Anemologia 61

• • • • •

4ο ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ ΜΙΚΡΕΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΗΤΡΙΕΣ Ο ΗΛΙΟΣ ΤΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ Αη ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ ΑΠΕ

περιε

ΧΟΜΕΝΑ

ΤΕΥΧΟΣ 61ο

4

ΑΕΡΟΛΟΓΙΕΣ Του Γ. ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗ

6

ΑΝΕΜΟΡΙΠΕΣ Του Γ. ΜΑΝΙΑΤΗ

8

ΑΚΚUYU: Ο ΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ ΞΥΠΝΑ!

10

28

ΚΡΗΤΗ, ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΣΤΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ. ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΝΗΣΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ Του Σ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ

30

ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ... ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΣ Του Π. ΜΠΟΥΡΜΠΟΥΡΑΚΗ

32

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΙΣ ΑΠΕ. Η ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Του Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

36

ΜΟΝΑΔΑ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 1.000MW ΜΕ ΚΑΥΣΗ LPG ΣΤΟΝ ΑΣΤΑΚΟ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

41

ΑΝΕΜΟΜΑΖΩΜΑΤΑ

49

Ο ΒΟΡΕΑΣ

4ο ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΔΙΟ Του Α. ΖΕΡΒΟΥ

14

Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΤΟΥ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 2010 Της Ε. ΝΥΦΛΗ

20

Ο ΗΛΙΟΣ ΤΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ. ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΙΣΧΥΟΣ 50MW ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ Του Γ. ΜΑΡΚΟΥ

24

ΠΕΡΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΤΟΝ Αη ΣΤΡΑΤΗ Του Δ. ΧΡΗΣΤΑΚΗ

ΧΟΡΗΓΟΙ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

αερο ΛΟΓΙΕΣ Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗ

Το πραγματικό

ΦΩΤΟ: Αφίσα artbox

κόστος της ενέργειας

Τα καταστροφικά αποτελέσματα της διαρροής πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικό θα παραμείνουν – δυστυχώς – ανεξίτηλα εκεί, όταν συγκεντρωθούν οι ηγέτες του πλανήτη στις 29 Νοεμβρίου 2010 στο Κανκούν του Μεξικό για την Διάσκεψη για το Κλίμα. Ίσως αυτό τους βοηθήσει να δουν κατάματα την πραγματικότητα και να λάβουν τα απαιτούμενα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, κάτι που απέτυχαν να κάνουν στην Κοπεγχάγης.

Η πρωτοφανής διαρροή πετρελαίου στον κόλπο του Μεξικό έρχεται να υπενθυμίσει με τον πιο δραματικό τρόπο ποιο είναι το πραγματικό κόστος της ενέργειας των ορυκτών καυσίμων. Αν προσθέσει κανείς σε αυτό το κόστος των πολεμικών εκστρατειών για την εξασφάλιση πρόσβασης στις ενεργειακές πηγές, είναι αρκετά κοντά στην πλήρη εικόνα. Τα στοιχεία από τα ειδησεογραφικά πρακτορεία περιγράφουν μια απίστευτη καταστροφή:

• Μέχρι σήμερα 500.000 βαρέλια (12.000 την ημέρα) πετρελαίου διέρρευσαν στον Κόλπο και κατέστρεψαν ακτές μήκους 110 χλμ.

• Υπάρχει κίνδυνος η διαρροή να αυξηθεί μέχρι και σε 80.000 βαρέλια ημερησίως.

• Εκτιμάται ότι η διαρροή δε μπορεί να ελεγχθεί πριν τον Αύγουστο.

• Απειλούνται πάνω από 400 είδη στο εύθραυστο οικοσύστημα της περιοχής, ενώ η ζημιά στον κλάδο της αλιείας της περιοχής είναι ανυπολόγιστη.

• Θα μπορούσε να πάρει χρόνια, ίσως δεκαετίες, για το σύστημα να επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα • Σύμφωνα με πόρισμά ερευνητών βυθού, υπάρχουν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου στο βυθό, και η διαρροή κάτω από την επιφάνεια εκτείνεται σε απόσταση 10 μιλίων, έχει τρία μίλια πλάτος και φτάνει τα 300 πόδια πάχος.

• Η συνολική ζημιά από τη διαρροή υπολογίζεται σε πάνω από 25 δισεκατομμύρια δολάρια.

• Η μεγαλύτερη διαρροή πετρελαίου που είναι καταγεγραμμένη, πραγματοποιήθηκε όταν ανοίχθηκαν οι βαλβίδες πετρελαίου σε δεξαμενή στο Κουβέιτ από τις ιρακινές δυνάμεις κατά το τέλος του Πολέμου στον Κόλπου, τον Ιανουάριο του 1991, κατά την οποία θεωρείται ότι είχαν διαρρεύσει περισσότερα από 10 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου στον Περσικό Κόλπο. Ας τα έχουμε όλα αυτά στο μυαλό μας όταν επιπόλαια και αβασάνιστα χαρακτηρίζουμε άλλες πηγές ενέργειας ως καταστροφή για το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Αντίθετα πρέπει να τις «προστατέψουμε» για να μπορέσουν να προσφέρουν με τη σειρά τους προστασία από την κλιματική αλλαγή, που είναι ο υπέρτατος κίνδυνος. Τσιπουρίδης Γιάννης

Εκδότης ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗΣ Δημιουργικό Εκτύπωση

Διεύθυνση επικοινωνίας ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 8, ΚΗΦΙΣΙΑ 145 61 Τηλ./Fax 210 8081755 e-mail eletaen@eletaen.gr eletaen@otenet.gr web www.eletaen.gr

Διανέμεται δωρεάν. Αν επιθυμείτε να λαμβάνετε κι εσείς τα ΑΝΕΜΟλόγια στείλτε μας το όνομά σας και την πλήρη ταχυδρομική σας διεύθυνση. Κωδ. Εντύπου 7290

Βρείτε μας στο facebook http://www.facebook com/home.php?#/group.php?gid=51601204640

ανεμο ΡΙΠΕΣ

Του κ Γιάννη Μανιάτη, Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής

Για το 2020 στοχεύουμε σε εγκατεστημένη ισχύ 330 ΜW η οποία όμως δε μπορεί να υλοποιηθεί με τον σημερινό ρυθμό ανάπτυξης.

Μ

Μέτρα όπως :

εταξύ του σημαντικού ορυκτού και φυσικού πλούτου με τον οποίο έχει προικιστεί η χώρα μας, η Γεωθερμία είναι ένα ακόμη από τα δώρα που μας χάρισε απλόχερα η Φύση και εμείς αρνηθήκαμε πεισματικά να αξιοποιήσουμε.

• • • • •

Και αν αυτό ως τώρα ήταν απλά δείγμα της ανικανότητας μας ως συντεταγμένο κράτος να εκμεταλλευτούμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, σήμερα, την εποχή της Πράσινης Ανάπτυξης, είναι έγκλημα. Η χώρα μας διαθέτει αξιόλογο Γεωθερμικό Δυναμικό σε όλο το φάσμα των γεωθερμικών εφαρμογών το οποίο ουσιαστικά παραμένει ανεκμετάλλευτο. Αυτό πρέπει να αλλάξει και η κυβέρνηση μας θα το αλλάξει.

θα συντελέσουν στην κάλυψη του στόχου.

Η γεωθερμία παράγει καθαρή (χωρίς εκπομπές αέριων θερμοκηπίου), αξιόπιστη (είναι διαθέσιμη συνεχώς σε 24ωρη βάση) και ανανεώσιμη ενέργεια ικανή να υποστηρίξει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, την υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα μέχρι τη βιομηχανική παραγωγή και την τηλεθέρμανση Η λεγόμενη αβαθής γεωθερμία μπορεί να αναδειχτεί σε δράση άμεσης απόδοσης μιας και μπορεί να υποστηρίξει τις καθημερινές ανάγκες θέρμανσης-ψύξης κατοικιών και μπορεί να συνδυαστεί και με τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις θέρμανσης –ψύξης με μικρές τροποποιήσεις. Η τεχνολογία της έρευνας και αξιοποίησης γεωθερμικών ρευστών αλλά και της γεωθερμικής βαθμίδας αναπτύσσεται ταχύτατα και οι συνεχώς αυξανόμενες τιμές ενέργειας καθώς και τα δικαιώματα αγοράς ρύπων κάνουν τον τομέα της γεωθερμίας έναν ελκυστικό πόλο οικονομικής δραστηριότητας. Αυτά τα στοιχεία η πατρίδα μας πρέπει να τα εκμεταλλευτεί και γι’ αυτό η Κυβέρνησή έχει υιοθετήσει ως στρατηγικό στόχο τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του γεωθερμικού δυναμικού της χώρας μέσω της απλοποίησης και επιτάχυνσης των διαδικασιών δανειοδότησης και μέσω της θέσπισης κινήτρων για την υλοποίηση γεωθερμικών εφαρμογών. Ιδιαίτερα όσον αφορά στην εγκατάσταση ενεργειακών συστημάτων θέρμανσης – ψύξης χώρων (Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας - Γ.Α.Θ μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί πάνω από 350 άδειες για την περίοδο 2007-2009 συνολικής ισχύος 33 MW.

Xρησιμοποίηση ΓΑΘ υψηλού συντελεστή απόδοσης Πιστοποίηση εγκαταστατών Xρηματοδότηση από τρίτους Kίνητρα χρηματοδότησης μέσω ΕΣΠΑ Απλούστευσης και επιτάχυνσης των διαδικασιών αδειοδότησης • Eνθάρρυνση εισαγωγής ΓΑΘ στην θέρμανση ψύξη Δημόσιων χώρων Σχολείων, Νοσοκομείων κ.α. Όσον αφορά στην αξιοποίηση της γεωθερμίας χαμηλών θερμοκρασιών που αφορά στην εκμετάλλευση 30 αξιολογημένων πεδίων σε διάφορες περιοχές της χώρας επισπεύδονται οι διαδικασίες εκμίσθωσής τους με διαγωνισμούς για υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα (θερμοκήπια, ξηραντήρια ιχθυοκαλλιέργειες ) της βιομηχανίας και της τηλεθέρμανσης. Από το εκτιμηθέν δυναμικό των 370 MW σήμερα αξιοποιούνται μόνο τα 45.6 MW για θέρμανση θερμοκηπίων, ιχθυοκαλλιεργειών και θέρμανση κτηρίων. Θεωρούμε ότι ο στόχος αξιοποίησης των 260 MW για το 2020 είναι εφικτός. Όσον αφορά τις εκμισθωμένες περιοχές από τη ΔΕΗ με βεβαιωμένο γεωθερμικό δυναμικό που υπερβαίνει τα 200 MW η ΔΕΗ Ανανεώσιμες θα επιταχύνει τις διαδικασίες ανάπτυξης των γεωθερμικών πεδίων για ηλεκτροπαραγωγή σε Λέσβο, Μήλο και Νίσυρο καθώς και στα Μέθανα. Βασική προϋπόθεση αποτελεί η απόκτηση της κοινωνικής συναίνεσης. Για την πλήρη αξιοποίηση του υπόλοιπου γεωθερμικού δυναμικού της χώρας για ηλεκτροπαραγωγή, το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής θα προχωρήσει άμεσα στην προκήρυξη διαγωνισμού εκμίσθωσης χώρων για έρευνα και εντοπισμό γεωθερμικών ρευστών σε περιοχές όπου έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από επενδυτές του κλάδου (Σαμοθράκη, Χίος, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη). Με την ανάπτυξη της τεχνολογίας, η εκμετάλλευση των γεωθερμικών πηγών χαμηλής θερμοκρασίας που βρίσκονται λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης, αποτελεί μία εφικτή και ελκυστική προοπτική, όπως για παράδειγμα για τη θέρμανση και ψύξη νερού για οικιακή χρήση. Ανάλογες εφαρμογές συμβάλλουν στη μείωση της εξάρτησης από μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είναι αξιόπιστες και οικονομικά αποδοτικές και εκπέμπουν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα.

8 Αθήνα, 25 Μαΐου 2010

AKKUYU:

Ο πυρηνικός εφιάλτης της Ανατολικής Μεσογείου ξυπνά! Το Ελληνικό και το Μεσογειακό γραφείο της Greenpeace, καθώς και οι Φίλοι της Γης Κύπρου και Ευρώπης, εκφράζουν την κάθετη αντίθεσή τους στη διμερή συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας που προβλέπει την κατασκευή ενός σταθμού πυρηνικής ενέργειας στον Κόλπο του Akkuyu, στην επαρχία Μερσίνη της Τουρκίας. Η Greenpeace και οι Φίλοι της Γης τονίζουν ότι η συγκεκριμένη ενέργεια των κυβερνήσεων της Τουρκίας και της Ρωσίας ξυπνά τον πυρηνικό εφιάλτη ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου. ‘Η πυρηνική ενέργεια δεν έχει καμία απολύτως θέση στη γειτονιά μας. Η Τουρκική κυβέρνηση είναι προτιμότερο να επενδύσει στην ηλιακή και στην αιολική ενέργεια, αντί στην καταστροφική, για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη, πυρηνική ενέργεια’, επισημαίνει ο Επιστημονικός Συνεργάτης των Φίλων της Γης Κύπρου, Κλείτος Παπαστυλιανού. Ο Συντονιστής Εκστρατειών του Ελληνικού Γραφείου της Greenpeace, Δημήτρης Ιμπραήμ, αναφέρει: ‘‘Η κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού στον Κόλπο του Akkuyu ξυπνά τον πυρηνικό εφιάλτη στην Ανατολική Μεσόγειο με ανυπολόγιστες συνέπειες για το περιβάλλον, τον πληθυσμό και την οικονομία της ευρύτερης περιοχής.i Οι λαοί της Ανατολικής Μεσογείου έχουν αποφασίσει ενάντια στην πυρηνική ενέργεια, το ίδιο πρέπει να κάνουν και οι κυβερνήσεις τους’. Ο Γενικός Διευθυντής του Μεσογειακού Γραφείου της Greenpeace, Dr. Uygar Ozesmi, προσθέτει: ‘Υπογράφοντας αυτήν τη συμφωνία, η κυβέρνηση αγνοεί τα υφιστάμενα τεχνικά προβλήματα και την ανεπάρκεια της Ρωσικής πυρηνικής τεχνολογίας. Μέσω αυτής της συμφωνίας, δισεκατομμύρια δολάρια θα σπαταληθούν σε άχρηστα και επικίνδυνα προγράμματα, ενώ Θα αναγκαστούμε να εισάγουμε περισσότερα ορυκτά καύσιμα. Επιπλέον, χωρίς την εξαγγελία κάποιας προσφοράς για την κατασκευή ενός σταθμού πυρηνικής ενέργειας και χωρίς τη συγκατάθεση των ντόπιων κατοίκων πρόκειται για μία αντιδημοκρατική διαδικασία. Αυτό δεν θα έπρεπε να είναι το όραμα της Τουρκίας’. Η Greenpeace, και οι Φίλοι της Γης, διακηρύσσουν την κάθετη αντίθεσή τους με την υλοποίηση της διμερούς στρατηγικής συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας για την κατασκευή σταθμού πυρηνικής ενέργειας στον Κόλπο του Akkuyu: • Συνιστά πράξη που αντιβαίνει τους στοιχειώδεις διεθνείς κανόνες και πρακτικές ασφαλείας που αφορούν την κατασκευή σταθμών πυρηνικής ενέργειαςii, αφού ο σταθμός βρίσκεται πλησίον του ενεργού σεισμογενούς ρήγματος του Ecemit, • Αναμένεται να διαταράξει την ισορροπία του ευαίσθητου οικοσυστήματος της περιοχής, το οποίο φιλοξενεί μία από τις τελευταίες αποικίες του εξαιρετικά σπάνιου είδους της μεσογειακής φώκιας Monachus-Monachus. iii • Θα μετατρέψει την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου σε συστηματική οδό μεταφοράς πυρηνικών καυσίμων και αποβλήτων. iv • Στηρίζεται σε αντιδημοκρατικές πολιτικές αποφάσεις και διαδικασίες που παραγνωρίζουν τις περιβαλλοντικές ανησυχίες και τα οικονομικά συμφέροντα των ίδιων των πολιτών της Τουρκίας.v • Τέλος, παραβαίνει μία σειρά από Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), στην οποία η Τουρκία αποτελεί ένα υπό ένταξη κράτος. vi Καταλήγοντας, η Greenpeace και οι Φίλοι της Γης τονίζουν ότι

η Τουρκική κυβέρνηση, μέσω της σύναψης μίας στρατηγικής συμφωνίας με τη Ρωσία για κατασκευή σταθμού πυρηνικής ενέργειας στο Akkuyu, κινείται προς την κατεύθυνση ενός πιο βρώμικου, επικίνδυνου, ακριβού και αναποτελεσματικού ενεργειακού μοντέλου. Το μοντέλο αυτό στηρίζεται αποκλειστικά στην οικονομική και ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας. Συνεπώς, έρχεται σε αντίφαση με την εναλλακτική και ρεαλιστική ενεργειακή πολιτική της ΕΕ, η οποία στοχεύει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και στηρίζεται σε πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αντί στα ορυκτά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια. Για περισσότερες πληροφορίες: Κλείτος Παπαστυλιανού, Επιστημονικός Συνεργάτης, Φίλοι της Γης Κύπρου: +357 25 347042 / foecyprus@yahoo.com Δημήτρης Ιμπραήμ, Συντονιστής Εκστρατειών, Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace 6979 44 33 05, dibrahim@greenpeace.org Korol Diker, Υπεύθ. Εκστρατείας για την Ενέργεια, Μεσογειακό Γραφείο της Greenpeace: +905335672032 / kdiker@greenpeace.org Σημειώσεις προς τους συντάκτες:

i Greenpeace International (2007). An Overview of Nuclear Facilities in Iran, Israel and Turkey: A Greenpeace Briefing, σελ. 20-22. http://www.greenpeace.org/raw/content/mediterranean/reports/an-overview-of-nuclear-facilit.pdf ii Greenpeace International, “The Ecemis fault line and the potential for a nuclear catastrophe at Akkuyu Bay”. http://archive. greenpeace.org/nuclear/reactor/turkey/ecemis.html iii Martin David H. – Nuclear Awareness Project (2000). Nuclear Threat in the Eastern Mediterranean: The Case Against Turkey’s Akkuyu Nuclear Plant, σελ.76. http://www.cnp.ca/issues/nuclear-threat.html iv Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace (1998). Akkuyu – Το Πυρηνικό Πρόγραμμα της Τουρκίας: Αδιέξοδα και Εναλλακτικές Λύσεις. v Greenpeace Turkey (2010). http://www.greenpeace.org/turkey/news/yuce-divanlik-nukleer-anlasma-120510 vi Αυτές περιλαμβάνουν την ‘Κοινοτική Οδηγία 2004/17/ΕΕ περί του συντονισμού ανάληψης δημόσιων προσφορών’, την ‘Κοινοτική Οδηγία 85/337/ΕΟΚ για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον’, την ‘Κοινοτική Οδηγία 97/11/ΕΕ περί της τροποποίησης της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον’ και την ‘Κοινοτική Οδηγία 2003/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη συμμετοχή του κοινού στην κατάρτιση ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων που αφορούν το περιβάλλον και με την τροποποίηση όσον αφορά τη συμμετοχή του κοινού και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, των Κοινοτικών Οδηγιών 85/337/ΕΟΚ και 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου’.

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Η εταιρεία ΗΛΜΕΚΑΤ Ε.Π.Ε δραστηριοποιείται ενεργά στον τομέα των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Η εταιρεία είναι βασικός εξωτερικός συνεργάτης της ΔΕΗ Α.Ε σε μελέτες δικτύων διανομής (εναέρια και υπόγεια) χαμηλής και μέσης τάσης σε όλη την χώρα, έχοντας εκπονήσει μέχρι σήμερα μελέτες δικτύων μήκους περίπου 500Km. ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΙΝΑΙ: ΜΕΛΕΤΗ και σχεδιασμός δικτύων διανομής μέσης και χαμηλής τάσης, με βάση τις προδιαγραφές της ΔΕΗ Α.Ε. Στα πλαίσια της δραστηριότητας αυτής εντάσσονται μελέτες εσωτερικών διασυνδέσεων Αιολικών Πάρκων καθώς και μελέτες διασύνδεσης Αιολικών Πάρκων και Φωτοβολταϊκών εφαρμογών με τα δίκτυα της ΔΕΗ. (Σημ.: Η εταιρεία μας αναλαμβάνει εκτός των άλλων και την διαδικασία έγκρισης της μελέτης από την ΔΕΗ ΑΕ) ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ των παραπάνω ηλεκτρολογικών δικτύων διανομής με την μέθοδο της γενικής εργολαβίας. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ εγκαταστάσεων Χαμηλής και μέσης Τάσης (Δίκτυα, Υποσταθμοί κ.α). ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΕΧΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΗΛΜΕΚΑΤ Ε.Π.Ε ΔΙΑΘΕΤΕΙ: Υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και επαγγελματική συνέπεια. Άρτια καταρτισμένο προσωπικό από Διπλωματούχους Ηλεκτρολόγους & Μηχανολόγους Μηχανικούς, Ηλεκτρολόγους Μηχανικούς Τ.Ε καθώς και Τοπογράφους Μηχανικούς. Υπερσύγχρονο εξοπλισμό Ολοκληρωμένων Γεωγραφικών Συστημάτων (GIS), GPS (διπλόσυχνο) ακριβείας 10mm και ταχύμετρο. ΗΛΜΕΚΑΤ E.Π.Ε. ΜΕΛΕΤΗ – ΕΠΙΒΛΕΨΗ – ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

ΦΛΟΙΑΣ 36 – 115 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ. 210.6149788, FAX 210.6149789

10

11

Ομιλία του Προέδρου & Διευθύνοντος Σύμβουλου της ΔΕΗ Α.Ε. κ. Αρθούρου Ζερβού

Αθήνα, 10 Μαϊου 2010

4o Εθνικό Συνέδριο

«Η εφαρμογή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Προς ένα φιλόδοξο και αξιόπιστο Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης»

Το σημερινό μας συνέδριο είναι το 4ο Εθνικό Συνέδριο για την Εφαρμογή των ΑΠΕ στην Ελλάδα που γίνεται με πρωτοβουλία της Μονάδας Ανανεώσιμων Ενεργειακών Πόρων του ΕΜΠ. Πέρασαν 12 χρόνια από την διεξαγωγή του 1ου Συνεδρίου το Νοέμβριο του 1998 και στο διάστημα αυτό έχουν γίνει κοσμογονικές αλλαγές στον τομέα των ΑΠΕ. Το 1998 ήταν η χρονιά που εγκαταστάθηκε το πρώτο ιδιωτικό αιολικό πάρκο στην Ελλάδα, η πρώτη ουσιαστική εφαρμογή του πρωτοποριακού για την εποχή του νόμου 2244/1994. Στον ευρωπαϊκό χώρο είχε μόλις παρουσιασθεί η Λευκή βίβλος, το πρώτο κείμενο ευρωπαϊκής πολιτικής για τις ΑΠΕ. Στην ΕΕ είχαν εγκατασταθεί το 1998, 5000 MW αιολικών και μερικές δεκάδες MW φωτοβολταϊκών. Η Λευκή Βίβλος έθετε στόχους για το 2010: 40 GW αιολικών και 3 GW φωτοβολταϊκών, στόχοι που θεωρήθηκαν τότε σχεδόν ανέφικτοι. Ως γνωστόν και οι δύο αυτοί στόχοι καλύφθηκαν 5 χρόνια νωρίτερα, το 2005. Στην Ελλάδα, το 1998 είχαν εγκατασταθεί 39 MW αιολικών και 250 kW φωτοβολταϊκών. Σήμερα η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή είναι περίπου 1.300 MW, αλλά υπολείπεται σημαντικά του εθνικού στόχου της οδηγίας του 2001 για την Προαγωγή της Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ. Η νέα οδηγία για τις ΑΠΕ και το νέο νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ που συζητείται αυτές τις μέρες στην Βουλή δημιουργούν ένα νέο πλαίσιο που ελπίζουμε ότι θα επιταχύνει την διείσδυση των ΑΠΕ στη χώρα μας. Καθοριστική για το μέλλον των ΑΠΕ είναι η οδηγία που υιοθετήθηκε τον περασμένο Απρίλιο από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μέρος του κλιματικού-ενεργειακού πακέτου και περιλαμβάνει την θέσπιση δεσμευτικού στόχου 20% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας το 2020 να προέρχεται από ΑΠΕ. Δεν είναι βέβαια η πρώτη ενέργεια υποστήριξης των ΑΠΕ από την ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες την ανάπτυξη των ΑΠΕ μέσω των προγραμμάτων της Έρευνας και Ανάπτυξης.

Mε τη Λευκή Βίβλο για τις ΑΠΕ, που υιοθετήθηκε το Νοέμβριο του 1997, κατέστρωσε για πρώτη φορά μια περιεκτική στρατηγική και ένα σχέδιο δράσης για τον τομέα. Ως συνέπεια των ενεργειών που προβλέπονται στη Λευκή Βίβλο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθησε μία οδηγία για τον ηλεκτρισμό που παράγεται από ΑΠΕ το 2001 και μία οδηγία για την χρήση των βιοκαυσίμων το 2003 και έθεσε ενδεικτικούς στόχους για το 2010.

Οι ΑΠΕ παίζουν πλέον κυρίαρχο ρόλο στο Ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτροπαραγωγής. Δεν είναι απλά οι πηγές ενέργειας του μέλλοντος, αλλά και του παρόντος.

Η αύξηση είναι ταχύτερη από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ικανοποιείται, σε αυξανόμενο βαθμό, από ηλεκτρισμό που παράγεται, επίσης σε αυξανόμενο βαθμό, από λιγνίτη, ένα καύσιμο δηλαδή φτωχό ενεργειακά και ρυπογόνο περιβαλλοντικά, πλην όμως φθηνό και εγχώριο. Η πολιτική αυτή ανταποκρίθηκε στις απαιτήσεις των καιρών, συγκράτησε το κόστος της ενέργειας, μειώνοντας ταυτόχρονα την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας όχι όμως χωρίς συνέπειες για το περιβάλλον.

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας (1999-2008) η νέα εγκατεστημένη ισχύς στην ΕΕ είχε την ακόλουθη κατανομή:

Ο σχεδιασμός σήμερα μίας μακροχρόνιας και βιώσιμης ενεργειακής πολιτικής για τη χώρα είναι περισσότερο επίκαιρος από ποτέ, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο οι περιβαλλοντικές και οικονομικές προκλήσεις γίνονται ολοένα και πιο σύνθετες, ενώ σε εθνικό επίπεδο, η επιτακτική ανάγκη για ριζικές αλλαγές και παρεμβάσεις για να επιτευχθεί η έξοδος της χώρας από την κρίση είναι άμεσα συνδεδεμένη, με το νέο ενεργειακό τοπίο και τις επενδύσεις που θα αναπτυχθούν στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια.

• φυσικό αέριο 50%, • ΑΠΕ 38%, • υπόλοιπες συμβατικές πηγές 12%. Το 2008 έγινε η απόλυτη ανατροπή: οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ αποτέλεσαν το 57% των εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής στην ΕΕ των 27. Το 2009 οι εγκαταστάσεις ΑΠΕ αυξήθηκαν στο 61%. Πρώτη στην εγκαταστημένη ισχύ ήταν η αιολική ενέργεια με 39%, δεύτερο το φυσικό αέριο με 26% και τρίτα τα φωτοβολταϊκά συστήματα με 16%, οι υπόλοιπες ΑΠΕ είχαν το 6% και οι υπόλοιπες συμβατικές πηγές (πετρέλαιο, άνθρακας, πυρηνικά) το 14%.

Είναι σε όλους μας γνωστό ότι η παγκόσμια οικονομία έχει γνωρίσει εδώ και δύο αιώνες μια σταθερή και πρωτοφανή ανάπτυξη που βασίσθηκε στην εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν προκύψει αυξανόμενες ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές επιδράσεις των εκπομπών αερίων στην ατμόσφαιρα που προέρχονται από την καύση των ορυκτών καυσίμων, ενώ παράλληλα η τεράστια εξάρτηση από

Με την Οδηγία του Απριλίου 2009, είναι η πρώτη φορά, όμως, που η Ευρωπαϊκή Ένωση θεσπίζει δεσμευτικό στόχο για τις ΑΠΕ: το 20% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας το 2020 στην ΕΕ να προέρχεται από ΑΠΕ. Το γεγονός αυτό, δεδομένου του φιλόδοξου χαρακτήρα του στόχου, είναι βέβαιο ότι θα τους δώσει μια σημαντική ώθηση. Πολλοί λένε ότι ο στόχος είναι ιδιαίτερα δύσκολο να επιτευχθεί. Η πραγματικότητα όμως οδηγεί σε διαφορετικά συμπεράσματα. Μεταξύ 2005 (έτος αναφοράς της οδηγίας) και 2007 (πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία της Eurostat) η συνεισφορά των ΑΠΕ αυξήθηκε από 8,6% σε 9,9%. Αν συνεχισθεί ο ίδιος ρυθμός μέχρι το 2020, τότε η συνεισφορά των ΑΠΕ θα φθάσει το 18,6%. Η ανάπτυξη αυτή των ΑΠΕ μεταξύ 2005 και 2007 έγινε χωρίς την ύπαρξη της Οδηγίας και με την ουσιαστική συνεισφορά μόνο μερικών κρατών μελών (κυρίως Γερμανίας, Ισπανίας, Δανίας και Πορτογαλίας) που εφάρμοσαν μέχρι σήμερα αποτελεσματικά τις πολιτικές της ΕΕ για την προώθηση των ΑΠΕ. Άρα, με την εφαρμογή της Οδηγίας καλούμαστε να καλύψουμε την διαφορά μεταξύ του 18,6% και του 20%. Είμαι πεπεισμένος ότι ο στόχος σε επίπεδο ΕΕ θα επιτευχθεί πολύ νωρίτερα, αφού ο δεσμευτικός του χαρακτήρας θα υποχρεώσει και εκείνα τα κράτη μέλη που μέχρι σήμερα υστερούν στην αξιοποίηση των ΑΠΕ, όπως η Ελλάδα, να ανταποκριθούν στις προσπάθειες που τους αναλογούν, προκειμένου να αποφύγουν δυσβάστακτες κυρώσεις στο μέλλον. Τα αποτελέσματα της μέχρι τώρα πολιτικής της ΕΕ είναι ήδη ορατά, ιδιαίτερα στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής.

Η μεγάλη αλλαγή του ενεργειακού μίγματος για την ηλεκτροπαραγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη δρομολογηθεί, αν και βεβαίως όχι με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις χώρες μέλη. Η επόμενη δεκαετία θα φέρει σημαντικές αλλαγές και στο ενεργειακό μίγμα της Ελλάδας. Η κατανόηση των επερχόμενων ραγδαίων αλλαγών στο ενεργειακό γίγνεσθαι της χώρας, με τον κεντρικό ρόλο των ΑΠΕ, προϋποθέτουν την ύπαρξη ενός αξιόπιστου εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού. Μεταξύ 1970-2007, η ζήτηση ενέργειας στην Ελλάδα, σημειώνει σημαντική αύξηση παρά τις δύο ενεργειακές κρίσεις που μεσολαβούν και την επακόλουθη οικονομική κρίση.

ένα σχετικά μικρό αριθμό χωρών που παράγουν τα ορυκτά καύσιμα, θέτουν πολύ σοβαρά ζητήματα ενεργειακής ασφάλειας. Στο περιβαλλοντικό κομμάτι, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, εάν συνεχισθούν οι σημερινές εκπομπές αερίων CO2 ενδέχεται να οδηγήσουν σε αύξηση έως και 4 βαθμούς Κελσίου την παγκόσμια θερμοκρασία έως τα μέσα της δεκαετίας του 2050 - με τραγικές κοινωνικό οικονομικές επιπτώσεις, που κατά ορισμένους επιστήμονες μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στην πολιτική αποσταθεροποίηση μεγάλων περιοχών, δημιουργώντας νέους πυρήνες ανθρωπιστικών καταστροφών.

