Kur’an’ı Kerim
1
Kur’an’ı Kerim
2
Kur’an’ı Kerim
ِِ َّم ِس ا بهلِبهّللا َِّ لر ِابهّللا ِِ ِْسب 3
Kur’an’ı Kerim
EMEK YAYINLARI
DEMBİR DERGİSİ Derleyen Özkan Günal _ Emine Aytül Erol Editör Özkan Günal Tasarım Özkan Günal SAYI-12 Aralık 2015
Kur’an EMEK YAYINEVİ Reyhan Mah. Cumhuriyet Cad. Doruk İşh. No: 150 D: 1B/38 Osmangazi BURSA Tel: 0(224) 241 03 22 info@emekyayinevi.com www.emekyayinevi.com ©2015 Emek Yayınevi Eserin tüm yayın hakları Emek Yayınevi'ne aittir. Yazılı izin olmadan kısmen veya tamamen hiçbir yolla kopya edilemez, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
4
Kur’an’ı Kerim
5
Kur’an’ı Kerim
Namı Damperli, Halil İbrahim Baki Hazretleri
Âşıklık yolundaki tüm canlara selam olsun… Sevmenin adı Mecnun Sevilmenin adı Leyla’ysa, Gönülleri birleştiren Muhabbet-i sevdaysa, Takdir eden Mevla’ysa, Cümle cihan var oldu Aşk-u sevdayı meşk için.
6
Kur’an’ı Kerim
EDİTÖRDEN Ey Kamil’an, Ey Arif’an, Ey Aşık’an, Ey Derviş’an, Ey Sadık’an, Ey Muhib’ban. Bu dergi Namı بDamperli Halil بİbrahim Baki Hz’nin بgönlünden, بgönlümüzeب ektiği بmana بzevklerinin, بyine بO’nun بhizmetiyle بyeşerip بzuhura بgelişindekiب anlatımları içermektedir.بDergimizin on ikinci sayısınınبkonusu, Kur’an… Kur’an’ı بKerim Cenabı بAllah’ın بCenabı بResulullah بEfendimize بCebrailب vasıtasıyla, Kendisi, Habibi, İslam, بiman, بinsan, بkul بadına بiletmiş بolduğuب sözlerden بoluştuğu بiçin بHak بkelamıdır. بİçeriği بHak بkelamı بolması بsebebiyleب kutsiyet taşımaktadır. بTüm بbunların بyanında بbir بolguyu بzıddıyla بmukayeseب ederek anlayabildiğimiz içinبiçeriğindeبimanın,بinsanın,بkulunبzıttıبoluşumlarبdaبbarındırmaktadır.بHerبneب kadar بzıtlık بbizim بanlayışımızda بanlam بkazanan بbir بkavram بolsa بda بHak بkatında بgayrılık بdeğildir. بBuب sebeple بKur’an’ı بkerimi بiçeriğindeki بRahmaniyet ve بzulmaniyetle بbirlikte بbir بbütün بolarak بkabul بedipب saygıبduyuyoruzبveبdeğerبveriyoruz.بBeyanınبHakk’ınبbeyanıبolmasıبsebebiyleبbeyanınبiçerisindekiبtümب zıtlıklarıبdaبkabullenipبöpüpبbaşımızın üstüneبkoyuyoruz.ب İşte,بnasılبkiبkitapبolanبKur’an’ıبkerimبHakبbeyanıبolduğuبiçinبbütünüyleبkabulبgörmekteyseبyaşamınبdaب Hakk’ın بtecellisi بolduğu بiçin بher بşeyiyle, بolduğu بgibi بkabul بgörmesi, بdeğer بverilmesi, بsaygı بduyulmasıب gerekiyor. بYaşamın بiçerisinde kendimize بgörelerle بötekileştirip بkabul بetmediğimiz, بkendimizden بdahaب aşağıda بgördüğümüz بsureti بve بfiiliyle بher بoluşum, bizim بo بoluşuma بKur’an’ı بlayıkıylaب okuyamadığımızdan بkaynaklı بzannımızla بbakmamızdandır. بKur’an’ı بsevap بkazanma بkitabı بyapmaktanب kurtarıp, kendimizi بtanıma بkitabı بhaline بgetirerek بokuyabilirsek بbu بâlemi بde بokumaya بbaşlarız. بKur’anب bizeبâlemdeبkendiبhakikatimiziبokuyabilecekبRapçayı öğretenبbirبkitaptır. Nasılبki,بakبkâğıttaبkaraبyazıبolmasıylaبkitab-ıبKur’an’ıبKeriminبiçeriğindekiبherبharf,بharflerdenبoluşanب herبhece,بhecelerdenبoluşanبherبkelime,بkelimelerdenبoluşanبherبcümle,بisterبimanıبanlatsınبisterبimanınب zıddını,بister Habibiniبanlatsınبisterبcehili, ister lehebi anlatıyorبolsun ayrımsızبtümüبHakبkelamıبolduğuب için بayetse, بcanlı بKur’an’ı بKerim بolan بbu بyaşamın بiçinde بbulunan بanlatılanları بzahirleri بde بher بbirisiب ayettir. بÇünkü بyaşam بAllah’ın بkendisini بmuhabbet بedişidir. بYaşamdaki, بher بesma, بher بsuret, بher بfiilب Cenabı بAllah’ın بkendisini بo بesma, بo بsuret, بo بfiil بile بzahire بgetirişi بyani batınındaki بsıfatları kesif hale getirişidir. YaşamبKur’an’ındaبbuبayetleriبişitipبgörmeninبyoluبancakبyazılıبKur’an’daبişitipبgörmekleبmümkündür.ب Ne بzaman بsevap بkazanmak بiçin بokumaktan بgeçip بanlamak بiçin بokumaya بbaşlarsak بişte بo بzaman بişitipب görürبhaleبgelirizبveبbuبişitmeبveبgörmeyleبyaşamaبnazarبkılıncaبyaşamıبdaبişitmeyeبveبgörmeyeبbaşlarız.ب SesبişitmektenبAllah’ıبişitmeyeبbaşlamak,بsuretبgörmektenبAllah’ıبgörmeyeبbaşlamak... Bilinmelidir بki, بbilmediğimiz بbir بşeyi بne بişitir بne بde بgörebiliriz. بİşte بKur’an’ı بanlamak بbu بdereceب önemlidir. Şimdi bizler,بKur’an’ı içeriğindeبbizeبgöreبuygunبolmayanlarıبayırıpبbizeبgöre uygunبolanlarıبalıpبkabulب eder diğerlerini بyok بsayarsak بHak بkatında بiman بehli بolamıyorsak بaynı بdurum بyaşam بiçin de بgeçerlidir.ب Yaşamıبbütünüyleبolduğuبgibiبkabul بetmedikçe, بyaşamınبiçerisindeبvarبolanlarınبtümünüبHakk’ınبayetiب olarak بgörmedikçe بgerçekte بiman بehli بolamayız. بAyrım بyapmak بnefisten بgeldiğinden بşirk بiçindeب yaşamayaبdevamبederiz.بŞirkinبbarındığıبyerبimanبdeğildir. Kur’an’ı,بKur’an’daبkendiبaslımızıبanlamakبiçinبokumalıyız. Kur’an’ı,بAllah’ıبtanımakبiçinبokumalıyız. İmanımız,بAllah’ınبKur’an’ıبKerimdeبkendisiniبanlattıبAllah’aبolmalıdır. Aşkبuبniyazlarımla.
7
Kur’an’ı Kerim
Uyduk aşkın imanına girdik ulu divanına Zikrimdeki seyranına devran ettim gönüllerde Gönül seccadesin serdim namaz-ı daime erdim Birliğine ikrar verdim devran ettim gönüllerde Kıyam rükû sücuduyla dervişlerdeki nuruyla Melamilik sülukuyla devran ettim gönüllerde Haneye sen yerleşeli dost ile hem bilişeli Şuhut ile görüşeli devran ettim gönüllerde Haşr ı neşri bunda görüp sırat köprüsünden geçip Kabir sualini verip devran ettim gönüllerde Selam verdim sağa sola Muhammed’ül Mustafa’ya Batın okunan Kur’an’la devran ettim gönüllerde Meratip makam zevkiyle muhabbetullah demiyle Ariflerin mahremiyle devran ettim gönüllerde Hüviyeti cihetiyle görünen benim her yerde İbrahim oldum bu tende devran ettim gönüllerde
8
Kur’an’ı Kerim
Aşkın görünürü Cemalullahım Gülüşüne sebep güneş doğuyor Kâbe’nin örtüsü Habibullahım Sende olmak edep narın yakıyor. Ne çok yakışıyor özlemek seni Özlemek seninle kemal buluyor Benlik bırakmıyor zikrinin demi Zikretmek seninle Hakk’a varıyor. Her bir sözün ayet her bir bakışın Yaklaştıkça sana öz uyanıyor Huzurundur cennet canlı Kur’an’sın Kelamınla ruhum özgür kalıyor Fakir uruç etti Hak imanına İmanım seninle tevhit oluyor Nefsim secde etti fenafillaha Ziynetledi Halil teşbih ediyor.
9
Kur’an’ı Kerim
AYIN KONUSU Kur’an’ıبKerimبokumakبArapبalfabesiyleبyazılmışب yazıları بokuyabilmek بdeğildir. بOkuyabildiğinب kelimelerin okurken بRabbin بsana بhitap بedişiب olduğu بbilinciyle بne بokuduğunu بyani بsanaب söyleneni بanlamak بve بanladığını بyaşantındaب uygulamayaبalmaktır. Arapça بokumayı بöğrenmek بbaşka بbir بşeydir,ب Arapça بokuduğun بbeyanı بanlamak بbaşka بbir بşey.ب Arapça بharflerin بne بolduğunu بbilmekten بçok بdahaب ileridedirبKur’an’ıبKerimبokumak.بMeselaبArapçaبbilmeyenبbirisiبbuبalfabeyleبyazılmışبbirبcümleبgörseب ِِم َِّس اolsun. بBilmiyorsa بokuyamaz بancak بbu بalfabeyi بöğrenenب okuyamaz, بbu بcümleْس ب بهلِ بهّللاَِّ لر ِا بهّللا ِِ ِب okuyabilir. بBu بcümlede Bismillāhirahmānirahīm yazmaktadır. بArapça بharflerle بyazılmış bu بcümlenin Bismillahirrahmanirrahim olduğunu بokumak, بokumak بdeğildir بsadece بBismillahirrahmanirrahim yazdığınıبbilmektir.بOkumak,بBismillahirrahmanirrahim’inبneبolduğunuبanlamaktır.بEğerبbeyanınبbizeبneب dediğini بişitmeden بokuyorsak بnoksandır. بAllah’ın بistediği بşekilde بKur’an’ı بKerim بokumak, kendisini işiterekبveبişittiğimiziبanlayarakبokumaktır. Önce بbize بne بdenildiğini بanlayacağız بsonra isteneni yerine getirerek kul denilen, kendisinden razıب olunmuşlardan بolacağız. بBu بise ancak بtevhit بeri بolmakla بmümkündür. İnanan بve بinandığı بiçin بinancınب gereğiبolanبibadetleriniبyerineبgetirenبherبinanmış,بgündeبbeşبvakitبnamazبkılarkenبFatihaبsuresini, Sabah Namazı - 4 rekât, Öğle Namazı - 10 rekât, İkindi Namazı - 8 rekât, Akşam Namazı - 5 rekât, Yatsı Namazı - 13 rekât olmakبüzereبtoplamبkırkبdefaبokumaktadır.بSadeceبsureninبArapبlisanıylaبokunuşunuبtekrarبediyorبamaب ne بdediğini بbilmiyorsa بve بAllah’ın بkendisinden بne بistediğini بişitmiyorsa بbu بokuma بonu kendisiyle nurlandırmazبçünküبKur’an’ıبKerimبAllah’ınبsözüبolduğundanبAllah’ınبnurudur. Şimdi بCenabı بAllah’ın بbize بhitabı بolan بFatiha بsuresinde بidrakimize بne بsöylediğini بlütfettiği بkadarب anlamayaبçalışalımبveبisteneniبyerineبgetirmeبgayretineبgirelimبkiبbizبgerçekteبFatihaبsuresiniبokuyanlarب olabilelim.بAksiبhaldeبezberletileniبtekrarlayanبpapağanlardanبfarkımızبolmayacaktır بyaبdaبbabaبderkenب neبdediğiniبbilmeyenبçocukبmesafesindenبçıkamamışبoluruz.
ِِم َِّس ا بهلِبهّللا َِّ لر ِابهّللا ِِ ِْسب
Bismillāhirahmānirahīm Rahman ve Rahîm olan Allah’ın adıyla Bismillahirrahmanirrahim’de,ببAllah,بRahman,بRahimبesmalarıبzikredilmekteبolup,بyaşamبdenilen,بâlemب ve بvarlık بdenilen بbu بesmaların بtecellisiyle بmümkündür. بVar بolan بher بzerrede بHakk’ın بvaridatı بvardır,ب gayrısınınبolmasıبmümkünبdeğildir.بTekبbirبzerreبdahiبyokب ki بonda بvaridat بolmasın بçünkü بyaratılmış بHakk’ınب zuhuratıdır,بyaratılmışبHakk’aبelbisedir. Suret sireti olmadan var olmaz. Elbisen içinde sen yokken ayakta duramaz, hareket edemez. Allah esmasıyla Vücut tecellisi, Rahman esmasıyla Sıfatların tecellisi, Rahim esmasıyla Fiillerin tecellisi
10
Kur’an’ı Kerim
olanبalemبveبdahiبhalkبAllah’tanبgayrıبdeğildir,بbizatihiبkendiliğiب olarak tecellisidir. بBir بinsanın بbütünlüğü بonu بoluşturanب unsurlarladır ve بher بbirisinin بkendi بvücutu, بsıfatı, بefali بvardır.ب Şimdiبbunlaraبtekبtekبbakarsakبsendenبayrıبgörünürبamaبhepsiبsenب denilen بbütünün بbir بparçası بolup بsenin“ بben” dediğin بvarlığındır.ب Nasılبkiبsenبzikredilinceبtümüبsendeبbatınبoluyorsaبişteبdünya da böyledir. بKendindeki Allah tecellisini idrak edip acziyete bürünerek بvarlığında بHakk’ı بbilmek بkulluk بolup, بkul بAllah’ınب muradıdır.ب İnsanب ancakب oب zamanب hakikatteب Bismillahirrahmanirrahim demiş بolur. بVarlığı بnefsimizle tevhit ederkenبsöylemek,بhakikatteبsöylemekبdeğildir.
ه َّّلل لي َّرل ا ابلِب ل ا ِبه َّّلل لّللُّللل ِرْالب
Elhamdü lillâhi rabbil'alemin Hamd âlemlerin Rabbi, olan Allah’a mahsustur Hamd,بövmek,بyüceltmek,بşükretmekبveبtecelliبedenبanlamlarındaبkullanılmaktadır.بÂlemlerinبyaratıcısıب olanبAllah’aبmahsusبolması,بbütünبâlemlerdeبAllah’ı müşahedeبetmekبolup,بgörülenبgüzelliklerبAllah’ınب güzelliğininبyansımalarıdır.بBirبişiبyapmakبAllahبileبmümkünبolduğundan,بyapılanبişlerdeبAllah’ıبgörmekب veبherبtecelliyeبbuبnazarlaبbakıpبeyvallahبdemektirبçünküبbütünبfiillerinبfailiبAllah’tır,بgayrısıبolmasıبoب fiilin meydana gelmesindekiبunsurlarınبAllah’tanبgayrısınaبaitبolmasıبdemektirبkiبbuبmümkünبdeğil.ب Kul, Elhamdü lillâhi rabbil'alemin derken بAllah بkuluyla بkelama بgelip, بHakikatte, بcümle بfiillerde بfailب olan بbenim بve بsen بher بfiilde بbenim بEfal’imi بmüşade بederek, بefali بkendine بnispet بetmeye tövbe بedipب acziyetine بbürünerek بbenim بher بan بbir بşan بalışımı بseyran بederek بkendisinden بrazı بolduğum بkullardanب olursun demektedir. İnsanبkendisineبnispetبettiğiبEfal’iبmülkünبsahibiبolanبAllahبileبtevhitبetmelidir.بNasılبkiبlambaبelektriğinب aydınlatma بözelliğine بsuret بolmakta, بaslında بlambadan بaydınlatan بelektrikse ve elektrik olmadan aydınlatamaz بise بinsanın بda بAllah’tan بayrı بkendisine بhas بbir بişi بyapabilmesi بmümkün بdeğildir. بHamdب âlemlerinبyaratıcısıبolanبAllah’aبaittir.بBizlerبbizimleبtecelliبedenبişlerdeبoبişiبyapanبolarakبAllah’aبşahitب olunca ancak o zaman Elhamdü lillâhi rabbil'alemin demişبoluruz.بİşlerimizdeبnefsimizeبşahitبolurkenب söylemek,بhakikatteبsöylemekبdeğildir.
رابهّللا ِِ ِْسب ِ َِّ هّللا
Errahmânir'rahim Rahman ve Rahimdir. Allah بRahmandır, بyaratılmış بolan بher بzerrenin بyaratılmışlığının بmümkün بolanlarını بverendir. بAllahب Rahmandır, بsağlık, بrızık, بilim, بgörme, بişitme, بkonuşma, بirade, بgüç بkudret بve بyaratmış بolmakla بhayatب verendir. Allah Rahimdir, bütün بbu بsıfatlarla بsıfatlanan kendisini بtanıtıp بilan بedendir. Allah bilinmek isteyenبveبbuبdoğrultudaبkendisininبbilineceğiبözellikleriبhalkبedipبtecelliyeبçıkandır. Bu sebepleبCenabıب Allah Errahmânir'rahim hitabındaبcümleبsıfatlardaبmevsufبolanبyaniبcümleبsıfatlardaبsıfatlananبbenimب demektedir. Hayat sıfatıyla diri olan, İlim sıfatıyla âlim olan, İrade sıfatıyla dileyen, Kudret sıfatıyla güç sahibi olan, Kelam sıfatıyla konuşan, Görme sıfatıyla gören, İşitme sıfatıyla işitendir. Bütünبbuبsıfatlardaبbeniبmüşahedeبedin,بbuبsıfatlarıبkendinizeب nispetبetmeyinبdemektedir.بVarlıkبdenilenبbuبözelliklerبolup senin بbenden بmüstakil بkendine بait بvarlığın بolamaz, varlığınب sahibiبolupبoبvarlıktanبbilinenبbenimبdemektedir.ب 11
Kur’an’ı Kerim
Cümle بfiiller بbu بsıfatların بtecelliye بçıkması بolup, بtecellideب olan benim demektedir. Bizler, بancak بsıfatları بkendimizeب nispet بetmeye بtövbe بedip بsıfatlarda بsıfatlanan بolarakب Allah’a بşahit بolduğumuzda بHakikat بcihetiyleب Errahmânir'rahim demişبoluruz.
ِِاب ِ لِ ِن ِِّب لِ َّ ِمبهّلللا Maliki yevmiddin Din gününün sahibidir Din بgünü, بkıyametin بkopması بsonucu بyaratılmış بolan بherب zerreninبfenasınınبgerçekleşmesiبolupبcümleبeşyaبyokبolacaktır.بVücutبvücutullah olduğundanبbuبhakikatiب keşfedipبvücudunuبsahiplenmeبsonبbulacak,بyokluğaبgirilecektir.بCenabıبAllahبMaliki yevmiddin derken cümle بmevcudatta, بcümle بvücutlarda بmevcut بolan بbenim بdemektedir. بBenim بdışımdaki her zerre fani olucudur,بBakiبolanبyalnızبbenim,بherبşeyبhelakبolurبancakبbenimبzatımبkalırبdemektedir. İşteبinsanبbuب idrakeبzevkenبerdiğindeبvücuduبkendisineبnispetبetmeyeبtövbeبederekبkendiبkıyametiبkopmuş,بölmezdenب evvelبölüpبAllah’taبfenaبbulmuşبolur.بArtıkبneبkendisiبnede buبâlemبkalır.بNedirبdünya,بnedirبukbaبehliب nur بgörmez بzevkinde بnur بehli بolmuştur. Bizler, بancak بvücudu بkendimize بnispet بetmeye بtövbe بedipب vücutlardaبmevcutبolarakبAllah’aبşahitبolduğumuzdaبHakikatبcihetiyleبMaliki yevmiddin demişبoluruz.
