Vlaams Gewest 30 juni 2006
1
2
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
“We are a team of dedicated professionals, accountable for keeping the lights on, by serving our customers and the community in an efficient way�
Vlaams Gewest 30 juni 2006
3
4
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE
5
LIJST VAN TABELLEN EN FIGUREN
7
Inleiding
9
VOORWERP
11
WETTELIJKE CONTEXT
11
DRIE DOELSTELLINGEN AAN DE BASIS VAN DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET: ENERGIE, MILIEU, ECONOMIE
11
BELEID INZAKE DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET
12
ALGEMENE OPBOUW VAN HET “INVESTERINGSPLAN”
13
1
15
Basisprincipes van het investeringsbeleid van Elia
1.1 INVESTERINGSBELEID IN HET DISTRIBUTIENET VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP
1.1.1 Investeringen door het stijgende verbruik in de middenspanningsnetten 1.1.2 Investeringen verbonden met de herstructurering van de 36 kV-netten 1.1.3 Algemeen beleid voor het ontkoppelen van het 70 kV-net 1.1.4 Belastingsoverdrachten van de spanningsniveaus 70 tot 30 kV naar 150 kV
2
17 17 17 18 18
Referentie-elektriciteitsnet
19
2.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN
21
2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4
Versterkingen Versterkingen Versterkingen Versterkingen
die voorzien werden tegen 2003 gepland tegen 2005 gepland tegen 2006 gepland tegen 2007
21 23 25 26
2.2 GRAFISCH OVERZICHT VAN DE LOPENDE VERSTERKINGEN
27
3
33
Versterking van het distributienet tegen 2008
3.1 HET ELEKTRICITEITSNET AFSTEMMEN OP DE PRODUCTIEEN VERBRUIKSNIVEAUS
35
3.2 DIAGNOSE VAN DE KNELPUNTEN IN HET ELEKTRICITEITSNET
35
3.3 DEFINITIE VAN DE VERSTERKINGSSCENARIO'S
36
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
5
3.4 HAALBAARHEIDSONDERZOEK 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.4.4
4
Technische uitvoerbaarheid Beperkingen inzake ruimtelijke ordening Realisatieplanning Grafisch overzicht van de voorgestelde versterkingen tegen 2008
Versterking van het distributienet op langere termijn
4.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN 4.2 GRAFISCH OVERZICHT VAN DE VOORGESTELDE VERSTERKINGEN OP LANGERE TERMIJN
Besluiten en uitvoering van het Investeringsplan
6
37
Investeringsplan 2006 – 2009
37 37 37 37
43 45 48
53
30 juni 2006
LIJST VAN TABELLEN EN FIGUREN Tabel 2.1:
Stand van zaken van de versterkingen die voorzien werden tegen 2003
22
Tabel 2.2:
Stand van zaken van de versterkingen die gepland werden tegen 2005
24
Tabel 2.3:
Lijst van de investeringen die gepland worden tegen 2006
25
Tabel 2.4:
Lijst van de investeringen die gepland worden tegen 2007
26
Figuur 2.5:
Referentienet Vlaanderen 2007
28
Figuur 2.5:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2007 - Detail A
29
Figuur 2.5:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2007 - Detail B
30
Figuur 2.5:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2007 - Detail C
31
Tabel 3.1:
Lijst van de investeringen die tegen 2008 moeten gebeuren
36
Figuur 3.2:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008
38
Figuur 3.2:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008 - Detail A
39
Figuur 3.2:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008 - Detail B
40
Figuur 3.2:
Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008 - Detail C
41
Tabel 4.1:
Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan 2003-2006 voorgesteld werden
46
Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan 2004-2007 voorgesteld werden
47
Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan 2005-2008 voorgesteld werden
47
Tabel 4.4:
Lijst van de nieuwe op middellange termijn voorgestelde investeringen
47
figuur 4.5:
Hoogspanningsnet Vlaanderen op langere termijn
49
Figuur 4.5:
Hoogspanningsnet op langere termijn - Detail A
50
figuur 4.5:
Hoogspanningsnet op langere termijn - Detail B
51
Figuur 4.5:
Hoogspanningsnet op langere termijn - Detail C
52
Tabel 5.1:
Planning van de investeringen tegen 2008
56
Tabel 4.2: Tabel 4.3:
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
7
8
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Inleiding
9
10
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
VOORWERP Dit document stelt het Investeringsplan 2006-2009 voor van het distributienet dat distributienetbeheerder Elia heeft opgesteld in overleg met de VREG. Het Investeringsplan 2006-2009 betreft de periode van 3 jaar vanaf 1 januari 2006 tot 1 januari 2009.
