Anemologia 62 by Anemologia / e-mc2

ΘΕΜΕΛΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ

• • • • •

20-20-20 Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ 2010 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΚΛΑΔΟΥ Φ/Β ΣΚΟΥΠΕΙΔΗ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ ΠΡΑΣΙΝΑ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

περιε

ΧΟΜΕΝΑ

ΤΕΥΧΟΣ 62ο

ΑΕΡΟΛΟΓΙΕΣ Του Γ. ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗ

ΑΝΕΜΟΡΙΠΕΣ Του Κ. ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗ

ΘΕΜΕΛΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ 26

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΝΕΜΟΥ 2010

“Ο ΚΛΑΔΟΣ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ” Του Α. Δ. ΚΑΡΑΜΠΟΥΖΗ

ΑΝΕΜΟΜΑΖΩΜΑΤΑ

GREECEGREECE GREECE

NATIONAL NATIONAL RENEWABLE RENEWABLE ENERGY ENERGY APlan CTION ACTION PLAN PLAN National Renewable Energy Action in the scope of Directive 2009 / 28 ec 2009/28/ 2009/28/ EC EC IN THEIN SCOPE THE SCOPE OF DIRECTIVE OF DIRECTIVE

GREECE

ΕΛΕΤΑΕΝ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ Α.Π.Ε. 2020

Γράφει ο Ν. ΚΑΝΤΕΡΕΣ Μετεωρολόγος Φυσικός, Βουλευτής Αττικής ΝΔ

“ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2010” ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ για ΥΠΟΒΟΛΗ NATIONAL[Call RENEWABLE ENERGY ACTION PLAN ΕΡΓΑΣΙΩΝ for Papers] IN THE SCOPE OF

Υπάρχουν δυο πλευρές σε κάθε ιστορία, κι εγώ θα πω τη δική σας. [40] ΧΕΡΜΑΝ ΣΕΕΡ «Οι κοινωνίες δεν παίζουν τα λεφτά τους στα ζάρια» [46] [48]

DIRECTIVE 2009/28/EC

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ-ΟΦΕΛΟΥΣ ΣΕΝΑΡΙΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΤΟ 2020 Των Χ. ΤΟΥΡΚΑΛΙΑ, Δ. ΔΙΑΚΟΥΛΑΚΗ, Σ. ΜΟΙΡΑΣΓΕΝΤΗ & Δ. ΔΑΜΙΓΟ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

ΧΟΡΗΓΟΙ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Η/Μ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

αερο ΛΟΓΙΕΣ Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗ

ΦΩΤΟ: PRENECON S.A.

Κλιματικές αλλαγές και ακραία καιρικά φαινόμενα

Για να μην ξεχνιόμαστε… Εκδότης ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗΣ Δημιουργικό Εκτύπωση

Διεύθυνση επικοινωνίας ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 8, ΚΗΦΙΣΙΑ 145 61 Τηλ./Fax 210 8081755 e-mail info@eletaen.gr eletaen@eletaen.gr eletaen@otenet.gr web www.eletaen.gr

Διανέμεται δωρεάν. Αν επιθυμείτε να λαμβάνετε κι εσείς τα ΑΝΕΜΟλόγια στείλτε μας το όνομά σας και την πλήρη ταχυδρομική σας διεύθυνση. Κωδ. Εντύπου 7290

ανεμο ΡΙΠΕΣ

H περιβαλλοντική βιωσιμότητα υπό συνθήκες οικονομικής κρίσης Tου Κωστή Μουσουρούλη Βουλευτή Νομού Χίου της ΝΔ

Έστω και εάν μερίδα της επιστημονικής κοινότητας θεωρεί τον όρο «βιώσιμη ανάπτυξη» αντιφατικό, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το περιβάλλον αποτελεί αξία που είναι αδύνατο να διατηρηθεί στο χρόνο με τα σημερινά κοινωνικοοικονομικά πρότυπα. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν, στη δύσκολη περίοδο στην οποία ζούμε, έχουμε την πολιτική βούλησή να τα μεταβάλουμε με πρώτο, το πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης ενέργειας. Στην κατεύθυνση αυτή, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας έχει ήδη παρακινήσει για μια «παγκόσμια ενεργειακή επανάσταση» που θα διασφαλίσει ευημερία σε συνθήκες «βιώσιμης ανάπτυξης».

Εξίσου μεγάλο είναι και το οικονομικό όφελος τόσο για τους πολίτες όσο και για τις τοπικές οικονομίες, αφού θα εργαστούν πληθώρα επιτηδευματιών και καταστημάτων. Παράλληλα, η «πράσινη ενέργεια» γίνεται και προσιτή αλλά και ελκυστική στους πολίτες αφού «συμψηφίζουν» την ενέργεια που καταναλώνουν για τις ανάγκες τους με την ενέργεια που οι ίδιοι παράγουν. Το παράδειγμα αυτό δείχνει γιατί το νέο «πράσινο» πρότυπο ανάπτυξης μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να αποκαταστήσει το οικονομικό σύστημα και να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της κρίσης, όσο και τη βιωσιμότητα της οικονομίας «μετά την κρίση».

Αυτό σημαίνει νέα αντίληψη της ζωής και της οικονομίας με ριζικές αλλαγές σε ένα ευρύτατο φάσμα κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων: στην εκπαίδευση, τις διατροφικές συνθήκες, την παραγωγή ενέργειας, την καταναλωτική συμπεριφορά, τη διαχείριση φυσικών πόρων, την οικοδόμηση, στη χωροθέτηση, τις υποδομές κλπ.

Με τη συναντίληψη και συναίνεση όλου του πολιτικού, οικονομικού και κοινωνικού συστήματος της χώρας και, βεβαίως, τον εμπλουτισμό των χρηματοδοτικών μέσων που θα στηρίξει τις ριζικές αλλαγές που επιβάλλει η νέα αντίληψη της ζωής και της οικονομίας, πολλά μπορούν να προχωρήσουν ταχύτερα και καλύτερα. Υπό τις παρούσες συνθήκες έλλειψης ρευστότητας, η τελευταία προϋπόθεση είναι ιδιαίτερα σημαντική.

Και αν υποθέσουμε ότι η πολιτική βούληση υπάρχει, το ερώτημα που τίθεται είναι αν πράγματι μπορούμε, ιδίως σήμερα που οι μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές προκλήσεις δεν μας απασχολούν το ίδιο με την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της ύφεσης που προκάλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση. Το παράδειγμα του προγράμματος «φωτοβολταϊκά στις στέγες» που σχεδίασα και έθεσα σε εφαρμογή ως Γενικός Γραμματέας του πρώην Υπουργείου Ανάπτυξης, είναι μια απόδειξη ότι οι περιβαλλοντικές προκλήσεις αποτελούν αστείρευτη πηγή νέων ευκαιριών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών. Το ενεργειακό όφελος είναι μεγάλο, αφού σε δύσκολες καλοκαιρινές μεσημβρινές ώρες υπό καύσωνα, τα πολλά μικρά φωτοβολταϊκά συστήματα θα παράγουν σε πλήρη ισχύ, ανακουφίζοντας το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας.

Προσπάθειες όπως το Green Banking είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν είναι αρκετές. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα πρέπει να στηρίξει δυναμικά μικρά και μεγάλα έργα με άλλη φιλοσοφία: μετατοπίζοντας τα κλασσικά κριτήρια τραπεζικής χρηματοδότησης από τα οικονομικά δεδομένα του επενδυτή όπως η φερεγγυότητα, οι εγγυήσεις κλπ στην αποδοτικότητα της επένδυσης αυτής καθεαυτής. Παράλληλα, η πολιτεία θα πρέπει να εντάξει άμεσα στην ενεργειακή της στρατηγική, τομείς όπως ο πρωτογενής, οι μεταφορές αλλά και ο τουρισμός και να υποστηρίξει την όλη προσπάθεια μέσω ενός εθνικού διαδικτυακού συστήματος ενημέρωσης, πληροφόρησης και εκπαίδευσης για το νέο πρότυπο ανάπτυξης. Η πολιτική βούληση δεν αρκεί από μόνη της.

GREECEGREEG

ΗΛΜΕΚΑΤ E.Π.Ε. ΜΕΛΕΤΗ – ΕΠΙΒΛΕΨΗ – ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ

Tο site του διμήνου:

ΦΛΟΙΑΣ 36 – 115 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ. 210.6149788, FAX 210.6149789

http://www.energypress.gr

NATIONAL NATIONAL RENEWABLE RENEWABLE ENERGY ENERGY APlan CTION ACP National Renewable Energy Action in the scope of Directive 2009 / 28 ec 2009/28/ 2009/ E IN THEIN SCOPE THE SCOPE OF DIRECTIVE OF DIRECTIVE

10 22% 22% 20% 22% 20% 22% 22% 18% 20% 20% 18%

surplus RESRES surplus minimum target RES surplus RESminimum surplus RESRES target 20% 16% minimum 18% 18% RES surplus minimum RES target 16% RES target 14% 16% minimum RES target 16% 18%

14%

16% 14% 12% 14% 12% 12% 12% 14% 10%

10%

12%

GREECE

10% 8% 8% 10% 8% 6% 6%8% 6% 6% 4% 4%6% 4% 4% 2% 2%4% 2% 2% 0% 2% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 0%0%0% 2017 2018 2018 2019 20192020 2020 0%2010 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2010 20112011 20122012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016 2017 2017 2018 2019 2020

10% 8%

2010 2011 2012

2013 2014

2015 2016 2017

2018 2019 2020

Figure 1. Trajectory of RES in gross final energy consumption until 2020. Figure 1. 1. Trajectory ofof RES iningross final consumption until 2020. Figure Trajectory RES gross final energy energy consumption until 2020. Figure 1. Trajectory of RES in gross final energy consumption until 2020. Figure 1. Trajectory of RES in gross final energy consumption until 2020. These overall percentages of RES given in Figure 1, broken down by sector application These overall percentages of RES given in Figure 1, broken down by sector application These overall percentages of RES inand Figure 1, broken down bydown sector These overall percentages of given RES given in Figure 1, broken byapplication sector application (i.e. heating/cooling, electricity transport), along with the projected surplus, in the These overall percentages of RES given in along Figure 1, broken down by sector application (i.e. heating/cooling, electricity and transport), along with the surplus, thethe (i.e.(i.e. heating/cooling, and transport), with the projected surplus, in the in in heating/cooling, electricity and transport), along with theprojected projected surplus, gross nationalelectricity final energy consumption are shown in Figure 2 below. (i.e. heating/cooling, electricity and transport), along with the projected surplus, in the gross national final energy consumption are shown shown in Figure 22below. gross national finalfinal energy consumption are shown in Figure 2 below. gross national energy consumption are in Figure below. gross national final energy consumption are shown in Figure 2 below.

RES H&C RES H&C RES RES H&C RES E H&C RES H&C RES E RES E RES RES EE T RES T RES T RES RED binding share RES RES TTbinding RED RED binding share share RED binding share RES surplus RED RESbinding surplusshare RES surplus RES surplus Overall RES share RES surplus Overall RES share Overall RES share OverallRES RES share share Overall

MW MW MW

45% 45% 45% 45% 45% 40% 40% 40% 40% 40% 35% 35% 35% 35% 35% 30% 30% 30% 30% 30% 25% 25% 25% 25% 25% 20% 20% 20% 20% 20% 15% 15% 15% 15% 15% 10% 10% 10% 10% 10% 5% 5% 5% 5%

0% 0% 0%5%0% 20102011 20112012 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 20202020 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 0%2010 2010

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

2.2. Projections Projections of thethe share projection RES the finalconsumption consumption the Figure Projections of share projection of RES in final the final consumption of the FigureFigure 2. Projections of theof share projection of RES the final consumption of the 2. the share projection ofofin RES inin the of of the three main sectors (electricity, heat cooling, transport) and theoverall overall three main sectors (electricity, heat &&cooling, transport) and the three main sectors (electricity, heat & cooling, and the overall three main sectors (electricity, heat &transport) cooling, transport) and the overall share of as RES as well ass the expected surplus in gross final energy share of RES as well ass the expected surplus in gross final energy share ofshare RES well ass the expected surplus in gross final energy Figure 2. Projections of the share projection of RES in the final consumption of the of RES as well ass the expected surplus in gross final energy consumption to consumption to2020. 2020. consumption to 2020. consumption to 2020. three main sectors (electricity, heat & cooling, transport) and the overall

The projected projected contribution of the the different technologies, RES and andinconventional conventional and fuels in in The contribution of technologies, RES fuels share of RES as welldifferent ass the expected surplus gross finaland energy electricity production presented in Figure Figure 3, while while Figures Figures & 55 present presentand thefuels required electricity production isis presented in 3, & the required The projected contribution of the different technologies, RES and44conventional in consumption to 2020. installedcapacity capacity ofpower power plantsoverall overall and3, thewhile RESplants plantsrespectively. respectively. installed of plants and the RES electricity production is presented in Figure Figures 4 & 5 present the required 12 12 12 12 installed capacity of power plants overall and the RES plants respectively. 12

70 70 70 geothermal geothermal CSP geothermal CSP CSP photovoltaic photovoltaic photovoltaic wind wind wind hydro hydro

40 40 40

1000 1000

hydro biomass/biogas biomass/biogas biomass/biogas naturalgas gas natural

30 30 30

natural gas petroleum petroleum petroleum lignite lignite

20 20 20

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

geothermal geothermal solar solar biomass biomass heat pumps heat pumps

14 14 14

800 800 600 600 400 400

lignite

10 10 10

200 200

00 0 2010 2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 2015 2016 2016 2017 2017 2018 2018 2019 2019 2020 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Figure3. 3.Estimated Estimatedelectricity electricitygeneration generationfrom fromthe thedifferent differenttechnologies/fuels technologies/fuelsto to2020. 2020. Figure Figure 3. Estimated electricity generation from the different technologies/fuels to 2020. 30 30 30

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Figure Figure6.6. Estimated Estimatedcontribution contributionofofthe thedifferent differentRES REStechnologies technologiesfor forheating heatingand and cooling coolingtoto2020 2020

25 25 25 20 20 20

GW GW GW

1400 1400

ktoe ktoe

TWh TWh TWh

50 50 50

wind wind wind photovoltaic photovoltaic photovoltaic small hydro small hydro small hydro biomass biomass biomass CSP CSP CSP Geothermal Geothermal Geothermal

Finally, in order to meet the RES Heat and Cooling target the contribution of different Finally, in order to meet the RES 6, Heat and Cooling target the contribution ofin different technologies is presented Figure which to atarget final share of 20% RESof heating Finally, in order to meet in the RES Heat and leads Cooling the contribution different technologies is presented in Figure 6, which leads to a final share of 20% RES in heating and cooling. Here the preponderance of which biomass use to remains the period the technologies is presented in Figure 6, leads a finalthroughout share of 20% RES in with heating and cooling. Here the preponderance of biomass use remains throughout the period with the contribution of solar energy of also contributing considerably. Thethe major increase in and cooling. Here the thermal preponderance biomass use remains throughout period with the contribution of solar thermal energy also contributing considerably. The major increase in this period comes from the enhanced use contributing of heat pump systems, which by 2020 rival the contribution of solar thermal energy also considerably. The major increase in this period comes from the enhanced use of heat pump systems, which by 2020 rival the contribution of solar systems, used in by Greece its with this period comes fromthermal the enhanced use aof technology heat pump widely systems, which 2020 rival the contributionlocal of solar thermal systems, a technology widely used in Greece its with substantial base. systems, contribution of industrial solar thermal a technology widely used in Greece its with substantial local industrial base. substantial local industrial base.

1200 1200

60 60 60

15 15 15

GREECE 10 10 10

geothermal geothermal geothermal CSP CSP CSP photovoltaic photovoltaic photovoltaic wind wind wind hydro hydro hydro biomass/biogas biomass/biogas biomass/biogas naturalgas gas natural natural gas petroleum petroleum petroleum lignite lignite lignite

555 000

8000 8000 8000 7000 7000 7000 6000 6000 6000 5000 5000 5000 4000 4000 4000 3000 3000 3000 2000 2000 2000 1000 1000 1000 0 0 0

Figure 5. Estimated installed capacity from the different RES technologies/fuels to 2020. Figure 5. Estimated installed capacity from the different RES technologies/fuels to 2020. Figure 5. Estimated installed capacity from the different RES technologies/fuels to 2020.

RENEWABLE ENERGY ACTION PLAN COPE OF DIRECTIVE 2009/28/EC

It is clear from Figure 5 that the rate for installation of wind and PV is substantial and will It is clear from Figure 5 that the rate for installation of wind and PV is substantial and will require considerable effort. Ofthe interest is also the evolution thePV technology mix and for will the It is clear from Figure 5 that rate for installation of windof and is substantial require considerable effort. Of interest is3.also the evolution of the technology mix for the generation of electricity shown Figureis Major between and 2020, require considerable effort. Of in interest also thechanges evolution of the 2010 technology mix besides for the generation of electricity shown in Figure 3. Major changes between 2010 and 2020, besides the large increase of RES, include the increase in changes natural gas utilization 2010 and generation of electricity shown in Figure 3. Major between 2010 between and 2020, besides the large increase ofpercentage RES, include the increase in natural gas utilization between 2010 and 2015 and increase the largeof decrease of fuelin oilnatural use and to utilization a lesser extent lignite in and the the large RES, include the increase gas between 2010 2015 and the large percentage decrease of fuel oil use and to a lesser extent lignite in the same and period. notepercentage is also thedecrease increase of in total electricity past 2016 which is 2015 the Of large fuel oil use andconsumption to a lesser extent lignite in the same period. Of note is also the increase in total electricity consumption past 2016 which is the result of the recovery that isinprojected after 2014. same period. Of economic note is also the increase total electricity consumption past 2016 which is the result of the economic recovery that is projected after 2014. the result of the economic recovery that projectedproduction after 2014.is given in Figure 5 below. The installed capacity to generate this is electricity The installed capacity toout generate this also electricity production israte given in Figure 5installed below. Here the trends pointedto before this are present. The largeis of increase of 5 The installed capacity generate electricity production given in Figure below. Here the trends pointed out before are also present. The large rate of increase of installed capacity mostly due to RES, which view of theThe small overall factor require Here the is trends pointed out before are in also present. large rate capacity of increase of installed capacity is mostly due to RES, which in view of out the small overall capacity factor require substantially more new The the middle the 10-year is capacity is mostly due installations. to RES, which in levelling view of the in small overall of capacity factorperiod require substantially more new installations. The levelling out in the middle of thethe 10-year period is mostly due to the new similar trend for The natural gas installation rather of than installation substantially more installations. levelling out in the middle the 10-year period of is mostly due to the similar trend for natural gas installation rather than the installation of RES, which a rather steady rate throughout this period. mostly due maintains to the similar trend for natural gas installation rather than the installation of RES, which maintains a rather steady rate throughout this period. RES, which maintains a rather steady rate throughout this period.

2010 2011 2011 2012 2012 2013 2013 2014 2014 2015 20152016 20162017 20172018 20182019 20192020 2020 2010 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2010 2011

Figure4. 4.Estimated Estimatedinstalled installedcapacity capacityof ofthe thedifferent differentRES REStechnologies technologies for electricity. Figure installed capacity of the different RES technologies for electricity. Figure 4. Estimated for electricity.

13 1313

The Theelements elementsofofthe theNational NationalRenewable RenewableEnergy EnergyPolicy Policypresented presentedininthis thisReport Reportare arebased based on on economic economic forecasts forecasts that that are are those those agreed agreed for for the the Stability, Stability, Development Development and and Reconstruction Program (Greek recovery plan) in which the growth rates for the next Reconstruction Program (Greek recovery plan) in which the growth rates for the next3 3 years are clearly defined. After this initial period of stabilization, the economy is expected years are clearly defined. After this initial period of stabilization, the economy is expected totogrow growwith withmoderate moderaterates ratespeaking peakingatatabout about2.7% 2.7%inin2015 2015and andremaining remainingatatthat thatlevel level with witha aslight slightincrease increasetoto2.9 2.9byby2020 2020and anda aslight slightdecrease decreaselater lateron ontowards towards2030. 2030.Yet, Yet, different analyses of the results of the very drastic measures already announced and different analyses of the results of the very drastic measures already announced and adopted by Parliament indicate that these estimates of mid and long-term growth rates adopted by Parliament indicate that these estimates of mid and long-term growth rates may maybebeoverly overlypessimistic. pessimistic.For Forthis thisreason, reason,a ascenario scenariowith withaccelerated acceleratedrecovery recoveryrates rateswas was also alsoexamined. examined.Under Underthis thisscenario scenariothe thegrowth growthrates ratesafter after2015 2015increase increasetotoabout about4% 4%toto make makeup upfor forthe thereduction reductioninindemand demandininthe thecurrent current5-year 5-yearperiod periodand andremain remainatatthat thatoror slightly slightlylower lowerlevel levelthroughout throughoutmost mostofofthe therest restofofthe theperiod periodunder underconsideration. consideration.This This increased increasedgrowth growthwill willhave havean aneffect effecton onfinal finalenergy energyconsumption, consumption,even eventhough thoughenergy energy efficiency is expected to increase thus further decoupling economic growth from energy efficiency is expected to increase thus further decoupling economic growth from energy use. use.The Theadditional additionalgrowth growthofofenergy energyuse usewill willrequire requireeven evenlarger largeramounts amountsofofRES RES utilization utilizationtotomeet meetthe thetarget targetofof20% 20%asasthe theabsolute absoluteamount amountofofRES REScontribution contributionwill will increase proportionally to the final use. The possibility of meeting the 20% with this increase proportionally to the final use. The possibility of meeting the 20% with this optimistic economic outcome was also examined and the results are shown (“Accelerated optimistic economic outcome was also examined and the results are shown (“Accelerated Recovery” Recovery”scenario) scenario)together togetherwith withthe theequivalent equivalentresults resultsfor forthe theconventional conventionaleconomic economic recovery recoveryone one(“Compliance” (“Compliance”scenario) scenario)and andthe thereference referencescenario scenarioininFigure Figure77below. below.ItIt should be mentioned here that the Reference scenario differs from the “Compliance” should be mentioned here that the Reference scenario differs from the “Compliance” scenario, scenario, i.e. i.e. the the scenario scenario that that leads leads toto Greece Greece meeting meeting itsits targets targets and and being being inin compliance compliancewith withitsits20-20-20 20-20-20obligations. obligations.

NATIONAL RENEWABLE ENERGY ACTI IN THE SCOPE OF DIRECTIVE 2009/2

may be overly pessimistic. For this reason, a scenario with accelerated recovery rates was also examined. Under this scenario the growth rates after 2015 increase to about 4% to make up for the reduction in demand in the current 5-year period and remain at that or slightly lower level throughout most of the rest of the period under consideration. This increased growth will have an effect on final energy consumption, even though energy efficiency is expected to increase thus further decoupling economic growth from energy use. 12 The additional growth of energy use will require even larger amounts of RES utilization to meet the target of 20% as the absolute amount of RES contribution will increase proportionally to the final use. The possibility of meeting the 20% with this optimistic economic outcome was also examined and the results are shown (“Accelerated Recovery” scenario) together with the equivalent results for the conventional economic recovery one (“Compliance” scenario) and the reference scenario in Figure 7 below. It should be mentioned here that the Reference scenario differs from the “Compliance” scenario, i.e. the scenario that leads to Greece meeting its targets and being in compliance with its 20-20-20 obligations. The comparison of the 3 scenarios shows clearly the increase (rather than the decrease in the “Compliance” scenario) in energy consumption in the “Accelerated Recovery” scenario which ends up higher than the Reference scenario even though, as already mentioned, the targets for energy efficiency set out in the NEEAP are met.

ΕΛΕΤΑΕΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

GREECE

15 30000

RES Non‐RES

Ένα κείμενο

20000

ktoe

ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ Α.Π.Ε. 2020

πολιτικών (αν)ισορροπιών με πολλούς αριθμούς

25000

15000

10000

5000

Η ΕΛΕΤΑΕΝ μελέτησε το κείμενο που έθεσε σε διαβούλευση το ΥΠΕΚΑ και σημειώνει τα ακόλουθα:

1 Το κείμενο δεν μπορεί να τύχει αναλυτικής κριτικής διότι

e e v. v. v. nce lianc e lianc e lianc e Reco Referenc Reco Referenc Reco Refere con. con. con. Com p Com p Com p Acc. E Acc. E Acc. E

2010

2015

2020

Figure 7. Gross final energy consumption analysis for the three scenarios, Reference, Compliance and Compliance under Accelerated Economic Growth until 2020. The comparison of the basic results for the final energy consumption, the RES contribution and the amount of RES installations required between the three scenarios is given in more detail in the following Table A. One should note that the secondary targets set by recent Greek legislation, especially that for 40% of RES on electricity generation are also met in the Accelerated Economic Growth case. Table A:

Summary of results for energy consumption and RES utilization for the three basic scenarios examined for the compilation of the Greek NREAP

2010

Electricity Production (TWh) Total RES Electricity %RES in Electricity Production RES Installed Capacity GW)

Reference

2015

Accelerated Economic Compliance Recovery

Reference

2020

Accelerated Economic Compliance Recovery

Accelerated Economic Reference Compliance Recovery

58,86

64,13

61,47

62,09

72,18

68,46

72,48

7,84

14,16

16,97

18,26

20,23

27,27

29,74

13%

22%

28%

29%

28%

40%

41%

4,11

7,13

8,66

9,33

9,91

13,27

14,72

0,06

0,05

0,12

0,05

0,25

Of which Biomass/Biogas Hydro (excluding Pumping)

2,54

2,89

2,92

2,91

2,95

Wind

1,33

3,78

4,30

4,74

6,25

7,50

8,25

RENEWABLE ENERGY ACTION PLAN COPE OF DIRECTIVE 2009/28/EC

Μέλος της European Wind Energy Association

Solar PV

0,18

0,41

1,27

1,51

0,70

2,20

2,90

CSP

0,00

0,03

0,00

0,25

Geothermal Final Energy Consumption (Mtoe)

0,00

0,02

0,01

0,12

21,53

22,20

21,33

21,56

24,19

23,08

24,64

Of which RES

Biomass/Biogas

1,01

0,88

1,13

0,93

1,22

1,29

Solar Heat

0,22

0,24

0,27

0,22

0,27

0,36

0,41

Geothermal

0,02

0,00

0,02

0,03

0,00

0,05

0,06

Ambient Heat Biofuels in transport % RES in Gross Final Energy Consumption

0,02

0,12

0,13

0,21

0,19

0,28

0,36

0,11

0,28

0,39

0,41

0,62

0,69

12%

15%

16%

14%

20%

21%

δεν περιέχει με σαφήνεια τα ποσοτικά επιστημονικά κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την επιλογή και την αξιολόγηση του κάθε σεναρίου. Φαίνεται ότι η επιλογή των σεναρίων είναι πολιτική και όχι τεχνοκρατική απόφαση και δεν είναι αποτέλεσμα των επιστημονικών εργαλείων που δηλώνεται ότι χρησιμοποιήθηκαν.

