...και χιλιάδες µικρές αγγελίες TEYΧΟΣ 363
ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
ΝΕΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
περιεχόµενα
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
06 Ειδήσεις 08 Πολλαπλασιάζονται οι ευκαιρίες στην κτηματαγορά
12 Επιχειρηματικότητα ΕΝΘΕΤΟ ΜΙΚΡΩΝ ΑΓΓΕΛΙΩΝ 13 Παρουσίαση 14 Ζεστό νερό με ηλιακό 16 Ανακαινίστε το και ανανεωθείτε!
20 Διακόσμηση. Easy cooking! 22 Συμβουλή του ειδικού
TEYΧΟΣ 363 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Εκδοτική Βορείου Ελλάδος Α.Ε. ΕΚΔΟΤΗΣ Αλέξανδρος Μπακατσέλος ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τάσος Κυριακίδης ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τραϊανός Χατζηδημητρίου
4
ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ασπα Πάσσιου || ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ & ΑΓΓΕΛΙΩΝ: Θεοδώρα Τύμη || CREATIVE ART DIRECTOR: Γιάννης Σιγούρος || ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Ακης Σακισλόγλου || ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ: Φωτεινή Καρπούζα, Ρωμανός Κοντογιαννίδης, Κική Μουστακίδου, Φώτης Νικολαΐδης, Καρολίνα Παππού, Γιάννης Σεϊτανίδης ΑΤΕΛΙΕ: Στέλλα Κοτταρίδου || ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ: Σοφία Φακάζη, Μαργαρίτα Μαντζούκη || ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΑΓΓΕΛΙΩΝ: 2310 29 44 44 ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΩΝ: 2310 779 264, 345 || ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ: 2310 779 100 || e-mail: aggelies@agelioforos.gr PHOTO: istockphoto, Ελληνικά Πρακτορεία, Associated Press, Φώτης Φιλαργυρόπουλος, Γρηγόρης Σιαμίδης
ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, ΔΑΝΑΪΔΩΝ 4, Τ.Κ. 54626 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
real estate news
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
Διευκολύνσεις για δανειολήπτες Σειρά νέων στεγαστικών δανείων έχουν ρίξει το τελευταίο διάστημα στην αγορά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας, με στόχο τη διευκόλυνση των δανειοληπτών, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Κυρίως η προσπάθεια επικεντρώνεται στο να μειωθεί σημαντικά η μηνιαία δόση του δανείου. Προκειμένου να επιτύχουν τον στόχο τους οι τράπεζες και, ταυτόχρονα, να πετύχουν τη μείωση των επισφαλειών, ενσωματώνουν στα νέα τους δάνεια πέντε χαρακτηριστικά. Πρέπει να σημειωθεί ότι με αυτά μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και στο μισό η μείωση των οφειλών. Μάλιστα, σε αρκετές περιπτώσεις προχωρούν σε ακόμη περισσότερες ειδικές ρυθμίσεις για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, που πλήττονται περισσότερο από την οικονομική κρίση, όπως οι άνεργοι, οι συνταξιούχοι και οι δημόσιοι υπάλληλοι. Η αναχρηματοδότηση με χαμηλότερα επιτόκια, η προσημείωση ακινήτου για επιπλέον μείωση στο κόστος χρήματος, η μεγαλύτερη διάρκεια αποπληρωμής, η άτοκη ή έντοκη περίοδος χάριτος και η δυνατότητα παράλειψης δόσεων, μαζί με μια σειρά από επιπλέον ευκολίες, είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των νέων στεγαστικών προϊόντων για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών.
STOP στα δάνεια από τον ΟΕΚ Στάση χορήγησης στεγαστικών και επισκευαστικών δανείων κήρυξε πριν από λίγες μέρες η διοίκηση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ), εξαιτίας της δεινής οικονομικής κατάστασης στην οποία βρίσκεται σήμερα ο φορέας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ΟΕΚ δεν έχει πλέον χρήματα να καταβάλει στους δικαιούχους, με αποτέλεσμα να ανακοινώσει ότι θα καταβληθούν μόνο τα δάνεια που έχουν ήδη εγκριθεί. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό να δημιουργηθούν προβλήματα και σε ό,τι αφορά στα εγκεκριμένα δάνεια, αφού εκπρόσωποι των εργαζομένων αναφέρουν ότι, εκτός απροόπτου, θα δοθούν με καθυστέρηση ακόμη και αρκετών μηνών. Το μεγάλο οικονομικό πρόβλημα του ΟΕΚ οφείλεται κυρίως στο ότι το ΙΚΑ δεν έχει καταβάλει στον Οργανισμό το ποσό του 1,7 δισ. ευρώ από τις εισφορές των εργαζομένων. Σημειώνεται ότι, σήμερα, τα αποθεματικά του οργανισμού είναι γύρω στα 150 εκατομμύρια ευρώ από περίπου 650 εκατομμύρια ευρώ που ήταν στο τέλος του 2005. Είναι αυτονόητο ότι προβλήματα θα δημιουργηθούν και στο πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας. Από την πλευρά της, η ΓΣΕΕ χαρακτήρισε ως απαράδεκτη ενέργεια το «πάγωμα» των παροχών του ΟΕΚ.
«Σώζεται» η πρώτη κατοικία Εφόσον η πρώτη κατοικία δεν υπερβαίνει σε εμβαδόν το προβλεπόμενο από τις ισχύουσες διατάξεις όριο αφορολόγητης απόκτησής της, προσαυξημένο κατά 30%, ο δανειολήπτης έχει τη δυνατότητα να την διασώσει με βάση το μέτρο για τη ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Προϋπόθεση, για να συμβεί αυτό, είναι ο οφειλέτης να αναλάβει για χρονικό διάστημα, που μπορεί να φτάσει μέχρι τα είκοσι έτη, την εξυπηρέτηση χρεών, τα οποία αντιστοιχούν στο 85% της εμπορικής αξίας της πρώτης κατοικίας. Το επιτόκιο θα είναι ίσο με το μέσο επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου. Αν ο οφειλέτης δεν τηρήσει την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους (δηλαδή, αν εμφανίζει καθυστερήσεις μεγαλύτερες των δύο μηνών), προχωρούν οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης (πλειστηριασμού του ακινήτου).
