ΧΡΗΜΑ
www.hrima.gr
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΧΡΗΜΑ τ.371 / 04.2011
H «ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ» ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ 2011 ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ Χριστίνα Σακελλαρίδη Πρόεδρος ΠΣΕ
Αναγκαία η προχρηµατοδότηση των εξαγωγών Οι τράπεζες πρέπει να πιστέψουν στις εξαγωγικές προοπτικές των επιχειρήσεων
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.371 / 04.2011 / K 6.00
Μεγάλο ρίσκο τα κρατικά οµόλογα για τις τράπεζες
αποκλειστικότητα
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00W
ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00W
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00W
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00W
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00W
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 120,00W
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00W
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00W
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 15,00W (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α)
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 998 4953
Υπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu
✒ Γιάννης Βερμισσώ, Σύμβουλος Έκδοσης
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ! Σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, εφάμιλλα των άλλων ευρωπαϊκών χωρών έχουν πλέον στη διάθεσή τους οι έλληνες επιχειρηματίες αλλά και όσοι αλλοδαποί ενδέχεται να προχωρήσουν σε επενδύσεις εντός της χώρας
Κ
αι αυτό δεν έγινε τυχαία αλλά αντίθετα αποτελεί τη συνέπεια της συνειδητής προσπάθειας της κυβέρνησης να δημιουργήσει μια συγκροτημένη βάση για το επιχειρείν.
(megaclusters), καθώς και τη διαμόρφωση «οικοσυστημάτων» με τη δικτύωση διαφορετικού τύπου επιχειρήσεων σε μια προσπάθεια να συγκροτηθούν μόνιμες δομές σύνδεσης της εγχώριας παραγωγής με τον εμπορικό τομέα.
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος και η δυνατότητά του να υιοθετεί την εξέλιξη της επιχειρηματικότητας, τα διάφορα ταμεία του ΕΤΕΑΝ, τα προγράμματα εγγυήσεων αποτελούν μια πλούσια «φαρέτρα» για όσους θέλουν, είτε να βελτιώσουν τις υφιστάμενες δομές των επιχειρήσεών τους, είτε να επιχειρήσουν σε κάτι νέο. Και φυσικά ούτε λόγος για τους πρωτοεμφανιζόμενους, καθώς η νεανική επιχειρηματικότητα αποτελεί αιχμή του δόρατος. Η κυβερνητική προσπάθεια βέβαια συνεχίζεται προς κάθε κατεύθυνση. Και εμπλουτίζεται.
Όλα αυτά που ίσως κάποιοι να τα χλευάζουν λέγοντας ότι:«εδώ ο κόσμος χάνεται και ό,τι εξαγγέλλεται είναι θεωρία» δεν μπορεί ούτε να αμφισβητηθούν, ούτε να απορριφθούν, ούτε να προσπεραστούν ως άκαιρες παρεμβάσεις. Αντίθετα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν πολύ σοβαρά, καθώς αποτελούν μια σημαντική εξέλιξη για τους υφιστάμενους αλλά και για όσους ενδιαφέρονται να γίνουν επιχειρηματίες.
Χαρακτηριστικά ακούσαμε προσφάτως τον πρόεδρο του ΕΟΜΜΕΧ, κατά την συνάντησή του με εκπροσώπους των εμπορικών επιχειρήσεων, να αναφέρεται στη δημιουργία συστάδων επιχειρήσεων (clusters), ιδιότυπων μεγάλων συστάδων
4 Απρίλιος 2011
Είναι η «πεμπτουσία» της ανάπτυξης, είναι αυτό που έλειπε από την Ελλάδα. Ειδικά μάλιστα τα «χρηματοδοτικά εργαλεία» -που οι ντόπιοι τα περιγελούν- είναι αυτά που στις άλλες χώρες αξιοποιήθηκαν εδώ και χρόνια, έδωσαν ώθηση στις εκεί επιχειρήσεις και σήμερα συνε-
χίζουν να ενισχύουν τους αλλοδαπούς επιχειρηματίες. Εστιάζοντας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχουν και άλλα πολλά επάνω στα οποία οι αρμόδιοι στηρίζουν ελπίδες και περιμένουν την ανάπτυξη. Αυτά όμως από την πλευρά της κυβέρνησης. Ωστόσο υπάρχει ένα μείζον θέμα, που αφορά την «άλλη πλευρά», δηλαδή τους επιχειρηματίες που μάλλον καλούνται να αλλάξουν νοοτροπία. Διότι είναι γεγονός ότι εν πολλοίς είναι μαθημένοι στα άτοκα δάνεια, τις επιδοτήσεις και το «χαλαρό» χρήμα. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Για να αποδώσουν οι πρωτοβουλίες και να αξιοποιηθούν τα «εργαλεία» δεν αρκούν οι κυβερνητικές παραινέσεις και αναφορές. Χρειάζεται επιτέλους να αναλάβουν το ρίσκο και να κινηθούν και οι επιχειρηματίες.
ΧΡΗΜΑ τ.371, Απρίλιος 2011
ΕΝ ΑΡΧΗ...
Σοφοκλέους
Η «ακτινογραφία» των εταιρειών και οι προοπτικές του 2011
12 34
Κρύβει πολλαπλά οφέλη
41 42 ΧΑ-Sodali
Στο χορό των αποκρατικοποιήσεων
6 Απρίλιος 2011
Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
Νέες υπηρεσίες προς εισηγμένες
Εταιρίες Δημοσίου Συμφέροντος
48
18
Συνέδριο Exports Money Conference 2011
Συμπεράσματα-απολογισμός συνεδρίου
Πληροφορική
Σημάδια ανάκαμψης μετά από τριετή πτώση
περιεχόμενα τ.371/04.2011 64 ∼ PRINTEC Στόχος η επέκταση σε νέες αγορές 66 ∼ ΤΡΑΠΕΖΑ της ΕΛΛΑΔΟΣ Έκθεση του Διοικητή για την Ελληνική Οικονομία 72 ∼ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Lamda Development, FG Europe
ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Ιδιαίτερα αισιόδοξη για την πρεμιέρα του ΕΤΕΑΝ δηλώνει η Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, στην πολύ επίκαιρη συνέντευξή της στο παρόν τεύχος
76 ∼ EUROMONEY Μεγάλο ρίσκο τα κρατικά ομόλογα για τις τράπεζες ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING Αθηνά Φραδέλου
ΧΡΗΜΑ
fradelou.a@ethosmedia.eu
Τεύχος Απριλίου 2011
Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu
Κωνσταντίνος Ουζούνης ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης
ouzounis.k@ethosmedia.eu
ouzounis.k@ethosmedia.eu
seimanidi.a@ethosmedia.eu
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu
ΣΥΝΤΑΞΗ Βίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu
Λίλιαν Μαργαρίτη margariti.l@ethosmedia.eu
Άντα Σεϊμανίδη
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu
Κωνσταντίνος Χριστοφιλέας ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νατάσσα Λαζαράκου oikonomia28@yahoo.gr ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu
lazarakou.n@ethosmedia.eu
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ Ράντω Μανώλογλου αποκλειστικότητα manologlou.r@ethosmedia.eu EUROMONEY ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΦΩΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΦΩΤΟ PRESS Λωρέττα Μπούρα Hλίας Αναγνωστόπουλος boura.l@ethosmedia.eu
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
Blast Communications Διαφημιστική Ε.Π.Ε Δημήτρης Κάζος Γιάννης Κουτρούμπας ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε. ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Αλοίμονος Α.Ε.
∼ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr
ISSN 1105-0470
ΔΙΑΝΟΜΗ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648
∼T ο τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.
04 ∼ Εν αρχή ∼ Χρειάζεται να κινηθούν και οι επιχειρηματίες 10 ∼ Επικαιρότητα ∼ Τα παραμύθια της αναδιάρθρωσης 68 ∼ Olympic Air ∼ Συνεργασία με Κυπριακές Αερογραμμές 78 ∼ Στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών 80 ∼ Νέα της αγοράς 82 ∼ Δια ταύτα ∼ Όχι άλλα λόγια του αέρα στην Τρόικα
30
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Χριστίνα Σακελλαρίδη Πρόεδρος ΠΣΕ Αναγκαία η προχρηματοδότηση των εξαγωγών ΧΡΗΜΑ 7
ΟΤΑΝ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣτΕ... ✒ από την
Άντα Σεϊµανίδη
Μια ακόµα µεγάλη επένδυση, µετά από εκατοντάδες άλλες τα τελευταία χρόνια, παραπέµπεται στο ΣτΕ, συνοδευόµενη από κραυγή αγωνίας χιλιάδων πολιτών για ενδεχόµενη καθυστέρηση, ή ακύρωσή της. Πρόκειται για την επένδυση, ύψους €50 εκατ. της Barrasford & Bird Worldwide, η οποία σχεδιάζει στο Παλαιόκαστρο Σάµου, συγκρότηµα σε στυλ ελληνικού χωριού µε µικρά σπίτια, κεντρικό κτίριο µε εστιατόρια και SPA, και µαρίνα χωρητικότητας 34 σκαφών. Το συγκρότηµα θα λειτουργεί σε δωδεκάµηνη βάση, ενώ ήδη έχουν εξασφαλισθεί οι άδειες από τον ΕΟΤ και οι περιβαλλοντικές άδειες και εκκρεµεί η άδεια κατασκευής. Κατά της επένδυσης προσέφυγε στο ΣτΕ οµάδα πολιτών µε το σκεπτικό του αναδασωτέου της περιοχής, την ίδια στιγµή που 1.000 επιχειρηµατίες και έµποροι της Σάµου συνυπογράφουν επιστολή προς το ΣτΕ σε δραµατικό τόνο υπέρ της επένδυσης, επισηµαίνοντας ότι θέλουν την ανάπτυξη γιατί αλλιώς θα κλείσουν τις επιχειρήσεις τους. Παράλληλα, το δηµοτικό συµβούλιο εξέδωσε ψήφισµα υπέρ -κατά πλειοψηφία- της κατασκευής της ξενοδοχειακής µονάδας, εκτιµώντας ότι η σχετική προσφυγή στο ΣτΕ δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή… Η ∆ΙΚΗ ΜΟΥ «ΑΥΛΗ» Κι ενώ είναι ακόµα νωπή η ζηµία, σε επίπεδο διεθνών εντυπώσεων, που έκανε η πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ να χαρακτηρίσει ως αντισυνταγµατική την χωροθέτηση της µεγαλύτερης ελληνικής τουριστικής επένδυσης (Costa Νavarino στη Μεσσηνία ύψους 1,2 δισ. ευρώ του πρόσφατα αποβιώσαντος εφοπλιστή καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου) και µάλιστα 13 χρόνια µετά, φαίνεται ότι στη χώρα µας κάποιοι δεν βάζουν µυαλό… Όπως επισηµαίνουν στη στήλη επώνυµοι επιχειρηµατίες, όπως ο κ. Αναστασάκης, ο οποίος αντιµετωπίζει επίσης ανάλογη παραποµπή στο ΣτΕ για επένδυση σε αιολικό πάρκο προϋπολογισµού πολλών εκ. ευρώ, αυτή τη στιγµή οι «κολληµένες» επενδύσεις στο ΣτΕ αρκούν για να επαναφέρουν την Ελλάδα σε αναπτυξιακή τροχιά. Οι υπερβάλλουσες συχνά περιβαλλοντικές ευαισθησίες και η λογική του περίφηµου «όχι στη δική µου αυλή» κρατούν αιχµάλωτες σηµαντικές ενεργειακές και τουριστικές επενδύσεις να µην µιλήσουµε δε και για τις επενδύσεις στη διαχείριση απορριµµάτων… ΠΕΡΙ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Και ναι µεν έχουµε δηµοκρατία, αλλά όταν ο καθένας δικαιούται µε 2.000 ευρώ να προσβάλει οιαδήποτε επένδυση θεωρεί ότι τον ενοχλεί για τον οιονδήποτε λόγο, ποιο είναι στην προκείµενη περίπτωση και το δικαίωµα του επενδυτή που υφίσταται την καθυστέρηση, τα έξοδα και την ταλαιπωρία; Αλλά και πώς προστατεύεται και το δικαίωµα του γείτονα, του συµπολίτη, καλή ώρα στην περίπτωση της προαναφερθείσας επένδυσης στη Σάµο, να δει µια ακτίνα ανάκαµψης στην περιοχή του που µαστίζεται από την οικονοµική κρίση και την ανεργία; Με όλο το σεβασµό στην τήρηση των νόµων, έχει έρθει ανεπιστρεπτί η ώρα να µπουν περιορισµοί στη δυνατότητα οιουδήποτε, να καθυστερεί την ανάπτυξη σε βάρος όλων. Έχουν γίνει κατ΄ επανάληψη προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση και ο κ. Πρωθυπουργός είναι ο πλέον αρµόδιος να κοιτάξει το θέµα κατάµατα, αν έχει αποφασίσει πράγµατι ότι θα διευκολύνει την επενδυτική ροή στην χειµαζόµενη οικονοµία µας.
οδός ανάπτυξης... 8 Απρίλιος 2011
ΧΡΗΜΑ 9
Χ
επικαιρότητα
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΒΕΑ
Ανέφικτοι οι στόχοι λόγω ύφεσης «Όσο η ύφεση συνεχίζεται, οι δημοσιονομικοί στόχοι θα παραμένουν ανέφικτοι, ανατροφοδοτώντας το έλλειμμα και το χρέος. Ανέφικτη θα παραμένει και η πρόσβαση στις διεθνείς αγορές, οι οποίες αμφισβητούν όλο και εντονότερα τις προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας μας. Ο μόνος τρόπος για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η δημιουργία πρόσθετων ρυθμών ανάπτυξης, με αιχμή και κινητήριο δύναμη τον ιδιωτικό τομέα. Η Ελλάδα χρειάζεται άμεσα νέες εγχώριες και ξένες επενδύσεις. Χρειάζεται νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα τονώσουν την απασχόληση, θα αναθερμάνουν την αγορά, θα κινητοποιήσουν τον ανταγωνισμό και θα συνεισφέρουν στα έσοδα του κράτους».
ΖΑΝ ΚΛΟΝΤ ΤΡΙΣΕ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΚΤ
Η «χαλαρή» πολιτική θα συνεχιστεί «Δεν αποφασίσαμε σήμερα ότι αυτή είναι η πρώτη από μια σειρά αυξήσεων των επιτοκίων. Θα συνεχίσουμε να κάνουμε στο μέλλον αυτό που κάναμε και στο παρελθόν, να λάβουμε τις κατάλληλες αποφάσεις για τη σταθερότητα των τιμών. Τα επιτόκια σε γενικότερο πλαίσιο παραμένουν χαμηλά, συνεπώς η νομισματική πολιτική παραμένει χαλαρή».
ΜΠΑΡΑΚ ΟΜΠΑΜΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΗΠΑ
Να συμφωνήσουν για τις περικοπές «Οι ηγέτες των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών θα συνεχίσουν σήμερα τις διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας στις περικοπές που θα εφαρμοστούν στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή χρηματοδότηση της αμερικανικής κυβέρνησης».
ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΠΑΝΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Έτοιμες οι τράπεζες για stress test “Οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες, με εξαίρεση την ATEbank, είναι σε καλή θέση να αντιμετωπίσουν τα stress tests που θα γίνουν σε λίγο καιρό. Οι περισσότερες τράπεζες έχουν προχωρήσει σε αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων”. 10 Απρίλιος 2011
ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ
ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ
Η
αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους έγινε σήριαλ. Και αυτό είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί, καθώς η κυβέρνηση αναγκάζεται να προχωρεί συνεχώς σε διαψεύσεις και να αναλώνεται «συρόμενη» κάθε δημοσίευσης. Τόσο οι διαψεύσεις όσο και τα δημοσιεύματα αποτελούν ένα ισχυρό δίπολο το οποίο αξίζει να καταγραφεί –ως τέτοιο- προκειμένου να δούμε την ιστορικής αξίας μελλοντική του πορεία. Ήταν πρώτη εβδομάδα του Απριλίου όταν τα σενάρια γύρω από αυτό το θέμα ξανα- φούντωσαν, αιφνίδια, υποκινούμενα, δικαιολογημένα, αδικαιολόγητα, με τεκμήρια ή χωρίς, ή όπως τέλος πάντων θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει ο καθένας από την σκοπιά του. Η πραγματικότητα είχε να διαπραγματευτεί, αυτή τη φορά με δημοσίευμα της γερμανικής έκδοσης των «Financial Times», επί του οποίου οι αρμόδιοι της κυβέρνησης αλλά και της Ευρωπαικής Επιτροπής προέβησαν σε διαψεύσεις. Είναι αξιοσημείωτο ότι το δημοσίευμα στηρίχθηκε σε πληροφορίες που έφεραν κυβερνήσεις κρατών της ευρωζώνης να μην μπορούν να αποκλείσουν την αναδιοργάνωση του ελληνικού χρέους. Αναμενόμενο ότι υποστηρικτικά των πληροφοριών του δημοσιεύματος επαρατίθετο και μια προσέγγιση εικασιών ότι η δυσχέρεια στην αύξηση του πακέτου βοηθείας προς την Ελλάδα αποτελεί τη βάση προβληματισμού για την αναζήτηση ίσως και υιοθέτηση ενός σχεδίου –βοηθητικού- ή εναλλακτικού, το οποίο θα υπάρχει «καβάντζα» για την χώρα, για τις μελλοντικές κινήσεις της. Σε κάθε περίπτωση η προσέγγιση σαφώς δημιούργησε πρόβλημα, δεδομένου ότι λόγω συνθηκών, υπάρχει αυξημένη ευαισθησία σε οτιδήποτε αφορά την οικονομία της Ελλάδας. Και είναι πλέον σαφές ότι ακόμα και ανυπόστατες προσεγγίσεις να γίνουν, η κυβέρνηση καλείται να απαντήσει και φυσικά μαζί της τοποθετούνται και άλλοι τόσοι –άγνωστο πόσοι- αρμόδιοι. Στο πλαίσιο αυτό, τότε, την πρώτη εβδομάδα του μήνα, βγήκε ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος προκειμένου να τονίσει ότι η Γερμανία παραμένει σταθερή στις απόψεις της, επισημαίνοντας όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για άλλες χώρες της ευρωζώνης που φέρονται να οδηγούνται σε αναδιάρθρωση, ότι σήμερα δεν υπάρχει μηχανισμός –εργαλείο- για μια σχετική αναδιάρθρωση. Αυτό –το εργαλείο- θα υπάρχει από το 2013 με
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
Μη επιλογή η αναδιάρθρωση «Έχουμε πει πολλές φορές ότι η αναδιάρθρωση δεν είναι επιλογή. Θα έχει τεράστιο κόστος και τα οφέλη δεν αντισταθμίζουν το κόστος. Δεν αποτελεί επιλογή, τελεία».
ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΝΑΠΟΦΑΣΙΣΜΕΝΟ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΛΛΟ ΣΤΟΧΟ ΠΑΡΑ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ Η ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΤΙΓΜΗ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΟΠΟΤΕ ΘΕΛΗΣΕΙ ΝΑ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΝΑ ΤΡΕΧΟΥΝ ΝΑ ΤΗ ΔΙΑΨΕΥΔΟΥΝ το μόνιμο μηχανισμό στήριξης. Δε θα μπορούσε να αποφύγει τον «κλήρο» και ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος αρχικώς προχώρησε σε συστάσεις ηρεμίας προς όσους ρωτούσαν ανήσυχοι για την αναδιάρθρωση του δημοσιεύματος. Επίσης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Γ. Πεταλωτής ξεκαθάρισε –στις αρχές του Απριλίου- για πολλοστή φορά ότι δεν υπάρχει θέμα αναδιάρθρωσης για τους ίδιους λόγους που είχε αναφέρει όλες τις προηγούμενες φορές. Βέβαια και τα δύο στελέχη της κυβέρνησης δεν έχασαν την ευκαιρία να κάνουν και πολιτικές συστάσεις προς όσους διακινούν, δημιουργούν, συντηρούν και τακτικά επαναφέρουν σενάρια που δεν σχετίζονται με την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα σύμφωνα με τους υπουργούς είναι ότι δεν υπάρχει θέμα αναδιάρθρωσης. Στην ιστορία, βέβαια δε θα μπορούσε να μην εμπλακεί και η Ευρωπαική Επιτροπή, η οποία επίσης διάψευσε κατηγορηματικά τις ιστορίες για αναδιάρθρωση. Μάλιστα ο εκπρόσωπος του αρμόδιου επίτροπου, Ολι Ρεν, ανέφερε απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ότι η Κομισιόν δεν γνωρίζει περί αναδιάρθρωσης. Επίσης και πάλι μέσω των δηλώσεών του δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι στηρίζεται η ελληνική προσπάθεια κ.λπ. Γίνεται σαφές ότι η κατάσταση ακροβατεί στις δηλώσεις. Ένα τόσο σημαντικό θέμα έχει αποτελέσει πεδίο επαναλαμβανόμενων μαχών που μπορεί να είναι θεωρητικές και επί χάρτου αλλά υποκρύπτουν είτε ανοησία είτε δόλο. Διότι δεν μπορεί να υπάρχει άλλη εξήγηση πλήν αυτής. Δε μπορεί να υπάρχει σχέδιο συναποφασισμένο, το οποίο βρίσκεται σε εφαρμογή από την Ελλάδα το οποίο δεν έχει άλλο στόχο παρά να αποφευχθεί η αναδιάρθρωση και την ίδια στιγμή ο καθένας όποτε θελήσει να μιλά για αναδιάρθρωση και όλοι οι υπόλοιποι να τρέχουν να την διαψεύδουν. Η Ελλάδα αξιολογείται και εφαρμόζει αυτά που οι αρμόδιοι έχουν καταλήξει πως είναι τα δέοντα. Τα παραμύθια της Χαλιμάς που ακούγονται επιδιώκουν την ύπνωση. Και τότε μπορεί να έλθει και η αναδιάρθρωση…
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ ΣΟΪΜΠΛΕ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
Αναγκαία η απόφαση της Πορτογαλίας «Η απόφαση της Πορτογαλίας να ζητήσει οικονομική βοήθεια είναι ένα αναγκαίο και συνετό βήμα, δεδομένης της οικονομικής και πιστωτικής κατάστασης στη χώρα. Η ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) για την Πορτογαλία μπορεί να γίνει, αν ταυτόχρονα εκπονηθεί ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης. Πριν από αυτό, το μέγεθος του οικονομικού πακέτου δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
Επιστρέφει η ισορροπία «Στην Ελλάδα βλέπουμε ήδη θετικές αλλαγές και επιστροφή της ισορροπίας. Νιώθουμε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περιμένουμε ταυτόχρονα τις εξελίξεις στην Πορτογαλία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα κάνει ότι μπορεί».
ΤΖΟΡΤΖ ΣΟΡΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ
Βλέπω θετικά σημάδια για την Ελλάδα «Υπάρχουν θετικά σημάδια για την Ελλάδα. Μπορείτε να προσελκύσετε επενδύσεις σημαντικές από το εξωτερικό. Η αγορά της γης θα είναι ελκυστική στους ξένους, ιδίως τώρα που οι τιμές γίνονται χαμηλότερες. Επίσης, θα έχετε μια πολύ καλή τουριστική περίοδο και αυτό θα αλλάξει την ατμόσφαιρα. Όλα αυτά σταδιακά μπορούν να αλλάξουν το κλίμα. Μπορείτε να τα καταφέρετε, μπορείτε να βρείτε το πνεύμα του 2004».
ΝΤΟΜΙΝΙΚ ΣΤΡΟΣ ΚΑΝ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΔΝΤ
ΜΠΕΝ ΜΠΕΡΝΑΝΚΕ ΠΡΟΕΔΡΟΣ FED
Θα σταθεροποιηθούν οι τιμές «Οι παράγοντες της ζήτησης και της προσφοράς που ωθούν τις τιμές της ενέργειας και των εμπορευμάτων θα σταθεροποιηθούν. Πιστεύω πως η άνοδος του πληθωρισμού είναι μεταβατική».
Δεν χρειάζεται στήριξη η Ισπανία «Η Ισπανία δεν χρειάζεται κανενός είδους οικονομική στήριξη και δεν έχει ζητήσει βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στην περίπτωση της Ισπανίας, η κυβέρνηση έχει πάρει μέτρα. Στην περίπτωση της πορτογαλικής κυβέρνησης, θα πρέπει να δείξουν τι μέτρα σχεδιάζουν να πάρουν και αν είναι αξιόπιστα”. ΧΡΗΜΑ 11
Χ προτάσεις αγοράς
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
H «ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ» ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ 2011
Ζηµιές ρεκόρ εµφάνισαν το 2010 οι εισηγµένες εταιρίες. Οι αποµειώσεις συµµετοχών και παγίων, που πραγµατοποίησαν αρκετές εταιρίες, αλλά και η έκτακτη εισφορά που επιβάρυνε τα δύο πρώτα τρίµηνα της προηγούµενης χρήσης, επιβάρυναν σηµαντικά το σύνολο των αποτελεσµάτων.
Τ
α περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων έχουν συρρικνωθεί επικίνδυνα, ενώ μόνο αυτές της μεγάλης κεφαλαιοποίησης βρίσκονται σε λίγο καλύτερη θέση. Την ίδια ώρα, ο κύκλος εργασιών των εισηγμένων στο ΧΑ επιχειρήσεων εμφάνισε μικρή αύξηση, γεγονός που αποδίδεται από τους αναλυτές στην αύξηση των φόρων που περιλαμβάνονται στις τιμές των προϊόντων αλλά και στις μεγάλες ανατιμήσεις στις τιμές των καυσίμων, με αποτέλεσμα ο κλάδος διύλισης να παρουσιάσει σημαντική αύξηση τζίρου, επηρεάζοντας θετικά τη συνολική εικόνα.
12 Απρίλιος 2011
ΟΙ ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΡΥΝΑΝ ΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Στο σχόλιο τους οι κ.κ. Νίκος Ακκιζίδης και Νίκος Σακαρέλης, Γενικός Διευθυντής και Χρηματοοικονομικός Αναλυτής αντίστοιχα της ΑΧΟΝ Χρηματιστηριακή ΑΕΠΕΥ, αναφέρουν ότι το συνολικό αποτέλεσμα των εισηγμένων στο χρηματιστήριο Αθηνών θα ήταν οριακά ζημιογόνο εάν δεν προχωρούσαν σε μεγάλες απομειώσεις ενεργητικού και σε διαγραφή υποαξιών (goodwill), κυρίως οι εισηγμένες εταιρίες MIG και Alapis, αφού έτσι εμφάνισαν ο μεν όμιλος Marfin Investment Group ζημίες 1,89 δισ. ευρώ, ο δε όμιλος Αlapis ζημίες ύψους 960 εκ.
ευρώ, σύνολο ζημιών για τις δύο εταιρίες 2,8 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου, το ζημιογόνο αποτέλεσμα, για το σύνολο των εταιριών ανήλθε σε 2,92 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το γενικό σύνολο των ζημιογόνων περιπτώσεων ήταν 165 εταιρίες. Στις πέντε πρώτες, μετά τις δύο προαναφερόμενες, ανήκουν τρείς τραπεζικοί όμιλοι αυτοί της Εμπορικής της Αγροτικής και της Γενικής Τράπεζας, αφού όλες αυτές μαζί εμφανίζουν αρνητικό αποτέλεσμα 1,7 δισ. ευρώ. Η Εμπορική εμφάνισε ζημίες 873 εκ. ευρώ, η Αγροτική 438 εκ.ευρώ και η Γενική 411 εκ. ευρώ. Σημαντικές ζημίες 273 εκατ. ευρώ εμφάνισε και η εταιρία Βωβός. Αρνητικό
✒ από την
Λίλιαν Μαργαρίτη
ΧΡΗΜΑ 13
Χ προτάσεις αγοράς ∼ Χρηματιστήριο Αθηνών: H «ακτινογραφία» των εταιρειών και οι προοπτικές του 2011 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
☛
ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΕΗ ΗΤΑΝ ΟΡΙΑΚΑ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ, ΕΝΩ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΕΜΦΑΝΙΣΕ Η ΕΥΔΑΠ (+97,58%). ΣΕ ΚΕΡΔΗ ΕΠΕΣΤΡΕΨΕ ΚΑΙ Ο ΟΛΠ ΑΠΟ ΤΙΣ ΖΗΜΙΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ, ΕΝΩ ΘΕΤΙΚΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Η ΕΙΚΟΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΛΘ (+24%) αποτέλεσμα από 50 εκ. έως 90 εκ. ευρώ εμφάνισαν 6 εταιρίες, από 10 εκ. έως 50 εκ. ευρώ 43 εισηγμένες εταιρίες, ενώ ζημίες από 1 εκατ. έως 10 εκ. ευρώ σημείωσαν 76 εταιρίες. Οι υπόλοιπες 34 εταιρίες εμφάνισαν αρνητικό αποτέλεσμα κάτω του 1 εκατομμυρίου ευρώ.
ΕΠΙΒΙΩΣΑΝ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ Στον αντίποδα 102 εισηγμένες εταιρίες παρουσίασαν κέρδη. Εννέα εξ’ αυτών ήταν ύψους άνω των 100 εκ. ευρώ, με πρωταγωνιστές της εταιρίες ΟΠΑΠ, ΔΕΗ και Coca Cola, αφού εμφάνισαν θετικό αποτέλεσμα 575 εκατ. ευρώ, 557 εκατ. ευρώ και 423 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Από τις εταιρίες του FTSE 20 είναι χαρακτηριστικό πως μόνο η Μότορ Όιλ, τα Ελληνικά Πετρέλαια και ο Μυτιληναίος παρουσιάζουν αύξηση των μεγεθών τους. Τα αποτελέσματα της ΔΕΗ ήταν οριακά χαμηλότερα των εκτιμήσεων, ενώ εντυπωσιακή αύξηση εμφάνισε η ΕΥΔΑΠ (+97,58%). Σε κέρδη επέστρεψε και ο ΟΛΠ από τις ζημιές της προηγούμενης χρήσης, ενώ θετική είναι η εικόνα και για τον ΟΛΘ (+24% ). Αξιοσημείωτα κέρδη ύψους 87 εκατ. ευρώ εμφάνισε η Μέτκα και 68 εκατ. ευρώ ο Μυτιληναίος. Ο όμιλος Μυτιληναίου ξεχωρίζει και ιδιαίτερα η Μέτκα, η οποία παρά τα έκτακτα έσοδα, έχει ισχυροποιήσει την παρουσία της στο εξωτερικό, ενώ έχει ενισχύσει και το ανεκτέλεστο υπόλοιπό της. Ο τραπεζικός κλάδος περιορίσθηκε στις επόμενες θέσεις, με την Εθνική Τράπεζα να εμφανίζει το καλύτερο αποτέλεσμα, αφού εμφάνισε κέρδη 405 εκατ. ευρώ, ενώ ακολούθησε η Τράπεζα Κύπρου με κέρδη 313 εκατ. και η Τράπεζα της Ελλάδος με 190 εκατ. ευρώ. Οι εννέα πρώτες θέσεις με κέρδη άνω των 100 εκατ. ευρώ κλείνουν με τα Ελληνικά
14 Απρίλιος 2011
Πετρέλαια, τη Motor Oil και τον Τιτάνα. Ο κλάδος των πετρελαϊκών εταιριών παρουσίασε ανθεκτικότητα στην κερδοφορία καθώς και αύξηση στον κύκλο εργασιών εξαιτίας κυρίως της αύξησης του ειδικού φόρου κατανάλωσης και της αποτίμησης των αποθεμάτων. Η Alpha Bank και η Eurobank περιορίσθηκαν στην 12η και 13η θέση, αφού εμφάνισαν κέρδη 85,6 και 84 εκατ. ευρώ, ενώ ο ΟΤΕ στη 16η θέση σημείωσε κέρδη 39,6 εκατ. ευρώ. Ο ΟΤΕ εμφάνισε μεγάλη μείωση της κερδοφορίας (-90,36%), κυρίως λόγω του κόστους της εθελούσιας εξόδου, ενώ προβληματίζει και η διαρροή πελατών από τη σταθερή τηλεφωνία. Σύμφωνα με την Attica Bank, στις εταιρείες που ξεχώρισαν για τις θετικές επιδόσεις τους, σε μια ιδιαίτερα αρνητική συγκυρία, αξίζει να αναφερθούν οι Μέτκα, Μυτιληναίος, S & B Ορυκτά, ΟΛΘ, Frigoglass, Ελβάλ (με επιστροφή στην κερδοφορία) και ΕΥΔΑΠ από τις μεγαλύτερες εταιρείες, ενώ από τους «μικρούς» διακρίθηκαν για τις καλές τους επιδόσεις κυρίως οι Καρέλιας, Cyclon, Καραμολέγκος, Καράτζης, MERMEREN, Eurodrip και οι επιστρέφοντες στην κερδοφορία Βογιατζόγλου, Ελληνικά Καλώδια και Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες. Από την πλευρά τους, οι αναλυτές της Πήγασος ΑΧΕΠΕΥ αναφέρουν ότι στις κυριότερες εταιρίες με ανθεκτικά ή αυξημένα κέρδη βρίσκουμε τις Μυτιληναίος, Μέτκα, Frigoglass, S&B, Coca cola, ΟΛΘ, Ελβάλ, ΕΥΔΑΠ, ΟΠΑΠ, Μotor Οil, Ελληνικά Πετρέλαια και Καρέλιας. Σε μικρότερου μεγέθους εταιρίες, καλά μεγέθη εμφάνισαν οι Μαθιός, Mermeren, Καράτζης, Καραμολέγκος, Eurodrip, Cyclon, Ικτίνος, Βογιατζόγλου και Dionic.
Στον κλάδο των τραπεζών τα αποτελέσματα εξακολουθούν και μας προβληματίζουν, επισημαίνουν τα στελέχη της ΑΧΟΝ Χρηματιστηριακή, αφού ζημιογόνες εξακολουθούν και είναι οι τράπεζες Αγροτική, Γενική, Εμπορική, Ταχ. Ταμιευτήριο, T Bank, ενώ μειώσεις καθαρών κερδών εμφάνισαν και οι τρείς μεγαλύτερες τράπεζες Εθνική, Alpha Bank και Eurobank. Στα αποτελέσματα αυτά οδήγησαν η μεγάλη αύξηση των επισφαλειών, το περιβάλλον ύφεσης της ελληνικής οικονομίας που αυξάνει ακόμη περισσότερο τις ανάγκες για ρευστότητα, η μείωση των καταθέσεων, η έκτακτη εισφορά και η δυσμενής εικόνα στην αγορά ομολόγων και μετοχών. Σχεδόν όλες οι τράπεζες έχουν μεταφέρει τα ομόλογα στον επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο, οπότε δεν επηρεάζουν απευθείας τα καθαρά κέρδη. Στα θετικά του κλάδου για το περασμένο έτος, σημειώνουμε τις επιτυχημένες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου από όλες τις τράπεζες που αναζήτησαν κεφάλαια, δηλαδή την Εθνική, την Πειραιώς, την Κύπρου, και την Μαrfin, οι οποίες έτσι ενίσχυσαν τους δείκτες της κεφαλαιακής τους επάρκειας αλλά και τις δραστηριότητες των θυγατρικών τους στο εξωτερικό.
ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΣΑΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΧΟΝ Χρηματιστηριακή, σε σύνολο 267 εταιριών τα οποία υπολογίστηκαν μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, συνολικά 20 εταιρίες παρουσίασαν κέρδη από 10 έως 90 εκατ. ευρώ, 41 εταιρίες εμφάνισαν κέρδη από 1 εκατ. έως 10 εκατ. ευρώ, ενώ κάτω τους 1 εκατ. ευρώ ήταν τα κέρδη για 32 εισηγμένες εταιρίες. Αύξηση στην κερδοφορία παρουσίασαν 41 εταιρίες, ενώ μείωση 64 εταιρίες. Από ζημιές σε κέρδη επέστρεψαν 13 εταιρίες, ενώ αντίθετα ζημιές από κέρδη εμφάνισαν οι 59 εταιρίες. Οι παράγοντες που επηρέασαν τα οικονομικά αποτελέσματα του 2010 οφείλονται καταρχήν στις συνθήκες αστάθειας και μεγάλης ύφεσης, στην οποία εισήλθε η ελληνική οικονομία το έτος 2010. Αρνητικό αντίκτυπο στα αποτελέσματα είχε η έκτακτη εισφορά των κερδοφόρων επιχειρήσεων προς το κράτος, το
πολύ αρνητικό κλίμα που υπήρξε καθ’ όλη την διάρκεια του έτους στην αγορά μετοχών και ομολόγων, καθώς επίσης και οι μεγάλες απομειώσεις ενεργητικού και διαγραφή υποαξιών (goodwill), στις οποίες προχώρησαν αρκετές εισηγμένες εταιρίες. Από την πλευρά της η Attica Bank σε σχετικό report για τα αποτελέσματα του 2010, αναφέρει ότι οι βασικότεροι παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά τα οικονομικά μεγέθη των εισηγμένων πέρυσι ήταν η αύξηση του κόστους χρήματος, η άνοδος των τιμών του πετρελαίου, η παγκόσμια κρίση και η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Η μείωση της ζήτησης και η έντονα αρνητική ψυχολογία σχετικά με την μελλοντική πορεία τόσο της οικονομίας όσο και της αγοραστικής δυνατότητας του κάθε νοικοκυριού που δημιούργησε η ένταξη της χώρας στο ΔΝΤ και η εφαρμογή των μέτρων του «μνημονίου», οδήγησαν, σε συνδυασμό με τον μεγάλο περιορισμό των δημοσίων επενδύσεων, σε ζημιογόνα αποτελέσματα τις περισσότερες εταιρείες και σε σημαντικές απομειώσεις συμμετοχών για πολλές ακόμα.
Ακόμα, το αρνητικό συνολικό οικονομικό περιβάλλον οδήγησε τους τραπεζικούς ομίλους σε αύξηση των προβλέψεων για επισφαλείς δανειακές απαιτήσεις. Δεν πρέπει ακόμα να διαφύγει της προσοχής μας η προσπάθεια περιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος εκ μέρους των εταιρειών, που οδήγησε σε απομειώσεις αξίας παγίων και ακινήτων. Στον αντίποδα ως μόνο θετικό γεγονός, σύμφωνα με την Attica Bank, θα μπορούσε να καταγραφεί η θετική συγκυρία των τιμών στα πετρελαιοειδή και τα μέταλλα που, λόγω και της ύπαρξης σχετικά υψηλών αποθεμάτων στους συγκεκριμένους κλάδους, βελτίωσε σημαντικά τα αντίστοιχα περιθώρια κέρδους. Το τέταρτο τρίμηνο της περυσινής χρονιάς είναι το χειρότερο από πλευράς κερδών, επισημαίνουν οι αναλυτές της Πήγασος Χρηματιστηριακή. Παράλληλα, υποστηρίζουν ότι τα μεγέθη του τέταρτου τριμήνου 2010 επηρεάστηκαν από το περιορισμένο εισόδημα προς κατανάλωση από την μείωση του 13ου μισθού, την εγχώρια ύφεση και το αυξημένο κόστος παραγωγής λόγω πετρελαίου, τη διάθεση περιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος, που
οδήγησε σε μεγάλες απομειώσεις σε συμμετοχές, ακίνητα και πάγια, το εγχώριο αρνητικό χρηματιστηριακό κλίμα, που διατήρησε σε ζημιογόνο αποτέλεσμα τις επενδυτικές εταιρίες. Αντίθετα, η θετική συγκυρία τιμών σε μέταλλα, πετρέλαιο και αγροτικά προϊόντα βελτίωσε τα περιθώρια κέρδους, λόγω υψηλών αποθεμάτων.
ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Το συνολικό ζημιογόνο αποτέλεσμα επηρέασε τα ίδια κεφάλαια αλλά και τις υποχρεώσεις των εισηγμένων, αναφέρει η ΑΧΟΝ Χρηματιστηριακή. Ειδικότερα, μείωση στα ίδια κεφάλαια παρατηρείται στις μετοχές που περιλαμβάνονται και στους τρεις βασικούς δείκτες FTSE, με μεγαλύτερη αυτή των τίτλων της μεσαίας κεφαλαιοποίησης. Οι μειώσεις ιδίων κεφαλαίων στη μεγάλη κεφαλαιοποίηση που προήλθαν είτε από ζημιογόνο αποτέλεσμα, όπως της Αγροτικής Τράπεζας και του ΤΤ, είτε από απομείωση αξίας στοιχείων ενεργητικού όπως η MIG, αντισταθμίστηκαν από τις επιτυχημένες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που πραγματοποίησαν ορισμένα
ΧΡΗΜΑ 15
Χ προτάσεις αγοράς ∼ Χρηματιστήριο Αθηνών: H «ακτινογραφία» των εταιρειών και οι προοπτικές του 2011 ☛
ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΟΥΝ, ΟΠΩΣ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΗΣ ΑΧΟΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ, ΑΦΟΥ ΖΗΜΙΟΓΟΝΕΣ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗ, ΓΕΝΙΚΗ, ΕΜΠΟΡΙΚΗ, ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ, Τ BANK, ΕΝΩ ΜΕΙΩΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΕΜΦΑΝΙΣΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΕΘΝΙΚΗ, ALPHA BANK, KAI EUROBANK από τα μεγαλύτερα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, Εθνική, Κύπρου, Πειραιώς. Ο FTSE 20 παρουσιάζει οριακή μείωση ιδίων κεφαλαίων, ενώ ο FTSE 40, λόγω της Αlapis, παρουσιάζει μείωση κατά 12%. Στον FTSE Small Cap εντοπίζονται οι εισηγμένες με τις περισσότερες ζημιές και είναι λογική η μείωση κατά 9,07% που σημειώθηκε στα ίδια κεφάλαια τους συνολικά. Σε επίπεδο βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων παρατηρείται επίσης αύξηση και στις τρεις κατηγορίες, ως αποτέλεσμα κυρίως των αυξημένων αναγκών για ρευστότητα και κεφάλαιο κίνησης που θα έχουν οι εισηγμένες στο ΧΑ εταιρίες για το 2011. Μερικές εταιρίες έχουν προσπαθήσει να αναδιαπραγματευτούν τον τραπεζικό δανεισμό τους και έχουν μετακυλίσει αρκετές από τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις σε μακροπρόθεσμες, με ανάλογη προσαρμογή και του επιτοκίου τους. Σε δυσμενή κατάσταση αναμένεται να βρεθούν όσες δεν κατορθώνουν να εξυπηρετούν ομαλά τις υποχρεώσεις τους, διότι και φέτος η ύφεση στην ελληνική οικονομία προσδιορίζεται πάνω από 3%, ενώ και οι γραμμές πίστωσης των τραπεζών έχουν στενέψει. Θετική παράμετρος αποτελεί το γεγονός πως οι κινήσεις εξωστρέφειας από τον επιχειρηματικό κόσμο, κόντρα στις δυσμενείς συνθήκες είναι διαρκείς. Είναι χαρακτηριστικό πως από το σύνολο των εισηγμένων στο ΧΑ εταιριών όχι μόνο δεν σημειώθηκε υποχώρηση του κύκλου εργασιών αλλά σημειώθηκε και μικρή αύξηση αυτού. Ακόμη και εταιρίες που εμφάνισαν πτώση στην κερδοφορία ή και ζημίες δεν απέκλιναν κατά πολύ ή και αύξησαν τον κύκλο εργασιών τους σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, εξαι-
16 Απρίλιος 2011
τίας και του προσανατολισμού τους στις εξαγωγές εκτός Ελλάδος. Στο χρηματιστήριο ωστόσο αυτή η δυναμική δεν έχει ακόμη αντικατοπτριστεί στις τιμές των μετοχών που παραμένουν και σήμερα πιεσμένες. Η συνθήκες σταθερότητας στο οικονομικό περιβάλλον αποτελούν το κλειδί για την ανάκαμψη του ΧΑ, αλλά και για την ανάκαμψη του συνόλου της οικονομίας. Απαιτείται αποφασιστικότητα από την κυβέρνηση, έλλειψη δειλίας από το κοινωνικό σύνολο και τον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς και αύξηση της εμπιστοσύνης προς και από αυτό.
ΜΕΙΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΤΟΧΕΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Πολλά και αρνητικά ήταν τα ρεκόρ, σε οικονομικό επίπεδο, που μας επεφύλαξε το 2010, επισημαίνει ο κ. Σπύρος Παπαθανασίου, Υπεύθυνος Επενδυτικής Στρατηγικής Solidus AΕΠΕΥ. Εκτός από την επιδείνωση της κρίσης (-6,6% το ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο του 2010) είδαμε τις αρνητικές υπεραξίες (ζημιές) των εισηγμένων εταιριών να εκτοξεύονται πάνω από τα 3 δισ. ευρώ για το 2010. Αξιοσημείωτο, σε επίπεδο αποτελεσμάτων 2010, είναι το γεγονός ότι τα περιθώρια κέρδους στις εισηγμένες έχουν πιεστεί δραματικά, ενώ μόνο στις εταιρίες της υψηλής κεφαλαιοποίησης τα πράγματα είναι καλύτερα. Σημαντικές, λοιπόν, ήταν οι αρνητικές εκπλήξεις, με το σύνολο του κλάδου των εισηγμένων εκδόσεων – media να σημειώνει ζημίες, ενώ σε κάποιες οι απώλειες είναι δυσθεώρητες. Μεγάλος προβληματισμός επικρατεί και στον κλάδο του εμπορίου, εξαιτίας της μείωσης της αγοραστικής δύναμης και των εξαιρετικά χαμηλών προσδοκιών. Πιέσεις, σε επίπεδο αποτελεσμάτων, εμφα-
νίζονται στον κατασκευαστικό τομέα και μεγαλύτερες στον χώρο της ακτοπλοΐας. Ζημιογόνα αποτελέσματα σημειώθηκαν ακόμη και στο κλάδο της ιδιωτικής υγείας, ο οποίος θεωρείται αμυντικός, αποδεικνύοντας ότι στην κρίση οι πολίτες μειώνουν ακόμη και τις δαπάνες για την υγεία. Μεγάλες ζημιές στις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο χώρο των ακινήτων, λόγω των απομειώσεων που πραγματοποίησαν στις αξίες των ακινήτων τους, ενώ ζημίες εμφανίστηκαν και στο κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας. Προβληματισμός υπάρχει και στην πληροφορική, λόγω έλλειψης των δημοσίων έργων, ενώ οι ιδιώτες πελάτες δείχνουν να αναβάλουν επενδύσεις σε τεχνολογία. Στο αντίποδα θετικά ήταν, σε γενικές γραμμές, τα αποτέλεσμα των εταιριών που την πλειοψηφία τους ελέγχει το ελληνικό δημόσιο. Συνάμα, οι περαιτέρω περικοπές θα μειώσουν το λειτουργικό κόστος τους, ενώ η διάθεση ιδιωτικοποίησης συμβάλει θετικά. Παράλληλα, καλά αποτελέσματα είχαν και οι εταιρίες όπου το μεγαλύτερο τμήμα των πωλήσεών τους κατευθύνθηκε στο εξωτερικό. Στην παρούσα φάση, συνεχίζεται η προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης των εταιριών από την εγχώρια αγορά, δραστικού περιορισμού του λειτουργικού τους κόστους, ενώ προσπαθούν να βελτιώσουν τις ταμειακές ροές τους. Όποιοι τα καταφέρουν θα είναι οι «ηγέτες» της νέας εποχής. Ωστόσο, στο πρώτο μέρος του 2011 δεν έχουν αλλάξει και πολλά σε σχέση με 2010. Συνάμα, οι δυνάμεις και οι αντοχές πολλών επιχειρήσεων έχουν μειωθεί σημαντικά, για το λόγο αυτό είναι πιθανό να δούμε τις λεγόμενες «συμφωνίες σωτηρίας» ή και κλεισίματα επιχειρήσεων. Στα θετικά σημεία μπορούμε να παραθέσουμε την ανοδική τουριστική κίνηση, καθώς και το γεγονός ότι οι ιδιωτικοποιήσεις – αποκρατικοποιήσεις πρέπει να γίνουν σε ευνοϊκότερο περιβάλλον.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ FTSE 20 Μείωση της κερδοφορίας εμφάνισαν στο σύνολό τους οι εταιρείες που συμμετέχουν στο δείκτη FTSE ASE20 κατά το 2010, συγκριτικά με το 2009, εικόνα που είναι αντιπροσωπευτική και των υπολοίπων εισηγμένων εταιρειών του ΧΑ, αναφέρει η Κύπρου Χρηματιστηριακή. Ειδικότερα, ο συνολικός κύκλος
εργασιών των εταιρειών του FTSE ASE 20 αυξήθηκε 4,8% το 2010 σε σχέση με το 2009, ενώ, εξαιρουμένων των τραπεζών, η αύξηση ανήλθε σε 8,8%. Τα κέρδη μετά φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας (καθαρά κέρδη) υποχώρησαν 42,2%, εξαιρουμένου των αποτελεσμάτων της MIG, ενώ αφαιρούμενης και της έκτακτης φορολογίας ύψους 488 εκ. ευρώ, η υποχώρηση θα ήταν της τάξης του 30,9% σε ετήσια βάση. Τα καθαρά κέρδη των εταιριών εξαιρουμένων των τραπεζών και της MIG, διαμορφώθηκαν στα 2 δισ. ευρώ, έναντι 2,5 δισ. ευρώ το 2009. Από την άλλη πλευρά, η καθαρή κερδοφορία των τραπεζών υποχώρησε κατά 42,2%, εξαιρουμένων των αποτελεσμάτων της MIG, στα επίπεδα των 460εκ. ευρώ, έναντι 1,83 δισ. ευρώ το 2009, ενώ εξαιρουμένης και της έκτακτης φορολογίας ύψους 187 εκ. ευρώ, η καθαρή κερδοφορία θα υποχωρούσε κατά 65% στα 646 εκ. ευρώ. Το περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) εμφανίζει πτωτική τάση ανά τρίμηνο, με μικρότερη μεταβλητότητα από το περιθώριο καθαρής κερδοφορίας, το οποίο επηρεάζεται σημαντικά από την έκτακτη εισφορά και τις υψηλές απομειώσεις της MIG στο δεύτερο τρίμηνο του έτους. Το μέσο σταθμικό περιθώριο των καθαρών κερδών υποχώρησε στο 4,2% από 7,6% το 2009, εξαιρουμένων των αποτελεσμάτων της MIG. Εξαιρουμένων των τραπεζών και της MIG, το μέσο σταθμικό περιθώριο των καθαρών κερδών διαμορφώθηκε στο 4,6% από 6,1% αντιστοίχως για το 2009. Σημειώνεται ότι η MIG, προχώρησε σε απομείωση στοιχείων ενεργητικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ, τα οποία αλλοιώνουν την συνολική εικόνα της τελικής κερδοφορίας. Τρεις από τις πέντε εταιρίες του FTSE ASE 20 που κατέγραψαν ζημιογόνο αποτέλεσμα για το 2010, ήταν τραπεζικοί Όμιλοι, έναντι μια στις τρεις αντίστοιχα για το 2009. Τέσσερις εταιρίες εμφάνισαν αύξηση της κερδοφορίας, η Coca Cola, τα Ελληνικά Πετρέλαια, η Motor Oil και ο Μυτιληναίος. Δύο εταιρίες γύρισαν σε ζημιογόνο αποτέλεσμα, η Τράπεζα Πειραιώς και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, από κέρδη 222 εκατ. ευρώ το 2009. Τρεις εταιρίες διατήρησαν το αρνητικό απο-
τέλεσμα για το σύνολο της χρήσης, η Aγροτική Τράπεζα, η Βιοχάλκο και η MIG. Τα μεγαλύτερα κέρδη, εμφάνισαν, κατ’ απόλυτη σειρά, ο ΟΠΑΠ (576 εκατ. ευρώ), η ΔΕΗ (558 εκατ. ευρώ), η Coca Cola (423 εκατ. ευρώ), η Εθνική Τράπεζα (406 εκατ. ευρώ.) και η Τράπεζα Κύπρου (306 εκατ. ευρώ). Τις μεγαλύτερες ζημιές, εμφάνισαν, κατ’ απόλυτη σειρά, η MIG ( 1,9 δισ. ευρώ) και η Αγροτική Τράπεζα (438 εκατ. ευρώ). Η Κύπρου Χρηματιστηριακή επισημαίνει ότι εταιρείες του δείκτη FTSE ASE 20 στη σημερινή τους σύνθεση, αποτελούν το 74% περίπου της συνολικής κεφαλαιοποίησης του ΧΑ, έναντι 71% το 2009.
