terdege 10-2017

DIT IS SLECHTS EEN KLEINE GREEP UIT ONZE AANBIEDINGEN

Extra koopavonde n tot 21.00 uur

ALLE MODELLEN OP VOORRAAD 2 MINUTEN LEVERTIJD

IS GRAT af el van bankst bij elk tsen a la p it 5z

..

799.-

ig 11-deoludh huis kket pa

ENJOY Royaal model met grote kussens.

In diverse kleuren Microvezelstof Sussy, ook in ribstof mogelijk.

» 34E JAARGANG » NUMMER 10

Stofzuiger + Citruspers + Blender + Waterkoker + Eierkoker + Broodrooster + Tosti apparaat + Stoomstrijkijzer + Elec. pepermolen + Keukenweegschaal + Chocoladefontein

OF 12 x

66.58

TEGEN 0% RENTE

NU

8 februari 2016

NORMAAL 1995.-

Prof. dr. Moehn

MARielle Fieret

„Guido de Brès signeerde de NGB met zijn eigen bloed.”

„De bootvluchtelingen zaten ineens in mijn lessen.”

De winter van ’63

2,5+2 KENNEDY Karakteristiek bankstel met gecapitonneerde rugleuningen. In diverse kleuren uit Categorie 2.

NORMAAL 1095.-

PANCHO Elegant model met stijlvol onderstel en klasse comfort.

In meerdere kleuren Buffel Jada.

NIEUW

w eigen 0ntwerp u stappen bank in 6

399.-

NU

OF 12 x

TEGEN 0% RENTE

STAP 1 Kies uw combinatie

1-zits

2-zits

2,5-zits

3-zits

NORMAAL 1595.-

499.-

Koop nu, r betaal late te n e 0% r

33.25

corner

Bcorner

eiland

XLeiland

NU

OF 12 x

41.58

TEGEN 0% RENTE

XLeiland

Kees van der Staaij:

OF 12 x

VANAF

74.92

899.-

„Ik speel in een recesperiode

TEGEN 0% RENTE

STAP 2 Kies uw armleuning

STAP 3 Kies uw comfort

STAP 4 Kies uw pootjes

STAP 5 Kies uw bekleding en kleur

STAP 6 Kies uw zithoogte

Combinatie FLEX Combineer naar uw eigen wensen.

Model- comfort- kleur, stof of leder, armleuning, zithoogte en soort poten.

uitgevoerd in stof of leder

GRONINGEN, Energieweg 13, Hoendiep

OOSTERHOUT, De Meerstoel 14, Woonblvd

AMERSFOORT, Amsterdamseweg 37a

HEERLEN, In De Cramer 74, Woonblvd Heerlen

UDEN, Industrielaan 20, Woonboulevard

ASSEN, Borgstee 7

HENGELO, Wegtersweg 82

VEENENDAAL, Schoolstraat 100

CAPELLE A/D IJSSEL, Lylantsebaan 7a

HOOGEVEEN, Groenewegenstraat 23-25

ZEVENAAR, Edisonstraat 26, Meubelstraat

DEVENTER, Essenstraat 15, de Snipperling

MAASSLUIS, Noordzee 10

ZALTBOMMEL, Van Voordenpark 21

DRACHTEN, Dr. M.L.Kingsingel 10

MIJDRECHT, Rendementsweg 10b

ZOETERWOUDE, Hoge Rijndijk 307

DEN HAAG, Waldorpstraat 144, Megastores

NIEUWEGEIN, De Liesbosch 72

EINDHOVEN, Kanaaldijk-Noord 5

SLIEDRECHT, Conradstraat 8

www.seatsandsofas.nl

MAANDAG T/M VRIJDAG 9.30 - 21.00 UUR, ZATERDAG 9.00 - 17.00 UUR. ZONDAG ALTIJD GESLOTEN Seats and Sofas en A Giant Take-Away zijn als woordmerk geregistreerd. Het logo van Seats and Sofas is als beeldmerk geregistreerd. Deze reclame-uiting is gedeponeerd, het kopiëren of dupliceren zonder schriftelijke toestemming van Seats and Sofas is wettelijk verboden.

Prijs- en modelwijzigingen alsmede zet- en drukfouten voorbehouden. Aanbiedingen geldig zolang de voorraad strekt. De afbeeldingen zijn niet bindend en kunnen afwijken van de specificaties. Actie niet geldig in combinatie met andere acties.

