CHOINKA OD LEŚNIKÓW W CZASIE PANDEMII
BARTNICTWO TRAFIŁO NA LISTĘ UNESCO
Pilscy leśnicy podarują ponad 700 choinek, między innymi szpitalom, sanepidom, ośrodkom pomocy społecznej, placówkom edukacyjnym oraz innym instytucjom walczącym z pandemią koronawirusa. W obecnej rzeczywistości wszystko wydaje się szare i smutne, dlatego tak ważny dla samopoczucia jest powiew świątecznego klimatu. Niestety nie każdy może go poczuć, szczególnie gdy zmaga się z chorobą, która zaskoczyła cały świat. Walcząc o zdrowie lub pomagając innym w tym trudnym czasie, spędzanym z dala od bliskich warto przypominać, że zbliżają się Święta Bożego Narodzenia. Pilscy leśnicy przekażą bożonarodzeniowe drzewka m.in. do domów pomocy społecznej, żłobków, przedszkoli, szkół oraz wielu innych instytucji usytuowanych na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Pile. Leśnicy liczą na to, że drzewka, które prosto z lasu trafią do szpitali w Pile, Czarnkowie, Wągrowcu, Złotowie, Chodzieży, Trzciance i Wyrzysku, przychodni, Towarzystwa Pomocy Chorym w Pile, a także ośrodków rehabilitacji, podniosą przebywające tam osoby na duchu i pomogą przeżyć ten trudny czas w przyjaznej, świątecznej atmosferze. Choinki z lasu zostaną przekazane także do sześciu Powiatowych Stacji Sanitarno – Epidemiologicznych zlokalizowanych m.in. w Pile, Wałczu, Złotowie oraz laboratorium diagnostycznego w Krzyżu Wielkopolskim, których pracownicy podczas pandemii dbają o nasze bezpieczeństwo sanitarne i dostarczają wiedzy o przebiegu pandemii.
Dzięki grupie zapaleńców z Polski i Białorusi bartnictwo trafiło na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Niegdyś porzucony fach od kilku lat przeżywa renesans. Wszystko zaczęło się od współpracy bartników z obu krajów z Polski i Białorusi. Z pasją wskrzeszali to starodawne rzemiosło, które jest wspólnym dziedzictwem. Początki bartnictwa sięgają zamierzchłych dziejów. Odkąd tylko człowiek zasmakował miodu, myślał jak by go móc pozyskiwać więcej i regularniej. Przepastne puszcze i lasy Rzeczpospolitej Obojga Narodów były doskonałym miejscem do rozwoju tej działalności człowieka oraz pracowitych rodzin pszczelich. Barcie i kłody bartne wtedy na stałe wpisały się w krajobraz lasów. Zwłaszcza na wschodnich obszarach państwa barcie rozwieszone w lasach liczono w setkach tysięcy. Tym słodkim zajęciem trudniły się społeczności zamieszkujące puszcze oraz ich okolice. Powstawały cechy bartnicze, zwane bractwami, które cieszyły się szczególnymi prawami oraz dbały o kultywowanie tradycji. Pozwalało to też znacznie zwiększyć produkcję miodu, wosku i innych produktów pszczelich. Dzięki prężnemu eksportowi towary te trafiały na rynki całej Europy. Najstarsze wzmianki o uregulowanym prawnie bartnictwie są już Statutach Wiślickich (1374 r.) króla Kazimierza Wielkiego. Niestety, rozwój cywilizacyjny miał swoją cenę. Lasów w Europie ubywało, a samo bartnictwo zaczęło przeszkadzać właścicielom lasów, tym bardziej, że było przyczyną częstych pożarów. W Polsce bartnictwo ostatecznie zamarło po II wojnie światowej. Jednak na białoruskich bagnach i puszczańskich pustkowiach tliła się jeszcze iskierka bartniczego ducha. Żyli, bowiem potomkowie bartników, którzy opiekowali się starymi kłodami bartnymi i specjalistycznymi narzędziami bartodziejów. Dzięki nim oraz „odkryciu” ich przez pasjonatów, a także kwerendom w źródłach, wykonanym przez współczesnych bartników, od kilku lat bartnictwo przeżywa renesans. Szczególnie w krajach, które niegdyś tworzyły I Rzeczpospolitą. Ostatni wpis na Listę UNESCO tylko podkreślił ten ważny element wspólnej tradycji i dziedzictwa kulturowego. Obecne bartnictwo jest świadectwem odpowiedzialnego korzystania z przyrody, dbania o środowisko naturalne leśnych zapylaczy oraz kultywowaniem tradycji. Miód się stał tylko słodkim dodatkiem i nagrodą za bartnicze trudy. Coraz więcej leśników jest bartnikami lub angażuje się w promocję bartnictwa. Dzięki działaniom wszystkich sympatyków bartnictwa leśne pszczoły, zwane borówkami, mają znacznie więcej miejsc do bezpiecznego bytowania w polskich lasach. Maciej Chromy, Nadleśnictwo Wichrowo
W W W . I S S U U . CO M / E KO P L
ipokazów zasobów,sokolniczych. nakłada pewne obowiązki wobec przyrody. Przedstawił też deklarację zakończenia w terminie najbliższego miesiąca reaktywowania resortu środowiska i określenia obszaru współdziałania Zielonaagendami szkoła w nadl. opole Leśny Zakład Doświadczalny w Rogowie z ministerstwemSGGW klimatu i innymi publicznymi. Ścieżka edukacyjna w leśnictwie 95-063 Rogów, ul. Akademicka 20 Krasiejów, www.targilesne.pl, www.lzdrogow.sggw.pl tuż przy zielonym centrum Edukacji Ekologicznej e-mail:ul.Sporacka sekretariat@lzd.sggw.pl 8, 46-040 Krasiejów
77 05 412019 mijaRybackie PGL LP454 Gospodarstwo W roku 20 lat odNiemodlin czasu zorganizowania opole@katowice.lasy.gov.pl I Międzynarodowych Targów Leśnych Rogów 1999. W tym roku mamy przyjemność zaprosić Szanownych Państwa na: 49-100 Niemodlin, ul. Zamkowa 3 Tel.: 77 46centrum 06 372 edukacji ekologicznej Zielone MIĘDZYNARODOWE TARGI grniemodlin@katowice.lasy.gov.pl obiekt edukacji ekologicznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych
LEŚNE ROGÓW 2019
PGL LP Gospodarstwo Rybackie w nadleśnictwo opole, ul.Groszowicka opole 4 Żarach -10,645-517 września Patronat nad targami objęli: 77 454 05 42 www.katowice.lasy.gov.pl/opole Minister Środowiska. Lubsko, ul. Emilii Plater 15 Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. Tel.: 68 382 34 34 JM Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gospryb.zary@zielonagora.lasy.gov.pl Marszałek Województwa Łódzkiego.
pokoje gościnne leśniczówka krynica morska
PGLplanujemy LP Gospodarstwo Rybackie Krogulna W czasie Targów aktualne tematycznie seminaria branżowe, pokazy82-120 oraz imprezy - BIEG Krynica towarzyszące Morska , ul. Wiejska 1 TARGOWY 2019.
Targi odbędą się w halach wystawowych oraz ul. na Stawowa terenach leśnych LZD w Rogowie. 794 Krogulna, 507 467 46-034 3 monique1821@wp.pl Tel.: 77 4693 TARGÓW 046 Szczegółowych informacji dotyczących udziela Barbara Adamczyk e-mail: adamczyk.lzd@interia.pl; tel. 604 204 746 grkrogulna@katowice.lasy.gov.pl
które prowadzi do osiągania efektów, które robimy celowo, z zamiaropr. Mariusz Trubalski, fot. mos.gov.pl em i gospodarczo. Prowadzimy gospodarkę leśną i nie możemy w żaden sposób maskować innymi działaniami tego, co robimy. Samo pojęcie gospodarka zawiera w sobie działanie rozsądne i celowe. opr. Mariusz Trubalski
ZAMÓW PAKIET WYDAWNICTW EKOLAS LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE Za każdy pakiet i prenumeratę zamówioną przez OEL / LKP przekażemy w ramach wysyłki redakcyjnej analogiczną liczbę egzemplarzy do wskazanych szkół leśnych z wykazu Ministra Środowiska www.mos.gov.pl/srodowisko/lesnictwo/szkoly-lesne/
PRENUMERATA grupowa półroczna i roczna dla jednostek PGL LP i innych odbiorców ekopanorama@prasa.com.pl tel. 22 250 22 99 Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania zestawów egz. EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo i adresem OW na dostarczonych wydawnictwach.
ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy „Bażyna”
Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe nadleśnictwa gryfice i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie (3 - 5 szt.) zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo Wojska polskiego 15, 72-351 pogorzelica i adresem OW na785 dostarczonych wydawnictwach. 913 863 109, 187 412, 72 218 74 11
pogorzelica.szczecin.lasy.gov.pl
Magazyn panorama EKoLaS opracowano w oparciu o materiały z pGL Lp, GDoŚ i nFoŚiGW. Wydawca Ekolas - Mariusz Trubalski Biuro reklamy i Wydawnictw Telewizja niezależna Sp. z o.o. redakcja: 00-001 Warszawa, ul.Swiętokrzyska 33/p-126 lasy@prasa.com.pl tel. 22 250 22 99
>>> str. 6, 7, 8 Z myśl ą o ekologii na w w w.issuu.com.pl /ekopanor ama w zakładce EKoprEnUMEraTa „archiwum wydań” i zlecenia w formacie pdf Szanuj środowiSko naturalne - ogranicz także ilość wydruków maili
śWiatoWy dzieŃ mokradeł Już od 23 lat na początku lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł. Mokradła są bowiem ważnym elementem w zachowaniu bioróżnorodności. Celem obchodów jest podnoszenie świadomości społecznej w zakresie roli ekologicznej i gospodarczej obszarów wodno-błotnych. Mokradła pełnią ważną rolę w kształtowaniu różnorodności biologicznej, są środowiskiem życia bardzo wielu gatunków roślin i zwierząt. Wśród nich są gatunki rzadkie, znajdujące się na „czerwonych” listach np. fiołek torfowy, wątlik błotny czy batalion, kulik wielki oraz bąk. Naukowcy szacują, że od lat 70. XX w. zostało utraconych aż 35% mokradeł na świecie. Dlatego apelują o wspólne działania na rzecz ochrony i odtworzenia tych ekosystemów, gdyż dzięki temu można zredukować negatywne skutki zmian klimatu. W Polsce, jak wynika z danych Instytutu Melioracji Użytków Zielonych, mokradła występują na powierzchni ok. 4,4 mln ha, co stanowi niemal 14% kraju. Z tego 4 proc. zajmują torfowiska o powierzchni większej niż 1 ha. Warto wiedzieć, że we wszystkich torfowiskach zmagazynowanych jest 35 mld m3 wody, czyli dwukrotnie więcej niż we wszystkich polskich jeziorach. Lasy Państwowe mając świadomość jak ważną rolę pełnią te podmokłe tereny, są zaangażowane w programy na rzecz ochrony i ich zrównoważonego użytkowania. Działania jakie prowadzą leśnicy odtwarzając ekosystemy wodne, realizują w ramach projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu.