12

Αν δεν αλλάξουμε τις συνήθειες μας έως το 2050:

• Η ζήτηση για ενέργεια καθώς και οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα έχουν διπλασιαστεί. Ενώ

• Η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια θα τριπλασιαστεί και τα 2/3 αυτής θα παράγεται από ορυκτά καύσιμα. Επιπλέον, σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά – που όπως φαίνεται τα τελευταία χρόνια χαρακτηρίζεται από μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τις διακυμάνσεις των τιμών των εμπορευμάτων και πρωτίστως των τιμών του πετρελαίου, με πολλαπλές οικονομικές επιπτώσεις σε εθνικό επίπεδο – τα κράτη και οι ενεργειακές εταιρείες πρέπει να δώσουν ενεργειακές λύσεις που θα διαχειρίζονται με αποτελεσματικό τρόπο αυτούς τους αστάθμητους κινδύνους, εξασφαλίζοντας την οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο των κοινωνιών που υπηρετούν, μέσω προσιτής σε όλους και περιβαλλοντικά φιλικής ενέργειας, σε ένα πλαίσιο που θα εγγυάται όσο το δυνατόν περισσότερο την ασφάλεια εφοδιασμού. Όμως, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, η απαίτηση για ενεργειακή ασφάλεια και η επιδίωξη ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας μακροπρόθεσμα, καθώς και η επιδίωξη υψηλής ποιότητας παροχής ενεργειακών υπηρεσιών, δεν επιτυγχάνονται με ημίμετρα. Απαιτούν πολιτικές τομές, μεγάλες μακροπρόθεσμες και βιώσιμες επενδύσεις, και πάνω από όλα μια αλλαγή κουλτούρας αναφορικά με τον τρόπο διαχείρισης της ενέργειας Οι ΑΠΕ, αν αποτελέσουν βασικό στόχο ενός νέου ενεργειακού δόγματος, μπορούν να καλύψουν σημαντικό μέρος της ενεργειακής ζήτησης των αναπτυγμένων χωρών σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα με αντίστοιχη μείωση των εκπομπών CO2. Το πρόβλημα δεν είναι “τεχνικό”. Το ουσιώδες ζήτημα είναι: η υιοθέτηση του στρατηγικού στόχου, η διαμόρφωση αποτελεσματικών πολιτικών και η διάθεση των αναγκαίων πόρων. Σε κάθε περίπτωση, οι νέες ενεργειακές επενδύσεις στην Ελλάδα θα πρέπει να στοχεύουν στην ισόρροπη επίτευξη τριών βασικών στόχων, που είναι και άμεσα αλληλένδετοι μεταξύ τους:

• της ασφάλειας εφοδιασμού, • της προστασίας του Περιβάλλοντος και αντιμετώπισης της Κλιματικής αλλαγής, • και της οικονομικής αποδοτικότητας, με κατάλληλο επιμερισμό των κινδύνων. Για να υπάρχει ασφάλεια εφοδιασμού για την χώρα, είναι αδιαμφισβήτητο ότι πρέπει να γίνει άριστη αξιοποίηση των εθνικών πόρων - δηλαδή λιγνίτης, νερά και ΑΠΕ. Είναι επίσης απαραίτητο, στο ενεργειακό μίγμα της χώρας, οι ΑΠΕ να παίξουν σύντομα ένα καθοριστικό ρόλο. Με αιχμή την αιολική ενέργεια την επόμενη δεκαετία και με σημαντική συνεισφορά από την ηλιακή ενέργεια, τόσο στις εφαρμογές

13

στα κτίρια, όσο και σε εφαρμογές μεγάλης κλίμακας, οι ΑΠΕ μπορούν να καλύψουν - με σωστές κυβερνητικές πολιτικές - το 20% της καταναλισκόμενης ενέργειας μέχρι το 2020, τον στόχο δηλαδή που έθεσε η κυβέρνηση, υπερβαίνοντας το 18% που προβλέπει η οδηγία των ΑΠΕ για την Ελλάδα. Οι ΑΠΕ, που είναι ανεξάντλητες και με σταθερό κόστος, καθώς δεν επηρεάζονται από τις διακυμάνσεις του κόστους καυσίμων, δίνουν παράλληλα και μια διέξοδο από την οικονομική κρίση, μέσω της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, και μέσω της εισροής κεφαλαίων για την υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων, με κατεύθυνση την δημιουργία μιας οικονομίας χαμηλών ρύπων.

Προς το σκοπό αυτό είναι απαραίτητο να ενταχθούν στο Σύστημα Ηλεκτροπαραγωγής νέα αντλητικά έργα τα οποία, μεταξύ των άλλων, θα συμβάλουν:

• Στην καλύτερη εκμετάλλευση και μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ και κυρίως της αιολικής ηλεκτροπαραγωγής.

• Στην κάλυψη των αιχμιακών αναγκών του ηλεκτρικού συστήματος καθώς και στην εξισορρόπηση της διακύμανσης της ζήτησης ημερήσια ή εποχιακή. Παρόμοια, θα απαιτηθούν και μεγάλες επενδύσεις σε έργα υποδομής του συστήματος μεταφοράς, με στόχο την προσφορά υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και αξιοπιστίας, με δυνατότητα υψηλής διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών και με αποτελεσματική διαχείριση του κόστους για όλους τους καταναλωτές και τους χρήστες του δικτύου. Ένα δεύτερο σημαντικό σημείο παρέμβασης στα δίκτυα διανομής είναι η αυτοματοποίηση της διαχείρισης των δικτύων και των μετρήσεων, με επενδύσεις που θα στοχεύουν στη βέλτιστη λειτουργία του δικτύου, και στην καλύτερη τιμολογιακή εξυπηρέτηση των καταναλωτών.

Θέλω επίσης να επισημάνω ότι στο σημαντικό κομμάτι της τιμολόγησης, οι ΑΠΕ μεσοπρόθεσμα θα μειώσουν το κόστος της κιλοβατώρας, ενώ το κόστος παραγωγής από ΑΠΕ μπορούμε με βεβαιότητα να το γνωρίζουμε από σήμερα και τουλάχιστον για τα επόμενα 20 χρόνια. Επιπλέον, είναι σαφές ότι το κόστος των τεχνολογιών ΑΠΕ μειώνεται ραγδαία με την επέκταση της χρήσης τους και συνεπώς με τη μαζική παραγωγή τους. Ορισμένες τεχνολογίες είναι ήδη ανταγωνιστικές και προβλέπεται ότι το ίδιο θα συμβεί και με πολλές από τις υπόλοιπες. Επιπρόσθετα, η ενσωμάτωση του περιβαλλοντικού κόστους στη διαδικασία λήψης των ενεργειακών αποφάσεων μεταβάλλει την κυρίαρχη αντίληψη περί κόστους των διαφόρων χρησιμοποιούμενων πηγών ενέργειας. Αποδεικνύεται ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι τεχνικά εφικτό, οικονομικά αποδεκτό και περιβαλλοντικά επιβεβλημένο να παίξουν έναν πολύ σημαντικότερο ρόλο από εκείνον που τους προσδιορίζει το ισχύον σύστημα αξιών. Έτσι, στο σενάριο επιτυχούς επίτευξης των στόχων του 20-20-20 στη χώρας μας, αφενός η μείωση της ζήτησης ως αποτέλεσμα της εξοικονόμησης ενέργειας, αφετέρου η μεγάλη παραγωγή από ΑΠΕ, θα οδηγήσουν σε σημαντική διαφοροποίηση στο μίγμα παραγωγής, με κυριότερη την απώλεια μεριδίου αγοράς από τη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή (συμπίεση δηλαδή της παραγωγής από Φ.Α. και στερεά καύσιμα). Αυτό ουσιαστικά θα επαναπροσδιορίζει τη σύνθεση και λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, οδηγώντας την σε ένα δομικό μετασχηματισμό. Παράλληλα, καθώς θα ενισχύεται και θα επιταχύνεται η γρήγορη διείσδυση των ΑΠΕ, λόγω των τεχνικών και άλλων ιδιαιτεροτήτων τους, θα απαιτηθούν από την αγορά νέα ενεργειακά προϊόντα, όπως για παράδειγμα αυξημένες επικουρικές υπηρεσίες για την εξισορρόπηση του συστήματος σε ημερήσια και εποχιακή βάση. Οι υπηρεσίες αυτές θα πρέπει να κοστολογηθούν και να αμειφθούν ικανοποιητικά.

Τέλος, σε ότι αφορά τη διαμόρφωση του νέου ενεργειακού τοπίου στην Ελλάδα, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά, όπου εκεί υπάρχουν συγκεκριμένες εναλλακτικές για νέες επενδύσεις, που πέραν της αναβάθμισης των μονάδων μαζούτ και diesel στις περιπτώσεις που αυτό επιβάλλεται από τις ιδιαιτερότητες της παραγωγής για το συγκεκριμένο μέρος, πρέπει να επεκταθούν και να ενισχυθούν τα δίκτυα και οι διασυνδέσεις. Στο νέο αυτό ενεργειακό τοπίο, η θέση και ο ρόλος της ΔΕΗ θα συνεχίσει να είναι πρωταγωνιστικός και στρατηγικός για τη στήριξη της ανάπτυξης και της κοινωνικής ευημερίας. Γιατί, εδώ και 60 χρόνια, η ΔΕΗ έχει υλοποιήσει και συνεχίζει να έχει υπό εξέλιξη ένα εξαιρετικά σημαντικό επενδυτικό πρόγραμμα, με το μεγαλύτερο μέρος αυτών των επενδύσεων να υλοποιούνται στην περιφέρεια. Παράλληλα, μέσω της υλοποίησης όλες αυτές τις δεκαετίες αυτού του μεγάλου επενδυτικού προγράμματος σε μεγάλα έργα ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και επενδύσεων σε έργα δικτύων πολλών χιλιάδων χιλιομέτρων σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, η ΔΕΗ εξασφάλισε την πολύτιμη ενεργειακή επάρκεια, ασφάλεια & ποιότητα υπηρεσιών, αλλά και παροχή ανταγωνιστικών τιμών ρεύματος, συνεισφέροντας στη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών και προϋποθέσεων για την στήριξη της επιχειρηματικότητας σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας, Η ΔΕΗ δίνει σήμερα στρατηγική έμφαση στην υλοποίηση επενδύσεων σε έργα ΑΠΕ, με στόχο την υλοποίηση μέχρι το 2015 ενός επενδυτικού σχεδίου που θα ξεπεράσει τα € 2 δισ., με την προσθήκη περίπου 1.000 νέων MW ΑΠΕ, καθιστώντας τον όμιλο της ΔΕΗ πρωταγωνιστή και σε αυτόν τον τομέα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι γνωστό ότι η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικά πλούσιο δυναμικό ΑΠΕ. Η μέχρι σήμερα όμως αξιοποίησή του υπήρξε πολύ περιορισμένη, παρά το γεγονός ότι και οι πρώτες εγκαταστάσεις έγιναν πολύ νωρίς

(ΔΕΗ – ηλιακά θερμικά, αρχές της δεκαετίας του ’80) και το νομοθετικό πλαίσιο υποστήριξης των ΑΠΕ ήταν ένα από τα πρώτα στην ΕΕ. Για να πετύχουμε σήμερα τους στόχους που προβλέπονται στη νέα οδηγία θα πρέπει να επιταχύνουμε σημαντικά τους ρυθμούς εγκατάστασης. Μόνο αν στο άμεσα επόμενο χρονικό διάστημα γίνουν συντονισμένες ενέργειες της Πολιτείας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των τοπικών κοινωνιών και των επενδυτικών φορέων, σε ένα κλίμα ευρύτερης αποδοχής των ΑΠΕ υπάρχει ελπίδα επίτευξης του στόχου. Ο νέος Νόμος που κατατέθηκε στη Βουλή μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση. Αλλά και το Εθνικό Πρόγραμμα Δράσης – που σύμφωνα με την οδηγία πρέπει να καταρτισθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου – πρέπει να δώσει με σαφή τρόπο τις κατευθυντήριες γραμμές για την επίτευξη του στόχου. Γι αυτό και στο Συνέδριό μας αποτελεί κεντρική του θεματική. Στο ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα οι ΑΠΕ μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Μπορούν να καλύψουν το 40% των ηλεκτρικών αναγκών μέχρι το 2020, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο. Στον τομέα των κτιρίων πρέπει να προωθηθούν θεσμικές ρυθμίσεις (κανονισμοί, προδιαγραφές, κλπ.) που θα ενθαρρύνουν ή θα καθιστούν υποχρεωτικές την ενσωμάτωση ενεργητικών ή παθητικών συστημάτων ΑΠΕ (ηλιακών, βιομάζας, γεωθερμίας) και γενικότερα την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Πρέπει να ενισχυθούν ιδιαίτερα, με πριμοδοτήσεις κατά περίπτωση, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων, καθώς και οι τεχνολογίες ΑΠΕ για θέρμανση και ψύξη. Οι ΑΠΕ μπορούν να καλύψουν το 25% των ενεργειακών αναγκών σε θέρμανση και ψύξη μέχρι το 2020. Στον τομέα των μεταφορών πρέπει να ενισχυθεί τόσο η χρήση των βιοκαυσίμων όσο και η χρήση των υβριδικών και ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Οι προοπτικές στον τομέα είναι η κάλυψη του 10% των αναγκών μέχρι το 2020.

Κυρίες και κύριοι Οι τεχνολογίες ΑΠΕ υπάρχουν και βελτιώνονται θεαματικά. Αυτό που χρειάζεται είναι η βούληση της Πολιτείας αλλά και της κοινωνίας για μια άλλου τύπου ανάπτυξη. Μπορούμε να σχεδιάσουμε το οικονομικό μας μέλλον βασιζόμενοι σε εγχώριους ενεργειακούς πόρους με γνωστό και προβλέψιμο ενεργειακό κόστος, απαλλαγμένους από όλα τα γεωστρατηγικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά μειονεκτήματα του υπάρχοντος ενεργειακού συστήματος. Με μια γενναία στροφή προς τις ΑΠΕ και προωθώντας την εξοικονόμηση ενέργειας, μπορούμε να καταστήσουμε την Ελλάδα πρωτοπόρο στην προσπάθεια να γίνει η Ευρώπη η πιο ανεξάρτητη ενεργειακά περιοχή του πλανήτη.

14

15

Απόδοση Ελευθερία Νυφλή

Πηγή RENEWABLEUK http://www.renewable-uk.com/

μικρών

Η αγορά ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ του Ηνωμένου Βασιλείου 2010 ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ 3.280 μικρές μονάδες συστημάτων αιολικής ενέργειας έχουν τοποθετηθεί στη Βρετανία το 2009 (-5% σε σχέση με το 2008) 13.915 μικρών μονάδων συστημάτων αιολικής ενέργειας έχουν αναπτυχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 2005 και 2009 8,62 MW νέα παραγωγική ικανότητα του Ηνωμένου Βασιλείου το 2009 (+19% σε σχέση με το 2008) 28,7 MW συνολικά εγκατεστημένη ισχύς μεταξύ 2005 και 2009 £ 17,12 εκατομμύρια το μέγεθος της Βρετανικής αγοράς (+24,5% σε σχέση με 2008)

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΑΝΘΡΑΚΑ Η Renewable UK υπολόγισε ότι ο τομέας μικρών αιολικών συστημάτων παρήγαγε ενέργεια που θα προκαλούσε την έκλυση 22,580 τόνων διοξειδίου του άνθρακα αν είχε αντληθεί από τον εθνικό δίκτυο (σύμφωνα με βρετανικές στατιστικές). Η Carbon Trust διευκρινίζει ότι θεωρητικά η μικρής κλίμακας παραγωγή αιολικής ενέργειας έχει την ικανότητα να παράγει 41.3TWh ηλεκτρικής ενέργειας και συνεπώς να εξοικονομούνται 17.8Mt του CO2 στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο, περίπου το 12% της ηλεκτρικής ενέργειας για τις απαιτήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου. Στην έκθεση αυτή δεν υπολογίζονται τα συστήματα αιολικής ενέργειας που είναι εγκατεστημένα στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν το 2005. Η RenewableUK εκτιμά ότι μέχρι το 2020, με την κατάλληλη αντιμετώπιση των φραγμών στην ανάπτυξη της αγοράς, ο τομέας μικρών αιολικών συστημάτων θα παράγει ετησίως 1.700 GWh (1.7TWh) ανανεώσιμης ενέργειας.

£ 7,59 εκατομμύρια τα έσοδα από τις εξαγωγές παραγωγής (+45,4% σε σχέση με το 2008)

ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ

4,447 μικρές μονάδες αιολικών συστημάτων εξήχθησαν το 2009 (+38,7% σε σχέση με το 2008)

Η ετήσια ανάπτυξη το 2009 ξεπέρασε τα προηγούμενα επίπεδα σχεδόν κατά 20%. Συγκεκριμένα από 7.24MW το 2008 αυξήθηκε σε 8.64MW το 2009. Παρά την εκκίνηση από χαμηλή βάση η RenewableUK εκτιμά ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να φτάσει τα 1.300 MW (1.3GW) από εγκατεστημένα μικρά αιολικά συστήματα μέχρι το 2020, προϋποθέτοντας την εφαρμογή κατάλληλα στοχευμένων πολιτικών στήριξης αυτού του ταχέως αναπτυσσόμενου τομέα.Δεδομένης της αύξησης του ενδιαφέροντος για εφαρμογές συνδεδεμένες με το δίκτυο, αναμένεται η εξακολούθηση της κυριαρχίας των μικρών ανεμογεννητριών έναντι των micro. Επιπρόσθετα, τα νέα οικονομικά κίνητρα που εφαρμόστηκαν τον Απρίλιο του 2010, προβλέπεται να προκαλέσουν ταχεία ανάπτυξη στην ως πρόσφατα εν υπνώσει αγορά μικρομεσαίων συστημάτων, όπου η παραγόμενη ενέργεια χρησιμοποιείται κυρίως για να ικανοποιηθεί η επιτόπια ζήτηση.

15346 μικρές μονάδες αιολικών συστημάτων εξάγονται από Βρετανούς παραγωγούς μεταξύ του 2005 και του 2009 59% της παραγωγής των Βρετανών κατασκευαστών εξάγεται 1755 απασχολούμενοι στην αγορά μικρών μονάδων συστημάτων αιολικής ενέργειας στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2009 (-0,2% σε σχέση με το 2008) 75% της Βρετανικής αγοράς παρέχεται από την εγχώρια παραγωγή συστημάτων 181 % κατ ‘εκτίμηση ανάπτυξη της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2010 (£ 48,090,000) Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει τους καλύτερους πόρους αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη, μια παγκοσμίως ανταγωνιστική βιομηχανία κατασκευής μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας και με μια βάση καταναλωτών που γίνεται ολοένα πιο ευαισθητοποιημένη πάνω στο θέμα. Με ασταθείς τις τιμές των ορυκτών καυσίμων και με μείωση του τεχνολογικού κόστους, το φετινό λανσάρισμα των “πράσινων τιμολογίων” (Feed-in Tariff) αυξάνει το ενδιαφέρον για μικρά συστήματα, αφού όλο και περισσότερα σπίτια και επιχειρήσεις θέλουν να παράγουν μόνοι τους καθαρή πράσινη ενέργεια. Πρόκειται για την τρίτη Βρετανική έκθεση για μικρά συστήματα αιολικής ενέργειας όπου εκπονήθηκε από την Renewable UK (πρώην BWEA) και λαμβάνει υπόψη πληροφορίες από την παγκόσμια βιομηχανία αιολικής ενέργειας.

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Από το 2005, 14.000 μικρές ανεμογεννήτριες έχουν αναπτυχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μέχρι το 2020, η Renewable UK υπολογίζει ότι πάνω από 600.000 πολύ μικρές, μικρές και μικρομεσαίες ανεμογεννήτριες θα μπορούσαν να εγκατασταθούν μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δεδομένου ότι το Ηνωμένο Βασίλειο απολαμβάνει τους καλύτερους πόρους αιολικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη, οι μελλοντικές μειώσεις του τεχνολογικού κόστους και οι αυξήσεις των τιμών των

ορυκτών καυσίμων, θα καλλιεργήσει το έδαφος ώστε και άλλες περιοχές να γίνουν ελκυστικές για εμπορικούς σκοπούς. Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται στα μικρά συστήματα αιολικής ενέργειας που συνδέονται απευθείας με το δίκτυο, αναμένεται να έχει σημαντική εξέλιξη στο μέλλον. Οι ανεξάρτητες ανεμογεννήτριες σε αντίθεση με εκείνες που τοποθετούνται σε κτίρια, αναμένεται να αποσπάσουν το μεγαλύτερο μερίδιο από το σύνολο των εγκαταστάσεων τουλάχιστον για το προβλέψιμο μέλλον. Η τοποθέτηση ανεμογεννήτριας σε κτίρια είναι μια νέα εφαρμογή της τεχνολογίας των μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας. Όπως συμβαίνει με όλες αυτές τις εφαρμογές, απαιτείται να δοθεί η δέουσα προσοχή στην ποιότητα των διαθέσιμων πόρων του ανέμου πριν από την εγκατάσταση των συστημάτων. Οι καθέτου άξονα ανεμογεννήτριες (VAWT) αποτελούν ένα σχετικά νέο ανταγωνιστή στην αγορά των μικρών συστημάτων, αλλά αναμένεται ότι θα έχουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της αυξανόμενης αγοράς. Από την άλλη πλευρά, οι οριζόντιου άξονα ανεμογεννήτριες (HAWT) προβλέπεται να κατακτήσουν σημαντική αναλογία επί του συνολικού ετήσιου αριθμού των διαθέσιμων μικρών ανεμογεννητριών στο μέλλον.

ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Παρά τα έσοδα της βρετανικής αγοράς αλλά και της αύξησης της παρεχόμενης ικανότητας μεταξύ 2008 και 2009, ο συνολικός αριθμός των ανεμογεννητριών που τοποθετήθηκαν το 2009 μειώθηκε ελαφρά. Αυτό σημαίνει ότι το 2009, το μέσο μέγεθος του κάθε εγκατεστημένου μικρού συστήματος αιολικής ενέργειας αυξήθηκε από 2kW σε 2.6kW. Παρότι προβλεπόταν περαιτέρω αύξηση, δεν επιτεύχθηκε το 2008 λόγω καθυστερήσεων στην εισαγωγή Γενικών Εντολών Επιτρεπόμενης Ανάπτυξης (General Permitted Development Orders). Αν και προβλεπόταν η εφαρμογή της από τον Απρίλιο του 2008, η πολιτική αυτή (GPDO) εξακολουθεί να μην εφαρμόζεται με αποτέλεσμα πολλοί καταναλωτές να μην αποφασίζουν την εγκατάσταση μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας. Με την άφιξη των νέων οικονομικών κινήτρων αναμένονται απότομες αυξήσεις στο πλαίσιο της ετήσιας ανάπτυξης για το 2010 και το 2011. Αναμένεται ότι οι εκτός δικτύου αιτήσεις θα παρουσιάσουν σταθερά αύξηση στο μέλλον, ενώ μεγαλύτερη αύξηση θα έχουν οι αιτήσεις σύνδεσης στο δίκτυο. Με πάνω από είκοσι Βρετανούς κατασκευαστές και πολλές ξένες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου, υπάρχει μια ευρεία ποικιλία στα σχέδια των προϊόντων. Οι ανεξάρτητες (free- tanding) ανεμογεννήτριες αναμένεται να έχουν ταχεία ανάπτυξη μέσα στο 2010. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης για τα συστήματα που τοποθετούνται σε κτίρια έχει πέσει αισθητά μετά από μια κορύφωση το 2007.

-

16

17 Απόδοση Ελευθερία Νυφλή

ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΚΑΙ ΑΓΟΡΕΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ Με την αποδυνάμωση των συναλλαγματικών ισοτιμιών για τη λίρα - στερλίνα, οι Βρετανοί κατασκευαστές απολάμβαναν 45,4% αύξηση των εσόδων από τις εξαγωγές το 2009. Σύμφωνα με προβλέψεις αναμένεται αξιοσημείωτη άνοδος της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου το 2010 η αύξηση των εσόδων στον κλάδο προβλέπεται να είναι πάνω από 181%. Όπως προβλεπόταν στη περσινή έκθεση, το 2009 εξήχθησαν περισσότερα μικρά αιολικά συστήματα από ό,τι αυτά που εγκαταστάθηκαν στην Βρετανία. Η απουσία κεντρικού σχεδιασμού τα τελευταία 5 χρόνια είχε ως απόρροια την δημιουργία ανασφάλειας στο κοινό που επιθυμούσε να εγκαταστήσει μικρά αιολικά συστήματα. Οι κυβερνητικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο της Κυβερνητικής Στρατηγικής Μικροπαραγωγής 2006 για την δημιουργία ευθυγραμμισμένου σχεδιασμού καθώς και τεχνολογικά εξειδικευμένων κατευθυντήριων γραμμών προς τις τοπικές αρχές, δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί. Η ΕΕ και η Βόρεια Αμερική ήταν οι κυρίαρχες αγορές για τις βρετανικές εξαγωγές το 2009. Ιδιαιτέρως στις ΗΠΑ προβλέπεται σημαντική άνοδο των πωλήσεων για το Ηνωμένο Βασίλειο. Παρότι οι Βρετανοί κατασκευαστές απολαμβάνουν μέχρι σήμερα ένα σημαντικό μερίδιο της εγχώριας αγοράς, αναμένεται ότι ο ανταγωνισμός θα αυξηθεί κατά πολύ τα

επόμενα έτη. Μέχρι το 2020, η RenewableUK υπολογίζει ότι πάνω από 600.000 πολύ μικρές, μικρές και μικρομεσαίες ανεμογεννήτριες θα μπορούσαν να εγκατασταθούν μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.

ΕΠΙΠΕΔΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Αντιμέτωπος με την παγκόσμια οικονομική κρίση, ο τομέας μικρών αιολικών συστημάτων διατήρησε εντός του Ηνωμένου Βασιλείου ένα σταθερό αριθμό θέσεων εργασίας, που ανέρχεται περιπού στις 1800. Με βάση την τρέχουσα πρακτική σε θέματα απασχόλησης, η RenewableUK εκτιμά ότι για κάθε εργαζόμενο στο επίπεδο της εταιρίας αντιστοιχούν τα εξής επίπεδα εργαζομένων, δύο θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν στα αρχικά στάδια π.χ. στην αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς και δύο επιπλέον δημιουργούνται π.χ.στις εγκαταστάσεις, διανομές κ.λ.π. Η RenewableUK εκτιμά ότι έως το 2020, ο τομέας των μικρών συστημάτων θα μπορούσε να απασχολεί 5.800 άτομα, με έσοδα αγοράς πάνω από 750 εκατομμύρια λίρες. Υποθέτοντας ότι θα υπάρξει κορεσμός στη βρετανική αγορά αλλά και συνεχής συμμετοχή σε ταχύτατα αναπτυσσόμενες αγορές εξαγωγών, η RenewableUK εκτιμά ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να προσφέρει πάνω από 10.000 θέσεις εργασίας που θα αφορούν τον τομέα των μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας, καθώς και έσοδα που θα ανέρχονται σε δισεκατομμύρια λίρες ετησίως.

Πηγή RENEWABLEUK http://www.renewable-uk.com/

ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ της

RenewableUK για την εγκατάσταση μικρών ανεμογεννητριών

• Νέος οδηγός εγκατάστασης μικρής ανεμογεννήτριας για επιχειρήσεις και ιδιοκτήτες ακινήτων δημοσιεύθηκε σήμερα • 14.000 συστήματα αιολικής ενέργειας τοποθετήθηκαν μεταξύ 2005 και 2009 • Η RenewableUK προβλέπει σημαντική ανάπτυξη του τομέα από τα “πράσινα τιμολόγια” (feed-in-tariffs) Η RenewableUK, με ηγέτιδα αγορά αυτή των ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δημοσίευσε έναν οδηγό για τους καταναλωτές με σκοπό να βοηθήσει τα άτομα και τις επιχειρήσεις που αναζητούν να εγκαταστήσουν τη δική ανεμογεννήτρια τους. Ο οδηγός παρουσιάστηκε πρώτη φορά κατά την ετήσια Διεθνή διάσκεψη για μικρά συστήματα αιολικής ενέργειας το 2010 (ISWC 2010), στη Γλασκόβη. Εκεί η RenewableUK προέτρεψε τους καταναλωτές να αξιοποιήσουν τα νέα ελκυστικά “ενεργειακά” τιμολόγια που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, αλλά υπογράμμισε την ανάγκη του κλάδου για χορήγηση των πολυαναμενόμενων “Γενικών Εντολών Επιτρεπόμενης Ανάπτυξης” (GPDO). Σύμφωνα με την RenewableUK, τα νέα τιμολόγια που ξεκίνησαν να εφαρμόζονται στις αρχές αυτού του μήνα, παρέχουν τα οικονομικά κίνητρα που απαιτούνται για την πλήρη εκμετάλλευση του δυναμικού των μικρής κλίμακας αιολικών συστημάτων. Οι καταναλωτές που θα εγκαταστήσουν μια ανεμογεννήτρια μικρού μεγέθους, θα μπορέσουν να μειώσουν τον λογαριασμό του ηλεκτρικού και να κερδίζουν ένα εισόδημα από την παροχή τους στο δίκτυο, με ταυτόχρονη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Η εφαρμογή των Γενικών Εντολών Επιτρεπόμενης Ανάπτυξης” (GPDO) θα άρει την υποχρέωση για έγκριση της άδειας σχεδιασμού.Η έκδοση του οδηγού “Δημιουργήστε τη δική σας ενέργεια” συμπίπτει με την πρόσφατη ανακοίνωση για ανάπτυξη ρεκόρ της Βρετανίας στον τομέα των μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας. Σύμφωνα με τα νούμερα, παρουσιάστηκε αύξηση κατά 25% στην ανάπτυξη της αγοράς και εγκαταστάθηκαν 14.000 μικρά συστήματα αιολικής ενέργειας μεταξύ 2005 και 2009. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι σήμερα η μεγαλύτερη αγορά στην Ευρώπη και η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο σε αυτό τον τομέα, πράγμα που αποδεικνύει την αυξανόμενη τάση στη χώρα για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Μιλώντας από το ISWC 2010, ο Alex Murley, επικεφαλής της RenewableUK στον τομέα των μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας, δήλωσε ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι αφυπνίζονται ως προς τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη των μικρών εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας. Πρόκειται για μια συναρπαστική εξέλιξη του κλάδου κατευθυνόμενη από τη νέα τιμολογιακή πολιτική. “Καλούμε κάθε νέα κυβέρνηση να κάνει ακόμη ένα βήμα μπροστά, με την εισαγωγή Γενικών Εντολών Επιτρεπόμενης Ανάπτυξης” (GPDO) για τις μικρές εγκαταστάσεις, η οποία θα επιτρέψει την πλήρη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων αυτού του τομέα στην μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Αν ένας καταναλωτής έχει πρόσβαση σε μια τοποθεσία με ισχυρούς ανέμους, τότε τώρα είναι η τέλεια

στιγμή για να εξετάσει το ενδεχόμενο εγκατάστασης μιας μικρής ανεμογεννήτριας καθώς ο νέος οδηγός παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεται για να ξεκινήσει η διαδικασία.” δήλωσε ο κ. Murley. Ο οδηγός της RenewableUK έχει σχεδιαστεί για να εκπαιδεύσει τους ανθρώπους αναφορικά με την εγκατάσταση μικρών συστημάτων αιολικής ενέργειας, να εξηγήσει τις διάφορες επιλογές σε ανεμογεννήτριες που διατίθενται και τέλος παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για όσους επιθυμούν να ξεκινήσουν τη διαδικασία εγκατάστασης.

ΟΔΗΓΟΣ: “Δημιουργήστε τη δική σας ενέργεια”

Μειώστε το ανθρακικό σας αποτύπωμα και αποταμιεύστε χρήματα. Η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και παράλληλα η μείωση του λογαρισμού για την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, καθιστά την ιδέα της παραγωγής ενέργειας ελκυστική για όλο και περισσότερους ανθρώπους. Ο συνδυασμός νέων κυβερνητικών ρυθμίσεων με παροχή κινήτρων και η διαθεσιμότητα εγκεκριμένων επιχειρήσεων για εγκατάσταση, αυτομάτως έχει κάνει πιο εύκολη ή πιο οικονομική από πλευράς κόστους την τοποθέτηση μιας μικρής ανεμογεννήτριας, όπου θα είναι σε θέση να παράγει αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για να τροφοδοτήσει ένα μέσο σπίτι. Σήμερα υπάρχει μεγάλη ποικιλία μικρών ανεμογεννητριών, οι οποίες διαφέρουν κατά πολύ σε ύψος και παραγωγικότητα. Με λίγα λόγια, αν κάποιος έχει πρόσβαση σε μια τοποθεσία με πολλούς ανέμους και υπάρχει διαθέσιμος ένας μεγάλος κήπος ή οικόπεδο, τότε σίγουρα υπάρχει μια ανεμογεννήτρια κατάλληλη για αυτόν. Έτσι με την τοποθέτηση ενός μικρού συστήματος αιολικής ενέργειας δημιουργείται γρήγορα ελκυστική απόδοση από την αρχική επένδυση. Ως αποτέλεσμα των νέων κινήτρων, οι “ενεργειακές” εταιρείες υποχρεώνονται να πληρώνουν για την ενέργεια που παράγουν οι καταναλωτές. Μια μικρή ανεμογεννήτρια μπορεί να αποφέρει χιλιάδες λίρες το χρόνο σε μορφή αφορολόγητου εισοδήματος, ενώ παράλληλα μειώνει αισθητά τους λογαριασμούς του ρεύματος. Στην πραγματικότητα, τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη από την εγκατάσταση ενός μικρού συστήματος αιολικής ενέργειας είναι τόσο σημαντικά πλέον που είναι δύσκολο να αγνοηθούν από τους ιδιοκτήτες γης με περιβαλλοντική συνείδηση.

18

Τι είναι ένα μικρό σύστημα αιολικής ενέργειας; Οι ανεμογεννήτριες στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων τοποθετούνται στους λόφους ή στη θάλασσα, υψώνονται στα 200 μέτρα και παράγουν αρκετή ενέργεια για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες χιλιάδων νοικοκυριών. Πάντως στο Ηνωμένο Βασίλειο που αποτελεί σήμερα την πατρίδα των περισσοτέρων κορυφαίων παραγωγών μικρών συστημάτων παγκοσμίως, οι ανεμογεννήτριες έχουν συνήθως 10 με 50 μέτρα ύψος, σχεδόν το ίδιο ύψος με ένα μεγάλο δέντρο ή ένα σπίτι. Τα μικρά αιολικά συστήματα ποικίλουν σε μέγεθος, σε σχέδιο, δυναμική και κόστος. Μέσω των μικρών συστημάτων αξιοποιείται η ενέργεια του ανέμου για την παραγωγή καθαρής ενέργειας. Μπορούν να συνδεθούν με το δίκτυο παροχής ηλεκτρικής ενέργειας (on grid) ή εναλλακτικά να χρησιμοποιηθούν για την φόρτιση μπαταριών (off grid). Τα δυο βασικά σχέδια ανεμογεννητριών είναι οριζόντιου άξονα ανεμογεννήτριες (hawt) και κάθετου άξονα ανεμογεννήτριες (VAWT). Τα μικρά συστήματα αιολικής ενέργειας κατά κύριο λόγο τοποθετούνται σε ανεξάρτητους πυλώνες σε ανοιχτές και εκτεθειμένες τοποθεσίες. Ακόμα και η μικρότερη ανεμογεννήτρια μπορεί να παράγει αρκετές εκατοντάδες κιλοβατώρες (kWh) ετησίως, ποσοστό που αντιστοιχεί μεταξύ 5% και 20% των ετησίων αναγκών του μέσου βρετανικού νοικοκυριού. Τοποθετώντας σε σωστή θέση μια ανεμογεννήτρια ύψους 20 μέτρων μπορούν να παραχθούν δεκάδες χιλιάδες-κιλοβατώρες το χρόνο, δηλαδή να καλύπτεται το μεγαλύτερο τμήμα της ηλεκτροδότησης ενός κτιρίου. Μία μικρο/μεσαία ανεμογεννήτρια των 50 μέτρων ύψους θα μπορούσε να παρέχει αρκετή ενέργεια σε 60 σπίτια ή ίση με τις ανάγκες ενός εργοστασίου, μικρών επιχειρήσεων ή ενός αγροκτήματος. Δεν λαμβάνεται υπόψη μόνο η διαφορά μεγέθους καθώς οι μικρές ανεμογεννήτριες έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά λειτουργίας και είναι τοποθετημένες σε διαφορετικές τοποθεσίες. Μια μεγάλη ανεμογεννήτρια 3MW θα κοστίσει εκατομμύρια ευρώ για την κατασκευή και εγκατάστασή της αλλά θα παράγει αρκετή ενέργεια ώστε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ηλεκτρικής ενέργειας περίπου 2.000 κατοικιών ετησίως.

