EA. Voorjaar 2015 (Dutch)

Erasmus Alumni Magazine

Lente 2015 – nr. 10

Charmant op alle fronten Dagje mee met Kim Putters

ea.magazine Lente 2015

1

NORTH SEA JAZZ FESTIVAL 10 • 11 • 12 JULI 2015 MARY J BLIGE • JOHN LEGEND • LIONEL RICHIE • D’ANGELO AND THE VANGUARD • JAMIE CULLUM TONY BENNETT & LADY GAGA • CHICK COREA AND HERBIE HANCOCK • SELAH SUE • EMELI SANDÉ PAOLO NUTINI • HOZIER • LIANNE LAHAVAS • MICHAEL KIWANUKA • JARROD LAWSON • JOSÉ JAMES BUGGE WESSELTOFT, HENRIK SCHWARZ & DAN BERGLUND • RANDY WESTON & BILLY HARPER LEE KONITZ QUARTET • JESSIE WARE • BENJAMIN CLEMENTINE • BRANFORD MARSALIS QUARTET KURT ELLING WITH SPECIAL GUEST RICHARD GALLIANO • KWABS • TIGRAN HAMASYAN TRIO ALABAMA SHAKES • ROY HARGROVE QUINTET • AND MANY MORE

NORTHSEAJAZZ.COM

Voorwoord

Inhoud

Trots Make it Happen is sinds dit jaar onze nieuwe slogan. Deze prikkelende en sterke pay-off staat voor Rotterdamse daadkracht en durf. En nog mooier: de Erasmus Universiteit Rotterdam deelt deze slogan met de Gemeente ­Rotterdam, het havenbedrijf Rotterdam N.V. en Rotterdam Partners. Deze vier partijen hebben bewust de handen ineen geslagen om Rotterdam nationaal en internationaal op de kaart te zetten, om bedrijven, bezoekers én mensen zoals u – onze alumni – aan de stad te binden.

Het kan u niet ontgaan zijn dat Rotterdam de laatste paar jaar niet alleen fysiek een metamorfose heeft ondergaan met de komst van enkele beeldbepalende gebouwen, maar dat ook het zelfbewustzijn van de tweede stad van het land is gegroeid. En we zijn er als universiteit trots op dat dat we iedere dag aan dit hernieuwde zelf­ vertrouwen kunnen bijdragen.

Misschien vertel ik u als alumnus niks nieuws, maar anders nodig ik u uit om de stad te komen beleven met een bezoekje niet alleen aan de Markthal en het Centraal Station, maar ook aan onze mooie nieuwe campus. Om te zien hoe de stad, deze maand precies 75 jaar na het bombardement, haar schroom heeft afgeworpen en naar buiten treedt met de boodschap: dit is de stad waar het gebeurt, de stad van mensen die de ruimte zien en de mogelijkheden pakken en met grenze­ loze ambitie doorgaan waar anderen twijfelen: Make it Happen.

Pauline van der Meer Mohr Collegevoorzitter Erasmus Universiteit Rotterdam @PvdMM

10

16

Dagje mee met Kim Putters

De Kaap, daar moet je zijn

Hij onderzoekt met zijn Sociaal en Cultureel Planbureau wat wij – Nederland – vinden en denken. Maar zijn ochtend begint in het zwembad. ea. loopt een dagje mee.

Het is de hipste plek van Rotterdam: De Kaap, en dan vooral de Fenix Food Factory.

Tsjomme Zijlstra, filosofie-alumnus en bierbrouwer, is er trots op.

22

30

Belastingrecht

Hallo China!

Parkeertarieven, giftenaftrek, bouwleges – belastingvraagstukken zijn overal. En dus staan onze belastingrechtonderzoekers met een been in de praktijk.

Rotterdam en China liggen minder ver uit elkaar dan het lijkt. Kijk maar naar deze onderzoeksinitiatieven en ondernemende alumni.

04 De studententijd

29 Dagboek

06 Nieuws

34 Familieportret

18 Toen in het nieuws

35 Uw gift

20 Onderzoek in beeld

37 Evenementenkalender

26 Profiel EUR-alumni

38 Contact & colofon ea.magazine Lente 2015

3

De studententijd

‘Rutger was superjong en superambitieus’ TEKST

Mieke Fiers 31pictures

FOTOGRAFIE

Rutger Wolfson: “We stonden bij Witte de With in de frontlinie van de hedendaagse kunst.”

4

5 jaar ea.magazine

Ze staan nu in de schijnwerpers. Maar hoe waren ze in de collegebanken? ea. duikt in het studentenleven van prominente EUR-alumni. Deze keer: directeur van het Internationaal Filmfestival Rotterdam (IFFR) Rutger Wolfson.

Naam Rutger Wolfson Studie Kunst & Cultuur­ wetenschappen, 1989-1998 Nu (vertrekkend) directeur IFFR

Rutger Wolfson was drummer in verschillende bandjes toen hij – vers van de middelbare school – aan zijn studie Kunst & Cultuur­ wetenschappen aan de EUR begon. Hij woonde al in Rotterdam, zijn vader was er hoogleraar.

De studie was nieuw; Wolfson zat in de eerste lichting. “Dat maakte het wel bijzonder.

We hadden een erg gemotiveerde groep.”

Toen hij moest gaan stagelopen, solliciteerde hij bij het IFFR. De toekomstige directeur werd eerst afgewezen. “Ik was te ambitieus.

Ze dachten dat ik me snel zou vervelen in de functie die ze hadden.” Misschien maar goed ook, want na de afwijzing kwam hij terecht bij Witte de With, centrum voor hedendaagse kunst. “Er ging een wereld voor me open. We stonden in de frontlinie van de hedendaagse kunst. Ik had een enorm goede klik met de toenmalige directeur Chris Dercon – die is nu directeur van het Tate Modern. Niet dat ik hem intellectueel aankon, maar ik deed mijn best.” Wolfson ging niet meer weg, dag en nacht was hij bij Witte de With. “We waren de wereld aan het veroveren. Ik heb uiteindelijk ook zeven of acht jaar over mijn studie gedaan.

Op een bepaald moment heb ik drie maanden vrij genomen om mijn scriptie te schrijven.”

Naam Ariadne Urlus Link studiegenoot, vriendin Nu manager beeld en taal bij kunstcentrum SKVR

Rutger Wolfson drumde als student in verschillende bands

“Rutger was wat-ie nu nog is: een slimme, mooie en sociale jongen”, vertelt Ariadne Urlus.

Urlus had al de kunstacademie gevolgd bij de start van de studie. “Ik was een beetje de senior. We hadden al vrij snel een beetje een hip groepje. Daar zijn echt heel mooie vriendschappen uit ontstaan. We volgen elkaar nog altijd.”

Wolfson en Urlus hadden meteen een klik, maar werden pas in het tweede jaar echt vrienden.

Dat werd sterker toen Wolfson iets kreeg met Urlus’ zus. En toen hij stage ging lopen bij Witte de With, waar Urlus toen al werkte. “Dat was een heel leuke tijd. Rutger was superjong en superambitieus. Hij was ook wel een beetje de protegé van Chris Dercon. Toen Chris vertrok, is Rutger niet veel later weggegaan.”

‘Ik dacht toen: die wordt misschien wel directeur van het MOMA’ Naam Marcel van Kleeff Link studiegenoot, vriend Nu creative partner bij New Normal “Rutger was wel een verschijning: heel lang – hij is twee meter –, lange leren jas, heel lange haren. Volgens mij was hij wel een beetje rock ’n roll, toen al.” Van Kleeff en Wolfson waren direct bij de start van de studie bevriend, en zijn dat nog altijd. Met een groepje richtten ze een magazine op voor de nieuwe studierichting: Expositie, een blad over de kunst­ wereld. “Dan gingen we bijvoorbeeld met docenten naar het museum en deden daar verslag van. We besteedden er heel veel tijd aan en het was nog best wel een succes.”

Wolfson was veel bezig met muziek, vertelt Van Kleeff. “Hij drumde onder meer in de band The Bride. Wij gingen met een groepje studiegenoten altijd kijken naar zijn optredens.”

Wolfson had ook veel interesse voor de filosofische kant van de studie. “Het beschouwen, daar was-ie wel goed in. Hij is boven­matig intelligent.” Van Kleeff is ook niet verbaasd over de carrière van Wolfson.

“Ik wist toen: dat wordt ongetwijfeld een van mijn succesvolste vrienden, die gaat misschien wel ooit directeur van het MOMA worden.”

ea.magazine Lente 2015

5

Terug in de collegebanken

‘Door de interactieve sessies kan ik veel leren in korte tijd’ De Keniase Pamela Ogonya volgde in 2010 de Climate Change course aan het Institute for Housing and Urban Development Studies (IHS), onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Nu is ze terug voor een master.

ea nieuws

Jarig ea. zoekt verhalen Het Erasmus Alumnimagazine bestaat vijf jaar, dit is de tiende editie. Het blad wordt gratis verspreid onder alumni van de Erasmus Universiteit Rotterdam van wie de gegevens bekend zijn. Naast de papieren versie ­verschijnt ea. ook als digitaal magazine. ea. verschijnt zowel in het Nederlands als in het Engels. Om het eerste lustrum van het magazine te vieren roept ea. alumni op om herinneringen te delen. Hiermee zijn mooie prijzen te winnen. Meer informatie over deze wedstrijd vindt u op pagina 26.

Wat is uw achtergrond?

“Ik heb zo’n vijftien jaar werkervaring op het gebied van ontwikkeling, duurzaam­ heid en verantwoord maatschappelijk ondernemen, en in onderzoek. Een aantal jaar geleden wilde ik meer weten over klimaatverandering en aangezien het IHS specialist is op dit gebied heb ik me zonder aarzelen opgegeven voor een cursus.”

U zat daarna in het bestuur van het alumninetwerk van het IHS. “Inderdaad. Ik was verkozen tot vice-president. Samen met andere IHS’ers en alumni over de hele wereld hebben we de efficiëntie van het netwerk verbeterd.

We hebben ook een fonds opgericht, het IHS Alumni International Fund.

Professionals die het onderwijs niet kunnen betalen, kunnen hier een beroep op doen. Ik zou alle alumni willen oproepen hieraan bij te dragen.”

Waarom kwam u terug?

“Je bent nooit te oud om te leren en ik houd ervan mezelf op deze manier te verbeteren. Ik volg op het moment de mastercursus met als specialisatie klimaat­ verandering. Het is te gek, want het is nogal intensief, behandelt een scala aan relevante onderwerpen en het heeft zeer interactieve sessies, waarin ik als deel­ nemer in korte tijd heel veel kan leren. De begeleiding is natuurlijk heel belangrijk.

Bij het IHS staan de medewerkers altijd voor je kaar, dat is volgens mij een van de succesfactoren van het IHS. Wat wel lastig is, is dat ik mijn familie en mijn partner moet missen. Laatst belde mijn kleine nichtje: wanneer kom je terug?”

Naam Pamela Ogonya Studie Climate Change course (2010), nu Masters course, specialisatie klimaatverandering, beide aan het IHS Functie professional op het gebied van ontwikkeling en duurzaamheid, werkzaam voor verschillende organisatie binnen en buiten Kenia.

Ook zin om weer te studeren?

Verschillende faculteiten en instituten van de EUR bieden postacademisch onderwijs. Kijk onder meer op www.erasmusacademie.nl en www.erasmusmc.nl/onderwijs.

6

5 jaar ea.magazine

Liever een digitaal magazine?

U kunt ervoor kiezen om elk half jaar het digitale magazine in uw mailbox te ontvangen, in plaats van dit papieren blad. Beter voor het milieu, en zeker zo leuk. Wilt u dat, geef dat dan door via alumni@smc.eur.nl of 010 408 11 10.

U vindt het digitale magazine ea. op eamagazine.eur.nl.

Grasduinen in nieuws uit Leiden, Delft én Rotterdam ‘Het samenwerken geeft enorm veel energie.

Ieder voelt: het is toch iets bijzonders, je kijkt verder dan je eigen universiteit. Het geeft een kick dat je je kennis en ervaring kunt inzetten op drie topuniversiteiten.’ Dat zegt Henk Dekker in het eerste digitale magazine rond de samenwerking van de Universiteit Leiden, TU Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Dekker is wetenschappelijk directeur van het Leiden-Delft-Erasmus Centre for Education and Learning (CEL), een van de gezamenlijke instituten.