|
ISSN 1507 1871
Z A M ÓW PA K I E T L U B P R E N U M E R AT Ę I W S P I E R A J S Z KO ŁY L E Ś N E
PRENUMERATA
PÓŁROCZNA
I
ROCZNA:
EKOPANORAMA@PRASA.COM.PL
www.issuu.com/ekoPL
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
nr II/III
I tak w szczecińskim Nadleśnictwie Nowogard dzięki odpowiednim zastawkom powstał imponujący obiekt, gdzie lustro wody rozciąga się na 12 ha. Obszar powszechnie zwany „Sahara” był torfowiskiem, niestety zniszczonym wskutek odwodnienia wykonanego w XIX w. na potrzeby udostępnienia pokładów torfu, który eksploatowała miejscowa ludność. Wykopanie sztucznego rowu spowodowało wydrenowanie terenu z wody i znaczne obniżenie jej poziomu. Na pozbawiony lustra wody obszar zaczęły wkraczać drzewiaste gatunki pionierskie – brzoza i sosna. Po drugiej wojnie część „Sahary” została uznana za grunty leśne, chociaż nigdy nie dostarczały one drewna: teren pozostał grząski i niedostępny dla prac gospodarczych, a możliwe do pozyskania tam drewno nie przedstawiało dobrej jakości technicznej. Aby odbudować osuszone siedliska wodno-błotne i zachować pozostałe jeszcze torfowiska, Nadleśnictwo Nowogard wybudowało zastawkę stabilizującą poziom wody na wysokości 1,7 m. W ten sposób powstał obiekt retencyjny o pojemności ponad 260 tys. m3, z lustrem wody rozciągającym się na 12 ha oraz obszarem wodno-błotnym z leśnymi siedliskami bagiennymi o powierzchni 25 ha. Zaniechano także jakichkolwiek zabiegów gospodarczych: nie tylko na samym obiekcie, ale również na terenach sąsiadujących, oddając rozlewisko i torfowiska w całości naturze. Mimo znaczącego, wieloletniego deficytu wody „Sahara” nigdy do końca nie przeobraziła się w pustynię. Zinwentaryzowano tu leśne i nieleśne siedliska przyrodnicze: sosnowy bór bagienny oraz torfowiska wysokie i przejściowe oraz trzęsawiska. Chronioną florę reprezentują bagno pospolite, rosiczka okrągłolistna oraz licznie występujące torfowce. Z uwagi na podmokły charakter terenu i siedliska bagienne część powierzchni zaliczono do ekosystemów referencyjnych oraz lasów ochronnych. Fragment obiektu znajduje się w granicach obszaru Natura 2000 Ostoja Goleniowska. Warto także przypomnieć, że od wielu już lat liczne nadleśnictwa uczestniczą w projektach małej retencji. Projekt małej retencji nizinnej (jest to kontynuacja wcześniejszego projektu zakończonego w 2015 r.) jest prowadzony w 113 nadleśnictwach. Jego koszt wynosi 234 mln zł, z tego 144,5 mln zł stanowi unijne dofinansowanie, różnicę Lasy Państwowe pokrywają ze środków własnych. Aż 52% wszystkich prac będzie polegało na budowie bądź modernizacji zbiorników wodnych, dalsze 42% na przywracaniu funkcji mokradeł, a 5,5% na zabezpieczeniu infrastruktury leśnej. Projekt jest prowadzony w 113 nadleśnictwach na terenie Polski, powstanie lub zostanie odtworzonych 1200 obiektów. Spowolnią one odpływ 3,3 mln m3 wody i zatrzymają 2,1 mln m3. I tak w lasach łódzkiej dyrekcji LP prace są realizowane w pięciu nadleśnictwach. W ramach projektu do 2022 r. powstanie lub zostanie zmodernizowanych ponad 400 zbiorników małej retencji, które będą gromadziły ok. 2,5 mln m3 wody. Ponadto łącznie powstanie niemal 800 elementów wodnej infrastruktury, np. zastawki czy przepusty pozwalające na swobodną migrację organizmów wodnych i rumoszu rzecznego. W poprzedniej edycji programu uczestniczyło 12 łódzkich nadleśnictw, w których w latach 2007-2014 zostały wykonane obiekty retencyjne za kwotę 9,5 mln zł. Również projekt dotyczący retencji na obszarach górskich jest kontynuacją podobnego przedsięwzięcia realizowanego przez Lasy Państwowe. W 47 górskich nadleśnictwach ok.1100 obiektów pozwoli zatrzymają 400 tys. m3 wody.
ISSN 1507 1871
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE
nr XII/I
22 250 22 99
AKCJA „SADZIMY” Z PARĄ PREZYDENCKĄ
Prezydent A. Duda zainicjował obchody Międzynarodowego Roku Zdrowia Roślin w Polsce. Fot. Igor Smirnow/ KPRP >>> str.4
Sympozjum „Oblicza ekologii” W sympozjum uczestniczyli: min.M.Woś i dyr.LP A.Konieczny. Fot.WSKSiM
Prezydent RP Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda wzięli udział w odnawianiu powierzchni na terenie leśnictwa Zdroje w Nadleśnictwie Lipusz, najbardziej zniszczonym przez huragan w sierpniu 2017 r. Akcja „sadziMY”, która odbywa się po raz drugi, realizowana jest we współpracy z Lasami Państwowymi. Inauguracja I edycji przedsięwzięcia miała miejsce w kwietniu 2019 r. Wówczas Para Prezydencka wspólnie z 1000 uczestników posadziła drzewa w leśnictwie Jakubowo w Nadleśnictwie Rytel, także zniszczonych przez huragan w sierpniu 2017 r. – Las to nasze wspólne dobro: to niezbędny czynnik równowagi ekologicznej, to czystsze powietrze i jakże ważna dzisiaj retencja wody, poprawa obie-
gu wodnego. To wreszcie miejsce, w którym możemy odpocząć od miejskiego zgiełku i możemy mieć kontakt z przyrodą – mówiła Pierwsza Dama podczas akcji. Prezydent natomiast zachęcał wszystkich do udziału w sadzeniu drzew. – To po pierwsze rozwijanie lasów w Polsce, po drugie to czyste powietrze, bo przecież drzewa nie tylko produkują dla nas tlen, ale przede wszystkim pochłaniają dwutlenek węgla i likwidują zanieczyszczenia. To jest ich wielka rola dla nas, dla naszego zdrowia, samopoczucia – wskazywał, podkreślając, że tam, gdzie są drzewa, tam można również odpocząć. Zdaniem doradcy Prezydenta RP Pawła Sałka – Model gospodarki leśnej prowadzony w polskich lasach jest najlepszy w Europie, a być może na świecie. To oznacza, że zrównoważona gospodarka leśna, która daje możliwość pozyskiwania różnego rodzaju dóbr i to, że lasy są powszechnie otwarte i dostępne dla obywateli pokazuje, że ta instytucja sama się finansuje, pomaga w ochronie przyrody i wypełnia wiele funkcji edukacyjnych. opr.Mariusz Trubalski / fot. KPRP
Oblicza ekologii Sympozjum „Oblicza ekologii” poświęcone pamięci prof. Jana Szyszko odbyło sie 25 I w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. W wydarzeniu wzięła udział rodzina zmarłego w ubiegłym roku ministra środowiska i kilkuset gości. Na terenie uczelni odsłonięto też tablicę upamiętniającą byłego ministra środowiska oraz zasadzono dąb „Jan”. Wspomnienie o swoim bracie wygłosił Andrzej Szyszko: - Profesor należał do tych nielicznych ludzi nauki, który pokazał, jak swoją bogatą wiedzę teoretyczną wdrażać w proces modernizacji gospodarczej Polski. Uważał, że wykorzystanie własnych, bogatych, różnorodnych zasobów energetycznych jest podstawą budowy niezależności i siły potencjału energetycznego naszej Ojczyzny. Podczas sympozjum wygłoszono 16 referatów poświęconych polskiemu rolnictwu i leśnictwu oraz racjonalnym zasadom użytkowania zasobów naturalnych kraju, czyli obszarom związanym z aktywnościa zawodową prof. Jana Szyszko. Obecny na konferencji minister Michał Woś podkreślił, że korzystanie z dobór naturalnych i zasobów, nakłada pewne obowiązki wobec przyrody. Przedstawił też deklarację zakończenia w terminie najbliższego miesiąca reaktywowania resortu środowiska i określenia obszaru współdziałania z ministerstwem klimatu i innymi agendami publicznymi.
O Lasach Państwowych, ich funkcjach i roli mówił Andrzej Konieczny, dyrektor generalny LP: – Wartością, która wynika z kilkuset lat doświadczeń leśników, jest doświadczenie konieczności korzystania z dóbr leśnych i takie jest oczekiwanie społeczeństwa. Te ostatnie cały czas ulegają zmianom. Zaznaczył również, że obecnie mamy do czynienia ze spłyconą narracją na temat zmian klimatycznych, gdyż powinno się rozmawiać o zmianach atmosferycznych, a nie klimatycznych. – Proces, o którym możemy mówić, że jest zagrożeniem, to jest gwałtowne zamieranie lasów, gdyż ono postępuje. Wszystko jest związane z niekorzystnym klimatycznym bilansem wodnym z tym, że wchodzą nowe gatunki jako zagrożenie, na przykład kornik ostrozębny atakujący sosnę. Mamy też uaktywnioną jemiołę. Mamy wiele czynników bakteryjnych. To wszystko razem powoduje, że lasy nam zamierają, ale my, jako leśnicy, jesteśmy przygotowani na to wyzwanie – podsumował dr Andrzej Konieczny. Jak podkreślił, leśnicy są jedyną grupą zawodową związaną w swojej pracy ze środowiskiem i czasem przez pryzmat efektu. - To pojęcie, które prowadzi do osiągania efektów, które robimy celowo, z zamiarem i gospodarczo. Prowadzimy gospodarkę leśną i nie możemy w żaden sposób maskować innymi działaniami tego, co robimy. Samo pojęcie gospodarka zawiera w sobie działanie rozsądne i celowe. opr. Mariusz Trubalski
Leśne Osrodki Szkoleniowo-Wyspoczynkowe oraz inne zakłady i instytucje zachęcamy do zamawiania pakietów z egzemplarzami Informatora o Obiektach Wypoczynku i Edukacji w lasach i biuletynu EkoLasu dla klientów i gości obiektów. Dodatkowo zapewniamy spersonalizowane naklejki GIFT np. z logo do umieszczonia na dostarczonych wydawnictwach. Tel.50330063 lasy@prasa.com.pl ZAMÓW I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE. Za każdy pakiet i prenumeratę zamówiona przez OEL / LKP przekażemy analogiczną liczbę egz. do 11 szkół leśnych z wykazu Ministra Srodowiska oraz 7 jednostek uniwersyteckich. PRENUMERATA biuletynu Ekolas grupowa półroczna i roczna (pakiety po 5 egz) dla jednostek PGL LP i innych odbiorców. tel. info 222502299 ekopanorama@prasa.com.pl
PGL LP Gospodarstwo Rybackie Niemodlin 49-100 Niemodlin, ul. Zamkowa 3 Tel.: 77 46 06 372 grniemodlin@katowice.lasy.gov.pl PGL LP Gospodarstwo Rybackie w Żarach Lubsko, ul. Emilii Plater 15 Tel.: 68 382 34 34 gospryb.zary@zielonagora.lasy.gov.pl
nr V/VI
ISSN 1507 1871
www.issuu.com/ekoPL
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
ISSN 1507 1871
www.issuu.com/ekoPL
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
nr XII/I
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE
22 250 22 99
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE
22 250 22 99
1
eko las panorama
ekolas
PGL LP Gospodarstwo Rybackie Krogulna
półroczna i roczna
|
półroczna i roczna
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
wydanie ogólnopolSkie
|
w w w . i S S u u . co m / e k o p l
|
iSSn 2719-325X
z a m ó w p a k i e t l u b p r e n u m e r at ę i w S p i e r a j S z k o ły l e ś n e
międzynarodowy dzień ziemi Dni Ochrony Środowiska 2019
IV/V 2020
Ścieżka edukacyjna w leśnictwie 95-063 Rogów, ul. Akademicka 20 Krasiejów, www.targilesne.pl, www.lzdrogow.sggw.pl tuż przy zielonym centrum Edukacji Ekologicznej e-mail:ul.Sporacka sekretariat@lzd.sggw.pl 8, 46-040 Krasiejów
77 05 412019 mijaRybackie PGL LP454 Gospodarstwo W roku 20 lat odNiemodlin czasu zorganizowania opole@katowice.lasy.gov.pl I Międzynarodowych Targów Leśnych Rogów 1999. W tym roku mamy przyjemność zaprosić Szanownych Państwa na: 49-100 Niemodlin, ul. Zamkowa 3 Tel.: 77 46centrum 06 372 edukacji ekologicznej Zielone MIĘDZYNARODOWE TARGI grniemodlin@katowice.lasy.gov.pl obiekt edukacji ekologicznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych
LEŚNE ROGÓW 2019
PGL LP Gospodarstwo Rybackie w nadleśnictwo opole, ul.Groszowicka opole 4 Żarach -10,645-517 września Patronat nad targami objęli: 77 454 05 42 www.katowice.lasy.gov.pl/opole Minister Środowiska. Lubsko, ul. Emilii Plater 15 Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. Tel.: 68 382 34 34 JM Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gospryb.zary@zielonagora.lasy.gov.pl Marszałek Województwa Łódzkiego.
pokoje gościnne leśniczówka krynica morska
PGLplanujemy LP Gospodarstwo Rybackie Krogulna W czasie Targów aktualne tematycznie seminaria branżowe, pokazy82-120 oraz imprezy - BIEG Krynica towarzyszące Morska , ul. Wiejska 1 TARGOWY 2019.