Κερδίζοντας χρήματα από τον άνεμο. «Τα πράσινα τιμολόγια» (feed-in-tariffs) αποτελούν οικονομικό κίνητρο εκ μέρους της κυβέρνησης που υπόσχεται στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις χρηματοδοτικές ενισχύσεις για την παραγωγή δικής τους ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Σύμφωνα λοιπόν με το σχέδιο αυτό, διασφαλίζεται η τιμή για την ενέργεια που παράγουν, καθώς και ορίζεται πρόσθετη τιμή για κάθε πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας που εξάγεται στο δίκτυο. Ως αποτέλεσμα, ο καταναλωτής μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια πόσα χρήματα μπορεί να δημιουργήσει από το ανανεώσιμο ενεργειακό σύστημα, με αποτέλεσμα να αποσβεστεί γρήγορα το αρχικό κόστος εγκατάστασης. Στην Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία, ο καταναλωτής το μόνο που έχει να κάνει είναι να επιλέξει μια εγκεκριμένη τεχνολογία,

19

π.χ. κατάλληλη ανεμογεννήτρια σύμφωνα με το Πρόγραμμα Πιστοποίησης Μικρής Κλίμακας (Microgenerating Certification Scheme), και να τοποθετήσει την ανεμογεννήτρια χρησιμοποιώντας μια πιστοποιημένη εταιρία εγκατάστασης. Η εταιρεία ενέργειας στη συνέχεια είναι υποχρεωμένη να εγγράψει την εγκατάσταση στο σύστημα και να πληρώσει για την ενέργεια που παράγεται αλλά και για αυτή που εξάγεται, παρέχοντας σταθερές πληρωμές για τα επόμενα χρόνια. Αν πρόκειται για οικιακό καταναλωτή, η πληρωμή αυτή αποτελεί αφορολόγητο εισόδημα. Τα επίπεδα των προνομιακών τιμολογίων ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος της τεχνολογίας που θα εγκατασταθεί. Έτσι για μια μικρή ανεμογεννήτρια 1.2kW θα καταβάλλεται μόλις πάνω από 34 πένες για κάθε κιλοβατώρα που παράγεται, ενώ για μια μικρή ανεμογεννήτρια 6 kW ο παραγωγός θα λάβει λίγο λιγότερο από 26.7 πένες ανά μονάδα ηλεκτρικής ενέργειας. Αρχικά μπορεί να μην είναι πολλά χρήματα, αλλά σύντομα αυξάνονται οι κιλοβατώρες. Όλα εξαρτώνται από τον άνεμο, αλλά μια τυπική μικρή ανεμογεννήτρια με ενεργειακής ικανότητας 15kW μπορεί να παράγει δεκάδες χιλιάδες κιλοβατώρες ετησίως – κάτι που θα μπορούσε να ισοδυναμεί με πάνω από 10.000 λίρες το χρόνο. Όλα τα τιμολόγια είναι επίσης τιμαριθμοποιημένα (indexlinked), έτσι μόλις τοποθετηθούν οι ανεμογεννήτριες τότε οι πληρωμές αυξάνονται κάθε χρόνο με βάση τον πληθωρισμό. Υπάρχει επίσης ένα τιμολόγιο εξαγωγής που εγγυάται ένα επιπλέον εισόδημα για κάθε παραγωγή ενέργειας που δεν χρησιμοποιείτε και εξάγεται πίσω στο δίκτυο.

Case Studies “Θα εξάγουμε περίπου το μισό της παραγόμενης ενέργειας και θα χρησιμοποιούμε το άλλο μισό για τις ανάγκες του αγροκτήματός μας” ήταν η δήλωση του Σκωτσέζου αγρότη John Zimmerman όπου έχει τοποθετήσει μια μικρή ανεμογεννήτρια 11kW και γρήγορα θα μπορούσε να μετατραπεί σε «ένα μικρό χρυσωρυχείο» χάρη στα νέα “ενεργειακά τιμολόγια”.

Τι χρειάζεται να γνωρίζετε για την εγκατάσταση Υπάρχουν πολλά σημαντικά θέματα αναφορικά με τον προγραμματισμό αλλά και τεχνικά ζητήματα όπου πρέπει να επιλυθούν πριν κάποιος ξεκινήσει τις διαδικασίες για την εγκατάσταση μιας μικρής ανεμογεννήτριας.

ΣYΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ:

• Σχεδιασμός • Σύνδεση με το δίκτυο • Λειτουργία & συντήρηση • Βιομηχανικά πρότυπα

Τοποθεσία Η καλύτερη ανεμογεννήτρια στον κόσμο είναι τόσο καλή όσο ο άνεμος την γυρίζει . Για το λόγο αυτό θεωρείται μείζονος σημασίας η σωστή επιλογή της τοποθεσίας που θα εγκατασταθεί.Η μέση ετήσια ταχύτητα του ανέμου θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 4,5 μέτρα ανά δευτερόλεπτο προκειμένου η επένδυσή σας να αξίζει τον κόπο. Ευτυχώς, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει από τους πιο δυνατούς ανέμους στην Ευρώπη, έτσι εάν κάποιος έχει μια αγροτική περιοχή εκτεθειμένη στο αέρα ή την πρόσβαση σε ένα λόφο, τότε είναι πολύ καλές οι πιθανότητες οι άνεμοι να είναι αρκετά ισχυροί.

ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΣΩΣΤΗΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ:

• Εντοπισμός εκτεθειμένου χώρου, μακριά από κοντινά εμπόδια.

• Επικοινωνία με μία πιστοποιημένη εταιρία εγκατάστασης για την παροχή συμβουλών σχετικά με το εάν είναι σωστή η θέση του οικοπέδου.

• Έλεγχος της online βάσης δεδομένων του Ηνωμένου Βασιλείου ανέμου ταχύτητας και άλλων εργαλείων εκτίμησης του ανέμου.

• Εγκατάσταση ενός μετρητή αέρα για τουλάχιστον τρεις μήνες.

• Έλεγχος για σύνδεση της ανεμογεννήτριας με το ηλεκτρικό δίκτυο.

• Όσο ψηλότερη ανεμογεννήτρια τόσο καλύτερη απόδοση σε παραγωγή αιολικής ενέργειας.

• Επικοινωνία με την τοπική αρχή για να ελέγξετε αν υπάρχουν τυχόν περιορισμοί σχεδιασμού.

Ο John εγκατέστησε μια ανεμογεννήτρια 18 μ. ύψους στο αγρόκτημά του στην περιοχή Montrose τον περασμένο Δεκέμβριο, και έχει υπογράψει τιμολογιακή συμφωνία με την Scottish Power η οποία θα του καταβάλει 26,7 πένες για κάθε παραγόμενη κιλοβατώρα (kWh), και ακόμη τρεις πένες για κάθε κιλοβατώρα που θα εξάγει προς το δίκτυο. Σε γενικές γραμμές, τα ετήσια έσοδά τους κυμαίνονται γύρω στις 10.000 λίρες ενώ σε μια καλή χρονιά με πολλούς ανέμους η παραγωγή αιολικής ενέργειας θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη. Τα συνολικά τους έξοδα για την επένδυση αυτή ανέρχονται στις 55.000 λίρες. Η επένδυσή τους θα έχει διάρκεια ζωής 25 χρόνια και πολύ σύντομα θα αποσβεστεί το αρχικό κεφάλαιο. Ένα δεύτερο παράδειγμα αποτελεί η οικογένεια Felstead, όπου έχει εγκαταστήσει μια ανεμογεννήτρια δυναμικότητας 6 kW στο σπίτι τους κοντά στο Ashford. Βρίσκονται στο στάδιο της υπογραφής της σχετικής σύμβασης για τα τιμολόγια και αναμένουν να πετύχουν καλή απόδοση. Το κόστος της ανεμογεννήτριας ανέρχεται στις 23.000 λίρες, συμπεριλαμβανομένου του κόστους των θεμελίων, και θεωρείται ότι θα επιτύχουν απόσβεση της επένδυσής τους σε 8 χρόνια.. Σαφέστατα, η οικογένεια βλέπει άμεσα μείωση του λογαριασμού ηλεκτρικής ενέργειας από την παραγωγή δικής τους ενέργειας.

Πηγή: http://www.bwea.com/pdf/publications/RenewableUK_SWS_Consumer_Guide.pdf

RenewableUK Greencoat House, Francis Street London SW1P 1DH, United Kingdom Tel: +44 (0)20 7901 3000 Email: info@renewable-uk.com

20

21

Του Γεώργιου Μάρκου, Msc Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ΕΜΠ, - ΔΕΗ Ανανεώσιμες

Ο ΗΛΙΟΣ ΤΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ: Φωτοβολταικός Σταθμός Ισχύος 50MW στην ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ 100 % θυγατρική της ΔΕΗ ΑΕ, διαμέσου των δύο θυγατρικών της εταιρειών ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ ΕΝΑ ΑΕ και ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ ΔΥΟ ΑΕ, θα κατασκευάσει στην Μεγαλόπολη Αρκαδίας, 2 Φ/Β Σταθμούς συνολικής ισχύος 50MW. Πιο συγκεκριμένα η εταιρεία ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ ΕΝΑ ΑΕ θα κατασκευάσει ένα Φ/Β Σταθμό Ισχύος 39MW, και η εταιρεία ΑΡΚΑΔΙΚΟΣ ΗΛΙΟΣ ΔΥΟ ΑΕ, ένα Φ/Β Σταθμό Ισχύος 11MW. Η συνολική παραγόμενη ενέργεια υπολογίζεται να είναι μεγαλύτερη από 65.000 MWh. Από την λειτουργία των Φ/Β Σταθμών θα αποτρέπεται η παραγωγή περίπου 65.000tn εκπομπών CO2. Υπολογίζεται ότι κατά την διάρκεια κατασκευής του Έργου, που εκτιμάται σε 2 χρόνια, θα εργαστούν περίπου 150 άτομα, ενώ κατά την 20 ετή διάρκεια λειτουργίας θα απασχοληθούν μόνιμα περί τα 25 άτομα.

ΜΕΤΕΟΡΩΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει εγκαταστήσει στην Μεγαλόπολη Μετεωρολογικό ιστό για την μέτρηση της ηλιοφάνειας από

τον Ιανουάριο του 2008. Η ετήσια ηλιοφάνεια σε επίπεδο 30ο για το έτος 2008 ήταν 1.840 kWh/m2, ενώ για το έτος 2009 ήταν 1.761 kWh/m2. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες επαλήθευσε τα αποτελέσματα των μετρήσεων εγκαθιστώντας ιστούς του ΚΑΠΕ και του Εθνικού Αστεροσκοπείου, ενώ επίσης χρησιμοποίησε και τα δεδομένα από το μετεωρολογικό ιστό της ΕΜΥ στη Τρίπολη, ώστε να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα για την διακύμανση της ακτινοβολίας σε βάθος ετών. Παράλληλα έχουν εγκατασταθεί και μικρά φωτοβολταικά συστήματα ισχύος 6,6kW. Από τα συμπεράσματα όλων των μετρήσεων προκύπτει ότι η μέση ετήσια ηλιοφάνεια στην Μεγαλόπολη θα είναι 1.800 kWh/m2 . Εκτιμώντας ένα ελάχιστο βαθμό απόδοσης (Performance Ratio) του Φ/Β Σταθμού στο 75%, τότε η ενεργειακή παραγωγή του αναμένεται να είναι περί τις 1350 kWh/kWp, άρα η συνολική παραγόμενη ενέργεια θα είναι 67.500MWh.

PERFORMANCE RATIO Το Performance Ratio περιγράφει την απόδοση ενός Φ/Β συστήματος ανεξαρτήτως επιπέδου ισχύος (Wp) και πυκνότητας ηλιακής ακτινοβολίας, προσδιορίζοντας το ποσοστό των απωλειών ενέργειας που οφείλονται στο σχεδιασμό, στην εγκατάσταση και στη λειτουργία του. Θεωρώντας την υπολογισμένη πυκνότητα ηλιακής ακτινοβολίας στο κεκλιμένο επίπεδο, είναι δυνατόν να εκφραστεί αριθμητικά η μείωση της απόδοσης του συστήματος λόγω παραγόντων που αναλύονται ακολούθως.

22

23

ΓΕΝΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η εγκατάσταση θα γίνει με φ/β πλαίσια σταθερού τύπου (όχι Trackers) κρυσταλλικού πυριτίου ισχύος >160W. Θα εγκατασταθούν Σταθμοί Κεντρικών Μετατροπέων ονομαστικής ισχύος εξόδου μεγαλύτερης των 800KVA. Ο κάθε Σταθμός Μετατροπέων θα αποτελείται από 2 – 4 Κεντρικούς Μετατροπείς. Οι κεντρικοί αυτοί μετατροπείς θα είναι μεταξύ τους παραλληλισμένοι ώστε, σε συνθήκες χαμηλής ηλιοφάνειας και μειωμένης ισχύος, να αναλαμβάνεται η συνολική ισχύς εισόδου του Σταθμού Μετατροπέων από έναν κεντρικό Μετατροπέα του εν λόγω Σταθμού Μετατροπέων. Κάθε Σταθμός Μετατροπέων θα περιλαμβάνει μετασχηματιστή ανύψωσης και διακοπτικό υλικό

ΜΤ για την σύνδεση στο εσωτερικό δίκτυο διανομής ΜΤ (20 kV). Σε κάθε Φ/Β Σταθμό θα υλοποιηθεί δίκτυο καλωδιακών βρόχων των 20 kV, καθένας από τους οποίους θα εξυπηρετεί έναν κατάλληλο αριθμό Σταθμών Μετατροπέων. Υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας, κάθε βρόχος θα περιλαμβάνει λειτουργική τομή σε ενδιάμεσο Υ/Σ ΜΤ/ΧΤ (ανοικτός διακόπτης). Σε περίπτωση σφάλματος θα είναι δυνατή η μεταφορά της τομής (με χειρισμούς στους διακόπτες των πινάκων βρόχου των αντιστροφέων), για την απομόνωση του σφάλματος και τη συνέχιση της λειτουργίας του βρόχου χωρίς απώλεια παραγωγής. Θα υλοποιηθεί πλήρες σύστημα γείωσης και αντικεραυνικής προστασίας με ακίδες επί απομονωμένων τραβερσών και περιμετρική γείωση.

ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΤΩΝ Φ/Β ΣΥΣΤΟΙΧΙΩΝ Η γωνία κλίσης των φ/β πλαισίων και η απόσταση μεταξύ των συστοιχιών σχετίζεται με την ενεργειακή απολαβή της εγκατάστασης και σχετίζονται και με τον διαθέσιμο χώρο. Για τον Ελληνικό χώρο βέλτιστες γωνίες κλίσης είναι μεταξύ 25ο – 30ο. Η γωνία σκίασης σχετίζεται με τον παράγοντα απωλειών f_2.

ΓΕΙΩΣΕΙΣ / ΑΝΤΙΚΕΡΑΥΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Για την μελέτη του συστήματος γείωσης και αντικεραυνικής προστασίας είναι η απαραίτητη η Εκτίμηση Στάθμης Προστασίας από την οποία προκύπτει η Αναγκαιότητα εγκατάστασης του Συστήματος Αντικεραυνικής Προστασίας (ΣΑΠ). Το ΣΑΠ αποτελείται από το εξωτερικό και το εσωτερικό ΣΑΠ. Το εξωτερικό ΣΑΠ συνίσταται από το Σύστημα Συλλογής το Σύστημα Απαγωγής και το Σύστημα Γείωσης. Το εσωτερικό ΣΑΠ συνίσταται από το σύστημα των απαγωγών υπέρτασης και από το σύστημα εξίσωσης Δυναμικού. Αρχικά γίνεται μία Κατηγοριοποίηση του Φ/Β Σταθμού σε Ζώνες προστασίας (LPZ). Εν συνεχεία σε κάθε ζώνη τοποθετούνται οι κατάλληλοι Απαγωγοί Υπερτάσεων (SPD: Surge Protection Devices). Απομωνομένο Σύστημα Συλλογής

Επιπλέον θα εγκατασταθεί διάταξη επιτήρησης Μόνωσης του Δικτύου DC. Το προτιμητέο σύστημα γείωσης για το δίκτυο διανομής συνεχούς ρεύματος είναι τύπου ΙΤ (αγείωτοι ενεργοί αγωγοί) κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 60364.01. Το σύστημα Συλλογής θα αποτελείται από ακίδες επί απομονωμένων τραβερσών. Το σύστημα γειώσεως θα αποτελείται από ταινία γείωσης περιμετρικά των φ/β συστοιχιών. Παράλληλα θα γίνει εξίσωση δυναμικού με Αγώγιμη σύνδεση πανέλων και όλων των Μεταλλικών Μερών. Γείωση Περιμετρικά των Συστοιχιών

Για τυπικές γωνίας κλίσης β = 25 και γωνίας σκίασης ε = 24 προκύπτει ότι D = 1,85 L ή ότι η κενή απόσταση μεταξύ των συστοιχιών είναι 0,95L ή 2,25*Η. Η συνολική καθαρή επιφάνεια του Φ/Β Σταθμού είναι Εtot = 1,85 Εφ/β, ενώ η μικτή επιφάνεια υπολογίζοντας αποστάσεις από όρια, δρόμους, οικίσκους inverter κλπ. είναι Εμικτό = 2,2 * Εφ/β. Για ένα τυπικό συντελεστή απόδοσης φ/β πολυκρυσταλλικού πυριτίου 13,5%, με εφαρμογή του τύπου προκύπτει ότι η απαιτούμενη επιφάνεια φ/β πλαισίων είναι 7.500m2/1MWp, άρα η καθαρή επιφάνεια φ/β σταθμού 14.000m2/1MWp ενώ η μικτή επιφάνεια 16.500 m2/1MWp.

ΔΙΑΝΟΜΗ DC Η χωροθέτηση και ο σχεδιασμός του έργου και του Δικτύου DC σχετίζεται με τους εξής παράγοντες.

• Οικονομικό κριτήριο τους κόστους καλωδίωσης • Συνολική πτώση Τάσης = > Απώλειες ενέργειας • Ευκολία εγκατάστασης και παρακολούθησης.

H καλωδίωση DC στην περίπτωση σχεδίασης με Κεντρικούς Μετατροπείς μπορεί να διακριθεί ενδεικτικά σε 3 ΣΤΑΔΙΑ.

1 Από τα φ/β πλαίσια μέχρι τα string monitors (όπου γίνεται ο παραλληλισμός των φ/β συστοιχιών). Τα string monitors τοποθετούνται στην άκρη των διαδρόμων πρόσβαση όπου διατρέχουν και τα καλώδια DC προς του Κεντρικούς Υποπίνακες.

2 Από τα string monitor μέχρι τους κεντρικούς υποπίνακες dc

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Το φωτοβολταικό Πάρκο Μεγαλόπολης όταν κατασκευαστεί θα είναι στα 10 μεγαλύτερα φ/β πάρκα του κόσμου. Σε αυτό θα εγκατασταθούν περίπου 250.000 φ/β πλαίσια και περίπου 50 Σταθμοί Κεντρικών Μετατροπέων. Εντυπωσιακές είναι οι ποσότητες των Καλωδίων. Πιο συγκεκριμένα θα εγκατασταθούν:

3 Από τους κεντρικούς υποπίνακες dc μέχρι τους κεντρικούς μετατροπείς Ακολουθεί η ενδεικτική χωροθέτηση ενός Inverter 1MW. Ενδεικτικά στο πάρκο θα τοποθετηθούν 50 Κεντρικοί Μετατροπείς Ισχύος 1000kVA έκαστος. Παρατίθεται η ενδεικτική χωροθέτηση ενός κεντρικού μετατροπέα ισχύος 1 ΜW. Ο Μετατροπέας πρέπει να τοποθετείται κεντροβαρικά για λόγους μείωσης των απωλειών ισχύος και ενέργειας στο δίκτυο DC. Τα κανάλια όδευσης καλωδίων και οι Υποπίνακες συνήθως τοποθετούνται κατά μήκος των κεντρικών διαδρόμων που οδηγούν στον μετατροπέα της περιοχής εξυπηρέτησης. Επίσης πρέπει να προβλέπονται Ύπαρξη κάθετοι δρόμοι ανά 4-5 Φ/Β συστοιχίες για λόγους προσβασιμότητας της εγκατάστασης.

Επιπλέον θα εγκατασταθεί διάταξη επιτήρησης Μόνωσης του Θα τοποθετηθούν περί τα 70km γειώσεων (και καναλιών) και Θα τοποθετηθούν περί τα 3000 αλεξικέραυνα.Θα τοποθετηθούν περί τους 50 Υποσταθμούς Μέσης Τάσης (20kV), και θα εγκατασταθούν περί τα 150 πεδία Μέσης Τάσης. Θα υλοποιηθεί ένα πλήρες σύστημα εποπτείας και ελέγχου με δυνατότητα απομακρυσμένης λειτουργίας των φ/β σταθμών. Το μήκος των χρησιμοποιούμενων διατομών των μεταλλικών κατασκευών στήριξης των φ/β πλαισίων υπολογίζεται σε 120 km

ή αλλιώς σε 6.000 tn. Αν χρησιμοποιηθεί σκυρόδεμα για την θεμελίωση των φ/β συστοιχιών εκτιμάται ότι θα απαιτηθούν περί τα 20.000 m3 σκυροδέματος. Το μήκος των καναλιών εκσκαφής καλωδίων συνεχούς ρεύματος εκτιμάται σε 20 km και τo μήκος των καλωδίων εκσκαφής καλωδίων Μέσης Τάσης εκτιμάται σε 15 km (από τα οποία τα μισά είναι κοινά με τα κανάλια καλωδίων DC. Στο έργο λόγω της ιδιαιτερότητας του εδάφους θα γίνουν σημαντικής έκτασης χωματουργικές εργασίες. Εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί η διακίνηση (εκσκαφήφόρτωση-μεταφορά-απόθεση-διάστρωση-συμπύκνωση) περίπου 2εκ. m3 εδαφικού υλικού αποτελούμενο από άργιλο και μάργες. Θα κατασκευαστεί δίκτυο εσωτερικής και περιμετρικής οδοποιίας περί τα 20 km, καθώς και πλήρες δίκτυο διοχέτευσης των όμβριων υδάτων (τάφροι, οχετοί). Τα νερά θα καταλήγουν σε 2 ταμιευτήρες χωρητικότητας 100.000 m3 ύδατος. Θα κατασκευαστεί πλήρες εσωτερικό δίκτυο ύδρευσης για τον καθαρισμό των φ/β πλαισίων, καθώς και περιμετρικό δίκτυο πυροπροστασίας.

Αντί Επιλόγου Πρόκειται για ένα μεγάλο Έργο, που θα αποτελέσει την ναυαρχίδα της ελληνικής αγοράς φωτοβολταικών η οποία παραμένει υπομονετικά να ξεπεράσει τα αδειοδοτικά προβλήματα και να γιγαντωθεί τα επόμενα χρόνια, συνεισφέροντας στην υλοποίηση των εθνικών στόχων για τις Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

24

25

Του Δημήτρη Χρηστάκη, Εργαστήρι Αιολικής Ενέργειας ΤΕΙ Κρήτης

Περί Ενέργειας και Ηλεκτρικής ισχύος στον Άη Στράτη (Προδιαγραφές Ενεργειακών συστημάτων στο νησί)

Άη Στράρης 1971

Ένα βράδυ, σε μια παρέα, στο Ηράκλειο της Κρήτης, προσπαθώντας να ορίσομε την έννοια του οράματος, είπαμε πως όραμα είναι η δόμηση της μνήμης στο μέλλον. Μου άρεσε και το κράτησα. Αυτός ο ορισμός συνειρμικά επιβεβαιώθηκε, ένα άλλο βράδυ, στον Αϊ Στράτη. Οι μνήμες είναι ιερές σ’ αυτό το νησί. Είναι γερές σαν τις πέτρες που ζητά ο καλός χτίστης για να χτίσει ένα σπίτι γερό. Μνήμες συνεκτικές, ζωοφόρες και πικρές χτιζόντουσαν από μόνες τους, εκείνο το βράδυ, στον Αϊ Στράτη, σαν να φύτρωναν, με μιαν επιταγή σεβασμού πληρωτέα επί τη σιωπή των χρημάτων σ’ αυτή την Ελληνική γωνιά.

Εκεί, σ’ αυτό το νησί, δε φώλιασε ποτέ ο φόβος, κι όποτε πέρασε, δε βρήκε τόπο να ριζώσει. Έτσι, το νησί, συνέχισε να γράφει την ιστορία του και μετά την απόλυση όσων βίαια το κατοίκησαν αφήνοντας τις καταθέσεις της ψυχής τους να τοκίζονται στην τράπεζα της ιστορίας των Ελλήνων. Οι φωτογραφίες των Μανικάκηδων, πατέρα και γιού, οι μνήμες όλων των κατοίκων συνέχισαν ν’ απαντούν στους απόηχους της κρατικής μέριμνας για την ζωή του νησιού. Κι οι μνήμες αυτές είναι σκληρές κι ωσάν την πέτρα της σιωπής, δεν αλλάζουν μα επιτάσσουν Λόγο απλό και σταράτο.

26

Έτσι, απλά, με κριτήριο την αρμονία των όσων γράφονται στην ιστορία του μέλλοντός αυτής της Ελληνικής γωνιάς, κατατέθηκε μια μελέτη στον πρόεδρο της κοινότητας του Άη Στράτη, Μπάμπη Μακρή, για χρήση. Μελετητές ήταν και συνεχίζουν να είναι, τα μέλη του εργαστηρίου Σύνθεσης Ενεργειακών Συστημάτων του ΤΕΙ Κρήτης (Κατσαπρακάκης Δημήρης και Χρηστάκης Δημήτρης), του Εργαστηρίου Εφαρμσμένης Γεωφυσικής του ΕΜΠ (Σοφία Σταματάκη και Δημητρέλου Ειρήνη) και του εργαστηρίου Γεωολογίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου (Κοσμάς Παυλόπουλος) που υπογράφουν τη μελέτη. Στοιχεία για τη μελέτη αυτή στάθηκαν μετρήσεις και προσπάθειες του ΚΑΠΕ αλλά, κυρίως, οι ζωντανές και ξεκάθαρες φωνές των κατοίκων του νησιού εναρμονισμένες με τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης για έργα βιώσιμα και αειφόρα.

Ο ήλιος, ο άνεμος, τα νερά και τα χώματα του νησιού κρύβουν πλούτο ανίστορο. Η μελέτη αυτή στόχευσε να ξυπνήσει αυτό τον πλούτο. Να τον ξυπνήσει με την απλότητα που άφησαν την πνοή τους άνθρωποι ευγενικοί και απλοί και σοφοί μα και άνθρωποι που συνεχίζουν ν’ αναπνέουν τον ίδιο αέρα και άνθρωποι που περιμένουν ανυπόμονα εκεί να γεννηθούν και να μιλήσουν. Αυτή η μελέτη βρίσκεται δημοσιευμένη στα πρακτικά του τελευταίου συνέδριου του RENES 2010 και είναι διαθέσιμη κάθε ενδιαφερόμενο. Αφορά σ’ ένα σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δεν σχεδιάζει το μέλλον του νησιού αλλά θέτει τις προδιαγραφές που επιτρέπουν την ανάπτυξη ενός συστήματος αδιάλειπτης παραγωγής ηλεκτρικής ισχύος.

Η παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος, σήμερα, αποτελεί βασικό στοιχείο για την κοινωνική συνοχή και πρόοδο. Έτσι, η ποιότητα της ηλεκτρικής ισχύος, σ’ ένα απομονωμένο μικρό νησί με δυνατότητες ανάπτυξης μάλλον στον τομέα του πνεύματος, παρά στον τομέα της μαζικής παραγωγής αγαθών, είναι, αυτή καθεαυτή, ένα μνημείο. Ως μνημείο απαιτεί την διαχρονικότητα και την σήμανση αξιών της τέχνης και της επιστήμης εναρμονισμένες με την ιστορία της ντόπιας κοινωνίας.

27

Ο πλανήτης μας ο γόνιμος είναι ένα νησί στο διάστημα, που δέχεται την ακτινοβολία του ήλιου σαν βασική πηγή της ζωής.

Εδώ πρέπει να σταθούμε προσεκτικά. Η ύπαρξη ντόπιας κοινωνίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το παγκόσμιο κοινωνικοοικονομικό γίγνεσθαι. Αυτή η σύνδεση αναδεικνύει τον τοπικό χαρακτήρα των προδιαγραφών κάθε έργου στο νησί. Αυτή η ιδιαιτερότητα δίδει την δυνατότητα ανάπτυξης ενδιαφέροντος για το νησί. Η διαφορά κάνει το ενδιαφέρον. Όμως η διαφορά πρέπει να είναι αναγνώσιμη και ελκυστική, πρέπει να προσελκύει και να μην αποξενώνει. Για να προσελκύει λοιπόν, η διαφορετικότητα των έργων που σχεδιάζονται στο νησί αυτό, θα πρέπει να λειτουργούν υποδειγματικά, να ωφελούν ντόπιους και παρεπιδημούντες.

Ο Άη Στράτης είναι κι αυτός ένα μικρό νησί πάνω στο μεγάλο νησί. Όπως η ζωή στον πλανήτη υπάρχει λόγω της ποικιλότητάς της και της συνέχειας που διατηρεί στην μακραίωνη ανάπτυξή της, έτσι και ο σχεδιασμός ενός ενεργειακού συστήματος σ’ αυτή την Ελληνική γωνιά θα πρέπει να έχει ως βασικό χαρακτηριστικό του την ιστορική συνέχεια και την διαχρονικότητα της ιδιαιτερότητας του νησιού.

Η ποιότητα των έργων, η σιγουριά και η διαχρονικότητα είναι οι βασικές προδιαγραφές. Η εφαρμογή πειραματικών αδοκίμαστων στην αγορά τεχνολογιών δεν αρμόζει ούτε στην ιστορία ούτε στη φυσιογνωμία ενός μικρού νησιού. Στόχος κάθε μελέτης που στοχεύει στην ανάπτυξη του νησιού πρέπει να είναι η ανάπτυξή του νησιού και όχι η χρήση του για πειράματα από μαθητευόμενους ερευνητές και εφευρέτες. Οι πειραματισμοί είναι αποδοτικοί και θεμιτοί και επιθυμητοί όταν γίνονται σε περιβάλλοντα που το επιτρέπουν. Ιδιαίτερα, οι πειραματισμοί σε ενεργειακά συστήματα που εφαρμόζονται αδοκίμαστες και οικονομικά μη εμπορικές τεχνικές δεν μπορούν να βρουν γόνιμο έδαφος σ’ ένα νησί σαν τον Άη Στράτη. Στην Ελλάδα έχομε την εμπειρία των φωτοβολταϊκών στην Γαύδο και στο Φραγκοκάστελο αλλά και σε πολλά άλλα νησιά όπου παταγωδώς απέτυχαν οι όποιες καλοπροαίρετες προσπάθειες ‘επειδεικτικών’ εφαρμογών. Η απόφαση του Ελληνικού κράτους, μέσω της ΓΓΕΤ, να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη ενός ενεργειακού συστήματος στον Άη Στράτη, θα εξελιχθεί σε ύβρη αν υιοθετηθούν λύσεις που καθιστούν την κοινότητα του νησιού πειραματικό πεδίο δοκιμών, στην καλλίτερη περίπτωση, τεχνολογιών που αναζητούν επίδειξη για την εισαγωγή τους στην αγορά. Ο Άη Στράτης δεν είναι η πίσω πόρτα της αγοράς ούτε και πασαρέλα επίδειξης συλλογών νέων ευρεσιτεχνιών.

Οι εφαρμογές πάνω στον κοινωνικοοικονομικό ιστό αλλά και στον οικοσυστημικό ιστό του Άη Στράτη, θα πρέπει να εξασφαλίζουν:

• την ελάχιστη συντήρηση, σε κόστος και χρόνο, • την μέγιστη ποιότητα παροχής ηλεκτρικής ισχύος, • την απεξάρτηση από καύσιμα και εισαγόμενα στο νησί ανταλλακτικά ή συσκευές, • την τροφοδοσία από πρωτογενείς πηγές ενέργειας που αφθονούν στο νησί, • την μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας με την εφαρμογή της αρχής της άμεσης χρήσης των πρωτογενών πηγών ενέργειας (Βιοκλιματική αρχιτεκτονική, γεωθερμία κλπ).

