EKO LAS Panorama nr4/2018 by ekolas

EKOLAS

WYDANIE OGÓLNOPOLSKIE

www.issuu.com/ekoPL

Lasy Nadleśnictwa Bircza (RDLP Krosno)

Lasy Nadleśnictwa Krosno Odrz. (RDLP Zielona Góra)

Targi EkoLAS

dbywające się cyklu dwuletnim Targi Gospodarki Leśnej, Przemysłu Drzewnego i Ochrony Środowiska EKO-LAS to jedyne wydarzenie w kraju, które tak chętnie odwiedzają przedstawiciele lasów państwowych, pracownicy zakładów usług leśnych, władze miast i gmin oraz rolnicy. MTP zapraszają do udziału w XVI edycji Targów Gospodarski Leśnej, Przemysłu Drzewnego i Ochrony Środowiska EKO-LAS, która odbędzie się Mostkach koło Świebodzina w dniach 7-9 września 2018 roku. W poprzedniej edycji wydarzenia zlokalizowanej na powierzchni ponad 59.000 m2 na terenie nadl.Janów Lubelski (RDLP Lublin) wzięło udział przeszło 130 wystawców. Ekspozycję targową odwiedziło ponad 5.159 osób, które połączyła wspólna pasja do gospodarki leśnej. Głównym magnesem przyciągającym branżę leśną na Targi EKO-LAS jest organizacja wydarzenia w całości na terenach leśnych, dzięki czemu uczestniczący w nich wystawcy mają możliwość wydobycia praktycznych zalet maszyn do pozyskiwania, zrywki czy wywozu drewna. Mariusz Trubalski

ul. Rynek nr 6, 38-700 Ustrzyki Dolne tel.: +48 13 461 10 31, fax: +48 13 461 10 33, e-mail: ustrzyki.dolne@krosno.lasy.gov.pl www.ustrzykidolne.krosno.lasy.gov.pl

PRENUMERATA roczna dla jednostek PGL

lasy@prasa.com.pl tel.50.33.000.63

ISSN 1507 1871 nr 3/4

adleśnictwo Oleszyce położone jest w północno-wschodniej części województwa podkarpackiego. Lesistość tego obszaru wynosi blisko 43%, a lasy zajmują powierzchnię ponad 11 801 ha. Gatunkiem panującym jest sosna (65% powierzchni), inne znaczące gatunki tworzące drzewostany to buk, dąb, olcha i świerk.

Ponad połowa powierzchni leśnej Nadleśnictwa Oleszyce pełni funkcje ochronne, a jego zachodnia część znajduje się w zasięgu obszaru Natura 2000 Lasy Sieniawskie. Ochronie podlegają siedliska takie jak kwaśne buczyny czy żyzna buczyna karpacka. Aż 61 drzew to pomniki przyrody. Nadleśnictwo Oleszyce ma też wyznaczone 23 użytki ekologiczne. W nadleśnictwie zlokalizowano stanowiska dwóch roślin objętych ochroną ścisłą (kosaciec syberyjski i rosiczka okrągłolistna) oraz 24 gatunki roślin objętych ochroną częściową. Występują tu również liczne gatunki zwierząt podlegające ścisłej lub częściowej ochronie oraz 91 gatunków chronionych ptaków. Teren nadleśnictwa jest również bogaty w miejsca pamięci oraz cenne historycznie kapliczki, krzyże i cmentarze. W leśnictwie Kolonia znajduje się nowoczesna szkółka leśna specjalizująca się w produkcji kontenerowej, głównie jodeł, buków, dębów i grabów. Zlokalizowane tu też zostały powierzchnie badawcze prowadzone przez Instytut Badawczy Leśnictwa i wydziały leśne uniwersytetów w Krakowie, Poznaniu i Warszawie, a tutejszy wiąz górski i jawor stanowią zasoby Karpackiego Banku Genów. Nadleśnictwo Oleszyce ul. Zielona 4B 37-630 Oleszyce oleszyce@krosno.lasy.gov.pl, tel. 16 631 16 60, 16 631 16 61

Z myślą o ekologii na www.issuu.com.pl/ekopanorama w zakładce EKOPRENUMERATA „Archiwum wydań” i zlecenia w formacie .pdf

SZANUJ ŚRODOWISKO NATURALNE – OGRANICZ TAKŻE ILOŚĆ WYDRUKÓW MAILI

2 EKOPanorama Nadleśnictwo Rymanów zarządza w imieniu Skarbu Państwa lasami państwowymi na powierzchni 20 742 ha. Na gruntach zarządzanych przez Nadleśnictwo Rymanów znajdują się trzy rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 1850,64 ha – „Bukowica”, „Kamień nad Jaśliskami” i „Źródliska Jasiołki”.