Ook op de hoogte blijven? www.leiden-delft-erasmus-nieuwsbrief.nl

ea nieuws

Huijer is Denker des Vaderlands Marli Huijer, bijzonder hoogleraar Filosofie van mens, techniek en cultuur aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, is vanaf 27 maart 2015 Denker des Vaderlands. Huijer noemt zichzelf nadrukkelijk geen kamergeleerde en pleit voor vrijuit spreken in de publieke ruimte. “Ik denk vanuit datgene wat voor dit moment actueel en belangrijk is. Ik moet te midden van mensen zijn, weten waar mensen over praten, met welke vragen zij en ik zitten.” Ze is ook lector Filosofie en Beroepspraktijk aan De Haagse Hogeschool. www.denkerdesvaderlands.nl

BENEFIET JARIG LAURENTIUS – Driehonderd in black-tie geklede leden en reünisten van studentenvereniging R.S.V. Sanctus Laurentius schoven op 14 maart aan voor een bene­ fietdiner in de Laurenskerk. Het diner is een van de activiteiten die Laurentius organiseert in het kader van het 100-jarig bestaan van de vereniging. Van de ruim tachtigduizend euro die deze avond heeft opgebracht, gaat de helft naar de Daniel den Hoed Stichting. Foto: Ronald van den Heerik

Nieuwe campus wint prijs De totaal vernieuwde buitenruimte van Campus Woudestein van de Erasmus Universiteit Rotterdam heeft de Falco Award Beste Openbare Ruimte 2014 gewonnen. Er is niet alleen aandacht geweest voor het ‘opleuken’ van de ruimte, aldus de vakjury. ‘Met het toevoegen van grote ruimtelijke invullingen, zoals de centrale as, parkeergarage, groenvlakken en in het oog springende elementen om te ontmoeten zoals het Erasmus Paviljoen – is een openbare ruimte totaal van karakter veranderd.’

EUR grijpt protesten aan voor ‘goed gesprek’ Op verschillende universiteiten zijn er protesten voor meer inspraak van ­studenten en tegen het rendements­ denken. Op de Erasmus Universiteit Rotterdam trekken Universiteitsraad en College van Bestuur (CvB) samen op.

dialoog tussen het CvB en de Universiteitsraad’, schrijven ze. Maar ze zien met name op andere beslissings­niveau’s ruimte voor verbetering. Daarom kondigen ze een project aan om de medezeggenschap op alle niveau’s van de universiteit verder te verbeteren.

Goede medezeggenschap op alle niveaus binnen de universiteit is van essentieel belang, stellen collegevoorzitter Pauline van der Meer Mohr en Universiteitsraadsvoorzitter René Karens in een gezamenlijke verklaring. ‘In Rotterdam tellen we onze zegeningen met de kwaliteit van de

‘Maar we kunnen nog meer bereiken door ook samen op te trekken in de landelijke discussie over de toekomst van de universiteit’, schrijven Van der Meer Mohr en Karens.

‘Dat kan door ons verlangen kenbaar te maken om onze publieke middelen ook daadwerkelijk in te zetten voor versterking en verbetering

van hoger onderwijs en wetenschap. Door te pleiten voor vertrouwen en autonomie, en voor het terugdringen van het omvangrijke stelsel van toezicht en prestatie­ contracten. Voor rust aan het front en minder ‘dynamisering’ (voorwaardelijke toekenning) van de eerste geldstroom. Voor voldoende middelen om alle beleidsvoornemens te realiseren. Voor waardering van een heterogene, diverse academie waar zeggen­schap en medezeggenschap elkaar in gezond evenwicht houden.’

ea.magazine Lente 2015

7

ea nieuws

FF Bellen

Etienne Augé NOG EEN EEUWFEEST – Het Rotterdamsch Studenten Gezelschap (RSG) kijkt alvast vooruit naar hun eeuwfeest. Op 1 november 2021 bestaat het honderd jaar. Hiervoor werken het RSG en de Stichting Reünisten R.S.G., aan een eeuwboek met verhalen en foto’s. Bovenstaande foto toont het novitiaat van de jaren vijftig.

Etienne Augé is mediawetenschapper aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en initiator van CHIFT: de Community for Histories of the Future, dat zich richt op het onderzoeken van science­ fiction. ea. belt met hem.

Wat doet CHIFT? “We willen de bestuderingen en de productie van sciencefiction stimuleren. We willen iedereen in Nederland die geïnteresseerd is in de toekomst en de verbeelding ervan samenbrengen. Daarom organiseren we ook verschillende events.”

Waarom science fiction?

“Als je je de toekomst kunt voorstellen, kun je die ook realiseren. Landen waar sciencefiction wordt geproduceerd hebben een stapje voor op de rest.

Gek genoeg is er in Nederland nooit een science­ fictionfilm geproduceerd, terwijl we zoveel te bieden hebben zoals onderhandelen in inter­ nationale conflicten, watermanagement en stadsplanning.”

Welk sciencefictionboek beveelt u aan?

“Het werk van Cordwainer Smith, een van mij favoriete schrijvers én expert in propaganda.

Ik bestudeer beide en geloof dat ze met elkaar te maken hebben: sciencefiction weert je tegen propaganda omdat je erdoor out-of-the-box leert denken. Verder alles van Philip K. Dick, wiens werk de basis is voor menige Hollywoodfilm, zoals Blade Runner en Total Recall.” www.facebook.com/centerforhistoriesofthefuture

8

5 jaar ea.magazine

Bent u reünist en heeft u nog archiefmateriaal, foto’s of andere herinneringen die u wilt delen met de makers van het Eeuwboek? Neem dan contact op met Bart van den Bergh, eeuwboek@hetrsg.nl. De Eeuwboekcommissie maakt graag een afspraak bij u thuis.

Nieuwe rector ISS: Inge Hutter

Geld voor toponderzoekers

Inge Hutter wordt vanaf juni 2015 de nieuwe rector van het International Institute of Social Studies (ISS), onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hutter is nu decaan van de faculteit Ruimtelijke weten­ schappen van de Rijksuniversiteit Groningen en hoogleraar Demo­ grafie. Ze volgt Leo de Haan op.

Zeven consortia van EUR-onder­ zoekers krijgen een forse financiële stimulans. Ze krijgen via het Research Excellence Initiative (REI) in totaal 10 miljoen om hun onderzoek verder te kunnen uitbouwen.

Met de investering wil de Erasmus Universiteit Rotterdam onder meer de samenwerking tussen haar beste wetenschappers stimuleren.

Desiderius voor Couwenberg Wim Couwenberg, emeritus hoogleraar Staats- en Bestuursrecht, is onderscheiden met ‘De Desiderius’. Hij kreeg de onderscheiding voor zijn uitzonderlijke bijdrage aan het publieke debat en de opinievorming in Nederland in de afgelopen halve eeuw. Couwenberg ontving de onder­ scheiding bij de verschijning van de vijftigste editie van het Jaarboek van het door Couwenberg opgerichte Civis Mundi, tijdschrift voor politieke filosofie en cultuur.

Column

Werkomstandigheden metaalsector in kaart Hoe komen werkomstandigheden in de Nederlandse metaal­ sector tot stand? En hoe kan dit proces optimaal worden? Met deze vragen gaat een consortium onder leiding van de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) de komende jaren aan de slag. Het consortium bestaat uit partijen die zowel het kennis- als het praktijkveld vertegenwoordigen. Naast RSM (bedrijfskundige kennis) zijn dat het Erasmus MC (medische kennis), Koninklijke Metaalunie (werkgeversvertegenwoordiging), CNV Jongeren (werknemersvertegenwoordiging) en ArboNed (arbodienstverlening).

‘Als ’t om de beste ideeën gaat, gaat ’t er niet om van wie ze zijn of waar ze vandaan komen’ Dat is de eerste zin van het promofilmpje van de nieuwe alliantie tussen de gemeente Rotterdam, Havenbedrijf Rotterdam N.V., Rotterdam Partners en de Erasmus Universiteit Rotterdam. De tweede zin luidt: ‘Als het om de beste ideeën gaat, gaat het erom wat je ermee doet en wat je ermee bereikt.’ Oftewel: Make It Happen.

Smartport gaat verder Na het succesvolle Smartport – een samenwerking van de Erasmus Universiteit Rotterdam, TU Delft, gemeente Rotterdam en (bedrijven uit) de Rotterdamse haven – volgt nu Smartport 2.0. Michael Jak is per 1 februari aangesteld als directeur met de opdracht deze te ontwikkelen tot dé centrale organisatie en verbindende schakel tussen universiteiten en bedrijven. Het doel van Smartport is om actief en langdurig te investeren in kennisontwikkeling voor de haven, bijvoorbeeld op het gebied van de bereikbaarheid en ontsluiting van het havengebied en het gebruik van ‘big data’. www.smart-port.nl

Fotografie: Patricia Borger

Een kamer huren in iemands studentenleven Ik was de eerste uit mijn familie die naar de universiteit ging.

Het voornemen om te gaan studeren begon bij mijn grootvader.

Hij plantte dit idee in mijn vaders hoofd, die het jarenlang met zich meedroeg in Suriname. Hij vloog naar een nieuw leven in Nederland en fluisterde dit door in de oren van zijn dochter.

De toelatingsbrief voor de Erasmus Universiteit was een door­ geschoven droom die uitkwam.

Voor de studie Bestuurskunde reisde ik dagelijks met de trein van Alphen aan den Rijn naar Rotterdam. Rotterdam kende ik toen als de stad waar familieleden woonden. De stad met de Surinaamse broodjes waar mijn ouders hele omwegen voor over hadden.

Ik was de eerste uit ons gezin die een Rotterdamse metro vanbinnen zag. Gefascineerd was ik door mijn medereizigers. Mensen die het vanzelfsprekend vonden om zo te reizen. Tussen de haltes Alexander en Kralingse Zoom probeerde ik hun gezichtsuitdrukking te imiteren.

Ik was nu ook een van hen.

Het begin viel niet mee. De universiteit met al haar collegezalen, gangen en winderige hoeken was een ongrijpbare moloch. Wat wilde ik graag een kamer huren. Niet alleen in Rotterdam, maar vooral in iemand anders’ studentenleven. Waar de academische wereld, de ongeschreven regels, de mores, bekend terrein waren.

Maar er was iets wat me op de been hield: De Stad.

Ik hield al van de stad toen het nog de aanvoerder was van de verkeerde lijstjes. Lang voordat de New York Times begon met bejubelende artikelen.

De stad werd mijn muze en voorbeeld. Zoals die zichzelf steeds weer ontwikkelt en opnieuw uitvindt. Ik heb dat ook gedaan. Ik heb mijn studie Bestuurskunde afgerond. Maar ik ben ook schrijfster geworden. In Rotterdam ontdekte ik een bijzondere vorm van reizen.

Naar de wereld van de verbeelding, waarin alles opgebouwd en gesloopt kan worden met de snelheid van de gedachte.

En het belangrijkste: door Rotterdam weet ik hoeveel schoonheid er zit in het zijn van de underdog. Juist daardoor kan de vechtlust ontstaan om door te zetten en een eigen pad te volgen.

Shantie Singh (1982) is bestuurskundige en schrijfster.

Eind 2014 kwam haar debuutroman Vervoering uit (uitgeverij De Geus), een familiekroniek over vier generaties verspreid over drie continenten (India, Suriname, Nederland). www.shantie-schrijft.nl

ea.magazine Lente 2015

9

Dagje mee

Alumnus Kim Putters

Hoffelijk in een wereld vol uitdagingen Bestuurskunde-alumnus Kim Putters maakte razendsnel carrière in de wetenschap én de politiek. Als directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) combineert hij die twee.

“Ik word altijd wakker met het idee: er gaat iets leuks gebeuren.”

10

5 jaar ea.magazine

ea.magazine Lente 2015

11

Dagje mee

T

egen half zeven staat hij op.

Hij kleedt zich aan en rijdt naar het zwembad van het naastgelegen Sliedrecht.

Hij zwemt vijftig baantjes in ongeveer een half uur, tussen zijn dorpsgenoten.

Een tante, een winkelier uit Hardinxveld, een oma van iemand van de scouting, maar vooral: mensen waarmee hij al meer dan tien jaar dagelijks zwemt, doucht, en soms in de schemering staat te wachten tot de deuren van het zwembad opengaan.

Daar, vertelt hij later, voelt hij zich onderdeel van de gemeenschap. Soms maken ze een praatje. Over de toestand in de wereld, of in het dorp. Over een van de rapporten die hij uitgebracht heeft. Of iemand zegt: hee, ik zag je nog op tv.

Hij lacht als hij het vertelt.

Maar dan, als hij gedoucht heeft, naar huis gereden is en snel wat gegeten heeft, is er dat loopje van de voordeur naar de voorgereden Audi A6. Zijn vaste chauffeur Henri staat klaar.

En ook al beseft hij hoe noodzakelijk deze voorziening is, dan vraagt Kim Putters, die al zijn hele leven in het dorp HardinxveldGiessendam woont, jarenlang actief was in de gemeenteraad en bij de scouting, zich toch even af wat de buren daarvan denken.

