exclusive family Sunday
ΜΑΡΤΙΟΣ 2011 ● ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
προγεννητικός έλεγχος
Sunday exclusive
family
•
μαρτΙΟΣ 2011 Νο5
ποιες εξετάσεις απαιτούνται, πριν γεννήσετε
το πρωινό του
η διατροφική αξία του πρώτου γεύματος της ημέρας
Πέτρος Φιλιππίδης «μια φορά κι ένα... μωρό»
ακμή
πώς να την ξεφορτωθείτε
(παρένθετες μητέρες λύση)
για τα άτεκνα ζευγάρια;
ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΙΣ 6/3 ΜΕ ΤΟΝ «ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 2,00 €
editorial
είμαστε μια ευτυχισμένη οικογένεια!
We’ re a happy family We’ re a happy family We’ re a happy family Me, mom and daddy
α
THE RAMONES
ση. Και όμως ο κόσμος συνεχίζει να παντρεύεται με σκοπό γαπημένο το τραγούδι των RAMONES που τη δημιουργία οικογένειας. Και σ’ εποχές κρίσης ο κόσμος βαφτίζει τούτο το editorial. Βέβαια, μετά επιστρέφει στην οικογένεια. Δε μιλώ για οικογενειακές αξίες, από το αρχικό κουπλέ, τα πράγματα γίνονται γιατί αυτές ειδικά σηκώνουν μεγάλη συζήτηση. αρκετά ειρωνικά. Εμείς θα παραμείνουμε Επιστροφή στην οικογένεια. Κάποιοι το ερμηνεύουν ως συκαι θα επιμείνουμε σ’ αυτούς τους πρώτους ντηρητισμό της κοινωνίας. Μάλλον δεν έχουν άδικο. Από την επαναλαμβανόμενους στίχους. Στο θετικό άλλη, υπάρχει πιο αισιόδοξο πράγμα από τη γέννηση ενός στοιχείο που εκπέμπουν. Στη δυναμική τους. παιδιού; Ένα νέο παιδί δεν είναι η προσδοκία μας για έναν Στο ιδεατό. καλύτερο κόσμο; Και η αισιοδοξία απέναντι στην κρίση δεν Sunday Exclusive Family, λοιπόν! Αυτό είναι το πρώτο τεύχος είναι σημάδι προόδου; της νέας μας εκδοτικής προσπάθειας. Από εδώ και πέρα, Το Sunday Exclusive Family είναι ένα νεογέννητο μωρό. Προκάθε πρώτη Κυριακή του μήνα, το Sunday Exclusive θα είναι σπαθεί να μπουσουλήσει, να κάνει τα πρώτα του βήματα, αφιερωμένο στην οικογένεια. Θ’ απευθύνεται σε γονείς αλλά ν’ ανατραφεί σωστά κι ελεύθερα, γνωρίζοντας τα δικαιώματα και σε παιδιά. Στόχος μας είναι να πληροφορούμε για όλα όσα και τις υποχρεώσεις του. Και είναι μέλος μιας πολύ μεγάλης απασχολούν τους σύγχρονους γονείς και τα σύγχρονα παιδιά. οικογένειας: της δικής μας. Και ελπίζουμε και της δική σας. Όχι ως ινστρούχτορες και καθοδηγητές αλλά κυρίως ως φίλοι. Ως άνθρωποι που καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν τα ίδια προΘΟΔΩΡΟΣ ΓΙΑΧΟΥΣΤΙΔΗΣ βλήματα, που έχουν τις ίδιες ανησυχίες. Η γέννηση ενός νέου περιοδικού μοιάζει κάπως με τη γέννηση ενός παιδιού. Υπάρχει αγωνία. Λαχτάρα. Προσμονή. Φόβος. Εύχεσαι όλα να πάνε καλά. Εύχεσαι και τα δύο να είναι γερά, δυνατά, υγιή. Φροντίζεις να δώσεις σ’ αυτά όλα τα εχέγγυα: στοργή, χρόνο, φροντίδα. Σε μια οικογένεια δεν είναι όλα ρόδινα. Υπάρχουν στενοχώριες, εκνευρισμοί, απογοητεύσεις, εντάσεις, κόντρες, διαφωνίες. Είναι λογικό. Είναι αναμενόμενο. Και ιδίως σ’ εποχές κρίσης, όπως είναι αυτή που ζούμε, τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο. Από την άλλη -και αυτό νομίζω ότι συμβαίνει στην Ελλάδα περισσότερο από αλλού στον κόσμουπάρχει η οικογένεια, για να σε στηρίζει. Να είναι εκεί, για να σε βοηθήσει. Να σε καλύψει συναισθηματικά, υλικά, ηθικά. Εντάξει, δεν Η φωτογραφία απεικονίζει σκηνή από την ταινία «Εύκολη κατά λάείναι και ο πιο λειτουργικός θεσμός στον κόθος» (Easy A). Δείχνει μια οικογένεια σε πλήρη σύνθεση: πατέρας, μητέρα, κόρη, (υιοθετημένος) γιος. Δείχνει μια σπουδαία, αγαπημέσμο. Ίσα ίσα που ο όρος «δυσλειτουργική νη και καθόλου, μα καθόλου, δυσλειτουργική οικογένεια. οικογένεια» δεν προκαλεί σε κανέναν εντύπω-
(
)
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 3
περιεχόμενα
exclusive family Sunday
Στήλες 06. fresh
Νο 5, ΜΑΡΤΙΟΣ 2011
νεά κάι ειδηςεις πΌυ άφΌρΌυν γΌνεις κάι πάιδιά άπ’ ΌλΌ τΌν κΌςμΌ
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
Εκδoτική Βoρείoυ Ελλάδoς Α.Ε. Δαναΐδων 4, τ.κ 54626 - Θεσσαλoνίκη ΤΗΛ. ΣΥΝΤΑΞΗΣ: 2310 779265, FAX: 2310 257322 ΤΗΛ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: 2310 779319
12. ρώτηςε με Όι άπάντηςεις πΌυ ψάχνετε ςε κάιριες άπΌριες
ΕΚΔOΤΗΣ:
14. μια φορα κι εναν...
Αλέξανδρoς Μπακατσέλoς
εκ βάθεών εξΌμΌλΌγηςεις γΌνεών κάι πάιδιών
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ε.Β.Ε. Α.Ε.:
Τάσος Κυριακίδης ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Ε.Β.Ε.:
16. ςε α’ προςώπο
Άσπα Πάσσιoυ aspa@ekdotiki.gr
χρΌνΌγράφημά πΌυ άνάλυει κάι ςχΌλιάζει τις ςχεςεις τών πάιδιών με τΌυς ενηλικες
18. οδηγιες χρηςης πράκτικΌι τρΌπΌι άντιμετώπιςης μικρών Ή μεγάλών πρΌβλημάτών
20. παντογνώςτης εγκυκλΌπάιδικες γνώςεις γιά μικρΌυς κάι μεγάλΌυς
38. μαμ υγιεινες κάι νΌςτιμες ςυντάγες γιά μικρά κάι μεγάλά πάιδιά
50. δραςτηριοτητες Όλά τά πράγμάτά πΌυ μπΌρει νά κάνει ενά πάιδι πρΌκειμενΌυ νά διΌχετευςει τη δημιΌυργικΌτητά τΌυ
52. εκδρομη άπΌδράςεις ςε πρΌΌριςμΌυς ιδιάιτερά πρΌςφιλεις γιά τά πάιδιά
54. διακοςμηςη χρώμάτά ςτΌ πάιδικΌ δώμάτιΌ.
56. beauty & care Tips ΌμΌρφιάς κάι φρΌντιδάς γιά εςάς κάι τά πάιδιά ςάς
ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ SUNDAY COOKING:
Σοφία Κωνσταντινίδου - Σγουρόγλου skonstantinidou@ekdotiki.gr CREATIVE ART DIRECTOR:
Θέματα 22. προγεννητικος ελεγχος Όλες Όι εξετάςεις πΌυ διάςφάλιζΌυν Ότι η κυηςη θά κυληςει Όμάλά
26. τα πρώτα δοντακια τά ςυμπτώμάτά κάι Όι τρΌπΌι άντιμετώπιςης ενΌς… βάςάνιςτικΌυ πρΌβλημάτΌς
28. ακμη μΌρφες, εμφάνιςη κάι τρΌπΌι, γιά ν’ άπάλλάγειτε άπΌ άυτη
32. ςυζητηςη Ό πετρΌς φιλιππιδης μιλάει γιά την τάινιά «μιά φΌρά κι ενά... μώρΌ», την ΌικΌγενειά κάι Όχι μΌνΌ…
36. πρώινο, το πολυτιμο Όλά τά ςτΌιχειά πΌυ άπΌδεικνυΌυν τη ςημάςιά τΌυ πρώτΌυ γευμάτΌς της ημεράς
40. το δευτερο παιδι
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΕΚΔOΣΗΣ:
Θόδωρος Γιαχουστίδης thgiachoustidis@ekdotiki.gr ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ OΜΑΔΑ:
Ηλίας Αγγελίδης, Αλέξανδρος Αδριανός, Μαίρη Αλισάνογλου, Ελευθερία Καμπούρογλου, Εύη Καρκίτη, Λένια Κιουμή, Σωτηρία Μαρίνου, Ελένη Μιχαηλίδου, Χάιδω Σκανδύλα, Ρούλα Σταυρίδου. ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ: Αναστασία Παπανάκου ΑΤΕΛΙΕ: Δέσποινα Ιωαννίδου, Κλαίρη Εξάρχου, Ηλίας Γκούβας ΦΩΤOΓΡΑΦOΙ: Χριστίνα Μπρούσαλη, Γρηγόρης Σιαμίδης ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ : APEIRON, CORBIS, VISUAL HELLAS,
FOTOLIA, ISTOCKPHOTO ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Σταυρούλα Παπαλεξάτου ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αδαμαντία Γκούβα ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Β.Ε.:
Αγγελική Καράνου akaranou@ekdotiki.gr ADVERTISING MANAGER:
Τζίνα Σαλαμπάση tsalabasi@ekdotiki.gr ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ:
Μαρία Σταμουλά mstamoula@ekdotiki.gr
Μαριλίζα Καλέση mkalesi@ekdotiki.gr ΥΠOΔOΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Μάντω Γαλανού, diafimisi@ekdotiki.gr, τηλ. 2310 779176, fax: 2310 779301 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ:
Στέλλα Παπαδοπούλου, ad@ekdotiki.gr, τηλ. 2310 779273 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ: Πατριάρχου Ιωακείμ 60, τ.κ 106 76, Κολωνάκι,
τηλ. 210 7256750, fax: 210 7256760 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Ε.Β.Ε.: Σoφία Ψιλoπoύλoυ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚOΙΝΩΝΙΑΣ Ε.Β.Ε.: Φωτεινή Καρπούζα
Ότάν τΌ πρώτΌτΌκΌ ςυνάντά τΌ μικρΌ τΌυ άδερφάκι κάι Όι γΌνεις βριςκΌντάι… ςτη μεςη
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜOΙ - ΜOΝΤΑΖ: «Pre - press» Εκδoτική Βoρείoυ Ελλάδoς
42. φοβος για το ςκοταδι
Α.Ε., Βιoμηχανική Περιoχή Κιλκίς - Σταυρoχώρι, τηλ. 23410 72179, 72180, 72181
τι τΌν πρΌκάλει κάι πώς ξεπερνιετάι;
44. παρενθετη μητερα η ςυγκεκριμενη πράκτικη εχει ςημάντικες νΌμικες, ιάτρικες κάι ψυχΌλΌγικες διάςτάςεις
4• EXCLUSIVE
Γιάννης Σιγoύρoς yiannis@ekdotiki.gr
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Α.Ε., Δαναΐδων 4, Θεσσαλoνίκη, τ.κ 54626, τηλ. 2310 779279 ΒΙΒΛΙOΔΕΣΙΑ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: «Φίλιππoς» Εκδoτική Βoρείoυ Ελλάδoς
ΤΟ SUNdAy EXCLUSIVE ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΤΗΝ 1Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ ΜΕ ΤΟΝ «ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ. ΧΕΙΡOΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΦΩΤOΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΝ ΕΠΙΣΤΡΕΦOΝΤΑΙ. ΑΠΑΓOΡΕΥΕΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜOΣΙΕΥΣΗ, Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ, OΛΙΚΗ, ΜΕΡΙΚΗ΄Η ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ΄Η ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΦΡΑΣΗ΄Η ΔΙΑΣΚΕΥΗ΄Η ΑΠOΔOΣΗ ΤOΥ ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝOΥ ΤOΥ ΠΕΡΙOΔΙΚOΥ ΜΕ OΠOΙOΝΔΗΠOΤΕ ΤΡOΠO, ΜΗΧΑΝΙΚO, ΗΛΕΚΤΡOΝΙΚO, ΦΩΤOΤΥΠΙΚO, ΗΧOΓΡΑΦΗΣΗΣ΄Η ΑΛΛO, ΧΩΡΙΣ ΠΡOΗΓOΥΜΕΝΗ ΓΡΑΠΤΗ ΑΔΕΙΑ ΤOΥ ΕΚΔOΤΗ. ΝOΜOΣ 2121/1993 ΚΑΙ ΚΑΝOΝΕΣ ΔΙΕΘΝOΥΣ ΔΙΚΑΙOΥ ΠOΥ ΙΣΧΥOΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.
έ π ι π λ ο • μ έ λ έ τ η χ ω ρ ο υ • έ ι δ ι κ έ σ κ α τα σ κ έ υ έ σ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΪΜΑΣΙΔΗΣ ι... τ ί π σ ό κ ι ιμές τ Ιδαν ς ε ρ ε τ νικό α δ ι ς ι τ σ ... ΚενΤΡΙΚΟ: ιΘακησ 31, Νέα πολιτέια έυοσμου (αΝω ηλιουπολη) ΤΗΛ & FAΧ: 2310 669586 • KINHTO 6977 210782 Α’ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ: ιΘακησ 33, έυοσμοσ Β’ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ: σπαρτησ 24, σταυρουπολη www.kaimasidis.eu • e-mail: info@kaimasidis.eu
Ψυχολογία fresh! απΟ ΤΟυΣ ΘΟδωΡΟ ΓΙαχΟυΣΤΙδη, αλέξανδΡΟ αδΡΙανΟ, ηλΙα αΓΓέλΙδη, ΣωΤηΡΙα ΜαΡΙνΟυ
Σ
μεγαλώνει γερά παιδιά
ύμφωνα μ’ ερευνητές του πανεπιστημίου του Οτάγκο στη Νέα Ζηλανδία, τα παιδιά που πίνουν γάλα αντιμετωπίζουν έως 40% λιγότερες πιθανότητες ν’ αναπτύξουν καρκίνο του εντέρου στην ενήλικη ζωή τους. Μάλιστα, η κατανάλωση μόλις 250 ml γάλακτος ημερησίως είναι αρκετή, για ν’ αποτελέσει «ασπίδα» ενάντια στον όγκο του εντέρου. Οι επιστήμονες συμπληρώνουν ότι το «κλειδί» για την αντικαρκινική δράση του γάλακτος κρύβεται στην καθημερινή κατανάλωσή του γι’ αρκετά χρόνια κατά την παιδική ηλικία.
baby genious
Σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία, τα 18μηνα βρέφη κατανοούν τους βασικούς κανόνες της αριθμητικής! Οι ερευνητές κατέληξαν σ’ αυτό το συμπέρασμα, αφού παρακολούθησαν βρέφη της συγκεκριμένης ηλικίας και διαπίστωσαν ότι τα μικρά επιλέγουν να βλέπουν βίντεο στα οποία γίνεται σωστή αρίθμηση παρά άλλα στα οποία δεν ακολουθούνται οι κανόνες της πρόσθεσης.
perfect... μπιμπερό Η αλήθεια είναι ότι το μόνο που θέλουν τα παιδιά είναι να πιουν γάλα. Σε τι μπιμπερό, βέβαια, θα τους προσφερθεί, ποσώς τους ενδιαφέρει. Από εκεί και πέρα, είναι θέμα γονέων να εξασφαλίσουν στο μωρό τους ένα μπιμπερό ασφαλές, που να κάνει τη δουλειά του σωστά χωρίς προβλήματα. Το αισθητικό μέρος του πράγματος είναι μια άλλη ιστορία. Υπάρχουν, λοιπόν, και αρκετά... ντιζαϊνάτα μπιμπερό. Όπως η σειρά mOmmy από τη γιαπωνέζικη εταιρεία Tomy.
6• EXCLUSIVE
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
books «Η μικρή καμηλοπάρδαλη που δεν έτρωγε το φαγητό της»
οριγκάμι!
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Μέρες Έκφρασης και Δημιουργίας», η Μυρτώ Δημητρίου θα παρουσιάσει την ιαπωνική εικαστική τέχνη του origami και θα εκθέσει πίνακες κι έργα της φτιαγμένα από χαρτί. Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Πέμπτη 10 Μαρτίου, στις 19:30, στο ισόγειο του Περιπτέρου 1 της Helexpo ΑΕ, στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.
της Έρης Ρίτσου (εκδόσεις Κέδρος): H Νεφέλη είναι μια μικρούλα καμηλοπάρδαλη που δεν μπορεί να κατεβάσει μπουκιά από τα δροσερά τρυφερά φυλλαράκια που με τόση φροντίδα τής εξασφαλίζει η μαμά της. Μια μέρα, όμως, ένας μεγάλος κίνδυνος θα κάνει τη Νεφέλη ν’ αλλάξει συμπεριφορά.
«Μια αστεία επιδημία» του Βασίλη Παπαθεοδώρου (εκδόσεις Καστανιώτη): Στο απομακρυσμένο πριγκιπάτο της Σουρλανδίας, αρχίζει ξαφνικά να εξαπλώνεται μια περίεργη επιδημία, μία επιδημία γέλιου. Οι κάτοικοι γελούν χωρίς σταματημό και χωρίς να υπάρχει λόγος, προς μεγάλο εκνευρισμό του μοχθηρού πρίγκιπα Οράτιου.
«Οι Μύθοι του Αισώπου» (εκδόσεις Ψυχογιός): Οι Μύθοι του Αισώπου ζωντανεύουν μέσα σ’ αυτό το πανέμορφο, εικονογραφημένο, τρισδιάστατο βιβλίο. Δέκα κλασικές ιστορίες, όπως «Η αλεπού και τα σταφύλια», «Η χήνα με τα χρυσά αβγά», «Ο λαγός και η χελώνα», παρουσιάζονται μέσα από αναδυόμενα πανοράματα με πλούσια και λεπτομερή εικονογράφηση.
«Μα γιατί, μαμά;»
μπιπ
!
Αφού τα κατάφερε ο Τζάστιν Μπίμπερ, ε, όλοι μπορούν να τα καταφέρουν. Ο 17χρονος Καναδός το 2007 ανέβασε στο youtube βίντεο, στο οποίο ερμήνευε τραγούδια του. Και η επιτυχία δεν άργησε να τον συναντήσει. Πλέον, είναι ένας από τους δημοφιλέστερους ερμηνευτές, έχοντας μεγάλη επιτυχία κατά βάση στα μικρά κοριτσάκια. Στη φωτογραφία παρακολουθεί έναν αγώνα μπάσκετ μαζί με τη Rihanna. Ο τυχεράκιας!
της Αντιγόνης Λουμάκου (εκδόσεις ΣοκόληΚουλεδάκη): Πόσο απλά αλλά σοφά πράγματα μπορεί να λέει ένα παιδί που αξίζει να τα ακούς; Και πόσο καταλυτική μπορεί να είναι η παρουσία ενός παιδιού στη ζωή μιας γυναίκας; Μιας γυναίκας που αποξενώθηκε βίαια από τη θηλυκή της πλευρά, με την οποία ήρθε να τη συμφιλιώσει η κόρη της Χαρά.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 7
fresh! τσαντάκι -λ καροοΓυουσίλέΣμιθ να κρυφτεΟί
Θέλει αφήνει! ά δεν τον οζάρει και η χαρ εδαστής π την κ σ ια δ ς γνωστό δίπλα σ ερηφάνια ι γεμάτος π Willow, όπως είνα Η . το υ ι το α κ η ρ ά κό α αλλ της όνομ ικό το μικρό καλλιτεχν κε θη ή της, γενν τωκ Ο στις 31 2000 υ το υ βρίο χει και ήδη έ ερο μία νούμ ική σ υ ένα μο Ονο! ία χ υ επιτ Whip μάζεται « και το » My Hair του ίπ λ κ βιντεο ύ τραγουδιο ύ λ ο π ι α ίν ε κό, εντυπωσια ημ ο ρ π όπως το ι νύεται κα ς τη ν ο λ λ έ μ ς η ν 11χρο ς. πιτσιρίκα
μικροί κατεργάρηδες Κορυφαίοι Αμερικανοί εγκληματολόγοι πιστεύουν ότι οι βίαιες τάσεις έχουν εκτός από κοινωνική βάση και βιολογική και ότι μπορούν ν’ απεικονιστούν από πολύ μικρή ηλικία μέσω κάποιων ιατρικών τεστ. Υποστηρίζουν ότι παιδιά ηλικίας ακόμη και τεσσάρων ετών εμφανίζουν έντονα χαρακτηριστικά έλλειψης συναισθημάτων, όπως είναι η έλλειψη ενοχής και συμπάθειας, που θα μπορούσαν να θεωρηθούν δείκτες μελλοντικής κακής συμπεριφοράς. Συνδέοντας τέτοιου είδους χαρακτηριστικά με προβλήματα συμπεριφοράς, όπως εκρήξεις πείσματος ή θυμού μπορεί κανείς να προβλέψει ευκολότερα κάποια μελλοντική αντικοινωνική συμπεριφορά.
games
«Dead Space 2» (EA):
«Killzone 3» (Sony):
Ένα προσεγμένο third-person shooter μ’ έξυπνο σενάριο, πολύ καλούς και κυρίως λειτουργικούς μηχανισμούς όπλων, πρωτότυπο οπλοστάσιο, νέους εχθρούς που δε συναντάμε συχνά στα υπόλοιπα παιχνίδια και υψηλές τεχνικά επιδόσεις.
Το παιχνίδι από τεχνικής άποψης είναι κορυφαίο. Πέρα από τα εντυπωσιακά γραφικά, με τα περιβάλλοντα, τις απίστευτες φωτοσκιάσεις και τα κορυφαία εφέ (από τα καιρικά φαινόμενα, μέχρι τα εφέ των όπλων), το «Killzone 3» τρέχει σχεδόν χωρίς προβλήματα.
8• EXCLUSIVE
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
«LittleBigPlanet 2» (Sony):
«Magicka» (Paradox Interactive):
Το παιχνίδι παραμένει κατά βάση ένα 2.5D platformer όπου ο παίκτης πηδάει στις γεμάτες χρώματα πίστες, κολλώντας αυτοκόλλητα παντού και ρίχνοντας μπουνιές στους συμπαίκτες του. Επιπλέον, έχουν προστεθεί κάποια καινούρια στοιχεία που εμπλουτίζουν το παιχνίδι.
Βασική ατραξιόν του συγκεκριμένου παιχνιδιού είναι το real-time, ελεύθερο σύστημα μαγείας που επιτρέπει στον παίκτη να κάνει άφθονους συνδυασμούς πρωτότυπων spells ανάλογα με την επιδεξιότητα και την επιμονή του.
fresh! παντοτινό χαμόγελο
μέσα στη μόδα Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε πριν λίγες εβδομάδες στο Ζάππειο Μέγαρο η παρουσίαση των 15+1 χρόνων της πανελλαδικής δράσης του οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στο χώρο της υγείας. Στη διάρκεια της εκδήλωσης ανακοινώθηκε κι επίσημα η σύσταση Εθελοντικής Ομάδας Υγείας για τα Παιδιά από «Το Χαμόγελο του Παιδιού» με την καθοριστική συμμετοχή εθελοντών γιατρών διάφορων ειδικοτήτων.
Η Γκουέν Στέφανι είναι πολύπλευρο ταλέντο. Τραγουδάει σόλο αλλά και στο συγκρότημα No Doubt, ενώ στον ελεύθερο χρόνο της είναι και σχεδιάστρια μόδας. Στο συγκεκριμένο στιγμιότυπο τη βλέπουμε μαζί με το γιο της, Kingston, στην Εβδομάδα Μόδας που έλαβε χώρα στη Νέα Υόρκη, όπου παρουσίασε την κολεξιόν της για το φθινόπωρο του 2011.
τα τραβάει όλα
Η Canyon cnr-wcam113 1.3mp funny web camera είναι μία υψηλής ποιότητας κάμερα 1,3 MP, με μοναδικό σχεδιασμό, που προσφέρει… ευέλικτα πόδια, χέρια και λαιμό. Επίσης διαθέτει και δεύτερη στολή, για ν’ αλλάξετε το σχέδιο της κάμερας! Το κουμπί snap shot σάς επιτρέπει να τραβάτε φωτογραφίες και η κάμερα παρέχει λογισμικό εντοπισμού προσώπου. Τέλος, είναι συμβατή με τα πιο γνωστά προγράμματα ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων. 10 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
iq... ραδικιού
Σύμφωνα μ’ ερευνητές του πανεπιστημίου του Μπρίστολ στην Αγγλία, οι ανθυγιεινές τροφές περιορίζουν την ευφυΐα των παιδιών, ενώ αντίθετα η υγιεινή διατροφή αυξάνει το ΙQ τους. Οι ερευνητές μελέτησαν τις διατροφικές συνήθειες περίπου 4.000 παιδιών, παρακολουθώντας τα από την ηλικία των 3 έως των 8,5 ετών. Στο τέλος της έρευνας υπέβαλαν τα παιδιά σε διάφορα τεστ νοημοσύνης.
Το Cinema Park της ODEON στο Odeon Πλατεία υποδέχεται τους μικρούς και μεγάλους φίλους του, παρουσιάζοντας δύο ενδιαφέροντα προγράμματα κάθε Κυριακή: την Ανθρώπινη Εμπειρία και την Άγρια Φύση. Εικόνες και μουσική συνδυάζονται με τη μαγεία του κινηματογράφου και
μαν(ά)ρη... Ένα μικρό αγόρι που ονομάζεται Μίλο αποκτά μία βαθύτερη εκτίμηση για τη μαμά του, όταν οι Αρειανοί έρχονται στη Γη, για να την πάρουν μαζί τους. Η περιπέτειά του ξεκινά, μόλις αποφασίζει να τη σώσει... Αυτή είναι η υπόθεση της ταινίας κινουμένων σχεδίων «Mars Needs Moms» του Σάιμον Γουέλς. Η ταινία, στην οποία δανείζουν τις φωνές τους οι Τζόαν Κιούζακ, Νταν Φόγκλερ και Μπρέγκιν Μέγιερ, θ’ αρχίσει να προβάλλεται στους ελληνικούς κινηματογράφους από τις 24 Μαρτίου.
