Anemologia 79

Φιλόδοξοι

& δεσμευτικοί στόχοι AΠE για το 2030:

Το Άπιαστο Όνειρο; ► ► ► ► ► ►

AKOMH EΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ ΟΥΤΕ ΦΙΛΟΔΟΞΟΙ ΟΥΤΕ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟΙ ΘΕΟΔΟΤΑ ΝΑΝΤΣΟΥ: ΑΛΜΑ ΣΤΟ ΧΑΟΣ ΑΙΟΛΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ 2013 BARCELONA EWEA 2014 1α ΓΕΝΕΘΛΙΑ Α/Π ΣΚΥΡΟΥ

XOMENA 4

▶ ΑΕΡΟΛΟΓΙΕΣ

6

▶ ΑΝΕΜΟΡΙΠΕΣ

8

▶ ΑΚΟΜΗ ΕΝΑ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ

Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη Tης Θεοδότας Νάντσου

Φιλόδοξοι

Φιλόδοξοι και δεσμευτικοί στόχοι ΑΠΕ για το 2030: Το Άπιαστο Όνειρο;

& δεσμευτικοί στόχοι AΠE για το 2030:

Το Άπιαστο Όνειρο; ► ► ► ► ► ►

AKOMH EΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ ΟΥΤΕ ΦΙΛΟΔΟΞΟΙ ΟΥΤΕ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟΙ ΘΕΟΔΟΤΑ ΝΑΝΤΣΟΥ: ΑΛΜΑ ΣΤΟ ΧΑΟΣ ΑΙΟΛΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ 2013 BARCELONA EWEA 2014 1α ΓΕΝΕΘΛΙΑ Α/Π ΣΚΥΡΟΥ

Εάν οι ανεμογεννήτριές σας δεχθούν πλήγμα από κεραυνό, θα συνεχίσουν να λειτουργούν;

Σύνθεση εξωφύλλου: Σταθοπούλου Αθανασία ALKODI GROUP www.alkodi.gr

Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη

14 ▶ Φιλόδοξοι και δεσμευτικοί στόχοι ΑΠΕ για το 2030: Το Άπιαστο Όνειρο; Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη

17 ▶ HMEΡΙΔΑ Α/Π 18 ▶ αιολικα στατιστικα 2013 Tης Σίσσυ Δαύρου

40 ▶ Eναλλακτικά Σχήματα Υποστήριξης της Ανάπτυξης των Φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα Tων Θεοχάρη Τσούτσου & Σταυρούλας Τουρνάκη

24 ▶ BARCELONA EWEA 2014

44 ▶ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

28 ▶ Κοπή Βασιλόπιτας ΕΛΕΤΑΕΝ 2014

50 ▶ ΑΝΕΜΟΜΑΖΩΜΑΤΑ

32 ▶ Το σήριαλ της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα

53 ▶ 3η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ ΤΗΣ ΦΟΥΚΟΥΣΙΜΑ

Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη

36 ▶ ΑΙΟΛΙΚΗ ΚΙΝΑ Tης Σίσσυ Δαύρου

38 ▶ ΓΑΛΑΖΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕ ΥΨΗΛΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

Tης Μαρίας Αρβανίτη Σωτηροπούλου

54 ▶ Πυρφόρος: Όταν η έρευνα συναντά την καινοτομία Tων Μαριλένα Καράλη & Κατσαμπίρη Γράψα Ηλία

56 ▶ ΒΟΡΕΑΣ 66 ▶ GLOBAL WIND DAY 2014

ΧΟΡΗΓΟΙ

{Ναι, αρκεί να έχετε Strikesorb} Η δύναμη του ανέμου αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη προοπτική για την παραγωγή καθαρότερης και πιο φιλικής προς το περιβάλλον ενέργειας. Ωστόσο, οι ανεμογεννήτριες είναι εκτεθειμένες και ευάλωτες στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Τα ζωτικής σημασίας ηλεκτρονικά τα οποία βρίσκονται στο εσωτερικό τους, ενδέχεται να υποστούν σοβαρή βλάβη από κεραυνικό πλήγμα. Έχοντας την ικανότητα να απάγουν επαναλαμβανόμενες ή υψηλής έντασης υπερτάσεις, οι απαγωγοί υπερτάσεων Strikesorb μηδενίζουν τις βλάβες στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό λόγω κεραυνού και συμβάλλουν στην αποφυγή δαπανηρών επισκευών και απώλειας εσόδων. Οι απαγωγοί υπερτάσεων Strikesorb είναι απολύτως αξιόπιστοι, δεν χρειάζονται συντήρηση και είναι ανθεκτικοί στους κραδασμούς. Έχουν υποστεί διεξοδικές η δοκιμές σύμφωνα με τα πρότυπα IEC 61643-11:2011 και UL 1449-3 έκδοση και χρησιμοποιούνται από τους μεγαλύτερους κατασκευαστές ανεμογεννητριών. Επικοινωνήστε σήμερα με την Raycap για να πληροφορηθείτε, γιατί το Strikesorb είναι η ασφαλέστερη και η πλέον αξιόπιστη λύση αντικεραυνικής προστασίας.

www.raycapsurgeprotection.com

Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη

Οι 57 Γενναίοι των Φωτοβολταϊκών! Ε

ίμαστε τυχεροί που ζούμε σ’ αυτήν την εποχή και γινόμαστε μάρτυρες συμβάντων που άλλες γενιές δεν έζησαν και δε θα ζήσουν. 57 γενναίοι πατέρες του έθνους, της κυβερνητικής συμπολίτευσης παρακαλώ, πρόταξαν τα στήθη τους στον επερχόμενο Ασημάκη, ο οποίος κραδαίνων ψαλλίδα κηπουρού απειλούσε με κούρεμα νεοσύλλεκτου τους μικροπαραγωγούς Φωτοβολταϊκών. Δυστυχώς και επειδή ζούμε σε αυτήν την εποχή που προανέφερα, αμέσως αμφισβητήθηκαν τα κίνητρά τους. Αίφνης στο ΒΗΜΑ υπό τον τίτλο ΚΟΥΙΖ αναφέρεται:

«Κυκλοφορεί σαν κουίζ-ανέκδοτο στους διαδρόμους της Βουλής και έχει το ενδιαφέρον του: «Πόσοι βουλευτές θα σηκώσουν το χέρι σε περίπτωση που το Προεδρείο της Βουλής ρωτήσει ποιοι έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με τη «βιομηχανία» των Φωτοβολταϊκών κάθε είδους;». Αφορμή για το κουίζ η ερώτηση 57(!) βουλευτών της πλειοψηφίας που υπερασπίζονται τη φούσκα των Φωτοβολταϊκών. Ζητούν το κόστος για το έλλειμμα που τα Φωτοβολταϊκά προκάλεσαν να το πληρώσουν οι καταναλωτές».

Άλλοι, πάλι, ορμώμενοι και από δηλώσεις των ίδιων των παραγωγών (σε blogs και πρόσφατα στη Βουλή στη διαβούλευση της ΚΟ ΣΥΡΙΖΑ), τους κατηγορούν ότι τα κίνητρά τους είναι ταπεινά και ανάγονται σε 100.000 και πλέον ψηφουλάκια που εκπροσωπούν οι παραγωγοί οικιακών Φωτοβολταϊκών. Εμείς δεν τα πιστεύουμε αυτά. Είμαστε καλόπιστοι χρόνια τώρα, από τότε που μόνοι μας σηκώναμε το βάρος των ΑΠΕ και ανοίγαμε το δρόμο και για άλλες τεχνολογίες, στηρίζοντάς τες, όποτε το χρειάστηκαν. Οφείλουμε όμως να δηλώσουμε πως αναφορικά με την επιστολή των 57 και πέρα από τα σημεία στήριξης των μικροπαραγωγών, μας προκαλεί έκπληξη και απογοήτευση ότι 57 πατέρες του έθνους και τα 57 επιτελεία των γραφείων τους δείχνουν τέτοια άγνοια της ελληνικής πραγματικότητας της αγοράς ενέργειας και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Είναι θλιβερό, την περίοδο που διανύουμε, 57 βουλευτές να υπογράφουν κείμενα που βρίθουν ανακριβειών. Οι ανακρίβειες αυτές δίνουν –πέραν των άλλων- το άλλοθι στους συντάκτες του νομοσχεδίου να λοιδορούν όλους τους αντιδρώντες και να στρέφονται ενάντια και στην τεκμηριωμένη κριτική για τις πρωτοφανείς αδικίες και παρανομίες του πονήματός τους. Ίσως, οι υπογράφοντες βουλευτές, εξαιτίας της αντανακλαστικής αντίδρασης προστασίας του μικρού έναντι του μεγάλου, να παρασύρθηκαν και να βάλλουν κατά των αιολικών, που είναι «μεγάλα» αγνοώντας ότι τα αιολικά δεν είχαν ποτέ την εύνοια της πολιτείας και οι αποζημιώσεις των αιολικών ωχριούν μπροστά σε αυτές των Φ/Β. Τους καλούμε να ενημερωθούν για την αγορά ενέργειας της χώρας τους και να μελετήσουν τις θέσεις της ΕΛΕΤΑΕΝ, πριν ξαναβάλουν τόσο επιπόλαια την υπογραφή τους κάτω από ένα κείμενο. Σημειώνουμε ότι αυτές τις θέσεις κατά των αιολικών δεν τις υποστηρίζει καμία ένωση Φ/Β μικρή ή μεγάλη (ΣΕΦ, ΣΠΕΦ, ΠΑΣΥΦ ΗΛΙΟΣ κτλ). Αντίθετα όλοι, μεΕκδότης ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΠΟΥΡΙΔΗΣ Επιμέλεια ύλης Ι. Τσιπουρίδης Παραγωγή ALKODI GROUP, Αριστοτέλους 91, Αθήνα | Τηλ.: 211 012 1994 www.alkodi.gr

ταξύ των οποίων και οι μεγάλες περιβαλλοντικές μας οργανώσεις Greenpeace και WWF καταγγέλλουν τις άδικες εις βάρος των αιολικών ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου. Θεωρώντας αυτό σαν ένα ατυχές μικροεπεισόδιο που δεν θα έχει συνέχεια, επανέρχομαι στο σημαντικό μέρος της ιστορίας των μικροπαραγωγών. Την αδικία κανείς δεν τη θέλει. Οι μικροπαραγωγοί Φωτοβολταϊκών παρακινούμενοι από κυβερνητικές παροτρύνσεις και τραπεζικές δανειακές διευκολύνσεις επένδυσαν τις αποταμιεύσεις τους στο πράσινο μέλλον. Κανείς δεν έχει το ηθικό δικαίωμα να ακυρώσει αυτήν την πράξη τώρα, ιδιαίτερα πολιτικά κόμματα που είναι υπεύθυνα για την κατάσταση την οποία περιήλθε η χώρα. Αυτό το υπογράφουμε όλοι (ελπίζω). Και μαζί υπογράφουμε την αντίθεσή μας στις διατάξεις ενός νόμου ο οποίος οδηγεί ένα κλάδο σε απόγνωση. Η ΕΛΕΤΑΕΝ τεκμηριωμένα απέδειξε ότι η ανάγκη για «κούρεμα» είναι περιορισμένη αρκεί να αρθούν οι στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας. Αυτό το περιορισμένο κούρεμα της τάξης του 15% μεσοσταθμικά για όλα τα Φωτοβολταϊκά, είμαι σίγουρος το αποδέχονται και οι Φωτοβολταϊκοί, μια και παραδέχονται ότι ένα μέρος του ελλείμματος του ΛΑΓΗΕ οφείλεται στις υψηλές ταρίφες των Φ/Β. Ένα μέρος, ΟΧΙ ΟΜΩΣ ΟΛΟ!!! Τα δικά σου δικά σου και τα δικά μου δικά μας; Το σχέδιο νόμου εισάγει και ένα μήλο της έριδος που δεν ξέρουμε αν θα καταλήξει σε Τρωικό πόλεμο, αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Άλλωστε δεν θα χρειαστεί να θυσιάσουμε καμιά Ιφιγένεια για να φυσήξει ο άνεμος. Αυτό τουλάχιστον δεν μπορούν να μας το πάρουν. Αναφέρομαι στην αλλαγή του ενεργειακού σχεδιασμού που προσπαθεί να επιφέρει το Ν/Σ μέσω αυτής της ρύθμισης για πρόσθετα 200MW Φ/Β ετησίως. Όπως και να εξελιχθεί στην πράξη αυτή η ιστορία, εν δυνάμει, μπορεί να προσθέσει 1.400MW Φ/Β μέχρι το 2020. Δεδομένων: • των στόχων το 2020 • της εκφρασμένης πρόθεσης του ΥΠΕΚΑ για μείωση των στόχων ΑΠΕ • της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης Από πού θα προέλθουν αυτά τα πρόσθετα Φ/Β MW; Δεν μπορούμε να πιστέψουμε πως κάποιοι εποφθαλμιούν τα αιολικά MW! Θα επανέλθουμε σε αυτό το θέμα, όταν ξεκαθαρίσει το τοπίο και οι προθέσεις. Καλό Πάσχα!

Διεύθυνση επικοινωνίας Λ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 306, 1ος όροφος Χαλάνδρι 152 32 (Σίδερα Χαλανδρίου) Τηλ./Fax: 210 8081755 email: anemologia99@gmail.com eletaen@eletaen.gr web: www.eletaen.gr facebook: /groups/eletaen

Διανέμεται δωρεάν. Αν επιθυμείτε να λαμβάνετε κι εσείς τα ΑΝΕΜΟλογια στείλτε μας το όνομά σας και την πλήρη ταχυδρομική σας διεύθνυση. Κωδ. Εντύπου 01-7290

Θεοδότα Νάντσου, Επικεφαλής Πολιτικής, WWF Ελλάς

Άλμα στο χάος...

Ο

ι διαπραγματεύσεις για το νέο ενεργειακό και κλιματικό πακέτο της ΕΕ έχουν εξελιχθεί σε αγώνα για το μεγαλύτερο άλμα εις χάος. Στην ανοιξιάτικη σύνοδο της 21ης Μαρτίου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέβασε τον πήχη για το πακέτο του 2030 χαμηλότερα από ό,τι είχε ήδη επιχειρήσει η περιβαλλοντικά συντηρητική πλέον Κομισιόν, αποδεχόμενο την πρότασή της, αλλά και μεταθέτοντας τις αποφάσεις για τον Οκτώβριο. Λες και η κλιματική αλλαγή εμάς θα περιμένει… Αν λάβουμε υπόψη μας ότι η ΕΕ είχε κατακτήσει ρόλο διεθνούς κλιματικού ηγέτη, με αυτή την πολιτικά δειλή στάση της βάζει όπισθεν στις διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα, καθώς μάλιστα πλησιάζει άλλη μια διεθνής συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα. Η στροφή προς ένα ενεργειακό μοντέλο μηδενικών εκπομπών είναι μονόδρομος. Η αφήγηση για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στο παρόν και στο μέλλον σπάνια έχει πλέον κάτι συγκλονιστικά καινούργιο να πει και περιορίζεται στην αναπαραγωγή νέων επιστημονικών δεδομένων για τη σοβαρότητά τους. Ο πόλεμος με τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής μπορούμε να θεωρήσουμε ότι έχει κερδηθεί, καθώς η αρνητική επιχειρηματολογία τους είναι τόσο προφανώς αστήρικτη και αστεία συνωμοσιολογική, ώστε πλέον δεν αξίζει καν να χάνει κανείς το κουράγιο και τον χρόνο του σε τέτοιες συζητήσεις. Οπότε, αν όλα είναι τόσο ξεκάθαρα, γιατί δεν μπαίνει ο κόσμος άμεσα σε τροχιά μηδενικών εκπομπών; Γιατί είναι τα πράγματα τόσο δύσκολα για την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία πολιτών, ακόμα και για εκείνους τους πολιτικούς που δίνουν και συχνά χάνουν τις μάχες για την καθαρή ενεργειακή στροφή; Σε κάθε κρίση, ένα καλό πρώτο βήμα είναι να κοιτάξει κανείς τον καθρέφτη του και να δει τις δικές του ευθύνες. Στη σημερινή μαζική οικολογική και οικονομική κρίση, το πισωγύρισμα στις περιβαλλοντικές και κλιματικές πολιτικές είναι μια πραγματικότητα που ίσως υποβαστάζεται και από τη δική μας αδυναμία να ξεκαθαρίσουμε διεκδικητικά το πεδίο που ενώνει την παγκόσμια οικο-

νομία χαμηλών ανθρακικών εκπομπών με τις ανεμογεννήτριες. Αυτό το πεδίο που συνδέει το μακρο-όραμα με τον μικρόκοσμο της καθημερινής πρακτικής είναι ακριβώς ο μεγάλος πολιτικός απών: η ολοκληρωμένη παρέμβαση για ζωντανές οικονομίες που θα διαπερνάει και θα συνδέει όλους τους τομείς, δίχως να αφήνει κενά ή να δημιουργεί νέες πληγές. Η σωστή εξάπλωση των ανανεώσιμων είναι κορυφαίο οικολογικό πρόταγμα. Κοιτάζοντας μπροστά, βλέπουμε ότι η Ελλάδα έχει χάσει για τα καλά τον δρόμο για τουλάχιστον 18% ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ μέχρι το 2020. Την ίδια στιγμή, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε μια σημαντική απαξίωση των απαραίτητων έργων, κυρίως σε τοπικό επίπεδο, συχνά με προσχηματικούς λόγους, αλλά σε πολλές περιπτώσεις με σοβαρές αναφορές για περιβαλλοντικές ζημιές από κακές κατασκευαστικές ή χωροθετικές εφαρμογές. Για να μπορέσουμε όμως να πούμε πως η καθαρή ενέργεια έχει μέλλον ως βιώσιμη παρέμβαση, είναι απαραίτητο να τη δούμε στο ευρύτερο πλαίσιο μιας καθολικής μεταρρύθμισης που εισδύει στο σύνολο της οικονομίας και της πολιτικής. Δεν μπορούμε π.χ. να αγνοήσουμε την επιτακτική ανάγκη για σαφή και ασφαλή νομοθέτηση, διάφανη διοίκηση, πολιτική λογοδοσία, οικονομικές πολιτικές που ενσωματώνουν την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», οριζόντια περιβαλλοντική ενσωμάτωση, δημόσιες επενδυτικές πολιτικές που ενισχύουν την οικολογικά βιώσιμη επιχειρηματικότητα και αποθαρρύνουν ή ακόμα και αποκλείουν τις επενδύσεις μεγάλου αποτυπώματος. Προφανώς η περιβαλλοντική οπισθοδρόμηση που καταγράφουμε στα χρόνια της κρίσης είναι πρώτα και κύρια απότοκο πολιτικών μιας κοινωνίας που φοβάται τις μεγάλες αλλαγές. Και η κλιματική πρόκληση, γενικότερα η περιβαλλοντική κρίση, απαιτεί τεράστιες αλλαγές, πολιτικές και οικονομικές. Κάθε κρίση όμως είναι κάλεσμα για εγρήγορση και αναπροσανατολισμό στίγματος, επειδή συνήθως δεν είναι στραβός ο γιαλός, απλά εμείς στραβά αρμενίζαμε…

Με όραµα ένα καθαρότερο πλανήτη για τις επόµενες γενιές...

Από το 1984 αναπτύσσουµε, επενδύουµε, κατασκευάζουµε και λειτουργούµε αιολικά πάρκα. Σε ένα πολύπλοκο και απαιτητικό περιβάλλον, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, εφαρµόζουµε υψηλής ποιότητας διαδικασίες ανάπτυξης έργων (πιστοποίηση κατά ISO 9001:2000 της θυγατρικής εταιρείας ENORA) και µέτρησης αιολικού δυναµικού (διαπίστευση κατά ΕΝ17025:2005). Η ΕΝΤΕΚΑ Α.Ε. και οι συνδεδεµένες µε αυτήν επιχειρήσεις, καλύπτουν µε επιτυχία και αποτελεσµατικότητα όλες τις φάσεις ενός έργου Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας, από τη σύλληψη της επιχειρηµατικής ιδέας µέχρι την λειτουργία του και την παραγωγή καθαρής ενέργειας. Με νέες στρατηγικές συµµαχίες, µε σχεδιασµό και γνώση, η ΕΝΤΕΚΑ Α.Ε. δηµιουργεί πραγµατική προστιθέµενη αξία στις ενεργειακές επενδύσεις για λογαριασµό της ίδιας και των συνεταίρων της.

ΕΝ.ΤΕ.ΚΑ Α.Ε.

Τύχης 2 , 152 33 Χαλάνδρι Τηλ.:+30 210 6816803 Fax:+30 210 6816837 e-mail: enteka@enteka.gr

9

8

ΑΚΟΜΗ ΕΝΑ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ 40 νομοσχέδια σε 20 χρόνια!!

10 τα τελευταία 2 χρόνια!!

Ό

Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη

πως φαίνεται στον πίνακα στο τέλος του άρθρου, από τον Οκτώβριο του 1994 που ψηφίστηκε ο πρώτος Νόμος για τις ΑΠΕ μέχρι σήμερα έχουμε 39 βασικά νομοθετήματα, τα 9 από αυτά τα τελευταία 2 χρόνια. Που σημαίνει πως ο ρυθμός παραγωγής νομοθετημάτων αυξάνει αντί να μειώνεται, από 2 ετησίως σε 5 ετησίως καταρρίπτοντας όλα τα ευρωπαϊκά ρεκόρ. Οφείλουμε όλοι να συγχαρούμε την κυβέρνηση για την παραγωγικότητά της, που δίνει το καλό παράδειγμα σε εμάς τους τεμπέληδες πολίτες, που απλά απολαμβάνουμε τους καρπούς της οικονομικής ανάπτυξης η οποία προέρχεται από την νομοθετική παραγωγικότητα της κυβέρνησης. Δεν ξέρω τι συμβαίνει με το πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά νομοθετικό πλεόνασμα σίγουρα έχουμε. Το δημοσιογραφικό επιτελείο του περιοδικού μας συγκέντρωσε πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές, που επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους, ότι ο Πρωθυπουργός έχει έτοιμο σχέδιο νόμου μετονομασίας του «Invest in Greece» σε «Export from Greece» με εξαγωγικό άξονα την παραγωγή σχεδίων νόμου και με σλόγκαν «Find your Law in Greece». Παρ’ όλα αυτά και επιδεικνύοντας πρωτοφανή αχαριστία, για να επιβεβαιωθεί το ρητό που αποδίδεται στον εθνάρχη: «ουδείς πλέον αχάριστος του ευεργετηθέντος», ακολουθεί κριτική του 10ου και 40ου από νομοθετικής αρχής ΑΠΕ Νομοσχεδίου, με την ευχή και κρυφή ελπίδα να μην τα εκατοστίσουν (τα νομοσχέδια). Έλεος, πια!!!! ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΛΕΤΑΕΝ ΣΤΟ 40ο/10ο ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ Η ΕΛΕΤΑΝ οφείλει να εκφράσει την έντονη αντίθεση και διαμαρτυρία της για το σχέδιο νόμου για τις Α.Π.Ε. που ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΚΑ. Με το σχέδιο αυτό το ΥΠΕΚΑ αποτυγχάνει, μετά από τόσους μήνες, να παρουσιάσει μια στοιχειωδώς δίκαιη και συνταγματικά νόμιμη λύση η οποία θα μπορούσε να εξασφαλίσει την ανοχή του κλάδου. Η ανοχή αυτή δεν είναι κάτι ουτοπικό και θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί εάν η Ελληνική Κυβέρνηση ακολουθούσε το παράδειγμα της Πορτογαλικής και έκανε ουσιαστικό, αναλυτικό και μακρύ διάλογο με τον κλάδο Α.Π.Ε., αντί να συνδιαλέγεται εν κρυπτώ μόνο με μερικές Ελληνικές τράπεζες. Περαιτέρω, το ΥΠΕΚΑ αιφνιδιάζει για άλλη μια φορά αποφασίζοντας να αλλάξει όχι μόνο τις υφιστάμενες συμβάσεις, όπως είχε προαναγγείλει αλλά και το σύστημα τιμολόγησης για τις νέες επενδύσεις, χωρίς κανένα διάλογο με τον κλάδο των Α.Π.Ε. Ενδεικτικά: • Χωρίς καμία τεκμηρίωση το σχέδιο νόμου μειώνει κατά 20% τις τιμές της αιολικής ενέργειας στα νησιά και κατά 10% στο διασυνδεδεμένο σύστημα.

• Χωρίς καμία οικονομική λογική καταργεί την ετήσια αναπροσαρμογή της τιμής με τον πληθωρισμό.

• Χωρίς κανένα ουσιαστικό όφελος για τον Ειδικό Λογαριασμό, μειώνει απαράδεκτα κατά 50% το Ειδικό Τέλος υπέρ ΟΤΑ.

• Τα αιολικά πάρκα τιμωρούνται υπερβολικά, με μείωση της τιμής στις υφιστάμενες συμβάσεις και κούρεμα 10%, παρά το γεγονός ότι στην πραγματικότητα επιδοτούν τον Ειδικό Λογαριασμό.

• Εκεί όμως που πραγματικά αποδεικνύεται η αναξιοπιστία του σχεδίου νόμου είναι οι νέες τιμές των υφιστάμενων ΦΒ. Χωρίς να έχουμε άμεσο ενδιαφέρον, έχουμε ηθικό χρέος να αναδείξουμε και να καυτηριάσουμε τις εξωφρενικές μεθοδεύσεις, αδικίες και ανισοτιμίες που περιέχει το σχέδιο. Το ΥΠΕΚΑ οφείλει να δώσει αναλυτικά λίστα όλων των έργων που περιλαμβάνονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες που ευνοούνται σκανδαλωδώς από το σχέδιο. Τέλος, το ΥΠΕΚΑ οφείλει να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα τη μελέτη, τους υπολογισμούς και τα λογιστικά φύλλα (ανοιχτά αρχεία xls) που υποστηρίζουν την πρόταση που κατέθεσε και στη συνέχεια, σε διαδοχικές και μακρές τεχνικές συναντήσεις με τους παραγωγούς, να εξηγήσει αναλυτικά και με άνεση χρόνου το πώς κατέληξε σε αυτά που προτείνει. Το ΥΠΕΚΑ παραμένει πλήρως υπεύθυνο για την απώλεια όλων αυτών των μηνών κατά τους οποίους δεν συζητούσε με τους φορείς των Α.Π.Ε. Σε περίπτωση που το ΥΠΕΚΑ αρνηθεί, κατά τη συνήθη πρακτική του, να ανταποκριθεί στα ανωτέρω, καταγράφουμε τα απολύτως ελάχιστα αιτήματα που πρέπει να γίνουν αποδεκτά: 1. Η ετήσια αναπροσαρμογή της τιμής της αιολικής ενέργειας και γενικά των Α.Π.Ε. να γίνεται τουλάχιστον με το 100% του πληθωρισμού ή του πληθωρισμού καυσίμων ή ηλεκτρικής ενέργειας.

2. Να συνεχίσει να υπάρχει η διακριτή αυξημένη τιμή για τα νέα αιολικά πάρκα στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά. Να μην μειωθεί το Ειδικό Τέλος υπέρ ΟΤΑ και καταναλωτών που καταβάλλουν οι παραγωγοί αιολικής ενέργειας. Παρ’ όλο που αυτή η μείωση δεν συνιστά οικονομική επιβάρυνση για τους παραγωγούς αιολικής ενέργειας, το Ειδικό Τέλος οφείλει να παραμείνει στο 3% με ανάλογη αύξηση της τιμής αποζημίωσης και να αποδίδεται εγκαίρως στους δικαιούχους ΟΤΑ και καταναλωτές.

10 ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΤΑΕΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ Α.Π.Ε. Μετά από επτά μήνες από την προηγούμενη πενθήμερη διαβούλευση τον Αύγουστο του 2012, το ΥΠΕΚΑ έθεσε σε νέα πενθήμερη διαβούλευση το σχέδιο νόμου για την τιμολόγηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

1. Χωρίς κανένα διάλογο με τον κλάδο των Α.Π.Ε., το ΥΠΕΚΑ αιφνιδιάζει για άλλη μια φορά αποφασίζοντας να αλλάξει, όχι μόνο τις υφιστάμενες συμβάσεις όπως είχε προαναγγείλει αλλά και το σύστημα τιμολόγησης για τις νέες επενδύσεις.

• Μειώνεται, χωρίς τεκμηρίωση και σε αντίθεση με τη σχετική γνώμη της ΡΑΕ, η τιμή των νέων αιολικών πάρκων στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά κατά 20%.

• Καταργείται η ετήσια αναπροσαρμογή ως ποσοστό του πληθωρισμού. Το ΥΠΕΚΑ συνεχίζει να θεωρεί εσφαλμένα ότι τα αιολικά πάρκα δεν έχουν λειτουργικά και χρηματοοικονομικά κόστη.

2. Ο τρόπος αντιμετώπισης των υφιστάμενων συμβάσεων Α.Π.Ε. όλων των τεχνολογιών είναι απαράδεκτος, τόσο όσον αφορά την μείωση των τιμών πώλησης όσο και το κούρεμα του χρέους. Το ΥΠΕΚΑ αποτυγχάνει μετά από τόσους μήνες, να παρουσιάσει μια στοιχειωδώς δίκαιη και συνταγματικά νόμιμη λύση η οποία θα μπορούσε να εξασφαλίσει την ανοχή του κλάδου. Για να γίνει στοιχειωδώς ανεκτή οποιαδήποτε επαχθής αναδρομική μεταβολή των υφιστάμενων συμβάσεων οι προϋποθέσεις είναι τρεις: • Να έχει προηγηθεί αποτελεσματική θεραπεία των απίθανων στρεβλώσεων.

• Τα προτεινόμενα μέτρα να είναι δίκαια και ισότιμα.

• Τα μέτρα να είναι αναλογικά ως προς το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Καμία από τις ανωτέρω τρεις προϋποθέσεις δεν πληρείται με το προτεινόμενο σχέδιο. ► Για την μεν πρώτη, η ΕΛΕΤΑΕΝ υπέβαλε σχετικό σημείωμα από το οποίο προκύπτει ότι τουλάχιστον το 78% του συσσωρευμένου ελλείμματος του Ειδικού Λογαριασμού του ΛΑΓΗΕ κατά το τέλος του 2013 (550 εκατ.) οφείλεται στις στρεβλώσεις και όχι στις ΑΠΕ. ► Δεν πληρείται επίσης η δεύτερη προϋπόθεση της ισότιμης αντιμετώπισης των επενδυτών και γενικά των συμμεìåëÝôåò êáé åöáñìïãÝò áíáíåþóéìùí ðçãþí åíÝñãåéáò τεχόντων περιλαμβανομένων των τραπεζών. Οφείλουμε με ένταση να τονίσουμε τα ακόλουθα: mΤα αιολικά πάρκα τιμωρούνται υπερβολικά παρά το γεγονός ότι επιδοτούν τον Ειδικό Λογαριασμό. m Οι υφιστάμενες μονάδες ΣΗΘΥΑ λαμβάνουν υψηλότερη τιμή εάν έχουν επιδοτηθεί σε σχέση με το εάν δεν έχουν λάβει ενίσχυση! m Δεν γίνεται καμία πρόβλεψη για τον τρόπο που θα συνεισφέρουν οι τράπεζες στην αντιμετώπιση του προβλήματος. m Εκεί όμως που πραγματικά αποδεικνύεται η αναξιοπιστία του σχεδίου νόμου είναι οι νέες τιμές των υφιστάμενων ΦΒ. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι υπάρχουν περίοδοι που έργα Με Ενίσχυση (ΜΕ) έχουν τιμή μεγαλύτερη από έργα Χωρίς Ενίσχυση (ΧΕ), ότι δεν υφίσταται κανένας κανόνας για το ρυθμό μείωσης της τιμής τους και ότι τα έργα Με Ενίσχυση συνεχίζουν να έχουν μειωμένη ταρίφα ακόμα και αφού έχουν επιστρέψει, μέσω της αυξημένης περικοπής, το σύνολο της επιδότησης που έλαβαν. ► Ως προς την τρίτη προϋπόθεση, αναφέρουμε ότι τα προτεινόμενα μέτρα είναι υπερβολικά σε σχέση με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Κατά την μελέτη μας, αρκεί μια μείωση 27% σε όλα τα Φωτοβολταϊκά αποκλειστικά προκειμένου να μην παράγεται νέο έλλειμμα. Φυσικά αν παύσει η επιδότηση του κόστους των προμηθευτών από τον ΕΛΑΠΕ αρκεί μια μείωση 13% σε όλα τα Φωτοβολταϊκά.