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2011 Το ξεκίνημα του 2011 δεν έχει φέρει θετικές αλλαγές σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας ή οικονομικής ψυχολογίας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Attica Bank. Το οικονομικό κλίμα συνεχίζει να επιβαρύνεται τόσο εντός Ελλάδος όσο και σε επίπεδο Ευρωζώνης. Η αύξηση των επιπέδων της ζήτησης καθώς και η παροχή ρευστότητας στην αγορά από το τραπεζικό σύστημα και η εμφάνιση κάποιων σημείων ανάκαμψης των δημοσίων οικονομικών εξακολουθούν να παραμένουν ζητούμενα, που αν δεν πραγματοποιηθούν με την πάροδο του χρόνου, το επιχειρηματικό περιβάλλον για την πλειοψηφία των εταιρειών θα παραμένει δυσμενές. Βέβαια, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η πολύ αρνητική επίδοση του 2010 που βάζει πια πολύ χαμηλά τον πήχη της ανάκαμψης για την τρέχουσα χρήση. Χρηματιστηριακά, με δεδομένες τις πολύ χαμηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί στο «ταμπλό» και λαμβάνοντας υπόψη την προοπτική αποκρατικοποιήσεων εταιρειών δημοσίου συμφέροντος καθώς και συγχωνεύσεων στον τραπεζικό κλάδο όσοι επενδύσουν αυτή την περίοδο θα βγουν σίγουρα κερδισμένοι, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η επένδυση σε εταιρείες με ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη και θετικές προοπτικές εξέλιξης καθώς και η διάψευση ακραίων καταστροφικών σεναρίων για την Ελληνική Οικονομία. Από την πλευρά τους, οι αναλυτές της Πήγασος αναφέρουν ότι στο α’ τρί-
μηνο της φετινής χρονιάς δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα, σε επίπεδο εγχώριας ζήτησης. Αντιθέτως μάλιστα, η αύξηση των πρώτων υλών και των καυσίμων, λόγω των διεθνών εξελίξεων, σε συνδυασμό με την αρνητική πιστωτική επέκταση δεν βοηθούν ιδιαίτερα στην αύξηση της ζήτησης. Κλάδοι με μεγάλη ελαστικότητα και υψηλό βαθμό εξάρτησης από την εγχώρια αγορά θα πρέπει να συνεχίσουν την τακτική αναμονής για δύο τουλάχιστον τρίμηνα, ευελπιστώντας σε μια καλή τουριστική περίοδο, το μόνο ίσως στοιχείο για το οποίο μπορεί να υπάρξει μια βάσιμη βελτίωση σε κοντινούς εξαρτώμενους κλάδους. Το ότι το 2010 έκλεισε με τόσο μεγάλες απώλειες δεν σημαίνει ότι το 2011 θα είναι μια χρονιά ανάκαμψης για όλους, υποστηρίζει η Πήγασος Χρηματιστηριακή. Οι πρώτες εκτιμήσεις για το ξεκίνημα της χρονιάς δεν είναι αισιόδοξες αφού, σε σχέση με πέρυσι, η αγορά έως τον Μάρτιο δεν είχε ακόμα υποστεί το σοκ της προσφυγής στο ΔΝΤ και την Ε.Ε. Η επίδραση της χαμηλής βάσης θα αρχίσει να φαίνεται μετά το δεύτερο τρίμηνο, όπου ενδεχομένως οι καταναλωτικές αναστολές κορυφώθηκαν για το 2011, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η χρονιά θα κλείσει θετικά αφού ο παράγοντας ψυχολογία παραμένει στα χαμηλά δεκαετίας. Οι εταιρίες θα παραμείνουν σε συντηρητικές τακτικές, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα την ανάπτυξη ή την εμφάνιση υψηλών κερδών, επιδιώκοντας καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων τους και προσεκτικότερο χειρισμό των απαιτήσεων που απειλούν τις ταμειακές ροές τους. Οι νικητές αυτής της μάχης θα μοιραστούν μια πολύ μεγαλύτερη πίτα αγοράς, όταν οι συνθήκες της αγοράς ομαλοποιηθούν. Η συγκυρία επομένως παραμένει αρνητική, θετικές ενδείξεις δεν υπάρχουν και οι συστημικοί κίνδυνοι αρχίζουν και επηρεάζουν οριζόντια και κάθετα την οικονομική δραστηριότητα. Παρόλα αυτά στα επόμενα δύο χρόνια θα υπάρξουν πολλές κινήσεις που θα αφορούν το χρηματιστήριο, καθώς η πίεση για δημόσια έσοδα είναι έντονη. Σε αυτό το σενάριο υπάρχει ίσως το μοναδικό επιχείρημα αλλαγής κλίματος, καθώς οι αποτιμήσεις παραμένουν φθηνές. Χ ΧΡΗΜΑ 17
Χ
18 Απρίλιος 2011
∼ αφιέρωμα
✒ από τον
Γιώργο Καλούµενο
ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ
ΠΑΡΕΧΕΙ ΥΠΕΡΑΞΙΑ
Οι ενέργειες των επιχειρήσεων που αποσκοπούν στην αντιµετώπιση περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητηµάτων έχουν ως αποτέλεσµα αυτές να έχουν καλή φήµη, αναγνωρισιµότητα και, τελικά, κέρδη
Τ
α τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις, ακολουθούν πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, αναπροσαρµόζοντας και διευρύνοντας τις στρατηγικές, τους στόχους, αλλά και τις πηγές της κερδοφορίας τους προς αυτήν την κατεύθυνση. Αρκετές διοικήσεις µεγάλων αλλά και µικρότερων εταιρειών δείχνουν µε τις πράξεις τους να έχουν αντιληφθεί, ότι η υγιής ανάπτυξη είναι συνυφασµένη µε την αποκοπή του κοινωνικού µερίσµατος. Οι Έλληνες µάνατζερς συνειδητοποιούν σιγά σιγά, κάτι που οι ξένοι συνάδελφοί τους γνωρίζουν εδώ και πολλά χρόνια, ότι η επιχειρηµατικότητα είναι άρρηκτα συνδεδεµένη µε τις ανάγκες της κοινωνίας και προσπαθούν να ανταποκριθούν σε αυτή τη νέα πραγµατικότητα. Αντιλαµβάνονται δηλαδή ότι η ενσωµάτωση πρακτικών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην επιχειρηµατική δραστηριότητα απαιτεί πάνω από όλα θέληση από τους ίδιους, και στη συνέχεια, φυσικά κεφάλαια που προορίζονται για το σκοπό αυτό. Πέρα από αυτά τα δύο στοιχεία χρειάζεται οι επιχειρήσεις να συνειδητοποιήσουν τον πολλαπλό ρόλο που διαδραµατίζουν στη σύγχρονη κοινωνία. Γιατί οι ενέργειες των επιχειρήσεων που αποσκοπούν στην αντιµετώπιση περιβαλλοντικών και κοινωνικών ζητηµάτων έχουν ως αποτέλεσµα αυτές να έχουν καλή φήµη, αναγνωρισιµότητα και, τελικά, κέρδη. Εκτός όµως από τα οφέλη που προκύπτουν από την ΕΚΕ, οι επιχειρήσεις οφείλουν πλέον να αναγνωρίζουν την ευθύνη που
τους αναλογεί, απέναντι στην κοινωνία και στο περιβάλλον. Να σέβονται δηλαδή τις αρχές που χαρακτηρίζουν τον πολιτισµό, όπως είναι ο σεβασµός προς τις ανθρώπινες αξίες, η αξιοπρέπεια και η παροχή ίσων ευκαιριών, ο σεβασµός στο περιβάλλον και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο θεσµός της Εταιρικής ευθύνης, προσδιορίζεται και µε πολιτικές και δράσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία στοχεύει να του δώσει µεγαλύτερη πολιτική προβολή, να επιβραβεύσει ευρωπαϊκές επιχειρήσεις για τις ενέργειές τους σε αυτόν τον τοµέα και να ενθαρρύνει την ανάληψη µεγαλύτερων πρωτοβουλιών. Αναγνωρίζοντας ότι οι επιχειρήσεις έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατέληξε στο συµπέρασµα ότι µπορεί να επιτύχει καλύτερα τους στόχους της σε συνεργασία µε τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και έχει ήδη εξαγγείλει την υποστήριξή της στη δηµιουργία ευρωπαϊκής συµµαχίας για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Έτσι, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχει ένα πλέγµα νόµων και κανόνων για την προστασία του περιβάλλοντος κατά τη διαδικασία παραγωγής που προστατεύει και προάγει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Αυτό το πλαίσιο, αποτελεί µία βάση ώστε οι εταιρείες να ξεκινούν από εκεί και να προχωρούν ένα βήµα µπροστά, υιοθετώντας έναν κώδικα δεοντολογίας που προάγει την ποιότητα ζωής την εκπαίδευση και επιµόρφωση των εργαζοµένων κ.λπ. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη µπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε έξι (6) κατηγορίες, ανάλογα µε τη φύση της ανάλογης πρωτοβουλίας-προγράµµατος: ΧΡΗΜΑ 19
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρική κοινωνική ευθύνη - «Κρύβει» πολλαπλά οφέλη ☛
ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ, Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΚΕ, ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ, Η ΟΠΟΙΑ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΝΑ ΤΟΥ ΔΩΣΕΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΒΟΛΗ, ΝΑ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΕΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥΣ ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΘΑΡΡΥΝΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΩΝ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΩΝ Πρόκειται για την Προώθηση Σκοπού, το Μάρκετινγκ Σκοπού, το Κοινωνικό Μάρκετινγκ, την Εταιρική Φιλανθρωπία, τον Εταιρικό Εθελοντισμό, και τις Κοινωνικά Υπεύθυνες Πρακτικές. Υπάρχουν αρκετές θεωρίες σχετικά με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Η πιο διαδεδομένη και απλή είναι η θεωρία των ενδιαφερόμενων μερών ή εμπλεκόμενων μερών (στα αγγλικά Stakeholders). Τα ενδιαφερόμενα μέρη αποτελούν το περιβάλλον, το οποίο αλληλεπιδρά με την επιχείρηση και έχει ενδιαφέρον από τις δραστηριότητές της. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι σε μία επιχείρηση είναι οι μέτοχοι, οι εργαζόμενοι, και οι δανειστέςπιστωτές (τράπεζες). Έμμεσα ενδιαφερόμενοι είναι το Κράτος, οι τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται μία επιχείρηση και οι ομάδες πίεσης, όπως π.χ. ακτιβιστές, διαδηλωτές, κ.α. Η Θεωρία των ενδιαφερόμενων μερών βοηθάει την επιχείρηση να λάβει υπόψη της όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (τόσο άμεσα όσο και έμμεσα) και να ξεκινήσει μία ουσιώδη διαδικασία διαλόγου πριν καθορίσει το πρόγραμμα δράσης της όσον αφορά την εταιρική κοινωνική της ευθύνη. Η έννοια της ΕΚΕ περιλαμβάνει αρκετούς σημαντικούς τομείς, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού, η στήριξη των κοινωνικά αδύναμων ομάδων. Επίσης, σύμφωνα με τη θεωρία της ΕΚΕ, η επιχείρηση στη σύγχρονη εποχή πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία πολιτισμού με την έννοια της κοινωνικής κουλτούρας (και όχι μόνο των τεχνών), όπως και στη δημιουργία των πολιτικών για την αντιμετώπιση των υπαρξιακών ζητημάτων του ανθρώπινου είδους. Το πλαίσιο προσδιορισμού που θεωρείται επικρατέστερο σήμερα λαμβάνει υπόψη του τρία διαφορετικά Επίπεδα Εταιρικής Ευθύνης, τα οποία περιλαμβάνουν τις Αρχές της Κοινωνικής Υπευθυνότητας, που πρέπει να υιοθετούνται από τις Επιχειρήσεις, τις Διαδικασίες της Κοινωνικής Ευθύνης και τα παραγόμενα αποτελέσματα από τη Διαχείριση της ΕΚΕ. Η ΕΚΕ δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται με τις δημόσιες σχέσεις και το μάρκετινγκ των επιχειρήσεων, ούτε είναι μία νέα μόδα παροδική. Είναι μία συνειδητή δέσμευση που σηματοδοτεί σημαντικές αλλαγές μέσα στο χώρο των επιχειρήσεων και έξω από αυτόν. Παρόλο που η δέσμευση αυτή αφορά αποκλειστικά τις επιχειρήσεις, δεν λειτουργεί αποτελεσματικά εφόσον δεν περιλαμβάνει συνεργασίες και συμπράξεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Είναι κατά συνέπεια μία συμμετοχική διαδικασία πρακτικής εφαρμογής σε καθημερινό επίπεδο, στην οποία επιχειρήσεις και ενδιαφερόμενα μέρη ενώνουν τις δυνάμεις τους και τις ικανότητές τους για την επίτευξη κοινών στόχων. 20 Απρίλιος 2011
Ο Κοινωνικός Απολογισμός ή Έκθεση Αειφορίας, όπως έχει πια καθιερωθεί ως όρος, είναι από τα θέματα που απασχολούν τις περισσότερες πολυεθνικές και άλλες επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμια κλίμακα. Παραδείγματα, όπως η Τράπεζα Πειραιώς, η Εμπορική Τράπεζα, ο Τιτάνας, η Coca Cola 3E στις ετήσιες ειδικές εκθέσεις για την ΕΚΕ και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη παρουσιάζουν την προσέγγισή τους σχετικά με την ΕΚΕ και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και αναλύουν τις δραστηριότητές τους όσον αφορά τις τρεις βασικές διαστάσεις τους, την κοινωνική, την οικονομική και την περιβαλλοντική.
∼ ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ∼ Ανακοινώθηκαν πρόσφατα τα αποτελέσματα του Εθνικού Δείκτη Εταιρικής Ευθύνης, βάσει της αξιολόγησης του τρίτου CR Index στην Ελλάδα. Σε επίσημη εκδήλωση βραβεύτηκαν οι 17 κοινωνικά πιο υπεύθυνες εταιρείες, παρουσία εκπροσώπων του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου. Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης του CR Index, ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες - αξιολογητές επιθεώρησαν με βάση τα διεθνή πρότυπα και κριτήρια τις επιδόσεις των επιχειρήσεων στον τομέα της Εταιρικής Ευθύνης και την επίδρασή τους στην κοινωνία, το περιβάλλον, την αγορά και τους εργαζομένους. Φέτος, οι εταιρείες που συμμετέχουν διαχρονικά στην αξιολόγηση κατάφεραν να κρατήσουν τις θέσεις τους και να βελτιώσουν – σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικά – τις επιδόσεις τους, ενώ προστέθηκαν και νέες επιχειρήσεις στη διαδικασία. Σύμφωνα με το δείκτη, υπάρχουν τέσσερα επίπεδα διάκρισης των επιδόσεων ενός οργανισμού: Platinum, Gold, Silver και Bronze. Στην Ελλάδα, φέτος διακρίθηκαν και βραβεύτηκαν οι ακόλουθες εταιρείες: στην κατηγορία Gold: η Αθηναϊκή Ζυθοποιία A.E., ο ΟΤΕ, η Τράπεζα Πειραιώς, η Coca-Cola Τρία Έψιλον και η DIAGEO Hellas S.A. στην κατηγορία Silver: η ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε. (Γέφυρα ΡίουΑντιρρίου), η Εθνική Τράπεζα, η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. και η Piscines Ideales στην κατηγορία Bronze: η ΓΕΝΕΣΙΣ ΦΑΡΜΑ, η ΟΠΑΠ Α.Ε., η Aldemar Hotels & Spa, η Alpha Bank, η DIXONS SOUTH – EAST EUROPE Α.Ε.Β.Ε. (Κωτσόβολος), η MAMIDOIL JETOIL A.E., η Novartis Hellas A.E.B.E. και η Regency Entertainment Επιπλέον, δόθηκαν διακρίσεις ανά κατηγορία στις εταιρείες με τη μεγαλύτερη πρόοδο, σε σχέση με την περσινή τους αξιολόγηση: Best progress gold award: Αθηναϊκή Ζυθοποιία A.E. Best progress silver award: ΓΕΦΥΡΑ Α.Ε. Best progress bronze award: ΓΕΝΕΣΙΣ ΦΑΡΜΑ Με ειδικό έπαινο τιμήθηκαν και οι εταιρείες με τις καλύτερες επιδόσεις στον καθένα από τους τέσσερις βασικούς πυλώνες της Εταιρικής Ευθύνης: Για την αγορά: στη Coca-Cola Τρία Έψιλον Για το εργασιακό περιβάλλον: στη Piscines Ideales Για την κοινωνία: στη Regency Entertainment Για το περιβάλλον: στην Τράπεζα Πειραιώς Στην ομιλία του ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Εταιρικής Ευθύνης (CRI – Corporate Responsibility Institute), κ. Δηµήτρης Γ.
∼ ∼ ∼
∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼
ΧΡΗΜΑ 21
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρική κοινωνική ευθύνη - «Κρύβει» πολλαπλά οφέλη Μαύρος, ανέφερε: «Ιδίως σήμερα, εν μέσω κρίσης και ύφεσης, η Εταιρική Ευθύνη αποτελεί αναγκαίο εργαλείο των εταιρειών, προκειμένου να επιτύχουν, πρώτον, να ανατρέψουν το σκεπτικισμό που αντιμετωπίζουν ως προς την ειλικρίνειά του ενδιαφέροντός τους για το περιβάλλον και την κοινωνία, δεύτερον, να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη της αγοράς και των καταναλωτών και τρίτον, να αυξήσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο, πέρα από τα βραχυπρόθεσμα κέρδη και την μακροπρόθεσμη αξία του οικονομικού και κοινωνικού τους κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, ο CR Index αποτελεί ένα στρατηγικό εργαλείο που μπορεί να συνεισφέρει στην προσπάθεια των εταιρειών για αντικειμενική και διαφανή μέτρηση, διαχείριση και δημοσιοποίηση των δραστηριοτήτων Εταιρικής Ευθύνης που εφαρμόζουν». Την παρουσίαση της Μεθοδολογίας και των Αποτελεσμάτων του δείκτη CRI έκανε ο Αντιπρόεδρος του CR Institute, κ. Νίκος Αυλώνας, ο οποίος εξήγησε τη διαδικασία και παρουσίασε τα συγκριτικά αποτελέσματα.
∼ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΕΚΕ ∼ ∼
MICROSOFT ΕΛΛΑΣ ∼
NGO DAY ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ EUROCHARITY Η NGO Day, μια ημέρα αφιερωμένη στους Μη-Κυβερνητικούς και Μη-Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς, διοργανώθηκε για τρίτη συνεχή χρονιά από τη Microsoft Ελλάς. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο Κέντρο Καινοτομίας της Microsoft και η διοργάνωσή της πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη Eurocharity. Για τη Microsoft, η αξιοποίηση της τεχνολογίας προς όφελος του κοινωνικού συνόλου βρίσκεται στο επίκεντρο της φιλοσοφίας της, διέποντας το σύνολο των δράσεων κοινωνικής ευθύνης που η εταιρία υλοποιεί. Στην περίπτωση των Μη-Κυβερνητικών και Μη-Κερδοσκοπικών Οργανισμών, η απόκτηση εργαλείων, που συμβάλουν στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη οργάνωση και αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων και υποδομών, αναδεικνύεται σε μείζονος σημασίας ζήτημα. Προκειμένου να ενημερώσει τους οργανισμούς αυτούς για τους τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει το έργο τους, αλλά και τις διευκολύνσεις που τους παρέχει η ίδια εξασφαλίζοντάς τους δωρεάν λογισμικό, η Microsoft Ελλάς έχει καθιερώσει από το 2009 τη διοργάνωση της εκδήλωσης NGO Day. Επισημαίνεται ότι μέχρι σήμερα περισσότεροι από 30 Μη-Κυβερνητικοί και Μη-Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί έχουν αξιοποιήσει τη δυνατότητα αυτή στην Ελλάδα και έχουν αποκτήσει δωρεάν προϊόντα λογισμικού από τη Microsoft. Ο κ. Peter Michel Heilmann, Πρόεδρος της EuroCharity ανέφερε: «H EuroCharity, το σημείο αναφοράς για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Πράσινη Οικονομία, στηρίζει ενεργά κάθε δυναμική πρωτοβουλία που αναδύεται μέσα από την κοινωνία των πολιτών και την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Στεκόμαστε έμπρακτα αρωγός στο κοινωνικό έργο πάνω από 300 ΜΚΟ σε όλη την Ελλάδα, ενώ με αφορμή το χαρακτηρισμό του 2011 ως Ευρωπαϊκού Έτους για τον Εθελοντισμό υλοποιούμε στοχευμένες καμπάνιες με κεντρικό πρόσωπο την Χρυσή Ολυμπιονίκη και Πρέσβειρα Καλών Πρακτικών της EuroCharity κ. Σοφία Μπεκατώρου. Η NGO Day είναι μία εκδήλωση που έχουν αγκαλιάσει οι ΜΚΟ και μία πρωτοβουλία που μας κάνει να νιώθουμε υπερήφανοι που η Microsoft Ελλάς ανήκει στη μεγάλη οικογένεια της EuroCharity». 22 Απρίλιος 2011
VODAFONE
∼ ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ∼
Η Vodafone παρουσίασε το πρόγραμμα που εφαρμόζει για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά, κατά τη διάρκεια του 2ου πανελλήνιου διεπιστημονικού συνεδρίου e-life 2011. Το συνέδριο με θέμα: «Οφέλη και κίνδυνοι στη χρήση του διαδικτύου» διοργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη από την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η Vodafone δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες της και χρήστες κινητού τηλεφώνου να ζητήσουν την απενεργοποίηση της πρόσβασης σε υπηρεσίες που απευθύνονται σε ενήλικες και είναι διαθέσιμες στο μενού υπηρεσιών «Μy web». Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα ενεργοποίησης ειδικού φίλτρου που περιορίζει την πρόσβαση από το κινητό τηλέφωνο σε ιστοτόπους του Διαδικτύου. Επίσης, η εταιρεία διαθέτει το ανανεωμένο έντυπο «Οδηγός για Γονείς. Κινητή - Σταθερή Επικοινωνία & Διαδίκτυο», το οποίο πρώτη η Vodafone κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το 2007. Ο Οδηγός έχει στόχο να καλύψει τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες των γονέων για ενημέρωση σε θέματα που αφορούν την Κινητή, τη Σταθερή Επικοινωνία και το Διαδίκτυο και έχει δημιουργηθεί σε συνεργασία με δύο έγκριτους φορείς, την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο και την Ελληνική Εταιρεία Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας. Οι ενέργειες αυτές εντάσσονται στο πολύπλευρο πρόγραμμα Εταιρικής Υπευθυνότητας που εφαρμόζει η Vodafone και συγκεκριμένα, στον τομέα της προώθησης της υπεύθυνης χρήσης του κινητού τηλεφώνου και του Διαδικτύου.
ΣΤΕΛΛΑ ΚΟΒΛΑΚΑ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΕΚΕ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Η ευρύτερη συνειδητοποίηση ότι η ανάπτυξη, για να είναι βιώσιμη πρέπει να βασίζεται όχι μόνο σε οικονομικά, αλλά και σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια, οδήγησε στην εθελοντική υιοθέτηση της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Σημαντικοί παράγοντες που οδήγησαν στην εξέλιξη αυτή συμπεριλαμβάνουν τους παρακάτω: Επέκταση και γεωγραφική εξάπλωση των επιχειρήσεων. Δυσαρέσκεια ως προς την κοινωνική διάσταση της παγκοσμιοποίησης. Σημαντικοί πόροι περνούν από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, αλλάζοντας τις προσδοκίες των ενδιαφερομένων μερών. Ραγδαία αύξηση της ροής της πληροφόρησης χάρη στο διαδίκτυο και τις τηλεπικοινωνίες. Αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και ακτιβισμός των πολιτών σε διεθνή κλίμακα. Δυσαρέσκεια από την υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και ανησυχία για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της.
∼ ∼ ∼ ∼ ∼ ∼
ΧΡΗΜΑ 23
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρική κοινωνική ευθύνη - «Κρύβει» πολλαπλά οφέλη ☛
Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΑΡΚΕΤΟΥΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ, ΟΠΩΣ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΜΑΔΩΝ
∼ Καταστροφή του περιβάλλοντος, που ενίοτε οδήγησε σε απώλειες χιλιάδων ανθρώπινων ζωών.
Ως απάντηση στις παραπάνω πιέσεις, πολλές - κυρίως μεγάλες - επιχειρήσεις προωθούν στρατηγικές που συμβάλλουν σε μια καλύτερη κοινωνία, σε καθαρότερο φυσικό περιβάλλον και λογοδοτούν για τις επιδόσεις τους. Με τον τρόπο αυτό, οι επιχειρήσεις εκτιμούν ότι επενδύουν καλύτερα στο μέλλον τους. Επομένως, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) είναι μία διαχειριστική προσέγγιση, είναι πρότυπο εταιρικής συμπεριφοράς, το οποίο επαναπροσδιορίζει τη σχέση της επιχείρησης με τα ενδιαφερόμενα μέρη της. Στον πυρήνα της ΕΚΕ βρίσκεται το σύστημα των εταιρικών αξιών και αρχών. Συνοπτικά, όπως αναμένεται από τον πολίτη η σκέψη και η δράση του να διέπεται από αρχές, το ίδιο αναμένεται και από την επιχείρηση η λειτουργία της να διέπεται από αρχές, δηλαδή η επιχείρηση να ενεργεί ως υπεύθυνος εταιρικός πολίτης. Στον αντίποδα αυτής της προσέγγισης είναι η θεώρηση ότι η λειτουργία της επιχείρησης «είναι ελεύθερη» ή «ουδέτερη» αρχών και αξιών. Όχι σπάνια, η ΕΚΕ ταυτίστηκε ή εξακολουθεί να προσλαμβάνεται ως ενέργειες φιλανθρωπίας ή ενέργειες χορηγιών. Αυτή είναι μία επιφανειακή προσέγγιση. Οι διορατικές διοικήσεις των επιχειρήσεων αντιλαμβάνονται ότι οι προαναφερόμενες πιέσεις αφορούν στην μακροπρόθεσμη αξία και βιωσιμότητα της επιχείρησης. Επομένως, οι διορατικές διοικήσεις νοιάζονται ώστε οι επιχειρήσεις τους να κερδίζουν την εμπιστοσύνη των ενδιαφερομένων μερών τους, επικεντρώνοντας σε ουσιώδη θέματα και διασφαλίζοντας τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών τους. Η ΕΚΕ είναι εργαλείο που συμβάλλει στην υπεύθυνη, αποδοτική λειτουργία της επιχείρησης και στην κοινωνική συνοχή. Πρόκειται για «win-win» προσέγγιση. Βασικοί πυλώνες των ουσιωδών θεμάτων είναι ο σεβασμός στην πράξη σε ανθρώπινα δικαιώματα, εργασιακά πρότυπα, στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, και στη διαφάνεια λειτουργίας-καταπολέμησης της διαφθοράς. Παράλληλα, αναπτύχθηκαν διεθνώς εργαλεία αξιολόγησης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης των Επιχειρήσεων. Μικρή αλλά ανερχόμενη μερίδα επενδυτών, κυρίως ασφαλιστικά ταμεία, δεσμεύονται από τα καταστατικά τους να τοποθετούν τα διαθέσιμά τους μόνο σε μετοχές επιχειρήσεων που έχουν ελεγχθεί ως προς την εταιρική κοινωνική τους ευθύνη. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει επαρκής ευαισθητοποίηση και ενη24 Απρίλιος 2011
μέρωση ως προς την ΕΚΕ, παρά την δεκαετή προσπάθεια του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Δεδομένης της δύσκολης εποχής που διέρχεται η Ελλάδα, είναι αναγκαία η ταχύτερη ενσωμάτωση της ΕΚΕ στη λειτουργία των επιχειρήσεων για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη και τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων μερών τους. Χρειάζεται να «χτίσουν» γνώση για την ΕΚΕ ώστε να επηρεάσουν στάσεις/αποφάσεις.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ COMERGON AE
H ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΗΘΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΙΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥΣ Η Comergon AE Risk Managers Insurance Brokers, είναι μία ελληνική Μεσιτική Εταιρεία Ασφαλίσεων που εξειδικεύεται στις «Επιχειρηματικές Ασφαλίσεις» ελληνικών και πολυεθνικών εταιρειών. Με την παρουσία της στην Κύπρο και την Αίγυπτο και την εκπροσώπηση 5 Διεθνών Δικτύων Μεσιτών Ασφαλίσεων, που εκπροσωπούν 120 χώρες, έχει την πείρα και την τεχνογνωσία να διαμορφώσει, να τοποθετήσει και να διαχειριστεί πολυεθνικά ασφαλιστήρια συμβόλαια που καλύπτουν τους κινδύνους της επιχείρησης σε όσες χώρες δραστηριοποιείται αυτή, επιτυγχάνοντας οικονομίες κλίμακας πρωτοποριακές ασφαλιστικές καλύψεις, προσβάσιμες μόνο μέσω μεγάλων Ευρωπαϊκών Αγορών, κ.λπ Στα πλαίσια της στρατηγικής για βιώσιμη ανάπτυξη και αειφορία, η Comergon έχει συμπεριλάβει στην επιχειρηματική της κουλτούρα την «Επιχειρηματική Ηθική» ως βασικό μοχλό επένδυσης. Μιλήσαμε με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο κ. Γ. Ζαφειρίου και μας ανέφερε σχετικά. Χ_Ποια θεωρείτε λοιπόν ως Επιχειρηµατική Ηθική κ. Ζαφειρίου; Γ.Ζ_Ως επιχειρηματική ηθική εννοούμε την ισόρροπη διασφάλιση των συμφερόντων όλων των κοινωνικών μας εταίρων που είναι: οι ασφαλισμένοι, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι προμηθευτές, οι φορείς, οι εργαζόμενοι και οι μέτοχοι με ταυτόχρονα σεβασμό στο περιβάλλον και την Πράσινη Ανάπτυξη. Η Επιχειρηματική Ηθική περιλαμβάνει έννοιες όπως η αξιοπιστία, η διαφάνεια, η αξιοκρατία, η πειθαρχία, η ευελιξία, η υπευθυνότητα, η ποιότητα κ.λπ, η εφαρμογή των οποίων απαιτεί μία σχετική Εταιρική κουλτούρα. Χ_Πώς διαµορφώσατε λοιπόν την «Εταιρική Κουλτούρα»; Γ.Ζ_Προσδιορίσαμε τις «αξίες» μας και καθορίσαμε τους άτυπους κανόνες που θα τις στηρίξουν. Οι Αρχές, η Ποιότητα των Υπηρεσιών, η Καινοτομία, η Οργάνωση, οι Ανθρώπινες Σχέσεις, ο Στόχος και ο Τρόπος Ανάπτυξης, οι Σχέσεις μας με τις Ασφαλιστικές Εταιρείες και τους Φορείς, αποτέλεσαν μερικές από τις αξίες και τους πυλώνες προβληματισμού, που αναλύθηκαν ώστε να διαμορφώσουν το πλαίσιο λειτουργίας μας. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι τα οικονομικά προβλήματα είναι συνήθως απόρροια επέλευσης απρόοπτων και ακούσιων γεγονότων
ΧΡΗΜΑ 25
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρική κοινωνική ευθύνη - «Κρύβει» πολλαπλά οφέλη - κινδύνων που συμβαίνουν, είναι αυτονόητο ότι η ΑΣΦΑΛΙΣΗ αποτελεί ένα μοναδικό όπλο εξασφάλισης της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης, μιας και με αυτή μπορούμε να «μετακυλήσουμε» τις επιπτώσεις των κινδύνων, προστατεύοντας έτσι τον Άνθρωπο, την Κοινωνία και το Περιβάλλον, με τον Μεσίτη Ασφαλίσεων να κατέχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αποτελεσματική εφαρμογή της, γιατί διαμεσολαβεί στην παροχή των ασφαλιστικών υπηρεσιών και είναι ο μόνος διαμεσολαβών που εκπροσωπεί τον ασφαλιζόμενο. Ένα ρόλο που, για να ανταποκριθεί ο Μεσίτης, πρέπει να διαθέτει τεχνογνωσία, εμπειρία και εξειδίκευση, προκειμένου να υλοποιήσει την αποτελεσματική μετακύληση των κινδύνων στις ασφαλιστικές εταιρείες Χ_Τι µέτρα λοιπόν λαµβάνετε για να διασφαλίζετε την Επιχειρηµατική Ηθική; Γ.Ζ_Η Comergon αποτελεί μια από τις λίγες Μεσιτικές εταιρείες που ενσωμάτωσε από 5ετίας την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη στην στρατηγική της, έχοντας μάλιστα δημοσιεύσει ήδη τον 2ο Κοινωνικό Απολογισμό της, με δράσεις γύρω από τον Άνθρωπο, την Κοινωνία και την Αγορά και το Περιβάλλον. Για την διασφάλιση λοιπόν της Επιχειρηματικής Ηθικής, η Comergon έχει συμμορφωθεί με την Εθνική Νομοθεσία και τις Οδηγίες της ΕΕ, εφαρμόζοντας τους Κώδικες Δεοντολογίας, τις Πιστοποιήσεις Υπαλλήλων, τις διαδικασίες για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων και Προϊόντων Ξεπλύματος Χρήματος, την Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης της κ.λπ. και έχει συμπεριλάβει συγκεκριμένες δράσεις που αφορούν: Α) Στις σχέσεις της με τους εργαζόμενους Την διαμόρφωση Εσωτερικού Κανονισμού Εταιρικής Διακυβέρνησης με έμφαση στην αξιοκρατία, στην «διά βίου εκπαίδευση», στο εργασιακό περιβάλλον, την επαγγελματική συμπεριφορά κλπ Β) Στις σχέσεις της με τους ασφαλιζόμενους Διαδικασίες επικοινωνίας με την Αγορά (Β2C, B2B), ώστε να επιτυγχάνεται: Ι) Υπεύθυνη και ολοκληρωμένη ενημέρωση του υποψήφιου πελάτη
26 Απρίλιος 2011
ΙΙ) Διαδικασία και έρευνα αγοράς, με προσφορές μόνο από αξιολογημένες και αξιόπιστες ασφαλιστικές εταιρείες της Ελλάδας και του εξωτερικού ΙΙΙ) Έλεγχοι των όρων των ασφαλιστηρίων συμβολαίων ΙV) Επιτυχής παρακολούθηση της λειτουργίας συμβολαίων, ανανεώσεων V) Αποτελεσματική διαχείριση ζημιών από το ειδικό τμήμα της εταιρείας VI) Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών VII) Διαφάνεια για τα Οικονομικά οφέλη μας VIII) Παρακολούθηση της ικανοποιήσεως και ποιότητας των υπηρεσιών μας Γ) Στις σχέσεις της με τις ασφαλιστικές εταιρείες Διαμόρφωση πολυετών αμοιβαίων σχέσεων εμπιστοσύνης και σεβασμού, που έχουν σαν αποτέλεσμα την αντικειμενική στήριξη των ασφαλιζόμενων μας Δ) Στις σχέσεις της με το Περιβάλλον Δράσεις για την μείωση του περιβαλλοντολογικού αποτυπώματος, με χορηγίες και στήριξη Μ.Κ.Ο., αλλά και υπεύθυνη ενημέρωση για τα ασφαλιστικά προϊόντα κάλυψης της Περιβαλλοντολογικής Ευθύνης κ.λπ. Ε) Στις σχέσεις της με την Κοινωνία Δράσεις με την χορηγία ευπαθών κοινωνικών ομάδων, προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, συμμετοχής σε έρευνες ΕΚΕ, ενίσχυση της ασφαλιστικής συνείδησης Επαγγελματικών Ομάδων, με Ημερίδες – Αρθρογραφία κλπ Χ_Υπάρχει κ. Ζαφειρίου αναγνώριση των προσπαθειών σας αυτών; Γ.Ζ_Σε μία εποχή που η έλλειψη διαφάνειας και επιχειρηματικής ηθικής έχει δημιουργήσει τόσα κοινωνικά προβλήματα και αφορά σε μεγάλο βαθμό την ασφαλιστική αγορά, τόσο στο χώρο των εταιρειών, όσο και των διαμεσολαβούντων, πιστεύουμε ότι η κάθε Μεσιτική Επιχείρηση αυτονόητα οφείλει να ενσωματώσει την Επιχειρηματική Ηθική στην εταιρική της διακυβέρνηση χωρίς ουδεμία σκοπιμότητα. Και αυτό κάνουμε! Χ
ΧΡΗΜΑ 27
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρική κοινωνική ευθύνη - «Κρύβει» πολλαπλά οφέλη
ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΓΕΥΣΗΣ
Ι
διαίτερη σημασία αποδίδει στα θέματα Εταιρικής κοινωνικής ευθύνης η Creta Farms, καθώς εντάσσει συνεχώς στις επιχειρηματικές της πρακτικές, νέες κοινωνικές και περιβαλλοντικές δράσεις στην προσπάθεια της να λειτουργεί σε αρμονία με την κοινωνία και τη φύση. Η κοινωνική της δράση επικεντρώνεται σε δύο άξονες που σχετίζονται άμεσα με το όραμα και τη φιλοσοφία της σαν εταιρία. Οι άξονες αυτοί είναι α)το φυσικό περιβάλλον και β) η υγιεινή διατροφή μέσω της σταθερής παροχής υψηλής ποιότητας προϊόντων.
∼ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ∼ Η φιλοσοφία της βιώσιμης και πράσινης ανάπτυξης αποτελεί οδηγό και ηθική δέσμευση της Creta Farms, από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας της, απέναντι στους καταναλωτές που την εμπιστεύονται εντός και εκτός συνόρων. Έτσι, σε όλες τις διαδικασίες που προκύπτουν από τις δραστηριότητές της, από την επιλογή πρώτων υλών και την επεξεργασία μέχρι τη συντήρηση και τη συσκευασία, τηρούνται οι αυστηρότερες διεθνείς προδιαγραφές. Η Creta Farms όμως δεν περιορίζεται στις ελάχιστες απαιτήσεις των κανονισμών, αλλά θέτει - με δική της πρωτοβουλία και με το συνεπαγόμενο υψηλό κόστος επενδύσεων - υψηλότερα πρότυπα, για να εξασφαλίσει απόλυτα ότι στο σύνολο των δραστηριοτήτων της θα παραμένει πρωτοπόρος σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας του περιβάλλοντος. ∼ ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ∼ Τμήμα της ‘πράσινης’ στρατηγικής της Creta Farms είναι να μεγιστοποιείται κάθε φορά η δυνατότητα ανακύκλωσης υλικών, παραπροϊόντων και αποβλήτων. Η μεγιστοποίηση αυτή μπορεί και επιτυγχάνεται μόνο μέσω σημαντικών και, κυρίως, συνεχών επενδύσεων σε νέες τεχνολογίες. Πιο συγκεκριμένα, η επεξεργασία των υγρών αποβλήτων της χοιροτροφικής μονάδας και του εργοστασίου αλλαντικών γίνεται σε μονάδα βιολογικού καθαρισμού που, με συνεχείς προσθήκες και βελτιώσεις, χρησιμοποιεί την αιχμή της σύγχρονης τεχνολογίας. Το παραγόμενο νερό του βιολογικού χρησιμοποιείται για το πότισμα όλων των δέντρων και καλλωπιστικών φυτών που υπάρχουν στην εταιρία, ενώ ένα μεγάλο μέρος του αξιοποιείται σε διάφορες χρήσεις, μειώνοντας έτσι τις απαιτήσεις για καθαρό νερό, ενώ προβλέπεται στο άμεσο μέλλον και η χρήση του για άρδευση αγροτικών καλλιεργειών αλλά και περιαστικού πράσινου. Στα στερεά απόβλητα η φιλοσοφία της ανακύκλωσης βρίσκει την καλύτερη εφαρμογή της στη σύγχρονη, μοναδική στο είδος 28 Απρίλιος 2011
της, υψηλής τεχνολογίας μονάδα επεξεργασίας (κομποστοποίησης), η οποία αναπτύχθηκε στην Ιαπωνία και για πρώτη φορά χρησιμοποιείται σε μεγάλης κλίμακας εφαρμογή για την επεξεργασία της χοιρινής κοπριάς. Η Creta Farms θέτει σε εφαρμογή μεθόδους αξιοποίησης ζωικών υπολειμμάτων, τα οποία χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοαερίου, μια πρακτική με διπλό όφελος: Αφενός μειώνεται σημαντικά η ποσότητα των στερεών αποβλήτων και αφετέρου μειώνεται η εξάρτηση της εταιρίας από ρυπογόνες πηγές ενέργειας που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Οι περιβαλλοντικές δράσεις όμως της Creta Farms, επεκτείνονται και στην ενεργητική δημιουργία καλύτερων συνθηκών ζωής για όλους μας. Με πρωτοβουλία της Creta Farms έχουν φυτευτεί περίπου 7.000 δέντρα και φυτά στους περιβάλλοντες χώρους των εγκαταστάσεών της, τα οποία ποτίζονται αποκλειστικά με το νερό του βιολογικού. Τα δέντρα αυτά, πέραν της απορρόφησης του επεξεργασμένου νερού του βιολογικού, απορροφούν από την ατμόσφαιρα σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό ενεργά στην αντιμετώπιση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. ∼ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ∼ Δεν υπάρχει “μυστικό” της επιτυχίας στη βιομηχανία τροφίμων. Υπάρχει μόνο μια συνταγή με πολύ απλά συστατικά: Αγάπη για το αντικείμενο, σεβασμός στο καταναλωτικό κοινό και προσήλωση σε αξίες που υπηρετούν το κοινό καλό. Από τα τρία αυτά συστατικά, τις τρεις αυτές αξίες, προέκυψε και ένα τέταρτο για την Creta Farms, η καινοτομία. Μια μοναδική ιδέα που εφαρμόστηκε πρώτη φορά παγκοσμίως με τη σειρά Εν Ελλάδι και αποτέλεσε σφραγίδα και σήμα κατατεθέν της εταιρίας από τη στιγμή της εμφάνισής της και εντεύθεν: Η αφαίρεση ζωικού λίπους με το χέρι, από τα αλλαντικά και η υποκατάστασή του στο μέγιστο βαθμό με αγνό, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο. Μια συνταγή, μια ιδέα, μια καινοτομία που ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα, χαρίζοντας νοστιμιές που συμμορφώνονται με τα σύγχρονα διατροφικά πρότυπα, σε εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο.
ΚΥΚΛΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΗΣ CRETA FARMS Στην Creta Farms καταφέρνουµε αποτελεσµατικά να ολοκληρώνουµε τον κύκλο της βιώσιµης ανάπτυξης. Αρχίζουµε από τη γη και όλα τα υποπροϊόντα επιστρέφουν µε ασφάλεια στη γη.
