vitality sunday
Νο 9 ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελένη ΠετρουλάκηIvic
μυστικά ομορφιάς από τη Mrs Fitness
ερωτική έλξη
Ό,τι πει ο εγκέφαλος! Αντηλιακή προστασία Φωτοσυνθέστε ασφαλώς Καταδύσεις Underwater stories
water polo
Πρώτη φορά στην κατασκήνωση;
Γονείς, ψυχραιμία!
Τα παιδιά με τα σκουφάκια ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΙΣ 26/6 ΜΕ ΤΟΝ «ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ 2,00 €
index
vitality sunday
Νο 9, ΙΟΥΝΙΟΣ 2011 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
Εκδoτική Βoρείoυ Ελλάδoς Α.Ε. Δαναΐδων 4, τ.κ 54626 - Θεσσαλoνίκη ΤΗΛ. ΣΥΝΤΑΞΗΣ: 2310 779265, FAX: 2310 257322 ΤΗΛ. ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: 2310 779319 ΕΚΔOΤΗΣ:
Αλέξανδρoς Μπακατσέλoς ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ε.Β.Ε. Α.Ε.:
Τάσος Κυριακίδης ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ Ε.Β.Ε.:
Άσπα Πάσσιoυ aspa@ekdotiki.gr ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ SUNDAY VITALITY:
Σοφία Κωνσταντινίδου - Σγουρόγλου skonstantinidou@ekdotiki.gr CREATIVE ART DIRECTOR:
Γιάννης Σιγoύρoς yiannis@ekdotiki.gr ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ ΕΚΔOΣΗΣ:
Μαίρη Αλισάνογλου malisanoglou@ekdotiki.gr ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ OΜΑΔΑ: Ηλίας Αγγελίδης, Σταυριάννα Αντωνίου,
Μαλβίνα Γερακούδη, Θόδωρος Γιαχουστίδης, Εύη Καρκίτη, Λένια Κιουμή, Σωτηρία Μαρίνου, Ελένη Μιχαηλίδου, Σταυρούλα Παπαλεξάτου. ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΔΑ: Ειρήνη Πασχαλέρη, Βιολόγος με ειδίκευση στη διατροφή ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΑΓΟΡΑΣ: Αναστασία Παπανάκου ΑΤΕΛΙΕ: Μενέλαος Γεωργίου, Άννα Τσολάκη ΦΩΤOΓΡΑΦOΣ: Γρηγόρης Σιαμίδης ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ: APEIRON, CORBIS, VISUAL HELLAS, FOTOLIA,
Στήλες 4. F.A.Q. Τρεις ειδικοί απαντούν. 6. HEALTH NEWS. Νέα από τον κόσμο της υγείας. 12. ANALYZE IT. Πράσινο τσάι. 14. ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΟΥ ΜΗΝΑ. Από τον Ορφέα Παπαδόπουλο. 16. APOTHEKE. Ώρα γι’ ανανέωση. 18. Η ΚΑΛΗ ΜΕΡΑ… Βάλτε πλάτη, προτάξτε στήθος. 20. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΕΠΟΧΗΣ. Ηλιακά εγκαύματα. 30. HEALTHY BODY. Αντηλιακή προστασία. 32. HEALTHY
ISTOCKPHOTO ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Σταυρούλα Παπαλεξάτου ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αδαμαντία Γκούβα
FOOD. Ενυδάτωση από μέσα από την Ειρήνη Πασχαλέρη. 34. ΨΥ-
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Β.Ε.:
42. HEALTHY KIDS. Πρωτάκι στην κατασκήνωση. 44. REAL
Αγγελική Καράνου akaranou@ekdotiki.gr ADVERTISING MANAGER:
Τζίνα Σαλαμπάση tsalabasi@ekdotiki.gr ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ:
Μαρία Σταμουλά Μαριλίζα Καλέση mstamoula@ekdotiki.gr mkalesi@ekdotiki.gr ΥΠOΔOΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Μάντω Γαλανού, diafimisi@ekdotiki.gr, τηλ. 2310 779176, fax: 2310 779301 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ:
Στέλλα Παπαδοπούλου, ad@ekdotiki.gr, τηλ. 2310 779273 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ: Πατριάρχου Ιωακείμ 60, τ.κ 106 76,
Κολωνάκι, τηλ. 210 7256750, fax: 210 7256760 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Ε.Β.Ε.: Σoφία Ψιλoπoύλoυ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚOΙΝΩΝΙΑΣ Ε.Β.Ε.: Φωτεινή Καρπούζα
ΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ. Πετοφοβία. 36. ALL ABOUT SPORTS. Water polo. STORY. «Έτσι ξεπέρασα την αγοραφοβία». 46. SEX… ERCISE. Ερωτική έλξη: η επιστημονική αλήθεια. 50. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ. Αποτελέσματα από τα labs. 54. HEALTHY ESCAPE. Καταδύσεις στον ελληνικό βυθό. 58. FIT & STYLE. A la playa. 60. ΑΠΟΔΕΛΤΙΩΣΗ. 62. PET STORIES. Οδηγός επιβίωσης για καλό καλοκαίρι. 64. ASTROLOGY. 66. E.R. Emergency Room.
ΔΙΑΧΩΡΙΣΜOΙ - ΜOΝΤΑΖ:
«Pre - press» Εκδoτική Βoρείoυ Ελλάδoς Α.Ε., Δαναΐδων 4, Θεσσαλoνίκη, τ.κ 54626, τηλ. 2310 779279 ΒΙΒΛΙOΔΕΣΙΑ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ:
«Φίλιππoς» Εκδoτική Βoρείoυ Ελλάδoς Α.Ε., Βιoμηχανική Περιoχή Κιλκίς - Σταυρoχώρι, τηλ. 23410 72179, 72180, 72181 Το Sunday VITALITY κυκλοφορεί τηΝ 4η Κυριακή κάθε μήνα με τον «Αγγελιοφόρο της Κυριακής» και στη συνέχεια αυτόνομα στα περίπτερα. ΧΕΙΡOΓΡΑΦΑ ΚΑΙ ΦΩΤOΓΡΑΦΙΕΣ ΔΕΝ ΕΠΙΣΤΡΕΦOΝΤΑΙ. ΑΠΑΓOΡΕΥΕΤΑΙ Η ΑΝΑΔΗΜOΣΙΕΥΣΗ, Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ, OΛΙΚΗ, ΜΕΡΙΚΗ΄Ή ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ΄Ή ΚΑΤΑ ΠΑΡΑΦΡΑΣΗ΄Ή ΔΙΑΣΚΕΥΗ΄Ή ΑΠOΔOΣΗ ΤOΥ ΠΕΡΙΕΧOΜΕΝOΥ ΤOΥ ΠΕΡΙOΔΙΚOΥ ΜΕ OΠOΙOΝΔΗΠOΤΕ ΤΡOΠO, ΜΗΧΑΝΙΚO, ΗΛΕΚΤΡOΝΙΚO, ΦΩΤOΤΥΠΙΚO, ΗΧOΓΡΑΦΗΣΗΣ΄Ή ΑΛΛO, ΧΩΡΙΣ ΠΡOΗΓOΥΜΕΝΗ ΓΡΑΠΤΗ ΑΔΕΙΑ ΤOΥ ΕΚΔOΤΗ. ΝOΜOΣ 2121/1993 ΚΑΙ ΚΑΝOΝΕΣ ΔΙΕΘΝOΥΣ ΔΙΚΑΙOΥ ΠOΥ ΙΣΧΥOΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.
ΘΕΜΑΤΑ 22. INTERVIEW. Ελένη Πετρουλάκη - Ivic. 28. ΑΓΙΟΥΡΒΕΔΑ. Αναζητώντας την ισορροπία. 40. ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΟΝΟΥ. Μην υποφέρετε σιωπηλά.
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 11 - V I T A L I T Y • 3
ask the expert...
Αστέριος Γρατσωνίδης Χειρουργός οφθαλμίατρος, συνεργάτης διαθλαστικού κέντρου Laser & Οφθαλμός.
Δημήτριος Αδαμίδης Καρδιολόγος, συνεργάτης του Καρδιοχειρουργικού Τμήματος της Κλινικής Euromedica «Κυανούς Σταυρός».
Ζωή Φίκα Δερματολόγος αφροδισιολόγος, υπεύθυνη Δερματολογικού Τμήματος ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Γ. Κ. ΟΜΙΛΟΥ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ.
F.A.Q.
Τρεις ειδικοί δίνουν κάθε μήνα την επιστημονική τους απάντηση σε συνήθη ερωτήματα.
της Μαίρης Αλισάνογλου
T
ι πρέπει να προσέχουν όσοι φορούν φακούς επαφής το καλοκαίρι;
Το καλοκαίρι λόγω της ηλιοφάνειας, της υπεριώδους ακτινοβολίας και της πολύωρης παραμονής στη θάλασσα όσοι φορούν φακούς επαφής εμφανίζουν συχνά διάφορα οφθαλμολογικά προβλήματα. Μερικές χρήσιμες συμβουλές για την αποφυγή τους είναι: • Μην κοιμάστε με τους φακούς επαφής. Υπάρχει κίνδυνος ελλιπούς οξυγόνωσης του κερατοειδή. • Καλό πλύσιμο των χεριών κάθε φορά που αγγίζετε τους φακούς. • Προσοχή στο ντεμακιγιάζ των ματιών. • Στη θάλασσα, διάφορα ξένα σώματα (άμμος, φύκια κτλ.) μπορεί να μπουν στα μάτια. Επίσης, οι φακοί λερώνονται πιο εύκολα, προκαλώντας μολύνσεις. • Λόγω της ζέστης ο φακός αφυδατώνεται και γίνεται εξαιρετικά εύθραυστος. Συστήνεται συχνή ενυδάτωση με τεχνητά δάκρυα. • Αν το μάτι κοκκινίσει, τσιμπλιάσει ή πονέσει, αφαιρέσετε αμέσως το φακό. Αν η ενόχληση γίνει πιο έντονη, επικοινωνήστε με το γιατρό σας. • Αν οδηγείτε δίκυκλο, καλό είναι να φοράτε κράνος ή ειδικά κλειστά γυαλιά γι’ αποφυγή μεταφοράς ξένων σωμάτων στο μάτι με τον αέρα.
4• VITALITY
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Λ
ένε ότι το καλοκαίρι αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία, για να καταπολεμήσει κανείς την υπέρταση. Ισχύει αυτό; Είναι γεγονός ότι το καλοκαίρι η αρτηριακή πίεση ελαττώνεται σε κάποιο βαθμό. Η μείωση αυτή οφείλεται σε πολλές παραμέτρους. Αρχικά, η αυξημένη θερμοκρασία οδηγεί σ’ εφίδρωση, άρα σε απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών, και σε διαστολή των αγγείων. Επίσης, συνήθως το καλοκαίρι αυξάνουμε τη σωματική δραστηριότητα και βελτιώνουμε τη φυσική μας κατάσταση. Ο χαλαρός τρόπος ζωής, χωρίς το άγχος της εργασίας και των «χειμερινών υποχρεώσεων» και το αίσθημα ευεξίας που ακολουθεί συμβάλλουν σημαντικά στην πτώση της πίεσης. Τέλος, το καλοκαίρι συνήθως τρεφόμαστε πιο υγιεινά, με πολλά φρούτα, λαχανικά και σαλάτες, άρα χάνουμε βάρος. Πρέπει ωστόσο να τονιστεί ότι η ελάττωση της αρτηριακής πίεσης τους καλοκαιρινούς μήνες είναι προσωρινή, αφού το χειμώνα επανερχόμαστε στο συνήθη τρόπο ζωής. Επομένως, καλό είναι να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία των διακοπών, για ν’ αποκτήσουμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, με προσεκτική διατροφή, περισσότερη άσκηση και λιγότερο άγχος, ώστε να διατηρήσουμε και το χειμώνα τα οφέλη του καλοκαιριού.
Π
ού οφείλεται η έντονη εφίδρωση και πώς μπορεί ν’ αντιμετωπιστεί πρακτικά;
Η υπεριδρωσία, συνηθέστερα εντοπίζεται σε παλάμες, πέλματα, μασχάλες και σε μικρότερη ένταση στο τριχωτό της κεφαλής, το πρόσωπο και το σώμα. Μπορεί να είναι πρωτοπαθής ή ιδιοπαθής, που σχετίζεται με κληρονομικούς παράγοντες, ή δευτεροπαθής, που συνδέεται με φάρμακα, ενδοκρινικές, νευρολογικές ή μεταβολικές διαταραχές, όπως με υπερθυρεοειδισμό, σακχαρώδη διαβήτη, εμμηνόπαυση. Οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν: • Τοπική εφαρμογή σκευασμάτων. • Συστηματική αγωγή με φάρμακα, που έχουν αρκετές παρενέργειες. • Ιοντοφόρεση, που προκαλεί μπλοκάρισμα των ιδρωτοποιών αδένων με γαλβανικό ηλεκτρικό ρεύμα. Απαιτεί συχνές επαναληπτικές θεραπείες και σπάνια έχει πλήρη αποτελέσματα. • Χειρουργική αντιμετώπιση. Η συνηθέστερη ανεπιθύμητη παρενέργειά της είναι η αντιρροπιστική υπεριδρωσία. • Ενέσεις βουτουλικής τοξίνης (Botox-A). Η τεχνική χορήγησης είναι ανώδυνη, χωρίς σοβαρές ανεπιθύμητες παρενέργειες, κι έχει μακροχρόνια αποτελέσματα.
health news
Special Olympics Αθήνα 2011 Ένας υπέροχος κόσμος νικητών! «Θέλω να νικήσω! Αν όμως δεν τα καταφέρω, βοηθήστε με να προσπαθήσω με θάρρος!». Αυτό αναφέρει ο όρκος του αθλητή των Special Olympics, του αθλητικού γεγονότος παγκόσμιας εμβέλειας που φέτος διοργανώνεται στη χώρα μας. Στους αγώνες, οι οποίοι ξεκίνησαν στις 25 Ιουνίου και θα διαρκέσουν ως τις 4 Ιουλίου, συμμετέχουν 7.000 αθλητές Special Olympics από 180 χώρες, οι οποίοι λαμβάνουν μέρος σε 22 αθλήματα Ολυμπιακού Τύπου. Το έμβλημα των Παγκόσμιων Αγώνων Special Olympics ΑΘΗΝΑ 2011 είναι ένας λαμπρός ήλιος. Ο ήλιος, ως πηγή της ζωής, παραπέμπει στη δυνατότητα υπέρβασης των ορίων και στη δύναμη του αθλητή που παίρνει μέρος στους Αγώνες.
Συνέδριo στην Ελλάδα 14ο Συμπόσιο του Ελληνογερμανικού Ουρολογικού Συνδέσμου Πότε: 6 -10 Ιουλίου 2011 • Πού: Αθήνα, Ξενοδοχείο Athens Hilton Πληροφορίες: Τηλ. 210 7787016, fax: 210 7787566 E-mail: firstce@hol.gr, http://www.firstconferences.gr/, www.firstconferences.gr
Οι ώρες περνούν… το μακιγιάζ μένει! τώρα μια νέα Η Avon λανσάρει ν μακιγιάζ… συλλογή προϊόντω α κειας. Η μάσκαρ έξτρα μακράς διάρ , ς δεν ξεθωριάζει μεγάλης διάρκεια ο ερ ότ φορές περισσ χαρίζει έως και 7 ς νει αναλλοίωτη έω όγκο, ενώ παραμέ ιά ματιών και 18 ώρες. Η σκ χάρη σε στικ δε σπάει ή στην κρεμώδη υφ iner της, το υγρό eyel ς ια μεγάλης διάρκε διαρκεί όλη τη μέρα, ενώ η βάση make up χαρίζει φρέσκο, αψεγάδιαστο τελείωμα που διαρκεί έως και 18 ώρες!
6• VITALITY
- Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 11
Γεννάτε; Δωρεάν μαθήματα τοκετού Ο δήμος Λαγκαδά σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Πρόνοιας, Κοινωνικής Πολιτικής και Αλληλεγγύης οργανώνει δωρεάν πρόγραμμα μαθημάτων τοκετού. Το πρόγραμμα μπορούν να παρακολουθήσουν όλες οι μέλλουσες μητέρες μαζί με τους συντρόφους τους, προκειμένου ν’ αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις και να υποστηριχτούν ψυχολογικά, ώστε να έχουν έναν ήρεμο τοκετό. Τα μαθήματα που θα παραδίδονται από μαία, εξειδικευμένη στο πρόγραμμα προετοιμασίας τοκετού, θα πραγματοποιούνται μία φορά την εβδομάδα στην αίθουσα των Λουτρών Λαγκαδά.
Πληροφορίες Τελίδου Σοφία: 2394 331029 Καμπουρίδου Πασχαλίνα: 6944833655
της Μαίρης Αλισάνογλου
ΑΔΥΝΑΤΙΣΜΑ
ΤΩΡΑ!
Ο
ι προσπάθειες απώλειας βάρους για τους υπέρβαρους ή παχύσαρκους Έλληνες ξεπερνούν τα τρία χρόνια, σύμφωνα με πανευρωπαϊκή έρευνα της GlaxoSmithKline και του alli για την παχυσαρκία. Μάλιστα, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, οι γυναίκες φαίνεται να καταβάλλουν μεγαλύτερη προσπάθεια, φτάνοντας τα 3,5 χρόνια, ενώ τα άτομα με υψηλότερο ΔΜΣ (36+) δήλωσαν ότι προσπαθούν για περισσότερα από έξι έτη. To alli είναι το μοναδικό ευρωπαϊκά εγκεκριμένο, μη συνταγογραφούμενο φάρμακο για την απώλεια βάρους. Εμποδίζει την
απορρόφηση μέρους του λίπους που καταναλώνεται και σε συνδυασμό με μια υποθερμιδική δίαιτα μειωμένων λιπαρών μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε περίπου 50% περισσότερο βάρος από ό,τι κάνοντας μόνο δίαιτα. Περιέχει ορλιστάτη και είναι κατάλληλο για υπέρβαρους ενήλικες με ΔΜΣ 28 ή μεγαλύτερο. Δεν είναι κατάλληλο γι’ άτομα κάτω των 18 ετών, για έγκυες γυναίκες ή θηλάζουσες και γι’ άτομα αλλεργικά στην ορλιστάτη ή σε κάποιο άλλο από τα υπόλοιπα συστατικά του. Όσοι πάσχουν από νεφρική νόσο ή παίρνουν λεβοθυροξίνη πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους, πριν καταναλώσουν alli.
Αντηλιακό με SPF15:
μήπως να το ξανασκεφτείτε;
vitality ✁
sunday
ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΕ
ΤΟN ΠΟΝΟ ΣΟΥ!
Η Εκδοτική Βορείου Ελλάδος και το Sunday Vitality προσφέρουν ΔΩΡΕΑΝ σ’ όλους τους αναγνώστες του περιοδικού τη δυνατότητα πραγματοποίησης κλινικής εξέτασης στο Ιατρείο Πόνου από ειδικό νευροχειρουργό. Χορηγός της εξέτασης είναι το σύγχρονο κι εξειδικευμένο Ιατρείο Πόνου της Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης, Γ. Κ. του Ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, Μητροπόλεως 86 - κέντρο πόλης. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να τηλεφωνούν καθημερινά 8π.μ.- 6μ.μ. στο 2310 372760, για να κλείσουν ραντεβού. Οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν μαζί τους το παρόν δελτίο. Η παροχή ισχύει έως 28.7.2011.
Προσφορά ΥΓΕΙΑΣ
Σύμφωνα με το έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «National Institute for Health and Clinical Excellence», ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 15 μπορεί να μας προστατέψει επαρκώς από τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου, εφόσον όμως εφαρμόζουμε σε πρόσωπο και σώμα μια γενναία ποσότητα από αυτό. Η επαρκής ποσότητα είναι 2 mg/cm2, ενώ η ποσότητα που εφαρμόζουν οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξεπερνά το 0.4 με 1.5 mg/cm2.
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 11 - V I T A L I T Y • 7
health news
Θα καταρρεύσω! Κάποιοι άνθρωποι έχουν προδιάθεση για λιποθυμία, υποστηρίζουν δύο ερευνητές από το Ινστιτούτο Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης του Κέντρου Έρευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας, έπειτα από σχετική μελέτη που εκπόνησαν. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το νευρικό και το καρδιαγγειακό σύστημα των ανθρώπων αυτών αδυνατούν ν’ αντεπεξέλθουν, όταν αυξάνονται οι ανάγκες για παροχή αίματος. Τα αποτελέσματα της μελέτης μπορούν ν’ αποτελέσουν τη βάση για τη δημιουργία τεστ, τα οποία θα μπορούν να διαγνώσουν αν κάποιος έχει προδιάθεση για λιποθυμία.
Χαρείτε τον ήλιο! Ένα καλό αντηλιακό, το οποίο χρησιμοποιείται σωστά, μπορεί να προσφέρει ικανοποιητική προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία (UVA, UVB).
8• VITALITY
Ω
στόσο, παρόλο που αυτό σπάνια ακούγεται, οι υπεριώδεις ακτίνες δεν αποτελούν παρά το μισό της επιβλαβούς ηλιακής ακτινοβολίας, ενώ το άλλο μισό αφορά την ορατή μπλε ακτινοβολία. Οι ορατές μπλε ακτίνες όχι μόνο παράγουν ελεύθερες ρίζες εντός του δέρματος (όπως συμβαίνει και με τις υπεριώδεις ακτίνες), αλλά και διεισδύουν βαθύτερα, δημιουργώντας κινδύνους και για τις κατώτερες στιβάδες του δέρματος. Η Nature’s Plus παρασκεύασε πρόσφατα το SunScape, ένα μοναδικό προϊόν σε ταμπλέτες που αυξάνει από μέσα το φυσικό δείκτη προστασίας του δέρματος και των ματιών και προσφέρει βελτιωμένη προστασία από την υπεριώδη και την ορατή μπλε ακτινοβολία. Περιέχει μόνο φυσικά συστατικά, όπως λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, GliSODin, βρομελίνη, βήτα καροτίνη, ψευδάργυρο, βιταμίνη Ε, βιοτίνη κ.ά. Το SunScape δεν αντικαθιστά το αντηλιακό, αλλά το συμπληρώνει. Προϊόν Nature’s Plus, USA. Eισαγωγή Natural Plus A.E., τηλ. 210 6134604, www.naturesplus.com
- I O Y N I Ο Σ 2 0 11
Κλικ στις χαμηλές τιμές Το DealmyDay.gr, η κορυφαία ελληνική διαδικτυακή πλατφόρμα για ομαδικές αγορές υπηρεσιών και προϊόντων της εταιρείας «Πήγασος, Υπηρεσίες Πολυμεσικών Εφαρμογών Α.Ε.» που κέρδισε το αγοραστικό κοινό της Αθήνας, ήρθε πλέον και στη Θεσσαλονίκη! Μέσω της αποκλειστικής συνεργασίας με την Εκδοτική Β. Ελλάδος, η ομάδα του DealmyDay.gr προσφέρει καθημερινά στους Θεσσαλονικείς ασυναγώνιστες προσφορές από 50% έως 90% για εστιατόρια, spa, προϊόντα, εκδηλώσεις, θέατρα, ταξίδια κ.ά. και τους… φτιάχνει τη μέρα! Η κυρίαρχη θέση, η γνώση και η πείρα της Εκδοτικής Β. Ελλάδος σε συνδυασμό με τη στοχευόμενη επικοινωνία στα Μέσα τόσο της ΕΒΕ όσο και του ομίλου Πήγασος εξασφαλίζουν ποιοτικές υπηρεσίες και προϊόντα σε ασύγκριτα χαμηλές τιμές.
health news Επιχείρηση «Καθαρά Δάση» Το φυσικό μεταλλικό νερό ΑΥΡΑ και ο ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ πραγματοποίησαν στις 22 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη καθαρισμό του περιαστικού δάσους Σέιχ Σου. Η δράση «Καθαρά Δάση» πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Ανακύκλωσης και Καθαριότητας του Δήμου, με το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης και με την πολύτιμη συμμετοχή 430 εθελοντών πολιτών. Τα αποτελέσματα της προσπάθειας είναι στα αλήθεια εντυπωσιακά. Οι εθελοντές:
• Καθάρισαν
40 στρέμματα του περιαστικού δάσους Σέιχ Σου.
• Συνέλεξαν
1,4 τόνους απορριμμάτων ανακυκλώσιμων υλικών και 200 κιλά σκουπίδια.
• Συγκέντρωσαν περίπου τρεις τό-
νους οργανικής ύλης η οποία θρυμματίστηκε κι επαναχρησιμοποιήθηκε ως λίπασμα.
Κατέβηκα τη σκάλα Όταν κατεβαίνετε μια σκάλα, κάνετε ένα μεγάλο δώρο στον εαυτό σας, υποστηρίζουν ειδικοί σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα του εργαστηρίου Βιοχημείας της Άσκησης του ΤΕΦΑΑ από το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Η συστηματική έκκεντρη άσκηση μπορεί ν’ αυξήσει την ενεργειακή δαπάνη ηρεμίας -δηλαδή την ποσότητα των θερμίδων που καταναλώνουμε σε κατάσταση ηρεμίας- κατά 5% και κατά 10% την κατανάλωση θερμίδων που προέρχονται από την καύση λίπους. Επίσης, μπορεί να μειώσει την αντίσταση στην ινσουλίνη, βελτιώνοντας τα επίπεδα σακχάρου σ’ έναν ασκούμενο.