WETTELIJKE CONTEXT De openstelling van de elektriciteitsmarkt werd ingeluid door de Richtlijn 96/92/EG van het Europees Parlement en van de Raad van 19 december 1996 betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt1. In het Vlaams Gewest werd deze Richtlijn omgezet door het decreet van 17 juli 2000 houdende de organisatie van de elektriciteitsmarkt en verder uitgewerkt door het “Besluit van de Vlaamse regering met betrekking tot de distributienetbeheerders voor elektriciteit” van 15 juni 20012. Artikel 12 van dit Besluit belast de distributienetbeheerder met de ontwikkeling van het distributienet. De praktische modaliteiten van het Investeringsplan zijn vastgelegd in “Deel II–Hoofdstuk 1- Afdeling 1.1” van het “Technisch Reglement distributie elektriciteit (Vlaams Gewest)”. Het Investeringsplan dekt een periode van drie jaar; het wordt om het jaar aangepast voor de volgende drie jaar en vóór 1 juli van het betreffende jaar aan de VREG meegedeeld. Het Investeringsplan omvat: • een gedetailleerde raming van de nodige behoeften aan distributiecapaciteit, met aanduiding van de onderliggende hypothesen; • het investeringsprogramma dat de distributienetbeheerder vooropstelt om deze behoeften te kunnen dekken. Het Investeringsplan betreft enkel het net waarvoor Elia als distributienetbeheerder door de Vlaamse overheid is aangeduid. Het net van 70 kV dat eigendom is van Interelectra valt dus buiten beschouwing3.
DRIE DOELSTELLINGEN AAN DE BASIS VAN DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET: ENERGIE, MILIEU, ECONOMIE Het Investeringsplan beschrijft de investeringen die noodzakelijk zijn om te voldoen aan de lange termijnbehoeften inzake distributiecapaciteit en dit tegen de laagst mogelijke kostprijs voor de gemeenschap. De term kostprijs moet hier in een ruimere dan strikt economische zin worden begrepen en omvat naast de economische ook de energetische en milieuaspecten. De doelstelling is die investeringen te kiezen, die de gemeenschap het meeste baat bijbrengen.
1 2 3
Deze richtlijn werd op 1 juli 2004 vervangen door richtlijn 2003/54/EG van het Europees Parlement en de Raad betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne elektriciteitsmarkt. Decreet van 17 juli 2000 houdende de organisatie van de elektriciteitsmarkt, gepubliceerd in het Staatsblad op 22 september 2000. Elia heeft op 29 december 2005 het net op 70 kV dat eigendom was van IMEA overgenomen.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
11
Drie doelstellingen liggen aan de basis: • energie: de elektriciteitstransmissie op lange termijn waarborgen, rekening houdend met de beschikbare productiemiddelen, het verbruik, de geografische spreiding en de evolutie ervan; • milieu: opteren voor duurzame oplossingen, met een minimale impact op het leefmilieu en de ruimtelijke ordening; • economie: streven naar het meest voordelige globale transmissie- en distributietarief voor de eindverbruiker, met inachtneming van de voorgaande vereisten. De interacties tussen die verschillende doelstellingen zijn veelvuldig en vaak zelfs tegenstrijdig. Bij wijze van voorbeeld: de uitwerking van een beleid dat • rekening houdt met de onzekerheden rond de evolutie en de lokalisatie van de productiemiddelen voor elektriciteit4; • tevens rekening houdt met de onzekerheden rond de evolutie van het elektriciteitsverbruik5 en/of; • de naleving van bepaalde milieunormen nastreeft; kan in tegenspraak lijken met de vereiste van economische rendabiliteit vanuit het oogpunt van de gemeenschap. Het zoeken naar een verantwoord evenwicht tussen die drie doelstellingen is nochtans de rode draad doorheen dit Investeringsplan. Het werd opgesteld vanuit het streven naar een optimale ontwikkeling van het distributienet, gekenmerkt door: • een betrouwbare en zekere transmissie van elektriciteit op lange termijn; • een concurrentiële en stabiele prijs voor de transmissie; • een minimale impact op het leefmilieu en de ruimtelijke ordening; • een beperking van de risico’s inherent aan investeringsbeslissingen in de context van een onzekere toekomst.
BELEID INZAKE DE ONTWIKKELING VAN HET ELEKTRICITEITSNET Elia is samengesteld uit twee wettelijke entiteiten die als één enkele economische entiteit werken: Elia System Operator, houder van de licenties, en Elia Asset, eigenaar van het net. Het vermaasde net dat door Elia System Operator (“Elia”) wordt beheerd, bestrijkt de spanningsniveaus van 380 kV tot en met 30 kV6 en vormt, vanuit beheerstechnisch oogpunt, één geheel. De globale krachtlijnen vormen het algemene referentiekader, ook al heeft het onderhavige Investeringsplan van Elia in strikte zin enkel betrekking op de spanningsniveaus van 70 kV en lager.