adleśnictwo Bircza obejmuje 29,8 tys. ha położonych na terenie Pogórza Przemyskiego oraz Gór Sanocko-Turczańskich. Powierzchnia lasów w Nadleśnictwie wynosi ponad 27 tys. ha, na których prowadzi się trwale zrównoważoną gospodarkę leśną. W wyniku zalesienia ponad 11 tys. ha gruntów porolnych lesistość terenu Nadleśnictwa wzrosła z 36 % (po drugiej wojnie światowej) do obecnie 62% - jest to ponad dwa razy więcej niż krajowa średnia. Co więcej w Nadleśnictwie, nie tylko wzrasta powierzchnia lasów, ale stale rośnie ich zasobność – w roku 1974 zasobność wynosiła średnio 228 m3 /ha, a w ubiegłym roku 330 m3/ha. Roczne pozyskanie drewna w Nadleśnictwie Bircza wynosi nie więcej niż 122,4 tys. m3, czyli około dwie trzecie tego, co pozyskuje się w przeciętnym nadleśnictwie w Polsce. Przeciętny wiek drzewostanów w Nadleśnictwie Bircza w roku 1974 wynosił 69 lat, a w ubiegłym roku już 87 lat i stale rośnie. Wynika to z przyjętego wieku rębności, który dla buka i jodły wynosi 120 lat. W lasach Nadleśnictwa nie tylko występuje duża liczba drzew ponadstuletnich, ale ponad 40 tys. drzew osiągnęło pomnikowe rozmiary z uwagi na Buczyna z odnowieniem naturalnym.

RDLP Krosno Nadleśnictwo Jarosław zarządza w imieniu Skarbu Państwa lasami państwowymi na powierzchni 16 609 ha. Zasięgiem swym obejmuje część Płaskowyżu Tarnogrodzkiego. Rezerwat Przyrody „Starzawa” zajmuje powierzchnię 196,56 ha. Celem ochrony jest zachowanie fragmentu lasów łęgowych, a zwłaszcza rzadko występującego na Podkarpaciu łęgu wiązowojesionowego z szachownicą kostkowatą w runie.

warunki siedliskowe i stworzone możliwości rozwoju koron w wyniku zabiegów hodowlanych. Skuteczniej dbamy o zasoby i jakość martwego drewna. Ilość martwego drewna jest zbliżona do średniej ilości w polskich parkach narodowych. Nadleśnictwo Bircza pokrywa wydatki z własnych przyObecnie prowadzimy chodów na ochronę przyroprzebudowę drzewostanów dy, hodowlę lasu, ochronę sosnowych na gruntach porollasu, użytkowanie lasu, edunych. Wprowadzamy gatunki kację leśną oraz utrzymanie zgodne z siedliskiem, t j. buk, infrastruktury turystycznej. jodła i gatunki Gospodarka leśna w Nadlebiocenotyczne śnictwie Bircza tworzy liczne miejsca pracy dla miejscowej ludności oraz zapewnia drewno (surowiec odnawialny i przyjazny środowisku) dla okolicznych przedsiębiorców. Od 2001 roku na terenie całego Nadleśnictwa Bircza powołano Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Birczańskie”.

Moda na Miód

EKOPanorama 3

Darmowe nasiona roślin miododajnych

Biesiada Miodowa w Kurowie

W ramach promocji „Raduj pszczoły”, otrzymamy darmowy zestaw z nasionami roślin miododajnych. To kolejna akcja Nestle mająca na celu zwiększenie świadomości konsumentów w zakresie aktualnych problemów ekologicznych.Kilka miesięcy temu można było zamówić darmowe nasiona lawendy (w ramach walki z zanieczyszczeniem środowiska), natomiast firma Pudliszki wysyłała swoim klientom darmowe nasiona. Jako pierwsza w podobny sposób zwróciła uwagę na problemy pszczół w naszym środowisku kilka lat temu grupa BASF. Oczywiście miało to związek z rodzajem produktów, jakie produkuje ta firma, a szczególnie zasadami ich stosowania.

Biesiada Miodowa to idealne miejsce dla lubiących miód. Słodycz tego wyrobu, ale również jego zdrowotne właściwości można poznać podczas tej corocznej imprezy, która na ogół odbywa się w ostatni weekend sierpnia. Bartnicy z całego Podlasia oferują wówczas najlepsze miody o różnorodnym przeznaczeniu, z ekologicznych gospodarstw pasiecznych. Uczestnicy mogą poznać i zakupić różne rodzaje miodów: rzepakowy, lipowy, gryczany, spadziowy i inne. Biesiada to także okazja do spróbowania wyrobów z miodu, np. nalewki miodowej lub zakupu wyrobów utworzonych na bazie produktów pochodzenia pszczelego, np. świec woskowych. Program biesiady to również blok edukacyjno-przyrodniczy odnoszący się do natury Narwiańskiego Parku Narodowego.

