Trendlandschap by Esra

trend

landschap

Trendlandschap Minor Trendwatching Fontys Hogeschool 17-03-2015 Bodil Jurg

Dominique damen Robin dâ&#x20AC;&#x2122;Hondt Nick van Ewijk Ron van Iersel Esra Karakaya

INHOUD Inleiding

Intuïtive forecasting Lidewij Edelkoort

Christine Boland

Alexander Klöpping 10 Network forecasting Faith Popcorn

Carl Rhode

Farid Tabarki

Hilde Roothart

Scenario planning Tony Bosma

Wybren Meijer

Bob van Leeuwen

Interview

Bronnenlijst

“The future depends on what you do today.” - Mahatma Gandhi

I NLEIDING

Voor u ligt het resultaat van een gezamelijk onderzoek naar het trendlandschap. Dit verslag komt voort uit de minor Trendwatching. Tijdens een periode van weken is er onderzoek gedaan naar een tiental trendwatchers. Dit zodat er een breed spectrum van verschillende soorten trendwatchers aan bod zou komen.

De onderzochte trendwatchers zijn onderverdeeld in 3 verschillende soorten methodieken van trendwatchen: * Intuïtive forecasting Vertaald naar het Nederlands betekent dit letterlijk intuïtief voorspellen. Bij deze methode gaat het voornamelijk om het voorspellen van trends op gevoel. * Network forecasting Deze methode bestaat uit het voorspellen van trends op basis van een uitgebreid netwerk. De trendwatcher heeft zich omringd met een groep mensen waarin hij/zij kijkt naar de bewegingen in zijn/haar netwerk. Er wordt dus gebruik gemaakt van data in nabije kring. * Scenario planning In deze methode wordt er gekeken naar denkbare ontwikkelingen die een grote impact kunnen hebben op de omgeving. Er wordt dus gekeken naar de toekomst en verschillende scenario’s komen ter sprake. Ten slotte is er verslag gedaan van een interview met trendwatcher/strateeg Bob van Leeuwen werkzaam te Interpolis in Tilburg. Veel leesplezier!

LIDEWIJ EDELKOORT “People keep pushing me to be the center of attention.. I would prefer to be on the sidelines, because that’s where you see more.”

biografie Lidewij Edelkoort Begonnen met de studie mode en ontwerp aan de Kunstacademie in Arnhem, is Lidewij (oftewel “Li”) uitgegroeid tot een van de bekendste trendforecasters van het moment. Lidewij begon haar carrière met haar eigen adviesbureau Trend Union in Parijs (1975), na 4 jaar gewerkt te hebben als modecoördinator en stylist bij de Bijenkorf. In 1991 richtte ze Studio Edelkoort op. 2 jaar later richtte ze Heartwear op, een organisatie die zich richt op ontwikkelingslanden. In 1998 is Lidewij begonnen met magazines, waaronder Bloom. Li is in de periode van 1999 tot 2008 voorzitter geweest van het College van Bestuur van de Design Academy in Eindhoven. Hiermee kon ze zich verdiepen in de wereld van de vormgeving. In 2011 kwam Trend Tablet op het internet: een interactief trend forum. In 2014 is er een nieuwe editie van Bloom verschenen, geïnspireerd op Brazilië.

Specialisatie Lidewij is in meerdere vakgebieden gespecialiseerd. Zo heeft ze naast haar kennis van de fashion- en textiel industrie ook bepaalde uitgangspunten op het gebied van lifestyle, interieur, auto’s, cosmetica, retail en voeding.

Methodiek Lidewij Edelkoort wordt gekenmerkt als een intuïtive trendforecaster. Ze is dan ook heel sterk in haar vak door het gebruik van haar eigen intuïtie. Ze is vooral gericht op wat er in de toekomst zal komen. Vóórdat ze haar informatie deelt (met de klant), bestudeert Lidewij sociaal culturele trends op wereldniveau. Dit doet ze vooral door veel te reizen. Daarnaast brengt ze boeken en magazines uit: - Trend Books: trends in kleuren, materialen, vormen en stijlen. - Bloom: geïnspireerd op natuur, dus bloemen, planten en tuinieren. - View on Colour: kleuren en de effecten die kleuren hebben op bepaalde sectoren. De werkwijze van het team: 1. Uitwerken en adviseren op basis van product identity en ontwikkelingsstrategie

2. 3. 4. 5. 6.

Stand van zaken, brainstormen en prospectie Trend studies en werken aan concepten Kleur en stof inspiraties Nieuwe taal Graphics, verpakking & communicatie

Opdrachtgevers Edelkoort werkt voor zowel nationale als internationale klanten. De branches zijn: de papierindustrie, autoindustrie, cosmetica, massa producties, accessoires, hightech, textiel, mode en interieur. Haar klanten zijn/(waren) onder andere: Coca Cola, Nissan, Esprit, , Disney, Estee Lauder, Marks & Spencer, Siemens, Prada, Première Vision en ABN Amro.

Toekomstvisie manifest ANTI_FASHION: “In dit manifest constateer ik dat er een radicale verandering heeft plaatsgevonden in de mode die het huidige ‘fashion systeem’ geheel obsoleet heeft gemaakt. Het is per slot van rekening voor het eerst in de geschiedenis dat de mode, die vooruit zou moeten lopen op de tijd, niet in staat is om zich aan te passen aan haar tijd. Daarom zal ik het in de trendpresentatie van dit seizoen en in al mijn volgende presentaties niet meer hebben over mode – een concept dat geen reden meer heeft tot bestaan – maar over het kledingstuk.” (Lidewij Edelkoort). Lidewij geeft iedereen die er belang bij heeft aan dat de mode die we nu kennen niet lang zal blijven bestaan, maar dat het kledingstuk steeds meer in de belangstelling komt.

CHRISTINE BOLAND “Ik noem mezelf trendanalist, watcher vind ik te passief.”

Biografie Christine Boland Christine Boland is al ruim twintig jaar werkzaam als ‘trendanalist’, ze geeft de voorkeur aan deze omschrijving omdat ‘analist’ de actieve rol beter beschrijft. Ze heeft mode gestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten en heeft daarnaast haar propedeuse Psychologie en het ondernemersdiploma Textieldetailhandel. Ze houdt zich bezig met het vroegtijdig signaleren van culturele, sociale en maatschappelijke ontwikkelingen. Ze haalt haar inspiratie voor trendanalyses voornamelijk uit massapsychologie en wereldnieuws. In 2010 werd ze genomineerd voor De Trendwatcher of the Year (TWOTY) Award in de categorie mode en design. In 2012 won Christine een award in de categorie Fashion en Design op het TWOTY event.

Specialisatie Een uniek onderdeel binnen de presentaties van Boland is het door haar in 2003 ontwikkelde Mindsets© model. Merken en bedrijven kunnen aan de hand van dit model op een efficiënte manier hun eigen stijldefinitie bepalen. Het is een breed toepasbaar concept en daarnaast is het veel duurzamer dan het denken vanuit doelgroepen of trends alleen. Met dit model als uitgangspunt kunnen opdrachtgevers dieper ingaan op de stijl en identiteit van het product of bedrijf.

Methodiek

Nieuwsgierigheid, verbanden zien en duiden, dat zijn haar persoonlijke triggers. Ze begint al haar lezingen met een kwartier ‘wereldnieuws’, waar ze zelf ook haar inspiratie uit haalt. Door deze ontwikkelingen naast elkaar te zetten ontstaat er een spanningsveld waarin wij leven en daaruit kun je trends destilleren. Op deze manier maakt een snelle, hectische wereld de behoefte wakker aan verstilling en verlangzaming. Haar bronnen zijn onder anderen architecten, wetenschappers, beeldend kunstenaars etc.

Opdrachtgevers

Boland publiceert regelmatig in vakbladen, zoals RetailTrends en Textilia. Eerdere op-

drachtgevers zijn onder andere: Avro, Bijenkorf, Brova Groep, Media/RetailTrends, DIY Europe, Groenrijk, Hema, International Association of Department Stores, RTL Nederland, Stylefair International en meer.

