Erasmus Alumni Magazine
Lente 2016 – nr. 12
Wereldverbeteraar Dagje mee met Catarina Fonseca
ea.magazine Lente 2016
1
Voorwoord
Inhoud
Over de grens Internationalisering loopt als een rode draad door deze editie van het Erasmus Alumnimagazine. Dat juich ik toe, want internationalisering heeft mij veel gebracht. Meest recent heeft het me als Vlaamse hier gebracht; als de nieuwe voorzitter van het College van Bestuur van de Erasmus Universiteit. Ik woon inmiddels langer in Nederland dan ik ooit in België heb gewoond, en ben in de loop der jaren vernederlandst. Toch heb ik ook de verwonderde blik van de buitenlander behouden. Ik ervaar dat als positief. Wonen en leven buiten je moederland – ik woonde voor korte en langere periodes behalve in Nederland, ook in Zwitserland, Frankrijk en Afrika – rekt je referentiekader op. Je leert dat je ook anders naar de werkelijkheid kunt kijken. Dat je een andere opvatting kunt hebben over werk, familie en vrienden en dat die blik evenveel waard is als jouw blik. Die bredere kijk op het leven en de wereld, wens ik iedereen toe. De komende jaren is internationalisering een van de belangrijkste thema’s waar ik me voor in zal zetten. Internationalisering stimuleert, naast persoonlijke ontwikkeling, ook ondernemingszin en creativiteit; twee waarden die perfect aansluiten bij het DNA van deze universiteit. Want ik heb één ding al geleerd afgelopen maanden: de basis ligt in Rotterdam, maar de uitstraling van de Erasmus Universiteit gaat de hele wereld over.
Kristel Baele Collegevoorzitter Erasmus Universiteit Rotterdam
10 Dagje mee met Catarina Fonseca Schoon water voor iedereen – Catarina Fonseca, econoom bij ‘denk- en doetank’ IRC en ISS-alumna, werkt eraan. ea. loopt een dagje met haar mee.
26
18 Rotterdam is hip! Rotterdam staat steeds vaker op lijstjes van steden-die-je-moet-bezoeken. De stad wint prijzen en trekt meer en meer toeristen. Maar hoe komt dat zo?
34
De wereld in een klas
Hello USA!
De Erasmus Universiteit wil haar studenten opleiden tot ‘mondiaal mondige burgers’. “De Erasmus Universiteit heeft potentie om dé hotspot voor buitenlandse studenten te worden.”
De een werkt ermee samen binnen een onderzoek, de ander gaat er op uitwisseling en een derde gaat er na zijn studie gewoon wonen; ea. belicht verschillende linken van de Erasmus Universiteit met de Verenigde Staten.
04 De studententijd
24 3x weten over terrorisme
06 Goed bezig!
31 Erasmus University & You
06 Nieuws
39 Wetenschap voor de basisschool
17 Groeten uit Brussel
41 Familieportret
22 Onderzoek in beeld
42 Contact & colofon ea.magazine Lente 2016
3
De studententijd
Victor Middelkoop alias Victor Mids: “Ik zit het liefst een beetje achterin iedereen te observeren.”
‘Hij was altijd al aan het goochelen’ TEKST
Mieke Fiers
4
ea.magazine Lente 2016
Ze staan nu in de schijnwerpers. Maar hoe waren ze in de collegebanken? ea. duikt in het studentenleven van prominente alumni. Deze keer: Victor Middelkoop, beter bekend als de illusionist Victor Mids.
Naam Victor Middelkoop Leeftijd 29 jaar Studie Geneeskunde, 2007-2013 Nu Illusionist en presentator, onder meer in zijn televisieprogramma Mindf*ck
“Ik kan me goed voorstellen dat veel studenten niet weten dat ik bij hen in de klas zat. Ik ben redelijk op de achtergrond. Dat zou je misschien niet zeggen als je me kent van televisie, maar ik zit het liefst een beetje achterin iedereen te observeren. Als ik de ander snap, dan durf ik mijn conclusies wel te ventileren. De opleiding Geneeskunde was leuk. Het was in het begin best lastig, maar niets dramatisch: ik moest een tandje bijzetten ten opzichte van de middelbare school. Ik ben altijd bezig geweest met magie, ook tijdens mijn studie, het was mijn bijbaan. Ik heb bij Laurentius gezeten, een jaar, later ook bij Augustinus in Leiden, waar ik mijn coschappen heb gelopen. Een aantal studiegenoten van Leiden zie ik nog veel. Of ik nog arts wil worden? Ik denk weleens aan het doen van promotieonderzoek over bijvoorbeeld hoe taal van invloed kan zijn op patiënten. Dat schuurt tegen hypnose. De eerste prof die me wil begeleiden moet zich nog melden.”
‘Op feestjes stonden er altijd vier of vijf man om Victor heen’ Rick Rijkse, studeerde Bouwkunde in Delft, architect: “Ik ken Victor van vroeger, via mijn vrouw. Ik ben vijf jaar ouder en woonde al in een studentenhuis in Rotterdam toen Victor een kamer zocht. De link was snel gelegd. Victor was zo groen als gras, en wij namen hem mee op sleeptouw. Ondanks het leeftijdsverschil hield hij zich goed staande. Zijn kamer was één grote showcase. Je kon geen laatje open trekken of er sprong wel iets uit. Op feestjes eindigde het altijd zo dat er vier of vijf man om hem heen stonden. Als iemand een grote mond had, zorgde ik weleens dat Victor naast me stond, dan viel het al snel stil. Maar hij liep er niet mee te koop. Hij deed tijdens zijn studie mee aan de show De nieuwe Uri Geller.
Dat was een soort proeftuin voor hem: een onderzoek in de mediawereld. We hadden het er vaak over. Dan lag ik op de bank en hij was in de weer met zijn nepbloed, steeds zijn routines aan het doen. Maar van zijn trucs begreep ik niks, hoor. Geneeskunde vindt hij onwijs leuk. Maar na zijn studie heeft hij zichzelf een sabbatical gegeven: kijken of het met goochelen lukt. Ik kan weinig mensen noemen die zó van hun hobby hun beroep hebben gemaakt. En hoe mooi is dat, dat je nog als troef achter de hand hebt dat je basisarts bent.”
‘Hij was ongrijpbaar, mysterieus’ Murid Siawash, studiegenoot Erasmus MC, basisarts en promovendus: “We kwamen in het eerste jaar meteen bij elkaar in een studiegroep. Al snel konden we het goed met elkaar vinden en deelden we in het eerste jaar een appartement. Hij was een rare snuiter. Vanaf dag één was hij bezig met zijn kaartentrucs. Een kaart, een papiertje, een pen; er was altijd wel iets in de buurt waar Victor een truc mee kon. Goochelen was zijn lust en zijn leven. Af en toe dacht ik: waarom studeer je eigenlijk? Hij was ongrijpbaar, mysterieus. Dat bleef, ook als je hem beter leerde kennen, alsof hij zich niet helemaal bloot wilde geven. Victor was een enorme gangmaker. Je kon niet om hem heen. Haha, natuurlijk was dat soms wel irritant, maar tegelijkertijd voelde hij goed aan waar de grens lag. Sowieso was hij idioot vriendelijk. Voor zijn vrienden gaat hij door het vuur. Als iemand het moeilijk heeft, dan is hij er, belt hoe het gaat. Hij weet wat belangrijk is voor de ander, wat die nodig heeft. Hij voelt dat sterker aan dan de gemiddelde persoon, zeker voor een student van achttien. Dat aanvoelen weet hij nu te benutten.”
ea.magazine Lente 2016
5
Goed bezig!
ea nieuws
‘De Uber van de woningverhuurmarkt’ Fabian Dudek kwam in 2011 vanuit Duitsland naar de Erasmus Universiteit, maar kon geen woning vinden. Van daaruit ontstond zijn bedrijf Nestpick dat mensen online helpt aan een huurwoning. Hoe luidt de elevator pitch van Nestpick? “We willen graag de Uber van de huurwoningenmarkt worden. We geloven dat het hele proces van het aanbieden en vinden van een nieuwe huurwoning volledig online kan plaatsvinden zonder tussenkomst van dure verhuurmakelaars, briefjes in de supermarkt en via-viacontacten.” Hoe is dat idee ontstaan? “Toen ik op mijn zeventiende mijn bachelor begon aan de Erasmus Universiteit, moest ik op zoek gaan naar een woning in Rotterdam. Dat bleek heel erg lastig te zijn omdat ik het vanuit het buitenland moest regelen. De eerste paar weken heb ik dan ook in een hostel gewoond. Op dat moment besloot ik om geld te gaan verdienen aan het oplossen van het probleem.” In hoeverre liep jouw studie Economie & Bedrijfseconomie parallel aan jouw bedrijf? “Ik ging toepassen wat ik aan het leren was. Dat varieerde van accounting tot het vak Behavioural Economics, waarbij ik dan ging nadenken over de mensen die via óns huurden of juist via Kamernet.” Wat was de meest radicale beslissing? “Na twee jaar had ik een redelijk succesvol bedrijf met vijf medewerkers, maar ik was niet echt trots; we waren eigenlijk gewoon een makelaar die een fee van vijfhonderd euro in rekening bracht. De grote omslag was dat we álle communicatie en documenten volledig online gingen afhandelden, waardoor we nog maar 25 procent van de eerste maandhuur hoefden te vragen.” Inmiddels is het bedrijf sterk gegroeid. “Eind vorig jaar kreeg Nestpick een kapitaalinjectie van 11 miljoen dollar, van Rocket Internet, de vroege investeerder achter ook HelloFresh en Zalando. We hebben nu zeventig medewerkers, tweehonderd freelance fotografen, en brengen in negen verschillende landen huurders en verhuurders samen. Maar we zijn nog niet de standaard voor iedereen die een woning zoekt. Daar werken we aan.” www.nestpick.nl
Naam Fabian Dudek Bedrijf oprichter en CEO van Nestpick Leeftijd 23 jaar Studie Internationale bachelor Economics and Business Economics (2011-2013). Master Strategic Management (niet afgerond) Dennis Mijnheer studeerde Bedrijfskunde aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM). Hij is in 2003 afgestudeerd. TEKST
6
ea.magazine Lente 2016
Blijf op de hoogte! Wilt u op de hoogte blijven van het nieuws en de agenda van de universiteit? Bezoek dan regelmatig www.eur.nl/nieuws. Of volg de universiteit op Facebook, Twitter, Instagram of Linkedin.
Online colleges volgen De Erasmus Universiteit is begonnen met het aanbieden van MOOCs, Massive Open Online Courses. Een MOOC is een wereldwijd vrij toegankelijke cursus, vaak ontwikkeld door universiteiten. In december 2015 kwam de eerste MOOC van de Erasmus Universiteit online, over Econometrie. Inmiddels biedt de universiteit ook online colleges over Innovation Management en Serious Gaming. www.eur.nl/moocs
Destination: World De Erasmus Universiteit zet in op verdere internationalisering van onderzoek en van onderwijs. Om alle ontwikkelingen en plannen te delen, geeft de universiteit vanaf dit jaar elk kwartaal een digitaal magazine uit: Destination: world. Hierin staat nieuws, achtergronden bij de internationaliseringsprojecten en portretten van uitwisselingsstudenten. destinationworld.eur.nl
ea nieuws
Eredoctoraat voor mensenrechtenadvocaat Navi Pillay De Zuid-Afrikaanse jurist en mensenrechtenadvocaat Navanethem ‘Navi’ Pillay spreekt op donderdag 9 juni 2016 de jaarlijkse Mandevillelezing uit. Voorafgaand aan de lezing ontvangt ze een eredoctoraat. Pillay ontvangt het eredoctoraat vanwege haar jarenlange strijd tegen ongelijkheid, onrecht en geweld. Als juriste en mensenrechtencommissaris zette Pillay zich in voor kwetsbare groepen, zoals vrouwen en minderheden. Ze was Hoge Commissaris voor de Mensenrechten en zette met een rapport over de schending van de rechten van homo- en bisexuelen en transgenders dit onderwerp permanent op de agenda van de Verenigde Naties. Als rechter (en voorzitter) van het Rwanda Tribunaal hielp zij de weg vrij te maken voor de internationaal strafrechtelijke erkenning van het feit dat seksueel geweld een daad van genocide kan zijn. Erepromotoren De erepromotoren zijn Kristin Henrard, hoogleraar Mensenrechten van de Erasmus School of Law, en Karin Arts, hoogleraar International Law and Development van het International Institute of Social Studies. Het is dit jaar voor het eerst dat de Mandevillelezing verbonden wordt aan de toekenning van een eredoctoraat. De Mandevillelezing bijwonen? Kijk op www.eur.nl/mandeville
CHARITYRUN – Op 10 april renden vijfhonderd studenten, medewerkers en alumni als Erasmus Charity Run mee met de marathon van Rotterdam. De lopers renden zo geld bij elkaar voor het Erasmus Education Fund. Het resultaat: 16.846,24 euro. Het fonds geeft wereldwijd studiebeurzen aan talentvolle jongeren die het niet kunnen betalen. Zij kunnen hun studie volgen aan de Erasmus Universiteit. www.erasmuscharityrun.nl
Samenwerkende toponderzoekers krijgen miljoenen De Erasmus Universiteit heeft zeven samenwerkingsverbanden van onderzoekers ondersteund met in totaal 8,4 miljoen euro. Met dit Research Excellence Initiative wil de universiteit de samenwerking tussen haar beste wetenschappers stimuleren, de onderzoekskwaliteit verder verhogen en het onderzoek internationaal meer profileren. De wetenschappers die geld krijgen, behoren tot de top van hun onderzoeksveld. De groepen ontvangen bedragen tussen de 400 duizend en 800 duizend euro van het College van Bestuur; een bedrag dat door de betrokken faculteit of instituut wordt gematcht. De Research Excellence Initiative is een jaarlijks terugkerende subsidie. Dit jaar honoreerde de universiteit zeven consortia met een subsidie over uiteenlopende onderwerpen: onder meer een typering van dé ondernemer, de staat van lokaal welzijn, sport en nationaliteit en depolitisering.
