Araştırmanın Künyesi; Araştırma; 12 – 13 Ocak 2008 günleri Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde, 28 il ve 86 ilçede bunlara bağlı 104 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 907’si kadın toplam 1.836 denekle, hanede yüz yüze görüşme metoduyla yapılmıştır. Örneklemin seçilmesinde çok aşamalı – tabakalı – tesadüfi yöntem, görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise, cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır. Gidilen il, ilçe ve mahallelerin belirlenmesinde TÜİK verileri dikkate alınmış, Coğrafi bölge, Kır - Kent ve Büyükşehir seçmen sayısı ağırlıklarına uyulmuştur. Sokakların belirlenmesinde ise, Maliye Bakanlığı arsa – arazi birim değerlerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir. Araştırmanın hata payı güven sınırları içerisinde ± % 2’dir. Çalışmanın sahasının yürütüldüğü 28 il şöyledir; Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Sakarya, Samsun, Trabzon, Van ve Zonguldak.
ÖZET 2007’nin en önemli olayı ? Halkın %54,7’si “2007’nin en önemli olayı hangisi veya hangileri” sorusuna terör olayları ve terörle mücadele cevabı vermiştir. Bunu sırasıyla Abdullah GÜL’ün Cumhurbaşkanı seçilmesi %39,7 – AKP’nin Milletvekili genel seçimlerinde %47,0 oy alması %30,1 – 27 Nisan Genelkurmay bildirisi %9,4 izlemektedir. ·
İlkokul ve daha alt eğitim gruplarında Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı seçilmesi cevabı genel ortalamanın üzerindedir. Eğitim yükseldikçe 27 Nisan Genelkurmay bildirisi cevapları artmaktadır. (- ilkokul %7,2 – Ortaokul / lise %9,1 – Üniversite %17,5)
·
AKP’liler %52,5 ile genel ortalamanın çok üzerinde Abdullah GÜL’ün Cumhurbaşkanı seçilmesini 2007’nin en önemli olayları arasında saymıştır.
2007’NİN EN ÖNEMLİ OLAYI ?
2007’NİN EN ÖNEMLİ OLAYI HANGİSİ ? SORU : Size göre, bu yıl yani 2007’nin Türkiye için en önemli olayı şunlardan hangisi ? (ANKETÖRE: Şıkları oku ve tek cevap al)
2007’NİN EN ÖNEMLİ OLAYI
% 33,0
Cumhurbaşkanlığı seçimi
9,3
Milletvekili genel seçimleri AB ile müzakereler
14,6
Kuzey Irak - Kerkük
43,1
TOPLAM
100,0
Cumhurbaşkanlı ğı seçimi 33%
%43,1 Kuzey Irak/Kerkük
%14,6 AB ile müzakereler
Milletvekili genel seçimleri %9,3
18 yaş ve üstü nüfusun %43,1’i “Sizce şunlardan hangisi 2007’nin en önemli olayı” sorusuna Kuzey Irak – Kerkük cevabı vermiştir. %33 Cumhurbaşkanlığı seçiminin, %14,6 AB ile müzakerelerin, %9,3 ise Milletvekili genel seçimlerinin 2007’nin en önemli olayı olduğunu düşünmektedir.
·
Erkekler; Kuzey Irak – Kerkük, kadınlar; Cumhurbaşkanlığı seçimlerini genel ortalamanın üzerinde 2007’nin en önemli olayı olarak görmektedir. 2007 EN ÖNEMLİ OLAY /CİNSİYET ? Cumhurbaşkanlığı seçimi
KADIN
ERKEK
TOPLAM
35,6
30,4
33,0
Milletvekili genel seçimleri AB ile müzakereler Kuzey Irak/Kerkük TOPLAM
·
8,7 14,6 46,2 100,0
9,3 14,6 43,1 100,0
18-27 yaş arası gençler Kuzey Irak – Kerkük 2007’nin en önemli olayı derken, yaş yükseldikçe Cumhurbaşkanlığı seçimi diyenlerin oranı artıyor. 2007 EN ÖNEMLİ OLAY /YAŞ ? Cumhurbaşkanlığı seçimi Milletvekili genel seçimleri AB ile müzakereler Kuzey Irak/Kerkük TOPLAM
·
9,8 14,7 39,8 100,0
18 – 27 YAŞ 29,0 11,5 13,2 46,3 100,0
28 – 43 YAŞ ARASI 34,8 6,7 16,8 41,7 100,0
44 YAŞ VE ÜZERİ 35,1 9,6 14,0 41,3 100,0
TOPLAM 33,0 9,3 14,6 43,1 100,0
Üniversite mezunlarında %18,5 ile Milletvekili genel seçimleri de 2007’nin en önemli olayları arasında yükseliyor.
