Jg19nr1 april 15

U WWW.ERASMIX.BE

magazine JAARGANG 19, NR 1, APRIL 2015

sprak met

Manolis Glezos (92) Griek - WOII-held - EU-parlementslid sterjournalist - terdoodveroordeelde

Europe we love you Europe we hate you Europe we tried to translate you Periodiek van de Professionele Bachelor Journalistiek van het departement Management, Media en Maatschappij Erasmushogeschool Brussel

REDACTIONEEL DE BRIL VAN BUELENS ’s Morgens word ik wakker met reclame op de radio. Slechte timing van mijn wekker. Er is er altijd wel een bij over brillen.

Twee kopen, een betalen of een variatie op het thema: kies een bril die bij je past. Het doet mij denken aan Europa. Welke bril zetten we vandaag op om ernaar te kijken?

Schrijven over Europa is meer dan ooit keuzes maken. Zetten we onze sombere bril op, dan verschijnen er beelden van Grieken die scharrelen in vuilnisbakken om te overleven. Kan je door zo’n bril ook spanningen zien aan de buitengrenzen van Europa, in Oekraïne bijvoorbeeld?

Vast en zeker, want voor heel wat Europese leiders is het vermijden van een oorlog met Rusland prioriteit nummer een. De laatste maanden was dit thema niet weg te slaan van de voorpagina. Ligt

er nog wel ergens een positieve bril op onze Europese nachtkast? Ja, die is er ook en zelfs in meerdere modellen. Kijk maar naar Ierland, waar de economie en blijkbaar ook de bevolking herleeft en de Europese Unie zowaar opnieuw goed wordt bevonden. Of de pogingen van Europa om de burger te beschermen tegen uitwassen van multinationals.

Drie weken lang hebben onze studenten journalistiek in hun laatste jaar voor de keuze gestaan: welke bril zetten we op en welk onderwerp moeten we dieper onderzoeken/uitgraven. Het resultaat ligt in jouw handen, lezer. Nu nog de juiste bril kiezen om verder te lezen.

Jo Buelens Coördinator Europaproject

INHOUD ‘Een Europa van en voor het volk, dat is mijn hoofddoel’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 03 Staatssecretaris voor Privacy Tommelein vs. Facebook. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05 ‘In Griekenland zie je overal mensen in vuilnisbakken scharrelen’. . . . . . . . . . . . . . . . . 08 Hoe grensoverschrijdend is uw sociale zekerheid?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Bergen, Europese Culturele Hoofdstad 2015. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Europarlementslid al 16 keer naar Oekraïne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Ierland, optimistisch van probleem- naar groeiland?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 ‘Ontwikkelingsbeleid EU: visitekaartje én ziek kindje’. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

COLOFON Hoofdredactie Nina Bazzarini Sofie Buekenhoudt Bianca Haegens Djess Heymans Ysaline Van Dessel Elvin Vanzeebroeck Redactieleden Jilan Berroho Chloë Carlens Dries Ceuppens Nicolas Cornil Marte Croes Kelly De Meuter Tim De Neve Elien Devillé Tom François Ruben Haels Ruben Lambrecht Marieke Rimaux Lauranne Stappers

ERASMIX magazine

2

Marie-Emmanuelle André-Dumont Lieselotte Van Hemelrijck Aaricia Van Grimbergen Cyril van der Esch Tom Stroobants Bart Ver Elst Ondersteunende medewerkers Zitta Breemersch Jo Buelens Karin Coremans Joost Goethals André Lapeere Dirk Mampaey Peter Mast Stefan Moens Patrick Pelgrims Steve Thielemans Linda Van Ginckel Veerle Vivijs

:

e

k

e r, b

ste i u

,l s e

Le

p fo

ER

n e k

le be

ij

M S A

I

.

X

E B

© Jilan Berroho

‘EEN EUROPA VAN EN VOOR HET VOLK, DAT IS MIJN HOOFDDOEL’ Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht hij tegen de Duitse bezetter en werd hij een symbool van de bevrijding toen hij als 19-jarige de nazivlag op de Akropolis weghaalde. Eind jaren veertig rebelleerde hij tijdens de Griekse burgeroorlog. Op 25-jarige leeftijd was hij al hoofdredacteur van het Griekse dagblad Rizos Pastis. In ‘58 kreeg hij de Internationale Prijs van de Journalistiek. Vele jaren van zijn leven zat hij in de gevangenis en in totaal kreeg hij drie keer de doodstraf. Vandaag zetelt de 92-jarige Griek Manolis Glezos in het Europees Parlement als lid van het radicaal-linkse Syriza.

Jilan Berroho

I

n Griekenland is hij het populairste parlementslid, maar in België is hij voor velen nog een nobele onbekende. Na lang aandringen vindt hij na een van zijn commissievergaderingen dan toch de tijd voor mij in zijn kantoor in het Europees parlement. Glezos zit ver boven de pensioenleeftijd, maar enkel zijn gebroken stem en witte haren verraden dat. Hij geeft mij een stevige handdruk en beweegt zich vol enthousiasme in zijn verrassend moderne kantoor. Zijn agenda zit ook nog goed vol. Op een gewone dag werkt hij tot 15 uur, rust dan een uurtje, en werkt vervolgens door tot de avond. Tussendoor probeert hij ook nog zijn journalistieke honger te stillen door boeken te schrijven.

‘Ik ben sinds 1943 journalist, toen de nazi’s Griekenland bezetten. Sindsdien publiceer en leid ik kranten en ben ik 28 keer veroordeeld voor mijn werk als journalist, zelfs enkele keren tot de doodstraf. Mijn eerste veroordeling tot de doodstraf kwam van de nazi’s, toen ik met een vriend de swastikavlag van de Akropolis heb gehaald. Ik werd nog twee keer ter dood veroordeeld voor mijn activiteiten in de Griekse burgeroorlog tegen een rechtse, corrupte regering.’

Is het dankzij de internationale druk dat u aan de doodstraf kon ontsnappen?

‘De tweede keer dat ik veroordeeld werd speelde de internationale pers inderdaad een rol in mijn vrijlating. Ook Charles De Gaulle, de aartsbisschop van Canterbury, schrijvers en journalisten uit alle hoeken van de wereld: allemaal verwierpen ze mijn veroordeling. Een goede vriendin van mij kende de toenmalige minister van Justitie. Ze sprak met hem over het wereldwijde protest tegen mijn doodstraf. De minister was niet zozeer onder de indruk van het protest van die illustere figuren, maar wel van de karrenvrachten brieven van het volk die elke dag bleven toestromen. Ik ben ontsnapt aan de dood dankzij het volk, niet dankzij de bekende namen.’

U heeft in 1958 de Internationale Prijs voor de Journalistiek gewonnen. Hoe is dat gegaan?

‘Ik was redactiechef bij de krant Avgi toen de Sovjet-Unie in 1957 de eerste Spoetniksatelliet de ruimte in stuurde. De chef Buitenland wilde daarover berichten in een column op de laat-

ERASMIX magazine

3

“

Ik verberg nooit de waarheid voor het volk, ook als ik er vijanden mee maak.”

Tijdens de Griekse verkiezingen van 2014 haalde u 430.000 stemmen, het meeste van alle politici in Griekenland. U werd meteen ook de oudste verkozene in het Europees Parlement. Hoe verklaart u die populariteit?

‘Ik verberg nooit de waarheid voor het volk. Ik vertel de waarheid, ook als ik er vijanden mee maak. Een tweede reden is dat ik nooit een ambt heb aangenomen. Verschillende regeringen hebben mij een ministerie aangeboden, ze wilden zelfs standbeelden van mij maken. Maar ik heb dat altijd geweigerd. Bovendien doe ik als verkozene nooit mijn termijn uit. Ik geef mijn plaats altijd door. Ik geloof in rotatie: één iemand mag niet te lang aan de macht blijven. Of dat nu in de journalistiek is of in de politiek.’

“

We willen geen Europa van de NAVO of van Merkel of een Amerikaans Europa.”

Zal u deze keer ook uw plaats in het parlement doorgeven?

‘Ik was 30 jaar geleden al verkozen voor het Europees Parlement en toen heb ik dat ook gedaan.

Ik ben dan slechts zes maanden gebleven. Maar deze keer blijf ik een volledig jaar, aan het einde van het jaar geef ik mijn functie weer door.’

© Jilan Berroho

Manolis Glezos ERASMIX magazine

4

ste pagina, maar daar was ik het niet mee eens.

Voor het eerst kon de mens zich losrukken van de zwaartekracht. Dit was hét nieuws van de dag en ik vulde er tegen de zin van zowat iedereen op de redactie een hele pagina mee. De chef Buitenland vertelde mij zelfs dat ik de krant zou ruïneren. Het nieuws over Spoetnik werd overal gegeven, maar wij deden dat op de beste manier. We drukten 100.000 exemplaren, 60.000 meer dan normaal, die allemaal verkocht raakten. Tegen de middag had de raad van bestuur van Avgi zijn ongelijk toegegeven en het jaar daarop reikte de Internationale Federatie van Journalisten dan haar prijs aan mij uit.’

Vroeger deed men nog aan journalistiek zoals het hoorde. Tegenwoordig worden sommige journalistieke principes steeds vaker geschonden. Het belangrijkste is om de feiten te respecteren. Wie deed wat? Wanneer? Waar? Waarom gebeurde het? Hoe gebeurde het? Die vragen moet de journalist beantwoorden. Pas daarna is er plaats voor commentaar. Tegenwoordig krijg je, vooral op televisie, eerst de commentaar. Het is niet meteen duidelijk wat het nieuws precies is. Je krijgt enkel reacties en soms zijn zelfs die niet nagekeken.

