Araştırmanın künyesi; Milli Eğitim Bakanlığı için, YÖK yasa tasarısı hakkında öğrencilerin düşüncelerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilen bu araştırmanın sahası, 22 – 24 Ekim 2003 tarihleri arasında yürütülmüştür. Anket formu; 9 il’de bulunan 20 Üniversitede öğrenim gören 531’i kız 1301 öğrenciye uygulanmıştır. Öğrenci örneklemi; Türkiye’de fakültelerde eğitim gören öğrencileri okudukları bilim dalı, coğrafi bölge ağırlıkları ve öğrencilerin cinsiyetine göre temsil etmektedir. Örneklemin istatistiki hata payı, güven sınırları içerisinde ± % 2,5’tir. Görüşülen kitlenin demografisiyle ilgili detaylar raporun son bölümünde yer almaktadır.
1
OKUDUĞU BÖLÜME İSTEYEREK Mİ GİRDİ ? Soru: Okuduğunuz bölüme isteyerek mi girdiniz ? ·
Türkiye’de fakültelerde okuyan öğrencilerin % 76,6’sı okuduğu bölüme isteyerek girmiş.
% Evet kendi isteğimle girdim
76,6
Hayır isteyerek girmedim
23,4
Toplam
100,0
Verilen cevapları çeşitli demografik kroslara göre incelersek;
Cinsiyet ; ·
Kız öğrenciler genel ortalamanın isteyerek girdiğini söylüyor.
biraz
üzerinde
Kadın
Erkek
Topl.
Evet kendi isteği
77,8
75,7
76,6
Hayır
22,2
24,3
23,4
100,0
100,0
100,0
Toplam
okuduğu
bölüme
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde okuyanların % 86,2’si okuduğu bölüme isteyerek girdiğini ifade etmiştir. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Evet kendi isteği
77,9
86,2
72,0
76,6
Hayır
22,1
13,8
28,0
23,4
100,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
Üniversite ; ·
Özel üniversitelerde okuyanlar daha yüksek oranda istediği bölümde eğitim görüyor. Devlet
Özel
Topl.
Evet kendi isteği
75,6
90,4
76,6
Hayır
24,4
9,6
23,4
100,0
100,0
100,0
Toplam
2
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşrada okuyanların % 30,7’si okuduğu bölüme isteyerek girmediğini söylemekte.. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Evet kendi isteği
79,9
69,3
76,6
Hayır
20,1
30,7
23,4
100,0
100,0
100,0
Toplam
OKUDUĞUNUZ BÖLÜMDEN MEMNUN MUSUNUZ ? Soru: Okuduğunuz bölümden memnun musunuz ? ·
Okuduğum bölümden memnunum diyenlerin oranı % 57,9 % Evet memnunum
57,9
Ne memnunum ne değilim
25,6
Hayır memnun değilim
16,5
Toplam
100,0
Cinsiyet ; ·
Kız öğrenciler erkeklere göre okuduğu bölümden daha fazla memnun.
Kadın
Erkek
Topl.
Memnun
63,0
54,4
57,9
Ne memnun ne değil
25,7
25,6
25,6
Memnun değil
11,3
20,0
16,5
100,0
100,0
100,0
Toplam
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde okuyan öğrenciler Sosyal ve fen bilimlerde eğitim görenlere göre okuduğu bölümden dagha fazla memnun olduğunu söylüyor. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Memnun
58,8
68,3
53,8
57,9
Ne memnun ne değil
24,5
26,8
27,0
25,6
Memnun değil
16,7
4,9
19,1
16,5
100,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
3
Üniversite ; ·
Özel üniversitede okuyan öğrenciler, okuduğu bölümden daha yüksek oranda memnun. Devlet
Özel
Topl.
