤eòg fheòg vzeòg

yztg hFtg †ctg bhtg Dmtg sfztg Zmztg Vmztg faztg ytJuQCt hneòg Atujtg "tuJtg. ;qxu†wFuCtkduCtdu njuxfuXhu jkdztg Ftuzkdtg vdu fezeaZuvtKeQ;hu jdtg sJtg :Jtg vdbtk:evdbtk:evd lef¤ulef¤;t òg Ãntu¤t :tg Ãntu¤tu:tg ztctu:tg sbKtu:tg ntkVu:tfu vtfu zkF vzu FhsJwk:tg jfJtu:tg Jt¤ ÍqbFt cKcKu vzesJtg dczevztg Qz;e"q¤btkrJFhtg vAzt;t vtKebtkC¤eòg bt:usJtg ykdqXu yÂøl akvtg áÓÕ

;buvqAujt v{¶ltult W ^th Jt¤Jt btht btxufXK ftb Au. †huf v{¶l rJNuyuf yuf ytFwkv{fhK clu, yuhe;uytuAtbtkytuAtkytXv{fhK :tg. dtdhbtkmtdh ChJt suJwkftb. ybucnwcnw;tumtdhbtk:e dtdh CheNfeyu, yuvK y"qhe, yuxjuAjftJtlelÿe.

* * * dtk"egwdbtkÔg»xylumb»xleaatoFqc aduje. yugwdltu, mbts v{…gulwkW ^th†trg…J ;ubs ler;bqjf bqÕgtulwkmkJ"ol, v{"tl mqh n;tu. frJleÔgƒ; bxerJ‡btlJeclJtleCtJlt ytvKluMvNeon;e. yubtkßgthußgthu, ßgtkßgtk†kC †tFj :gt, Dh ct¤e;eh: fhJtlt yChFt ytd¤ ytÔgt …gthuftÔgctlebtkf];f ykNtuVqÕgt-VtÕgt, Wv†uNt…bf yrC"t:eoyr"fth CtJuòbe dgt ¯ ytJe ftÔg yrCÔgrƒ;btkytvKturJ‡tm†]Z:gtuln‰. vAemwhuNòu»telwkytdbl :gwwk. yt"wrlf;tltuythBC :gtu. Yvhalt frJlwkjûg cLgwk. ytfthJt†Jt¤ef¤tbebtkmt ytvKluFqc CtJedE. vK dtk"egwdbtk bgto†t A;e:E n;eyubtk:eyt"wrlftuvtXC_gt ln‰. ceò ykr;bu frJ btºt ‘nwk’btkhtaJt jtøgtu. yu:efrJleyt…bhr;yubtÍt bqfe. yuxjen†ufuytzymhYvu†w&Fztkluhtu†KtkJfheQXâtk. yublt yrM;…JleJhKebtkytNt, yt†No, mtint†o, WÕjtm, Ntigoytr†

rJ"ugfc¤lect†ctfe:E dE. Ôgkd ylurJzkclt ÔntjefhJtbtkmnyrM;…J dwbtJecuXt. ytJtkJtltk:eJnuK ckr"gth cLgtk. yt"wrlf;tyuCux "hujeYvhaltlwks;l fhe, frJyu, yulengt;ele yrFjtEbtkFqx;t rJ"ugf ykNtuftÔgbtkYvtk;rh; fhJtlt ctfen;t. dwsht;e mtrn…g vhkvht mt:ulwkylwmk"tl yluyt"wrlf vhBvhtlturJM;th, y:to;T ftÔgrJathlt suytrJ»fthtu:gt n;t yuytrJ»fthtultus vwl&ytrJ»fth sYhe n;tu. yt vwl&ytrJ»fthlwkltb ytvKuW ^thyt"wrlf ytveNfeyu. mthtkN yuxjtu fuft¤ yluJt† ytJuyluòg, ftÔg hnuJwkòuEyu.

AuJxu;tuftÔggtºtt yrlJtgoAu, yultuW ^thtu ^th rJM;th yd…gltuAu. mb:o frJytuytJtk;ÚgtuaftmeluyvltJ;t s ntug Au. ctfehÌtt dtiK frJ ¯ bægb yluyJh cklu. ytJt frJytumtbrgftult rbòslu;tcu:Jtlwkvmk† fh;t ntug Au. ;kºteytult hm-hwraluJN :JtlwkJjK vatJeju;t ntug Au. yubleytJe mbt"tlJ]r^tlugwdrJCtsl Fqc s ylwfq¤ :E vzuAu. fub fuyubKu"l-v†-gN suftkE bu¤JJwkAuyuyubluSJ;uSJ b¤uyubtks ftÔglwkv{gtusl rmØ:E s;wk ntug Au. ßgthufrJ;t ftjt;e; Au, ftjsgeAu. ln‰;hÔgtm, JtÕberf, CJCqr;, ftrj†tm, xtdtuhlwkn;wkyubtnt…Bg ytsuJemhtE dgwkntu;. ylufbwFemkJu†lt ÍejJtlwkdskwmkv{…ggtulwklne, ln‰ÔgtÏgtytulwk. mtbtLg he;umkv{…ggtult DuhtJtbtk dtiK frJytusj†eytJes;t ntug Au.

* * *

sd; rl…glq;l, vrhJ;olNej, yuxjufuau;ltmCh Au. mkJt† y:uoyum†t ;…vh hnuAu. mtawfjt frJltuyulemt:umkJt† rlhk;h atj;tus ntug Au. frJlt yt…bmkJt†btkmwæ"tkyurlrn; Au, ytJt mkJt†tultumJtONuftÔgbtkv{…gût ylwCJ :JtuòuEyuyrlJtgol:e. ;…ftjel mtbtrsf, htsfeg v{¶ltujE ÍqÍ;eytvKe v{r;cØfrJ;t sqs v{btKbtkftÔg…J rmØ fheNfeAu. òufufrJ;tbtkftuE vK rJ»tgltuct" l:e. yu:es ;bufntuAtuyuJtumkJt† ytvKefrJ;tbtkòuJt b¤;tu l:e yuv{¶l bthubtxudtiK Au. yn‰ vK bq¤ Nh; ftÔg…J rmØfhJtleAu. "qrbjle‘mkm† mumzf ;f’lefrJ;t bUChvux btKeAu. vtçjtuluY†tlefrJ;t vK, ntjbtks v{ftrN; :gujer†jev raºtulefrJ;t vK, ctfehneJt; ytvKt frJytule& v{r;cØfrJ;tltuyCtJ chtch, sd;legwdau;lt mt:ult mkJt†ltuyCtJ, yuJwkmbefhK blubtLg l:e. ytvKebtuxt CtdleÔgtvtheytjbbtk:ef†ta DKt jtuftubtkytvKtkM:¤ ;ub s mbd{sd;legwdau;lt mt:ultumkJt† atj;tus nNu, yubtklt DKt frJÓ†g "htJ;t vK nNu. A;tkftÔg;'J rJathyluftÔgrlrbor; yuf yjd, yjÇg yÇgtmyluvrhKtb Au.

;bumqaJehÌtt Atuyub, frJ;t cnwj;tbtkrJM;hJeòuEyu, yulunwkvK yt†NoÂM:r; dKwkAwk. ;tuyucnwj;tbtkfub rJM;h;el:e, yultkfthKtujdCd ytvKumnwòKeyuAeyu. cnwj;t ;hV cuzd ;tuytvKt frJ btkzeaqƒât Au& MºteMJt;kºg:eòdujeltheau;lt ylu†rj;au;lt. vK ftÔgtuƒâtklevßgtk? FtxjubtuxeFtuz msolt…bf WLbu»tleAu&fqJtbtkntug vK nJtztbtkytJuln‰, sKlthebtkòuhntug vK ftÔgct¤ Fvlwkln‰! "bo, m^tt, htsfthK, mbqnbtægbtu ;ub s xufltujtuSltuv{CtJ W ^th-yt"wrlf mtkMf]r;f Dxlt Au. yt v{CtJ yrl»xfthe s ntug, sYhel:e. R»x vK ntug. ;tuR»x v{CtJlegufrJ;t fub l:e? J¤e

FqceleJt; yu, yrl»xfthey:Jt R»x v{CtJ nS ;tuytvKuÍejehÌtt Aeyu, mbS hÌtt Aeyu, nS yurJNuytvKubwø" ylun;v{C Aeyuylusuûtwç" :gtu ntug mkCJ AuyurlhkfwN m'ttJt†evK ntug. rlC{toL; :JtleÂM:r; ;tumtJ ;r¤gt jd vntUågt vAeytJu. J¤e‘yt c"t mk†CtuoytvKtufrJ ct† fheltkFu Au’ yub ;bufntuAtu, …gthu;bthtuRNthtuytvKesz;t y:Jt vjtglJ]r^t ;hV ntug ;tuyurl†tl mt:umnb; :Jtg yub l:e. msolNƒ; rlmdo†^t sirJf v{mt†eAu, yurJ"tl ykdunwkmkNg "htJ;tul:e. Fqc Jtkae-rJathe, msolt…bf juFlle;tjeb/fu¤JKejE ftÔgmsol Nƒâ Au, vK ftÔghaltleyf¤ v{r¢gt ;ubs hnMgbgev{¿ttluyuxjes ©Øug dKwkAwk. Ct»tt suxjemkfwj Au, ra^t suxjwk mkfwj Auyuxjwks mkfwj yt sd; Au. suftuE mk†Ctuo;budKtÔgt yulemkfwj;tltu vth ;tuftuE bntfrJ s vtbeNfu.

* * *

yt"wrlf;tbtksuW ^tb AuyultuMJefth fhJtuòuEyu, vK rJJuaftultuyuf Jdo yt"wrlf;tleDKec"ermrØytuluyJdKehÌttuAu, ytJwk;bthwkbtlJwkAu. ;btht yt rlheûtK mt:unwkmnb; Awk, vK yubtk:tuzerJd;tuWbuhenwk;blusw†tus mkfu; ytveN. vqJomqrhytubtkfrJ©eWbtNkfh òuNeyunrh¶akü Cè yluv{nTjt† vthuFltk ftÔgtubt_gtkylurch†tÔgtk. yuvqJuofrJ©ec.f.XtftuhufrJ htsuLü NtnltkftÔgtule WsJKefhe. ßgthuyulemtburlhksl Cd;uònuhbka vh:e, ChemCtbtk, yt"wrlf frJ;tleWvjÂç" JKoJ;tk, frJ mwhuNòu»te, dwjtbbtunBb† NuF yluhtJS vxujlu at;he, Jtgt WbtNkfhòuNebtºt rm;tkNwgN¶akü ylujtCNkfhXtfhlus yt"wrlf frJ;tlt vwhMf;to;hefurch†tÔgt. mtkCégwkAu, rJJuaf ;hefu©eaküftL; xtuveJt¤tltu ftl Fqc mhJtuAu. nJuyt mhJt ftlJt¤t aküftL; xtuveJt¤t, frJ ftlS vxujltk ftÔgtulwk}; vthFeNƒât ln‰yu:eyublefrJ;tlume"t htJS vxujlt v{CtJ nuX¤ "fuje†e"e. yt"wrlf;tleabf†bf nXe…gthu, XuXytsuNwƒj vûtlt akü, htsuLü Nwfj mb:ofrJ cLgt. ylunheN belt©wlwkltb nS vK ƒâtkr†j FtujeluvtzeNƒât Aeyu? yt c"tkltb vtzelurJd;tuvqhe. vAenJu;btht

suJt bbeoytuluyt:eJ"thuNwkmqaJwk?CtJrgºtev{r;Ct rJfmtJeaqfujt rJJuaftubtk lVVx curVfhtE furljoßs cusJtc†thev{JuNedE ntug ;tu? msof rJJuaf vK ntug yluyu;uòuîu»t:eFhztgtuntug ;tu? msoftusLbtJlthtu, yuluDzlthtu, rJ^t vthFeM:tvlthturJJuaf ;unwk- yk;h;bbtkJmedgujt ytJt mqûb ynkfth Ft¤e NfJt rJJuaf yNƒ; ntug ;tu? ;t…vgo, btºt ylubtºt f]r;Crƒ; rmØfhJefuJe †w»fh mt"lt Au! ;tuCtE, Nwkmtkv{;ft¤ fuyJtoaelft¤ ¯ ft¤ ƒâthug mb:o rJJuaf Ntu"eNƒâwkl:e, vK fuxjtf frJ yublt mb:orJJuaftuatuÿm Ntu"e Nƒât Au.

s au;lt

vJl Cudt r;rbh Vqkftgtk c{ñtkz F¤Cégwk "ht v{dxe SJt…bt òøgt mqgtuo†g :gtu l†e;xuNkF cßgt b]dAjtkd suJtkÍhKtk†zâtk bwrlJhtuyusxt VujtJefuJlhtJl ztuÕgt Dxt DuhtKeJes Ícqfe ftb"ulwlt ytka¤btk:eAqxe"th suJt ;us JAqxât nJl ntub:e†Nur†Nt dwkS nuFjf, Vjf nu nuSJt…bt v{u;t…bt †uJt…bt, Q;htumnw, ytJtuyn‰ & fub fusuAu;uyahs c;tzu sul:eyuAuyuJt C{buCg sdtzu J¤esuAuylul:eyultuCu† †tFJu yuau;lt yn‰Au, yn‰Au, yn‰Au.

frJlefrJ;t

E¶Jh Cxf;tuVhuAum†eytu:e yulerlgr; mkCth;tu b"ht;tuluFCujt†emk;t;tuhͤ;tuVhuAu ftl ZtkfeXtuft;t Fejt luAqx;edtu¤eytuleml ml Ft¤;tu hKbtkVkdtu¤t;t ÍtkFht suJtu mebtzuhaz;t òlJhlt ntz®vshbtkxfeƒâthuf †tYdtu¤tlt Fzftgujt dks nuX¤:eAxfeƒâthuf ht; ht;Ch necfuaZuAuE¶Jh Vh;uJtkmJl Czfuc¤uAu ;wkVVzeN ln‰, ytJ nS nbKtks btht fuxjtf ldhsltuyu;lub]; ònuh fgtuo’;tu blu†uNJxtu†e"tu;thevtA¤ bUJmtÔgwkAuyuf Íqkvzwkzwkdh ytu:u Vhe†eJtuvuxtÔgtuAu†eJujltu ltdjeltuhtuxjtumufeN, ;wkCtusl jusu vtk†ztklev:thefheAu, vtuZK fhtJeN ytJ;tuhnubtheflu, v{Cw btht Z¤;tkvtuvatkbtkJmeò ;theylubthe¯ nJuytvKerlgr; Au.

r

xtvw

JtgÔguv:htgtunehf nehf ;zftu. ztceftuh Jerabt¤ flfhkdeyze. j‰ctuE ;trjJ]ûtytu:u;kcqJk]† òkcjeòkcje. vJl CqhtudxdxtJevw»x Fzftu†rûtKu yuluNu;whefuzeytusE b¤e¯ yztuyz suluhs;hkdeDtmyubtkhuNb huNb vtKe. feazFqkÃgt JntKlumtuK†tuh:e;tK;t

membft¤t vdle®vzeytuvh vhmuJtua¤fuƒâtkf. ytDucuXtkDuxtk, mk;hE Ql ytuZe¯ Ql bn‰ Ítf¤ sheshe¯ Auzuct¤ cuXwkvnuhextuveaKtuXele, suXeb" bqr¤gwkad¤;wkmembjtfzeFCu"he. ƒâtkf b…MgfLgt ;tb{JhKe¯ fbFt ht;t jejuht arKgt ykctuzufhuK ht;e¯ ;tfu;tvKurv^t¤ ;tkcze†q"uChe. ng ¶Ju; yuf vwåA VuhJenKnKeftlA;hemZtJe Fu;hF¤uFzfZtu¤tJufÚ:E ¯ bu†tlulu;hJlu†tuz;tuvqhvtx. akürfhKlt v‰At¤wkvkFe jE afhtJtu yÂølJ¤tkfuQ;he;tu¤eje"tuatkau yæ"h xtvwytFtu yluVt¤ Ch;tu;¤uvzAtgtuxtvwltuvJlbtkVhf;tu. zwkd¤e

"thtufunt:btkzwkd¤eytJe. jtj. "tu¤elwkNwkftb ? VuhJe;tu¤eJsl fgwO& nNuvaemd{tb. yubtkg Jemd{tb vtKe. f† btÃgwk;tuCbhze. WAt¤eÍejeVheVhe. WAtégt s fhJe? "theluòuE. òuytluWfujeyu& vz vnujtkvJl CgtomZ clu vAeafaf;eAev vAebtudhtlevtk†ze vAechf;eftuze yk;ucesuJwkbtu;eszu. zwkd¤evh:eJFthlt dwKvtxleJtmytJe.

mtvleftka¤esuJev;hesht xuhJtkVh;tkQze. bt:u:ebtxeFkFuhen:u¤ebtkyu;tuh:ecuXe.

AuctfevtKe†th ! cmyuf†b QjxtJeltFe. Nwk†uFtzâwk? vq†.

Auluc†btN ! vux ntkVudCoVhfu lÿeyt dtCKe ytlubtvJeNwk? NwkmqkDJe? ln‰ FtJe. W;tgtOvz yuf vAeyuf ;tunt:btkmvztgujeb‰†ze AqxJt yubhrKgtknJtr;gtkbthu ytkFtubtk;eKt lntuh CuhJu. ;eFeltfbtkaem. VVztxbtkyu:ebm¤eltFe zwkd¤e"tu¤eVfT¯ l ntju l atju, bhujevejwkòKu& atka Vtxuje, vt;¤edh†l jtj j:zuje, Vmfujtkv‰Atk xtZt yÿz vkò...

ÓâÁë× ÍïÅzÒâ

1 »íæ ÍÇ ’½#», ÖïÕëÊÌ×äÔ áÌë ãÕ¿âÓÕâÌ vÒ*kÈ ÍíÈâÌâ ÖÑÒÌë ãÕ×ë, áëÌä ÖïÕëÊÌâ áÌë ÖÑsÒâ ãÕ×ë ÖÐâÌ ÚíÒ, ÚíÕí ’ëæáë. ÖâãÚtÒ»âÓ ÍÇ ãÕ¿âÓ×äÔ, ÖïÕëÊÌ×äÔ, ’½#» ÚíÒ Èí áë ÍíÈâÌâ ÖÑÒÉä ÑíÆçï ÎëÓÕä Ôæ ×»ë ÌÚI. áëÌä ÑíÆâÑíÆ ÉâÒ. ÍÓïÈç áëÉä áëÌâ ÖÁôÌÑâï »ëÕâï ÍãÓÑâÇí ê¾Åë áë ãÕ×ë »íæ ¿í>Ö " âÓÇâ Ïâï" ä ×»âÒ ÌÚI. ÁëÑ »íæ ÍÇ »âÛ¼ïÅÌë ÈëÑ áâ" çãÌ» »âÛÌë ÍÇ áâ ÕâÈ Ôâ½ç ÍâÅä ×»âÒ. áÚI ÍýãÈÍýWÌ ÉâÒ »ë ×çï áâ" çãÌ»Òç½ ÍÚëÔâï ½âï" äÒç½ ÍïãÅÈÒç½ Öç" âÓ»Òç½Ñâï ÍíÈÍíÈâÌâ ÖÑÒÌä áÌë»Ñç¼ä ÖïÕëÊÌâ áÌë ÍýWÌíÌë »ën¨Ñâï Óâ¼ä ÖÁôÌ-ãÕÕë¿Ì ÉÒçï ÚÈçï ¬ Ïä‘ ÓäÈë »Úäáë Èí Áë Èë ÖÑÒÌâ ÖÁô»íÌä áëÕä ÖÐâÌ ÑÉâÑÇíÑâïÉä Ö’ôÒëÔâ ÖâãÚtÒÌä Öâ¿ä áíÛ¼ áâÍë ÈëÕâï áë Òç½ÌâÑí Àë ¬ ÕÛä, Öç" âÓ»Òç½Ìë ÌÑôÊÒç½, ÍïãÅÈÒç½Ìë ½íÕ" ôÌÓâÑÒç½, ½âïËäÒç½Ìë ÖçïÊÓÑz-éÑâ×ï»ÓÒç½ áëÑ áâ" çãÌ»Òç½Ìë ÖçÓë× ’ëØä Òç½ áëÕçï vÒ*kÈÌâÑ áâÍä Êæáë Èí ÍýWÌ ÉíÅí ê»Ôë Àë »ë Õ" ½èï¿ÕâÒ Àë ¬ »íæ ÍÇ »âÛ¼ïÅÌë áâÕçï Òç½ÔÜä »ë vÒ*kÈÔÜä áë» ÌâÑ áâÍä ÊëÕâÑâï ÖÓÛä»ÓÇ Éæ ÁÈçï ÚíÒ Àë. Ïâ»ä »íæ ÍÇ ÖÑÒ¼ïÅÌä ÖïÕëÊÌâ áÌë ÖÑsÒâ áëÕä Öï»çÔ ÚíÒ Àë »ë ÈëÌë áâ »ë Èë »íæ ÌâÑ ánȽôÈ ÖÑâÕä »ë ÖÑ’Õä ×»âÒ ÌÚI. ÕÛä Èë áëÕä ÏÚçÖïKÒ,

áÌë»Ñç¼ä áÌë vÒâÍ» ÚíÒ Àë »ë áëÌë ÈïÈíÈïÈ á×ëØÍÇë ÖÑâÕä ×k¥âÌí ÊâÕí »íæ ÍÇ ÖÑÒ½âÛí »Óä ×»ë ÌÚI, áÌë " âÓí »ë áëÕí ÊâÕí »Óë Èí áë ûä ×»ë ÌÚI. áâ" çãÌ»Èâáë Èí áëÕí ÊâÕí »Òíô ÌÉä. êÔÃçï, áëÌâ ÍÓ Èí áâÛ Àë »ë áëÇë ÍíÈâÌâ