Een journalist die niet checkt wat hij hoort of ziet, vind ik de naam journalist niet waardig.

Wat wilt u in dat jaar bereiken?

‘Mijn hoofddoel is om de mensen binnen en buiten het parlement aan te tonen welk soort Europa wij eigenlijk willen. We willen geen Europa van de NAVO. Geen Amerikaans Europa. We willen geen Europa van Merkel. We willen geen Europa met ongelijkheid tussen de lidstaten en geen Europa waar mens en staat onderdrukt worden. We

willen een Europa van en voor het volk. Waar het volk écht de macht heeft.

‘Het Europees Parlement moet ook minder autoritair en minder conservatief worden. Het moet een echt parlement worden waar alle afgevaardigden zich vrij kunnen uiten en discussies kunnen hebben. Maar vandaag is het parlement in handen van de verschillende partijen. Je krijgt enkel spreekrecht als je lid bent van een van de fracties. De onafhankelijken in het halfrond wordt onrecht aangedaan.

‘Daarnaast wil ik de manier veranderen waarop het volk denkt. Aan mensen uit alle hoeken van Europa vraag ik wat ze het liefst willen. Ik krijg altijd het antwoord dat ze niet willen dat anderen voor hen beslissen. Maar dat is slechts de helft van het juiste antwoord. Ze zouden zelf ook moeten willen deelnemen aan de besluitvorming.

Ten slotte moeten we het Europese volk bewust maken van het feit dat Duitsland verplichtingen heeft ten opzichte van Griekenland.’

Ziet u Duitsland als de motor of de last van Europa?

In 1943 kwamen de drie machten samen in Jalta.

Ze besloten om de kolonisatie te stoppen en de geknechte volkeren te bevrijden. Alles zou gebeuren in het voordeel van de rechten van de mens.

Goebbels gaf hen een antwoord. Hij schreef een commentaarstuk in het weekblad ‘Das Reich’ met de titel ‘Das Jahr 2000’. In dat stuk schrijft hij dat alles wat besloten werd in Jalta lege woorden zijn en dat in het jaar 2000 Duitsland de dominante macht zal zijn in Europa. (stilte) U hebt lang geleden nog tegen de nazi’s gevochten. Hoe voelt het voor u om met neonazi’s in hetzelfde parlement te zetelen?

Wat ik daarover denk en voel kan ik niet samenvatten in één antwoord. Maar ik ben niet onder de indruk van de heropleving van het nazisme en fascisme. Het is een natuurlijke ontwikkeling in tijden van crisis en besparingen.

Hoe ervaart u de politieke gebeurtenissen in Griekenland?

‘Ik geloof dat er een oplossing gevonden zal worden en dat Griekenland de bovenhand haalt. De eerste stap was de moeilijkste, maar nu heeft het volk een duidelijk signaal gegeven. Dat is een uiting van hoop van alle Europeanen, niet alleen van de Grieken. Het feit dat het volk aan de macht komt, is iets nieuws voor Europa. Het zal niet eenvoudig zijn en er is een lange weg af te leggen. Degenen die aan de macht zijn, gaan vechten om die te behouden. Maar ik geloof dat we uiteindelijk zullen winnen. Dit is een nieuw tijdperk voor Griekenland, Europa en de wereld.

Ons land moet zijn nationale onafhankelijkheid terugkrijgen en van de strop verlost raken die rond zijn nek is gehangen door de schuldeisers.’

Gelooft u dat Griekenland en Europa een oplossing zullen vinden?

Op 25 januari vonden de verkiezingen plaats in Griekenland. Het waren geen gewone verkiezingen. Het volk kwam deze keer aan de macht. De regering is niet gewoon van gezicht veranderd, van Samaras naar Tsipras. Er is iets veel belangrijkers gebeurd. Het is de hoop van alle Europeanen, niet alleen de Grieken. Het feit dat het volk aan de macht komt is iets nieuws voor Europa.

Het zal niet eenvoudig zijn en er is een lange weg te gaan. Degenen die macht hebben gaan vechten om het te behouden, maar ik geloof dat we uiteindelijk zullen winnen. Dit is een nieuwe era voor Griekenland, Europa en de wereld.

De nieuwe weg voor Europa is de weg van Syriza?

Ja. En we vechten niet alleen tegen de politiek van soberheid en draconische besparingen maar ook tegen terrorisme, geweld en al die negatieve dingen.

Het Griekse volk draagt u op handen. Belooft u hen terug te keren naar de Griekse politiek na uw Europese termijn?

‘Of ik het nu wil of niet, ik zal altijd deel uitmaken van de Griekse politiek. Mijn leven is zoals het is. Maar ik zal wel eerst de mening van het volk vragen. Op mijn agenda staat nog veel publiceerwerk, waardoor ik eigenlijk niet veel tijd meer heb. Ik heb intussen al 20 boeken geschreven en ik zou er nog 36 meer willen publiceren. Ik heb ook al twee gedichtenbundels uitgebracht en de derde komt eraan. Soms schrijf ik gedichten in het parlement (lacht).’

“

Ik geloof dat er een oplossing gevonden zal worden en dat Griekenland de bovenhand haalt.”

© Jilan Berroho

Onze reporter met levende legende Manolis Glezos, zelf journalist sinds 1943

Lors des élections grecques de 2014, Manolis Glezos (92 ans) a obtenu plus de 400.000 votes et aujourd’hui il siège au Parlement européen. En dehors de sa vie politique, Glezos a une riche histoire à raconter.

Pendant l’occupation Nazi il a participé à la résistance grecque et à 19 ans il enlevait le drapeau Nazi de l’Acropole. Il s’est battu pendant la guerre civile dans son pays et a été condamné à mort plusieurs fois. En tant que journaliste Glezos a beaucoup d’expérience et il a même gagné le Prix International du Journalisme en 1958. Aujourd’hui il souhaite raconter son histoire à Eurasmix.

Manolis Glezos (92) was elected to the European Parliament in 2014, getting the most votes of any Greek politician, with his left-wing party Syriza. Beyond politics, Glezos has a long story to tell. He fought the Nazis off during the German occupation of his country and pulled their flag from the Acropolis , fought in the Greek Civil War and was sentenced to death multiple times. He is also a veteran journalist, working since 1943 and winning the International Award of Journalism in 1958. He was the editor-in-chief of three different newspapers. Now he wishes to tell his story to Eurasmix.

ERASMIX magazine

5

© Elvin Vanzeebroeck

STAATSSECRETARIS VOOR PRIVACY TOMMELEIN VS. FACEBOOK

‘NAAR DE RECHTBANK STAPPEN IS DE LAATSTE OPTIE’ Eind januari heeft Facebook enkele nieuwe gebruiksvoorwaarden ingevoerd. Zo kent de sociaalnetwerksite steeds je locatie, volgt ze je surfgedrag op andere websites en mogen adverteerders je profielfoto gebruiken.

Een studie van de KULeuven toonde intussen aan dat van je privacy niet veel over blijft. Facebook ving de bekommernissen uit ons land op en vroeg een gesprek aan met de staatssecretaris voor Privacy, Bart Tommelein (Open VLD).

Elien Devillé

“

Facebook trekt zich niets aan van hoge boetes.”

© KULeuven

Jos Dumortier ERASMIX magazine

6

B

art Tommelein is de enige staatssecretaris ter wereld die bevoegd is voor privacy. Dat is ook de reden dat Facebook enkel met hem een gesprek aanging,

zegt hij.

‘België geeft een sterk signaal met zijn aparte staatssecretaris voor privacy,’ vertelt Tommelein.

‘Ik was dan ook heel tevreden dat Facebook zelf het initiatief nam en een gesprek met mij vroeg.

Ik heb mijn bekommernissen geuit en ze hebben me beloofd dat ze aanpassingen zullen doorvoeren, als er iets in strijd is met de privacywetgeving.’

Advocaat en hoogleraar in privacy- en ICT-recht, Jos Dumortier (KULeuven), gelooft niet echt in de belofte van de sociaalnetwerksite. ‘Facebook gaat zijn praktijken niet veranderen, want winst maken met de verkoop van locatie- en communicatiegegevens is de kern van hun businessmodel.

Wat ze eventueel wel kunnen doen, is beter communiceren met de gebruikers en duidelijker om toestemming vragen.’

Klachtenlijst

‘De voorbije weken werd er nogal lacherig gedaan over het feit dat ik Facebook te zacht aanpak,’ zegt Tommelein. ‘Sommigen vonden dat ik niet genoeg lef toonde en te voorzichtig was.

Maar ik vind niet dat ik een strijd moet aangaan.

Ik ben geen vechter, ik heb liever dat er overlegd wordt. Maar als je iets wilt bereiken, moet je af en toe een klacht indienen of naar de rechtbank stappen.’

Een aantal Belgen dienden de voorbije weken al zo’n klacht in. ‘De meeste van die klachten worden opgelost via de wetgeving in Ierland,’ zegt Tommelein. ‘Omdat Facebook een vestiging heeft in Dublin, valt het onder die privacywetgeving.

Als we hier in België dus een probleem hebben, moeten we eerst naar de Ierse privacycommissie om het op te lossen. De klachten die nog overeind blijven, nemen we op in de lijst van discussiepunten met Facebook en daar onderhandelen we later over.’