Toekomstvisie

Volgens Boland krijgen de Maya’s gelijk. De wereld zal dan wel niet letterlijk vergaan, maar volgens haar gaan we naar een ander tijdsframe met een andere sociaal-maatschappelijke ordening, andere energiesystemen en economiën, die draaien op andere valuta dan alleen geld.

ALEXANDER KLÖPPING “Ik doe het om de kick van het opbouwen, succesvol worden en uitbreiden.“

Biografie Alexander Klöpping Alexander Paul Klöpping is geboren in Oss op 21 Januari 1987. Op zijn 16e heeft hij zijn eigen bedrijf opgericht samen met een vriend in technische gadgets. Hij heeft gestudeerd aan de universiteit van Amsterdam. Hier heeft hij nieuwe media gestudeerd. Hij is afgestudeerd in 2010. Verder heeft hij een jaar in Amerika gewoond. In dit jaar heeft hij vooral gekeken naar hoe Amerikaanse jongeren kiezen, kopen en kijken. Alexander heeft zich ook bezig gehouden met de online marketing campagnes van politieke partijen. In 2008 ging hij aan de slag bij de nieuws site 925.nl. Kort na zijn aanstelling werd hij redactie chef en heeft dit gedaan tot maart 2009. Klöpping is verder ook mede oprichter van Blendle. Een soort iTunes, maar dan voor journalistiek. Hij is ook oprichter van de Universiteit van Nederland. Dit is een groep van de beste hoogleraren die gratis colleges geven via de computer. Momenteel is Alexander Klöpping internetjournalist, internetondernemer en bespreekt hij de laatste trends op het gebied van Tech, web en communicatie.

Specialisatie Alexander is erg breed georiënteerd als trendwatcher. Hij heeft zich voornamelijk op de volgende onderwerpen gespecialiseerd: - Social media - Marketing - Technische ontwikkelingen - Politiek

Methodiek Klöpping wordt vooral gekenmerkt als een intuïtief trendwatcher. Hij observeert en kijkt goed om zich heen wat er gebeurt. Hij is vooral erg actief op het internet en struint de laatste trends af. Hij deelt deze trends of signalen om zich heen op zijn blog. Alexander is een bekende bij De Wereld Draait Door (DWDD), een televisieprogramma op de Nederlandse omroep. Hierin demonstreert hij vaak de nieuwste gadgets en geeft zijn mening hierover. Verder gebruikt hij de volgende media voor zijn mening en bevindingen: - Twitter - Instagram - Facebook

- - - - -

Google+ Opiniestukken Televsie LinkedIn Lezingen

Opdrachtgevers Alexander heeft verschillende opdrachtgevers. Zoals al eerder is aangegeven is hij begonnen met Jort Kelder als opdrachtgever. Verder is hij een graag geziene gast bij DWDD om te vertellen over nieuwe technische ontwikkelingen en gadgets. Hij schrijft ook columns voor diverse opdrachtgevers zoals NRC next, Nu.nl en Emerce.

Toekomstvisie Wat Alexander ziet is vooral een ontwikkeling op het gebied van personalisatie. Zelf heeft hij hierin ook al een stap gezet. Door het oprichten van Blendle. Op Blendle kunnen mensen artikelen kopen die afgestemd zijn op hun eigen interesses.

FAITH POPCORN “The future bears a resemblance to the past, only more so.“

Biografie Faith Popcorn Faith Popcorn (1947) is een futurist en marketing CEO. Ze heeft in 1974 haar eigen bedrijf BrainReserve opgericht. Als opleiding heeft Faith uitvoerende kunsten gestudeerd in New York. Ze wordt gezien als een van de beste trendwatchers in Amerika. The New York Times heeft haar benoemd tot “The Trend Oracle” en de Fortune Magazine noemt haar “The Nostradamus of Marketing.” Termen als “Cocooning,” “99 Lives,” “Being Alive” en “Icon Toppling” zijn in het leven geroepen door deze futurist. “Cocooning” houdt in dat mensen liever thuis blijven en hun geld niet uitgeven.

Specialisatie Het bedrijf van Faith heeft geen beperkingen in de kennis die ze verschaffen. De expertises lopen uiteen van cultureel tot media en van zorg tot marketing.

Methodiek

De toekomst wordt uitgeschetst. Als futurist werkt Faith hard om dingen te bewijzen, door research. Er zijn 17 trends gespot en beschreven die een voorspelling weergeven en het gedrag van de mens verklaren: Future Tense, Pleasure Revenge, Small Indulgences, Save Our Society, Icon Topping, Vigilante Consumer, 99 Lives, Anchoring, Atmosfear, Being Alive, Cocooning, Clanning, Cashing Out, Down Aging, EGOnomics, EVEolution en Fantasy Adventure. Faith geeft aan dat ze jaarlijks 3000 consumenten interviewen, 300 publicaties per maand analyseren, elke best-seller bestuderen, elke film bekijken en naar alle populaire muziek luisteren. Ze observeert en analyseert trends.

Opdrachtgevers

Coca Cola, Tyson, IBM, Bacardi, Unilever, Estee Lauder, The Home Depot, Mastercard, Mc Donalds, Visa, Pepsico, Mars, Colgate-Palmolive, Nabisco, P&G en Quaker.

Toekomstvisie

Faith Popcorn is van mening dat het investeren in robots een toekomstbestendige investering is. Robots kunnen alles doen en zullen weinig verschil hebben met de mens.

De wereld zou het gemak moeten krijgen van nog snellere leveringen, bijvoorbeeld door frisdrank te krijgen uit de kraan.

CARL ROHDE â&#x20AC;&#x153;We delve, behind the surface, for the Mentality Trends behind all the cool gadgets and examples.â&#x20AC;?

Biografie Carl Rhode Carl Rohde is een grote en bekende naam in de wereld van de trendwatchers. Zowel op internationaal niveau als nationaal niveau. Hij heeft gestudeerd aan de Universiteit van Tilburg. In 1992 is hij gestart met het trendwatch bureau Science of the Time. Het bureau richt zich op ‘Validated Cool Mentality Trends’. Hierbij gaat het over trends die niet snel verdwijnen. Verder is Carl een cultuursociologisch onderzoeker. Momenteel werkt hij voor de hoge hotelschool in Den Haag, Fontys Hogeschool en heeft hij natuurlijk nog zijn eigen bureau.

Specialisatie Carl typeert zichzelf als sociaal cultureel onderzoeker. Hij focust zich niet op één specifiek onderwerp, maar op meerdere onderwerpen. Enerzijds houdt hij zich bijvoorbeeld bezig met veranderingen op het gebied van mentaliteit en brengt dit in kaart. Anderzijds houdt Carl zich bezig met het ‘coolhunten’. Dit houdt in dat Rohde en zijn team van onderzoekers graag willen weten wat verschillende mensen nou ‘cool’ vinden.

Methodiek

Carl doet onderzoek naar sociaal culturele klimaatveranderingen. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om vragen als: Wat brengt consumenten tot het aanschaffen van bepaalde producten? Verder heeft hij een groot netwerk van studenten en professionals over de hele wereld waarmee hij samenwerkt. Dit zijn er pak en beet 500 in allerlei leeftijdsgroepen. De grootste groep zijn wel de jongeren. Al deze bevindingen van deze experts en professionals worden in de vorm van artikelen op zijn blog gepost. Je kunt Carl omschrijven als een network trendwatcher. Hij zorgt er verder voor dat zijn onderzoeken goed onderbouwd zijn en methodisch gedaan worden. Dit zorgt voor kwalitatief sterke onderzoeken.

Opdrachtgevers

Carl Rohde is een ontzettend bekende en populaire trendwatcher. Hij heeft samengewerkt met wereldwijde bedrijven als Heineken, BMW, Bacardi, Adidas enzovoorts. Dit om maar even aan te geven met welke bedrijven hij werkt. En

dit is nog maar een kleine greep uit alle grote bedrijven waarmee hij werkt. Verder geeft hij op dit moment les op De Hotelschool van Den Haag en Fontys Hogeschool. Ook onze overheid is een van de opdrachtgevers van Carl.