τη ζήσνεαδική μο πειρία a εμ Cinem τουrk! της προσομοίωσης και προσφέPa
ρουν μια ανεπανάληπτη εμπειρία διασκέδασης και γνώσης! Το Cinema Park δίνει επιπλέον τη δυνατότητα στους ενδιαφερομένους να διοργανώσουν τα πιο πρωτότυπα παιδικά πάρτι! Πληροφορίες προγράμματος: 801 11 60000 (από σταθερό), 2310 290110.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 11
ρώτησέ με
Οι απαντήσεις που ψάχνετε σε καίριες απορίες...
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΡΟΥΛΑ ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ
Απάντηση: Ε ρώτηση: επιτρέπεται μία έγκυος να κάνει πεντικιούρ; πάντηση:
ρώτηση: Ε μπορεί η έντονη άσκηση
Α
Σαφώς κι επιτρέπεται. Η εγκυμοσύνη δεν είναι ασθένεια. Απλά είναι μια πολύ όμορφη αλλά και απαιτητική φάση στη ζωή μιας γυναίκας. Ο καλλωπισμός αφορά την έγκυο όπως την αφορούσε και πριν την εγκυμοσύνη. Πρέπει, όμως, η γυναίκα να λαμβάνει τα μέτρα της. Η περιποίηση οφείλει να γίνεται από ειδικούς σε χώρους με απόλυτο σεβασμό στην υγιεινή και με κατάλληλο αερισμό. Τα χημικά όπως το ασετόν δεν είναι ό,τι καλύτερο για μία έγκυο. Και προφανώς, καλό είναι ν’ αποφεύγονται οι υπερβολές, δηλαδή να μη γίνεται συνέχεια πεντικιούρ. Πολλές φορές, λόγω του πρηξίματος στα πόδια, οι έγκυες αισθάνονται ενοχλήσεις στα νύχια τα οποία μπαίνουν μέσα στο δέρμα. Αν δε ληφθούν εγκαίρως μέτρα (από ειδικό ποδολόγο), μπορεί να προκληθεί έντονο, επώδυνο, χρόνιο πρόβλημα.
να επηρεάσει τη γονιμότητα μιας γυναίκας;
H έντονη άσκηση δε βλάπτει τη γονιμότητα μιας γυναίκας, αν αυτή αποτελεί μέρος ενός γενικότερου υγιεινού τρόπου ζωής. Πρόβλημα μπορεί να εμφανιστεί, μόνο όταν η άσκηση συνοδεύεται από βάρος χαμηλότερο από το φυσιολογικό. Μερικές γυναίκες αθλήτριες είναι εξαιρετικά λεπτές και αυτό μπορεί να παρεμποδίζει τον υποθάλαμο ν’ απελευθερώνει έτσι όπως πρέπει γοναδοτροπίνη (GnRH). Αποτέλεσμα: μπορεί να σταματήσει τελείως η ωοθυλακιορρηξία (αμηνόρροια). Έτσι, μία εξαιρετικά λιποβαρής γυναίκα μπορεί να είναι γόνιμη όσον αφορά τον αριθμό των υγιών ωαρίων στο σώμα της. Η ίδια γυναίκα, όμως, μπορεί να μην καταφέρνει ν’ αποδεσμεύσει τα ωάριά της μέσω ωορρηξίας λόγω διαταραχής στην παραγωγή ορισμένων ορμονών.
Ε ρώτηση: πόσο ασφαλές είναι να κοιμάται μπρούμυτα μία έγκυος; Απάντηση:
Aυτό που συνιστάται είναι να κοιμάται η έγκυος στο πλάι (ειδικά στην αριστερή πλευρά). Βέβαια, αυτό δε σημαίνει πως απαγορεύεται να κοιμάται μπρούμυτα. Η έγκυος μπορεί να κοιμάται σε όποια στάση τής αρέσει: ανάσκελα, μπρούμυτα ή στο πλάι. Επειδή, όμως, μετά τον έκτο μήνα θα είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολο να κοιμηθεί μπρούμυτα, μπορεί εναλλακτικά να ξαπλώσει στο πλάι, τοποθετώντας το γόνατο και το μηρό της πάνω σ’ ένα ή περισσότερα μαξιλάρια. Σε κάθε περίπτωση, προτεραιότητα έχει να κοιμάται η γυναίκα άνετα.
Ε ρώτηση: πώς καθαρίζουμε ένα μωρό, όταν του
αλλάζουμε πάνα; πάντηση: Καθαρίζουμε το μωράκι μας πάντα από μπροστά
Α
προς τα πίσω, ώστε να μη μεταφέρονται μικρόβια στα γεννητικά του όργανα. Επίσης, το καθαρίζουμε με απαλές κινήσεις, μιας και το υπερβολικό τρίψιμο μπορεί να δημιουργήσει ερεθισμούς στο δερματάκι του. Αφού καθαρίσουμε σχολαστικά το μωράκι μας, είτε με χλιαρό νερό και σαπούνι είτε με μωρομάντιλα, το κορμάκι του είναι πανέτοιμο να δεχτεί την καθαρή, στεγνή πάνα. (σημείωση: καλό είναί να ρωτατε παντα τό γίατρό σασ γία ότίδηπότε σασ απασχόλεί)
12 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
μια φορά κι έναν...
η χρονιά του «δράκου»
ε
ίμαι μαθητής της Γ’ Λυκείου, επιμελής, με πολύ καλούς βαθμούς και συγκεκριμένους στόχους. Δεν ξέρω αν αποτελώ χαρακτηριστική περίπτωση ή αν μπορώ να μιλήσω στο όνομα όλων, γνωρίζω όμως πως η φετινή χρονιά είναι πολύ σκληρή για μένα και τους συμμαθητές μου. Οι περισσότεροι από μας έχουμε εγκλωβιστεί σ’ ένα συγκεκριμένο συναίσθημα για το οποίο οι μεγαλύτεροι μάς προετοίμαζαν πολλά χρόνια νωρίτερα. «Αν δεν περάσεις στο Πανεπιστήμιο, η αποτυχία θα σε σημαδέψει για πάντα». Οι καθημερινές μου υποχρεώσεις είναι τόσες, που δεν έχω το περιθώριο να σκεφτώ αν η αντίληψη αυτή ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ή όχι. Πιστεύω, όμως, πως πρόκειται για μία κορυφαία δοκιμασία στην
οποία καλούμαστε ν’ ανταποκριθούμε στα 17 μας χρόνια. Θα ήταν ίσως άσκοπο ν’ αναφέρω πόσες ώρες χρειάζεται κανείς να διαβάζει καθημερινά, ώστε ν’ αντεπεξέρχεται στις απαιτήσεις. Θα έλεγα συνοπτικά πως οι περισσότεροι από μας, που ενδιαφερόμαστε για την ανώτατη εκπαίδευση, ζούμε, για να διαβάζουμε. Αυτό με άλλα λόγια σημαίνει ένα διαρκή αγώνα ανάμεσα σε σχολεία και φροντιστήρια, ξενύχτια πάνω από βιβλία και σημειώσεις, τεστ και διαγωνίσματα, μερικά από τα οποία έχουν το χαρακτήρα «προσομοίωσης» με την κατάσταση που επικρατεί στις αίθουσες εξετάσεων των πανελλαδικών. Σημαίνει, επίσης, πως οι σκέψεις για φιλίες, παρέες, εξόδους ή ακόμη... χειρότερα για έρωτες είναι μάλλον απαγορευτικές. Δεν ξέρω αν άλλοι τα κατάφεραν καλύτερα, όμως στην περίπτωσή μου όλες οι απόπειρες προς αυτήν την κατεύθυνση οδηγήθηκαν σε ναυάγιο. Όπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για μια εξαιρετικά ψυχοφθόρα διαδικασία και είναι αρκετές οι ψυχολογικές και συναισθηματικές διακυμάνσεις. Η πορεία που πρέπει ν’ ακολουθήσουμε κι εγώ και οι συμμαθητές μου είναι προκαθορισμένη. Οι περισσότεροι ξέρουμε τα όριά μας και με βάση αυτά έχουμε θέσει τους στόχους μας. Πολλές φορές συζητάμε μεταξύ μας ή ακόμη και με μεγαλύτερους για το αν το σύστημα είναι δίκαιο ή όχι. Προσωπικά θεωρώ πως δεν είναι δίκαιο και θα ήθελα κάποια στιγμή να το δω ν’ αλλάζει. Στο μεταξύ, όλοι βρίσκουμε τους τρόπους, για να το αντέξουμε. Λίγο πολύ όλοι φανταζόμαστε τη στιγμή που θα τελειώσουν όλα αυτά και θα πάμε διακοπές στα νησιά, ενώ από τη σκέψη δε λείπουν ποτέ τα όμορφα κορίτσια. Στις δύσκολες στιγμές, όμως, με στηρίζει και η σκέψη της ανταμοιβής των κόπων μου. Θέλω να περάσω στη Νομική και όνειρό μου είναι να γίνω διπλωμάτης. Σημειώνω αυτές τις γραμμές, ενώ έχει σκοτεινιάσει και με περιμένει μεγάλη νύχτα. Είναι άγνωστο τι ώρα θα κοιμηθώ. Σίγουρα όμως πλάι μου θα βρίσκεται η Ιστορία Κατεύθυνσης της Γ’ Λυκείου.
14 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
φωΤ.: XΡΙΣΤΙΝΑ μΠΡΟυΣΑΛΗ
Ο Φίλιππος Κανταρέλλης αποκαλύπτει ότι οι 17χρονοι που θα δώσουν φέτος Πανελλήνιες Εξετάσεις αισθάνονται πως ζουν, για να διαβάζουν, στοχεύοντας ψηλά.
ÉÌÁÅι½ ¸ÏÁ ÐÄ ÉËʽÀÅǸ Á ÐËÕ &LQHPD 3DUN ½ À¼Ë Ð º Ì ½ ÅË Î ¸ ÅÐ ÅÏ Á ÉÁ ÐË É½ÐÅÏÉ·ÊÁÓ É¹½ ½Ìº ÐÅÓ ÌÎËÃÎ½É 7Ë Ì½ÎºÊ ÅÏÔ¼ÁÅ ÃŽ ˼ Ç ÑÁ .ÕÎŽǸ ËÅÊ ·Ó Ç ÌÎ˾ËÈ
¡'(21 £ _ ZZZ FLQHPDSDUN JU _ LQIR#FLQHPDSDUN JU LQIR#FLQHPDSDUN JU £ ¢ £¡£ ¡§ ¡ £ )$;
D 3DUN ÅÐÄιËÕ ÃŽ ÐË &LQHP Å ÐÄÊ ½ÃËÎ ÁÊºÓ ÁÅÏ ÎÔÁÅ ÀŽÑÁÏÅɺÐÄн ÐÄÊ Íν ÕÌ ½ÎºÊÐËÓ ÌÎËØÌËÑ·ÐÁ + ÁƽÎüÎÒÏÄ ÐËÕ ÌÅÏÅиÎÅË x 7Ë ÇËÕ̺ÊÅ ÅÏÔ¼ÁÅ ÁºÏËÊ ÅÏÔ¼ÁÅ ÃŽ ÐÅÓ ÇÅÊÄɽÐËÃνÂÅÇ·Ó ÄÓ ÀÁÊ ÉÌËÎÁ¹ ǽŠ½ÂËΠ̽ÅÀÅǺ Á½Å Ä Á̹ÀÁÅƸ ÐËÕ ÏÐË Ð½ÉÁ¹Ë x ÁÊ ÎÐÕ ÇÐÈ Ç½ÑÍÓ ÁÌ¹Ï ÂÅÆÄÓ Ç½Å ½Ì½ÅÐÁ¹Ð ÃŽ ÐÅÓ ÁÅÀÅÇ·Ó ÌÎ˾ËÈ·Ó ËɽÀÅÇ·Ó Ì ½ÃËÎ ÁÅÏÅÐÄιÒÊ ½¹ÑËÕÏÁÓ 2GHRQ ǽŠ½ ÄÈÁÇÐÎËÊÅǸ ¸ ÐÄÈÁÂÒÊÅǸ ÇÎ ÐÄÏÄ Ê½ ÔÎÄÏÅÉËÌËÅÄÑÁ¹ ÃÅ
ÈÍÊ ÌÈÄÎËÂËιÁÓ ÌÎË¾Ë ÔÎÅ 7Ë ÇËÕ̺ÊÅ ÅÏÔ¼ÁÅ É·
¡ ¡'(21 £ ¡£ ¡§ x £ ¢ £
¸ÏÁ ÑÁ
σε α΄πρόσωπο
σ
«σκάσε, ρε αηδία!»
Η Εύη Καρκίτη παρατηρεί και σχολιάζει γεγονότα που έχουν να κάνουν με το παιδί και τη σχέση του με τους ενήλικες, είτε αυτοί είναι γονείς είτε όχι. ε κεντρικό δρόμο της Καλαμαριάς μαθητές δημοτικού επέστρεφαν από τον εκκλησιασμό. Καθώς περπατούσαν, έκαναν αυτό που κάνουν τα πιτσιρίκια κάθε εποχής σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Σπρώχνονταν, πειράζονταν και χασκογελούσαν στη γραμμή. Οι μαθητές συνοδεύονταν από δύο δασκάλες κι ένα δάσκαλο, στο πρόσωπο του οποίου είχε ζωγραφιστεί ανείπωτη δυσαρέσκεια. Ήμουν ακριβώς δίπλα του στο πεζοδρόμιο, όταν τον άκουσα εμβρόντητη να λέει σ’ ένα μικρό μαθητή: «Σκάσε πια, ρε αηδία»! Η βαρβαρότητα της φράσης με ώθησε στο να του ζητήσω το λόγο και να μη συνεχίσω το δρόμο μου σαν να μην είχε συμβεί τίποτε. Έτσι, τον πλησίασα και τον ρώτησα: «Πώς μπορείτε, κύριε, να λέτε κάτι τέτοιο σ’ ένα μαθητή σας, και μάλιστα μπροστά στους συμμαθητές του και μπροστά στους περαστικούς;». «Με κούρασαν πάρα πολύ στην εκκλησία» ήταν η εκπληκτική του απάντηση.
16 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Αναρωτιέμαι. Από πότε το επάγγελμα του δασκάλου θεωρείται ξεκούραστο; Από πού και από ποιον ένας δάσκαλος παίρνει το δικαίωμα ν’ αντιδρά εξαιτίας της κούρασης μ’ έναν τέτοιο τρόπο; Πολύ δύσκολα θα πίστευα ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος μπορεί ν’ αντεπεξέλθει επαρκώς στα καθήκοντά του. Μια στιγμή ήταν αρκετή, για ν’ αποκαλύψει ότι μάλλον δεν πρόκειται για έναν ικανό δάσκαλο. Αν όμως κάποτε υπήρξε τέτοιος, θ’ άξιζε να μάθει κανείς τους λόγους για τους οποίους έχασε την ικανότητα να μιλά με τρόπο παιδαγωγικό στους μαθητές του. Την ικανότητά του να δίνει ο ίδιος, όπως οφείλει, το καλό παράδειγμα με τη στάση του. Αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος, για να εξασφαλίσει τον απαραίτητο σεβασμό των μαθητών του, ώστε να τους πάρει μαζί του στο υπέροχο ταξίδι της γνώσης. Το παιχνίδι της εκπαίδευσης παίζεται πάνω σε τέτοιες επικίνδυνες κι επισφαλείς ισορροπίες. Οι ρόλοι, που πρέπει να είναι διακριτοί, δυσκολεύουν, όταν εκπαιδευτικοί ή ακόμη και γονείς έχουν απέναντί τους «κακομαθημένα» παιδιά, όπως συνηθίσαμε να τα χαρακτηρίζουμε. Και όμως, τα κακομαθημένα είναι αυτά που μεγάλωσαν σε μια χώρα που έκανε τα πάντα, για να στείλει λανθασμένα μηνύματα, αφήνοντας στη συνέχεια τα παιδιά μόνα να βγάλουν λανθασμένα συμπεράσματα. Επειδή οι στιγμές είναι κρίσιμες, ίσως ήρθε ο καιρός να πάνε στα σπίτια τους οι κουρασμένοι και οι δυσαρεστημένοι και να παραχωρήσουν τη θέση τους σε κάποιους άλλους που δε θα τους νοιάζει αν κουραστούν ή αν δυσαρεστηθούν. Εκεί έξω, όπως όλοι ελπίζουμε, υπάρχουν δάσκαλοι που μπορούν να βάλουν στόχους και να βρουν τρόπους με τους οποίους θα μιλήσουν σε μια γενιά που θα βρει μπροστά της πολλές δυσκολίες. Δάσκαλοι που θα κερδίσουν πάλι το χαμένο -για την ώρα- κύρος του επαγγελματικού και κοινωνικού τους ρόλου.
N[BNRXSHVBFORVHXSB [ SGI N[BNRXSHVBFORVHXSB [ SGI
¢ ¢ ¥ ¢ £ ¢ ¥ ¢ ª ¥ ¢ ª ¢ ¢ ¥ ¢ £ ¢ ¥ ¢ ª ¥ ¢ ª
M
M Y
Y CM
CM MY
MY CY
CY CMY
CMY K
K
NjǐǞǑǂ
ǕLjǎ ǕLjǎ
Ǖǐǖ ´ƴǕǝǘǐǖµ Ǖǐǖ džǎǀǔǘǖǔdž džǎǀǔǘǖǔdž
ǕLjǎ ǑǒǐǔǑƽljdžNJǂ ǕLjǎ ǑǒǐǔǑƽljdžNJǂ
DŽNJǂ ƾǎǂ Ǎƾnjnjǐǎ DŽNJǂ ƾǎǂ Ǎƾnjnjǐǎ
ǘǚǒǀǓ Ǖǐ Ǘǝǃǐ ǘǚǒǀǓ Ǖǐ Ǘǝǃǐ Ǖǐǖ NjǂǒNjǀǎǐǖ
Ǖǐǖ NjǂǒNjǀǎǐǖ Ǖǐǖ ǔǕƿljǐǖǓ. Ǖǐǖ ǔǕƿljǐǖǓ.
7€ 7€
4HEÝ&ASHIONÝ4ARGETSÝ"REASTÝ#ANCERÝNAMEÝANDÝLOGOÝAREÝLICENSEDÝBYÝTHEÝ#OUNCILÝOFÝ&ASHIONÝ$ESIGNERSÝOFÝ!MERICAÝÝ Ý#&$!Ý&OUNDATIONÝ)NC Ý53! 4HEÝ&ASHIONÝ4ARGETSÝ"REASTÝ#ANCERÝNAMEÝANDÝLOGOÝAREÝLICENSEDÝBYÝTHEÝ#OUNCILÝOFÝ&ASHIONÝ$ESIGNERSÝOFÝ!MERICAÝÝ Ý#&$!Ý&OUNDATIONÝ)NC Ý53!
C
C
SPECIAL THANKS TO: TO: Vicky Kagia, Veronica (Matharikou Models Kids), Photo: Dimitris Skoulos, Styling: Michalis Pandos, Hair: Stefanos Vasilakis, Make Up:Up: Alexis Riglis SPECIAL THANKS Vicky Kagia, Veronica (Matharikou Models Kids), Photo: Dimitris Skoulos, Styling: Michalis Pandos, Hair: Stefanos Vasilakis, Make Alexis Riglis
ƣDŽǝǒǂǔdž ƣDŽǝǒǂǔdž
ёѠѥўًњ َѤѠѫѠѪ ёў ѣњѬњѫѬيѥњѬњ ѭњѤѢѣَѦ ёѠѥўًњ َѤѠѫѠѪ ёў ѣњѬњѫѬيѥњѬњ ѭњѤѢѣَѦ ѫў ѥўќوѤўѪ њѤѭѫًѝўѪ VXSHUPDUNHW ѫў ѥўќوѤўѪ њѤѭѫًѝўѪ VXSHUPDUNHW ѣњѢ ѫѬѢѪ њѤѭѫًѝўѪ 201,6+23 ѣњѢ ѫѬѢѪ њѤѭѫًѝўѪ 201,6+23
¡ Ý ¤¢ ¤ Ý ¤¡ª¡©Ý ݤ¢ ¤ ¡ Ý Ý ¡Ý ¢¡Ý ݤ Ý Ý Ý%MAIL INFO ESTOHOS GR ¡ Ý ¤¢ ¤ Ý ¤¡ª¡©Ý ݤ¢ ¤ ¡ Ý Ý ¡Ý ¢¡Ý ݤ Ý Ý Ý%MAIL INFO ESTOHOS GR
ѕѨѩѠќѨً ѕѨѩѠќѨً
ѕѨѩѠќٌѪ ф ѢѣѨѢѦѱѦًњѪ ѕѨѩѠќٌѪ ф ѢѣѨѢѦѱѦًњѪ
exclusive family SUNDAY
www.ftbc.gr www.ftbc.gr єѨѩىњѪ ѓѤѨ ѨًѠѫѠѪ
єѨѩىњѪ ѓѤѨ ѨًѠѫѠѪ
οδηγίες χρήσης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΡΟΥΛΑ ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ
πρακτικοί τρόποι αντιμετώπισης μικρών ή μεγάλων προβλημάτων
παιδικός σταθμός
ύπνος διδύμων Ο ύπνΟς ενΟς μωρΟύ είναί δύςκΟλη ύπΟθεςη. Ο ύπνΟς... δύΟ μωρων μπΟρεί να εξελίχθεί ςε ςπαζΟκεφαλία γία γερΟύς λύτες. ίδΟύ μερίκες χρηςίμες ςύμβΟύλες. Βάλτε τα μωρά σας να κοιμηθούν την ίδια ώρα.
Καθιερώστε μία ρουτίνα, για να τα ηρεμείτε πριν την ώρα του ύπνου.
Κοιμήστε τα μωρά σας στο ίδιο κρεβατάκι.
Βάλτε τα για ύπνο, όταν νυστάζουν και όχι όταν έχουν ήδη κοιμηθεί.
Φροντίστε πρώτα το πιο ήρεμο μωρό σας.
Δώστε στα μωρά σας κατά τη διάρκεια της ημέρας όση αγκαλιά, κούνημα, κανάκεμα και χάδια χρειάζονται.
Ο
παιδικός σταθμός αποτελεί μία καλή λύση για τους εργαζόμενους γονείς και είναι σημαντικός για την κοινωνικοποίηση του παιδιού. Η επιλογή του είναι πάρα πολύ κρίσιμη. Ένα από τα βασικότερα κριτήρια που πρέπει να λάβετε υπόψη σας, για να εξοικονομήσετε χρόνο, αλλά και για να διασφαλίσετε την όσο το δυνατόν ομαλότερη μετάβαση του παιδιού σας στις νέες του συνήθειες, είναι η κοντινή απόσταση του παιδικού σταθμού από το σπίτι σας. Οι παιδικοί σταθμοί δέχονται παιδιά από 2,5 ετών και πάνω. Αν θέλετε να στείλετε σε κάποιο σταθμό ένα μικρότερο παιδάκι, τότε θα πρέπει ν’ αναζητήσετε βρεφονηπιακή φροντίδα, που δεν την παρέχουν όλοι οι παιδικοί σταθμοί. Ρωτήστε πόσα τμήματα διαθέτει, με πόσα παιδάκια λειτουργεί κάθε τμήμα και πόσες δασκάλες είναι υπεύθυνες για το κάθε τμήμα. Κλείστε ραντεβού και ζητήστε ξενάγηση σ’ όλους του χώρους του σταθμού. Επίσης, καλό είναι να μάθετε την αναλογία παιδιών/προσωπικού. Συνήθως σε κάθε τάξη υπάρχουν περισσότερα από 10 παιδιά με μια κύρια παιδαγωγό και μια βοηθό. Για τα παιδιά 2,5-3,5 χρονών είναι απαραίτητη μία παιδαγωγός ανά 8 παιδιά. Στα μεγαλύτερα αναλογεί μία παιδαγωγός για κάθε 10-12 παιδιά, ενώ στα κάτω από 2,5 χρονών η αναλογία γίνεται 1:4.
αλλαγή πάνας Ο τρόπος αλλαγής της πάνας είναι κάτι που θα μάθετε να κάνετε μηχανικά. Καλό θα ήταν τις πρώτες φορές να είστε ιδιαιτέρα οργανωμένοι και ν’ ακολουθήσετε ένα συγκεκριμένο τρόπο (ρουτίνα) που αργότερα θα σας γίνει συνήθεια.
1 2 3
Αρχικά, ξαπλώνετε το βρέφος και ξεκουμπώνετε τη λερωμένη πάνα. Ανασηκώνετε το βρέφος από τα πόδια με το ένα χέρι. Κρατάτε τα ποδαράκια από τους αστραγάλους και με το άλλο χέρι καθαρίζετε τα υπολείμματα από τις ακαθαρσίες (με την καθαρή άκρη της πάνας) και απομακρύνετε τη λερωμένη πάνα. Ακολουθεί καθαρισμός της περιοχής. Στη συνέχεια, πάλι ανασηκώνοντας τα ποδαράκια, τοποθετείτε την καινούρια πάνα και βάζετε την ειδική κρέμα στις περιοχές που είναι ευαίσθητες σ’ ερεθισμούς. Κλείνετε την πάνα και ντύνετε το μωρό σας.
4 5 6
Θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας να μην αφήσετε καθόλου από την προσοχή σας το μωρό σ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.