Παιδιά μη ενεργειακά rinks, τα energy d σ ις ε σ έ θ ο προϋπ «Όχι» -υπό «ναι» στα sports drinks ...σε ό,τι αφορά παιδιά κι εφήβους λέει μια μεγάλη μερίδα Αμερικανών γιατρών, καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες τα energy drinks είναι πιθανό να έχουν παρενέργειες. Εξάλλου, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων τα παιδιά δεν έχουν ανάγκη από ενεργειακά ποτά, καθώς αυτά περιέχουν καφεΐνη και άλλες ουσίες οι οποίες δεν είναι θρεπτικές. Εκτός αυτού, τα παιδιά, επειδή βρίσκονται στη φάση της ανάπτυξης, μπορεί να είναι πιο ευαίσθητα στα συστατικά που περιέχουν τα energy drinks. Σύμφωνα με τους γιατρούς, το νερό είναι ό,τι καλύτερο για τα παιδιά, ενώ σε ό,τι αφορά τα παιδιά που αθλούνται, αυτά μπορούν να ικανοποιούν τη δίψα τους και με κάποιο sports drink. 10 • V I T A L I T Y
- Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 11
«Δ
εν μπορούμε να κάνουμε παιδί».
Αυτή η φράση δυστυχώς κυριαρχεί στις συζητήσεις πολλών ζευγαριών, τα οποία βρίσκονται γύρω στα 30 και κάτι. Η σωστή ενημέρωση των ζευγαριών σχετικά με την υπογονιμότητα, τις αιτίες που την προκαλούν και κυρίως τους τρόπους αντιμετώπισής της στάθηκε η αφορμή για την καθιέρωση της 15ης Ιουνίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Γονιμότητας, έπειτα από πρωτοβουλία της Assisted Conception Taskforce (ACT). Προκειμένου να εξυπηρετήσει το σκοπό της ίδρυσής της, η ανεξάρτητη αυτή διεθνής πρωτοβουλία δημιουργεί παραρτήματα σ’ όλο τον κόσμο. Η Ελλάδα συμμετέχει στην παγκόσμια κινητοποίηση μέσω της ACT HELLAS. Εκεί μπορεί ν’ απευθύνεται για πληροφορίες και καθοδήγηση κάθε ζευγάρι που πιθανώς αντιμετωπίζει πρόβλημα σύλληψης.
Μιλώντας με αριθμούς Τα στατιστικά στοιχεία είναι αποκαλυπτικά του μεγέθους του ζητήματος. Υπολογίζεται ότι σήμερα σχεδόν 90 εκατομμύρια ζευγάρια σ’ όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης. Από αυτά, τα 77 εκατομμύρια δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια, ενώ από τα 13 εκατομμύρια που φτάνουν στην πόρτα κάποιου εξειδικευμένου ιατρού μόνο ένα 42% θα προχωρήσει σε κάποια θεραπεία. Συνεπώς, μόνο ένα 6% των ζευγαριών που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας θα λάβει τελικά την κατάλληλη ιατρική βοήθεια. Στην Ελλάδα τα υπογόνιμα ζευγάρια φτάνουν τις 300.000 περίπου. Σ’ αυτό το σημείο είναι καλό να διευκρινιστεί το εξής: οι γιατροί συμφωνούν ότι κάποιο ζευγάρι πρέπει να σκεφτεί ότι πιθανώς αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας και ν’ αναζητήσει βοήθεια έπειτα από ένα χρόνο ελεύθερων σεξουαλικών επαφών κατά τον οποίο δεν πραγματοποιήθηκε σύλληψη. Όσο για το «τις πταίει», οι ειδικοί διευκρινίζουν ότι τα αίτια μπορεί να είναι ποικίλα και ν’ αφορούν τόσο τη γυναίκα όσο και τον άντρα, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα τα δύο φύλα μοιράζονται τα ποσοστά της «υπαιτιότητας». Πάντως, πέρα από τις αιτίες παθολογικής φύσης, σε μεγάλο βαθμό έχει ενοχοποιηθεί και το άγχος, καθώς δεν είναι λίγα εκείνα τα ζευγάρια που, ενώ έχουν ζητήσει τη βοήθεια της επιστήμης, αποκτούν τελικά παιδί χωρίς αυτήν, αφού πρώτα καταφέρουν να χαλαρώσουν και να ελέγξουν το άγχος τους.
Η ενημέρωση κερδίζει Κάποτε η κοινωνία αντιμετώπιζε με σκληρότητα και αναλγησία τις γυναίκες που δεν μπορούσαν να κάνουν παιδί, καθώς εκείνες κυρίως κουβαλούσαν το βάρος αυτής της ευθύνης. Στις προοδευτικές σύγχρονες κοινωνίες τα πράγματα έχουν ευτυχώς αλλάξει πολύ. Σημαντικό ρόλο, βέβαια, σ’ αυτό διαδραμάτισε η σωστή ενημέρωση.
Παγκόσμια ημέρα γονιμότητας
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 11
analyze it!
Πράσινο τσάι
«Γιατρικό»
4.000 ετών Αν και πρόκειται για ένα ρόφημα γνωστό από την αρχαιότητα σήμερα είναι πιο δημοφιλές από ποτέ χάρη στην άκρως ευεργετική δράση των συστατικών του. της Μαλβίνας Γερακούδη
Τ
ο πράσινο τσάι είναι πλούσιο σε κατεχίνες στις οποίες οφείλει μερικές από τις πιο εντυπωσιακές του ιδιότητες και κυρίως εκείνες που αφορούν τη ρύθμιση του λιπιδικού προφίλ και την απώλεια βάρους. Σ’ ένα φλιτζάνι πράσινου τσαγιού περιέχονται 300-400 mg πολυφαινόλες, ουσίες στις οποίες αποδίδεται αξιοσημείωτη αντικαρκινική δράση, και 50-100 mg καφεΐνης. Η κοσμετολογία το κατατάσσει ανάμεσα στα πιο ισχυρά όπλα της φύσης στη μάχη με το χρόνο, καθώς το πράσινο τσάι φημίζεται για τη σπουδαία αντιοξειδωτική και αντιγηραντική του δράση.
Το ταξίδι από την Ασία στην Ευρώπη Λέγεται ότι το πράσινο τσάι ανακαλύφθηκε τυχαία στην Κίνα γύρω στο 2730 π.Χ. Ολλανδοί και Πορτογάλοι έμποροι ήταν οι πρώτοι που στις αρχές του 17ου αιώνα εισήγαγαν το κινέζικο τσάι στην Ευρώπη. Οι Πορτογάλοι το φόρτωναν από το λιμάνι Μακάο της Κίνας, ενώ οι Ολλανδοί το έφερναν στην Ευρώπη μέσω της Ινδονησίας. Ωστόσο, το πράσινο τσάι άργησε να κατακτήσει τους Ευρωπαίους, καθώς προτιμούσαν τη γεύση του καφέ. Οι Ρώσοι ήταν οι πρώτοι που εκτίμησαν τη γεύση του, αλλά και τις ευεργετικές του ιδιότητες. Το τσάι τους έφτανε από την ξηρά πάνω σε καμήλες από την Κίνα. Αντίθετα, οι επιφυλακτικοί Άγγλοι περίμεναν μέχρι το 1652, για ν’ αρχίσουν να το εμπορεύονται . Τέλος, αν και η Ινδία είναι σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς τσαγιού παγκοσμίως, δεν υπάρχει κανένα ιστορικό αρχείο για την κατανάλωση τσαγιού στη συγκεκριμένη χώρα πριν από το 19ο αιώνα.
TIP
Το Lipton Linea είναι πράσινο τσάι με 0 θερμίδες το οποίο χάρη στην ιδιαίτερη ποικιλία τσαγιού (camellia asamica) από την οποία προέρχεται περιέχει διπλάσια ποσότητα κατεχινών σε σχέση με το κλασικό πράσινο τσάι Lipton. Κυκλοφορεί σε τρεις υπέροχες γεύσεις: ανανάς & ιβίσκος, λευκό ροδάκινο και εσπεριδοειδή.
12 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Healthy green Το πράσινο τσάι δρα ευεργετικά σε μια σειρά από παθήσεις. Πιο συγκεκριμένα: Καρδιαγγειακά νοσήματα: Σύμφωνα μ’ έρευνα που έχει δημοσιευθεί στο British Medical Journal, το τσάι επιτυγχάνει χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων, ενώ ανεβάζει τα επίπεδα της «καλής» HDL χοληστερίνης. Νόσος Αλτσχάιμερ: Αναχαιτίζει τη δραστηριότητα του ενζύμου που προκαλεί τη νόσο. Νόσος του Parkinson: Δρα ενάντια στην ασθένεια, μειώνοντας τη συγκέντρωση σιδήρου στους νευρώνες ορισμένης περιοχής. Παθήσεις του ήπατος: Μειώνει τα επίπεδα των ενζύμων στο συκώτι. Καταρράκτης: Επιβραδύνει την εξέλιξη της πάθησης. Διαβήτης: Ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης. Παχυσαρκία: Προκαλεί θερμογένεση, μία διαδικασία κατά την οποία ο οργανισμός καίει θερμίδες. Τερηδόνα: Εμποδίζει την προσκόλληση στα δόντια του βακτηρίου που είναι υπεύθυνο για την εκδήλωση της πάθησης. Διάφορες μορφές καρκίνου: Σύμφωνα μ’ έρευνες που έχουν δημοσιευθεί σ’ έγκυρα επιστημονικά περιοδικά και ιατρικές επιθεωρήσεις (International Journal of Cancer, Mutation Research), η κατανάλωση πράσινου τσαγιού έχει θετική επίδραση ενάντια στον καρκίνο του στομάχου, του εντέρου, του οισοφάγου, της χοληδόχου κύστης και του παγκρέατος.
Χρήση -Ως ρόφημα σε καθημερινή βάση. -Σε κομπρέσες. Ψεκάζετε τις κομπρέσες με πράσινο τσάι και τις τοποθετείτε στα σημεία που θέλετε για 10-30 λεπτά. -Ως λοσιόν. Ψεκάζετε απλά στο πρόσωπο.
21X28.
το μυστικό του μήνα
Ορφέας Παπαδόπουλος
Έσο... ήρεμος Ισορροπημένος κι ευαίσθητος σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, ο τηλεοπτικός «Φάνης» υποστηρίζει πως η ψυχική ισορροπία είναι προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων μας. της Σταυρούλας Παπαλεξάτου
Π
ερί άθλησης. Όταν ήμουν πιτσιρικάς, ασχολούμουν με κολύμπι, πινγκ πονγκ, ενόργανη και μπάσκετ. Τώρα λόγω χρόνου είναι λίγο δύσκολο να καταπιαστώ με κάποιο συγκεκριμένο άθλημα. Όσο μπορώ, όμως, πάω γυμναστήριο, το οποίο μου προσφέρει εκτόνωση κι ευεξία. Επειδή όμως δεν το θεωρώ ιδιαίτερα διασκεδαστικό, το χειμώνα, όταν έχει χιόνια, πάω για snowboard στο βουνό. Η άθληση κατά τη γνώμη μου πρέπει να συνδυάζει την εκγύμναση του σώματος και τη διασκέδαση. Διατροφικό προφίλ. Δεν προσέχω ιδιαίτερα τη διατροφή μου. Φροντίζω, βέβαια, να πίνω τους χυμούς μου, να τρώω τις σαλάτες μου και διάφορες άλλες υγιεινές τροφές που προσφέρουν θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό. Θα φάω, όμως, και τις πίτσες μου και τις μακαρονάδες μου! Μου αρέσει το φαγητό και θέλω να το απολαμβάνω. Σε καμία περίπτωση δεν μπαίνω σε καλούπια και περιορισμούς από τη στιγμή που δε συντρέχει κάποιος λόγος υγείας. Αν και δεν έχω πολύ ελεύθερο χρόνο, για ν’ ασχοληθώ με τη διατροφή μου, προσπαθώ να παίρνω τις απαραίτητες βιταμίνες με φυσικό τρόπο. «Προσωπικό» θέμα. Στο πρόσωπό μου βάζω μια απλή
κρέμα, για να μην επιβαρύνεται από το μακιγιάζ. Στη δουλειά μάς βάφουν συνέχεια, οπότε, όπως καταλαβαίνεις, μακιγιάζ - ντεμακιγιάζ, θα γεράσω πριν την ώρα μου! Βάζω, λοιπόν, μια ενυδατική κρέμα της εταιρείας Korres. Δεν ασχολούμαι ιδιαίτερα. Θέλω απλώς να αισθανθώ ότι δροσίζεται λίγο το πρόσωπό μου. Για την περιποίησή του προσπαθώ να χρησιμοποιώ όσο πιο φυσικά προϊόντα γίνεται. Θέμα χρόνου! Το επάγγελμα του ηθοποιού απαιτεί την έκθεση στον κόσμο και σχετίζεται άμεσα με την εικόνα μας. Παρ’ όλα αυτά, δε θα ήθελα να κάνω κάποια διορθωτική επέμβαση. Δεν μπορώ να ξέρω πώς θα επιβληθεί ο χρόνος πάνω μου. Θέλω να πιστεύω ότι θα του επιβληθώ εγώ! Θα δείξει… Πάντως θεωρώ ότι όλα αυτά πηγάζουν από τη ματαιοδοξία μας. Οικο-λογία. Πάντα ενδιαφερόμουν για τον πλανήτη, πάντα μ’ ένοιαζε και με πονούσε όλο αυτό που συμβαίνει. Ενεργά, όμως, δεν είχα ασχοληθεί ποτέ. Όταν πήρα το ρόλο του «Φάνη» στη σειρά «Η Ζωή της Άλλης», άρχισα να ψάχνω κάποια πράγματα, για να πάρω πληροφορίες. Μελέτησα, λοιπόν, και διαπίστωσα ότι ο καθένας μπορεί να βάλει το δικό του λιθαράκι στην προστασία του περιβάλλοντος. Έτσι, ξεκίνησα ν’ ανακυκλώνω κι έκανα μετατροπή στο αυτοκίνητό μου, ώστε να κινείται με υγραέριο. Τώρα δεν αποβάλλει ρύπους, αν και είναι μεγάλου κυβισμού. Μ’ αυτό τον τρόπο, λοιπόν, δεν επιβαρύνεται πολύ το περιβάλλον. My secret tip. Όταν είμαστε ψυχικά ήρεμοι, όλα τα πράγματα που θέλουμε έρχονται με τον καιρό. Αν υπάρχει ψυχική υγεία, μπορούμε να δούμε τον εαυτό μας ξεκάθαρα και να τον βοηθήσουμε όπως πρέπει. Info Ο Ορφέας Παπαδόπουλος συμμετέχει στη σειρά του Mega «Η Ζωή της Άλλης».
Γυμναστική όπως τη θες! Το ελλειπτικό Kettler Rivo M είναι ένα μαγνητικό σύστημα αντίστασης, ιδανικό για όσους θέλουν ν’ αθληθούν στον προσωπικό τους χώρο αλλά και στο γυμναστήριο. Το βάρος του χρήστη δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 110 kg. www.leos.gr, www.kettler.gr.
14 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
21X28.FLAMIGEL.SUMMER.10.5.FINAL:Layout 1
6/6/11
13:25
Page 1
apotheke
ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΘΕΡΜΙΔΩΝ Diet Frappé, διαθέτει γνήσια γεύση καφέ, ενώ αφαιρεί θερμίδες με φυσικό τρόπο, Power Health ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Aloe Vera Cream, κρέμα προσώπου που ενυδατώνει και καταπραΰνει την επιδερμίδα από κάθε ερεθισμό, Pharma Center
ΓΙΑ ΕΚΘΑΜΒΩΤΙΚΗ ΛΑΜΨΗ Huile Prodigieuse, λάδι ολοκληρωμένης περιποίησης που θρέφει, επανορθώνει και προστατεύει το πρόσωπο, το σώμα και τα μαλλιά, Nuxe
ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ Bema Bio in Linea, κρέμα κατά της κυτταρίτιδας από φυτά βιολογικής καλλιέργειας, ιδανική για γλουτούς, μηρούς, κοιλιά, μπράτσα, bioΛΕΩΝ
ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΠΑΡΗ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ Aknicare Fluid Powder, υγρή πούδρα make up που αφήνει ματ αποτέλεσμα, ιδανική για λιπαρά ή με τάση ακμής δέρματα, ΠΑΠΑΕΛΛΗΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΔΙΑΒΡΟΧΟ ΜΑΚΙΓΙΑΖ Purete Thermale, απομακρύνει το αδιάβροχο μακιγιάζ ματιών, προστατεύοντας τις βλεφαρίδες, VICHY
ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ Chyavanaprasha, τονωτικό βότανο που βοηθάει στην καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από το έντερο, Ayurveda Himalaya Hellas
Ώρα γι’ ανανέωση! Το λαμπερό και σφριγηλό δέρμα στο πρόσωπο και το σώμα αποτελούν το ζητούμενο και του φετινού καλοκαιριού. Τα top προϊόντα της αγοράς υπόσχονται να σας το προσφέρουν! της Μαίρης Αλισάνογλου
16 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Όραμα για την όραση ■ Αξιοπιστία διαγνωστικών προεγχειρητικών ελέγχων που διεξάγονται σε εγκαταστάσεις 300 και πλέον τ.μ. ■ Τρία πλήρως εξοπλισμένα εξεταστήρια, δύο οργανωμένες χειρουργικές αίθουσες
με τα τελειότερα ιατρικά μηχανήματα ■ Η φροντίδα προς τους ασθενείς και τους πελάτες και το έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό
δημιουργούν συνθήκες ασφάλειας και απόλυτης ηρεμίας
Απαλλαγείτε από γυαλιά όρασης ή φακούς επαφής. Νιώστε την αναβάθμιση στην ποσότητα και ποιότητα της όρασής σας με διεύρυνση του πεδίου σας και την ελευθερία να βλέπετε καθαρά χωρίς εξαρτήσεις!
ην αρχή τ α ρ ε μ ή σ ε ή ζωή Κάντ ικ τ σ α π ρ α ν συ για μια νέα άτια! μ με ... άλλα Εθνικής Αντιστάσεως 15, Θεσσαλονίκη τηλ. 2310 433790 www.laser-ophthalmos.gr
η καλή μέρα...
Βάλτε πλάτη, προτάξτε στήθος!
Αφιερώστε κάτι περισσότερο από δέκα λεπτά από το 24ωρό σας σε ασκήσεις οι οποίες θα σας βοηθήσουν να νιώθετε καλύτερα όλη την ημέρα…
*
Τις ασκήσεις προτείνουν η Εύη και η Σάσα Χατζηπαππά, group and personal trainers.
φωτ.: Γρηγόρης Σιαμίδης
O
ι μύες της πλάτης στηρίζουν τον κορμό και τη σπονδυλική στήλη, ενώ το στήθος -ειδικά το γυναικείο- χρειάζεται τόνωση και σύσφιγξη, για να σταθεί στο ύψος του. Οι ασκήσεις για δύο μειώνουν την πιθανότητα τραυματισμού, καθώς το δεύτερο άτομο προσφέρει επιπλέον βοήθεια και στήριξη, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνεται και καλύτερος έλεγχος της
άσκησης. Στις ασκήσεις με δύο αθλούμενους είναι σημαντικό να θυμάστε πως ο καθένας έχει διαφορετικές ικανότητες, ιδιαιτερότητες και απαιτήσεις και γι’ αυτό το λόγο πρέπει ν’ ασκείστε πάντα σεβόμενοι το σώμα σας, χωρίς να σας απασχολεί αν το ταίρι σας ασκείται περισσότερο. Και βέβαια, πριν ξεκινήσετε, μην ξεχνάτε το απαραίτητο ζέσταμα!
1
Εκτάσεις χεριών πίσω με λάστιχο 1. Ο ένας περνάει το λάστιχο πίσω του, ώστε η μία άκρη να βγαίνει πάνω από τον ώμο του και η άλλη στην αντίθετη μεριά κάτω από τη μασχάλη. 2. Ο άλλος κρατά την άκρη που έρχεται από πάνω με το χέρι σχεδόν τεντωμένο. Με το άλλο χέρι πιάνει την άλλη άκρη από το λάστιχο και το φέρνει σχεδόν τεντωμένο δίπλα στον κορμό. 3. Εκτελείτε 8-10 εκτάσεις των χεριών πίσω και αλλάζετε πλευρά.
18 • V I T A L I T Y
Smart tip: Κάντε διάλειμμα 30’’ μετά από κάθε σετ.
Smart tip: Στη συνέχεια ο δεύτερος κάνει τις εκτάσεις και ο πρώτος το στήριγμα.
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
2
Ανοίγματα στήθους με λάστιχο 1. Στέκεστε ο ένας μπροστά από τον άλλο. 2. Ο πίσω κρατά το λάστιχο με τη μέση του και ο μπροστά παίρνει τις άκρες του και κλείνει τα χέρια μπροστά ελαφρώς λυγισμένα στο ύψος του στήθους. 3. Εκτελείτε τρία σετ των 12 επαναλήψεων.
από το πρωί φαίνεται!
Smart tip: Οι πιο προχωρημένοι μπορείτε να περπατήσετε λίγο με τα χέρια.
Smart tip: Τα πόδια πρέπει να πατούν σταθερά στο έδαφος.
Καροτσάκι 1. Ο ένας ασκούμενος παίρνει τη θέση της σανίδας (στήριξη στα χέρια, κεφάλι στην ευθεία, κρατώντας τον κορμό σφιχτό και σταθερό). 2. Ο άλλος τού κρατά τα πόδια από τους αστραγάλους. 3. Κρατήστε 20’’ σ’ αυτήν τη στάση. 4. Επαναλάβετε 2-3 φορές και αλλάξτε θέσεις.
3
4
Όρθια σανίδα ισομετρικά 1. Στέκεστε ο ένας απέναντι από τον άλλο, με τις παλάμες των χεριών να ενώνονται στην πρόταση. 2. Λυγίζετε ταυτόχρονα και οι δύο μαζί τους αγκώνες, πλησιάζοντας ο ένας τον άλλο με τον κορμό σφιχτό και σ’ ευθεία. Ο κορμός κατεβαίνει χωρίς να ξεπερνάει τη θέση των χεριών. 3. Κρατάτε τη στάση για 15’’ κι επαναλαμβάνετε τρεις φορές.
Smart tip: Μην ξεχνάτε την εκπνοή την ώρα που τραβάτε το λάστιχο πίσω και προσπαθήστε να συγχρονίσετε τις κινήσεις σας με το συναθλούμενό σας.
5
Κλειστή κωπηλατική με λάστιχο 1. Στέκεστε αντικριστά, κρατώντας από μια άκρη του λάστιχου. 2. Βάζετε το ίδιο πόδι μπροστά, ενώ τα χέρια είναι κλειστά δίπλα στα πλευρά και τραβούν ταυτόχρονα προς τα πίσω τους αγκώνες. 3. Εκτελείτε 12 επαναλήψεις επί τρεις φορές.
Smart tip: Εκπνέετε τη στιγμή που πιέζετε την μπάλα.
6
Πιέσεις στήθους στην μπάλα 1. Στέκεστε ο ένας απέναντι από τον άλλο. 2. Ανοίγοντας τα χέρια, πιέζετε την μπάλα προς τα μέσα ο καθένας από την πλευρά του. 3. Κάνετε τρία σετ των 12 πιέσεων. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 19
ασθένειες εποχής
Ηλιακά εγκαύματα
Προσοχή,
δαγκώνει! Ο ήλιος δεν αστειεύεται. Αν δε θέλετε να σας δείξει το κακό του πρόσωπο, λάβετε τα μέτρα σας και αντιμετωπίστε τον… (σχεδόν) κατάματα! της Λένιας Κιουμή
20 • V I T A L I T Y
- Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 11
Δ
ιάγνωση
Όπως διευκρινίζει η δερματολόγος - αφροδισιολόγος κ. Κατερίνα Γκούβη: «το ηλιακό έγκαυμα συνιστά μια κλασική τραυματική αντίδραση του δέρματος, όταν αυτό εκτεθεί υπερβολικά στον ήλιο ή σε άλλες τεχνητές πηγές φωτός. Οφείλεται στη δράση της υπεριώδους ακτινοβολίας, κυρίως της UVB και λιγότερο της UVA. Ο όλος μηχανισμός πρόκλησης του εγκαύματος φαίνεται ότι πυροδοτείται από την καταστροφική επίδραση που ασκεί η υπεριώδης ακτινοβολία στο DNA». Τα συμπτώματα του ηλιακού εγκαύματος είναι πολύ συγκεκριμένα και αναγνωρίσιμα. Αρχικά, τρεις με πέντε ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο, εμφανίζεται ένα ερύθημα έντονης ερυθράς χροιάς. Η έντασή του μεγιστοποιείται σε 12 με 24 ώρες, ενώ στη συνέχεια αρχίζει να υποχωρεί. Το ερύθημα συνοδεύεται από αίσθημα καύσου και κνησμό. Επίσης, έπειτα από υπερβολική έκθεση στον ήλιο μπορεί να εμφανιστούν οίδημα, φυσαλίδες ακόμη και νεκρώσεις που συνοδεύονται από έντονο άλγος. Όταν δε το ηλιακό έγκαυμα καταλαμβάνει μεγάλη έκταση, είναι πιθανό να συνοδεύεται από κεφαλαλγίες, πυρετό, ρίγη, ναυτία και γενικότερη κακουχία.
Τώρα τι κάνουμε; Σύμφωνα με την ειδικό: «θεραπευτικά η ασπιρίνη και η παρακεταμόλη αποτρέπουν το έγκαυμα, αν ληφθούν πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Έπειτα από την εκδήλωση αυτών, συνιστάται η εφαρμογή τοπικά υγρών ψυχρών επιθεμάτων, ουδέτερων κρεμών ή και κορτιζόνης. Τα τοπικά σκευάσματα με αντιισταμινικά είναι καλύτερο ν’ αποφεύγονται, καθώς ενοχοποιούνται γι’ αλλεργική εξ επαφής δερματίτιδα». Εννοείται πως, αν εμφανίσετε ηλιακό έγκαυμα, πρέπει ν’ αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο, τα ζεστά ντους και τη σάουνα, μέχρι να περιοριστούν τα συμπτώματα.
