KATOIKIA 3/4/2011

Page 1

...και χιλιάδες µικρές αγγελίες TEYΧΟΣ 395

ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ

ΓΙΑ ΕΝΟΙΚΙΑΣΗ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ




περιεχόµενα

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

06 Ειδήσεις 08 Αριθμοδείκτες 10 To θέμα: Πολλαπλασιάζο-

ΕΝΘΕΤΟ ΜΙΚΡΩΝ ΑΓΓΕΛΙΩΝ 18 Εγχειρίδιο: «Φύλαγε τα ρούχα σου...» 20 Υλικός κόσμος; Οργανωθείτε και συμμα-

νται οι ευκαιρίες για ενοικίαση μεγάλων διαμερισμάτων 14 Επιχειρηματικότητα: Συνέδριο για την κρίση στα ακίνητα

ζευτείτε! 24 Διακόσμηση: Παιχνίδι χρωμάτων! 26 Οδηγός για τα στεγαστικά δάνεια 30 Συμβουλή του ειδικού: Ποια στοιχεία πρέπει να ελέγξω πριν από την αγορά ακινήτου;

16 Εκδηλώσεις

TEYΧΟΣ 395 ΚΥΡΙΑΚΗ 3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Εκδοτική Βορείου Ελλάδος Α.Ε. ΕΚΔΟΤΗΣ Αλέξανδρος Μπακατσέλος ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τάσος Κυριακίδης ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τραϊανός Χατζηδημητρίου

4

ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ασπα Πάσσιου || ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ελένη Κιουμή ||ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ & ΑΓΓΕΛΙΩΝ: Θεοδώρα Τύμη || CREATIVE ART DIRECTOR: Γιάννης Σιγούρος || ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: Φωτεινή Καρπούζα, Ελευθερία Καμπούρογλου, Φώτης Νικολαΐδης, Βάσω Ντούνα, Καρολίνα Παππού, Γιάννης Σεϊτανίδης ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Στέλλα Κοτταρίδου || ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ: Σοφία Φακάζη, Μαργαρίτα Μαντζούκη || ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΑΓΓΕΛΙΩΝ: 2310 29 44 44 ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΩΝ: 2310 779 264, 345 || ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ: 2310 779 100 || e-mail: aggelies@agelioforos.gr PHOTO: istockphoto, Ελληνικά Πρακτορεία, Associated Press, Φώτης Φιλαργυρόπουλος, Γρηγόρης Σιαμίδης

ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, ΔΑΝΑΪΔΩΝ 4, Τ.Κ. 54626 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ



real estate news

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

Νομοσχέδιο για την τουριστική κατοικία Νομοσχέδιο για τον ορισμό της τουριστικής κατοικίας, που θα περιλαμβάνει και ζητήματα απόσυρσης παλαιών ξενοδοχειακών μονάδων, καθώς και νομοσχέδιο για τις τουριστικές επενδύσεις, που θα υπόσχεται «απλές» και γρήγορες διαδικασίες για τους επενδυτές, επεξεργάζεται το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Ειδικότερα, όσον αφορά το κεφάλαιο της τουριστικής κατοικίας, στόχος του υπουργείου είναι να ανοίξει ο δρόµος για την κατασκευή και στη χώρα µας των πρώτων ιδιωτικών τουριστικών καταλυµάτων μόνιµης κατοικίας. Με το νέο νομοσχέδιο η κυβέρνηση φιλοδοξεί να δοθεί η δυνατότητα ανάπτυξης τουριστικής κατοικίας υψηλών προδιαγραφών σε περιοχές που έχουν αυτήν την ικανότητα, είτε σε συνδυασµό µε ξενοδοχειακές υποδοµές πολυτελείας είτε αυτόνοµα, υπό την προϋπόθεση ότι οι κατοικίες θα πάρουν τη θέση παλαιών ξενοδοχειακών μονάδων που θα αποσυρθούν. Η τουριστική κατοικία αναµένεται να καλύψει ένα σηµαντικό κενό στην «παλέτα» του τουριστικού προϊόντος της Ελλάδας. Ωστόσο, βασική προϋπόθεση για το άνοιγµα της συγκεκριµένης αγοράς στη χώρα µας παραµένει η ολοκλήρωση του Ειδικού Χωροταξικού για τον Τουρισµό, που εκκρεµεί τα τελευταία χρόνια στο υπουργείο Περιβάλλοντος.

Καθυστερήσεις στην είσπραξη φόρων ακινήτων - Τον Απρίλιο το ΕΤΑΚ 2009 Εντος του Απριλίου αναμένεται να ξεκινήσει η αποστολή των εκκαθαριστικών για το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων του 2009. Παράλληλα, περίπου ένα εκατομμύριο εκκαθαριστικά για το ΕΤΑΚ του 2009, καθώς και τα σημειώματα του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας για το 2010, εκκρεμούν και δεν έχουν ταχυδρομηθεί ακόμη, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών. Μόλις στα τέλη του προηγούμενου έτους ολοκληρώθηκε η αποστολή των σημειωμάτων για το ΕΤΑΚ του 2008. Σύμφωνα με δηλώσεις του υφυπουργού Οικονομικών, Δημήτρη Κουσελά, οι καθυστερήσεις είσπραξης των φόρων αποδίδονται στα τεχνικά προβλήματα που αφορούν στις εταιρίες με τις οποίες συνεργάζεται η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Η καθυστέρηση είσπραξης των φόρων ακίνητης περιουσίας, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, έχει αντίκτυπο στα δημόσια έσοδα, τα οποία εμφανίζουν υστέρηση που αγγίζει τα 900 εκατ. ευρώ στο πρώτο δίμηνο του 2011.

Ετήσια Γενική Συνέλευση του ΣΜΑΣΘ - εκλογές Την Τετάρτη 27 Απριλίου θα γίνει η ετήσια τακτική γενική συνέλευση του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης. Θα γίνει απολογισμός των πεπραγμένων του δ.σ. του Συλλόγου για το 2010, καθώς και η εκλογή νέου διοικητικού συμβουλίου, Εξελεγκτικής Επιτροπής και αντιπροσώπων στην Ομοσπονδία Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος και στην Ομοσπονδία Επαγγελματιών και Εμπόρων Νομού Θεσσαλονίκης. Η εκλογή των νέων αντιπροσώπων θα διαρκέσει έως τις επτά το απόγευμα της ίδιας μέρας, ενώ οι υποψηφιότητες μπορούν να δηλώνονται έως τις 29 Μαρτίου στα γραφεία του ΣΜΑΣΘ. Δικαίωμα συμμετοχής στη γενική συνέλευση έχουν όσοι είναι οικονομικά τακτοποιημένοι τουλάχιστον για το έτος 2008.

6


Κ Καλοκαιρινή φοροκαταιγίδα φ για τα ακίνητα

Δημόσια συζήτηση για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων

Τσουχτερός θα είναι ο μποναμάς που επιφυλάσσει η κυβέρνηση από το καλοκαίρι για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Μια σειρά μέτρα, όπως η αύξηση των αντικειμενικών, η ρύθμιση για τα καταπατημένα και η ένταξη στο σχέδιο αντικειμενικών αξιών όλης της χώρας, αναμένεται να επιβαρύνουν για τα καλά τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Η αύξηση των αντικειμενικών έχει ως στόχο όχι τις αγοραπωλησίες, καθώς αυτές είναι σημαντικά μειωμένες, αλλά τις μεταβιβάσεις από γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές. Σιγά σιγά οι αντικειμενικές θα εξισωθούν με τις εμπορικές και γι’ αυτό θα υπάρχει μεγάλη αναπροσαρμογή εκεί που η ψαλίδα είναι μεγάλη. Με την ένταξη σχεδόν όλης της Ελλάδας στο σύστημα αντικειμενικών αξιών, θα φορολογούνται όλα τα ακίνητα και η εφορία φιλοδοξεί να αυξήσει τα έσοδά της κυρίως από παραθαλάσσιες τουριστικές περιοχές και νησιά. Με τη ρύθμιση για τα καταπατημένα, χιλιάδες Ελληνες που έχουν καταπατήσει κρατικά ακίνητα θα μπορούν έναντι προστίμου, που θα υπολογίζεται με βάση τις νέες, αυξημένες αντικειμενικές αξίες, να πάρουν τίτλους ιδιοκτησίας. Υπενθυμίζεται ότι το 40% της περιουσίας που διαχειρίζεται η ΚΕΔ έχει καταπατηθεί. H ρύθμιση αυτή θα ορίζει έναν κλιμακωτό συντελεστή, ανάλογα με τη χρήση του ακινήτου και θα έχει και κοινωνικά κριτήρια.