2 Λείπουν οι στρατηγικές κατευθύνσεις για την εξειδίκευση, τον χρονικό προγραμματισμό και τον τρόπο ανάπτυξης των τεχνολογιών. Η ΕΛΕΤΑΕΝ προτείνει οι κατευθύνσεις αυτές να περιλαμβάνουν:

• την προτεραιότητα κατά την πρώτη πενταετία στην ευρεία ανάπτυξη των πιο οικονομικά αποδοτικών τεχνολογιών (χερσαία και νησιώτικα αιολικά) και των τεχνολογιών που προσφέρουν άλλα πολλαπλασιαστικά οφέλη (βιομάζα, γεωθερμία, μικρά φωτοβολταϊκά ενσωματωμένα στις κατοικίες και τα εμπορικά-βιομηχανικά κτίρια, οικιακές ανεμογεννήτριες) και τον προγραμματισμό για το τέλος της περιόδου νέων (μη δρομολογημένων) μεγάλων επενδύσεων που σήμερα δεν είναι οικονομικά ανταγωνιστικές (θαλάσσια αιολικά πάρκα, μεγάλα φωτοβολταϊκά στην υψηλή τάση). Φυσικά, προκειμένου να καταστεί εφικτή η υλοποίηση θαλάσσιων αιολικών πάρκων το χρόνο εκείνο, οι σχετικές ενέργειες ανάπτυξης, σχεδιασμού και αδειοδότησης πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα.

GREECE

• την ενίσχυση της διασποράς των αιολικών εγκαταστάσεων σε όλη τη χώρα

προκειμένου να αξιοποιηθούν τα οφέλη της (ευστάθεια συστήματος, άμεση αξιοποίηση μη κορεσμένων δικτύων, διάχυση της ανάπτυξης κλπ.). • τον εμπλουτισμό του μίγματος με όλες τις τεχνολογίες Α.Π.Ε. περιλαμβανομένων των ηλιοθερμικών και της κυματικής ενέργειας. 3 Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης πρέπει να περιλαμβάνει τις αναγκαίες κατευθύνσεις για την επιλογή και τον χρονοπρογραμματισμό έργων, παρεμβάσεων και πολιτικών που αφορούν την ενίσχυση της μεγάλης διείσδυσης Α.Π.Ε.. Τέτοιες κατευθύνσεις πρέπει κατ’ ελάχιστον να αφορούν τις διεθνείς και εγχώριες διασυνδέσεις, τα έξυπνα δίκτυα διανομής, τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας με έμφαση στα μεγάλα αναστρέψιμα υδροηλεκτρικά, την αδειοδότηση ευέλικτων συμβατικών σταθμών. Ιδιαίτερα θα πρέπει να περιλαμβάνει εκείνα τα έργα ανάπτυξης του Ηλεκτρικού Συστήματος που είναι κρίσιμα για την επίτευξη των στόχων Α.Π.Ε., για τα οποία πρέπει να προβλέπεται αναλυτικός μηχανισμός παρακολούθησης της εξέλιξής τους.

4 Ο ελάχιστος στόχος που εξασφαλίζει τις απαιτήσεις της Οδηγίας για το 2020 χωρίς πρόσθετο κόστος είναι τουλάχιστον 10.000 MW Αιολικών Πάρκων. Η μη υλοποίηση των επενδύσεων αυτών θα επιβαρύνει τον έλληνα πολίτη εξαιτίας του μη οικονομικά βέλτιστου ενεργειακού μίγματος που θα προκύψει και του κόστους CO2 που θα κληθεί να καταβάλει ο καταναλωτής. Σε κάθε περίπτωση η προβλεπόμενη στα σενάρια επίτευξης στόχων του ΥΠΕΚΑ, παραγωγή από αιολική ενέργεια δεν επιτυγχάνεται με τις εγκαταστάσεις που αναφέρονται στο κείμενο και αν το ΥΠΕΚΑ επιμείνει στο ανακοινωθέν ενεργειακό μίγμα, απαιτούνται 8.500-9.500 MW αιολικών.

ΠΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ: 1 Αδυναμία για ουσιαστική κριτική του κειμένου λόγω της αδιαφάνειας των επιστημονικών κριτηρίων και της ασάφειας των πολιτικών στοχεύσεων

Το περιεχόμενο του κειμένου που τέθηκε σε σύντομη διαβούλευση από το ΥΠΕΚΑ, κατά κανένα τρόπο δεν δικαιολογεί τον βαρύγδουπο τίτλο του “Ανάλυση Ενεργειακών Σεναρίων διείσδυσης των τεχνολογιών Α.Π.Ε. στο Ενεργειακό Σύστημα και Επίτευξη των Εθνικών Στόχων του 2020 με χρήση των μοντέλων MARKAL, ENPEP, WASP, COST”. Ασχέτως των επιστημονικών διαφωνιών που μπορεί να εγείρει ο κάθε ένας επί της επάρκειας των συγκεκριμένων μοντέλων, ο ανωτέρω τίτλος προδιαθέτει για μια επιστημονικά τεκμηριωμένη επιλογή ενεργειακού μίγματος. Στοιχειώδης προϋπόθεση για αυτή την επιστημονική τεκμηρίωση είναι η διαφάνεια των ποσοτικών κριτηρίων τα οποία χρησιμοποιούνται για την επιλογή και κυρίως για την αξιολόγηση του κάθε σεναρίου. Ενδεικτικά αναφέρονται ότι τέτοια ποσοτικά κριτήρια μπορεί να είναι:

• Η συμβολή της κάθε τεχνολογίας στην επίτευξη των στόχων κλιματικής πολιτικής.

τα ανακοινωθέντα σενάρια αποτελούν πολιτικές επιλογές και όχι προϊόντα επιστημονικής επεξεργασίας. Ως τέτοιες πολιτικές επιλογές πρέπει να αξιολογηθούν. Τουλάχιστον όμως θα όφειλε το ΥΠΕΚΑ: 1 να δηλώσει με θάρρος και καθαρότητα ότι τα προκριθέντα σενάρια είναι πολιτικές και όχι τεχνοκρατικές επιλογές, 2 να έχει ποσοτικοποιήσει τις τιμές των διαφόρων επιστημονικών κριτηρίων (κόστος, απασχόληση, ΑΕΠ, αποδοτικότητα κλπ.) σε κάθε ένα από τα σενάρια που πολιτικά επέλεξε, 3 να έχει εξηγήσει γιατί χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει πολιτικά και όχι τεχνοκρατικά κριτήρια, 4 να έχει παρουσιάσει με θάρρος τα πολιτικά κριτήρια των επιλογών του.

• Το οικονομικό όφελος ή κόστος που προκύπτει από το κάθε μίγμα τεχνολογιών για τον καταναλωτή, την εθνική οικονομικά, την κοινωνία.

Μόνο έτσι θα μπορούσε το ανακοινωθέν κείμενο να τύχει μιας αξιόπιστης κριτικής. Σήμερα, κανένας φορέας ή απλός πολίτης δεν μπορεί να διατυπώσει ουσιαστική κριτική αφού οι πραγματικές παράμετροι και πολιτικές υποθέσεις κρύπτονται πίσω από πλήθος αριθμών και επίφαση επιστημονικότητας.

• Η δημιουργούμενη απασχόληση.

Η ιδεολογική χρήση της επιστήμης και η υποταγή των μαθηματικών στην υπηρεσία της πολιτικής είναι τακτική που εφαρμόζει επί αιώνες η πολιτική, θρησκευτική ή οικονομική εξουσία. Αποτελεί στοιχείο δημοκρατίας, ευνομίας και εκσυγχρονισμού να μπορέσουν οι ηγεσίες των λαών να υπερβούν τις –ολοκληρωτικές στην ουσία τους- τακτικές αυτές και να αποδώσουν στους πολίτες το σεβασμό και την αξιοπρέπεια που τους αξίζει, κοιτώντας τους ευθέως στα μάτια και εξηγώντας κάθε φορά με θάρρος την πολιτική τους. Δεν είναι κατακριτέο να λειτουργείς πολιτικά και να χρησιμοποιείς ως επικουρικό εργαλείο την επιστήμη για να αξιολογήσεις τις επιπτώσεις της πολιτικής σου. Είναι απαράδεκτο όμως να μη το δηλώνεις καθαρά.

• Η συμβολή στην ανάπτυξη του ΑΕΠ και η εθνική προστιθέμενη αξία της κάθε τεχνολογίας. • Η σχέση ενεργειακής απόδοσης προς το κόστος των επενδύσεων. • Η σχέση όλων των ανωτέρω (οικονομικό όφελος/κόστος, απασχόληση, συμβολή στο ΑΕΠ) προς την ενεργειακή παραγωγικότητα κάθε τεχνολογίας. Φυσικά όλα τα παραπάνω κριτήρια θα έπρεπε να ποσοτικοποιούνται στην ανάλυση με βάση την πραγματική εμπειρία και εφαρμογή των τεχνολογιών στην Ελλάδα και όχι με βάση ατεκμηρίωτες πιθανολογήσεις. Παραδειγματικά αναφέρεται ότι με βάση τα πραγματικά απολογιστικά στοιχεία της ανάπτυξης των διαφόρων τεχνολογιών Α.Π.Ε. στη χώρα, που έχουν ήδη λάβει κάποια διάδοση, η αιολική ενέργεια δημιουργεί τις περισσότερες ανά μονάδα νέες θέσεις εργασίας και χαρακτηρίζεται από μακράν τη μεγαλύτερη εθνική προστιθέμενη αξία ως ποσοστό του κόστους επένδυσης. Από το κείμενο του ΥΠΕΚΑ λείπει η ουσιαστική τεκμηρίωση και διαφάνεια για το ποια επιστημονικά κριτήρια χρησιμοποιήθηκαν. Η χρήση των μαθηματικών μοντέλων υπονοεί ότι έγινε χρήση τέτοιων κριτηρίων τα οποία όμως παραμένουν κρυφά. Επειδή όμως συνήθως τα συγκεκριμένα μοντέλα επιλύουν ένα πρόβλημα ελαχίστου κόστους, μπορεί να υποτεθεί ότι το κυρίαρχο κριτήριο ήταν αυτό του κόστους. Τότε όμως είναι βέβαιο ότι τα προκριθέντα σενάρια θα απορρίπτονταν διότι δεν είναι τα βέλτιστα από πλευράς κόστους. Είναι λοιπόν βέβαιο, ότι παρά τη χρήση επιστημονικών εργαλείων,

2 Έλλειψη στρατηγικών κατευθύνσεων για την εξειδίκευση, τον χρονικό προγραμματισμό και τον τρόπο ανάπτυξης των τεχνολογιών. Μόνο έτσι θα μπορούσε το ανακοινωθέν κείμενο να τύχει μιας αξιόπιστης κριτικής. Σήμερα, κανένας φορέας ή απλός πολίτης δεν μπορεί να διατυπώσει ουσιαστική κριτική αφού οι πραγματικές παράμετροι και πολιτικές υποθέσεις κρύπτονται πίσω από πλήθος αριθμών και επίφαση επιστημονικότητας.

Αιολικά Πάρκα Φωτοβολταϊκά συστήματα

7.500 – 8.573 MW 968 – 3.000 ΜW

Υδροηλεκτρικά (εκτός άντλησης)

2.950 – 3.100 ΜW

Αντλητικά

1.397 – 1.581 MW

Βιομάζα Γεωθερμία

100 – 250 MW 8 – 120 MW

Λείπει από το κείμενο οποιαδήποτε στρατηγική κατεύθυνση για τον τρόπο ανάπτυξης αυτών των επενδύσεων. Ένα νούμερο

π.χ. 8.500 ΜW αιολικών πάρκων στην Ελλάδα το 2020 δεν αποδίδει την πλήρη, ορθολογική και αποτελεσματική εικόνα ανάπτυξης που επιδιώκεται. Έχει σημασία αν αυτές οι επενδύσεις συγκεντρώνονται στις καλές αιολικά περιοχές της χώρας (αιολικό μέτωπο Αιγαίου: Θράκη, Κυκλάδες, Εύβοια, ΝΑ Αττική, ΝΑ Πελοπόννησος, Κρήτη) ή διασπείρονται σε όλη την Επικράτεια και μέχρι ποιου σημείου μείωσης της οικονομικής αποδοτικότητας επιδιώκεται αυτή η διασπορά προκειμένου να απολαύσουμε τα οφέλη της (ευστάθεια συστήματος, άμεση αξιοποίηση μη κορεσμένων δικτύων, διάχυση της ανάπτυξης κλπ.). Έχει σημασία ο χρονικός προγραμματισμός των επενδύσεων με κριτήριο την κατά προτεραιότητα αξιοποίηση των πιο αποδοτικών τεχνολογιών και των επενδύσεων που συμβάλουν πολλαπλασιαστικά στην αύξηση της συνολικής διείσδυσης Α.Π.Ε. όπως είναι η βιομάζα και η αντλησιοταμίευση. Έχει σημασία, με σεβασμό στις αιτήσεις που έχουν ήδη υποβληθεί, οι πιθανές νέες αιτήσεις να αφορούν τεχνολογίες που αν δεν είναι οικονομικά αποδοτικές, τουλάχιστον να συμβάλλουν και αυτές στην αύξηση της συνολικής διείσδυσης όπως είναι τα μικρά φωτοβολταϊκά που συνδεόμενα στα δίκτυα διανομής αποφορτίζουν τις γραμμές μεταφοράς και μειώνοντας τις αιχμές. Με βάση τα ανωτέρω, προτείνονται οι ακόλουθες στρατηγικές κατευθύνσεις:

1 Την πρώτη πενταετία, έμφαση πρέπει να δοθεί στην μεγαλύτερη επιτάχυνση της ανάπτυξης των χερσαίων και νησιώτικων αιολικών πάρκων που είναι η πιο ώριμη και αποδοτική τεχνολογία, δεν επιβαρύνει ουσιαστικά το κόστος ηλεκτροπαραγωγής και υπάρχει ήδη μια κρίσιμη μάζα ώριμων επενδύσεων σε όλη την Ελλάδα. Θα πρέπει να τεθεί ως ενδιάμεσος στόχος το 2016 να έχει υλοποιηθεί πάνω από το 70% του συνολικού στόχου για τα αιολικά.

2 Πρέπει να ενισχυθεί η διασπορά των αιολικών εγκαταστάσεων σε όλη τη χώρα με μικρή ενίσχυση των θέσεων χαμηλού και μεσαίου αιολικού δυναμικού ώστε, με ελάχιστο κόστος, να καταστούν βιώσιμες αιολικές επενδύσεις που με τις σημερινές τιμές δεν είναι υλοποιήσιμες.

3 Πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες για την προετοιμασία της υλοποίησης θαλάσσιων αιολικών πάρκων (ανάπτυξη, σχεδιασμός, αδειοδότηση). Έτσι, οι επενδύσεις αυτές, εφόσον απαιτηθούν για την επίτευξη των στόχων, θα πρέπει να λειτουργήσουν προς το τέλος της δεκαετίας δεδομένου ότι πρόκειται για μια σχετικά πιο ακριβή (σε σχέση με τα άλλα αιολικά) και ανώριμη (για τα Ελληνικά βάθη) τεχνολογία και επομένως οι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι θα πρέπει κατ΄αρχήν να κατευθυνθούν προς πιο αποδοτικές επιλογές.

4 Οι τεχνολογίες Α.Π.Ε. σταθερής παραγωγής, όπως είναι η βιομάζα και η γεωθερμία, θα πρέπει να ενισχυθούν πολύ περισσότερο και μάλιστα κατά χρονική προτεραιότητα εντός της πρώτης πενταετίας. Οι τεχνολογίες αυτές είναι εξαιρετικά μειωμένες στα σενάρια επίτευξης στόχου όπου τα φωτοβολταϊκά φέρονται αυξημένα και αντίστροφα.

4 Κατά την πρώτη πενταετία, τα φωτοβολταϊκά συστήματα (τουλάχιστον οι νέες αιτήσεις εφόσον υπάρξουν) πρέπει να αφορούν αποκλειστικά μικρές εγκαταστάσεις που συνδέονται κατευθείαν στα δίκτυα χαμηλής και μέσης τάσης. Κατά τη δεύτερη πενταετία, και ανάλογα με το βαθμό επίτευξης των προσδοκιών για ραγδαία μείωση του κόστους παραγωγής, θα μπορούν να υλοποιηθούν μεγαλύτερες επενδύσεις: όσον αφορά τα μεγάλα φωτοβολταϊκά θα πρέπει τα τεθεί ως ενδιάμεσος στόχος, το 2016 να έχει υλοποιηθεί το 30% του συνολικού στόχου για αυτά.

5 Από την πρώτη στιγμή πρέπει να δοθεί συνεχής προτεραιότητα στις οικιακές εγκαταστάσεις δηλαδή τα φωτοβολταϊκά σε στέγες, προσόψεις ή κήπους κατοικιών και τις μικρές ανεμογεννήτριες. Στις περιπτώσεις αυτές, το αυξημένο κόστος αντισταθμίζεται πλήρως από τα σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη που έχουν οι επενδύσεις αυτές όπως είναι η εγγύτητα στην κατανάλωση, η ελαχιστοποίηση της κατάληψης γης, η διεύρυνση της κοινωνικής αποδοχής των Α.Π.Ε., η διάχυση της ανάπτυξης σε μικρομεσαία κοινωνικά στρώματα, η κοινωνική συνοχή κλπ.

6 Πρέπει να δοθεί χώρος σε όλες τις τεχνολογίες Α.Π.Ε.. Αυτό πρέπει να γίνει τόσο για ουσιαστικούς λόγους (ηλιοθερμικά, γεωθερμία) όσο και για συμβολικούς. Υπάρχουν ήδη κατατεθειμένα επενδυτικά σχέδια για επενδύσεις σε ηλιοθερμικά και η απουσία της τεχνολογίας αυτής από το μείγμα, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα αδειοδότησης. Τέλος, πρέπει μια χώρα με το μεγαλύτερο αναλογικά μήκος ακτογραμμής της Ευρώπης, να συμπεριλάβει –έστω και συμβολικά- την κυματική ενέργεια στο μείγμα της και να προσπαθήσει πραγματικά να υλοποιήσει τουλάχιστον μερικές πιλοτικές μονάδες μέχρι το 2020.

2 Απουσία κατευθύνσεων για την μεγάλη διείσδυση Α.Π.Ε... Πέραν των επενδύσεων Α.Π.Ε., υπάρχει ένα πλήθος άλλων τεχνικών και θεσμικών παρεμβάσεων. Η επίτευξη του στόχου για αυξημένη διείσδυση Α.Π.Ε. στην ηλεκτροπαραγωγή, σχετίζεται άμεσα με την εξέλιξη του ηλεκτρικού συστήματος και την επιλογή του υπολοίπου ενεργειακού μίγματος. Αυτή είναι μια δύσκολη αλλά φιλόδοξη άσκηση αφού απαιτεί την αντιστροφή της παραδοσιακής λογικής σχεδιασμού του συστήματος, ξεκινώντας από τις Α.Π.Ε. και πηγαίνοντας προς τα κάτω (μονάδες βάσης), φροντίζοντας παράλληλα για τις απαιτούμενες ενισχύσεις και διασυνδέσεις εντός και εκτός των συνόρων της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται το Εθνικό Σχέδιο Δράσης να περιλαμβάνει τις αναγκαίες κατευθύνσεις για την επιλογή και τον χρονοπρογραμματισμό έργων, παρεμβάσεων και πολιτικών που κατ’ ελάχιστον θα αφορούν τα ακόλουθα:

1 Τα έργα ανάπτυξης του ηλεκτρικού συστήματος που έχουν ενταχθεί στην υφιστάμενη ΜΑΣΜ πρέπει να υλοποιηθούν εντός των εγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων. Φυσικά, η απαίτηση αυτή εξαρτάται

από τη γενναία απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών και την ενίσχυση των δικαιοδοσιών παρέμβασης στο χώρο από τον Κύριο του Συστήματος και τον ΔΕΣΜΗΕ για την ταχεία υλοποίηση των έργων. Εξαρτάται επίσης από την θεσμική ενίσχυση και την ενίσχυση σε μέσα, πόρους και προσωπικό του ΔΕΣΜΗΕ. Υπενθυμίζεται ότι στη σημερινή ΜΑΣΜ έχουν ενταχθεί μερικά πολύ σημαντικά έργα όπως είναι ο κόμβος 400 kV της Πελοποννήσου και η διασύνδεση των Κυκλάδων. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται το Εθνικό Σχέδιο Δράσης να περιλαμβάνει αξιολόγηση της σημαντικότητας του κάθε έργου ή της κάθε ομάδας έργω της ΜΑΣΜ για την επίτευξη των στόχων Α.Π.Ε., προσέγγιση της ποσοτικής συνεισφοράς του κάθε έργου στη διείσδυση Α.Π.Ε. και ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης της εξέλιξης των έργων αυτών.

2 Οι εγχώριες διασυνδέσεις και νέες ηλεκτρικές ενισχύσεις πρέπει να προωθηθούν πέραν της εγκεκριμένης ΜΑΣΜ. Ειδικά η στρατηγική διασύνδεσης όλων των νησιών του Αιγαίου πρέπει να προωθηθεί κατά προτεραιότητα με βάση τις σχετικές μελέτες που έχουν ανακοινωθεί. Αυτό θα επιτρέψει την πλήρη αξιοποίηση του αιολικού και γεωθερμικού δυναμικού του Αιγαίου.

3 Η ολοκλήρωση και ενσωμάτωση του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος με το ευρωπαϊκό πρέπει να προωθηθεί. Στο πλαίσιο αυτό, απαιτούνται νέες διεθνείς διασυνδέσεις. Χρειάζεται μία τουλάχιστον ακόμα διασύνδεση με την Ιταλία, αλλά και πρόσθετες διασυνδέσεις με τα Βαλκάνια και την Τουρκία. Η Ελλάδα πρέπει επίσης να προωθήσει ενεργά τη χρηματοδότηση και κατασκευή νέων σημαντικών έργων Υψηλής Τάσης στην περιοχή των Βαλκανίων –και ειδικά στο δυτικό τμήμα τους- πέραν των συνόρων της. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η διασύνδεση της Κρήτης, η οποία πέραν της αξιοποίησης του πλούσιου αιολικού δυναμικού του νησιού, πρέπει να ενταχθεί στον μακροχρόνιο σχεδιασμό διότι θέτει την Ελλάδα στο τραπέζι του διεθνούς διαλόγου για τον ενεργειακό μεσογειακό δακτύλιο μέρος του οποίου αποτελεί το DESERTEC.

4 Η ανάπτυξη του δικτύου διανομής πρέπει να αξιοποιήσει μεσο-μακροπρόθεσμα τις τεχνολογίες πληροφορικής και ευφυών δικτύων με σκοπό την ευρεία διείσδυση της αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας συμπεριλαμβανομένης της mini/micro συμπαραγωγής, των φωτοβολταϊκών συστημάτων, των μικρών ανεμογεννητριών και των συστημάτων βιομάζας και, κυρίως, τον ενεργό έλεγχο της ζήτησης και των αιχμών του φορτίου.

5 Η έννοια της αποθήκευσης ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα, πρέπει να αποτελέσει σημαντική παράμετρο του σχεδιασμού. Η αντλησιοταμίευση είναι σήμερα η πιο άμεση λύση. Επομένως πρέπει να υπάρξει ένα άμεσο πρόγραμμα μελέτης για την διερεύνηση της πιθανής μετατροπής υφιστάμενων υδροηλεκτρικών σταθμών αλλά και η αναζήτηση νέων κατάλληλων θέσεων. Άλλες λύσεις –όπως είναι η ηλεκτροκίνηση και

η παραγωγή η υδρογόνου πάντα με χρήση Α.Π.Ε.πρέπει επίσης να ενταχθούν στο μακροχρόνιο σχεδιασμό (ορίζοντας 2050).

6 Γενικά, η αύξηση της «ευελιξίας» του συστήματος με εφαρμογές αποθήκευσης ενέργειας -και ένα ισχυρό δίκτυο διασυνδέσεων- είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μεγαλύτερη δυνατή ενσωμάτωση ενεργειακών πηγών που χαρακτηρίζονται από σημαντική μεταβλητότητα της παραγωγής τους (όπως η αιολική ενέργεια). Εξαιρετικής σημασίας είναι η προσεκτική επιλογή του μίγματος συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής ώστε να μπορεί να υποστηρίξει τις ανάγκες διείσδυσης Α.Π.Ε. και μείωσης εκπομπών ΑΦΘ.

Σε κάθε περίπτωση, η ΕΛΕΤΑΕΝ θεωρεί ότι ο ελάχιστος στόχος που εξασφαλίζει τις απαιτήσεις της Οδηγίας για το 2020 χωρίς πρόσθετο κόστος είναι τουλάχιστον 10.000 MW Αιολικών Πάρκων. Με εκτίμηση για κόστος εκπομπών 20 €/tn από το 2013 και μετά, η μέση επιβάρυνση του καταναλωτή για την παραγωγή 104 TWh από αιολικά πάρκα (όλη την περίοδο 2013-2020) είναι κάτω από 2 €/MWh. Με αύξηση του κόστους εκπομπών (π.χ. στα 30 €/tn από το 2013 και μετά) η αιολική ενέργεια (όπως και οι λοιπές τεχνολογίες πλην φωτοβολταϊκών) επιδοτούν τον καταναλωτή.