Memnun
56,4
79,5
57,9
Ne memnun ne değil
26,4
14,5
25,6
Memnun değil
17,2
6,0
16,5
100,0
100,0
100,0
Toplam
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşradaki Üniversitelerde eğitim gören öğrencilerin % 19’u okuduğu bölümden memnun olmadığını söylemiştir. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Memnun
58,8
55,9
57,9
Ne memnun ne değil
25,9
25,1
25,6
Memnun değil
15,3
19,0
16,5
100,0
100,0
100,0
Toplam
OKUDUĞU BÖLÜM GEÇİM İMKANI SAĞLAYACAK MI ? Soru: Peki üniversiteden mezun olduktan sonra okuyup eğitimini aldığınız bu bölümün size iyi bir meslek ve geçim imkanı sağlayacağına inanıyor musunuz ? ·
Öğrencilerin % 61,8’i okuduğu bölümün iyi bir meslek ve geçim imkanı sağlayacağına inanıyor. % Evet inanıyorum
61,8
Hayır inanmıyorum
27,0
Fikri yok
11,2
Toplam
100,0
4
Cinsiyet ; ·
Kız öğrenciler daha iyimser. Kadın
Erkek
Topl.
Evet inanıyorum
64,0
60,3
61,8
Hayır inanmıyorum
25,0
28,3
27,0
Fikri yok
10,9
11,4
11,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde okuyan öğrencilerin % 82,9’u okuduğu bölümün kendisine iyi bir meslek ve geçim imkanı sağlayacağına inanırken bu oran Sosyal bilimlerde % 56,6’ya düşüyor.
Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Evet inanıyorum
56,6
82,9
64,1
61,8
Hayır inanmıyorum
31,3
9,8
25,1
27,0
Fikri yok
12,2
7,3
10,8
11,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
Üniversite ; ·
Özel üniversitelerde eğitim gören öğrenciler geleceğinden daha umutlu. Devlet
Özel
Topl.
Evet inanıyorum
60,4
81,9
61,8
Hayır inanmıyorum
28,1
10,8
27,0
Fikri yok
11,5
7,2
11,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Evet inanıyorum
61,9
61,6
61,8
Hayır inanmıyorum
27,2
26,5
27,0
Fikri yok
10,9
11,9
11,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
5
ÖĞRENİM GÖRDÜĞÜ ÜNİVERSİTE HAKKINDA GENEL KANAATLER ? Soru: Şimdi size öğrenim gördüğünüz Üniversite ile ilgili okuyacağım konulara 1. Yeterli
2. Ne yeterli - ne yetersiz
3. Yetersiz
şeklinde cevap verir misiniz ? ·
Okuduğunuz bölümde aldığınız eğitimin kalitesi ; ·
Öğrencilerin % 40,6’sı okuduğu bölümde aldığı eğitimin kalitesini yeterli bulduğunu söylerken, ne yeterli ne yetersiz diyenler % 39,0, yetersiz diyenler ise % 20,4.
% Yeterli
40,6
Ne yeterli ne yetersiz
39,0
Yetersiz
20,4
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bölümlerinde okuyanlar, aldığı ortalamanın üzerinde yeterli buluyor.
eğitimin
kalitesini
Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
40,0
52,9
38,2
40,6
Ne yeterli ne yetersiz
37,7
35,5
41,7
39,0
Yetersiz
22,2
11,6
20,1
20,4
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
genel
Üniversite ; Özel üniversitelerde eğitim görenlerde yeterli cevabı daha yüksek. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
39,6
55,4
40,6
Ne yeterli ne yetersiz
39,0
38,6
39,0
Yetersiz
21,4
6,0
20,4
Toplam
100,0
100,0
100,0
6
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşra üniversitelerinde eğitim gören öğrenciler, aldığı eğitimin kalitesini genel ortalamanın altında yeterli buluyor. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
43,0
35,4
40,6
Ne yeterli ne yetersiz
37,9
41,2
39,0
Yetersiz
19,1
23,4
20,4
Toplam
100,0
100,0
100,0
ÖĞRETİM ÜYELERİNİN YETERLİLİĞİ ·
Öğrencilerin % 41,9’u okuduğu fakültedeki öğretim üyelerini yeterli bulduğunu söylemiştir.