3. Το ΥΠΕΚΑ οφείλει να δώσει άμεσα στη δημοσιότητα τη μελέτη, τους υπολογισμούς και τα λογιστικά φύλλα (ανοιχτά αρχεία xls) που υποστηρίζουν την πρότασή του.

4. Πέραν αυτών επισημαίνουμε: • Είναι απαράδεκτη –και ανούσια για τον ΕΛΑΠΕ- η κατά 50% μείωση του Ειδικού Τέλος υπέρ ΟΤΑ και καταναλωτών (στο 1,5%). Το Ειδικό Τέλος πρέπει να παραμείνει στο 3% με ανάλογη αύξηση της ταρίφας FIT κατά 1,5%.

• Ο περιορισμός στην μέγιστη παραγόμενη ισχύ κατά την περίοδο της πενταετούς παράτασης είναι παράλογος και ατεκμηρίωτος και αντιβαίνει τη λογική των διατάξεων του νόμου περί περικοπών ισχύος.

ΕΕναλλακτική Ενεργειακή Α.Ε. ìåëÝôåò êáé åöáñìïãÝò áíáíåþóéìùí ðçãþí åíÝñãåéáò ìå

Διασφαλίζουμε

την ποιότητα ελαχιστοποιούμε

το ρίσκο

2EN

Εναλλακτική Ενεργειακή Α.Ε.

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΠΕ Χρονολογικός Πίνακας

Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά τα σημαντικότερα νομοθετήματα που έχουν καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη των ΑΠΕ στη χώρα μας την τελευταία εικοσαετία, αρχής γενομένης με τον Ν.2244/1994 που έδωσε για πρώτη φορά το δικαίωμα σε ιδιώτες να εγκαταστήσουν έργα ΑΠΕ. Ο Πίνακας επικεντρώνεται στις σημαντικότερες ρυθμίσεις του Κανονιστικού, Περιβαλλοντικού και Δασικού Δικαίου που εισάγουν το βασικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι υφίσταται πλήθος άλλων γενικών και ειδικών διατάξεων που αφορούν έργα ΑΠΕ, ενσωματωμένων σε μεγάλο αριθμό Νόμων, Υπουργικών Αποφάσεων, Εγκυκλίων κ.λπ. Αναφέρονται ενδεικτικά: διατάξεις για τα όρια θορύβου, διατάξεις για ταξινόμηση δραστηριοτήτων σε βαθμού όχλησης, πανσπερ-

Του Ανδρέα Βλαμάκη

μία διατάξεων στην πολεοδομική νομοθεσία για ειδικούς όρους δόμησης για έργα ΑΠΕ, πλήθος νόμων, αποφάσεων και εγκυκλίων της δασικής νομοθεσίας για ρύθμιση θεμάτων έργων ΑΠΕ, εγκύκλιοι ΔΕΣΜΗΕ, ΑΔΜΗΕ & ΔΕΗ για θέματα ηλεκτρικής διασύνδεσης έργων ΑΠΕ, Αποφάσεις της ΡΑΕ για πλήθος θεμάτων (κορεσμός δικτύων, κανονιστικές διατάξεις κ.λπ.), εγκύκλιοι του ΚΑΠΕ, ρυθμίσεις της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας για την προστασία της αεροπλοΐας από υψηλές κατασκευές (ανεμογεννήτριες κ.ά), ρυθμίσεις για την άδεια εγκατάστασης ανεμολογικών ιστών, διαδικασία δημοσιοποίησης αδειών έργων ΑΠΕ, ρυθμίσεις για άδεια χρήσης αιγιαλού και παραλίας, διατάξεις για ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα έργων ΑΠΕ, διατάξεις για τη διαχείριση αποβλήτων, διαδικασία απαλλοτριώσεων κ.ά.

Συμβουλευτική στρατηγικής σημασίας

Αξιολόγηση χαρακτηριστικών ανέμου Τεχνική παρακολούθηση κατασκευής έργων

Αξιολόγηση επενδύσεων Βελτιστοποίηση λειτουργίας αιολικών πάρκων

Διασφαλίζουμε

την ποιότητα ελαχιστοποιούμε

το ρίσκο

www.2en.gr

11

13

12

Compblades expertise is focused on

Blade Reconstruction (10m blade shell reconstruction)

Ειδικός Πίνακας Νόμων για ΑΠΕ από το 2011 έως σήμερα

Blade Repair (3,7m blade shell repair without dismantling the blade)

 Repair and reconstruction of W/T blades, nacelles, spinners  Construction of molds for prototype blades and manufacturing of prototype blades and other composite parts of wind turbines  W/T blade inspection and damage assessment  Structural design and reverse engineering Strategic Partner R&D projects in progress:

Development of small blade design and technology transfer (Design, Moulds, Blades) to METUWIND, Center for Wind Energy of the Middle East Technical University (METU) of Ankara, TURKEY

http://www.core.mech.upatras.gr/

Validated design rules for repair of damaged wind turbine rotor blades (REWIND)-Wing models for wind tunnel tests at ΕΜΠ (NTUA)

www.compblades.com Office: 104th Dodekanisou St, zip code 12134 Peristeri, Workshop: 62th Thrakomakedonon St, zip code 13671 Acharnai, Greece, Tel: +302102403400 - Mobile: +306977482869, Contact Person: Theodore Kossivas, e-mail:tkossivas@compblades.com

15 2. ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΠΑΡΟΖΟ - ΟΥΤΕ ΦΙΛΟΔΟΞΟΙ ΟΥΤΕ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟΙ

Φιλόδοξοι

& δεσμευτικοί στόχοι AΠE για το 2030:

To Άπιαστο Όνειρο; Άβουλη η Ευρωπαϊκή Ένωση του Μπαρόζο

άγεται και φέρεται από συμφέροντα που θέλουν πάση θυσία (συμπεριλαμβανομένης της θυσίας του πλανήτη στις κλιματικές αλλαγές)

να διατηρήσουν το ενεργειακό status quo στο οποίο κυριαρχούν τα ορυκτά καύσιμα και να ανοίξουν το δρόμο για την Πυρηνική ενέργεια. Κι έτσι... ούτε φιλόδοξοι ούτε δεσμευτικοί στόχοι για το 2030 Toυ Γιάννη Τσιπουρίδη

Εδώ και αρκετούς μήνες η Ευρώπη συζητά το νέο πακέτο για το Κλίμα και την Ενέργεια για το 2030. Από τις αρχές του Φθινοπώρου του 2013 η ΕΛΕΤΑΕΝ προσπάθησε με τις μικρές της δυνάμεις, να συνδράμει την EWEA ώστε ο αιολικός κλάδος να επιτύχει την ανατροπή και η ΕΕ να υιοθετήσει φιλόδοξους και δεσμευτικούς στόχους ΑΠΕ για το 2030. Στο τέλος του άρθρου καταγράφω τα πιο σημαντικά γεγονότα. Παρά τις προσπάθειες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του Μπαρόζο κατέληξε να προτείνει μη δεσμευτικό στόχο 27%. Ακολουθεί ανάλυση και τεκμηρίωση των θέσεών μας.

1. ΓΙΑΤΙ ΦΙΛΟΔΟΞΟΙ ΚΑΙ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΑΠΕ; Σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από την μελέτη «Εκτίμηση Επιπτώσεων για το 2030» προκύπτει ότι μια επιλογή 30% στόχου ΑΠΕ, αντί 27% θα πρόσφερε: • 568.000 περισσότερες θέσεις εργασίας στην Ευρώπη μέχρι το 2030.

• 260 € δισ. περισσότερα εξοικονόμηση σε εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.

• 360 € δισ. περισσότερα εξοικονόμηση σε εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, με στόχο 35% για τις ΑΠΕ • Μικρότερη τιμή διοξειδίου του άνθρακα (ευεργετική για τη βαριά βιομηχανία).

• Ενώ η πρόταση της ΕΕ για στόχο 27%, θα μειώσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου κατά μόλις 9%, ένας στόχος ΑΠΕ 30%, θα τις μειώσει κατά 26%, σχεδόν τρεις φορές περισσότερο. «Κάθε Ευρωπαίος πληρώνει 2 ευρώ καθαρά ημερησίως, σε πηγές εκτός της ΕΕ», πρόσθεσε. «Ας σταματήσουμε να δημιουργούμε πλούτο για τους ήδη πλούσιους στη Ρωσία, το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία. Αντίθετα ας επενδύσουμε στην Αιολική ενέργεια και τις ΑΠΕ, στις Ευρωπαϊκές ενεργειακές πηγές οι οποίες δεν εισάγονται και οι οποίες δε θα εξαντληθούν.»

Η πρόταση Μπαρόζο συνιστά μια αποτυχία της Επιτροπής γιατί η ανακοίνωση δεν λαμβάνει υπόψη την πολιτική πραγματικότητα στα άλλα όργανα της ΕΈ: την πολύ ισχυρή τοποθέτηση στο ΕΚ υπέρ των 3 ​​δεσμευτικών στόχων (40% μείωση των αερίων θερμοκηπίου, 30% ΑΠΕ και 40% EE ) καθώς και την αύξηση της στήριξης των ΑΠΕ στο Συμβούλιο Επιτρόπων. γιατί το 27% ΑΠΕ, είναι πέρα από ουσιαστικά ασήμαντος και «μη – στόχος» • Το σενάριο αναφοράς, υποθέτοντας ότι δεν υπάρχουν πρόσθετες πολιτικές πέραν του 2020, οδηγεί σε 24,4% διείσδυση των ΑΠΕ το 2030, παρά τις εξαιρετικά συντηρητικές παραδοχές σχετικά με την εξέλιξη του κόστους επένδυσης για τις ΑΠΕ και πολύ αισιόδοξες παραδοχές για την πυρηνική ενέργεια και το CCS (Carbon Capture & Storage).

• Ο καθορισμός ενός στόχου μείωσης αερίων του θερμοκηπίου κατά 40%, σύμφωνα με την εκτίμηση της ίδιας της Επιτροπής, θα οδηγήσει σε 26,5% διείσδυση των ΑΠΕ το 2030. Δεδομένου, λοιπόν, ότι ο στόχος 40% μείωση των αερίων του θερμοκηπίου εμπεριέχεται στην πρόταση Μπαρόζο, το 27% στόχος ΑΠΕ δεν έχει κανένα νόημα και καμία επίπτωση και αποτελεί εμπαιγμό. γιατί η Επιτροπή με την πρότασή της αγνοεί τη δική της εκτίμηση - ΩΣ ΑΝΩΤΕΡΩ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ (1) γιατί είναι ανεφάρμοστη η Διακυβέρνηση της πρότασης Μπαρόζο • Η πρόταση δεν είναι λειτουργική και αποτελεί κλασσικό παράδειγμα αναποτελεσματικότητας. Δεν είναι λογικό ο στόχος 27% για τις ΑΠΕ το 2030 να ονομάζεται δεσμευτικός σε επίπεδο Ευρώπης και να μη συνοδεύεται από δεσμευτικούς εθνικούς στόχους, αφού έτσι καθίσταται πρακτικά αδύνατος ο έλεγχος και ο καταλογισμός ευθύνης στα κράτη μέλη για την μη επίτευξή του.

• Υπονομεύει τις προσπάθειες του παρελθόντος της ΕΈ τόσο στο επίπεδο της κλιματικής πολιτικής όσο και της ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας. Μόλις 5 χρόνια μετά τη συμφωνία στο πακέτο για το κλίμα και την ενέργεια και δύο χρόνια μετά τον ενεργειακό οδικό χάρτη, η Επιτροπή του κ. Μπαρόζο φαίνεται να έχει ξεχάσει τα οφέλη των ΑΠΕ.

• Ένα τέτοιο σύστημα θα βλάψει ανεπανόρθωτα την εμπιστοσύνη των επενδυτών γιατί δεν παρέχει τη σταθερότητα επενδυτικού πλαισίου, ώστε να συνεχίσει η βιομηχανία να επενδύει για να μειωθεί περαιτέρω το κόστος.

3. ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ 05/02/2014 Οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι και Γενικοί Διευθυντές των Ευρωπαϊκών Εθνικών Ενώσεων Αιολικής Ενέργειας, μελών του Δικτύου Εθνικών Αντιπροσωπειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΝΑΝ-EWEA), πραγματοποίησαν συνάντηση στην Αθήνα, την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2014 και κατέληξαν στο ακόλουθο ψήφισμα: ✓ Η πρόσφατη πρόταση της ΕΕ για το Κλιματικό και Ενεργειακό πακέτο για το 2030 υπονομεύει την Ευρωπαϊκή πρωτοπορία και ηγεσία στην καινοτομία και τεχνολογία των ΑΠΕ, καθώς και την προσπάθειά της για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ένα σταθερό, μακροπρόθεσμο θεσμικό πλαίσιο για το 2030, υποστηριζόμενο από φιλόδοξους και δεσμευτικούς στόχους ΑΠΕ, είναι απαραίτητο για να συνεχίσει η αιολική ενέργεια να παρέχει φθηνή ηλεκτρική ενέργεια, μαζί με πράσινη ανάπτυξη, θέσεις εργασίας και ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού. ✓ Ο στόχος 27% για τις ΑΠΕ το 2030, σε επίπεδο Ευρώπης, θα επιτευχθεί έτσι κι αλλιώς στα πλαίσια εφαρμογής τρεχουσών πολιτικών ενός στόχου μείωσης των εκπομπών των αερίων τoυ θερμοκηπίου (GHG) και για

αυτό η πρόταση αυτή της Επιτροπής ισοδυναμεί με ανυπαρξία στόχου και ευτελίζει δύο δεκαετιών Ευρωπαϊκές πολιτικές για τις ΑΠΕ. Η πρόταση δεν είναι λειτουργική και αποτελεί κλασσικό παράδειγμα αναποτελεσματικότητας. Δεν είναι λογικό ο στόχος 27% για τις ΑΠΕ το 2030 να ονομάζεται δεσμευτικός σε επίπεδο Ευρώπης και να μη συνοδεύεται από δεσμευτικούς εθνικούς στόχους, αφού έτσι καθίσταται πρακτικά αδύνατος ο έλεγχος και ο καταλογισμός ευθύνης στα κράτη μέλη για την μη επίτευξή του. ✓ Η πρόταση, ανεξήγητα, αγνοεί τα ευρήματα της μελέτης Εκτίμησης Επιπτώσεων (Impact Assessment) της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από την οποία καταδεικνύεται ότι ένας στόχος 30% ΑΠΕ θα σήμαινε επιπλέον 568.000 θέσεις εργασίας και επιπλέον €260 δισεκατομμύρια εξοικονόμηση σε δαπάνες ορυκτών καυσίμων. Η EWEA και οι εκπρόσωποι των Εθνικών Ενώσεων Αιολικής Ενέργειας της Ευρώπης καλούν τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων στο Συμβούλιο της Άνοιξης να επιβεβαιώσουν την δέσμευση της Ευρώπης στην Αιολική Ενέργεια προκρίνοντας για το 2030 ένα δεσμευτικό στόχο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) τουλάχιστον 30%.

17

16 4. ΣΤΟΧΟΙ 2030 ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ: ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΤΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Η Ελλάδα ως κράτος μέλος της Ε.Ε. έχει ξεκάθαρο συμφέρον από μια φιλόδοξη πολιτική προώθησης των Α.Π.Ε. και Εξοικονόμησης Ενέργειας, γιατί: • θα αναπτύξει τις εγχώριες ανεξάντλητες ενεργειακές της πηγές • θα ενισχύσει την ασφάλεια ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας • θα επιτύχει οικονομική ανάπτυξη • θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας ιδιαίτερα στην περιφέρεια • θα πετύχει μείωση της τιμής του CO2. Η Ελλάδα ως προεδρεύουσα της ΕΕ έχει ξεκάθαρο συμφέρον από μια φιλόδοξη πολιτική προώθησης των Α.Π.Ε. και Εξοικονόμησης Ενέργειας, γιατί: • η πλειοψηφία των Ευρωπαίων πολιτών είναι θετική προς τη συνέχιση της πολιτικής αυτής • η πλειοψηφία των κρατών μελών είναι είτε υπέρ ή ουδέτερη προς το πακέτο των τριών δεσμευτικών στόχων συμπεριλαμβανόμενων των φιλόδοξων και δεσμευτικών στόχων ΑΠΕ • η επιτυχία της Ελληνικής Κυβέρνησης να κλείσει θετικά αυτό το θέμα, θα συμβάλλει στη βελτίωση της εικόνας της στα μάτια των πολιτών της Ε.Ε. και των διεθνών αγορών • η επιτυχία της μπορεί να της φέρει παράλληλα οφέλη στο πεδίο των διαπραγματεύσεων. Οι Α.Π.Ε. αποτελούν το ανεξάντλητο εθνικό ενεργειακό μας πόρο κι έχουν προσφέρει, ενδεικτικά: • χιλιάδες θέσεις εργασίες και τοπική ανάπτυξη στην ελληνική περιφέρεια • θωράκιση στην οικονομία από το ρίσκο των διακυμάνσεων των διεθνών τιμών των ορυκτών καυσίμων • εξοικονόμηση πολύτιμων εθνικών πόρων από την μείωση των εισαγωγών καυσίμων • στην ενεργειακή ανεξαρτησία που είναι στοιχείο της εθνικής ανεξαρτησίας. Ειδικά τα αιολικά πάρκα, έχουν προσφέρει επιπλέον σημαντικούς πόρους, ως ποσοστό των εσόδων τους, στην τοπική κοινωνία και τροφοδοτούν την οικονομία και την ανάπτυξη με φθηνή ηλεκτρική ενέργεια. Η Ελληνική Προεδρία θα έπρεπε να προωθήσει τον δεσμευτικό στόχο των Α.Π.Ε. και μέσω αυτής της πολιτικής επιτυχίας θα πρέπει να επιδιώξει να αντλήσει κονδύλια για την δημιουργία υποδομών και ανάπτυξη νέων καινοτόμων τομέων. Ενδεικτικά: • για επέκταση και ενίσχυση των δικτύων και για νησιώτικες διασυνδέσεις που είναι απαραίτητες για την μεγαλύτερη διείσδυση των Α.Π.Ε., • για ανάπτυξη υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, υποδομών ηλεκτροκίνησης και υποδομών έξυπνης διαχείρισης ενέργειας που είναι απαραίτητες για την μεγάλη διείσδυση Α.Π.Ε., • για την προώθηση της έρευνας και καινοτομίας σε τομείς αιχμής για τις Α.Π.Ε. στην Ελλάδα, όπως για παράδειγμα είναι η τεχνολογία των πλωτών ανεμογεννητριών.

5. ΓΚΟΛ ΣΤΟ 90';

Σε μια προσθήκη της τελευταίας στιγμής στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι ηγέτες τόνισαν την ανάγκη για «ένα ευρωπαϊκό υποστηρικτικό πλαίσιο για την προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας». Παρά την καθυστέρηση στη συμφωνία, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Herman Van Rompuy, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου ότι το Συμβούλιο θα έχει καταλήξει σε μια συμφωνία σχετικά με το πλαίσιο για την Ενέργεια και το Κλίμα "το αργότερο" τον Οκτώβριο του 2014. «Αυτός ο επιπλέον χρόνος, θα μπορούσε να είναι μια χρυσή ευκαιρία, για χώρες που είναι υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, χώρες όπως η Γερμανία, η Δανία και η Πορτογαλία να συσπειρωθούν και να αρχίσουν να αγωνίζονται για περισσότερο φιλόδοξους στόχους για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και την ενεργειακή ασφάλεια που οι ΑΠΕ προσφέρουν», δήλωσε ο Thomas Becker, διευθύνων σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA). Πορεία για φιλόδοξους και δεσμευτικούς στόχους.

• Συνάντηση με ευρωβουλευτές κ.κ. ΤΣΟΥΚΑΛΑ, ΔΑΝΕΛΛΗ, ΑΡΣΕΝΗ, ΧΡΥΣΟΓΕΛΟ και ΣΚΥΛΑΚΑΚΗ) και με επιτελείς των γραφείων της επιτρόπου ΔΑΜΑΝΑΚΗ και των ευρωβουλευτών ΤΖΑΒΕΛΛΑ και ΔΡΟΥΤΣΑ • Συνάντηση με τη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες κα Μπούρα, κ. Χριστόπουλο • Συνάντηση με τον Πρόεδρο της ΡΑΕ κ. ΒΑΣΙΛΑΚΟ, τον Πρόεδρο και ΔΝΣ του ΛΑΓΗΕ κ. ΓΚΑΡΗ, τον Διευθυντή του ελληνικού γραφείου της Greenpeace κ. ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ, τον Πρόεδρο του ΕΣΗΑΠΕ κ. ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ, εκπρόσωπο του ΑΣΠΗ κ. ΚΑΡΥΔΑ • Αποστολή επιστολών σε όλους τους Έλληνες ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΕΣ πριν τις κρίσιμες ψηφοφορίες • Συνάντηση με τον Γ.Γ. του ΥΠΕΚΑ κ. ΜΑΘΙΟΥΔΑΚΗ • Συνάντηση με τον ΥΦΥΠΕΚΑ κ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ και με τον ΔΝΣ της EWEA κ. Becker • Συνάντηση και ΨΗΦΙΣΜΑ του δικτύου ευρωπαϊκών ενώσεων αιολικής ενέργειας – Ν.Α.Ν.

• Επιστολές στον Υπουργό ΠΕΚΑ κ. ΜΑΝΙΑΤΗ και στον ΥΦΥΠΕΚΑ κ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ • Επιστολή στον Υπουργό Οικονομίας κ. ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ • Επιστολή στον Υπουργό Ανάπτυξης κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ • Επιστολή στον Πρωθυπουργό κ. ΣΑΜΑΡΑ • Υπόμνημα στο ΥΠΕΚΑ • και πολλά Δελτία Τύπου και άρθρα στα ΜΜΕ.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΗΜΕΡΙ∆ΑΣ Στις 9 Απριλίου 2014 η ΕΛΕΤΑΕΝ διοργανώνει Hµερίδα µε θέµα: ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΣ∆ΟΚΙΕΣ! ΣΤΟΧΟΙ Α.Π.Ε.: Από το 2020 στο 2030 Η πορεία της Αιολικής Ενέργειας και των Α.Π.Ε. στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Στόχος της Hµερίδας είναι να ενηµερώσει για όσα διακυβεύονται από την υιοθέτηση ή µη φιλόδοξων στόχων για τις Α.Π.Ε. για το 2030 και να φέρει Πολιτεία και πολίτες προ των ευθυνών τους για την ακολουθούµενη πορεία καθυστέρησης της ανάπτυξης των ΑΠΕ σε σχέση µε την επίτευξη των στόχων του 2020. Η Ηµερίδα από 9.00 π.µ µέχρι τις 18.00 µ.µ. θα διεξαχθεί στο συνεδριακό χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου Ρουµελιωτών, Σίνα και ∆αφνοµήλη 1Α, δίπλα στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό και αν ενδιαφέρεστε να παρακολουθήσετε την ηµερίδα, παρακαλώ στείλτε µε email µια απλή δήλωση συµµετοχής µε τα πλήρη στοιχεία σας. Την Ηµερίδα θα χαιρετίσει ο Υπουργός ΠΕΚΑ κ. Γιάννης Μανιάτης.

ΧΟΡΗΓΟΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΙ∆ΑΣ Χρυσός Χορηγός

Αργυρός Χορηγός

Χορηγοί ΕΝΤΕΚΑ EDF EN HELLAS

∆ΕΗ ΑΕ

ENEL GREEN POWER

Χορηγοί Επικοινωνίας:

ROKAS IBERDROLA GROUP

19

18

EΛETAEN STATISTICS

Η Στατιστική της Αιολικής Ενέργειας το 2013 Eπιμέλεια κειμένου: Σίσσυ Δαύρου

Η

ΕΛΕΤΑΕΝ παρουσίασε τη Στατιστική της αγοράς αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα για το 2013 (HWEA Wind Statistics – HDW2013). Με βάση τη Στατιστική HDW2013, το σύνολο της αιολικής ισχύος που κατά τα τέλη του 2013 βρισκόταν σε εμπορική ή δοκιμαστική λειτουργία είναι: 1.864,6 MW. Η ισχύς αυτή κατανέμεται ως εξής: Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά: 307,5MW Στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα: 1.557,1MW Η νέα αιολική ισχύς που εγκαταστάθηκε το 2013 ήταν 116,2 MW. Αυτό σημαίνει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς αιολικής ενέργειας το 2013 ήταν 7,05%, ελάχιστα αυξημένος σε σχέση με το 6,8% στο τέλος του 2012. Σαφώς μειωμένος βέβαια σε σχέση με το 23,5% που επιτεύχθηκε το 2011, που ήταν το καλύτερο έτος ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Σε επίπεδο περιφερειών η Στερεά Ελλάδα παραμένει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων αφού φιλοξενεί 573,8MW (30.8%) και ακολουθεί η Πελοπόννησος με 347,55MW (18,6%) και η Ανατολική Μακε-

δονία – Θράκη όπου βρίσκονται 240,8MW (13,9%). Σε αυτές τις περιοχές υπήρξε μικρή αύξηση των αιολικών εγκαταστάσεων το 2013, σημαντικός όμως ήταν ο διπλασιασμός των αιολικών εγκαταστάσεων στη Δυτική Μακεδονία από 24MW το 2012 σε 52,9MW το 2013. Στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας η ανάπτυξη δυστυχώς είναι στάσιμη. Όσον αφορά τους επιχειρηματικούς ομίλους, στο Top5 κατατάσσονται: • η EDF με 322,8 MW (17,3%) • η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με 277,4 MW (14,9%) • η Iberdrola Rokas με 250,7 MW (13,4%) • η ENEL Green Power με 200,5 MW (10,8%) και • η ΕΛΛΑΚΤΩΡ με 162,9 MW (8,7%). Η εικόνα για τους κατασκευαστές των ανεμογεννητριών είναι η εξής: η Vestas έχει προμηθεύσει το 48,6% της συνολικής αιολικής ισχύος που είναι εγκατεστημένη στην Ελλάδα. Ακολουθούν η Enercon με 23,6%, η Siemens με 10,5%, η Gamesa με 9,6% και η Nordex με 5,2%.

Για το 2013 τα 116,2MW τα προμήθευσαν: • Vestas 45.5% • Enercon 33.1% • Nordex 15.5% • Gamesa 5.9% Από το 2012 παρατηρείται υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Ωστόσο άρχισαν ήδη το 2013 να παρουσιάζονται τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, ειδικά μετά το «παγωμένο» δωδεκάμηνο 6/2012-6/2013. Αυτό είναι αποτέλεσμα των έντονων προσπαθειών του επιστημονικού κόσμου, των επιχειρήσεων και των στελεχών του κλάδου της Αιολικής Ενέργειας, που σε συνεργασία με ξένους χρηματοδότες ή και συνεταίρους τους, αγωνίζονται να σχεδιάσουν τη χρηματοδότηση και την υλοποίηση ώριμων επενδύσεων αιολικής ενέργειας σε πείσμα κάποιων που είχαν λιγότερο πράσινους στόχους. Αυτό σημαίνει ότι ο κλάδος της Αιολικής Ενέργειας είναι ακόμα ζωντανός και προσπαθεί να ανακάμψει. Αν αυτή η προσπάθεια του κλάδου συνδυαζόταν με την εγκατάλειψη της συντηρητικής πολιτικής στον κλά-

δο των Α.Π.Ε. και με τη δυναμική αντικατάστασή της με ένα αναπτυξιακό όραμα προώθησης των εγχωρίων ανεξάντλητων πηγών ενέργειας, τότε τα αποτελέσματα θα ήταν θεαματικά. Πέραν των μέχρι σήμερα επενδύσεων, υπάρχουν σε εξέλιξη σημαντικές ανάλογες προσπάθειες για τις οποίες υπάρχει ελπίδα να ευοδωθούν. Η επιτυχής ολοκλήρωση αυτών των προσπαθειών και η ανακοίνωση της αδειοδότησης και χρηματοδότησης μεγάλων αιολικών επενδύσεων θα δημιουργήσει μια θετική δυναμική που θα έχει πολλαπλασιαστικά θετικά αποτελέσματα για την αγορά και την εθνική οικονομία. Είναι λοιπόν σημαντικό, οι προσπάθειες αυτές του κλάδου να μην υπονομεύονται από την Πολιτεία ώστε να διατηρηθεί ζωντανή η ελπίδα μαζικής ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας και αξιοποίησης του εθνικού μας πλούτου προς όφελος όλων ανεξαιρέτως. Αργά ή γρήγορα η χώρα μας θα μπει στο κλαμπ των ανεπτυγμένων αιολικά χωρών και θα αξιοποιήσει την ανεξάντλητη εθνική ενεργειακή της πηγή, την αιολική ενέργεια, που θα της παρέχει για πάντα φθηνή και καθαρή ηλεκτρική ενέργεια.