4
5 6
De onzekerheden met betrekking tot de evolutie van de productiemiddelen spruiten onder meer voort uit het inschakelen van hernieuwbare energiebronnen en warmtekrachtkoppeling om tegemoet te komen aan de beleidslijnen inzake duurzame ontwikkeling; de realisatie van deze doelstellingen hangt af van de respons van de markt ten aanzien van de steunmaatregelen die worden ingevoerd. Een andere bron van onzekerheden hangt samen met de beschikbaarheid van de thermische centrales en wordt veroorzaakt door de evolutie van de brandstofprijzen, die zeer volatiel zijn zoals deze van aardolie en aardgas. Hierin liggen de onzekerheden vervat verbonden aan de respons van de verbruiker op de invoering van de maatregelen inzake de beheersing van de vraag. Met inbegrip van alle bijbehorende elementen die nodig zijn voor het verwezenlijken van de wettelijke opdrachten en het maatschappelijk doel van Elia.
12
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
De krachtlijnen van het globale beleid voor de ontwikkeling van het elektriciteitsnet7 zijn de volgende: • voorrang verlenen aan het ondergronds aanleggen van nieuwe verbindingen met een spanning van 36 kV of minder; • een maximale benutting inclusief versterking van de bestaande 70 kV, 150 kV en 220 kV infrastructuur; • voor nieuwe verbindingen op deze spanningen, bij voorkeur opteren voor: − ondergrondse kabels; − luchtlijnen op plaatsen waar deze kunnen worden aangelegd langs bestaande of geplande grote infrastructuur. Ter compensatie zullen indien mogelijk bestaande lijnen worden verwijderd om een globaal milieuevenwicht te bewaren; • verdere ontwikkeling van de zeer hoge spanningsverbindingen (380 kV) via luchtlijnen om redenen van technische en economische aard.
ALGEMENE OPBOUW VAN HET “INVESTERINGSPLAN” Dit Investeringsplan stoelt op dezelfde principes die werden bepaald voor het Investeringsplan 2005-2008 en die in dat plan beschreven werden. De lezer wordt uitgenodigd om terug te grijpen naar het Investeringsplan 20052008 voor verdere informatie over: • de methodologie voor de ontwikkeling van het net en de criteria voor de dimensionering van het distributienet gebruikt in dit Investeringsplan; • de basishypotheses in verband met de verbruiks- en productiescenario’s. Doel van het Investeringsplan 2006-2009 is: • een stand van zaken op te maken betreffende de vordering van de versterkingen die in de vorige Investeringsplannen voorgesteld werden; • een voorstel van versterking van het net tegen 2008 uit te werken op basis van verschillende scenario’s die worden opgesteld op basis van evolutiehypotheses; • de mogelijke richtinggevende pistes met betrekking tot de versterking van het net en de beslissingen betreffende studieprojecten, op langere termijn, te actualiseren; Het Investeringsplan telt 4 hoofdstukken. In hoofdstuk 1 wordt een beknopt overzicht gegeven van de basisprincipes van het Investeringsbeleid van Elia. Dit is een complex proces, dat rekening moet houden met technische, economische en milieufactoren en met de talrijke interacties hiertussen. Hoofdstuk 2 beschrijft het referentie-distributienet. De netversterkingen die het gevolg zijn van de vereiste distributiecapaciteit worden weergegeven in de hoofdstukken 3 en 4. Tot besluit volgt een samenvatting van het uitvoeringsplan van de investeringen voor de versterking van het net dat aan de VREG wordt voorgelegd.
7
Het beleid van de netbeheerder zal echter worden bijgestuurd indien dit noodzakelijk mocht blijken om aan de vigerende wetgeving te voldoen.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
13
14
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
1
Basisprincipes van het investeringsbeleid van Elia
15
16
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
1.1 INVESTERINGSBELEID IN HET DISTRIBUTIENET VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP De eerste stap in de dimensionering van het net bestaat erin knelpunten op te sporen. Dit zijn kritieke punten, waar de technische ontwikkelingscriteria niet langer gerespecteerd worden bijvoorbeeld wegens de evolutie van het elektriciteitsverbruik en/of het productiepark. Zodra deze kritieke punten opgespoord zijn, worden de netversterkingen bepaald die noodzakelijk zijn om de vereiste capaciteit te blijven waarborgen. Hiervoor wordt – naast technische parameters – eveneens rekening gehouden met zowel economische criteria als met de impact van de netinvesteringen op het leefmilieu. Dit moet uiteindelijk leiden tot de beste oplossing voor de gemeenschap. In het distributienet van de Vlaamse Gemeenschap onderscheiden we vier soorten investeringen bij de uit te voeren werken: • investeringen die nodig zijn om het hoofd te bieden aan de stijgende afnames op de middenspanningsnetten; • investeringen die samenhangen met de herstructurering van de 36 kV-netten; • het algemene beleid inzake de ontkoppeling van het 70 kV-net; • belastingsoverdrachten van de spanningsniveaus 70 tot 30 kV naar 150 kV.
