MAGAZINE ‘Den Haag’ bezoekt
Oliën- en vettenindustrie
EU en VS nemen maatregelen tegen invoer biodiesel Wegwijs in Brussel MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
Ondernemen met impact
Onze herfst wordt steeds warmer, orkanen heftiger. Vorige week las ik het bericht dat de hoeveelheid insecten drastisch is afgenomen, waarschijnlijk door onze intensieve landbouw. Armoede en honger zijn in de wereld volop aanwezig. Als bedrijfsleven en als samenleving staan we aan de vooravond van belangrijke keuzes. Naast de klimaatdoelstellingen zijn de UN Sustainable Development Goals (SDG’s) hiervoor een belangrijk internationaal kader. Over de 17 Duurzame Doelstellingen zijn door maar liefst 197 landen in de Verenigde Naties afspraken gemaakt. Ook als bedrijven kunnen en moeten we hieraan ons welbekende “steentje” bijdragen. Op 7 december a.s. wordt daarom door MVO in samenwerking met VNONCW en MVO Nederland een themamiddag georganiseerd met als titel:
“Ondernemen met Sustainable Development Goals” De middag is erop gericht om de kennis van de SDG’s te verdiepen en te laten zien hoe bedrijven hiermee aan de slag kunnen gaan. We laten zien hoe we duurzame initiatieven en energiemaatregelen die we als bedrijven uitvoeren, kunnen vertalen naar het SDG raamwerk. Daarnaast zullen we ons buigen over de vraag van de overheid: “Aan welke SDG’s gaan de ketenorganisatie MVO en haar leden een bijdrage leveren?”
Inhoud HANDELSPOLITIEK
EU en VS nemen maatregelen tegen invoer biodiesel
6-7-8
DUURZAME ONTWIKKELING
Veldwerk in Indonesië
10 - 11
ALGEMEEN
‘Den Haag’ bezoekt oliën- en vettenindustrie Noblesse Proteins: samen duurzaam MVO verdiept zich in Europese politiek Kort nieuws
4-5 12 - 13 14 - 15 9 - 16 - 17
De middag heeft ook een feestelijk tintje, want samen met CRODA en Dishman Netherlands zal MVO Nederland de tool SDG Relevance Tracker lanceren. Deze tool is een van de resultaten van de Community of Practice (CoP) ‘Transparantie in de Keten’. Deze CoP is vorig jaar gestart in het kader van het Internationaal MVO-programma voor de chemiesector van MVO Nederland. Met de SDG Relevance Tracker in de hand is het voor individuele bedrijven gemakkelijker om de eigen initiatieven te vertalen naar de SDG’s. Maar ook een brancheorganisatie kan ermee aan de slag. Al met al belooft het werken met SDG’s een interessante klus te worden! U leest er meer over op pagina 17. Richard de Oude Regulatory Affairs Coordinator Croda en voorzitter MVO-projectgroep Circulaire Economie
2
Louis Braillelaan 80 2719 EK Zoetermeer info@mvo.nl MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
MVO Magazine is een digitale uitgave van MVO - de ketenorganisatie voor oliën en vetten en is bestemd voor leden en externe relaties. Voor meer informatie zie: www.mvo.nl 3
ALGEMEEN
‘Den Haag’ bezoekt oliën- en vettenindustrie Politiek en ambtelijk ‘Den Haag’ is een belangrijke doelgroep voor MVO. Namens de keten investeren we in goede contacten met ambtenaren van verschillende departementen, controle-instanties en politici. Op 1 november jl. bracht een groep van twaalf beleids ambtenaren van de ministeries van Buitenlandse- en Economische Zaken en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een bedrijfsbezoek aan het Rotterdamse havengebied.