ΧΡΗΜΑ 29
Χ συνέντευξη
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ
ΑΝΑΓΚΗ ΠΡΟΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ Είναι επιβεβλημένη η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη στόχευση ανά προϊόν και ανά χώρα ενδιαφέροντος, προκειμένου να περάσουμε οριστικά από την Εξωστρέφεια Ανάγκης στην Εξωστρέφεια Προοπτικής. Όπως είχε πει ο φιλόσοφος Σενέκας «για όποιον δεν ξέρει που πηγαίνει, δεν υπάρχει ούριος άνεμος»
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ
30 Απρίλιος 2011
✒
Συνέντευξη στην Άντα Σεϊμανίδη
Ιδιαίτερα αισιόδοξη για την ενεργοποίηση του ΕΤΕΑΝ, δηλώνει η Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, και εκτιμά ότι το Go2Market (ένα από τα τέσσερα ταμεία του ΕΤΕΑΝ που αφορά στην εξωστρέφεια), δημιουργεί μία αλυσίδα συνέχειας και μία νοοτροπία συνεργασίας μεταξύ Δημόσιου, Ιδιωτικού και Τραπεζικού Τομέα. Αυτό όμως που πάνω από όλα απαιτείται, είναι να εξασφαλιστούν νέες γραμμές χρηματοδότησης για τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Να πιστέψουν οι τράπεζες στις προοπτικές των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και να προχωρήσουν άμεσα σε προχρηματοδοτήσεις ad hoc εξαγωγικών παραγγελιών. Σε αυτήν την περίπτωση θα υπάρξουν πραγματικά σωρευτικά θετικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία και θα κινήσουν και την εσωτερική αγορά. Στη συζήτησή μας, η πρόεδρος του ΠΣΕ αναφέρεται και σε άλλα κρίσιμα για τις εξαγωγές θέματα. Ανάμεσα σε αυτά, οι προσδοκίες από το τρέχον πρόγραμμα «Ενισχυση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας» αλλά και τα Γραφεία ΟΕΥ τα οποία χαρακτηρίζει ως «ραντάρ» του πλοίου. Για να προσθέσει, ότι παρά τις δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες θα πρέπει να αναζητηθούν οι κατάλληλες λύσεις, ώστε να αξιοποιηθεί και να ενισχυθεί το εξειδικευμένο προσωπικό των ΓΟΕΥ, με την υλικοτεχνική και στελεχιακή υποδομή που θα επιτρέψει τους εμπορικούς ακολούθους να γίνουν «εμπορική εμπροσθοφυλακή» της χώρας. Η κ Σακελλαρίδη, αναφέρεται επίσης στις κοινές δράσεις του Cluster Εξωστρέφειας, στο οποίο προχώρησαν ο ΠΣΕ, ο Σύνδεσμος Εξαγωγών Βορείου Ελλάδος και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης και στις επόμενες πρωτοβουλίες, τόσο του ΠΣΕ, όσο και του συνόλου των εξαγωγικών φορέων της χώρας, με σκεπτικό ότι η ισχύς πάντα βρίσκεται στην ένωση. ΧΡΗΜΑ_Στην κορυφή της ατζέντας και ως απολύτως απαραίτητη προϋπόθεση επίτευξης του σημερινού εξαγωγικού στόχου, τοποθετήσατε
☛
ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΟΥΝ ΝΕΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ. ΚΑΘΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΚΛΑΔΟΣ ΕΧΕΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΛΥΣΕΙΣ Α ΛΑ ΚΑΡΤ ΚΑΙ ΤΟ FACTORING ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ ☛
ΤΟ GO2MARKET, ΑΦΟΜΟΙΩΝΕΙ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ. ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΔΗΛΑΔΗ ΣΥΜΠΡΑΞΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ, ΙΔΙΩΤΩΝ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΩΝ πρόσφατα τη συνεργασία των τραπεζών. Υπάρχουν βέβαια, όπως αναφέρατε, θετικά παραδείγματα τραπεζών προς αυτήν την κατεύθυνση. Ρεαλιστικά και με βάση τα προβλήματα που και οι ίδιες οι τράπεζες αντιμετωπίζουν, τι θα περιμένατε από τις τράπεζες ως μια εφικτή συνεργασία; ΧΡ. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗ_Πολλοί είναι αυτοί που συνηθίζουν να λένε σκωπτικά ότι οι «Τράπεζες είναι αυτές που σου δανείζουν μία ομπρέλα όταν έχει ήλιο και στην παίρνουν πίσω όταν βρέχει». Εδώ θα πρέπει να επισημάνω ότι εκπρόσωποι του τραπεζικού συστήματος ήταν αυτοί που πρώτοι ένωσαν τη φωνή τους, με αυτή των εξαγωγέων για την ανάγκη τόνωσης της εξωστρέφειας, ως δικλείδας ασφαλείας σε περιόδους κρίσεων και ύφεσης, ως παράγοντα βιώσιμης ανάπτυξης. Και μάλιστα αρκετά νωρίς από τις αρχές του 2009, όταν οι εξαγωγές υποχωρούσαν σημαντικά και η ύφεση δεν είχε χτυπήσει τόσο βίαια την ελληνική οικονομία. Από τότε έχουν αναληφθεί σημαντικές πρωτοβουλίες, όπως για παράδειγμα της Eurobank EFG, με νέα εξειδικευμένα προϊόντα και σαφή προσανατολισμό στη στήριξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, όπως έχετε διαπιστώσει και εσείς οι άνθρωποι του Τύπου στις αναφορές σας. Βεβαίως και η συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή, ούτε οι συνθήκες ίδιες με ό,τι επικρατούσε την προηγούμενη 15ετία. Ωστόσο, η τάση είναι εμφανής και θα πρέπει να έχει συνέχεια και συνέπεια. Αυτό που απαιτείται είναι οι Τράπεζες να πιστέψουν στις προοπτικές των ελληνικών
εξαγωγικών επιχειρήσεων, που αποδεικνύονται κάθε μήνα με αριθμούς και στατιστικές και να διευκολύνουν τα πρώτα στάδια της εξαγωγικής διαδικασίας. Οι προχρηματοδοτήσεις ad hoc εξαγωγικών παραγγελιών, θα είχαν, λόγου χάρη, πραγματικά σωρευτικά θετικά αποτελέσματα για την ελληνική οικονομία και θα κινούσαν και την εσωτερική αγορά. Χ_Το γεγονός ότι οι ίδιες οι τράπεζες ωθούν τους εξαγωγείς στο FACTORING, έναντι των «κλασσικών» χρηματοδοτικών ορίων που μειώνονται καθημερινά, πώς το αντιμετωπίζετε από τη δική σας πλευρά; Αρκεί το FACTORING, για να εξυπηρετήσει τον εξαγωγέα; ΧΡ.Σ.: Το βασικό είναι να εξασφαλιστούν νέες γραμμές χρηματοδότησης για τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Κάθε επιχείρηση, αλλά και κάθε κλάδος έχει διαφορετικές ανάγκες. Δεν υπάρχουν λύσεις α λα καρτ. Το factoring δε συνιστά καινοτομία από μόνο του. Είναι ένα εξαιρετικά διαδεδομένο εργαλείο διεθνώς. Και όπως σε κάθε εργαλείο, η αποτελεσματικότητά του κρίνεται από τη χρηστικότητα, τη φιλικότητα προς το χρήστη και την αναλογία κόστους-οφέλους. Ζητούμενο όλων θα πρέπει να είναι η ευελιξία και η ταχύτητα, καθώς βασικός παράγοντας μίας επιτυχημένης εξαγωγής είναι η συγκυρία, ο χρόνος, το timing. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε και τη διπλή διευκόλυνση που προσφέρεται σήμερα στις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, από τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, όπου πέραν της ασφάλισης, μέσω των ΧΡΗΜΑ 31
Χ συνέντευξη ∼ Χριστίνα Σακελλαρίδη ☛
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΟΥΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ, ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΝ ΤΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥΣ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΣ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ Η «ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΜΠΡΟΣΘΟΦΥΛΑΚΗ» ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ☛
ΤΟ ΝΕΟ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ-ΕΞΑΓΩΓΙΚΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΑΠΑΙΤΕΙ «ΠΑΝΤΡΕΜΑ» ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ, ΜΕ ΝΕΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΑ, ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ-ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ-ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΜΗ ΜΑΖΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΨΗΛΗΣ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑΣ λεγόμενων collateral, μπορεί να ανοίξει πρόσθετη γραμμή χρηματοδότησης από τις Τράπεζες. Ο John Maynard Keynes έλεγε ότι «η σημασία της ρευστότητας πηγάζει από το γεγονός ότι αποτελεί το σύνδεσμο του παρόντος με το μέλλον». Και νομίζω, ότι πλέον συμφωνούμε όλοι ότι το μέλλον συνδέεται άμεσα με την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Εξωστρέφεια όχι μόνο με τις διεθνείς αγορές, αλλά και στις σχέσεις επιχειρήσεων και Τραπεζών. Χ_Ποιες οι προσδοκίες από το ΕΤΕΑΝ και το GO2 MARKET; ΧΡ.Σ.: Αναμένοντας τις τελικές διατυπώσεις του εν λόγω Ταμείου από το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, είμαι ιδιαίτερη αισιόδοξη για την πρεμιέρα του. Αφ’ ενός γιατί αποτελεί μία καινοτόμο και πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα κίνηση. Και αφετέρου γιατί ο αρμόδιος Υπουργός κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης έχει αποδείξει ότι λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις εισηγήσεις και τις προτάσεις των συλλογικών φορέων της εξωστρέφειας, αλλά και των ίδιων των εξαγωγικών επιχειρήσεων, με εκπροσώπους των οποίων έχει συναντηθεί κατ’ επανάληψη τους τελευταίους μήνες σε όλη τη χώρα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι το Go2Market αφομοιώνει επιτυχημένα πρότυπα του εξωτερικού και εισάγει ακριβώς την έννοια της μόχλευσης δημόσιου χρήματος με το τραπεζικό. Δημιουργεί δηλαδή μία αλυσίδα συνέχειας και μία νοοτροπία συνεργασίας μεταξύ Δημόσιου, Ιδιωτικού και Τραπεζικού Τομέα. Αυτό που εγώ ονομάζω νέα ΣΔΙΤ: Συμπράξεις 32 Απρίλιος 2011
Δημοσίου, Ιδιωτών και Τραπεζών. Επιπλέον, η ενεργοποίηση του Ταμείου ως συνεκτικής δράσης με το επίσης καινοτόμο Πρόγραμμα «Εξωστρέφεια –Ανταγωνιστικότητα», ικανοποιεί ένα πάγιο αίτημα των Ελλήνων εξαγωγέων για διαρκείς δράσεις στήριξης της εξωστρέφειας σε ετήσια βάση, με πυρήνα τις άυλες δραστηριότητες, προώθησηςπροβολής, πιστοποίησης, συμμετοχών σε εκθέσεις κ.α.. Χ_Ο ΠΣΕ, ζήτησε πρόσφατα μαζί και με άλλους εξαγωγικούς φορείς την αύξηση προϋπολογισμού του προγράμματος «Ενισχυση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας», η οποία και υλοποιήθηκε: Εκτιμάτε, ότι αυτά τα 100εκ. ευρώ θα αξιοποιηθούν πλήρως από τις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις; ΧΡ.Σ.: Θυμίζω ότι το εν λόγω Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ ενεργοποιήθηκε φέτος πιλοτικά, καθώς δεν είχε επιχειρηθεί ποτέ άλλοτε στο πρόσφατο παρελθόν κάτι ανάλογο. Αντίθετα, ως σήμερα η στήριξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα αντιμετωπίζονταν σαν «αμάρτημα» έναντι της ΕΕ και ως παρέκκλιση που θα είχε επιφέρει σημαντικά πρόστιμα στη χώρα. Το γεγονός ότι το Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας χρησιμοποίησε, ως βάση ανάπτυξης του συγκεκριμένου μέτρου, τις ανάγκες των ελλήνων εξαγωγέων, αποτέλεσε εχέγγυο επιτυχίας του και προάγγελο συνέχισής του. Τα γρήγορα αντανακλαστικά του Υπουργείου και η ανταπόκριση από πολλές εξα-
γωγικές επιχειρήσεις για συμμετοχή στο Πρόγραμμα έφεραν και τον υπερτριπλασιασμό του διαθέσιμου Προϋπολογισμού και μάλιστα για δράσεις και δαπάνες που αποτελούν προτεραιότητα για κάθε σύγχρονη εξαγωγική επιχείρηση. Με την πάροδο της 2ετίας, που προβλέπει το Πρόγραμμα για την υλοποίηση των σχετικών επιχειρηματικών σχεδίων, αναμένουμε ενίσχυση της διεθνούς παρουσίας της Ελλάδας, επέκταση των μεριδίων σε νέες χώρες και εδραίωση επιχειρήσεων σε παραδοσιακές αγορέςστόχους. Χ_ Κατά τη διάρκεια του πρόσφατου συνεδρίου με τίτλο « Εξαγωγές: το εθνικό στοίχημα», φάνηκε ότι οι Έλληνες εξαγωγείς, θεωρούν επίσης ως κορυφαία προτεραιότητα, την παραπέρα ενίσχυση του ρόλου της οικονομικής διπλωματίας και της λειτουργίας των γραφείων ΟΕΥ στο εξωτερικό, ενώ γίνονται και εποικοδομητικές προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Από τη δική σας πλευρά, τι διαπιστώνετε σε σχέση με αυτό το σημαντικό θέμα; ΧΡ.Σ.: Όπως προείπα, είναι εξαιρετικά θετική η συγκυρία της συνειδητοποίησης της ανάγκης για πιο εξωστρεφή οικονομία από την επίσημη Πολιτεία και η διαμόρφωση μίας ισχυρής αλυσίδας στήριξης της εξωστρέφειας, στην οποία μετέχουν οι κρατικοί φορείς, οι συλλογικοί φορείς, οι ίδιες οι επιχειρήσεις και οι Τράπεζες. Στο πλαίσιο αυτό, επίσης για πρώτη φορά μετά από πάρα πολύ καιρό, το Υπουργείο Εξωτερικών και προσωπικά ο Υφυπουργός κ. Σπ. Κουβέλης έχουν καταρτίσει ένα δυναμικό Πρόγραμμα Δράσεων της Οικονομικής Διπλωματίας για το 2011, που βασίζεται σε συγκεκριμένους ποσοτικούς και ποιοτικούς στόχους. Είναι επιβεβλημένη η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη στόχευση ανά προϊόν και ανά χώρα-στόχο, προκειμένου να περάσουμε οριστικά από την Εξωστρέφεια Ανάγκης στην Εξωστρέφεια Προοπτικής. Όπως είχε πει ο φιλόσοφος Σενέκας «για όποιον δεν ξέρει που πηγαίνει, δεν υπάρχει ούριος άνεμος». Προσωπικά θεωρώ ότι τα Γραφεία ΟΕΥ είναι τα «μάτια», τα ραντάρ του πλοίου. Μπορούν και πρέπει να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάδειξη επιχειρηματικών και επενδυτικών ευκαι-
☛
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ GO INTERNATIONAL ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΟΙΝΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ CLUSTER ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ, ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗ EUROBANK EFG ☛
O JOHN MAYNARD KEYNES ΕΛΕΓΕ ΟΤΙ «Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ ΠΗΓΑΖΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ». ΚΑΙ ΝΟΜΙΖΩ, ΟΤΙ ΠΛΕΟΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΟΤΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΥΝΔΕΕΤΑΙ ΑΜΕΣΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ. ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ριών και στη δικτύωση Ελλήνων εξαγωγέων με ξένους αγοραστές. Αναγνωρίζουμε ότι οι δημοσιονομικές συνθήκες στην Ελλάδα σήμερα είναι δύσκολες, αλλά θα πρέπει να αναζητηθούν εκείνες οι κατάλληλες λύσεις, ώστε να αξιοποιηθεί και να ενισχυθεί το εξειδικευμένο προσωπικό των Γραφείων ΟΕΥ, με την υλικοτεχνική και στελεχιακή υποδομή εκείνη που θα επιτρέψει τους εμπορικούς ακολούθους να γίνουν «εμπορική εμπροσθοφυλακή» της χώρας. Χ_Οι συνεργασίες ανάμεσα στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, θεωρούνται ως κινητήρια δύναμη στην εξαγωγική προσπάθεια και όχι μόνον, αν και είναι γνωστό, ότι οι Έλληνες μεταξύ τους δύσκολα συνεργάζονται. Αλήθεια, η κρίση φέρνει περισσότερες συνεργασίες στον εξαγωγικό κλάδο και προς ποια κατεύθυνση; ΧΡ.Σ.: Οι Έλληνες έχουμε αποδείξει ότι σε περιόδους κρίσης συσπειρωνόμαστε, συνεργαζόμαστε και πετυχαίνουμε τους κοινούς μας στόχους. Δεν είναι τυχαία η σύσταση του Cluster Εξωστρέφειας, στην οποία προχώρησαν ο ΠΣΕ, ο Σύνδεσμος Εξαγωγών Βορείου Ελλάδος και ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Κρήτης. Η ισχύς πάντα βρίσκεται στην ένωση. Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ίδια η εξαγωγική δραστηριότητα είναι άκρως ανταγωνιστική, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τον τελευταίο χρόνο έχει αυξηθεί σημαντικά και ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων που πλέον προσανατολίζονται και στις διε-
θνείς αγορές. Μόνο στον ΠΣΕ καταγράφεται τον τελευταίο χρόνο αύξηση 12% στις εγγραφές νέων μελών. Οι συνέργιες είναι φυσικά ευκταίες στην προκειμένη περίπτωση, καθώς δημιουργούν προϋποθέσεις σημαντικότητας μεγέθους παραγωγής και μείωσης κόστους παραγωγής. Οι επιτυχημένες εξαγωγές, όμως, δεν είναι μόνο θέμα ποσότητας, αλλά και ποιότητας ή διαφοροποίησης, καινοτομίας και τεχνογνωσίας. Σε κάθε περίπτωση η μετάβαση προς ένα νέο παραγωγικό-εξαγωγικό αναπτυξιακό πρότυπο απαιτεί ένα «πάντρεμα» παραδοσιακών προϊόντων, με νέα και καινοτόμα, μία συνέργια πρωτογενούς τομέαμεταποίησης-υπηρεσιών, μία κρίσιμη μάζα παραγωγής, με υψηλή τεχνογνωσία. Και στο επίπεδο αυτό, ήδη γίνονται κινήσεις, αλλά απαιτούνται και πρόσθετα κίνητρα, άρσης γραφειοκρατικών εμποδίων και φορολογικών επιβαρύνσεων, που θα επισπεύσουν συγχωνεύσεις, κοινοπρακτικές δράσεις και συνεργατικά σχήματα. Χ_Πώς διαμορφώνονται στην παρούσα φάση οι επόμενες πρωτοβουλίες και προτεραιότητες του ΠΣΕ αλλά και του εξαγωγικού cluster που έχει συσταθεί με τους ΣΕΒΕ και ΣΕΚ; ΧΡ.Σ.: Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, πιστός στον καταστατικό του ρόλο για τη συνεχή υποστήριξη των εξαγωγικών επιχειρήσεων, από το 1945 ως σήμερα, ενισχύει τις υπηρεσίες προς τα μέλη του, τόσο με τη χρήση νέων τεχνολογιών και του portal www.pse.
gr,όσο και με εξειδικευμένες δράσεις ενημέρωσης, κατάρτισης, προώθησηςπροβολής από Εθνικά και Κοινοτικά Προγράμματα. Ήδη, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Κρήτης διεκδικεί κοινοτικούς πόρους για την Προώθηση-Προβολή Προϊόντων Υψηλής Διατροφικής Αξίας στην αγορά της Ρωσίας, σε ένα έργο διάρκειας ως το τέλος του 2013 και συνολικού Προϋπολογισμού 1,8 εκατ. ευρώ, ενώ προκήρυξε και διαγωνισμό σχετικά με την υποστήριξη επιχειρήσεων σε δράσεις εκπαίδευσηςκατάρτισης προσωπικού από Πρόγραμμα του Υπουργείου Απασχόλησης. Επίσης, ο ΠΣΕ, σε συνεργασία με την Κινεζική Πρεσβεία στην Αθήνα, έχει αναλάβει να συγκεντρώσει στοιχεία επικοινωνίας και προφίλ ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων στον τομέα του ελαιολάδου, προκειμένου να είναι διαθέσιμα στις αρμόδιες κινεζικές αρχές και τους ενδιαφερόμενους Κινέζους αγοραστές. Ασφαλώς, συνεχίζονται και οι κοινές δράσεις του Cluster Εξωστρέφειας, καθώς μετά την επιτυχημένη διοργάνωση της Επιχειρηματικής Αποστολής GO International στην Κύπρο, όπου συναντήθηκαν 100 Έλληνες Εξαγωγείς με 250 αγοραστές από 5 χώρες (Κύπρος, Ιορδανία, Συρία, Λίβανος, Ιράκ), σχεδιάζονται τα επόμενα βήματα, σε συνεργασία πάντα με την Eurobank EFG. Σύντομα θα υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις και νεότερα. Το κοινό όραμα που συνδέει το Cluster, έχει δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς και ισχυρή βούληση για συνέργιες και κοινές δράσεις, προς όφελος των εξαγωγικών επιχειρήσεων όλης της χώρας. Από την πλευρά μας, θα συνεχίσουμε τη διαρκή μας προσπάθεια για την υποβολή προτάσεων, θέσεων και λύσεων που θα άρουν τα αντικίνητρα στις εξαγωγές και θα οδηγήσουν στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για την περαιτέρω ανάπτυξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας στη χώρα. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε συνεπιβάτες στο ίδιο πλοίο, αλλά και ότι όπως έλεγε ο Henry Ward Beecher «δεν είναι ο απόπλους του πλοίου από το λιμάνι, αλλά ο κατάπλους του που καθορίζει την επιτυχία του ταξιδιού». Είναι καιρός λοιπόν να φτάσουμε στα λιμάνια όλου του κόσμου με σηκωμένα λευκά πανιά νίκης και όχι μαύρα της ήττας και της απαισιοδοξίας. Χ ΧΡΗΜΑ 33
34 Απρίλιος 2011
Χ
∼ αφιέρωμα
ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ
ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ
∼
Ένα ευρύ πλάνο εκτεταμένων αποκρατικοποιήσεων σε επτά τομείς έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση για τη διετία 2011-12
Σ
Στον ΟΣΕ, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να εφαρμοστεί ύμφωνα με τις εξαγγελίες του Πρωθυσχέδιο εξυγίανσής του, ώστε να σταματήσει να παράγει πουργού, η ΔΕΗ μπήκε στο πρόγραμμα ελλείμματα. Εντός του 2011 θα γίνει αποκρατικοποίηση των αποκρατικοποιήσεων, με πρώτο ✒ της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ταυτόχρονα θα αξιοποιηθεί η ακίνητη βήμα τη διάθεση ποσοστού έως και από την Γαλάτεια περιουσία της ΓΑΙAΟΣΕ. Ένας άλλος τομέας, από τον 17%, με το οποίο το ποσοστό του δημοΜπασέα οποίο η κυβέρνηση προσδοκά σε πρόσθετα έσοδα, είναι σίου θα μειωθεί στο 34% από 51% που η αγορά τυχερών παιχνιδιών και συγκεκριμένα από την επέκταση είναι σήμερα. των αδειών στα επτά καζίνο που λειτουργούν στη χώρα, ενώ στους Ο ΟΤΕ έχει αποφασιστεί να αποκρατικοποιηθεί σχεδιασμούς είναι και η πώληση της συμμετοχής του δημοσίου στο πλήρως, με το δημόσιο να εκχωρεί περίπου 13% από το 16% που Kαζίνο της Πάρνηθας. Σε ότι αφορά τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, κατέχει σήμερα. Η συμφωνία που έχει υπογράψει το δημόσιο με η κυβέρνηση σκοπεύει να παρατείνει την άδεια εκμετάλλευσής του την Deutsche Telekom δίνει το δικαίωμα της άσκησης βέτο στις στη Hochtief, μία κίνηση που εκτιμάται ότι θα αποφέρει εκατοντάστρατηγικές αποφάσεις του Οργανισμού ακόμη και αν το ποσοστό δες εκατομμύρια ευρώ στο Δημόσιο. Σε δεύτερη φάση, μελετάται η κατοχής του δημοσίου φτάσει στο 5%. πιθανή είσοδος νέου στρατηγικού επενδυτή, σε συνεργασία πάντα Το Υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει και την πώληση νέων παμε τη γερμανική εταιρία, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα συμμετέκέτων σε ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν παραχωρεί χει στο management. management αλλά βάζει στρατηγικό επενδυτή. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση προσανατολίζεται στο να πουλήσει σε ιδιώτες το 10% της ΕΥΔΑΠ και το 23% της ΕΥΑΘ. Παράλληλα, βέβαια ετοιμάζει ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ 2010-ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ 2011 την είσοδο στρατηγικού επενδυτή για τον ΟΛΠ και τον ΟΛΘ το Μικτή ήταν η εικόνα των αποτελεσμάτων των κυριότερων εταιριών 2012, ενώ αφήνει τον ΟΠΑΠ να αποδώσει τα μέγιστα πριν ψάξει στις οποίες συμμετέχει το δημόσιο. Συγκεκριμένα, η ΕΥΔΑΠ, τα για στρατηγικό επενδυτή. Μείωση προβλέπεται και η και για το ΕΛΠΕ, ο ΟΛΘ, και ο ΟΛΠ είδαν βελτίωση στο σύνολο του 2010, ποσοστό 34,4%, που κατέχει το δημόσιο στο ΤΤ, αλλά και στην ΑΤΕ ενώ στον αντίποδα ΕΥΑΘ, ΔΕΗ, ΟΤΕ και ΑΤΕ Bank, παρουσίασαν όταν ολοκληρωθεί η προσπάθεια αναδιάρθρωσης της Τράπεζας, ενώ υποχώρηση. προβλέπεται και η μελλοντική πώληση και του εμπορικού τμήματος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων. ΕΥΔΑΠ Όσον αφορά στα ΕΛΤΑ, ακόμη δεν έχει αποφασιστεί εάν θα εκχωΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΚΕΡΔΩΝ ρηθεί και το management στον ιδιώτη, καθώς και το εάν στη συμΤο 2010 τα μετά από φόρους κέρδη της ΕΥΔΑΠ ήταν σχεδόν διφωνία θα ενταχθούν και τα ΕΛΤΑ Ταχυμεταφορές. ΧΡΗΜΑ 35
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρίες δημοσίου συμφέροντος: Στο ρυθμό των αποκρατικοποιήσεων πλάσια από εκείνα του προηγούμενου έτους και διαμορφώθηκαν στο ποσό των 11,34 εκατ. ευρώ, από 5,74 εκατ. ευρώ του 2009 (αύξηση 97,56%). Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν την ίδια χρονιά σε 29,83 εκατ. ευρώ, από 18,02 εκατ. ευρώ που ήταν το 2009 (αύξηση 65,54%). Πρέπει να σημειωθεί ότι το 2010 καταλογίσθηκε στην ΕΥΔΑΠ ως έκτακτη εισφορά του Ν. 3845/2010, το ποσό των 2,3 εκατ. ευρώ, που έχει αφαιρεθεί από τα κέρδη. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 378,97 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας ελαφρά μείωση 1,86%, σε σύγκριση με το 2009 (386,17 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της μείωσης των νέων παροχών ύδρευσης, εξαιτίας της πτώσης της οικοδομικής δραστηριότητας. Το κόστος των υπηρεσιών το 2010 διαμορφώθηκε στα 230,10 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 4,28% σε σύγκριση με το 2009, οπότε και είχε διαμορφωθεί στο ποσό των 240,38 εκατ. ευρώ, ενώ το μικτό κέρδος ανήλθε στο ποσό των 148,87 εκατ. ευρώ από 145,79 εκατ. ευρώ που είχε διαμορφωθεί το 2009. Το Δ.Σ. της Εταιρείας προτίθεται να προτείνει στην γενική συνέλευση των μετόχων, που έχει προγραμματισθεί για τις 10 Ιουνίου 2011, τη διανομή μερίσματος 0,04 ευρώ ανά μετοχή, από 0,02 ευρώ για τη χρήση του 2009. Ο πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΥΔΑΠ, κ. Θεμιστοκλής Λέκκας επισημαίνει σε δήλωσή του ότι «έχει αρχίσει να αποδίδει η μεθοδική και συστηματική διαχείριση των οικονομικών της Εταιρείας. Έχουν μειωθεί οι δαπάνες και ο δανεισμός, βελτιώθηκαν τα κέρδη και, γενικότερα, προσβλέπουμε σε μια καλύτερη πορεία, η οποία και θα ανταποκρίνεται στο μέγεθος, τη δυναμική και τις δυνατότητες της ΕΥΔΑΠ». Ο διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας, κ. Νίκος Μπάρδης τονίζει ότι «η αναπτυξιακή και κερδοφόρα πορεία της ΕΥΔΑΠ θα ενισχυθεί περισσότερο στο μέλλον από την επέκταση των δραστηριοτήτων της εντός και εκτός Ελλάδας και την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμάτων από τους βιολογικούς καθαρισμούς, προς όφελος των πολιτών και του περιβάλλοντος».
ΕΥΑΘ ΜΕΙΩΘΗΚΕ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟ 2010 Μείωση 8% παρουσίασε ο κύκλος εργασιών της εισηγμένης ΕΥΑΘ Α.Ε. κατά τη χρήση του 2010, ανερχόμενος σε 71.182 χιλ. ευρώ, έναντι 77.376 χιλ. ευρώ του προηγούμενου έτους. Τα προ φόρων κέρδη ανήλθαν σε 20.878 χιλ. ευρώ έναντι 22.093 χιλ. ευρώ του 2009 μειωμένα κατά 5,5%, ενώ τα μετά φόρων κέρδη έφτασαν στα 12.402 χιλ. ευρώ, έναντι 14.390 χιλ. του 2009 (μείωση 13,81%), λόγω επιβάρυνσης με φόρους προηγούμενων χρήσεων της 5ετίας 2004-2008 μετά από φορολογικό έλεγχο, αλλά και λόγω της επιβολής έκτακτης εισφοράς. Ειδικότερα, μόνο ο φορολογικός έλεγχος επιφορτίζει τα συγκεκριμένα αποτελέσματα με οφειλές περίπου 4,050 εκατ. ευρώ (με πρόβλεψη 2 εκατ. ευρώ), ενώ η έκτακτη εισφορά της εταιρείας για την ενίσχυση των δημόσιων ταμείων ανέρχεται σε 2,2 εκατ. ευρώ. Η μείωση του κύκλου εργασιών κατά 8% αποδίδεται στον περιορισμό, σε σχέση με το 2009 της κατανάλωσης κατά 2 κ.μ./4μηνο ανά οικιακό τιμολόγιο, όπως και στον περιορισμό των νέων συνδέσεων, λόγω της ύφεσης που παρατηρείται στην οικοδομική δραστηριότητα. Το κόστος παραγωγής μειώθηκε κατά 2,35 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 5%, ενώ και στα λειτουργικά έξοδα καταγράφηκαν σημαντικές μειώσεις. Ειδικότερα: τα έξοδα διοίκησης μειώθηκαν κατά 2,2 εκατ. ευρώ ή σε ποσοστό 30% περίπου και τα έξοδα διάθεσης 36 Απρίλιος 2011
μειώθηκαν κατά 2,4 εκατ. ευρώ ή 38,5%. Τέλος, τονίζεται ότι παρά το μειωμένο τζίρο κατά 6,2 εκατ. ευρώ, τα προ φόρων κέρδη μειώθηκαν μόλις κατά 1,1 εκατ. ευρώ, χάρη στην ορθή διαχείριση και τον εξορθολογισμό των δαπανών. Η πολιτική που ασκήθηκε από τη νέα διοίκηση γενικότερα είχε στόχο: α) την τακτοποίηση υποχρεώσεων προηγούμενων χρήσεων, β) την εξομάλυνση των εργασιακών σχέσεων και γ) τη βελτίωση των υποδομών και των εγκαταστάσεων. Ειδικότερα στο τελευταίο αυτό θέμα, σημαντικά ήταν τα κονδύλια που δαπανήθηκαν για συντήρηση των εγκαταστάσεων και βελτιώσεις των υποδομών, οι οποίες χρήζουν άμεσης και κατεπείγουσας αποκατάστασης, λόγω εγκατάλειψης τα τελευταία χρόνια - ειδικά σε περιοχές που πέρασαν πρόσφατα στην ευθύνη της ΕΥΑΘ, με πολλά προβλήματα στα δίκτυά τους (π.χ. Ωραιόκαστρο, Πυλαία κ.λπ.).
ΟΠΑΠ ΠΤΩΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 5,5% Οι συνολικές πωλήσεις το 2010 μειώθηκαν κατά 5,5% στα 5.140,0 εκ. ευρώ, έναντι 5.440,9 εκ. ευρώ το 2009, επηρεαζόμενες κυρίως από τη πτωτική πορεία των πωλήσεων του ΚΙΝΟ και του ΤΖΟΚΕΡ, λόγω της επιδεινούμενης οικονομικής κατάστασης, αντισταθμιζόμενη από την οριακή αύξηση του «ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ» λόγω του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου, τον Ιούνιο του 2010. Κατά το διάστημα του δ’ τριμήνου 2010, οι συνολικές πωλήσεις σημείωσαν μείωση κατά 14,0%, σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, οφειλόμενη στη οικονομική συγκυρία και στις λιγότερες ημέρες λειτουργίας των πρακτορείων. Τα λειτουργικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) του 2010 μειώθηκαν κατά 5,8%, στα 911,3 εκ. ευρώ, από 966,8 εκ. ευρώ το 2009, κυρίως λόγω της συνολικής μείωσης των πωλήσεων και του αυξημένου ποσοστού κερδών των νικητών του παιχνιδιού ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, αντισταθμιζόμενα από τη μείωση των λειτουργικών εξόδων. Κατά τη περίοδο του δ’ τριμήνου 2010, τα κέρδη EBITDA μειώθηκαν κατά 21,3%, στα 215,3 εκ. ευρώ, από 273,6 εκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009, λόγω επίσης του αυξημένου ποσοστού κερδών των νικητών του παιχνιδιού ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, καθώς και των αυξημένων κονδυλίων διάθεσης. Τα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη του 2010, μειώθηκαν κατά 3,5% στα 667,7 εκ. ευρώ, από 691,9 εκ. ευρώ το 2009. Στο δ’ τρίμηνο 2010, τα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη μειώθηκαν κατά 15,5% στα 160,8 εκ. ευρώ, από 190,2 εκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Τα καθαρά κέρδη του 2010 μειώθηκαν κατά 3,0% στα 575,8 εκ. ευρώ, από 593,8 εκ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2009, ενώ στο δ’ τρίμηνο 2010 η αύξηση των καθαρών κερδών ανήλθε στα 162,7 εκ. ευρώ από 92,1 εκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009, λόγω επιβάρυνσης του δ’ τριμήνου 2009 με την έκτακτη εισφορά ποσού 98,1 εκ. ευρώ. ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΑΠΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Οι ταμειακές εισροές από επενδυτικές δραστηριότητες το 2010, μειώθηκαν κατά 14,7 εκ. ευρώ, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2009. Η μείωση οφείλεται κυρίως στην καταβολή 15,2 εκ. ευρώ για την αγορά παγίων σχετικά με την εισαγωγή νέων μορφών στοιχηματισμού (monitor games) καθώς και στη μείωση πιστωτικών τόκων συγκριτικά με το 2009.
ΧΡΗΜΑ 37
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρίες δημοσίου συμφέροντος: Στο ρυθμό των αποκρατικοποιήσεων Οι ταμειακές εκροές για χρηματοδοτικές δραστηριότητες μειώθηκαν το 2010 σε 495,3 εκ. ευρώ, από 708,6 εκ. ευρώ το 2009, κυρίως λόγω της καταβολής μειωμένου ποσού μερίσματος χρήσης 2009 και προμερίσματος 2010, σε σχέση με το έτος 2009. ΔΙΑΝΟΜΗ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΟΠΑΠ Α.Ε. αποφάσισε στις 16 Μαρτίου 2011 να προτείνει στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων τη διανομή, για τη χρήση 2010 συνολικού μερίσματος 1,54 ευρώ ανά μετοχή, προ παρακράτησης φόρου 21%, έναντι 1,75 ευρώ ανά μετοχή, που διανεμήθηκε το 2009. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο διευθύνων Σύμβουλος της ΟΠΑΠ ΑΕ, κ. Ιωάννης Σπανουδάκης αναφέρει: «Είμαστε ικανοποιημένοι από τις επιδόσεις της εταιρείας μας το 2010. Διατηρήσαμε υψηλά επίπεδα κερδοφορίας, παρά την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία και τον αυξημένο ανταγωνισμό. Στοχεύσαμε σε σημαντικές μειώσεις του λειτουργικού μας κόστους και σε αύξηση της παραγωγικότητας και ξεπεράσαμε τους στόχους μας. Για το 2011, λόγω της ηγετικής θέσης της εταιρείας, παραμένουμε αισιόδοξοι εν όψει της: 1) επικείμενης ρύθμισης της αγοράς τυχερών παιγνιδιών, 2) επέκτασης των δραστηριοτήτων μας σε νέες μορφές στοιχηματισμού (monitor games, live betting), 3) ενίσχυσης του δικτύου διανομής μας, αξιοποιώντας νέα τεχνολογικά μέσα. Η ΟΠΑΠ Α.Ε. προετοιμάζεται για την επέκταση της δραστηριότητας της στις νέες ευκαιρίες που ανοίγονται με το νομοσχέδιο για τα τυχερά παιχνίδια, στηριζόμενη στο ισχυρό της brand, την οικονομική της ισχύ και στο εκτεταμένο και ισχυρό της δίκτυο». Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις αναλυτών, που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters προέβλεπαν ότι τα καθαρά κέρδη του ΟΠΑΠ θα ανέλθουν στα 567,8 εκατ. ευρώ το 2010, καταγράφοντας πτώση 4,4%.
ΔΕΗ ΑΜΕΤΑΒΛΗΤΗ Η ΖΗΤΗΣΗ ΤΟ 2010 Τα προ φόρων κέρδη της ΔΕΗ για το 2010, ανήλθαν σε € 740,7 εκατ., έναντι € 993,1 εκατ. το 2009, μειωμένα κατά € 252,4 εκατ. (-25,4%), ενώ τα μετά από φόρους κέρδη, διαμορφώθηκαν σε € 557,9 εκατ., έναντι € 693,3 εκατ. αντίστοιχα, μειωμένα κατά € 135,4 εκατ. (-19,5%). Η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών) παρέμεινε αμετάβλητη το 2010 στις 61.817 GWh έναντι 61.842 GWh το 2009.Οι συνολικές πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας της ΔΕΗ (συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών) μειώθηκαν κατά 1.450 GWh (-2,7%) σε 51.587 GWh, ενώ τα αντίστοιχα έσοδα μειώθηκαν κατά 5,0%. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 233 GWh (456 GWh έναντι 223 GWh το 2009), ενώ οι πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και τα έσοδα στην εγχώρια λιανική αγορά μειώθηκαν κατά 1.683,GWh (-3,2%) και 5,2% αντίστοιχα. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε € 5.811,4 εκατ., από € 6.030,4 εκατ. το 2009, μειωμένος κατά € 219,0 εκατ. (-3,6%). Στον κύκλο εργασιών συμπεριλαμβάνεται ποσό € 194,5 εκατ. που αφορά τη συμμετοχή χρηστών του δικτύου ηλεκτροδότησης για τη σύνδεσή τους (2009: € 168,9 εκατ.). Η παραγωγή της ΔΕΗ, μαζί με τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που εισήγαγε, κάλυψε το 77,3% της συνολικής ζήτησης το 2010, ενώ, το αντίστοιχο ποσοστό το 2009 ήταν 85,6%. Σε απόλυτα μεγέθη, σημειώθηκε μείωση η οποία ανήλθε σε 5.123 GWh. Το αντίστοιχο ποσοστό στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα που αποτελεί το τμήμα της αγοράς, που είναι στην πράξη εκτεθειμένο στον αντα38 Απρίλιος 2011
γωνισμό, διαμορφώνεται σε 76,1%, έναντι 85,1% το προηγούμενο έτος. Σε ό,τι αφορά την παραγωγή από ΑΠΕ, το 2010 η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ παρήγαγε 274 GWh, έναντι 247 GWh το 2009, αύξηση 27 GWh. Η παραγωγή από ΑΠΕ τρίτων ανήλθε σε 3.658 GWh το 2010, από 3.331 GWh το 2009, αύξηση 327 GWh (+9,8%). Σημειώνεται ότι τα προ φόρων κέρδη της ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ανήλθαν σε € 11,9 εκατ. έναντι € 5,6 εκατ. το 2009. H παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη ήταν μειωμένη κατά 3.102 GWh έναντι του 2009, το δε ποσοστό συμμετοχής του λιγνίτη στο συνολικό ενεργειακό μείγμα της ΔΕΗ μειώθηκε σε 48,0%, από 51,6% το 2009. ΣΕ ΥΓΡΑ ΚΑΥΣΙΜΑ ΔΑΠΑΝΗΘΗΚΕ ΤΟ 32% ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ Το 2010, το 32,0% των συνολικών εσόδων της Εταιρείας δαπανήθηκε για υγρά καύσιμα, φυσικό αέριο, αγορές ενέργειας, στερεά καύσιμα τρίτων και δικαιώματα εκπομπής CO2, σημειώνοντας αύξηση 3,8 ποσοστιαίων μονάδων, σε σχέση με το αντίστοιχο μέγεθος του 2009 που ήταν 28,2%. Τα κέρδη προ τόκων φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε € 1.497,7 εκατ., έναντι € 1.677,5 εκατ. το 2009, μειωμένα κατά € 179,8 εκατ. (-10,7%). Το περιθώριο EBITDA ανήλθε σε 25,8%, σε σύγκριση με 27,8% το 2009. Οι λειτουργικές ταμιακές ροές ήταν μειωμένες κατά €206 εκατ., έναντι του αντίστοιχου μεγέθους του 2009. Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της περιόδου, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Α.Ε. κ. Αρθούρος Ζερβός, δήλωσε: «Τα αποτελέσματά μας το 2010, παρά την απώλεια πελατών υψηλού περιθωρίου κέρδους και τη σημαντική αύξηση των τιμών των καυσίμων, ήταν ικανοποιητικά με το περιθώριο EBITDA να διαμορφώνεται στο 25,8% και τα κέρδη προ φόρων στα €740,7 εκατ., κυρίως λόγω της σημαντικής μείωσης του κόστους μισθοδοσίας, ως αποτέλεσμα των περικοπών στους μισθούς και του αριθμού των αποχωρήσεων, των σχετικά συγκρατημένων τιμών αγοράς ενέργειας και του ευνοϊκού μείγματος παραγωγής. Οι σημερινοί μέσοι μισθοί, σε σχέση με τους μισθούς που ίσχυαν πριν την εφαρμογή της πολιτικής μείωσης μισθών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, έχουν μειωθεί ανά κατηγορία εργαζομένων από 15% μέχρι περίπου 50%. Η συνολική μείωση της δαπάνης μισθοδοσίας, συμπεριλαμβανομένης της κεφαλαιοποιημένης μισθοδοσίας, ανήλθε σε €294,1 εκατ., έναντι του 2009». Παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η ΔΕΗ χρηματοδότησε με επιτυχία το επενδυτικό της πρόγραμμα, το οποίο για το 2010 έφθασε σχεδόν το €1 δισ, διατηρώντας ταυτόχρονα επαρκή επίπεδα ρευστότητας. ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ Το 2010, σηματοδοτήθηκε από την υπογραφή του Μνημονίου με την ΕΕ/ΔΝΤ/ΕΚΤ, επιβάλλοντας σημαντικές εξελίξεις στο ρυθμιστικό περιβάλλον και στον ενεργειακό κλάδο γενικότερα, οι οποίες οδηγούν σε σημαντικές αλλαγές στην οργανωτική και λειτουργική δομή της ΔΕΗ. Αρκετά βήματα έχουν γίνει ήδη σε ό,τι αφορά τον εξορθολογισμό των τιμολογίων, περιορίζοντας μερικώς τις αρνητικές επιπτώσεις από την απώλεια πελατών υψηλού περιθωρίου κέρδους και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού. Τα τιμολόγια αναμένονται να απελευθερωθούν πλήρως από τις αρχές του 2012 για όλους τους πελάτες, εκτός των οικιακών και των
μικρών επιχειρήσεων, ενώ το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο του 2013 θα πρέπει να αντανακλούν τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς. Για την προστασία των οικονομικά ευάλωτων πελατών, θεσπίστηκε το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, το οποίο τέθηκε σε ισχύ από τις αρχές του 2011. Παράλληλα, η ΔΕΗ έχει δρομολογήσει τις απαραίτητες ενέργειες για την έγκαιρη εφαρμογή του διαχωρισμού των δραστηριοτήτων της Μεταφοράς, σύμφωνα με το μοντέλο του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς (ΙΤΟ), καθώς και του διαχωρισμού των δραστηριοτήτων της Διανομής. Το 2011, στο οποίο κατά τη γνώμη της διοίκησης της ΔΕΗ θα επικρατήσει σημαντική μεταβλητότητα στις διεθνείς κεφαλαιαγορές και στις αγορές πρώτων υλών, καθώς και δύσκολες οικονομικές συνθήκες στη χώρα μας, αναμένεται να είναι μια χρονιά με πολλές προκλήσεις. H ΔΕΗ θα προχωρήσει στις απαιτούμενες ενέργειες και πρωτοβουλίες, προκειμένου να διατηρήσει ηγετικό ρόλο στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στην αγορά ενέργειας. «Στη ΔΕΗ, είμαστε αποφασισμένοι να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταστήσουμε την Εταιρεία λειτουργικά αποδοτικότερη, με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, έμφαση στην πράσινη ενέργεια και στην ανάπτυξη μιας καθαρά πελατοκεντρικής φιλοσοφίας. Έχουμε ήδη αρχίσει να υλοποιούμε αυτή την αλλαγή, επιδιώκοντας να δημιουργήσουμε πρόσθετη αξία για τους μετόχους μας και τους εργαζομένους μας, καθώς και να συμβάλουμε στην οικονομική ανάπτυξη, αξιοποιώντας την πολύτιμη εμπειρία και τεχνογνωσία μας» καταλήγει ο κ. Ζερβός.
ΕΛΠΕ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Τα αποτελέσματα του Ομίλου για το 2010 επηρεάστηκαν θετικά από τη βελτίωση στο διεθνές περιβάλλον διύλισης για σύνθετα διυλιστήρια, την αυξανόμενη συνεισφορά των δραστηριοτήτων του εξωτερικού και των εξαγωγών του Ομίλου, τη συνεισφορά από τις δραστηριότητες Φυσικού Αερίου και Ηλεκτρικής Ενέργειας, καθώς και τα προγράμματα βελτίωσης ανταγωνιστικότητας, που υλοποιούνται από το 2008 σε όλες τις δραστηριότητες του Ομίλου. Τα πιο πάνω, αντιστάθμισαν τα προβλήματα από τις αρνητικές εξελίξεις στην Ελληνική αγορά, η οποία για πρώτη φορά το 2010 κατέγραψε μείωση στη ζήτηση για πετρελαιοειδή προϊόντα της τάξεως του 14%. Τα συγκρίσιμα κέρδη EBITDA ανήλθαν σε € 474 εκ., ενώ τα δημοσιευμένα κέρδη EBITDA, τα οποία διαφοροποιούνται, κυρίως λόγω της επίπτωσης των τιμών αργού πετρελαίου, ανήλθαν σε € 501 εκ. και –αν ληφθεί υπόψη η επίπτωση της έκτακτης δαπάνης για την εθελουσία αποχώρηση προσωπικού, η οποία επιβάρυνε τη περσινή χρήση –είναι στα ίδια επίπεδα με το 2009. Αντίστοιχα, σε επίπεδο καθαρών κερδών, τα συγκρίσιμα Καθαρά Κέρδη ανήλθαν σε € 205 εκ., αυξημένα κατά 18%, ενώ τα δημοσιευμένα Καθαρά κέρδη ύψους € 180 εκ. επηρεάστηκαν από την έκτακτη εισφορά φόρων επί των κερδών του 2009, καθώς επίσης από την τροποποίηση της φορολογίας επί των μερισμάτων. Όσον αφορά την στρατηγική του Ομίλου, στον τομέα των επενδύσεων συνεχίζεται η υλοποίηση της αναβάθμισης και του εκσυγχρονισμού των διυλιστηρίων Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα για το διυλιστήριο Θεσσαλονίκης, οι εργασίες μηχανολογικής ανέγερσης ολοκληρώθηκαν στο τέλος του 2010 και κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης συντήρησης τον Φεβρουάριο του 2011, ξεκίνησε η ένταξη των νέων μονάδων στη λειτουργία του διυλιστηρίου. Ο εκσυγχρονισμός του διυλιστηρίου Ελευσίνας, που είναι στη
φάση της μηχανολογικής ανέγερσης, προχωρά, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, με ποσοστό εργασιών άνω του 80% και αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του Β’ εξαμήνου του 2011. Στο πλαίσιο της διαχείρισης του χαρτοφυλακίου στην Έρευνα και Παραγωγή Υδρογονανθράκων, ο όμιλος, μετά τη διενέργεια διεθνούς πλειοδοτικού διαγωνισμού, συμφώνησε τον Δεκέμβριο του 2010 για την μεταβίβαση 70% των δικαιωμάτων του στην περιοχή West Obayed, στη Δυτική Έρημο της Αιγύπτου και τη συνεργασία με τρίτους για την περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη στην εν λόγω περιοχή. Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της εταιρείας, παρά τις πρόσφατες εξελίξεις της ελληνικής αγοράς, ο όμιλος διατηρεί το πλεονέκτημα της ισχυρής χρηματοοικονομικής του θέσης και μέσα από μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, έχει εξασφαλίσει τις απαιτούμενες πηγές χρηματοδότησης για την υποστήριξη των επενδυτικών του σχεδίων. Συγκεκριμένα, εντός του 2010, ο όμιλος έχει εξασφαλίσει επιπλέον χρηματοδοτικές γραμμές ύψους € 1 δισ. περίπου, εκ των οποίων ποσό € 750 εκ. έχει ήδη εκταμιευθεί. Με βάση τα αποτελέσματα και λαμβάνοντας υπόψη συνολικά τη χρηματοοικονομική θέση του ομίλου, το Διοικητικό Συμβούλιο θα προτείνει στη Γενική Συνέλευση τη διατήρηση του συνολικού μερίσματος από τα κέρδη της χρήσης 2010 στα ίδια επίπεδα με το 2009, στα € 0,45 ανά μετοχή (προ φόρων και παρακρατήσεων).
ΟΛΠ ΚΕΡΔΗ 7 ΕΚΑΤ. ΤΟ 2010 Σε βιώσιμη τροχιά ανάπτυξης βρίσκεται ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιά μετά τη δημοσιοποίηση των οικονομικών αποτελεσμάτων του οργανισμού για το 2010, ενώ σημαντικές στρατηγικές αναμένεται να υλοποιηθούν εντός του 2011. Ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς σημείωσε για τη χρήση του 2010 καθαρά κέρδη 7,04 εκατ. ευρώ (έναντι ζημιών 33,5 εκατ. το 2009). Μπορεί ο κύκλος εργασιών του ΟΛΠ να μειώθηκε από τα 128,4 στα 116,7 εκατ. ευρώ, το μικτό κέρδος όμως βελτιώθηκε από τα 18,3 στα 20,7 εκατ. ευρώ, ενώ η πολύ μεγάλη βελτίωση του τελικού αποτελέσματος οφείλεται και σε μια σειρά από έκτακτους παράγοντες. Συγκεκριμένα, ο ΟΛΠ κατέγραψε έσοδα 10,5 εκατ. ευρώ από αχρησιμοποίητες προβλέψεις (αντιλογισμός πρόβλεψης για επίδικες δικαστικές υποθέσεις), τα έξοδα εθελουσίας εξόδου το 2010 ήταν πολύ χαμηλότερα από εκείνα του 2009, ενώ η εταιρία κατέγραψε έκτακτες δαπάνες το 2009, που δεν επαναλήφθηκαν μέσα στο 2010. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η σημαντική μείωση του κόστους μισθοδοσίας του οργανισμού. Στον τομέα της κρουαζιέρας ο οργανισμός προχώρησε σε ανακοίνωση σημαντικών εκπτώσεων για το 2011, με στόχο την προσφορά ανταγωνιστικών τιμών με τα άλλα λιμάνια. Ειδικότερα, από τρεις μέχρι εφτά κατάπλους τον μήνα, η έκπτωση θα είναι 5%. Πάνω από οκτώ κατάπλους θα φτάνει το 15%, ενώ υπάρχει και έκπτωση 10% για όσα πλοία χρησιμοποιούν το λιμάνι του Πειραιά σαν homeport και από-επιβιβάζουν το 66% των επιβατών τους στον ΟΛΠ. Οι νέες τιμές θα ισχύσουν από 1η Απρίλη. Το 2011 χαρακτηρίστηκε πάντως έτος κρουαζιέρας, με τον ΟΛΠ να θέτει στρατηγικό στόχο την αναβάθμιση των υπηρεσιών του προς τα κρουαζιερόπλοια, που σε συνδυασμό με την μείωση των τιμών, να οδηγήσει σε αύξηση του όγκου της κρουαζιέρας στο λιμάνι του Πειραιά, εισφέροντας στον οργανισμό πολλά επιπλέον έσοδα. Ο πρόεδρος του ΟΛΠ, κος Ανωμερίτης έχει επισημάνει ότι είναι σημαντική η αναβάθμιση των ελληνικών λιμανιών στον τομέα της κρουαζιέρας ώστε να επωφεληθούν όλοι, ενώ έχει ανακοινώσει ΧΡΗΜΑ 39
Χ αφιέρωμα ∼ Εταιρίες δημοσίου συμφέροντος: Στο ρυθμό των αποκρατικοποιήσεων ότι ο οργανισμός θα παρέχει την τεχνογνωσία και εμπειρία του και σε άλλα ελληνικά λιμάνια προς την κατεύθυνση αυτή.