6
Ημιυπαίθριοι και αναδρομική φορολόγηση Ουδεμία αναδρομική φορολογική επιβάρυνση θα ισχύσει στους ιδιοκτήτες που δηλώνουν και «τακτοποιούν» τους ημιυπαίθριους και τους υπόλοιπους χώρους που άλλαξαν παράνομα χρήση, με βάση τον νόμο του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ). Με αφορμή καταγγελία που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στον Τύπο, σύμφωνα με την οποία ιδιοκτήτης δήλωσε τους ημιυπαίθριους της οικοδομής του και πήρε χαρτί από την εφορία για αναδρομική καταβολή φόρων, η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ διευκρίνισε ότι αρμοδιότητα του Υπουργείου είναι η αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν στις αυθαίρετες υπερβάσεις δόμησης με βάση την ισχύουσα φορολογία και ότι η φορολογική αντιμετώπιση των χώρων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών. Ωστόσο, ύστερα από συνεργασία των δύο Υπουργείων αποφασίστηκε ότι δεν θα υπάρξει καμία αναδρομική επιβολή φόρου, που σχετίζεται με τη δήλωση των ημιυπαίθριων και των υπόλοιπων χώρων, οι οποίοι θα δηλώνονται με βάση τον νόμο 3843/2010.
Διαμαρτυρία αρχιτεκτόνων Την έντονη διαμαρτυρία του για το γεγονός ότι, το τελευταίο διάστημα, μελέτες, οι οποίες πρέπει να ανατίθενται με τον ν. 3316/05 σε μελετητές - μέλη του, αποτελούν αντικείμενο ερευνητικών προγραμμάτων εξέφρασε με ανακοίνωσή του ο ΣΑΔΑΣ Πανελλήνια Ενωση Αρχιτεκτόνων. Όπως υποστηρίζει ο φορέας, με τον τρόπο αυτόν παρακάμπτονται οι νόμιμες προκηρύξεις για την εκπόνηση μελετών δημόσιου ενδιαφέροντος. Επίσης, στην ανακοίνωση τονίζεται ότι «η δημόσια ανακοίνωση και παρουσίαση των ερευνητικών προγραμμάτων δημιουργεί πρόσθετο κλίμα δυσφορίας και αγανάκτησης, ειδικά σε εποχές έντονης οικονομικής κρίσης. Ειδικότερα, τώρα, όπου η Κυβέρνηση διακηρύσσει ως πρωταρχικό μέλημα τη διαφάνεια και τη δημοσιονομική πειθαρχία... Ζητούμε την άμεση παρέμβαση της αρμόδιας πολιτικής ηγεσίας για τον τερματισμό κάθε παράτυπης διαδικασίας αθέμιτου ανταγωνισμού, που, εκτός των άλλων, δεν παράγει αξιόπιστο και ολοκληρωμένο μελετητικό έργο και δεν εξυπηρετεί το αυτονόητο, το αναγκαίο, το νόμιμο και τη διαφάνεια στις σχέσεις πολίτη - Πολιτείας». Τέλος, ο ΣΑΔΑΣ - ΠΕΑ ανακοίνωσε και τη διοργάνωση, από κοινού με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, του 11ου Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Συνεδρίου, το οποίο θα τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, από τις 17 έως τις 20 Μαρτίου, και το θέμα του θα είναι: «Επάγγελμα Αρχιτέκτων».
7
το θέµα
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
Πολλαπλασιάζονται οι ευκαιρίες στην κτηµαταγορά Δημιουργούνται, σιγά σιγά, οι κατάλληλες προϋποθέσεις, για να αναπτύξουν τη δράση τους οι επενδυτές, αλλά και να πραγματοποιήσει το όνειρό του, την απόκτηση σπιτιού, ο κάθε ενδιαφερόμενος αγοραστής ακινήτου. του Ρωμανού Κοντογιαννίδη
Π
ολλαπλασιάζονται οι ευκαιρίες στην κτηματαγορά της Θεσσαλονίκης και. Οι τιμές έχουν πλέον υποχωρήσει αισθητά, κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα ιδίως στα νεόδμητα σπίτια, και μάλιστα ακόμη και στις θεωρητικά ακριβές περιοχές της Θεσσαλονίκης. Εργολάβοι και ιδιοκτήτες ακινήτων φαίνεται ότι έχουν «βάλει νερό στο κρασί τους», και αυτό που απομένει είναι να αλλάξει και η αρνητική σήμερα ψυχολογία των καταναλωτών, ώστε να αρχίσει να
8
«θερμαίνεται» η κτηματαγορά. Βέβαια, η κακή ψυχολογία δεν είναι εύκολο να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη, αφού τόσο τα δημοσιονομικά όσο και τα οικονομικά του κάθε νοικοκυριού δεν βρίσκονται στην καλύτερη κατάσταση. Ωστόσο, δεδομένο θεωρούν πολλοί ειδικοί ότι, αργά ή γρήγορα, η πτώση των τιμών θα οδηγήσει σε περισσότερες αγοραπωλησίες. Πάντως, υπάρχουν περιθώρια για νέες μειώσεις στις τιμές των κατοικιών, αφού, παρά τις υποχωρήσεις που σημειώθηκαν τους
τελευταίους μήνες, εξακολουθούν οι αγοραίες αξίες των σπιτιών να κινούνται σε αρκετά υψηλά επίπεδα για τον μέσο καταναλωτή.
