Nationaalsocialistische Duitse
ledenaantal weer flink toe tot ruim
Arbeiderspartij
100.000 in 1929.
De Nationaalsocialistische Duitse
Tot 1929 was de NSDAP een kleine
Arbeiderspartij (NSDAP) was in begin
partij met nog weinig invloed in de
1920 ontstaan uit de Duitse
Duitse politiek. Maar dit veranderde
Arbeiderspartij (DAP) en groeide uit tot
hierna door de aanhoudende
een nationaalsocialistische partij
economische crisis die Duitsland trof.
met extreem-rechtse en extreem
Grote delen van de bevolking zochten
racistische ideeën. De leider van deze
houvast in deze moeilijke tijden. Hitler
partij was Adolf Hitler. Het symbool
beloofde de orde op zaken te stellen.
van de NSDAP is een adelaar met een
Bij grote bijeenkomsten sprak Hitler
hakenkruis. Het hakenkruis was een
het volk toe en het ledental van zijn
symbool dat Hitler had bedacht zodat
partij bleef maar groeien. Toen in
het pakkend en direct herkenbaar zou
1930 nieuwe verkiezingen zouden
zijn voor de partij. De NSDAP hees in
zijn, voorspelden de nazi’s een
de zomer van 1920 voor het eerst een
reuzenzege.
hakenkruisvlag. De aanhangers van de NSDAP worden nazi’s genoemd.
De periode 1930-1933
De periode 1922-1929
In september 1930 haalde de partij bij de verkiezingen voor de Rijksdag 6,4
Aan het begin van de jaren ’20 had
miljoen stemmen en werd de NSDAP
Hitler al een groep medestanders en
de tweede partij van Duitsland. Tijdens
vertrouwelingen verzameld. Een
de verkiezingen voor een nieuwe
belangrijke man binnen deze groep
rijkspresident in 1932 verloor Hitler
was Joseph Goebbels. Hij was de
het van de regerende president Paul
leider van de propaganda .
von Hindenburg, maar door de
Het ledenaantal van de NSDAP groeide
parlementsverkiezingen van dat jaar
hard. In 1922 waren er nog 20.000
werd de NSDAP wel de grootste partij
leden, maar een jaar later, in het
van Duitsland. Er hadden 14 miljoen
crisisjaar 1923, waren dit er al 50.000.
mensen op ze gestemd, maar Von
Het bestond in die tijd vooral uit
Hindenburg weigerde Hitler te
mensen van de arbeidersklasse. Maar
benoemen als rijkskanselier, want
in de jaren hierna ging het weer
hij wantrouwde hem. Ook had de partij
slechter met de partij, en in 1928
nog een ander probleem: door de
kregen ze slechts 2% van de stemmen.
voordurende verkiezingscampagnes
Hitler veranderde de beweging van een
was de partij bijna failliet. Hitler wilde
lokale Zuid-Duitse partij tot een
ook alleen maar deelnemen aan de
landelijke partij. Nu nam het
regering als hij rijkskanselier zou worden, dus deed hij eigenlijk
helemaal niets. Dit vond zijn aanhang helemaal niet leuk, en daarom verloor de partij ook 4% van zijn stemmen bij de verkiezingen van november 1932. Toch wilden veel zakenlieden en politici nog met Hitler praten. Zij zetten Von Hinderburg onder druk om Hitler toch een regering te laten vormen. Op 30 januari 1933 werd Hitler dan eindelijk toch door Von Hindenburg aangewezen om een regering te vormen, met Hitler zelf als rijkskanselier. Het nieuwe Kabinet-Hitler trad aan en schreef nieuwe verkiezingen uit die in het voorjaar van 1933 gehouden moesten worden. Door intimidatie en het verbieden van bepaalde partijen (vooral socialisten en communisten) behaalde Hitler een grote overwinning op deze verkiezingen. Ze kregen ongeveer 17 miljoen (!) stemmen. President Von Hindenburg werd steeds ouder en zakte steeds verder weg in dementie. Hitler had dit door en begon al snel zijn macht in de regering uit te breiden. Op 30 juni 1934 stierf Von Hinderburg. Hitler werd toen naast rijkskanselier ook rijkspresident. Toen was Hitler pas echt de machtigste man van Duitsland, en er was niemand die hem nog kon tegenhouden.