EssEnt IsU
Foto: FrAnCoIs WIErInGA
WORLD CUP
SPEED
SKATING
EssEnt IsU World Cup
BoB
DE JONG Winnaar essent isu World Cup -
HIJ KRIJGT SOMS MISSCHIEN NIET DE WAARDERING DIE HIJ VERDIENT, BOB DE JONG. MAAR VORIG SEIZOEN WAS DE DIESEL UIT LEIMUIDEN WEER ONGENAAKBAAR OP DE LANGE AFSTANDEN. WINST IN VIJF VAN DE ZES ISU WORLD CUP-WEDSTRIJDEN EN HET EINDKLASSEMENT, DAARNA VOLGDEN NOG WERELDTITELS OP DE VIJF EN TIEN KILOMETER. EEN SCHITTEREND SEIZOEN VOOR EEN SCHITTERENDE STAYER.
054
15 16 17 18 19 20
KlasseMent / MAnnEn 500m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Lee Kang-Seok Lee Kyou-Hyuk Joji Kato Tucker Fredricks Jan Smeekens Keiichiro Nagashima Akio Ota Yuya Oikawa Dmitry Lobkov Jacques de Koning Nico Ihle Jamie Gregg Pekka Koskela Ryohei Haga Stefan Groothuis Hein Otterspeer Aleksey Yesin Espen A. Hvammen Vincent Labrie Mika Poutala
ZKO ZKO JPN VS NED JPN JPN JPN RUS NED DUI CAN FIN JPN NED NED RUS NOO CAN FIN
845 745 671 639 592 538 501 475 450 406 323 306 277 274 256 215 184 164 155 125
MAnnEn 1000m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Stefan Groothuis Lee Kyou-Hyuk Shani Davis Simon Kuipers Denny Morrison Jan Bos Samuel Schwarz Mikael F. Larsen Nico Ihle Dmitry Lobkov Aleksey Yesin Denis Kuzin Hein Otterspeer Jamie Gregg
055
NED ZKO VS NED CAN NED DUI NOO DUI RUS RUS KAZ NED CAN
580 522 485 354 336 317 314 299 270 253 236 187 170 147
SCHAATSEN 2011/2012
Matteo Anesi Lars ElDUIsma Trevor Marsicano Philippe Riopel Kjeld Nuis Lee Kang-Seok
ITA NED VS CAN NED ZKO
125 110 108 105 100 100
MAnnEn 1500m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Shani Davis VS Håvard Bøkko NOO Stefan Groothuis NED Ivan Skobrev RUS Trevor Marsicano VS Simon Kuipers NED Mark Tuitert NED Denny Morrison CAN Jonathan Kuck VS Mikael F. Larsen NOO Lucas Makowsky CAN Wouter Olde Heuvel NED Alexis Contin FRA Rhian Ket NED Yevgeny Lalenkov RUS Zbigniew Brodka POL Enrico Fabris ITA Konrad Niedzwiedzki POL Henrik Christiansen NOO Kjeld Nuis NED
440 357 342 333 325 303 298 257 190 188 186 161 149 128 109 95 88 80 67 57
MAnnEn 5000/10000m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Bob de Jong Ivan Skobrev Bob de Vries Håvard Bøkko Jonathan Kuck Wouter Olde Heuvel Jorrit Bergsma Lee Seung-Hoon Patrick Beckert Øystein Grødum Dmitry Babenko Alexis Contin
NED RUS NED NOO VS NED NED ZKO DUI NOO KAZ FRA
610 400 356 331 275 255 224 220 163 157 146 139
13 14 15 16 17 18 19 20
Shane Dobbin Jan Szymanski Henrik Christiansen Jan Blokhuijsen Norimasa Zaike Marco Weber Lucas Makowsky Arjen van der Kieft
NZL POL NOO NED JPN DUI CAN NED
121 99 99 96 85 83 72 70
MAnnEn AChtErVolGInG 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Noorwegen Rusland Verenigde Staten Canada Duitsland Polen Italië Nederland Kazachstan Tsjechïe Frankrijk Japan Zuid-Korea
NOO RUS VS CAN DUI POL ITA NED KAZ TSJ FRA JPN ZKO
270 250 232 220 174 147 141 120 109 79 56 49 36
DUI ZKO NED VS JPN DUI JPN NED NED CAN NED CHN ZKO CHN JPN CHN RUS
1190 875 735 548 511 442 430 386 375 311 291 255 251 250 196 195 187
VroUWEn 500m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Jenny Wolf Lee Sang-Hwa Margot Boer Heather Richardson Nao Kodaira Judith Hesse Maki Tsuji Laurine van Riessen Annette Gerritsen Shannon Rempel Thijsje Oenema Yu Jing Lee Bo-Ra Qi Shuai Yukana Nishina Wang Beixing Olga Fatkulina
18 Lauren Cholewinski 19 Christine Nesbitt 20 Chiara Simionato
VS CAN ITA
180 136 127
Heather Richardson VS Christine Nesbitt CAN Margot Boer NED Nao Kodaira JPN Ireen Wüst NED Laurine van Riessen NED Shannon Rempel CAN Judith Hesse DUI Marrit Leenstra NED Gabriele Hirschbichler DUI Maki Tsuji JPN Monique Angermüller DUI Brittany Schussler CAN Miho Takagi JPN Chiara Simionato ITA Cindy Klassen CAN Lee Sang-Hwa ZKO Ida Njåtun NOO Annette Gerritsen NED Zhang Hong CHN