ΟΛΘ ΑΥΞΗΣΗ 37% ΣΤΑ ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ Θεαματική αύξηση 37,16% (6.144.359 ευρώ έναντι των 4.479.652 ευρώ το 2009) εμφανίζουν τα αποτελέσματα μετά από φόρους της χρήσης του 2010 της Ο.Λ.Θ. Επίσης ιδιαίτερα σημαντική αύξηση εμφανίζουν τα μικτά κέρδη κατά 222% (11.557.575 ευρώ έναντι 3.591.188 ευρώ το 2009) και τα αποτελέσματα προ φόρων κατά 42,97% (9.288.755 ευρώ έναντι 6.496.842 ευρώ το 2009), όπως και τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων της εταιρείας στους τρεις λειτουργικούς τομείς, του Σ.ΕΜΠΟ(παροχή υπηρεσιών σε ψυγεία containers, και αποθήκευση Ε/Κ ), του Συμβατικού Λιμένα και της Εκμετάλλευσης Χώρων. Ειδικότερα παρουσιάζεται: Aύξηση του κύκλου εργασιών κατά 7,98% (49.617.466 ευρώ έναντι 45.948.872 ευρώ της αντίστοιχης χρήσης του 2009), που οφείλεται κυρίως στην αύξηση της διακίνησης συμβατικών φορτίων (25,75 ξηρό φορτίο, 22,97% γενικό φορτίο) που είχε σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω αύξηση των πωλήσεων του Συμβατικού Λιμένα κατά 26,20% . Αντίθετα, οι πωλήσεις στο ΣΕΜΠΟ εμφανίζουν μείωση κατά 2,60%, παρά την αύξηση στη διακίνηση κοντέινερ κατά 1,15%. Η αύξηση της διακίνησης των Ε/Κ οδήγησε μεν σε αύξηση των εσόδων της φορτ/σης με Γ/Γ κατά 1,57%, τα έσοδα όμως από λοιπές παροχές Σ.ΕΜΠΟ παρουσίασαν μείωση αντίστοιχα της τάξεως του 35,50%, και του 14,75%. Η συνολική μείωση ανήλθε σε 844.202 ευρώ. Mείωση των εξόδων συνολικά κατά 10,10%, εκ των οποίων το 14,46% οφείλεται στη μείωση των αμοιβών & εξόδων του προσωπικού, λόγω της εφαρμογής των Νόμων 3833 & 3845/2010. Περαιτέρω ο φόρος εισοδήματος, παρά τη μείωση του φορολογικού συντελεστή κατά μία μονάδα από το 2009, είναι αυξημένος σημαντικά, λόγω της αύξησης των κερδών αλλά και του εκτάκτου εξόδου των 598.090 ευρώ, που αφορά έκτακτη εισφορά επί των κερδών της χρήσης του 2010 (ν.3845/2010). Σημειώνεται ότι το 2010 η διοίκηση της εταιρίας, στα πλαίσια ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και ελκυστικότητας του λιμένα Θεσσαλονίκης, μείωσε τα τιμολόγια τόσο για τη διακίνηση των in transit εμπορευματοκιβωτίων, όσο και για τα τέλη επιβίβασης ή διέλευσης επιβατών κρουαζιέρας.
ΟΤΕ ΠΤΩΣΗ 8% ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Η διοίκηση του ΟΤΕ ανακοίνωσε στις 25/2/2011 τα αποτελέσματα του ομίλου για την οικονομική χρήση του 2010. Τα αποτελέσματα του ΟΤΕ χαρακτηρίζονται από μια μεγάλη πτώση των μεγεθών του Δ’ τριμήνου που επηρέασε σημαντικά την εικόνα όλης της οικονομικής χρήσης του 2010. Τα αίτια της πτώσης των μεγεθών οφείλονται κυρίως στη συρρίκνωση της ζήτησης για τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, εξαιτίας της γενικότερης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και στις λοιπές Βαλκανικές χώρες, στις οποίες δραστηριοποιείται ο Οργανισμός. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΟΤΕ, η αρνητική πορεία των μεγεθών του το 2010 οφείλεται επίσης στην επιβάρυνση 129,8 εκατ. ευρώ που επιβλήθηκε στον Οργανισμό για το πρόγραμμα εθελούσιας αποχώρησης (2005-2006) και στην απομείωση της αξίας των πάγιων περιουσιακών στοιχείων της RomTelecom, που είχε μια συνολική επιβάρυνση στα καθαρά 40 Απρίλιος 2011
αποτελέσματα του Ομίλου 77,6 εκατ. ευρώ. Ο κύκλος εργασιών του ΟΤΕ, για όλο το 12μηνο του 2010, διαμορφώθηκε στα 5.482,8 εκ. ευρώ, μειωμένος κατά 8%. Τα κέρδη προ φόρων αποσβέσεων και τόκων (EBITDA), σε ετήσια βάση, μειώθηκαν κατά 20,5%, στα 1.747,9 εκ. ευρώ. Σε επίπεδο καθαρών αποτελεσμάτων προ φόρων, ο Οργανισμός παρουσίασε κέρδη 39,6 εκ. ευρώ, από 410,9 εκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009, παρουσιάζοντας δηλαδή πτώση 90,4%.
ΑΤΕ BANK ΠΡΟΣ ΑΥΞΗΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 1,26 ΔΙΣ Την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ATE Bank κατά 1,26 δισ. ευρώ θα εισηγηθεί στην προσεχή γενική συνέλευση των μετόχων η διοίκηση της Τράπεζας. Αυτό γνωστοποιήθηκε κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της τράπεζας για τη χρήση του 2010, κατά την οποία εμφάνισε ζημίες, μειωμένες, ωστόσο, σε σχέση με το 2009. Τα λειτουργικά της αποτελέσματα σημείωσαν αύξηση, εξέλιξη που αποδίδεται στην επιτυχή υλοποίηση του προγράμματος αναδιάρθρωσης. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Τράπεζας, το ύψος των προβλέψεων (604 εκατ. ευρώ), σε συνδυασμό με το αρνητικό αποτέλεσμα από χρηματοοικονομικές πράξεις, λόγω της συγκυρίας, οδήγησαν σε ζημιές μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας 438,1 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών ύψους 451,7 εκατ. ευρώ το 2009. Τα καθαρά έσοδα από τόκους έφθασαν στα 823,7 εκατ. ευρώ, από 750,3 εκατ. ευρώ το 2009, σημειώνοντας αύξηση 9,8%. Σε αντίθεση, τα έσοδα από χρηματοοικονομικές πράξεις ήταν αρνητικά στα 193,3 εκατ. ευρώ, έναντι θετικών ύψους 52,1 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2009. Οι καταθέσεις διαμορφώθηκαν στα 19,7 δισ. ευρώ από 22,6 δισ. ευρώ, σημειώνοντας πτώση 12,9%, ενώ οι χορηγήσεις σημείωσαν μικρότερη πτώση της τάξης του 3,4% στα 21,2 δισ. ευρώ, από 21,9 δισ. ευρώ το 2009. Όπως τονίζει στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων η διοίκηση της Αγροτικής, στη χρονιά που πέρασε, η οποία και χαρακτηρίστηκε από την ύφεση, προτεραιότητά της εξακολούθησε να είναι η εξυγίανση και θωράκιση του ισολογισμού. Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην προώθηση λειτουργικών παρεμβάσεων, με στόχο τη βελτίωση της οργανικής αποτελεσματικότητας. ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα ο διοικητής της ΑΤΕbank, κ. Θεόδωρος Πανταλάκης επισήμανε: «Το 2010 ήταν έτος καμπής για την ελληνική οικονομία. Η ένταξη της χώρας στον μηχανισμό στήριξης λειτούργησε σταθεροποιητικά για την οικονομία και σηματοδότησε τη λήψη μέτρων αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής. Επίσης, η κατ’ αρχήν συμφωνία, στο πλαίσιο του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αναπροσαρμογή του επιτοκίου και του χρόνου αποπληρωμής των δανείων του μηχανισμού στήριξης, σε συνδυασμό με την προώθηση ριζικών διαρθρωτικών αλλαγών, βελτιώνουν τις συνθήκες για την αντιμετώπιση των δημοσιονομικών προβλημάτων της χώρας και διευκολύνουν την επάνοδο της οικονομίας σε θετική τροχιά. Σε αυτό το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον, η ΑΤΕbank συνέχισε την εξυγίανση των προβληματικών στοιχείων του ενεργητικού της με τον σχηματισμό των αναγκαίων προβλέψεων και τη θεσμοθέτηση νέων διαδικασιών για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των αναλαμβανόμενων κινδύνων και των δανείων σε καθυστέρηση.» Χ
Χ παρουσίαση
ΧA-SODALI
ΝΕΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ Την παροχή μιας νέας κατηγορίας υπηρεσιών προς τις εισηγμένες εταιρίες εγκαινιάζει το Χρηματιστήριο Αθηνών σε συνεργασία με τη Sodali
Τ
ο Χρηματιστήριο Αθηνών και η Sodali, ανακοίνωσαν την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών προς όλες τις εισηγμένες εταιρείες με αφορμή τη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία που αφορά στα δικαιώματα των μετόχων και τις διαδικασίες των Γενικών Συνελεύσεων. Οι νέες υπηρεσίες έχουν σκοπό να επιτρέψουν σε κάθε εισηγμένη εταιρία, αφενός να αποκτήσει μία σε βάθος κατανόηση της φύσης των μετόχων της, του τρόπου με τον οποίο αυτοί αποφασίζουν και των δεδομένων που σταθμίζουν, προκειμένου να υποστηρίξουν τα θέματα που τίθενται στην ατζέντα των Γενικών Συνελεύσεων και αφετέρου να ευθυγραμμίσει τις προσδοκίες των μετόχων με τις αποφάσεις και τις στρατηγικές της διοίκησης της, αλλά και να αξιολογήσει το μοντέλο εταιρικής διακυβέρνησης που ακολουθεί. Οι νέες υπηρεσίες θα προσαρμόζονται στις ειδικές απαιτήσεις κάθε εταιρίας για να την υποστηρίξουν, κυρίως κατά την προετοιμασία των Γενικών Συνελεύσεων αλλά και σημαντικών εταιρικών γεγονότων συνδυάζοντας έτσι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει το Χρηματιστήριο Αθηνών και τη διεθνή εμπειρία της Sodali. Ο κ. Σωκράτης Λαζαρίδης, Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΧΑΕ δήλωσε με αφορμή τη νέα αυτή συνεργασία: «Το Χρηματιστήριο Αθηνών με τη συνεργασία αυτή, κάνει ένα ακόμη βήμα προς την ενίσχυση της αξιοπιστίας και της διαφάνειας της Ελληνικής αγοράς και εμπλουτίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες του προς τις εκδότριες εταιρείες, ώστε αυτές να μπορέσουν να εφαρμόσουν με ταχύτητα και ευκολία τις νέες δυνατότητες που τους παρέχονται από το θεσμικό πλαίσιο και τις διαμορφούμενες βέλτιστες πρακτικές σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο. Πιστεύω ότι οι καινούργιες αυτές υπηρεσίες θα διευκολύνουν τις εισηγμένες εταιρίες να επιτύχουν μακροπρόθεσμα σημαντικούς στόχους, όπως η προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων, η βελτίωση του διαλόγου με τους μετόχους τους και μέσω αυτής η μέγιστη δυνατή υποστήριξη στη λήψη των στρατηγικών αποφάσεων». Ο Πρόεδρος της Sodali κ. John Wilcox δήλωσε, με αφορμή τη συνεργασία με το Χρηματιστήριο Αθηνών: «Είμαστε πολύ περήφανοι που ενώνουμε τις δυνάμεις μας με το Χρηματιστήριο Αθηνών προκειμένου να προσφέρουμε στις Ελληνικές εταιρίες μια καινούργια γκάμα υπηρεσιών που θα προωθήσουν την ορθή εταιρική διακυβέρνηση και τη δίκαιη μεταχείριση των μετόχων. Η εμπειρία, μας έχει αποδείξει ότι η ισχυρή εταιρική κουλτού-
ρα και ο αποτελεσματικός διάλογος με τους μετόχους παρέχει αυξημένη στήριξη των στρατηγικών αποφάσεων και επιπλέον προσελκύει μακροπρόθεσμα διεθνείς επενδυτές. Ελπίζουμε ότι η εξέλιξη των πρακτικών στην ελληνική αγορά θα ενθαρρύνει τις εταιρίες όχι μόνο να ενεργήσουν πέρα από τα νομικά και κανονιστικά τους καθήκοντα αλλά και να αναπτύξουν την επικοινωνία τους με την τοπική και την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα. Και είμαστε στην ευχάριστη θέση να υποστηρίξουμε οποιονδήποτε Έλληνα εκδότη στην προσπάθειά του αυτή». ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ SODALI Η Sodali είναι συμβουλευτική εταιρεία, που παρέχει συμβουλές, συναλλακτικές υπηρεσίες και τεχνογνωσία εταιρικής διακυβέρνησης σε -εισηγμένες και μη- εταιρείες στην Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική, την Ασία και τις αναπτυσσόμενες αγορές. Η Sodali διατηρεί γραφεία και εκπροσώπους στα κυριότερα οικονομικά κέντρα του κόσμου. Οι υπηρεσίες που παρέχει η Sodali περιλαμβάνουν: προετοιμασία και οργάνωση γενικών συνελεύσεων, επικοινωνία με μετόχους και ομολογιούχους, εξαγορές και συγχωνεύσεις, συμβουλευτικές υπηρεσίες εταιρικής διακυβέρνησης, αξιολόγηση διοικητικών συμβουλίων, εκπαίδευσης και έρευνας σε στρατηγικά θέματα. Η αποστολή της εταιρείας είναι να βοηθάει εταιρείες στο να προβλέπουν, να κατανοούν και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις προσδοκίες των μετόχων της, των ξένων θεσμικών επενδυτών και των διεθνών κεφαλαιαγορών. Χ
Ο Πρόεδρος της Sodali, κ. John Wilcox και ο κύριος Σωκράτης Λαζαρίδης, Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΧΑΕ ΧΡΗΜΑ 41
Χ
∼ αφιέρωμα
ΑΓΟΡΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΣΗΜΑΔΙΑ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΡΙΕΤΗ ΚΟΠΩΣΗ
∼
Η φθίνουσα πορεία του κλάδου είναι εμφανής την τελευταία τριετία, παρά το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος κλάδος κρατά τα σκήπτρα στην κούρσα των επιδόσεων στη χώρα μας
Σ
Ειδικά η αγορά πληροφορικής το 2007 - 2008 κινήημάδια ανάκαμψης δείχνει ο κλάδος Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επιθηκε ανοδικά κατά 5,4%, το 2008 - 2009 σημείωσε ✒ κοινωνιών από το 2011 στην Ελλάδα, πτώση κατά 6,2%, το 2009 - 2010 υπολογίζεται η μείαπό τον Γιώργο γεγονός ιδιαίτερα ευχάριστο δεδομένης ωση να κυμανθεί στο 5,6% και το 2010-2011 εκτιμάται Καλούμενο της ανάγκης της χώρας για ψηφιαανάκαμψη κατά 2,7%. κή οικονομία. Βάσει των στοιχείων του EITO Σε ότι αφορά τους υποκλάδους της αγοράς πληροφορικής για το (European Information Technology Observatory), η αξία της Ελ2010, η αξία της αγοράς Εξοπλισμού Πληροφορικής συνολικά, ληνικής αγοράς Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών θα διαμορφωθεί στο €1,257 δις, μειωμένη κατά 11,2% και το (ΤΠΕ) το 2010 υπολογίζεται στα €9,8 δις και το 2011 εκτιμά2011 υπολογίζεται να διαμορφωθεί στο €1,298 δις, αυξημένη ται ότι θα ανέλθει στα €9,6 δις. Αναλυτικά, η αξία της αγοράς κατά 3,3%. Σε θετικό πρόσημο το 2011 υπολογίζεται να περάσει πληροφορικής το 2010 ανήλθε στα €2,765 δις και η αξία της η αγορά των servers, storage, workstations, σε αντίθεση με την αγοράς των τηλεπικοινωνιών στα €6,991 δις. Το 2011 τα ποσά αγορά των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των εκτυπωτών, που αυτά θα διαμορφωθούν σύμφωνα με τις προβλέψεις στα €2,841 το 2011 εκτιμάται ότι θα κινηθούν σε αρνητικό έδαφος, περιορίδις και €6,728 δις αντίστοιχα. Η φθίνουσα πορεία του κλάδου ζοντας όμως σημαντικά τις απώλειες της προηγούμενης οικονομιτων τηλεπικοινωνιών είναι εμφανής την τελευταία τριετία, παρά κής χρήσης. το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος κλάδος κρατά τα σκήπτρα στην Αν και το ελληνικό κράτος χρήζει άμεσης εφαρμογής υπηρεσιών κούρσα των επιδόσεων στη χώρα μας. Κάνοντας μια αναδρομή λογισμικού για να λειτουργήσει αποτελεσματικά και σύμφωνα στην πορεία του κλάδου ΤΠΕ στην Ελλάδα, παρατηρείται πως με τα δεδομένα των υπόλοιπων σύγχρονων ευρωπαϊκών κρατών, κατά το 2007 - 2008 η αγορά κινήθηκε με άνοδο 2,5%, το 2008 η ελληνική αγορά λογισμικού αναμένεται να εμφανίσει μείωση κατά το 2010. Η εξάρτηση της αγοράς λογισμικού από τα έργα 2009 με πτώση 6,2%, το 2009 - 2010 υποχώρησε κατά 6,2% και του δημόσιου τομέα επηρεάζει, σύμφωνα με τον ΕΙΤΟ, τις επικατά το 2010 - 2011 η πτώση υπολογίζεται να περιοριστεί στο δόσεις των εταιρειών του κλάδου, μιας και το ελληνικό κράτος 1,9%.
42 Απρίλιος 2011
ΧΡΗΜΑ 43
Χ αφιέρωμα ∼ Αγορά πληροφορικής: Σημάδια ανάκαμψης μετά από τριετή κόπωση ☛
ΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΧΡΗΖΕΙ ΑΜΕΣΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΡΑΤΩΝ, Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΕΜΦΑΝΙΣΕ ΜΕΙΩΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟ 2010 έχει περικόψει σημαντικό ποσό από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και συνεπώς την εκπόνηση μεγάλων έργων τεχνολογίας. Ωστόσο, εφαρμογές, όπως τα ERP και τα CRM συστήματα εκτιμάται ότι θα επανέλθουν σε θετική τροχιά το 2011, μιας και αποτελούν σημαντικά εργαλεία για τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Η ελληνική αγορά λογισμικού το 2010 διαμορφώθηκε στα €569 εκατ., μειωμένη κατά 0,3%, και το 2011 υπολογίζεται να φτάσει στα 582 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 2,4%. Σημαντικές διαφοροποιήσεις παρατηρούνται στην αγορά των υπηρεσιών πληροφορικής, λόγω της διαφορετικής στρατηγικής που ακολουθούν οι μικρές και οι μεγαλύτερες επιχειρήσειςπελάτες του κλάδου. Η ανάγκη για μείωση του κόστους λειτουργίας των εταιρειών, η αύξηση της παραγωγικότητας αλλά και η ανάγκη απόδοσης των επενδύσεων θα δώσουν ώθηση στις υπηρεσίες πληροφορικής. Για το 2010 η αξία της αγοράς των υπηρεσιών πληροφορικής υπολογίζεται ότι διαμορφώθηκε στα €939 εκατ., μειωμένη κατά 0,3%. Το 2011 υπολογίζεται να φτάσει τα €961 εκατ., σημειώνοντας αύξηση κατά 2,3%. ΜΕΙΩΝΕΙ ΤΙΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ Η ΑΓΟΡΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ Το σκληρό πρόσωπο της ύφεσης αντίκρισε η ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών. Οι αναλυτές του ΕΙΤΟ υποστηρίζουν πως, με δεδομένη την παρούσα οικονομική κρίση της Ελλάδας, είναι πάρα πολύ δύσκολο για εκτιμήσεις αναφορικά με την πορεία του κλάδου των τηλεπικοινωνιών σε μακροπρόθεσμο διάστημα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως οι πωλήσεις συσκευών κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα το 2009 σημείωσαν μείωση τουλάχιστον κατά 7%. Αναλυτικά, η αγορά των τηλεπικοινωνιών κατά το 2007 - 2008 σημείωσε αύξηση κατά 1,4%, το 2008 - 2009 σημείωσε μείωση κατά 6,2%, για το 2009-2010 εκτιμάται ότι η μείωση έφτασε το 6,4%, ενώ για το 2011 υπολογίζεται ότι η αγορά των τηλεπικοινωνιών θα περιοριστεί κατά 3,8%. Το 2010 η αξία της ελληνικής αγοράς τηλεπικοινωνιών υπολογίζεται ότι έφτασε τα €6,991 δις και το 2011 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα €6,728 δις. Έντονες ανακατατάξεις καταγράφονται και στην ευρωπαϊκή αγορά των καταναλωτικών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών. Την πτώση στις πωλήσεις ορισμένων κατηγοριών προϊόντων ισορροπεί η αύξηση στις πωλήσεις των τηλεοράσεων νέας γενιάς και των ψηφιακών προϊόντων που έχουν σχέση με την οικιακή ψυχαγωγία. Για το σύνολο του 2010 η αποτίμηση εκτιμάται ότι θα είναι θετι44 Απρίλιος 2011
κή. Ειδικότερα, αύξηση κατά 3,1% υπολογίζεται ότι θα εμφανίσει το 2010 η ευρωπαϊκή αγορά των καταναλωτικών ηλεκτρονικών ειδών. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του ΕΙΤΟ, Β. Lamborghini, στην κούρσα ανόδου ηγούνται οι τηλεοράσεις με επίπεδη οθόνη. Οι τηλεοράσεις plasma και LCD κατέχουν σχεδόν το μισό από το σύνολο των πωλήσεων των καταναλωτικών ηλεκτρονικών ειδών. Ειδικά στα μέλη - κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πουλήθηκαν περισσότερες επίπεδες τηλεοράσεις από ποτέ. Η τάση αυτή αποτυπώνεται στον απόλυτο αριθμό των πωληθέντων συσκευών που φτάνουν τα 61,5 εκατομμύρια τεμάχια, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 25%. Σύμφωνα με την εκτίμηση του ΕΙΤΟ, για το σύνολο του 2010 οι πωλήσεις των συγκεκριμένων προϊόντων αυξήθηκαν κατά 13%, ποσοστό που αντιστοιχεί στα €32 δις. Η ψηφιακή τηλεόραση και η αντίστοιχη τάση στη βιομηχανία παραγωγής ταινιών έχει δώσει σημαντική ώθηση στις πωλήσεις των προϊόντων που αφορούν την οικιακή ψυχαγωγία, η πλειοψηφία των οποίων ανήκουν πλέον στον κλάδο της τεχνολογίας. Σε αυτό σημαντικό ρόλο παίζουν οι αποκωδικοποιητές και η ζήτηση που έχουν από το ευρωπαϊκό καταναλωτικό κοινό. Στη Γαλλία, τη Μ. Βρετανία και την Ιταλία οι πωλήσεις ειδικά αυτών των προϊόντων έχουν αυξηθεί κατά 85%. Οι συσκευές blue ray, οι ψηφιακές κάμερες και τα συστήματα Hi Fi κερδίζουν συνεχώς έδαφος. Από την άλλη πλευρά, οι πωλήσεις για παιχνιδομηχανές, πλοηγούς και MP 3 players είναι σε ύφεση. O μεγαλύτερος ρυθμός πωλήσεων καταγράφεται στην αγορά της Ιταλίας με ποσοστό 4,8% που αντιστοιχεί σε €6,5 δις. Ακολουθεί η Γερμανία με ποσοστό 3% που αντιστοιχεί σε €13,4 δις. Από την άλλη πλευρά, η αγορά των λεγόμενων consumer electronics στην Ισπανία και τη Γαλλία εμφανίζουν μικρή κάμψη κατά 0,5% και 1,3% αντίστοιχα, φτάνοντας τα €5 δις και τα €9,6 δις αντίστοιχα για το σύνολο του 2010. Η δεύτερη επίσης μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, η Μ. Βρετανία, επλήγη σοβαρά. Η πτώση στη Μ. Βρετανία ξεπέρασε το 10% για τρίτη συνεχόμενη φορά το 2010. Έφτασε το 11% και οι απώλειες διαμορφώθηκαν στα €10 δις. ∼ GREEK ICT MARKET ∼ ΚΑΤΩ ΤΟΥ ΕΝΟΣ ΔΙΣ Ο ΤΖΙΡΟΣ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών που ανακοινώθηκαν και αφορούν το σύνολο των πωλήσεών τους για το 2010 έφθασαν στα 971 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας συνολικά ζημίες 15,2 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία είναι χαρακτηριστικά μίας εξαιρετικά δύσκολης πορείας που ακολουθεί η αγορά Πληροφορικής, εν μέσω υλοποίησης του ΕΣΠΑ και της βαθειάς ύφεσης της οικονομίας, η οποία επιτείνεται από τον ουσιαστικό μηδενισμό των κρατικών επενδύσεων και την μεγάλη μείωση των επενδύσεων του ιδιωτικού και τραπεζικού τομέα σε υποδομές και κυρίως σε υπηρεσίες πληροφορικής. Οι πωλήσεις των εισηγμένων εταιριών πληροφορικής με εθνικές δραστηριότητες έφθασαν στα 807 εκατ. ευρώ, ενώ δέκα χρόνια πριν, το 2000, ήταν σχεδόν στα 2 δισ. ευρώ, χωρίς να έχει ξεκινήσει τότε η υλοποίηση του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας». Αν και η σημερινή διάρθρωση της αγοράς πληροφορικής, λόγω σειράς συγχωνεύσεων και αποχωρήσεων από το Χρηματιστήριο από το 2000 μέχρι σήμερα, είναι εντελώς διαφορετική και το ποσοστό κέρδους υλικού και λογισμικού έχει πέσει δραματικά μέσα στη δεκαετία, η πορεία των πωλήσεων και της κερδοφορίας των
εταιρειών πληροφορικής δεν φαίνεται ότι μπορεί να επανέλθει άμεσα στην πορεία των αρχών του 2000, ούτε καν στο μέσο όρο της δεκαετίας. ΟΙ ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ Παρά το γεγονός ότι τα αποτελέσματα ορισμένων εισηγμένων εταιρειών πληροφορικής εμπεριέχουν δραστηριότητες πολλών εταιρειών που συγχωνεύθηκαν ή έκλεισαν την δεκαετία που πέρασε, φαίνεται ότι η ζήτηση πλέον δεν μπορεί να διατηρηθεί σε ανεκτά επίπεδα, ώστε ο συνολικός κύκλος εργασιών να μπορέσει να συντηρήσει την απασχόληση αλλά και την προσαρμογή των εταιρειών στις συνεχείς αλλαγές. Στον τομέα της διανομής και της λιανικής, η πορεία του αριθμού των χρηστών ίντερνετ παρουσιάζει μία κάμψη, λόγω της απουσίας κινήτρων, αιτία στην οποία οφείλεται κυρίως η μείωση των πωλήσεων. Η πορεία της μειωμένης ζήτησης προσωπικών υπολογιστών και ίντερνετ έδειξε τα δυσμενή αποτελέσματα και στις πωλήσεις ισχυρών αλυσίδων λιανικής, όπως το «Πλαίσιο» που δείχνει ότι έχει σημαντικές ισχυρές αντοχές στην κρίση και στην ύφεση. Η συνεχής μείωση των τιμών των μονάδων υπολογιστών και των περιφερειακών δεν μπορεί να ισοσκελίσει τις απώλειες της αγοράς λιανικής, ούτε από την όποια ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας, ούτε από την ανάπτυξη συστημάτων και υποδομών πληροφορικής στον Δημόσιο τομέα, αλλά ούτε και από την εμφάνιση νέων συστημάτων, όπως το iPad. Οι διαπιστώσεις αυτές δείχνουν ότι η ελληνική αγορά Πληροφορικής, με το τέλος του Ε.Π «Κοινωνία της Πληροφορίας» και εν όψει της έναρξης της ουσιαστικής υλοποίησης του ΕΣΠΑ, που δυστυχώς καθυστερεί, έχει μπει σε μία νέα περίοδο μετασχηματισμού. Χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου είναι η άμεση αναγκαιότητα ο δημόσιος τομέας να στραφεί σε διαφορετική υλοποίηση έργων και υπηρεσιών πληροφορικής, όπως π.χ παραχώρηση χρήσης και αγορά υπηρεσιών, χωρίς διαγωνισμούς με αγορά εξοπλισμών, παρά μόνο για τους εντελώς απαραίτητους. Ο κλάδος θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι οι λύσεις στα προβλήματά του βρίσκονται σε εντελώς νέες βάσεις στα έργα δημοσίου και στην διαχείριση των έργων του ιδιωτικού τομέα, καθώς οι τομείς του λογισμικού, των υπηρεσιών και της καινοτομίας είναι οι μόνες που μπορεί να δώσουν μεσοπρόθεσμες λύσεις. Όσον αφορά τον προσανατολισμό της αγοράς σε αγορές του εξωτερικού διαφαίνονται μόνο ατομικές επιχειρηματικές προσπάθειες και όχι κάτι που είναι αποτέλεσμα μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής. ΣΥΓΚΡΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ Με γενική πτώση πωλήσεων έκλεισε και το 2010 για τις εισηγμένες εταιρείες πληροφορικής με σύνολο εθνικών δραστηριοτήτων στα 807 εκατ. ευρώ και το γενικό σύνολο στα 971 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό μείωσης των πωλήσεων έφτασε στο 15,2%. Οι συνολικές επιδόσεις του κλάδου ήταν και πάλι ζημιογόνες στα 26,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με τα 12,3 εκατ. ευρώ για τις εθνικές δραστηριότητες το 2009. Εδώ έχουμε διπλασιασμό των ζημιογόνων αποτελεσμάτων μέσα σε μία χρονιά, οι οποίες προέρχονται σχεδόν από το σύνολο των εταιρειών, οι περισσότερες των οποίων παρουσίασαν ζημίες. Η απουσία έργων πληροφορικής από το ΕΣΠΑ, από το οποίο ακόμη δεν έχει βγει ούτε το 10% των προκηρύξεων που έπρεπε να είχαν ήδη βγει, έχει αποτυπωθεί σε καθοδική πορεία σχεδόν για όλες τις εταιρίες. Παράλληλα η άρνηση από την πλευρά του υπουργείου Ανταγωνιστικότητας, λόγω και των περιορισμών του
ΕΣΠΑ, να βγουν Δράσεις όπως ο «Μαθητικός Υπολογιστής», η επιδότηση των υπηρεσιών Ευρυζωνικότητας, δημιούργησαν νέες δυσμενέστερες συνθήκες για το 2010. Σύμφωνα και με το στατιστικό μοντέλο που χρησιμοποιείται στον ετήσιο Οδηγό Greek ICT Market για την εκτίμηση του συνόλου πωλήσεων τoυ Κλάδου Πληροφορικής το 2011, το σύνολο των πωλήσεων θα κυμανθεί κάτω από τα 900 εκατ. ευρώ επίπεδο το οποίο βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2000λόγω της απουσίας αυτών των παραμέτρων, π.χ. δημόσια έργα που βρίσκονται στο στάδιο της κατακύρωσης. Η εκτίμηση του Οδηγού Greek ICT Market για το 2011 είναι ότι το σύνολο του κλάδου Πληροφορικής θα πετύχει, στην καλύτερη των περιπτώσεων συνολικά έσοδα 1,1 δισ. ευρώ και με ζημίες άνω των 15 εκατ. ευρώ. Ο κλάδος έχει πληγεί καθοριστικά από την ύφεση, τη μεγάλη μείωση των επενδύσεων στον δημόσιο, ιδιωτικό και τραπεζικό τομέα, την αδυναμία δημιουργίας ψηφιακών υπηρεσιών και την αρνητική ψυχολογία των επιχειρήσεων. Από τον πίνακα των ετήσιων αποτελεσμάτων του 2010 λείπουν οι πολυεθνικές και το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών εταιρειών λογισμικού και υπηρεσιών ολοκλήρωσης συστημάτων που εκτιμάται ότι συνολικά θα έχουν συνολικά οριακά θετικά αποτελέσματα. Όμως ακόμη κι αν δεχτούμε ότι τα αποτελέσματα αυτών των ομάδων της αγοράς είναι θα θετικά, η ζημιογόνος πορεία δεν θα αναστραφεί το 2011.
ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ∼ SINGULARLOGIC ∼ ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΗ NEC Η βράβευση της SingularLogic από τη NEC ως «Advanced Solution Partner 2011», έγινε από τον κ. Ronald Rubens, Vice president Portfolio and Applications της NEC Unified Solutions, στο πλαίσιο του ετήσιου Συνεδρίου Συνεργατών της SingularLogic και αποτελεί μία σημαντική διάκριση, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, στην κατηγορία της διανομής και μεταπώλησης των τηλεφωνικών συστημάτων ΧΝ120. Η SingularLogic ξεκίνησε τη συνεργασία της με τη NEC το 2010, ως στρατηγικός συνεργάτης για τη μεταπώληση και τη διανομή των σύγχρονων τηλεπικοινωνιακών λύσεων της NEC στην αγορά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, καθώς και σε επιλεγμένες κάθετες αγορές, όπως της εστίασης και της φιλοξενίας. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, η SingularLogic εγκατέστησε πολυάριθμα συστήματα XN120 της NEC, μέσω 60 και πλέον συνεργατών της πανελλαδικά, που εκπαιδεύτηκαν και πιστοποιήθηκαν στα εν λόγω προϊόντα. H SingularLogic έχει ήδη συνδέσει το συγκεκριμένο τηλεφωνικό κέντρο με τις εφαρμογές SingularLogic Hospitality Hotel και Hospitality Restaurant, για να καλύψει τις ανάγκες των απαιτητικών αγορών των ξενοδοχείων και των εστιατορίων / delivery. Η συνεργασία αυτή που προσδίδει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα όχι μόνο στις δύο εταιρίες αλλά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες προσφέροντάς τους οικονομικές και εύχρηστες λύσεις σταθερής τηλεφωνίας, έχει σαν στόχο το 2011 να διευρυνθεί στα τηλεφωνικά κέντρα της NEC για μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και σε άλλες κάθετες αγορές, όπως της Υγείας, ενώ συνεχίζεται η πιστοποίηση ακόμη περισσότερων συνεργατών του δικτύου διανομής της SingularLogic στις λύσεις της NEC. ΧΡΗΜΑ 45
Χ αφιέρωμα ∼ Αγορά πληροφορικής: Σημάδια ανάκαμψης μετά από τριετή κόπωση ☛
Η ΑΓΟΡΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΙΝΗΘΗΚΕ ΑΝΟΔΙΚΑ ΤΟ 2007 - 2008 ΚΑΤΑ 5,4%, ΤΟ 2008 - 2009 ΣΗΜΕΙΩΣΕ ΠΤΩΣΗ ΚΑΤΑ 6,2%, ΤΟ 2009 - 2010 ΥΠΟΧΩΡΗΣΕ ΚΑΤΑ 5,6% ΚΑΙ ΤΟ 2010-2011 ΕΚΤΙΜΑΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΑΝΑΚΑΜΨΕΙ ΚΑΤΑ 2,7%. ∼ DIONIC ∼ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 2010 Ο όμιλος εταιρειών Dionic ανακοίνωσε τα οικονομικά αποτελέσματα χρήσης 2010, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (I.F.R.S.). O Eνοποιημένος κύκλος εργασιών ανήλθε σε € 72 εκατ. μειωμένος κατά 1,45%. Τα μικτά κέρδη του Ομίλου ανήλθαν σε € 15,8 εκατ. έναντι € 18,0 εκατ. το 2009. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) του Ομίλου, ανήλθαν τη χρήση 2010 σε € 3,1 εκατ. έναντι € 5,5 εκατ. το 2009. Αντίστοιχα, τα κέρδη προ φόρων και τόκων (EBIT) διαμορφώθηκαν σε € 1,2 εκατ. έναντι € 3,8 εκατ. το 2009, ενώ τα κέρδη προ φόρων του Ομίλου (ΕΒΤ) διαμορφώθηκαν σε € 0,7 εκατ. έναντι € 1,6 εκατ. το 2009. Τα κέρδη μετά φόρων ανήλθαν σε 0,03 εκατ. έναντι €1,04 εκατ. το 2009. Τέλος, τα κέρδη μετά φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας ανήλθαν € 0,5 εκατ. έναντι € 0,4 εκατ το 2009. Η Διοίκηση του ομίλου το 2011 θα επικεντρωθεί σε δραστηριότητες χαμηλού ρίσκου με ιδιαίτερες προοπτικές ανάπτυξης σε ένα γενικό περιβάλλον ύφεσης, όπως οι υπηρεσίες, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά - αιολικά), καθώς και οι υπηρεσίες internet, μέσω των θυγατρικών της ATCOM -SKROUTZ. Ταυτόχρονα, προχωρά στην υλοποίηση του πλάνου εξορθολογισμού των δαπανών της, με στόχο την μείωσή τους. Bασική επιδίωξη το 2011 είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων του ομίλου στις αγορές της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, με στόχο την αύξηση του κύκλου εργασιών στο εξωτερικό, ως ποσοστό στον συνολικό κύκλο εργασιών. ∼ AVENIR ∼ ΘΕΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟ 2010 Σε ανοδική τροχιά κινήθηκαν τα μεγέθη του Ομίλου Avenir κατά την χρήση του 2010, γεγονός που πιστοποιείται από την ανοδική πορεία των δραστηριοτήτων των διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών και των στοιχημάτων προκαθορισμένης απόδοσης. Ειδικότερα, o ενοποιημένος κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε κατά το 2010 σε €127.803.023 έναντι €46.681.859 το 2009, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 174%. Τα μικτά κέρδη του Ομίλου ανήλθαν σε €9.383.378, σημειώνοντας αύξηση 122%, έναντι μικτών κερδών €4.227.758 στο αντίστοιχο διάστημα του 2009. Το λειτουργικό αποτέλεσμα των τεσσάρων κυρίων δραστηριοτήτων του ομίλου ανήλθε σε κέρδος €1.230.109, γεγονός το οποίο 46 Απρίλιος 2011
επιβεβαιώνει τις επιχειρηματικές επιλογές της Διοίκησης του Ομίλου μετά και την πρόσφατη αναδιοργάνωσή του. Το καθαρό αποτέλεσμα σε επίπεδο Ομίλου διαμορφώθηκε σε ζημιά € 3.121.110. Επισημαίνεται ότι έξοδα της τάξης των €1.300.000, τα οποία πραγματοποιήθηκαν κατά το 2010, δεν είναι επαναλαμβανόμενα στην χρήση του 2011. Μέσα στα πλαίσια ανασυγκρότησης της Εταιρίας και του Ομίλου, με στόχο την επικέντρωση στις δραστηριότητες των συλλογικών στοιχημάτων και διαδικτυακών παιγνίων, στις 30 Σεπτεμβρίου του 2010, ο όμιλος προχώρησε στην πώληση της 100% θυγατρικής ΖΗΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΩΝ Α.Ε και της θυγατρικής αυτής ΡΕΙΜΕΤΡΙΞ Α.Ε, με δραστηριότητες στην Ρομποτική, Έρευνα, Ανάπτυξη και Τηλεπισκόπιση με Τεχνολογίες Laser. Η εν λόγω θυγατρική δεν επέτυχε κατά τα 3 τελευταία έτη να συνεισφέρει θετικά στα οικονομικά αποτελέσματα του Ομίλου και η πώλησή της συμβάλει -εκτός των άλλων- στην απάλειψη δυνητικών υποχρεώσεων, ως και στην περαιτέρω μείωση του λειτουργικού κόστους, ενισχύοντας σημαντικά τον Ισολογισμό του Ομίλου. Η ως άνω πώληση επιβεβαιώνει την προσήλωση της Διοίκησης του Ομίλου στην επιλεγείσα στρατηγική, που αφορά στην δραστηριοποίηση στους τομείς των συλλογικών στοιχημάτων και διαδικτυακών παιγνίων. Συνολικά, η ζημιά από τις διακοπείσες αυτές δραστηριότητες ανήλθε στο ποσό των €992.751. Επισημαίνεται το πολύ χαμηλό επίπεδο δανεισμού του Ομίλου, ο οποίος ανέρχεται στα €3.530.467, ενώ τα Ίδια Κεφάλαια του Ομίλου ανέρχονται σε €41.492.942. Στόχος της Διοίκησης του Ομίλου, είναι η ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσής του και η ανάπτυξη των εργασιών του στους κλάδους των στοιχημάτων και διαδικτυακών παιγνίων, τόσο μέσα από το φυσικό δίκτυο των 160 καταστημάτων του στην Κύπρο, όσο και με την χρήση των Διεθνών Αδειών που κατέχει στο τομέα των διαδικτυακών αυτών προϊόντων, με απώτερο σκοπό την δημιουργία προϋποθέσεων για την αύξηση του μεριδίου αγοράς και την περαιτέρω βελτίωση της θέσης των δύο θυγατρικών EUROGOAL και MEGABET στην Κυπριακή αγορά. Περαιτέρω, ο όμιλος σχεδιάζει και θα εισάγει μέσα στην τρέχουσα χρήση νέα προϊόντα και υπηρεσίες, συνεχίζοντας έτσι την απόλυτα επιτυχημένη προσπάθειά του που ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2009 με την επέκτασή του στην αγορά των καζίνο πλοίων που εκτελούν διεθνή δρομολόγια από και προς την Ελλάδα. Στα πλαίσια της διαμόρφωσης διεθνώς νέων νομοθετικών ρυθμίσεων για το Στοίχημα και τα Τυχερά Παιχνίδια, ο Όμιλος προετοιμάζεται και για την γεωγραφική του επέκταση σε χώρες του εξωτερικού. Η Διοίκηση του ομίλου είναι στρατευμένη και προσηλωμένη στην απόλυτη επίτευξη των στόχων για το 2011, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας για τους μετόχους και καθαρής κερδοφορίας για τον όμιλο. ∼ ENTERSOFT ∼ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΑ ΕΣΟΔΑ, ΜΕΙΩΣΗ ΣΤΑ ΚΕΡΔΗ Βελτιωμένα ήταν τα έσοδα του ομίλου της Entersoft για το 2010, παρά την αρνητική οικονομική συγκυρία. Συγκεκριμένα, τα συνολικά έσοδα του Ομίλου ανήλθαν στα 7,319 εκ. ευρώ, καταγράφοντας μικρή άνοδο σε σχέση με τα 7,227 εκ. ευρώ πέρυσι. Η συνετή πιστωτική πολιτική είχε ως αποτέλεσμα ο Όμιλος να έχει μηδενικό δανεισμό και ρευστά διαθέσιμα μεγαλύτερα του 1,04 εκ. ευρώ, γεγονός που του δίνει ισχυρό πλεονέκτημα έναντι των βασικών ανταγωνιστών του. Ο δείκτης άμεσης ρευστότητας
βελτιώθηκε σημαντικά και διαμορφώθηκε στο 7 έναντι του 3,5 του προηγούμενου έτους! Η γενικότερη πολιτική της εταιρείας για διατήρηση του προσωπικού της, οι ζημίες από τις θυγατρικές του εξωτερικού, οι αυξημένες αποσβέσεις υπεραξίας (goodwill) για τις εξαγορές της Retail Link και Nova Consulting, η έκτακτη εισφορά επί των κερδών του 2009 καθώς και κάποιες μικρής έκτασης προβλέψεις επισφαλειών, επηρέασαν αρνητικά τα κέρδη προ φόρων του Ομίλου, τα οποία σημείωσαν μείωση κατά 66% και ανήλθαν σε 0,354 εκ. ευρώ από 1,046 εκ. ευρώ πέρυσι. Το 2010, η Entersoft βραβεύτηκε από τη Microsoft U.S. ως ο σημαντικότερος συνεργάτης της στην Ελλάδα (Country Partner of the Year), καθώς προσφέρει προϊόντα υψηλής τεχνολογίας με ηγετικά μερίδια στην ελληνική αγορά. Παράλληλα, η ICAP την ενέταξε στην ομάδα των “Strongest Companies in Greece”. Για το 2011, η Entersoft θα επιδιώξει την αύξηση εσόδων και κερδών της, εκμεταλλευόμενη την ισχυρή ρευστότητά της, τις πρόσφατες επενδύσεις της στα νέα προϊόντα CRM, E-Commerce, Retail και Mobile, τη διεκδίκηση έργων της Ψηφιακής Σύγκλισης του ΕΣΠΑ για τον Ιδιωτικό Τομέα, το διαρκώς διευρυνόμενο σε πλήθος και ποιότητα πελατολόγιό της και την ανάπτυξη στο χώρο της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, μέσω της θυγατρικής της Retail Link. ∼ MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ∼ ΜΕΙΩΣΗ ΚΕΡΔΩΝ Τα οικονομικά της μεγέθη για τη χρήση του 2010, ανακοινώνει η εταιρία MLS Πληροφορική Α.Ε. Συγκεκριμένα, το 2010 τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους και προ της έκτακτης εισφοράς ύψους 185 χιλ ευρώ, προκειμένου να τοποθετηθούν σε συγκρίσιμη βάση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, διαμορφώθηκαν σε 1,82 εκατ.ευρώ από 2,4 εκατ.ευρώ το 2009, μειωμένα κατά 24% σε σύγκριση με το 2009. Μετά την έκτακτη εισφορά τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 1,64 εκατ.ευρώ. Ο κύκλος εργασιών της MLS διαμορφώθηκε σε 10 εκατ.ευρώ έναντι 14,8 εκατ.ευρώ το 2009, παρουσιάζοντας μείωση 32,2%. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 4,4 εκατ.ευρώ από 5 εκατ.ευρώ το 2009 μειωμένα κατά 11,9%. Σημειώνεται ότι το 2010 προέκυψαν επιπλέον κέρδη ύψους 385 χιλ. ευρώ, που δεν συμπεριλαμβάνονται στα καθαρά κέρδη της εταιρίας (όπως προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία), τα οποία προέρχονται από πώληση ιδίων μετοχών και αύξησαν την καθαρή της θέση αντίστοιχα. Η καθαρή θέση διαμορφώθηκε σε 16,6 εκατ.ευρώ έναντι 14,5 εκατ.ευρώ στις 31.12.2009 (+14,5%). Η εταιρία διαθέτει μηδενικό τραπεζικό δανεισμό και υψηλούς δείκτες ρευστότητας, ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στις 31.12.2010 ανήλθαν σε 3,1 εκατ.ευρώ. Το 2010, η MLS διατήρησε και διεύρυνε το μερίδιό της στην ελληνική αγορά πλοήγησης στο 57,4% έναντι 55,8% το 2009, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρίας ερευνών Gfk. Ωστόσο, οι πωλήσεις της εταιρίας επηρεάστηκαν από την πτωτική πορεία της ελληνικής αγοράς, ειδικότερα μετά τον Απρίλιο του περασμένου έτους. Από την άλλη πλευρά, η εταιρία συνέχισε την πολιτική μείωσης των λειτουργικών της εξόδων, του κόστους των πρώτων υλών και του κόστους παραγωγής. Ταυτόχρονα, όμως, ενίσχυσε τις επενδύσεις που αφορούν τη διεθνή της ανάπτυξη, καθώς και την έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών πλοήγησης, εφαρμογών για Smartphones αλλά και προϊόντων εκπαιδευτικής τεχνολογίας.