Toekomstvisie Carl ziet veel beren op de weg. Het leven in het algemeen gaat een stuk ingewikkelder worden. Dan moet je hierbij denken aan de veranderingen op het gebied van concurrentie en macht. Verder moet je ook denken aan de globalisatie. De economische groei in armere landen zoals India en Brazilië is ontzettend groot. De mensen in deze landen zijn bereid hard te werken voor weinig geld en worden steeds slimmer. We zullen dit goed in de gaten houden en hierop moeten inspelen door te innoveren en creatieve oplossingen bedenken om er niet voor te zorgen dat we kunnen blijven concurreren.

FARID TABARKI “Power to the people.”

Biografie Farid Tabarki Farid Tabarki (1976) is de oprichter van Studio Zeitgeist. Tabarki heeft politicologie gestudeerd. Hij onderzoekt sinds 2000 de Europese tijdgeest, op een realistische wijze. In 2003 raakte Farid betrokken met de internationale research organisatie: Science of the Time. Vanaf 2004 begon hij te werken voor Coolpolitics (gericht op jongeren in Europa). Ook is hij de presentator geweest van MTV Coolpolitics in 2006/2007 en presenteerde hij het tv-programma ‘Durf te Denken, van Socrates tot Sartre’. In 2012 is Farid uitgeroepen tot Trendwatcher of the Year 2012-2013. In 2013 is gebleken (Volkskrant) dat Farid tot de tweehonderd invloedrijkste personen van Nederland behoort. Farid houdt tegenwoordig o.a. regelmatig (internationale) lezingen en is columnist bij het Financieele Dagblad en Business News Radio.

De elementen zijn de kernwoorden voor de activiteiten die verricht worden om te komen tot betrokkenheid. Er wordt onderzoek gedaan naar het relevante, er worden debatten gehouden, er wordt gereisd en relevante literatuur wordt geanalyseerd. Daarna wordt er met de wereld de bevindingen gecommuniceerd, door middel van lezingen en columns. Als laatste is het belangrijk om adviezen te kunnen geven bij de betrokken projecten.

Opdrachtgevers

Opdrachtgevers zijn onder andere: Coolpolitics, Science of the Time, Samsung, Rijksoverheid, Trendrede, Deloitte, Eneco, Rabobank, Artez, NVB, Phillips,

MTV

A.S.

Watson

17 Group.

Specialisatie

Toekomstvisie

Farid heeft zijn specialisaties opgedeeld in thema’s, hij onderzoekt trends op het gebied van:

Farid Tabarki vindt dat samenwerkingen belangrijk zijn. Problemen oplossen door er anders naar te kijken is nog niet veel aan de orde. Organisaties die samenwerken met andere organisaties kunnen bijvoorbeeld collectieve doelstellingen formuleren. Daarnaast is de socialisering verbeterd door de technieken. De samenleving wordt meer individualistischer en er zullen uiteindelijk meer mensen een groot deel van hun leven sociaal doorbrengen. Tabarki vermeldt ook dat dit het tegendeel is van een eerdere voorspelling van iedereen ‘alleen’ voor zijn scherm.

- - - - -

Radicale decentralisatie Transparantie Stelselwijzigingen De middenklasse Nieuwe rollen

De trendwatcher is gespecialiseerd in marketing/PR, de financiële dienstverlening, voedsel, 3D printen, privacy, open data, onderwijs, reisindustrie, energie, het Nieuwe Werken, jongeren en (social) media.

Methodiek Farid Tabarki noemt zichzelf een tijdgeestonderzoeker en vormt netwerken om tot professionele eindresultaten van projecten te komen. Studio Zeitgeist biedt een breed perspectief. Hij werkt samen met partners die zoeken naar innovatieve concepten op het gebied van communicatie, marketing en inhoud. De partners zijn: overheden, bedrijven en burgers. Studio Zeitgeist hanteert een strategie, gebaseerd op 3 elementen: 1. Catching 2. Presenting 3. Creating

HILDE ROOTHART “Eigenlijk zijn alle trendwatchers bezig met marktbewerking. De markt was er nog niet toen wij begonnen.”

Biografie Hilde Roothart Roothart studeerde modevormgeving aan de Utrechtse Hogeschool voor de Kunsten. Ook reisde ze naar Parijs en deed daar ervaring op bij twee stylingbureaus, ‘Peclers Paris’ en het bureau van Lidewij Edelkoort. Eenmaal weer in Nederland is ze gaan werken bij de stylingen adviesbureaus van Günther Frank en Milou Ket. Haar bedrijf ‘Trendslator’ richtte ze op in 1997, wat zich bezighoudt met het onderzoeken en vertalen van trends naar strategieën en concepten, markten en merken. In 2007, 2009 en 2011 werd ze genomineerd voor de Trendwatcher of the Year Award en in 2010 voor de oeuvreprijs trendwatching.

Specialisatie Als pionier op het gebied van trendwatching houdt Hilde Roothart zich al tien jaar bezig met trendonderzoek ten behoeve van innovatie. Bij Trendslator is ze de uitvinder van allerlei instrumenten en methodes op dit gebied, zoals de Trendpiramide en Futuring®. Haar werkzaamheden, publiceren, presenteren, doceren en adviseren, hebben zowel betrekking op de vraag wat de trends zijn als op het vraagstuk hoe bedrijven om moeten gaan met veranderingen in de markt, bij de consument en in de maatschappij.

Methodiek Trendslator schetst ontwikkelingen waar bedrijven op kunnen inspelen. Ze signaleert actuele veranderingen. “Ik ben niet zo geïnteresseerd in sciencefiction, in futurologen die zeggen: laten we eens kijken naar 2040. Wat je nú ziet, daar gaat het om.” Roothart kijkt naar de media, de straat en experts: sociologen en psychologen, maar ook naar kunstenaars.

Opdrachtgevers Roothart publiceerde over trends in Eye, MarketingTribune, RetailTrends, Second Sight en Tijdschrift voor Marketing. Samen met Wim van der Pol schreef ze ‘Van Trends naar Brands’, dat werd uitgegeven door Klu-

wer. In het najaar van 2005 verscheen ‘ZIEN - Trends van vandaag, markten van morgen’ bij uitgeverij Business Contact. Daarnaast geeft ze met enige regelmaat gastcolleges bij onder meer Academie voor Management, Amsterdam Fashion Institute, Piet Zwart Institute en is ze betrokken bij de Fontys Academy for Creative Industries.

Toekomstvisie Ze werkte mee aan de Trend Rede van Nederlandse trendwatchers. “Mijn bijdrage luidde: we gaan van een graaicultuur naar een geefmaatschappij. Het is tijd voor bedrijven om iets terug te geven. Letterlijk, à la Bill Gates, of door kennis en vaardigheden van een bedrijf in te zetten om te zorgen dat mensen gezonder worden, meer kennis opdoen. Dan maak je vanzelf meer winst.

TONY BOSMA â&#x20AC;&#x153;De tijdsgeest heeft mensen nodig die radicaal anders durven te denken en handelen.â&#x20AC;?

Biografie Tony Bosma

Toekomstvisie

Tony Bosma (1973) is een futurist en trendwatcher op internationaal niveau. De futurist heeft Extend Limits opgericht, een van de eerste weblogs in Nederland op het gebied van trendwatching. Hier worden actuele trends en ontwikkelingen besproken. Tony houdt lezingen en workshops, en wordt vaak ook gevraagd als toekomstexpert, jurylid en inspirator. Tony Bosma is ook actief bij diverse opleidingen zoals Fontys en Avans, waar hij in onderwijs-adviescommissies zit. Daarnaast is hij ook commis-

De rol van de producent verschuift naar de consument. De ‘Do It Yourself’ trend ontwikkelt zich naar een trend van eindeloos creëren. De beschikbare technologie en innovaties zorgen ervoor dat het mogelijk is voor iedereen. De kennis erover is makkelijk te verschaffen en kost minder. De creativiteit in mensen wordt ermee getest. Een van de belangrijkste innovaties op dit gebied is de 3D printer.

saris bij de zorginstelling TranSpaarne Holding.