21

20

EWEA STATISTICS

Η Ευρωπαϊκή στατιστική της Αιολικής Ενέργειας για το 2013

Νέο ρεκόρ στις εγκαταστάσεις θαλάσσιων αιολικών πάρκων Eπιμέλεια κειμένου: Σίσσυ Δαύρου

Τ

ο 2013 εγκαταστάθηκαν νέα αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 11.159 MW στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανεβάζοντας τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ του κλάδου στα 117,3 GW., εκ των οποίων τα 6,6 GW αφορούν θαλάσσια αιολικά πάρκα. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό αφού ο κλάδος εμφάνισε μείωση του ρυθμού ανα 8% σε σχέση με το 2012. Σημαντικό βέβαια είναι το γεγονός ότι ενώ τα χερσαία αιολικά πάρκα σημείωσαν πτώση 12% τα θαλάσσια αιολικά πάρκα αυξήθηκαν κατά 32%. Σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (EWEA), 418 νέες υπεράκτιες ανεμογεννήτριες τέθηκαν σε λειτουργία το 2013 στην Ευρώπη, δημιουργώντας νέο ρεκόρ με 1.567 MW νέας παραγωγικής ισχύος να προστίθενται στο ηλεκτρικό δίκτυο, κατά ένα τρίτο περισσότερο από την εγκατεστημένη ισχύ που προστέθηκε το 2012. Ενώ το νέο σύνολο των εγκαταστάσεων θαλάσσιων αιολικών πάρκων είναι αρκετό για να καλύψει το 0,7%

της ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρατηρήθηκε μια επιβράδυνση στην ανάπτυξη του κλάδου προς τα τέλη του 2013. Συγκεκριμένα, τα δύο τρίτα της νέας ισχύος συνδέθηκαν με το σύστημα κατά τους πρώτους έξι μήνες, ενώ στο τέλος του έτους μόλις 11 νέα έργα βρίσκονταν υπό κατασκευή, σε σχέση με τα 14 νέα έργα στο τέλος του 2012. Η σταθερότητα της αγοράς και του ρυθμιστικού πλαισίου είναι ζωτικής σημασίας για να προχωρήσουν τα 22.000 MW εγκεκριμένων αιολικών πάρκων σε όλη την Ευρώπη. Η αιολική ενέργεια αντιπροσώπευσε το 32% της συνολικής ενεργειακής ισχύος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2013, ενώ οι επενδύσεις του κλάδου κυμάνθηκαν περί τα 13-18 δισ. ευρώ. «Η ασαφής πολιτική στήριξη για την υπεράκτια αιολική ενέργεια – ιδιαίτερα σε βασικές αγορές offshore αιολικής ενέργειας, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία – έχει οδηγήσει σε καθυστερήσεις σε προγραμ-

ματισμένα έργα και σε σχεδιασμό λιγότερων νέων έργων. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό ο ρυθμός των νέων εγκαταστάσεων να σταθεροποιηθεί μέχρι το 2015 και να ακολουθήσει μείωση το 2013», δήλωσε ο κ. Justin Wilkes, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας. Οι χώρες που κυριάρχησαν το 2013 είναι: Πρώτη και με μεγάλη διαφορά η Γερμανία (3.238 MW, το 29% όλων των νέων εγκαταστάσεων της αιολικής ενέργειας), δεύτερο το Ηνωμένο Βασίλειο (1.883 MW, 17%), ενώ αρκετά πίσω στην τρίτη θέση βρίσκεται η Πολωνία (894 MW, 8%) και ακολουθούν η Σουηδία (724 MW, 6%), η Ρουμανία (695MW, 6%), η Δανία(657 MW, 6%) και η Γαλλία (631 MW, 6%). Η χώρα μας συμμετείχε μόλις με 116 MW, ποσοστό περίπου 1% της συνολικής ισχύος στην Ευρώπη. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 39% των νέων εγκαταστάσεων του Ηνωμένου Βασιλείου αντιπροσω-

πεύει θαλάσσια αιολικά. Όπως φαίνεται, λοιπόν, δυστυχώς στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζεται μία συγκέντρωση της αγοράς μεταξύ δύο μόνο χωρών, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι δυο τους συγκεντρώνουν το 46% όλων των νέων εγκαταστάσεων του 2013. Οι σημαντικές αγορές αιολικής ενέργειας, η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία παρουσίασαν τεράστια πτώση κατά 84%, 65% και 24% αντίστοιχα. Σε μια δύσκολη χρονιά για την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι συνολικές εγκαταστάσεις ανανεώσιμης ενέργειας έφτασαν τα 25,4 GW και αυτές αποτέλεσαν το 72% της συνολικής ενέργειας που εγκαταστάθηκε. Είναι πολύ σημαντικό η Ευρώπη να χτίσει το ενεργειακό μέλλον της με διαρκώς περισσότερη αιολική ενέργεια. Οι ευρωπαϊκές αιολικές εγκαταστάσεις δείχνουν τον δρόμο για την έξοδο από την κρίση και θα οδηγήσουν την Ευρώπη στην ενεργειακή ανεξαρτησία.

22

GWEC STATISTICS

Παγκόσμια Αιολική Ενέργεια: Σημαντικά Σημάδια Ανάκαμψης το 2013

Η Κίνα επανέρχεται στο προσκήνιο ενώ οι ΗΠΑ προετοιμάζουν τη δυναμική επιστροφή τους το 2014

23

Στην Ευρωπαϊκή αγορά παρατηρήθηκε μία μέτρια αύξηση της τάξεως του 8% στις εγκαταστάσεις, με ιδιαίτερα ανησυχητική τη συγκέντρωση της αγοράς σε μόλις δύο χώρες, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα του GWEC Steve Sawyer.

Eπιμέλεια κειμένου: Σίσσυ Δαύρου Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Αιολικής Ενέργειας ανακοίνωσε τα στατιστικά στοιχεία για το έτος 2013, στα οποία διαφαίνεται η κατάσταση της αγοράς αιολικής ενέργειας. Η ετήσια ανάπτυξη δυστυχώς μειώθηκε σχεδόν κατά 10 GW σε σχέση με το 2012. Το σύνολο των νέων εγκαταστάσεων ήταν 35.467 MW και έτσι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς έφτασε τα 318.137 MW. Αν και το 2013 παρατηρήθηκε πτώση του ρυθμού ανάπτυξης δεν μπορούμε να προσπερνάμε το γεγονός ότι την τελευταία πενταετία η συνολική εγκατεστημένη ισχύς έχει αυξηθεί κατά 200.000 MW. Το 2013 ήταν ένα δύσκολο έτος για τον κλάδο με σωρευτική αύξηση 12,5%, κυρίως λόγω της απότομης πτώσης των εγκαταστάσεων των ΗΠΑ, σε αντίθεση με την περσινή χρονιά που ήταν έτος ρεκόρ για τις αιολικές εγκαταστάσεις. Παρόλο το αδιέξοδο των πολιτικών των ΗΠΑ που έπληξαν την αγορά, τα καλά νέα είναι ότι τα

έργα υπό κατασκευή στο τέλος του έτους ανέρχονται σε πάνω από 12.000 MW, το οποίο αποτελεί νέο ρεκόρ. Οι μικρές αυξητικές τάσεις του κλάδου οφείλονται στην Κίνα και τον Καναδά, που είχε μια ιδιαίτερα ισχυρή χρονιά. Η Κίνα μετά την επιβράδυνση που σημειώθηκε από το έτος αιχμής του 2010, επιτέλους πέρασε σε μια φάση σταθεροποίησης της βιομηχανίας της το 2013. Με πολύ καλές προοπτικές ξεκίνησε το 2013, δεδομένης της δέσμευσης της κινεζικής Κυβέρνησης για ενίσχυση της αιολικής ενέργειας και του καινούργιου επίσημου στόχου για το 2020 σε 200 GW. Ακόμα πιο σημαντική όμως είναι η θετική ανταπόκριση της βιομηχανίας στις νέες δεσμεύσεις. Αντίστοιχα με την Κίνα και την Ινδία μετά από ένα έτος πολιτικής αστάθειας το 2012, τα σημάδια του 2013 ήταν πολύ αισιόδοξα ειδικά μετά από τον καινούργιο της εθνικό «Αιολικό Στόχο».

Σε μία κακή χρονιά για την παγκόσμια οικονομία, η Βραζιλία έκλεισε συμβόλαια για 4,7 GW νέων έργων το 2013, ενώ η μεταρρύθμιση του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας του Μεξικό αναμένεται να πυροδοτήσει την ανάπτυξη της αγοράς κατά τα προσεχή έτη. Επίσης ενώ οι νέες εγκαταστάσεις το 2013 ήταν μόλις 90 MW, η Αφρική αναμένεται να ανθίσει το 2014, με τη Νότια Αφρική, την Αίγυπτο, το Μαρόκο, την Αιθιοπία, την Κένυα και την Τανζανία στην πρωτοπορία αυτής της ανάπτυξης. «Οι αγορές εκτός ΟΟΣΑ είναι αρκετά υγιείς στο σύνολό τους και υπάρχει μια σταθερή ροή νέων αναδυόμενων αγορών στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική. Με τις ΗΠΑ να επανέρχονται και πάλι στο προσκήνιο για τα επόμενα δύο χρόνια, η κύρια πρόκληση είναι η σταθεροποίηση των ευρωπαϊκών αγορών, τόσο σε χερσαίες όσο και σε υπεράκτιες εγκαταστάσεις, οι οποίες έχουν κλονιστεί από την πολιτική αναποφασιστικότητα των τελευταίων ετών», δήλωσε ο Sawyer. Η παγκόσμια αγορά αιολικής ενέργειας κατάφερε το 2013 να συγκρατήσει τη μείωση του ρυθμού ανάπτυξής της σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως ήδη η επόμενη χρονιά αναμένεται καλύτερη αφού τα υπό κατασκευή έργα, τα συμβολαιοποιημένα έργα και οι αναδυόμενες αγορές σε Αφρική, Ασία και Λατινική Αμερική προοιωνίζουν μια επιτυχημένη χρονιά. Ο κλάδος δεν το βάζει κάτω και αγωνίζεται να αναπτυχθεί με 6,6 GW ώριμων έργων έτοιμων να ξεκινήσουν να κατασκευάζονται. Τα επίπεδα του 2013 ήταν κατώτερα και των προσδοκιών και των δυνατοτήτων μας. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι μονόδρομος που δεν έχει γυρισμό και αναμένουμε ένα καλύτερο 2014.

25

24

Η ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Πάνω από 8.000 σύνεδροι, εκθέτες και επισκέπτες από 80 χώρες από όλο τον πλανήτη, όπως φαίνεται στη γραφική απεικόνιση της EWEA, έζησαν ένα αναζωογονητικό τετραήμερο σε μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ευρώπης, έδρα, ίσως, της καλύτερης ποδοσφαιρικής ομάδας του κόσμου.

Σ

την εναρκτήρια τελετή ο Πρόεδρος της EWEA Dr Andrew Garrad, υπογράμμισε ότι η επιτυχία του κλάδου έχει προκαλέσει ανησυχία και επιθέσεις. Ο Andrew Garrard προειδοποίησε ότι η τρέχουσα κρίση στην Κριμαία δείχνει την εξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων. «Η κατάσταση στην Κριμαία είναι μια κλήση αφύπνισης για όλους μας... δείχνει την ευπάθεια του ενεργειακού μας εφοδιασμού σε ορυκτά καύσιμα». Ένας φιλόδοξος στόχος ΑΠΕ για το 2030 θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια, δεδομένου ότι ο Πρόεδρος Πούτιν δεν μπορεί όσο κι αν προσπαθήσει να απενεργοποιήσει τον άνεμο. Κάθε πολίτης της ΕΕ πληρώνει € 2 την ημέρα για εισαγωγές ορυκτών καυσίμων - ή συνολικά € 1.000.000.000 κάθε μέρα, είπε ο Πρόεδρος στο κοινό της εναρκτήριας τελετής.

Ο Πρόεδρος του Συνεδρίου Hans-Dieter Ketwig (Δ/νων Σύμβουλος της Enercon) δήλωσε: «Ένας φιλόδοξος στόχος, δεσμευτικός για τα κράτη μέλη, είναι ο πιο οικονομικά αποδοτικός τρόπος για να πετύχουμε το στόχο μας για 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε μακροπρόθεσμη βάση». Στην εναρκτήρια τελετή μίλησαν επίσης η Maria van der Hoeven Δ/ντρια της ΔΟΕ, η οποία ανέφερε τη στήριξη της ΔΟΕ για τους στόχους ΑΠΕ για το 2030, ο Πορτογάλος Γ.Γ. του Υπουργείου Ενέργειας Artur Trindade, ο οποίος υποστήριξε 4 στόχους για το 2030: ΑΠΕ, CO2, ΕΞΕ και Ευρωπαϊκές Διασυνδέσεις, και ο Τούρκος Υπουργός Ενέργειας Hasan Murat Mercan, εκφράζοντας την δέσμευση της χώρας του στην ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας θέτοντας ένα στόχο 20.000MW για το 2023 (100 χρόνια Τουρκικής Δημοκρατίας). Με πάνω από 160 εταιρείες και ενώσεις να έχουν υπογράψει τη "δήλωση 2030" - η οποία καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να συμφωνήσουν σε φιλόδοξους και δεσμευτικούς στόχους ΑΠΕ - η αιολική βιομηχανία ενωμένη καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να πάρουν τις αποφάσεις που θα δώσουν ασφάλεια εφοδιασμού στην Ευρώπη.

Πάνω αριστερά και η υπογραφή της ΕΛΕΤΑΕΝ

Νέες αγορές, τεχνολογικές καινοτομίες και ένα τέλος στην πολιτική αβεβαιότητα, είναι τρεις από τις εξελίξεις στον τομέα της αιολικής ενέργειας που αναμένουμε τα επόμενα χρόνια, ήταν το μήνυμα από την Ετήσια Εκδήλωση στη Βαρκελώνη. Η εκδήλωση στη Βαρκελώνη έκλεισε επιτυχώς και όλοι ανυπομονούν για την EWEA 2015 στο Παρίσι, 17 έως 20 Νοεμβρίου 2015.

GREEK PAVILLION Η ΕΛΕΤΑΕΝ για πρώτη φορά στην ιστορία της συμμετείχε σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας, διοργανώνοντας ένα Ελληνικό Περίπτερο σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας και προώθησης των δυνατοτήτων του ελληνικού αιολικού κλάδου και κόντρα στο κλίμα που επικρατεί στη χώρα εξ αιτίας λαθεμένων κυβερνητικών επιλογών.

26

27

Στο ελληνικό περίπτερο εκτός από την ΕΛΕΤΑΕΝ συμμετείχαν • η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΕ • το ΚΑΠΕ και • η ΕΝΤΕΚΑ ΑΕ

Η μόνη που έλειπε από το περίπτερό μας ήταν η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, η οποία έχει πλέον μόνιμη παρουσία στις εκθέσεις της EWEA και είναι η πιο σταθερή εκπρόσωπός μας. Ελπίζουμε κάποια στιγμή στο μέλλον να συνεργαστούμε.

Το περίπτερό μας εγκαινίασε ο διαχρονικός αιολικός πρόεδρος, ο καθ. Αρθούρος Ζερβός. Το ελληνικό περίπτερο προσέλκυσε το ενδιαφέρον πολλών επισκεπτών, οι οποίοι θέλησαν να ενημερωθούν με λεπτομέρειες γενικά για τον αιολικό κλάδο στη χώρα μας και τις επενδυτικές ευκαιρίες και πιο συγκεκριμένα για τις δυνατότητες συνεργασίας με τις εταιρείες που συμμετείχαν στο ελληνικό περίπτερο.

Τα τρία βαρύτιμα ποδοσφαιρικά κύπελλα που κέρδισε η Εθνική Ισπανίας: τα Euro 2008, Euro 2012 και το Παγκόσμιο 2010 στο περίπτερο της IBERDROLA. Το πιο πολυσύχναστο περίπτερο. Φυσικά με σεκιουριτάδες να τα φυλάνε, που μας παρατήρησαν που το ακουμπήσαμε στιγμιαία για τις ανάγκες της φωτό.

28

Κοπή Βασιλόπιτας ΕΛΕΤΑΕΝ 2014 Και του χρόνου!!!

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου, για 10η χρονιά, η γιορτή κοπής της Βασιλόπιτας της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας – ΕΛΕΤΑΕΝ για το 2014. Στη δεξίωση που δόθηκε στην αίθουσα ΡΟΥΜΕΛΗΣ ΜΕΛΑΘΡΟΝ του Πνευματικού Κέντρου Ρουμελιωτών στο κέντρο της Αθήνας και συμμετείχαν τα μέλη και οι εταιρείες του κλάδου της Αιολικής Ενέργειας, παρευρέθηκαν τιμώντας την εκδήλωση με την παρουσία τους: • ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών κ. Σπύρος Κουβέλης, • ο Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων Νίκος Χρυσόγελος, • ο Πρόεδρος της ΔΕΗ ΑΕ και ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ καθηγητής Αρθούρος Ζερβός, ο οποίος έκοψε και την πρωτοχρονιάτικη πίτα της ΕΛΕΤΑΕΝ.

• ο Πρόεδρος και ΔΝΣ του ΛΑΓΗΕ κ. Αναστάσιος Γκαρής, • ο Αντιπρόεδρος της ΡΑΕ κ. Δημήτρης Ραχιώτης, • ο Πρόεδρος του ΕΣΗΑΠΕ κ. Γιώργος Περιστέρης και • ο Γενικός Δ/ντης του ΙΕΝΕ κ. Κωστής Σταμπολής. Ο Υπουργός ΥΠΕΚΑ κ. Γιάννης Μανιάτης, ο οποίος λόγω φόρτου εργασίας δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, έστειλε χαιρετισμό. Ο Πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ Γιάννης Τσιπουρίδης, στη σύντομη ομιλία του, αφού ευχαρίστησε τους προσκεκλημένους, τους συμμετέχοντες, τους χορηγούς και τους δωροθέτες κατέληξε,

«...Σας εύχομαι ό,τι καλύτερο για τη νέα χρονιά και πάνω από όλα να είστε αισιόδοξοι. Το τρένο των ΑΠΕ δεν σταματάει, ούτε γυρίζει πίσω. Μπορεί να κάνει στάσεις, αλλά η πορεία έχει χαραχθεί από την ίδια τη Φύση και την Επιστήμη. Είναι νομοτελειακό. Το μέλλον γράφεται με ΑΠΕ. Καλή χρονιά σε όλους σας!»

29 Με την ευκαιρία της εκδήλωσης κοπής της Βασιλόπιτας ο Πρόεδρος κ. Γιάννης Τσιπουρίδης ανακοίνωσε την, ταυτόχρονη με την κοπή της πίτας, έναρξη λειτουργίας του αναμορφωμένου δικτυακού τόπου της ΕΛΕΤΑΕΝ (www.eletaen.gr), καθώς και τη συμμετοχή της ΕΛΕΤΑΕΝ με περίπτερο στην Έκθεση Αιολικής Ενέργειας της European Wind Energy Association (EWEA) στη Βαρκελώνη τον Μάρτιο. Είναι η πρώτη φορά που η ΕΛΕΤΑΕΝ θα συμμετάσχει με δικό της περίπτερο σε Έκθεση της EWEA, το οποίο έγινε πραγματικότητα χάρη στη υποστήριξη και συμμετοχή στο Ελληνικό Περίπτερο της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΕ, του ΚΑΠΕ και της ΕΝΤΕΚΑ ΑΕ. Η λαμπρή εκδήλωση που ολοκληρώθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες έγινε εφικτή χάρη στη γενναιοδωρία των χορηγών και των δωροθετών:

30

31

Χαρούμενα πρώτα γενέθλια!!!

33

32

Ένα χρόνο κλείνει η απόφαση ΑΕΠΟ του Αιολικού πάρκου Σκύρου κλειδωμένη στο συρτάρι του Υπουργείου ΠΕΚΑ.

"Το σήριαλ της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα." Επεισόδιο 1243ο : Σκύρος

Τ

ο σήριαλ του Αιολικού Πάρκου Σκύρου ξεκίνησε πριν από 9 χρόνια με την υποβολή των πρώτων αιτήσεων για της αδειοδότησή του. Μετά από ένα πολυετή μαραθώνιο μελετών από πλήθος επιστημόνων και θετικών γνωμοδοτήσεων από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες αλλά και τη θετική γνώμη της περιβαλλοντικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το σχέδιο ΑΕΠΟ συντάχθηκε, υπογράφηκε από όλους τους αρμόδιους υπαλλήλους, το Γενικό Δ/ντη Περιβάλλοντος, το Γενικό Δ/ντη Δασών, τον Ειδικό Γραμματέα Δασών και την Γενική Γραμματέα ΥΠΕΚΑ, και έφθασε στο γραφείο του Υπουργού ΠΕΚΑ πριν από ένα έτος. Έκτοτε η ΑΕΠΟ παραμένει κλειδωμένη στο γραφείο του. Ο Υπουργός ΠΕΚΑ δεν παίρνει καμία απόφαση. Ούτε υπογράφει την ΑΕΠΟ ούτε την απορρίπτει (πώς θα μπορούσε άλλωστε). Έτσι με τις κραυγές τους, μια ομάδα αντιδρώντων κατόρθωσε να ματαιώσει μια επένδυση 650 εκατ. Ευρώ. Και αφού το κατόρθωσε αυτό, τώρα παραιτείται από τις προσφυγές που έχει καταθέσει ενάντια στην επένδυση στο ΣτΕ,

επειδή – όπως αποκαλύπτει ο νομικός σύμβουλος του Δήμου - πιθανολογεί θετική έκβαση της υπόθεσης υπέρ της επένδυσης! Με το θέμα έχει ασχοληθεί εκτενώς το energypress.gr και το energia.gr, ρεπορτάζ από τα οποία παραθέτουμε μαζί με επιστολή του Κων/ νου Φιλιππίδη, Δ/νοντος Συμβούλου της εταιρείας έργου. Στις 16/12/2013, το energypress.gr έγραφε, ανάμεσα στα άλλα: Αιολικό Σκύρου: Παραίτηση από τις προσφυγές ενόψει θετικής απόφασης του ΣτΕ Ιδιαίτερες επιδόσεις σε πρακτικές «πονηρού πολιτευτή» δείχνουν ο Δήμος Σκύρου και οι υπόλοιποι φορείς που αντιδρούν στην γνωστή μεγάλη επένδυση αιολικού πάρκου ισχύος 333 MW στη νότια Σκύρο. Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του energypress, τις τελευταίες ημέρες δήλωσαν παραίτηση από τις προσφυγές που είχαν κάνει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, όταν

ενημερώθηκαν ότι η στάση του ΣτΕ ήταν τέτοια ώστε πιθανότατα οι προσφυγές θα απορρίπτονταν. Για να μην υπάρχει δηλαδή μια αρνητική για τις επιδιώξεις τους απόφαση, η οποία πιθανόν θα λειτουργούσε προωθητικά για την αδειοδότηση του έργου, προχώρησαν στη συγκεκριμένη «τρίπλα», αδιαφορώντας στην πραγματικότητα για την ουσιαστική διερεύνηση του κατά πόσο είναι νόμιμη ή όχι η επένδυση. Συγκεκριμένα ο Δήμος Σκύρου και η Ένωση Πολιτών Σκύρου είχαν υποβάλει αντίστοιχα τις 6303/2008 και 3158/2008 αιτήσεις ακύρωσης από τις οποίες παραιτήθηκαν την ημέρα του δικαστηρίου. Ο Δήμος και η Ένωση Πολιτών Σκύρου έχουν επίσης από κοινού υποβάλει την υπ’ αρ. 8892/2010 αίτηση ακύρωσης η οποία μετά από αναβολές έχει προσδιοριστεί να συζητηθεί την 26/3/2014. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του energypress, έχει ληφθεί απόφαση για παραίτηση και από αυτήν την προσφυγή. Οι παραιτήσεις αυτές μοιάζουν παράλογες σε σχέση με τον φαινομενικά σκληρό αγώνα που διεξάγεται ενάντια στην επένδυση. Η εξήγηση όμως είναι απλή: Όπως προκύπτει από τις εισηγήσεις των συμβούλων του Δήμου, οι αντιδρώντες ενημερώθηκαν για τη θετική στάση του Δικαστηρίου απέναντι σε τέτοιου είδους επενδύσεις και εξέφρασαν τον προβληματισμό τους για τις συνέπειες της απόρριψης από το ΣτΕ των αιτήσεων ακύρωσης. Εκτίμησαν ότι κάτι τέτοιο θα «έδινε πόντους» προς την κατεύθυνση της αδειοδότησης της επένδυσης που πλέον έχει ματαιωθεί μετά την μη έγκρισή της από την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ. Έτσι, παραιτούνται από τις προσφυγές και εμποδίζουν το ΣτΕ, οι ίδιοι που προσέφυγαν σε αυτό, να διατυπώσει κρίση για το έργο. Βεβαίως η παραίτηση δεν αλλάζει την ουσία της υπόθεσης, δηλαδή τη διαφαινόμενη θετική στάση του Δικαστηρίου απέναντι στην επένδυση. Καταδεικνύει όμως την στρεβλή αντίληψη περί νομιμότητας που υπάρχει σε μερικούς θύλακες της αυτοδιοίκησης για τους οποίους δίκαιο είναι ο «αγώνας» του πεζοδρομίου και όχι οι θεσμικές διαδικασίες μιας ευνομούμενης πολιτείας μέρος της οποίας αποτελεί η δικαστική εξουσία. Στις 18/03/2014, ο κ. Κωστής Σταμπολής στο energia.gr έγραφε: Η Κακώς Νοούμενη «Προστασία του Περιβάλλοντος» Εμπόδιο στην Ανάπτυξη της Αιολικής Ενέργειας στην Ελλάδα: Η Περίπτωση της Σκύρου. Σε αντίθεση με αυτά που ισχύουν στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και στον υπόλοιπο κόσμο, το δήθεν ενδιαφέρον για την προστασία του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος από τις τοπικές κοινότητες σε ορεινές, πεδινές ή και παραθαλάσσιες περιοχές έχει αναδειχθεί σ’ ένα σταθερό εμπόδιο στην αξιοποίηση του πολύ υψηλού αιολικού δυναμικού που διαθέτει η χώρα μας, γεγονός που έχει οδηγήσει σε τεράστιες καθυστερήσεις ή και την ματαίωση σοβαρών επενδυτικών σχεδίων για την εγκατάσταση και λειτουργία αιολικών πάρκων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Οι καθυστερήσεις αυτές οφείλονται κατά κύριο λόγο στις εχθρικές ενέργειες πολλών τοπικών κοινωνιών οι οποίες χωρίς ιδιαίτερη γνώση του αντικειμένου, δηλ. της ουσιαστικής προστασίας του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής τους ή των δυνατοτήτων που προσφέρει η αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας σε οικο-

νομικό και πολιτιστικό επίπεδο, αντιτίθενται πεισματικά σε κάθε επενδυτικό σχέδιο ή πρωτοβουλία που έχει σχέση με τις ΑΠΕ, υπό την επήρεια δημοτικών συμβούλων, κοινοταρχών, δημάρχων ακόμα και βουλευτών, οι οποίοι ως γνωστό προτάσσουν το προσωπικό τους πολιτικό συμφέρον που τις περισσότερες φορές το έχουν ταυτίσει με την “άρνηση” και την “αντίδραση” σε κάθε τι που έχει δημιουργική και αναπτυξιακή υφή. Η συστηματική αυτή και εκ του ασφαλούς δολιοφθορά κατά των ΑΠΕ, με θύματα κυρίως τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα και τα αιολικά πάρκα, από “επισπεύδοντες” περιβαλλοντολόγους – γιατί πώς αλλιώς να χαρακτηρίσουμε αυτούς που αίφνης ανακάλυψαν ότι διαθέτουν περιβαλλοντικές ευαισθησίες όταν την ίδια ώρα κατασκευάζουν πολυώροφα αυθαίρετα που ασχημίζουν, ρυπαίνουν και βιάζουν το μοναδικό ελληνικό τοπίο – έχει ως αποτέλεσμα τα τελευταία δέκα χρόνια να έχει καθηλώσει οποιοδήποτε μεγάλο αιολικό έργο στερώντας την χώρα από δυσεύρετες επενδύσεις και καθαρή ενέργεια. Δυστυχώς η έντονη αντίδραση και η αδικαιολόγητη άρνηση κατά της αιολικής ενέργειας, που χαρακτηρίζει τις περισσότερες τοπικές κοινωνίες στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, φανερώνει και το χαμηλό μορφωτικό τους επίπεδο καθώς αδυνατούν ν’ αντιληφθούν τον απόλυτα θετικό ρόλο της αιολικής ενέργειας στην προστασία του περιβάλλοντος. Αφού δεν μπορούν να συνδέσουν την καθαρή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανεμογεννήτριες και το πώς αυτή σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο μειώνει την εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα ή την καύση ρυπογόνου λιγνίτη. Για ν’ αντιληφθούμε το μέγεθος της οπισθοδρόμησης που έχουν επιφέρει οι καθυστερήσεις από την μη έγκριση περιβαλλοντικών όρων και άρα την μη υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων αρκεί ν’ αναφέρουμε ότι από ένα πραγματικό δυναμικό τουλάχιστον 10.000 MW αιολικής ισχύος που διαθέτει η χώρα σήμερα στην ενδοχώρα και στα νησιά, λειτουργούν αιολικές εγκαταστάσεις συνολικής εγκατεστημένης ισχύος μόλις 1.800 MW. Με δεδομένο ότι τα πρώτα αιολικά πάρκα ξεκίνησαν να εγκαθίστανται το 1996, αυτό σημαίνει ότι ο μέσος ετήσιος όρος αιολικής εγκατεστημένης ισχύος δια της βίας φθάνει τα 100 MW. Ασφαλώς ένα από τα χαμηλότερα Ευρωπαϊκά ρεκόρ

34 αφού χώρες με σαφώς μικρότερο μέγεθος, λιγότερο ευνοούμενες από σταθερούς και ισχυρούς ανέμους και που ξεκίνησαν πολύ αργότερα από την Ελλάδα να αξιοποιούν την αιολική ενέργεια, όπως λ.χ. η Πορτογαλία, η Δανία, η Πολωνία και η Ισπανία έχουν σήμερα να επιδείξουν πολλαπλάσια εγκατεστημένη ισχύ. Η δε περίπτωση της νήσου Σκύρου είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς μια τοπική κοινωνία, παρασυρόμενη από ένα μικρό αριθμό επίδοξων και ανερμάτιστων πολιτικών “σωτήρων”, από συμπαραστάτης και μελλοντικός εταίρος μιας μεγάλης αιολικής επένδυσης αίφνης ευρέθηκε στην απέναντι όχθη κλωτσώντας μια μοναδική ευκαιρία που θα επηρέαζε θετικά την ανάπτυξη της νήσου για τις επόμενες δεκαετίες. Στην Σκύρο η προτεινόμενη επένδυση είναι της τάξης των 650 εκατ. ευρώ και αφορά ένα αιολικό πάρκο ισχύος 333 MW τοποθετημένου σε απρόσιτους ορεινούς όγκους στο νοτιότατο άκρο της νήσου, που σημειωτέον είναι σε περιοχή εντελώς ακατοίκητη και μακριά από οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα (σημειωτέον ότι από την πλευρά της θάλασσας είναι ζήτημα εάν θα φαίνονται 15 με 20 ανεμογεννήτριες καθώς οι υπόλοιπες θα κρύβονται από τα βουνά). Πέραν από τους τοπικούς άρχοντες στην διαμάχη για την έγκριση ή μη των περιβαλλοντικών όρων, έχουν εμπλακεί και εθνικές περιβαλλοντικές οργανώσεις όπως είναι η Ορνιθολογική Εταιρεία (www.ornithologiki.gr) και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (www.ellet.gr). Ως αποτέλεσμα των τοπικών αντιδράσεων και πιο πρόσφατα της άμεσης επέμβασης των ανωτέρω περιβαλλοντικών οργανώσεων η υλοποίηση του έργου καθυστερεί δέκα (10) χρόνια επιφέροντας σημαντική ζημιά στην τοπική οικονομία, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, αφού η κατασκευή και λειτουργία του εν λόγω αιολικού πάρκου θα δημιουργούσε τουλάχιστον 40 μόνιμες θέσεις εργασίας κατά την λειτουργία του και περισσότερα από 5.000 άνθρωπο-έτη –απασχόλησης κατά την κατασκευή του και με 5.0 εκατ. ευρώ να διοχετεύονται στην τοπική κοινωνία κατ’ έτος. Επιπροσθέτως, το έργο περιλαμβάνει την ηλεκτρική διασύνδεση του νησιού με την ηπειρωτική Ελλάδα, γεγονός ιδιαίτερης εθνικής και γεωπολιτικής σημασίας αφού εξασφαλίζεται έτσι η απρόσκοπτη ενεργειακή τροφοδοσία της κρίσιμης αυτής νήσου για την Εθνική Άμυνα (λόγω ναυστάθμου και αεροπορικής βάσης στο νησί) και γίνεται το πρώτο βήμα για τη διασύνδεση των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου. Ο σημερινός Υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης, στις 26/04/2012 ως Υφυπουργός τότε, πρότεινε επίσημα την ένταξη των έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης του αιολικού