1.1.1
INVESTERINGEN DOOR HET STIJGENDE VERBRUIK IN DE MIDDENSPANNINGSNETTEN De voortdurende toename van het lokale verbruik zorgt ervoor dat de transformatiecapaciteit naar middenspanning dient te worden verhoogd. De investeringen die hiervoor noodzakelijk zijn, worden gerealiseerd in overleg met de middenspanningsdistributienetbeheerders. Wij herhalen de krachtlijnen van het beleid voor netversterking: • waar mogelijk het transformatievermogen van de bestaande stations verhogen door: − het versterken van het vermogen van de bestaande transformatoren; − het toevoegen van een of meer transformatoren; • enkel overgaan tot het bouwen van een nieuwe site als bepaalde sites verzadigd zijn.
1.1.2
INVESTERINGEN VERBONDEN MET DE HERSTRUCTURERING VAN DE 36 KV-NETTEN De 36 kV-netten van Oost- en West-Vlaanderen en Antwerpen maken pas sinds 1996 deel uit van het net dat door Elia wordt beheerd. Na een onderzoek in de loop van 1997 werd een investeringsprogramma opgesteld om deze netten naar eenzelfde betrouwbaarheidsniveau te brengen als de andere netgedeelten die Elia beheert. Dit programma wordt geleidelijk gerealiseerd wanneer versterkingen worden uitgevoerd als gevolg van het stijgende verbruik.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
17
1.1.3
ALGEMEEN BELEID VOOR HET ONTKOPPELEN VAN HET 70 KV-NET Het elektriciteitsverbruik in België blijft stijgen en de vermazing van het 150 kVnet wordt steeds groter. In die context moet vermeden worden dat parallelstromen ontstaan in de 70 kV-netten8. Sterke fluxen in het 150 kV-net kunnen immers het 70 kV-net belasten en er knelpunten veroorzaken. Deze knelpunten beperken de capaciteit van het 150 kV-net en zouden versterkingen van het 70 kV-net vergen, als geen alternatieve maatregelen worden genomen. Om dit te vermijden streven we, waar mogelijk, naar het ontkoppelen van de 70 kV-netten. In een ideale situatie wordt het 70 kV-net hierbij uitgebaat in onafhankelijke deelnetten. Deze deelnetten worden dan gevoed door 150/70 kV-transformatoren, die de bevoorradingszekerheid waarborgen en vermijden dat er wederzijdse hulpvoedingen nodig zijn tussen 70 kV-deelnetten onderling.
1.1.4
BELASTINGSOVERDRACHTEN VAN DE SPANNINGSNIVEAUS 70 TOT 30 KV NAAR 150 KV In de hoogspanningsnetten die volledig worden beheerd door Elia en die zowel onder de regionale als onder of federale bevoegdheid vallen, wordt een globaal sociaal-economisch optimum nagestreefd. Studies tonen immers aan dat het economisch voordeliger is om de ontwikkeling van het 150 kV-net te bevorderen, met directe transformatie vanuit dit net naar de middenspanningsnetten. Deze vaststelling is een gevolg van de tendens om het net uit te breiden met ondergrondse kabels. Het versterken van de rechtstreekse voeding van het middenspanningsnet vanuit het 150 kV-net door het plaatsen van 150 kV/MS-transformatoren, gebeurt: • naar aanleiding van het versterken van het transformatievermogen naar het middenspanningsnet; • om versterkingen van het 70 tot 36 kV-net en/of transformaties van 150 kV naar een spanningsniveau van 70 tot 36 kV te vermijden. Deze aanpak kan echter niet worden veralgemeend. Hij wordt niet toegepast in zones waar: • geen 150 kV-net bestaat; • het 70 tot 36 kV-net voldoende ontwikkeld is; • de belastingdichtheid laag is.
8
Het 70 kV-net heeft immers minder capaciteit dan het 150 kV-net.