ÖÑÒÌä ÖÑsÒâáíÉä, áâÁçÏâÁçÌâ ‘ÕÌ-Á½ÈÉä ÑíÆçï ÎëÓÕä ÔäËçï Àë, áÌë »öãÈ »öãÈÌä »ÓÈâÔí Õ½âť⠻Óä Àë. áâ" çãÌ»Èâ ãÕ×ëÌä áâ ÖÑÁ ÕâÁÏä Àë »ë ÍèÕô½ýÚÒçkÈ Àë ¬ áâ" çãÌ»Èâáë áâÍÇâ ÖÑÒÌä ÖïÕëÊÌâÌë Õâ¿â áâÍä ÌÉä áëÕçï ½öÚäÈ Ïâï" ä ÏëÄâ Úíæáë Èí ÖÑÒ ÖÐâÌÈâ áÌë áâËçãÌ»ÈâÌí ÖïÏï" ÈëÌâ ¼Óâ áÉôÑâï ÖÑ‘ ×»äáë ÌÚI. Ïä‘ ÏâÁç, ½âï" äÒç½ë ÖÑÒÖïÕëÊÌâ Íý½ÃâÕä Àë áëÑ »ÚëÕâÑâï ½âïËäÒç½ ÍýtÒëÌä áâÖ*kÈ áÌë áâËçãÌ»Èâáë Íý½ÃâÕä ÌÉä áëÑ »ÚëÕâÑâï áâËçãÌ»Èâ ÍýtÒëÌí áǽÑí »ëÃÔí »âÑ »Óë Àë áë ÍÇ ’ëÕçï ’ëæáë. áâÕä "Úâ' »ë "Ìâ' Áë Èë Òç½ áÌë Èt»âÔäÌ ÍãÓ*sÉãÈ, ÈëÌä Öâѽýä áÌë ÈëÌçï ãÌ#ÍÇ, áÌë ¼âÖ Èí ÖÁô»Ìí áãÐ½Ñ áë Ï" âÌâ ùÅâ áBÒâÖÌë ÍãÓÇâÑë ãÌ¿íÅ ÈÓä»ë áâÕëÔä ÚíÕä ’ëæáë. éÍÔ» "Úâ' »ë "Ìâ'Ìçï »íæ ÑèlÒ ÌÉä. áâÍÇë áâ" çãÌ» ÖâãÚtÒ ÍâÖë ÍýãÈÏ} ÖâãÚtÒ ÁëÕä áÍëÜâ Èí Óâ¼ä ×»äáë ÌÚI. ÀÈâï áâ" çãÌ» ÖâãÚtÒë ÑâÌÕÌä, ¼âÖ »ÓäÌë ̽ÓÑâÌÕ, Ìâ½ãÓ»Ìä »ëÃÔä» ÑÚ^ÕÌä ÖïÕëÊÌâáí (ÁëÕä »ë áë»ÔÈâ, ãÌÕëôÊ, sÕáíÛ¼Ìí ÔíÍ, ̽ӑÕÌÌä ÐIÖ, ÒâïãÝ»Èâ Õ½ëÓë) Ìë áâ" çãÌ» i¿ÈÌÌä ÖÑâïÈÓë, vÒ*kÈÔÜä ÐèãÑ»âáíÉäÐÔë i»ã¿Èz ÍÇ - Õâ¿â áâÍä ÚÈä áëÑ »Úäáë Èí áë ÖâÕ ãÌÓâ" âÓ ÁÇâ×ë ÌÚI. ÚÕë áÌçáâ" çãÌ» ÖâãÚtÒ Èí ÊãÔÈÖïÏï" ä áÌë ÌâÓäÖïÏï" ä ÖïÕëÊÌâ áÌë ÖÑsÒâáí ÖâÉë ÑíÃâ ÍâÒë Ìë Öä" ä ÓäÈë »âÑ ÍâÅä Ó[çï Àë. áâ ÏïÌë áâÍÇâ ÖÑâÁÌí ÏÚçÁÌ Õ½ô Àë. áë ÓäÈë ’ëæáë Èí áÌçáâ" çãÌ»Èâ ÖâïÍýÈ ÖÑsÒâ Ìë ÖïÕëÊÌâ ÖâÉë vÒâÍ»ÍÇë »âÑ ÍâÅë Àë áëÑ »Úä ×»âÒ. áâ" çãÌ»Èâ áÌë áÌçáâ" çãÌ»Èâ áë ÏïÌëÌä ÖÑÒÖïÕëÊÌâ ÖâÉë »âÑ ÍâÅÕâÌä Í}ãÈ ãÕ×ë ’ëæáë Èí áâ" çãÌ»ÈâÑâï »ÛâÍÜ áÌë áÌçáâ" çãÌ»ÈâÑâï ÖâѽýäÍÜÌâ ÍÔÅâï ÌÑÈâï Êë¼â×ë. ÑâÌí »ë áâÁë áâ" çãÌ»ÈâÌâ ÍçÌÑèôlÒâï»ÌÌí Õ¼È áâvÒí Àë. áëÃÔë "#ÍÓ¿Ìâ áÌë »öãÈÌâ áâ»âÓ'Ìâ átÒâ½ýÚ ãÕ×ë - ÖÑÈíÔ nÒâÒ »ÓÕâÌí È»â’ë Àë. Èí ÐãÕwÒÑâï, áÌçáâËçãÌ»ÈâÑâï »ÛâÍÜÌí áâ½ýÚ Õ" ÏÛÕ^âÓ ÏÌë »ë »ÛâtÑ»ÈâÌâï ÌÕâï " íÓÇí sÉÍâÒ áëÕçï ÏÌë. áâÁë, ‘ÕÌÖÑsÒâáíÌä áÕ½ÇÌâ áÌë »ÛâÈ^Õ ÍÓ ÐâÓ Ñè»ÕâÌâ áâ" çãÌ»ÈâÌâ ÕÔÇÌä áâÍÇë Ãä»â »Óäáë Àäáë áëÑ áâÕÈä »âÔë ‘ÕÌÖÑsÒâáíÌâ áãÈÓë» ÑâÃë áÌë ÑâÝ ÖâѽýäÌâ ÏÚçÑâÌ ÑâÃë áÌçáâ" çãÌ»ÈâÌä Ãä»â »ÓÈâ Éæáë. »Êâ¿ áëÑ ÍÇ ÏÌë. áâ" çãÌ»ÈâÌçï »âvÒ×âsÝ ×çï Àë ¬ áÌë áÌçáâ" çãÌ»ÈâÌçï »âvÒ×âsÝ ×çï Úíæ ×»ë ¬ áë ÐèãÑ»âáíÉä ÍÇ áâ ÍýWÌÌí ÁÕâÏ ×í" Õâ ÍýÒtÌ »ÓÕí ’ëæáë. ÖâÊä ÓäÈë ’ëæáë Èí áâ" çãÌ»Èâáë »Ûâ»öãÈÌä ãÌüÑãÈ ÍÓ ÐâÓ Ñèk¥í'Èí. áë ÑâÃë ÖâѽýäÌâ

ÖÑäÍë ð ÊÖ-áã½ÒâÓ

#ÍâïÈÓÌí áâ½ýÚ ÓâKÒí ÚÈí áÌë áãÐvÒ*kÈÌâ ÑâDÒÑÌí ÍçÓs»âÓ »Òíô ÚÈí. jÒâÓë áÌçáâ" çãÌ»ÈâÑâï ÍçÌãÌôüÑãÈÌí ÑãÚÑâ Àë, #ÍâïÈÓÌë ÏÊÔë ÖâѽýäÌí átÒâ½ýÚ Àë áÌë ÖâѽýäÌâ ÖýíÈ ‘ÕÌ ÖâÉë áë Öä" í ÖïÏï" ÏâïËë Àë. Ìë ÈëÌä ÖäËä vÒÕÚâÓÐâØâÑâï áãÐvÒ*kÈ åcÀë Àë. ÐâØâ, ‘ÕÌ, »Ûâ»öãÈ áë ÝÇëÌâ ÖïÏï" í ÚïÑë×âï ÖÑÓë¼ ÌÉä. ¾Çâ Õ®Óë¼ ÍÇ Àë. áÌë ÈëÉä ÔÕ¿ä» - ÌÑÌäÒ Àë. Öï»çÔ ÍÇ Àë. áëÃÔë áëÌí Öä" í ÖâÊí Öq ÊæÌë ÖÓÛ é^âÓ áâÍÕí ¾Çí á¾Óí Àë.

2 ×çï ÈÑÌë áëÕçï ÌÉä Ôâ½Èçï »ë áâÍÇâ sÉÛÌä áÌë vÒâÍ» ÓäÈë Öѽý Á½ÈÌä Ò罿ëÈÌâ ÖâÉëÌí ÖïÕâÊ áíÀí Éæ ½Òí Àë ¬ ÍÚëÔâï Èí ÈÓÈ »Úä ×»âÒ Ïë" Å» ð "Úâ.' »ëÑ »ë »íæ ÍÇ ÖÑÒë Ìë »íæ ÍÇ ÐâØâÑâï ¿âÔç ¿äÔë ½ÈâÌç½ãÈ» ÖÁôÌ »ÓÌâÓâÌä ÏÚçÑãÈ ÚíÒ Àë. áëÑÌä ÍâÖë Ò罿ëÈÌâ ÖâÉë ÖïÕâÊÌä áÍëÜâ Óâ¼Õä Õ" ÍÅÈä Àë. "ÖÁôÌ' ÖïÞâÌä ÖâÉô»Èâ ÑâÃë ÔíÚäÌçï ÍâÇä »ÓÌâÓ, ÖÁô»Èâ áÌë ÖïÍýÞÈâÌí ÑëÛ ÁëÑâï ’mÒí ÚíÒ áëÕâ ÖÁô»í Á "ÖïÕâÊ'(discourse) ÑâÃëÌâ "ÍýâÑâãÇ»'(genuine) ÍýÒtÌí »ÓÈâ ÚíÒ Àë. áë ÍýÒtÌí ÖÁôÌ#Íë ÚíÒ Èí »öãÈÑâï ÖÑÒ¿ëÈÌâÌä ÌÕä ÖïÓ¿Ìâ Ó¿ÕâÑâï ÈëÌä ÖÁô»Èâ »âÑë Ôâ½ë. Ìë ãÕÕë¿Ì - i¿ÈÌ#Íë ÚíÒ Èí ÈëÑâï ÈëÌä ãÕÊg" Èâ »âÑë Ôâ½ë. áëÕçï ÍÇ ÏÌë »ë vÒâKÒâÌ-ãÕÕë¿ÌÑâï áë sÍwà Úíæ ÖÚëÔâæÉä Í»Åä ×»âÒ. jÒâÓë »öãÈÑâï Íý½ÃÈä ÖïÓ¿Ìâ½È Ò罿ëÈÌâ Öï»çÔ Úíæ ÈÓÈ ÚâÉÑâï Ì áâÕë. áâÕçï ÏÌë tÒâÓë áâÍÇë Ò罿ëÈÌâÌë ÌâÑë áâ »ë Èë »öãÈ ÍÓ ¿í»Åä ÑâÓä Êæáë áëëÕçï Èí ÏÌÈçï ÌÉä Ìë ¬ Ïë ÕâÓ ãÕ¿âÓÕçï ’ëæáë. »íæ ÍÇ ÖÑÒ¼ïÅÑâï ÖâãÚtÒÌçï Áë Íý¿ãÔÈ ÍãÓÊöSÒ ÚíÒ Àë ÈëÌí áÌë Ò罿ëÈÌâÌí ÖïÏï" »ëÕí Àë ¬ áëÕâ ÖâãÚtÒÑâïÉä Ò罿ëÈÌâ ÖÚëÔâæÉä ÈâÓÕä ×»âÒ Èí áëÉä »Úä ×»âÒ ¼Óçï »ë áëÌâ ÖÁô»Ìí Ò罿ëÈÌâ ÖâÉë ÌâãÐÌâÛ ÖïÏï" Àë ¬ áâÍÇâ ÖÑÒÑâï »íæÌë "Òç½ÑèüÈ' »ÚëÕçï ÖÚëÔçï Àë ¬ Áë Õ¼Èë ÖâãÚtÒ áÌë ‘ÕÌÑèlÒíÌí ½âÆ ÖïÏï" ÚÈí tÒâÓë ÖâãÚtÒÑâï Ò罿ëÈÌâ Íý½ÃÈä ÚÈä áÌë áâÁë áëÌí áÐâÕ Àë áëÑ »Úä ×»×í ¬ áâ Ï" â Íý—íÌë ÖâÉÔ½â Óâ¼ä ÁÕâÏ ×í" Õí ÍÅë. áë ÑâÃë ÖâãÚtÒÌâ åãÈÚâÖÑâïÉä ÉíÅâ Êâ¼Ôâ ’ëæáë ÁëÉä »ïæ» ½Å ÏëÖë. áÕâô¿äÌ»âÛÌâ áâÓïÐë Á ÖâãÚtÒÌí Òç½ÖïÊÐô áâ½Û ÈÓä áâÕë Àë. "ÚçnÌÓ¼âÌÌä ¿Æâæ' »ë "iÚÊçáíÌä ÍÅÈä' áëÌâï DÒâÌÍâÝ éÊâÚÓÇí Àë. ÊÔÍÈÓâÑÌâ "ÞâãÈãÌÏï" 'Ìä ÍýsÈçÈÈâ ’ãÈÕâÊä ÓâÁ»âÓÇÌâ ÖïÊÐëô áâÁë ÍÇ ÁÇâ×ë. "Êë×ä »âÓä½ÓäÌë é^âëÁÌ' »ë "×âïãÈÊâÖ' ÁëÕä Ó¿Ìâáí ÍÇ Èt»âÔäÌ áÌë ÖÑ»âÔäÌ Ò罿ëÈÌâ ÖïÊÐëô áÕ½Çä ÌÚI ×»âÒ. 19Ñä ÖÊäÌâ áâÕâ Ôë¼ÌÌçï áÌç-áâ" çãÌ»ÈâÌâ ÖïÊÐëô áâÁë ÍçÌÕâô¿Ì ÉÕçï ’ëæáë.

ÍïãÅÈÒç½Ñâï ½íÕ" ôÌÓâÑ ãÝÍâÄäáë "ÖÓsÕÈä¿ï¨' Ó¿äÌë 19Ñä ÖÊäÌâ áïÈÌä Öâïs»öãÈ» »Ãí»ÃäÌë áÌë» ÏâÁçÉä sÍ×ôÕâÌí ÍýÒtÌ »Òíô. áëÑÇë "»lÒâǽýâÑ'Ìçï ÍýãÈÑâÌ ÓcÒçï. "iÚÊ sÕÓâÁ'Ìí ÖïÕâÊ Èâü»»ÈâÌä ÈÔÕâÓ" âÓë " âÓÊâÓ ¿âÔë Àë. Ï.».Äâ»íÓÌâ "áâÓíÚÇ'Ìí ÌâÒ» ÍÇ ÖÓsÕÈä¿ï¨Ìä ÁëÑ Òç½ÖïÕëÊÌâÌçï ÍýãÈãÌã" tÕ »ÓÈí ÁÇâ×ë. áëÑÌä Ó¿Ìâ ÑâÝ ÐâÓÈäÒ ÌÚI ÍÇ Õì*œ» ÖïÊÐëô ÍýÕÈôÈä ½çÁÓâÈä ÖÁô»Ìä Ò罿ëÈÌâÌçï Ìâe" ÍâÝ éÊâÚÓÇ Àë. ½âï" äÒç½Ñâï ÂÕëÓ¿ïÊ Ñë¾âÇäáë Èí "Òç½ÕïÊÌâ' áëÕçï ÌâÑ áâpÒçï, áëÒ »âvÒÖï½ýÚÌë jÒâÓë Ó.Õ.ÊëÖâæáë "Òç½ÑèüÈ' ÕâÈâô»âÓÌçï ãÏÓçÊ ÑëÛvÒçï. áëÑÌâï ÖÁôÌ áÌë

Ò罿ëÈÌâÌí ÖïÏï" Áë Íý»âÓÌí ÚÈí ÈëÕâ Èë - Èë Íý»âÓÌâ ÖïÕâÊÌä áÍëÜâ ÖâïÍýÈ

ÖÁôÌ ÍâÖë Óâ¼ä ×»äáë ¼Óâ ¬ ÖçïÊÓÑz - éÑâ×ï»Ó ’ë×äÌä áâÓïлâÔäÌ Ó¿Ìâáí Áë ÓäÈë Ò罿ëÈÌâ ÖâÉë ’ëÅâÒ Àë, áëÑÌä (¼âÖ »ÓäÌë éÑâ×ï»Ó ’ë×äÌä) Ó¿ÌâáíÌí áë Á ÓäÈë Ò罿ëÈÌâ ÖâÉë ÖïÏï" ’ëÅä ×»â×ë ¬ »ë ÍÀä Ò罿ëÈÌâ áÌë »âvÒ¿ëÈÌâÌâ ÏÊÔâÒëÔâ ÖïÏï" Ìçï ÍãÓÇâÑ ’ëÕâ ÑÛ×ë ¬ "tÒâï ÊèÓÉä Ñï½Ô ×bÊ áâÕÈí'Ìä ÊíÊÛä áâÊ×ô Ò罿ëÈÌâ "ÁÄÓâ*gÌ', "¿èÖâÒëÔâ ½íÃÔâÌë', "áë» ÏâÛ»äÌë sÑ×âÌë Ôæ ÁÈâ', "ãÀnÌãÐnÌ Àçï' ÑâïÉä ÍÖâÓ ÉÈä ÉÈä "sÕpÌíÌë ÖÛ½Õçï ÚíÒ Èí ...Ìë' Ñç»âÑë ÍÚâe¿ë Àë. áâ Ï" âïÌë áë» ¼âÌâÑâï ÌÚI ¼ÈÕä ×»âÒ. éÑâ×ï»Ó ’ë×äÌâ ÖÑ»âÔäÌ ÓâÁën¨ ×âÚÌä »ãÕÈâ ãÕ×ë Èí áëÕä Á ÑânÒÈâ Íý¿ãÔÈ Àë »ë ’½ãÈ» ÍýWÌí ÖâÉë ÈëÌë »×ä ÔëÕâÊëÕâ ÌÉä. ÍÓïÈç "ãÕÁÌ áÓNÒë' áÌë "Õ̼ïÅÌ' ÁëÕä á½âéÌä Ó¿ÌâáíÑâïÌâ áìãÈÚâãÖ»-Íýâ»öãÈ» Öï»ëÈí áÌë ÚÑÇâïÌâ "Úâ, Úçï ÖâÜä Àçï' Öï½ýÚÌä Ó¿ÌâáíÑâïÌâ ÖÑ»âÔäÌ, ÓâÁ»äÒ ÖâÑâãÁ» ÖïÊÐíô áâÍÇä ÑânÒÈâ áëÌä áë ÓÚëÕâ Êë×ë ÌÚI. áëÑÌâ ’ëãÅÒâ »ãÕ ãÌÓïÁÌ Ð½ÈÌä 1948Éä 1958 Öç" äÌâ ÍèÓâ áë» ÊÖ»âÌä »ãÕÈâÑâï Ì½Ó áÌë ÑÌçwÒÌâ ÖïÊÐëô Ò罿ëÈÌâ Öä" ä áÌë ãÈÒô»z ÏïÌë ÓäÈë áâÔë¼âæ Àë. áâ Ï" âï éÊâÚÓÇí Èí ÈÓÈ sÑöãÈÌçï ÍãÓÇâÑ Àë. áâ éÊâÚÓÇíÌä Õc¿ë Ïä’ï áëÕâï ¾Çâï éÊâÚÓÇí Á#Ó ÚíÕâÌâï. áÚIÉä ÕÛâï» ÔæÌë áâ" çãÌ»Èâ ÍâÖë áâÕäáë. áâ" çãÌ»Èâáë »öãÈÌë »ën¨Ñâï Óâ¼ä áÌë »öãÈ ÏÚâÓÌâï Ï" âï Á½ÈíÌí ÍãÓÚâÓ »Òíô. áë »âÓÇë Ò罿ëÈÌâ ÖâÉë ÈëÌí ÖïÏï" »ëÑ Úíæ ×»ë ¬ áâÕâ ÐíÛÍÇÉä ¾Çä ½ëÓÖÑÁÇí êÐä Éæ. áÚI ÈÓÈ "ÁnÑítÖÕ', "ÔíÚ̽Ó', ÒâÊ 'âÕë. Ïä’ï éÊâÚÓÇí »ëÃÔâï ¬ áë ÍýWÌ »íæÌë ÉâÒ. ÖçÓë× ’ëØäÌâ »âvÒ-»Éâ ÖâãÚtÒÑâïÉä éÊâÚÓÇí áíÀâï ÑÛ×ë. áëÌçï ÖâÃçï áëÑÇë »ëÃÔâï» ãÕÔÜÇ ãÌÏï" í, ãÕÕë¿Ì áÌë áÌçÕâÊ ]âÓâ ÕâÛä áâpÒçï. "áÉÕâ'Ìâï »âvÒí áâ" çãÌ»Òç½Ìâï áÌë» ãÕÔÜÇ ÖïÕëÊÌíÌä »âvÒâtÑ» áãÐvÒ*kÈÌä Êö*wÃáë Ìâe" ÍâÝ Àë. "ÑâÇÖÌä ÕâÈ' »ë "ÍýÔÒ' áÌë "¾ëÓí'Ìçï Ö¾Ì Õâ¿Ì »Óäáë Èí, ÈëÌä Öï»çÔ

ÖïÓ¿Ìâáí é»ëÔäáë Èí Ò罿ëÈÌâ ÏâÏÈë áâ" çãÌ» ÖâãÚtÒ ÈÓÎÌä áâÍÇä ÎãÓÒâÊ »ïæ» ÑíÛä ÍÅ×ë. ãÖÈâï×ç Ò×W¿ï¨Ìâï ÚÑÇâïÌâï »âvÒíÑâï áâÍÇä ÍýâÊëã×», ÐâÓÈäÒ áÌë Õì*WÕ» ÍãÓ*sÉãÈáí Áë ÓäÈë vÒkÈ ÉâÒ Àë áëÌë #Æ ÓäÈë "Ò罿ëÈÌâ' »ÚëÕä ÚíÒ Èí »ÚëÕâÒ. ÍÇ áëÑ »ÚëÕâÉä áëÌí ÍýÐâÕ Ú÷sÕ Èí ÉÈí ÌÉä Ìë áëÑ ãÕ¿âÓÕçï ’ëæáë. áâ ÖâÉë Á ãÊÔäÍ ÂÕëÓäÌâ "¼ïãÅÈ »âïÅ'Ìâï áÌë Ïä’ï »ëÃÔâï» »âvÒí, ÚÓä× ÑäÌâÙçÌçï "ÑçÕI½ áâ&Ì ÑâÒ áíÌ Ñë*lÃï½' »ë ÚÑÇâï Á Íý½Ã ÉÒëÔçï Êä¾ô»âvÒ (¼ïÅ) "Ìâã¿»ëÈ ÖèÝ', ÏâÏç ÖçÉâÓÌä Êä¾ôÓ¿Ìâ "ãÕØâÊ ÑÚítÖÕ' áÌë ÌäãÈÌ ÑÚëÈâ, ÁÒÊëÕ ×ukÔ, »âÌ‘ ÍÃëÔ, ÒÞë× ÊÕë(ÚëÔí)Ìâï »ëÃÔâï» ãÕÔÜÇ »âvÒí ¼âÖ élÔë¼ÌäÒ Àë. áâÌä ÖâÑë Ö#Í ËýçÕÌä Ó¿Ìâáí Õ" Ñç¼Ó ÓäÈë Ìë Íý½ÃÍÇë Ò罿ëÈÌâÌí Ïä’ë ÀëÅí ÏÈâÕë Àë. »ÚëÕâÌí ÑÈÔÏ áë »ë ÚâÔÌë ÈÏ>ë áâÍÇä »ë ÊçãÌÒâÌä ÓíÁ-Ï-ÓíÁ ÌÕâ ÌÕâ áÌë» ¼ëÔ ÍâÅÈä ÏÚç#ãÍÇä ÕâsÈãÕ»Èâ ÖâÉëÌí "ÖïÕâÊ' ÚÕë "Ò罿ëÈÌâ'áëÕâ #Æ (áÌë ÑÒâôãÊÈ áÉôcÀâÒâ " ÓâÕÈâ) ×bÊ ÕÅë »Úä ÖïÐÛâÕä ÖÑ’Õä ×»âÒ áëÕí Ó[í ÌÉä.

