Trisquel 35 by Escola Rosalía de Castro

Nº 35 xuño 2016

profesprofesprofes MARGA profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes Teresa profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes profesprofesprofes Este año se jubila una profesora de Lengua muy especial. Fue mi profesora en 5º y 6º de Primaria. Pero no solo me enseñó análisis morfológicos, verbos y teoría, no; ella también me recomendaba libros, conocía nuestros gustos; incentivaba la lectura y con ella pasé de leer cuentos a leer novelas.

Además, Marga fue nuestra tutora durante esos dos cursos y en sus clases de Tutoría nos enseñó a respetar a todo el mundo; a no juzgar a la gente,... a ser buenas personas, como es ella. Me acuerdo especialmente de una clase de esas en la que un compañero dibujó en un lado de la pizarra unas manos, nuestro signo de respeto hacia los compañeros: cuando alguien hablaba, otro niño/a le señalaba ese dibujo y eso quería decir que no perjudicara al resto hablando. Marga siempre fue muy exigente, pero nos ponía trabajos en grupo que nos gustaban. En todos ellos, vigilaba si alguien se quedaba solo/a y, entonces, hacía todo lo posible para que interactuáramos con esa persona. Marga, me has dicho que te jubilas y que estás muy contenta y orgullosa de nosotros. También has prometido venir a visitarnos y yo, y estoy segura de que todos mis compañeros también, te saludaremos encantados por verte de nuevo y no solo porque los niños pequeños no te conozcan, como dices tú. Marga, siempre será bienvenida a nuestra clase y todos estamos muy agradecidos por lo que aprendimos contigo. Carla Cabadas y Ana Conde. 1º ESO Martín Códax

Llegamos el primer día de clase del curso 2012/2013 para descubrir a un nuevo elenco de profesores, entre ellos estaba Teresa, una profesora amigable y capaz de hacer las clases entretenidas. Sus clases provocaron en mí una verdadera pasión por la biología.

Pasaron tres largos cursos, marcados por visitas periódicas al laboratorio, trabajos de la más diversa índole, excursiones y películas; la clase de biología se convertía en ocasiones en una manera de escapar del continuo estudio ajetreado y memorístico del resto de asignaturas. Los dos últimos años el grupo de biología se redujo a aproximadamente una decena de alumnos, las clases eran cercanas y cálidas, en ocasiones olvidaba que nos encontrábamos en el colegio.

El problema llegó en mi último curso en el colegio, las opciones me obligaban a elegir entre la biología y mi otra asignatura favorita, el dibujo. La fría lógica me impulso a escoger la segunda opción, y aunque no me arrepiento de mi elección; siento nostalgia de las clases de biología con Teresa, además de una gran pena por haberme perdido sus últimos meses como profesora. Pese a que dudosamente me dedicaré en un futuro a algo relacionado con la biología, espero ser una persona tan maravillosa como Teresa, y verdaderamente sentir una pasión tan grande por mi trabajo como la que ella sentía por el suyo. Oscar Hermida López (2º Bacharelato)

TRISQUEL 35

EDITORIAL Omar García - 3ºESO

s s s s s s s s s s s s s s s s s

Edita

Escola Rosalía de Castro Estrada de Bembrive, 91 - Vigo T· 986 420 433 recepcion@escolarosaliadecastro.edu.es www.escolarosaliadecastro.edu.es Coordinadora Helena Embade Fotografía Jose Javier Álvarez, Xosé Manuel Carnero, Francisco Fernández López, Nieves Álvarez. Deseño e maquetación

Errepetrés · www.errepetres.es Impresión Lúa Gráfica Depósito Legal: VG 994/97

SUMARIO

Grazas por todo, Marga e Teresa! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Editorial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Primeiro día en Educación Infantil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Mobilízate pola selva / CHEOPS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Educamos en Valores . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6-7 Samaín/Magosto/Halloween . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Clever Pants . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Nadal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10-11 Obradoiro de poesía . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Adiviñas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Entroido . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14-15 London . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16-17 Raizame . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18-19 Festa das Letras Galegas 2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20-21 Imatxina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Cúpulas de Leonardo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Relatos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24-25 Día das Letras Galegas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Día de Rosalía de Castro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Comics/Seres Mitolóxicos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Primavera/El patito feo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Día do libro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Ciencia que Conta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Saídas pedagóxícas EI/EP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 The Mummy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Música . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Carreira Contra a Fame . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Formas originales de la lírica/Tópicos literarios . . . . . . . . . . . . 36 Experiencia Concurso Coca-Cola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 II Mostra do Libro Infantil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Promoción 2015/2016 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

ai experiencias nas nosas vidas que semellan insignificantes cando acontecen, ou non, pero cando transcorre un tempo comprobamos que resultaron tan importantes que permanecen indelebles; recorremos a elas cando buscamos un punto de referencia vital, esbozamos un sorriso silencioso de felicidade que só nós comprendemos. Esta derradeira semana de curso varios centos de nenos e nenas da Escola, dende os máis cativos ata os máis vellos, viven intensamente momentos de emoción, de alegría, de sorpresa, de incómodo... que supoñen para moitos gravar nas súas memorias lembranzas ás que no futuro acudirán para compartilas de novo cos que hoxe son os seus compañeiros e compañeiras de clase. As Saídas son o máximo expoñente da nosa filosofía de traballo, educar para a vida. A posibilidade de experimentar coa realidade exterior, enfrentarse a situacións novidosas, resolver por si mesmos pequenos problemas, coñecer aos demais nun contextos totalmente distinto ao habitual. Todo nunha saida é aprendizaxe, todo nunha saída é positivo, incluso o negativo, para os rapaces e para os profes. Estreitan vínculos, coñecen a outros e outras que xa “coñecian” anos atrás, saben máis do que sabían deles e delas. Ao mar, á montaña, ao museo, no albergue, no hotel, no bus, no restaurante ... todo iso xa o teñen feito antes coas familias, pero nada comparable ao grupo de clase. Todo é moito máis intenso, todo é moito máis emocionante, divertido. A sociedade de hoxe é excesivamente hiperprotectora coas xeracións máis novas, no afán por facilitar tanto as súas vidas comete o erro de non permitir que caian, que vivencien que o que está por vir non é fácil. Ensinemos aos nosos fillos a superar as difilcultades, a repoñerse e volver a levantarse. Se salvamos os obstáculos por eles estamos facéndolles un favor moi fraco. Salvando as distancias as Saídas son bancos de probas onde os docentes podemos comprobar con canta habilidade son capaces de resolver as “cousiñas” ás que se teñen que enfrentar. En non poucas ocasións somos testemuños de cómo algúns son especialmente áxiles e como outros necesitan disfrutar de máis autonomía vital. Darlles esa autonomía fará deles persoas máis seguras de si mesmas, permitirá que teñan unha vida máis fácil.

Rafa

8/9/2015 O día 8 de setembro foi o primeiro día de clase dos alumnos de tres anos. O primeiro día nunca é fácil nin para os nenos nin para os pais, nin tan sequera para os mestres. Por que custa tanto a separación? No caso do neno é fácil de imaxinar. Dende que chegou ao mundo, sentiu a calor dos seus e soubo dos seus coidados, dos seus mimos e do seu amor incondicional, e así, aos poucos, con afecto, con agarimo, atendendo ás súas chamadas e aos seus prantos, empezou a confiar e a pensar que o mundo é un lugar SEGURO. Como non chorar cando o apartan dos seus e da seguridade que asocia con eles? No caso dos pais e nais, e especialmente da figura principal de apego do neno, tamén é fácil poñerse no seu lugar. Acordádesvos da rosa do Principiño? “Foi o tempo que pasaches coa túa rosa o que a fixo tan importante”

TRISQUEL 35 33

O certo é que cando chega o día da separación e os teñen que deixar nas mans de alguén que para os nenos é un estraño e para os pais e nais tamén, non resulta nada fácil.

A entrada do neno á escola é a primeira separación mútua de neno-familia. O seu mundo de relacións vai ampliarse, comezará a defenderse sen a axuda dos seus pais e formará parte dun novo círculo onde xa non será o centro de atracción como na súa casa. Aprenderá a compartir os seus xoguetes e esperar a súa quenda para falar, terá que gardar os seus útiles e responsabilizarse da súa mochila. Trátase dun proceso de transición e de adaptación de vital importancia para o seu desenvolvemento, polo cal a maneira como se resolva vai repercutir no seu proceso de aprendizaxe e de socialización. Nais, pais e profesorado temos a responsabilidade de fomentar un ambiente propicio para que o neno viva a transición como algo seguro e agradable.

Este curso participamos nunha campaña moi especial: CHEOPS (CHaracterizing ExOPlanet Satellite), convocada pola Axencia Espacial Europea (AEE). O CHEOPS é, como indica o seu acrónimo, un satélite que terá como obxectivo a busca e análise de exoplanetas (planetas pertencentes a sistemas estelares distintos do noso).O satélite será posto en órbita cara decembro do 2017 e permitirá estudar os “tránsitos planetarios”, é dicir, a breve diminución do brillo da estrela dun sistema cando o planeta que a orbita cruza a nosa liña de visión.

Sofía Santiago - 3ºA

Marta Comesaña - 2ºB

A AEE ofreceu ao alumnado a oportunidade de realizar un debuxo sobre o tema, viaxando as obras seleccionadas, gravadas en miniatura, na propia placa do satélite. Varios alumnos e alumnas da escola participaron e 3 foron seleccionadas/os, así que moita sorte nesta aventura espacial!