Naam Kim Putters Leeftijd 41 jaar Studie Bestuurskunde aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen (1991 – 1996) Carrière Promotie instituut Beleid & Management Gezondheidszorg (2001), Universitair docent Universiteit Tilburg (2003), Lid Eerste Kamer (PvdA, 2003), Fractievoorzitter PvdA Hardinxveld-Giessendam (2006) Functie nu Directeur Sociaal en Cultureel Planbureau (2013), Bijzonder hoogleraar Management van instellingen in de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (2008)

12

5 jaar ea.magazine

Mantelzorg en mediagebruik Het SCP bevindt zich op de elfde verdieping van de karakteristieke puntige hoftoren van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het lijkt in veel opzichten op een universiteit, zegt Putters terwijl hij zijn kantoor binnenstapt. Het instituut, dat in 1973 bij Koninklijk Besluit werd opgericht, doet gevraagd en ongevraagd sociaalwetenschappelijk onderzoek. Het SCP buigt zich over de vraag: hoe gaat het met Nederland? En: hoe vindt Nederland dat het gaat? Daarmee is het SCP een onmisbare bron van informatie voor ministers, Kamerleden, overheidsorganisaties, universiteiten en journalisten. De SCP-onderzoekers steken de thermometer in de samen­ leving en meten wat speelt rond uiteenlopende thema’s, van de participatiesamenleving tot botsende religies, van mantelzorg tot mediagebruik.

Vóór zijn aantreden begin 2013 had Putters zich vooral met de zorg beziggehouden, zowel in zijn academische werk als in de Eerste Kamer. Hij glimlacht verrukt over ‘zijn’ SCP: “Al die onderwerpen. Al die talentvolle mensen. De eerste paar weken moest ik elke avond met mijn benen omhoog. Lag ik doodop met een biertje op de bank. Ik dacht: ik heb nog nooit hard gewerkt in mijn leven.”

Wat ook wennen was: hij was geen ‘zzp’er’

meer, zoals hij het werk als Kamerlid en zelfs hoogleraar gekscherend omschrijft, maar hij is iemand die een gezaghebbend instituut vertegenwoordigt. Tussen zes en acht uur ’s ochtends is ‘Kim-tijd’, zo heeft hij met zijn secretariaat afgesproken, maar voor de rest mogen ze hem inplannen hoe ze willen.

En dat doen ze. Op een gemiddelde dag als vandaag heeft hij ’s ochtends een vergadering met de voorzitter van de Raad voor Cultuur, ’s middags een bezoek aan de Commissaris van de Koning van Zuid-Holland en ’s avonds een overleg met een aantal leden van de Tweede Kamer. En daartussenin nog talloze overleggen binnenshuis.

Weekendtas Negenendertig was hij toen hij aantrad, wat typerend is voor de enorme leergierigheid en werklust van Putters. Hij groeide op in Hardinxveld-Giessendam, een streng­ christelijke gemeente aan de rand van de Alblasserwaard. Een schippersgezin, maar no way dat Putters zoals zijn jongere broer Barrie in de voetsporen van zijn vader en opa zou treden. En zo kwam hij, na de mavo (‘ze waren ervan overtuigd dat er niet meer inzat’) op het vwo terecht.

Op zijn zeventiende ging hij naar Rotterdam.

Bestuurskunde studeren. Hij deed een jaar langer over zijn opleiding omdat hij als stagiair een opdracht kreeg op het ministerie van Volksgezondheid. Hij herinnert zich de eerste keer dat zijn begeleider een rapport van hem in de weekendtas van minister Els Borst had gestopt: “Dat de minister je stukken leest!”

Hij lacht. “Nu word ik boos als een minister ze niet leest.”

Hij studeerde af op zijn drieëntwintigste en stroomde uit puur enthousiasme door in een promotieonderzoek over marktwerking in de zorg. Dat werd weer opgepikt door de landelijke politiek (Wouter Bos wilde wel wat toelichting op zijn proefschrift) en zo kwam hij, als enige twintiger, terecht in de Eerste Kamer.

“Ik heb het als een groot feest ervaren”, zegt hij. “In de Eerste Kamer zeggen mensen elkaar hoe het echt zit. Het is een plek waar geluisterd wordt, gewikt en gewogen.”

Vragende frons Putters is van het harmoniemodel, zoals hij het zelf omschrijft. Noem het hoffelijk, dienstbaar; het is typerend voor Putters, in welke functie hij de afgelopen jaren ook opereerde. Hij heeft er geen enkel probleem mee om iemand ongezouten de waarheid te vertellen, helemaal niet als het een minister of staatssecretaris betreft. Maar hij zal het nooit moedwillig op de spits drijven.

Tijdens het overleg met topmensen van de Raad voor Cultuur, hier juist afgerond, fungeert Putters als verbinder. Hij stelt vragen, noteert steekwoorden, en gaat rond met koffie.

Het zijn omgangsvormen, maar boven alles is het de behoefte om mensen dichter bij elkaar te brengen. Hij luistert, en misschien nog wel belangrijker: hij geeft je ook echt het gevoel dat hij luistert. Hij houdt zijn hoofd een tikje scheef, heeft een vragende frons op het ­voorhoofd en knikt met regelmaat bevestigend, bemoedigend. Tijdens het overleg vanochtend bijvoorbeeld, met topmensen van zowel het SCP als de Raad voor Cultuur, fungeert Putters als verbinder. Hij stelt vragen. Noteert steek­woorden in zijn kladblok.

Zoekt naar begrip tussen de andere sprekers.

En hij gaat een paar keer langs met koffie.

Nee zeggen Het is rond het middaguur als Trix Jansen, een van de secretaresses van Putters die al vijfendertig jaar voor het SCP werkt, aanklopt voor het wekelijkse agendaoverleg. Onder haar arm heeft ze een vuistdikke stapel met uitgeprinte uitnodigingen, mails en verzoeken.

De computer staat nog uit, en zal dat de rest van de dag ook blijven. Putters is weinig op zijn werkkamer. Hij schat dat hij de helft van de week op het SCP is en de andere helft buiten de deur, inclusief zijn vaste vrijdag op de Erasmus Universiteit Rotterdam, waar hij nog steeds een aanstelling heeft als bijzonder hoogleraar Beleid en sturing van de zorg.

Binnen het SCP is hij het grootste deel in overleg. Buiten de deur ook. En dan zijn er nog de lezingen, zeker twee keer in de week.

Commerciële dingen doet hij niet. En hij moet echt iets over de inhoud van een rapport kunnen zeggen. Maar dan nog is de vraag aan optredens vele malen groter dan wat kan.

En dan kan hij ook nog eens slecht nee zeggen. “Maar dat moet je maar niet in het stuk zetten”, grinnikt hij. “Daar gaan mensen nog misbruik van maken.”

Er komt een verzoek binnen van de partijvoorzitter van het CDA, een uitnodiging van een universiteit in het Oosten van het land, iets van de scouting, een promotie die hij begeleidt en een bijeenkomst waarvoor hij al had toegezegd, waar nu ook Geert Mak blijkt te spreken.

“O leuk”, zegt Putters. “Is er ook nog een voorbereiding op de inhoud?”

“Die is er al geweest”, zegt Jansen.

“Met mij?”, Putters kijkt haar vragend aan.

“Ja”, zegt ze.

“Trix is mijn steun en toeverlaat”, verzucht Putters een tikje theatraal richting verslag­ gever. “Zonder haar zou alles in duigen vallen.”

‘Tussen zes en acht uur ’s ochtends is ‘Kim-tijd’, de rest is voor het SCP’

Politieke sensiviteit Het is geen uitzondering dat hij ’s avonds tot een uur of twaalf op pad is. Vandaar ook die auto met chauffeur, benadrukt hij, terwijl we met de lift onderweg zijn naar een hoger gelegen vergaderzaal voor een strategiesessie over de methoden van het SCP. De Nederlandse belastingbetaler krijgt op deze manier echt het meeste waar voor zijn geld, zegt Putters.

Met zijn hoeveelheid werkuren zou het onver­antwoord zijn om zelf te rijden, en bovendien heeft hij de reistijd hard nodig om mails te beantwoorden en stukken te lezen.

Het SCP schippert tussen twee werelden: de wetenschappelijke en de ambtelijke.

Het instituut is onafhankelijk, maar bij dit spanningsveld hoort een bepaalde

ea.magazine Lente 2015

13

Dagje mee

VERHOOG JE WAARDE Executive Education programma’s van Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) hebben impact. Op jezelf, je werkzaamheden en je organisatie. Verhoog je waarde en kies het programma dat bij jouw carrière past.

RSM Executive Education Korte programma’s (1 tot 10 dagen) op academisch niveau Actuele kennis van gerenommeerde experts en onderzoekers Breed aanbod in de vakgebieden Leiderschap, Strategie, Innovatie, Finance, Accounting, Marketing en Sales Geschikt voor verschillende carrièreniveaus en achtergronden In Rotterdam, Amsterdam en incompany Alumni van de Erasmus Universiteit Rotterdam ontvangen 10% korting.

WWW.RSM.NL/OPEN ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT ERASMUS UNIVERSITY 14 5 jaar ea.magazine

Kies bijvoorbeeld voor: The Power of Storytelling The Power of Presence Advanced Management and Leadership Programme Erasmus Executive Programme in Strategic Management Diploma Programme in Business Management and Leadership Finance for Non-Financial Managers Effective Negotiating Skills The Art of Project Management

Geaccrediteerd door

‘Ik heb me niet hoeven ontworstelen’

Agendaoverleg met zijn secretaresse.

“Zonder haar zou alles in duigen vallen.”

verantwoordelijkheid. Medewerkers kunnen – in de woorden van Putters – niet werken zonder een ‘politieke sensitiviteit’. Het instituut is dagelijks twintig tot dertig keer in de media, en bij het uitbrengen van een gevoelig rapport, over radicalisering bijvoorbeeld, is het een veelvoud daarvan.

Putters is als directeur het gezicht van het instituut. De onderzoekers treden zoveel mogelijk zelf in de media over hun rapporten, maar uiteindelijk is híí hoofdverantwoordelijk voor het onderzoek, en voor het uitdragen daarvan. Hij verzamelt input voor het werkprogramma en hij onderhoudt de contacten met ministers, staatssecretarissen, DG’s (directeuren-generaal), Kamerleden, bestuurders, maatschappelijke organisaties – tja, met wie niet eigenlijk? Druk is een under­ statement, maar hij geniet er met volle teugen van.“Ken je dat moment dat je net wakker wordt? Dat je even niet weet wat voor dag het is? Dan denk ik: sta ik vandaag op een sportveld of ga ik een rapport presenteren bij een minister?” Oprecht dankbaar: “Ik word altijd wakker met het idee: er gaat iets leuks gebeuren.”

Streng christelijk Na een bezoek aan de Commissaris van de Koning en net voor hij weer door moet naar zijn avondsessie in de Tweede Kamer, vraag ik hem waarom hij nooit is vertrokken uit Hardinxveld-Giessendam. Welk interview met Putters je ook leest, je komt altijd uit bij dat dorp, die conservatieve en gelovige gemeente waar hij bleef, ondanks zijn ambities en – niet onbelangrijk – zijn homoseksualiteit.

“Ik heb me niet hoeven ontworstelen”, zegt hij. “Ik heb allemaal mensen om me heen die heel veel van me houden. Natuurlijk heb ik een zekere worsteling gehad met uit de kast komen, maar die was niet anders geweest als ik in de stad had gewoond. Uit het dorp heb ik nooit een wanklank vernomen, ook niet uit de strengchristelijke hoek.”

“Ik geloof niet in de makkelijke route. Ik zoek toch die harmonie. Als ik al het gevoel had gehad dat ik ongewenst was, dan had ik me niet laten wegjagen. Ik kruip niet in mijn schulp.”

Buiten zet de schemering in. “Ik ben er al jarenlang onderdeel van de gemeenschap.

Mijn ouders wonen er, mijn vrienden. Ik ken er elke stoeptegel. Dat maakt het voor mij nu echt een plek om thuis te komen.”

TEKST Geert Maarse studeerde Bedrijfskunde (2006) aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) en Algemene cultuurwetenschappen (2008) en de master Media & Journalistiek (2009) aan de Faculteit der Historische- en Kunstwetenschappen (nu Erasmus School of History, Culture and Communication – ESHCC).

FOTOGRAFIE Levien Willemse studeerde tussen 1981 en 1989 Maatschappij­ geschiedenis aan de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen (nu Erasmus School of History, Culture and Communication – ESHCC).

ea.magazine Lente 2015

15

Daarom Rotterdam

Bier, lekker eten en de menselijke maat Filosofie-alumnus Tsjomme Zijlstra is een van de bedenkers van het concept voor de hipste plek in Rotterdam: de Fenix Food Factory op De Kaap. Zelf brouwt hij er bier.