Τη Δευτέρα 11 Απριλίου, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων έχει προγραμματίσει δημόσια συζήτηση για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων. Η εκδήλωση, που εντάσσεται στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Ενέργειας 2011, που διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύει να φέρει κοντά τους αρμοδίους του κράτους, των τεχνικών και της οικονομίας με εκπροσώπους των ιδιοκτητών ακινήτων από πολλά μέρη της χώρας, για να συζητήσουν το πλέον κρίσιμο θέμα, δηλαδή το πώς, μέσα στη σημερινή κρίση, θα πειστούν οι ιδιοκτήτες κτιρίων να τα αναβαθμίσουν ενεργειακά. Τα συμπεράσματα της συζήτησης θα παρουσιαστούν στην κεντρική ετήσια εκδήλωση της Διεθνούς Ενώσεως Ιδιοκτητών Ακινήτων που θα διεξαχθεί δύο ημέρες αργότερα, στις Βρυξέλλες (Charlemagne Building) την Τετάρτη 13 Απριλίου. Τις θέσεις της ΠΟΜΙΔΑ θα εκθέσουν ο αντιπρόεδρός της, καθηγητής ΕΜΠ, Χαράλαμπος Τσουτρέλης, και ο ενεργειακός σύμβουλος της ΠΟΜΙΔΑ, μηχανολόγος Σταμάτης Περδίος. Στην εκδήλωση θα παραστούν στελέχη της ΠΟΜΙΔΑ από όλη τη χώρα, κάθε ενδιαφερόμενος ιδιοκτήτης ή τεχνικός και εκπρόσωποι του Τύπου και των ΜΜΕ. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να δηλώσουν τη συμμετοχή τους ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας της ΠΟΜΙΔΑ www. pomida.gr.

7


αριθµοδείκτες

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011 Του Φώτη Νικολαΐδη

> > > > > ΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΕΒΑΛΑΝ ΒΑΘΙΑ ΤΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΤΣΕΠΗ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΚΑΘΩΣ ΤΟ 2010 ΠΛΗΡΩΣΑΝ 8 ΔΙΣ. ΔΟΛΑΡΙΑ ΣΤΟΥΣ ΖΗΜΙΩΘΕΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟ ΤΣΟΥΝΑΜΙ ΠΟΥ ΣΗΜΕΙΩΘΗΚΑΝ ΣΤΗ ΧΙΛΗ ΚΑΙ 15 ΔΙΣ. ΔΟΛΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΥΟ ΣΕΙΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΣΗΜΕΙΩΘΗΚΑΝ ΤΟ 2010 ΚΑΙ ΤΟ 2011 ΣΤΗ ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ. ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΘΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΑΝ ΣΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΤΣΟΥΝΑΜΙ ΤΟΥ 2004 ΣΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΣΙΑ, ΟΠΟΥ ΥΠΗΡΞΑΝ 220.000 ΘΥΜΑΤΑ, ΑΝΗΛΘΑΝ ΣΤΟ ΠΟΣΟ ΤΩΝ ΜΟΛΙΣ 2 ΔΙΣ. ΔΟΛΑΡΙΩΝ ΣΤΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ, ΚΑΘΩΣ ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΕΙ ΓΙ’ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΗΤΑΝ ΕΛΑΧΙΣΤΑ.

>

> Στο ποσό των 35 δισ. δολαρίων υπολογίζονται οι αποζηµιώσεις που θα κληθούν να πληρώσουν οι ασφαλιστικές εταιρίες της Ιαπωνίας στους ζηµιωθέντες από το σεισµό και το τσουνάµι της 13ης Μαρτίου, ενώ τα ασφαλισµένα ακίνητα σε ολόκληρη την Ιαπωνία κοστολογούνται στα 107 δισ. δολάρια.

17,6% ανέβηκαν πέρυσι οι αξίες των κατοικιών στη Σιγκαπούρη και η τοπική κυβέρνηση πήρε κάποια μέτρα παγώματος της αγοράς, τα οποία προβλέπουν τη μείωση του δανεισμού από το 70% στο 60% της αξίας του ακινήτου και στο 50% όταν πρόκειται για αγορά ακινήτου από εταιρία και την αύξηση του ελάχιστου ορίου κατοχής ενός ακινήτου από τα 3 στα 4 χρόνια για την απαλλαγή από το τέλος χαρτοσήμου. Να σημειωθεί εδώ ότι στη Σιγκαπούρη καταγράφηκε πέρυσι ρυθμός ανάπτυξης 18,8%.

>

> Η Deutsche Bank αποφάσισε τελικά να πουλήσει σε θεσµικό επενδυτή και στην τιµή των 835 εκατ. ευρώ τους δίδυµους πύργους της στη Φρανκφούρτη, που αποτελούνται από 2 κτίρια 38 και 40 ορόφων αντίστοιχα, συνολικού εµβαδού 22.853 τ.µ. Πέρυσι πωλήθηκε στη Φρανκφούρτη και ο 42ώροφος «Πύργος της Οπερας» προς 550 εκατ. δολάρια, ενώ ένας ακόµη ουρανοξύστης, αυτήν την φορά το Sony Center στο Βερολίνο, πέρασε έναντι 750 εκατ. ευρώ στο χαρτοφυλάκιο ενός κορεατικού συνταξιοδοτικού ταµείου.

ΜΙΑ ΤΥΠΙΚΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΤΩΧΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΡΩΜΗΣ ΔΙΕΘΕΤΕ 5-6 ΟΡΟΦΟΥΣ, ΜΕ ΠΡΟΣΟΨΗ 10 ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΥΨΟΣ ΜΕΧΡΙ 20 ΜΕΤΡΑ, ΚΑΙ ΤΑ ΥΛΙΚΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΣΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ ΗΤΑΝ ΤΑ ΦΤΗΝΟΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ, ΟΠΩΣ ΠΗΛΟΣ ΚΑΙ ΑΧΥΡΟ, ΞΥΛΙΝΑ ΔΟΚΑΡΙΑ ΚΑΙ ΑΨΗΤΑ ΤΟΥΒΛΑ. ΤΟ ΟΤΙ ΣΤΕΚΟΝΤΑΝ ΟΡΘΙΕΣ ΟΦΕΙΛΟΤΑΝ ΣΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΓΕΙΤΟΝΙΚΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ. ΕΠΙ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ΤΡΑΪΑΝΟΥ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΒΕΛΤΙΩΘΗΚΕ ΚΑΠΩΣ, ΚΑΘΩΣ ΑΦΑΙΡΕΘΗΚΑΝ ΚΑΠΟΙΟΙ ΟΡΟΦΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΕΘΗΚΑΝ ΜΠΑΛΚΟΝΙΑ ΣΤΑ ΣΠΙΤΙΑ.

>

> Προς 950.000 δολάρια πωλήθηκε φέτος µια κατοικία µε 5 υπνοδωµάτια στη Νέα Υόρκη, όπου το 1974 διαπράχθηκαν φρικιαστικά εγκλήµατα από τον 23χρονο Ρόναλντ Ντεφέο, που δολοφόνησε εν ψυχρώ την ώρα που κοιµόνταν τους δύο γονείς του, τις δύο δίδυµες αδερφές του και τα δύο δίδυµα αδέρφια του.

Ο «χρυσός αιώνας» της Αµερικής διήρκεσε από το 1800 έως το 1920 και στο διάστηµα αυτό κατασκευάστηκαν πολλές µεγαλοπρεπείς επαύλεις για τους µεγιστάνες της εποχής, όπως η έπαυλη Μπίλτµορ στη Βόρεια Καρολίνα, που κτίστηκε µεταξύ 1888-1895 για τους µεγιστάνες των τρένων Βάντερµπιλντ. Με εµβαδόν 16.300 τ.µ. και 255 δωµάτια, είναι το µεγαλύτερο ιδιωτικό ακίνητο στις ΗΠΑ και εξακολουθεί να ανήκει στους Βάντερµπιλντ, οι οποίοι την ίδια περίπου περίοδο έκτισαν και ένα εξοχικό παλάτι από µάρµαρο στο Νιούπορτ, που τους κόστισε 260.000.000 σηµερινά δολάρια, µιας και ξόδεψαν 14.158 κυβικά µέτρα µαρµάρου και αρκετά κιλά χρυσού 22 καρατίων για την επιχρύσωση της οροφής και των τοίχων, ενώ στην έπαυλη αυτή γυρίστηκαν αρκετές σκηνές από την ταινία ο «Μεγάλος Γκάτσµπι».