σταθμού της Σκύρου στα επίσημα πλάνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο δεκαετές σχέδιο του ENTSO- E που είναι το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, και στο Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο). Όμως ο ίδιος ο κ. Γιάννης Μανιάτης, ως υπουργός ΠΕΚΑ στα τέλη Οκτωβρίου, σε συνάντηση που είχε στο υπουργείο με εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης και μια ομάδα βουλευτών από την ευρύτερη περιοχή, αρνήθηκε πανηγυρικά να υπογράψει την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), εκδίδοντας μάλιστα και σχετικό δελτίο τύπου, ισχυριζόμενος ότι οφείλει να λάβει υπόψη του τις “σοβαρές” αντιρρήσεις της τοπικής κοινωνίας, αντιφάσκονται προφανώς με τον εαυτό του, σε μια προσπάθεια να κερδίσει πόντους στην πολιτική διελκυστίνδα με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ. Αγνοώντας όμως σκοπίμως ο κ. Υπουργός ότι η ΑΕΠΟ είχε ήδη υπογραφεί από όλους τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες περιλαμβανομένων του Γενικού Διευθυντή Περιβάλλοντος και του Γενικού Διευθυντή Δασών στο ΥΠΕΚΑ ενώ είχε επίσης υπογραφεί από τον Ειδικό Γραμματέα Δασών και από την Γενική Γραμματέα ΥΠΕΚΑ. Έτσι παρά τις συστηματικές προσπάθειες ενημέρωσης, από τους επενδυτές της Αιολικής Νοτίου Σκύρου Α.Ε. (στην οποία συμμετέχουν η Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας Αγίου Όρους και η αιολική εταιρεία ΕΝΤΕΚΑ) μία φωνασκούσα μειοψηφία που αντιδρά έχει μέχρι τώρα εμποδίσει κάθε ψύχραιμο και δημοκρατικό διάλογο, διαστρεβλώνοντας και αποκρύπτοντας τεχνικά στοιχεία του έργου και το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατόπιν καταγγελιών και αφού εξέτασε αναλυτικά το έργο, έχει εκφράσει μία απόλυτα θετική γνώμη. Τώρα όμως φαίνεται ότι το παιγνίδι χάνεται για το Δήμο Σκύρου και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις αφού αυτοί μέσω αιτήσεών τους που υπέβαλαν πολύ πρόσφατα στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) παραιτήθηκαν από προσφυγές που είχαν υποβάλει αιτώντας της ακύρωση των Αδειών Παραγωγής του έργου. Σύμφωνα με πληροφορίες του Energia. Gr o πραγματικός λόγος της παραίτησης, δεν είναι άλλος από την εκτίμηση των αντιδρώντων ότι η απόφαση του ΣτΕ θα είναι θετική για την επένδυση. Τονίζεται ότι η αίτηση ακύρωσης με αριθμό 8892/2008 έχει πανομοιότυπη επιχειρηματολογία με την αίτηση 8907/2010 που είχαν υποβάλει η Ελληνική Εταιρεία και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η οποία είναι και η μοναδική που εκκρεμεί για εκδίκαση. Μένει να αποδειχθεί εάν η πιθανολογούμενη απόρριψη των προσφυγών στο ΣτΕ θα θέσει το έργο πάλι σε τροχιά υλοποίησης με τον Υπουργό ΠΕΚΑ συμμορφούμενο με τις νομικά έγκυρες αποφάσεις, να υπογράφει και αυτός την ΑΕΠΟ. Διαφορετικά θα έχουμε ένα ακόμη παράδειγμα για το πώς το στενό πολιτικά συμφέρον ορισμένων ατόμων προωθούμενο μέσα από κραυγές, λαϊκισμούς και αντιδημοκρατικές πρακτικές και ψεύδη, παρέσυραν και πέτυχαν την ματαίωση μιας ακόμη επένδυσης και μάλιστα σε μια εξαιρετικά δύσκολη για τη χώρα περίοδο εν μέσω σφοδρής οικονομικής κρίσης, όπου δεν μπορούμε να έχουμε την πολυτέλεια απόρριψης αξιόλογων επενδυτικών έργων που έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό την παραγωγή καθαρής ενέργειας και την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος. Τέλος στις 23 Μαρτίου 2014 έλαβα την παρακάτω επιστολή από τον κ. Κωνσταντίνο Φιλιππίδη, τον Δ/ ντα Σύμβουλο της Αιολικής Νοτίου Σκύρου, τον άνθρωπο που έχει απορροφήσει όλη αυτή την απογοήτευση και που ευτυχώς δεν το βάζει κάτω:

Αριθμ. Πρωτ.: ΕΝΤ-3849 Προς: Περιοδικό Ανεμολόγια Υπόψιν: κ. Ιωάννη Τσιπουρίδη, Πρόεδρο ΕΛΕΤΑΕΝ Αγαπητέ Πρόεδρε, Στις 27.12.2013 δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.energia.gr άρθρο του κ. Σταμπολή για τον αιολικό σταθμό που αναπτύσσουμε στη νότια Σκύρο, ακολούθησε απάντηση της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (www.ellet.gr, ανάρτηση 3.2.2014) όπου διατυπώνονται αρνητικά σχόλια τόσο για το άρθρο αυτό, όσο και για την επιστολή της εταιρείας μας προς την εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝH», η οποία είχε αναδημοσιεύσει σε διάφορα μέσα. Με αφορμή αυτά αλλά και γενικότερα τη δημοσιότητα για το έργο της Σκύρου, επιθυμώ να θέσω υπόψη του περιοδικού σας τα ακόλουθα: Πέραν από την τακτική που επιλέγουν κάθε φορά οι λίγοι αντιδρώντες στο έργο, η ουσία είναι ότι όλοι γνωρίζουν το άτοπο και το αβάσιμο των επιχειρημάτων τους τόσο από νομική όσο και από πραγματική άποψη. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι υπεκφεύγουν συνεχώς, αρνούνται τον ανοιχτό δημοκρατικό και δομημένο διάλογο και παραιτούνται από τις προσφυγές που έχουν καταθέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας ενάντια στην επένδυση (Δήμος, τοπικοί φορείς, κ.λπ.) προκειμένου να αποφύγουν -όπως οι ίδιοι δηλώνουν- την απόρριψή των αιτήσεών τους και την δικαστική δικαίωση της επένδυσης την οποία πιθανολογούν. Προφανώς τους αρκεί ότι με κραυγές, λαϊκισμούς, αντιδημοκρατικές πρακτικές και ψεύδη παρέσυραν και πέτυχαν τη ματαίωση της επένδυσης. Ωστόσο, για την αποκατάσταση της τάξης και προκειμένου να έχετε πλήρη γνώση των ζητημάτων του έργου, θα θέλαμε με την παρούσα να διατυπώσουμε ορισμένες σημαντικές διευκρινίσεις στα όσα υποστηρίζει η Ελληνική Εταιρεία. Γενική διαπίστωση είναι ότι τα σχόλια της Ελληνικής Εταιρείας επί της επιστολής μας προς την εφημερίδα «Κ», είναι άσχετα με τα αναφερόμενα σε αυτήν, σε μία προσπάθεια του συντάκτη της απάντησης να «χτίσει» αντίδραση για το έργο με μια σειρά λογικοφανών επιχειρημάτων, τα οποία όμως απέχουν είτε της πραγματικότητας είτε του εξεταζομένου αντικειμένου. Για να καταστεί άμεσα αντιληπτό το ανωτέρω, θα σχολιάσουμε συνοπτικά συγκεκριμένες αναφορές της απάντησης της Ελληνικής Εταιρείας: 1. Δημόσιος Διάλογος για το έργο Αναφέρεται ότι επί της ΜΠΕ του έργου δεν ακολουθήθηκε η διαδικασία διαβούλευσης που ορίζει η νομοθεσία, όταν στην ίδια την απάντηση γίνεται αναφορά στην ενημερωτι-

Αθήνα, 23 Μαρτίου 2014 35 Θέμα: Αιολικός σταθμός ισχύος 333 MW στη θέση νότια Σκύρος (Όρος Κόχυλας), Δήμου Σκύρου, Π.Ε. Εύβοιας

κή ημερίδα που διοργανώθηκε στο νησί τον Ιούνιο 2007 με παρουσία της εταιρείας μας, ενώ η ΜΠΕ του έργου υποβλήθηκε στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή τον Ιούλιο 2011, δηλαδή 4 χρόνια μετά! Μάλιστα, με την υποβολή της ΜΠΕ στο ΥΠΕΚΑ, η εταιρεία μας έστειλε πλήρες αντίγραφο της μελέτης στο Δήμο Σκύρου για ενημέρωση των δημοτών (18.7.2011), για να λάβει στις 10.8.2011 την αψυχολόγητη απάντηση του Δημάρχου Σκύρου ότι προτίθεται να θέσει την ΜΠΕ στο αρχείο. Σε επόμενες προσπάθειές μας για διάλογο, δεν λάβαμε ποτέ καμία απάντηση.

2. Προγράμματα Life στη Σκύρο Η εταιρεία μας υπέβαλε μαζί με την ΜΠΕ του έργου, αναλυτική χαρτογράφηση οικοτόπων του συνόλου της νότιας Σκύρου. Παρά ταύτα, δημόσιοι πόροι (εθνικοί και κοινοτικοί) δηλαδή λεφτά των φορολογουμένων, πληρώθηκαν εκ των υστέρων για να εξαχθούν οι ίδιοι χάρτες με αυτούς της ΜΠΕ στο πλαίσιο του «Σχεδίου Δράσης για τις συστάδες σφενδαμιών» Προγράμματος LIFE, μεταξύ των εταίρων του οποίου είναι και η Ελληνική Εταιρεία. Επίσης, μέσω άλλου προγράμματος LIFE που αφορούσε τα είδη Θαλασσοκόρακας και Αιγαιόγλαρος διοχετεύτηκαν δημόσια χρήματα σε άσχετο σκοπό, ήτοι στην «μελέτη» του Ortac Onmus για τον Μαυροπετρίτη στη νότια Σκύρο - η οποία μνημονεύεται στην απάντηση της Ελληνικής Εταιρείας - με μοναδικό στόχο να εκπονηθεί ένα κείμενο εναντίωσης στο έργο της εταιρείας μας.

3. Εξέταση του έργου από το Συμβούλιο της Επικρατείας Τονίζεται στην απάντηση η μη εκδίκαση του έργου από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Επί αυτού αναφέρουμε ότι ο Δήμος Σκύρου είχε υποβάλλει κατά το παρελθόν δύο αιτήσεις ακύρωσης των Αδειών Παραγωγής του έργου μας, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Πρόσφατα ο Δήμος Σκύρου παραιτήθηκε από τη μία αίτηση (υπ’ αριθμ.

6303/2008), ενώ έχει ληφθεί Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου να παραιτηθεί και από τη δεύτερη (υπ’ αριθμ. 8892/2008). Το ίδιο έπραξαν και τοπικοί φορείς του νησιού που ανακάλεσαν την υπ’ αριθμ. 3158/2008 αίτηση ακύρωσης που είχαν υποβάλλει ενώπιον του ΣτΕ. Ο πραγματικός λόγος της παραίτησης δεν είναι άλλος από την εκτίμηση των αντιδρώντων ότι η απόφαση του ΣτΕ θα είναι θετική για την επένδυση. Αναφέρει επί λέξει ο νομικός του σύμβουλος: «...με την πρόσφατη τάση μεταβολής της νομολογίας του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας,

ενστερνιζόμενο όμως πλέον παράλληλα και τη λογική του «δικαίου της ανάγκης» δηλ. την αδειοδότηση επενδύσεων χάριν του δημοσίου συμφέροντος, που μεταφράζεται αποκλειστικά με οικονομικούς όρους κρίσης, δημιουργούν ανησυχίες και προβληματισμούς ως προς την τύχη των Αιτήσεων Ακύρωσης και κυρίως, ως προς τις συνέπειες ενδεχόμενης απόρριψης, στα πλαίσια των σημερινών συγκυριών (…) Εάν δηλαδή η επενδύτρια, πέραν των επιχειρημάτων της, προσκομίσει και μία θετική γι’ αυτήν απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ο Υπουργός, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη μας ότι, όπως μας δήλωσε, πιέζεται πολιτικά με ανώτατες κυβερνητικές παρεμβάσεις, θα επωμιστεί άλλο ένα βάρος προς την κατεύθυνση της έκδοσης απόφασης της Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων». (οι υπογραμμίσεις δικές μου) Και καταλήγει ο νομικός σύμβουλος απευθυνόμενος προς το Δήμαρχο Σκύρου: «Λόγω του εμπιστευτικού χαρακτήρα της παρούσας (δεν αποστέλλεται στα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου), εφόσον συμφωνείς, ολιγόλογα να εισηγηθείς την σχετική παραίτηση του Δήμου από τις υποβληθείσες με αριθμ. καταθ. 6303/2008 και 8892/2010 Αιτήσεις Ακύρωσης υπογραμμίζοντας επίσης το σύμφωνο της γνώμης μας στο επερχόμενο Δημοτικό Συμβούλιο («... λόγω του υφιστάμενου θετικού κλίματος και της μη απώλειας ουσιαστικού μας δικαιώματος...» κ.λπ)».

4. Εξέταση του έργου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Η ενασχόληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προέκυψε έπειτα από καταγγελίες των ίδιων αντιδρώντων που προσέφυγαν και στην Ελληνική Δικαιοσύνη. Η εξέταση του έργου υπήρξε ενδελεχής, αφού διαβιβάστηκε από το ΥΠΕΚΑ ένα πλήρες αντίγραφο της 9τομης ΜΠΕ του έργου, το οποίο αφού μεταφράστηκε ελέγχθηκε επί μακρό χρονικό διάστημα από ειδικό αξιολογητή της αρμόδιας Διεύθυνσης της ΕΕ. Άποψη της αρμόδιας υπηρεσίας της Επιτροπής που κοινοποιήθηκε στις Ελληνικές αρχές είναι ότι το έργο «πληροί όλες τις απαιτήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ και της νομολογίας του Δικαστηρίου». Τα προαναφερθέντα πιστεύουμε ότι αποσαφηνίζουν τα σημαντικότερα ζητήματα από αυτά που θίγει η Ελληνική Εταιρεία. Η εταιρεία μας παραμένει πρόθυμη, τον άτυπο διάλογο που ξεκίνησε στα μέσα, να τον καταστήσει ουσιαστικό και να έχει συνάντηση με τη διοίκηση της Ελληνικής Εταιρείας, ώστε να γίνει εις βάθος συζήτηση επί του έργου. Με εκτίμηση, Κωνσταντίνος Φιλιππίδης Για λογαριασμό της ΑΙΟΛΙΚΗ ΝΟΤΙΟΥ ΣΚΥΡΟΥ Α.Ε.

Κλείνοντας, αυτό το επεισόδιο, θα ήθελα να ευχηθώ να είναι η τελευταία φορά που θα ασχοληθώ με κάτι τέτοιο, πριν φύγω από τον μάταιο τούτο κόσμο και πάω στη Γη της Επαγγελίας όπου θα υπάρχουν ΑΠΕ και μόνο ΑΠΕ, αλλά πολύ φοβάμαι ότι δεν θα εισακουστεί η ευχή μου. Η κοντόφθαλμη και στενόμυαλη αντιμετώπιση κυριαρχεί και δεν παλεύεται εύκολα. Εν τέλει το σύνδρομο της γκέι κατσίκας είναι πιο ισχυρό από ό,τι φανταζόμουν πριν 10 χρόνια. Γιάννης Τσιπουρίδης

37

36

Η Κίνα κάνει τη μεγαλύτερη παγκόσμια προώθηση αιολικής ενέργειας

Η

Κίνα έχει ξεκινήσει τη μεγαλύτερη προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που έχει γίνει ποτέ σε παγκόσμια κλίμακα. Βασικό στοιχείο αποτελεί ο υπερδιπλασιασμός του αριθμού των ανεμογεννητριών μέσα στα επόμενα έξι χρόνια. Ήδη ο μεγαλύτερος παραγωγός αιολικής ενέργειας στον κόσμο, η Κίνα, σχεδιάζει περαιτέρω μαζικές αυξήσεις. Από την τρέχουσα εγκατεστημένη ισχύ 75 γιγαβάτ (GW), ο στόχος είναι το εντυπωσιακό νούμερο των 200GW μέχρι το 2020. Αντίθετα, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν από κοινού μόλις πάνω από 90GW εγκατεστημένη αιολική ισχύ. Η δυτική επαρχία Xinjiang είναι μία από τις επτά περιοχές που προορίζεται για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας. Με φόντο τα χιονισμένα βουνά, οι ανεμογεννήτριες συγκεντρώνονται κατά χιλιάδες πάνω στην παγωμένη έρημο. Νέες μονάδες έχουν

με το δίκτυο.Το ίδιο το δίκτυο, που είναι φτιαγμένο για να δέχεται τη σταθερή απόδοση των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από καύση άνθρακα, παλεύει για να χειριστεί τις διακυμάνσεις της απόδοσης των αιολικών πάρκων. Το αποτέλεσμα είναι ορισμένα αιολικά πάρκα να αναγκάζονται να κλείνουν ακόμη και σε θυελλώδεις ημέρες - μια διαδικασία γνωστή ως περικοπή. Πέρυσι το 20% - 30% των ανεμογεννητριών σε ολόκληρη την Κίνα είχαν μείνει αδρανείς σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές, αλλά οι εκπρόσωποι του κλάδου της αιολικής ενέργειας λένε ότι το πρόβλημα τώρα αντιμετωπίζεται. Ένα πιο σημαντικό ζήτημα είναι η πιθανή συμβολή της αιολικής ενέργειας στην ακόρεστη ζήτηση της Κίνας για ενέργεια. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία, για το 2012, δείχνουν ότι άνεμος παρήγαγε μόνο το 2% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, ενώ ο άνθρακας το 75%. Ωστόσο, δεδομένου ότι η συνολική παραγωγή της Κίνας είναι μεγαλύτερη από αυτή όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί, το ποσοστό της αιολικής ενέργειας είναι μεΟι χαμηλές τιμές των ανεμογεννητριών κινεζικής κατασκευής θα μπορούσαν να τις γάλο. Ο Liming Qiao, διευθυντής κάνουν πιο ελκυστικές για τους αγοραστές στο εξωτερικό του Global Wind Energy Council (GWEC) της Κίνας, είπε: «Δύο τοις εκατό ακούγεται μικρό, αλλά δεν εγκατασταθεί κατά τη διάρκεια ενός κατασκευαστικού παροξυείναι αν σκεφτεί κανείς τη συνολική κατανάλωση ηλεκτρισμού κατά τον οποίο ο ρυθμός εργασίας έχει επιταχυνθεί. Ο κής ενέργεια της Κίνας. Στην πραγματικότητα, το τελευταίο Jiang Bo, ένας μηχανικός της κατασκευαστικής Goldwind, είπε: έτος η αιολική ενέργεια ξεπέρασε την πυρηνική και ήρθε «Πριν από επτά χρόνια μπορούσαμε να κατασκευάσουμε μόνο τρίτη μετά τον άνθρακα και την υδροηλεκτρική ενέργεια μία ανεμογεννήτρια σε περίπου δύο ημέρες - η παρούσα ταχύκαι έχει ακόμα περισσότερες δυνατότητες.» τητά μας είναι η δυνατότητα κατασκευής δύο ανεμογεννητριών Η τεράστια αγορά της αιολικής ενέργειας ενθαρρύνει σε μια μέρα.» Ωστόσο, αυτό το κύμα ανάπτυξης της αιολικής τη μαζική παραγωγή, με αποτέλεσμα να μειώνονται οι ενέργειας έχει δημιουργήσει μια σειρά από προκλήσεις. Οι περιτιμές και να προωθείται η καινοτομία. Μέχρι πρόσφατα, οχές με τους πιο ισχυρούς ανέμους, όπως η Xinjiang, τείνουν να οι Kινέζοι κατασκευαστές παρήγαγαν μόνο ανεμογεννήείναι εξαιρετικά μακρυά από τις μεγάλες πόλεις όπου χρειάζεται τριες Δυτικού σχεδιασμού μετά από σχετική άδεια. Μεριπερισσότερο η ηλεκτρική ενέργεια. Η κατασκευή των αιολικών κοί μάλιστα απέκτησαν και “κακιά” φήμη για τη στροφή πάρκων έχει ξεπεράσει πολλές φορές την κατασκευή των συντους σε προϊόντα κατώτερης ποιότητας. Τώρα, η έκρηξη δέσεων που απαιτούνται για τη σύνδεση των ανεμογεννητριών της αιολικής ενέργειας οδήγησε σε μια μαζική παραγωγή

Eπιμέλεια κειμένου: Σίσσυ Δαύρου νέων σχεδίων. Η Goldwind, για παράδειγμα, κατασκευάζει μια ανεμογεννήτρια η οποία δεν χρειάζεται κιβώτιο ταχυτήτων, αλλά αντ' αυτού έχει ένα σύστημα «direct drive» σχεδιασμένο για να είναι φθηνότερο στη συντήρηση. Σύμφωνα με τον Paolo Frankl του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, οι εξελίξεις στην Κίνα, θα προκαλέσουν πτώση των τιμών σε παγκόσμιο επίπεδο. «Όπως και με οτιδήποτε άλλο, ό,τι κάνει η Κίνα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρο τον πλανήτη και τώρα η Κίνα συμβάλλει στη μείωση του κόστους της αιολικής ενέργειας με δύο τρόπους: Πρώτον είναι η πιο σημαντική αγορά στον κόσμο με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη και δεύτερον έχει μια πολύ ισχυρή και ενεργή παραγωγική ικανότητα.» Ο κ. Frankl αναμένει ότι οι χαμηλές τιμές θα κάνουν τις κινέζικες ανεμογεννήτριες πιο ελκυστικές στους αγοραστές του εξωτερικού. «Οι εξαγωγές των Κινέζων κατασκευαστών θα αυξηθούν και θα βρουν νέες αγορές στις χώρες της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής», είπε. Η Kυβέρνηση της Κίνας έχει θέσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως προτεραιότητα και υποστηρίζει την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας μέσω μιας σειράς επιδοτήσεων. Η αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε πολλές πόλεις της Κίνας έχει προσθέσει έναν επιπλέον λόγο για τη στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας - πέρα από το στόχο για ενεργειακή ασφάλεια και μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ακόμα ανοιχτό είναι το ερώτημα του κατά πόσο το κόστος της αιολικής ενέργειας μπορεί ποτέ να κινηθεί χαμηλότερα από εκείνο του άνθρακα, που αποτελεί την ενεργειακή βάση της Κίνας. Ο Ma Jinru, αντιπρόεδρος της Goldwind, προσβλέπει σε μια εποχή όπου τα ορυκτά καύσιμα θα είναι δυσεύρετα και οι εκπομπές του άνθρακα θα κοστίζουν. «Μια μέρα στο μέλλον, όταν οι πόροι θα είναι περιορισμένοι με αποτέλεσμα η τιμή τους να

Οι εργαζόμενοι στο αιολικό πάρκο Xinjiang κατασκευάζουν δύο ανεμογεννήτριες την ημέρα

αυξάνεται και ταυτόχρονα η ρύπανση θα χειροτερεύει, τότε η κοινωνία θα επωμιστεί το κοινωνικό κόστος. Σκεπτόμενοι αυτό, το κόστος της αιολικής ενέργειας μπορεί μακροπρόθεσμα να είναι φθηνότερο από τον άνθρακα. Αλλά και το κόστος της αιολικής ενέργειας θα μειωθεί με τις καινοτομίες που θα επιτευχθούν, και έτσι ο κλάδος της αιολικής ενέργειας θα κατέχει μια σημαντική θέση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.» Εάν οποιαδήποτε χώρα μπορεί να εκβιομηχανίσει την αιολική ενέργεια και να την κάνει να αποδώσει, είναι η Κίνα. Μια γεύση από το μέλλον μπορεί να πάρει κανείς βλέποντας στην Xinjiang το δρόμο του μεταξιού. Κατά μήκος αυτού του αρχαίου εμπορικού δρόμου στέκονται άσπρα μεταλλικά δάση ανεμογεννητριών, μερικές ολοκληρωμένες, άλλες που περιμένουν να εφοδιαστούν με πτερύγια, και πολλές άλλες σε αναμονή να ολοκληρωθούν...

Η κινεζική κυβέρνηση έχει θέσει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

39

Γαλάζια Ανάπτυξη με υψηλή απασχόληση & ολοκληρωμένη βιωσιμότητα

Το Ευρωκοινοβούλιο υιοθέτησε την πρόταση για χωροταξικό σχεδιασμό στις ευρωπαϊκές θάλασσες μέχρι το 2018 Σπύρος Δανέλλης: «Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός είναι καταλυτικής σημασίας εργαλείο για την υλοποίηση της Γαλάζιας Ανάπτυξης» Η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου (ΕΚ) ενέκρινε σήμερα τη νομοθετική έκθεσή του για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, η οποία αν αποσπάσει τη συμφωνία των κυβερνήσεων των Κρατών Μελών μέσα στο 2014, θα σημαίνει πως όλες οι θαλάσσιες περιοχές της Ευρώπης θα πρέπει να καταρτίσουν σύγχρονα χωροταξικά σχέδια για τις θάλασσές τους μέχρι το 2018. Ως εισηγητής των Σοσιαλιστών του ΕΚ για το θέμα, ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Σπύρος Δανέλλης υπογράμμισε τα οφέλη της προτεινόμενης Οδηγίας κατά την εισήγησή του. Συγκεκριμένα, στάθηκε στο γεγονός πως θα απλοποιήσει και θα διευκολύνει τις επενδύσεις σε νέους θαλάσσιους κλάδους όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν μέχρι και 1,5 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας μέσα στα επόμενα χρόνια. Η Οδηγία θα προτάξει επίσης μέτρα για μία πιο συστηματική διαχείριση των παράκτιων ζωνών ώστε να υπάρχει συντονισμός μεταξύ των χρήσεων της θάλασσας και των ακτών. Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παράκτιων Ζωνών μεταξύ άλλων φέρνει τους ίδιους τους κατοίκους των παράκτιων ζωνών (200 εκατομμύρια στην Ε.Ε.) στην καρδιά της λήψης των αποφάσεων μέσα από διαβουλεύσεις για τα παράκτια μέτωπα. Μετά από εισήγηση του Σ. Δανέλλη, το τελικό κείμενο του ευρωκοινο-

βουλίου περιλαμβάνει ως επίσημο στόχο και την προστασία της δημόσιας πρόσβασης στη θάλασσα. Επιπλέον, με τροπολογίες του, ο Έλληνας ευρωβουλευτής προσδιόρισε πως οι γειτονικές χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να βαδίσουν προς ένα κοινό όραμα για τη χρήση των κοινών τους θαλάσσιων λεκανών. Για να τεθεί σε ισχύ η Οδηγία, θα πρέπει πρώτα να υιοθετήσουν τη θέση τους επί της πρότασης και οι κυβερνήσεις των Κρατών-Μελών. Την επόμενη βδομάδα το ΕΚ θα δώσει στη Γερμανίδα εισηγήτρια Gesine Meissner την εντολή να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τα Κράτη Μέλη. Συνεπώς, η πρόοδος του νομοθετικού φακέλου θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη στάση που θα κρατήσει η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο που αναπτύχθηκε την τελευταία δεκαετία σε χώρες όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, με σκοπό τον ενιαίο συντονισμό των αυξανόμενων χρήσεων του θαλασσίου χώρου, την προστασία των περιοχών Natura 2000, και τη δημόσια διαβούλευση σε κάθε στάδιο της διαδικασίας. Ο χωροταξικός σχεδιασμός στη θάλασσα εγκαθιδρύει καλύτερες συνθήκες για επενδύσεις και διευκολύνει την εξέλιξη νέων και αναπτυσσόμενων κλάδων όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι ιχθυοκαλλιέργειες και η θαλάσσια βιοτεχνολογία. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης του Σπύρου Δανέλλη κατά τη διάρκεια της συζήτησης της έκθεσης στην Ολομέλεια του ΕΚ:

“Η Οδηγία για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Ζωνών είναι εργαλείο καταλυτικής σημασίας για την υλοποίηση της Γαλάζιας Ανάπτυξης. Οι νέοι θαλάσσιοι κλάδοι που αναδεικνύονται τα τελευταία χρόνια είναι έτοιμοι να συμβάλλουν στην πολυπόθητη οικονομική μεγέθυνση. Να συνεισφέρουν πάνω από ένα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας. Οι θαλάσσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αιολικές και ωκεάνιες, η βιοτεχνολογία και οι εξελιγμένες μορφές τουρισμού είναι μόνο μερικές εξ αυτών. Πρέπει να υπογραμμίσουμε επομένως ότι η Οδηγία θα απλοποιήσει και θα διευκολύνει τις επενδύσεις, ειδικά δε αυτές που αφορούν διασυνοριακές θαλάσσιες περιοχές. Αν δεν εφαρμόσουμε δηλαδή ένα συνεκτικό σύστημα χωροταξικού σχεδιασμού, ώστε να οριοθετηθούν σε κάθε ευρωπαϊκή περιφέρεια οι θαλάσσιες χρήσεις, η γαλάζια ανάπτυξη μπορεί να προχωρήσει σε ένα καθεστώς αναρχίας. H άναρχη ταυτόχρονη ανάπτυξη πολλών δραστηριοτήτων στη θάλασσα και τις ακτές απειλούν το ευαίσθητο θαλάσσιο περιβάλλον. Ένα περι-

βάλλον το οποίο - τουλάχιστον στη Μεσόγειο - βρίσκεται ήδη υπό τεράστιες ανθρωπογενείς πιέσεις. Για αυτό άλλωστε θέλουμε στους στόχους της Οδηγίας να διατυπωθεί ξεκάθαρα η χρήση της προσέγγισης του οικοσυστήματος, αλλά και η γενικότερη πλαισίωση της θαλάσσιας χωροταξίας από μέτρα για τις παράκτιες ζώνες. Επιπλέον, από την πλευρά των Σοσιαλιστών τονίσαμε την ανάγκη συνεργασίας και σε επίπεδο θαλάσσιας λεκάνης. Στην τελική της μορφή λοιπόν, η έκθεση ζητά από γειτονικά Κράτη να στοχεύουν σε ένα κοινό όραμα για τον καταμερισμό των θαλάσσιων χρήσεων στην κοινή τους θάλασσα, για λόγους οικονομικής απόδοσης αλλά και περιβαλλοντικής προστασίας. Τέλος, με πρότασή μας διασφαλίζεται η δημόσια χρήση παράκτιων και θαλάσσιων περιοχών, δηλαδή όλων μας για ψυχαγωγικές ή άλλες δραστηριότητες. Συνολικά, τα μέτρα που έχουμε μπροστά μας λοιπόν είναι αναγκαία ώστε να εξαλειφθούν σημαντικά εμπόδια που βρίσκει ήδη, ή που θα βρει μπροστά του, το όραμα για μία βιώσιμη Γαλάζια Ανάπτυξη.”

Κοινοβουλευτική ομάδα ΠΑ.ΣΟ.Κ. στο Ευρωπαïκο Κοινοβούλιο ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η επιτακτική ανάγκη για οικονοµική ανάπτυξη και δηµιουργία θέσεων εργασίας καθιστά απαραίτητη µία νέα πολιτική προσέγγιση της θαλάσσιας οικονοµίας. Η πρωτοβουλία για τη γαλάζια ανάπτυξη περιλαµβάνει οραµατικές προτάσεις για τους κλάδους του µέλλοντος µέσα σε ένα ρεαλιστικό και συγκροτηµένο πλαίσιο, ανοίγοντας προοπτικές για ευρείες συνέργειες µεταξύ οικονοµικών κλάδων, οι οποίοι δεν δραστηριοποιούνται µοναχά στις παράκτιες περιοχές της Ένωσης, αλλά στο σύνολό της επικράτειάς της.