Μέχρι και 22% η πτώση των τιµών Χαρακτηριστικό παράδειγμα πτώσης των τιμών των κατοικιών σε περιοχές της Θεσσαλονίκης αποτελούν τα συμπεράσματα έρευνας, την οποία πραγματοποίησε ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης «CEREAN», Νίκος Μανομενίδης. Σύμφωνα με αυτήν, καινούργια μεγάλα διαμερίσματα στον Άγιο Ιωάννη Καλαμαριάς, η οποία είναι μία από τις σχετικά ακριβές περιοχές της πόλης, πωλούνται με τιμές μειωμένες μέχρι και 22% σε σχέση με το 2005. Εξάλλου, σε επίσης μεγάλα διαμερίσματα στη Νικόπολη του
Δήμου Σταυρούπολης η πτώση τιμών φτάνει στο 9%. Συνάγεται, λοιπόν, το συμπέρασμα ότι σε ακριβές περιοχές της πόλης η μείωση των εμπορικών αξιών των σπιτιών είναι ιδιαίτερα αισθητή, ενώ αρκετά ικανοποιητική εμφανίζεται και στις φτηνές περιοχές, όπου, άλλωστε, δεν υπάρχουν και τόσο πολλά περιθώρια για υποχωρήσεις αξιών. Επίσης, από την έρευνα του κ. Μανομενίδη φαίνεται ότι, μπορεί να έχουν μειωθεί αισθητά τα εισοδήματα, σήμερα, όμως, ένας δημόσιος υπάλληλος έχει τη δυνατότητα να αγοράσει μεγαλύτερο καινούργιο σπίτι στη Θεσσαλονίκη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Για την πραγματοποίηση της έρευνας, ο κ. Μανομενίδης συνδύασε τα εισοδήματα των δημόσιων υπαλλήλων, την πιστοληπτική τους ικανότητα, τα επιτόκια δανεισμού και, βέβαια, τις ζητού-
Μέχρι και 22% έχουν πέσει οι τιµές των καινούργιων σπιτιών στον Άγιο Ιωάννη σε σχέση µε το 2005.
9
το θέµα
μενες τιμές των ακινήτων. Για τη συγκέντρωση των τελευταίων αξιοποίησε τις μικρές αγγελίες από τεύχη του περασμένου Μαΐου της «Κατοικίας» του «ΑτΚ». Ειδικότερα, ο αντιπρόεδρος της «CEREAN» πήρε ως παράδειγμα για την έρευνά του έγγαμο δημόσιο υπάλληλο χωρίς παιδιά και με πέντε έτη προϋπηρεσίας, καθορίζοντας το εισόδημά του με βάση στοιχεία από το Υπουργείο Οικονομικών. Η πιστοληπτική ικανότητα του δημοσίου υπαλλήλου των παραδειγμάτων της έρευνας προέκυψε από το 40% του ετήσιου εισοδήματός του. Ως επιτόκιο δανεισμού χρησιμοποίησε το σταθερό πενταετές και στη συνέχεια κυμαινόμενο της Εθνικής Τράπεζας. Ως έτος βάσης για την έρευνά του ο αντιπρόεδρος της «CEREAN» καθόρισε το 2005 – οπότε η κτηματαγορά βρισκόταν στο φόρτε της –, το οποίο χρησιμοποιεί ως έτος βάσης και η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος.
10
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
Ευκαιρία για αγορά µεγαλύτερου σπιτιού Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, τα εισοδήματα ενός δημόσιου υπαλλήλου με τα παραπάνω χαρακτηριστικά τη φετινή χρονιά έχουν επιστρέψει σχεδόν στα επίπεδα του 2005. Αρκεί να αναφερθεί ότι, το 2010, θα εισπράξει συνολικά 15.768 ευρώ, έναντι 17.076 ευρώ που έλαβε πέρσι και 15.436 ευρώ το 2005. Με βάση το συγκεκριμένο εισόδημα, η πιστοληπτική του ικανότητα φέτος βρίσκεται στα 99.100 ευρώ, ποσό αρκετά υψηλότερο σε σύγκριση με το 2005, όταν βρισκόταν στα 91.200 ευρώ. Το ανώτατο επιτόκιο δανεισμού για το συγκεκριμένο δάνειο από την Εθνική Τράπεζα είναι σήμερα 4,90%, ενώ το 2005 βρισκόταν στο 5,45%. Όπως προκύπτει από τις μικρές αγγελίες ακινήτων του περιοδικού «Κατοικία», η μέση ζητούμενη τιμή ενός νεόδμητου διαμερίσματος 110 τετραγωνικών μέτρων στον Άγιο Ιωάννη βρισκόταν τον περασμένο Μάιο
στα 1.882 ευρώ / τ.μ. Πέρσι, ο μέσος όρος βρίσκονταν στα 2.000 ευρώ / τ.μ. και το 2005 στα 2.409 ευρώ / τ.μ. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, ο συγκεκριμένος δημόσιος υπάλληλος μπορεί, σήμερα, να αγοράσει το 48% καινούργιου διαμερίσματος 110 τετραγωνικών μέτρων στον Άγιο Ιωάννη Καλαμαριάς, ενώ πέρσι μπορούσε να αποκτήσει το 46% και, το 2005, μόλις το 34%. Ο ίδιος δημόσιος υπάλληλος με την ίδια πιστοληπτική ικανότητα και το ίδιο επιτόκιο δανεισμού στη Νικόπολη του Δήμου Σταυρούπολης μπορεί να αγοράσει, φέτος, το 91% νεόδμητου διαμερίσματος 100 τετραγωνικών μέτρων, ενώ πέρσι μπορούσε να αποκτήσει το 87% και, το 2005, το 76%. Η μέση ζητούμενη τιμή των συγκεκριμένων διαμερισμάτων στη Νικόπολη
από τα 1.412 ευρώ / τ.μ., το 2005, έπεσε πέρσι στα 1.353 ευρώ / τ.μ. και τον φετινό Μάιο στα 1.282 ευρώ / τ.μ. Τέλος, η εκτίμηση του κ. Μανομενίδη είναι ότι δεν πρόκειται να σημειωθούν περαιτέρω μειώσεις στις τιμές των ακινήτων, αφού έχει ανέβει σημαντικά το κόστος κατασκευής των νεόδμητων οικοδομών. «Εκτιμώ ότι οι τιμές δεν γίνεται να μειωθούν άλλο, αφού σε σχέση με το 2005 το κόστος κατασκευής οικοδομών εμφανίζεται αυξημένο κατά 20%, όπως άλλωστε δείχνουν και τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος. Εκτός κι αν κάποιοι εργολάβοι για διάφορους λόγους θελήσουν να πουλήσουν σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος κατασκευής» τόνισε ο αντιπρόεδρος της «CEREAN».