> > > > > > > 50 νέα ξενοδοχεία με 20.000 κλίνες σχεδιάζει να ανοίξει η «Sheraton» τα επόμενα 3 χρόνια σε όλο τον κόσμο. 8



το θέµα

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

Πολλαπλασιάζονται οι ευκαιρίες για ενοικίαση µεγάλων διαµερισµάτων Κατακόρυφα αυξήθηκε τους τελευταίους μήνες ο αριθμός των ευκαιριών στις ενοικιάσεις μεγάλων σε εμβαδόν διαμερισμάτων. Η κρίση στην κτηματαγορά και το γεγονός ότι εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, και για διάφορους λόγους, η ζήτηση των εν λόγω κατοικιών κινείται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα είχαν ως αποτέλεσμα να πέσουν σημαντικά τα μηνιαία μισθώματά τους και επαγγελματίες του χώρου της κτηματαγοράς να χαρακτηρίζουν την τρέχουσα περίοδο ως ιδιαίτερα ευνοϊκή για ενοικίαση μεγάλου διαμερίσματος. Του Ρωμανού Κοντογιαννίδη

10


Π

λέον, ακόμη και οικογένειες μεσαίων οικονομικών δυνατοτήτων μπορούν να μισθώσουν ένα διαμέρισμα με τρία ή και περισσότερα δωμάτια, χωρίς να χρειάζεται να επιβαρύνουν σημαντικά το μηνιαίο προϋπολογισμό τους. Μάλιστα, δε θα χρειαστεί ούτε να... κουραστούν για να βρουν το διαμέρισμα που καλύπτει τις επιθυμίες τους και τις στεγαστικές τους ανάγκες, αφού η προσφορά σήμερα σε πολύ μεγάλο βαθμό υπερκαλύπτει τη ζήτηση. Επίσης, αν και πάντοτε τα μικρά διαμερίσματα είχαν αναλογικά πολύ υψηλότερη μισθωτική αξία σε σχέση με τα μεγάλα σε εμβαδόν, στην τρέχουσα συγκυρία το εν λόγω φαινόμενο απέκτησε μεγαλύτερη ένταση. Η πτώση των τιμών των κατοικιών με αρκετά τετραγωνικά μέτρα κινήθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα πλέον να νοικιάζονται με λίγα ευρώ περισσότερα το μήνα σε σύγκριση με γειτονικά τους μικρά διαμερίσματα. Η πλειο-

ψηφία των ιδιοκτητών ακινήτων αντιλήφθηκε το διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των ανοίκιαστων μεγάλων διαμερισμάτων και το σημαντικό χρονικό διάστημα της αναμονής ενδιαφερόμενου μισθωτή και αποφάσισε να βάλει «νερό στο κρασί της». Εριξε σημαντικά τις ζητούμενες τιμές μίσθωσης, φοβούμενη μήπως τους μείνει το ακίνητο για πολλούς μήνες ξενοίκιαστο και ταυτόχρονα «τρέχουν» τα μηνιαία έξοδα. Πρέπει να σημειωθεί, άλλωστε, ότι ο ιδιοκτήτης κλειστού διαμερίσματος πληρώνει κανονικά κάθε μήνα τα κοινόχρηστα που αναλογούν στα τετραγωνικά του μέτρα, αλλά και μέρος των χρημάτων που θα κατέβαλε για την κεντρική θέρμανση, σε περίπτωση που θα κατοικούσε ο ίδιος ή κάποιος ενοικιαστής στο ακίνητο. «Είναι ξεκάθαρο ότι στην τρέχουσα συγκυρία η “πλάστιγγα” στις διαβουλεύσεις για την ενοικίαση μεγάλου διαμερίσματος γέρνει υπέρ του ενοικιαστή. Εχει τη δυνατότητα να προχωρήσει σε

11


το θέµα

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

Σε κάποιες περιπτώσεις, η διαφορά στην ενοικίαση µεταξύ µεσαίου και µεγάλου διαµερίσµατος είναι µόλις 50 ευρώ

“σκληρά παζάρια” και είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα καταφέρει να μειώσει τη μηνιαία μισθωτική αξία του κατά πολλές δεκάδες ή και εκατοντάδες ευρώ σε σχέση με την αρχική ζητούμενη τιμή. Οι όποιες αντιστάσεις των ιδιοκτητών κάμπτονται ακόμη πιο εύκολα, σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος ενοικιαστής ανήκει στην κατηγορία αυτών με καλό προφίλ. Δηλαδή, είναι οικογενειάρχης, έχει καλή δουλειά και το κυριότερο, αν για τον οποιονδήποτε λόγο σκοπεύει να μείνει για χρόνια στο ακίνητο. Ποιος ιδιοκτήτης δε θα ήθελε να νοικιάσει το ακίνητό του σε κάποιον που φαίνεται ότι θα το προσέξει για χρόνια; Ταυτόχρονα, θα αποφύγει το ρίσκο να του μείνει σύντομα ξενοίκιαστο και να χάσει κάποια μισθώματα», ανέφερε στην «Kατοικία» έμπειρος μεσίτης που δραστηριοποιείται στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Κλείνει η «ψαλίδα» Δεκάδες παραδείγματα από διάφορες περιοχές του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης καταδεικνύουν ότι σήμερα έχει κλείσει

12

σημαντικά η «ψαλίδα» στις τιμές ενοικίασης μεταξύ των μεγάλων και των μικρών διαμερισμάτων που βρίσκονται σε γειτονικά σημεία και λίγο πολύ στην ίδια κατάσταση. Σε πολλές περιπτώσεις τα πρώτα κοστίζουν ελάχιστα περισσότερα χρήματα το μήνα -ακόμη και μόλις 50 ευρώ- σε σχέση με τα δεύτερα, με αποτέλεσμα η ενοικίασή τους να φαντάζει ως πολύ καλή επιλογή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περιοχή της πανεπιστημιούπολης. Πρόσφατα, διαμέρισμα με δύο δωμάτια και μερικώς ανακαινισμένο στην οδό Ιασoνίδου νοικιάστηκε προς 400 ευρώ το μήνα, ενώ για τριάρι διαμέρισμα και πλήρως ανακαινισμένο στη διπλανή της οδό Αρμενοπούλου η συμφωνία έκλεισε στα 500 ευρώ μηνιαίως. Επίσης, στην οδό Δημητρίου Γούναρη (πάνω από τη Ροτόντα) διαμέρισμα περίπου 110 τετραγωνικών μέτρων και με θέση στάθμευσης στην πιλοτή της οικοδομής νοικιάστηκε πρόσφατα προς 550 ευρώ το μήνα, ενώ η συμφωνία για την τιμή μίσθωσης διαμερίσματος περίπου 65 τ.μ. στην όμορη περιοχή της Καμάρας και σε οικοδομή χω-


ρίς πιλοτή έκλεισε στα 420 ευρώ μηνιαίως. Αντίστοιχες περιπτώσεις εντοπίζονται και σε άλλες περιοχές της πόλης. Ειδικότερα, στη λεωφόρο Στρατού, μόλις 70 ευρώ το μήνα υψηλότερη είναι η τιμή μίσθωσης διαμερίσματος με τρία δωμάτια και άνετους χώρους σε σχέση με κατοικία 55 τετραγωνικών μέτρων, η οποία βρίσκεται σε διπλανή οικοδομή. Επίσης, στην περιοχή της Κηφισιάς ο ιδιοκτήτης μεταχειρισμένου μεγάλου διαμερίσματος με θέση στάθμευσης στην πιλοτή ζητάει ως ενοίκιο 450 ευρώ το μήνα, τη στιγμή που σε απόσταση λίγων δεκάδων μέτρων σε άλλη οικοδομή δυάρι νοικιάστηκε προς 400 ευρώ μηνιαίως. Τέλος, στις Συκιές γκαρσονιέρα με θέα μισθώθηκε προς 300 ευρώ το μήνα, ενώ σε διπλανή νεόκτιστη οικοδομή διαμέρισμα περίπου 100 τετραγωνικών μέτρων παραμένει καιρό ανοίκιαστο, αν και η τιμή του βρίσκεται στα 550 ευρώ μηνιαίως.