> Lees meer over het gehonoreerde onderzoek Sport and National Identity op pag.20
ea.magazine Lente 2016
7
ea nieuws
FF Bellen
Alessandra Arcuri
Tien getalenteerde onderzoekers hebben van de Erasmus Universiteit een EUR-fellowship gekregen. Jurist Alessandra Arcuri is een van hen. Wat betekent het om EUR-fellow te zijn? “Je hebt dan de bevoorrechte positie dat je meer tijd hebt om onderzoek te doen. In mijn geval betekent het dat ik de komende twee jaar kan besteden aan wat ik noem Global Regulatory Scientific Institutions (GRSIs).” Wat zijn GRSIs? “Dat zijn instanties waarin experts zitten, voornamelijk wetenschappers, en die veel invloed hebben op het beleid. Denk bijvoorbeeld aan veiligheidsnormen voor elektromagnetische velden van onder meer mobiele telefoons: bijna alle landen volgen hierin de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection. Maar wie zijn de wetenschappers in die commissie? Welke belangen zijn vertegenwoordigd? Terwijl dit soort organisaties zeer invloedrijk zijn, weten we heel weinig over hoe ze werken.” Hoe is de verantwoording van deze organisaties nu geregeld? “Ik ga ervan uit dat er serieuze problemen zijn. Neem de zaak waarbij de tabaksindustrie druk heeft uitgeoefend op zo’n GRSI om het gebruik van een bepaald bestrijdingsmiddel op tabak goed te keuren. Er is vaak geen controlemechanisme bij deze organisaties. In een internationale samenleving, waarbij technische instanties een steeds grotere rol spelen, is het hoog tijd dat te onderzoeken.”
8
ea.magazine Lente 2016
DUURZAME CAMPUS – De komende drie jaar krijgt de Erasmus Universiteit maximaal 2,7 miljoen euro van de Europese Investeringsbank. Als eerste universiteit ontvangt ze een European Local ENergy Assistance-subsidie: financiële ondersteuning bij het uitvoeren van grote projecten rond energie-efficiëntie en duurzaamheid. De Erasmus Universiteit wil een van de duurzaamste campussen van Nederland realiseren. (Foto: Michelle Muus) www.eur.nl/eur/duurzaam
Big data voor stedelijke vraagstukken BOLD Cities, een nieuw interuniversitair onderzoekscentrum van de Universiteit Leiden, de Technische Universiteit Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam, gaat big data-onderzoek inzetten bij oplossingen voor stedelijke vraagstukken. Het gaat om bijvoorbeeld de kwaliteit van scholen in verschillende buurten, de invloed van de buurt op de gezondheid van de bewoners en vestigingskansen voor ondernemers. Het centrum gaat onderzoek doen, onderwijs ontwikkelen voor studenten en professionals en wil een advies-, onderzoeks- en gesprekspartner zijn voor overheden, bedrijven en burgers. www.leiden-delft-erasmus.nl/nl/centres/centre-for-bold-cities
Studenten naar Clinton Global Initiative Dit jaar nam de Erasmus Universiteit als eerste Nederlandse universiteit deel aan het Clinton Global Initiative University Network. De Clintonorganisatie selecteerde drie projecten van Rotterdamse studenten: Waste-d Jobs, OrganoBike en Healthy Munchies. Met zijn project Waste-d Jobs wil Xander Kanon plastic afval gaan opruimen in Liberia. Elias Kock, Lilith van der Hulst en Tonie van der Giessen willen met OrganoBike mensen die moeilijk aan de slag komen helpen door ze ecolo gische groente en fruit te laten bezorgen met een bakfiets. Kata Keresztesi en Ania Piotrowicz gaan met Healthy Munchies een restaurant opzetten waar ingrediënten over de THT-datum worden verwerkt.
ea nieuws
Column
Rotterdam Summer School van start Rotterdam heeft nu ook haar eigen summer school. Op het online platform staat een breed palet aan zomercursussen voor studenten en professionals. De cursussen worden gegeven door de Erasmus Universiteit, Hogeschool Rotterdam, Codarts, Willem de Kooning Academie en particuliere organisaties. Disciplines variëren van wijs begeerte, architectuur, economie en management tot kunst en cultuur, gezondheid en interdisciplinaire onderwerpen. Veel van de cursussen zijn op academisch niveau en bieden studiepunten aan. www.rotterdamsummerschool.com
Samenwerking Economie, Wijsbegeerte en iBMG Filosoof Jack Vromen en Werner Brouwer en Job van Exel van het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg (iBMG) krijgen een aanstelling binnen de Erasmus School of Economics. Dit moet leiden tot vernieuwing van economische theorieën en modellen. In zijn speech tijdens de Opening Academisch Jaar benadrukte rector Huibert Pols al het belang van het leggen van verbindingen, over (facultaire) grenzen heen. De onderzoekers zullen participeren in een nieuw onderzoeksprogramma van de economische faculteit, waarin de ontwikkeling van een ‘waardenstelsel’ centraal staat. Bedoeling is om in dit programma de sociale dimensie (gedrag, cultuur, burgerschap, geschiedenis) en de wijsgerige/theologische dimensie (ethiek, waarden, normen en zinvolheid) nadrukkelijk te verbinden met het economische paradigma.
Erasmus MC 50 jaar De Faculteit der Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen bestaat in 2016 50 jaar. De viering van het lustrum startte eind 2015 tijdens de dies natalis. In september 2016 is het Rotterdam Science Festival, inclusief een reünie van de 1966-groep. Ook de jaargangen ’67, ’68 en ’69 zijn welkom. In het najaar zal bovendien de Queridolezing plaatsvinden, vernoemd naar Andries Querido, de founding father van de medische faculteit en begin oktober is de jaarlijkse Lof der Geneeskunst. www.erasmusmc.nl/50jaarfaculteit, aanmelden reünie 50jaarfaculteit@erasmusmc.nl
On top of the world Het was toen bij Barack Obama in zijn Oval Office. Of die keren dat ik voor reportages in Guantánamo Bay verbleef, of vanuit Libië te midden van hevig bloedende en schietende opstandelingen verslag deed van de revolte tegen dictator Muammar Gaddafi, of in een Chinook-helikopter in het pikkedonker over gevaarlijk Afghaans oorlogsgebied vloog, of toen ik op m’n groene fixie door mijn woonplaats New York racete. Dat machtige gevoel van: de wereld aan je voeten. Met m’n snufferd bovenop het wereldnieuws. Niet ’s avonds om acht uur via het journaal, maar er zélf bij zijn. Aanwezig zijn daar waar geschiedenis wordt geschreven. En om het af te maken, wonen in een wereldstad. Wanneer ik met samengeknepen oogleden vanuit mijn woonkamer in hartje Rotterdam naar de witte gevel van de even verderop gelegen bibliotheek tuur, bekruipt dat gevoel me telkens weer. Want daarop staat met grote, blauwverlichte, sierlijke letters een beroemd adagium dat Desiderius Erasmus vijf eeuwen geleden optekende: ‘Heel de aarde is je vaderland’. De spreuk herinnert me ook aan de hoorcolleges van Jan van Herwaarden, een hoogleraar die tijdens mijn studie Maatschappijgeschiedenis in Rotterdam met onuitputtelijk enthousiasme over de eigenzinnige, Rotterdamse wijsgeer doceerde. Zo’n prof daagde uit tot nadenken. Diep nadenken. Toegegeven, het is een vrije interpretatie, ik leg Erasmus’ spreuk uit als: haal uit het leven wat erin zit. Immers, het kan zo tussen je vingers doorglippen. Een besef dat bij mij levensgroot werd, nadat nu negen jaar geleden de liefde van mijn leven op 28-jarige leeftijd aan kanker overleed. Dus: draai geen cirkels, sla je vleugels uit, je krijgt er spijt van als je het niet doet. Inmiddels getrouwd met een nieuwe liefde van mijn leven en stukken wereldwijzer sinds mijn verblijf in de collegebanken van de Erasmus Universiteit, is hier tot slot nog een uitspraak van die wijsgeer van toepassing: de belangrijkste voorwaarde voor geluk is dat je wilt zijn wat je bent.
Stijn Hustinx (1978, Maatschappijgeschiedenis 2001-2004) is journalist. Hij werkte als Amerika-correspondent voor onder meer het Algemeen Dagblad en Elsevier en is momenteel plaatsvervangend redactiechef bij het AD Rotterdams Dagblad.
ea.magazine Lente 2016
9
Dagje mee
Alumna Catarina Fonseca
Onderzoeker én wereldverbeteraar
Schoon water voor iedereen – Catarina Fonseca, econoom bij ‘denk- en doetank’ IRC, werkt eraan. ea. loopt een dagje met haar mee. “Een publicatie is bij ons geen eindproduct. Dan begint het pas.” 10
ea.magazine Lente 2016
ea.magazine Lente 2016
11
Dagje mee
V
an alle waterleidingen, pompen en toiletten die in ontwikkelingslanden worden aangelegd, is 40 procent binnen een paar jaar buiten werking. Er ligt voor miljoenen aan infrastructuur, maar mensen hebben nog steeds dorst. Deze absurde context is nodig om het werk van Catarina Fonseca, econoom bij ontwikkelingsorganisatie IRC, te begrijpen. IRC doet onderzoek naar wat er misgaat, wat er nodig is om de boel dan wel structureel te onderhouden, en wat dat kost (Fonseca geldt als een van dé experts op dit gebied). Het is een kleine organisatie, gevestigd in Den Haag, met wereldwijd ongeveer tachtig medewerkers. Catarina Fonseca (Portugal, 1974) is hoofd van het internationale programma en directeur van WASH IT!, een strategisch partnerschap op het gebied van lobby en advocacy met een budget van 16 miljoen euro. Het doel: schoon water voor iedereen, overal, altijd. Fonseca’s werk gebied strekt zich uit van Burkina Faso tot Laos en van Colombia tot India. Als we een paar weken eerder met haar op pad waren gegaan, hadden we nu op een pruttelend bootje op Lake Nyasa gezeten, de enige manier om die ene afgezonderde gemeenschap in Tanzania te bereiken. Maar vandaag hebben we afgesproken op Rotterdam Centraal Station.
Fonseca tijdens haar studie aan het ISS.
Naam Catarina Fonseca Leeftijd 42 jaar (Geboren in Portugal) Studie Economie (Lissabon, 1992 – 1996), Master Rural and Agricultural Development (ISS, Erasmus Universiteit, 1998 – 1999), Promotie (Cranfield University, UK, 2014) Carrière Projectmanager voor INDE, Intercooperação e Desenvolvimento (1997-1999). Vanaf 2000 werkzaam bij het IRC, van 2008-2012 als directeur WASHCost, vanaf 2012 hoofd van het internationale programma en sinds 2014 ook directeur WASH IT!