De Belgische privacycommissie neemt de leiding

Europese oplossing

Duitsland ondernam als enig Europees land wel al iets tegen Facebook. ‘De Duitse consumentenorganisatie is naar de rechtbank gestapt op basis van enkele inbreuken tegen de privacywetgeving en de consumentenwetgeving. Maar het is daar allemaal niet zo veel strenger dan de Europese wetgeving nu,’ zegt Tommelein. ‘Het zou kunnen dat we dezelfde maatregelen afdwingen, als iemand hier naar de rechtbank stapt.’

Moeten we dan echt wachten tot Europa het voortouw neemt? ‘Ik vind niet dat we moeten wachten op Europa, omdat Europa af en toe ook treuzelt met zijn wetgeving en zeker met zijn privacywetgeving,’ aldus Tommelein. ‘We kunnen ook een aantal dingen zelf doen. Maar ik denk dat het verstandiger is om met andere landen samen te werken om wat extra gewicht in de schaal te leggen. Ik ben er vrij gerust in dat er iets meer zal bewegen als Frankrijk en Duitsland met ons mee aan tafel zitten.’

Volgens Tommelein wil ook Facebook liever een Europese oplossing. ‘Europa telt 28 landen. Als Facebook zich op de 28 verschillende landen en wetgevingen moet richten, is dat veel moeilijker dan gewoon te onderhandelen met een Europese autoriteit,’ zegt de staatssecretaris.

‘Je merkt natuurlijk wel de uiteenlopende me-

ningen in de verschillende Europese landen.

Landen die al te maken hadden met een totalitair systeem zoals nazi-Duitsland, zijn veel gevoeliger op het vlak van privacy. In België zie je ook een verschil tussen Vlaanderen en Wallonië.

De Franstalige Belgen zijn iets minder bezig met hun privacy dan de Vlamingen.’

Afwachten

België telt 5 miljoen actieve Facebookgebruikers. Mensen die een profiel hebben en er zelf niets opzetten, tellen dus niet mee. ‘We zijn in België maar met 11 miljoen. Trek daar de baby’s en de dementerende bejaarden nog eens af en meer dan de helft van de Belgische bevolking zit op Facebook.’ Over de hele wereld gebruiken 1,4 miljard mensen de sociaalnetwerksite. Je kan dus gerust stellen dat Facebook de marktleider onder de sociale media is. ‘Facebook is een groot bedrijf omdat wij dat allemaal samen mee groot maken,’ zegt Tommelein. ‘Veel mensen denken dat Facebook geen winst maakt. Maar Facebook is een bedrijf, stelt duizenden mensen te werk en moet dus winst maken. Als liberaal kan ik dat alleen maar positief vinden.’

‘Mijn vader van 81 jaar oud communiceert via Facebook met zijn kleinkinderen. De sociaalnetwerksite heeft dus zeker ook haar positieve kanten,’ vertelt Tommelein. ‘Niet alleen kan je via Facebook contact houden met familie en vrienden die niet meer in de buurt wonen, Facebook kan bijvoorbeeld ook meehelpen misdadigers op te sporen.’

‘Het is nu gewoon afwachten hoe de onderhandelingen met de privacycommissies uit de verschillende landen verlopen. Pas wanneer die onderhandelingen op niets uitdraaien en er geen andere oplossing is, stappen we naar de rechtbank,’ besluit de staatssecretaris.

“

Mijn vader van 81 jaar oud communiceert via Facebook met zijn kleinkinderen.”

© Djess Heymans

in de onderhandelingen met Facebook. Samen met Nederland, Italië en Duitsland stellen ze een lijst op van zaken die strijdig zijn met de privacywetgeving. Facebook beloofde aan Tommelein om de lijst op een ernstige manier te bekijken en te onderzoeken. Advocaat Jos Dumortier: ‘Dat Facebook toch enigszins zou toegeven, is om hun reputatieschade te beperken. Grote bedrijven als Facebook trekt zich niets aan van hoge boetes die rechtbanken hun opleggen.’

Bart Tommelein

Facebook is goed voor:

1 4, 5 miljard likes per dag

10 miljard berichten per dag

Fin janvier, Facebook a introduit de nouvelles conditions d’utilisation. Le réseau social sait toujours où tu te trouves, suit ton comportement sur Internet et les annonceurs peuvent utiliser ton image de profil. Ta vie privée est donc menacée.

Bart Tommelein (Open VLD) est le seul secrétaire d’Etat au monde qui est habilité à veiller à la vie privée. C’est pour ça que Facebook a demandé à lui parler. Facebook a promis de négocier avec les commissions de la vie privée et d’effectuer des adaptations au besoin.

70 verschillende talen wereldwijd

250 miljard opgeladen foto’s

Facebook has implemented some new user terms and conditions. Now, as a result, consequently the social media website has access to your location, they follow your internet behaviour on other websites and they allow advertisers to use your profile picture. Bart Tommelein (Open VLD) is the only secretary of state worldwide, who is responsible for privacy. That’s why Facebook asked for a discussion with him. This discussion resulted in Facebook promising to negotiate with the commissions of privacy and making adjustments where needed.

ERASMIX magazine

7

‘IN GRIEKENLAND ZIE JE OVERAL MENSEN IN VUILNISBAKKEN SCHARRELEN’ In januari publiceerde de Europese Commissie een rapport over de werkloosheid en sociale ontwikkeling in Europa. De resultaten voor Griekenland zijn schrijnend: voor meer dan 3 op de 10 Grieken dreigt armoede en sociale uitsluiting.

Bianca Haegens en Ysaline Van Dessel

D

e huidige toestand van Griekenland is dramatischer dan velen denken. Politicoloog Daniel Fiott van het Instituut voor Europese Studies aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) vergelijkt Griekenland zelfs met een ontwikkelingsland: ‘In delen van Griekenland gaat het erg slecht. Die delen lijken zelfs niet meer op Europa, maar op een derdewereldland. De Griekse bevolking is erg arm, in sommige plaatsen hebben ze zelfs geen geld om eten te kopen.’

VRT-correspondent Bruno Tersago woont al 15 jaar in Griekenland. Ook volgens hem is de toestand alarmerend: ‘Op dit moment leeft 35,7 procent van de Grieken onder de armoedegrens. De voorbije 5 jaar hebben 7000 mensen zelfmoord gepleegd in een land dat vroeger een van de laagste zelfmoordcijfers in Europa had.

Dat is een heel dorp. Gisteren is er een 63-jarige vrouw met haar zoon van 25 van de vijfde verdieping gesprongen omdat er in haar gehandicaptenuitkering was gesneden. Ze moesten beiden zien te overleven met 350 euro per maand.’’

‘Half brood’

Sinds het begin van de eurocrisis in 2009 ging het steil bergaf met de financiële situatie van de meeste Grieken. Geertje Spiliotopoulou maakte 20 jaar geleden met haar Griekse man de overstap van Nederland naar de havenstad Piraeus bij Athene. Ze had daar een bloemenwinkel. ‘Sinds 2009 bleef de omzet maar dalen, tot er bijna niets meer overbleef. In 2013 hebben we dan besloten om de winkel te sluiten. We leefden toen met weinig geld, maar je leert om met minder rond te komen. Je schaft allerlei zaken af die je niet meer kan betalen.’

De armoede is duidelijk te merken in Griekenland, vertelt Spiliotopoulou: ‘Als je door de stad loopt, dan zie je mensen in de vuilnisbakken scharrelen. Dat is hier heel normaal geworden.

Sommigen hebben daar hun baan van gemaakt. Ze laden hun winkelwagentje helemaal vol met metaal en andere herbruikbare materialen. Daarmee gaan ze naar een handelaar om die te verkopen en met dat geld kopen ze eten. Ik zie ook veel mensen iets terugzetten in de winkel omdat ze net te weinig geld hebben.

ERASMIX magazine

8

En hoewel brood maar 80 cent kost, wordt er vaak om een half brood gevraagd.’

Ook Bruno Tersago wordt elke dag geconfronteerd met de schrijnende situatie: ‘Moeders en kinderen proberen nog bruikbare dingen uit het vuilnis te halen. Mensen die eten over hebben hangen dat in een zak naast de grote vuilniscontainers. Dat hangt daar nog geen vijf minuten.’

Schrijnende kinderarmoede

439.000 kinderen zijn volgens Unicef ondervoed in Griekenland. Volgens Tersago vallen kinderen op school zelfs flauw van de honger. Vaak is een voedselpakket op school de enige maaltijd van de dag. ‘Een potje yoghurt, een appel en een sneetje volkorenbrood zijn het enige dat de leerlingen eten op een hele dag. Mijn vrouw geeft les op een middelbare school en zij barst soms in tranen uit ’s avonds. Haar leerlingen zijn tussen de 13 en de 16 jaar. Dat is bijzonder hard.’

Niet alleen kinderen hebben het moeilijk, ook voor gepensioneerden is de situatie zwaar. De prijs van stookolie is drastisch gestegen en de pensioenen zijn © Geertje Spiliotopoulou gedaald. Daarom kunnen zij zich geen verwarming meer veroorloven. In de winter kan het ook in Griekenland heel koud zijn.

‘Mijn buurvrouw ligt dan de hele dag in haar bed onder een deken te rillen van de kou,’ aldus Tersago.

Eigen schuld

Het merendeel van de Grieken legt de schuld van de crisis graag bij Europa, maar dat is maar een deel van het verhaal. Politicoloog Daniel Fiott: ‘Helaas is de crisis niet alleen de verantwoordelijkheid van de Europese Unie, maar ook van de vorige Griekse regering. Mensen zouden de effecten van de politiek hier eens moeten zien. Jarenlang was er belastingontduiking en corruptie, maar de Grieken zelf zullen nooit toegeven dat het probleem ook van binnenuit komt.’