% Yeterli
41,9
Ne yeterli ne yetersiz
37,2
Yetersiz
20,9
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde öğretim elemanları daha yeterli bulunuyor. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
40,3
57,0
40,3
41,9
Ne yeterli ne yetersiz
38,1
33,9
36,7
37,2
Yetersiz
21,6
9,1
23,0
20,9
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
Üniversite ; ·
Özel üniversitelerde öğretim elemanları daha yeterli bulunmakta. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
41,2
51,8
41,9
Ne yeterli ne yetersiz
37,4
34,9
37,2
Yetersiz
21,5
13,3
20,9
Toplam
100,0
100,0
100,0 7
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra 3 Büyük şehirde öğretim elemanları öğrenciler tarafından genel ortalamanın üzerinde yeterli bulunuyor. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
45,4
34,2
41,9
Ne yeterli ne yetersiz
37,2
37,2
37,2
Yetersiz
17,4
28,6
20,9
Toplam
100,0
100,0
100,0
ÖĞRETİM GÖREVLİSİ – ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİ ·
Öğrenciler, öğretim görevlisi – öğrenci ilişkilerini yetersiz buluyor. Öğrencilerin % 40,9’u yetersiz derken, ne yeterli ne yetersiz diyenlerin oranı % 33,4.
% Yeterli
25,7
Ne yeterli ne yetersiz
33,4
Yetersiz
40,9
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Öğrencinin okuduğu bölüme göre verilen cevaplarda önemli farklılıklar yoktur. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
26,1
25,6
25,1
25,7
Ne yeterli ne yetersiz
32,7
35,5
34,0
33,4
Yetersiz
41,2
38,8
40,9
40,9
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
Üniversite ; Özel üniversitelerde eğitim gören öğrencilerin % 15’i yetersiz bulduğunu söylemiştir. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
25,0
36,1
25,7
Ne yeterli ne yetersiz
32,4
48,2
33,4
Yetersiz
42,6
15,7
40,9
Toplam
100,0
100,0
100,0 8
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşradaki üniversitelerde eğitim gören öğrenciler öğretim üyesi – öğrenci ilişkilerinden genel ortalamanın üzerinde şikayetçi. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
26,7
23,6
25,7
Ne yeterli ne yetersiz
35,5
29,0
33,4
Yetersiz
37,8
47,4
40,9
Toplam
100,0
100,0
100,0
FAKÜLTE YÖNETİMİNİN YETERLİLİĞİ ·
Öğrencilerin % 43’ü okuduğu fakültenin yönetimini yetersiz bulduğunu söylemiştir. Yeterli diyenlerin oranı % 19,6’dır.
% Yeterli
19,6
Ne yeterli ne yetersiz
37,4
Yetersiz
43,0
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bölümlerinde okuyan öğrencilerin % 51,2’si fakülte yönetimini yetersiz bulmaktadır. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
20,8
19,0
17,9
19,6
Ne yeterli ne yetersiz
37,3
29,8
39,4
37,4
Yetersiz
41,9
51,2
42,7
43,0
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
Üniversite ; ·
Özel üniversite öğrencilerinin de % 38,6’sı, fakülte yönetimi yetersiz demiştir. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
19,3
24,1
19,6
Ne yeterli ne yetersiz
37,4
37,3
37,4
Yetersiz
43,4
38,6
43,0
Toplam
100,0
100,0
100,0
9
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
18,4
22,1
19,6
Ne yeterli ne yetersiz
39,8
32,1
37,4
Yetersiz
41,8
45,8
43,0
Toplam
100,0
100,0
100,0
ÜNİVERSİTENİN FİZİKİ İMKANLARI VE ŞARTLARI ·
Öğrencilerin % 40,2’si eğitim gördükleri Üniversitenin fiziki imkanlarını ve şartlarını yetersiz bulduğunu söylemiştir.
% Yeterli
35,4
Ne yeterli ne yetersiz
24,4
Yetersiz
40,2
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde okuyanlar genel ortalamanın üzerinde Üniversitenin fiziki imkanlarını ve şartlarını yetersiz bulmaktadır. (% 47,1) Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
34,9
29,8
37,7
35,4
Ne yeterli ne yetersiz
25,5
23,1
23,1
24,4
Yetersiz
39,6
47,1
39,2
40,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
Üniversite ; ·
Özel Üniversitelerdeki öğrencilerin % 54,2’si Üniversitelerinin fiziki imkanlarını yeterli bulduğunu söylemiştir. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
34,1
54,2
35,4
Ne yeterli ne yetersiz
24,9
16,9
24,4
Yetersiz
40,9
28,9
40,2
Toplam
100,0
100,0
100,0 10
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşradaki üniversitelerde eğitim gören öğrenciler, Üniversitelerinin fiziki imkan ve şartlarından daha memnundur. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
26,9
53,8
35,4
Ne yeterli ne yetersiz
26,0
21,0
24,4
Yetersiz
47,2
25,2
40,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
ÜNİVERSİTENİZDEKİ BİLİMSEL FAALİYETLER YETERLİ Mİ ? ·
Üniversite öğrencilerinin % 55,2’si Üniversitelerindeki bilimsel faaliyetleri yetersiz bulduğunu söylemiştir. Yeterli diyenler % 16,3, ne yeterli ne yetersiz % 28,5’tir.