Μικρό το ενδιαφέρον Παρά το γεγονός ότι έχουν πέσει σημαντικά οι μισθωτικές αξίες των μεγάλων σε εμβαδόν διαμερισμάτων, εξακολουθεί να κινείται σε χαμηλά επίπεδα το ενδιαφέρον γι’ αυτά. Οπως υποστηρίζουν μεσίτες, αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους. Ο σημαντικότερος από αυτούς είναι η οικονομική στενότητα των νοικοκυριών σήμερα, η οποία αναγκάζει πολλούς ενδιαφερόμενους ενοικιαστές να δίνουν σημασία και σε άλλες παραμέτρους πέρα από το ύψος της μίσθωσης, όπως είναι, για παράδειγμα, τα έξοδα συντήρησης ενός ακινήτου. Αλλωστε, δεν είναι μόνο το ενοίκιο το έξοδο ενός σπιτιού, αφού την «τσέπη» των ενοικιαστών επιβαρύνουν σημαντικά τα κοινόχρηστα και η θέρμανση. Είναι λογικό ότι όσο μεγαλύτερο είναι ένα διαμέρισμα, τόσο περισσότερα έξοδα θέρμανσης και κοινοχρήστων θα έχει. κ●

Επεσαν οι µισθωτικές αξίες, αλλά εξακολουθεί να κινείται σε χαµηλά επίπεδα το ενδιαφέρον για µεγάλα διαµερίσµατα 13


επιχειρηµατικότητα

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

Συνέδριο για την κρίση στα ακίνητα

Τη Θεσσαλονίκη επέλεξε το Ελληνικό Παράρτημα του Βασιλικού Ινστιτούτου Ορκωτών Πραγματογνωμόνων-Εκτιμητών (RICS-Royal Institution of Chartered Surveyors) για να διοργανώσει από κοινού με τη ΔΕΘ το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριό του. Του Γιάννη Σεϊτανίδη

Τ

ο RICS Real Estate Conference, με το διακριτικό τίτλο «Is it for Real? Estate», θα πραγματοποιηθεί στις 7 Απριλίου, στο Συνεδριακό Κέντρο «Ι. Βελλίδης», με τη συμμετοχή σημαντικών παραγόντων του κλάδου των ακινήτων και εκπροσώπων της ακαδημαϊκής κοινότητας αλλά και του χρηματοοικονομικού κλάδου. Τις εργασίες του συνεδρίου θα ανοίξει ο πρόεδρος του RICS Ευρώπης, dr Ing. Luciano Capaldo, ο οποίος θα μιλήσει για την ανάγκη επαγγελματικών προτύπων στο χώρο των ακινήτων. Το συνέδριο διοργανώνεται σε μια κρίσιμη περίοδο για την ελληνική οικονομία και την ελληνική κτηματαγορά, που καθιστά ιδιαίτερα επίκαιρη τη συμμετοχή της ανάπτυξης των ακινήτων στο νέο οικονομικό προσανατολισμό της χώρας. Στόχος του συνεδρίου είναι να υπογραμμίσει την ανάγκη ύπαρξης κανόνων, κωδίκων δεο-

14

ντολογίας και μεθοδολογιών αξιολόγησης μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου, που θα εξασφαλίζουν την επιστημονική τεκμηρίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου θα παρουσιαστούν οι σύγχρονες τάσεις στη διεθνή και την εγχώρια αγορά ακινήτων, θα αναπτυχθεί το ιδιαίτερα επίκαιρο θέμα της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ενώ παράλληλα θα αναδειχθεί το ζήτημα της πιστοποίησης όλων των υπηρεσιών που παρέχονται στο χώρο των ακινήτων βάσει των διεθνών προτύπων του RICS. Μέσω της διοργάνωσης του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου του RICS στη Θεσσαλονίκη θα επιδιωχθεί η καθιέρωσή του ως ετήσιου οικονομικού φόρουμ, που θα φέρνει εγγύτερα τους επαγγελματίες του κλάδου, αναπτύσσοντας κάθε φορά μια σειρά θεμάτων και προβληματισμών που διέπουν την κτηματαγορά. κ●


Εκδοτική Βορείου Ελλάδος A.E. το µεγαλύτερο media GROUP της Β. Ελλάδας

Η µεγαλύτερη εκτυπωτική µονάδα της Βόρειας Ελλάδας


εκδηλώσεις

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011 του Φώτη Νικολαΐδη

ΣΤΗ Μ ΟΣΧΑ

1

Holzhaus-Wooden House Building Holzhaus-Wo 14-17 Απριλίου 2011

α

πό την MVK-International Exhibition E Company, εμπορική έκθεση που γίνεται δυο φορές το χρόνο, χρόνο με οικοδόμηση οικοδό και κατασκευές, ξύλινες κατασκευές, μηχανήματα και εργαλεία επεξεργασίας ξύλου και υλικά συντήρησης.

7th EE & RES CO CONGRESS AND EXHIBITION FOR SOUTH-EAST-EUROPE

13-15 3-15 Α πρι π ρι λί ο υ 2 2011 011

Από τη Via Expo Ltd., ετήσια διεθνής εμπορική ε έκθεση και συνέδριο, με «πράσινες» κατασκευές, συστήματα μόνωσης και εξοικονόμησης ενέργειας, πόρτες και κουφώματα.

3

ΣΤΟ ΣΑΜ ΠΕΡΙ (ΓΑ Λ Λ ΙΑ) ΙΑ )

HABITAT -JARD -JARDIN, CHAUFFAGE & CLIM 2011

15-18 5-18 Α πρι π ρι λί ο υ 2 2011 011

Από τη SavoiExpo, ετήσια ανοικτή και εεμπορική έκθεση με είδη διακόσμησης και κηπουρικής, συστήματα θέρμανσης κα κηπουρικής και κλιματισμού.

4

ΣΤΟ ΕΛ Ε Λ ΣΙΝΚΙ

SPRING GARD GARDEN 2011 7 -10 Α π ριλίο 7-10 ρι λ ί ουυ 2 011

Από τη Suomen Messut, ανοικτή και εμπορική έκθεση που διοργανώνεται κάθε δύο χρόνια, με είδη κηπουρικής και αν ανθοκομίας, διαμόρφωση κήπου, θερμοκήπια, εργαλεία και μηχανήματα κήπου, ποτ ποτιστικά, γλάστρες και παρτέρια.

16

UPCOMING!

2

ΣΤΗ ΣΟ ΦΙΑ Φ ΙΑ


> παρουσίαση

«ΣΠΥΡΙ∆ΗΣ» Τεχνική Εταιρεία Κατασκευών

Τρόπος να ζεις

η

τεχνική εταιρεία κατασκευών «ΣΠΥΡΙΔΗΣ» πρωτοπορεί και προσφέρει οικοδομικά έργα ικανά να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής μας. Στο πλαίσιο της διαρκούς αναζήτησης πραγματοποιούνται έργα που αποδεικνύουν την προσήλωση της εταιρείας στις σύγχρονες μεθόδους κατασκευής μη ενεργοβόρων κτιρίων. Ειδικότερα, η ευθύνη απέναντι στο περιβάλλον και τον άνθρωπο, ενέπνευσε την εταιρεία να δημιουργήσει ένα συγκρότημα 6 βιοκλιματικών και βιοοικολογικών κατοικιών εμβαδού 300 τ.μ., η καθεμία από τις οποίες διαθέτει υπόγειο πάρκινγκ 2 θέσεων, που έχει σχεδιαστεί με γνώμονα την άνεση, την αρτιότητα της κατασκευής, την ελαχιστοποίηση των δαπανών για θέρμανση, ενώ διαθέτουν ψύξη και φωτισμό που εγγυάται και την ενσωμάτωσή τους στο φυσικό περιβάλλον. Οι κατοικίες βρίσκονται στην Εξοχή Χορτιάτη και κατασκευάζονται με βιοκλιματικό σχεδιασμό και φιλικά προς το περιβάλλον υλικά, τοιχοποιίες 40 εκ., θερμομόνωση με ηρακλείτη, αεριζόμενη θεμελίωση - εκτροπή ραδονίου στην ατμόσφαιρα, δημιουργία μικροκλίματος στον περιβάλλοντα χώρο, μεθόδους διαχείρισης βρόχινου νερού, φυτεμένα δώματα, φωτοσωλήνες, ενδοδαπέδια θέρμανση, αεροθερμία γεωθερμία, ηλιακούς συλλέκτες, φωτοβολταϊκά κ.ά., εξασφαλίζοντας έτσι στους ιδιοκτήτες τους έναν νέο τρόπο ζωής. Παράλληλα, επενδύοντας στις καλές σχέσεις με τους πελάτες μας, στην τεχνική εταιρεία κατασκευών «ΣΠΥΡΙΔΗΣ», εγγυόμαστε πρωτοποριακές κατασκευές αλλά και πλήρη τεχνική υποστήριξη πριν και μετά την ολοκλήρωση του έργου. I N F O «ΣΠΥΡΙ∆ΗΣ» Τεχνική Εταιρεία Κατασκευών: ΕΜ. ΣΟΥΑΝΙ∆Η 2, 54453 ΑΝΩ ΤΟΥΜΠΑ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΤΗΛ.: 2310930601, 2310923227, FAX: 2310930696, www.spyridis.com.gr, e-mail: spyridis@spyridis.com.gr