Ook Geertje Spiliotopoulou merkt op dat de vorige regering niet helemaal correct handelde: ‘Ze namen op slinkse wijze besluiten en voerden onaangekondigd allerlei wetten door waardoor de

“

Op school vallen kinderen soms flauw van de honger.

Vaak is een voedselpakket de enige maaltijd van de dag.” © Bruno Tersago bevolking onzeker werd. We hadden het gevoel dat we helemaal geen inspraak meer hadden.

Eigenlijk hopen we dat met de nieuwe regering ook de democratie terugkomt.’

Volgens Tersago schetsen de westerse media al enkele jaren een verkeerd beeld van de Griekse bevolking: ‘Die media hebben jarenlang de Grieken afgeschilderd als lui en corrupt. Ik ken inderdaad een aantal Grieken die geen belastingen betalen en alle regels proberen te omzeilen.

Maar die heb je ook in België. Het zijn dus uitzonderingen.’

Geen solidariteitsclubje

Daniel Fiott meent dat de Grieken een verkeerd beeld hadden over het doel van de Europese Unie toen ze toetraden: ‘Het grootste probleem van de Grieken is dat ze dachten dat de EU een clubje vol solidariteit was. Ze verwachtten dat de andere EU-leden meer zouden helpen in moeilijke tijden. Maar niets is minder waar. Er is eigenlijk een gebrek aan solidariteit tussen de EU-lid-

staten. Daardoor zijn er ook meer extreemrechtse partijen opgekomen.’

In Griekenland zelf zijn de mensen heel solidair geworden. Zo zijn er veel initiatieven om elkaar te steunen. Geertje Spiliotopoulou legt uit: ‘Er zijn veel hulporganisaties. Vrijwilligers hebben zo’n 40 geïmproviseerde ziekenhuizen opgezet.

In die ziekenhuizen verzorgen dokters de werklozen vrijwillig. Want als je hier je baan verliest, heb je na een jaar geen recht meer op een uitkering en na 2 jaar heb je geen recht meer op gezondheidszorg.’

Ook Tersago ziet een enorme toename van solidariteit: ‘Er zijn mensen die al jaren moeten overleven met nul euro. Die mensen hebben een solidariteitsinitiatief opgericht. Zij bedelen voor eten aan supermarkten en met dat eten koken ze op de straat voor iedereen. Ze verzamelen ook kleren die ze aan daklozen geven. Solidariteit is hier een beweging. Ik zie overal mensen die elkaar proberen te helpen. Dat was vroeger niet zo.’

En Grèce, 35,7% de la population vit sous le seuil de pauvreté. Dans certaines parties du pays, la situation est telle qu’on peut comparer ces régions aux régions du tiersmonde, les gens ne pouvant même plus s’acheter à manger. Ces cinq dernières années, plus de 7.000 personnes se sont suicidées, alors que la Grèce avait des taux de suicides très bas. Selon Unicef, plus de 439.000 d’enfants sont sous-alimentés. Pour les retraités la situation est aussi très précaire. Le chauffage, par exemple, est devenu un luxe. La solidarité des autres pays-membres faisant défaut, c’est dans le pays-même que des grandes actions de solidarité ont vu le jour. Des docteurs soignent gratuitement des malades, et partout dans le pays, des associations se créent et des bénévoles se serrent les coudes pour aider la population.

© VRT

Bruno Tersago

In Greece, 35% of the people live below the poverty line. Some even compare it to a third world country. In the past 5 years 7000 people have committed suicide, while Greece used to have the lowest suicide rates. Poverty is noticeable. People scavenge in garbage cans. 439.000 children are malnourished. Retired people are also suffering and heating has become a luxury. While the Greeks like to blame Europe, the fault probably lies with the former government. The crisis is the result of tax evasion and corruption.

The Greeks hoped for more solidarity from other European member states, but that’s hard to find. Luckily, the country’s own solidarity is very big. There are many volunteers who collect clothes or cook for others. This previously wasn’t the case.

ERASMIX magazine

9

Het spook van de Grexit Het gevaar voor een uitstap uit de eurozone, een Grexit, is voorlopig geweken, maar kan in de toekomst opnieuw opduiken. Toch lijkt het volgens Daniel Fiott, politicoloog aan de VUB, onwaarschijnlijk dat Griekenland de eurozone zou verlaten: ‘Als Griekenland de eurozone verlaat, zal het opnieuw een eigen munt moeten invoeren en die sterk devalueren. Dat wil zeggen dat het inkomen van de Grieken, dat nu rond de 500 à 600 euro per maand ligt, ook sterk zal dalen. Grieken zullen nog altijd producten uit het buitenland moeten importeren, die dan voor hen duurder worden. Dat betekent dat ze dezelfde maandelijkse kosten hebben, maar een veel lager inkomen.’ © Daniel Fiott

Daniel Fiott

“

Als Griekenland besluit om bij de Europese Unie te blijven, dan zal het land strenge regels moeten volgen. Fiott: ‘Bij de Europese Unie blijven zal pijnlijk zijn voor Griekenland, maar op lange termijn zal een Grexit nog pijnlijker zijn.’

Wat met de Griekse schuldenberg?

De Griekse schulden moeten kwijtgescholden worden.”

Een van grootste problemen van Griekenland is de gigantische schuldenberg. Volgens Fiott is er maar één mogelijkheid om de crisis in te perken: ‘Ik vind persoonlijk dat de Griekse schulden moeten worden kwijtgescholden. Het is vernederend voor een land als andere landen schulden opeisen die nooit kunnen worden terugbetaald. Hoe kan je verwachten dat een land zonder goed draaiende economie schulden kan afbetalen? Natuurlijk zullen andere landen dit financieel ook voelen, maar zo werkt de Europese Unie nu eenmaal.’

VRT-correspondent Bruno Tersago vult aan: ‘Op dit moment heeft Griekenland een schuld van 320 miljard euro. Dat is veel minder dan de Belgische schuld, maar in Griekenland draait de economie niet meer. Ze kunnen op dit moment onmogelijk zelfs nog maar een klein stuk terugbetalen. Er moeten nieuwe initiatieven genomen worden om de economie draaiende te houden, alleen dan zal Griekenland zijn schuld ooit kunnen afbetalen.’

Vlaams minister van financiën Johan Van Overtveldt is er niet van overtuigd dat schulden kwijtschelden de juiste oplossing is: ‘Ik denk dat er nog andere zaken voor Griekenland kunnen gebeuren. De structurele hervorming van de economie, grote aanpassingen in de publieke sector, een aantal maatregelen voor een veel betere inning van de belastingen bijvoorbeeld. De schuldenberg is er inderdaad, maar de interestlast hierop is relatief beperkt dankzij tegemoetkomingen van Europa en bijvoorbeeld ook het IMF. Dat weegt al minder zwaar op de economie. Bovendien zijn er meer landen in Europa met zware schulden. Als je dan aan Griekenland serieuze toegevingen doet, loop je het risico dat ook andere landen dat gaan vragen. En dan is natuurlijk het einde helemaal zoek.’

Johan Van Overtveldt

“

Er zijn andere manieren om dit op te lossen.”

ERASMIX magazine

10

200 Greece

175

167

180

177

172

166

157

Eurozone average 145

150

Debt percentage

© Agate Publishing

Greek debt in comparison to Eurozone average

129

103 100

94 72

50

0

Source: Eurostat *estimates

104

102

97

99

100

106

107

113

80 69

68

68

69

70

70

69

66

70

85

89

95

96

97

98

98

97

© Ruben Lambrecht

HOE GRENSOVERSCHRIJDEND IS UW SOCIALE ZEKERHEID? Een van de stokpaardjes van de Europese Unie is het vrij verkeer van personen. Daardoor kan een Belg, Kroaat of Italiaan reizen én werken waar hij of zij wil binnen de grenzen van de EU. Maar het gebrek aan een eengemaakte Europese sociale zekerheid creëert problemen. Elk land bepaalt zelf hoe zijn sociale zekerheid wordt georganiseerd. Maar wie betaalt het pensioen van een Let die 20 jaar in Zweden heeft gewerkt? Wie betaalt de kinderbijslag van een gezin dat net over de grens in Frankrijk werkt? En wat met werkloosheidsuitkeringen voor werkzoekenden in het buitenland?

Tim De Neve

O

p die pertinente vragen probeert de EU een antwoord te formuleren door de socialezekerheidsstelsels te coördineren. ‘Als mensen vrezen voor het wegvallen van hun uitkeringen omdat ze zich vrij willen bewegen, zullen ze hun recht op vrij verkeer laten varen’, zegt professor socialezekerheidsrecht Guido Van Limberghen (VUB). ‘De EU duldt niet dat een Griek die naar Litouwen trekt, anders behandeld wordt dan de Litouwers. En dat geldt voor alle lidstaten en hun burgers in de EU. De coördinatie beschermt zo de Europese burgers die in andere lidstaten werken, wonen of verblijven, maar harmonisatie is geen doelstelling.’

Elke lidstaat heeft een compleet ander socialezekerheidsstelsel.

In Finland krijg je bijvoorbeeld zeer hoge werkloosheidsuitkeringen, maar van zeer beperkte duur. In België zijn de uitkeringen onbeperkt in de tijd.