áâ" çãÌ»Èâ ÍÀäÌâ áâ (áÌçáâ" çãÌ») ½âÛâÑâï ÍÚëÔâï ÍãÓw»öãÈ, ÍÀä ÌâÓäÕâÊä »ë ÊãÔÈ ÁëÕä áíÛ¼ " ÓâÕÈâ ÖâãÚtÒÑâï ÍÇ Ôë¼»í áâÍÇâ sÉÛ»âÛÌä ÖÑsÒâáí áï½ë ãÕ¿âÓ×äÔ Á#Ó Àë, áëÌâï ÉíÅâï é^âÑ ÍãÓÇâÑí ÑLÒâï Àë, Õ" ÑÛ×ë ÍÇ ¼Óâï. ’ë»ë éÑëÓÕçï ’ëæáë »ë áâÕä ÖÐâÌÈâ " ÓâÕÈí Ôë¼»Õ½ô Ô¾çÑãÈÑâï Àë. Ïâ»ä ÑíÃí Õ½ô ½ÈâÌç½ãÈ» ÓäÈë Ôí»ãÍýÒ Ó¿Ìâáí »Óä " nÒÈâ áÌçÐÕë Àë. ÍÇ ÚÕë tÒâïÉä Ýä’ ÍýWÌÌä ÚÊ ×# ÉâÒ Àë. áâ ÍýWÌÌë áâÍÇâ ÖÁô»í Áë sÕ#Í ÖâÉë »âÑ ÍâÅë Àë ÈëÌä ÖâÉë Öâï»ÛäÌë ãÕ¿âÓäáë Èí áëÕçï ÌÉä Ôâ½Èçï »ë ½äȽÂÔ ÁëÕâï sÕ#ÍíÌä Ôí»ãÍýÒÈâ »ãÕáíÌë »ëÃÔâ» ÍýWnâí Öç" ä ÁÕâ Á ÊëÈä ÌÉä ¬ áâ½Ôâ Òç½Ìâ ÖÁô»íáë sÕ#Í×í" Ìä ãÊ×âÑâï Öã®ÒÈâ ÏÈâÕä ÚÈä áëÕçï áâÍÇâ Òç½Ñâï ÏnÒçï Àë ¼Óçï ¬ áâÁÌçï áâÍÇçï ÑíÃâ Ðâ½Ìçï ÖâãÚtÒ ½ÈâÌç½ãÈ», ÏäÏâïÆâÛ áÌë áÌç»ÓÇâtÑ» Àë. áâÕâ ÖâãÚtÒ ÍâÀÛ ÖsÈä Ôí»ãÍýÒÈâ é¾ÓâÕÕâÌí é§ë× ÚíÒ Àë. ÏÚíÛâ ÖÑçÊâÒÌë ÂâÂä »×ä È»ÔäÎ áâpÒâ ãÕÌâ ÑÌíÓïÁÌ »ÓâÕë ÈëÕä Öâѽýä Ôæ, ÈëÕâï sÕ#Íí Ôæ, ÈëÕä ÐâØâÌí éÍÒí½ »Óä ÈâÛäáí ÓÛâÒ Àë. Ñâï½ áÌë ÍçÓÕÄâÌâ Ï’ÓãÌÒÑÌë Õ× ÕÈôÈä áâÕä »âvÒâÐâÖä Ó¿ÌâáíÌë "Ñâ»ëôiý ÍíáëÃ÷ä'Ìçï ÔëÏÔ Ô½âÅä ×»âÒ. ÖâÑânÒ ÐâÕÁ½È, ÖÍâÃä ÍÓÌä ×bÊÓÑÈí Ìë ÔÍÃí ÔÒ ð áâ ÝÇë ÍýsÈçãÈÁnÒ Ôí»ãÍýÒ »ãÕÈâÌâï ÔÜÇí Àë. ÍýÖâÓ ÑâDÒÑí áÌë Öï½äÈ-»âÒô®ÑíÌí áëÌë ÁÏÓí Ãë»í Àë. ÍãÓÇâÑë áâÕä Ó¿Ìâ »ÓÌâÓâ »ãÕáí ÁÌÖâÑânÒÑâï ½çÁÓâÈä »ãÕÈâÌçï ÍýãÈãÌãËtÕ »Óë Àë. ÖâãÚtÒÔë¼Ì áëÌë ÑâÃë ‘ÕÌ-Á½ÈÌâ ÍýWnâí ÖâÉëÌí ½ïÐäÓ ÖïÕâÊ ÚíÈçï ÌÉä.

»íæ ÍÇ ÁÑâÌâÑâï áâÑ ÏÌÈçï ÚíÒ Àë. ÌÕÔÓâÑë "áíÉâãÓÒâ ÚÅ»Õâ'Ìä ÕâÈ »Óä ÚÈä. Ï.».Äâ. áëÌë "ÈÅÈãÅÒâ »ãÕáí' »Úë Àë. ÈëÑÇë Èí Ôí»ãÍýÒÈâÌë ÓsÈí Êëë¼âÅÈâï »[çï, "ÁçÕí é¾âÅçï Àë »ÑâÅ, ’Õ tÒâï Óç¿ë.' áâÕçï »ÚëÌâÓâÌë énÌÈÐýè ÄëÓÕÕâÑâï áâÕë. énÌÐýè Ôë¼»í-ãÕÕë¿»í ÁëÑ Ôí»ãÍýÒÈâÌë ÐâïÅÈâ ÚíÒ Àë ÈëÑ Ôí»ãÍýÒ Ôë¼»í áëÑÌë ÐâïÅÈâ ÚíÒ Àë. áâÁë Ôí»ãÍýÒ ÖâãÚtÒÌë »ë Ôí»ãÍýÒ sÕ#ÍíÌë Ô½Èí áâ áâ¼í ÍýWÌ ÎëÓãÕ¿âÓÇâ Ñâï½ë Àë. ÖâãÚtÒÌä Ïä‘ ËâÓâáíÌä ÖÑâïÈÓë Ôí»ãÍýÒ ÖâãÚtÒÌä ÍÇ áë» Ïۻà ËâÓâ Àë. áë Á ÑëåÌsÃ÷äÑ Àë áëÑ »Úäáë Èí ¼íÃâ Ì ÍÅäáë. Ôí»ãÍýÒ Ôë¼Ì »ÓâÌâÓâ ÑíÃë Ðâ½ë ½äȽÂÔ ÁëÕâï Íý¿ãÔÈ sÕ#ÍíÑâï Ó¿Ìâ »ÓÈâ ÚíÒ Àë. áëÃÔë sÕâÐâãÕ» ÓäÈë Á áâ Ïë sÕ#ÍíÑâï »âÑ »ÓÌâÓâÌä ÖïKÒâ ÕËç ÚíÒ. ÌÕíãÊÈí áëÌâÉä Á áâÓïÐ »Óë áëÃÔë áëÑâï áâÓïÐÌä »¿â×í ÍÇ Êë¼âÒâ »Óë. ÍãÓÇâÑë áëÑâï ÖâÑânÒ Ìë ÌÏÛçï ÖÁôÌ ÕËç ÉâÒ. áÚI ÍýWÌ ÉâÒ »ë áÀâïÊÖÑâï ÍÇ k¥âï ÌÏÛçï ÌÉä Ô¼âÈçï ¬ áÀâïÊÖ ÍÇ áëÃÔâ Á ãÕÍçÔ ÍýÑâÇÑâï Ô¼âÒ Àë. ÀëlÔâ ÊâÒ»âáíÌä ÖÓëÓâ× »âÆäÌë ’ëæáë »ë ÖîÉä Õ" ÌÏÛä »ãÕÈâ ×ëÑâï Ô¼âæ ¬ ½äÈ ½ÂÔ »ë áÀâïÊÖÑâï ¬ ÁÕâÏÑâï »íæ ÑíÃí ÈÎâÕÈ ÌÚI ÑÛë. ÕÛä, ½äÈ-½ÂÔÑâï Èí ÀïÊíÔÒ Ìë sÕ#ÍÌä ÖÓÚÊí »ãÕÌë Ïâï" Àë. áëÃÔë »ãÕáí ÉíÅâ¾Çâ ÍÇ »âÏèÑâï ÓÚë Àë. jÒâÓë áÀâïÊÖÑâï ÀèÃí ÊíÓ ÑÛë Àë áëÃÔë áëÑâï ÌÏÛâï ÖÁôÌíÌä ×k¥Èâ Õ" ä ’Ò. ½äÈ ½ÂÔ ÁëÕâï sÕ#ÍíÑâï ’ë ÌÏÛçï ÖÁôÌ ÉÈçï ÚíÒ Èí áë ÑâÃë sÕ#Íí ÁëÃÔâ ÁÕâÏÊâÓ Àë áëÉä Õ" »ãÕáí ÁÕâÏÊâÓ Àë. »ãÕáí ÍíÈâÌä ÑÒâôÊâ sÕ#Íí ÍÓ ÆíÛä Êæ ×»ë ÌÚI. ÑâÃë ÍÚëÔâï ’ÈÈÍâÖ »ÓÕä ’ëæáë. áâ ÏïÌë sÕ#Íí ¾Çí ÔâïÏí åãÈÚâÖ " ÓâÕë Àë. ½äÈÌä ÍÓïÍÓâ Èí áâÍÇë tÒâï ¾Çä ÁèÌä Àë. áëÑâï ÖïÕëÊÌãÌ#ÍÇ, Ó¿ÌâÓäãÈ, ÍÊâÕãÔ, ÔÒáâÒíÁÌÌçï áÍâÓ ÕìãÕDÒ Àë. áâÕä ÖÑö} ÍÓïÍÓâÌë áâtÑÖâÈz »ÓäÌë Ô¼ÌâÓâ »ãÕáí »ëÃÔâ ¬ ÖçïÊÓÑzÌí "½äÈÌçï sÕ#Í' áë Ôë¼ ÍÇ ÌÕâ ½äÈ»ãÕáíÑâïÉä »ëÃÔâÒë ÕâïcÒí Ú×ë ¬ ÌÕâ »ãÕáí Ää», ÌâÑä »ãÕáí ÍÇ ÚâÉë ¿ÅëÔä Ïë¿âÓ ÔÒÖïã" Ñâï ½äÈí ÔKÒâ »Óë Àë. áëÑâï ÍÇ ÔÒs¼ÔÌí ÉÈâï ÚíÒ. »âvÒÓ¿ÌâÌä ÍýâÉãÑ» ×ÓÈí ÍÇ »ãÕáí ÍâÛä ×»ë ÌÚI Èí Ïä’ ÍýWÌí »ëÑ éÄâÕä ×»ë ¬ ÍÀä ½äÈsÕ#ÍÌä ÌÕä ×k¥Èâáí Èâ½ÕâÌä ÕâÈ k¥âï »ÓÕä ¬ sÕâÈïXÒí^âÓ ½çÁÓâÈä ½äÈÌçïãÕØÒÖâѽýä/ÐâÕÖïÕëÊÌÌä Êö*wÃáë Õ½þ»ÓÇ »Óäáë Èí ÍíÇâ Ðâ½Ìä Ó¿Ìâáí ÌâÓäÖïÕëÊÌÌçï Ñçg" Óï½äÌ áâÔë¼Ì »ÓÈä ÑÛ×ë. ÚÕë "ÍçÓçØ ÍçÓçØâÈÌ ÔäÌ ÉÒçï ÑâÚÓçï, Ö¼ä#Íë ÉÒí ÑDÒ ½âÕâ' áëÑ ÏnÒïç Èí ÚíÒ ÌÚI áëÃÔë ÈÑâÓâ ÚâÉÑâï »öÈ»Èâ Á áâÕë. áëÑâïÒ ÑÚâ̽ÓÌâ »ãÕáíë jÒâÓë ½ýâÑÌâÓäÌä ÖïÕëÊÌâÌâï ½äÈí Ó¿ë tÒâÓë ÍèÀÕçï Á ×çï ¬ ’ë»ë ÈëÑÌä ×ÚëÓä ¿ÈçÓâæ áëÑÌë ÐâØâÌâ ÍýãÈãÌã" »ãÕ ÏÌâÕä Êë. Ìë ÍëÔä ½äÈÖçïÊÓä "áë» ×ÚëÓäÏâÏç, ãÊÔ ÔÚëÓä ÏâÏç,

ÚâÒ Óë ͽ Ïâï" ½Òâ ¾èï¾Óçï, Ñe ÀÑ ÀÑ Ìâ¿çï Óë ãÍÒâ' áëÑ ½âÈä ãÎlÑä ÆÏë Æë»â éÔâÛÈä Ìâ¿Èä ÓÚë. ½äÈ Èí áâÍÇä ½çÁÓâÈä-ÐâÓÈäÒ ÍÓïÍÓâÑâï ÑèãÛÒâï Ìâï¼ëÔçï ½ëÒsÕ#Í Àë. áëÑâïÒ áâÍÇë áâÑ ÕâÓëÕâÓë é¾âÅâ ÍÅä Áæáë Èí ÍÀä Ïä‘ ÐâØâÌçï, Ïä‘ Öïs»öãÈÌçï ½ÂÔ sÕ#Í áâtÑÖâÈz »ÓÕâÑâï ÌÕÌë’ï êÈÓë. áëÌä Öѽý ÍÓïÍÓâÌâ áÐâÕÑâï Èí ¼âÖ. ÚÕë áëÕâ áBÒâÖ ãÕÌâ ½ÂÔ Ô¼ÌâÓâÌí ÓâÎÅí ÎâÃ¥í ÚíÒ tÒâï é^âÑ ÍãÓÇâÑíÌä áâ×â »ëÑ Óâ¼ä ×»í ¬ ½çÁÓâÈäÌâ ÌäÕÅëÔâ ½ÂÔ»âÓíÌä Ó¿ÌâáíÌí ÍÇ »íæ áBÒâÖ »ÓÈçï ÌÉä »ë ½ÂÔsÕ#ÍÌâ ãÕ×ëØÞíÌä ÕâÈ »âÌë " ÓÈçï ÌÉä. ÏÖ ÑâÝ ÍýëÓÇâÌâ ÏÛë, áâÍ áâÕÅä ÓäÈë, Ïë¿âÓ Íý¿ãÔÈ ÏÚëÓÑâï ÏäÏâïÆâÛ ½ÂÔçïÌâ ½ïÁ ¼Åk¥ë ’Ò Àë. áë» ùÂâÌçï ½ïÁÏ’Ó. áëÌä áÅíáÅ Ñçï’Ìçï ½ÂÔÏ’Ó. »íÇ ÍèÀÌâÓ Àë ¬ áë»Ïä’Ìë ÍèÀÕâÌë »ë ×ä¼Õâ Öç" ÓÕâÌë ÏÊÔë ÉâÏÅÐâÇâ ¿âÔë Àë. áëÃÔë ÍâÒâÌâ »ëÃÔâÒ ÍýWÌí áÇê»lÒâ êÐâ Ìë êÐâ ÓÚë Àë. áâÃÔí ÑíÃí ÖÑçÊâÒ jÒâÓë »ãÕÈâÌâÑä ÍÊâÉô ÖâÉë »âÑ ÍâÅÈí ÚíÒ tÒâÓë »ëÃÔä» ÍâÒâÌä ÈâÔäÑ Á#Óä ÏÌë. ÐèÁÑâï »ãÕÈâÌä ÍâÄ×âÛâ ÚÈä. áâÍÇë tÒâï Èí ÒçãÌÕüÖÃäáíÌâï ÐâØâÐÕÌíÑâï ÍÇ »ãÕÈâã×Ü»Ìä ¼âÖ Á½â ÚíÈä ÌÉä. ÀïÊÌä áíÛ¼, Ó¿ÌâÍýÒç*kÈáíÌí ãÕãÌÒí½ »ë »âvÒÍâÄ ÁëÕä ÏâÏÈë ÑíÃâ Ðâ½Ìâ áDÒâÍ»í ÍÇ ÌÕâãÌ×âãÛÒâ ÚíÒ Àë. ã×¼ÕâÅÌâÓçï Á »íæ Ì ÚíÒ tÒâï Ì ã×¼ÌâÓâáíÌí ×çï Õâï» »âÆÕí ¬ Èí, áâ Àë áâÁÌä (»Úí »ë ÀëlÔâ ÊíÆ-Ïë ÊâÒ»âÌä) áâÍÇä ½äȽÂÔÌâÑ" âÓä Ó¿ÌâáíÌçï áÌë ÈëÌâï ÖÑèÚ ãÕ×ëÌçï áë» vÒâÍ» ãÌÊâÌ. Áë Êâ¼ÔâÊÔäÔÌâ áÐâÕÑâïï ÍÇ ÈÓÈ sÕä»âÒô ÏÌë áëÕçï Àë. áâ Ï" â Õc¿ë ÉíÅâ »ãÕáí áëÕâ ÍÇ Àë »ë ÁëÑÇë áâ sÕ#Íí ÖâÉë ÖèÂÖÑÁÇÐÓä ÑÉâÑÇ »Óä Àë. áë »ãÕáíÌçï ÖÁôÌ áâ ãÌÓâ×â ¼ï¼ëÓä Ìâï¼ë Ìë »ÅÕâ× áí½âÛä Ìâï¼ë áëÕçï ÑâÈÏÓ Àë. áâ" çãÌ»ÈâÌâ ½âÛâÑâï ÍÇ ½äȽÂÔ ÁëÕâï ÍÓïÍÓâ½È sÕ#ÍíÑâï ÖjÁÈâ ÖâÉë »âÑ »ÓÌâÓçï áë» »ãÕÁèÉ ÚÈçï. áëÑÌçï ÖÁôÌ áâ" çãÌ»ÈâÌâ éÀâÛâ Õc¿ë ÍÇ DÒâÌÍâÝ ÏÌëÔçï. ½äȽÂÔ ]âÓâ ÈëÑÇë áâ" çãÌ» áÀâïÊÖ »ãÕÈâ ÖâÑë ÈçlÒÏÛ Ó¿ÕâÌçï »âÑ »Òçõ. áë» ÓäÈë áë ÖâÓçï ÉÒçï »ë ½çÁÓâÈä »ãÕÈâ »íæ áë» " âÓâÑâï sÉã½È Ì Éæ. ÁëÑ ½äȽÂÔÌä áâtÒïãÈ»Èâ Ìç»ÖâÌ »Óë ÈëÑ áÀâïÊÖ-½Y»âvÒÌä áâtÒïãÈ»Èâ ÍÇ Ìç»ÖâÌ »Óë. »ãÕÈâ ’ë áë» Á sÕ#ÍÑâï - áë» Á " âÓâÑâï Ïïã" ÒâÓ ÏÌä ’Ò Ìë ÊÓë» " âÓâÌä áë» ÖÕôÖâÑânÒ »âvÒÐâØâ êÍÁÈä ’Ò Èí áë ÖÁôÌâtÑ»Èâ ÑâÃë Á ÑíÃçï ÐÒsÉâÌ ÏÌä ’Ò Àë. áÌë» Íý»âÓÌâ " Ñô-ÖïÍýÊâÒí, ÕâÊí-ãÕ¿âÓ" âÓâáí Ñí»Ûâ×Ìí áÌçÐÕ »ÓâÕë. ÈëÑ áÌë» »âvÒ" âÓâáí Ìë áÌë» Ó¿ÌâÓäãÈáíÌçï ÚíÕçï Ñí»Ûâ× Ó¿ä áâÍë Àë. áâÍÇçï »âvÒ×âsÝ ÍÇ ×ç} »ãÕÈâÉä ÑâïÅäÌë ÍýãÈÏ} »ãÕÈâ, ÍÓïÍÓâ½È »ãÕÈâÉä ÑâïÅäÌë áâ" çãÌ»-áÌçáâ" çãÌ» »ãÕÈâ