12
ea.magazine Lente 2016
8.01 uur “Eigenlijk houd ik niet van de Sprinter”, grinnikt Catarina Fonseca, terwijl we de stoptrein richting Den Haag Centraal instappen. Ze installeert zich op een van de blauwe stoelen en plant haar roze Susan Bijl-tas (met yogaspullen, voor vanavond) tussen haar voeten. Fonseca zegt het met een glimlach die een groot vermogen tot zelfreflectie en zelfspot verraadt. Het is ook een manier om zichzelf voor te stellen. Zo van: ik heb mijn eigenaardigheden. Dat ze geen ochtendmens is bijvoorbeeld. Een andere: dat ze er nog nooit in geslaagd is om – op de fiets – te stoppen voor het stoplicht zonder haar voeten op de grond te zetten, om vervolgens, steunend op het paaltje, op het knopje te drukken. Iets wat Nederlanders volgens haar tot in de puntjes beheersen. Fonseca (ze woont nu bijna twintig jaar in Nederland): “Als me dat ooit lukt, is mijn integratie geslaagd.” Ze spreekt overigens geen Nederlands, wel Engels, Frans, Spaans en Portugees. 8.20 uur “We brengen geld, infrastructuur en mensen bij elkaar”, legt ze uit, terwijl de trein Rijswijk passeert. Een groot deel van haar tijd zit ze te
rekenen om data te analyseren. Misschien vindt ze dat wel het allerleukste om te doen. Naast haar werk deed ze ook promotieonderzoek. Maar om iets te veranderen, moet het onderzoek op de juiste plaatsen gebruikt worden. Dat betekent lobbyen, advocacy. En de bedachte oplossingen worden ook echt in de praktijk gebracht, samen met lokale overheden, bedrijven en ngo’s. In de woorden van Fonseca: “We zijn een think and do tank.” De donors, variërend van Buitenlandse Zaken tot de Bill & Melinda Gates Foundation, meten succes vaak nog steeds af aan het aantal mensen dat toegang tot water en toiletten krijgt, merkt Foncesca. Maar als je je bezig houdt met governance wordt je werk niet direct omgezet in een groei van het aantal succesvolle aan sluitingen. “We zijn hier echt heel goed in, maar onze efficiency is hard to sell. Natuurlijk hebben we indicatoren – het aantal publicaties, de hoeveelheid projecten, de overheden die door ons anders zijn gaan werken. Maar het kan verleidelijker zijn om je geld te investeren in een ngo die leidingen aanlegt, ook al weten wij inmiddels dat een deel van de kranen over een paar maanden alweer droogstaat.” 8.56 uur Het IRC-kantoor ligt tussen Den Haag Centraal Station en het Haagse Bos, in een verzamelgebouw dat onderdak biedt aan nog een handvol organisaties die zich bezighouden met waterzaken. Het is een kantoor als vele andere: sober, donkergrijze vloerbedekking, flexplekken en archiefkasten – alleen de kleurrijke foto’s aan de muur illustreren het echte werkveld van IRC. De meeste bureaus zijn verlaten. Het echte werk gebeurt buiten, waar je bovendien altijd je kantoor bij je hebt: een laptop en een Skype-verbinding zijn genoeg.
‘Al die verschillende tijdzones; word ik weer om vier uur ’s nachts uit mijn bed gebeld’ 9.22 uur Overleg via GoToMeeting, met een Nederlandse consultant die in Tanzania gestationeerd is. Fonseca zit in een van de vergaderkamers (die namen hebben als The Pit, The Box en The Source). Ze heeft haar laptop aan het grote scherm gehangen, en scrolt gelijk met de consultant door het Excellbestand dat alle
Fonseca op het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar een Frans bedrijf een presentatie geeft hoe heel Afrika duurzaam kan worden voorzien van water
‘Bij ISS zaten we aan ronde tafels; er werd heel veel gediscussieerd, op hoog niveau’
verzamelde data van haar recente bezoek bevat. In welke mate de aanwezige waterpunten functioneren bijvoorbeeld. En hoe de lokale overheidsmensen en technical engineers het onderhoud georganiseerd hebben. Een groot probleem: de door lokale organisaties aan geleverde cijfers zijn vaak onvolledig, verouderd of gewoon onjuist. “Ik zie hier een enorme tegenstrijdigheid”, zegt Fonseca. “Hoe kan het dat deze cijfers zo hoog zijn?” 9.46 uur Kennismaking met een nieuwe medewerker, financial controller Connie Janse. Geduldig legt Fonseca de gang van zaken binnen IRC uit, en vertelt ze wat ze van Janse verwacht. Verder: “Ik ben er heel vaak niet, maar je kunt me altijd bereiken. Via mail of Whatsapp is het handigst. Dan heb je binnen een paar uur een reactie.” Als we de kamer uitlopen: “Ja, ik zeg het maar even. Want met al die verschillende tijdzones is bellen vaak niet handig. Word ik weer om vier uur ’s nachts uit mijn bed gebeld.”
10.32 uur Functioneringsgesprek met een van haar teamleden. Fonseca: “Ik probeer een zo goed mogelijke manager te zijn door vaak met mensen te praten en goed naar ze te luisteren. Er zijn mensen die dit soort dingen als verplichte kost zien, maar ik vind het een heel bijzonder onderdeel van mijn werk.” 11.41 uur Als kind wilde ze al meer doen voor de wereld. Ze vertelt het in een grote, maar lege gemeenschappelijke ruimte. Ze herinnert zich dat ze, ze was een jaar of twaalf, zich in het hoofd had gehaald om een bedrijf op te zetten met het doel de winst naar de disadvantaged te sturen. Uit een beroepentest kwam architectuur, maar ze koos voor economie. En dan dat reizen. Ze komt uit een heel hechte familie. Ze glimt als ze vertelt over de ‘tafels vol met eten’ en de ‘very strong women’. Wereldburgerschap was vanzelfsprekend. Haar opa en oma woonden achtereenvolgens in Angola, Mozambique,
Goa (India) en Macau (China). En haar vader ging na zijn diensttijd als programmeur aan de slag voor luchtvaartmaatschappij TAP, waardoor Fonseca als student, tot haar vijfentwintigste, gratis kon vliegen. “Ik ben altijd op zoek. Naar andere plekken, nieuwe mensen.” Na haar studie economie in Lissabon – ze zat via het Erasmus-programma al een half jaar voor uitwisseling in Finland – werkte ze voor een Portugese ngo die zich inzette voor vrouwen in de sloppenwijken (‘kun je nagaan, toen had Lissabon nog slums’). Maar het begon al snel te kriebelen, waarna een tweejarige Master Rural and Agricultural Development volgde aan het Haagse Institute of Social Studies – sinds 2009 onderdeel van de Erasmus Universiteit. Ze vond het geweldig. “Ik was een heel formele vorm van onderwijs gewend: gestructureerd, grote hoorcolleges, maar dit was iets totaal anders. We zaten aan ronde tafels, er werd heel veel gediscussieerd, op hoog niveau en ik had studiegenoten van over de hele wereld. Die ik nog steeds zie trouwens.”
ea.magazine Lente 2016
13
Dagje mee
11.57 uur Wederom een virtuele vergadering, met een consultant die ooit stage liep bij IRC en met het hoofd WASH-management bij vluchtelingenorganisatie UNHCR. De opstart duurt wat langer omdat een van de mannen in een Londense taxi zit en inbelt via Skype, terwijl de ander binnenkomt via GoToMeeting vanuit Genève. “Dit gebeurt heel soms”, zegt Fonseca. “Dat je tien minuten bezig bent voor je verbinding hebt.” Ze laat een stilte vallen en lacht. “Oke, het gebeurt best vaak.” 12.41 uur Langzaam druppelt The Source, de grootste vergaderkamer, vol met mensen. Ze halen broodtrommels tevoorschijn of hebben soep gehaald in het restaurant beneden. Elke week lunchen ze zo samen, terwijl iemand uit het team zijn of haar project toelicht. Live aan tafel of, zoals nu, via de enorme tv aan het hoofd van de tafel. Vandaag is de beurt aan een collega die met Unicef onderzoek deed in Ethiopië. Terwijl Fonseca met stokjes haar meegebrachte lunch naar binnen werkt (‘ik heb doordeweeks geen tijd om te koken, dat doet mijn man’), vertelt de projectleider – vanuit Polen – over het niveau van dienstverlening in kleine, lastig bereikbare Ethiopische plaatsen. Bijna iedereen die op het kantoor in Den Haag is, is aangeschoven. Het zijn er negen en nog eens zoveel mensen hebben ingebeld van over de hele wereld, maar ze zijn met elkaar in discussie alsof iedereen hier aan tafel zit. Na afloop van de presentatie zijn er vragen, en opbouwende kritiek. “We moeten steeds weer op zoek naar de beste manier om ons verhaal te vertellen. Want ik weiger om anno 2016 nog aan te komen met dat poverty porn-verhaal: dat zielige kindje bij de waterput.” 13.48 uur Op weg naar de presentatie van een Frans bedrijf dat een idee heeft hoe heel Afrika duurzaam voorzien kan worden van water op het platteland. De bijeenkomst vindt plaats in het karakteristieke gebouw van het ministerie van Buitenlandse Zaken, aan de overkant. Fonseca wordt van alle kanten begroet. We staan zeker tien minuten in de rij voor de identiteitscontrole.
14
ea.magazine Lente 2016
Fonseca in gesprek op het ministerie
14.05 uur Zeventien mensen in een congresopstelling, waarvan het grootste deel man, blank en vijftigplus. Van de drie vrouwen zijn er twee van IRC (daar werken veel vrouwen omdat ze volgens Fonseca ‘gewoon betere cv’s hebben’). De belofte van de Fransen: water voor 1 dollar per kubieke meter, 15 jaar werkend en elk euvel wordt binnen 72 uur gefixt. 15.23 uur “We zijn altijd sceptisch”, zegt ze terwijl we de Bezuidenhoutseweg weer oversteken. “Vooral als iemand met de ultieme technische oplossing komt. Maar je moet het toch serieus nemen. Dat is sowieso de kunst in dit vak: zowel de naïviteit als het cynisme vermijden. Een geniale formule bestaat niet: social change takes time.
‘Ik weiger om nog aan te komen met dat poverty porn-verhaal: dat zielige kindje bij de waterput’
Dagje mee
“Ik ben een pessimist, maar ik kies ervoor een optimist te zijn.”
‘De kunst in dit vak: zowel de naïviteit als het cynisme vermijden.’
Als het even moeilijk is, denk ik altijd aan mensen die grote dingen bereikt hebben. Ze deden er lang over en moesten er ontzettend hard voor werken. Ik ben een pessimist, maar ik kies ervoor om een optimist te zijn.” Ze lacht. “Omdat ik dan meer gedaan krijg. En omdat het leven dan leuker is.” 15.35 uur Communicatieoverleg met onder anderen CEO Patrick Moriarty en hoofd communicatie Vera van der Grift. 17.18 uur Ze vindt het geweldig werk, vertelt ze, maar vraagt zich ook met regelmaat af: is dit de plek waar ik het meest invloed kan uitoefenen? “Dan denk ik: volgens mij wel. Er zijn een aantal dingen waar mijn bloed echt van gaat koken. De enorme ongelijkheid. Het gebrek aan water en hygiëne in grote delen van de wereld, terwijl dat voor ons zo normaal is. En mensenhandel. Maar als ik daar iets tegen zou willen doen, had ik advocaat moeten worden.”
18.41 uur De trein terug naar Rotterdam, ditmaal de intercity. Ze leunt achterover in haar stoel. “Weet je wat ik het lastigste vind aan dit werk? De enorme ongelijkheid waarmee je geconfronteerd wordt. Dan sta ik ’s ochtends in een dorpje in Mozambique bij een familie die mij smeekt om medicijnen tegen malaria en diarree. Echte ultra poverty, non-cash economies. En later op de dag kom ik bij een ambassade waar ze letterlijk alles in huis hebben wat je maar kunt wensen: eten, wijnen, verse salades, fruit, enorme zwembaden.” Ze zucht. “Dan moet ik echt tegen mezelf zeggen: niet cynisch worden, keep it real.” Hoe ze dat doet? “De waarheid vertellen.” Ze kijkt fel. “Altijd, even though it pisses off a lot of people. En verplaats jezelf in de situatie van een ander. Blijf iemand zien als mens, waar je ook bent. Iedereen heeft behoeftes, ambities – if you can connect with that, you can deliver change.”
TEKST
Geert Maarse studeerde Bedrijfskunde (2006) aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) en Algemene cultuurwetenschappen (2008) en de master Media & journalistiek (2009) aan de Erasmus School of History, Culture and Communication. FOTOGRAFIE
Sanne van der Most studeerde Privaatrecht aan de Erasmus School of Law. Ze studeerde af in 1999.
ea.magazine Lente 2016
15
INVESTEER IN JE TOEKOMST Executive Education programma’s van Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) hebben impact. Op jezelf, je werkzaamheden en je organisatie. Investeer in je toekomst en kies het programma dat bij jouw carrière past.
RSM Executive Education
Kies bijvoorbeeld voor:
Korte programma’s (1 tot 11 dagen) op academisch niveau
The Power of Storytelling
Actuele kennis van gerenommeerde experts en onderzoekers
The Power of Presence
Breed aanbod in de vakgebieden Leiderschap, Strategie,
Advanced Management and Leadership Programme
Innovatie, Finance, Accounting, Marketing en Sales
Erasmus Executive Programme in Strategic Management
Geschikt voor verschillende carrièreniveaus en achtergronden
Diploma Programme in Business Management and Leadership Finance for Non-Financial Managers
Alumni van de Erasmus Universiteit Rotterdam ontvangen
Effective Negotiating Skills
10% korting.