Οι νέοι συμβατικοί σταθμοί –που θα συνοδεύουν τις Α.Π.Ε. και την αντλησιοταμίευση- πρέπει να είναι ευέλικτοι και να μπορούν γρήγορα να εντάσσονται στο σύστημα και να ανακτούν φορτίο. Αν η ελληνική πολιτεία συνεχίσει να αδειοδοτεί και να κατασκευάζει πρόσθετη ισχύ που δεν έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, αυτό θα οδηγήσει αφ’ ενός μεν σε αυξημένο κόστος εκπομπών ΑΦΘ, αφ’ ετέρου δε σε αυξημένο κόστος εφεδρείας και διαχείρισης μεταβλητής παραγωγής εξαιτίας της αδυναμίας βέλτιστης λειτουργίας των συγκεκριμένων σταθμών σε ένα σύστημα με αυξημένη διείσδυση Α.Π.Ε.. Περαιτέρω οι αδυναμίες αυτές της πρόσθετης ισχύος από στερεά καύσιμα θα οδηγήσει είτε σε αντιοικονομική λειτουργία των πρόσθετων αυτών συμβατικών σταθμών εξαιτίας απαγορευτικά αυξημένων παύσεων είτε σε απαράδεκτες περικοπές παραγωγής από Α.Π.Ε. και άρα σε μη επίτευξη των στόχων της εθνικής ενεργειακής πολιτικής. Πρέπει να είναι λοιπόν σαφές ότι το συνολικό κόστος του ηλεκτρικού συστήματος με αυξημένη διείσδυση αιολικής ενέργειας εξαρτάται κυρίως από την επιλογή του υπόλοιπου συμβατικού μίγματος και δευτερευόντως από την ύπαρξη αυτής καθ’ αυτής της αιολικής παραγωγής.

4 Αιολική ενέργεια: τουλάχιστον 10.000 MW το 2020. Στα διάφορα σενάρια επίτευξης στόχων, η συνολική ετήσια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αιολικά πάρκα το 2020 κυμαίνεται μεταξύ 16,80 TWh – 18,79 TWh. H ενεργειακή αυτή παραγωγή δεν επιτυγχάνεται με τις προβλεπόμενες ανωτέρω εγκαταστάσεις (7.500 – 8.573 MW), παρά μόνο αν όλες αυτές οι εγκαταστάσεις υλοποιηθούν σε θέσεις με σχετικά υψηλό αιολικό δυναμικό. Τέτοιες θέσεις όμως πλέον δεν υπάρχουν είτε επειδή έχουν υλοποιηθεί ήδη, είτε επειδή απαιτούν μεγάλες διασυνδέσεις και επομένως σχετικά υψηλές απώλειες ισχύος και απώλειες διαθεσιμότητας. Η ΕΛΕΤΑΕΝ εκτιμά ότι οι απαιτούμενες εγκαταστάσεις αιολικών πάρκων για την επίτευξη της ενεργειακής παραγωγής που προβλέπεται στα σενάρια του ΥΠΕΚΑ είναι 8.700 – 9.750 MW και εάν το ΥΠΕΚΑ επιμείνει στο μείγμα που παρουσίασε αυτή είναι η ισχύς που θα πρέπει να περιληφθεί. Σε κάθε περίπτωση, η ΕΛΕΤΑΕΝ θεωρεί ότι ο ελάχιστος στόχος που εξασφαλίζει τις απαιτήσεις της Οδηγίας για το

Η ΕΛΕΤΑΕΝ είναι πάντα στη διάθεση της πολιτείας και των οργάνων της για κάθε είδους συνεργασία σε όλα τα θέματα του κλάδου Α.Π.Ε.. ΕΛΕΤΑΕΝ e-mail eletaen@eletaen.gr / web: www.eletaen.gr

Γράφει ο Νίκος Καντερές, Μετεωρολόγος Φυσικός, Βουλευτής Αττικής ΝΔ

Μετά το ατύχημα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Β.Ρ. στον Κόλπο του Μεξικού στις 22 Απριλίου 2010, η συνεχιζόμενη διαρροή πετρελαίου έχει ξεπεράσει πλέον τα 320 εκατομμύρια λίτρα πετρελαίου!

Πρόκειται αναμφίβολα για τη χειρότερη περιβαλλοντική καταστροφή των υδάτων σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς ήδη εκφράζονται φόβοι, ότι αν δεν ανακοπεί η διαρροή άμεσα, η μόλυνση ίσως επηρεάσει τον Ατλαντικό Ωκεανό. Και ενώ ειδικοί προτείνουν διάφορες μεθόδους περιορισμού της καταστροφής – κάποιοι μάλιστα ανέφεραν την τεχνητή φραγή των οπών με ελεγχόμενες πυρηνικές εκρήξεις, που θα σήμαινε όμως την καταστροφή των πετρελαϊκών αποθεμάτων σε ολόκληρο τον κόλπο - στο μεταξύ περισσότερα από επτά εκατομμύρια λίτρα πετρελαίου συνεχίζουν να διαρρέουν καθημερινά. Εξετάζοντας τις επιπτώσεις του ατυχήματος, παρατηρούμε ότι πληθώρα καιρικών συνθηκών, όπως η ταχύτητα των ανέμων και οι επικρατούσες θερμοκρασίες, επηρεάζουν την παρουσία του πετρελαίου – την διασπορά, την διάλυση, την εξάτμιση, την καθίζηση του και την εντέλει μακροχρόνια διαδικασία βιοαποικοδόμησης του από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα οκτώ βασικά στάδια μετά την διαρροή πετρελαίου στη θάλασσα περιγράφονται στο ακόλουθο διάγραμμα.

Τη στιγμή που χύνεται πετρέλαιο στην επιφάνεια της θάλασσας, αρχίζει να απλώνεται, αρχικά ως μία κηλίδα. Αυτή η εξάπλωση (Spreading) πραγματοποιείται σχετικά γρήγορα και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ιξώδες του πετρελαίου, που επηρεάζει την ρευστότητα του. Άλλοι παράγοντες που αφορούν στη εξάπλωση, είναι οι καιρικές συνθήκες που επικρατούν, η θερμοκρασία, οι ταχύτητες των ανέμων και τα θαλάσσια ρεύματα. Το δεύτερο φαινόμενο είναι η εξάτμιση (evaporation) κάποιων συστατικών του πετρελαίου στην ατμόσφαιρα. Το ποσό της εξάτμισης και η ταχύτητα με την οποία επέρχεται, εξαρτάται πλήρως

από το ποσοστό πτητικών ουσιών που περιέχει το πετρέλαιο. Για παράδειγμα, η βενζίνη, κηροζίνη και τα ντίζελ, όλα «ελαφρά» προϊόντα πετρελαίου, έχουν την τάση να εξατμίζονται σχεδόν πλήρως μέσα σε λίγες μέρες. Αντιθέτως, ένα βαρύ μαζούτ δεν θα εξατμιστεί σχεδόν καθόλου. H Διάσπαση - Διασπορά (Dispersion) παρουσιάζεται από τα κύματα και τις αναταράξεις στην επιφάνεια της θάλασσας. Αυτά μπορεί να προκαλέσουν την διάσπαση της κηλίδας σε σταγονίδια διαφόρων μεγεθών. Αναλόγως το μέγεθος των σταγονιδίων, τα μικρότερα σταγονίδια παραμένουν κάτω από την επιφάνεια του νερού, ενώ τα μεγαλύτερα αναδύονται στην επιφάνεια, όπου είτε ενώνονται πάλι σε μορφή κηλίδας είτε απλώνονται για να σχηματίσουν ένα πολύ λεπτό φιλμ διασποράς. Η φυσική ανάμειξη του πετρελαίου και του νερού από τις αναταράξεις στην επιφάνεια της θάλασσας δημιουργεί ένα είδος «γαλακτώματος» (emulsification) που συνήθως είναι πολύ παχύρρευστο και συχνά αναφέρεται, λόγω της εμφάνισής του, ως μους ή αφρός σοκολάτας. Ο σχηματισμός αυτού του γαλακτώματος μπορεί να διαρκέσει για πολλούς μήνες μετά την αρχική διαρροή. Άλλα στάδια που παρουσιάζονται είναι αυτό της διάλυσης (dissolution) και οξείδωσης (oxidation) του πετρελαίου. Η διάλυση στο νερό εξαρτάται από τη σύνθεση του πετρελαίου, ενώ η οξείδωση προκαλείται από την έκθεση του πετρελαίου στο φως του ηλίου. Αποτέλεσμα της οξείδωσης είναι ο σχηματισμός πίσσας που καταλήγει στις ακτές και έχει μια σταθερή εξωτερική κρούστα Ωστόσο, η διαδικασία είναι πολύ αργή, ακόμα και με έντονη ηλιακή ακτινοβολία. H καθίζηση ή βύθιση (Sedimentation) είναι ιδιαίτερα σπάνια, καθώς το θαλασσινό νερό έχει πυκνότητα 1,025 και πολύ λίγοι τύποι αργού πετρελαίου είναι αρκετά πυκνοί, ώστε τα κατάλοιπα τους να βυθιστούν στο θαλάσσιο περιβάλλον. Τέλος υπάρχει το στάδιο της βιολογικής αποδόμησης (biodegradation), μία διαδικασία όπου το θαλασσινό νερό που περιέχει μια σειρά από μικροοργανισμούς ή μικρόβια, μπορεί να αποσυνθέσει μερικώς ή εντελώς το πετρέλαιο στο νερό, διαλύοντας της χημικές ενώσεις σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Ωστόσο, ορισμένες ενώσεις πετρελαίου είναι πολύ ανθεκτικές και δεν μπορούν να υποβαθμιστούν. Το ατύχημα και η διαρροή στον Κόλπο του Μεξικού καταδεικνύουν, πόσο επικίνδυνες είναι τελικά οι παρεμβάσεις του ανθρώπου στο περιβάλλον. Η περιβαλλοντική αποκατάσταση των παράκτιων περιοχών της Λουιζιάνα και του Μισισίπι όπου καταλήγει ο μεγαλύτερος όγκος της πετρελαιοκηλίδας, αλλά και των υποθαλάσσιων οικοσυστημάτων ολόκληρου του κόλπου του Μεξικού, θα χρειαστούν πολλά χρόνια, ίσως και δεκαετίες, να ολοκληρωθούν. Έχει φτάσει οριστικά το τέλος των ενεργειακών μοντέλων του 20ού αιώνα. Όλοι έχουμε την υποχρέωση να στραφούμε στις νέες μορφές ενέργειας, που όχι μόνο αποκλείουν παρόμοια ατυχήματα στο μέλλον αλλά επίσης επιτρέπουν στο φυσικό μας περιβάλλον να αναζωογονηθεί.

«ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2010» ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

για ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (Call for Papers) Στο πλαίσιο του 15ου Εθνικού Συνεδρίου Ενέργειας, «Ενέργεια & Ανάπτυξη 2010» το οποίο θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 22-23 Νοεμβρίου 2010, και έχει ως ειδικό θέμα την “Χρηματοδότηση των Ενεργειακών Υποδομών στη συγκυρία της Οικονομικής Κρίσης”, η Οργανωτική και Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου επιθυμεί να προσκαλέσει ερευνητές, μελετητές μεταπτυχιακούς φοιτητές και στελέχη επιχειρήσεων που ασχολούνται με την ανάπτυξη και εφαρμογή ενεργειακών τεχνολογιών, να υποβάλλουν προτάσεις για εισηγήσεις στη θεματική περιοχή του που αναφέρεται παρακάτω. Το συνέδριο που κλείνει εφέτος 15 χρόνια συνεχούς οργάνωσης, θα αφιερώσει δύο συνεδρίες στο γενικό θέμα «Οδικός Χάρτης προς το 2020: Κρίσιμες Επενδύσεις και Τεχνολογίες». Από τις υποβληθείσες εργασίες, έως δώδεκα θα επιλεγούν για παρουσίαση στο ακροατήριο του Συνεδρίου, ενώ από τις υπόλοιπες εργασίες που θα υποβληθούν, οι καλύτερες θα παρουσιασθούν σε Poster Session στους χώρους του Συνεδρίου. Οι ενδιαφερόμενοι να παρουσιάσουν εργασίες τους στο φετινό Συνέδριο «Ενέργεια & Ανάπτυξη», καλούνται να υποβάλλουν ηλεκτρονικά μία περίληψη μέχρι 300 λέξεις, έως τις 27 Σεπτεμβρίου 2010 και να την αποστείλουν στο Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) στη διεύθυνση: info@ iene.gr. Στην κάθε περίληψη που θα υποβληθεί θα πρέπει να αναγράφεται καθαρά ο τίτλος της εργασίας, το όνομα ή τα ονόματα των συγγραφέων με πλήρη στοιχεία επικοινωνίας και αναγραφή του Οργανισμού ή της εταιρείας που απασχολείται ο (οι) συγγραφέας (είς). Η επιλογή των εργασιών που θα παρουσιασθούν στο Συνέδριο θα γίνει από το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΙΕΝΕ και τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν στους συγγραφείς μέχρι τις 15 Οκτωβρίου 2010. Ακολούθως, οι πλήρεις εργασίες θα πρέπει να υποβληθούν στο ΙΕΝΕ το αργότερο μέχρι τις 15 Νοεμβρίου 2010. Το «Ενέργεια & Ανάπτυξη» 2010 οργανώνεται από το ΙΕΝΕ υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) και του Υπουργείου Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) και σε συνεργασία με το World Energy Council (WEC). Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο Συνεδριακό Κέντρο της Εθνικής Ασφαλιστικής, Λεωφόρος Συγγρού 103, στην Αθήνα. Για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία επισκεφθείτε τον διαδικτυακό χώρο του ΙΕΝΕ (www.iene.gr) ή επικοινωνήστε τηλεφωνικά στα 210-3628457, 3640278.

Χ. Τουρκολιάς και Δ. Διακουλάκη, Εργαστήριο Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας ΕΜΠ, Ελλάδα Σ. Μοιρασγεντής, Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης ΕΑΑ, Ελλάδα Δ. Δαμίγος, Εργαστήριο Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής ΕΜΠ, Ελλάδα

Ανάλυση κόστους - οφέλους σεναρίων ηλεκτροπαραγωγής για το 2020 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην εργασία αυτή εξετάζονται και αξιολογούνται διαφορετικά σενάρια για την επέκταση του ηλεκτρικού συστήματος της Ελλάδας μέχρι το 2020. Τα σενάρια έχουν διαμορφωθεί έτσι ώστε να διερευνηθεί ο βαθμός κατά τον οποίον καλύπτονται οι στόχοι της ΕΕ για το μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή και κατ’ επέκταση στο σύνολο της ενεργειακής κατανάλωσης. Η αξιολόγηση στηρίζεται στη μεθοδολογία της Ανάλυσης Κόστους - Οφέλους αξιοποιώντας εκτιμήσεις του κοινωνικού κόστους βασικών τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής που έχουν προκύψει από πρόσφατες ερευνητικές προσπάθειες. Τα αποτελέσματα δείχνουν τη σημαντική υπεροχή των σεναρίων που υποθέτουν σημαντική διείσδυση ΑΠΕ. Ειδικότερα προκύπτει ότι η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα αποτελεί μία ελκυστική προοπτική, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη η σταδιακή ενσωμάτωση του εξωτερικού κόστους της κλιματικής μεταβολής στο μηχανισμό της αγοράς και τα οφέλη από την αύξηση της απασχόλησης επενδύσεων έργων ΑΠΕ.

Η ενεργειακή αυτή στρατηγική αποτυπώνεται στην απόφαση του Συμβουλίου Αρχηγών των κρατών μελών της ΕΕ το 2007 (EC, 2007), ενώ το 2008 η απόφαση αυτή εξειδικεύεται με ένα πακέτο Κοινοτικών Οδηγιών και Αποφάσεων όπου προσδιορίζονται συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τα Κράτη - Μέλη. Ειδικότερα, σύμφωνα με το σύστημα κατανομής βαρών ο στόχος του 20% συμμετοχής των ΑΠΕ στο σύνολο της Ακαθάριστης Εγχώριας Ενεργειακής Κατανάλωσης για το 2020 εξειδικεύεται για την Ελλάδα στο 18%, το οποίο με απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης αυξήθηκε στο 20%. Από τη μέχρι σήμερα εξέλιξη της διείσδυσης των ΑΠΕ στα ηλεκτρικά συστήματα των χωρών μελών της ΕΕ, γίνεται φανερό ότι μία μεγάλης κλίμακας διείσδυση των σχετικών τεχνολογιών δεν προκύπτει αυθόρμητα από τις δυνάμεις της αγοράς. Και αυτό γιατί το ιδιωτικό κόστος των ΑΠΕ είναι κατά κανόνα υψηλότερο από εκείνο των συμβατικών μορφών ενέργειας.

Στην εργασία αυτή αξιοποιούνται οι νεότερες εκτιμήσεις κοινωνικού κόστους (δηλ. του αθροίσματος ιδιωτικοοικονομικού και εξωτερικού κόστους) για τη συγκριτική αξιολόγηση εναλλακτικών σεναρίων επέκτασης του ηλεκτρικού συστήματος της Ελλάδας μέχρι το 2020. Ειδικότερα, συγκρίνεται ένα Σενάριο Αναφοράς με σενάρια ανάπτυξης των ΑΠΕ που διασφαλίζουν την επίτευξη των στόχων που τίθενται με το ενεργειακό και κλιματικό πακέτο για το 2020 και εφαρμόζεται Ανάλυση Κόστους - Οφέλους με βάση τις πρόσθετες επενδύσεις και τα επιτυγχανόμενα κοινωνικά οφέλη που προκύπτουν σε κάθε περίπτωση. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην αποτίμηση του οφέλους από την αύξηση της απασχόλησης, έτσι ώστε να συνεκτιμηθεί άλλη μια κρίσιμη συνιστώσα για μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της ηλεκτροπαραγωγής.

2 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην ηλεκτροπαραγωγή αποτελεί σταθερή επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) καθώς εξυπηρετεί και τους 3 στόχους της ενεργειακής της στρατηγικής: α) την αειφορία του ενεργειακού συστήματος και την καταπολέμηση της κλιματικής μεταβολής, β) την ενίσχυση της ασφάλειας της ενεργειακής τροφοδοσίας, και γ) την αποδοτική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ενέργειας.

αυτών που αναφέρονται στην ποιότητα της ατμόσφαιρας. Ενδεικτικά αναφέρονται η Οδηγία 1999/30/EC για σωματίδια, NO2, SO2 και μόλυβδο, η Οδηγία 2000/76/EC για τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών SO2, NOX, VOC και NH3 στις χώρες της ΕΕ για το 2010, η Οδηγία 2001/80/EC για Μεγάλες Εγκαταστάσεις Καύσης κλπ. Παράλληλα, αρχίζει πιο συστηματικά η έρευνα για την αποτίμηση και άλλων συνιστωσών κοινωνικού κόστους ή οφέλους από την παραγωγή ενέργειας, και ιδιαίτερα εκείνων που σχετίζονται με την αύξηση της απασχόλησης και την ασφάλεια της ενεργειακής τροφοδοσίας.

Όμως, αν στο ιδιωτικό κόστος προστεθεί το εξωτερικό κόστος, δηλαδή το κόστος των επιπτώσεων από την παραγωγή ενέργειας στην ανθρώπινη υγεία, το φυσικό περιβάλλον και γενικότερα στην ανθρώπινη ευημερία, προκύπτει το κοινωνικό κόστος της ενέργειας το οποίο μεταβάλλει σημαντικά την κοινωνική ελκυστικότητα των διαφόρων ενεργειακών μορφών και τεχνολογιών. Οι πρώτες εκτιμήσεις των εξωτερικών οικονομιών της ενέργειας επικεντρώνονται στον υπολογισμό του περιβαλλοντικού εξωτερικού κόστους και χρονολογούνται από τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Μία συστηματική ερευνητική προσπάθεια στο πεδίο αυτό αρχίζει το 1992, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί το πρόγραμμα ExternE, με στόχο την ανάπτυξη ενός συνεπούς μεθοδολογικού πλαισίου αποτίμησης του εξωτερικού κόστους της ηλεκτροπαραγωγής και την εφαρμογή του σε όλα τα κράτη μέλη, με έμφαση και πάλι στο περιβαλλοντικό εξωτερικό κόστος. Σήμερα, έχει ευρύτερα αναγνωρισθεί ότι ο ενεργειακός σχεδιασμός και η διαμόρφωση των πολιτικών θα πρέπει να στηρίζεται στη θεώρηση του κοινωνικού κόστους, με απώτερο στόχο την πλήρη ενσωμάτωση του εξωτερικού κόστους της ενέργειας στο μηχανισμό της αγοράς. Τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος ExternE έχουν ήδη ευρύτατα αξιοποιηθεί στην αξιολόγηση πολιτικών και την έκδοση σχετικών Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα

2.1 Αποτίμηση επιπτώσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης Ο προσδιορισμός του εξωτερικού κόστους των επιπτώσεων από την ατμοσφαιρική ρύπανση πραγματοποιείται με βάση τη μεθοδολογία, η οποία αναπτύχτηκε στο πλαίσιο του προγράμματος ExternE και βασίζεται στη μέθοδο της Συνάρτησης Ζημίας - ΣΖ (Impact Pathway Approach). Η προτεινόμενη μέθοδος αποτελεί μία σειριακή διαδικασία ανάλυσης κατά την οποία οι εκπομπές ή άλλα φορτία ή οχλήσεις διαχέονται στο περιβάλλον και οδηγούν σε περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Για τη διευκόλυνση της προτεινόμενης υπολογιστικής διαδικασίας η μέθοδος έχει ενσωματωθεί στο υπολογιστικό εργαλείο EcoSense. Ο υπολογισμός των προκαλούμενων επιπτώσεων και των συνεπαγόμενων ζημιών ή ωφελειών από τη λειτουργία μιας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής υπολογίζονται σε οριακή βάση, για κάθε δηλαδή πρόσθετη μονάδα παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, παίρνοντας σε κάθε περίπτωση υπόψη τη χρησιμοποιούμενη τεχνολογία και το περιβάλλον αναφοράς, δηλαδή το είδος, το πλήθος και τη γεωγραφική διασπορά των αποδεκτών. Περισσότερες πληροφορίες για τη μεθοδολογία και τα στάδια της υπολογιστικής διαδικασίας μπορούν να αναζητηθούν σε μελέτες του προγράμματος ExternE (EC, 1998 and 2005) και σε σχετικές εργασίες εφαρμογής (Diakoulaki et al., 2007).

2.2 Αποτίμηση επιπτώσεων κλιματικής αλλαγής Η αποτίμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής παρουσιάζει σημαντικές μεθοδολογικές δυσκολίες, και κανείς θα πρέπει να λάβει υπόψη το σημαντικό αριθμό δραστηριοτήτων και τομέων της οικονομίας που επηρεάζονται από το φαινόμενο, το μακροπρόθεσμο χαρακτήρας των επιπτώσεων αυτών, αλλά και τις δυνατότητες προσαρμογής των αποδεκτών αφού οι κλιματικές αλλαγές αναμένεται να εξελιχθούν προοδευτικά σε βάθος χρόνου. Στο πλαίσιο του προγράμματος ExternE για την αποτίμηση των εξωτερικών οικονομιών της κλιματικής αλλαγής υιοθετούνται δύο εναλλακτικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Η πρώτη χρησιμοποιεί αναλυτικά υπολογιστικά εργαλεία προκειμένου να προσδιορίσει το οικονομικό κόστος των κλιματικών αλλαγών, και ισούται με την καθαρή παρούσα αξία των διαφορών της οικονομικής αξίας των επιπτώσεων που προκαλούνται από την αύξηση των εκπομπών CO2 ανηγμένη ανά t εκπεμπόμενου CO2. Η δεύτερη προσέγγιση αξιοποιεί μεθόδους Αποτρεπτικής Συμπεριφοράς, Κόστους Αποφυγής και Εξαρτημένης Αξιολόγησης προκειμένου να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με τις ατομικές προτιμήσεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την αποφυγή των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Η τιμή εξωτερικού κόστους που χρησιμοποιείται είναι ίση με 19 €/tn CO2 και προήλθε από την εφαρμογή της μεθόδου του Κόστους Αποφυγής (EC, 1998 and 2005)..

2.2 Αποτίμηση επιπτώσεων κλιματικής αλλαγής Οι δραστηριότητες που αναλαμβάνονται και τα έργα που υλοποιούνται στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συμβάλουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και επομένως στη μείωση της ανεργίας. Επομένως, η εγκατάσταση μιας νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής δημιουργεί: Άμεση απασχόληση (direct employment), ως απόρροια των εργασιών κατασκευής της μονάδας και των λοιπών απαραίτητων υποδομών, εξόρυξης και παραγωγής του καυσίμου, μεταφοράς του καυσίμου, λειτουργίας της μονάδας, διαχείρισης των αποβλήτων, κλπ. Έμμεση απασχόληση (indirect employment), λόγω της αύξησης της δραστηριότητας και του κύκλου εργασιών σε άλλους κλάδους της οικονομίας, εξαιτίας των δαπανών και των εργασιών που υλοποιούνται κατά την εγκατάσταση/λειτουργία της εν λόγω μονάδας ηλεκτροπαραγωγής. Συνεπαγόμενη απασχόληση (induced employment), λόγω της αύξησης του διαθέσιμου εισοδήματος που θα προκύψει από την προαναφερθείσα άμεση και έμμεση αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, ένα μέρος του οποίου θα επανεπενδυθεί για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό την απασχόληση σε άλλους κλάδους της οικονομίας.

Για την οικονομική αποτίμηση των ωφελειών από την αύξηση της απασχόλησης σε οικονομικούς όρους θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι εξής αρνητικές και θετικές συνιστώσες: Η εκτίμηση της άμεσης απασχόλησης ανά στάδιο των εξεταζόμενων ενεργειακών κύκλων έγινε χρησιμοποιώντας τεχνικές που βασίζονται στην ανάλυση Προσφοράς. Με βάση τις τεχνικές αυτές η εκτίμηση της απασχόλησης που δημιουργείται από την υλοποίηση μιας επένδυσης γίνεται στη βάση άντλησης πληροφοριών από παρεμφερείς δραστηριότητες αποτελώντας μια διαδικασία μεθοδολογικά ευκολότερη να πραγματοποιηθεί, η οποία όμως απαιτεί τη συγκέντρωση μεγάλου όγκου πληροφοριών και στατιστικών στοιχείων όσον αφορά τον αριθμό και τα χαρακτηριστικά των εργαζομένων στις διάφορες παραγωγικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες (ΟECD, 1997).