Specialisatie De futurist geeft lezingen op het gebied van: marketing, economie, maatschappij, technologie, communicatie, innovatie, management en organisatie. Hij is gespecialiseerd in meerdere branches: zorg, financiële dienstverlening, overheid, automotive, ICT, zakelijke dienstverlening, wetenschap, onderwijs, retail en bouw.

Methodiek De trendwatcher staat bekend om zijn inspirerende inhoud. Hij werkt individuele trends uit op basis van cijfers, beeld en de meest actuele ontwikkelingen. Signalen, trends en ontwikkelingen die toekomstbepalend zijn worden toegankelijk gemaakt. Het doel is om organisaties omgevingsbewust te maken en hen te begeleiden om het verschil te maken. Het netwerk van experts draagt inhoudelijk bij aan de vertaling van de trends en scenario’s. Tony brengt voor opdrachtgevers toekomstbeelden in kaart en doet strategiechallenges.

Opdrachtgevers De opdrachtgevers zijn verschillend: Europese Commissie, Ministerie van Financiën en het Zweedse Ministerie van Innovatie, Nationale Politie tot aan telecom zoals Tele 2 (Nederland en Zweden) en alle Nederlandse grootbanken en verzekeraars (Achmea, ING, Menzis, ABN AMRO, Rabobank).

WYBREN MEIJER “Kijk naar wat je niet weet.”

Biografie Wybren Meijer Wybren Meijer is afgestudeerd aan de universiteiten Amsterdam en Sussex (UK). Hij is afgestudeerd in internationale betrekkingen en bestuurskunde. Verder heeft hij gewerkt als verzekeringsadviseur bij de postbank en locatie manager bij Canal Company. Momenteel is hij werkzaam bij het bedrijf Futureconsult als strategisch adviseur scenario planning. Wybren ontwikkelde omgevings- en doelscenario’s voor een heleboel profit- en non-profit organisaties. Verder geeft Wybren vier keer per jaar masterclasses op de Universiteit Nyenrode. En hij is op LinkedIn de oprichter van ScenarioFutureStrategy. Dit is voor alle scenario-experts om kennis met elkaar te delen.

Specialisatie Wybren is gespecialiseerd op het gebied van omgeving scenario’s en doelscenario’s. Bij omgeving scenario’s moet je denken aan de volgende facetten: * Verenigen van kennis over toekomst en dit strategisch bespreek- en werkbaar te maken. * Tijdig nieuwe strategische opties, producten en diensten te ontwikkelen die passen bij een veranderende werkelijkheid. * Bewustwording in uw organisatie te creëren hoe ontwikkelingen effect kunnen sorteren op de toekomst van de eigen organisatie. Doelscenario’s beschrijven welke keuzes er zijn en de mogelijkheden bij het ontwikkelen van de organisatie en wat nou precies de gevolgen hiervan zijn. Door de gevolgen van keuzes in kaart te brengen kan er voorkomen worden of bijgestuurd worden wanneer deze gevolgen negatief zijn. En dit op het gebied van mobiliteit, toerisme, educatie, veiligheid en nog meer onderwerpen die relevant zijn aan zijn vak.

Methodiek De methode die Wybren gebruikt is scenarioplanning. Hierin gebruikt hij een stappenplan in de volgende stappen op het gebied van toekomstvisie 1. Betrek anderen 2. Stel een missie op

3. 4. 5. 6. 7. 8.

Verken ontwikkelingen Verken de gevolgen van keuzes Bepaal wat je niet meer doet Schets een inspirerend beeld op A4 Wat wil je bereiken en wanneer? De visie handen en voeten geven

Verder wordt er gekeken naar trends op het gebied van het desbetreffende onderwerp en er wordt informatie uitgewisseld met elkaar zoals op de LinkedIn pagina.

Opdrachtgevers Zoals al eerder vermeld staat geeft Wybren vier keer per jaar masterclasses op de Universiteit Nyenrode. Verder heeft het bedrijf Futureconsult veel opdrachtgevers. Om een er een aantal te noemen bijvoorbeeld: Rabobank, SNS, GGD, Nederlandse Overheid, Schiphol, Hogeschool Leiden. En dit is nog maar een klein aantal uit deze grote groep.

Toekomstvisie Door de velen veranderingen op het gebied van technologie en globalisatie wordt het steeds complexer om alles te voorspellen. Dit zal zorgen voor toenemende relaties tussen mensen, economieën en uitdagingen.

BOB VAN LEEUWEN “Kijk op een andere manier naar dingen en stel je zelf de vraag waarom.”

Biografie Bob van Leeuwen De in Tilburg geboren Bob van Leeuwen, begon na de HAVO in 1995 met de Bachelor studie Commerciële Economie aan de Avans Hogeschool. In 2003 behaalde hij vervolgens zijn Master Bedrijfseconomie Service & Retailmarketing. Een studie waar hij naar eigen zeggen weinig affiniteit mee had en ging na het afronden hiervan aan de slag bij Interpolis als achtereenvolgens Marketing Analyst, Business Analyst, Channel Strategist en is tot op heden Strateeg / Trendwatcher. Behalve dat sinds enkele jaren hij deze titel officieel voert bij zijn werkgever, is Bob van Leeuwen al jaren lang actief als trendwatcher buiten zijn carrière bij Interpolis. Voordat hij wist dat het een naam had keek van Leeuwen al met een specifieke bril naar de wereld en de achterliggende gedachte van bepaalde ontwikkelingen op Macro- Meso- en Microniveau. Dit ging uiteindelijk over in het kijken naar trends voor de toekomst die hij elk jaar uiteenzette in een door hem zelf uitgebracht trendboek. Dit leidde uiteindelijk in 2012 tot een nominatie op de Trendwatcher Of The Year Awards van het trendplatform ‘Second Sight’.

Specialisatie Bob houdt voor zijn werk bij Interpolis zich vooral bezig met het gedrag van mensen met betrekking tot verzekeren, bijvoorbeeld risico vermijding en hoe dit gedrag verandert in de loop van de tijd, waardoor en wat voor gevolgen dit heeft. Hij heeft zich gespecialiseerd in het vertalen van trends naar bijvoorbeeld toepasbare strategieën en in de invloed van technologie en social media op consumenten gedrag. Zijn trendboeken zijn heel erg breed en kijken meer naar trends in de gehele Nederlandse samenleving. Verder kijkt, spreekt en schrijft Bob graag over zaken die hij zelf interessant vind zoals auto’s, voeding en technologie.

Methodiek Naar eigen zeggen maakt Bob gebruikt alle vormen van trendwatching. Al heeft hij moeite met de term intuïtieve forecasting omdat hij vindt dat dit eigenlijk niet bestaat. In zijn optiek maken intuïtieve trendforecaster zoals

Lidewij Edelkoort ook gewoon enorm veel gebruik van het contact wat zij heeft bij bijvoorbeeld jonge studenten. Zelf doet Bob dit ook. Het voedt zijn ‘onderbuik gevoel’ door veel contact te hebben en te twitteren met studenten. Hij ziet waar jongeren mee bezig zijn en ziet nieuwe dingen opkomen. Hij zegt een combinatie te gebruiken van zowel intuïtieve forecasting als network forecasting. Bij Interpolis is het duidelijk dat het voor zijn werk als trendwatcher vooral gebruik maakt van de scenarioplannings methode. Hij hangt deze methode aan omdat het nodig is snel op veranderingen te kunnen anticiperen met hun producten. Wanneer ze dit niet doen is hun ‘time to market veel te lang. In zijn methode maakt hij altijd 4 werelden op een as. Hij kijkt bijvoorbeeld of de wereld meer naar controle gaat of naar vrijheid, naar solidariteit of juist meer egocentrisch wordt. Als hij dan kijkt naar die werelden of scenario’s, ziet hij zaken die nu terugkomen. Hij doet dit in samenwerking met zijn team. Elke wereld wordt door een andere groep uitgewerkt. Het proces is in het begin vooral creatief en wordt gekenmerkt door het gebruiken van veel brainstorm sessies en het maken van moodboards. Na enkele jaren komen bepaalde zaken van deze scenario’s uit, maar niet alles in zijn geheel. Bij zijn methode moet men zich realiseren dat geen enkele wereld of scenario helemaal waar is. De scenario’s worden gebruikt als houvast en om voor te bereiden op de toekomst. Het bedrijf kan de koers en zijn producten voor de toekomst op

deze manier al gedeeltelijk klaar hebben liggen.