4
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
5
HANDELSPOLITIEK
EU en VS nemen maatregelen tegen invoer biodiesel Op 3 november jl. heeft de European Biodiesel Board (EBB) bij de Europese Commissie (EC) een antisubsidie-klacht tegen de invoer van biodiesel uit Argentinië ingediend. De gedifferentieerde exportbelastingen (DETs), die Argentinië toepast ten aanzien van sojaproducten (30% op soja bonen en 0% op soja-biodiesel), bieden de Argentijnse industrie namelijk de mogelijkheid om tegen kunstmatig lage prijzen biodiesel te produceren en te exporteren. De EBB-klacht volgt op de sterke verlaging van de antidumpingrechten (AD) op Argentijnse biodiesel die de EU, n.a.v. een WTO-uitspraak, op 20 september jl. heeft doorgevoerd. MVO volgt de ontwikkelingen op het wereldtoneel op de voet. Specialist Handelspolitiek Frans Köster: “ Vóór 18 december a.s. zal de EC kenbaar moeten maken of zij een officieel onderzoek instelt naar ongeoorloofde subsidiepraktijken bij de Argentijnse uitvoer van biodiesel. Dit onderzoek zal maximaal 13 maanden in beslag nemen, waarbij de EC de mogelijkheid heeft om tussentijds voorlopige compenserende rechten in te stellen. Alleen al om procedurele redenen is de kans zeer klein dat de EC vóór medio 2018 voorlopige compenserende rechten zal instellen. Vanuit de Argentijnse biodieselsector is inmiddels de verwachting uitgesproken dat er in 2018 minimaal 500.000 ton biodiesel naar de EU zal worden geëxporteerd”.
6
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
Indonesië Het is nog onduidelijk wanneer de EU de te verwachten verlaging van de antidumpingrechten op Indonesische biodiesel zal doorvoeren. De WTO-zaak die Indonesië over deze AD-rechten tegen de EU heeft aangespannen, is nog niet afgerond. Als het Dispute Settlement Body van de WTO het rapport hierover eind 2017 of begin 2018 heeft aangenomen, zal de EU tenminste nog enkele maanden worden gegund voor de implementatie van de verlaagde ADrechten. Kortom, de kans op een zeer snelle verlaging van de AD-rechten op biodiesel van oorsprong uit Indonesië - als gevolg van deze WTO-zaak - lijkt uiterst klein. vervolg ➔
7
HANDELSPOLITIEK
KORT NIEUWS
EU-Hof Naast de inmiddels afgeronde biodiesel-zaak tussen Argentinië en de EU en de nog hangende zaak tussen Indonesië en de EU bij de WTO, lopen er ook bij het EU-Hof nog 13 zaken die door individuele bedrijven zijn aangespannen. Deze bedrijven hebben de afschaffing van de naar hun mening onrecht matige AD-rechten geëist. In september 2016 heeft het EU-Hof in eerste aanleg de bedrijven in het gelijk gesteld, maar tegen deze uitspraak is de EU in november 2016 in beroep gegaan. Gemiddeld heeft het EU-Hof 14 maanden nodig voor de behandeling van een beroep. Het is vooralsnog volstrekt onduidelijk hoe deze uitspraak, waarschijnlijk begin 2018, zal luiden.
VS-maatregelen Niet alleen de EU maar ook de VS heeft antidumping- en antisubsidiemaatregelen genomen tegen de ‘oneerlijke’ importen van biodiesel uit Argentinië en Indonesië. Met voorlopige AD-rechten (in de range 50%-70%) en compenserende rechten (in de range 34%-72%) is de Amerikaanse biodiesel-markt voor Argentinië en Indonesië inmiddels feitelijk gesloten. De Argentijnse president Macri heeft de VS de afgelopen week gedreigd met een WTO-zaak maar de VS tegelijkertijd aangeboden om in overleg te blijven. Argentinië heeft de VS inmiddels aangeboden om een (15%) exportbelasting op biodiesel te introduceren en/of een exportquotum voor biodiesel in te stellen.
MVO bij 25 jaar GMP+ International Op 1 en 2 november 2017 vond in de Beurs van Berlage in Amsterdam een conferentie plaats, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van GMP+ International. Sprekers en gasten wisselden inzichten en meningen uit over de toekomst van voedsel en diervoeders en de
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Frans Köster via koster@mvo.nl of 079 363 43 62.
EU douanerechten Argentijnse biodiesel Bedrijf
Invoerrecht (MFN)
Antidumpingrecht 20-9-2017 - 27-11-20181
Compenserend recht
Aceitera General Deheza S.A., General Deheza Rosario
6,5%
79.56 Euro/ton
...
