MVO magazine nr 23 by EPOA

MAGAZINE Het belang van

internationale handel

MVO - de ketenorganisatie voor oliĂŤn en vetten

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

De focus op internationale handel Op 9 maart aanstaande vindt het jaarlijkse MVO Netwerkevent plaats, met als thema ’internationale handel‘. Als medewerker van Vopak ligt dit onderwerp mij na aan het hart. Vopak’s 400-jarige geschiedenis is sterk verweven met internationale handel. Onze wortels liggen in de VOC tijd, toen onze oudste rechtsvoorganger in Amsterdam als kruier scheepsladingen van heinde en verre over de kades naar de stadswaag bracht. Kruiden, specerijen en thee zijn inmiddels vervangen door petroleum, chemie, gas en oliën en vetten, maar de essentie is dezelfde: het aan elkaar knopen van (internationale) handelsstromen door het veilig, efficiënt en schoon op- en overslaan van goederen. We mogen het belang van internationale handel niet onderschatten. Voor Nederland geldt dit in nog sterkere mate. Het protectionisme dat in het huidige politieke klimaat hier en daar de kop opsteekt is daarom gevaarlijk. De grote uitdagingen op het gebied van water, milieu, voedsel en energie zijn allemaal mondiale uitdagingen. Die kun je niet op landelijk niveau oplossen. De geschiedenis heeft geleerd dat wanneer mensen bereid zijn naar elkaar te luisteren en te zoeken naar een gemeenschappelijk belang over grenzen heen, dat dan de welvaart en vrede toenemen. Een aantal megatrends in de wereld zal het belang van internationale handel alleen nog maar verder doen toenemen. Nederland staat goed gepositioneerd. We hebben prachtige kennisinstituten en (ketens van) bedrijven die toonaangevend zijn op hun gebied. We hebben ook de logistieke expertise en infrastructuur, waaronder de grootste haven van Europa. De oliën- en vettensector is in al haar vezels internationaal. Binnen het bestuur van MVO besteden we dan ook veel energie en aandacht aan het volgen en waar mogelijk beïnvloeden van handelspolitiek.

Inhoud HANDELSPOLITIEK

Brexit: doemscenario herinvoering invoerrechten realistisch

DUURZAME ONTWIKKELING

Grondstoffenakkoord ondertekend door 180 partijen Frituurvet inzamelen voor een hulphond Nieuwe opzet werken projectgroepen Duurzame Ontwikkeling

8-9 12 14

VOEDSEL- EN DIERVOEDERVEILIGHEID

MVO Course Food & Feed Safety 2017

ALGEMEEN

MVO Netwerkevent: het belang van vrije en eerlijke internationale handel Van der Kooy: inventief, ondernemend en servicegericht In memoriam: Jos van Leeuwen Kort nieuws

4 10 15 15

Hopelijk tot ziens bij ons Netwerkevent op 9 maart aanstaande! Ard Huisman Managing Director Vopak Vlaardingen en bestuurslid MVO

Louis Braillelaan 80 2719 EK Zoetermeer info@mvo.nl MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

MVO Magazine is een digitale uitgave van MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten en is bestemd voor leden en externe relaties. Voor meer informatie zie: www.mvo.nl 3

ALGEMEEN MVO Netwerkevent

Het belang van vrije en eerlijke internationale handel Heeft u zich al aangemeld voor het MVO Netwerkevent op donderdag 9 maart 2017 in het Oude Stadhuys te Gouda? Het Netwerkevent is de ideale gelegenheid om te spreken met mensen uit de oliën- en vettensector en in contact te komen met relaties bij de overheid, maatschappelijke organisaties en ketenpartners. Thema: Handelspolitiek Onbelemmerde toegang tot de internationale grondstoffenmarkt en verdere liberalisering van de mondiale handel zijn van cruciaal belang voor de Nederlandse oliën- en vettenindustrie die in Europa een leidende positie heeft.

(toegang tot grondstoffen) en maatschappelijke discussies rond vrijhandelsakkoorden zoals CETA en TTIP dragen bij aan deze verschuivingen. Wat is er komende jaren nodig voor vrije en eerlijke handel? Is het tijd voor een reset van de handelspolitiek, een nieuwe generatie overeenkomsten en ‘Breed Handelsberaad’? Daarover spreken en discussiëren we met de volgende sprekers: Marten van den Berg Directeur-Generaal Buitenlandse Economische Betrekkingen, Ministerie van Buitenlandse Zaken

MVO ziet grote verschuivingen op geopolitiek terrein en een toename van de maatschappelijke weerstand tegen vrijhandelsakkoorden. Brexit, heroplevend protectionisme aangejaagd door Trump, exportheffingen