17


εγχειρίδιο

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

«Φύλαγε τα ρούχα σου...» 91.172 διαρρήξεις κατοικιών πραγματοποιήθηκαν το 2010 στην Ελλάδα και αρκετές χιλιάδες αποτυχημένες απόπειρες που δεν καταγράφηκαν, οπότε λάβετε τα μέτρα σας και τοποθετήστε μία απαραβίαστη πόρτα στο σπίτι σας, για να μπορείτε να κοιμάστε ήσυχα. Του Φώτη Νικολαΐδη

Τι είναι η πόρτα ασφαλείας Οι πόρτες αυτές αποτελούνται από ατσάλινες πλάκες και κάθετα μεταλλικά νεύρα που ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν ένα αδιαπέραστο τείχος. Συνοδεύονται από μία κλειδαριά ασφαλείας και πλαίσιο από ενισχυμένο ατσάλι, ενώ στην εσωτερική δομή τους υπάρχουν στρώματα θερμομονωτικού υλικού, συνήθως υαλοβάμβακα, που αυξάνουν τα θερμοηχομονωτικά χαρακτηριστικά τους. Στην πράξη τώρα και στην

18

επιλογή μιας πόρτας καλό είναι να προσέξετε τα παρακάτω: ✓ Το πάχος της θωράκισης, αν πρόκειται δηλαδή για πόρτα με μονή ή με διπλή θωράκιση. ✓ Τον τρόπο επεξεργασίας της ατσάλινης επένδυσης, δηλαδή πόσο καλά έχουν γαλβανιστεί και βαφεί τα μέταλλα. ✓ Τον τύπο της κλειδαριάς, αν πρόκειται δηλαδή για κλειδαριά τύπου χρηματοκιβωτίου, κυλίνδρου ή ηλεκτρομαγνητική.


✓ Τον αριθμό των ατσάλινων πίρων ασφαλείας,

αν δηλαδή διαθέτει αρκετούς για να κρατήσουν την πόρτα. ✓ Την ποιότητα κατασκευής των μεντεσέδων και της κάσας. ✓ Την πιστοποίηση, αν δηλαδή είναι πιστοποιημένη από κάποιον ανεξάρτητο οργανισμό. Αυτά όσον αφορά την ασφάλεια, διότι υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά που αφορούν την αισθητική ή τη λειτουργικότητά τους κι εδώ θα προσέξετε την ποιότητα της ξύλινης επένδυσης και κάποιες λεπτομέρειες που ανεβάζουν τη λειτουργικότητα της, όπως μάτι, σύρτη, πόμολο και αεροφράχτη.

Κλειδαριές ασφαλείας Κάθε θωρακισμένη πόρτα πρέπει να συνοδεύεται και από μία κλειδαριά ασφαλείας, που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εξαρτήματά της. Αυτή μπορεί να είναι μηχανική ή ηλεκτρομαγνητική, αλλά όλες κάνουν καλά τη δουλειά τους, αρκεί να τοποθετηθούν σωστά. Για τις κλειδαριές αυτές βγαίνουν συγκεκριμένα αντικλείδια, 3-6 τον αριθμό, και με κωδικοποιημένους αριθμούς, παρ’ όλα αυτά δεν είναι και τόσο δύσκολο να αντιγραφούν. Κατά το πρόσφατο παρελθόν είχε δημιουργηθεί ένα σοβαρό θέμα από τη διαρροή κωδικών κλειδιών από τα αρχεία κάποιων κατασκευαστών κι έτσι πολλοί από αυτούς προσφέρουν σήμερα τη δυνατότητα αλλαγής των κωδικών, κάτι που είναι πολύ σημαντικό σε περίπτωση νέας παραβίασης των αρχείων τους. Τα κλειδιά τύπου χρηματοκιβωτίου διαθέτουν πολλές ακανόνιστες εγκοπές και κουμπώνουν με μοναδικό τρόπο στον ομφαλό της κλειδαριάς, οπότε είναι αδύνατο να βρεθεί παρόμοιο κλειδί που να μπορεί να ανοίξει τη συγκεκριμένη κλειδαριά. Αρκετά ασφαλείς είναι και οι κλειδαριές τύπου κυλίνδρου, που μπορούν να αλλαχθούν πολύ εύκολα, καλό είναι όμως να μην εξέχουν πολύ προς τα έξω, διότι έτσι θα μπορούσαν να τις σπάσουν.

Θωρακίστε την κατοικία σας Μία θωρακισμένη πόρτα μπορεί να ασφαλίσει ένα διαμέρισμα, όχι όμως και μια μονοκατοικία ή ένα ρετιρέ που έχει πολλά εκτεθειμένα σημεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να τοποθετήσετε διπλά παράθυρα με σύρτες ασφαλείας, ακόμη και στα μικρά παράθυρα του υπογείου ή του φωταγωγού. Να έχετε υπόψη σας ότι μια θωρακισμένη πόρτα δεν προσφέρει επαρκή προστασία, αν δε συνοδεύεται και από την ανάλογη μεταλλική κάσα, διότι, αν υπάρχουν σαθρά κουφώματα, οι διαρρήκτες θα μπορέσουν να ξηλώσουν ολόκληρη την πόρτα. Στόχος τους, άλλωστε, είναι να βρουν

αμέσως πού υπάρχουν αδύνατα σημεία. Αυτά είναι καλύτερα να τα εντοπίσετε εσείς πρώτοι και να τα ενισχύσετε με πρόσθετες μεταλλικές πλάκες. Να λάβετε επίσης υπόψη σας ότι οι διαρρήκτες ψάχνουν πάνω, κάτω και δεξιά, αριστερά μέχρι να βρουν σημεία που μπορούν να παραβιαστούν κι ένα από αυτά είναι οι μεντεσέδες, διότι, μόλις διαπιστώσουν ότι δεν μπορούν να παραβιάσουν την κλειδαριά ασφαλείας, τότε προσπαθούν να σηκώσουν ολόκληρη την πόρτα με λοστούς, γι’ αυτό καλό είναι να τοποθετήσετε σύρτες ασφαλείας που θα αποτρέπουν αυτό το ενδεχόμενο.

Ασφάλιση κατά κλοπής Κάθε ασφαλιστική εταιρία και έναντι ενός χαμηλού ετήσιου ασφαλίστρου είναι πρόθυμη να αναλάβει τις ζημιές που θα προκύψουν από μια ενδεχόμενη παραβίαση της κατοικίας σας. Εδώ, όμως, απαιτείται και η δική σας προσοχή, διότι θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι δεν υπολογίζεται η συναισθηματική αξία των πραγμάτων, αλλά μόνον η χρηματική. Συντάξτε, λοιπόν, ένα λεπτομερή κατάλογο με τα πράγματα που έχετε στο σπίτι, σημειώνοντας και τα serial numbers των ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών σας και διαβάστε προσεκτικά τα ψιλά γράμματα του ασφαλιστηρίου συμβολαίου. κ●

INFO > Προσοχή, μη δώσετε σε κανέναν την ευκαιρία να πάρει αποτύπωμα των κλειδιών σας (συνήθως πάνω σε πλαστελίνη) ή να τα φωτογραφίσει. Να έχετε υπόψη σας ότι ασφαλή πόρτα σημαίνει διπλοκλειδωμένη πόρτα, διότι μία ξεκλείδωτη θωρακισμένη πόρτα ανοίγει το ίδιο εύκολα με μία απλή πόρτα. Μην αφήνετε τα κλειδιά στην πόρτα, όταν την έχετε κλειδώσει από μέσα, διότι με έναν ισχυρό μαγνήτη μπορούν να περιστραφούν και να ανοίξουν την πόρτα.