Pablo Somoza - 3º ESO Otero Pedrayo

MOBILÍZATE POLA SELVA. Mais na escola seguimos dando pasiños, converténdonos este ano en Centro Oficial de Recollida de Móbiles na cidade de Vigo. En xaneiro tivemos o privilexio de compartir unha charla con Amanda, unha das voluntarias do proxecto que traballa en Senegal na conservación da reducida poboación local de chimpancés. As súas palabras motiváronnos para seguir adiante, e se cadra con maior ímpeto. A implicación e solidariedade amosada este curso pola escola, na loita contra as inxustiza, foi realmente impresionante. Entre todas e todos conseguimos recuperar máis de 120 móbiles. En agradecemento o IJG permitiunos establecer un vínvulo máis directo, ao través das “Cartas dende Tchimpounga”, coa pequena Anzac. Hoxe en día xa están tramitados os amadriñamentos de Kudia, Kauka e Lemba. A familia do Rosalía medra a un gran ritmo solidario.

XULLO 2016

Un curso máis continuamos coa campaña de sensibilización e recollida de móbiles en desuso, para enviar ao Instituto Jane Goodall (IJG) e axudar á recuperación do coltan (mineral responsable de cruentos conflitos bélicos, explotación infantil, torturas, etc... así como da destrucción de hábitats doutras especies).

Educando as emocións

Día da Paz 1º e 2º EP

Comezamos falando das emocións e todo o que nos poden facer sentir. A continuación falamos en concreto sobre o medo, e cada un contou os seus medos e as sensacións que lles provocaban. Por último plasmámolos en forma de debuxo e fixemos contraposición coas nosas ilusións (os nosos soños), facendo tamén un debuxo.

Educación viaria

Charla sobre Educación viaria (6º Ramón María Aller) O 14 de abril estivo na Escola un policía local que nos explicou o que era a seguridade viaria, indicando que para termos unha cidade segura, todos tiñamos que colaborar. Explicounos o significado dos sinais, para que cada vez que atravesemos un paso de peóns teñamos moito coidado e miremos cara ambos lados. Aprendemos moito nesta charla e dende agora teremos máis coidado e colaboraremos para que a nosa cidade sexa mellor. Lucía Solleiro Leirós e Inés Domínguez Abruñedo Saída ao parque de seguridade viaria do Castro: Un policía local estivo na nosa clase para explicarnos en que consistiría unha actividade que iamos facer ao día seguinte, mais por desgraza non se puido realizar por mor do tempo. Vou explicarvos en que consistía: Montaríamos en bicicleta como se foramos coches, empregando a pista do parque de educación viaria do Castro. Habería ciclistas; peóns, que camiñarían cumprindo as normas e por último policías, para controlar o tránsito e avaliar como o fixeron os ciclistas e os peóns.

TRISQUEL 35

educando en valores

1º EP

A distribución sería en equipos, tres de bicicletas (azul, laranxa e amarelo) un de peóns, e por outra parte estarían os policías. Os integrantes de cada equipo deben permacener xuntos nunha mesma ringleira. Estableceríamos dous turnos para que todos os nenos e as nenas teñan oportunidade de montar en bicicleta.

O policía, ademáis de mostrarnos como funcionan os sinais dixo que a vida sen semáforos e sinais é posible se todos imos ben organizados. Cristina Martínez García 6º Ramón María Aller

Mans 6º EP

Este ano nas clases de 1º de Primaria estivemos traballando a importancia da reciclaxe e de como podemos colaborar cada día para coidar o noso planeta. Despois de falar dos diferentes materiais que podemos reciclar e de onde debemos depositar cada un deles, tamén falamos de como se poden crear a obxectos e xoguetes tan marabillosos coma estes:

Xogos de antes As nenas e nenos de 4º de primaria fixeron un traballo de investigación e enquisa nas súas casas, preguntándolle os seus avós e avoas, nais e pais sobre diferentes xogos cos que se desfrutaron da súa infancia. A buxaina, a corda, bonecas tan coñecidas como a Nancy ou xogos que nos transportan a outra época na que se xogaba na rúa, na que non existían os videoxogos.

11 de febreiro: día internacional das mulleres e das nenas na ciencia Por primeira vez na historia celébrase este día, aprobado pola Asemblea Xeral de Nacións Unidas o pasado 15 de decembro de 2015. Falando das mulleres: Eu creo que se conmemora porque dende hai moitos anos os homes levan o mérito de todo, mesmo cando as mulleres eran as que descubrían as cousas, escribían as cancións, etc. Falando da ciencia: Antigamente ás universidades conseguían acceder moi poucas mulleres ou ningunha. Isto acontecía porque se supoñía que as mulleres tiñan que estar na casa coidado dos fillos, limpándoa… e non se lles permitía ou non estaba ben visto que traballasen fora. A min paréceme moi ben que se celebre este día porque as mulleres témolo ben merecido! E ademais porque neste día tamén podemos lembrar todas e cada unha das mulleres que se esforzaron moito para conseguir algo sen ter un recoñecemento explícito. Falando das nenas: Na actualidade as nenas teñen moita confianza en si mesmas, pero pronto será anulada, debido a que só queren que aparezan homes nos libros, invisibilizando o importante labor das mulleres. Celebremos este día e defendamos a loita contra o machismo e a discriminación, garantindo a plena igualdade de oportunidades das nenas a ser tidas en conta neste e noutros ámbitos da sociedade. Emma Pontevedra - 6º Álvaro Cunqueiro

Promovendo a igualdade Relato contra o machismo: Antía loita polos seus dereitos Un día de outono, unha rapaza chamada Antía foi facer unha entrevista ao xornal Faro de Vigo. Ela e outro rapaz eran as únicas persoas que optaban ao traballo. Ela tiña un mestrado, dous títulos e unha carreira universitaria, pero o rapaz apenas tiña unha carreira. Despois da entrevista, Antía foi cara a súa casa moi segura de si mesma. Tivo que esperar dúas semanas para escoitar a mala noticia de que non conseguira o traballo. Despois de pensar os motivos polos que non conseguira o posto, deuse conta de que se trataba de machismo. Buscou moitas mulleres ás que lles acontecera o mesmo, e todas xuntas decidiron facer unha folga de fame para loitar contra todo tipo de inxustizas cara as mulleres, con faixas nas que había frases do tipo: “Machismo cero!” ou “As mulleres e os homes temos os mesmos dereitos!” - Xa estamos fartas de tantas inxustizas, as mulleres non estamos por debaixo dos homes, temos o mesmo dereito a ter un posto de traballo! - berraba Antía. - As mulleres non somos escravas, non temos que estar todo o día na casa limpando! - berraba outra rapaza. Saíron nos xornais, na televisión, na radio… Levaban catro días de folga cando a prensa e o xefe do xornal Faro de Vigo foron ao lugar da folga para falar con Antía, que xa estaba bastante desnutrida e desmellorada por non comer nada en todo ese tempo. - Antía, decidimos darche a ti o posto de traballo – dixo o xefe coa boca pequena. - Non o quero, grazas – dixo Antía A folga rematou, e Antía atopou outro traballo. Agora era mestra de galego nunha escola preto da súa casa. Antía viviu feliz traballando de mestra. Isto é do que eu vos quero falar, que as mulleres non estamos por debaixo do shomes. No mundo hai moitos tipos de inxustizas cara as mulleres e eu son muller e non estou disposta a aturalas. Candela Domaica García 6º Álvaro Cunqueiro Día Internacional da Muller Traballadora O 8 de marzo é máis que un día, é unha lembranza do pasado, é un recordatorio do presente, é a nosa historia, é a nosa vida. Fogar, fillos, traballo… Todo xunto, todo á vez. Un século de loita, un presente de igualdade, un futuro por chegar. Sen baixar os brazos, sen baixar a voz. A loita continúa, de nais a fillas, amigas, irmás… por todas as mulleres que non poden loitar. Sofía Fernández Cabaleiro 6º R. Mª Aller

XULLO 2016

Recuncho da reciclaxe

SAMAIN · MAGOSTO · HALLOWEEN

TRISQUEL 35

Samaín na Escola Rosalía de Castro A celebración do Samaín foi un día moi completo no que o pasei moi ben. As nenas e nenos de cada curso bailamos disfazados nos corredores de primaria. Máis tarde houbo unha serie de xogos no pavillón, e tamén aproveitamos para festexar un pequeño magosto con castañas. Hai moitos colexios nos que o Samaín non é importante; pero a min paréceme unha festa interesante e que paga a pena coñecer, por iso quero dar a noraboa ao Rosalía por organizar tan ben esta xornada. Saray Conde Román – 6º Álvaro Cunqueiro

A nova historia do Samain Lucía Ortiz Álvarez - 6º Álvaro Cunqueiro Un día, unha nena chamada Lúa aprendeu unha cousa incrible e á vez estraña para ela e para a súa xente. Era pola mañá, Lúa foi á cociña e non había ninguén alí. Ao parecer estaban todos durmindo. Ela almorzou, vestiuse e saíu da casa para dar un paseo e facer a compra. Dirixíase ao mercado, pero, de súpeto atopou un pozo. Botou unha moeda e pediu un desexo (que non vou dicir). A moeda caeu e caeu, pero non se escoitou a súa caída. Lúa asomou a cabeza para ver onde estaba a moeda, mais non a viu e… “Plof!” Inclinouse tanto para escoitar que acabou caendo ao pozo. Tardou moito en tocar o chan, e cando o fixo sentiu unha dor inmensa en todo o corpo, pensou: – Vaia castaña! Alí viu ao seu redor esqueletos pendurados por cadeas, cabazas flotando, arañeiras, e unha chea de cousas terroríficas. Lúa berrou: – Aaaaaahhhhhh! Socorrooooooo!!!!! Entón unha cabaza dixo: – Queres vir festexar o Samain? Ela quedou abraiada, non sabía o que quería dicir aquela estraña palabra. – Que significa iso? – dixo Lúa – Non sabes o que é o Samain? Pois verás, é unha tradición galega, trátase dunha festa na que os defuntos son os protagonistas. Ela decidiu ficar nesa festa tan especial e diferente. Pasouno de morte! E ao chegar de novo a casa pensou que todos os días celebraría o Samain. E así é como chegou esta tradición ás nosas casas.

n io rs e m m i al c ri at he t ic am n y d Clever Pants mp Mosquito Sidneyrella,d Coaf Sleepy Hollow and The Legen

The legend of Sleepy Hollow t This story is about a king tha er ght dau his rry wants to ma with someone. es A new music teacher com e lov in s fall to the village and ss. nce with the pri r The king introduces anothe she and ss nce man to the pri t quickly knows that she doesn’ she so , him rry ma to want e starts spending a lot of tim r. che tea with the music ch I liked this story very mu and ny becasuse it was fun interesting.