Σύµφωνα µε έρευνα, ένας δηµόσιος υπάλληλος µπορεί να αγοράσει σήµερα µεγαλύτερο σπίτι σε σχέση µε το 2005. 11
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
επιχειρηµατικότητα
Κατοικίες προσαρµοσµένες στις σύγχρονες περιβαλλοντικές απαιτήσεις
Η ανάπτυξη καινοτόμων μοντέλων κατοικίας, τα οποία θα αντεπεξέρχονται στις σύγχρονες περιβαλλοντικές απαιτήσεις, με ταυτόχρονη αναφορά σε μια κοινή μεσογειακή ταυτότητα, είναι ο στόχος του νέου έργου του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας ΚΑΠΕ IRH-MED (Innovative Housing in the Mediterranean area), που ξεκίνησε τον Ιούλιο στη Ρώμη, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Διακρατικής Συνεργασίας Μεσογειακού Χώρου - MED. του Γιάννη Σεϊτανίδη
Τ
ο έργο θα έχει διάρκεια τριών χρόνων και προϋπολογισμό ενός εκατομμυρίου ευρώ, που θα διατεθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τις συμμετέχουσες χώρες. Ουσιαστικά, περιλαμβάνει δράσεις για την προώθηση της εφαρμογής αρχών αειφόρου δόμησης σε κτίρια κατοικιών στην περιοχή της Μεσόγειου. Συνολικά θα συμμετάσχουν 10 εταίροι από Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία και Κροατία, κάτω από τον συντονισμό του Καταλανικού Κέντρου για την Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας. Οι περισσότερες χώρες της Μεσογείου αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, των μικρών αποθεμάτων νε-
12
ρού και της έντονης ανοικοδόμησης ενεργειακά μη αποδοτικών κτιρίων. Ωστόσο, κάθε περιοχή έχει αναπτύξει μεμονωμένες πρωτοβουλίες για την προώθηση της αειφόρου δόμησης, καθώς δεν υπάρχει κοινό σχέδιο δράσης. Στόχος του IRH-MED είναι να συνεισφέρει στην εδραίωση μιας εναρμονισμένης προσέγγισης στην αξιολόγηση κτιρίων κατοικίας, βάσει περιβαλλοντικών κριτηρίων, ειδικά προσαρμοσμένων για τις χώρες της Μεσογείου. Σε αυτό το πλαίσιο, θα αναπτυχθούν οι αρχές συστήματος αξιολόγησης κτιρίων, που θα ενθαρρύνει την εφαρμογή των αρχών της αειφόρου δόμησης και θα δημιουργήσει επιχειρηματικές ευκαιρίες για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του τομέα. κ●
> παρουσίαση
HOUSECONS
Ανακαινίσεις διαµερισµάτων και επαγγελµατικών χώρων
η
HOUSECONS με εξαετή παρουσία στον χώρο των κατασκευών και των ανακαινίσεων, με γνώμονα πάντα τις δικές σας ανάγκες και με σεβασμό στο περιβάλλον προσφέρει ολοκληρωμένες κατασκευαστικές λύσεις για κάθε χώρο δίνοντας αξία στο ακίνητό σας. Η επιλογή της εταιρίας ανακαινίσεων πρέπει να γίνεται προσεκτικά και με βάση συγκεκριμένα κριτήρια όπως την ποιότητα της κατασκευής και το κόστος της. 1. Η HOUSECONS σας εξασφαλίζει την ποιότητα στην κατασκευή έχοντας επιλέξει τους καλύτερους προμηθευτές και τα πιο έμπειρα συνεργεία. Επίσης σας παρέχει 10 έτη εγγύηση σε όλες τις εγκαταστάσεις. Το κόστος πλήρους ανακαίνισης ξεκινάει από 250/τ.μ. Ενδεικτικές τιμές: Α. Θωρακισμένη πόρτα 550 ευρώ Β. Εσωτερική πόρτα laminate 230 ευρώ
Γ. Γρανιτοπλακάκι 10 ευρώ/τ.μ. Όλες οι τιμές περιέχουν Φ.Π.Α. 2. Η εμπειρία και η τεχνογνωσία της εταιρίας. Η HOUSECONS σας παρέχει τη δυνατότητα μέσα από ολοκληρωμένα δείγματα ανακαινίσεων να έχετε πλήρη εικόνα για τη δουλειά της εταιρίας. 3. Ολοκληρωμένη παρουσίαση με σχέδια και κατόψεις καθώς επίσης και αναλυτική συγγραφή υποχρεώσεων με όλες τις εργασίες. Στη HOUSECONS και χωρίς καμιά επιβάρυνση έχετε από την πρώτη στιγμή κατόψεις με όλες τις επερχόμενες αλλαγές, καθώς επίσης αναλυτική συγγραφή υποχρεώσεων για να έχετε πλήρη εικόνα των εργασιών και των υλικών κατασκευής. Η HOUSECONS προσφέρει για τους μήνες Ιούλιο – Αύγουστο για κάθε ανακαίνιση δώρο μια τρίφυλλη ντουλάπα.