• την εναρμόνιση της παραγωγής ηλεκτρικής ισχύος με την διαχείριση άλλων πλουτοπαραγωγικών σπουδών και, πάνω απ’ όλα, • την δυνατότητα καλλιέργειας δεξιοτήτων σε ανθρώπους που έχουν συνδέσει ή θα προσελκυστούν να συνδέσουν τη ζωή τους με την κοινότητα του Άη Στράτη όπως αυτή θα εξελιχθεί.

2 Ως πρωτογενής μορφή ενέργειας για το νησί δεν μπορεί να είναι άλλη από την Αιολική επειδή κάθε υπολογισμός αποδεικνύει την οικονομική σκοπιμότητά της ενώ η αξιοπιστία της τεκμηριώνεται από την πληθώρα παρόμοιων εφαρμογών.

3 Ως βασική αποθήκη της ενέργειας προσφέρεται η λύση της

Η πρόταση περί ης ο λόγος στηρίζεται στις εξής αρχές:

1 Θέσπιση κτιριοδομικού και πολεοδομικού κανονισμού που να διασφαλίζουν την μεγιστοποίηση της εξοικονόμησης ενέργειας με την εφαρμογή των αρχών της λεγόμενης βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής όπως αυτές εμφανίστηκαν στο χώρο του Αιγαίου εδώ και χιλιάδες χρόνια και όπως αυτές έχουν εξελιχτεί με την χρήση σύγχρονων υπολογιστικών εργαλείων και υλικών. Είναι πρωταρχικής σημασίας η ανάδειξη της χρησιμότητας των ντόπιων υλικών, ξύλου και πέτρας, ιδιαίτερα.

αντλησιοταμίευσης. Με τη λύση αυτή, πέραν της τεχνικής εφικτότητας και της οικονομικής εφικτότητας ικανοποιούνται δύο βασικές απαιτήσεις. Η διασφάλιση της ποιότητας της ισχύος γίνεται με την εισαγωγή μικρών υδροστροβίλων, μηχανών για τις οποίες υπάρχει τεράστια εμπειρία και απαιτούν ελάχιστη, έως μηδαμινή συντήρηση. Τα μικρά υδροηλεκτρικά αλλά και τα αντλητικά συγκροτήματα που απαιτούνται έχουν μεγάλους χρόνους ζωής όπως και τα απαιτούμενα φράγματα και λιμνοδεξαμενές. Η κάτω δεξαμενή του αντλησιοταμιευτήρα έχει χωροθετηθεί σε περιοχή που να συμβάλει στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα ενώ αποτελεί και ταμιευτήρα νερού για χρήση ή και για περιορισμένη άρδευση. Η επέκτασή της μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης για τον σχεδιασμό υδροβιότοπου με αρδευτική ικανότητα συνδυασμένη με την ενεργειακή λειτουργία.

Έτσι, καθιστώντας το ενεργειακό σύστημα ένα εργαλείο για την ανάπτυξη του νησιού και όχι έναν αυτοσκοπό, θα απελευθερωθεί ο όποιος σχεδιασμός υλοποίησης οραμάτων που άλλοι άνθρωποι θ’ αναπτύξουν. Η μαρτυρία των αξιών των ανθρώπων που έγραψαν την ιστορία του Άη Στράτη και η σύγχρονη τεχνολογία της κοινωνίας αποτελούν τους δύο άξονες που συνθέτουν τις παραπάνω προδιαγραφές. Στην ιδιαιτερότητα του νησιού ας δούμε την παγκοσμιότητα της προσέγγισης της ανάπτυξης και της προόδου αυτής της Ελληνικής γωνιάς. Έτσι, τα μαύρα τα μαλλιά μας δεν θ΄ ασπρίσουν από το φόβο της όποιας βαρυχειμωνιάς κι ας είναι ο χρόνος η αιτία του γήρατος.

28

29

Του Σωκράτη Κωνσταντινίδη

ΚΡΗΤΗ

Πρωτοπόρος στη Πράσινη Ανάπτυξη Το μεγαλύτερo

«πράσινο» νησί παγκοσμίως

Οι αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της Κρήτης που δεν μπορούν πλέον να καλυφθούν από τους πεπαλαιωμένους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που είναι εγκατεστημένοι στο νησί έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια σε συνεχείς διακοπές ρεύματος, ιδιαιτέρως κατά τους καλοκαιρινούς-τουριστικούς μήνες. Πέραν όμως της σημαντικής οικονομικής ζημίας που υφίσταται η οικονομία της Κρήτης, αφού ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους κυριότερους τομείς δραστηριότητας των κατοίκων του νησιού, ανυπολόγιστη είναι και η περιβαλλοντική καταστροφή που συντελείται εξ αιτίας των ιδιαίτερα αυξημένων ρύπων που εκπέμπουν οι παλιές πετρελαϊκών μονάδων.

Οι Όμιλοι ΚOΠΕΛΟΥΖΟΥ & ΣΑΜΑΡΑ αντιλαμβανόμενοι την ανάγκη της Κρήτης για «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια, έχουν καταθέσει πρόταση για την ανάπτυξη αιολικών πάρκων συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 1.002MW. Η πρόταση των Ομίλων αποτελεί μια επένδυση της τάξεως των €2δις. και περιλαμβάνει τόσο την ανάπτυξη αιολικών πάρκων όσο και την ηλεκτρική διασύνδεση του νησιού με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Τα αιολικά πάρκα πρόκειται να αναπτυχθούν βάσει των κριτηρίων που τίθενται στο ειδικό χωροταξικό για ΑΕΠ και οι ανεμογεννήτριες θα εγκατασταθούν σε δυσπρόσιτες βουνοκορφές που είναι απόμακρες από περιοχές τουριστικού και αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Σημειώνεται δε ότι οι ανεμογεννήτριες θα είναι τελευταίας τεχνολογίας και μεγάλης ισχύος ώστε να μην απαιτηθεί η εγκατάσταση μεγάλου αριθμού ανεμογεννητριών. Αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Ηπειρωτική Ελλάδα, έχει προβλεφθεί η εγκατάσταση υποβρύχιου καλωδίου μεταξύ της περιοχής Κισσαμου στα Χανιά και της Νεάπολης στο Ν. Λακωνίας. Από τη Νεάπολη θα εγκατασταθεί χερσαία γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία και θα καταλήγει στο ΚΥΤ Αχαρνών στο Ν. Αττικής. Με την υλοποίηση της πρότασης των Ομίλων ΚOΠΕΛΟΥΖΟΥ & ΣΑΜΑΡΑ θα εξασφαλιστούν οι ενεργειακές ανάγκες της Κρήτης, θα σταματήσουν οι συνεχείς διακοπές ρεύματος κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και θα μπει τέρμα στη τεράστια οικολογική καταστροφή που συντελείται εξαιτίας των παλαιών

και ιδιαίτερα ρυπογόνων πετρελαϊκών μονάδων, οι οποίοι θα τεθούν σε ψυχρή εφεδρεία ενώ νεότεροι σταθμοί, όπως πχ. αυτός του Αθερινόλακκου, θα μετατραπούν σε σταθμούς φυσικού αερίου το οποίο και θα καταφθάνει στη Κρήτη υπό μορφή CNG. Από οικονομικής/αναπτυξιακής απόψεως τα οφέλη των τοπικών κοινωνιών είναι πολλαπλά αφού τα ετήσια έσοδα των Δήμων των περιοχών στις οποίες πρόκειται να εγκατασταθούν τα αιολικά πάρκα υπολογίζεται ότι θα ανέρχονται στα €4εκ. Επιπλέον, εάν τελικώς δεν υπάρξει κάποια αλλαγή στο προς ψήφιση νομοσχέδιο τις ΑΠΕ, οι κάτοικοι αυτών των περιοχών αυτών δεν θα πληρώνουν λογαριασμό ρεύματος στη ΔΕΗ. Τέλος, θα υπάρξει η ανάγκη αυξημένης απασχόλησης σημαντικού αριθμού ντόπιων εργαζόμενων τόσο κατά το στάδιο κατασκευής όσο και κατά το στάδιο λειτουργίας των αιολικών πάρκων. Ιδιαιτέρως κατά το στάδιο κατασκευής, υπολογίζεται ότι θα απασχοληθούν χίλιοι εργαζόμενοι. Εξίσου σημαντικά είναι και τα οικονομικά οφέλη σε εθνικό επίπεδο αφού η σημαντική μείωση των αερίων ρύπων θα συνδράμει στη μείωση των προστίμων που θα υποχρεούται να καταβάλλει ετησίως η ΔΕΗ. Επιπλέον, δεδομένου ότι θα καλύπτονται πλέον οι ενεργειακές ανάγκες του νησιού, η ΔΕΗ δεν θα χρειαστεί να προβεί σε επένδυση της τάξεως των €500εκ για τη δημιουργία μονάδας ηλεκτροπαραγωγής στη περιοχή της Κορακιάς. Με την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου των Ομίλων ΚOΠΕΛΟΥΖΟΥ & ΣΑΜΑΡΑ, η Κρήτη θα καταστεί το μεγαλύτερο «πράσινο» νησί παγκοσμίως, γεγονός που από μόνο του θα συνδράμει στην αύξηση του τουρισμού κατά τα πρότυπα των νησιών Ουτσίρα στη Νορβηγία και Σάμσο στη Δανία.

Χάρτης Διασύνδεσης της Κρήτης με την Ηπειρωτική Ελλάδα

30

31

Του Παναγιώτη Μπουρμπουράκη, Διπλωματούχου Μηχανολόγου Μηχανικού

Υδροηλεκτρικός Σταθμός Λούρου: Απεικόνιση σε γραμματόσημο του 1962

ΟΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΝ...

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΣ Η κυκλοφορία της σειράς δεν είναι η πρώτη φορά που τα ΕΛ.ΤΑ. εκδίδουν γραμματόσημα με θέμα τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και συνδυάζουν τον φιλοτελισμό με την προστασία του περιβάλλοντος. Το 1962 εκδόθηκε η σειρά «Εξηλεκτρισμός της Ελλάδας» με επτά γραμματόσημα που απεικονίζουν, μεταξύ άλλων ηλεκτροπαραγωγικών εγκαταστάσεων της ΔΕΗ Α.Ε., και τον Υδροηλεκτρικό Σταθμό του Λούρου, που πλέον ανήκει στη ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ Α.Ε., θυγατρική εταιρεία της ΔΕΗ Α.Ε.. Η αλματώδης τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων δεκαετιών, σε συνδυασμό με το σύγχρονο τρόπο ζωής, την οικονομική ανάπτυξη και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου έχουν οδηγήσει σε μια υπέρμετρη εκμετάλλευση της φύσης, με τις

Τα φιλοτελικά αντικείμενα της έκδοσης είναι η σειρά των έξι γραμματοσήμων (διαστάσεων 30x38 mm) που φιλοτεχνήθηκαν από το γνωστό ζωγράφο Αλέκο Φασιανό με θέματα:

• • • • • •

Ηλιακή Ενέργεια Ενέργεια Ύδατος Αιολική Ενέργεια Αυτοδύναμος άνθρωπος Ενέργεια Κυμάτων Βιοενέργεια

Επίσης, περιλαμβάνεται ο Φάκελος Πρώτης Ημέρας Κυκλοφορίας (απεικονίζει παράσταση σχετική με τη θεματολογία της έκδοσης και με κολλημένα τα γραμματόσημα της σειράς, σφραγισμένα με ειδική αναμνηστική σφραγίδα) και οι “κάρτες maximum” (περιλαμβάνουν ένα γραμματόσημο η κάθε μία, με παραστάσεις σχετικές με το κάθε γραμματόσημο).

1 Ενέργεια Ύδατος – Κάρτα maximum - 2 Αυτοδύναμος Άνθρωπος – Κάρτα maximum - 3 Ενέργεια Κυμάτων – Κάρτα maximum 4 Βιοενέργεια – Κάρτα maximum - 5 Αιολική Ενέργεια – Κάρτα maximum - 6 Φάκελος Πρώτης Ημέρας Κυκλοφορίας

1

Στις 26-4-2010 κυκλοφόρησε από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία η δεύτερη σειρά γραμματοσήμων του έτους 2010, με θέμα «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - Πράσινη Ανάπτυξη».

5 Ηλιακή Ενέργεια – Κάρτα maximum

κλιματικές αλλαγές και τις δυσμενείς τους επιπτώσεις να έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους. Σανίδα σωτηρίας αποτελούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που αφθονούν στη χώρα μας, αλλά δυστυχώς δεν έχουν αξιοποιηθεί έως τώρα στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Ο άνεμος, το νερό, ο ήλιος, όλα ανεξάντλητα και σε αφθονία στο φυσικό περιβάλλον, αλλά ακόμα και τα οικιακά απόβλητα, μπορούν να αξιοποιηθούν για την κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών. Οι λύσεις υπάρχουν και μας δίνονται απλόχερα. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να τις αξιο-ποιήσουμε ορθολογικά, με όραμα τη μέγιστη δυνατή απεξάρτηση από τους συμβατικούς ενεργειακούς πόρους, ώστε να δώσουμε

2

3

6

4

32

33

Του Αλέξανδρου Παπαδόπουλου, Η-Μ Μηχ.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΙΣ ΑΠΕ: Η χρυσή ευκαιρία της Ελλάδας

Θα περιοριστώ σε τρεις στόχους, από τους οποίους ο πρώτος είναι ήδη σε ανάπτυξη (αν και υποφέρει από υποτονική καινοτομία) και σε δύο άλλους, οι οποίοι μπορούν να αναπτυχθούν, διότι πρώτον έχουμε (παραδόξως) το Συγκριτικό Πλεονέκτημα, που είναι η κατοχυρωμένη ή κατοχυρώσιμη καινοτομία και δεύτερον έχουμε μια εθνική αγορά, η οποία μπορεί να αρχίσει αμέσως να αναπτύσσεται και να επενδύει, παράλληλα με μια γιγάντια διεθνή αγορά, που μας περιμένει να δραστηριοποιηθούμε άμεσα.

Ο Πρώτος Τομέας/Στόχος είναι ο τομέας των

Ηλιακών Θερμοσιφώνων, ένας τομέας όπου οι Ελληνικοί Ηλιακοί Θερμοσίφωνες κυριαρχούν, αλλά χάνουν έδαφος από έλλειψη καινοτομίας. Άλλοι τομείς/στόχοι με πλανητική διάσταση είναι τα Επιπλέοντα Αιολικά / Κυματικά Πάρκα, η Ηλιακή Τριπαραγωγή και τα Ηλιακά Θερμικά με Αποθήκευση Ενέργειας, στους οποίους μπορούμε να γίνουμε διεθνώς πρωτοπόροι. Ας εξετάσουμε τους δύο από τους ανωτέρω τομείς / στόχους.

Ο πλούτος των εθνών μετριόταν κάποτε με αποθέματα χρυσού. Σήμερα ο πλούτος ενός έθνους μετριέται με την ποιότητα και την ποσότητα της καινοτομίας και της πνευματικής ιδιοκτησίας που διαθέτει και εκμεταλλεύεται καθώς και εκείνης που παράγεται κάθε χρόνο. Η πνευματική αυτή ιδιοκτησία κατοχυρώνεται σήμερα με Εθνικά και Διεθνή Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας. Τα τελευταία αποκτώνται με Αίτηση στα πλαίσια της PATENT COOPERATION TREATY (PCT) και συνήθως είναι εκείνα που δίνουν πραγματική αξία στην κατοχύρωση της καινοτομίας μιας χώρας, διότι το προϊόν που θα παραχθεί είναι κατοχυρωμένο διεθνώς. Αρκεί να αναφέρουμε μόνο ότι η κατοχύρωση και η εκμετάλλευση της καινοτομίας από φοιτητές της εποχής τους, απέφερε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ή ευρώ στους καινοτόμους δημιουργούς της Microsoft, της Google, της Yahoo, της Nokia, της Vestas, της Enercon κ.α. για να μνημονεύσουμε μερικά μόνο από τα πιό γνωστά παραδείγματα.

O πλέον αξιόπιστος Δείκτης Μέτρησης της Καινοτομίας σε μια Χώρα είναι ο αριθμός των PCT που παράγει ανά έτος. Ευρωπαϊκές Χώρες στο μέγεθος της Ελλάδας (Αυστρία, Φινλανδία, Ελβετία) παράγουν 4.000-7.000 PCT / έτος. Μεγάλες Ευρωπαϊκές Χώρες (Ιταλία, Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία) παράγουν 20.000-40.000 PCT / έτος. Υπάρχει μια μικρή Ασιατική Χώρα που παράγει μόνη της περισσότερα PCT / έτος από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Νότια Κορέα. Η Ελλάδα παράγει γύρω στα 50-70 PCT /έτος (λιγώτερα από το Lichtenstein, μια χώρα με πληθυσμό μικρότερο από την Πάτρα, που παράγει γύρω στα 120 PCT / έτος). Και όμως στην Ελλάδα ξοδεύονται δυσανάλογα μεγάλα ποσά για Έρευνα και Ανάπτυξη σε σχέση με το πενιχρό αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά όμως έχουμε ακόμη ευκαιρείες! Αρκεί να ξέρουμε να τις διακρίνουμε και να μην μας πιάνει ηττοπάθεια, διότι παρά την κακή κατάσταση της οικονομίας (“ήτανε που ήταν στραβό το κλίμα το έφαγε και η κατσίκα”, γράφε διεθνής οικονομική κρίση), και παρά την κάκιστη κατάσταση της καινοτομίας στην χώρα μας (ίδε το παράδειγμα με τον ετήσιο αριθμό παραγόμενων PCT), εν τούτοις έχουμε ακόμη ευκαιρίες και καλές ευκαιρείες μάλιστα.

Όταν μια μικρή χώρα ευρίσκεται στην κατάσταση της Ελλάδος σήμερα, χρειάζεται βέβαια επειγόντως μέτρα περιορισμού του ελλείμματος, της σπατάλης, της κακοδιαχείρισης κλπ αλλά όλα αυτά δεν αρκούν. Χρειάζεται ένα όραμα και μια αναπτυξιακή στρατηγική, η οποία να μπορεί να εμπνεύσει αισιοδοξία και να βγάλει την χώρα από το τέλμα.Μια σωστή αναπτυξιακή στρατηγική πολλές φορές φέρνει αποτελέσματα ακόμη και πριν εφαρμοστεί σε όλο το εύρος της. Όταν θετικά, τα “στοιχήματα” για την αναπτυξιακή της πορεία μπορεί να αντιστρέψουν άμεσα πολλούς οικονομικούς δείκτες, από το εύρος των περίφημων “spreads” μέχρι την εισροή αναπτυξιακών και επενδυτικών κεφαλαίων, το άνοιγμα νέων αγορών, την επιστροφή κεφαλαίων που φυγαδεύτηκαν μπροστά στο φάσμα της πτώχευσης, την στροφή και την επιστροφή των νέων στην καινοτομία (έχουμε τα καλύτερα μυαλά αλλά τα “εξάγουμε” στην Ευρώπη και στην Αμερική, καιρός να σταματήσει και να αντιστραφεί αυτή η αιμορραγία, η χειρότερη κατάρα αυτού του τόπου) και τόσα άλλα που δεν επιτρέπει ο χώρος να μνημονευθούν εδώ. Η στρατηγική όμως χρειάζεται στόχους, εξοπλισμό και στρατηγούς, οι οποίοι θα επεξεργασθούν και θα υλοποιήσουν αυτή την στρατηγική και τους στόχους. Όσον αφορά τους στόχους, μπορούμε να δανειστούμε το επιτυχημένο παράδειγμα άλλων μικρών χωρών που μπήκαν στην διεθνή αρένα και διέπρεψαν χωρίς να φοβηθούν τους γίγαντες της αγοράς που είχαν μπροστά τους. Οι μικρές χώρες επιτυγχάνουν μόνο όταν συγκεντρώσουν τους πόρους και την προσπάθεια σε τομείς όπου έχουν ένα Συγκριτικό Πλεονέκτημα. Η Φιλανδία με την NOKIA κατέκτησε την Διεθνή Αγορά στα Κινητά, η Ολλανδία διαπρέπει με την FILLIPS και την NESTLE, η Δανία με την VESTAS κλπ. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει (ιδίως τώρα μέσα στην κρίση) να επικεντρώσει έγκαιρα τους πόρους και την προσπάθεια σε τομείς όπου έχει ήδη ένα Συγκριτικό Πλεονέκτημα. Όταν επιλέγει κανείς στόχους (έχοντας το Συγκριτικό Πλεονέκτημα) το πρώτο στοιχείο που εξετάζει είναι πόσο μεγάλος είναι ή μπορεί να γίνει ο στόχος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, πόσο δυνατό είναι το Συγκριτικό Πλεονέκτημα που έχει και πώς μπορεί να το εκμεταλλευτεί.

Ο Δεύτερος Τομέας/Στόχος, υπό εξέταση,

είναι τα Επιπλέοντα Αιολικά / Κυματικά Πάρκα, ο οποίος έχει όλα τα χαρακτηριστικά που του επιτρέπουν να θεωρηθεί Εθνικός Στόχος με εθνική και πλανητική διάσταση. Η Ελλάδα έχει στο Αιγαίο ένα μοναδικό Αιολικό Δυναμικό, το οποίο όμως εντοπίζεται κυρίως σε βάθη πάνω από 30-40 μέτρα. Το αιολικό δυναμικό στο Αιγαίο σε βάθη πάνω από 30-40 μέτρα μπορεί να δώσει Επιπλέοντα Αιολικά / Κυματικά Πάρκα με ισχύ πάνω από 100.000 ΜW (μέχρι και 300.000 ΜW) ικανά να τροφοδοτήσουν με πράσινο ρεύμα την Νότια και Κεντρική Ευρώπη. Χρειάζονται δηλαδή Θαλάσσια Αιολικά Πάρκα με Επιπλέουσες Ανεμογεννήτριες για την εκμετάλλευση αυτού του Εθνικού Πλούτου. Η τεχνολογία είναι καινούρια αλλά προσκρούει στο μεγάλο κόστος του πλωτού μέσου που θα φέρει επάνω του την πλωτή ανεμογεννήτρια. Η λύση μπορεί να δοθεί από μια επιπλέουσα νησίδα από κοίλο μπετόν, η οποία ταυτόχρονα αποτελεί διάταξη εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας, η οποία όχι μόνο αποσβένει το κόστος του πλωτού φορέα της ανεμογεννήτριας, αλλά αφήνει και σημαντικό κέρδος. Μια τέτοια κατοχυρωμένη Ελληνική Πατέντα στήνει μια Ανεμογεννήτρια 5,0 MW πάνω σε μια επιπλέουσα νησίδα από κοίλο μπετόν π.χ. 200x200x10 μέτρα, η οποία φέρει και διάταξη εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας με ισχύ 5,0 έως 10 MW οικονομικά εκμεταλλεύσιμη. Μια τέτοια Πρόταση για ένα Επιδεικτικό Έργο πρόκειται να κατατεθεί στα πλαίσια του ΕΣΠΑ μέσα στο 2010 σε συνεργασία με κορυφαίο Ευρωπαικό Οίκο Ανεμογεννητριών. Η Επιπλέουσα Κοίλη Νησίδα από Μπετόν με την διάταξη εκμετάλλευσης της Κυματικής Ενέργειας θα κατασκευάζεται στην Ελλάδα και μπορεί να αποτελέσει τεχνολογία αιχμής για ανάλογα έργα σε όλο τον κόσμο. Η πρόσφατη απόφαση της ΕΚΤ να δώσει χαμηλότοκο δάνειο για κάλυψη της εθνικής συμμετοχής σε έργα Ε+Α μπορεί να της δώσει(???) πνοή. Το σχέδιο DESERTECH της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει σε πρώτη φάση 100-150.000 πράσινα MW και στην δεύτερη φάση πάνω από 500.000MW ικανά να τροφοδοτήσουν με πράσινο ρεύμα το 20% της ενεργειακής ζήτησης της Ευρώπης μέχρι το 2020 και στην συνέχεια το 30%-40%μέχρι το 2050.

Το DESERTECH προτείνεται να αναπτυχθεί στις Νότιες Χώρες της Ευρώπης (Ελλάδα, Νότια Ιταλία, Νότια Γαλλία, Νότια Ισπανία) κυρίως με Αιολικά Πάρκα, Ηλιακά Θερμικά με Αποθήκευση Ενέργειας και Φωτοβολταϊκά, καθώς και στις Χώρες της Βόρειας Αφρικής (κυρίως με Ηλιακά Θερμικά με Αποθήκευση Ενέργειας στΙς ερήμους και με Αιολικά Πάρκα στις ακτές του Ατλαντικού της Βόρειας Αφρικής). Αν αναπτύξουμε τα Επιπλέοντα Αιολικά / Κυματικά Πάρκα μπορούμε να διεκδικήσουμε ένα γενναίο κομμάτι από την πίττα των 400 δις ευρώ της πρώτης φάσης του DESERTECH αρκεί να έχουμε έτοιμες Λύσεις / Προτάσσεις μέσα σε 2-3 χρόνια. Εφικτό, διότι έχουμε την καινοτομία και μπορούμε να επιδείξουμε την δυνατότητα οικονομικά εκμεταλλεύσιμων εμπορικών. Επιπλεόν των Αιολικών / Κυματικών Πάρκων μέσα από εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης. Δόξα τω θεώ ελέω Τρυσέ (γιατί δεν τον ανακηρύσσουμε εθνικό ευεργέτη?) η Ελλάδα έλαβε ήδη(!) από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα πάνω από 1 δις Ευρώ (μέχρι 2 δις έταξε) σαν δάνειο 30ετές με 1,5% επιτόκιο για την χρηματοδότηση του 20-25% της εθνικής συμμετοχής σε προγράμματα Ε+Α, τα οποία η Ελλάδα λόγω της κρίσης δεν μπορούσε να διαθέσει, και τα οποία 2 δις Ευρώ θα φέρουν άλλα 6-8 δις Ευρώ δωρεάν Ευρωπαϊκή συμμετοχή για τα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης. Να λοιπόν 8-10 δις Ευρώ στην πόρτα μας (όσα περίπου θα ζητήσουμε από το ΔΝΤ) με 30 χρόνια αποπληρωμής και 1,5% επιτόκιο για τα 2,0 δις και δωρεάν τα υπόλοιπα 6-8 δις Ευρώ. Προσοχή όμως, εδώ θα υπάρχει στενή παρακολούθηση να δοθούν πραγματικά για έρευνα και ανάπτυξη. Όχι όμως σαν αυτή που πήγαινε στις τσέπες κάποιων επιτήδειων δήθεν ερευνητικών ομάδων (που μόνο έρευνα δεν έκαναν), πολλές μάλιστα, 8 και 10 ομάδες, μαζί και ξεχωριστά, “ανέπτυσαν” γνωστά ήδη αντικείμενα για να “απορροφήσουμε” τους κοινοτικoύς πόρους Ε+Α. Να υπάρξει αξιολόγηση της έρευνας και τα λεφτά να μοιραστούν εκεί που παράγεται αποδεδειγμένα καινοτομία και να μπουν σε μαύρη λίστα όσοι μέχρι τώρα “απορροφούσαν” κοινοτικούς πόρους χωρίς να παράγουν αποτέλεσμα.

34

35

Επί πλέον να στοχοθετηθούν προγράμματα Ε+Α που αφορούν τους μεγάλους στόχους, όπου τo αποτέλεσμα θα είναι τριπλό:

με τους τοπικούς ΔΕΣΜΗΕ (που είναι υπεύθυνοι για την κάλυψη της αιχμής) έχει σαν αποτέλεσμα η εγκατάσταση 1,0KWp ονομαστικής ισχύος Φ/Β της Τριπαραγωγής, να προκαλεί την αποφυγή 5-πλάσιας ισχύος αιχμής (όπου το καλάθι του ενεργειακού μείγματος της χώρας έχει κύριως ακριβές μονάδες άνθρακα) συν την αποφυγή 5-πλάσιας ισχύος σε γραμμές μεταφοράς και διανομής (στην Κίνα οι γραμμές μεταφοράς φθάνουν τα 3000-4000 χλμ με υπερυψηλή τάση 2x800KV) συν αποφυγή των απωλειών μεταφοράς και διανομής συν αποφυγή εξόδων Ο+Μ κλπ, τα οποία σαν σύνολο εκτιμάται ότι στην Κίνα υπερβαίνουν το 3-πλάσιο της επένδυσης 1,0 KWp Τριπαραγωγής, στην Ινδία το 2,5-πλάσιο, στην Αυστραλία το 2-πλάσιο, στις ΗΠΑ το 1,5-πλάσιο και στην ΕΕ το 1,2-πλάσιο.

Α Ανάπτυξη Ελληνικής Τεχνογνωσίας και προετοιμασία Κατασκευαστικού Δυναμικού με τεράστιες δυνατότητες για εγχώριες επενδύσεις και εξαγωγές. Β Προσέλκυση επενδύσεων δεκάδων ή εκατοντάδων δις Ευρώ και Γ Ανάπτυξη εξαγωγών σε όλο τον κόσμο: Η Αγορά πχ των Επιπλεόντων Αιολικών / Κυματικών Πάρκων είναι καινούρια και εντελώς αναξιοποίητη. Η Αγορά των Επιπλεόντων Αιολικών / Κυματικών Πάρκων εκτιμάται σε 200.000÷300.000 ΜW στην Ευρώπη, σε 300.000400.000 MW στην Αμερική, σε 600÷800.000 MW στην Κίνα και περίπου σε άλλα 500.000 MW στο υπόλοιπο κόσμο. Αυτή η Αγορά είναι η μεγαλύτερη επενδυτική ευκαιρία στο κόσμο. Έχουμε την τεχνογνωσία (παράδοξο αλλά “τυχερό”) έχουμε και τα λεφτά για τα έργα Ε+Α (απίστευτο και όμως αληθινό και είναι τόσα πολλά που δεν ξέρουμε πώς να τα “απορροφήσουμε”), έχουμε το μοναδικό αιολικό/κυματικο δυναμικό του Αιγαίου και το DESERTECH των 400δις Ευρώ να περιμένουν και έχουμε και την γιγάντια παγκόσμια αγορά των 1.500.000 MW για τα επόμενα 10-20 χρόνια αξίας πάνω από 3.000 δις Ευρώ (απίστευτα λεφτά). Η δυνητική Ελληνική προστιθέμενη αξία (και οι συνεπακόλουθες νέες θέσεις εργασίας) για τα Επιπλέοντα Αιολικά / Κυματικά Πάρκα είναι εντυπωσιακή, ακόμη και με την υπάρχουσα σήμερα (φτωχή) βιομηχανική υποδομή μας: Mπορούμε σίγουρα να δίνουμε τους Πύργους των Α/Γ, την εργασία εγκατάστασης, το κομμάτι της Επιπλέουσας Κοίλης Νησίδας από μπετόν και της Διάταξης Εκμετάλλευσης της Κυματικής Ενέργειας (μπετόν είναι, ξέρουμε να το φτιάχνουμε και οι Ελληνικές Κατασκευαστικές Εταιρείες μαζί με τους Έλληνες Εφοπλιστές θα το ρυμουλκήσουν στα πέρατα του κόσμου) αυτά κάνουν πάνω από το 50%-60% του συνολικού κόστους (εντυπωσιακό). Να πεδίον δόξης λαμπρόν για τους Έλληνες στις διεθνείς αρένες, όχι με την ξιφολόγχη αλλά με PhD, πατέντες, τεχνογνωσία και μπετόν. Η αγορά θα αντιδράσει θετικά, άμεσα και δυναμικά. Όταν ο στόχος είναι τόσο μεγάλος και όταν μάλιστα μπαίνει σαν προοπτική εξόδου από μια τέτοια εθνική κρίση τότε ξεπερνά τα όρια του επιχειρηματικού σχεδίου και γίνεται θέμα εθνικής πολιτικής, γίνεται όραμα για την νεολαία και τις επιχειρήσεις, γίνεται σημαία για τις στρατιές των ανέργων. Εδώ μπορούμε, αρκεί να θέλουμε.

Τρίτο Μεγάλο Στόχο

Τώρα θα σας μιλήσω για το τον Μαγικό Στόχο. Πιο πριν θα σας διηγηθώ όμως ένα ανέκδοτο, που το άκουσα κάπου και το προσάρμοσα στην περίπτωση. Εγινε λέει μια εθνική συνδιάσκεψη για τους τρόπους εξόδου από την κρίση. Τελικά όλοι συμφώνησαν ότι ο μόνος τρόπος εξόδου από την κρίση είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες, αλλά υπήρχαν τρία προβλήματα: Πρώτον έλλειψη κατοχυρωμένης καινοτομίας, δεύτερον έλλειψη κεφαλαίων για Ε+Α και επενδύσεις και τρίτον η Γραφειοκρατία. Μετά από πολλή σκέψη κατέληξαν ότι υπάρχουν δύο λύσεις: η Ρεαλιστική Λύση και η Μαγική Λύση.