ُدبْل َّم ل ِّلل ا ْاب ُدبْل َّّلل ال ابي ِِِ ل ِِِ ل
İyyâke na'budü ve iyyâke nesta'în Ancak sana kulluk ederiz ve ancak senden yardım dileriz Allah’ım, yalnız بsana بkulluk بederim بdenilmekte بçünkü Hak’tan بgayrısı بyoktur. بKulluk, بvarlığıب sahiplenmektenبgeçilmişبyoklukturبçünküبMaliki yevmiddin diyerekبHak’taبbatınبolunmuştur.بHakبzahirب halk batındırبgörünenبHak’tır.بBuبsebepleبzahirliğimizdeبHakبgörülmektedir.بHak’tanبgayrıبhiçbirبvarlıkب kalmamıştır بbizimle بbirlikte بvarlıkları بHak’ta بfena بbulmuştur. بŞirkten بgeçilmiştir بki, بşirk بAllah’a بeşب koşmakبkendineبvarlıkبvermektir.بAllah’aبeşبkoşmakبiseبAllah’tanبbaşkaبbirبgayrının,بbirبişiبyapabilmesi,ب sıfatlanması بve بvücudlanmasıdır, بbu بda بmümkün بdeğildir. بHalk بbatındır, بAllah’ın بzati بilmiyesindedirب henüzبzuhuraبçıkmamıştır.بHerبgörünenبHakبolupبHakبyineبkendisiniبgörmektedir.ب Hak’tan بgayrı بbir بzerre yoktur بbunu بgöremeyenler بbu بidrake ermeyenler بkendi بvarlığını بAllah’ta بfenaب kılamayanlardır. ب بKulun بağzından بAllah’ım بyalnız بsana بkulluk بederim, بher بyüzde بmüşahede edilen Allah’tır بdiyen بHak’tır. بSalik بfena بmeratiplerinde بnispet بefalini بvermiş, بnispet بsıfatını بvermiş, بnispetب vücudunu vermiş بnefsi بölümü بtatması بsonucu بAllah’ta بfena بgerçekleşmiş بHak بzahir بolmuştur. بMansurب Hz’lerinin“بEne Hak” nidasıبbuبidrakte zevkenبgerçekleşmişبolup“بEne Hak” diyenبyineبHak’tır.بBizlerب kendi بzahirliğimizde بHakk’a بşahit بolduğumuzda بancak بo بzaman بHakikatte بİyyâke na'budü ve iyyâke nesta'în demişبoluruz.بAksiبdurumdaبHakبbizimبiçinبgayıpta,بötelerinبötesinde,بyediبkatبgökyüzündeyseب şahadeteبaitبsözünبezberبtekrarındaبkalmışızdır.
م لاه ل ْسب ه ِلْلُبهّلل ِ ا ابهّلل ارم ل َِ ل
İhdinessırâtel müstakîm Bizi dosdoğru yola hidayet eyle Doğru بyol بkulluk بüzere بbulunmak بolup بHak, بhalk بolarak بkulluğaب çıkmıştır بyani بyaratılma بgerçekleşmiştir. بKul بgeldiği بboyutta Hakk’a بelbisedir بHakk’ın بsıfatıdır. بKendisini بvar بetmeden بamaب ayırmadan بdenizdeki بmahiler بgibi, بne بdenizdirler بne de بayrı,ب ağacınبgölgesiبgibi,بneبağaçtırبne deبayrı.ب
12
Kur’an’ı Kerim
Bu zevkte بbulunduğu بsürece, güzel بahlakب üzere بher بyüzde بHakk’ı بmüşahede بettiğiب sürece بkuldur. Acziyetini terk etmeden cümle بsıfatlarda بZatın بözelliklerini بkeşfب ederek بmuhatabı بHak بolarak بseyrandadır.ب Dosdoğru بyolda بbulunmak, بAllah’ıب kendisineبnispetبetmedenبHakk’ıبmuhabbetب ve بispat بederek بyaşamaktır. Bizler, kendimizi nispet edip kendimizi ispat etmeyerek, بmaneviyatta بbulunmalıyız.ب Nispet بolursa بfiravunlaşılır. بYa بRab بbiziب kendinden بayırma, بkulluktan بayırma, بZahirب olan Muhammedî güzel بahlaktan بayırma.ب Muhabbetبileبhalبileبseninبgüzelliğineبaynaب olarak بbulunma بdaimliğinde بgayretimiziب arttır. Varımبseninبhalkiyetin,بzahirineبbenبbatınımaبsenبdenilmektedir.بHakikatte,بvarlığıبsahiplenmedenب herبyüzdeبHakk’ınبseyridirبİhdinessırâtel müstakîm demek.
بينلبهّلللُ ِّللاْالب ِب ل ع لنْ َِ َّس ل
َ لاه ل ل لْابهّلل لرم ا ابهّللاِِال ب لْ لّلل ل رَب ل ِ ِ عنلْ َِ َّسبل
Sırâtallezîne en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn Kendilerine nimet verdiğin mutlu kimselerin yoluna; gazaba uğramışların ve o sapmışların yoluna değil Sırâtallezîne en'amteبaleyhimبğayrilmağdûbiبaleyhimبveبleddâllînبhitabındakiبnimet,بHakikatبsırrıبolupبbuب sırla بsırlanıp بAllah’ın بmuradı بolmaktır بki بAdemiyet zevkidir. Allah بve بMuhammed’in بcem بolup بvarlıkب âlemineبgelişiبileبÂdem’inبzahirبoluşudur.بÂdemبsafiyullahبçekti şahadetبAllahبveبMuhammediبgördüبtekب vücut. بBu بkimseler بâlemde بHak بile بolup بhalkta بHakk’ı, بHak’ta بhalkı بmüşahede بederler, بdaimب huzurdadırlar. بOnlar بher بhali بile بAllah’a بmisaldirler. بMuhabbetleri بne بhal بüzere بolursa بolsun بiyiden,ب güzelden بHak’tan بhakikatten بyanadır بve بinsanlara بbu بgerçeği بispattadırlar. بOnlar بvardıkları بbu بmaneviب makamlarıبveبirfaniyetiبsahiplenmedenبherبoluşumdaبHakk’ıبzikredenlerdir.بOnlarبtevhit eridirler, onlara bakanlar onlar بgibi بolmak بistemektedir.Bu بoluşan بmanevi بvarlığı بsahiplenip بkendisini بvar بkılarak بkendiب ilahlığını بilan بedenlerden, بsana بşirk بedenlerden بeyleme, بbeni بbana بbırakma بya بRab. بKendisinden بrazıب olduğunبkullarبzümresindenبeyleبyaبRabبniyazıdır,بhakikatte,بbizeبbakanınبbizdenبuzakبdurmakبisteyeceğiب şirk بiçindeki بnefsi بemmareye بgöre بolan بyaşamdan بarınıp بbize بbakanın بbizim بgibi بiman بehli بolmakب isteyeceği بyaşamı بyaşamaya بbaşlamaktır بSırâtallezîne en'amte aleyhim ğayrilmağdûbi aleyhim ve leddâllîn demek. Cenabı بAllah, بcümlemizin بHakikat بyüzüyle بKur’an’ıب Kerim okuma gayretimizi daim eylesin. Bizi kendisinin tanımladığı بkul بanlayışında بyaşayıp بkulumب dediklerinden بeylesin. بAnlamalıyız بki, بher hangi bir yabancıبdildeبneبdediğiniبbilmeden birبyazıyıبokumaklaب Arap dilinde بbir بyazıyı بokumak بarasında بfark بyoktur.ب Evet,بdenilirبkiبKur’an’ıبKerimبokumakبsevaptır.بDoğruب lakinبanladıklarıبgibiبyaniبneبdediğiniبbilmedenبokumakب papağanبgibiبezberبtekrarıylaبdeğil,بneبdediğiniبbilerekب okuyup بistenileni بyerine بgetirerek بokumak بsevaptır.ب Okunulanب biziب kendisiyleب güzelleştirdiğindeب sevaplanmışبoluruz. Aşkبuبniyazlarımla.
13
Kur’an’ı Kerim
Dünya fenaymış bildim Aldanıp kalmayı bilsem Anıp şol günahlarımı Ah edip ağlayı bilsem Terbiye kılıp günahıma Yüz tutup Hak Hazretine Yalvarıp ol Allah'ıma Naz niyaz eyleyi bilsem Muradım budur tövbeden Günahtan arına beden Vaz geçip yalan dünyadan Nefsime uymayı bilsem Varsam mizana tartılsam Setr olsam anda örtülsem Yanacak bari kurtulsam Ebedî kalmayı bilsem Ol şeytandan imanımı Kurtara bilsem tenimi Yarın Mahşer'de canımı Tamu'ya koymayı bilsem Âşık Yunus eydür varsa İman Kur’an yoldaş olsa Ol Allah'ım yarı kılsa İmansız olmayı bilsem
14
Kur’an’ı Kerim
Bulmak istersen felah Rabbine kul olmak yeter İnsan-ı tahkik bulmağa sıdk ile bir ikrar yeter Her kim âşık olsa güle bülbül gibi düşer dibe Baktıkça bülbül ol güle ol zevk ona cennet yeter Âşık olan tezgâh kurmaz ukba için bez dokumaz Hiç bir şeye vermez gönül matlup ona maşuk yeter İlmi fıkıh ettin ezber almadın hiç Hak'tan haber Eyle bu eşyaya nazar oku sana Kur'an yeter Bu görünen mefhuma bak metni insandır bir kitap Ol kitabı her kim okur ol ders ona irfan yeter Duysa sofu Hak'tan haber evradını hep terk eder Züht ü hevasından geçer ol aşk ona evrad yeter Bilmek istersen kuşdilin gir kalbine Hak mürşidin Ol dili talim etmeğe Fehmi bugün muallim yeter
15
Kur’an’ı Kerim
AYIN RÖPORTAJI Dembir: Dergimizin Aralık ayı konusu Kur’an. Cenabı Allah en şerefli diye nitelendirdiği insanı yaratmazdan evvel onun yaşaması için gerekli olan ortamı hazırladı. Maksadı bilinmeklikti. Kâinat kitabına kendisini nakşeden Mevla, bilecek olmaktan ötürü en şerefli olanı yaradılış planında en sona bıraktı. İnsandan önce kâinatta canlılar vardı bitkiler, hayvanlar, melekler ama hiç birisine bir kitap inzal olmadı. Allah Mushaf’ı insana inzal etti. Bunun hikmeti nedir efendim? Özkan Günal: CenabıبAllah Tin suresi 4 Ayet-i kerimede, “Ant olsun ki biz insanı Ahsen-i takvim üzerine yarattık” buyurmaktadır. بAhsen anlamبitibarı بileبbilme,بbilgiyi بöğrenme,بbilgiyleبbilinmeyeni بkeşfetme,بalgılama,ب mantıkبyürütmeبkabiliyeti,بhayalبkurabilmeبanlamlarınaبgelmektedir.بBuradanبanlıyoruzبkiبCenabıبAllahب İnsanı بbu بözelliklerin بkendisine بait بolması بsebebiyle بkendi بözelliklerimde بyarattım بbuyurmaktadır.ب Yaratılmışlığın بiçinde بinsan بdışında بhiçbir بcanlıda بbu بözelliklerin بbulunmayışı بsadece بinsanın بbuب özelliklerleبyaratılmışبolmasındandır.بKur’an’ıبKeriminبAhzabبsuresiب72بayetinde, “Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara teklif ettik de onlar bunu yüklenmekten çekindiler, korktular. Onu insan yüklendi. Doğrusu o çok zalim, çok cahildir.” buyurarakبvurguladığıبemanetteبişteبkendisineبaitبözellikبolanبAhsenبdiyeبzikredilendirبkiبemanetبdemesiب deبinsanınبkendisineبaitبolmayışıdır.بCenabıبAllahبBakaraبsuresiب31بayetinde, “Ve Allah Âdem’e Allah’ın isimlerinin hepsini öğretti” diyerek بÂdem’in بöğrenme بkabiliyeti بile بyaratıldığını بispat etmektedir. İşte بbu بsebeple بKur’an’ı بkerimب insanaبkendisininبneبolduğunuبöğrenebilsinبdiyeبgönderilmişبkitaptır.بZatenبinsan Kitab-ıبKur’an’ınبcanlıب halidirبveبancakبyineبinsanبokuyabilir.بİnsanبdışındaبbirبcanlıبmahlûkaبokunsaبoبmahlûkبiçinبyaşamındaب değişenبbirبşeyبolmaz.بAmaبinsanبyaşamındaبnamzetliğiniبzahirبkılıpبAllah’ınبinsanبdediğiبhalineبgelir. Dembir: Cenabı Allah kitabı insandan, insanı kitaptan ayırmamıştır. Kâinata rahmet olarak gönderdiği Peygamber efendimiz Hz Muhammed’i de Kur’an’la ziynetlemiştir. Melami Mürşid-i Kâmili olan Damperli Halil İbrahim Efendinin beyanıyla “Kur’an insanın kullanma kılavuzudur” Gönüller Sultanı efendimizin bu beyanını nasıl anlamalıyız? Özkan Günal: İnsan, بefendimin بbeyanıyla“ بTahsil-i kemal seyr-i cemal” بiçin بyaratılmış بbir بvarlık بolup بbedenlenişiب ve بbu بbedeni بkullanabiliyor بoluşu بile بsınırlıب değildir.بİmam Ali efendimizin, “Ey insan! Sen kendini küçük bir şey mi sanıyorsun sende âlem gizlidir” 16
Kur’an’ı Kerim
beyanı بbu بgerçeğin بifadesidir. بİnsanın بkendisiniب yaradılış بgayesi بolan بyaratıcısının بmuhataplığınaب ulaştırabilmesi بiçin بöncelikle بtahsil-i kemal etmesi gerekir. Çünkü بdünya بboyutundaب benimsemiş بolduğu بgayrılık بonu بkendi بaslındanب uzaklaştırmıştır. بİşte بKur’an بburada بdevreyeب girmektedir. İnsan, بyaradılış بgayesini بöğrenmek, kendisini بtanımak, بşirkinden بarınıp بtevhideب ulaşmakبveبneticesindeبcemalبseyriبiçinبKur’an’ıب kerimiبişiterekبokumalıdır.بÇünküبKur’an’ıبkerimب okumak بak بkâğıtta بkara بyazıyı بokumaktan بdahaب ötede بbir بolgudur. بBizler بKur’an بokurken بAllahب bizim dilimizle bize بhitap بetmeye بbaşlar. بBizimب dilimizleبbizeبkendisini,بâlemiبveبkendisininبneyeب insan,بiman,بtevhit,بkulبdediğiniبanlatır.ب BizlerبAllah’ınبinsanبbeyanınaبyüklediğiبanlamıبancakبonunبanlatışıylaبöğrenebiliriz.بUnutmamalıyızبkiب içinde بbulunduğumuz بhali بolması بgereken بhal بzannetmek بcehaletten بkaynaklanır. بKaranlığın بiçerisindeب yaşayanlarبkendiبgerçeklikleriniبancakبgüneşبdoğuncaبgörebilirler. بİşteبKur’anبbizeبgüneşinبvarlığınıبveب doğurmamızبgerektiğiniبgösterir.بCenabıبAllah’ınبKur’an’ıبinsandan,بinsanıبKur’an’danبayırmayışınınبveب gönüllerبsultanıبefendimin, “Kur’an insanın kullanma kılavuzudur” deyişininبhikmetiبbudur.بOبinsanبkiب Hakk’ınبkendisini,بtevhidi,بkulumبdediğini,بimanıبanlatanبveبispatبedendirبtıpkıبKur’an gibi. Bu sebeple Kur’an; Kitab-ıبKur’anبveبnatıkayıبKur’anبdiyeبisimlendirilir.بBizimبKur’an’ıبişiterekبokumamızınبyoluب da budur. Şimdi بbize بsevgilimizden بbir بmektup بgelse بüzerinde بne بyazdığını بbilmeden بokumak بnasıl بki بgelenب mektubu بokumak بdeğilse بsevgililerin بen بsevgilisi بolan بCenabı بAllah’tan بgelen بKur’an’ı بda بne بyazdığınıب bilmeden بokumak بaynı بmesafededir. بKur’an بRabça yazılmış بbir بkitap بolup بmektupta بbelirtilen بadresleب sevgiliyeبkavuşabilmeninبyoluبRapçayıبbilmektenبgeçmektedir. Cenabı بAllah بKur’an’ı بkerimi بokunsun بanlaşılsın بve بamel بedilsin بdiye بgöndermiştir. بBizlerin بAllah’ınب kendisiniبanlatışındakiبAllah’aبimanبedipبoبimanınبgerekleriniبyerineبgetirmekبyerine,بAllah’ınبanlatışınaب uymayan بbir بAllah بtanımına بinanıp بo بinancın بgereklerini بyerine بgetiriyor بoluşumuz بAllah’ın بkendisiniب anlatışındakiبAllah’ıبKur’anبokuyamadığımızبiçinبbilmiyorبoluşumuzdandır.بHerبikiبimanınبdaبibadetleriب farklı بolduğundan بbirisi بbizi بAllah’a بyaklaştırırken بbirisi بAllah’tan بuzaklaştırır. بBu بuzaklaşma بzanب tevhidini بbarındırdığından بAllah’a بyaklaşıyormuş بzannettirir. Kur’an’ı بkerim بsadece بnamaz بkılın, بoruçب tutun, بhacca بgidin, بkurban بkesin, بzekât بverin بayetleriyle بküçültülemeyecek بkadar بbüyük بbir بkitaptır. Cenabı بResulullah بefendimiz, بkendisinden بgayrıyı بkendisinden بgayrıya بbildirmemiştir. بBilinmelidir بki,ب Kur’an’ıبKerimeبyazılanبayetlerبOnunبsöyledikleridir. Dembir: Hak erenleri her şeyi hep en yakında tarif etmiş, aranması gereken her ne var ise kendimizde aramamızı tavsiye etmişler ve bunun yolunu göstermişlerdir. Hz Resulullah da “Nefsine arif olan ancak Rabbine arif olur” buyurmuşlardır. Kur’an Allah’ı yedi kat gökyüzünde değil şah damarımızdan da yakın tarif etmiştir. Rıza baba da bir nefesinde, “Okumak bilirsen Kur’an sendedir” buyuruyor. Bu beyanları nasıl anlamalıyız efendim? Özkan Günal: Rıza babanın beyanını anlayabilmek için öncelikle bu beyanın bulunduğu dizelerin bütünlüğüne bakıp nereye işaret ettiğini görmek gerekiyor.
17
Kur’an’ı Kerim
* Gel derviş, beri gel, yabana gitme; Her ne arıyorsan inan sendedir. Nefsine beyhude eziyet etme Kâbe’yse maksudun Rahman sendedir. Çöllerde dolaşıp seraba bakma, Allah Allah deyip sehâba bakma. Talibi Hak isen kitaba bakma Okumak bilirsen Kur’an sendedir. İlminle bir kılı, kırka yararsın, Gördüğün rüyada sade sen varsın, Etrafına bakıp kimi ararsın, Bu tehi kubbeyi kuran sendedir. Kılı kırk yarmağa irfandır deme; Ona vahşi, bana yabandır deme; Şuna gerçek, buna yalandır deme; Birinin aslı yok, yalan sendedir.
Rıza Tevfik Bölükbaşı İşittim babasız bir oğulmuşsun, Hem cennette doğmuş, hem kovulmuşsun; Hem kesret istemiş, hem boğulmuşsun, Allah’ın suçu ne? İsyan sendedir.
Ayrı mana verme küfür ile dine; Varıp gelme şaşkın, şekk ü yakîne; Arifsen agâh ol sırrı Mübin’e; Vesvesen küfürdür, iman sendedir.
Gayrıdan arayıp derdine çare, Ne varlık verirsin mûr ile mâre? Cennetten çıktınsa be hey avare, Havva’yı aldatan yılan sendedir.