προσοχή καλό είναί παντα να ρωτατε τό γίατρό σασ γία ότίδήπότε σασ απασχόλεί
18 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
/
ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 03 06 2011 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΜΑΡΤΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Κ ΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΜΑΡΤΙΟΣ ΔΕ 14 Νέα Σύνολα στο Νέο Μέγαρο Σύνολα Παραδοσιακής Μουσικής και Σύνολο Jazz του Τ.Μ.Ε.Τ. του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Σε συνεργασία με το Τ.Μ.Ε.Τ. του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
! Παράλληλες δράσεις
ΣΑ 19 Χορός στο Μέγαρο «Trey McIntyre Project» ! Παράλληλες δράσεις
ΠΕ 31 Νέος Ήχος - Αυτοσχεδιασμοί «ΣΩΜΑ»
ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΠΑ 1, ΣΑ 2, ΔΕ 4 Η Ελληνική Οπερέτα… αλλιώς Θ. Σακελλαρίδης: Ο Βαφτιστικός Σε συνεργασία με το Τ.Μ.Ε.Τ. του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
ΚΥ 3 ! Διάλογοι με το κοινό Οπερέτα: Ο χαμένος θησαυρός της ελληνικής τέχνης
ΣΑ 9 Κύκλος Μουσικής Δωματίου Η Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι Πολιτισμών Συνθέτες της Μέσης Ανατολής ! Παράλληλες δράσεις Σε συνεργασία με το περιοδικό «Παράλλαξη» και την πρωτοβουλία «Η Θεσσαλονίκη αλλιώς»
! Διάλογοι με το κοινό
ΚΥ 10 Κυριακάτικα Μουσικά Πρωινά Κύκλος Μουσικής Δωματίου Αφιέρωμα στο Έτος Liszt ! Διάλογοι με το κοινό
ΠΑ 15 6 Guitar Plus Συναυλία για δύο κιθάρες με το ντουέτο «Melis» ο
ΣΑ 16 6ο Guitar Plus Η Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι Πολιτισμών Αφιέρωμα: Μουσική των Σεφαραδιτών Εβραίων ! Διάλογοι με το κοινό
ΚΥ 17 6ο Guitar Plus Συναυλία νέας μουσικής για σύνολα με κιθάρα
ΚΥ 17 6ο Guitar Plus Συναυλία - Αφιέρωμα: Μινιμαλισμός και μουσική για κιθάρα
Μ. ΔΕ 18 Κύκλος Παλαιάς Μουσικής Ήχοι από το Μεσαίωνα και την Αναγέννηση
Μ. ΤΕ 20 Μεγάλα Θρησκευτικά Έργα Α. Dvořák: Requiem Συμπαραγωγή: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης / Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης
! Παράλληλες δράσεις
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης 25ης Μαρτίου & Παραλία | 546 46 Θεσσαλονίκη Εκδοτήρια & Πληροφορίες: 2310 895 938-9 | www.tch.gr | info@tch.gr
ΜΑΪΟΣ TE 4 Παιδική Χορωδία του «Συλλόγου Φίλων Μουσικής Θεσσαλονίκης»
ΤΡ 10 & ΤΕ 11 Master Class Η Πιανιστική Τέχνη: Επί σκηνής δημιουργία & ορθοσωμική ! Παράλληλες δράσεις
ΠΑ 13, ΣΑ 14, ΚΥ 15 1ο Φεστιβάλ Παιδικών Χορωδιών Φωνές της πόλης ! Παράλληλες δράσεις
ΠΑ 20, ΣΑ 21, ΚΥ 22 Κύκλος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων 5ο Εργαστήρι Σύγχρονης Μουσικής Συνδιοργάνωση: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης/ Εργαστήρι Σύγχρονης Μουσικής Α.Π.Θ.
ΚΥ 29 Κυριακάτικα Μουσικά Πρωϊνά Κύκλος Παλαιάς Μουσικής Lucente Stella Μεσαιωνική Μουσική από τη Μεσόγειο ! Διάλογοι με το κοινό
ΙΟΥΝΙΟΣ ΤΡ 21 Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής Μ. Θεοδωράκης: Ζορμπάς Συμπαραγωγή: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης / Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης
! Παράλληλες δράσεις Σε συνεργασία με το περιοδικό «Παράλλαξη» και την πρωτοβουλία «Η Θεσσαλονίκη αλλιώς» Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
παντογνώστης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΘΟΔΩΡΟΣ ΓΙΑΧΟΥΣΤΙΔΗΣ
...το ..το μεγαλύτερο λουλούδι στον κόσμο ζυγίζει 7 κιλά. Ονομάζεται rafflesia arnoldi και φύεται μόνο στη Σουμάτρα και στις νήσους Βόρνεο της Ινδονησίας. Τα πέταλά του μπορούν να φτάσουν σε μήκος το 1 μέτρο κι έχουν πάχος 2,5 εκατοστά. Το είδος πήρε το όνομά του από το φυσιοδίφη Sir Stamford Raffles και από το φίλο του, δόκτορα Joseph Arnold. Οι Raffles και Arnold ανακάλυψαν το παρασιτικό φυτό κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους το Μάιο του 1818.
ξέρατε ότι... ... το χάμπουργκερ πήρε το όνομά του από τη γερμανική πόλη Αμβούργο. Ένας έμπορος από τη συγκεκριμένη πόλη στις αρχές του 18ου αιώνα, καθώς βρισκόταν στην Ασία, παρατήρησε ότι οι νομάδες Τάταροι μαλάκωναν το κρέας, τοποθετώντας το κάτω από τη σέλα του αλόγου τους. Η κίνηση του αλόγου σφυροκοπούσε το κρέας και το κομμάτιαζε. Οι Τάταροι μάζευαν τα κομμάτια, τα οποία ήταν πια έτοιμα, για να μαγειρευτούν. Ο έμπορος μετέφερε την ιδέα στο σπίτι του, όπου οι μάγειρες χτυπούσαν κι έψηναν το κρέας, το οποίο ονόμασαν κρέας Αμβούργου (Hamburg στα γερμανικά). Αργότερα, Γερμανοί μετανάστες μετέφεραν την ιδέα στην Αμερική όπου κι έλαβε τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα.
20 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
...ο συνδετήρας πατενταρίστηκε το 1901 από το ΝορΝορ βηγό εφευρέτη Johann Vaaler. Τα πρώτα σχέδια σχετικά με το συγκεσυγκε κριμένο αντικείμενο, που είναι από τα πιο χρησιμοποιημένα όλων των εποχών, τα είχε ετοιμάσει ήδη από το 1899. Έπρεπε όμως να φύγει από τη Νορβηγία και να πάει στη Γερ Γερμανία και τις ΗΠΑ προκειμένου να κατοχυρώσει την πατέντα του.
...η καρδιά
ενός ανθρώπου χτυπάει κατά μέσο όρο 101 χιλιάδες φορές μέσα σε μια ημέρα. Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου, η καρδιά του θα χτυπήσει κατά μέσο όρο 3 δισεκατομμύρια φορές και θ’ αντλήσει 378 εκατομμύρια λίτρα αίματος! Μία φυσιολογική καρδιά έχει 70 με 80 παλμούς το λεπτό.
υγεία
Προγεννητικός έλεγχος
22 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
ε
ίτε το περιμένατε καιρό είτε όχι, θα γίνετε μανούλα. Είναι δεδομένο ότι αντιμετωπίζετε πληθώρα συναισθημάτων, οπότε είναι καλό να ξέρετε ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματά σας. Οι σωστές εξετάσεις την κατάλληλη στιγμή εξασφαλίζουν και προφυλάσσουν τη δική σας υγεία, αλλά και του μωρού που θα φέρετε στον κόσμο.
Πρώτη κίνηση Το τεστ στο σπίτι βγήκε θετικό, το ίδιο και το προαίσθημά σας. Σύμφωνα με τη μαιευτήρα - χειρουργό γυναικολόγο, κ. Αικατερίνη Τάγκου: «μετά από ένα θετικό τεστ κύησης, το πρώτο που κάνει η γυναίκα είναι ένα κολπικό υπερηχογράφημα, για να ελέγξουμε και να επιβεβαιώσουμε ότι η κύηση είναι ενδομήτριος και όχι εξωμήτριος. Είναι το
διαπιστώσουμε αν υπάρχει το στίγμα Μεσογειακής Αναιμίας, καθώς και σε τεστ δρεπάνωσης, για να διαγνωσθεί εάν η μητέρα είναι φορέας δρεπανοκυτταρικής αναιμίας. Από εκεί και πέρα, συνήθως ζητάμε αντισώματα από ερυθρά, τοξόπλασμα και μεγαλοκυτταροϊό, για να γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχουν αυτού του τύπου οι λοιμώξεις, οι οποίες μπορεί να θέσουν την εγκυμοσύνη σε κίνδυνο, ιδιαίτερα κατά τους πρώτους μήνες». Επίσης, οι έγκυες ελέγχονται και για κάποια επιπλέον λοιμώδη νοσήματα, όπως είναι η ηπατίτιδα Β και C, το AIDS, η λιστερίωση, ο έρπητας και η φυματίωση. Αν όλα εξελίσσονται φυσιολογικά, η έγκυος επισκέπτεται το γυναικολόγο της μία φορά το μήνα. «Σε κάθε της επίσκεψη κάνει υπερηχογράφημα (κολπικό αρχικά και κοιλιακό μετά), για να επιβεβαιωθεί ότι η ανάπτυξη του εμβρύου προχωράει κανονικά, ότι η θέση του είναι σωστή και ότι δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τον πλακούντα ή το αμνιακό υγρό» εξηγεί η κ. Τάγκου. Επίσης, κάθε μήνα
οι εξετάσεις της υποψήφιας μανούλας πρώτο πράγμα που κάνουμε. Ένα απλό τεστ κύησης δείχνει αν είσαι έγκυος ή όχι, αλλά δεν μπορεί να δείξει αν το έμβρυο βρίσκεται εντός ή εκτός μήτρας ή σε ποιο σημείο». Αφού γίνει αυτό το υπερηχογράφημα κι επιβεβαιωθεί ότι η κύηση είναι ενδομήτριος και προχωράει κανονικά, ξεκινάει ο εργαστηριακός έλεγχος.
What’s next? Ο εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει ένα σύνολο εξετάσεων στις οποίες υποβάλλονται όλες οι έγκυες σε πρώτο στάδιο. Όπως αναφέρει η κ. Τάγκου: «γίνεται μία γενική εξέταση αίματος και μία γενική ούρων, ψάχνουμε κι επιβεβαιώνουμε την ομάδα αίματος, κάνουμε έναν πλήρη βιοχημικό έλεγχο (σάκχαρο, ουρία, κρεατινίνη, ουρικό οξύ, σίδηρο, φερριτίνη, νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, κλπ) και σίγουρα προχωράμε σε ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης, για να
γίνεται επανέλεγχος σε κάποιες εργαστηριακές εξετάσεις, συνήθως γενική αίματος, γενική ούρων και βιοχημικός έλεγχος, για να παρακολουθείται η κατάσταση της εγκύου, αν υπάρχει δηλαδή κάποια μεταβολή, όπως πτώση του αιματοκρίτη, του σιδήρου ή του ασβεστίου, και να κρίνει ο γυναικολόγος αν υπάρχει ανάγκη να χορηγηθεί στην έγκυο κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα.
Καμπύλη διαβήτη Σύμφωνα πάλι με τη γυναικολόγο: «στην 28η εβδομάδα, τέλος έκτου και αρχές έβδομου μήνα κύησης, γίνεται μία ειδική αιματολογική εξέταση, η καμπύλη σακχάρου. Πρόκειται για μία εξέταση η οποία δείχνει αν στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης θα υπάρξει προδιάθεση για διαβήτη της κύησης. Με αυτό τον τρόπο, διαπιστώνεται αν η έγκυος πρέπει ν’ ακολουθήσει κάποια ειδική διατροφή ή ενδεχομένως
Μετά το πρώτο θετικό τεστ εγκυμοσύνης ακολουθούν διάφορες εξετάσεις, για να εξασφαλίσουν ότι η κύηση θα κυλήσει ομαλά, χωρίς κανένα πρόβλημα για την υγεία τόσο της μαμάς όσο και του εμβρύου. Παρακάτω θα βρείτε μερικές από τις πλέον βασικές. Με το καλό! ΤηΣ ΛΕνΙΑΣ ΚΙΟυΜη
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 23
Ψυχολογία υγεία κάποια φαρμακευτική αγωγή, π.χ. χορήγηση ινσουλίνης, ώστε να μην αναπτύξει τη συγκεκριμένη μορφή διαβήτη και ν’ αποφευχθούν οποιαδήποτε προβλήματα στην ανάπτυξη του εμβρύου.
Αυχενική διαφάνεια Άλλες ειδικές εξετάσεις είναι η αυχενική διαφάνεια σε συνδυασμό με μία αιματολογική εξέταση που ονομάζεται PAPP-A και πραγματοποιείται τη 12η με 13η εβδομάδα της κύησης. «Πρόκειται για ένα στατιστικό αποτέλεσμα για την πιθανότητα εμφάνισης συνδρόμου Down. Τη συγκεκριμένη εξέταση τη συστήνουμε σ’ όλες τις γυναίκες που είναι κάτω των 35 ετών. Σε γυναίκες άνω των 35 ετών επιλέγουμε τη μέθοδο της αμνιοπαρακέντησης, γιατί είναι η μόνη εξέταση η οποία εξασφαλίζει 100% ότι δεν υπάρχει κανένα σύνδρομο. η αμνιοπαρακέντηση μάς δίνει τον πλήρη γενετικό κώδικα του παιδιού, δηλαδή ακριβώς τα χρωμοσώματα που έχει κληρονομήσει από τη μαμά και τον μπαμπά, και πραγματοποιείται τη 18η με 19η εβδομάδα κύησης» εξηγεί η κυρία Τάγκου.
Μεγάλος υπέρηχος: δείτε το μωρό σας! Κατά την 21η με 23η εβδομάδα κύησης, οι γυναικολόγοι ζητούν το υπερηχογράφημα β’ επιπέδου, γνωστό και ως το «μεγάλο υπερηχογράφημα», μέσω του οποίου επιτυγχάνεται ο πλήρης έλεγχος του εμβρύου, γιατί έχει ολοκληρωθεί σχεδόν η ανάπτυξη όλων των συστημάτων του. Πρόκειται για μία εξέταση που δίνει την εικόνα του εμβρύου ολοκληρωμένα, εξωτερικά κι εσωτερικά, με τη μορφή που θα έχει σχεδόν και όταν γεννηθεί. Όπως διευκρινίζει η κυρία Τάγκου: «ο γιατρός έχει τη δυνατότητα να δει πώς έχει προχωρήσει η ανάπτυξη των εσωτερικών οργάνων του εμβρύου, όπως του ήπατος, των νεφρών, του εντέρου, του εγκεφάλου, της καρδιάς, των βαλβίδων της καρδιάς κλπ, αλλά και του σκελετού, δηλαδή του κρανίου, και γενικά αν όλο το σκελετικό σύστημα έχει αναπτυχθεί όπως πρέπει». Την ίδια στιγμή, μ’ αυτήν την εξέταση πραγματοποιείται κι ένας λεπτομερής έλεγχος, ένα Doppler των αγγείων και των τριών αρτηριών. «Συγκεκριμένα, ελέγχεται πώς γίνεται η αγγείωση της μήτρας και κατ’ επέκταση πόσο σωστά μπορεί η μήτρα ν’ αναπτύξει το έμβρυο, γιατί αυτή παίρνει το αίμα από τη μητέρα και μέσω του πλακούντα και του ομφάλιου λώρου το διηθεί προς το έμβρυο» εξηγεί η γυναικολόγος. Στον υπέρηχο, λοιπόν, γίνεται έλεγχος και των αγγείων αλλά και του λώρου. Όπως τονίζει η γιατρός: «το υπερηχογράφημα β’ επιπέδου μάς δίνει όλες τις συνθήκες ανάπτυξης τόσο του εμβρύου όσο και της κύησης και σε μεγάλο ποσοστό το τι μέλλει γενέσθαι. Όταν, για παράδειγμα, έχουμε ένα πρόβλημα στις μητριαίες αρτηρίες, υποψιαζόμαστε ότι η ανάπτυξη δε θα προχωρήσει όπως πρέπει. Πρόκειται για ένα υπερηχογράφημα σπουδαίας και βασικής σημασίας. Οι περισσότεροι έχουν την αίσθηση ότι είναι απλώς πολυτέλεια, καθώς βλέπουν το έμβρυο τρισδιάστατα, κάτι που αποτελεί φυσικά μία ωραία εικόνα. Όμως, δεν είναι μόνο αυτό. υπάρχουν πολλοί που μου λένε ότι δεν τους ενδιαφέρει να δουν τρισδιάστατα το έμβρυο, αλλά εγώ τους εξηγώ ότι είναι μία εξέταση που πρέπει να γίνει, γιατί είναι ένα υπερηχογράφημα ανάπτυξης του εμβρύου και των συνθηκών κύησης και γενικότερα δείχνει τα πάντα. Είναι ένας πλήρης και ουσιαστικός έλεγχος για τη μητέρα και το μωρό».
24 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Σε γυναίκες άνω των 35 ετών επιλέγουμε τη μέθοδο της αμνιοπαρακέντησης, γιατί είναι η μόνη εξέταση η οποία εξασφαλίζει 100% ότι δεν υπάρχει κανένα σύνδρομο. η αμνιοπαρακέντηση μάς δίνει τον πλήρη γενετικό κώδικα του παιδιού, δηλαδή ακριβώς τα χρωμοσώματα που έχει κληρονομήσει από τη μαμά και τον μπαμπά, και πραγματοποιείται τη 18η με 19η εβδομάδα κύησης.
πότε να ανησυχήσετε; Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν καλή πορεία της εγκυμοσύνης. η κυρία Τάγκου επισημαίνει ότι, εφόσον προκύψει οποιοδήποτε πρόβλημα, ο γιατρός που παρακολουθεί την έγκυο μπορεί να ζητήσει επιπλέον εξετάσεις, κάτι που αφορά εξειδικευμένες περιπτώσεις και το κάθε περιστατικό ξεχωριστά. Σύμφωνα με τη γιατρό, συντρέχουν λόγοι ανησυχίας για την έγκυο: ● Αν υπάρχουν καφετιά, ροζ ή κόκκινα υγρά. ● Αν υπάρχουν πονάκια στην κοιλιά - πιο έντονα από τα συνηθισμένα πονάκια της περιόδου - που μπορεί να υποδεικνύουν μία δραστηριότητα τύπου συσπάσεων, συνήθως κατά τον 4 με 7 μήνα. ● Στην αρχή της εγκυμοσύνης είναι
καλό να προσέχει η έγκυος μήπως υπάρχουν ενοχλήσεις, κυρίως έμμεσες. Δηλαδή μήπως δεν μπορεί να τραφεί σωστά ή κάνει πολλούς εμετούς, μήπως ζαλίζεται έντονα, αν έχει χαμηλή πίεση... Η υπόταση, για παράδειγμα, μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την υπέρταση.
η εγκυμοσύνη είναι μία περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας, η οποία πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί με τη δέουσα προσοχή, με υπομονή και ψυχραιμία. Όλα τα παραπάνω αποτελούν σημαντικά βήματα, για να διασφαλιστεί τόσο η υγεία του εμβρύου όσο και της ίδιας της μητέρας. Σε κάθε περίπτωση, η έγκυος οφείλει να είναι σε άμεση επαφή κι επικοινωνία με το γυναικολόγο που την παρακολουθεί, ώστε ν’ αντιμετωπιστούν γρήγορα οι οποιεσδήποτε ανασφάλειες και τα όποια προβλήματα προκύψουν. Κάντε εκείνο το τεστ, λοιπόν… και με το καλό!
Ευχαριστούμε θερμά την κυρία Αικατερίνη Τάγκου, μαιευτήρα - χειρουργό γυναικολόγο, συνεργάτη Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης, Γ.Κ. Ομίλου Βιοϊατρικής, για την πολύτιμη βοήθειά της.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 25
υγεία
το μωρό βγάζει δοντάκια!
Ενοχλήσεις, γκρίνια, πονάκια, αλλά και γλυκά... φαφούτικα χαμόγελα αποτελούν τα στοιχεία της περιόδου κατά την οποία το μωρό σας εμφανίζει τα πρώτα του δόντια. Τ Η Σ Λ έ ν Ι Α Σ Κ Ι Ο Υ μ Η
α
κόμα και αν δεν είστε γονέας, σίγουρα έχετε ακούσει στο περιβάλλον σας για την περίοδο εκείνη, κατά την οποία το νεότερο μέλος μίας οικογένειας, γύρω στον έκτο του μήνα, βγάζει δόντια! Η συζήτηση συνήθως περιλαμβάνει ιστορίες γι’ άγρυπνες νύχτες με γκρίνια, κλάμα κι έντονη ανησυχία. Πρόκειται για μία απόλυτα φυσιολογική περίοδο, η οποία όμως πρέπει ν’ αντιμετωπίζεται με πολλή υπομονή και προσοχή.
τώρα αρχίζουν τα βάσανα!
Σύμφωνα με τον Αυγερινό Ιωάννου, παιδίατρο, συνεργάτη Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης, Γ.Κ. Ομίλου Βιοϊατρικής: «τα πρώτα δόντια εμφανίζονται σε διάφορες ηλικίες στα βρέφη, συνήθως μεταξύ του 6ου και του 8ου μήνα. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν και περιπτώσεις στις οποίες τα παιδιά γεννιούνται με δόντια. Αυτό, όμως, που ενδιαφέρει τους ειδικούς και αφορά την κανονική ανάπτυξη του παιδιού είναι να έχει εμφανιστεί το πρώτο δόντι το αργότερο μέχρι το 16ο μήνα ζωής». Τα πρώτα δόντια, οι λεγόμενοι νεογιλοί οδόντες, είναι 20 και συνήθως εμφανίζονται όλα μέχρι τα 2,5 με 3 χρόνια. Ακόμα και πριν να… σκάσει το δόντι, το μωρό έχει τον τρόπο του να δείξει στους γονείς του ότι η στιγμή δεν αργεί. «Υπάρχουν πολλές ενδείξεις για το ότι το παιδί βγάζει δόντια, οι οποίες εκφράζονται διαφορετικά στο καθένα. Οι πιο συνηθισμένες είναι η έντονη σιελόρροια, η φαγούρα στα ούλα -κάτι που φαίνεται, όταν το μωρό αρχίζει να βάζει τα δάχτυλά του ή διάφορα αντικείμενα στο στόμα- και η υπερένταση, η οποία έχει ως αποτέλεσμα να μην τρώει και να μην κοιμάται το μωρό. Αρκετές φορές, τα μωρά μπορεί να παρουσιάσουν ευκοιλιότητα και συχνές κενώσεις, καθώς και ήπιο πυρετό. Τοπικά τα ούλα είναι πρησμένα, ασπρίζουν και μπορεί να ματώσουν», αναφέρει ο κύριος Ιωάννου.
26 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
τι να κάνετε «Η ανησυχία των δοντιών αντιμετωπίζεται αρχικά με ειδικά -κατά προτίμηση φυτικά- ζελέ για επάλειψη στα ούλα, τα οποία βοηθούν αρκετά. Σε επόμενο, όμως, στάδιο μπορεί να χρειαστούν ήπια παυσίπονα. Υπάρχουν, τέλος, διάφορα βοηθήματα, τα οποία, αφού τοποθετηθούν λίγη ώρα στο ψυγείο, τα μωρά τα δαγκώνουν και μ’ αυτόν τον τρόπο ανακουφίζονται τα συμπτώματα», επισημαίνει ο παιδίατρος.
λόγοι ανησυχίας Όπως τονίζει ο κ. Ιωάννου, οι γονείς πρέπει ν’ ανησυχήσουν, όταν τα έντονα συμπτώματα, όπως ο πόνος, ο πυρετός και η ευκοιλιότητα, δε φαίνεται να υποχωρούν ακόμα και μετά τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής. Όσον αφορά συγκεκριμένα τον πυρετό, ο γιατρός τονίζει: «ενώ ο πυρετός δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, όταν τα παιδιά βγάζουν δόντια, ο υψηλός πυρετός είναι συνήθως ένδειξη ότι συνυπάρχει κάποια λοίμωξη, τις περισσότερες φορές ιογενής. έξαιτίας του ότι σ’ αυτήν τη φάση το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών είναι εξασθενημένο, ο οργανισμός είναι πιο επιρρεπής στις λοιμώξεις. Συνεπώς, είναι καλό οι γονείς να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και, αν διαπιστώσουν ότι το παιδί έχει υψηλό πυρετό, ν’ απευθυνθούν αμέσως στον παιδίατρο».
στοματική υγιεινή Σύμφωνα με τον παιδίατρο: «η σωστή υγιεινή του στόματος ξεκινάει από τη στιγμή που το παιδί μπορεί να φτύσει συνειδητά, όταν είναι 2,5 με 3 ετών. Ιδιαίτερα εκείνη την περίοδο, η διατροφή των παιδιών πρέπει να είναι ισορροπημένη και ν’ αποφεύγονται οι τροφές που μπορεί να συμβάλουν στη δημιουργία τερηδόνας, όπως για παράδειγμα εκείνες που περιέχουν υδατάνθρακες». Όσον αφορά το βούρτσισμα των δοντιών, ο κύριος Ιωάννου επισημαίνει ότι καλό θα ήταν να γίνεται μισή ώρα μετά το κάθε γεύμα ή έστω κάθε πρωί και βράδυ. Η τεχνική, δηλαδή ο σωστός τρόπος βουρτσίσματος, είναι καλό να επιδεικνύεται από τον ειδικό στους γονείς και στα παιδιά για καλύτερο καθαρισμό των δοντιών. Παρά την οποιαδήποτε προσοχή, είναι πιθανό τα πρώτα δόντια των παιδιών να εμφανίσουν τα προβλήματα που εμφανίζουν και τα μόνιμα. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντική η προσεγμένη διατροφή σ’ όλες τις ηλικίες. « Όπως και να έχει, όμως, σε περιπτώσεις οποιασδήποτε αλλοίωσης των δοντιών, είτε αυτή αφορά το χρωματισμό τους, είτε τη θέση τους, είτε αλλοιώσεις στα ούλα, οι γονείς πρέπει να ζητούν τη συμβουλή παιδοοδοντιάτρου» αναφέρει ο κ. Ιωάννου.
προσοχή! Όπως επισημαίνει ο κ. Ιωάννου: «το δάχτυλο στο στόμα μπορεί να είναι αιτία, για να εισχωρήσουν στον οργανισμό διάφοροι μικροοργανισμοί. Την ίδια στιγμή, η συγκεκριμένη συνήθεια μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση στραβών δοντιών με όλα τα επακόλουθα, ενώ υποδεικνύει και μία συμπεριφορά εξάρτησης, που μπορεί να οφείλεται σε οποιοδήποτε λόγο. έφόσον διαπιστωθεί κάτι τέτοιο, υπάρχει το ενδεχόμενο το παιδί να χρήζει μακροχρόνιας και απαιτητικής θεραπείας». Τα πρώτα δόντια ξεκινούν ν’ αντικαθίστανται στη νηπιακή ηλικία, δηλαδή μετά τα 5 έτη. Όταν πλέον έχουν αντικατασταθεί από τα μόνιμα, είναι καλό να γίνει ένας ορθοδοντικός επανέλεγχος.