% Yeterli
16,3
Ne yeterli ne yetersiz
28,5
Yetersiz
55,2
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; ·
Sosyal bilimlerde okuyan öğrenciler bilimsel faaliyetlerin olduğundan en yüksek oranda şikayetçi olan bölümdür. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
13,3
22,5
19,3
16,3
Ne yeterli ne yetersiz
29,1
26,7
28,1
28,5
Yetersiz
57,6
50,8
52,7
55,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
yetersiz
Üniversite ; ·
Özel üniversitelerde okuyan öğrencilerin de % 43,4’ü bilimsel faaliyetler yetersiz demiştir. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
16,4
15,7
16,3
Ne yeterli ne yetersiz
27,7
41,0
28,5
Yetersiz
56,0
43,4
55,2
Toplam
100,0
100,0
100,0 11
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
15,7
17,6
16,3
Ne yeterli ne yetersiz
29,8
25,7
28,5
Yetersiz
54,5
56,6
55,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
ÜNİVERSİTENİZDE SOSYAL VE KÜLTÜREL FAALİYETLER YETERLİ Mİ ? ·
Öğrencilerin % 39,2’si üniversitelerindeki sosyal ve kültürel faaliyetleri yetersiz bulmaktadır.
% Yeterli
30,3
Ne yeterli ne yetersiz
30,5
Yetersiz
39,2
Toplam
100,0
Okuduğu bölüm ; Sağlık bilimlerinde eğitim görenler sosyal yetersizliğinden en fazla şikayetçi olanlar.
ve
kültürel
faaliyetlerin
Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Yeterli
30,5
26,4
31,0
30,3
Ne yeterli ne yetersiz
30,8
23,1
31,9
30,5
Yetersiz
38,6
50,4
37,0
39,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
100,0
Üniversite ; ·
Özel Üniversitelerde eğitim görenlerin % 43,4’ü sosyal ve kültürel faaliyetleri yeterli bulduğunu söylemiştir. Devlet
Özel
Topl.
Yeterli
29,4
43,4
30,3
Ne yeterli ne yetersiz
30,2
34,9
30,5
Yetersiz
40,4
21,7
39,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
12
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşra üniversitelerinde genel ortalamanın üzerinde yeterli bulunmaktadır. İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Yeterli
26,4
38,8
30,3
Ne yeterli ne yetersiz
30,3
31,0
30,5
Yetersiz
43,3
30,2
39,2
Toplam
100,0
100,0
100,0
TÜRKİYE’NİN ÇÖZÜLMESİ GEREKEN EN ÖNEMLİ 3 SORUNU ????? Soru: Sizce Türkiye’nin çözülmesi gereken en önemli 3 sorunu nedir ? ·
Üniversite öğrencilerine göre Türkiye’nin en önemli sorunu, eğitim sorunudur. Bunu ekonomi – ekonomik kriz, sağlık sorunu ve işsizlik takip etmektedir. % Eğitim
72,4
Ekonomik kriz / hayat pahalılığı
61,4
Sağlık
26,7
İşsizlik
24,4
Demokrasi
15,2
Siyaset
14,6
Adalet sistemi
7,6
Yolsuzluklar
6,5
Kürt sorunu
2,8
Trafik-Ulaşım
2,8
AB
2,5
İstikrarsızlık
2,3
ABD-Irak
1,7
Türban sorunu
1,6
Sosyal güvenlik
1,5
DİĞERRRR
Bürokrasi
1,5
İç-Dış borçlar
1,4
Askeri baskı
0,8
Anayasa
0,8
Kıbrıs sorunu
0,8
İrtica
0,8
13
Laiklik
0,8
Şehir planlaması
0,8
Kaynakların yanlış kullanımı
0,6
IMF
0,5
Nüfus
0,5
ÖSS sınav sistemi
0,5
Ahlaksızlık
0,4
İletişim
0,4
Çevre kirliliği
0,4
Özelleştirmeler
0,3
Dokunulmazlık
0,1
Turizm
0,1
Diğer
3,1
Cevap yok
4,9
HAYATINDAN MEMNUN MU ? Soru: Hayatınızdan memnun musunuz ? ·
Öğrencilerin % 50,4’ü genel olarak hayatından memnun olduğunu söylemiştir. % Evet memnunum
50,4
Ne memnunum ne değilim
33,6
Memnun değilim
16,0
Toplam
100,0
Cinsiyet ; Kadın
Erkek
Topl.