Βαθμοί που… καίνε Τα εγκαύματα διακρίνονται σε τρεις βαθμούς: 1ος βαθμός: Οι βλάβες αφορούν κυρίως την επιδερμίδα και χαρακτηρίζονται από ερύθημα - οίδημα του δέρματος. 2ος βαθμός: Υπάρχει προσβολή και του χορίου. Κλινικά εμφανίζoνται ερύθημα, οίδημα, φυσαλίδες, πομφόλυγες και ίσως και νέκρωση της επιδερμίδας. 3ος βαθμός: Σ’ αυτήν την περίπτωση εκδηλώνεται νέκρωση όλου του πάχους του δέρματος. Όπως επισημαίνει η δερματολόγος: «όταν ο πάσχων από ηλιακό έγκαυμα ταλαιπωρείται από τα συμπτώματα, πρέπει ν’ απευθυνθεί σε δερματολόγο, ο οποίος θα του χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία αλλά και οδηγίες για τη γρήγορη και κατά το δυνατόν
Extra child protection Οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί σε ό,τι αφορά τα παιδιά και την έκθεσή τους στην ηλιακή ακτινοβολία, καθώς το δέρμα τους είναι πολύ πιο ευαίσθητο. Ωστόσο, σύμφωνα με τη δερματολόγο, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης, μπορούν ν’ απολαύσουν και τα παιδιά τις ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου.
ανώδυνη αποδρομή των συμπτωμάτων. Στα πολύ εκτεταμένα και 3 ου βαθμού εγκαύματα απαιτείται άμεση νοσηλεία, γι’ αποκατάσταση της απώλειας των υγρών και αντιμετώπιση ενδεχόμενων επιγενών λοιμώξεων». Όσον αφορά τη σχέση ηλιακού εγκαύματος και καρκίνου του δέρματος (μελανώματος), η κ. Γκούβη συνιστά προσοχή και ψυχραιμία και διευκρινίζει ότι για την εμφάνιση του μελανώματος απαιτείται αλληλεπίδραση περιβαλλοντικών και φαινοτυπικών παραγόντων. Άτομα υψηλού κινδύνου είναι αυτά που έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα και ξανθά ή κόκκινα μαλλιά, μεγάλο αριθμό σπίλων κι εφηλίδων, οικογενειακό ιστορικό μελανώματος, που έχουν πάθει ηλιακά εγκαύματα κατά την παιδική ή την εφηβική ηλικία, που κάνουν συχνά σολάριουμ ή έχουν συχνές δραστηριότητες στο ύπαιθρο. ■
Ευχαριστούμε θερμά την κ. Κατερίνα Γκούβη, δερματολόγο - αφροδισιολόγο, συνεργάτιδα της Κλινικής Euromedica Κυανούς Σταυρός, για την πολύτιμη βοήθειά της.
Tips προστασίας Για ν’ αποφύγετε το ηλιακό έγκαυμα, ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές: ■ Βαθμιαία έκθεση στον ήλιο. ■ Τοπική χρήση αντηλιακών φίλτρων,
τα οποία μπορεί να είναι: α)χημικά φίλτρα, δηλαδή άχρωμες αρωματικές ενώσεις που απορροφούν την υπεριώδη και όχι την ορατή ακτινοβολία. Σπάνια, τα αντηλιακά με τη συγκεκριμένη σύνθεση μπορεί να προκαλέσουν φωτοαλλεργίες. β) φυσικά φίλτρα. Αυτά είναι το διοξείδιο του τιτανίου ή το οξείδιο του ψευδαργύρου που αντανακλούν όλο το φάσμα της υπεριώδους ακτινοβολίας και του ορατού φωτός. Είναι ασφαλή, αλλά παχύρρευστα. ■ Χρήση αντηλιακού κατάλληλου για τον κάθε τύπο δέρματος. Ο δείκτης
προστασίας του αντηλιακού (SPF: Sun Protection Factor) δείχνει πόσο μπορεί να παραμείνει κάποιος στον ήλιο χωρίς να κάνει ερύθημα. Σε ό,τι αφορά την ποσότητα του προϊόντος την οποία πρέπει να εφαρμόζουμε, ώστε να έχουμε τη μέγιστη δυνατή προστασία, αυτή ορίζεται στα 2mg προϊόντος/cm2. Ο δείκτης SPF< 15 είναι αρκετός για σκούρους φωτότυπους, ο SPF15-30 είναι ικανοποιητικός για τους περισσότερους τύπους δέρματος, ο SPF 30-50 είναι κατάλληλος για σκιέρ ή ορειβάτες, ενώ ο SPF50+ ενδείκνυται για παιδιά και γι’ άτομα με φωτοδερματίτιδες ή δερματοπάθειες που επη-
ρεάζονται από την ηλιακή ακτινοβολία. ■ Η εφαρμογή του αντηλιακού πρέπει
ν’ ανανεώνεται κάθε δύο με τρεις ώρες, καθώς και μετά από κάθε βουτιά στη θάλασσα, ανεξάρτητα από το δείκτη προστασίας του αντηλιακού. ■ Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 12:00 και 16:00. ■ Φροντίζετε να φοράτε πάντα καπέλο, μπλούζα και γυαλιά ηλίου. Ο UPF (UV Protection Factor) αφορά την προστασία που προσφέρουν τα υφάσματα ενδύματα από την ηλιακή ακτινοβολία (είναι ανάλογος του SPF των αντηλιακών).
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 11 - V I T A L I T Y • 21
interview
Ελένη Πετρουλάκη Ivic
22 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Έχει τους πιο αναγνωρίσιμους κοιλιακούς επί ελληνικού εδάφους. Με τη σταθερή της παρουσία στο χώρο της γυμναστικής πέτυχε μια αξιόλογη πορεία, υλοποίησε πρωτοπόρες ιδέες, έφερε την άσκηση λίγο πιο κοντά στην καθημερινότητά μας, και τώρα πια και μέσω Ίντερνετ. συνέντευξη: Μαίρη Αλισάνογλου
e - γυμναστική από τη
Mrs fitness
T
ι είναι το www.asanatv.gr; Είναι το πρώτο διαδικτυακό κανάλι, το οποίο δημιούργησα πρόσφατα, (9/5 ξεκίνησε η λειτουργία του), και ασχολείται με θέματα γυμναστικής, διατροφής, υγείας, ομορφιάς και με θέματα που αφορούν τα παιδιά. Υπάρχουν βίντεο γυμναστικής, διατροφής, light συνταγές, νέα απ’ όλο τον κόσμο για σεμινάρια, activities, festivals, για οτιδήποτε έχει να κάνει με yoga, fitness και wellness. Είναι σημαντικό ν’ αναφέρουμε ότι το asanatv απαρτίζεται από μια ομάδα γυμναστών και επιστημόνων, όπως για παράδειγμα αισθητικών, φυσικοθεραπευτών και πλαστικών χειρουργών. Επίσης, δίνοντας κανείς τα στοιχεία του και κάποιες επιπλέον πληροφορίες, το site μπορεί να τον κατευθύνει στο πρόγραμμα γυμναστικής που του ταιριάζει. Το περιεχόμενο του site θ’ ανανεώνεται σ’ εβδομαδιαία βάση και μελλοντικά ευελπιστούμε να έχουμε live πρόγραμμα και δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης. Πόσο αποτελεσματική μπορεί να είναι η γυμναστική χωρίς τη φυσική παρουσία του trainer; Πολύ αποτελεσματική. Αυτό ισχύει, γιατί ο ασκούμενος έχει τη δυνατότητα να βλέπει ηλεκτρονικά τον personal trainer ο οποίος ανάλογα με τις ανάγκες του ασκούμενου προτείνει και το κατάλληλο πρόγραμμα. Εξάλλου, τα σχόλια που παίρνουμε από το πρώτο διάστημα της λειτουργίας του asanatv είναι πολύ θετικά! Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 23
interview ΩΡΑΙΑ ΕΛΕΝΗ Τι περιλαμβάνει το καθημερινό σας πρόγραμμα πέρα από γυμναστική; Ξεκινάω με πρωινό ξύπνημα στις 6:30. Ετοιμάζω τα παιδιά για το σχολείο και, αφού περάσει το σχολικό, αρχίζω τις δουλειές του σπιτιού. Στη συνέχεια πηγαίνω στα γυμναστήρια asana στη Γλυφάδα και την Κηφισιά, όπου κάνω κάθε εβδομάδα ομαδικά μαθήματα. Παράλληλα, διδάσκω και στο Ζηρίδη (Ιδ. Σχολείο) σε μικρά παιδάκια. Η ημέρα μου συνεχίζεται με γυρίσματα dvd, συνεντεύξεις για τα ΜΜΕ και τώρα πια και για το asanatv, και ολοκληρώνεται αργά το βράδυ μετά τις 22:00, όταν κοιμούνται τα παιδιά. Πόσο αυστηρή είστε με τη διατροφή σας; Ατασθαλίες κάνετε; Η διατροφή για μένα είναι το Α και το Ω. Το ιδανικό είναι να λαμβάνουμε καθημερινά πέντε γεύματα με λίγ ε ς θ ε ρ μ ί δ ε ς - μ ε σ η μ α ν τ ι κό τ ε ρ ο το πρωινό-, για να έχουμε ενέργεια σ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Ανακατέψτε σ’ ένα μπολ δημητριακά ολικής άλεσης fitness με γάλα με χαμηλά λιπαρά. Προσθέστε μια κουταλιά μέλι και αποξηραμένα φρούτα, όπως ξερά δαμάσκηνα Καλιφόρνιας. Επίσης, προτιμήστε ζυμαρικά ολικής άλεσης. Δεν έχουν καμία διαφορά στη γεύση, ωφελούν τον οργανισμό και είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και βιταμίνες. Όσο γι’ ατασθαλίες, σαφώς και κάνω. Άνθρωπος είμαι κι εγώ κι έχω τις αδυναμίες μου… Αδυσώπητος αντίπαλος της πλειοψηφίας των γυναικών είναι η κυτταρίτιδα. Εσείς πώς καταφέρατε να την καταπολεμήσετε; Η κυτταρίτιδα αντιμετωπίζεται με σωστή διατροφή και άσκηση. Αποφύγετε όμως τις εξαντλητικές δίαιτες, διότι το μόνο που θα καταφέρετε είναι να βλάψετε δραματικά τον οργανισμό σας και να προκαλέσετε αφυδάτωση, γήρανση και χαλάρωση του δέρματος.
ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ Η έλλειψη χρόνου αποτελεί μια χιλιοειπωμένη δικαιολογία για την απουσία της άσκησης από την καθημερινότητά μας. Τι θα λέγατε σε κάποιον, για να τον πείσετε να βρει χρόνο για τον εαυτό του; Θα του έλεγα ότι δεν είναι απαραίτη-
24 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
το να επισκεφτεί κάποιο γυμναστήριο. Μπορεί να κολυμπήσει, να τρέξει στο πάρκο, στην παραλία, να παίξει με τα παιδιά του κυνηγητό... Είμαι κι εγώ γυναίκα που συνδυάζει δουλειά και οικογένεια και καταλαβαίνω απόλυτα όλες αυτές τις μητέρες που δε βρίσκουν χρόνο για τον εαυτό τους. Θέλω όμως να τονίσω ότι η άσκηση θα τις βοηθήσει ν’ αντεπεξέρχονται καλύτερα στις υποχρεώσεις τους. Με τη γυμναστική εξασκούμε το σώμα μας, αλλά εκτονώνουμε και το στρες που αποκτάμε από την καθημερινή πίεση. Ακόμη και 10 λεπτά άσκησης την ημέρα είναι αρκετά, για να δούμε αποτελέσματα, πάντα σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή. Ας υποθέσουμε ότι μία γυναίκα γύρω στα 40 η οποία έχει γυμναστεί ελάχιστα στη ζωή της, αλλά δεν αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα περιττών κιλών, αποφασίζει να ξεκινήσει γυμναστική. Τι είδους πρόγραμμα θα της προτείνατε και σε πόσο διάστημα πρέπει να περιμένει τα πρώτα αποτελέσματα; Θα της πρότεινα να ξεκινήσει μ’ ένα πρόγραμμα όπως είναι η yoga ή το pilates για δύο φορές την εβδομάδα και στη συνέχεια την τρίτη ημέρα να επιλέξει ένα πρόγραμμα όπως το Pace που συνδυάζει αερόβια/αναερόβια/καρδιοαναπνευστικη άσκηση. Τα αποτελέσματα θα έρθουν σχετικά γρήγορα, δηλαδή μέσα σ’ ένα μήνα, αρκεί βέβαια να συνδυαστεί η άσκηση (3 με 4 φορές την εβδομάδα) μ’ ένα πρόγραμμα ισορροπημένης διατροφής. Τι το διαφορετικό έχει το νέο πρόγραμμα ασκήσεων που προτείνετε, το Pace, και σε ποιους απευθύνεται; Πρόσφατα έφερα στην Ελλάδα το νέο πρόγραμμα άσκησης Pace (Programmed Aerobic/Anaerobic/Accommodating Circuit Exercise). Η επαναστατική αυτή μέθοδος γυμναστικής που αναπτύχθηκε στην Αμερική είναι ένα είδος δυναμικής κυκλικής προπόνησης που συνδυάζει καρδιοαναπνευστική ενίσχυση και μυϊκή ενδυνάμωση. Το Pace είναι το πλέον κατάλληλο πρόγραμμα για το σύγχρονο άνθρωπο, καθώς διαρκεί μόνο 30 λεπτά, για να χωράει πάντα στο πρόγραμμά μας. Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει είναι πραγματικά μοναδικά, καθώς οι βασικές του ασκήσεις συμβάλλουν στην
❛
Πιστεύω ότι εμείς οι Έλληνες αργήσαμε να εκτιμήσουμε την αξία της άσκησης. Είμαστε δύσκολος λαός, αλλά τον αθλητισμό τον έχουμε μέσα μας από αρχαιοτάτων χρόνων…
❜
❜
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 25
interview ask the expert... αύξηση του μεταβολικού ρυθμού και συνεπώς στο ρυθμό των καύσεων. Παράλληλα βοηθούν στην αύξηση της χωρητικότητας των πνευμόνων σε οξυγόνο και συνεπώς στη βελτίωση της υγείας μας. Όμως το πραγματικά μοναδικό πλεονέκτημα του Pace είναι ότι χρειάζονται μόνο μερικά λεπτά, για να ενεργοποιηθεί ο οργανισμός μας και να συνεχίσει να καίει λίπος έως και 24 ώρες μετά την άσκηση, ακόμη και κατά τη διάρκεια του ύπνου! Η αλυσίδα γυμναστηρίων asana είναι το «επιστέγασμα» της ενασχόλησής σας με τη γυμναστική όλα αυτά τα χρόνια. Μιλήστε μας γι’ αυτό… Είμαι η εμπνεύστρια των γυμναστήριων asana -δεν ανήκουν όλα σε μένα- τα οποία σήμερα έχουν φτάσει αισίως τα οκτώ (Γλυφάδας, Κηφισιάς, Ιωαννίνων, Ρόδου, Μπάνσκο, Ηρακλείου Κρήτης, Θεσσαλονίκης, Σερρών και σύντομα Λάρισας). Οι συνεργάτες μου είναι άνθρωποι που συμμερίζονται το όραμα και τη φιλοσοφία μου για τη γυμναστική και πιστεύουν όσο κι εγώ ότι η γυμναστική είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την υγεία. Τα asana διαθέτουν τα πλέον εξελιγμένα μηχανήματα και προτείνουν state of the art μεθοδολογίες προπονήσεων. Από την πλευρά μου, έχω κατορθώσει να μεταφέρω, μέσω διδασκαλίας, συνδιαλέξεων και σεμιναρίων που διοργανώνω, όλη την πείρα μου τόσο για λογαριασμό του προσωπικού των asana όσο και για τα μέλη τους. Βασικός στόχος δικός μου και των συνεργατών μου είναι να «διδάξουμε» στον κόσμο την αξία της σωστής εκγύμνασης. ■
Tips
Είναι πολλοί εκείνοι που υποστηρίζουν ότι είστε η πρώτη που φέρατε τη γυμναστική πιο κοντά στους Έλληνες. Συμφωνείτε μ’ αυτό; Θεωρώ ότι έβαλα κι εγώ ένα λιθαράκι σ’ αυτήν την προσπάθεια και πραγματικά νιώθω υπέροχα γι’ αυτό! Πιστεύω ό τ ι εμείς οι Έλληνες αργήσαμε να εκτιμήσουμε την αξία της άσκησης. Είμαστε δύσκολος λαός, αλλά τον αθλητισμό τον έχουμε μέσα μας από αρχαιοτάτων χρόνων… Η γυμναστι-
❛
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
κή είναι τρόπος ζωής κι έτσι πρέπει να τη δούμε. Αποτελεί διέξοδο από τη δύσκολη καθημερινότητα, μας κάνει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας και το σώμα μας, μας χαρίζει υγεία, ευεξία, ενέργεια και ομορφιά. Θεωρείτε ότι η γυμναστική έγινε πιο ελκυστική, όταν «πασπαλίστηκε» με lifestyle; Ίσως να βοήθησε και αυτό! Από την άλλη, πιστεύω ότι πλέον λόγω της δύσκολης καθημερινότητας που βιώνουμε όλοι μας επιζητούμε τρόπους, για να ξεφύγουμε από τα προβλήματα. Η γυμναστική είναι σίγουρα ένας από αυτούς.
Η γυμναστική είναι τρόπος ζωής κι έτσι πρέπει να τη δούμε. Αποτελεί διέξοδο από τη δύσκολη καθημερινότητα, μας κάνει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας και το σώμα μας, μας χαρίζει υγεία, ευεξία, ενέργεια και ομορφιά.
διατροφής κι ευεξίας από την Ελένη Πετρουλάκη
● Ακολουθήστε τη μεσογειακή διατροφή. ● Προσπαθείτε να τρώτε ψάρια ή θαλασσινά τουλάχιστον δύο με τρεις φορές την εβδομάδα. ● Αποφεύγετε την τηγανητή «εκδοχή» τους που φορτώνει το σώμα μας με λιπαρά κακής ποιότητας και πολλές θερμίδες. ● Αποφεύγετε τα αναψυκτικά και τα ποτά. ● Περιορίστε το αλάτι. ● Ελαττώστε τη ζάχαρη και τα γλυκά.
26 • V I T A L I T Y
«ΕΘΝΙΚΗ» ΓΥΜΝΑΣΤΡΙΑ
● Μειώστε την κατανάλωση ψωμιού και προτιμήστε φρυγανιές και παξιμάδια ολικής άλεσης. ● Εντάξτε τα βραστά λαχανικά και το μαγείρεμα στον ατμό στην καθημερινότητά σας. ● Αν είστε λάτρεις των ζυμαρικών, προτιμήστε τα ολικής άλεσης, που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και δίνουν ενέργεια στον οργανισμό μας. ● Πίνετε πολύ νερό (τουλάχιστον 8 -10 ποτήρια την ημέρα). ● Αποφεύγετε το πολύ λάδι
❜
στο μαγείρεμα -καλό είναι να το προσθέτετε μετά. Προτιμάτε το ελαιόλαδο. ● Αντιμετωπίστε την επιθυμία σας για γλυκό, τρώγοντας ένα γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά συνδυασμένο με αποξηραμένα δαμάσκηνα Καλιφόρνιας ή δημητριακά ολικής άλεσης. ● Προτιμάτε μαύρη σοκολάτα, γιατί έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικές ουσίες. ● Αποφεύγετε λιχουδιές μεταξύ των γευμάτων. ● Μην ξεχνάτε τα φρούτα.
Μπορείτε να τα τρώτε πριν από κάθε γεύμα, ώστε να μην πεινάτε πολύ. ● Μην ξεχνάτε ότι η άσκηση διατηρεί την καλλίγραμμη σιλουέτα και προσφέρει ευεξία. Yιοθετήστε τη φυσική άσκηση στην καθημερινότητά σας (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι) ή γυμναστείτε με προγράμματα yoga, pilates ή fitness (με συχνότητα 3-4 φορές την εβδομάδα). ● Να έχετε θετική σκέψη… Άλλωστε, ένα χαμόγελο δεν κοστίζει!
φιλοσοφία
Αγιουρβέδα
Αναζητώντας την ισορροπία Στην ινδική γλώσσα «Αγιουρβέδα» σημαίνει «Επιστήμη (Veda) της ζωής (Ayu)». Πρόκειται για μία ολόκληρη φιλοσοφία η οποία αναζητά την ισορροπία σε σώμα και πνεύμα.
Η
της Σοφίας Παπαδοπούλου*
φιλοσοφία της Αγιουρβέδας συνοψίζεται στο ότι τα πέντε στοιχεία, Γη, Νερό, Φωτιά, Αέρας και Αιθέρας, τα οποία συνθέτουν όλα ανεξαιρέτως τα υλικά συνδυάζονται μεταξύ τους σε ζεύγη, δημιουργώντας έτσι τρεις ισχυρές δυνάμειςαλληλεπιδράσεις που ονομάζονται «Dosha». Η ισορροπία αυτών των ζευγών, τόσο μεμονωμένα όσο και μεταξύ τους, αποτελεί το κλειδί για την ισορροπία του νου και του σώματος. Πιο συγκεκριμένα: Vata: Με κυρίαρχο το στοιχείο του αέρα, το Vata χαρακτηρίζει το ζεύγος «αέρα κι αιθέρα». Σε φυσικό επίπεδο το Vata ελέγχει την κίνηση, την αναπνοή, τις αισθητήριες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα την αίσθηση της αφής, και την κινητική λειτουργία (νευρικά ερεθίσματα, εκκρίσεις, απεκκρίσεις κλπ), ενώ σε ψυχολογικό επίπεδο ελέγχει τη ζωτική ορμή, τις σκέψεις και το άγχος. Υπερβολικά υψηλό Vata μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση, ερεθισμό των νεύρων, προβλήματα με αέρια, σύγχυση κι αίσθημα ανεπάρκειας, καθώς και συμφόρηση, δυσκοιλιότητα, απώλεια ακοής, (συναισθηματική) αδιαφορία κλπ. Pitta: Ενέργεια που χαρακτηρίζεται από την αλληλεπίδραση των στοιχείων της φωτιάς και του νερού. Το Pitta ελέγχει το μεταβολισμό, την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών, τη θερμοκρασία του σώματος, το χρώμα του δέρματος, τη λάμψη των ματιών, ενώ σε ψυχολογικό επίπεδο συνδέεται με την κατανόηση, την αντίληψη, την ευφυΐα και με συναισθήματα όπως ζήλια, θυμό, ανταγωνισμό, κλπ. Υπερβολικά υψηλό Pitta προκαλεί έλκη, δερματικά προβλήματα, ορμονικές διαταραχές ή διατάραξη της ισορροπίας, ενώ υπερβολικά χαμηλό Pitta συμβάλλει στον αργό μεταβολισμό, τη μείωση της αντίληψης, τη νοητική και πνευματική βραδύτητα και το λήθαργο. Kapha: Αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης των στοιχείων του νερού και της γης. Σε φυσικό επίπεδο το Kapha ελέγχει τη σταθερότητα με την έννοια ότι διατηρεί την αντοχή του σώματος και συμβάλλει στην ανάπτυξη κι εξέλιξή του, ενώ σε ψυχολογικό επίπεδο συνδέεται άμεσα με το μνημονικό, τη συνέπεια, την απληστία, τις προσκολλήσεις, την κτητικότητα, την ηρεμία, την αγάπη και τη συγχώρεση. Υπερβολικά υψηλό Kapha προκαλεί συμφόρηση λόγω συγκέντρωσης βλεννών στα ιγμόρεια, τη μύτη, τους πνεύμονες καθώς και νοητική ακαμψία (επιμονή), ψυχρές σκέψεις κι αίσθημα μειονεξίας. Το Kapha μπορεί να οδηγήσει σε
28 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
καταστροφή του βλεννογόνου του στομάχου, προκαλώντας καούρες, ξηρότητα της αναπνευστικής οδού, αδυναμία εστίασης της σκέψης κι έλλειψη συγκέντρωσης.