Na sadzonki drzew miododajnych

Przekazują sadzonki lipy

Samorząd Wielkopolski w odpowiedzi na potrzeby pszczelarzy, dofinansuje zakup sadzonek drzew miododajnych. To pokłosie zorganizowanej w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu konferencji poświęconej problemom branży pszczelarskiej, w której wzięło udział prawie 200 osób. Podkreślono szczególnie potrzebę prowadzenia działań edukacyjnych skierowanych do młodzieży, a także konieczność przeprowadzania szkoleń z zakresu zasad przeprowadzania zbiegów ochrony roślin oraz prewencji dla pszczół. Drzewa miododajne zostaną zasadzone w pasie drogowym lub na terenach rolniczych. Dofinansowanie zakupu może objąć nawet do 90% kosztów, ale nie więcej niż 20 000 zł. Uchwała Zarządu Województwa Wielkopolskiego przewiduje zakaz zbycia lub zmiany miejsca posadzenia sadzonek objętych dofinansowaniem. Natomiast w przypadku obumarcia drzew w okresie 5 lat od przyznania dotacji, beneficjent został zobowiązany do uzupełnienia nasadzeń.

Pierwszych 21 sadzonek, jakie Czarny Dunajec (woj. małopolskie) przekazał pszczelarzom, to co prawda niewiele, ale według zapowiedzi gminnego referatu ochrony środowiska, przekazane pszczelarzom sadzonki lipy to początek tego rodzaju pomocy ze strony samorządowców. Kolejne sadzonki tych miododajnych drzew zostaną przekazane pszczelarzom skupionym w lokalnym związku pszczelarskim począwszy od wiosny 2018 roku. Jednym z pomysłodawców zakupu sadzonek przez gminę był sołtys wsi Odrowąż – Józef Bobek, który sam jest pszczelarzem. Jak podkreślił, akcja nasadzeń jest ważna choćby z powodu wycinki drzew, która w ostatnim czasie nie ominęła także jego miejscowości. Potrzebne są też zmiany w prawie, według niego przy wykonywaniu wycinki powinien być narzucony prawny obowiązek nasadzenia nowych drzew.

Wielka akcja sadzenia Urząd Marszałkowski w Łodzi oraz Zespół Parków Krajobrazowych wyznaczyły bardzo ambitny cel na stulecie istnienia województwa łódzkiego – posadzenie 100 tysięcy nowych drzew. Aktualnie na każdego mieszkańca województwa łódzkiego przypadają 3 drzewa, a lesistość całego obszaru wynosi o 9% mniej niż średnia kraju (21%). Akcja ma to zmienić. Przedsięwzięcie ma przyczynić się również do poprawy warunków bytu ludzi, ptaków, ssaków, owadów i roślin. – Drzewa w miastach, ale i poza nimi, są bardzo pożądane. Hieronim Andrzejewski, dyrektor ZPKWŁ, wskazuje, że drzewa nie tylko redukują hałas i zatrzymują kurz, ale również poprawiają znacznie warunki estetyczne. Dodatkowo zmniejszają ryzykowo powodzi, łagodzą wahania temperatur, zwiększają wilgotność powietrza oraz redukują dwutlenek węgla. Władze województwa planują w ramach akcji zakupić 30-50 tysięcy drzew i krzewów, wśród których dużą część stanowić będą rośliny miododajne. Tymi chce zaopiekować się Rejonowe Koło Pszczelarzy w Brzezinach. Planuje sadzić je przy drogach i we wsiach. Wśród drzew, które mają zostać posadzone są m.in. wierzby, dęby, lipy i grusze. Ma przybyć średnio 5,5 drzewa na kilometr kwadratowy województwa łódzkiego.

Konferencja w Pszczelej Woli Ponad 200 pszczelarzy wzięło udział w IX Lubelskiej Konferencji Pszczelarskiej w Pszczelej Woli. To praktycy i naukowcy, którzy m.in. prowadzą duże pasieki albo zajmują się badaniami chorób pszczół. Uczestnicy mieli okazję zapoznania się z aktualną sytuacją i zmianami w sektorze pszczelarskim. Szukali odpowiedzi na pytanie jak pomóc pszczołom. Największe zagrożenia to choroby i chemizacja. Zmorą pszczelarzy są wciąż niewłaściwie stosowane chemiczne środki ochrony roślin, które dziesiątkują roje pszczół. Co roku w ciągu sezonu pszczelarskiego zdarzają się podtrucia lub nawet wytrucia całych rodzin. – Zatruty nektar, który pszczoły pobierają z kwitnących roślin, zabija je lub osłabia – mówi dr Krzysztof Olszewski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Jeżeli ten poziom skażenia jest niższy, wtedy nektar jest zanoszony do ula i jest z niego produkowany miód. Wtedy wchodzi w obieg pokarmu w rodzinie. Środki chemiczne, które mają silny zapach, powodują, że pszczoła go przejmuje i jest traktowana przez strażniczki we własnym ulu jako obca i często zabijana. – Wszelkie zabiegi agrotechniczne z użyciem chemicznych środków ochrony roślin powinny być stosowane zgodnie z przepisami i po oblocie pszczół – podkreśla Grzegorz Kłos z pasieki Pożoga Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli. – Podstawowa rzecz, to przestrzeganie okresu prewencji. Jak przypomina Piotr Różyński, prezes Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Lublinie, rolnikom, którzy nie stosują się do przepisów i przyczyniają się do zatruć pszczół, grożą kary. opr. Mariusz Trubalski