I N F O HOUSECONS: δίνουµε αξία στο χώρο σας. Μεταµορφώσεως 36, Καλαµαριά, τηλ: 2310 422372, Κιν.: 6944 575960
13
εγχειρίδιο
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
Ζεστό νερό µε ηλιακό Με έναν ηλιακό θερμοσίφωνα, θα καλύπτετε τα δύο τρίτα των αναγκών σας σε ζεστό νερό, χωρίς να δαπανάτε ενέργεια, και με τον τρόπο αυτόν θα συμβάλετε ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος. Του Φώτη Νικολαΐδη
Επισκεφτείτε, λοιπόν, μία τράπεζα ή ένα κατάστημα που ασχολείται με αυτά και ενημερωθείτε αν μπορείτε να ενταχθείτε στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» της Κυβέρνησης, το οποίο προβλέπει (υπό πολλούς όρους και προϋποθέσεις) επιδοτούμενα δάνεια, άμεσες επιχορηγήσεις και φοροαπαλλαγές. Το κόστος αυτών των συστημάτων κυμαίνεται σε λογικά επίπεδα, μιας και η συνολική δαπάνη για τη μελέτη και εγκατάσταση ενός ηλιακού θερμοσίφωνα που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας τετραμελούς οικογένειας κυμαίνεται μεταξύ 3.000 - 5.000 ευρώ. Η ηλιακή ακτινοβολία είναι μια ανεξάντλητη πηγή
14
ενέργειας και δεν κοστίζει τίποτε, όμως για την αγορά, την εγκατάσταση και την συντήρησης ενός ηλιακού συστήματος θα δαπανηθούν κάποια ποσά, που θα πρέπει να συνυπολογιστούν. Το 80% των νοικοκυριών χρησιμοποιεί τους ηλιακούς θερμοσίφωνες για το ζέσταμα του νερού, όμως θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και για τη θέρμανση της κατοικίας ή της πισίνας, αν και θα χρειαζόντουσαν πολύ μεγαλύτερες επιφάνειες κατόπτρων, το οποίο σημαίνει και πολύ μεγαλύτερα έξοδα. Συμφέρουν, άραγε, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες; Όχι πάντα, όταν οι τιμές των καυσίμων είναι χαμηλές και σταθερές, τα αποτελέσματα είναι οριακά σε βά-
ρος των ηλιακών θερμοσιφώνων. Το ίδιο συμβαίνει, όταν υπάρχει εγκατάσταση φυσικού αερίου, όπου, ούτως ή άλλως, ζεσταίνεται και το νερό. Με τα σημερινά δεδομένα, πάντως, οπωσδήποτε συμφέρουν, τόσο για οικονομικούς, όσο και για περιβαλλοντολογικούς λόγους, διότι, με έναν ηλιακό θερμοσίφωνα, θα μπορείτε να καλύψετε το 50 % έως και 75 % των αναγκών σας σε ζεστό νερό, και αυτό σημαίνει μεγάλη εξοικονόμηση ηλεκτρικού και του ΦΠΑ που το συνοδεύει.
Πώς λειτουργούν Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες αποτελούνται από ηλιακούς συλλέκτες, μπόιλερ, δεξαμενή νερού και από ένα σύστημα σωληνώσεων, ενώ διακρίνονται σε παθητικά και ενεργητικά συστήματα. Στα πρώτα που ονομάζονται και μονομπλόκ, η ροή του νερού ρυθμίζεται από τους απλούς νόμους της φυσικής, δηλαδή από τη διαφορά πίεσης που υπάρχει ανάμεσα στο κρύο και στο ζεστό νερό, που προκαλεί την συνεχή κίνηση του, ενώ στα δεύτερα υπάρχει και ένα σύστημα υποβοήθησης με αντλία νερού που λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα. Τα κάτοπτρα μπορούν να αποτελούνται από επίπεδα πάνελ μαύρου χρώματος ή από μεταλλικούς ή συνθετικούς σωλήνες, μέσα σε γυάλινους κυλίνδρους, που λειτουργούν με νερό, όμως στα ψυχρά κλίματα προστίθεται και κάποια αντιψυκτική ουσία. Πάντως, τα επίπεδα κάτοπτρα είναι πιο πρακτικά και «δένουν» πιο όμορφα με την κατοικία, ενώ τα σωληνωτά υπερτερούν σε απόδοση και μπορούν να ανεβάσουν τη θερμοκρασία του νερού μέχρι και τους 150 βαθμούς Κελσίου. Το ζεστό νερό που παράγεται με αυτόν τον τρόπο αποθηκεύεται σε μία μεγάλη δεξαμενή, η οποία μπορεί να βρίσκεται στην
ταράτσα ή στη σοφίτα, από όπου και διανέμεται .
Εγκατάσταση Τα συστήματα αυτά λειτουργούν αποδοτικά, μόνο αν τοποθετηθούν στα κατάλληλα σημεία και προσανατολιστούν σωστά. Για την κάλυψη των αναγκών μιας τετραμελούς οικογενείας απαιτούνται πάνελ 4 - 5 τετραγωνικών μέτρων, μιας και κάθε τετραγωνικό μέτρο αποδίδει 0,7 kW, καθώς και μία δεξαμενή τουλάχιστον 300 λίτρων. Μία τέτοια μονάδα, μαζί με το κόστος εγκατάστασης, μπορεί να κοστίσει έως και 5.000 ευρώ, γι’ αυτό καλό είναι να ενημερωθείτε για το αν μπορείτε να ενταχτείτε στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον», που τέθηκε πρόσφατα σε ισχύ.
INFO > Ο πρώτος άνθρωπος που έφτιαξε ηλιακό θερμοσίφωνα θεωρείται ο ελβετός καθηγητής, Οράτιος Σοσούρ, που, το 1760, κατασκεύασε ένα ξύλινο κιβώτιο με γυάλινες πλάκες, με το οποίο συνέλεγε ηλιακή ακτινοβολία και ζέσταινε τα γεύματα του.