Opdrachtgevers Zijn hoofdzakelijke opdrachtgever is Interpolis. Hij bekleedt hier een fulltime functie en voert dus vooral opdrachten uit in dienst van hen. Soms worden deze opdrachten uitgegeven in samenwerking met andere bedrijven bijvoorbeeld Rabobank. Hij geeft lezingen voor C.I.M.E., Nyenrode, Eurapco, Marcus Evans, Second Sight, Front end of Innovation EMEA, Dutch Government, NIMA, Fontys en Avans. Heeft een eigen trendblog en schrijft voor de website Extend Limits. Ook brengt hij in eigen beheer elk jaar een trendboek uit.

Toekomstvisie Over trendwatching: “Alle marketeers moeten het kunnen, het voelt als een overwinning dat het vak wordt erkend en groter wordt. En meer mensen moeten die blik hebben. Bedrijven denken in onderzoeken onder consumenten en dan zeggen ze het moet zo want de consument wil dat. Ik vind dat heel bizar. Die bakker bij jou op de hoek, heeft gewoon echt contact. Het wordt alleen maar makkelijker om tot kennis en data te komen tegenwoordig dus dat maakt het beroep ook makkelijker. Het maakt mij geen reet uit of de automatisering komt en dit beroep misschien wel in de toekomst door computer gedaan kan worden. Ik vind het gewoon leuk dus ik blijf het doen of je nou luistert of niet.”

Over trends in de toekomst: “Een trend is controle terugpakken over identiteit en data door consument. Consumenten willen openheid, input en controle over de data. We zijn wat minder naïef. Dus dat wordt belangrijk voor de bedrijven die gebouwd zijn op data zoals Interpolis.”

Interview Wij hebben voor ons verslag Trendlandschap de Trendwatcher en Strateeg van Interpolis, Bob van Leeuwen geïnterviewd. Bewapend met enkele vragen als leidraad wilden we vooral een lopend gesprek hebben en zoveel mogelijk te weten komen. De vragen waren vooral bedoeld om in ieder geval aan de noodzakelijke informatie voor het stuk te komen. Het interview was uiteindelijk veel langer dan we hadden gedacht en Bob vertelde honderduit over een breed scala aan onderwerpen. Verder hebben we een rondleiding door het unieke gebouw gekregen dat louter bestaat uit flex-plekken. Het gebouw is opgebouwd uit verschillende werelden, allemaal gelinkt aan de kernwaardes van Interpolis en met hun eigen unieke stijl. Verder heeft Bob ons de ‘Carrousel’ laten zien, een ruimte door hem en zijn team bedacht en ontworpen met elementen van de Tilburgse Kermis. Een erg fascinerende werkomgeving. Waar wij dachten een paar snelle antwoor-

den te krijgen op wat vragen voor ons verslag mondde het uit in een interessant gesprek van een paar uur. Dit gesprek was erg inspirerend voor ons als beginnende trendwatchers. En was precies wat wij nodig hadden in deze begin fase van de studie. Het heeft ons een betere kijk gegeven op; wie trendwatchers zijn, wat ze doen en hoe hun werk kan worden gebruikt en toegepast wordt in bijvoorbeeld het bedrijfsleven. Het heeft ons meer enthousiast gemaakt voor de minor. Bob heeft ons tips gegeven en meer onze blik op de wereld door de bril van een trendwatcher kunnen versterken. Bob van Leeuwen: Strateeg en innovatie manager. “Ik houd me bezig met de strategie op langere termijn, waar moeten we naartoe en tegelijkertijd vanuit innovatie kijken van ‘hey, wat zijn de nieuwe technologieen of werkwijzen, en hoe we die kunnen implementeren.’ Dat klinkt heel vaag maar dat kan ik ook nog wel concreet maken. Wij zijn natuurlijk verzekeraar maar onze nieuwe strategie is min of meer: je kunt beter voorkomen dan verzekeren. Wij vergoeden de televisie die gejat is, maar dat een vent in je huis is geweest heeft veel meer impact dan dat je kunt verzekeren. Dus daarom zitten wij ook veel meer van ‘ja, misschien kun je zelf maatregelen nemen om te voorkomen, in plaats van te verzekeren.’ En daar zijn we nu pas twee jaar mee bezig maar wat we eindelijk willen bereiken is dat je met verzekeren minder premie betaalt. Op allerlei vakken communiceren we daarover maar wat je ziet als ik tegen jullie ga zitten vertellen van ‘ja, je moet aan preventie doen.’ A: dat hoor je helemaal niet en B: het is vaak niet relevant, alleen als er misschien een storm ofzo is en we komen dan met tips dan wil je er misschien nog wel naar luisteren. Toen zag ik bijvoorbeeld de occulus rift. Wat ik dan doe is kunnen we daarin iets maken om preventie veel meer dichtbij te laten komen. Maar we hebben een huis gemaakt, heel realistisch, dus er ontstaat een brand en wat doen mensen dan? Gebruiken ze een blusdeken of rennen ze naar buiten of pakken ze een emmer water? En daar gaan we nu ook wetenschappelijk onderzoek mee doen om te kijken of het nou meer impact heeft op kennis, houding en gedrag van mensen op het gebied van preventie dan dat we het ze gaan vertellen via marketing. Dus dat is iets wat ik bijvoorbeeld in innovatie doe. En in strategie ben ik meer bezig van ‘hoe zouden we meer onze kanalen moeten ontwikkelen, waar we als merk ons naar toe moeten ontwikkelen.’ Trendwatchen is een hobby, was altijd al een hobby en ik ben een aantal

jaren geleden ermee begonnen. Ik vond het leuk om te doen zonder dat ik wist dat het een naam had maar ik deed het blijkbaar al. Daar kan ik natuurlijk heel goed in werken als je weet waar je naar toe gaat, dan moet je ook weten wat de trends zijn. En vanuit trends kan je ook heel goed zien wat voor technologieen er zijn die je zou kunnen gebruiken.” Je officiele titel hier is dus? Business strateeg, die is net vaag genoeg en niemand weet wat je precies doet, en dat is wel prima. Het is als hobby begonnen maar hoe uitte zich dat? Ik vraag me altijd af waarom iets is. Dus als je in de supermarkt loopt en je ziet dat op de verpakkingen meer staat dan wat erin zit. Authentieker, een vies woord misschien maar dat je bijvoorbeeld die nieuwe blikjes van Coca Cola ziet, die groene. Meer op gezondheid gericht. Het is nog steeds niet goed, maar de poging is er wel. Van die groene shakebars die je overal hebt. Dat zegt natuurlijk iets over de behoefte en de tijdsgeest van mensen die veel meer bezig zijn met hun gezondheid en willen weten wat er in voedsel zit. We zijn er achtergekomen wat voor rotzooi je allemaal in je mond stopt als je brood eet. Hoe kan het dat een brood een maand goed blijft. Dat slaat natuurlijk nergens op. Dus ik zag die dingen en dacht bij mezelf: ‘wat betekent dat nou eigenlijk precies?’ Wat is nou de achterliggende gedachte? Om een voorbeeld te geven: op macro niveau heb je klimaatverandering, op meso niveau: bewustzijn van consumenten, Al Gore, daar zie je dus dat de klimaatverandering zich vertaalt naar een soort bewustzijn. En op micro niveau heb je dan Tesla. Maar je kan het ook andersom vertalen: Ik zie Tesla’s en papieren zakdoekjes bij de supermarkt. Wat is het consumentenniveau daarboven en wat zit daar weer boven? Wat ik in colleges wel eens gebruik is: H&M festival shirts. Consumentenwaarde die daarbij hoort: mannen emancipatie. Voorheen was het altijd vrouwen emancipatie in de jaren ‘50, ‘60 en ‘70. Daarna homo’s denk ik. En nu is de man aan het emanciperen. Toen ik jong was keken we helemaal niet naar wat er werd gedragen maar nu als ik een mannetje van 14 jaar zie, dan denk ik nou die is goed gestijlt. Het begon een beetje met metroseksuelen. Maar wat kan daar nou boven zitten? Iets dat niet keerbaar is, dus zoals klimaatverandering, dat overkomt ons.