4 EKOPanorama

RDLP Poznań

adleśnictwo Babki zarządza w imieniu Skarbu Państwa lasami państwowymi o powierzchni 12 271 ha oraz sprawuje nadzór w imieniu starostów nad lasami niepaństwowymi na 1 422 ha. Lasy i grunty leśne Nadleśnictwa Babki w całości położone są na terenie województwa wielkopolskiego, na terenie gmin: Mosina, Kórnik, Śrem, Swarzędz, Pobiedziska, Murowana Goślina, Kleszczewo, Zaniemyśl i Luboń oraz miast: Poznań, Swarzędz, Kórnik i Luboń. Lasy położone są w samym centrum Wielkopolski, będąc w większości lasami podmiejskimi. Natomiast Leśnictwo Kobylepole mieści się w dużej swej części na terenie Poznania i jako jedyne ma swą siedzibę w mieście. Tereny leśne stanowią zaplecze dla rekreacji i wypoczynku mieszkańców całej aglomeracji poznańskiej. Nasze lasy odwiedzają zbieracze grzybów i jagód, spacerowicze, rowerzyści, jeźdźcy oraz inni miłośnicy odpoczynku na łonie natury. Główną atrakcją turystyczną tego terenu jest Rogalin. Słynie z wiekowych dębów rogalińskich, kozioroga dębosza, nadwarciańskich łęgów oraz pałacu z galerią znaną na całym świecie. Jest tu też krypta, w której spoczywają przedstawiciele rodu Raczyńskich. Oprócz pięknej przyrody na turystów odwiedzających tereny Nadleśnictwa Babki czeka wiele atrakcji: Zaniemyśl z wyspą Edwarda, która swoje imię zawdzięcza byłemu właścicielowi – Edwardowi Raczyńskiemu, założycielowi obecnej Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. Podarował on miastu swoje zbiory wraz z budynkiem. Jest to pierwsza biblioteka publiczna w Wielkopolsce, która służy czytelnikom po dziś dzień. Kórnik słynie z zamku, arboretum i siedziby Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk. W maju w Arboretum

Perełki w lesie

asy Nadleśnictwa Góra Śląska, zajmują powierzchnię ponad 21 tys. ha, położone są w przeważającej części na terenie woj.: dolnośląskiego (96%) i wielkopolskiego (4%), na południowo-zachodnim krańcu RDLP w Poznaniu. Wśród piękna różnorodnych zbiorowisk roślinnych ukryte są perełki, relikty przeszłości, nierzadko kryjące w sobie bardzo ciekawą historię. Jedną z tych perełek są Przemyślany. Nieistniejąca już miejscowość, której pozostałości po zabudowaniach są dziś cicho skryte, w środku lasu, pośród drzew. O jej istnieniu przypomina już tylko skromna, ale wciąż zadbana kapliczka stojąca niegdyś w środku miejscowości, wybudowana po wojnie. Przypomina ona o wydarzeniach, które rozegrały się tu w styczniu 1945 r. Przez Przemyślany, leżące wówczas w granicach państwa niemieckiego, przechodziła linia frontu. W wyniku działań wojennych wioska została spalona, jednak mimo tego po wojnie osiedlili się tutaj Polacy. Jeszcze w latach 50-tych w tym miejscu tętniło życie, jednak być może brak prądu i perspektyw na podłączenie miejscowości do sieci energetycznej, czy duża odległość od innych miejscowości lub znaczne zniszczenia budynków po wojnie, a może inna przyczyna zmusiła jej mieszkańców do opuszczenia tego pięknego miejsca. Być może już nigdy się tego nie dowiemy, ponieważ wielu osadników Przemyślan już nie ma wśród nas. Dziś szumi tu kilkudziesięcioletni las sosnowy i tylko kapliczka pamięta śmiech biegających po wsi dzieci. Jeżeli chcesz poznać bliżej tę lub inne perełki naszego nadleśnictwa – serdecznie zapraszamy. B. Chrystman-Kurzawa

www.goraslaska.poznan.lasy.gov.pl

Kórnickim– największym i najstarszym arboretum w Polsce, organizowane są imprezy edukacyjno – przyrodnicze, w czasie których można podziwiać wspaniałe kompozycje kwitnących magnolii, bzów, azalii i różaneczników Lasy nadleśnictwa są otwarte dla wszystkich szanujących przyrodę i ceniących spokój. Zapraszamy Państwa do odwiedzenia pięknych i urokliwych terenów Nadleśnictwa Babki.