605 590 360 353 350 302 264 261 250 228 222 216 202 197 144 122 121 103 100 100
VroUWEn 1000m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
VroUWEn 1500m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Christine Nesbitt CAN Marrit Leenstra NED Ireen Wüst NED Brittany Schussler CAN Martina Sáblíková TSJ Cindy Klassen CAN Ida Njåtun NOO Jilleanne Rookard VS Diane Valkenburg NED Yekaterina Lobysheva RUS Laurine van Riessen NED Yekaterina Shikhova RUS Jorien Voorhuis NED Heather Richardson VS Hege Bøkko NOO
575 466 460 265 227 213 185 181 176 175 159 152 139 136 97
16 17 18 19 20
Isabell Ost Margot Boer Miho Takagi Yuliya Skokova Ingeborg Kroon
DUI NED JPN RUS NED
81 77 70 65 62
VroUWEn 3000/5000m 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Martina Sáblíková Stephanie Beckert Jilleanne Rookard Brittany Schussler Eriko Ishino Jorien Voorhuis Cindy Klassen Shiho Ishizawa Ireen Wüst Christine Nesbitt Ida Njåtun Marije Joling Masako Hozumi Jennifer Bay Claudia Pechstein Kristina Groves Yelena Sokhryakova Luiza Zlotkowska Mari Hemmer Katrin Mattscherodt
TSJ DUI VS CAN JPN NED CAN JPN NED CAN NOO NED JPN DUI DUI CAN RUS POL NOO DUI
510 475 351 267 256 239 218 186 176 155 149 138 134 126 125 120 113 96 89 85
VroUWEn AChtErVolGInG 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Nederland Duitsland Noorwegen Rusland Canada Polen Japan Verenigde Staten Zuid-Korea China
NED DUI NOO RUS CAN POL JPN VS ZKO CHN
300 250 250 220 175 135 112 72 60 45
Foto: FrAnCoIs WIErInGA
World Cup
Essent ISU World Cup
Puntentelling Op basis van de resultaten in de A- en B- groep, krijgen de rijders punten volgens onderstaande tabel. In de meeste gevallen zijn de kolommen A1 en B1 van toepassing, uitgezonderd in de volgende gevallen: • Als in de A-groep van de 5000 meter voor vrouwen en de 10.000 meter voor mannen slechts 12 rijders uitkomen, gelden respectievelijk de kolommen A2 en B2; • In de World Cup finale krijgen de eerste vijf rijders een bonus van 50 procent van de normale score, volgens kolom A3. Dat geldt ook voor de laatste achtervolgingsrace. Klassering A1 A2 A3 Klassering B1 Normaal 5000m vr Finale in combinatie
B2
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.
35 30 25 21 18 15 13 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 -
foto: proshots.nl
10.000m m
Vijf keer topschaatsen in Heerenveen Met twee Essent ISU World Cup-weekends (2-4 december en 2-4 maart), het NK Sprint (29 en 30 december), het NK Allround (4 en 5 februari) en het WK Afstanden (2225 maart) staat schaatstempel Thialf dit seizoen maar liefst vijf keer bol van de spannende topsport. Wat is leuker dan er zelf ‘live’ bij te zijn? Bestel je kaarten snel en eenvoudig via schaatsen.nl/kaartverkoop.
100 100 80 80 70 70 60 60 50 50 45 45 40 40 36 35 32 30 28 25 24 20 21 15 18 - 16 14 12 10 8 6 5 4 3 2 1
150 120 105 90 75 45 40 36 32 28 24 21 18 16 14 12 10 8 6 5 4 3 2 1
de Grand World Cup!
Elk Essent ISU World Cup-weekend ligt er per afstand voor de winnaar een geldbedrag van 1.500 dollar klaar. De overall-winnaar van iedere afstand wint aan het eind van het seizoen 15.000 dollar. Het totale prijzengeld: Achtervolging 1. $ 2.100,2. $ 1.500,3. $ 1.200,Mass-start 1. $ 750,2. $ 500,3. $ 250,Grand World Cup 1. $ 20.000,-
Bron: isu.org, Bedragen in Amerikaanse dollars.
1. 25 2. 19 3. 15 4. 11 5. 8 6. 6 7. 4 8. 2 9. 1 10. - 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24.