2007 EN ÖNEMLİ OLAY - İLKOKUL ORTAOKUL ÜNİVERSİ TOPLAM /EĞİTİM DURUMU ? /LİSE TE Cumhurbaşkanlığı seçimi 37,6 28,1 33,9 33,0 Milletvekili genel seçimleri 8,9 7,4 18,5 9,3 AB ile müzakereler 12,5 18,3 8,2 14,6 Kuzey Irak/Kerkük 41,0 46,1 39,4 43,1 TOPLAM 100,0 100,0 100,0 100,0 · CHP seçmenine göre 2007’nin en önemli olayı Cumhurbaşkanlığı seçimleri. YARIN SEÇİM /OY KİME / 2007 EN ÖNEMLİ OLAYI AKP CHP MHP DYP DTP Genç Parti ANAVATAN DİĞER Kararsız/boş/CY. TOPLAM
CUMHURBA ŞKANLIĞI SEÇİMİ
MİLLETVEK İLİ GENEL SEÇİMLERİ
AB İLE MÜZAKEREL ER
KUZEY IRAK/KERK ÜK
TOPLAM
36,6 41,6 19,2 20,4 23,9 24,8 28,9 42,5 33,7 33,0
9,1 8,7 12,1 8,3 16,4 4,8 13,3 13,4 6,9 9,3
13,9 14,2 19,2 22,2 17,9 13,3 14,4 8,7 12,2 14,6
40,4 35,5 49,5 49,1 41,8 57,1 43,3 35,4 47,2 43,1
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
ASKERİ MÜDAHALE Mİ – İYİ İLİŞKİLER Mİ ? SORU : Kuzey Irak’a sınır ötesi bir askeri müdahaleyi mi yoksa, Kuzey Irak’la iyi ilişkileri mi Türkiye’nin çıkarları için daha doğru buluyorsunuz?
TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇİN
%
Askeri müdahale İyi ilişkiler Cevap yok TOPLAM
34,9 48,8 16,3 100,0
Halkın %48,8’i Kuzey Irakla iyi ilişkileri Türkiye’nin çıkarları için daha doğru bulduğunu söylemiştir. ·
Erkekler askeri müdahaleyi, kadınlar iyi ilişkileri genel ortalamanın üzerinde doğru bulmaktadır. TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇİN / CİNSİYET ? Askeri müdahale İyi ilişkiler Cevap yok TOPLAM
·
ERKEK
TOPLAM
25,0 51,1 23,9 100,0
44,3 46,6 9,1 100,0
34,9 48,8 16,3 100,0
Yaş yükseldikçe askeri müdahaleyi doğru buluyorum diyenlerin oranı azalmaktadır.
TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇİN / YAŞ ?
18 – 27 YAŞ
28 – 43 YAŞ
44 + YAŞ
TOPLAM
37,7 48,1 14,2 100,0
35,3 49,2 15,5 100,0
31,6 49,1 19,3 100,0
34,9 48,8 16,3 100,0
Askeri müdahale İyi ilişkiler Cevap yok TOPLAM
·
KADIN
Eğitim yükseldikçe iyi ilişkiler Türkiye’nin menfaatinedir diyenlerin oranı artıyor.
TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇİN / EĞİTİM DURUMU ? Askeri müdahale İyi ilişkiler Cevap yok
- İLKOKUL 27,9 47,7 24,4
ORTAOKUL / LİSE 41,3 48,2 10,5
ÜNİVERSİTE MEZUNU 37,4 54,8 7,8
TOPLAM 34,9 48,8 16,3
TOPLAM 100,0 · · Kırda askeri müdahaleyi doğru ortalamanın üzerinde. TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇ/YERLEŞİM TİPİ ? Askeri müdahale İyi ilişkiler Cevap yok TOPLAM
·
BÜYÜK ŞEHİR 33,0 51,7 15,3 100,0
100,0
100,0
buluyorum
diyenlerin
100,0 oranı
genel
KENT
KIR
TOPLAM
33,2 51,1 15,7 100,0
37,5 45,1 17,4 100,0
34,9 48,8 16,3 100,0
Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayanların Türkiye’nin menfaatine bulduğunu söylemiştir.
%63,5’i
iyi
ilişkileri
TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇİN / BÖLGE
MARMA RA
EGE
AKDENİZ
KARADE NİZ
İÇ ANADO LU
DOĞU ANADO LU
GÜNEY DOĞU ANADO LU
TOPLAM
Askeri müdahale İyi ilişkiler Cevap yok TOPLAM
34,2 54,8 11,0 100,0
41,0 45,5 13,5 100,0
32,7 44,4 22,8 100,0
30,0 48,6 21,4 100,0
41,3 37,4 21,3 100,0
39,6 52,8 7,5 100,0
18,2 63,5 18,2 100,0
34,9 48,8 16,3 100,0
·
Bugün bir Milletvekili seçimi olsa oyumu MHP’ye veririm diyenlerin %53,9’u, Genç Partiye vereceğim diyenlerin %51,7’si askeri bir müdahaleyi Türkiye’nin çıkarlarına daha uygun bulduğunu söylemiştir.