Η εταιρία έχει σε εξέλιξη τριετές πλάνο για την ανάπτυξή της στις αγορές του εξωτερικού. Εντός των ελληνικών συνόρων, ξεκίνησε η διαγωνιστική διαδικασία για την εισαγωγή διαδραστικών πινάκων στα ελληνικά σχολεία, στην οποία η MLS πρωτοστατεί λόγω των σημαντικών επενδύσεων που έχει υλοποιήσει τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, η εταιρία κινείται δυναμικά στην αγορά πλοήγησης για Smartphones μετά και την κυκλοφορία του MLS Destinator για iPhone της Apple, το β’εξάμηνο του 2010. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η διοίκηση της εταιρίας αναμένει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το β’τρίμηνο του 2011 και για το σύνολο της χρήσης. ∼ PROFILE ∼ ΘΕΤΙΚΕΣ ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΤΟ 2010 Με θετικές εξελίξεις στα περισσότερα μεγέθη και σταδιακά αυξανόμενη κερδοφορία έκλεισε τη χρήση του 2010 ο όμιλος Profile, παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που επέφερε μείωση κύκλου εργασιών, σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αναλυτικότερα, ο όμιλος PROFILE αύξησε σημαντικά το EBIDTA και τα κέρδη, διατηρώντας υψηλά διαθέσιμα και χαμηλό δανεισμό. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών για το έτος έκλεισε στα €11 εκατ. από €13,3 εκατ. το αντίστοιχο διάστημα του 2009, ενώ τα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν σε €84 χιλ. έναντι ζημιών της τάξεως του €1,1 εκατ. Το EBIDTA διαμορφώθηκε σε €1 εκατ. από €373 χιλ. και η καθαρή κερδοφορία προ φόρων προσδιορίστηκε σε €151 χιλ. από ζημιές της τάξεως των €985 χιλ. Το λειτουργικό κέρδος αυξήθηκε στα €331 χιλ. από ζημιές €751 χιλ., λόγω της συγκράτησης των εξόδων αλλά και της αύξησης του περιθωρίου μεικτού κέρδους, που προήλθε από τη συστηματική προώθηση ιδίων προϊόντων του ομίλου σε χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του ιδιωτικού τομέα, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ο κύκλος εργασιών της μητρικής εταιρείας, τη χρήση του 2010, διαμορφώθηκε στα €10 εκατ. από €11,6 εκατ. το 2009, ενώ τα κέρδη προ φόρων έφτασαν στις €195 χιλ. από ζημιές €778 χιλ. Το καθαρό κέρδος για την εταιρεία διαμορφώθηκε στις €137χιλ. έναντι ζημίας ύψους €891 χιλ., το 2009. Όπως σημειώνει η διοίκηση της Profile, τα σημαντικά βελτιωμένα μεγέθη τόσο σε εταιρικό όσο και σε ενοποιημένο επίπεδο δεν θα μπορούσαν να επιτευχθούν χωρίς τη σημαντική συμβολή του ανθρώπινου δυναμικού της, σε μια εξαιρετικά απαιτητική συγκυρία. Στο πλαίσιο αυτό, αποφασιστικό ρόλο έπαιξε η υλοποίηση της επιχειρηματικής τακτικής του ομίλου με προσήλωση στην ανάπτυξη και προώθηση ίδιων εξειδικευμένων λύσεων και στη στοχευμένη επέκταση δραστηριοτήτων στο εξωτερικό. Το 2010, ο όμιλος επέτυχε την ανάληψη σημαντικών έργων, εντός και εκτός συνόρων, μέρος των οποίων υλοποιείται ήδη, στους τομείς της διαχείρισης περιουσίας, των επενδύσεων και της διαχείρισης κινδύνου. Μέσω των έργων αυτών, αναπληρώθηκε, σε σημαντικό βαθμό, η εύλογη υπό τις παρούσες συνθήκες, μείωση του αντικειμένου στον Δημόσιο τομέα. Η διοίκηση και το ανθρώπινο δυναμικό της PROFILE συνεχίζουν την προσπάθεια εκμετάλλευσης νέων ευκαιριών στις αγορές που δραστηριοποιείται ο όμιλος. Στο εξωτερικό πέραν της ανάληψης νέων έργων, ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην πολύπλευρη ενίσχυση της παρουσίας και της αναγνωρισιμότητας του ομίλου, ενώ στο εσωτερικό δίδεται έμφαση στο πελατοκεντρικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που διαθέτει ο όμιλος και στη διαρκή τόνωση της ανταγωνιστικότητας των λύσεων που προσφέρει. Χ ΧΡΗΜΑ 47
Χ
48 Απρίλιος 2011
∼ αφιέρωμα
✒ από την Άντα Σεϊµανίδη
ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ EXPORTS MONEY CONFERENCE 2011
«ΕΞΑΓΩΓΕΣ: ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ» Μπορεί ο στόχος αύξησης έως το 2014, της συμμετοχής των εξαγωγών στο ΑΕΠ της χώρας στο 16% από περίπου 7,5% σήμερα, να θεωρείται πλέον εφικτός, οι προϋποθέσεις όμως για την επίτευξή του, απαιτούν καθημερινή μέριμνα για όλους τους εμπλεκόμενους: Πολιτεία, εξαγωγικούς φορείς, επιχειρήσεις.
Σ
το καλό ερώτημα «Ποιες είναι οι προϋποθέσεις αυτές;», απαντούν τα συμπεράσματα του συνεδρίου με τίτλο «Εξαγωγές: Το Εθνικό Στοίχημα», που διοργανώθηκε στις 17 Μαρτίου από τα «Money Conferences” και το περιοδικό «ΧΡΗΜΑ», υπό την αιγίδα του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου, του υπουργείου Εξωτερικών, του Cluster Εξωστρέφειας που συνιστούν ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων, ο Σύνδέσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος και ο Σύνδέσμος Εξαγωγέων Κρήτης, καθώς επίσης και των: Συνδέσμου Ελληνικής Βιομηχανίας Τυποποίησης Ελαιολάδου, Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών-Τυποποιητών Επιτραπέζιων Ελιών και Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου. Στο συνέδριο, έλαβαν μέρος περίπου 400 εξαγωγικές επιχειρήσεις. Χρυσός χορηγός του συνεδρίου ήταν η Εθνική Τράπεζα, αργυροί, η Marfin Factors & Forfaiters και η Εntersoft, χάλκινοι οι εταιρείες Atradius και ΚΟΝΔΩΡ και απλοί χορηγοί η ABC FACTORS και η Πειραιώς FACTORING. Χορηγοί επικοινωνίας ήταν η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ο ΣΚΑΙ και ο ΣΚΑΙ 100 3. Σύμφωνα με τις τοποθετήσεις των περίπου 40 διακεκριμένων εισηγητών, που είτε τοποθετήθηκαν ατομικά, είτε έλαβαν μέρος στα τέσσερα πάνελς του συνεδρίου, και τις παρεμβάσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των εργασιών προέκυψαν τα εξής:
∼ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ∼
Πρώτον, στην κορυφή της ατζέντας και ως απολύτως απαραίτητη προϋπόθεση επίτευξης του σημερινού εξαγωγικού στόχου, τοποθετείται η συνεργασία των τραπεζών, όπως επίσης και οι συνέργιες του ιδιωτικού με τον δημόσιο και τον τραπεζικό τομέα. Δεύτερον, εξίσου σημαντική, θεωρείται η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης στην κατεύθυνση παραγωγής καινοτόμων προϊόντων αλλά και «κλασσικών» προϊόντων με υψηλότερη ποιότητα και προστιθέμενη αξία. Τρίτον, η παραπέρα ενίσχυση του ρόλου της οικονομικής διπλωματίας και της λειτουργίας των γραφείων ΟΕΥ στο εξωτερικό, θεωρείται εκ των ουκ άνευ και γίνονται εποικοδομητικές προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση. Τέταρτον, η κινητοποίηση νέων επιχειρήσεων, που σε συνδυασμό με μεγαλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, αλλά και με περισσότερες συνεργασίες ανάμεσα στις ίδιες τις επιχειρήσεις, αναμένεται ότι θα δώσει άμεση ώθηση στην εξαγωγική προσπάθεια. Πέµπτον, η μεγαλύτερη αξιοποίηση των επιδοτήσεων και των προγραμμάτων υποστήριξης που παρέχονται, με την προϋπόθεση ότι οι πληρωμές προς τις επιχειρήσεις θα γίνονται πολύ πιο σύντομα. Έκτον, η κινητοποίηση και των περιφερειών στην κατεύθυνση της συλλογικής εξαγωγικής προσπάθειας, που ενισχύεται και από την λειτουργία του «Καλλικράτη». Έβδομον, η ανάληψη ενός σημαντικού τμήματος του συΧΡΗΜΑ 49
Χ αφιέρωμα ∼ Τα συµπεράσµατα του συνεδρίου «Εξαγωγές: Tο εθνικό στοίχηµα» ☛
ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΑΤΖΕΝΤΑΣ ΚΑΙ ΩΣ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΓΩΓΙΚΟΥ ΣΤΟΧΟΥ, ΤΟΠΟΘΕΤΕΙΤΑΙ Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ντονισμού της εξαγωγικής προσπάθειας από τους φορείς που εκπροσωπούν την ιδιωτική πρωτοβουλία. Όγδοον, η μεταφορά της επιτυχημένης εμπειρίας και τεχνογνωσίας ελληνικών επιχειρήσεων που έχουν ήδη πετύχει σε διάφορες αγορές, προς άλλες επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται. Ένατον, η πρακτική επίλυση καθημερινών προβλημάτων των εξαγωγικών επιχειρήσεων, όπως η παροχή βίζας για τους εμπορικούς επισκέπτες τους, δέκατον, η μεγαλύτερη προβολή της ελληνικής επιχειρηματικότητας στο εξωτερικό και ειδικά σε μεγάλες αγορές με προοπτική, όπως η Κίνα, η Ρωσία, οι ΗΠΑ αλλά και η Γερμανία.
∼ ΕΤΕΑΝ, FACTORING, ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΟΙ 3 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ∼
Σε σχέση με τις τράπεζες, προκύπτουν τρεις εναλλακτικές λύσεις χρηματοδότησης των εξαγωγικών επιχειρήσεων, έναντι των κλασσικών τραπεζικών ορίων, που περιορίζονται καθημερινά: Το νεοσύστατο Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ ), το factoring και η ασφάλιση των εξαγωγών, με παράλληλη εκχώρηση του ασφαλιστηρίου συμβολαίου προς τις τράπεζες για διευκόλυνση της χρηματοδότησης. Ειδικά στο ΕΤΕΑΝ, υπάγεται το Ταμείο Εξωστρέφειας (Go 2Market), το οποίο, αναμένεται να εξυπηρετήσει περίπου 800 με 1000 εξαγωγικές επιχειρήσεις με 200 εκατ. ευρώ και τα οποία θα διατεθούν με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους. Επίσης, η ελληνική πλευρά, έχει υποβάλει αίτημα στην ΕΕ, προκειμένου να της επιτραπεί η δυνατότητα παροχής εγγυοδοσίας και για δάνεια εξαγωγικών επιχειρήσεων (μέχρι στιγμής αυτά δεν περιλαμβάνονται στους όρους λειτουργίας του Ταμείου) και αναμένει τη σχετική απάντηση στο. Παραμένει ωστόσο ασαφές, αν το τραπεζικό σύστημα μπορεί να αξιολογήσει αιτήσεις επιχειρηματικών σχεδίων, στη βάση σύγχρονων κριτηρίων καινοτομίας και υλοποίησης επιχειρηματικών ιδεών και όχι με βάση την κλασσική τραπεζική λογική. Εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες της αγοράς, το ΕΤΕΑΝ θα προσπαθήσει να προσφέρει νέες εναλλακτικές λύσεις χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, με την εισαγωγή της «υβριδικής χρηματοδότησης» (mezzanine finance) των ΜΜΕ, τη χρηματοδότηση αρχικών σταδίων μιας επιχείρησης (early-stage) και τη χρηματοδότηση «Επιχειρηματικών Αγγέλων» (business angels) για να εμπλουτίσει τις εναλλακτικές λύσεις στην κλασσική τραπεζική λογική. ∼ ΤΟ «ΙΔΑΝΙΚΟ» FACTORING ∼ Ως πλέον κατάλληλο εργαλείο χρηματοδότησης, τόσο για 50 Απρίλιος 2011
τις εξαγωγικές, όσο και για επιχειρήσεις που διοχετεύουν το μεγαλύτερο κύκλο εργασιών τους στην εγχώρια αγορά, υποδεικνύεται από τους ίδιους τους τραπεζίτες το Factoring, για τρεις λόγους: Πρώτον, γιατί έχει αποδειχθεί ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο σε ότι αφορά τη χρηματοδότηση. Δεύτερον, γιατί είναι εξίσου χρήσιμο σε ότι αφορά την είσπραξη από έναν οργανισμό, που συγκεντρώνει, τεράστια βάση δεδομένων συναλλακτικής συμπεριφοράς χιλιάδων αγοραστών. Ειδικά με το πλήγμα της αξιοπιστίας των μεταχρονολογημένων επιταγών, τόσο ως μέσο πληρωμής εμπορικών συναλλαγών όσο και ως μέσο χρηματοδότησης, το Factoring συνιστά σημαντική διέξοδο. Τρίτον, γιατί υπερβαίνει τα κλασσικά τραπεζικά κριτήρια, αποδεχόμενο πελάτες με κριτήριο κυρίως «πού και σε ποιους εξάγουν» και όχι τόσο με κριτήριο τα οικονομικά τους στοιχεία. ∼ …ΚΑΙ Η ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ∼ Σημαντικό εξάλλου ρόλο στην εξεύρεση χρηματοδότησης, παίζει και η ασφάλιση των εξαγωγών, καθώς, ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις, συνδέουν την ασφάλιση της εξαγωγικής διαδικασίας με τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης, τάση που ολοταχώς αυξάνεται. Το ασφαλιστικό πακέτο, ανοίγει συχνά και την πόρτα της χρηματοδότησης, αφού είναι πολύ συχνό το φαινόμενο, εξαγωγικές επιχειρήσεις οι οποίες έχουν ασφαλίσει τον πιστωτικό κίνδυνο σε ασφαλιστικές εταιρείες, να απευθύνονται στις τράπεζες, εκχωρώντας το ασφαλιστήριο συμβόλαιο, είτε και να κάνουν χρήση υπηρεσιών Factoring, μόνο για τη χρηματοδοτική και την εισπρακτική λειτουργία. Σε κάθε περίπτωση, η ασφάλιση των εξαγωγών έχει το δικό της ειδικό βάρος, αφού με ένα λογικό κόστος, ενθαρρύνει έμπρακτα τις εξαγωγές, μειώνοντας το ρίσκο και αποτρέποντας ενδεχόμενες ζημίες για την επιχείρηση.
∼ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΟΕΥ ∼
Οι Έλληνες εξαγωγείς, θεωρούν επίσης ως κορυφαία προτεραιότητα, την παραπέρα αναβάθμιση της οικονομικής διπλωματίας και την εύρυθμη λειτουργία των γραφείων ΟΕΥ. Ειδικά σε χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, αλλά και σε άλλες χώρες, πρόθυμες να μετατρέψουν τη φιλική τους σχέση με την Ελλάδα σε συνεργασία και εμπόριο, η υπεύθυνη πληροφόρηση και καθοδήγηση του επιχειρηματία από έμπειρους οικονομικούς διπλωμάτες, θεωρείται εκ των ουκ άνευ. Με αυτό το σκεπτικό, η Πολιτεία, ευρισκόμενη ήδη σε αυτήν την διαδικασία θα πρέπει να παράσχει ανελλιπώς την πληροφόρηση αυτή, αντιμετωπίζοντας πάνω από όλα αποτελεσματικά τα όποια πρακτικά ή άλλα προβλήματα στελέχωσης και καθημερινής λειτουργίας των γραφείων ΟΕΥ στο εξωτερικό. Συνολικά, υπάρχουν σήμερα 60 εμπορικά γραφεία σε 49 χώρες, τα οποία στοχεύουν στην επίλυση των προβλημάτων κάθε μιας επιχείρησης ξεχωριστά. ∼ ΑΦΑΝΗΣ ΡΟΛΟΣ ΣΕ ΕΜΦΑΝΕΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΕΣ ∼ Ανάμεσα στις εποικοδομητικές προτάσεις που γίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση είναι: πρώτον, η αντικατάσταση των επικεφαλής των γραφείων ΟΕΥ σε περίπτωση μετάθεσής τους, το αργότερο μέσα σε ένα μήνα. Δεύτερον, η αξιοποίηση των οικονομικών διπλωματών, που παραμένουν στην Αθήνα σε καίριες θέσεις όπως σύμβουλοι επί εξαγωγικών θεμάτων
και θεμάτων ξένων αγορών στα κύρια παραγωγικά υπουργεία. Τρίτον, η μεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου της οικονομικής διπλωματίας για την προώθηση, όχι απλώς της εξωστρέφειας, αλλά και συνολικότερα των οικονομικών και επενδυτικών συναλλαγών της χώρας. Ειδικά για τους εμπορικούς ακολούθους, τονίζεται ότι είναι πολύ συχνά, οι αφανείς ήρωες, πίσω από μεγάλες εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες. ∼ ΟΙ 220 ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ Ο.Ε.Υ. ∼ Χαρακτηριστικό του ενδιαφέροντος των εξαγωγέων για τις ειδικές υπηρεσίες που προσφέρουν οι οικονομικοί διπλωμάτες, είναι, ότι, σε παράλληλη με τις εργασίες του συνεδρίου εκδήλωση που διοργανώθηκε, καταμετρήθηκαν πάνω από 220 ραντεβού, ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους συνέδρους με έμπειρα στελέχη του ΥΠΕΞ, που έχουν υπηρετήσει πρόσφατα ως προϊστάμενοι σε γραφεία ΟΕΥ και με εμπορικούς συμβούλους. Οι σχετικές συναντήσεις, διοργανώθηκαν με τη συνεργασία της Β8 Διεύθυνσης Επιχειρηματικής Ανάπτυξης του Υπουργείου Εξωτερικών και του ΟΠΕ και αφορούσαν τις εξής χώρες: Γερμανία (κ. Κουναλάκης Χαράλαµπος, Σύμβουλος ΟΕΥ Α‘), Ρωσία (κ. Μάρκος Ιωάννης, Σύμβουλος ΟΕΥ Α‘), πΓΔΜ (κ. Μακρανδρέου Αθανάσιος Σύμβουλος ΟΕΥ Α‘), Αλβανία (κ. Φαρµάκης Χρήστος, Σύμβουλος ΟΕΥ Α‘), Πολωνία (κ. Ξυπολιάς Θεόδωρος, Σύμβουλος ΟΕΥ Α‘). Πολυάριθμα ήταν επίσης και τα ραντεβού που πραγματοποιήθηκαν με εκπροσώπους του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), οι οποίοι ενημέρωσαν τους ενδιαφερόμενους για θέματα ξένων αγορών αλλά και με τους υπευθύνους του ενδιάμεσου φορέα υλοποίησης του προγράμματος ενίσχυσης της εξωστρέφειας και ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. ∼ ΕΘΝΙΚΟ BRAND ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΒΑΣΗ ∼ Σε μια περίοδο κατά την οποία οι εξαγωγές, με τη συνεχιζόμενη άνοδό τους, προσφέρουν ανάσα ζωής στην ελληνική οικονομία, η ανάγκη ενιαίας στρατηγικής, συστηματοποίησης της προσπάθειας και διεύρυνσης της ελληνικής παραγωγικής βάσης προς μια μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών, αυξάνει. Το εθνικό brand, που θα πιστοποιεί την ταυτότητα με βάση τρεις πυλώνες, η συνεργασία των υπουργείων Εξωτερικών, Τουρισμού και Οικονομικών και η αναμόρφωση του Εθνικού Συμβουλίου Εξαγωγών, που θα λειτουργεί ως συμβουλευτικό όργανο στο υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης αναμένεται ότι θα συμβάλουν άμεσα σε αυτόν τον στόχο. Προς αυτήν την κατεύθυνση, κρίνονται επίσης απαραίτητες αλλαγές στην παραγωγική βάση, αλλά και συνεργασίες μεταξύ των επιχειρήσεων για την καλύτερη αξιοποίηση των προσφερόμενων προγραμμάτων υποστήριξης. Χαρακτηριστική περίπτωση, το τρέχον πρόγραμμα εξωστρέφειας, ο προϋπολογισμός του οποίου αυξήθηκε πλέον από τα 30 στα 100 εκ. ευρώ. Η επιχορήγηση του συγκεκριμένου προγράμματος φτάνει έως και τα 250.000 ευρώ, ποσό το οποίο μπορεί να καλύψει μέχρι και το 50% της επένδυσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που συμμετέχουν σε κάποιο κοινοπρακτικό σχήμα.
∼ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ∼
Ιδού πώς συνοψίζουν και από τη δική τους πλευρά, τη σημερινή προοπτική της εξαγωγικής προσπάθειας οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των εξαγωγέων.
∼ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΑΝΑΓΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ ∼ Η κ. Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (Π.Σ.Ε), θεωρεί καταρχάς ως εφικτό το στόχο αύξησης της συμμετοχής των εξαγωγών στο ΑΕΠ της χώρας στο 16% έως το 2014, από περίπου 7,5% σήμερα. Ουσιαστικά δηλαδή τον διπλασιασμό τους. Επισημαίνει ότι μέσα στο 2010, κατά τη διάρκεια του οποίου οι κερδοσκόποι και οι κεφαλαιαγορές «πόνταραν» στη χρεοκοπία της ελληνικής οικονομίας, η πραγματική παγκόσμια οικονομία έδινε ψήφο εμπιστοσύνης στα ελληνικά προϊόντα. Και μάλιστα, όχι στα παραδοσιακά, στα χύμα και στα χαμηλής αξίας προϊόντα, αλλά σε καινοτόμα προϊόντα, που ενσωματώνουν τεχνογνωσία και υψηλή ποιότητα. Μέσα σε ένα χρόνο, το ελληνικό εξαγωγικό μοντέλο έγινε πιο αναπτυγμένο, πιο «βιομηχανοποιημένο» και επιτεύχθηκε το πρώτο βήμα για τη μετάβαση από την Εξωστρέφεια Ανάγκης στην Εξωστρέφεια Προοπτικής. Αυτό το βήμα όμως δεν πρέπει να μείνει μετέωρο. Αν διατηρηθούν οι σημερινοί ρυθμοί αύξησης ρυθμοί ως το τέλος του 2011, θα έχει επιτευχθεί νέο ρεκόρ εξωστρέφειας την τελευταία 10ετία, με τις ελληνικές εξαγωγές να ξεπερνούν τα 18 δισ. ευρώ. ∼ Η ΑΝΟΔΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΗ ∼ Η συνέχιση της ανόδου δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη, αλλά θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό, από διάφορους παράγοντες. Καταρχάς από την πορεία των οικονομιών της Ευρώπης και ειδικά των παραδοσιακών αγορών για τα ελληνικά προϊόντα. Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν και οι πολιτικέςοικονομικές εξελίξεις στη Λεκάνη της Μεσογείου και τη Μέση Ανατολή, που συνδέονται άμεσα και με τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου. Από την άλλη, μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες οι εξαγωγές αναμένουν σωρευτικά θετικά αποτελέσματα από την εφαρμογή των στοχευμένων δράσεων στήριξης της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, που έχει δρομολογήσει η Κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες: Επενδυτικός Νόμος, Προγράμματα ΕΣΠΑ, Ταμείο Εξωστρέφειας, Ψηφιακή Σύγκλιση, Πρόγραμμα Οικονομικής Διπλωματίας καθώς και από την προωθούμενη άρση αντικινήτρων και γραφειοκρατικών εμποδίων στις εξαγωγές, μέσω και της Ψηφιακής Σύγκλισης. Το άμεσο και καυτό αίτημα των εξαγωγέων είναι να προστεθεί στην ήδη υφιστάμενη αλυσίδα συνεργασίας ανάμεσα στους επιχειρηματίες και στην πολιτεία, που θέτει το αναγκαίο πλαίσιο, ένας εξίσου ισχυρός κρίκος: οι τράπεζες, οι οποίες έχουν ήδη δώσει εξαγωγικό παράδειγμα… Σε ότι αφορά το Cluster Εξωστρέφειας, που συνιστούν ο ΠΣΕ, ο ΣΕΒΕ και ο ΣΕΚ, η κα Σακελλαρίδη τονίζει την απόφαση για δυναμική συνέχιση της εξαγωγικής προσπάθειας σε όλα τα μέτωπα. ∼ ΠΩΣ ΘΑ ΦΤΑΣΟΥΜΕ ΣΤΟ 16% ΤΟΥ ΑΠΕ ∼ Από τη δική του πλευρά, ο κ. Αναστάσιος Αλεξανδρίδης, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), επισημαίνει ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην οποία, ο αριθμός των εισαγωγέων εμπορευμάτων είναι ΧΡΗΜΑ 51
Χ αφιέρωμα ∼ Τα συµπεράσµατα του συνεδρίου «Εξαγωγές: Tο εθνικό στοίχηµα» ☛
Η ΠΑΡΑΠΕΡΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΡΟΛΟΥ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ OEV ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ, ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΚ ΤΩΝ ΟΥΚ ΑΝΕΝ ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ υπερδιπλάσιος του αντίστοιχου των εξαγωγέων. Προκειμένου να φθάσουν οι εξαγωγές μέχρι το 2014 να αντιπροσωπεύουν το 16% του ΑΕΠ, που είναι ένας φιλόδοξος στόχος, θα πρέπει να συντρέξουν οι εξής προϋποθέσεις: να κινητοποιηθούν οι νέες επιχειρήσεις, να υπάρξει συνολικότερη στρατηγική, αλλά και παράλληλη εξειδίκευση σε επιμέρους στόχους και προϊόντα. Τέλος, σχετικά με το ΕΤΕΑΝ και το Ταμείο Εξωστρέφειας ο κ. Αλεξανδρίδης εκτιμά ότι θα ήταν καλύτερο το ταμείο να παρέχει εγγυήσεις για δάνεια και όχι δάνεια. ∼ ΜΕ ΟΔΗΓΟ ΤΟ CLUSTER ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ ∼ Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης (ΣΕΚ), κ. Αλκιβιάδης Καλαµπόκης τονίζει ότι η χρονική συγκυρία είναι καθοριστική για τις εξαγωγές, που αποτελούν ανάχωμα στην πτώση της ελληνικής οικονομίας και παράλληλα έναν μακροοικονομικό δείκτη, με θετικό πρόσημο. Ο μόνος δρόμος για την επίτευξη των εξαγωγικών στόχων είναι οι συνέργιες του ιδιωτικού με τον δημόσιο, αλλά και τον τραπεζικό τομέα. Απαραίτητη είναι επίσης η αποφυγή της αλληλοεπικάλυψης δράσεων και η δημιουργία ολοκληρωμένων business plan. Προς αυτήν την κατεύθυνση, κινείται άλλωστε το cluster εξωστρέφειας που ίδρυσαν οι τρεις εξαγωγικοί σύνδεσμοι ΠΣΕ, ΣΕΒΕ και ΣΕΚ. ∼ ΑΝΑΖΩΠΥΡΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ∼ Ο κ. Αλέξανδρος Χολέβας, πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), υπενθυμίζει ότι το ζητούμενο δεν είναι μόνο η αύξηση των εξαγωγών, αλλά και η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Ο ΟΠΕ, υποδέχεται καθημερινά επιχειρήσεις που θέλουν να εξάγουν και ζητούν πληροφορίες, στο πλαίσιο μιας μεγάλης αναζωπύρωσης του ενδιαφέροντος. Από την πλευρά του, ο Οργανισμός, καλύπτει αυτά τα αυξημένα ενδιαφέροντα μέσα από τις δικές του δράσεις, αλλά και σε συνεργασία με άλλους φορείς, όπως ο ΕΟΤ. Άλλωστε, η αντιμετώπιση των εξαγωγών και από πλευράς κρατικών φορέων είναι σημαντική, καθώς και οι κρατικοί οργανισμοί πρέπει να εκσυγχρονίζονται και να βελτιώνονται συνεχώς. ∼ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΥΣΤΕΡΗΣΗ ∼ Από τη δική του πλευρά, ο γενικός γραμματέας του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων Ελαιόλαδου (ΣΕΒΙΤΕΛ), κ. Γιώργος Οικονόμου, υπενθυμίζει ότι το ελαιόλαδο παραμένει το πιο σημαντικό εξαγωγικό προϊόν της χώρας, αποφέροντας σημαντικά έσοδα, αν και το μεγαλύτερο ποσοστό του εξάγεται 52 Απρίλιος 2011
χύμα, χωρίς δηλαδή μεγάλη προστιθέμενη αξία. Αντιμετωπίζει, όπως και άλλα ελληνικά προϊόντα το πρόβλημα της φθίνουσας ποιότητας , λόγω της εμπλοκής του σε έναν πόλεμο χαμηλών τιμών, όταν, τα ανταγωνιστικά προϊόντα άλλων χωρών βελτιώνουν συστηματικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους. Πολλοί παραγωγοί εστιάζουν ακόμα στην παράδοση , ενώ στις διεθνείς αγορές οι απαιτήσεις εξελίσσονται με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Ένα άλλο σημαντικό θέμα, είναι η υστέρηση στην προώθηση των ελληνικών προϊόντων που είναι σημαντική για την ανάπτυξη των πωλήσεων εκτός συνόρων. Είναι χαρακτηριστικό, ότι από έρευνες που έχουν γίνει σε Γερμανία και ΗΠΑ για την εικόνα των ελληνικών προϊόντων, προκύπτει ότι υπάρχει μεν καλή αίσθηση για αυτά, όχι όμως όσο θα έπρεπε. ∼ ΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ∼ Ο κ. Νέλλος Γεωργούδης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών – Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ), επισημαίνει ότι τα 60 μέλη της Ένωσης, είτε πρόκειται για ιδιωτικές επιχειρήσεις, είτε για συνεταιρισμούς, προωθούν ελληνικά προϊόντα σε 80 χώρες, σε όλο τον κόσμο. Ποσοστό της τάξης του 7% των τροφίμων που εξάγονται, αφορά στην επιτραπέζια ελιά, που με τη σειρά της είναι ένα προϊόν που εξάγεται κατά 70%. Στην πράξη, αυτό μεταφράζεται σε 80-90.000 τόνους εξαγωγών το χρόνο. Και στην ελιά όμως, η έμφαση πρέπει να δοθεί στην ποιότητα, καθώς η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι φθηνότερη από άλλες ανταγωνίστριες χώρες, που βρίσκονται για παράδειγμα στη Ν. Αμερική ή την Αφρική. Συνεπώς, η στροφή σε ποιοτικά προϊόντα, με υψηλή προστιθέμενη αξία και τα οποία θα διαφέρουν από τον ανταγωνισμό είναι μονόδρομος. Εξάλλου, απαραίτητη επίσης για την ενίσχυση των εξαγωγών είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας. ∼ ΤΑ ΕΞΑΓΩΓΙΚΑ ΟΠΛΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ∼ Από τη δική τους πλευρά, οι καθ‘ ύλην αρμόδιοι εκπρόσωποι της Πολιτείας συνοψίζουν τα όπλα που έχουν επιστρατευθεί για την μεγάλη μάχη των εξαγωγών και κυρίως: μια ενιαία στρατηγική, ένα εθνικό brand, προγράμματα ενίσχυσης της εξωστρέφειας και την οικονομική διπλωματία. Κατά την εκτίμηση του κ. Γιάννη Δρυµούση, γενικού γραμματέα Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και του ανταγωνισμού, η εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων ,αποτελεί εγγύηση για τη μακροχρόνια ανάπτυξη. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το διάστημα Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2010, το εμπορικό έλλειμμα ήταν 18,5 δισ. ευρώ και το ποσοστό συμμετοχής στο ΑΕΠ ήταν στο 8,7%. Τον Ιανουάριο του
☛
ΑΝ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΒΙΖΑΣ ΔΕΝ ΕΠΙΛΥΘΕΙ ΑΜΕΣΑ, ΤΟ ΕΜΜΕΣΟ ΚΟΣΤΟΣ ΣΤΟ ΡΥΘΜΟ ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ 2011, η αξία των εξαγωγών αυξήθηκε κατά 40% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2010. Ο κ. Δρυμούσης χαρακτηρίζει ιδιαίτερα σημαντική την πρωτοβουλία δημιουργίας cluster από πλευράς των τριών εξαγωγικών συνδέσμων, υπενθυμίζοντας ότι ο στόχος συμμετοχής των εξαγωγών στο 16% του ΑΕΠ μέχρι το 2014 δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς στρατηγική. Βασικά σημεία της εξαγωγικής στρατηγικής της πολιτείας είναι το εθνικό brand, που θα πιστοποιεί την ταυτότητα με βάση τρεις πυλώνες, η συνεργασία του υπουργείου Εξωτερικών, Τουρισμού και Οικονομικών και η αναμόρφωση του Εθνικού Συμβουλίου Εξαγωγών, που θα λειτουργεί ως συμβουλευτικό όργανο στο υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
∼ ΑΝΑΓΚΑΙΕΣ ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ∼
Ο κ. Αλέξανδρος Φούρλας, γενικός γραμματέας Βιομηχανίας, τονίζει την ανάγκη επιστροφής στις βασικές έννοιες της επιχειρηματικότητας, τις οποίες τα τελευταία χρόνια είχαμε ξεχάσει, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση. Μία από τις δράσεις του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας που συμβάλουν στη βελτίωση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων και στην επίτευξη του στόχου για 10% του ΑΕΠ μέχρι το 2012, είναι το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια-Ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων», το οποίο στοχεύει καταρχάς στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αλλά και μεγαλύτερων, εφόσον πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις. Η επιχορήγηση του συγκεκριμένου προγράμματος, φτάνει έως και τα 250.000 ευρώ, ποσό το οποίο μπορεί να καλύψει μέχρι και το 50% της επένδυσης σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε κάποιο κοινοπρακτικό σχήμα. Κατά τον κ. Φούρλα, οι συνεργασίες ανάμεσα στις επιχειρήσεις είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία των εξαγωγικών στόχων και όχι μόνο. ∼ Η ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ ∼ Οι νέοι απαιτητικοί εξαγωγικοί στόχοι που έχουν τεθεί, υπενθυμίζουν για μία ακόμα φορά τον κομβικό ρόλο της οικονομικής διπλωματίας στην προώθηση της εξωστρέφειας. Από τη δική του πλευρά, το Υπουργείο Εξωτερικών, στο οποίο ανήκουν οι διπλωματικές αρχές και τα γραφεία στο εξωτερικό, έχει καταρτίσει ένα πλούσιο πρόγραμμα δράσεων με βασικούς πυλώνες τη διακρατική συνεργασία, τη στήριξη επιχειρηματικής ανάπτυξης και συνεργασίας, το πρόγραμμα ανάπτυξης
σχέσεων, την επιχειρηματική πληροφόρηση και το σύστημα διαχείρισης ποιότητας. Σε επανεξέταση του ρόλου του Υπουργείου Εξωτερικών με απόλυτη προσήλωση στην εξωστρέφεια, αναφέρεται ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΔΟΣ), κ. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος. Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, η σημασία του εξωτερικού τομέα της οικονομίας έχει γίνει πλήρως αντιληπτή και δεν είναι τυχαίο ότι οι προσπάθειες που σχετίζονται με την προώθηση της εξωστρέφειας έχουν πυκνώσει τον τελευταίο καιρό. Οι θετικές επιδόσεις στον εξωτερικό τομέα είναι ακόμα πιο σημαντικές σε περιόδους ύφεσης, αφενός γιατί η εξωστρέφεια αποτελεί διέξοδο για τον επιχειρηματία, αφετέρου γιατί η εξωστρεφής δραστηριότητα αξιοποιεί την ανάκαμψη σε άλλες χώρες. Το πρόγραμμα σταθεροποίησης, περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, χρησιμοποιώντας ως εργαλεία τη δραστηριοποίηση των διπλωματικών αρχών του εξωτερικού, την αποτελεσματική διάχυση πληροφοριών, μέσω διαδικτυακών διαύλων και εκπαίδευσης, τον προσανατολισμό επιχειρηματιών, που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στο εξωτερικό και τη διευκόλυνση της εξωστρέφειας. ∼ ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΓΡΑΦΕΙΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ∼ Σύμφωνα με τον κ. Χρήστο Αθανασόπουλο, Γενικό Σύμβούλο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Α και Διευθυντή Διεύθυνσης Β8 Επιχειρηματικής Ανάπτυξης υπουργείου Εξωτερικών, το μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα του Υπουργείου Εξωτερικών σε σχέση με την εξωστρέφεια, είναι οι αρχές και τα γραφεία στο εξωτερικό. Συνολικά, υπάρχουν 60 εμπορικά γραφεία σε 49 χώρες με φιλοσοφία επίλυσης των προβλημάτων κάθε μιας επιχείρησης ξεχωριστά. Παράλληλα, επεκτείνοντας το πρόγραμμα εξωστρέφειας, το υπουργείο προχώρησε στη δημιουργία χάρτη με τις βασικές ομάδες προϊόντων αλλά και με τις χώρες οι οποίες επιλέγονται για την προώθηση. Στις δέκα μεγάλες κατηγορίες, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα τρόφιμα, η ενέργεια, τα δομικά υλικά, ο τουρισμός και οι κατασκευές, ενώ στις χώρες άμεσης προτεραιότητας, οι χώρες της Βορείου Αμερικής, της ΕΕ, της Αυστραλίας, των Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής, της Βορείου Αφρικής, του Εύξεινου Πόντου, του Καυκάσου κ.α. Ανάμεσα εξάλλου στις δράσεις που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Οικονομικής Διπλωματίας, περιλαμβάνεται κι ένα πρόγραμμα επιχειρηματικών αποστολών στο εξωτερικό για συγκεκριμένους κλάδους, στις εξής αγορές: Ουγγαρία, Αζερμπαϊτζάν, Καναδά, Ουζμπεκιστάν, Ινδία, Ν. Κορέα, Σερβία και Ιράκ. Επίσης, τρεις φορές το χρόνο, διεξάγονται τα Contact Days, στα οποία καλούνται εμπορικοί ακόλουθοι για να ενημερώΧΡΗΜΑ 53
Χ αφιέρωμα ∼ Τα συµπεράσµατα του συνεδρίου «Εξαγωγές: Tο εθνικό στοίχηµα» ☛
Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΤΕΑΝ ΥΠΟΣΧΕΤΑΙ ΒΑΣΙΚΑ ΟΦΕΛΗ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΡΙΣΙΜΑ ΣΤΗΝ ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΣΥΓΚΥΡΙΑ, ΟΠΩΣ Η ΑΜΕΣΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΠΟΥ ΕΙΣΑΓΕΙ ΤΟ FACTORING ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ, ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΛΗΓΜΑ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΧΡΟΝΟΛΟΓΗΜΕΝΩΝ ΕΠΙΤΑΓΩΝ, ΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΕΡΟ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ σουν τους επιχειρηματίες. Διοργανώνεται επίσης ημερίδα με το υπουργείο Εξωτερικών, κυρίως για τους νέους επιχειρηματίες, ενώ παράλληλα, επιλεγμένοι managers επιτυχημένων εταιρειών, ενημερώνουν μικρότερες επιχειρήσεις σχετικά με τις διεισδύσεις σε άλλες αγορές. Μέσω εξάλλου της ηλεκτρονικής πύλης AGORA, γίνεται διάχυση της πληροφόρησης. Η πύλη, τροφοδοτείται από τα 60 γραφεία ΟΕΥ ανά τον κόσμο και περιέχει οικονομικές και επιχειρηματικές πληροφορίες. ∼ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΝΕΛΣ ΤΡΟΠΟΙ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ∼ Στο πρώτο μέρος του πάνελ με θεματολογία «Τρόποι και Μέσα Χρηματοδότησης» συμμετείχαν οι κ.κ. Αλέξανδρος Παπαρσένος, επικεφαλής του ΕΤΕΑΝ, Νέλλη Τζάκου, γενική διευθύντρια λειτουργιών Εθνικής Τράπεζας, Πάνος Παπαθεοδώρου, διευθύνων σύμβουλος, Marfin Factors & Forfaiters, και μέλος του Executive Board της Διεθνούς Οργάνωσης Factors Chain International, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Άντα Σεϊµανίδη. Από τη συζήτηση που έγινε προκύπτουν οι εξής επισημάνσεις:
∼ ΤΑ «ΕΞΩΣΤΡΕΦΗ» ΔΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΕΤΕΑΝ ∼
Από τη δική του πλευρά, ο πρόεδρος του νεοσύστατου Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ ), Δρ. Αλέξανδρος Παπαρσένος, αναφέρεται στη λειτουργία και στους στόχους του ΕΤΕΑΝ, που, διαδεχόμενο το ΤΕΜΠΜΕ, αναμένεται ότι θα αποτελέσει τη σημαντικότερη πηγή ρευστότητας για τα επόμενα δύο πολύ δύσκολα χρόνια. Το ΕΤΕΑΝ, ως χρηματοδοτικός πυλώνας για τις επιχειρήσεις, περιλαμβάνει τέσσερα επιμέρους ταμεία, μέσω των οποίων θα χρηματοδοτηθούν φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις με 3 δισ. ευρώ περίπου, μέσα στην επόμενη διετία. Σύμφωνα με τον επικεφαλής του, το Ταμείο έχει τη δυνατότητα να στηρίξει οποιοδήποτε επιχειρη54 Απρίλιος 2011
ματικό σχέδιο, είτε πρόκειται για μικρoμεσαίες ή και μεγάλες επιχειρήσεις. Οι επιχειρηματικές προσπάθειες, θα χρηματοδοτούνται με κεφάλαια του ΕΤΕΑΝ, σε συνδυασμό με τραπεζικό δανεισμό, με επιτόκια πολύ ελκυστικά. Αυτά, θα διαμορφώνονται κοντά στο 4% και θα είναι τα χαμηλότερα στην αγορά. Ακόμα πιο κοντά στα ενδιαφέροντα των εξαγωγέων, το Ταμείο Εξωστρέφειας ( Go to Market ), αναμένεται να εξυπηρετήσει περίπου 800 με 1.000 εξαγωγικές επιχειρήσεις με 200 εκατ. ευρώ, τα οποία θα διατεθούν με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους. Επίσης, η ελληνική πλευρά, έχει υποβάλει αίτημα στην ΕΕ, προκειμένου να της επιτραπεί η δυνατότητα παροχής εγγυοδοσίας και για δάνεια εξαγωγικών επιχειρήσεων( μέχρι στιγμής αυτά δεν περιλαμβάνονται στους όρους λειτουργίας του Ταμείου) και αναμένει τη σχετική απάντηση.
∼ Η ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΜΟΧΛΕΥΣΗ ∼
Στο ερώτημα, κατά πόσο θα ανταποκριθούν οι ελληνικές τράπεζες στη μόχλευση των δικών τους κεφαλαίων με αυτά του ΕΤΕΑΝ, ο κ. Παπαρσένος, δηλώνει αισιόδοξος, κρίνοντας από την ανταπόκριση που υπάρχει ήδη για το «Ταμείο Εξοικονομώ κατ’ οίκον», το πρώτο από τα ταμεία του ΕΤΕΑΝ που έχει ήδη ενεργοποιηθεί. Συγκεκριμένα, οι 4 τράπεζες που επιλέγησαν μετά από τη σχετική διαγωνιστική διαδικασία για την υλοποίηση του προγράμματος, υπερκάλυψαν τα αιτούμενα ποσά κατά τέσσερεις φορές. Η ζήτηση μάλιστα για το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν τόσο μεγάλη ώστε δόθηκε παράταση. Σε σχέση με τα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων των επιχειρηματικών δανείων από την πλευρά των τραπεζών, αυτά θα προσαρμοστούν στις προδιαγραφές και τους βασικούς όρους που θα θέτει η πρόσκληση ενδιαφέροντος. Στην περίπτωση που η αγορά είναι έτοιμη για νέα εργαλεία, το ΕΤΕΑΝ θα επιδιώξει να προσφέρει και νέες εναλλακτικές λύσεις χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, με την εισαγωγή της «υβριδικής χρηματοδότησης» (mezzanine finance) των ΜΜΕ, τη χρηματοδότηση αρχικών σταδίων μιας επιχείρησης (early-stage) και τη χρηματοδότηση «Επιχειρηματικών Αγγέλων» (business angels). ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ Από την δική της πλευρά, η κ. Τζάκου, εκτιμά ότι το ΕΤΕΑΝ, υπό το συντονισμό του Υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και με τη συνεργασία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ) και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), θα αποτελέσει βασικό εργαλείο στις προσπάθειες και του Τραπεζικού Συστήματος να στηρίξει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σχετικά με τα κριτήρια δανειοδότησης των επιχειρήσεων φαίνεται ότι δεν θα αλλάξουν σημαντικά από τα υφιστάμενα, καθώς είναι ποιοτικά και στόχος τους είναι η προστασία, τόσο των κεφαλαίων του ΕΤΕΑΝ όσο και των ίδιων των τραπεζών. Το σίγουρο είναι ότι η λειτουργία του ΕΤΕΑΝ υπόσχεται βασικά οφέλη που είναι εξαιρετικά κρίσιμα στην τρέχουσα συγκυρία. Για παράδειγμα, η άμεση απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων αλλά και οι νέοι τρόποι χρηματοδότησης που εισάγει (βραχυπρόθεσμα και μεσομακροπρόθεσμα ανακυκλούμενα δάνεια, προϊόντα εγγυοδοσίας, υβριδικής χρηματοδότησης, venture capital, κ.λπ.), οι οποίοι θα συμβάλλουν στην ίδρυση και διατήρηση επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας.
☛
ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΙΝΑΙ ΘΕΤΙΚΕΣ, ΟΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΟΙ ΚΙΝΕΖΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΑΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ
∼ Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ FACTORING ∼
Σύµφωνα µε την εκτίµηση της κ. Τζάκου, το Factoring ήταν και παραµένει την περίοδο της κρίσης και µε το πλήγµα της αξιοπιστίας των µεταχρονολογηµένων επιταγών, το καταλληλότερο εργαλείο χρηµατοδότησης κεφαλαίου κίνησης για τις επιχειρήσεις των περισσότερων κλάδων της ελληνικής οικονοµίας. Ο εξαγωγέας έχει µια επίσης εναλλακτική λύση χρηµατοδότησης, µέσα από τη νέα µορφή εγγυοδοσίας του TSU. Αυτή, η οποία λειτουργεί συµπληρωµατικά µε τον µηχανισµό διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας, επιτρέπει την κοινοπρακτική ανάληψη κινδύνων (Risk Participation) από περισσότερες Τράπεζες, καλύπτει το 100% της απαίτησης και είναι µία αυτόνοµη ανάληψη υποχρέωσης για πληρωµή, που ενεργοποιείται άµεσα χωρίς διαδικασίες εφ’ όσον οι εµπορικοί όροι της συγκεκριµένης συναλλαγής έχουν εκπληρωθεί. Η Εθνική Τράπεζα, είναι η µόνη ελληνική τράπεζα που έχει σε περιβάλλον παραγωγής διαθέσιµο το µηχανισµό, ενώ έχει προχωρήσει σε στρατηγικές συνεργασίες σε χώρες ενδιαφέροντος, όπως η Γερµανία, Γαλλία, Κίνα. Eπίσης, η παρουσία των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια, µπορεί να στηρίξει σχήµατα Reverse Forfaiting και να αγοράσει χωρίς αναγωγή στους Εξαγωγείς απαιτήσεις, έχοντας αναγωγή στους αγοραστές εφ’ όσον αυτοί είναι πελάτες των θυγατρικών µας. Με αυτό το σχήµα ο αγοραστής, προσφέροντας τα όρια του, µπορεί να επωφεληθεί, παρατείνοντας την προθεσµία πληρωµής των υποχρεώσεών του, ενώ ο εξαγωγέας να ρευστοποιήσει τις απαιτήσεις του.
∼ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΙΒΟ ΤΟ FACTORING ∼
Το factoring αποτελεί το καλύτερο και ασφαλέστερο χρηµατοδοτικό εργαλείο για τις εξαγωγές και όχι µόνον. Ο κ. Παπαθεοδώρου τονίζει και από τη δική του πλευρά, ότι πέρυσι, παρά το γεγονός ότι το ελληνικό ΑΕΠ σηµείωσε πτώση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν, µε αποτέλεσµα το εξαγωγικό factoring να αναπτυχθεί κατά 60%. Για το 2011, η πρόβλεψη είναι ότι η κατακόρυφη αυτή αύξηση θα
συνεχιστεί. Οι ελληνικές εταιρείες factoring προσφέρουν υψηλό επίπεδο υπηρεσιών και είναι χαρακτηριστικό ότι µεταξύ 252 εταιρειών σε όλο τον κόσµο, δύο ελληνικές εταιρείες factoring , αυτές της Eurobank και της Marfin, βρίσκονται µέσα στην πρώτη δωδεκάδα. Στο ερώτηµα, κατά πόσο το factoring είναι ακριβό, η απάντηση είναι ότι η συγκεκριµένη χρηµατοδότηση θα µπο-
ρούσε να χαρακτηριστεί ακριβό µόνο αν δει κανείς το liquidity. Αν όµως συνυπολογιστεί στο σύνολό της, η δέσµη υπηρεσιών που περιλαµβάνει, τότε η υπηρεσία δεν είναι ακριβή. Η χρηµατοδότηση άλλωστε είναι συνήθως µια από τις παρεχόµενες υπηρεσίες, εξίσου πολύτιµες ωστόσο είναι και η είσπραξη των απαιτήσεων και η διαχείριση και η ασφαλιστική κάλυψη. Ως απόδειξη, πολυεθνικοί όµιλοι κάνουν χρήση υπηρεσιών, είτε µόνο για διαχείριση και είσπραξη απαιτήσεων, χωρίς χρηµατοδότηση, είτε επίσης ωθώντας προµηθευτές τους να κάνουν factoring µε ευνοϊκούς όρους, όπως για παράδειγµα το reverse factoring. Αλλά και ένας πελάτης µε δυσµενή οικονοµικά στοιχεία µπορεί να κάνει χρήση του factoring, και υπάρχουν αρκετές τέτοιες περιπτώσεις.