áë Ï" âÌí ÖÑâÖ »Óä ×»ë áëÕçï ÖÕô½ýâÚä Ìë éÊâÓ ÚíÕçï ’ëæáë. ½äȽÂÔ ÁëÕâï sÕ#ÍíÌä Ôí»ãÍýÒÈâ »ãÕáíÌë áâÍÇâ sÉÛÖÑÒÌâ ¾Çâ ÍýWÌí Öç" ä ÁÕâ ÊëÈä ÌÉä, áë áë» ÓäÈë ¼Óçï Àë. áë ÑâÃëÒ sÕ#Íí »ÓÈâï ÖÁô»í Á ãÕ×ëØ ÁÕâÏÊâÓ Àë. »íæ ÍÇ »âvÒsÕ#ÍÌä ÁëÑ ãÕ×ëØÈâáí ÚíÒ Àë áëÑ »ëÃÔä» ÑÒâôÊâ ÍÇ ÚíÕâÌä. »ëÃÔâï» áâ" çãÌ» ÖïÕëÊÌíÌä áãÐvÒ*kÈ ÑâÃë ½äȽÂÔ ÁëÕâï sÕ#Íí áÌç»èÛ ÌÉä áë sÕä»âÓÕçï ’ëæáë. áâÕä sÕ#Í½È ÑÒâôÊâÑâï jÒâÓë ÖÁô»Ìä ÑÒâôÊâ éÑëÓâÒ tÒâÓë ÑçS»ëÔä Õ" ë. ÁëÌë áâÍÇë ÖÁô»í »Úäáë áëÑÌä ÍâÖë ÖÁôÌâtÑ» ÖâÚÖí »ÓÕâÌä ÝëÕÅ áÌë iÚÑÈ ÏëÒ ÚíÕâï ’ëæáë. áëÇë ÁëÑ ÑâDÒÑÌä ÈëÑ sÕ#ÍÌä ÑÒâôÊâáí áãÈ®Ñä ÁÕä ’ëæáë. Èí Á á#Æ áãÐvÒ*kÈ Öâ" ä ×»âÒ. áâÍÇâ ÖÑÒÌä ÖïÕëÊÌâ »ë ÖÑsÒâáíÌë ÏÊÔë jÒâÓë ½äȽÂÔÑâï ÍÓïÍÓâ½È ÐâÕâãÐvÒ*kÈ ÉÒâ »Óë tÒâÓë áë »âÛ½ýsÈ Ôâ½ë. áÍýsÈçÈ ÍÇ Ôâ½ë. áëÌí áãÈÓë» Ï" ä ÖäÑâáí ÕÃâÕä Êë tÒâÓë »ãÕáí ÖâÑë ÎãÓÒâÊ »ÓÕâÌçï ÕâÁÏä »âÓÇ ÑÛä ’Ò »ë Èëáí áâÖÍâÖÌâ ‘ÕÌ áÌë Á½ÈÉä ÑíÆçï ÎëÓÕä ÔæÌë ÑâÝ Ñçg" ÐvÒ »ë ãÊvÒ áÌçÐèãÈáíÌë Á Íý½Ã »Òâô »Óë Àë. áÚI ÍýWÌ ÉâÒ »ë áâÍÇâ »ãÕáíáë ½ýâÑÌâÓäÌâï Ñçg" ÖïÕëÊÌíÌë ½äÈíÑâï ½ýâÑÍý»öãÈÌä ÖâÚãÁ» éÍ*sÉãÈ ÍÇ áíÀä Àë. Ìë ¼ëÈäÌâ ÍýWÌí, ÍâÇäÌä Èï½ä, »âÑÌä áÀÈ, ½âÑÅâÌçï ÓâÁ»âÓÇ ÁëÕä ÏâÏÈí Èí ÖâÕ ½ëÓÚâÁÓ Àë. áâ ÑèÛÐèÈ ÖÑsÒâáí éÍÓâïÈ ÑÌíÓïÁÌÌâï Öâ" ÌíÌâ ÍýÕë×ë ½ýâÑ‘ÕÌÌâï ÑèlÒí Ìë ‘ÕÌ×ìÔä ÏÊÔâæ ÓÚä Àë. áâ Ï" âïÌä áãÐvÒ*kÈ »ëÑ Ì »Óä ¬ ÍÓïÍÓâÌâï (Ôí») ½äÈíÑâï áâ Íý»âÓÌâï ¾Çâï éÊâÚÓÇí ÑÛ×ë. ½ýâÑÌâÓäÌä vÒÉâ Ìë »çÃçïÏÌâ ÝâÖÌçï áâÔë¼Ì »ÓÈçï "½âÑÑâï ãÍÒãÓÒçï Ìë ½âÑÑâï...' ½äÈ,"Öâ[Ïâ ÖÅk¥çï ½ÛâÕ, Óë ÑâÓë Õâ½Å ’Õçï' ½äÈ Áçáí. "ÓãÆÒâÛä ÓâÈ'ÑâïÉä áâÕâï »ëÃÔâïÒë éÊâÚÓÇí ÑÛ×ë. ÁèÁ áÍÕâÊí ÏâÊ »ÓÈâ áâÍÇâ »ãÕáí áâ ãÊ×â ÈÓÎ ÍÇ Ì ½Òâ. ÍãÓÇâÑë ½çÁÓâÈä ½äÈ»ãÕÈâ »öÈ» ÖïÕëÊÌâ ÈÓÎ ÎïÃâÈä ½æ. áâÁë, " âÓí »ë ½äȽÂÔÑâï ÖÑ»âÔäÌ ÕâsÈÕÌçï áâÔë¼Ì ÉÕâ Ôâ½ë Èí áëÉä ÍýWÌ ê»Ôä Á×ë ¬ »ë Ïä’ ÍýWnâí êÐâ É×ë ¬ ÁëÑ»ë, ÈëÑâï ÕâsÈÕÌä Öï»çÔ ÖïÓ¿Ìâáí Ó¿ä ×»âæ Àë »ë Ï" éÍÔ» ÖÍâÃä ÍÓ Á áâÕë Àë ¬ ÕâsÈÕÌä áãÐvÒ*kÈ ÍýâÑâãÇ» Àë ¬ »ë ÑâÝ Êë¼âÅâÊâ¼Ô-Îë×Ì#Í Àë ¬ »ë ÍÀä ÚÑÇâï áâ ¿âÔë Àë ÑâÃë áâÕçï. ÍýWÌ áâÍÇë " âÓäáë Àäáë áëÃÔí ÖÚëÔí ÖÓÛ ÌÉä. áëÃÔë áâÕâ ÍýWÌí êÄÕâÌâ Á. »ëÃÔäÒë ãÚnÊä ãÎlÑíÑâï ÕâsÈÕÁ½ÈÌçï Öä" ÍýãÈiÏÏ ãÂÔâÒ Àë. ÀÈâï áëÌä ÖâÑë »ëÑ ÎãÓÒâÊí ÉâÒ Àë ¬ »ãÕÈâ-ÖâãÚtÒ ÖâÑë ÍÇ áëÕä ÎãÓÒâÊí Á#Ó »Óä ×»âÒ. ÖÑ»âÔäÌ ÕâsÈÕÌçï Öï»çÔ áâÔë¼Ì »ÓÕâÑâï ’ë ÍÓïÍÓâ½È sÕ#Íí ¼ÍÑâï Ì áâÕë Èí ÖÁô»í ÌÕâï sÕ#ÍíÌä ×í" »ÓÕâ ÈÓÎ ÕÛë. ÁëÑ áâ" çãÌ» ÖïÕëÊÌíÌä áãÐvÒ*kÈÌë áÌç»èÛ áëÕâ ÌÕâ sÕ#ÍÌä ×k¥Èâ ÈÍâÖÕä ÓÚä. áÕâô¿äÌ ½çÁÓâÈä »ãÕÈâÌâ åãÈÚâÖÑâï ’ëæáë Èí ãÌÈâïÈ ½çÁÓâÈä »âvÒsÕ#ÍÌä ×í" »ÓÌâÓâ »ãÕáí

»ëÃÔâ ¬ áëÑâïÒ ÖÎÛ ÉÌâÓâ »ëÃÔâ ¬ áë» »ânÈ ãÖÕâÒ »íÌçï ÌâÑ Ôæ ×»ä×çï ¬ Áë áâÒâÈä sÕ#Íí ÚÈâï áëÑâï ÍÇ ÚÕë áíÀçï Ô¼âÒ Àë. ¼ïÅ»âvÒÌí Èí k¥âÓÌí dead end áâÕä ½Òí. ÍY#Í»í ÍÇ Ô¼âÈâï ÌÉä. Öâ&Ìëà ÖâÕ áíÀçï Ô¼âÒ Àë. áëÃÔë ÌÕâ sÕ#ÍÌä ×í" Èí ¾Çä áâ¾ëÌä ÕâÈ Àë. ÏÚç ÏÚç Èí sÕ#ÍÖïÒíÁÌí »Óä ×»âÒ. ÁèÌâï sÕ#ÍÌä Ó¿ÌâÓäãÈáí ÌÕëÖÓÉä Òí‘ ×»âÒ. ÏâÚç», ÁÃâÒç, ÓÇâKÒâÌ, Èç*NÅÔÈç*NÅ»â, ½ÓçÅÍçÓâÇ ÁëÕâ ÍýÒí½í áë Êö*wÃáë ÑÚ^ÕÌâ Àë. ÍÇ ÕÛä ÍâÀä sÉã½ÈÈâ áâÕä ½æ Àë. tÒâÓë Êä¾ôÓ¿ÌâáíÌä ×k¥Èâ ÈÓÎ ÕÛÕçï ’ëæáë. Êä¾ô»Éâ½äÈ »ë ÍýãȽäÈ ÈÓä»ëÌä ×k¥Èâáí ¿»âÖÕä ’ëæáë. »ÉÌâtÑ»-ÕÇôÌâtÑ» Ó¿Ìâ×ìÔä ÍýÒí‘Ìë Ô¼âÒëÔâ Êä¾ô½äÈÑâï »ãÕÖïÕëÊÌâÌë Õ" Ñí»Ûâ× ÑÛ×ë. ÔÒ áÌë ÐâØâÌí ÌÕÖïs»âÓ ÍÇ »Óä ×»â×ë. áÀâïÊÖÌä Ï" ä ×k¥Èâáí ¼Ó¿âæ ½æ Àë áëÕçï ÌÉä. ÑâÃë Êä¾ô áÀâïÊÖÌä ÌÕä ×k¥Èâáí ÍÇ ãÕ¿âÓÕä ’ëæáë. Ú’Óë» Íï*kÈÌçï Êä¾ô áÀâïÊÖ »ëÕâ »ëÕâ Ó¿ÌâÍýÍï¿íÉä êüÑ(Ô) »ãÕÈâÑâïÉä ÏÚâÓ Ìä»Ûä, Öѽý ‘ÕÌÖïÊÐíôÌâ ãÕ×ëØ ÑèÈô Íý»âÓÌâ ãÌ#ÍÇ ÈÓÎ ÕÛÕâÌä áâÁÌâ ÖÑÒÌä Èâ»äÊ Àë.

4 áâÍÇë ÍýãÈÏ} »ãÕÈâÌä ÕâÈí áÕâÓÌÕâÓ »Óä Àë. áëÌä ÖâÉë áë» Ïä‘ ÕâÈ Öâï»Ûäáë¬ áâÍÇâ ÖÑâÁ‘ÕÌ ÍÓ " Ñô, Ö^ââ, ÓâÁ»âÓÇ, áÉô»âÓÇ, ÖÑèÚ-ÑâDÒÑí ÈëÑ Á Ãë»ÌíÔí‘Ìí áãÌwà ÍýÐâÕ ÍÅä Ó[í Àë. áÌë ÀÈâï »ëÃÔäÒë Õ¼È áâÍÇí ÖÁô» »âvÒÔë¼ÌÑâï ÍýÕö^â ÉâÒ Àë tÒâÓë áâ áÌë Ïä’ ÖïÊÐíôÌë ÏâÊ »Óä Ìâï¼ë Àë. ÖâïÍýÈ ÖÁô» áë» áÉÕâ Ïä’ »âÓÇë ÈëÌí Ñç»âÏÔí Áë ÖâÑTÒô, Áë ê’ôÉä »ÓÕí ’ëæáë Èë »Óä ×»Èí ÌÉä. áâÍÇä »ãÕÈâ ÏÚçÔÈâÑâï ãÕsÈÓÕä ’ëæáë Èë »ëÑ ÏÌÈçï ÌÉä ¬ áÌçÖï" âÌ ÁÛÕâæ ÓÚë ÑâÃë áâ ÍýWÌÌë áâ½Û ¼ÖëÅ¥í Àë. (áâ ÍýWÌÌâ é^âÓÑâï áâÕä ×»ë ÈëÕâ »ëÃÔâ» Ñç§â áâ½ÛÌâ ÁÕâÏÑâï áâÕä ½Òâ Àë. áëÌçï ÍçÌÓâÕÈôÌ Ì ÉâÒ Èë ’ëæ×.) ½çÁÓâÈä »ãÕÈâÌâ åãÈÚâÖÑâï »ëÃÔâ» »âÛ¼ïÅí áëÕâ áâvÒâ Àë »ë ÁëÑâï ÖÁô»í ÈëÌâ ÖâÑâãÁ» é^âÓÊâãÒtÕ ÈÓÎ Õ" âÓë ’½ýÈ ÚíÒ. »ÚëÕçï ÚíÒ Èí áëÌë ÍýãÈÏ}Èâ ÍÇ »Úä ×»âÒ. ÈëÑâï ÖâÑâãÁ» ÖçËâÓâ ÍýtÒëÌä ÍýãÈÏ}Èâ ÍýÉÑ ®Ñë áÌë ÖâãÚtÒ ÖÁôÌÌí é§ë× Ïä’ ®Ñë Ó[í Àë. áëÃÔë »ë ÖâÑâãÁ» ÍýãÈÏ}Èâáë ÖâãÚtÒÖÁôÌÌâ ÍýâÉãÑ» é§ë×Ìë ¼ÖëÅäÌë ÍýÉÑ ®Ñ áâï¿»ä Ôä" í Àë. ÍïãÅÈÒç½Ìâ ÖâãÚtÒ ÏâÏÈë áâÑ »Úä ×»â×ë ÌÚI. áë ÀÈâï ÍýãÈÏ}Èâ (Õ" âÓë ÖâÓä ÓäÈë »ÚëÕçï ÚíÒ Èí ÖïÍýÞÈâ) ÁëÕçï È^Õ ÈëÑâï ùÅë ùÅë »âÒôÓÈ ÁÇâ×ë. ÎÓä ½âï" äÒç½Ñâï áë áâ½Û - ÖÍâÃä ÍÓÈÓä áâÕë Àë. ÍÓïÈç áë Õ¼Èë ½âï" äÕâÊä áâÊ×þ»öÈ ÕÔÇí ÁëÃÔâ ÍýÏÛ ÚÈâ áëÃÔâ

Íý½ãÈÕâÊä ÕâsÈÕãÌwÄ ÕÔÇí ÍýÏÛ ÏÌä ×k¥â ÌÚI ÑâÃë Á éÑâ×ï»Ó ’ë×ä ÖçïÊÓÑzÌâ

"ÎâÃëÔí »íÃ' »âvÒÌä Ãä»â »Óä ¿ëÈÕÇä éc¿âÓë Àë »ë "Íâë¿Ã ÑâÌÕÈâÕâÊ Èë ÕâsÈÕ]ëØä Úíæ áëÌâÉä ¿ëÈäÌë ¿âÔÕçï Ää» Àë.' áâÕä ÖÁ½ÈâÌë Ôä" Á Èëáí Àë» 1937Ñâï »Úä ×k¥â »ë "½âï" ä‘ Àë ÍÇ ½âï" äÒç½ ½Òí - ÖâãÚtÒÑâï Èí ¼âÖ.' ãÌÓïÁÌ Ð½ÈÌâï á½âéÌâ »âvÒíÑâï Óï½Ê×þÈâ sÍwà #Íë Íý½Ã ÉâÒ Àë. ÍÇ 1948 ÍÀäÌâï ÈëÑÌâï »âvÒíÑâï

’Ò Àë áë

’ëæáë. ÍýãÈÏ}Èâ áÌë Óï½Ê×þÈâ »ëÃÔçï ’ëÅâ’ëÅ ¿âÔä ×»ë ÈëÌí ÍÇ ãÕ¿âÓ »ÓÕí ’ëæáë.

" çãÌ»»ãÕ ½çÔâÑÑíÚmÑÊ ×ë¼ëÀë» 1971Ñâï ÏâïgÔâÊë×Ìâ Òç}ÖïÊÐëô "ÖìãÌ»Ìçï ½äÈ' »âvÒ ÔKÒçï Àë. áë ÈÓÎ ÏÚç ÉíÅâïÌçï DÒâÌ ½Òïç Ú×ë. áëÌä ÖâÑë ÏÈíôlÈ ÏýëKÈÌâï ÖìãÌ»í ãÕ×ëÌâï »âvÒí »ëÕä ÍýãÈÏÈâ Íý½ÃâÕë Àë áë ÖÓ¼âÕä ’ëÕçï ’ëæáë. (áÚI áë» áâÅÕâÈ ð ‘ÕÌâÌïÊ ÊâÖë Àë» 1932Ñâï "#ÍÖä ÏâïgÔâ'Ìâï »âvÒí ÔKÒâï. 1957Ñâï áëÌçï ÑÓÇí^âÓ Íý»â×Ì ÉÒçï tÒâÓë ÑâÝ »âvÒÓãÖ»íÌçï DÒâÌ ¼e¿âÒçï. ÍÓïÈç áë Á Öï½ýÚÌâï »âvÒí ÏâïgÔâÊë×Ìâ Ñç*kÈÒí}âáíÌâ »ïÄÑâï ½çïÁÕâ ÔâgÒâï. áâ Ó¿Ìâáíáë ÑâÈöÐèãÑÏï½ÐèãÑ ÑâÃëÌä ÍýäãÈÌë ½âÆ »Óä. áâÑ »ãÕáë " âÒâëô Ì ÚíÒ ÈëÕí ÓâwÃ÷ÍýëÑÌí ÌÕí ÖïÊÐô ÈëÑâï éÑëÓâÒí.) ÍâbÊí ÌëÓçÊâÌâï »âvÒíÑâï ÍýãÈÏ}ÈâÌçï Áë #Í Íý½Ã ÉâÒ Àë Èë Èí »Ûâ»öãÈÌí Ðí½ ÔëÈçï ÌÉä. áâÕâ Êâ¼Ôâ ÚíÕâ ÀÈâï áâÍÇë áëÌë ÏÚç áíÀâ DÒâÌÑâï Ôä" â Àë. ÌâÑÊëÕ ÆÖâÛÌä »ãÕÈâÌí ½çÁÓâÈä áÌçÕâÊ ÉâÒ Èí áë ÌÕâ ÊãÔÈ»ãÕáí ÑâÃë ãÊ×âÖè¿» ÏÌä ÓÚë. ÌâÓâÒÇ ÖçÕëôÌâï »âvÒíÌí áÌçÕâÊ Èí ½çÁÓâÈäÑâï éÍÔb" Àë Á, áëÌí ÔâÐ Ôæ ×»âÒ. áë Á ÓäÈë, sÃäÎÌ tsÕâå½zÌä "áÌë Óâ×ëÔë æWÕÓ ÖâÑë ãÕ¨íÚ Íí»âÒíô' »ë "ÖÑâÌ ÀÈâï áÖÑâÌ' ÁëÕä ÕâÈâôáíÌâ ÌÑèÌâ ½çÁÓâÈä ÌâÓäÕâÊä Ôë¼»íÌë ãÊ×âÖè¿Ì »Óä ×»ë. áâÕçï ÉâÒ Èí ÊãÔÈ »ë ÌâÓäÕâÊä áíÛ¼ " ÓâÕÈâ ½çÁÓâÈä ÖâãÚtÒÌë Á ÈëÌí ÔâÐ ÉâÒ. áâÍÇë tÒâï ÖâãÚtÒ áÌë ÍýãÈÏ}ÈâÌä ÑâïÅäÌë ãÕ½ÈÕâÓ ¿¿âô Éæ Àë áëÑ »Úä ×»â×ë ÌÚI. áâÍÇë tÒâï áë» ÏâÁç Ö#Í ËýçÕÌâï »âvÒí Àë áÌë Ïä‘ ÏâÁç ãÖÈâï×ç Ò׿n¨Ìâï »âvÒí Àë áë ÏïÌëÌë áë»ÖÑâÌ ÓäÈë "ÍýãÈÏ} »ãÕÈâ'Ìä ÖïÞâ Ôâ½ç ÍâÅä ×»â×ë ÌÚI. »ãÕ áÌë »Ñô×äÔ ÖÁô» Õc¿ëÌí ÈÎâÕÈ DÒâÌ ÏÚâÓ Ì ÁÕí ’ëæáë. ÑâÒ»íÕs»ä áÌë áëÕÈç×ën»íÌä »ãÕÈâÑâï ÍýãÈÏ}ÈâÌí áëÕí ½çÇâtÑ» ÐëÊ ÈÓÈ Êë¼â×ë.

ÁëÑ ÖâãÚtÒÌä ãÕÐâÕÌâÑâï ÍãÓÕÈôÌí áâÕë Àë ÈëÑ ÍýãÈÏ}ÈâÌä ãÕÐâÕÌâ ÍÇ ÏÊÔâÈä-ÍÔÃâÈä ÚíÒ Àë. áâÁë "ÍýãÈÏ}Èâ'ÖïÞâ áïȽôÈ ÖÑâÕä ×»âÒ áëÕçï ÖÓÛ ÕâsÈÕ Ó[çï ÌÉä. "ÍýãÈÏ} »ãÕÈâ'(commited poetryÌë ÏÊÔë "ÓâÁ»äÒ »ãÕÈâ” (political poetry) ÖïÞâ Òí‘ ×»âÒ ÈëÕí ÏÊÔâÕ áâvÒí Àë. ’ë»ë Ïï½âÛÑâï,

ÖÑäÍë ð ÊÖ-áã½ÒâÓ

ÁëÑ ÑíÃâ Ðâ½Ìâ ÖÁô»í ÓâÁ»äÒ ãÕ¿âÓ" âÓâ ÖâÉë Áë ÍÜ ÖâÉë Öï»ÛâÒëÔâ ÚíÒ Àë áëÕçï áâÍÇë tÒâï ÌÉä, áëÕä Êë¼äÈä Öã®ÒÈâ ãÕÌâ ÍÇ Áë Áë ÖÁô»íÌë ÍýãÈãï®Òâ Êâ¼ÕÕä ÚíÒ Àë Èë Êâ¼ÕÈâ Á ÚíÒ Àë. Ï" â »ãÕáí »ïæ ×âÚÑö½Ìä ÁëÑ ‘ÕÈâ‘Õ Ï¿âÕÈâ ÚíÈâ ÌÉä. áëÇë »ëÕâ »ëÕâ ÑíÓ¿â ÑâïÅ¥â Àë áë ’ëÈâï ’ÇÈâï áíÛ¼Èâï áâÕÅÕçï ’ëæáë. áâÍÇâ ÍÁÕÈâ ÕÈôÑâÌ ÖâÉë Ñç»âÏÔí »ÓÕâÌä áëÌä ÓäÈ áâ½Õä ÚíÒ Àë. ÖÁô»Ìí Ñç»âÏÔí áë »ïæ ÖìãÌ»Ìí Ñç»âÏÔí ÌÉä »ë ÌÉä »íæ »çsÈäÏâÁÌí. W.W.F.Ñâï ÚíÒ Àë áëÕí Èí ÌÚI Á. áâÁë ÓâjÒÖ^ââ éÍÓâïÈ ËÑôÖ^ââ, áÉôÖ^ââ, ÑâDÒÑí Ìë Ãë»ÌíÔí‘ (áë ÏËâÌí ÍýÐâÕ áãÌwà ÚíÒ áëÑ »ÚëÕâÌë ÏÊÔë) áë ÏËâ "ÊÏâÕí' ÖâãÚtÒÌë ÍýÐâãÕÈ »Óë Àë tÒâÓë ÖÁô»ë áâ "ÊÏâÕí' ÖâÑë ÂI» ÂäÔÕâ áÌë» sÃ÷ëÃë‘áí Òí‘Ìë »âvÒÓ¿Ìâ »ÓÕä ÍÅë. jÒâÓë ¿âÓë ÏâÁçÉä ÈÕâæ êÈÓä ÚíÒ tÒâÓë ÖçsÍwà ÍýãÈãï®Òâáí ¾Çâï ’ë¼Ñí êÐâï »Óë. ÏÚâÓÌâï ’ë¼ÑíÌä ÕâÈ ÏâÁçáë Óâ¼äáë Èí ÍÇ »âvÒÓ¿ÌâÌâï ’ë¼Ñí ÃâÛÕâ ÑâÃë ÈÑâÓë sÉèÛÈâ áí½âÛÕä ÍÅë. áë ÑâÃë »âï Èí #Í»í Òí’ë, »âï ÍýÈä»íÌí »Ö »âÆí, »âï Èí vÒïÁÌâÌí áâ" âÓ lÒí. ’ëÅ»Çâï »ë ÏâÛ»âvÒÌä Ó¿ÌâÓäãÈÌí ÍÇ ÍýÐâÕ» ãÕãÌÒí½ »Óä ×»âÒ. »ÃâÜ »ë ãÕÅïÏÌ »ë ÍýãÈ»âvÒíÌä ÌÑôÑÑôÐÓä ÓäÈ ÍÇ " âÓÊâÓ áÖÓ »ÓÈä ÚíÒ Àë. áâÕâ Ó¿ÌâÍýÍï¿íÌë Ôä" »âÛÓ¿ÌâÌí ÑãÚÑâ ÁÛÕâæ ÓÚë×ë éÍÓâïÈ Áë Öï®ãÑÈ »ÓÕçï Àë áë ÍÇ ÕËç áÖÓ»âÓ» ÓäÈë É×ë. áâÕä ÍýÒç*kÈáí »ïæ Ï" â é»ëÔä ×»ë áëÕä ÚíÈä ÌÉä áëÃÔë (»Êâ¿) ÏÚâÓÌâï ’ë¼ÑíÌä ÖïÐâÕÌâ ÍÇ áíÀä Éæ ’Ò. áë Á ÓäÈë ½Y ÑâÃë ÍçÓâÇ»Éâáí, Ôí»»Éâáí »ë ÏâÛÕâÈâôÌâ ¼’ÌâÑâïÉä ¾Ççï ÑÛä ×»ë. áëÑâïÉä ¼Í’ë½çï Ôæ áëÌçï ÖÑ»âÔäÌ ÖïÊÐôÑâï ÍçÌ»ôÉÌ »Óä ×»âÒ. Êâ.È., ÑÚâÐâÓÈÌâ ÕÌÍÕôÑâï áâÕÈçï 'Ñö½sÕpÌÐÒÍÕô'. ¼âïÅÕÊÚÌÌí ÍýÖï½ »ë "vÒgË ’È»' áâÁÌâ ÍÒâôÕÓÇ ÖïÊÐëô áÌë "¼ÓëÔâï ÎÛ ¼âÕâ ÖïÏï" ä ’È»»Tââ Õì*WÕ» áÉô»âÓÇÌâ ÖïÊÐëô Òí‘ ×»âÒ. áë Á ÓäÈë "ÔS»ÓÌí Õâ¾' (Ôë. ¾ÌSÒâÑ ÊëÖâæ) áë ÏâÛÕâÈâôÌçï ÖÓÑç¼tÒâÓ ×âÖ»Ìâ ÖïÊÐôÑâï Íç̾ôÃÌ »Óä ×»âÒ. ÓâÁÖ^ââ »ë " ÑôÖ^ââ »ë áÉôÖ^ââ Õ½ëÓë Õ½ëÓë ÍýtÒëÌí áâÕí ÖÁôÌâtÑ» áÌë ÍýãÈÏ}âtÑ» ÍýãÈÐâÕ ½çÁÓâÈä - »ãÕÈâ - ÖâãÚtÒ- Ìë áÌçáâ" çãÌ»ÈâÌä ãÊ×âÑâï ÍÇ ÊíÓä Á×ë. áâ ÑâÃë ÖÁôÌâtÑ» ÍýãÈÐâ ’ëæáë. ÍýÒí½í ÑâÃëÌçï ÖâÑTÒô áÌë ê’ô ’ëæáë. (áâ Ï" ÚíÒ ÀÈâï " âÒçõ ÍãÓÇâÑ Ì áâÕë áëÕïçÒ ÏÌë) áâÑ ÉâÒ Èí ÏÚçÔÈâÌí ãÕsÈâÓ ÍÇ ÉâÒ.