TÜRKİYE ÇIKARLARI İÇ/YARIN SEÇİM /OY KİME AKP CHP DYP MHP DTP Genç Parti ANAVATAN DSP SAADET Partisi Diğer Kararsız/boş/hiçbiri TOPLAM
ASKERİ MÜDAHALE
İYİ İLİŞKİLER
CEVAP YOK
TOPLAM
37,5 32,9 32,1 53,9 0,0 51,7 40,3 27,7 45,1 30,8 30,7 34,9
46,5 47,3 55,0 31,2 92,0 28,3 41,6 70,2 51,9 61,5 50,2 48,8
16,0 19,7 12,8 14,9 8,0 20,0 18,2 2,1 3,0 7,7 19,1 16,3
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
KUZEY IRAK / KÜRT DEVLETİ KURULURSA ? SORU :Kuzey Irakta bir Kürt devleti kurulursa, şimdi size okuyacağım görüşlerden hangisine katılırsınız ?
KUZEY IRAK’TA KÜRT DEVLETİ
%
Orada yaşayan kürtler bir realitedir, kürt devleti kurulursa yapacak birşey yok
13,5
Türkiye için tehdittir, kürt devletinin kurulması mutlaka engellenmelidir
58,6
Kürt devleti ile birlikte yaşanabilir
12,4
Cevap yok/Fikri yok TOPLAM
Kürt devleti ile birlikte yaşanabilir %12,4
15,4 100,0 Cevap yok/Fikri yok 15,4%
Kurulursa yapılacak birşey yok 13,5% Mutlaka engellenmeli dir % 58,6
Her 100 deneğin, yarıdan fazlası 59’u, Kuzey Irak’ta kurulacak bir kürt devletinin Türkiye için bir tehdit oluşturacağını, bu yüzden kurulmasının mutlaka engellenmesi gerektiğini söylemiştir. ·
Erkeklerin %65,8’i bir kürt devletinin kurulması engellenmeli derken, bu oran kadınlarda 51,0’dir. Kadınların %23,4’ü bu soruya cevap vermemiş veya verememiştir.
KUZEY IRAK/KÜRT DEVLETİ/CİNSİYET ? Orada yaşayan kürtler bir realitedir, kürt devleti kurulursa yapacak birşey yok Türkiye için tehdittir, kürt devletinin kurulması mutlaka engellenmelidir Kürt devleti ile birlikte yaşanabilir Cevap yok/Fikri yok TOPLAM
KADIN
ERKEK
TOPLAM
12,0
15,0
13,5
51,0
65,8
58,6
13,6 23,4 100,0
11,2 8,0 100,0
12,4 15,4 100,0
·
18 – 27 yaş arası gençler mutlaka engellenmelidir cevabını genel ortalamanın üzerinde söylemişlerdir. (%63,0)
KUZEY IRAK/KÜRT DEVLETİ/YAŞ ? Orada yaşayan kürtler bir realitedir, kürt devleti kurulursa yapacak birşey yok Türkiye için tehdittir, kürt devletinin kurulması mutlaka engellenmelidir Kürt devleti ile birlikte yaşanabilir Cevap yok/Fikri yok TOPLAM
·
28 – 43 YAŞ ARASI
44 YAŞ VE ÜZERİ
TOPLAM
13,4
13,8
13,3
13,5
63,0
56,2
56,7
58,6
10,0
15,0
12,1
12,4
13,5 100,0
14,9 100,0
17,9 100,0
15,4 100,0
Eğitim yükseldikçe realitedir, birlikte yaşanabilir cevapları bir miktar artmaktadır.
KUZEY IRAK/KÜRT DEVLETİ/EĞİTİM DURUMU ? Orada yaşayan kürtler bir realitedir, kürt devleti kurulursa yapacak birşey yok Türkiye için tehdittir, kürt devletinin kurulması mutlaka engellenmelidir Kürt devleti ile birlikte yaşanabilir Cevap yok/Fikri yok TOPLAM
·
18 – 27 YAŞ
- İlkokul
Ortaokul / Lise
Üniversite
TOPLAM
11,6
14,4
17,8
13,5
53,9
63,7
57,2
58,6
10,9
13,0
16,1
12,4
23,6 100,0
8,9 100,0
8,9 100,0
15,4 100,0
Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayanların %52’si realitedir, %28,4’ü ise birlikte yaşanabilir cevabı vermiştir. Kürt devleti mutlaka engellenmelidir cevabı en fazla Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinde verilmiştir. MARMARA
EGE
AKDENİZ
KARADENİZ
İÇ ANADOLU
DOĞU ANADOLU
GÜNEYDOĞU ANADOLU
TOPLAM
Orada yaşayan kürtler bir realitedir
14,9
9,2
5,3
7,6
4,3
14,0
52,0
13,5
Türkiye için tehdittir, kurulması engellenmelidir
60,4
54,0
61,2
67,7
70,5
60,8
14,4
58,6
Kürt devleti ile birlikte yaşanabilir
13,4
17,1
5,9
7,3
5,5
17,8
28,4
12,4
Cevap yok/Fikri yok
11,3
19,7
27,5
17,4
19,7
7,3
5,2
15,4
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
KUZEY IRAK/KÜRT DEVL/BÖLGE
TOPLAM
·
DTP seçmeni içerisinde Kuzey Irakta bir Kürt devletinin kurulmasını tehdit olarak gören hiçkimse yoktur. Realitedir veya birlikte yaşanabilir cevabını en az MHP seçmeni söylemiştir.