Targi odbędą się w halach wystawowych oraz ul. na Stawowa terenach leśnych LZD w Rogowie. 794 Krogulna, 507 467 46-034 3 monique1821@wp.pl Tel.: 77 4693 TARGÓW 046 Szczegółowych informacji dotyczących udziela Barbara Adamczyk e-mail: adamczyk.lzd@interia.pl; tel. 604 204 746 grkrogulna@katowice.lasy.gov.pl
pogorzelica.szczecin.lasy.gov.pl
>>> str. 6, 7, 8
ekolas
1
WYDANIE OGÓLNOPOL S KIE
|
WWW . I S S UU . COM / EKOPL
lesianie, wprowadzanie gatunków szybkorosnących takich jak np. daglezja,
opr. Mariusz Trubalski
ZAMÓW PAKIET WYDAWNICTW EKOLAS LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE Za każdy pakiet i prenumeratę zamówioną przez OEL / LKP przekażemy w ramach wysyłki redakcyjnej analogiczną liczbę egzemplarzy do wskazanych szkół leśnych z wykazu Ministra Środowiska www.mos.gov.pl/srodowisko/lesnictwo/szkoly-lesne/
PRENUMERATA grupowa półroczna i roczna dla jednostek PGL LP i innych odbiorców ekopanorama@prasa.com.pl tel. 22 250 22 99 Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania zestawów egz. EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo i adresem OW na dostarczonych wydawnictwach.
ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy „Bażyna”
Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe nadleśnictwa gryfice i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie (3 - 5 szt.) zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo Wojska polskiego 15, 72-351 pogorzelica i adresem OW na785 dostarczonych wydawnictwach. 913 863 109, 187 412, 72 218 74 11
Magazyn panorama EKoLaS opracowano w oparciu o materiały z pGL Lp, GDoŚ i nFoŚiGW. Wydawca Ekolas - Mariusz Trubalski Biuro reklamy i Wydawnictw Telewizja niezależna Sp. z o.o. redakcja: 00-001 Warszawa, ul.Swiętokrzyska 33/p-126 lasy@prasa.com.pl tel. 22 250 22 99
Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie (3 - 5 szt.) zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo i adresem OW na dostarczonych wydawnictwach.
ekopanorama II/III 2020
węgla z gleby oraz ograniczyć zagrożenia niekontrolowanymi emisjami tego gazu na skutek katastrof. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statycznego, zapas węgla w drzewach w 2015 r. wyniósł 822 mln ton – co odpowiada 87 tonom węgla na hektar. Według wspomnianego opracowania w 1900 r. zapas ten wynosił zaledwie 467 mln ton. W ramach prac, oprócz standardowo prowadzonych zabiegów w zakresie
gospodarkiŚwięta leśnej, wykonywane są równieżLasów działaniaPaństwowych dodatkowe, czyli zaObchody Lasu i 95-lecia
wprowadzanie drugiego piętra drzew orazKowalczyk, podszytu, zwiększanie 22 i 23 VI obchodziliśmy Dni Ochrony Środowiska. Minister środowiska Henryk wraz z powierzchni wicemininaturalnych orazidziałania nadmiernemu uszkadzaniu Tegoroczna edycja przyjęła tematykę nawiązującą do 95-lecia sterodnowień Małgorzatą Golińską dyrektorzapobiegające generalny LP Andrzej Konieczny powierzchni istnienia Lasów Państwowych „Dla Lasu. Dla Ludzi. Leśnictwo XXI wzięli udział gleby. w Ogólnopolskim Święcie Lasu oraz centralnych Efektem prac realizowanych w ramach trwale zrównoważonej gospodarki wieku wA. odpowiedzi oczekiwania społeczeństwa w zakresie obchodach 95-lecia Lasów Państwowych w Łochowie. Uroczystość Prezydent Duda zainicjowałnaobchody Międzynarodowego Roku Zdrowia Roślin Sympozjum „Oblicza leśnej, jest wzrostekologii” powierzchni lasów od 1945 r. z 21 proc. do 30 proc. Sadzonki, edukacji ekologicznej”. Wydarzenie cieszyło się wielkim zaintereleśników uświetniła swoją obecnością Pierwsza Dama Agata w Polsce. Fot. Igor Smirnow/ KPRP W sympozjum min.M.Woś i dyr.LPrównież A.Konieczny. Fot.WSKSiM >>> str.4 służące douczestniczyli: odnowienia lasów, powstają w szkółkach prowadzonych przez nadsowaniem mieszkańców Warszawy, którzy tłumnie przybyli do Kornhauser-Duda. doniosłe okazjązlokalizowanych do spotkania leśnictwa. co rokuTo rośnie tam ok.wydarzenie 800 mln w 427było szkółkach, „Działania na rzecz klimatu” to hasło tegorocznego Międzynarodowego wielu Łazienek Królewskich. zasłużonych a takżenaprzyjaciół lasu, w 347osób nadleśnictwach. aż 500dla mln zleśnictwa, tej puli jest sadzonych gruntach będących Dnia Ziemi. Toinauguracja zmiany klimatu stanowią obecnie największe wyzwanie dla społeczników, Oblicza ekologii Sobotnia została dokonana przez wiceminister naukowców, którzy od zawsze stawalidla wwłaścicieli obronie w zarządzie Lasów państwowych, a pozostałe są przeznaczane ludzkości, a sposób w jaki się z nimi zmierzymy może zdecydować o przy- polskiej środowiska M. Golińską, podczas konferencji naukowej z udziałem tożsamości i tradycji jaką jest 95-lecie Państwowego lasów prywatnych lub parków narodowych. szłości świata. Lasy Państwowe od lat prowadzą szereg działań będących O Lasach Państwowych, funkcjach i roli mówił Sympozjum „Oblicza ekologii” poświęcone pamięci prof. przedstawicieli LP oraz naukowców. Podsumowano m.in. dotychczGospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. co ważne jest zmieniany także składich gatunkowy drzewostanów, czyliAndrzej są przeodpowiedzią na postępującą zmianę klimatu. Są realizowane programy Konieczny, dyrektor generalnyże LP: – Wartością, która wynika Jana Szyszko odbyło sie 25Państwowych I w Wyższej Szkole Kultury Społecznej budowywane zgodnie z siedliskiem. Leśnicy myśląc perspektywicznie, biorą pod asową działalność Lasów na rzecz ochrony polskiej Leśnicy są gwarancją, ochrona przyrody w Polsce jest retencji wody – nizinny i górski, mają udział na celurodzina spowolnienie odpływu skuteczna. z kilkuset lat doświadczeń leśników, jest doświadczenie konieczności iprzyrody, Medialnej w Toruniu. W wydarzeniu wzięła zmarłego uwagę prognozy naukowców dotyczące zmian, jakie zajdą w ciągu jak też wskazano nowektóre kierunki rozwoju Państwowego Forma zrównoważonej gospodarki leśnejw środowisku została skuteczwody z roku terenów leśnych i przedłużenie wody”. kilkudziesięciu najbliższych lat. Lasy mają coraz bardziej zróżnicowaną strukturę Te korzystania z dóbr leśnych i takie jest oczekiwanie społeczeństwa. w ubiegłym ministra środowiska kilkuset gości. terenie Gospodarstwa Leśnego. PGL LP pełniąi „życia ważnąkropli rolę jakoNazarządca nie sprawdzona przez niemal sto lat działania Lasów Państwowych – wiekową i gatunkową. Wedługzmianom. danych GUSprzypomniał dziś drzew gatunków liściastych w polostatnie cały czas ulegają Zaznaczył również, że uczelni odsłonięto też tablicę upamiętniającą byłego ministra powie-rzonego imlat mienia. Ich celem jest prowadzenie trwale zrówn- mówił Henryk Kowalczyk. Minister również jakobecnie istotna Jużoraz od 14zasadzono Lasy państwowe prowadzą projekty na rzecz zwiększania skichdo lasach jest ok. 32ze proc. W 1945 r. narracją było ich zaledwie 13 proc., natomiast drzew mamy spłyconą na Zarówno temat zmian klimatyczśrodowiska dąb „Jan”. Wspomnienie o swoim bracie oważonej leśnej. trakcie szczytu pełniączynienia lasy w było naszym społeczeństwie. tą społeczną, małejgospodarki retencji - obecnie w 160W nadleśnictwach w całejklimatycznego polsce. Jak dotąd Lp rolęgatunków 87 proc. Udział sadzonek na chwilęatmosferycznych, obecną to niemal po nych, gdyżiglastych powinno się rozmawiać o zmianach wygłosił Andrzej Szyszko: - Profesor należał do tych nielicznych ludzi w Katowicach wskazywaliśmy na istotny wkład lasów w pochłanianie jak i gospodarczą. Szczególnie w trakcie szczytu zbudowały lub udrożniły niemal 7 tys. różnych obiektów hydrologicznych, edukacyjną równo gatunki iglaste i liściaste. Udział sosny od lat 50. ubiegłego wiekuklimaspada a nie klimatycznych. – Proces,rola o się którym możemy że jest nauki, którywęgla pokazał, jak swoją bogatą wiedzę teoretyczną wdrażać dwutlenku i przyczynianie się dokilkadziesiąt ochrony klimatu. Świadczy Katowicach lasów była mocno mówić, podkreślana które zatrzymają w lasach dodatkowo mln m 3 wody. Mają one tycznego na rzeczCOP24 wzrostuw m.in. dębu. zwiększa również zasobność lasów, obecnie ze na zagrożeniem, to polaka jest gwałtowne zamieranie lasów, gdyż w proces modernizacji gospodarczej Polski. o tym m.in. podpisanie deklaracji Lasy dlaUważał, klimatuże–wykorzystapodkreśliła na pochłanianie CO2 ioprzyczynianie się do ochrony znaczenie w kontekście zagrożeń związanych z nadmiarem wody lub - niestety względu statystycznego przypada ponad 60 drzew więcej niż wono 1989postępuje. r.klimatu. Wszystko jest adaptacji związane z niekorzystnym klimatycznym bilansem nie własnych, bogatych, różnorodnych jest do W corazwystąpieniu częściej - z jej brakiem. Stanowią zasobów one wkład wenergetycznych proces adaptacji lasów w swoim wiceminister. Lasy Państwowe są blisko trakcie obchodów zostały wręczone odznaczenia resortowe oraz W procesie do zmian klimatu niezwykle istotne jest to, w jaki sposób