Jurjen van den Bergh Coördinator TTIP-Alarmcoalitie, politiek commentator en presentator

Mathijs Bouman Econoom en journalist

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

Programma 15:00 uur Ontvangst 16.00 uur Welkom door Loek Favre, voorzitter MVO 16.10 uur Marten van den Berg - Het belang van ‘nieuwe generatie’ handelsverdragen. 16.30 uur Jurjen van den Bergh - Verwarrende tijden, maar een uitgelezen kans voor eerlijke en duurzame handel. 16.45 uur Mathijs Bouman - Gaan we de kip met de gouden eieren slachten? 17.00 uur Discussie 17.30 uur Walking dinner Aanmelden Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jolanda van Roon, via roon@mvo.nl of 079 363 43 61.

Algemene Ledenvergadering De Algemene Ledenvergadering (ALV) van MVO wordt gehouden op 9 maart 2017. Deze vergadering vindt plaats in Het Oude Stadhuys te Gouda. De vergadering start om 14.00 uur en eindigt rond 15.30 uur waarna het MVO Netwerkevent van start gaat. Tijdens de ALV brengt het bestuur verslag uit over het afgelopen jaar en kunnen bedrijven zich uitspreken over het jaarplan en de begroting voor 2017. MVO-leden kun zich aanmelding via dit registratieformulier.

HANDELSPOLITIEK

Brexit: doemscenario herinvoering invoerrechten realistisch Alweer acht maanden geleden heeft een meerderheid van het Britse volk zich in het ‘Brexit’referendum uitgesproken voor het verlaten van de EU. Na de officiële Britse kennisgeving tot EU-uitreding - die verwacht wordt tijdens de EU-top van regeringsleiders op 9 maart a.s. - hebben het Verenigd Koninkrijk (VK) en de 27 EU-lidstaten in beginsel twee jaar om afspraken te maken over de voorwaarden van de Britse uittreding. Hoewel de inhoudelijke discussie dus pas komende maand van start gaat en de daadwerkelijk uittreding niet vóór 2019 zijn beslag zal krijgen, heeft de Britse premier Theresa May op 17 januari jl. in een speech wel haar koers hiervoor uiteengezet. Interne markt Het VK zal als niet EU-lid niet langer deel uitmaken van de Interne Markt en wijst daarbij het zogenaamde ‘Noorwegen-model’ voor het VK af. De belangrijkste reden hiervoor is dat het VK zijn eigen regelgeving op het terrein van de vier vrijheden van de Interne Markt (goederen, kapitaal, diensten en werknemers) wil kunnen ontwikkelen. Het VK wil verder niet langer onder de jurisdictie van het Europese Hof van Justitie vallen en het wil bovendien de EU geen financiële bijdrage leveren voor deelname aan de Interne Markt.

Wet- en regelgeving Als onderdeel van het uittredingsproces zal het VK de Europese wet- en regelgeving op een groot aantal terreinen via de beoogde ‘Great Repeal Bill’ eerst in Brits nationaal recht omzetten en deze vervolgens geleidelijk naar eigen inzichten (drastisch) aanpassen. Uiteraard dienen de producten die het VK na de Brexit naar de EU-27 exporteert, te blijven voldoen aan de wet- en regelgeving in de EU. Vrijhandelsrelatie EU-27 – VK Premier May pleit verder voor een ‘new, comprehensive, bold and ambitious Free Trade Agreement’ met de EU maar sluit daarbij direct een volledige douane-

unie met de EU uit. Een douane-unie met de EU (zoals bijvoorbeeld Turkije heeft voor industrieproducten) zou betekenen dat het VK gebonden blijft aan de niveaus van (preferentiële) invoerrechten, antidumpingrechten en tariefschorsingen van de EU zonder daar zelf na de Brexit nog inspraak bij te hebben. Dit zou voor het VK onder andere een onoverkomelijke belemmering vormen bij de door dit land voorziene sluiting van vrijhandelsakkoorden met landen als China, India en Australië, landen waarmee de EU nog geen vrijhandelsovereenkomst heeft gesloten. Vooralsnog is de uitgangspositie van EU-handelscommissaris M almström op dit terrein helder, geen onderhandelingen met het VK over de sluiting van een vrijhandelsovereenkomst voordat het VK (niet vóór 2019) uit de EU is getreden. Hierdoor dreigt uiteindelijk een situatie die door velen wordt aangeduid als een ’hard Brexit’, of ‘cliff edge’ scenario, een situatie waarbij de EU-27 en het VK wederzijds invoerrechten herintroduceren in het onderlinge handelsverkeer.