5000m vr 10.000m m
Nieuw:
Prijzengeld Per afzonderlijke wedstrijd 1. $ 1.500,2. $ 1.000,3. $ 800,(indien een afstand twee keer geschaatst wordt, zoals bij de 500 en 1000 meter, is per race de helft beschikbaar)
met A1
Totaalklassement (per afstand) 1. $ 15.000,2. $ 10.000,3. $ 7.000,4. $ 5.000,5. $ 4.000,6. $ 3.500,7. $ 3.000,8. $ 2.500,9. $ 2.000,10. $ 1.500,-
Totaalklassement (achtervolging) 1. $ 5.000,2. $ 3.000,3. $ 2.500,4. $ 2.000,5. $ 1.500,Totaalklassement (Mass-start) 1. $ 1.500,2. $ 1.000,3. $ 500,-
Met ingang van dit seizoen wordt voor het eerst een speciale ranglijst bijgehouden, om uiteindelijk een overall World Cup-winnaar te bepalen voor zowel mannen als vrouwen: de Grand World Cup 2011/2012, de beste dan wel meest constante schaatser van het seizoen. De beste vijf schaatsers van elke race krijgen voor dat klassement de volgende punten (tussen haakjes het aantal per 500/1000m race):
Tot WB-finale 1. 10 (5,0) 2. 8 (4,0) 3. 7 (3,5) 4. 6 (3,0) 5. 5 (2,5)
WB-finale 1. 15 (7,5) 2. 12 (6,0) 3. 10,5 (5,25) 4. 9 (4,5) 5. 7,5 (3,75)
056
Foto: FrAnCoIs WIErInGA
Wotherspoon
DE WOrLD CUP-kAMPIOEn Het World Cup-circuit werd in het seizoen 1985/86 door de internationale schaatsbond ISU geïntroduceerd. Jeremy Wotherspoon is de absolute recordhouder wat het aantal overwinningen betreft. De legendarische Canadese sprinter boekte tussen 1998 en 2008 maar liefst 67 zeges, waarvan 49 op de 500 meter en 18 op de 1000 meter. Bij de vrouwen is uiteraard Gunda Niemann-Stirnemann lijstaanvoerder. De Duitse alleskunner won haar eerste van 98 races in 1989 en de laatste in 2001. Niemann zegevierde twee keer op de 1000 meter, 39 keer op de 1500 meter, 42 keer op de 3000 meter en 15 keer op de 5000 meter. De beste Nederlanders in het historische overzicht zijn Rintje Ritsma en Marianne Timmer. De Beer uit Lemmer staat op de achtste plaats met 29 overwinningen (11 op de 1500 meter, 17 op de 5000 meter en één op de 10 kilometer). Timmer is zeventiende in het totaalklassement, met 13 zeges waarvan drie op de 500 meter en 10 op de 1000 meter.
WINNAARS ESSENT ISU WORLD CUP 2010/2011: Mannen 500m 1000m 1500m 5000/10.000m achtervolging
057
Kang-Seok Lee (Z-Ko) Stefan Groothuis (Ned) Shani Davis (VS) Bob de Jong (Ned) Noorwegen
SCHAATSEN 2011/2012
Vrouwen 500m 1000m 1500m 3000/5000m achtervolging
Jenny Wolf (Dui) Heather Richardson (VS) Christine Nesbitt (Can) Mártiná Sabliková (Tsj) Nederland
Mis niKs! Zorg dat je geen enkel langebaanevenement mist dit schaatsseizoen met de essent Schaatskalender. Je kunt ’m gratis downloaden of gratis bestellen op posterformaat (a2) op www.essent.nl/schaatsen. 1 x275_v1 15-11-11 14:58 Pagina
2011-11-15-SCHAATSEN2011-2012-220
Data en locaties onder voorbehoud Fotografie van Koen Verweij door
François Wieringa
November 2011 04-06 KPN NK Afstanden Heerenveen [RUS] 18-20 Essent ISU World Cup Chelyabinsk [KAZ] 25-27 Essent ISU World Cup Astana December 2011 02-04 Essent ISU World Cup Heerenveen 26-30 KNSB Schaatsweek Heerenveen 29-30 KPN NK Sprint Heerenveen Januari 2012 [HON] 06-08 Essent ISU EK Allround Budapest Lake City [USA] 21-22 Essent ISU World Cup Salt [CAN] 28-29 Essent ISU WK Sprint Calgary Februari 2012 04-05 KPN NK Allround Heerenveen [NOR] 11-12 Essent ISU World Cup Hamar Moskou [RUS] 18-19 Essent ISU WK Allround Maart 2012 02-04 Essent ISU World Cup Heerenveen Berlijn [DUI] 09-11 Essent ISU World Cup FINALE Heerenveen 22-25 Essent ISU WK Afstanden
Essent schaatskalender Essent levert.
SCHAATSEN Mondiale sport danKzij World Cup De Essent ISU World Cup Speed Skating, zoals de serie wereldbekerwedstrijden officieel heet, stimuleert de mondialisering van de schaatssport. “De toekomst ziet er goed uit,” meent Jan Dijkema, vice-voorzitter van de ISU. teKSt: JAN-CEES BUTTER
A
Als je het huidige World Cup-seizoen bekijkt, is het nauwelijks nog te geloven, maar in 1994 was de internationale schaatscompetitie vrijwel op sterven na dood. De World Cup, in het leven geroepen tijdens het seizoen 1985/1986, moest ooit voor mondialisering van de sport zorgen, maar halverwege de jaren negentig werd hardop getwijfeld over de levensvatbaarheid van dat plan. De oorzaak? Geld. Of, althans: het gebrek eraan. “Sommige bonden hadden niet eens de middelen om hun rijders af te vaardigen,” herinnert Jan Dijkema, vice-voorzitter van de ISU, de internationale schaatsunie. Halverwege de jaren negentig, onder het bewind van een fris bestuur, werd de competitie van een nieuwe impuls voorzien. Er kwam een andere sponsor, energieleverancier Essent, en de prijzengelden voor schaatsers werden aanzienlijk verhoogd. Sindsdien is de Essent ISU World Cup Speed Skating, zoals de competitie officieel heet, een florerende business. “De competitie is self supporting,” stelt Dijkema. “En de toekomst ziet er ook goed uit.” Neem alleen al de mondialisering van de sport, een van
de oogpunten van de World Cup. Bij de eerste World Cup-wedstrijd van de junioren, half november in het Duitse Erfurt, werd de drieduizend meter bij de mannen gedomineerd door China, dat liefst vier (!) schaatsers bij de eerste zes plekken had. “Terwijl ze voorheen alleen op de sprintnummers meededen,” weet Dijkema.