XULLO 2016

Inés Domínguez Abruñedo 6th Ramón María Aller

TRISQUEL 35

diversidade funcional e a loita polos dereitos das persoas con discapacidade intelectual. A súa función inclusiva fundaméntase na circunstancia de que persoas con discapacidade intelectual poidan formar parte dun grupo musical viaxando, actuando con outros grupos de música, expresándose e aproveitando a forza repercutiva da música. Naceu no ano 2003, no Centro de Atención a Persoas con Dicapacidade Intelectual San Xerome de A Guarda, derivado das inquietudes, intereses e capacidades que demostraban para a música algunhas persoas usuarias do Servizo de Adultos deste Centro. Despois de 13 anos de percorrido, XeRock trascendeu para convertirse simplemente en parte das nosas vidas. Consolidouse como unha banda de rock activa e reivindicativa

XULLO 2016

de acida p a c Dis ca e l i XeRock s ú M nada é un Proxecto – k c XeRocerto de de carácter reivindicativo Con e terapéutico onde conflúen música,

Obradoiro de poesía mnas e ua Castellana, as alu Nas clases de Leng imaria, pr curso de educación alumnos de cuarto un par de e nt ra ller de poesía du allaron participaron nun ta ab Tr . ito éx ltou todo un su re l ca o , as an m se er ou Vallecomo Rosalía, Béqu diferentes autores, ñerlle a po e, finalmente, para e poetisas Inclán entre outros as et po ertéronse en nv co l, ste pa ao a guind traordinaria. s dunha calidade ex llo ba tra s un o nd ea cr Russell polo Bóveda e Bertrand Noraboa Alexandre . es e mostráched traballo e agarimo qu

Stanley e Rosalía 3º e 4º EP

TRISQUEL 35

As alumnas e alumnos de terceiro e cuarto de primaria realizaron un proxecto sobre o correo postal chamado “Rosalía e Standley polo mundo”. Traballaron a escritura de cartas, a compra dos selos e a procura dos enderezos, entre outras cousas, dunha forma divertida e motivadora, solicitando aos receptores das cartas que tiraran algunha fotografía nun lugar especial co boneco.

O proxecto resultou un éxito, e a pesar de que algunha das cartas quedou polo camiño, queremos agradecer tanto ás familias coma aos receptores das cartas, a súa implicación e agarimo con esta iniciativa. Grazas dende terceiro e cuarto de primaria.

Adiviñas

XULLO 2016

2º EP

TRISQUEL 35

E N T R O I D O

XULLO 2016

n o d Lon

TRISQUEL 35

o the e. t p u s Thumbn in 5th Graders h childrenglish teac of Your Every proud and are ard work ell your hvements. W achie one kids! d OCK! You R

XULLO 2016

A I C N E I C n o c A ROSALÍ do alumnado e á implicación as az gr do noso do to ade, talle boa parte intensa activid .com consultar en de ss s re de dp de or Outro ano de Po . .w ia as liaconcienc das as etap to sa ro de // o s: ad tp or ht es A: CI prof ROSALÍAconCIEN traballo no blog

er labregos

s Aprendendo a (3º EP)

máis chegar s os a horta, nada os o compost no Este curso fom Despois botam ente cubrimos o a. rr te a os em nalm revolv des coas pas. Fi buratos moi gran rra. compost coa te os tomates, fabas e plantam . e ga itu le os m Sementa los porros gas, cebolas e al pementos, leitu

le garden

etab School vHeGRgAD E)

h ion tool. Throug nmental educat ro vi an en l ve fu ha er w ey is a po kers. Th A school garden sponsible careta ents become re ral practices on a small scale, Each ud st g, in en rd ga land cultivation. gage in agricultu opportunity to en responsibilities and impacts of , collect data, make e ns th io learning about record observat drawings of the rden journal to rds and co re ep ke student has a ga d an experiments analyses of the a garden. acquired, can be skill that, once g a in is ch d at an w n il, fu so is ening g in the Above all, gard outside, explorin memorable ways for Spending time d y. an e bb bl ho ya g jo on en el lif ting can be es rv ha d an , ow seeds gr d their time. students to spen

(5TH AND 6T

TRISQUEL 35

My School Garden Alba Alemany - 5th Maria Montessori My favourite part of the school garden is planting vegetables and aromatic herbs and of course the idea of the vertical garden. The greenhouse is faboulous and our plants are growing healthy. Our school garden is perfect!

Transplanting oak trees with the little ones

My favourite day My favourite activity in the School Garden Irene Pousa - 5th E. Curie Nerea González - 5th María Montessori One day we went to plant trees with the little My favourite class in the school garden was children. We explained them how to replant some when we planted carrots. Now the carrots small oak trees. Blanca and myself showed them a are growing very fast. I’m very happy. I love small tree and its parts. Then we transplanted the all the lessonsin the school garden. tree. When we finished we showed them what we I’m enjoying it a lot! planted in the last couple of months, like tomatoes I hope we continue like this! or strawberries. Finally, we explained them that the small trees are going to become very big. I enjoyed it very much. I want to repeat this experience! Experience in the School Garden Leire Bernárdez – 5th E. Curie I don’t have a favourite day, because I love all the days that we go to the School Garden. I love all the things we do there, like saving tomatoes, planting onions and potatoes… The School Garden is a great place to work on it and to spend the time learning. I recommend you to look at it. Working on is an amazing experience! I’m enjoying it a lot! I hope it continues like this! I love our School Garden!

Pedro B. – 5th Grade E. Curie 1 On this day we worked with the little, little, little, little, little children Dani, Iago and myself worked with six girls. We showed them how to transplant oak trees. To do it we need: - Plants in a pot (with soil, of course!) - New pots (bigger ones) - New soil or compost How to do it: - Take one of the plants. - Put some soil in the new pot. - Put the plant in the new pot. And you have transplanted your oak trees! Being in touch with compost was nice and I liked the fact that children were not disgusted about it. I loved teaching Science to the little ones! Pedro B.

Este ano repetimos entando experiencia sem én de al o, nd ta an e pl vertical de a rt comezar unha ho s invertidos vo aromáticas, culti perimentos, ex os rs ve di r ce e fa unha plantación o pl em como por ex saco. Tamén n de patacas nu irar compost ne pe a os aprendim antación pl ha e fixemos un nas e ne as co ta un conx . os an 3 nenos de

PATRULLAS NTINÚAN AS

VERDES!

de alumn@s verdes: grupos s lla a tru pa as n da escola. Dest nacero O curso pasado proxecto no eido un n ve ol nv se de voluntari@s que n 2 grupos: vez contamos co se da recollida, 2º ESO encárgan e 1º aos de s n@ um : @s al das para nutrir * Patru Compost nicos das meren ro si importante... gá or os st re s nos recreos, do cola. Non é unha tarefa grata, pe ese es res, xa que todo composteiros da n@s colaborado lar. um al s @ n de en co feito que compr o para a horta es ase nun bo abon restos aos lixo transformar e transporte de i@s que, a da lli co re a n ar s fa volunt En xeral tod@ o numeroso de que non decaiga; ais hai un grup composteiros, m a de promover a campaña para s rg ir as quendas do maiores, se enca ando compañeir@s para cubr os ou rs cu s ro sc ut bu no te especialmen concienciación nciencia. ndo charlas de (https://rosaliaco staxeia nc ie recreos, realiza nc co lia -a-compo blog Rosa eportaxe-sobre r aí! reportaxes no 5/11/02/blog-r ta 01 es /2 r m po .co as ss az re gr wordp béns e o-cagiao/). Para un informe escolar-por-nach or están a elab ar iso están O ES 2º de s ”. Para a: alumn@ n de bolboretas * Patru Bolboret escola un “xardí servar na nosa na ob r os ea m cr r de de po po as et para or s lb bo de s antas nectarífera e especie investigando qu a as eirugas) e pl ín. ar (p s cia tri nu s ta rd terra e que plan ecisarían para visitar o noso xa pr (para os adultos) a biodiversidade. s que promovan zo pa es r ra xe Queremos

ts for kids

xperimen n Science e

nce Natural Scie

6th Grade

XULLO 2016

t Science tha ome part of exciting s e w a n a re a and Experiments ents to engage in fun ey are sure d th tu t s a r th u o s w ce allo xperien e g in rn a le hands-on to enjoy.