Contante Contante waarde zaak/ betaling goederen

c 399.c 499.c 799.c 899.-

c 0.c 0.c 0.c 0.-

Totaal kredietbedrag

c 399.c 499.c 799.c 899.-

Jaarlijks Debet kostenrentevoet percentage (vast)

0% 0% 0% 0%

0% 0% 0% 0%

Termijnbedrag per maand

Duur kredietovereenkomst in maanden

Totale door de consument te betalen bedrag

c 33. c 41.58 c 66.58 c 74.92

12 12 12 12

c 399.c 499.c 799.c 899.-

25

Disclaimer: Dit betreft een 0% lening en is een niet-doorlopend goederenkrediet. Vraag naar de (product) voorwaarden en het standaard informatieblad in de winkel. Toetsing en registratie BKR. Seats and Sofas treedt op als verbonden bemiddelaar van Santander Consumer Finance Benelux B.V. Santander en Seats and Sofas geven geen advies.

U dient zelf te bepalen of het door u gewenste financieel product aansluit bij uw wensen, behoeften en persoonlijke situatie.

taxichauffeur » WWW.TERDEGE.NL

ALKMAAR, Koedijkerstraat 2

vaak

voor onze

kinderen” 8 februari 2017 . 34e jaargang nummer 10 . losse nummers € 4,50

8

*

*

Interview

„Oprechte belangstelling moet geen

kunstje zijn”

Hoe zal de uitslag op 15 maart uitvallen? Het zijn spannende tijden voor politici. Een terug- en vooruitblik met SGP-lijsttrekker Kees van der Staaij. „Wat me het meest raakte de afgelopen vier jaar? Dat veel kinderen niet de geborgenheid van een veilige jeugd kennen. En de eenzaamheid onder ouderen.” tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld Tineke van der Eems

terdege • 8 februari 2017

9

De koudste sinds 1789 De winter van 1962-1963 was de koudste in Nederland sinds 1789. Over de maanden december tot en met februari mat De Bilt een gemiddelde temperatuur van -3,1 graden.

Regelmatig was het 20 graden onder nul. Op veel plaatsen vroor het bijna drie maanden achtereen, terwijl een deel van het land al die tijd onder de sneeuw lag. Ameland, Vlieland en Terschelling waren uiteindelijk niet meer per boot bereikbaar. Bekend waren de toertochten over het IJsselmeer, terwijl ook een flinke rand van de zee bevroren was. De dooi viel pas vanaf 8 maart echt in. In het noordoosten zat toen een meter vorst in de grond.

20

reportage

Een

woeste witte wereld Voor het eerst sinds enkele jaren hadden we een periode met vorst. Daarnaast is er vooral sprake van ‘flitswintertjes’, een enkele koude dag. Nee, dan vroeger. Vooral de winter van 1962-1963 roept bij oudere lezers veel herinneringen op. „We reden met de auto op de rivier en de ijspegels hingen ’s ochtends aan het plafond.”

Tekst Ad Ermstrang foto’s ANP en lezers

terdege • 8 februari 2017

21

Interview

28

terdege • 8 februari 2017

Het bloedgetuigenis van een glasschilder Voor Nederland kreeg Guido de Brès bijzondere betekenis. Zijn confessie werd aan de naam van ons land verbonden. Welke betekenis heeft dit geschrift vandaag?

Prof. Moehn: „Het is geen geleerd betoog, in de vorm van stellingen, maar een verhaal dat wordt verteld.” tekst Huib de Vries beeld Henk Visscher

Z

ijn oratie, op 3 november, wijdde prof. Wim Moehn aan Guido de Brès. Hij ging vooral in op het eerste boek dat deze hervormer schreef: “Le baston de la foy chrestienne” (De staf van het christelijk geloof), uit 1555. De man die later naam maakte als de opsteller van de Nederlandse Geloofsbelijdenis schreef het voor protestanten die zich moesten verantwoorden voor de inquisitie. Het handzame boekje kon hen de nodige munitie verschaffen. De vele citaten van kerkvaders in “Le baston” waren hét bewijs dat de “nije leer” helemaal niet zo nieuw was.

Werd De Brès in zijn eigen tijd al als een autoriteit gezien?

„Zeker, hij was een van de leidinggevende voorgangers van de gemeenten onder het kruis in het Franstalige gebied van de zuidelijke Nederlanden. Een rondtrekkend prediker die zijn leven geen moment zeker was.”

Legde hij zijn eigen accenten, of was hij

volledig schatplichtig aan Calvijn?

„Die vraag maakt deel uit van mijn onderzoek. Welke theologen hebben hem gevormd? “Le baston de la foy chrestienne” kan daar voor een deel het antwoord op geven. We onderzoeken uit welke bronnen hij voor dit citatenboek heeft geput. Intussen is al duidelijk dat hij ook veel heeft ontleend aan werk van Pierre Viret, een goede vriend van Calvijn. Verder aan geschriften van Bullinger, Hermannus Bodius en een traktaat over het avondmaal van Thomas Cranmer, de aartsbisschop van Canterbury.