Op zaterdag en zondag kun je er over de hoofden lopen: het marktplein van de Fenix Food Factoy. Omwonenden en bezoekers uit de wijde omtrek komen hier voor hun dagelijks boodschappen: het lekkerste brood, een mooie zelfgemaakte kaas, groenten rechtstreeks van het land, goede koffie of een pint bier van de Kaapse Brouwers.

In de hal speelt een jazzbandje, lazy muziek. Wie zich wil terugtrekken uit de drukte, pakt een boek uit de bored to death bookclub. Tsjomme Zijlstra, van de Kaapse Brouwers, legt uit: “Een boek uit deze bibliotheek mag je gewoon mee naar huis nemen. Wie wil kan er Engelse literatuur bijzetten. Niks is verplicht.” Het is typerend voor de sfeer. Zijlstra is een van de bedenkers van het concept van de Fenix Food Factory op de kop van Katendrecht, oftewel De Kaap. Alles draait hier om lekker en ambach­ telijk eten en drinken.

Hooggegist “Ik wist eigenlijk altijd al dat ik niet veel zitvlees heb; ik wil doen, ondernemen. In mijn jeugd organiseerde ik feestjes en activiteiten op het bungalowpark waar ik opgroeide.

Tijdens mijn studietijd zat ik in de studievereniging en hield me bezig met het organiseren van borrels, conferenties en studiereizen.” Een jaar of drie geleden, tijdens zijn studie Filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam begon hij met bierbrouwen. Veelal hooggegiste bieren die gelagerd zijn op whisky-, bourbon of Bordeauxvaten.

Zijlstra: “Ik heb een jaar in Londen gewoond. Ik schreef er mijn eindscriptie en werkte bij The Rake, de eerste Craft Beer Bar die in de stad openging. Inmiddels is bierbrouwen in Engeland hot en slaat deze trend over naar steeds meer landen.” Bijzonder is dat Zijlstra in juni zijn eigen bier mag tappen in The Rake en er zijn handtekening op de muur mag zetten.

Cider Na Londen keerde Zijlstra terug naar Rotterdam. “Het leuke van Rotterdam is dat de stad nog een menselijke maat heeft. In Londen moest ik soms drie kwartier met de trein als ik naar een vriend wilde. Hier kun je alles nog lopen of fietsen.” Zijlstra ging werken bij café Boudewijn.

Hier zat cider van cidermaker Wouter Bijl op de tap.

De twee verzonnen een mooi plan, een food factory, en gingen op zoek naar een goede locatie. “Een vriendin tipte me over de leegstaande Steinwegloodsen. Deze loodsen uit 1900 zijn de grootste van Europa. Wij huren nu een stuk van de begane grond van loods twee. Boven ons komt een samenwerkingsverband van creatieve bedrijven.

Verderop in onze loods zit de circusschool en jeugdcircus Rotjeknor. Voor de eerste loods worden nog plannen ontwikkeld.”

16

5 jaar ea.magazine

Skyline “De Steinwegloodsen zijn volgens mij gelegen op het mooiste punt van Rotterdam. We kijken over de Nieuwe Maas en de Rijnhaven naar Hotel New York en de prach­ tige skyline van de stad. In de zomer hebben we grote terrassen aan twee zijden van de loods. Aan de waterkant zie je de zon in de rivier ondergaan. Er zijn gasten die vanaf de kade het water inspringen. Dat leek mij eerst gevaarlijk maar het water heeft hier geen rare stroming.

De haven ligt in de luwte en er komt geen scheepvaart langs. Overal zijn trapjes om weer de wal op te klimmen. ’s Avonds doen we gekleurde lampjes in de bomen aan; net als aan de andere kant, het Deliplein, waar de terrassen van de restaurants staan. Als je hier loopt dan waan je je in een pittoresk deel van Parijs.”

Hier moet je zijn op De Kaap Vroeger was het de uitvalsbasis voor de elite, daarna werd Katendrecht getypeerd als zeemans­ kwartier, hoerenbuurt of Chinatown. Begin deze eeuw start de stad met het opknappen van het schiereiland, bijgenaamd De Kaap. Grootscheepse renovatie, een groene wandelpromenade, een aanlegplaats voor de watertaxi en een loopbrug naar Hotel New York. En een boel creatieve ondernemers en aansprekende initiatieven.

Fenix Food Factory, Veerlaan 19D Verzameling culinaire ondernemers met liefde voor ambach­ telijke en eerlijke producten. Iedere zaterdag markt. www.fenixfoodfactory.nl Het Deliplein Gerestaureerd plein met zeven uitstekende restaurants. www.kunjijdekaapaan.nl/restaurant Codarts Circus Arts (HBO) en jeugdcircus Rotjeknor, Veerlaan 19F&E (ook in de Fenix Loods). Codarts heeft een heel hoge ruimte waar artiesten in opleiding onder meer hun kunsten op de trapeze oefenen. Je kunt er gewoon binnen­ lopen om eens te kijken. www.codarts.nl/circus , www.circusrotjeknor.nl Theater Walhalla, Sumatraweg 9-11, en Kantine Walhalla, Veerlaan 11 Pareltjes van voorstellingen in grotere (theater) en kleinere (kantine) zaal.

Van intieme concerten tot kindervoorstellingen.

Ouderwets lekker eten in het restaurant van de Kantine. www.theaterwalhalla.nl

Naam Tsjomme Zijlstra Leeftijd 35 Studie Filosofie (2014) Functie Kaapse Brouwer Bijzonder Mede-bedenker concept Fenix Food Factory.

Won verschillende bier- en brouwprijzen. Werkt onder meer aan de opzet van het Geen Daden Maar Woorden Festival, de Foodcourt en een vintagemarkt in de Fenix Food Factory.

Trots op De Kaap en het Deliplein

Eveline van de Lagemaat studeerde Maatschappij­ geschiedenis aan de Faculteit der Historische- en Kunst­ wetenschappen (nu Erasmus School of History, Culture and Communication).

TEKST

Ronald van den Heerik studeerde tussen 1979 en 1983 Filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

FOTOGRAFIE

ea.magazine Lente 2015

17

Toen in het nieuws

92 / 93 ea. gaat terug in de tijd en vraagt zich af: hoe is het nu met die studenten die in het college­ jaar 1992-1993 in het nieuws waren?

Simone van Geest

Marco Stahl

Leeftijd 45 jaar Studie Maatschappijgeschiedenis Functie politiek assistent van minister Ploumen

Leeftijd 45 jaar Studie Bedrijfseconomie Functie Directeur bij Stahl Consultancy

Wat deed je in 1992-1993?

“Ik was voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond.

Ik onderhandelde met minister Ritzen over de studie­ beurzen. Daarvoor zat ik al twee jaar in de Universiteitsraad.

Ik was dus behoorlijk actief. Een geweldige tijd.

Als jongeren lieten we toen veel van ons horen.”

Wat heb je geleerd?

“Dat er niet één waarheid is maar dat het genuanceerder ligt. Mensen doen veel te snel allerlei aannames. Ik heb geleerd om altijd verder te kijken.”

Wat doe je nu?

“Ik heb een hele tijd in de journalistiek gewerkt. Ik was politiek redacteur voor Buitenhof, Netwerk, Veronica en de AVRO. In 2008 maakte ik een switch en nu sta ik aan de andere kant. Ik ben politiek assistent van minister Ploumen van Buitenlandse Zaken.”

Wat deed je in 1992-1993?

“Naast mijn studie Bedrijfseconomie werkte ik als foto­ model. Voor opdrachten ging ik regelmatig naar het buitenland. Naar exotische oorden zoals Sri-Lanka, maar ook naar de Verenigde Staten en de Canarische Eilanden.”

Hoe kijk je terug op die tijd?

“Een supertijd! Als student kun je grotendeels je eigen tijd indelen, waardoor ik ruimte kon maken voor het modellen­ werk. Gelukkig kon ik de tentamens die ik miste op een ander moment inhalen.”

Wat doe je nu?

“Na mijn afstuderen heb ik ruim tien jaar internationaal modellenwerk gedaan. Hierbij heb ik zelf mijn admini­ stratie gevoerd en heb ik me in het Nederlandse belasting­ stelsel verdiept. Ik kreeg steeds meer financiële vragen vanuit de modellenwereld. In 2004 richtte ik mijn eigen belastingadvieskantoor op dat zich met name richt op dat vakgebied, dus op de modellen en fotografen. Tegenwoordig verzorgen we ook de administratie voor allerlei andere beroepsgroepen.”

Simone onderhandelde namens de LSVb met minister Ritzen Marco was tijdens zijn studie een succesvol fotomodel

18

5 jaar ea.magazine

TEKST EN FOTOGRAFIE

Sanne van der Most studeerde Privaatrecht aan de Erasmus School of Law. Ze studeerde af in 1999.

Jos van Leeuwen

Joost van Katwijk

Leeftijd 50 jaar Studie Bedrijfskunde Functie Managing Director bij Kon. Joh. Enschedé

Leeftijd 44 jaar Studie Bedrijfskunde Functie Verandermanager

Wat deed je in 1992-1993?

“Ik liep stage bij een softwarebedrijf op het gebied van kwaliteitsmanagement. Voor de resterende dagen nam ik er nog een tweede project bij en voor mijn afstuderen onderzocht ik nog een derde bedrijf. Dat liep een beetje uit de hand. Ondertussen schreef ik mijn scriptie.”

Wat heb je er geleerd?

“De kunst van het doorzetten. Toen ik mijn concept­ scriptie inleverde, gaf mijn professor aan dat het op een 9 aankoerste. Maar als ik heel erg mijn best zou doen…

Ik ging rechtsomkeert, werkte nog twee maanden keihard en scoorde een 10!”

Wat doe je nu?

“Ik ben sinds afgelopen jaar Managing Director bij Kon. Joh. Enschedé, de ruim driehonderd jaar oude drukker van bankbiljetten, postzegels en andere waardedocumenten.

Een prachtig bedrijf dat na een moeilijke periode de weg naar boven weer heeft gevonden.”

Jos haalde als eerste ooit een 10 voor zijn scriptie Bedrijfskunde

Wat deed je in 1992-1993?

“Ik zat in de Eurekaweekcommissie. Achteraf de grootste Eurekaweek tot dan toe. Een geweldige ervaring. Voor mij een andere kennismaking met de universiteit en alle partijen die bij de organisatie van een Eurekaweek betrokken zijn. Zoals de studentenadministratie, de faculteiten, de studentenverenigingen, de politie en de Rotterdamse horeca.”

Wat heb je geleerd in die tijd?

“Het was heel leuk en leerzaam om te doen. Ik heb Rotterdam en de universiteit van een heel andere kant leren kennen. En ik heb echt leren samenwerken in een team, rekening houden met elkaar en omgaan met verschillen in inzicht.”

Wat doe je nu?

“Ik heb een eigen adviesbureau. Ik ben verander- en interimmanager in de gezondheidszorg. Ik hou me nog steeds veel bezig met teamwerk. Ik geef leiding aan grote veranderprogramma’s en adviseer bestuurders.”

Joost zat in een historische Eurekaweekcommissie

ea.magazine Lente 2015

19

Onderzoek in beeld

Rafelranden van de stad Daar waar stadsgrenzen worden genegeerd. Waar in hoog tempo en informeel wordt gebouwd voor het explosief toenemend aantal stedelingen. Waar de armsten terechtkomen. Waar de meest basale infrastructuur mist. Daar waar de stad uit haar voegen barst, dat is het onderzoeksgebied van Tikvah Breimer, onderzoeker en docent aan het Institute for Housing and Urban Development Studies (IHS).

Tikvah Breimer Mieke Fiers

FOTOGRAFIE TEKST

Aanmodderbeleid In steden die een flinke demografische groei doormaken gaat de informele expansie vaak zo snel, dat lokale bestuurders niet veel meer weten te doen dan het maar te laten gebeuren.

‘We regelen achteraf wel iets.’ “Maar dat is bijna niet te doen”, betoogt Breimer.

“Hoe zorg je achteraf voor waterleiding, voor toegankelijkheid? Hoe gaat dit gebied zich verhouden tot de formele stad in termen van burgerschap?

De gebieden waar rurale en natuurlijke elementen nog aanwezig zijn kunnen soms best mooi zijn, de bouwwerken inventief, maar als er niets is geregeld, zijn dit de sloppenwijken van morgen.”

Anticiperen en voorbereiden Probeer de steden binnen de gestelde plannen te houden, zo schrijven de dominante westerse modellen voor stedelijke planning voor. Maar beter is het om op de expansie te anticiperen. Hoe dat te doen is (ook) binnen de wetenschap nog een grote vraag. Breimer analyseert hiervoor satelliet­ beelden en luchtfoto’s, gecomplementeerd met literatuur studie en grond­ werk. Zou het mogelijk zijn om de dynamiek op de landmarkt op deze foto’s te gaan herkennen? Ze werkt samen aan het ontwikkelen van een software­ model voor lokale overheden waarmee deze realistische scenario’s krijgen van de gebieden waar de expansie van hun eigen stad naartoe zal gaan.