ENROLADOS NO PROX

TO RÍOS! Este curso iniciamos en 1º da ESO o noso compro como escola colaborad miso ora no Proxecto Ríos: pro grama de estudo e conservación dos ríos galegos, promo vido pola asociación ecoloxista AD EGA. Comprometímonos a tra ballar cun tramo de 50 0m río Eifonso. Para valora r a calidade das súas aug no as e da contorna, realizamo s un interesante estud o baseado sobre todo: na identifica ción de macroinvertebr ados (polo seu rol coma bioind icadores), na observaci ón de especies exóticas inv aso química das augas do río ras e na análise físico(temperatura, cantidade disolto, concentración de O2 de nitratos para valora r o grao de contaminación orgánica , etc). De agora en adiante, an o tras ano, realizaremos un par de mostraxes, unha en Outono e outra en Prima ver achegar os datos recoll idos a ADEGA e poder así a, para facer un estudo, a longo prazo, sobre a evolución da cal idade de vida neste ecosistema. Neste primeiro traballo de campo os resultado s foron moi positivos. Ademais de observar moitas curios idades no medio e pór en práctic a as aprendizaxes adq uiridas na escola, puidemos clasifi car as augas do Eifons o como de MOI BOA calidade. Continuaremos con est e traballo altruísta, poi s entre todas e todos podemos facer moito.

dergarten Astronomy in Kinballamos con imáns para comprender a gravñaidar de en

mi 5 anos tra o difícil que sería ca As nenas e nenos de os o sistema solar, redor rim ao ub ar sc xir de en va s cti se úns tardan me e de forma intera alg mo co , como , lúa os na rit ar brinc ñen os meteo Xúpiter, como sería sabemos de onde ve xa non ora s Ag rio . au os os an n din da os e tar do sol e outros grandeiro fixo qu un mo co , lúa da es se formaron os cráter os na terra... lir an existan, que é cump

TRISQUEL 35

XULLO 2016

E XA SON 12 EDICIÓNS

ica salía coa axuda económ A Fundación Escola Ro nto me ora es la Maza e o as da Fundación Barrié de galega de Profesores de ión iac oc de AGAPEMA As A. u un ano máis IMATXIN Matemáticas) organizo E, XS LO fugaz materia da O que comezou nunha me co es ac s” onde os rap “Taller de matemática a nh du s co áti tem eptos ma zaron a traballar conc se a rematou converténdo tiv ula nip ma is forma má Ro la co temática da Es na primeira semana ma ito que cada ano era o éx salía de Castro. Foi tal aactividades ata que ac is má n co máis grande e de ca áti tem Ma na ma Se bou converténdose na ata incluso chamáronos an s ito mo te ran du Vigo s e a Semana só ten 7 día nos a atención, posto qu XAT IM a me no o damos e non 12 ou 20. Entón mu zou na clase de Julio me co e qu cto xe INA e o pro r e os non deixa de crece Ferro cos seus alumn a. ruñ Co A A xa chega ata nesta edición, IMATXIN

TRISQUEL 35

ctres mil rapaces parti Nesta edición máis de os uip eq , no concurso por iparon nos obradoiros e de papiroflexia e maxia o urs Liga Mats, no conc ha un o, ard on Le de Cúpulas todo iso sen contar as de ciparon 9 colexios on rti pa e qu na actividade se só la facer unha cúpu demostraron que para o ard on Le ou xa nos ensin precisa duns paos como nos seus escritos. parabenizar a todos os Non debemos esquecer ts participaron en Liga Ma nosos estudantes que e a leg ga al fin caron para a que un ano máis clasifi o. deixaron o listón ben alt

XULLO 2016

Relatos en Galego Lori e os Celtas Iria Paz (6º Ramón María Aller) Esta é a historia de Lori, unha nena cun corazón de ouro. Lori era filla dun famoso guerreiro chamado Grif e unha tecedora chamada Lesa. Ambos estaban orgullosos da súa nena, que era amable e traballadora. A nosa historia comeza na praza dunha vila celta. Comecemos… Era 7 de novembro, por estas datas celebrábase a matanza da oca, unha festa moi importante xa que nun combate os nenos loitaban para poder converterse en guerreiras. Tegen esperaba impaciente a Lori, que como sempre tardaba. - Lori, vamos – berrou – Non teño tempo. Nese intre a nena saiu da cabana adornada cun fermoso vestido azul. Sen perder máis tempo, as nenas saíron correndo ata a praza onde xa se estaban celebrando as primeiras batallas. Tegen berrou. - Mira, Lori e John – fixo apuntando á praza. Lori tremeu. John era o seu mozo e curmán. Sen esperar, meteuse entre a xente pero antes de chegar unha forte mao agarrouna. - Non podes estar aquí, só es unha nena – e baixando a voz dixo – Fóra. Pero ella non se deu por vencida. - Como que só unha nena? - Lori, irmá. Imos! - pregou Tegen - Fai caso á tua irmá, Lori. - a nena recoñeceu esa voz - Por que tería que facelo? - dixo dando a volta e ollando para John. A xente ollaba a escena sorprendida. Como era posible que unha nena tivera a insolencia de enfrentarse ao seu mozo? Lori dixo con valentía. - Quero loitar contra o trato que se lles dá ás mulleres nesta aldea. E alzando aínda máis a vez continuou. - Non somos criadas, somos donas do noso destino! A mulleres non parecían moi seguras pero unha muller chamada Amira dixo: - Esta nena ten razón, nesta aldea os homes poden facer o que lles veña en gana, mentres que as mulleres traballamos sen fin. Dous homes colleron a Amira e levárona a rastras mentres ela berraba. - Somos donas da nosa vida! Tres anos despois… As regras da aldea cambiaron. Amira é a xefa de poboado e as mulleres e os homes reciben o mesmo trato. En canto a Lori, un día de inverno desapareceu. A súa irmá Tegen sabe que Lori foi buscar novas aventuras, pero… quen sabe? A súa irmá ten tanta curiosidade que seguro que na vila tamén atopara moitas.

TRISQUEL 35

Un día sen galego

Maruxa Lores Riveiro (6º Ramón María Aller) Pi, pi, pi, pi. A alarma soa e eu corro a apagala, non porque me erguese entusiasmada (non acostuma pasar) senon porque se non a apago a tempo comeza o ruído máis estrondoso de todos: o despertar do meu hermano... espera, como era? Ir... ir... mán, irmán, así era, como puido sairme hermano que é castellano... outra vez máis, pero que está a pasar?! Por que non son quen de falar no meu idioma se eu son gallega de pura... isto xa é estraño, pero que pode ser? Vou cara a cociña a desayunar , vou deixar de intentalo. -Buenos días, Maruxa. -Mmmmh, bos días. -Bos días. ¿Que es eso, portugués? -Non, galego. -Galego... pero, ¿qué idioma es ese? Yo flipo con los idiomas raros que os enseñan en el cole! -Para comenzar, o teu! Nese momento, inte, vaise da cociña a non sei onde. Fágome un cola-cao e galletas, bolachas, ou o que sexa, xa empeza a cabrearme isto. Chego ao colexio e todo normal até terceira hora dun venres, onde sempre hai biblioteca de galego, e cando pregunto por Helena e por Patri contéstanme: -Patri Valores (así é como a chamamos para diferenciala da outra Pati) ven a cuarta hora para darnos Valores y... con Helena no tenemos clase hasta el martes en Science. ¿Por qué? -E hoxe é luns? Temos galego, non recordas? -Pero que galego ni que tres cuartos, y ¿que idioma es ese? -O teu! O teu! Como llo teño que dicir á xente?

No interior dos bosques Andrés Rodríguez Meira (4º ESO J. R. Codina) Desde sempre, os bosques foron lugares máxicos, neles viven os trasgos e os elfos, todo o mundo o sabe. Aínda que non se deixen ver, a existencia destas criaturas é moi sinxela de explicar, porque, se non son os trasgos, quen fai caer as follas das árbores? Se non son os elfos, quen coida aos animais do bosque? Moitos científicos din que as follas caen porque algunhas árbores son de folla caduca. Pois non, a verdadeira razón é que o noso outono é a etapa de festa dos trasgos, que pintan as follas de follas pintadas en outono, e que indica que milleiros de pequenas criaturitas deambulan polo noso mundo sen nos enterrar. Pero ás veces, cando un neno sorrí de felicidade, os seus pais miran de esquello e ven ao trasgo xogando co neno, pero déixano, porque eles tamén xogaron cos trasgos, e saben que o seu fillo recordará sempre a ese ser diminuto de orellas desproporcionadas e cor verdosa que brincaba diante del facéndolle mecos ou que o tapaba coa manta e desaparecía. Pero os humanos sempre rematamos esquecendo aos trasgos, xa que outras preocupacións pasan pola nosa cabeza. Desde logo, se os humanos recordáramos sempre aos trasgos deixariamos de buscar a causa de que tropecemos co aire, porque os que si os recordamos, sabemos que ocorre e vémolos botar un dos seus sorrisos malignos, brincar e desaparecer. Unha lección ancestral Beatriz Vasallo San Miguel (6º A. Cunqueiro) Relato dedicado a todas as persoas machistas: ♀ = ♂ 20 de setembro: Ola, chámome Xulia e vivo en Franza. Teño 12 anos e estou en sexto de primaria. Nacín o 23 de setembro de 1500. E este é o meu novo diario. Hoxe na escola comezamos a estudar os romanos. O meu profesor Lucas dixo que como os romanos eran moi intelixentes e eles dicían que os homes eran máis importantes que as mulleres agora pensábase da mesma maneira. Un montón de ideas percorreron a miña cabeza nese momento, e de súpeto levantei a man e dixen isto: “Pois eu pensó que é a idea máis estúpida que escoitei na miña vida”. O meu profesor colleume da man, púxome diante da miña clase e insultoume, berroume e pegoume na cara. Cheguei a casa feita un desastre coa cara chea de feridas e os meus pais non me preguntaron que pasara. Iso fixo que me enfadase moito, pois unha vez o meu irmán chegou a casa coma min e déronlle bicos, apertas e falaron con el. 21 de setembro: Hoxe no colexio tivemos clase de matemáticas e aprendemos unha cousa nova. Aprendemos que sumar persoas é así: ♀ + ♀ = ♂ e ♂ - ♀ = ♂. Foi algo un pouco raro, ademáis tiven todo mal, pero non porque non o entendese, senon porque non quería e dábame igual todo o que pensasen os demais, pois eu creo que ♀ = ♂ 22 de setembro: Queda un día para o meu aniversario! Pero no colexio todo segue igual de raro. Hoxe en ximnasia iamos facer dous grupos -Nos toca Natu ahora, ¿qué te pasa? -Nada de nada, nada de nada... -Muy bien. Cando me dixo Natu pensei que se refería a Naturais e non a Naturales. Paco entra na clase e berra. -¡Buenos días! -¡Buenos días! - contéstanlle todos como se fora normal que o mesre falase castelán. -Estás serio, encóntraste mal ou pasou algo... por qué non falas galego? -Hoy no estoy para bromas, Maruxa, abre el libro y la libreta. -Non! non! isto non pode estar a pasar! A miña nai, moi ben! Os meus compañeiros, moi ben tamén! Pero ti non! Ti non! -¡Fuera de clase! -Vale... Despois dixo non falei galego até que non puiden máis, comecei a correr pola rúa parando xente, preguntándolles se sabían falar galego, e eles “¿qué es eso?, ¿galego?, ¿esta niña es extranjera? ou ¿alguien de aquí sabe hablar su idioma?” Sigo correndo ata que me canso e sento ao lado dun pescador que estaba onde se atracan os barcos ao lado de A Laxe. Xa perdín toda esperanza... -Que haces pescando aquí, si no vas a pescar nada. - Digo eu medio saloucando. -Pesqueite a ti. - di, e vólvese cara min. -Yo... eu... falas galego ti tamén? -Eu si, a pregunta é se o falas ti. -Eu... si, claro. -Non estaría tan seguro...