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

Dreiging invoerrechten blijft Voor de Nederlandse export van oliën en vetten naar het VK, die op jaarbasis zo’n 250 miljoen euro vertegenwoordigt, is de herinvoering van invoerrechten tussen de EU en het VK een doemscenario. Voor veel van deze producten (geraffineerde oliën, margarines en speciaalvetten) die Nederland naar de Britse markt exporteert, zou het VK een invoerrecht in de range van 6 -16% kunnen introduceren. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Franks Köster via koster@mvo.nl of 079 363 43 62.

DUURZAME ONTWIKKELING Grondstoffenakkoord ondertekend door 180 partijen

Overheid, bedrijven en maatschappelijke organisaties werken samen aan circulaire economie

Er is een forse omslag nodig in de manier waarop we met grondstoffen en afval omgaan. Dat vinden de 180 partijen die eind januari het Nationaal Grondstoffenakkoord hebben getekend. In dit akkoord staan afspraken om de Nederlandse economie te laten draaien op herbruikbare grondstoffen. Namens het kabinet tekenden staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) en minister Kamp (Economische Zaken). Het Nederlandse bedrijfsleven werd vertegenwoordigd door Hans de Boer (VNO-NCW) en Michaël van Straalen (MKB-Nederland). Het akkoord zal het gebruik van hernieuwbare grondstoffen bevorderen. Om dit te realiseren is het wel van belang dat rechtszekerheid wordt gegeven aan ondernemers over de status van bijproducten en reststromen. Hergebruik Het Nationaal Grondstoffenakkoord bouwt voort op het in september gepresenteerde plan van het kabinet voor de omslag naar een circulaire economie. Concreet betekent dit dat in 2050 grondstoffen efficiënt worden ingezet en hergebruikt, zonder schadelijke emissies naar het milieu. Voor zover er nieuwe grondstoffen nodig zijn, worden deze op duurzame wijze gewonnen en wordt verdere aantasting van de sociale en fysieke leefomgeving en de gezondheid voorkomen. Producten en materialen worden zo ontworpen dat ze kunnen worden hergebruikt met zo min mogelijk waardeverlies en zonder schadelijke emissies naar het milieu. Plannen Het is de bedoeling dat ondertekenaars binnen een

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

half jaar plannen maken die deze omslag bespoedigen. Voor de onderwerpen biomassa, voedsel, kunststoffen, maakindustrie, bouw en consumptiegoederen wordt bepaald welke concrete stappen moeten worden gezet voor het realiseren van een volledig circulaire economie in 2050. Behalve het kabinet en de werkgevers hebben ook de gemeenten, provincies, financiële instellingen, de vakbeweging en milieuorganisaties hun handtekening gezet onder de afspraken. Ook MVO overweegt deelname aan het Nationaal Grondstoffenakkoord. Het MVO-bestuur neemt daarover op 9 maart 2017 een besluit. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Frank Bergmans, via bergmans@mvo.nl of 079 363 43 56.

ALGEMEEN

Van der Kooy: inventief, ondernemend en servicegericht Overal kansen zien. Dat kenmerkt Van der Kooy b.v., een familiebedrijf gespecialiseerd in hergebruik van oliën en vetten en op het gebied van industriële dienstverlening. Inventief, ondernemend en servicegericht bouwt directeur Annette van der Kooy, samen met circa 25 medewerkers, aan het bedrijf dat haar vader bijna 60 jaar geleden in Pijnacker startte met de aanschaf van een paar stoomketels.

Ondernemend Inmiddels is het alweer vier jaar geleden dat Van der Kooy volledig verhuisde van Pijnacker naar Oosterhout. Door de oprukkende woningbouw op de weilanden en tuinbouwgronden van Pijnacker, kon het bedrijf niet groeien. In Oosterhout was die ruimte er wel. Op het industrieterrein langs het Wilhelminakanaal werd door de eigen medewerkers een hele nieuwe fabriek gebouwd. Onder technische leiding en met de ideeën en oplossingen van specialisten Pol de Jong en Jock van Schie, werden de procesinstallatie gebouwd, opslagtanks geplaatst en vele kilometers leidingen gelegd. Annette: “We hebben alles zelf gedaan: het denkwerk, het vertalen van ideeën naar technische processen en producten, maar ook het lassen van de tanks en de leidingen.” Het vele leidingwerk en de laad- en losfaciliteiten bij elke tank geven de mogelijkheid om klanten oplossingen op maat te bieden. Oliën en vetten Het innoveren van processen en producten is onderdeel van de dagelijkse praktijk. Pol: “We doorgronden alle processen. We kennen elk onderdeel van de fabriek en zijn altijd op zoek naar verbetering. Bij de verwerking van oliën en vetten zoeken we naar maximale mogelijkheden voor hergebruik. Alles wat bij ons over de weegbrug binnenkomt, bewerken of verwerken we. Het verlaat ons terrein als product van goede kwaliteit of als bruikbaar restproduct. Dat maakt dat we duurzaam werken. We gooien niets weg en maken producten die bijdragen aan een circulaire economie.”