Met die wetenschap zijn ze de problemen een stukje voor.

20

5 jaar ea.magazine

Zangvogels “Brazilianen zijn dol op zangvogels.

Ze nemen ze zelfs mee in de bus”, vertelt Breimer. Ze werkt als specialist Urban Land Management & Policies, en heeft verschillende perioden in Brazilië doorgebracht. Onlangs verbleef ze bij een gezin voorbij de stadsgrens van Jaboatão in het armere Noord-Oosten, om te zien hoe de informele landmarkt van verkavelingen in elkaar zit. Op deze foto staat ze op een dak in de wijk Rocinha in Rio de Janeiro, een van de meest beruchte, beroemdste en dichtst­ bevolkte favela’s van Latijns-Amerika.

Een schrikbeeld van hoe een stads­ uitbreiding kan worden wanneer er vooraf te weinig op geanticipeerd is.

Vragen Breimer – van huis uit antropoloog – stelt graag vragen.

Aan haar studenten – veelal professionals uit alle hoeken van de wereld die binnen het IHS een opleiding volgen. Over de realiteit ‘on the ground’. En via haar online fotografie-portfolio, waar ze niet zozeer tekst maar juist beelden inzet om (andere) professionals te inspireren. Op de site is ook een ‘thinkpiece’ te vinden over anticiperen en voorbereiden. Hiermee geeft Breimer een voorzet voor de debatten rond Habitat III, een grote VN-conferentie in 2016 waar de nieuwe stedelijke agenda voor de komende twintig jaar wordt vastgesteld. Breimer is inmiddels ook een Instagram-account over het thema begonnen. www.tikvahbreimer.com www.ihs.nl instagram.com/urbanbeyondthecity/

ea.magazine Lente 2015

21

Wetenschap in de praktijk

Ook hier denken onze belastingrecht­ onderzoekers over na

Rondvaartbootbedrijven halen grote omzetten met hun vaart in gemeentewater. Hoe kun je daar als gemeente van meeprofiteren? Foto: amsfrank / Foter / CC BY-SA

22

5 jaar ea.magazine

Fiscalisten staan vaak met één been in de academische wereld en met één been in de praktijk. Want belastingrecht, dat raakt alle facetten van de samenleving. “De praktijk leert mij gerichtere vragen te stellen.”

Fiscalist Arjen Schep denkt regelmatig na over Amsterdamse rondvaartboten. Het is een van de onderwerpen die hij op zijn bord krijgt bij zijn werk voor de gemeente Amsterdam.

Hij is daar voor twee dagen per week gedetacheerd door de Erasmus Universiteit Rotterdam, om preciezer te zijn door het Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL). “Mijn meerwaarde bij de gemeente Amsterdam is dat ik een brede blik heb op fiscaliteit die verder gaat dan de waan van de dag”, vertelt Schep.

“Ik kan bijvoorbeeld de wethouder bedienen met een wetenschappelijk rapport met trends en ontwikkelingen op het terrein van gemeentelijke belastingen.” Zo adviseert hij de gemeente Amsterdam hoe de stad via belastingen duurzaam gedrag kan stimuleren. “Ik denk mee over parkeertarieven, het verlagen van bouwleges om duurzaam bouwen te stimuleren en belastingvoordelen voor groene daken die regenwater moeten opvangen.”En over rondvaart­ boten dus. Schep is betrokken bij de vraag hoe Amsterdam de toeristen op die rondvaartboten kan laten betalen voor het gebruik van het grachtenwater.

“Rondvaartbootbedrijven halen grote omzetten, terwijl het niet eens hun water is”, legt Schep uit. “Ik denk mee hoe de gemeente via belastingen kan profiteren van rondvaart­ boten die gebruik maken van gemeentewater. Ook let ik op de privaatrechtelijke kant: is het bijvoorbeeld mogelijk dat bedrijven op- en afstapplaatsen huren van Amsterdam?”

Schep valt daarbij niet alleen terug op de academische vakinhoud, maar ook op een analytische manier van denken die hij als wetenschapper in zich heeft. “Niet iedereen kan een probleem afpellen en op een heldere manier de oplossing opschrijven.” Schep staat met één been in de academische wereld en met één been in de praktijk.

Logisch, vindt hij, want belastingrecht, daar heeft iedereen mee te maken. Of het nu gaat om hondenbelasting of inkomstenbelasting. Met het toepassen van zijn juridische kennis in de praktijk wil hij meewerken aan een betere samenleving, vertelt hij. “Misschien dat het met mijn kerkelijke achtergrond te maken heeft, maar een deel van wat mij drijft, is het bijdragen aan een betere en meer rechtvaardige samenleving.”

AfriKids Hij is niet de enige. Ook hoogleraar Belastingrecht Sigrid Hemels combineert haar wetenschappelijke inzichten met activiteiten in de praktijk. Ze werkt bij internationaal advocatenkantoor Allen & Overy en is een adviseur bij verschillende kunstinstellingen. Daar geeft ze bijvoorbeeld lezingen over belastingsubsidies, fiscale regels rond het doneren van kunststukken of het doneren van geld aan culturele instellingen. Haar fiscaal-culturele werkzaam­ heden doet ze ‘om niet’. Het past in het pro bono-beleid

van Allen & Overy dat medewerkers stimuleert om kennis gratis voor geselecteerde goede doelen ter beschikking te stellen. Zo had het internationale kantoor een relatie met AfriKids, dat zich inzet voor kinderen in Ghana. Maar, constateerde Hemels, omdat AfriKids niet in Nederland was geregistreerd, was er geen giftenaftrek mogelijk voor donerende Nederlandse werknemers van Allen & Overy.

Hemels: “Daarom heb ik uitgezocht hoe we AfriKids in Nederland konden registreren, zodat niet alleen onze medewerkers, maar ook andere Nederlandse donateurs konden profiteren van het fiscale voordeel en daardoor meer geld aan AfriKids konden gireren.” Hemels kon haar nieuwe inzichten in het ‘geven over de grens’ ook nog eens gebruiken voor een andere goededoeleninstelling die klant zijn van Allen & Overy. “Dat kwam onze klantrelatie weer ten goede. Bovendien kon ik op de faculteit een promovenda aannemen die verder onderzoek doet naar het doneren aan buitenlandse goede doelen. Zo is de cirkel weer rond.” >

Hemels ontdekte een fiscale oplossing voor het doneren aan buitenlandse goede doelen

Naam Sigrid Hemels Studie een jaar Kunst- en Cultuurwetenschappen daarna Fiscale Economie (1992-1997) Functies hoogleraar Belastingrecht aan de EUR en fiscalist bij advocatenkantoor Allen & Overy, lid van de Raad van Toezicht van het Prins Bernard Cultuurfonds en het Amsterdam Museum en lid van de Raad van Adviseurs van de Vereniging Rembrandt Naam Arjen Schep Studie Fiscaal Recht (1994-1999) Functies onderzoeker aan de EUR binnen het Erasmus Studiecentrum voor Belastingen van Lokale overheden (ESBL), twee dagen per week gedetacheerd bij de gemeente Amsterdam als fiscaal-juridisch adviseur

ea.magazine Lente 2015

23

erasmus paviljoen eat good, feel good

great drinks, good and fresh food, all local and sexy www.erasmuspaviljoen.nl find us on facebook

Wetenschap in de praktijk

Schep denkt mee over parkeer­tarieven en belastingvoordelen voor duurzame, groene daken Blogs op Twitter De praktijk heeft dus baat bij de academische kennis van de Erasmus School of Law, maar de universiteit leert ook van de praktijk, zeggen Hemels en Schep. Hemels geeft nog een voorbeeld uit de goededoelenwereld. “Vroeger had een gelddonor vaak geen invloed op wat er met zijn geld gebeurde, bovendien was het geven regelmatig een afhankelijkheidsrelatie. In de praktijk zag ik steeds meer ondernemers doneren die een ondernemender cultuur vragen van goede doelen, zelf ondernemende doelen oprichten en uitgaan van empowerment. Hier heb ik vervolgens een wetenschappelijk artikel over geschreven.”

Dat artikel had zijn weerslag vervolgens in de praktijk, omdat de Belastingdienst Hemels mede naar aanleiding daarvan uitnodigde voor een gesprek. Ook Schep verwerkt zijn ervaringen bij de gemeente Amsterdam in wetenschappelijke artikelen. “De praktijk leert mij om voor zulke artikelen veel gerichtere vragen te stellen. Ook wordt het stuk zo veel levendiger dan wanneer ik alleen de theorie zou behandelen.” De vraag is: worden zulke publicaties ook gelezen door vakgenoten in de praktijk? “Absoluut,” zegt Hemels. “Ik krijg regelmatig reacties op mijn artikelen en blogs; ik word uitgenodigd om ergens te komen spreken en ik merk dat blogs het goed doen op Twitter.

Ook worden we geciteerd in rechterlijke uitspraken en parlementaire stukken. Het gaat ons er niet allereerst om dat we vaak geciteerd worden door wetenschappelijke tijdschriften, maar dat we écht iets toevoegen aan de samenleving. Dat is ons bestaansrecht.”

Schep: “Inderdaad. Zo is mijn proefschrift opgepakt door het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Ook mijn columns over mijn onderzoeken worden op LinkedIn goed gelezen door collega’s in de praktijk. Dat leidt weer tot uitnodigingen voor lezingen. En de gesprekken die daarop volgen, kunnen weer invloed hebben op wetenschappelijk onderzoek.”

Palestijnse delegatie Wetenschappelijke inzichten over belastingrecht moeten hun weg vinden naar de dagelijkse praktijk – daar is het ze om te doen, benadrukken de twee fiscalisten. En omdat belastingrechtsregels in ieder land weer anders zijn, is het niet altijd vanzelfsprekend dat ze schrijven voor interna­ tionale wetenschappelijke tijdschriften. Toch is er vanuit het buitenland belangstelling voor de verrichtingen van het ESBL. Zo ontving het studiecentrum Japanse en

Palestijnse delegaties die wilden leren over lokale heffingen door gemeenten. Schep: “We bekeken met hen bij de Gemeente Rotterdam een computersysteem dat als een soort Google Earth kan inzoomen op ieder pand in de stad. Tik je bijvoorbeeld ‘Nieuwe Binnenweg 52 a’ in, dan krijg je gegevens over de indeling van het pand, de WOZ-waarde, de eigenaar, de bewoner, enzovoorts.

Alle informatie zit in dat systeem, heel indrukwekkend.

Alle data zijn aan elkaar gekoppeld.” Hemels: “In Japan hebben ze zulke systemen niet. Met Arjens collega, Anneke Monsma, schreef ik er daarom voor een Japanse organisatie een paper over.”

Politiek gevoelig Synergie tussen wetenschap, praktijk en juridische kennis die via pientere academici z’n weg vindt naar de werkvloer.

Het klinkt allemaal prachtig. Toch zijn Sigrid Hemels en Arjen Schep realistisch genoeg om te erkennen dat de praktijk soms weerbarstig is. Schep: “Zo verzocht een ambtenaar mij eens een rapport te herschrijven omdat het politiek gevoelig lag. We zochten naar een oplossing waar we allebei achter konden staan.

Mijn conclusie bleef staan, maar ik formuleerde ’m wat minder scherp, zodat er geen politieke rel zou uitbreken.”

“En waardoor je uiteindelijk wél bereikt wat je wilt”, vult Hemels aan. “Ik heb ook gemerkt dat het helpt als ik de dingen soms wat subtieler opschrijf. Want het gaat uiteindelijk om het resultaat.” Schep erkent: “Soms is dat frustrerend, maar het is de realiteit waarin je werkt. In een wetenschappelijk artikel kun je vervolgens wél scherp opschrijven wat je wilt. In die zin hebben wij twee uitlaatkleppen: de wetenschap en de praktijk. Dat is ook mooi.

Ik wil hier niet vanuit mijn ivoren toren dingen roepen zonder dat ik met mijn laarzen in de modder sta.”

TEKST Sjoerd Wielenga rondde in 2007 de master Media & Journalistiek af aan de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen (nu Erasmus School of History, Culture and Communication).

ea.magazine Lente 2015

25

Alumni profiel

Alumni van ‘Erasmus’ Voor de tiende keer maakt de universiteit een magazine voor u, de alumni. Maar wie zijn die alumni eigenlijk? Een aantal feiten, cijfers en wie-wat-waar op een rijtje.

98.509 Zoveel alumni telt de Erasmus Universiteit Rotterdam. (peildatum 23-01-15.

EUR, excl IHS)

58 %

42 %

In de beginjaren van de universiteit was het zeer ongebruikelijk voor dames om te gaan studeren. De laatste jaren studeren er overigens juist meer vrouwen af dan mannen.