A boneca barroca - Laura Isasi 3º ESO Laxeiro Os seus rulos estaban mollados, o velcro da súa saia xa case non podía soster o peso desta, empapada pola choiva. Quen dixo que ía rematar deste xeito? A boneca estivo andando durante o que semellaron milenios ata atopar un pequeno antro onde resgardarse. Mirou ao redor e admitiu, a pesar do seu orgullo, que estivo equivocada. Saltar daquel camión non fora unha boa idea, aínda que o destino da viaxe era a casa dunha nena pequena, desexosa doutro xoguete máis para a súa enorme colección. Naquela cova, Victoria, a boneca barroca, comezou a elaborar un plan para resolver o desastre que fixera. Non podía quedarse alí moito tempo, ou a súa pel comezaría a ser verde, a perruca perdería o complexo peiteado e o maquillaxe acabaría por desaparecer. Decidiu entón esperar a que a choiva cesase, pero parecía que o ceo quería burlarse dela, porque non paraba, e a cova estaba cada vez máis asolagada. De súpeto, apareceu un cazador maldicindo porque non ía levar nada de volta á súa casa, xa que non conseguira atopar animal ningún. Pero atopou a boneca. Ela, sorprendida, quedou estática, sen saber que facer, pero o home colleuna, meteuna no seu saco, e continuou. Entón, o cazador parou de andar e oíu a máis xente: unha nena e unha muller, que estaba queixándose porque non tiñan para comer. O home sacou a Victoria e deixouna enriba do colo da cativa, á que agora lle brillaban os ollos da ledicia. Dende ese momento, Victoria viviu unha vida feliz, porque a nena a coidaba moitísimo e, aínda que non vivía nun palacio como ela desexaba, era querida pola familia, e non maltratada nin esquecida como sería na outra casa.

para xogar ao baloncesto e resulta que os dous capitáns eran nenos. Estou farta diso! Ademais, antes de xogar o partido, praticamos tirando á canastra e cando me tocaba a min un neno colleu o balón e tirou antes ca min cando eu levaba moito tempo na cola. Por que a xente non se dá conta disto? Estou tola? Quen se equivoca? 23 de setembro: Por fin é o meu aniversario! Hoxe como é un día especial escribirei todo o que aconteceu ao longo do día. Ao chegar á escola puiden ver como toda a xente estaba xunto Xoán, que tamén facía anos hoxe pero ninguén me parabenizou a min. Pasaban de min! No recreo, para celebrar o noso aniversario, xogamos ao fútbol. Nun equipo o capitán era el, e no outro eu! Esa actitude púxome moi leda. Ao comezar o partido deime conta de que os nenos do meu equipo non pasaban o balón ás nenas. Falei con eles como capitana do equipo, pero non me fixeron caso. Na casa a miña nai, aínda que era o meu aniversario, mandoume limpar toda a casa. Era incribe esa actitude da miña nai porque dicía que a pesar de ser un día especial tiñamos que traballar como boas amas de casa, aínda que non nos deran cartos, pois era o máis normal. A pesar de ser o meu aniversario foi o peor día da miña vida. Pero descubrín un novo adxectivo para as persoas da miña época: “machistas”. Iso ponme leda, pois descubrín algo e así pódese mellorar, pero tamén me fai sentir triste pensar que hai xente tan repugnante neste mundo. Aínda que a protagonista desta historia sexta doutra época está feita para nós, pois dicimos que somos moi intelixentes, pero non para todo.

-Por.. - seco as lágrimas, digo bágoas, xa non sei se aínda sei falar o meu idioma. - Por qué os demais non? -Eu son un simple pescador. -E isto unha simple pregunta. -Está ben, vouche confiar un segredo... - Comeza a falar el e eu interrmpo. -Un simple segredo? - pregunto -Pois non, isto non é simple, escoita... “Hai séculos, este porto non era un porto, era unha poza. Chamábana a Poza das Linguas, porque nela non había nin sardiñas nin xurelos nin quenllas; había idiomas que nadan en forma de peixe. O alcalde de Vigo mandou construir o porto para agochalo e agora hai tanta terra que só algunhas veces se pode chegar a ver un peixe das cores da bandeira de países de fóra” -E que pasou? -O peixe galego está agochado, non se sabe por que. -E que pos de anzol? -Iso depende do idioma, algo que lle guste ao idioma que queremos pescar, ás veces algún tipo de comida de por aí ou un falante do idioma... De súpeto a cana de pescar colle algo, o pescador recolle a cana e vemos un peixe branco brillante cunha franxa diagonal azul celeste que reloce e... Pi, pi, pi... a alarma soa e eu corro a apagala, non porque o meu irmán comezase a erguerse, senón porque corro á cociña e berro moi alto: -Bos días! -Meu deus! Esta rapaza está tola! mira que berrar ás sete da mañá! Non o podo crer, o galego volveu!!!!

XULLO 2016

Relatos en Castelรกn

Día das Letras Galegas os o Día das Letras Este ano en 6º EP celebram nuel María dun xeito Galegas homenaxeando Ma bastante especial. tro “Berenguela. Tras a lectura da obra de tea ha espiña de toxo” dun as Aventuras e desventur pia obra de teatro decidimos crear a nosa pro a representar breve en grupos de 4 ou 5 par a é unha delas: Est EP. ante o alumnado de 2º de

A esperanza murcha

s e Emma Pontevedra

Paula Romero, Saray Conde, Ana Ortega, Diego Melú Narrador: hai moito tempo, cando as deusas das estacions estaban en paz co bosque, uns animaliños intrépidos decidiron cambiar a historia. Escomezara o verán e como facían todas, convidara ás demais estacións a un té. Verán: (abre a porta) Bos días, irmás! - Bos días - dixeron todas ao unísono. Verán: sentade Primavera: grazas Verán: (serviu o té) - Como o verán é a mellor época do ano, gustaríame que ti, outono, xa que coñeces a choiva moi ben, lle digas que non quero choiva este ano. Inverno: Que desvergoñada Primavera e outono: Como é isso de que a primavera é a mellor época do ano! Narrador: discutiron durante horas. Mentres a deusa inverno ía para casa atopou unha árbore sagrada do “bosque murcho”. Ao día seguinte… Dous animaliños (unha aguia e un colibrí) ían paseando polo bosque e atoparon unha loba

TRISQUEL 35

branca con ollos azuis. A choiva apareceu de súpeto Choiva: Señoras, isto é causado polo enfado das estacións, como sabedes son catro irmás. - Como? - dixeron todas - Imos arranxalo! - e

organizaron un plan moi eficiente. Estiveron cruzando mares as catro intrépidas amigas e atoparon ao inverno. - Bos días deusa, as outras deusas dixeron que facías moi ben o teu traballo. Fas que o inverno sexa moi ledo. Narrador: Despois cruzaron pradeiras e montes e atoparon a primavera.