Η Ρεαλιστή Λύση είναι να ανοίξει ο ουρανός και ο Καλός Θεός της Ελλάδας να δώσει απλόχερα εδώ και τώρα την καταχυρωμένη ή κατοχυρώσιμη καινοτομία, την Αγορά και τα κεφάλαια Ε+Α και επενδύσεων και η Μαγική Λύση είναι να επιτρέψει η Γραφειοκρατία να εφαρμοστεί η Ρεαλιστική Λύση. Εγώ θα σας μιλήσω εδώ για την Ρεαλιστική Λύση (την Μαγική Λύση την αφήνω στον Θεό και στο Πρωθυπουργό). Η Ρεαλιστική Λύση λοιπόν είναι ήδη εδώ (με την επιφύλαξη να υπάρξει και η Μαγική Λύση), όπου εκτός από τα (δωρεάν ελέω Τρυσέ) κεφάλαια Ε+Α και από τα λιμνάζοντα επενδυτικά κεφάλαια για χιλιάδες MW Αιολικών και ΑΠΕ και την καινοτομία για τα Επιπλέοντα Αιολικά / Κυματικά Πάρκα, που ανέφερα ήδη ανωτέρω, μας έρχεται θεόσταλτη και η Χρυσή Ευκαιρία της Ελλάδας. Η Χρυσή Ευκαιρία της Ελλάδας όμως δεν έχει την επιβλητική όψη της Ανεμογεννήτριας των 5,0 MW πάνω στην επιπλέουσα νησίδα κυματικής ενέργειας. Έχει μάλλον την αθώα όψη ενός Ηλιακού Θερμοσίφωνα, μόνο που αυτός παράγει εκτός από ζεστό νερό, ηλεκτρική ενέργεια και ψυκτική ενέργεια για κλιματισμό ή ψύξη. Από καλή μας τύχη έχουμε μια προπορεία 3-5 ετών στην κατοχύρωση και ανάπτυξη αυτής της μαγικής τεχνολογίας, η οποία δημιουργεί μια μοναδική ευκαιρεία να κατακτήσουμε την διεθνή αγορά και να βγούμε από την κρίση. Η Ηλιακή Τριπαραγωγή παράγει ανά KWp ονομαστικής ισχύος του Φ/Β της, περίπου 10-πλάσια ενέργεια (ηλεκτρική και θερμική) σε σχέση με τα συμβατικά Φ/Β (με ίδιο κόστος/KWp). Αυτό θα έφθανε για να την κάνει Χρυσή Ευκαιρεία της Ελλάδας, αλλά αυτή είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη όψη είναι σχεδόν μαγική. Για κάθε KWp Ηλιακής Τριπαραγωγής που εγκαθίσται, ψαλιδίζονται περισσότερα από 5,0KWp Φορτίων Αιχμής, που το αποφευγόμενο κόστος τους υπερκαλύπτει το κόστος του αντίστοιχου KWp Ηλιακής Τριπαραγωγής. Αν αυτό υιοθετηθεί για τα Ελληνικά Νησιά, οπου το πρόβλημα της Αιχμής το Καλοκαίρι είναι ιδιαίτερα έντονο, προκύπτει η εξής εικόνα: Το κόστος επένδυσης πχ 20MWp/έτος για 10 έτη σε Ηλιακή Τριπαραγωγή χρηματοδοτείται κατά 120% από το εξοικονομούμενο κόστος των αποφευγόμενων (>5x20MWe/έτοςx10 έτη) Μονάδων Αιχμής - Γραμμών Μεταφοράς/ Διανομής.

Η ΔΕΗ υποκαθιστά έτσι χωρίς χρηματοδότηση (και με 20% κέρδος) 1000MW επιζήμιας Αιχμής διάρκειας κάτω των 300ωρών/έτος με 200MWp Ηλιακής Τριπαραγωγής, που παράγουν πλέον ΔΩΡΕΑΝ για 30-40 χρόνια ποσότητες ηλεκτρικής και ψυκτικής/θερμικής ενέργειας αντάξιες μονάδων βάσης και μάλιστα με εγγυημένη παρακολούθηση της καμπύλης αιχμής (η ψυκτική ενέργεια μπορεί να αποθηκεύεται για λειτουργία και νύκτα). Η ΔΩΡΕΑΝ παραγόμενη (PV) / υποκαθιστάμενη (A/C) ηλεκτρική ενέργεια ανά ΚWp ανέρχεται σε 4500-6000KWH/ έτος σε σύγκριση με 1500KWH/έτος των συμβατικών Φ/Β, σύν επιπλέον 6000-10000 KWH/έτος σε ζεστό νερό οικιακής χρήσης. Η Ηλιακή Τριπαραγωγή όχι μόνο δεν χρειάζεται επιδοτημένη τιμή της παραγόμενης ηλεκτρικής ή θερμικής ενέργειας αλλά τις παράγει ΔΩΡΕΑΝ (μείον τα ελάχιστα έξοδα ετήσιας συντήρησης και λειτουργίας). Εδώ είναι η Χρυσή Ευκαιρεία για την Ελλάδα, όχι μόνο να βγεί από την κρίση αλλά να γίνει διεθνής πρωτοπόρος στην Τεχνολογία του Ηλίου. Η Αγορά της ΔΩΡΕΑΝ Ηλιακής Τριπαραγωγής είναι καινούρια και εντελώς ανεκμετάλλευτη σε παγκόσμια κλίμακα (>500.000MWp). Τα μεγέθη είναι εντυπωσιακά και ανοίγουν διάπλατα την πόρτα για την Ανέξοδη Διείσδυση της Ηλιακής Τριπαραγωγής στο ενεργειακό μείγμα των περισσότερων Χωρών του Πλανήτη. Οι δυνατότητες εξαγωγών ενισχύονται από την ανάγκη να ευρεθεί λύση στο πρόβλημα της Κλιματικής Αλλαγής, όπου τον Δεκέμβριο στην νέα Σύνοδο για την Κλιματική Αλλαγή μπορούμε να παρουσιάσουμε μια απρόσμενη, εφαρμόσιμη άμεσα και ανέξοδη λύση σε πλανητικό επίπεδο Η τεχνολογία της Ηλιακής Τριπαραγωγής χρειάζεται όμως άμεση υποστήριξη στα ακόλουθα: Δεν έχει προβλεφθεί από τον Νέο Νόμο ΑΠΕ και πρέπει να υπάρξει ειδική μνεία τόσο για τα Νησιά όσο και για την Ηπειρωτική Ελλάδα, με πρόβλεψη στήριξης για κάποιο αρχικό στάδιο ανάπτυξης. Η επένδυση πρέπει να υπαχθεί σε ειδικό καθεστώς Κεφαλαίων Επιχειρηματικού Κινδύνου, με στήριξη και από το ΤΑΝΕΟ. Να υλοποιηθούν Επιδεικτικά Έργα στα πλαίσια του ΕΣΠΑ ή και Ευρωπαικών Προγραμμάτων και να προσελκύσουμε VENTURE CAPITAL.Το αξιοσημείωτο με την ηλιακή τριπαραγωγή είναι ότι σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία που στηρίζουν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κυρίως στον άνθρακα, η εφαρμογή της ηλιακής τριπαραγωγής από τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε συνδυασμό

Ακόμη ποιο εντυπωσιακός είναι ο χρόνος που συμβαίνει η αποφυγή του 70% του αποφευγόμενου κόστους: συμβαίνει 1-3 χρόνια πριν την εγκατάσταση της ηλιακής τριπαραγωγής και το 25% ταυτόχρονα με την εγκατάσταση ή 3-5 χρόνια μετά. Πολύ ενδιαφέρον είναι τι συμβαίνει και αφού εγκατασταθεί η δωρεαν ισχύς της Ηλιακής Τριπαραγωγής (το μέγεθος της εξάρταται από το ενεργειακό μείγμα, το ποσοστό αιχμής διαρκειας μικρότερης από 300-500 ώρες το χρόνο και την πολιτική επαναεπένδυσης του παραγόμενου εισοδήματος από την αποσβεσμένη ήδη ισχύ από Τριπαραγωγή). Στην Κίνα πχ η προβλεπόμενη ΔΩΡΕΑΝ ισχύς Τριπαραγωγής μεσα στα επόμενα 10-15 χρόνια εκτιμάται σε 300.000MWp. Αυτά παράγουν στις τρέχουσες, μη επιδοτημένες τιμές ρεύματος και ψυκτικής / θερμικής ενέργειας, ένα ετήσιο εισόδημα που επιτρέπει την έναρξη 1 έτος μετά την έναρξη υλοποίησης της Δωρεάν Αλυσίδας επενδύσεων, μιας Δεύτερης Αλυσίδας επενδύσεων Τριπαραγωγής, που χρηματοδοτούνται από τις ΔΩΡΕΑΝ 300.000MWp, αυτή ή Δεύτερη Αλυσίδα Μονάδων Τριπαραγωγής (χρηματοδοτημένη 100% από τις πρώτες 300.000MWp) πυροδοτεί με διαφορά 2 ετών άλλη Αλυσίδα και αυτή άλλη κοκ ώστε σε διάστημα 10-15 ετών άνω του 50% της Κινέζικης ηλεκτροπαραγωγής να έχει μετατραπεί από ανθρακική σε ηλιακή με πλήρη αυτοχρηματοδότηση ως ανωτέρω. Το ίδιο ισχύει και για τις άλλες χώρες αλλα με διαφορετικούς ρυθμούς και χρόνους αλλά με την ίδια “Ρεαλιστική” Λύση. Ακόμη πιο ενθαρρυντικό είναι ότι η Kίνα γνωρίζει ήδη την ύπαρξη της τεχνογνωσίας της Hλιακής Tριπαραγωγής και έχουν γίνει πολλές ενημερωτικές επισκέψεις εκατέρωθεν και περιμένουν να τους ανακοινώσουμε ότι έχει πιστοποιηθεί το προϊόν και στήθηκε Πιλοτική Γραμμή Παραγωγής (έχει ήδη υποβληθεί σε πρόγραμμα με το FRAUNHΟFER INSTITUT και 3 Ευρωπαϊκές Εταιρείες αλλά με κατάλληλη ενίσχυση μπορεί σε 1,0 -1,5 χρόνο ή και ενωρίτερα, να είναι διαθέσιμη για μαζική παραγωγή). Να λοιπόν οι “Ρεαλιστικές” Λύσεις, ανέλπιστες αλλά παρούσες και υλοποιήσιμες όχι μόνο μέσα στην Eλλάδα αλλά σε σύζευξη με την ατμομηχανή της Κίνας αλλά και της Ινδίας, της Αυστραλίας της ΕΕ και των ΗΠΑ (η δεύτερη είναι κατοχυρωμένη σε όλες και η πρώτη στην διαδικασία κατοχύρωσης) όχι μόνο μπορούμε να βγούμε από την κρίση εδώ και τώρα αλλά να ξεπεράσουμε και τους Ευρωπαίους που μας οικτοίρουν τώρα. Συγνώμη ξεχασα ότι πρέπει να λειτουργήσει και η Μαγική Λύση (είπαμε αυτό επαφίεται στο Θεό και στον Πρωθυπουργό, ο οποίος μάλιστα έχει πολλές φορές μνημονεύσει την καινοτομία σαν λύση για την έξοδο από την κρίση).

36

37

Του Κώστα Γκαράκη, Ενεργειακού Μηχανικού

ΜΟΝΑΔΑ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

1.010 MW

με καύση LPG (υγραέριο) στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας!

LPG περί του 1 εκατ. κιλών αερίου LPG. Η πώληση της παραγόμενης ενέργειας θα πραγματοποιείται στην αγορά χονδρικής. Στο σταθμό πρόκειται να κατασκευαστεί μονάδα δέσμευσης και αποθήκευσης CO2, με σκοπό τη χρήση του σε εφαρμογές βιοκαυσίμων, τα οποία θα παράγονται σε εγκαταστάσεις της εταιρείας εντός του ΝΑΒΙΠΕ Αστακού, καθώς επίσης σε άλλες εγκαταστάσεις εκτός της χώρας.Η ολοκλήρωση των εργασιών και η έναρξη λειτουργίας της μονάδας προβλέπεται στο δεύτερο εξάμηνο του 2013. (Από την ιστοσελίδα www.energia.gr 8/5/2010 και την εφημερίδα Καθημερινή)

Όταν επενδύσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι κολλημένες για πολλά χρόνια στις γραφειοκρατικές διαδικασίες, η Πολιτεία κρίνει αναγκαία την υλοποίηση γιγάντιων ενεργειακών επενδύσεων με συμβατικά εισαγώμενα καύσιμα. Ο Ενεργειακός Στρατηγικός Σχεδιασμός πάει περίπατο όταν έρχονται τα πετρελαιοδολάρια…

Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα είναι το μέλλον! Σε χορήγηση αδείας προς την Κατάρ προχώρησε την Τρίτη η ΡΑΕ, μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα από την υποβολή της σχετικής αίτησης! Πρόκειται για την άδεια παραγωγής για τη μονάδα στην κοινοπραξία “Astakos Power Plan Concorctium”, με στόχο την λειτουργία μονάδας ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 1.010 MW, με LPG (υγροποιημενο πετρελαϊκό αέριο), στον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας. Το συνολικό κόστος της επένδυσης υπολογίζεται στα 800 εκ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η κοινοπραξία της οποίας ηγείται η κρατική εταιρεία πετρελαίου του Κατάρ (Qatar Ρetroleum ΙnternationalQΡΙ) είχε θέσει ως όρο την επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης, ενώ από αραβικής πλευράς ως προθεσμία για την ολοκλήρωση της αδειοδοτικής διαδικασίας για την πρώτη φάση της επένδυσης, (μονάδα ηλεκτροπαραγωγής) έχει ορισθεί η 31η Δεκεμβρίου 2010. Διαφορετικά, και σε περίπτωση που προκύψουν οι γνωστές «ελληνικές» καθυστερήσεις, το αραβικό εμιράτο επικαλείται, σύμφωνα με τις πληροφορίες, έτοιμο εναλλακτικό σενάριο για την πραγματοποίηση της επένδυσης σε άλλη χώρα. Σε μια τέτοια περίπτωση, το λιμάνι που θα αποτελέσει τη βάση εισόδου για τη διοχέτευση στην Ε.Ε. του φυσικού αερίου του Κατάρ θα είναι στο Μαυροβούνιο, γεγονός για το οποίο έχουν ενημερωθεί οι έλληνες υπουργοί. Η άδεια παραγωγής έχει ισχύ 30 ετών, ενώ η μονάδα πρόκειται να εγκατασταθεί στη Ναυτιλιακή Περιοχή Πλατυγιαλίου του Δήμου Αστακού, εντός της ΝΑΒΙΠΕ, μετά από συμφωνία με την ιδιοκτήτρια της έκτασης, “Ναυτιλιακή Βιομηχανική Περιοχή Α.Ε.”. Σύμφωνα με το κείμενο της άδειας, ήδη από τις 7 Απριλίου η κοινοπραξία έχει προσκομίσει στη ΡΑΕ επιστολή της “Ναυτιλιακής Βιομηχανικής Περιοχής Α.Ε”, στην οποία αναφέρεται ότι η τελευταία εξετάζει αίτημα της “Astakos Power Plan Concorctium”, ανφορικά με τη μεταβίβαση των εν λόγω εκτάσεων. Ιδιοκτήτες της έκτασης είναι οι τράπεζες Alpha Bank, Εμπορική και Πειραιώς. Προσκομίζεται, επίσης, απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου Αιτωλοακαρνανίας η ο γνωμοδοτεί

για την τροποποίηση των Περιβαλλοντικών Όρων της ΝΑΒΙΠΕ Πλατυγιαλίου Αστακού, ενώ επισυνάπτεται και έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του ΥΠΕΚΑ στο οποίο η υπηρεσία δηλώνει ότι δεν έχει αντίρρηση για την προσθήκη των προτεινόμενων δραστηριοτήτων στη ΝΑΒΙΠΕ Αστακού. Η κοινοπραξία αναφέρει ότι η σύνδεση του σταθμού θα γίνει στο δίκτυο υπερυψηλής τάσης 400 kV στο ΚΥΤ Αχελώου, στο οποίο θα συνδεθεί μέσω υπόγειας γραμμής μεταφοράς μήκους 38 χιλιομέτρων. Σε σχετική επιστολή του μάλιστα ο ΔΕΣΜΗΕ, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα της ΡΑΕ, αναφέρει ότι “υπάρχει δυνατότητα απορρόφησης της ισχύος και ιδίως του τμήματος αυτής που θα εγχέεται στο ελληνικό σύστημα στο ΚΥΤ Αχελώου”. Το 70% της επένδυσης θα χρηματοδοτηθεί μέσω δανείου, ενώ ίδια κεφάλαια θα καλύψουν το υπόλοιπο 30%, το οποίο θα εισφέρουν μέτοχοι της εταιρείας, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η κρατική εταιρεία πετρελαίων του Κατάρ και η κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού του Κατάρ. Η μετοχική σύνθεση της κοινοπραξίας, όπως αναγράφεται στην άδεια παραγωγής της ΡΑΕ έχει ως εξής: Qatar Petroleum International 23%, Qatar Electricity and Water Comapany 11%, Sabagh abd Khoury SAL 33% και Rosebud Energie Deutschland 33%. Ο σταθμός θα αποτελείται από 2 θερμοηλεκτρικές μονάδες συνδυασμένου κύκλου, που η κάθε μια θα περιλαμβάνει 2 αεριοστροβίλους και έναν ατμοστρόβιλο, εγκατεστημένης ισχύος 505 MW, η κάθε μία. Το Υγροποιημένο αέριο LPG (60% προπάνιο, 40% μεθάνιο), που θα το προμηθεύει η Qatar International Petroleum Marketing Company Ltd, η οποία σε επιστολή της σημειώνει ότι έχει τη δυνατότητα να παρέχει τις απαιτούμενες ποσότητες LPG για την τροφοδοσία της μονάδας. Η τροφοδοσία θα γίνεται μέσω σταθμού υποδοχής πλοίων μεταφοράς LPG εκφόρτωσης, αποθήκευσης και αεριοποίησης ο οποίος θα κατασκευαστεί σε χώρο της ΝΑΒΙΠΕ.Η ετήσια παραγωγή σε πλήρη ανάπτυξη, εκτιμάται στα επίπεδα των 8.000 GWh, με ετήσια κατανάλωση

Οι ευρωπαϊκές χώρες με μπροστάρηδες τη Γερμανία και τη Βρετανία διαθέτουν τις περισσότερες αιολικές «φάρμες» παγκοσμίως. Μαζί και οι δύο σχεδιάζουν μια αύξηση στο πενηνταπλάσιο της εγκατεστημένης υπεράκτιας ισχύος τις επόμενες δεκαετίες. Η υπεροχή τους έναντι των αμερικανικών επιχειρήσεων ίσως όμως να αμφισβητηθεί με αφορμή το σχέδιο στο Ναντούκετ Σάουντ της Μασαχουσέτης, το οποίο προβλέπει την τοποθέτηση 130 ανεμογεννητριών, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο και στις ΗΠΑ. Στη Βρετανία, το πρόγραμμα της κυβέρνησης Μπράουν προβλέπει την εγκατάσταση 47 GW σε τρία στάδια, ισχύος ικανής να τροφοδοτήσει όλα τα νοικοκυριά της χώρας (αφού 1 GW καλύπτει 653.000 σπίτια). Η Γερμανία έχει «στα χαρτιά» περίπου τη μισή από αυτή την ισχύ και ο Καναδάς με τις ΗΠΑ από 6,3 GW. Οι επιστροφές μιας τέτοιας επένδυσης αγγίζουν ακόμα και το 18%, υπογραμμίζει ο Μάρτιν Μπίλχαρντ της PNE Wing AG. Στην περίπτωση των επίγειων αιολικών, φτάνουν το 9-12%, προσθέτει. Τα προβλήματα όμως υπάρχουν στο στάδιο αυτό για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Παρατηρείται μια έλλειψη πλοίων εγκατάστασης, τα οποία είναι απαραίτητα. Η δανέζικη Make Consulting εκτιμά πως το 2015 η διαθεσιμότητά τους θα είναι 20% μικρότερη από τις ανάγκες. «Υπάρχουν λιγοστά πλοία και οι λιμένες δεν είναι κατάλληλοι για να διαχειριστούν τον βαρύ εξοπλισμό», υπογραμμίζει. Το κόστος και το ρίσκο των επενδύσεων στα υπεράκτια έχουν οδηγήσει σε μειωμένη χρηματοδότηση από τις τράπεζες, η οποία δεν συμβαδίζει με την επέκταση του κλάδου. «Τα υπεράκτια δεν είναι για τους αδύναμους», προειδοποιεί ο Μαρκ Σμιτζ της Rabobank Nederland. «Χρειάζονται βαθιές τσέπες». (Από την ιστοσελίδα www.energia.gr 1/5/2010)

Εταιρείες όπως η ΕΟΝ και η Vattenfall ηγούνται του κύματος στις επενδύσεις υπεράκτιων αιολικών πάρκων, επιτυγχάνοντας σχεδόν διπλάσια κέρδη σε σχέση με τα αιολικά στην ξηρά, παρά την έλλειψη κατάλληλων πλοίων και την παρουσία υψηλού κόστους. Αυτή την εβδομάδα ξεκίνησε τη λειτουργία του το πρώτο υπεράκτιο αιολικό πάρκο της Γερμανίας, ενώ στις ΗΠΑ έλαβε άδεια το πρώτο σχετικό επενδυτικό σχέδιο της χώρας. «Η υπεράκτια τεχνολογία είναι το μέλλον, με εξαιρετικές προοπτικές ανάπτυξης και σπουδαίες ευκαιρίες», τονίζει ο διευθύνοντας της γερμανικής EWE AG, Βέρνερ Μπρίνκερ. Η εταιρεία του συνεργάζεται με την ΕΟΝ και τη Vattenfall σε projects της Βόρειας Θάλασσας, ύψους 250 εκατ. ευρώ. Η επένδυση στα υπεράκτια αιολικά αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% φέτος, αγγίζοντας τα 3,9 δις διεθνώς και ξεπερνώντας την αντίστοιχη των επίγειων αιολικών κατά 10%, σύμφωνα με το Bloomberg New Energy Finance. Η απόδοση των ανεμογεννητριών στη θάλασσα είναι κατά πολύ μεγαλύτερη, αφού οι άνεμοι έχουν ένταση 40% μεγαλύτερη από ότι στην ξηρά, αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Αιολικής Ενέργειας ( EWEA).

Εμείς στην Ελλάδα αλλάξαμε τη νομοθεσία εκ των υστέρων και αναμένουμε μέσα στο 2012 να πραγματοποιηθεί η διαγωνιστική διαδικασία για την κατασκευή υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Ελπίζουμε τουλάχιστον, αν και με καθυστέρηση πολλών ετών, να προχωρήσει η υλοποίηση τέτοιων έργων.

Έργα κυματικής ενέργειας συνολικής ισχύος 10GW στη Κίνα

Η Κίνα καθιερώνεται διεθνώς στην αγορά φωτοβολταϊκών και αιολικών συστημάτων, αλλά μέχρι στιγμής έχει κάνει λίγα πράγματα στον τομέα της κυματικής ενέργειας. Αυτό πρόκειται να αλλάξει,αφού στα τέλη Απριλίου ολοκληρώθηκε ο πιλοτικός σταθμός ισχύος 1 MW στην πόλη Ντονγκ Πινγκ, κόστους 700.000 δολαρίων.

38

39

Πρόκειται για το πρώτο βήμα για την υλοποίηση του φιλόδοξου έργου που προβλέπει την συνολική εγκατάσταση 10 GW σε συστήματα κυματικής ενέργειας.Η εταιρεία SDE βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις και για πρόσθετα σχέδια αυτού του είδους στις πόλεις Ζανζιάνγκ και στην επαρχία Χενάν. Η Κίνα κατασκεύασε τον πρώτο μικρής κλίμακας κυματικό σταθμό το 2006, αλλά μέχρι στιγμής δεν διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία. Όσον αφορά την τεχνολογία που εφαρμόζεται, το σύστημα αποτελείται από μια πλεούμενη σημαδούρα η οποία συνδέεται με έναν κυματοθραύστη. Καθώς τα κύματα χτυπούν τον κυματοθραύστη, η σημαδούρα κινείται πάνω-κάτω κινώντας μια σειρά από κυλίνδρους που περιέχουν υδραυλικά υγρά και πιστόνια. Τα υγρά στη συνέχεια διοχετεύονται σε μια γεννήτρια, η οποία παράγει ηλεκτρισμό. Η τεχνολογία αυτή έχει το πρόσθετο όφελος ότι η ενέργεια παράγεται κοντά στα αστικά κέντρα και δεν χρειάζεται να μεταφερθεί σε μεγάλες αποστάσεις.

Τον Μάρτιο υπογράφτηκε συμφωνία με την Ινδία για την κατασκευή 12 αντιδραστήρων και για την παροχή καυσίμου. (Απο την ιστοσελίδα www.energia.gr, 14/3/2010)

Πάντως, όσον αφορά τους πλωτούς πυρηνικούς σταθμούς, οι περιβαλλοντολόγοι προειδοποιούν για την επικινδυνότητά τους, ενώ ανησυχία προκαλεί και το ενδεχόμενο να γίνουν αντικείμενο πειρατείας.

Ηλεκτρικό Αυτοκίνητο made in Πτολεμαϊδα!

(Με πληροφορίες απο την ιστοσελίδα www.energia.gr, 21/3/2010)

Πλωτούς Πυρηνικούς Σταθμούς Κατασκευάζει η Ρωσία

Ένα νέο κεφάλαιο πρόκειται να ανοίξει στην μακρά και καινοτόμο ιστορία της Ρωσίας στην πυρηνική ενέργεια, όταν το 2012 θα αποπλεύσει στη χερσόνησο Καμτσάκα το σκάφος Μιχαήλ Λομονόσωφ, ο πρώτος πυρηνικός σταθμός εν πλω. Το πλοίο θα έχει το μέγεθος ποδοσφαιρικού γηπέδου και θα περιέχει δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες, ικανούς να καλύψουν τις ανάγκες μιας βάσης υποβρυχίων στην πόλη Βιλιουτσίνσκ στην Άπω Ανατολή. Η Rosatom τονίζει πως οι πλωτοί σταθμοί παραγωγής θα μπορούσαν να λύσουν τις ελλείψεις ενέργειας στο μέλλον σε απομακρυσμένες περιοχές, οι οποίες δεν συνδέονται με τα εθνικά δίκτυα ηλεκτρισμού. Η νέα αυτή εφεύρεση είναι επίσης σε θέση να αναβαθμίσει τη διεθνή θέση του ομίλου. Η ρωσική κυβέρνηση άλλωστε επιδότησε τη Rosatom με 4,4 δις δολάρια για την ανάπτυξη ασφαλέστερων και πιο αποδοτικών πυρηνικών σταθμών. Η εταιρεία δέχθηκε κριτική λόγω της συνεργασίας της με το Ιράν στο πυρηνικό του πρόγραμμα, αλλά όπως τονίζουν οι FT, αυτό δεν την εμπόδισε από το να κερδίσει συμβόλαια ανά τον κόσμο.

Στην Ελλάδα απασχολούνται σήμερα περίπου 2.000 εργαζόμενοι στην κατασκευή και συναρμολόγηση αμαξωμάτων. Παράλληλα, υπάρχει σημαντική τεχνογνωσία στην κατασκευή αμαξωμάτων, μέσω εταιριών όπως η ΕΛΒΟ και η Σαρακάκης. Αξιοσημείωτο είναι το “know-how” στις τεχνολογίες κυψελών καυσίμου υδρογόνου και ηλεκτρικών αυτοκινήτων (μέσω εταιριών όπως η TROPICAL ΑΕΒΕ στο Περιστέρι Αττικής), αλλά και στην κατασκευή εξοπλισμού/υποδομών βιομηχανικής παραγωγής (από εταιρίες όπως η NAMCO στη Θεσσαλονίκη). Ερωτηθείς αν θεωρεί ότι η αγορά θα υποδεχόταν θετικά ένα αυτοκίνητο με ελληνικό “brand”, o κ. Μπλάνας απάντησε: «Πιστεύω ναι. Στο εξωτερικό οι Έλληνες επιστήμονες θεωρούνται από τους καλύτερους στον σχεδιασμό αυτοκινήτων». Πάντως, ο ίδιος δηλώνει επιφυλακτικός ως προς το αν το ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα μπορεί να πωλείται προς μόλις 5.000 ευρώ, όπως ήταν ο αρχικός στόχος. «Δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε ένα αυτοκίνητο πολύ χαμηλού κόστους, αλλά ένα αυτοκίνητο που Έλληνες και ξένοι θα οδηγούν με υπερηφάνεια», σημειώνει. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Πτολεμαΐδας, Γρηγόρης Τσιούμαρης, η ύπαρξη ζήτησης για το σχεδιαζόμενο αυτοκίνητο στην ελληνική αγορά τεκμηριώνεται με σχετική έρευνα. Ο δήμος έχει ήδη υπογράψει προγραμματική σύμβαση με το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας Θεσσαλίας για τη στρατηγική ανάπτυξη του όλου εγχειρήματος, ενώ έχει δεσμεύσει από το ΕΑΠ τα πρώτα 550.000 ευρώ (σ.σ. Το ΕΑΠ ή αλλιώς «τοπικός πόρος» είναι το ανταποδοτικό τέλος της ΔΕΗ προς την τοπική κοινωνία). Φυσικά, το ανταποδοτικό τέλος δεν επαρκεί για τη χρηματοδότηση τέτοιου εγχειρήματος. Στην επένδυση θα χρειαστεί να “μπουν” ιδιώτες επενδυτές, από τη στάση των οποίων θα εξαρτηθεί τελικά και η ενδεχόμενη επέκτασή της.

Κατά τον κ.Τσιούμαρη, εάν το εγχείρημα εγκριθεί και τυπικά από το δημοτικό συμβούλιο -κάτι που αναμένεται να γίνει μετά το Πάσχα- και αφού αποδειχθεί ότι είναι βιώσιμο, ο δήμος προτίθεται να «μπει» κι ως μέτοχος στη μονάδα και να καλέσει τους επενδυτές να συμμετάσχουν. «Ήδη, εντοπίστηκαν κάποια κτήρια εντός της πρώην ΑΕΒΑΛ. Υπάρχουν λοιπόν τα χρήματα και οι διαθέσιμοι χώροι, που είναι δίπλα σε σιδηροδρομικό δίκτυο και σε κάθετο άξονα της Εγνατίας Οδού», επεσήμανε. Σε πρώτη φάση, στη μονάδα θα συναρμολογούνται τμήματα του αυτοκινήτου, ορισμένα από τα οποία θα είναι ελληνικής κατασκευής κι άλλα θα έρχονται “από έξω”. Αν υπάρξει επενδυτής, που ενδιαφέρεται να παράγει περισσότερα εξαρτήματα, τότε η μονάδα μπορεί να επεκταθεί, καθώς διαθέσιμη έκταση υπάρχει. Σύμφωνα με πληροφορίες, αν όλα εξελιχθούν κατ΄ευχήν, το πρώτο αυτοκίνητο -το πρωτότυπο- θα είναι έτοιμο εντός διετίας. «Απώτερος στόχος είναι ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο εξολοκλήρου ελληνικό», τόνισε ο κ. Μπλάνας, σύμφωνα με τον οποίο το πρωτότυπο του αυτοκινήτου «βρίσκεται σε καλό δρόμο», ενώ το πότε θα ξεκινήσει η παραγωγή συναρτάται άμεσα με τις προθέσεις των επενδυτών. Κατά τον ίδιο, έχει υποβληθεί και σχετική πρόταση χρηματοδότησης από το ερευνητικό πρόγραμμα “ΘΑΛΗΣ”. Αν και ο κ.Μπλάνας κράτησε κλειστά τα “χαρτιά του” ως προς τα μεγέθη -οικονομικά και ποσοτικά- της επένδυσης, ωστόσο σημείωσε ότι στο αυτοκίνητο, πέρα από την αργή φόρτιση (διάρκειας οκτώ ωρών), θα υπάρχει και η ταχεία, το λεγόμενο plug-in (σε μία ώρα). Αν το όχημα αποφασιστεί να είναι υβριδικό, τότε θα είναι “εν σειρά” και όχι “παράλληλα” υβριδικό. Στην Ελλάδα, ο κλάδος του αυτοκινήτου εισφέρει το 2% του ΑΕΠ (με τη συμμετοχή των καυσίμων ανέρχεται στο 2,5%). Το ποσοστό αυτό καθορίζεται κυρίως από το εμπόριο -όπου δραστηριοποιούνται περίπου 3.900 επιχειρήσεις- και τα 16.000 συνεργεία επισκευής, ενώ η απασχόληση στον κλάδο ανέρχεται σε περίπου 124.000 άτομα (συνυπολογιζόμενων των απασχολούμενων στο λιανεμπόριο καυσίμων). (Απο την ιστοσελίδα www.energia.gr, 22/4/2010)

Ελπίζουμε αυτή η προσπάθεια να ευοδωθεί!

Η Ρουμανία συνεχίζει δυναμικά την ανάπτυξη αιολικών πάρκων!

Ειδικότερα, η ισπανική εταιρεία έλαβε την έγκριση της ρουμανικής κυβέρνησης για την κατασκευή πάρκων συνολικής ισχύος 1.500 μεγαβάτ μέχρι το 2017 με στόχο την παροχή ενέρ-γειας σε περίπου ένα εκατομμύριο νοικοκυριά, αναφέρει σε χθεσινή της ανακοίνωση η Iberdrola Renovables. Η Iberdrola αξιοποίησε τα κυβερνητικά κίνητρα και εξασφάλισε τιμές πάνω από τα επίπεδα της αγοράς, κατακτώντας την πρώτη θέση στη λίστα με τις μεγαλύτερες ιδιοκτήτριες αιολικών πάρκων στον κόσμο. (Απο την ιστοσελίδα www.energia.gr, 20/4/2010)

Ας θημηθούμε ότι στην Ελλάδα τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια για την δημιουργία αιολικών πάρκων βαλτώνουν σε συρτάρια υπηρεσιών και φορέων.

Ενέργεια μέσω Ηλεκτρικού Καλωδίου θα Μοιράζονται Γερμανία και Νορβηγία

Την ανταλλαγή αιολικής και υδροηλεκτρικής ενέργειας ανάμεσα στη Γερμανία και τη Νορβηγία, από το 2015, θα επιτρέψει ένα τεράστιο καλώδιο ηλεκτρικής ενέργειας που θα συνδέει τις δύο χώρες. Το έργο αναμένεται να στοιχίσει περίπου 1,4 τρισεκατομμύρια ευρώ. Το καλώδιο, που θα εκτείνεται από το Φλέκεφιορδ στη νότια Νορβηγία μέχρι το Γουλχελμσέιβεν στη βόρεια Γερμανία, θα έχει χωρητικότητα 1.400 μεγαβάτ, όσο δηλαδή διαθέτει ένας μεγάλος σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά τη διάρκεια περιόδων χαμηλής ζήτησης, το καλώδιο θα μεταφέρει αιολική ενέργεια από τη Γερμανία προς τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς στη Νορβηγία, η οποία με τη σειρά της θα αποστέλλει επιπλέον ενέργεια στη Γερμανία κατά τη διάρκεια περιόδων αιχμής. (Από την ιστοσελίδα http://www.energia.gr, 8/4/2010)

Δανία: H χώρα που ζεί από τα σκουπίδια της! Όταν άλλοι θεωρούν τα σκουπίδια βρώμικο πρόβλημα, οι Δανοί τα βλέπουν ως καθαρό και εναλλακτικό καύσιμο, ή ακόμη και ως πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας..