> Εφόσον έχετε οικοδομή υπό ανέγερση, τοποθετήστε τον ηλιακό θερμοσίφωνα μαζί με την κεραμοσκεπή, διότι έτσι θα γλιτώσετε έξοδα και θα πετύχετε καλύτερα από την άποψη της αισθητικής αποτελέσματα.
> Στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον» θα διατεθούν 200 εκατ. ευρώ στους δικαιούχους, και με αυτό το ποσό αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά 100.000 κατοικίες.
> Τα συστήματα με κάθετο μπόιλερ είναι πιο αποδοτικά, διότι σε αυτά υπάρχει μικρή ανάμειξη μεταξύ κρύου και ζεστού νερού.
> Το όριο ζωής τους, ανάλογα με την ποιότητα, κυμαίνεται μεταξύ 12 - 18 χρόνων και, στο διάστημα αυτό, πρέπει να συντηρηθούν από εξειδικευμένους τεχνίτες 4 - 5 φορές.
> Κάθε αξιόπιστο ηλιακό σύστημα φέρει ένδειξη πιστοποίησης από τον ΕΛΟΤ και βαθμού απόδοσης από τον ΔΗΜΟΚΡΙΤΟ.
15
υλικός κόσµος
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
Ανακαινίστε το και... ανανεωθείτε Ο προσεκτικός σχεδιασμός και η σωστή προετοιμασία είναι το μυστι μυστικό ενός σπιτιού που «νιώθει» άνετα, λειτουργεί ομαλά και φαίνεται όμορφο! Ίσως έχει έρθει η στιγμή να σκεφτείτε κάθε λεπτομέρεια και να προγραμματίσετε το καθετί για την ανακαίνιση ή την ανανέωση της διακόσμησης του χώρου σας. Της Καρολίνας Παππού
γ 16
ια την ανακαίνιση ή ανανέωση του σπιτιού σας υπολογίστε προσεκτικά το κόστος που θα έχει η αγορά οποιουδήποτε υλικού. Εξετάστε τι μπορείτε να φτιάξετε μόνοι σας και τι πρέπει να εμπιστευτείτε σε έναν επαγγελματία.
Σχεδιάστε το προσεκτικά Η προοπτική της διακόσμησης του σπιτιού ή ακόμη κι ενός μόνο δωματίου μπορεί να σας φαίνεται... δύσκολη υπόθεση – ειδικά εάν είναι η πρώτη φορά που το επιχειρείτε. Εάν ακολουθήσετε μερικούς απλούς κανόνες, θα διαπι-
υλικά, το κόστος τοποθέτησης, τις αμοιβές των συνεργείων και τα τυχόν προβλήματα που συνήθως προκύπτουν, ενώ το σχέδιο εξελίσσεται. Στη συνέχεια, προωθήστε την επεξεργασία και την εφαρμογή των ιδεών που έχουν σχέση με την επιλογή των παρακάτω στοιχείων: χρωμάτων, υλικών, σχεδίων, επίπλων, υφασμάτων, πορτών και παραθύρων, ηλεκτρικών συσκευών, αξεσουάρ και φυσικά των τελικών φινιρισμάτων. Βιβλία και εξειδικευμένα περιοδικά βοηθούν πολύ, γιατί έχουν οδηγίες και φωτογραφίες εσωτερικών χώρων για όλα τα γούστα, για κάθε πορτοφόλι και για κάθε στιλ. Πολλοί, άλλωστε, συνηθίζουν να κόβουν τις φωτογραφίες, να τις τοποθετούν σε ένα άλμπουμ και να προχωρούν βάσει αυτών, εμπνεόμενοι από τις δικές τους ιδέες. Ακόμη και οι ιδέες που παίρνετε από σπίτια φίλων σίγουρα βοηθούν και προσθέτουν υλικό σε αυτά που ήδη έχετε συγκεντρώσει.
Επιλέξτε στιλ Το επόμενο βήμα είναι η επιλογή του αρχιτεκτονικού στιλ, των διακοσμητικών επιρροών, αν θα ακολουθεί η ανακαίνιση κάποιο στιλ εποχής, αν θα περιλαμβάνει διάφορα στιλ σε ισορροπημένες δόσεις – δηλαδή, ένα mix and match, χωρίς όμως υπερβολές –, αν θα πρόκειται για ένα λιτό, όμορφο και κομψό σπίτι, χωρίς κραυγαλέες προτάσεις και έντονες στιλιστικές εξάρσεις. Πριν κάνετε το πρώτο βήμα, είναι αναγκαίο να προηγηθεί μελέτη και ψάξιμο, ώστε να διαπιστώσετε εάν αντέχετε το κόστος μιας στιλιστικής
στώσετε ότι δεν υπάρχει τίποτε πιο όμορφο και δημιουργικό από το να φτιάχνετε βήμα βήμα τους χώρους του σπιτιού σας, έτσι όπως πάντα ονειρευόσασταν. Νούμερο ένα στη λίστα των σχεδίων για ένα υποψήφιο προς ανακαίνιση σπίτι είναι τα όρια της λειτουργικότητας που θέλετε να έχουν οι χώροι και τα αντικείμενα, τα οποία θα υπάρχουν σε αυτούς, έτσι ώστε η εργονομία να μη λειτουργεί σε βάρος της αισθητικής. Πάρτε μολύβι και χαρτί, για να υπολογίσετε το budget της όλης «επιχείρησης». Να είστε αναλυτικοί και λεπτομερείς, καθώς δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από το να ξεκινάτε κάτι και να το αφήνετε στη μέση ή να κάνετε υποχωρήσεις στην ποιότητα, επειδή στην πορεία διαπιστώσατε ότι δεν είχατε προβλέψει σωστά τα έξοδα, τα
17
υλικός κόσµος
εφαρμογής ιστορικής περιόδου (βικτοριανό ύφος, Γεωργίου, Λουδοβίκου ή πιο παλιό), καθώς και επίπλωση με αυθεντικά παλαιά κομμάτια. Πρέπει, επίσης, να αποφασίσετε για το αν θα ακολουθήσετε ένα ειδικό «look», π.χ. γεωγραφικό (Scandinavian, Mexican, Oriental, αγγλικής εξοχής κτλ.) ή μιας περιόδου (Art Déco, Georgian, Vetro, του προηγούμενου αιώνα κτλ.) ή μιας συγκεκριμένης αισθητικής (minimal, mix and match, eclectic, hi tech, natural style, romantic style, με χειροποίητα ξύλινα έπιπλα, ρουστίκ, κλασικό κτλ.). Εάν δεν έχετε καταλήξει κάπου, μπορείτε επίσης να «χτίσετε» ένα στιλ που θα βασίζεται σε ένα αντικείμενο - «κλειδί» ή σε διακοσμητικές ιδέες, οι οποίες θα επικεντρώνονται στα χρώματα ενός κεντρικού χαλιού, ενός τζακιού, στις αποχρώσεις των τοίχων, σε έργα τέχνης που κρέμονται στους τοίχους, στις κουρτίνες που καλύπτουν τα παράθυρα ή και σε συνδυασμούς όλων αυτών.