Kalender Onder schaatsers en coaches wordt veelal positief gesproken over het ontstaan van de internationale top competitie. “Dit heeft het schaatsen wezenlijk veranderd,” meent coach Jac Orie (Control). “Het specialisme in afstanden is groter geworden, en dat is, mede met het oog op de Olympische Spelen, een gunstige ontwikkeling geweest. Verder is de sport hierdoor commerciëler geworden. De kijkcijfers en het aantal sponsors zijn flink gestegen.” Bart Veldkamp, assistent-coach bij TVM, was vanaf het begin een voorstander van de World Cup-competitie. “Het allrounden is voor een schaatser een hele complexe bezigheid, terwijl de dichtheid heel beperkt is. Tegelijkertijd worden bonden min of meer beloond 058
Foto: FrAnCoIs WIErInGA
EssEnt IsU World Cup
Foto: FrAnCoIs WIErInGA
N
qua afstand, dus dan is het ook eerlijker om per afstand te rijden.” Veldkamp pleit echter wel voor een herkenbare seizoensindeling. Begin oktober en eind maart ziet de Hagenaar liever geen wedstrijden op het programma staan. “Ik zou de kalender meer willen centreren,” motiveert Veldkamp. “In december en januari moeten de grote schaatsmomenten zijn. Dan liggen alle andere sporten stil en is het noordelijk halfrond volledig in de ban van schaatsen. Ideaal om de sport te promoten.” Sommige schaatsers ervaren het vele reizen als zwaar. De World Cup wordt dit seizoen in zeven weekenden afgewerkt, een cyclus die loopt via Tsjeljabinsk (Rusland), Astana (Kazachstan), Heerenveen, Salt Lake City (VS), Hamar (Noorwegen), nogmaals Heerenveen en begin maart wordt afgesloten met de wereldbekerfinale in Berlijn. Daarbij komen het EK Allround in Hongarije, het WK Allround in Moskou de WK Sprint in Canada. Aardig wat airmiles dus. “We gaan het hele jaar van links naar
ard SCHenK: “sChaatsen Moet, net als golF en tennis, ooK een rondreizend CirCus Worden” rechts de wereld over, dwars door jetlags heen. We moeten oppassen dat we niet gaan overdrijven,” waarschuwt Orie. “Het kost ook veel geld.” Bart Veldkamp vindt de discussie over het vele reizen onzinnig. “Als we de hele tijd in Heerenveen rondjes blijven rijden, is het snel afgelopen met de schaatssport. Wat mij betreft gaan we ook schaatsen in Australië. Want dat betekent dat ze daar ook bezig zijn met de sport. Dat lijkt me alleen maar goed.”
CirCus Ard Schenk, één van de voorstanders van het World Cupcircuit, sluit zich aan bij Veldkamp. “Als je van schaatsen een mondiale sport wilt maken, zul je daar iets voor over moeten hebben.” Schenk meent echter dat de coördinatie tussen de verschillende evenementen voor verbetering vatbaar is. “Laten we een voorbeeld nemen aan tennis en golf, waar men per werelddeel een aantal toernooien achter elkaar speelt. Dat werkt veel beter. Schaatsen moet, net als deze sporten, ook een rondreizend circus worden.” Schenk spreekt met tevredenheid over de huidige status van de World Cup-wedstrijden. “Voorheen was er desinteresse, omdat veel schaatsers zich alleen maar focusten op de Olympische Spelen. Nu valt er tussendoor ook iets te halen. Je ziet een serieuze kanteling; door het succes van de World Cup komen EK’s en WK’s in de knel.” 059
SCHAATSEN 2011/2012
MedaIlleSpIeGel WORLD CUP MEDAILLES PER LAND Pos 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 23
Land Duitsland Nederland Verenigde Staten Canada Japan DDR Noorwegen China Zuid-Korea Rusland Sovjet-Unie Italië Oostenrijk Tsjechië Wit-Rusland Finland Zweden GOS Kazachstan België Polen West-Duitsland Australië Roemenië
G 314 296 243 186 183 121 94 60 50 49 23 23 21 21 14 11 9 5 2 2 1 0 0 0
Z 232 359 193 174 215 78 82 68 81 81 22 19 26 10 19 12 21 1 5 3 9 5 0 0
B 196 373 175 159 244 65 87 55 86 91 34 44 33 4 8 20 14 1 5 0 15 5 1 1
T 742 1028 611 519 642 264 263 183 217 221 79 86 80 35 41 43 44 7 12 5 25 10 1 1
G(M) 18 228 136 95 130 47 91 11 41 25 23 11 9 0 9 11 8 5 2 2 0 0 0 0
Z(M) 14 226 129 86 135 15 74 18 59 43 21 10 10 0 7 12 19 1 0 3 6 3 0 0
B(M) 25 222 103 77 134 23 70 10 64 52 28 19 13 0 2 20 13 1 2 0 9 3 1 0
T(M) 57 676 368 258 399 85 235 39 164 120 72 40 32 0 18 43 40 7 4 5 15 6 1 0
G(V) 296 68 107 91 53 74 3 49 9 24 0 12 12 21 5 0 1 0 0 0 1 0 0 0
Z(V) 218 133 64 88 80 63 8 50 22 38 1 9 16 10 12 0 2 0 5 0 3 2 0 0