wodnym z tym, wchodzą nowe gatunki zagrożenie, na podstawą budowy niezależności i siły potencjału energetycznego zmian 2023 r. powstanie ponad 2200 obiektów -świadomość przede wszystkim pamiątkowe leśnicy chronią lasyżeprzed pożarami, które są jednymi zjako poważniejszych konseobywateli, aklimatu. poprzezDo funkcję edukacyjną, podnoszą stale kordelasy dla zasłużonych leśników. Na szczególne przykład ostrozębny atakujący sosnę. Mamy uaktywnioną naszej Ojczyzny. magazynujących, wodę lub spowalniających jej odpływ. W wielu wyróżnienia kwencjikornik globalnego ocieplenia. zagrożenie pożarowe lasów w polsce należy do ekologiczną Polaków piętrzących i prezentują zasady zrównoważonego rozwoju, i pochwały zasłużyli leśniczowie i też podleśniczowie są również przywracane środowisku tereny podmokłe, które zjemiołę. najwyższych w Europie. kształtują warunki pogodowe, które Mamy wiele Warunki czynników bakteryjnych. To wszystko razem sympozjum wygłoszono 16 referatów poświęnp.klimatyczne z Nadleśnictwa Rytel. Odczytano dbającnadleśnictwach oPodczas bioróżnorodność oraz wielofunkcyjną gospodarkę leśną terenów poklęskowych osuszano oraz chronione torfowiska będącezasadom magazynami również zwiększają czynniki powstania pożaru, takie jak temperatura czy wilgotpowoduje, że lasy ryzyka nam zamierają, ale my, jako leśnicy, jesteśmy conych polskiemu rolnictwu i leśnictwu oraz torfowe, racjonalnym listy gratulacyjne od najważniejszych osób w Państwie – otwartąniegdyś dla społeczeństwa. wody oraz węgla wnaturalnych gruncie. ność. Każdegona monitorują tereny leśne nadr blisko 70 tys. km 2 przygotowani toleśnicy wyzwanie podsumował Andrzej Konieczny. użytkowania zasobów kraju, czylipikniku obszarom związanym Prezydenta RP,dnia Prezesa Rady –Ministrów orazobszarze Marszałków Sejmu Niedziela upłyneła zaś pod znakiem edukacyjnego. podejmująleśnicy wiele działań służących wzmocnieniu ochrony przeciwpożarowej W 23 nadleśnictwach trwa natomiast projekt Leśnych Gospodarstw Węglowych. Jakoraz podkreślił, są jedyną grupą zawodową w swojej zUczestnicy aktywnościa zawodową prof. JanawSzyszko. Obecny na konferencji Z okazji jubileuszu posadzono równieżzwiązaną pamiątkowy dąb mogli udział leśnych warsztatach, licznych lasów. ochrona ta wymaga długofalowego planowania i wielu a nade Te obiekty mająwziąć zdolność lasu do pochłaniania dwutlenku węgla, i Senatu. pracy ze środowiskiem i czasem przez pryzmat efektu. -starań, To pojęcie, minister Michał Wośzwiększyć podkreślił, że korzystanie z dobór przez Papieża Franciszka. konkursach, quizach, survivalu, a także być naturalnych świadkami wszystko czujności i szybkiego reagowania w przypadku pojawienia się ognia. zwiększyć istniejące leśnym zasoby węgla w ekosystemie, ograniczyć emisję dwutlenku poświęcony które prowadzi do osiągania efektów, które robimy celowo, z zamiaripokazów zasobów,sokolniczych. nakłada pewne obowiązki wobec przyrody. Przedstawił też opr. Mariusz Trubalski, fot. mos.gov.pl em i gospodarczo. Prowadzimy gospodarkę leśną i nie możemy deklarację zakończenia w terminie najbliższego miesiąca reaktywow żaden sposób maskować innymi działaniami tego, co robimy. Samo wania resortu środowiska i określenia obszaru współdziałania Zielonaagendami szkoła w nadl. opole Leśny Zakład Doświadczalny w Rogowie pojęcie gospodarka zawiera w sobie działanie rozsądne i celowe. z ministerstwemSGGW klimatu i innymi publicznymi.
46-034 Krogulna, ul. Stawowa 3 Tel.: 77 4693 046 grkrogulna@katowice.lasy.gov.pl
>>> str. 6, 7, 8 Z myśl ą o ekologii na w w w.issuu.com.pl /ekopanor ama w zakładce EKoprEnUMEraTa „archiwum wydań” i zlecenia w formacie pdf Szanuj środowiSko naturalne - ogranicz także ilość wydruków maili
śWiatoWy dzieŃ mokradeł Już od 23 lat na początku lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł. Mokradła są bowiem ważnym elementem w zachowaniu bioróżnorodności. Celem obchodów jest podnoszenie świadomości społecznej w zakresie roli ekologicznej i gospodarczej obszarów wodno-błotnych. Mokradła pełnią ważną rolę w kształtowaniu różnorodności biologicznej, są środowiskiem życia bardzo wielu gatunków roślin i zwierząt. Wśród nich są gatunki rzadkie, znajdujące się na „czerwonych” listach np. fiołek torfowy, wątlik błotny czy batalion, kulik wielki oraz bąk. Naukowcy szacują, że od lat 70. XX w. zostało utraconych aż 35% mokradeł na świecie. Dlatego apelują o wspólne działania na rzecz ochrony i odtworzenia tych ekosystemów, gdyż dzięki temu można zredukować negatywne skutki zmian klimatu. W Polsce, jak wynika z danych Instytutu Melioracji Użytków Zielonych, mokradła występują na powierzchni ok. 4,4 mln ha, co stanowi niemal 14% kraju. Z tego 4 proc. zajmują torfowiska o powierzchni większej niż 1 ha. Warto wiedzieć, że we wszystkich torfowiskach zmagazynowanych jest 35 mld m3 wody, czyli dwukrotnie więcej niż we wszystkich polskich jeziorach. Lasy Państwowe mając świadomość jak ważną rolę pełnią te podmokłe tereny, są zaangażowane w programy na rzecz ochrony i ich zrównoważonego użytkowania. Działania jakie prowadzą leśnicy odtwarzając ekosystemy wodne, realizują w ramach projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu.
|
ISSN 1507 1871
PÓŁROCZNA
I
ROCZNA :
EKOPANORAMA @ PRA S A . COM . PL
www.issuu.com/ekoPL
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
nr II/III
I tak w szczecińskim Nadleśnictwie Nowogard dzięki odpowiednim zastawkom powstał imponujący obiekt, gdzie lustro wody rozciąga się na 12 ha. Obszar powszechnie zwany „Sahara” był torfowiskiem, niestety zniszczonym wskutek odwodnienia wykonanego w XIX w. na potrzeby udostępnienia pokładów torfu, który eksploatowała miejscowa ludność. Wykopanie sztucznego rowu spowodowało wydrenowanie terenu z wody i znaczne obniżenie jej poziomu. Na pozbawiony lustra wody obszar zaczęły wkraczać drzewiaste gatunki pionierskie – brzoza i sosna. Po drugiej wojnie część „Sahary” została uznana za grunty leśne, chociaż nigdy nie dostarczały one drewna: teren pozostał grząski i niedostępny dla prac gospodarczych, a możliwe do pozyskania tam drewno nie przedstawiało dobrej jakości technicznej. Aby odbudować osuszone siedliska wodno-błotne i zachować pozostałe jeszcze torfowiska, Nadleśnictwo Nowogard wybudowało zastawkę stabilizującą poziom wody na wysokości 1,7 m. W ten sposób powstał obiekt retencyjny o pojemności ponad 260 tys. m3, z lustrem wody rozciągającym się na 12 ha oraz obszarem wodno-błotnym z leśnymi siedliskami bagiennymi o powierzchni 25 ha. Zaniechano także jakichkolwiek zabiegów gospodarczych: nie tylko na samym obiekcie, ale również na terenach sąsiadujących, oddając rozlewisko i torfowiska w całości naturze. Mimo znaczącego, wieloletniego deficytu wody „Sahara” nigdy do końca nie przeobraziła się w pustynię. Zinwentaryzowano tu leśne i nieleśne siedliska przyrodnicze: sosnowy bór bagienny oraz torfowiska wysokie i przejściowe oraz trzęsawiska. Chronioną florę reprezentują bagno pospolite, rosiczka okrągłolistna oraz licznie występujące torfowce. Z uwagi na podmokły charakter terenu i siedliska bagienne część powierzchni zaliczono do ekosystemów referencyjnych oraz lasów ochronnych. Fragment obiektu znajduje się w granicach obszaru Natura 2000 Ostoja Goleniowska. Warto także przypomnieć, że od wielu już lat liczne nadleśnictwa uczestniczą w projektach małej retencji. Projekt małej retencji nizinnej (jest to kontynuacja wcześniejszego projektu zakończonego w 2015 r.) jest prowadzony w 113 nadleśnictwach. Jego koszt wynosi 234 mln zł, z tego 144,5 mln zł stanowi unijne dofinansowanie, różnicę Lasy Państwowe pokrywają ze środków własnych. Aż 52% wszystkich prac będzie polegało na budowie bądź modernizacji zbiorników wodnych, dalsze 42% na przywracaniu funkcji mokradeł, a 5,5% na zabezpieczeniu infrastruktury leśnej. Projekt jest prowadzony w 113 nadleśnictwach na terenie Polski, powstanie lub zostanie odtworzonych 1200 obiektów. Spowolnią one odpływ 3,3 mln m3 wody i zatrzymają 2,1 mln m3. I tak w lasach łódzkiej dyrekcji LP prace są realizowane w pięciu nadleśnictwach. W ramach projektu do 2022 r. powstanie lub zostanie zmodernizowanych ponad 400 zbiorników małej retencji, które będą gromadziły ok. 2,5 mln m3 wody. Ponadto łącznie powstanie niemal 800 elementów wodnej infrastruktury, np. zastawki czy przepusty pozwalające na swobodną migrację organizmów wodnych i rumoszu rzecznego. W poprzedniej edycji programu uczestniczyło 12 łódzkich nadleśnictw, w których w latach 2007-2014 zostały wykonane obiekty retencyjne za kwotę 9,5 mln zł. Również projekt dotyczący retencji na obszarach górskich jest kontynuacją podobnego przedsięwzięcia realizowanego przez Lasy Państwowe. W 47 górskich nadleśnictwach ok.1100 obiektów pozwoli zatrzymają 400 tys. m3 wody.