Gir gönül şehrine, dolaş bir kere, Kıyas et ne imiş güneşle zerre; Yalnız sen kadirsin hayır ile şerre, Şerre mail isen Şeytan sendedir.
Şanın pek alidir, ne var pest isen? Her şeye taparsın put-perest isen? Bâde-i aşk ile eğer mest isen Kendine gel âşık, canan sendedir.
Cilve etsin dersen kemâl ile Hak, Çıkıp benliğinden bir kendine bak; Ene Hak sözünü dilinden bırak, Lâfa kulak verme, irfan sendedir.
Cahil müzahire Hak diye bakar, Her köşe başında bir kandil yakar, Bu seyl-i havadis durmayıp akar İlel-ebed baki kalan sendedir.
Nefsini evvelâ çıkar aradan, Bir renge boyanma aktan, karadan; Gönlünde berk urur nuru yaradan, Zulmette dolaşma, Yezdan sendedir.
Membaı sendedir feyz-i hayatın Gelip giden canlar hep nefehâtın. Hayretten boğulma, bu kâinatın Hepsi bir katredir, umman sendedir. Her şeyin varlığı senin özündür. Kendini çok gören kendi gözündür, Bu mülke hüküm eden senin sözündür Kalıbın kürsüdür, sultan sendedir. Hey Rıza, takat yok Hakk'ı inkâra; Sen mahrem imişsin didar-ı yara, Şimdi agâh oldum sırrı esrara Âlemi yaradan vicdan sendedir.
18
Kur’an’ı Kerim
* Gel derviş, beri gel, yabana gitme; Her ne arıyorsan inan sendedir. Nefsine beyhude eziyet etme Kâbe’yse maksudun Rahman sendedir. Gel ey Hakk’ı talep eden! Kendi dışında ötelerde, bilinmez, görülmez, işitilmez zannettiğin için zannındaki Hakk’ı bilip, bu bilgiyle o Hakk’a ulaşma talebinde olma. Varlığın Hakk’ın halkiyeti yani sen Hakk’ın zahirisin. Zannettiğin gibi kendi dışında nerede olduğu bilinmeyen bir Hak yok. Ötelerde zannetmenin sebebi olan mevcut bilgilerinden geçmen gerek. Hakk’ın yaratması, yarattığıyla zuhurudur. Hak kendisini sana sende bildiriyor. Muradın, Hakk’a varmaksa kendi batınını kendinde zahire getir. Anlamalısın ki halkiyet olan varlığın Hakk’ın halkiyetidir. Çöllerde dolaşıp seraba bakma, Allah Allah deyip sehâba bakma. Talibi Hak isen kitaba bakma Okumak bilirsen Kur’an sendedir. Çölبseninبkendiبanlayışındır.بBuبanlayışınبiçindeبsanaبöğretilenبHakبbilgisiبHakk’ınبkendisiniبdoğruب tanımlayan بbilgi بdeğildir. ب بİçerisinde بHakk’ın بkendisini بtanımladığı بsana بsenden بdaha بyakın بolduğu,ب varlığın بesasının بne بolduğu, بsenin بkendinle بsana بkendisini بispat بettiği بbilgisi بyoktur. بKendinde,ب kendisiniبzikredenبHakk’ıبişitmenبgerek.بHayalîبbirبHakk’ıبzikrederkenبkendiniبişitiyorsanبikiliktesin.ب İşte بbu بçöl بolan بbilgin بsana بHakk’ı بyaşamın بve بkendinin بdışında بzannettiriyor, بkendi بdışındaب arattırıyor. بHakk’ı بtalep بediyorsan بak بkâğıda بkara بyazıyla بyazılmış بkitabı بsevap بkazanmak بiçinب okumaktan بgeç. بKitabı بokuyuşundaki بanlayışın بdahi بne بokuduğunu بanlamadan بokumak بüzerineب dayalıdır. بOkuduğunu بişitmek بve بanlamak بiçin بçöl بolan بanlayışından بgeçmen بgerek. بKitap بHakk’ınب kelamı بolduğundanبkutsaldır.بOبhaldeبsenبdeبHakk’ınبhalkiyetiبolduğunبiçinبkutsalsın.بOبkitapبsanaب kendini okuman بgerektiğini بanlatıyor. بHakk’ı بkendinde بHakk’ın بöğretisiyle بokumalısın. بVarmakب istediğinبyerبuzaklaştığınبyerdir.بUzaklaştığınبyereبgeriبdöndüğündeبvarmakبistediğinبyereبvaracaksın.ب Yapmanبgereken,بkendiبdışındaبzannettiğiniبkendindeبkabullenmektir. İlminle bir kılı, kırka yararsın, Gördüğün rüyada sade sen varsın, Etrafına bakıp kimi ararsın, Bu tehi kubbeyi kuran sendedir. SahipبolduğunبilimبsendeبsanaبgörelerبdoğuruyorبveبbuبsanaبgörelerleبyaptığınبyorumlarبseniبHakk’aب yakınlaştırmakبyerineبkibirlenipبHak’tanبyaniبözündenبuzaklaşmanınبsebebiبoluyor. SenبHakk’ıبdeğil,ب Hakk’ın بilmini بonu بda بyüzeysel بolarak بöğrenip بkendini بumman بsanmandan بdolayı بbir بzannıب yaşamaktasın. بKendine بgöre بdoğrular بoluşturup بbu بdoğrulara بgöreب hüküm بvermekte, بkendini بher بzaman بhaklı بgörmektesin. بKendiب şartlarına بgöre بaradığını بhiçbir بzaman بbulamayacaksın بçünkü بHakب şartlara, بkalıplara بsığmaz. بHakk’a بvarmak بistiyorsan بkendineب verdiğinبmüstakillikبkalıplarınıبkırmalısın.بGökyüzündeبzannettiğinب gökyüzünde بkayıtlı بdeğildir. بKendine بdön, بkendinde بara. بSanaب senden بyakın بolana بkendinde بşahit بolmalısın. بNe بaradığınıب bilmediğinden بbulduğunu, بaslında بaradığından بgayrı بbir بşeyب görmediğini بgöremiyorsun. بSenden بgören, بişiten, بzikreden,ب fikredenبhepبaradığınبHak,بbunuبanlayıpبkabullenmelisin.
19
Kur’an’ı Kerim
Kılı kırk yarmağa irfandır deme; Ona yahşi, buna yamandır deme; Şuna gerçek, buna yalandır deme; Birinin aslı yok, yalan sendedir. Yaşamı ve eşyayı kendine görelerle yorumlayarak olur olmaz, doğru yanlış kavramları verip sana göre doğrularda inat etmeyi, ben biliyorum ve bildiğim doğrular üzerine taviz vermeden yaşıyorum deyip sabit fikirli olmayı marifet zannetme. Kendine yapacağın en büyük kötülük sabit fikirli olmaktır. Şartların bakışını perdelemektedir, yakmalısın perdelerini ki gerçeği görebilesin. Şartlı bakanlar kendi şartlarını görmekten öteye geçemezler. Hakikat yaşamın olduğu haliyle bütünlüğüdür her ne yaşanıyorsa. Öncelikle, olur mu böyle bunlar Hakk’a uygun değil, Hak böyle yapar mı, bunlar küfür deme. Kendi bilgilerinle kıyasladığın için sana uymuyorsa kendi kıyasını terk etmelisin. Hak birlik zevkinde tecellidedir ve yaşam birlik içinde birliğin tecellisidir. İkilik sen olduğundan ikilik çıkartarak birlik zevkine eremezsin. Hakk’ın sendeki tecellisine şahit olman için varlığını nefsinle tevhit etmekten geçip varlığı Hak’la tevhit etmelisin. Hakk’ın zuhuru olan kendine gayrılık verip kendinde ben derken kendini işitiyor olman, olmayanı oldurmaya çalışmandır ki bundan daha büyük yalan yoktur. Bir yalanı yaşıyorsun ey Hak talibi. Kendi yalanına inanıp yalanı iman zannediyorsun. Doğruyu yalanla kıyaslayıp doğruya yalan demekten kurtar kendini. Batılın içinde Hakk’a ait bazı vasıfların yüzeyselliğinin olması batılı Hak yapmaz. Bana görelerin değil mi kendine benlik verdiren ve kendini helake sürükleyen? Geçmelisin kendinden. Ayrı mana verme küfür ile dine; Varıp gelme şaşkın, şekk ü yakîne; Arifsen agâh ol sırrı Mübin’e; Vesvesen küfürdür, iman sendedir. Küfür senin kendini nefisten ibaret zannedip varlığı nefsinle tevhit etmendir. Din ise varlığın Hak’la tevhit edilişidir. Kendini ayrı Hakk’ı ayrı zannetmendir şirkin. Sana senden daha yakın yok. Kendi yakınlığında tecellide olan Hakk’ı kendinle örtme. İstesen de Hakk’ı örtemesin, örttüğün kendi görüşün olur fark et. Kendine şüphe olan ikilikle bakmaktan geçmedikçe, varlığı sahiplenmekten geçemeyeceğin için kendi hakikatine gafil ve cahil olarak kalacaksın. Bilişlerinden geçip, Hakk’ın bilişine ererek Hakk’ın seni bilişiyle kendini bilmeye başlamalısın. İşte o zaman sır olan Hakk’ın seninle tecelli edişine erebilirsin, Hakk’ı kendinde seyredip, işitip, zikredersin. Kendinde Hakk’a muhatap olursun. Senin kendiliğin tevhittir bu gerçeği fark etmelisin. Kendinden kendine yücelip, kendiliksiz kalmalısın. Gir gönül şehrine, dolaş bir kere, Kıyas et ne imiş güneşle zerre; Yalnız sen kadirsin hayır ile şerre, Şerre mail isen Şeytan sendedir. Gönül şehri senin ben dediğin varlığındır çünkü varlığın Hakk’ın kendi tecellisidir. Bu sebeple sen göremesen de, bilmesen de bütünüyle gönül denilen Hakk’ın mekânısın. Hak görüyorsun, Hak söylüyor, Hak işitiyorsun. Yaşamın Hakk’ın kendisini muhabbet edişi olduğundan her anınla ne yaparsan yap Hakk’ı ispat ediyorsun. Sen Hakk’ın ispatısın. Aklını, iradeni yani tüm bildiklerini ve bu bilgilerle oluşturduğun ikilik anlayışını yani gerçekle arandaki benlik dağını del ki ikiliğinden tevhide ulaşasın. Gir bu tevhit deryasına, Hakk’ı kendinde keşfetmeye başla. İşte o zaman ben dediğin kendinin ve Hak dediğin varlığın zahir ispatının ayrı olmadığını göreceksin.
20
Kur’an’ı Kerim
Bunu gerçekleştirmeye iraden var. Sen Hakk’ı bilmeyle donatılmışsın. Hakk’ı bilme özelliğini kendini bilmeyle zayi etme seçim senin. Bilmeyle Hakk’ı bilmeye yönelirsen işte o zaman nefsinin birin tafsilatı olduğuna hem işiterek, hem görerek şahit olursun. Ancak sana yolu gösterirler, yürüyecek olan sensin hiçliğe doğru. Firavun da sensin, mümin de… Cilve etsin dersen kemâl ile Hak, Çıkıp benliğinden bir kendine bak; Ene Hak sözünü dilinden bırak, Lâfa kulak verme, irfan sendedir. Hakk’ınبkemaliyleبtecelliبedişiبkendisineبaitبvasıflarıبzuhuraبgetirişidir.بVücudlanışı,بsıfatlanışıبveبfiilب tecellisidir.بHakk’aبvarmakبyaniبHakk’ıبkendindeبbulmakبistersen, kiبHakk’aبvarmakبancakبveبanacakب kendinde بHakk’a بşahit بolmaktır, بbenliğinden بçıkman, بvarlık بolan بtecellileri بkendine nispet etmekten kendiniبkurtarman,بzandanبgeçmenبgerekiyor.بGörmekبistediğinبtecelliبkendininبdışındaبbirبtecellininب sonradanبgörünürبhaleبgelişiyleبdeğildir.بTecelliبkendinsindir,بseninleبtecelliبetmişبzatenبbaşkaبbirبşeyب görmeyiبbekleme.بHakk’ıبgörmekبistiyorumبdemen,بvücudu,بsıfatı,بfiiliبgörmekبistiyorumبdemendir.ب Varmak بistediğin بseninle بvarlık بâleminde بzuhurda بbunu بanla. بArandaki بperde بgörüşündedir بgörülenب kendi بzahirliğinde بdeğil. بBu بhakikatin بbeyanı بolan“ بEne Hak” sözünü بHakk’a بküfür بetmek بolduğuب anlayışını بve بsöylemini بbırakıp بdoğruluğunu بkabul بetmelisin. بKendini بgörürken بHakk’ı بkendindeب göremezsin. بBilmek بHakk’ı بgayrılıksız بbilmek بiçindir. بBilgiyi بhal بile بvücudlandırmalısın. بHakk’ıب bilmeklikبsendeبolduğundanبkendindeبbilmeyiبkendindeبuygulamalısın. Nefsini evvelâ çıkar aradan, Bir renge boyanma aktan, karadan; Gönlünde berk urur nuru yaradan, Zulmette dolaşma, Yezdan sendedir. Nefsini yani varlığını nefsinle tevhit ettiğin için ilahlaştırdığından dolayı emmare boyutuna sürüklediğin tecellinin kendisi olan nefsini, emmare boyutunda tutan zulmaniyetten çıkartıp aslına secde ettir. Nefsinin varlığı yoktur. Varlık, kendiliksiz olarak senin varlığındır. Nefsinden nefsini değil nefsinden kendini görmek için bak kendine idrak gözüyle. Ak ve kara ikiliğinden tevhide geç yani ben ve Hak ikiliğini tevhit et. Deryada olmak için soyunmak lazım. Derya varlık kabul etmez. Varlığında gören, işiten, zikreden, fikredendir Hak, sana kendisini sende bildirip ispat edendir. Sen nurun yani hakikat gerçeğinin zuhurusun. Hakk’ı sahiplenip Hak ile Hak’ta Hakk’ı değil, Hak ile Hak’ta kendini bilmekten geç ki sen olan Hakk’a kendinde arif olasın. Anla ve kabul et, kendin dışında varılacak bir Hak yoktur. İşittim babasız bir oğulmuşsun, Hem cennette doğmuş, hem kovulmuşsun; Hem kesret istemiş, hem boğulmuşsun, Allah’ın suçu ne? İsyan sendedir. Sen ki Âdem namzedisin yani Muhammedî nurla ruhlanıp, Hakk’ı gayrılıksız bilme ve bu bilmeyle gördüğü Hak, işittiği Hak, zikri Hak, fikri Hak olarak Hakk’ın muhatabı olma yeteneğini, yaratılışında bünyesinde barındıransın. Varlığım senin varlığındır, ben senin kendini muhabbet edişinim beyanını bu beyana kendinde şahit olarak dile getirdiğin boyut olan vahdetten, nefsaniyet giyinilen, ikiliğe çıkılınan, nefsi sahiplenip zulme düşülünen yere geldin. Gelişin, görünürlük âleminde Hakk’ın görünürlüğünde cemal seyri içindi ve gelişin Hakk’ın kendisini görünürlüğünde yani kendi nefsinde seyretmek içindi.
21
Kur’an’ı Kerim
Bu istek, Hak bilinmek istediği için yaratılışında mevcut. Lakin çıktığın kesret denilen Hakk’ın esma ve suret giyişi olan nefsini sahiplenerek, kendini nefsinle ilahlaştırıp özünü kaybettin. Hak seninle kendisini bilecek yönüyle zahir oldu lakin sen bilmeyle kendini bildin, ben görüneyim, ben işitileyim, ben zikredileyim ben secde edileyim istedin. Hem Hakk’ı görmek istedin, hem de görünürlüğü kendinle tevhit ettin. İşte bu hakikatte isyandır. Hakk’a, nefsinin hiçliği olan varından geçerek secde etmedikçe şirkin bitmeyecek. Hak’ta ikilik yoktur o ikiliği mümkün olmayan birliktir. İkilik sende, birlemelisin. Gayrıdan arayıp derdine çare, Ne varlık verirsin mûr ile mâre? Cennetten çıktınsa be hey avare, Havva’yı aldatan yılan sendedir. Derdin ikiliğini tevhit emekse eğer ikilikle bulunarak ve ikiliğinle bulunmanın sebebi olan bilgiyle yaşayarak iki görüşünle kendine ve Hakk’a ayrı varlık veren bakışınla bakıp kendin olarak bulunmaya devam ederek Hakk’a varamasın. Hakk’ı bildirecek bilgi, bilen sen olmaya devam ettikçe derdine çare olamaz. Hakk’ın ilmini değil Hakk’ı bilmelisin. Çare tevhide ulaşıp, varlığını tevhit anlayışına tabi kılmandadır. Bu âlemde kendi tafsilatını seyrettiğin için kendin ve âlem birliğine ulaşmalısın. Gördüklerine kendinden gayrı müstakillik verme sakın. Nefsaniyet giyişin şehadet etmen içindir. Nefsini ilah yapan, ilahlığı sevdiğinden Hakk’ın varlığını giyinerek ikilik çıkartan sensin, yoksa yaratılmışlıkta ikilik yoktur. Tevhit kendi ikiliğini birlediğinde zahir olur kendinde. Anlamlısın ki ikilik de sende tevhit de sende. Yapman gereken şaşılığını tedavi ettirmendir. Şanın pek alidir, ne var pest isen? Her şeye taparsın put-perest isen? Bâde-i aşk ile eğer mest isen Kendine gel âşık, canan sendedir. Aslın Hak’tır senin, zahirin nefis. Nefsaniyet giymiş olman şirk ehli ol diye değil Hakk’ı zahirlikte seyret diyedir. Hakk’ın bilinme isteğiyle özelliklerini görünür kılışında ve iradende kendini sahiplenerek ilahlık iddiasında bulunma özelliğine sahip oluşun şirkinin sebebi değildir. Bilme yeteneğini doğru yerde yani Hakk’ı bilmede kullanmamak senin gafletinden kendine zulmedişindir. Nefsinin isteği isteğin, sevgisi sevgin, zikri zikrin olmuşsa giyindiğin gibi soyunmalısın da. Kendini varlığın sahibi sanıyorken her gördüğün görünürlüğü de varlık sahibi zannederek iki baktığından iki görmektesin. Batınında mevcut olan ilahi aşkı zikre hizmetle kendinde zahir edersen, aşkın cezbesi gerçek sarhoşluğu doğurur yani aklın değerlerinden, şartlanmalardan, doğrularından geçersin. Algıların nefse tabi olmaktan arınınca tevhide tabilik başlar, canan olan Hakk’a kendi zahirliğinde şahit olup Hakk’a kendinde muhatap olarak varlık sahnesinde insanlığına ulaşmış olursun. Aşkın narında kül olursan küle varır, küllerinden yeniden doğarsın. Bu doğum, Hakk’a kendinde şahit olunan irfaniyet doğuşudur. Cahil müzahire Hak diye bakar, Her köşe başında bir kandil yakar, Bu seyl-i havadis durmayıp akar İlel-ebed baki kalan sendedir. Kendisine gafil oluşun yani varlığının Hakk’ın zuhuru olduğundan habersiz kendine Hak’tan ayrı varlık verip Hakk’ı öteleyişin cehaletindir. Algıların dünyaya açık Hakk’a kapalı olduğundan yanılgı içerisindesin, varlığı benlik olarak yorumluyorsun. Bu sebeple içinde bulunduğun hali olması gereken doğru hal, ibadetlerini de Hakk’a ulaşan ibadet zannediyorsun. Hakk’ı yedek ilah yapıp gayrıları ilahlaştırma.