Bunge Argentina S.A., Buenos Aires
6,5%
79,56 Euro/ton
...
Louis Dreyfus Commodities S.A., Buenos Aires
6,5%
43,18 Euro/ton
...
Molinos Rio de Plata S.A., Buenos Aires
6,5%
62,91 Euro/ton
...
Oleaginosa Moreno Hermanos S.A.F.I.C.I. y A., Bahia Blanca
6,5%
62,91 Euro/ton
...
Vicentin S.A.I.C., Avellaneda
6,5%
62,91 Euro/ton
...
Other cooperatng companies: Cargill S.A.C.I., Buenos Aires Unitec Bio S.A., Buenos Aires Viluco S.A., Tucuman
6,5%
62,52 Euro/ton
...
All other companies
6,5%
79,56 Euro/ton
...
1) Wordt naar verwachting verlengd via een ‘expiry review’
impact ervan op de diervoederveiligheid. MVO, NOFOTA, VERNOF en FEDIOL waren aanwezig om dit heuglijke feit te vieren en te discussiëren over de toekomst van veiligheid van ons voedsel. De festiviteiten werden op 3 november afgesloten met een rondvaart in de Rotterdamse haven langs graanen elevatorbedrijven, tankterminals en crush/raffinagebedrijven.
8
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
Young Oils & Fats (YOF) op bezoek bij ITT Europoort Circa 40 jonge professionals werkzaam in de oliën- en vettenketen, bezochten onlangs het ITT transportservicecentrum Europoort. De bijeenkomst was georganiseerd door Olenex en logistiek partner H&S, in samenwerking met Young Oils & Fats (YOF). YOF-deelnemers leerden over (tank)transport en logistiek in de oliën- en vettenketen en kregen informatie over het one-stop-shop-concept, dat gericht is op alle facetten van tanktransport. De middag begon met een serie korte presentaties over Olenex, H&S en ITT Europoort. Na de presentaties kregen de deelnemers een rondleiding over het terrein en zagen onder andere de ‘tank cleaning’ en ‘truck repair’ in
de praktijk. De bijeenkomst werd afgesloten met een gezellige netwerkborrel in de kantine van ITT Europoort. De volgende bijeenkomst bijwonen? De eerstvolgende YOF-bijeenkomst is de eindejaarsborrel, en wordt georganiseerd in samenwerking met de Club Oils and Fats (COF) en Benelux Lipid Network (BLN) op 13 december a.s. in de Euromast in Rotterdam. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Thijs Pasmans via pasmans@mvo.nl of 079 363 43 55.
9
DUURZAME ONTWIKKELING De verduurzaming van palmolie in de praktijk:
Veldwerk in Indonesië MVO-medewerker Thijs Pasmans werkte deze zomer drie maanden op een aantal palmolieplantages in Indonesië. Zijn werkstage diende een dubbel doel: meer inzicht krijgen in de dagelijkse gang van zaken op de plantages, en leren wat onafhankelijke boeren met kleine plantages nodig hebben om hun palmolieteelt te verduurzamen. Hieronder deel drie van zijn verslag.
Ondersteunen, maar hoe? Tijdens mijn bezoek aan plantages en gesprekken met palmolieboeren kreeg ik zelf ook vragen over mijn werk in Europa. Sommige boeren waren verrassend goed op de hoogte van Europese palmoliediscussies. Ze vroegen mij wat ik vind van het beschermen van orang-oetans, waarom mensen in Europa zo negatief denken over palmolie en wat wij in Europa nu eigenlijk met palmolie willen. Wanneer ik vertelde dat de industrie in Europa zich inzet voor duurzame palmolie en de ontwikkeling van kleine boeren graag wil ondersteunen, kreeg ik meteen de vraag: “maar hoe dan?”. Juist omdat de ontwikkeling van kleine palmolieboeren steeds terugkomt in beleid, discussies en afspraken over duurzame palmolie, is dit een heel terechte vraag. Acties Op basis van de ervaringen uit mijn werkstage van drie maanden in Indonesië, zie ik in ieder geval drie opties voor ondersteuning vanuit Europa die de industrie meteen kan doen: • Kies palmolieleveranciers die samenwerken met kleine boeren. Deze palmoliebedrijven staan dicht bij kleine boeren en kunnen door hun positie in de keten de transformatie naar duurzame productie meteen beginnen. • Sluit aan bij landschapsinitiatieven die samenwerking zoeken tussen kleine boeren, bedrijven, maatschappelijke organisaties en (lokale) overheden. Juist door steun van alle partijen in de palmolieketen kunnen deze initiatieven aan betekenis winnen.