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I W S PIERAJ S ZKOŁY LEŚNE
PRENUMERATA
ISSN 1507 1871
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE
Prezydent A. Duda zainicjował obchody Międzynarodowego Roku Zdrowia Roślin w Polsce. Fot. Igor Smirnow/ KPRP >>> str.4
nr XII/I
półroczna i roczna
ekolas
półroczna i roczna
1
ekopanorama II/III 2020
PRENUMERATA PRENUMERATA
węgla z gleby oraz ograniczyć zagrożenia niekontrolowanymi emisjami tego gazu na skutek katastrof. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statycznego, zapas węgla w drzewach w 2015 r. wyniósł 822 mln ton – co odpowiada 87 tonom węgla na hektar. Według wspomnianego opracowania w 1900 r. zapas ten wynosił zaledwie 467 mln ton. W ramach prac, oprócz standardowo prowadzonych zabiegów w zakresie gospodarkiŚwięta leśnej, wykonywane są równieżLasów działaniaPaństwowych dodatkowe, czyli zaDni Ochrony Środowiska 2019 Obchody Lasu i 95-lecia lesianie, wprowadzanie gatunków szybkorosnących takich jak np. daglezja, wprowadzanie drugiego piętra drzew orazKowalczyk, podszytu, zwiększanie 22 i 23 VI obchodziliśmy Dni Ochrony Środowiska. Minister środowiska Henryk wraz z powierzchni wicemininaturalnych orazidziałania nadmiernemu uszkadzaniu Tegoroczna edycja przyjęła tematykę nawiązującą do 95-lecia sterodnowień Małgorzatą Golińską dyrektorzapobiegające generalny LP Andrzej Konieczny powierzchni istnienia Lasów Państwowych „Dla Lasu. Dla Ludzi. Leśnictwo XXI wzięli udział gleby. w Ogólnopolskim Święcie Lasu oraz centralnych Efektem prac realizowanych w ramach trwale zrównoważonej gospodarki wieku wA. odpowiedzi naobchody oczekiwania społeczeństwa w zakresie obchodach 95-lecia Lasów Państwowych w Łochowie. Uroczystość Prezydent Duda zainicjował Międzynarodowego Roku Zdrowia Roślin Sympozjum „Oblicza leśnej, jest wzrostekologii” powierzchni lasów od 1945 r. z 21 proc. do 30 proc. Sadzonki, edukacji ekologicznej”. Wydarzenie cieszyło się wielkim zaintereleśników uświetniła swoją obecnością Pierwsza Dama Agata w Polsce. Fot. Igor Smirnow/ KPRP W sympozjum min.M.Woś i dyr.LPrównież A.Konieczny. Fot.WSKSiM >>> str.4 służące douczestniczyli: odnowienia lasów, powstają w szkółkach prowadzonych przez nadsowaniem mieszkańców Warszawy, którzy tłumnie przybyli do Kornhauser-Duda. doniosłe okazjązlokalizowanych do spotkania leśnictwa. co rokuTo rośnie tam ok.wydarzenie 800 mln w 427było szkółkach, „Działania na rzecz klimatu” to hasło tegorocznego Międzynarodowego wielu Łazienek Królewskich. zasłużonych a takżenaprzyjaciół lasu, w 347osób nadleśnictwach. aż 500dla mln zleśnictwa, tej puli jest sadzonych gruntach będących Dnia Ziemi. Toinauguracja zmiany klimatu stanowią obecnie największe wyzwanie dla społeczników, Oblicza ekologii Sobotnia została dokonana przez wiceminister naukowców, którzy od zawsze stawalidla wwłaścicieli obronie w zarządzie Lasów państwowych, a pozostałe są przeznaczane ludzkości, a sposób w jaki się z nimi zmierzymy może zdecydować o przy- polskiej środowiska M. Golińską, podczas konferencji naukowej z udziałem tożsamości i tradycji jaką jest 95-lecie Państwowego lasów prywatnych lub parków narodowych. szłości świata. Lasy Państwowe od lat prowadzą szereg działań będących O Lasach Państwowych, funkcjach i roli mówił Sympozjum „Oblicza ekologii” poświęcone pamięci prof. przedstawicieli LP oraz naukowców. Podsumowano m.in. dotychczGospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. co ważne jest zmieniany także składich gatunkowy drzewostanów, czyliAndrzej są przeodpowiedzią na postępującą zmianę klimatu. Są realizowane programy Konieczny, dyrektor generalnyże LP: – Wartością, która wynika Jana Szyszko odbyło sie 25Państwowych I w Wyższej Szkole Kultury Społecznej budowywane zgodnie z siedliskiem. Leśnicy myśląc perspektywicznie, biorą pod asową działalność Lasów na rzecz ochrony polskiej Leśnicy są gwarancją, ochrona przyrody w Polsce jest retencji wody – nizinny i górski, które mają na celu spowolnienie odpływu z kilkuset lat doświadczeń leśników, jest doświadczenie konieczności iprzyrody, Medialnejjak w Toruniu. W wydarzeniu wzięła udział rodzina zmarłego uwagę prognozy naukowców dotyczące zmian, jakie zajdą w ciągu też wskazano nowe kierunki rozwoju Państwowego skuteczna. Forma zrównoważonej gospodarki leśnejw środowisku została skuteczwody z roku terenów leśnych i przedłużenie wody”. kilkudziesięciu najbliższych lat. Lasy mają coraz bardziej zróżnicowaną strukturę Te korzystania z dóbr leśnych i takie jest oczekiwanie społeczeństwa. w ubiegłym ministra środowiska kilkuset gości. terenie Gospodarstwa Leśnego. PGL LP pełniąi „życia ważnąkropli rolę jakoNazarządca nie sprawdzona przez niemal sto lat działania Lasów Państwowych – wiekową i gatunkową. Wedługzmianom. danych GUSprzypomniał dziś drzew gatunków liściastych w poluczelni odsłonięto też tablicę upamiętniającą byłego ministra ostatnie cały czas ulegają Zaznaczył również, że powie-rzonego imlat mienia. Ich celem jest prowadzenie trwale zrówn- mówił Henryk Kowalczyk. Minister również jakobecnie istotna Jużoraz od 14zasadzono Lasy państwowe prowadzą projekty na rzecz zwiększania skichdo lasach jest ok. 32ze proc. W 1945 r. narracją było ich zaledwie 13 proc., natomiast drzew środowiska dąb „Jan”. Wspomnienie o swoim bracie mamy spłyconą na temat zmian klimatyczoważonej leśnej. trakcie pełniączynienia lasy w było naszym społeczeństwie. Zarówno tą społeczną, szczytu małejgospodarki retencji - obecnie w 160W nadleśnictwach w całejklimatycznego polsce. Jak dotąd Lp rolęgatunków 87 proc. Udział sadzonek na chwilęatmosferycznych, obecną to niemal po wygłosił Andrzej Szyszko: - Profesor należał do tych nielicznych ludzi nych, gdyżiglastych powinno się rozmawiać o zmianach jak i gospodarczą. Szczególnie w trakcie szczytu w Katowicach wskazywaliśmy na istotny wkład lasów w pochłanianie zbudowały lub udrożniły niemal 7 tys. różnych obiektów hydrologicznych, edukacyjną równo gatunki iglaste i liściaste. Udział sosny od lat 50. ubiegłego wiekuklimaspada nauki, którywęgla pokazał, jak swoją bogatą wiedzę teoretyczną wdrażać a nie klimatycznych. – Proces,rola o się którym możemy że jest Katowicach lasów była mocno mówić, podkreślana dwutlenku i przyczynianie się dokilkadziesiąt ochrony klimatu. Świadczy które zatrzymają w lasach dodatkowo mln m 3 wody. Mają one tycznego na rzeczCOP24 wzrostuw m.in. dębu. zwiększa również zasobność lasów, obecnie ze na w proces modernizacji gospodarczej Polski. zagrożeniem, to polaka jest gwałtowne zamieranie lasów, gdyż na pochłanianie CO2 ioprzyczynianie się do ochrony o tym m.in. podpisanie deklaracji Lasy dlaUważał, klimatuże–wykorzystapodkreśliła znaczenie w kontekście zagrożeń związanych z nadmiarem wody lub - niestety względu statystycznego przypada ponad 60 drzew więcej niż wono 1989postępuje. r.klimatu. nie własnych, bogatych, różnorodnych jest do W Wszystko jest adaptacji związane z niekorzystnym klimatycznym bilansem corazwystąpieniu częściej - z jej brakiem. Stanowią zasobów one wkład wenergetycznych proces adaptacji lasów trakcie obchodów zostały wręczone odznaczenia resortowe oraz w swoim wiceminister. Lasy Państwowe są blisko W procesie do zmian klimatu niezwykle istotne jest to, w jaki sposób podstawą budowy niezależności i siły potencjału energetycznego wodnym z tym, wchodzą nowe gatunki zagrożenie, na zmian 2023 r. powstanie ponad 2200 obiektów -świadomość przede wszystkim pamiątkowe leśnicy chronią lasyżeprzed pożarami, które są jednymi zjako poważniejszych konsekordelasy dla zasłużonych leśników. Na szczególne obywateli, aklimatu. poprzezDo funkcję edukacyjną, podnoszą stale naszej Ojczyzny. przykład ostrozębny atakujący sosnę. Mamy uaktywnioną magazynujących, wodę lub spowalniających jej odpływ. W wielu wyróżnienia kwencjikornik globalnego ocieplenia. zagrożenie pożarowe lasów w polsce należy do i pochwały zasłużyli leśniczowie i też podleśniczowie ekologiczną Polaków piętrzących i prezentują zasady zrównoważonego rozwoju, nadleśnictwach są również przywracane środowisku tereny podmokłe, które najwyższych w Europie. Warunki klimatyczne kształtują warunki pogodowe, które Podczas sympozjum wygłoszono 16 referatów poświęjemiołę. Mamy wiele czynników bakteryjnych. To wszystko razem dbając o bioróżnorodność oraz wielofunkcyjną gospodarkę leśną z terenów poklęskowych np. z Nadleśnictwa Rytel. Odczytano osuszano oraz chronione torfowiska będącezasadom magazynami również zwiększają czynniki powstania pożaru, takie jak temperatura czy wilgotconych polskiemu rolnictwu i leśnictwu oraz torfowe, racjonalnym powoduje, że lasy ryzyka nam zamierają, ale my, jako leśnicy, jesteśmy otwartąniegdyś dla społeczeństwa. listy gratulacyjne od najważniejszych osób w Państwie – wody oraz węgla wnaturalnych gruncie. ność. Każdegona monitorują tereny leśne nadr blisko 70 tys. km 2 użytkowania zasobów kraju, czylipikniku obszarom związanym Prezydenta przygotowani toleśnicy wyzwanie podsumował Andrzej Konieczny. Niedziela upłyneła zaś pod znakiem edukacyjnego. RP,dnia Prezesa Rady –Ministrów orazobszarze Marszałków Sejmu podejmująleśnicy wiele działań służących wzmocnieniu ochrony przeciwpożarowej W 23 nadleśnictwach trwa natomiast projekt Leśnych Gospodarstw Węglowych. Jakoraz zUczestnicy aktywnościa zawodową prof. JanawSzyszko. Obecny na konferencji podkreślił, są jedyną grupą zawodową w swojej mogli udział leśnych warsztatach, licznych Z okazji jubileuszu posadzono równieżzwiązaną pamiątkowy dąb lasów. ochrona ta wymaga długofalowego planowania i wielu a nade Te obiekty mająwziąć zdolność lasu do pochłaniania dwutlenku węgla, i Senatu. minister Michał Wośzwiększyć podkreślił, że korzystanie z dobór pracy ze środowiskiem i czasem przez pryzmat efektu. -starań, To pojęcie, konkursach, quizach, survivalu, a także być naturalnych świadkami przez Papieża Franciszka. wszystko czujności i szybkiego reagowania w przypadku pojawienia się ognia. zwiększyć istniejące leśnym zasoby węgla w ekosystemie, ograniczyć emisję dwutlenku poświęcony
22 250 22 99
ekopanorama@prasa.com.pl
IV/V 2020
międzynarodowy dzień ziemi
PRENUMERATA
i ss n 2 7 1 9 - 3 2 5 X
p r e n u m e r a t a półroczna i roczna:
|
tel. 22 250 22 99
w w w . i ss u u . co m / e k o p l
ekopanorama@prasa.com.pl ekopanorama@prasa.com.pl ekopanorama@prasa.com.pl
|
ekopanorama@prasa.com.pl
wydanie ogólnopolskie
z a m ó w p a k i e t l u b p r e n u m e r at ę i w s p i e r a j s z k o ły l e ś n e
PRENUMERATA
półroczna i roczna
nr V/VI
nr XII/I 22 250 22 99
22 250 22 99
PRENUMERATA PRENUMERATA
ISSN 1507 1871
ISSN 1507 1871
p r e n u m e r a t a półroczna i roczna:
www.issuu.com/ekoPL
www.issuu.com/ekoPL
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE
ZAMÓW PAKIET LUB PRENUMERATĘ I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE
eko las panorama
ekolas
tel. 22 250 22 99
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE
1
półroczna i roczna
Leśne Osrodki Szkoleniowo-Wyspoczynkowe oraz inne zakłady i instytucje zachęcamy do zamawiania pakietów z egzemplarzami Informatora o Obiektach Wypoczynku i Edukacji w lasach i biuletynu EkoLasu dla klientów i gości obiektów. Dodatkowo zapewniamy spersonalizowane naklejki GIFT np. z logo do umieszczonia na dostarczonych wydawnictwach. Tel.50330063 lasy@prasa.com.pl ZAMÓW I WSPIERAJ SZKOŁY LEŚNE. Za każdy pakiet i prenumeratę zamówiona przez OEL / LKP przekażemy analogiczną liczbę egz. do 11 szkół leśnych z wykazu Ministra Srodowiska oraz 7 jednostek uniwersyteckich. PRENUMERATA biuletynu Ekolas grupowa półroczna i roczna (pakiety po 5 egz) dla jednostek PGL LP i innych odbiorców. tel. info 222502299 ekopanorama@prasa.com.pl ekopanorama@prasa.com.pl ekopanorama@prasa.com.pl ekopanorama@prasa.com.pl
Dominika Nadolna, rzecznik prasowy RDLP w Pile
Sympozjum „Oblicza ekologii” W sympozjum uczestniczyli: min.M.Woś i dyr.LP A.Konieczny. Fot.WSKSiM
Oblicza ekologii Sympozjum „Oblicza ekologii” poświęcone pamięci prof. Jana Szyszko odbyło sie 25 I w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. W wydarzeniu wzięła udział rodzina zmarłego w ubiegłym roku ministra środowiska i kilkuset gości. Na terenie uczelni odsłonięto też tablicę upamiętniającą byłego ministra środowiska oraz zasadzono dąb „Jan”. Wspomnienie o swoim bracie wygłosił Andrzej Szyszko: - Profesor należał do tych nielicznych ludzi nauki, który pokazał, jak swoją bogatą wiedzę teoretyczną wdrażać w proces modernizacji gospodarczej Polski. Uważał, że wykorzystanie własnych, bogatych, różnorodnych zasobów energetycznych jest podstawą budowy niezależności i siły potencjału energetycznego naszej Ojczyzny. Podczas sympozjum wygłoszono 16 referatów poświęconych polskiemu rolnictwu i leśnictwu oraz racjonalnym zasadom użytkowania zasobów naturalnych kraju, czyli obszarom związanym z aktywnościa zawodową prof. Jana Szyszko. Obecny na konferencji minister Michał Woś podkreślił, że korzystanie z dobór naturalnych i zasobów, nakłada pewne obowiązki wobec przyrody. Przedstawił też deklarację zakończenia w terminie najbliższego miesiąca reaktywowania resortu środowiska i określenia obszaru współdziałania z ministerstwem klimatu i innymi agendami publicznymi.