Το «πράσινο φως» για την κατασκευή 50 αιολικών πάρκων στη Ρουμανία έλαβε η Iberdrola, ανοίγοντας το δρόμο για το μεγαλύτερο πρότζεκτ αιολικής ενέργειας στον κόσμο, το οποίο εκτιμάται ότι θα στοιχίσει τουλάχιστον δύο δισ. δολάρια.

Η Δανία διαθέτει πλέον δεκάδες μη συμβατικές μονάδες αποτέφρωσης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης σκουπιδιών, δηλαδή υπερσύγχρονα εργοστάσια τα οποία μετατρέπουν τα απορρίμματα σε ενέργεια και θέρμανση για τις κοινότητες που τα φιλοξενούν, με τεράστια οφέλη για το περιβάλλον. Η χρήση αυτών των μονάδων έχει μειώσει όχι μόνο τις ενεργειακές δαπάνες και την εξάρτηση της Δανίας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, αλλά και τη χρήση των χωματερών και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Στην πραγματικότητα, οι μονάδες αυτές λειτουργούν τόσο καθαρά

40

41 Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

ΗΠΑ: Νέο ρεκόρ - οι εκπομπές διοξειδίου του

και χωρίς οσμές που πλέον τα τζάκια και οι ψησταριές των σπιτιών απελευθερώνουν περισσότερες διοξίνες από τους αποτεφρωτήρες των σκουπιδιών.

άνθρακα κάτω από 7% το 2009

Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 29 εργοστάσια καύσης σκουπιδιών για την παραγωγή ενέργειας, τα οποία εξυπηρετούν 98 δήμους, σε μια χώρα 5,5 εκατ. κατοίκων. Ήδη κατασκευάζονται άλλα 10. Δεν είναι να απορεί κάποιος που τέτοιες μονάδες λειτουργούν χωρίς αντιδράσεις ακόμη και στο κέντρο της Κοπεγχάγης ή σε πλούσια οικιστικά προάστια, καθώς οι ιθύνοντες των μονάδων φροντίζουν η μεταφορά των σκουπιδιών σε αυτές να γίνεται με άκρα διακριτικότητα και προσοχή.

ΕΔΩ ΜΕΤΡΑΕΙ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ Η ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ: τα πιο πρόσφατα κατασκευασμένα εργοστάσια ξεγελούν το μάτι, καθώς είναι «ντυμένα» με περίτεχνα «κελύφη» που θυμίζουν... γλυπτά! Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αυτές οι μονάδες «νέας γενιάς» διαθέτουν δεκάδες φίλτρα που συλλέγουν ρυπογόνους παράγοντες, από βαριά μέταλλα ως διοξίνες, που μόλις πριν από δέκα χρόνια θα ξέφευγαν στο περιβάλλον, και χρησιμοποιούν ως καύσιμο μόνον οικιακά και βιομηχανικά απορρίμματα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν, μειώνοντας έτσι σημαντικά το ενεργειακό αποτύπωμα της χώρας και προωθώντας την ανακύκλωση. Και επειδή τίποτα δεν πάει χαμένο, στο τέλος της διαδικασίας καύσης, τα οξέα, τα βαριά μέταλλα και ο γύψος πωλούνται στον κατασκευαστικό κλάδο, ενώ οι μικρές ποσότητες τοξικών υλικών υψηλής συγκέντρωσης δημιουργούν μια πάστα η οποία συσκευάζεται με ασφάλεια και αποστέλλεται σε ειδικό μέρος υγειονομικής ταφής τους.

6 Μαΐου 2010, AFP http://www.independent.co.uk/environment/us-carbon-emissions-down-record-7-percent-in-2009-1965364.html

Στις ΗΠΑ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μειώθηκαν κατά 7% το 2009, επίπεδο ρεκόρ, σύμφωνα με αξιωματούχους επικαλούμενοι την οικονομική ύφεση και άλλους παράγοντες, όπως η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης. Η πτώση των 405 εκατ. τόνων είχε τη μεγαλύτερη απόλυτη και ποσοστιαία πτώση από το 1949 που ξεκίνησε η συλλογή των δεδομένων σύμφωνα με το Υπουργείο Ενέργειας. Η συνολική κατανάλωση ενέργειας μειώθηκε κατά 4,8 %, με το βιομηχανικό κλάδο να έχει τη μεγαλύτερη πτώση 9,9%. Η κατανάλωση καυσίμων για μεταφορές μειώθηκε επίσης, με τις υψηλότερες τιμές στις αρχές του 2009, με αποτέλεσμα να πάρουν πολλοί άνθρωποι την απόφαση να οδηγούν λιγότερο. Ένας άλλος παράγοντας ήταν η αύξηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου.

Σε λειτουργία το πρώτο υπεράκτιο αιολικό πάρκο της Γερμανίας Οι πτερωτες άρχισαν να γυρίζουν στην πρώτη υπεράκτια αιολική εγκατάσταση της Γερμανίας, 45 χιλιόμετρα από τις ακτές της Βόρειας Θάλασσας, όπου 12 ανεμογεννήτριες θα παράγουν αρκετή ηλεκτρική ενέργεια για 50.000 σπίτια.

Jonathan Owen, 9 Μαϊου 2010 http://www.independent.co.uk/life-style/food-and-drink/news/ save-the-planet-on-the-lowcarbon-diet-1969394.html

Σύντομα ανοίγει ένα εστιατόριο που προσφέρει ένα μενού με στόχο την σωτηρία του πλανήτη από την κλιματική αλλαγή. Το “Otarian” ισχυρίζεται ότι είναι το πρώτο εστιατόριο που έχει χορτοφαγικό μενού και όπου για κάθε φαγητό έχει υπολογιστεί το «αποτύπωμα άνθρακα» του, δηλαδή μαζί με την τιμή υπάρχει και το ισοδύναμο κόστος του άνθρακα, με βάση το κρέας.

Οι χώρες που ηγούνται αυτού του τρόπου παραγωγής ενέργειας και ταυτοχρόνως αντιμετώπισης του ζητήματος των απορριμμάτων είναι η Δανία, η Γερμανία και η Ολλανδία. Αντιθέτως, οι Ηνωμένες Πολιτείες των 300 εκατομμυρίων πολιτών διαθέτουν μόνο 87 μονάδες καύσης απορριμμάτων και μάλιστα παλαιάς τεχνολογίας, καθώς παρά τα πολυάριθμα προτερήματά της η μέθοδος αυτή έχει συναντήσει σημαντικές αντιστάσεις στην Αμερική από πανίσχυρα «λόμπι» που εκπροσωπούν συμφέροντα βιομηχανιών παλαιάς τεχνολογίας.

Το αιολικό πάρκο Alpha Ventus, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, θα αποτελέσει «πεδίο δοκιμών» προκειμένου να μελετηθούν οι ενδεχόμενες επιπτώσεις στο οικοσύστημα της περιοχής. Το συνολικό κόστος ανέρχεται στα 250 εκατ. ευρώ. Κάθε ανεμογεννήτρια έχει ύψος 150 μέτρα, φτάνει σε βάθος 30 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, και προσφέρει ισχύ έως 5 Megawatt. Μέχρι το 2030 η Γερμανία σκοπεύει να δημιουργήσει υπεράκτια πάρκα με συνολική έχει εγκατεστημένη ισχύ 35 Gigawatt, όπως δήλωσε στα εγκαίνια του Alpha Ventus ο υπουργός Περιβάλλοντος Νόρμπερτ Ρέτγκεν. Το Alpha Ventus χρηματοδοτήθηκε από τις γερμανικές εταιρείες ενέργειας EON και EWE και τη σουηδική Vattenfall.

(Από την ιστοσελίδα http://www.energia.gr, 15/4/2010)

(Από την ιστοσελίδα http://www.energia.gr, 28/4/2010)

Η Ευρώπη πρωτοστατεί στην κατασκευή και τη λειτουργία τέτοιων πρωτοποριακών μονάδων, καθώς διαθέτει περίπου 400 από αυτές.

Σώστε τον πλανήτη με «δίαιτα» χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα

Ο Ινδός δισεκατομμυριούχος Radhika Oswal ανοίγει στο Λονδίνο τον επόμενο μήνα, το νέο αυτό εστιατόριο ελπίζοντας να κεφαλαιοποιήσει στην έκρηξη της ζήτησης των καταναλωτών για “πράσινα” φαγητά. Οι πωλήσεις των χαμηλών σε εκπομπές του άνθρακα περιβαλλοντικών αγαθών και υπηρεσιών είναι αξίας περίπου 106.5 δισ. λιρών στη Βρετανία και μόνο 3.046 δισ. λίρες στην παγκόσμια αγορά. Στόχος του ιδρυτή του “Otarian” είναι να εκπαιδεύσει τους ανθρώπους στην μείωση των εκπομπών άνθρακα μέσω της αποφυγής της κατανάλωσης κρέατος από τη διατροφή τους. Διάσημοι σεφ, όπως ο Hugh Fearnley-Whittingstall και Jamie Oliver είναι μεταξύ εκείνων που έχουν επενδύσει στην “πράσινη” λίρα, και με ενθουσιασμό προωθούν την κατανάλωση βιολογικών προϊόντων.

42

43

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Απώλειες της Φύσης θα οδηγήσουν σε ζημιογόνες οικονομίες Richard Black Environment correspondent, BBC News΄, 10 Μαΐου 2010 http://news.bbc.co.uk/2/hi/science_and_environment/ 10103179.stm

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ; Τα Ηνωμένα Έθνη ορίζουν τη βιοποικιλότητα ως “η ποικιλομορφία των ζώντων οργανισμών από όλες τις πηγές, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, χερσαίων, θαλάσσιων και υδάτινων οικοσυστημάτων και των οικολογικών συμπλεγμάτων των οποίων αποτελούν μέρος”.

Θεωρείται ότι παρέχει αξία για την ανθρωπότητα με τέσσερις τρόπους: • Τροφοδοσία: παροχή ξυλείας, ψαριών, κλπ • Ρύθμιση: απορρόφηση ρύπων, ρύθμιση

Σύμφωνα με δήλωση του κ. Bill Jackson, Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (International Union for the Conservation of Nature), η οποία ανανεώνει την Κόκκινη Λίστα, το 21% όλων των γνωστών θηλαστικών, το 30% όλων των γνωστών αμφίβιων, το 12% όλων των γνωστών πτηνών και το 27% των κοραλλιογενών υφάλων εκτιμάται ότι απειλούνται με εξαφάνιση. «Αν υπήρχαν τέτοια ποσοστά απωλειών σε μερίδια μετοχών, θα υπήρχε άμεση αντίδραση και γενικός πανικός.» Ένα εν εξελίξει έργο γνωστό ως Οικονομική Διάσταση Οικοσυστημάτων και Βιοποικιλότητας (The Economics of Ecosystems and Biodiversity) προσπαθεί να προσδιορίσει ποσοτικά τη νομισματική αξία των διαφόρων υπηρεσιών που παρέχει η φύση στον άνθρωπο. Οι υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνουν τον καθαρισμό του νερού και του αέρα, την προστασία των ακτών από τις θύελλες και τη διατήρηση της άγριας ζωής για τον οικοτουρισμό. Το σκεπτικό είναι ότι όταν οι υπηρεσίες αυτές εξαφανίζονται ή υποβαθμίζονται, θα πρέπει να αντικατασταθούν από τα κοινωνικά αποθεματικά ταμεία. Η απώλεια των κοραλλιογενών υφάλων θα μειώσει την προσφορά των θαλασσινών. Έχει ήδη υπολογιστεί η ετήσια απώλεια των δασών ανέρχεται σε 2-5 τρις δολάρια, γεγονός που κάνει την τραπεζική κρίση να φαίνεται αστεία. Η αλήθεια είναι ότι χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ την βιοποικιλότητα, σε έναν πλανήτη των έξι δισεκατομμυρίων ανθρώπων που οδεύει σε ένα πλανήτη των 9 δισεκατομμυρίων το 2050.

Για παράδειγμα, όταν η θάλασσα μολυνθεί με υπερβολικό λίπασμα από τη γεωργία, τότε θα μολυνθούν τα ψάρια και δεν θα είναι κατάλληλα για κατανάλωση. Η δημοσίευση της GBo-3 έρχεται καθώς οι κυβερνήσεις αρχίζουν σε δύο εβδομάδες συνομιλίες στο Ναϊρόμπι με στόχο τη διαμόρφωση νέων μέτρων για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας απώλειας της βιοποικιλότητας που μπορούν να εγκριθούν στη Σύνοδο Κορυφής για την βιοποικιλότητα τον Οκτώβριο στην Ιαπωνία.

των βροχοπτώσεων

• Πολιτιστικά: ιεροί χώροι, τουρισμός, απόλαυση Η πληθώρα ειδών του ζωικού βασιλείου μειώνεται δραματικά και πολλά είδη όπως τα θηλαστικά, τα πουλιά, τα ερπετά και άλλα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της εξαφάνισης. Η συνεχιζόμενη μείωση της βιοποικιλότητας σύντομα θα επηρεάσει και τις εθνικές οικονομίες σύμφωνα με μια σημαντική έκθεση του ΟΗΕ. Βάσει της τρίτης έκθεσης για την παγκόσμια βιοποικιλότητα (Global Biodiversity Outlook-3) κάποια οικοσυστήματα, είναι κοντά στο σημείο της μη αντιστροφής, μετά το οποίο η χρησιμότητα τους για την ανθρωπότητα, περιορίζεται δραματικά. Αυτό θα σήμαινε άμεσα αφανισμό των δασών, μαζική εισβολή άλγης σε υδροβιότοπους και μαζικές καταστροφές κοραλλιογενών υφάλων. Τον περασμένο μήνα, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι οι κυβερνήσεις δεν θα εκπληρώσουν τους στόχους τους για περιορισμό της απώλειας της βιοποικιλότητας έως το 2010. Φαίνεται πως η ανθρωπότητα έπεισε τον εαυτό της ότι μπορεί να επιβιώσει χωρίς την βιοποικιλότητα.

της υπαίθρου

• Υποστήριξη: διατήρηση των εδαφών και ανάπτυξη των φυτών Η GBo-3 καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κανένας από τους 21 στόχους που είχαν τεθεί, δεν τηρείται τουλάχιστον σε παγκόσμια κλίμακα. Αξίζει να σημειωθεί ότι καμία από τις κυβερνήσεις που έχει υποβάλλει έκθεση προς την ομάδα της βιοποικιλότητας δεν ισχυρίζεται ότι έχει επιτευχθεί πλήρως ο στόχος του 2010. Παρά την σχετική πρόοδο που σημειώνεται σε ορισμένες περιφέρειες, η παγκόσμια αποτυχία αποτυπώνεται στο διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των ειδών που βρίσκονται στην Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών.

Εξαφανίζονται οι σαύρες λόγω της κλιματικής αλλαγής Steve Connor, Science Editor 14 Μαΐου 2010 http://www.independent.co.uk/environment/climate-changeto-kill-off-a-fifth-of-worlds-lizards-study-1973288.html

Οι σαύρες, μέλη της οικογένειας Chamaeleonidae από τη Μαδαγασκάρη, υπάρχουν από την εποχή των δεινοσαύρων αλλά σήμερα βρίσκονται σε σοβαρό κίνδυνο εξαφάνισης σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση επιστημόνων.

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη (Ahmed Djoglaf, εκτελεστικός γραμματέας της Συνθήκης των ΗΕ για τη Βιοποικιλότητα (CBD)), η συνολική αφθονία των σπονδυλωτών - η ομάδα που περιλαμβάνει τα θηλαστικά, ερπετά, πουλιά, αμφίβια και ψάρια - μειώθηκε περίπου κατά το ένα τρίτο μεταξύ 1970 και 2006. Ο ρυθμός απώλειας της βιοποικιλότητας είναι περίπου 1,000 φορές μεγαλύτερος από τον ιστορικό ρυθμό αναφοράς.

Σε μια διεθνή μελέτη διαπιστώθηκε ότι περίπου το 20% των 3.800 ειδών σαυρών θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέχρι το 2080, εάν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίσουν να αυξάνονται. Οι επιστήμονες φοβούνται ότι σε πολλά μέρη του κόσμου η θερμοκρασία έχει αυξηθεί σε υπερβολικό βαθμό και έτσι οι σαύρες δεν είναι σε θέση να αναζητήσουν τροφή κατά την διάρκεια της ημέρας με συνέπεια να αποδυναμώνουν και να πεθαίνουν. Άλλοι επιστήμονες έχουν καταγράψει ήδη μια ανησυχητική απώλεια αμφιβίων – όπως βάτραχοι, φρύνοι και τρίτωνες - ως αποτέλεσμα μιας σύνθετης αλληλεπίδρασης μυκητιακών λοιμώξεων και ενδεχομένως της αλλαγής του κλίματος.

Αναγνωρίζεται πλέον ότι απομακρύνεται ο στόχος του 2010 για σημαντική μείωση του παγκόσμιου ρυθμού απώλειας της βιοποικιλότητας, όπως είχε συμφωνηθεί στη σύνοδο κορυφής του Γιοχάνεσμπουργκ το 2002.

Οι επιστήμονες έχουν μελετήσει περίπου 48 είδη ακανθώδους σαύρας σε 200 τοποθεσίες στο Μεξικό και διαπίστωσαν ότι μεταξύ 1975 και 1995, περίπου το 12% του πληθυσμού είχε εξαφανιστεί.

IGNACIO DE LA RIVA

Οι σαύρες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην τροφική αλυσίδα γιατί αποτελούν σημαντική πηγή τροφής για τα μεγαλύτερα ζώα όπως τα φίδια και τα πουλιά καθώς και τον έλεγχο του πληθυσμού των εντόμων. Τα περισσότερα είδη σαυρών είναι ακίνδυνα για τον άνθρωπο.

44

45

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Οι πολικές αρκούδες κοντά σε οριακό σημείο λόγω της κλιματικής αλλαγής Matt Walker, Editor, Earth News, 25 Μαϊου 2010 Πηγή: http://news.bbc.co.uk/earth/hi/earth_news/new id_8700000/8700472.stm Πηγή φωτογραφιών: http://news.bbc.co.uk/earth/hi/earth_news/ newsid_8622000/8622244.stm

Τροφή και ζευγάρωμα Ο Δρ Molnar, ο καθηγητής Andrew Derocher και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Alberta και του York University, στο Τορόντο επικεντρώθηκαν στην φυσιολογία, τη συμπεριφορά και την οικολογία των πολικών αρκούδων και στον τρόπο που όλα τα προηγούμενα θα διαφοροποιηθούν καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται. Οι επιστήμονες έχουν δημιουργήσει ένα μοντέλο που υπολογίζει τον αριθμό των θηλυκών μέσα σε ένα πληθυσμό, που θα είναι σε θέση να βρουν ταίρι κατά την περίοδο του ζευγαρώματος και συνεπώς να κυοφορήσουν. Η κλιματική αλλαγή θα προκαλέσει μια δραματική και απότομη μείωση του αριθμού των πολικών αρκούδων, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που εξετάζει άμεσα τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην αναπαραγωγή της πολικής αρκούδας και την επιβίωσή της. Με βάση αυτό που είναι γνωστό για την φυσιολογία , τη συμπεριφορά και την οικολογία των πολικών αρκούδων, αναμένεται ότι τα ποσοστά αναπαραγωγής τους θα μειωθούν και λιγότερες αρκούδες θα επιζήσουν κατά τη διάρκεια των εποχών χωρίς πάγο. Αυτές οι αλλαγές θα συμβούν ξαφνικά, όταν έρθει το οριακό σημείο. Η έρευνα δημοσιεύεται με λεπτομέρειες στο περιοδικό “Biological Conservation”. Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες μελέτες που ασχολούνται με τα ποσοστά επιβίωσης των πολικών αρκούδων, έχουν στηριχθεί σε μια μέθοδο που ονομάζεται “σημείωση και ανάκτηση”. Αυτή η μέθοδος συνεπάγεται την κατ ‘επανάληψη καταγραφή των πολικών αρκούδων σε έναν μόνο πληθυσμό κατά τη διάρκεια αρκετών ετών, η οποία είναι οικονομικά και χρονικά απαιτητική. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, οι επιστήμονες έχουν συλλέξει πληροφορίες σχετικά με τους πληθυσμούς των πολικών αρκούδων που ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό: για παράδειγμα, τα συνολικά δεδομένα επεκτείνονται έως και τέσσερις δεκαετίες, με πληθυσμούς που μελετήθηκαν καλύτερα στο Δυτικό Κόλπο του Hudson και στην Νότια Θάλασσα Beaufort, αλλά ταυτόχρονα δεν υπάρχουν μετρήσεις για τις αρκούδες σε ορισμένα τμήματα της Ρωσίας. Ακόμα πιο δύσκολο είναι να καταγραφεί πως θα μεταβληθεί η επιβιωσιμότητά τους και η αναπαραγωγική τους διαδικασία σε μελλοντικές κλιματικές συνθήκες. Κάποιοι πληθυσμοί αναμένεται να εξαφανιστούν με την αύξηση της θερμοκρασίας, ενώ άλλοι θα συνεχίσουν να υπάρχουν, έστω και με μειωμένο το μέγεθος τους, αναφέρει ο Dr Peter Molnar από το Πανεπιστημίο της Alberta στον Καναδά. Ωστόσο, αυτές οι προβλέψεις είναι ουσιαστικά θεωρητικές, βασιζόμενες στις απόψεις των εμπειρογνωμόνων που θεωρούν ότι οι σημερινές τάσεις του πληθυσμού θα μπορούσαν να διατηρηθούν παρά τις κλιματικές αλλαγές.τις συναντήσεις και θέλουν να πραγματοποιηθεί ακόμα μια συνεδρίαση πριν από τον Νοέμβριο, κάτι που δεν θα άφηνε καμία πιθανότητα επίτευξης μιας νέας παγκόσμιας συνθήκης ή μιας συμφωνίας πλαίσιο.

Οι αρσενικές πολικές αρκούδες μετά από περιπλάνηση στον πάγο, ψάχνουν για ίχνη θηλυκών. Εάν τα ίχνη έχουν γίνει από θηλυκές αρκούδες σε περίοδο ζευγαρώματος, τότε τα αρσενικά ακολουθούν τα ίχνη για φτάσουν σε αυτές. Οι ερευνητές χρησιμοποιώντας αυτό το μοντέλο θα ελέγξουν εάν θα αλλάξει αυτή η διαδικασία καθώς οι θερμοκρασίες του πλανήτη αυξάνονται. Θα εξετάσουν επίσης, τις επιπτώσεις στην επιβίωση των αρκούδων. Οι πληθυσμοί που είναι στα νότια, αναγκάζονται να μείνουν στην ξηρά από νωρίς το καλοκαίρι, καθώς ο πάγος λιώνει στη θάλασσα. Δεδομένου ότι τα διαστήματα χωρίς πάγο μακραίνουν, θεωρείται ότι οι πολικές αρκούδες δεν έχουν αρκετό λίπος και πρωτεΐνες σε αποθέματα για να επιβιώσουν. Με την ανάπτυξη ενός μοντέλου που θα υπολογίζει πόσο γρήγορα μια αρκούδα καίει τα αποθέματα λίπους και πρωτεϊνών, οι ερευνητές θα μπορέσουν να εκτιμήσουν πόσο γρήγορα μια αρκούδα θα πεθάνει από την πείνα. Και στις δύο περιπτώσεις, οι αναμενόμενες αλλαγές στην αναπαραγωγή και το ρυθμό επιβίωσης τους είναι μη γραμμικές εξηγεί ο Δρ Molnar. Οι ΗΠΑ έχουν βάλει την πολική αρκούδα στην λίστα των «απειλούμενων με εξαφάνιση» ζώων. Η πιο πρόσφατη εκτίμηση των ΗΠΑ για την κατάσταση των πληθυσμών των πολικών αρκούδων βασίζεται σε δύο προηγούμενες μελέτες για την αξιολόγηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αντί για την απευθείας μοντελοποίηση του πως η οικολογία των πολικών αρκούδων μπορεί να τροποποιηθεί. Η νέα μελέτη από τον Δρ Molnar και την ομάδα του προσφέρει έναν τρόπο βελτίωσης των προβλέψεων και προτείνει τη δυνατότητα για ακόμα πιο γρήγορα μείωση των διαδικασιών πρόβλεψης, σε σύγκριση με την αξιολόγηση των ΗΠΑ. Ο Καναδάς είναι η πατρίδα για τα δύο τρίτα του συνολικού πληθυσμού των πολικών αρκούδων, αλλά η αξιολόγηση για την προστασίας τους από τις κλιματικές αλλαγές δεν λήφθηκε υπόψη δηλώνει ο Δρ Molnarr.

Απώλεια πάγου κύρια αιτία της Αρκτικής θέρμανσης 30 Απριλίου 2010, AFP http://www.independent.co.uk/environment/sea-ice-loss-majorcause-of-arctic-warming-1958815.html

Σύμφωνα με μια μελέτη, το λιώσιμο των πάγων έχει επιταχυνθεί δραματικά στην Αρκτική, όπου οι θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί ταχύτερα κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature, δείχνει ότι οι τρέχουσες προβλέψεις υποτιμούν το βαθμό στον οποίο η πολική περιοχή θα μπορούσε να υπερθερμανθεί στο μέλλον. Ο ερευνητής από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης κ. James Screen αναφέρει ότι η απώλεια του θαλάσσιου πάγου θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας. Ο θαλάσσιος πάγος λειτουργεί σαν ένα γυαλιστερό κάλυμμα πάνω από τον Αρκτικό Ωκεανό, αντανακλώντας το εισερχόμενο φως του ήλιου πίσω στο διάστημα, αλλά όταν λιώνουν οι πάγοι απορροφάται περισσότερη ζέστη εξαιτίας των πιο σκούρων νερών, που με τη σειρά του θερμαίνει την ατμόσφαιρα πάνω από αυτό. Από το 1989 έως το 2008, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 0,5 βαθμούς Κελσίου (0,8

Φαρενάιτ), ενώ η Αρκτική έχει θερμανθεί κατά 2,1 C (3,4 F) - η πιο γρήγορη αύξηση σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλος μέρος του πλανήτη. Κατά την περίοδο 2004-2008, ο πάγος συρρικνώθηκε σε πάχος κατά 2,2 πόδια (67 εκατοστά).

Έκθεση επιβεβαιώνει τον χαρακτηρισμό της Βόρειας Θάλασσας ως «η Σαουδική Αραβία του ανέμου» http://www.offshorevaluation.org/

Η RenewableUK ηγέτιδα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη Βρετανία, εξέφρασε την ικανοποίησή της για τη δημοσίευση της “Υπεράκτιας Αποτίμησης”, μία πρωτοποριακή έκθεση όπου θα συγκρίνει το υπεράκτιο ενεργειακό δυναμικό της Βόρειας Θάλασσας με τις περιοχές του πετρελαίου και την παραγωγή του φυσικού αερίου. Η έκθεση προτείνει ότι χρησιμοποιώντας λιγότερο από το ένα τρίτο του συνόλου των διαθέσιμων πόρων ανοικτής θάλασσας θα μπορούσε να:

• Παραχθεί ηλεκτρική ενέργεια ισοδύναμη με1 δισ. βαρέλια πετρελαίου ετησίως.

• Δημιουργήσει 145.000 νέες θέσεις εργασίας στη χώρα και παρέχει στο Υπουργείο Οικονομικών έσοδα αξίας 28δισ. Λίρες.

• Επιτρέπει στη Βρετανία να καταστεί καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2050.

• Μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με τα επίπεδα του 1990 κατά 30%. Σχολιάζοντας την ανακοίνωση, ο Peter Madigan, επικεφαλής των Υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της RenewableUK, δήλωσε ότι πρόκειται για ένα συναρπαστικό κομμάτι

της έρευνας το οποίο θέτει πραγματικά στοιχεία για το τεράστιο δυναμικό των υπεράκτιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου. Σύμφωνα με τον ίδιο, πολύ καιρό θεωρούν ότι η Βόρεια Θάλασσα θα γίνει η Σαουδική Αραβία της αιολικής ενέργειας. Αναμένεται με ανυπομονησία από τη νέα βρετανική κυβέρνηση να θέσει σε εφαρμογή το πολιτικό πλαίσιο για να συμβεί αυτό.

46

47

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Ανθρωπογενείς κλιματικές αλλαγές ευθύνονται για τη «σημαντική» αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών

Οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι γνωστό ότι είναι ευαίσθητοι στην άνοδο της θερμοκρασίας και τη συνακόλουθη αύξηση της οξύτητας των ωκεανών. Σύμφωνα με μία από τις πιο ολοκληρωμένες μελέτες για τη θαλάσσια θερμοκρασία, στοιχεία που συγκεντρώθηκαν κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Η μέτρηση της θερμοκρασίας των ωκεανών δεν ήταν εύκολο, αλλά οι επιστήμονες θεωρούν ότι υπάρχουν πλέον αδιαμφισβήτητα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η αύξηση της θερμοκρασίας συνδέεται με τις κλιματικές αλλαγές που έγιναν από τον άνθρωπο. Τα ευρήματα είναι σημαντικά, επειδή οι θερμοκρασίες των ωκεανών θεωρούνται ως μια πιο αξιόπιστη και πειστική ένδειξη του φαινομένου του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τις μετρήσεις στην ξηρά, οι οποίες είναι επιρρεπείς σε τεράστιες διακυμάνσεις. Αυτό είναι, λόγω του ασταθούς επιδράσεις του καιρού και της εξάπλωσης των πόλεων, η οποία μπορεί να αυξήσει τεχνητά τις τοπικές επίγειες θερμοκρασίες από το αστικό “θερμικής νησίδας” αποτέλεσμα. Οι επιστήμονες που συμμετέχουν στη μελέτη, κατέ-ληξαν στο συμπέρασμα ότι το ανώτερο στρώμα του ωκεανού έχει θερμανθεί σημαντικά μεταξύ του 1993 και του 2008 και αυτή η αύξηση είναι ελαφρώς ταχύτερη από τις προηγούμενες εκτιμήσεις που χρησιμοποιήθηκαν για την τελευταία έκθεση της Διακυβερνητικής Ομάδας για την Αλλαγή του Κλίμα-τος (Intergovernmental Panel on Climate Change).

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Steve Connor, Science Editor, 20 Μαΐου 2010 http://www.independent.co.uk/environment/climate-change/manmade-climate-changeblamed-for-significant-rise-in-ocean-temperature-1977669.html

Η άνοδος της θερμοκρασίας των ωκεανών είναι σημαντική διότι η θάλασσα είναι μια τεράστια “δεξαμενή” για την παγκόσμια θέρμανση και το διοξείδιο του άνθρακα - η ικανότητά της να αποθηκεύει θερμότητα είναι περίπου 1.000 φορές μεγαλύτερη από την ατμόσφαιρα. Θερμότερο νερό σημαίνει ότι δεν είναι σε θέση να απορροφήσει το επιπλέον διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο διοχετεύεται στην ατμόσφαιρα ως αποτέλεσμα της καύσης ορυκτών καυσίμων καθώς επίσης προκαλεί άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Οι μετρήσεις της θερμοκρασίας που έχουν συγκεντρωθεί έγιναν με τη χρήση συσκευών που αναπτύχθηκαν αρχικά από το στρατό για να εκτιμηθεί η ταχύτητα των υποβρύχιων σημάτων με βυθόμετρο. Η χρήση δύο διαφορετικών συστημάτων για τη μέτρηση του ίδιου φυσικού φαινομένου δημιουργεί ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων, καθώς η θερμοκρασία που καταγράφεται είναι η ανώτερη των ωκεανών. Αυτό οδήγησε στην επανεκτίμηση του Δρ Lyman και της ομάδας του, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature. Από το 2003 υπήρξε μια μικρή σταθεροποίηση της αύξησης της θερμοκρασίας και οι επιστήμονες είπαν ότι δεν μπορούν να εξηγήσουν αυτή την φαινομενική στασιμότητα, καθώς η στάθμη της θάλασσας συνέχισε να αυξάνεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά προκαλείται λόγω της θερμικής διαστολής των ωκεανών και τη τήξης των χερσαίων πάγων και παγετώνων. Ο Δρ. Peter Challenor, από το Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας του Southampton, δήλωσε ότι η γενική εικόνα είναι σαφής - οι ωκεανοί έχουν υπερθερμανθεί και αυτή η κλίση είναι στατιστικά σημαντική, ενώ η σταθεροποίηση των τελευταίων χρόνων δεν είναι στατιστικά σημαντική.