10
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
Als vertegenwoordiger van de oliën- en vettenindustrie in Nederland is MVO continu gericht op verbreding en verdieping van kennis en expertise over palmolie. Daarbij focussen we ons niet alleen op activiteiten in Europa en Nederland, maar ook op wat er gebeurt in de landen waar palmolie vandaan komt. Zo kunnen we onderwerpen in de juiste context plaatsen en zijn we effectiever bij onze inzet voor de verduurzaming van de palmoliesector.
• Koop duurzaamheidscertificaten van kleine boeren. Alhoewel deze optie los staat van complete ketentransformatie, is het wel een snelle en eenvoudige manier om boeren die al een stap in de juiste richting hebben gezet te belonen. Dit project met kleine boeren in Indonesië was voor mij een unieke ervaring. Het gaf mij niet alleen de kans om meer begrip en kennis te krijgen over palmolie in de praktijk, maar ook om de verbinding te leggen tussen ons werk in Europa en de realiteit in het veld. Ik dank MVO en Musim Mas voor het bieden van deze mogelijkheid en werk nu met nog meer overtuiging aan de verduurzaming van palmolie.
11
ALGEMEEN
Samen duurzaam
NOBLESSE Proteins: Slim omgaan met restproducten, energie en water
Noblesse Proteins is gevestigd op het Energie Transitie Park Midden-Drenthe in Wijster, een omvangrijk terrein waar bedrijven gezamenlijk werken aan duurzame energieoplossingen. Hier zijn de afgelopen jaren belangrijke stappen gezet die bijdragen aan een groene en circulaire economie. Noblesse gebruikt restproducten die voorheen als afval gezien werden en maakt hier verenmeel, bloedmeel en vleesmeel van met hoge gehaltes aan eiwitten. Ook maakt het bedrijf pluimveevetten. De eiwitten en vetten worden wereldwijd gebruikt als ingrediënten in bijvoorbeeld (huis) diervoeders, voor technische toepassingen of als meststof. 12
Duurzaam Hendrik Hijlkema, business development manager: “Als grondstof gebruiken we slachtbijproducten van kippen. Vroeger werd maar liefst 30% van de geslachte kip als afval gezien. Nu maken we daar weer nieuwe hoogwaardige grondstoffen van. Door het veredelen van de eiwitten uit slachtbijproducten dragen we bij aan de voorziening in de wereldwijde behoefte aan dierlijke eiwitten. Daarbij kijken we continu naar het verduurzamen van onze bedrijfsprocessen. Inventiviteit zit in onze genen. In ons bedrijf hebben we een hoogwaardig energietransitiesysteem gerealiseerd, door samen te werken met naastgelegen bedrijven.” Samen beter “Voor het productieproces bij Noblesse is veel warmte nodig, in de vorm van stoom. Veren moeten bijvoorbeeld worden gehydrolyseerd en gedroogd en het overtollige water uit vleesbijproducten en bloed moet worden verdampt. Dat is een energie-intensief proces. De duurzame oplossing die we hebben gevonden, is om de energie te halen bij de buurman, recyclespecialist ATTERO. Bij de processen in hun fabriek komt veel warmte vrij. Voorheen ging deze restwarmte ongebruikt de lucht in. Nu maken wij daar gebruik van. Op deze manier kunnen wij duurzaam voorzien in ca. 75% van onze totale energiebehoefte. Omgekeerd wordt het water dat vrijkomt bij onze processen weer bij ATTERO gezuiverd. Een uniek voorbeeld van hoe samenwerkende bedrijven synergievoordeel hebben gevonden.”
