Η φιλοσοφία της επιστήμης διέπεται τόσο από λόγο όσο και από αντίλογο, το ένα άκρο του επιστημολογικού φάσματος καταλαμβάνουν οι σχετικιστικές θέσεις και το άλλο άκρο οι ρεαλιστικές θέσεις. Οι σχετικιστικές θέσεις κατά κανόνα αποδίδουν σε μη ορθολογικούς παράγοντες, ιστορικούς, κοινωνικούς, πολιτικούς, υποκειμενικούς (ενδεχομενικούς) την συγκρότηση της επιστημονικής γνώσης και οι ρεαλιστικές θέσεις, κατά κανόνα, αποδίδουν τη συγκρότηση της επιστημονικής γνώσης σε ορθολογικούς παράγοντες (φυσικούς και αναγκαίους). Γράφουμε, κατά κανόνα, γιατί πέραν των ακραιφνών δογματικών σχετικιστικών και ρεαλιστικών θέσεων υπάρχουν και ενδιάμεσες επιστημολογικές αποχρώσεις, οι οποίες διατυπώνουν μετριοπαθείς θέσεις και διάθεση συμφιλίωσης των αντιθέσεων.
Αλέξης καρπούζος