Η αύξηση του εισοδήματος εξαιτίας της ανεύρεσης μίας θέσης εργασίας. [ΘΕΤΙΚΗ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ]

Μία από τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις που προτείνονται διεθνώς για τη εκτίμηση των έμμεσων και συνεπαγόμενων επιπτώσεων στην απασχόληση από διάφορες οικονομικές δραστηριότητες και η οποία χρησιμοποιείται στο πλαίσιο της παρούσας ανάλυσης είναι η ανάλυση μέσω Πινάκων Εισροών - Εκροών (input - output tables) και κατάλληλων πολλαπλασιαστών απασχόλησης (employment multipliers), η οποία ανήκει στην κατηγορία τεχνικών ανάλυσης της Ζήτησης (Leontief, 1966).

Η αξία των πιθανών επιπτώσεων στην υγεία που προκαλούνται εξαιτίας της ψυχολογικής πίεσης που υφίστανται τα άτομα που πλήττονται από την ανεργία, και που πλέον εξαλείφονται. [ΘΕΤΙΚΗ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ]

Συγκεκριμένα, με βάση τους πίνακες εισροών - εκροών είναι δυνατόν να εκτιμηθεί πώς η συνολική αξία των παραγόμενων προϊόντων από μία ενεργειακή επένδυση επηρεάζει την οικονομική δραστηριότητα σε όλους τους άλλους τομείς της οικονομίας (Οικονομίδης, 2007). Για την περίπτωση των ΑΠΕ ο προσδιορισμός και της άμεσης απασχόλησης στηρίχθηκε στους Πίνακες Εισροών – Εκροών. Για την εφαρμογή του υφιστάμενου μεθοδολογικού πλαισίου χρησιμοποιήθηκαν οι Πίνακες Εισροών – Εκροών της Ελληνικής Οικονομίας του 2005. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτίμηση της πιθανότητας η δημιουργία μίας νέας θέσης εργασίας στο πλαίσιο των εξεταζόμενων ενεργειακών επενδύσεων να καλυφθεί από κάποιο άνεργο (και άρα να προκύπτουν οφέλη από την αύξηση της απασχόλησης). Στην εφαρμογή του προτεινόμενου μεθοδολογικού πλαισίου (Tourkolias et al., 2009; Τουρκολιάς, 2010) η εκτίμηση της πιθανότητας παρουσίασε σημαντικές μεθοδολογικές δυσκολίες, και δεδομένης της απουσίας σχετικών αναλυτικών στατιστικών στοιχείων θεωρήθηκε ότι η τιμή της πιθανότητας εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά της αγοράς εργασίας στην περιοχή που δημιουργείται μία νέα θέση εργασίας. Έτσι αν η εν λόγω περιοχή χαρακτηρίζεται από χαμηλούς δείκτες ανεργίας (π.χ. 4-6% ή και χαμηλότερα) τότε θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι τα επίπεδα αυτά συνιστούν ένα “φυσιολογικό” επίπεδο ανεργίας, προσεγγίζοντας τις υποθέσεις της νεοκλασσικής οικονομικής θεωρίας και η καταγραφόμενη ανεργία δείχνει απλά τους εργαζόμενους που βρίσκονται σε φάση μετάβασης από τη μία εργασία σε άλλη. Στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε να υιοθετηθεί ότι η πιθανότητα P η νέα θέση εργασίας να καλυφθεί από κάποιον άνεργο είναι μηδενική. Αντίθετα, σε οικονομίες που χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερα υψηλούς δείκτες ανεργίας (π.χ. 25%), θεωρείται ότι η πιθανότητα η νέα θέση εργασίας που δημιουργείται να καλυφθεί από κάποιον άνεργο αγγίζει το 100% (ORNL and RFF, 1994).

Τυχόν επιδόματα ανεργίας που ο άνεργος λαμβάνει, εισοδήματα από άλλη μη καταγεγραμμένη απασχόληση που πλέον δεν μπορεί να ασκεί, κλπ. [ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ] Η αξία του ελεύθερου χρόνου που δεν έχουν πλέον τα άτομα που βρίσκουν εργασία. [ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑ]

3 ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΦΕΛΟΥΣ

3.2 Επιπτώσεις κλιματικής αλλαγής Οι τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα εμφανίζουν πολλαπλάσια υψηλότερο εξωτερικό κόστος επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής με βάση την προτεινόμενη τιμή των 19 €/tn CO2 σε σχέση με τις ΑΠΕ, όπως διαπιστώνεται και στο Σχήμα 2 (Τουρκολιάς, 2010). Να σημειωθεί ότι στην περίπτωση των ΑΠΕ η εκτίμηση στηρίχθηκε σε πλήρη ανάλυση κύκλου ζωής (EC, 2008).

Συγκρίνοντας τις τιμές εξωτερικού κόστους περιβαλλοντικών επιπτώσεων οι ΑΠΕ εμφανίζουν χαμηλότερες εκτιμήσεις κόστους συγκριτικά με τα συμβατικά ορυκτά καύσιμα με εξαίρεση τις μονάδες φυσικού αερίου, οι οποίες χαρακτηρίζονται από χαμηλότερο κόστος σε σχέση με τα υδροηλεκτρικά και τα φωτοβολταϊκά πάρκα όχι όμως και σε σχέση με τα αιολικά πάρκα.

Η αύξηση της απασχόλησης οφείλεται κυρίως στη φάση της κατασκευής της μονάδας στην περίπτωση των ΑΠΕ, ενώ η έμμεση και συνεπαγόμενη απασχόληση είναι σε όλες τις τεχνολογίες που εξετάσθηκαν της ίδιας τάξης μεγέθους με τη δημιουργούμενη άμεση απασχόληση υποδηλώνοντας ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγνοείται κατά τον προσδιορισμό των ωφελειών από την αύξηση της απασχόλησης.).

Σχήμα 2 Εξωτερικό κόστος κλιματικής αλλαγής τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής

3.1 Επιπτώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης Το εξωτερικό κόστος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την ατμοσφαιρική ρύπανση, το οποίο υπολογίζεται από την εφαρμογή της μεθοδολογίας ΣΖ, διαφόρων τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής παρουσιάζεται στο Σχήμα 1 (EC, 2008; Τουρκολιάς, 2010). Οι εκτιμήσεις αυτές εξωτερικού κόστους αναφέρονται σε αντιπροσωπευτικές μονάδες, από τις οποίες αναμένεται να προέρχεται η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια στο ελληνικό σύστημα έως το 2020. Πιο συγκεκριμένα, οι μονάδες της Μελίτη και του Λαυρίου V θεωρήθηκαν ως οι πλέον αντιπροσωπευτικές για τους ενεργειακούς κύκλους του λιγνίτη και του φυσικού αερίου, ενώ για τον αιολικό, φωτοβολταϊκό και υδραυλικό κύκλο χρησιμοποιήθηκαν τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά τυπικών μονάδων δυναμικότητας 10, 1 και 5 MW αντίστοιχα.

είναι πολύ υψηλότερη σε σχέση με τεχνολογίες που αξιοποιούν συμβατικά ορυκτά καύσιμα.

Σχήμα 4 Αξία δημιουργούμενης απασχόλησης τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής

3.3 Οικονομική αποτίμηση ωφελειών Η εφαρμογή του μεθοδολογικού πλαισίου που αναπτύχθηκε για την αποτίμηση των ωφελειών από την αύξηση της απασχόλησης από έργα στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας οδήγησε αρχικά στον υπολογισμό της δημιουργούμενης απασχόλησης σε φυσικούς όρους (Tourkolias et al., 2009; Τουρκολιάς, 2010). Για την περίπτωση των ΑΠΕ το μεθοδολογικό πλαίσιο τροποποιήθηκε διότι δεν υπήρχε κλάδος οικονομικής δραστηριότητας στους Πίνακες Εισροών – Εκροών για το έτος 2005, ο οποίος να αφορούσε στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, με αποτέλεσμα ο προσδιορισμός της δημιουργούμενης απασχόλησης σε φυσικούς όρους να πραγματοποιηθεί με τον επιμέρους υπολογισμό της απασχόλησης εκείνων των κλάδων που συντελούν στην υλοποίηση συγκεκριμένων επενδύσεων σε τεχνολογίες ΑΠΕ.

Η συμβολή των ΑΠΕ στην αύξηση της απασχόλησης επιβεβαιώνεται και κατά την οικονομική αποτίμηση των ωφελειών της απασχόλησης (Σχήμα 4), όπου τα φωτοβολταϊκά και η υδροηλεκτρική ενέργεια εμφανίζουν υψηλότερη αξία σε σχέση με τον λιγνίτη και το φυσικό αέριο, ενώ η αιολική ενέργεια παρουσιάζει σχεδόν τριπλάσια αξία συγκριτικά με το φυσικό αέριο.

4 ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 4.1 Παρουσίαση σεναρίων Τα σενάρια για την εξέλιξη του ελληνικού τομέα ηλεκτροπαραγωγής προέκυψαν από το μοντέλο ENPEP (ΕΑΑ, 2008) και αυτά τα οποία επιλέχθηκαν για τη συγκριτική τους αξιολόγηση είναι τα ακόλουθα: Σενάριο Αναφοράς, το οποίο περιλαμβάνει τις τρέχουσες πολιτικές οι οποίες αναμένεται να υλοποιηθούν έως το 2020. Σενάριο Εμπορίας Εκπομπών, το οποίο υιοθετεί επιπρόσθετα την εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών έτσι όπως τροποποιήθηκε για την περίοδο μετά το 2012. Σενάριο Προσαρμογής, το οποίο προϋποθέτει, επιπρόσθετα του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, την υλοποίηση δράσεων έτσι ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι οι οποίοι έχουν τεθεί από την ΕΕ για το 2020 (20-20-20).

Σχήμα 3 Δημιουργούμενη απασχόληση τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής

Σχήμα 1 Εξωτερικό κόστος ατμοσφαιρικής ρύπανσης τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής

Όπως παρουσιάζεται και στο Σχήμα 3, η συμβολή των ΑΠΕ στην αύξηση της απασχόλησης ανά μονάδα παραγόμενης ενέργειας

Η αξιολόγηση των σεναρίων αυτών πραγματοποιήθηκε με βάση την πρόσθετη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με το 2007.

Η Από το Σχήμα 5 παρατηρείται ότι το Σενάριο Αναφοράς εστιάζει κυρίως στην υψηλή διείσδυση φυσικού αερίου για την περίοδο μέχρι το 2020. Στο Σενάριο Εμπορίας Εκπομπών η διείσδυση φυσικού αερίου μειώνεται, ενώ ταυτόχρονα προωθείται η περαιτέρω αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας, ενώ τα ποσοστά λιγνίτη και των υπόλοιπων ΑΠΕ παραμένουν αμετάβλητα. Τέλος, στο Σενάριο Προσαρμογής η εκτεταμένη διείσδυση τόσο της αιολικής ενέργειας όσο και των υπόλοιπων ΑΠΕ αντικαθιστούν σε σημαντικό βαθμό τόσο τη χρήση φυσικού αερίου όσο και τη χρήση λιγνίτη. Επιπλέον, είναι σημαντικό να τονιστεί η μείωση της επιπρόσθετης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο τελευταίο σενάριο εξαιτίας της υιοθέτησης δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας.

τερων συμβατικών μονάδων, εμφανίζονται ανταγωνιστικά σε όρους ιδιωτικού κόστους, ενώ οι διαφορές μικραίνουν ακόμα περισσότερο σε όρους κοινωνικού κόστους.

4.2 Ιδιωτικό και κοινωνικό κόστος Η αξιολόγηση των σεναρίων πραγματοποιείται τόσο από την οπτική γωνία του ιδιώτη επενδυτή όσο και από την πλευρά της κοινωνίας για αντιπροσωπευτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος το 2020. Στην πρώτη περίπτωση θα χρησιμοποιηθεί το ιδιωτικό κόστος, ενώ στην δεύτερη το κοινωνικό. Το ιδιωτικό κόστος θα εκφραστεί ως μέσο ετησιοποιημένο κόστος και οι βασικές του συνιστώσες θα περιλάβουν το κόστος καυσίμου, το κόστος λειτουργίας και συντήρησης και το κόστος επένδυσης (EC, 2008). Αντίστοιχα, και το κοινωνικό κόστος θα εκφραστεί ως μέσο ετησιοποιημένο κόστος και οι βασικές του συνιστώσες, εκτός από το ιδιωτικό κόστος, συμπεριλαμβάνουν το κόστος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, το κόστος της κλιματικής αλλαγής και το όφελος από την αύξηση της απασχόλησης. Οι τιμές των συγκεκριμένων συνιστωσών αναλύονται στην Παράγραφο 3. Στο Σχήμα 6 παρουσιάζονται οι υπολογισθείσες τιμές ιδιωτικού και κοινωνικού κόστους για τις βασικές τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής για την Ελλάδα. Παρατηρείται καταρχήν ότι το κοινωνικό κόστος όλων των ΑΠΕ είναι μικρότερο από το ιδιωτικό. Και αυτό γιατί έχουν αμελητέο κόστος ατμοσφαιρικής ρύπανσης και κλιματικής μεταβολής, ενώ είναι υψηλό το όφελος από την αύξηση της απασχόλησης. Αντίθετα, το κοινωνικό κόστος των συμβατικών καυσίμων είναι κατά 12%-67% υψηλότερο του ιδιωτικού. Προκύπτει ακόμη ότι οι τεχνολογίες αξιοποίησης των ΑΠΕ και ιδιαίτερα τα αιολικά συστήματα αν και το ιδιωτικό τους κόστος παραμένει ακόμη υψηλότερο από εκείνο των περισσό-

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Diakoulaki, D., Mirasgedis, S., Tourkolias, C. (2007). Assessment and exploitation of energy-related externalities in the industrial sector. Energy Policy 35/5, pp. 2925-2938. 2. European Commission (1998). ExternE - Externalities of Energy: Methodology. DG XII, ‘ExternE Project’. Report EUR 19083, available at http://www.externe.info. 3. European Commission (2005). ExternE - Externalities of Energy: Methodology 2005 update. DG for Research, Report EUR 21951, available at http://www.externe.info.

Σχήμα 6 Ιδιωτικό και κοινωνικό κόστος τεχνολογιών ηλεκτροπαραγωγής

4. European Commission (2007). COM (2007) - An Energy Policy for Europe. Brussels.

5 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

5. European Commission (2008). CASES - Cost Assessment of Sustainable Energy Systems. Report ‘Development of a set of full cost estimates of the use of different energy sources and its comparative assessment in EU countries’, available at www.feem-project.net/cases.

Το συνολικό κοινωνικό κόστος τόσο του Σεναρίου Εμπορίας Εκπομπών όσο και του Σεναρίου Προσαρμογής μειώνεται κατά 3% και 2% αντίστοιχα σε σχέση με το Σενάριο Αναφοράς, αν και χαρακτηρίζονται από υψηλότερο ιδιωτικό κόστος (Σχήμα 7).

Σχήμα 5 Πρόσθετη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σεναρίων σε σχέση με το 2007

πρέπει να προστεθεί η συνιστώσα του κόστους της κλιματικής μεταβολής, καθώς από το 2012 και μετά το κόστος αυτό εσωτερικοποιείται ανάλογα με τις τιμές δικαιωμάτων εκπομπών που θα διαμορφωθούν λόγω της υποχρεωτικής αγοράς των δικαιωμάτων για το σύνολο των εκπομπών CO2 από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.

Παρατηρείται επίσης ότι η σημαντικότερη συνιστώσα του κοινωνικού κόστους είναι το ιδιωτικό, η οποία γίνεται μεγαλύτερη εάν συνυπολογιστεί σε αυτή και το εξωτερικό κόστος της κλιματικής αλλαγής, το οποίο αναμένεται να εσωτερικοποιηθεί από το 2013.

Σχήμα 8 Μεταβολές συνιστωσών κοινωνικού κόστους ως προς το Σενάριο Αναφοράς

Στην περίπτωση αυτή, το Σενάριο Προσαρμογής εμφανίζει κατά 1,5% χαμηλότερο άθροισμα ιδιωτικού και κόστους κλιματικής μεταβολής από το Σενάριο Αναφοράς.

6 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ανάπτυξη των ΑΠΕ στην Ελλάδα δεν είναι μόνο επιβεβλημένη από τους εθνικούς στόχους που απορρέουν από την κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική.

Σχήμα 7 Κοινωνικό κόστος εξεταζόμενων σεναρίων

Στο Σενάριο Προσαρμογής εάν και το ιδιωτικό κόστος αυξάνεται κατά 5% σε σχέση με το Σενάριο Αναφοράς τόσο το εξωτερικό κόστος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όσο και της κλιματικής αλλαγής μειώνεται κατά 29% και 67% αντίστοιχα υποδηλώνοντας την περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου σεναρίου και η οποία οφείλεται στην υψηλή διείσδυση της αιολικής ενέργειας και των λοιπών ΑΠΕ (Σχήμα 8). Ομοίως στο Σενάριο Εμπορίας Εκπομπών, οι αντίστοιχες μειώσεις ως προς το Σενάριο Αναφοράς είναι μικρότερες (6% για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και 24% για την κλιματική αλλαγή), ενώ παρατηρείται και μικρότερη αύξηση στο ιδιωτικό κόστος (1%). Αξίζει να σημειωθεί ότι στο ιδιωτικό κόστος θα

Τα αποτελέσματα της παρούσας ανάλυσης αποδεικνύουν ότι αν συνυπολογισθεί σε χρηματικούς όρους το κοινωνικό όφελος που συνεπάγεται η ενίσχυση των ΑΠΕ, η προσαρμογή της Ελλάδας στους στόχους αυτούς αποτελεί μία ιδιαίτερα ελκυστική προοπτική. Πολύ περισσότερο, που στην περίπτωση της ηλεκτροπαραγωγής το όφελος από τη μείωση των εκπομπών CO2, μετά το 2013 θα ενσωματωθεί σταδιακά στο μηχανισμό της αγοράς και θα μεταφράζεται άμεσα και σε χρηματικό όφελος.

6. Leontief, W. (1966). Input - Output Economics. Oxford University Press, New York. 7. OECD (1997). Environmental policies and employment. Organization for Economic Cooperation and Development, Paris. 8. ORNL, RFF (1994). Estimating externalities of coal fuel cycle. US-EC Fuel Cycle Study: Oak Ridge National Laboratory, Tennessee, USA. 9. Tourkolias, C., Mirasgedis, S., Damigos, D., Diakoulaki, D. (2009). Employment Benefits of Electricity Generation: a Comparative Assessment of Lignite and Natural Gas Power Plants in Greece. Energy Policy 37/10, pp. 4155-4166. 10. ΕΑΑ (2008). Ανάλυση ενεργειακών σεναρίων για την Ελλάδα στην προοπτική επίτευξης των στόχων του ενεργειακού και κλιματικού πακέτου της ΕΕν. Κείμενο εργασίας Ομάδας Ενεργειακού Σχεδιασμού, Κλιματικής Αλλαγής και Βιώσιμης Ανάπτυξης. 11. Οικονομίδης, Χ. (2007). Εισαγωγή στο σύστημα και την ανάλυση εισροών - εκροών. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα. 12. Τουρκολιάς, Χ. (2010). Ανάπτυξη μεθοδολογικού πλαισίου για την αποτίμηση περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων της ηλεκτροπαραγωγής. Διδακτορική Διατριβή, ΕΜΠ, Αθήνα.

ΜΙΑ ΑΝΑΣΑ

ΦΡΕΣΚΟΥ ΑΕΡΑ

ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΗΜΕΡΑΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ έκθεση ζωγραφικής

Στις 11 Ιουνίου άνοιξε τις πόρτες της η έκθεση ζωγραφικής της Παγκόσμιας Ημέρας του Ανέμου, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων με τη συμμετοχή πάνω από 350 μικρών καλλιτεχνών, Νηπιαγωγείου και Δημοτικού, που έκαναν εικόνες τις σκέψεις τους για την Αιολική Ενέργεια. Η βράβευση των καλύτερων ανά κατηγορία έργων έγινε το πρωί της Κυριακής 13 Ιουνίου στις 12μμ και περίπου 20 μικροί καλλιτέχνες έλαβαν δώρα που ευγενικά προσέφερε η ΔΕΗ ΑΕ.

Πράσινο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου Η 2η φετινή καινοτομία είναι το «Πράσινο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου» το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 12 και 13 Ιουνίου, όπου 21 ομάδες εργαζομένων σε εταιρείες και οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στο χώρο των ΑΠΕ, αναμετρήθηκαν για το βαρύτιμο κύπελλο και αναμνηστικά μετάλλια που δόθηκαν στις ομάδες που συμμετείχαν στον τελικό με την ευγενική χορηγία της ΔΕΗ ΑΕ.

(δείτε ξεχωριστό άρθρο σελ. 32 - 33)

Η υιοθεσία ανεμογεννητριών Η υιοθεσία ανεμογεννητριών είναι μια από τις φετινές πρωτοβουλίες μας η οποία έγινε δυνατή με τη συνεργασία των εταιριών παραγωγής Αιολικής Ενέργειας και τη συμμετοχή μικρών και μεγάλων φίλων μας, οι οποίοι επέλεξαν μια από τις ανεμογεννήτριες που διέθεσαν γι αυτό το σκοπό οι εταιρείες και της έδωσαν το όνομα της αρεσκείας τους. Οι εταιρείες έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν τους αναδόχους για την πορεία της ανεμογεννήτριας και να αναρτήσουν πίνακα με το όνομα της.

15 Ιουνίου στο Σύνταγμα

Η πολιτική παρουσία Τις εκδηλώσεις εκτός των πολιτών τίμησαν με την παρουσία τους και πολλοί πολιτικοί: Η Υπουργός ΥΠΕΚΑ κα Τίνα Μπιρμπίλη, ο Υφυπουργός ΥΠΕΚΑ κ. Γιάννης Μανιάτης ο ΓΓ ΥΠΕΚΑ κ. Κώστας Μαθιουδάκης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Σπύρος Κουβέλης, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ. Δημήτρης Σιούφας,

Τέλος στις 15 Ιουνίου στο Σύνταγμα, πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις ενημέρωσης του κοινού γύρω από τους μύθους και την πραγματικότητα για την παραγωγή ενέργειας από τον άνεμο, καθώς και ευαισθητοποίησης των αυριανών πολιτών με θέμα ένα καλύτερο, «πράσινο» μέλλον, για όλους μας.

Το πρόγραμμα για τους μικρούς φίλους μας είχε ως εξής:

ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος της ΝΔ κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Τομεάρχης Ενέργειας της ΝΔ κ. Μιχάλης Γιαννάκης, ο πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Γιώργος Σαλαγκούδης, ο βουλευτής της ΝΔ κ. Νίκος Καντερές ο ανεξάρτητος βουλευτής κ. Κώστας Κιλτίδης και ο εκπρόσωπος των Οικολόγων Πράσινων κ. Νίκος Χρυσόγελος.

Καλλιτεχνικά εργαστήρια από το 11.00 - 14.00

“Άνεμος ήρθε δυνατός ο Τραμουντάνας είναι; Ή μήπως είναι ο ασκός που άνοιξε επιτέλους;» (Ζωγραφική - Κολάζ)

14.00 - 17.00

«Χρώματα & άλλα υλικά όλα μαζί θα μπούνε, πως θα είναι άραγε λοιπόν, τι όνομα θα πάρει;» (Μαζί θα φτιάξουμε μια ανεμογεννήτρια)

17.00 - 20.00

«Φυσάει Μαϊστρος δυνατά & που μας ταξιδεύει;» (κατασκευή κούκλας)

Καλλιτεχνικό εργαστήρι από την 17.00 - 20.00

«Τα φουρφουράκια του Ανέμου» (κατασκευή μικρών ανεμόμυλων)

Επίλογος Ολοκληρώθηκαν, λοιπόν, με επιτυχία οι εκδηλώσεις για τον εορτασμό της ημέρας του ανέμου, που είναι μια πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA) σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αιολικής Ενέργειας (GWEC). Στην Ελλάδα, (όπως και σε δεκάδες χώρες στον πλανήτη - Εκδηλώσεις στον κόσμο-2010 Πηγή EWEA http://www.globalwindday.org/index.php?id=6)) εκατοντάδες πολίτες, παρά τον καυτό ήλιο, συμμετείχαν στις εκδηλώσεις, ενημερώθηκαν για τα οφέλη της αιολικής ενέργειας, μιας ανεξάντλητης, καθαρής και εγχώριας πηγής ενέργειας που αποτελεί μοναδική διέξοδο στην ενεργειακή, κλιματική και οικονομική κρίση και απαίτησαν την μεγαλύτερη και ταχύτερη ανάπτυξη της για το καλό της πατρίδας μας. Στην Πλατεία Συντάγματος υπήρχαν ξεχωριστές δημιουργικές γωνιές για τους μικρούς μας φίλους και πολλά αναμνηστικά δωράκια. Η ΕΛΕΤΑΕΝ ευχαριστεί όλους αυτούς που με τον ένα ή άλλο τρόπο στήριξαν την προσπάθεια της (πολιτικούς, πολίτες, εθελοντές, χορηγούς) και κλείνει τις φετινές εκδηλώσεις καλώντας όλους να στηρίξουν τα φυσικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της πατρίδας μας, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η συμμετοχή και η ενημέρωσή του κόσμου είναι το κριτήριο επιτυχίας της διοργάνωσης εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας του Ανέμου και πιστεύουμε ότι με βάση αυτό το κριτήριο ήταν μια ακόμη επιτυχημένη εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι οι επισκέψεις στην ιστοσελίδα της ΕΛΕΤΑΕΝ δεκαπλασιάστηκαν την 15 Ιουνίου.!!! Και του χρόνου ακόμη περισσότεροι. Αθήνα 15 Ιουνίου 2010

Ευχαριστούμε θερμά τον παιδότοπο «Παίξε Γέλασε» και το Πρότυπο Κέντρο Τέχνης & Δημιουργίας «Καλλιτεχνούπολη» για την πολύτιμη βοήθειά τους.