H Ευρώπη στρέφεται προς τις θάλασσες και τους ωκεανούς Η στροφή του ανθρώπου στη θάλασσα και τους ωκεανούς δύναται να δώσει απαντήσεις στις αυξανόµενες ζωτικές προκλήσεις που αυτός αντιµετωπίζει. Νέες τεχνολογίες, όπως η ροµποτική και ο προηγµένος υποβρύχιος εξοπλισµός, επιτρέπουν πλέον στους ερευνητές και τις επιχειρήσεις της ΕΕ να στραφούν προς τη θάλασσα προκειµένου να συµβάλουν στην καταπολέµηση της κλιµατικής αλλαγής, την ανάπτυξη θεραπειών για σοβαρές ασθένειες, τη διασφάλιση σπάνιων ορυκτών, κ.α. Η µακρά και ισχυρή θαλάσσια παράδοση της Ευρώπης ενισχύεται µε νέες και αναπτυσσόµενες δραστηριότητες όπως η υπεράκτια αιολική ενέργεια και η υδατοκαλλιέργεια. Ταυτόχρονα, ευρύτερες ανησυχίες στρέφουν την ΕΕ προς τη θάλασσα. Η ανάγκη για µείωση των εκποµπών άνθρακα αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον για τη ναυτιλία µικρών αποστάσεων και ανοίγει το δρόµο σε ανανεώσιµες µορφές ενέργειας ανοικτής θαλάσσης. Η υπερεκµετάλλευση των χερσαίων φυσικών

πόρων ανεβάζει τις τιµές τους στις παγκόσµιες αγορές και ενισχύει το οικονοµικό κίνητρο για την εξερεύνηση του ορυκτού πλούτου της θάλασσας. Η ευκαιρία για γαλάζια ανάπτυξη Υπάρχει πρόσφορο έδαφος για καινοτόµο και βιώσιµη ανάπτυξη στους θαλάσσιους και παράκτιους κλάδους, µε την προϋπόθεση ότι θα τεθούν σε εφαρµογή τα σωστά θεσµικά πλαίσια λειτουργίας. Η πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη Γαλάζια Ανάπτυξη βασίστηκε σε µία εκτενή µελέτη για τις οικονοµικές δυνατότητες των θαλάσσιων και των παράκτιων κλάδων που προσδιορίζει πέντε τοµείς µε ιδιαίτερες δυνατότητες δηµιουργίας θέσεων εργασίας και εφαρµογής καινοτοµίας. Αυτές είναι η γαλάζια ενέργεια, η υδατοκαλλιέργεια, ο θαλάσσιος και ο παράκτιος τουρισµός, η εξόρυξη θαλάσσιων ορυκτών πόρων και η γαλάζια βιοτεχνολογία. Με επίκεντρο µία έξυπνη, βιώσιµη και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξη, η γαλάζια ανάπτυξη δικαίως παρουσιάζεται από την Επιτροπή ως η θαλάσσια διάσταση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Η Γαλάζια Ανάπτυξη δεν υποκαθιστά την Ολοκληρωµένη Θαλάσσια Πολιτική (ΟΘΠ), αλλά αντιθέτως την αναζωογονεί. Η ατζέντα της ΟΘΠ συνιστά το βασικό εργαλείο για την θεσµοθέτηση των συνθηκών που απαιτούνται προκειµένου οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να µπορέσουν να δηµιουργήσουν προστιθέµενη αξία στη γαλάζια οικονοµία. Πέρα από τα διατοµεακά εργαλεία, η Επιτροπή ανακοίνωσε µια σειρά από τοµεακές πρωτοβουλίες στους πέντε τοµείς-κλειδιά µε στόχο την ενίσχυση του δυναµικού τους.

38

Eναλλακτικά Σχήματα Υποστήριξης της Ανάπτυξης των Φωτοβολταϊκών στην Ελλάδα Παραδείγματα από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες1

Μέρος 1ο 1. Η ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΦΒ Για κάποια χρόνια ο μηχανισμός των εγγυημένων τιμών πώλησης (FiT) επέτρεψε σημαντική οικονομική αποδοτικότητα των εγκατεστημένων συστημάτων ανεξάρτητα από το υψηλό κόστος χρηματοδότησης στην Ελλάδα. Μέχρι το Σεπτέμβριο του 20132 (ΣΕΦ) από 2.523 MWp ήταν συνδεδεμένα στο δίκτυο, από τα οποία πάνω από το 80% αφορούν συστήματα εδάφους. H δυναμική ανάπτυξης ΦΒ μετά το 2011 σχετίζεται άμεσα με τις διαχειριστικές απλοποιήσεις που υιοθετήθηκαν τέλος του 2010. Οι εγγυημένες τιμές πώλησης προσαρμόστηκαν στις αρχές του 2012, καθώς και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, ώστε να ακολουθούν την εξέλιξη των τιμών αγοράς των ΦΒ συστημάτων. Δεδομένου του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος (ειδικά σε σχέση με το τραπεζικό κόστος χρήματος), απαιτείται επιπλέον χρόνος, ώστε να επιτευχθεί η ισοτιμία φωτοβολταϊκής ενέργειας στο ηπειρωτικό δίκτυο. Αυτό αναμένεται να συμβεί νωρίτερα στο μη διασυνδεδεμένο ακόμη και με τις σημερινές τιμές λιανικής της ηλεκτρικής ενέργειας

στη χώρα μας. Οι πολιτικές υποστήριξης των ΦΒ, στη χώρα μας αλλά και στα υπόλοιπα Κράτη-Μέλη, μπορούν να χαρακτηριστούν ασταθείς. Τα αίτια που οδηγούν σε αυτή τη διαπίστωση είναι αρκετά πολύπλοκα, ωστόσο η προθυμία για στήριξη αφορά την ίδια τη δομή των υποστηρικτικών μηχανισμών. Στον Πίνακα 1 υπάρχει κατάλογος με τους πρόσφατους νόμους στη χώρα μας για τα ΦΒ συστήματα. Η ΦΒ τεχνολογία είναι ανταγωνιστική με άλλες περιβαλλοντικά φιλικές τεχνολογίες. Συνεπώς επενδυτικά κεφάλαια για ΦΒ θα είναι διαθέσιμα μόνο αν αποδειχθεί ότι η επένδυση σε αυτά θα είναι αποδοτικότερη, συγκρινόμενη με κάποια άλλη τεχνολογία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Αν και, αρχικά, η ΦΒ ηλεκτροπαραγωγή ήταν από τις πλέον δαπανηρές τεχνολογίες ΑΠΕ, τα ΦΒ προωθήθηκαν λόγω του δυναμικού τους για μείωση του κόστους. Μέσω βελτιώσεων στην τεχνολογία και αλλαγές στην κλίμακα, τα ΦΒ εξελίχτηκαν σε οικονομικά ελκυστική ενεργειακή πηγή. Επίσης, σημαντικό επιχείρημα υπέρ της υποστήριξης των ΦΒ είναι ο αποκεντρωμένος χαρακτήρας της παραγωγής. Πριν την εφαρμογή

1. Η ανάλυση αυτή υλοποιήθηκε στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής δράσης PV PARITY που συγχρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (αρ. συμβολαίου IEE/10/307/SI2.592205). Συνεργάτες της δράσης, εκτός από το Πολ. Κρήτης: WIP (DE), EPIA (EU), ECN (NL), SUER (DE) , GSE (IT), EGP (IT), Imperial College (UK), TUW (AT), IDAE (ES), EDF (FR). Η δράση PV PARITY στοχεύει στον προσδιορισμό και στην προώθηση των κατάλληλων μέτρων να συμπληρώσουν/υποκαταστήσουν τους υφιστάμενους μηχανισμούς στήριξης για την περαιτέρω πανευρωπαϊκή ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών συστημάτων. Τα μέτρα αυτά αποσκοπούν να ενισχύσουν τη σταθερή διεύρυνση της αγοράς ΦΒ μεγιστοποιώντας, στο δυνατό, το όφελος τόσο για την κοινωνία, όσο και για το ενεργειακό σύστημα εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη μέγιστη δυνατή απόδοση των επενδύσεων.

2. www.helapco.gr

Πίνακας 1. Πρόσφατοι νόμοι για τα ΦΒ στην Ελλάδα (μέχρι 31/12/2013)

της ρύθμισης των τιμών, αυτός ήταν ο σημαντικότερος λόγος για την ανάπτυξή τους ειδικά σε απομονωμένες περιοχές, ο οποίος σήμερα επανέρχεται στο προσκήνιο σε συνδυασμό με την αποκέντρωση της παροχής ενέργειας. Επιπλέον, η ηλιακή ηλεκτροπαραγωγή βρίσκεται στην αιχμή της την εποχή και το χρονικό διάστημα της ημέρας ταυτόχρονα με την αιχμή της ζήτησης (θέρος,11:00-15:00), ιδιαίτερα σε τουριστικές περιοχές. Με το τρόπο αυτό ελαχιστοποιείται το οριακό κόστος παραγωγής και συνεπώς ο ρόλος της θα πρέπει να αξιολογηθεί με βάση το κόστος αποφυγής λειτουργίας και συντήρησης σταθμών με μικρό συντελεστή φορτίου (load factor).

2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ Συνοπτικά οι κύριοι υποστηρικτικοί μηχανισμοί περιγράφονται ως εξής: • Ο μηχανισμός εγγυημένων τιμών είναι ρύθμιση τιμών που εγγυάται πληρωμή μεγαλύτερη από την τιμή αγοράς στον παραγωγό ΑΠΕ από τον πάροχο ενέργειας/διαχειριστή του δικτύου.

• Τα συστήματα ποσόστωσης (quota systems) επιβάλλουν στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας την υποχρέωση να αποδείξουν ότι συγκεκριμένο ποσοστό της ενέργειας που διατίθεται προέρχεται από ΑΠΕ.

• Οι φορολογικοί μηχανισμοί γενικά είναι ευνοϊκοί για την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ.

• Διαγωνισμός (tender) όταν ζητείται η προμήθεια ισχύος μέσω προσφοράς από τους διανομείς ηλεκτρικής ενέργειας ή την πολιτεία. Στον Πίνακα 2 παρουσιάζονται οι μηχανισμοί υποστήριξης που έχουν εφαρμοστεί σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Η σύγκριση των διάφορων μηχανισμών υποδεικνύει ότι τα φορολογικά κίνητρα, τα συστήματα ποσόστωσης και διαγωνισμών είναι οικονομικές προσεγγίσεις που δεν λαμβάνουν άμεσα υπόψη θέματα πρόσβασης στο δίκτυο. Σε αυτούς τους μηχανισμούς δεν προκύπτει το πρόβλημα της πρόσβασης στο δίκτυο, γιατί δεν αφορά τους διαχειριστές του δικτύου, σε αντίθεση με το μηχανισμό της ρύθμισης των τιμών όπου η πρόσβαση στο δίκτυο είναι σημαντικός παράγοντας, καθώς αν δεν έχει ρυθμιστεί δεν είναι δυνατή η είσοδος στην αγορά. Συνεπώς ο μηχανισμός ρύθμισης τιμών θα ήταν αδύνατον

42

43 Πίνακας 2. Υποστηρικτικοί μηχανισμοί σε διάφορες Ευρωπαϊκές χώρες

να λειτουργήσει χωρίς πρόσβαση στην αγορά. Με τον ενεργειακό συμψηφισμό (net metering) και την προώθηση της ιδιοκατανάλωσης, μερικά ΚράτηΜέλη εισέρχονται σε μία εντελώς νέα εποχή, αυτή του παραναλωτή3 (prosumer = producer+consumer). Ο ενεργειακός συμψηφισμός χρησιμοποιεί το δίκτυο ως αποθήκη ενέργειας, ενώ η ρύθμιση τιμών στην ιδιοκατανάλωση προωθεί την προσαρμογή της κατανάλωσης στην ηλεκτροπαραγωγή. Για παράδειγμα στη Γερμανία, η ιδιοκατανάλωση προωθείται λόγω ευνοϊκών εγγυημένων τιμών πώλησης. Στην Ολλανδία οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ που καταναλώνουν οι ίδιοι την ενέργεια που παράγουν, ενισχύονται με φορολογικές απαλλαγές. Ο διαχωρισμός με βάση το μέγεθος σχετίζεται με το κόστος των ΦΒ. Γενικά, εγκαταστάσεις μεγαλύτερης κλίμακας είναι πιο αποδοτικές γεγονός που συνεπάγεται χαμηλότερη κάλυψη του κόστους ανά μονάδα ισχύος. Επίσης με τη διαφοροποίηση του μεγέθους οι υποστηρικτικοί μηχανισμοί επιδιώκουν συγκεκριμένους στόχους (π.χ. σε πολλές χώρες υποστηρίζονται μόνο μικρές εγκαταστάσεις). Άλλες νομοθεσίες καθορίζουν ελάχιστο μέγεθος με στόχο να αποθαρρύνουν τις υπερβολικές και μη αποδοτικές εγκαταστάσεις. Σε ό,τι αφορά την ισοτιμία της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο, επισημαίνεται ότι συχνά τα χρηματοδοτικά καθεστώτα έχουν διαφορετικές επιδιώξεις. Προφανώς, όταν, κατά την εξέλιξη της ισοτιμίας δικτύου, οι υποστηρικτικοί μηχανισμοί χάσουν την αποτελεσματικότητά τους, οι επιδιώξεις αυτές πρέπει να επανεξεταστούν ώστε να αποφευχθεί η άναρχη εξάπλωση των ΦΒ.

3. ΕΜΠΟΔΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ α. Η σχέση κόστους/οφέλους Καθώς είναι δύσκολο να υπολογισθούν με ακρίβεια το κόστος και ο βαθμός αποδοτικότητας, το περιθώριο της εκτίμησης φαίνεται να είναι αρκετά ευρύ ως

προς τη δομή του κόστους. Η σχέση κόστους/οφέλους μπορεί να αμφισβητηθεί ειδικά σε περιοχές με χαμηλότερο συντελεστή φορτίου (π.χ. Β. Ελλάδα, Β. Ευρώπη). Επιπρόσθετα, περιορισμένη συνεισφορά στη διασφάλιση της παροχής συνεπάγεται αυξημένο κόστος εξάπλωσης. Συνεπώς, είναι απαραίτητο να απαντηθούν ουσιώδη ερωτήματα που αφορούν την αποκέντρωση των ενεργειακών συστημάτων και την ισότιμη πρόσβαση στα δίκτυα αποκεντρωμένων περιοχών, όπως π.χ. τα νησιά.

Β. προβλήματα ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας Είναι τα συνήθη εμπόδια για την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας. Π.χ. η υπάρχουσα υποδομή σε δίκτυα είναι περιορισμένη, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για την έκδοση των αδειών χρονοβόρες, το κόστος του χρήματος είναι ιδιαίτερα υψηλό για τους ΦΒ επενδυτές. Γ. η δομή εξέλιξης των τιμών Η μείωση του κόστους της παραγωγής των ΦΒ συχνά αποδίδεται ως καμπύλη μάθησης, όπου τα συνολικά κόστη τείνουν να μειώνονται σε σχέση με την εγκατεστημένη ισχύ. Συνεπώς απουσιάζουν τα κίνητρα για μια χώρα να επωμιστεί τα υψηλά κόστη ανάπτυξης της αγοράς στα αρχικά στάδια, αν προβλέπεται ότι αυτά θα μειωθούν στο μέλλον. Με αυτή την υπόθεση, η πιο αποτελεσματική τακτική θα ήταν να αναμένει την προώθηση των ΦΒ από άλλες χώρες μέχρι να μειωθεί το κόστος προμήθειας του συστήματος. Φυσικά αν όλες οι χώρες ακολουθήσουν αυτή την στρατηγική, το κόστος παραγωγής Φ/Β πλαισίων δεν πρόκειται να μειωθεί. Για να ξεπεραστεί αυτό το δίλημμα, πρέπει να επιδιωχθούν καινούρια κίνητρα όπως η περαιτέρω προώθηση της βιομηχανικής ανάπτυξης. Δ. η επιβάρυνση στους διαχειριστές του δικτύου Αυτό αποτελεί κρίσιμο εμπόδιο καθώς οι διαχειριστές του δικτύου επιβαρύνονται κόστη που οφείλονται τόσο στο ίδιο το δίκτυο, όσο και σε χρηματοοικονομικά ζητήματα που αφορούν τη διαφορά επιδοτούμενης - αγοραίας τιμής.

4. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΦΒ 4.1 Προσδιορισμός άμεσων κινήτρων κατανάλωσης για τα ΦΒ. Σήμερα δεν υπάρχει νομοθετικά καθορισμένη ερμηνεία των σχετικών ορολογιών (αυτοκατανάλωση, ενεργειακός συμψηφισμός) πανευρωπαϊκά ή εθνικά. Η Οδηγία των ΑΠΕ (2009/28/ΕΚ) περιέχει ευρύ ορισμό του όρου «σχήματα υποστήριξης» (support schemes)4,

3. Αν και ο όρος είναι οριακά δόκιμος υιοθετείται για τις ανάγκες της παρούσας έκδοσης ελλείψει ευρέως αποδεκτής εναλλακτικής.

4. ‘‘καθεστώτα στήριξης” στην ελληνική απόδοση

στο σχετικό άρθρο (Άρθρο 2). Σύμφωνα με την Οδηγία, σχήμα υποστήριξης είναι «κάθε μέσο, καθεστώς ή μηχανισμός που εφαρμόζεται από Κράτος-Μέλος ή ομάδα Κρατών-Μελών και προάγει τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μειώνοντας το κόστος της εν λόγω ενέργειας, αυξάνοντας την τιμή πώλησής της ή αυξάνοντας, με την επιβολή υποχρέωσης χρήσης ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών ή με άλλον τρόπο, τις αγοραζόμενες ποσότητες της εν λόγω ενέργειας. Περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι επενδυτικές ενισχύσεις, οι φορολογικές απαλλαγές ή μειώσεις, οι επιστροφές φόρου, τα καθεστώτα στήριξης της υποχρέωσης χρήσης ανανεώσιμης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρησιμοποιούν πράσινα πιστοποιητικά, και τα καθεστώτα άμεσης στήριξης των τιμών συμπεριλαμβανομένων των εγγυημένων τιμών αγοράς και της καταβολής πριμοδοτήσεων». Μια προσπάθεια για σχετικούς ορισμούς απεικονίζεται στον Πίνακα 3.

που καταναλώνουν ποσοστό της ενέργειας που παράγουν και διοχετεύουν το πλεόνασμα στο δίκτυο. Η πρακτική αυτή δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί στην αγορά των ΦΒ κυρίως για δύο λόγους: • Τo αρκετά ελκυστικό σύστημα εγγυημένων τιμών που συναγωνίζεται την αυτοκατανάλωση • Τα διαχειριστικά εμπόδια για τη διασύνδεση στο Πίνακας 4. Σχήματα άμεσης κατανάλωσης στην Ελλάδα και σε άλλα Κράτη-Μέλη

Πίνακας 3. Ορισμοί για την άμεση κατανάλωση 5,6 •

Αυτοκατανάλωση ΦΒ ενέργειας: Η δυνατότητα για κάθε καταναλωτή να συνδέσει ένα ΦΒ σύστημα με ισχύ ανάλογη της κατανάλωσής του σε ενέργεια, προς ιδία κατανάλωση ή για απολαβή ενέργειας από το δίκτυο και παροχή της πλεονάζουσας ΦΒ ενέργειας με οικονομικό αντάλλαγμα.

•

Επιδότηση της αυτοκατανάλωσης: Παροχή επιδότησης €/kWh για το σύνολο της παραγόμενης ΦΒ ενέργειας που παράγεται και αυτοκαταναλώνεται άμεσα. Η πλεονάζουσα ηλεκτρική ενέργεια διοχετεύεται αυτόματα στο δίκτυο και τελικά αποζημιώνεται σε διαφορετική εγγυημένη τιμή.

•

Ενεργειακός Συμψηφισμός: Απλός χρεωστικός διακανονισμός που διασφαλίζει ότι οι καταναλωτές που χρησιμοποιούν ΦΒ συστήματα κατοχυρώνουν κέρδος για την ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν και διοχετεύουν στο δίκτυο τα συστήματά τους, σε περίσσεια της ενέργειας που καταναλώνουν οι ίδιοι, σε καθορισμένη χρονική περίοδο χρέωσης.

4.2 Σχήματα άμεσης κατανάλωσης στην Ελλάδα και τα άλλα Κράτη-Μέλη Η εισαγωγή του ορισμού του αυτοπαραγωγού έγινε αρκετά νωρίς στο Ελληνικό νομικό σύστημα μέσω του Ν.2773/99, ο οποίος εμπεριέχει την πλειοψηφία των διατάξεων του παλαιότερου Ν.2244/94. Αυτοπαραγωγοί θεωρούνται οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας 5. SunEdison/AT Kearney, PV Self Consumption in Europe, 2011.

6. EPIA, PV PARITY, D3.6 (“Major shortcomings of existing support schemes towards grid parity achievement in the target countries”)

δίκτυο.

4.3 Μηχανισμοί αυτοκατανάλωσης 4.3.1. Υπόδειγμα ενσωμάτωσης στην αγορά Η Γερμανία εισήγαγε το 2012 το «υπόδειγμα ενσωμάτωσης στην αγορά». Ο συγκεκριμένος μηχανισμός, επιτρέπει σε μεγάλες εγκαταστάσεις ΦΒ συστημάτων να αποφασίσουν αν θα επωφεληθούν από το σύστημα εγγυημένων τιμών ή θα εισάγουν την ενέργεια που παράγουν στο δίκτυο μέσω εγγυημένων διαφορικών τιμών (Feed-in-Premium). Το επίπεδο της πριμοδότησης καθορίζεται από την εγγυημένη τιμή πώλησης επαυξημένη σε ποσοστό που σχετίζεται με τη διαχείριση, αντισταθμίζοντας επιπρόσθετα κόστη από τις πωλήσεις στην αγορά. Η απόφαση αυτή σχετίζεται άμεσα με τον περιορισμό στον όγκο της ηλεκτροπαραγωγής που επιτρέπεται να εισαχθεί στο δίκτυο. Οι εγκαταστάσεις στις στέγες με ισχύ πάνω από 10 kWp δικαιούνται συμμετοχή στο σύστημα εγγυημένων τιμών μόνο για το πρώτο 90% της ετήσιας παραγωγής τους. Οι οικιακές εγκαταστάσεις στις στέγες, οι εγκαταστάσεις εδάφους και άλλες εγκαταστάσεις με ισχύ μέχρι 10 kWp, δικαιούνται συμμετοχή στο σύστημα εγγυημένων τιμών για το 100% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι φανερό ότι ο παραπάνω μηχανισμός οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων αυτοκατανάλωσης. Ο όγκος της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας που πλεονάζει του ποσοστού το οποίο δικαιούται να εισάγει ο καταναλωτής: • αυτοκαταναλώνεται από τον διαχειριστή του συστήματος • πωλείται σε τρίτους (direct marketing) ή • πωλείται άμεσα στην αγορά στην τιμή χονδρικής (περίπου 5 c€/kWh). Θεοχάρης Τσούτσος, Σταυρούλα Τουρνάκη Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης

45

Οι πλημμύρες θα πνίξουν την Ευρώπη έως το 2050, σύμφωνα με έρευνα

Γράφει η Nina Chestney

Η

έρευνα αναφέρει ότι για ακραίες πλημμύρες που εμφανίζονται μία ανά 50 χρόνια, ο χρόνος εμφάνισής τους θα συντομεύσει σε μία ανά 30 χρόνια. Επιπλέον πολύ καταστροφικές πλημμύρες οι οποίες συμβαίνουν ανά 16 χρόνια, ο χρόνος εμφάνισής τους θα μικρύνει σε μία ανά 10 χρόνια. Σύμφωνα με τη μελέτη η οποία παρουσιάζεται στο περιοδικό Nature Climate Change, η αύξηση εμφάνισης των καταστροφικών πλημμυρών μπορεί να εκτοξεύσει τις μέσες ετήσιες ζημίες από 4,9 δισ. ευρώ σε 23,5 δισ. ευρώ έως το 2050, αύξηση της τάξεως του 350%. Επιστήμονες σε διάφορα Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στην Ευρώπη και την Αυστραλία χρησιμοποιούν μοντέλα κλιματικής αλλαγής, οικονομικά στοιχεία, καθώς και δεδομένα από τις εκβολές των ποταμών για να καταλήξουν σε συμπεράσματα. «Λόγω της αλλαγής κλίματος και της αύξησης του ΑΕΠ, έως το 2050 θα έχει αυξηθεί, στο βαθμό να διπλασιαστεί, η συχνότητα εμφάνισης καταστροφικών πλημμυρών», δήλωσε ο ερευνητής Brenden Jongman, του IVM Ινστιτούτου Περιβαλλοντικών Μελετών του VU Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ. Τον περασμένο Ιούνιο οι εκτεταμένες πλημμύρες σε εννέα χώρες της Κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης οδήγησαν σε ζημίες 12 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την ασφαλιστική εταιρεία Munich Re. Αύξηση του κόστους Στη μελέτη τονίζεται ότι η επένδυση στην προστασία πλημμυρών μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κόστους τους στο μέλλον. Επενδύοντας περίπου 1,75 δισ. ευρώ για την εφαρμογή τέτοιων μέτρων οι ετήσιες απώλειες από τις πλημμύρες στο μέλλον μπορούν να μειωθούν σε ποσοστό 30%, δηλαδή περίπου 7 δισ. ευρώ λιγότερα έως το 2050. Η αύξηση του κόστους από τις ζημιές που προκαλούν οι πλημμύρες οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, όπως οι αλλαγές στο κλίμα, η χρήση της γης, ο πληθυσμός, ο πλούτος. Σύμφωνα με εκτίμηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος ένας ακόμη λόγος αύξησης του κόστους των πλημμυρών είναι και η αύξηση οικοδόμησης κατοικιών σε περιοχές επιρρεπείς σε πλημμύρες. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος θεωρεί πιθανό ότι οι αυξανόμενες θερμοκρασίες στην Ευρώπη θα μεταβάλουν τα επίπεδα βροχόπτωσης, οδηγώντας σε πιο συχνές και σοβαρές πλημμύρες σε πολλές περιοχές. Η Βρετανία βιώνει σήμερα τον πιο υγρό χειμώνα που έχει καταγραφεί, με αποτέλεσμα η χώρα να έχει πληγεί από τις χειρότερες πλημμύρες τα τελευταία 50 χρόνια. Η εταιρεία Deloitte τονίζει ότι τους τρεις τελευταίους μήνες του 2013 υπήρχαν περίπου 200.000 ασφαλιστικές αξιώσεις στην Βρετανία λόγω των καταιγίδων και των πλημμυρών. Εκτιμάται επίσης ότι το κόστος αποκατάστασης των ζημιών που προκλήθηκαν θα μπορούσε να φθάσει το 1 δισ. λίρες ($1,66 δισ.). Οι ασφαλιστικές εταιρείες όπως η Aviva και η Swiss Re κάλεσαν για περισσότερη δράση και αύξηση επενδύσεων για τη διαχείριση των πλημμυρών.

Γράφει η Kate Sheppard

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ

Η κλιματική αλλαγή προκαλεί αλυσιδωτές αστοχίες συστημάτων

Από τους δρόμους και τις γέφυρες μέχρι τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και τους αγωγούς φυσικού αερίου, οι αμερικανικές υποδομές είναι ευάλωτες στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, σύμφωνα με δύο πρόσφατες εκθέσεις. Επιστήμονες στο Τμήμα Ενέργειας του Oak Ridge National Laboratory προειδοποιούν ότι καταιγίδες, πλημμύρες και ξηρασίες μπορούν να προκαλέσουν αστοχίες στα συστήματα και τις υποδομές μιας χώρας εκτός αν παρθούν μέτρα πρόληψης προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις. Ο ερευνητής και επικεφαλής σύνταξης των δύο εκθέσεων στο Oak Ridge, Thomas Wilbanks, εξηγεί την προσπάθεια που γίνεται για να δούμε τις επιπτώσεις από την αλλαγή του κλίματος σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Όπως δήλωσε: «Η έκθεση εξετάζει πώς ένα αντίκτυπο μπορεί να έχει επιπτώσεις για τους άλλους». Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του τυφώνα Κατρίνα, η διακοπή της ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή σήμαινε ότι αρκετά μεγάλοι αγωγοί πετρελαίου δεν μπορούσαν να μεταφέρουν το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο για αρκετές ημέρες, και μερικά διυλιστήρια δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν. Οι τιμές φυσικού αερίου αυξήθηκαν σε όλη τη χώρα. Επιπλέον, στην έκθεση αναφέρονται σενάρια όπου μια μεγάλη καταιγίδα μπορεί να καταστρέψει τις γραμμές επικοινωνίας, ένα μπλακ άουτ μπορεί να διακόψει την παροχή ρεύματος και να δημιουργήσει ζημιές στα συστήματα αποχέτευσης λυμάτων, ένα έντονο καιρικό φαινόμενο μπορεί να δημιουργήσει ζημιές σε μία γέφυρα ή σε μία εθνική οδό. Στην τελευταία περίπτωση δεν είναι μόνο το κόστος επισκευής, αλλά και η πρόκληση ατυχημάτων ή καθυστερήσεων στην αποστολή εμπορευμάτων, με ευρύτερες οικονομικές επιπτώσεις. Ένα κεντρικό θέμα της έκθεσης είναι ότι τα ακραία φυσικά φαινόμενα δημιουργούν οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς επηρεάζονται υποδομές, οικονομικές δραστηριότητες αναστέλλονται και η κοινωνική ευημερία απειλείται. Όπως τόνισε ο Wilbanks υπάρχουν πολλές αναφορές οι οποίες πρέπει

να απασχολήσουν τις πόλεις, τα κράτη και τις κυβερνήσεις αναφορικά με τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών. «Οι υποδομές είναι ευάλωτες, γερνάνε, φθείρονται λόγω της χρήσης και επιπλέον είναι εκτεθειμένες σε νέες απειλές, όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα», τόνισε ο Wilbanks και συμπλήρωσε: «Αυτό το συμπέρασμα συμπίπτει χρονικά με μία μεγάλη δυσκολία που παρουσιάζει ο δημόσιος τομέας στο να αντικαταστήσει τις υποδομές του». Η έκθεση παρουσιάζει πρόσφατες περιπτώσεις όπου οι καύσωνες προκάλεσαν μαζικές αιχμές στην χρήση ενέργειας για ψύξη κτηρίων, ασκώντας πίεση στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας. Υπογραμμίζει, επίσης, περιπτώσεις όπου οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βρέθηκαν σε κίνδυνο εξαιτίας πλημμυρών ή υψηλών ξηρασιών και αναγκάστηκαν να μειώσουν την δραστηριότητά τους. «Το ένα τέταρτο των υφιστάμενων εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται σε χώρες με μεγάλη ανησυχία για τα αποθέματα νερού» δήλωσε ο David Schmalzer, συν-συγγραφέας της έκθεσης. «Ο θερμότερος αέρας και το νερό αναμένεται να μειώσουν την αποτελεσματικότητα της θερμικής ενέργειας, ενώ η υδροηλεκτρική ενέργεια και τα βιοκαύσιμα θα αντιμετωπίσουν επίσης αυξημένη αβεβαιότητα. Ακόμα και πηγές ηλεκτρικής ενέργειας που δεν εξαρτώνται από την προμήθεια νερού, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια, αντιμετωπίζουν επίσης αυξημένη μεταβλητότητα, καθώς η κλιματική αλλαγή ενδεχομένως θα επηρεάσει τη μεταβλητότητα των πόρων τους». «Ο καθορισμός των προβλημάτων ανθεκτικότητας των υποδομών απαιτεί μία σχέση συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων επιπέδων της κυβέρνησης, της βιομηχανίας, των μη κυβερνητικών οργανώσεων και των πολιτών» τόνισε ο Wilbanks.