∼ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ∼
Στο δεύτερο µέρος του πάνελ µε θέµα «Ασφάλιση και χρηµατοδότηση» συµµετείχαν οι κ.κ. Χριστίνα Σακελλαρίδη, Πρόεδρος Οργανισµού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, Γεράσιµος Τζέης, Managing Director της Atradius Credit Insurance N.V. και Χρήστος Χασιώτης, Προϊστάµενος κλάδου Αστικής Ευθύνης και Διαχείρισης Κρίσεων της Chartis Greece. Από τη συζήτηση προέκυψαν τα εξής: Κατά την εκτίµηση της κ. Σακελλαρίδη, τα τρία βασικά «άγχη» που έχουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις, δηλαδή η εξεύρεση πελάτη, η αξιολόγηση του ρίσκου της αγοράς, σε σχέση µε το πού θα πρέπει να απευθυνθούν και το πώς θα εξασφαλίσουν τη χρηµατοδότηση και σε µερικές περιπτώσεις την προχρηµατοδότηση, αίρονται από τον ΟΑΕΠ. Ο συγκεκριµένος ασφαλιστικός οργανισµός πληροφορεί την ελληνική επιχείρηση για την φερεγγυότητα του πελάτη, ενώ σε περίπτωση ζηµιάς την καλύπτει. Την τελευταία εξαετία, ο ΟΑΕΠ έχει αποζηµιώσει ελληνικές εταιρείες µε περίπου 3,3 εκατ. ευρώ. Τα ασφάλιστρα είναι χαµηλά, σε µία προσπάθεια ενθάρρυνσης των εξαγωγών και µάλιστα, σε µία περίοδο κατά την οποία, σύµφωνα µε την πρόεδρο του οργανισµού, οι ξένες ασφαλιστικές εταιρείες αρνούνται να ασφαλίσουν τις ελληνικές εταιρείες.
∼ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΕΙΣ ∼
Από τη δική του πλευρά, ο κ. Τζέης, επιβεβαιώνει, ότι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις, συνδέουν την ασφάλιση της εξαγωγικής διαδικασίας µε τη διευκόλυνση της χρηµατοδότησης, τάση, που ολοταχώς αυξάνεται. Το ασφαλιστικό πακέτο, ανοίγει συχνά και την πόρτα της χρηµατοδότησης, αφού είναι πολύ συχνό το φαινόµενο, εξαγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν ασφαλίσει τον πιστωτικό κίνδυνο σε ασφαλιστικές εταιρείες, να απευθύνονται στις τράπεζες, εκχωρώντας το ασφαλιστήριο συµβόλαιο, είτε και κάνοντας χρήση υπηρεσιών Factoring µόνο για τη χρηµατοδοτική και την εισπρακτική λειτουργία. Κατά την εκτίµηση του κ. Τζέη, η παρουσία της Atradius στο εξωτερικό, συνεχώς αυξάνεται, µε ένα κόστος υπηρεσιών «αποδεκτό», εφόσον καλύπτει τη ΧΡΗΜΑ 55
Χ αφιέρωµα ∼ Τα συµπεράσµατα του συνεδρίου «Εξαγωγές: Tο εθνικό στοίχηµα» ☛
∼ WORKSHOP: ∼ ∼ ΟΜΙΛΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ∼
διαχείριση του cash flow, την παροχή πληροφοριών, την ασφάλιση έναντι πολιτικού ρίσκου, όπου αυτό απαιτείται και γενικά την αποτροπή της ζηµιάς για την επιχείρηση. Αυτό επιτυγχάνεται µέσω µιας µεγάλης βάσης δεδοµένων, η οποία έχει στοιχεία για περίπου 55 εκατ. ευρώ επιχειρήσεις διεθνώς.
«Η ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ» Από τις επισηµάνσεις του workshop της Εθνικής Τράπεζας στο οποίο συµµετείχαν η κ. Εύη Πασσά, διευθύντρια-επικεφαλής της Διεύθυνσης Συναλλακτικής Τραπεζικής οµίλου Εθνικής Τράπεζας και ο κ. Αλέξανδρος Κοντόπουλος, διευθύνων σύµβουλος της Εθνικής Factors, οι κυριότερες έχουν ως εξής: Στα σηµαντικότερα οφέλη που προκύπτουν από την εµπλοκή της τράπεζας σε όλη τη διαδικασία της εφοδιαστικής αλυσίδας, περιλαµβάνονται η δηµιουργία κλίµατος εµπιστοσύνης και ασφάλειας µεταξύ επιχείρησης και πελάτη. Οι ανάγκες των επιχειρήσεων εντοπίζονται στη βελτίωση της ρευστότητας, των οικονοµικών τους καταστάσεων και στην εξασφάλιση κλίµατος εµπιστοσύνης απέναντι στους πελάτες τους. Ειδικά σε ότι αφορά την Εθνική, αποτελεί περιφερειακή δύναµη, µε παρουσία σε 11 χώρες, όπου διαθέτει µονάδες και γραφεία. Σε ότι αφορά τη σηµασία του εξαγωγικού Factoring για το παγκόσµιο εµπόριο, βαίνει αυξανόµενη, καθώς, σηµαντικό ποσοστό συναλλαγών πραγµατοποιείται αυτή τη στιγµή µε ανοικτούς λογαριασµούς. Αυτό σηµαίνει, ότι απαιτείται η ασφάλεια των πιστώσεων. Αλλά και στην Ελλάδα, το factoring έχει µεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, καθώς υπάρχουν προσδοκίες ότι οι ελληνικές εξαγωγές µπορούν να αυξηθούν κατακόρυφα µέσα στην προσεχή πενταετία. Η Εθνική έχει µπει ήδη από το 1994 στο factoring, ενώ το 2008 ο τοµέας αυτονοµήθηκε, µε τη δηµιουργία ξεχωριστής εταιρείας.
ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ Από τη δική του πλευρά, ο κ. Χασιώτης, επισηµαίνει, ότι το σηµαντικότερο κριτήριο για την ασφάλιση µίας επιχείρησης είναι το ίδιο το προϊόν που παράγει, κατά πόσο αυτό είναι ανταγωνιστικό και κατά πόσο µπορεί να πετύχει σε ξένες αγορές. Τη µεγαλύτερη εξαγωγική δραστηριότητα και κατ’ επέκταση την µεγαλύτερη ανάγκη για ασφάλιση, έχουν οι επιχειρήσεις του κλάδου τροφίµων και ποτών, όµως υπάρχει ανάγκη ασφάλισης και σε άλλα διαρκή προϊόντα σύµφωνα µε την εµπειρία της Chartis Greece. Πέρα από όλα τα άλλα, οι επιχειρήσεις έχουν να αντιµετωπίσουν και την αυστηρή νοµοθεσία Προστασίας του Καταναλωτή, ιδιαίτερα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Βόρειας Αµερικής που θεσπίζει την ευθύνη του παραγωγού προϊόντων. Μάλιστα, η ευθύνη αυτή είναι «αντικειµενική», δηλαδή, αρκεί ο καταναλωτής να αποδείξει ότι υπέστη βλάβη από το συγκεκριµένο ελαττωµατικό προϊόν. Επίσης, η ευθύνη αυτή είναι «απεριόριστη», που σηµαίνει στην πράξη ότι η επιχείρηση καλείται να καταβάλει το οσοδήποτε υψηλό ποσό αποζηµίωσης επιδικαστεί. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία αποζηµιώσεων Αστικής Ευθύνης στις ΗΠΑ για το 2009, όπου το συνολικό ποσό έφτασε τα 170 δισ.
∼ ΜΕΣΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ∼ Στο δεύτερο πάνελ του συνεδρίου, µε τίτλο «Μέσα υποστήριξης και προώθησης των εξαγωγών», µε συντονιστή το δηµοσιογράφο κ. Ηλία Σιακαντάρη, κατέθεσαν τις απόψεις τους οι κ.κ. Σταύρος Αρναουτάκης, Περιφερειάρχης Κρήτης, ο κ. Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος Εθνικής Συνοµοσπονδίας Ελληνικού Εµπορίου, ο κ. Παναγιώτης Αγνιάδης, γενικός γραµµατέας Κεντρικής Ένωσης Επιµελητηρίων και πρόεδρος Επιµελητηρίου Βοιωτίας, ο κ. Γιώργος Παπαστεργιόπουλος διευθυντής Επικοινωνίας, Πληροφόρησης, Συντονισµού Γραφείου και Δράσεων ΟΠΕ και ο κ. Αθανάσιος Κακούδης, Υπεύθυνος Ενδιάµεσου Φορέα του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηµατικότητα (ΕΦΕΠΑΕ) για τη Δράση «Εξωστρέφεια– Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων». Τα βασικά συµπεράσµατα του πάνελ έχουν ως εξής: Σε σχέση µε την ετοιµότητα των ελληνικών Περιφερειών να στηρίξουν την εξαγωγική προσπάθεια, βασική προϋπόθεση, είναι να υπάρχουν ανταγωνιστικά και ποιοτικά προϊόντα. Εποµένως, θα πρέπει να υλοποιηθούν επενδύσεις για την αναβάθµιση της ποιότητας, προκειµένου τα προϊόντα της Περιφέρειας να µπορούν να ανταγωνιστούν αυτά που προέρχονται από χώρες µε φθηνό εργατικό δυναµικό.
ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ, ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΧΩΡΕΣ ΜΕ ΦΘΗΝΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ☛
ΜΕΣΑ ΣΕ ΕΝΑ ΧΡΟΝΟ, ΕΠΙΤΕΥΧΘΗΚΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΑΝΑΓΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ. ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΜΕΤΕΩΡΟ
56 Απρίλιος 2011
Το σχέδιο Καλλικράτης, με βάση την εμπειρία του κ. Αρναουτάκη, συμβάλει προς αυτήν την κατεύθυνση, διασφαλίζοντας τη δυνατότητα συνεργασίας όλων των αρμόδιων φορέων. Σημαντικός επίσης είναι και ο ρόλος του νέου θεσμού των Περιφερειακών Συμβουλίων Καινοτομίας, καθώς οι αρμόδιοι φορείς προχωρούν στη σύνταξη προτάσεων και η Περιφέρεια, έχοντας πλέον πρόσβαση σε όλες τις προτάσεις που καταρτίζει στη συνέχεια τον πολιτικό σχεδιασμό. Το Περιφερειακών Συμβούλιο Καινοτομίας Κρήτης ιδρύθηκε πρόσφατα, με τη συμμετοχή όλων των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων της μεγαλονήσου. ∼ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΙΜΗ Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΤΑΣΗ ∼ Σε ότι αφορά την εξαγωγική επίδοση της Ελλάδας, η χώρα μας είναι ουραγός, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στις εξαγωγές, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο, κατατάσσεται στην 64η θέση. Τα στοιχεία αυτά, δείχνουν, ότι έχει χαθεί σημαντικό έδαφος, αλλά παρόλα αυτά υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Η αισιοδοξία, πηγάζει από την αυξητική πορεία των παγκόσμιων εξαγωγών, την οποία, σύμφωνα με την εμπειρία του ΟΠΕ που μεταφέρει ο κ. Παπαστεργιόπουλος, η χώρα, μπορεί άμεσα να αξιοποιήσει. Σημαντικός προς αυτήν την κατεύθυνση είναι ο ρόλος των περιφερειών για την προετοιμασία και εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων. Από τη δική του πλευρά, ο ΟΠΕ δρομολογεί ήδη υποστηρικτικές δράσεις,
όπως η συμμετοχή εξαγωγέων σε επιλεγμένες εκθέσεις του εξωτερικού. Το επιζητούμενο σήμερα εξαγωγικό μοντέλο θα δώσει μια εναλλακτική διέξοδο στην κρίση, αποτελώντας ταυτόχρονα παράγοντα ανάπτυξης μακροπρόθεσμα. Σε ότι ειδικότερα αφορά το εμπόριο, στην παρούσα φάση, επιχειρείται στροφή των εμπορικών επιχειρήσεων στην εξωστρέφεια, τάση που επιβεβαιώνεται και από τον κ. Β. Κορκίδη. Με δεδομένο ότι «όλοι θέλουν και μπορούν να γίνουν εξαγωγείς», απαιτείται όμως χρόνος και συστηματική προετοιμασία για την επίτευξη της στροφής αυτής. Προκειμένου να προβληθεί το ελληνικό προϊόν πρέπει πρώτα να γίνει γνωστό. Στη συνέχεια, ακολουθεί μία σειρά διαδικασιών που πρέπει να ελεγχθούν, όπως το εξαγωγικό μάρκετινγκ, έρευνα για την αγορά - στόχο, το εκεί φορολογικό καθεστώς, τις μεταφορικές εταιρείες, τη διασφάλιση πληρωμής κ.α. Αυτό τελικά που χρειάζεται ένας επιχειρηματίας για να στραφεί εξαγωγικά είναι μία καλή συνεργασία, συμφωνία, συνέχεια και διάρκεια. Σε ότι αφορά στο ρόλο των Επιμελητηρίων στην προώθηση της εξωστρέφειας, επισημαίνεται η αναγκαιότητα να υπάρξει συνεργασία ανάμεσα στην ιδιωτική πρωτοβουλία και το κράτος για την εξουδετέρωση της δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας που καθυστερεί και την εξαγωγική προσπάθεια. Κατά την χαρακτηριστική φράση του κ. Αγνιάδη, «με τραυματισμένη
ΧΡΗΜΑ 57
Χ αφιέρωμα ∼ Τα συµπεράσµατα του συνεδρίου «Εξαγωγές: Tο εθνικό στοίχηµα» ☛
ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η Η ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΚΛΑΣΣΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΜΕ ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ αξιοπιστία στα προϊόντα της χώρας, δε θα έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα στις εξαγωγές, αν στο ρόλο του συντονιστή δεν τοποθετηθεί η ιδιωτική πρωτοβουλία». Σε ότι αφορά τέλος τους Έλληνες επιχειρηματίες της ομογένειας εκεί υπάρχει ο κατάλληλος συντονισμός, προκειμένου να γίνει καλύτερη αξιοποίηση των ομογενών σε επιχειρηματικό επίπεδο.
∼ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΜΕ ΔΙΚΛΕΙΔΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ∼
Με πολλά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, η Δράση «Εξωστρέφεια – Ανταγωνιστικότητα των Επιχειρήσεων», πρόκειται για ένα νέο πρόγραμμα, με δημόσια δαπάνη ανερχόμενη, μετά και την πρόσφατη αύξησή του, σε συνέχεια σχετικού αιτήματος των εξαγωγικών φορέων, στα 100 εκατ. ευρώ. Στόχος του είναι η ενίσχυση του ήδη υφιστάμενου εξωστρεφή χαρακτήρα των προϊόντων μίας
επιχείρησης. Το πρόγραμμα, αφορά όλο το φάσμα του μεγέθους των επιχειρήσεων και η υποβολή των αιτήσεων γίνεται ηλεκτρονικά και με συγκεκριμένη γεωγραφική κατανομή. Η διαχείρισή του, γίνεται από τον Ενδιάμεσο Φορέα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΦΕΠΑΕ), η συσσωρευμένη εμπειρία του οποίου αποδεικνύεται πολύτιμη στην παρούσα φάση. Από την υπεύθυνο του προγράμματος κ. Κακούδη, επιβεβαιώνεται το εντυπωσιακό μέχρι στιγμής ενδιαφέρον συμμετοχής στο πρόγραμμα. Σε ότι αφορά τη διασφάλιση ορθής κατανομής των πόρων του προγράμματος, υφίστανται δικλείδες ασφαλείας, αφενός γιατί προηγήθηκε εκτεταμένη διαβούλευση όλων των εμπλεκομένων φορέων, αφετέρου γιατί υπάρχει εκτεταμένη διαδικασία ελέγχου για την υλοποίηση. ∼ Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΩΝ ∼ Στο τρίτο πάνελ, με θέμα «Η εμπειρία των επιτυχημένων εξαγωγέων προϊόντων και υπηρεσιών» με συντονιστή τον δημοσιογράφο κ. Νεκτάριο Νώτη, συμμετείχαν οι κ.κ Βασίλης Θεοχαράκης πρόεδρος της Nanofos, Δηµήτρης Κυριακόπουλος, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της ΕΛΒΑΛ, Γεώργιος Λάλλος, διευθυντής εφοδιασμού και εμπορίας πετροχημικών ΕΛΠΕ, Δηµήτρης Παρασκευάς, Δικηγόρος, του Δικηγορικού Γραφείου «Ηλίας Παρασκευάς», Δρ. Ανδρέας Περσίδης, 58 Απρίλιος 2011
διευθύνων σύμβουλος, Biovista και πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Βιοτεχνολογίας. Τα συμπεράσματα από τις επιμέρους τοποθετήσεις έχουν ως εξής: Η ΕΛΒΑΛ ανήκει στον όμιλο ΒΙΟΧΑΛΚΟ, που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στην Ελλάδα. Με το 75% των πωλήσεων του ομίλου να πραγματοποιείται στο εξωτερικό, (το σχετικό ποσοστό αντιστοιχεί σε εξαγωγές αξίας 2,2 δισ. ευρώ) μεταφέρεται ένα απόλυτα υποδειγματικό εξαγωγικό παράδειγμα. Το μυστικό της επιτυχίας συνοψίζεται με βάση τον κ. Κυριακόπουλος με το εξής τρίπτυχο: τεχνολογία, ποιότητα και focus στον πελάτη. Επίσης είναι σημαντικό, τα ελληνικά προϊόντα να πιστοποιούνται από τους διεθνείς οργανισμούς στα πλαίσια μιας έμπρακτης απόδειξης ότι μπορούν να σταθούν στην παγκόσμια αγορά. Ο κλάδος πετροχημικών των ΕΛΠΕ είναι ένας κατεξοχήν εξαγωγικός κλάδος, αφού στο σύνολο παραγωγής πετροχημικών, εξάγεται το 65-70% της παραγωγής, κυρίως σε χώρες της Μεσογείου, τη Β. Αφρική και τα Βαλκάνια. Η σημερινή ποσότητα εξαγωγών ανέρχεται αυτή τη στιγμή γύρω στα 3 εκατ. τόνους προϊόντος, θα διπλασιαστεί όμως άμεσα με την επικείμενη (μέσα στο 2011) ολοκλήρωση της μεγάλης επένδυσης που έχουν υλοποιήσει τα ΕΛΠΕ στις μονάδες της Ελευσίνας. Με μακρόχρονη εμπειρία του κλάδου, ο κ. Λάλλος ,εκτιμά ότι πέρα από τα κατεξοχήν εξαγωγικά πετροχημικά, ο δρόμος των εξαγωγών έχει ανοίξει για καλά και για άλλους κλάδους πετρελαιοειδών, όπου αναμένεται εξαγωγικό μπουμ.
∼ ΑΝΟΙΚΤΟΣ ΔΡΟΜΟΣ Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ∼
Νέοι και καινοτόμοι κλάδοι, όπως η παραγωγή υλικών νανοτεχνολογίας, (χρησιμοποιούνται στις κατασκευές για την προστασία των κατοικιών από υγρασία, ή για αυτοκαθαριζόμενα υλικά κ.λπ.) έχουν θετικές εξαγωγικές προοπτικές, κρίνοντας από τη Nanofos, που εξάγει σε 25 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ιαπωνία , το Ντουμπάι, και οι Σκανδιναβικές χώρες. Με έδρα το Λαύριο, ο Δρ. Θεοχαράκης και η ομάδα του, δείχνουν το δρόμο της διεθνοποίησης και σε άλλους νέους επιχειρηματίες. Στην αιχμή των εξαγωγικών εξελίξεων και ο κλάδος βιοτεχνολογίας, τα προϊόντα του οποίου είναι επίσης καινοτόμα για την Ελλάδα. Το μυστικό, προκειμένου μια εταιρεία του χώρου να βρίσκεται στην αιχμή της διεθνούς ζήτησης, είναι η ίδια η τεχνολογία, που βέβαια κοστίζει. Κατά τον κ. Περσίδη το κόστος απόκτησής της αξίζει και το διαπιστώνει καθημερινά από την δική του, μικρή εταιρεία, που είναι όμως 100% εξαγωγική, αντιμετωπίζοντας ανταγωνισμό από ελάχιστες άλλες εταιρείες διεθνώς. Η ανάγκη για εξωστρέφεια έχει διεισδύσει και στον κλάδο παροχής νομικών υπηρεσιών, που στην Ελλάδα μαστίζεται από υπερπροσφορά υπηρεσιών, που καλύπτουν κυρίως τις ανάγκες της εσωτερικής αγοράς. Η περίπτωση του δικηγορικού γραφείου «Ηλία Παρασκευά», όπου το 99,5% των εργασιών αφορά σε ξένους πελάτες, δείχνει έναν πολλά υποσχόμενο δρόμο και σε άλλα νομικά γραφεία ή εταιρείες.
☛
ΓΙΑ ΝΑ ΠΙΑΣΕΙ ΤΟΠΟ ΜΙΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗ, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΕ ΠΟΛΥ ΠΙΟ ΣΥΝΤΟΜΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ, ΑΠΟ ΑΥΤΟ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΤΩΝ ΠΟΥ ΙΣΧΥΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ Με βάση αυτήν την εµπειρία, ο κ. Δ. Παρασκευάς, διαπιστώνει, ότι το µεγαλύτερο πρόβληµα των ελληνικών επιχειρήσεων είναι το ελληνικό κράτος, το οποίο αλλάζει συνεχώς τους νόµους, δυσκολεύοντας την επιχειρηµατική δραστηριότητα. Για την ελληνική επιχειρηµατικότητα πάντως θα ήταν ευχής έργον να περιέλθουν στο ελληνικό δίκαιο και κάποιοι τοµείς στους οποίους η Ελλάδα έχει σηµαντικό πλεονέκτηµα σε παγκόσµιο επίπεδο, όπως η ναυτιλία.
∼ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ∼
Στο τελευταίο πάνελ του συνεδρίου µε θέµα «Οι µεγάλες και οι νέες αγορές για τα ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες» και συντονιστή τον δηµοσιογράφο κ. Φάνη Παπαθανασίου, έλαβαν µέρος οι κ.κ. Μιχαέλα Μπαλή, εκπρόσωπος Germany Trade and Invest Ελληνογερµανικού Εµπορικού και Βιοµηχανικού Επιµελητηρίου, Ιωάννης Τζεν, µέλος του Διοικητικού Συµβουλίου του Ελληνο-ρωσικού Επιµελητηρίου, Dr Salleh Jalad, αντιπρόεδρος Ελληνοαραβικού Επιµελητηρίου και 3rd Vice President Treasury, Insurance & Relations of Consolidated Contractors Company (CCC) και Παναγιώτης Αρµακόλας, διευθύνων σύµβουλος Kondor S.A. Τα συνοπτικά συµπεράσµατα της συζήτησης έχουν ως εξής:
∼ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ∼
Η Γερµανία είναι η µεγαλύτερη εξαγωγική χώρα για την Ελλάδα, µε την Ιταλία να ακολουθεί. Είναι λοιπόν σηµαντική για την Ελλάδα, πλην όµως, η σχέση αυτή δεν λειτουργεί και αντίστροφα, αφού το εµπορικό ισοζύγιο ανάµεσα στις δύο χώρες είναι έντονα ελλειµµατικό, σε βάρος της Ελλάδας. Πέρυσι, σηµειώθηκε πτώση των ελληνικών εισαγωγών από την Γερµανία, αλλά αυξήθηκαν κατά 6% οι ελληνικές προς Γερµανία. Θετικό είναι το γεγονός ότι η συγκυριακή κρίση που προκλήθηκε από µία µερίδα του γερµανικού τύπου δεν επηρέασε τις διµερείς σχέσεις των δύο κρατών. Χρειάζεται όµως εντατικοποίηση της προσπάθειας, µε αξιοποίηση του πολύ σηµαντικού εργαλείου των εµπορικών εκθέσεων. Επίσης, η Ελλάδα καταβάλει, το τελευταίο διάστηµα, προσπάθεια ανάπτυξης της εκθεσιακής αγοράς, όπου υπάρχουν θετικές προοπτικές.
∼ ΑΡΑΒΙΚΑ ΚΡΑΤΗ ∼
Σύµφωνα µε τα στοιχεία για την εξέλιξη του διµερούς εµπορίου της Ελλάδας µε τα αραβικά κράτη, κατά το διάστηµα 2006-10, υπάρχει ένα συνολικό έλλειµµα της τάξης των 50
δισ. δολαρίων. Σε ότι αφορά τις εισαγωγές, η Ελλάδα έχει περιορισµένες δυνατότητες να τις µειώσει αφού σε αυτές, περιλαµβάνονται το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο που είναι µεγάλης αξίας. Παρόλα αυτά, το ελλειµµατικό ισοζύγιο, κατά την εκτίµηση του Dr Salleh Jalad, µπορεί να µειωθεί µε δύο τρόπους: Είτε µε την ενίσχυση των ελληνικών εξαγωγών προς τις αραβικές χώρες, είτε µε την αύξηση των επενδύσεων. Σε ότι αφορά την αύξηση των εξαγωγών, οι Έλληνες έχουν εξαιρετικό επιχειρηµατικό πνεύµα και µπορούν να βρουν τρόπους και µεθόδους να βελτιώσουν τη θέση των προϊόντων τους στις αραβικές αγορές. Αλλά και από τη δική της πλευρά, η ελληνική Πολιτεία, όταν θέλει, µπορεί να διευκολύνει τους επιχειρηµατίες, µε αλλαγές στο θεσµικό πλαίσιο. Σε ότι όµως αφορά την προσέλκυση επενδύσεων, το πρόβληµα είναι απόλυτα συγκεκριµένο και αφορά στα προβλήµατα που προκύπτουν µε την έκδοση βίζας. Μετά από την είσοδο της Ελλάδας στην ΕΕ, οι σχέσεις της µε τα αραβικά κράτη έχουν µεταβληθεί και ένας από τους σηµαντικότερους λόγους είναι και αυτός. Η εταιρεία του Dr Salleh Jalad, που δραστηριοποιείται από το 1976 στην Ελλάδα είναι η 14η µεγαλύτερη εξαγωγική εταιρεία και µε βάση τις καθηµερινές του συναλλαγές, εκφράζει την βεβαιότητα ότι αν το θέµα της βίζας δεν επιλυθεί άµεσα, το έµµεσο κόστος στο ρυθµό προσέλκυσης επενδύσεων από τις αραβικές χώρες θα είναι πολύ µεγάλο. Σε ότι αφορά τα τρέχοντα πολιτικά και κοινωνικά προβλήµατα, σε πολλές αραβικές χώρες και την επίδρασή τους στις εµπορικές σχέσεις µε την Ελλάδα, οι επενδυτές πρέπει να γνωρίζουν ότι περιοχές µε δικτατορικά καθεστώτα εγκυµονούν κινδύνους. Απαιτείται εποµένως ετοιµότητα, προκειµένου να αντιληφθεί κανείς ενδεχόµενες αλλαγές που µπορεί να τον πλήξουν.
∼ ΡΩΣΙΑ ∼
Η Ρωσία είναι µία µεγάλη αγορά µε προοπτική, δυναµισµό αλλά και ιδιαιτερότητες, οι οποίες όµως µπορούν να ξεπεραστούν. Στη συγκεκριµένη αγορά, η Ελλάδα δεν έχει τη θέση που της αναλογεί, λόγω συγκεκριµένων αδυναµιών και παραλείψεων σε σχέση µε την εξαγωγική προσπάθεια προς τη Ρωσία. Οι προσπάθειες που γίνονται σήµερα είναι αποσπασµατικές και χωρίς συνέπεια, την ώρα που ειδικά στη ρωσική αγορά, η Ελλάδα πρέπει να έχει παρουσία µε σταθερές και δοµηµένες ενέργειες Τα προϊόντα που εξάγει η Ελλάδα στη Ρωσία είναι κυρίως γουναρικά, περλίτης, φρούτα και λαχανικά. Οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τη Ρωσία είναι της τάξης περίπου των 321 εκατ. ευρώ ενώ οι εισαγωγές από Ρωσία ανέρχονται στα 4 δισ ευρώ, λόγω αυξηµένης συµµετοχής του πετρελαίου. Το ελληνικό ενδιαφέρον, εστιάζεται κυρίως στην αγορά της Μόσχας και της Πετρούπολης. Ιδιαίτερη σηµασία έχει επίσης και η απολύτως εύρυθµη λειτουργία αν όχι και η παραπέρα ενίσχυση του γραφείου ΟΕΥ στη Μόσχα, που πρόσφατα, βρέθηκε για ένα µικρό διάστηµα χωρίς επικεφαλής εµπορικό ακόλουθο. Κατά τον κ. Τζεν, οι οικονοµικοί διπλωµάτες διακατέχονται από αίσθηµα ευθύνης, και η Πολιτεία θα πρέπει πάση θυσία να απαλείψει κάθε είδους πρακτική δυσλειτουργία από το έργο τους και να εφοδιάσει τους «αφανείς αυτούς ήρωες» µε τα απαραίτητα µέσα για να το επιτελέσουν µε επιτυχία. ΧΡΗΜΑ 59
Χ αφιέρωμα ∼ Τα συµπεράσµατα του συνεδρίου «Εξαγωγές: Tο εθνικό στοίχηµα» ☛
ΟΛΟΕΝΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΣΥΝΔΕΟΥΝ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΕΞΑΓΩΓΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ, ΤΑΣΗ, ΠΟΥ ΟΛΟΤΑΧΩΣ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ ☛
ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΤΟ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΕΞΑΓΩΓΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΑΠΟΦΕΡΟΝΤΑΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ, ΑΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΕΞΑΓΕΤΑΙ ΧΥΜΑ
∼ ΕΠΟΙΚΟΔΟΜΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ∼
Ανάμεσα στις εποικοδομητικές προτάσεις που γίνονται προς αυτήν την κατεύθυνση είναι: πρώτον, η αντικατάσταση των επικεφαλής των γραφείων ΟΕΥ, σε περίπτωση μετάθεσής τους, να ολοκληρώνεται το αργότερο μέσα σε ένα μήνα, ώστε να μην υπάρχει καθόλου κενό. Σημειώνεται ιδιαίτερα, ότι οι επικεφαλής των γραφείων του εξωτερικού είναι εκείνοι που κυρίως κατευθύνουν με πρωτοβουλία και εμπειρία τους Έλληνες επιχειρηματίες σε σωστές επαφές και εμπορικές συμφωνίες και γίνονται έτσι πολύτιμοι σύμβουλοι και σε επίπεδο δημόσιων σχέσεων με τους ενδιαφερόμενους αγοραστές. Δεύτερον, η αξιοποίηση των οικονομικών διπλωματών που παραμένουν στην Αθήνα σε καίριες θέσεις, όπως σύμβουλοι επί εξαγωγικών θεμάτων και θεμάτων ξένων αγορών στα κύρια παραγωγικά υπουργεία. Τρίτον, η μεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου της οικονομικής διπλωματίας για την προώθηση, όχι απλώς της εξωστρέφειας, αλλά και συνολικότερα των οικονομικών και επενδυτικών συναλλαγών της χώρας. ∼ 100 ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΣΤΗΝ ΚΙΝΑ ∼ Ο ρόλος της οικονομικής διπλωματίας είναι εξίσου σημαντικός και στην Κίνα, χώρα πρόθυμη, όπως άλλωστε και η Ρωσία, να μετατρέψει τη φιλική της σχέση με την Ελλάδα σε συνεργασία και εμπόριο. Με τις προοπτικές για τα ελληνικά προϊόντα στην κινεζική αγορά να είναι θετικές, τις παραγγελίες να αυξάνονται και τους Κινέζους καταναλωτές να αποδέχονται ολοένα και περισσότερο τα ελληνικά προϊόντα, η υπεύθυνη πληροφόρηση και καθοδήγηση του επιχειρηματία είναι προτεραιότητα κατά την εκτίμηση του κ. Αρµακόλα, η εταιρεία του οποίου, ίδρυσε γραφείο στο Πεκίνο με στόχο να υπάρχει αντιπροσώπευση για τα ελληνικά 60 Απρίλιος 2011
προϊόντα. Μέσα σε ελάχιστο διάστημα, η ελληνική εταιρεία, κατάφερε να τοποθετήσει περίπου 100 κωδικούς ελληνικών προϊόντων, σε περισσότερα από 150 καταστήματα στην Κίνα, με επόμενο στόχο την επέκταση σε όλες τις επαρχίες της Κίνας. Στην «κινεζική» διαδρομή του, ο κ. Αρμακόλας διαπίστωσε, ότι οι Κινέζοι αγνοούσαν την ύπαρξη πολλών ελληνικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του κρασιού. Γι‘ αυτό και θεωρεί ότι οι ελληνικές εξαγωγικές προοπτικές στην Κίνα έχουν εξαιρετική προοπτική, με τις εξής προϋποθέσεις: ανελλιπή κάλυψη των όποιων πρακτικών η άλλων προβλημάτων ή και «ανάγνωσης» ευκαιριών για τους Έλληνες εξαγωγείς από τα γραφεία ΟΕΥ της Κίνας και διάθεση περισσότερων πόρων για τη στήριξη και προβολή της ελληνικής επιχειρηματικότητας ∼ ΓΙΑ ΝΑ ΠΙΑΣΟΥΝ... ΤΟΠΟ ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ∼ Στις πολλές παρεμβάσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου ξεχωρίζουν οι επισημάνσεις του προέδρου του Συνδέσμου Βιομηχάνων Πειραιά κ. Μαθιού σύμφωνα με τις οποίες: Πρώτον, για να έχει η Ελλάδα σημαντικά περισσότερες εξαγωγές θα πρέπει να αρχίσει να παράγει περισσότερο. Δεύτερον, για να πιάσει τόπο μία επιδότηση, θα πρέπει να δίνεται μέσα σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα από αυτό των δύο ετών που ισχύει μέχρι σήμερα. Τρίτον, για να αποδώσει στο μέγιστο η στροφή της διπλωματίας στην εξωστρέφεια, θα πρέπει να υιοθετηθεί και από τους Έλληνες διπλωμάτες, η επιχειρηματική σκέψη και αντίληψη. Τέταρτον, θα πρέπει να βρεθεί μια πρακτική λύση στο πρόβλημα της βίζας που αντιμετωπίζουν στην εξαγωγική τους προσπάθεια οι ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς πολλοί πελάτες τους που βρίσκονται στο εξωτερικό δεν μπορούν συχνά να ταξιδέψουν στην Ελλάδα γιατί δεν τους δίνει βίζα το υπουργείο Εξωτερικών. Από τη δική της πλευρά, η Αλεξία Κουκκουλλή, δικηγόρος Εταίρος στο δικηγορικό Γραφείο Κωνσταντίνος Ν. Κουκκουλλής και Συνεργάτες, μέλος της Warwick Legal Network Διεθνούς Ένωσης Ανεξάρτητων Δικηγορικών Εταιρειών, αναφερόμενη στην άντληση χρηματοδοτήσεων από το εξωτερικό, παρουσίασε τις δυνατότητες της «Ευρωπαϊκής Εταιρείας». Η «Ευρωπαϊκή Εταιρεία» ιδρύεται από τουλάχιστον δύο νομικά πρόσωπα που εδρεύουν σε διαφορετικά κράτη μέλη. Στη διοίκησή της θα πρέπει να συμμετέχουν τυπικά και οι εργαζόμενοι. Η έδρα πρέπει να βρίσκεται σε ένα από τα κράτη μέλη της Ένωσης και υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς της, χωρίς τη διάλυση του νομικού προσώπου. Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα www.moneyconferences.com και τις ιστοσελίδες των συνεργαζόµενων εξαγωγικών φορέων. Χ
Η Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (Π.Σ.Ε)
Σε παράλληλη με τις εργασίες του συνεδρίου εκδήλωση, καταμετρήθηκαν πανω από 220 ραντεβού, ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους συνέδρουςμε έμπειρα στελέχη του ΥΠΕΞ, που έχουν υπηρετήσει πρόσφατα ως προϊστάμενοι σε γραφεία ΟΕΥ και με εμπορικούς συμβούλους Οι σχετικές συναντήσεις, διοργανώθηκαν με τη συνεργασία της Β8 διεύθυνσης επιχειρηματικής ανάπτυξης του υπουργείου εξωτερικών και του ΟΠΕ και αφορούσαν τις εξής χώρες: Γερμανία (κ. Κουναλάκης Χαράλαμπος, σύμβουλος ΟΕΥ Α), Ρωσία (κ. Μάρκος Ιωάννης, σύμβουλος ΟΕΥ Α), ΠΓΔΜ (κ. Μακρανδρέου Αθανάσιος, σύμβουλος ΟΕΥ Α), Αλβανία (κ. Φαρμάκης Χρήστος, Σύμβουλος ΟΕΥ Α), Πολωνία (κ. Ξυπόλιας Θεόδωρος, σύμβουλος ΟΕΥ Α). Πολυάριθμα ήταν επίσης και τα ραντεβού που πραγματοποιήθηκαν με εκπροσώπους του ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), οι οποίοι ενημέρωσαν τους ενδιαφερόμενους για θέματα ξένων αγορών Ραντεβού πραγματοποιήθηκαν και με τους υπεύθυνους τους ενδιάμεσου φορέα υλοποίησης του προγράμματος ενίσχυσης της εξωστρέφειας και ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων
ΧΡΗΜΑ 61
Χ έρευνα
ICAP
«ΦΡΕΝΑΡΕΙ» ΤΟ... ΓΡΗΓΟΡΟ ΦΑΓΗΤΟ Με πτωτικούς ρυθμούς κινείται η αγορά αλυσίδων fast food την τελευταία διετία. Τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην αγορά εξακολουθεί να έχει το burger και ακολουθεί το snack και το sandwich, η πίτσα και το σουβλάκι. Πάντως, ο κλάδος εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από την παρουσία ισχυρών ομίλων επιχειρήσεων
Η
αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών, λόγω των αυξημένων επαγγελματικών υποχρεώσεων των μελών της σύγχρονης οικογένειας και η γενικότερη επιτάχυνση των ρυθμών ζωής, ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα οδήγησε στην ανάπτυξη των οργανωμένων αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης στην Ελλάδα. Στην ανάπτυξη αυτή συνέβαλε και ο θεσμός της δικαιόχρησης (franchising), ο οποίος έδωσε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις του κλάδου να επεκτείνουν τα δίκτυά τους γεωγραφικά και να μετατραπούν σε οργανωμένες αλυσίδες με ενιαίο εμπορικό σήμα. Μεταξύ των εταιρειών του κλάδου οι οποίες έχουν στην ιδιοκτησία τους τα διάφορα εμπορικά σήματα, παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις ως προς τη σύνθεση των πωλήσεών τους και το ουσιαστικό αντικείμενο δραστηριότητας. Στο ανταγωνιστικό περιβάλλον του κλάδου, οι αλυσίδες επιδιώκουν το μεγαλύτερο δυνατό βαθμό «αναγνωρισιμότητας» του εμπορικού σήματός τους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της κλαδικής μελέτης, η συνολική αξία της εγχώριας αγοράς των αλυσίδων εστιατορίων γρήγορης εξυπηρέτησης, παρουσίασε ανοδική τάση την περίοδο 19922008, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 15,2%. Αντίθετα το 2009 παρουσίασε μείωση κατά 4% σε σύγκριση με το 2008. Το 2010 η συνολική αξία της αγοράς εστίασης κινήθηκε επίσης καθοδικά, με ρυθμό ανάλογο της περιόδου 2009/2008. Στα μεγέθη αυτά
δεν περιλαμβάνονται τα «ανεξάρτητα» καταστήματα, που δεν ανήκουν σε οργανωμένες αλυσίδες. Η εξεταζόμενη αγορά διαχωρίζεται στις εξής τέσσερις κύριες κατηγορίες, ανάλογα με το βασικό προσφερόμενο μενού: Burger, Pizza, Snack/Sandwich και Σουβλάκι. Το 2009, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στη συνολική αγορά εστίασης, μέσω οργανωμένων αλυσίδων γρήγορης εξυπηρέτησης, είχαν οι αλυσίδες με βάση το Burger, με ποσοστό 37,1%. Ακολούθησε η κατηγορία snack-sandwich με ποσοστό 32,1%. Μερίδιο 22,1% κατέλαβε η κατηγορία pizza, ενώ η κατηγορία σουβλάκι-ethnic απέσπασε μερίδιο 5,4%. Στα πλαίσια της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση αντιπροσωπευτικών επιχειρήσεων αλυσίδων γρήγορης εξυπηρέτησης. Με βάση τον ομαδοποιημένο ισολογισμό που προέκυψε από δείγμα 11 αντιπροσωπευτικών εταιρειών, προκύπτουν τα εξής: Οι συνολικές πωλήσεις των εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν το 2009 κατά 4,9%, ενώ το μικτό κέρδος αυξήθηκε κατά 15,9%. Ωστόσο, χαρακτηριστικό είναι ότι τα συνολικά λειτουργικά έξοδα των επιχειρήσεων κάλυψαν τα συνολικά μικτά κέρδη την εξεταζόμενη διετία. Αποτέλεσμα των ανωτέρω ήταν η εμφάνιση αρνητικού λειτουργικού αποτελέσματος και τα δύο έτη και η εμφάνιση ζημιών. Η μελλοντική εξέλιξη του κλάδου θα εξαρτηθεί από την ανάπτυξή του σε “κλειστές” και “ανοικτές” αγορές, αλλά και από τις γενικότερες εξελίξεις, δεδομένου ότι η ζήτηση επηρεάζεται από τη μείωση του διαθέσιμου οικογενειακού εισοδήματος. Χ
ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΩΝ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΒΑΣΕΙ ΑΞΙΑΣ (2002-2009)
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΑΓΟΡΑΣ ΑΛΥΣΙΔΩΝ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΩΝ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ, ΑΝΑ ΚΥΡΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΣΤΙΑΣΗΣ (2009)
(ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ: 2002=100)
62 Απρίλιος 2011
ΧΡΗΜΑ 63
Χ ρεπορτάζ
ΟΜΙΛΟΣ PRINTEC
ΣΤΟΧΟΣ Η ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΕ ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Ο Όμιλος Printec παρουσίασε τη στρατηγική του για την ανάπτυξη και επέκτασή του σε νέες αγορές, κλάδους και τεχνολογίες, οι οποίες έρχονται να προστεθούν στην παραδοσιακή δραστηριότητα του Ομίλου, τις λύσεις αυτοματισμού συναλλαγών
Σ
ύμφωνα με την ομάδα διοίκησης του Ομίλου, η Printec στοχεύει να συνεχίσει την 22χρονη πορεία της, επιδιώκοντας την περαιτέρω εξέλιξή της μέσα από την εφαρμογή ενός φιλόδοξου επιχειρηματικού πλάνου, το οποίο βασίζεται σε μελέτη της εταιρείας συμβούλων Bain & Co, με στόχο να αναγνωριστεί και να θεμελιωθεί ως ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους παροχής λύσεων ICT στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Όπως δήλωσε ο κ. Σωτήρης Παπαχρήστος, Γενικός Διευθυντής του Ομίλου «Ο Όμιλος Printec είναι αυτή τη στιγμή μια από τις πιο αξιόπιστες εταιρείες παροχής λύσεων Πληροφορικής στη Νοτιανατολική Ευρώπη. Περισσότεροι από 200 πελάτες σε 15 χώρες εμπιστεύονται τις ολοκληρωμένες λύσεις της Printec και τις υπηρεσίες που παρέχει το εκτεταμένο δίκτυο τεχνικών υπηρεσιών του Ομίλου. Η Printec συνεχίζει την αναπτυξιακή της πορεία παρά τις αντίξοες συνθήκες της αγοράς και αποτελεί έναν υγιή εξωστρεφή οργανισμό, ο οποίος διαθέτει γερές βάσεις, διατηρεί σημαντικά επίπεδα κερδοφορίας και συνεχίζει να επενδύει σε υποδομές, σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και σε Έρευνα και Ανάπτυξη». Ο κ. Βασίλης Μαθιουδάκης, Διευθυντής Ανάπτυξης Προϊόντων και Μάρκετινγκ της Printec, δήλωσε «Στα πλαίσια της στρατηγικής μας για περαιτέρω ανάπτυξη και επέκταση σε νέες κάθετες αγορές και σε νέες τεχνολογίες, δίνουμε ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στο διεθνή προσανατολισμό του ομίλου μας και διευρύνουμε σημαντικά τη γκάμα των λύσεων και των υπηρεσιών που προσφέρουμε, ώστε να εξυπηρετούμε τις αυξανόμενες ανάγκες των πελατών μας για καινοτόμες λύσεις, οι οποίες προσθέτουν αξία τόσο στους ίδιους, όσο και στους τελικούς χρήστες. Η προϊοντική στρατηγική του Ομίλου επικεντρώνεται σε οκτώ οριζόντιους άξονες λύσεων, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες τεσσάρων επιχειρηματικών κλάδων. Πιο συγκεκριμένα, το νέο, διευρυμένο προϊοντικό portfolio του Ομίλου, πέραν των λύσεων που απευθύνονται στον Τραπεζικό κλάδο, περιλαμβάνει εξειδικευμένες λύσεις για εταιρείες Τηλεπικοινωνιών, Μεταφορών και για Οργανισμούς του Ιδιωτικού και του Δημόσιου Τομέα, τις οποίες, είτε σχεδιάζουμε και αναπτύσσουμε εξ’ ολοκλήρου εμείς, είτε συνθέτουμε, σε συνεργασία με κορυφαίες διεθνείς εταιρείες τεχνολογίας, όπως, μεταξύ άλλων, η NCR, η Verifone, η Oracle, η Retalix, η Flash Networks και η Infosys» Η παρουσίαση του νέου στρατηγικού σχεδιασμού έκλεισε με μια αναδρομή στην επιτυχημένη πορεία του Ομίλου στην εγχώρια αγορά, από το Γενικό Διευθυντή Ελλάδος και Κύπρου κ. Δανιήλ Ρωμαΐδη, ο οποίος υπογράμμισε ότι, εκτός από την ενίσχυση
64 Απρίλιος 2011
☛
ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΒΗΜΑΤΑ ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΛΙΑΝΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ, ΕΝΩ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΧΕΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΕΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΕΡΓΑ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΟΥΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ της θέσης του Ομίλου στην αγορά των λύσεων Αυτοματισμού Συναλλαγών για Τράπεζες, σημαντικά βήματα έχουν γίνει και στο χώρο του Λιανεμπορίου και των λύσεων για εταιρείες Πετρελαιοειδών, ενώ παράλληλα η εταιρεία έχει υλοποιήσει ανάλογα έργα σε Δημόσιους οργανισμούς και παρόχους Τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Σύμφωνα με τον κύριο Ρωμαϊδη, «Οι ολοκληρωμένες λύσεις της Printec επιτρέπουν στους πελάτες της να βελτιστοποιήσουν τις υπηρεσίες που παρέχουν και να μειώσουν τα λειτουργικά τους κόστη αποκομίζοντας τα μέγιστα οφέλη από τις υπάρχουσες επενδύσεις και δημιουργώντας ταυτόχρονα καινούργια μοντέλα εσόδων». ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ Ο όμιλος Printec αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εταιρείες παροχής λύσεων Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με έδρα στην Αθήνα και ετήσιο ενοποιημένο κύκλο εργασιών, ύψους 69 εκατομμυρίων ευρώ (οικονομική χρήση 2009), ο Όμιλος δραστηριοποιείται σε 15 χώρες. Έχοντας διαγράψει μια ιδιαίτερα επιτυχημένη πορεία στο χώρο των λύσεων για Χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς και εταιρείες Λιανεμπορίου και Πετρελαιοειδών, η Printec έχει υλοποιήσει και υποστηρίζει λύσεις τεχνολογίας στους τομείς των Δικτύων ΑΤΜ & Τραπεζών, Self-Service Kiosks & Αυτοματισμού Συναλλαγών, Δικτύων POS, Ηλεκτρονικών Πληρωμών, ενώ επεκτείνει τις δραστηριότητές της, παρέχοντας και λύσεις για την Ασφάλεια των Συστημάτων Πληροφορικής. Έτσι, η Printec είναι πλέον σε θέση να καλύψει τις ανάγκες και των Οργανισμών του Δημόσιου και του Ιδιωτικού Τομέα, αλλά και των Εταιρειών Τηλεπικοινωνιακών Υπηρεσιών. Χ
ΧΡΗΜΑ 65
Χ
∼ θέμα
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ κ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΗΝ 78Η ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011
Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΣΕ ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΚΑΜΠΗ - ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«
∼
Η Τράπεζα της Ελλάδος εξαρχής είχε υποστηρίξει ότι η Συμφωνία Στήριξης θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της κρίσης, καθώς θα εξασφάλιζε τα αναγκαία κεφάλαια σε μια περίοδο που η χώρα είχε πρακτικά αποκλειστεί από τις αγορές, θα επέβαλλε πειθαρχία στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, θα προσέφερε τεχνογνωσία στην εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής και θα διευκόλυνε τη δημοσιονομική προσαρμογή. Η Συμφωνία Στήριξης απέτρεψε τη χρεοκοπία και επέβαλε τον αναπροσανατολισμό της οικονομικής πολιτικής Πράγματι, η Συμφωνία όχι μόνο εξασφάλισε τα αναγκαία κεφάλαια αλλά και έδρασε ως καταλύτης για το ριζικό αναπροσανατολισμό της οικονομικής πολιτικής προς δύο κύριες κατευθύνσεις: την ταχεία δημοσιονομική προσαρμογή και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η στροφή αυτή έπρεπε βεβαίως να έχει γίνει πολλά χρόνια πριν, όταν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκότερες. Τον Απρίλιο πάντως του 2010 όλα τα περιθώρια για αναβολές είχαν εξαντληθεί και η αλλαγή κατεύθυνσης ήταν επιτακτικά αναγκαία. Η πολιτική που άρχισε να εφαρμόζεται ήταν ο μόνος τρόπος για να ανακοπεί η περιθωριοποίηση της χώρας, η μόνη ελπίδα για τη δημιουργία προϋποθέσεων που θα επέτρεπαν μια συντεταγμένη πορεία πάνω σε νέες βάσεις το ταχύτερο δυνατόν. Οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ και τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας απέτρεψαν την πιστωτική ασφυξία Την ίδια αυτή περίοδο, όταν οι υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας συμπαρέσυραν και τις αξιολογήσεις των
66 Απρίλιος 2011
τραπεζών, οι ομαλές συνθήκες ρευστότητας εξασφαλίστηκαν χάρη στην πολιτική και τις παρεμβάσεις του Ευρωσυστήματος. Η νομισματική πολιτική παρέμεινε σε διευκολυντική κατεύθυνση, διατηρώντας τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα. Παράλληλα, το Ευρωσύστημα εξακολούθησε να προσφεύγει στη χρήση μη συμβατικών μέτρων νομισματικής πολιτικής, τα οποία βελτίωσαν τη ρευστότητα των τραπεζών και της οικονομίας υπό συνθήκες που ήταν εξαιρετικά δυσμενείς για την Ελλάδα. Τέλος, ελήφθη και η πολύ σημαντική απόφαση να παρέχεται χρηματοδότηση από το Ευρωσύστημα στις τράπεζες, έναντι χρεογράφων τα οποία έχει εκδώσει ή εγγυηθεί το Ελληνικό Δημόσιο, ανεξαρτήτως πιστωτικής διαβάθμισης. Είναι βεβαίως γνωστό ότι δυσχέρειες στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων υπήρξαν και εξακολουθούν να υπάρχουν. Θα πρέπει όμως να συγκριθούν με τα ανυπέρβλητα εμπόδια που θα είχαν δημιουργηθεί, αν δεν είχαν γίνει οι σωτήριες αυτές παρεμβάσεις, που απέτρεψαν τη διαμόρφωση συνθηκών πιστωτικής ασφυξίας. Η προσαρμογή ξεκίνησε το 2010 με απτά αποτελέσματα στο δημοσιονομικό τομέα Η προσπάθεια αντιστροφής των εξελίξεων άρχισε με παρεμβάσεις σε πολλούς τομείς και είχε απτά αποτελέσματα, κυρίως στον δημοσιονομικό τομέα. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ μειώθηκε περίπου κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες. Η πρόοδος αναγνωρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ, σε τρεις διαδοχικές αξιολογήσεις, γεγονός που επέτρεψε την ομαλή ροή της χρηματοδότησης που προέβλεπε η Συμφωνία Στήριξης. Αποτράπηκαν έτσι οι ολέθριες εξελίξεις που ένα χρόνο πριν έμοιαζαν αναπόφευκτες και δόθηκε στην οικονομία ένα
χρονικό περιθώριο, για να προχωρήσει στις αλλαγές που ούτως ή άλλως, με ή χωρίς Μνημόνιο, έπρεπε να γίνουν. Καθυστερήσεις αλλά και αντικειμενικές δυσκολίες συντηρούν την αβεβαιότητα των αγορών Μέσα στο χρόνο που πέρασε έγιναν πολλά. Όμως, παρά τα θετικά αποτελέσματα και τη μεγάλη προσπάθεια που έχει καταβληθεί, οι παράγοντες που δημιουργούν αβεβαιότητες και τροφοδοτούν την επιφυλακτικότητα των αγορών διατηρούνται ισχυροί. ∼ Π ρώτον, η δυναμική του χρέους παραμένει δυσμενής, καθώς οι συσσωρευμένες ανισορροπίες είναι μεγάλες και η πρόοδος των προσαρμογών δεν είναι αρκετά ταχεία για να αντιστρέψει γρήγορα και αποφασιστικά αυτή τη δυναμική. ∼ Δ εύτερον, η ανταγωνιστικότητα βελτιώθηκε ελαφρά, κυρίως λόγω μειώσεων στο κόστος παραγωγής. Δεν βελτιώθηκε όμως η «διαρθρωτική» ανταγωνιστικότητα, που συνδέεται με τη δημιουργία περιβάλλοντος φιλικού προς την επιχειρηματική δραστηριότητα. Εξάλλου, η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας κόστους το 2010 ήταν μικρή σε σχέση με τις σωρευτικές απώλειες της τελευταίας δεκαετίας. ∼ Τ ρίτον, παρά τις μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του δημόσιου τομέα, δεν υπήρξε ακόμη ουσιαστική βελτίωση εκεί όπου πρωτογενώς παράγονται τα ελλείμματα στη δημόσια διοίκηση, τους πολυάριθμους οργανισμούς, την τοπική αυτοδιοίκηση – ούτε και στην αποτελεσματικότητα του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Έτσι, η δημοσιονομική πορεία, μετά την ισχυρή εκκίνηση που έγινε, εμφανίζει στις αρχές του 2011 σημεία κόπωσης και αποκλίσεις από τους στόχους. Το έλλειμμα του 2010, παρά τη μεγάλη μείωσή του, απέκλινε από την αρχική πρόβλεψη, ενώ αποκλίσεις καταγράφονται και το πρώτο τρίμηνο του 2011. ∼ Τ έταρτον, στο πεδίο των διαρθρωτικών αλλαγών ψηφίστηκαν σημαντικά νομοθετήματα, που αφορούν το ασφαλιστικό σύστημα, το σύστημα υγείας, τα κλειστά επαγγέλματα και την αγορά εργασίας, και σε αρκετές περιπτώσεις υπήρξε πρόοδος. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως οι μεταρρυθμίσεις δεν προχωρούν όσο βαθιά χρειάζεται, ενώ συχνά η εφαρμογή τους καθυστερεί, είτε επειδή προσκρούει σε διοικητικές δυσλειτουργίες είτε επειδή εκδηλώνεται διστακτικότητα λόγω αντιδράσεων. ∼ Π έμπτον, η πραγματική οικονομία εξελίχθηκε δυσμενέστερα από ό,τι αναμενόταν. Το ΑΕΠ μειώθηκε το 2010 κατά 4,5%, λόγω της υποχώρησης της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 4,5%, της δημόσιας κατανάλωσης κατά 6,5% και των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου κατά 16,5%. Η ύφεση όμως εκτιμάται ότι θα ήταν ηπιότερη, αν προχωρούσαν ταχύτερα οι μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση του περιβάλλοντος της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων του ΕΣΠΑ και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών. ∼ Έ κτον, η ύφεση προκάλεσε απώλειες θέσεων εργασίας σε όλους τους τομείς και άνοδο της ανεργίας. Η απασχόληση το τελευταίο τρίμηνο του 2010 ήταν μειωμένη κατά 4% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2009, υποδηλώνοντας την απώλεια 180 χιλιάδων θέσεων εργασίας, ενώ το ποσοστό ανεργίας το ίδιο τρίμηνο έφθασε το 14,2% του εργατικού δυναμικού. Η μέση ετήσια μείωση της απασχόλησης (-2,7%) ήταν μικρότερη από τη μείωση του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να υποχωρήσει και η παραγωγικότητα (κατά 1,8%).