22
Kur’an’ı Kerim
Her köşe başında kandil yakarak yani her yaptığını kendini ispat etmek, yücelttirmek, zikrettirmek ve kibir giyinmek için yapma. Ne yaparsan yap, ne kadar kendini büyük görürsen gör kaçınılmaz olan Hakk’ın varlığıyla var oluşundur ve benliğin bir gün bitecektir. Kandili kendi iç âlemine yakmalısın yani varlığı nefsinle değil Hak’la tevhit edip, kendi karanlığını aydınlatarak kendi aslını görmelisin. Bu hakikat gerçekleşmediği sürece içinde bulunduğun ikilik anlayışı kendinde hâkim olacaktır. Oysa nefsin fani, gelip geçicidir. Bu fanilikte baki olanı görmek ancak tevhit imanı ile mümkündür. Bilmelisin ki sen zahirinle fani, batınınla bakisin. Batının Hak zahirin halktır. Fanilik suret ve esma olan görünürlüğün baki olan Hakk’ın sıfatı ve sıfatlarının sınırsızlığındandır. Fanilik olmasaydı sınır olurdu. Sen kendinde Hakk’ı bilenlerden ol, ölmezden evvel ölerek. Hakk’a nispetle aslında fanilik de yoktur. Membaı sendedir feyz-i hayatın Gelip giden canlar hep nefehâtın. Hayretten boğulma, bu kâinatın Hepsi bir katredir, umman sendedir. Baki olan Hak sendedir çünkü sen Hakk’ın zahirliğisin. Görüşünü dışa dönük olmaktan alıp içe çevirdiğinde göreceksin ki Hakk’ın zuhuruna ben demekteymişsin. Her yaptığın ve yapabilmenin ardındaki sıfatların cümlesi kendini beyanından ibarettir. Kendini beyan edişin için yaptıkların ise Hakk’ın seninle kendisini beyanıdır. Görüşün Hak, görüşünün gördüğü de Hak’tır. İşitişin Hak, işitişinin işittiği de Hak’tır. Kısaca Varlığın Hak, varlığının var oluşu da Hakk’ın kendisini beyanıdır. Hayretten boğulma yani seninle zuhura gelen cümle tecellilerde kendini görüp kendinde tevhit ederek benlik çıkartma. Benlik çıkartışın kendine zulmetmendir. Sen yaptıkların, bildiklerin, gördüklerin, işittiklerin, düşündüklerin, sevdiklerin değilsin. Sen, bilen, gören, işiten, zikreden, sevensin. Sen nefsinden ibaret nefis değilsin. Sen nefsaniyet giyensin. Tıpkı, giydiğin gömlek gibidir nefsin. Her şeyin varlığı senin özündür. Kendini çok gören kendi gözündür, Bu mülke hüküm eden senin sözündür Kalıbın kürsüdür, sultan sendedir. Anlamalısın ki her şey denilen anlatabilmek için senin dışındaki nefsin ve nefsinin varlığını oluşturan unsur adına kullanılan tabirdir. Vücudun, kulağın, gözün, dilin, burnun, elin, ayağın gibi ve gözünle gören, kulağınla işiten, dilinle söyleyen, elinle tutan, ayağınla yürüyen sensin. Aslı itibariyle kendi sıfatlarını seyirdesin ve kendim dediğin Hakk’ın seninle varlık âleminde zahir oluşudur. İki bakıyorsan iki görmen, bir bakıyorsan bir görmen bu sebeptendir. Var eden de varı seyir eden de sensindir. Cümlesi tek tek sıfattır sen cümle sıfatsın. Cümlesi sana seni anlatmaktadır. Her şey kendileri olarak kendilerini bilmeden seni sana anlatmaktadır. Esma müsemmasından ayrı olamaz, suret siretinden. Sen müsemmanın zahiri, sen siretin varlık âlemindeki halisin. Sen el değilsin el senin elin, sen görme değilsin gören sensin, sen ayak değilsin ayakla yürüyensin ve kendine ben derken bile, ben deyişin Hakk’ın seninle zahir oluşundandır. Görüşünü suret görmekten kurtarıp suretle görünür olanı görmeye çevirdiğinde gördüğünün değil görüşünün değiştiğini göreceksin. Sen Hakk’ın kendisini muhabbet edişinin muhatabı olansın. Sen zatına delilsin.
23
Kur’an’ı Kerim
Hey Rıza, takat yok Hakk'ı inkâra; Sen mahrem imişsin didar-ı yara, Şimdi agâh oldum sırrı esrara Âlemi yaradan vicdan sendedir. Hakk’ı inkâr etsen de, iman etsen de aslında tevhidin içindesin ve ikilik çıkartman mümkün değildir. İstesen bile kendini ayıramazsın. Senin iki zannetmen biri iki yapmaz. Görmesen de Hakk’ın görünürlüğüsün. Görüşünün Hakk’ı görüyor, işitişinin Hakk’ı işitiyor, zikredişinin Hakk’ı zikrediyor, fikredişinin Hakk’ı fikrediyor oluşu ama senin kendine gafil oluşun bu hakikati değiştiremez. Sen Hakk’ın zahirisin. İşte bunu bilişin kendini bilişin, kendini bilişin kendinden Hakk’ı bilişindir. Nefsin bilinmekliği, sen bilmekliğisin. Bu sebeple nefsin senin için yaratıldı. İki bakarsan kendini nefisten ibaret zannedersin, bir bakarsan Hakk’a kendinde arif olursun. Görüşünle görmeni birlemelisin. Hak ikiliği mümkün olmayan birliktir. İkilik çıkartman imkânsızken iki çıkartmaya çalışman kendine eziyet, kendini inkâr etme çabasıdır lakin inkârın dahi ikrardır. Kendi tafsilatına bakıyorsun nereye baksan. Bakan bakılanda kendisini görür.
Dembir: Kur’an her okuyanın rahatlıkla anlayabileceği ve sevap kazanabileceği bir kitap mıdır efendim? Özkan Günal: Şimdi öncelikle şunu anlamalı ve kabul etmeliyiz ki Cenabı Resulullah efendimiz zahiren Arap yarımadasında dünyaya geldiği ve tevhidi tebliğ ettiği insanların Arap lisanı kullanıyor oluşları sebebiyle peygamber efendimizin anlayabilsinler diye Kur’an’ı Arapça beyan etmiş olmasından dolayı Kur’an’ı kerim Arapça yazılmış bir kitaptır. Bu, Kur’an ancak ve ancak Arapça okunur anlamına gelmemektedir. Kur’an ancak Arapça okunur diyenler Kur’an’ın okunmasını isteyemeyenlerdir. Eğer tezleri doğru olsaydı Cenabı Resulullah efendimiz kendisine gelen başka bir diyarda başka bir lisanı kullanan bir insanın “Ya Resulullah benim halkım Arapça bilmediği için ayetleri okuyup anlayamıyor, ne yapalım?” diye sorduğunda “Ayetlerimizi halkının anlayacağı dile çevirebilirsin” cevabını vermezdi. Öncelikle okunulacak olanı anlamanın ilk boyutu olan ayetlerde ne yazdığını okuyabilecek hale getirilmesi, sonra okuduğumuzun kendi varlığımızdaki ispatını bulmamız gerekir. Bizler Cenabı Allah’ın ayetleriyle bize neyi anlattığını ve bizden ne istediğini okuyabilmeliyiz ki anlayalım ve amel olan kendi varlığımızda ispatını bulalım. Şimdi Kur’an’ı kerimde her okuyanın rahatlıkla anlayabileceği birinci anlam, insanlığa ait ortak değerlerin ne olduğu ve o değerler üzerine yaşamamız gerektiğidir. Kur’an bize insanın Allah’a inanan, peygambere inanan, Rahmaniyet olan güzel ahlak üzerine yaşayan olması gerektiğini ve bunlarla insana ait yaşamdaki kural ve kaidelerin ne olduğunu göstermektedir. Sevmek, hoş görmek, merhamet etmek, affetmek, paylaşımcı olmak, kimseyi incitmemek, cana kıymamak ilkelerinin uygulanması gerektiğini göstermektedir. Bizler Kur’an’ı anladığımız dilde okumaya başladığımızda bunları görebiliyoruz. Bu haller üzerine yani Kur’an’ın istediği şekilde yaşantımızı yeniden düzenlediğimizde nuraniyete ait yaşamı yaşamaya başlarız. Buna melek seviyesine ulaşmak denir. Ancak içerisinde hala ikilik taşıdığı için Rabbin isteğine ulaşılamamış olur. Bunu herkes okuyup anlayabilir. Kur’an’ın bir anlamı daha vardır ki işte o Rapçayı bilenler tarafından okunulup anlaşılıp amel edilinen anlamıdır. Buna tevhit üzerine yaşayan, nefsinden rabbini bilen insan-ı kâmil denir. Ve Allah’ın tarif ettiği insan budur. Çünkü insan melek olsun diye yaratılmamıştır.
24
Kur’an’ı Kerim
İşte bu anlama ulaşabilmek için natıkay-ı Kur’an’dan işiterek Kur’an okumak gerekir. Rabçayı bilenin Rapçayı öğretmesiyle… İşte o zaman Kur’an kitap olmaktan çıkıp kâinat olmaya, kâinat olmaktan insan olmaya yücelir. Kişinin rabbinin adıyla kendisini okumasıdır Rabça Kur’an okumak. Nefs-i feragat gerektiğinden feragatı gerçekleştiremeyenlerce anlaşılamayacak olan anlamı budur. Dembir: İnsan mı Kur’an’ı şereflendirmiştir, Kur’an mı insanı? Özkan Günal: Kur’an’ı kerim kitap olması sebebiyle değil içerisinde Allah’ın sözlerini barındırdığı için kutsaldır. Ve Allah sözlerini kendi özellikleriyle yaratmış olduğu insana söylemektedir. İnsan dışındaki diğer canlılarda Ahsen özelliği olmadığı için bu sözleri okuyup anlayarak kendi varlıklarında Allah’ı bilme yoktur. İnsan ise Allah’ın kendisini bilecek olma yönüyle teşbihe çıkışı olduğundan meleklerde dahi bulunmayan bilebilme özelliğine sahiptir. Şimdi, insanın bu özelliğe sahip canlı oluşuyla bu özelliği kullanarak Allah’ı biliyor oluşu farklı olgulardır. İnsan Allah’ı bilme potansiyeline sahipken bu potansiyeli nefsinde kullandığı sürece gerçek anlamda insan değildir sadece namzettir. Bu, gömülü altının üzerinde fakirlik yaşamak gibidir. Ne zaman ki insan Kur’an’ı kerimdeki Allah’ın hitabını işitmeye başlayıp, işittiği hitabın mesuliyetini alıp kendisini Allah’ın insan dediği tanıma ulaştırdığında kendisinden Allah kendisini muhabbet etmeye, zikretmeye, sevmeye, bilmeye, yüceltmeye başlar. İşte o zaman insan da Allah ile kutsiyet kazanır. Kur’an insan içindir, insan Kur’an’la beyan eden Allah’ın muhatplığı için. Bu sebeple birbirlerinden ayrılmaz bir bütünlüktür ve bu sebeple ikiz kardeştirler. Kitab-ı Kur’an ve natıkay-ı Kur’an olarak isimlendirilirler. İmam Ali efendimizin “Ben konuşan Kur’an’ım” beyanı bu hakikatin ifadesidir. Kur’an var okuyacak insan yok, Kur’an noksandır. İnsan var lakin Kur’an’ı okuyup kendisini Kur’an’la güzelleştirmiyor, insan noksandır. Noksanlığın tam olması iki yarımın bir olmasıyla mümkündür. Dembir: Eyvallah efendim, gönlünüze sağlık. Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz.
25
Kur’an’ı Kerim
SİZDEN GELENLER Okuyorum BirبzamanبgönlümeبAllahبileبkonuşmaب isteği بdüştü. بYaradan بelbet بyarattığınıب bir بbaşına بbırakıp, بköşesine بçekilmişب olamazdı. بO بkoskoca بAllah’tı. بElbetب kuluyla بkonuşabilirdi. بAma بnasıl?ب “Evet” dedim, “Kuran”. ب بAllah’ınب kelamı بolarak بöğrenmiştik بKuran’ı.ب Demek بki بAllah بbenimle بKuran’daب konuşuyordu.بHemenبo yaz tatiliبKur’anبkursunaبyazılıpبArapçaبöğrendim.ب Allah بArapça بkonuşmuştu بama بben بArapça بanlayamıyordum بki. بOkuyordum بama بanlamıyordum.ب Gidip بTürkçe بmealini بaldım. بSonuçta بamacım بsevap بkazanmak بdeğil, بOnunla yani بAllah’la konuşabilmek بve بsöylediklerini بanlayabilmekti. بKendimce بbir بyol بizlemeye بbaşladım. بNe بzamanب Onunlaبkonuşmak dahaبdoğrusuبO’nunبbenimleبkonuşmasıبihtiyacınıبduysam,بsuylaبabdest alıpبelimeب Kuran’ı بalıyor, بbesmele بçekip rastgele بbir بsayfa بaçıyordum. بAçtığım بsayfayı بbüyük بbir بheyecanlaب okuyor بancak بhayal بkırıklığıyla بgeri بkapatıyordum. بHiçbir بşey بanlamıyordum. بSanki بayetlerب birbirindenبbağımsızdı.بAradaبbağlantıبkurmaktaبzorlanıyordum.بÜstelikبbenimبbeklediğimبşeylerبdeب yazmıyordu.بSonraبbirبümitبbaşkaبbirبsayfaبaçıyordum, sonuçبyineبaynı.بBuبseferبtarihteبyaşanmışبbirب olayبanlatılıyorduبsanki. بBenبbuبkıssayıبokuyuncaبneبdeğişecektiبki!بBilmişبolunca derdime derman olmuyorduبki… Anlamaya başlamıştım, demek kendi dilimde bile yazılan bir şeyi anlayamayabiliyordum ve Kuran’ı okumak bu değildi. Ya neydi? Bir بgün بAllah بlütfetti. بHem بde بinsan بolarak بyaratılmış بbir بcanlı بiçin بdaha بalası, بdaha بdeğerlisiب olamayacak بbir بlütuf. بBenimle بkonuştu hem بde بgerçekten. بKarşımda بtüm بihtişamı بve بgerçekliğiyleب Canlı بKuran بolarak بdurmaktaydı. بHer بkelamı, بher بhareketi بve بher بbakışı بayet بolan بCanlı بKuran… SonraبiçeridenبiçeriyeبKuran’aبbakışım,بâleme bakışım,بkendimeبbakışımبdeğişmeyeبbaşlamıştı.بCanlıب Kuran’ımبbuyurmuştuبki;“بFail O, mevsuf O, mevcut O. Her neyi görüyor, işitiyor, zikrediyor olursan ol, O’nu görüyor, O’nu işitiyor, O’nu zikrediyorsun. Senin “ben” deyişin dahi Allah’ın “Ben” deyişidir.” BenبAllah’laبkonuşmakبisterken,بmeğerبkendimبdeبdâhilبolmakبüzereبherبkonuşanبOymuşب da,بkulaklarımبtıkalıymış.بKendisiniبanlatmaktaymışبherبzerrede.بBenimبaralarındaبalakaبkuramadığımب ayetlerبbirbiriyleبahenkبiçindeبherبzerredeبAllah’ıبispatبetmekte,بanlamبveremediğimبkıssalarبkendiبiçب âlemimdeبherبanبyaşanmaktaymış.بOkumayıبbileneبâlemبKuran’mış,بhattaبinsan“بHakk’a ayet olunca, Canlı Kuran’mış.” Ama بbunun بiçin بAllah’ın بbu بyaratılmışlık بâleminde بkuluyla بmuhatap بolduğu,ب O’nun بgözü, بkulağı, بdili, بdelili بolan, بCanlı بKuran بolan بMürşid-i Kâmiline بvarmalıymış بki بkendisinin بde بkulağı بdelinsin, بgözüب açılsın, بokumayı بöğrenebilsin ve Kuran okuyabilsin. Artıkب Allah’la sadece ak بkâğıtta بkara بyazı بolarak بsatırdan بdeğil, bu âlemde بve بkendimde بmuhatap بolacağım. بO’nun muhabbetine muhabbetçi بolarak بkarşılık بvereceğim. بDeğil بmi بki بhiçbirب amelimin بve بibadetimin بsebep بolmadığı, بyalnızca بlütfundan بveب kereminden, O da benimle muhatap olmak isteyip kendisine seçmiş, بKuran’ı بsadırdan بokuma بfırsatını بsunmuş, بo بzamanب Ferhat’leyin بinanalım بcanlar, بçoğu بgitti بazı بkaldı. بRabbim بlayıkب olma yolundaki gayretimizi ziyade ve daim eylesin. Aşkبuبniyazla.
26
Funda Can
Kur’an’ı Kerim
Zahida suret gözetme içeri gel cana bak Veçhi üzre gör ne yazmış defter-i Rahmana bak Mushaf-ı hüsnünde yazmış “kul huva’llah” ayeti Gel inanmazsan gir oku mekteb-i irfana bak Çeşmini gösterdiğince aşıkın canın alır Leblerin açtıkça can nefh eyleyen canana bak Zülfünün her bir telinde bağlı bin Mecnun’u gör Hattının leylindeki yüz bin meh-i tabana bak Ateş-i ruhsar ile yanmış kararmış çehresi Har libasından soyunan nokta-i üryana bak Hep mülazim kulluğunda bu cihanın şahları Kapısında padişahlar kul olan sultana bak Âlem anın hüsnünün şerhinde olmuş bir kitap Metnin istersen Niyazi suret-i insana bak
27
Kur’an’ı Kerim
UMMANIN ÇOCUKLARI Dembir: Yusuf, kitap nedir? Yusuf : Okumak. Dembir: Kur’an dedir? Yusuf : Okumaktır. Dembir: Kur’an’dan neyi okuruz? Yusuf: Babamı. Dembir: Kur’an okumak ister misin? Yusuf: Okuyorum zaten. Yusuf: 3,5 yaşında
Dembir: Asya, sen kitap okumayı seviyor musun? Asya : Evet. Dembir: Ne tür kitaplar okuyorsun? Asya : Büyüyünce yazılı kitaplar okumak istiyorum. Resmi az olsun istiyorum. Dembir: Allah’ın kitabı var mı? Asya: Var galiba! (Sorduğuna göre olması lazım! ) Asya: 6 yaşında Dembir: Nasıl bir kitap olabilir? Asya: Böyle, Atatürk’le ilgili. Dembir: Sence Allah’ın kitabının içerisinde ne yazıyor olabilir? Asya: Atatürk’ün yaptığı savaşlar yazıyordur. Atatürk savaştı ve bu dünyayı bize bıraktı. Dembir: Özlem, okumayı seviyor musun, ne tür kitaplar okuyorsun? Özlem : Evet seviyorum. Resimli kitaplar okuyorum. Her yazıyı okuyamıyorum ama bazılarını okuyorum. Kitabı resminden okuyorum. Dembir: Kur’an’ı duydun mu, o kimin kitabı? Özlem : Duydum, yazılı olan bir kitap. Allah’ın kitabı. Dembir: Kur’an neden Arapça sence? Özlem: Yazısı Arapça çünkü her yazı aynı olmasın diye Özlem: 7 yaşında onu değişik yazıyla göndermiş. Dembir: Kur’an’ı bize kim öğretiyor? Özlem: Öğretmenler. Dembir: Allah insanlara neden kitap göndermiş? Özlem: Çocuklar okuma yazma öğrensin diye. Yazılar Türkçe olsaydı daha güzel ve kolay olurdu. Kur’an okumak biraz zor bir şey. 28
Kur’an’ı Kerim
Dembir: İlknur, kitap nedir? İlknur: Okuduğumuz, içinden bilgiler aldığımız çok güzel bir öğretim sayfası. Dembir: Senin bildiğin kitaplar var mı? İlknur: Var ama ismini hatırlamıyorum. Dembir: Peki, mesela Kur’an bir kitap mı? İlknur: Evet. Dembir: Kur’an’da neler yazıyor? İlknur: Allah yazıyor. Dembir: Kur’an’ı kim yazdı? İlknur: Allah yazdı, tahmin ediyorum.