Project Management in Practice
Geaccrediteerd door
WWW.RSM.NL/OPEN ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT 16 ea.magazine Lente 2016 ERASMUS UNIVERSITY
Dagboek
Naam Evelien Alblas Leeftijd 28 jaar
Studie Bestuurskunde, master Beleid en Politiek (2005-2009) en Fiscaal Recht (2009-2013) Functie persoonlijk assistent/beleidsmedewerker van VVD-Europarlementariër Cora van Nieuwenhuizen
Groeten uit Brussel Evelien Alblas studeerde Bestuurskunde en Fiscaal Recht. Nu werkt ze bij het Europees Parlement. Een kijkje in haar leven.
Een echte toeristentrekpleister met oneindig veel chocoladewinkeltjes! #brussel #grotemarkt #architectuur
Tijd voor wat lichaamsbeweging in de gym van het Parlement #fitness #roeien #worklifebalance
Aan het werk #kantoor #ep
Met de Thalys in een uur naar Rotterdam en in anderhalf uur naar Parijs. Heel handig, zowel privé als zakelijk! #thalys #reizen #midistation
Er vinden regelmatig protestacties plaats in de Europese wijk waar het Parlement, de Commissie en de Raad zijn gevestigd #staking #boeren #politie #neveradullmoment
Niet alleen in Straatsburg, ook in Brussel is er een plenaire zaal waar alle 751 Europarlementariërs in passen! #debatten #stemmingen
ea.magazine Lente 2016
17
Daarom Rotterdam
Rotterdam is niet zomaar ineens populair Rough Guide, The New York Times en Lonely Planet; het zijn niet de minste die onlangs Rotterdam op hun lijstje hebben gezet van steden-die-je-moet-bezoeken. Rotterdam is hip en happening. Maar hoe komt dat zo?
Rotterdam door internationale ogen Op deze en volgende pagina’s staan foto’s van Rotterdam, gemaakt door internationale studenten die aan de Erasmus Universiteit Rotterdam studeren.
18
ea.magazine Lente 2016
Hamza Safdar (27, Master in Management, uit Pakistan) fotografeerde de wolkenkrabbers op de Kop van Zuid tijdens een bliksemstorm. “Wat ik leuk vind aan Rotterdam is de moderne architectuur, het internationale klimaat en de happening nature van de stad.”
Weiqi Dou (24, International Bachelor of Economics and Business Economics, uit China) noemde deze foto ‘Swan’, met ‘een eenzame wolk die voorbij de witte brug beweegt’. Pluspunten van Rotterdam volgens Dou: Dat de stad zaken op orde heeft waardoor het er goed studeren is. De vrijheid in de stad: mensen bemoeien zich niet met wie jij bent of wat je wilt doen. En dat de Erasmus Universiteit er is.
De juiste lijstjes, prijzen en steeds meer toeristen; de stad Rotterdam is plotseling populair. Schíjnbaar plotseling. In werkelijkheid is er een lange periode van investeringen aan voorafgegaan, vertelt Erik Braun, senior researcher and lecturer in urban economics, real estate and place marketing (Erasmus School of Economics). Hij heeft de gemeente Rotterdam verschillende malen geadviseerd. Door deze structurele investeringen, door meerdere stadsbesturen, is Rotterdam aantrekkelijk geworden voor toeristen. Eerst voornamelijk zakelijke toeristen, inmiddels ook ‘gewone’ toeristen. Naam Erik Braun Leeftijd 45 jaar Studie Economie (ESE 1994) Functie Senior researcher and lecturer in urban economics, real estate and place marketing Bijzonder Heeft in binnen- en buitenland gemeenten geadviseerd op het gebied van place marketing en branding. Trots op Toch wel op Rotterdam. “Rotterdam moet je leren kennen. Ik vergelijk het met verliefd worden: je hebt liefde op het eerste gezicht of je kunt ook verliefd worden nadat je iemand beter leert kennen. Voor Rotterdam geldt meestal het laatste.”
Markthal Rotterdam was een van de eerste steden in Nederland die aan citymarketing deed. Marketingorganisatie Rotterdam Partners zet de stad positie ren WC-eend’-verhaal.” Maar marketing is lang niet alles. “Het moet wel een aantrekkelijk product zijn wat je verkoopt.” Aan dat product is de laatste decennia hard gewerkt. Rotterdam heeft de laatste vijfentwintig jaar veel geïnvesteerd, onder meer in opvallende gebouwen als de Markthal en het nieuwe Centraal Station. “Afbeeldingen van dergelijke gebouwen gaan de hele wereld over en kunnen voor langere tijd iconische waarde hebben en bijdragen aan een positiever imago van Rotterdam”, aldus Braun. “Evenementen zijn ook een goeie manier om kennis te maken met een stad; Iets wat interessant is, vindt in die stad plaats
en dus gaat men erheen. En dat is iets wat Rotterdam jarenlang heeft weten vol te houden.” Toekomstgericht denken Aan de basis van de huidige populariteit van de stad ligt toekomstgericht denken, volgens Braun een intrinsiek aspect van de Rotterdamse mentaliteit. “Al in de jaren twintig van de vorige eeuw, voordat de stad werd gebombar deerd, waren er ideeën om een deel van de
‘Al in de jaren twintig waren er ideeën om een deel van de binnenstad te slopen’ binnenstad te slopen om een stad naar Amerikaans model te maken, waarbij ook rekening werd gehouden met groeiende automobiliteit”, vertelt Braun. “Want mobiliteit is de toekomst, dachten ze.” Ook na de oorlog koos Rotterdam er, in tegenstelling tot veel andere Europese steden, bewust voor om met een schone lei te beginnen in plaats van de oude binnenstad opnieuw na te bouwen. “Na het bombardement is er voor gekozen Rotterdam te herbouwen volgens moderne inzichten.”
ea.magazine Lente 2016
19
Daarom Rotterdam
De stad koos in de jaren vijftig voor het creëren van een Central Business District: in de binnenstad werken en daarbuiten wonen. Die keuze ging ten koste van de levendigheid in de binnenstad: Als de werkende klasse huiswaarts keerde naar de randgemeenten, lag het centrum er verlaten bij. Om dit tegen te gaan, werden er vanaf de jaren tachtig meer woningen in de binnenstad gebouwd. “Je moet het in historisch perspectief zien, er is heel lang geïnvesteerd in de stad en sommige dingen zijn niet gelukt en sommige dingen lukken wel. Daarvoor moet je risico’s durven nemen en de gemeente heeft ook heel vaak de nek uitgestoken”, zegt Braun. “Mijn stelling is: Rotterdam is nog steeds in wederopbouw.”
Rotterdamse ‘prijzenkast’ •
Financial Times zet begin dit jaar Rotterdam bovenaan in de Foreign Direct Investment Index (fDi-index), categorie Large European Cities of the Future 2016/17.
•
Rotterdam was in 2015 de enige stad in Nederland waarbij het aantal binnenlandse nieuwkomers hoger was dan het aantal vertrekkers. 1.500 inwoners kreeg Rotterdam erbij.
•
Het bezoekersaantal van Rotterdam Info, het bezoekerscentrum van Rotterdam, steeg in 2015 met 11,7 procent en ook de verkoop van stadskaarten en de Rotterdam Welcome Cards nam fors toe.
•
Financial Times, de Spaanse krant El Pais, Duitse, Italiaanse, Belgische, Franse, Canadese kranten – allemaal schrijven ze uitgebreid over Rotterdam, haar gedurfde architectuur, met in het bijzonder de Markthal en de frisse ‘vibe’.
•
Het aantal hotelovernachtingen steeg in de eerste helft van 2015 met 8,6 procent naar 782.000 overnachtingen. De meeste hotelgasten kwamen uit eigen land (67 procent). De grootste groep internationale hotelgasten kwam deze periode uit Duitsland en Groot-Brittannië (beide 8 procent) en België (6 procent).
•
2014: The Academy of Urbanism in Londen roept Rotterdam uit tot Europese stad van het jaar 2015.
•
2014: Reisgids Rough Guide plaatst Rotterdam op nummer 8 in zijn Top 10 van steden die je moet bezoeken.
•
2014: The New York Times plaatst Rotterdam op nummer 10 van de lijst 52 Places to Go in 2014.
Nooit af Braun: “We kunnen spreken van een omslagpunt in de perceptie van Rotterdam. Zowel in binnen- als buitenland wordt Rotterdam nu beschouwd als interessante reisbestemming, maar we zijn er nog niet; er is nog genoeg
‘We zijn er nog niet; er is nog genoeg ruimte voor groei, letterlijk en figuurlijk’
•
Lonely Planet plaatste in 2015 de stad op nummer 5 in de lijst top cities in the world van de Lonely Planet’s Best in Travel 2016.
ruimte voor groei, letterlijk en figuurlijk. In de buurt van Amsterdam komen we qua bezoekerscijfers echt nog niet, maar Rotterdam is heel ruimtelijk opgezet dus we zouden die aantallen wel beter aankunnen. Belangrijk is dat je moet blijven investeren als stad: een stad als Rotterdam is nooit af. Je weet namelijk niet hoe lang de hype rondom een iconisch gebouw beklijft, het moet aantrekkelijk blíjven.”
TEKST
Najat Chaatouf studeerde tussen 2009 en 2013 aan de Erasmus School of History, Culture and Communication (Algemene Cultuurwetenschappen en Media & Journalistiek).
20
ea.magazine Lente 2016
Minqian Zhang (20, International Bachelor of Economics and Business Economics, uit China) maakte een foto van ‘zomaar een jongen in de zon, in gedachten verzonken’. “Ik had mijn camera bij me en het licht was perfect, en de foto werd precies zoals ik had bedacht.”
Masters in Finance
SCOOR JIJ ALS MASTER? Masters in Finance en Antibarbari zijn op zoek naar mensen om het team te komen versterken. Heb je al enige ervaring in de finance-wereld en lijkt het je leuk om in de financiĂŤle detachering te werken? Mail dan voor meer informatie naar:
auke@antibarbari.nl
Maak kennis met de mogelijkheden die MIF kan bieden aan afgestudeerden met een financiĂŤle specialisatie. ea.magazine Lente 2016 21 Deze advertentie kwam tot stand door de samenwerking tussen Antibarbari en Masters in Finance.
Onderzoek in beeld
Sporten over de grens Niet alle nationale sporthelden komen uit eigen land. Kinderen van migranten of van ouders met verschillende nationaliteiten moeten vaak kiezen voor welk land ze uitkomen. Sommige atleten worden (versneld) genaturaliseerd. Een nieuw interdisciplinair onderzoek belicht de relatie sport, migratie en nationaliteit, én hoe de samenleving daartegenaan kijkt. De Amerikaanse topbasketballer Becky Hammon kreeg in 2008 de Russische nationaliteit. Ze had niks met Rusland en sprak de taal niet. Maar zo kon ze wel uitkomen voor het Russische Olympische team. Noem het oneerlijk, noem het slim, noem het een mooie kans voor deze sporter. Ze is niet de enige sporter die wisselt van nationaliteit. In een vijfjarig interdisciplinair onderzoek van de Erasmus School of History, Culture and Communication brengen wetenschappers een eeuw aan sport, migratie en nationaliteit in kaart, én hoe de samenleving daarop reageert.
Voorwaardelijk
TEKST
Mieke Fiers Levien Willemse
FOTOGRAFIE
22 ea.magazine 22 ea.magazine Lente Lente 20162016
Media- en sportonderzoeker Jacco van Sterkenburg kijkt hoe sporters van verschillende etniciteit weergegeven worden in de media. “Iemand ‘van buiten’ heeft een soort burgerplicht om goed te scoren”, ziet hij. “Valt het resultaat tegen, dan is hij al snel ‘niet- Nederlands’. Iemand hoort er voorwaardelijk bij.” Zo werd de Jamaicaanse atleet Ben Johnson Canadees en won veel voor het land. “Maar toen hij werd betrapt op doping, spraken de media ineens weer over de Jamaicaan Johnson.”
Mondialisering Door de mondialisering wint de natiestaat aan populariteit, vertelt socioloog Jack Burgers. “Mensen vallen snel terug op bekende kaders.” Maar door diezelfde mondialisering zijn er steeds meer mensen van buiten. “De reacties op die mensen zijn wisselend. Expats worden als positief gezien, asielzoekers als negatief. Dat geldt ook voor sporters: zij zijn welkom als ze goede prestaties leveren.”
Tijdgeest “De morele vraag achter het onderzoek is: Wie behoort tot de natiestaat, en wie niet?”, vat historicus Gijsbert Oonk, projectleider van het onderzoek, samen. Het antwoord daarop hangt af van de tijdgeest. “In de Koude Oorlog vluchtten veel sporters van Oost naar West, en ze mochten meteen mee spelen met West-Duitsland.” Nu zijn er door de toenemende mondialisering steeds meer sporters met meerdere nationale achtergronden. Oonk: “Neem voetballer Jonathan de Guzman: opgegroeid in Canada, daarna verhuisd naar Nederland, met een Filipijnse vader en een Jamaicaanse moeder; voor welk land moet hij uitkomen?” Hij heeft gekozen voor Nederland, maar zijn broer speelt voor Canada.
