terdege14-2017

5 april 2017

» 34E JAARGANG » NUMMER 14

de grootste in LANDELIJK WONEN & SLAPEN.

Ds. J.M.J. Kieviet

‘Afvalvrij’

„Het avondmaal draait om Christus en Zijn werk.”

Beukelmanschool werkte hard voor predicaat.

Geen smetvrees meer

Voor

vroege kerk

Al deze producten zijn ook online te bestellen

vormden

op www.debongerd.nl

Goede Vrijdag en

» WWW.TERDEGE.NL

De Bongerd 7.500 m2 | Batterijenweg 19, Kesteren | tel. (0488) 48 8855 | www.debongerd.nl

Pasen een eenheid 5 april 2017 . 34e jaargang nummer 14 . losse nummers € 4,50

*

8

terdege • 5 april 2017

„Juist in de week voor het avondmaal is er het gevaar van vleselijk heiligheidsstreven. Je moet toch wat hebben?”

Avondmaalsvoorbereiding

Over een

vlak veld ten

avondmaal Voor veel avondmaalgangers is het een weerkerende vraag. Hoe moet ik me concreet voorbereiden? „Zelfmishagen is Bijbels, maar het spitten in jezelf brengt je meestal niet veel verder.” tekst Huib de Vries beeld Sjaak Verboom

terdege • 5 april 2017

9

„Voor de vroege kerk was Goede Vrijdag in Pasen besloten”

Dr. Marten van Willigen • 54 jaar • Docent nieuwtestamentisch Grieks aan de VU en de PThU (Amsterdam) • Oprichter van de Stichting Bijbeluitleg in de Vroege Kerk • Auteur van “Christus volgen” en “Met Christus verbonden” (over doop en avondmaal in de westerse en oosterse traditie binnen de vroege kerk)

20

terdege • 5 april 2017

Interview

Paasfeest in de vroege kerk

Van Pesach naar Pasen De vroege kerk scheidde de viering van Pasen van het Joodse Pesach, maar bleef de invulling verbinden aan de uittocht uit Egypte. Terecht, vindt dr. Marten van Willigen. „Niet voor niets schrijft Paulus: Ook ons Pascha is voor ons geslacht, namelijk Christus.” tekst Huib de Vries beeld Henk Visscher

terdege • 5 april 2017

21

*

28

reportage

Een

schone

school Als een van de eerste reformatorische onderwijsinstellingen in Nederland kreeg De Beukelmanschool aan de Weversstraat in Alblasserdam onlangs het predicaat ‘afvalvrije school’. Een perfecte afvalscheiding heeft geleid tot een spectaculaire daling van de hoeveelheid restafval. „We spreken nu over herbruikbare afvalstoffen. Als reformatorische school hebben we een verantwoordelijkheid voor onze omgang met de schepping.”

Tekst Ad Ermstrang Beeld Anton Dommerholt

terdege • 5 april 2017

29

Overspoeld door internetadvertenties?

Zo kom je ervan af Eén bezoek aan een website met vakantiewoningen, en je wordt wekenlang achtervolgd door advertenties op dit gebied. Hoe kom je daarvan af? tekst Peter Boer beeld Istock

J

e bent op zoek naar een andere auto, een scheerapparaat, een stofzuiger of een vakantiewoning. Je bezoekt wat sites op dat gebied. Vanaf dat moment zal het gezochte onderwerp op vele internetsites terugkomen in grote en kleine advertenties. Dagenof soms zelfs wekenlang. En dan niet alleen van de aanbieder wiens webshop je bezocht hebt, maar ook van andere.

Advertentienetwerken plaatsen zogenaamde supercookies op je computer. Dat zijn bestandjes waarin je surfgedrag wordt opgeslagen. Er wordt niet achterhaald wie je bent of waar je woont.

Sommige mensen vinden die steeds herhaalde aanbiedingen niet zo erg, anderen vinden ze juist heel irritant.

Je hebt allang een nieuwe stofzuiger en toch blijven de advertenties maar komen. Is daar iets aan te doen? Ja, gelukkig wel, al zal het niet in alle gevallen werken.

Met het gratis programma ‘Adblock plus’ kun je veel advertenties weren.

Je kunt ook selectief te werk gaan, door in een of meer registers aan te geven wat je wel en niet wilt. Net 34

terdege • 5 april 2017

zoals er een bel-me-niet-register bestaat, is er ook een volg-me-niet-register. Een aantal internetbrowsers heeft inmiddels een ingebouwde volg-me-niet-optie. Hiermee kun je ongeveer hetzelfde bereiken als via een volg-me-niet-register. Maar ook hier geldt: niet elke advertentieaanbieder is bereid er rekening mee te houden.

Registers

- Zoek via Google naar Your Online Choices; dat is het online-register van de advertentiebranche. Klik op ‘Je advertentievoorkeuren’. Het duurt even, maar dan zie je ook een forse lijst met adverteerders verschijnen. Die kun je naar believen aan of uit zetten. Je kunt ze ook allemaal in één keer uitschakelen. Als je op de ‘i’ klikt, kun je zien of een bedrijf jou volgt. Je kunt het volgen per bedrijf uitschakelen of in één keer alles uitzetten.

