Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Α΄ & Β΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΗΡΙΩΝ «ΠΑΝΟΥ» -ΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑ-ΝΑΥΠΑΚΤΟΥΝΑΥΠΑΚΤΟΥΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ∆ΟΣ 20152015-2016
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΑΝΟΥ»-ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ -ΤΗΛ:2634021607/e-mail:gymnasio@ekppanou.gr
1
ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑ∆Α Γιαννοπούλου Γεωργία Καφετζής Ασηµάκης Θωµοπούλου Βασιλική Καρβούνη Βασιλική Λυµπέρη Μαρία Φούντα Καλλιόπη Φούντα Λαµπρίνα
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ∆Α ΑΝ∆ΡΟΥΤΣΕΛΗΣ ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΎΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΕΛΕΑΝΝΑ ΚΑΣΣΑΡΗ ΙΟΥΛΙΑ ΚΟΥΝΑΒΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΡΙΑΝΑ ΜΗΤΣΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΜΠΟΥΡ∆ΑΛΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΠΙΣΤΙΚΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΠΗΛΙΟΤΟΠΟΥΛΟΥ ΛΟΥΤΣΙΑΝΑ ΤΑΜΠΑΚΗ ΑΡΓΥΡΩ ΓΕΩΡΓΙΑ ΤΗΛΙΓΑ∆Α ΜΑΡΙΑ ΦΟΥΝΤΑΣ ΑΡΙΣΤΕΙ∆ΗΣ
Συντονιστής : Γουρδούπης Χρήστος . Φιλόλογος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1) 2) 3) 4) 5)
Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΓΡΑΦΗ Η ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ Η ΓΡΑΦΗ ΣΗΜΕΡΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΑΝΟΥ»-ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ -ΤΗΛ:2634021607/e-mail:gymnasio@ekppanou.gr
2
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΓΡΑΦΗΣ 1) Η ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ Γραφή είναι κώδικας συµβόλων και γραπτών στοιχείων, που χρησιµοποίησαν και χρησιµοποιούν οι άνθρωποι , για να ανταλλάσσουν πληροφορίες , µηνύµατα, σκέψεις ή οτιδήποτε άλλο µπορεί να συλλάβει ο ανθρώπινος νους. Η πρώτη γραφή ονοµάζεται σφηνοειδής. Επινοήθηκε από τους Σουµέριους στην Μεσοποταµία πριν από το 3000 π.Χ. Οι λαοί της Μεσοποταµίας χρησιµοποιούσαν την σφηνοειδή γραφή για χιλιάδες χρόνια. Τα παλαιότερα είδη γραφής ανακαλύφθηκαν από τους αρχαιολόγους στην περιοχή ανάµεσα στους ποταµούς Τίγρη και Ευφράτη, στο σηµερινό Ιράκ. Τα αρχαιότερα πήλινα αντικείµενα που βρέθηκαν είχαν επάνω τους σχήµατα τα οποία αντιπροσώπευαν ζώα, τρόφιµα, λάδι ή κοσµήµατα. Αργότερα οι άνθρωποι άρχισαν να χρησιµοποιούν επίπεδες πήλινες πινακίδες µε σηµάδια γραµµένα επάνω τους. Η σφηνοειδής γραφή χρησιµοποιούνταν σχεδόν για 3000 χρόνια για τις γλώσσες όλων των λαών της Μεσοποταµίας. Από τον 18ο αιώνα µ.Χ. και έπειτα οι λόγιοι προσπάθησαν να αποκρυπτογραφήσουν αυτήν την γραφή. Οι ιερείς από την αρχαία Αίγυπτο έγραφαν µε ιερογλυφικά. Ονόµαζαν τα ιερογλυφικά «γραφή των ιερών λέξεων» , επειδή την χρησιµοποιούσαν για να γράφουν για τους θεούς και τους Φαραώ. Για αιώνες οι λόγιοι προσπαθούσαν να βρουν τι σήµαιναν τα ιερογλυφικά. Μετά τον 7ο αιώνα µ.Χ. οι Αιγύπτιοι δεν µιλούσαν την ίδια γλώσσα όπως παλιά. 2) ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ Το σφηνοειδές αλφάβητο της Ουγκαρίτ χάθηκε γύρω στο 1200 π.