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

Servicegericht Creatief in het meedenken met klanten, zakelijk als het gaat om inen verkopen. Van der Kooy koopt de bijproducten, reststromen en afvalstromen die vrijkomen bij de productie en raffinage van plantaardige of dierlijke oliën en vetten. Na bewerking worden de producten verkocht als grondstoffen voor de productie van biobrandstoffen maar ook bijvoorbeeld voor de zeepindustrie. “Met innovatieve technieken proberen wij een net iets beter product uit de reststromen te halen dan andere bedrijven. Hoe we dat doen? Dat is ons geheim”, lacht Annette. Stomen en reinigen Probleemoplossers zijn het, daar in Oosterhout. Ook bij speciale opdrachten. Want naast hun activiteiten op het gebied van oliën en vetten verhuurt Van der Kooy mobiele stoomketels voor toepassingen in de glastuinbouw, industrie en offshore. Deze ketels kunnen duurzaam worden gestookt met de zelf geproduceerde biobrandstof. Of het nu gaat om het schoon stomen van de grond van het giraffenverblijf in een diergaarde of het tijdelijk vervangen van een stoomketel in de industrie: de activiteiten waar het bedrijf 60 jaar geleden mee begon, zijn nog steeds een belangrijk deel van de business. En ook hier vinden de medewerkers van Van der Kooy praktische oplossingen voor heel uiteenlopende situaties. Meer informatie over b.v. vindt u op de website.

DUURZAME ONTWIKKELING

VOEDSEL- EN DIERVOEDERVEILIGHEID

‘Frituurvet Recyle Het!’ steunt inzamelactie ‘Help Noud aan een hulphond’

MVO-cursus Food & Feed Safety of Oils and Fats volgeboekt

Frituurvet inzamelen om de zevenjarige Noud uit Zoetermeer aan een hulphond te helpen. Dat is de actie die Noud’s moeder Froukje is gestart, en waar we vanuit de campagne ‘Frituurvet Recycle het!’ graag een bijdrage aan leveren. Noud is zeven jaar oud en heeft cerebrale parese (CP). Voor zijn geboorte liep hij een hersenbeschadiging op, waardoor hij in een rolstoel zit. Noud wil minder afhankelijk zijn van de mensen om hem heen. Een hulphond kan uitkomst bieden. Een hulphond kan hem helpen met aan- en uitkleden of het aanreiken van gevallen voorwerpen. Maar ook bij het openen en sluiten van deuren, of van de koelkast. Ook kan een hulphond waarschuwen als Noud een epileptische aanval krijgt. De opleiding van een pup tot hulphond kost maar liefst 20.000 euro. Noud en zijn familie zamelen gebruikt frituurvet in om dit voor elkaar te krijgen. In dit artikel in het Algemeen Dagblad werd melding gemaakt van de droom van Noud en de actie die zijn moeder is gestart. Ook het SBS-programma ‘Hart van Nederland’ en het TV-programma ‘Hallo Nederland’ van Omroep Max besteedden aandacht aan het idee om zoveel mogelijk gebruikt frituurvet in te zamelen om Noud te helpen. 12

Maximaal 30 personen konden zich dit jaar inschrijven voor de internationale MVO-cursus Food & Feed Safety of Oils and Fats. Een maand nadat de inschrijving voor de cursus was geopend, was dit aantal al bereikt. De cursus, die de voedsel- en diervoederveiligheid in de hele keten van oliën- en vetten behandelt, is in een aantal jaren uitgegroeid tot de internationale standaard voor training op dit gebied.

De MVO-campagne ‘Frituurvet Recycle Het’ vindt dit een geweldig initiatief en ondersteunt de actie.

Cursusleiders zijn Gerrit van Duijn (Consultant bij G errit van Duijn Consultancy), Ron van Noord (MVO en NOFOTA) en Annette Klomp (MVO). Voor specifieke onderwerpen zijn specialisten uit de industrie, overheid en brancheorganisaties aangetrokken.

De achtste editie van de cursus vindt dit jaar plaats van 12 tot en met 15 juni in Vlaardingen en Rotterdam, en bestaat behalve uit presentaties en cases uit een aantal bedrijfsbezoeken. Voorafgaand aan de cursus organiseert MVO ook dit jaar een zogeheten precourse over olieraffinage.