Een andere onvermoede bron is de Würtembergse Confessie, opgesteld door Johannes Brenz als protestantse

“Guido de Brès heeft deze geloofsbelijdenis gesigneerd met zijn eigen bloed”

bijdrage aan het Concilie van Trente.

Guido de Brès was blijkbaar prima op de hoogte van wat er aan boeken op de markt kwam, en had de mogelijkheid om ze in ieder geval in te zien.

Vanuit de befaamde boekenbeurs in Frankfurt verspreidden colporteurs nieuwe theologische werken door heel West-Europa. Die mensen hebben een enorm belangrijke rol gespeeld in de vroege Reformatie.

De Brès was van huis uit glasschilder, maar heeft zich door zelfstudie theologische kennis eigen gemaakt. Een paar jaar heeft hij in Londen doorgebracht. Het is zeer aannemelijk dat hij daar in de vluchtelingengemeente de zogenaamde “profecyings” heeft bijgewoond, om zich te bekwamen in theologie, exegese en prediking.

Tijdens zijn verblijf in Lausanne en Genève heeft hij Beza en Calvijn ontmoet.”

Hoe objectief was De Brès in het citeren van kerkvaders?

„Hij citeerde wat hem te pas kwam.

Dat was gebruikelijk in die tijd. Nu vinden we het belangrijk dat een ci-

terdege • 8 februari 2017

29

*

36

terdege • 8 februari 2017

Reportage

Het kan

vriezen en het kan

dooien „Brrr, wat was het fris op de fiets!” „Lekker zonnetje.” Het weer is dankzij ons wisselvallige klimaat misschien wel een van de meest besproken onderwerpen. Zeker in de winter worden de voorspellingen nauwlettend gevolgd. Maar hoe komt een weerbericht tot stand? Een kijkje in de weerkamer van MeteoGroup tijdens het maken van een ‘laffe verwachting’.

Tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld Anton Dommerholt

terdege • 8 februari 2017

37

interview

44

terdege • 8 februari 2017

Opluchting, verbijstering en genezing Alle vertrouwen was verdwenen toen José een aantal jaren geleden ontdekte dat haar man Hans seks- en pornoverslaafd was. De ontdekking gaf hem opluchting, maar er volgden maanden vol pijn. Ze klemde zich vast aan de gedachte dat ze zelf haar huwelijksbelofte niet had verbroken en dat ook niet wilde. „Het is een wonder van de Heere dat ons huwelijk standhield.”

Tekst Ad Ermstrang Beeld Sjaak verboom

D

e kiem werd gelegd in de tijd dat Hans op het voortgezet onderwijs zat. „Toen kwam ik al in aanraking met pornoblaadjes.

Hiermee ging ook zelfbevrediging gepaard. Ook had ik al eens een prostituee bezocht. Toen we verkering kregen, heb ik dit ook eerlijk gezegd, omdat ik wel voelde dat ik verkeerd bezig was geweest.”

Toch was hij naar eigen zeggen nooit helemaal vrij van het kijken naar porno. „Zeker met de komst van internet heeft dit een enorme vlucht genomen en keek ik op het laatst bijna dagelijks.

‘Het oog wordt niet verzadigd met zien’, staat er, en dat is zo. Ook als je denkt dat het wel meevalt en je in eigen ogen misschien niet zoveel kijkt; je raakt niet uitgekeken en je wilt steeds meer en meer. Uiteindelijk is het uitgelopen op een seksverslaving.

Ik begon prostituees te bezoeken en via chat contacten te leggen met andere vrouwen. Ik leefde een dubbelleven. ‘s Zondags netjes twee keer naar de kerk en in de week diende ik de

duivel en mijn eigen zondige hart. ’s Zondags onder de preek voelde ik wel eens dat het anders moest worden, maar ’s maandags was het alweer mis en had ik nergens weerstand tegen.

Ik raakte steeds verder van God af, van m’n vrouw af, van m’n vrienden af, van de werkelijkheid af. Ik gleed steeds verder af en zonk steeds dieper weg. Ik belandde met mijn gevoelens in een wereld die niet echt is. Een heel donkere en gevaarlijke tijd, want je gaat er voor eeuwig mee verloren.”

Dubbelleven

Ze wonen in een mooi huis, hebben opgroeiende kinderen en Hans heeft een prima baan. Hij voelt zich echter verre van gelukkig. „Er ontstond een

* “Ik gleed steeds verder af en zonk steeds dieper weg”

behoefte dat het uitkwam. Maar ik zat zo verstrikt in mijn eigen leugens en ik leefde zo’n enorm dubbelleven, dat ik dat vanuit mijzelf niet kon. Gelukkig ontdekte mijn vrouw toen berichten van andere vrouwen en kwam het uit. De eerste paar minuten probeerde ik nog te ontkennen, maar gelukkig hield ze aan en zijn we aan tafel gaan zitten. Ik heb vervolgens vijftien jaar dubbelleven en m’n porno- en seksverslaving opgebiecht.”