Μικρά και σηµαντικά Φροντίστε ο χώρος να αντανακλά την προσωπικότητά σας και να εκφράζει την αισθητική
18
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
σας. Είναι πολύ σημαντικό, μέσα στο σπίτι σας, να νιώθετε όμορφα, παρέα με τα αντικείμενα που αγαπάτε και με τις εικόνες που σας κάνουν να χαλαρώνετε. Χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας, τηρήστε κάποιους αισθητικούς κανόνες, κρατήστε την ισορροπία μεταξύ των χρωμάτων, των σχεδίων και των στιλιστικών εφαρμογών, και θα δείτε ότι το αποτέλεσμα θα σας δικαιώσει. Αρχίστε με μια λίστα, όπου θα καταγράψετε όλα αυτά που ήδη υπάρχουν, που λείπουν, που δεν χρειάζεστε και πρέπει να ξεφορτωθείτε και, κυρίως, βρείτε τις θέσεις όπου θα τοποθετηθούν, κάνοντας μικρά σκίτσα επάνω σε κατόψεις υπό κλίμακα. Επιλέξτε τα χρώματα των τοίχων, τα υφάσματα για τις κουρτίνες, για τα έπιπλα, τα υλικά, δηλαδή όλο το soft furnishing που αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της διακόσμησης ενός σπιτιού.
Αλλαγές στους τοίχους και στα πατώµατα Δεν υπάρχει πιο καθοριστική επέμβαση ανανέωσης από την αλλαγή χρώματος στους τοίχους. Είτε επιλέξετε απαλά, φυσικά χρώματα είτε έντονες και προκλητικές αποχρώσεις που ερεθίζουν τις αισθήσεις, η βάση της ανανέω-
σης ξεκινά από εκεί. Το δεύτερο βήμα είναι το πάτωμα. Είτε ξύλινο είτε από μάρμαρο, πέτρα ή πλακίδια, σίγουρα η κάλυψή του είναι πολύ σημαντικό βήμα, και πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή σε αυτήν.
Φωτισµός Μια έξυπνη μελέτη του φωτισμού θα μπορούσε να βελτιώσει σε εντυπωσιακό βαθμό την εικόνα της κατοικίας σας. Ο τεχνητός φωτισμός, κατά βάση, θα πρέπει να μιμείται και να φωτίζει τα πάντα κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να δείχνουν ότι αντανακλούν το φυσικό φως. Δεν πρέπει να αλλοιώνει τα χρώματα, να δημιουργεί σκιές και έντονες αντιθέσεις και, κυρίως, να κουράζει τα μάτια. Κάθε δωμάτιο, κάθε χώρος, κάθε περίπτωση απαιτεί ειδικό φωτισμό και ανάλογα φωτιστικά σώματα.
Η λεπτοµέρεια κάνει τη διαφορά Μια κορνίζα με μια αγαπημένη φωτογραφία, ένα μικρό διακοσμητικό πάνω σε ένα τραπεζάκι, ένα μικρό art déco επιτραπέζιο φωτιστικό πάνω σε κομοδίνο, μαλακά μαξιλάρια πεταμένα παντού, ένα χαλάκι από την Ανατολή, ένα παλιό ραδιόφωνο από βακελίτη, ένα κεχριμπαρένιο κομπολόι, ένα μικρό έπιπλο - αντίκα, ένα oriental διακοσμητικό, ένα γιαπωνέζικο φαναράκι - ακορντεόν, μια θήκη από παλιό τυπογραφείο που εσείς τώρα της δώσατε καινούργια ζωή – τοποθετώντας στα κουτάκια της μινιατούρες ή συλλογές από μικρά αντικείμενα – σίγουρα είναι μικρές ανανεωτικές επεμβάσεις, τις οποίες μπορείτε να κάνετε αύριο κιόλας.
TI
PS
υο ιλ ει έ α ν κ ά ού. Ο ποπ αλτ φυ ντ α α νια ε τ πα θ τά λ ά ια σας ν . Β > ούδ ς , ζω µία λ ώρο φιά ηρε χ µορ αι ο άκ λ
ό δικ α ι πα τε τ ο ε» στ ήσ σε ξί τ τα οτιµ να, ωµα µα µα ρ το ρ ρα Π χ γ Π ν > « χρώ τιο! αι έ , τις τις ις. µε µά ά κ δια ες, ιθέσε δω ηρ σχέ µπ ντ ζω ρό στά ις α κα τές αι τ τισ ς κ µέ
19
διακόσµηση
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
Easy cooking….