18
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
2
30 juni 2006
Referentieelektriciteitsnet
Investeringsplan 2006 – 2009
19
20
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
In het kader van dit Investeringsplan wordt het net, zoals het begin 2006 in gebruik was, als referentienet beschouwd, met inbegrip van de investeringen die tegen 2007 waren gepland in het Investeringsplan9 2005-2008. Om het verband met de vorige Investeringsplannen te verduidelijken werden deze investeringen ingedeeld in vier categorieën: • investeringen die door Elia werden voorgesteld in het Investeringsplan 20032006 en waarvan de indienststelling voorzien werd in 2003 maar die op 1 januari 2006 nog niet zijn gerealiseerd; • investeringen die door Elia werden voorgesteld in het Investeringsplan 20032006 tegen 2005 en waarvan de indienststelling gepland werd in 2004 of 2005; • investeringen die door Elia werden voorgesteld in het Investeringsplan 20042007 tegen 2006 en waarvan de indienststelling gepland werd in 2005 of 2006; • investeringen die door Elia werden voorgesteld in het Investeringsplan 20052008 tegen 2007 en waarvan de indienststelling gepland werd in 2006 of 2007. De delen 2.1.1 tot 2.1.4 geven voor elk van deze vier categorieën de investeringslijst en de huidige stand van uitvoering. Ter herinnering, de versterkingen van het 150 kV-net, die samenhangen met versterkingen in het 70- en 36/30 kV-net, worden hier ter informatie opgenomen, teneinde een volledige en coherente beschrijving van de investeringen te kunnen geven. Hetzelfde geldt voor versterkingen van het 70en 36/30 kV-net in het Brussels of Waals Gewest van leidingen die gedeeltelijk in het Vlaams Gewest liggen. Deze versterkingen worden tussen haakjes vermeld omdat ze deel uitmaken van het Federaal Ontwikkelingsplan of van het Investeringsplan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest of van het Waals Gewest.
2.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN 2.1.1
VERSTERKINGEN DIE VOORZIEN WERDEN TEGEN 2003 In het Investeringsplan 2003-2006 werd het net zoals het begin 2003 in gebruik was, als referentienet gekozen, met inbegrip van de investeringen die nog niet volledig waren gerealiseerd, maar waarvan de uitvoering al zo ver gevorderd was dat hun indienststelling niet kon worden opgeschort zonder substantiële gevolgen. Deze versterkingen werden in detail uiteengezet in dat plan. Tabel 2.1 geeft de stand van uitvoering van deze investeringen weer. Bijna alle versterkingen die tegen 2003 werden voorzien, zijn in uitvoering. De versterking van het station Koksijde (150/11 kV) werd uitgesteld gezien de verbruiksvooruitzichten een verlaging vertonen.
9
Dit Investeringsplan voldoet aan de Vlaamse decretale en reglementaire bepalingen zoals door de VREG vastgesteld in haar brief van 3 december 2003 (Kenmerk:AP/TVC/03.12.03/4917/8803)
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
21
De aansluiting van de nieuwe 150/36 kV-transformator in het bestaande station van Lokeren (Keerken-Lokeren 150 kV) is gepland voor 2008. Het project heeft vertraging opgelopen door moeilijkheden bij het bekomen van een vergunning voor de bouw van een 150 kV-luchtlijn die de nieuwe transformator moet aansluiten op de bestaande 150 kV-lijn. Inmiddels heeft de Vlaamse regering op 24 februari 2006 het Ruimtelijk Uitvoeringsplan goedgekeurd. De bouw van het nieuwe hoogspanningsstation te Wijgmaal heeft vertraging opgelopen wegens de tijd nodig voor het bekomen van de nodige vergunningen. De procedure voor het goedkeuren van een Ruimtelijk Uitvoeringsplan is nog niet beĂŤindigd. De werken zijn nu voorzien voor 2009. Tabel 2.1: Stand van zaken van de versterkingen die voorzien werden tegen 2003
22
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
2.1.2
VERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2005 Het Investeringsplan 2003-2006 beschrijft de versterkingen die tegen 2005 moeten uitgevoerd worden om aan het voorziene verbruiksniveau te voldoen. Tabel 2.2 geeft de stand van deze investeringen weer. Bijna alle versterkingen die tegen 2005 gepland werden, zijn in uitvoering. Een aantal projecten werd uitgesteld gezien: • een verlaging van de verbruiksvooruitzichten, zoals voor het 70/10 kV-station in Muizen; • de tijd nodig voor het bekomen van de nodige vergunningen inzake ruimtelijke ordening zoals voor: − het station Ichtegem (36/11 kV) en de 36 kV-verbinding IchtegemKoekelare; − het station Brugge-Waggelwater (150/11 kV); − het station Mol (150/15 kV) dat in overleg met IVEKA uitgesteld is. De versterking van het station Vilvoorde Park (36/11 kV) is uitgesteld tot op middellange termijn. Er is immers gebleken dat er ook een aantal vervangingsinvesteringen noodzakelijk zijn. Deze worden momenteel bestudeerd.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