Prakriti και Vikruti Τα Dosha είναι βιοενέργειες ή ιδιοσυγκρασίες που ανάλογα με το ποιο από τα τρία κυριαρχεί καθορίζουν τον «τύπο» του ατόμου. Η Αγιουρβέδα ισχυρίζεται ότι, αν και όλοι οι άνθρωποι ταξινομούνται ανάλογα με το ποιο από τα παραπάνω Dosha υπερισχύει στον καθένα, το κάθε άτομο ξεχωριστά χαρακτηρίζεται από μοναδικότητα, η οποία οφείλεται σ’ έναν περίεργο συνδυασμό των πέντε στοιχείων των τριών βιοενεργειών που αναφέρονται παραπάνω. Αυτός ο συνδυασμός ξεκινά τη στιγμή της σύλληψης του ατόμου και συνθέτει το πλαίσιο μέσα στο οποίο το άτομο ζει και κινείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Έτσι, φαίνεται να έχει βάση ένα αρχαίο ρητό που λέει «η κύρια φύση του ατόμου δεν αλλάζει ποτέ». Στην Αγιουρβέδα αυτή η έμφυτη, μοναδική μορφή ονομάζεται «Prakriti» (βασική φύση) του ατόμου και χαρακτηρίζει την τέλεια ισορροπία της δημιουργίας. Ωστόσο, η «Prakriti» υφίσταται συνεχείς αναστατώσεις και διαταράξεις, με αποτέλεσμα να διαταράσσεται κάποια από τις διαστάσεις ατόμου, μία κατάσταση που ονομάζεται «Vikruti». Όσο πιο διαταραγμένη είναι η «Vikruti» ενός ατόμου, τόσο πιο πολύ επηρεάζεται η «Prakriti» του και τόσο πιο δυσάρεστα αισθάνεται. Όταν δε το κενό που δημιουργείται γίνει αφόρητο, το άτομο αρρωσταίνει, σωματικά ή συναισθηματικά. Η Αγιουρβέδα χρησιμοποιεί όλα τα θεραπευτικά μέτρα που σχετίζονται με τη φυσική, νοητική, κοινωνική και πνευματική αρμονία. Γι’ αυτήν, η προσέγγιση στη φυσική υγεία, τη νοητική διαύγεια, την πνευματική πλήρωση, τις νοητικές σκέψεις ή τα συναισθήματα είναι εξίσου σημαντική με τα συμπτώματα και τις ασθένειες του φυσικού σώματος. Συμπερασματικά, η Αγιουρβέδα διδάσκει το πώς ο άνθρωπος μπορεί να διατηρήσει την υγεία του, αλλά και το πώς είναι δυνατό να υιοθετήσει μια «στάση ζωής» που θα τον πάει πιο… ψηλά. ■
*Η κ. Σοφία Παπαδοπούλου είναι χημικός,
πρόεδρος ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Ε.Α. (Ελληνική Εταιρεία Μελέτης & Εφαρμογής της Επιστήμης της Αγιουρβέδα).
healthy body
Η… φωτοσύνθεση είναι μια ιδιαίτερα αγαπητή διαδικασία στη διάρκεια του καλοκαιριού. Ωστόσο ο ήλιος δεν αστειεύεται και απαιτεί πλέον τη λήψη κατάλληλων μέτρων, για να προστατευτούμε από τις βλαβερές του επιδράσεις. της Ελένης Μιχαηλίδου
Aντηλιακά
Απαραίτητη ασπίδα
προστασίας!
30
Η
• VITALITY - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Νο1 φροντίδα για την υγεία της επιδερμίδας είναι πλέον -κατά κοινή ομολογία των δερματολόγων- η σωστή προστασία του δέρματος από τον ήλιο από την ημέρα της γέννησής μας και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Ο ήλιος εκπέμπει ένα μεγάλο φάσμα ακτινών, το οποίο περιλαμβάνει εκτός από το ορατό φως και τις υπέρυθρες και τις υπεριώδεις ακτίνες. Οι υπεριώδεις ακτίνες προκαλούν ηλιακά εγκαύματα,
μαύρισμα, γήρανση ακόμη και καρκινογένεση, ενώ οι υπέρυθρες μάς θερμαίνουν και ξηραίνουν το δέρμα μας. Τέλος, οι ορατές ακτίνες προκαλούν φωτοαλλεργίες και φαινόμενα φωτοευαισθησίας. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι η έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα. Σημαντικό μέρος αυτών, όπως όλοι ξέρουμε, αποτελούν τα αντηλιακά.
Αντηλιακά και δείκτης προστασίας (SPF) Τα αντηλιακά είναι φωτοπροστατευτικές ουσίες που έχουν την ιδιότητα ν’ απορροφούν ή ν’ αντανακλούν τις ηλιακές ακτίνες. Ο δείκτης (παράγοντας) αντηλιακής προστασίας, ή SPF (Sun Protection Factor) όπως είναι η διεθνής του ονομασία, δηλώνει το βαθμό προστασίας που παρέχει το αντηλιακό από την υπεριώδη ακτινοβολία. Χωρίς τη χρήση αντηλιακού, η έκθεσή μας στον ήλιο είναι ασφαλής μόνο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, το οποίο ανάλογα με τον τύπο της επιδερμίδας και τις αντοχές της κυμαίνεται από 5 έως 30 λεπτά. Πολλαπλασιάζοντας το δείκτη προστασίας του αντηλιακού (SPF) με τον προσωπικό μας χρόνο αντοχής στον ήλιο χωρίς προστασία, προκύπτει ο συνολικός χρόνος κατά τον οποίο μπορούμε να εκτεθούμε με ασφάλεια στην ηλιακή ακτινοβολία. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι το δέρμα μας κοκκινίζει φυσιολογικά, χωρίς αντηλιακή προστασία, μετά από 20 λεπτά έκθεσης στον ήλιο. Αν επιλέξουμε αντηλιακή προστασία με δείκτη 10 (SPF10), το δέρμα μας θα εμφανίσει το ίδιο κοκκίνισμα μετά από 200 λεπτά. Ωστόσο, η χρήση του αντηλιακού σε καμία περίπτωση δεν πρέπει ν’ αποτελεί δικαιολογία γι’ αλόγιστη έκθεση στον ήλιο. Η επιλογή του κατάλληλου αντηλιακού πρέπει να στηρίζεται σε ορισμένους παράγοντες, όπως είναι ο τύπος του δέρματος, η ηλικία, η εποχή, το επάγγελμα, τυχόν παθήσεις ή αλλεργίες του δέρματος. Επίσης, η επάλειψη με αντηλιακό πρέπει να επαναλαμβάνεται τακτικά και ειδικότερα μετά από εφίδρωση, σκούπισμα με πετσέτα και κολύμπι.
καρτελα ομορφιας Αντηλιακό γαλάκτωμα SPF30 για όλους τους τύπους δέρματος Écran Prodigieux Nuxe, Alapis
Αντηλιακό γαλάκτωμα SPF30 Helioderm ιδανικό για ενήλικες και παιδιά, Castalia
Αντηλιακό SPF50 σε μορφή spray
Λάθη κάτω από τον ήλιο • Δε χρησιμοποιούμε αντηλιακή προστασία, γιατί δεν καιγόμαστε. Η αντηλιακή προστασία δεν προστατεύει μόνο από το ηλιακό έγκαυμα αλλά και από άλλα, σοβαρότερα προβλήματα. • Χρησιμοποιούμε κατά την ηλιοθεραπεία μόνο παιδικό λάδι ή βαζελίνη ή προϊόν για βαθύ μαύρισμα χωρίς δείκτη προστασίας, με αποτέλεσμα να μην παρέχουμε καμία απολύτως προστασία στην επιδερμίδα μας.
για εύκολη εφαρμογή
• Δε χρησιμοποιούμε αντηλιακή προστασία κάτω από την ομπρέλα, γιατί νιώθουμε προστατευμένοι. Ωστόσο, το 70% της υπεριώδους ακτινοβολίας αντανακλάται στην άμμο. • Ακολουθούμε φαρμακευτική αγωγή και καθόμαστε στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία, ενώ υπάρχουν ορισμένα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν φωτοευαισθησία.
Soleil Protexion, Roc Αντηλιακό SPF50 σε μορφή stick για τις ευαίσθητες περιοχές (πρόσωπο, χείλη κλπ) Capital Soleil, Vichy
Μια νέα έρευνα… Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας νέας έρευνας Δανών επιστημόνων, η διακριτική έκθεση στον ήλιο συμβάλλει στη μακροζωία και ειδικά των γυναικών. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η βιταμίνη D, η παραγωγή της οποίας ενεργοποιείται με την έκθεση στον ήλιο, προλαμβάνει την εξέλιξη του διαβήτη και το σχηματισμό θρομβώσεων του αίματος, καθώς και κάποια είδη καρκίνου. Ο ογκολόγος που κατέγραψε τη μελέτη δήλωσε ότι η ηλιακή ακτινοβολία δεν μπορεί να θεωρηθεί αποκλειστικά υπεύθυνη για την ανάπτυξη του καρκίνου του δέρματος. Επίσης, η έρευνα, η οποία βασίστηκε σε πληροφορίες που έδωσαν περισσότερες από 40.000 γυναίκες, έδειξε ότι όσες κάνουν ηλιοθεραπεία συχνά αλλά με μέτρο και χρησιμοποιούν την κατάλληλη αντηλιακή προστασία ζουν πολύ περισσότερο απ’ όσες την αποφεύγουν.
Ένα σωστό αντηλιακό πρέπει… να έχει ευρύ φάσμα απορρόφησης UVB και UVA ηλιακών ακτινών να μην είναι τοξικό και να μην προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις ● να παραμένει σταθερό ● ν’ απλώνεται εύκολα, ομοιόμορφα και χωρίς ν’ αφήνει σημάδια ● ●
Αντηλιακό γαλάκτωμα προσώπουσώματος SPF20 με Προβιταμίνη Β5 και Βιταμίνη Ε Bepanthol, Bayer
Αντηλιακή κρέμα προσώπου Γιαούρτι SPF50 ιδανική για ευαίσθητες επιδερμίδες, Korres Natural Products
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 31
healthy food της Ειρήνης Πασχαλέρη*
Ενυδάτωση από μέσα!
Τ
Ξέρατε ότι το αγγούρι περιέχει νερό σε ποσοστό 97%; Μπορούμε, λοιπόν, να ενυδατώνουμε σωστά τον οργανισμό μας… τρώγοντας!
ο νερό εντός των κυττάρων αποτελεί το 50% του σωματικού μας βάρους, ενώ αυτό που βρίσκεται εκτός αυτών καταλαμβάνει άλλο ένα 20%. Είναι ο κυριότερος διαλύτης για τις βιταμίνες, τα μέταλλα, τα αμινοξέα, τη γλυκόζη και άλλα θρεπτικά συστατικά. Παράλληλα, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της πέψης, της απορρόφησης και μεταφοράς των θρεπτικών συστατικών των τροφών στους ιστούς, ενώ ταυτόχρονα συμμετέχει στην εξουδετέρωση και αποβολή των τοξινών και των άχρηστων υποπροϊόντων του μεταβολισμού από το σώμα. Επίσης, το νερό βοηθά στη θερμορύθμιση, δηλαδή τη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος σε φυσιολογικά επίπεδα, ανεξάρτητα από τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.
Προσοχή
Ηλικιωμένοι: Λόγω της μείωσης του αισθήματος της δίψας, συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα ενυδάτωσης. Για το λόγο αυτό, απαιτείται η παρακολούθηση της πρόσληψης υγρών και η παρέμβαση, όπου απαιτείται, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες. Έγκυες: Οι ανάγκες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνονται σημαντικά, κυρίως λόγω της αυξημένης απώλειας σε υγρά. Γυναίκες που θηλάζουν: Οι ανάγκες τους είναι ακόμη μεγαλύτερες απ’ ό,τι στην εγκυμοσύνη, προκειμένου να καλυφθούν οι απώλειες από την παραγωγή γάλακτος και την κατανάλωσή του από το μωρό. Παιδιά. Κινδυνεύουν περισσότερο από αφυδάτωση, διότι οι μηχανισμοί της δίψας δεν είναι καλά ανεπτυγμένοι σε μικρές ηλικίες. Η αφυδάτωση και η θερμοπληξία εμφανίζονται περισσότερο απότομα στα παιδιά σε σχέση με τους ενήλικες, καθιστώντας απαραίτητη τη λήψη υγρών, ακόμη και όταν αυτά δε διψούν.
Η ανεπαρκής ενυδάτωση του οργανισμού και οι αυξημένες απώΤροφές με λειες υγρών λόγω έντονης σωματικής δραστηριότητας μπορεί να οδηγήσουν σε αφυδάτωση. Κύριος παράγοντας ρύθμισης της Τροφές Ποσοστό νερού Αγγούρι 97% ενυδάτωσης του οργανισμού είναι το αίσθημα της δίψας. Δυστυχώς, Ντομάτα 96% όμως, για να εκδηλωθεί το αίσθημα αυτό στον άνθρωπο, πρέπει να Μαρούλι 96% υπάρχει απώλεια υγρών που κυμαίνεται από 0,8 έως 2%, δηλαδή Λάχανο 93% να έχει ήδη αναπτυχθεί ήπια αφυδάτωση. Γι’ αυτό, λοιπόν, μην περιΚαρπούζι 92% μένετε να διψάσετε, για να πιείτε νερό. Αν και το ανθρώπινο σώμα Πεπόνι 92% παράγει καθημερινά ορισμένη ποσότητα νερού, αυτή δεν επαρκεί, Πιπεριά 91% για να καλύψει τις ανάγκες του. Γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η Γκρέιπφρουτ 91% επιπλέον πρόσληψη υγρών μέσω της διατροφής. Οι καθημερινές Ροδάκινο 89% ανάγκες ενός ατόμου σε νερό ποικίλλουν κι εξαρτώνται σε μεγάλο Γάλα 88% βαθμό από τις συνθήκες της ζωής του, αλλά και από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οργανισμού του. Η πρόσληψη νερού πρέπει να κυμαίνεται περίπου στο 1ml ανά θερμίδα ενεργειακής κατανάλωσης γι’ άτομα που ζουν σε Η Ειρήνη Πασχαλέρη είναι Βιολόγος με ειδίκευση στη περιβάλλοντα με κανονική θερμοκρασία.
*
Μην το αναβάλλετε Ιδιαίτερα σημαντική είναι η κάλυψη των αναγκών σε υγρά για τέσσερις ειδικές πληθυσμιακές ομάδες.
32 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
διατροφή, Μέλος της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, της International Society of Nutrigenetics/Nutrigenomics & της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Προληπτικής Ιατρικής Αντιγήρανσης.
πολύ νερό Τροφές Καρότο Πορτοκάλι Γιαούρτι Ψάρι Πατάτα Μπανάνα Καλαμπόκι Δαμάσκηνα Κοτόπουλο Τυρί φέτα
Ποσοστό νερού 87% 87% 85% 78% 77% 74% 70% 70% 67% 56%
Πουγκάκια λαχανικών light (Θερμίδες: 120 Kcal/μερίδα) Υλικά (για 8 πουγκάκια)
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Καθαρίζουμε τη φλούδα από τις μελιτζάνες και στη συνέχεια τις κόβουμε στα δύο. Καθαρίζουμε τα κολοκυθάκια και τα κόβουμε και αυτά στη μέση. Αφαιρούμε τα σπόρια από τις πιπεριές και μαζί με την ντομάτα τα ψήνουμε όλα στο φούρνο. Αφού ψηθούν, τα τεμαχίζουμε σε μικρά κομμάτια, προσθέτουμε το αλάτι και το πιπέρι και τα ανακατεύουμε όλα σ’ ένα μείγμα. Κόβουμε τα φύλλα κρούστας στα τέσσερα, σε τετράγωνα. Ψεκάζουμε μ’ ελαιόλαδο (με το spray λαδιού) τα τεμαχισμένα φύλλα ένα ένα χωριστά. Τοποθετούμε τα φύλλα ανά τέσσερα, το ένα πάνω στο άλλο, δημιουργώντας τελικά οκτώ πουγκιά για τα λαχανικά μας. Προσθέτουμε στο κέντρο το μείγμα των λαχανικών και πασπαλίζουμε με το ανθότυρο, τον άνηθο και το δυόσμο. Κλείνουμε τα φύλλα, ώστε να μοιάζουν με πουγκί, σηκώνοντας τις άκρες και πιέζοντας ψηλά (σαν μπομπονιέρα). Τα τοποθετούμε σε ταψί στο οποίο έχουμε στρώσει λαδόκολα. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 20 περίπου λεπτά.
Η ΣΥΝΤΑΓΗ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΑ(Ν)» (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΦΕΡΕΝΙΚΗ)
• 2 μελιτζάνες μέτριες • 2 κολοκυθάκια μέτρια • 1 πιπεριά πράσινη • 1 πιπεριά κόκκινη • 1 ντομάτα • 200 γρ. ανθότυρο • 3 κουταλιές άνηθος ψιλοκομμένος • 2 κουταλιές δυόσμος • λίγο αλάτι, πιπέρι • 8 φύλλα κρούστας • 4 κουταλιές ελαιόλαδο
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 33
ψυχική υγεία
«Τρέμω τις
Πετοφοβία
πτήσεις»
Σχεδόν ένας στους δέκα ανθρώπους αδυνατεί να χαλαρώσει και να ευχαριστηθεί ένα ταξίδι με αεροπλάνο. Ανάμεσά τους υπάρχουν και κάποιοι που δεν τολμούν ούτε να πλησιάσουν σε αεροδρόμιο. Και όμως, η πετοφοβία μπορεί ν’ αντιμετωπιστεί!
της Εύης Καρκίτη
34 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
E
ίναι μάλλον εύκολο να τους αναγνωρίσει κάποιος. Προχωρούν με βαριά βήματα, σχεδόν «σέρνονται», μέχρι τις πύλες εξόδου των αεροδρομίων και είναι αμίλητοι και σφιγμένοι κατά την απογείωση. Υποφέρουν και αυτό δεν μπορεί να κρυφτεί. Πολλοί από αυτούς ίσως να μην έκλεισαν μάτι την προηγούμενη νύχτα, τρέμοντας στην προοπτική της πτήσης. Φοβούνται, ακόμη και αν πρόκειται να κάνουν ένα υπέροχο ταξίδι αναψυχής το οποίο περίμεναν πολύ καιρό. Μερικοί δεν τολμούν καν να μιλήσουν για τη φοβία τους, πιστεύοντας ότι τους εκθέτει και ότι τους κάνει να φαίνονται δειλοί ή ακόμη χειρότερα ανόητοι, παρόλο βέβαια που γνωρίζουν πως πρόκειται για ένα εξαιρετικά διαδεδομένο πρόβλημα. Άλλοι πάλι, μιλώντας πολύ συχνά γι’ αυτό, επιθυμούν μέσω της παραδοχής της κατάστασης ν’ απαλλαγούν από το φόβο, για να μπορέσουν κάποια στιγμή επιτέλους να χαρούν τη συναρπαστική εμπειρία της πτήσης με αεροπλάνο. Η φοβία για τα αεροπλάνα είναι μια αναγνωρισμένη κλινική οντότητα που τη συναντάμε είτε ως «πετοφοβία» είτε ως «φόβο των πτήσεων». Από πού, όμως, πηγάζει και τι τη θρέφει; Και πάνω απ’ όλα, πώς αντιμετωπίζεται;
Περνώντας από το φόβο στη φοβία Θα έλεγε κανείς πως ο φόβος για τις πτήσεις έχει κάποια λογική βάση. «Δεν είναι στη φύση του ανθρώπου να πετά» τονίζει ο ψυχίατρος κι επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, κ. Γρηγόρης Σίμος. «Συνεπώς, το να βρίσκεται κανείς στον αέρα αποτελεί μία συνθήκη που μπορεί να τον κάνει να νιώθει άβολα. Το πρόβλημα όμως ξεκινά, όταν ο λογικός αυτός φόβος γίνει υπερβολικός, παράλογος και ανεξέλεγκτος με αποτέλεσμα να επηρεάζει τη ζωή του πετοφοβικού. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, πόσο ακατάλληλος θα ήταν για υπουργός εξωτερικών ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να πετάξει με αεροπλάνο, ακόμη και αν είχε όλα τα υπόλοιπα προσόντα ή πόσο δύσκολη θα ήταν η ζωή ενός επιχειρηματία με υποχρεώσεις στο εξωτερικό, ο οποίος τρέμει να επιβιβαστεί σε αεροπλάνο. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για μια έντο-
νη υποκειμενική ενόχληση η οποία πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί».
Ο φόβος για τα αεροπλάνα μαθαίνεται Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους κάποιος μπορεί ν’ αναπτύξει το φόβο των πτήσεων. Μάλιστα, πολύ συχνά εκδηλώνεται και σε ανθρώπους που ποτέ δεν έχουν πετάξει. Συνήθως όμως προκύπτει από τρία πράγματα, όπως τα προσδιορίζει ο κ. Σίμος, εξαιτίας των οποίων ένας άνθρωπος «μαθαίνει» να φοβάται. «Το πρώτο έχει να κάνει με την τραυματική εμπειρία ενός δύσκολου ταξιδιού. Ίσως κάποιος να μη φοβόταν στο παρελθόν, μέχρι που κάποια στιγμή έπεσε σε αναταράξεις, κακοκαιρία ή προέκυψε κάποιο πρόβλημα στον αέρα. Αν και γνωρίζει πως αυτό δε συμβαίνει σε κάθε πτήση, είναι αδύνατο μετά την εμπειρία του να ελέγξει το φόβο του. Η δεύτερη αιτία προκύπτει μέσω της παρατήρησης των άλλων. Αν μία μαμά ‘τρέμει’ το αεροπλάνο, είναι πιθανό να μεταδώσει το φόβο και στο παιδί της. Το παιδί, καθώς δεν έχει την εμπειρία της πτήσης, σκέφτεται πως η μητέρα του έχει βάσιμους λόγους, για να φοβάται τόσο. Τέλος, το τρίτο αίτιο διαμορφώνεται μέσω διηγήσεων και εικόνων που μεταδίδονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Δεν είναι τυχαίο που αυξήθηκε ο αριθμός των πετοφοβικών μετά τις συγκλονιστικές εικόνες της 11 ης Σεπτεμβρίου, ενώ όλοι νιώθουμε ένα σφίξιμο, όταν ακούμε πως ψάχνουν το μαύρο κουτί μετά από ένα αεροπορικό ατύχημα. Πολλοί, αναπτύσσοντας τους δικούς τους εσωτερικούς μηχανισμούς, είναι σε θέση να ξεπεράσουν το φόβο τους για το αεροπλάνο. Κάποιοι άλλοι όμως για δικούς τους λόγους επιτρέπουν τη φοβία να εγκατασταθεί στη ζωή τους. ■
? αντιμετώπιση Στην Ελλάδα τουλάχιστον είναι πολύ δύσκολο να φτάσει κανείς στον ειδικό, αναζητώντας λύση για τη φοβία του για το αεροπλάνο. Βέβαια, ίσως αυτό να μην είναι πάντα απαραίτητο. Η πετοφοβία ελάχιστα αφορά κάποιον του οποίου η ζωή δεν προβλέπει μετακινήσεις με αεροπλάνο. Οι περιστασιακοί ταξιδιώτες, που πετούν 1- 2 φορές το χρόνο, το αντιμετωπίζουν «συμπτωματικά», είτε παίρνοντας ένα αγχολυτικό πριν την πτήση είτε πίνοντας ένα δυο ποτά πριν επιβιβαστούν με την ελπίδα πάντα να κοιμηθούν μετά την απογείωση. Σύμφωνα με τον κ. Σίμο: «χρειάζεται κάτι πιο συντονισμένο και οργανωμένο για εκείνους που είναι υποχρεωμένοι να πετούν συχνά. Πολύτιμα μπορούν ν’ αποδειχτούν τα σεμινάρια κατά της φοβίας των πτήσεων που διοργανώνουν αρκετές αεροπορικές εταιρείες. Μάλιστα, στις ΗΠΑ χρησιμοποιούν ακόμη και συνθήκη εικονικής πραγματικότητας που μπορεί ν’ αποτελέσει έναν πολύ καλό δρόμο εξοικείωσης. Εκείνο που διαπιστώνεται είναι πως η θεραπεία βρίσκεται σ’ αυτό ακριβώς που φοβούνται περισσότερο οι πετοφοβικοί, δηλαδή στην εμπειρία των πολύ συχνών πτήσεων. Πρόκειται για τη ‘θεραπεία της έκθεσης’ που είναι η αποτελεσματικότερη όλων. Η λύση του ψυχιάτρου συνιστάται σ’ εκείνους που έχουν ν’ αντιμετωπίσουν γενικότερα προβλήματα φοβιών και πανικών, μέρος των οποίων μπορεί να είναι και η πετοφοβία, καθώς και σε ανθρώπους, στους οποίους ο τρόμος για τα αεροπορικά ταξίδια υπονομεύει την εξέλιξή τους και το επαγγελματικό τους μέλλον».
Το να βρίσκεται κανείς στον αέρα αποτελεί μία συνθήκη που μπορεί να τον κάνει να νιώθει άβολα. Το πρόβλημα όμως ξεκινά, όταν ο λογικός αυτός φόβος γίνει υπερβολικός, παράλογος και ανεξέλεγκτος. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 35
Ε Ψ
all about sports
Water Polo 36 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Τ he story
Βουτιά στα… βαθιά!
Οι ρίζες της υδατοσφαίρισης ξεκινούν από την ανατολική Ινδία, όπου Βρετανοί στρατιώτες πειραματίζονταν σ’ ένα νέο είδος παιχνιδιού με μπάλα, χρησιμοποιώντας άλογα. Σύμφωνα με τις φήμες που συνοδεύουν την ιστορία, κατά τη διάρκεια ενός παιχνιδιού οι έφιπποι Άγγλοι έστειλαν κατά λάθος την μπάλα σε κοντινή λίμνη. Οι πολίστες βούτηξαν στο νερό, για να την πιάσουν και να δροσιστούν, και διαπίστωσαν ότι το παιχνίδι μπορούσε να μεταφερθεί μέσα στο υγρό στοιχείο. Έτσι, παίχτηκε για πρώτη φορά water polo με μια μικρή μπάλα του πόλο και με τέρματα δύο βάρκες σε απόσταση 50 μέτρων. Αργότερα ο υδάτινος χώρος του γηπέδου μίκρυνε και η μπάλα μεγάλωσε, ενώ το παιχνίδι μεταφέρθηκε στην Αμερική και την Ευρώπη κι εξελίχθηκε. Αρχικά στην Αμερική ονομάστηκε softball water polo και η μπάλα έμοιαζε μ’ ένα είδος σαμπρέλας. Αργότερα πήρε την ονομασία water polo, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι είχε αποκτήσει τη σημερινή του μορφή. Οι παίκτες «ίππευαν» κατασκευές οι οποίες έμοιαζαν με ψεύτικα άλογα κι επέπλεαν στο νερό. Επίσης, χειρίζονταν την μπάλα με μπαστούνια όμοια μ’ αυτά που χρησιμοποιούν και σήμερα στο κλασικό πόλο με άλογα. Οι πρώτοι κανονισμοί του αθλήματος τέθηκαν από το Ναυτικό Όμιλο του Λονδίνου το 1870. Σύμφωνα μ’ αυτούς, επιτρεπόταν η βύθιση των αντιπάλων, η κατοχή της μπάλας κάτω από το νερό, καθώς και το σκοράρισμα με τη χρήση και των δύο χεριών. Το 1880, η Σκοτία επιφέρει σημαντικές αλλαγές στους κανονισμούς του παιχνιδιού, σύμφωνα με τους οποίους ο αριθμός των παικτών ανέρχεται στους επτά και καθορίζονται οι ακριβείς διαστάσεις του τέρματος.