B(V) 171 151 72 82 110 42 17 45 22 39 6 25 20 4 6 0 1 0 3 0 6 2 0 1
T(V) 685 352 243 261 243 179 28 144 53 101 7 46 48 35 23 0 4 0 8 0 10 4 0 1
Legenda: G - Goud, Z - Zilver, B - Brons, T - Totaal, (M) - Man, (V) - Vrouw
WORLD CUP MEDAILLES MANNEN Pos 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41
Naam Jeremy Wotherspoon Uwe-Jens Mey Shani Davis Dan Jansen Hiroyasu Shimizu Ådne Søndrål Igor Zhelezovski Rintje Ritsma Erben Wennemars Sven Kramer Johann Olav Koss Manabu Horii Gianni Romme Geir Karlstad Jan Bos Bob de Jong Lee Kyou-Hyuk Bart Veldkamp Carl Verheijen Lee Kang-Seok Nick Thometz Denny Morrison Yasunori Miyabe Yu Fengtong Joji Kato Yuya Oikawa Chad Hedrick Enrico Fabris Keiichiro Nagashima Pekka Koskela Peter Adeberg Sergey Klevchenya Håvard Bøkko Michael Hadschieff Tucker Fredricks Ids Postma Gerard van Velde Bae Ki-Tae Falko Zandstra Tomas Gustafson Mark Tuitert
Land CAN DDR, DUI VS VS JPN NOO SU, GOS, WRU NED NED NED NOO JPN NED NOO NED NED ZKO NED, BEL NED ZKO VS CAN JPN CHN JPN JPN VS ITA JPN FIN DDR, DUI RUS NOO OOS VS NED NED ZKO NED ZWE NED
G 67 48 47 46 35 30 30 29 28 28 23 22 22 17 16 15 14 13 13 12 12 11 11 11 11 10 9 9 9 9 9 8 8 8 7 7 6 6 6 6 6
Z 27 13 14 45 11 21 15 20 32 2 9 17 10 8 14 18 16 15 13 20 19 20 17 16 15 7 10 9 8 5 2 14 13 8 5 4 17 9 9 8 6
B 29 13 9 12 16 11 9 14 20 0 6 13 5 5 26 16 21 7 16 8 17 14 12 7 10 4 4 12 6 8 8 13 10 6 9 9 13 10 6 4 12
T 123 74 70 103 62 62 54 63 80 30 38 52 37 30t 56 49 51 35 42 40 48 45 40 34 36 21 23 30 23 22 19 35 31 22 21 20 36 25 21 18 24
42 Jakko Jan Leeuwangh 43 Akira Kuroiwa 44 Jan Smeekens
NED JPN NED
6 6 6
5 3 3
2 5 1
13 14 10
G Z 98 24 69 31 59 24 58 23 36 35 34 23 26 43 22 22 21 14 21 10 19 12 17 16 16 9 16 9 15 16 15 15 15 14 15 13 14 18 13 10 13 9 12 16 12 9 12 9 11 16 11 13 11 8 10 9 8 18 7 22 7 6 7 5 7 1 6 13 6 12 6 6 6 3
B 9 27 14 5 38 17 18 13 3 4 20 13 10 4 12 14 18 11 10 16 1 18 15 11 9 12 14 4 18 27 5 9 2 8 14 5 11
T 131 127 97 86 109 74 87 57 38 35 51 46 35 29 43 44 47 39 42 39 23 46 36 32 36 36 33 23 44 56 18 21 10 27 32 17 20
WORLD CUP MEDAILLES VROUWEN Pos 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37
Naam Gunda Niemann Bonnie Blair Anni Friesinger Jenny Wolf M. Garbrecht-Enfeldt Catriona Le May Doan Claudia Pechstein Christine Nesbitt Karin Kania Martina Sáblíková Chris Witty Cindy Klassen Wang Manli Christa Luding Jennifer Rodriguez Svetlana Zhurova Kristina Groves Angela Hauck Ireen Wüst Marianne Timmer Ye Qiaobo Emese Hunyady Chiara Simionato Tomomi Okazaki Wang Beixing Franziska Schenk Renate Groenewold Yvonne van Gennip Lee Sang-Hwa Sabine Völker Tonny de Jong Kyoko Shimazaki Xue Ruihong Eriko Sanmiya Seiko Hashimoto Andrea Ehrig Sayuri Osuga
Land DDR, DUI VS DUI DU DDR, DUI CAN DUI CAN DDR TSJ VS CAN CHN DDR, DUI VS RUS CAN DDR, DUI NED NED CHN OOS ITA JPN CHN DUI NED NED ZKO DUI NED JPN CHN JPN JPN DDR JPN
EssEnt IsU World Cup
DE ISU WORLD CUP ARENA’S
HET ISU WORLD CUP CIRCUIT IS DIT SEIZOEN VERSPREID OVER ZEVEN WEDSTRIJDEN, VERREDEN OP ZES VERSCHILLENDE BANEN. HEERENVEEN IS TWEE KEER GASTHEER, HET TRADITIONELE FINALEWEEKEND SPEELT ZICH AF IN BERLIJN. teKSt: MAARTEN SCHOLTEN
TSJELJABINSK (ruSland)
- noVeMBer BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
M M M M M V V V V V
34.79 1:09.46 1:46.88 6:24.80 13:34.88 38.71 1:17.48 1:59.31 4:14.64 7:17.53
Dmitry Lobkov Dmitry Lobkov Ivan Skobrev Ivan Skobrev Artem Belusov Olga Fatkulina Olga Fatkulina Yekaterina Shikhova Svetlana Vysokova Yelena Sokhryakova
RUS RUS RUS RUS KAZ RUS RUS RUS RUS RUS
ASTANA
(KaZaCHSTan)
- noVeMBer De Nederlanders Bertus Butter en Marcel Boukens bouwden een hypermoderne overdekte ijsbaan in Astana, begin dit jaar in gebruik genomen bij de Aziatische Spelen. Jarenlang waren er plannen om de beroemde baan van Medeo te overkappen, waar vroeger alle records sneuvelden. In combinatie met de hoogte van 1.691 meter zou Kazachstan dan beschikken over de snelste baan ter wereld. Maar een hal bouwen in de hoofdstad Astana bleek eenvoudiger. Icestadium Astana, op 348 meter hoogte, bleek direct een concurrent van vergelijkbare indoorbanen. Bondscoach Vadim Sayutin vindt er een goede plek om te bouwen aan een sterke nationale ploeg.
BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
M M M M M V V V V V
34.98 1:10.19 1:47.37 6:25.56 13:09.74 37.85 1:18.85 1:58.37 4:07.82 7:09.23
Joji Kato Roman Krech Denis Kuzin Lee Seung-Hoon Lee Seung-Hoon Yu Jing Yekaterina Aydova Wang Fei Masako Hozumi Masako Hozumi
JPN KAZ KAZ ZKO ZKO CHN KAZ CHN JPN JPN
060
Foto: FrAnCoIs WIErInGA
De overdekte ijsbaan Uralskaja Molnija werd in 2005 gebouwd, in dezelfde periode als Krylatskoje (Moskou) en Kometa (Kolomna). Tsjeljabinsk, een middelgrote industriestad in de Oeral, dankt de baan aan haar beroemdste inwoner: schaatsster Lydia Skoblikova, die in 1960 twee keer olympisch kampioene werd en in 1964 goud won op alle vier de afstanden. “Ze is de moeder van alle schaatsers uit Tsjeljabinsk,” zegt Svetlana Kaykan, regerend Russische kampioene op de 500 meter over de nu 72-jarige schaatslegende Skoblikova. De op 222 meter boven de zeespiegel gelegen Uralblitz, zoals de bijnaam van de hal luidt, behoort tot de snelste banen ter wereld.
HEERENVEEN (nederland)
- deCeMBer & - MaarT
Foto: proshots.nl
BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
M M M M M V V V V V
061
34.77 1:08.39 1:44.48 6:12.97 12:49.88 37.60 1:15.01 1:54.05 4:00.28 6:49.31
Lee Kyou-Hyuk Shani Davis Shani Davis Sven Kramer Sven Kramer Jenny Wolf Christine Nesbitt Ireen Wüst Ireen Wüst Martina Sáblíková
SCHAATSEN 2011/2012
ZKO VS VS NED NED DUI CAN NED NED TSJ
Sinds de overkapping van Thialf in 1986 staan de schaatstoernooien in Heerenveen bekend als Carnaval van het Noorden. In eerste instantie vooral bij EK en WK (zelden werd het volkslied van de toenmalige Sovjet-Unie harder meegebruld dan na de wereldtitel van Nicolai Goeljajev in 1987), later ook bij wedstrijden om de World Cup. Voor buitenlandse schaatsers is de entourage in het 40 centimeter boven de zeespiegel gelegen Thialf steevast een hoogtepunt in hun seizoen. Voor schaatsers uit veel gewesten is Thialf wat sportfaciliteiten betreft nog altijd een mekka vergeleken met hun eigen banen als Utrecht of Den Haag. Maar het Nederlandse topschaatsen schreeuwt om een nieuwe hal in Heerenveen, liefst al voor 2015.
EssEnt IsU World Cup
SALT LAKE CITY (VerenIGde STaTen) - JanuarI
De snelste baan ter wereld is de Utah Olympic Oval, gelegen op 1.425 meter hoogte. Voor de sfeer hoef je niet naar Salt Lake City, voor records wel. Vier van de vijf wereldrecords bij de mannen werden gereden op de baan waar Gerard van Velde en Jochem Uytdehaage in 2002 olympische schaatshistorie schreven. Op de 500 meter staat de 34,03 van Jeremy Wotherspoon al sinds november 2007. Shani Davis reed er in 2009 ooit voor onmogelijk gehouden toptijden op 1.000 (1.06,42) en 1.500 meter (1.41,04). Maar het oudste wereldrecord op de Oval is in handen van Sven Kramer, die in maart 2007 bij de WK afstanden iedereen verpulverde op de tien kilometer: 12.41,69.
BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
M M M M M V V V V V
34.03 1:06.42 1:41.04 6:06.06 12:41.69 37.00 1:13.36 1:51.79 3:56.29 6:42.66
Jeremy Wotherspoon CAN Shani Davis VS Shani Davis VS Enrico Fabris ITA Sven Kramer NED Jenny Wolf DUI Christine Nesbitt CAN Cindy Klassen CAN Martina Sáblíková TSJ Martina Sáblíková TSJ
062
HAMAR
(noorWeGen) - FeBruarI BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
M M M M M V V V V V
34.31 1:08.38 1:44.27 6:09.74 12:50.96 37.52 1:14.81 1:54.65 4:00.26 6:50.07
Jeremy Wotherspoon CAN Shani Davis VS Shani Davis VS Sven Kramer NED Sven Kramer NED Jenny Wolf DUI Anni Friesinger DUI Ireen Wüst NED Gunda Niemann DUI Martina Sáblíková TSJ
Johann Olav Koss vestigde zijn naam in de schaatshistorie in het schitterende Vikingskipet van Hamar, toen hij op de Winterspelen van 1994 goud won op de 1.500, 5.000 en 10.000 meter. De favoriete Nederlanders – Rintje Ritsma, Falko Zandstra en Bart Veldkamp – hadden het nakijken. Bij de WK Allround in 2009 was er wel Nederlands succes in de Noorse schaatstempel. Sven Kramer reed zijn beste vijf kilometer ooit (6.09,74) en was al na één dag nagenoeg zeker van de wereldtitel. Al herinneren de Noren zich vooral de 1.500 meter van een dag later, toen hun favoriet Havard BØkko de Nederlander versloeg in een rechtstreeks duel op de 1.500 meter.