O Lasach Państwowych, ich funkcjach i roli mówił Andrzej Konieczny, dyrektor generalny LP: – Wartością, która wynika z kilkuset lat doświadczeń leśników, jest doświadczenie konieczności korzystania z dóbr leśnych i takie jest oczekiwanie społeczeństwa. Te ostatnie cały czas ulegają zmianom. Zaznaczył również, że obecnie mamy do czynienia ze spłyconą narracją na temat zmian klimatycznych, gdyż powinno się rozmawiać o zmianach atmosferycznych, a nie klimatycznych. – Proces, o którym możemy mówić, że jest zagrożeniem, to jest gwałtowne zamieranie lasów, gdyż ono postępuje. Wszystko jest związane z niekorzystnym klimatycznym bilansem wodnym z tym, że wchodzą nowe gatunki jako zagrożenie, na przykład kornik ostrozębny atakujący sosnę. Mamy też uaktywnioną jemiołę. Mamy wiele czynników bakteryjnych. To wszystko razem powoduje, że lasy nam zamierają, ale my, jako leśnicy, jesteśmy przygotowani na to wyzwanie – podsumował dr Andrzej Konieczny. Jak podkreślił, leśnicy są jedyną grupą zawodową związaną w swojej pracy ze środowiskiem i czasem przez pryzmat efektu. - To pojęcie, które prowadzi do osiągania efektów, które robimy celowo, z zamiarem i gospodarczo. Prowadzimy gospodarkę leśną i nie możemy w żaden sposób maskować innymi działaniami tego, co robimy. Samo pojęcie gospodarka zawiera w sobie działanie rozsądne i celowe.
opr. Mariusz Trubalski
PGL LP Gospodarstwo Rybackie Niemodlin 49-100 Niemodlin, ul. Zamkowa 3 Tel.: 77 46 06 372 grniemodlin@katowice.lasy.gov.pl PGL LP Gospodarstwo Rybackie w Żarach Lubsko, ul. Emilii Plater 15 Tel.: 68 382 34 34 gospryb.zary@zielonagora.lasy.gov.pl PGL LP Gospodarstwo Rybackie Krogulna 46-034 Krogulna, ul. Stawowa 3 Tel.: 77 4693 046 grkrogulna@katowice.lasy.gov.pl Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie (3 - 5 szt.) zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo i adresem OW na dostarczonych wydawnictwach.
>>> str. 6, 7, 8
SZKODNICTWO W LASACH KOLEJNE JODŁY ZNISZCZONE NA STROISZ
ZŁODZIEJE STROISZU UJĘCI NA GORĄCYM UCZYNKU
Nie tak dawno informowaliśmy o zuchwałych kradzieżach stroiszu jodłowego w lasach zarządzanych przez Nadleśnictwo Radom. Im bliżej świąt tym zniszczeń w jodłowych w drzewostanach jest coraz więcej i są one coraz bardziej dotkliwe dla młodych drzewek. Uszkodzone jodły najprawdopodobniej nie będą miały szans na przeżycie, większość z nich obumrze. Pierwszego dnia grudnia podczas patrolu Straż Leśna i leśniczy leśnictwa Jedlnia natrafili na złodziei stroiszu. Złodzieje po zauważeniu patrolu uciekli pozostawiając przy drodze świeżo przygotowane wiązki stroiszu jodłowego, które najprawdopodobniej czekały na załadunek i wywóz z lasu. Złodzieje przygotowali 120 powiązanych wiązek gałązek jodłowych, co stanowi ponad 3 metry przestrzenne stroiszu. Zostało zniszczonych kilkaset młodych drzewek jodłowych. Drzewka te zostały dotkliwie uszkodzone, na większości boczne gałązki zostały w całości odcięte, a na drzewkach pozostał jedynie pęd główny. Los młodych jodeł stanął pod znakiem zapytania. W tym roku w nadleśnictwie była to już druga tak duża kradzież stroiszu. Tego rodzaju uszkodzenia pod względem przyrodniczym są mocno dotkliwe. Poważny ubytek powierzchni asymilacyjnej powoduje opóźnienie wzrostu i rozwoju drzew, podatność na szkodniki i choroby i w konsekwencji zamieranie. Podobna kradzież miała miejsce na początku lipca w leśnictwie Janiszew. Wówczas leśniczy w nocy udaremnił złodziejom wywiezienie stroiszu. Złodzieje uciekli z miejsca zdarzenia pozostawiając po kradzieży przygotowany stroisz i zniszczony drzewostan jodłowy. W jednym metrze przestrzennym stroiszu jodłowego jest średnio ok. 700 gałązek. Podczas lipcowej i grudniowej kradzieży mogło być odciętych ponad 2800 gałązek, zniszczona została znaczna powierzchnia młodego drzewostanu jodłowego. Aby ograniczyć kradzieże stroiszu nadleśnictwo planuje prace hodowlane w taki sposób, aby w okresach świątecznych jedlina była dostępna dla osób chcących zakupić w sposób legalny świeże i pachnące gałązki jedliny. W przypadku potrzeby zakupu jedliny należy zgłosić się do nadleśnictwa, które sprzedaje gałęzie drzew iglastych (stroisz) z powierzchni, na których prowadzone są zabiegi pielęgnacyjne i pozyskiwane jest drewno. Taki stroisz pochodzi z planowych cięć oraz pozyskany jest bez szkody dla lasu. W okresie przed świętami Bożego Narodzenia straż leśna wraz z leśniczymi i podleśniczymi prowadzi intensywne działania mające na celu zapobieganie kradzieżom stroiszu i choinek. Leśnicy z przedstawicielami innych służb patrolują obszary leśne, drogi i targowiska.
Leśna z Nadleśnictwa Daleszyce (RDLP w Radomiu) udaremniła kradzież blisko 4 metrów przestrzennych obłamanych z młodych drzewek gałązek jodłowych. Sprawcy zostali ujęci na gorącym uczynku. – Zatrzymaliśmy dwóch mężczyzn, którzy obłamali młode jodły na powierzchni kilkudziesięciu arów – informuje komendant posterunku w Daleszycach Tomasz Zbróg, i dodaje – złodzieje jedliny zostali ujęci podczas załadunku skradzionych gałązek w czasie wieczornego patrolu. Dowody złamania prawa były ewidentne, mężczyźni nie mataczyli i przyznali się do popełnienia przestępstwa. Stroisz został przez nas zabezpieczony, spisaliśmy sprawców, którzy nazajutrz stawili się na przesłuchanie w posterunku. Kompletujemy dokumentację i sprawa trafi do sądu – informuje komendant. Region świętokrzyski jest jednym z kilku miejsc w kraju, gdzie masowo rośnie jodła pospolita, stąd pochodzi też duża część jedliny, która trafia do handlu jako surowiec do wytwarzania wieńców czy ozdób świątecznych. Niestety, duża część gałązek jest pozyskiwana w sposób nielegalny, z młodych rosnących i przyszłościowych drzewek. Obłamane z gałęzi jodły tracą aparat asymilacyjny, często zostają zdeformowane, długo chorują, czasem gdy zostaną pozbawione większości gałęzi zamierają. Zdarza się, że wieloletni trud hodowlany młodego pokolenia lasu idzie w niwecz. Ten proceder znany jest świętokrzyskim leśnikom od lat, występuje nawet zjawisko zorganizowanej przestępczości. Okazuje się bowiem, że taka działalność jest intratnym zajęciem, dość powiedzieć, że wartość ładunku samochodu dostawczego to nawet 10 tys. zł. Oczywiście stroisz jodłowy można nabyć legalnie, większość nadleśnictw w regionie ma go w ofercie. Pochodzi on z drzew, które są wycinane podczas zabiegów hodowlanych, jego pozyskanie nie szkodzi więc drzewostanom. Metr przestrzenny stroiszu to zwykle kilkaset gałązek jodłowych, czyli co najmniej kilkadziesiąt okaleczonych i zdeformowanych młodych jodeł. – Proceder kradzieży stroiszu jodłowego nasila się zwykle przed Wszystkimi Świętymi i świętami Bożego Narodzenia. W tym okresie intensyfikujemy nasze działania prewencyjne – tłumaczy Tomasz Zbróg. – Uruchamiamy dodatkowe patrole, w patrolowaniu obszarów, gdzie są gęste odnowienia jodłowe wspomaga nas terenowa kadra nadleśnictw. W ostatnich latach wykorzystujemy również monitoring wizyjny. Zwykle do kradzieży i transportu dochodzi w godzinach nocnych, staramy się tak układać grafiki, by również w nocy w terenie byli obecni nasi ludzie – dodaje. Kradzież stroiszu zaliczana jest do wykroczenia regulowanego w art. 148 kodeksu wykroczeń, za które grozi mandat do 500 zł. Jeżeli sprawa trafi do sądu, to ten może orzec nawet kilkukrotnie wyższą grzywnę i nawiązkę. W powszechnej opinii leśników, takie kary są adekwatne do szkód przede wszystkim przyrodniczych i nie odstraszają przestępców. Aby kara miała charakter odstraszający kradzież stroiszu powinna zostać zakwalifikowana jako przestępstwo, a nie wykroczenie. O zmiany w prawie leśnicy zabiegają od lat.