Lees meer op eamagazine.eur.nl >
ea.magazine Lente 2016
23
Wetenschap
3x Wetenschap over terrorisme Een terroristische aanslag vraagt acute actie. Maar achter de maatregelen van veiligheidsdiensten en justitie schuilt een complexe werkelijkheid. Drie wetenschappers van de Erasmus Universiteit doen er – elk vanuit hun eigen vakgebied – onderzoek naar. TEKST
Geert Maarse
Terrorismewetgeving heeft grote nadelige effecten De war on terror zorgde op het gebied van handel, transport en monetair verkeer voor de ene na de andere restrictieve wet. Met enorme gevolgen. De eerste paar jaar na de aanslagen van 11 september 2001 hadden overheden vrijwel volledig de vrije hand, zegt Nathanael Ali, onderzoeker aan de Erasmus School of Law. Hij promoveerde afgelopen jaar op een onderzoek naar de effecten van terrorismewetgeving. Veiligheidsdiensten kregen vrijwel carte blanche, maar – en daarover gaat zijn onderzoek – ook buiten het directe veiligheidsdomein werden talloze wetten in het leven geroepen. Er ontstond een web aan regels, variërend van vestigingseisen voor bedrijven tot scherpere eisen voor het internationale goederen- en geldverkeer. En daar zijn individuen en bedrijven de dupe van geworden. “Familieleden die geen geld meer kunnen overmaken naar Somalië. Mensen die ineens niet meer kunnen vliegen omdat ze afkomstig zijn uit een risicoland. Voordat je het weet, sta je op een verkeerde lijst.” Public anxiety De voorbeelden zijn eindeloos. Alles om het risico op een volgend incident tot een minimum te beperken. Maar de aanslagen in Parijs en in Brussel laten zien dat terreur nooit uit te bannen is. En dat is iets waar we ons niet mee kunnen verzoenen. Ali: “De public anxiety wordt alleen maar groter.”Wetenschappers maken zich in groeiende mate zorgen over de rol van sancties. Er wordt veel onderzoek gedaan en gepubliceerd, maar het meeste blijft hangen in academische kringen en bij ngo’s. Ali: “Politici reageren niet op beleidsaanbevelingen, maar op publieke hysterie.”
24
ea.magazine Lente 2016
Online surveillance loopt permanent achter Een beetje agent zit tegenwoordig op Facebook. Maar voordat hij een platform goed en wel in de vingers heeft, zitten de potentiële terroristen alweer ergens anders. We zijn in de post-Edward Snowden-jaren dusdanig doodgegooid met de verregaande spionagemethoden van de NSA, dat we bijna zouden vergeten dat de tools die de meeste regionale en lokale politiekorpsen tot hun beschikking hebben, een stuk minder geavanceerd zijn. Daniel Trottier, van de Erasmus School of History, Culture and Communication, doet onderzoek naar surveillance en privacy. “Ik heb veel agenten gesproken die moeite hadden met nieuwe media. Elke keer moet er een nieuwe manier van onderzoek doen en verslaglegging ontwikkeld worden. Waar de politiemensen vooral over klaagden, was een gebrek aan standaarden.”
De spion van de toekomst is een accountant Waarom wachten tot een aanslag is gepleegd, als je hem ook kunt voorspellen op basis van financiële transacties? Er wordt aan gewerkt, maar er zitten nogal wat haken en ogen aan.
Valse tegenstelling Terroristische aanslagen zijn een soort katalysator in de acceptatie van digitale opsporingsmiddelen. “Er liggen allerlei geavanceerde technieken op de plank. Maar veel middelen hebben serieuze bezwaren, bijvoorbeeld op het gebied van mensenrechten of privacy. Na een aanslag doet dat er dan even niet toe, want dan gaat veiligheid boven alles. Men vergeet alleen om, als de dreiging voorbij is, de mogelijkheden vervolgens weer in te perken.” Maar het is toch ook niet gek dat we bereid zijn om een deel van onze privacy op te geven als dat een samenleving zonder terrorisme mogelijk maakt? “Bedrijven en politici doen alsof er sprake is van een afweging tussen privacy en veiligheid. Maar dat is een valse tegenstelling.”
De logica: twee vliegtuigen die het WTC invliegen, dat gebeurt niet gratis. Peter Diekman houdt zich bezig met het opsporen van criminele, en dus ook terroristische, geldstromen. Als academisch directeur van de opleiding Financieel Forensisch Deskundige leidt hij accountants, compliance officers, politiemensen en FIOD-medewerkers op in het financieel recherchewerk. Follow the money, dat is het devies.“Banken zijn verplicht om het gedrag van consumenten en ondernemingen bij te houden en te analyseren. Wij kijken daarbij naar afwijkende gedrags patronen. Vergelijk het met het telefoontje wat je van je bank krijgt op het moment dat je je creditcard binnen een dag in twee verschillende landen gebruikt. Dat hoeft niet ineens criminaliteit of terrorisme te zijn, maar het kan wel.”
Eén wachtwoord Het onderzoek van Trottier richt zich op hoe mensen elkaar online in de gaten houden. Hij kijkt naar individuen, maar ook naar bedrijven, overheden en veiligheidsdiensten. We zijn steeds beter gaan begrijpen hoe het internet ons leven beïnvloedt, zegt hij. Mensen gebruiken sociale media om hun leven aangenamer te maken. Een belangrijk begrip is daarbij de privacy paradox. “De meeste burgers maken zich zorgen over hun privacy en hun online veiligheid. Maar tegelijkertijd delen ze van alles op sociale media en hebben ze nog steeds dat ene wachtwoord voor al hun toepassingen.”
Aanslagen voorkomen De analysemogelijkheden hebben een enorme vlucht genomen, met dank aan de steeds betere software. Het stelt forensisch deskundigen in staat om misdrijven op te lossen en criminele netwerken op te rollen. En de analyse geeft, zelfs als die achteraf gedaan wordt, een beter zicht op de risico’s. Voorkomen is de volgende stap, zegt Diekman. “Het lastige is alleen dat daarbij nog geen aanslag gepleegd is.” Hij verduidelijkt: “Kon je vóór 11 september zeggen dat de opleiding van de piloten een terroristische activiteit was? Lastig, terwijl we de financiële transactie best hadden kunnen signaleren.”
De opleiding Financieel Forensisch Deskundige van de Erasmus School of Accounting & Assurance gaat van start op 16 september 2016 en is speciaal ontwikkeld voor mensen die zich beroepsmatig bezighouden met financiële criminaliteit, zoals witwassen, corruptie en financiering van terrorisme.
ea.magazine Lente 2016
25
In de praktijk
Het succes van de international classroom Adri Meijdam: “Natuurlijk loop je in het begin vooral tegen stereotypen aan.� (foto: Sanne van der Most)
26 ea.magazine 26 ea.magazine Lente Lente 20162016
De Erasmus Universiteit heeft de potentie om dé Europese hotspot te worden voor buitenlandse studenten. Met extra opleidingen, programma’s voor docenten en het stimuleren van uitwisselingen werkt de universiteit aan internationaal onderwijs. Het is vijf voor half 2 ’s middags en in het Theil Building gaat de werkgroep Effective Business Communication bijna van start. De studenten International Business Administration (IBA) druppelen het lokaal binnen. Docente Paulien Wijnvoord begroet hen een voor een en schrijft hun namen op het bord. Ze maakt groepjes voor een opdracht met een fictieve situatie. De ene partij is leverancier van een nieuw product, een groene, gezonde kant-en-klaarmaaltijd voor young busy urban professionals, en de andere partij is inkoper bij een supermarktketen die het product wel of niet zal inkopen. “Ik probeer altijd rekening te houden met de achtergrond van de studenten en ze een beetje te mixen”, vertelt Wijnvoord, die inmiddels vijftien jaar lesgeeft. Hoewel ze uit eigen ervaring weet hoe ze de kwaliteiten van de verschillende studenten – in deze groep komen ze onder meer uit Rusland, China, Egypte en Frankrijk – het beste kan combineren, ontstaan er soms toch gevoelige situaties. Recentelijk had ze een Egyptische student in een groepje geplaatst met Nederlanders. De student in kwestie had een deadline flexibel geïnterpreteerd waardoor er wat spanning was ontstaan. “Zelf heb ik drie jaar in Egypte gewoond en ik herken dat soort culturele verschillen. Gelukkig zitten we pas in het eerste semester en dat soort dingen moeten een keer gebeuren om ervan te leren”, aldus een optimistische Wijnvoord. Begrip voor de ander Dit soort situaties kunnen zich voordoen in een internationale omgeving. En de Erasmus Universiteit is steeds meer zo’n internationale omgeving. Dit collegejaar is het aantal buitenlandse studenten met 14 procent toegenomen tot vijfduizend. Bovendien heeft de universiteit een positie bemachtigd in de lijst van de tweehonderd meest inter nationale universiteiten ter wereld van de Times Higher Ranking. De universiteit koestert de ambitie om dé Europese hotspot te worden voor buitenlandse studenten, en wil al haar studenten opleiden tot ‘mondiaal mondige burgers’. Bij de internationale studies is de ambitie specifieker: “Daar zetten we heel bewust een Engelstalig programma op met als doel mensen op te leiden voor een functie in het internationale bedrijfsleven”, vertelt Adri Meijdam, Executive Director Bachelor Programme van IBA. “Dan is begrip voor elkaars achtergrond belangrijk. Dat is precies wat we oefenen in onze programma’s. Natuurlijk loop je in het begin vooral tegen stereotypen aan: Italiaanse studenten beginnen vaak laat, Chinezen zijn introvert. De uitdaging zit in de volgende stap: Dat je iedereen in zijn waarde laat en juist gebruikmaakt van elkaars sterke
punten zodat er een goed product tot stand komt. We vinden het heel belangrijk dat onze studenten die openheid hebben voor mensen die anders zijn.” Mondiaal mondige burgers Om al die doelen waar te kunnen maken, is er meer nodig dan ze alleen maar uit te spreken. De ontwikkeling moet in goede banen geleid en gefaciliteerd worden. Daarvoor is op de Erasmus Universiteit de projectgroep Internationalisation of curriculum opgezet, onder leiding van Meijdam, die de internationale component in het onderwijsprogramma universiteitsbreed moet versterken. De groep richt zich op het onderwijsprogramma zelf, maar stimuleert ook op allerlei manieren dat studenten op uitwisseling gaan, en ze ontwikkelt een docententraining die toegespitst is op het lesgeven in een international classroom. Voor de onderwijsprogramma’s formuleert de projectgroep zogenaamde ILO’s: Intended International and Intercultural Learning Outcomes, waarin staat wat een
‘Hier luisteren docenten naar je’ Naam Vladislav Doubrow Leeftijd 20 jaar Uit Republiek Belarus (Wit-Rusland) Studie eerstejaars IBA “Als je hier kritiek hebt op de les of op een docent dan wordt er naar je geluisterd, maar in Belarus heb je pech”, vertelt Vladislav Doubrow. Hij geeft daarom de voorkeur aan het Nederlandse onderwijssysteem. “Als je in Belarus een verkeerde eerste indruk maakt, of een docent mag je om wat voor reden dan ook niet, dan zie je dat terug in je cijfers. Je wordt niet beoordeeld op je werk, maar op je persoonlijkheid. Hier merk ik ook dat docenten gemotiveerder zijn om kennis over te dragen en ze hebben respect voor je.” Hij went steeds meer aan de internationale omgeving op de campus: “De vraag ‘waar kom je vandaan’ wordt het vaakst gesteld en dat blijft bijzonder.”
ea.magazine Lente 2016
27
Wetenschap in de praktijk
‘Nationaliteiten zoeken elkaar op’ Naam Marine Navarra Leeftijd 18 jaar Uit Frankrijk Studie eerstejaars IBA “Nederlandse docenten lijken meer gepassioneerd te zijn in hun werk”, meent Marine Navarra. “Ik denk dat mijn Franse docenten hun werk gewoon niet leuk vonden.” Het studeren in een internationale omgeving bevalt haar wel, omdat de verschillende nationaliteiten bewust door elkaar in groepjes worden ingedeeld. “Maar ik merk wel dat mensen uit hetzelfde land elkaar opzoeken in hun vrije tijd en ook bij methodische vakken waar je je eigen groepje mag samenstellen. De Fransen zoeken elkaar op, Aziatische studenten ook en de Nederlanders gaan ook vaak meer met elkaar om dan met anderen.”