46

Η.Π.Α:

Νέα μελέτη δείχνει ότι η βορειοανατολική περιοχή της Γροιλανδίας έχει χάσει δισεκατομμύρια τόνους πάγου από το 2003 Γράφει o STEVE CONNOR

Σ

ύμφωνα με επιστήμονες, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας μπορεί να αυξηθεί ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν λόγω της ταχείας τήξης της βορειοανατολικής γωνίας του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας, μιας περιοχής που μέχρι πρότινος θεωρείτο ψυχρή σε θερμοκρασίες και σταθερή. Δορυφορικές μετρήσεις έχουν δείξει ότι αυτό το τμήμα της Γροιλανδίας, πλέον έχει αρχίσει να λιώνει μετά από πολλά χρόνια σταθερότητας. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο αυτή η περιοχή έμεινε έξω από τα υπολογιστικά μοντέλα πρόβλεψης μελλοντικής παγκόσμιας ανόδου της στάθμης της θάλασσας. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η υπερθέρμανση της βορειοανατολικής πλευράς της Γροιλανδίας το 2003 προκάλεσε την έναρξη της τήξης του πάγου σε αυτήν την περιοχή. Από τότε, χάνει περίπου 10 δισεκατομμύρια τόνους πάγου τον χρόνο. Τα ευρήματα εξέπληξαν τους ερευνητές, οι οποίοι είπαν ότι υπάρχει πλέον η ανησυχία ότι η Γροιλανδία μπορεί να γίνει πιο σημαντική από ό,τι αναμενόταν για τον καθορισμό της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, αυτόν τον αιώνα. Το στρώμα πάγου είναι ήδη ένας από

47

τους βασικούς συντελεστές για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τα τελευταία 20 χρόνια. «Το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας συνέβαλε περισσότερο από κάθε άλλη μάζα πάγου στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες και έχει τη δυνατότητα, εάν λιώσει εντελώς, να αυξήσει την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας κατά περισσότερο από επτά μέτρα» δήλωσε ο καθηγητής Jeremy Bamber του Bristol University και συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Climate Change. Και πρόσθεσε: «Τα νέα αποτελέσματα δείχνουν ότι αυτή η περιοχή της Γροιλανδίας είναι ευαίσθητη στις κλιματικές αλλαγές και έχει τη δυνατότητα να συμβάλει σημαντικά στην αλλαγή της στάθμης της θάλασσας τώρα και στο μέλλον». Το βορειοανατολικό τμήμα έχει μία από τις μεγαλύτερες ροές πάγου. Δορυφορικές καταγραφές δείχνουν ότι η ροή του πάγου Zachariae έχει υποχωρήσει από την ακτή περίπου 20 χιλιόμετρα από την τελευταία δεκαετία. Έτσι τώρα φαίνεται ότι όλα τα φύλλα πάγου της Γροιλανδίας είναι ασταθή.

Αύξηση της εγκληματικότητας φέρνει η κλιματική αλλαγή;

Κ

αθώς το θερμόμετρο ανεβαίνει, αυξάνεται και η εγκληματικότητα, υποστηρίζουν οι συντάκτες μιας νέας αμερικανικής έκθεσης, προειδοποιώντας για εκατομμύρια επιπλέον κρούσματα βίας έως το τέλος του αιώνα. Δεν είναι πάντως η πρώτη μελέτη που συνδέει την κλιματική αλλαγή με την κλιμάκωση της βίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύεται στο Journal of Environmental Economics and Management, «μεταξύ 2010 και 2099, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να προκαλέσει 22.000 επιπλέον φόνους, 180.000 κρούσματα βιασμών, 1,2 εκατομμύρια περιπτώσεις βιαιοπραγίας, 2,3 εκατομμύρια απλές επιθέσεις, 260.000 ληστείες, 1,3 εκατομμύρια διαρρήξεις, 2,2 εκατομμύρια περιστατικά κλοπών και 580.000 κλοπές αυτοκινήτων». Το κόστος όλων αυτών των εγκλημάτων υπολογίζεται σε 115 δισεκατομμύρια δολάρια. Και ενώ οι απόλυτοι αριθμοί φαντάζουν υπερβολικοί, σε ποσοστά δεν είναι και τόσο εξωπραγματικοί: σηματοδοτούν αύξηση 0,5-3,1% σε κάθε κατηγορία. «Όμως για τα θύματα, τους επιζώντες και τις αρχές, το φορτίο αυτών των αριθμών είναι πολύ ουσι-

αστικό», δήλωσε στους Los Angeles Times ο συντάκτης της έκθεσης Μάθιου Ράνσον. Εγκληματολόγοι έχουν διαπιστώσει εδώ και χρόνια σχέση μεταξύ των υψηλότερων θερμοκρασιών και της ανόδου των επιπέδων εγκληματικότητας. Η τελευταία μελέτη συνδύασε στοιχεία για εγκλήματα της τελευταίας τριακονταετίας από το FBI με δεδομένα θερμοκρασιών και βροχοπτώσεων της ίδιας περιόδου, καθώς και προβλέψεις από κλιματικά μοντέλα. Τα αποτελέσματα συμφωνούν με αυτά προηγούμενων μελετών που βασίστηκαν στην ίδια μεθοδολογία. «Γνωρίζουμε από παλαιότερες έρευνες ότι ο καιρός επηρεάζει την εγκληματικότητα, όμως δεν περίμενα αυτό να συμβαίνει σε τόσο μεγάλο βαθμό», ανα-

γνώρισε ο Ράνσον προσθέτοντας ότι αφορμή για τη μελέτη του ήταν οι έρευνες που έδειχναν πώς επηρεάζονται οι γεωπολιτικές συγκρούσεις από την κλιματική αλλαγή και την άνοδο των θερμοκρασιών. Ως βάση για τις προσομοιώσεις του χρησιμοποίησε ένα σενάριο μέτριας ανόδου της θερμοκρασίας από τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή και 15 ήδη υπάρχοντα κλιματικά μοντέλα. Από παλαιότερες μελέτες γνώριζε ότι ορισμένοι τύποι εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένων των φόνων, εξαρτώνται σε μικρό βαθμό από την εποχή, ενώ άλλα εγκλήματα - π.χ. ο βιασμός, η επίθεση και η διάρρηξη - εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό.

Το Πρώτο πλωτό πυρηνικό

εργοστάσιο στον κόσμο έτοιμο το 2016 Απόδοση κειμένου στα αγγλικά: Σίσσυ Δαύρου

Μ

έσα στα επόμενα τρία χρόνια, η Ρωσία θα έχει το πρώτο πλωτό εργοστάσιο πυρηνικής ενέργειας του κόσμου, ικανό να παρέχει ενέργεια και θερμότητα και στις πιο “δύσκολες” περιοχές, καθώς και πόσιμο νερό σε άνυδρες περιοχές. Το Akademik Lomonosov της Rosatom, το μοναδικό αυτό σκάφος, θα αρχίσει να λειτουργεί από το 2016, δήλωσε ο γενικός διευθυντής της μεγαλύτερης ναυπηγικής εταιρείας της Ρωσίας της Baltic Plant, Aleksandr Voznesensky, στους δημοσιογράφους στην 6η Διεθνή

Ναυτική Έκθεση στην Αγία Πετρούπολη. Η πλωτή μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έχει σχεδιαστεί για να εξυπηρετήσει μεγάλα βιομηχανικά έργα, πόλεις-λιμάνια και υπεράκτιες πλατφόρμες εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σχεδιάστηκε σύμφωνα με το μοντέλο των πυρηνικών αντιδραστήρων των παγοθραυστικών πλοίων, μια τεχνολογία που έχει αποδειχθεί επιτυχής για πάνω από 50 χρόνια στις ακραίες συνθήκες της Αρκτικής. Το έργο έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών χωρών μεταξύ των οποίων είναι η Κίνα, η Ινδο-

49

48 νησία, η Μαλαισία, η Αλγερία, η Ναμίμπια, το Πράσινο Ακρωτήριο και η Αργεντινή, οι οποίες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την απόκτηση των εν λόγω σταθμών. Τα σχέδια για το έργο ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2007 και η κατασκευή αρχικά ξεκίνησε στο εργοστάσιο κατασκευής υποβρυχίων Sevmash στο Severodvinsk. Ένα χρόνο αργότερα μεταφέρθηκε στη Baltic Plant, αλλά η κατασκευή διακόπηκε τα τελευταία δύο χρόνια εξαιτίας της έλλειψης χρηματοδότησης. Η νέα συμφωνία για την ολοκλήρωση της κατασκευής του πλωτού πυρηνικού εργοστασίου υπεγράφη μεταξύ της Baltic Plant και της κρατικής εταιρείας Russiam Rosenergoatom τον Δεκέμβριο του 2012. Το πλωτό εργοστάσιο θα βρίσκεται στην πόλη Vilyuchinsk της περιοχής Kamchatka στην Ανατολική Ρωσία. Μετά την ολοκλήρωση του, το εργοστάσιο αναμένεται να παράγει αρκετή ενέργεια για να εξυπηρετήσει περίπου 200.000 άτομα, ενώ από το έργο θα εξοικονομούνται 200.000 τόνοι άνθρακα και 100.000 τόνοι πετρελαίου ετησίως. Το Akademik Lomonosov είναι ένα σκάφος με εκτόπισμα 21.500 τόνων και πλήρωμα 69 ατόμων, το οποίο έχει 140 μέτρα μήκος, 30 μέτρα πλάτος και 10 μέτρα ύψος. Η πλωτή μονάδα παραγωγής ενέργειας είναι μη αυτοκινούμενη και ως εκ τούτου, πρέπει να ρυμουλκηθεί στον επιθυμητό προορισμό. Το πλωτό σκάφος θα είναι εξοπλισμένο με δύο τροποποιημένους KLT-40C πυρηνικούς αντιδραστήρες με συνολική ισχύ 70 MW ηλεκτρικής ενέργειας ή 300 MW θερμικής. Ο κατασκευαστής τονίζει ότι η διαδικασία εμπλουτισμού των καυσίμων στα πλοία συμμορφώνεται

Η

με τους κανονισμούς του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας σχετικά με τη μη διακίνηση πυρηνικών όπλων. Όπως σε κάθε πυρηνικό σταθμό, η πλωτή μονάδα παραγωγής ενέργειας έχει σχεδιαστεί με ένα περιθώριο ασφαλείας, που υπερβαίνει κάθε πιθανή απειλή, γεγονός που καθιστά τους αντιδραστήρες άτρωτους σε κύματα τσουνάμι ή συγκρούσεις με άλλα πλοία. Η μονάδα παραγωγής ενέργειας θα πρέπει να αντικατασταθεί από μία νέα μετά από 40 χρόνια, μετά τη χρήση ο αντιδραστήρας θα επιστρέφει σε μια εξειδικευμένη εγκατάσταση επαναχρησιμοποίησης. Η πλωτή μονάδα παραγωγής ενέργειας μπορεί επίσης να τροποποιηθεί ως μονάδα αφαλάτωσης και είναι σε θέση να παράγει 240.000 κυβικά μέτρα φρέσκου νερού σε καθημερινή βάση. Το Akademik Lomonosov είναι ασφαλές για το περιβάλλον, καθώς δεν απελευθερώνει επιβλαβείς ουσίες κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του και αποτελεί την αφετηρία μιας σειράς πλωτών πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, την οποία σχεδιάζει να θέσει σε μαζική παραγωγή η Ρωσία.

Οι οικονομολόγοι στο εξής πρέπει να ερευνούν και τις κλιματικές αλλαγές

αμερικανική οικονομία έχασε περίπου τρία δισ. δολάρια μέσα σε μία μόνο εβδομάδα, εξαιτίας του ψύχους. Σύμφωνα με μελέτη, οι κυκλώνες μείωσαν το ετήσιο παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 1,3% την περίοδο 1970-2008. Βέβαια, οι φτωχές χώρες πλήττονται δυσανάλογα, επειδή είναι πιο ευάλωτες σε τέτοιες καταστροφές. Επιπλέον, οι υψηλές θερμοκρασίες και η μεγάλη ξηρασία τείνουν να επηρεάζουν τη σοδειά των αγρών. Πλήττονται, έτσι, περισσότερο οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, αφού η γεωργία αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο μερίδιο στο ΑΕΠ τους. Το «αρκτικό ψύχος» που πάγωσε πρόσφατα τη Βόρεια Αμερική αφαίρεσε από την αμερικανική οικονομία περίπου τρία δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε μία μόνο εβδομάδα. Μας θύμισε πως τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν οικονομικές επιπτώσεις ακόμη και για τις πλουσιότερες χώρες και πως η κλιματική αλλαγή μάλλον θα έχει σημαντικό αντίκτυπο.

Oι τελευταίες μελέτες εξετάζουν πόσο μεγάλος μπορεί να είναι αυτός ο αντίκτυπος και προσθέτουν σημαντι-

κά νέα ευρήματα στην αρχική έκθεση του Stern από το 2010. Προκύπτει πως η κλιματική αλλαγή ενδέχεται να έχει ήδη επιφέρει επιπτώσεις και ότι ο καιρός επηρεάζει τις οικονομίες με διάφορους τρόπους. Ωστόσο, είναι πιο δύσκολο να υπολογίσουμε τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής από τον βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο των καιρικών φαινομένων.

Θερμοκρασία και φτώχεια Έχει αποδειχθεί ότι οι υψηλές θερμοκρασίες συνεπάγονται περισσότερη φτώχεια. Οι τροπικές χώρες είναι φτωχότερες. Σε πρόσφατη μελέτη τους η Μελίσα Ντελ από το Χάρβαρντ, ο Μπέντζαμιν Τζόουνς από το Νοθγουέστερν και ο Μπέντζαμιν Ολκεν από το ΜΙΤ διαπίστωσαν πως για κάθε βαθμό Κελσίου αύξησης της θερμοκρασίας μιας χώρας, το ΑΕΠ της μειώνεται κατά 8,5%. Άλλη μελέτη μεταξύ των φτωχών χωρών καταδεικνύει πως για κάθε βαθμό Κελσίου άνοδο της θερμοκρασίας μιας χώρας μειώνεται το κατά κεφαλήν εισόδημά της κατά 1,4%. Τα ευρήματα αυτά δεν θα εξέπλητταν τον Μοντεσκιέ που το 1748 υποστήριξε πως τα ζεστά κλίματα δεν ευνοούν την ανάπτυξη συνθηκών καλής ζωής. Δεν συνεπάγεται, όμως, ότι αν σημειωθεί αύξηση όλων των θερμοκρασιών του πλανήτη κατά ένα βαθμό Κελσίου εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, τότε το παγκόσμιο ΑΕΠ θα είναι κατά 8,5% χαμηλότερο σε σύγκριση με αυτό που θα ήταν υπό άλλες συνθήκες. Ίσως η σχέση που έχει διαπιστωθεί ανάμεσα στη ζέστη και τη φτώχεια να οφείλεται σε κάποιον τρίτο παράγοντα, όπως για παράδειγμα την ελονοσία. Αν μπορούσαμε να απομακρύνουμε τον παράγοντα αυτό, ίσως η θερμοκρασία να μην είχε πια τόση σημασία. Προσφάτως, ορισμένες τροπικές περιοχές, από τη Νότια Κίνα μέχρι τη Ρουάντα, αποδεικνύονται εξαιρετικά επιτυχημένες οικονομικά. Εξακολουθεί, πάντως, να υφίσταται συσχετισμός ανάμεσα στη ζέστη και την ανάπτυξη και αφορά ένα μακροπρόθεσμο αντίκτυπο. Παρά την επιτυχία τους, οι τροπικές χώρες έχουν σημειώσει ανάπτυξη κατά 0,9% χαμηλότερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο το χρονικό διάστημα 1965-1990. Σε δείγμα 28 χωρών της Καραϊβικής σημειώθηκε μείωση του ΑΕΠ κατά 2,5% για κάθε βαθμό Κελσίου που ανέβηκε η θερμοκρασία. Και πάλι, όμως, αυτό δεν αποδεικνύει ότι φταίει η θερμοκρασία. Αξίζει τον κόπο να διερευνήσει κανείς το θέμα κατά πόσον ο καιρός αυτός καθαυτόν επιβραδύνει άμεσα τους ρυθμούς ανάπτυξης των χωρών. Μπορεί να το κάνει με διάφορους τρόπους. Επιπτώσεις στο ΑΕΠ Πρώτον, οι φυσικές καταστροφές προκαλούν μεγάλη ζημιά. Σύμφωνα με μία από τις υπάρχουσες μελέτες, οι κυκλώνες μείωσαν το ετήσιο παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 1,3% το διάστημα 1970-2008. Οι φτωχές χώρες πλήττονται δυσανάλογα επειδή είναι πιο ευάλωτες σε τέτοιες καταστροφές. Αν, επομένως, η άνοδος της θερμοκρασίας του

πλανήτη επιφέρει ακραία καιρικά φαινόμενα, μπορεί ενδεχομένως να μειώνει την ανάπτυξη. Δεύτερον, οι υψηλές θερμοκρασίες και η μεγάλη ξηρασία τείνουν να πλήττουν τη σοδειά των αγρών. Πλήττονται, έτσι, οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος περισσότερο καθώς η γεωργία αντιπροσωπεύει μεγαλύτερο μερίδιο στο ΑΕΠ τους. Εξ άλλου οι αγρότες αντιδρούν στην άνοδο της θερμοκρασίας, αλλάζοντας τις καλλιέργειές τους ή μεταναστεύοντας σε αστικά κέντρα. Γι’ αυτό και ο αντίκτυπος των αυξημένων θερμοκρασιών στη γεωργία είναι ανομοιογενής και δύσκολο να υπολογιστεί. Συχνά υποθέτουμε πως οι οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα περιορισθούν κυρίως στις φτωχές χώρες. Ωστόσο, οι πρόσφατες εμπειρίες από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν τις ΗΠΑ μαρτυρούν το αντίθετο. Όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει, μειώνεται η παραγωγή Σχετική μελέτη στις ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα πως όταν η θερμοκρασία φθάνει τους 38 βαθμούς Κελσίου μειώνεται κατά μία ώρα την ημέρα η εργασία στη γεωργία, τη δασοκομία, τις κατασκευαστικές και τις εταιρείες κοινής ωφελείας. Οι τομείς αυτοί προϋποθέτουν εργασία στο ύπαιθρο και αυτό ενδέχεται να εξηγεί γιατί οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να εργασθούν εξίσου. Aλλη μελέτη που διεξήχθη μεταξύ κέντρων τηλεφωνικών κλήσεων κατέδειξε πως για κάθε βαθμό Κελσίου που ανεβαίνει η θερμοκρασία από τους 22 έως τους 29 βαθμούς Κελσίου μειώνεται η παραγωγικότητα κατά 1,8%. Τέλος, ο καιρός επηρεάζει τις συνθήκες της ζωής και επομένως τους παράγοντες της παραγωγής. Στην Αμερική κάθε πρόσθετη ημέρα με θερμοκρασία πάνω από 32 βαθμούς Κελσίου αυξάνει την ετήσια θνησιμότητα κατά 0,1%, σε σύγκριση με τις ημέρες με θερμοκρασία από 10 ως 15 βαθμούς. Στην Ινδία η θνησιμότητα αυξάνεται κατά σχεδόν 0,8%. Σχεδόν όλες αυτές οι διαπιστώσεις αφορούν τα περασμένα πέντε ή δέκα χρόνια. Για να αντλήσουμε, όμως, συμπεράσματα περί της κλιματικής αλλαγής, που συντελείται εδώ και εκατοντάδες χρόνια, είναι επισφαλή αυτά τα στοιχεία. Οι καινούργιες μελέτες, πάντως, αποτελούν μια αρχή. Καταδεικνύουν με ποιο τρόπο η ενημέρωση για το θέμα μπορεί να βελτιωθεί. Αποδεικνύουν ότι η κλιματική αλλαγή δεν θα επηρεάσει μόνον τις φτωχές χώρες αλλά και τις πλούσιες. Τελικώς, από τις εξελίξεις που συντελούνται στο περιβάλλον, στο τέλος της ημέρας κανείς δεν πρόκειται να μείνει ανεπηρέαστος. Αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα της όλης ιστορίας.

50

51

NASA:

Kαταρρέει σύντομα ο βιομηχανικός πολιτισμός όπως τον γνωρίζουμε

Μ

ια νέα μελέτη της NASA επιβεβαιώνει τις θεωρίες επιστημόνων ότι η εισοδηματική ανισότητα, η εξάντληση των πόρων και η ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού, πιθανόν θα οδηγήσουν στην κατάρρευση του πολιτισμού μας. Μέσα στις επόμενες δεκαετίες θα είμαστε μάρτυρες της διάλυσης του πολιτισμού μας, έτσι όπως τον ξέρουμε, σύμφωνα με την έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από το Goddard Space Flight Center της NASA. Η απόλυτη καταστροφή που συνέβη σε μεγάλες αυτοκρατορίες του παρελθόντος, θα μπορούσε να “χτυπήσει” και την παγκόσμια οικονομία του καιρού μας, προειδοποιεί η αμερικανική διαστημική υπηρεσία. Οι επιστήμονές της διενήργησαν μια ενδελεχή έρευνα, χρησιμοποιώντας μαθηματικά μοντέλα, κοινωνιολογικές και ιστορικές αναλύσεις, αλλά και παρατηρήσεις των φυσικών φαινομένων. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο υπερπληθυσμός, η εγκατάλειψη της γεωργίας, η περιορισμένη πρόσβαση στο πόσιμο νερό, η σπατάλη ενέργειας και η άνιση κατανομή του πλούτου θα μπορούσαν όλα μαζί να σημάνουν το τέλος για την κοινωνία όπως την ξέρουμε. Δύο είναι τα πιθανά σενάρια που προβλέπουν οι επιστήμονες σχετικά με την “πορεία σύγκρουσης” του πολιτισμού μας με την καταστροφή: • Στην πρώτη περίπτωση, θα φαίνεται ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο για ένα μικρό χρονικό διάστημα, αλλά τελικά η μικρή μειονότητα της παγκόσμιας “ελίτ” θα αρχίσει να καταστρέφει τους πόρους όλων των

υπολοίπων. Ακόμα και κάτω από τα πιο “ήπια” ποσοστά κατανάλωσης, οι “έχοντες” θα σπαταλήσουν πολλούς πόρους, προκαλώντας την ένδεια των “μαζών”. Σε αυτό το μοντέλο, ο ανθρώπινος παράγοντας θα είναι καθοριστικός για την καταστροφή.

• Το δεύτερο εναλλακτικό σενάριο, βλέπει τις “μάζες” να εξαφανίζονται αμέσως λόγω έλλειψης πόρων, ενώ η “ελίτ” θα εξακολουθήσει να επιβιώνει, για μικρό χρονικό διάστημα όμως. Και στις δύο περιπτώσεις, οι μάζες θα πληγούν σκληρότερα και πιο γρήγορα, ενώ τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα δεν θα καταφέρουν να προσαρμόσουν τη συμπεριφορά τους στις δυσμενείς συνθήκες μέχρι να είναι πολύ αργά. Για να αποφευχθεί η “Αποκάλυψη” που προβλέπει η NASA, οι επιστήμονες προτείνουν τις εξής πιθανές λύσεις: οικονομική ισότητα, σημαντική μείωση της κατανάλωσης και πιο δίκαια κατανομή των πόρων. Η παραγωγή ενέργειας θα πρέπει να βασίζεται σε καθαρότερες τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να προσφέρει υποστήριξη σε ένα μικρότερο, πιο συντηρητικό πληθυσμό. Απαιτείται επίσης η άμεση πολιτική δράση για να περιοριστεί η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη της οικονομίας, η απειλή της ρύπανσης και η άδικη κατανομή του πλούτου. Για να διατηρηθεί όχι μόνο η ποιότητα ζωής, αλλά και η ίδια του η ύπαρξη, οι επιστήμονες θεωρούν πως ήρθε η στιγμή να αποκατασταθεί η ισορροπία των φυσικών και κοινωνικών συστημάτων.

Oxfam:

Το 1% του πληθυσμού κατέχει το 50% του πλούτου

Μ

ία μικρή ελίτ που περιλαμβάνει τους 85 πλουσιότερους ανθρώπους κατέχει τον ίδιο πλούτο με αυτόν που κατέχουν 3,5 δισεκατομμύρια των φτωχότερων ανθρώπων του παγκόσμιου πληθυσμού. Η έκθεση της Oxfam με τίτλο «Δουλεύοντας για τους λίγους» που δημοσιοποιήθηκε πριν τη συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός υπογραμμίζει την ολοένα και περισσότερο διευρυνόμενη ανισότητα τόσο στις αναπτυσσόμενες όσο και στις αναπτυγμένες χώρες. Μεταξύ άλλων αποκαλύπτει ότι οι πλουσιότεροι είναι αυτοί που υπόκεινται στο προνομιακό καθεστώς της υποφορολόγησης. «Πλούσιες ελίτ έχουν οικειοποιηθεί την πολιτική εξουσία και ελέγχουν τους κανόνες του οικονομικού παιχνιδιού υπονομεύοντας τη δημοκρατία και δημιουργώντας έναν κόσμο όπου οι 85 πλουσιότεροι άνθρωποι κατέχουν τον ίδιο πλούτο που κατέχει και το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού» αναφέρει χαρακτηριστικά η Oxfam. Η οργάνωση τονίζει ότι από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 οι φορολογικοί συντελεστές για τους πλουσιότερους έχουν μειωθεί σε 29 από τις 30 χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, πράγμα που σημαίνει ότι οι πλούσιες ελίτ δεν γίνονται απλά πλουσιότερες αλλά πληρώνουν και λιγότερους φόρους. Επιπλέον, τα τελευταία 25 χρόνια ο πλούτος συγκεντρώθηκε στα χέρια ακόμη λιγότερων ανθρώπων έτσι ώστε περίπου το 1% του πληθυσμού κατέχει τον ίδιο πλούτο με

το 50% του πληθυσμού. Η Oxfam ζητά από τις κυβερνήσεις να λάβουν κατεπείγοντα μέτρα ώστε να αντιστραφεί η τάση. Απαιτούν μάλιστα από εκείνους που θα βρεθούν στο Νταβός να προχωρήσουν σε προσωπικές δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.«Είναι συγκλονιστικό στον 21ο αιώνα, το ήμισυ του παγκόσμιου πλούτου να βρίσκεται στα χέρια μιας μικρής ελίτ που θα μπορούσε να χωρέσει άνετα σε ένα βαγόνι τρένου» δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια της Oxfam, Winnie Byanyima. Η Oxfam υποστηρίζει ότι οι εν λόγω οικονομικές ελίτ κρύβουν τρισεκατομμύρια δολάρια σε φορολογικούς παραδείσους γλιτώνοντας έτσι τους φόρους. «Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 21 τρισ. ευρώ βρίσκονται κρυμμένα σε offshore» αναφέρεται στην ανακοίνωση. Η έκθεση προσθέτει ότι στην Ινδία για παράδειγμα ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε κατά δέκα φορές την τελευταία δεκαετία, με τη βοήθεια μιας πολύ οπισθοδρομικής φορολογικής αναδιάρθρωσης. Συγκεκριμένα τονίζεται ότι οι πλούσιες ελίτ εκμεταλλεύονται τις διασυνδέσεις τους με την κυβέρνηση για να μην πληρώνουν, ενώ την ίδια ώρα οι κρατικές δαπάνες για τους φτωχότερους παραμένουν εξαιρετικά χαμηλές. Επιπλέον, επτά στους δέκα ανθρώπους ζουν σε χώρες όπου η οικονομική ανισότητα έχει αυξηθεί τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1% των κραταιών του πλούτου έχουν αυξήσει τα κέρδη τους σε 24 από τις 26 χώρες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία μεταξύ 1980 και 2012.

53

52

H περιβαλλοντική προστασία χάνει έδαφος στις συνειδήσεις των πολιτών ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

Το ειδικό Ευρωβαρόμετρο με θέμα την κλιματική αλλαγή, που δημοσιεύθηκε προ ημερών, εξέτασε την αντίληψη της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης για τη σοβαρότητα της κλιματικής αλλαγής σε σχέση με άλλα διεθνή προβλήματα, τις απόψεις των Ευρωπαίων για το κατά πόσο η καταπολέμηση του φαινομένου μπορεί να ωφελήσει την ευρωπαϊκή οικονομία και μια σειρά από άλλα σχετικά ζητήματα. Ηταν η τέταρτη έκδοση με αυτό το θέμα – είχαν προηγηθεί αυτές του 2008, του 2009 και του 2011. Σύμφωνα με τα ευρήματά του, το ποσοστό των Ευρωπαίων που θεωρεί την κλιματική αλλαγή το σημαντικότερο πρόβλημα του πλανήτη έχει μειωθεί κατά 4% σε σχέση με το 2011 – από 20% στο 16%. Η κλιματική αλλαγή θεωρείται από την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη το τρίτο σημαντικότερο διεθνές πρόβλημα, μετά τη φτώχεια και την ασιτία και, δευτερευόντως, την οικονομική κρίση. Το ποσοστό των Ευρωπαίων που θεωρεί την κρίση -την «οικονομική κατάσταση», όπως αναφέρεται- ως το πιο κρίσιμο ζήτημα αυξήθηκε, σε σχέση με το 2011, κατά 8 μονάδες, στο 24%. Στην περίπτωση της Ελλάδας, μόλις 9% των ερωτηθέντων θεωρεί την κλιματική αλλαγή το πιο κρίσιμο ζήτημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης – έναντι 15% το 2011. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι δίνουν προτεραιότητα στην «οικονομική κατάσταση», σε ποσοστό 41% (αυξημένο κατά 5 μονάδες από τα ήδη υψηλά επίπεδα του 2011). Οι μόνοι Ευρωπαίοι που ανησυχούν περισσότερο για την οικονομία είναι οι Ιταλοί (47%) και οι Κύπριοι (46%). Η Κόνι Χέντεγκααρντ, επίτροπος Κλιματικής Αλλαγής της Ε.Ε., δηλώνει στην «Κ» πως η έρευνα «επιβεβαιώνει ότι μια ξεκάθαρη πλειοψηφία των Ευρωπαίων προσδοκά από τους πολιτικούς να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή τώρα. Οι πολίτες καταλαβαίνουν ότι η κλιματική αλλαγή δεν εξαφανίστηκε ενώ οι κυβερνήσεις τους διαχειρίζονταν την οικονομική κρίση. Δεν υπάρχει δίλημμα μεταξύ ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας από τη μια και κλιματικής πολιτικής από την άλλη. Πρέπει τα δύο να συμπορεύονται. Ελπίζω οι ηγέτες της Ε.Ε. να ακούσουν το μήνυμα και να δράσουν ανάλογα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του τρέχοντος μηνός, όταν θα συζητήσουν τις προτάσεις μας για τους ενεργειακούς και τους κλιματικούς στόχους του 2030». Πρόκειται για μια μάλλον ρόδινη εικόνα. Μιλώντας με περιβαλλοντικές οργανώσεις στην Ελλάδα, καθίσταται σαφές ότι η πολυετής ύφεση και η συρρίκνωση των εισοδημάτων έχουν περιορίσει τη δυνατότητα του κόσμου να συμβάλλει οικονομικά στη στήριξη ενεργειών προστασίας του περιβάλλοντος.