BERLIJN
(duITSland) - MaarT
Traditioneel begint het schaatsseizoen altijd in het Berliner Sportforum in de voormalig Oost-Duitse wijk Hohenschönhausen. Vroeger met de strijd om de Dynamo Cup, later met de eerste World Cup-wedstrijd. Jarenlang ontnam Gunda Niemann hier haar tegenstandsters direct alle hoop voor de rest van het seizoen. Sven Kramer deed hetzelfde met zijn unieke 6.09,75 in november 2006. Dit seizoen is Berlijn het sluitstuk van de reeks wedstrijden om de World Cup. Het biedt thuisrijdster Jenny Wolf, al jarenlang heerser op de 500 meter, de kans om in eigen omgeving het klassement te winnen. En wie weet heeft Claudia Pechstein, afkomstig van Dynamo Berlin, op de lange afstanden inspiratie voor een mooie afsluiting van het seizoen.
063
M M M M M V V V V V
34.70 1:08.53 1:44.47 6:09.76 13:09.06 37.52 1:15.17 1:55.54 4:00.75 6:59.26
Joji Kato Shani Davis Shani Davis Sven Kramer Sven Kramer Jenny Wolf Anni Friesinger Christine Nesbitt Martina Sáblíková Martina Sáblíková
SCHAATSEN 2011/2012
JPN VS VS NED NED DUI DUI CAN TSJ TSJ
Foto’S: FrAnCoIs WIErInGA
BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
CALG
EssEnt IsU World Cup
Foto’S: proshots.nl
BAANRECORDS 500m 1000m 1500m 5000m 10000m 500m 1000m 1500m 3000m 5000m
M M M M M V V V V V
34.05 1:06.91 1:42.01 6:03.32 12:51.60 37.02 1:13.11 1:51.85 3:53.34 6:48.97
Jeremy Wotherspoon CAN Shani Davis VS Denny Morrison CAN Sven Kramer NED Sven Kramer NED Jenny Wolf DUI Cindy Klassen CAN Cindy Klassen CAN Cindy Klassen CAN Cindy Klassen CAN
064
GARY HeT Wonder Van YVonne
D
olYMpiC oVal, CalgarY (Canada)
WANNEER: ESSENT ISU WK SPRINT, 28 EN 29 JANUARI De op 1.105 meter hoogte gelegen Olympic Oval van Calgary is voor Nederland voor altijd verbonden met de drie gouden medailles van Yvonne van Gennip op de Olympische Winterspelen van 1988. Hoewel de baan van Salt Lake City 320 meter hoger ligt, blijven de ijsmakers van Calgary concurrerend als het gaat om records. Bij de vrouwen staat de formidabele 3.53,34 van Cindy Klassen nog altijd als wereldrecord op de drie kilometer. Bij de mannen raasde Sven Kramer, een week daarvoor nog verslagen door Enrico Fabris, in 2007 op ‘zijn’ vijf kilometer naar de nog altijd ongeëvenaarde 6.03,32. Ook bij de Essent ISU WK Sprint van dit jaar zijn toptijden te verwachten. Zoals in 1999, toen Jeremy Wotherspoon wereldkampioen werd maar Jan Bos een schitterend wereldrecord reed op de laatste 1.000 meter. Ook in 2003
065
SCHAATSEN 2011/2012
was het WK Sprint in Calgary en won Wotherspoon, sinds dit seizoen coach in de Kia Speedskating Academy in Inzell. Gerard van Velde eindigde dat jaar als tweede. Bij de vrouwen won de Duitse Monique Garbrecht beide WK’s in Calgary. In 1999 bleef ze Catriona LeMay-Doan vóór. Vier jaar later eindigde Cindy Klassen als tweede. Titelverdedigers zijn de Zuid-Koreaan Lee Kyu-Hyuk (ook wereldkampioen in 2007, 2008 en 2010) en de Canadese Christine Nesbitt. Bij de mannen zijn de kampioenschapsrecords 34,41 (Wotherspoon) en 1.07,46 (Erben Wennemars), en de baanrecords 34,05 (Wotherspoon) en 1.06,91 (Shani Davis). Bij de vrouwen zijn de kampioenschapsrecords 37,60 ( Jenny Wolf) en 1.13,89 (Chiara Simionato), en de baanrecords 37,02 (Wolf) en 1.13,11 (Klassen).