Water polo ολυμπιακών -και ελληνικών- διαστάσεων
Τα παιχνίδια στο νερό έχουν την τιμητική τους αυτήν την εποχή. Και τι καλύτερο, όταν συνδυάζονται με άσκηση! Η υδατοσφαίριση, ή αγγλιστί water polo, είναι ένα από τα πιο δημοφιλή σπορ πισίνας. Πριν βουτήξετε, μάθετε τα πάντα γι’ αυτήν! της Λένιας Κιουμή
Η υδατοσφαίριση συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού το 1900, με την ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας να στέφεται Ολυμπιονίκης το 1900, το 1908, το 1912 και το 1920. Η γυναικεία υδατοσφαίριση ξεκίνησε στις αρχές του αιώνα στην Ολλανδία και για πρώτη φορά εντάχθηκε στο Ολυμπιακό πρόγραμμα το 2000, στην Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ. Στις διεθνείς διοργανώσεις εφαρμόζονται οι κανονισμοί της Διεθνούς Ομοσπονδίας Υγρού Στίβου (FINA, Federation Internationale de Natation). Στην Ελλάδα για πρώτη φορά διοργανώθηκε Πρωτάθλημα το 1928 με πρωταθλήτρια την ομάδα του ΑΡΗ Θεσσαλονίκης. Στα πρώτα αυτά χρόνια του αθλήματος, στα οποία παρατηρούνται πολλές δυσκολίες αλλά και αυξημένο αγωνιστικό ενδιαφέρον, αρχίζει και η μονοπώληση των τίτλων του ελληνικού πρωταθλήματος από τον Εθνικό Πειραιώς. Στη δεκαετία του 1990 εμφανίζονται δύο νέες ομάδες, η Βουλιαγμένη και η Γλυφάδα, οι οποίες μέχρι σήμερα μοιράζονται εναλλάξ τους τίτλους.
Basic rules Κάθε ομάδα αποτελείται από επτά βασικούς παίκτες (ένας από τους οποίους είναι ο τερματοφύλακας) κι έξι αναπληρωματικούς. Ο αγώνας διαρκεί τέσσερις περιόδους, από τις οποίες η καθεμιά διαρκεί επτά λεπτά. Ανάμεσα σε κάθε περίοδο, πραγματοποιείται δίλεπτη διακοπή. Γκολ επιτυγχάνεται, όταν ολόκληρη η μπάλα περάσει τη νοητή γραμμή του τέρματος. Κάθε ομάδα δικαιούται δύο time out ενός λεπτού στην κανονική διάρκεια του παιχνιδιού κι ένα τρίτο σε περίπτωση που υπάρξει παράταση. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 37
all about sports εξοπλισμός Μαγιό: Το μαγιό δεν μπορεί να είναι μποξεράκι. Πρέπει οπωσδήποτε να είναι μαγιό κολύμβησης -αν όχι ειδικό μαγιό για polo, ιδιαίτερα αν ο αθλητής συμμετέχει σε αγώνες. Το ζητούμενο είναι ο αθλητής να αισθάνεται άνετα στην πισίνα, καθώς κινείται πολύ. Το μαγιό δηλαδή πρέπει να μη δυσκολεύει και να μην περιορίζει τις κινήσεις του αθλούμενου. Κόστος περίπου 30 ευρώ. Γυαλάκια: Κυρίως για την προπόνηση, καθώς στους αγώνες απαγορεύονται. Η τιμή τους συνήθως δεν ξεπερνάει τα 5€. Μπουρνούζι ή μεγάλη πετσέτα: Ειδικά σε παιδιά μικρής ηλικίας το μπουρνούζι ή μία μεγάλη πετσέτα που καλύπτει ολόκληρο το σώμα είναι απαραίτητα, για να μην κρυώνουν τα παιδιά. Στολή ομάδας: Εξαρτάται από το επίπεδο και την ομάδα. Σκουφάκι: Η μία ομάδα φοράει μπλε και η άλλη λευκά. Οι τερματοφύλακες φορούν κόκκινα σκουφάκια.
Αγωνιστικός χώρος (FOP) Η υδατοσφαίριση είναι ομαδικό άθλημα που διεξάγεται σε πισίνα που έχει μήκος 30 μ. και πλάτος 20 μ. (άντρες και γυναίκες). Στις δύο άκρες της πισίνας είναι τοποθετημένες οι εστίες που έχουν άνοιγμα τρία μέτρα και ύψος 90 εκατοστά πάνω από την επιφάνεια του νερού. Το ελάχιστο βάθος που πρέπει να έχει η πισίνα είναι δύο μέτρα. Κατά μήκος της βρίσκονται τοποθετημένοι τρεις κώνοι διαφορετικού χρώματος, οι οποίοι εξυπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς. Πράσινος κώνος: Ο παίκτης που βρίσκεται στα επτά μέτρα κι έχει φάουλ μπορεί να κάνει απευθείας σουτ, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να δώσει πάσα. Κίτρινος κώνος: Είναι το σημείο από το οποίο ο παίκτης χτυπάει το πέναλτι. Κόκκινος κώνος: Ο παίκτης που εισέρχεται στα δύο μέτρα χωρίς την μπάλα χρεώνεται off side.
Γιατί water polo; Οι φανατικοί του είδους είναι κατηγορηματικοί σχετικά με το τι χρειάζεται, για ν’ ασχοληθεί κανείς με το water polo: επιμονή, καλή προπόνηση, μα πάνω απ’ όλα ισχυρή θέληση και αγάπη. Γιατί ένα είναι το βέβαιο: το συγκεκριμένο άθλημα μόνο στην κατηγορία των… εύκολων δεν μπορεί να συμπεριληφθεί. Η κ. Κυργιαφίνη, η οποία είναι και μητέρα δύο αθλητών του water polo, αναφέρει ότι εκείνη έστρεψε το ενδιαφέρον των παιδιών της προς το συγκεκριμένο σπορ, γιατί πρόκειται για ένα άθλημα που χτίζει τόσο το κορμί, όσο και την προσωπικότητα των αθλητών, δίνοντάς τους την ίδια στιγμή μία σημαντική αίσθηση αυτοπεποίθησης. Η ίδια επισημαίνει: «αυτό το χαρακτηριστικό το έχω εντοπίσει σ’ όλα τα παιδιά που ασχολούνται με το άθλημα, όχι μόνο στα δικά μου». ■
Πότε ξεκινάμε;
Κόστος Η εγγραφή στο σύλλογο στοιχίζει περίπου 12€. Από εκεί και πέρα, το κόστος της μηνιαίας συνδρομής εξαρτάται από την κάθε ομάδα.
Όπως τονίζει η έφορος του Τμήματος Υδατοσφαίρισης της Χ.Α.Ν.Θ., κ. Φωτεινή Κυργιαφίνη: «η ιδανική ηλικία, για να ξεκινήσει κάποιος water polo, είναι τα επτά χρόνια. Στην περίπτωση που κάποιος θέλει ν’ ασχοληθεί σοβαρά, μετά από αυτήν την ηλικία είναι αργά, ακόμη και αν βρίσκεται στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού». Ωστόσο, βασική προϋπόθεση αποτελεί να μπορεί το παιδί να επιπλέει στο νερό! Από εκεί κι έπειτα αναλαμβάνει ο προπονητής να του μάθει τα στιλ κολύμβησης τα οποία χρησιμοποιούνται στο άθλημα. Αυτά είναι κυρίως το ελεύθερο και η πεταλούδα.
Training Είναι καλό τα παιδιά να παρακολουθούν προπονήσεις τουλάχιστον τέσσερις φορές την εβδομάδα. Πριν από κάθε προπόνηση οι αθλητές εξασκούνται στην κολύμβηση (ύπτιο, πεταλούδα, ελεύθερο, μεικτά) για ζέσταμα. Παράλληλα με την προπόνηση εντός πισίνας, οι αθλητές ηλικίας άνω των 13 ετών είναι καλό να πηγαίνουν και στο γυμναστήριο και ν’ ακολουθούν το πρόγραμμά που τους έχει συστήσει ο προπονητής τους, ώστε να πετύχουν ολοκληρωμένη εκγύμναση και καλύτερα αγωνιστικά αποτελέσματα.
38 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
The secrets > Όσο μικρότερο ξεκινάει το παιδί το water polo, τόσο ευκολότερα συνηθίζει στην προπόνηση σ’ εξωτερικές πισίνες. Επίσης, δεν αρρωσταίνει εύκολα. > Οι γονείς δεν πρέπει να λυπούνται τα παιδιά. Είναι δύσκολο κι επίπονο άθλημα, αλλά όλες οι προσπάθειες ανταμείβονται! > Αν κάποιος δεν αγαπάει το άθλημα, δεν μπορεί ν’ ασχοληθεί μ’ αυτό. Γιατί και η προσπάθεια που απαιτείται είναι μεγάλη και η κούραση υπολογίσιμη. > Πρόκειται για ένα άθλημα στο πλαίσιο του οποίου -ειδικά σε αγωνιστικό επίπεδο- πέφτει πολύ ξύλο κάτω από το νερό!
«Κολυμπάμε, γιατί είμαστε εξαιρετικά υπέροχοι για ένα σπορ που χρειάζεται ρούχα», Άγνωστος «Αν πιστεύεις ότι τα πόδια σου είναι δυνατά, προσπάθησε περισσότερο. Θα είσαι κυρίαρχος του παιχνιδιού, αν τα πόδια σου είναι τα πιο δυνατά από εκείνα των άλλων παικτών», Igor Milanovic, Ολυμπιονίκης παίκτης water polo.
«Δε χρειάζεται να κάνουμε εξωπραγματικά πράγματα. Πρέπει απλώς να κάνουμε τα συνηθισμένα καλύτερα από τους αντιπάλους μας», από τις οδηγίες της εθνικής ομάδας water polo των ΗΠΑ. «Να είσαι καλός συμπαίκτης. Όταν βοηθάς ένα συμπαίκτη σου, ουσιαστικά βοηθάς και τον εαυτό σου. Να είσαι υπερήφανος, όταν δίνεις καλές πάσες», Igor Milanovic
Water polo στη Θεσσαλονίκη Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένοι αθλητικοί σύλλογοι της Θεσσαλονίκης οι οποίοι διαθέτουν ομάδες water polo. (Πηγή: Κολυμβητική Ομοσπονδία Ελλάδος, www.koe.org.gr) Α.Σ. ΑΡΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ Αλκμήνης 69 Τηλ. 2310 305402, 2310 305408 Γ.Σ. ΗΡΑΚΛΗΣ Αγ. Δημητρίου 159β Τηλ. 2310 207715, 2310 203232 Μ.Γ.Σ. ΑΠΟΛΛΩΝ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ Παπάγου & Σούρμενων Καλαμαριά Τηλ. 2310 412230, 2310 410707 Π.Α.Ο.Κ. Μικράς Ασίας 1 γήπεδο Τούμπας Τηλ. 2310 988000, 2310 952191 Χ.Α.Ν. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ πλατεία ΧΑΝΘ Θεσσαλονίκη τηλ. 2310 241007, 2310 264502
Ευχαριστούμε θερμά την κ. Φωτεινή Κυργιαφίνη, έφορο του Τμήματος Υδατοσφαίρισης της Χ.Α.Ν.Θ., για την πολύτιμη βοήθειά της.
φωτ. Γρηγόρης Σιαμίδης
Famous quotes
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 39
υγεία
Ιατρείο πόνου
Πονάτε;
Μην υποφέρετε σιωπηλά! «Η ανακούφιση από τον πόνο είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και κανείς δεν πρέπει να ζει με τον πόνο».
40 • V I T A L I T Y
των Γιώργου Δροσίτη και Δημήτρη Πέιου*
Σ’
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
αυτήν τη δήλωση προχώρησε η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας μόλις το 2005. Ωστόσο, οι προσπάθειες ανάδειξης του προβλήματος και αναγνώρισης του πόνου από την ιατρική κοινότητα ως ξεχωριστής οντότητας ξεκίνησαν αρκετά χρόνια νωρίτερα, από τη δεκαετία του ‘70 ακόμη, με την ίδρυση των πρώτων επιστημονικών εταιρειών. Σταθμό σ’ αυτές τις προσπάθειες ευαισθητοποίησης τόσο των κυβερνητικών παραγόντων και της κοινής γνώμης όσο και των ίδιων των λειτουργών υγείας αποτελεί η φράση «όταν πονάτε, μην υποφέρετε σιωπηλά», η οποία συνοψίζει και την ουσία του προβλήματος.
Τι είναι ο πόνος; Οι ορισμοί που συναντά κανείς σχεδόν σ’ όλα τα συγγράμματα ταξινόμησης και σταδιοποίησης του πόνου τον αναφέρουν ως «μια δυσάρεστη αισθητική και συναισθηματική εμπειρία που σχετίζεται με πραγματική ή δυνητική βλάβη ή που περιγράφεται με τους όρους μιας τέτοιας βλάβης». Πιο κοντά όμως σ’ αυτό που βιώνουν καθημερινά εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο είναι φράσεις όπως αυτή του C.S. Lewis: «ο πόνος είναι ο τηλεβόας του Θεού». Όποιο, όμως, ορισμό και να διαλέξει κανείς, εκείνο που έχει κυρίως σημασία είναι ότι ένας στους δύο ενήλικες άνω των 65 ετών στην Ευρώπη υποφέρει από χρόνιο πόνο.
Ιατρεία Πόνου Την ανάπτυξη και λειτουργία των Ιατρείων Πόνου κατέστησαν αναγκαίες η συχνότερη εμφάνιση πόνου αλλά και η αναγνώρισή του ως νοσολογικής οντότητας -κυρίως στις ηλικίες άνω των 50-, η ανάπτυξη της τεχνολογίας, η αύξηση των ορίων ηλικίας και η αυξημένη εμφάνιση των εκφυλιστικών παθήσεων που οδηγούν στον πόνο. Κατά βάση όμως σημαντικό ρόλο παίζει η επιθυμία της ίδιας της κοινωνίας για την εξασφάλιση ποιότητας ζωής στα μέλη της. Στα Ιατρεία αυτά, ο ασθενής με χρόνιο πόνο μπορεί ν’ αναζητήσει ειδικούς που θα διαγνώσουν και θα ταξινομήσουν το είδος του πόνου και θα κατευθύνουν τον ασθενή προς την καταλληλότερη γι’ αυτόν μέθοδο αντιμετώπισης. Εννοείται ότι οι παθήσεις που προκαλούν πόνο και χρειάζονται αιτιολογική θεραπεία έχουν προηγουμένως αποκλειστεί από το θεράποντα ή τον οικογενειακό ιατρό και έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες εξετάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Στο Ιατρείο Πόνου το εξειδικευμένο προσωπικό καλείται ν’ απαντήσει σε πολλά ερωτήματα που αφορούν τον πάσχοντα και την καθημερινότητά του. Οι συνήθεις καταστάσεις που οδηγούν έναν ασθενή στα ιατρεία αυτά περιλαμβάνουν: • Διάφορες νευραλγίες (μεθερπητική, νευραλγία τριδύμου κ.ά.) • Εκφυλιστικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης και των αρθρώσεων • Χρόνιες αυχεναλγίες και οσφυαλγίες (που είναι και πιο συχνές) • Μετατραυματικός και μετεγχειρητικός χρόνιος πόνος • Χρόνιος πόνος που οφείλεται στις κακοήθειες (καρκίνους) • Περιφερική αγγειοπάθεια των άκρων Το εξειδικευμένο προσωπικό του Ιατρείου Πόνου μπορεί να καθοδηγήσει και να προσφέρει εναλλακτικές λύσεις και οδηγίες στους ασθενείς αυτούς, καθώς και στους θεράποντές τους, ώστε να τους ανακουφίσουν από τον πόνο που συνοδεύει τις παθήσεις τους. Το πιο βασικό κομμάτι της δουλειάς των εξειδικευμένων λειτουργών που στελεχώνουν ένα Ιατρείο Πόνου είναι να βοηθήσουν τον ασθενή να κατανοήσει με ακρίβεια την κατάστασή του και τον τρόπο αντιμετώπισής της. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μαγικές θεραπείες δεν υπάρχουν. Οι διάφορες μέθοδοι αντιμετώπισης δεν μπορούν να εξαφανίσουν τον πόνο, μπορούν όμως να τον ελαττώσουν, να τον τροποποιήσουν και κυρίως να προσφέρουν την κατάλληλη ανακούφιση που θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής του ασθενή. Πρόκειται για μία συνεχή και συλλογική προσπάθεια, ώστε ένα άτομο που δεν μπορεί να αυτοεξυπηρετηθεί, που πιθανώς έχει αποσυρθεί από την κοινωνική και οικογενειακή ζωή, που νιώθει ανίκανο για εργασία ή έχει αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη σεξουαλική δραστηριότητα, να
Αντιμετωπίζοντας τον πόνο Η απόφαση κάθε φορά για το είδος της θεραπείας εξαρτάται από την κατάσταση του ασθενή, τις διαθέσιμες μεθόδους αλλά και από το τι θα επιλέξει ο ίδιος ο ασθενής. Στη «φαρέτρα» των εξειδικευμένων ιατρών υπάρχουν πολλές επιλογές όπως: ● Τοποθέτηση αντλίας για συνεχή έγχυση φαρμάκων ● Τοποθέτηση ρεζερβουάρ για την περιοδική χορήγηση ενδοσκληρίδιων φαρμάκων ● Εμφύτευση περιφερικών ηλεκτροδίων νευροτροποίησης ● Εμφύτευση μόνιμων ηλεκτροδίων στα διάφορα τμήματα της σπονδυλικής στήλης στον επισκληρίδιο χώρο ● Χρήση ραδιοσυχνοτήτων στα επίπεδα των ριζών των νεύρων και των μεσοσπονδύλιων δίσκων ● Χρήση παλμικών ρευμάτων για νευροτροποίηση στα επίπεδα των ριζών των νεύρων ● Θερμοκαυτηρίαση γαγγλίων (π.χ. τριδύμου) Η ανεύρεση του κατάλληλου συνδυασμού θεραπείας είναι δυνατό να επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα, το οποίο πολλές φορές μπορεί να είναι θεαματικό. Στο πλαίσιο της βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ασθενών λειτουργεί πλέον και το σύγχρονο Ιατρείο Πόνου στη Βιοκλινική Θεσσαλονίκης, προσφέροντας συμβουλές, λύσεις και κυρίως ανακούφιση σε ασθενείς που υποφέρουν.
μπορέσει τελικά να νιώσει και πάλι ικανό για τη ζωή. Βέβαια, υπάρχουν καταστάσεις κατά τις οποίες ο ασθενής εξαιτίας της βαριάς κατάστασής του μπορεί να υποβληθεί μόνο σε παρηγορητικά μέσα αντιμετώπισης. Σ’ αυτήν την περίπτωση ο εξειδικευμένος ιατρός καλείται να παρέχει ανακούφιση, για να εξασφαλίζει στον πάσχοντα μία όσο το δυνατό πιο αξιοπρεπή διαβίωση. ■
*Ο κ. Γιώργος Δροσίτης είναι Δρ. Νευροχειρουργός, Υπεύθυνος Ιατρείου Πόνου ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, μέλος ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ.
*Ο κ. Δημήτρης Πέιος είναι Δρ. Νευροχειρουργός, Υπεύθυνος Ιατρείου Πόνου ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, μέλος ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ.
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 41
ν ότι ατεί ελέο τι όβο. στα ορεί
healthy kids
Πρώτη φορά στην κατασκήνωση
την μως
νειω το την ζω’, στά,
ίσω έση ολο νεια
αβίτου ι να της ι με αι οι
Η πρώτη φορά στην κατασκήνωση μοιάζει λίγο με την πρώτη φορά στο σχολείο. Λείπουν όμως τα μαθήματα, ενώ πρωταγωνιστές είναι το ατελείωτο παιχνίδι και η ανέμελη διάθεση.
ντάαπ’ ς να
ο να
άκια
αλί-
στις ν να
της Εύης Καρκίτη
γμα άδυ
ογε-
Τα καταφέρνει και
χωρίς εμάς!
42 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Η
απόφαση έχει ληφθεί, η επιλογή της κατασκήνωσης έγινε και λίγο καιρό αργότερα η ανοιχτή βαλίτσα είναι έτοιμη, για να δεχτεί τα απαραίτητα. Λογικά θα έπρεπε όλοι να πετούν από τη χαρά τους· τα παιδιά για τις μέρες ελευθερίας που τα περιμένουν και οι γονείς για τη δυνατότητα που θα έχουν να ζήσουν και πάλι για λίγες μέρες ως ζευγάρι. Ωστόσο, υπάρχει μεγάλη αγωνία που τη νιώθουν μικροί και μεγάλοι και η οποία συνοψίζεται σε δύο κεντρικά ερωτήματα. «Θα τα καταφέρει χωρίς εμάς;» αναρωτιούνται οι γονείς, «τι θα γίνει, αν δε μου αρέσει;» σκέφτονται τα παιδιά, τα οποία δεν αποκλείεται να βιώσουν ως προσωπική τους ήττα την άρον άρον επιστροφή τους. Η αγωνία αυτή έχει βάση και δεν είναι παράλογη. Η κατασκήνωση, με την απομάκρυνση του παιδιού για πρώτη φορά από την οικογενειακή εστία, σηματοδοτεί μια νέα φάση στη ζωή της οικογένειας, καθώς όλα τα μέλη θα ζήσουν έστω και για λίγο χωριστά.
Οι κανόνες της ομάδας και το ατέλειωτο παιχνίδι Πολλοί γονείς ισχυρίζονται ότι το δικό τους παιδί δεν μπορεί να πάει κατασκήνωση. «Είναι δύσκολο, ιδιότροπο, δεν τρώει όλα τα φαγητά, φοβάται το σκοτάδι» είναι μερικές από τις συνηθισμένες δικαιολογίες. «Και όμως, όλα τα παιδιά μπορούν να πάνε και να περάσουν υπέροχα» είναι η γνώμη του παιδοψυχιάτρου και οικογενειακού θεραπευτή, κ. Δημήτρη Φιλοκώστα. Πίσω από τέτοιους ενδοιασμούς το πιθανότερο είναι ότι οι ίδιοι οι γονείς δεν είναι έτοιμοι για τον αποχωρισμό. «Το ζήτημα του αποχωρισμού αφορά και τους γονείς, όχι μόνο το παιδί» ξεκαθαρίζει ο κ. Φιλοκώστας. «Η μεγάλη πρόκληση για τα παιδιά είναι να μάθουν να λειτουργούν με τους κανόνες της ομάδας. Κάποια παιδιά δυσκολεύονται για διάφορους λόγους. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν, ακόμη και αν χρειαστούν περισσότερο χρόνο». Όμως, όσο σημαντικό και αν είναι το να μάθει ένα παιδί ν’ ακολουθεί τους κανόνες ενός ευρύτερου συνόλου, η κατασκήνωση δεν είναι μόνο κανόνες. Πάνω απ’ όλα είναι καινούριες φιλίες και παιχνίδι με τα άλλα παιδιά. «Μπορεί ν’ ακούγεται παράδοξο, αλλά τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα από το παιχνίδι» τονίζει ο κ. Φιλοκώστας.
Πόσο αξίζει να πιέσουμε το παιδί, για να πάει κατασκήνωση; Τα περισσότερα παιδιά που φεύγουν για πρώτη φορά νιώθουν το φόβο για το άγνωστο, τον οποίο αντιπροσωπεύει τη συγκεκριμένη στιγμή η κατασκήνωση. Ταυτόχρονα, όμως, τα συναρπάζει η προοπτική να ζήσουν λίγες μέρες μακριά από τις πιέσεις της μαμάς και του μπαμπά. Τι μπορούν να κάνουν όμως οι γονείς, αν το παιδί υποκύψει στο φόβο και διστάσει να γευτεί τη νέα εμπειρία; «Το καλύτερο είναι να λειτουργήσουν, όπως κάθε φορά που κρίνουν ότι το παιδί τους χρειάζεται ‘λίγο σπρώξιμο’. Αν όμως στο σπίτι επικρατεί ένα πιο δημοκρατικό κλίμα, τότε η πίεση ίσως φέρει αντίθετα αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να ρωτήσουμε το παιδί όχι μόνο τι φοβάται, αλλά αν υπάρχουν και πράγματα για τα οποία δε νιώθει φόβο. Είναι καλό ν’ αναρωτηθεί για τις λύσεις που
Έτοιμοι για κατασκήνωση; (Οδηγίες για γονείς) ● Σταματήστε να κάνετε σαν να πρόκειται το παιδί σας να πάει φαντάρος. Το πιθανότερο είναι να περάσει στην κατασκήνωση καλύτερα απ’ ό,τι αν «βράσει» μαζί σας μέσα στο διαμέρισμα ή περιμένοντάς σας να γυρίσετε από τη δουλειά. ● Μην επανέρχεστε διαρκώς στο ίδιο ζήτημα. Δεν έχετε τίποτε άλλο να συζητήσετε; Θα αγχωθεί, αν καταλάβει την ανησυχία σας. ● Είναι καλύτερο να βρεθεί στην κατασκήνωση που θα πάνε τα φιλαράκια του, ακόμη και αν εσείς έχετε κατά νου κάποια καλύτερη.