Αυτό γίνεται πιο άμεσα αισθητό σε ΜΚΟ σαν την Greenpeace, που στηρίζεται αποκλειστικά σε δωρεές πολιτών. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο Δημήτρης Ιμπραήμ, υπεύθυνος εκστρατειών της οργάνωσης, τα έσοδα από τους ενεργούς υποστηρικτές έχουν μειωθεί από την αρχή της κρίσης (2010) κατά περισσότερο από 20%, «σε πολλές περιπτώσεις γιατί είχαν δώσει εντολή να καταβάλλεται ένα ποσό ετησίως από τον τραπεζικό τους λογαριασμό, ο οποίος είναι πλέον άδειος». Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Ιμπραήμ, υπάρχουν τομείς όπου τα πράγματα είναι πιο ώριμα στην κοινωνία, «π.χ., όλη αυτή η ιστορία με το πετρέλαιο θέρμανσης έχει κάνει τον κόσμο πολύ πιο δεκτικό στο μήνυμά μας για την ανάγκη εξοικονόμησης ενέργειας». Από το Ευρωβαρόμετρο προκύπτει ότι το 88% των Ελλήνων συμφωνεί πλήρως ή τείνει να συμφωνεί ότι η εξοικονόμηση ενέργειας θα στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία και θα αυξήσει τις θέσεις εργασίας (το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό στην Ε.Ε.). Επιπλέον, σε ποσοστό 83% -επίσης το δεύτερο υψηλότερο στην Ε.Ε.- θεωρούν ότι θα ωφελήσει την οικονομία η μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. η Κρίση ως δικαιολογία Τα πράγματα όμως έχουν δυσκολέψει και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τους θιασώτες οικολογικά φιλικών πολιτικών. Οπως σημειώνει στην «Κ» ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Κρίτων Αρσένης, «η κρίση στάθηκε μια καλή δικαιολογία για να περάσουν στην αντεπίθεση τα βιομηχανικά λόμπι, ύστερα από δεκαετίες όπου η περιβαλλοντική προστασία κέρδιζε έδαφος στην Ε.Ε.». Παρ’ όλα αυτά, όπως λέει, «στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η μάχη υπέρ της βελτίωσης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας κερδήθηκε τις περισσότερες φορές», αλλά ήταν οριακές νίκες, «ακόμη και όταν αφορούσαν την υπεράσπιση πάγιων θέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Για την επέτειο της Φουκουσίμα 11-3-2014 Με αφορμή την σημερινή 3η επέτειο του πυρηνικού ατυχήματος στη Φουκουσίμα υπενθυμίζουμε ότι η διαρροή συνεχίζεται προκαλώντας τη μεγαλύτερη ραδιενεργό ρύπανση στους ωκεανούς του πλανήτη και έχει φθάσει ήδη στις ακτές της Αμερικής.

6.770,000 άνθρωποι παραμένουν σε υψηλά μολυσμένες περιοχές και εκτίθενται σε υψηλή ραδιενέργεια μέχρι και 200 φορές πάνω του φυσιολογικού υπεδάφους κατά το πρώτο έτος της καταστροφής. Εν τούτοις η μεγαλύτερη απειλή είναι η συνεχιζόμενη εσωτερική έκθεση σε τροφή και νερό ή η εισπνοή ραδιενεργών ισοτόπων. Η μόλυνση ανιχνεύεται σε κάθε είδος φρούτα και λαχανικά, στο κρέας, ψάρι, θαλασσινά, ρύζι, τσάι και νερό ακόμη και μέσα στο Τόκυο. Ας σημειωθεί ότι η κατανάλωση μόνο 500 γραμ μολυσμένων λαχανικών προκαλούν εσωτερική έκθεση 100 φορές μεγαλύτερη από την ετήσια επιτρεπόμενη δόση και 200 φορές μεγαλύτερη για τα παιδιά. Τα παιδιά απειλούνται περισσότερο επειδή έχουν μεγαλύτερη ραδιοευαισθησία και τα σώματά τους εκτίθενται περισσότερο σε μεγαλύτερη δόση. Η απόφαση να αυξηθούν τα επιτρεπόμενα όρια από το 1 στα 20 mSv/ έτος αυξάνει την έκθεση των παιδιών, ενώ το ότι δεν είχαν διανεμηθεί ταμπλέτες Ιωδίου αυξάνει τον κίνδυνο Καρκίνου Θυρεοειδούς λόγω της έκθεσης σε Ι-131. Αν και στο Τσέρνομπιλ κατηγορήθηκε η «σοβιετική» οπισθοδρομική τεχνολογία για την ελλιπή ασφάλεια, στη Φουκούσιμα η αμερικανική τεχνολογία και η ιαπωνική συνέπεια στην τήρηση κανόνων, αποδείχθηκαν εξ ίσου ανεπαρκείς, ενώ η στάση της Ιαπωνικής κυβέρνησης αποδείχθηκε το ίδιο ανεύθυνη και υποκριτική. Μετά το Τσέρνομπιλ είδαμε αξιωματούχους στην Ευρώπη να τρώνε on camera φρέσκιες φράουλες και μετά τη Φουκούσιμα στην Ιαπωνία σούσι για ν’ αποδείξουν την δήθεν ανυπαρξία ρύπανσης στα τρόφιμα, ενώ και στις δυο φορές έγινε αύξηση των επιτρεπόμενων ορίων ραδιενέργειας -ακόμη και δεκαπλασιασμός! για τις αυλές των παιδικών σταθμών!!- για να περιοριστούν οι λαϊκές αντιδράσεις. Τρία χρόνια μετά τη Φουκουσίμα ο κίνδυνος μεγαλώνει αφού σύννεφα πολέμου πυκνώνουν στην Ουκρανία, όπου είχε γίνει η πρώτη μεγάλη πυρηνική καταστροφή στο Τσέρνομπιλ, και ενώ το έδαφος της Ευρώπης εξακολουθεί να καλύπτεται από τα ραδιενεργά κατάλοιπα του τότε ατυχήματος. 15 πυρηνικοί αντιδραστήρες τύπου Τσέρνομπιλ εξακολουθούν να λειτουργούν στη χώρα, η οποία δεν έχει ούτε τις δυνάμεις αστυνόμευσης για την περιφρούρησή τους από τρομοκρατικό ή στρατιωτικό κτύπημα, ούτε την οικονομική δυνατότητα για την επαρκή τους συντήρηση. Δεν υπάρχει ασφάλεια στα πυρηνικά. Από την εξόρυξη του Ουρανίου, τις πυρηνικές δοκιμές, τις βόμβες, τα ατυχήματα, τα ραδιενεργά απόβλητα και τα όπλα Απεμπλουτισμένου Ουρανίου όλος ο επικίνδυνος κύκλος των πυρηνικών όπλων και εργοστασίων σε αμφίδρομη σχέση στραγγαλίζει την υγεία του πλανήτη μας. Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι ούτε πράσινη ούτε φθηνή ούτε ασφαλής. Καιρός πια να απαιτήσουμε ΤΩΡΑ τον τερματισμό αυτού του παραλογισμού. Αρκεί να αντισταθούμε όλοι στα οργανωμένα συμφέροντα, που προωθούν και εξακολουθούν να στηρίζουν την πυρηνική τεχνολογία. Ειδικά για τη γειτονιά μας απαιτούμε από την ελληνική κυβέρνηση -μέσω των υπαρχόντων θεσμών της ΕΕ- να απαιτήσει το σταμάτημα κατασκευής κάθε πυρηνικού εργοστασίου, ειδικά στις σεισμόπληκτες περιοχές του Ακούγιου και της Σινώπης, ΤΩΡΑ. Η πρόεδρος Μαρία Αρβανίτη-Σωτηροπούλου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΒΙΟΧΗΜΙΚΗΣ ΑΠΕΙΛΗΣ Ταγμ. Κόκοτα 5, Πειραιάς-18533, Τηλ.: 2104133179 - Fax.2104111975, e-mail: ippnw@hol.gr

54

55

Πυρφόρος: Όταν η έρευνα συναντά την καινοτομία Έλληνες φοιτητές καινοτομούν και διαγωνίζονται ανάμεσα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες με όπλα τους το ομαδικό πνεύμα και το κοινό επιστημονικό ενδιαφέρον

Ο

ικονομία καυσίμων. Το άλφα και το ωμέγα στην κοινωνία του μέλλοντος και ταυτόχρονα ο κυρίαρχος άξονας του ShellEcoMarathon, ενός ετήσιου διαγωνισμού οικολογικής απόδοσης οχημάτων στον οποίο συμμετέχουν ομάδες Πανεπιστημίων και σχολείων από όλη την Ευρώπη. Ανάμεσα σε αυτές και ο «Προμηθέας», μια εθελοντική ερευνητική ομάδα φοιτητών της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ, η οποία μέχρι στιγμής μετράει πέντε συμμετοχές στο διαγωνισμό με το δημιούργημά της, τον «Πυρφόρο». Το πρότυπο αυτό ηλεκτρικό όχημα έχει κατακτήσει αξιόλογες θέσεις στην κατάταξη της κατηγορίας του (Plug-inPrototypevehicles) καταφέρνοντας την τελευταία χρονιά να διανύσει 316 km με μία κιλοβατώρα (kWh) που ισοδυναμεί με 3061 km με ένα ισοδύναμο λίτρο καυσίμου. Επιπλέον στην προηγούμενη διοργάνωση η ομάδα κατέκτησε το βραβείο “BestTeamSpiritAward” μεταξύ 180 περίπου συμμετοχών, γεγονός που αντάμειψε ακόμα περισσότερο τις προσπάθειες των μελών για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος. Αξιοποιώντας καινοτόμες ιδέες αλλά και τεχνογνωσία και τεχνολογίες που έχουν αναπτυχθεί στο εργαστήριο Ηλεκτρικών Μηχανών και Ηλεκτρονικών Ισχύος του ΕΜΠ το ερευνητικό ηλεκτρικό όχημα Πυρφόρος πήρε σάρκα και οστά πριν 6 χρόνια. Στόχος των μελών της ομάδας είναι η πρόοδος και η εξέλιξη, ώστε κάθε χρόνο να βελτιώνονται οι επιδόσεις αλλά και να προκύπτουν ερευνητικά αποτελέσματα χρήσιμα για το μέλλον της ηλεκτροκίνησης. Η φετινή χρονιά αποτελεί πρόκληση για την ομάδα του Προμηθέα καθώς προετοιμάζεται για τη συμμετοχή της στο διαγωνισμό με την κατασκευή ενός νέου οχήματος. Η αρχική σχεδίαση του κελύφους πραγματοποιήθηκε σε σχεδιαστικό πρόγραμμα CAD μέσω του οποίου έγινε αεροδυναμική μελέτη και επιλέχθη-

κε το σχήμα σταγόνας ως το βέλτιστο σχήμα για τον περιορισμό της οπισθέλκουσας και των αεροδυναμικών απωλειών. Έπειτα, κατασκευάστηκε καλούπι σε πραγματικές διαστάσεις από φελιζόλ και κόπηκε σε CNC με ακρίβεια 0.2 mm. Για την τελική κατασκευή του κελύφους χρησιμοποιήθηκαν στρώσεις υαλονήματος και εποξική ρητίνη για τη συνένωσή τους. Το υαλόνημα είναι ένα υλικό που συνδυάζει την μηχανική αντοχή με το χαμηλό βάρος, δύο παράγοντες ιδιαίτερα σημαντικούς για ένα όχημα με στόχο την υψηλή ενεργειακή απόδοση. Με την ίδια λογική έγινε και η κατασκευή του σκελετού του οχήματος από αλουμίνιο το οποίο σχεδιάστηκε και βελτιστοποιήθηκε ως προς την μηχανική αντοχή στο ίδιο σχεδιαστικό λογισμικό. Ένας ακόμα παράγοντας που μειώνει σημαντικά την απόδοση ενός οχήματος είναι οι απώλειες κατά την κύλιση, για αυτό και χρησιμοποιήθηκαν ειδικά ρουλεμάν που υπόκεινται σε περαιτέρω επεξεργασία μετά την αγορά τους ώστε να μειώνονται οι τριβές κύλισης. Συνεπώς, παρά το μικρό μέγεθος του, η γεωμετρία του καθώς και το σύστημα διεύθυνσης του επιτρέπουν μεγάλη ευελιξία και ασφάλεια στην οδήγηση, ενώ σε σύγκριση με το προηγούμενο όχημα, το βάρος του νέου έχει μειωθεί στο ένα τέταρτο και φυσικά ο σχεδιασμός του είναι αισθητικά καλύτερος και αεροδυναμικά αποδοτικότερος. Όμως, η εξέλιξη συνεχίζεται με την σχεδίαση και την κατασκευή ενός νέου κινητήρα κομμένου και ραμμένου στα μέτρα των απαιτήσεων του αγώνα με γνώμονα το χαμηλό βάρος και τη μεγάλη πυκνότητα ισχύος. Πιο συγκεκριμένα, ο δεκαεξαπολικός σύγχρονος κινητήρας επιφανειακών μονίμων μαγνητών είναι ενσωματωμένος στον πίσω τροχό του οχήματος (in-wheel motor), ώστε να αποφεύγονται οι απώλειες μετάδοσης και στην ονομαστική του ταχύτητα (278rpm =25 km/h) που έχει υπολογιστεί για μέγιστη οικονομία στις ανάγκες του αγώνα, να καταναλώνει ισχύ 220w με απόδοση μεγαλύτερη από 90%. Το πρωτότυπο της σχεδία-

σής του περιλαμβάνει άνισα δόντια στάτη που διευκολύνουν την κατασκευή του και συνδυάζει την υψηλή απόδοση στην μόνιμη κατάσταση (σταθερής ταχύτητας) με την ικανότητα παροχής υψηλής ισχύος κατά την διαδικασία της επιτάχυνσης που διαρκεί ελάχιστα στον αγώνα. Η εμπειρία από τις συμμετοχές στο διαγωνισμό έδειξε πως τα συστήματα ελέγχου πρέπει να είναι πολύ αξιόπιστα, να πληρούν αυστηρές προδιαγραφές, να αντέχουν σε κραδασμούς και να προστατεύουν το όχημα από σφάλματα όπως βραχυκυκλώματα και υπερθερμάνσεις. Αυτό οδήγησε στην υλοποίηση δύο βασικών κυκλωμάτων, τον αντιστροφέα για την οδήγηση του κινητήρα αλλά και το κύκλωμα ασφάλειας για τις μπαταρίες. Ο τριφασικός αντιστροφέας δύο επιπέδων που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε χρησιμοποιεί την τεχνική ελέγχου Ημιτονοειδούς Διαμόρφωσης Εύρους Παλμών (SPWM) και πραγματοποιεί έλεγχο V/f κλειστού βρόγχου με βασικό κριτήριο τη διατήρηση της βέλτιστης γωνίας ροπής στο φάσμα διαφορετικών ταχυτήτων. Η πηγή τροφοδοσίας του οχήματος αποτελείται από pack μπαταριών λιθίου-ιόντων υψηλής πυκνότητας ισχύος, η επιλογή των οποίων έγινε ώστε να καλυφθούν οι ενεργειακές απαιτήσεις στα 37 περίπου λεπτά του αγώνα. Το κύκλωμα ασφάλειας των μπαταριών περιλαμβάνει ένα σύστημα διαχείρισης για την ομοιόμορφη φόρτιση και εκφόρτισή τους, καθώς επίσης και αισθητήρες θερμοκρασίας για τη διακοπή λειτουργίας σε περίπτωση υπερθέρμανσης. Μία από τις σημαντικότερες προσθήκες στο σύστημα ελέγχου αποτελεί το σύστημα τηλεμετρίας, το οποίο καταγράφει και στέλνει σε υπολογιστή εμβέλειας έως 5 χιλιομέτρων στοιχεία για την κατανάλωση του οχήματος, τη θέση του στην πίστα, την ταχύτητα του αλλά και την ακριβή απόκριση του κινητήρα σε κάθε μεταβολή. Κατά τη διάρκεια των δοκιμαστικών πριν τον αγώνα και με τη βοήθεια του συστήματος αυτού θα είναι δυνατή η ζωντανή απεικόνιση της κατανάλωσης ώστε να επιλεχθεί το βέλτιστο πλάνο οδήγησης. Όμως ο Πυρφόρος δεν είναι απλά ένα όχημα που λειτουργεί με μπαταρίες, αλλά ένα όχημα που κάθε κομμάτι του κινητήριου συστήματος του έχει μελετηθεί ώστε να λειτουργεί με τις χαμηλότερες δυνατές απώλειες. Για περαιτέρω μείωση της συνολικής κατανάλωσης προστέθηκε φωτοβολταϊκό πλαίσιο και κατασκευάστηκε πλακέτα ελέγχου προγραμματισμένη σε αλγόριθμο επιλογής σημείου μέγιστης ισχύος (MPPT). Η προσφορά του ήταν σημαντική στη συνολική απόδοση του οχήματος και φέτος το ενδιαφέρον στρέφεται γύρω από τα εύκαμπτα φωτοβολταϊκά πλαίσια τύπου thin film. Δυστυχώς, οι συνθήκες για τέτοιου είδους ερευνητικές πρωτοβουλίες στην Ελλάδα δεν είναι ευνοϊκές οπότε η ομάδα είναι οικονομικά ανεξάρτητη από το ίδρυμα και το εργαστήριο. Ο ρόλος των υποστηρικτών της ομάδας είναι ιδιαίταιρα σημαντικός, μιας και χωρίς τις προσφορές και τις χορηγίες τους η ομάδα δεν θα είχε τα απαραίτητα εφόδια για την ανάπτυξη του οχήματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα φέτος που μέχρι πρότινος ήταν αμφίβολη η ολοκλήρωση της αποστολής. Τα έξοδα κατασκευής του οχήματος αλλά και της αποστολής στην Ολλανδία όπου θα πραγματοποιηθεί φέτος ο διαγωνισμός καλύπτονται από τις χορηγίες τις οποίες αναζητούν τα μέλη της ομάδας και η προσπάθεια αυτή είναι πάντα το δυσκολότερο κομμάτι της προετοιμασίας. Ωστόσο, η ομάδα Προμηθέας συνεχίζει με αμείωτο ενδιαφέρον να καινοτομεί και να προοδεύει, προσθέτοντας το δικό της λιθαράκι στον τομέα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Από την τελευταία συμμετοχή στη διοργάνωση Shell Eco Marathon στην απονομή του βραβείου Best Team Spirit Award Νέα και φωτογραφίες από τη δράση μας: http://sem.ntua.gr https://www.facebook.com/sem.ntua Υπεύθυνος ομάδας: Κακοσίμος Παναγιώτης Στοιχεία επικοινωνίας: Σαμπάνη Αναστασία Υπεύθυνη τμήματος PR-FR ομάδας “Προμηθέας” Σαμπάνη Αναστασία, email: anastasia.s@hotmail.com tel.: (+30 6942833026) Συγγραφείς: • Καράλη Μαριλένα (email: marilenakaralh@gmail.com) • Κατσαμπίρης Γράψας Ηλίας (email: ilkatsab@gmail.com)

57

56

Γερμανία: Από ΑΠΕ το 25% της ζήτησης ηλεκτρισμού το 2013 Σχεδόν το ένα τέταρτο της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία κάλυψαν οι ΑΠΕ το 2013. Ειδικότερα, σύμφωνα με το think tank Agora Energiewende, το οποίο επικαλείται στοιχεία από την ομάδα εργασίας Arbeitsgemeinschaft Energiebilianzen (AGEB), οι ΑΠΕ παρείχαν το 24,7% της ζήτησης ηλεκτρισμού το 2013, από 23,6% το 2012. Άνοδο κατέγραψε και η παραγωγή από ΑΠΕ, η οποία αυξήθηκε στο 23,4% από 22,8% το 2012. Πάντως, οι εκπομπές CO2 αυξήθηκαν λόγω της συνεχιζόμενης ισχυρής ζήτησης για άνθρακα και λιγνίτη.

Χρησιμοποιούμε 240 πλαστικές σακούλες ανά άτομο τον χρόνο.

Γιατί; Σ

ύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάθε Ευρωπαίος χρησιμοποιεί κατά μέσο όρο περίπου 198 πλαστικές σακούλες μιας χρήσης ετησίως, αν και τα στοιχεία ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Χαρακτηριστικά, από τη μία οι Δανοί και οι Φινλανδοί καταναλώνουν μόλις 4 σακούλες ετησίως ως καλοί μαθητές, όταν στον αντίποδα οι Πορτογάλοι, οι Πολωνοί και οι Σλοβάκοι κάθονται στο τελευταίο θρανίο καταναλώνοντας αλόγιστα έως και 466 σακούλες τον χρόνο! Στην Ελλάδα, κατά μέσο όρο χρησιμοποιούμε πάνω από 240 πλαστικές σακούλες ανά άτομο. Η εξήγηση αυτής της τεράστιας απόκλισης έγκειται

στο ότι κάποιες χώρες (μεταξύ αυτών και η Δανία) έχουν επιβάλει τέλη στη χρήση πλαστικής σακούλας αποτρέποντας τελικά τους καταναλωτές να τις χρησιμοποιούν χωρίς σύνεση. Αν μάλιστα ακολουθήσουν και άλλα ευρωπαϊκά κράτη το παράδειγμα των Δανών, η συνολική χρήση πλαστικής σακούλας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να μειωθεί μέχρι και κατά 80%! Δυστυχώς, πολλοί από τους καταναλωτές δεν συνειδητοποιούν ότι η περίφημη «δωρεάν» παροχή πλαστικής σακούλας δεν υφίσταται, αφού το κόστος της συμπεριλαμβάνεται στο κόστος των πωλούμενων προϊόντων. Ακόμα χειρότερα, ελάχιστοι σκέφτονται τον κύκλο ζωής μιας σακούλας. Με άλλα λόγια, οι πλαστικές σακούλες παρασκευάζονται από παράγωγα πετρελαίου. Καταλήγοντας σε μία χωματερή, όπου και καίγονται, απελευθερώνουν τοξικές ουσίες και αέρια, ουσίες που επιδρούν στην υγεία των ανθρώπων και στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Το άλλο πιθανό σενάριο είναι οι σακούλες να καταλήξουν στα θαλάσσια ύδατα όπου δυστυχώς γίνονται «τροφή» για πολλά θαλάσσια είδη και πολλές φορές αιτία θανάτου. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: “Οι πλαστικές σακούλες που πετάγονται στη θάλασσα συχνά καταλήγουν στο στομάχι θαλάσσιων ζώων και πτηνών, με μοιραίες πολλές φορές συνέπειες για τις φάλαινες, τις φώκιες και τους γλάρους, καθώς και για πολλά απειλούμενα είδη χελώνας. Στη Βόρεια Θάλασσα, το 94% όλων των πτηνών έχουν στο στομάχι τους πλαστικές ύλες. Στην άλλη άκρη της Ευρώπης, κατά μήκος της ακτής της Τοσκάνης, οι πλαστικές σακούλες αποτελούσαν το 73% των πλαστικών αποβλήτων που συνέλεξαν τράτες”. Η ανεξέλεγκτη χρήση της πλαστικής σακούλας και κατ’ επέκταση η απρόσεκτη απόρριψή της αποτελεί πρόβλημα και για τον τουριστικό τομέα. Ποιος θα μείνει ευχαριστημένος από μια παραλία γεμάτη πλαστικές σακούλες; Ως απάντηση στην έκρυθμη χρήση πλαστικών, η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει στην απαγόρευση της πλαστικής σακούλας έως το 2020 ως μέρος μιας στρατηγικής για τη μείωση των πλαστικών αποβλήτων. Εσείς πόσο προετοιμασμένοι είσαστε να απαρνηθείτε τις πλαστικές σακούλες; Ή με άλλα λόγια, μήπως είναι καλύτερα να αρχίσουμε από τώρα να περιορίζουμε τη χρήση τους;

«Τίτλοι τέλους» για το

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ΑΠΕ EREC

Σ

ε εθελοντική διάλυση οδεύει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ΑΠΕ (EREC), μετά από μια δεκαετία ύπαρξης στον κλάδο, λόγω υψηλών οικονομικών υποχρεώσεων της έδρας του στις Βρυξέλλες. Τα παραπάνω αποφασίστηκαν κατά την έκτακτη Γενική Συνέλευση που έγινε στις 6 Μαρτίου του 2014. «Ο EREC αναγκάστηκε να αποφασίσει να πάει σε εκκαθάριση, κυρίως λόγω των υψηλών οικονομικών υποχρεώσεών του που προέρχονται από τις μισθώσεις 3 μεγάλων γραφείων που απαρτίζουν το Συμβούλιο, στην rue d’ Arlon 63-67 στις Βρυξέλλες. Παρ΄ όλες μας τις προσπάθειες να βρεθεί μια βιώσιμη λύση», δήλωσε ο Rainer Hinrichs - Rahlwes, Πρόεδρος του EREC.

Ο Οίκος Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Renewable Energy House) εγκαινιάστηκε το 2006 με το EREC να είναι ο κύριος ένοικος των τριών κτιρίων μέχρι το 2032. «Είναι ιδιαίτερα λυπηρό και κάπως ειρωνικό το γεγονός ότι η σύμβαση μίσθωσης του κτιρίου έχει τώρα καταλήξει να είναι η αιτία της κατάρρευσης του οργανισμού στον οποίον το REH επρόκειτο να χρησιμεύσει», δήλωσε ο Hinrichs - Rahlwes. «Η τελικά αναπόφευκτη διάλυση του EREC δεν θα μπορούσε να έρθει σε πιο ακατάλληλη στιγμή», πρόσθεσε ο ίδιος. «Χωρίς μια ισχυρή αίσθηση της συνεργασίας, ο ευρωπαϊκός τομέας των ΑΠΕ θα χάσει έδαφος απέναντι στις ανταγωνιστικές και ολοένα και πιο απεγνωσμένες βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων, καθώς και

Υπεράκτια αιολικά πάρκα

ενέργειας που απορροφούν οι ανεμογεννήτριες όταν οι πτέρυγές τους επιβραδύνουν ρεύματα αέρα κοντά στην επιφάνεια του εδάφους. Έπειτα από τα καταστροφικά χτυπήματα των κυκλώνων Κατρίνα και Σάντι, ο Τζέικομπσον αναρωτήθηκε τι θα συνέβαινε αν ένας κυκλώνας έβρισκε στο δρόμο του χιλιάδες περιστρεφόμενες ανεμογεννήτριες. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι ένα υπεράκτιο αιολικό πάρκο με μήκος αρκετών χιλιομέτρων παράλληλα με την ακτή θα διατάρασσε το σύστημα ενός κυκλώνα και θα μείωνε τη μέγιστη ταχύτητα ανέμου κατά 148 χιλιόμετρα την ώρα. Επιπλέον, θα μείωνε την άνοδο της στάθμης της θάλασσας έως και κατά 79%, αποτρέποντας εκτεταμένες πλημμύρες. «Διαπιστώσαμε ότι οι ανεμογεννήτριες επιβραδύνουν τους περιστροφικούς ανέμους στην περιφέρεια του κυκλώνα» αναφέρει ο ερευνητής, του οποίου η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Climate Change. «Αυτό οδηγεί σε μείωση του ύψους των κυμάτων, η οποία με τη σειρά της περιορίζει την κίνηση του

«θα είχαν σταματήσει τον κυκλώνα Κατρίνα» Υπεράκτια αιολικά πάρκα, αποτελούμενα από δεκάδες χιλιάδες ανεμογεννήτριες, θα μπορούσαν να απορροφούν την ενέργεια κυκλώνων όπως η Κατρίνα και να αποτρέπουν έτσι ζημιές από τους ανέμους και τις πλημμύρες, δείχνουν προσομοιώσεις στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Εδώ και 24 χρόνια, ο καθηγητής Πολιτικής και Περιβαλλοντικής Μηχανικής Μαρκ Τζέικομπσον τελειοποιεί ένα υπολογιστικό μοντέλο για την παρακολούθηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της μεταφοράς ενέργειας και του παγκόσμιου κλίματος. Μια από τις πιο πρόσφατες εφαρμογές του μοντέλου είναι η προσομοίωση της γέννησης τροπικών καταιγίδων και κυκλώνων στον Ατλαντικό. Μια άλλη είναι ο υπολογισμός της απορρόφησης της

της πυρηνικής βιομηχανίας, και των αντίστοιχων λόμπι», προειδοποίησε ο Πρόεδρος του EREC. «Είναι προς το συμφέρον τόσο του κοινού μας βιώσιμου μέλλοντος και του τομέα των ΑΠΕ στο σύνολό του να είναι ενωμένος και ως εκ τούτου να μην υπάρχει ανταγωνισμός για την πολιτική υποστήριξη και τη δημόσια αποδοχή. Η τελευταία δεκαετία μας έχει δείξει τι μπορεί να επιτύχει ένα υψηλό επίπεδο συναίνεσης και συνεργασίας. Με την οργάνωση - ομπρέλα να διαλύεται, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να επιτευχθούν οι αναγκαίες αποφάσεις προς την κατεύθυνση ενός ευνοϊκού επενδυτικού κλίματος για τον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ευρώπη», κατέληξε ο Hinrichs - Rahlwes.

59

58

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ TΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ

Σε λειτουργία τέθηκαν τρία νέα αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 36 MW

αέρα προς το κέντρο της καταιγίδας και αυξάνει την ατμοσφαιρική πίεση στο κέντρο. Αυτό επιβραδύνει τους ανέμους σε όλη την έκταση της καταιγίδας» εξηγεί. Στην περίπτωση της Κατρίνα, του κυκλώνα που σκότωσε πάνω από 1.800 άτομα το 2005, το υπολογιστικό μοντέλο δείχνει ότι τα χειρότερα θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με ένα υπεράκτιο αιολικό πάρκο με 78.000 ανεμογεννήτριες. Στην περίπτωση του κυκλώνα Σάντι, ο οποίος έπληξε τη Νέα Υόρκη και άλλες πολιτείες το 2012, η μείωση της ταχύτητας ανέμου υπολογίζεται στα 126 με 140 χιλιόμετρα την ώρα και η μείωση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας στο 34%. Ο Τζέικομπσον αναγνωρίζει ότι στις ΗΠΑ υπάρχει πολιτική αντίσταση στη δημιουργία ακόμα και μικρών υπεράκτιων αιολικών πάρκων, αποτελούμενα από μερικές εκατοντάδες ανεμογεννήτριες, Επισημαίνει όμως ότι η κατασκευή γιγάντιων υπεράκτιων πάρκων θα ήταν συμφέρουσα, αφού οι ανεμογεννήτριες όχι μόνο θα παρήγαγαν «καθαρή» ηλεκτρική ενέργεια, αλλά επιπλέον θα απέτρεπαν και ζημίες δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο κυκλώνας Σάντι, για παράδειγμα, προκάλεσε ζημίες 82 δισ. δολαρίων σε τρεις πολιτείες. Τα υπεράκτια πάρκα, επιμένει ο ερευνητής, θα ήταν πολύ πιο οικονομικά από τα φράγματα στις ακτές, τα οποία αποτρέπουν μεν τις πλημμύρες, δεν περιορίζουν όμως τους ανέμους. Το κόστος τέτοιων φραγμάτων, εξάλλου, είναι αρκετά μεγάλο, καθώς εκτιμάται στα 10 με 40 δισ. δολάρια, ανάλογα με την περιοχή. Όσον αφορά τις επιπτώσεις ενός κυκλώνα στα ίδια τα υπεράκτια πάρκα, ο Τζέικομπσον επισημαίνει ότι οι σημερινές ανεμογεννήτριες αντέχουν σε ανέμους ταχύτητας έως 180 χιλιόμετρα την ώρα, στο εύρος ενός κυκλώνα κατηγορίας 2 ή 3. Η μελέτη δείχνει ότι τα υπεράκτια πάρκα θα εξασθένιζαν αρκετά τους ανέμους ώστε να μην κινδυνεύουν οι εγκαταστάσεις.