İlknur: 7,5 yaşında
Dembir: Melisa, kitap nedir? Melisa : Bizim okuduğumuz ve bilgi edindiğimizdir. Dembir: Melisa, okuma yazmayı yeni öğrendin hoşuna gitti mi, senin hayatında neler değiştirdi? Melisa : Her şeyi okuyabiliyorum, öğrenmek kolaylaştı. Dembir: Şu anda hangi kitabı okuyorsun? Melisa : Babam bana “Arayış” diye bir kitap okuyor. Pek anlamıyorum zor biraz. Ben de öğrenci fıkralarını okuyorum. Dembir: Kur’an nedir hiç duydun mu? Melisa : Namaz bittikten sonra okunur. Dembir: İçinde ne yazıyor? Melisa: Arapça yazılar yazıyor. Allah’ı tanıtıyor. Dembir: Ercan, kitap okumayı seviyor musun? Ercan: Orta derecede seviyorum. Okumak insanı bilgilendirir, insanın bilmeye ihtiyacı vardır. Dembir: Kur’an diğer kitaplardan farklı mı? Ercan: Evet, normal kitaplarda hikâye yazar ama Kur’an’da Allah’ın adları yazıyor. Dembir: Kur’an sence neden Arapça yazılmış? Ercan: Eğer Türkçe yazılmış olsaydı herkes okur anlardı. Ercan: 8 yaşında Ama Arapça yazıldığı için önce anlamamız lazım yani çaba harcamalıyız. Dembir: Kur’an’ı Arapça okumak bize bir şey kazandırır mı? Ercan: Hayır, okuyup anlamamız lazım. Öyle başlayıp yarım saatte bitecek bir kitap değil.
29
Kur’an’ı Kerim
Dembir: Gülşah, kitap insana ne verir? Gülşah: Bilgi hacmini genişletir. Kitap okumak başkalarının sonuçlarından ders çıkartmaktır, başkalarının tecrübelerinden yararlanmaktır. Dembir: Kitap yazmayı hiç düşündün mü? Gülşah: Etkinlik olarak kitap yazmışlığım var ama ben daha çok okumayı seviyorum. Dembir: Kur’an nedir? Gülşah: Peygamberimizin ve ümmetinin cennete girmesi için Allah tarafından Cebrail vasıtasıyla vahyedilen kitaptır. Dembir: Arap alfabesi biliyor musun, hiç Kur’an okudun mu? Gülşah: Evet. Dembir: Peki, anladın mı? Gülşah: Hayır anlamadım ama kötü bir şey yazılı olmadığına eminim. Mesela İngilizce bir şarkıyı anlamını bilmeden söylersin ama küfür ediyor olabilirsin bilmeden. Kur’an öyle değil. Dembir: Anlamını bilmeden Arapça olarak okumak sana ne kazandırır? Gülşah: Anlamını bilmeden okuduğum bir şey bana hiçbir şey kazandırmaz. Türkçe okumak lazım…
30
Kur’an’ı Kerim
Gel vuslata irdin ise bu dert ile firak nedir Dostu yakın gördün ise bu baktığın ırak nedir Vuslat eri olan kişi gerek varlıktan yok ola İş bu yola girmeklige bir görelim durak nedir Vuslat eri oldun ise göz hicabın bildin ise Dostu ayan gördün ise bu varlığı bırak nedir İlim hot göz hicabıdır dünya ahret hesabıdır Kitap hot Aşk kitabıdır bu okunan varak nedir Zinhar gözünü aça gör nefis tuzağını seçe gör Dost mahfiline geçe gör andan yeğrek durak nedir Eğdirsin kim gözüm görür dava manada erir Gündüz güneş şule verir gece yanan çırağ nedir Yunus der aşikâr nihan Hak doludur iki cihan Gelsin beri dosta giden Hûr u Kusur Burak nedir
31
Kur’an’ı Kerim
Mısri Niyazi Hz İrfan Sofraları Birinci Sofra Bismillahirrahmanirrahim. İnsanaبçeşitliبiyiliklerبlütfeden,بKur'anبsofrasına بinsanlarıبveبcinleriب davet eden Allah'a hamdolsun. Rahman namına بo بsofralaraب çağıranların بEfendisi بHz. بMuhammed’e; بirfan بsofralarına بkoşarakب kalplerine بirfan بdolduran بAli'ne بve بashabına بsalat بve بselam بolsun. BundanبsonraبbuبfakirبkulبMısriبherبneبkadarبoبsofralaraبgüzelبicabetب edemedi بise بde بuzun بzamandan بberi بyüce بAllah'ın بşu بsözüyle بoب sofranınبinmesiniبistiyordu.ب “Allah'ım, bize gökten öyle bir sofra indir ki bizden öncekilere de, bizden sonrakilere de bir bayram ve senden bir mucize olsun. Bizi rızıklandır. Muhakkak sen, rızık verenlerin en hayırlısısın.” Bin بyetmiş بaltı بyılı بŞevval'inin بikinci بgünü بakşama بdoğru بkıbleye بkarşı بoturmuş, “Fakirlik tamam olduğu zaman o, Allah'tır.” sözünü بdüşünüyordum. بAllah'ın بilhamıyla بsırrıma, بbunun بhakiki بbirب manası بdoğdu. بO بkadar بkesin بbir بmana بdoğdu بki بartık بbunun بötesinde بbir mana yoktur. Allah bana açıkça بgösterdi بki بkendisinden بbaşkasının بne بzahirde, بne بbatında بvarlığı بyoktur. بYalnız بvar بsanılır.ب Bana بbildirdi بki بarifin بsırrında بvücuttan بfakirlik tamam بolmayınca بperdesiz, بdoğrudan بdoğruyaب Hakk’ın بyüzüneبbakması بmümkünبolmaz. Nitekim بyüceبAllah,بKur’an’ı بKeriminبKıyamet بsuresi ب32ب ayetindeبbuyurmuştur, O gün bazı yüzler sevinçli, Rablarına nazırdır. Varlığı بatmazsa, بAllah'ın بgöklere بve بyere بarz بettiği, بonların بkabulden بimtina بedip بsadece بinsanınب yüklendiğiبvücutبemanetini بödememişبolurبveبbuبsuretleبbüsbütünبhıyanettenبkurtulamaz.بAllah'ı بdaب sevmezبolurبçünküبAllahبTeâlâبEnfalبsuresiب58بayetinde, Allah hainleri sevmez beyanıyla ifadeبettiğiبüzereبonuبsevmez.بOnunبgözündenبperdeبnasılبkalksınبveبnasılبAllah’ıبgörsünبkiب o, Hakk'ın بolan بvücudu بkendine بmal بetmektedir. بÇünkü بfakrın بtamamı, بAllah’tan بbaşka بher بşeydenب varlığı بalmaktır. بVücut بkalkınca بHak بgörünür بve بhiç بkaybolmaz. بDersen بki, “Vücut görünürde ve gerçekte Allah Teâlâ’nın ise o halde arif kim, O'na bakan kim, O'nu gören kim?” Derim ki, “Vücut birdir ama mertebeleri çoktur. Bir mertebede muhiblikle, bir mertebede mahbuplukla görünür. Bir mertebede gül olur, diğerinde bülbül.” Futuhat-ıبMekkiyye'ninبbaşındaبşöyleبbirبbeyitبvardır, “Rab Hak'tır, kul Hak'tır. Ah bilseydim, kimdir mükellef. Kuldur dersen, o ölüdür. Rab'dır dersen o halde O nasıl mükellef olur?” Buradan بanlaşıldı بki بfakr, İki بcihanda بda بyüzün بyok بolmasıdır. بYani بdünya بve بahiret بÂdem’dir. Bunların بvarlığı بyoktur بçünkü بvarlık بgerçekte بAllah’ındır. بMahlûkata بvarlık بvermek بmecazidir.ب Peygamber'in, “Nefsini bilen ancak Rabbini bilir” sözününبmanasıبdaبbudur.بÇünküبnefsininبvücuduب olmadığını بbilirse, بkendisinde بolan بvücudun بAllah’a بait بolduğunu بanlar. بYani بkendisinin, بmahiyetiب itibariyleبRab,بgörünüşبitibariyleبnefisبolduğunuبbilir.بYahutبoبaynenبRab,بgörünüş itibariyle nefistir diyebilirsin. “Fakirlik küfür olayazdı.” sözüneبgelinceبbu,بnafileبibadetlerleبAllah'aبyaklaşmanınبsonucudur.بAmaب benimبsöylediklerim,بfarzبibadetlerleبAllah'aبyaklaşmanınبsonucudur.بAhzab suresi 4 ayet, Allah gerçeği söyler, O, yola iletir. 32
Kur’an’ı Kerim
Ey zahit sen bizi sanma günahkâr Günahımız yoktur sevabımız var Gördüğümüz demi hoş görür Settar Bu sırra Kuran'la cevabımız var Fiilimizi bais-i azap sanma İçtiğimiz haram bir abdır sanma Sana haram olan şaraptır sanma Cennet ırmağından şarabımız var Elest bezmindeki ahd ü peymandan Ayrılmayız asla biz o imandan İsmail'e nazil olan kurbandan Soframızda meze kebabımız var Hak'tan bize her dem hidayet olur Muhammed Ali'den inayet olur Saz çalsak Allah'a ibadet olur Davud peygamberden rebabımız var Bu ana değin ta Kâlû beladan Haberimiz vardır her maceradan HARABİ' ye ihsan olmuş Hüda'dan Okuyoruz işte kitabımız var
33
Kur’an’ı Kerim
MAKALE ŞEYH AHMED B.İDRİS’İN SALÂVAT-I ŞERİFE’SİNİN ŞERHİ Bismillahirrahmanirrahim Malum ola ki, talim ehli ve tetkik kemal-iبşefkatlerindenبhakikateب göre بihvanların بtevhitlerine بyardımcı بolmak بve بmakamlarındaب gelişebilmeleriبiçinبTevhidبlisanıبüzereبkitapبyazılmıştır.بVeبbazıب bölümleri بsalâvat بve بdualar بile بolup, بol بmakamatta بkemal بüzereب Hazret-i بResulullah’ı بmedhü بsena بeylediler. بÖzellikle evladıب Resul’den بSeyyid بAhmet b. بİdris بHazretleri’nin بbuyurduklarıب Salâvat بve بmaarif-i بilahiyyeyi بcami بve بmakamatını بkemal بüzereب tetkikبveبbeyanبbuyurmuşlardır.بLakinبlisan-ıبArabîبile manalarıب düzenlenmişبolduğundan,بFakir;بlisan-ıبTürkçeبüzereبbuبSalâvat-ıب Şerife’leriبşerhبeylemekبmuratبederim.ب Mürşid-i بkâmil, بerenler, بhalife-i بbatın بes بSeyyid بAhmet b. İdris بbuyurdular بki,ب Bismillahirrahmanirrahim Malûmبolaبki,بBesmeleبhakkındaبulema-iبkiramبgünbegünبaçıklamalardaب bulundular.بCümleyeبmalumdur.بLakinبbuبFakir,بBesmeleبhakkındaبbirبnebzeبaçıklamaبgetirelim.ب Malum ola ki, Besmele-i بŞerifte بüç بesma بvardır. بBirinci, بİsmü’z-zat بAllah. بİkinci, بİsmü’s-sıfat بerRahman. بÜçüncü, بİsmü’l-ef’al, er-Rahim. بBu بtertip بüzere بşeriat بehli, بbesmeleyi بzikretmeyi بemredipب şeriatte بfiili بyapılan بşeyin بbaşlangıcında بbesmelesiz بise بo بiş بbereketsizdir, بbuyurdu. بDemektir بki بherب şey;بyemekبveبiçmekبveبbaşkaبfiillerinبyapılışındaبbesmeleبçekmek,بbuبfiilinبzatullahبveبsıfatullahبveب fiilullah بile بzuhura بgeldiğini, بhaber بvermektir. بVe بiman بolduğunu بbeyan بetmektir. بBesmeleyiب zikretmek,بimanınبalametidir.بBundanبötürüبKur’anبokunuşundaبbesmeleبzikrolunur.بAmaبyasakبişlerب veبharamبüzerineبbesmeleبyasaktır.بZiraبnefis,بharamıبveبmekruhuبdavetبeder.بAllah’uبTeâlâ,بBakaraب suresi 286 ayetinde, Allah, hiç kimseye gücünün yeteceğinden fazla bir şey teklif etmez. Herkesin kazandığı sevap kendisine aittir, elde ettiği suç gene kendisine ait. Rabbimiz, bizi muaheze etme unuttuysak yahut yanıldıysak. Rabbimiz, bize ağır yük yükleme bizden öncekilere yüklediğin gibi. Rabbimiz, yükleme gücümüzün yetmeyeceği şeyi. Bağışla bizi, acı bize, sensin yardımcımız, artık yardım et bize inanmayanlara karşı. Buyurarak bu manaya işaret eder. Malum بola بki, بülemai بkiram بbuyurdular بki; بAllahümme بahirindeب olan Mim, harf-i بnidaya بbedeldir. بZira بaslı, “Ya بAllah’tır. بAma’ بli’lal“ بAllahümme” oldu. Lakin Erenlerبkatındaبhemze,بzatullahaبişarettir.بVeبlam-ıبula,بsıfat-ıبcemaleبveبlam-ıبsaniبcelaleبişarettir ve Ha,بhüviyete.بMimبef’aleبişarettir.بManaبböyleبolurبki;“بAllah’ım! Zatın ile ve sıfat-ı cemal ve celal ile ve ef’al-i ilahiyyeyi kemal ile.” Yani;بrahmet,بihsan,بikramını بziyadeبeyle.بZiraبtecelliyat بsonsuzdur.ب Bundanبötürü,بAllah’uبTeâlâبhabibineبTaha suresi 114 ayetinde, Gerçek hükümdar olan Allah yücedir. Sana vahyedilmesi tamamlanmadan önce Kur’an’ı okumakta acele etme. “Rabbim! İlmimi arttır” de. buyurdu. بMa’lum بola بki, بilahi بtecellilerde بson بveب sınır بyoktur. بAzamet-i zatiye-i ilahiye hazarattır.ب Ve بhazarat بbeştir: بHazretü’z بzat, بHazretü’s بsıfat,ب Hazretü’l بesma, بHazretü’l بef’al بve بHazretülب ahkâmdır.بBu;بcümle,بzat-ıبMuhammediyeبileبzahirب oldular. 34
Kur’an’ı Kerim
Hazretü’z بzat; بhakikati بilâhîye, بHazretü’s بsıfat;ب hakikat-i بMuhammediye, بHazretü’l بesma, بhakikat-i insaniye, بHazretü’l-Ef’al بve بAhkâm بhakikat-i Ademiyye’dir. بBunların بtümüne, بzat-ı بMuhammedب efendimizبhazretleriبcami’dir.بZiraبevvel بmahlûktur.ب Ve بhatemül بenbiya’dır. بBunların بhakikatleri بbirdir.ب ZiraبNurبüflendiğindeبzatıبzahirبveبgayrıبmazhardır.ب Ve ruhبüflenmesiyleبhayatبkaynağıبveبdiriltendir.بVeب kalemبtesmiyesi, بilmullahtaبözet بolanıبtafsilبder.بVeب akıl بdenilmesi بanlamak بiçindir. بArş بtabir بolunmasıب ilişkilendirmektir. Resul-u Ekrem hazretleri Hak ilmine بcami بve بyaratılmışlığın بhakikati بve بhalkınب zahiridir.بVeبbatınبilimبveبzahirبilimبbirdir.بMalumat;ب herبneبvarsaبcümlesiniبHakkبTeâlaبrahmetiyleبvarبetti.بArafبsuresiب156بayette, Şu dünyâda da iyilikler ver bize, âhirette de ve şüphesiz ki sana yöneldik biz. Tanrı, dilediğimi azâbıma uğratırım dedi, fakat rahmetim, her şeyi kaplamıştır da çekinenleri, zekât verenleri ve âyetlerime inananları rahmetime mazhar ederim. dedi.بResulullahبmelekûtuبolanبsıfatullah,بsırrıdır.بMelekût-iبesma,بsıfattır.بMelekûtiبdemek,بbatınidir.ب Zira بef’alin بbatını بesmadır. بEsmanın بbatını بsıfattır. بSıfatın بbatını بzattır. بMalum بola بki, بzatullahب görünürlüğü بsıfatullahtır. بVe بsıfatullah بgörünürlüğü, بesmaullahtır. بVe بesmaullah بgörünürlüğü,ب ef’alullahtır. بVe بcümlenin بaslı, بzahir بbatın بnur-u بMuhammed’dir. بErenlerin بmuradı بzatıdır بki, kader; tecelli-iبzatıdırبkiبtecellideبsıfatبveبesmaبayn-ıبzattır.بVallahüبelبhadi.ب(بSâzeciبsâzeciبelبzatelبahadiyetelب vücud ب) ب: بSazec بmanası; بSafvet بyani بsaflıktır. بÖzün بüzü. بYani, بzatullahبzuhuru; بResul بefendimizdir.ب ZiraبmakamبveبmertebesiبAhadiyetülبcem’dir.ب Ma’lumبolaبki,بMuhammediyyunبmertebeleriبbeştir.بAvam,بHavas,بHavasülبhavas,بHülasatüبHavasülب havas, بSafveti بHülasatü بHavasül بhavas. بAma بmertebe-i بavam; بİman-ı بtaklittir. بVe بmertebe-i havas; Tevhid’dir.بMertebe-iبHavasülبhavas;بmakamülبcemdir.بMertebe-iبHülasetülبHavasülبHavasبHazretülب cemdir. Ve mertebe-i بsafveti بHülasatü بHavasül بhavas; بCemmül بcemdir. بBir بde بmertebe-i safveti Hülasatü بhassiyetil-has; بAhadiyetül-Cem بki, بResulullah بmakamıdır. بResulullah بilahi بkemal بdairesiب olanبHakبveبhalkınبaslıdırبveبmazharıdır.بİlahiبkemal’inبözüبveبmaddesiبnur-iبMuhammedî’dir.بNokta,ب harflerin بmaddesi بolduğu بgibi… بRahmanın بnefesi بolan بruhtur بhakikat. بEsma-i ilahiye hakikati talep eyler. Mesela, Rab-kul; Kadir-kuvvet, بMürid-murad, بÂlim-ma’lum بve بgayrileri بgibi. بBu hakikat, cümlesiyle بkısaca بnur-u بMuhammedi بile بzahir بolup بgörünür بoldular. بVe بâlemde بmevcut بolan بcümleب yaratılmışlık, بnur-u بMuhammedî بtafsilatı بolarak بzuhura بgeldiler. بCümle بmevcudat بzahir بbatın بnur-u Muhammed’dir بki, بrahmanın بnefesi بolan بhakikati بtalebeder. بSıfatlar بnurun بyüzüdürler. بResulullahب hüviyetiبyaniبhakikatiبolanبhakikat-iبMuhammediye,بsıfattırبveبhüviyetبaynasındanبgörünenبHak Teâlaب zattır. بHakikat-i Muhammediye, hakikat-i بilahiyede بbirliktedir, بikilik بdeğildir. بHakikat-i ilahiyeden, hakikati Muhammediye بzahir بoldu بve بona بmazhar بoldu. بZira بtecelli, بtecelli بedene بtabidir. بZatınla,ب sıfatınla بve بef’alinle بkendi بhakikatini بMuhammed’in بhakikatinde بfani بkıl, بMuhammed’in بhakikatiniب kendi بhakikatinde بzahir بkıl. بMa’lum بola بki, بehl-i beyt-iبResulullahبüçبkısımdır.ب Evvelki, Hazret-iبResulullah’ınبnesliبolanبHz.بHasanب veبHz.بHüseyin’eبmensupبola.ب İkinci,بEvlad-ıبma’neviyyeبola.بOبdahiبmarifetullahaب erip, Resulullah efendimize tevhit ola. Üçüncü, بhem بHz. بHasan بve بHz. بHüseyin بhemب Resulullah efendimize nisbeti ola. Kutub olacak bu kısımdanبolur.