student moet weten als hij klaar is met studeren (inhoud), wat hij moet kunnen (vaardigheden) en wat hij moet vinden (houding/attitude). Meijdam: “Je bent als onderwijs instelling sowieso verplicht om dit op te schrijven voor accreditatieorganisatie NVAO. De slag die nog gemaakt moet worden is het goed formuleren van die doelen op het gebied van internationaliséring.” Op uitwisseling Meijdam en zijn club willen zoveel mogelijk Nederlandse studenten naar het buitenland sturen, op uitwisseling. Dat is steeds belangrijker voor werkgevers, volgens Meijdam. “Impactstudies van anderhalf jaar geleden lieten verbluffende resultaten zien. Een aantal jaren geleden was het positief als je de ervaring had van een buitenlandse studietijd, dan had je een streepje voor, maar nu is het omgedraaid: het ontbreken van die ervaring wordt gezien als minpunt. Het gaat de werkgevers minder
28
ea.magazine Lente 2016
om competenties als talenkennis en culturele gevoeligheid, en meer om initiatief, ondernemingszin en zelfstandigheid.” De universiteit zet er al op in dat 15 procent van alle studenten op uitwisseling gaat, maar Meijdam vindt dat ‘betrekkelijk bescheiden’. “Er is een duidelijke waterscheiding binnen de universiteit. Bij Nederlandstalige opleidingen is een percentage van 15 procent uitzonderlijk. Bij programma’s waar veel internationale studenten aan deelnemen, wil tussen de dertig en veertig procent naar het buitenland.” Maar zelfs in zijn eigen internationale opleiding ziet Meijdam graag een groter deel op exchange gaan. “Voor een buitenlandse student is de stap om op uitwisseling te gaan veel kleiner, zijn leven zit toch al in twee koffers. Voor de Nederlandse student is zoiets juist interessant, omdat je een enorme ontwikkeling doormaakt. Onze missie ligt dus met name bij die Nederlandse student: hoe krijgen we die naar het buitenland?” Studenten hebben verschillende redenen om het niet te doen, van angst voor het onbekende tot financiën, maar ook studievertraging is een ontmoedigend argument. “Wij proberen die belemmeringen weg te nemen door een bescheiden beursprogramma te bieden, door goede voorlichting te geven vanaf het begin en door samenwerkingen aan te gaan met aantrekkelijke partner universiteiten”, zegt hij wijzend op een sheet met de populairste universiteiten ter wereld.
‘Nederland is een superland om te studeren’ Docententraining Voor de docenten ontwikkelt de projectgroep een training over lesgeven in een international classroom. Lesgeven aan een groep Nederlanders verschilt op een aantal punten van lesgeven aan een groep die voor de helft bestaat uit buitenlanders. Het meest voor de hand liggende verschil is de taal. Meijdam: “Er is redelijk wat onderzoek gedaan naar kwaliteitsverlies als de docent geen native speaker is; daar moet je echt voorzichtig mee zijn.” Daarnaast dient de docent rekening te houden met culturele verschillen, vooral wanneer hij werkt met werkgroepen en bij het geven van schriftelijke of mondelinge feedback. “In sommige culturen is het not done om in het rood een streep door een ingeleverde opdracht te zetten. Daar kun je iemand voor het leven ongelukkig mee maken.” Het is ook belangrijk om het Nederlandse cijfersysteem uit te leggen. “Een Amerikaanse student verwacht een A te krijgen als hij een beetje zijn best doet, terwijl een 8 in Nederland al een heel goed cijfer is. Je moet dan aangeven dat slechts 4 procent in Nederland een 9 haalt en slechts 0,2 procent het presteert om een 10 te halen. Het is meteen een aanleiding om de Nederlandse ‘zesjesmentaliteit’ uit te leggen”, lacht Meijdam. Voor de opzet van de training werkt de projectgroep samen met Risbo, het onafhankelijk instituut voor onderzoek, training en advies dat is verbonden aan de Faculteit der Sociale
‘Een Amerikaanse student verwacht een A te krijgen als hij een beetje zijn best doet’ Wetenschappen. Na een lange voorbereiding wordt als het goed gaat dit voorjaar de eerste training geven. Het streven is om minstens drie keer per jaar een docententraining te organiseren met ongeveer veertien docenten. Meijdam: “Het doel is zoveel mogelijk docenten naar de training te krijgen, niet alleen omdat het nuttig is, maar ook omdat het belangrijk is dat ze elkaar zien. Van elkaar leer je ook veel.” Internationale hotspot Intussen gaat de internationalisering van de universiteit onverminderd voort. Met meer internationaal georiënteerde en Engelstalige opleidingen, en een snel groeiend aantal buitenlandse studenten. Dat betekent dat bruggen slaan een continu proces is, ook in de werkgroep van Wijnvoord. “Guys, don’t forget to prepare for the quiz next week”, roept ze naar aanleiding van een vraag uit de groep. Onder de noemer Cross Cultural Communication zullen de studenten elkaar in de volgende werkgroep bevragen over culturele verschillen die ze kunnen tegenkomen in hun carrière. “Wat betekent punctualiteit in Egypte bijvoorbeeld? En weet dat je in Rusland geen zaken doet zonder alcohol? Het is een leuke en leerzame manier om het vak en dit semester af te sluiten”, aldus Wijnvoord. Meijdam is ervan overtuigd dat Nederland over een paar jaar de grootste en belangrijkste internationale speler van Europa kan zijn. “Het gebeurt hier gewoon allemaal. Nederland is een superland om te studeren: Het is betaalbaar, bijna iedereen spreekt Engels dus je kunt je makkelijk redden als buitenlander. Nederland is bovendien de grootste aanbieder van Engelstalig onderwijs wereldwijd, afgezien van Engeland en Amerika. Sommige Nederlandstalige studies hebben moeite om studenten te trekken, maar zet er een internationale variant naast en je hebt drie keer zoveel eerstejaars, dat hebben we ook hier aan de Erasmus Universiteit ervaren.” Rotterdam heeft heel veel potentie om nog meer internationals te trekken. “Wat je ervoor nodig hebt is al aanwezig, inclusief een bijzonder internationaal docentenkorps. Ik zou niet weten waarom we die hotspot niet kunnen worden, gewoon even gas geven en dan zijn we het over een paar jaar!”
‘Je voelt je hier vrijer’ Naam Tian Jiao Li Leeftijd 21 jaar Uit China Studie eerstejaars IBA Tian Jiao Li schrok toen hij voor het eerst een college bijwoonde met circa 550 studenten. Tijdens zijn rechtenstudie in China waren de groepen een stuk kleiner. “Dat maakt contact leggen en vragen stellen hier ook moeilijker”, zegt Tian Jiao. “Meestal krijg ik gehaast te horen dat ik mijn vragen even moet mailen.” Een van de eerste dingen die hem opvielen was de informelere interactie tussen studenten en docenten. Hij vond het bijvoorbeeld vreemd dat je docenten hier met hun voornaam mag aanpreken. “In het algemeen zijn er minder restricties en voel je je vrijer om dingen te bespreken. In China daarentegen zijn universitaire docenten vaak gelieerd aan de overheid, waardoor niet alles bespreekbaar is.” Nederlanders vindt hij enthousiast, maar ook direct. “En vaak zijn het koppige mensen om mee samen te werken.”
Erasmus Universiteit & de wereld De Erasmus Universiteit Rotterdam staat midden in de wereld. Dat vraagt aanpassingen van de organisatie, de studenten, onderzoekers en andere medewerkers. Om het onderwijs te internationaliseren is de universiteit een aantal projecten opgestart. Internationalisation of Curriculum, waarover dit artikel gaat, is er een van. Meer over de andere projecten leest u op: eur.nl/internationalisation.nl >
TEKST
Najat Chaatouf studeerde tussen 2009 en 2013 aan de Erasmus School of History, Culture and Communication (Algemene Cultuurwetenschappen en Media & Journalistiek).
ea.magazine Lente 2016
29
for all your events & social wishes “Bringing Business and Education together at the heart of our ambitious university�
The Erasmus Paviljoen enables you to organize your symposium, social drinks and other events at the heart of your old university. Come and see how the campus has evolved over the years. We welcome you with open arms and delicious homemade Italian Food and Drinks at the Erasmus Paviljoen.
www.erasmuspaviljoen.nl
30
ea.magazine Lente 2016
events@erasmuspaviljoen.nl
Erasmus University & you
Erasmus University & you Mensen op de campus: studenten, medewerkers, alumni, bezoekers… De universiteit geeft bijna elke dag een van deze mensen een gezicht via LinkedIn, Instagram en Facebook. Een foto met een verhaal. www.facebook.com/ErasmusUniversity
261 personen vinden dit leuk
Cassandra Morvan (21 jaar, student Rechten): “Recht is niet altijd hetzelfde als rechtvaardigheid, dat heb ik zelf aan den lijve ondervonden. Ik wil er niet teveel over kwijt, maar ik maakte iets naars mee, kon het niet bewijzen en kreeg zodoende geen erkenning, ook niet vanuit de rechtbank. Ook dan moet je – voor jezelf – gerechtigheid kunnen vinden, dat moet je op zo’n moment uit jezelf halen. Ik kom uit Parijs. Al vroeg wist ik dat ik iets wilde doen met rechten. Alles wat te maken had met rechters en rechtbanken; het fascineerde me mateloos. Tijdens mijn studie leerde ik dus die harde les. Eigenlijk heeft het me alleen maar meer overtuigd; ik wil echt het verschil gaan maken. De feminist in mij is los en ik wil me inzetten voor gelijkheid. Tegen seksediscriminatie, voor nieuwe beeldvorming. Vrouwen zijn geen sletten als ze in een kort rokje lopen. Mannen mogen ook hun gevoelens delen. En waarom zou een vrouw minder verdienen als een man? Misschien ga ik straks wel werken voor de EU; daar worden echt grote beslissingen genomen.”
Hanny van Golden geweldige meid, je komt er wel. 19 februari om 21:38 Andreas Salonn Hey you rock! 22 februari om 20:40
Ward Vloeberghs (37 jaar, senior Lecturer in Political Science): “11 september 2001; de dag dat ik mijn scriptie Arabistiek moest verdedigen. Na een succesvol betoog haalde ik opgelucht adem en liep naar buiten, toe aan een biertje. ‘Heb je het nieuws gezien?!’, riep een studiegenoot opgewonden door de telefoon. ‘Het WTC staat in brand!’ Een pikzwarte dag. Ineens kregen Arabisten toegevoegde waarde. Kort daarna ging ik naar Egypte om Arabisch te leren. Talen leer je niet uit een boek; je moet de straat op, onderdeel worden van de samenleving. Voor mijn master Politicologie verhuisde ik vervolgens naar Beiroet. Van daaruit ging ik geregeld een weekend naar Syrië. Dat was toen een heel mooi en gemoedelijk land, prachtige steden, lekker eten en heel vriendelijke mensen. Het doet me enorm verdriet om Syrië nu te zien. Mensen vragen mij vaak hoe ik naar het nieuws vanuit het Midden-Oosten kijk. Sceptisch! Het is vaak eenzijdig belicht. Dat vertel ik mijn studenten ook tijdens de colleges die ik hier geef. Mijn belangrijkste boodschap is dan ook: ga zelf het veld in en bekijk de dingen met je eigen ogen! Je hebt context nodig om de realiteit en haar complexiteit te kunnen bevatten.”
ea.magazine Lente 2016
31
245 personen vinden dit leuk
337 personen vinden dit leuk
Frank Verhulst (64 jaar, hoogleraar / afdelingshoofd Kinderpsychiatrie Erasmus MC): “Toen ik hier als 17-jarig studentje binnenrolde was dit nog een heel kleinschalige medische faculteit waar volop werd gebouwd. Het was echt pionieren. Kijk nu eens! Ik koos voor neurologie en zo belandde ik in de kinderpsychiatrie. De objectieve biologische kennis in combinatie met het meer subjectieve aspect van de psychiatrie, dat fascineert mij. En dan helemaal de psychiatrie van kinderen, de rol van ouders en het gezin. Als psychiater – de ‘softe’ kant van de geneeskunde, haha – vraag je je weleens af waar je het voor doet. Waar een lichamelijk probleem soms met een enkele ingreep te verhelpen is, moet je als psychiater een flinke dosis geduld hebben. Het tempo van de cliënt is leidend, soms sta je voor je gevoel machteloos. Maar, een tijdje geleden ontving ik een brief van een oud-patiënt, een toentertijd hele dwarse puber. ‘Ik ga binnenkort studeren, Frank’, schreef ze. ‘Bedankt dat ik altijd tegen je aan kon praten.’ Of het proefschrift dat laatst ineens op het bureau bij mijn secretaresse lag, van een oud-patiënt die nu gepromoveerd is in de sterrenkunde. Dan besef ik hoe dankbaar ons werk ook kan zijn. En straks dus mijn afscheid. Ik zal na mijn pensioen nog wel betrokken blijven bij het Eramus MC en ben van plan om als parttime hoogleraar in Kopenhagen te werken. Maar gelijktijdig denk ik: misschien moet ik mezelf wat ruimte gunnen. Ik schilder en schrijf graag, ben een actief roeier. Ik heb vier schatten van kinderen. Zo erg is het toch ook weer niet, met pensioen gaan!”