± 30 De grootste groep alumni is tussen de 25 en 35 jaar (bijna een derde van het totaal), daarna volgt 35-45 jaar en 45-55 jaar.

…en in de rest van de wereld

In de buurt

Landen top 5

1 2 3 4 5

22K

Van ruim 70 duizend alumni is bekend waar ze wonen.

Bijna 47 duizend (tweederde!) woont in de provincie Zuid-Holland, waarvan 22 duizend in Rotterdam.

Kloppen uw gegevens in onze database?

Bekijk of pas ze aan op www.eur.nl/alumni/service/ erasmus_alumni_database_ead/ Heeft u geen inloggegevens meer?

Stuur een mail aan Hugo Koppe: koppe@smc.eur.nl

Onze man in

Duitsland 875 alumni

India

489 alumni

Verenigd Koninkrijk 462 alumni

Tanzania 459 alumni

Indonesië 411 alumni

Zeker niet alle alumni zijn in Rotterdam blijven plakken. Onze alumni wonen over de hele wereld. Dit is de top-5 van landen met de meeste geregistreerde alumni. Het ISS heeft een belangrijk aandeel in de internationalisering. Gegeven van het andere grote internationale instituut IHS is niet in deze cijfers verwerkt.

Op www.eur.nl/alumni/alumniworldmap vindt u een interactieve wereldkaart met alumni. Alleen alumni van wie een volledig adres bekend is, zijn hierin opgenomen.

Naam Martin Kwak Leeftijd 56 jaar Studie Rechten Functie HR-adviseur bij Shell “Shell produceert olie in Gabon, onder andere in de wildernis rond Gamba en daar woon ik ook. Ik doe daar HR-werk. Gabon is een weergaloze plek om te wonen, met name Gamba. Ik zit hier midden in National Geographic.

De olifanten banjeren vrijwel dagelijks door mijn tuin en grote groepen gorilla’s leven een paar kilometer bij me vandaan. Werken is werken, maar voor mij is de plaats waar, een grote factor.”

(De gegevens komen uit de administratie van de EUR, peildatum 23-01-15. Gegevens van het IHS zijn niet in het geheel verwerkt.)

26

5 jaar ea.magazine

Foto: Levien Willemse, Collectie historisch fotoarchief EUR

Wedstrijd 5 jaar ea.

Weet u nog, toen u studeerde …? ea., het Erasmus Alumnimagazine, bestaat vijf jaar!

Dit is de tiende editie van het blad waarmee we de universiteit en de alumni dichter bij elkaar willen brengen.

Om dit te vieren organiseren we een wedstrijd. Deel uw verhaal, en maak kans op mooie prijzen!

Weet u nog, toen u studeerde…? Dat was de tijd van grens­ verleggende acties en levensbepalende ontmoetingen, maar ook van heerlijk herkenbare gewoontes en gedragingen.

Heeft u een mooie anekdote, herinnert u zich een bijzonder moment of een kenmerkende situatie die u met ons wilt delen? Graag!

Tekst, beeld of film Hóe u uw verhaal vertelt, mag u zelf bepalen. Het kan in tekst, in foto’s of andere beelden, maar u mag ook een filmpje maken (leuk!). Bedenk dat we de winnende inzendingen willen publiceren in de volgende ea..

Dat kan in het papieren blad zijn en/of in het digitale magazine. Kiest u voor geschreven tekst, ga dan uit van maximaal 500 woorden.

Insturen Stuur uw verhaal in voor 15 juni 2015. Alumni-officer Carien van der Wal ziet uw bijdrage graag komen.

Mail naar vanderwal@smc.eur.nl of stuur het per post naar Erasmus Universiteit Rotterdam, C.S. van der Wal, Kamer A1-51, Postbus 1738, 3000 DR Rotterdam.

Jury Een driekoppige jury zal uw inzendingen beoordelen.

De jury bestaat uit: Pauline van der Meer Mohr (collegevoorzitter EUR), Sander Ruijsbroek (alumnus en tekst­ schrijver, schrijfservice.nl) en Wieneke Gunneweg (hoofdredacteur ea. en EM).

Gewonnen?

De winnaars krijgen persoonlijk bericht en worden uitgenodigd hun prijs in ontvangst te komen nemen op campus Woudestein: een mooi moment om even terug te komen naar de universiteit! De winnaars worden bovendien uitgenodigd voor een lunch in het Erasmus Paviljoen.

Dit zijn de prijzen: Hoofdprijs 1 free seat Executive Education programma naar keuze (van maximaal 2 dagen) van Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM)!

Er is een breed aanbod van korte programma’s voor professionals in de vakgebieden Leiderschap, Strategie, Innovatie, Finance, Accounting, Marketing en Sales. RSM wordt consequent gerekend tot de top business schools in Europa en tot de top 3 in onder­ zoek. Kijk op www.rsm.nl/open.

Andere prijzen Een bierpakket van de Kaapse Brouwers Geniet van de bijzondere biertjes van EUR-alumnus én Kaapse Brouwer Tsjomme Zijlstra. Lees meer over hem op pagina 16 van dit magazine.

De roman ‘Vervoering’ (3x) In deze historische roman beschrijft EUR-alumna Shantie Singh vier generaties in honderd jaar, van Suriname, via India naar Nederland. Dit debuut werd zeer goed ontvangen. Lees haar column op pagina 9 van dit magazine.

Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd en de prijzen worden niet in geld uitgekeerd.

ea.magazine Lente 2015

27

Dagboek

SYDNEY

‘Natuurlijk gaat de barbecue aan’

Lia Hollemans verliet vorig jaar haar geboorteland Nederland.

Ze verblijft nu voor onbepaalde tijd in Australië, samen met haar partner Bart (ook EUR-alumnus).

Naam Lia Hollemans Leeftijd 29 jaar Studie Media & Journalistiek, Erasmus School of History, Culture and Communication (2008-2010) Functie tutor bij een organisatie die workshops creatief schrijven ontwik­ kelt voor kinderen, blogger www.aworldoffood.nl

Foto: Jimmy Harris / foter Zondag Schapen, draken, tijgers en vooral veel mensen.

Sydney staat even op z’n kop vanwege de viering van het Chinees Nieuwjaar. Vriendin Laura en ik wagen ons in het internationale gezelschap en kijken naar wat wij Brabanders vergelijken met een carnavalsoptocht, maar dan met een Aziatisch tintje. Aan het einde van de parade zijn we wel toe aan een biertje. Dat is helaas nog niet zo makkelijk te verkrijgen, omdat Australië/Sydney strenge regels hanteert wat betreft alcohol.

We mogen tot 22:00 uur ons biertje op het terras drinken, daarna worden we vriendelijk doch dringend verzocht naar binnen te komen.

Maandag Er is eigenlijk niets wat mijn vriend Bart en ik missen aan Nederland. Maar waar we niet zonder kunnen: volkorenbrood, zoals we dat in Nederland gewoon zijn. Het kostte flink wat zoekwerk (lees: brood proeven) voor we vergelijkbaar brood hadden gevonden. Maar het is gelukt. Op maandag maak ik een omweggetje naar mijn werk om bij een bakery heerlijk bruin brood voor 2,50 dollar te kopen.

Dinsdag Vandaag ben ik jarig! Een verjaardag met 26 graden en een fijn zonnetje in Sydney bevalt me goed.

De Nederlandse traditie van trakteren houd ik in stand. Ik heb zelfs drop weten te vinden!

De kinderen op mijn werk vinden drop niet zo lekker, maar gelukkig zingen ze nog wel heel enthousiast Happy birthday voor mij.

Woensdag In Sydney werk ik als tutor bij een organisatie waar kinderen naartoe komen voor workshops creatief schrijven tijdens schooluren of juist als naschoolse opvang. Zo werk ik op het moment aan een workshop waarin de kinderen hun eigen biografie schrijven. Alles mag en alles kan in die biografie en

het is erg leuk om te zien hoe creatief sommige kinderen al op jonge leeftijd zijn. Met mijn achter­ grond als copywriter help ik hen met brainstormen, het op papier zetten van hun ideeën, de spelling, en ik fungeer als een positief klankbord. Veel kinderen hebben een taalachterstand omdat ze een Aboriginal- of andere niet-Engelse achtergrond hebben. Hen positief stimuleren en aanmoedigen is een belangrijk onderdeel van mijn werk.

Donderdag Leven in een land aan de andere kant van de wereld betekent ook nieuwe vrienden maken.

Vandaag komen drie vrienden bij ons eten: een Braziliaanse, een Colombiaanse en een Amerikaan.

We zijn inmiddels dermate geïntegreerd als Aussies dat de barbecue aangaat. In Nederland is barbecueën altijd een groot ding met veel sausjes en salades. In Australië is de barbecue ‘gewoon’ een dagelijkse vervanging van het koken op het gasfornuis. Vlees wordt dus zelden, ook door ons niet, in een pan gegooid. Daar is de barbecue voor! De Braziliaanse is vegetariër, dus voor haar maken we een recept van onze blog a world of food. Hierop koppelen we eten en drinken aan ons buitenlandavontuur. Zo plaatsen we iedere week een recept van een internationaal gerecht dat we die week hebben gegeten, en ook reisverhalen en -foto’s.

Zaterdag Vandaag gaan we hiken in de Blue Mountains waar je de bergen kunt beklimmen voor een prachtig uitzicht of juist trappen kunt afdalen om af te koelen in de watervallen. Sydney is een metropool en bijna drie keer zo groot als de provincie Noord-Brabant. Er is echter veel natuur op een uurtje rijden van Sydney. Behalve de bergen, kun je ook altijd naar het strand. Het beroemde Bondi Beach of een van de andere stranden zijn perfect om te surfen of te zwemmen!

ea.magazine Lente 2015

29

Landen thema

China

Vertrouwen, panda’s en veel onderzoek 30

5 jaar ea.magazine

Met de voeten stevig in Rotterdam kijkt de EUR ver over de landsgrenzen heen.

Studenten komen uit 135 verschillende landen, alumni vestigen zich over heel de wereld en binnen onderzoek en onderwijs is samenwerken met het buitenland eerder regel dan uitzondering. ea. maakt elke editie een mozaïek van verhalen over de relatie van de universiteit met een bepaald land.

Dit keer: China.

De Chinees-Nederlandse melkpoederconnectie Jan-Paul Vegt en Yonggao ‘Leo’ Liu leerden elkaar kennen op de EUR en leiden nu samen het bedrijf G&D Europe, dat Nederlandse melkpoeder naar China exporteert.

China & EUR • Een van de belangrijkste samen­werkingslanden voor de EUR. • De EUR heeft 15 overeenkomsten met Chinese universiteiten, werkt samen met 50 Chinese faculteiten.

• 537 Chinezen studeerden in 2014 aan de EUR. Tien jaar eerder waren dat er nog 290.

• Zo’n 13 procent van alle internatio­ nale studenten komt uit China.

• Er zijn meer dan 70 PhD-studenten en een aantal visiting scholars op de EUR die door de Chinese overheid (China Scholarship Council) worden gefinancierd.

• 5 Chinese PhD-studenten zijn inmiddels in Rotterdam gepromoveerd.

• Tientallen Chinese onderzoekers zijn in dienst bij de EUR. • Zeker 500 EUR-alumni wonen in China.

Het begon met de Erasmus Shop op Woudestein. Jan-Paul Vegt was daar tijdens zijn studie werkzaam als manager. In 2008 kwam masterstudent Liu met een zakelijk voorstel. Zijn familie heeft een textielbedrijf in China en Liu wilde wel kleding leveren aan de winkel. Het resultaat: in de shop kwamen Chinese sweaters met het logo van Erasmus University Rotterdam.

Na hun studie in 2010 richtten de twee het bedrijf G&D Europe op. Geen textiel deze keer, maar hét gat in de Chinese markt: melkpoeder – een product dat destijds stevig onder vuur lag in China vanwege het (giftige) melkpoederschandaal.

“Op mijn basisschool in China leerden we al dat Nederland nummer één was op het gebied van melkgerelateerde producten”, vertelt Liu. De eerste verscheping leidt tot duimendraaierij.

Vegt: “Het was één container vol met babyvoeding ter waarde van 150 duizend euro. Dat was risicovol, want we moesten het melkpoeder binnen zes maanden verkopen vanwege de beperkte houdbaarheid ervan. En nee, we hadden toen nog geen deals met afnemers.”

Uiteindelijk lukt het hen om binnen twee maanden hun eerste Chinese afnemer te vinden.

Daarbij helpt het dat de familie van Liu een goede zakelijke reputatie heeft. Liu: “Zakendoen in China draait vooral om vertrouwen.”

Inmiddels telt het bedrijf honderd man personeel, maakt het een omzet van enkele miljoenen euro’s en heeft het een afzetkanaal van 10 duizend winkels in China.