19


υλικός κόσµος

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

Οργανωθείτε και Η άποψη μερικών ότι «ο χώρος είναι όπως τα λεφτά και όσα κι αν έχουμε πάντα θα θέλουμε παραπάνω» επικρατεί στην πλειοψηφία των σπιτιών. Μεγάλες ανάγκες που δεν τελειώνουν ποτέ και περιορισμένοι αποθηκευτικοί χώροι. Η «Κατοικία» σάς προτείνει χρήσιμες συμβουλές για να μπείτε σε τάξη. Της Καρολίνας Παππού

20


συµµαζευτείτε! Μικκρά µυστικάά

> Οι συρόμενες πόρτες κάνουν το δωμάτιο

Πριν ξεκινήσετε την οργάνωση, προετοιμαστείτε να πετάξετε ένα σωρό πράγματα. Προσοχή! Να τα πετάξετε, όχι να τα ξαναστοιβάξετε σε μια γωνιά. Ελέγξτε τις ημερομηνίες λήξης στα φάρμακα που κρατάτε στο φαρμακείο. Πετάξτε επίσης τα περσινά αντηλιακά και ό,τι άλλο δε σας είναι πραγματικά χρήσιμο. > Μια απλή ιδέα για να φυλάξετε μικροπράγματα είναι να τα τοποθετήσετε σε κουτιά, όπου θα κολλήσετε σε μια τους πλευρά ένα δείγμα από το περιεχόμενό τους. > Μια σκάλα μπορεί να κρύβει εκπλήξεις, αφού από κάτω μπορεί να δημιουργηθεί, ακολουθώντας το σχήμα της σκάλας, ένας ακόμη αποθηκευτικός χώρος.

να δείχνει μεγαλύτερο και κρύβουν επιμελώς την γκαρνταρόμπα. > Αναζητήστε κάποιον καναπέ που να διαθέτει πλούσιους αποθηκευτικούς χώρους στην πλάτη και τη βάση του. > Μικρά ντουλάπια στον τοίχο -για να μην καταλαμβάνουν ζωτικό χώρο- βοηθούν να αποθηκεύσετε διάφορα αντικείμενα, το στερεοφωνικό ή ακόμη και τον υπολογιστή σας. > Τα βαθιά ράφια μιας παλιάς ντουλάπας είναι ιδανικά για να φυλάξετε κονσέρβες, ζυμαρικά ή μπουκάλια. > Ένα αδιάβροχο ύφασμα και ένα κομμάτι ξύλο είναι τα μόνα που χρειάζεστε για να δημιουργήσετε μια θήκη με τσέπες όπου θα τοποθετείτε τα εργαλεία της κουζίνας, σημειώσεις και όχι μόνον.

21


υλικός κόσµος

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

> Ένας διαχωριστικός τοίχος στην τραπεζα-

> Αποφύγετε τα πολλά διακοσμητικά και τα

ρία μπορεί να σχεδιαστεί έτσι ώστε ο μισός να λειτουργεί ως γραφείο, ενώ στο άλλο μισό να βρίσκονται τακτοποιημένα η τηλεόραση, το hi-fi και τα αξεσουάρ τους. > Ένας λιτός νιπτήρας με ντουλάπια στη βάση του και ένας καθρέφτης με κρυφά ράφια είναι σε θέση να υποδεχτούν όλα τα απαραίτητα για το μπάνιο. > Βάλτε μια θήκη περιοδικών δίπλα στη λεκάνη ώστε τα περιοδικά να μην είναι παρατημένα πάνω στο καζανάκι, στο πλυντήριο ή στο καλάθι για τα άπλυτα. > Βάλτε όλα τα παιχνίδια που χρησιμοποιούν τα μικρά σας παιδιά σε μια διχτυωτή τσάντα πάνω από την μπανιέρα. Έτσι κάθε φορά που τελειώνουν το μπάνιο και το παιχνίδι τους θα μπορείτε να τα βάζετε αμέσως σ’ αυτή, να στραγγίζουν και να είναι έτοιμα για το παιχνίδι της επόμενης μέρας. > Ακόμη και το τραπεζάκι του καθιστικού μπορεί να αξιοποιηθεί για την οργάνωση λογαριασμών, αποδείξεων, φακέλων ή περιοδικών, αρκεί να διαθέτει συρτάρια. > Ένα κρεβάτι που εξαφανίζεται στον τοίχο αποτελεί λύση για να εξοικονομήσετε χώρο.

άχρηστα πραγματάκια. Μπορεί να είναι πανέμορφα, αλλά δημιουργούν μια αίσθηση χάους. > Προσπαθήστε να κρατάτε το χώρο σας καθαρό και τακτοποιημένο, όχι μόνο για λόγους αισθητικής και καθαριότητας αλλά και γιατί ισχύει ό,τι αναφέραμε παραπάνω. Δε θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα παραφορτωμένο μέρος. > Πολυχρηστικά έπιπλα. Δηλαδή καναπέςκρεβάτι, συρταριέρα με ροδάκια κ.λπ. Ειδικά σε φοιτητικά ή μικρά σε τετραγωνικά σπίτια. > Μπορείτε να γλιτώσετε χώρο και με άλλους τρόπους, π.χ. αυτό το έπιπλο που στηρίζει την τηλεόραση στον τοίχο, βολεύει και δε χρειάζεστε ειδικό τραπεζάκι για την TV. Επίσης, πάνω από το πλυντήριο (αν είναι στην κουζίνα) μπορείτε να τοποθετήσετε έξτρα επιτοίχιο πάγκο για να μη μείνει άχρηστος χώρος. > Το συμμάζεμα του παιδικού δωματίου δεν είναι και η πιο εύκολη υπόθεση. Αν όμως την κάνετε διασκεδαστική για εσάς και το παιδί σας, τότε μετατρέπεται σε παιχνίδι. Εκτυπώστε και κολλήστε φωτογραφίες των παιχνιδιών του παιδιού σας σε πολύχρωμους αποθηκευτικούς

22


κάδους και μάθετέ το να βάζει το κάθε παιχνίδι στον αντίστοιχο κάδο. Οι πιο διαδεδομένοι κάδοι τέτοιου είδους είναι οι Tubtrugs και μπορείτε να τους βρείτε σε δεκάδες χρώματα και μεγέθη διαδικτυακά στο «Ebay». > Τα χειριστήρια για την τηλεόραση, το dvd και το ηχοσύστημα μπορεί να είναι βολικά στη χρήση τους, αλλά στην περίπτωση που χαθούν η εύρεσή τους μπορεί να αποδειχτεί πολύ δύσκολη. Μπορείτε, λοιπόν, να πάρετε ένα μικρό καλαθάκι και να θυμάστε να τα αφήνετε πάντα εκεί μέσα, ώστε να μην τα ψάχνετε. > Στ ο χ ώ ρ ο τ η ς κουζίνας, οι οργανωμένοι αποθηκευτικοί χώροι θα σας λύσουν τα χέρια. Κατσαρολικά, πιάτα,

μαχαιροπίρουνα και κάθε είδους σκεύος πρέπει να έχει τη δική του θέση στο χώρο. Στο πρώτο συρτάρι κάτω από το νεροχύτη τακτοποιήστε σε πλαστικές θήκες τα μαχαιροπίρουνα, στο δεύτερο τις πετσέτες και στο τρίτο τα κάθε λογής μικροαντικείμενα που χρησιμοποιείτε σπάνια. Αν έχετε κρεμαστά ράφια στον τοίχο, μπορείτε να βάλετε από κάτω μία ράβδο με βαζάκια για τα μπαχαρικά ή ράβδους για κουτάλες και πιρούνες. Αν ο χώρος σας είναι περιορισμένος και δεν έχετε τη δυνατότητα να τοποθετήσετε ντουλάπια με ανοιγόμενα φύλλα, μπορείτε να καλύψετε τα ντουλάπια με ρολά (roll top). Καλό συμμάζεμα! κ●