José duikelde in een enorm diep gat. „Voor Hans was er, na alle schaamte, ook opluchting. Maar ik kreeg een klap in mijn gezicht. Ze somt enkele van haar gevoelens op. „Ik had een enorme, diepe schaamte en twijfel aan mezelf, zelfverwijt. Waarom heb ik het niet gemerkt? Waarom heb ik er niet voor kunnen zorgen dat hij aan mij genoeg had? Als vrouw ben je opeens niet meer exclusief, maar blijk je een van de velen te zijn. Je voelt je vuil, vies, smerig, zelfs een hoer, omdat je één van de zoveel bent. Je gaat generaliseren: ‘Alle mannen doen

terdege • 8 februari 2017

45

*

54

terdege â&#x20AC;˘ <%D> 8 februari <%M> <%Y> 2017

Koningshuis

Prinses Beatrix arriveert bij het Paleis op de Dam.

Nieuwjaarsontvangst op Koninklijk Paleis Na een lange vakantie in Argentinië verscheen koning Willem-Alexander op 17 januari weer op de rode loper. Samen met koningin Máxima ontving hij op het Koninklijk Paleis in Amsterdam de Nederlandse genodigden. tekst Josine Droogendijk beeld ANP

terdege • 8 februari 2017

55

„De Nederlandse lidwoorden zijn lastig”

„De bootvluchtelingen, uit de krant zaten ineens in mijn lessen.”

„Na mijn studie kon ik overal komen lesgeven.”

„Je hebt mensen uit heel verschillende culturen in één groep.”

60

terdege • 8 februari 2017

Jongeren

Lesgeven aan bootvluchtelingen „In Nederland heb je goedkoop en duur. Welke telefoon uit deze folder is duurder dan vijftig euro?” „Een iPhone”, grijnst Emad. „Die ies altijd meer doer.” Mariëlle Fieret (25) leert Nederlands aan vluchtelingen en asielzoekers. tekst Henrieke van Dam beeld Tineke van der Eems

M

et een plof legt Mariëlle een grote stapel folders op tafel.

Kerstfolders vol schreeuwende leuzen, doorgestreepte prijzen en moeilijke productomschrijvingen. „Wat hebben we hier?” vraagt Mariëlle. Ze houdt een folder vol parfums omhoog. „Lekker rauken”, begint Emad. „Bar-Barfoem”, probeert hij. „Parfum”, knikt Mariëlle. „Parfum. Met de u.

Welke parfum kost veel geld?” „Allemaal korting”, zegt Gule. „Alles doer”, zegt haar zus. Mariëlle lacht. „Ja, parfum van 65 euro is duur, ook in Nederland.

Maar bij welke parfum krijg je veel korting?” Gule komt overeind. „Deze heeft zesenvijftig prozent korting. O nee, vijf-enzestig. Dat is viel.”

Meer koud

Je hebt goedkope en dure producten, iets kost veel of weinig en je spreekt ook nog eens over hoge of lage kortingen. Het aanleren van een nieuwe taal is

geen eitje. Zeker niet als die taal vol onregelmatigheden zit.

Mariëlle Fieret uit Utrecht is docente Nederlands voor asielzoekers en vluchtelingen uit Nieuwegein. Ze legt uit: „Het Nederlands heeft ingewikkelde vervoegingen bij de vergrotende en overtreffende trap. Iets is duur, duurder en duurst maar ook goed, beter, best.

Verder zijn de lidwoorden erg lastig. Je moet gewoon uit je hoofd leren of er de, het of een bij een woord hoort. Maar of het Nederlands echt moeilijk voor je is, hangt af van je moedertaal.

Als die qua structuur ongeveer hetzelfde is, kost Nederlands leren minder moeite. Hoewel een volwassene altijd meer tijd nodig heeft dan een kind om een taal te verwerven.”

Aan motivatie in ieder geval geen gebrek, deze donderdagmiddag. Terwijl Mariëlle zich met drie cursisten buigt over de kerstfolders, houden de andere vier zich bezig met de seizoenen. „In de

herfest is het koud bauten. Het wijt viel, er valt bladeren. In de winter: meer koud”, zegt Achmad resoluut. Dat kan hij maar mooi uitleggen. Maar hij wordt meteen gecorrigeerd. Bladeren ‘valt’ niet, maar vallen. En in de winter is het niet méér koud, maar kouder. Waarom? „Omdat Nederlands is hiel moeilijk, ja.”

Pionieren

Mariëlle volgde de master Toegepaste Taalwetenschap voordat ze bij NLtraining ging werken. „Ik wilde een praktische master

“ ik zit nu op de 10.000.000 foto's”

“Je helpt als taalcoach je naaste op weg”

terdege • 248 februari december 2017 2015

61