Vegt onderhoudt in Nederland de aanvoercontacten, Liu zorgt vanuit de Chinese stad Yantai voor de marketing en de distributie naar afnemers. Die Chinees-Nederlandse connectie is essentieel voor het opbouwen van ver­trouwen. “Zonder Chinese zakenpartner is dat bijna onmogelijk. Tenzij je heel veel geld wilt verspillen”, zegt Vegt. “We doen ook nooit beloftes die we niet kunnen nakomen. Met een grote mond haal je misschien een paar deals binnen, maar op lange termijn kom je er niet mee weg.” Inmiddels gaat het om meer dan alleen melkpoeder. G&D Europe distribueert ook melk, glaswerk en mineraalwater.

Naam Jan-Paul Vegt (30) Studie International Business Administration met Master Finance & Investment (2002-2009) China eigenaar Chinees-Nederlands distributiebedrijf

Naam Yonggao ‘Leo’ Liu (34) Studie Master Marketing (2008-2009) China eigenaar Chinees-Nederlands distributiebedrijf, is er geboren, getogen en woonachtig

ea.magazine Lente 2015

31

Landen thema

Chinese variant van het ERGO-onderzoek ERGO is typisch Rotterdams: in dit langlopende (al twintig jaar!) medische bevolkingsonderzoek participeren 15 duizend bewoners van de Rotterdamse wijk Ommoord. Vijf jaar geleden toonde de Fundan University in Shanghai interesse, en inmiddels worden ook 15 duizend bewoners van de wijk Changfeng in Shanghai gevolgd.

Bert Hofman, hoogleraar Epidemiologie aan het Erasmus MC, is als hoofdonderzoeker zowel betrokken bij het Rotterdamse onderzoek als bij de spin-off ervan, de Shanghai Cohort Study. Het opzetten van het Chinese onderzoek vergde vooral geduld, vertelt Hofman. “Het was heel belangrijk dat we eerst de informele leiders in de wijk vonden, want zij bepalen of mensen wel of niet gaan deelnemen. Zij zijn belangrijker dan bijvoorbeeld een positief advies van een burgemeester.” Daarna was het zaak om deelnemers vast te houden. Ze krijgen geen financiële compensatie, maar ze worden medisch goed onderzocht en eventueel doorverwezen naar een van de beste academische ziekenhuizen van China.

Dat is in een systeem waar mensen hun eigen zorgkosten moeten betalen wel een reden om mee te (blijven) doen.

Hofman onderhield samen met EUR-hoogleraar Chirurgie Hans Jeekel de contacten met de Chinese universiteit. “In Shanghai heerst een beetje een mediterrane cultuur, mensen zijn heel open en het is er licht chaotisch. Een vergadering bijvoorbeeld is voor koele Hollanders wel wennen want ze springen snel op en vallen elkaar makkelijk in de rede.” Hofman komt al 25 jaar in China en ziet het land veranderen: “Ik heb de afgelopen jaren gemerkt dat de kadaver­ discipline steeds meer plaatsmaakt voor een met ons vergelijkbare cultuur waarin het gaat om wát je zegt in plaats van wíe het zegt.”

Het Shanghai-project is een mooi visitekaartje voor de internationale ambities van het Erasmus MC. “Bij dit project zijn we het opleidingscentrum geweest voor alle Chinese artsen en onderzoekers die daar nu rondlopen. Dat zijn nu onze ambassadeurs in de wereld.” Dat is belangrijk gezien de toekomstige positie van de Chinezen. “Ze zijn nog niet leidend in de wetenschap en geneeskunde, maar dat gaan ze ongetwijfeld worden. Er wordt zeer veel geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek.”

Naam Bert Hofman Functie hoogleraar Epidemiologie, Erasmus MC China zette Chinese versie van het ERGO-onderzoek mee op

32

5 jaar ea.magazine

De Drs. achter de Dr. Panda games Alumnus Thijs Bosma is oprichter van TribePlay, de gameproducent van de populaire Dr. Panda animatie-games voor kinderen tot zes jaar.

In 2005 vroeg hij voor de eerste keer een visum aan voor China. Bestemming: Shanghai. “De energie en dynamiek waren overweldigend, ik wilde er meteen wonen en het avontuur aangaan.” Bosma belandde bij de game-ontwikkelaar Spil Games Asia in Shanghai en na twee jaar begon hij voor zichzelf; hij richtte TribePlay op. “Door de lancering van de iPad werd de markt voor kinderen erg interessant. China heeft veel programmeurs en designers en het ontwikkelen van games is goedkoper dan in bijvoorbeeld Nederland. Daarnaast was er in China sprake van een snelgroeiende lokale markt.”

Bij de start waren er wel wat drempels, vertelt Bosma. “Vooral productiematig.

De cultuurverschillen tussen medewerkers in China en Nederland zijn groot en daar moest ik aan wennen. Ik denk niet echt dat er ‘trucs’ zijn om dat op te lossen. Je moet vooral heel goede mensen om je heen verzamelen.”

Bosma heeft zijn onderneming met 45 personeelsleden gevestigd in Chengdu.

De Chinese stad is onlosmakelijk verbonden met pandaberen vanwege de (panda)reservaten en een groot pandafokcentrum. Vandaar dat zijn educatieve games een pandabeer in de hoofdrol hebben.

De games zijn inmiddels 40 miljoen keer gedownload in app-stores. Eerder produceerde Bosma vooral voor de internationale markt, maar hij richt zich steeds meer op China. “Veel dingen werken hier anders. Mensen zijn bijvoorbeeld minder bereid om voor apps te betalen.

En Chinese ouders kunnen in apps andere dingen belangrijk vinden voor hun kinderen dan westerse ouders.”

Naam Thijs Bosma (35) Studie Bedrijfskunde met Master Strategisch Management (1998-2005) China heeft eigen bedrijf in China

Het Erasmus China Law Centre Het Erasmus China Law Centre doet dienst als directe schakel tussen Chinese rechtenfaculteiten en de Erasmus Universiteit. Sinds 2010 wordt het centrum permanent bemand door hoogleraar Chinees recht Yuwen Li. Het Erasmus China Law Center (ECLC) begeleidt PhD-studenten. “Er zijn momenteel veertien PhD-kandidaten uit China die hier vier jaar lang onderzoek doen. Ze doen vaak een vergelijkende studie tussen het Chinese en het uitgebreide Nederlandse rechtssysteem om daarmee het Chinese rechtssysteem, verder te helpen ontwikkelen.”

Zo begeleidt Li een PhD-student die onderzoek doet naar de nationale veiligheid zodra buitenlandse investeerders geld steken in projecten. “In China kan de overheid op basis van de wet beslissen of een buitenlandse partij wel of niet mag investeren in een project. Als dat iets is op het gebied van de militaire industrie, de media of telecommunicatie, dan is investeren niet mogelijk vanwege de nationale veiligheid. In Frankrijk, Duitsland en de Verenigde Staten wordt dat ook gedaan. De PhD-student analyseert nu de overeenkomsten en verschillen in de wetgeving en de implementatie tussen die landen onderling.”

Naast de PhD-trajecten houdt het ECLC zich bezig met het organiseren van netwerkborrels, cursussen en congressen rondom het thema Chinees recht.

Daarnaast onderhoudt het contacten met Nederlandse advocatenkantoren zoals NautaDutilh en Houthoff Buruma. “Zij zitten in Rotterdam, werken voor klanten die zakendoen met China, hebben een China-desk en willen graag Chinese stagiairs aannemen. Wij helpen hen daarbij.”

Naam Yuwen Li Functie hoogleraar Chinees recht, directeur Erasmus China Law Centre sinds 2010 China is Chinese, directeur ECLC

TEKST Dennis Mijnheer studeerde Bedrijfskunde aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM). Hij is in 2003 afgestudeerd.

ea.magazine Lente 2015

33

ESAA Erasmus Executive Programs

Executive Program Financieel Forensisch Deskundige Na een succesvolle start in 2014 begint op vrijdag 11 september de 2e leergang. Het Executive Program Financieel Forensisch Deskundige legt in 12 colleges de verbinding tussen de juridische- en financiĂŤle discipline en biedt u de mogelijkheid u verder te bekwamen in het uitvoeren van onderzoeken naar malversaties.

Financieel Forensisch Onderzoek richt zich op waarheidsvinding als er een vermoeden is van financiĂŤle criminaliteit (zoals fraude, witwassen, financiering van terrorisme en corruptie). Voor de uitvoering van deze onderzoeken is expertise vereist van zowel de accountants als de juristen.

Het Executive Program richt zich op de verbinding tussen de accountancy en de rechtswetenschap met als doel het bereiken van een effectiever en efficiĂŤnter onderzoek.

Het curriculum van de opleiding bestaat uit o.a. de volgende vakkken: Financieel rechercheren, forensic valuation, forensic IT, ethiek, psychologie, interviewtechnieken en enkele juridische vakken. Door de inbreng van betrokken hoogleraren en docenten uit de praktijk bent u verzekerd van state-of-the-art wetenschappelijke kennis en methodieken.

Start: Colleges: PE-uren: Informatie: Locatie:

11 september 2015 12 72 www.esaa.nl/executives Campus Woudestein, Erasmus Universiteit Rotterdam

Bent u werkzaam als financieel expert, accountant, jurist, toezichthouder of advocaat? Dan bent u van harte welkom deel te nemen aan dit programma. Er kunnen maximaal 25 deelnemers toegelaten worden tot het Executive Program Financieel Forensisch Deskundige.

Voor meer informatie over de leergang neemt u contact op met: Henny van den Bergh E esaa-ffd@ese.eur.nl T 010-408 15 21

ESAA is een onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam 34

Erasmus Alumni Magazine NAJAAR 2014

Familieportret

Naam Karin Cortvriendt Leeftijd 55 jaar Studie 1978-1983 Rechten Functie Kunstzinnig en astrologisch counselor en vrijwilligster terminale zorg

Naam Martin Hoogendoorn Leeftijd 56 jaar Studie 1976-1982 Bedrijfseconomie 1982-1985 Accountancy (Postdoc.)

1990 Promotie Functie Hoogleraar Externe verslaggeving EUR

Naam Alex Hoogendoorn Leeftijd 42 jaar Studie 1990-1996 Financiële bedrijfseconomie 2000-2003 Registercontroller (Postdoc.)

2012-2014 Internal Auditing & Advisory (Postinitieel) Functie Informatiemanager ING

Familie Hoogendoorn-Cortvriendt

Trouwfoto’s maken bij de Eieren van Petri Studeren was iets nieuws in de familie, zowel bij de broers Martin en Alex als bij Martins vrouw Karin.

Martin en Karin hebben elkaar in 1978 ontmoet bij studen­ tenvereniging SSR-R, waar Martin in dispuutsverband ‘vader’ van Karin was. In 1985 trouwden ze. Hun trouw­ foto’s maakten ze bij de Eieren van Petri. Alex, de jongste broer van Martin, is nog een blauwe maandag lid geweest van dezelfde studentenvereniging: “Ik woonde nog thuis in Bleiswijk. Dagelijks reed ik op en neer naar de universi­ teit op mijn brommertje, dat combineerde niet zo lekker met de bardiensten bij de vereniging.” Martin heeft de eerste twee jaar ook op en neer gebrommerd op zijn Yamaha. Martin: “De universiteit was iets ongekends voor mijn ouders, ik was de eerste in de familie die ging studeren. Een buurjongen was student, die benadrukte dat het belangrijk was om lid te worden van een studenten­ vereniging, zoals het ‘corps’. Waarop ik spontaan uitriep dat dat niets voor mij was, omdat ik niet kon zingen!”

Karin was in haar familie ook de eerste die zich inschreef voor een universitaire studie: “Mijn vader heeft me altijd gestimuleerd om mijn talenten te ont­plooien. Heen en weer reizen was voor mij geen optie, ik kwam uit Goes.

Bij een oom en tante in Capelle a/d IJssel kon ik op kamers tot ik in wooncentrum ’t Hofje van Gerrit de Koker terecht kon. Daar werd uitsluitend aan ongehuwde vrouwen verhuurd.” Karin memoreert nog het belang van studenten­ decaan Myrna Njiokiktjien bij het maken van haar keuze voor de EUR. Meer herinneringen: Alle drie de alumni hadden colleges van Prof. Slagter. Prof. Ophof liet als eerste suppoosten voor de deur plaatsen om laatkomers te weren, weet Alex.

En Karin herinnert zich Herman Brood, die tijdens de Dies van 1978 door een podium in de C-hal zakte.

TEKST EN FOTOGRAFIE

Ronald van den Heerik

ea.magazine Lente 2015

35

Uw gift

‘Als ze zich afvragen waar opa is, is er het monument’ De vader van Gonda Labruijere schonk zijn lichaam aan de wetenschap

De vader van Gonda Labruijere had besloten zijn lichaam beschikbaar te stellen aan de wetenschap. “Hij had alles keurig geregeld, en zoals hij het wilde, zo is het gelopen.”