adleśnictwo Włoszakowice położone jest w południowo-zachodniej części RDLP w Poznaniu na terenie powiatów leszczyńskiego i wschowskiego. Zasięg terytorialny obejmuje 50 914 ha, natomiast ogólna powierzchnia nadleśnictwa wynosi 13 608,44 ha. Lesistość Nadleśnictwa wynosi 28,21%. Niewątpliwą atrakcją są obszary Przemęckiego Parku Krajobrazowego (21 450 ha, w tym w zarządzie Nadleśnictwa Włoszakowice 5 795,81 ha), gdzie można podziwiać jeden z najciekawszych fragmentów krajobrazu polodowcowego w Wielkopolsce. Na obszarze parku stwierdzono występowanie ok. 700 gatunków roślin naczyniowych, z czego ok. 30 znajduje się pod ochroną ścisłą. Licznie reprezentowani są też przedstawiciele świata zwierzęcego z rzadkim jelonkiem rogaczem oraz najlepiej rozpoznaną awifauną (182 gatunki). Występuje tu 236 gatunków zwierząt podlegających ochronie. Wśród nich ochronie ścisłej podlega 18 gatunków bezkręgowców, 2 gatunki ryb, 1 gatunek pijawki, 1 gatunek małży, 11 gatunków płazów, 5 gatunków gadów, 163 gatunki ptaków i 17 gatunków ssaków. Ochroną częściową objętych jest 5 gatunków ptaków i 3 gatunki ssaków. Również około 50 gatunków roślin i grzybów chronionych. Ochroną ścisłą objęte są 2121 taksonów: 3 gatunki grzybów, 2 gatunki widłaków i 16 gatunków roślin naczyniowych. Ochronie częściowej podlega 14 gatunków: 2 gatunki porostów i 12 gatunków roślin naczyniowych.

EKOFundusze

Dotacje na bazy edukacyjne

onad 44 mln zł wsparcia na budowę, rozbudowę i wyposażenie ośrodków edukacji ekologicznej otrzymało pięć parków narodowych: „Ujście Warty”, Karkonoski, „Bory Tucholskie”, Tatrzański i Słowiński. Dotacje z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko przyznał Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Park Narodowy „Ujście Warty” (województwo lubuskie) podejmie się budowy i wyposażenia Ośrodka Muzealno-Edukacyjnego wraz z zapleczem administracyjnym oraz technicznym. Projekt, którego realizacja potrwa do połowy 2021 r., będzie kosztował 22,9 mln zł, a Unia Europejska wesprze go kwotą 12,9 mln zł. Budynek muzealno-edukacyjny, gdzie przygotowane zostaną między innymi wystawy oraz warsztaty dla nauczycieli i organizatorów turystyki, zajmie 1771 m2. Przewiduje się, że działaniami edukacyjnymi objętych zostanie 20 tys. osób w skali roku. Karkonoski Park Narodowy (województwo dolnośląskie) w ramach projektu zajmie się adaptacją budynku Wielkiej Stajni przy Pałacu Sobieszów na potrzeby ekspozycji przyrodniczej „Klimatyczne Karkonosze”. Prace obejmą również wykonanie wszelkich udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Część pomieszczeń zostanie przystosowanych do pełnienia funkcji centrum zarządzania i informacji w zakresie ochrony przyrody. Do 2021 r. park wyda 21,6 mln zł, przy czym NFOŚiGW wyłoży z unijnej kasy 15 mln zł wparcia. W ramach projektu powstanie między innymi wspomniane interaktywna ekspozycja przyrodnicza „Klimatyczne Karkonosze”. Tutaj planuje się działania edukacyjne dla 30 tys. osób rocznie.