Evet memnun
48,0
52,0
50,4
Ne memnun ne değil
37,6
30,8
33,6
Memnun değil
14,4
17,2
16,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
14
Ortalama Aylık gelir ; ·
Hayattan memnuniyet hane halkı geliriyle ilgilidir. Ortalama Gelir ( Milyar TL. ) Evet memnun
1,318
Ne memnun ne değil
1,091
Memnun değil
963
Genel Ortalama
1,179
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde okuyanlar memnun görünmektedir.
diğer
bölümlere
göre
hayattan
Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Evet memnun
50,4
53,7
49,5
50,4
Ne memnun ne değil
32,1
35,0
35,4
33,6
Memnun değil
17,5
11,4
15,1
16,0
100,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
daha
Üniversite ; Özel üniversitelerde öğrenim görenler, genel olarak hayattan memnun olduğunu ortalamanın çok üzerinde söylemiştir. Devlet
Özel
Topl.
Evet memnun
49,3
66,3
50,4
Ne memnun ne değil
34,0
27,7
33,6
Memnun değil
16,7
6,0
16,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra ·
Taşra üniversitelerinde öğrenim görenler hayatından daha memnundur.
İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Evet memnun
47,0
57,7
50,4
Ne memnun ne değil
36,1
28,1
33,6
Memnun değil
16,9
14,2
16,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
15
GELECEĞİNDEN UMUTLU MU ? Soru: Peki geleceğinizden umutlu musunuz ? ·
Öğrencilerin % 70,5’i geleceğinden Umutsuz olanların oranı % 29,5’tir.
umutlu
olduğunu
söylemiştir.
% Evet umutluyum
70,5
Hayır umutlu değilim
29,5
Toplam
100,0
Cinsiyet ; ·
Kız öğrenciler gelecek konusunda erkeklerden daha iyimserdir. Kız
Erkek
Topl.
Evet umutluyum
72,6
69,1
70,5
Hayır umutlu değilim
27,4
30,9
29,5
100,0
100,0
100,0
Toplam
Ortalama Aylık gelir ; ·
Gelecekten iyimserlik hane halkı gelirine bağlıdır.
Ortalama Gelir ( Milyar TL. ) Evet umutluyum
1,306
Hayır umutlu değilim
900
Genel Ortalama
1,179
Okuduğu bölüm ; ·
Sağlık bilimlerinde öğrenim görenle,r gelecekten daha fazla umutludur. Sosyal
Sağlık
Fen
Topl.
Evet umutluyum
69,1
85,2
68,8
70,5
Hayır umutlu değilim
30,9
14,8
31,2
29,5
100,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
16
Üniversite ; ·
Özel üniversitelerde öğrenim görenler, genel ortalamanın çok üzerinde gelecekten umutludur. Devlet
Özel
Topl.
Evet umutluyum
69,2
89,2
70,5
Hayır umutlu değilim
30,8
10,8
29,5
100,0
100,0
100,0
Toplam
İstanbul – Ankara – İzmir ve Taşra
İst-Ank-İzm
Taşra
Topl.
Evet umutluyum
70,6
70,2
70,5
Hayır umutlu değilim
29,4
29,8
29,5
100,0
100,0
100,0
Toplam
® Hayatından memnun mu ? ¯ Geleceğinden umutlu mu ? ·
Genel olarak hayatından memnun olanlar, gelecekten de umutludur. Evet memnun
Ne memnun ne değil
Memnun değil
Topl.
Evet umutluyum
85,7
65,3
33,2
70,5
Hayır umutlu değilim
14,3
34,7
66,8
29,5
100,0
100,0
100,0
100,0
Toplam
17