35
Kur’an’ı Kerim
Bu âlem kim görürsün bir tecelligahtır cânâ Kimi akil kimi mecnun kimi agâhtır cânâ Kimi zalim kimi mazlum kimi fasık kimi masum Kimi abid kimi zahit kimi şaşkındır cânâ Kimi âlim kimi cahil kimisi Mürşid-i kâmil Kimi müflis kimi de en yüce makamdır cânâ İlahi tecellidir bu cümle fiiller hep Her eşya bir tecelli-i mahzar-ı billahdır cânâ Münezzeh cümle eşyadan acep gizli sırdır bu Görünen her sıfatlardan yine ol şahtır cânâ Bu kîl ü kâl bu kesret oluptur perde-i vahdet Görünen perdeden yine Cemalullahdır cânâ Gören kimdir görünen kim bu vahdet-hânede Hilmi Gören de görünen de cümle nûrullahdır cânâ
36
Kur’an’ı Kerim
Halil İbrahim Baki Hazretleri “Ya rabbi bana eşyanın hakikatini bildir” Kürey-i بarzda, بgörebildiğimiz بgöremediğimiz بher بcanlınınب Allahبkatındaبbirبvaroluşبgayesiبvardır,بbunuبiyiبanlamamızب lazım. بAğacın بyaradılış بgayesi بfarklıdır, بtaşın بyaradılışب gayesi بfarklıdır, بGüneşin بvar بoluş بgayesi بfarklıdır, بAy’ınب farklıdır. بYani بvarlığı بplanlayan, بvarlığı بtanzim بve بterkipب edenبkudretullahبyarattığıبherبzerreyiبbirبamaç,بbirبgayeبiçinب yaratmıştır. بBunu بyaratmış بama بbundan بne بolacakب diyemezsin. بMuhakkak بki بo بyaratılmışsaبbirبsebebi بhikmetiب vardırبAllahبkatında.بSenبbilemezsenبbuبhikmeti,بbundanبneب olacak dersin. بMisal, بinsanın بvarlığında بo بkadar بçeşitب azalarımızبvarبki بhepsininبgörevi بhepsininبvazifesi بfarklı.بKaraciğerinبfarklı,بmidenin بfarklı,بdalağınب farklı…بBuبkadarبfarklılıkبamaبbirبtekبşeyeبhizmetبediyor.ب Şimdiبvarlığıبtanzimبeden,بterkipبeden,بplanlayanبkudretullahبdaبherبcanlıyıبbirبsebepبiçinبvarبetmiştir.ب Bu بnedenle بbu بgerçeği بbilenler بhiçbir بzerreye بkem بnazarla بbakmamıştır.بBu بolsa بne بolur, olmasa ne olur, بbundan بbir بşey بolmaz بdememişlerdir. بBundan بne بolacak بdiyorsan بböbreğini بsök بçıkart, بdiyaliz makinasına بgirersin. Bizi بşaşırtan بnedir بbiliyor بmusunuz? بBiz بkıyas بyaptığımız بiçin بşaşırıyoruz.ب Böbreğiبdalaklaبkıyasبyaptığımızبiçinبşaşırıyoruz.بNedenبkıyas بyapıyorsun,بonuبoradaبböbrekبolarakب kabulبet,بgörبhizmetini,بoبdaبbirبhizmette.بBenبsiziبibadet,بtaatبveبtesbihatبiçinبhalkبettimبdiyorبmelekûtب âlemine. بÂdem’i? بOnu بzatıma بmuhabbetçi بolarak بhalk بettim بdiyor. بÖyleyse بyaratılmış بher بzerreninب Allahبkatındaبbirبhizmeti,بbirبgayesiبvardır.بBuبdoğrultudaبvarبolmuştur.بBununبiçinبKur’anبderبki“بLa abese”,بabesبyok.بAbesبbirبşeyبyaratmadıبAllah.بBoşبamaçsız,بgayesiz,بyaratmışبolmakبiçinبyaratayım,ب değil. بHer بzerrenin بAllah بkatında بbir بyeri بvardır. بAllah بher بşeyi بyerli بyerine بdüzenlemiştir. بBunlarınب dokunulmazlığıبvardır,بsenبbunlaraبdokunamazsın. “Ya rabbi biz ibadet ve taatta hata, kusur mu ettik de sen Âdem’i yaratacaksın?” diyen meleklere “Hayır, sizi yaratmamdaki gaye farklı Âdem’i yaratmamdaki gaye farklı” diyor.بHerبzerreninبyaratılışب gayesiبfarklıdır.“بPeki, Âdem’in yaratılış gayesini bize anlatır mısın ya rabbi?” “Vücuda gelsin de siz kendiniz göreceksiniz onun yaradılış gayesinin ne olduğunu” Ve بÂdem بvücudlandı Allah’ın بvücuduyla بvücudlandı, بAllah’ın بruhuyla بruhlandı, بAllah’ın بilmi بileب malumatبsahibiبoldu,بAllah’ınبzikriyleبbezendi.“بYed eyn” benبÂdem’iبikiبeliminبarasındaبyoğurdumب diyor بKur’an, بona بruhumdan بüfledim بdiyor. بOnu بilmimle بmalum بkıldım, بonu بzatıma بmazhar بettimب diyor.بDahaبneبdesin.بÂdemبvücudlanıpبdoğruluncaبAllah’ınبonaبmuhabbetiبtamamبoluncaبÂdemبdeب kendisine muhabbet edene muhabbet etmeye بbaşladı. بAllah’ın بmuhabbeti بÂdem’in بüzerinde بtamamب olupبyeşerinceبÂdemبdeبkendisineبmuhabbetب edene بmuhabbet بetmeye بbaşladı. بAllah بveب ÂdemبmuhabettullahıylaبAllah’ınبdemiبoldu.ب Bu بmuhabbet بsevgiyi, بbu بmuhabbet بaşkıب oluşturdu. بVe بÂdem بkendisini بkendi varlığıyla بvar بeden بhalikine بâşık بoldu. بAşkب tecelli etti. Sevgi ve muhabbet tecelli etti. -Gördünüz mü Âdem’i yaratmamdaki gaye neymiş! -Peki ya rabbi, bizden üstünlüğü ne bunun? -Görmek mi istiyorsunuz? Şu etrafınızda gördüğünüz eşyanın isimlerini söyleyin.
37
Kur’an’ı Kerim
Eşyaبdenilenبkoltuk,بkanepe,بmasaبdeğildir.بKâinatب eşyadır. بDağlar, بtaşlar, ağaçlar, بkuşlar, بinsanlar,ب güneşler, بaylar بbunların بismi بeşyadır. بŞuب etrafınızdaبgördüğünüzبeşyanınبisimleriniبsöyleyinب bakalım بdedi بmeleklere بhitaben. بMelekler“ بYa rabbi biz senin bildirmediğini bilemeyiz” dediler. Öyleyse بmelekût بâlemine بbildirilmemiş. بAllah بoب zaman بÂdem’e بdöndü,“ بEy Âdem sen etrafında gördüğün eşyanın isimlerini söyle bakalım.” Âdem بbir بbir بo بeşyayı بilahinin بisimlerini بzikretti.ب “Gördünüz mü sizin bilmediğinizi de biz biliriz”. Âdemبbilirبdemiyor.بBizبbiliriz.بNedenبbizبbiliriz?ب Hadi بdiyor بyüceliğini,بüstünlüğünü بgördünüzبmü?ب Gördükبinandıkبveبkabulبettikبyaبrabbi.بSecdeبedinب Âdem’e. بBirisi بhariç بgök بehli, بmelekût بâlemi بÂdem’e بsecde بetti. بBirisi بmüstesna, o da gururundan kibrindenبveبenaniyetindenبgeçemedi,بonunبiçinبsecdeبetmedi.ب Secde,بburadaبşekliبbirبsecdeبdeğil.بMeleklerinبcismaniبbirبvücuduبyok,بcismaniyetinبolmadığıبyerdekiب secdeyi بnasıl بanlatırsın بbana بsen? بCismaniyetin بolmadığı بyerde بrükuyu بnasıl بanlatırlar, بcismaniyetinب olmadığı بyerde بkıyamı بnasıl بanlatabiliriz. بAma بbu بcismaniyet بâleminde بbir بşekle بbürünmüş, بkıyamب dediğimiz بzaman بayakta بdurmak, بrükû بdediğimiz بzaman بeğilmek, بsecde بdediğimiz بzaman بyereب kapanmak olarak lanse ediliyor. Neden? Cismaniبbirبvarlıkبolduğuبiçinبböyleبlanseبediliyor.بPeki,بşuب cismaniyetبolmazsaبkıyamı,بrükuyu,بsecdeyiبnasılبanlatabiliriz?بBuradakiبÂdem’eبsecdeبedinبsözüبdeب cismaniبbirبsecdeبdeğil.بSecdeninبanlamıبo بyerinبüstünlüğünü, بyüceliğini,بbüyüklüğünüبkabulبetmekب demektir. بYani بbu بidrak بsecdesidir. بCismaniyetini بyere بkapayabilirsin بadına بda بsecde بdersin بlakinب idrakiniبoبsecdeyeبgetirmediysenبoبcismaniبsecdeninبhiçbirبhükmüبyok.بAlnınıبhalıyaبkoydunبkalktınب gittin. بİstenilen بcismaniyetin بsecdesi بdeğil, بistenilen بşekli بsücut بdeğil, بistenilen بbu بkalıbı بyatırıpب kaldırmakبdeğil,بistenilenبoبidrakinبsecdesineبulaşmaktır.ب Evet,بÂdem’inبüstünlüğünü,بonunبseninبkatındakiبdeğerini,بonunبseninبkatındakiبanlamını,بyüceliğiniب ben de kabul ediyorum ya Rabbi. بİşte بsecde بettin. بAllah’a بsecde بde بonun بher بşeye بgalip, بher بşeyeب muktedir, بher بşeyi بbilen بdilediğini بdilediği بgibi بoluşturan, بonun بyüceliğini بonun بher بşeyin بüstündeب oluşunu بkabul بetmekle بbaşlar. بYoksa بkalıbı بhalıya بkapat بkaldır. بNe بyaptın بben بAllah’a بsecde بettim.ب Hayır. بSecde بmakamı بyokluk بmakamıdır. بSecde بmakamı بmahviyet makamıdır, بsecde بhiçliğe بermeب yeridir.بOبgerçekبsecdeبdeبbenبyokumبmutlakبolanبsensinبidrakiبoluşur.بBenبsecdeبettim,بkimeبettin,ب Allah’aبettim,بşirkبsecdesiبşirkبettinبsenبhaberinبyok.بYanındanبbileبgeçmez. Allah’tanبgayrısınaبsecdeب edilmez.بAmenna,بkabulبediyorumبbenبbuبsözünüبamaبHocamبneبdemekبistedinبbuبsözünle?بŞuبsözünب mahiyetiniبbirبanlatırبmısınبdiyeبsoralımبbakalımبkaçبkişiبanlatabilecek. Evet,بAllah’tanبbaşkasınaبtabiبkiبsecdeبolmaz.ب Çünkü بAllah’tan بgayrı بkudret بsahibi بolan,ب bilen, بdileyen, بtakdir بeden, بbir بşeye بol بdiyenب yokturبki.بAllah’ınبvarlığınınبdışındaبmüstakilب bir بvarlık بyoktur بki, بAllah’ın بulûhiyeti,ب yüceliği, بazameti بve بgüzelliğine بmuhalefetب edecek birisi yoktur ki, yoktur ki secde olsun, secde بAllah’a بolur. Ne بben بvarım بne بsenب varsın بne بbu بâlem بvar, بhakikatte بvar بolanب Allah’tırبancakبidrakineبgeldiğinبzamanبsecdeب etmişبolursun.بBuبidrakبoluşmadıysaبseninبdeب secden بyok بdaha. بSecdeyi بçok بiyi بanlamakب lazım… O بzaman بAllah’tan بbaşkasına بsecde olunmayacağına بgöre بmelekleri بnedenب Âdem’eبsecdeبettirdiبoبzaman?ب
38
Kur’an’ı Kerim
Soralım, بÂdem بAllah بmıydı? بHaşa بdiyecek. بAllah بdeğilseب Allah’tan بgayrısına بda بsecde بolunmayacağına بgöreب melekleri بneden بÂdem’e بsecdeyi بemretti? بBu بsorularaب cevap بvermeleri بmümkün بdeğil. بCevap versinler diye de beklemiyoruz بzaten. بNeden بÂdem’e بsecde? بÇünkü بAllahب Âdem’leبkendisiniبbirبvücutبetti,بayırmıyorبki. Mevla بÂdem’le بkendisini بbir بvücut بtaktim بediyor. بEğerب Âdem بayrı بAllah بayrı بolmuş بolsaydı بona بsecde بettirmezdi.ب Melekût بâlemini بsecde بettirdiğine بgöre… بİblis بnedenب etmedi? بÇünkü بiblis بÂdem’i بAllah’tan بgayrı بgördü. بOnuب topraktan بbeni بateşten بhalk بettin بdedi. بYani بÂdem’inب yaradılışındaki بsırrı, بgerçeği بgöremedi. بGöremeyinceب Âdem’i بAllah’tan بayırdı, بayrı بgördüğü بiçin بben بsendenب gayrısına بsecde بetmem بdedi. بGayrı بçıkarttı بbu بsebeptenب ikiliğe بdüştü بve بsecde بetmedi. بHâlbuki Allah orada tecellideydi, بorada بzuhura بçıktı. بÂdem’de kendisine secdeyeبçağırdıبamaبiblisبbunuبgöremedi.بKendiبbilgisine,بilmineبsığındıبöyleبbirبyorumبgetirdiبkiبbenب sendenبgayrısınaبsecdeبetmemبdedi.بİnsana,بağacaبsecdeبolmaz,بevetبolmazبamaبsenبbunlardakiبsırrıب görürsen بher بzerreye بsecde بolur. بAma بsen بağacı بağaç بolarak, بinsanı بinsan بolarak, بtaşı بtaş بolarakب görüyorsan بsen بzaten بsecde بetme. بNe بzaman بki بsen بeşyanın بhakikatine بgirersin, بeşyanın بhakikatineب erersin,بinsanınبhakikatineبerersinبoradaبgerçeği,بsırrı,بhikmetiبokursunبsenبkâinataبsecdeبedersinبnasılب etmezsin. Varlığın بözü, بvarlığın بhakikati, بvarlığın بgerçeği بkeşif olunmadan بgörülmeden, بanlaşılmadan بorayaب secdeبşirk olur.بÇünküبnazarındaبondanبgayrısıبvarkenبorayaبsecdeبedersenبoبküfürdür.بNeبzamanبkiب nazarında بkâinatı بHak بdoldurur, بHak’tan بayrı بbir بşey بgörmez بhale بgeliriz بo بzaman بnereye بsecdeب edersen et o iman olur. Allah diyor ki “Beni tespih etmedik hiçbir canlı yoktur”. Yaş بve بkuru. بYaşب ilimبirfanبsahibiبdemektir,بkuruبdaبhenüzبilimبveبirfaniyetten بyoksunبdemektir.بKuruبidik بyaşبoldukب diyorبYunusبEmre’de.ب Yunus بEmre بHz بde بkuru بidik بyaş بolduk بderken, بbu بgerçeklerden بhabersizdik بkupkuru بidik, بkuru بbirب odun. Ama o odunu birisi bir yere diker, sular, güneş بgösterir, gübre بatar بyeşermeye بbaşlar بo بodun.ب Şimdiبoبodunبderkiبkuruبidikبyaşبolduk,بyeşerdikبanlamında.بAllah’taبdiyorبkiبyaşبveبkuruبhiçbirبşeyب yok بki بbeni بtespih بetmemiş بolsun. بKâinatın بAllah’ı بzikirde بolduğunu beyan بediyor بKur’an. بGerekب bilerekبgerekبbilmeden بkâinatبAllah’ı بzikirdedir.بBizبbunuبnasıl بfarkبederizبama.بAğaçبzikreder بmi?ب Evet zikreder. Ben dinliyorum etmiyor.بSenبnasılبdinliyorsun?بİşteبböyle,بbakıyorumبağacalarبAllahب Allahبdiyecek.بHayır,بöyleبdeğilبo.بBuبdeğil,بböyleبdeğil,بkâinatınبzikirdeبolduğunuبgörmek,بişitmekب böyleبdeğil.بBuبnazarlaبbakarsanبtabiبkiبduyamıyorumبbenبbirبşeyبdersin.بEşyaبlisanıبhalبileبAllah’ıب zikreder, lisan-ıبkalبileبdeğil.بHalبzikri.بHarfsizب hurufsuz. Örneğin;بarabaylaبgidiyorsunبkırmızıبışıkبyandıب ne diyor sana “Dur!”, kelam yok ama dur diyor بsana بlisanı بhal بile بama بbununب konuştuğunu بbilene بkonuşuyor. بKâinat da böyle بişte, بlisan-ı بhal بile بAllah بder. بSen بtrafikب işaretlerinin بne بanlam بolduğunu بbildiğin بiçinب kırmızı بışık بsana dur diyor. Sen onun ilmini tahsilبettinبçünkü.بKâinatınبdilindenبanlayacakب kemâlat lazım. بKâinatın بdilini بduyacak بkulakب lazım,بkâinatınبtaşıdığıبsırrıبgörecekبgözبlazımب veب buب kâinatıب yorumlayacak,ب değerlendirebilecekبbirبidrakبlazım.ب
39
Kur’an’ı Kerim
Bunlar olmadan oluşmadan بhiçbir بşey بişitemeyiz, بhiçbir بşeyب göremeyiz, بhiçbir بsırrı بçözemeyiz. بBunların بinsanda بoluşumuب lazım... بBen بÂdem’i بilmimle بmalum بkıldım بonu بilmimleب ziynetledim بdiyor بAllah. بÂşık, بbir بmeydanda بbu بilim بveب irfaniyetle بziynetlenecek. بBunun بiçin بhizmet بlazım, بgayretب lazım, بbunun بiçin بaşk بsevgi بve بmuhabbet بlazım, بbu بyatarkenب oluşmaz.بMuhittinبArabiبHz Melami, diyor ki “Puta tapan dahi putun hakikatini bilmiş olsaydı taptığı Hak olurdu”.بBuبsözبna ehline بküfür, بiman بdışı بbir بsöz بolarak بalgılanabilir. بNe بdemek istiyor?بVarlığınبhakikati,بvarlığınبözüبbirdir.بBiziبşaşırtan,بbiziب ikiliğe بdüşüren, بbize بşirk بettiren بbu بözü بkavrayamayış, بbu بözeب inemeyiş,بbuبözüبanlayamayıştır.بBizبbirبşeyinبşekilبveبsuretineب itibar بediyoruz. بDaha بvarlığın بşekil بve بsuret بboyutunda eğleniyoruz.بEğerبöze بyönelmiş بolsaydık بoبşekilبveبsuretinبiçerisineبgirmişبolsaydık بözüبbulacaktık. Özü بbulduğun بyerde بbakacaktın بki بo بöz بbütün بâlemi بkaplamış, بher بşeyin بözü بolmuş. بPeki, بAllah’ıب varlığın بhakikati, بvarlığın بözü, بvarlığın بsırrı بolarak بkeşfeder بve بbulursak بo بzaman بşöyle بbir بbakalımب kim neyi zikrederse zikretsin hakikatte zikrolunan kim? Allah. İşteبyaş veبkuruبhiçbirبşeyبyokبkiبbeniب tespihبetmemişبolsunبsırrıبaçılmayaبbaşlar.بVarبmıبzikretmedikبkimseبbuبnazarlaبbakılınca?ب Yunus بağacı بkesip getiremedi بdergâha. بNe بoldu بYunus? بAğaç بzikrediyordu بdedi. بYunus بkâinatınب özündeبAllah’ıبbulduبnasılبkessinبağacı.بTaptukبdediبkiبdemiبdevranıبkurunبcanlarبYunus’unبbuبgünب bayramıdır بdedi. بHer بşeyde بo بgerçeği, بo بasıl بolanı بbuldu. بSen بher بşeyin بözünde بo بmutlak بolanıب bulamazsanبağacıبdaبkesersinبkuşuبdaبkesersin.بAmaبonunبözündeبolبmaşukuبcananıبbulursanبoبbıçağıب süremezsin. “Ya rabbi bana eşyanın hakikatini bildir” derken Resulullah bize bir mesaj yolluyor. Bilmediğiبiçin miبsöylüyor.بHaşaبamaبkaydaبgeçmesiبiçin,بbuبgünبbizimبkulağımızaبgelebilmesiبiçinبbunuبsöyledi.ب Bize diyor ki “Eşyanın hakikatine arif olun, eşyanın ne olduğunun sırrını çözün, eşyayı eşya olarak görmeyin oradaki sırları ve hikmetleri keşfedin. İnsan Allah’ın eşyasıdır, dağlar taşlar Allah’ın eşyasıdır.” Eşya بne بiçindir? بEşya بalettir. بAllah’ın بaletidir بeşya. بŞimdi بneyle بtuttum بben بbunu, بkolu بgörüyorum,ب tutulanı بgörüyorum بama بbu بkolda بçalışanı بgörmüyorum. بBu بkola بtut بemrini بvereni بgörmüyorum, بbuب kolaبbunuبtutmaبisteğiniبverenin بiradesi بburadanبtecellideبgörmüyorumبçünkü بefalinin olduğu بyerdeب sıfatıبdaبhazır.بÇünküبsıfatlarبolmasaبEfal deبolmayacak,بefalininبolduğuبyerdeبsıfatlarبmevcut.بOradaب kudretبlazımبhayatبdirilikبlazım,بiradeبlazım,بgörmeبlazımبişitmeبlazım…بBunlarsızبEfal olmaz ki. Ben şimdiبeliبgörüyorumبbuبgazozبşişesiniبgörüyorumبdaبburadaبneبolupبbittiğiniبgörmüyorsamبbuبeldenب çalışanبkudreti,بbuبeldenبçalışanبilmi,بiradeyiبgörmüyorsamبoبzamanبbenimبmuhabbetimبbuبeleبolacakب buبeldeبolanaبdeğil.بSeninبgörüşünبneyseبmuhabbetinبde بonaبolacak.بElبgörüyorsanبmuhabbetinبonaب olacak بama بkoldan بiçeri بgörüyorsan بmuhabbetin بAllah’a بolacak. بŞimdi بsen بAllah’ta بmısın بeşyadaب mısınبsorبkendine.بBenimبseyrimبsefam,بzevkimبmuhabbetimبAllah’taبmıبyoksaبeşyadaبmı,بaletteبmi?ب Keser بile بçiviyi بtahtaya çakılırken بgörüyoruz بkeser بçiviyi بne بkadar بgüzel بçakıyor بveya بkeser بçiviyiب çakamadıبmıبdiyeceğiz.بYaبHu!بKeseriبtutanبelبolmazsaبkeserبoبişiبyapabilirبmi?بBizبoبeliبgörmüyoruzب keserle بuğraşıyoruz, بçiviyle بuğraşıyoruz, بçakılan بtahtaylaب uğraşıyoruz. بBiz بtevhit بeri بdeğiliz بo بzaman, بbizim بavamdanب birبfarkımızبyokبavamبdaبöyleبgörüyor.بHaniبbizeبoبeşyadanب içeri بfail بolan, بo بeşyadan بiçeri بmevsuf olan, بo بeşyadan بiçeriب mevcut olan bildirildi ya, sen daha neredesin derler. “Adım adım ileri, bu âlemden içeri, on sekiz bin âlem gördüm bir dağ içinde” diyor Yunus Emre Hz ne demek istiyorبacaba?بAdım بadım; بyavaş بyavaşبhakikatlere, بgerçeğeب doğru بyürü بdiyor, بbu بâlemden بiçeri; بyani بşekil ve suretten sireteبgirبbakalım,بonبsekizبbinبâlemبgördümبbirبdağبiçinde.ب