EKOPanorama 5 Park Narodowy „Bory Tucholskie” (województwo pomorskie) zrealizuje trzeci etap rozbudowy bazy edukacyjnej. Koszt projektu pn. „Centrum Edukacji Przyrodniczej w Chocińskim Młynie ośrodkiem kształtowania właściwych postaw społeczeństwa wobec zachowania bogactwa różnorodności biologicznej” oszacowano na 10,7 mln zł, a jego realizacja potrwa do 2020 r. Unijna pomoc wyniesie w tym przypadku 9,1 mln zł. Dzięki inwestycji, stworzone w poprzednich etapach Centrum Edukacji Przyrodniczej wzbogacone zostanie o nowo wybudowany obiekt – muzeum wraz z kompletnym wyposażeniem ekspozycji. Średnia liczba odbiorców działań edukacyjnych – prowadzonych w obiektach będących przedmiotem wsparcia – w skali roku wyniesie 25 tys. osób. Tatrzański Park Narodowy (województwo małopolskie) aplikował do NFOŚiGW z wnioskiem dotyczącym budowy Centrum Edukacji Przyrodniczej Kiry – Kościelisko, co wyceniono na 10,2 mln zł, przy dofinansowaniu z Funduszu Spójności na poziomie 7 mln zł. Do końca trzeciego kwartału 2019 r. wykonane zostaną takie prace, jak budowa centrum oraz organizacja ekspozycji i wyposażenie obiektu. Projekt kierowany jest do 120 tys. osób rocznie. Słowiński Park Narodowy (województwo pomorskie) przygotuje z kolei edukacyjne zajęcia pn. „Nawigacja w Przyszłość, czyli lekcje z klimatem w SPN” za 568 tys. zł. Unijna pomoc wyniesie 390 tys. zł. Realizację przewidziano do końca 2019 r. Z zajęć skorzysta 500 osób rocznie, głównie z terenów leżących na terenie parku bądź sąsiadujących z nim. Mariusz Trubalski

schyłku 2017 roku zakończyła się termomodernizacja budynku biurowego będącego siedzibą Nadleśnictwa Niepołomice (RDLP Kraków). Wszelkie związane z tą inwestycją prace sfinansowano i wykonano w ramach projektu rozwojowego Lasów Państwowych pn. „Termomodernizacja budynków PGL LP (łącznie z zastosowaniem OZE w budynkach)”, który w niedługim czasie obejmie swoim zasięgiem wiele podobnych obiektów. Przeprowadzone prace polegały m.in. na dociepleniu stropów i ścian zewnętrznych, wymianie konstrukcji i poszycia dachowego, stolarki okiennej i drzwiowej czy zmianie oświetlenia na energooszczędne. Pojawił się również całkowicie zmodernizowany system grzewczy – zainstalowano system wentylacji z rekuperencją, pompę ciepła, kocioł kondensacyjny, a dach siedziby Nadleśnictwa pokryły panele fotowoltaiczne o mocy 20kW. Dzięki przebudowie schodów wejściowych, wzbogaceniu elewacji

o drewnopodobne elementy dekoracyjne czy wybudowaniu zielonego parkingu udało się także odświeżyć wygląd budynku i jego najbliższe otoczenie. Zastosowane rozwiązania pozwalają na uzyskanie wielu korzyści, nie tylko ekonomicznych, ale przede wszystkim środowiskowych. Planowane roczne oszczędności energii końcowej wynoszą 693,4 GJ (zużycie mniejsze o 93,6%), a energii cieplnej 477,9 GJ (zużycie mniejsze o 97,5%). Jednocześnie oczekiwana emisja CO2 do atmosfery wyniesie rocznie 10,9 tony, czyli prawie dwukrotnie mniej niż przed modernizacją, a wszystko to pozwoli na ograniczenie kosztów o kwotę rzędu 40 tys. zł rocznie. Na fot. Siedziba Nadleśnictwa Niepołomice (RDLP Kraków) po termomodernizacji

6 EKOPanorama

RDLP Zielona Góra

Ośrodek Wypoczynkowy Leśnik w Łagowie 66-220 Łagów ul. Chrobrego 10 tel. 68 3412509, fax 68 3412160 www.lesnik.ta.pl lesnik@ta.pl

Ośrodek ,,Leśnik” położony jest w centrum miejscowości, nad brzegiem Jeziora Łagowskiego. Ośrodek posiada własną plażę, kładki wędkarskie, kort tenisowy oraz parking. Na terenie ośrodka rośnie 200-letni Tulipanowiec oraz stary drzewostan olch, buków i dębów. Profesjonalne sale konferencyjne z pełnym wyposażeniem multimedialnym, pozwalają na organizację konferencji i szkoleń. Do dyspozycji gości oferujemy 100 miejsc noclegowych w pokojach 2,3,4 osobowych oraz apartamentach. Ośrodek posiada własną kuchnie, stołówkę, pawilon kominkowy - grill. Specjalnością ośrodka jest dzik pieczony z rożna. W pobliżu znajduje się Sokola Góra oraz rezerwat przyrody Buczyna Łagowska. Bliskość jeziora umożliwia korzystanie z wędkowania oraz kąpieli. W niedalekiej odległości od ośrodka można zobaczyć Zamek Joannitów z XIV w. z basztą widokową, z której można podziwiać panoramę Łagowa oraz piękno obu jezior i rezerwatu.

