ΑΙΘΥΛΕΝΙΟ Ο σιωπηλός καταστροφέας Τί είναι το Αιθυλένιο; Το αιθυλένιο (C2H4) είναι µια φυσική ορµόνη που παράγεται από τα φυτά, καθώς και από την καύση συνθετικών υλικών. Η επίδραση στον αγροτικό τοµέα είναι τροµακτική λόγω του ότι ενεργεί ακόµα και σε µικρές ποσότητες και µε διάφορους τρόπους. Το αιθυλένιο εµφανίζεται σε όλο το φάσµα ενός φυτού, από τον σπόρο έως τον τελικό θάνατο και αποσύνθεση. Σε αντίθεση µε τις άλλες ορµόνες των φυτών, το αιθυλένιο είναι αέρια ορµόνη. Ακόµα και υψηλές συγκεντρώσεις του αερίου δεν µπορεί να εντοπιστεί οπτικά ή µε την όσφρηση, κάνοντας την ανίχνευσή του αδύνατη, παρά µόνο µε συσκευές υψηλής τεχνολογίας. Το αιθυλένιο δεν είναι επικίνδυνο ή τοξικό για τον άνθρωπο, ωστόσο σε υψηλές συγκεντρώσεις, είναι καυστικό. Ο φυσικός νόµος είναι ισχυρός. Το αιθυλένιο έχει µια συγκεκριµένη αποστολή που δεν µπορεί να αντιστραφεί, όσο σκληρά κι' αν προσπαθούµε. Η αποστολή αυτή αφορά την υποβοήθηση του φυτού να µεγαλώσει και να πεθάνει. Τί κάνει το Αιθυλένιο; Μερικές από τις πιο επιζήµιες επιδράσεις του αιθυλενίου είναι η αποκοπή των φύλων και των λουλουδοπετάλων από τον κορµό του φυτού, καθώς και η γρήγορη γήρανση και ωρίµανση όλων των φρούτων και λαχανικών. Αποκοπή είναι ο διαχωρισµός ενός µέρους του φυτού από το κυρίως κορµό του. Το αιθυλένιο είναι το διεγερτικό του συγκεκριµένου φαινοµένου και είναι ιδιαίτερα ζηµιογόνο στην ανθοκοµία. Τα φρεσκοκοµµένα λουλούδια που εκτίθενται στο αιθυλένιο θα χάσουν γρηγορότερα τα πέταλα και τα φύλλα τους. Αυτό όχι µόνο βλάπτει τις πωλήσεις µε τα λουλούδια να αποκτούν ανεπιθύµητη εµφάνιση, αλλά τα σηµάδια που προκαλούνται κάνουν το λουλούδι ακόµα πιο ευαίσθητο σε ασθένειες. Γήρανση είναι το τελικό στάδιο και αναφέρεται από την πλήρη ωρίµαση ως τον θάνατο. Γενικά, είναι η µείωση και τελικά η λήξη του µεταβολισµού του φυτού, κάτι που το χαρακτηρίζει ως ζωντανό οργανισµό. Το αποτέλεσµα είναι αποχρωµατισµός, ανεπιθύµητη οσµή, συρρίκνωση και γενικευµένη αποσάθρωση των φρουτολαχανικών και λουλουδιών. Το αιθυλένιο είναι η ορµόνη που προκαλεί µε φυσικό τρόπο αυτή την τελική φάση της ζωής του φυτού. Όταν τα φρούτα, τα λαχανικά και τα λουλούδια αποθηκεύονται σε κλειστό χώρο, και το αιθυλένιο συγκεντρώνεται, η γήρανση των φυτών επιταχύνεται ραγδαία. Πρακτικά, η ζωή µετά την αποκοµιδή µειώνεται δραµατικά και αυξάνεται το ποσοστό της φύρας. Ωρίµανση είναι η φάση ακριβώς πριν την γήρανση των φυτών. Είναι η φάση που το φυτό αλλάζει χρώµα και αναπτύσσει τη γεύση, την υφή και το άρωµα που το κάνει
κατάλληλο για κατανάλωση. Στο φυσικό περιβάλλον, το φυτό που αναπτύσσεται στο χώµα ξεκινά την ωρίµανση όταν η εσωτερική συγκέντρωση αιθυλενίου είναι 0.1-1 ppm. Ωστόσο, τα φυτά δεν µπορούν να ξεχωρίσουν την εσωτερική από την εξωτερική πηγή του αιθυλενίου. Οποιοδήποτε αιθυλένιο εξωτερικά θα επισπεύσει την ωρίµανση. Για να αποφευχθεί η πρόωρη ωρίµανση, το αιθυλένιο θα πρέπει να αφαιρεθεί από τον περιβάλλοντα χώρο. Τα περισσότερα τραυµατισµένα φυτά παράγουν αιθυλένιο. Το αιθυλένιο παράγεται από οποιοδήποτε φυτικό υλικό που σαπίζει, γηράσκει ή ωριµάζει. Καθώς ένα αποκοµµένο φυτό θεωρείται τραυµατισµένο, σηµαίνει πως κάθε εγκατάσταση αποκοµιδής είναι ουσιαστικά ένα εργοστάσιο παραγωγής αιθυλενίου. Όµως τα φυτά δεν είναι οι µοναδικοί παραγωγοί αιθυλενίου. Αυτό παράγεται ακόµα και όταν τα περισσότερα υλικά καίγονται. Μερικές συνηθισµένες πηγές αιθυλενίου είναι η καύση των απορριµµάτων, οι λαµπτήρες φθορίου, ο καπνός του τσιγάρου και τα καυσαέρια από τις εξατµίσεις. Επίσης παράγεται από συγκεκριµένους µύκητες, όπως ο βοτρίτης και άλλοι µικροοργανισµοί. Τα καυσαέρια των εξατµίσεων αυτοκινήτων περιέχουν 400 ppm αιθυλενίου. Έτσι ανοιχτές πόρτες ή εξαερισµός εντός αστικών περιοχών µε µολυσµένο αέρα, στην ουσία προκαλούν συγκεντρώσεις αιθυλενίου στον αποθηκευτικό χώρο. Τα φυτά αντιδρούν στις εξωτερικές πηγές αιθυλενίου µε το να παράγουν ακόµα περισσότερο αιθυλένιο τα ίδια, µια διαδικασία που αποκαλείται αυτοκαταλυτική παραγωγή αιθυλενίου. Μια µικρή ποσότητα αιθυλενίου που προστίθεται σε έναν αποθηκευτικό χώρο µε φρουτολαχανικά ή λουλούδια, µπορεί να προκαλέσει µεγάλες συγκεντρώσεις. Η αφαίρεση όσο τον δυνατόν µεγαλύτερων ποσοτήτων του αιθυλενίου είναι ο καλύτερος τρόπος να αντιµετωπιστεί η πρόωρη γήρανση και ωρίµανση και να παρατείνει τη ζωή των φρούτων, των λαχανικών και των λουλουδιών.
Αντιπρόσωπος Κρήτης Κοντζεδάκης Σπύρος. ∆ηµοκρίτου 5 Ηράκλειο Κρήτη. Τηλ.- Fax.:2810 343727. Κιν.: 6944 833833 www.24coolcontrol.gr e-mail:info@24coolcontrol.gr