Hubert Ogar, Nadleśnictwo Radom
Paweł Kosin, Nadleśnictwo Daleszyce
Fot. www.lasy.gov.pl
Fot. Tomasz Wychowaniec / www.lasy.gov.pl
RUSZYŁA AKCJA „CHOINKI OD LEŚNIKÓW” Już za kilka dni Święta Bożego Narodzenia. Trudno wyobrazić sobie ten szczególny i niezwykły czas bez choinki. W tym roku naturalne, pachnące choinki prosto z lasu trafią do małych pacjentów warszawskich szpitali dziecięcych, podopiecznych domów dziecka i placówek opiekuńczo – wychowawczych, a także uczniów szkół specjalnych. To świąteczny prezent od leśników z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie i Nadleśnictwa Celestynów. - W tym roku, chcieliśmy umilić święta najmłodszym, ale nie zapomnieliśmy też o osobach dorosłych – mówią warszawscy leśnicy. Dlatego drzewka trafią również m.in. do Narodowego Instytutu Onkologii, Hospicjum Onkologicznego św. Krzysztofa czy Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Warszawie. W ramach tegorocznej akcji „Choinki od leśników” do różnych podmiotów współpracujących z leśnikami trafi ponad 200 świerków pochodzących z plantacji prowadzonej przez Nadleśnictwo Łuków. To nie jedyny prezent od warszawskich leśników – do każdego drzewka dołączony będzie zestaw drewnianych ozdób choinkowych. Warto przypomnieć, że posiadanie naturalnej choinki niesie ze sobą wiele korzyści. Jej naturalne zielona barwa koi nerwy i poprawia nastrój, a wydzielające się olejki eteryczne pozytywnie wpływają na układ oddechowy. Nie wolno zapomnieć również o tym, że w procesie wzrostu drzewka pochłaniają z atmosfery dwutlenek węgla, akumulując go w swoich tkankach. Żywa choinka jest więc produktem w 100 proc. ekologicznym i odnawialnym.
Fot. Maciej Pawłowski / www.lasy.gov.pl
Maciej Pawłowski, rzecznik prasowy RDLP w Warszawie
ZA LEŚNICZÓWKĄ ODNALEZIONO SKARB To był strzał w dziesiątkę! Odkrycie depozytu z bronią za leśniczówką Morawin w Nadleśnictwie Kalisz (RDLP w Poznaniu) to jedno z najważniejszych poszukiwawczych odkryć tego roku. Znalezisko pokazuje, że szczególnie w lasach wciąż pozostaje wiele do odkrycia. Przez lata wśród okolicznych mieszkańców krążyła legenda o zakopanym w lesie skarbie. Właśnie tropem opowieści miejscowych ruszyli członkowie Stowarzyszenia „Denar” z Kalisza. Ich sukces to wypadkowa wielu lat pasji i badań nad legendarnym depozytem. Sami członkowie stowarzyszenia twierdzą, że kaliskie lasy wciąż skrywają wiele tajemnic. Miłośnicy lokalnej historii niespełna rok temu jedną z takich tajemnic zainteresowali twórców popularnego programu „Poszukiwacze historii”. Tematem odcinka „7 samolotów”, nagrywanego w pobliżu miejscowości Kamień, były wydarzenia z wrzesień 1939 r., a mianowicie nalot Luftwaffe na 25. Dywizję Ziemi Kaliskiej. Praca nad odcinkiem przyniosły sensacyjne odkrycia. Już wtedy było wiadomo, że las objęty pracami archeologicznymi należy dokładnie zbadać. Co do wspomnianego na początku depozytu, to jego historia jest związana z trzema ważnymi wydarzeniami - wrzesień 1939 r., styczeń 1945 r. oraz losami tzw. żołnierzy wyklętych przez ówczesną władzę nazywanych bandami zbrojnych. Z opowieści, jakie kilka lat temu przekazał już nieżyjący mieszkaniec powiatu kaliskiego członkom stowarzyszenia, wynikało, że nieopodal leśniczówki zorganizowany był szpital polowy, od którego w odległości 300 metrów miał znajdować się „skarb”. Tego typu sensacje kończą się sukcesem w jednym na sto przypadków. Nie inaczej było w przypadku skarbu „za leśniczówką”. Członkowie Stowarzyszenia „Denar” podkreślają „sprawdziliśmy dziesiątki informacji o domniemanych depozytach, zanim udało nam się natrafić na skarb zlokalizowany za leśniczówką”. Wcześniej lokalnym miłośnikom historii udało się odkopać wiele pamiątek historycznych, jednak tego rodzaju broń w tamtych stronach to niezwykła rzadkość. Niestety, pierwsze wskazanie okazało się nietrafione. Kamieniem milowym w odnalezieniu legendarnego depozytu, stała się współpraca dwóch lokalnych stowarzyszeń, dla których historia to pasja. Kolejna próba zlokalizowania depozytu zakończyła się sukcesem. Informacje, do których dotarli członkowie Stowarzyszenia Regionalna Grupa Historyczna Schondorf z Liskowa były prawdziwe. Co ciekawe, były one na tyle precyzyjne, że miłośnikom historii odkopa-
Fot. www.lasy.gov.pl
nie broni zajęło niespełna 15 minut. W depozycie znaleziono cztery karabiny Mauser - dosyć popularne w tamtym czasie, dwa karabiny Sturmgewehr 44 (karabin szturmowy wzór 44 znajdował się na wyposażeniu elitarnych oddziałów) oraz zupełny unikat, czyli VG-2 „składak” używany przez Volkssturm, żołnierzy broniących III Rzeszy. Te ostatni rodzaj broni wyprodukowano jedynie w kilku tysiącach egzemplarzy. W ostatnich dniach wojny żołnierze otrzymywali jeden magazynek, większość walczących musiała zadowolić się jedynie nabojami, które bezpośrednio ładowali do komory zamkowej w chwilach zagrożenia. Znaleziony w depozycie VG-2 jest egzemplarzem kompletnym, co czyni go wyjątkowo cennym egzemplarzem ze względów historycznych. Rodzaj broni znalezionej w depozycie wskazuje, że prawdopodobnie był to depozyt zakopany po 1945 r. przez żołnierzy podziemia antykomunistycznego. Szczególnie cieszy fakt, że odnaleziona w lesie broń po renowacji trafi do miejscowego muzeum. Stowarzyszenie „Denar” pracuje nad zorganizowaniem w Kaliszu Muzeum Drugiej Wojny Światowej, a obecnie trwają poszukiwania odpowiedniego lokalu. Do tej pory grupie udało się zebrać wiele, perłę w zbiorach poszukiwaczy stanowi m.in. unikalna kolekcja bagnetów i odznaczeń. Stowarzyszenie „Denar” zostało założone prawie cztery lata temu i już może się poszczycić wieloma odkryciami. Być może będą mieli na koncie kolejne odkrycia, gdyż pozwolenia na prowadzenie badań w kaliskich lasach wydano na 2 lat. Beata Kątna, Nadleśnictwo Kalisz
NIE TYLKO SZPITALE ZE WSPARCIEM OD LEŚNIKÓW RDLP OLSZTYN Szpital Pulmonologiczny w Olsztynie to kolejna jednostka, której olsztyńscy leśnicy przekazują pieniądze na walkę z koronawirusem. Irena Petryna, dyrektor Szpitala Pulmonologicznego w Olsztynie i Adam Roczniak, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Olsztynie podpisali 14 grudnia porozumienie, na mocy którego leśnicy przekażą 10 tys. zł na walkę z koronawirusem. Jeszcze w tym tygodniu podobne porozumienie zostanie podpisane ze Szpitalem Psychiatrycznym w Węgorzewie, gdzie utworzony został oddział covidowy. To już kolejna tego typu pomoc udzielona przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Olsztynie placówkom medycznym z Warmii i Mazur . W sumie od początku pandemii leśnicy z Olsztyna przeznaczyli na walkę z koronawirusem 150 tys. zł.
RDLP KATOWICE Kilkanaście placówek medycznych otrzymało wsparcie od leśników z katowickich nadleśnictw. Pieniądze zostały przeznaczone na zakup sprzętu medycznego. Do konca listopada leśnicy z terenu RDLP w Katowicach przekazali 230 tys. zł., m.in. dla szpitala w Tarnowskich Górach, Cieszyńskiego Pogotowia Ratunkowego, placówki w Opolu, Kędzierzynie Koźlu czy Częstochowie. Pieniądze zostały przeznaczone dla szpitala w Raciborzu na zakup bardzo potrzebnego respiratora. Sprzęt został kupiony za środki zebrane podczas tzw. pierwszej fali. Leśnicy zdają sobie sprawę, że skutki pandemii koronawirusa są odczuwalne w każdym obszarze życia społecznego. Dlatego starają się wspierać osoby oraz jednostki zaangażowane w walkę z chorobą oraz pomagające chorym. Kierując się troską o wspólne dobro i solidarnością społeczną oraz biorąc pod uwagę trudną sytuację, w jakiej znalazła się służba zdrowia i pilne potrzeby szpitali, przychodni i innych placówek medycznych, wszystkie jednostki Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach podjęły działania mające na celu ich wsparcia w walce z koronawirusem COVID-19.
RDLP SZCZECINEK Szczecinecka dyrekcja Lasów Państwowych przeznaczyła już ponad 180 tys. zł na walkę z koronawirusem. Wsparcie to dotyczy szpitali z terenu województwa zachodniopomorskiego i pomorskiego.
fot. www.lasy.gov.pl
fot. iszczecinek / www.lasy.gov.pl
Szczecineccy leśnicy odpowiedzieli także na apel szpitala w Szczecinku. Starosta szczecinecki zwrócił się do dyrekcji LP w Szczecinku z prośbą o zakup respiratora, gdyż jeden z posiadanych przez szpital uległ awarii. N a ten cel przekazano dodatkowo ponad 30 tys. zł, środki te zostaną przeznaczone na zakup mobilnego respiratora dla szpitala w Szczecinku. Zakup tego ważnego sprzętu obudził w leśnikach, potrzebę zrobienia czegoś więcej. Dlatego ogłoszono zbiórkę wśród pracowników. Z zebranych pieniędzy zostanie zakupiony, oprócz respiratora, również kardiomonitor. Na chwile obecną udało się pracownikom zebrać 8 tys. zł (koszt kardiomonitora 7 tys. zł), ale zbiórka nadal trwa. W ciągu kilku dni zapadła decyzja o zakupie kolejnych dwóch respiratorów dla szczecineckiego szpitala. Tym razem stacjonarnych, których wartość wynosi około 200 tys. zł.