adleśnictwo Krosno jest jednym z dwudziestu nadleśnictw wchodzących w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze. Położone jest w jej północno-zachodniej części i sąsiaduje z nadleśnictwami: Cybinka, Torzym, Bytnica i Brzózka. Północną granicę nadleśnictwa stanowi rzeka Pliszka, natomiast południową – Odra. Siedziba nadleśnictwa mieści się w niewielkiej miejscowości Osiecznica oddalonej około 3 km od Krosna Odrzańskiego. Nadleśnictwo rozlokowane jest na terenie czterech powiatów: krośnieńskiego, słubickiego, sulęcińskiego oraz świebodzińskiego. Jego powierzchnia ogólna wynosi 21 535,69 ha, leśna natomiast 20 459,85 ha. Na terenie nadleśnictwa przeważają siedliska borowe z dominacją sosny, jednak nadzwyczaj dobrze zadomowiła się tutaj robinia akacjowa. W nadleśnictwie istnieje 76 litych drzewostanów sosnowych oraz 718 drzewostanów z udziałem robinii. Zarejestrowana baza nasienna robinii akacjowej znajduje się w obrębie leśnym Rzeczyca, leśnictwo Radomicko, a stanowią ją wyłączone drzewostany nasienne (w oddz. 247 o, 247 r 227 g) o powierzchni łącznej 7,15 ha oraz gospodarcze drzewostany nasienne (w oddz. 227 c) o powierzchni łącznej 1,18 ha. Na terenie Nadleśnictwa Krosno znajdują się 30 sztuki drzew matecznych robinii akacjowej, a w oddziale 193 j zlokalizowana jest plantacja nasienna robinii akacjowej o powierzchni 5,65 ha.

Przeprowadzona w oddziale 232 i przez Katedrę Ochrony Lasu i Klimatologii Leśnej Akademii Rolniczej w Krakowie praca badawcza pt. „Dendrometryczna i dendrologiczna analiza robinii akacjowej (Robinia pseudoacacia L.)” dowiodła, że cechy taksacyjne drzewostanu uznać można za imponujące, bowiem przekraczają wielkości zawarte w dostępnych tablicach zasobności (Wiedemann 1957 z Erteld 1952). W drzewostanie tym znajduje się 14 drzew matecznych. Od momentu uznania go za drzewostan nasienny wyłączony, tj. od roku 2006, były w nim wykonywane praktycznie wyłącznie cięcia mające za zadanie rozluźnienie i doświetlenie koron drzew w celu zwiększenia urodzaju nasion. Podobnie jest w wyłączonym drzewostanie nasiennym w oddz. 247 o. 31 grudnia 2009 r. w Nadleśnictwie Krosno zarejestrowano plantację nasienną robinii akacjowej. Jej zakładanie rozpoczęto w 2007 r. – wysadzono wówczas 598 sadzonek wyprodukowanych ze zrzezów korzeniowych. Kolejnych ponad 1000 sadzonek (w tym 288 szczepionych) wysadzono w latach 2008-2009. W 2012 r., podczas pierwszego zbioru, zebrano 1,2 kg nasion. W roku 2016 ilość zebranych nasion przekroczyła 33 kg, w 2017 – 26,9 kg.