διακόσµηση

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

IN ART, ΕΝΝΕΑ ΕΚΤΕΛΕΣΘΕΝΤΩΝ ΚΑΛΟΧΩΡΙΤΩΝ, ΚΑΛΟΧΩΡΙ, ΤΗΛ. 2310 755.462

Παιχνίδι χρωµάτων! Με ανοιξιάτικη διάθεση τολμήστε και προσθέστε στο χώρο σας χρωματιστές πινελιές! ΤΗΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΑ

24


IKEA, 12ο ΧΛΜ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ - ΠΕΡΑΙΑΣ, ΠΥΛΑΙΑ ΤΗΛ. 2310 490.400

THINK ABOUT HOME, ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ 149, ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ, ΤΗΛ.: 2310 481.590 ΕΝΤΟΣ, 11ο ΧΛΜ. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ - ΠΕΡΑΙΑΣ, ΕΜΠ. ΚΕΝΤΡΟ FLORIDA1, ΤΗΛ. 2310 476.540

ΑΒΑΞ, ΑΔΡΙΑΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 22, ΤΗΛ. 2310 486.623

BUTLERS, ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 28, ΤΗΛ. 2310 276.664

25


ευρετήριο

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

Χρήσιµος οδηγός

Για να είστε ενήµεροι πριν κατευθυνθείτε στο γκισέ

για τα στεγαστικά δάνεια ME KYMAINOMENO EΠITOKIO

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ 1 ΧΡΟΝΟ

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ 2 ΧΡΟΝΙΑ

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ 3 ΧΡΟΝΙΑ

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ 5 ΧΡΟΝΙΑ

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο από 2,50%

3,60%

4,50%

4,90%

5,25%

-

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο από 2,95%

από 4,75%

από 4,75% ή προσφορά 3,95%

από 5,20%

EURIBOR ενός μηνός + περιθώριο από 2,50% ή 5,05% (βασικό) ή 4,75 % (προνομιακό)

4,40%

4,70%

5,30%

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο από 2,60%

4,70%

5%

6,40% ή από 3,65% 5,15% (επιδοτούμενο από το Δημόσιο)

-

EURIBOR μηνός + περιθώριο από 4% ή ΕΚΤ + περ. από 4%

από 5,80%

από 6,00%

από 5,00%

4,40% (συνδεδεμένο με EURIBOR 6μήνου) ή 4,08% (συνδεδεμένο) με EURIBOR μηνός)

5,50%

5,75%

ΕΘΝΙΚΗ

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο 3,75% - 4,25% ΕΛΛΗΝΙΚΗ

ΚΥΠΡΟΥ

ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ALPHA BANK

ATE BANK

ATTICA BANK

CITI BANK

26


Οι τραπεζικοί οργανισμοί προσφέρουν διάφορα προϊόντα στεγαστικής πίστης, προκειμένου να διευρύνουν το πελατολόγιό τους, με αποτέλεσμα οι ενδιαφερόμενοι πολλές φορές να δυσκολεύονται να διακρίνουν την πιο συμφέρουσα γι’ αυτούς πρόταση. Στον πίνακα παρουσιάζονται αναλυτικά τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων που προσφέρουν οι τράπεζες, καθώς και άλλα σημαντικά στοιχεία που θα βοηθήσουν στην επιλογή σας.

ΧΡΟΝΙΚΗ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ (ΣΕ ΕΤΗ)

ΕΞΟ∆Α ∆ΑΝΕΙΟΥ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΠΟΣΟ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗΣ

έως 40

490 ευρώ

Κατά περίπτωση

Στα σταθερού επιτοκίου δάνεια καταβάλλεται αποζημίωση που προσδιορίζεται με βάση το κόστος επανεπένδυσης του εξοφλούμενου κεφαλαίου για την τράπεζα

3 - 40

Δικ. 350 €, μηχ. 120 €, υποθηκοφυλακείου 0,75%. Αξιολόγηση έως 1.000 €, ανάλογα με το ποσό του δανείου

Μέχρι 70% της εμπορικής αξίας

Για δάνεια σταθερού επιτοκίου ζητούνται 2% επί του αποπληρωτέου ποσού

30

Εξέταση αιτήματος 550 ευρώ, μηχανικού 130 ευρώ, δικηγόρου - Κτηματολογίου 405 ευρώ, υποθηκοφυλακείου 0,8% του ποσού

Μέχρι 80% της αξίας του ακινήτου

Για δάνεια σταθερού επιτοκίου το κόστος επανεπένδυσης του πρόωρα εξοφλούμενου κεφαλαίου

3 - 40

698 ευρώ σύνολο. Δε χρεώνονται έξοδα φακέλου, εκτίμησης και νομικού ελέγχου σε περίπτωση μεταφοράς δανείου

Μέχρι 90% της εκτιμώμενης αξίας

Για τα σταθερά καταβάλλονται τόκοι 3-6 μηνών

5 - 40

800 ευρώ

Μέχρι 100% της εμπορικής αξίας

Στα σταθερά η ποινή είναι ίση με το κόστος επανατοποθέτησης συν το κόστος αποζημίωσης

έως 25

Ολα τα έξοδα 850 ευρώ, ανεξάρτητα από το ύψος του δανείου

Μέχρι 75% της εμπορικής αξίας

Δεν επιβάλλεται ποινή

5 - 40

300 - 1.500 ευρώ.

Μέχρι 100% της εμπορικής αξίας

Για δάνεια σταθερού επιτοκίου επιβάλλεται ποινή ανάλογα με το ύψος του επιτοκίου

950 ευρώ

Μέχρι 80% της εμπορικής αξίας

Για δάνεια σταθερού επιτοκίου επιβάλλεται ποινή με βάση το ποσοστό επί τοις εκατό επί του αποπληρωτέου ποσού. Ειδικοί όροι ισχύουν για τα δάνεια προσφοράς

27

Το «Κατοικία» δεν ευθύνεται για οποιαδήποτε αλλαγή πραγματοποιήσουν οι τράπεζες χωρίς προηγούμενη και έγκαιρη ενημέρωση.

5 - 35

ΧΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΣΗΣ


ευρετήριο

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

Χ Ρ Η Σ Ι Μ Ο Σ

EFG EUROBANK

Ο ∆ Η Γ Ο Σ

Γ Ι Α

Τ Α

ME KYMAINOMENO EΠITOKIO

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ 1 ΧΡΟΝΟ

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ 2 ΧΡΟΝΙΑ

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ 3 ΧΡΟΝΙΑ

ME ΣΤΑΘΕΡΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ ΓΙΑ 5 ΧΡΟΝΙΑ

EURIBOR τριών μηνών + περιθώριο από 2,90% ή ΣΒΕΧ + περιθώριο από 1,65%

4,40%

4,40%

4,50%

5%

EURIBOR τριμήνου + περιθώριο από 2,40% 2,70% ή 4,06%

4,50%

4,70%

4,70%

4,90%

EURIBOR μηνός + περιθώριο από 3,00%

από 4,95%

από 5,90%

ΕΚΤ + περιθώριο από 3,50% ή EURIBOR 3 μηνών με περ. από 2,50%

-

-

5,25%

5,90%

EURIBOR 3 μηνών +περιθώριο από 1,30%- 1,90%

4,25%-6,00% (προνομιακό) ή 6,50% (βασικό)

5,15% - 6,50% (προνομιακό) ή 6,60 (βασικό)

6,75%

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο από 2,50%

από 4,30%

από 4,30%

από 4,90%

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο από 3,40%

4,00%

4,25%

5,00%

5,50%

5,75%

5%

5,25%

-

-

EURIBOR 3 μηνών + περιθώριο από 3,90% έως 4,50%

-

EURIBOR 1 μηνός από 1,65% ή EURIBOR 6 μηνών + περ. από 1,70%

από 3,30%

από 3,45%

από 3,35%

από 4%

EMPORIKI BANK

FBBANK

GENIKI BANK

HSBC

MARFIN EGNATIA BANK

MILLENIUM BANK

PRO BANK

T BANK

UCI

28


Σ Τ Ε Γ Α Σ Τ Ι Κ Α

∆ Α Ν Ε Ι Α

Για να είστε ενήµεροι πριν κατευθυνθείτε στο γκισέ

ΧΡΟΝΙΚΗ ∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ (ΣΕ ΕΤΗ)