Het uitschakelen heeft geen gevolgen voor andere dingen die worden opgeslagen, zoals de logins of klantgegevens van webwinkels. Je kunt de websites dus gewoon blijven gebruiken. Niet alle adverteerders

zijn aangesloten bij dit register en het werkt alleen met de computer en browser waarmee je het instelt.

- NAI Opt-Out is de Amerikaanse versie van het volg-me-niet-register.

Ook hier zie je een lijst met advertentienetwerken, waarbij is aangegeven of ze een cookie op je computer hebben geplaatst. Je kunt de persoonlijke advertenties per bedrijf uitschakelen of in één keer alles uitzetten.

Ook dit register werkt alleen op de pc waarop je het aangeeft.

- Google is een zeer grote aanbieder van advertenties op internet, die worden afgestemd op de pagina’s die je bezoekt en de onderwerpen waarop je zoekt. Met een Google-account kun je via Google Opt-Out zien welke onderwerpen dit zijn, en ze desgewenst verwijderen. Als je bent aangemeld met een Google account, werkt het daarna op elke computer en in elke browser.

- Ook Microsoft is een grote aanbieder van advertenties op internet, Je kunt dit uitschakelen door je af te melden bij Microsoft Opt-Out. Als je bent ingelogd met een Windows Live Account, werkt het daarna op elke computer en in elke browser.

praktisch

In het kort - Door het plaatsen van cookies volgen advertentienetwerken je surfgedrag - Naam en adres worden niet achterhaald - Met de gratis ‘Adblocker plus’ blokkeer je veel advertenties - Je kunt ook in een register aangeven welke advertentie je niet wilt - Niet elke adverteerder houdt hier rekening mee

weet raad

Stappen per internetbrowser en Windowsversie: Internet Explorer: 1. Ga naar Extra (het wieltje) - Beveiliging - Traceerbeveiliging.

2. Klik op een Traceerbeveiliging-lijst.

3. Klik op Inschakelen.

Firefox: 1. Ga naar Extra - Opties.

2. Ga naar het tabblad Privacy.

3. Zet bovenaan een vinkje bij ‘Websites laten weten dat ik niet gevolgd wil worden’. OK. Chrome: 1. Klik rechtsboven op het streepjessymbool en kies Instellingen.

2. Klik onder aan de pagina op ‘Geavanceerde instellingen weergeven’.

3. Ga naar Privacy.

4. Vink aan: Een verzoek voor niet bijhouden met uw browserverkeer verzenden.

3. Ga naar ongewenste software en verwijder deze van de computer.

Windows 7: 1. Ga naar Start > Configuratiescherm > Software - Programma’s en Onderdelen.

2. Ga naar ongewenste software en verwijder deze van de computer.

Windows 10: 1. Klik met de rechtermuisknop op de startknop en kies Programma’s en onderdelen.

2. Ga naar ongewenste software en verwijder deze van de computer.

Windows 8: 1. Ga met de muis naar de rechterbovenhoek van het scherm of druk op (WIN+D) om de ‘Charms Bar’ te openen.

2. Klik op Apps en open het configuratiescherm en dan de softwarelijst.

Facebook: 1. Ga naar Advertentiebeheer.

2. Klik op het vervolgkeuzemenu ‘Alle campagnes’ en ga naar de campagne, advertentieset of advertentie die je wilt in- of uitschakelen.

terdege • 5 april 2017

35

Rachel ontdekte haar tekentalent pas op de middelbare school.

”Ik teken gewoon wat ik leuk vind”

„Op zondagmiddag tekenen is een rustmomentje.”

„Toen Instagram nog niet bestond, had ik niet zoveel inspiratie.”

44

terdege • 5 april 2017

Jongeren

Tekenen tegen geweld Haren verhullen het gezicht van het meisje dat voorovergebogen aan de keukentafel zit. Op het A4-papier onder het hoofd tovert het potlood een Disneyprinses tevoorschijn. Toch heeft Rachel iets stoers over zich. tekst Arien van Ginkel beeld Anton Dommerholt

D

e keukentafel ligt bezaaid met tekeningen.

Het halve portfolio van Rachel Lankamp (16) uit Rijssen ligt uitgestald. Er is een vlinder die rust op een hart, een wezen dat half mens en ook wolf is én een bruggetje in de maneschijn.

Op het eerste A4’tje is getekend, het tweede is geverfd en het derde bespoten met graffiti.

Een rode draad in het werk van Rachel lijkt er niet te zijn.

Peinzend staart ze haar tekeningen langs. „Ik kan ook geen lijn ontdekken. Ik teken gewoon wat ik leuk vind”, stelt ze nuchter vast.

Vergaan

Goede tekeningen bevatten een boodschap, vindt de jonge kunstenaar. Ze laten iets zien van wat er in de wereld speelt.

Of die tekening in een museum hangt of met graffiti op een trein is gespoten, maakt niet uit. „In onze tijd is er Islamitische Staat en veel geweld. Ik heb al nagedacht wat ik daarover zou kunnen schilderen. Misschien een explosie. En daarvoor een

huilend kind. Een aanslag maakt de wereld kapot en neemt veel mensenlevens weg.”