‘Deze verschillen in de regels maken het niet makkelijk voor mensen die een beroep willen doen op hun recht op vrij verkeer van personen’, zegt Van Limberghen. Op enkele uitzonderingen na schrijft de Europese Unie voor dat uitkeringen voor personen die over de grenzen gaan werken, betaald moeten worden door het land waar ze de arbeid verrichten.

Enkele voorbeelden. Toen Italiaanse mijnwerkers in België wilden komen werken, rees de vraag wie hun pensioen zou betalen. Zonder de coördinatie van de sociale zekerheid zouden de Italianen het pensioen dat ze hebben opgebouwd in Italië, verliezen. ‘Nu kunnen deze mijnwerkers terugkeren naar Italië en wordt hun pensioen betaald door zowel België als Italië, evenredig met het aantal jaren dat ze in elk land gewerkt hebben. Zo vermijd je dat carrièrejaren verloren gaan’, legt Van Limberghen uit.

Ook voor de werkloosheidsuitkering legt de EU de verplichting bij het land waar je het laatst gewerkt hebt. Als een Belg naar Nederland trekt en daar nog werk moet zoeken, is België verplicht om zes maanden een werkloosheidsuitkering te betalen. Als hij na die zes maanden nog niet is teruggekeerd naar België of geen werk heeft gevonden, vervalt die verplichting.

Bij terugkeer kan de Belg opnieuw rekenen op een uitkering.

Misbruik van het systeem

De coördinatie van de EU is een goed systeem om de burgers te garanderen dat ze hun rechten ten volle kunnen uitoefenen. ‘Maar er zijn wel mensen en bedrijven die daar misbruik van maken’, zegt Europarlementariër Tom Vandenkendelaere (CD&V), die ze-

ERASMIX magazine

11

Un citoyen de l’Union européenne est libre de circuler en Europe et de traverser les frontières des états-membres, ce qui donne aux citoyens l’opportunité de travailler et de voyager partout dans l’UE. Chaque pays organise sa propre sécurité sociale, il y a donc différentes règles dans chaque étatmembre. Mais quel pays doit payer pour la pension d’un allemand qui a travaillé en Belgique pendant vingt ans? Qui doit payer pour l’allocation de chômage lorsqu’on cherche un emploi à l’étranger?

L’UE essaie de coordonner ces règles afin que chaque citoyen soit protégé lorsqu’il essaie de circuler librement dans l’UE. Mais il y a encore beaucoup de problèmes d’abus du système.

Certaines personnes essaient de tirer un avantage et un bénéfice pour leur propre entreprise. Un système de sécurité sociale unifiée pour tous les états-membres de l’UE peut-il offrir une solution au problème? Puis cette option est-elle réaliste ou est-ce de la propagande pro-européenne?

One of the most important principles in the European Union is the free movement of persons. An Italian, Belgian or Swedish citizen can move freely across EU member states to work and travel where he or she wants. But that caused different problems in terms of social security. Every country organizes its own social security and therefore the rules are different in every EU member state.

But which country has to pay for the pension of a German who has worked in Belgium for twenty years? Who has to pay for the unemployment benefit when you are looking for a job abroad? The European Union tries to coordinate these rules in a way that a EU citizen is protected when he tries to move freely in the EU. But there are still many problems involving abuse of the system. Some people try to take advantage of it for their own (companies’) gain.

Maybe a unified social security system for all EU member states can offer a solution? But is that option realistic or just pro-European propaganda?

ERASMIX magazine

12

Een mogelijke oplossing voor de fraude zou een eengemaakt socialezekerheidsstelsel voor alle lidstaten zijn. Alleen staan niet alle lidstaten daarvoor te springen en heeft de Europese Unie ook niet de bevoegdheid om een sociaal beleid op te leggen aan haar lidstaten. ‘Er werd al wel over een Europese werkloosheidsuitkering gesproken, omdat sommige landen moeite hebben om deze uitkering te betalen. Maar vooral door het heersende euroscepticisme hoor ik geen positieve signalen uit de Europese Commissie’, zegt Van Limberghen.

Voorlopig lijkt het een utopie, omdat er politieke onzekerheid heerst over de toekomst van de EU. Volgens Tom Vandenkendelaere wordt het debat over meer of minder Europa over alle partij- en landsgrenzen heen volop gevoerd. ‘Op korte termijn komt een eengemaakte sociale zekerheid er beslist niet, maar waarom niet op langere termijn? We moeten zeker kijken hoe we dat kunnen nastreven. En in de tussentijd moeten we kleine stapjes vooruit blijven zetten.’ Zo geeft Vandenkendelaere het voorbeeld van een Europees minimuminkomen, waarrond een consensus begint te ontstaan. ‘Voorlopig gaat het om een percentage van het gemiddelde inkomen, maar op langere termijn zouden we op hetzelfde bedrag moeten komen voor alle burgers van de EU.’ Over één ding zijn zowel de politicus als de professor het eens: fraude en misbruik mogen het hele Europese idee niet op losse schroeven zetten.

Van Limberghen: ‘De EU mag niet stoppen met haar sociale beleid verder uit te bouwen, anders komen we terecht in een film van Daens.’

“

Een Europese sociale zekerheid op lange termijn: why not?”

© Tom Vandenkendelaere

Europees socialezekerheidsstelsel?

Tom Vandenkendelaere

“

We mogen niet opnieuw terechtkomen in een film van Daens.”

© Guido Van Limberghen

telt in de commissie Sociale Zaken. Zo zijn er bijvoorbeeld Poolse bedrijven in de dienstensector die werknemers naar de rijkere EU-landen sturen.

De werkgever betaalt de lasten van de sociale zekerheid in Polen, die lager zijn. Vandenkendelaere: ‘We mogen niet vervallen in clichés dat alle profiteurs naar West-Europa komen. Voor 9095% werkt het systeem en dat is ook de bedoeling. Maar we moeten wel kijken hoe we misbruik en fraude zo goed mogelijk aanpakken. Dat is de echte frustratie van vele mensen.’

Om de groep misbruikers die nu door de mazen van het net glipt te bestrijden, zou een Europees controlemechanisme ingezet kunnen worden. Maar dat ziet Tom Vandenkendelaere niet zitten. ‘Persoonlijk zie ik liever niet dat een nieuw orgaan opgericht wordt. Controle is nu een nationale bevoegdheid en dat moet ook zo blijven. Het moet wel mogelijk gemaakt worden om makkelijker gegevens met mekaar uit te wisselen. Op dat gebied moeten we echt nog veel stappen zetten en nog meer integreren.

Dat haalt niet alleen de profiteurs uit het systeem, maar zorgt er ook voor dat mensen inzien dat de EU op een positieve manier kan werken.’

Vooral dat laatste is voor de Europese Unie van groot belang.

Dat bevestigt ook professor Van Limberghen. ‘In tijden van euroscepticisme als gevolg van de economische crisis van de afgelopen jaren zou het nefast zijn om misbruik niet op een efficiënte manier aan te pakken. Dat brengt de legitimiteit van de Unie in gevaar. Europa begint in te zien dat manifeste misbruiken bestreden moeten worden en niet met de mantel der liefde bedekt mogen worden.’

Guido Van Limberghen

BERGEN, EUROPESE CULTURELE HOOFDSTAD 2015:

EIGEN CENTEN VOOR NIEUWE DYNAMIEK Samen met het Tsjechische Pilsen is Bergen, de hoofdplaats van Henegouwen, sinds het openingsfeest van eind januari Culturele Hoofdstad van Europa. De stad hoopt veel bezoekers te mogen ontvangen en een boost te geven aan de economische heropleving. Is een culturele hoofdstad hiervoor het juiste instrument?

Nicolas Cornil

© Nicolas Cornil

culturele hoofdstad van Europa. Een peulenschil, want 80 tot 85 procent van het totale budget van 70,5 miljoen euro komt van de overheden van de lidstaat. De privésector, ruim 700 kmo’s in de wijde omgeving van Bergen, doet de resterende duit in het zakje.

Volgens Nicolas Martin gaat het om een investering waar zijn stad nu al de vruchten van plukt.

‘Sinds het openingsfeest zien we een stijging van het aantal toeristen dat naar Bergen komt. We hebben daarvoor samengewerkt met de toeristische diensten van de Fédération Bruxelles-Wallonie’, zegt Martin. Maar concrete gegevens over het aantal binnen- en buitenlandse bezoekers zijn er nog niet. ‘We werken aan een overzicht, maar communiceren nog niet over de cijfers’, laat Natacha Vandenberghe weten, directrice van het stedelijke toerismekantoor.

Sylvain Pasqua, coördinator voor de Europese Commissie, kan die positieve impact beamen.

‘We merken dat het statuut van culturele hoofdstad de toeristenstroom in die stad met 10 tot 12 procent verhoogt. Soms is dat veel meer. We zien bijvoorbeeld dat Marseille in 2013 als culturele hoofdstad 11 miljoen bezoekers kreeg voor zijn projecten.’

De Bergense schepen van Cultuur wijst tot slot op een imagowijzigend effect van Mons 2015.

‘Na 2015 komen er nog jaren met veel andere projecten op economisch en toeristisch vlak. Met de positieve dynamiek van Bergen 2015 willen we natuurlijk meer investeerders aantrekken en dat is ook een kwestie van imago. Dat is een belangrijk element na tientallen jaren van een negatieve visie op deze streek, vooral vanuit Vlaanderen bijvoorbeeld’, aldus Martin.

“

Ons nieuwe imago is een belangrijk element na tientallen jaren van een negatieve visie op deze streek, vooral van uit Vlaanderen bijvoorbeeld.”