η πρώτη μου επίσκεψη
Η επίσκεψη σε οδοντίατρο δεν είναι απαραίτητη πριν την ηλικία των 2-3 ετών, εκτός εάν:
● έχει σπάσει κάποιο δόντι ● υπάρχουν σημάδια αποχρωματισμού στα δόντια ● κάποιο δόντι πονάει ή είναι ευαίσθητο σε ζεστές ή κρύες τροφές ή υγρά. Μετά την ηλικία των 3 ετών, όταν και τα 20 δόντια έχουν βγει, θα πρέπει να γίνονται τακτικές επισκέψεις ελέγχου σε οδοντίατρο. Φροντίστε να τονίσετε στο παιδί ότι η επίσκεψη στον οδοντίατρο είναι μία θετική εμπειρία.
βουρτσίζοντας τα πρώτα δοντάκια Ο καθαρισμός των δοντιών του μωρού σας θα πρέπει να αρχίσει, μόλις εμφανιστεί το πρώτο παιδικό δόντι στη στοματική κοιλότητα, με τη βοήθεια μιας βρεγμένης γάζας. Ιδανικά, τα δόντια και τα ούλα του βρέφους θα πρέπει να καθαρίζονται μετά το κάθε γεύμα. Έπειτα από τη συμπλήρωση του 1ου έτους, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια μικρή και μαλακή οδοντόβουρτσα χωρίς οδοντόκρεμα μέχρι το 3ο έτος.
πότε βγαίνουν τα πρώτα δόντια Στην ηλικία των 2.5 χρόνων το παιδί σας θα αποκτήσει όλα τα νεογιλά του δόντια, τα πρώτα του δοντάκια. Αυτά είναι συνολικά 20. Ένα με δύο μήνες μετά την εμφάνιση των πρώτων κάτω δοντιών θα εμφανιστούν τα τέσσερα πάνω μπροστινά δόντια (τομείς). Ένα μήνα αργότερα θα εμφανιστούν οι κάτω πλάγιοι τομείς και στη συνέχεια, θα κάνουν την εμφάνισή τους οι γομφίοι, τα δόντια
που αλέθουν την τροφή. Οι κυνόδοντες (τα μυτερά δόντια) της κάτω σιαγόνας εμφανίζονται στην ηλικία περίπου των 16 μηνών, ενώ λίγο αργότερα εμφανίζονται οι κυνόδοντες της πάνω σιαγόνας. Έτσι, στην ηλικία των 2.5-3 χρόνων το παιδί σας θα έχει 20 δόντια, δέκα για κάθε σιαγόνα. Κάθε σιαγόνα έχει 4 τομείς, 2 κυνόδοντες και 4 γομφίους. Αν το παιδί σας καθυστερεί σημαντικά στην εμφάνιση των δοντιών του, τότε πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 27
υγεία - ομορφιά
28 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
πώς να ξεφορτωθείτε την
ακμή
Όσοι πιστεύουν ότι, επειδή έχουν κλείσει προ πολλού τα 16, το θέμα δεν τους αφορά, πρέπει ν’ αναθεωρήσουν. Τα ανεπιθύμητα σπυράκια προτιμούν τη γυναικεία επιδερμίδα, μπορεί να επιμένουν ακόμη και μέχρι τα 60 σας, ενώ, αν θέλετε να ρίξετε κάπου τις ευθύνες, βάλτε τα με το DNA σας, αφού η τρέχουσα άποψη υποστηρίζει ότι η κοινή ακμή εμφανίζεται σε άτομα με γενετική προδιάθεση. Τ Η Σ Ε λ Ε υ θ Ε Ρ Ι α Σ Κ α Μ π Ο υ Ρ Ο γ λ Ο υ
η
ακμή αποτελεί την πιο συχνή νόσο των σμηγματογόνων αδένων και προσβάλλει κυρίως το πρόσωπο, το θώρακα και τη ράχη. Η συγκεκριμένη πάθηση κάνει το ντεμπούτο της στην εφηβεία με ηλικίες αιχμής τα 14 με 17 χρόνια για τα κορίτσια και τα 16 με 19 για τα αγόρια. Βέβαια, μπορεί να εμφανιστεί και στην περίοδο κατά την οποία οι κρέμες κατά της ακμής αντικαθίστανται διαδοχικά από κρέμες ενυδάτωσης, πρώτων ρυτίδων και από ορούς αντιγήρανσης, δηλαδή μεταξύ 20 και 35 ετών. Συνήθως όμως, στο χρονικό διάστημα μεταξύ 23 και 25 ετών τέτοιου είδους προβλήματα βελτιώνονται και τελικά υποχωρούν. Μπορεί να φαίνεται περίεργο, όμως κάποια κλινική μορφή της κοινής ακμής εμφανίζεται και μέχρι τα σαράντα. Βέβαια, το ποσοστό είναι περιορισμένο, μόλις 5%, και αφορά κυρίως τις γυναίκες. Σε πολλούς η ακμή «φουντώνει» μετά την ηλικία των 30 και μπορεί μέχρι τα 60 να δημιουργεί προβλήματα στο πρό-
σωπο. Η επανεμφάνιση ή η επιδείνωση της ακμής, ειδικά μετά την ενηλικίωση, ή ο συνδυασμός ακμής και αυξημένης τριχοφυΐας στη γυναίκα είναι συχνά συμπτώματα ενδοκρινικών παθήσεων και χρειάζονται ενδοκρινολογικό έλεγχο. Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς από τους άντρες της ίδιας ηλικίας. Κάθε ορμονική διακύμανση, όπως προεμμηνορρυσιακό σύνδρομο, διακοπή αντισυλληπτικού χαπιού, εγκυμοσύνη και κλιμακτήριος, μπορεί να πυροδοτήσει την ακμή. Επίσης, ο διαβήτης μπορεί ν’ αποτελέσει αιτία, για να εμφανιστούν σπυράκια. Το στρες φαίνεται ότι παίζει ρόλο στην εμφάνιση της ακμής, καθώς οι ορμόνες του στρες μαζί με την τεστοστερόνη προκαλούν αύξηση της παραγωγής σμήγματος.
Πόσο ένοχη είναι η σοκολάτα; Η σοκολάτα στο παρελθόν είχε κριθεί ως ο πρώτος ένοχος για την έξαρση των συμπτωμάτων της ακμής. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες αποφάνθηκαν M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 29
υγεία - ομορφιά για την αθώωσή της. Σκεφτείτε καλύτερα. ποιες είναι οι πρώτες έξοδοι των εφήβων; Εστιατόρια τύπου «fast food» και σινεμά που συνοδεύονται από κατανάλωση τροφών πλούσιων σε κορεσμένα και trans λιπαρά. Το σπιτικό φαγητό έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αφού οι έφηβοι περνούν περισσότερο χρόνο εκτός σπιτιού. Η στροφή σε λιπαρά αυξάνει την ποσότητα του σμήγματος με αποτέλεσμα να γίνεται πιο δύσκολη η απελευθέρωσή του από τους σμηγματογόνους αδένες.
Υπάρχουν τρόφιμα με θεραπευτικές ιδιότητες εναντίον της ακμής; Έρευνες έχουν δείξει ότι η βιταμίνη α, που βρίσκεται σε τροφές όπως το συκώτι, το γάλα, τα τυριά, τα καρότα και τα αβγά, βοηθά στην αντιμετώπιση προβλημάτων ακμής. Άλλωστε, τα περισσότερα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της ακμής περιέχουν βιταμίνη α, εφόσον φαίνεται ότι μειώνει την ποσότητα του παραγόμενου σμήγματος. Την εξισορρόπηση των επιπέδων βιταμίνης α στον οργανισμό βοηθά η βιταμίνη Ε, την οποία θα βρείτε στο σολομό, τον τόνο και τους άψητους ξηρούς καρπούς. Επίσης, έρευνες έδειξαν ότι η παρουσία ακμής συνδέεται με μειωμέ-
Η σοκολάτα στο παρελθόν είχε κριθεί ως ο πρώτος ένοχος για την έξαρση των συμπτωμάτων της ακμής. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες αποφάνθηκαν για την αθώωσή της. 30 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
να επίπεδα ψευδάργυρου. από πού, όμως, θα εφοδιαστείτε τον ψευδάργυρο που σας λείπει; από το κόκκινο κρέας, το συκώτι, τα θαλασσινά, τα μανιτάρια, τα αβγά και την μπίρα. αποφύγετε τροφές πλούσιες σε λιπαρά, όπως αλλαντικά και πλήρη γαλακτοκομικά, γλυκίσματα και σνακ με σαντιγί και βούτυρο, τηγανητά και sauce με μαγιονέζα και κρέμα γάλακτος. αντίθετα, καταναλώστε άφθονα λαχανικά και φρούτα, τροφές με Ω3 και Ω6 λιπαρά οξέα (ελαιόλαδο, ψάρια, ξηρούς καρπούς, φυτικές μαργαρίνες) και φανείτε γενναιόδωροι στην κατανάλωση νερού, που θα βοηθήσει στην αποβολή των τοξινών.
Το στρες επηρεάζει την εμφάνιση της ακμής; Ως κακός σύμβουλος γι’ αποφάσεις και κακός σύμμαχος για την υγεία, το άγχος δε θα μπορούσε να μην έχει σημαντική θέση και στην εμφάνιση της ακμής, αφού προκαλεί αύξηση στα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα, γεγονός που αυξάνει τη λιπαρότητα. παρ’ όλα αυτά, η σχέση μεταξύ του stress και της ακμής δεν είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένη, αφού δε γνω-
ρίζουμε ακριβώς σε ποιο βαθμό επηρεάζεται η ακμή από τη συναισθηματική πίεση. Αυτό οφείλεται κατά ένα μέρος στην έλλειψη ουσιαστικών στοιχείων σχετικά με τη συμμετοχή των δερματικών νευρογενών παραγόντων στην παθογένεση της ακμής. Όμως, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες βρέθηκαν κλινικά στοιχεία που δείχνουν ότι η συναισθηματική πίεση μπορεί να επηρεάσει την πορεία της ακμής.
Θεραπεία της κοινής ακμής Η ακμή απαιτεί έγκαιρη κι εξατομικευμένη αντιμετώπιση προκειμένου να μην υποτροπιάσει και να μην αφήσει ουλές. Η θεραπεία στοχεύει στην ελάττωση της αυξημένης παραγωγής σμήγματος, στον περιορισμό της δημιουργίας φαγεσώρων (πρόκειται για τα «μαύρα» και τα «λευκά» στίγματα), στη μείωση του πληθυσμού του βακτηρίου Propionibacterium acnes (προπιονικό βακτηρίδιο της ακμής) και στην εξάλειψη της φλεγμονής. Έτσι, η θεραπεία διακρίνεται σε τοπική και συστηματική, ενώ συμπεριλαμβάνει και την εφαρμογή γενικών μέτρων υγιεινής. Οι περισσότερες θεραπείες χρειάζονται περίπου 8 εβδομάδες, για ν’ αρχίσουν να δρουν. Να θυμάστε ότι η ακμή δε θεραπεύεται, οι θεραπείες όμως την κρατούν υπό έλεγχο. Τοπική θεραπεία. Στις ήπιες μορφές η τοπική μόνο θεραπεία αρκεί για τη βελτίωση της κατάστασης του ασθενή. Σ’ αυτή χρησιμοποιούνται αντιφλεγμονώδεις και κερατολυτικοί φαρμακευτικοί παράγοντες. Συστηματική θεραπεία. Μπορεί να δοθεί είτε παράλληλα με την τοπική είτε μόνη της, κυρίως στη μέτρια και σοβαρή μορφή της νόσου, και συνίσταται στη χορήγηση αντιβιοτικών. Σε σοβαρές περιπτώσεις ακμής ή όταν ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στις άλλες θεραπείες, μπορεί να χορηγηθεί ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό φάρμακο, η ισοτρετινοΐνη, η οποία αντιμετωπίζει σχεδόν όλους τους μηχανισμούς που προκαλούν ακμή και μπορεί να προσφέρει μόνιμη ίαση στο 70% των ασθενών. Το υπόλοιπο 30% αυτών που λαμβάνουν το φάρμακο υποτροπιάζει και το φάρμακο μπορεί να επαναχορηγηθεί σ’ αυτούς. Το φάρμακο θα πρέπει να δίνεται υπό στενή παρακολούθηση του δερματολόγου, λόγω μίας σειράς ανεπιθύμητων παρενεργειών που προκαλεί. Τέλος, σε ορισμένες ιδιαίτερες περιπτώσεις γυναικών δίνονται οιστρογόνα με τη μορφή αντισυλληπτικών χαπιών για χρονικό διάστημα 6 έως 12 μηνών. Ακόμη και μετά από επιτυχημένη θεραπεία της ακμής απαιτείται αγωγή συντήρησης με σκοπό να προληφθούν οι υποτροπές. Αν η ακμή αφήσει τελικά ουλές, υπάρχουν σύγχρονες θεραπείες οι οποίες μπορούν να τις εξαλείψουν ή να τις μετριάσουν. Η εφαρμογή τους πρέπει να γίνει από εξειδικευμένους γιατρούς, δερματολόγους ή πλαστικούς χειρουργούς, αφότου θεραπευτεί η ακμή. Οι κυριότερες μέθοδοι είναι: ● Πίλινγκ, κυρίως χημικά, με τριχλωροξικό οξύ (TCA), άλφα-υδροξυοξέα (AHA) ή άλλες ουσίες. Λειαίνουν το δέρμα, αλλά μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από μία εφαρμογές, για να έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. ● Διάφορα εμφυτεύματα, όπως κολλαγόνου, συμπληρω-
τύποι ακμής ●●● Κοινή ακμή εφήβων. (acne vulgaris) ●●● Ροδόχρους νόσος ενηλίκων. Εμφανίζεται σ’ ενήλικες μεταξύ 25-60 χρόνων και χαρακτηρίζεται από ερύθημα προσώπου, ευρυαγγείες και σπυράκια. Η ακριβής αιτία είναι άγνωστη. ●●● Νεογνική ακμή. Εμφανίζεται μετά τη γέννηση, συνήθως σε αγόρια. Σχεδόν το 20% των νεογέννητων μπορεί να εμφανίσει ακμή 3 ή 4 εβδομάδες μετά τη γέννησή του ή και αμέσως μετά τη γέννηση. Έχει τη μορφή εξανθημάτων στα μάγουλα. Υποχωρεί, ωστόσο, σ’ έξι μήνες
●●● Επαγγελματική ακμή. Εμφανίζεται σ’ εργαζομένους που έρχονται σ’ επαφή με ορυκτέλαια. Εντοπίζεται σε μηρούς και βραχίονες. ●●● Τροπική ακμή. Εμφανίζεται κυρίως σε ναυτικούς που εργάζονται σε ζεστούς και υγρούς χώρους, όπως είναι τα μηχανοστάσια. Εντοπίζεται στη ράχη, το στέρνο και τον κορμό. ●●● Ιατροφαρμακευτική ακμή. Εκδηλώνεται έπειτα από χορήγηση φαρμάκων, όπως είναι τα ανδρογόνα, τα αναβολικά, η κορτιζόνη ή τα αντιεπιληπτικά. ●●● Ακμή από καλλυντικά. Εντοπίζεται σ’ ενήλικες γυναίκες και οφείλεται σε χρήση καλλυντικών που περιέχουν φαγεσωρογόνα υλικά όπως βαζελίνη, λανολίνη, φυτικά ή χημικά έλαια.
ματικά του κενού που μένει στις ουλές. Χρειάζονται επανειλημμένες επισκέψεις στο ιατρείο. ● Δερμοαπόξεση, η οποία εξαφανίζει τις υπερτροφικές ή ατροφικές ουλές. Απαιτεί τοπική ή γενική αναισθησία, καθώς και παραμονή στο σπίτι για μερικές μέρες. Υπάρχει κίνδυνος ν’ αφήσει υπερτροφικές ουλές και γι’ αυτό συνιστάται μόνο σε άτομα με σοβαρές βλάβες στο δέρμα. Αποφεύγεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, γιατί μπορεί να προκαλέσει υπέρχρωση του δέρματος. ● Laser. Τα νεότερης γενιάς τύπου FRAXEL προσφέρουν πολύ καλά αποτελέσματα και γρήγορη αποκατάσταση, ενώ απαιτούνται 3 με 6 επισκέψεις.
Ευχαριστούμε την κ. Ζωή Φίκα, Δερματολόγο -Αφροδισιολόγο, Συνεργάτη της «Βιοκλινικής», για τις πολύτιμες συμβουλές της.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 31
συζήτηση
Πέτρος Φιλιππίδης:
«Η οικογένεια δεν είναι ένα είδος φυλακής» 32 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Είναι πολύ μεγάλη η χαρά μας, που στο πρώτο τεύχος του exclusive family φιλοξενούμε τη συνέντευξη ενός ανθρώπου που μοιράζει απλόχερα το γέλιο σε μικρούς και μεγάλους. Η συγκυρία δε θα μπορούσε να είναι καλύτερη: είναι πατέρας, πρωταγωνιστεί στην ταινία «Μια φορά κι ένα... μωρό», το «50 - 50» επανέρχεται με νέα επεισόδια στο MEGA, ενώ στη Θεσσαλονίκη έχουν ξεκινήσει οι παραστάσεις της «Μαύρης κωμωδίας» στην οποία εκτελεί χρέη σκηνοθέτη. Κυρίες, κύριοι και αγαπητά μας παιδιά, ο Πέτρος Φιλιππίδης! ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΘΟΔΩΡΟ ΓΙΑΧΟΥΣΤΙΔΗ
τ
ο «Μια φορά κι ένα... μωρό» είναι η 3η ταινία στην οποία συνεργάζεστε με το Νίκο Ζαπατίνα, ενώ είχατε συνεργαστεί και στο τηλεοπτικό «Λάκης ο γλυκούλης». Εκτός από την αμοιβαία εμπιστοσύνη, τι άλλο σας συνδέει καλλιτεχνικά; Νομίζω το ταλέντο. Θεωρώ ότι ο Νίκος είναι ένας ταλαντούχος άνθρωπος. Έχουμε κοινή σκέψη πάνω στη δουλειά. Για μένα ο Νίκος ως σκηνοθέτης, και στο σινεμά και στο θέατρο και στην τηλεόραση, όχι απλώς γνωρίζει πολύ καλά το τεχνικό κομμάτι, κάτι που είναι σαφώς απαραίτητο, αλλά διαθέτει και ευαισθησία και
φαντασία, που πολλές φορές είναι στοιχεία πιο χρήσιμα από τα τεχνικά. Επίσης, είναι ένας ευγενέστατος άνθρωπος κι αυτό για μένα είναι τεράστιο προσόν όχι μόνο στις κοινωνικές σχέσεις αλλά και στη δουλειά. Γνωρίζει πολύ καλά τι θέλει, πώς λειτουργεί ένας ηθοποιός, ξέρει να καθοδηγεί σωστά. Για μένα αποτελεί ιδανική συνεργασία. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως δεν είμαι ανοιχτός στο να συνεργαστώ και με άλλους σκηνοθέτες, αλλά με τον Νίκο συνεργαζόμαστε άψογα… Ταιριάζουμε και είμαι πολύ χαρούμενος, όταν δουλεύουμε μαζί, γιατί κάθε φορά που ο Νίκος μού ζητά να συνεργαστούμε, ξέρω ότι θα βγει μια σωστή δουλειά και ότι θα περάσουμε καλά! Με το Σάκη Μπουλά παίζετε για πρώτη φορά μαζί στο σινεμά, ανήκετε όμως, και μαζί με τον Παύλο Χαϊκάλη, στην τρομερή παρέα του 50 - 50. Η καλή «χημεία» επί της οθόνης, μικρής ή μεγάλης, προϋποθέτει και καλή «χημεία» εκτός; Δεν είναι απαραίτητο αυτό. Για μένα δεν είναι υποχρεωτικό να είναι κάποιος φίλος με κάποιον άλλο, για να κάνει μια επιτυχία. Από εκεί και πέρα, όταν προκύπτει ή όταν συμβαίνει αυτό, πιθανότατα είναι καλό για τη δουλειά. Όμως, στην περίπτωση του Μπουλά, ο Σάκης είναι ένας άνθρωπος με τον οποίο ταιριάζω πάρα πολύ. Έχει πολλή πλάκα, τρομερό χιούμορ, είναι απίστευτα ταλαντούχος και νομίζω ότι η «χημεία» που έχουμε μεταξύ μας έχει βγει σε καλό και στη δουλειά. Κακά τα ψέματα, όταν είσαι μαζί με κάποιον σε μια δουλειά επί δύο μήνες, δεν είναι εύκολο… Ειδικά στην περίπτωση της ταινίας, ήμασταν για πολύ καιρό εκτός έδρας, αφού σχεδόν όλα τα γυρίσματα έγιναν εκτός Αθηνών. Βέβαια, και με την περίπτωση του Παύλου είναι ιδανικές οι συνθήκες συνεργασίας μας, είναι το ιδανικό για μένα. Στην ταινία υποδύεστε τον Αλκιβιάδη, ένα νοικοκύρη που α) χρωστάει παντού, β) η γυναίκα του τον απατά και γ) δεν έχει αποκτήσει παιδί. Ποιο από τα τρία θεωρείτε ότι είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που τον φέρνει στα πρόθυρα αυτοκτονίας; Νομίζω ότι είναι όλα αυτά τα προβλήματα μαζί. Η προσπάθεια ενός ανθρώπου ν’ αυτοκτονήσει αντικατοπτρίζει το σύνολο της απελπισίας του. Έχουμε δει πολλές φορές, όμως, ανθρώπους ν’ αυτοκτονούν εξαιτίας ενός ανεκπλήρωτου έρωτα ή τελευταία για οικονομικά προβλήματα… Για μένα προσωπικά, κανένας λόγος δεν είναι αρκετός, για να οδηγήσει κάποιον στο να αφαιρέσει την ίδια του τη ζωή. Και για να αντιστρέψω λίγο τα πράγματα, όταν κάποιος είναι στα πρόθυρα αυτοκτονίας, ο πιο ισχυρός λόγος, για να συνεχίσει να ζει, είναι σίγουρα ένα παιδί. M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 33
ε
Ψυχολογία συζήτηση
ίναι αλήθεια αυτά που διαβάσαμε, δηλαδή ότι υπήρξε πρόβλημα στη σκηνή κατά την οποία είστε δεμένος στις ράγες και παρ’ ολίγον να γινόταν δυστύχημα με διερχόμενο τρένο; Όντως ήταν κάτι που παραλίγο να συμβεί. Ατύχημα θα ήταν υποτίθεται, αλλά βέβαια θα ήταν μοιραίο… Σωθήκαμε την τελευταία στιγμή. Ακόμη κι όταν λαμβάνονται όλα τα μέτρα ασφαλείας, το στοιχείο της έκπληξης δεν… εκλείπει! Ευτυχώς αυτή η έκπληξη δεν αποτυπώθηκε στο φιλμ! Θα ήταν ενδιαφέρον, βέβαια, αλλά σίγουρα όχι για μένα (γέλια)! Την τελευταία στιγμή τη γλιτώσαμε. Ο αστάθμητος παράγοντας που λέγεται άνθρωπος είναι αυτός που προκαλεί τις μεγαλύτερες εκπλήξεις! Με το μωράκι πώς τα πήγατε στα γυρίσματα; Το κλίμα ήταν καταπληκτικό στα γυρίσματα και υπήρχε κι ένα εξαιρετικό μωρό, η Αγγελική, (Περσεφόνη το όνομά της στην ταινία) που μας έκανε να ρίχνουμε τους τόνους. Όταν υπάρχει ένα μωρό στο πλατό, προσπαθείς να το προστατέψεις… Η Αγγελικούλα ήταν υπέροχη. Μας αναγνώριζε και από ένα σημείο και μετά άρχισε ν’ αντιδρά στα γυρίσματα των σκηνών… Είναι ένα εξαιρετικό μωρό, που δε διαμαρτυρήθηκε ποτέ, δε μας δυσκό-
της σημασίας της. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό; Οι πιο δικοί σου άνθρωποι είναι η οικογένειά σου. Είναι μια ερώτηση που νομίζω ότι απαντιέται από μόνη της. Βρίσκεις καταφύγιο στον άνθρωπο με τον οποίο έχεις επιλέξει να ζήσεις την υπόλοιπη ζωή σου και από εκεί και πέρα το «παράγωγο» αυτής της απόφασης είναι άλλος ένας άνθρωπος, ο οποίος είναι σάρκα σου, αίμα σου, κομμάτι δικό σου και του ανθρώπου σου. Είναι τα δύο (ή και περισσότερα, αν υπάρχουν πιο πολλά παιδιά) πιο ισχυρά πρόσωπα που υπάρχουν στη ζωή σου. Αυτή είναι η εστία. Επειδή, όμως, οι αξίες και τα σημαντικά πράγματα στη ζωή μας γενικώς φθίνουν ή βρίσκονται σε κρίση, νομίζω ότι ένα κομμάτι της τέχνης μπορεί να ασχολείται και με αυτό. Από την άλλη, η ταινία δε λέει κάτι τέτοιο. Το θέμα της είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, ο λόγος ύπαρξης ενός ανθρώπου, τι πρέπει να κάνει ο άνθρωπος, για να ζήσει… Από τις 2 Μαρτίου έχει επιστρέψει τηλεοπτικά το «50 50» με νέα επεισόδια. Εκεί υποδύεστε τον Νικηφόρο, έναν πενηντάρη που έχει αναπτύξει εμμονή σχεδόν με την κόρη του. Πιστεύετε ότι υπάρχουν τέτοιοι μπαμπάδες στην πραγματικότητα; Αν κρίνω από τους ανθρώπους που έρχονται και μου μιλάν μετά το «50-50», θα έλεγα πως μάλλον οι περισσότεροι μπαμπάδες που έχουν κό-
«Στην ταινία, συναντιούνται δύο άντρες εντελώς τυχαία, οι οποίοι βρίσκονται σε κρίση και τα προβλήματά τους είναι αυτά που τους ενώνουν… Είναι δύο εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες που αποφασίζουν να συνεχίσουν μαζί, καθώς μετά τη συνάντησή τους τούς ενώνει ένας κοινός σκοπός και στόχος». λεψε καθόλου, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί, όταν το μωράκι είναι μόλις 9 μηνών! Εμείς τη φτάσαμε μέχρι τους 11 μήνες, μιας που τα γυρίσματα κράτησαν δύο μήνες. Η οικογένεια παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για τον Αλκιβιάδη. Γιατί; «Νομίζω πως για κάθε άνθρωπο παίζει πολύ σημαντικό ρόλο η οικογένεια. Ο Αλκιβιάδης είναι ένας απλός, κανονικός άνθρωπος. Δεν είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση κάποιου που δε θέλει την οικογένεια, δε θέλει τα παιδιά… Ο Αλκιβιάδης είναι ένας απλός άνθρωπος σε μια πολύ ιδιαίτερη στιγμή. Κι αυτό είναι κάτι που ενδιαφέρει την τέχνη. Αυτό που αφορά την τέχνη είναι ή ο ιδιαίτερος άνθρωπος ή η ιδιαίτερη στιγμή ή οι στιγμές ενός κανονικού ανθρώπου. Ο Αλκιβιάδης συναντά τον Νώντα (που τον υποδύεται ο Μπουλάς), ο οποίος βρίσκεται κι αυτός σε μια στιγμή αδυναμίας. Δηλαδή, συναντιούνται δύο άντρες εντελώς τυχαία, οι οποίοι βρίσκονται σε κρίση και τα προβλήματά τους είναι αυτά που τους ενώνουν… Είναι δύο εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες που αποφασίζουν να συνεχίσουν μαζί, καθώς μετά τη συνάντησή τους τούς ενώνει ένας κοινός σκοπός και στόχος. Σε εποχές κρίσης όπως είναι αυτή που ζούμε, υπάρχει μια τάση ενίσχυσης της οικογένειας, του ρόλου της,
34 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
ρες είναι σαν τον Νικηφόρο. Στην ταινία «Κυνόδοντας» που έφτασε μέχρι τα Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας, οι γονείς, προσπαθώντας να προστατέψουν τα παιδιά τους από τον άθλιο έξω κόσμο, ουσιαστικά τα φυλακίζουν και τα εκπαιδεύουν οι ίδιοι, με τραγικές συνέπειες. Μήπως γενικότερα η υπερπροστασία των γονέων επιστρέφει ως μπούμερανγκ; Ο άνθρωπος πρέπει να ζει ελεύθερος. Η οικογένεια δεν είναι ένα είδος φυλακής. Η οικογένεια είναι αγάπη, προστασία, εμπιστοσύνη. Αυτή είναι η έννοια της ασφάλειας στην οικογένεια. Δεν κερδίζεις ασφάλεια ή τη ζωή, όταν απομονώνεις, γιατί μπορεί να πέσει ένας κεραυνός και να σε χτυπήσει εκεί που βρίσκεσαι. Δε χρειάζεται να πας εσύ στον κεραυνό. Εσάς σας άλλαξε η πατρότητα ως άνθρωπο; Ναι, σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό, απ’ όσο καταλαβαίνω τον εαυτό μου. Είναι τρομερό το να έχεις την απόλυτη ευθύνη ενός ανθρώπου και να προσφέρεις με τόση ανιδιοτέλεια αγάπη, χωρίς να περιμένεις τίποτα. Ναι, σε αλλάζει η πατρότητα, σε κάνει, νομίζω, καλύτερο άνθρωπο. Εγώ τουλάχιστον έτσι το νιώθω, γιατί τον τελευταίο καιρό ακούω και θεωρίες είτε από
μανάδες είτε από πατεράδες, με τις οποίες εγώ δε συμφωνώ καθόλου… Μπορεί να γίνω λίγο σκληρός με αυτό που θα πω, αλλά πιστεύω πως αυτοί που απαξιώνουν την πατρότητα ή τη μητρότητα καλό θα ήταν να μην είναι πατεράδες ή μανάδες. Υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν, για να κάνουν ένα παιδί, και είναι κρίμα για τα παιδιά που υπάρχουν, για τα παιδιά που γεννιούνται και για τα παιδιά που δε γεννιούνται να εκφράζεσαι αρνητικά για κάτι τόσο ιερό. Το θεωρώ ύβρι! Έχετε ένα γιο στην εφηβεία. Θα τον παροτρύνατε να ακολουθήσει τα επαγγελματικά σας βήματα; Θα τον άφηνα να κάνει ό,τι θέλει και θα ήμουν στήριγμά του στις επιλογές του. Θα προσπαθούσα να τον βοηθήσω με όποιον τρόπο -σωστό βέβαια, με ηθική και τάξη-, για να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί στη ζωή του. Εσείς από μικρός θέλατε να γίνετε ηθοποιός; Γενικά πιστεύετε ότι από μικρός φαίνεται τι θα γίνει κάποιος, όταν μεγαλώσει, ή τον επηρεάζει και το περιβάλλον;
Ποια ήταν η αγαπημένη σας σκανδαλιά ως πιτσιρικά; Να πετάω αβγά από την ταράτσα του σπιτιού στο δρόμο (γέλια). Από τις 2 Μαρτίου έχουν αρχίσει εδώ στη Θεσσαλονίκη και οι παραστάσεις της «Μαύρης κωμωδίας» στην οποία εκτελείτε χρέη σκηνοθέτη. Ποιο είναι για εσάς το μεγαλύτερο ατού του συγκεκριμένου θεατρικού; Όλη η παράσταση. Παίζουν εξαιρετικοί ηθοποιοί σ’ ένα υπέροχο έργο κι αυτά τα στοιχεία μάς έδωσαν τη δυνατότητα να
αντί υποθέσεως σκηνή 1 EΠAPXIAKOΣ ΔPOMOΣ - MEPA O Νώντας, ένας 50άρης, άνθρωπος της νύχτας, - κοινώς «λαμόγιο» σταματά με το αυτοκίνητό του κάπου στο πουθενά, για να κάνει την ανάγκη του. «Άνθρωπος από κάτω!»... ακούγεται μια φωνή και κάπως έτσι γνωρίζει τον Αλκιβιάδη, ένα συμπαθή νοικοκύρη που χρωστάει παντού, που τον απατά η γυναίκα του, που δεν απέκτησε ποτέ παιδιά και για όλους αυτούς τους λόγους έχει δεθεί στις γραμμές του τρένου, για να βάλει τέλος στη ζωή του. Ο Νώντας, που ταξιδεύει με σκοπό να βρει τη μητέρα της Περσεφόνης, του μωρού που του έχει «φορτώ-
Για μένα υπάρχουν οι άνθρωποι που γεννιούνται και οι άνθρωποι που γίνονται. Εγώ πιστεύω ότι είμαι άνθρωπος που γεννήθηκε γι’ αυτήν τη δουλειά. Από την άλλη, αν τα πράγματα στη ζωή σου πηγαίνουν καλά, σε οδηγούν αυτά. Δε χρειάζεται να κάνεις κάτι ή να προσπαθήσεις κάτι. Για μένα όλα αυτά είναι λίγο «η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα» και δε με απασχολεί πότε αποφάσισα να γίνω ηθοποιός ή γιατί. Μου φτάνει ότι είμαι αυτό που είμαι και κάνω αυτά που κάνω. Ποιο ήταν το πιο δύσκολο πράγμα που κληθήκατε ν’ αντιμετωπίσετε ως γονέας; Η ανατροφή ενός παιδιού είναι μια συνεχής προσπάθεια κι ένας διαρκής αγώνας. Άλλα προβλήματα έχει κάποιος, όταν το παιδί είναι μωρό, άλλα όταν μπει στην εφηβεία, άλλα όταν μεγαλώσει κι ενηλικιωθεί. Νομίζω, πως έτσι είναι οι ανθρώπινες σχέσεις και για μένα η σχέση γονέα-παιδιού είναι η απόλυτη ανθρώπινη σχέση.