23
Tabel 2.2: Stand van zaken van de versterkingen die gepland werden tegen 2005
24
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
2.1.3
VERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2006 Het Investeringsplan 2004-2007 beschrijft de versterkingen die tegen 2006 moeten uitgevoerd worden om aan het voorziene verbruiksniveau te voldoen. Tabel 2.3 geeft de stand van deze investeringen weer. Een aantal projecten werd uitgesteld om volgende redenen: • een verlaging van de verbruiksvooruitzichten, zoals voor het station 36/11 kV van Sint-Kruis-Winkel; • de tijd nodig voor het bekomen van de nodige vergunningen inzake ruimtelijke ordening: • de versterking van de stations Jabbeke (36/12 kV), Koekelaere (36/12 kV), Petrol (150/15 kV) en Mechelen (150/10 kV). Tabel 2.3: Lijst van de investeringen die gepland worden tegen 2006
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
25
2.1.4
VERSTERKINGEN GEPLAND TEGEN 2007 Het Investeringsplan 2005-2008 heeft de versterkingen beschreven die tegen 2007 moeten uitgevoerd worden om aan het voorziene verbruiksniveau te voldoen. Tabel 2.4 geeft de stand van deze investeringen weer. De indienststelling van een aantal van deze investeringen wordt bevestigd maar heeft vertraging opgelopen. Als gevolg van de tijd nodig voor het bekomen van de nodige vergunningen inzake ruimtelijke ordening. Het gaat om de versterking van het station Bornem (70/10 kV) en het plaatsen van een condensatorenbatterij te Gistel (36 kV). De upgrade van de bestaande lijn (150 kV) lijn tussen Brugge Waggelwater en Slijkens is uitgesteld tot op middellange termijn in afwachting van meer inlichtingen over de projecten tot aanleg van windturbineparken. Tabel 2.4: Lijst van de investeringen die gepland worden tegen 2007
26
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
2.2 GRAFISCH OVERZICHT VAN DE LOPENDE VERSTERKINGEN De kaarten in figuur 2.5 geven een grafisch overzicht van de stand van zaken van de lopende versterkingen die tegen 2003, 2005, 2006 en 2007 voorgesteld werden in het hoogspanningsnet in Vlaanderen.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
27
Figuur 2.5: Referentienet Vlaanderen 2007
28
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Figuur 2.5: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2007 - Detail A
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
29
Figuur 2.5: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2007 - Detail B
30
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Figuur 2.5: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2007 - Detail C
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
31
32
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
3
30 juni 2006
Versterking van het distributienet tegen 2008
Investeringsplan 2006 – 2009
33
34
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
3.1 HET ELEKTRICITEITSNET AFSTEMMEN OP DE PRODUCTIE- EN VERBRUIKSNIVEAUS In hoofdstukken 2 en 3 van het Investeringsplan 2005-2008 werden de scenario's voor verbruik en productie gedefinieerd. Deze scenario’s blijven ook geldig in het kader van dit Investeringsplan. Ter herinnering hernemen we volgende elementen: • de dimensionering van de 70/36/30 kV-netten hangt zeer nauw samen met de evolutie en de lokalisatie van het verbruik en van de decentrale productie; • de inschatting van het verbruik steunt op twee factoren: − enerzijds een macro-economisch standpunt: de vooruitzichten van het Federaal Planbureau voor de toename van het verbruik; − anderzijds een micro-economisch standpunt: de lokale verbruiksprognoses die werden aangekondigd door de netgebruikers of werden opgesteld in overleg met de beheerders van de middenspanningsnetten; • voor alle 70/36/30 kV-knooppunten, die de middenspanningsnetten voeden, geldt voor de korte termijn dat de berekening van de lokale verbruiksverwachtingen sterk wordt beïnvloed door de informatie die de netgebruikers en de beheerders van de middenspanningsnetten leveren. Deze informatie vertaalt immers de lokale vooruitzichten voor de economische ontwikkeling. Het verhogen van het transformatievermogen naar de middenspanningsnetten sluit dan ook rechtstreeks aan op deze verwachtingen10.