Robin: ja ik denk het feminime worden van de samenleving, het glazen plafond moet doorbroken worden. Bob: Jazeker, alleen dat zit nog steeds een beetje op het consumentenniveau. Maar wat ik er boven zie hangen is een ontzuiling. Vroeger bepaalde de kerk hoe je je moest gedragen en daarna had je de politiek; hoor je bij links of rechts? Je ziet eigenlijk dat mensen daar vanaf willen. We laten niet meer de instituten bepalen hoe we ons gedragen. Ik weet niet of het waar is maar zo probeer ik een trend altijd te zien. Wat je op straat ziet, dat heeft altijd een consumentenwaarde en daarboven nog een niveau. Nog een voorbeeld: afgelopen jaren had je de fantasy beweging met vampieren dingen, daar zit een soort consumentenwaarde achter: ontsnappen aan de werkelijkheid en daarboven zit misschien: de wereld is wel heel groot en onzeker geworden. We willen eraan ontsnappen. Ik weet niet of het waar is, maar zo ik probeer ik al die dingen te zien die in de wereld spelen. En hoe dat heel makkelijk lijkt in je eigen wereld. Ik vind auto’s tof, koken en alles met voedsel ben ik gek van en technologie. En wat ik dan probeer te doen is als ik zoiets op straat zie, stel ik mezelf de vraag of ik die dan in de drie sectoren kan plaatsen. Wat zijn jullie interesses?

Robin: Koken, eten, uitgaan en allerlei soorten sport. Bob: Nou laten we die even pakken, sport en koken. In de jaren 90 kreeg je ineens open keukens. Tegenwoordig ben je meer geïnformeerd over wat er in voedsel zit: dat is open. Als je dan naar de sport kijkt heb je ref cams, wanneer het buitenspel is, goal lijn techonologie. Dus die kennis wordt ook allemaal openbaar gemaakt. En als ik dan technologie ernaast leg, Google maakt ook alles openbaar. Dus als je iets ziet van ‘hey, ik zie een vorm van transparantie en ik zie dat ook in andere branches, dan is er iets. Er gebeurt iets breder.’ Robin geeft zijn mening over Google en dat het toch allemaal niet even open is en veel verborgen wordt gehouden qua informatie. Bob: Dat is een hele goeie, maar even vanuit daar door beredeneerd: 60 miljard mensen hebben adblock plus. Je hebt snapchat: foto’s die verdwijnen. Dus eigenlijk zie je dat mensen weer de controle nemen over die transparantie. Aan de ene kant wordt het transparanter maar mensen willen ook

weer de controle, dus dat is zeker een trend. Robin geeft meer voorbeelden over incognito schermen Bob: Ja en dat is natuurlijk hoe je een beetje naar trends kan kijken en ze kan spotten, tenminste zo doe ik dat. En begin gewoon in je eigen interessegebied. Dus in jouw geval: sport, koken, stappen. Laten we dan even stappen pakken: Wat zie je daar nou in de laatste 5 jaar veranderd? Robin: terugloop, plaatsgemaakt voor festivals en feestjes. Nieuw leenstelsel, 12 jaar studenten heb je niet meer. Ron: Meer bewust van gezondheid, dus niet meer naar de klote elke dag v/d week. Bob: Drugsgebruik is enorm booming. Robin: Muziek leent zich ervoor, mainstream techno feestjes. Bob: Ik dacht juist, want ik kom uit de tijd dat de housefeestjes in opkomst waren, grote clubs: Roxy en The It? Dus ik dacht het is heel erg mijn generatie, maar het is weer helemaal terug. Robin: alleen dan in een techno jasje Bob: als je die festival beweging ziet en je ziet steden ook dingen organiseren zoals rollende keukens. Dan zie je ook een beweging naar iets vast vertrouwds met steeds meer nieuwe dingen. Al die dingen in je eigen interessegebied, als je naar de veranderingen kijkt dan heb je al een idee van hoe de tijdsgeest aan het veranderen is en dat maakt het makkelijk. Ron: Trendwatching technieken zijn wel cool als je het eenmaal door hebt. Bob: Ja en als je kijkt naar je eigen interessegebied werk en kijk je ernaar vanuit een natuurlijke manier.

Robin: Daar weet je ook het meeste van, wat ik vaag vind aan trendwatchen is: welke kant die stroming nou eigenlijk op werkt. Want je kan zeggen van: ik kijk naar het straatbeeld en ik zie een man met een hoed, maar die hoed heeft hij gekocht omdat die meer wordt aangeboden in de winkel. Maar is dat dan een nieuwe ontwikkeling, dus gaan we zeggen dat dat een trend wordt en gaan mensen meer hoeden kopen. Welke kant gaat het dus op? Bob: Hoe ik het zie is niet dat die Nike Air Max van nu is maar meer omdat het een soort retro trend is. Dus ik probeer al die ding-

en die ik zie op bepaalde vlakken met elkaar te koppelen. Ik zoek naar die tussenlaag, wat zit er in onze hoofden en dat is niet een hype maar een consumentenwaarde die blijft. Een bewustzijn, een waarde, een norm. Robin geeft oorlogen als voorbeeld. Bob: Dat is een hele goeie want dan vallen mensen weer onderin de pyramide van Maslow. Maar ik ben dus opzoek naar trends, en ik gebruik die onderste laag van wat ik zie gebeuren en dan die laag naar boven, dan zoek ik naar trends wat ineens normaal gaat worden in de maatschappij. Het gezondheidsdenken bijvoorbeeld. Dat is veel meer een basis in de maatschappij. Dus ik ben niet op zoek naar dingen die komen en gaan want dat vind ik hypes. Maar juist wat is nou iets voor nu en de komende 10 jaar, iets wat wij normaal gaan vinden. Mijn ouders rookten gewoon in de auto met mij en mijn zus en dan mocht het raam niet open omdat het anders tochtte. Dat kan je je nu niet meer voorstellen. Dat is een waarde en bewustwording die later niet meer verdwijnt. En net als transparantie, dat zetten we gewoon door. We gaan ons er vanaf schermen, maar het zet wel door. Robin: Hoe maak je onderscheid tussen een hype en trend dan? Bob: Ik bekijk verschillende gebieden, zijn er bijvoorbeeld onderzoeken die er meer data achter geven om het harder te maken. Soms loop ik in de boekenwinkel en dan kijk ik wat voor boeken er liggen. Nu liggen er allemaal veganistische boeken, superfoods, dat soort dingen. Je ziet de herkomst van producten en dat mensen echt willen leren koken en veel specialistische dingen zoals een boek over hamburgers. Of ga kijken wat voor films er draaien in de bios dat zegt altijd wat. Welke patenten er uitkomen, natuurlijk kranten. Je hebt verschillende vlakken maar probeer ook te zoeken wat voor data erachter zit. Robin: Wat vind jij de belangrijkste peilers waaraan je trends kan aflezen? Waar je altijd naar kijkt? Bob: het is een gedeelte onderbuik gevoel, maar je kan het ook trainen zodat je er langzamerhand goed in wordt. Je kunt je onderbuikgevoel trainen. Dus bijvoorbeeld een trend die ik vroeg heb voorspeld: 5 jaar geleden heb ik een iPhone app gemaakt zodat je je schade kon melden. Toen kwam online net op, maar niemand geloofde er echt nog in. Maar ik zei misschien draait het niet om het online en verdwijnt internet naar de achtergrond en wordt