● Αφήστε το να πάρει πρωτοβουλία και να ετοιμάσει μόνο του τη βαλίτσα. Εσείς περιοριστείτε σ’ ένα διακριτικό έλεγχο. ● Μην του λέτε διαρκώς πόσο σας λείπει στα τηλεφωνήματα και στις επισκέψεις του Σαββατοκύριακου. Αν περνάει καλά, καλό θα ήταν να δείχνετε τόσο ενθουσιασμένοι όσο κι εκείνο. ● Σταματήστε ν’ ανησυχείτε για μικροπράγματα όπως για παράδειγμα αν του αρέσει το φαγητό ή αν πλένεται μ’ επιμέλεια. Αν κάθε βράδυ πέφτει ξερό από το παιχνίδι, ο στόχος έχει επιτευχθεί.
θα μπορούσε να βρει στα θέματα που το δυσκολεύουν και να του εξηγήσουμε από πού μπορεί να ζητήσει βοήθεια, αν χρειαστεί». Οι οικογένειες που έχουν μεγαλύτερο παιδί, το οποίο στέλνουν στην ίδια κατασκήνωση, βασίζουν πάνω του πολλά. Σε ποιο βαθμό όμως έχουν δικαίωμα να κάνουν κάτι τέτοιο; «Εξαρτάται από τη σημασία που έχει το ‘προσέχω’ σε κάθε οικογένεια» τονίζει ο κ. Φιλοκώστας. «Αν σημαίνει ότι πρέπει να προσέχω το μικρό αδελφάκι όπως ο μπαμπάς και η μαμά, τότε οι ρόλοι μέσα στην κατασκήνωση μπερδεύονται. Αν πάλι το προσέχω σημαίνει ‘στηρίζω’, τότε τα δυο παιδιά θα έχουν την άνεση να είναι και μαζί και χωριστά, ανάλογα με το τι θέλουν κάθε στιγμή». Αν παρ’ όλα αυτά το παιδί αρχίσει να κλαίει και ζητήσει να γυρίσει πίσω από το πρώτο βράδυ, τότε κάθε οικογένεια πράττει ανάλογα με τη σχέση που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των γονέων και του παιδιού. «Είναι δύσκολο σε κάτι τέτοιο να βάλει κανείς κανόνες και όρια, καθώς κάθε οικογένεια έχει το δικό της τρόπο ν’ απαντά στο κλάμα ενός παιδιού». Αν και πολλοί ισχυρίζονται ότι μια πετυχημένη κι ευτυχισμένη διαβίωση στην κατασκήνωση έχει να κάνει με την καλή προετοιμασία του παιδιού, ο παιδοψυχίατρος έχει διαφορετική γνώμη. «Δε χρειάζεται να προετοιμάσουμε το παιδί για κάτι συγκεκριμένο. Ένα από τα ζητούμενα της κατασκήνωσης είναι να μάθει να συζητά το πρόβλημα που έχει και με άλλα πρόσωπα πέρα από τους γονείς του, όπως είναι οι φίλοι και οι ομαδάρχες του». ■
Ευχαριστούμε τον κ. Δημήτρη Φιλοκώστα, παιδοψυχίατρο και οικογενειακό θεραπευτή, για τη βοήθειά του. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 43
real story
Έτσι ξεπέρασα την
αγοραφοβία Η Ιουλία Α. έζησε με την αγοραφοβία για ένα σύντομο αλλά πολύ δύσκολο διάστημα. Η ίδια μας εξομολογείται τα όπλα που χρησιμοποίησε, για να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικά και οριστικά.
44 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Ε
ίναι δύσκολο να προσδιορίσω με ακρίβεια τη στιγμή που άρχισα να παλεύω με την αγοραφοβία. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ήξερα καν τι ακριβώς ήταν, όταν μπήκε στη ζωή μου με βήματα αθόρυβα και ύπουλα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι περνούσα μία περίοδο με αυξημένο στρες. Βρισκόμουν σε μια δουλειά καταπιεστική, δυσάρεστη, κακοπληρωμένη και χωρίς καμιά προοπτική βελτίωσης, ενώ τα χάλια της είχε και η προσωπική μου ζωή, η οποία είχε εγκλωβιστεί σε μια σχέση που είχε σταματήσει να με ικανοποιεί.
Γνωριμία με τη φοβία Έπαθα την πρώτη σοβαρή κρίση πανικού -ως αποτέλεσμα της αγοραφοβίας μου- ένα ζεστό μεσημέρι, κάτω από ανελέητο ήλιο και ύστερα από ένα επαγγελματικό ραντεβού. Για να φτάσω μέχρι τη στάση, ώστε να πάρω το λεωφορείο, έπρεπε να διασχίσω ένα μεγάλο υπαίθριο κι έρημο parking. Δυσκολεύομαι να βρω λέξεις, για να περιγράψω τον τρόμο του επικείμενου χαμού που με κατέλαβε. Πρόκειται για έναν τρόμο βαθύ και ανεξέλεγκτο που κάνει την καρδιά να χτυπά σαν τρελή και τα μέλη να παραλύουν, ενώ νομίζεις ότι ο αέρας που παίρνεις είναι τόσο λίγος, ώστε δε σου φτάνει, για να ζήσεις. Λίγα λεπτά αργότερα το επεισόδιο είχε τελειώσει κι έφτασα στο σπίτι μου με ταξί. Τότε δεν το ήξερα, αλλά το ταξί θα γινόταν ο μοναδικός δυνατός τρόπος μετακίνησής μου τουλάχιστον για ένα εξάμηνο. Στη δουλειά προσπάθησα να περιορίσω τις εξωτερικές υποχρεώσεις και, όταν ήταν αδύνατο να τις αποφύγω, επινοούσα μια δικαιολογία, για να μείνω εκείνη την ημέρα στο σπίτι. Οι κρίσεις πλήθαιναν, αν και ποτέ δεν έγιναν καθημερινές. Ζούσα όμως με τον τρόμο ότι μπορούν να επαναληφθούν και απέφευγα οποιοδήποτε σημείο μπορούσε να μου τις προκαλέσει. Δυστυχώς η λίστα όλων αυτών που φοβόμουν ήταν τεράστια. Φοβόμουν τα λεωφορεία, τους δρόμους -είτε ήταν έρημοι είτε γεμάτοι κόσμο-, τις πλατείες, τα εμπορικά κέντρα, τα γεμάτα κόσμο μπαρ, τις συναυλίες, τα σινεμά, τα ταξίδια, την ανοιχτή θάλασσα. Από τη δουλειά απουσίαζα διαρκώς και σύντομα δεν μπορούσα να φτάσω ούτε μέχρι τον πλησιέστερο φούρνο. Ένιωθα λίγο καλύτερα, αν κάποιος ερχόταν μαζί μου, με αποτέλεσμα να ζητώ από φίλους και συγγενείς να με συνοδεύουν σαν να ήμουν ένα ανυπεράσπιστο παιδάκι που
έτρεμε τον κόσμο. Η κατάσταση διαρκώς χειροτέρευε. Λίγο πριν ζητήσω βοήθεια από ψυχίατρο, δυσκολευόμουν να μετακινηθώ από δωμάτιο σε δωμάτιο μέσα στο ίδιο μου το σπίτι και δεν ήταν δυνατό να μείνω μόνη ούτε μια στιγμή.
Βήμα θεραπείας Φυσικά και είχα καταλάβει ότι έπασχα από μια ψυχική ασθένεια. Έμαθα από πρώτο χέρι τι σημαίνουν αγοραφοβία και κρίσεις πανικού. Η αμείλικτη πραγματικότητα των συμπτωμάτων δε μου άφηνε περιθώριο να ελπίζω ότι κάποτε θα ζούσα χωρίς αυτά. Σήμερα βλέπω πως η κίνηση να φτάσω μέχρι το ιατρείο του ειδικού ήταν το πρώτο βήμα της θεραπείας μου, η οποία συνοδεύτηκε από δύο άλλες λυτρωτικές αποφάσεις. Παραιτήθηκα από τη δουλειά κι έβαλα τέλος στη σχέση μου. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχα αποφασίσει κάτι με τόση σιγουριά και αυτοπεποίθηση ότι έκανα το σωστό. Σε κάθε συνάντηση με το γιατρό έμπαιναν μικροί κι εφικτοί στόχοι. Προχωρούσα με αργά αλλά σταθερά βήματα και λίγο καιρό μετά διαπίστωσα πως φοβόμουν… τη φοβία μου πολύ λιγότερο. Σε μια τέτοια φάση ήρθε μια νέα επαγγελματική πρόταση που μου ταίριαζε και μ’ εξέφραζε. Έτσι, τη δέχτηκα με ενθουσιασμό. Η ζωή μου άλλαξε προς το καλύτερο. Ωστόσο, την αγοραφοβία ή καλύτερα το φόβο των κρίσεων τον έσερνα μαζί μου για πολύ καιρό. Εμφανιζόταν όμως όλο και πιο εξασθενημένος και κάθε φορά που ένιωθα ότι με απειλεί ήμουν πιο δυνατή από αυτόν.
Δυστυχώς η λίστα όλων αυτών που φοβόμουν ήταν τεράστια. Φοβόμουν τα λεωφορεία, τους δρόμους -είτε ήταν έρημοι είτε γεμάτοι κόσμο-, τις πλατείες, τα εμπορικά κέντρα, τα γεμάτα κόσμο μπαρ, τις συναυλίες, τα σινεμά, τα ταξίδια, την ανοιχτή θάλασσα.
Η ζωή μετά
Γράφοντας τις γραμμές αυτές, χρόνια μετά, δέχομαι αυτήν την περιπέτεια ως ένα κομμάτι της ζωής μου, χρήσιμο και πολύτιμο, που με βοήθησε στο να εξερευνήσω τα όριά μου και να ιεραρχήσω τις επιθυμίες μου. Κατάφερα με τη βοήθεια του γιατρού να κρατήσω τα σκληρά διδάγματα της αγοραφοβίας και να οργανώσω μια επιτυχημένη άμυνα εναντίον της. Νομίζω πως δύσκολα θα ξαναπιαστώ στα πλοκάμια της. Δε μου περνά καν από το μυαλό, ακόμη και όταν βρίσκομαι σε χώρους «επικίνδυνους», όπως σ’ ένα απέραντο και χωρίς παράθυρα εμπορικό κέντρο ή σ’ ένα λεωφορείο τόσο γεμάτο με κόσμο, που είναι αδύνατο, αν έρθει η κρίση, να φτάσω στην πόρτα, για να «σωθώ». Εξακολουθώ να φοβάμαι πράγματα λογικά και παράλογα, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι, αλλά έχω πια κάνει τη διάκριση μεταξύ του φόβου και της φοβίας. Το φόβο επιχειρώ πια να τον γνωρίσω και να τον κατανοήσω, ενώ, όσον αφορά τη φοβία έχω τον προσωπικό μου τρόπο να της γυρίσω την πλάτη, ώστε να μη με καταπιεί για δεύτερη φορά. ■ Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 45
sex... ercise!
Η επιστημονική αλήθεια
Ερωτική έλξη Πώς ερωτευόμαστε στα αλήθεια; Το ερώτημα αυτό τείνει να γίνει ρητορικό, καθώς μέχρι σήμερα κανένα επιστημονικό εργαστήριο δεν έχει καταφέρει να «κλείσει» στα πολύχρωμα μπουκαλάκια του όλα τα… συστατικά του έρωτα. συνέντευξη: Μαίρη Αλισάνογλου
46 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Σ
τη θέα του ανθρώπου που επιθυμούμε, το μόνο που δε σκεφτόμαστε είναι η εξίσωση του έρωτα. Ωστόσο, η διαδικασία η οποία οδηγεί στην ερωτική έλξη και στη σεξουαλική επαφή βασίζεται σ’ επιστημονικά δεδομένα, ενώ το συναίσθημα δεν παίζει -όπως πολλοί θα περίμεναν- τον πρωταγωνιστικό ρόλο και οι εγκεφαλικές διεργασίες μάς οδηγούν σχεδόν ερήμην μας προς τον εκάστοτε ερωτικό σύντροφο. Ο κ. Δημήτρης Κούβελας, καθηγητής Κλινικής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Α.Π.Θ., απαντά σε οκτώ σημαντικά ερωτήματα, επιχειρώντας να εξηγήσει με αμιγώς επιστημονικό τρόπο τη διαδικασία του «επιθυμώ, ερωτεύομαι, αγαπώ, απορρίπτω, χωρίζω».
1
Τι σημαίνει επιστημονικά, όταν λέμε ότι κάποιος μας έλκει ερωτικά;
Όταν ερχόμαστε σ’ επαφή με κάποιον άνθρωπο, ο οργανισμός μας αντιλαμβάνεται αυτόματα αν αυτός μας έλκει ερωτικά. Η διεργασία αυτή πραγματοποιείται χωρίς ιδιαίτερη συμμετοχή της σκέψης αλλά κυρίως με το συναίσθημα. Η πρώτη αυτή εντύπωση ενισχύεται ή εξασθενεί με τη λεκτική ή με κάποια άλλη επαφή. Στα πρώτα στάδια της ερωτικής σχέσης κάθε επικοινωνία ή επαφή με το υποκείμενο του ενδιαφέροντός μας διεγείρει μηχανισμούς «αμοιβής» στον εγκέφαλο οι οποίοι σχετίζονται με την ικανοποίηση. Οι μηχανισμοί αυτοί δίνουν την αίσθηση της πληρότητας και της ευφορίας, ενώ παράλληλα περιορίζουν το αίσθημα της πείνας, της νύστας και γενικότερα της ικανοποίησης των βασικών αναγκών.
2
Ποιες διεργασίες πραγματοποιούνται στον οργανισμό μας;
Τα ερεθίσματα από τις αισθήσεις μας (όραση, ακοή, όσφρηση, γεύση, αφή), αφού ενισχυθούν από τη φαντασία, προκαλούν την έκκριση νευρομεταβιβαστών ευχαρίστησης κυρίως στην περιοχή του υποθαλάμου του εγκεφάλου (προοπτική περιοχή και πλαγιοκοιλιακός υποθάλαμος), οι οποίοι στη συνέχεια επηρεάζουν την υπόφυση, και κατ’ επέκταση όλες τις ορμόνες, το αυτόνομο νευρικό σύστημα και όλα τα όργανα των οποίων η λειτουργία δεν ελέγχεται άμεσα από τη βούληση. Οι νευδιαβιβαστές που εμπλέκονται στην παραπάνω διαδικασία είναι η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη, το γλουταμινικό, η ακετυλοχολίνη, το οξείδιο του αζώτου, η ωκυτοκίνη κ.ά. Αυτές οι ουσίες εκκρίνονται στον ίδιο αλλά και σε διαφορετικούς πυρήνες στον εγκέφαλο και λειτουργούν σαν μια καλοπροβαρισμένη συμφωνική ορχήστρα.
3
Πώς η διαδικασία αυτή οδηγεί στη σεξουαλική διάθεση και την ερωτική επαφή;
Η επαφή ή και η σκέψη του ερωτικού υποκειμένου διεγείρει μηχανισμούς οι οποίοι, όπως προανέφερα, μέσω του ενδοκρινικού αλλά και του αυτόνομου νευρικού συστήματος επηρεάζουν τη λειτουργία όλων των οργάνων, προκαλώντας από ταχυκαρδία και ταχύπνοια ως αιμάτωση των έξω γεννητικών οργάνων και σεξουαλική διέγερση. Τα ερεθίσματα του αυτόνομου νευρικού συστήματος καταλήγουν μέσω νεύρων του νωτιαίου μυελού στην πύελο. Εκεί, στα σηραγγώδη σώματα του πέους και της κλειτορίδας απελευθερώνεται οξείδιο του αζώτου, το οποίο εισέρχεται στις λείες μυϊκές ίνες των οργάνων και προκαλεί χάλαση του ιστού ο οποίος με τη σειρά του γεμίζει αίμα και με αυτό τον τρόπο επέρχεται η στύση. Η στύση επιστρέφει ερεθίσματα στον εγκέφαλο κι έτσι οδηγούμαστε στη σεξουαλική επαφή. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 47
sex... ercise!
4
Πώς επιλέγουμε ή απορρίπτουμε ερωτικούς συντρόφους;
Το σύνολο των αισθήσεων σε συνδυασμό με τις μνήμες και τη φαντασία μας καθορίζει την επιλογή ή απόρριψη των συντρόφων. Χρειάζεται, δηλαδή, να «πυροδοτηθεί» ένας μηχανισμός στον εγκέφαλο, για να ξεκινήσει ο «καταρράκτης» γεγονότων.
5
Η εξωτερική εμφάνιση τι ρόλο παίζει;
Η εξωτερική εμφάνιση δε σχετίζεται μόνο με την ομορφιά και τη φροντίδα. Η εμφάνιση έχει σχέση με την κίνηση, το ρυθμό, τη στάση, τα χρώματα, την αισθητική των ενδυμάτων, των υποδημάτων, αλλά και την επιλογή της κόμμωσης ή του σκελετού των γυαλιών. Το σύνολο της εμφάνισης σχετίζεται με σημαντικές πληροφορίες για την κουλτούρα και τις προτιμήσεις του ατόμου και μεταφέρει πληθώρα εξωλεκτικών πληροφοριών που πολύ δύσκολα μεταδίδονται με άλλο τρόπο. Ο καθένας από εμάς είναι πολύ ευαίσθητος στη στιγμιαία ανάγνωση όλων αυτών των δεδομένων που τον ευχαριστούν/ελκύουν ή δυσαρεστούν/ απωθούν, ανάλογα με την περίπτωση. Για παράδειγμα, ανασταλτικά στην όλη διαδικασία της προσέγγισης του ερωτικού συντρόφου μπορεί να λειτουργήσει οτιδήποτε μπορεί να λειτουργήσει κι ενισχυτικά, όπως μια οσμή, μια ασυμμετρία ή ο λανθασμένος τόνος φωνής. Επιπλέον, η διαφωνία με την αισθητική ή τη στάση του υποκειμένου, η διαφορετική αντίληψη κοινωνικών ή άλλων θεμάτων κ.ά. είναι παράγοντες που μπορεί ν’ αναστείλουν ή και να διακόψουν τη διαδικασία της έλξης.
Οι φερομόνες είναι υπεύθυνες για την ερωτική έλξη και στους ανθρώπους. Πόση επιστημονική αλήθεια περιέχει αυτό;
6
Οι φερομόνες ανιχνεύτηκαν πρώτη φορά σ’ έντομα και σε αυτές αποδόθηκε η ερωτική έλξη των εντόμων. Δε γνωρίζω αν αυτό ισχύει για πιο εξελιγμένους οργανισμούς και δεν είμαι βέβαιος ότι μπορεί να συμβαίνει και στον άνθρωπο, χωρίς όμως να είμαι σε θέση να το αποκλείσω κατηγορηματικά.
Τι συμβαίνει στην περίπτωση του χωρισμού; Το «έπαψα να σ’ αγαπώ» μεταφράζεται επιστημονικά;
7
Νομίζω ότι όση επιστημονικότητα χαρακτηρίζει την έναρξη, τόση μπορεί να χαρακτηρίσει και τη λήξη μιας ερωτικής έλξης. Λεπτομέρειες της προσωπικότητας του υποκειμένου, αλλαγές της διάθεσης ή της στάσης του, αλλά και αλλαγές στη δική μας προσωπικότητα είναι αυτά που οδηγούν τελικά στη φθορά της σχέσης. Το ν’ αγαπάς όμως κάποιον δεν είναι απο-
48 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Aνασταλτικά στην όλη διαδικασία της προσέγγισης του ερωτικού συντρόφου μπορεί να λειτουργήσει οτιδήποτε μπορεί να λειτουργήσει κι ενισχυτικά, όπως μια οσμή, μια ασυμμετρία ή ο λανθασμένος τόνος φωνής. κλειστικά ερωτική έλξη. Η αγάπη είναι ένα πολύπλοκο συναίσθημα που συνδυάζει εκτός από την ερωτική έλξη και πληθώρα άλλων υψηλότερων στοιχείων όπως αυτών της εκτίμησης, του θαυμασμού, της μοναδικότητας, της αποδοχής και της κυριαρχίας του άλλου στη ζωή μας. Η ζωή του άλλου αποτελεί πολύτιμο αγαθό που συχνά διαφυλάσσεται με θυσία του εγώ ή και της ύπαρξής μας με τη φυσική έννοια. Η θυσιαστική συμπεριφορά και η αδυναμία να σκεφτεί κάποιος τη ζωή του χωρίς το «ταίρι» του δίνουν μια ιδιαίτερη υπόσταση στην αγάπη μεταξύ ερωτικών συντρόφων. Αν οτιδήποτε από τα παραπάνω διαταραχθεί, αν ακυρωθεί κάτι στο σύνολο των συναισθημάτων που περιέγραψα, εύκολα πυροδοτείται ο αντίστροφος μηχανισμός του χωρισμού.
8
Τελικά η ερωτική μας συμπεριφορά είναι συνειδητή ή όλα συμβαίνουν ερήμην μας;
Νομίζω ότι σε μεγάλο ποσοστό τα γεγονότα συμβαίνουν ερήμην μας. Από την άλλη, η λογική είναι αυτή που μπορεί να βάλει φρένο αλλά και να στρέψει τα συναισθήματα σε κοινωνικά αποδεκτές πράξεις και δημιουργικές αντιδράσεις. Δε δέχεται κανένας μας την άκριτη απελευθέρωση των συναισθημάτων. Η λογική είναι αυτή που προστατεύει τον άνθρωπο από το συναίσθημά του, όταν κάτι τέτοιο κρίνεται απαραίτητο, και που τον διαφοροποιεί από τα υπόλοιπα θηλαστικά. Από την άλλη, βέβαια, μόνο λογικές επιλογές χωρίς συναίσθημα αφαιρούν από τον άνθρωπο κάθε χαρά της ζωής και τον οδηγούν σε μια στείρα και χωρίς όνειρο ζωή που καταντάει αφόρητη. ■
ask the expert... επιστημονικές έρευνες
της Λένιας Κιουμή
Ψυχολογικές κρίσεις… λόγω οικονομικής κρίσης! Οικονομικά και οικογενειακά προβλήματα, ψυχοσωματικά συμπτώματα, πανικός, άγχος, φόβος για το μέλλον, διαταραχές ύπνου και τάσεις φυγής είναι μερικές από τις αιτίες που το τελευταίο διάστημα οδηγούν όλο και περισσότερους Έλληνες στο ν’ αναζητήσουν βοήθεια ψυχιάτρου, σύμφωνα με την Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία. Παράλληλα, σημαντική αύξηση έχει παρατηρηθεί και στις απόπειρες αυτοκτονίας καθώς και στην κατανάλωση ψυχοφαρμάκων. Για την αντιμετώπιση των ψυχολογικών προβλημάτων που εντείνονται εξαιτίας της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας οι ειδικοί προτείνουν ενεργητική στάση απέναντι στη ζωή και όχι φαρμακευτική αγωγή, όταν αυτή δεν είναι άκρως απαραίτητη.
Ένεση στο μάτι! Μία νέα μέθοδος στοχεύει στην αντιμετώπιση του οιδήματος της ωχράς κηλίδας. Πρόκειται για μία ασθένεια η οποία οφείλεται στην αυξημένη διαπερατότητα των αγγείων του ματιού, προκαλείται από το σακχαρώδη διαβήτη και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μόνιμη απώλεια της όρασης. Το διαβητικό οίδημα της ωχράς κηλίδας, που μέχρι πρόσφατα αντιμετωπίζεται με τη χρήση λέιζερ, μπορεί πλέον ν’ αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά με μια ένεση στο μάτι. Τα αποτελέσματα ερευνών που παρουσιάστηκαν στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Αμφιβληστροειδούς «Euretina 2011» στο Λονδίνο έδειξαν ότι οι ενέσεις ρανιμπιζουμάμπης για την αντιμετώπιση του διαβητικού οιδήματος της ωχράς κηλίδας βελτίωσαν την όραση στο 90% των ασθενών έπειτα από ένα χρόνο θεραπείας, ενώ σ’ ένα ποσοστό μεγαλύτερο από 60% υπήρξε θεαματική βελτίωση της όρασης. 50 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Ο διαβήτης αιτία… σύνταξης; Οι άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη μπορεί ν’ αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την εργασία τους νωρίτερα από ό,τι οι υγιείς συνομήλικοί τους, σύμφωνα με στοιχεία Γάλλων ερευνητών, κάτι που θα μπορούσε να έχει και σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Τα δεδομένα προκύπτουν από τα στοιχεία που συγκέντρωσαν οι επιστήμονες από 3000 Γάλλους εργαζομένους. Από αυτούς, εκείνοι που έπασχαν από διαβήτη είχαν περισσότερες πιθανότητες ν’ αποσυρθούν από την εργασία τους λόγω σύνταξης ή αναπηρίας στη δεκαετία του ‘50 από ό,τι εκείνοι που είχαν την ίδια ηλικία και παρόμοια θέση εργασίας, αλλά δεν εμφάνιζαν διαβήτη. Οι ειδικοί συστήνουν ιδιαίτερη προσοχή στην υγεία, ώστε ν’ αποφευχθεί η ανάπτυξη διαβήτη και των επακόλουθων προβλημάτων.