ΕΞΟ∆Α ∆ΑΝΕΙΟΥ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΠΟΣΟ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗΣ

μέχρι 35

590 ευρώ

Μέχρι 85% της εμπορικής αξίας

Στα σταθερού επιτοκίου δάνεια εξαρτάται από το κόστος επανατοποθέτησης της διαφοράς των ομολόγων

40

Από 300 έως 2.000 ευρώ

Μέχρι 90% της εμπορικής αξίας

Ως ποινή επιβάλλεται η διαφορά του σταθερού επιτοκίου με το κόστος επανατοποθέτησης για την υπόλοιπη διάρκεια του δανείου

ΧΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΡΟΕΞΟΦΛΗΣΗΣ

Τόκοι 6 μηνών επί του αποπληρωτέου ποσού, αν η προεξόφληση γίνει σε περίοδο σταθερού επιτοκίου

έως 35

1.000 ευρώ για ποσό δανείου Μέχρι 85% της μέχρι 150.000 ευρώ. Νομικός και εμπορικής αξίας τεχνικός έλεγχος από 550 ευρώ

έως 30

Εγκρισης 400 ευρώ. Νομικός και τεχνικός έλεγχος 505 - 622 ευρώ

5 - 30

Εξέταση αιτήματος από: 500 ευρώ δικηγόρου. 350 ευρώ τεχνικός έλεγχος

3 - 40

Xωρίς έξοδα έγκρισης και εξέτασης αιτήματος

Μέχρι 80% της εμπορικής αξίας

Στα σταθερά εξαρτάται από το κόστος επανεπένδυσης και δεν ξεπερνά τους τόκους 6 μηνών. Στα κυμαινόμενα δεν υπάρχει.

5 - 40

950 ευρώ ανεξάρτητα από το ποσό του δανείου

Μέχρι 80% της εμπορικής αξίας

Για δάνεια σταθερού επιτοκίου, τόκοι 6 μηνών αν η προεξόφληση γίνει στο α’ μισό του χρόνου αποπληρωμής και τόκοι 3 μηνών αν η προεξόφληση γίνει στο β’ μισό του χρόνου αποπληρωμής

Μέχρι 35

Εγκρίσεως 500 - 1.200 ευρώ. Προσημείωσης 0,75%. Νομικός έλεγχος 265 ευρώ. Τεχνικός έλεγχος 118 - 220 ευρώ. Κτηματολογίου 30 ευρώ

Μέχρι 100% της εμπορικής αξίας

Στα σταθερού επιτοκίου τόκοι 3-6 μηνών, ανάλογα με το χρόνο αποπληρωμής

έως 35

Εξέταση πιστοληπτικής ικανότητας 500 ευρώ, δικηγόρου 350 ευρώ και μηχανικού 250 ευρώ

Μέχρι 75% της εμπορικής αξίας

Κατά την περίοδο κυμαινόμενου επιτοκίου καμία αποζημίωση

7-40

500 έως 1.500 ευρώ

Μέχρι 100% της εμπορικής αξίας

Δεν επιβάλλεται ποινή

Μέχρι 100% της εμπορικής αξίας

Στα σταθερού επιτοκίου δάνεια, καταβάλλεται το ακριβές κόστος της τράπεζας

Δεν επιβάλλεται ποινή στα κυμαινόμενου Eως 75% της επιτοκίου δάνεια. Για δάνεια σταθερού επιτοκίου, επιβάλλεται ποινή μόνο αν υπάρξει αλλαγή εμπορικής αξίας επιτοκίων απο την ΕΚΤ και προκύπτει διαφορά

29


η συµβουλή του ειδικού*

3 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

η

αγορά ακινήτου αποτελεί μια σοβαρή οικονομική συναλλαγή, με πολύπλοκη διαδικασία, που απαιτεί συγκεκριμένους ελέγχους για αποφυγή λανθασμένων επιλογών. Διαβάστε ποια είναι τα βασικότερα σημεία που πρέπει να ερευνηθούν πριν από την αγορά ενός ακινήτου ή ενός οικοπέδου.

Η Βασιλική Ασάρογλου, αρχιτέκτονας ΑΠΘ, δίνει τις απαντήσεις.

του, οι όροι δόμησης, > Εφόσον έχετε καταλήοι τυχόν οφειλές εισφοξει για το είδος του ακινήρών σε γη και σε χρήμα του (οικόπεδο, διαμέρισμα λόγω ένταξης στο σχέκ.λπ.) που σκοπεύετε να διο πόλης ή πράξεων αγοράσετε, την περιοχή τακτοποίησης, η χρήση που βρίσκεται, την τιμή γης της περιοχής για τη του, τον τρόπο πληρωμής σωστή εκμετάλλευση του, για να προχωρήσετε του ακ ακινήτου. στην αγορά του, πρέπει > Απαιτείται Απα έλεγχος να προηγηθούν ο νομικός μηχαν μηχανικού στην Υπηκαι ο τεχνικός έλεγχος. ρεσία Δασών και την > Ο νομικός έλεγχος διενεργείται από πληΑρχαι Αρχαιολογική Υπηρερεξούσιο δικηγόρο και σία, μή μήπως το τεμάχιο αφορά στον έλεγχο νομιβρίσκε βρίσκεται σε δασική έμότητας των τίτλων ιδιοκταση ή περιοχή αρχαικτησίας του ακινήτου στο ολογικ ολογικών ευρημάτων. Υποθηκοφυλακείο ή στο > Είν Είναι απαραίτητη Κτηματολογικό Γραφείο, η ύπαρξη ύπα πρόσφατου τον έλεγχο ύπαρξης τυτοπογραφικού διαγράμχόν βαρών (υποθήκες, ματος για τη σύγκριση κατασχέσεις κ.λπ.) και διτων διαστάσεων και του εκδικήσεων (αγωγών). σχήματος του τεμαχίου Επίσης, ελέγχεται ο Κανομε την υπάρχουσα κανισμός Πολυκατοικίας, αν τάσταση. υπάρχει, για τις επιτρεπό> Σε περίπτωση ημιμενες χρήσεις των χώρων τελούς ακινήτου από Της Ελευθερίας του κτιρίου και τους κανόκατασκευαστή, ο δικηΚαμπούρογλου νες λειτουργίας του. γόρος ελέγχει την κα> Ο τεχνικός έλεγχος τάσταση της κατασκευΚάθε εβδομάδα ένας ειδικός διενεργείται από διπλωάστριας εταιρίας (σε αναλαμβάνει να λύσει τις απορίες σας. ματούχο μηχανικό της πτώχευση ή υπό καθεεπιλογής σας και αφορά στώς εκκαθάρισης). στον έλεγχο στην Πολε> Ο μηχανικός ελέγχει οδομία της οικοδομικής άδειας ανέγερσης του τη γενική και ειδική συγγραφή υποχρεώσεων ακινήτου (νομιμότητα, συμφωνία σχεδίων και υ- για τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής, το στάδιο πάρχουσας κατάστασης). Γίνεται έλεγχος για την και την ποιότητα της υπάρχουσας κατασκευής. ύπαρξη πολεοδομικών παραβάσεων, για ημιυπαί- Μηχανικός της επιλογής σας μπορεί να αναλάβει θριους, θέσεις πάρκινγκ, αλλαγή χρήσης υπογεί- την επίβλεψη της προόδου των εργασιών και την ων, σοφίτων και αν έχει ακολουθηθεί διαδικασία εφαρμογή της συγγραφής υποχρεώσεων, μέχρι τακτοποίησής τους με τον ισχύοντα Ν. 3843/10, ή την αποπεράτωση του έργου. άλλον προγενέστερο. Επίσης, συγκρίνει το εμβα- > Σε περίπτωση αποπερατωμένων κατασκευδόν του ακινήτου που αναγράφεται στον πίνακα ών ελέγχεται το ακίνητο από πλευράς υλικών και κοινοχρήστων με την υπάρχουσα κατάσταση. ποιότητας κατασκευής για τυχόν αστοχίες υλικών > Σε περίπτωση αγοράς γης (οικόπεδο, αγροτε- και κακοτεχνιών. κ● μάχιο) ελέγχεται η αρτιότητα και οικοδομησιμότητά

ία Ποια στοιχε γξω λέ πρέπει να εν αγορά πριν από τη ου; ακινήτ

*

30




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.