John Darmawan I think the Erasmus MC has to extend your service 15 februari om 4:04 Tiziana Rosato Fascinating life so far and for sure fascinating FUTURE! Inspiring story! 14 februari om 21:26
Elisabeth Geluk (23, masterstudent Private Law en grand-prixrijdster): “Paardrijden is alles voor me. Mijn specialiteit is dressuur. ‘Dansen met je paard’ noem ik dat. Ik oefen elke dag drie uur lang. Ik ben graag in de buurt van paarden, ook om ze te verzorgen of bijvoorbeeld om de stallen schoon te maken. Ik wilde altijd al net zo goed worden als Anky van Grunsven, dat wist ik al toen ik twaalf was. Inmiddels ben ik op grand-prixniveau gestart. Natuurlijk droom ik van de Olympische Spelen, en wie weet gebeurt dat ooit. Mijn sport is voor mij altijd het allerbelangrijkst geweest, en dat is nog steeds zo. Alleen probeer ik het nu te combineren met mijn studie. Ik heb voor Rechten gekozen omdat ik graag problemen oplos en mensen help. Misschien kan ik ooit een baan vinden in het paardenrecht. Ik weet dat Erasmus University studerende topsporters steunt, maar toch heb ik nooit iemand officieel om ondersteuning gevraagd. Ik wil bewijzen dat ik het zonder extra hulp kan. Hard werken en nooit opgeven; net als bij paardrijden.”
Chantal Wigan Best of luck Elisabeth Geluk, you’re a smart intelligent young lady with beautiful outlook on life and horses are a wonderful passion may you achieve all of asperations. PS love the photo. 21 januari om 8:12 Paula Brunsveld van Hulten Grappig. Zo’n focus op paarden, paardrijden en daarnaast ook studeren. 20 januari om 22:05 Nathalie Vanbelleghem Goe bezig!!! 21 januari om 11:39
32
ea.magazine Lente 2016
ESAA Erasmus School of Accounting & Assurance
Verdieping van uw kennis en inzicht ESAA Erasmus Executive Programs zijn programma’s voor de ervaren en nieuwsgierige professionals die zich willen blijven ontwikkelen en op de hoogte willen blijven van de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen.
Executive Programs
Masterclasses
• Tax Control voor Bestuurders
• Grondslagen van Geluk
• Het Brein in de Boardroom
• Audit Committee Vraagstukken voor Commissarissen
• The New CFO • Corporate Social Responsibility • Het Rendement van Geluk
en Toezichthouders • Financiële Vraagstukken voor Commissarissen en Toezichthouders
• Sturen op Geluk in het Publieke Domein
• Insight Experience
• Finance & Risk Management voor Woningcorporaties
• Actualiteiten voor RA-Executives
• Certified Pensioenexecutive • Financieel Forensisch Deskundige • Programma voor (nieuwe) Commissarissen en Toezichthouders • Programma voor Publieke Aandeelhouders
Wilt u meer weten over (één van) deze programma’s? Bezoek voor de inhoud van de programma’s en de startdata www.esaa.nl of neem contact op via 010-408 15 12. Aan alle ESAA programma’s worden PE-uren toegekend.
ESAA is een onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam
ea.magazine Lente 2016
33
Landenthema
Verenigde Staten
Impact, solar startups en senioren 34 ea.magazine 34 ea.magazine Lente Lente 20162016
Met de voeten stevig in de Rotterdamse klei, kijkt de Erasmus Universiteit ver over de landsgrenzen heen. ea. maakt elke editie een mozaïek van verhalen over de relatie van de universiteit met een bepaald land. Dit keer: de Verenigde Staten. TEKST
Mieke Fiers
Amerikaans surplus in onderzoek naar fijne stad voor ouderen Steden die ook prettig zijn voor ouderen; het Erasmus MC werkt eraan. Naast een tiental Europese en twee Canadese is er ook een Amerikaanse onderzoeksgroep betrokken. Het Erasmus MC leidt de komende vier jaar een megastudie naar de leefomgeving in steden en het effect hiervan op de (mentale) gezondheid van ouderen in die steden. Hoe beïnvloedt de hoeveelheid groen in een stad het welbevinden van de oudere inwoners? Het project wordt gefinancierd door Horizon 2020 van de Europese Unie. Er zijn dan ook veel Europese partijen betrokken, vertelt projectleider Frank van Lenthe van de afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg. “Je kunt alleen een Amerikaanse of Canadese partij mee laten doen als ze echt toegevoegde waarde hebben. Dat is bij ons het geval.” Supermarkt dichtbij Bijzonder aan dit onderzoek is dat het wordt gedaan in tien tot twaalf steden. Doorgaans beperken de studies zich tot één stad of land, waarbij de buurten niet genoeg van elkaar verschillen om er echt uitspraken over te kunnen doen. Bovendien worden de data gecombineerd met gegevens uit vergelijkbare Amerikaanse onderzoeken. “Een Amerikaans onderzoek suggereert bijvoorbeeld dat een kleinere afstand van iemands huis tot een supermarkt leidt tot minder overgewicht. In Europese studies zie je die relatie niet. Hier gaat het dan ook om heel andere afstanden.”
Zorgt een park voor minder stress bij ouderen? (foto: Lucía Pizarro Coma)
Het effect van meer groen De Amerikaanse onderzoeksgroep heeft nog een belangrijke surplus voor de studie. “In het eerste deel van het onderzoek kijken we naar kenmerken van steden, naar gezondheid en hoe de verbanden hier tussen zijn. Zorgt meer groen voor minder stress, en is dat dan zo omdat mensen er in gaan wandelen of is kijken al genoeg?” Daarna worden al deze gegevens gecombineerd in het door de Amerikanen gebouwde computermodel. De onderzoekers kunnen hier vervolgens mee ‘spelen’: als de ene factor verandert, wat gebeurt er dan? “Zeker bij dit soort zaken is dat van belang: een ingreep heeft meerdere effecten, die elkaar weer beïnvloeden. Zorgde meer groen voor betere gezondheid, of zorgde het voor duurdere woningen, waardoor er mensen kwamen wonen met een betere gezondheid?”, legt Van Lenthe uit. “Met het model kunnen we de effecten van mogelijke interventies beter voorspellen.”
Naam Frank van Lenthe Functie projectleider en onderzoeker Erasmus MC VS Werkt samen met een Amerikaanse onderzoeksgroep
ea.magazine Lente 2016
35
Erasmus Universiteit heeft goede banden in Californië
‘In de VS draait wetenschap om impact maken’ Bestuurskundige Lars Tummers was in 2014-2015 visiting scholar aan de University of California, Berkeley. Waarom werkte je aan Berkeley? “Ik ontving een Marie Curie fellowship, een tweejarige beurs van de Europese Unie waarmee je het eerste jaar in het buitenland werkt, en het tweede jaar op je eigen universiteit. Ik ging vooral naar Berkeley om te werken met Michael Musheno, een hoogleraar die ik had leren kennen op een congres in Italië. En het is natuurlijk lekker weer daar.”
te produceren; Amerikanen werken juist aan één goede publicatie die dan meteen heel veel impact heeft. De publicatiedruk is zeker niet minder, maar anders, het gaat veel meer om impact. Ander belangrijk verschil: Berkeley is een erg rijke universiteit, dat is totaal onvergelijkbaar met Nederland. Dat merk je bijvoorbeeld aan voorzieningen als de bibliotheek die onder de grond gebouwd is, en aan de lunches.” Heb je nog altijd goede contacten? “Vorige week was ik nog in Washington DC op een congres. Omdat ik in de VS heb gewerkt, ben ik one of them. Toen ik in Berkeley zat ben ik ook gevraagd fellow te worden van de University of Arizona. Ik zou iedereen aanraden om aan het begin van je carrière weg te gaan. Het vergroot je netwerk, niet alleen instrumenteel maar ook hoe je tegen de wetenschap aankijkt.”
Waar heb je aan gewerkt? “Mijn vakgebied combineert psychologie en bestuurskunde. Ik kijk hoe professionals in de publieke sector die direct met klanten hebben te maken, zoals agenten en hulpverleners, omgaan met stress. In het onderzoek zie je dat er veel overeenkomsten zijn tussen de Nederlandse en Amerikaanse professionals. Ze zijn onder stress allebei geneigd om zich extra in te zetten voor de klant, om de regels een beetje te buigen. Doordat de sociale voorzieningen in Nederland beter zijn dan die in de VS, zijn de verhalen hier wel minder extreem.” Wat was er anders op Berkeley? “De manier van wetenschap bedrijven. In Nederland probeer je heel veel artikelen
36
ea.magazine Lente 2016
Naam Lars Tummers (34) Functie Bestuurskundige VS Werkte een jaar in Californië
Samenwerking gestart rond zorginnovatie Deze zomer vertrekken de eerste wetenschappers van Medical Delta naar Californië. Het is de eerste stap in een intensieve samenwerking tussen het Nederlandse consortium en bedrijven en de universiteit in Californië. In de Medical Delta werken wetenschappers, ingenieurs en medici van de universiteiten Rotterdam, Delft en Leiden samen met ondernemers en lokale overheden aan oplossingen voor duurzame zorg. Slimme innovaties en technologie helpen de zorg te verbeteren en betaalbaar te houden. Nu gaat dit samenwerkingsverband een verbond aan met Californië. De deelnemende partijen in ZuidHolland en Californië bundelen vijf jaar lang hun krachten op het gebied van preventie van ziekten, gezondere leefwijzen en technologie voor de gezondheidszorg, inclusief E-health. Ze hebben op de Berkeley-campus een memorandum of understanding getekend. Dat deden ze op 20 maart in het bijzijn van Jet Bussemaker, de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. www.medicaldelta.nl
Landenthema
‘Hier mag je trots zijn op je succes’ Mark Kerstens trok na het afronden van zijn studie Bedrijfskunde in 1994 weg uit Nederland en woont sinds 2009 in San Francisco. Typisch Amerikaans? Het vieren van succes, zegt Mark Kerstens. “Terwijl je in Nederland uitdrukkingen hebt zoals ‘je kop niet boven het maaiveld uitsteken’ en ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’, wordt hier in San Francisco diversiteit veel meer gewaardeerd en aangemoedigd, op alle gebieden. En als je succesvol bent, kun je daar trots op zijn, terwijl er in Nederland toch meer een cultuur is die iedereen binnen een bepaalde bandbreedte houdt. Het is een van de redenen waarom ik daar al 22 jaar niet meer woon.” Solar startup Kersten groeide op in het Noord-Brabantse dorp Wouw, studeerde Bedrijfskunde in Rotterdam en verhuisde toen naar Frankrijk. Hij werkte van 1994 tot 2010 voor BP, in Frankrijk, Polen, Londen, New York City, nog een keer Londen, Chicago, en uiteindelijk San Francisco. Hij werkte voor BP Solar, toen hij ‘de mogelijkheid kreeg’ om voor de solar startup Solexel te gaan werken. “Ik ben de Chief Sales & Marketing Officer én de Chief Financial Officer. Alleen in een startup kun je dit soort jobs combineren.” In Nederland zou dat bedrijf nooit zoveel investeringen gevonden hebben vanwege de risicocultuur, meent Kerstens. “In Silicon Valley is men veel meer bereid risico te nemen. Mensen worden aangemoedigd om iets nieuws te proberen. En mocht het misgaan, dan wordt dat vaak gezien als een badge of honor.”