Χ. , όµως ύστερα από περίπου 200 χρόνια ένα καινούριο αλφάβητο εµφανίστηκε στην Φοινίκη. Είχε 22 γράµµατα – τα περισσότερα σύµφωνα Ήταν µάλλον µια σύνθεση ιδεών που προήλθαν από τα ιερογλυφικά και από άλλες γραφές. Οι Φοίνικες έµποροι διέδωσαν το αλφάβητο στην Μεσόγειο. Οι αρχαίοι Έλληνες µε τους οποίους είχαν ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΑΝΟΥ»-ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ -ΤΗΛ:2634021607/e-mail:gymnasio@ekppanou.gr
3
εµπορικές σχέσεις, άρχισαν να αντιγράφουν και να προσθέτουν φωνήεντα στο νέο αλφάβητο. Το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο είχε 24 γράµµατα. 3) Η ΡΩΜΑΪΚΗ ΡΩΜΑΪΚΗ ΓΡΑΦΗ Οι Ρωµαίοι χρησιµοποιούν ένα αλφάβητο που ίσως είχαν δανειστεί από τους Έλληνες ή από τους Ετρούσκους που ζούσαν στο κεντρικό τµήµα της σηµερινής Ιταλίας. Οι Ετρούσκοι χρησιµοποιούσαν ελληνικά γράµµατα όµως είχαν και δικά τους σηµεία. Οι Ρωµαίοι διαφοροποίησαν λίγο τα γράµµατα για να ταιριάζουν στην γλώσσα τους. Σταδιακά όλες οι χώρες που ανήκαν στην Ρωµαϊκή αυτοκρατορία άρχισαν να χρησιµοποιούν το Ρωµαϊκο αλφάβητο και την Ρωµαϊκή γλώσσα, τα λατινικά. 4) Η ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑ Οι Κινέζοι επινόησαν την τυπογραφία του 11ο αιώνα µ.Χ. Χρησιµοποιούσαν γράµµατα από πηλό και κόλλα, αντί για µεταλλικά. Τον 15ο αιώνα οι Κορεάτες έφτιαχναν γράµµατα από µπρούτζο. Η πρώτη αναφορά στην τυπογραφία χρονολογείται το 1471 στην Ευρώπη. Ο πρώτος που εφάρµοσε την τέχνη της τυπογραφίας, ήταν ο Γιόχανς Γκούντεµπεργκ. 5) Η ΓΡΑΦΗ ΣΗΜΕΡΑ Τώρα µπορούµε να επικοινωνούµε µε άλλους ανθρώπους σε λίγα δευτερόλεπτα µέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Μπορούµε να βρίσουµε πληροφορίες στο διαδίκτυο και να διαβάζουµε ολόκληρα βιβλία. ∆εν έχουµε πλέον την ανάγκη των γραφέων. Στις µέρες µας οι άνθρωποι χρησιµοποιούν πολλά και διαφορετικά είδη γραφής σε πολλές και διαφορετικές γλώσσες.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΑΝΟΥ»-ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ -ΤΗΛ:2634021607/e-mail:gymnasio@ekppanou.gr
4
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1. Κάρολ Ντόναχιου , Η ιστορία της Γραφής , Μεταίχµιο 2. Βασίλης Ε. Καραβίδας , Γραφή µια περιπέτεια χωρίς τέλος, Λάρισα 2003 3. Χρήστος Λαγός , Ελληνική Γραφή, Εκδόσεις ∆ίον 4. Πανεπιστήµιο Αθηνών, Ιστορία της Γραφής , Αθήνα 2002 5. Higounet Charles, H γραφή…, ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ: ∆αίδαλος Ι. Ζαχαρόπουλος, 1964 6. Σιγάλας, Ιστορία της Ελληνικής Γραφής, 1974 7. Γεώργιος Πολύµερος, Ελληνικές Γραφές , ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ: ΛΙΓΓΑ ΓΑΙΑ , 2001 8. ∆ηµητρέλης Λεωνίδας , Η τέχνη της Γραφής , 1989
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΑΝΟΥ»-ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ -ΤΗΛ:2634021607/e-mail:gymnasio@ekppanou.gr
5
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ «ΠΑΝΟΥ»-ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ -ΤΗΛ:2634021607/e-mail:gymnasio@ekppanou.gr
6