RDLP Lublin

EKOPanorama 7

Odbudowujemy populację zajęcy

rzywracanie zajęcy naturze – to główne zadanie myśliwych i leśników realizujących pilotażowy program odbudowy populacji zwierzyny drobnej w naszym regionie, który w 2009 roku zainicjował i cyklicznie finansuje marszałek województwa. Na przełomie stycznia i lutego, po kilku miesiącach przetrzymywania w wolierach adaptacyjnych, na wolność wypuszczona została kolejna partia zakupionych przez Urząd Marszałkowski osobników. Program, nad którym opiekę naukową sprawuje prof. dr hab. Roman Dziedzic z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, został opracowany po to, by wzmocnić przerzedzającą się drastycznie w Polsce populację zwierzyny drobnej. Uczestniczące w nim koła łowieckie i nadleśnictwa zobowiązują się nie tylko do zawieszenia na pięć lat polowań na zające i intensyfikacji odstrzału drapieżników, ale także do opieki nad powierzonymi im zwierzętami. Drugiego lutego dobiegła końca kolejna edycja programu – na wolność zostały wypuszczone ostatnie zwierzęta z woliery Wojskowego Koła Łowieckiego nr 155 „Sokół”, zlokalizowanej w Cezarynie. Odłowione i profilaktycznie zaszczepione zające zasiliły okoliczne ekosystemy. W akcji wziął udział wicemarszałek województwa Grzegorz Kapusta. – Patrząc na dotychczasowe efekty wspólnej pracy urzędników, leśników, myśliwych i naukowców, mogę śmiało powiedzieć, że udało się! Od 2010 roku wypuściliśmy w naszym województwie prawie dwa tysiące zajęcy, które w większości świetnie zaaklimatyzowały się w naturalnym środowisku. Dzięki temu średnie zagęszczenie tych zwierząt na 100 hektarów w obwodach, gdzie był realizowany program, wzrosło z 3,3 osobnika w 2011 roku do aż 14 osobników w grudniu 2015 roku. A program nadal trwa. To pozwala twierdzić, że mamy spore szanse na faktyczną odbudowę populacji zajęcy w naszym regionie – mówi wicemarszałek Kapusta. Przypomnijmy, że Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w 50 procentach finansuje „Program odbudowy populacji zwierzyny drobnej w województwie lubelskim w latach 2009-2020”. W ostatniej edycji projektu (sezon 2017/2018) z budżetu województwa oraz z dotacji przyznanej przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie przekazano na ten cel 140 tys. zł. Oprócz zakupu zajęcy do wolier, urząd finansuje również zakup sieci do odłowu zwierząt i skrzynki do transportu. We wszystkich dotychczasowych rocznych edycjach programu wzięło udział 10 kół łowieclubelskie.pl kich i 2 nadleśnictwa.

Zakupione z funduszy Urzędu Marszałkowskiego zające są przetrzymywane przez okres jesienno-zimowy w specjalnie do tego celu wybudowanych przez koła łowieckie wolierach adaptacyjnych. W 2017 roku do dziewięciu jednohektarowych obiektów trafiło 360 osobników. Po czterdzieści sztuk trafiło do: Holi (powiat bialski), Rudki, Poczekajki i Leśniczówki (powiat chełmski), Smoligowa (powiat hrubieszowski), Skrobowa i Starego Tartaku (powiat lubartowski), Cezaryna (powiat rycki) oraz Pańkowa (powiat tomaszowski). Kilkumiesięczną opiekę nad zwierzętami sprawowali dzierżawcy obwodów (7 kół łowieckich i 2 nadleśnictwa) przy współpracy z opiekunem naukowym i lekarzem weterynarii. Zadaniem tego ostatniego był nie tylko stały nadzór nad zwierzętami, ale także dostawa potrzebnych środków dezynfekujących woliery, granulatu paszowego, preparatów witaminowych, leków i szczepionek.

Moda na las

Nadleśnictwo Radom Leśny Ośrodek Edukacyjny ul. Płużańskiego 30 26-630 Jedlnia-Letnisko tel. 48 3221011 www.jedlnia.radom.lasy.gov.pl

LEŚNY OŚRODEK SZKOLENIOWO-WYPOCZYNKOWY

“NAGÓRZYCE”

70 miejsc noclegowych w komfortowo urządzonych pokojach (pokoje z łazienkami i TV). Pokoje dwu i trzyosobowe oraz trzyosobowe typu studio.

100 miejsc noclegowych w pokojach 1,2,3-os. z łazienką i dostępem do TV i WI-FI. Nowoczesna sala konferencyjna na 200 miejsc siedzących. Serwujemy tradycyjną polską kuchnię o wybornym domowym smaku. Organizujemy szkolenia, konferencje, narady, imprezy okolicznościowe, pikniki, zielone szkoły. Zapewniamy profesjonalną i kompletną obsługę.

Ośrodek wyposażony w nowoczesną salę konferencyjną. Zapewniamy profesjonalną i kompetentną obsługę.

Nadleśnictwo Smardzewice ul. Główna 1a 97-213 Smardzewice www.smardzewice.lodz.lasy.gov.pl +48 (44) 725 73 20 +48 600 253 296

Firma Handlowo-Usługowa DZIUNEK 33-342 Barcice, Przysietnica 17 , Małopolska

wynajem pokoi w leśniczowce

tel/fax: 18-448-02-26 e-mail: fhudziunek@interia.pl http://fhudziunek.pl/wynajem-pokoi-w-lesniczowce.html

Wydawnictwo opracowano w oparciu o materiały z PGL LP, GDOŚ/RDOŚ oraz Narodowego i Wojewódzkich FOŚiGW. Współpraca: lasy@prasa.com.pl tel. 503300063.

CPL Muczne w Bieszczadach

Muczne 2, 38-713 Lutowiska www.lasybieszczadzkie.pl, tel.: 516 824 694

Ośrodek Edukacji Leśnej „Leśnik” w Zakopanem

ul. Jaszczurówka 29, 34-500 Zakopane tel: 18 20 669 22 owszakopane@wp.pl