© Nicolas Martin

S

chepen van Cultuur Nicolas Martin (PS) spaart de superlatieven niet wanneer hij over ‘zijn’ Mons 2015 spreekt. ‘Vijftien jaar geleden lag er niets achter het station van Bergen. Nu is er een overvol Science Park met 700 banen in nieuwe technologieën en we hebben een tweede Science Park naast de autosnelweg gebouwd’, zegt Martin in heel behoorlijk Nederlands. Sylvain Pasqua, Fransman en coördinator van de culturele hoofdsteden voor de Europese Commissie, tempert het economische enthousiasme: ‘De titel van culturele hoofdstad van Europa hebben, kan een manier zijn om het aantal overnachtingen in hotels en de omzet van restaurants te verhogen. Maar ik denk dat men soms veel, té veel verwacht van een culturele hoofdstad van Europa. Die kan niet alle economische of sociale problemen van een stad oplossen, het is geen wondermiddel’, aldus Pasqua.

Een mening die gedeeld wordt door professor economie Fabienne Leloup (UCL Mons) in een interview met Vif/L’Express. Ook zij vindt dat Bergen geen massale jobcreatie of duurzame banen moet verwachten.

De Europese Commissie heeft de afgelopen zomer 1,5 miljoen euro geïnvesteerd in Bergen als

Nicolas Martin

Belgische culturele hoofdsteden De allereerste culturele hoofdstad van Europa was Athene in 1985. Bergen is intussen de vijftigste in de rij en ook de vierde Belgische stad die tot nu toe de titel mocht dragen, na Antwerpen in 1993, Brussel in 1999 en Brugge in 2002.

Sylvain Pasqua

Weet Sylvain Pasqua soms al welke Belgische stad de volgende wordt op het culturelehoofdstedenlijstje?

‘België is opnieuw aan de beurt in 2030, de strijd daartoe barst eind 2023 los en welke stad het precies wordt, weten we in 2025. Belgische burgemeesters mogen proberen om me te bellen, maar ik ben niet zeker of ik in 2023 nog de coördinator zal zijn in de Commissie. Druk op me uitoefenen is nutteloos, want de evaluatie gebeurt op basis van de ingediende kandidaturen en het oordeel van onafhankelijke experts (lacht).’

ERASMIX magazine

13

“ Oud-journalist Mark Demesmaeker: ‘Europarlementariërs moeten ter plekke gaan kijken!’

© Mark Demesmaeker

EUROPARLEMENTSLID AL 16 KEER NAAR OEKRAÏNE

‘EUROPA MOET EEN STAAKTHET-VUREN AFDWINGEN’ Europees Parlementslid en voormalig journalist Mark Demesmaeker (N-VA) ging onlangs een week op bezoek in Oekraïne. Het was voor hem al de zestiende keer. Het viel hem op dat de kloof tussen het oosten en het westen van het land zeer groot is. Demesmaeker vertelt over de situatie waarin hij terechtkwam, het falen van Europa en de toekomst van Oekraïne.

Tom Stroobants

W

e ontmoeten Mark Demesmaeker in zijn kantoor in het Europees Parlement in Brussel. Een klein maar gezellig bureau, waar meteen een plaatje met de slogan ‘Je suis Charlie’ opvalt. Een teken dat de N-VA-politicus opkomt voor de rechten van de mens en het verdedigen van de democratische waarden. Iets wat nodig is in Oekraïne, volgens het lid van de commissie Buitenlandse Zaken.

Wat was de reden van uw bezoek aan Oekraïne?

‘Dat is mijn journalistieke reflex die ik nog altijd heb van uit mijn vorige carrière (red. Demesmaeker was tot 2004 journalist bij de VTM-nieuwsdienst). De taak van de journalist is ook om achter de retoriek te kijken, achter de officiële uitleg die wij hier horen van diegenen die in Straatsburg of in Brussel het woord komen voeren over de situatie in Oekraïne. Ze minimaliseren het probleem. Meer Europarlementariërs zouden ter plekke moeten gaan. Op die manier krijg je een beeld van het leven zoals het echt is. Dat is het eerste wat mij is opgevallen. De officiële versie klopt niet met de realiteit. De Oekraïners willen graag doen geloven dat zij alles onder controle hebben en dat

ERASMIX magazine

14

ze de situatie wel aan kunnen. Maar dat is niet zo.’

Kan u de situatie schetsen waarin u bent terechtgekomen?

‘Er is een groot verschil tussen het oosten en het westen van Oekraïne. Ik was al eerder in het oosten geweest, maar nooit verder dan Dnjepropetrovsk. Dit keer ben ik verder gegaan, tot aan het laatste checkpoint richting Debaltsevo, dat momenteel oorlogsgebied is. Vanuit Kiev kan je vlot tot in Charkov rijden. Vanaf daar worden de wegen slechter en slechter, tot ze bijna niet meer berijdbaar zijn. Maar niet alleen de wegen verslechteren, je merkt aan zowat alle infrastructuur dat er meer dan 20 jaar niet geïnvesteerd is. Het hotel waar ik verbleef was enorm verouderd. De kamer was berekoud, er was alleen ijskoud of heet water, er lagen geen lakens op het bed,... Zelfs de administratie gebeurde nog op papier en niet met een computer. Maar ook de mentaliteit van de mensen in het oosten onderscheidt hen van het westen. Voor mij was het echt een flashback naar de tijden van de Sovjet-Unie.’

Wat zou Europa kunnen doen om de situatie in het oosten te verbeteren?

U zegt dat Europa te lang getwijfeld heeft over het opleggen van economische sancties aan Rusland. Lagen de voormalige Oostbloklanden dan dwars?

‘Nee, de meeste Oost-Europese staten trekken zelfs de kar. Net omdat zij zelf Russische minderheden hebben en die Russische dreiging ook voelen. Maar Poetin heeft in het Europees Parlement wel heel wat bewonderaars aan twee kanten: uiterst links en uiterst rechts. Aan uiterst rechtse kant bijvoorbeeld het Britse Ukip en het Franse Front National, dat zelfs miljoenen euro’s gaat lenen in Rusland. Aan de uiterst linkse kant heb je bijvoorbeeld Griekenland. Daar is een extreemlinkse regering aan de macht, die pro-Russisch denkt. Heel eigenaardig.’

Het is allemaal begonnen toen toenmalig president Janoekovitsj onder Russische druk weigerde het associatieverdrag met de Europese Unie te tekenen. Waarom moest hij kiezen tussen Europa en Rusland? Kon het geen en-enverhaal zijn?

‘In het beste geval zou dat zo zijn. Ik dacht dat in het begin ook. Als je even terugkijkt in de geschiedenis, zie je dat er ook geprobeerd is om toenadering tot Rusland te zoeken vanuit Europa.

Op de top van Sint-Petersburg in 2003 zijn enkele afspraken gemaakt, maar daar is nooit veel van in huis gekomen. In het begin was Poetin heel westersgezind. Je zag toen dat hij wel interesse had om samen te werken, zelfs met de NAVO.’ ‘Maar hij is zeer snel van richting veranderd. En radicaal. Rusland is een kleptocratie, een regering van dieven. Het systeem is in handen van een kleine groep. Die perken de democratische vrijheden meer en meer in en voeren een nationalistische en zeer anti-westerse propaganda.

Als bijvoorbeeld Oekraïne ervoor kiest om met Europa of Rusland een akkoord te sluiten, moet het de spelregels van die partner respecteren.

Het moet dus kiezen tussen het systeem dat wij te bieden hebben of dat van Poetin. Een tussenweg is op dit moment echt niet mogelijk. Je kan moeilijk de twee systemen combineren.’

Het associatieverdrag met Europa is uitgesteld tot 1 januari 2016. Hebt u er vertrouwen in dat het dan effectief van kracht zal worden?

‘Ik hoop het. Ik vond het uitstel echt niet goed, een blunder zelfs. En een van de redenen voor de

agressie van Rusland. Op die manier gaven we een signaal dat er nog steeds niets definitiefs is.

De deur is dus nog niet helemaal dicht voor Poetin.’

Is dat niet slecht voor de geloofwaardigheid van Europa?

‘Ja, zeer slecht. Poetin respecteert Europa niet.

De EU hangt voor hem met haken en ogen aan elkaar. En hij heeft nog gelijk ook. Pas als Europa een echte strategie bepaalt en daar stap voor stap eensgezind aan werkt, zal Poetin Europa respecteren. Hij weet maar al te goed dat Europa geen samenhangend blok is met een politieke macht en een strategisch doel. We zijn nog steeds enkel een economische grootmacht.’

Is Oekraïne goed bezig met het bestrijden van de corruptie?

‘Het nieuwe Oekraïense parlement heeft al een heel pak wetgeving goedgekeurd die een einde moet maken aan de corruptie. Nu moet die wetgeving toegepast worden. Europa zal dat ook controleren. Maar dat zal een werk van lange duur zijn en er zullen zich nog hindernissen voordoen. Wetgeving alleen is niet voldoende.

De mentaliteit moet er ook veranderen. De jonge garde is daar klaar voor. Zij kijken naar Europa en de Europese waarden. Het systeem waarbij niet iedereen een eerlijke kans krijgt als je niet over voldoende middelen beschikt, willen zij veranderen. De oudere generatie, de 40-plussers, hebben het moeilijker om de knop om te draaien. Onder hen leeft nog heel wat nostalgie naar het communistisch tijdperk. Naast de kloof tussen het oosten en het westen van het land, is er dus ook een generatiekloof.’

Ziet u nog een toekomst voor Oekraïne als lidstaat van de Europese Unie?