Ionia, Μητροπόλεως 40 & Καρ. Ντηλ 5, τηλ.: 2310226244
Χρήσιμα εργαλεία & είδη κουζίνας, απαραίτητα για κάθε νοικοκυριό ! Tης Φωτεινής Καρπούζα
Butlers, Μητροπόλεως 28, τηλ.: 2310276664
Porcelana, Λεωφ. Γεωργ. Σχολής 53, τηλ.: 2310474767
20
Εντός, 11ο χλμ. Θεσ/νίκης - Περαίας, Εμπ. Κέντρο «Florida1», τηλ.: 2310476540
Ikea, 12ο χλμ. Θεσ/νίκης - Περαίας, Πυλαία, τηλ.: 2310490400
Omnishop, Τσιμισκή 107, τηλ.: 2310225058
21
η συµβουλή του ειδικού*
22 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2010
η
Ελλάδα θεωρείται σημαντική δύναμη στους ηλιακούς θερμοσίφωνες σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόκειται για συσκευές το όνομα των οποίων έχει συνδεθεί άρρηκτα με την ιδέα της εξοικονόμησης, ενώ, ταυτόχρονα, η έκθεσή τους 365 μέρες τον χρόνο σε όλες τις καιρικές συνθήκες απαιτεί ιδιαίτερη μεταχείριση και φροντίδα. Ο Μιχαήλ Ε. Ναλμπάντης, υπεύθυνος εξαγωγών εταιρείας που ασχολείται με τον σχεδιασμό και την κατασκευή ηλιακών θερμικών σ υστημάτων, δίνει συμβουλές για τις συγκεκριμένες συσκευές
> Με έναν ηλιακό θερμοσίφωνα, μια μέση ελληνική οικογένεια εξοικονομεί γύρω στο 60% ηλεκτρικό ρεύμα ετησίως, το οποίο θα προοριζόταν για τη θέρμανση του νερού χρήσης. Γλιτώνει, δηλαδή, χρήματα που θα έδινε στη ΔΕΗ, αφού ο ηλεκτρικός θερμοσίφωνας είναι η δεύτερη πιο ενεργοβόρα συσκευή μέσα στο σπίτι. > Το κριτήριο με το οποίο κάποιος πρέπει να επιλέξει ηλιακό θερμοσίφωνα είναι οι πιστοποιήσεις που η συσκευή θα έχει: να διαθέτει, δηλαδή, τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές που απαιτούνται, να μπορεί να απευθυνθεί σε επώνυμες εταιρείες, για να έχει αργότερα και την τεχνική υποστήριξη.
>
Ρ ΩΤΑ Τ Ο Ν Υ Π Ε ΥΘΥ Ν Ο Ε Ξ Α ΓΩ ΓΩ Ν Ε ΤΑ Ι Ρ Ε Ι Α Σ
ξέρω α ν ι ε π έ ρ Τι π ακούς ι λ η ς υ ο τ για νες ω φ ί σ ο µ ρ ε θ
> Τα χρόνια ζωής μιας επώνυμης πιστοποιημένης συσκευής φτάνουν από τα δεκαπέντε μέχρι και τα είκοσι πέντε. Ωστόσο, τα no name προϊόντα, σύμφωνα με έρευνα για την ελληνική αγορά, έχουν διάρκε διάρκεια ζωής πέντε με έξι χρό χρόνια. > Επομένως, Επο καλό θα ν προτιμούμε μια ήταν να πιο ακ ακριβή και επώνυμη συσκε γιατί, άλλωστε, συσκευή, «αυτοα «αυτοαποσβένεται». Για να το πούμε απλά, με εξ την εξοικονόμηση που κάνου κάνουμε, ουσιαστικά δ μας δίνει τα λεφτά πίσω, για να αγοράσουμε και τον επόμενο ηλιακό θερμοσίφωνα. > Η συντήρηση ενός ηλιακού θερμοσίφωνα είναι από αμυδρή έως ελάχιστη, κατά τη διάρκεια όλων αυτών των χρόνων ζωής του. Είναι καλό να γίνεται, βέβαια, μία φορά ανά πέντε ή επτά χρόνια, περισσότερο από άποψη πρόληψης.
> Το 80% των ηλιακών Της Κικής θερμοσιφώνων είναι Μουστακίδου κλειστού κυκλώματος. Είναι αυτοί που αντέχουν Κάθε εβδομάδα ένας ειδικός στις χαμηλές θερμοκρααναλαμβάνει να λύσει τις απορίες σας. σίες του χειμώνα και δεν υπάρχει περίπτωση να παγώσουν σε παγετό, πράγμα που ενδιαφέρει ειδικά > Οι εργασίες της συντήρησης περιλαμβάνουν εμάς στη Βόρεια Ελλάδα. έναν ελαφρύ καθαρισμό – να καθαριστεί η σκό-
*
> Παράλληλα, οι θερμοσίφωνες κλειστού κυκλώματος δίνουν τη δυνατότητα στον ηλιακό να ζήσει περισσότερα χρόνια, αυξάνοντας τη μακροζωία και την αντοχή του. Αυτοί είναι και οι λόγοι, για τους οποίους πρέπει να προτιμούμε μία συσκευή τέτοιου είδους.
22
νη από τα τζάμια, γιατί ευθύνεται για την πτώση της απόδοσής του. Επίσης, ελέγχονται διάφορα μέρη, οι σωλήνες, οι μονώσεις, ενώ γενικά αυτός ο έλεγχος είναι φρόνιμο να εφαρμόζεται πάντοτε από ειδικούς. Κ●
Εκδοτική Βορείου Ελλάδος A.E. το µεγαλύτερο media GROUP της Β. Ελλάδας
Η µεγαλύτερη εκτυπωτική µονάδα της Βόρειας Ελλάδας