Με εκτίμηση, Δρ. Τσιπουρίδης Ιωάννης Πρόεδρος Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας - ΕΛΕΤΑΕΝ

33 Του Παναγιώτη Μπουρμπουράκη, Διπλωματούχου Μηχανολόγου Μηχανικού

Πρωτάθλημα

ποδοσφαίρου 5χ5

Το Σάββατο 12 Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν οι αγώνες της 1ης φάσης και οι ομάδες που προκρίθηκαν στην 2η φάση (8άδα) αγωνίστηκαν το πρωϊ της Κυριακής 13 Ιουνίου με σκοπό την είσοδο στην τελική τετράδα. Το απόγευμα της Κυριακής διεξήχθησαν οι αγώνες της Τελικής Φάσης (4άδα) και από τους ημιτελικούς αναδείχτηκαν τα δύο ζευγάρια των τελικών: ΜΠΕΝΕΡ - ENEPRO (μεγάλος τελικός) και ΕΛΙΚΑ - ENDESA HELLAS (μικρός τελικός).

Για την ιστορία, πρωταθλήτρια αναδείχτηκε η ομάδα της ΜΠΕΝΕΡ [2 - 1 το σκορ του μεγάλου τελικού και 4 - 1 το σκορ του μικρού τελικού].

Εταιρειών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας

Το Σάββατο 12 και την Κυριακή 13 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε το 1ο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 5x5 εταιρειών που δραστηριοποιούνται στο χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η διοργάνωση τελούσε υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας και ήταν στα πλαίσια του ετήσιου εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας του Ανέμου (15 Ιουνίου) ο οποίος περιελάμβανε πλήθος άλλων παράλληλων εκδηλώσεων, με επικέντρο την κεντρική εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ στην Πλατεία Συντάγματος.

Το νικητήριο γκολ της ΜΠΕΝΕΡ στον μεγάλο τελικό.

Το δεύτερο γκολ της ΕΛΙΚΑ στον μικρό τελικό.

Η ενθουσιώδης εξέδρα.

ιημέρου

χησαν κυριάρ

ήματα:

τα συνθ

! η νασέλα αιολικό! η ρ π σ ά απ’το ικού η διάρκε του αιολ εια να βγάλουμε Κατά τη α λ έ ρ τ αι έργ ρέλα, είν αλώ - εν • είναι τ ύσηξε σε παρακ ατώρα! β φ • Αίολε ώρα για τη μεγα τ ε τ • παίξ τικού δ

γωνισ ια του α

ΣΤΟ ΤΟΥΡΝΟΥΑ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΣΥΝΟΛΙΚΑ 21 ΟΜΑΔΕΣ: ΟΜΙΛΟΣ A

ΟΜΙΛΟΣ Β

ΟΜΙΛΟΣ Γ

ΟΜΙΛΟΣ Δ

ΟΜΙΛΟΣ Ε

ΟΜΙΛΟΣ ΣΤ

SMA

TEΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ

EΛΙΚΑ

ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ

ΔΕΗ

ENDESA HELLAS

KAΠΕ

ΡΟΚΑΣ

ΜΠΕΝΕΡ

RETD

ΕΜΕΚ

ENERPO

JASPER ΑΙΟΛΙΚΗ

ΕΝΕL GREEN POWER HELLAS

GAMESA

Γ.Γ. ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΚΛΙΜ.ΑΛΛΑΓΗΣ

ΕΕΝ ΗΕLLAS

VESTAS

RAYCAP

ΕΝΤΕΚΑ

Κατά κοινή ομολογία, η διοργάνωση του τουρνουά ήταν άριστη, με πολύ καλή υποστήριξη και με ένα εξαιρετικό μπουφέ το βράδυ της Κυριακής! Όλοι οι συμμετέχοντες (που για μερικές ώρες έγιναν αντίπαλοι και στον αγωνιστικό χώρο, πέραν του επαγγελματικού) ανανέωσαν το ραντεβού τους για την επόμενη χρονιά για να ανταλλάξουν πάσες, μαρκαρίσματα, τάκλιν, επιχειρηματικές πληροφορίες και MW! Οι διαρρέουσες πληροφορίες ότι στο νικητή του επόμενου τουρνουά θα δοθεί Άδεια Παραγωγής 100MW ελέγχονται ως ανακριβείς!

Γ.Γ. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Για περισσότερες λεπτομέρειες και τα αναλυτικά αποτελέσματα των αγώνων, επισκεφθείτε το site της ΕΛΕΤΑΕΝ: www.eletaen.gr

Η στιγμή της απονομής του βαρύτιμου τροπαίου.

Συγχαρητήρια στους συμμετέχοντες και στους διοργανωτές!

Του Καραμπούζη Δ. Αθανάσιου

ΜΕΡΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ (ΚΑΙ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΣΕΦ) ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΞΗΣ:

«Ο ΚΛΑΔΟΣ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ: ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ»

EPURON

ALEO Solar

(χρηματοδότηση & ανάπτυξη μεγάλων συστημάτων))

(παραγωγή - εμπορία φωτοβολταϊκών)

Exel Group

(εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

Gehrlicher Solar Hellas

ALUMIL SOLAR

(εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

KACO Hellas (παραγωγή - εμπορία αντιστροφέων)

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΚΛΙΜΑΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΕ (Μελέτη - Εγκατάσταση Φωτοβολταϊκών Συστημάτων)

Η παρούσα εργασία αποτελεί ανασκόπηση των εξελίξεων στην αγορά των φωτοβολταϊκών συστημάτων στην Ελλάδα και στον κόσμο τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για βιβλιογραφική έρευνα που υποστηρίζεται από αντίστοιχους πίνακες και εικόνες. Στην εργασία αυτή, δεν λαμβάνεται υπόψη ο καινούριος νόμος που ψηφίστηκε τον Μάιο του 2010, ενώ τα στοιχεία που παρατίθενται καλύπτουν τις εξελίξεις έως και το έτος 2007. Δίνεται έμφαση περισσότερο στην αναπτυξιακή δυναμική του κλάδου, παρά στα όποια εμπόδια και προκλήσεις που εμφανίζονται.

2 Ο ΚΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ο τομέας της αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα μετράει ήδη τρεις δεκαετίες δραστηριότητας. Εντοπίζουμε την έναρξή του ως παραγωγικό κλάδο στο 1978, οπότε και θεσμοθετήθηκε η Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας. Έως και το 1987, η ανάπτυξη της αγοράς είναι ραγδαία, ενώ στη συνέχεια σταθεροποιείται (European Commission, 2001), ως απόρροια της μείωσης των τιμών του πετρελαίου (είχε προηγηθεί η πετρελαϊκή κρίση του 1978) και της παραμονής των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος σε χαμηλά επίπεδα (κάτι το οποίο οδήγησε σε πτώση της ανταγωνιστικότητας της παραγωγής ηλεκτρισμού από φ/β). Από το 1996 κι έπειτα, η κρατική πρωτοβουλία ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητα του κλάδου των φ/β μέσω Εθνικών Προγραμμάτων: το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Ενέργεια (1996-2000), χρηματοδοτούμενο από το 2ο ΚΠΣ1, και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» (20002006), με χρηματοδότηση από το 3ο ΚΠΣ. Το Επιχειρησιακό αυτό πρόγραμμα έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη και διείσδυση στην αγορά αυτόνομων υβριδικών φ/β συστημάτων (off-grid), ιδίως σε απομακρυσμένες περιοχές και νησιά, όπου χρησιμοποιήθηκαν για την υποστήριξη απομονωμένων βάσεων εταιριών κινητής τηλεφωνίας (Τσελεπής, 2005). 1 Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης 2 Ηλεκτρική Ενέργεια

Την ίδια περίοδο (2002) ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος Εταιριών. Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ), μια μη κερδοσκοπική εταιρία, που έχει σαν στόχο την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδίως των φ/β, για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Προσφάτως, ο νόμος 3734/2009 προβλέπει τη συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, προωθώντας ολοκληρωμένες λύσεις με την συνδρομή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, γεγονός που αναμένεται να αυξήσει τη ζήτηση για τέτοιου είδους λύσεις αφού το κόστος εγκατάστασης αναμένεται να συμπιεστεί τα επόμενα χρόνια, καθιστώντας ανταγωνιστικότερες τις τιμές. Ώθηση αναμένεται να δώσει στον κλάδο το Ειδικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων σε κτιριακές εγκαταστάσεις. Προβλέπεται ενίσχυση της ζήτησης για την εγκατάσταση σε στέγες, κυρίως, φ/β συστημάτων παραγωγής Η/Ε2, συνδεδεμένων στο Εθνικό Δίκτυο (on-grid). Ως προς το τεχνικό κομμάτι, το υλικό που έχει κυριαρχήσει στην παραγωγή είναι το Κρυσταλλικό Πυρίτιο. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το έτος 2003 τα φ/β στοιχεία κρυσταλλικού πυριτίου αντιστοιχούσαν στο 93,8% της παγκόσμιας παραγωγής. Το υπόλοιπο της αγοράς καλύπτεται από τεχνολογίες φ/β λεπτών υμένων (Τσελεπής, 2005).

ΑLEXAKIS ΕNERGY

(κατασκευή φωτοβολταϊκών πλαισίων)

KLT ENERGY A.Ε. (Μελέτη, Εμπορία και Εγκατάσταση Συστημάτων)

PHOENIX SOLAR

(εμπορία συστημάτων)

BP SOLAR HELLAS A.E (παραγωγή - εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

Centrosolar (παραγωγή - εμπορία φωτοβολταϊκών)

Conergy (παραγωγή - εμπορία φωτοβολταϊκών και αντιστροφέων)

(σχεδιασμός- εμπορία - υλοποίηση συστημάτων)

Data Energy

PHOTOVOLTAIC

(εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

ΔΕΗ Ανανεώσιμες

Positive Energy

ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ

(εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

SOLAR CELLS HELLAS (παραγωγή φωτοβολταϊκών)

(εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

ENERGY SOLUTIONS

(Υπηρεσίες εγκατάστασης Φ/Β πάρκων)

(παραγωγή φωτοβολταϊκώναγαθών και υπηρεσιών αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό την απασχόληση σε άλλους κλάδους της οικονομίας.

ADVARTIA ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ

Enolia Solar Systems SA - MitsuSun

(μελέτη - εμπορία - εγκατάσταση συστημάτων)

(Σχεδιασμός - εμπορία φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων)

SOLARISE Α.Ε.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που δια-τίθενται από το ΚΑΠΕ3 (Πίνακας 1), η πρωτογενής παραγωγή από ΑΠΕ βαίνει αύξουσα τα τελευταία χρόνια, κάτι που σε συνδυασμό με τις επιδοτήσεις του ηλεκτρισμού από ΑΠΕ και τη στήριξη της αγοράς χάρη στο νομοθετικό πλαίσιο, που παρατέθηκε ανωτέρω, δημιουργούν ένα εξαιρετικά γόνιμο επενδυτικό περιβάλλον. Άλλωστε, σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο (Μπάκος & Μιχάλαινα 2004), οι ΑΠΕ4 στο σύνολό τους αποτελούν αναπτυξιακό άξονα και απολαμβάνουν πολλών επενδυτικών διευκολύνσεων ανά την Ευρώπη, όπως καταδεικνύεται και παρακάτω. Στο σημείο αυτό, πρέπει να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ ηλιακής ενέργειας και ενέργειας από φ/β συστήματα: η πρώτη περιλαμβάνει την θερμική ενέργεια από τους ηλιακούς θερμοσίφωνες και τα βιοκλιματικά κτίρια, καθώς και τον ηλεκτρισμό που παράγεται από φ/β στοιχεία, ενώ η δεύτερη μόνο την Η/Ε από φ/β. ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Πηγή: Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 3 Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 4 Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Εικόνα 1: ΗΛΙΑΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΕ ΤΙΜΕΣ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΙΣΟ - ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ (ΣΕ kWh/m2)

Πηγή: “Review on the Development of Photovoltaic Activities in Greece”, Protogeropoulos & Chadjivassiliadis, 2004

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το «νεαρόν» της ηλικίας του κλάδου των φωτοβολταϊκών αποτελεί από μόνο του μοχλό για την περαιτέρω ίδια ανάπτυξή. Οι αναπτυξιακοί νόμοι από το 1996 μέχρι σήμερα συντείνουν στην εξέλιξή του.

3 Ο ΚΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η εγκατεστημένη ισχύς από φ/β συστήματα αυξάνεται ταχύρρυθμα τα τελευταία χρόνια, χάρη στα ευνοϊκά νομοθετικά πλαίσια των περισσότερων χωρών. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει την ραγδαία άνοδο της εγκατεστημένης ισχύος στις περισσότερες χώρες: ΠΙΝΑΚΑΣ 2: ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2000 ΚΑΙ 2003

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στο γερμανικής έμπνευσης πρόγραμμα, το DESERTEC. Πρόκειται για ένα υπερμέγεθες ηλεκτρικό δίκτυο, το οποίο θα συνδέει τα εθνικά δίκτυα των χωρών της Νότιας Ευρώπης με ένα τεράστιο δίκτυο φ/β σταθμών παραγωγής η/ε, εγκατεστημένο στις χώρες της Β. Αφρικής. Το χρονοδιάγραμμα του project αυτού φτάνει ως το 2050 και αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά από τη Λιβύη και την Αλγερία και να επεκταθεί και στη Μέση Ανατολή, ενώ το αρχικό κόστος, όπως αυτό εκτιμάται, ανέρχεται στα 350 εκατ. €. Εικόνα 3: ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥ ΙΕΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1992-2003 & ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Το ηλιακό δυναμικό της Ελλάδας σε συνδυασμό με τα μεγάλα προγράμματα σε άλλες χώρες, εγγύς της Ελλάδας, που σχεδιάζονται σε μακροπρόθεσμο στάδιο (DESERTEC) προσδίδουν ιδιαίτερη δυναμική στον τομέα των φ/β συστημάτων. Αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι προσεκτικός ενεργειακός σχεδιασμός από την πολιτεία σε συνδυασμό με συμμαχίες μεταξύ εταιριών για να καλυφθεί μεσοπρόθεσμα η ζήτηση για εγκατάσταση και κατανάλωση ηλεκτρισμού προερχόμενου από φ/β, η οποία αναμένεται να εκτοξευθεί τα επόμενα χρόνια. Οι συμμαχίες είναι περισσότερο πιθανόν να πραγματοποιηθούν σε ευρωπαϊκό παρά σε εθνικό επίπεδο, για να υποβοηθηθεί ο σωστός σχεδιασμός, η υλοποίηση και διασύνδεση με το ευρωπαϊκό δίκτυο του μεγαλεπήβολου DESERTEC και άλλων ανάλογων έργων. Είναι σαφές ότι η μελλοντική τάση στην αγορά επιτάσσει συγκεντρωτισμό και δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων παρά ένα συνονθύλευμα μικρών εταιριών σε μια κατακερματισμένη αγορά.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Κατσαρού, Χρ. (2010). Πράσινη Συμμαχία για Αυτόνομη Ευρώπη. Ανεμολόγια, 59, σελ. 34-35. 2. Μπάκος, Χ., Γ. & Μιχάλαινα, Ε., Ε. (2004). Εισαγωγή στην Ενεργειακή Πολιτική. Ξάνθη, Εταιρία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

Πηγή: «H τρέχουσα κατάσταση στην αγορά και οι τεχνολογίες Φωτοβολταϊκών και διασπαρμένη παραγωγή μέσω εγκαταστάσεων σε κτίρια», Τσελεπής, 2005

3. Τσελεπής, Στ. (2005). H Τρέχουσα Κατάσταση στην Αγορά και οι Τεχνολογίες Φωτοβολταϊκών και Διασπαρμένη Παραγωγή μέσω Εγκαταστάσεων σε Κτίρια. Στο: 3ο Εθνικό Συνέδριο « Η εφαρμογή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Προοπτικές και Προτεραιότητες προς τον στόχο του 2010». Αθήνα, Φεβρουάριος 2005.

Σε παγκόσμιο επίπεδο το 2007, οι χώρες του ΙΕΑ 6 παρουσιάζουν εντυπωσιακά μεγέθη στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ: η ακαθάριστη παραγωγή ηλεκτρισμού από ηλιακούς συλλέκτες ανήλθε στις 681 GWh, ενώ η ακαθάριστη ηλεκτρο-παραγωγή από φ/β έφτασε τις 4104 GWh. Τα μεγέθη αυτά μπορούν να συγκριθούν με αυτά του παρακάτω διαγράμματος: Πηγή: «H τρέχουσα κατάσταση στην αγορά και οι τεχνολογίες φωτοβολταϊκών και διασπαρμένη παραγωγή μέσω εγκαταστάσεων σε κτίρια», Τσελεπής, 2005.

Εικόνα 2: Η ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΗΣ Φ/Β ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΚΑΙ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ

Πηγή: «H τρέχουσα κατάσταση στην αγορά και οι τεχνολογίες φωτοβολταϊκών και διασπαρμένη παραγωγή μέσω εγκαταστάσεων σε κτίρια», Τσελεπής, 2005 5 Τόνοι Ισοδύναμου Πετρελαίου (μονάδα αναγωγής των διαφόρων μορφών ενέργειας) 6 International Energy Agency.

Στο κοινοπρακτικό σχήμα μετέχουν μεγάλες γερμανικές εταιρίες, όπως η Siemens, η Deutsche Bank και η Munich Re (κατέχει ηγετική θέση στου ομίλους κάλυψης, παγκοσμίως). Η σύνδεση των δικτύων θα γίνει με υποθαλάσσια καλώδια, που θα διατρέχουν κατά πλάτος την Μεσόγειο (Κατσαρού, 2010). Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στο γεγονός ότι ο τομέας είναι πράγματι ταχέως αναπτυσσόμενος, με πολλές μελλοντικές προοπτικές να ανοίγονται για τις επιχειρήσεις του κλάδου, ευρωπαϊκές και ελληνικές.

4. Protogeropoulos, C. and Chadjivassiliadis, J. (2004). Review on the Development of Photovoltaic Activities in Greece. In: 19th European Photovoltaic Solar Energy Conference. Paris, June 2004, pp. 3323-3326. 5. Tselepis, St. (2005). The Current State of the PV Markets and PV Technologies. In: Proceedings of International Conference: “The Integration of the Renewable Energy Systems (R.E.S.) into the Building Structures”. Patra, June 2005, pp. 1-6. 6. Zachariou, A. and Protogeropoulos, C. (2001). Review of Activities related to Research, Development and Applications of PV Technology in Greece. In: 17th European Photovoltaic Solar Energy Conference. Munich, October 2001, pp. 2457-2460.

Αεροσκάφος από άνθρακα ετοιμάζεται για απογείωση από τη ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Στις 17 Ιουλίου 2010, ξεκινάει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της ευρωπαϊκής αεροπορίας με αφορμή την παρουσίαση του νέου αεροσκάφους 787 Dreamliner της εταιρίας Boeing, το οποίο είναι κατασκευασμένο, κατά το μεγαλύτερο μέρος, από πλαστικό ενισχυμένο με ανθρακόνημα. Σύμφωνα με τον αμερικανικό κολοσσό Boeing το καινούργιο αυτό αεροσκάφος αποτελεί, ένα τεράστιο τεχνολογικό άλμα.

Το ΠΡΩΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ του 2010 το πιο ζεστό που υπήρξε ποτέ, αλλά ΟΝΤΩΣ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΑΛΛΑΖΕΙ;

16 Ιουλίου 2010, του Cahal Milmo

Τετάρτη, 21 Ιουλίου 2010

http://www.independent.co.uk/environment/green-living/ carbon-airliner-with-a-small-footprint-readied-for-takeoff-tobritain-2027709.html

http://www.independent.co.uk/environment/first-half-2010hottest-ever-but-is-it-climate-change-2031387.html

Πέρα από μια σειρά καινοτομιών, όπως το πριονωτό κάλυμμα των κινητήρων, η άτρακτος αποτελείται από στρώσεις ανθρακονήματος, σε αντίθεση με τις κλασσικές κατασκευές από αλουμίνιο, κάνοντάς το αυτομάτως πιο ελαφρύ. Καίγοντας κατά 20% λιγότερα καύσιμα από τα αντίστοιχα ανταγωνιστικά αεροσκάφη, το νέο 787 είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο οικολογικά που έχουν ποτέ κατασκευαστεί. Το νέο αεροσκάφος που θα μπορεί να μεταφέρει από 210 έως 330 επιβάτες, έχει μεγαλύτερα παράθυρα από τα παραδοσιακά τζετ και υπάρχει καλύτερη διατήρηση της σταθερής ατμοσφαιρικής πίεσης στην καμπίνα, αυξάνοντας έτσι την άνεση των επιβατών. Για το νέο τζετ οι παραγγελίες, από εταιρίες όπως η Virgin Atlantic και η British Airways, ανέρχονται ήδη στις 860, καθιστώντας το ένα από τα πιο εμπορικά δημοφιλή τζετ στην ιστορία. Η All Nippon Airways είναι η πρώτη αεροπορική εταιρία που θα λάβει το νέο αεροσκάφος, όταν θα ξεκινήσουν οι παραδόσεις στα τέλη του έτους. Εν όψει μίας από τις μεγαλύτερες εκθέσεις αεροσκαφών στο Φαρνμπορόοου της Αγγλίας, θα παρουσιαστούν το νέο αεροσκάφος 787 της Boeing, αλλά και το νέο Α380 “σούπερ τζάμπο” της Airbus. Έτσι λίγοι εκλεκτοί θα έχουν τη δυνατότητα να εισέλθουν στο 787 Dreamliner και να εξετάσουν οι ίδιοι το νέο αεροπλάνο και να καθίσουν σε μία από τις 30 θέσεις που έχουν εγκατασταθεί στο δοκιμαστικό αεροσκάφος.

Σύμφωνα με τις μελέτες της Αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών & Ατμόσφαιρας, το 2010 θεωρήθηκε ως το έτος με τις πιο υψηλές θερμοκρασίες που έχουν καταγραφεί ποτέ.

Oι εκθέσεις προειδοποιούν οι κλιματικές αλλαγές απειλούν την καταπολέμιση της φτώχιας http://www.independent.co.uk/environment/climate-change/climate-change-threatens-poverty-fight-report-warns-2030631.html

Μία έκθεση προειδοποιεί, ότι η κλιματική αλλαγή θέτει σε κίνδυνο την επί σειρά ετών προσπάθεια για την αντιμετώπιση της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες. Σύμφωνα με μελέτες που πραγματοποιήθηκαν από το «Φόρουμ για το Μέλλον» χρειάζεται δυνατή και άμεσα δράση στις φτωχές χώρες ώστε να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και παράλληλα να προωθηθεί και η οικονομική τους ανάπτυξη. Τα κράτη, τα οποία συνεργάζονται με τις αναπτυσσόμενες χώρες θα πρέπει να τις βοηθήσουν δημιουργώντας αμοιβαίου οφέλους ευκαιρίες και όχι μονό-πλευρο κέρδος. Θα πρέπει να έχουν ως γνώμονα τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στις χώρες αυτές αλλά και ταυτόχρονα να παρουσιάσουν και λύσεις για θέματα όπως είναι η υγεία και η εκπαίδευση. Για παράδειγμα η μείωση εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα από τις αναπτυγμένες χώρες, μέσω της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των οικολογικών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς θα μπορούσαν να συμβάλλει στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στις φτωχές χώρες.

Πιο συγκεκριμένα ο περασμένος Ιούνιος έσπασε το ρεκόρ των τελευταίων τεσσάρων ετών κάνοντας τον υδράργυρο να κοκκινίσει. Ξεπέρασε ακόμα και τον Ιούνιο του 1998, κατά τη διάρκεια του οποίου είχαν καταγραφεί οι μέχρι πρότινος πιο υψηλές θερμοκρασίες. Με βάση τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί, ενδεικτικά αναφέρεται η αύξηση της θερμοκρασίας και η σημαντική συρρίκνωση των πάγων στην Ανταρκτική, καταδεικνύεται ο κίνδυνος στον οποίο έχει πλέον τεθεί ο πλανήτης μας. Παρά τις υποσχέσεις των κρατών στη Σύνοδο Κορυφής για το κλίμα στην Κοπεγχάγη καμία αλλαγή δεν παρατηρήθηκε ως προς τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι η ελπίδα για την αύξηση του ορίου της θερμοκρασίας μόνο κατά 2 C αντί για 6 C μοιάζει να σβήνει.

Ορθότερη διαδικασία για την έκδοση ενός έγκυρου πορίσματος είναι η εξέταση των θερμοκρασιών κατά τη διάρκεια των δεκαετιών και όχι λαμβάνοντας υπόψη μόνο τους μήνες του τρέχοντος έτους συγκριτικά με τον προηγούμενο.

Ωστόσο θα ήταν παράτολμο να ταυτιζόταν η ετήσια αλλαγή της θερμοκρασίας με τη γενική αλλαγή του κλίματος, όπως αναφέρει και ο Herve Le Treut, Διευθυντής του Γαλλικού Εργαστηρίου Δυναμικής Μετεωρολογίας.

Παρόλα’ αυτά αν σκεφτούμε πως η δεκαετία 2000-2010 θεωρείται ως η πιο ζεστή που έχει σημειωθεί μέσα στον 19 αιώνα δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε, πως οι κλιματικές αλλαγές που συζητάμε δεν θα παραμείνουν παρά σε υποθετικό επίπεδο.

Τα σενάρια στην περίπτωση που η ανάπτυξη δεν είναι περιβαλλοντικά προσαρμοσμένη δεν είναι και τόσο θετικά. Είναι πολύ πιθανό οι αναπτυσσόμενες χώρες να εναντιωθούν στα Δυτικά μοντέλα δημοκρατίας λόγω των κλιματικών αλλαγών και της έλλειψης τροφίμων που υπάρχει στις χώρες αυτές. Τα σενάρια όμως δεν σταματούν εδώ. Είναι πιθανό να σημειωθεί ακόμα και μείωση στον αριθμό των γεννήσεων, έτσι ώστε να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αλλά και να προκύψουν διαμάχες για το νερό και τα λιγοστά του αποθέματα. Όπως αναφέρει και ο Peter Madden, Διευθύνων Σύμβουλος του Φόρουμ για το Μέλλον οι κλιματικές αλλαγές και η ανάπτυξη θα πρέπει να θεωρηθούν θέματα αλληλένδετα και όχι αλληλοσυγκρουόμενα. Οι αλλαγές των θερμοκρασιών θα πρέπει να τεθούν ως το μείζον θέμα στην αναπτυξιακή σκέψη. Πάνω στο κομμάτι αυτό εργάζεται η Μεγάλη Βρετανία καθώς βοηθάει να γίνει η μετάβαση στις πράσινες τεχνολογίες, οι οποίες είναι τόσο σημαντικές για ένα σταθερό και επιτυχημένο κόσμο.