σει» κάποια από τις πρώην του, θα ελευθερώσει τον Αλκιβιάδη και θα τον πάρει μαζί του, θέλει δε θέλει. Έτσι, κάπου μεταξύ σέξι εσωρούχων, πρώην ερωμένων, άπιστης συζύγου και ένοχου κουμπάρου, συμβαίνουν μπερδέματα, ανατροπές αλλά και εξελίξεις που φέρνουν τα πάνω κάτω.
σκηνή 105 ΧΩΜΑΤΟΔΡΟΜΟΣ ΜΕΡΑ Ο Αλκιβιάδης κρατάει την Περσεφόνη στοργικά στην αγκαλιά του, ενώ ο Νώντας βολεύει τα πολλά πράγματά της στα χέρια του και ακολουθεί. ... και έζησαν αυτοί καλύτερα!
βγει ένα καταπληκτικό αποτέλεσμα. Η παράσταση είναι πολύ τρυφερή, έχει πολλή συγκίνηση, αλλά έχει και πάρα πολύ γέλιο. Και πιστεύω πως όποιος πάει να τη δει, θα ψυχαγωγηθεί με την έννοια με την οποία πρέπει να ψυχαγωγείται κανείς στο θέατρο.
Info
Ι Μια φορά κι ένα... μωρό
Σενάριο - Σκηνοθεσία: Νίκος Ζαπατίνας Πρωταγωνιστούν: Πέτρος Φιλιππίδης, Σάκης Μπουλάς, Μαρκέλλα Γιαννάτου, Αγγελική Παυλοπούλου, Τζόυς Ευείδη, Ταξιάρχης Χάνος, Γιώργος Λέφας, Θωμαΐς Ανδρούτσου, Γιώργος Σουξές, Μαρία Κορινθίου, Γιάννης Ζουγανέλης, Άννα Παναγιωτοπούλου. Η ταινία βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας μας από την Πέμπτη 17 Μαρτίου.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 35
διατροφή Το σωστό ξεκίνημα για τη μέρα του παιδιού γίνεται μ’ ένα πλούσιο και θρεπτικό πρωινό. ΤηΣ ΕλΕνηΣ ΜΙχαηλΙδΟυ
36 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
πρωινό, το πολύτιμο
τ
ο πρωινό θεωρείται το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας και όχι άδικα... Σύμφωνα μ’ εργαστηριακές μετρήσεις, τα παιδιά που τρώνε πρωινό λαμβάνουν θρεπτικά συστατικά (φυτικές ίνες, ασβέστιο, βιταμίνη α και C, ριβοφλαβίνη, ψευδάργυρο κλπ) στη διάρκεια της ημέρας σε πιο ικανοποιητικό βαθμό σε σχέση με τα παιδιά που παραλείπουν το πρωινό. Επίσης, τα παιδιά που δεν παίρνουν πρωινό εμφανίζουν υψηλότερες συγκεντρώσεις χοληστερόλης. Παράλληλα, η κατανάλωση πρωινού γεύματος μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στη σχολική επίδοση. Πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα παιδιά που τρώνε ένα υγιεινό πρωινό έχουν υψηλότερα επίπεδα ενέργειας κι εμφανίζουν καλύτερη ικανότητα μάθησης. από την άλλη, τα παιδιά που δεν παίρνουν πρωινό εμφανίζουν σημάδια κόπωσης και είναι κάπως νωχελικά, καθώς μειώνονται τα επίπεδα γλυκόζης -γνωστής και ως «τροφής του εγκεφάλου»- στο αίμα.
Πρωινό VS παχυσαρκίας Πέρα από τις διατροφικές και σωματικές ωφέλειες, έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που τρώνε πρωινό τείνουν να έχουν φυσιολογικό βάρος σε σχέση με τα παιδιά που δεν παίρνουν πρόγευμα και ότι η έλλειψη πρωινού από την καθημερινή διατροφή των παιδιών συνδέεται με την εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας. αυτό συμβαίνει, γιατί το παιδί που δεν έχει πάρει πρωινό τείνει να καταναλώνει ανθυγιεινά σνακ (π.χ. γαριδάκια, γλυκά, αναψυκτικά) πριν το μεσημεριανό, για να μετριάσει την πείνα του, ή να τρώει
μεγαλύτερες ποσότητες φαγητού το μεσημέρι. Εντυπωσιακά είναι και τα ευρήματα πολλών ερευνών που υποστηρίζουν ότι τα παιδιά που λαμβάνουν πρωινό ακολουθούν πιο ισορροπημένη διατροφή και στο υπόλοιπο της ημέρας, με αποτέλεσμα το ποσοστό λήψης λιπαρών τροφών να είναι σημαντικά χαμηλότερο.
Το καλό παράδειγμα δυστυχώς ή ευτυχώς, οι συνήθειες που διαμορφώνει ένα παιδί σε σχέση με τη διατροφή του ξεκινούν από το σπίτι… Όταν το παιδί έχει ως πρότυπο δύο γονείς που πίνουν απλώς έναν καφέ και φεύγουν για τη δουλειά, χωρίς να παίρνουν πρωινό, τότε μεγαλώνοντας θα υιοθετήσει την ίδια συμπεριφορά. Επομένως, πριν από οτιδήποτε άλλο, οι γονείς πρέπει να δώσουν το καλό παράδειγμα, καταναλώνοντας οι ίδιοι πρωινό.
Ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δώσουν οι γονείς στη διατροφή του παιδιού και στη διάρκεια της εφηβείας, γιατί οι ανάγκες των εφήβων για ενέργεια και θρεπτικά συστατικά είναι αυξημένες λόγω της εντατικοποίησης της σωματικής ανάπτυξης.
υγιεινές προτάσεις πρωινού για τα παιδιά
Υγιεινές προτάσεις πρωινού για τα παιδιά 1 φλιτζάνι γάλα 1,5% με δημητριακά πρωινού (καλό είναι να επιλέξετε δημητριακά ολικής άλεσης χωρίς ζάχαρη) και 1 φρούτο εποχής ή 1 χυμό. 1 γιαούρτι 2% με δημητριακά πρωινού με 1 φρούτο εποχής ή 1 χυμό. 1 τοστ με δύο φέτες ψωμί (κατά προτίμηση ολικής άλεσης) με 1 φέτα του τοστ κασέρι χαμηλών λιπαρών και 1 φέτα άπαχο φιλέτο γαλοπούλας ή χαμηλό σε λιπαρά ζαμπόν με 1 φυσικό χυμό. 1 με 2 ρυζογκοφρέτες ή καλαμπογκοφρέτες με μέλι ή τυρί και 1 φυσικό χυμό ή 1 με 2 φρούτα εποχής.
1 ποτήρι γάλα 1,5% με 1 κουλούρι και 1 φρούτο εποχής. 1 ποτήρι γάλα 1,5% ή 1 γιαούρτι 2% με 1 σταφιδόψωμο και 1 φυσικό χυμό ή 1 με 2 φρούτα. 1 ποτήρι γάλα 1,5% με 2 μπισκότα (ολικής άλεσης) και 1 φρούτο εποχής ή 1 χυμό. 1 ποτήρι γάλα 1,5% με 1-2 φέτες ψωμί με μέλι (ή ταχίνι ή ταχίνι με κακάο ή μαρμελάδα φρούτου) και 1 φρούτο εποχής ή 1 χυμό 1 φέτα σπιτικό κέικ με 1 ποτήρι γάλα 1,5% ή γιαούρτι 2% και 1 φρούτο εποχής ή χυμό.
1 βραστό αβγό με 1 φέτα ψωμί και 30 γρ. τυρί και 1 φρούτο εποχής ή 1 φυσικό χυμό. 3 με 4 φρυγανιές με μέλι με γιαούρτι 2% ή 1 ποτήρι γάλα 1,5% ή ξινόγαλο και 1 φρούτο εποχής ή 1 φυσικό χυμό. 1 κομμάτι μηλόπιτα σπιτική με 1 ποτήρι γάλα 1,5% και 1 φρούτο εποχής ή 1 φυσικό χυμό. 1 κομμάτι πίτα (προτιμήστε σπιτική) με 1 ποτήρι ξινόγαλο ή γάλα 1,5% ή γιαούρτι 2% και 1 φρούτο εποχής ή 1 φυσικό χυμό. 1 ψωμάκι τύπου brioche (ή άλλο) με μανούρι (ή γραβιέρα), ντομάτα και μαρούλι και 1 φυσικό χυμό ή 1 με 2 φρούτα εποχής.
1 ρυζόγαλο με 1 φρούτο εποχής ή 1 χυμό. 1 με 2 αβγόφετες με τυρί χαμηλό σε λιπαρά ή μέλι με 1 με 2 φρούτα εποχής και 1 φυσικό χυμό. 1 ομελέτα με τυρί και 1 φυσικό χυμό ή 1 φρούτο εποχής 2 με 3 κριτσίνια ολικής με 30-60γρ. τυρί και 1 φυσικό χυμό ή 1 φρούτο εποχής. 1 με 2 φέτες τσουρέκι (σπιτικό) με 1 ποτήρι γάλα 1,5% και 1 φρούτο ή 1 χυμό. 1 γιαούρτι 2% με φρούτα και μέλι ή 1 μπάρα δημητριακών με 1 φρούτο εποχής και 1 ποτήρι γάλα 1,5% ή γιαούρτι 2%.
Ευχαριστούμε το Σύμβουλο Διατροφής, Αρχιμάγειρα - Chef και ιδιοκτήτη της «Dieta Life», κ. Άρη Χατζηγεωργίου, για τη βοήθειά του.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 37
μαμ
Υγιεινές και παράλληλα νόστιμες προτάσεις που θα λατρέψουν οι μικροί σας ήρωες! Τ Η Σ Σ Ω Τ Η Ρ Ι Α Σ
ΜΑΡΙΝΟΥ
τηγανίτες με άρωμα πορτοκαλιού
ΥΛΙΚΑ (ΓΙΑ 4-6 ΑΤΟΜΑ)
3/4 φλιτζανιού χυμός πορτοκάλι 2 κ.σ. ξύσμα πορτοκαλιού 3/4 φλιτζανιού γάλα πλήρες 3 αβγά 2 φλιτζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις 1/2 κ.γλ. αλάτι 1½ κ.γλ. μπέικιν πάουντερ 1/2 κ.γλ. μαγειρική σόδα 1/4 φλιτζανιού ζάχαρη 5 κ.σ. λιωμένο βούτυρο μαργαρίνη για το σκεύος 38 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Αναμείξτε όλα τα υλικά σ’ ένα μπολ μέχρι να προκύψει ένα ομογενές μείγμα. Βάλτε λίγη μαργαρίνη σ’ ένα τηγάνι ψησίματος και τοποθετήστε το σε μέτρια φωτιά. Ρίξτε περίπου 1/4 φλιτζανιού από το μείγμα που ετοιμάσατε πάνω στο καυτό σκεύος, για να φτιάξετε κάθε τηγανίτα. Όταν εμφανιστούν φουσκάλες στο πάνω μέρος της τηγανίτας και οι άκρες της αρχίσουν να δείχνουν λίγο στεγνές, γυρίστε την και ψήστε και από την άλλη πλευρά. Προσαρμόστε την ένταση της φωτιάς, έτσι ώστε να ψηθεί ομοιόμορφα η τηγανίτα.
«σαλιγκάρια» με σταφίδες ΥΛΙΚΑ (ΓΙΑ 4 ΑΤΟΜΑ)
ΓΙΑ ΤΗ ΖΥΜΗ 350 γρ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του 1 φακελάκι μαγιά 3 αβγά 1 πρέζα αλάτι 50 γρ. ζάχαρη 1 βανίλια 50 γρ. μαλακό βούτυρο 1/8 lt ζεστό γάλα ΓΙΑ ΤΗ ΓΑΡΝΙΤΟΥΡΑ 1/2 lt κρέμα ζαχαροπλαστικής 100 γρ. αποξηραμένες σταφίδες
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Αναμείξτε σ’ ένα μπολ το κοσκινισμένο αλεύρι με τη μαγιά. Προσθέστε το αλάτι, τη ζάχαρη, το βούτυρο, τη βανίλια, τα αβγά και το γάλα και ανακατέψτε τα όλα μ’ ένα μίξερ, μέχρι η ζύμη ν’ αποκολλάται από τα τοιχώματα του μπολ (περίπου για 6 λεπτά). Καλύψτε το μπολ μ’ ένα πανί και τοποθετήστε το σε ζεστό μέρος. Αφήστε τη ζύμη να φουσκώσει για 50 λεπτά.Όταν ο όγκος της ζύμης έχει διπλασιαστεί, ανοίξτε τη σ’ ένα χοντρό παραλληλόγραμμο φύλλο, 35x45cm περίπου. Καλύψτε τη ζύμη με την κρέμα ζαχαροπλαστικής και τις αποξηραμένες σταφίδες και στη συνέχεια τυλίξτε την κατά πλάτος και κόψτε την σε κομμάτια πάχους 1 εκατοστού. Τοποθετήστε τα «σαλιγκάρια» που δημιουργήθηκαν σε βουτυρωμένο ταψί και αφήστε τα να φουσκώσουν γι’ άλλα 30-40 λεπτά. Ψήστε τα στο φούρνο σε μέτρια θερμοκρασία για 25-30 λεπτά.
smart tip Τα σταφιδόψωμα και οι τηγανίτες είναι ιδανικές προτάσεις για το κυριακάτικο πρωινό των παιδιών. Συνοδέψτε τα μ’ ένα ποτήρι φρεσκοστυμμένο χυμό ή μ’ ένα ποτήρι γάλα και δώστε στα παιδιά την ενέργεια που χρειάζονται, για να ξεκινήσουν τη μέρα τους δυναμικά και υγιεινά! M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 39
ψυχολογία
το δεύτερο παιδί
Όταν το πρωτότοκο συναντά το μικρό του αδερφάκι και οι γονείς βρίσκονται… στη μέση.
ο
ερχομός ενός ακόμα παιδιού σίγουρα ανατρέπει τις ισορροπίες που ίσχυαν σε μία οικογένεια. Αυτό που ουσιαστικά συμβαίνει είναι ότι το πρώτο παιδί παύει να είναι ο αποκλειστικός αποδέκτης της αγάπης των γονιών και πρέπει πλέον να μάθει να τη μοιράζεται μαζί με το αδελφάκι του. Κάθε παιδί νιώθει ζήλια με τον ερχομό ενός νέου μέλους στην οικογένεια, ακόμα και αν δεν το εκφράζει με τρόπο ξεκάθαρο στους γονείς του. Πρόκειται για κάτι φυσιολογικό, αν σκεφτεί κανείς ότι το πρώτο παιδί, ενώ ήταν «πρωταγωνιστής», αρχίζει ξαφνικά να μοιράζεται τα πάντα μ’ ένα ακόμη παιδάκι, κάτι που αποτελεί μεγάλο πλήγμα για το ναρκισσισμό του.
40 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ
welcome baby! εκδηλώσεις ζήλιας Το πιθανότερο είναι ότι στην αρχή το πρώτο παιδί δε θ’ αντιδράσει αρνητικά. Αυτό θα συμβεί, όταν δει «στην πράξη» τι σημαίνει ένα αδελφάκι. Τότε αρχίζουν και οι εκδηλώσεις ζήλιας στην καθημερινότητα των παιδιών, άλλοτε φανερά και άλλοτε κεκαλυμμένα. Εκδηλώσεις όπως επιθετική συμπεριφορά («ξύλο»), φωνές και κλάματα δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβούν. Το ζηλιάρικο παιδί μπορεί να είναι νευρικό, απαιτητικό και κτητικό. Επίσης, ενδέχεται να προσπαθήσει να τραβήξει την προσοχή των γονιών, δήθεν αρρωσταίνοντας ή παραπονούμενο για σωματικά συμπτώματα. Τέλος, μπορεί να εκδηλώσει συμπεριφορά μικρότερης ηλικίας (δηλαδή να μπεμπεκίσει).
διατηρώντας ισορροπίες Από την πλευρά τους οι γονείς πρέπει ν’ αντιλαμβάνονται την αιτιολογία των παραπάνω συμπεριφορών και να δρουν κατά περίσταση αλλά και να προσπαθούν να διδάξουν στα παιδιά την κοινή συμβίωση. Οφείλουν να εξασφαλίσουν στο πρώτο παιδί τη σιγουριά ότι δε θα σταματήσουν να το αγαπούν, ενώ μπορούν να το προετοιμάσουν, δίνοντάς του την εικόνα της συμμετοχής στις νέες συνθήκες και • Πείτε του με αΠλα λογία, σαν να λέτε παραμύθι, ότι θα έχει τονίζοντας πόσο σημαντική είναι η αδερφική σχέση. σε λίγο καιρό νέο αδελφάκι. Πάνω απ’ όλα, οι γονείς δεν πρέπει να πανικοβλη• Προτρεψτε το να Παρεί μεροσ στη δίαδίκασία τησ εγκυμοσυνησ, το να χαϊδεύει την κοιλιά σας και πάρτε το μαζί σας στον υπέρηχο, θούν, γιατί η ισορροπία διατηρείται από τους ίδιους για να δει μια «φωτογραφία» του μωρού που μεγαλώνει στην κοιλιά και τη στάση τους απέναντι στα παιδιά. Φυσικά, δε της μαμάς. θα πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή σ’ ένα • καθησυχαστε το Παίδί σασ, λέγοντας ότι θα το αγαπάτε για πάντα παιδί, κάτι που είναι ιδιαίτερα δύσκολο, όταν για και πως η αγάπη που του έχετε δε θα λιγοστέψει. Δώστε του να παράδειγμα ένα από τα παιδιά αντιμετωπίζει κάποιο καταλάβει ότι η αγάπη σας απλώς μεγαλώνει, για να είναι αρκετή και για το άλλο παιδάκι. πρόβλημα υγείας. Σε κάθε περίπτωση οι γονείς πρέπει • αφηστε το να εκφραστεί και μην το μαλώσετε έντονα, ν’ αφήσουν το πρώτο παιδί να εκφράσει τη ζήλια του αν εκφραστεί αρνητικά. Για παράδειγμα, αν πει «εγώ το -χωρίς βέβαια να γίνεται επιθετικό-, διότι στην αντίθετη μωρό θα το χτυπάω», συζητήστε το ήρεμα μαζί του. περίπτωση επιβαρύνεται η ψυχική υγεία του παιδιού. ΠαΕίναι αναμενόμενη αντίδραση και δε σημαίνει ότι θα ράλληλα, θα πρέπει να του μάθουν να μοιράζεται και να του πραγματοποιήσει την απειλή του. • συζητηστε μαζί του τι θα μπορεί να κάνει με δώσουν να καταλάβει πως κάτι τέτοιο είναι καλό να το έχει ως αξία το αδερφάκι του, όταν αυτό μεγαλώσει λίγο. γενικότερα στη ζωή του. Από την άλλη, το μικρότερο παιδί θα πρέπει Ενθαρρύνετέ το να σας περιγράψει σκηνές να μάθει να διαχειρίζεται την κτητικότητα του πρώτου και να σέβεται τα της ζωής του και της οικογένειας που να όριά του που τίθενται πια υπό αμφισβήτηση. περιλαμβάνουν το νέο μωρό, όπως τις
πώς να προετοιμάσετε το πρώτο παιδί
φαντάζεται. • Προετοίμαστε το καταλληλα για τις ημέρες που θα βρίσκεστε στο μαιευτήριο Δεν είναι εύκολο να πει κανείς με σιγουριά ποια είναι η καλύτερη διαφορά ηλικίας και φροντίστε να έχει τη φροντίδα του μπαανάμεσα στα αδέλφια. Μεγάλη διαφορά ηλικίας σημαίνει πιθανότατα ότι το μεμπά ή των παππούδων εκείνη την περίοδο. γαλύτερο παιδί θα πάρει περισσότερο το ρόλο του γονέα και ότι ενδεχομένως • φροντίστε να μη ζησεί το Πρώτο θα διαχειριστεί καλύτερα τον ερχομό του νέου μέλους. Πάντως, το ίδιο Παίδί σασ αλλεσ μεγαλεσ αλλαγεσ την ίδια περίοδο με τον ερχομό του μωρού (π.χ. φύλο σε συνδυασμό με τη μικρή διαφορά ηλικίας είναι επιβαρυντικοί μετακόμιση, ξεκίνημα σε παιδικό σταθμό, εκπαράγοντες για τη δημιουργία ζηλόφθονων συναισθημάτων. παίδευση για την τουαλέτα κλπ).