3.2 DIAGNOSE VAN DE KNELPUNTEN IN HET ELEKTRICITEITSNET De load-flow berekeningen op basis van de verbruiksverwachtingen voor 2008 (“hoge variant”) tonen een aantal knelpunten aan in het distributienet van het Vlaams Gewest. Deze knelpunten hangen samen met het stijgend verbruik en liggen in West Vlaanderen, Oost Vlaanderen, Antwerpen en Vlaams-Brabant.
10 De beïnvloedingszone in deze berekening van de transformatorversterking blijft beperkt tot de transformator zelf.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
35
3.3 DEFINITIE VAN DE VERSTERKINGSSCENARIO'S De knelpunten zijn het gevolg van de verwachte verhoging van het residentiĂŤle verbruik, waardoor investeringen nodig zijn in de stations Steense Dijk, Wingene, Lokeren-Heirbrug en Ottenburg. De versterking van de 150/15 kV-transformatie van het station Beerse is het gevolg van de algemene belastingoverdracht van het spanningsniveau 70 kV naar 150 kV. Tabel 3.1 geeft een overzicht per categorie van deze investeringen, die tegen 2008 dienen te gebeuren. Tabel 3.1: Lijst van de investeringen die tegen 2008 moeten gebeuren
36
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
3.4 HAALBAARHEIDSONDERZOEK 3.4.1
TECHNISCHE UITVOERBAARHEID In dit stadium vertonen de geplande investeringen geen bijzondere moeilijkheden op het vlak van de technische uitvoerbaarheid.
3.4.2
BEPERKINGEN INZAKE RUIMTELIJKE ORDENING Bij elke netversterking rijzen een aantal vragen in verband met ruimtelijke ordening. Heel wat stations werden immers jaren geleden opgericht, nog voor de gewestplannen bestonden, en zijn vandaag soms zonevreemd. Bij elke versterking rijst de vraag of de nodige vergunningen kunnen worden verkregen. Het is bovendien niet eenvoudig om een bestaande installatie te verplaatsen naar een geschikte zone, vermits op een transformatiestation altijd een aantal middenspanningskabels zijn aangesloten. Het MS-net moet in dat geval volledig herschikt worden, wat zeer duur is en ook niet altijd mogelijk. De huidige procedures voor het opstellen van Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP) zijn nog vrij nieuw en vergen veel tijd. Ook voor de verbindingen stelt dit probleem zich. De nieuwe procedures zijn niet duidelijk voor wat betreft nieuwe HS-lijnen of aanpassingen aan bestaande HS-lijnen. Voor de procedures gelden meestal ook geen vaste termijnen, wat tot gevolg heeft dat de behandeling van moeilijke dossiers lang kan aanslepen. Deze onduidelijkheden kunnen leiden tot grote vertragingen en brengen zo de realisatietermijnen in het gedrang. De netbeheerder kan dus op dit vlak moeilijk een verbintenis aangaan, omdat hij geen vat heeft op de termijnen waarbinnen hij de nodige vergunningen zal krijgen. In het kader van dit Investeringsplan zijn de verplichtingen inzake ruimtelijke ordening echter beperkt: • de versterkingen worden uitgevoerd in bestaande stations die in geschikte zones liggen; • de kabels worden waar mogelijk in het wegennet aangelegd.
3.4.3
REALISATIEPLANNING Tabel 3.1 hierboven geeft een overzicht van het geplande realisatieschema. Grafisch overzicht van de voorgestelde versterkingen tegen 2008
3.4.4
GRAFISCH OVERZICHT VAN DE VOORGESTELDE VERSTERKINGEN TEGEN 2008 De kaarten in figuur 3.2 geven een grafisch overzicht van de voorgestelde versterkingen in het hoogspanningsnet in Vlaanderen tegen 2008.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
37
Figuur 3.2: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008
38
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Figuur 3.2: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008 - Detail A
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
39
Figuur 3.2: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008 - Detail B
40
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Figuur 3.2: Hoogspanningsnet Vlaanderen 2008 - Detail C
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
41
42
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
4
30 juni 2006
Versterking van het distributienet op langere termijn
Investeringsplan 2006 – 2009
43
44
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
De investeringen die zich op middellange termijn aandienen, weerspiegelen de verdere uitbouw van het net. Ze werden beschreven in hoofdstuk 7 van het Investeringsplan 2005-2008 en ze vloeien voort uit het algemene beleid voor de ontwikkeling van de elektriciteitsnetten dat in hoofdstuk 1 kort werd herhaald. In dit Investeringsplan wordt gesteld dat: • alle in het hoofdstuk 7 van het Investeringsplan 2005–2008 voorgestelde investeringen geldig blijven; • een aantal investeringen nu gepland zijn voor 2008; deze investeringen zijn vermeld in hoofdstuk 3 van dit Investeringsplan; • één nieuwe investering voorzien is. De versterkingen zijn vanzelfsprekend gebaseerd op de vooruitzichten die momenteel beschikbaar zijn met betrekking tot de verbruikstoename. Mogelijk worden in een volgend Investeringsplan voor diezelfde periode andere versterkingen gepland als gevolg van verbruikstoenames die nu nog niet gekend zijn of nu geplande versterkingen uitgesteld als nieuwe verbruiksvooruitzichten lager uitvallen dan de vroegere.