40
Kur’an’ı Kerim
Senin anlayışında, بsenin بŞuhut’unda, senin görüşünde بvarlığın بözü, بvarlığın بhakikati, بvarlığınب gerçeği, بvarlığın بsırrı بAllah بolursa بo بzaman بbirب bakacaksın بki بher بşey بonu بteşbihte, بher بşey بonuب zikirde.بPeki,بherبşeyبonuبzikirdeyse kiبöyle,بnedenب İnsan-ı بKamil بzikre بdavet بediyor. بHer بşeyin بonuب zikrettiğini بbilmediği بiçin, بo بfark بverilmesi بiçin.ب Kâinat بzikirde بama بo بkâinatın بzikirde بolduğununب farkında بdeğil. بİşte بo بfark بbildirildiği بzaman بherب şeyin بzikirde بolduğunu بgörmeye بbaşlıyor. بBir بşeyiب tutmamبiçinبbirبkolبlazım,بbirبşeyiبgörmemبiçinبbirب gözبlazım,بbirبşeyiبişitmemبiçinبkulakبlazım,بbirبşeyiبkonuşmamبiçinبdilبlazım,بbirبşeyiبtatmamبiçinبtatب duyusuبlazım,بkoklamamبiçinبburunبlazım,بbirبyereبgitmemبiçinبayakبlazımبamaبbunlarبamaçبmıبaraçب mı? بŞimdi بbiz بbu بaraçlarda بkalır بda بbu بaracın بarkasındaki بmuradı بilahiyi بgörmezsek, بorada بtecelliب edeni,بoradaبzuhuraبçıkanıبgörmezsekبbizبdeبbuبâlemdeبkörبdolaşıyoruzبdemektir.بNeyeبyaradıبseninب aldığınبtarif,بneyeبyaradıبsanaبverilenبmeratipبdiyeبsorarlar. Peki, بvarlığın بözü بAllah’sa بkimi بseviyoruz بya بda بkimi بsevmiyoruz بo بzaman? بEğer بvarlığın بözünü,ب varlığınبhakikatini,بvarlığınبsırrınıبgörebildiysekبbirبoldu,بAllah’ınبbirliğineبimanبederim,بimanبoradaب başlar.بOبzamanبsevmediğinبkalmazبki.بKimiبsevmeyeceksin. بİkilemdeبolanبvarlığıبbirleyememiştir.ب DüşününبAllah’ın بbirliğiبkâinatı بkapladı,بbenبvarımبbenimleبberaberبbirبşey بyokبdedi,بhadi بbakalımب kimiبseviyorsunبkimiبsevmiyorsun,بkalırبmıبsevmediğimizبkemبnazarlaبbaktığımızبbirبşey?ب “Birdir ol birliğine şek yoktur, gerçi yanlış söyleyenler çoktur.” Birdirبoبbirliğineبşüpheبyokturبamaب bu بbirliği بgöremeyen بbu بbirlik بdemine بeremeyen بgerçeği بyanlış بsöyleyenleri بçoktur. بTevhit بnedirب birliktir.بOبbirliğeبermektir.بEzanınبsonundaبdaبtevhideبdavetبvarبLailaheillallah ileبbitiyor.بAllah’tanب başkasının بolmadığı بyere بbuyurun بdiyor. بOna بkıyam, بona بrükû, ona secde edelim diyor. Gelin Allah’tanبbaşkasınınبolmadığıبyereبbuبcamiyeبbuبcemeبveبbuبnamazıبkılınبdiyor.بKıyamıylaبtecellideب rükûsuyla tecellide,بsecdesiyleبtecellideبolanlaبtanışınبdemekبistiyorبamaبneبdediğindenبhaberiبyok,بneب yaptığındanبdaبhaberiبyok.بOبtecellideبolanaبkıyam,بrükû,بsücutبettirmiyorبhayaldeبolanaبdöndürüyorب beni, oraya بgidince. بNamaz بkıyam, بrükû, بsücut بetmek بmi بyani بkıyamda بolanı بtanımak, بrükûda olanıب tanımak, بsecde بde بolanı بtanımak بdemektir. بKıyamda بolan بkimidir? بSensin بya بrabbi. بRükûda olan kimdir? Sensin ya Rabbi. Secde de olan kimdir? Sensin ya Rabbi. بBu بidrak بoluşunca بsen بnamazdaب değilبmisin?ب İşte بKur’an بsiz بdaim بsalat بüzere بolun بdiyor. بDaim بnamaz. بZamanı بmekânı بmescidi yok! بKâinattaب kılınır بo بnamaz. بRabbim بbana بbu بâlemi بibadet بhane بyaptı بderken بResulullah بbunu بanlatıyor بişte. بBuب uyanıklıkبiçerisinde,بbuبşuurla,بbuبidrakleبbuبsevgiبveبbuبmuhabbetleبhemبkendiبvarlığınaبnazarبetبbuب varlığın بkıyamında, بrükûsunda, بsücudunda بmevcut بolanı بhem بde بşu بeşyada بmevcut بolanı بbulduğunب zamanبAllah’ın, “Şehit Allah’u enne hu la ilahe illa hu” ayetinin بsırrı بaçılır. بO بzaman بorada بgördüğün بkim بolur? بAllahب olur.بİşittiğinبkimبolur?بAllahبolur.بGörenبgörülenبolبkendisiبolur. O zaman Allah بile بbuluşmak بgörüşmek بötelerin بötesinde بdeğil.ب İşte بanı بdaime بerdin. “Ne maziyem ne istikbal anı daimin pervanesiyim.” Ne بdemek بistiyor بHz بNiyazi بburada بanı بdaiminب pervanesiyimبdiyor.بAnıبdaiminبpervanesiبolmakبoبdemdeبoبandaب tecellideبveبzuhurdaبolanın بmuhabbetçisi,بaşığı, بsevdalısı بolmakب demektir. بÖtelerin بötesinde بhayal بbir بAllah’a بgayıp بbir بAllah’aب secdeبetmekبakılبbaliğ olmadıkبçocuklarınبişidir.بOnuبyapaبyapaب belki بgerçeğini بbulurlar. بAma بhakikat بmeydanlarında بmutlakب olanaبsecdeبyapılmıştır.ب
41
Kur’an’ı Kerim
Daim zikrediyor bizim kalbimiz. Bu idrak zikridir lafzı بzikir بdeğil, بtefekkür بzikrinden بbahsediyor.ب Görüşün بde بzikir بolur, بişitmen بde بzikir بolur,ب muhabbetin بde بzikir بolur, بdüşüncen بde بzikir بolur.ب Neden بzikir بolur? بÇünkü بmuhabbetin, بaşkın بsevdanب hep Hak olur da ondan. “Zikri Hak’la meşgul ola yana yana ta kül ola her kim diler makbul ola bu tevhide boyanmak gerek” Mevlana بçıkmış بKonya بsokaklarında بbağırıyor,“ بBu kavga, bu döğüş neden, bu senlik benlik neden hepimiz tek bir cevherden hâsıl olmadık mı hepimizin özü bir değil mi? Bu ikilikten vaz geç, dön özüne dön gerçeğe, özündeki sırrı yaradılışındaki hikmeti oku, hikmet kitabıdır senin kitabın, göreceksin ki birbirine kızanlar bile birbiriyle sevişmeye başlayacak. Neden? Çünkü sen, sen olmayacaksın ben, ben olmayacağım”. Bu بsözleri بanlamakب kemâlat ister.بYineبsaçma, abuk sabuk konuşuyorبdedilerبMevlanaبbunlarıبsöylerken.بMeczupبolduبbuب dediler. بİkilikte بkaldığımız بmüddetçe بdava بgüderiz, بgerçeklerden بçok بuzak بyaşarız. بİşte بbu بikiliktenب birliğe,بbirlikبdemineبbağlaبözünü.ب “Çağla derviş Yunus çağla sen özünü Hakk’a bağla, ağlar isen kendi başına ağla elden vefa yoğa benzer.” Özünü بHakk’a بbağla بdiyor بHak; بzatının بtecelli بettiği بyere بverilen بisimdir. بNerede Allah’ınب zatı بtecellide? بİnsan-ı بKamil’de. Yunus diyor ki sen بözünü بTaptuğa بbağla, بinsan-ı بkâmil’e bağla بkiب özünün بsırrı بsana بda بaçılsın, بsen بde بHak بolasın. بÇünkü بTaptuk بEmre’de بzat بtecelli بetmiş. بEfaliyle,ب sıfatıyla,بzatıylaبtecelliبetmişبTaptukبEmre’den.بYunusبdiyorبkiبsendenبtecelliبettiğiبgibiبbuبfakirdenب de tecelli بettir بdiyor. بAma بözünü بbağlayabilirsen بtecelli بeder. بBir بşeyin بtecelli بetmesi بiçin بzuhuraب çıkması بiçin بistediğinin بtevhidini بyapmış بolman بlazım. بÇünkü بtevhit بolduğu بyerde بtecelli بedecek.ب Tevhitبolmadığıبyerdeبtecelliبetmez.بGörüşünü,بişitişini,بkonuşmanı,بdüşünmeni,بtutmanı,بyürümeniبneب ileبtevhitبettiysenبoبtecelliبedecek.بOnunبiçin“بBuyurun tecelliye” demiyor, “Buyurun tevhide” diyor. Önceبtevhidiبsonraبtevhitبolduğuبyerdenبtecellisiبandaبhazırبzaten... “Kime erdi tecelliden nasip, kiminin maksudu andan içeri”. Kime erdi tecelliden nasip yani; kim bir Mürşid-i بkâmilden بo بtecelli بcihetiyle بmuhabbet بduydu, بnasip بaldı بona بbir بsır بaçıldı. بVar بmı بbununب heveslisi,بtalibi,بaşığıبdiyor.بBeniبdeبtecellisineبerdirبdeyipبgözyaşıبdökenبvarبmıبdiyor.بVarsa, mesele yokبdiyor.بÇünküبkâmilبbununبiçinبvarبzaten.“بSanma zahit savum salat hac zekât ile biter işin insan-ı kâmil olmaya lazım olan irfan imiş.” İrfaniyetبkâmilبyapar.بZahitlik,بmollalıkبkâmilبyapmaz.بMektebiب irfaniyete, “Bekle maarif kapısını yüz göstere irfan sana.” Maarif; بmarifetullah بkapısını بbekle بyüzب göstere بirfaniyet بsana بdiyor. بİşte بo بirfaniyetle بtanıştığın بzaman بo بmektebi بirfaniyete بeğitildiğimizب zamanبbuبgerçeklerleبyüzبyüzeبkalırız.بOبzamanبgörenبAllahبgörünenبAllahبolur. HzبPir’inبbirبdervişiبcamiبavlusunda,بzahirبulemalarبyanındaب “Görülen Allah’tır” demiş بkıyamet بkopmuş. بSus بçabukب tövbe بet بdemişler, بne بtövbe بedeceğim بgörülen بAllah’tırب demiş. بTabi بtaş بtoprak بgören بiçin بbu بsöz بküfür, بöyleب zanneder, بonda بAllah’ı بgörecek بgöz بyapılmadı بki بbu بsöze imanبetsinبtabiبinkârبedecek.بAmaبâşıkبtaşبtoprağıبaşmış,بherب şeyin بhakikati, بözü, بsırrı بzahir بolmuş بona بgörülen بAllah’tırب diyecek بtabi بya بbaşka بne بdesin! بKarışmış بortalık. بKiminب dervişi بbu بdemişler, بSeyit بMuhammed بNur بhazretlerinin.ب Yürüyün بgidelimبoبmu بöğretiyorبböyle بyanlışبsapık بşeyleri,ب yoksa بbu بmu بuydurdu? بToplanırlar بderviş بMehmet’i بdeب alırlar, بyüzleştireceğizبseni بefendinle. بÜçبdörtبtaneبbildiğiniب zannedenبcahilبvarırlar بHzبPir’in بhuzuruna.بHzبPirبbuyurunب efendiler بhayırdır بinşallah بne بoldu بder. بBu dervişin بgörülenب Allah’tırبdiyorبsenبmiبöğrettinبbuna?بHzبPirبderki,ب
42
Kur’an’ı Kerim
-Siz ne diyorsunuz? -Haşa, görünen hiç Allah olur mu? -Ben de haşa diyorum, der. Derviş بMehmet بeyvah بbiz بyanlış بmı بzevk بettik بacaba بdiyeب düşünür. بHz بpir بonların بyerine بinmek بmecburiyetinde, inmeden بbirden بbire بolmaz, بönce بinersin بonların بyerine.ب Durunبbakalımبaceleبetmeyinبder,بbuبçocuk بyanılıyorsaبonuب biz بyanılıyorsak بkendimizi بdüzeltiriz بder. بSakinleştirir بönce.ب Marifet ehli. -Efendiler biz kırk senedir ilim irfan tahsil ediyoruz biz de öyle siz de öyle, medreselere gittik ilim öğrendik, hadis öğrendik, fıkıh öğrendik ne için? Muradımız Allah’ın cemaline ermek değil mi? -Allah eyvallah, derler. -Bu çocuğun gördüğü Allah olmuş, biz Allah’ı görmeye talip değil miyiz? -Talibiz, derler. -Bu çocuğun gördüğü Allah olmuş ben benim de gördüğüm Allah olsun istiyorum, ben bu çocuğa intisap edeceğim, hangi ilimle, hangi irfaniyetle gördüğü Allah olduysa bana da öğretsin. Ben biat edeceğim siz de benimle birlikte biat eder misiniz? der. Hiddetle بgelenler بarkalarına بbile بbakmadan بkafalar بönlerinde بçıkıp بgiderler. بHz بPir بMehmet’e döner“ بBu zevk cami avlusunda na ehline açılacak zevk değil, zevkini nerede açacağını bil. Anlayamazlar küfür zannederler. Sağına soluna bak öyle konuş” der. Hz PirبonunبgördüğünüبAllahب yapmışبyanlışبderبmiبhiç,بonaبoبzevkiبverenبoبzaten. Bütün بMüslümanların, بibadet, بtaat بve بtespihatla بuğraşanların, بhayır بhasenatta بbulunanların بtümününب sonuçta بgörmek بistedikleri بAllah بdeğil بmi, بçocuk بburadayken بgörenlerden بoluvermiş بöbürü بilerideب göreceğiz بdiye بbekliyor. Zannında بvehminde بve بhayalinde بcehlinden بhâsıl بolmuş بbilgiyi بterkب etmedikçeبgerçekبveبmutlakبolanبzahirبolmaz.“ بSür çıkar gönülden gayrıyı ta tecelli ede Hak, hane mamur olmadan konmaz o saraya padişah.” Mamur; imarبdemektir,بoبhaneبşirkten,بküfürden,بriyadanب pak بolmadıkça بbu بAllah بzevki بhâsıl بolmaz. Senin بdış بgörünüşün بpak بgözükür, بmakyajlaب güzelleştirebilirsinبkendini,بrestoranبçokبgüzelبamaبyemekبpişirilenبyereبbirبgirdiğinبzamanبböcekler,ب fareler, بpislikler بiçerisinde, بböyle بolmayacaksınız. بYemek بpişirilen بyer بde بtemiz بolacak. بGönül بoب paklığa بererse بorada بhak بyemeği بpişer, بkokusu بda بetrafa بdüşer بzaten. İkilik بanlayışlardadır بvarlığınب özünde بikilik بyoktur. بSenin بelinden بçalışan بkudret بneyse بbir بbaşkasının بelinden بçalışan بkudretteب aynıdır. بOnun بbirliği, بonun بvahdaniyeti بher بşeyde بçalışıyor. بAma بbiz بelden بçalışan بkudretiب tanımadığımızبiçinبsenبbendenبayrıبbenبsendenبayrıبzannıyla,بnazarıylaبbakıyoruz,بişteبikiliğeبburadanب düştük.بBuبâlemdeبzıtlıklarبolacak,بtezatبolacakبAllah’ınبbirبsıfatıبyaبkahhar,بbirبsıfatıبyaبlatif,بbirبsıfatıب cemalبbirبsıfatıبdaبcelal.بŞimdiبbuبcelalبsıfatınaبmazharبolmuşlarبcemalبsıfatınaبmazharبolmuşlar,بkahırب sıfatına,بlütufبsıfatınaبmazharبolmuşlarبbuبtezatبburadanبgözüküyor,بtezatmışبgibiبgözüküyorبaslındaب tezatبyok.بCemalinبiçindeبcelalبcelalinبiçindeبcemalبgizlidir.بHadiبkeşfetبbakalım.بOnunبiçinبKur’an, “Sizin şer zannettiklerinizin hayır hayır zannettiklerinizin de şer olmadığını nereden bilirsiniz” diyor. بÖyleyse بneye بgöre بhayır بneye بgöre بşer بyorumunuب yapıyorsun. بBu بâlemdeki بtezat بbu بâlemdeki بzıtlık بyine بzatınınب gereğidir, بbaşkasının بdeğil.“ بCümle âlemde dolanan bir cemal, bir cemali bunca elvan eylemiş, anlayınca zatı Hakk’ı zevk ile bu Niyazi nice seyran eylemiş” diyor Hz Niyazi. Bütünبhünerبseyranب eyleyebilmekte, بbu بiş بlaf بsalatalığıyla بolmaz, بhal بister, بseyranب ister.بAşığınبmaşukunuبseyriبbaşlarبonaبseyriبbillahبdemişlerdir.ب Hu.