‘Misschien op de lange termijn. Je kan niet vragen aan iemand van wie men de benen heeft gebroken om een marathon te lopen. Oekraïne moet nog veel doen, maar ik geloof in dat land omdat het enorme opportuniteiten heeft.

Ik ben er nu 16 keer geweest en ik heb er heel het maatschappelijke middenveld ontmoet. Niet alleen de politieke partijen, maar dus ook zeer veel vrijwilligersorganisaties. Zij volgen het hervormingsbeleid op de voet en willen meewerken aan de uitvoerig ervan. De energie van die mensen is enorm, daar kunnen wij hier nog iets van leren. Als dat middenveld de kans krijgt en verder betrokken wordt bij de politieke beslissingen, dan denk ik dat Oekraïne een grote toekomst heeft. En ons heel veel kan bieden, eerlijk gezegd. Maar het water staat hen aan de lippen.

Ze staan voor erg moeilijke economische problemen door de oorlog, een economische ineenstorting. Hun munt is vele keren gedevalueerd en er zijn monetaire problemen. Het ziet er niet goed uit op de korte termijn. Maar ik geloof er in.’

“

Poetin respecteert Europa niet. De EU hangt voor hem met haken en ogen aan elkaar. En hij heeft nog gelijk ook.”

© Nicolas Cornil

‘Europa moet meer initiatief nemen. Dat werd eerder geschuwd. Er is bijvoorbeeld te lang getwijfeld over het opleggen van economische sancties aan Rusland. Maar Europa moet het ook aandurven om met een internationale vredesmacht een staakt-het-vuren af te dwingen. Want als je het conflict niet beperkt, dan gaat het gewoon voort. De Russische president Poetin gaat niet stoppen met destabiliseren. Hij heeft een externe vijand nodig om intern te kunnen scoren.’

Mark Demesmaeker

“

Het uitstel van het associatieverdrag met de EU was een blunder.”

ERASMIX magazine

15

© Big Brother

MET DANK AAN EU-STEUN EN HERSTELPLAN

IERLAND, OPTIMISTISCH VAN PROBLEEM- NAAR GROEILAND? Van alle Europeanen zijn de Ieren het meest positief over de toekomst van de Europese Unie, dat blijkt uit de Eurobarometer van 2014. Dit is opvallend omdat het land tot voor kort in een zware economische crisis zat en omdat landen die in hetzelfde bedje ziek zijn - Griekenland voorop - almaar kritischer naar Europa kijken.

Jilan Berroho

H De Eurobarometer is een rapport met enquêtes over de evolutie van de publieke opinie in de lidstaten van de EU, dat sinds 1973 jaarlijks wordt uitgebracht door de Europese Commissie. Elke enquête is gebaseerd op een duizendtal faceto-face-interviews per lidstaat. De thema’s van de enquêtes variëren van de uitbreiding van de Europese Unie tot milieukwesties en socioeconomische zaken.

ERASMIX magazine

16

et is 2010, het hoogtepunt van de financiële crisis en meer dan 100.000 mensen in Dublin komen op straat. Ze protesteren tegen de aanvallen van de regering op de levensstandaard van de Ierse bevolking, opgelegd door de Europese Unie. Het voorbije decennium kreeg het positieve beeld van de EU in Ierland harde klappen.

Volgens de Eurobarometer valt het dieptepunt samen met de toetreding van Ierland tot het financiële hulpprogramma van de EU en het Internationaal Monetair Fonds (IMF). De Ierse regering vroeg in november 2010 het IMF om een uitbetaling, in de hoop het hoofd boven water te kunnen houden.

Betere tijden

Er is sindsdien weliswaar veel veranderd in Ierland. Het optimisme over de Euro-

pese Unie vandaag is gestegen in de helft van de lidstaten. Ierland staat op de eerste plaats met een stijging van 7%. Het aantal Ieren dat een positieve toekomst ziet voor de Europese Unie is zelfs met 12% toegenomen.

Daarbovenop is driekwart van de Ierse bevolking voorstander van een Europese economische en monetaire unie, met één munteenheid, de euro. Volgens Rob Heirbaut, Europakenner bij de VRT-nieuwsdienst, zijn er verschillende redenen die het Ierse optimisme verklaren. ‘De Ierse economie doet het opvallend beter dan de voorbije jaren. Ierland heeft ook als eerste crisisland het Europees steunprogramma verlaten. Daardoor bericht de Ierse pers minder negatief over Europa.’ Eddie Brannigan is woordvoerder van Permanent Representation of Ireland to the EU, zowat de ambassadeur van Ierland bij de EU.

positieve impact gehad op de ontwikkeling van een moderne infrastructuur en het onderwijsstelsel in Ierland. De EU heeft ook sociale en tewerkstellingsmaatregelen geïntroduceerd die de gelijkheid, bijvoorbeeld op het vlak van gender, versterkt heeft. Om onder andere die redenen kijkt de Ierse bevolking positief naar de Europese Unie.’

Vanuit internationaal opzicht had Ierland in 2013 ook een succesvol voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie achter de rug, maar Heirbaut nuanceert. ‘Zelfs als voorzitter kan een land op zes maanden tijd maar weinig impact hebben op de Europese politiek. Al helemaal omdat er ook een Europees president is die de Raad voorzit.’ Dat er meer bericht werd over de Europese Unie toen Ierland voorzitter was, kan volgens hem wel een verschil hebben gemaakt. ‘Er werd meer moeite gedaan om Europese zaken uit te leggen, terwijl dat vroeger niet altijd het geval was.’

“

Ierland registreerde vorig jaar de grootste groei in de EU en is op weg om dat dit jaar te herhalen.”

Eddie Brannigan

Niet allemaal rozengeur en maneschijn

De barometer toont ook de andere kant van de medaille. Het herstel van de Ierse economie vordert te traag en de werkloosheid staat met 12,4% nog steeds boven het EU-gemiddelde van 10,7%.

Het komt daarom niet als een verrassing dat de Ierse bevolking pessimistisch blijft over de nationale economie. De cijfers zijn sprekend: 81% van de inwoners noemt de staat van de economie ‘slecht’, meer dan het EU-gemiddelde van 68%.

Daarnaast denkt 27% dat de toestand zal verergeren, terwijl 42% op een status quo gokt.

Het algemene negatieve gevoel over de toekomst van de Ierse economie valt te nuanceren.

In de vorige Eurobarometer (2013) verwachtte 40% van de bevolking nog dat de toestand in de toekomst zou verergeren.

De barometer toont aan dat, hoewel de meerderheid nog altijd weinig gelooft in de nationale economie, het scepticisme duidelijk minder sterk is. In het najaar van 2010 vond 84% van de Ierse bevolking de toestand ‘heel slecht’, terwijl meer dan de helft van die mensen ondertussen gematigder denkt.

En 2010 le gouvernement irlandais a introduit une demande d’aide à l’IMF pour échapper à la faillite.

L’opinion des Irlandais sur l’Union européenne n’a jamais été aussi basse qu’à ce moment-là. Des manifestants occupaient les rues de Dublin pour protester contre les mesures d’austérité de l’UE et du FMI. Tout ça a changé. Aujourd’hui, l’économie irlandaise se rétablie et l’Irlande est le premier pays à sortir du programme de supervision. Selon l’Eurobaromètre, l’Irlande est maintenant l’un des pays le plus en faveur de l’UE.Et pour ajouter à l’optimisme dans le pays, le taux de chômage a diminué et le pays a eu du succès pendant sa présidence du Conseil de l’Union européenne.

© Vanhalewyck

Brannigan gaat akkoord met Heirbaut en ziet de economische ontwikkelingen als de belangrijkste factor. ‘Met de steun van de EU heeft de Ierse regering een economisch plan opgesteld. Dat plan hield verregaande hervormingen in. Het bracht de nationale economie weer in balans, zorgde voor fiscale consolidatie, herstructureerde de financiële sector en herstelde de competitiviteit.

De hervormingen waren pijnlijk, maar het leverde wel resultaten op. Nadat de financiën in orde waren en het vertrouwen in de financiële sector hersteld was, haalde Ierland de grootste groei in de EU vorig jaar en is op weg om dat dit jaar te herhalen.’

De resultaten van Ierland gaan in sommige gevallen ook tegen de stroom in. Het algemeen beeld van de Europeanen dat hun stem telt binnen de Unie, is gedaald met 2%, maar in Ierland is dat met 10% gestegen. Daarnaast onderscheidt het land zich ook volledig van andere landen die door hetzelfde crisisscenario zijn gegaan.

Als je Ierland vergelijkt met de andere landen die financiële hulp kregen van de EU en het IMF (Griekenland, Cyprus, Portugal en Spanje), lijkt het Ierse beeld over het economisch beleid van Europa minder negatief dan in die andere probleemlanden. ‘Ierland wordt minder gedicteerd vanuit Brussel dan bijvoorbeeld Griekenland’, verklaart Heirbaut.

Een andere verklaring voor het verrassende optimisme is de publicatiedatum van de Eurobarometer. Eerdere rapporten uit de Eurobarometer hebben de zware impact aangetoond van de economische crisis op Ierland sinds 2008: het bankensysteem dat in elkaar stortte, de rijzende werkloosheid en slabakkende economische groei.

Met als gevolg: zware belastingen en besparingen in de publieke uitgaven. Maar op het moment dat deze Eurobarometer werd uitgebracht, had Ierland zijn herintrede gemaakt in de obligatiemarkt en de werkloosheid was ondertussen drastisch gedaald. Brannigan legt uit: ‘Deelnemen aan de gemeenschappelijke markt maakte van de Ierse economie weer een aantrekkelijke bestemming voor investeringen. Als centrum voor innovatie, maar ook voor ondernemerschap.