Toen het moment daar was, ging het allemaal heel snel. Labruijere: “Het contact met het Erasmus MC verliep heel respectvol en heel prettig.

We werden gebeld dat ze het lichaam van mijn vader kwamen ophalen en een paar uur later was het voorbij.” Haar vader wilde verder ook geen herdenkingsdiensten of familiebijeenkomsten. “Maar dan heb je ook niets”, aldus Labruijere.

Om nabestaanden als Labruijere te ondersteunen, organiseert het Erasmus MC eenmaal per jaar een herdenkingsplechtigheid voor de nabestaanden van degenen die dat jaar overleden zijn en hun lichaam ter beschikking stelden voor onderwijs en onderzoek. Een jaar na de dood van haar vader kreeg de familie van Labruijere een uitnodiging voor zo’n plechtigheid. Achteraf gezien had ze het zelf niet mooier kunnen organiseren: “Er was overal aan gedacht, dát was voor mij eigenlijk het afscheid van mijn vader.” Labruijere denkt dat haar vader heel trots zou zijn geweest als hij de plechtigheid had meegemaakt.

Om de nabestaanden een vaste afscheidsplek te geven en om de mensen die hun lichaam ter beschikking stellen aan de wetenschap te eren, wil het Erasmus MC een monument plaatsen.

Een goed idee, vindt Labruijere, omdat het de moed erkent die vereist is voor mensen om hun lichaam ter beschikking te stellen. Ook kan het mensen aan het denken zetten. Bovendien kwamen er zoveel mensen af op de dienst dat er blijkbaar behoefte is aan erkenning voor nabestaanden, meent Labruijere: “Het is vooral fijn voor familieleden die geen afscheid kunnen nemen, zoals neven en nichten die in het buitenland wonen, of kleinkinderen die te jong zijn om te begrijpen wat er is gebeurd. Als ze zich ooit afvragen waar opa is, dan kun je ze meenemen naar zo’n monument.”

TEKST Najat Chaatouf studeerde tussen 2009 en 2013 aan de Erasmus School of History, Culture and Communication (Algemene Cultuurwetenschappen en Media & Journalistiek).

FOTOGRAFIE Ronald van den Heerik

36

5 jaar ea.magazine

Het nabestaandenmonument Het onderzoek en onderwijs in het Erasmus MC kan niet gebeuren zonder dat mensen hun lichaam ter beschikking stellen. Maar de nabestaanden van deze personen hebben geen vaste begraaf- en/of gedenkplaats. Daarom wil het Erasmus MC een monument plaatsen. Uit reacties van ­nabestaanden is gebleken dat de behoefte hieraan groot is.

De productie en plaatsing van het nabestaandemonument kost 12.000 euro. Uw gift voor dit doel is van harte welkom!

Meer informatie: www.eur.nl/doneren/doelen/ geef_een_nabestaandenmonument/ Of neem contact op met Wim Waninge: w.waninge@erasmusmc.nl of 010-7043509.

Ter beschikking stellen Er zijn de laatste jaren steeds meer mensen die zich hebben ingeschreven om hun lichaam na overlijden ter beschikking te stellen aan wetenschap en onderwijs. Als gevolg van deze toename heeft het Erasmus MC moeten besluiten een stop te zetten op het inschrijven. Het Erasmus MC neemt op dit moment dus geen nieuwe inschrijvingen aan. Wanneer het inschrijven hervat wordt, is nog niet bekend.

Ook geven?

De Erasmus Universiteit Rotterdam kent uiteenlopende fondsen en projecten waarvoor donaties zeer welkom zijn. Een overzicht is te vinden op de nieuwe site www.eur.nl/doneren.

Evenementen kalender

Wat is er te doen?

27 MEI Denkcafé met cyberfilosoof Michel Bauwens 20.00-21.30 uur, Arminius, Museumpark 3, Rotterdam www.eur.nl/sgerasmus 30 MEI VLS University Tour 2015 - The Erasmus Edition!

Wielerronde voor studenten en medewerkers van de universiteiten Rotterdam, Leiden en Delft.

Start en finish op campus Woudestein www.erasmussport.nl

27 MEI

PEER-TO-PEER-ECONOMIE Uber, AirBNB, Facebook, Bitcoins en Wikipedia zijn voorboden van een peer-to-peer-economie. Volgens de Belgische cyberfilosoof Michel Bauwens hét alternatief voor het kapitalistisch systeem.

Tijdens het Denkcafé gaat hij met u in debat.

18 JUN Afscheidslezing Leo de Haan Rector ISS (International Institute of Social Studies) over Livelihoods in Development 16.00-18.00 uur, ISS, Kortenaerkade 12, Den Haag 18 JUN Erasmus Energy Forum, Business Day 8.30-19.00 uur, Beurs-WTC, Rotterdam www.rsm.nl/energyforum 19 JUN Erasmus Energy Forum, Science Day 8:30-15:30 uur, Erasmus Paviljoen, Erasmus Universiteit www.rsm.nl/energyforum 31 AUG Opening Academisch Jaar Officiële opening met toespraken en prijzen www.eur.nl/opening 31 AUG Heartbeat festival

Divers festival in het campushart www.eur.nl/heartbeatfestival

18 & 19 JUNI

ERASMUS ENERGY FORUM Hét jaarlijkse evenement over de energie van de toekomst. Unieke bijeenkomst van prominente energyprofessionals, beleidsmakers en academici. Presentaties, debatten, workshops en discussies over de toekomst van de energie-industrie vanuit het perspectief van een grote stad met haar grote internationale haven. Met een businessdag (18 juni) en een wetenschapsdag (19 juni).

2 OKT

RSM Leadership Summit Van Nelle Fabriek, www. rsm.nl/summit

2, 3 OKT Viering 45 jarig bestaan RSM www.rsm.nl

Op de hoogte blijven van evenementen, lezingen en congressen? Kijk op www.eur.nl/nieuws/agenda.

Of volg de EUR via Facebook, Twitter of LinkedIn.

31 AUG

HEARTBEAT FESTIVAL Derde editie van het festival in het campushart van de Erasmus Universiteit. Speciaal voor studenten en medewerkers om het Academisch jaar op een bijzondere en feestelijke manier in te luiden. Ook alumni zijn van harte welkom!

ea.magazine Lente 2015

37

Contactgegevens

Erasmus Universiteit Rotterdam alumni@smc.eur.nl 010 408 11 10 www.eur.nl/alumni

EAV Erasmus Alumnivereniging Bon Ellemeet / Alexandra Staab eav@erasmusalumnivereniging.nl 010 414 94 07 www.erasmusalumnivereniging.nl

Erasmus Trustfonds secretariaat@trustfonds.nl 010 411 05 96 www.trustfonds.nl

ESE Erasmus School of Economics Charles Hermans hermans@ese.eur.nl 010 408 18 03 www.esealumni.nl

FSW Faculteit der Sociale Wetenschappen Marjolein Kooistra kooistra@fsw.eur.nl 010 408 21 35 www.eur.nl/fsw

ESL Erasmus School of Law Martijn Roos m.roos@law.eur.nl 010 408 96 99 www.esl.eur.nl/alumni

FW Faculteit Wijsbegeerte Ceciel Meiborg meiborg@smc.eur.nl 010 408 89 80 www.eur.nl/fw

Erasmus MC Elles de Waard alumni@erasmusmc.nl www.erasmusmc.nl/alumni

38

ea.magazine Voorjaar 2015

ESHCC Erasmus School of History, Culture and Communication Geschiedenis & Cultuur Sabai Doodkorte doodkorte@eshcc.eur.nl 010 408 28 74 IBCoM & Mediastudies Renee Mast mast@eshcc.eur.nl 010 408 20 06 Lidewij Radix radix@eshcc.eur.nl 010 408 23 09 www.eshcc.eur.nl

RSM Rotterdam School of Management, Erasmus University Jennifer Ritfeld jritfeld@rsm.nl 010 408 26 98 www.rsm.nl/alumni

iBMG instituut Beleid & Management Gezondheidszorg Stefan Groen / Ernst Bakker alumni@bmg.eur.nl www.eur.nl/bmg

IHS Institute for Housing and Urban Development Studies Charmae Nercua nercua@ihs.nl 010 408 98 74 www.ihs.nl/alumni

ISS Institute of Social Studies Sandra Nijhof nijhof@smc.eur.nl 070 426 04 14 www.iss.nl/alumni

Colofon

Erasmus Alumnimagazine / ea. is een uitgave van de stafafdeling Marketing en Communicatie van de Erasmus Universiteit. ea. wordt binnen Nederland kosteloos toegezonden aan alumni van de EUR die ingeschreven staan in de Erasmus Alumni Database. Aanmelden via alumni@smc.eur.nl.

Verhuisd? Geef het door aan het alumni office alumni@smc.eur.nl.

De oplage van de papieren ea. is 36.000.

Er is ook een digitaal magazine, te vinden op eamagazine.eur.nl Liever een digitaal magazine?

U kunt ervoor kiezen om elk half jaar het digitale magazine in uw mailbox te ontvangen, in plaats van dit papieren blad. Beter voor het milieu, en zeker zo leuk. Wilt u dat, geef dat dan door via alumni@smc.eur.nl.

Uitgave Jaargang 5, ea. 10, lente 2015 De volgende ea. verschijnt Herfst 2015 Redactieadres EUR, afdeling SM&C Postbus 1738 3000 DR Rotterdam alumni@smc.eur.nl www.eur.nl/alumni Bladmanager Carien van der Wal, alumni & corporate relations officer Redactie Wieneke Gunneweg, hoofdredacteur Mieke Fiers, eindredacteur Aan dit nummer werkten mee Najat Chaatouf, Ronald van den Heerik, Lia Hollemans, Eveline van de Lagemaat, René van Leeuwen, José Luijpen, Geert Maarse, Pauline van der Meer Mohr, Dennis Mijnheer, Sanne van der Most, Shantie Singh, Sjoerd Wielenga, Levien Willemse, faculteiten EUR, inclusief Erasmus MC, IHS en ISS Advertenties Carien van der Wal, Druk OBT, Den Haag Vormgeving Ontwerpwerk, Den Haag Cover Levien Willemse Redactie Advies Commissie De RAC bestaat uit vertegenwoordigers van de faculteiten en alumniverenigingen van de EUR en heeft een adviserende rol bij de totstandkoming van ea. © Erasmus Universiteit Rotterdam Niets uit deze uitgave mag zonder schrifte­ lijke toestemming van de uitgever geheel of gedeeltelijk worden overgenomen.

YOUR DEGREE HAS TAKEN YOU THIS FAR,

WE WILL HELP YOU GO FURTHER… RSM ALUMNI LIFELONG LEARNING SCHOLARSHIP

At Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) we believe in and foster life-long learning. In recognition of this ideal, we are offering alumni from the RSM and EUR Bachelor and/or Master degrees a Lifelong Learning Scholarship awarded as a tuition fee waiver for the 2015 and 2016 intakes of our MBA programmes and our Dutch Part-time Master Bedrijfskunde programme.

Find out how these programmes can complement your previous degree and enhance your career by contacting: For MBA programmes - Vasileios Zaravellas: vzaravellas@rsm.nl For Part-time Master Bedrijfskunde - Klaas Wassens: kwassens@rsm.nl

WWW.RSM.NL/LIFELONGLEARNING ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT ERASMUS UNIVERSITY

KOOPHUIS? HUURHUIS? JOUWHUIS!

ONTDEK ONS AANBOD: NIEUWBOUW WONINGEN vanaf € 167.500 v.o.n.

BESTAANDE WONINGEN vanaf € 50.000 tot € 350.000*

VRIJ SECTOR HUURWONINGEN vanaf € 711,-*

BIJ ONS KUN JE TERECHT VOOR JOUW KOOP- OF HUURHUIS IN HEEL ROTTERDAM!

WIL JE WETEN WAT HET BESTE BIJ JOU PAST? DOE DAN DE KOPEN OF HUREN TEST OP

JOUWHUIS.NU

YOUR HOME At Woonstad Rotterdam we have the appartment or house tailor made to suit your needs. Included in our portfolio is a large and varied selection of Real Estate and private accommodation to let in the vibrant and modern World port of Rotterdam. Not only do we can offer houses to buy from € 50.000 and upwards we can also provide the option of roomy and spacious houses/appartments to rent from € 711,- a month.

These are immediately available without the need of a deposit and free of real estate agents charges or fees and no fixed term leasing agreement. Check out our latest offers at jouwhuis.nu

JE VINDT ONS COMPLETE AANBOD OP JOUWHUIS.NU 010-4408800

JOUWHUISRDAM ATROTTERDAM

*direct beschikbaar

WOONSTAD ROTTERDAM HEEFT DE WONING DIE JOU PAST