διαφορά φύλου και ηλικίας
Ευχαριστούμε τον Ψυχολόγο, MSc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας Α.Π.Θ. και Υποψ. Διδάκτορα Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου, κ. Ευάγγελο Μακρή, για τη βοήθειά του.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 41
ψυχολογία
φόβος για το σκοτάδι Ο φόβος για το σκοτάδι είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους φόβους των παιδιών. Πολλές φορές, μάλιστα, αποτελεί κι έναν από τους πολύ «αγαπημένους» φόβους των μεγάλων. Τι τον προκαλεί, όμως, και πώς ξεπερνιέται; ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΜΑΡΙΝΟΥ
ο
φόβος και το άγχος αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης εμπειρίας. Πρόκειται γι’ αντιδράσεις που βοηθούν στην προσαρμογή σ’ ένα νέο περιβάλλον και στην αποφυγή πιθανών κινδύνων. Όσο το παιδί μεγαλώνει, χρειάζεται να μάθει να διαχειρίζεται τέτοια δύσκολα συναισθήματα, αναπτύσσοντας δεξιότητες στη σκέψη και την επικοινωνία. Έτσι, διαπραγματεύεται σταδιακά και την αυτονομία του απέναντι στους γονείς του. Ζητήσαμε τη βοήθεια του παιδοψυχιάτρου, κ. Δημήτρη Φιλοκώστα, για ν’ αποσαφηνίσουμε τις βασικότερες απορίες μας για το φλέγον αυτό θέμα. Σχετικά με το πότε εκδηλώνεται ο φόβος στο σκοτάδι, ο γιατρός μάς εξηγεί: «Ο φόβος στο σκοτάδι εκδηλώνεται αρχικά στα
42 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Φοβερή στατιστική Σε μια πρόσφατη μελέτη, ο φόβος στο σκοτάδι φάνηκε ν’ αφορά περίπου ένα στα δεκαπέντε παιδιά. Πιο συχνοί είναι οι φόβοι απέναντι σε ζώα και σ’ ενέσεις. Ενώ στα νήπια δεν υπάρχουν διαφορές που αφορούν το φύλο, στο δημοτικό τα κορίτσια αναφέρουν ότι φοβούνται λίγο πιο συχνά σε σχέση με τα αγόρια. Οι στατιστικές δείχνουν ότι γενικά οι φόβοι των παιδιών υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου. βρέφη και είναι πολύ συχνός στα παιδιά, ιδιαίτερα στις ηλικίες από δύο μέχρι τεσσάρων ετών. Τότε, τα παιδιά αναφέρουν και φόβους για τέρατα ή άλλα φανταστικά πλάσματα. Συνήθως οι φόβοι αυτοί αντιμετωπίζονται χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία από τους γονείς και το παιδί καταφέρνει να τους ξεπεράσει μετά από λίγο καιρό. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ένα παιδί μπορεί να υποφέρει για μεγάλο διάστημα από το φόβο του απέναντι στο σκοτάδι. Μπορεί να εκφράζει έντονη ανησυχία το βράδυ, πριν πέσει για ύπνο, ή να ζητά από τους γονείς του να μην το αφήσουν μόνο του στο δωμάτιο. Στη χειρότερη περίπτωση, το παιδί μπορεί να τρέμει και να βάζει τις φωνές, όταν σβήνει το φως. Αν το πρόβλημα παραταθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε μπορεί να έχει επιπτώσεις και στην κοινωνική ζωή του παιδιού, όταν, για παράδειγμα, δεν πηγαίνει στην κατασκήνωση, επειδή ανησυχεί μήπως καταλάβουν οι άλλοι ότι φοβάται. Σε τέτοιες ακραίες περιπτώσεις που επιβαρύνουν σημαντικά το παιδί, οι ειδικοί μπορούν να μιλήσουν για φοβία στο σκοτάδι, που αλλιώς λέγεται νυκτοφοβία».
οι «φρουροί» του φόβου Γιατί όμως τα παιδιά φοβούνται το σκοτάδι; Ο κύριος Φιλοκώστας μάς λέει: «Επειδή ο φόβος στο σκοτάδι εμφανίζεται ακόμα και στα βρέφη, θεωρείται ότι αποτελεί μία γενετικά προγραμματισμένη αντίδραση. Δηλαδή, δε σχετίζεται με προηγούμενες εμπειρίες του παιδιού, αλλά έχει μια εξελικτική χρησιμότητα, με την έννοια ότι προστατεύει τα μικρά από τις κακοτοπιές. Εξελικτικά χρήσιμη φαίνεται πως είναι στα βρέφη και η αντίδραση του φόβου απέναντι στον ξαφνικό δυνατό θόρυβο ή σε αντικείμενα που εισέρχονται αιφνίδια στο οπτικό τους πεδίο. Όσο το παιδί μεγαλώνει, μαθαίνει να ελέγχει τέτοιους φόβους. Το γεγονός ότι κάποιο παιδί φοβάται το σκοτάδι δε σημαίνει απαραίτητα ότι υπάρχει κάποιο ανησυχητικό πρόβλημα. Ίσως η δυσκολία διατηρείται, επειδή το παιδί κερδίζει ανταμοιβές, όπως το να κοιμάται μαζί με τον μπαμπά και τη μαμά. Εξάλλου, το παιδί μπορεί να έχει παρατηρήσει ότι και άλλοι μέσα στο σπίτι φοβούνται να κοιμηθούν ή να βγουν έξω στο σκοτάδι». Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορούν να ενισχύσουν το φόβο ενός παιδιού για το σκοτάδι. Ο παιδοψυχίατρος αναφέρει: «Σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα όταν ο φόβος έχει έντονες εκδηλώσεις ή όταν επανέρχεται αιφνίδια, μπορούμε να σκεφτούμε ότι συνδέεται με καταστάσεις που προκαλούν στρες. Για παράδειγμα, κάτι τέτοιο συμβαίνει μετά από μια μετακόμιση ή όταν το παιδί αλλάζει δωμάτιο, όταν γεννιέται ένα αδερφάκι ή ακόμα όταν τα πράγματα μέσα στην οικογένεια
ζορίζουν εξαιτίας μιας ασθένειας, μιας απώλειας, μιας κρίσης μέσα στο ζευγάρι κ.ο.κ. Είναι καλό να έχουμε κατά νου ότι οι ταινίες τρόμου και οι ιστορίες φρίκης που λένε τα παιδιά μεταξύ τους μπορεί να έχουν μεγάλη επίδραση στον τρόπο με τον οποίο ένα παιδί καταλαβαίνει το σκοτάδι».
αντιμετώπιση τώρα Υπάρχουν γονείς που, όπως είναι φυσικό, ανησυχούν, όταν διαπιστώνουν πως το παιδί τους φοβάται το σκοτάδι και δεν ξέρουν πώς να χειριστούν την κατάσταση. Αναρωτιούνται π.χ. αν είναι καλό για το παιδί να κοιμάται με τα φώτα ανοιχτά. Σχετικά με όλα αυτά ο γιατρός επισημαίνει: «Ο φόβος για το σκοτάδι για το κάθε παιδί, για την κάθε οικογένεια καλύτερα, φαίνεται να συνδέεται με πολλά διαφορετικά πράγματα. Η σταδιακή εξοικείωση του παιδιού με το αντικείμενο του φόβου του μπορεί να είναι βοηθητική. Μπορεί δηλαδή οι γονείς να υποχωρήσουν αρχικά, δίνοντας χρόνο και χώρο στο παιδί προκειμένου να διαχειριστεί το φόβο του. Και αργότερα σιγά σιγά να διαπραγματευτούν μαζί του, ώστε ν’ αρχίσει το παιδί να δοκιμάζει λύσεις ολοένα και πιο τολμηρές. Ένα μικρό φωτάκι στο παιδικό δωμάτιο σίγουρα μπορεί να βοηθήσει. Ο χρόνος, όμως, στον οποίο μια οικογένεια αποφασίζει ότι το φωτάκι δεν είναι πια απαραίτητο, δεν είναι συγκεκριμένος». Πότε οι γονείς θα πρέπει ν’ απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό; Ο γιατρός απαντάει: «Ανησυχητικό σ’ ένα παιδί είναι εκείνο το πρόβλημα που κάνει τους γονείς να αισθάνονται αδύναμοι να βοηθήσουν. Σε μια τέτοια περίπτωση θα πρότεινα στην οικογένεια να συζητήσει μ’ έναν ειδικό».
bio Ο Δημήτρης Φιλοκώστας εργάζεται στη Θεσσαλονίκη ως παιδοψυχίατρος. Συνεργάζεται με την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας «Συν-ειρμός». Έχει ειδικευτεί στην Ψυχιατρική Κλινική Παιδιών & Εφήβων του Γ.Ν. «Γ. Παπανικολάου». Εκπαιδεύεται ως οικογενειακός θεραπευτής στο Ινστιτούτο Συστημικής Σκέψης και Ψυχοθεραπείας. Είναι ο δημιουργός του www.paidopsy.gr, μιας ιστοσελίδας για την ενημέρωση που σχετίζεται με δυσκολίες στο συναίσθημα και τη συμπεριφορά παιδιών κι εφήβων. Πριν λίγο καιρό έγραψε μια ιστορία που θα του άρεσε να είχε ακούσει, όταν ήταν παιδί. «Η Νεραϊδοφωνή» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γνώση» και είναι το πρώτο του βιβλίο.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 43
κοινωνία
( 44 • E X C L U S I V E
παρένθετη μητέρα:
λύση για τα άτεκνα ζευγάρια;
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
σ
)
ήμερα, ολοένα και περισσότερα ζευγάρια αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας. Τα τελευταία χρόνια, η μέθοδος της παρένθετης μητέρας αποκτά όλο και πιο πολλούς υποστηρικτές (αλλά και πολέμιους), όταν δεν είναι δυνατό να εφαρμοστούν πρακτικές, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση. Τι προβλέπει, όμως, αυτή η μέθοδος, γιατί πραγματοποιείται, πότε εφαρμόζεται και τι συνεπάγεται;
το νομικό πλαίσιο Όπως μας εξηγεί η καθηγήτρια Αστικού Δικαίου του ΑΠΘ, κ. Θεοφανώ Παπαζήση: «ο θεσμός της παρένθετης μητέρας εισήχθη στον Αστικό Κώδικα με το νόμο 3089/2002 και συμπληρώθηκε αργότερα με το νόμο 3305/2005 που αφορά τον τρόπο λειτουργίας των εργαστηρίων και άλλες προϋποθέσεις εφαρμογής των διάφορων μεθόδων. Βασική προϋπόθεση για τη χρήση παρένθετης μητέρας είναι η αίτηση της γυναίκας που επιθυμεί ν’ αποκτήσει παιδί για χορήγηση δικαστικής άδειας. Αυτό σημαίνει ότι την αίτηση δεν την υποβάλλει αναγκαστικά έγγαμη γυναίκα, αλλά και άγαμη, είτε βρίσκεται σε μόνιμη συμβίωση με κάποιον
Πέρα από τη χολιγουντιανή «λάμψη» που φαίνεται να συγκεντρώνει η πρακτική της παρένθετης μητέρας, η συγκεκριμένη λύση για τα ζευγάρια με προβλήματα γονιμότητας έχει και σημαντικές νομικές, ιατρικές και ψυχολογικές διαστάσεις. ΤΗΣ ΛένΙΑΣ ΚΙΟυμΗ
άντρα είτε όχι. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο νόμος, η αιτούσα πρέπει να βρίσκεται σε ιατρική αδυναμία να κυοφορήσει. Αντίστοιχα, η γυναίκα που προσφέρεται να κυοφορήσει πρέπει είναι σε καλή κατάσταση υγείας και κατάλληλη για κυοφορία. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13, ν. 3305/2005, η γυναίκα που θα κυοφορήσει πρέπει να υποβληθεί σε ιατρικές εξετάσεις και σ’ ενδελεχή ψυχολογική αξιολόγηση». Η ειδικός επισημαίνει επιπλέον: «σ’ εξετάσεις, όχι όμως και σε ψυχολογική αξιολόγηση, υποβάλλονται και τα πρόσωπα τα οποία επιθυμούν ν’ αποκτήσουν το τέκνο. Η διάταξη αυτή είναι υπερβολική και συνιστά διακριτική μεταχείριση, γιατί υπονοεί ότι η κυοφόρος θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τη σχέση. Ορθό θα ήταν τα πρόσωπα που επιθυμούν την απόκτηση παιδιού να υποβληθούν σε ψυχοθεραπεία, για να διαπιστωθούν οι λόγοι της εμμονής τους με την απόκτηση απογόνων με τη μέθοδο της υποκατάστατης μητρότητας, και ιδίως η γυναίκα της οποίας η φυσική υγεία δεν της το επιτρέπει». Για τη χορήγηση της σχετικής άδειας η κυρία Παπαζήση διευκρινίζει: «το άρθρο 1458 ΑΚ επιτρέπει τη ‘μεταφορά… γονιμοποιημένων ωαρίων’ στο σώμα άλλης γυναίκας ‘ξένων προς την ίδια’ και την κυοφορία τους από αυτήν, εφόσον υπάρχει δικαστική άδεια, η οποία παρέχεται πριν από τη μεταφορά. Προϋπόθεση χορήγησης της άδειας είναι η έγγραφη συμφωνία των προσώπων που επιδιώκουν την απόκτηση τέκνου και της γυναίκας που θα M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 45
Ψυχολογία κοινωνία κυοφορήσει, καθώς και του συζύγου της, αν είναι έγγαμη». Όσον αφορά την παρένθετη μητέρα, πρέπει να έχει κατοικία στην έλλάδα, ενώ δεν προβλέπεται κάποια αμοιβή. Συγκεκριμένα, η κυρία Παπαζήση τονίζει: «η συμφωνία πρέπει να γίνεται χωρίς αντάλλαγμα. Ως αντάλλαγμα δε νοείται, βέβαια, η καταβολή από την πλευρά αυτών που επιθυμούν το τέκνο των εξόδων και δαπανών της όλης διαδικασίας, της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας, όπως και των εξόδων από απώλεια εισοδήματος εργασίας κλπ. Το ύψος αυτών των δαπανών καθορίζεται με απόφαση της Αρχής».
η βιολογία του θέματος
πότε;
υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η εξωσωματική γονιμοποίηση αποκλείεται, καθώς η γυναίκα δεν μπορεί να κυοφορήσει. Όπως εξηγεί ο μαιευτήρας - χειρουργός γυναικολόγος, κ. νικόλαος Παπουτσόπουλος: «η εγκυμοσύνη λαμβάνει χώρα μέσα στη μήτρα. υπάρχουν περιπτώσεις γυναικών, στις οποίες η διάπλαση του οργάνου αυτού δε γίνεται σωστά με αποτέλεσμα η μήτρα να μη διαπλάσσεται καθόλου (απλασία) ή να διαπλάσσεται μερικώς (υποπλασία). Σε κάθε περίπτωση, είναι αδύνατο να επιτελέσει το φυσιολογικό της ρόλο, δηλαδή την κύηση. έπιπλέον, υπάρχουν παθήσεις -ευτυχώς πολύ λίγες- οι οποίες, αν συνδυαστούν μ’ εγκυμοσύνη, μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή της μητέρας. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το σύνδρομο Eisenmenger, μια βαριά καρδιοπάθεια». Σύμφωνα πάλι με τον κύριο Παπουτσόπουλο: «από βιολογικής πλευράς, δεν πρέπει να υπάρχει αντένδειξη για εγκυμοσύνη στη γυναίκα που θα επιλεγεί ως παρένθετη μητέρα, κάτι που θα πρέπει να φαίνεται σε ειδική ιατρική γνωμάτευση. Παρόμοιες ιατρικές βεβαιώσεις θα πρέπει να υπάρχουν και για τη γυναίκα που επιθυμεί να τεκνοποιήσει, αποδεικνύοντας ότι δεν είναι βιολογικά ικανή γι’ αυτό. έκτός, όμως, από την πλευρά της υγείας, η μητέρα που επιθυμεί να τεκνοποιήσει μέσα από τη διαδικασία της παρένθετης μητέρας θα πρέπει να είναι ηλικίας το πολύ 50 ετών. Η επιλογή της παρένθετης μητέρας συστήνεται μόνο στις συγκεκριμένες περιπτώσεις. Η αποδοχή ή μη της παραπάνω επιλογής εξαρτάται από τους βιολογικούς γονείς».
πώς;
Όπως τονίζει ο κύριος Παπουτσόπουλος: «το ωάριο που χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή στη συγκεκριμένη διαδικασία Δέ θα πρέπει να προέρχεται από την παρένθετη μητέρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μέθοδος που εφαρμόζεται να είναι μία από αυτές που χρησιμοποιούνται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή μ’ εξωσωματική γονιμοποίηση: η κλασική μέθοδος ή η μικρογονιμοποίηση. Η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από την «ποιότητα» των ωαρίων, εκτίμηση που θα πρέπει να γίνει από το βιολόγο που συμμετέχει στη διαδικασία. Το ωάριο και το σπερματοζωάριο μπορεί να προέρχονται από το ζευγάρι που επιθυμεί να τεκνοποιήσει ή -εφ’ όσον αυτό δεν είναι εφικτό- από ξένους δότες». Ο ίδιος επισημαίνει: «το ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου είναι ανάλογο με αυτό της εξωσωματικής γονιμοποίησης, αφού ουσιαστικά η ίδια τεχνική χρησιμοποιείται στην παρένθετη. Κύριος παράγοντας επιτυχίας είναι η ηλικία της γυναίκας από την οποία προέρχεται το ωάριο: όσο νεότερη η γυναίκα, τόσο μεγαλύτερο το ποσοστό επιτυχίας της μεθόδου».
46 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Από βιολογικής πλευράς, δεν πρέπει να υπάρχει αντένδειξη για εγκυμοσύνη στη γυναίκα που θα επιλεγεί ως παρένθετη μητέρα, κάτι που θα πρέπει να φαίνεται σε ειδική ιατρική γνωμάτευση. Παρόμοιες ιατρικές βεβαιώσεις θα πρέπει να υπάρχουν και για τη γυναίκα που επιθυμεί να τεκνοποιήσει, αποδεικνύοντας ότι δεν είναι βιολογικά ικανή γι’ αυτό.
λαμπερές περιπτώσεις
ε
ίναι αρκετοί οι celebrities που χρησιμοποίησαν παρένθετη μητέρα, για να τεκνοποιήσουν. Να μην ξεχνάμε πως και αυτοί είναι άνθρωποι με σάρκα και οστά και μπορεί να έχουν προβλήματα ανάλογα μ’ εκείνα των κοινών θνητών. Πολύ χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Σάρά ΤζέΣικά Πάρκέρ και του συζύγου της, Μάθιου ΜΠρονΤέρικ. Οι δυο τους είχαν αποκτήσει ένα γιο και προσπαθούσαν για πολύ καιρό να του χαρίσουν ένα αδελφάκι. Δεν τα κατάφερναν όμως, οπότε στράφηκαν στη λύση της παρένθετης μητέρας. Έτσι, το καλοκαίρι του 2009 χάρισαν τελικά όχι ένα αλλά
η
δύο αδελφάκια στον 6χρονο τότε γιο τους Τζέιμς, τα δίδυμα κοριτσάκια Μάριον Λορέτα Έλγουελ και Ταμπίθα Χοτζ. Ο νΤένιΣ κουέινΤ μετά το χωρισμό του από τη Μεγκ Ράιαν, με την οποία είχε αποκτήσει ένα παιδί, παντρεύτηκε την κιΜΠέρλι ΜΠάφινγκΤον. Το αντρόγυνο προσπαθούσε να τεκνοποιήσει, όμως πέντε προσπάθειές τους, οδηγήθηκαν σε αντίστοιχες αποβολές. Τελικά, επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν παρένθετη μητέρα. Έτσι, στις 8 Νοεμβρίου του 2007 απέκτησαν τα δίδυμα Τόμας Μπουν και Ζόι Γκρέις. Ο ρικι ΜάρΤιν δημιούργησε μονογονεϊκή οικογένεια κι έγινε πατέρας
η ψυχολογία του θέματος
Πέρα από τη βιολογική διάσταση της επιλογής της παρένθετης μητέρας, υπάρχουν και θέματα που άπτονται της ψυχολογίας τόσο του ζευγαριού όσο και της γυναίκας που θα κυοφορήσει το έμβρυο. Όπως αναφέραμε, η σχετική νομοθεσία προβλέπει ενδελεχή ψυχολογική αξιολόγηση των εμπλεκόμενων μερών. Όπως εξηγεί η ψυχολόγος, κ. μαρία Διορινού: «η συγκεκριμένη ψυχολογική αξιολόγηση έχει τη μορφή μιας συζήτησης ανάμεσα στον ψυχολόγο και το ζευγάρι που επιθυμεί ν’ αποκτήσει παιδί, τη γυναίκα που προσφέρεται να γίνει παρένθετη μητέρα και τη γυναίκα που προσφέρεται να γίνει παρένθετη μητέρα και το σύζυγό της, αν αυτή είναι παντρεμένη. Στις συζητήσεις αυτές ο ψυχολόγος επικεντρώνεται στη διερεύνηση κεντρικών ζητημάτων όπως είναι η ψυχολογική σταθερότητα των ατόμων που εμπλέκονται,
των δίδυμων αγοριών Βαλεντίνο και Ματέο τον Αύγουστο του 2008, χρησιμοποιώντας και δότρια ωαρίου και παρένθετη μητέρα. Τελευταία περίπτωση είναι αυτή της νικολ κινΤΜάν και του συζύγου της, κιθ έρΜΠάν. Στις 7 Ιουλίου του 2008 οι δυο τους απέκτησαν την κορούλα τους Σάντεϊ Ρόουζ. Η εγκυμοσύνη της Κίντμαν πήγε εξαιρετικά σ’ εκείνη την περίπτωση. Το διάσημο ζευγάρι, όμως, ήθελε ν’ αποκτήσει και άλλο παιδί. Καθώς δεν τα κατάφερνε, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει παρένθετη μητέρα. Κι έτσι οι δυο τους απέκτησαν τη δεύτερη κόρη τους, τη Φέιθ Μάργκαρετ, στις 28 Δεκεμβρίου 2010.