43
Kur’an’ı Kerim
KUR’ANI KERİMİN KENDİSİNİ ANLATIŞI Kendisinde بşüphe بolmayan بbu بkitabın بindirilişi, بâlemlerin بRabbi olanبAllahبtarafındandır.بYoksaبonuبuydurduبmuبdiyorlar?بHayır,ب o بsenden بönce بkendilerine بbir بuyarıcı بgelmemiş بolan بbir بkavmiب uyarman بiçin, بRabbin بtarafından بgelen بbir بHak’tır. بGerek بki,ب hidayeti kabul ederler. (SECDE/2-3) Oبbirبşairبsözüبdeğildir,بsizبçok az بinanıyorsunuz. بBir بkâhin بsözü بde بdeğildir, بne بde بazب düşünüyorsunuz! بO, بâlemlerin بRabbi بtarafından بindirilmedir.ب (HAKKA/41-43)
Bu بKur’an, بAllah’tan بbaşkası بtarafından بuydurulamaz, بlâkinب kendindenبöncekiبkitaplarıبtasdikبederبveبoبkitabıبayrıntılıبolarak açıklar.بOndaبşüpheبedilecekبhiçبbirبşeyبyoktur.بÂlemlerinبRabbiب tarafından بindirilmiştir.( بYUNUS/37) Elif, بLâm, بRâ. بBu بKur’an بöyleب büyük بbir بkitaptır بki, بinsanları بRablerinin بizni بile بkaranlıklardanب aydınlığa, بher بşeye بgalip بve بhamda بlâyık بolan بAllah'ın بyolunaب çıkarmanبiçinبonuبsanaبindirdik.( بİBRAHİM/1) Onaبneبönünden,بneبdeب ardından بbatıl بgelemez. بO بhüküm بve بhikmet بsahibi, بöğülmeyeب layık بolan بAllah بtarafından بindirilmiştir.( بFUSSİLET/42) Onlara بde بki,“ بKur’an’ı بCebrail, بiman بedenlereب sebat بvermek, بMüslümanlara بbir بhidayet بve بbir بmüjde بolmak بiçin بRabbinin بkatından بhak بolarakب indirdi.”( بNAHL/102) BuبKur’an,بkendisiyleبuyarılsınlar,بAllah'ınبancakبbirبtekبilâhبolduğunuبbilsinlerبveب akıl بsahipleri بöğüt بalsınlar بdiye بinsanlara بgönderilmiş بbir بtebliğdir.( بİBRAHİM/52) Onu بdosdoğru بolarakب indirdiبkiبkatındanبgelecekبşiddetliبazabaبkarşıبuyarsınبveبyararlıبişlerبyapanبmüminlereبkendileriبiçinب güzelبbirبmükâfatبbulunduğunuبmüjdelesin.(بKEHF/2) Biz, بsana بbu بkitabı بsırf بhakkında بihtilafa بdüştükleri بşeyi بinsanlara açıklaman بiçin بve بiman بedecekب topluma bir hidayet, bir rahmet olsun diye indirdik. (NAHL/64) Diriبolanlarıبuyarmakبveبkâfirlereبdeبazapب sözünün بhak بolması بiçindir.( بYASİN/70) Bu بKur’an, بkendisiyle بuyarılsınlar, بAllah'ın بancak بbir بtek بilâhب olduğunu بbilsinler بve بakıl بsahipleri بöğüt بalsınlar بdiye بinsanlara بgönderilmiş بbir بtebliğdir.( بİBRAHİM/52) Hayır,بhayır,بOبKur’anبkuşkusuzبbirبöğüttür.بDileyenبonuبdüşünür.(بMÜDDESSİR/54-55) Andolsun بki بbiz بsize بaçık بaçık بbildiren بayetler, بsizden بönce بyaşayıp بgitmiş بolanlardan بörnekler بveب takvayaبulaşmışبkimselerبiçinبöğütlerبindirdik.( بNUR/34) Biz,بbuبKur’an’daبakıllarınıبbaşlarınaبalmalarıب için بtürlü بşekillerde بaçıkladık. بFakat بbu بaçıklamalar بancak بonların بnefretini بartırmıştır.( بİSRA/41) Bu insanlarبiçinبbirبaçıklama,بAllah’tanبgereğinceبkorkanlarبiçinبdoğruبyoluبgöstermeبveبbirبöğüttür.( بAL-İ İMRAN/138) O بhiç بkuşkusuz, بtakva بsahipleri بiçin بunutulmayacak بbir بöğüttür.( بHAKKA/48) Bu, sana indirdiğimizبmübarekبbirبkitaptırبki,بinsanlarبonunبayetleriniبdüşünsünlerبveبtemizبakılبsahipleriبibretب alsınlar.( بSAD/29) İşte بbiz بonu بböylece, بapaçık بayetler بolarak بindirdik. بŞüphesiz بAllah بdilediğiniبdoğruب yolaبeriştirir.( بHAC/16) VeبAllahبayetleriniبsizeبaçıklıyor.بAllah,بçokبiyiبbilir,بtamبbirبhükümبveبhikmetب sahibidir. (NUR/18) Elif-Lâm-Râ.بBuبöyleبbirبkitaptırبki,بayetleriبmuhkemبkılınmış,بsonraبdaبherبşeydenب haberdar بolan بhikmet بsahibi بAllah بtarafından بayrıntılıب olarak بaçıklanmıştır( بHUD/1) Suçluların بtuttuğu بyol بaçığaب çıksın بdiye بişte بböyle بgenişçe بaçıklıyoruz.( بEN'AM/55) İşteب Rabbinin بdoğru بyolu بbudur. بŞüphesiz بbiz, بhatırlayıp بibretب alan بbir بkavim بiçin بayetleri بgeniş بbir بşekilde بaçıkladık. (EN'AM/126) AğızlarıylaبAllah'ınبnurunuبsöndürmekبistiyorlar.ب Hâlbuki بkâfirler بhoş بgörmese بde بAllah بnurunuب tamamlayacaktır.(بSAF/8) İşte بbiz بböylece بsana بda بemrimizden بKur’an’ı بvahy ettik. Yoksaبsenبkitapبnedir?بİmanبnedir?بBilmiyordun.بFakatبbizب onuبbirبnurبkıldık.بOnunlaبkullarımızdanبdilediğimiziبdoğruب yola بiletiyoruz. بArtık بAllah'a, بResulüne بve بindirdiğimizب nuraبinanın.بAllahبyaptıklarınızdanبhaberdardır.(بTEGABÜN/8) 44
Kur’an’ı Kerim
Ey بinsanlar! بSize بRabbinizden بbir بöğüt,ب gönüller بderdine بbir بşifa, بmüminlere بbirب hidayet ve rahmet geldi. (YUNUS/57) Biz Kur’an’dan, بiman بedenler بiçin بbir بşifa بveب rahmet بkaynağı بolan بayetler بindiriyoruz.ب Zalimlerin de ancak zararını بartırır.( بİSRA/82) Ve بo, بmüminler بiçin بgerçekten بbir بhidayetب rehberi ve rahmettir. (NEML/77) Bu بinsanlarınب kalp بgözünü بaçan بbir بnur, بkesin بbilgiب edinmek بisteyen بbir بtoplum بiçin بde بhidayetب ve rahmettir. (CASİYE/20) Hiç بşüphe بyok بki, بKur’an’ı بbiz indirdik, elbette بonu بyine بbiz بkoruyacağız.( بHİCR/9) Korunmuşبbirبkitaptadır. (VAKIA/78) Onaبneبönünden,بneبdeبardındanبbatılبgelemez.بOبhükümبveبhikmetب sahibi,بöğülmeyeبlayıkبolanبAllahبtarafındanبindirilmiştir.( بFUSSİLET/42) Rabbininبsözüبhemبdoğrulukça, hem بde بadaletçe بtamamlanmıştır. بO'nun بsözlerini بdeğiştirebilecek بhiç بkimse بyoktur. بO, بişitendir,ب bilendir. (EN'AM/115) Kur’an’ı بsana بfarz بkılan بAllah, بelbette بseni بdönülecek بyere بdöndürecektir. بDe بki,“ بRabbim, بkiminب hidayetle بgeldiğini بve بkimin بapaçık بbir بsapıklık بiçinde بolduğunu بen بiyi بbilendir.”( بKASAS/85) De ki, “Yemin بolsun, بeğer بinsanlar بve بcinler بbu بKur’an’ın بbenzerini بgetirmek بüzere بtoplansalar بveب birbirlerine بyardımcı بolsalarبbile, بyineبonunبbir بbenzeriniبmeydana بgetiremeyeceklerdir.”( بİSRA/88) Bir deبkendilerineبilimبverilmişبolanlar,بKur’an’ınبşüphesizبRabbindenبgelenبbirبgerçekبolduğunuبbilsinlerب ve بona بiman بetsinler بde بkalpleri بona بsaygı بduysun. بÇünkü بAllah, بiman بedenleri بdoğru بyola بeriştirir.ب (HAC/54)
45
Kur’an’ı Kerim
ALINTI BÖLÜMÜ Kendimi بkandırmakla بgeçmiş بgünlerim. بKendime بsöylediğimب yalanlara بinanmakmış بçaresizliğim. بKurduğum بküçükب dünyanın بetrafına بçitler بçekmiş, بsabit بama بkarşılığı بolamayanب fikirlerim.بSavunmakmışبkendimiبdaimaبhaklıبgörmelerim.بNeب kadar بyanılmışım. بBir بdaha بgeri بgelmeyecek بömrümüب harcamışım. SEVGİYE DAİR
Huzurdaبolmakبiçin Yokluğaبgirmek Gerekir. Yokluk, Varlığınبsahibine Götürülecek, Tek hediyedir. GÜL KOKULARI Sığmaz oldu bu kaba aşk, taşıyor. Tek bir dokunuş yetti ve tek bir söz aşkın zikri, aşk. Kâinatın mayası, kitabın noktası, ne evveli, ne sonu var. Fakir onun tafsilatı, aşk. Teşbihlikte, tenzihliği bozulmayan, tevhit ile yaşanan aşk. Çok hoş oldum seninle. ÖZÜM UYANIYOR İven kişi yol alamaz maksudu hergiz bulamaz Bekle ma’ârif kapısın yüz göstere irfan sana ( Acele eden mana yolcusu yürüdüğü yolda ilerleyemez, bunlar hedefine varamazlar. Marifet kapısını sabırla bekleyenlerde irfaniyet oluşur) İvenبkişiبyolبalamaz,بivenبaceleبedenبanlamındaبkullanılmaktadır.بİnsanبnasılبkiب zahirdeبdeبbirبhedefبiçinبbirبyereبvarmakبiçinبyolaبçıkarبveبbuبyoldaبaceleبederseب bu acelecilik neticesinde dikkatini kaybeder. Dikkatsiz olarak hareket edildiğinde بyolculuğumuz بhüsranla بbiter, بyolda بilerleyemez بise بmanaب yolculuğunda بda بilerleyemez. Bu بsebeple بsalik, بyürümeye بbaşladığı بkendiب miracı, بhalktan بHakka بuruç بolan بmana بyolculuğunda بacele بetmeden, بazim بveب gayretle, بkarşılaştığı بzorluklara, بeza بve بcefalara بsabır بgöstererek بyürümelidir.ب Peki, bizi iven yani aceleci yapan nelerdir? Biziبaceleciبyapan,بbirبanبönceبulaşmaبisteğidir.بBuبistekبrahmaniبgibiبgözükse deبaslındaبaceleبederekب yürüdüğümüzبmanaبyolculuğundaبbildirilenبilmiبsindirip,بilmiبzikrimizleبtevhitبederekبnispetlerimizeب tövbeبgerçekleşmeyeceğinden,بnefsiبemaremizdenبgelir. VAHDET DERYASI Karanlığına Aşkبateşiyle Işıkبtutanlar, Gerçekleri Ayan beyan Görürler. GÜL KOKULARI 2 46
Kur’an’ı Kerim
CanlıبKurandırبinsan Hakka ayet olunca Kelamullahtırبlisan Gönül’eبAşkبdolunca EneبHakبtaşarبdilden Varlıkبfenaبbulunca Haktırبispataبgelen Kıyametiبkopunca. Delildirبcümleبazan Benliksizبkalınınca Görülürبolurبinsan Hakikatleبbakınca. OkuبHalilبkitabın Gözlerinبaçılınca DaimبFakirبkalasın Tafsilataبçıkınca.بب SEBEBİ YAR CEMALİ
Gönülبsırrınıبbilenبgayrıبneylesin Hak nurunu anda zahir eylesin Dörtبkitabınبmanasınıبsöylesin Allah bir Muhammed Ali diyerek Perdeبhicapبolmazبyârinبyüzüne Nazarبeyleyipبbakıncaبözüne Zahirبolurبâşıklarınبgözüne Allah bir Muhammed Ali diyerek EvvelبahirبzahirبbatınبHakبimiş Birliğineبcanlarبikrarبeylemiş Maksadıبcihanıبdelilبeylemiş Allah bir Muhammed Ali diyerek Bülbülünبniyazıبgüleبyanmaktır Kesretبiçindeبvahdetiبbulmaktır ArayıبbenبHakبcemaleبvarmaktır Allah bir Muhammed Ali diyerek Âdemبolupبdemiبdevranبeyledim İbrahim’emبçokبhikmetlerبsöyledim Çünبseniبbulalıبkendimبgörmedim Allah bir Muhammed Ali diyerek AŞKTIR TEVHİD-İ İNSAN
47
Kur’an’ı Kerim
GÖVDEM BENİM BİR DAMLA KAN Noktanın بbatınında بbulunan بve بburhan بolanب insanın, بinsan بsuretinin بbu بdünyada بzahir بoluşuب tıpkı بnokta بgibi بbir بdamla بkandır. Nasıl بki, بcümleب hakikat بo بnurda بbatın بiken بzahir بoldu, بbizimب suretimizde o ilk hali olan bir damla kanda tümüyle بmevcut بidi. Elimiz, بayağımız, بgözümüz,ب kulağımız, بdilimiz بcümlesi, بsıfatlarımızın بbuب dünyadakiبvücududurبveبbuبvücutبbirبdamlaبkandaب var idi. Görme بsıfattır, بgöz بdeğil. بGöz, بgörme بsıfatınınب vücududur. بİşitme بsıfattır, بkulak بdeğil. Kulak, işitme بsıfatının بvücududur. بKelam بsıfattır, بdil بdeğil. بDil, بkelam بsıfatının بvücududur. Vücudumuzب kandaبbatınبolanبhalindenبfarklıبdeğildir.بBatınبhaliبneبiseبzahiriبodur.بVücuttaبolanبherبşeyبbatındanب zahirبolur.بVücuttaبvarsaبbatınبhalindeبdeبvardır. NOKTA
Ey sevgili canan! Kelamınlaبyazılan, Kitabullah olur. Açanبherبsayfasında Seni okur.
EY SEVGİLİ CANAN!
Yüreğimبyangınبyeri,بhüzünبyaklaşmışبgelgitlerle.بÇarpıyorumب sensizliğe…بDarmadağınım...بDağبolmuşبbağlarımaبbirب kıvılcımبyetti,بgöklereبulaşanبalevlerimبvarبyeniبfilizlerب yeşersinبdiye.
GİTMELİYİM
Mürşidiبolana,بbuبâlemبmuhabbetبhanedir. Mürşitsizبkitapبokursun,بmürşitleبkendiniبokursun. Kur'an'ınبhitabıبmürşidiبolmayanaبyazıyla,بmürşidiب olana kelamla olur. AŞKIN DİLİNDEN
48
Kur’an’ı Kerim
BİTİM Değerliبokuyucu, EmekبYayınevi,بDembirبdergisininبon ikinci sayısınıبokuduğunuzبiçinبemeğiبgeçenlerبolarakبhepinize çokبteşekkürبederiz.بUmarız okuduklarınızınبKur’an’a olan bakışınızaبkatkısıبolmuştur. Kur’an’ı بKerim بak بkâğıtta بkara بyazı olmaktan بve بsevap بkazanmak بiçin بokunmaktan بçok بdahaب önemlidir.بKur’an’ıبKerimiبbuبkadarبküçükبbirبkalıbaبsığdıranبanlayışبfarkındaبolmadanبHakk’aبaykırıب hareketبetmektedir.بKur’anبveبinsanبikizبkardeştirبveبKur’anبinsanınبinsanlığınaبulaşmaبkitabıdır.بBu tıpkı بgece بkaranlığını بgüne بçeviren بgüneşin بdoğması بgibidir. بKur’an’ı بKerim بokumaya بbaşlamakب kendimize بve بHakk’a بolan بgaflet بkaranlığımızı بaydınlatmaktır بçünkü بKur’an’ı بKerim بHak بkelamıب olmasıبsebebiyleبnurdur. İçerisinde بsadece بnamaz بkılın, بoruç بtutun, بhacca بgidin بemirleri بvarmış بgibi بbir بanlayış بkendimizeب zulmetmektir. بKur’an’ın بnuru بolmadan بyapılan بibadetler, بnefsimizi بruh بeylemek بyerine بnefsimizinب kibriniبarttırmaktadır.بBizimبyaratılışبgayemiziبbilmiyorبveبbilmediğimizبiçinبbuبgayeبdoğrultusundaب yaşayamıyor بoluşumuz بhep بbize بkendi بaslımızı بanlatan بKur’an’ı بKerimden بuzak بve بgafilب oluşumuzdandır. Bu sayımızı, بEmek بYayınevinden بyakında yayınlanacak بolan, Özkan بGünal’ın بkaleme بaldığı,ب düzenlemesini EmineبAytülبErol’un,بyaptığı İslam’aبaitبkonularaبMelametبidrakiyleبyapılanبyorumlarıب içeren DEMBİR isimli eserle noktalıyoruz.
DEMBİR
Melami, kendisini rabbinin adıyla, kendisinden rabbini okuyarak, Allah’ın imamlığında namaz kılandır.
Cenabı بResulullah بefendimiz, بHira بmağarasında بher بzamanki بgibi بhalvetteب tefekkür بhalindeyken, ب بCebrail بAs بtecelli بeder بve بKendisine,“ بOKU” بemriniب iletir. بCenabı بResulullah بEfendimiz;“ بBen بokuma بbilmem.” بdiyerek بcevapب verir.بCebrailبAs.بKendisini بkuvvetliceبkollarınınبarasınaبalırبveبsıkar,بtekrarب “OKU”بemriniبiletir.بYineبaynıبhadiseبgerçekleşir.ب Üçüncüبseferinde“بOKU”بemrininبdevamındaبbuبsefer,“بBenبokumaبbilmem”ب yerine“ بNeyi بokuyayım?” بcevabını بverir. بİşte, بneyi بokuyayım بcevabınınب devamında,بCebrailبAs. Alak suresi 1-2 Yaradan rabbinin adıyla oku. Biz insanı bir alaktan yarattık. ayetleriبsöylenir.بCenabıبResulullahبEfendimiz,بbuبayetlerinبışığında,بyaratanب rabbinin بadıyla بinsan بolan, بkendisini بokumaya بbaşladı. بTevhit بdiyeب bildirdiklerininبtümü,بyaratanبrabbininبadıylaبkendisindeبokuduklarıdır.ب O, kendisinden gayrı bir ikincil bildirmedi.
Gönlümüz, gönüller sultanı, Melami Mürşid-i Kâmil’i, Damperli İbrahim, Halil İbrahim Baki Hz. ile beraberdir. Üzerimizdeki nurunun bizi aydınlatması, gönlümüzdeki yanan kandil oluşu, daimi olsun. ALLAH ALLAH 49
Kur’an’ı Kerim
50