Als Rachel over straat fietst, maakt ze zich wel eens zorgen om al dat geweld. „IS is nog ver weg, maar af en toe denk ik dat het naar Nederland zou kunnen komen. En dan gaat het soms door me heen: O hee, ik kan nu zomaar van mijn fiets worden getrapt. Het gebeurt niet, maar het kán wel.”

Geweld in Nederland richt zich vooralsnog vooral op de natuur, vindt Rachel. „Natuurgebieden verdwijnen om nieuwe huizen te bouwen.” Geen goede ontwikkeling, volgens de tiener. „De aarde kan kapot gaan.”

Rachels favoriete schilderij gaat over dat thema. Op een enorm vel karton glimlacht een vrouw.

Haar haren zijn als bomen en haar nek bestaat uit wortels.

Ze treurt ook. Ze kijkt naar een aarde die half is vergaan.

Instagram

Het sociale netwerk Instagram is voor Rachel een bron van inspiratie.

Voor iedere tekening doorzoekt ze legio plaatjes. Ze kijkt naar beelden die haar aanspreken.

De mooiste filtert ze eruit. Een boom, een gezicht, een wereldbol. Rachel laat de verschillende afbeeldingen samenvloeien. „Ik maak van die bestaande dingen iets nieuws.”

Als ze een exacte kopie van het voorbeeld maakt, is de tekening per definitie mislukt. „Dan heb ik ’m gewoon nagetekend. Maar als ik het net iets anders maak, wordt het iets van mezelf. In een tekening moet je een beetje je eigen verhaal kunnen zien. Zo kan die vrouw uit mijn schilderij

“ ik zit nu op de 10.000.000 foto's”

„Verven kan ook met potloden”

terdege terdege 2015 • 5 april 2017 • 24 december

45

*

„Ik waste mijn handen eindeloos”

52

interview

„alles vond ik vies�

Honderd punten voor de deurklink Winkelwagens, collectezakken en deuren in parkeergarages. Maria Timmer-Jansen (29) probeerde ze lange tijd beslist niet aan te raken. Totdat ze compleet vastliep en ontdekte dat ze smetvrees had.

Tekst Gisette van Dalen-Heemskerk beeld iStock

terdege • 5 april 2017

53

*

60

terdege â&#x20AC;˘ <%D> 5 april <%M> 2017<%Y>

koningshuis

De koningin ruikt aan een microgroentenblaadje.

Smakelijke microgroenten Koningin Mรกxima houdt zich gewoonlijk meer bezig met microfinanciering, maar op 7 maart staat haar programma in het teken van microgroenten: kleine en smaakvolle plantjes.

Als erevoorzitter van de Koning Willem l Stichting brengt de koningin een werkbezoek aan Koppert Cress in het Westland. tekst Josine Droogendijk beeld ANP

terdege โ ข 5 april 2017

61

Het voldane gevoel van een

schoon huis

72

terdege â&#x20AC;˘ 5 april 2017

Het ideaalbeeld van de perfecte huisvrouw „Ik denk dat veel vrouwen de lat voor het huishouden hoog hebben liggen”, zegt Annelies Marijs (32) uit Arnemuiden. „Ze willen aan het beeld van de perfecte huisvrouw voldoen. Ik heb daar zelf ook wel last van. Het frustreert me dan dat het me niet altijd lukt om het huis goed op orde te houden. Hoewel ik dat meer ben gaan accepteren.

Ik doe mijn best en meer kan ik niet doen. Zeker niet met vier jonge kinderen en een man die vaart. Hij is vaak alleen in het weekend thuis.

Dan kan ik wel willen dat elke week de hele boel aan kant is, maar er komt altijd van alles

tussendoor dat ook gedaan moet: naar de tandarts bijvoorbeeld, of naar de schooldokter. Op zulke dagen blijft het schoonmaakwerk nog wel eens liggen.”

Annelies is na de komst van de tweede, nu acht jaar terug, gestopt met werken. „En ik verveel me geen seconde.

Het huishouden komt dagelijks terug en ik vind het fijn dat ik daar, naast alle andere dingen van het gezin, gewoon tijd voor heb. De opvoeding komt bovendien grotendeels op mij neer, dus voor ons gezin en voor mezelf geeft het veel structuur dat ik dan ook voor het

huishouden zorg.”

Hoewel ik de meeste dingen in huis zelf doe, draait mijn man er zijn hand niet voor om om mee te helpen zodra hij thuis is. Hij draait dan gewoon mee met het huishouden en uiteraard de zorg voor de kinderen, zodat we samen ook nog tijd overhouden.

Zolang de kinderen nog jong zijn, vind ik de situatie zo ideaal, maar ik kan me indenken dat de zorg voor het huishouden minder wordt naarmate de kinderen minder vaak thuis zijn. Het lijkt me dan fijn om naast het huishouden ook oog te hebben voor de ander en wellicht elders een handje uit te kunnen steken.”

terdege • 5 april 2017

73