η σταθερότητα της σχέσης του ζευγαριού, τα κίνητρα που οδήγησαν το καθένα στη συγκεκριμένη απόφαση, την ικανότητα του ζευγαριού να φροντίσει το παιδί που προτίθεται ν’ αποκτήσει, τις πιθανές συνέπειες της διαδικασίας αυτής στη σχέση του ζευγαριού, τις πιθανές συνέπειες της διαδικασίας σε ήδη υπάρχοντα παιδιά (συχνά η παρένθετη μητέρα έχει ήδη δικά της παιδιά), τη στάση των ατόμων απέναντι σ’ ενδεχόμενα προβλήματα (π.χ. διάγνωση γενετικής ανωμαλίας κατά τον προγεννητικό έλεγχο) κ.ά. Η ψυχολογική αξιολόγηση μπορεί να συμπληρώνεται από τη χρήση κάποιου συγκεκριμένου ψυχομετρικού εργαλείου όπως ενός τεστ προσωπικότητας». Η κυρία Διορινού, με κάθε επιφύλαξη και με δεδομένο ότι οι γενικεύσεις δεν είναι έγκυρες σε τέτοιες περιπτώσεις, καθώς οι άνθρωποι διαφέρουν σημαντικά στις ιδέες που ενστερνίζονται πάνω σε τέτοια ζητήματα, προσθέτει: «μια τέτοια επιλογή έρχεται σε αντίθεση με τις ισχύουσες κοινωνικές νόρμες, μ’ αυτό που ευρέως θεωρείται ‘φυσιολογική αναπαραγωγή’. Αυτές οι κανονιστικές αντιλήψεις για τη M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 47
κοινωνία μητρότητα είναι πιθανό να συνεχίζουν ν’ ασκούν πίεση και να δημιουργούν ενοχές και φόβους, ακόμα και στα άτομα που αποφάσισαν να προχωρήσουν στη συγκεκριμένη διαδικασία. Από την άλλη μεριά, μια τέτοια συνθήκη μπορεί να φέρει το ζευγάρι απέναντι σε μια άλλου είδους πίεση, την πίεση να υποστηρίξει και να δικαιώσει την αντισυμβατική επιλογή του, καταφέρνοντας να τα κάνει όλα ‘σωστά’. Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν σε μια τέτοια διαδικασία αλλά και οι αντιδράσεις των ατόμων που εμπλέκονται δεν μπορούν να προβλεφθούν εξαρχής, αφού διάφοροι παράγοντες στη ζωή των ατόμων και μαζί τους και η δυναμική της σχέσης ενός ζευγαριού μεταβάλλονται με το χρόνο. Έχοντας κάνει κάποιος μια τέτοια επιλογή, όσο απόλυτο και αβάσιμο είναι να προσανατολίζεται σε κάθε είδους πιθανά προβλήματα, τόσο απόλυτο και αβάσιμο είναι να προσκολλάται στο ότι όλα θα είναι εύκολα και απλά. Η διάθεση του ζευγαριού ν’ αναγνωρίσει δύσκολα ζητήματα, αν και όποτε προκύψουν, να προσπαθήσει να τα χειριστεί και να ζητήσει βοήθεια, αν τη χρειαστεί, φαίνεται να είναι μια καλή αρχή…». Πέρα από τα παραπάνω, η κυρία Διορινού εκτιμά: «σε ανάλογες περιπτώσεις, συχνά τόσο το ζευγάρι όσο και η μητέρα επιβαρύνονται από το άγχος που δημιουργείται μέσα από ζητήματα εμπιστοσύνης και από την ανησυχία για το αν το άλλο μέρος θα τηρήσει τους όρους της συμφωνίας. Στα ζευγάρια τέτοιου είδους άγχος επικεντρώνεται στο αν η παρένθετη μητέρα θα φροντίσει επαρκώς το έμβρυο την περίοδο που κυοφορεί, αν θα παραχωρήσει
το νεογέννητο στο ζευγάρι και αν θα κρατήσει αργότερα από το παιδί την οποιαδήποτε απόσταση έχει συμφωνηθεί. Στις παρένθετες μητέρες το άγχος επικεντρώνεται στο αν το ζευγάρι θα τηρήσει μετά τη διαδικασία αυτό που έχει συμφωνηθεί σχετικά με τις σχέσεις ανάμεσα στο ζευγάρι, την παρένθετη μητέρα και το παιδί. Κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης θεωρείται πως αναπτύσσεται ψυχολογικός δεσμός ανάμεσα στη γυναίκα που κυοφορεί και το έμβρυο, δεσμός που μεταφέρεται αργότερα στο παιδί που γεννιέται. Η ένταση και η ποιότητα του δεσμού αυτού πιστεύεται πως εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, παρουσιάζοντας έτσι μεγάλες διαφοροποιήσεις ανάμεσα σε διαφορετικές γυναίκες ή και διαφορετικές εγκυμοσύνες της ίδιας γυναίκας. Σε κάποιες περιπτώσεις η παρένθετη μητέρα μπορεί να επιβαρυνθεί ψυχολογικά από την πίεση να μην επιτρέψει στον εαυτό της να δεθεί με το έμβρυο, πίεση που προέρχεται από απαιτήσεις άλλων και από την προσπάθεια της ίδιας να προστατεύσει τον εαυτό της. Πάντως, οι σχετικές έρευνες (που δεν είναι πολλές) δείχνουν πως οι εμπλεκόμενοι σε μια τέτοια διαδικασία διατηρούν καλή ψυχική υγεία». έυχαριστούμε θερμά για την πολύτιμη βοήθειά τους: • Την καθηγήτρια άστικού Δικαίου του νομικού Τμήματος της νοΠέ του ά.Π.θ., θεοφανώ Παπαζήση. • Το μαιευτήρα - χειρουργό γυναικολόγο, υπεύθυνο του Τμήματος Μαιευτικών γυναικολογικών υπερήχων γεν. κλινική λ. Σαραφιανός, SpR, νίκο Παπουτσόπουλο. • Την ψυχολόγο, Μαρία Διορινού.
στο διαδίκτυο
Το ντοκιμαντέρ «Μωρό από το Ίντερνετ» (Google Baby, 2009) της Ζίπι Μπραντ Φρανκ δείχνει πού έχει φτάσει το θέμα διεθνώς. Ο Ντόρον, ένας επιχειρηματίας από το Ισραήλ που ασχολείται με την καινοτομία και την υψηλή τεχνολογία, παρουσιάζει μία νέα υπηρεσία: την παραγωγή μωρών. Ο παραγωγός μωρών (όπως αυτοσυστήνεται) παρέχει στους πελάτες του τη δυνατότητα χρήσης φτηνής παρένθετης μητέρας από την Ινδία, ως μίας οικονομικής λύσης. Οι πελάτες του επιλέγουν το γενετικό υλικό που προτιμούν και τα υπόλοιπα είναι στα χέρια του παραγωγού: η αγορά σπέρματος και ωαρίου γίνεται διαδικτυακά και πάρα πολλά έμβρυα παράγονται και καταψύχονται. Αποθηκευμένα σε υγρό άζωτο, τα έμβρυα που ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις του πελάτη μεταφέρονται αεροπορικά στην Ινδία κι εκεί εμφυτεύονται στις μήτρες των ντόπιων παρένθετων μητέρων. Οι πελάτες εμφανίζονται μόνο 9 μήνες αργότερα, για να παραλάβουν το μωρό τους. Το ντοκιμαντέρ, όπως πρέπει, δεν παίρνει θέση υπέρ ή κατά αυτής της κατάστασης. Η θέασή του, πάντως, δημιουργεί σε όποιον το παρακολουθεί μια σειρά από ηθικά ερωτήματα...
48 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Τις Κυριακές αξίζετε τα καλύτερα! ̋
Sunday Exclusive Family! Την 1η Κυριακή κάθε μήνα, αποκλειστικά για τους γονείς!
̋ ̋
Close Up! Όπως πάντα, την 3η Κυριακή κάθε μήνα… κυκλοφορείς μαζί του!
̋
̋
Sunday Cooking! Τη 2η Κυριακή κάθε μήνα, οι καλύτερες γευστικές προτάσεις!
̋ ̋
Sunday Vitality! Την 4η Κυριακή κάθε μήνα… για την υγεία και την ευζωία!
̋
Τα αξίζετε!
δραστηριότητες
άρον το πινέλο σου!
Μικροί καλλιτέχνες με μουτζουρωμένες φατσούλες τραβούν πινελιές όλο δύναμη πάνω στο λευκό χαρτί ή στο τελάρο. Ανακατεύουν τα χρώματα σαν έμπειροι επαγγελματίες και ρίχνονται στη δουλειά. Τι είδους μαγεία, λοιπόν, ασκεί στα παιδικά μυαλά και τις ψυχές μία απλή ζωγραφιά; ΤΗΣ ΧΑΪΔΩΣ ΣΚΑΝΔΥΛΑ
έ
να τετράγωνο σπιτάκι. Μέσα από τους «διάφανους» τοίχους η μαμά, ο μπαμπάς κι ένα παιδάκι, πιασμένοι χέρι χέρι. Έξω, ψηλά δέντρα (συνήθως ψηλότερα από το σπίτι), λουλούδια που φτάνουν συνήθως τα παράθυρα, ένα ήλιος με ίσιες αχτίδες. Το σύμπαν ολόκληρο, δοσμένο μέσα από τη σουρεαλιστική προοπτική της παιδικής ματιάς. Δεν υπάρχει οικογένεια χωρίς, έστω μία, παιδική ζωγραφιά. Δεν υπάρχει νηπιαγωγείο χωρίς μάθημα ζωγραφικής, ενώ πολλά παιδιά παρακολουθούν και άλλων ειδών εικαστικά εργαστήρια σε υπηρεσίες δήμων ή μουσεία. Δεν μπορούμε παρά ν’ αναρωτηθούμε: ποια είναι αυτή η τόσο στενή σχέση της τρυφερής παιδικής ηλικίας με τη δημιουργική διαδικασία της ζωγραφικής;
«δονκιχωτική» ζωγραφική «Η ζωγραφική είναι αγαπημένη ασχολία των παιδιών, γιατί λειτουργεί ως προέκταση της σκέψης τους. Τα παιδιά εντυπωσιάζονται με τα χρώματα και τα σχήματα. Σε νεαρή ηλικία η ζωγραφική είναι δονκιχωτική, δηλαδή τα πάντα ζωντανεύουν, το παιδί ζει έντονα την κάθε αλλαγή στο χαρτί» εξηγεί σχετικά η Φωτεινή Φιλίππου, η οποία διδάσκει στα εικαστικά εργαστήρια του Τελλόγλειου. Μέσα από τη ζωγραφική τα παιδιά αναπτύσσουν τις ικανότητές τους, καλλιεργούν τις ευαισθησίες τους και γίνονται συγκροτημένα άτομα, ελεύθερα και υπεύθυνα, ικανά ν’ αξιοποιούν όλες τις δυνατότητές τους. Δημιουργούν και ταυτόχρονα νιώθουν τη χαρά της δημιουργίας. Ένα παιδί, όταν δημιουργεί, ανακαλύπτει τον εαυτό του. Η παιδική ζωγραφική, η τόσο αυθόρμητη και γλαφυρή, πλούσια σε σχήματα και χρώματα, εκφράζει έναν ολόκληρο κόσμο, δίνει στους μεγάλους μια γενική εικόνα των συναισθημάτων αλλά και των προβλημάτων των παιδιών και αποτελεί συχνά το κλειδί ερμηνείας όσων αυτά αισθάνονται. Μέσα από τις εικόνες, δηλαδή, το παιδί εκφράζει τα συναισθήματά του απέναντι στο περιβάλλον και δίνει διέξοδο στον ψυχισμό του. Η ζωγραφική αποτελεί τη δημιουργική πρακτική που το απελευθερώνει και που διευρύνει τους ορίζοντές του.
50 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
μικροί ζωγράφοι
η εξέλιξη της δημιουργικής διαδικασίας Ζωγραφική υπάρχει από τη στιγμή που το παιδί κρατάει μολύβι στα χέρια του. «Συνήθως είναι μικροί σχηματισμοί κουκίδων ή γραμμές. Όμως για το παιδί αυτές είναι οι πρώτες του λέξεις, δοσμένες εικαστικά» προσθέτει η έμπειρη διδάσκουσα. Το παιδί από πολύ νωρίς, πριν καν κατορθώσει ν’ αρθρώσει μια ολοκληρωμένη φράση, παρουσιάζει την επιθυμία ν’ αφήσει τα ίχνη του, είτε μ’ επαναλαμβανόμενες γραμμές είτε με μουντζούρες. Θα ζωγραφίσει τους τοίχους, τα έπιπλα και τα χαρτιά που θα βρεθούν μπροστά του. Το παιδί των πέντε χρόνων τοποθετεί τα πράγματα κυκλικά στο χώρο και αυτά μοιάζουν σαν ν’ αγκαλιάζουν γύρω γύρω τη σελίδα. Στα επτά χρόνια το παιδί τοποθετεί γραμμικά τα πράγματα και κάθε αντικείμενο παρουσιάζεται μετωπικά μέσα στην εικόνα. Έτσι, το δέντρο, το σπίτι και ο άνθρωπος εικονίζονται σε παράταξη το ένα πλάι στο άλλο, χωρίς να υπάρχει σχέση της μιας μορφής με την άλλη. Από τα εννιά μέχρι τα δώδεκα χρόνια, τα αναπαριστώμενα αντικείμενα έχουν πλέον περισσότερη σχέση μεταξύ τους. Από τα δώδεκα και μετά, κατά την περίοδο της εφηβείας, οι εικόνες αρχίζουν να παρουσιάζουν χώρους και αντικείμενα μέσα σ’ αυτούς. Οι εικόνες του παιδιού είναι φανερό ότι δίνουν τις ενδείξεις της ανάπτυξής του. «Το μάθημα της ζωγραφικής διαφοροποιείται ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Στο νηπιαγωγείο - παιδικό σταθμό, τα παιδιά θέλουν να παίζουν με πολλά υλικά και να περιγράφουν σ’ έντονο τόνο τα κατορθώματα των ηρώων τους. Χρήσιμο είναι να υπάρχει ποικιλία υλικών, γιατί απολαμβάνουν να δοκιμάζουν, ν’ απορρίπτουν και να καταλήγουν σ’ αυτά που τους αρέσουν περισσότερο. Στο δημοτικό είναι καλό να προηγείται αφήγηση κειμένου, αφού η ύπαρξη θέματος βοηθάει τα παιδιά που έχουν ανησυχία γι’ αναπαράσταση και για μεταφορά του λόγου που άκουσαν σε εικόνα. Εδώ, μπαίνουμε δειλά σε βασικές αρχές σχεδίου και χρώματος. Σε ό,τι αφορά το γυμνάσιο, γίνεται διδασκαλία ελεύθερου σχεδίου - χρώματος. Έτσι, λοιπόν, όσο πιο συγκροτημένο είναι ένα παιδί, τόσο πιο ελεύθερα ζωγραφίζει, χρησιμοποιώντας όλη την επιφάνεια του χαρτιού και έχοντας την ικανότητα ν’ αποτυπώνει τη σκέψη του μ’ ένα συγκεκριμένο ειρμό. Σε αντίθετη περίπτωση, έχει μία εικόνα διακεκομμένη και αποσπασματική» καταλήγει η κ. Φιλίππου.
Εικαστικά τμήματα για παιδιά πραγματοποιούνται σε πολλά μουσεία της Θεσσαλονίκης, όπως στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Βυζαντινό Μουσείο και το Ολυμπιακό Μουσείο. Ακόμη, τμήματα ζωγραφικής για τους μικρούς... Πικάσο βρίσκουμε στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, στη ΧΑΝΘ, στα δημοτικά διαμερίσματα του δήμου Θεσσαλονίκης και σε ορισμένες παιδικές βιβλιοθήκες του δήμου. Ακόμη, οι δημοτικές επιχειρήσεις των δήμων Καλαμαριάς, Νεάπολης - Συκεών, Παύλου Μελά και άλλων διαθέτουν εικαστικά τμήματα για παιδιά.
Το παιδί από πολύ νωρίς, πριν καν κατορθώσει ν’ αρθρώσει μια ολοκληρωμένη φράση, παρουσιάζει την επιθυμία ν’ αφήσει τα ίχνη του. με προσοχή και αγάπη Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να ενθαρρύνεται και όχι ν’ αντιμετωπίζεται με απορριπτικό τρόπο ή να πιέζεται να δημιουργήσει κάτι καλύτερο, ανώτερο κ.ο.κ. Όπως αναφέρεται ρητά στο επιστημονικό άρθρο των Κ. Ταμπάκη και Θ. Ταμπάκη με τίτλο «Το παιδί και η ζωγραφική»: «Τα στάδια της ανάπτυξης ενός φυσιολογικού παιδιού έχουν σταθερή διαδοχή. Έχει ερευνηθεί ότι αυτά δεν μπορούν να επιταχυνθούν ή να επιβραδυνθούν, αλλά μπορούν να εμπλουτιστούν με την επιρροή των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος. Είναι δεδομένο ότι τα παιδιά γεννιούνται δυνάμει δημιουργικά για τις μεγαλύτερες ηλικίες, κυρίως εκείνες της εφηβείας, και σίγουρα υπάρχουν τεχνικές ικανότητες που μπορούν να διδαχτούν και να βοηθήσουν στην ανάδειξη αισθητικά ευαισθητοποιημένων πολιτών με αναβαθμισμένο γούστο».
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 51
εκδρομή
κέδρινος λόφος
βόλτα στο δάσος
52 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
η
συντριπτική πλειοψηφία από τα λίγα τετραγωνικά πράσινου που αντιστοιχούν σε κάθε κάτοικο της Θεσσαλονίκης ανήκει στον Κέδρινο Λόφο ή στο Σέιχ Σου, όπως Κέδρινο ονομαζόταν την περίοδο της ΤουρΤουρ κοκρατίας. Το δάσος καταλαμβάνει τις νότιες και νοτιοδυτικές πλαγιές του Χορτιάτη μέχρι το δρόμο Επταπυργίου - Ασβεστοχωρίου και η ιστορία της δηδη μιουργίας του είναι τόσο περιπετειώδης, όσο περιπετειώδεις είναι και η πορεία και η παρουσία του στο χρόνο. Οι πρώτες καταγεγραμμένες αναφορές για το περιαστικό δάσος μάς γυρίζουν πίσω στα χρόνια του Βυζαντίου και αναφέρουν την ύπαρξη πηγών, ποτα ποταμών και πυκνού δρυοδάσους. Οι αρχές του 20ου αιώνα βρίσκουν το δάσος υποβαθμισμένο εξαιτίας της συνεχούς ξύλευσης, της υπερβόσκησης, της εκχέρσωσης και γι’ αυτό το λόγο η πολιτική ηγεσία της εποχής καλείται να λάβει μέτρα. Το 1921, 1.300 στρέμματα στην περιοχή «Χίλια Δέντρα» κηρύσσονται αναδασωτέα. Η αναδάσωση ξεκινά το 1929 από καθηγητές και φοιτητές της Δασολογικής Σχολής του ΑΠΘ και συνεχίζεται και μεταπολεμικά, με αποτέλεσμα να φυτευτούν συνολικά περίπου 5 εκατομμύρια δέντρα σε διάστημα 60 χρόνων. Σήμερα, το δάσος που βρίσκεται στις πλαγιές του Κέδρινου Λόφου έχει έκταση 30.000 στρέμματα και αποτελείται από κωνοφόρα κυρίως είδη.
ζωολογικός κήπος
Το περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης αποτελεί το μοναδικό ουσιαστικά πνεύμονα πράσινου της πόλης και το ιδανικό φόντο για την ανάπτυξη ποικίλων δραστηριοτήτων για τα παιδιά.
μικρές λιχουδιές που τρώγονται εύκολα και απολαύστε τες μεταξύ των ατελείωτων παιχνιδιών, τα οποία είναι βέβαιο ότι θα καταναλώσουν τον περισσότερο χρόνο σας.
Πόσα παιδάκια της εποχής μας έχουν δει από κοντά ζώα όπως γαϊδουράκι, πρόβατο ή πτηνά όπως ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΙΑΜΙΔΗΣ χήνες και παγώνια; Στο ζωολογικό κήπο, που λειτουργεί στον Κέδρινο οικολογικές ανησυχίες Λόφο από το 1987, φιλοξενούνται διάφορα θηλαστικά και Οι οικολογικές ενέργειες αποτελούν τον καλύτερο τρόπο, πτηνά της ελληνικής πανίδας. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν για ν’ αντιληφθούν τα παιδιά την έννοια της οικολογίας και οι εξής επτά ομάδες έμβιων όντων: τα υδρόβια πτηνά, τα να υιοθετήσουν σ’ αυτήν την τρυφερή ηλικία τις βασικές σαρκοφάγα θηλαστικά, τα μηρυκαστικά, τα αρπακτικά πτηαρχές της από την επαφή με τη φύση. Ενημερωθείτε για τις νά, τα εκτρεφόμενα πτηνά, τα φυτοφάγα μονογαστρικά και σχετικές δράσεις που κάθε τόσο διοργανώνουν ομάδες και τα ωδικά πτηνά. Όσον αφορά τα θηλαστικά, οι μικροί (και σύλλογοι της πόλης στο δάσος του Σέιχ Σου και ζητήστε από μεγάλοι) επισκέπτες μπορούν να δουν αρκούδες, λύκους, τους μικρούς φυσιολάτρες να σας βοηθήσουν να μαζέψετε τα αλεπούδες, αγριόχοιρους, ζαρκάδια, ελάφια, αγριόγατες, σκουπίδια και τις συσκευασίες τροφίμων που θα προκύψουν μυοκάστορες και κουνέλια. Ροδοπελεκάνοι, αργυροπεμετά από κάθε επίσκεψή σας στην περιοχή. λεκάνοι, λευκοπαργοί, βουβόκυκνοι, πρασινοκεφαλόπαπιες, φραγκόκοτες, διάφορα είδη φασιανών, παπαγάλοι, καρουσέλ μπούφοι, ποντικοβαρβακίνες, αετοβαρβακίνες, ξεφτέρια, Οι μικροί εκδρομείς μπορούν να «καλπάσουν» έστω και φιδαετοί, χρυσαετοί, όρνια και κίσσες συνθέτουν τη λίστα νοερά με τη βοήθεια του στριφογυριστού παιχνιδιού και με τα πτηνά του ζωολογικού κήπου. ν’ ατενίσουν το δάσος σαν άλλοι ιππότες των αγαπημένων Στους χώρους του ζωολογικού κήπου λειτουργούν επίσης τους παραμυθιών. το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το Σπίτι των Ερπετών. Ώρες λειτουργίας: 09:00 π.μ. έως τη δύση του ήλιου Καθαρά Δευτέρα Πληροφορίες: τηλ. 2310 219980 Τα καθιερωμένα Κούλουμα του δήμου Θεσσαλονίκης θα Σ’ όλους τους χώρους η είσοδος είναι ελεύθερη. πραγματοποιηθούν και φέτος και στην περιοχή του Σέιχ Σου. Εκεί, πολύχρωμοι χαρταετοί θα στολίσουν το θεσσαλονικιώδραστηριότητες για τους τικο ουρανό υπό τους ήχους μουσικών συγκροτημάτων, ενώ λιλιπούτειους φίλους οι παρευρισκόμενοι θα δοκιμάσουν παραδοσιακά εδέσματα Τα παιδιά λατρεύουν να βρίσκονται κοντά στη φύση και ο της ημέρας όπως φασολάδα, τουρσί, λαγάνα και χαλβά. Με Κέδρινος Λόφος προσφέρεται για τέτοιου είδους δραστηριτη βοήθεια του καλού καιρού η συγκεκριμένη ημέρα εννοείται ότητες, είτε πρόκειται για ένα συνηθισμένο Σαββατοκύριακο ότι προσφέρεται για βόλτες και παιχνίδι στη φύση. είτε -ακόμη περισσότερο- γι’ αργίες όπως είναι η Καθαρά Δευτέρα.
λιχουδιές Αναπόσπαστο κομμάτι κάθε παιδικής (και όχι μόνο) εκδρομής στη φύση είναι η ορ-γάνωση ενός γεύματος. Σ’ αυτήν την πε-ρίπτωση οι μαγειρικές σας ικανότητες δε θα παίξουν πρωταρχικό ρόλο. Ετοιμάστε
δάσος με… ονομασία προέλευσης Το Σέιχ Σου, που στα τουρκικά σημαίνει «το νερό του Σεΐχη», οφείλει το όνομά του σ’ ένα νεκρικό μουσουλμανικό μνημείο και στο κτίσμα μιας πηγής, τα απομεινάρια της οποίας υπάρχουν ακόμη στην περιοχή «Χίλια Δέντρα». M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 53
διακόσμηση
φαντασία στο φουλ!
54 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Το κλισέ που θέλει τα κοριτσίστικα δωμάτια αμιγώς ροζ και τα αγορίστικα αυστηρά μπλε καταρρίπτεται. Όλα τα χρώματα είναι κατάλληλα, αρκεί να γνωρίζουμε πώς να τα επιλέξουμε. ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΜΑΡΙΝΟΥ
η
πλούσια θεματολογία
βρέφη πολύχρωμα
Τα χρώματα αποτελούν για όλους -πόσο μάλλον για τα Παρόλο που συχνά βρέφη- ισχυρά ερεθίσματα. κυριαρχεί ένα κεντρικό Γι’ αυτό το λόγο, και ειδικά σε θέμα στο παιδικό δωμάό,τι αφορά το βρεφικό δωμάτιο, αυτό δεν αποτελεί επιλογή των χρωμάτων στους τοίχους τιο, η επιλογή αυτή είναι πιο κανόνα απαράβατο. Οι -αλλά και στην υπόλοιπη διακόσμησοβαρή. ήρωες των παραμυθιών ση- του βρεφικού ή παιδικού δωμαΠιο συγκεκριμένα, οι αντιμπορούν να συμβιώσουν τίου απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς θέσεις και οι σκιές που θα μια χαρά με αγαπημένα τα χρώματα είναι δυνατό, σύμφωνα δημιουργηθούν μέσα στο ζωάκια και πολύχρωμε τους ειδικούς, να επιδράσουν στην μα λουλούδια. Έτσι, οι δωμάτιο, σε συνάρτηση πάτοίχοι του δωματίου δε ψυχολογία, στη συναισθηματική κατάντα με τα χρώματα που θα θα είναι πια «εμπόδια», σταση, ακόμη και στην ανάπτυξη των επιλεγούν για τη διακόσμησή αλλά «παράθυρα» στον ικανοτήτων των παιδιών. Λαμβάνοντας του, θα βοηθήσουν το παιδί κόσμο, ένας ακόμη τρόμάλιστα υπόψη ότι τα παιδιά σήμερα περνούν πολύ χρόνο ν’ αρχίσει ν’ αντιλαμβάνεται πος, για να βοηθήσετε τα στο δωμάτιό τους, η επιλογή αυτή καθίσταται ακόμη πιο το χώρο, να κινείται μέσα παιδιά ν’ αναπτύξουν τη σημαντική. σ’ αυτόν και να υπολογίζει φαντασία τους. Επιχειρώντας μια αρχική κατάταξη, μπορούμε να πούμε τις αποστάσεις. ότι τα χρώματα χωρίζονται σε θερμά και ψυχρά. Τα θερμά Επιπλέον, είναι προτιμότερο χρώματα (κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο) συνδέονται με τον ενο χώρος του δωματίου να θουσιασμό, την καλή διάθεση και την ευεξία, διακοσμηθεί με ποικιλία χρωμάτων. Έτσι, ο ενώ τα ψυχρά (πράσινο, μπλε, μοβ) ηρεμούν λιλιπούτειος ένοικος θα έχει την ευκαιρία να Επιλέξτε οικολογικά και κατευνάζουν. Ο φυσικός φωτισμός του έρθει σ’ επαφή με διαφορετικά χρώματα, να χρώματα τα οποία χώρου του παιδιού θα παίξει ιδιαίτερα σητα γνωρίσει και να τα ξεχωρίσει. μαντικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα, οπότε Μερικές ιδέες για χρωματικές εναλλαγές είναι φιλικά προς με βάση τον προσανατολισμό του δωματίου που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον του το περιβάλλον και να θυμάστε ότι τα βόρεια δωμάτια έχουν παιδιού είναι: φυσικά για το παιδί πιο ψυχρό φως που μειώνει την ένταση των ● Μία ζωγραφιά στον τοίχο. Μπορείτε να τη σας. Για να είστε σίθερμών χρωμάτων, ενώ στα νότια, κυρίαρχη φιλοτεχνήσετε μόνοι σας ή να την αναθέσετε είναι μία περισσότερο θερμή και χρυσαφένια σε κάποιον καλλιτέχνη. γουροι, αναζητήστε απόχρωση. ● Αυτοκόλλητα τα οποία θα βρείτε στην αγοτο σχετικό σήμα της ρά σε πληθώρα χρωμάτων και σχεδίων. Ευρωπαϊκής πώς να επιλέξω; ● Στένσιλ. Ένωσης στη Ο γενικός κανόνας λέει ότι είναι προτιμότε● Κάποιες εταιρείες προσφέρουν τη δυνατόρο στο παιδικό δωμάτιο να κυριαρχούν οι τητα να δημιουργήσετε ακόμα και τις δικές συσκευασία τους. παστέλ αποχρώσεις και ν’ αποφεύγονται τα σας πρωτότυπες ταπετσαρίες, τυπώνοντας τα έντονα χρώματα όπως το κόκκινο, το σκούρο μοτίβα που εσείς θα προτείνετε. πορτοκαλί και το βαθύ μπλε ή πράσινο, αφού σύμφωνα με τους ειδικούς ● Αν προτιμάτε πιο συντηρητική διακόσμηπροκαλούν φόβο κι εκνευρισμό στα παιδιά. ση, μπορείτε να επενδύσετε σε μια αρμοΑν και όλα τα παιδιά δεν είναι ίδια, κατά την επιλογή των χρωμάτων του νική διχρωμία. Προτιμήστε πιο ανοιχτούς παιδικού δωματίου είναι καλό να έχετε κατά νου τα εξής: τόνους για το επάνω μέρος του τοίχου και Σημασία δεν έχουν οι δικές σας προτιμήσεις, αλλά οι προτιμήσεις και ο πιο σκούρους -της ίδιας πάντα απόχρωσηςχαρακτήρας του παιδιού. Αν η ηλικία του δεν του επιτρέπει να σας πει για το κάτω και χωρίστε τα δύο μέρη με μία τα χρώματα που του αρέσουν, αφήστε το να σας τα δείξει μέσα από τις αυτοκόλλητη μπορντούρα. ζωγραφιές του. Τα θερμά χρώματα είναι πιθανό να κινητοποιήσουν ένα ντροπαλό, συνεσταλμένο παιδί. Προτιμήστε το πορτοκαλί ή το κίτρινο και αποφύγετε το ακραίο κόκκινο, εκτός και αν το περιορίσετε σε μικρές «δόσεις». Για να μη χρειάζεται Τα ψυχρά χρώματα θα βοηθήσουν ένα ζωηρό, υπερκινητικό παιδί να να βάφετε το παιδικό δωμάτιο ηρεμήσει. Ο «βασιλιάς» αυτής της κατηγορίας είναι το ανοιχτό πράσινο κάθε ένα ή δύο χρόνια, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι βοηθά τα παιδιά να κοιμηθούν. καθώς το παιδί μεγαλώνει, Ένα παιδί το οποίο ταλαιπωρείται από διάφορες φοβίες θα νιώσει μεφροντίστε οι επιλογές σας να έχουν γαλύτερη ασφάλεια, όταν το μπλε ή το βαθύ γαλάζιο είναι το βασικό κάποια σχετική διάρκεια. χρώμα στο δωμάτιό του.