Looking Looking for for an an original original gift gift from from your your alma alma mater? mater? Visit Visit our our webshop webshop
• •Order Order24 24hours hoursa aday dayfrom fromany anylocation location • •Orders Ordersplaced placedbefore before88pm pmdespatched despatched the thesame sameday day • •Safe Safeand andeasy easypayment paymentonline online • •Professional Professionalcustomer customerservice service
webshop.eur.nl webshop.eur.nl Naam Mark Kerstens Studie Bedrijfskunde (1989-1994) Functie Dubbele Chief Solexel VS Woont en werkt in San Francisco
ea.magazine Lente 2016
37
YOUR DEGREE HAS TAKEN YOU THIS FAR…
WE WILL HELP YOU GO FURTHER… RSM PROMISE OF LIFELONG LEARNING
As soon as you graduate, you can take us up on our promise of lifelong learning. At Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) we are offering a Lifelong Learning Scholarship in the form of a tuition fee waiver for the next intake of our MBA programmes in English and Part-time Master Bedrijfskunde programme, in Dutch. The scholarship is open to all alumni from RSM and EUR bachelor and master degrees. Find out how these programmes can complement your previous degree and enhance your career by contacting: For MBA programmes - Vasileios Zaravellas: vzaravellas@rsm.nl For Part-time Master Bedrijfskunde - Klaas Wassens: kwassens@rsm.nl
WWW.RSM.NL/LIFELONGLEARNING ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT ERASMUS UNIVERSITY 38 ea.magazine Lente 2016
Uw gift
‘College is net zo leuk als Call of Duty’ Laurens, Marita en leraar Peter Siebelink op hun school de Catamaran
Het Wetenschapsknooppunt brengt de universiteit naar kinderen toe. Op basisschool de Catamaran in Rotterdam Lombardijen volgen leerlingen Erasmus Junior Colleges. Laurens Almerany (11 jaar) en Marita Fortes (12 jaar) kunnen heel goed uitleggen wat ze zo goed vinden aan de Erasmus Junior Colleges. Ze zitten allebei in groep 8 van de Catamaran en zijn zoals dat heet ‘Minerva-leerlingen’, leerlingen die goed scoren en buitengewoon nieuwsgierig zijn. “Bij Erasmus Junior leren we dingen die we anders niet zouden leren en die de overgang naar de middelbare school straks makkelijker maken”, vertelt Laurens. Ze leren zelfstandig werken, presentaties maken, omgaan met deadlines en nog veel meer, vertelt Marita. Erasmus Junior geeft hen naar eigen zeggen een voorsprong die ieder kind in Nederland en in de rest van de wereld zou moeten krijgen. “Vooral in deze tijd, waar kinderen met zoveel technologische afleiding en verleiding te maken hebben, is het belangrijk om leren leuk te houden; het is uiteindelijk je eigen toekomst”, zegt Marita wijs. Waaraan Laurens enthousiast toevoegt: “College volgen is voor mij even leuk als Call of Duty spelen!” “Naar de universiteit gaan is niet voor iedereen vanzelfsprekend, maar de drempel is minder hoog dan sommigen denken”, zegt Peter Siebelink, coördinator en leraar op de Catamaran. “Door dit project laten we kinderen ook in een wijk als Lombardijen zien dat naar de universiteit gaan een mogelijkheid is, ongeacht waar je vandaan komt, of hoeveel geld je ouders verdienen.” In toga wErasmus Junior College vier colleges gevolgd door Minerva-leerlingen uit groep 6, 7 en 8: Economie, Psychologie, Geneeskunde en Filosofie. Elk nieuw vak wordt afgetrapt met een heus college op de Erasmus Universiteit, waarbij alle aangesloten scholen aanwezig zijn. “Het is prachtig om te zien hoe enthousiast de deelnemende docenten zijn, hoe ze hun taalgebruik aanpassen, maar het college verder inhoudelijk hetzelfde laten. En soms geven ze zelfs in toga les. Dat is voor de leerlingen heel bijzonder om mee te maken.” Een positieve
bijkomstigheid is het enthousiasme dat Minerva-leerlingen overbrengen op de rest van hun klas en de school. De eerste twee jaar is de school gesponsord door ondernemers vereniging Deltalinqs. Voor het nieuwe schooljaar is de Catamaran, net als een aantal andere scholen, op zoek naar nieuwe sponsoren. Via het crowdfundproject Sponsor een school kan iedereen bijdragen.
TEKST
Najat Chaatouf, FOTOGRAFIE Levien Willemse
Wetenschapsknooppunt Het Wetenschapsknooppunt Erasmus Universiteit maakt wetenschappelijk denken tastbaar door middel van oriënterende en verrijkende lesmodules voor leerlingen tussen de 8 en 15 jaar, hun leerkrachten en de partners. Zie ook: www.eur.nl/scholen/basisonderwijs Het Wetenschapsknooppunt vraagt voor drie projecten uw hulp: 1. Sponsor een school (onder meer Basisschool de Catamaran) 2. Een klaslokaal op Zuid 3. Kindercollege Meer informatie over de projecten: crowdfunding.eur.nl.
Ook een mooi idee? Op de site crowdfunding.eur.nl staan projecten die de groei en bloei van de universiteit ten goede komen. U kunt hier doneren. Maar misschien heeft u zelf wel een goed idee of project. Neem dan contact op met Carien van der Wal: vanderwal@smc.eur.nl
ea.magazine Lente 2016
39
VOPA K
400 Y E A RS
Familieportret
Naam Sahar Mokhles Leeftijd 27 jaar Studie Geneeskunde Functie vijfdejaars geneeskundestudent en PhD-student bij de afdeling Thoraxchirurgie, Erasmus MC
Naam Mostafa Mokhles Leeftijd 30 jaar Studie Geneeskunde en Rechten Functie Cardio-thoracaal chirurg in opleiding, Erasmus MC
Naam Palwasha Mokhles Leeftijd 28 jaar Studie Geneeskunde Functie Arts-onderzoeker bij de afdeling Oogheelkunde, MUMC
Familie Mokhles ‘We zijn gewend veel samen te doen’ Hun beide ouders werkten als arts in Afghanistan. Na hun vlucht naar Nederland kozen ook Mostafa, Palwasa en Sahar voor Geneeskunde, aan het Erasmus MC. In Afghanistan werkten de ouders van de familie Mokhles allebei als arts, vader als anesthesioloog, moeder als internist. “Ze hadden het goed”, vertelt Mostafa. Maar het gezin vlucht voor de Taliban. Het is eind 1997 als het aankomt in asielzoekerscentrum Budel-Dorplein. Geneeskunde Alle drie studeerden ze Geneeskunde aan het Erasmus MC. “Onze ouders hebben ons écht de vrije keus gelaten”, zegt Mostafa. “Voor mij stond al vroeg vast dat ik hartchirurg wilde worden. Het eerste jaar van de zesjarige opleiding tot thoraxchirurg zit er net op, en het bevalt me heel erg goed. De werkdruk is soms hoog, maar het is een dankbaar en bevredigend beroep.” Sahar is inmiddels bezig met het
afronden van haar promotieonderzoek. Over twee maanden beginnen haar coschappen. Palwasha doet promotie onderzoek aan het Maastricht UMC+ en begint over anderhalf jaar met de opleiding tot oogarts. Kansen De onderlinge band is hecht. Sahar: “Palwasha komt alleen in de weekenden naar Rotterdam, dat is best moeilijk. We zijn gewend veel dingen samen te doen.” De drie waren nog jong toen ze in Nederland kwamen. Mostafa: “Het klimaat voor vluchtelingen was destijds milder dan voor de vluchtelingen die nu naar Europa komen, en wij hebben elke kans die we kregen aangepakt. Niemand vertelde ons waar we moesten zijn om iets voor elkaar te krijgen. We hebben er hard aan gewerkt om er iets van te maken.” > Lees meer op eamagazine.eur.nl
TEKST EN FOTOGRAFIE
Ronald van den Heerik studeerde tussen 1979 en 1983 Filosofie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
ea.magazine Lente 2016
41
Contact & Colofon
Erasmus Alumnimagazine / ea. is een uitgave van de afdeling Marketing en Communicatie van de Erasmus Universiteit. Ea. verschijnt in een papieren en een digitale versie. Papier – De oplage is 36.000. Ea. wordt kosteloos verzonden aan personen in de Erasmus Alumni Database. Aanmelden of wijzigingen graag via alumni@smc.eur.nl Digitaal – De digitale ea. heeft veel extra’s, en is te vinden op eamagazine.eur.nl. U kunt ervoor kiezen dit magazine elk half jaar in uw mailbox te krijgen in plaats van de papieren versie. Geef het door via alumni@smc.eur.nl Uitgave Jaargang 6, ea. 12, lente 2016 De volgende ea. verschijnt herfst 2016
Redactieadres EUR, afdeling SM&C Postbus 1738 3000 DR Rotterdam alumni@smc.eur.nl www.eur.nl/alumni Bladmanager Carien van der Wal, content marketeer en communicatieadviseur Redactie Wieneke Gunneweg, hoofdredacteur Mieke Fiers, eindredacteur Aan dit nummer werkten mee Evelien Alblas, Najat Chaatouf, Mieke Fiers, Ronald van den Heerik, Stijn Hustinx, José Luijpen, Geert Maarse, Dennis Mijnheer, Sanne van der Most, Levien Willemse, faculteiten EUR, inclusief Erasmus MC, IHS en ISS Advertenties Carien van der Wal, Milan Baars Druk De Bondt, Barendrecht
EAV Erasmus Alumnivereniging eav@erasmusalumnivereniging.nl 010 414 94 07 www.erasmusalumnivereniging.nl
Erasmus Trustfonds secretariaat@trustfonds.nl 010 411 05 96 www.trustfonds.nl
ESE Erasmus School of Economics Charles Hermans hermans@ese.eur.nl 010 408 18 03 www.esealumni.nl
iBMG instituut Beleid & Management Gezondheidszorg Stefan Groen alumni@bmg.eur.nl www.eur.nl/bmg
FSW Faculteit der Sociale Wetenschappen Marjolein Kooistra kooistra@fsw.eur.nl 010 408 21 35 www.eur.nl/fsw
ESHCC Erasmus School of History, Culture and Communication
ESL Erasmus School of Law Martijn Roos m.roos@law.eur.nl 010 408 96 99 www.esl.eur.nl/alumni
RSM Rotterdam School of Management, Erasmus University Anita Törok atorok@rsm.nl 010 408 26 98 www.rsm.nl/alumni
42
ea.magazine Lente 2016
Geschiedenis & Cultuur Sabai Doodkorte doodkorte@eshcc.eur.nl 010 408 28 74
Vormgeving Ontwerpwerk, Den Haag Cover Sanne van der Most Redactie Advies Commissie De RAC bestaat uit vertegenwoordigers van de faculteiten en alumniverenigingen van de EUR en heeft een adviserende rol bij de totstandkoming van ea. © Erasmus Universiteit Rotterdam Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de uitgever geheel of gedeeltelijk worden overgenomen.
FW Faculteit Wijsbegeerte Annemiek van Beek Annemiek.vanbeek@eur.nl 010 408 89 80 www.eur.nl/fw
IHS Institute for Housing and Urban Development Studies Charmae Nercua nercua@ihs.nl 010 408 98 74 www.ihs.nl/alumni
ISS International Institute of Social Studies Sandra Nijhof sandra.nijhof@eur.nl 070 426 04 14 www.iss.nl/alumni
IBCoM & Mediastudies Renee Mast mast@eshcc.eur.nl 010 408 20 06 Lidewij Radix radix@eshcc.eur.nl 010 408 23 09 www.eshcc.eur.nl
Erasmus MC Gonny Pasaribu alumni@erasmusmc.nl www.erasmusmc.nl/alumni
Rectificatie In de Nederlandse editie van ea #11 (herfst 2015) werd in het Landenthema Brazilië in het artikel ‘Braziliaanse studenten geven advies over de Tarwewijk’ vermeld dat Robbin Zuiderwijk projectleider is, dit is niet correct: Robbin Zuiderwijk is programme assistant en Ore Fika is projectleider van het Tarwewijk-project. In het project werd intensief samengewerkt met de Gemeente Rotterdam.
RSM Leadership Summit 2016 from me to we
Join the RSM Leadership Summit, where Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM) fulfils its promise to provide a lively platform for today’s leading business practitioners, RSM’s top academics, our valued alumni, and corporate connections to come together for a day of high-level networking and knowledge sharing. Top keynote speakers will present their vision on
current leadership topics. Breakout sessions and round table sessions will make it a dynamic and interactive event you shouldn’t miss.
Expand your network, grow your knowledge and share your thoughts during the RSM Leadership Summit. Save the date!
Friday 7 October 2016, 10:00 to 16:30, Van Nelle Fabriek, Rotterdam www.rsm.nl/summit
ROTTERDAM SCHOOL OF MANAGEMENT ERASMUS UNIVERSITY
ea.magazine Lente 2016
43
NORTH SEA JAZZ FESTIVAL 08 • 09 • 10 JULI 2016 THE ROOTS • EARTH, WIND & FIRE • SIMPLY RED • PAT METHENY & RON CARTER • JOE BONAMASSA CHICK COREA • ANTHONY HAMILTON • IBRAHIM MAALOUF • DIANA KRALL • ST GERMAIN • LEVEL 42 GREGORY PORTER • JILL SCOTT • BRANFORD MARSALIS QUARTET WITH SPECIAL GUEST KURT ELLING BUDDY GUY & SPECIAL GUEST QUINN SULLIVAN • VINTAGE TROUBLE • BRAINFEEDER PRESENTS: FLYING LOTUS, KAMASI WASHINGTON WITH METROPOLE ORKEST, KNEEDELUS A LIVE COLLABORATION BETWEEN KNEEBODY + DAEDELUS, THUNDERCAT & JAMESZOO QUINTET • ANDERSON .PAAK & THE FREE NATIONALS • PHAROAH SANDERS TRIO • ALLEN STONE • DR. LONNIE SMITH • SNARKY PUPPY JAMES HUNTER • WALTER TROUT • ESPERANZA SPALDING EMILY’S D + EVOLUTION • AND MANY MORE
NORTHSEAJAZZ.COM
44
ea.magazine Lente 2016