het een soort van plugin. In allerlei apparaten. Net als wanneer je televisie kijkt, zeg je ook niet ik zit ‘te electriciteiten’ maar je kijkt tv. Terwijl electriciteit in die tijd ook echt een ding was. Het gaat juist om de vermenging met on- en offline. En als je daarin voorspellingen doet dan doe je dat op basis van dingen die je ziet groeien, zoals mobiel zie je groeien. Dus dat is eigenlijk niet meer dat je een website hebt maar een soort extra zintuig waar je dingen mee regelt. En op basis daarvan denk je ja, dit wordt groot. Het belangrijkste is, zit er een consumentenwaarde aan die blijvend is, dan is het voor mij een trend. Als je de mode in gaat, dan ben je veel meer naar hypes aan het kijken. Vooral bij het bedrijf en mijn interesses kijk ik naar dingen die vooral blijvend zijn. Vraag over dagelijkse taken + uitleg opdracht: Bob: samen meegewerkt met stagiaire van Lifestyle. Maak een ruimte waar mensen weer het merk kunnen beleven. Opdracht komt voort uit een fusie waardoor je verschillende merkwaarden krijgt. We geloven heel sterk in de merkwaarden die we hier hebben, waar we groot mee zijn geworden: vertrouwen open en duidelijk zijn aan de buitenkant. Maar haal dat eens terug. Het zijn niet hier alleen maar mensen die voor Interpolis werken maar ook andere labels. En iedereen die hier voor het merk werkt moet de merkwaarden heel erg tussen de oren zitten. We hebben dus de merkwaarden erbij gepakt en een aantal trends: transparantie, decentralisatie (mensen die dingen weer in cooporatie dingen gaan oppakken dus crowdfunding en wikipedia), digitalisering, economie (vroeger afhankelijk van de overheid van hoe ze konden groeien op de maatschappelijke ladder tegenwoordig kan iemand zoals: Enzo Knol en Paul Wallace, iemand met talent en die laat het zien, ook groeien. Eigen voorbeeld van van Bob: zijn boek) virtualisering en nog een paar die hij kwijt is. Gekruisd met de merkwaarden. Hier gingen we naar de Carrousel. Big Data hebben jullie vast wel een keer van gehoord, om data van verschillende overheden aan elkaar te koppelen. En nu proberen we op basis van de data van de overheid te voorspellen waar inbraken zich voordoen. En de tegentrend daarvan is dat mensen het misschien helemaal niet zo fijn vinden als we aan die data zitten. Ze weten niet eens welke data wij hier in huis hebben. Dus willen we ervoor zorgen dat de data open wordt en jij ze kan inzien en kan veranderen. ING heeft bijv. geze-

gd: ‘we gaan betaaldata analyseren en dan gaan we marketing doen.’ Heel Nederland viel eroverheen. Ik zeg: zeg eerst welke data je hebt, geef daarna de gebruiker toegang tot de data en dan vraag je of je er gebruik van mag maken. ING heeft die laatste gelijk gekozen. Daarover ben ik nu ook met een project bezig over hoe open kunnen wij over die data zijn. Robin: Heb je ook opdrachten buiten Interpolis? Ja, ik werk gewoon heel veel. Ik heb trendlezingen, of ik geef les, of ik geef scenario planningstrajecten maar dat doe ik gewoon buiten mijn werk om. Dat vind ik wel heel fijn om die blik met andere partijen samen te werken. En echt iets voor jezelf te doen.

Robin: Vraag over methodes. Bob: Bob legt uit over scenario plannen over een wereld met zelfrijdende auto’s en verschillende werelden. Ik gebruik alle methodes wel min of meer. Intuïtief heb ik er wel wat meer moeite mee. Lidewij wordt wel intuitief genoemd en het wordt vandaag dit of dat. Maar ze heeft gewoon heel veel contact met studenten van designacadamies en ze ziet gewoon welke thema’s zij ontwikkelen. Als jonge mensen ergens mee bezig zijn dan zie je thema’s als eenzaamheid anti technologische dingen. Je ziet opkomende dingen. Zij scant dat maar volgens mij moet je je gewoon heel erg voeden met dingen. Dus ik kan geen antwoord geven welke methode ik gebruik. Misschien meer een combinatie. Hier vertelt hij over dat Lidewij alles uit tijdschriften knipt en op plakt maar wat zij dus simpelweg doet is een beeld geven van de tijdsgeest. Ik voed mijn onderbuikgevoel. Ik volg op twitter heel veel studenten en trendwatchers dus ook een soort netwerk. Robin: Hier doe je bij Interpolis ook aan scenario plannen? Wij zijn met een groot bedrijf. Mijn bakker kent mijn naam en ik koop er altijd worstenbroodjes en ineens vraagt er iemand naar cronuts. De volgende dag heeft hij cronuts. Zijn time to markt is enorm prof. Hij kan de vraag meteen implementeren. Als je naar dit bedrijf gaat, en we maken een nieuw product kan dat soms een jaar duren. Dus wij kunnen niet snel reageren. En met scenario plannen voorspel je dus wat je met je product kan doen. Stel: er is een wereld met alleen zelfsturende auto’s, mensen gaan niet meer botsen, autofabrikanten zouden zelf de verzekeringen

kunnen overnemen. Je trekt dus conclusies. Een andere wereld is dat alles met elkaar is verbonden. Dus straks hangt heel je huis vol met sensoren en als er dan wordt ingebroken dan krijgen wij meteen een melding. Dus we beschrijven een aantal werelden, en dan gaan we kijken in hoeverre deze realistisch zijn en moeten we daar wel of niet op inspelen. Robin: heb je dan al pakketten klaarliggen? Mijn methode: ik maak altijd 4 werelden op een as, van wordt het meer solidair of meer egoistisch en gaan we meer naar vrijheid of controle? Daar maak je vier werelden in. En dan ga je kijken in al die werelden zie je dingen die nu terugkomen. Met scenario plannen faciliteer ik dat maar ik doe dat met heel veel collega’s. Dus elke wereld wordt door een andere groep uitgewerkt. In het begin is het een heel creatief proces omdat je eerst gaat brainstormen en plaatjes erbij gaat plakken. 8 jaar geleden was een van die werelden heel nationalistisch, naar onszelf gekeerd, veel wantrouwen en daar werden dan merken zoals hema bij geplakt. En dan zie je dat sommige dingen toch uit zijn gekomen. Maar dat is een soort methode om tot een gezamelijk beeld te komen voor de toekomst. Belangrijkste is dat je realiseert dat geen wereld waar is. Het zijn dingen waar je rekening mee moet houden zodat we het kunnen voorbereiden. En sommige dingen houd je als vast.

Robin: Jouw achtergrond? Ik heb eerst CE HBO en daarna aan de universiteit Bedrijfseconomie Service en Retailmarketing gedaan. Toen verschillende functies als marketing analist gehad, maar daar was ik niet geschikt voor. Robin: Dat is toch met BE een behoorlijke stap? Ja maar ik ken ook psychologen die het doen. Robin: Hoe kom je daar terecht dan? had je al een plan? Het leek me leuk en ik werd toen aangenomen op mijn enthousiasme, en in die tijd werkte ik veel met SPSS en ik dacht dat doe ik nooit meer. Dus zat ik uiteindelijk heel veel met SPSS. En uiteindelijk is dat niets voor mij want ik ben heel slordig. Als ik heel lang geen fouten op kleine details mag maken raak ik heel gestresst. Je studie is niet iets waar je je toekomst omheen moet bouwen en je moet juist