Yarın Seçim / Kürt Devleti
AKP CHP DYP MHP DTP GENÇ PARTİ ANAVATAN DSP SAADET PARTİSİ DİĞER KARARSIZ /HİÇBİRİ/BOŞ OY TOPLAM
Orada Yaşayan Kürtler bir realitedir
Türkiye İçin Tehdittir, Kurulması Engellenmelidir
Kürt Devleti İle Birlikte Yaşanabilir
Cevap Yok
Toplam
11,6 5,0 17,8 3,5 75,4 0,0 8,9 4,3 0,0 24,0
62,7 65,0 63,0 68,7 0,0 64,0 70,0 66,0 56,7 52,0
11,4 12,2 3,9 5,6 20,9 21,6 4,4 23,4 33,3 18,0
14,4 17,8 15,2 22,2 3,7 14,4 16,7 6,4 10,0 6,0
100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
13,2
55,9
14,7
16,2
100,0
13,5
58,6
12,4
15,4
100,0
2007’NİN EN ÖNEMLİ OLAYI ? SORU : Size göre, geçtiğimiz yılın, yani 2007’nin Türkiye için en önemli olayı şunlardan hangisi veya hangileriydi ? (ANKETÖRE: Şıkları oku ve en fazla 2 cevap al) % Terör olayları, Şehit cenazeleri, Terörle mücadele
54,7
Abdullah Gül'ün Cumhurbaşkanı seçilmesi
39,7
AKP'nin Milletvekili genel seçimlerinde %47 oy alması
30,1
27 Nisan Genelkurmay bildirisi
9,4
Cevap yok / fikri yok
10,1
Birden fazla cevap verilebildiği için toplam 100’den fazladır.
Halkın %54,7’si 2007’nin en önemli olayı hangisi veya hangileri sorusuna terör olayları ve terörle mücadele cevabı vermiştir. Bunu sırasıyla Abdullah GÜL’ün Cumhurbaşkanı seçilmesi %39,7 – AKP’nin Milletvekili genel seçimlerinde %47,0 oy alması %30,1 – 27 Nisan Genelkurmay bildirisi %9,4 izlemektedir. İlkokul ve daha alt eğitim gruplarında Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı seçilmesi cevabı genel ortalamanın üzerindedir. Eğitim yükseldikçe 27 Nisan Genelkurmay bildirisi cevapları artmaktadır. (- ilkokul %7,2 – Ortaokul / lise %9,1 – Üniversite %17,5)
54,7
39,7 30,1
9,4
Terör olayları, şehit cenazeleri
A.Gül'ün Cumhurbaşkanı seçilmesi
AKP'nin %47 oy alması
27 Nisan Bildirisi
10,1
Cevap yok/Fikri yok
Hangi partinin seçmeni ne diyor ? ·
AKP’liler %52,5 ile genel ortalamanın çok üzerinde Abdullah GÜL’ün Cumhurbaşkanı seçilmesini 2007’nin en önemli olayları arasında saymıştır.
BUGÜN SEÇİM OY KİME / 2007'DE TÜRKİYENİN EN ÖNEMLİ OLAYI ?
AKP
CHP
MHP
DTPBAĞIM SIZLAR
DİĞER
CEVAP YOK / HİÇBİR İ
TOPLAM
Terörle mücadele
53,6
63,7
59,8
29,8
56,3
53,0
54,7
Abdullah Gül'ün Cumhurbaşkanı olması
52,5
38,4
30,4
38,3
25,0
23,8
39,7
AKP'nin %47 oy alması
33,7
32,1
36,3
8,5
37,5
22,5
30,1
27 Nisan Genelkurmay bildirisi
3,8
14,7
10,8
8,5
29,2
12,4
9,4
Cevap yok/fikri yok
4,8
5,8
4,9
38,3
8,3
19,8
10,1
Birden fazla cevap verilebildiği için toplam 100’den fazladır.