∼ Τ έλος, η ενημέρωση και η δημόσια συζήτηση για τα αίτια της κρίσης, την πραγματική κατάσταση της οικονομίας και κυρίως για τις αντικειμενικές συνθήκες που επιβάλλουν αυτή την πολιτική ήταν αποσπασματική και ελλιπής. Το Μνημόνιο αντιμετωπίζεται συχνά ως υπαίτιο των συμπτωμάτων της κρίσης και όχι ως αναπόφευκτη παρέμβαση για την αντιμετώπισή της. Δεν έχει εξάλλου εξηγηθεί επαρκώς ότι το Μνημόνιο περιόρισε την οξύτητα αυτών των συμπτωμάτων, η οποία θα ήταν πολλαπλάσια χωρίς αυτό. Η στήριξη των μεταρρυθμίσεων αποδείχθηκε σε αρκετές περιπτώσεις άτολμη, ενώ τα συμπτώματα της κρίσης μεγαλοποιούνται στο δημόσιο διάλογο, χωρίς όμως καμία αναφορά στους λόγους που επιβάλλουν τις αλλαγές. Αποτέλεσμα του ελλείμματος πληροφόρησης ήταν η στάση μερίδας της κοινής γνώμης απέναντι στις αλλαγές, η οποία ήταν αμήχανη και επιφυλακτική, καθώς η νέα πολιτική αμφισβήτησε βεβαιότητες που για πολλά χρόνια θεωρούνταν ακλόνητες, ενώ παράλληλα δεν είχε εξηγηθεί με πειστικό τρόπο η προτεινόμενη διέξοδος. Η αβεβαιότητα αυτή εμπόδισε την ενεργητική κατάφαση και συστράτευση κοινωνικών δυνάμεων. Υπήρξαν βεβαίως και αντιδράσεις που απλώς επιδίωκαν να μην αλλάξει τίποτα και να υπάρξει επιστροφή σε πρακτικές του παρελθόντος. Οι προβλέψεις για το 2011 δεν επιτρέπουν εφησυχασμό Οι προβλέψεις για το 2011, παρά κάποιες θετικές ενδείξεις που διαφαίνονται, δεν επιτρέπουν εφησυχασμό. ∼ Η ύφεση θα συνεχιστεί. Το ΑΕΠ προβλέπεται ότι θα μειωθεί κατά 3%, χωρίς να μπορεί να αποκλειστεί και κατά τι μεγαλύτερη πτώση. ∼ Η ανεργία θα συνεχίσει να αυξάνεται και θα υπερβεί το 15%. ∼ Ο μέσος ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού θα υποχωρήσει σημαντικά σε σχέση με το 2010, όμως θα πλησιάσει το 3,25%. ∼ Ο ετήσιος ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τομέα, που ήδη ήταν αρνητικός τους δύο πρώτους μήνες του έτους, αναμένεται να παραμείνει σε αρνητικά επίπεδα καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2011. ∼ Η ανταγωνιστικότητα θα συνεχίσει να βελτιώνεται το 2011, καθώς θα εξακολουθήσει να μειώνεται το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει. ∼ Τ ο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα περιοριστεί κάτω του 9% του ΑΕΠ, αφού προβλέπεται ότι θα ανακάμψουν οι εξαγωγές και οι τουριστικές εισπράξεις, ενώ θα συνεχίσουν να μειώνονται οι εισαγωγές καταναλωτικών αγαθών. Το παλιό υποχωρεί, όμως το νέο καθυστερεί ακόμη Βρισκόμαστε σήμερα σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Από την μια πλευρά είναι φανερό ότι το πρότυπο ανάπτυξης που επικράτησε στο παρελθόν καταρρέει. Από την άλλη όμως, δεν έχουν αρχίσει να διαφαίνονται οι νέες πρακτικές, οι νέοι θεσμοί και οι νέες νοοτροπίες που θα αναζωογονήσουν την οικονομία. Αυτό είναι το κύριο ζητούμενο σήμερα: η ταχεία μετάβαση από ένα πρότυπο ανάπτυξης που δεν είναι διατηρήσιμο σε ένα νέο που μπορεί να εμπνεύσει για τη θετική προοπτική της οικονομίας, να κινητοποιήσει παραγωγικές δυνάμεις, να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των αγορών και να βελτιώσει το κλίμα». Χ ΧΡΗΜΑ 67
Χ ρεπορτάζ
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ OLYMPIC AIR-ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΩΝ Τη στρατηγική συνεργασία μεταξύ Olympic Air και Κυπριακών Αερογραμμών παρουσίασαν οι Εκτελεστικοί Πρόεδροι των δύο ομίλων, κ. Γιάννης Καρακαδάς και κ. Γιώργος Μαυρόκωστας
Σ
✒ τόχος της συνεργασίας αυτής είναι η προκαι Λάρνακας με σκοπό: από τον Γιώργο σφορά ενός ενιαίου πακέτου ποιοτικών Α. Την αύξηση του μεριδίου χωρητικότητας στην Καλούμενο υπηρεσιών προς το επιβατικό κοινό και γραμμή Αθήνα - Λάρνακα και, συνεπώς, την αύξηση ενός μοναδικού ανταγωνιστικού προϊόντος, που των επιλογών του επιβατικού κοινού. Χαρακτηριστικά αναφέρεθα εκμεταλλεύεται το δίκτυο και τις υπηρεσίες ται ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές και η Olympic Air από κοινού των δύο πλευρών. Στο πλαίσιο αυτό προβλέποπροσφέρουν το 63% του συνολικού αριθμού πτήσεων μεταξύ νται πτήσεις κοινού κωδικού σε όλα τα τακτικά δρομολόγια Αθήνας- Λάρνακας. της Olympic Air και των Κυπριακών Αερογραμμών μεταξύ των Β. Τη βελτιστοποίηση της ροής της επιβατικής κίνησης στους μεγάλων ελληνικών αεροδρομίων (Αθηνών, Θεσσαλονίκης, κόμβους Αθηνών και Λάρνακας, προσφέροντας χρόνο μετεπιβίΗρακλείου και Ρόδου) και της Κύπρου. Το κοινό πρόγραμμα βασης 1 ώρας. πτήσεων που προσφέρουν όλες οι εταιρίες για τη φετινή καΗ εφαρμογή του προγράμματος έχει ξεκινήσει από τις 27 λοκαιρινή περίοδο, αντιπροσωπεύει το 60% του συνόλου των Μαρτίου στα δρομολόγια Λάρνακα - Αθήνα - Λάρνακα του διπτήσεων. κτύου και των δύο εταιριών. Και επίσης στα δρομολόγια των Με τη συμφωνία μεταξύ των δύο εταιρειών επεκτείνεται η συμΚυπριακών Αερογραμμών: Λάρνακα - Θεσσαλονίκη - Λάρνακα , φωνία πτήσεων κοινού κωδικού σε 15 προορισμούς εσωτερικού Λάρνακα - Ηράκλειο - Λάρνακα, Λάρνακα - Ρόδος - Λάρνακα και του δικτύου της ΟΑ, με marketing αερομεταφορέα τις ΚυπριΠάφος - Θεσσαλονίκη - Πάφος. ακές Αερογραμμές (οι πτήσεις εκτελούνται με αεροσκάφη της Σταδιακά και μέχρι τις 18 Απριλίου, το πρόγραμμα έχει επεOlympic Air ενώ οι Κυπριακές Αερογραμμές χρησιμοποιούν τον κταθεί στα δρομολόγια της Olympic Air και των Κυπριακών δικό τους κωδικό). Η συμφωνία αυτή προσφέρει στον Έλληνα Αερογραμμών, στο δρομολόγιο Ηράκλειο - Ρόδος - Ηράκλειο, και Κύπριο καταναλωτή 364 πτήσεις την εβδομάδα στο εσωτεσε όλα τα δρομολόγια εσωτερικού της Olympic Air, όπως και ρικό της ελληνικής αγοράς, με ένα σύνολο 38.500 προσφερομέστα δρομολόγια από (και προς) Αθήνα για Βελιγράδι, Σόφια, νων θέσεων. Βουκουρέστι, Τίρανα. Η εφαρμογή συμφωνίας πτήσης κοινού κωδικού στη γραμμή Λάρνακα - Δαμασκός του δικτύου των Κυπριακών Αερογραμμών ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΒΑΤΙΚΟ ΚΟΙΝΟ με marketing αερομεταφορέα την Olympic Air, επιτρέπει την Υπάρχουν και πρόσθετα οφέλη για το επιβατικό κοινό, τα οποία εξυπηρέτηση του ελληνικού κοινού για πτήσεις προς Μέση προκύπτουν από τη συγκεκριμένη συνεργασία. Ένα από αυτά Ανατολή μέσω Λάρνακας (παράλληλα εξετάζεται η επέκταση είναι η σύνδεση προγραμμάτων πιστότητας πελατών των δύο της συμφωνίας και για πτήσεις προς και από Βηρυτό). εταιριών (TRAVELAIR & SUNMILES), από τον Ιούνιο του Επίσης ο σχεδιασμός πτήσεων κοινού κωδικού στα δρομολόγια 2011. Στο πλαίσιο αυτό θα προσφέρεται η δυνατότητα στους της Olympic Air προς και από Βαλκάνια (Βουκουρέστι, Σόφια, ταξιδιώτες να κερδίζουν μίλια, ταξιδεύοντας με την αεροπορική Τίρανα, Βελιγράδι) με marketing αερομεταφορέα τις Κυπριακές εταιρία της επιλογής τους (είτε Olympic Air ή Κυπριακές ΑεροΑερογραμμές, προσφέρει τουλάχιστον μια πτήση ημερησίως γραμμές) και να εξαργυρώνουν για δωρεάν εισιτήρια στο δίκτυο προς κάθε έναν από τους βαλκανικούς αυτούς προορισμούς από των δύο εταιριών. τη Λάρνακα. Γενικότερα, η συμφωνία μεταξύ των δύο αερομεταφορέων επιΕΠΙΓΕΙΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ τρέπει το σχεδιασμό ενός μοναδικού μοντέλου δικτύου, που θα Σύμφωνα με τους εκτελεστικούς προέδρους των δύο εταιρειών, συνδυάζει τα δρομολόγια και των δύο εταιριών μέσω Αθηνών θα υπάρξει διαχείριση και αξιοποίηση των υπηρεσιών επίγειας 68 Απρίλιος 2011
☛
ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΤΗΣΕΩΝ ΚΟΙΝΟΥ ΚΩΔΙΚΟΥ ΣΕ 15 ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΤΗΣ ΟΑ, ΜΕ MARKETING ΑΕΡΟΜΕΤΑΦΟΡΕΑ ΤΙΣ ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΕΣ (ΟΙ ΠΤΗΣΕΙΣ ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΤΗΣ ΟΑ ΕΝΩ ΟΙ ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΕΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΚΩΔΙΚΟ) εξυπηρέτησης που προσφέρουν οι δύο πλευρές στα Κυπριακά και Ελληνικά Αεροδρόμια, ώστε να υπάρξουν συνέργιες όπου είναι δυνατόν. Επίσης, θα γίνει προσπάθεια απλοποίησης των διαδικασιών εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού (στα αεροδρόμια Ελλάδας και Κύπρου), με σκοπό την ενδυνάμωση των παρεχόμενων ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πελάτες. Μεταξύ άλλων θα διερευνηθεί η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών στους τομείς συντήρησης αεροσκαφών και εκπαίδευσης πληρωμάτων μεταξύ των δύο ομίλων. ΕΙΔΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ: Η στρατηγικής σημασίας συνεργασία της Olympic Air και των Κυπριακών Αερογραμμών αποτελεί την αφετηρία μιας σειράς συμφωνιών που θα επεξεργαστούν οι δύο πλευρές με στόχο: ∼ Τ ην ορθολογική εκμετάλλευση συχνών πτήσεων και εμπορικά σημαντικών ωραρίων, μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των 505.000 επιβατών, που εμπιστεύθηκαν το 2010 τις δύο εταιρίες (μερίδιο αγοράς 62%) ∼ Τ ην κάλυψη με απευθείας πτήσεις (εποχικές ή και σε ετήσια βάση) σημείων μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας και την αύξηση των προσφερομένων εναλλακτικών δρομολογίων μέσω Αθηνών στο εσωτερικό δίκτυο της Olympic Air. Την καλοκαιρινή περίοδο, οι Κυπριακές Αερογραμμές θα εκμεταλλεύονται ημερησίως πάνω από 52 πτήσεις εσωτερικού της Olympic Air, προς όφελος του κυπριακού ταξιδιωτικού κοινού ∼ Ν α δοθεί έμφαση στην αγορά της Βορείου Ελλάδος όπου οι Κυπριακές Αερογραμμές και η Olympic Air καλύπτουν με 28 εβδομαδιαίες πτήσεις την Θεσσαλονίκη με την Λάρνακα, προσφέροντας το 56% των διαθέσιμων θέσεων στη γραμμή. Παράλληλα, η επαναφορά των 56 εβδομαδιαίων απευθείας συχνοτήτων της Olympic Air από Θεσσαλονίκη προς Μυτιλήνη, Ρόδο, Ηράκλειο και Χανιά ενισχύει τη δυναμική της συγκεκριμένης συνεργασίας ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΑΚΑΔΑΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ OLYMPIC AIR Ο κ. Καρακαδάς ανέφερε σχετικά με τη νέα συνεργασία: «Η συμφωνία με τις Κυπριακές Αερογραμμές, είναι η πρώτη κίνηση του νέου στρατηγικού σχεδιασμού της Olympic Air. Ενός πλάνου που σχεδιάστηκε για να δώσει τα χαρακτηριστικά και την εμβέλεια που αρμόζουν στην αγαπημένη αεροπορική εταιρία όλων των Ελλήνων. Στόχος μας είναι να καταστήσουμε
την εταιρία ηγέτη της ευρύτερης περιφέρειας, δεν σημαίνει συρρίκνωση, όπως κάποιοι βιάστηκαν να σχολιάσουν. Αντίθετα, ο σχεδιασμός μας έχει πολλά βήματα, που θα ξεδιπλωθούν το επόμενο διάστημα και θα διαφοροποιήσουν την Olympic Air απέναντι στον ανταγωνισμό, προσφέροντας έξυπνες λύσεις και δυναμικές επιλογές στο επιβατικό κοινό. Η Ολυμπιακή βαδίζει με σίγουρα βήματα στη διαμόρφωση του προφίλ του περιφερειακού ηγέτη. Ενισχύει το δίκτυό της, στο εσωτερικό, τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή και εστιάζει στην παροχή ολοκληρωμένων πακέτων υπηρεσιών στους επιβάτες. Και βέβαια ετοιμάζει τα επόμενα βήματά της, τα οποία θα πρέπει να αναμένετε με ενδιαφέρον». ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΥΡΟΚΩΣΤΑΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΩΝ «Η συμφωνία που έχουμε συνυπογράψει ανοίγει ένα νέο ορίζοντα που προσφέρει πεδίο συνεργασίας με υποσχόμενο μέλλον και για τις δύο εταιρίες. Θέτει η πράξη αυτή τις βάσεις για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης του δικτύου μας, στο ζωτικό χώρο της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Πάνω απ’ όλα, όμως, προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα και μεγαλώνει τη γκάμα επιλογών για τον ίδιο τον επιβάτη, είτε χρησιμοποιεί το δίκτυο πτήσεων των Κυπριακών Αερογραμμών, είτε της Olympic Air. Είμαστε βέβαιοι ότι η συνεργασία μας είναι αμοιβαία επωφελής, εξυπηρετεί αμφίδρομα το επιβατικό κοινό των δύο εταιριών, γι’ αυτό και είμαι πεπεισμένος ότι θα δημιουργήσει θετικές προϋποθέσεις και πολύ καλές προοπτικές και για άλλες στρατηγικές κινήσεις στο σύντομο μέλλον». OLYMPIC AIR ΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ H Olympic Air, διαθέτει έναν από τους νεότερους στόλους στην Ευρώπη. Αποτελείται από 8 Airbus (5 A320 και 3 A319), 10 Bombardier Q 400, 5 Bombardier Dash 100 και 1 ATR-42. Επιχειρεί σε 40 προορισμούς (8 εξωτερικού και 32 εσωτερικού), συμπεριλαμβανομένων των άγονων γραμμών. Αναλυτικότερα, καλύπτει με καθημερινά δρομολόγια: Άμστερνταμ, Βουκουρέστι, Λάρνακα, Σόφια, Κωνσταντινούπολη, Βελιγράδι, Κάιρο και Τίρανα. Επίσης, από και προς Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Αλεξανδρούπολη, Λήμνο, Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο, Κω, Σύρο, Ρόδο, Μύκονο, Σαντορίνη, Ηράκλειο, Χανιά, Κεφαλονιά, Ζάκυνθο, Ιωάννινα και Κέρκυρα. Ακόμη, εξυπηρετεί και τις άγονες γραμμές προς Αστυπάλαια, Λέρο, Μήλο, Κάρπαθο, Κάσο, Σητεία, Κύθηρα, Νάξο, Πάρο, Κάλυμνο, Σκιάθο, Ικαρία και Καστελόριζο. Από τις 27 Μαρτίου εκτελούνται και τα νέα δρομολόγια της Olympic, με κέντρο το Αεροδρόμιο της Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα: Θεσσαλονίκη-Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη-Χανιά, Θεσσαλονίκη-Μυτιλήνη και Θεσσαλονίκη-Ρόδος. CYPRUS AIRWAYS ΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ Η Cyprus Airways διαθέτει 3 Airbus A319, 7 Airbus A320, και 2 Airbus A330. Πραγματοποιεί πτήσεις από και προς Λάρνακα, Σόφια, Βηρυτό, Δαμασκό, Φρανκφούρτη, Λονδίνο (Heathrow), Άμστερνταμ, Μόναχο, Μάντσεστερ, Μιλάνο, Μόσχα, Αγία Πετρούπολη, Παρίσι, Ρώμη, Τελ Αβίβ, Βιέννη, Ζυρίχη, Αθήνα, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ρόδο και Πάφο. Χ ΧΡΗΜΑ 69
Χ παρουσίαση
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ Α.Ε.Ε.Α.Π.
ΠΛΗΤΤΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ ΣΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Σύμφωνα με τις διοικήσεις των 5 Α.Ε.Ε.Α.Π της ελληνικής αγοράς, η κρίση στην αγορά κατά το 2010 επηρέασε τη ζήτηση και την προσφορά σε επίπεδο είδους ακινήτου και σε επίπεδο αγοράς με άμεση επίπτωση στις αξίες πώλησης, στις μισθωτικές αξίες και στις αποδόσεις των ακινήτων
Α
ρνητικά επηρέασαν τα αποτελέσματα των εγχώριων ΑΕΕΑΠ οι χαμηλές αποτιμήσεις των ακινήτων, όπου οι τρεις εισηγμένες διαπραγματεύονται με discount. Για το 2011, η αγορά ακινήτων αναμένεται να κινηθεί στα βήματα του 2010.
ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΝΓΑΙΑ Η μεγαλύτερη Α.Ε.Ε.Α.Π., η Εθνική Πανγαία, μη εισηγμένη προς το παρόν, με 242 ακίνητα συνολικά, όπου στεγάζονται κατά κύριο λόγο καταστήματα και γραφεία της μητρικής Εθνικής Τράπεζας, είχε το 2010 συνολικό κύκλο εργασιών υπερδωδεκάμηνης χρήσης 80,4 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 36 εκατ. ευρώ, ενώ η εύλογη αξία των επενδύσεων σε ακίνητα εμφάνισε πτώση κατά 35,5 εκατ. ευρώ, φθάνοντας τα 882 εκατ. ευρώ. EUROBANK PROPERTIES Η Eurobank Properties παρουσίασε πτώση κατά 80% στα καθαρά κέρδη της, φθάνοντας το 2010 τα 8 εκατ. ευρώ, έναντι 39,6 εκατ. ευρώ το 2009, γεγονός που οφείλεται κυρίως στη μείωση της εκτιμωμένης αξίας των ακίνητων της κατά 27,3 εκατ. ευρώ έναντι αύξησης 4,5 εκατ. ευρώ πέρυσι. Επιπλέον, η οικονομική χρήση επιβαρύνθηκε συνολικά με 4 εκατ. ευρώ λόγω της μεγαλύτερης έκτακτης εισφοράς, της περαίωσης εκκρεμοδικίας και της τακτοποίησης των ημιυπαίθριων και λοιπών χώρων των ακινήτων της. Τα έσοδα ενοικίων και κοινοχρήστων παρουσίασαν αύξηση κατά 6,2% και ανήλθαν σε 44,64 εκατ. ευρώ από 42,03 εκατ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι, παρά την επιδείνωση της οικονομικής συγκυρίας. Η εσωτερική λογιστική αξία της εταιρείας (ΝΑV) παρουσίασε μικρή μείωση και ανήλθε στα 700 εκατ. ευρώ (11,49 ευρώ ανά μετοχή) από 728 εκατ. ευρώ επειδή, όπως προαναφέρθηκε, μειώθηκαν οι εκτιμώμενες αξίες των ακινήτων. TRASTOR Η Trastor, με έσοδα από μισθώματα το 2010 που ανήλθαν στα 7,7 εκατ. ευρώ, παρουσίασε αύξηση 10,5% σε σχέση με το 2009. Τα κέρδη μετά φόρων και προ μεταβολών αποτιμή-
70 Απρίλιος 2011
σεων ακινήτων ανήλθαν σε 5,2 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 4,5 εκατ. ευρώ το 2009. Μετά τον υπολογισμό ζημιών αποτίμησης ύψους 10 εκατ. ευρώ, τα αποτελέσματα διαμορφώθηκαν σε ζημία 4,8 εκατ. ευρώ. Τα αποτελέσματα του 2010 επιβαρύνθηκαν και με έκτακτη φορολογική εισφορά ύψους 332 χιλ. ευρώ. Η αξία του χαρτοφυλακίου των ακινήτων ανέρχεται σε 97 εκατ. ευρώ έναντι 107 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, παρουσιάζοντας μείωση που οφείλεται στην αναπροσαρμογή της εύλογης αξίας των ακινήτων σε χαμηλότερες τιμές. Τα ταμειακά διαθέσιμα της εταιρείας στις 31-12-2010 ανήλθαν σε 13,2 εκατ. ευρώ. MIG REAL ESTATE Η επίσης εισηγμένη MIG Real Estate είχε έσοδα από μισθώματα το 2010 4,75 εκατ. ευρώ και ζημιές χρήσης ύψους 920 χιλ. ευρώ, επίσης λόγω των υψηλών ζημιών από αναπροσαρμογή επενδυτικών ακινήτων σε εύλογες αξίες, ύψους 3,9 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος διέθετε στο τέλος του 2010 συνολικά 32 ακίνητα, ενώ το σύνολο των επενδύσεων διαμορφωνόταν στα 65,9 εκατ. ευρώ. ΟΤΕ PROPERTIES ΑΕΕΑΠ: ΜΑΤΑΙΩΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΧΑ Ο ΟΤΕ ανακοίνωσε ότι, ύστερα από απόφαση του Δ.Σ. της ΟΤΕ Estate, η έκτακτη γενική συνέλευση της θυγατρικής της εταιρίας VΟΤΕ Properties ΑΕΕΑΠ αποφάσισε να προχωρήσει στη λύση και εκκαθάριση της εταιρίας. Η ΟΤΕ PROPERTIES ΑΕΕΑΠ, η ανώνυμη εταιρία επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία του ομίλου ΟΤΕ, είχε λάβει τον Ιούνιο 2008 άδεια λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, με καταληκτική προθεσμία για εισαγωγή των μετοχών της στο Χρηματιστήριο Αθηνών την 7η Οκτωβρίου 2011. Οι εξελίξεις τόσο στο τρέχον χρηματοπιστωτικό και οικονομικό περιβάλλον όσο και η πτώση του χρηματιστηριακού δείκτη των εισηγμένων εταιριών ακίνητης περιουσίας κατά το περασμένο έτος καθιστούν την εισαγωγή στο χρηματιστήριο εταιρίας επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία μη συμφέρουσα στρατηγική επιλογή αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του ομίλου ΟΤΕ στην παρούσα συγκυρία. Χ
ΧΡΗΜΑ 71
Χ φάκελοι
LAMDA DEVELOPMENT
ΥΠΟΧΩΡΗΣΕ Ο ΤΖΙΡΟΣ ΣΕ MALL ΚΑΙ ΦΛΟΙΣΒΟ ΤΟ 2010 Ήπια πτώση τζίρου παρουσίασαν τα τρία Mall του ομίλου, σε σχέση με τις έντονα αρνητικές συνθήκες που διαμορφώνονται στην αγορά. Στα 700 εκατ. ευρώ ανήλθε το 2010 ο τζίρος στα τρία εμπορικά κέντρα που διαχειρίζεται η Lamda Development, ενώ οι επισκέπτες στα συνολικά 535 καταστήματά τους έφτασαν τα 25 εκατ.
Η
✒ κρίση χτύπησε το The Mall και το γισε τα 120 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η σημερινή του από τον Γιώργο Mediterranean Cosmos τα οποία εμπορική αξία ανέρχεται στα 176 εκατομμύρια. Το Καλούμενο υπέστησαν μείωση τζίρου, η κέντρο έχει 100% πληρότητα στη μίσθωση των καοποία όμως ήταν συγκρατημένη σε σχέση ταστημάτων, ενώ έχει δημιουργήσει 2.000 νέες θέσεις εργαμε το μέσο όρο πτώσης συνολικά του σίας περίπου. λιανεμπορίου. Η υποχώρηση τζίρου διαΜεταξύ των αλλαγών που έχουν πραγματοποιηθεί ή γίνονται μορφώθηκε στο 10,5% (335 εκατ. ευρώ) αυτή την περίοδο είναι η αλλαγή μισθωτή σε τρία καταστήγια το Mall και στο 9% (205 εκατ. ευρώ) για το Cosmos. ματα «άγκυρες» του εμπορικού, όπως και σε μερικά άλλα Αντίστοιχα, η υποχώρηση τζίρου συνδυάστηκε με μείωση σημεία όχι τόσο στρατηγικής σημασίας. Συγκεκριμένα, το των επισκέψεων κατά 6% στο The Mall. Αντίθετα το Golden κατάστημα που στέγαζε τη Glou, σύντομα θα φιλοξενεί τα Hall, ξεκινώντας από πιο χαμηλή βάση το 2009, κατάφερε να Intersport, στη θέση του Expert θα εγκατασταθούν τα H&M, αυξήσει το τζίρο του κατά 2,5%, στα 171 εκατ. ευρώ και την ενώ στο στάδιο των διαπραγματεύσεων με αρκετούς υποεπισκεψιμότητα του κατά 25%. Παρατηρείται ότι η πτώση ψήφιους μισθωτές βρίσκεται το πρώην κατάστημα Fena. Το στους τζίρους είναι μεγαλύτερη από την πτώση της επισκεMediterranean Cosmos έχει 209 καταστήματα συνολικά, εκ ψιμότητας και αντίστοιχα η αύξηση του τζίρου στο Golden των οποίων τα 37 είναι εστιατόρια και καφέ, ενώ επίσης διαHall είναι πολύ μικρότερη από την αύξηση των επισκεπτών. θέτει σούπερ μάρκετ, κινηματογράφους και αίθουσα bowling, Αυτό συνέβη για τρεις κυρίως λόγους, σύμφωνα με στελέχη υπαίθριο αμφιθέατρο 400 θέσεων, παιδότοπο, ορθόδοξη εκτης Lamda Developoment. O πρώτος είναι ότι οι συγκεκριμέκλησία, πρότυπες βοηθητικές υπηρεσίες και παραδοσιακό ελνοι τζίροι υπολογίζονται χωρίς το ΦΠΑ, ο οποίος αυξήθηκε ληνικό χωριό. Διαθέτει εύκολη πρόσβαση από το κέντρο της το 2010 και απορροφήθηκε από τις επιχειρήσεις. Έτσι στην πόλης και τις γύρω περιοχές, ενώ απέχει μόλις πέντε λεπτά ίδια τιμή, τα προϊόντα είχαν ενσωματωμένο μεγαλύτερο ΦΠΑ, από το διεθνές αεροδρόμιο «Μακεδονία» και από μεγάλες οδιγεγονός που αποτυπώθηκε αρνητικά στα συνολικά έσοδα. Ο κές αρτηρίες. δεύτερος λόγος είναι οι συνεχείς εκπτώσεις και προσφορές Σύμφωνα με τον Δημήτρη Ζωντανό, υπεύθυνο για την ανάστις τιμές, οι οποίες μειώνουν τις πωλήσεις σε αξία ακόμα και πτυξη του Mediterranean Cosmos, η επιλογή των νέων επιαν αυτές μείνουν σταθερές σε όγκο. Η τρίτη αιτία αφορά στη χειρήσεων, γίνονται με βάση το καλό concept και το υψηλό μειωμένη αγοραστική δυνατότητα των καταναλωτών αλλά και επίπεδο υπηρεσιών που παρέχουν, καθώς αυτές έχουν αυτή στην αρνητική ψυχολογία τους που συνέβαλλε στο να μειώτη στιγμή τις μεγαλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν της νουν σε μέσο όρο τις αγορές τους. κρίσης. Οι πιο σημαντικές εξελίξεις αυτή την περίοδο συντελούνται στο Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη, καθώς ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ ΤΗ ΜΑΡΙΝΑ ΒΟΥΛΙΑΓΜΕΝΗΣ η Lamda εξαγόρασε πρόσφατα το 100% εμπορικού κέντρου Στο μεταξύ, φάκελο συμμετοχής στο διαγωνισμό για τη διακαι προχωρά σε σημαντικές παρεμβάσεις, τόσο σε ό,τι αφορά χείριση της μαρίνας Βουλιαγμένης έχει καταθέσει η Lamda αισθητικές βελτιώσεις, όσο και στο μίγμα των καταστημάτων Development. Στόχος της κίνησης είναι να εκμεταλλευτεί η που φιλοξενεί. Η αξία της επένδυσης για το κέντρο προσέγεταιρεία το know-how και να δημιουργήσει συνέργιες από την
72 Απρίλιος 2011
☛
ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΙΚΕΑ, ΤΟ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΤΗ ΣΟΦΙΑ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΘΑΝΟΤΑΤΑ ΕΤΟΙΜΟ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟΥΣ ΜΗΝΕΣ, ΕΝΩ Ο ΣΤΟΧΟΣ ΤΩΝ 10 ΜΕ 12 ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ, ΜΕ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΤΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΝΑ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΚΡΗΤΗ, ΒΑΡΝΑ ΚΑΙ ΑΘΗΝΑ επιτυχημένη πορεία της μαρίνας του Φλοίσβου. Η μαρίνα της Βουλιαγμένης είναι μικρότερη από του Φλοίσβου, ενώ δεν έχει και σημαντική χερσαία ζώνη προς μίσθωση (ανέρχεται μόλις στα 600 τ.μ.) και ούτε υπάρχει δυνατότητα αυτή να αυξηθεί μελλοντικά. Η Lamda όμως επιθυμεί να την εντάξει στο χαρτοφυλάκιο της, ώστε να εκμεταλλευτεί τις συνέργιες τόσο από τη μαρίνα του Φλοίσβου αλλά και από άλλες μαρίνες, τις οποίες ενδεχομένως να διαχειρίζεται μελλοντικά. Παραδείγματα τέτοιων μαρίνων τις οποίες η Lamda θα ενδιαφερόταν να αναλάβει, καθώς μεταξύ άλλων έχουν σημαντική χερσαία ζώνη, είναι αυτή του Αλίμου και της Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη. Στην υπόλοιπη Ελλάδα, η εταιρεία είχε καταθέσει φάκελο και για τη μαρίνα της Κέρκυρας, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει και του Ναυπλίου. Γενικά, η Lamda παρακολουθεί κάθε μαρίνα που παραχωρείται προς αξιοποίηση και είναι έτοιμη να μπει στη μάχη για τη διεκδίκηση της, αν φυσικά θεωρεί ότι παρουσιάζει ενδιαφέρον. Σε ότι αφορά την πορεία της μαρίνας του Φλοίσβου, τα στελέχη της Lamda, την αξιολογούν ως επιτυχημένη καθώς η κάλυψη των καταστημάτων πλησιάζει το 100%, τα μισθώματα είναι ικανοποιητικά και καταβάλλονται χωρίς καθυστερήσεις από τους μισθωτές. Η εταιρεία έχει αναλάβει για 40 χρόνια τη διαχείριση και αξιοποίηση της συγκεκριμένης μαρίνας, ενώ το επενδυτικό πρόγραμμα για τον εκσυγχρονισμό των θαλάσσιων και επίγειων υποδομών της ανήλθε στα 50 εκατομμύρια ευρώ περίπου. Η απόσβεση της επένδυσης υπολογίζεται ότι θα γίνει περίπου σε 10 χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας της. Αναφορικά με το χερσαίο κομμάτι της μαρίνας, πραγματοποιήθηκε αναμόρφωση μιας έκτασης 56.000 τ.μ., συμπεριλαμβανομένων 3.800 τ.μ. στα οποία οι επισκέπτες και οι ιδιοκτήτες των σκαφών έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν από μια σειρά 37 εμπορικών και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, όπως εστιατόρια, cafe, bars και επώνυμα καταστήματα. Επίσης, η μαρίνα διαθέτει 300 θέσεις ελλιμενισμού, οι οποίες κατά 50% φιλοξενούν mega-yachts (σκάφη αναψυχής και πολυτελείς θαλαμηγούς με μήκος που υπερβαίνει τα 30 μέτρα). H πληρότητα στις θέσεις ελλιμενισμού ανέρχεται σε ποσοστό 90%, ενώ τα έσοδα από ελλιμενισμό, υπηρεσίες και μισθώσεις ακινήτων ανέρχονται σε 12,7 εκατομμύρια ευρώ, καθώς η επαναλαμβανόμενη κερδοφορία για το 2009 ήταν 3,5 εκατομμύρια ευρώ. ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗ ΣΕΡΒΙΑ Σε καλό δρόμο βρίσκεται η εξέλιξη της επένδυσης 200 εκατ.
ευρώ, που αφορούν σε ανάπτυξη συγκροτήματος πολυτελών κατοικιών και ξενοδοχείου στο κέντρο του Βελιγραδίου. Μέχρι το τέλος του χρόνου η εταιρεία υπολογίζει ότι θα έχει εξασφαλίσει τις άδειες για την κατασκευή του έργου, το οποίο θα ολοκληρωθεί μέσα στην επόμενη τριετία. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΥ 2010 Τα ενοποιημένα αποτελέσματα του Ομίλου μετά φόρων και δικαιωμάτων μειοψηφίας της Lamda Development διαμορφώθηκαν το 2010 σε ζημίες 29,1 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 7,7 εκατ. ευρώ το 2009. Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση του Ομίλου, τα αρνητικά ενοποιημένα αποτελέσματα οφείλονται, κατά κύριο λόγο, στην αναγνώριση ζημιών 39,3 εκατ. ευρώ (έναντι κερδών 13,8 εκατ. ευρώ το 2009) από την εμπορική αποτίμηση των επενδυτικών ακινήτων του ομίλου, απόρροια της ανόδου των συντελεστών κεφαλαιοποίησης βάσης, λόγω του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Η έκτακτη εισφορά στο εισόδημα επιβάρυνε τον Όμιλο κατά 2,6 εκατ.ευρώ. Αύξηση κατά 2% παρουσίασαν τα ενοποιημένα επαναλαμβανόμενα λειτουργικά αποτελέσματα του Ομίλου, δηλαδή προ μεταβολών εύλογης αξίας επενδύσεων σε ακίνητα και άλλων μη επαναλαμβανομένων στοιχείων, αποσβέσεων, τόκων και φόρων, τα οποία ανήλθαν σε 42,7 εκατ.ευρώ, έναντι 41,8 εκατ. ευρώ το 2009. Τα καθαρά κέρδη του ομίλου προ αποτιμήσεων ακινήτων και έκτακτης φορολογίας ανήλθαν σε 5,3 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή οφείλεται στη σταθεροποίηση της λειτουργικής κερδοφορίας των εμπορικών κέντρων “The Mall Athens”, “Mediterranean Cosmos”, στην αύξηση της κερδοφορίας του “Golden Hall” και στην αύξηση των εσόδων από συμμετοχές και μερίσματα λόγω της Eurobank Properties. Πιο συγκεκριμένα, στο εμπορικό κέντρο “Golden Hall” η επαναλαμβανόμενη κερδοφορία αυξήθηκε κατά 13%, ενώ παρατηρήθηκε αύξηση του τζίρου των καταστημάτων κατά 2,5% και των επισκεπτών κατά 25%. Ο συνολικός κύκλος εργασιών των καταστημάτων στο “The Mall Athens” κινήθηκε πτωτικά, κατά 10,5%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών ανήλθε σε 11,9 εκατ, παρουσιάζοντας κάμψη 6%. Αναφορικά με την πορεία του “Mediterranean Cosmos” στη Θεσσαλονίκη, η πτώση του κύκλου εργασιών των καταστημάτων ήταν 9%, ενώ ο αριθμός των επισκεπτών παρέμεινε 8,3 εκατ. όπως το 2009. Τον Δεκέμβριο του 2010 ολοκληρώθηκε η εξαγορά του υπόλοιπου 39,9% του “Mediterranean Cosmos”, με αποτέλεσμα η LAMDA Development να έχει σήμερα στην ιδιοκτησία της το 100% του εμπορικού κέντρου αλλά και το 100% της διαχείρισης του. Η μαρίνα του Φλοίσβου παρουσίασε μείωση κατά 5% της επαναλαμβανόμενης κερδοφορίας. Η ολοκλήρωση της επέκτασης των θαλάσσιων υποδομών, επένδυση της τάξεως των 5 εκατ. ευρώ περίπου, προσέθεσε 50 θέσεις ελλιμενισμού, εξέλιξη που αναμένεται να υποστηρίξει περαιτέρω τον κύκλο εργασιών και κερδών στο μέλλον. Η μαρίνα προσφέρει το 50% του συνόλου των 300 θέσεων ελλιμενισμού σε θαλαμηγούς με μήκος μεγαλύτερο των 30 μέτρων. Η χερσαία ανάπτυξη (εμπορικά καταστήματα και χώροι εστίασης) παρουσιάζει επισκεψιμότητα που προσεγγίζει τους 15.000 επισκέπτες την ημέρα, τα Σαββατοκύριακα. Χ ΧΡΗΜΑ 73
Χ φάκελοι
FG EUROPE
ΠΟΝΤΑΡΕΙ ΣΤΗΝ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ «ΕΝΕΡΓΕΙΑ» Η πτωτική πορεία που είχε το 2010 η εγχώρια αγορά κλιματιστικών αλλά και των ηλεκτρονικών γενικότερα ειδών, αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα της FG Europe το 2010
Η
✒ εταιρεία που το 86% του τζίρου τις επενδύσεις της στην ενέργεια, αυξάνοντας μάλιστα από τον Γιώργο της προέρχεται από τα κλιματιτα έσοδα της στον εν λόγω τομέα κατά 11%. Ο κ. ΠαΚαλούμενο στικά, είδε τις πωλήσεις της σε ντούσης ανέφερε ότι η διοίκηση της εταιρείας θα προαυτά να μειώνονται κατά 53,77% στην τείνει στην επόμενη τακτική γενική συνέλευση τη μη διανομή Ελλάδα. Δηλαδή από 60,18 εκατ. ευρώ μερίσματος για τη χρήση 2010. το 2009 προσγειώθηκαν στα 27,82 εκατ. ευρώ το 2010. Όμως παράλληλα η εταιρεία ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ενίσχυσε της εξαγωγές της προς Ιταλία, Τουρκία και Βαλκάνια Οι συνολικές πωλήσεις της F.G. EUROPE A.E. το 2010 ανήλθαν κατά 38,12% σε σχέση με το 2009, με αποτέλεσμα η υποχώρηση σε 91,45 εκατ.ευρώ έναντι πωλήσεων 117,22 εκατ. του 2009, των συνολικών της πωλήσεων να είναι αρκετά μικρότερη και σημειώνοντας μείωση 21,98%. να διαμορφωθεί στο 17,15%. Η εξάρτηση της εταιρείας από την Οι πωλήσεις των διαρκών καταναλωτικών αγαθών ανήλθαν συελληνική αγορά μειώθηκε σημαντικά την προηγούμενη χρονιά νολικά το 2010 σε 91,16 εκατ. ευρώ, έναντι 112,84 εκατ. ευρώ ειδικά σε ότι αφορά τα κλιματιστικά και διαμορφώθηκε στο των αντίστοιχων πωλήσεων του 2009, σημειώνοντας μείωση σε 34% των πωλήσεων από 60% που ήταν το 2009. Αντίστοιχα οι ετήσια βάση σε ποσοστό 19,21%. πωλήσεις της στην Ιταλία αφορούν πλέον το 20% του τζίρου Οι πωλήσεις των κλιματιστικών, ανήλθαν το 2010 σε 82,86 από 13%, στην Τουρκία το 18% από 12%, και στα Βαλκάνια εκατ. ευρώ έναντι 100,03 εκατ. αυτών του 2009, μειωμένες το 19% από 13%. Αλλά και οι πωλήσεις λευκών και μαύρων κατά 17,16%. Στην εσωτερική αγορά, οι πωλήσεις των κλιμασυσκευών δεν ξέφυγαν από την κρίση και μειώθηκαν και αυτές τιστικών ανήλθαν σε 27,82 εκατ. ευρώ έναντι 60,18 εκατ. των κατά 45,29% και 26,30% αντίστοιχα. Σύμφωνα με τον Ιωάννη αντίστοιχων πωλήσεων του 2009, μειωμένες κατά 53,77%. Οι Παντούση, Δ/νων Σύμβουλο της FG Europe, η εταιρεία έχει εξαγωγές κλιματιστικών σημαντικά αυξημένες κατά 38,12%, αλλάξει εμπορική πολιτική στην εγχώρια αγορά, παρέχοντας ανήλθαν το 2010 σε 55,04 εκατ., έναντι 39,85 εκατ. των αντίλιγότερες πιστώσεις προκειμένου να μειώσει τις επισφάλειές στοιχων του 2009. της. «Ελέγχουμε τις πιστώσεις και αυτό έχει οδηγήσει στο να Οι πωλήσεις των λευκών συσκευών ESKIMO και SHARP, ανήλέχουμε λιγότερα «φέσια». Για παράδειγμα, διαγνώσαμε έγκαιρα θαν σε 3,31 εκατ. ευρώ, έναντι 6,05 εκατ. ευρώ των αντίστοιχων το πρόβλημα της Expert και διακόψαμε τις πιστώσεις στα κλιματιστικά», αναφέρει χαρακτηριστικά. Παρ’ όλα αυτά η εταιρεία Η ΜΕΤΟΧΗ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ συνεχίζει να στηρίζει τους πελάτες της και ενισχύει το δίκτυό της σε Ελλάδα και εξωτερικό. Αυτή τη στιγμή η αγορά που φαίνεται να αφήνει τις περισσότερες υποσχέσεις για το μέλλον είναι η Τουρκία και ακολουθεί η Ιταλία και τα Βαλκάνια. Η Ιταλία αν και πιο ώριμη αγορά, έχει υψηλότερα περιθώρια κέρδους, καθώς η FG Europe εκεί πουλάει απευθείας, ενώ στα Βαλκάνια και την Τουρκία μέσω μεγάλων αντιπροσώπων. Επίσης η εταιρεία συνεχίζει την προσπάθειά της να δημιουργεί υπεραξία από
74 Απρίλιος 2011
☛
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΤΗΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΤΗΣ ΣΕ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ. ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ Η ΑΓΟΡΑ ΠΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΑΦΗΝΕΙ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΙΝΑΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΙΤΑΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ του 2009, μειωμένες κατά 45,29%. Η σημαντική μείωση στις πωλήσεις των λευκών συσκευών, πέραν της κρίσης στην αγορά, οφείλεται στην κατάργηση το 2010 σημαντικού μέρους της γκάμας των προϊόντων ESKIMO, λόγω της σχεδιαζόμενης αναβάθμισης και εμπλουτισμού της γκάμας ESKIMO με προϊόντα υψηλών προδιαγραφών, μέσω των νέων συνεργασιών που εξετάζει η Εταιρεία. Οι πωλήσεις των Consumer Electronics (μαύρων συσκευών) της SHARP, συγκριτικά με τα άλλα προϊόντα, επλήγησαν σχετικά λιγότερο από την κρίση ανερχόμενες το 2010 σε 4,98 εκατ. ευρώ, μειωμένες έναντι των αντίστοιχων του 2009 σε ποσοστό 26,30%. Τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) ανήλθαν το 2010, σε 8,58 εκατ. ευρώ έναντι 15,82 εκατ. ευρώ των αντίστοιχων κερδών του 2009, μειωμένα κατά 45,78% και διαμορφώνοντας το δείκτη EBITDA σε 9,38% έναντι 13,50% του αντίστοιχου δείκτη του 2009. Τα καθαρά κέρδη προ φόρων μειωμένα κατά 46,92% ανήλθαν το 2010 σε 7,06 εκατ. ευρώ, έναντι 13,31 εκατ. ευρώ των αντίστοιχων κερδών του 2009. Οι ταμειακές εισροές από λειτουργικές δραστηριότητες, ανήλθαν την 31/12/2010 σε 30,61 εκατ. ευρώ έναντι 34,98 εκατ. ευρώ των αντίστοιχων εισροών του 2009, ως αποτέλεσμα κατά κύριο λόγο της μείωσης των εμπορικών και λοιπών απαιτήσεων κατά 29,43 εκατ. ευρώ , λόγω της σημειωθείσας μείωσης των πωλήσεων αλλά και της μείωσης του χρόνου πίστωσης των πελατών της Εταιρείας.