De subsidies van de Europese Unie hebben een

Rob Heirbaut

“

Ierland verlaat als eerste crisisland het Europees steunprogramma

In 2010 the Irish government asked the IMF for a bailout to avoid bankruptcy. The image of the European Union in Ireland was at an all-time low. Demonstrations were organized in the streets of Dublin to protest against the austerity measures imposed by the E.U. and the IMF. But a lot has changed since those dark days. Today the Irish economy is recovering steadily and Ireland is the first country to exit the IMF-financial supervision programme. Ireland is now, according to the Eurobarometer, one of the most pro-European countries in the European Union. To add to the resurging optimism, unemployment dipped noticeably and the country had a successful presidency of the European Council in 2013.

ERASMIX magazine

17

© Flickr

‘ONTWIKKELINGSBELEID EU: VISITEKAARTJE ÉN ZIEK KINDJE’ 2015 is het Europese Jaar voor Ontwikkeling. Hoewel een grote meerderheid van de Europeanen overtuigd is van het nut van ontwikkelingshulp, komt het huidige ontwikkelingsbeleid steeds meer onder druk te staan.

Verschillende experten vinden dat de Unie duidelijker moet zijn over haar drijfveren en moet durven toegeven dat ze niet alleen bekommerd is om mensenrechten.

Chloë Carlens

“

E © Chloë Carlens

Iedereen wil zijn eigen vlag planten.”

Geert Laporte ERASMIX magazine

18

uropa is al van in het begin een van de grootste donoren van ontwikkelingshulp wereldwijd. De komende zes jaar trekken de Europese Commissie en haar lidstaten hiervoor 56 miljard euro uit. Op dit moment bepalen de lidstaten vooral zelf aan welke landen ze geld geven. Daardoor krijgen sommige landen te veel hulp en andere te weinig.

In tijden van economische crisis kan Europa moeilijk verantwoorden dat een land als Mozambique geld krijgt van 16 verschillende donoren en Tsjaad slechts van 2. Volgens Maud Arnould, kabinetsmedewerkster van eurocommissaris voor Ontwikkeling Neven Mimica (Kroatië), moet het beleid voor ontwikkelingssamenwerking daarom ook op Europees niveau bepaald worden. ‘We moeten vermijden een onderscheid te maken tussen de lidstaten en de Commissie’, zegt Arnould.

Ook volgens Sieglinde Gstöhl, professor interna-

tionale betrekkingen aan het Europacollege in Brugge, kan het ontwikkelingsbeleid van de Europese Unie effectiever. ‘In Europa gelden maar liefst 29 verschillende beleidsstelsels inzake ontwikkelingssamenwerking: 28 nationale en 1 Europees. Samen met de lidstaten geeft Europa 60 procent van alle internationale hulp. Een eengemaakt beleid zou alle macht bij Europa leggen. Als je weet dat de meeste lidstaten hun eigen beleid vanwege historische banden willen blijven doorvoeren, lijkt eenmaking een onrealistisch ideaal.’

Koloniale donorlievelingen

Een recent rapport van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling laat zien hoezeer die historische banden het ontwikkelingsbeleid bepalen. Zo blijven Rwanda en de Democratische Republiek Congo de meeste ontwikkelingshulp van hun ex-kolonisator België ontvangen. Ook Frankrijk, Groot-Brittannië

en andere lidstaten behandelen hun ex-kolonies vaak als favoriete partnerlanden.

Geert Laporte, adjunct-directeur van de onafhankelijke denktank European Centre for Development Policy Management wijst op de gevaren van donorlievelingen. Volgens hem zijn donoren dikwijls blind voor het feit dat ze door hun favoriete partnerlanden worden gemanipuleerd.

Om dit tegen te gaan, pleit Laporte voor een collectief ontwikkelingsbeleid waarbij de verschillende lidstaten hun eigen niche hebben. ‘Laten we zo veel mogelijk samen het beleid bepalen en structureren. Op basis daarvan verdelen we de taken in functie van de competenties van elke lidstaat. België kan dan bijvoorbeeld een voortrekkersrol spelen in het ontwikkelingsbeleid voor Congo. Dat is eigenlijk de ideale situatie, maar in de praktijk werkt het natuurlijk zo niet: iedereen wil zijn eigen vlag planten.’

Minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo sluit zich daar volledig bij aan. Op de lancering van het Europese Jaar Voor Ontwikkeling in België zei hij dat het zijn ‘vurige wens is dat dit ontwikkelingsjaar voor een betere Europese samenwerking zal zorgen.’

Europa’s eigenbelang

In haar ontwikkelingssamenwerking mag de Unie niet naïef zijn. Zowel de donoren als de partnerlanden zoeken naar een win-winsituatie.

‘De Europese ontwikkelingssamenwerking mag ook in het eigen belang van Europa zijn. Maar laten we daar dan, net als elke andere grootmacht, eerlijk over zijn. We moeten vlakaf zeggen wat onze belangen zijn en kunnen onze morele principes alleen maar verdedigen tot op zekere hoogte.’

De bekommernis om het eigenbelang is duidelijk merkbaar in de relatie tussen België en zijn voormalige kolonies. Tijdens zijn recente bezoek aan Congo zei De Croo dat de relatie met het land niet vrijblijvend is. Het feit dat deze kritiek niet in goede aarde viel bij zowel het Kabila-regime als bij een deel van de Franstalige pers in België, toont aan hoe gevoelig koloniale donorlievelingen wel niet liggen.

Volgens de woordvoerder van de Congolese regering moet De Croo zich niet komen gedragen als ‘een gouverneur-generaal op inspectie’. Ook ontwikkelingsexpert Laporte meent dat Europa

zijn geloofwaardigheid bij de ontwikkelingslanden verliest doordat de Unie onduidelijk is over haar drijfveren.

Moraalridder Europa

Arnould benadrukt het belang van waarden, zoals mensenrechten en democratie, in het ontwikkelingsbeleid van de Unie. ‘Ontwikkelingsbeleid is het visitekaartje van Europa op het wereldtoneel.

Het is belangrijk om dit visitekaartje af te leveren in die landen waar die waarden ontbreken.’

Naast de wereld wil Europa dit jaar ook haar burgers overtuigen van het nut van ontwikkelingshulp. De meest recente Eurobarometer-cijfers tonen dat de tijd rijp was voor een Europees Jaar voor Ontwikkeling. 85 procent van de Europeanen vindt het belangrijk ontwikkelingslanden te helpen. Zelfs in deze crisistijd denkt 61 procent dat de middelen voor hulp hoger moeten en nog eens bijna 7 op de 10 Europeanen geloven dat de armoede in derdewereldlanden uitroeien, een topprioriteit van de EU moet zijn.

De scherpe uithaal van De Croo aan het adres van Kabila moeten we begrijpen in het licht van deze cijfers. Net zoals hun mede-Europeanen gelooft de helft van de Belgen dat het helpen van mensen in ontwikkelingslanden een morele verplichting is.

Volgens Laporte dient de scherpe kritiek van De Croo dan ook vooral om het Belgische thuisfront tevreden te houden. ‘De Croo kaart de mensenrechtenschendingen in Congo of Rwanda wel aan, maar uiteindelijk speelt hij onder een hoedje met Kabila en Kagame. Zo zal hij bijvoorbeeld tegen Kagame zeggen dat de ontwikkelingshulp opgeschort wordt, zolang hij het niet serieus meent met mensenrechten of democratische hervormingen. Kagame trekt zich daar echter niets van aan en zal ook niet van koers veranderen omdat hij weet dat hij het tienvoudige van China kan krijgen. Je kan dus niet zeggen dat onze kritiek doeltreffend is. Uiteindelijk speelt België het spel gewoon mee omdat het ons goed uitkomt. We zijn altijd dubbelzinnig geweest.’

Toch bewondert Laporte de moed van De Croo.

‘Het zou natuurlijk veel erger zijn als hij naar Congo ging zonder te praten over mensenrechten. Hij doet het en dat is zijn verdienste. Zeker als je weet dat andere regimes, zoals China, dat niet doen.’

2015 est l’Année européenne pour le développement. Des voix se lèvent en faveur d’une politique européenne de développement unifiée. A présent, les Etats membres et la Commission choisissent où ils veulent investir leur argent. Quelques pays pauvres endurent des privations, d’autres deviennent des pays «chouchous». L’objectif de l’UE est d’éradiquer la pauvreté et de défendre les droits de l’homme.

Mais en réalité, l’aide de l’UE aux pays en voie de développement (PVD) est trop souvent motivée politiquement.

“

Ontwikkelingssamenwerking moet op Europees niveau bepaald worden.

Nu gelden in de EU maar liefst 29 verschillende beleidsstelsels.”

© Djess Heymans

Maud Arnould

2015 is the European Year for Development. Different voices are pleading for a unified European development policy. Today both member states and the Commission choose where their money goes.

Because of this some poor countries bear the brunt while other countries become real donor darlings. On paper, the goal of EU’s aid to developing countries is to eradicate poverty and to defend human rights. In reality the EU’s aid is being politically motivated.

ERASMIX magazine

19

ba Journalistiek

eer je d u t s / d r o w / n ‘JOURNALIST be s?’ r e d n a r a a W .

L IN BRUSSE

NIEUW GSDIN I E L P O MA M A R PROG

2015 departement Management, Media & Maatschappij

1