Τρία νέα αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 36 MW τέθηκαν σε λειτουργία στην Ελλάδα από την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, ανεβάζοντας τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ του Ομίλου στην Ελλάδα και το εξωτερικό στα 544 MW. Συγκεκριμένα, τα πάρκα που τέθηκαν σε λειτουργία είναι τα εξής: • Δύο αιολικά πάρκα στο Δήμο Αλεξανδρούπολης, στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, ισχύος 11,7 MW και 6,3 MW, αντίστοιχα.

• Αιολικό πάρκο στο Δήμο Ρόδου, στην Περιφερειακή Ενότητα Δωδεκανήσου, ισχύος 18 MW. Ο Όμιλος ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ έχει εγκαταστήσει 302 MW στην Ελλάδα, 138 MW στις ΗΠΑ, 74 MW στην Πολωνία και 30 MW στη Βουλγαρία. Ταυτόχρονα, διαθέτει υπό κατασκευή ή έτοιμες προς κατασκευή εγκαταστάσεις ΑΠΕ ισχύος 308 MW, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συνολικά, ο Όμιλος λειτουργεί, κατασκευάζει ή έχει πλήρως αδειοδοτήσει 852 MW εγκαταστάσεων ΑΠΕ στην Ευρώπη και την Αμερική. Στόχος της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ είναι, στο τέλος του 2014, να έχει σε λειτουργία ή υπό κατασκευή σε όλες τις χώρες δραστηριότητάς της, περίπου 1.000 MW έργων ΑΠΕ.

Δώδεκα Ευρωπαίοι υπουργοί

έναντια στα μεταλλαγμένα Απούσα η Ελληνική Κυβέρνηση!

Η Ελλάδα απέχει από σημαντική ευρωπαϊκή πρωτοβουλία ενάντια στα μεταλλαγμένα

Σημαντικά ερωτηματικά για την ακεραιότητα της ελληνικής θέσης ενάντια στα μεταλλαγμένα προκαλεί η σημερινή στάση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Για αδιευκρίνιστο λόγο, ο κ. Βενιζέλος δεν συνυπέγραψε την επιστολή 12 Ευρωπαίων Υπουργών, με την οποία καλούν τον Επίτροπο Υγείας Μποργκ να αποσύρει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έγκριση του μεταλλαγμένου καλαμποκιού 1507. Στην επιστολή τους, οι 12 Υπουργοί τονίζουν τις νομικές, πολιτικές και επιστημονικές ανησυχίες γύρω από την έγκριση του μεταλλαγμένου καλαμποκιού, ενώ επαναλαμβάνουν και την έντονη αντίθεση σημαντικής πλειοψηφίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών σε αυτή. Από την επιστολή αυτή απουσιάζουν οι υπογραφές του Έλληνα Υπουργού και άλλων έξι κρατών που είχαν επίσης απορρίψει την πρόταση στην ψηφοφορία της 11ης Φεβρουαρίου, που διεξήχθη στο πλαίσιο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ. Είναι η δεύτερη ευκαιρία που χάνει ο κ. Βενιζέλος να κλείσει την πόρτα της Ευρώπης στα μεταλλαγμένα, μέσα σε λίγες ημέρες. Ήδη, αν και είχε καταψηφίσει την πρόταση στη σχετική ψηφοφορία της 11ης Φε-

βρουαρίου, δεν ζήτησε την απόσυρση της πρότασης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την ιδιότητά του ως προεδρεύοντος του Συμβουλίου. Έτσι έχασε μία ουσιαστική πρώτη ευκαιρία να ηγηθεί μίας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που τελικά λαμβάνουν άλλοι ερήμην του.

«Η αδράνεια του κ. Βενιζέλου να αναλάβει πρωτοβουλίες για την απόρριψη του μεταλλαγμένου καλαμποκιού στην Ευρώπη προκαλεί μεγάλα ερωτηματικά. Η Ελλάδα στο παρελθόν, εκτός από τη σταθερά αρνητική θέση της στην απελευθέρωση μεταλλαγμένων οργανισμών, έχει αναλάβει σχετικές πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Περιμένουμε ο κ. Βενιζέλος να ανταποκριθεί στη βούληση της πλειονότητας των Ελλήνων καταναλωτών που δεν θέλουν τα μεταλλαγμένα στο πιάτο τους», δήλωσε η Έλενα

Δανάλη, υπεύθυνη της εκστρατείας της Greenpeace για τη Βιώσιμη Γεωργία. Έπειτα από την καταψήφιση της πρότασης για έγκριση του μεταλλαγμένου καλαμποκιού 1507 από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, η τελική απόφαση θα ληφθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Greenpeace καλεί τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, κ. Ευάγγελο Βενιζέλο να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλία για την απόσυρση της πρότασης για έγκριση του μεταλλαγμένου καλαμποκιού και να στηρίξει αντίστοιχες κινήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

61

60

Ο σχεδιασμός του έργου και η υποβολή της πρότασης πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με τις τεχνικές υπηρεσίες του Δ. Σερβίων-Βελβεντού και υπό την επιστημονική επίβλεψη του προσωπικού του ΕΚΕΤΑ. Οι μελέτες εφαρμογής του έργου έχουν ήδη ξεκινήσει, ενώ η ολοκλήρωση του έργου αναμένεται να φέρει θετικές περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας και της μείωσης των εκπομπών CO2 καθώς και της βελτίωσης της ποιότητας ζωής των κατοίκων και της αύξησης της ελκυστικότητας της Κοινότητας.

Φορτίζω & ανακυκλώνω υπεύθυνα

♲ ♲ ♲ ♲♲ ♲ ♲ ♲♲♲

Μπαταρίες σε τηλεκοντρόλ, μπαταρίες σε mp3 players, μπαταρίες σε φορητές ηλεκτρονικές και ηλεκτρικές συσκευές, σε ρολόγια, φακούς και σε παιχνίδια παιδιών. Λίγο ή πολύ, οι μπαταρίες έχουν το δικό τους ρόλο στην καθημερινότητά μας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες κερδίζουν διαρκώς έδαφος και όχι άδικα! Αν και λίγο πιο ακριβές στην τιμή σε σύγκριση με τις απλές μπαταρίες, οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες είναι η καλύτερη λύση για την κάλυψη των αναγκών μας. Μακροπρόθεσμα, το όφελος είναι μεγάλο όχι μόνο για τον περιορισμό των εξόδων μας, αλλά και για το περιβάλλον. Και αυτό γιατί: • Ξοδεύουμε περίπου 25 φορές λιγότερο αν χρησιμοποιούμε μόνο επαναφορτιζόμενες μπαταρίες.

• Έρευνα έχει δείξει πως η επιβάρυνση στο περιβάλλον από τη χρήση επαναφορτιζόμενων μπαταριών είναι σχεδόν 32 φορές μικρότερη σε σχέση με τη χρήση απλών μπαταριών. Απόφυγε λοιπόν τις μπαταρίες μιας χρήσης και προμηθεύσου επαναφορτιζόμενες! Όμως μην πετάξεις στα σκουπίδια τις κοινές μπαταρίες, επειδή έτσι επιφέρεις μία σειρά από προβλήματα. Ρίχνοντας μία μπαταρία στα σκουπίδια σπαταλάμε πολύτιμες πρώτες ύλες και ενέργεια που χρειάστηκαν για την παρασκευή της, ενώ κάποια

στοιχεία της μπορεί να περάσουν στο νερό και στο έδαφος επιφέροντας σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία μας. Αντίθετα, ανακυκλώνοντας μπαταρίες μειώνουμε τον όγκο απορριμμάτων και αποφεύγουμε ατυχήματα στους χώρους υγειονομικής ταφής (οι μπαταρίες είναι εύφλεκτες και ενδέχεται να εκραγούν σε υψηλές θερμοκρασίες ή σε περίπτωση διάβρωσης). Εναπόθεσε τις εξαντλημένες μπαταρίες στους κάδους ανακύκλωσης Α.Φ.Η.Σ. (Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών) που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Μπορείς να βρεις τέτοιους κάδους σε σούπερ μάρκετ, σχολεία, αλλά και επιχειρήσεις όπως τράπεζες, νοσοκομεία, ξενοδοχεία, εστιατόρια. Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση σε αριθμό σημείων ανακύκλωσης μπαταριών μετά τη Γερμανία και μέχρι στιγμής έχουν συλλεχθεί 132.000.000 φορητές μπαταρίες! Αν θέλεις περισσότερες πληροφορίες για την ανακύκλωση μπαταριών υπάρχει σχετικό φυλλάδιο πληροφοριών και όλες οι βασικές ερωτοαπαντήσεις γύρω από το ζήτημα. Κάνε την ανακύκλωση μπαταριών συνήθεια ξεκινώντας από αυτή την εβδομάδα κιόλας! Βρες τους κατάλληλους κάδους ανακύκλωσης και προώθησε την ανακύκλωση μπαταριών φέρνοντας επιτυχώς σε πέρας την αποστολή της εβδομάδας!

Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών & Ενεργειακών Πόρων

Πράσινη Αγροτική «Κοινότητα» Ελάτης

Σ

το πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» εγκρίθηκε η πρόταση του Δήμου Σερβίων-Βελβεντού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, σχετικά με την ένταξη της Τοπικής Κοινότητας Ελάτης στο Πρόγραμμα «Πράσινες Αγροτικές και Νησιωτικές “Κοινότητες”- Νέο Πρότυπο Ανάπτυξης», το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής. Μέσα από τη συγκεκριμένη πρωτοποριακή πρόταση ο Δήμος Σερβίων - Βελβεντού προσπαθεί να αναδείξει την αγροτική «Κοινότητα» Ελάτης ως ένα πρότυπο διαφορετικής, βιώσιμης, ανθρώπινης και φιλικής προς το περιβάλλον ανά-

πτυξης. Το Πρόγραμμα αποτελεί μια επιμέρους πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) και του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ) με απώτερο στόχο τον σχεδιασμό, υλοποίηση και λειτουργία κατάλληλων παρεμβάσεων που θα υποστηρίξουν με πολλαπλασιαστικό και επιδεικτικό αντίκτυπο σε όλη την επικράτεια, το μοντέλο της Πράσινης Ανάπτυξης. Οι παρεμβάσεις συνολικού προϋπολογισμού 4.962.441€ αφορούν: • Την ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κτιρίων και μόνιμων ιδιωτικών κατοικιών

• Την αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης σε κτίρια • Την κάλυψη αναγκών ΖΝΧ σε κατοικίες • Τη βιοκλιματική ανάπλαση πλατείας και κοινόχρηστων χώρων • Την αναβάθμιση Δημοτικού Φωτισμού • Την προμήθεια ηλεκτροκίνητων οχημάτων και κατασκευή σταθμού φόρτισης • Τον εκσυγχρονισμό εγκαταστάσεων διαχείρισης υδατικών πόρων • Τον εκσυγχρονισμό εγκαταστάσεων διαχείρισης στερεών αποβλήτων.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΘΕΛΕΙ! Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΜΠΟΡΕΙ; Ολοκληρώθηκε η ενεργειακή αναβάθμιση του δημοτικού σχολείου στην ορεινή Εύβοια, έως και 80% η μείωση του κόστους θέρμανσης που επιτεύχθηκε χάρη στη δράση 2.000 πολιτών, που δείχνουν ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι η μεγαλύτερη επενδυτική ευκαιρία της χώρας.

Π

ερισσότεροι από 2.000 πολίτες μέσα σε δύο μόλις μήνες συγκέντρωσαν το απαιτούμενο ποσό για την ενεργειακή αναβάθμιση του δημοτικού σχολείου στην ορεινή Εύβοια, στηρίζοντας έμπρακτα την εκστρατεία της Greenpeace για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας. Την ώρα που εκατομμύρια πολίτες ζουν σε παγωμένα κτίρια (όπως το σχολείο πριν την αναβάθμιση) η κοινωνία δείχνει ότι ακόμα και εν μέσω οικονομικής κρίσης θα στηρίξει αποφασιστικά μία θετική δράση αν υπάρχουν ουσιαστικά οφέλη. Είναι πλέον στο χέρι της κυβέρνησης να ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα και να θέσει ως προτεραιότητα της κεντρικής αναπτυξιακής πολιτικής της, τις επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας και την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας στον οικιακό τομέα και τη βιομηχανία. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα η κυβέρνηση συστηματικά υποτιμά την τεράστια επενδυτική και αναπτυξιακή ευκαιρία που αποτελεί η εξοικονόμηση ενέργειας, σπαταλώντας περισσότερους εθνικούς πόρους για την επιδότηση της κατανάλωσης πετρελαίου, παρά για την εξοικονόμησή του. Με αυτόν τον τρόπο το πρόβλημα της ενεργειακής σπατάλης και της ενεργειακής φτώχειας διαιωνίζεται και επιδεινώνεται, ενώ κάθε χρόνο απαιτούνται όλο και περισσότερα κονδύλια για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης μέσα από αναποτελεσματικά επιδόματα θέρμανσης. Το σχολείο, το οποίο πριν την ενεργειακή αναβάθμιση χρειαζόταν κάθε χρόνο έως και 6.500 € (5 τόνους πετρέλαιο) για θέρμανση, χάρη στις ενεργειακές παρεμβάσεις χρειάζεται πλέον περίπου 1.200 €. Τα κονδύλια που θα απελευθερωθούν θα διατεθούν για τις υπόλοιπες ανάγκες του σχολείου και θα δώσουν τη δυνατότητα στον δήμο να

κατευθύνει πόρους προς άλλες παρόμοιες δράσεις. Επιπλέον, οι εργασίες αναβάθμισης προσέφεραν θέσεις εργασίας στις τεχνικές εταιρείες που ανέλαβαν το έργο και ενίσχυσαν την τοπική οικονομία. Μεταφέροντας το παράδειγμα του μικρού σχολείου σε μεγαλύτερη κλίμακα, ένα μαζικό πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης του ενεργοβόρου ελληνικού κτιριακού αποθέματος, συμβάλλει αποφασιστικά στην βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, αφού: • Εξαλείφει την ενεργειακή φτώχεια, καθώς και τα επικίνδυνα σχετιζόμενα φαινόμενα, όπως η αιθαλομίχλη • Ενισχύει το εισόδημα των νοικοκυριών, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της βιομηχανίας • Αναβιώνει τον κατασκευαστικό κλάδο, δημιουργώντας δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας • Τονώνει και δημιουργεί θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την ελληνική περιφέρεια • Μειώνει την εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα και ενισχύει το ισοζύγιο πληρωμών της χώρας • Μειώνει δραματικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της χώρας • Εκσυγχρονίζει την ελληνική οικονομία και ενισχύει την ανταγωνιστικότητά της. Ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικών αλλαγών στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace σχολίασε: «2.000 συμπολίτες μας έδειξαν στην κυβέρνηση ότι όπου υπάρχουν πράξεις, δεν χωρούν λόγοι και εξαγγελίες. Ένας λέβητας πετρελαίου αντικαθίσταται σε μία ημέρα, η θερμομόνωση τοποθετείται σε λιγότερο από μία εβδομάδα.

63

62

Ξεκινώντας άμεσα από τα πιο φτωχά κοινωνικά στρώματα, μπορούμε να εξαλείψουμε οριστικά την ενεργειακή φτώχεια. Είναι καθαρά ζήτημα πολιτικής βούλησης και ιεράρχησης προτεραιοτήτων: οι λιγοστοί διαθέσιμοι εθνικοί πόροι να κατευθυνθούν τώρα στις σωστές επενδύσεις που προσφέρουν οριστικές λύσεις με μεγάλη προστιθέμενη κοινωνική αξία για όλη τη χώρα». Ο κ. Γιάννης Μπουροδήμος, δήμαρχος ΔιρφύωνΜεσσαπίων, δήλωσε: «Ο δήμος Διρφύων-Μεσσαπίων, επιθυμώντας να μην αφήσει καμιά ευκαιρία να πάει χαμένη, ανταποκρίθηκε με επιτυχία στην πρωτοβουλία που δρομολογήθηκε από την Greenpeace για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του νηπιαγωγείου και του δημοτικού σχολείου της Τ.Κ.

Στροπώνων. Μια πρωτοβουλία που, αξίζει να το τονίσουμε, χωρίς τη συμβολή και των απλών πολιτών θα ήταν καταδικασμένη. Κάνοντας, λοιπόν, ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος με κύριο άξονα τη συλλογική προσπάθεια, θέλω να υπενθυμίσω την προσωπική μου δέσμευση ότι η ενέργεια αυτή είναι μόνον η αρχή, καθώς βασική μας επιδίωξη ως δημοτικής αρχής στη σημερινή περίοδο της βαθιάς κρίσης σε όλους τους τομείς είναι η πραγματική ανάκαμψη και πραγματική ανάκαμψη δε νοείται χωρίς τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και το σεβασμό απέναντι στον πολίτη και στο δικαίωμά του για αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη».

Warren Buffett:

Η μεγαλύτερη “αιολική” παραγγελία στα χρονικά – $1 δισ. για 448 ανεμογεννήτριες Η

Με βάρος 390 τόνους και μήκος 20 μέτρα, το μοντέλο ατράκτου V164-8.0 MW έχει εγκατασταθεί στο Østerild, της Δανίας. Φωτογραφίες παρουσιάζουν την άτρακτο να ανυψώνεται στον πύργο 140 μέτρων. Οι προετοιμασίες για την εγκατάσταση των τριών πτερυγίων 80 μέτρων έχουν ξεκινήσει.

απόφαση της ενεργειακής εταιρείας του Warren Buffett να παραγγείλει ανεμογεννήτριες συνολικής αξίας ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων για αιολικές εγκαταστάσεις στην Αϊόβα αποτελεί μια ακόμη απόδειξη της αυξημένης ανταγωνιστικότητας της ανανεώσιμης ενέργειας σε σύγκριση με τα ορυκτά καύσιμα χάρη στη μείωση του κόστους του εξοπλισμού. Οι τιμές των ανεμογεννητριών έχουν υποχωρήσει 26% παγκοσμίως από το πρώτο εξάμηνο του 2009 φέρνοντας το κόστος της αιολικής ενέργειας μόλις 5,5% υψηλότερα από αυτό του άνθρακα σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε στο κόστος των ορυκτών

καυσίμων τα “κρυφά” περιβαλλοντικά, κοινωνικά, υγειονομικά κόστη, τότε μάλλον η αιολική ενέργεια κοστίζει φθηνότερα. Η MidAmerican Energy Holdings, θυγατρική της επενδυτικής εταιρείας Berkshire Hathaway του Γουόρεν Μπάφετ ανακοίνωσε χθες την αγορά ανεμογεννητριών Siemens συνολικής ισχύος 1.050 Μεγαβάτ, σηματοδοτώντας την μεγαλύτερη παραγγελία επίγειων ανεμογεννητριών στα χρονικά. Ο άνεμος είναι η φθηνότερη πηγή ενέργειας στην Αϊόβα και η συμφωνία αποδεικνύει ότι τα αιολικά είναι κερδοφόρα χωρίς επιδοτήσεις επισημαίνει ο Τομ Κίρναν, διευθυντης της Αμερικανικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας.

Η συγκεκριμένη παραγγελία 448 ανεμογεννητριών έρχεται σε συνέχεια εκείνης του Δεκεμβρίου 2010 για 258 ανεμογεννήτριες πάλι για αιολικά έργα στην Αϊόβα. Η MidAmerican αναδιανέμει το χαρτοφυλάκιο των ενεργειακών δραστηριοτήτων της από τον παρωχημένο και βρώμικο άνθρακα στην αιολική ενέργεια, με στόχο να κλείσει όλες τις μονάδες άνθρακα ως το 2015, καθώς σύμφωνα με αναλυτές του Bloomberg είναι φθηνότερη ακόμα και από μονάδες φυσικού αερίου νέας γενιάς. Το κόστος της αιολικής ενέργειας έχει συρρικνωθεί κατά 90% τις δύο τελευταίες δεκαετίες και κατά 30% την τελευταία τριετία.

Ηλεκτρική ενέργεια από τη Γεωργία προς την Ευρώπη μέσω Τουρκίας Η γραμμή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, Borka - Akhaltsikhe, θα μπορεί να μεταφέρει 700 MW ηλεκτρικής ενέργειας από την Γεωργία προς την Ευρώπη, μέσω Τουρκίας, δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, με τη χωρητικότητα να αυξάνεται μελλοντικά στα 1.100 MW. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Τούρκου υπουργού, κατά την διάρκεια της τελετής θεμελίωσης της γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή Akhaltsikhe της Γεωργίας, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται στην Γεωργία, θα είναι σύντομα διαθέσιμη στις ευρωπαϊκές αγορές. Ο Γιλντίζ πρόσθεσε ότι σύντομα θα κατασκευαστεί και ανάλογη γραμμή μεταφοράς από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη, και πάλι μέσω Τουρκίας.

65

64

ΠΩΣ ΠΕΙΘΟΥΝ ΤΟΥΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗΜΕΝΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ Γερμανική «επέλαση» στα φωτοβολταϊκά

Π

ριν από τρία χρόνια, το πιο πολυδιαφημισμένο σχέδιο ξένων επενδύσεων ήταν το περιβόητο «πρόγραμμα Ήλιος», που μέχρι και ο Σόιμπλε το εκθείαζε. Τώρα, η γερμανική επέλαση στην εγχώρια αγορά των ΑΠΕ εξελίσσεται στο παρασκήνιο, με άριστα αποτελέσματα και με βοηθό την κυβέρνηση και το λεγόμενο new deal στις ΑΠΕ, που πλήττει κυρίως όσους έχουν φωτοβολταϊκές μονάδες. Σύμφωνα με απόλυτα διασταυρωμένες πληροφορίες, γερμανικές εταιρείες στον κλάδο των Ανανεώσιμων Πηγών έχουν εξαπολύσει ένα ιδιότυπο… πογκρόμ, έχοντας στο στόχαστρό τους οποιαδήποτε μονάδα φωτοβολταϊκών είναι εγκατεστημένη σε ελληνικό έδαφος, ανεξαρτήτως μεγέθους και ισχύος.

Το colpo grosso Μάλιστα, στην «F&M Voice» έχουν φτάσει πληροφορίες από διαφορετικές πηγές και από διαφορετικά γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας, όπου υπάρχουν παρόμοιες μονάδες. Αρχικώς, τους ιδιοκτήτες των φωτοβολταϊκών πλησιάζουν πρόσωπα που συστήνονται ως δικηγόροι, υποστηρίζοντας ότι εκπροσωπούν μεγάλο ελληνικό ενεργειακό όμιλο, χωρίς να τον κατονομάζουν. Εάν ο ενδιαφερόμενος συμφωνήσει να συζητήσει την πρόταση, τότε οι ίδιοι άνθρωποι αλλάζουν το μέγεθος του ενδιαφερόμενου, υποστηρίζοντας ότι εκπροσωπούν θυγατρική μεγάλου πολυεθνικού ομίλου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι προέρχεται από τις ΗΠΑ. Εφόσον οι συζητήσεις προχωρήσουν και η οικονομική πρόταση κατέβει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, τότε οι ίδιοι διαμεσολαβητές

Του Κώστα Ψωμιάδη αποκαλύπτουν ότι πραγματικοί υποψήφιοι αγοραστές είναι Γερμανοί, που θέλουν να επενδύσουν στην «καθαρή» ενέργεια. Και πάλι, ο πωλητής της μονάδας δεν μαθαίνει όλη την αλήθεια, καθώς εμφανίζεται ως αγοραστής ένα φυσικό πρόσωπο γερμανικής καταγωγής, ο οποίος, αμέσως μετά από την ολοκλήρωση της αρχικής συμφωνίας, μεταβιβάζει (φυσικά με την ανάλογη «προμήθεια») την ιδιοκτησία της μονάδας στην εταιρεία, που είναι ο πραγματικός ενδιαφερόμενος.

Η πικρή αλήθεια Όσοι -είτε από απόγνωση, είτε θεωρώντας ότι αποφεύγουν νέα αρνητικά μέτρα λόγω μνημονιακών πολιτικών- έφτασαν στο σημείο να «ξεφορτωθούν» τις μονάδες τους ανακάλυψαν την αλήθεια, όταν είδαν να αναρτώνται στις πύλες των εγκαταστάσεων οι ταμπέλες με το όνομα του νέου ιδιοκτήτη. Είναι ξεκάθαρο ότι ως μέγας… χορηγός στη «γερμανική επέλαση» λειτουργεί η κυβέρνηση και η πολιτική που υλοποιεί, καθώς η προωθούμενη μείωση στις ταρίφες δημιουργεί συνθήκες τρομοκρατίας σε όσους πίστεψαν στο παρελθόν τις μεγαλόστομες υποσχέσεις και επένδυσαν σε μονάδες ΑΠΕ. Τώρα, υπό την απειλή της πτώχευσης αναγκάζονται να ξεπουλήσουν τις εγκαταστάσεις, έστω και με ζημία, για να αποφύγουν τα χειρότερα. Σε αυτή τη συγκυρία, οι Γερμανοί φτιάχνουν τα δικά τους ενεργειακά χαρτοφυλάκια και μάλιστα με πολύ μικρότερο κόστος απ’ ό,τι θα στοίχιζε το πρόγραμμα «Ήλιος».

Mε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μετεωρολογίας 2014

‘‘Καιρός και Κλίμα: εμπλέκοντας τη νεολαία’’

Του Νίκου Εμμ. Καραταράκη, Μετεωρολόγου – Περιβαλλοντολόγου DIC, MSc, MBA, email: karatarakis@gmail.com

Στις 23 Μάρτη κάθε χρόνο γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Μετεωρολογίας (ΠΗΜ) από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (ΠΜΟ) και τις Μετεωρολογικές Υπηρεσίες των Κρατών-Μελών. Ο ΠΜΟ είναι ο ειδικός και εξουσιοδοτημένος οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για τον καιρό, το κλίμα και το νερό. Κάθε εορτασμός είναι αφιερωμένος σε ένα ξεχωριστό θέμα. Το φετινό θέμα είναι το εξής: ‘’Καιρός και Κλίμα: εμπλέκοντας τη νεολαία’’, στα Αγγλικά ‘’Weather and Climate: engaging youth’’. O ΠΜΟ αναφέρει ότι η σημερινή νεολαία θα ωφεληθεί από τις τρομερές εξελίξεις που γίνονται και δίνουν τη δυνατότητα για κατανόηση και πρόβλεψη του καιρού και του κλίματος του πλανήτη μας. Την ίδια στιγμή, το εντυπωσιακό είναι ότι οι περισσότεροι σημερινοί νέοι θα ζήσουν μέσα στο δεύτερο μισό του 21ου αιώνα και θα βιώσουν τις ολοένα αυξανόμενες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ας δούμε πρώτα συνοπτικά την εξέλιξη του κλίματος και την κλιματική αλλαγή. Η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα ήταν η πιο θερμή δεκαετία που έχει καταγραφεί από τότε που ξεκίνησαν οι ενόργανες μετεωρολογικές παρατηρήσεις, γύρω στο 1850. Επίσης τη δεκαετία αυτή καταγράφηκαν πολλά ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες έχουν αυξήσει τις συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου

και έχουν συμβάλλει στην άνοδο της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη μας και συνεπώς στην κλιματική αλλαγή. Ενδεικτικά, οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και οξειδίου του αζώτου έχουν αυξηθεί από τους προ-βιομηχανικούς χρόνους κατά 39%, 158% και 20% αντίστοιχα. Η τάση αυτή συνεχίζει αυξητικά έως σήμερα. Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη μας συνέβη κυρίως τις τέσσερις δεκαετίες από 1971-2010. Εννέα από τα δέκα έτη της δεκαετίας του 2000 ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί. Παράλληλα, τα προγνωστικά κλιματικά μοντέλα δίνουν την πρόβλεψη ότι μπορεί μέχρι το τέλος του αιώνα που διανύουμε, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μας να ανέβει έως και τέσσερις βαθμούς Κελσίου, ανάλογα με τα διάφορα σενάρια εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Ένας στόχος ρεαλιστικός και εφικτός θα ήταν ο περιορισμός της ανόδου της θερμοκρασίας έως τους δύο βαθμούς. Αυτό όμως απαιτεί πολιτικές και δράσεις για τη μείωση των εκπομπών, που πρέπει να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν από τώρα, χωρίς αναβολές. Ο ρόλος της νεολαίας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, μπορεί να είναι σημαντικός και γιατί όχι καθοριστικός. Οι σημερινοί νέοι είναι κατά κανόνα πιο υγιείς, περισσότερο μορφωμένοι, πιο εξει-

δικευμένοι και έμπειροι από εκείνους πριν από πενήντα χρόνια και αποτελούν πηγές καινοτομίας και νέων ιδεών. Οι νέοι πρέπει και μπορούν να εμπλακούν στις διαδικασίες διαμόρφωσης και ανάπτυξης πολιτικών, σε δράσεις για την ευαισθητοποίηση του μέσου ανθρώπου και σε προσπάθειες για τον μετριασμό των επιπτώσεων και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Βέβαια, την ίδια στιγμή δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η νεολαία σήμερα πλήττεται βάναυσα από την πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και της αχαλίνωτης κυριαρχίας του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και ζει σε υπερθετικό βαθμό την πρωτοφανή κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση που έχει επικρατήσει. Οι νέοι άνθρωποι βιώνουν δραματικά επίπεδα ανεργίας και κοινωνικής περιθωριοποίησης, χωρίς πραγματικές ελπίδες για καλυτέρευση στο ορατό μέλλον, ενώ ταυτόχρονα αναμένεται, όπως πριν αναφέρθηκε, να υποστούν και τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη τον 21ο αιώνα. Η νέα γενιά από τα πράγματα οφείλει να είναι ταυτόχρονα δημιουργική και ριζοσπαστική. Να είναι ευρηματική και να αξιοποιεί ευκαιρίες και δυνατότητες που παρουσιάζονται, αλλά και να συμβάλλει μέσα από συλλογικές δράσεις στην ευρύτερη προσπάθεια για την αλλαγή της σημερινής κατάστασης και τη δημιουργία νέων προϋποθέσεων για ευημερία για όλους.

67

66

Enel Green Power ποτέ άλλοτε η ενέργεια δεν ήταν τόσο φυσική

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Έρχεται

Με αέρα δυνατό... με περισσότερη διάθεση

Με πολλές εκπλήξεις...

Η Enel Green Power είναι εταιρεία του Ομίλου Enel απόλυτα προσανατολισμένη στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με παρουσία στην Ευρώπη, τη Βόρεια και Νότια Αμερική. Είναι από τους παγκόσμιους ηγέτες στο συγκεκριμένο τομέα με συνολική εγκατεστημένη ισχύ περίπου 8.700 MW, τα οποία παράγονται σε 740 υπό λειτουργία μονάδες σε όλο τον κόσμο κι ένα μείγμα παραγωγής, που περιλαμβάνει υδροηλεκτρικούς σταθμούς, φωτοβολταϊκά κι αιολικά πάρκα, γεωθερμία και βιομάζα. Η Enel Green Power είναι παρούσα στην Ελλάδα με έργα ΑΠΕ εγκατεστημένης ονομαστικής ισχύος 307 MW, αξιοποιώντας αιολικές, υδροηλεκτρικές και ηλιακές πηγές ενέργειας.

www.enelgreenpower.com