προσοχή!
Extra tip
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 55
beauty & care
το πρώτο μπανάκι Η πρώτη επαφή του μωρού με το νερό πρέπει να γίνει με ήρεμο τρόπο και χωρίς πιέσεις. Να θυμάστε ότι το μπάνιο είναι ένα ακόμη παιχνίδι που μπορείτε να μοιραστείτε. Φροντίστε να είστε ήρεμοι, να μην αποσπά τίποτα την προσοχή σας κι έτσι θ’ απολαύσετε το μπανάκι με το μωρό σας. ΤηΣ ΕλΕυθΕΡΙαΣ ΚαμπΟυΡΟγλΟυ
μ
ία απότομη κίνηση ή ένας ξαφνικός θόρυβος μπορούν να κάνουν το μικρό σας ν’ αντιπαθήσει το μπάνιο. γεμίστε την μπανιέρα με λίγο νερό, τσεκάρετε τη θερμοκρασία κι επιλέξτε το κατάλληλο αφρόλουτρο. Τα καλλυντικά με άρωμα δε συνιστώνται από τους δερματολόγους για τα μωρά. για ν’ αποφύγετε αλλεργίες, πρέπει πάντα να επιλέγετε προϊόντα που έχουν δημιουργηθεί αποκλειστικά για βρέφη και παιδιά και δεν περιέχουν χημικά συστατικά. αν εφησυχάζετε, επειδή τα επιβλαβή χημικά συστατικά βρίσκονται σε μικρές ποσότητες, μην ξεχνάτε ότι εκθέτετε το μωρό σας σ’ ένα κοκτέιλ χημικών καθημερινά. αν προσθέσετε, επίσης, την ατμοσφαιρική ρύπανση και όλα τα χημικά στις τροφές, αντιλαμβάνεστε πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος. Το μπανάκι εκτός από περιποίηση
56 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
➜
Kids, παιδικό αφρόλουτρο με 96% φυσικά συστατικά, δερματολογικά ελεγμένο, Apivita.
Calendula, κρεμόλουτρο καλέντουλας για μωρά και παιδιά, Weleda.
Το σωστό αφρόλουτρο
Fissan baby, αφρόλουτρο με χαμομήλι, Fissan.
Yes to carrots, το νέο προϊόν ομορφιάς για μωρά από τη διάσημη eco σειρά καλλυντικών, Sephora.
➜
Βαμβακερό σφουγγάρι σε σχήμα Cars για μικρά γρήγορα αγόρια, Oriflame.
➜
αν το μωράκι σας φοβάται το νερό και αντιδρά με κλάματα κάθε φορά που προσπαθείτε να το βάλετε στην μπανιέρα, μην επιμένετε. προτιμήστε να το πλένετε τοπικά για λίγες μέρες και προσπαθήστε ξανά, χωρίς να το πιέζετε.
➜
➜
Φοβάται το νερό
➜
Penaten, μπάνιο με χαμομήλι, Penaten.
➜
Συνήθως για το βρέφος χρησιμοποιούνται προϊόντα 2 σε 1, δηλαδή αφρόλουτρο και σαμπουάν μαζί. Διασφαλίστε την ποιότητα του προϊόντος, ελέγχοντας αν έχει υποβληθεί σε ειδικό έλεγχο, ώστε να είναι υποαλλεργικό, δερματολογικά ελεγμένο, με ουδέτερο pH για το δέρμα και χωρίς parabens. η σήμανση ηλικίας (0-12 μηνών, 1-3 ετών κλπ.), που αναγράφουν αξιόπιστες εταιρείες στις συσκευασίες των προϊόντων τους, διευκολύνουν τους γονείς να επιλέξουν το κατάλληλο προϊόν σύμφωνα με την ηλικία του παιδιού τους. Το χαμομήλι είναι ένα συστατικό που επιλέγουν οι εταιρείες εξειδικευμένων καλλυντικών για μωρά και παιδιά χάρη στις πολλές ιδιότητές του. Τα εκχυλίσματα χαμομηλιού είναι γνωστά για τη χαλαρωτική τους δράση, που προετοιμάζει το παιδί για έναν ήσυχο ύπνο. Τα προϊόντα για το μπάνιο των μωρών της πρώτης βρεφικής ηλικίας είναι ιδιαίτερα απαλά και συνήθως δε χρειάζονται ξέβγαλμα. Έτσι, το μπανάκι γίνεται πιο βολικό. Άλλωστε το μπάνιο, τους πρώτους μήνες της ζωής ενός παιδιού, γίνεται περισσότερο, για να χαλαρώσει το βρέφος. αν το δέρμα του μωρού σας είναι ιδιαίτερα ξηρό κι εφόσον ο ομφαλός του έχει επουλωθεί, δοκιμάστε να προσθέσετε στο νερό της μπανιέρας και μερικές σταγόνες παιδικού λαδιού. Τα φυσικά σφουγγάρια και τα βαμβακερά πετσετάκια είναι κατάλληλα για την ευαίσθητη επιδερμίδα του παιδιού σας, τα οποία, όπως συστήνουν οι παιδίατροι, πρέπει να πλένονται σχολαστικά με καυτό νερό, να διατηρούνται στεγνά μακριά από μύκητες και μικρόβια και να τα αλλάζετε συχνά. Εναλλακτικά, μπορείτε να πλύνετε πολύ καλά τα χέρια σας και να τα χρησιμοποιήσετε αντί για σφουγγάρι, για να καθαρίσετε το μωράκι σας: η σωματική επαφή το ηρεμεί ακόμα περισσότερο.
Johnson’s baby shampoo, Johnson & Johnson.
➜
είναι και απόλαυση, την οποία μπορεί να χαίρεται το μωρό από τις πρώτες μέρες της ζωής του. Επιλέξτε ένα αφρόλουτρο ή ένα φυσικό σαπούνι χωρίς άρωμα και προσθέστε στο νερό λίγο χαμομήλι, που δρα καθαριστικά, αφήνει φυσικό άρωμα και δεν προκαλεί αλλεργίες.
choose! ➜
Τα προϊόντα για το μπάνιο των μωρών της πρώτης βρεφικής ηλικίας είναι ιδιαίτερα απαλά και συνήθως δε χρειάζονται ξέβγαλμα. Έτσι, το μπανάκι γίνεται πιο βολικό.
Baby bath, με χαμομήλι, πρωτεΐνες σιταριού κι εστέρες από αμύγδαλο, Frezyderm.
Καθαριστικό, υποαλλεργικό καθαγαλάκτωμα καθα ρισμού σώματος για μωρά, Mustela.
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 57
for little kids Σετ, Energiers Ζακετάκι, Allouette
Φούτερ Small Paul Fena Kids
Κολάν Small Paul, Fena Kids
Αθλητικά, Adam’ s shoes
οh baby baby...
Κούνια, Ήρα Bebe
Προτάσεις με στυλ και φαντασία για τα μικρά σας αγγελούδια. Μπλούζα, Mothercare
Ρ ε π Ο Ρ Τ ά ζ άγ Ο Ρ ά Σ : άν ά Σ Τ ά Σ Ι ά πάπ άνάκΟ υ φ ω Τ Ο γ Ρ ά φ Ιε Σ : γ Ρ η γ Ο Ρ ηΣ Σ Ι ά μΙδηΣ
Τζιν φούστα, Allouette
Σεντόνια «Tweety», ΚΕΝΤΙΑ
58 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Αθλητικά, Adam’ s shoes
Σεραφάν με μπλούζα Aggressive, Sprider Stores
Τζιν φούστα Diesel, Fena Kids Σιφινιέρα, Λητώ
Καρό πουκάμισο esprit, F-Fokas
Φόρεμα, Energiers
Χαλί «Twist», NEOSET
Μπλούζα Aggressive, Sprider Stores Τζιν, Mothercare
Σύνολο κολάν edc και μπλούζα esprit, F-Fokas
Γραφείο, Laro
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 59
for big kids
Φωτιστικά οροφής «Solvinden», ΙΚΕΑ
street fashion Ρούχα, έπιπλα και αξεσουάρ για τα μεγαλύτερα παιδιά
Μπλούζα - πουκάμισο Pepe Jeans, Fena
Παντελόνι, Energiers
Ρ ε π Ο Ρ Τ ά ζ άγ Ο Ρ ά Σ : άν ά Σ Τ ά Σ Ι ά πάπά νάκΟ υ φ ω Τ Ο γ Ρ ά φΙ ε Σ : γ Ρ η γ Ο Ρ ηΣ Σ Ι ά μΙ δηΣ
Σεντόνια «Colors», ΚΕΝΤΙΑ
Μπλούζα, Energiers
Φόρμα Pepe Jeans: φούτερ ζακέτα και παντελόνι, Fena Ζώνη Diesel, Fena
Αθλητικά, Adam’ s shoes
Τζάκετ Aggressive, Sprider Stores
60 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
έη καναπ Σύνθεσ ι α ού κ ης κρεβατι αϊμασίδ ήκης, Κ θ ιο λ ιβ β
Βελουτέ φόρεμα, Allouette
Σακίδιο Aggressive, Sprider Stores
Βιβλιοθήκη, NEOSET
Τζιν edc, F-Fokas
Φόρεμα, Allouette
Φούτερ edc, F-Fokas
Αθλητικά, Adam’ s shoes Παντελόνι, Energiers
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 61
events
1
3
ΔΙΔΥΜΟΙ ΜΠΕΛΑΔΕΣ! Το 15ο και το 16ο μέλος της πολύτεκνης οικογένειας του Μιχαήλ και της Μερόπης Σωτηριάδη βαφτίστηκαν στον Ιερό Ναό της του θεού Σοφίας, κάνοντας πολύ ευτυχισμένους τους γονείς και τα 14 αδέρφια τους! 1. Οι ευτυχείς πολύτεκνοι γονείς, κ. Μιχαήλ και κ. Μερόπη Σωτηριάδη, με τα παιδιά τους! 2. Οι νεοφώτιστοι στην αγκαλιά των νονών, κ. Γιώργου Ασπασίδη και κ. Κώστα Γκιουλέκα. 3. Η κ. Κωνσταντίνα Χατζή.
2
To build a future… Κάθε άνθρωπος βάζει τα θεμέλια, για να δημιουργήσει τις καλύτερες προϋποθέσεις για τη μελλοντική του ζωή, είτε αυτό αφορά την οικογενειακή ευτυχία είτε τα εφόδια για την επαγγελματική καταξίωση.
ΑΠΟΝΟΜΗ... ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ Το Κέντρο Ξένων Γλωσσών ΙΣΟΝ του Ομίλου ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗ διοργάνωσε στο Βελλίδειο Συνεδριακό Κέντρο μία επιτυχημένη εκδήλωση για την απονομή των πτυχίων του σχολικού έτους 2009-2010. Οι καλεσμένοι μοιράστηκαν τη χαρά των αποφοίτων υπό τους ήχους της μουσικής του Dj Δάνη και τις υπέροχες μελωδίες του μουσικού συγκροτήματος Fortissimo. 4. Ο πρόεδρος του εμπορικού επιμελητηρίου, κ. Μιχάλης Ζορπίδης, ο πρόεδρος του ομίλου Στρατηγάκη, κ. Γεώργιος Στρατηγάκης, με τη σύζυγό του, κ. Σοφία Σαμαρά, και η γενική διευθύντρια του ομίλου, κ. Φωτεινή Στρατηγάκη. 5. Ο πρόεδρος και η γενική διευθύντρια του ομίλου, ο υποδιευθυντής του ομίλου, κ. Νικόλαος Τερζής, και οι εκπαιδευτικοί σύμβουλοι, κ. Δάφνη Κεσκινίδου και κ. Πολυτίμη Μουζά. 6. Οι πτυχιούχοι proficiency in english μαζί με τους διευθυντές των σχολείων τους.
4
62 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
8 7
ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΜΑΖΙ!
9
7. Οι νεόνυμφοι: κ. Ηλίας Κωνσταντινίδης και κ. Κατερίνα Βάρναλη. 8. Οι νεόνυμφοι με τους κουμπάρους, κ. Παύλο Παντελιάδη και κ. Χρήστο Αρναούτογλου. 9. Η κ. Αναστασία Παντελιάδου και ο κ. Παναγιώτης Παντελιάδης. 10. Οι γονείς του γαμπρού, κ. Θοδωρής και κ. Λίνα Κωνταντινίδη.
10
Στο Ιερό Παρεκκλήσιο Αγ. Κωνσταντίνου & Ελένης στον Ιππικό Όμιλο, στο κτήμα Δέδα, πραγματοποιήθηκε ο γάμος του Ηλία Κωνσταντινίδη και της Κατερίνας Βάρναλη. Φίλοι και συγγενείς έσπευσαν να τους ευχηθούν και να διασκεδάσουν στη δεξίωση που ακολούθησε.
5
6
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 63
προβολές Βρεφικά προϊόντα ύπνου «Μιffy» Ένα γλυκύτατο λαγουδάκι που κέρδισε τις καρδιές παιδιών προσχολικής ηλικίας αλλά πλέον αποτελεί fashion icon σε ηλικίες από 8 και άνω, o Miffy, πρωταγωνιστεί στη βρεφική σειρά κρεβατοκάμαρας ΚΕΝΤΙΑ, αγκαλιάζοντας με απαλότητα τα πιο γλυκά όνειρα του μωρού σας. Σεντονάκια, πετσέτες καθώς και μεγάλη γκάμα προίκας μωρού είναι μερικές μόνο από τις καλόγουστες προτάσεις για δώρα στα νέα μέλη της οικογένειάς σας!
Malibu γι’ αποτοξίνωση αδυνάτισμα Η Dream Quest, σε συνεργασία με ερευνητές της Nature’s Plus, δημιούργησε το χυμό MALIBU με αντιοξειδωτικά υπερ-φρούτα. Πίνοντας για 48 ώρες MALIBU (μαζί με νερό αλλά χωρίς τροφή) θα χάσετε τόσο βάρος, όσο με καμία άλλη μέθοδο, ενώ θα κάνετε και βαθιά αποτοξίνωση! Για να διατηρήσετε τα κιλά που χάθηκαν με το χυμό MALIBU, θα πρέπει να κάνετε προσεγμένη διατροφή και ν’ ασκείστε. Εισαγωγή Natural Plus A.E., τηλ. 210 6134604, www.naturesplus.com
Παιδικά αξεσουάρ στην Kettler Το πορτ-μπεμπέ Bologna S είναι ιδανικό για την άνετη και ασφαλή μεταφορά του μωρού σας με όλα τα πλεονεκτήματα ενός πραγματικού κρεβατιού. Διατίθεται σε μπλε, γκρι, κόκκινο και πράσινο χρώμα. Το πορτ-μπεμπέ διαθέτει μαλακό επενδυμένο στρωματάκι, το συνολικό του βάρος δεν ξεπερνάει τα 4 κιλά, ενώ το ύφασμά του αφαιρείται και πλένεται. Kettler, Υποκατάστημα Θεσσαλονίκης: Βασ. Όλγας 210, τηλ: 2310 417477
64 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11
Ρυζόγαλο φάρμα Κουκάκη Το σπιτικό ρυζόγαλο της Φάρμας Κουκάκη γίνεται από φρέσκο πλήρες γάλα από τις αγελάδες της Φάρμας, ζάχαρη και αγλασάριστο ρύζι, ώστε να είναι πιο υγιεινό και εύπεπτο -ειδικά για τα παιδιά- πάντα χωρίς συντηρητικά. Απολαύστε παραδοσιακό ρυζόγαλο Φάρμα Κουκάκη φτιαγμένο με την αυθεντική σπιτική συνταγή αλλά και το μεράκι της οικογένειας Κουκάκη, που ξέρει από παράδοση. Διατίθεται σε πήλινο μπολ 160gr και σε πλαστική συσκευασία 180gr. www.koukfarm.gr
Ronalin bebe nasal kit Το Ronalin Bebe Nasal Kit είναι ένας μοναδικός συνδυασμός αμπούλας αποστειρωμένου φυσιολογικού ορού και ειδικής ανατομικής ρινικής σύριγγας σε μία μόνο συσκευασία. Είναι ένα καινοτόμο σύστημα για την καθημερινή υγιεινή και αποσυμφόρηση της μύτης βρεφών και παιδιών, μέσω του οποίου επιτυγχάνεται ευκολότερη έγχυση του ορού, αποτελεσματικότερη πλύση της μύτης και ρευστοποίηση της παχύρρευστης βλέννας. Διατίθεται στα φαρμακεία.
Oriflame - Disney kids
Adam’s shoes Άνοιξη Καλοκαίρι 2011
Οι χαρακτήρες των ταινιών κινουμένων σχεδίων «Tangled» και «Cars» (της Disney/ Pixar) αποτυπώνονται σε μια σειρά παιδικών αξεσουάρ που διατίθενται αποκλειστικά από τον κατάλογο της Oriflame. Τα συγκεκριμένα προϊόντα Oriflame-Disney kids μπορείτε να τα αποκτήσετε αποκλειστικά μέσω του δικτύου συνεργατών της εταιρείας. Για περισσότερες πληροφορίες: τηλ. 210 3252103
Χαρούμενα, μοναδικά, πρωτότυπα και παιχνιδιάρικα είναι τα σχέδια που λανσάρει φέτος η ΑDAM’S SHOES για τους απαιτητικούς μικρούς της φίλους. Σχέδια με τους δημοφιλέστερους παιδικούς ήρωες θα φέρουν τα παιδιά στο επίκεντρο της μόδας αλλά και της παρέας. Θα τα ξεχωρίσετε από τα κεφάτα χρώματά τους, το ιδιαίτερο design τους αλλά και την ποιοτική κατασκευή που προσφέρει πάντα η ΑDAM’S SHOES. Για περισσότερες πληροφορίες: 2310 682222, www.adamsshoes.gr
Kid’s collection Premaman Η σειρά Pr�maman για τα δραστήρια πριγκιπόπουλα αποτελείται από 5 μεγάλα θέματα. Urban Green: φτιαγμένο αποκλειστικά για τη νέα «πράσινη γενιά» και βασισμένο σε διάφορους τόνους του πράσινου. Electric: σύνολα με συνδυασμό αποχρώσεων μπλε ελεκτρίκ ή σκούρων που παντρεύονται με το γκρι. Outdoor: εμπνευσμένο από το στιλ των Εσκιμώων. Retro Boy: ένα στιλ υπερβολής με πρωτότυπα σχέδια. College: μια σπορτίφ έκδοση με κλασικά χρώματα κόκκινο, μπλε, μπεζ.
Disney baby της AS company Οι ήρωες της Disney γίνονται οι δάσκαλοι των παιδιών και μαθαίνουν σ’ αυτά χρώματα, σχήματα, γράμματα, αριθμούς, ελληνικά και αγγλικά, ενώ ταυτόχρονα τα παιδιά διασκεδάζουν με τραγουδάκια, ήχους και φωτάκια που αναβοσβήνουν. Με το σκυλάκι κάνουν τα πρώτα τους βήματα, το μουσικό βιβλιαράκι διεγείρει τις αισθήσεις τους και το laptop Mickey Mouse αποτελεί την πιο δημιουργική ενασχόλησή τους. AS COMPANY, 2ο χλμ. Παλαιάς Συμμαχικής Οδού, Ωραιόκαστρο, τηλ.: 2310 572000
διευθύνσεις καταστημάτων Adam’s shoes, Κεντρική διάθεση: Ωραιοκάστρου 8, τηλ. 2310 682222 | Allouette, Τσιμισκή 42, τηλ. 2310 263115, Μεταμορφώσεως 38, Καλαμαριά, τηλ. 2310 403932, Βασ. Γεωργίου 2, Ωραιόκαστρο, τηλ. 2310 697922 | Energiers, Ρ. Φεραίου 21, Ν. Ευκαρπία, τηλ. 2310 686540 | Fena, Δημοκρίτου 14, Φοίνικας, τηλ. 2310 471093 | Fena Kids, Εμπορικό Κέντρο «Mediterranean Cosmos», 11ο χλμ. Θεσ/νίκης - Μουδανιών, τηλ. 2310 474032| F-Fokas, Τσιμισκή 48-50, τηλ. 2310 241954, Ερμού 14, τηλ. 2310 279876, Μητροπόλεως 119, τηλ. 2310 240554 | IKEA, 12ο χλμ. Θεσ/νίκης – Περαίας, Γραμμή εξυπηρέτησης πελατών: 801 11 22 722 | ΚΕΝΤΙΑ, Λευκάδος 17, Μοσχάτο, τηλ. 210 4832832 (κεντρικά) και σε επιλεγμένα καταστήματα σε όλη την Ελλάδα | Laro, Βασ. Όλγας 279, τηλ. 2310 425410 | Mothercare, Ελ. Βενιζέλου 3, τηλ. 2310 268567, Εμπορικό Κέντρο Florida 2, 11ο χλμ. οδού Θεσσαλονίκης - Αεροδρομίου, τηλ. 2310 475535 | Neoset, Λαγκαδά 40, τηλ. 2310 517265, Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 86, Θέρμη, τηλ. 2310 476869 | Sprider Stores, Οδός Χαριλάου - Θέρμης, τηλ. 2310 489818, Ν. Μοναστηρίου 20, Κορδελιό, τηλ. 2310 775001, Λεωφ. Γεωργ. Σχολής 11, τηλ. 2310 476476, Λ. Παπανικολάου 21-23, Ρετζίκι, τηλ. 2310 582145, Ι. Γωγούση 37, Σταυρούπολη, τηλ. 2310 644100, 6ο χλμ. Θεσ/νίκης - Ωραιοκάστρου, τηλ. 2310 689220, Εμπορικό Κέντρο «City Gate», τηλ. 2310 525715, 1ο χλμ. Επαρχιακής Οδού Ν. Μουδανιών - Τριγλίας (Περιοχή Ελαιώνας), τηλ. 23730 26943 | ΗΡΑ BEBE, Κομνηνών 12, τηλ. 2310 282805 | Έπιπλα Καϊμασίδης, τηλ. 2310 669586, Ιθάκης 31, Εύοσμος (Όπισθεν 10ου Δημοτικού Σχολείου), Α’ Υποκατάστημα - Ιθάκης 33, Εύοσμος, Β’ Υποκατάστημα - Σπάρτης 28, Σταυρούπολη | λητώ, Εθνικής Αντίστασης 96, Καλαμαριά, τηλ. 2311 258190, 14ων Ηρώων 35, Ωραιόκαστρο, τηλ. 2310 508528
M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11 - E X C L U S I V E F A M I L Y • 65
γεια χαρά!
έ
νας χαμαιλέοντας ονόματι Ράνγκο επιθυμεί όσο τίποτε άλλο να γίνει ένας ατρόμητος ήρωας. Όταν βρεθεί σε μια πόλη της Άγριας Δύσης, που καταδυναστεύεται από κακοποιούς, θ’ αναγκαστεί κυριολεκτικά να γίνει αυτός ο ήρωας, προκειμένου να προστατέψει τους φιλήσυχους πολίτες της. Αυτή είναι η υπόθεση της ταινίας «Rango» του Γκορ Βερμπίνσκι, που θ’ αρχίσει να προβάλλεται στη χώρα μας από την Πέμπτη 10 Μαρτίου. Tη φωνή στο χαμαιλέοντα δανείζει ο Τζόνι Ντεπ! Κάτι μας λέει πως θα περάσουν καλά όσοι δουν την ταινία, μικροί και μεγάλοι.
66 • E X C L U S I V E
F A M I L Y - M A Ρ Τ Ι Ο Σ 2 0 11