ΠΟΥ: Προσοχή στη χρήση του κινητού! Η Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) εκτίμησε ότι η χρήση των κινητών τηλεφώνων πρέπει να θεωρείται «ίσως καρκινογόνα για τον άνθρωπο». «Τα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία συνεχίζουν να συσσωρεύονται, είναι αρκετά ισχυρά, για να δικαιολογήσουν μια τέτοια κατάταξη» δήλωσε ο Τζόναθαν Σάμετ, επικεφαλής της ομάδας εργασίας περίπου τριάντα εμπειρογνωμόνων από 14 χώρες, οι οποίοι πραγματοποίησαν σύνοδο επί οκτώ ημέρες στη Λιόν υπό την αιγίδα του Διεθνούς Κέντρου Έρευνας για τον Καρκίνο (CIRC). «Η ομάδα εργασίας βάσισε αυτήν την κατάταξη (...) σ’ επιδημιολογικές μελέτες που δείχνουν αυξημένο κίνδυνο γλοιώματος, μιας μορφής καρκίνου του εγκεφάλου που συνδέεται με τη χρήση ασύρματων τηλεφώνων» δήλωσε ο κ. Σάμετ κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξης τύπου. Η ομάδα αποφάσισε να κατατάξει τα φορητά τηλέφωνα στο επίπεδο 2B. Οι βαθμίδες της εν λόγω κατάταξης ξεκινούν από το 1 (καρκινογόνο για τον άνθρωπο) και φτάνουν στο 4 (πιθανώς μη καρκινογόνο για τον άνθρωπο), με το επίπεδο 2 να διαιρείται σε 2Α (πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο) και 2Β (ίσως καρκινογόνο για τον άνθρωπο).
Το αλκοόλ αυξάνει τις πιθανότητες εκδήλωσης καρκίνου
Η κατανάλωση αλκοόλ, ακόμα και σε μικρές ποσότητες, αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου, σύμφωνα με τη δρ. Ελένη Ζορμπά, η οποία είναι επικεφαλής του Αυστραλιανού Κέντρου Πρόληψης Καρκίνου του Μαστού και των Ωοθηκών. Σύμφωνα με την κ. Ζορμπά, πολλές γυναίκες αγνοούν το γεγονός ότι ακόμα και η συνιστώμενη ημερήσια δόση αλκοόλ -δύο ποτά- αυξάνει κατά 13% το ενδεχόμενο να προσβληθεί μια γυναίκα από καρκίνο. «Για κάθε έξτρα ποτό, οι πιθανότητες αυξάνονται 7%» επισημαίνει η ίδια.
Το μετατραυματικό στρες επικίνδυνο για την καρδιά
Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αγχώδη μετατραυματική διαταραχή (post-traumatic stress disorder - PTSD) ενδεχομένως αντιμετωπίζουν και αυξημένο κίνδυνο καρδιακών νοσημάτων, σύμφωνα με νέα έρευνα σε Αμερικανούς βετεράνους πολέμου. Διαπιστώθηκε πως όσοι έπασχαν από τη διαταραχή ήταν πιθανότερο να εμφανίσουν καρδιακές νόσους σε σχέση με τους συναδέλφους τους. Οι βετεράνοι με PTSD βρέθηκε επίσης πως είχαν ταχύτερη επιδείνωση στα καρδιακά νοσήματα που εμφάνισαν και μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου εντός τριετίας. Τη συγκεκριμένη διαταραχή μπορεί να εμφανίσουν άτομα που έχουν βιώσει έντονα στρεσογόνες καταστάσεις, όπως βιασμό, φυσική καταστροφή, σοβαρό ατύχημα κ.λ.π. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 51
επιστημονικές έρευνες Η λήψη βιταμινών δεν εγγυάται την αποφυγή επιπλοκών στην εγκυμοσύνη. Παρά τις ελπίδες ότι οι υψηλές δόσεις βιταμινών C και Ε μπορούν να περιορίσουν τον κίνδυνο να εμφανίσει μία γυναίκα επιπλοκές που συνδέονται με υψηλή αρτηριακή πίεση κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, μια νέα ανάλυση των δεδομένων δείχνει το αντίθετο. Με τη μετά-ανάλυση των στοιχείων εννέα ερευνών στις οποίες συμμετείχαν σχεδόν 20.000 γυναίκες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η λήψη υψηλών δόσεων των συγκεκριμένων βιταμινών δεν
Νέος «στόχος» για τη φαρμακευτική θεραπεία του καρκίνου του μαστού Μια νέα πρωτεΐνη που εμπλέκεται άμεσα στην αντίσταση που προβάλλει ο οργανισμός στα φάρμακα για τον καρκίνο του μαστού εντόπισε μια ομάδα επιστημόνων στη Βρετανία. Η ανακάλυψη μπορεί να προσφέρει μελλοντικά έναν ακόμη ερευνητικό στόχο στο πλαίσιο νέου τύπου φαρμακευτικών θεραπειών για τη συγκεκριμένη νόσο. Οι ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου, μ’ επικεφαλής τον κ. Γιώργο Γιαμά του Τμήματος Χειρουργικής και Καρκίνου, ανακάλυψαν κάνοντας πειράματα σε ποντίκια ότι, μπλοκάροντας με γενετικές τεχνικές την παραγωγή της πρωτεΐνης LMTK3, συρρικνώθηκαν σημαντικά οι καρκινικοί όγκοι. Τώρα, οι επιστήμονες αναζητούν νέα φάρμακα, ώστε να επιτύχουν ανάλογο αποτέλεσμα στους ανθρώπους.
ελάττωνε την πιθανότητα να εμφανίσουν οι έγκυες μία βαρύτατη επιπλοκή, την προεκλαμψία. Αντίθετα, βρήκαν ότι οι γυναίκες που έπαιρναν μεγαλύτερες δόσεις βιταμινών C και Ε από το κανονικό αντιμετώπιζαν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν άλλες επιπλοκές κατά την κύηση.
Εγκεφαλικά «σήματα» Το δικό του διακριτό εγκεφαλικό «σήμα» έχει κάθε ήχος που συμμετέχει στο σχηματισμό λέξεων στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ερευνητές από τις ΗΠΑ κατάφεραν για πρώτη φορά να εντοπίσουν το σήμα αυτό, χρησιμοποιώντας ηλεκτρόδια. Πρόκειται για μία ανακάλυψη που στο μέλλον μπορεί να βοηθήσει άτομα με σοβαρά προβλήματα επικοινωνίας να «μιλήσουν» μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή. Οι επιστήμονες παρακολούθησαν για πρώτη φορά τις λέξεις την ώρα που οι ήχοι τους σχηματίζονταν στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Έτσι, βρήκαν εκείνη την
52 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη δημιουργία όλων των ήχων οι οποίοι συμμετέχουν στο σχηματισμό των λέξεων (περίπου 40 στην περίπτωση της αγγλικής γλώσσας). Μέσω της ανακάλυψης αυτής ελπίζουν να καταφέρουν να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα υπολογιστή το οποίο, συσχετίζοντας τους ήχους - σήματα με τις αντίστοιχες λέξεις, θα μπορεί στην ουσία ν’ αναπαράγει (να «διαβάζει») τις σκέψεις των ανθρώπων χωρίς καν αυτές να χρειάζεται να γίνουν λέξεις και να εκφραστούν με το λόγο.
Κύτταρα δέρματος μετατράπηκαν σε νευρώνες!
Memory erased Καναδοί επιστήμονες εντόπισαν την ουσία που μπορεί και αφαιρεί τις άσχημες αναμνήσεις από τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Η συγκεκριμένη ουσία ονομάζεται μετυραπόνη και, ενεργώντας με συγκεκριμένο τρόπο, έχει την ιδιότητα να σβήνει τα οδυνηρά περιστατικά που έχουμε βιώσει κι έχουν χαραχτεί στη μνήμη μας, προκαλώντας δυσάρεστα συναισθήματα κάθε φορά που τα ανακαλούμε. Την ανακάλυψη έκαναν ερευνητές του πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, αμφισβητώντας έτσι την ισχύουσα θεωρία ότι οι μνήμες δεν μπορούν ν’ αλλάξουν. Σύμφωνα με τους ίδιους, η ουσία αυτή μπορεί να βοηθήσει όσους πάσχουν από μετατραυματικό στρες αλλά και όσους βασανίζονται από επώδυνες αναμνήσεις. Αν και δεν είναι ακόμα απόλυτα σαφής ο τρόπος λειτουργίας του φαρμάκου, φαίνεται πως μειώνει την ορμόνη του στρες η οποία είναι η κύρια υπεύθυνη για την ανάκληση των άσχημων αναμνήσεων. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η ουσία αυτή δε δρα σ’ όλες τις αναμνήσεις αλλά μονάχα σ’ αυτές που έχουν αρνητικό κι επώδυνο περιεχόμενο. Η μετυραπόνη δοκιμάστηκε πειραματικά σε 33 εθελοντές στους οποίους χορηγήθηκε εναλλάξ μ’ ένα φάρμακο placebo, ώστε να ελεγχθεί αν πράγματι λειτουργεί. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: οι συμμετέχοντες τέσσερις μέρες μετά τη χορήγηση της ουσίας αδυνατούσαν να θυμηθούν τις αρνητικές πλευρές μιας ιστορίας, αλλά δεν είχαν κανένα πρόβλημα ν’ ανακαλέσουν τις ουδέτερες που δεν τους προξενούσαν οδύνη. Μάλιστα, ακόμη και όταν η δράση της ουσίας έπαυε, οι εθελοντές εξακολουθούσαν να μη θυμούνται τα επώδυνα περιστατικά. Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η ουσία αυτή μπορεί να έχει ως παρενέργεια τη διαστρέβλωση και τη μερική απώλεια της μνήμης κι επισημαίνουν την αναγκαιότητα περαιτέρω μελετών.
Αμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν να μετατρέψουν για πρώτη φορά ανθρώπινα κύτταρα δέρματος σε λειτουργικά εγκεφαλικά κύτταρα, δηλαδή σε νευρώνες. Ουσιαστικά οι ερευνητές μπόρεσαν να καθοδηγήσουν τη διαδικασία μέσω της οποίας το DNA μεταγράφεται στα εμβρυϊκά δερματικά κύτταρα και πέτυχαν έτσι να δημιουργήσουν κύτταρα που συμπεριφέρονται πλέον σαν κανονικοί νευρώνες. Οι επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια έκαναν επιτυχή πειράματα σε ποντίκια, πριν πετύχουν κάτι ανάλογο στα ανθρώπινα κύτταρα. Στο μέλλον, η τεχνική θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, εκτός από την προώθηση της νευρολογικής έρευνας, και για τη δημιουργία εγκεφαλικών κυττάρων προς μεταμόσχευση σε ασθενείς με διάφορες νευρολογικές παθήσεις. Μάλιστα, επειδή οι νέοι νευρώνες θα προέρχονται από το δέρμα του ίδιου του ασθενή, θα είναι συμβατοί με τον εγκέφαλό του, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες να προκληθούν όγκοι.
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 53
healthy escape
Αυτόνομη κατάδυση
Ανακαλύπτοντας
το μαγικό βυθό
54 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
«Κάποιοι επιτίθενται στη θάλασσα, εγώ της κάνω έρωτα» είχε πει ο Ζακ Ιβ Κουστό έπειτα από χρόνια εξερευνήσεων στον πλούσιο βυθό της. Αν θέλετε κι εσείς ν’ ανακαλύψετε τα καλά κρυμμένα μυστικά του βυθού, δεν έχετε παρά να καταδυθείτε στο μαγικό κόσμο του… του Ηλία Αγγελίδη
Δ ιάδωσέ το
Η αυτόνομη κατάδυση ή scuba diving είναι αρκετά διαδεδομένη στην Ελλάδα, όχι όμως όσο θα ταίριαζε σε μία κατεξοχήν θαλασσινή χώρα, της οποίας η ακτογραμμή φτάνει τα 13.670 περίπου χιλιόμετρα και οι ακτές εντυπωσιάζουν με τη φυσική ομορφιά και τον υποθαλάσσιο πλούτο τους. Είναι πολλοί, λοιπόν, εκείνοι οι οποίοι, λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα χαρακτηριστικά, θεωρούν πως η κατάδυση θα έπρεπε ν’ αποτελεί έναν από τους βασικούς κορμούς του καλοκαιρινού τουρισμού. Ωστόσο, αυτό δεν έχει ακόμα επιτευχθεί, κυρίως γιατί μέχρι το Φεβρουάριο του 2006 η κατάδυση με αυτόνομη καταδυτική συσκευή ήταν απαγορευμένη στη χώρα μας και ως εκ τούτου τα ξένα τουριστικά πρακτορεία που ασχολούνται με τον καταδυτικό τουρισμό έχουν συνδέσει τη χώρα μας με χαμηλού επιπέδου «καταδυτικές παροχές». Εδώ και πέντε χρόνια, όμως, με το νέο νόμο, ο οποίος εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, το τοπίο άλλαξε και οι καταδύσεις αναψυχής κερδίζουν συνεχώς έδαφος.
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 55
φωτ.: M. Σαλωμίδη / ΕΛΚΕΘΕ
healthy escape
Αν κάποιος θέλει να ξεκινήσει μαθήματα καταδύσεων, πρέπει αρχικά να προσκομίσει στον εκπαιδευτή του μία ιατρική βεβαίωση η οποία θα πιστοποιεί την ικανότητά του να καταδύεται με ασφάλεια. Κατά βάση δίνεται προσοχή σε προβλήματα του κυκλοφορικού και του αναπνευστικού συστήματος. Πέραν αυτής της βεβαίωσης (η οποία σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι και τυπική), ο υποψήφιος δύτης πρέπει να φροντίζει να βρίσκεται σε καλή φυσική κατάσταση, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης αλλά και μετά το τέλος της, εφόσον βέβαια συνεχίζει να βουτάει. Για παράδειγμα, ένα έντονο συνάχι, ένας πονόδοντος, ακόμη κι ένα ξενύχτι είναι πιθανό να επιδράσουν αρνητικά στην απόδοση του δύτη. Η εκπαίδευση προσφέρει μόνο τις πρώτες γνώσεις και γι’ αυτό ο κάθε δύτης πρέπει να μάθει να φροντίζει ο ίδιος τον εαυτό του και να τον προστατεύει από επιπόλαια και ανούσια λάθη. Επιπλέον, για ν’ ασχοληθεί κάποιος με τις αυτόνομες καταδύσεις, είναι απαραίτητο να διαθέτει σωστή κρίση και πειθαρχία και να μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά μέσα σε μια ομάδα.
56 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
φωτ.: M. Σαλωμίδη / ΕΛΚΕΘΕ
Ζήτημα υγείας
Η αυτόνομη κατάδυση ή scuba diving είναι αρκετά διαδεδομένη στην Ελλάδα, όχι όμως όσο θα ταίριαζε σε μία κατεξοχήν θαλασσινή χώρα, της οποίας η ακτογραμμή φτάνει τα 13.670 περίπου χιλιόμετρα και οι ακτές εντυπωσιάζουν με τη φυσική ομορφιά και τον υποθαλάσσιο πλούτο τους.
φωτ.: M. Σαλωμίδη / ΕΛΚΕΘΕ
Η πρώτη φορά Η συχνότητα με την οποία θ’ ασχοληθεί κανείς με το συγκεκριμένο σπορ - χόμπι εξαρτάται προφανώς από τον κάθε υποψήφιο δύτη και από τις επιδιώξεις του. Η πρώτη φορά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας ονομάζεται κατάδυση γνωριμίας ή αγγλιστί discovery. Σκοπός αυτής είναι η μύηση του αρχάριου δύτη στον κόσμο του βυθού. Αν δεν είστε σίγουροι ότι θα σας αρέσει η κατάδυση, δοκιμάζοντας να βουτήξετε στα βαθιά, θα μπορέσετε ν’ αποκτήσετε γνώμη και άποψη για το τι ακριβώς ισχύει. Πέντε μέτρα είναι το μέγιστο βάθος κατάδυσης το οποίο επιτρέπεται από την ελληνική νομοθεσία σ’ αυτό το στάδιο. Αν... ξετρελαθείτε και θέλετε να μάθετε περισσότερα, θα προχωρήσετε με αργά και σταθερά βήματα -ή καλύτερα… βουτιές- στις επόμενες τρεις βαθμίδες εκπαίδευσης οι οποίες είναι οι εξής: Πρώτο αστέρι: Open Water Diver (OWD): Σ’ αυτήν τη βαθμίδα εκπαίδευσης ο μαθητής μαθαίνει ό,τι είναι απαραίτητο -θεωρητικό και πρακτικό-, για να μπορεί να καταδυθεί με ασφάλεια. Το OWD πιστοποιεί ότι ο αυτοδύτης είναι σε θέση να βουτήξει μέχρι το βάθος των 18 μέτρων σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας αλλά και του πλανήτη, εφόσον βέβαια επιτρέπεται η κατάδυση. Δεύτερο αστέρι: Advance Open Water Diver: Σ’ αυτό το στάδιο ο μαθητής χρειάζεται να ολοκληρώσει ένα πρόγραμμα πιο απαιτητικών δοκιμασιών που έχουν σκοπό ν’ ανεβάσουν το καταδυτικό επίπεδό του, ώστε να είναι έτοιμος πλέον να συμμετέχει σε καταδύσεις με δύσκολες συνθήκες, όπως νύχτα, θολά ή βαθιά νερά. Το πτυχίο αυτό πιστοποιεί ότι ο αυτοδύτης μπορεί να βουτήξει μέχρι το βάθος των 30 μέτρων. Τρίτο αστέρι: Rescue Diver: Στο πτυχίο αυτό ο έμπειρος πλέον δύτης εκπαιδεύεται στο αντικείμενο της διάσωσης και της προσφοράς ιατρικής βοήθειας σε άλλο δύτη ή σε κάποιον κολυμβητή. Ο Rescue Diver γνωρίζει πλέον όλα όσα γνωρίζει κι ένας ναυαγοσώστης. Σκοπός του πτυχίου είναι να εξασφαλίσει στον αυτοδύτη ένα πολύ υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, ώστε να μπορεί αυτός ν’ αναλαμβάνει αλλά κυρίως να προλαμβάνει δύσκολες κι επείγουσες καταστάσεις. Πρόκειται για το τελευταίο στάδιο πριν από τα επαγγελματικά πτυχία divemaster και instructor.
Κορυφαίοι καταδυτικοί προορισμοί εν Ελλάδι Σ’ όλη την επικράτεια οι ελληνικοί βυθοί παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον. Μία πέτρα, ένας κοραλλιογενής βράχος, μία σπηλιά… Κάθε επιμέρους στοιχείο του βυθού της θάλασσας μπορεί ν’ αποτελέσει ένα καταδυτικό καταφύγιο ικανό να διεγείρει τη φαντασία και να οδηγήσει τις αισθήσεις σ’ εμπειρίες πρωτόγνωρες. Στο πλαίσιο ψηφοφορίας που διεξήχθη στο e-περιοδικό Hellenic Underwater Times, τα μέλη του περιοδικού, χρησιμοποιώντας την καταδυτική τους πείρα ανά την Ελλάδα, αξιολόγησαν τις καλύτερες περιοχές για καταδυτικό τουρισμό και δημιούργησαν το ελληνικό top10: 1 > Πετροκάραβο (Μέθανα) 2 > Αστυπάλαια 3 > Ακρωτήρι Λευκάτας (Λευκάδα) 4 > Σέσουλα (Λευκάδα) 5 > Κάλαμος (Μύτικας) 6 > Σπηλιές (Ζάκυνθος) 7 > Αγία Ευημία (Κεφαλονιά) 8 > Μήλος 9 > Πλακιάς (Κρήτη) 10 > Τσόλις (Πατραϊκός κόλπος)
φωτ.: M. Σαλωμίδη / ΕΛΚΕΘΕ
Πρέπει να γίνει συνείδηση στον οποιοδήποτε δύτη, πεπειραμένο ή αρχάριο, ότι κατά τη διάρκεια της κατάδυσης ουσιαστικά εισβάλλει σ’ ένα περιβάλλον μ’ εντελώς διαφορετικούς νόμους, στο οποίο εκτός από τη βαρύτητα απουσιάζει και ο ατμοσφαιρικός αέρας. Γι’ αυτό και οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι πολλοί. Ένας από τους πλέον συνηθισμένους είναι η «νάρκωση του αζώτου». Σ’ αυτήν την περίπτωση ο ταχύς ρυθμός της κατάδυσης μπορεί να προκαλέσει τη γνωστή μέθη εξαιτίας του αζώτου που δεν προλαβαίνει ν’ αποβάλει ο οργανισμός. Το... καλό στην περίπτωση της μέθης είναι ότι τα συμπτώματά της είναι ολοφάνερα κι έτσι ο εκπαιδευμένος δύτης είναι σε θέση να την αντιμετωπίσει εύκολα και ακίνδυνα. Σοβαρότερες περιπτώσεις είναι η νόσος των δυτών ή οι εμβολές, οι οποίες αποτελούν μεγάλα κεφάλαια στην παθολογία της υπερβαρικής ιατρικής. Οι τρόποι αντιμετώπισής τους διδάσκονται μ’ επιμέλεια σε κάθε σοβαρό καταδυτικό κέντρο, ώστε ο οποιοσδήποτε δύτης να είναι σε θέση να τους εφαρμόσει. Στην Ελλάδα τα ατυχήματα σε δύτες που ασχολούνται με την κατάδυση είναι ελάχιστα, κάτι που σημαίνει ότι σε γενικές γραμμές το συγκεκριμένο χόμπι είναι ασφαλές, αρκεί βέβαια να γνωρίζει κανείς αλλά και ν’ ακολουθεί πιστά τους κανόνες ασφάλειας. ■
φωτ.: M. Σαλωμίδη / ΕΛΚΕΘΕ
Προσέχουμε, για να έχουμε
Money, money, money Όπως και σ’ όλες τις περιπτώσεις έτσι κι εδώ ισχύει ο νόμος της αγοράς: «ό,τι πληρώσεις, παίρνεις». Σε γενικές γραμμές πάντως, ένας πλήρης εξοπλισμός χωρίς καταγραφέα ηλεκτρονικών ενδείξεων κοστολογείται γύρω στα 700 με 1000 ευρώ .
Ευχαριστούμε για την πολύτιμη βοήθειά του τον κ. Κώστα Κωνσταντινίδη, divemaster και instructor. Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 57
fit & style
Μπικίνι Vitamin A, fenafresh
Ψάθινο καπέλο OndadeMar, fenafresh
Βαμβακερό σορτς North Sails, Notos Galleries
A la playa
Πέδιλο, Adam’s Shoes
Ανεβάστε τη διάθεσή σας, επιλέγοντας ζωηρά χρώματα, και απολαύστε μια βόλτα στη θάλασσα με ή… χωρίς τα βαράκια σας! Ρεπορτάζ αγοράς: Αναστασία Παπανάκου Φωτογραφίες: Γρηγόρης Σιαμίδης Polo μπλούζα Sakis Rouvas collection, Sprider Stores Σαγιονάρα Ιpanema, by Gizele, Adam’s shoes, F-Fokas
Πετσέτα με τσάντα Pepe Jeans, fenafresh Φούτερ σορτς Sakis Rouvas collection, Sprider Stores
58 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
T - Shirt Replay, F-Fokas Μαγιό, Accessorize
Καπέλο Replay, F-Fokas Πάνινη τσάντα Aggressive, Sprider Stores
Γυαλιά κοκάλινα, Accessorize
!
Σανδάλι Ιpanema, Adam’s shoes, F-Fokas Aerobic step, Kettler
Βαράκια ποδιών 10lb, Kettler
Σαγιονάρες Franklin & Marshall, Notos Galleries
I O Y N I Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 59
αποδελτίωση ΦΑΡΜΑ ΚΟΥΚΑΚΗ NEOMAT €CO Καθώς στις μέρες μας προσπαθούμε να εξοικονομούμε χρήματα, αγοράζοντας μόνο ό,τι πραγματικά μας χρειάζεται, το Neomat έρχεται με μια απλή αλλά επαναστατική ιδέα. Κρατώντας, λοιπόν, το ίδιο υγρό Neomat κι εξοικονομώντας από το κόστος του μπουκαλιού, η νέα σειρά Neomat €co προσφέρει την ίδια καθαριότητα Neomat σε πολύ οικονομική τιμή σε μόνιμη βάση. Διότι αυτό που μετράει σ’ ένα απορρυπαντικό είναι το περιεχόμενό του και όχι η συσκευασία!
Η Φάρμα Κουκάκη, πάντα με μεράκι και πίστη στην παράδοση, διαλέγει τα καλύτερα ελληνικά πορτοκάλια, για να σας προσφέρει 100% φυσικό χυμό. Το προϊόν διατίθεται σε διαφανή φιάλη PET, σύμφωνα με τις προδιαγραφές υψηλής ποιότητας που χαρακτηρίζουν όλα τα προϊόντα της εταιρείας. Ένα ποτήρι 200ml φρέσκου χυμού πορτοκάλι της Φάρμας Κουκάκη περιέχει 80mg βιταμίνης C, που αποτελεί το 100% της συνιστώμενης ημερήσιας ποσότητας.
SERUTOX Το Serutox, η επανάσταση στην καταπολέμηση των ρυτίδων, είναι ένα νέο προϊόν σε μορφή serum που αντικαθιστά τις ενέσεις. Εφαρμόζεται κατευθείαν στο δέρμα, τοπικά ή σε ολόκληρο το πρόσωπο, κι εξαλείφει τις ρυτίδες από τη 2η εβδομάδα, χωρίς να παραλύει τους μυς του προσώπου. Το προϊόν είναι φυσικό και ασφαλές και τα αποτελέσματά του μόνιμα. Διατίθεται από τη Natural Products. Τηλ. 210 5226088
BENECOL ΛΕΥΚΟ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΝΕΡΒΑ POWERADE Το POWERADE, επίσημο αθλητικό ποτό του Σ.Ε.Γ.Α.Σ. και των μεγαλύτερων αθλητικών διοργανώσεων, απένειμε για 8η συνεχή χρονιά το Βραβείο του Καλύτερου Ανερχόμενου Αθλητή στο δρομέα των 200 μέτρων, Λυκούργο Τσάκωνα, για τις σημαντικές του διακρίσεις κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου 2010. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο Σ.Ε.Γ.Α.Σ. τίμησε για 6η συνεχόμενη χρονιά την εταιρεία Coca-Cola Hellas για την πολύτιμη και μακροχρόνια υποστήριξή της στην Ομοσπονδία.