Wat doet MVO concreet? • MVO ondersteunt de familie bij het maken van folders en posters • MVO roept vetinzamelpunten op de inhoud van de gele kliko’s te doneren aan Noud • MVO heeft 5.000 euro bijgedragen aan de actie Op de website van de campagne ‘Frituurvet Recycle Het!’ en de Facebookpagina van de campagne leest u er meer over.

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

DUURZAME ONTWIKKELING

KORT NIEUWS

Nieuwe opzet werken projectgroepen Duurzame Ontwikkeling MVO MVO zet zich in voor een keten die zowel klimaatvriendelijk als klimaatbestendig is. Dit doen we door de productie en vraag naar duurzame grondstoffen op nationaal en internationaal niveau te bevorderen en door te werken aan een efficiënte energietransitie. Ook bevorderen we de transitie naar een circulaire economie gebaseerd op optimale benutting van onze grondstoffen en rest stromen. Binnen het thema Duurzame Ontwikkeling onderscheiden we de volgende hoofdonderwerpen: • duurzame grondstoffenvoorziening • energietransitie • circulaire economie. Vanaf 2017 zijn er twee werkgroepen en vier projectgroepen. - De Werkgroep Duurzame Grondstoffenvoor ziening houdt zich bezig met de verduurzaming van de grondstoffenvoorziening. Daarbij gaat het om thema’s als ontbossing, eerlijke lonen en arbeidsomstandigheden en het terugdringen van landconflicten. We opereren op mondiaal, Europees en nationaal niveau. - De Werkgroep Circulaire Economie zet zich in voor het vergroten van de bekendheid en innovatie van toepassingen van oliën en vetten in een circulaire economie. Daarbij is een transparante keten uitgangspunt en wordt van de overheid een duide-

lijk beleid met rechtszekerheid voor het bedrijfs leven gevraagd. - De Projectgroep Meerjarenafspraak (MJA) stimuleert energie-efficiencyverbetering door coördinatie en uitvoering van het onderliggende plan. - De Projectgroep Biobrandstoffen houdt zich bezig met het veiligstellen van investeringen in de productie van biobrandstoffen en gebruik hiervan als beschikbaar alternatief voor verbrandingsmotoren. - De Projectgroep Asbest werkt aan een veilige, kosteneffectieve en gevalideerde oplossing voor het vervangen van asbesthoudende onderdelen in de relevante procesketens. - De Projectgroep ‘Frituurvet Recycle Het!’ begeleidt de campagne om Nederland bewust te maken van de mogelijkheden en het nut om gebruikte vetten en oliën in te leveren en te recyclen. Voor meer informatie over deze werken project groepen kunt u contact opnemen met Eddy Esselink via esselink@mvo.nl of 079 363 43 54.

In memoriam: Jos van Leeuwen Volkomen onverwacht en veel te vroeg hebben wij op 5 januari jl. afscheid moeten nemen van Jos van Leeuwen. Jos was een toegewijd medewerker van MVO: betrouwbaar, sociaal en behulpzaam. Hij laat een enorme leegte achter. Plichtsgetrouw en vakkundig heeft Jos zich gedurende bijna 30 jaar ingezet voor (voorheen het productschap en nu de ketenorganisatie) MVO. Jos stond bekend om zijn vriendelijkheid, maar zeker ook zijn expertise en grote kennis van de sector. Hij was een man van weinig woorden waar we op konden bouwen. Een nuchtere en geliefde collega. We zullen hem missen. MVO-team

MVO MAGAZINE NR 23 - 2017

Werkbezoek Tweede Kamer Samen met het bestuur van de Federatie Nederlandse Diervoederketen (FND) brachten MVO-medewerkers Ron van Noord en Sanneli Kingma op 24 januari jl. een bezoek aan de Tweede Kamer. De MVO-medewerkers spraken met verschillende Kamerleden en fractiemedewerkers.

Verduurzaming handelsketens

Smart Agriculture’ in Madrid. De presentatie ging over de verduurzaming van internationale handelsketens en de noodzaak voor de verschillende stakeholders om met elkaar samen te werken. Het Spaanse publiek bestond uit ambtenaren van verschillende ministeries, vertegenwoordigers van sectororganisaties en NGO’s. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Eddy Esselink via esselink@mvo.nl of 079 363 43 54.

Op uitnodiging van het ministerie van Economische Zaken, gaf MVO (Eddy Esselink) op 26 januari jl., een presentatie tijdens het door de Nederlandse ambassade georganiseerde seminar over ‘Climate 15