RDLP POZNAŃ W październiku i listopadzie leśnicy z nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu przekazali pieniądze na walkę z koronawirusem. Środki te trafiły przede wszystkim do Specjalistycznego Zespołu Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu, a także do placówek w Obornikach i Gostyniu. Walka z pandemią COVID-19 jest szczególnie trudnym wyzwaniem dla wszystkich pracodawców, pracowników, a w szczególności dla systemu ochrony zdrowia. Na pierwszej linii frontu są medycy. Dlatego to do nich leśnicy skierowali swoją pomoc. Dzięki przekazanym środkom może zostać zakupione 70 tys. maseczek ochrony dla personelu medycznego. Już wiosną odpowiadając na apel Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im. Józefa Strusia w Poznaniu, poznańska dyrekcja LP razem z Drużyną Szpiku przekazała respirator i środki ochrony osobistej dla lekarzy i pielęgniarek, aby dalej mogli ratować ludzkie życia, ale także chronić własne zdrowie. Wtedy zakupiono także 5 tys. maseczek i pompy infuzyjne, które trafiły do wielkopolskich policjantów i służb medycznych. Pomoc trafiła także do medyków ze wschodniej Wielkopolski. Nadleśnictwo Konin w imieniu poznańskiej dyrekcji przekazało cztery pompy infuzyjne dla Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. dr. Romana Ostrzyckiego w Koninie. Leśnicy wiedząc, że pomocy potrzebują, nie tylko jednostki bezpośrednio zaangażowane w walkę z COVID-19, część pomocy kierują do szpitali o innym profilu. I tak 3 tys . maseczek trafiło do największego w Polsce Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego przy ulicy Polnej w Poznaniu. Partie maseczek trafiły również do Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu, a także do policjantów z Chodzieży. Pomoc otrzymali też pracownicy i podopieczni Domu Pomocy Społecznej w Jarogniewicach. Środki ochrony osobistej we wspólnym imieniu przekazała Drużyna Szpiku. W paczkach znalazło się również wiele produktów od innych darczyńców. Leśnicy włączyli się także do akcji „Posiłek dla medyków”, gdzie ponownie, razem z Drużyną Szpiku oraz Ogólnopolską Ambasadą Dziczyzny – Lizawka, przekazaliśmy dziczyznę. To właśnie z niej kucharze z Restauracji Lizawka przygotowali obiady dla służby zdrowia. - Udzielenie wsparcia finansowego przez jednostki organizacyjne Lasów Państwowych na zwalczanie epidemii, możliwe jest bez rezygnacji z realizacji zadań w zakresie gospodarki leśnej. Jest to akt wsparcia i solidarności leśników, bo zawsze działamy i służymy dla lasu i dla ludzi - podkreślają leśnicy. opr. Mariusz Trubalski
6
GŁUSZCE Z NADL. GŁĘBOKI BRÓD Głuszce, tym razem pochodzące z Białorusi, w ubiegłym miesiącu dotarły do Puszczy Augustowskiej. Łącznie przyjechało 14 ptaków, które obecnie są pod obserwacją. Ptaki pochodzą z hodowli głuszców znajdującej się w Puszczy Nalibockiej na Białorusi, prowadzonej przez Republikański Rezerwat Krajobrazowy „Nalibotsky”. Siedem kur i tyle samo kogutów przekroczyło granicę białorusko-polską z zachowaniem wszystkich reżimów weterynaryjnych i celnych. W tej chwili odizolowane ptaki zostały poddane 30-dniowej obserwacji pod nadzorem Powiatowego Inspektora Weterynarii. Po tym okresie zostaną włączone do stada zarodowego głuszców w Ośrodku Hodowli Zachowawczej Głuszców prowadzonym przez białostockie Nadleśnictwo Głęboki Bród. Dostarczone głuszce są z podgatunku Tetrao urogallus major, dokładnie takiego, który występuje w Puszczy Augustowskiej, a zatem pożądanego do hodowli prowadzonej przez Nadleśnictwo Głęboki Bród. Ptaki znacząco wzbogacą pulę genową stada zarodowego, a potomstwo po nich w kolejnych latach będzie wypuszczane na wolność w Puszczy Augustowskiej oraz przekazywane do innych ośrodków hodowli głuszców, które hodują głuszce nizinne, zarówno w kraju jak i za granicą. Głuszec jest największym kurakiem leśnym w Europie, pięknym chronionym ptakiem, który znajduje się na krawędzi wyginięcia w Polsce i w większości krajów europejskich. Lasy Państwowe, w tym Nadleśnictwo Głęboki Bród, realizują kilka projektów poświęconych ochronie tego gatunku. Nadleśnictwo jest jednym z trzech ośrodków hodowlanych Lasów Państwowych w Polsce i od 2013 r. prowadzi program ochrony głuszca. Wyhodowane przez ptaki wprowadzane są każdego roku do Puszczy oraz wymieniane z innymi hodowlami. Hodowla i zakup głuszców są finansowane ze środków dotacji POIIŚ 2014-2020 i Funduszu Leśnego w ramach projektu „Ochrona głuszca (Tetrao urogallus) in-situ i ex-situ w Puszczy Augustowskiej”. Leśnicy mają nadzieję, że nowi mieszkańcy hodowli szybko się w niej zaaklimatyzują, a w przyszłym roku doczekają się od nich potomstwa.
Fot. Dorota Ławreszuk / www.lasy.gov.pl
CIETRZEWIE Z NADL. SPYCHOWO Aż 96 młodych cietrzewi odhodowano w tym roku w Ośrodku Hodowli Cietrzewia Nadleśnictwa Spychowo (RDLP w Olsztynie). Ptaki niebawem trafią do środowiska naturalnego, zasilając lokalną populację tego ginącego kuraka. Przy tak dużej liczbie wyklutych cietrzewi ważne jest codzienne dbanie o czystość w wolierach, również tych zlokalizowanych na zewnątrz ośrodka. Wymiana podłoża odbywa się nawet klika razy w tygodniu. Dzięki temu minimalizuje się możliwość zachorowania cietrzewi i rozwoju niekorzystnych dla nich bakterii i pasożytów. Młode cietrzewie muszą również dużo jeść, przede wszystkich pokarmu złożonego z owadów łąkowych i roślinności leśnej. Pokarm pozyskiwany jest wyłącznie z najczystszych miejsc, nieskażonych chemicznie, nienawożonych i oddalonych od dróg. W 2018 r. w Nadleśnictwie Spychowo powstał ośrodek, który ma na celu hodowlę cietrzewi. Następnie ptaki są wsiedlane do środowiska naturalnego. Ośrodek powstał w ramach projektu rozwojowego „Czynna ochrona cietrzewia na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych w Polsce” i jest to kolejny projekt z zakresu czynnej ochrony przyrody, finansowany z funduszu leśnego. Budynek, w którym hodowane są cietrzewie jest wykonany wyłącznie z ekologicznych materiałów. Drewno użyte do jego budowli pochodzi z mazurskich lasów i zostało zabezpieczone jedynie przez opalanie. W ośrodku i na zewnątrz znajdują się woliery, w których leśnicy prowadzą hodowlę cietrzewi. Młode osobniki są w nich przygotowywane do życia na wolności. Natomiast w wybranych ostojach ptaki będą przystosowywać się do warunków, w których przyjdzie im żyć po wypuszczeniu na wolność. Wsiedlane ptaki powinny przyłączyć się do lokalnych populacji i przyczyniły się do zwiększenia ich liczebności. Działania leśników są bardzo ważne dla powodzenia całego projektu, którego głównym celem jest zachowanie lub odtworzenie populacji gatunku w rejonach, gdzie w przeszłości występował. W wybranych nadleśnictwach podejmowane są zabiegi ochrony czynnej, które mają ograniczyć niekorzystne zmiany zachodzące w ostojach cietrzewi i poprawić ich warunki bytowania.
Fot. Aleksander Adamski / www.lasy.gov.pl
Pokój gościnny, Nadleśnictwo Łochów 07-130 Łochów, ul.1 Maja 67 tel. 025 675 25 19 lochow@warszawa.lasy.gov.pl
Ośrodek Szkoleniowo Wypoczynkowy „Bażyna” 72-351 Pogorzelica, ul. Wojska Polskiego 15 tel. 91 38 63 109, kom. 603 187 413 osw.pogorzelica@szczecin.lasy.gov.pl
Obiekt Plenerowo-Wypoczynkowy EkoStanica "Bobrowe stawisko" 21-008 Sługocin 13A (Płaskowyż Nałęczowski) Rezerwacje, tel. 81 307 64 54 uzdrowiska@gazeta.pl
Stary Tartak Kwatera myśliwska, Nadleśnictwo Lubartów 21-100 Lubartów, Wandzin 68 Tel. 81 855 23 14 lubartow@lublin.lasy.gov.pl http://www.czaswlas.pl/obiekty/stary-tartak-1149#
Borowiec - Kwatera myśliwska Nadleśnictwo Drawno 73-220 Drawno, Borowiec 5 tel. 95 768 20 41, 95 768 24 12 drawno@szczecin.lasy.gov.pl
Pokoje gościnne Nadleśnictwa Parczew
Leśny Pensjonat Wiatrołom i Kwatera myśliwska Nadl. Trzebielino
21-230 Sosnowica, ul. Al. Kasztanowa 29 Rezerwacje: Irena Dawidek, tel. 797 017 326 parczew@lublin.lasy.gov.pl
Wiatrołom 9, 77-200 Miastko Pow.bytowski Tel. 59 858 02 44, od pn-pt w godz. 7-15, 784 040 986 trzebielino@szczecinek.lasy.gov.pl
Ośrodek Szkoleniowo - Wypoczynkowy w Kołaczu, Nadleśnictwo Połczyn 78-320 Połczyn Zdrój, Kołacz 71 Tel.: 535 079 512 polczyn@szczecinek.gov.pl
Białogóra - Nadleśnictwo Choczewo Ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy
www.czaswlas.pl/obiekty/hamernia-1145
Pokój gościnny w Leśnictwie Golejów, Nadleśnictwo Staszów 28-200 Staszów, ul. 11 Listopada 57 tel. 0-15 864 68 25 staszow@radom.lasy.gov.pl
84-113 Wierzchucino, Białogóra tel. 58 572 26 00 choczewo@gdansk.lasy.gov.pl
Szklana Huta Pokój gościnny, Nadleśnictwo Choczew 84-210 Choczewo, ul.Brzozowa16 A Lubiatowo tel. 58 572 26 00 choczewo@gdansk.lasy.gov.pl
Pokoje Gościnne - Nadl. Skrwilno 87-510 Skrwilno, ul. Leśna 5 tel. 54 270 00 02 skrwilno@torun.lasy.gov.pl
Domek Łowiecki Nadl. Rudnik 37-420 Rudnik n/Sanem, ul. Rzeszowska 198 tel. 15 876 62 11, 604 188 807 www.czaswlas.pl/obiekty/domek-lowiecki-1144
Centrum Szkolenia Strzeleckiego Lasów Państwowych im. Jana Wendy Strzelnica, oś taktyczna, trenaż laserowy, tor motocrossowy
89-500 Tuchola, ul. Plaskosz 7D Tel. 605 587 976 csslp@torun.lasy.gov.pl
Pensjonat Leśny "KRYSTYNA" Nadleśnictwo Kluczbork
Wierzchy 89, 46-200 Kluczbork tel. 784-518-215, 784-515-591 malgorzata.bartman@katowice.lasy.gov.pl
Leśniczówka „Pod Dębami” Kwatera Myśliwska, Nadl. Złotoryja 59-140 Chocianów, Michałów Tel. 501 034 446 www.zlotoryja.wroclaw.lasy.gov.pl/ piotr.sawkowicz@wroclaw.lasy.gov.pl Nadleśnictwa oraz Leśne Ośrodki Szkoleniowe i Wypoczynkowe zachęcamy do zamawiania zestawów egz. EkoLasu dla gości obiektu. W redakcyjnym pakiecie zapewniamy spersonalizowane naklejki (GIFT from) z logo i adresem OW na dostarczonych wydawnictwach.
Opracowano w oparciu o materiały z PGL LP, GDOŚ i NFOŚiGW Redakcja poszukuje koordynatorów z terenu 17 RDLP PRENUMERATA i promocja: 222502299 lasy@prasa.com.pl
Kwatera myśliwska Wierzchlas Nadl. Zamrzenica 89-512 Iwiec, Wierzchlas Tel. (0-52) 334 11 75 zamrzenica@torun.lasy.gov.pl
Kwatera myśliwska Zamrzenica I Nadl. Zamrzenica 89-510 Bysław, Zamrzenica 2 Tel. (0-52) 334 11 75 zamrzenica@torun.lasy.gov.pl
Kwatera myśliwska Zamrzenica II Nadl. Zamrzenica 89-510 Bysław, Zamrzenica 1 Tel. (0-52) 334 11 75 zamrzenica@torun.lasy.gov.pl