4.1 BESCHRIJVING VAN DE VERSTERKINGEN De tabellen 4.1 en 4.2 geven de indicatieve lijst van de investeringen die op middellange termijn worden voorgesteld op het grondgebied van het Vlaamse Gewest: • tabel 4.1 bevat de investeringen die al in het Investeringsplan 2003-2006 werden voorgesteld; • tabel 4.2 bevat de investeringen die al in het Investeringsplan 2004-2007 werden voorgesteld; • tabel 4.3 bevat de investeringen die al in het Investeringsplan 2005-2008 werden voorgesteld; • tabel 4.4 bevat de nieuwe op middellange termijn voorgestelde investeringen. De versterkingen van de 36/11-12 kV-stations Wingene, Steense Dijk, LokerenHeirbrug en Ottenburg en van het 150/15 kV- station Beerse, die in het Investeringsplan 2005-2008 op langere termijn werden aankondigd zijn nu gepland voor 2008 en worden dus vermeld in hoofdstuk 3. Hetzelde geldt voor de 36 kV-verbindingen Steense Dijk-Slijkens en Lokeren Heirbrug-Lokeren.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
45
Tabel 4.1: Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan 2003-2006 voorgesteld werden
46
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Tabel 4.2: Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan 2004-2007 voorgesteld werden
Tabel 4.3: Lijst van de investeringen op middellange termijn die al in het Investeringsplan 2005-2008 voorgesteld werden
Tabel 4.4: Lijst van de nieuwe op middellange termijn voorgestelde investeringen
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
47
4.2 GRAFISCH OVERZICHT VAN DE VOORGESTELDE VERSTERKINGEN OP LANGERE TERMIJN De kaarten in figuur 4.5 geven een grafisch overzicht van de voorgestelde versterkingen in het hoogspanningsnet in Vlaanderen op langere termijn.
48
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
figuur 4.5: Hoogspanningsnet Vlaanderen op langere termijn
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
49
Figuur 4.5: Hoogspanningsnet op langere termijn - Detail A
50
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
figuur 4.5: Hoogspanningsnet op langere termijn - Detail B
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
51
Figuur 4.5: Hoogspanningsnet op langere termijn - Detail C
52
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Besluiten en uitvoering van het Investeringsplan
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
53
54
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006
Het huidige Investeringsplan vertrekt van de hypotheses van het Investeringsplan 2005-2008, die grotendeels werden gebaseerd op de macroeconomische groeivooruitzichten voor het verbruik. Deze prognoses werden opgesteld door het Federaal Planbureau, alsook door de CREG, in het “Indicatief Programma van de Productiemiddelen”. Vermits het spanningsniveau 70/36/30 kV sterk wordt beïnvloed door de spreiding van de lokale afname, spelen de “micro-economische” prognoses die door de netgebruikers worden meegedeeld of in overleg met de beheerders van de middenspanningsnetten worden opgesteld een zeer belangrijke rol. Het planningsproces is complex: • het houdt rekening met tal van onzekerheden die verbonden zijn aan de markt en die in het kader van dit Investeringsplan vooral te maken hebben met de vooruitzichten inzake het verbruik en de decentrale productie, evenals de inplanting ervan; • zowel technische, economische als milieufactoren hebben een invloed op de dimensionering.
Netversterkingen gepland tegen 2008 Het Investeringsplan beschouwt enkel het net waarvoor Elia als netbeheerder werd aangeduid. Het plan heeft dus geen betrekking op het 70 kV-net dat eigendom is van Interelectra. De bijkomende netversterkingen door dit Investeringsplan voorgesteld en gepland tegen 2008 worden weergegeven in tabel 5.1.
30 juni 2006
Investeringsplan 2006 – 2009
55
Tabel 5.1: Planning van de investeringen tegen 2008
De moeilijkheden op het vlak van ruimtelijke ordening zijn beperkt: • de versterkingen worden uitgevoerd in bestaande stations die gelegen zijn in een geschikte zone; • de kabels worden meestal aangelegd in het wegennet.
56
Investeringsplan 2006 – 2009
30 juni 2006