-

»âvÒãÕ¿âÓÇâ ÈëÑÌä »ãÕÈâÌä ÖÑâïÈÓë ÑÚ^ÕÌä ÏÌä ÚÈä. (ÈëÕçï áâÁë »ëÑ ÌÉä¬) »ëÃÔâï» ÖÁô»íÌä Critical faculty Õ" ÏÛÕâÌ ÚíÒ Àë jÒâÓë »ëÃÔâ» ÖÁô»íÌä critical faculty »ëÃÔâï» ÖÁô»í áëÕâ ÍÇ ÚíÒ ÁëÑâï áâ ÏïÌë faculty ãÕ»ÖëÔä ÚíÒ. Ï.».Äâ»íÓ, éÑâ×ï»Ó ’ë×ä, ÖçïÊÓÑzÌí áâ Ýä’ Íý»âÓÑâï ÖÑâÕë× »Óä ×»âÒ. Óâ.ãÕ.ÍâÄ» áÌë ÖçÓë× ’ë×äÌë ÈëÑâï éÑëÓä ×»äáë. áâ Ï" â ÁëÕâ ÖÑÉô ÖÁô»í Àë áëÕâ ÖÑÉô ãÕÕë¿»í ÍÇ Àë. áëÑÌä ÖâãÚtÒãÕ¿âÓÇâáë ÈëÑÌâï ÖÁôÌÌë ÍíØÇ áâÍÕâÌçï Ìë ÍýÐâãÕÈ »ÓÕâÌçï »âÑ »Òõç Àë. áëÑ ÈëÑÌä ÖÁô»ÈâÌí ÔâÐ ÍÇ ÈëÑÌä ãÕÕë¿ÌâÌë ÑLÒí Àë. »ëÃÔâ» ÖÁô»í ãÕÕë¿ÌÌä áâÐÅÀëà Óâ¼Èâ ÚíÒ Àë. áëÑÌçï áëÑ ÑâÌÕçï ÚíÒ Àë »ë ãÕÕë¿ÌÌë »âÓÇë áëÑÌä ÖÁô»ÈâÌë ÖíÖÕçï ÍÅ×ë. áëÑÌä ÑîãÔ»Èâ ÓÚë×ë ÌÚI. (’ë»ë áëÕâ ÖÁô»í ÍâÀâ ÍíÈâÌä »öãÈáíÌçï ãÕÕë¿Ì ÉâÒ áë ÑâÃë ÔíÔçÍ ÚíÒ Àë.) áâÑâï ÉíÅçï¾ÇçïÒ ÈTÒ ÚíÒ Èí ÍÇ ÑâÝ ÖÁôÌâtÑ»ÈâÌâ ÏÛë Á áâ¼í ÑâÑÔí ÚïÑë×âï ‘Èä ×»âÒ ÌÚI. ÑâÃë Á ÍýãÈÐâÌä ÖâÉë áBÒâÖÌä áâÕSÒ»Èâ sÕä»âÓÕâÑâï áâÕë Àë. áíÀâÑâï áíÀçï »âvÒÓ¿Ìâ ÑâÃëÌâ éÍ»ÓÇí ÍÓ ÍýÐçtÕ ÑëÛÕÕâ ÁëÃÔâ »ãÕÈâã×ÜÇÌä Á#Ó ÓÚë Á Àë. áëÕçï ã×ÜÇ ÈÑë Ïä’ ÍâÖëÉä ÑëÛÕí »ë ÍÀä áâÍÏÛë ½ýïÉíÌí sÕâDÒâÒ »Óä ÖjÁÈâ »ëÛÕí. ’ë áâÍÇë ÖâãÚ*tÒ» ÍÓïÍÓâáíÌë áâtÑÖâÈz »ÓÕâÌä ÕâÈ »ÓÈâ Úíæáë Èí áë áBÒâÖ ãÕÌâ »ëÕä ÓäÈë ×k¥ ÏÌë ¬ ½çÁÓâÈä ½äÈÍÓïÍÓâÌâ ÍýtÒÜ »öãÈÍãÓ¿Ò éÍÓâïÈ ÈëÌë Ô½Èâ ÖïÊÐô ÖâãÚtÒ áÌë ãÕÕë¿ÌâtÑ» Ô¼âÇíÑâïÉä ÈëÇë ÍÖâÓ ÉÕçï ÍÅë. áâÕä ÖjÁÈâÌä »ëÛÕÇäÌä ÖâÉë ÖâÉë ãÕÕë¿ÌâtÑ» Öè ÖÑÁ ÍÇ »ëÛÕÕä ÍÅë. áâÌí ÑíÃí ÎâÒÊí áë Àë »ë »öãÈÖÁôÌ ÊÓmÒâÌ áâÕÈä áÅ¿ÇíÌë áíÛ¼ä ×»âÒ. áÚI ×bÊ ÒígÒ ÁÇâÈí ÌÉä, áÚI ÔÒ ÈèÃë Àë, »öãÈÑâï áâ áâ½ïÈç» Ôâ½ë Àë Õ½ëÓë ¼íüûâáí Í»Åä ×»âÒ. áëÉä Èí ÖÓÕâÛë ÖÁô»Ìë áÌë »öãÈÌë Á ÔâÐ ÉÈí ÚíÒ Àë. áâÍÇë tÒâï Ö’ôÈâ ÖâãÚtÒÑâï Áë áÌë» »¿â×í ’ëÕâ ÑÛë Àë ÈëÌçï áë» »âÓÇ áâ ÍÇ Àë »ë Ô¼ÌâÓí ÍíÈë Á ÍíÈâÌâ Ô¼âÇÌä ÐèÔíÌë áíÛ¼ä »ë Í»Åä ×»Èí ÌÉä. áâÑ ãÕÕë¿ÌÑâï ½ëÓÔâÐí Á ÚíÒ Àë áëÕçï ÑâÌÕâÌä áë» ÐèÔÑâïÉä Ï¿ä Áæáë Èí Ïä‘ »ëÃÔäÒë ÐèÔí áûâÕä ×»âÒ. Ïä‘ ÕâÈ áë Àë »ë ÁëÑâï ÖÁôÌâtÑ» áÌë ãÕÕë¿ÌâtÑ» ÏïÌë ÜÑÈâáí ÚíÒ ÈëÕâ ÖâãÚtÒ»âÓí Á ÖâãÚ*tÒ» áâÏíÚÕâÌë ãÌÓâÑÒ Óâ¼ä ×»ë Àë áÌë ÍýÒí½×äÔÈâ ÕÅë ÌÕâ ÌÕâ áâÒâÑí Ó¿ä ×»ë Àë, áëÃÔçï Á ÌÚI ãÊ×âÊíÓ ÍÇ »Óä ×»ë Àë. Ï.».Äâ»íÓÌâ ÀïÊ sÕ#ÍÌâ ÍýÒí½í, éÑâ×ï»Ó ’ë×äÌâ ÍYÌâû áÌë »âvÒÐâØâÌâ ÍýÒí½í, ÖçÓë× ’ë×äÌâ »ÉâÖâãÚtÒ áÌë Ó¿ÌâÓäãÈÌâ ÍýÒí½í ÕÅë ÖÁôÌâtÑ»ÈâÌë éÍ»âÓ» áâÏíÚÕâ Ó¿âæ ÚÈä. áë ãÕÌâ áâÁë áâÍÇë jÒâï áâÕäÌë êÐâ Àäáë tÒâï Öç" ä ÍÚâe¿ä ×k¥â ÚíÈ »ë »ëÑ áë ÍýWÌ Àë. áÕÌÕâ áãÐvÒ*kÈ ÍýÒí½í ÌÚI ÚíÒ, áë ÍýÒí½íÌä ÖÑ»âÔäÌí ÖâÉë ¼Óâæ »ÓÕâÌä ÈìÒâÓä ÌÚI ÚíÒ, áëÌë ÊöÆÑèÔ »ÓÕâÌä " ¼Ìâ

ÖÑäÍë

ÊÖ-áã½ÒâÓ

ÌÚI ÚíÒ Èí sÉã½ÈÈâ áâÕë. ÖâãÚtÒÌë éÍ»âÓ» áâÏíÚÕâ Ó¿âÒ ÌÚI. áâÕä sÉã½ÈÈâÌë ÈíÅÕâÉä Á ÌÕä ÌÕä ×k¥Èâáí Íý½ÃÈä ÚíÒ Àë. áâÁë áâÍÇë tÒâï ÖÁôÌ-ãÕÕë¿Ì ÏïÌëÑâï ÖÑâÌ ½ãÈ »ÓÌâÓâ, éÐÒânÕÒä ÖvÒÖâ¿ä ÖâãÚtÒ»âÓíÌí áÐâÕ Àë áëÃÔë (»ë) áâÁë áâÍÇçï ÖÁôÌ ÑïÊÍýâÇ Àë ÈëÑ ãÕÕë¿Ì ÍÇ ÑïÊÍýâÇ Àë. áâÕí ÑÈ ÈÑë ÀëlÔâ ÏëÊâÒ»âÌä ÖâãÚtÒÍýÕöã^âÌâ áÕÔí»Ì ÍÓÉä ÏâïDÒí Àë. áâ ÖÑÒÑâï ÖÁô»í ]âÓâ Ó¿âÒëÔâ »âvÒãÕ¿âÓÌâ ½ýïÉíÌçï Ì ÚíÕçï áë ÈÑâÓâ áÕÔí»ÌÌçï ÈâÓÇ/»âÓÇ ÚíÒ Èí áë ÕâÁÏä Àë. ’ë»ë áâÌí áÉô áë ÌÉä »ë ÖÁô»í ]âÓâ Ö¾Ì »âvÒãÕ¿âÓÌâ Ô¼âÇ#Í áâÕâ ½ýïÉí Ì ÚíÒ, áëÉä áëÌçï (»âvÒãÕ¿âÓÇâÌçï) á*sÈtÕ Á Ì ÚíÒ áëÑ »Úä ×»âÒ ÌÚI. áëÃÔë »ë ÖÁô»íÌí »âvÒãÕ¿âÓ ãÔã¼È#Íë Ì Ñè»âÒí ÚíÒ ÀÈâï ÚíÒ (ÍÇ) ¼Óí. »íæ ÖÁô» áÑç» Íý»âÓÌä Ó¿Ìâ »ÓÈí ÌÉä, áÑç» sÕ#Í sÕä»âÓÈí ÌÉä, ÈÑç» ÐâØâ ÍýÒíÁÈí ÌÉä Èí áë ÍâÀÛ áëÌä »íæ ¿í>Ö(»âvÒ) ãÕÐâÕÌâ »âÑ »ÓÈä ÚíÒ Àë. ÈÑë ½äÈ ½ÂÔ Ì Ô¼í, ÍýëÑÌí ãÕØÒ Ì sÕä»âÓí - áëÑ ÈÑë Áë ÀíÅí Àí ÈëÌâ ]âÓâ, ×çï ÌÉä »ÓÈâ ÈëÌâ ]âÓâ ÍÇ ÈÑâÓí »âvÒãÕ¿âÓ Öè¿ÕÈâ Úí áëÕçï ÏÌë. Ãèï»âï êüÑ»âvÒ »ë »ÉÌâtÑ» ÕÇôÌâtÑ» Êä¾ô»âvÒÑâïÉä »íæ áë»Ìâ sÕä»âÓ-ásÕä»âÓ ÖâÉë áë ãÕ×ëÌä ÈÑâÓä ãÕÐâÕÌâ ÍÇ sÍwà Éæ ÁÈä ÚíÒ Àë. áâ ÓäÈë Öè¿ÕâÈí »âvÒãÕ¿âÓ ÍÓíÜ »ÚëÕâÒ. ÍýtÒÜ Ìë Ö¾Ì »âvÒ-ãÕ¿âÓÌä ÑâïÅÇä Èí ãÔã¼È-½ýïÉ #Íë Á ×k¥ ÏÌë. ÖÁô»í ÍâÖëÉä áëÕâ ÉíÅâï éÊâÚÓÇí ÍÇ ÑLÒâï Àë. "ásÒâð Ö½ôãÕ" î' ÁëÃÔä áâÍÇâ ÖÑÒÌä ãÕ¿âÓÇâ Íý½Ã »Óë Àë áëÕä »âvÒãÕ¿âÓÇâ ÍÇ Íý½Ã »Óë Àë. Ôë¼»Ìâ ÍíÈä»â »âvÒãÕ¿âÓ ÖâÉë ÍÇ áëÌí ¾ãÌwÄ ÖïÏï" ’ëæ ×»â×ë. ¿ï¨»âïÈ ÃíÍäÕâÛâ, ÖçÑÌ ×âÚ áÌë ã×ÓäØ Íï¿âÔ ÖÈÈ ÖâãÚtÒ áÌë ánÒ ãÕYâ×â¼âáí ÖïÏï" ä ÌÕä ÌÕä ãÕ¿âÓÇâáí ãÕ×ë Ô¼ë Àë ÖâÉë ÖâÉë ¿ï¨»âïÈ ÃíÍäÕâÛâ "áÀâïÊÖÑäÑâïÖâ' áâÍë áÌë ÌvÒ åãÈÚâÖÕâÊ ãÕ×ë Ôë¼í Ô¼ë. ÖçÑÌ ×âÚ átÒâÓë áÌçáâ" çãÌ» ÖâãÚtÒãÕ¿âÓ ãÕ×ë Ôë¼ÙëÇä áâÍë Àë. ã×ÓäØ Íï¿âÔë Èí ¾Çâ ÖÑÒ ÍÚëÔâï áâ" çãÌ»ÈâÉä ãÕ¿ÔÌ ÏÈâÕÈâ Ôë¼í Ô¼ä "#ÍÓ¿ÌâÉä ãÕ¾ÃÌ'áâpÒçï. áë ÍÀäÌâ áëÑÌâ Ôë¼í ÍÇ áëÑÌä (ÑâÌÕäÒ, ÖâÑâãÁ» ÖïÊÐôÑâï) ÏÊÔâÒëÔä ãÕÕë¿Ì ãÕÐâÕÌâÌâ »âÓÇë DÒâÌÍâÝ Àë. áâ ÝÇë ÖâãÚtÒ»âÓ ãÕÕë¿»í ÈÓä»ë ÁëÃÔâ ÍýKÒâÈ Àë áëÃÔâ ÖÁô»í ÈÓä»ë ÌÉä. ÍÓïÈç ãÕÕë¿ÌÌä ÖÑâïÈÓë »âvÒ»ÉâÌâ ÖÁôÌ ÖâÉë áëÑÌä ãÌ‘ ÑÉâÑÇí ÏâÊ »Óä ×»â×ë ÌÚI. áâÁë ½ïÐäÓÈâÉä ÖÁôÌ »ÓÌâÓâ áâÍÇâ ÖÁô»í ÖÑÒânÈÓë ÍíÈÍíÈâÌä ÖÁôÌâtÑ» Íýã®ÒâÌçï áÕÔí»Ì áâÍÈâ ÓÚë

’ë×äáë

ÍÀä ÉÒâ ÌÉä.

áâïÈÓ»Éâ'

Êâ¼Ôí ÏëÖâÅ¥í Àë. áëÕâ ÖÛï½

áâÍÇâ ÖÑÒÌâ »ãÕáí ÍíÈÍíÈâÌí »í×ëÃí Ó¿äÌë ÏëÄâ ÌÉä ¬ áâ" çãÌ» »ãÕáí áë»Ïä’Ìä Ó¿Ìâáí ÖâÉë ÖïÕâÊ-ãÕÖïÕâÊ »ÓÈâ ÚÈâ. áëÕí ÖïÕâÊ áâÁë áíÀí Éæ

½Òí ÌÉä ¬ áëÌë ÍãÓÇâÑë áë» »ãÕÌä Ó¿ÌâÌë Ïä’ »ãÕáíÌä Ó¿ÌâáíÌí Áë ÔâÐ ÑÛÕí ’ëæáë Èë ÑÛÈí ÌÉä. áâÑëÒ ÖâãÚtÒÌçï Á½È Öâï»Åçï Àë. ÖïKÒâÌä ÓäÈë áÌë ÑÌíÕöã^âÌä ÓäÈë ÍÇ áëÑâï

ÁëÃÔâ Ô¼ÌâÓâ Àë ÈëÌâÉä Õâï¿ÌâÓâÌä ÖïKÒâ »ëÃÔâ ½Çä Õ" Àë ¬ áâÍÇâ »íæ ÍÇ

½ïÐäÓ ÖâÑãÒ»Ìä Õâ¿»ÖïKÒâ 500Ìä éÍÓ ÐâgÒë Á Ú×ë. ÑíÃâ Ðâ½Ìâï ÍçsÈ»íÌä ÍÇ 500Éä Õ" Ì»Ô ÀÍâÈä ÌÉä. ÁëÌë ÍçsÈ» Ðëà áâpÒçï ÚíÒ "áë Èí Õâï¿×ë Á' áëÕçï ¿í>Ö »Úä ×»âÒ ÌÚI, Èí Õâï¿Õâ ÑâÃë ÍçsÈ» ¼ÓäÊë áëÕä áâ×â Õ" ÍÅÈä »ÚëÕâÒ. ÖâãÚtÒ ÖâÑãÒ»Ñâï ÍÇ Ï" â Ï" Õâï¿Èâ ÌÉä. áëÑâï ½Ñâ-áǽÑâ, ÍÖïʽä-ÌâÍÖïʽä ÍÇ ÚíÕâÌä. Úçï áÀâïÊÖ Ô¼Èí Úíø Èí ×â ÑâÃë ½äȽÂÔ Õâï¿çï¬ Úçï »ãÕÈâ Ô¼Èí Úíø Èí ÕâÈâô-ÌÕÔ»Éâ-ãÌÏï" Õâï¿çï ÌÚI. »ëÃÔä» ÕâÓ áâÍÇë ÍèÕô ãÌ" âôãÓÈ ½öÚäÈí »ë Öâ¿ä¼íÃä ÀâÍ ÖâÉë Õâ¿ÌÍýÕö^â ÉÈâ Úíæáë Àäáë. áÑç» áâÕçï Á Ô¼ë, ÈÑç»Ìâ Ô¼âÇÑâï ÐÔäÕâÓ ÚíÈä ÌÉä. Èí áë Õâï¿Õâ ÑâÃë ×çï »âÑ ÖÑÒ Ï½âÅçï ¬ »ãÕÈâ-»ãÕÔí»Ìä Ó¿Ìâáí Õâï¿ÕâÉä ÖâïÍýÈ »ãÕÈâ ãÕ×ë ãÌÓâ×â Á ÉÕâÌä ÚíÒ Èí ×çï »âÑ ÔÕâÁÑ ÐÓÕâï ¬ ÕâÈÑâï ÕÁèÊ Àë ÀÈâï áâÕçï ÕÔÇ Öï»çã¿ÈÈâ ÈÓÎ ÊíÓä ’Ò Àë. áâÌë áâÑâïÉä "ÑâÓçï Ôë¼Ì Á é^âÑ, Ïâ»äÌâÌçï ÖÓëÓâ×' áëÕä " âÓÇâ Ïâï" ä ÔëÈâ Úíæáë Àäáë. Ïä‘ ÏâÁç ’ëæáë Èí »ëÃÔâ Ï" â ÖâãÚ*tÒ» ÖÑâÓïÐí ÉâÒ Àë. »ãÕÖïÑëÔÌ Ñç×âÒÓâ-»âvÒ½âÌÌâ »âÒô®Ñí áÄÕâãÅ» " íÓÇë ¿âÔÈâ ÚíÒ Àë. ÊÓë» ½âÑÑâï »ãÕáíÌâ ÌâÌâï ÌâÌâï ÑïÅÛí ÍâãÜ» »ë ÑâãÖ» ãÑÔÌí ÒíjÒâï »Óë Àë. ÖâãÚ*tÒ» ÍãÓÖïÕâÊíÑâï áë»ëÅëãÑ» »ÖÓÈí ¿âlÒâ »Óë Àë. ’ë áâÑ ÚíÒ Èí "ÍíÈÍíÈâÌí »í×ëÃí' Ó¿äÌë ÏëÄâ Àäáë áëÑ áëÑ »ëÑ »ÚëÕâÒ ¬ ÍÓïÈç áâ Ï" ¼ïÁÕâÛ ÑâÃë Àë, áâ »ë Èë ÚëÈçãÖã} ÑâÃë Àë »ë »íæ ½ïÐäÓ discourse ÑâÃë Àë ¬ áë ãÕ¿âÓÕçï ’ëæáë. áâ" çãÌ»ÈâÑâï Èí ÍýÒí½×äÔÈâÌí ÑãÚÑâ ÚÈí. áÕÌÕâ ÍýÒí½í »ÓäÌë Ñâ½ô ¼íÔÕâÌí ÚÈí Ìë ÌÕÌÕâ ÍýÒí½í »ÓäÌë DÒâÌ ÍÇ ¼e¿ÕâÌçï ÚÈçï. áãÐvÒ*kÈÌâ á¿ïÏâ»âÓ» ÈÓä»âáí ×í" ÕâÌâ ÚÈâ. ÁèÌâÌçï ¼ïÅÌ Ìë ÌÕâÌçï ÑïÅÌ »ÓÕâÌçï ÚÈçï. Öïs»öãÈÌë ¼ÖëÅä »öãÈ ÑâÃë Á½â »ÓÕâÌä ÚÈä. ÍèÕô’ëÌçï étÉâÍÌ áÌë sÕÌçï sÉâÍÌ »ÓÕâÌçï ÚÈçï. áâ ÑâÃë ÖÁôÌ éÍÓâïÈ ÍÇ ¾Çïç ¾Ççï »ÓÕçï ÍÅë. áëÃÔë áë»ÔÕäÓ »ãÕÌë ÏÊÔë »ãÕáíÌâï ÁèÉ áâ½Û áâvÒâï. ÁèÉÕâÊä »ãÕáíÌë áë»Ïä’Ìë »âÓÇë ÏÛ ÑÛä