48

49 Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επιμέλεια Γιάννης Τσιπουρίδης / Απόδοση Εευθερία Νυφλή

Το τέλος του “Alaotra” αποτελεί απόδειξη της έκτης Μεγάλης Εξαφάνιση είδών

Ο ΒΟΡΕΑΣ Αθήνα, 18 Μαΐου 2010

http://www.independent.co.uk/environment/nature/end-of-alaotragrebe-is-further-evidence-of-sixth-great-extinction-1982947.html

Τα είδη εξαφανίζονται ταχύτερα από οποιοδήποτε άλλο χρονικό σημείο τα τελευταία 65 εκατομμύρια χρόνια. Ένα ακόμη βήμα σε αυτό που οι επιστήμονες προσδιορίζουν ως την έκτη Μεγάλη Εξάλειψη αναγγέλλεται σήμερα: την εξαφάνιση ενός ακόμη είδους πτηνών. Η εξαφάνιση του καταδυτικού πουλιού “Alaotra” της Μαδαγασκάρης κοινοποιήθηκε επισήμως σήμερα το πρωί από την παγκόσμια οργάνωση BirdLife International - και αυτό σηματοδοτεί ένα μικρό αλλά δυσοίωνο βήμα προς τη βιολογική διαδικασία, η οποία φαίνεται να κυριαρχήσει τον 21ο αιώνα. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν έως σήμερα πέντε προγενέστερα γεγονότα εξαφάνισης ειδών στην προϊστορία της Γης, με το πιο γνωστό την εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Τα τελευταία χρόνια όμως ο ρυθμός εξαφάνισης κάνει πολλούς βιολόγους να θεωρούν ότι διανύουμε μια έκτη μεγάλη εξάλειψη συγκρίσιμη με τις υπόλοιπες – με την μόνη διαφορά ότι η τωρινή έχει προκληθεί από τον άνθρωπο. Στην ουσία, οι ανθρώπινες παρεμβάσεις στην φύση οδήγησαν τα φυτά και τα ζώα γρηγορότερα στην εξαφάνιση σε σχέση με το ρυθμό εξέλιξης νέων ειδών. Ο ρυθμός εξαφάνισης των πτηνών φαίνεται να είναι σήμερα περίπου ένα είδος ανά δεκαετία, και η εξάλειψη του Alaotra

είχει εξαγγελθεί στην BirdLife οργάνωση που ενημερώνει την “Κόκκινη Λίστα” των απειλούμενων ειδών πτηνών υπό την Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (International Union for the Conservation of Nature). Το πτηνό αυτό κατοικούσε στα ανατολικά της Μαδαγασκάρης, και μετά την εισαγωγή σαρκοβόρων ψαριών στις λίμνες γλυκού νερού όπου ζούσε, οι αλιείς άρχισαν να χρησιμοποιούν δίχτυα από νάυλον με αποτέλεσμα τον πνιγμό των πουλιών. Ο συνολικός αριθμός των ειδών πτηνών που εξαφανίστηκαν από το 1600 έχει φτάσει τα 132. Επιπροσθέτως, η νέα έκδοση της Κόκκινης Λίστας δείχνει ότι 1.240 είδη πουλιών (περίπου το ένα όγδοο του συνόλου) αντιμετωπίζουν πλέον τον κίνδυνο να εξαφανισθούν. Σύμφωνα με τον Δρ Tim Stowe, Διευθυντή της Παγκόσμιας Βασιλικής Εταιρείας για την Προστασία των Πτηνών ( Royal Society for the Protection of Birds), η επιβεβαίωση της εξαφάνισης άλλου ένα είδους αποτελεί περαιτέρω απόδειξη ότι έχει χάθει ο αγώνας για την προστασία της άγριας ζωής στον κόσμο. Αποτελεί ακόμα ένα παράδειγμα πως οι ανθρώπινες ενέργειες μπορούν να έχουν απρόβλεπτες συνέπειες για τα πουλιά και την βιοποικιλότητα. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με το BirdLife ,τα υδρόβια πτηνά βρίσκονται υπό αυξανόμενη πίεση. Υπάρχει, ωστόσο, ένα μικρό καλό νέο στη νέα Κόκκινη Λίστα; ο κοκκινολαίμης Αζόρες, έχει βγει από την λίστα, ως αποτέλεσμα των εργασιών συντήρησης για την αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης στο νησί Sao Miguel. Τα αλμπατρός Chatham από τη Νέα Ζηλανδία έχουν επίσης φύγει από την λίστα με τα απειλούμενα είδη. Οι πέντε μεγαλύτερες εξαφανίσεις πριν 65 εκατομμύρια χρόνια: Δεινόσαυροι 205 mya Triassic-Jurassic 251mya Permian-Triassic 440-450mya Ordovidician-Silurian

O Klaus Rave νέος Πρόεδρος του Global Wind Energy Council Ο Δρ Klaus Rave εξελέγη ομόφωνα νέος πρόεδρος του GWEC κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου στο Ντάλας για διετή θητεία. Ο Δρ Rave ακολούθησε τον κ. Αρθούρο Ζερβό, ο οποίος αποτέλεσε πρόεδρος του Συμβουλίου από την ίδρυση το 2006. Ο Δρ Rave αποτελεί ένας από τους κορυφαίους Ευρωπαίους ειδικούς στην αιολική ενέργεια. Ως Διευθύνων Σύμβουλος της Investitionsbank Schleswig-Holstein, έχει εμπλακεί στην χρηματοδότηση έργων αιολικής ενέργειας από το 1991, και υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της αιολικής ενέργειας από πολύ νωρίς. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA) το διάστημα 1999 - 2002, και σήμερα είναι αντιπρόεδρος της EWEA. Ο Καθ. Αρθούρος Ζερβός συνεχάρη τον Δρ. Rave και δήλωσε ότι τον θεωρεί πολύτιμο σύμμαχο και φίλο εδώ και πολλά χρόνια και ότι αποτελεί άξιος διάδοχός του σε ένα χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο τομέας αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις. Με την σειρά του ο Δρ. Rave ευχαρίστησε το διοικητικό συμβούλιο για τη στήριξη και την εμπιστοσύνη τους και δήλωσε ότι ανυπομονεί να συνεργαστεί με τους επαγγελματίες αιολικής ενέργειας με στόχο την παγίωση της αιολικής ενέργειας ως μια σημαντική πηγή ενέργειας σε όλες τις χώρες του κόσμου. Το Διοικητικό Συμβούλιο εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του στον καθ. Ζερβός για το έργο του ως Πρόεδρος του GWEC και του ευχήθηκε ότι καλύτερο για τη νέα του θέση ως Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Ελλάδας. Φυσικά ο Καθ. Ζερβός θα συνεχίσει να αποτελεί μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου. Επίσης εξελέγη μια νέα εκτελεστική επιτροπή για να υποστηρίξει το έργο του νέου προέδρου και του προσωπικού του GWEC. Τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου είναι ο κ.Denise Bode (Αμερικανική Ένωση Αιολικής Ενέργειας), ο κ. Carlos Gasco (Iberdrola Renewables), ο κ.DV Giri (Indian Wind Turbine Manufacturers’ Association) και ο κ.Henning Kruse (Siemens).

Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, τηλ. 210 3806 374 - 5, fax. 210 3804008, www.greenpeace.gr

ΝΕΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΤΗΣ GREENPEACE ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΑ ΣΤΙΣ ΖΩΟΤΡΟΦΕΣ: 1η ΕΚΔΟΣΗ 2010 Το φρέσκο γάλα των επτά μεγαλύτερων βιομηχανιών γάλακτος που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά(1) παράγεται από αγελάδες που δεν τρέφονται με μεταλλαγμένα,σύμφωναμετονΟδηγόΚαταναλωτών(2) για τα μεταλλαγμένα στις ζωοτροφές, που δημοσίευσε σήμερα η Greenpeace. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι αρκετές εταιρείες έχουν ήδη εξασφαλίσει καθαρές ζωοτροφές σύμφωνα με τις γραπτές εγγυήσεις που προσκόμισαν(3), δεν μπορούν να το αποτυπώσουν στη συσκευασία του τελικού προϊόντος, διότι μέχρι σήμερα, δεν τους το επιτρέπει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων! ‘Είναι παράλογο ο κατεξοχήν αρμόδιος για θέματα ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων ΕΦΕΤ να μη “συναινεί” στο δικαίωμα στην πληροφόρηση των Ελλήνων καταναλωτών, την ώρα μάλιστα που οι ίδιοι αγωνιούν περισσότερο από ποτέ για ασφαλή, ποιοτικά και καθαρά προϊόντα’, είπε η Αλεξία Βουρεξάκη, υπεύθυνη της εκστρατείας της Greenpeace κατά των μεταλλαγμένων. ‘Η διαδικασία θετικής σήμανσης των προϊόντων ήδη ισχύει σε Γαλλία, Γερμανία και Αυστρία και αποτελεί αίτημα όχι μόνο των καταναλωτών, αλλά και σημαντικού μέρους της αγοράς ζωικών προϊόντων’, συμπλήρωσε η Βουρεξάκη. Η τρέχουσα έκδοση του Οδηγού Καταναλωτών (1η Έκδοση, Μάιος 2010) περιλαμβάνει τις μεγαλύτερες βιομηχανίες ζωικών προϊόντων που παράγουν φρέσκο γάλα, αυγά, κοτόπουλα, αλλαντικά και ψάρια εκτροφής, ενώ έχουν προστεθεί ακόμα δύο κατηγορίες λευκού γάλακτος, το γάλα υψηλής παστερίωσης και το γάλα μακράς διάρκειας. Οι εταιρείες κατατάσσονται σε κλίμακα από 0 έως 10, ανάλογα με την επίδοσή τους, η οποία αποτυπώνεται με σαφή χρωματική αντίθεση. Όσο υψηλότερη είναι η θέση της κάθε εταιρείας στην κατάταξη, τόσο καλύτερη είναι η στάση της ενάντια στη χρήση μεταλλαγμένων στις ζωοτροφές. Επιπλέον, στην παρούσα έκδοση επισημαίνεται με βελάκια η πρόοδος (άνοδος ή πτώση) της κάθε εταιρείας σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση (Ιούλιος 2009). Υπενθυμίζεται ότι κάθε νέα έκδοση του Οδηγού Καταναλωτών ακυρώνει αυτόματα την προηγούμενη. Από τον Οδηγού Καταναλωτών της Greenpeace προκύπτει ότι ενώ οι περισσότερες γαλακτοβιομηχανίες επιλέγουν καθαρή ζωοτροφή για την παραγωγή του φρέσκου γάλακτος, κάποιες από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής γάλακτος υψηλής παστερίωσης και μακράς διάρκειας αδυνατούν προς το παρόν να εγγυηθούν την καθαρότητα των ζωοτροφών τους(4), ενώ οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά κοτόπουλου φαίνεται να είναι στην πλειοψηφία τους αυτές που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μεταλλαγμένη σόγια και μεταλλαγμένο καλαμπόκι που εισάγονται στη χώρα μας(5). Σημαντικό νέο στοιχείο της τρέχουσας έκδοσης του Οδηγού Καταναλωτών είναι η νέα ενημερωτική εκστρατεία με τίτλο «Τρως ό,τι Τρώει» που έχει ως στόχο την ενημέρωση όσο το δυνατόν περισσότερων καταναλωτών, αλλά και την προσωπική τους εμπλοκή μέσω ειδικού ερωτηματολογίου.

Η Greenpeace θα συνεχίσει να πραγματοποιεί έρευνες στην αγορά ζωικών προϊόντων(6), να κάνει δειγματοληψίες και αναλύσεις, να ενημερώνει τους καταναλωτές δημοσιεύοντας τα αποτελέσματα των ερευνών της στον Οδηγό Καταναλωτών και να πιέζει τις εταιρείες, μέχρι να σταματήσει εντελώς η χρήση μεταλλαγμένων ζωοτροφών στην Ελλάδα. Επιπλέον,η Greenpeace πρόκειται να επικεντρωθεί στη θέσπιση μέτρων και πρακτικών που θα ευνοούν τη θετική σήμανση και την αξία των ζωικών προϊόντων χωρίς μεταλλαγμένα. Στόχος μας είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων να υιοθετήσει σύστημα θετικής σήμανσης στην Ελλάδα, προκειμένου να μπορούν οι καταναλωτές να επιλέγουν ποιοτικότερα και ασφαλέστερα τρόφιμα, απαλλαγμένα από μεταλλαγμένα. Για περισσότερες πληροφορίες: Αλεξία Βουρεξάκη, τηλ. 6984 617026, 210 38 06 374 Έλενα Δανάλη, τηλ. 6984 617034, 210 38 06 374 Σημειώσεις προς τους συντάκτες: [1] Πρόκειται για τις εταιρείες ΔΕΛΤΑ, ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΦΑΡΜΑ, ΝΕΟΓΑΛ (Δράμας), ΚΡΙ-ΚΡΙ, ΟΛΥΜΠΟΣ, ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ και ΣΕΡΓΑΛ.

[2] Ο Οδηγός Καταναλωτών, καθώς και τα αναλυτικά σχόλια για τη θέση της κάθε εταιρείας βρίσκονται στην ηλεκτρονική σελίδα της οργάνωσης www.greenpeace.gr [3] Η έρευνα της Greenpeace πραγματοποιήθηκε την περίοδο Φεβρουαρίου-Μαΐου 2010 και αφορά στα δύο βασικά συστατικά ζωοτροφής που εισάγονται στη χώρα μας, τη σόγια και το καλαμπόκι. Η κατάταξη των εταιρειών (συνολικά 56 εταιρείες ζωικών προϊόντων) προκύπτει από τις απαντήσεις τους σε ερωτηματολόγιο της Greenpeace και βασίζεται κυρίως στα εξής κριτήρια: • Πιστοποιητικά από Φορείς Ελέγχου και Πιστοποίησης για τη χρήση μη μεταλλαγμένων ζωοτροφών. • Σύνολο προμηθευτών που καλύπτεται από τα πιστοποιητικά. • Αναλύσεις από διαπιστευμένα εργαστήρια και συχνότητα αναλύσεων. • Πρόθεση εταιρείας για αποτύπωση στη συσκευασία του τελικού προϊόντος της μη χρήσης μεταλλαγμένων ζωοτροφών, εφόσον η εταιρεία μπορεί να την εγγυηθεί.

[4] Πρόκειται για τις εταιρείες FrieslandCampina (NOYNOY) και ΦΑΓΕ.

[5] Παρά τις πρόσφατες επίμονες προσπάθειες της Greenpeace, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δε διέθεσε τα επίσημα στοιχεία για τις εισαγωγές μεταλλαγμένης σόγιας και μεταλλαγμένου καλαμποκιού στην Ελλάδα.

[6] Η έρευνα της Greenpeace αφορά στα δύο βασικά συστατικά ζωοτροφής που εισάγονται στη χώρα μας, τη μεταλλαγμένη σόγια και το μεταλλαγμένο καλαμπόκι. Σύντομα η Greenpeace θα διευρύνει την έρευνα της και σε άλλα μεταλλαγμένα συστατικά ζωοτροφών, όπως το σιτάρι, ενώ σε επόμενες εκδόσεις του Οδηγού Καταναλωτών θα συμπεριληφθούν περισσότερα ζωικά προϊόντα.

50

51

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ Αθήνα, 6 Μαϊου 2010

ΚΑΛΗΝΥΧΤΑ ΣΑΣ Η ομιλία του Γρηγόρη Ψαριανού κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου «Μέτρα για την εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης» Θα έπρεπε να ντρέπεστε, έχετε οδηγήσει τη χώρα σε αυτό το χάλι, την έχετε γονατίσει και αφήνετε να διαχέονται οι ευθύνες σε όλο το πολιτικό σύστημα.

Άκουσα μαθήματα περί δημοκρατίας και για περισσότερη δημοκρατία και για περισσότερη συμμετοχή, δεν ξέρω αν ειπώθηκε ακριβώς έτσι, για περισσότερη δημοκρατία και για πιο καλή μεταπολίτευση πράγματα που τα λέμε από τότε που έγινε κάποια μεταπολίτευση αλλά όχι ακριβώς αυτή η μεταπολίτευση που περίμενε ο κόσμος. Η μεταπολίτευση δεν έγινε ποτέ. Περάσαμε από τη χούντα σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία κουτσουρεμένη. Δημοκρατία και ελευθερία σου τάζανε λειψή ουρλιάζουν οι ποιητές απ τους τάφους τους. Κι εμείς καθόμαστε σε μια δημοκρατία μαριονέτα με τα εκλογομαγειρέματα και τα εκλογοκαλπονοθευτικά συστήματα που το 38% το κάνει 65% στη βουλή, που κυβερνάει με τον τσαμπουκά εδώ πέρα όποιος γουστάρει και κάνει ότι θέλει, που ψηφίζουμε λόχοι, πάνω τα χεράκια κάτω τα χεράκια ακόμα κι αν διαφωνούμε, που μπαίνουν θέματα κομματικής πειθαρχίας και δεν ντρεπόμαστε... Ο καθένας εδώ πέρα εκλέχτηκε με ένα κόμμα αλλά όταν ένα κόμμα λέει άλλα πριν τις εκλογές και άλλα κάνει μετά, οι βουλευτές του οφείλουν να σηκωθούν όρθιοι, όσοι έχουνε φιλότιμο και να πουν, αυτά λέγαμε στον κόσμο πριν; Και να πουν ότι ναι, ΟΚ δεν λέγαμε αυτά πριν γιατί δεν τα ξέραμε το Νοέμβριο, τα μάθαμε τον Γενάρη. Ωραία τώρα που τα μάθατε ρωτήσατε αν τα ξέρανε άλλοι πιο πριν; Αυτοί οι αναλυτές οι βαθυστόχαστοι και οι περισπούδαστοι στα κανάλια που έχετε ξαμολήσει εσείς τα δυο κόμματα που κυβερνούν, γιατί εσείς τους έχετε ξαμολήσει και αλυχτάνε στα κανάλια ότι για όλα φταίνε οι 300 θα τους μαζέψετε; Γιατί δεν φταίνε οι 300, δεν φταίνε άνθρωποι που εκλεχτήκαν προχθές, δεν φταίνε άνθρωποι που εκλεχτήκαν για ένα χρόνο πριν από δέκα χρόνια, να τους απειλούν ακόμα και φίλοι τους και να τους λένε εσείς τα τρωτέ τα λεφτά και έχετε γονατίσει τον λαό. Εσείς οι δυο, τα κόμματα που κυβέρνησαν και που γονατίσατε τη χώρα και τη φέρατε σε αυτό το χάλι θα έπρεπε να ντρέπεστε και να μαζέψετε τα σκυλιά που αλυχτάνε. Και βγαίνει ο κόσμος στο δρόμο και λέει να καεί το... ξέρετε τι λέει, πως τη λέει τη βουλή φοβάστε να το πείτε, θέλετε να το πω εγώ; Χάθηκαν άνθρωποι για να λειτουργεί το κοινοβούλιο, χάθηκαν ζωές, μπήκαν άνθρωποι κάτω από ερπύστριες, κρεμάστηκαν, κάηκαν, αυτοπυρπολήθηκαν, πήγανε άνθρωποι στα νησιά, στις φυλακές για να λειτουργεί η βουλή, έστω και με αυτή τη κουτσουρεμένη δημοκρατία.

Το παιχνιδάκι, αυτό το έργο είναι και ανατριχιαστικό είναι και παλιό. Ξαναπαίχτηκε το 65 και το 66. Εκεί που κάηκαν τα τρία παιδιά της marfin χθες, στην άλλη γωνία, σκοτώθηκε ο Σωτήρης Πέτρουλας το 1965. Αυτή η αναταραχή, αυτές οι προβοκάτσιες, αυτοί οι ταγματασφαλίτες, οι χίτες, κουκουλοφόροι φασίστες, αυτά τα ρεμάλια της κοινωνίας, οι μαύροι και οι κόκκινοι φασίστες, γιατί τώρα έχουμε και κόκκινους φασίστες αυτοί όλοι ως ενεργούμενα μιας εξουσίας ή ως ανόητοι και παράφρονες οδηγούν την τηλοψία και την κοινή γνώμη σε θέσεις άκρως συντηρητικές και ανατριχιαστικές. Και βγαίνουν άνθρωποι και μας κάνουν μαθήματα περί δημοκρατίας, άνθρωποι που τσαλαπάτησαν τη δημοκρατία. Άνθρωποι που οδηγούσαν τα τανκς άνθρωποι που έδειχναν τον δρόμο στους ντερτιλήδες και μας κάνουν μαθήματα περί δημοκρατίας. Κι εσείς οι δυο που κυβερνάτε τη χώρα από τη δήθεν μεταπολίτευση μέχρι σήμερα δεν είχατε το φιλότιμο να βγείτε να πείτε πέντε πράγματα καθαρά, καθαρά, ότι δανειστήκαμε μια τα φάγαμε, δανειστήκαμε δυο τα φάγαμε, δανειστήκαμε τρεις τα φάγαμε, μας λαδώσανε η Ζήμενς, 15 άλλες εταιρείες τα φάγαμε λυπούμαστε πολύ, πήγανε σε μαύρες σακούλες και σε τρύπιες τσέπες. Λυπούμαστε πολύ, κάνουμε την αυτοκριτική μας, πέντε παραιτηθήκαμε, ένας έκανε χαρακίρι, ένας πήδηξε απ το μπαλκόνι. ε;

Παίρνετε κομπιούτερ εν μέσω κρίσης, τα λένε κανάλια και blog, χίτες, ταγματασφαλίτες εσείς τους έχετε ξαμολήσει και τα λένε αυτά. Δεν πήραμε εν μέσω κρίσης κομπιούτερ στη βουλή. Όταν γίνανε οι εκλογές πήραν οι νεοεκλεγέντες βουλευτές. Γιατί δεν τα λέτε αυτά; Γιατί αφήνετε τον κόσμο και εξαγριώνετε και θα μας φάει όλους ζωντανούς; Να φάει εσάς τους δυο, γιατί να μας φάει όλους; Και από εσάς τους δυο να φάει αυτούς που τα έφαγαν, όχι όλους. Δεν είναι όλο το ΠΑΣΟΚ ίδιοι, δεν είναι όλη η Νέα Δημοκρατία ίδιοι. Αλλά υπάρχουν 100 άνθρωποι που τα φάνανε. ΤΑ ΦΑΓΑΝΕ. Έχουμε ονόματα, διευθύνσεις, περιούσιες, ιδιοκτησίες στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Νέα Υόρκη και παντού. ΤΑ ΦΑΓΑΝΕ. Πολεοδομίες, εφορίες, ΣΔΟΕ, ΤΑ ΦΑΓΑΝΕ. Θα τα πείτε τα ονόματα; Να επιστρέψουν τα λεφτά. Είπε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να πάνε φυλακή, να ικανοποιηθεί το κοινό αίσθημα. Ο κ. Πρετεντέρης οργίστηκε. Λάθος του πρόεδρου, δεν πρέπει να πάνε φυλακή να τους πληρώνει πάλι το κράτος. Να γίνει δήμευση της περιουσίας τους. Αλλά είπε ο πρόεδρος αυτό και ο κ. Πρετεντέρης είπε ¨ο κύριος πρόεδρος σκέφτηκε τα γεροντάκια που δεν απολαμβάνουν προεδρικής συντάξεως;¨ ακούτε τι είπε, το διαβάσατε στο ΒΗΜΑ προχθές; Θα μας τρελάνουν; Δεν θα ψηφίσουμε αυτά τα μέτρα. Κανείς νοήμων άνθρωπος δεν πρέπει να ψηφίσει αυτά τα μέτρα. Όχι γιατί δεν πρέπει να παρθούν μέτρα, να παρθούν μέτρα αλλά πρώτα να πληρώσουν αυτοί, να κατα-

Τότε με τις προβοκάτσιες αυτές και τις δολοφονίες και με τη διάχυση των ευθυνών σε όλο τον πολιτικό σύστημα πείστηκε ο λαός από πρωτοσέλιδα εφημερίδων ότι φταίνε όλοι και ήρθαν οι συνταγματάρχες. Τώρα φταίνε όλοι αλλά έρχονται οι επιχειρηματίες.

Καλή σας νύχτα... Αθήνα, 0 Μαϊου 2010

ΤΟ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙΟΥ στο συνέδριο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και έρευνας σε έργα ΑΠΕ (ΚΑΠΕ, ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, ΡΑΕ, ΔΕΣΜΗΕ, ΕΛΕΤΑΕΝ, ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. κ.α.) καθώς και εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας (ΕΜΠ, Πολυτεχνείο Κρήτης, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Imperial College κ.α.). Το Εσπερινό Γυμνάσιο – Λ.Τ. Αργοστολίου συμμετείχε στη συνεδρία «Εκπαίδευση – Κατάρτιση – Πληροφόρηση» με την εργασία της Α’ Λυκείου «Τα Αιολικά Πάρκα της Κεφαλονιάς».

Κανείς; Τίποτα; Και φταίνε οι 300; Φταίνε οι 300 που κατασπαταλήθηκαν δισεκατομμύρια από το 1974 μέχρι σήμερα; Που πλήρωνε η ευρωπαϊκή ένωση να ενισχύσει την ελληνική οικονομία και μας λέει κάποια αριστερά ότι φταίει για όλα η ευρωπαϊκή ένωση; Επειδή είναι τα συμφέροντα και τα μονοπώλια; Γιατί η Ελλάδα τι είναι; Λαϊκή δημοκρατία; Τα συμφέροντα και τα μονοπώλια δεν είναι και η Ελλάδα; Να φύγουμε και από εδώ, να πάρουμε το βαρκάκι μας να πάμε στη Μαδαγασκάρη, στη Σιέρα Λεόνε ξέρω ‘γω; Η ευρωπαϊκή ένωση μας γονάτισε ή οι κυβερνήσεις εδώ πέρα οι οποίες είναι μαριονέτες; Και τρώγανε τα φράγκα οι υπουργοί και οι υφυπουργοί σε ένα τεράστιο δημόσιο τομέα με γραμματείς υπουργείων, με ΔΕΚΟ, με ιστορίες. Έχουμε διαβάσει, έχουμε φρίξει επί δεκαετίες. Δεν θα βγει κάποιος από εσάς να τα πει; Ένας από τη Νέα Δημοκρατία και ένας απ το ΠΑΣΟΚ. Να ανεβούν μαζί εδώ πάνω και να πουν παιδιά θέλουμε να σας πούμε κάτι. Τόσο καιρό παίζαμε ένα παιδικό παιχνιδάκι έτσι κι έτσι κι έτσι αλλά φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Και ζητάμε συγγνώμη. Και τότε να βάλουμε όλοι πλάτη. Αλλά βλέπω φουκαράδες των 400 ευρώ που τους τα κάνουν 200 και βγαίνουν στο δρόμο και κλαίνε και με τραβάνε και μου λένε κουφάλα παίρνεις τα λεφτά εσύ; Πόσα παίρνετε, 15 χιλιάρικα παίρνετε στη βουλή; Δεν παίρνουμε τόσα.

θέσουν τα φράγκα που φάνανε πρώτον. Δεύτερον να δούμε τι πουλάμε στην Ευρώπη εκτός από τρέλα. Η Ιρλανδία που είναι μικρότερη από την Αθήνα πουλάει τυριά, ουίσκι, μπύρες. Έχει 50 προϊόντα τοποθετημένα στα μαγαζιά. Εμείς κλείσαμε την αγροτική παραγωγή, καταργήσαμε το βαμβάκι, τα στάρια όλα γιατί υπάρχουν άλλου φτηνότερα αλλά δεν είπαμε ποτέ σε κανένα κερατά στην Ευρώπη, τι θα βάλουμε εμείς αντί για το βαμβάκι μάγκα μου; Λοιπόν έχουμε φτάσει στο μη περεταίρω. Η Τουρκία έχει 15 αυτοκινητοβιομηχανίες, εμείς είχαμε ανοίξει 2, τις κλείσαμε. Δεν έχουμε ενεργειακά κέντρα. Καίμε ακόμα λιγνίτες και πετρέλαια όταν η μισή βόρεια Ευρώπη χωρίς αέρα και χωρίς ήλιο έχει 30% από ΑΠΕ. Είμαστε 100 χρόνια πίσω, λέμε στον κόσμο ψέματα ο κόσμος θα μπει μέσα θα μας φάει ζωντανούς κι αυτό το έργο έχει ξαναπαιχτεί. Αλλά το 65 με το θάνατο του Πέτρουλα στη γωνία πέρα από τη MARFIN που καήκαν οι τρεις χθες, ακριβώς οι ίδιοι συμβολισμοί , ακριβώς στο ίδιο σημείο.

Ολοκληρώθηκαν την Τετάρτη 12/5/2010 οι εργασίες του 4ου Εθνικού Συνεδρίου «Η Εφαρμογή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας: προς ένα Φιλόδοξο και Αξιόπιστο Εθνικό Πρόγραμμα Δρασης». Το Συνέδριο διοργανώθηκε από τη Μονάδα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (RENES) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ενώ τελούσε υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια. Από τις 10 έως τις 12 Μαΐου 2010 παρουσιάστηκαν στο Μέγαρο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών 90 εργασίες σε 14 συνεδρίες, ενώ υπήρχε και συνεδρία αφισών (poster session) με τη συμμετοχή 51 posters. Σην έναρξη του συνεδρίου μίλησαν, ανάμεσα σε άλλους επίσημους προσκεκλημένους, η κα. Τ. Μπιρμπίλη, Υπουργός Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής και ο κ. Α. Ζερβός, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Α.Ε. Στο συνέδριο συμμετείχαν οι μεγαλύτεροι φορείς υλοποίησης

Την εργασία παρουσίασαν οι μαθητές Κ. Τόκος, Ε. Κυπριώτη και Ρ. Αλούσι με την καθηγήτριά τους Α. Θεοφιλάτου. Η παρουσίαση έτυχε θερμής υποδοχής από το κοινό, ενώ μετά τη συνεδρία, τους μαθητές και την καθηγήτρια συνεχάρη προσωπικά ο πρόεδρος της συνεδρίας κ. Δ. Ασημακόπουλος, καθηγητής ΕΜΠ. Επιπλέον, στο poster session συμμετείχε η αφίσα «Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στην Κεφαλονιά: Υφιστάμενες Εφαρμογές και Μελλοντικές Προοπτικές», εργασία των μαθητριών Κ. Κωστοπούλου, Μ. Παπαδάτου, Γ. Γαλιατσάτου και Φ. Μιχαλιτσιάνου που εκπονήθηκε το 2007 για το Ερευνητικό Ινστιτούτο ΙΤΕ/ΕΙΧΗΜΥΘ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Εσπερινό Γυμνάσιο – Λ.Τ. Αργοστολίου ήταν - σε πανελλαδική κλίμακα το μοναδικό σχολείο με παρουσία στο συνέδριο. Το αναλυτικό πρόγραμμα του συνεδρίου βρίσκεται στην ιστοσελίδα

http://renes2010.conferences.gr/5659.html

52

53

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ Δρ. Νικόλαος Ζωγραφάκης, Προϊστάμενος Ενεργειακού Κέντρου Περιφέρειας Κρήτης Ιωάννα Παραυκάκη, Μηχανικός Περιβάλλοντος-Msc

Αθήνα, 00 Μαρτίου 2010

ΚΡΗΤΗ: Η αλλαγή του κλίματος μας επηρεάζει γιατί συμβαίνει

εδώ και τώρα

Η αλλαγή του κλίματος είναι ήδη πραγματικότητα με σοβαρές συνέπειες σ’ όλες τις δραστηριότητες: την γεωργία και τον τουρισμό, την υγεία, τη βιοποικιλότητα, τα οικοσυστήματα, το νερό, το θαλάσσιο περιβάλλον, την παράκτια ζώνη, τις υποδομές (μεταφορές, ενέργεια κ.α).

Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος αποσκοπεί στη λήψη κατάλληλων μέτρων για την αντιμετώπιση των μεταβαλλόμενων κλιματικών συνθηκών και πρέπει να αφορά τόσο στις τρέχουσες όσο και στις επικείμενες αλλαγές. Όσο ταχύτερα εφαρμόσουμε τα μέτρα προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος τόσο μεγαλύτερα θα είναι τα οικονομικά οφέλη, καθώς θα προλάβουμε ενδεχόμενες ζημίες και θα ελαχιστοποιήσουμε απειλές για την δημόσια υγεία, τα οικοσυστήματα, την οικονομική ανάπτυξη, την ιδιοκτησία, τις υποδομές…

Όλες οι μελέτες δείχνουν ότι το κόστος λήψεως μέτρων για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος θα είναι κατά πολύ χαμηλότερο απ’ ότι το κόστος της αδράνειας σε μεσομακροπρόθεσμη βάση. Η κρίσιμη αυτή κατάσταση υποδεικνύει και τις κατευθύνσεις παρέμβασης. Η αλλαγή του κλίματος, μπορεί να μας δώσει ευκαιρίες να επαναπροσανατολίσουμε -ως κοινωνία και ως άτοματις αξίες και τις ανάγκες μας, να υιοθετήσουμε αειφορικές πρακτικές που θα σέβονται και τον άνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον. Άλλωστε, έχουμε υποχρέωση απέναντι στις νεώτερες γενιές, αλλά και στην πολύχρονη ιστορία και τον πολιτισμό του νησιού μας. Για τη λήψη βέλτιστων μέτρων μετριασμού και προσαρμογής στις πιέσεις που ασκεί η αλλαγή του κλίματος είναι απαραίτητη η γνώση για τις πραγματικές και δυνητικές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στον τόπο μας.