- Bos días, as outras deusas dixeron que eras ti a que facías da primavera un sentimento e non unha estación. Narrador: esta vez tiveron que camiñar pouco, pero á búsqueda incorporouse a choiva. - Bos días, es ti a que fai do outono un lugar

fermoso e cheo de cores? - dixeron as outras deusas Verán: Que leda é esta estación - dixeron as outras deusas que es moi meticulosa co teu traballo. Narrador: regresaron e atoparon a florecente árbore que no seu carón presenciaría un espectáculo. A morte da choiva. E así as deusas volveron ser amigas e nomearon ao colibrí e a aguia e ao lobo representantes do bosque. Narrador: ela, levaba dous días vagando polo bosque e non bebera nada en horas, por iso estaba esperando que chovera. Colibrí: Que bonita Aguia: Que… pero se é unha loba! Vaime morder! Escaravello: é verdade. Fíxiose vexetariana porque non lle gustaba que lle tiveran medo. Choiva: Bos días. Vou descargar! Narrador: a loba puxera unha pota para que beberán e auga e así o fixo. Todas: Por que non ves connosco? Narrador: Emprenderon unha viaxe xuntas e fixéronse amigas. Día e noite falaban. Pero… o séptimo día atoparon a Árbore Sagrada Murcha. Colibrí: Oh, non! Aguia: A lenda conta que esta árbore só morrera se o bosque está en guerra coa natureza. Loba: Pero… que pasará? Se morre con el marchará a ledícia.

quena A nosa pe

! homenaxe

s o g le a G s o ic x ló o it M Seres

Lingua Galega 6º EP

XULLO 2016

Esta iniciativa comezou coa lectura de breves textos dos libros Seres galegos das augas de Xoán Xosé Teijeiro e Historia da Galiza máxica de Vitor Vaqueiro. Non tardou moito en espertar a curiosidade de boa parte do alumnado, polo que decidimos organizar grupos de investigación para coñecer un pouco mellor a nosa rica e variada mitoloxía: trasno, ninfa, alicornio, serea, biosbardos, coca de Redondela… Consultamos libros, preguntamos nas nosas casas e buscamos información na rede. Todos os traballos van acompañados dun orixinal pareado de creación propia.

Francés e creatividade

TRISQUEL 35

os son Xa dende 1º os nosos alumn persoa a unh r ista rev ent de s capace verdade? e fos famosa en Francés. E se

Francés e creatividade xuntos da man para facer un novo final da obra de Victor Hugo Notre DdP. 3º ESO Laxeiro

The city In this project we worked two topics at once: the main differences between cities and a villages, and, reusing different materials such as: milk cartons, newspapers or old pictures;Â the importance of recycling. We had a great time creating our own houses!!

o Fe El Patit

1ÂŞEP

era XULLO 2016

Primav

tellana 1 Lengua C as

Dร A DO LIBRO

ยบEP

TRABALLOS LITERARIOS POLO

Lengua Castellana

6ยบEP

Lingua G alega, O

TRISQUEL 35

Quixote 3

ยบEP

English 4ยบEP

CONCURSO DE RELATOS CIENTÍFICOS EN LINGUA GALEGA

Caínzos, Candela Domaica Grazas a Alexandre Alfaya oreda, Sofía Fernández García, Carmen Pachón Reb Inés Domínguez Abruñedo, Cabaleiro, Pablo Chas Ribao, Calviño por presentar os lota Paula Romero Jorge e Car ao CQC 2016. vosos marabillosos relatos non é nada doado escoller, Sabemos que para o xurado ta que o concurso é para especialmente tendo en con moito nivel. hai alumnado de toda Galicia e temos na nosa Escola, Nivel e moito talento é o que dez Cabaleiro, Pablo Fernán xa que os relatos de Sofía Abruñedo e Paula Romero uez íng Dom s Iné ao, Rib s Cha para a final na categoría Jorge foron seleccionados textos de Pablo e Paula de educación primaria, e os . resultaron gañadores para a Escola. Parabéns! É todo un orgullo A nena á que non lle deixaron escribir poesías No ano 1815 naceu en Londres unha nena, filla de nobres, destinada a vivir no palacio real e a disfrutar de festas sen fin. Pensaron para ela un nome de princesa e chamárona Ada, pero cando tiña dous meses o seu pai, George Gordon Byron, divorciouse da nai, a fermosa Anne Isabella. Esta gardoulle sempre rancor, non soamente a el, senón tamén á literatura, posto que o seu oficio, o do pai, era poeta, un deses románticos un pouco tolos que estaban de moda nese tempo. Dende moi cativa a Ada empezáronlle a interesar os números, cousa que facilitou o afán da nai por apartala da poesía e levala polo camiño das matemáticas. E así comezou a historia dunha rapaza destinada a ser unha importante, aínda que descoñecida para moitos, pioneira da informática. A nai de Ada tiña moitos contactos e aproveitounos para educar nas ciencias á súa filla. Foi a súa mestra de matemáticas, Mary Somerville, quen na adolescencia púxoa en contacto cun importante personaxe da época, chamado Charles Babbage. Este ensinoulle a Ada a súa máquina diferencial, capaz de facer cálculos complexos,e, para a súa sorpresa, ela comprendeu á perfección o seu funcionamento. Aínda que era moi nova, por entón xa estaba casada con William King-Noel, conde de Lovelace, e tivera tres fillos. Seguía escribindo, lendo e estudando. Un día, axudando a Babbage nos seus cálculos, introduciu neles as súas propias propostas e suxeriu empregar tarxetas troqueladas na máquina analítica. Sen case decatarse, estaba a crear unha linguaxe para entenderse coa máquina e ordenarlle facer cálculos complexos. Desgraciadamente Ada King morreu moi nova por causa dun cancro e non tivo oportunidade de ver construída a máquina de Babbage, quen tampouco a viu rematada. Pero en certo modo, como pasa sempre cos que fan algo importante para a sociedade, a condesa Lovelace segue viva na linguaxe de programación que leva o seu nome e considérase unha precursora da informática. Aquela neniña do século XIX á que lle gustaban as estrelas, a música e os versos, non foi poeta porque a súa nai axudouna a entender outra maxia, a dos números, capaces de facernos comprender o mundo e de falar coa ciencia. Augusta Ada Byron King, que podería ser a protagonista dun conto, foi unha realidade que deberiamos lembrar para non ser inxustos co noso pasado. Lord Paul

Magnetismo diario O señor Blackburn sentou na mesa de mármore máis próxima ás enormes rúas de Nova York. Era un cliente fiel e sempre pedía o mesmo. E aínda que sabía o que ía pedir, pregunteille con formalidade - Que desexa esta mañá, Sr. Blackburn? Unha vez máis non me fallou. Mentres, o meu compañeiro Andrew estaba atendendo á señora Winch. Marie Winch, unha señora moi amable, era unha clienta habitual. Estaba casada cun vizconde considerado un dos homes máis ricos da cidade. Aínda non conseguimos comprender por que ven a esta humilde cafetaría, puidendo ir a outras de máis sona, supoño que será para gardar as apariencias. Despois dun largo día entrei na cociña. O vapor de auga invadía o ar. Pareceume moi relaxante nalgunha ocasión, se o día fora bo mesmo podías imaxinar que estabas no spa. Deixei o uniforme no armario que está ao carón da vitrocerámica e marchei. Esa tarde Andrew pecharía a porta. Os meus pasos escoitábanse na rúa, pois non había ninguén. Custaba imaxinar que unhas simples bailarinas puideran facer tanto ruido, aínda que así era como funcionaba o mundo. Nelson Mandela fixo moito ruído e ao final foi escoitado. Dende aquel momento decidín que loitaría por facer ruído, moito ruído porque este mundo necesita cambios tanto na ciencia, como na educación, como... En Arabia, o meu país natal, as rúas eran enormes e sempre estaban cheas de xente de cores. Nada igualaba a sensación que tiñas ao pecorrer as rúas coa certeza de que cada día podía pasar algo interesante. Na Praza Maior sempre estaba Casmir, un científico xubilado un pouco miserento pero que co tempo acabas por gañarte. Grazas a el comezou a miña paixón pola ciencia. Cada átomo do corpo chamábame a atención, cada cromosoma nas células era o meu desafío. Estiven estudando moitísimo, polo que me deron unha bolsa para vir estudar aquí. Hai catro anos meu pai estaba vendo a televisión cando saíron unhas modelos estadounidenses moi fermosas. Miroume fixamente. Sabía o que quería dicir coa súa ollada, dicía; Sarih, faite modelo, e cando recades os suficiente cartos segue estudando. Moita xente dicíame que era unha beleza árabe, pois era miúda, tiña os ollos azuis e o cabelo castaño. Pero xamais quixen ser modelo, o meu carácter dicíame que só eran unhas perchas atraídas polo mundo da fama. Chegei a casa, busquei as chaves e cinco minutos máis tarde atopeinas. A luz estaba apagada. Prendina e puxen o pixama. Metinme nas sabas frías que esperaba atopar a miña disfunción cerebral. Ao día seguinte o irritante son do espertador avisoume, percorrín o corredor sen amoblar e a cálida luz reconfortoume. A cocina albergaba un pequeno microondas no que o leite soportaba a abafante calor até rendirs e. Despois de almorzar baixei as escaleiras e a tenue luz agachaba o meu rostro. O bus chegara pontual, iso quería dicir que era venres. Ao chegaren á unversidade o flamante título vermello puña ”Instituto Courant de Ciencias Matemáticas”. Abrín a porta e fun cara a sala máis próxima á dereita. Sentei na sala e non apareceu o Sr. Sanders coma sempre, era un home de faccións sólidas e expresión acougada. Comezou coa súa presentación; o seu nome era James Mackansy. Os seus cabelos despeiteados deixaban ver os seus ollos mirando con severidade a aqueles dous sorrisos despistados. -Basta! - berrou Os meus músculos contraéronse. -O magnetismo non só é teoría pero necesitamos sabela para a súa posta en práctica. Sostiña un libro na man e dixo que o escribira el. - Hoxe de deberes tedes que buscar a relación da atracción do polo + e do polo -. Decateime de que iso non o podía estudar, tiña que descubrilo por min mesma. Cando saímos da clase, Andrew chamoume para dicirme que precisaban unha camareira para un meeting de xente importante, posto que a anterior escordara un pé. - Como? En canto tempo... -respondín - deberían telo organizado xa hai dias. - En media hora, se pode ser. Pagarían 400$ máis no salario - dixo Andrew case sen poder respirar. Collín o bus e cheguei ao restaurante, puxen o mandil. Os señores xa estaban sentados e debatían unha cuestión de política. Cada un era máis diferente do outro, polo que puiden escoitar entre prato e prato. De súpeto, decateime de que un dos homes era Rudolph Marcus, premiado co Nobel de Química pola súa teoría de reaccións de transferencia de electróns . Alí tamén se encontraban Christopher A.Sims e Peter Higgs, pero sen dúbida cada un de eles tiñan valores diferentes. Aínda que todos formaban o seu entorno eran polos distintos. Podería utilizalo para o proxecto de ciencia! Un semana despois Mackansy dixo que o meu traballo era engaiolante. Todos aqueles laudeados fixéronme pensar que cada un somos o polo que queremos ser, somos distintos uns dos outros. FIN Paula Romero Jorge