ÓÚëÈçï. áëÃÔâ ÑâÃë ÍÇ ÖïÕâÊÌä áâÕSÒ»Èâ ÚÈä. áâÉä áëÑÌä ÖâãÚtÒÍýäãÈ »ë ¼ëÕÌâÌë áíÀä áâï»ÕâÌä ÕâÈ ÌÉä. áâÁë áë ½âÛâÌâ ÖÁô»í ÖÁôÌâtÑ»ÈâÌâ ÏÛë Á ÑÚ^ÕÌâ ÖÁô»í ÈÓä»ë ÍýãÈ*wÄÈ ÉÒâ Àë. Ïâ»ä ÏâÏÈí áí½Ûä ½æ Àë. ÍÓïÈç áë Õ¼ÈÌä áâ Öѽý ÍýÕöã^âÉä áâ" çãÌ» ÖÁô»íÌë (Èí Á#Ó) ÔâÐ ÉÒí Àë, áâÍÇÌë ÍÇ ÔâÐ ÉÒí Àë. áë »âÓÇë Á ÖâãÚtÒÌçï "ÍÅ ’½Èçï' ÉÒçï. áëÕä »íæ " ¼Ìâ »ë " ¼âÓâÌâ áÐâÕÑâï áâÁë sÉã½ÈÈâ áÌçÐÕâÒ Àë áëÑ »Úäáë Èí áë ¼íÃçï ÌÉä. ’ë»ë áë Õ¼ÈëÒ »ëÃÔâï» ÖÁô»í áë»ÔÕäÓ ÚÈâ. áâÁë ÍÇ áë»ÔÊí»Ô nÒâÒë áâÕä ÍýÕöã^â »ë Íýã®Òâ ¿âÔÈä Ú×ë. ÍÓïÈç ÖâÑèãÚ» ÓäÈë áë Íý½ÃÈä ÌÉä áëÃÔë ÍýÐâÕ» ÌÉä ÏÌÈä. áâ" çãÌ»»âÛÑâï áâÕä ÖâÑèãÚ»ÈâÌí ÍýÐâÕ ÚÈí. áÌë áâ" çãÌ»ÈâÌí ÍýÐâÕ áâÕä ÖâÑèãÚ»ÈâÌë ÔäËë ×k¥ ÏnÒí. áëÑ ÏïÌë ÓäÈë áëÌí ãÕ¿âÓ »ÓÕí ’ëæáë. 7 ÖâïÍýÈ »âÛÑâï áâ" çãÌ»ÈâÌâ ÍçÌÑèôlÒâï»ÌÌâ ÌâÑë ãÕÕë¿»íÌí áë» Õ½ô áâ" çãÌ»ÈâÌä ¾Çä ÏËä ãÖ*}áíÌë áÕ½Çä Ó[í Àë. ÍÓïÈç áâ" çãÌ»Èâ »ë áÌçáâ" çãÌ»Èâ Èí áìãÈÚâãÖ» ÖíÍâÌí Àë. áâ" çãÌ»ÈâÑâï Áë é^âÑ Àë áëÌí sÕä»âÓ »ÓÕí ’ëæáë. ÈÑë áë» áâ" çãÌ» »ë áÌçáâ" çãÌ» »ãÕ ÈÓä»ë áâ ÕâÈÌë »ëÕä ÓäÈë ’ë×í ¬ áâÌä ÖâÉë Á áë» ÍýWÌ ÉâÒ »ë áâ" çãÌ» áÌë áÌçáâ" çãÌ»»âÛ ÈëÌâ ÖÑÉô ãÕÕë¿»í »ëÑ ×í" ä ×»¥çï ÌÉä ¬ ÖâãÚtÒãÕÕë¿ÌÌâ ÏÊÔâÈâ ãÖ}âïÈíÌâ éÍÔÜÑâï ÑèlÒâï»Ì-ÍçÌÑèôlÒâï»Ì ÉÒâ »Óë áë Á#Óä Àë. áë »âÓÇë sÉâÍÌ-étÉâÍÌ ÍÇ ÉÒâ »Óë. ÞâÌÖâ" ÌâÌä Íýãï®Òâ#Íë áë ÉâÒ Èí áë ãÌÓâÑÒ ÍýÕöã^â ½ÇâÒ. ÍÓïÈç áë ÍèÕô½ýÚÍýëãÓÈ ÚíÒ Èí ÚâãÌ»âÓ» ÏÌë. ãÕÕë¿ÌâÌâ Á½ÈÑâï ÍèÕô½ýÚí áÀÈâ ÌÉä. »ëÃÔä» ÕâÓ ÈëÑâï ã®Òâ-ÍýãÈãï®ÒâÌí ãÌÒÑ ÍÇ »âÑ »ÓÈí ÚíÒ Àë. ÁëÑ»ë, áâ" çãÌ»Èâáë áëÌä ÍèÕëôÌä ÖâãÚ*tÒ» éÍÔ*b" áíÌä k¥âï áÕ½ÇÌâ ÌÚíÈä »Óä ¬ áëÑ áÌçáâ" ççãÌ»ÈâÌä ãÖã}áí áÕ½Çë áëÑâï áâ¾âÈ ×â ÑâÃë ÉÕí ’ëæáë ¬ »ãÕnÒâÒÌä ÓäÈë áë ÍÇ sÕä»âÓÕçï ’ëæáë. ×çï ÖâãÚtÒ »ë ×çï ‘ÕÌÑâï áâÕÌâÓä ÍëÆä áâ½Ôä ÍëÆäÌí ãÕÓí" »ÓÈä áâÕä Àë. áë ãÕÓí" ÄâÔí Àë »ë »ëÑ áë ÈÍâÖÕçï ’ëæáë. ¾Çä ÕâÓ áâ½Ôä ÍëÆäÌä ÐèÔÖç" âÓÇâÌë áâÍÇë ãÕÓí" ½Çä ÔëÈâ Úíæáë Àäáë. Ìë áëÑ Õ" áë» ÐèÔ »ÓÈâ Úíæáë áëÕçï ÏÌë. áâ½Ôä ÍëÆäáë ÐèÔí »Óä ÚíÒ Èí ÍÀäÌä ÍëÆäáë Öç" âÓä ÔëÕä áë ÅÚâÍÇ Àë. áâ" çãÌ»ÈâÌçï áë» ÔÜÇ ÍÓïÍÓâãÕ¨íÚ Àë. áëÃÔë ÑâÌí »ë Èë áâÕçï »Óë. ÍÓïÈç ×çï áÌçáâ" çãÌ»ÈâÌçï ÕÔÇ ÍÇ ãÕ¨íÚÌçï Àë ¬ ’ë Ì ÚíÒ Èí ×â ÑâÃë áâ" çãÌ»ÈâÌä éÍÔ*b" áíÌí ásÕä»âÓ »ÓÕí ¬ áÌçáâËçãÌ»Èâ Èí »ëÃÔâ ÑíÃâ ãÕsÈâÓÌë ùÅÛÑâï ÔæÌë ¿âÔë Àë. áëÑâï áâ" çãÌ»ÈâÌçï é^âÑ »æ ÓäÈë ÈÓÀíÅä ×»âÒ ¬ áâËçãÌ»ÈâÌâ ãÕ¨íÚ ]âÓâ ’ë Ìç»ÖâÌ Á ÉÕâÌçï ÚíÒ Èí ãÕ¿âÓÕçï ÍÅë »ë

áâËçãÌ»ÈâÌä Áë »ïæ Íýâ*pÈ Àë áë ½çÑâÕÕâÌçï áâÍÇÌë ÍÓÕÅë áëÑ Àë ¼Óçï ¬ áâ" çãÌ»ÈâÌä ãÖã}áíÌë Ïë ÐèãÑ»âáëÉä ’ëÕä ’ëæáë. ÑâÌÕ ÖBÒÈâ áÌë ÖâãÚtÒ-»ÛâÌçï ÖÁôÌ-ãÕÕë¿Ì. áâËçãÌ»ÈâÌä ÖîÉä ÑíÃä ÊëÇ áë vÒ*kÈÌä sÕÈïÝÈâ sÕâÒ^âÈâÌí ÑãÚÑâ Àë. Èí Ïä‘ ÈÓÎ áë »Ûâ»öãÈÌä sÕâÒ^âÈâÌí ÍÇ ÑãÚÑâ »Óë Àë ¬ áâ" çãÌ» ÑâÌÕi¿ÈÌ áÌë áâ" çãÌ» »Ûâ(ÖâãÚtÒ)i¿ÈÌ ÏïÌëÑâï áëÌä ÍÒëôØÇâ Éæ Àë. áâ" çãÌ» ÖâãÚtÒi¿ÈÌ áïȽôÈ ÖâãÚtÒ»öãÈÌä sÕâÒ^âÈâÌí ÍãÓÍýëxÒ áâÁë ÖäãÑÈ Ôâ½ë Àë Èí áëÌí ãÕÓí" »Óä ×»âÒ. áâÁë ÎÓä »öãÈÌë ‘ÕÌ-Á½È ÖâÉë ’ëÅäÌë ÈëÌë vÒâÍ» ÍãÓÍýëxÒÑâï ÍâÑÕâÌâ ÍýÒtÌí ÉâÒ Èí áë ¼íÃçï ÌÉä. ’ë»ë »öãÈÌä sÕâÒ^âÈâ sÉâÍÕâ ÍâÀÛ ×ä ÍãÓ*sÉãÈáí »âÓÇÐèÈ ÚÈä, »Òâï áìãÈÚâãÖ» ÍãÓÏÛí áë ÑâÃë ÁÕâÏÊâÓ ÚÈâï ÈëÌí ÍÇ ÖÑÐâÕÉä ãÕ¿âÓ »ÓÕí ’ëæáë, Èí áâ" çãÌ»ÈâÌë ánÒâÒ Ì ÉâÒ. Ïä‘ ÏâÏÈ áë »ë áâ" çãÌ»Èâáë ÑâDÒÑ ÍÓ ÐâÓ Ñèk¥í. áëÌä áâtÒïãÈ»Èâ áÌz-áÉôÌä ãÊ×â ÈÓÎ ÊíÓä ½æ. Ãë»ãÌ»Ìä ÐÓÑâÓÌë »âÓÇë ÍÇ ÊçÏíô" Èâ Õ" ä. ÚÕë »íæ ÐâÕ» ÑâÝ ÑâDÒÑÌâ ÑíÚ »ë Ãë»ãÌ»Ìâ áâ»ØôÇ ¼âÈÓ Èí »öãÈ ÍâÖë ’Ò ÌÚI áëÕçï ÍÇ ÏÌë. áâ" çãÌ»ÈâÌä áâÕä áâÕä áâtÒïãÈ»ÈâáíÌí áÌçáâ" çãÌ»Èâ ãÕÓí" »Óë Èí áë ÕâÁÏä ½ÇÕí ’ëæáë. áâÍÇë tÒâï Ïä‘ ÍëÆäÌâ áâ" çãÌ» »ãÕáíáë ÍíÈâÌâ ÖÁôÌÑâï áâÕä áâtÒïãÈ»Èâáí ½âÛä Ìâï¼ÕâÌí ÍýÒtÌ »Òíô Àë. áëÌë ÐèÔÖç" âÓÇâ »Úä ×»í »ë ÍÀä áâ" çãÌ»ÈâÌçï ÍçÌÑèôlÒâï»Ì ÍÇ »Úä ×»âÒ. ÕÛä, áâ" çãÌ» ÖâãÚtÒ-»ÛâÌë Íã@ÑÑâï Áë Êâ×ôãÌ»-i¿ÈÌâtÑ» áâ" âÓ ÚÈí, Áë ãÕÔÜÇ ÖïÕëÊÌâ áÌë áÌçÐèãÈ ÑâÃëÌä Ì>Ó ÐèãÑ»â ÚÈä ÈëÕä áâÍÇë tÒâï Èí ÚÈä ÌÚI. áâ »âÓÇë ÍÇ áâ" çãÌ»ÈâÌâÑä ¾ÇçïÏ" ¼âÔä ¼¼ÅÈçï ¼í¼Ôçï »öÈ» ÁÇâÒ áë sÕâÐâãÕ» Àë. ÍãÓÇâÑë »öÈ» áâ" çãÌ» »öãÈáíÌâ ¾Çâ ÑíÃâ ÁTÉâ Ìä¿ë ÍýâÑâãÇ», Öâ¿ä áâ" çãÌ» »öãÈáí Æï»âæ ½æ. ÚÕë »íæ ÁënÒèæÌ áÌë »öÈ» áëÕâ Õ½þ»ÓÇ ÖâÑë Á Õâï" í êÄâÕë áëÕçï ÍÇ ÉâÒ. áâ" çãÌ»ÈâÌâ ÍçÌÑèôlÒâï»ÌÑâï áâ ÏËä ÏâÏÈí ãÕ¿âÓÕä, ÈÍâÖÕä, ¿»âÖÕä ÍÅ×ë. ’ë»ë Ú‘ ÖçËä áâËçãÌ»ÈâÌçï ¼Óë¼Óçï ÑèlÒâï»Ì-ãÕÕë¿Ì ÉÒçï Àë »ë »ëÑ áëÒ ÍýWÌ Àë. »ëÑ»ë áâ" çãÌ» »âÛ áëÌâ ÖÑÉô ãÕÕë¿»í ×í" ä ×k¥çï ÌÉä áëÑ ÈÑë »[çï Àë. ÖÑÉô áëÃÔë »ëÕâ ¬ áâËçãÌ»ÈâÌä Ãä»â »Óë ÈëÕâ ¬ »ë sÉâÍÌâ »Óë ÈëÕâ ¬ áâÍÇâ ¾Çâ ’ÇäÈâ ãÕÕë¿»íáë ÍíÈë áâ" çãÌ» »öãÈáí ÖÑ‘ ×»Èâ ÌÉä áëÕä »ÏèÔâÈ áë» áÉÕâ Ïä‘ ÓäÈë »Óä Àë. áâÌë ÑâÝ Óçã¿ÐëÊ »ÚäÌë ÀèÃä-Àûä Ì ÁÕâÒ. áâ" çãÌ» ÖâãÚtÒÑâï »ïæ» Èí áëÕçï Ú×ë Áë ÑâÃë ÈëÑÌë ãÕÕë¿»ÍýãÈÐâÌä áÜÑÈâ ÁÇâæ Ú×ë. áâËçãÌ» ÖâãÚtÒÌë áâ" çãÌ» ãÕÕë¿ÌÌâ ÑâÌÊïÅí Á Ôâ½ç ÍâÅäÌë ÖÑ‘ ×»âÈçï ÚíÒ Èí áë Ï" âï ãÕÕë¿ÌâtÑ» tools áâtÑÖâÈz »ÓÕâï ÍÅë. ÚÕë »íæ» Èí áëÑ ÍÇ »Úë »ë áâ" çãÌ» ãÕÕë¿Ì Èí áâËçãÌ» ÖâãÚtÒ»öãÈ »ÓÈâ ÍÇ á¾Óçï Àë. áëÑâï

áBÒâÖäáí ÍÇ ÑèïÂâÒ Èí ×çï ÉâÒ ¬ áâÕä ÍãÓ*sÉãÈÑâï áâ" çãÌ» »âÛ áëÌâ ÖÑÉô

ãÕÕë¿»í kÒâïÉä ÑëÛÕä ×»ë ¬ Öì}âïãÈ» ãÕÕë¿Ìâ Èí Í*W¿Ñä ½ýïÉíÌâ áBÒâÖ áÌë ÊíÚÌÌâ ÍãÓÇâÑë ÑÛä ×»ä Àë. ÍÓïÈç jÒâÓë ÈëÌçï application »ÓÕâÌçï ÉâÒ tÒâÓë Á

¼Óä »Ãí»Ãä ÖâÑë áâÕÈä ÚíÒ Àë. áâËçãÌ»Èâ ãÕ×ë áâ *sÉãÈ Àë, Èí áÌçáâ" çãÌ»Èâ ãÕ×ë kÒâï ÕâÈ »ÓÕä ¬ áÌçáâËçãÌ» »Úä ×»âÒ áëÕçï ÖâãÚtÒ áâÍÇë tÒâï Èí Ú‘ ÚÑÇâï ÉíÅçï ÉíÅçï Ô¼âÕâÌä ×#áâÈ Éæ Àë. »ëÃÔçï» áâËçãÌ»ÈâÌâ é^âÓâËôÑâï Ô¼âÒëÔçï áâÁë áÌçáâËçãÌ» ÈÓä»ë ÁçÊçï ÍâÅä áíÛ¼âÕâæ Ó[çï Àë. áâ" çãÌ»ÈâÌâ ½âÛâÑâï Ó¿âÒëÔâï ÌäãÈÌ ÑÚëÈâÌâï »ëÃÔâï» »âvÒíÌë ¿ï¨»âïÈ ÃíÍäÕâÛâáë ÏÊÔâÒëÔâ ÍãÓÍýëxÒÑâï áÌç-áâËçãÌ» »[âï Àë. áë Ï" âÌâï ãÕÕë¿Ì ÑâÃë ÓâÚ ’ëÕä ’ëæáë. ÍÓïÈç áëÃÔçï ¿í>Ö Àë »ë ÀëlÔâ Ïë'áë» ÊâÒ»âÉä ½çÁÓâÈä »ãÕÈâ-ÕâÈâô áâ" çãÌ»ÈâÉä ÎïÃâæÌë Ô¼âÒ Àë. ÀÈâï áâ" çãÌ» Ó¿ÌâÓäãÈÌâ áÌë» ãÕ×ëØí »öãÈãÌÑâôÇÑâï »âÒôÓÈ ÁÇâ×ë. áâÑ áâ" çãÌ»ÈâÌçï Áë é^âÑ Àë ÈëÌä ÖâÉë áÌçÖï" âÌ ÁÛÕâæ ÓÚë×ë. áÌçáâ" çãÌ»Èâ áë áâ" çãÌ»ÈâÌí ãÕsÈâÓ ÚíÒ Èí ÈëÑâï áâ" çãÌ»ÈâÌâ ãÕ×ëØí ÍÇ ãÕsÈÓÈâ ÓÚë×ë.

8 áâ" çãÌ»Èâ ÍÀäÌâ »ãÕáí ãÕ×ë áâÍÇâ ãÕÕë¿Ìë ÂâÂä ÕâÈ »Óä ÌÉä. ×â ÑâÃë ¬ ãÕÕë¿»Ìë ÍýWÌí »ÓÕâ ÍýëÓë áëÕçï »×çï áâ »ãÕÈâÑâï ÌÉä ¬ Ö’ôÈâ ÖâãÚtÒ ãÕ×ë ÕâÈ »ÓÕâÌâï ¾Çâï ’ë¼Ñí ÚíÒ Àë. ÁëÌä áâÁë áâÍÇë Ãä»â »Óä ÚíÒ áë áâÕÈä »âÔë ÑÚ^ÕÌâ ÍçÓÕâÓ ÉâÒ Èí áâÍÇë ¼íÃâ ÍÅäáë. áë Á ÓäÈë, áâÁë ÁëÌä Íý×ïÖâ »Óäáë áë »ãÕ ÐãÕwÒÑâï ÌÏÛçï Ô¼ë Èí ÍÇ ¼íÃâ ÍÅäáë. áâÑ ÏëÒ ÏâÁçÌçï ’ë¼Ñ Àë. ÀÈâï áëÕçï ’ë¼Ñ ÕÚíÓäÌë ÍÇ Ö’ôÈâ ÖâãÚtÒ ãÕ×ë ÕâÈ ÉâÒ áë Á#Óä Àë. Ïë Êâ¼Ôâ ’ëæáë ð áë» ÖÑÒë ¿ï¨»âïÈ ÃíÍäÕâÛâáë ÓÑë× ÍâÓë¼Ìä ÈçÔÌâÑâï áãÌÔ ’ë×äÌä ÖÁô»ÈâÌâï Õ¼âÇ »Òâõ ÚÈâï. ÍÓïÈç ÖÑÒ ÁÈâï ÓÑë× ÍâÓë¼ (áëÌä ÑÒâôÊâáí ÀÈâï) Õ" ÑÚ^ÕÌâ ÍçÓÕâÓ ÉÒâ."áYÈÌ »ãÕÈâ'Ñâï Ó¾çÕäÓ ¿îËÓäáë ÔâÐ×ï»Ó Äâ»ÓÌä »ãÕÈâ ÖïÊÐëô Áë ÐãÕwÒÕâÇä éc¿âÓä ÚÈä áë áâÁë ¼Óä ÑâÔÑ ÍÅë Àë. ÖÑ»âÔäÌíÌä ÕâÈ »ÓÕâÑâï áâÕâï ’ë¼Ñí êÄâÕÕâï ÍÅÈâï Á ÚíÒ Àë.

áë» ÀâÍ (»ë Ú»ä»È ¬) áëÕä Àë »ë áâÍÇçï ãÕÕë¿Ì, »íæ ÍÇ ÈÏ>ë, ÑÚ^ÕÌâï Ïë¿âÓ Íý¿ãÔÈ ÌâÑíÌä áâÖÍâÖ Á ÍýÊãÜÇâ »ÓÈïç ÓÚë Àë. áâ" çãÌ» »ãÕÈâÌâ ÖïÊÐëô ÍÇ ½çÁÓáÈä ãÕÕë¿Ì ÔâÐ×ï»Ó Äâ»Ó »ë ãÖÈâï×ç Ò×W¿ï¨Ìâ ÖÁôÌÌä ÕâÈÉä ÐâgÒë Á áâ½Û ½Òçï Àë. Ïâ»äÌâ áâ" çãÌ» »ãÕáí ãÕ×ë ÁëÕä ÉÕä ’ëæáë ÈëÕä ¿¿âô Éæ ÌÉä. Èí áâ" çãÌ»ÈâÌâ ÍÀäÌâ »ãÕáíÌä áÕ½ÇÌâ ÉâÒ Èë ÌÕâæÌä ÕâÈ ÌÉä.