Υπάρχουν δυο πλευρές σε κάθε ιστορία, κι εγώ θα πω τη δική σας. του ‘Αλεξ Μπιμ / Boston Globe, Παρασκευή, 9 Ιουλίου 20

Αν υπάρχει μια επιχείρηση που δυσφημίστηκε πραγματικά άδικα,αυτή είναι δίχως άλλο η δική σας, με το ωραίο ηλιόλουστο σήμα σας και το τόσο εύστοχο παρατσούκλι σας «πέρα από το πετρέλαιο» («Beyond Petroleum»).Θα νόμιζε κανείς πως δουλειά σας δεν είναι να ξεκοιλιάζετε τη Γη για να βγάζετε από τα έγκατά της μαύρη λάσπη,αλλά να απλώνετε μπουγάδες στον ήλιο! Να ‘σαστε λοιπόν στον Κόλπο του Μεξικόνα εξορύσσετε αμέριμνα BTU («βρετανικές θερμικές μονάδες»,παρεμπιπτόντως, από πού κι ως πού «βρετανικές», τι όνομα πάλι κι αυτό!) από την άβυσσο για να δροσίζετε τα εξοχικά μας το καλοκαίρι και να ζεσταίνετε τα σπίτια μας το χειμώνα, και ποιο είναι το ευχαριστώ παρακαλώ; Μόνο βρισιές και συκοφαντίες!

Τα λάθη είναι ανθρώπινα. Ο καθένας το καταλαβαίνει αυτό. Κι όσο κι αν είναι αλήθεια πως η παρέλαση των γεωλόγων με τα περίεργα ονόματα που επιστρατεύσατε τις πρώτες μέρες για να μπαλαμουτιάσετε τις ανησυχίες πως είχε συμβεί μια πρώτης τάξεως περιβαλλοντική καταστροφή απέτυχε «να προσελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού»,τώρα μπορείτε να ανασάνετε ξανά: πολύ ωραία πράγματι τα ενημερωτικά σας τηλεοπτικά σποτ κι οι ολοσέλιδες διαφημίσεις σας, όπου ξεκαθαρίζετε τόσο πολύ τη θέση σας και δείχνετε τόσο αποφασισμένοι να «διορθώσετε τα πράγματα». Σωστή κίνηση, φίλοι μου. Μετά από το να νοιάζεσαι πράγματι για κάτι, το αμέσως καλύτερο είναι να διαφημίζεις αξιόπιστα πως το κάνεις! Δόξα τω Θεώ, κανείς δε θυμήθηκε πως παλιότερα ονομαζόσαστε «αγγλο-περσική πετρελαϊκή εταιρεία»,που ήταν ένα αποικιοκρατικό ολιγοπώλιο που μάλλον ευθύνεται για τις συνεχιζόμενες σφαγές στην Ασία περισσότερο από κάθε άλλη εταιρεία ή κυβέρνηση του κόσμου. Αλλά γιατί να σκεφτόμαστε αρνητικά, ιδίως σε τέτοιες στιγμές; Προς στιγμήν οι επικριτές σας (όλα αυτά τα «ανθρωπάκια», οι τηλε-δικαστές και οι θρασύδειλοι πολιτικάντηδες που μέχρι πριν λίγους μήνες παρακαλούσαν με απλωμένο το χέρι τον οβολό σας) φάνηκε να έχουν το πάνω χέρι. Μην ανησυχείτε: σε λίγο κι αυτό θα περάσει. Όπως κι οι απανταχού Αμερικάνοι, έχουν όλοι τους ανάγκη από τα αυτοκίνητά τους με τους πανίσχυρους κινητήρες, από τις μεγαλοπρεπείς, κλιματιζόμενες βίλες τους κι από τα καθημερινά αναζωογονητικά, ζεματιστά τους ντους. Σε ένα χρόνο από σήμερα,θα σας παρακαλούν γονατιστοί να σκάψετε ακόμα πιο πολύ, ακόμα πιο βαθειά, ακόμα πιο μακριά από τις ακτές. Ανεμογεννήτριες; Χαριτωμένο,αλλά οι ανεμόμυλοι είναι καλοί για να αλέθουν αλεύρι και όχι για να τροφοδοτούν με ενέργεια την πιο σπάταλη οικονομία που γνώρισε η ανθρωπότητα! Έχουν καμιά ιδέα όλοι αυτοί οιπαλιάτσοι πόσο δύσκολο είναι να βρεις πετρέλαιο; Ξέρω, ξέρω το «τεξανό τσάι» ανάβλυσε στην αυλή του μπάρμπα -Τζεντ (Jed), αλλά πέρασαν πενήντα χρόνια από τότε! Αλλά σκέφτηκαν ποτέ τουςπόσους δικτάτορες χρειάστηκε να δωροδοκήσει ο ισχυρός άνδρας της «οξιτένταλ πετρόλεουμ» ‘Αρμαντ Χάμερ (Armand Hammer) για να μπορεί σήμερα να επιδεικνύει τη θαυμάσια συλλογή έργων τέχνης του;

BP, Mon Amour

Κι ας μας πουν όσοι σας κατηγορούν με τόση ευκολία, προσπάθησαν ποτέ τουςεκείνοινα συνεταιριστούν μεκαλόπαιδα σαν τον ισόβιο πρόεδρο του Καζακστάν Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ (Nursultan Nazarbayev) ή σαν τον Βλαντ «σούβλα» Πούτιν (Putin),που σας έφαγε την μπουκιά από το στόμα πέρσι, ότανσας πέταξε έξω από εκείνη την κοινοπραξία στη Ρωσία;

Τελικά, οι μόνοι αξιόπιστοι είναι οι Αμερικάνοι. Εντάξει, συμβαίνει καμιά φορά να τινάζουν στον αέρα ανθρώπους ή να καταστρέφουν για πάντα τη γη τους κι είναι κρίμα κ.τ.λ κ.τ.λ, αλλά δεν είναι δα και το τέλος του κόσμου! Οι γιάνκηδες μακέλεψαν 3,000 ανθρώπους στις εγκαταστάσεις της «γιούνιον καρμπάιτ» στο Μποπάλ της Ινδίας, κι όμως τα μπάλωσαν μια χαρά, αποζημιώνοντας μισό εκατομμύριο πληγέντες με τεσσεράμισι κατοστάρικα ευρώ το κομμάτι! Κι εδώ και δύο χρόνια,ο εκπρόσωπος της «ντόου κέμικαλ», που είναι ο σημερινός ιδιοκτήτης της «γιούνιον καρμπάιτ»,δήλωνε ευθαρσώς στους «τάιμς της Νέας Υόρκης» πως η εταιρεία του «δεν έχει καμία ευθύνη και καμία υποχρέωση για την τραγωδία στο Μποπάλ ή τις επιπτώσεις της». Χα! Ως εδώ ήταν ο «συμπονετικός καπιταλισμός» για σάς! Αλλά να δούμε τα καλά νέα. Ήδη δεν κάνετε ούτε τα μισά πρωτοσέλιδα από ότι πριν μερικές εβδομάδες. Εξακολουθείτε να χύνετε ημερησίως 25,000 βαρέλια αργό πετρέλαιο στην αμερικανική θάλασσα,αλλά η κοινή γνώμη στις ΗΠΑ ήδη ασχολείται με άλλα θέματα, π.χ. τη χιλιομαγειρεμένη ακρόαση της Έλενα Κάγκαν(Elena Kagan) για να διοριστεί στο ανώτατο δικαστήριο ή το επείγον ζήτημα τουαν αξίζει ή όχι τον κόπο να αγοράσουμε τρισδιάστατες τηλεοράσεις. Ας πούμε πως ο κόσμος μπούχτισε από τη ρύπανση -πόσο μάλλον που δεν έχει «χάπι εντ». Αλλά ας το δούμε και με δημοσιογραφικά κριτήρια: τα ψάρια πέθαναν, οι πελεκάνοι εξαφανίστηκαν, οι ακτές καταστράφηκαν. Ωραία, και τώρα τι νέο υπάρχει για να μεταδοθεί; Καταφέρατε να πείσετε τον τύπο πως μέχρι τον Αύγουστο (πάει να πει μετά από άλλα 30 εκατομμύρια γαλόνια χαμένο πετρέλαιο) θα έχετε σταματήσει τη διαρροή. Με το που ήρθε η 4η Ιουλίου, όλοι οι άνδρες και οι γυναίκες που διευθύνουν τα αμερικανικά δελτία ειδήσεων έφυγαν στα εξοχικά τους, στις πεντακάθαρες παραλίες των Χάμπτον και των Μάρθας Βίνεϊγιαρντ. Τα προβλήματα των Βλάχων καλλιεργητών στρειδιών πίσω στη Φλόριντα είναι ήδη το τελευταίο που τους νοιάζει. Κάποια μέρα θα θυμόμαστε ετούτες τις μέρες και θα χαμογελάμε. Λιγότερο από 25 χρόνιαμετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο, κι ο Μελ Μπρουκς (Mel Brooks) μπορούσε ήδη να κάνει καλαμπουράκια με τον Αδόλφο Χίτλερ (Adolf Hitler)! Θα’ ρθει σύντομα ο καιρός που θα καγχάζουμε όταν ακούμε πως παλιά ο κόσμος έτρωγε γαρίδες από τον Κόλπο του Μεξικό ή έκανε καγιάκ στους βάλτους (μα ποιους βάλτους; Στο Δέλτα του Μισισιπή!). Οι καιροί αλλάζουν, κι αλλάζουμε κι εμείς μαζί τους.

Θρίαμβος, φίλοι μου! Α, κι ευχαριστούμε για το σκάψιμο! Ο Alex Beam είναι Αμερικανός συγγραφέας και επιφυλλιδογράφος

Ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή στην Κίνα 30/07/2010 15:12 Τελευταία Ενημέρωση 15:17 30/07/2010 http://www.skai.gr/news/environment/article/148895//

Ως μία από τις 30 μεγαλύτερες πετρελαιοκηλίδες στην ιστορία χαρακτήρισε η Greenpeace την ρύπανση που έχει δημιουργηθεί στα ανοιχτά των βορειοανατολικών ακτών της Κίνας, κοντά στο λιμάνι Νταλιάν.

Περισσότερα από 10 χρόνια για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και των ακτών Σύμφωνα με την οργάνωση, περίπου 60.000 με 90.000 τόνοι αργού πετρελαίου έχουν διαρρεύσει στην Κίτρινη Θάλασσα, έπειτα από την έκρηξη που σημειώθηκε στις 16 Ιουλίου σε δύο αγωγούς της πετρελαϊκής εταιρείας China National Petroleum Corp (CNPC) που μετέφεραν αργό πετρέλαιο από ένα πλοίο σε μία δεξαμενή. Η Greenpeace εκτιμά ότι η ποσότητα του αργού πετρελαίου είναι πολύ μεγαλύτερη από τους 1.500 τόνους που είχε αναφέρει η κινεζική κυβέρνηση. «Αν οι εκτιμήσεις μας είναι σωστές, είναι σίγουρα πιο σημαντική από την πετρελαιοκηλίδα του Exxon Valdez που δημιουργήθηκε στην Αλάσκα το 1989», ανέφερε σύμβουλος της Greenpeace.

Οι κινεζικές αρχές έχουν ανακοινώσει ότι η πετρελαιοκηλίδα έχει έκταση 435 τεραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ κάποια μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι φτάνει τα 946 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Η Κίνα ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα, δέκα ημέρες μετά το ατύχημα, ότι έχει περιορίσει τη μόλυνση από την πετρελαιοκηλίδα, ενώ την ίδια ημέρα το λιμάνι του Νταλιάν ξεκίνησε να λειτουργεί κανονικά. Σύμφωνα, πάντως, με την Greenpeace υπάρχει ακόμα πετρέλαιο στη θάλασσα και τις ακτές και οι επιχειρήσεις καθαρισμού θα πρέπει να συνεχιστούν έως το φθινόπωρο, ενώ θα χρειαστούν ίσως και δέκα χρόνια προκειμένου να αποκατασταθεί το περιβάλλον στην περιοχή.

Συσχέτιση του καρκίνου του στήθους με προϊόντα καθαρισμού και αρωματικά χώρου Σύμφωνα με μία τελευταία έρευνα που πραγματοποιήθηκε, οι Αμερικανοί επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι ο συνδυασμός ορισμένων προϊόντων καθαρισμού αλλά και η χρήση αρωματικών χώρου, εντομοαπωθητικών και παρασιτοκτόνων συμβάλλουν σημαντικά στην εμφάνιση καρκίνου του στήθους. Η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Silent Spring, της Μασαχουσέτης και από το Πανεπιστήμιο της Βοστόνης και συμπεριέλαβε 787 γυναίκες με καρκίνο του στήθους και 721 υγιείς, όλες από την περιοχή Κέιπ Κόντ της Μασαχουσέτης. Αν και η έρευνα θεωρήθηκε από τους ίδιους τους επιστήμονες ως όχι και τόσο έγκυρη, παρόλα’ αυτά υπεραμύνθηκαν της άποψη τους καταλήγοντας στο λογικό συμπέρασμα, ότι εφόσον τα προϊόντα καθαρισμού εμπεριέχουν καρκινογόνα συστατικά, όπως την ενδοκρίνη, είναι πολύ πιθανό οι γυναίκες που τα χρησιμοποιούν συστηματικά να έχουν διπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στήθους. Από την άλλη πλευρά η Έρευνα για τον Καρκίνο του Στήθους στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και η Ανακάλυψη του Καρκίνου του Στήθους, ανακοίνωσαν πως το πόρισμα της έρευνας δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστο, καθώς οι γυναίκες οι οποίες έλαβαν μέρος κλήθηκαν να απαντήσουν για το πόσο συχνά χρησιμοποιούσαν τα προϊόντα καθαρισμού όλα τα προηγούμενα χρόνια, κάτι που είναι λογικό να μην θυμούνται.

Η άγρια ΖΩΗ κάτω από εναέρια επίθεση Τρίτη 20 Ιουλίου 2010 http://www.independent.co.uk:80/environment/nature/wildlifeunder-aerial-attack-2030311.html, τελευταία επίσκεψη 30 Ιουλίου 2010

Τα τελευταία χρόνια έχει έρθει στην επιφάνεια ένα ζήτημα σχετικά με την ασφάλεια των πτήσεων και κατά πόσο αυτές κινδυνεύουν από σμήνη πουλιών. Στην Αμερική οι επιθέσεις πουλιών σε αεροπλάνα έχουν αυξηθεί. Προσφάτως μάλιστα σημειώθηκαν δύο επιθέσεις από σμήνη πουλιών σε πτήσεις που πραγματοποιούσε η εταιρία US AIRWAYS, με αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους. Τα πουλιά κατηγορούνται επίσης και για πολλά θανατηφόρα ατυχήματα αλλά και για υλικές καταστροφές στα αεροσκάφη. Για το λόγο αυτό οι χήνες που φιλοξενούνταν στο Prospect Park, το οποίο βρίσκεται στον Καναδά, μέσα σε μία νύχτα εξαφανίστηκαν. Ύστερα από δήλωση του εκπροσώπου του Υπουργείου Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών έγινε γνωστό, ότι οι χήνες απομακρύνθηκαν από το πάρκο και θανατώθηκαν λόγω του κινδύνου που υπήρχε για την ασφάλεια των πτήσεων. Θα πρέπει όμως όντως να φοβόμαστε κάθε φορά που ταξιδεύουμε μην έρθουμε αντιμέτωποι με ένα σμήνος πουλιών; Η απάντηση είναι φυσικά όχι. Αν και το περιστατικό αυτό είναι αξιοσημείωτο και ανησυχητικό, τα μέτρα που θα πρέπει να παρθούν δεν θα πρέπει να είναι τόσο ακραία, έτσι ώστε να τίθεται σε κίνδυνο η ζωή των πτηνών. Στη Βρετανία οι υπεύθυνοι φαίνεται να αντιδρούν πιο ανθρώπινα. Γνωρίζοντας το πόσο σημαντική είναι η διατήρηση του οικοσυστήματός μας, οι ειδικοί καταφεύγουν σε πιο ισορροπημένες λύσεις. Έτσι προσπαθούν να αμβλύνουν τις αντίθετες απόψεις των οικολόγων με αυτές των οπαδών του επεκτατισμού, οι οποίοι και επιθυμούν την ανάπτυξη θυσιάζοντας ακόμα και το ίδιο το περιβάλλον.

400 χήνες θανατώθηκαν στη Ν. Υόρκη για να αποφευχθεί σύγκρουση με αεροπλάνα.

Έχουν εφεύρει άλλους τρόπους προκειμένου να διαφυλάξουν την ασφάλεια των πτήσεων, όπως είναι οι τεχνικές εκφοβισμού των πουλιών που φωλιάζουν κοντά στα αεροδρόμια αλλά και η άμεση μεταφορά τους από το σημείο που βρίσκονται, όποτε αυτά γίνονται αντιληπτά. Φυσικά δεν θα μπορούσαν να πράξουν και διαφορετικά αν λάβουμε υπόψη το αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο προστατεύει με πολύ αυστηρές ποινές την άγρια ζωή της υπαίθρου. Παρά τις προσπάθειες όμως που γίνονται από τους υπεύ-θυνους φορείς να διαφυλάξουν το ζωικό βασίλειο κάθε φορά που δημιουργείται ένα καινούριο αεροδρόμιο ή επεκτείνεται ένα παλαιό, οι συνέπειες στο οικοσύστημα φαίνεται να είναι όλο ένα και πιο δυσάρεστες. Ίσως τελικά να μην είμαστε εμείς αυτοί που κινδυνεύουν.

Τρίτη 20 Ιουλίου 2010, του Martin Hickman, http://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/ health-news/breast-cancer-link-to-cleaning-products-and-airfresheners-2030342.html, τελευταία επίσκεψη 29 Ιουλίου 2010

Προφανώς οι γυναίκες αυτές απαντούσαν σύμφωνα με το πόσο πίστευαν οι ίδιες ότι η χρήση των καθαριστικών επηρεάζει και παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση του καρκίνου. Για τον καθησυχασμό ωστόσο της κοινής γνώμης, ο Φίλιπ Μάλπας, Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Βιομηχανικών Προϊόντων Καθαρισμού του Ηνωμένου Βασιλείου, γνωστοποίησε πως τα προϊόντα του Η. Β δεν περιέχουν τέτοιου είδους βλαβερές για τον άνθρωπο ουσίες.

45 Πληροφορίες και τα αποτελέσματα του ProDes είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του έργου www.prodes-project.org.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας περιθώριο συμμόρφωσης στους κανόνες εκπομπών μέχρι 2020 Από τη Σάρα Άρνοτ, Πέμπτη 8 Ιουλίου 2010 http://www.independent.co.uk:80/news/business/news/eu-givespower-stations-until-2020-to-meet-emissions-rules-2021093. html, τελευταία ενημέρωση 30 Ιουλίου 2010

Οι σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω ορυκτών καυσίμων έχουν περιθώριο μέχρι το 2020 να προσαρμοστούν στη νέα Βιομηχανική Οδηγία Εκπομπών της Ε.Ε, η οποία και ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η νέα νομοθεσία θα αντικαταστήσει την ήδη υπάρχουσα το 2016.Σκοπός της είναι η περαιτέρω μείωση των εκπομπών οξιδίου του νατρίου και του διοξειδίου του θείου. Οι επιχειρήσεις μετά το 2016 θα κληθούν να εγκαταστήσουν εξοπλισμό κάθαρσης των εκπομπών, διαφορετικά θα έρθουν αντιμέτωποι με το κλείσιμο τους μέχρι 2023.

Ωστόσο τα Μέλη του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου συμφώνησαν σε ένα τρίτο συμβιβασμό, κατά τον οποίο οι επιχειρήσεις θα έχουν την δυνατότητα συμμόρφωσης ως προς τις εκπομπές μέχρι το 2020. Το συμβάν αυτό, όπως είναι φυσικό, προκάλεσε μία σειρά από αντιδράσεις. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Χόλγκερ Κράμερ, ανταποκριτής που έφτασε την Οδηγία μέχρι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Είναι Ευρωπαϊκή τραγωδία που μία σειρά από ξεπερασμένου τύπου επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να μολύνουν για ακόμα μία δεκαετία». και συνεχίζει λέγοντας, «Αυτό είναι άδικο για τα υπόλοιπα Μέλη, τα οποία φρόντισαν από νωρίς και έλαβαν μέτρα προ κειμένου να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας». Από την άλλη πλευρά οι Βρετανικές εταιρίες παραγωγής ενέργειας ισχυρίζονται, πως η ευελιξία αυτή στην Οδηγία είναι αναγκαία λόγω του ότι τίθεται το θέμα ασφάλειας των αποθεμάτων. Η Βρετανία απειλείται με τον κίνδυνο έλλειψης αποθεμάτων αν λάβουμε ως δεδομένο το ότι οι μισές από τις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις πρόκειται να κλείσουν μέχρι το 2016, ενώ το φαινόμενο αυτό προβλέπεται να γίνει ακόμα πιο έντονο αν δεν παραταθεί η προσαρμοστική περίοδος μέχρι το 2020.

Επιχειρήσεις “έσοδα από επενδύσεις στη ΦΥΣΗ” Η τελευταία αναφορά από τη μελέτη The Economics of Ecosystems and Biodiversity (Οικονομία Οικοσυστημάτων και Βιοποικιλότητας ΤΕΕΒ ), σημειώνει ότι πολλοί είναι οι τομείς εκείνοι οι οποίοι επενδύουν πάνω στην προστασία της φύσης. Οι απόψεις βέβαια για το πόσοι θεωρούν, ότι οι επιχειρήσεις πλέον έχουν αρχίσει να επεκτείνονται έχοντας ως βάση την προστασία του περιβάλλοντος, είναι αντικρουόμενες. Φαίνεται πως στις χώρες με υψηλά επίπεδα βιοποικιλότητας το ποσοστό ευαισθητοποίησης για ζητήματα που αφορούν στη μείωση της βιοποικιλότητας, φθάνει ακόμα και το 90 %, όπως συμβαίνει στη Βραζιλία. Από την άλλη πλευρά σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης το ποσοστό του ενδιαφέροντος για το περιβάλλον πέφτει στο 20 %, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο ακουμπάει ακόμα και το 15 %. Επίσης από τις 100 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στον κόσμο, μόλις οι δύο βλέπουν την απώλεια του οικοσυστήματός μας ως θέμα στρατηγικής γι’ αυτούς. Ο Τζόν Ουίλιαμς ωστόσο αναφέρει, ότι οι έξυπνοι επιχειρηματίες συνειδητοποιούν ότι η ενσωμάτωση υπηρεσιών για τη βιοποικιλότητα και το περιβάλλον στην εταιρική τους στρατηγική μπορεί να προκαλέσει σημαντική μείωση εξόδων και εκ νέου αύξηση των κερδών τους. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της γιγάντιας Αγροτικής επιχείρησης Syngenta, η οποία εισήγαγε την Επιχείρηση Επικονίαση, ένα σχέδιο επαναφοράς της φυσικής κατοικίας των μελισσών. Ο υπεύθυνος, Πάβαν Σάκντεν, οικονομολόγος της τράπεζας Deutsche, πιστεύει ότι θα είναι πιο εύκολο για τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στην προστασία της βιοποικιλότητας, όταν ο μηχανισμός Μείωσης Εκπομπών Αποψίλωσης και Υποβάθμισης των δασών, εδραιωθεί από το κλιματικό συμβούλιο των Η.Ε. Ίσως έτσι μετά να έρθει η σειρά για εξέταση άλλων εξίσου σημαντικών ζητημάτων , όπως είναι αυτό του αποθέματος νερού στα δάση. Τον Οκτώβριο η ΤΕΕΒ θα βγάλει την τελευταία της αναφορά από το Συνέδριο Ποικιλομορφίας και Βιοποικιλότητας των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο και θα πραγματοποιηθεί στην Ιαπωνία. Στο συνέδριο αυτό πρόκειται να εξεταστεί από τις κυβερνήσεις ο λόγος για τον οποίο δεν τηρήθηκαν οι δεσμεύσεις που είχαν δώσει το 2002 τα κράτη, αναφορικά με την καταστολή της καταστροφής της φύσης μέχρι το 2010.

Promotion of Renewable Energy for Water production through Desalination IEE/07/781/SI2.499059 To έργο με τίτλο «Promotion of Renewable Energy for Water production through Desalination, ProDes” ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2008 και θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2010. Δεκατέσσερις (14) Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί από τον Πανεπιστημιακό χώρο, τον χώρο της Έρευνας και της Βιομηχανίας συμμετέχουν στο έργο με κοινό στόχο την ανάπτυξη και τη διάδοση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Αφαλάτωσης. Ο βασικότερος στόχος του έργου είναι η υποστήριξη της χρή σης των ΑΠΕ στις τεχνολογίες αφαλάτωσης για την αφαλάτωση θαλασσινού ή υφάλμυρου νερού και την παραγωγή καθαρού νερού. Τον ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, Ισπανία Πορτογαλία, Ιταλία και Ελλάδα όπου η αφαλάτωση αποτελεί πλέον την κύρια λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας. Το έργο χωρίζεται σε 4 φάσεις που αφορούν στη στρατηγική ανάπτυξης των τεχνολογιών, στην εκπαίδευση, στη διάδοση και συνεργασία των ερευνητικών φορέων με την αγορά και των αρμοδίων φορέων για τη λήψη αποφάσεων (policy makers). Επίσης η εξέταση του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου, διαδικασίες αδειοδότησης και χρηματοδότησης έργων ΑΠΕ και Αφαλάτωσης και η συμβολή σε ένα καλύτερο πλαίσιο αναπτυξιακών πολιτικών αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους του έργου για τις τέσσερις υπό εξέταση χώρες.