EssEnt IsU World Cup
ESSENT:
MEER
ENTERTAINMENT Energiebedrijf Essent is bezig aan haar dertiende schaatsseizoen als schaatssponsor. De energieleverancier begon bescheiden als naamgevend partner van de World Cups, maar later volgden Thialf, de WK’s en EK’s Allround en de KNSB. Manager externe betrekkingen Paul Boehlé vertelt. teKSt: BAS HAKKER
S
Samen met KPN is Essent een van de grotere sponsors in het schaatsen. In 2007 werd het bedrijf verkozen tot Sponsor van het Jaar door de collega-sponsors. De entree in het schaatsen was een bewuste keuze, zo legt manager externe betrekkingen Paul Boehlé uit, die er vanaf 2000 bij betrokken is. “Onze naambekendheid moest, als nieuw merk, omhoog en we wilden een sport die past bij ons imago: oer-Hollands, dichtbij, vechten tegen de elementen, niet commercieel.” Terwijl in het begin de World Cups centraal stonden, werd er later een verdiepingsslag gemaakt door het schaatsen in de breedte te omarmen. Alleen op die manier is het mogelijk om een beetje maatschappelijke waarde toe te voegen aan het sponsoringproject. Denk aan Rabobank dat, behalve de miljoeneninvestering in de profploeg, ook geld vrijmaakt voor lokale wedstrijdjes van jongeren en amateurs. Er was zelfs
een korte periode dat Essent het marathonschaatsen sponsorde. Dat werd geen groot succes omdat de sport volgens Boehlé niet kon doorgroeien naar een echte kijksport met spektakel. “Het bleef een veredelde amateursport met helaas hier en daar wat plukjes toeschouwers langs de kant.’’
toeKoMst Van het sChaatsen Nu de bekendheid van Essent inmiddels bijna 100 procent is en het imago ook is verbeterd, wordt het tijd voor de laatste stap; producten verkopen door het schaatsen. Tijdens de Svenergy-campagne rond schaatsicoon Sven Kramer in de aanloop naar Vancouver 2010 werden wat ‘learnings’ opgedaan, vertelt Boehlé. “Het verschilt per soort product of je daadwerkelijk meer contracten afsluit door het schaatsen. In Friesland hebben we veel 066
Paul Boehlé met World Cup-winnaar Shani Davis (l), Essent-CEO Peter Terium met de Nederlandse achtervolgingsploeg (r) en directeur Corporate Affairs van Essent Dig Istha met Kang Seok Lee (o).
onderhoudscontracten afgesloten in ruil voor schaatskaarten voor Thialf.” Voor dit seizoen staan weer soortgelijke acties op het programma, maar er komt geen campagne rond één schaatser. Net als veel andere commerciële partijen is Essent bezig met de toekomst van het schaatsen. Om deze reden nam de schaatssponsor het initiatief voor de samenstelling van een groep van twintig vertegenwoordigers uit de media, sport en sponsors, die zich moeten buigen over de invulling van ‘het nieuwe schaatsen’. Deze club gaat door het leven als ‘de werkgroep Inzell’. “We zijn hiermee begonnen omdat we allemaal het gevoel hadden dat de kijkcijfers terugliepen. We wilden iets doen om die trend te stoppen.” Er werden drie aparte groepen geformeerd: media, de schaatskalender en beleving in Thialf. Al snel kwam de ‘mediaclub’ met een aantal kijkcijfers
Foto’S: EssEnt / FrAnCoIs WIErInGA
“sChaatsen Moet Meegroeien Met het puBlieK”
067
SCHAATSEN 2011/2012
die, opmerkelijk genoeg, aantoonden dat de verwachte teruggang wel meeviel. “Er wordt nog volop naar het schaatsen gekeken,” aldus Boehlé. De groep die zich buigt over de kalender is volgens hem iets minder ‘uit de verf gekomen’. “Wij hebben als sponsor geen mening over wie er waar schaatst, maar blijkbaar moet daar flink over gesproken worden.” De derde werkgroep, die van de vernieuwing in Thialf, is ook al een vrij moeizaam geheel. “Wij hebben behoefte aan een paar simpele vernieuwingen in Thialf, maar dat gaat allemaal trager dan we zouden willen. We willen de sfeer van ijshockeywedstrijden - dat de speaker je zo’n wedstrijd in sleurt - en dat moet met schaatsen ook kunnen. Maar ja, de schaatswereld is conservatief.” Boehlé geeft wat voorbeelden van de verschillen tussen aan de ene kant de wereld van een bedrijf, dat de aansluiting wil houden met jonge mensen want zij veranderen nog wel eens van merk, en sportbonden waar de sport vooral centraal staat. “Je moet voorkomen dat schaatsen in een neerwaartse spiraal belandt doordat het niet meegroeit met het publiek. We kregen drie jaar geleden geen toestemming van de ISU om tijdens wedstrijden te filmen terwijl nu iedereen alles met een mobieltje filmt en op YouTube zet. Nu zijn er grote schermen in Thialf, maar daar is weer gedoe over met rechten. Terwijl mensen gewoon binnenkort op hun iPad alle statistische gegevens tijdens de race kunnen bekijken.” Ondanks zijn zorgen over de tv-uitzendingen die in zijn ogen compacter kunnen en het live entertainment dat de sport goed zou doen, is Boehlé tevreden over de relatiemarketing. Topgasten komen nog steeds graag naar Thialf waar Essent samen met KPN iets moois heeft gemaakt van de sponsorlounge. “Daar nodigen we een oudtopschaatser uit zoals Ard Schenk die iets over de wedstrijd vertelt en mensen hebben een geweldige dag.” Wat betreft de toekomst is Boehlé duidelijk: “We evalueren onze relatie met het schaatsen op basis van bekendheid, imago en verkoop en als we daar progressie zien, zullen we in de schaatssport actief blijven.”