áÚI éÑâ×ï»Ó ’ë×äÌí Êâ¼Ôí ÔÜÑâïÓâ¼Õâ ÁëÕí Àë. éÑâ×ï»Ó ’ë×äáëÖÑ»âÔäÌ áÌë áÌç½âÑä ÖÁô»í ãÕ×ë ÑîÌ ÖëvÒçï ÌÉä. "ÏâÓä ÏÚâÓ', "sÕpÌÍýÒâÇ', "»íãÅÒâï', "DÕãÌ' áâ Ï" â Öï½ýÚí áëÑÌä áBÒâÖÍèÇô ÍýsÈâÕÌâ ÖâÉë ÏÚâÓ ÍÅ¥â Àë. »Òâ ÖÑÉô áâ" çãÌ»ë ÍíÈâÌâ áÌç½âÑäáíÌçï áâÕçï êÔÃÐëÓ sÕâ½È »Òçõ Àë ¬ áë»âÊ Ïë áÍÕâÊ (ÔâÐ×ï»Ó Äâ»Óë "ÁÛÌä áâï¼ë'Ìçï áÕÔí»Ì ÔKÒçï ÚÈçï) ÏâÊ »ÓÈâï áâÍÇë Õ" ÌâÑ ½ÇâÕä ÌÚI ×»äáëë. ÀÈâï »ÏèÔÕçï ’ëæáë »ë ¿ï¨»âïÈ ÃíÍäÕâÛâ áÌë Óâ" ëSÒâÑ ×Ñâô Ö’ôÈâ ÖâãÚtÒ ãÕ×ë ãÌÒãÑÈÍÇë »ïæ Ìë »ïæ Á#Ó Ô¼Èâ ÓÚë Àë. áâÍÇä áâÁÌä ½çÁÓâÈä »ãÕÈâÑâï Ö^Õ×äÔ Ô¼ÌâÓâ ÉíÅâ »ãÕáí Àë Á. áëÑÌä »ãÕÈâ Ïï½âÛä-ÑÓâÄä ÐâØâÌä »ãÕÈâÌä ÏÓíÏÓä »Óä ×»ë ÈëÕä Àë. Ïä‘ ÏâÁç ÌÏÛâ Ôë¼ÌÌçï ÍýÑâÇ ÍÇ ¾Ççï ÑíÃçï Àë. ÈëÑâï é^âÑ-Ìâe" ÍâÝ »ãÕÈâ Æï»âæ ’Ò Àë »ë ÚâïãÖÒâÑâï ÚÅÖëÔâæ ’Ò Àë. áâÑ ÍãÓ*sÉãÈ ÍÔÃâæ êÔÃä Éæ ½æ Àë. ÚÕë ½ïÐäÓ Ôë¼Ì »ÓÌâÓâ Ô¾çÑãÈÑâï Àë. ÈëÑÌçï áâ" çãÌ»»âÛë ÚÈçï ÈëÕçï, »íæ ÁèÉ ÌÉä. áëÃÔë Öï¾×*kÈÌâ ÔâÐ ÍÇ áëÑÌë ÑÛÈâ ÌÉä. ÕÛä áëÑÌâ »íæ ½íÅÎâ" Ó Ì ÚíÒ, áëÕçï »íæ ÌëÃÕ»ô Ì ÚíÒ. k¥âÓë» ÖÁô» ÍíÈë Á éÊâÖäÌ ÚíÒ, »ë ÍÀä ÑÚ^ÕÌâ sÉâÌë Ì ÚíÒ, ÁëÉä áëÑÌâ ãÕÕë¿Ì ]âÓâ Êë¼äÈí »íæ ÔâÐ ÉÕâÌí Ì ÚíÒ. áâÕâï Ï" âï »âÓÇí ÍÇ áëÌë ãÕÕë¿ÌÉä Õïã¿È Óâ¼Èâ ÚíÒ Àë. Íçw»Û ÌÏÛâ Ôë¼ÌÌâ ÖÑÒÑâï ãÕÕë¿Ìë Õ" ÖÁ½ÈâÉä ÁÕâÏÊâÓä ãÌÐâÕÕâÌä ÚíÒ Àë. »öÈ», »âvÒâÐâÖä Ìë áÌç»ÓÇâtÑ» ÌÏÛâ Ôë¼ÌÌä áâ»Óä Ãä»â ]âÓâ ÖÁôÌâtÑ»ÈâÌë áÌç»èÛ áâÏíÚÕâ Ó¿ä ×»âÈä ÚíÒ Àë. áâÕä ÁÕâÏÊâÓä ¿è»ä ½ÇÈÓäÍèÕô»Ìçï vÒÕÚâÓãÌwÄ ãÕÕë¿Ì ÉâÒ Àë tÒâÓë ÖâãÚtÒÁ½ÈÑâïÉä ¾ÇâÌçï ÑÌ êÄä ’Ò Àë Ìë ¾Çâ Ô¼Èâ áÃ»ä ’Ò Àë. 9 áÌçáâ" çãÌ»ÈâÌí ÖÁô» ÑèÛ ÈÓÎ ÁÕâÌä ÕâÈí »Óë Àë áÌë ÀÈâï Èë (¾Çâ) Ï" â Á Íý»âÓÌä ÍÓïÍÓâÉä ãÕÑç¼ Áæ Ó[í Àë. "ÑèÛ ÈÓÎ ÁÕâÌä ÕâÈ' ÏÚç ÖäãÑÈ áÉôÑâï ÉÈä ÚíÒ áëÕçï ÈÑÌë Ôâ½ë Àë ¼Óçï ¬ áâÍÇä áÌë»ãÕ" ÖâãÚtÒÍÓïÍÓâ, ‘ÕÌÍÓïÍÓâ áÌë Íý’‘ÕÌÌä áãÐvÒ*kÈnââ ãÕ×ëØí ÖâÉë, ÑèÛ ÈÓÎ ÁÕâÒçï Àë ¼Óçï ¬ ÐâØâ½È ÍãÓÑâÇí »ëÃÔâï ãÕ»sÒâï ¬ ÖâãÚ*tÒ» ÍÓïÍÓâáí á" Õ¿ ÓÇÑâï ÖÑâæ ÁÈä ÖÓsÕÈä ÌÉä. ÖâãÚtÒÑâï k¥âÓëÒ, »×çïÒ ÚïÑë× ÑâÃë ÑÓä ÍÓÕâÓÈçï ÌÉä. áÌçáâ" çãÌ» »ãÕÈâÌâ áâÓïлâÛë áâÁëÒ ÑDÒÒç½äÌ »ãÕÈâÌçï »ë ÊÔÍÈÓäãÈÌçï áÌçÖï" âÌ ’ëÕâ ÑÛë, ÁèÌä »ãÕÈâ»ÛâÌí »Ö »âÆä ×»ë áëÕâ ÖÁô»íÌçï ÖÁôÌ ãÕã×wà ÍÇ ÏÌä ÓÚëÈçï ÚíÒ Àë. ÓÑë× ÍâÓë¼, ÊÔÍÈ ÍãÆÒâÓ, ãÕÌíÊ ’ë×ä, ÚÓä× ÑäÌâÙç ÁëÕâ »ãÕáí ÁèÌä ½äÈÍÓïÍÓâÌë áâtÑÖâÈz »Óä ÈëÑâï ÍíÈä»ä ÖÁô»Èâ Íý½ÃâÕÌâÓâ »ãÕáí Àë. ÚÓä× ÑäÌâÙçÌâ "ÕâÔë×ÓäÌâï ÍÊí'Ñâï ÌÓiÖÚÌä ×öï½âÓ-»ãÕÈâÌçï ãÕÔÜÇ áÌçÖï" âÌ ’ëÕâ ÑÛ×ë.

áâÁë áâKÒâÌ»ãÕÈâ Ô¼âÈä ÌÉä. "ÁÃâÒç'»ë "ÓÇâKÒâÌ'Ñâï áë »ëÕä ÁçÊä ÓäÈë ÌÕÖïs»âÓ ÍâÑäÌë Òí’æ Àë ! áë Á ÓäÈë "ÏâÚç»'Ìë ¼ïÅ»âvÒÌâ ÌèÈÌ ÕÛâï» ÈÓä»ë áíÛ¼âÕÕâÑâï áâvÒçï Àë. áâ éÊâÚÓÇí áë ÍÇ ÏÈâÕëÀë »ë ÍÓïÍÓâÌâ Öä" â áÌç»ÓÇÉä »íæ »öãÈ áâÍíáâÍ ÑèlÒÕâÌ ÏÌä ÁÈä ÌÉä. ÑâÃë ÍÓïÍÓâÌí ÖÁôÌâtÑ» ãÕãÌÒí½ ÉÕí ’ëæáë. Èí Á ÌÕä »öãÈ Ìë ÁèÌä ÍÓïÍÓâ ÏïÌëÌí ÑãÚÑâ ÁÛÕâæ ÓÚë. áÌçáâ" çãÌ»ÈâÑâï past - ÐèÈ»âÛ - ÐèÈ»âÔäÌ ÍÓïÍÓâ ÍâÖë ÁÕâÌí áë» áâ½Õí áãÐ½Ñ Àë. áÌçáâ" çãÌ»Èâ Ó¿ÌâÓäãÈÌâ áÕÌÕâ ÌçÖ¼â ÑâÃë, ãÕ" ãÕ" ÍýÒç*kÈáí ÑâÃë ÐèÈ»âÔäÌ ÍÓïÍÓâÌä ÖâѽýäÑâïÉä ×í" ¿ÔâÕë Àë. ÅëãÌÒÔ ÅëÎíÌâ "ÓíãÏnÖÌ ®çÂí'Ìä ÕâÈâôÌí Æâï¿í ÔæÌë ÖçÂÌ ÏâÃôÌë ãÕÔÜÇ ÌÕÔ»Éâ Ô¼ä Àë. Èí »íáëtÂäÌä ÌÕÔ»Éâ "Îí'Ñâï ×ëkÖãÍÒÓÌâï Ìâû "ÃëmÍësÃ'Ìâï áï½íÌí ãÕãÌÒí½ ÉÒí Àë. áâ ÍÇ ÐèÈ»âÔäÌ ÖâãÚ*tÒ» ÍÓïÍÓâÌí ãÕsÈâÓ ½Çä ×»âÒ. áâÍÇä »ãÕÈâ áÌë »ÉâÖâãÚtÒÑâï ÍÇ áâ Íý»âÓÌâ éÊâÚÓÇí ÐãÕwÒÑâï Á#Ó ÑÛ×ë. áâÁë åÔë»Ã÷íãÌkÖ ÑâDÒÑíÌí Íý¿ïÅ ÍýÐâÕ ÍÅä Ó[í Àë. áëÌä ãÕ" ãÕ" ÍýÒç*kÈáí ]âÓâ ÕcÒèôáÔ ÓäáâÔäÃä êÐä »Óä, ÐèÈ»âÛÌí ÐýÑ Á½âÅä, ÈëÑâï ÔÃâÓ ÑâÓÕâÌí - ÃâåÑ Ã÷âÕëÔÌí áÌçÐÕ ÍÇ ÑëÛÕä ×»â×ë. éÊëÍçÓ Ì‘» ÚÔÊä¾âÃäÌâ ÍÚâÅíÑâï áë» ÍýÕâÖsÉÛ ãÕ»ÖâÕÕâÑâï áâvÒçï Àë. ÈëÑâï ÍÚâÅíÌä Õc¿ë, Öâ¿ç»Ôí Ôâ½ë áë ÓäÈë, ã»lÔâÌí áâÐâÖ êÐí »ÓâÒí Àë. ÓâÇâ ÍýÈâÍ áÌë ¿ëÈ»Ìâ ÍýÖï½Ìâ ÈÑë ÖâÜä ÏÌí áë ÓäÈë áíÅäáí-ãÕÅäáí åÎëkÃzÖÉä áâ¼çï ÊöSÒ ‘ÕïÈ »ÓâÒ Àë. áâÕâ Ïä’ï áìãÈÚâãÖ» ÍýÖï½í ÍÇ ’ëÕâ ÑÛë. tÒâÓ ÍÀä ÒïÝÖÚâÒ ÕÅë ½ãÈ×äÔ ÌÑèÌâáí Ñè»ÕâÑâï áâvÒâ Àë. áë» ÍÀä áë» ÌÑèÌâáí ’ëÈâï ’ëÈâï ÈÑë ÓâÁsÉâÌÌâ ½ýâÑ‘ÕÌÌí ÍãÓ¿Ò ÍâÑÈâ ’áí Àí. Ìë á¿âÌ» êÐâ ÓÚí Àí. ÖâÑë ÏÛÊÉä ¿I¿íÅí ¿âÔë Àë. ¿I¿íÅâÑâïÉä Ìä»ÛÈí ÓÖ Íâï¿ #ãÍÒâ Óí»Åâ ¿è»Õä Íä ×»í Àí. ÓÖÌë ¾èïÃÅë ¾èïÃÅë ÈÑë ÐýÑÇâ áÌë ÕâsÈÕ, ÕcÒèôáÔ áÌë ÓäáÔ ãÕ×ë áÕÆÕÑâï áÃÕâÈâ ÑèïÂâÈâ ÓÚí Àí. ÓâÁsÉâÌÌâ ÍýÕâÖë áâÕÈâ áï½ýë‘ ÑâDÒÑÌâ ãÕYâÉþáí áëÑÌâ target ½ýâÚ»í Àë. áëÑÌë ½ýâÑ‘ÕÌÌí áâÕí áÌçÐÕ »ÓâÕÕí áë áëÑÌä ÕâãÇjÒÌäãÈ Àë. áâÑ áâ áâ¼â Èӻà ÍâÀÛ »âÑ »ÓÈçï ÍãÓÏÛ market - Ï’Ó Àë. áë» ÓäÈë ’ëæáë Èí áâ ÍÇ ÑèÛ ÈÓÎ Ôæ ÁÕâÌä ÕâÈ Àë ÍÇ ÑâÑÔí áëÃÔí ÖÓÛ ÌÉä ! "ÁçÑân‘' »ë "ÑÑä' ÁëÕä ãÎlÑíÑâï á" çÌâÈÌ »mpÒèÃÓ Ãë»ÌíÔí‘Ìâ ÏÛë ÐèÈ»âÛ ÖâÉë’ÈÐâÈÌâï »âÕÈÓâï ÑïÅâÒ Àë. mÒèã» áâlÏÑÌâ ½äÈí ÍÇ ÐèÈ»âÛÌë ÔÍëÃÑâï Ôë Àë. ÐèÈ»âÛ ÖâÉë, åãÈÚâÖ ÖâÉë, ÍÓïÍÓâ ÖâÉë áÌçÖï" âÌ Ó¿ÕâÌä áâ áÌçáâ" çãÌ» ÓäÈ Àë. áëÌâï Ôë¼âï’ë¼âï ÖÑÒÌä ÖâÉë ÖâÉë ÉÈâï Á×ë. áÌçáâ" çãÌ» ÖâãÚtÒÑâï ‘ÕÌÔÜä Ôë¼Ì áâ½Û ÈÓä áâvÒçï Àë. áâtÑ»Éâ, ‘ÕÌ»Éâ, sÑöãÈ»Éâ, ÍýÕâÖ»Éâ Íý»âÓÌçï Ô¼âÇ á½âé k¥âÓëÒ ÌÚíÈçï áëÃÔâ ÏÚíÛâ ÍýÑâÇÑâï Ô¼âÒ Àë. áâÌë ÍÇ ÐèÈ»âÛÌë rewind »ë revive »ÓÕâÌä ÓäÈë ’ëæ

×»âÒ. áÌçáâ" çãÌ» ÖâãÚtÒÔë¼Ì Ó¿ÌâÓäãÈÌâ »ëÕâ á¼ÈÓâ »Ó×ë, áëÌâï ÐâØâ»äÒ ÍãÓÑâÇâë »ëÃÔâ ãÕ»Ö×ë áë ÍýWÌíÌâ é^âÓ áâÕÌâÓâ ãÊÕÖíÑâï ÑÛ×ë.

10 áâÍÇä Ò罿ëÈÌâÑâï ÈÑë »æ »æ ÖâѽýäÌë ÈëÌ⠾û áï×í ÈÓä»ë áíÛ¼âÕ×í ¬ »ãÕ Óï½Ê×þ ÐâÕÔí»Ñâï Á ÅèbÒí ÓÚë, ÍýëÑ-Íý»öãÈ »ë áDÒâtÑ »ë áÈäÈÓâ½Ìë Á »ãÕÈâÑâï áâÔë¼Èí ÓÚë áëÕí áâ ÖÑÒ ÌÉä. ÑâÝ ÕìÒ*kÈ» ÖïÕëÊÌâÌë áâtÑÔÜä ÆÏë áãÐvÒkÈ »ÓÈí ÓÚë áëÕä »ãÕÈâÌí ÍÇ áâ ÖÑÒë ÂâÂí áÉô ÌÉä. ÍíÈâÌâ »í¿ÔâÑâï ÍçÓâæ ÓÚëÔä áâÕä ¾Ó¾Óâé »ãÕÈâ áâÍÇä ×äÔÈâÌë ÌÚI áëÃÔä ÓçgÇÈâÌë Íý½Ã »ÓÈä ÚíÒ Àë. áâÕä sÕ»ën¨ä ÑÌíÕöã^â áë ÁÅÈâÌçï Á ÍãÓÇâÑ ½Çä ×»âÒ. ÏÚâÓÌä ÊçãÌÒâÑâï Ï" Ï" Öç¼ Àë, »×â Íý—í ÌÉä áëÕí ¼íÃí áâtÑÖïÈíØ Óâ¼ä k¥âï Öç" ä Ô¼ä ×»í ¬ áâÕä êüÑ(Ô) »ãÕÈâÑâïÉä ÏÌë áëÃÔâ ÁÔÊä ÏÚâÓ Ìä»Ûä Öѽý ‘ÕÌÖïÊÐíôÌâ ãÕ×ëØ ÑèÈô Íý»âÓÌâ ãÌ#ÍÇ ÈÓÎ ÕÛÕâÌä ¼âÖ Á#Ó Àë. áâÁë áâÍÇë 19Ñä ÖÊäÌë áïÈë áÌçÐÕä ÚÈä ÈëÕä, ÏÔ»ë ÈëÌâÉä ÍÇ Õ" ¾âÈ» Öâïs»öãÈ» »Ãí»ÃäÌí áÌçÐÕ »Óä Ó[â Àäáë. tÒâÓë áâÍÇä áâÁçÏâÁçÌä áÌë» ãÕ¾âÈ» ÍãÓ*sÉãÈáí ÖâãÚtÒÓ¿Ìâ ÑâÃëÌä Öâѽýä ÏÌä ×»ë. Ö^ââ¼íÓä, ÐýwÃâ¿âÓ, Ï" âï Á ÜëÝíÑâï ÑèlÒÚ÷âÖ, ÍÒâôÕÓÇÌçï Öï»Ã áë Ï" âï ÑíÃâï ÜëÝí Èí ¼Óâï Á. ÖâÉë áâÖÑâÌäÖçÔÈâÌä ¾ÃÌâáíÌë ÍÇ Öâѽýä ÈÓä»ë sÕä»âÓä ×»âÒ. Ãë»ÌíÔí‘Ìâ ÍýÐâÕë ÏÊÔâÈä ‘ÕÌ×ìÔä áÌë ÈëÌâ ÍãÓÇâÑë ÓíiÁÊä áÌçÐèãÈáíÌâ ÏÊÔâÈâ Ì»×â-áâÔë¼ ÍÇ áëÃÔâ Á ÑÚ^ÕÌâ Àë. áâ Ï" ä ÖâѽýäÑâïÉä »íÇ k¥âÓë »ëÃÔçï áï»ë »Ó×ë áë ãÕ×ë »íæ ¿í>Ö áâ½âÚä »Óä Ì ×»âÒ ÍÓïÈç ½ÈâÌç½ãÈ» ÖâãÚtÒÔë¼Ì ÖâÉë ÖâÉë ÉÒâ Á »Ó×ë áëÕä áâ½âÚä ¿í>Ö »Óä ×»âÒ.

srlsol

ftuE ytJ;wks;wkl:e. hzâwkFzâwkfq;hwkVr¤gtbtkvqhuje hkdtu¤evh yt¤tuxât fhuAuƒâthlwk. htk"rKgtbtkhtkægtk"tl hFzevzâtkAu. dtuxudtuxt "wbtztuœauluœau

ÖÑäÍë ð ÊÖ-áã½ÒâÓ

aZ;tuòg AufNehtufxtuf Jdh Jt†¤ ck"t;tkòg AurJFuht;tkòg Au. vtrKgthua¤f;enuj yturak;eAjftE nuc;tJe†u ;tkctfqkzebtkWatx V†V†ât fhu NuhemtUmhe"q¤ Qzât fhu

Dtuztlt ztcjt nSg ftlbtkvzDtg Fhe;¤uad†tE fuxjeg At;eyujtunelt xrNgt Vqxelef¤e ÍbeÍbeft¤tb³N dkXtE dgt Au. bkr†hle"ò Ctkdevze nJtlujehujeht fh;ehstuxtE dE. fqJtbtk:eœaftgujwks¤ dhuze:e;r¤gtjd Dwbafhze vev¤tltkvtl-:z-bq¤btkfezeytuQ;h;eòg bujzelt vtKuJ"uhtgujwkltr¤guh hkde†u†rhgt†eblun‰d¤tu htFtuzeCtUCele:tg ds cuds dhC Ftu;h;t sltJhlt btUjtunejwntK. yxfevzâwkAumD¤wkg y"Jåau mebbtkdgujtknswvtAt Jégtkl:e. DôltkFu;htubtkduhwVheJégtuAu. jejeAb JhFzeytubtkfezt mhf;tkAuf ͉zJusE Qs¤t Yluv‰FeltkFuAu. yzFuvzFuWvh Qzât fhuAufextKw vd bqftu…gtkdtuFhw ytJ¤ ctJ¤ Ítz-ÍtkFhtk ßgtkswytu…gtk"htuzelt fqkzt hmfmlu"tJeytzu"z Vujt;t òg dr¤gt c¤†luR;rzgtUnòh Qvzuln‰ vd hKfuln‰ DqDht Vhuln‰ viyh"tuytkxtuvK

aejt œzt luœzt Q;h;t òg yt Auzt:evujt Auzt mw"e dtbleC‰;uC‰;btkyk"thtkbgtOAu. FqKuFqKt ftunJt;t dk"tE QXât Au. jqKtujtd;tuòg AuDhJFhebtk yult:eyòK jtuf nSg ytKtklehòEytuhuNbe"zfeytu ytCjtkChujtkdjuV;zfubqfuAu. ntz XtheltkF;t fuxjtg rNgt¤t yulenqkVunubFub ;hesJtgt Au. fzfz;eht;ulmulmbtkòbevzujwkjtune Vhe"d"d;wkmemwk:E JnuJt btkzâwkAu. ;vujt ;tkct suJt †un hd†tu¤tE btxeltudwk†tu:E dgt Au atfzuazeAuyubtxe Dtx Dztgt Auvtºt hatgtkAu yubtkÍejtgwkAuytÏFwkytgFwk yuc"wkfzeck" ;tswkAuytsug ytxytxjtkCqfkv vqh ntulth; †wft¤ vAeg. ytxytxjtkCqfkv vqh ntulth; †wft¤ vAeg yzeFb QCen;e yuC‰;tulunJujqKtujtdedgtuAu ytFt luytFt DhuDh v]ÚJebtkcum;tkòg Au.

ÍöTÕäÌë áâ ÀëÅë

b]; rNNwlu

;UnS vd bqƒâtul:e yuvnujtk;tu"h;e"K"KeQXeAu. bt ctvwcul c"tk;luDuheluQCtkntug lu;t¤eytuleJåau;wk vt vt vdjeChu

yuhtubtkauv]ÚJehKÍKJt jtdu ;uvnujtk "h;e"K"KeQXeAu. nbKtkmw"e;tu ;thwkltlwkvdjwk yluv]ÚJelerJNt¤;t cLlu vhMvh vzfthYv n;tk. ytr†ft¤:e buhwr†kzlt xufuxxth :gtu…gth:e v]ÚJevtu;tlt W†hbtkœzu yuf vK vdjwk Chuyuvnujtks ;lu mbtJejuJt v{;eûtt fh;en;e. ytsumtbmtbt Auzt:e bt ctvwftxbt¤ VU†uAu yuf yuf v:ht œafeVUfuAu †ctgujwkad†tgujwkvdjwk vuxt¤:eg b¤eytJuòu...