Η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει το ΑΓΡΟΤΙΚΟ περιβάλλον της Κρήτης όπου: Η διάρκεια των ξηρών περιόδων αυξάνεται. Στο νότιο Ηράκλειο παρουσιάζεται μια αύξηση της τάξης των 10 ημερών κατ’ έτος ενώ στο βόρειο Ηράκλειο η αύξηση είναι της τάξης των 15-20 ημερών. Η αύξηση των θερμών ημερών (θερμοκρασίες πάνω από 35οC), αναμένεται να έχει επίδραση στην παραγωγικότητα των καλλιεργειών. Οι χειμερινές βροχοπτώσεις μειώνονται κατά 15% στις περιοχές του Ηρακλείου ενώ οι φθινοπωρινές βροχοπτώσεις αναμένεται να αυξηθούν κατά 15%. Κατά τη διάρκεια των άλλων εποχών παρατηρούνται μειώσεις παρόμοιες με αυτές του χειμώνα. Μεγάλη διακύμανση των τιμών των αγροτικών προϊόντων στις αγορές. Μεγαλύτερες πιέσεις στη χρήση του νερού. Λειψυδρία, αλάτωση εδαφών σε πεδινές παράκτιες περιοχές (υπεράντληση ύδατος με διείσδυση αλμυρού νερού στον υδροφόρο ορίζοντα). Ερημοποίηση. Εμφάνιση νέων ασθενειών στα ζώα, ορισμένες από τις οποίες μεταδίδονται στον άνθρωπο, (ζωονόσοι). Αύξηση της περιόδου πυρκαγιών και μεγαλύτερος κίνδυνος πυρκαγιών

Η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει το ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ περιβάλλον της Κρήτης όπου: Οι θερινές ημέρες (μέγιστη θερμοκρασία άνω των 25ο C) αυξάνονται σε περισσότερες από 20 ημέρες κατ’ έτος. Η τουριστική περίοδος μπορεί να παραταθεί έως και ένα μήνα. Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου μπορεί να μετριάσει την τουριστική πίεση κατά τους θερινούς μήνες αιχμής (Ιούλιος, Αύγουστος). Οι θερμές ημέρες (θερμοκρασίες πάνω από 35οC) θα είναι 10-15 ημέρες περισσότερες. Οι ορεινές περιοχές θα μπορούσαν να γίνουν πιο δημοφιλείς λόγω της δροσιάς που προσφέρουν το καλοκαίρι. Οι ζεστές νύχτες (η νυχτερινή θερμοκρασία υπερβαίνει τους 20οC) αυξάνονται κατά ένα περίπου επιπλέον μήνα. Αυτό σε συνδυασμό με τα αυξημένα επίπεδα υγρασίας κοντά στην θάλασσα, αναμένεται να αυξήσει τη δυσφορία των τουριστών. Αυξημένη κατανάλωση ενέργειας για κλιματισμό. 10 επιπλέον ημέρες κατ’ έτος όπου θα απαιτηθούν έντονα ψυκτικά φορτία στο Νομό Ηρακλείου και 5 επιπλέον ημέρες στα Χανιά και το Ρέθυμνο. Οι ακτογραμμές γίνονται περισσότερο ευάλωτες, με συνέπεια την υποβάθμιση των τουριστικών παραλίων. Τώρα, πολιτικοί και απλοί πολίτες πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τους κινδύνους των επιπτώσεων των αλλαγών του κλίματος και την ανάγκη λήψης δραστικών μέτρων παρέμ-βασης, προκειμένου να προληφθούν τα χειρότερα, αλλά και να επιτευχθεί η προσαρμογή στις συνέπειες εκείνες οι οποίες είναι ήδη αναπόφευκτες. Το κόστος της αναβολής και της μη δράσης θα δημιουργήσει πολλαπλάσια κόστη και μεγαλύτερες ζημίες. Η αλλαγή του κλίματος προσφέρει όμως και κάποιες ευκαιρίες που πρέπει κατάλληλα να αξιοποιήσουμε. Η αλλαγή του κλίματος συμβαίνει εδώ και τώρα και για αυτό πρέπει κράτος, επιχειρήσεις, καταναλωτές και πολίτες να κάνουμε κατάλληλες επιλογές με προσαρμογή της συμπεριφοράς μας.

Η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει το ΑΣΤΙΚΟ περιβάλλον της Κρήτης όπου: Οι θερμές ημέρες (θερμοκρασίες πάνω από 35οC) θα είναι 10-15 ημέρες περισσότερες κατ’ έτος. Οι ζεστές νύχτες (η νυχτερινή θερμοκρασία υπερβαίνει τους 20οC) αυξάνονται κατά 30 επιπλέον ημέρες. Η παράμετρος αυτή συνδέεται στενά με την υγεία μας και την αύξηση επεισοδίων δυσφορίας. Οι ξαφνικές πλημμύρες εντείνονται με εκτεταμένες ζημιές στις υποδομές και εξαιτίας της ανεξέλεγκτης αστικής ανάπτυξης.

10 επιπλέον ημέρες κάθε χρόνο θα επιβάλλεται η χρήση κλιματιστικών μηχανημάτων, με ενδεχόμενες διακοπές ρεύματος και υπερφόρτωση στο δίκτυο ηλεκτρισμού σε βαθμό που να μην μπορεί να καλύψει την ζήτηση ηλεκτρισμού. Μειώνεται κατά 15 ημέρες κατ’ έτος η απαίτηση για θέρμανση. Προβλέπεται μεγαλύτερη αναπαραγωγή αλλά και εξάπλωση εντόμων που μεταδίδουν ασθένειες. Αυξάνεται η ευπάθεια των παράκτιων ζωνών.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΡΗΤΗΣ Τηλ.: 2810/224854, Fax: 2810/343873, E-mail: enrg_bur@crete-region.gr

54

55

Του Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ Αθήνα, 3 Μαΐου 2010 Κλεισόβης 9, 106 77 Αθήνα, τηλ. 210 3806 374 - 5, fax. 210 3804008, www.greenpeace.gr

ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΥΣΙΜΑ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ: ΥΠ’ ΑΡΙΘΜΟΝ 1 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ

πίνακας 1

Μόνιμες οι επιπτώσεις από την οικολογική καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού Καθώς βρισκόμαστε μπροστά σε μία τεράστια οικολογική καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, με ανυπολόγιστες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, η συζήτηση στην Ελλάδα για την ανάγκη απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και την προώθηση των ΑΠΕ, είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Στη χώρα μας δυστυχώς ακούγεται όλο και περισσότερο η ανάγκη έρευνας και εκμετάλλευσης πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Την ίδια ώρα, από μερίδα κοινωνικών και οικονομικών φορέων της χώρας ασκείται κριτική στις δυνητικές επιπτώσεις της μαζικής διείσδυσης των ΑΠΕ στη βιοποικιλότητα και την εθνική οικονομία, παραβλέποντας την πραγματική απειλή για το περιβάλλον και την οικονομία: τις κλιματικές αλλαγές και τη χρήση ορυκτών καυσίμων. Η καταστροφή που συντελείται αυτή τη στιγμή στον Κόλπο του Μεξικού μας διδάσκει (ή μας θυμίζει) με τον πιο σκληρό τρόπο κάποιες αλήθειες[1]: • Η πετρελαιοκηλίδα απειλεί μερικά πολύ σημαντικά είδη που βρίσκονται υπό εξαφάνιση, όπως ο ερυθρός τόνος. Το είδος των καφέ πελεκάνων που επίσης ζει και αναπαράγεται στην περιοχή, μόλις το 2009 βγήκε από τη λίστα με τα απειλούμενα είδη, δυστυχώς όμως έχει πλέον μία νέα απειλή να αντιμετωπίσει.

• Πέντε από τα εφτά είδη θαλάσσιας χελώνας παγκοσμίως ζουν και αναπαράγονται στον Κόλπο του Μεξικού. Θαλάσσια είδη, όπως καρχαρίες, φάλαινες και δελφίνια απειλούνται επίσης άμεσα από την πετρελαιοκηλίδα.

• Το χρονικό σημείο της καταστροφής δε θα μπορούσε να είναι χειρότερο, καθώς έχει ξεκινήσει η περίοδος αναπαραγωγής και ωοτοκίας για εκατοντάδες είδη πουλιών, ψαριών και χελωνών. Εξίσου σημαντική απειλή αντιμετωπίζουν και εκατοντάδες είδη αποδημητικών πουλιών.

• Η οικολογική καταστροφή συνεπάγεται απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων για την τοπική κοινωνία και την οικονομία της περιοχής που συντηρείται από την αλιεία, τον τουρισμό και τον αθλητισμό.

• Το κόστος περιορισμού[2] της καταστροφής εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 3 δις $, ενώ είναι αποδεδειγμένο ότι η

περιοχή θα χρειαστεί δεκαετίες για να αποκατασταθεί[3]. Το πραγματικό κόστος σε βάθος χρόνου είναι ανυπολόγιστο.

• Η πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου, όπου συνέβη το ατύχημα, κατασκευάστηκε το 2001 και πληρούσε υπερσύγχρονες προδιαγραφές. ‘Δυστυχώς η καταστροφή στον κόλπο του Μεξικού, μας δείχνει με τον πιο οδυνηρό τρόπο το πραγματικό κόστος των ορυκτών καυσίμων για τον πλανήτη. Η Greenpeace υπηρετεί ένα όραμα για μία κοινωνία, όχι απλά μηδενικού άνθρακα, αλλά 100% ΑΠΕ’, τόνισε ο Δημήτρης Ιμπραήμ, συντονιστής εκστρατειών στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace. Για περισσότερες πληροφορίες: Δημήτρης Ιμπραήμ, 6979 44 33 05, 210 38 06 374 & 375 Σημειώσεις προς τους συντάκτες: [1] Δείτε περισσότερες πληροφορίες στη σχετική ιστοσελίδα της Greenpeace ΗΠΑ: http://www.greenpeace.org/usa/news/ gulf-oil-spill [2] Όλα τα προηγούμενα περιστατικά πετρελαϊκής ρύπανσης αποδεικνύουν πως δεν υπάρχει δυνατότητα καθαρισμού του πετρελαίου. Ακόμα και στις καλύτερες περιπτώσεις, μιλάμε συνήθως για ανάκτηση του 15-20% της ποσότητας που διέρρευσε. Επίσης, η χρήση χημικών για τη διάσπαση του πετρελαίου αντικαθιστά ένα πρόβλημα με κάποιο άλλο, αφού και πάλι επιβαρύνεται το περιβάλλον. Με λίγα λόγια, ο όρος ‘καθαρισμός πετρελαιοκηλίδας’ απλά δεν υπάρχει.

[3] Είναι αποδεδειγμένο ότι η διαρροή πετρελαίου στοιχειώνει την περιοχή για δεκαετίες, πολύ καιρό αφού φύγουν τα συνεργία καθαρισμού και τα φώτα της δημοσιότητας. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της προσάραξης του τάνκερ Exxon Valdez (1989) στην Αλάσκα, 10 χρόνια μετά από το ατύχημα μόνο 2 είδη άγριας ζωής θεωρήθηκε ότι είχαν συνέλθει από τις επιπτώσεις της πετρελαιοκηλίδας, ενώ συνολικά υπολογίζεται ότι πέθαναν 300.000 - 675.000 θαλασσοπούλια.

[4] Δείτε φωτογραφίες από την καταστροφή στην ιστοσελίδα: http://www.greenpeace.org/greece/press/118517/mexicodisaster [5] Οι μεγαλύτερες διαρροές πετρελαίου στον κόσμο, [πίνακας 1]

Αθήνα, 22 Μαρτίου 2010

ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΙΟ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Θετικές αλλαγές της τελευταίας στιγμής – αλλά και παραλείψεις – στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο για την εξοικονόμηση στα κτίρια Μετά το μουδιασμένο ξεκίνημα του ‘Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον’, το Υπουργείο Οικονομικών αναθεωρεί τις αρχικές προτάσεις του υπέρ της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων. Η επιστροφή φόρου, σε συνδυασμό με την επιδότηση δανείου (για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα) δίνουν τα σωστά σινιάλα στην αγορά. Η ρύθμιση αυτή έχει όχι μόνο περιβαλλοντική, αλλά και κοινωνική και αναπτυξιακή διάσταση, καθώς μπορεί να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, τη μείωση δαπανών για αγορές ενέργειας και τη δημιουργία χιλιάδων πράσινων νέων θέσεων εργασίας. Ωστόσο, η πρόταση του ΥΠΟΙΚΟ υστερεί σε κρίσιμα σημεία, αφού από τις επιλέξιμες δαπάνες λείπουν οι τεχνολογίες της βιομάζας και των γεωθερμικών αντλιών θερμότητας. Αμφότερες οι τεχνολογίες είναι κομβικής σημασίας για την εκμηδένιση των εκπομπών CO2 στα κτίρια στα επόμενα δέκα χρόνια.[1] Επιπλέον, προκαλεί απορίες η προϋπόθεση ενεργειακής επιθεώρησης προκειμένου να ισχύσουν οι φοροαπαλλαγές, αφού κάτι τέτοιο προσθέτει αναίτια γραφειοκρατία στη διαδικασία και μπορεί να δημιουργήσει στρεβλώσεις στην αγορά. Στις επιλέξιμες δαπάνες, τέλος, δεν περιλαμβάνονται τα θερμομονωτικά κουφώματα και οι διπλοί υαλοπίνακες, καθώς και η δημιουργία πράσινης στέγης.[2] ‘Σε μία δύσκολη εποχή, το Υπουργείο Οικονομικών έκανε ένα αποφασιστικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση’, τόνισε ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. ‘Ωστόσο, ακόμα και ένα τέτοιο θετικό μέτρο ενδέχεται να καταστεί αναποτελεσματικό εφόσον πληγεί από τη γραφειοκρατία. Το υπό κατάθεση στη Βουλή φορολογικό προβλέπει επιστροφή φόρου 20% για επιλέξιμες δαπάνες για εξοικονόμηση ενέργειας και εγκατάσταση ορισμένων τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα κτίρια. Πρόκειται για σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με το αναποτελεσματικό μέτρο της μικρής έκπτωσης από το φορολογητέο εισόδημα, που είχε αρχικά ανακοινωθεί την προηγούμενη Τετάρτη.[3]

Για περισσότερες πληροφορίες: Τάκης Γρηγορίου, 210-3806374-5, 6984 617027 Σημειώσεις προς συντάκτες: [1] Σύμφωνα με την νέα κοινοτική οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (αναδιατύπωση της 2002/91/ΕΚ) καθώς και τη σχετική τροποποίηση του ν. 3661/08, από την 1/1/2020, όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών. Δείτε την πλήρη έκθεση στα αγγλικά εδώ: http://www.greenpeace.de/fileadmin/gpd/user_upload/themen/energie/renewables24-7.pdf.pdf [2] Η Greenpeace έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για επιστροφή φόρου σε επιλέξιμες δαπάνες για παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ: http://www.greenpeace.org/raw/content/greece/press/ 118523/financial.pdf [3] Την προηγούμενη Τετάρτη, στο πλαίσιο παρουσίασης του ‘Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον’, από το ΥΠΕΚΑ, ανακοινώθηκαν και οι προτάσεις του ΥΠΟΙΚΟ για έκπτωση 30% από το φορολογητέο εισόδημα για επιλέξιμες δαπάνες: http://www.minenv.gr/index. html#

Οι επιστροφές φόρου 20% που προτείνονται σήμερα είναι πιο ουσιαστικές και κοινωνικά δικαιότερες σε σχέση με την έκπτωση 30% από το φορολογητέο εισόδημα που είχε ανακοινωθεί αρχικώς. Για παράδειγμα, για την αγορά ενός ηλιακού θερμοσίφωνα υποθετικής αξίας €1000, στην πρώτη περίπτωση θα επιστρέφεται το 20% της αξίας, δηλαδή €200. Στη δεύτερη περίπτωση, το 30% της αξίας θα αφαιρείται (θα εκπίπτει) από το φορολογητέο εισόδημα, δηλαδή για ένα εισόδημα €15.000 αντί να φορολογούνται €3.000 (συντελεστής 18%) θα φορολογούνται €2.700. Στη δεύτερη περίπτωση το κέρδος για τον φορολογούμενο είναι πολύ μικρότερο, μόλις €54. Μάλιστα όσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα (άρα και ο συντελεστής φορολόγησης), τόσο μεγαλύτερο είναι και το κέρδος από την έκπτωση φόρου. Η δεύτερη περίπτωση δηλαδή, κρίνεται επιπλέον κοινωνικά άδικη διότι ωφελούνται περισσότερο τα μεγαλύτερα εισοδήματα.

56

57

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ Αθήνα, 14 Μαΐου 2010

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ρόδος, 12 Μαΐου 2010 Μητροπόλεως 4, Ρόδος, 85 100 Ελλάδα, Τηλ: [0030] 6936656947, Fax: [0030] 2241022462 URI.: h\\www.manw.org E-mail.: info@manw.org

ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΜΗ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ

Οικολογική Εταιρία Ανακύκλωσης Μαμάη 3, 10440, Αθήνα, Τηλ: 210-82.24.481 www.ecorec.gr

Κλεισόβης 9, 10677 Αθήνα, Τηλ: 210-38.40.774-5 www.greenpeace.gr

Μαμάη 3, 10440 Αθήνα Τηλ: 210 8228795 www.medsos.gr

Φιλελλήνων 26, 10558, Αθήνα Τηλ: 210-33.14.893 www.wwf.gr

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ:

Η καύση των απορριμάτων προωθείται από την πίσω πόρτα Μεσούσης της οικονομικής κρίσης, η κυβέρνηση ζητά να επιδοτηθεί με δημόσιο χρήμα η καύση απορριμμάτων, μία πανάκριβη, επικίνδυνη και αναποτελεσματική τεχνολογία. Και όλα αυτά στο όνομα της πράσινης ανάπτυξης! Στο νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ που συζητείται αυτές τις μέρες στην Ολομέλεια της Βουλής, η κυβέρνηση συμπεριέλαβε τελικά ειδική διάταξη για την επιδότηση της καύσης απορριμμάτων. Η ρύθμιση αυτή συνεχίζει την πολιτική προκλητικών οικονομικών κινήτρων για μία επικίνδυνη τεχνολογία που δεν είναι οικονομικά βιώσιμη χωρίς επιδοτήσεις και ικανοποιεί το αίτημα των επιχειρηματιών που επί χρόνια προσπαθούν να εισάγουν την καύση απορριμμάτων στην Ελλάδα. «Βαφτίζει» επίσης ανανεώσιμη πηγή ενέργειας μια ακριβή και επικίνδυνη τεχνολογία. Η στάση της κυβέρνησης στο θέμα της καύσης απορριμμάτων έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις εξαγγελίες της περί πράσινης ανάπτυξης. Η τεχνολογία της καύσης είναι ευθέως ανταγωνιστική με την ορθολογική διαχείριση απορριμμάτων και ακυρώνει οριστικά το βιώσιμο μοντέλο διαχείρισης που στηρίζεται στην πρόληψη, ανακύκλωση και κομποστοποίηση των απορριμμάτων. Η καύση των απορριμμάτων με κανένα τρόπο δε μπορεί να θεωρηθεί πράσινη τεχνολογία ή τεχνολογία παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας.

Αυτό που κρύβει η κυβέρνηση είναι ότι με τον τρόπο αυτό προσπαθεί να μειώσει τεχνητά το εξαιρετικά υψηλό κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων μέσα από την καύση τους, κόστος που μπορεί να ξεπερνά τα 180 €/ τόνο! Σε περίπτωση που τελικά η διάταξη αυτή παραμείνει στο νομοσχέδιο, τότε οι Έλληνες φορολογούμενοι πολίτες αναμένεται να επιβαρυνθούν με επιπλέον κόστος εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στα επόμενα χρόνια, ενώ ακυρώνεται δραστικά η δυνατότητα δημιουργίας χιλιάδων νέων, πράσινων θέσεων εργασίας στον τομέα της ορθολογικής διαχείρισης απορριμμάτων. Οι 4 οργανώσεις καλούν την κυβέρνηση να αποσύρει την προκλητική αυτή διάταξη από το νομοσχέδιο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Για περισσότερες πληροφορίες: Φίλιππος Κυρκίτσος (ΟΕΑ) 210-8224281, 6936-140795 Νίκος Χαραλαμπίδης (Greenpeace) 210-3806374, 6979-395108 Βαγγέλης Κουκιάσας (Δίκτυο Μεσόγειος SOS) 210-8228795, 6977-600247

Ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα και συνεχίζεται στην έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη η Διεθνής Διάσκεψη για τη νέα Συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών (NPT). Πολλές Οργανώσεις απ’ όλο τον Κόσμο έχουν υιοθετήσει το σύνθημα «Συνθήκη για τον πυρηνικό αφοπλισμό: τώρα μπορούμε» σε μια προσπάθεια κατάργησης των πυρηνικών όπλων και όχι απλά περιορισμού της διασποράς τους. «Ο πυρηνικός αφοπλισμός δεν είναι ένας μακρινός, ανέφικτος στόχος. Είναι μια επείγουσα αναγκαιότητα» τόνισε στην ομιλία του ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μούν, ο οποίος κάλεσε όλες τις χώρες που δεσμεύονται από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης, να προχωρήσουν γρήγορα στην κατάργηση των πυρηνικών όπλων μέσα από μια παγκόσμια διάσκεψη και με τη συγκρότηση ισχυρού μηχανισμού επαλήθευσης. Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου παρακολουθεί όλες τις εξελίξεις που σημειώνονται στη Διάσκεψη αυτή. Εκφράζει την αισιοδοξία του, καθώς όλο και περισσότερες χώρες συνειδητοποιούν την ανάγκη απαλλαγής της Ανθρωπότητας από την απειλή ενός πυρηνικού πολέμου. Τα όσα συμβαίνουν εκεί, σε συνδυασμό με την πρόσφατη συμφωνία START μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, μπορεί ακόμα να είναι μακριά από τις απαιτήσεις της Παγκόσμιας Κοινής Γνώμης, δημιουργούν ωστόσο ένα ευνοϊκότερο πλαίσιο διεκδίκησης ενός μέλλοντος χωρίς τον φόβο ή την απειλή ολοκαυτωμάτων. Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου σημειώνει πως η τοποθέτηση του Έλληνα Πρέσβη στον ΟΗΕ για το θέμα των πυρηνικών όπλων, αίρει τις παλιότερες αμφιλεγόμενες τοποθετήσεις της Ελλάδας, όπου πολλές φορές -όπως είχαμε αποκαλύψει- είχε ψηφίσει λευκό ή και αρνητικά σε ψηφίσματα για τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων. Δεν μπορεί όμως παρά να τονίσει οτι η τοποθέτησή του οτι «η Ελλάδα υποστηρίζει την προσεκτική χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς με την εξασφάλιση της τήρησης των υποχρεώσεων που πηγάζουν από τη Συνθήκη Μη Διάδοσης των πυρηνικών και των κανονισμών ασφαλείας» υποδηλώνει μία σαφή οπισθοχώρηση από τις θέσεις που κατά καιρούς έχει διατυπώσει η Ελληνική Κυβέρνηση για την πυρηνική ενέργεια. Αναρωτιόμαστε: Ποιός ο λόγος?

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ρόδος, 12 Μαΐου 2010 Μητροπόλεως 4, Ρόδος, 85 100 Ελλάδα, Τηλ: [0030] 6936656947, Fax: [0030] 2241022462 URI.: h\\www.manw.org E-mail.: info@manw.org

Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΥΠΕΓΡΑΨΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΗ ΡΩΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ του 1ου ΠΥΡΗΝΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ στο ΑΚΚΟΥΓΙΟΥ Ανακοινώθηκε σήμερα η υπογραφή συμφωνίας ύψους 20 δισεκατομυρίων δολλαρίων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας για την κατασκευή του 1ου πυρηνικού σταθμού στα τουρκικά παράλια της Μεσογείου. Για την εξέλιξη αυτή ο Πρόεδρος του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου Μεσογείου Θανάσης Αναπολιτάνος έκανε την εξής δήλωση:

Η GAMESA κατασκευάζει το 5ο εργοστάσιο της στην Κίνα Το εργοστάσιο θα αρχίσει παραγωγή το 2011, θα κατασκευάζει ανεμογεννήτριες Gamesa G8X-2.0 MW και θα έχει παραγωγική ικανότητα 500 MW ετησίως

«Είναι μία απόλυτα αρνητική εξέλιξη, που σηματοδοτεί την μόνιμη παρουσία της πυρηνικής απειλής στην περιοχή μας. Με αυτή την απόφαση αναλαμβάνεται ένα τεράστιο ρίσκο για το Περιβάλλον, την Ειρήνη και την ίδια τη Ζωή σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνο. Κατ’ επανάληψη και με επιχειρήματα, που αποδεικνύουν οτι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά ειδικότερα στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή όχι μόνο είναι εξαιρετικά επισφαλής, αλλά και ναρκοθετεί όλη την περιοχή, το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου και δεκάδες άλλοι φορείς από όλη την Ελλάδα, έχουν απευθυνθεί κατά καιρούς στην Ελληνική Κυβέρνηση και έχουν ζητήσει την ανάληψη πρωτοβουλιών για την αποτροπή ενός τέτοιου εγχειρήματος. Δυστυχώς, καμμία απολύτως πρωτοβουλία, παρά τις εκκλήσεις, δεν αναλήφθηκε. Οι ευθύνες που αναλαμβάνει η γειτονική χώρα είναι τεράστιες. Ευθύνες όμως αναλαμβάνουν και όλοι όσοι είχαν τη δυνατότητα να σταματήσουν αυτό το έγκλημα και δεν το έκαναν μέχρι τώρα. Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου σε συνεργασία με οργανώσεις από την Ελλάδα, την Τουρκία και άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής θα συνεχίσει να πιέζει προς την κατεύθυνση της αποτροπής εγκατάστασης νέων πυρηνικών αντιδραστήρων. Απευθύνει έκκληση προς τις πολιτικές δυνάμεις, τους Οργανισμούς της Αυτοδιοίκησης, επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, τους πολίτες να αντιδράσουν σε αυτή την εξέλιξη».

58

59 Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ Αθήνα, 5 Μαΐου 2010

ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ

Green Project

με την επιδότηση της Πυρηνικής Ενέργειας!

στην Αφρική

Παρέμβαση του Μιχ. Τρεμόπουλου στη συζήτηση της Έκθεσης για το Κοζλοντούι Παρέμβαση στη συζήτηση της Έκθεσης για το κλείσιμο των μονάδων 1-4 του πυρηνικού σταθμού στο Κοζλοντούι, έκανε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. ‘Η Έκθεση έχει συνταχθεί από την συμ-πρόεδρο των Πράσινων Ρεμπέκα Χαρμς, με αντικείμενο τη διάθεση των ήδη εγκεκριμένων ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων. Βασικός άξονας είναι η απόρριψη των σχεδίων της Κομισιόν να εκτραπούν οι εγκεκριμένες ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις σε κατασκευές νέων πυρηνικών ή ανθρακικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στη Βουλγαρία. Η Έκθεση υπογραμμίζει ως θέση του ευρωκοινοβουλίου τη δέσμευση τα ποσά αυτά να χρησιμοποιηθούν εξ ολοκλήρου για το ασφαλές κλείσιμο των πυρηνικών αντιδραστήρων και για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία.

Μιλώντας για το θέμα αυτό στην ολομέλεια του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων χαρακτήρισε τις προτάσεις της Κομισιόν έμμεση επιδότηση της πυρηνικής ενέργειας, και τόνισε: «Την τελευταία δεκαετία η Ε.Ε. έδωσε στη Βουλγαρία για το κλείσιμο 4 μονάδων (1-4) του Κοζλοντούι 550 εκατομμύρια ευρώ. Δίνει άλλα 300 εκ τώρα, σύνολο 850 εκατομμύρια, χωρίς να υπολογίσο υμε τα τεράστια ποσά που έχουν δοθεί για επιδιορθώσεις και αύξηση της ασφάλειάς του. Το πυρηνικό συγκρότημα του Κοζλοντούι το έχουμε πληρώσει χρυσό και για κάποιους ήταν η χρυσοφόρα αγελάδα. Παρόλα αυτά, η Επιτροπή συνεχίζει την έμμεση χρηματοδότηση του πυρηνικού λόμπυ. Εμείς ζητάμε να μη γίνουν άλλα παζάρια με τη βουλγαρική κυβέρνηση. Το Κοινοβούλιο μαζί με την Επιτροπή να διασφαλίσουν την ασφαλή και αποτελεσματική διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων και να τη θεωρήσουν μέρος του προγράμματος απόσυρσης. Ως Πράσινοι, ζητάμε το υπόλοιπο 40% των 300 εκ. ευρώ του προγράμματος για την απόσυρση των πυρηνικών αντιδραστήρων, να διοχετευτεί από τη βουλγαρική κυβέρνηση στη διαχείριση των ραδιενεργών αποβλήτων και όχι στην ανάπτυξη περιβαλλοντοκτόνων μονάδων παραγωγής ενέργειας από ουράνιο και άνθρακα. Ήδη η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προσπαθεί να ανταγωνιστεί τη Ρωσία στο νέο πυρηνικό εργοστάσιο της Βουλγαρίας στο Μπέλενε.

Ελπίζω, όσοι σκέφτονται την ενίσχυση του πυρηνικού λόμπι με νέες κατασκευές, να πήραν ένα μάθημα από την πρόσφατη συμφωνία της Τουρκίας με τη Ρωσία για κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, μια σεισμογενή περιοχή, όπου το αντιπυρηνικό κίνημα είχε αποτρέψει την κατασκευή του πριν μια δεκαετία. Η πυρηνική ενέργεια είναι μια βρώμικη και πανάκριβη μορφή ενέργειας. Και φτάνει πια με την επιδότησή της».

Για περισσότερες πληροφορίες: Μιχάλης Τρεμόπουλος 6982 689868 Τάσος Κρομμύδας 6945 940916

Στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: “The EU, Africa and China: Towards trilateral dialogue and cooperation”, και “EU-Africa Energy Partnership”, η “Green Project” (GP) θα πραγματοποιήσει το οδοιπορικό “Green Project στην Αφρική: Κέιπ Τάουν - Αθήνα από τους δρόμους του νερού στους δρόμους της ενέργειας” (www.green-project.org). Εκτός της Νοτίου Αφρικής, της Λβύης και της Αιγύπτου, οι περισσότερες Αφρικανικές χώρες μπορούν να εξασφαλίσουν ηλεκτρική ενέργεια μόνο για το 20% του πληθυσμού, ενώ σε μερικές, το ποσοστό πέφτει ακόμα και στο 5%*. Πολλές από τις κατασκευές ΑΠΕ που ήδη υπάρχουν, έχουν κατασκευαστεί τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 με αποτέλεσμα να υπάρχουν προβλήματα συντήρησης και να λειτουργούν αποσπασματικά. Η Αφρική διαθέτει σημαντικές ΑΠΕ, που στον μεγαλύτερό τους βαθμό δεν έχουν αξιοποιηθεί. Ενδεικτικά, μόνο το 7% του τεράστιου υδάτινου δυναμικού και μόνο τα 60 MW από τα 9000 MW γεωθερμικής ενέργειας, χρησιμοποιούνται σήμερα. Η δυνατότητα των ΑΠΕ για σταδιακή ανάπτυξη, καθώς και τα χαμηλά επίπεδα επένδυσης τους, τις καθιστούν ιδανικές για χώρες με χαμηλά κεφάλαια, και περιορισμένη τεχνική κατάρτιση του τοπικού πληθυσμού. Στην πλειοψηφία τους, οι τεχνολογίες ΑΠΕ αξιοποιούν τοπικούς πόρους και δεν απαιτούν υψηλή τεχνογνωσία, αποτελώντας ευκαιρίες απασχόλησης για τους ντόπιους πληθυσμούς και την τοπική ανάπτυξη. Η δράση “Green Project στην Αφρική” θα υλοποιηθεί το 2010 Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας, ακολουθώντας την αποδημητική πορεία του υπό εξαφάνιση “γερακιού της Ελεονόρας” (γνωστού ως “μαυροπετρίτη του Αιγαίου”). Κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο 2010, σε συνέχεια της διεξαγωγής των αγώνων του 14ου Παγκοσμίου Κυπέλλου της FIFA, η ομάδα της GP θα καλύψει 14.000 χλμ των δρόμων του νερού στην Αφρική. Θα ταξιδέψει κατά μήκος των ποταμών Οκαβάνγκο, Ζαμβέζη και Νείλου, των λιμνών Τανγκανίκα, Μαλάουι και Βικτώρια, διασχίζοντας σε 47 ημέρες, τις 10 χώρες της Νότιας Αφρικής, της Μποτσουάνα, της Ζάμπια, του Μαλάουι, της Τανζανίας, της Ουγκάντα, της Κένυα, της Αιθιοπίας, του Σουδάν και της Αιγύπτου. Στόχος είναι η καταγραφή παραδοσιακών και σύγχρονων βέλτιστων πρακτικών αξιοποίησης βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και ΑΠΕ στις τοπικές κοινωνίες. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί σε έργα και πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της UNESCO, του UNDP, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνών ΜΚΟ. Mε τη συνδρομή των τοπικών φορέων στις χώρες του οδοιπορικού, η ομάδα θα δωρίσει πιλοτικές εφαρμογές ΑΠΕ και θα παρουσιάσει ψηφιακές εκθέσεις περιβαλλοντικής τέχνης.

Επίσης, με την αξιοποίηση διαδραστικών εκπαιδευτικών εργαλείων, θα πραγματοποιήσει σεμινάρια-εργαστήρια για τις τοπικές εκπαιδευτικές κοινότητες, σχετικά με απλές εφαρμογές αφενός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (όπως ηλιακοί φούρνοι για τηνπαστερίωση του νερού και το μαγείρεμα του φαγητού) και αφετέρου τοπικής διαχείρισης του νερού (όπως αρδευτικά κανάλια, μικρές στέρνες), αποβλέποντας στην εννοιολογική τους κατανόηση και την άμεση ένταξή τους στο εκπαιδευτικό και πολιτισμικό συγκείμενο της κάθε περιοχής. Το οδοιπορικό της Green Project θα αποτυπωθεί επιστημονικά, φωτογραφικά και σε ντοκιμαντέρ 300 λεπτών (σε σειρά επεισοδίων) όπου θα αναδεικνύεται η σημασία της ορθολογικής χρήσης των φυσικών ενεργειακών πόρων στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την προστασία της βιοποικιλότητας. Χρονοδιάγραμμα του Green Project στην Αφρική

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Νότια Αφρική (5 ημέρες, 1800 km) Μποτσουάνα (3 ημέρες, 1050 km) Ζάμπια (5 ημέρες, 1150 km) Μαλάουι (3 ημέρες, 1050 km) Τανζανία (4 ημέρες, 1500 km) Ουγκάντα (2 ημέρες, 480 km) Κένυα (5 ημέρες, 1200 km) Αιθιοπία (8 μέρες, 1700 km) Σουδάν (6 μέρες, 1900 km) Αίγυπτος (5 μέρες, 1400 km)