60 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Για όλους όσοι έχουν πρόβλημα χοληστερίνης, η Μινέρβα έχει την απάντηση: το νέο Benecol Λευκό. Πρόκειται για το μόνο τυροκομικό προϊόν από 100% ελληνικό αιγοπρόβειο γάλα που είναι εμπλουτισμένο με φυτικές στανόλες, οι οποίες μειώνουν αποδεδειγμένα τη χοληστερίνη, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής! Θα το βρείτε στις πρακτικές συσκευασίες των 300γρ σε άλμη και των 150γρ σε vacuum.
AQUAFRESH® ULTIMATE Η Aquafresh®, γνωρίζοντας ότι μόλις το 30% του δοντιού βρίσκεται πάνω από τη γραμμή των ούλων και καθαρίζεται επαρκώς, δημιούργησε μία οδοντόκρεμα που καθαρίζει αποτελεσματικά και το υπόλοιπο 70% το οποίο είναι πιο μαλακό κι ευάλωτο στη φθορά. Η νέα Aquafresh® Ultimate, λοιπόν, λειτουργεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να ενδυναμώνει το δόντι και ν’ απομακρύνει τα επιβλαβή βακτήρια από την επιφάνειά του. Παράλληλα καθαρίζει και φροντίζει τα ούλα, για να είναι υγιή.
ΗΒΗ ΦΡΟΝΤΙΖΩ Το Γεροντολογικό Κέντρο «Φροντίζω» απευθύνεται στους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας που δεν είναι σε θέση ν’ αυτοσυντηρούνται λόγω της κατάστασης της υγείας τους. Στο «Φροντίζω» προσφέρεται πολυτελής διαμονή, ενώ οι ηλικιωμένοι παρακολουθούνται καθημερινά από ιατρό κι έχουν εικοσιτετράωρη νοσηλευτική φροντίδα. Το σπουδαιότερο όμως είναι ότι συμβιώνουν με συνομηλίκους τους σ’ ένα περιβάλλον προσαρμοσμένο ειδικά στις ανάγκες τους και στις επιθυμίες τους. Πληροφορίες 2310 383853, www.frontizw.gr
Η νέα διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας βγαίνει στον αέρα και το μήνυμά της μας καλεί να βρούμε την... ήβη μας. Μέσα από το τραγούδι που ερμηνεύεται από τους Supernova θυμόμαστε όλα εκείνα τα πολύτιμα συναισθήματα που μας βοηθούν από παιδιά ν’ αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες. Στην καμπάνια όλα τα προϊόντα της εταιρείας συνδυάζονται αρμονικά, αναδεικνύοντας την ενιαία και διαχρονική ταυτότητα της «ήβη».
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ
BREAST PLUS
BREAST PLUS Το πέρασμα του χρόνου, η απότομη απώλεια βάρους και η εγκυμοσύνη προκαλούν τη σταδιακή χαλάρωση του στήθους. Το BREAST PLUS, χάρη στα φυτικά συστατικά και τα οργανικά λάδια που περιέχει, ανορθώνει (μέχρι 49,22%), γεμίζει (μέχρι 77,98%) και συσφίγγει το στήθος με μία μόνο χρήση. Το προϊόν εισάγεται από τη bioΛΕΩΝ. Τηλ. 210 2321395
Accessorize, Τσιμισκή 51, τηλ. 2310 251200, Τσιμισκή 70, τηλ.2310 252999 & «Mediterranean Cosmos» 11ο χλμ. Θεσσαλονίκης - Μουδανιών, τηλ. 2310 475819 | Adam’s Shoes, Κεντρική διάθεση: Ωραιοκάστρου 8, τηλ. 2310 682222 | fenafresh, Παύλου Μελά 8, τηλ. 2310 257447 | F-Fokas, Τσιμισκή 48-50, τηλ. 2310 241954, Ερμού 14, τηλ. 2310 279876, Μητροπόλεως 119, τηλ. 2310 240554 | F-Fokas Sport, Τσιμισκή 64, τηλ. 2310 268381 | Notos Galleries, Τσιμισκή 18 & Κομνηνών, τηλ. 2310 269971 | Sprider Stores, Οδός Χαριλάου - Θέρμης, τηλ. 2310 489818, Ν. Μοναστηρίου 20, Κορδελιό, τηλ. 2310 775001, Λεωφ. Γεωργ. Σχολής 11, τηλ. 2310 476476, Λ. Παπανικολάου 21-23, Ρετζίκι, τηλ. 2310 582145, Ι. Γωγούση 37, Σταυρούπολη, τηλ. 2310 644100, 6ο χλμ. Θεσ/νίκης - Ωραιοκάστρου, τηλ. 2310 689220, Εμπορικό Κέντρο «City Gate», τηλ. 2310 525715, 1ο χλμ. Επαρχιακής Οδού Ν. Μουδανιών - Τρίγλιας (Περιοχή Ελαιώνας), τηλ. 23730 26943 | ΛΕΟΣ Α.Ε., Βασ. Όλγας 210, Θεσ/νίκη, τηλ. 2310 417477, www.leos.gr, www.kettler.gr
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 61
pet stories
Οδηγός επιβίωσης
για καλό καλοκαίρι
Το καλοκαίρι μπορεί ν’ αποδειχτεί εξαιρετικά δύσκολη εποχή για τα κατοικίδιά μας. Εκτός, βέβαια, αν λάβουμε εγκαίρως τα μέτρα μας... του Θόδωρου Γιαχουστίδη
● Μην αφήνετε ποτέ ένα σκυλί μέσα σε σταθμευμένο όχημα,
τραυματισμό στα μάτια ή τη μύτη του ζώου.
καθώς τα σκυλιά αδυνατούν να ιδρώσουν. Μπορούν ν’ αντιμετωπίσουν την υψηλή θερμοκρασία μόνο με το λαχάνιασμα και μέσω των «μαξιλαριών» που υπάρχουν στις πατούσες τους. Έτσι, επειδή η θερμοκρασία σ’ ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο -ακόμη και μ’ ελαφρώς ανοιχτά παράθυρα- ανεβαίνει απειλητικά κατά τη διάρκεια μιας καυτής καλοκαιρινής ημέρας, το ζώο είναι πιθανό ακόμα και να πεθάνει από θερμοπληξία.
● Είτε εντός είτε εκτός σπιτιού, μην αφήνετε ούτε στιγμή το ζώο
● Ανοιχτόχρωμα σκυλιά μπορούν να πάθουν ηλιακό έγκαυμα.
Αν η χρήση αντηλιακής κρέμας σάς φαίνεται υπερβολική (παρόλο που δεν είναι), προσπαθήστε τουλάχιστον να περιορίσετε την έκθεσή του ζώου σας στον ήλιο κατά τις θερμές ώρες της μέρας, όταν δηλαδή ο ήλιος καίει περισσότερο. ● Μη βάζετε το σκυλί να συμμετέχει σ’ επίπονη άσκηση -όπως το τρέξιμο- κατά τη διάρκεια των πιο ζεστών ωρών της ημέρας. Επιλέξτε να το γυμνάσετε κατά τις πρωινές και βραδινές ώρες. Επιπλέον προσοχή χρειάζεται για τα μεγάλα σε ηλικία σκυλιά, τα κουτάβια, τα σκυλιά με κοντή μύτη κι εκείνα με παχύ τρίχωμα.
χωρίς πρόσβαση σε νερό. ●
Ποτέ μη ρίχνετε ΑΠΟΤΟΜΑ το σκυλί σας στο νερό είτε πρό-
κειται για ποτάμι, είτε για λίμνη, είτε για θάλασσα ή πισίνα. ●
Δεν είναι όλα τα σκυλιά από τη φύση τους κολυμβητές.
Συχνά πρέπει να ενθαρρύνονται, αλλά και να διδάσκονται την κολύμβηση. Όπως και να έχει, ποτέ μην αφήνετε το νερό να σκεπάσει το κεφάλι του σκύλου σας, αν αυτός δεν έχει μάθει να κολυμπάει καλά. ● Πολλά σκυλιά απολαμβάνουν το κολύμπι στη θάλασσα, αλλά, αν πιουν μεγάλη ποσότητα θαλασσινού νερού, μπο-
ρεί ν’ αρρωστήσουν σοβαρά. Επίσης, αμέσως μετά το κολύμπι ο σκύλος πρέπει να ξεπλένεται με καθαρό νερό, προκειμένου ν’ αποφευχθούν δερματικά προβλήματα. Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι τα σκυλιά δεν επιτρέπονται σε οργανωμένες παραλίες. Ωστόσο η απαγόρευση δεν αφορά απομακρυσμένες τοποθεσίες, ακόμα και αν εκεί υπάρχουν λουόμενοι.
●
Το καλοκαίρι κάνουν εντονότερα την εμφάνισή τους διάφορα έντομα (σκορπιοί, μέλισσες, κουνούπια) αλλά και φίδια
τόχρονα μπορεί να είναι κι επικίνδυνο. Πετραδάκια που πετάγονται από τα προπορευόμενα αυτοκίνητα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό
που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στο σκύλο σας. Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να λάβετε.
Είναι χαριτωμένο, όταν ένα σκυλάκι βγάζει το κεφάλι του από το παράθυρο ενός αυτοκινήτου εν κινήσει. Όμως, ταυ-
62 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
●
Pet news
Μητρικό ένστικτο Βλέπετε κάτι παράξενο σ’ αυτήν τη φωτογραφία; Ναι, μία σκυλίτσα θηλάζει δύο υπέροχα κουταβάκια που όχι μόνο δεν είναι δικά της, αλλά δεν ανήκουν καν στο είδος της! Τα γέννησε μία τίγρη η οποία, αφού γονιμοποιήθηκε από λιοντάρι, τα θήλασε για τέσσερις ημέρες και μετά (γι’ άγνωστους λόγους) τα παράτησε. Τότε επιστρατεύτηκε η γλυκύτατη σκυλίτσα! Όλα αυτά συνέβησαν σε ζωολογικό κήπο, κάπου στην Κίνα...
Hot... dog! Τα ευρήματα σε μια σπηλιά του Τέξας ήταν αρκούντως διαφωτιστικά: οι Αμερικάνοι ιθαγενείς έτρωγαν... σκύλους! Υπολείμματα ενός δείπνου ηλικίας 9.260 χρόνων, που βρέθηκαν μέσα σε απολιθωμένα ανθρώπινα περιττώματα, δείχνουν ότι το κρέας σκύλου ήταν μέρος της διατροφής των ανθρώπων εκείνης της εποχής και συνδυαζόταν μάλιστα με φραγκόσυκα...
«Αγανάκτησα»!
Η
γυμνή ποδηλατοδρομία φέτος συνάντησε το κίνημα των «Αγανακτισμένων» στο Λευκό Πύργο. Κάποιοι από τους ποδηλάτες, πριν διασχίσουν τους δρόμους της πόλης, έβαψαν τα σώματά τους. Και κάποιοι είχαν μαζί τους και τα αγαπημένα τους τετράποδα, τα οποία μπορεί να μην καταλάβαιναν τι ακριβώς συνέβαινε, πόζαραν όμως σαν επαγγελματίες...
Κατεβάζουμε το κάθισμα, λέμε! Όσοι έχετε δει κάποια από τις ταινίες «Ο γαμπρός της συμφοράς», «Τα πεθερικά της συμφοράς» ή «Γονείς της συμφοράς», ίσως να προσέξατε το γάτο, τον Mr Jinx, ο οποίος χρησιμοποιούσε κανονικά την τουαλέτα! Οι γάτες που υποδύθηκαν τον Mr Jinx εκπαιδεύτηκαν από την Dawn Barkan, η οποία μπορεί να εκπαιδεύσει και τη δική σας.
Dogs of war Ξέρατε ότι τα σκυλιά που έχουν πάρει μέρος σε πολέμους αποτελούν περιζήτητα κατοικίδια συντροφιάς στην Αμερική; Η Chyba, το σκυλί της φωτογραφίας, έχει πλέον αποστρατευτεί. Παλιότερα είχε βρεθεί στα πεδία μαχών του Ιράκ και είναι τέτοια η αναγνώριση που έχει, ώστε προς τιμή της έχει φιλοτεχνηθεί άγαλμα!
Ι Ο Υ Ν Ι Ο Σ 2 0 1 1 - V I T A L I T Y • 63
astrology ● κριός
της Σταυριάννας Αντωνίου
[21/03-19/04]
Ό,τι και να συμβαίνει γύρω σας, εσείς δεν πτοείστε. Η χαλαρή σας διάθεση σας βοηθά ν’ αντιμετωπίζετε τις δυσκολίες. Οι ελεύθεροι του ζωδίου φλερτάρετε έντονα και παίζετε διαρκώς. Κάποια προβλήματα στην οικογένεια θα σας φέρουν σε αμηχανία. Βάλτε την άθληση στη ζωή σας.
● ταύρος
[20/04-20/05]
Οι πολλές αναλύσεις μέχρι στιγμής δε σας βοήθησαν πολύ. Ήρθε ο καιρός ν’ ακολουθήσετε το ένστικτό σας και να ρισκάρετε για πράγματα που πραγματικά σας ενδιαφέρουν. Ίσως η αισιοδοξία και η υπομονή να είναι αυτά που χρειάζεστε αυτό τον καιρό. Τώρα που χαλαρώσατε από τις πολλές υποχρεώσεις πρέπει να δείτε τι θα κάνετε, όσον αφορά τα επαγγελματικά σας.
● δίδυμοι
[21/05-21/06]
Δεν είναι ώρα, για να πιστέψετε σε παραμύθια. Πρέπει ν’ αντιμετωπίσετε την πραγματικότητα όποια και αν είναι αυτή. Η προσαρμοστικότητα είναι ο καλύτερος σύμμαχός σας αυτήν τη στιγμή. Όλα θ’ αντιμε-
τωπιστούν, αρκεί να μη μείνετε στάσιμοι. Όσον αφορά τα προσωπικά σας, ήρθε η ώρα να ρωτήσετε το σύντροφό σας αν θα είναι δίπλα σας σε ό,τι κι αν αποφασίσετε.
● λέων
[23/07-22/08]
Επαγγελματικά παρουσιάζονται διάφορες ευκαιρίες τις οποίες καλείστε ν’ αξιολογήσετε. Η περίοδος είναι επικίνδυνη για λάθη και γι’ αυτό οφείλετε να ζυγίσετε καλά τις σκέψεις σας. Σ’ όλους τους τομείς έχετε ανοιχτά θέματα τα οποία πρέπει να λυθούν. Η περίοδος είναι κατάλληλη, για να ξεκινήσετε μία αθλητική δραστηριότητα.
● παρθένος
[23/08-22/09]
Αυτό το διάστημα οι δυσκολίες που αντιμετωπίζετε είναι πολλές κι επιδρούν πολύ αρνητικά στην ψυχική σας ισορροπία. Συνεχώς αναρωτιέστε γιατί συμβαίνουν τόσα άσχημα πράγματα σε σας. Πριν αρχίσετε να στρέφεστε εναντίον όλων, μήπως ήρθε η ώρα ν’ αναλάβετε κι εσείς ένα μέρος της ευθύνης; Κρατήστε κοντά σας πρόσωπα που σας νοιάζονται, χωρίς ν’ απαιτούν κάτι από σας.
Δημιουργείτε προβλήματα στον εαυτό σας, σκαλίζοντας διαρκώς το παρελθόν. Οι αναμνήσεις σάς προκαλούν θλίψη και δε σας αφήνουν να προχωρήσετε μπροστά. Κάποιο ταξίδι όμως που προκύπτει σας προσφέρει τη δυνατότητα ν’ αλλάξετε παραστάσεις. Εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία και γνωρίστε καινούριους ανθρώπους και μέρη.
καρκίνος
22/06-22/07
64 • V I T A L I T Y
●
ζυγός
[23/09-23/10]
Αυτό το διάστημα έχετε χάσει την ηρεμία σας και τα νεύρα κατευθύνουν τη συμπεριφορά σας. Βγάλατε τα «όπλα» σας και είστε έτοιμοι ν’ αντιμετωπίσετε οποιονδήποτε σας πάει κόντρα. Αυτού του είδους οι ενέργειες όμως θα σας οδηγήσουν σε ρήξη με αγαπημένα σας πρόσωπα. Φροντίστε την υγεία σας που είναι επιβαρυμένη.
●
σκορπιός
[24/10 -21/11]
Έχετε κουραστεί πολύ, για να χτίσετε τη σχέση σας, και δεν μπορείτε να εγκαταλείψετε τόσο εύκολα τα όπλα. Όσες δυσκολίες και αν υπάρχουν, προσπαθήστε να τις αντιμετωπίσετε ψύχραιμα. Στα επαγγελματικά οι προσδοκίες σας πρέπει να είναι μετρημένες. Ένα απρόσμενο χρηματικό ποσό έρχεται, για να σας ανακουφίσει κάπως οικονομικά.
●
τοξότης
[22/11-21/12]
Τον τελευταίο καιρό τα πράγματα δε σας πηγαίνουν πολύ καλά και ο εγωισμός δε σας επιτρέπει ν’ αντέξετε τη χασούρα. Ο μόνος τρόπος, για να μπορέσετε να ισορροπήσετε είναι να βάλετε ένα νέο στόχο. Οι περιστάσεις απαιτούν δράση. Πάρτε γενναίες αποφάσεις και περιορίστε -ή διακόψτε- τις… κακές συνήθειες.
●
αιγόκερως
[22/12-19/01]
Η έντονη καθημερινότητα σάς έχει κουράσει και αναζητάτε διαρκώς τρόπους, για να χαλαρώσετε τους ρυθμούς σας. Οι υποχρεώσεις σας όμως είναι πολλές και δε σας επιτρέπουν να ηρεμήσετε. Κάποιες αποδράσεις τα Σαββατοκύριακα θα φέρουν την πολυπόθητη ισορροπία. Προσπαθήστε να περιορίσετε τα περιττά έξοδα.
●
υδροχόος
[20/01-18/02]
Αυτό το διάστημα έχετε αρχίσει να ενδιαφέρεστε για τον εαυτό σας. Ιεραρχείτε τις ανάγκες και τις επιθυμίες σας και κινείστε βάσει αυτών. Ένα ευχάριστο γεγονός σάς πλημμυρίζει χαρά και σας δίνει κουράγιο για τη συνέχεια. Οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητάς σας απαιτούν να προσέξετε τη διατροφή σας.
● ιχθύες
[19/02-20/03]
Οι καλοκαιρινές εξορμήσεις σάς φτιάχνουν τη διάθεση και σας βοηθούν να αντιμετωπίσετε την ανιαρή επαγγελματική καθημερινότητα. Στα προσωπικά σας είστε ιδιαίτερα ασταθείς και βαριέστε πολύ εύκολα. Η εποχή ευνοεί τις χαλαρές γνωριμίες, οι οποίες όμως δεν μπορούν να σας προσφέρουν την απόλυτη χαρά. - ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
Τις Κυριακές αξίζετε τα καλύτερα! ̋
Sunday Exclusive Family! Την 1η Κυριακή κάθε μήνα, αποκλειστικά για τους γονείς!
̋ ̋
Close Up! Όπως πάντα, την 3η Κυριακή κάθε μήνα… κυκλοφορείς μαζί του!
̋
̋
Sunday Cooking! Τη 2η Κυριακή κάθε μήνα, οι καλύτερες γευστικές προτάσεις!
̋ ̋
Sunday Vitality! Την 4η Κυριακή κάθε μήνα… για την υγεία και την ευζωία!
̋
Τα αξίζετε!
e.r. {emergency room} Οι βουτιές στη θάλασσα -κάποιες φορές ακόμη και στην πισίνα- μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία του αυτιού μας, καθώς είναι πιθανό διάφορων ειδών μικρόβια να παγιδευτούν στον ακουστικό πόρο και να προκαλέσουν προβλήματα. Για ν’ ανακουφιστείτε από τον πόνο, βράστε άνθη χαμομηλιού, κρατήστε τα για μερικά λεπτά σκεπασμένα και στη συνέχεια σουρώστε το αφέψημα. Αφού κρυώσουν τα άνθη, τοποθετήστε τα μέσα σε μια αποστειρωμένη γάζα και σκουπίστε μ’ αυτήν το αυτί σας. Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε τον ΩΡΛ σας.
Αυτί σε κίνδυνο
Φοβού την ηλίαση Πονοκέφαλος κι έντονο κοκκίνισμα με σχεδόν φυσιολογική θερμοκρασία σε συνδυασμό μ’ εφίδρωση κι έντονες λιποθυμικές τάσεις είναι τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της ηλίασης. Για να την αντιμετωπίσετε, μεταφέρετε τον ασθενή σε σκιερό μέρος και ξαπλώστε τον ανάσκελα, προσέχοντας ώστε το κεφάλι και οι ώμοι να βρίσκονται πιο ψηλά από το σώμα. Χαλαρώστε του τα ρούχα και τοποθετήστε κρύες κομπρέσες στο κεφάλι και το λαιμό. Το άτομο με ηλίαση πρέπει να πιει νερό και να φάει κάτι αλμυρό.
Πάτησα αχινό Τα αγκαθωτά ζωάκια «σκαλώνουν» συχνά πυκνά στα πόδια μας κατά τις εξορμήσεις μας στη θάλασσα. Για ν’ αφαιρέσετε τις βελόνες τους, πλύνετε πρώτα με σαπούνι και νερό την περιοχή και αφαιρέστε μ’ ένα τσιμπιδάκι εκείνες που εξέχουν και μπορούν ν’ αφαιρεθούν εύκολα. Για ν’ απομακρύνετε αυτές που βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του δέρματος, χρησιμοποιήστε μια αποστειρωμένη βελόνα ραψίματος. Στα σημεία που έχουν μείνει αγκάθια, τα οποία αδυνατείτε να βγάλετε, φροντίστε ν’ αλείφετε σε καθημερινή βάση ελαιόλαδο. Έτσι, τις επόμενες ημέρες θα βγουν μόνα τους.
Φάτε μάτια… μαρούλι! Αν νιώθετε τα μάτια σας ερεθισμένα και ξηρά έπειτα από την ηλιοθεραπεία, μπορείτε να τα ανακουφίσετε, τοποθετώντας κρύες κομπρέσες τσαγιού. Οι τανίνες που περιέχει το τσάι θα ενυδατώσουν και θα τονώσουν τα κουρασμένα σας βλέφαρα. Το ίδιο αποτελεσματικές είναι και οι κομπρέσες βρασμένου μαρουλιού -κατά προτίμηση βιολογικού.
66 • V I T A L I T Y
- ΙΟΥΝΙΟΣ 2011
!
Με τσίμπησε μέδουσα Αφαιρέστε αμέσως τυχόν κολλημένα πλοκάμια, προσέχοντας να μην έρθουν σ’ επαφή με τα χέρια σας. Έπειτα βάλτε πάγο ή κρύες κομπρέσες στο ερεθισμένο σημείο. Μπορείτε επίσης ν’ αλείψετε στην περιοχή κάποια κορτιζονούχα κρέμα, ώστε ν’ αντιμετωπίσετε γρήγορα το τσούξιμο και τη φαγούρα. Την ίδια δουλειά μπορεί να κάνει και το ξιδόνερο. Πριν πάρετε κάποιο αντιισταμινικό χάπι, πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
N[BNRXSHVBFORVHXSB [ SGI
¢ ¢ ¥ ¢ £ ¢ ¥ ¢ ª ¥ ¢ ª
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
NjǐǞǑǂ
ǕLjǎ
Ǖǐǖ ´ƴǕǝǘǐǖµ džǎǀǔǘǖǔdž
ǕLjǎ ǑǒǐǔǑƽljdžNJǂ
DŽNJǂ ƾǎǂ Ǎƾnjnjǐǎ
ǘǚǒǀǓ Ǖǐ Ǘǝǃǐ
Ǖǐǖ NjǂǒNjǀǎǐǖ Ǖǐǖ ǔǕƿljǐǖǓ.
7€
4HEÝ&ASHIONÝ4ARGETSÝ"REASTÝ#ANCERÝNAMEÝANDÝLOGOÝAREÝLICENSEDÝBYÝTHEÝ#OUNCILÝOFÝ&ASHIONÝ$ESIGNERSÝOFÝ!MERICAÝÝ Ý#&$!Ý&OUNDATIONÝ)NC Ý53!
C
SPECIAL THANKS TO: Vicky Kagia, Veronica (Matharikou Models Kids), Photo: Dimitris Skoulos, Styling: Michalis Pandos, Hair: Stefanos Vasilakis, Make Up: Alexis Riglis
ƣDŽǝǒǂǔdž
ёѠѥўًњ َѤѠѫѠѪ ёў ѣњѬњѫѬيѥњѬњ ѭњѤѢѣَѦ ѫў ѥўќوѤўѪ њѤѭѫًѝўѪ VXSHUPDUNHW ѣњѢ ѫѬѢѪ њѤѭѫًѝўѪ 201,6+23 ¡ Ý ¤¢ ¤ Ý ¤¡ª¡©Ý ݤ¢ ¤ ¡ Ý Ý ¡Ý ¢¡Ý ݤ Ý Ý Ý%MAIL INFO ESTOHOS GR ѕѨѩѠќѨً
Χορηγοί ѕѨѩѠќٌѪ ф ѢѣѨѢѦѱѦًњѪ
www.ftbc.gr єѨѩىњѪ ѓѤѨ ѨًѠѫѠѪ