AuJx :tfujebt vtu;tlt vux vh nt: bqfeQCehnuAu. cuCtE

nwkòuô Awk&:tuzu†qh chtuch mtbu ltltbtuxt Dtxlt dtu¤t vzât Auyluf vuxbtk"hctgujt yuf vAeyuf lefégt fhum;; ò†wdhlt btUbtk:ecnth yuJt. fkEf vtmuvzât Auftalt †qhcel nkbuNtkytdu;ftgujtk. rJrJ" hkd"t;wlt l¤tfth, xtuau:eyKe†th

;ubtk$"K CgtOAu

Jhmtu:eln‰ Jvht;t vz;h FqKtbtkyt c"wkvzâwkAu. a^twkvtx. yt ctsw

btxeleltle, :tuzejtkce, cuxufheytubtkntug yuJwk†uFtg Au. rcjfwj ;uluyzelu, Ftu†tgujt FtztleÍeKeÍeKe"q¤lt Zdjt vzât Au.

†qh:enwkòuô Awk.

mtbuAuzu ytb s cuXt nNtu;bu òuE hÌtt nNtu, yt ;hV atj;t :gt nNtu, sub yn‰:enwk atj;tu:gtuAwk. athuftuh vzDb JtduAu. hK®Ndtk, hKCuhe, ;qheluNkFlt ftl VtzeltF;t yJtòubtk "h;evh bkzt;t ytvKt vdjtkltubbo zqceòg Au :tuzeJthbtk mtbmtbuytJeluytvKuQCt hneyu vAeyufceòluFCunt: bqf;tkvtmusE òuEyu ;tu, xufheln‰ ftuE fch ntug ;ub jtduAu. nS nbKtks btxeJt¤e†e"entug ;uJe. ;tS. f†ta yult s Ftu†tgujebtxe:esbelmhmt Ftzt vzât Au fu†ul †e"t vAentug ;uJt, htFlt Zdjt vzât Au sbelle"q¤btkQ;hes;t, nSg nqkVt¤t.

:tg Au Cqrb n;e;uJemb:¤ :E òg ;tumthwk, †qh CrJ»gbtkytvKuòu;t hÌttkawvatv... ... luvd vtmus r;jMbedtu¤tytuvzât Au

yuluWjxtJeyu;tu òudKelt FÃvh suJt, ûtw"t;wh. yubtkCzfuCzfuv{JtneQf¤Jt btkzâwkAunJu Jht¤ lef¤uAu c"wkct»v :E òg yuvnujtk ytC ytkc;t jcfthujcfthuc"wkCMbeCq; :E òg yuvnujtk ytvKtkluºttums¤ :E òg ;tumthwk Nç†m]»x mÃxuBch 2002

1

‘mbevu’lt rJNu»ttkf btxult v{¶ltu‘bt³ zleoÍb’ ylu‘vtuMx-bt³ zleoÍb’ suJe vh†uN:eytgt; :gujecuvtrhCtr»tf mk¿ttytumk†CuoAu. yult NtMºteg W'thtu;tubtht suJt †rj; frJ fh;tkmwbl Ntn suJt yÇgtmwrJJuaftu J"thumûtb;t:eytveNfu. FtMmt athvtka †tgftytult dwsht:emtrn…glt FuztKluògt - ;vtMgt Jdh WvjrfgtkrJ"tltufhJtkblumnusuXef l jtdu. vK ytvlt ytd{nCgtorlbkºtKluJN:E, m†]»xtk; v{¶l†eXW ^th ytvJtluc†juxqkft rlheûtK suJtuftbajtWW'th vtXJwkAwk.

2 dwsht;emtrn…glt ydtWlt ftjFkztuluytu¤FJt ytvKucnwgtuøg, mkv{…ggtuv{gtußgt Au. fuJ¤ ft¤dKltlehe;uv{tael gwd, bæggwd fu yJtoael gwd lrn cÕfusu;umbglt mtrn…glev{bwF jtûtrKf;tytulu ægtlujEluytvKulhrmkn-behtkytr† Cƒ;frJytulecnwj;tJt¤t Fkzlu‘Crƒ;gwd’, lbo†-†jv;lt mbglu‘mw"thfgwd’, dtuJ"olhtblt mbglu‘mtûthgwd’ fu‘vkrz;gwd’ yluWbtNkfh-mw†hbTlt ftjFkzlu ‘dtk"egwd’ Yvuytu¤FeyuAeyu.

vK ‘dtk"egwd’ vAeltumbg fusuluytvlu‘yt"wrlf ft¤’ ylu

Jembem†elt ykr;b †tgftytu:ejEluyufJembem†elt yt †tgft mw"elt mbglu‘ylw-yt"wrlf ft¤’ Yvuytu¤FtJJt jjatEyuAeyuyubthe†]»xyu mJo:t y:onel yluygtuøg Au. ‘yt"wrlf;t’ fu‘ylw-yt"wrlf;t’ suJemk¿ttytu:e yvurût; jtûtrKf;tyturJNurJath fgtorJlt s ytvKuyt vh†uNevrhCt»tt v{gtuS †EyuAeyu. f†ta ‘mtkv{; mtrn…g’ fu‘mbftjel mtrn…g’ suJt ftj rl†uoNl fh;t Nç†tuluM:tluytvKuModern fuPost-Modern suJeQualitative terms JtvhehÌtt Aeyu.

3

FhuFh;tuytvKt msof, rJJuaf yluJtaf yub ºtKuguyt vtrhCtr»tf mk¿ttytule y:oAtgtytumbS juJtlesYh Au. NwkAuyt ‘yt"wrlf’ ylu‘ylw-yt"wrlf’ ? yjc^t Nç†ftuN vK ytvKluyuf n† mw"e;tumbs†theytvuAu. susqlwk-vwhtKkw Au, ftjd{M; Au, surlh:of - lftbwkAu;uluM:tlulJtleM:tvlt yuJeM:q¤ mbs v{tÃ; :tg Au. yluyu:eytd¤ - ytJt ‘lJt’ltuC{b vK CtkduAuluyuvK ylwCJuygtuøglurclWvgtudejtduAu…gthuytuh lJelleNtu" yt†hJevzuAu. yt cLluctc;tulu¢bN&‘yt"wrlf’ ylu‘ylw-yt"wrlf’ fneNftg. yt ;tu:E òzembs. vK :tuzeyir;ntrmf mbs vK sYhe. ytiªturdfhK ylubqzeJt†lt ;cÿuvntUaujevr¶abemkMf]r; yultk†q»tKtuvK ylwCJJt btkzuAu…gthu…gtk ytudKmebem†elt yk; Ctd ylucurJ‡gwØjdeltkJembem†eltkJ»ttuo†hBgtl ‘lJe’ mtrnÂ…gf mCtl;tltuytrJCtoJ :tg Au. Ntu»tK, †bl, y…gtath, yLgtg, alienationlumtrn…gbtkyrCÔgƒ; fhuAu. g:tÂM:r;Jt† yuxjufuStatus Quolu M:tluc†jtJ-¢tkr; yluanti-establishment suJtkJjKtumtrn…gbtkv{dx :tg Au. yjc^t mtrn…gleyt mbs mtrn…gu;h ûtuºttusuJtkfurJ¿ttl, mbtsrJ¿ttl, v{f]r;rJ¿ttl, y:oNtMºt, btlmNtMºt, htßgNtMºtbtk:gujev{dr;lufthKuytJuAu. yt mbgbtkftjobtƒmo, ztrJol, rmdbkz £tuEz suJt rJathftu/mkNtu"ftubtlJele vtu;tlt rJNule;:t vtu;tlt vgtoJhK rJNuleDKec"embòuluvzfthuAu. yt lJel mbs:emßs mtrn…gfthtult mbglu‘yt"wrlf ft¤’ Yvuvr¶abbtkytu¤FJtbtk ytJuAu. mtrnÂ…gf yrCÔgƒ;lt yt mkD»toluytd¤ "vtJ;tkmsoflwkVhe:e C{brlhml :tg AuylufnuJt;embtl;tJt†e- mbtsJt†erJathmhKeytu btlJelt yt…btludwjtb cltJuAu…gthumsof vwl&yuluvzfthuAusulu‘ylwyt"wrlf’ ft¤ Yvuytu¤FJtbtkytJuAu. yjc ^t yt ftuE yuf ûtuºt yuxjufu ‘htßgÔgJM:t’ vqh;eJt; l:e. SJlltknh ûtuºtuyt vzfthtuAuylumtrn…gfth ;uluyrCÔgƒ; fhJt frxcØcluAu.

nJuytvKudwsht;emtrn…glt rJftm¢blu;vtmeyu. NwkytvKtumsof ytJt ftuE vzfthtumtbumkD»tofhJt yultkde;-dÍj jFuAu? yhuyult ;tuyusLztbtks l:e ytJeftkE mtbtrsf rlmc;. mhuhtN dwsht;emsof Status - Quoist yluProestablishment AuyufnuJtleCtøgus sYh Au. vr¶abltk¿ttlrJ¿ttlltuytvKu fuJ¤ ctnheWvgtud s fheyuAeyu - Modern †uFtJt btxufuModern fnuJztJJt btxu. dwsht;eAtuzeluftuLJuÂLxgt #ÂøjN fu†uNeJuNCq»tt AtuzeluWestern outfit yvltJJtk;tudbuAu, vK rJathtu, JjKtu, †]»xftuK c†jJt Ctøgus ftuE;igth:tg Au. mtbk;Jt†e, bqzeJt†e, ¿ttr;Jt†e, ftubJt†emkfeKo;tytuluAtuzât rmJtg s ytvKt msofluModern fuPost-Modernlwklable vnuhejuJwkAu ! yuKucnwbr; v{òltk†w&F ††oluM:tlunS ht"tf]»Kltkde;tus håguhtFJtkAu. yhuCtE;tuvAeyt yufJembe m†elt dwsht;emtrn…glu‘Cƒ;gwdel mtrn…g’lwkjucj s gtuøg Au. Dot-comlwk yJtoael diction JtvheluvK frJ;t ;tuf]»KCƒ;les fhJeAu ! yhuCtE, yub diction fuyrCÔgrf;ltuytfthc†jJt:e:tuzwkModern :E sJtg Au. Modernism yluPost-Modernism ;turJath"thtltkltb Au, mtrnr…gf ytk†tujltultkltb Au, yuftuEytgt; fheNftg ;uJt rcÕjt l:efudwsht;emsof yuluvnuheluJx vtze Nfu. bq¤Cq; v{r;cØ;tytuJdh ‘yt"wrlf’ fu‘ylw-yt"wrlf’ cleNft;wkl:e.

5

nt, dwsht;emtrn…gbtksqs fneNftg ;uJt yvJt†tusYh Ausuytu‘yt"wrlf ft¤’ fu‘ylw-yt"wrlf’ ft¤lejtûtrKf;tytu"htJuAu. vK bwÏg"tht ;tuStatus-Quoist s Au. ytægtÂ…bf Jthmtlultbu;btb v{fthltkyt"wrlf ¿ttlrJ¿ttltulu;uytuXwfhtJuAu. btlJelt dtihJ ylubtlJelt bq¤Cq; yr"fthtult nll JF;uvK yt Modern-Post Modern (!) mtrn…gfthtu¢tkr; fuc¤Jtlu c†julehtulesub Jtkm¤eJdtze‘ytægtÂ…bf ytlk†’btkhta;t ntug Au.

6

Je;ujt athvtka †tgftlt dwsht;emtrn…glunwk‘yt"wrlf ft¤’ fu‘ylw-yt"wrlf’ ft¤lt mkv{…gg ;hefuytu¤FJtltuRLfthfhwkAwk, yunS vtu;tlerebel furevoltle Cqrbft y†t fhJt ;igth l:e.

s nwkl ztuNe

1

nt¤t, atje-våat Jhn:ecFt¤t fh m vK fNtuCjeJth jtJ;t l:eyublt ftkbb. cu-vtka Jhn :gtkl:e f yt ytgt b; btdJt ! bt¤e, fNed;tdb vz;el:e¯ ytxytxjt b; òg mågtk? fu’mf yt JF;u;tuJtjtultkbtuheQCt m... nti fu’mbtkKn nthtum. fu’Jtg mf Cjtuyt†bectctmtguclt JF;:e dhec-dwhctkltkftkb fh m... vK yt htÏFNtubtkctvztlwknwkdsw? ctuj ztuNe, ågb fhJwkmyt Vuh ? ;bu;tuslblt Ctur¤gt, ztunt ¯ Ji;htkfqxeFtJ. ntkCgwOmbt:t†eX†n bj m? yl dtkrXgtlwkvzefwkmtudtb. btuxh bujeòg l ji òg Dizu-DzvK SJejtucuDze¯ vtuxjevtkKeveJwkntug ;tuvejtu. Jtjt ltkbuhelwkCdJtl Cjwkfh ¯ vK b; ;tublwCi l. òJ, si l CtJ;tj fheytJtu, fu’òuf cum & nwkl ztuNe.

2

Ci ntkCgwOmf yu;tubt:t†eX†n ytj m ;bth cth ytjJt ntug ;tu cum & nwkl ztuNe... ÍtÍt l:e, cu†Tntzeltkbqj m. ybth cuDzerJntkbtuJi;htkbtk:e. ctaeybu;tuyt nUzâtkntzftkJuKJt, bdtubu’;h ftu:¤uvtka ytj m. ntks vz htuxjt Cu¤t Úgt yuxj CgtuCgtu.

Ci ;bl ntUÃgt hts l vtx ybth ;tuCjtuybthtuhͤvtx. ftu’ †ntztuaZ m l ztuNeFtuxe:tg m... vtvbtkvzJtlwkm vK ctuÕgwkvt¤Jtlwkm. yuxjub; ;tuvtftublwCil. ctujtu, ytjJt mbt:t†eXcth ? cum & nwkl ztuNe. (crn»f]; Vqjtu)

r VqjJtztu

Vhbtl ntug ;tubt:tCuh, VqjtuluftkE ceswkfneNwk bnuf :tuzebhesJtleAu? yluytbluVqj fneNwk dk" :tuzesJtleAu?

dtb ntug …gtkVqjJtztu;tuntug.

yt Vqjtum†eytu:eyk"fthbtkmcz;tkn;tk f†ef atk†leht; b¤u;tuvtugKtklesub vtkdh;tk, f†ef ht;htKelesub AqvtAqvt mwJtmhujtJ;tk, f†ef jòbKelesub bqdtkbqdtkhz;tk.

vK yt m†elt mqhsumnus hnub lsh fhe fubtkzâtkxvtuxv FejJt. hkd ;tuyuJt ftZufuv;krdgtlug v{ubbtkvtzu, mwdk" ;tuyuJeAuzufub"btFeg zkF Cqju, c"uVheJ¤eAuyt JdztWVqjtuleVtuhb & mkm†btk, mraJtjgbtk, Mfqjtu-ft³juòubtk. òKuyublt WåATJtm:es Au v{†qr»t; vgtoJhK c"wk. dtb ntug …gtkVqjJtztuntug yu;tumbßgt, vK nJuÍtÍtulrn ShJtg yt VqjVsu;tu. ht»x[vr;lt btudj dtzolbtkCjubntjuyt Vqjtu vK yt Vqjtult:îthtbtk;tuln‰ s, dtk"eSyuAtubt:uaZtÔgtkyublu. fazeftZtu, bm¤eftZtu yt yMv]~g Vqjtulu.

vK VqjtuJdh vqò fub fhNwk? bltuh:lt ®nztu¤t fub ChNwk? Cü vux†uJlufub heÍJNwk? yt Vqjtult vbhtx:e;tuvwjrf; Au ytvKtkvtgFtltksuJtkSJl, yt ;tuvtrhò; Auv]ÚJeltk, huNblt feztlesub Fqc s;l:eWAuhJtuvzNuyt VqjJtztu dtbudtb luNnuhuNnuh.

yuxjumhfth bt-ctvlwkVhbtl ntug ;tubt:tCuh ¯ VqjtuluftkE ceswkfneNwk, bnuf :tuzebhesJtleAu? yluytbluVqjtufneNwk, dk" ftkE :tuzesJtleAu? dtb ntug …gtkVqjJtztu;tuntug. (crn»f]; Vqjtu)

ltbNu»t

fgt Nu;tl rNÕveyusLb;tkJU; s ºttuVe†e"wkAubthwkltb btht fvt¤u? bthehƒ;JtrnleytubtkatfwÍctu¤eÍctu¤e Ítzlt :zleAtjbtkftu;h;t ntuyub ;bubthemk¿ttluftugtofhtuAtu?

bthu;tuCqjesJwk’;wkbthwkltb ¯ yuxjus ;tub"ht; bt:ujE yuf Jth Dhdtb AtuzeCtdelefégtu’;tuNnuh CKe.

yn‰ ytJelubU btht ltbleAzevtufth;t mtJhKtlt Jtkmzu;tu VhftÔgtu’;tuRÂLfjtcltuæJs ! btht ltblt ck"thKlt yKwyuyKwlu bUytudt¤e†e"t Au ft³Mbtuvt³rjxl fÕahlt ütJKbtk.

btht ltbleftka¤eW;the nwkrlbo¤ lulJel cledgtuAwk lrn Ntu"tgujt ftuE ;'J suJtu. btR¢tuMftuvleytkFluvK btheytu¤F hnel:e. vK de" suJe;btheytkFleatka Ne† nhnkbuN btht ltblt bz†tluxtuågt fhuAu? yhu, blu;tu†nuN; Au¯ bthera;t mt:uvK lrn bhubthwkltb ? crn»f]; Vqjtu

mtCth MJefth

J]k†tJl btuhjeJtduAu (Cth;eg f]»KCƒ; frJ;t) mk. Ctu¤tCtE vxuj yrljt †jtj 2007, zube mtRÍ, v].42+278, bqÕg Y. 160/ WbtNkfhltuJtøJiCJ aküftL; NuXFkz 1 ftÔgmsol v]. 12+428, bqÕg 220/ Fkz 2 dªmsol v]. 8+392, bqÕg Y. 200/ Fkz 3 rJJual v].8+324 bq.Y. 170 vLltjtjlwkv{†tl mk.hDwJeh ati"hehbuN †JuceS mkJr"o; ytJ]r't 2008 zube mtRÍ v].30+406 bqÕg Y. 220/ dwsht;e lJrjftagl 2007 mk. rnbtkNe Nuj; 2008 zube mtRÍ v].12+140 bqÕg Y. 75/ Rr;ntm, mbts ylumtrn…gbtkdwsht; bfhL† bnu;t 2008 zubemtRÍ v].8+176 bqÕg Y. 90/ dwsht;exqkfeJt;toftuN mk. aLüftL; xtuveJt¤t hbuN †JuNtur";-Jr"o; rî;eg ytJ]r't 2008 zubemtRÍ v]. 8+135 bqÕg Y. 75

Beyond the Beaten Track : Offbeat Poems from Gujarat Tr. Pradip Khandwalla 2008 Doublecrown size p.302 Rs. 395/

Wvhltkc"tkv{ftNltudwsht;emtrn…g vrh»t†, yb†tJt† îtht v{dx:gtkAu.

AchhaandasEd. GujaratiFreeVersePoemsinTranslation Ed.Dr.Chinu ModiTranslationEditorDr.PramodMehtademisizepp.14+130 Rs.100/

Two Plays Chinu ModiTr. Darshana TrivedI RapAleeBurke (Drama) 2006pp. 6+98 Rs. 75/ Chhappa ofAkhoTr. Narendra K. Patel 2008 pp.12+148 Rs.100/

ThreeGujarati Plays Madhu RyeTr. Madhu RyeVijayPadaki 2007 pp. 6+278Rs. 150/ Ju†ltltkrNFhtu(rhÕfultk‘zwRltu’ Ntufde;tu) ylwJt† v{†ev FtkzJt¤t 2007 v].96 bqÕg Y. 82/ ht"tf]»K rJlt ceswkctuj bt.. mk. W»tt Wvtægtg 2007 v]. 22+250 bqÕg Y. 120

mwhuN òu»telwkmtrn…grJ¶J mkfjl rNhe»t vkatj

Fkz 1 rlcL" &1 2003 v].30 +547 bqÕg Y. 290/ Fkz 2 rlcL" &2 2003 v].17 +752 bqÕg Y. 385/ Fkz 3 f:tmtrn…g &2003 v].53 +545 bqÕg Y. 260/ Fkz 4 frJ;t &2003 v].24 +328 bqÕg Y. 290/ Fkz 5 rJJual &1 2003 v].46 +594 bqÕg Y. 275/ Fkz 6 rJJual &2 2003 v].20 +472 bqÕg Y. 230/ nrhltkjtuarlgtkfhml†tmbtKuf mk. nheN vkrz; 2008 v].22+106 bqÕg Y. 50/ ytlk†bXckrfbaküaxtuvtægtg ylw. WJtoyæJgwovwlbwoüK 2008 8+232 bqÕg Y.50/rnL† ylurc{xtrlgt yuf htsfeg raºt RåAthtb mqgohtb †umtE mk.hbuN Nwƒj v{:b ytJ]r't 1885 mkvtr†; vwlbowüK 2007 v].4+232 bqÕûtg Y. 115/ frJ Lntltjtj d{k:tJrj &2 (Fkz 1) fwhwûtuºt Lntltjtj †jv;htb mk. Ctu¤tCtE vxuj 2007 v].24+448 bqÕg Y. 220/ frJ Lntltjtj d{k:tJrj &2 (Fkz2) nrhmkrn;t bkz¤ 1:e7 Lntltjtj †jv;htb frJ mk. aküftL; NuX2007 v].42+490 bqÕg Y240/ frJ Lntltjtj d{k:tJrj &2 (Fkz 2) nrhmkrn;t bkz¤ 8:e12 Lntltjtj †jv;htb frJ mk. aküftL; NuX2007 v].8+436 bqÕg Y210/ frJ Lntltjtj d{k:tJrj &5 (Fkz 2) rJJual Lntltjtj †jv;htb frJ mk. rabljtj rºtJu†e 2007 v].24+384 bqÕg Y195/ frJ Lntltjtj d{k:tJrj &7 ylwJt† d{k:tuLntltjtj †jv;htb frJ mk. c¤Jk; òle2007 v]. 24 Lntltjtj †jv;htb frJ 544 bqÕg Y. 255/ yufjÔg hDwJeh ati"he(lJjf:t) 2007 v].8+224 bqÕg Y 50/ CtjKleftÔgf]r;ytuFkz-1 mk. c¤Jk; òle2007 v].16+608 bqÕg Y235/ CtjKleftÔgf]r;ytuFkz-2 mk. c¤Jk; òle2007 v].16+324 bqÕg Y150/ rJltur†lelejfkXlemtrn…gm]»x Fkz 2 rJltur†lelejfkX2008 v].520 bqÕg Y. 250/ ykfwh(aqkxujeJt;toytu) btunBb† btkfz 2007 v]. 10+190 bqÕg Y. 50/ mkmth yluceS Jt;toytu(aqkxujeJt;toytu) dwjtc†tmc{tufh mk. yMbt btkfz 2004 v]. 16+208 bqÕg Y. 50/ Wvhltkc"tkv{ftNltudwsht; mtrn…g yft†be, dtk"eldhîtht v{dx :gtkAu.