XULLO 2016

mos

Este ano presenta 8 relatos

SAÍDAS CAS PEDAGÓXI

Cotorredon

Combarro e Pontevedra

Biblioteca

SALIDA A ENOR A principios de este año realizamos una visita a la empresa Enor los alumnos de 4º de la ESO , el objetivo era ver de cerca la realidad empresarial y sacar un aprendizaje de ello. Enor es una empresa de ascensores situada en el parque tecnológico de Valladares, Vigl funcionamieno. Pertenece a la cadena de ascensores OTIS ( U T C ) famosa por realizar trabajos en estructuras como el “Empire State” o en la “Torre Eiffel”. Se dedica a realizar ascensores especiales como pueden ser circulares o panorámicos y los que van en las embarcaciones. Consta de tres infraestructuras. La primera que visitamos fue la nave de producción de estilo abierto y gran luminosidad. Estaba dividida en secciones para llevar un orden. Desde una plataforma elevada observamos cómo iban realizando sus tareas en cada uno de los departamentos. El que más me llamó la atención fue la zona de prueba donde comprueban el funcionamiento apropiado de alguno de ellos y su gran organización.

TRISQUEL 35

Saída a Selmark

Apuesto a que en alguna ocasión has tenido en tus manos una pieza de lencería, pero seguro nunca te has preguntado como de ser un simple trozo de tela ha pasado a ser una pieza tan detallada como esa, ¿verdad? Los alumnos de economía de primero de bachillerato tuvimos la oportunidad, el pasado noviembre, de visitar Selmark, una de las empresas de lencería más importantes de nuestro país. ¿Cómo se diseñan las colecciones? ¿Qué sistema utilizan para la selección de telas? ¿Cómo se hacen las copas? ¿Cómo se trabaja dentro de una fábrica de

lencería? Es bastante curioso entrar en una fábrica como la que Selmark tiene en el parque tecnológico de Valladares y ver a los distintos departamentos trabajando en sus respectivas labores, complementándose unos a otros, como piezas de un reloj; si una falla, fallan todas. Desde el diseño de las colecciones hasta comprobar, en la última fase del proceso, si el producto final tiene algún fallo.

El comprobar si una tela tiene la elasticidad suficiente para poder utilizarse, recortar moldes de diferentes tamaños para crear un patrón para cada tamaño, calcular cuantos centímetros se deben agregar cada vez que se aumenta una talla, hacer los rellenos y revisar si los productos están en el estado indicado para ir a tienda son algunos de los trabajos que llevan a cabo las máquinas y el personal que trabaja en Selmark.

Las fases intermedias no son para nada menos interesantes, pero desde luego sorprende más el pensar que en dicha fábrica entran un montón de telas de colores y tipos diferentes y salen sujetadores perfectamente confeccionados.

No seríamos capaces, sin conocer la industria, de imaginarnos la cantidad de gente que es esencial en dicho proceso productivo, ni de hacernos la idea de por cuantas manos pasa un modelo de sujetador antes de salir a al venta,

La segunda zona que visitamos fueron las oficinas donde se organizan todos los pedidos, los planos de construcción y la venta, proceso totalmente informatizado del que se encargan técnicos especializados. En la misma nave había una zona en la que estaban expuestos distintos modelos de ascensores con acabados de lo más variado, y que permitía el poder seleccionarlos para una construcción concreta. La torre de prueba fue la última infraestructura que recorrimos. Es el lugar en el que se ponen a prueba los elevadores y que permite el ir realizándoles modificaciones. Estaba instalado un modelo el cual consumía menos que un microondas. Después de una breve explicación de cómo se realiza el ahorro de energía uno compañeros lo probaron y el resto pudimos comprobar la veracidad de lo que nos había dicho. Además había una pequeña sala de exposición de la evolución de los motores y sus respectivas cintas. Iria Durán Lusquiños ( 4º ESO Ánxel Casal ) Queremos agradecer a D. Miguel Barros a posibilidade de ter feito esta saída.

porque, ¿qué pasaría si la persona encargada de revisar el producto no estuviera? ¿Qué pasaría si la encargada de comprobar la elasticidad de los tejidos, no realizara su trabajo? Lo que si está claro es que nuestra satisfacción con el producto no sería la misma. Lucía Pallarés Rodríguez 1º Bacharelato - Pau Casals *Esta visita foi posíbel grazas a Don Rafael Pérez.

Dear Trisquel readers, This is just a sample of what students in 1st ESO have been doing this year in their reading lessons. In this case they had to adapt one scene from The Mummy, the fantastic horror film and book, into a comic! María Liyuán Vieito Pena (1 ESO B) and Claudia del Río Alonso (1 ESO A) chose the same scene; one in which the most important themes in art are present: Love and Death. The Pharaoh discovers the affair between his wife Anck-Su-Namun and his high priest Imhotep and is determined to kill them, but Anck-Su-Namun kills herself before she is caught, hoping that Imhotep will be able to bring her back to life with his magical rituals and the powerful Book of the Dead. This is the starting point of the action! Enjoy!

Lengua Castellana

XULLO 2016

3ºEP

MuSICA cusión ODAIKO Concerto de Per de 2016

3º e 4º de primaria,

26 de xaneiro

iron ao concerto de s de 3º e 4º EP asist percusOs nenos e as nena en facer todo tipo de o ad liz cia pe es o up o, instrumentos ODAIKO, gr tradicionais, co corp s to en m tru ins n co distinta de como ións: lados… É unha visión cic re ou ” os ad nt ve “in tida! ica de maneira diver podemos facer mús

Moussakis: María Ramos: I liked the fact that, even if they were tired or didn’t like a song too much, they acted as if they were into it SO MUCH that it lead us to be more focused on them. The music had good rhythms and the melodies were not the ones we’re used to, so the show in general ended up being interesting. Teresa López: The show we attended

Iniciación á Música Incidental 5º e 6º EP, 19/04/16 - Auditorio Martín Códax do Conservatorio Superior de Vigo. Estas viñetas relatan a historia de Peer Gynt, un mozo pouco responsábel e namoradizo.

TRISQUEL 35

Durante o concerto da Banda Sinfónica do C.S. de Vigo, escoitamos as obras musicais das partes máis coñecidas: a mañá, na cova do Rei da Montaña, Danza de Anitra…

was really refreshing. We’re surrounded by English, American and Spanish music, but we hardly ever get a taste of the different music styles around the world. I enjoyed it a lot because we also got to hear other uses of violin and double bass, since they are usually related to more academic music for us. Marta Rodríguez: At first I wasn’t really convinced about this show, but I have to admit that I had a great time. There were things I didn’t like, for example, the girl sang really high and loud. The guy who played the violin was amazing and really talented, but my favourite was the one who played the drums, because he sounded good playing any variety of drums. He played from the original drum kit to cooking pots! Omar García: The Moussakis showed us a different genre of music that I really liked. It was fun, danceable, happy. It mixed instruments that I haven’t usually seen together. It was a cultural thing and I’d like to know more about it. The singing lady had an amazing voice and the violinist knew exactly what to play in order to transmit his thoughts. They were my favourite members of the group. Concerto de Músicas Balcánicas co grupo Os Moussakis 2º e 3º ESO 26 de marzo 2016 – Neste concertó tentamos achegar ao alumnado a unha cultura musical moi distinta. Foto: Concello de Vigo

A CARREIRA CONTRA A FAME Acción contra a fame Carmen Pachón Reboreda (6º Ramón María Aller) O día 20 de maio 210 escolas do país correron por persoas de moitos puntos da terra. Na nosa escola, moitos alumnos correron en castrelos, 1 Km, 2, 3… todo para conseguir diñeiro para a xente que o precisa. Acción contra a fame é unha asociación internacional creada no ano 1979 en Francia para acabar coa fame no mundo. Ten arredor de 500 cooperantes e 5000 traballadores en 40 países. Traballan na nutrición, saúde, auga e saneamento.

Kilómetros solidarios Sara Otero (6º Álvaro Cunqueiro) Unha vez ao ano a Escola Rosalía de Castro celebra un evento chamado “Carreira contra a fame”. Consiste en buscar patrocinadores para doar o diñeiro que gañas correndo voltas na pista de Castrelos. Esta cantidade vai destinada a nenos e nenas que están morrendo de fame, a nosa axuda serve para que deixen de sufrir esta inxusta desnutrición severa.