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
Toekomstgericht Noblesse heeft maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel staan. Zo voorziet het bedrijf voor een gedeelte in de stroombehoefte door middel van 1200 m2 zonnepanelen op het dak. Hijlkema: “We kijken continu naar al onze bedrijfsprocessen om ze waar mogelijk te verbeteren. Voor onze klanten, onze toeleveranciers, onze medewerkers, ons bedrijf en voor onze omgeving.Voor onze klanten in de mengvoederindustrie hebben we recent een nieuw tankpark voor pluimveevet geplaatst en in gebruik genomen. Hiermee kunnen we op het allerhoogste kwaliteitsniveau en just-in-time pluimveevet afleveren aan een veeleisende industrie”. De toekomst ziet er voor Noblesse ook goed uit en de grenzen van de verwerkingscapaciteit komen langzaam in beeld. Om die reden denkt Noblesse na over de wijze waarop een eventuele uitbreiding moet worden vormgegeven. Ook daarbij staan duurzaamheid en synergie weer bovenaan. Voor meer informatie: www.noblesseproteins.nl.
13
ALGEMEEN Wegwijs in Brussel
MVO verdiept zich in Europese politiek
Inzicht vergaren in het reilen en zeilen van de Brusselse politiek, de soms moeizame band t ussen de lidstaten, de toch wel bureaucratische rompslomp en de bijbehorende complexe belangenbehartiging. Dat was de reden dat Margot Logman (EPOA) en Annette Klomp (MVO) zich in september jl. aansloten bij een korte studiereis naar Brussel, georganiseerd door de VAB (Vereniging Agrarische Bedrijfsadviseurs). Het werd een leerzaam bezoek waarbij de vele facetten van de Brusselse politiek in relatie tot de agrarische sector aan de orde kwamen. Europese Unie Annette Klomp: “De studiereis startte met een bezoek aan het Parlementarium met informatie over de geschiedenis van de Europese integratie en het waarom van de oprichting van de Europese Unie. Ook leerden we over de bevoegdheden en de structuur van het Europese Parlement en maakten we op interactieve wijze kennis met andere belangrijke EU-instellingen en hun taken. Vervolgens nam Europarlementariër Jan Huitema ons mee naar de Europese parlementszaal, waar hij ons enthousiast vertelde over zijn parlementaire activiteiten en zijn rol in de belangenbehartiging voor de Nederlandse agrarische sector”. Landbouwbeleid “Daarna waren we aanwezig op de fameuze Brusselse Landbouwborrel, hèt netwerk-evenement
14
MVO MAGAZINE NR 27 - 2017
in Brussel voor Nederlanders die werken in de agrarische sector of de hieraan verbonden politiek. Tijdens deze Landbouwborrel hield Dirk Strijker, bijzonder hoogleraar Plattelandsontwikkeling aan de RU Groningen, een interessante lezing over het Europese landbouwbeleid”. Belangenbehartiging De volgende dag vervolgden de deelnemers hun tournee langs Europese instanties bij de Permanente Vertegenwoordiging (PV) van het Koninkrijk der Nederlanden (attaché voor visserij en landbouw), waar ze inzicht kregen in het werk en de taken van de PV, het belang van Nederland binnen de EU en hoe hier een bepaald belang op de juiste wijze onder de aandacht te brengen. Aansluitend werd een bezoek gebracht aan COPA COGECA (COPA = Committee of Professional Organisations, COGECA = General Committee for Agricultural Cooperation in the European Union), waar Koert Verkerk van LTO Nederland uitleg gaf over de lobby vanuit het Nederlands bedrijfsleven binnen de Europese politiek. De studiereis werd afgesloten met een themawandeling door de Europese wijk van Brussel. 15
KORT NIEUWS
KORT NIEUWS
MVO ontvangt handelsdelegaties Nigeria en Myanmar Nigeria MVO ontving vorige maand een delegatie van de Nigerian Export Promotion Council (NEPC). De delegatie werd ondersteund door het Centrum tot Bevordering van de Import uit ontwikkelingslanden (CBI), een agentschap van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Het gesprek ging onder meer over cacao, sesam en cashewnoten. De delegatie was verder geïnteres-