alleen maar doen wat je leuk vindt. Dan kun je een 10 worden maar de dingen waar je niet goed in bent zoals structuur aanbrengen ben ik heel slecht in of dingen organiseren. Als je mij dat laat doen wordt het waarschijnlijk een fiasco en als ik heel goed mijn best doe krijgt het een 6. En als niet alleen maar doet wat je leuk vindt ga je dood helemaal verbitterd. Robin: Soorten opdrachtgevers? Laat ik het makkelijk houden binnen het bedrijf. Carrousel is via de directie gekomen. Die occulus is wat ik zelf doe vanuit innovatie en dan heb ik die demo klaarstaan en ga ik kijken hoe ik dit kan door ontwikkelen. Collega gaat er wetenschappelijk onderzoek op doen. En het verkopen aan bedrijven om hun op te leiden in verband met het bewust maken van preventie. En er komt een mobiele versie voor jongeren en dat je dan minder premie of korting krijgt. Het zit allemaal in marketing particulieren en particulieren maar het komt allemaal vanuit innovatie. Dus het komt van alle afdelingen van het bedrijf. Website over schadeformulieren invullen en dat was toen slecht opgebouwd. En de eerste vraag was onder wat voor schade valt de claim. En dat wisten mensen niet zo 1-2-3. 25% viel weg bij de eerste vraag en dat is een probleem. En toen dacht ik aan kunstmatige intelligentie. Er is een bedrijf Nuance waar we mee samenwerken en daar zit een hoop rekenkracht achter. En daarin kun je een vraag stellen en dan zoekt het programma naar mogelijke oplossingen. Soort natuurlijke dialoog. En ik zag die technologie en dacht dat kunnen we toepassen. Robin: Moet je dan groen licht krijgen en moet je dat aan iemand vragen? Nou, ik heb daar veel vrijheid in, maar ik als ik iets opstart moet ik wel het gevoel krijgen van ‘ja, dit wil iemand oppakken anders is het idee zonde.’ Die mobiele app bijvoorbeeld, was toen te vroeg. Omdat ze dachten dat niemand met een mobiel ging internetten. Dat had wel publiciteit opgeleverd, maar duurde wel voordat het werd opgepakt. Ik heb de vrijheid die ik als innovatiemanager natuurlijk moet hebben met nieuwe technologieen. En natuurlijk kijk ik waar problemen liggen die ik op kan lossen. Als ik in kaders moet werken ga ik mezelf snel vervelen. Ik ben een opstarter geen afmaker. Visie over trendwatchers in de toekomst: Alle marketeers moeten het kunnen, het voelt als een overwinning dat het vak wordt erkend en groter wordt. En meer mensen moeten die blik hebben. Bedrijven denken in onderzoek-

en onder consumenten en dan zeggen ze het moet zo want de consument vind dat. Ik vind dat heel bizar. Die bakker heeft gewoon echt contact. Het wordt alleen maar makkelijker om tot kennis en data te komen tegenwoordig, dus dat maakt het beroep ook makkelijker. Het maakt mij geen reet uit of de automatisering komt, ik vind het gewoon leuk dus ik blijf het doen of je nou luistert of niet. Visie voor de toekomst qua trends of grote ontwikkeling: Een trend is controle terugpakken over identiteit en data door consument. Consumenten willen openheid, input en controle over de data. We zijn wat minder naief. Dus dat wordt belangrijk voor de bedrijven die gebouwd zijn op data zoals Interpolis. Tips: Kijk op een andere manier naar dingen en stel je zelf de vraag waarom. Mensen maken zelf hun augurken of zijn zelf bier gaan brouwen. Stel jezelf hierbij de vraag â&#x20AC;&#x2DC;waarom?â&#x20AC;&#x2122;. Doe alleen wat je leuk vindt. En laat je dit half jaar niks wijs maken, maar haal er alles uit, omdat het heel erg nuttig is in wat voor beroep je ook gaat doen.

BRONNEN

Appletizer. (z.j.). Seminar Lidewij Edelkoort. Geraadpleegd op https://www.appletizer.nl/nl/seminars/lidewij-edelkoort-anti-fashion-a-w-2016-2017/ Artiest.nu. (z.j.). Christine Boland. Geraadpleegd op http://www.artiest.nu/artiesten/christine-boland/ Blogspot. (z.j.). Carl Rohde. Geraadpleegd op http://groep11cox.blogspot.nl/2009/12/trendwatchers.html Boland, C. (z.j.). Christine Boland. Geraadpleegd op http://www.christineboland.nl/over-christine-boland/ Boland, C. (z.j.). Christine Boland. Geraadpleegd op http://www.christineboland.nl/presentaties/ Bosma, T. (z.j.). Extend Limits. Geraadpleegd op http://www.extendlimits.nl/ Bosma, T. (z.j.). Tony Bosma [LinkedIn]. Geraadpleegd op http://www.linkedin.com/in/tonybosma Brainreverse. (z.j.). Faith Popcorn. Geraadpleegd op http://www.faithpopcorn.com/culturepulse-articles/2015/1/12/faith-popcorn-in-the-new-york-observer

Brainreverse. (z.j.). Faith Popcorn. Geraadpleegd op http://www.faithpopcorn.com/futurist-ceo/ Brainreverse. (z.j.). Faith Popcorn. Geraadpleegd op http://www.faithpopcorn.com/trendbank/ Edelkoort, L. (z.j.). Trendtablet. Geraadpleegd op http://www.trendtablet.com/?page_id=85 Edelkoort, L. (z.j.). Edelkoort. Geraadpleegd op http://www.edelkoort.com/lidewij-edelkoort/

Eshuis, K. (z.j.). FD/Alexander Klopping. Geraadpleegd op http://fd.nl/economie-politiek/900252/boegbeeld-klopping-vond-blendle-maar-een-stom-idee Fontys. (z.j.). Carl Rohde. Geraadpleegd op http://fontys.nl Google. (z.j.). Alexander Klopping. Geraadpleegd op https://www.google.nl/#q=Alexander+klopping Het Sprekers Buro. (z.j.). Lidewij Edelkoort. Geraadpleegd op http://www.hetsprekersburo.nl/sprekers/lidewij-edelkoort/00321 Humanityhouse. (z.j.). Hilde Roothart. Geraadpleegd op http://humanityhouse.org/tentoonstellingen-item/hilde-roothart/ Klopping, A. (z.j.). Alexander Klopping [Twitter]. Geraadpleegd op https://twitter.com/alexandernl Klopping, A. (z.j.). Alexander Klopping. Geraadpleegd op http://www.alexanderklopping.nl Laarhoven Design. (z.j.). Spreker Farid Tabarki. Geraadpleegd op http://www.laarhovendesign.nl/nl/over-ons/nieuws/leven-ineen-voortdurende-flux Meijer, W. (z.j.). Artikel. Geraadpleegd op http://www.dezaak.nl/in-8-stappen-uw-toekomstvisie-op-papier-3130413.html Meijer, W. (z.j.). Wybren Meijer [LinkedIn]. Geraadpleegd op https://www.linkedin.com/in/wybrenmeijer Meijer, W. (z.j.). Futureconsult. Geraadpleegd op http://futureconsult.nl Popcorn, F. (z.j.). Faith Popcorn [LinkedIn]. Geraadpleegd op https://www.linkedin.com/pub/faith-popcorn/1/879/6b3 Raatgever, S. (z.j.). AD/Alexander Klopping. Geraadpleegd op http://www.ad.nl/ad/nl/1022/Celebs/article/detail/3680649/2014/06/28/Alexander-Klopping-Ik-wil-steeds-nieuwe-levels-kunnen-spelen.dhtml Rohde, C. (z.j.). Carl Rohde. Geraadpleegd op http://scienceofthetime.com Rohde, C. (z.j.). Carl Rohde [LinkedIn]. Geraadpleegd op https://www.linkedin.com/in/carlrohde Speakersacademy. (z.j.). Spreker Farid Tabarki. Geraadpleegd op https://www.speakersacademy.com/nl/spreker/farid-tabarki/ Sprekershuys. (z.j.). Spreker Farid Tabarki. Geraadpleegd op http://www.sprekershuys.nl/sprekers/farid-tabarki Tabarki, F. (z.j.). Studio Zeitgeist. Geraadpleegd op http://www.studiozeitgeist.eu/about The next women. (z.j.). Hilde Roothart. Geraadpleegd op http://www.thenextwomen.nl/2010/05/female-business-hero-interview-met-hilde-roothart/ Trendslator. (z.j.). Hilde Roothart. Geraadpleegd op http://trendslator.nl/bureau/trendwatcher/ Trendslator. (z.j.). Hilde Roothart. Geraadpleegd op http://trendslator.nl/bureau/trendslator/ Vn. (z.j.). Christine Boland. Geraadpleegd op http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/De-beste-in-zijn-vakChristine-Boland.htm Vn. (z.j.). Hilde Roothart. Geraadpleegd op http://www.vn.nl/Archief/Samenleving/Artikel-Samenleving/De-beste-in-zijn-vakHilde-Roothart.htm