Μερικά από τα αποτελέσματα του έργου αφορούν:

• στην ανάπτυξη ενός οδικού χάρτη για την εξέλιξη των τεχνολογιών ΑΠΕ και Αφαλάτωσης

• στην ανάπτυξη βάσης δεδομένων με στοιχεία των αγορών ΑΠΕ και επεξεργασίας νερού στις τέσσερις χώρες

• ανάπτυξη βάσης δεδομένων με βιβλιογραφία από το χώρο των ΑΠΕ σε συνδυασμό με τις τεχνολογίες αφαλάτωσης (η βάση διαθέτει 420 αναφορές άρθρων, βιβλίων, επιστημονικών δημοσιεύσεων, κλπ) • εκμάθηση μέσω διαδικτύου (e-learning) • οργάνωση εκδήλωσης για τη δικτύωση της βιομηχανίας, της αγοράς και των τοπικών φορέων και • οργάνωση σεμιναρίων κατάρτισης επαγγελματιών και σπουδαστών με ενδιαφέρον στις δύο τεχνολογίες και στον συνδυασμό τους

Αναλυτικότερα, στο πλαίσιο του έργου εκπονήθηκαν δύο σεμινάρια για σπουδαστές και ένα σεμινάριο για επαγγελματίες. Και τα τρία σεμινάρια σημείωσαν μεγάλη επιτυχία, με ιδιαίτερα σημαντική τη συμμετοχή των σπουδαστών (περίπου 190 άτομα) από Ανώτερα και Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Τον Σεπτέμβριο του 2010, στο πλαίσιο του έργου ProDes, θα διεξαχθεί ημερίδα με θέμα τις τεχνολογίες ΑΠΕ και Αφαλάτωσης, με έμφαση στις τεχνολογικές εξελίξεις, στο νομοθετικό πλαίσιο και στις δυνατότητες χρηματοδότησης. Το πρόγραμμα της ημερίδας και η σχετική φόρμα εγγραφής θα αναρτηθούν τον Αύγουστο στην ιστοσελίδα του ΚΑΠΕ, www.cres.gr. Ευτυχία Τζέν, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών & Εξοικονόμησης Ενέργειας, ΚΑΠΕ, Τμήμα Αιολικής Ενέργειας, email: etzen@cres.gr

Η GENERAL ELECTRIC λανσάρει ηλιακό σχέδιο για τα σχολεία της Sarah Arnott, Δευτέρα 12 Ιουλίου http://www.independent.co.uk:80/environment/green-living/ge-launches-solar-power-schemefor-schools-2024502.html, τελευταία επίσκεψη 29 Ιουλίου 2010

Η General Electric σε συνεργασία με την ειδική σε θέματα ηλιακής ενέργειας εταιρία, solar century, παρουσιάζει μία πρόταση προκειμένου να βοηθήσει τα σχολεία να κάνουν επενδύσεις πάνω στην ανανεώσιμη ενέργεια. Η τοποθέτηση ηλιακών πινάκων μπορεί να μειώσει μέχρι και 840 λίρες τον ετήσιο λογαριασμό της ΔΕΗ στα σχολεία, αλλά παράλληλα να δημιουργήσει και έσοδα της τάξεως των 3.000 λιρών με την παροχή της πλεονάζουσας ηλιακής ενέργειας στο Εθνικό Δίκτυο. Αν και το υψηλό κόστος εγκατάστασης θα μπορούσε να θεωρηθεί ως αποτρεπτικός παράγοντας για την υλοποίηση του σχεδίου αυτού από τα σχολεία, η GE επιβαρύνεται με το κόστος εγκατάστασης, αφήνοντας στα σχολεία μία ελάχιστη καταβολή. Ο δανεισμός αυτός θα ξεπληρωθεί μέσα σε 15 χρόνια, από τα έσοδα τα οποία και θα προκύψουν από τη διάθεσης της πλεονάζουσας ηλιακής ενέργειας προς το κοινό.

ΧΕΡΜΑΝ ΣΕΕΡ «Οι κοινωνίες δεν παίζουν τα λεφτά τους στα ζάρια» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Γ. ΓΑΛΙΑΝΟ | Κυριακή 1 Αυγούστου 2010 Διαβάστε περισσότερα: http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=17&artId=346487& dt=01/08/2010#ixzz0vKkRMuS4

«Ασπιρίνες» τα πακέτα διάσωσης,

λέει ο Σοσιαλδημοκράτης βουλευτής και κάτοχος του εναλλακτικού βραβείου Νομπέλ, και επιτίθεται στην καγκελάριο Μέρκελ και στους πολιτικούς «Οι Σοσιαλδημοκράτες παραμένουν εγκλωβισμένοι στη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία» λέει. «Η στροφή προς τον νεοφιλελευθερισμόπου έκανε το 2002 ο τότε καγκελάριος Σρέντερ, σφραγίζει και τη σημερινή πολιτική τους». Η συνεχιζόμενη επιβολή αυτής της ιδεολογίας εξηγεί, κατά τα άλλα, και την πρόσφατη «εθνικιστική» ρητορεία της καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ.

ΒΕΡΟΛΙΝΟ, ΙΟΥΛΙΟΣ. Ο καπιταλισμός έχει τα κακά του τα χάλια- και στην Ελλάδα και παγκοσμίως. Ωστόσο η υπέρβαση της κρίσης, λέει σε συνέντευξή του στο «Βήμα» ο κάτοχος του εναλλακτικού βραβείου Νομπέλ Χέρμαν Σέερ, βρίσκεται στα χέρια των πολιτικών ηγετών. Εφόσον βέβαια τερματίσουν τα όργια του χρηματιστικού κεφαλαίου και προωθήσουν τις νέες μορφές ενέργειας: τις εναλλακτικές. Η Ελλάδα είναι παντού. Η κρίση που έχει ξεσπάσει στη χώρα μας εξαπλώνεται ακάθεκτη και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τα διάφορα «πακέτα σωτηρίας» ύψους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ δεν φτάνουν για να την αναχαιτίσουν. Αυτά επενεργούν ως «ασπιρίνες» και ηρεμιστικά- τη στιγμή που το ζητούμενο είναι η αναδόμηση του οικονομικού συστήματος. Όσο κοινότοπες και να είναι πλέον οι παραπάνω διαπιστώσεις, λέει ο βουλευτής του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Χέρμαν Σέερ, δεν παύουν να έχουν άμεση επικαιρότητα. « Η Ελλάδα έχει χαρακτήρα προτύπου για την αδυναμία του χρηματιστικού καπιταλισμού να λύσει τις αντιφάσεις του » προσθέτει. Η αδυναμία αυτή αποτυπώνεται τόσο στη στάση της γερμανικής κυβέρνησης, που «φρέναρε» τη βοήθεια προς την Ελλάδα, όσο και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), η οποία παίζει το παιχνίδι των κερδοσκόπων. «Όταν, στις αρχές του χρόνου, προτάθηκεη ΕΚΤ να δώσει δάνεια στα κράτη με τους ίδιους όρους που δίνει και στις ιδιωτικές τράπεζες, ήτοι με επιτόκια ανάμεσα στο 0,25% και στο 1,25%, το οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο χαρακτήρισε την πρόταση ανήθικη» λέει. Το αποτέλεσμα ήταν τα χρήματα της ΕΚΤ να πηγαίνουν στην Ελλάδα μέσω των τραπεζών - με τοκογλυφικά επιτόκια της τάξεως του 7%11%, επιδεινώνοντας έτσι την οικονομική της κρίση. Για την εξέλιξη αυτή έχει βέβαια μερίδιο και το δικό του κόμμα, το οποίο δεν τάχθηκε εξαρχής καθαρά υπέρ της βοήθειας.

«Δεν πρόκειται για υποτροπή στον παλιό εθνικισμό» λέει. «Απλώς η Μέρκελ επηρεάζεται από τους οικονομικούς συμβούλους της, που είναι καθαρόαιμοι νεοφιλελεύθεροιόπως εξάλλου και το 95% του συνόλου των σημερινών γερμανών οικονομολόγων». Το φαινόμενο αυτό, προσθέτει, συνάδει με τη μετεξέλιξη του μεταπολεμικού οικονομικού μοντέλου: τον εκφυλισμό του «κοινωνικού καπιταλισμού του Ρήνου» σε αγγλοσαξονικό «καπιταλισμό του καζίνου». Υπάρχει ελπίδα επιβίωσης για ένα τέτοιο σύστημα; «Σίγουρα» είναι η απάντησή του. «Κάθε ζωντανός οργανισμός έχει τέτοιες δυνατότητες». Αυτές δεν γίνονται όμως αυτόματα πράξη. «Οι κοινωνίες δεν είναι μετοχικές εταιρείεςπου παίζουν τα χρεόγραφά τους στα ζάρια. Η ύπαρξή τους πρέπει να προστατευθεί από τους κερδοσκόπους, μέσω της ανάκτησης της προτεραιότητας της πολιτικής έναντι του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου». Μόνο που η κυβέρνηση Μέρκελ, προσθέτει, δεν κάνει τίποτε άλλο από το να συνθηκολογεί μπροστά του. Ο έλεγχος των αγορών δεν αρκεί φυσικά για την οικονομική αναζωογόνηση. Αναγκαία είναι και η «ανακαίνιση» της πραγματικής οικονομίας, ιδίως στον ενεργειακό τομέα, ο οποίος, σύμφωνα με τον κ. Σέερ, αποτελεί «το κλειδί της ανάπτυξης». Παράδειγμα, η Ελλάδα. «Τα νησιά της προσφέρουν μοναδικές δυνατότητες για την παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας» λέει. Το ζητούμενο, προσθέτει, είναι η «αυτονομία», ήτοι η απεξάρτηση από το πετρέλαιο με τη συναφή συναλλαγματική αιμορραγία. Η προϋπόθεση της επιτυχίας είναι όμως ο περιορισμός της χρήσης της εναλλακτικής ενέργειας στους τόπους παραγωγής και όχι, όπως σχεδιάζεται από την ελληνική κυβέρνηση, η υπερπαραγωγή της με στόχο τις εξαγωγές στο εξωτερικό. «Θα ήταν ανάποδη λογική» λέει. «Θα προκαλούσε, μεταξύ άλλων, την κατασκευή πανάκριβων δικτύων μεταφοράς. Οι “πράσινοι” παραγωγοί θα γίνονταν έτσι κακέκτυπο των πετρελαϊκών εταιρειών».

Κυνηγός της πράσινης «ρεαλιστικής ουτοπίας» Δηλώνει «ουτοπικός Σοσιαλιστής». Ωστόσο ο Χέρμαν Σέερ το διευκρινίζει: εκπροσωπεί μια «ρεαλιστική ουτοπία» που αποβλέπει στην πλήρη οικονομική αναδόμηση με βάση τις εναλλακτικές μορφές ενέργειας. «Ο ήλιος δεν προσφέρει μόνο 18.000 φορές περισσότερη ενέργεια από αυτή που παράγεται σήμερα παγκοσμίως, αλλά και ειρήνη» λέει. «Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια θα έβαζαν τέρμα στους πολέμους για το πετρέλαιο και για άλλα ορυκτά». Για τη συμβολή του σε αυτόν τον τομέα, ο κ. Σέερ τιμήθηκε το 1999 με το εναλλακτικό βραβείο Νομπέλ. Ο διαπρεπής πολιτικός επιστήμονας ανήκει, ως βουλευτής, στην αριστερή πτέρυγα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας. Το 2008 παρουσιάστηκε - για πρώτη φορά - στην καριέρα του η ευκαιρία να κάνει την ουτοπία πράξη: Μετά τη νίκη των Σοσιαλδημοκρατών στις εκλογές της Εσσης, η προαλειφόμενη ως πρωθυπουργός Αντρέα Υψηλάντη τον προόριζε ως «τσάρο» της οικονομίας στην κυβέρνησή της. Η εκλογή της προσέκρουσε όμως στο «όχι» τεσσάρων βουλευτών της παράταξής της, οι οποίοι απέκρουαν τη σχεδιαζόμενη συνεργασία με το κόμμα «Αριστερά». Ο κ. Σέερ έμεινε έτσι με το «όραμα» που παρ΄ ότι δεν πραγματοποιήθηκε, δεν παύει να παραμένει, όπως λέει ο ίδιος, «ρεαλιστικό». «Η μεγαλύτερη ληστεία εις βάρος των φορολογουμένων». - Η τρέχουσα κρίση έχει προφανώς μακρόχρονες αιτίες. Από πότε άρχισε να «μαγειρεύεται» η εμφάνισή της; «Από τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, όταν οι κυβερνήσεις παρέλειψαν να προσθέσουν την παγκοσμιοποίηση της πολιτικής ως αναγκαίο και απαραίτητο αντίβαρο στην παγκοσμιοποίηση των αγορών. Το κεφάλαιο βρέθηκε διεθνώς εκτός ελέγχου. Ετσι προκλήθηκε μια σχιζοφρένεια στις καπιταλιστικές κοινωνίες, που εντείνεται από τους εξής τρεις παράγοντες: Πρώτον, την καταστροφή του περιβάλλοντος την οποία προκαλεί η αλόγιστη ελευθερία του εμπορίου· δεύτερον, την εξάντληση των πρώτων υλών και, τρίτον, το λεγόμενο “κοινωνιολογικό όριο”: Τα εμπορεύματα και τα κεφάλαια μπορούν να διακινούνται κατά το δοκούν, όχι όμως οι άνθρωποι. Μια κοινωνία νομάδων σε παγκόσμια κλίμακα είναι αδιανόητη. Ο “διχασμός προσωπικότητας” του συστήματος τείνει να πάρει έτσι μόνιμη μορφή». Η Μέρκελ επηρεάζεται από τους οικονομικούς συμβούλους της, που είναι καθαρόαιμοι νεοφιλελεύθεροι- όπως εξάλλου και το 95% του συνόλου των σημερινών γερμανών οικονομολόγων - Η κρίση δεν φαίνεται πάντως να μειώνει τη βουλιμία των αγορών. Σύμφωνα με τους ισολογισμούς τους, οι τράπεζες είχαν και εφέτος υψηλά κέρδη. «Τι θα πει “υψηλά”; Οι ναυαρχίδες των τραπεζών είχαν τον τελευταίο χρόνο την υψηλότερη κερδοφορία της ιστορίας τους, ανώτερη από εκείνη πριν από το ξέσπασμα της κρίσης, το 2007-2008. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ληστεία εις βάρος των φορολογουμένων που έγινε ποτέ. Και οι κυβερνήσεις όχι μόνο δεν βάζουν φρένο στις τράπεζες αλλά, αντίθετα, συνεργούν με αυτές, χαρίζοντάς τους δισεκατομμύρια ευρώ ή πιστώνοντάς τις με πολύ περισσότερα χωρίς να εξασφαλίζουν καμιά εγγύηση για την επιστροφή τους.

Τα φωτοβολταϊκά είναι πλέον πιο φτηνά από την πυρηνική ενέργεια, λένε οι επιστήμονες Κυριακή 1 Αυγούστου 2010

Για πρώτη φορά τα φωτοβολταϊκά στοιχεία για την παραγωγή ενέργειας από τον Ήλιο είναι πιο φτηνά από την πυρηνική ενέργεια ή την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα, αναφέρουν επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Ντιουκ στις ΗΠΑ που συνέταξαν τη σχετική έκθεση. Το κόστος έχει φτάσει πλέον στα 0,16 δολάρια την κιλοβατώρα για την πολιτεία της Βόρειας Καρολίνας όπου επικεντρώθηκε η έρευνα. Πρόκειται για μία ιστορική καμπή, αναφέρουν οι συντάκτες της έρευνας στους New York Times. Στη μελέτη τους έλαβαν υπόψη πολλούς παράγοντες, όπως η φορολογία και οι επιδοτήσεις που δυσκολεύουν έναν απευθείας υπολογισμό. Η πτώση είναι εμφανής ακόμα και σε πολιτείες χωρίς μεγάλα ποσοστά ηλιοφάνειας: οι ερευνητές eκτιμούν ότι στις νοτιο-δυτικές, ηλιόλουστες πολιτείες, το κόστος της ηλιακής ενέργειας θα είναι μικρότερο. Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι τα τελευταία χρόνια το κόστος κατασκευής και λειτουργίας των πυρηνικών εργοστασίων ανεβαίνει συνεχώς και το αντίστοιχο κόστος για την ενέργεια από τον Ήλιο μειώνεται. Ένας πυρηνικός αντιδραστήρας στοιχίζει πλέον γύρω στα 10 δισε-κατομμύρια δολάρια ενώ οι καθυστερήσεις στην κατα-σκευή και ο επισφαλής σχεδιασμός σημαίνουν αυξημένο κόστος για τους φορολογούμενους πολύ πριν αρχίσει η λειτουργία. Αντίθετα, τα φωτοβολταϊκά στοιχεία είναι πιο φτηνά στη κατασκευή (το κόστος έχει πέσει στο μισό σε σχέση με πριν από 10 χρόνια) και είναι περισσότερο αποδοτικά. Την ίδια ώρα αυξάνεται και η ζήτηση, άλλος ένας παράγοντας που συμβάλλει στη σταδιακή μείωση των τιμών. Το μεγαλύτερο ποσοστό (70%) της ενέργειας στις ΗΠΑ παρά-γεται από ορυκτά καύσιμα ενώ η συμμετοχή της πυρηνικής ενέργειας περιορίζεται στο 20%.

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Στρασβούργο, 6 Ιουλίου 2010

Για περισσότερες πληροφορίες: Ιωάννης Τσουκαλάς Βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Τ +32 2 28 45 295 F +32 2 28 49 295 e-mail: ioannis.tsoukalas@europarl.europa.eu

Η Κ.Ο. της Νέας Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Internet address: http://www.eppgroup.eu/Press/el/pressdelegel.asp

TΟ 30% ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΕ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Γραφείο Τύπου Κ.Ο. ΕΛΚ Τ +32 22 83 20 01 e-mail: theodoros.georgitsopoulos@europarl.europa.eu

Απάντηση του Επιτρόπου Ενέργειας κ. Έτινγκερ σε ερώτηση του Ευρωβουλευτή της ΝΔ κ. Ι.Α. Τσουκαλά για την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας στην Ε.Ε. Δεδομένου του ότι τα τελευταία χρόνια η πυρηνική ενέργεια έχει έρθει και πάλι στο προσκήνιο ως λύση τόσο για τη μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, όσο και για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας, ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Ι. Α. Τσουκαλάς κατέθεσε γραπτή ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην ερώτησή του, ο Ευρωβουλευτής ζήτησε να πληροφορηθεί για τη στάση της Επιτροπής όσον αφορά την προώθηση της πυρηνικής ενέργειας και της διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων. Στην απάντησή του ο κ. Έτινγκερ ανέφερε πως, αν και η χρήση ή μη της πυρηνικής ενέργειας είναι θέμα για το οποίο αποφασίζει το κάθε Κράτος Μέλος ξεχωριστά, η ΕΕ είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη ενός σταθερού νομικού πλαισίου, το οποίο θα πληρεί τα υψηλότερα πρότυπα για την ασφάλεια ανθρώπων και εγκαταστάσεων και για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. Αναφορικά με τα πυρηνικά απόβλητα, ο κ. Έτινγκερ επεσήμανε πως η Επιτροπή θα υποβάλει έως τα τέλη του 2010 πρόταση για τη διαχείριση των ραδιενεργών αποβλήτων και των αναλωμένων καυσίμων. O κ. Τσουκαλάς ζήτησε στοιχεία για το ποσοστό συμμετοχής της πυρηνικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα των Κρατών Μελών, για τους νέους πυρηνικούς σταθμούς που βρίσκονται υπό κατασκευή ή πρόκειται να κατασκευασθούν στο εγγύς μέλλον, καθώς και για τις παρατάσεις στη λειτουργία παλαιότερων πυρηνικών σταθμών που ανακοίνωσαν πρόσφατα πολλά Κράτη Μέλη. Σύμφωνα με τον κ. Έτινγκερ σχεδόν το 30% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ παράγεται από πυρηνική ενέργεια με τη Γαλλία, τη Σλοβακία, το Βέλγιο και τη Σουηδία να κατέχουν τις πρώτες θέσεις με ποσά 77%, 55%, 54% και 45% αντίστοιχα. O κ. Έτινγκερ δήλωσε ακόμη πως στη Φινλανδία, τη Γαλλία και τη Σλοβακία κατασκευάζονται νέοι πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ), η Πολωνία, η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Τσεχική Δημοκρατία έχουν πρόσφατα εξαγγείλει τη δημιουργία νέων σταθμών. Τέλος, η βελγική κυβέρνηση ανέβαλε τα σχέδιά της για σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας κατά δέκα έτη για τρεις πυρηνικές μονάδες. Επιπλέον, ο κ. Τσουκαλάς ζήτησε στοιχεία για την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας σε διοξείδιο του άνθρακα ανά μονάδα ενέργειας από τους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας σε σχέση με τους

σταθμούς που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, άνθρακα και λιγνίτη). Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η παραγωγή μιας μεγαβατώρας πυρηνικής ενέργειας εκπέμπει 15 κιλά διοξειδίου του άνθρακα, όταν το αντίστοιχο ποσό για το φυσικό αέριο φτάνει τα 640 κιλά, για το πετρέλαιο τα 690 κιλά και για τον άνθρακα τα 960 κιλά. Αξίζει να σημειωθεί πως η παραγωγή μιας μεγαβατώρας αιολικής ενέργειας σε θαλάσσιο αιολικό πάρκο εκπέμπει 14 κιλά CO2, ενώ η παραγωγή μιας μεγαβατώρας ηλιακής ενέργειας από φωτοβολταϊκά εκπέμπει 45 κιλά CO2. Τέλος, στην ερώτηση του Ευρωβουλευτή σχετικά το τί στοιχεία διαθέτει η Επιτροπή για ατυχήματα ή άλλα συμβάντα που σχετίζονται με την ασφάλεια σε πυρηνικά εργοστάσια στα Κράτη Μέλη από το έτος ίδρυσης της ΕΥΡΑΤΟΜ (1957), ο Επίτροπος ΄Ετινγκερ αναφέρει πως δεν έχουν υπάρξει περι-στατικά που να σχετίζονται με εκπομπές υψηλής ακτινοβολίας και πως το σύστημα προειδοποίησης εκτάκτου κινδύνου από ακτινοβολίες ενεργοποιήθηκε μόνο μια φορά το 2008, μετά από μικρή διαρροή ύδατος στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής του Krsko στη Σλοβενία. Ο κ. Τσουκαλάς σχολιάζοντας την απάντηση του Επιτρόπου έκανε τις εξής δηλώσεις: «Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια μεταστροφή στην κοινή γνώμη και τις κυβερνήσεις υπέρ της χρήσης πυρηνικής ενέργειας. Μια μεταστροφή που επιβάλλουν οι σύγχρονες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και της ανάγκης για απεξάρτηση της Ε.Ε. από εισαγόμενη ενέργεια και ενίσχυσης της ασφάλειας εφοδιασμού. Μόλις πριν 2 εβδομάδες, το κοινοβούλιο της Σουηδίας ενέκρινε νομοσχέδιο που ανατρέπει την απαγόρευση κατασκευής νέων πυρηνικών αντιδραστήρων που ίσχυε τα τελευταία 30 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα με τις υψηλότερες περιβαλλοντικές επιδόσεις στην Ε.Ε. ξαφνικά έγινε λιγότερο φιλοπεριβαλλοντική; Φυσικά και όχι! Τα στοιχεία της Κομισιόν μας επιβεβαιώνουν ότι η πυρηνική ενέργεια αποτελεί μορφή ενέργειας χαμηλού άνθρακα, όπως ακριβώς και οι Ανενώσιμες Πηγές Ενέργειας. Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι η πυρηνική ενέργεια αποτελεί λύση για όλα τα Κράτη Μέλη και ούτε ότι πρέπει να θυσιάσουμε την ανθρώπινη ασφάλεια στο βωμό της ενεργειακής ασφάλειας. Αυτό που απαιτείται όμως είναι αντικειμενικότητα και οργανωμένος και υπεύθυνος διάλογος που θα βασίζεται σε αδιάσειστα επιστημονικά στοιχεία και όχι σε ιδεοληψίες».

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ρόδος, 8 Ιουλίου 2010

Μητροπόλεως 4, Ρόδος, 85 100 Ελλάδα, Τηλ: [0030] 6936656947, Fax: [0030] 2241022462 URI.: h\\www.manw.org E-mail.: info@manw.org

Ανακοίνωση συμπαράστασης του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου

ΑΝΤΙΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ Κατατέθηκαν 170.000 υπογραφές κατά των πυρηνικών σχεδίων της Τουρκίας Μεγάλη αντιπυρηνική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε προχθές μπροστά στο Τουρκικό Κοινοβούλιο στην Άγκυρα με πρωτοβουλία Οικολογικών Οργανώσεων και Κομμάτων με στόχο να εκφραστεί η αντίθεση στα πυρηνικά σχέδια της Τουρκίας. Οι διαδηλωτές κατέθεσαν ψήφισμα με 170.000 υπογραφές Τούρκων πολιτών που συλλέχθηκαν σε ελάχιστο διάστημα, με το οποίο ζητείται να μην προχωρήσει η κατασκευή 4 αντιδραστήρων στο Άκκουγιου, σύμφωνα με την υπογραφείσα Ρωσο-Τουρκική Συμφωνία του περασμένου Μαΐου. Η αστυνομία συνέλαβε 58 ακτιβιστές, τους οποίους άφησε ελεύθερους αργότερα κι αφού είχαν προηγηθεί άμεσες αντιδράσεις από το Διεθνές Δίκτυο Mediterranean No Nuclear Neighbourhood-MN3 (επισυνάπτεται ανακοίνωση στα αγγλικά), στο οποίο συμμετέχει και το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου. Το Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου χαιρετίζει τις αντιπυρηνικές κινητοποιήσεις που εκδηλώνονται στην Τουρκία. Δηλώνει οτι θα συνεχίσει να εκφράζει με κάθε τρόπο τη συμπαράσταση και αλληλεγγύη του στις δυνάμεις που αντιτίθενται στα επικίνδυνα σχέδια της Κυβέρνησης Ερντογάν να εγκαταστήσει για πρώτη φορά πυρηνικό σταθμό στα παράλια της Μεσογείου. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα με σημερινές αποφάσεις να υπονομεύει το Περιβάλλον, την Ειρήνη, την ίδια τη Ζωή για πολλές δεκάδες χιλιάδες χρόνια, όπως ακριβώς συμβαίνει με την πυρηνική ενέργεια.