Eu colaboro porque me gusta axudar, aínda que sexa pouco sei que eu aporto algo e outras persoas tamén o fan. E se todos poñemos un pouco da nosa parte podemos salvar moitas vidas, eu síntome moi satisfeita polo que fixen. Animo a todo o mundo a participar neste tipo de eventos para sentirse tan ben como me sentín eu axudando a outras persoas. Moitas grazas por ler isto!

Este ano, os nenos corremos por Haití, que é o país máis pobre e menos desenrolado de América. Con 40 euros fas un tratamento completo a un neno con desnutrición. Para axudar coa desnutrición existe un alimento listo para usar que trata a nenos de 6 meses con desnutrición aguda severa.

Reportaxe sobre a Carreira Solidaria Sofía Fernández Cabaleiro (6º Ramón María Aller) Desde hai un ano a Escola Rosalía de Castro e o Colexio Mariano organizan unha carreira solidaria para “Acción contra a fame”. Todos os nenos e nenas de 3º de primaria até 3º da ESO esforzáronse moito dando o máximo posible. Os de 3º e 4º deron voltas de 500 metros e a partir de 5º deron voltas dun quilómetro. Rapaces e rapazas foron buscando

patrocinadores, isto quere dicir que se un neno dá dúas voltas e por cada volta o patrocinador lle dá 2 euros irá recadando cartos para auga potable, comida ou medicamentos para os países máis pobres do mundo. Vários nenos e nenas admitiron que tiveron que facer un gran esforzo, pero que pagou a pena. En resumo, fixérono moi ben e é moi importante ensinarlles este tipo e cousas aos rapaces e rapazas para que aprendan que con algo de esforzo podemos axudar a moitas persoas.

XULLO 2016

O venres déronnos media hora para correr máximo 5 Km. Pero o importante non é facer 5 Km. O importante é desfrutar e axudar á xente. Todos polos nenos!

I CONCURSO DE RELATOS TRISQUEL

Locus Amoenus

serie za idealizada mediante una Descripción de una naturale río, un r po ido orr : un prado rec de elementos característicos s se tra en mi ta gra an una sombra con árboles que proporcion os. escucha el canto de los pájar 3º ESO

FORMAS ORIGINALES DE LA LIRICA La lírica es un género literario que se presta a la imaginación del autor, tanto en las palabras como en la disposición misma del poema. Los CALIGRAMAS son poemas que juegan con una disposición gráfica original,a menudo pinta con las palabras el objeto al que hacen referencia.

TRISQUEL 35

A boneca barroca

o da súa saia Os seus rulos estaban mollados, o velcr empapada xa case non podía soster o peso desta, pola choiva. A boneca Quen dixo que ía rematar deste xeito? milenios estivo andando durante o que semellaron e. Mirou rdars resga onde antro eno pequ ata atopar un lo, que estivo ao redor e admitiu, a pesar do seu orgul fora unha boa equivocada. Saltar daquel camión non casa dunha a era viaxe da no idea, aínda que o desti máis para a nena pequena, desexosa doutro xoguete ción. súa enorme colec ca, comezou a Naquela cova, Victoria, a boneca barro que fixera. stre desa o ver resol para plan un elaborar pel cosúa a ou o, temp moito Non podía quedarse alí o complexo mezaría a ser verde, a perruca perdería parecer. peiteado e o maquillaxe acabaría por desa e, pero Decidiu entón esperar a que a choiva cesas e non porqu dela, rse burla a querí ceo o que parecía . gada asola máis vez cada paraba, e a cova estaba e porqu o De súpeto, apareceu un cazador maldicind non que xa casa, súa á volta de non ía levar nada atopou a conseguira atopar animal ningún. Pero sen saber ica, estát ou qued a, endid sorpr boneca. Ela, seu no una mete na, que facer, pero o home colleu de andar parou or cazad o , Entón . nuou conti e saco, r, que e oíu a máis xente: unha nena e unha mulle comer. O estaba queixándose porque non tiñan para colo da do a enrib una deixo e ria Victo a home sacou ia. ledic da ollos os ban cativa, á que agora lle brilla feliz, vida Dende ese momento, Victoria viviu unha que non porque a nena a coidaba moitísimo e, aínda querida vivía nun palacio como ela desexaba, era ecida como pola familia, e non maltratada nin esqu sería na outra casa.

El COLLAGE técnica que se basa en la pintura,viene del francés "coller", que significa "pegar" y consiste en aglutinar textos o palabras de diversa procede ncia. Carla Cabadas Fernández 1º ESO Martín Codax Pepa Suárez 1º ESO Marín Codax

Laura Isasi 3º ESO Laxeiro Carlota Calviño Gutiérrez 1º ESO Marqués de Sargadelos

Nicolás Pérez García 1º ESO Marques de Sargadelos

56ª edición Concurso Jóvenes Talentos de Relato Corto de Cocacola - Vigo, 9 de abril de 2016

El pasado 29 de abril y por tercer año consecutivo, José Benito Vázquez Dorrío, profesor de la Universidad de Vigo, visitó nuestro centro para dar una charla sobre Física. En esta ocasión trató sobre los fenómenos ópticos de polarización, interferencia, así como las técnicas de interferometría láser y su aplicación en la detección de ondas gravitacionales. Y una vez más nos sorprendió al utilizar elementos tan cotidianos como una simple pompa de jabón para explicar alguno de estos fenómenos. Gracias por su inestimable y desinteresada colaboración.

XULLO 2016

Charla: Física Re-Creativa.

II Mostra do Libro Antigo Trabajamos duro aquella tarde: moldear el alambre y cubrirlo de papel encolado. ¡Quedarían muy chulas unas cometas! - sugeriste. Sabía que flotabas sobre nubes de papel impreso y también sobre las otras… Que habías encontrado tu estrella y que buscabas en una nueva galaxia otra a la que abrir la ventana de la noche y poner nombre; pero… ¿cometas? Volar cometas es trenzar la brisa y poner lazos al viento; si, y también impulsar el yo que nos habita y dejarlo libre columpiándose, tan frágil, de un cordel. Si se rompe la cuerda ¿adónde van las cometas? Suben y suben al cielo profundo y se cuelgan de las estrellas – decía la abuela. ¿Y si fuera cierto? Por si acaso, Sara, volemos cometas. Chelo

e ra fi

añe omp

tes, illan des. r b es er Verd zanas v liente a n v a d m ida r u g Se a nua, inge perfect a s i r d a n o d i S onal era. pers compañ Fiel ito, orch c o l l ri to. Ama limonci dizo. a cual oy olvid a, s e No ad pl n d . Bon l irse, pena a e n la u e q ó j e me d encia, , r es e f i D onita . b e qu eras s, tú, la s, libro udeza. a Cart illez, ag buena. senc dable y Agra aré olvid e 38 t r ás Jam ue tu se q n u a iera quis ia fanc a Mi in igo vuel a cont assiope eiro C abal por C z ánde Fern Iago bre 2015 Octu

TRISQUEL 35

Promoción 2015-2016 Boas noites a todos, en especial a vos que hoxe sodes os auténticos protagonistas. Cando me chamou Rafa para pedirme que dixera unhas palabras como nai de un alumno de reciente incorporación non pensei que me ía resultar difícil, pero tampouco foi sinxelo, non me axudou non coñecer a ninguén. A mensaxe que quero deixar e que pon de manifesto o que realmente significou para nós atopar o Rosalía, é que Iago encontrou o seu sitio, un lugar onde poder expresarse e ser el mesmo. Aproveito neste intre para dar as grazas polo fácil que foi todo dende a primeira vez que viñemos ó centro, onde nos recibiu Chelo. Tamén grazas con `maiúsculas` , ás personas ás que só lle poño nome e voz, pero non rostro, e que no día a día nos solucionan a través do teléfono tantas a tantas cousiñas, e sobre todo a Ana e a Merchi por estar aí en todo momento, tanto para el como para min. E especialmente quérovos expresar a miña gratitude a vós, os seus compañeiros, algún xa amigos para sempre, por acollelo e tratalo como se levase aquí dende os tres anos. GRAZAS DE CORAZÓN.

Para rematar vouvos ler un poema de Jaime Gil de Biedma, que ademáis é coñecido por todos vós. O seu título `No volveré a ser joven´ Que la vida iba en serio uno lo empieza a comprender mas tarde Como todos los jóvenes, yo vine A llevarme la vida por delante Dejar huella quería Y marcharme entre aplausos Envejecer, morir, eran tan solo las dimensiones del teatro Pero ha pasado el tiempo y la verdadera es el único argumento de la obra. E eu, con toda a humildade, dígovos que non perdades o tempo. Que vivades, que sexades felices, e que tratedes de facer felices ós que tedes cerca. Mitas Hervella, nai de Iago Rodríguez Hervella

XULLO 2016

Platón dicía, e cito: `O comezo é a parte máis importante da obra´ , por iso creo que hoxe non temos que celebrar que algo acaba, senón que comenza para vós unha das mellores etapas da vida. Nestés días todos estades pensando en atopar o lugar que vos permita culminar unha carreira profesional, polo tanto, teredes que tomar moitas decisións: unhas serán acertadas, outras equivocadas, pero todas elas farán de vós seres normales, que se levantan e caen e que camiñan por unha senda chea de diferencias e diversidade, que é, ó meu entender, o que fai que merezca a pena vivir. Non dudedes que ó final acabaredes encontrando o voso lugar, e pagará a pena o difícil camiño. O camino da vida. Camiño que oxalá esté cheo de valores como a honestidade, a lealdade, a confianza, a amizade, a solidaridade, e sobre todo a empatía e o respecto. Todos estes valores contribuirán a que sexades máis felices e fagades deste mundo un mundo mellor.