seerd in de rol en functie van een ketenorganisatie als MVO en de relatie met haar leden. Tijdens de bijeenkomst werd er ook gediscussieerd over de palmolieproductie in Nigeria. Palmolie is oorspronkelijk afkomstig uit West-Afrika, waar nog steeds door voornamelijk kleine boeren voor de interne markt wordt geproduceerd. Met name goede infrastructuur en verwerkingsfaciliteiten zijn nog een uitdaging voordat eventuele palmolie-export goed op gang kan komen. Begin maart 2018 zal een groep van exporteurs onder begeleiding van de NEPC voor een handelsmissie naar Nederland komen. Myanmar De delegatie uit Myanmar richtte zich specifiek op sesamzaad en grondnoot. Myanmar is gespecialiseerd in zwart sesamzaad en exporteert dat momenteel al naar Japan. Een delegatie van oliezaadhandelaren bezocht Europa om meer te leren over de standaard en kwaliteitseisen voor de
16
Europese markt. Uitdagingen en voor Myanmar zijn op dit moment het verbeteren van opslag en het verminderen van pesticideresiduen in het product. In samenwerking met International Trade Centre (ITC) werkt Myanmar momenteel aan een project voor GMP+- en HACCP-certificering. Certificering voor biologische productie, waar in Europa vooral vraag naar is bij sesamzaad, is een eventuele volgende stap. MVO gaf de delegatie inzicht in de Nederlandse oliën- en vettenketen en informeerde de delegatie over de kwaliteits- en veiligheidseisen in Europa.
Jonge Democraten aan de slag met duurzame palmolie
handelden de Jonge Democraten een fictieve case over een nieuw aan te leggen palmolieplantage in Indonesië. Hierbij werd de groep verdeeld in de verschillende partijen zoals bedrijf, NGO en dorpsbewoners. De deelnemers toonden veel begrip voor de complexiteit van het onderwerp, en de uiteenlopende rollen van de verschillende partijen. Duidelijk werd dat eerlijke oplossingen alleen mogelijk zijn door samen te werken. Namens de Nederlandse oliën- en vettenketen werkt MVO aan de zichtbaarheid van en het vergroten van kennis over de sector bij verschillende stakeholders, waaronder politici.
MVO-themamiddag over ondernemen met Sustainable Development Goals (SDG’s) Op 7 december 2017 organiseert MVO een themabijeenkomst voor leden over ondernemen met SDG’s. Tijdens de MVOthemamiddag plaatsen verschillende sprekers de SDG’s in het nationale en internationale kader, ziet u hoe Unilever als early adopter dit proces omarmde en gaan we de diepte in om te zien hoe u en wij onze acties kunnen concretiseren. Klik hier voor het programma. Met het organiseren van de MVO-themabijeenkomst SDG’s op 7 december 2017 ondersteunt MVO haar leden bij hun bijdrage aan het realiseren van de SDG’s. In alle werk- en projectgroepen van MVO komen de afzonderlijke SDG’s al aan bod. Tijdens het interactieve deel van de themamiddag zullen we samen met u proberen vast te stellen waar we als bedrijfsleven reeds actief zijn
De Jonge Democraten, de onafhankelijke jongerenpartij van D66, organiseerde de afgelopen maand een themabijeenkomst over duurzame palmolie in Utrecht. MVO presenteerde de uitdagingen, maar ook de successen van duurzame palmolie en besprak hierbij enkele voorbeelden uit de praktijk. Aan het einde van de bijeenkomst beMVO MAGAZINE NR 27 - 2017
en of er onderwerpen zijn die extra aandacht behoeven. En hoe rapporteren we als bedrijfsleven aan de overheid over onze inzet? Uw inbreng daarbij is essentieel. Heeft u zich nog niet aangemeld, doe dit dan nu via het registratieformulier. Een aantal voorbeelden van hoe grote brancheorganisaties al met SDG’s omgaan vindt u hier: • MVO Nederland • Chemistry can • Essenscia for sustainability Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Frank Bergmans via bergmans@mvo.nl of 079 363 43 56.
17