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αθήνα, 7 Ιουλίου 2010

ΠΡΑΣΙΝΑ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: σοβαρά οικονομικά οφέλη αρκεί να σχεδιαστούν σωστά

Οι δράσεις που εξετάστηκαν αφορούν την διείσδυση των ΑΠΕ κατά 35% στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2020, την ανάληψη μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα και την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των μεταφορών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έκθεσης, η προώθηση των ΑΠΕ θα απαιτήσει επενδύσεις σχεδόν €11 δις έως το 2020, ενώ για κάθε ευρώ που επενδύεται στις ΑΠΕ παντός είδους προκύπτει πως θα παρουσιαστεί όφελος της τάξης των 2,4€. Στον κτιριακό τομέα τα μέτρα που εξετάστηκαν θα απαιτήσουν επενδύσεις τουλάχιστον €15 δις, αλλά τα οφέλη θα είναι περισσότερα και θα ξεπεράσουν τα €17 δις. Αντίστοιχα, όπως προκύπτει από την έκθεση, η βελτίωση της απόδοσης των μεταφορών θα φέρει πολλαπλές ωφέλειες. Η αύξηση του μεριδίου των μέσων μαζικής μεταφοράς κατά 10% θα προσδώσει όφελος σχεδόν €1 δις, ενώ η κατάλληλη προώθηση της οικολογικής οδήγησης αναμένεται να προκαλέσει όφελος €1δις τη στιγμή που το κόστος για την Πολιτεία θα είναι ελάχιστο. Το μεγάλο πλεονέκτημα από την εφαρμογή μέτρων για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας αφορά κυρίως τις νέες θέσεις εργασίας που πρόκειται να δημιουργηθούν. Έτσι η προώθηση δράσεων εξοικονόμησης στα κτίρια αναμένεται να φέρει έως 215.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ η διείσδυση των ΑΠΕ κατά 35% στο ενεργειακό μίγμα θα προσθέσει επιπλέον 30.000 νέες θέσεις. Βασική προϋπόθεση για τις ΑΠΕ θα αποτελέσει η δημιουργία εγχώριας βιομηχανίας παραγωγής εξοπλισμού (ανεμογεννήτριες, φ/β πλαίσια).

Οι συντάκτες της έκθεσης, όμως, κατανοούν πως με το πέρασμα του χρόνου θα απαιτηθεί η εντονότερη συμμετοχή της Πολιτείας στον επιμερισμό του κόστους των δράσεων ιδίως για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια και της μεταφορές, μέσω παροχής κινήτρων και επιδοτήσεων. Για αυτό το σκοπό προτείνουν μια σειρά από τρόπους εύρεσης κεφαλαίων όπως η ένταξη ειδικών προνοιών στο νέο αναπτυξιακό νόμο, η αύξηση της εισφοράς της ΔΕΗ από 0,4% στο 4%, η αύξηση του ανταποδοτικού τέλους ΑΠΕ από 3% στο 4%, η αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος και η λήψη πόρων από το πράσινο ταμείο, όποτε συσταθεί. «To ουσιαστικό ζητούμενο είναι ένας ορθολογικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας που θα διέπεται από πλήρη διαφάνεια και σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και θα φροντίσει να μεγιστοποιήσει τα κέρδη για τους πολίτες. Απαιτείται επίσης ένας αξιόπιστος ελεγκτικός μηχανισμός που θα αποτρέψει την είσοδο κερδοσκόπων στις ‘πράσινες δράσεις’. Θέλουμε να ελπίζουμε πως σε σύντομο χρονικό διάστημα η Πολιτεία θα προχωρήσει στον κατάλληλο προγραμματισμό των πράσινων δράσεων με ορθή τιμολόγηση, σωστή περιβαλλοντική αδειοδότηση και θεσμική θωράκιση» καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας, διευθυντής του WWF Ελλάς.

«Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει πως η λήψη πράσινων μέτρων μπορεί να αποτελέσει μια λύση ‘win-win’. Όμως, υπό συνθήκες οικονομικής κρίσης, τα πράσινα μέτρα θα πρέπει να σχεδιαστούν με προσοχή και να υλοποιηθούν σε ένα εύλογο βάθος χρόνου, δίδοντας έμφαση στην υλοποίηση πρώτα των μέτρων που θα αποσβεσθούν γρήγορα και θα δημιουργήσουν πολλαπλές θέσεις απασχόλησης. Μόνο έτσι θα αγκαλιαστούν από την Ελληνική κοινωνία που πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση» δηλώνει ο Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και βασικός συντάκτης της έκθεσης.

Τα σημαντικά οφέλη από την προσεκτική και ορθολογική εφαρμογή ενός πακέτου πράσινων δράσεων αναδεικνύει η νέα επιστημονική έκθεση του WWF Ελλάς και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Πράσινα μέτρα: αξιολόγηση οφέλους/κόστους από την υλοποίηση σειράς δράσεων προώθησης των ανανεώσιμων πηγών (ΑΠΕ) και της εξοικονόμησης ενέργειας» που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Η έκθεση αξιολογεί επίσης τις δυνατότητες εκπόνησης ενός ολοκληρωμένου πράσινου πακέτου ανάκαμψης της εθνικής οικονομίας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο λόγω του μεγάλου δημοσιονομικού ελλείμματος. Παρόλα αυτά, καθώς τα εξεταζόμενα μέτρα είναι αποδοτικά σε οικονομικούς όρους, αυτό που απαιτείται δεν είναι τόσο η διανομή πόρων από το κράτος, αλλά κυρίως η δημιουργία ενός στιβαρού και διαφανούς θεσμικού και κανο-νιστικού πλαισίου, το οποίο θα αποτελέσει την βάση για την ανάληψη και υλοποίηση των επενδύσεων από τον ιδιωτικό κυρίως τομέα.

Δείτε ολόκληρη την έκθεση στο: http://www.wwf.gr/ images/pdfs/WWF-AUEB-Green-measures-studyfinal.pdf Η έκθεση «Πράσινα μέτρα στην Ελλάδα αξιολόγηση οφέλους/κόστους από την υλοποίηση σειράς δράσεων προώθησης των ανανεώσιμων πηγών και της εξοικονόμησης ενέργειας» υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Tetra Pak. Link: http://www.wwf.gr/index.php?option=com_c ontent&view=article&id=702:2010-07-07-10-19 43&catid=70:2008-09-16-12-10-46&Itemid=90

Του Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

ΠΡΑΣΙΝΑ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: σοβαρά οικονομικά οφέλη αρκεί να σχεδιαστούν σωστά Για περισσότερες πληροφορίες:

Ε. Οι παραδοχές για την διείσδυση των μέτρων και την αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας

Αχιλλέας Πληθάρας, Υπεύθυνος εκστρατειών πολιτικής, WWF Ελλάς Τ 210 33 14 893 - 697 40 29 295 a.plitharas@wwf.gr

ΣΤ. Στο πλήρες κείμενο της έκθεσης παρέχονται αναλυτικές προτάσεις για τον ορθό και διαφανή

Σημειώσεις προς συντάκτες:

Α. H επιστημονική έκθεση συντάχθηκε από τον Αναστάσιο Ξεπαπαδέα, καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και την Ευθυμία Κυριακοπούλου, υποψήφια διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τον Αχιλλέα Πληθάρα, υπεύθυνο εκστρατειών πολιτικής του WWF Ελλάς.

στις μεταφορές και τα κτίρια παρέχονται στο πλήρες κείμενο της έκθεσης και έχουν προέλθει από πρωτογενή έρευνα του ΚΑΠΕ και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. σχεδιασμό υλοποίησης των πράσινων μέτρων, όπως π.χ. αλλαγές στο πλαίσιο προώθησης και την τιμολογιακή πολιτική των ΑΠΕ, τρόπους επιδότησης μέτρων στον οικιακό τομέα κ.α. Στην έκθεση παρέχονται επίσης γενικές πολιτικές κατευθύνσεις για το «πρασίνισμα» των αναπτυξιακών πολιτικών.

Ζ. Εκτιμήσεις για την απασχόληση στις ΑΠΕ το 2020.

B. Το μίγμα ηλεκτροπαραγωγής βάσει του οποίου έγινε η ανάλυση:

Η ανάλυση εξέτασε τα οφέλη και τα κόστος από την διείσδυση των ΑΠΕ.

Γ. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια που εξετάστηκαν από την παρούσα μελέτη είναι τα εξής:

Δ. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στις μεταφορές που εξετάστηκαν από την παρούσα μελέτη είναι τα εξής:

H. Συνολική απασχόληση στις ΑΠΕ περιλαμβανομένων και των έμμεσων θέσεων εργασίας.

Θ. Οι εκτιμήσεις για τις θέσεις εργασίας που θα προκύψουν από την εξοικονόμηση ενέργειας προέρχονται από έρευνα του British Association, η οποία χρησιμοποίησε τα στοιχεία 44 επενδυτικών προγραμμάτων βελτίωσης ενεργειακής αποδοτικότητας σε 9 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Η έρευνα έδειξε ότι για κάθε €1 εκατ. που επενδύεται σε αυτά τα προγράμματα, δημιουργούνται 11,3 έως 13,5 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Οι θέσεις αυτές αφορούν κυρίως εγκατάσταση και μεταφορά νέων αποδοτικών υλικών και συσκευών, θέσεις διοίκησης, καθώς και θέσεις έρευνας και ανάπτυξης. Το συνολικό κόστος επένδυσης των εξεταζόμενων στην έκθεσή μας μέτρων εξοικονόμησης στα κτίρια ανέρχεται στα 15.970.886.504 €, που σημαίνει ότι θα δημιουργηθούν περίπου 180.471 – 215.606 θέσεις εργασίας.Πρόκειται σαφέστατα για μια εξαίρετη προοπτική, που θα ανακουφίσει τον χειμαζόμενο κατασκευαστικό κλάδο, καθώς και όλους τους τομείς που σχετίζονται με την παραγωγή και εγκατάσταση προϊόντων εξοικονόμησης.

56 Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

∆ευτέρα, 19 Ιουλίου 2010

4 στην απέναντι ακτή. Είναι πολύ πιθανό έως σχεδόν

ΕΛΕΤΑΕΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Μέλος της European Wind Energy Association

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ

βέβαιο, ότι η εργασία αυτή θα οδηγήσει σε αποδοχή θέσεων που σε προκαταρκτικό επίπεδο έχουν αξιολογηθεί αρνητικά. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει οι χώροι εγκατάστασης που θα προκριθούν για την ΣΜΠΕ να είναι εκτενέστεροι (και να φθάνουν ίσως μέχρι την ακτή) σε σχέση με αυτούς που προκρίνει η προκαταρκτική χωροθέτηση.

5 Πρέπει μεθοδολογικά να διευκρινιστεί ο τρόπος με τον οποίο νέες, μεγαλύτερες ή και τελείως διαφορετικές, θέσεις εγκατάστασης μπορεί να εξεταστούν (και να προκριθούν ή να απορριφθούν) στο πλαίσιο της ΣΜΠΕ. Ειδικότερα πρέπει να προβλεφθεί τρόπος ώστε τέτοιες θέσεις να προτείνονται (μέχρι ενός χρονικού ορίου) από τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς αυτό να συνεπάγεται διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της μεταβατικής διάταξης του ν.3851/2010 ώστε να μην θίγονται οι ήδη αιτούντες.

6 Πρέπει να υπάρξει άμεση εμπλοκή των υπηρεσιών εθνικής άμυνας και του ∆ΕΣΜΗΕ στη διαδικασία.

7 Πρέπει το ΥΠΕΚΑ να προχωρήσει σε ένα ευρύ πρόγραμμα καταγραφής του αιολικού δυναμικού στις ευρύτερες περιοχές ενδιαφέροντος. Το σημείο αυτό κρίνεται εξαιρετικά σημαντικό διότι θα επηρεάσει άμεσα την πιθανότητα επιτυχίας των διαγωνισμών και το συνολικό κόστος παραγωγής της αιολικής kWh.

8 Πρέπει να προβλεφθεί διαφανής και επαρκής διαδικασία εξέτασης ενστάσεων για την επιλογή των θέσεων εγκατάστασης, που υποβάλλονται από τους ιδιωτικούς φορείς που έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους.

9 Πρέπει να διευκρινισθεί σύντομα ο τρόπος εφαρμογής των κριτηρίων της μεταβατικής διάταξης του ν.3851/2010 κατά τρόπο που θα λαμβάνει υπόψη τη νομιμότητα των αιτήσεων κατά το χρόνο υποβολής τους, σύμφωνα με τα κριτήρια χωροθέτησης που ίσχυαν κατά το χρόνο εκείνο και που φυσικά εξακολουθούν να ισχύουν. Η ΕΛΕΤΑΕΝ είναι στη διάθεση του Υπουργείου και όλων των εμπλεκόμενων δημοσίων φορέων για κάθε υποστήριξη και συνεργασία σε όλα τα ανωτέρω θέματα».

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Παρασκευή, 2 Ιουλίου 2010

ΕΛΕΤΑΕΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Μέλος της European Wind Energy Association Από την ΕΛΕΤΑΕΝ ανακοινώνεται ότι εστάλη στην Υπουργό ΠΕΚΑ επιστολή θέσεων με το ακόλουθο περιεχόμενο: Στo πλαίσιo της διαβούλευσης για την Προκαταρκτική Χωροθέτηση Θαλάσσιων Αιολικών Πάρκων που ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΚΑ την Τρίτη 6 Ιουλίου 2010, η ΕΛΕΤΑΕΝ μελέτησε τα σχετικά κείμενα που αναρτήθηκαν στη ιστοσελίδα του Υπουργείου και καταθέτει τις προτάσεις της. Κατ’ αρχήν διευκρινίζεται ότι, αυτονόητα, το παρόν κείμενο σχολιάζει μόνο την προκαταρκτική πρόταση του ΥΠΕΚΑ σε γενικό-επιστημονικό επίπεδο με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία χωρίς να υπεισέρχεται σε επιμέρους κρίσεις για την εφαρμογή των κριτηρίων σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση-έργο, δεδομένου ότι δεν διατίθενται ακριβή στοιχεία. Είναι επίσης φυσικό, ότι το παρόν κείμενο δεν υπεισέρχεται σε κρίσεις επί της επιλογής που έκανε ο ν.3851/2010 αφού αυτός είναι πλέον νόμος του Κράτους και το διακύβευμα είναι η αποτελεσματική εφαρμογή του προς όφελος της Οικονομίας και της Κοινωνίας.

1 Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (ένας μήνας) το ΥΠΕΚΑ παρουσίασε πρόταση κριτηρίων και μεθοδολογίας που κρίνεται επεξεργασμένη και επαρκής για το σκοπό που καλείται να επιτελέσει, δηλ. την προκαταρκτική χωροθέτηση θαλασσίων αιολικών πάρκων.

Ο σύντομος αυτός χρόνος και η επιστημονική εργασία που υποστηρίζει το αποτέλεσμα πείθουν ότι είναι δυνατό οι δημόσιες δομές να λειτουργούν αποτελεσματικά και στη χώρα μας και να παράγουν έργο. Ελπίζουμε ότι το θετικό αυτό δείγμα θα συνεχιστεί με στόχο την άμεση και βέλτιστη εφαρμογή του νέου νόμου για τις ΑΠΕ.

2 Κρίνεται επίσης θετικό ότι το μέγιστο βάθος χωροθέτησης κυμαίνεται περί τα 50 μ.. Το βάθος αυτό παρουσιάζει μεν περισσότερες τεχνικές δυσκολίες και απαιτεί υψηλότερα κόστη επένδυσης, αλλά θεωρείται ήδη μια προσιτή τεχνικά λύση που αναμένεται να είναι ώριμη στο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης των έργων στην Ελλάδα. ∆ιαφορετική επιλογή, δηλαδή περιορισμός σε βάση μικρότερα από 25-30 μέτρα, θα περιόριζε σημαντικά τις επενδυτικές επιλογές.

3 Κρίνεται θετική η προσπάθεια να υπάρξει περισσότερη ανάλυση και τεκμηρίωση στο κριτήριο οπτικής όχλησης, δεδομένου ότι σχετίζεται (χωρίς όμως να είναι ο κυρίαρχος παράγοντας) με το θέμα της τοπικής αποδοχής των επενδύσεων. Οπωσδήποτε πάντως το θέμα του οπτικού αποτελέσματος πρέπει να εξεταστεί εις βάθος στα πλαίσια της ΣΜΠΕ ανά περίπτωση και σε σχέση με το είδος των χρήσεων που υπάρχουν

Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αιολικής Ενέργειας βραβεύει το μέλος του ΔΣ της ΕΛΕΤΑΕΝ και στέλεχος του ΚΑΠΕ Δρ Τάκη Χαβιαρόπουλο για το επιστημονικό και ερευνητικό του έργο. Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αιολικής Ενέργειας αποτελεί το ευρωπαϊκό δίκτυο των ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων που δραστηριοποιούνται στην έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και εκπαίδευση στο αντικείμενο της αιολικής ενέργειας. Στο δίκτυο συμμετέχουν επτά χώρες με είκοσι εννιά φορείς μεταξύ των οποίων τα ερευνητικά κέντρα RISOE (Δανία), ECN (Ολλανδία), ISET (Γερμανία), CENER (Ισπανία), SINTEF (Νορβηγία) κλπ. Από την Ελλάδα συμμετέχει το ΚΑΠΕ, το ΕΜΠ και το Πανεπιστήμιο Πατρών. Το δίκτυο διαχειρίζεται ένα σημαντικότατο ποσοστό της συνολικής ερευνητικής και εκπαιδευτικής δραστηριότητας που λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη στο πεδίο της αιολικής ενέργειας. Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αιολικής Ενέργειας βραβεύει κάθε χρόνο έναν ευρωπαίο ερευνητή για το συνολικό επιστημονικό του έργο στην αιολική τεχνολογία. Φέτος, την τέταρτη χρονιά του θεσμού, το βραβείο απονεμήθηκε στον Δρ Τάκη Χαβιαρόπουλο, μέλος του ΔΣ της ΕΛΕΤΑΕΝ, Διευθυντή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας του ΚΑΠΕ, ο οποίος υπήρξε και ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας και πρόεδρός της στο παρελθόν. Το βραβείο δόθηκε για την ιδιαίτερη συνεισφορά του στην κατανόηση της αεροδυναμικής και αεροελαστικής συμπεριφοράς των ανεμογεννητριών καθώς και στην ανάπτυξη των προτύπων ασφαλούς λειτουργίας τους. Η βράβευση έλαβε χώρα στη διάρκεια του 3ου επιστημονικού συνεδρίου της σειράς TORQUE που οργάνωσαν στις 28-30 Ιουνίου 2010 στο Ηράκλειο της Κρήτης ,το ΕΜΠ, το ΚΑΠΕ και το ΙΤΕ. Η διεθνής αυτή αναγνώριση της υψηλής επιστημονικής κατάρτισης και ήθους του Τάκη Χαβιαρόπουλου, αποδεικνύει την αξία του ελληνικού επιστημονικού δυναμικού που αποτελεί εγγύηση για την ανάπτυξη του κλάδου της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα.

ΕΛΕΤΑΕΝ e-mail eletaen@eletaen.gr / web: www.eletaen.gr

59 Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επιμέλεια Δρ Γιάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Ο ΒΟΡΕΑΣ

Ο ΒΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

21 Ιουλίου 2010

Αθήνα, 21 Ιουλίου 2010

Ερώτηση

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΣκουπΕίδη της θάλασσας… Μπορεί το 2010 να έχει ανακηρυχτεί ως Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας, όμως τα μοναδικά θαλάσσια είδη που φαίνεται να επιβιώνουν και μάλιστα σταθερά να αυξάνονται στο θαλάσσιο οικοσύστημα είναι δυστυχώς τα… σκουπίδια μας. Τα στοιχεία για τα στερεά απόβλητα που απαντώνται στους ωκεανούς του κόσμου είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά: • Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 28.750 κομμάτια πλαστικού που επιπλέουν σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο των ωκεανών μας. • 700.000 με 1.000.000 θαλασσοπούλια πεθαίνουν κάθε χρόνο, επειδή παγιδεύονται σε πλαστικά απόβλητα ή καταπίνουν διάφορα απόβλητα που βρίσκονται στη θάλασσα. Καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο φτάνουν στη θάλασσα περίπου 8 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων από προϊόντα που χρησιμοποιούνται από τους ανθρώπους, δημιουργώντας σοβαρή απειλή για το οικοσύστημα και την υγεία μας. Πολλοί θαλάσσιοι οργανισμοί πέφτουν θύματα των αποβλήτων λόγω κατάποσης ή παγίδευσης, ενώ ταυτόχρονα υφίστανται και τις επιπτώσεις της υποβάθμισης του θαλάσσιου περιβάλλοντος που προκαλούνται από τη δράση της τριβής απορριμάτων στον βυθό. Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι εξαιρετικά σημαντικές και για την παγκόσμια οικονομία: μείωση του τουρισμού λόγω της υποβάθμισης των ακτών και των θαλασσών, υλικές ζημιές για τα σκάφη, υψηλό κόστος για την αποκατάσταση της ρύπανσης στο παράκτιο και θαλάσσιο περιβάλλον. Σε μια προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS και WWF Ελλάς δίνουν στη δημοσιότητα μια λίστα των αποβλήτων που συχνότερα απορρίπτονται στη θάλασσα, τη διάρκεια ζωής τους, καθώς και τις επιπτώσεις αυτών στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Ανάμεσα στα επικίνδυνα απόβλητα συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων γυάλινοι λαμπτήρες και μπουκάλια, παντός είδους πλαστικά, μπουκάλια σπρέι, δοχεία απορρυπαντικών. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ένα από τα πιο συχνά απορρίμματα, που βρίσκουμε στις ελληνικές θάλασσες, η πλαστική σακούλα, χρειάζεται για να διασπαστεί έως και 20 χρόνια, ενώ προκαλεί το θάνατο σε θαλάσσια θηλαστικά και χελώνες, καθώς το σχήμα της μοιάζει με αυτό της μέδουσας ή του καλαμαριού και την καταπίνουν. Σύμφωνα με επιστημονικές μετρήσεις τα κύρια αίτια της ρύπανσης στη θάλασσα είναι ανθρωπογενή. Από μας λοιπόν εξαρτάται να αλλάξουμε την αντίληψη περί ανεξάντλητης ρυποχωρητικότητας της θάλασσας και να τα χθούμε όλοι σύμμαχοι για την προστασία της.

προς την κ. Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Θέμα: Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Σκάλας Καλλονής Λέσβου Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης της Σκάλας Καλλονής στη νήσο Λέσβο εγκαινιάστηκε το Δεκέμβριο του 2007, με στόχο να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό η λειτουργία του. Στεγάζεται σε διώροφο κτήριο συνολικού εμβαδού 420 τ.μ, διαθέτει εκθέματα, πληροφοριακό υλικό, ενυδρείο και γενικό ηλεκτρονικό και μη εξοπλισμό, ενώ έχει διακοσμηθεί ακόμη και ο ξενώνας του. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, το εν λόγω Κέντρο, έργο πολυδάπανο, θεμελιωμένο σε κοντινή απόσταση από υγροβιότοπο, παραμένει κλειδωμένο και αναξιοποίητο. Η κατάσταση του εξωτερικού του κτηρίου έχει επιδεινωθεί σημαντικά, καθώς σοβάδες έχουν αρχίσει να πέφτουν, η πινακίδα έχει αφαιρεθεί, τα σημάδια υγρασίας στο πίσω τοίχο είναι εμφανή, ενώ υπάρχει το ενδεχόμενο η υγρασία να έχει ήδη καταστρέψει τμήμα του ακριβού εξοπλισμού. Τον Νοέμβριο του 2009 υπογράφηκε η προγραμματική σύμβαση μεταξύ της νομαρχίας Λέσβου, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του δήμου Καλλονής, χωρίς, και πάλι, να έχουν γίνει συγκεκριμένες ενέργειες για τη λειτουργία του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του τύπου, καταγράφεται διάσταση σχετικά με τις αρμοδιότητες μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων.

Με βάση τα προαναφερόμενα,

ερωτάται η αρμόδια Υπουργός:

Να κάνουμε τα ΣκουπΕίδη της θάλασσας τα μόνα είδη εν εξαλείψει!

Ποιοι οι λόγοι της σημαντικής καθυστέρησης λειτουργίας του Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Σκάλας Καλλονής Λέσβου; Πώς επιμερίζονται οι ευθύνες των αρμοδίων για την χαρακτηριστική κωλυσιεργία στο τομέα της περιβαλλοντικής ενημέρωσης;

Για περισσότερες πληροφορίες: Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS Λουκία Καλαϊτζή, Υπεύθυνη Τύπου & Επικοινωνίαςς Τ 210 8228795, press@medsos.gr

Τρίτη, 6 Ιουλίου 2010

Οι“αιολικοί”αλλάζουν πρόεδρο

Ποια μέτρα θα ληφθούν για την άμεση αξιοποίηση του Κέντρου, καθώς και για την αποκατάσταση των φθορών του εξωτερικού του κτηρίου και των ζημιών που τυχόν έχει υποστεί ο εξοπλισμός στο εσωτερικό του από την υγρασία;

Αλλαγή φρουράς στην ΕΛΕΤΑΕΝ, την Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας όπου μετά την αποχώρηση του επί δεκαετία προέδρου Γιάννη Τσιπουρίδη, αναλαμβάνει πρόεδρος ο νυν αντιπρόεδρος Παναγιώτης Παπασταματίου. Ο Π. Παπασταματίου, ενεργό στέλεχος της αγοράς των αιολικών, έχει αρθρογραφήσει για θέματα των ΑΠΕ και στο Capital.gr ενώ είναι άριστος γνώστης των θεμάτων που απασχολούν τον κλάδο. Έτσι το «νέο αίμα» φιλοδοξεί να αντικαταστήσει επάξια τον αεικίνητο Γ. Τσιπουρίδη, και να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη «φωνή των αιολικών».

Οι ερωτώντες βουλευτές Φώτης Κουβέλης, Θανάσης Λεβέντης, Νίκος Τσούκαλης, Γρηγόρης Ψαριανός