Σε επίπεδο Ομίλου : Οι συνολικές πωλήσεις του Ομίλου ανήλθαν το 2010 σε 96,37 εκατ. ευρώ έναντι πωλήσεων 121,84 εκατ. ευρώ του 2009, μειωμένες κατά 20,90%, λόγω κυρίως της προαναφερθείσας σημαντικής μείωσης των πωλήσεων της μητρικής εταιρείας στην εσωτερική αγορά. Τα έσοδα στον τομέα της ενέργειας ανήλθαν το 2010 σε 4,79 εκατ. ευρώ έναντι αντίστοιχων εσόδων του 2009 4,30 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 11,40%. Η με μικρή σχετικά αύξηση διατήρηση των εσόδων στον τομέα της ενέργειας στα επίπεδα του 2009, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρξε, την υπό εξέταση χρήση, μεταβολή στο παραγωγικό δυναμικό των θυγατρικών εταιρειών του Ομίλου, όπως αυτή αναμένεται να επέλθει εντός του 2011 με τη θέση σε λειτουργία των 33 MW από τη θυγατρική εταιρεία του Ομίλου ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΔΕΡΕΣ Α.Ε. Τα μικτά κέρδη του Ομίλου, ανήλθαν το 2010 σε 26,98 εκατ. ευρώ έναντι 36,84 εκατ. ευρώ των αντίστοιχων του 2009, μειωμένα κατά 26,76% λόγω κυρίως της μείωσης των πωλήσεων των διαρκών καταναλωτικών αγαθών στην εσωτερική αγορά από την μητρική Εταιρεία. ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2011 Σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου οι κύριοι στόχοι για το 2011 είναι: ∼Η επέκταση των δραστηριοτήτων της εταιρείας στις αγορές της Ιταλίας, της Τουρκίας και των Βαλκανίων, όπου ήδη διαθέτει ισχυρή παρουσία ∼Η διατήρηση της ηγετικής θέσης της εταιρείας στον τομέα του κλιματισμού ∼Η ενίσχυση της παρουσίας των προϊόντων SHARP και ESKIMO στην εσωτερική αγορά ∼Η περαιτέρω επέκταση των δραστηριοτήτων του Ομίλου στον τομέα της ενέργειας, με τη λειτουργία εντός του 2011 (9/2011) αιολικών πάρκων και ΜΥΣ, ισχύος 62 MW και την αδειοδότηση του μεγάλου ενεργειακού του project στην περιοχή της Ν. Εύβοιας, συνολικής ονομαστικής ισχύος 531 MW (έχουν ήδη αδειοδοτήθει τα 144 MW) ∼Η ενίσχυση της κεφαλαιακής διάρθρωσης και η διατήρηση ικανοποιητικής ρευστότητας Χ
ΧΡΗΜΑ 75
Χ
∼ αποκλειστικότητα
ΜΕΓΑΛΟ ΡΙΣΚΟ ΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Οι θεσμικοί επενδυτές έχουν εξαφανίσει από τα χαρτοφυλάκια τους τα περισσότερο επηρεασμένα χρεόγραφα από τις ανεπτυγμένες αγορές κρατικών ομολόγων, καθώς οι πιστωτικές ανησυχίες μόλυναν τον άλλοτε ασφαλή κόσμο των επιτοκίων. Η αστάθεια κορυφώθηκε τη στιγμή που η ρευστότητα μεταξύ των dealers ήταν πολύ μειωμένη ή ακόμα και μηδενική κατά περιόδους. Παρ’ όλα αυτά, οι τραπεζικοί dealers βλέπουν ακόμα χρήμα στον ορίζοντα του νέου αυτού συναρπαστικού κόσμου και ανοίγουν τους ισολογισμούς τους σε εκδότες ομολόγων και επενδυτές. Κάποιοι από αυτούς χωρίς αμφιβολία θα ζήσουν αρκετά για να το μετανιώσουν.
Α
✒ από τον
πό τα τέλη Φεβρουαρίου, το κλίμα ρήσουν, ελπίζοντας ότι η πολιτική δέσμευση στο κοινό Peter Lee ανάμεσα στους εμπλεκόμενους στις νόμισμα, μεταφραζόταν στην ανανεωμένη αποφασιστιπροβληματικές αγορές κρατικών ομολόγων κότητα των χωρών να εμποδίσουν τη δημιουργία πρόσθετων άλλαξε για άλλη μία φορά. Από την κατάθλιψη κρατικών χρεών. Αλλά η ευφορία αυτή αναμένεται να έχει μικρή στο τέλος του 2010, όταν μεγάλοι επενδυτές διάρκεια ζωής. Όπως λέει ο Νόρεϋ: «Η αγορά είδε ένα απίστευτο εξέρχονταν της αγοράς, στην ευφορία των πρώτο ενάμισι μήνα του 2011, στο χώρο των κρατικών ομολόπρώτων εβδομάδων του 2011 με την δυναμική γων, με πολύ «στένεμα» των σπρεντ. Δεν μπορώ να δω τις επόμευποδοχή των δημοπρασιών της Πορτογαλίας και των διαφαινες 46 εβδομάδες να πάνε τόσο πολύ μπροστά». Τώρα ακολουθεί νόμενων ντηλ από Ισπανία και EFSF, τα οποία αντιστοιχούν στο η αβεβαιότητα και το άγχος. Μήπως οι επενδυτές και οι «ενδιμυθικό ποσό πληρωμών 44,5 δις ευρώ, από μία αρχική έκδοση άμεσοι» προέτρεξαν, εικάζοντας ότι η πολιτική δέσμευση στο πενταετών ομολόγων ύψους 5 δις ευρώ. πρότζεκτ του ευρώ θα ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να οδηγήσει μία «Πολύ λίγοι μπήκαν στα κρατικά ομόλογα μεγάλης διάρκειας από μεγάλη χώρα όπως η Γερμανία να υποστηρίξει τις ασθενέστερες την αρχή της χρονιάς. Το «πραγματικό» χρήμα που εισέρευσε χώρες της Ευρωζώνης; Και αυτή η στήριξη θα σημαίνει ότι δεν ήταν αμελητέο. Οι dealers ήταν πολύ επιφυλακτικοί», αναφέρει θα χάσουν τις αποδόσεις τους αυτοί που διακρατούν τα κρατικά ο Καρλ Νόρεϋ, επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος ασφαομόλογα μέχρι την ωρίμανση τους; Ή θα επιτρέπει την ύπαρξη λίσεων επιτοκίου της JP Morgan. «Οπότε, όταν τα συγκεκριμένα χρεών τη στιγμή που θα προσπαθεί να τα αποτρέψει, αναπτύσσοντιλ πήγαν καλά, η αγορά βρέθηκε να είναι λίγο χαμηλά σε αυτά». ντας ένα γενικότερο συστημικό χρηματοοικονομικό πανικό. Τα Hedge Funds άρχισαν να αγοράζουν ξανά τον Ιανουάριο και «Χρειαζόμαστε την Ευρώπη να μας δώσει τι τιμολογεί τώρα η το ράλι ανάγκασε κάποιους σημαντικούς επενδυτές να υποχωαγορά» τονίζει ο Ρένος Δημητρίου, Επικεφαλής συναλλαγών
76 Απρίλιος 2011
t ☛
Η ΑΓΟΡΑ ΣΕ ΕΥΡΕΙΑ ΕΝΝΟΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΝΟΥΝ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ «ΚΛΕΙΔΙΑ», ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ FUNDS ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων στην RBS στο Λονδίνο, το οποίο είναι, το λιγότερο, μία προβολή του μεγέθους και της πρόθεσης του EFSF και του ESM και ίσως, σε λιγότερο βαρείς όρους για τους παραλήπτες, ένα σήμα για μεγαλύτερη δράση στην κατεύθυνση της δημοσιονομικής ενοποίησης». Επίσης, ο κ. Δημητρίου προσθέτει ότι: «Αισθάνομαι ότι οι αγορές ομολόγων δίνουν στους policy-makers χρόνο για να βελτιώσουν το σχέδιο διευκολύνσεων που θα παρέχεται στις υπό πτώχευση χώρες. Αν οι μεταρρυθμίσεις είναι επιθετικές και οδηγούν σε περισσότερο προληπτικά μέτρα, για να βοηθήσουν π.χ. την Ισπανία, τότε έχουμε αφήσει πίσω μας τους μεγαλύτερους φόβους μας για το χειρότερο δυνατό σενάριο». ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Πάντως, παρά τις ελπίδες και τις προσδοκίες που άφησε η επιτυχής έκβαση της συνόδου της 11ης Μαρτίου, οι συμμετέχοντες στις αγορές ομολόγων δεν δείχνουν να έχουν μεγάλη αυτοπεποίθηση. Κάποιοι κοιτάνε μακρύτερα από τη σύνοδο στο τέλος του δευτέρου τριμήνου όπου λήγουν πολλά κρατικά ομόλογα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Οι κυβερνήσεις έχουν ακόμα πολλά δάνεια να «γυρίσουν» και οι ερωτήσεις παραμένουν ποιος θα παρέχει τη ρευστότητα αλλά και το κόστος που οι δανειστές μπορούν να «σηκώσουν». Η προοπτική ενός επίμονου πληθωρισμού και της αύξησης των επιτοκίων δεν παρέχουν μεγάλο κίνητρο, ακόμα και σε «γενναίους» επενδυτές, να τοποθετήσουν τα χρήματα τους σε κυβερνητικά ομόλογα, είτε απευθείας, είτε μέσω κάποιου fund. Και αν οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η παγκόσμια οικονομία θα έχει ανάπτυξη, τότε όλο και περισσότερο χρήμα θα κατευθυνθεί σε άλλα επενδυτικά προϊόντα. Η JP Morgan υπολογίζει ότι οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν 750 δις ευρώ να χρηματοδοτήσουν αυτό το χρόνο, ποσό μόνο κατά 10% χαμηλότερο από πέρυσι, χάρη στα σχέδια μείωσης χρέους που έχουν καταρτίσει κάποιες χώρες και επειδή η Ελλάδα και η Ιρλανδία έχουν βγει από τις αγορές. Αν τα σπρεντ στα πενταετή ομόλογα ανέβουν πάνω από 6,5%, η JP Morgan πιστεύει ότι και η Πορτογαλία θα βγει από τις αγορές. Άλλοι θεωρούν το 7% ως το κρίσιμο ποσοστό. Όποιο και αν είναι το σωστό, πάντως η Πορτογαλία το πλησιάζει επικίνδυνα. Αυτές οι μεγάλες προσφορές από τις πρωτογενείς αγορές θεωρούνται ιδιαίτερα ρισκοβόρες και προηγούνται ή έρχονται μετά από μεγάλες κινήσεις των αγορών. Οι συμμετέχοντες της αγοράς γίνονται όλο και περισσότερο πιο έξυπνοι στο να «διαβάζουν» τα αποτελέσματα των εκδόσεων ομολόγων. Ένας υψηλός δείκτης κάλυψης από μόνος του δεν εφησυχάζει του επενδυτές ή τους traders που βρίσκονται έξω από τον εσωτερικό κύκλο των πρωτογενών αγορών κρατικών ομολόγων. Η αγορά σε ευρεία έννοια ενδιαφέρεται πιο πολύ για τη φιλολογία γύρω από τις οδηγίες που δίνουν οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες και άλλοι μεγάλοι παίκτες «κλειδιά», όπως τα μεγάλα
funds διαχείρισης περιουσίας. Κοιτάξτε τον ενθουσιασμό γύρω από την κουβέντα για την υποστήριξη της Ισπανίας από την Κίνα. «Δεν θα υπάρχει έλλειψη αγοραστών, ούτε ανησυχία για την ικανότητα της αγοράς να προσφέρει χρηματοδότηση» λέει ο Μάρτιν Βέμπερ, Διευθυντής στο χρηματοοικονομικό γκρουπ της Goldman Sachs, «όσο η Ευρώπη συνεχίζει με τις δημοσιονομικές και άλλες προσαρμογές». ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ Ήταν η συνειδητοποίηση της έλλειψης πολιτικής συμφωνίας, σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των δομικών αδυναμιών της Ευρωζώνης, αυτή που κλόνισε την εμπιστοσύνη των επενδυτών ένα χρόνο πριν. Η γρήγορη αντίδραση με την ανακοίνωση ενός νέου μεγάλου μηχανισμού διάσωσης χρεών, έφερε κάποια ανακούφιση, προτού τα μυαλά των αγοραστών συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς σημαίνει η ανάγκη της δημιουργίας ενός τέτοιου μηχανισμού. Το κυριολεκτικό «ξερίζωμα» της αγοράς κρατικών ομολόγων, το οποίο μπορεί να απειλήσει πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες, έχει καθυστερήσει εξαιτίας μίας σειράς λίγων καλών ειδήσεων. Οι ανακοινώσεις κυβερνήσεων που δείχνουν να έχουν πάρει σοβαρά τις περικοπές δαπανών και την προσπάθεια μείωσης των ελλειμμάτων τους, (για παράδειγμα η Ισπανία ανατρέπει τις δεσμεύσεις της για την κοινωνική ασφάλιση), συνοδεύτηκαν από μεγάλες αγορές ευρωπαϊκών ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία τα αγοράζει προκειμένου να κατέβουν τα σπρεντ ενόψει των νέων εκδόσεων, ενώ ακούγονται ιστορίες για ενδεχόμενη συνεργασία μεταξύ των υπουργείων οικονομίας της Γαλλίας και της Γερμανίας. Όλα αυτά προαναγγέλλουν, άραγε, μία ενιαία οντότητα δανεισμού για τα ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα και τις δημοσιονομικές αλλαγές; Ή είναι απλά μία θολούρα, προκειμένου να κερδηθεί χρόνος και μπορεί τελικά να αποδειχτεί ότι η εικόνα βιωσιμότητας που είχαν οι αγορές ομολόγων της Ευρώπης ήταν παραπλανητική; Ο Τσίκο Καν-Γκάνταπουρ, επικεφαλής ροής σταθερού εισοδήματος και ισοτιμιών της Societe Generale, λέει: «Η Γερμανία έχει γίνει βασικός συντελεστής στο να δημιουργηθεί μία σκληρή ατζέντα «δίαιτας για όλη την Ευρώπη. Θέλει να αποφύγει την προοπτική ενός «ηθικού εμποδίου» αν οι μεγάλες χώρες φανεί ότι προσφέρουν ανεξάντλητη βοήθεια στις περιφερειακές χώρες. Αυτό το «δυνατό» φάρμακο προβλέπει τη δημοσιονομική αυστηρότητα σαν τον πυρήνα του προγράμματος της ευρωπαϊκής πολιτικής, συνδυασμένο με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και μίας μορφής Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου». Οι επιτοκιακές διαφορές μεταξύ κρατών θα επιμείνουν όσο ο μηχανισμός θα προσπαθεί να αποτρέψει την κατάσταση «κηδεμονίας» τους. Αυτή φαίνεται ότι θα είναι η προσέγγιση της Γερμανίας και είναι η μόνη που φαίνεται να έχει μακροπρόθεσμη προοπτική. Αυτή η προσέγγιση ηχεί καλύτερα και στο εσωτερικό γερμανικό «ακροατήριο» που με το ένα μάτι παρακολουθεί τις εξελίξεις ενόψει των κρίσιμων επερχόμενων γερμανικών εκλογών. Ο γερμανικός πληθυσμός αισθάνεται ότι αρκετές από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν αντιμετωπίσει τις απαιτούμενες δημοσιονομικές προκλήσεις, πριν μπουν στην Ένωση, όπως συνέβη στη Γερμανία. «Αλλά η πραγματική πρόκληση για όλους όσους είμαστε φίλοι της ευρωπαϊκής ιδέας είναι τι θα γίνει αν οι επικεφαλής των χωρών δεν συμφωνήσουν στα θέματα που αφορούν στις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Ευρώπη», καταλήγει ο Γκάνταπουρ. Χ ΧΡΗΜΑ 77
Χ
στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών
ΕΛΒΑΛ
Παρουσίαση στην ΕΘΕ Στο πλαίσιο της ετήσιας τακτικής ενημέρωσης της ΕΛΒΑΛ προς την Ένωση Θεσμικών (Ε.Θ.Ε.), πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 6 Απριλίου 2011, παρουσίαση του Ομίλου ΕΛΒΑΛ. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης έγινε μια συνοπτική επισκόπηση στην πορεία, στις παραγωγικές εγκαταστάσεις και τα προϊόντα και αναλύθηκαν τα αποτελέσματα του 2010 και οι εξελίξεις κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Κατά το 2010, ο τομέας έλασης παρουσίασε ενδυνάμωση στις αγορές του εξωτερικού, τόσο για την ΕΛΒΑΛ όσο και για τη θυγατρι-
κή στην Αγγλία BRIDGNORTH ALUMINIUM, ενώ αντίθετα, ο τομέας διέλασης, τουλάχιστον στην Ελληνική αγορά, διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα και περιόρισε σημαντικά την κερδοφορία του Ομίλου. Και κατά τη διάρκεια του 2011, η διεθνής δυναμική στον τομέα έλασης και ο εξαγωγικός χαρακτήρας του Ομίλου, σε συνδυασμό με τον προσανατολισμό του στην παραγωγή προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας, αναμένεται ότι θα εξακολουθήσουν να επιδρούν θετικά στα οικονομικά μεγέθη του.
Πέτρος Πετρόπουλος
Αποτελέσματα και Οικονομική Κατάσταση Έτους 2010
04-2011
Οι τιμολογηθείσες πωλήσεις του Ομίλου μειώθηκαν το 2010 κατά 11% και ανήλθαν σε €73,6 εκ. (€82,8 εκ. το 2009). Οι συνολικές πωλήσεις (συμπεριλαμβάνουν και τις έμμεσες) μειώθηκαν επίσης κατά 11% και ανήλθαν σε €74 εκ. (€83,4 εκ. το 2009). Το 2010 ήταν μια ακόμη δύσκολη χρονιά κατά την οποία μειώθηκαν σχεδόν όλες οι αγορές που υπηρετεί ο Όμιλος. Στους Τομείς Οχημάτων και Αυτοκινούμενων Μηχανημάτων οι αγορές μειώθηκαν κατά 51% και 24% αντίστοιχα. Συνολικά, οι αγορές στις οποίες συμμετέχει ο Όμιλος, είχαν πτώση της τάξεως του 42% κατά μέσον όρο. Η νέα δραστηριότητα της διανομής των λιπαντικών Shell που ξεκίνησε από τον Μάρτιο του 2010 συνέβαλε σημαντικά, ώστε η πτώση των πωλήσεων της εταιρίας να μην ακολουθήσει την συνολική πτώση της αγοράς. Τα κέρδη μετά τους
78 Απρίλιος 2011
φόρους αυξήθηκαν κατά 54% και ανήλθαν σε €3,2 εκ. (€2,1 εκ. τo 2009). Μεγάλο μέρος των κερδών αυτών προέκυψε από την εξαγορά του κλάδου των λιπαντικών Shell. Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων ανήλθαν σε €3,1 εκ. (€5,4 εκ. το 2009). Τα κέρδη ανά μετοχή, μετά τους φόρους, ανήλθαν το 2010 σε €0,46. Η τιμή της μετοχής προς την καθαρή θέση του Ομίλου διαμορφώνεται στο 0,42 περίπου (τιμή κλεισίματος 18/3/11). Ο δείκτης φερεγγυότητας του Ομίλου (καθαρή θέση ως ποσοστό του συνόλου του ενεργητικού, χωρίς τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα) διαμορφώθηκε την 31 Δεκεμβρίου 2010 στο 46% (55% το 2009). Το Διοικητικό Συμβούλιο θα προτείνει στην Τακτική Γενική Συνέλευση την επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους €0,10 ανά μετοχή.
Ελληνικά Καλώδια Αποτελέσματα χρήσης 2010
Ο κύκλος εργασιών του Ομίλου Ελληνικά Καλώδια για τη χρήση 2010 ανήλθε στα 352 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 46% έναντι του 2009 (242 εκατ. ευρώ), ενώ της μητρικής εταιρίας στα 258 εκατ. ευρώ, έναντι 188 εκατ. ευρώ το 2009. Η αύξηση αυτή οφείλεται τόσο στην αύξηση του όγκου πωλήσεων όσο και στην άνοδο των τιμών των μετάλλων σε σχέση με το 2009. Η σταδιακή ανάκαμψη αγορών του εξωτερικού, αλλά και οι ενέργειες του Ομίλου για αύξηση της ανταγωνιστικότητας, μέσω μείωσης κόστους και εστίασης σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας οδήγησαν στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της χρήσης 2010. Τα κέρδη προ φόρων, επενδυτικών και χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων διαμορφώθηκαν στα 13,2 εκατ. ευρώ για τον Όμιλο Ελληνικά Καλώδια και στα 7,4 εκατ. ευρώ για τη μητρική εταιρία έναντι 11,1 εκατ. ευρώ και 4,5 εκατ. ευρώ αντίστοιχα το 2009. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων σημείωσαν
βελτίωση ανερχόμενα σε κέρδη 568 χιλ. ευρώ έναντι ζημιών 179 χιλ. ευρώ το 2009, ενώ η μητρική εταιρία σημείωσε κέρδη προ φόρων 39 χιλ. ευρώ έναντι ζημιών 1,7 εκατ. ευρώ το 2009. Τέλος, τα καθαρά ενοποιημένα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ανήλθαν σε 374 χιλ. ευρώ ή 0,014 ευρώ ανά μετοχή, ενώ η μητρική εταιρία εμφάνισε ζημιές μετά από φόρους 174 χιλ. ευρώ ή 0,006 ευρώ ανά μετοχή. Ο Όμιλος Ελληνικά Καλώδια συνεχίζει την αναπτυξιακή του πορεία, εστιάζοντας στην αύξηση πωλήσεων σε αγορές του εξωτερικού, καθώς και στη βελτίωση των περιθωρίων κέρδους. Επίσης, δεδομένης της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών και του όγκου πωλήσεων, που δημιουργεί αυξημένες ανάγκες κεφαλαίου κίνησης, κρίσιμη θεωρείται και η διατήρηση του δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα μέσω της βελτιωμένης διαχείρισης των αποθεμάτων, των εμπορικών απαιτήσεων και των υποχρεώσεων.
Mastihashop
Σημαντικές επιχειρηματικές κινήσεις για το 2011
Το 2010 αποτέλεσε για την εταιρεία μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά, που οδήγησε σε μείωση του συνόλου των εργασιών της, με αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων και την δημιουργία σημαντικών αρνητικών αποτελεσμάτων. Έτσι, στο σύνολο της χρήσης 2010, οι πωλήσεις της εταιρίας υποχώρησαν κατά 23% σε σχέση με το 2009, οδηγώντας σε αρνητικά EBITDA ύψους €833.655. Παρά το γεγονός ότι η εταιρία εμφανίζει για πρώτη φορά αρνητικά αποτελέσματα, εξακολουθεί να διατηρεί υψηλό δείκτη άμεσης και κυκλοφοριακής ρευστότητας, σημαντικό ύψος διαθεσίμων και ιδιαίτερα χαμηλό δανεισμό. Καθ’όλη δε τη χρήση του 2010, προετοίμασε τις απαραίτητες στρατηγικές κινήσεις που θα την οδηγήσουν σε ένα νέο κύκλο επιχειρηματικής ανάπτυξης και οι οποίες υλοποιούνται και θα αποτυπωθούν το αμέσως προσεχές διάστημα. Συγκεκριμένα: ∼Μ ετά από συμφωνία με την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου ανέλαβε την διανομή ενός νέου πολύ σημαντικού προϊόντος που είναι η κάψουλα μαστίχας. Το προϊόν έχει εγκριθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων ως ειδικό τρόφιμο, θα διανέμεται στα φαρμακεία και το λανσάρισμα του θα αρχίσει τον Απρίλιο του 2011 από την έκθεση Pharma Hellas. ∼Η εταιρεία ήλθε σε συμφωνία με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών για την ίδρυση ενός μοντέρνου παντοπωλείου Ελληνικών-μεσογειακών προϊόντων στο επίπεδο των αφίξεων το
οποίο και θα τεθεί σε λειτουργία την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου του 2011. ∼Π ροετοιμάσθηκε ένα ξεχωριστό νέο προϊόν, το λικέρ μαστίχας ENOSIS, που θα λανσάρει η εταιρεία μέσα στον Απρίλιο του 2011. ∼Ε ίναι στο τελικό στάδιο συμφωνίας οι συζητήσεις για την ανάληψη της διανομής σειράς παραδοσιακών προϊόντων, συμφωνία που αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία της εταιρείας. ∼ Σ ε συνεργασία με τη Γαλλική εταιρεία στρατηγικής ανάπτυξης, διαφήμισης και επικοινωνίας AIR PARIS, προσδιορίστηκε η εταιρική ταυτότητα που θα υιοθετήσει η εταιρεία στο μέλλον, η οποία ταυτόχρονα θα αποτελέσει την πλατφόρμα της εταιρικής στρατηγικής, με στόχο τη διεθνή ανάπτυξη και την επανατοποθέτηση της μάρκας mastihashop στην Ελληνική αγορά. ∼Ε πανεκτιμήθηκαν στο σύνολό τους, τα σημεία πώλησης και οι δαπάνες της εταιρείας και υιοθετήθηκε μια αυστηρή πολιτική περιορισμού των δαπανών και απόσυρσης από σημεία πώλησης με διαχρονικά αρνητικά αποτελέσματα. ∼Α νακαινίσθηκαν τα καταστήματα της εταιρείας (mastihashop) στη Χίο και στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. ∼Η εταιρεία σύναψε συμφωνίες διανομής για τα προϊόντα ΕΡΓΟΝ, ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, και MR & MRS GREEK.
Όμιλος Χατζηιωάννου Οικονομικά αποτελέσματα
Η χρήση 2010 χαρακτηρίστηκε από τα σημαντικά δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Παρά το δυσμενές αυτό περιβάλλον, η εταιρεία συνεχίζει την υλοποίηση του επιχειρηματικού της σχεδίου με ενέργειες ενδυνάμωσης της προϊοντικής ταυτότητας των brands Venus Victoria και Belinda καθώς και της αναδιάρθρωσης και ανάπτυξης των κατάλληλων καναλιών διανομής για την επέκταση της δραστηριότητας στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Παράλληλα και στο πλαίσιο της στρατηγικής απόφασης της Eταιρείας για επικέντρωση στην εμπορία των επωνύμων προϊόντων και απεμπλοκή από τις μη κύριες δραστηριότητές της, αποφασίστηκε τον Φεβρουάριο του 2011 η σταδιακή διακοπή της παραγωγικής δραστηριότητας. Με την ενέργεια αυτή απελευθερώνονται πόροι της εταιρείας μέσω των οποίων θα αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην κατακερματισμένη αγορά του γυναικείου εσωρούχου και στην εμπορία επωνύμων ρούχων, τομέα στον οποίο με επιτυχία έχει δραστηριοποιηθεί η διοίκηση τα τελευταία χρόνια μέσω της θυγατρικής SPRIDER STORES.
Στο πλαίσιο των ανωτέρω, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών στη χρήση του 2010 ανήλθε σε €180.283 χιλ. έναντι €192.224 χιλ. τη χρήση 2009, σημειώνοντας μείωση κατά 6,2%, η οποία κρίνεται εύλογη, δεδομένων των αρνητικών συνθηκών που επικρατούν στον τομέα του λιανικού εμπορίου. Σημειώνεται ότι η δραστηριότητα και τα αποτελέσματα του Ομίλου ΧΑΤΖΗΪΩΑΝΝΟΥ επηρεάζονται κατά κύριο λόγο από την πορεία της θυγατρικής του Ομίλου SPRIDER STORES Α.Ε., ο κύκλος εργασιών της οποίας μειώθηκε λόγω του γενικότερου αρνητικού οικονομικού περιβάλλοντος. Τα ενοποιημένα μικτά κέρδη διαμορφώθηκαν σε €72.442 χιλ. έναντι €93.082 χιλ. το 2009, σημειώνοντας μείωση κατά 22,2%, η οποία αποδίδεται στη διάθεση από τη μητρική σε τρίτους πελάτες, αποθεμάτων περασμένης μόδας σε τιμές χαμηλότερες από το κόστος κτήσης αυτών, στην περαιτέρω απομείωση της αξίας αποθεμάτων ύψους €6,635 χιλ. λόγω ελαττωματικής παραγωγής καθώς και της καταγραφής ελλειμμάτων απογραφής και καταστροφών.
ΧΡΗΜΑ 79
τα νέα της αγοράς
04/11
Χ Interamerican
Στο Συνέδριο της GAMA International Για μια ακόμη χρονιά η INTERAMERICAN, με τη συμμετοχή και πάλι της πιο πολυπρόσωπης ελληνικής αποστολής στο ετήσιο συνέδριο της GAMA International, έδωσε δείγμα του σταθερού ενδιαφέροντός της για τη συνεχή βελτίωση του γνωστικού και επαγγελματικού επιπέδου των Συντονιστών του Δικτύου της στις πωλήσεις. Στο φετινό Συνέδριο του παγκόσμιου οργανισμού, που διεξήχθη από τις 19 έως τις 28 Μαρτίου στην Ουάσινγκτον, η INTERAMERICAN συμμετείχε με εννέα Συντονιστές της, που είχαν μαζί τους και τον Γενικό Διευθυντή Πωλήσεων και Marketing Γιώργο Μαυρέλη. Η εξαίρετη διάκριση του “First in Class Award” φέτος απονεμήθηκε στον Βασίλη Βασιλόπουλο. Με αυτή την ανώτατη διάκριση, η GAMA αναγνωρίζει στο πρόσωπο του βραβευόμενου τη ξεχωριστή ηγετική ικανότητα στη δημιουργία Ασφαλιστικών Συμβούλων. Με το Gold Βραβείο τιμήθηκαν οι Απόστολος Δοκούζης, Δημήτρης Φαραντούρης, Νίκος Χαμουζάς και Φώφη Θωμοπούλου, ενώ με το Silver οι Κώστας Παναγόπουλος, Γιάννης Τοζακίδης και Ηλίας Αντωνίου. Ο Γιώργος Μαυρέλης, αναφερόμενος στο φετινό Συνέδριο της GAMA τόνισε: “Ήταν μια πολύ ουσιαστική εμπειρία για όλους μας, μια μύηση στις πιο μοντέρνες και προχωρημένες αντιλήψεις και μεθοδολογίες για τη διεύθυνση μιας ασφαλιστικής Μονάδας. Για την INTERAMERICAN, η συμμετοχή των κορυφαίων Συντονιστών της στο θεσμό επιβεβαιώνει την εταιρική στρατηγική για τη συνεχή ανάπτυξη των ανθρώπων της στις πωλήσεις και τη βελτίωση του επαγγελματισμού. Η τέχνη να διατηρεί ένας manager τα κορυφαία ταλέντα, να δημιουργεί τις καλύτερες προοπτικές για τη Μονάδα του μέσα από την παραγωγική δουλειά, να διαχειρίζεται άριστα τη διαδικασία του προσανατολισμού των συνεργατών του, να σχεδιάζει με ακρίβεια την επόμενη ημέρα, είναι θέματα που συζητήθηκαν φέτος και διεύρυναν τους ορίζοντές μας. Το εφόδια αυτά χαρακτηρίζουν τους Συντονιστές μας που συμμετέχουν στα Συνέδρια της GAMA και αποτελούν ειδοποιό διαφορά σε μια αγορά που είναι, πλέον, απαιτητική ως προς της διαμόρφωση του δυναμικού των πωλήσεων. Η επαγγελματική ποιότητα των Συντονιστών αποτελεί το κύριο στοιχείο στο νέο μοντέλο του Δικτύου Πωλήσεων της INTERAMERICAN”.
Positive Energy
Κατασκευή πάρκου ισχύος 4,13 ΜWp στο Ν. Αργολίδας Στην Positive Energy ανέθεσε η εταιρεία Capital Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας A.E. (Capital), την προμήθεια εξοπλισμού, κατασκευή και θέση σε λειτουργία φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 4,13 ΜWp στο Νομό Αργολίδας. Η κατασκευή του πάρκου θα ξεκινήσει το δεύτερο εξάμηνο του 2011 και η ολοκλήρωσή του αναμένεται το τέταρτο τρίμηνο του ιδίου έτους. Ένα έργο σημαντικής περιβαλλοντικής αξίας, αφού από τη λειτουργία του, αναμένεται η εξοικονόμηση ετησίως 6.300 τόνων ρύπων διοξειδίου του άνθρακα (CO2), δηλαδή όσο απορροφά ένα δάσος 300.000 δέντρων μέσα από τη φωτοσύνθεσή του και θα παράγονται ετησίως πάνω από 6.200.000 kWh, δηλαδή όσο θα κατανάλωναν σε ετήσια βάση περίπου 1.400 νοικοκυριά. Το σημαντικό αυτό έργο 80 Απρίλιος 2011
ξεκινά σε μία δύσκολη οικονομική συγκυρία όπου η χώρα μας έχει περισσότερο ανάγκη από ποτέ την υλοποίηση αποδοτικών επενδύσεων που συμβάλλουν στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και υλοποιούνται με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος που αποτελεί πλέον παγκόσμια προτεραιότητα. Επιπλέον, σημαντικό θα είναι και το όφελος σε κοινωνικό επίπεδο καθώς η υλοποίηση του έργου αναμένεται να δημιουργήσει από 40 έως 60 νέες θέσεις εργασίας. Η χρηματοδότηση του έργου αναμένεται να γίνει από την Τράπεζα EFG Eurobank Ergasias. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Capital κ. Γ. Καλογηράτος, δήλωσε σχετικά: “Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που η Capital, μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης του πρώτου σημαντικού έργου στον χώρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ξεκινώντας με μια σημαντική επένδυση στον χώρο των φωτοβολταϊκών, σε συνεργασία με έναν από τους πλέον αξιόλογους EPC Contractors στη χώρα μας. Διαθέτουμε ένα δυναμικό επενδυτικό πλάνο και προσβλέπουμε στην υλοποίησή του μέσα από την υγιή εξέλιξη της αγοράς και τη δημιουργία αξιόπιστων συνεργασιών”.
Ε.Ι.Α.Σ – DEREE
Διοργανώνουν εκπαιδευτικό πρόγραμμα Τo Ετήσιo Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Ασφαλιστική Αγορά: Οργάνωση & Διοίκηση», είναι μία νέα συνεργασία του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος και του Ελληνικού Ινστιτούτου Ασφαλιστικών Σπουδών (Ε.Ι.Α.Σ.) και απoτελεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης. Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε φιλόδοξους και δυναμικούς υπαλλήλους ή στελέχη Ασφαλιστικών Εταιρειών, Χρηματοοικονομικών Εταιρειών και Τραπεζών, Εταιρειών ή Μονάδων Πωλήσεων που επιθυμούν να μετεκπαιδευτούν στη Διοίκηση και Οργάνωση Επιχειρήσεων και στο οικονομικό περιβάλλον της αγοράς, προκειμένου να βελτιώσουν τις επαγγελματικές τους προοπτικές και να ενισχύσουν τις δυνατότητες επαγγελματικής και ενδοεπιχειρησιακής εξέλιξής τους. Το Πρόγραμμα απευθύνεται, επίσης, σε τελειόφοιτους ή νέους πτυχιούχους Α.Ε.Ι και Τ.Ε.Ι., που επιθυμούν να εμπλουτίσουν τις ακαδημαϊκές τους γνώσεις με την εμπειρία που τους προσφέρουν οι εφαρμογές αυτού του, επιχειρησιακά προσανατολισμένου, προγράμματος μετεκπαίδευσης. Και επιπλέον σε υποψηφίους που δεν εργάζονται στην ασφαλιστική αγορά, αλλά ενδιαφέρονται να σταδιοδρομήσουν σ’ αυτήν. Τα μαθήματα θα διεξάγονται στις εγκαταστάσεις του DEREE – The American College of Greece,Ξενίας 6-8, Αθήνα 115 28 (στάση μετρό Μέγαρο Μουσικής) κάθε Δευτέρα & Τετάρτη από 16.30 – 20.45 ή Δευτέρα από 16.30 – 20.45 και Παρασκευή από 09.00– 15.45. Έναρξη του Προγράμματος: Παρασκευή 13 Μαΐου 2011, ώρα 09.00. Η διδασκαλία των μαθημάτων θα πραγματοποιείται στα Ελληνικά.
Αναπτύξτε και εσείς την επιχείρησή σας με το AdSense Με ιδιαίτερη επιτυχία ολοκληρώθηκε η ημερίδα που διοργάνωσε η Google με θέμα «Αναπτύξτε την επιχείρησή σας με το AdSense», την Τετάρτη 23 Μαρτίου στο ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με στόχο να βοηθήσει τους εκδότες του AdSense να μεγιστοποιήσουν τα έσοδά τους από την εφαρμογή. Η ανταπόκριση ήταν ενθουσιώδης και περίπου 100 εκδότες από τα μεγαλύτερα ελληνικά websites αλλά και από μικρά blogs συμμετείχαν για να ενημερωθούν για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αναπτύξουν την επιχείρησή τους χρησιμοποιώντας το AdSense. Το Google AdSense επιτρέπει στους εκδότες να μεγιστοποιήσουν τα έσοδα που έχουν από τα websites ή τα blogs τους, ανεξαρτήτως του μεγέθους τους, προβάλλοντας στοχευμένες διαφημίσεις Google. Οι εκδότες που συμμετείχαν στην ημερίδα δήλωσαν πολύ ικανοποιημένοι για την ευκαιρία που τους δόθηκε να γνωριστούν μεταξύ τους αλλά και να ανταλλάξουν τις εμπειρίες και απόψεις
τους σχετικά με τις καλύτερες πρακτικές στην online διαφήμιση. Η Google προσκάλεσε ειδικά για την περίσταση, εξειδικευμένα στελέχη από το Δουβλίνο, το Λονδίνο και την Κωνσταντινούπολη για να εκπαιδεύσουν τους εκδότες της ημερίδας στο AdSense. Μεταξύ των ομιλητών ήταν ο Στέφανος Λουκάκος (Country Director Ελλάδας), η Lidia Oshlyansky (User Experience Expert, με έδρα το Λονδίνο), η Milena Djuricic (You Tube & Display Sales Lead για την Ν/Α Ευρώπη, με έδρα την Κωνσταντινούπολη) αλλά και ειδικοί στη βελτιστοποίηση του AdSense από όλη την Ευρώπη. Επιπλέον, η Ελένη Παντζάρη από το ricardo.gr προσέφερε την εμπειρία της αναφορικά με το Google AdSense από την πλευρά του διαφημιζόμενου ενώ ο ιδιαίτερα επιτυχημένος εκδότης του madata.gr παρουσίασε ένα case study για την εμπειρία του με το AdSense και μοιράστηκε με το κοινό συμβουλές βελτιστοποίησης. Ανάμεσα στα μέρη της ημερίδας που ξεχώρισαν ήταν οι κατ’ ιδίαν συναντήσεις για την εξατομικευμένη βελτιστοποίηση του AdSense, στις οποίες κάθε συμμετέχων είχε τη δυνατότητα να συζητήσει με τους ειδικούς του Google AdSense και να λάβει συμβουλές προσαρμοσμένες στις ανάγκες του, τόσο για το website του όσο και για τη φιλοξενία διαφημίσεων σε αυτό.
Amway
Προσφέρει 1,2 εκατ. δολάρια στα θύματα της Ιαπωνίας Στις 14 Μαρτίου 2011 ο John Parker, πρόεδρος της Amway στην Ιαπωνία, δήλωσε πως η Amway Global και η Amway Japan Limited, θα προσφέρουν πάνω από 100 εκατομμύρια γιέν - $1,2 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, σε χρηματικές και προϊοντικές δωρεές για να υποστηρίξουν τις προσπάθειες αρωγής και βοηθείας στην Ιαπωνία μετά από το σεισμό και το τσουνάμι που έπληξαν τη χώρα στις 11 Μαρτίου 2011. Στο πλαίσιο της Καμπάνιας One by One™ της Amway για τα παιδιά, η εταιρεία, οι διανομείς και οι υπάλληλοι θα υποστηρίξουν τις τοπικές μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανισμούς ανθρωπιστικής βοήθειας και ιδιαίτερα εκείνους που εστιάζουν στα παιδιά. Επίσης, η Amway Global θα συνεισφέρει στο φιλανθρωπικό έργο των υπαλλήλων της και των διανομέων της εταιρείας παγκοσμίως διπλασιάζοντας το ποσό που θα καταβάλουν για αυτό το σκοπό, με δωρεές ύψους έως $250.000 δολαρίων ΗΠΑ. Το πρόγραμμα αυτό των ενεργειών ξεκίνησε στις 14 Μαρτίου και θα ολοκληρωθεί στις 21 Μαρτίου. Μέσα στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας αρκετές θυγατρικές της Amway ανά τον κόσμο θα συγκεντρώσουν χρήματα για τους πληγέντες της Ιαπωνίας με αντίστοιχους τρόπους. Ο John Parker, πρόεδρος της Amway Japan, ανέφερε πως: «Εκφράζουμε τη βαθιά μας θλίψη σε όλα τα θύματα αυτής της απερίγραπτης καταστροφής και όσο θα μαθαίνουμε για τις ανάγκες των περιοχών που έχουν πληγεί, εμείς θα συνεχίσουμε να παρέχουμε πρόσθετη υποστήριξη στις πληγείσες περιοχές». O Executive Vice President της Amway, Jim Payne δήλωσε σχετικά με την πρωτοβουλία της εταιρείας: «Η Amway έχει ενεργοποιήσει το παγκόσμιο δίκτυο της για την Ιαπωνία. Παρέχουμε έναν μηχανισμό αρωγής και βοηθείας με σκοπό να κινητοποιήσουμε τους υπαλλήλους και τους διανομείς να προσφέρουν ενεργά τη βοήθειά τους και θα συνεχίσουμε αυτές τις προσπάθειες και στο μέλλον». ΧΡΗΜΑ 81
Χ δια ταύτα...
α ι γ ό λ α λ άλ ι χ Ό α κ ι ό ρ Τ ν η τ σ α ρ έ α του Οι συνθήκες για την ελληνική οικονοµία παραµένουν όχι µόνο δύσκολες αλλά κάτι πολύ χειρότερο
Ε
✒ Τα πρώτα δείγµατα σοβαρής εργασίας έγιναν ορατά ίναι βυθισµένες σε µια αστείρευτη αµαπό τον –χωρίς παρερµηνείες- από την τελευταία επίσκεψη φιβολία, που εκτείνεται όχι µόνο στους Γιάννη Βερµισσώ της τρόικας στη χώρα. Ζήτησαν γραπτή ενηµέρωση αριθµούς, ακόµη περισσότερο φθάνει µέχρι –όχι λόγια- για τα µέχρι τώρα αποτελέσµατα αλλά και τα σχέδια και τα πρόσωπα –που κυβερνούν- και τις «συνταγές» για το µέλλον. Για να γνωρίζουν τι θα απαιτήσουν στην επόµενη που εφαρµόζονται και τις αποφάσεις που λαµβάνονται. επίσκεψη και τι, αλλά και ποιους θα ελέγξουν. Δεν είναι αλλαΚάτω από αυτές τις συνθήκες οµηρίας, η ελληνική κοινωνία γή στάσης αυτή. και φυσικά η επιχειρηµατικότητα δεν µπορούν να λειτουργήσουν. Και είναι πολύ φυσικό όχι µόνο να µην κινείται τίποτε Είναι µια σοβαρή προσέγγιση των πραγµάτων. Μέχρι σήµερα, λόγω αντικειµενικών προβληµάτων, αλλά να µην κινείται και διαπιστώνουν όσοι ασχολούνται µε την οικονοµία –πολλώ δε τίποτα λόγω φόβου για το επόµενο διάστηµα. µάλλον αυτοί που ανέλαβαν να την ανατάξουν- ότι η φοροδιαφυγή αντιµετωπίστηκε µε κάποιο τρόπο, αλλά δεν λύθηκε το Το ζητούµενο όµως δεν είναι ο φόβος, ούτε το ρίσκο που αναπρόβληµα. Ο φοροεισπρακτικός µηχανισµός επιχειρήθηκε να λαµβάνει ή δεν αναλαµβάνει κάποιος. Ούτε αν η κατεύθυνση αλλαχθεί αλλά το πρόβληµα δε λύθηκε. Η εξυγίανση του δηµόπου σήµερα ακολουθείται είναι η σωστή ή όχι. Το ζητούµενο σιου τοµέα επιχειρήθηκε, αλλά δεν επετεύχθη σε βαθµό που να είναι αν γνωρίζουµε για τις προθέσεις της τρόικας απέναντι λυθεί το πρόβληµα. στην χώρα και πώς αυτή θα περάσει στην πράξη. Και όπως όλα δείχνουν τα περιθώρια για ελαστική αντιµετώπιση της χώρας στενεύουν. Η αίσθηση είναι ότι η τρόικα ήλθε για να κάνει Ο Καλλικράτης ήλθε αλλά τα έσοδα που αναµένονται από τη δουλειά. Και γελιέται όποιος νοµίζει ότι έλαβε λάθος µέτρα και λειτουργία του δε φαίνεται να έρχονται. Συνεπώς, µόνο επί αυτών, τα λόγια και οι προθέσεις ήταν πολλές αλλά τα αποτελέακολούθησε ήπια τακτική για το πρώτο διάστηµα παρουσίας σµατα δεν ήταν τα αναµενόµενα. της στην χώρα. Όχι. Ακολούθησε την τακτική αυτή που έπρεπε Εδώ δεν χρειάζονται εκτιµήσεις, χρειάζονται αποτελέσµατα. να ακολουθήσει. Άκουσε, είδε, συζήτησε και προχώρησε. Όσο Όπως σε κάθε προσπάθεια. Διαφορετικά αναφερόµαστε σε δεν διαπιστώνεται πρόοδος τόσο και η συνταγή θα γίνεται πιο λόγια του αέρα… στεγνή.
82 Απρίλιος 2011
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00W
ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00W
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00W
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00W
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00W
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 120,00W
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00W
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00W
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 15,00W (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α)
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιµος, Fax: 210 998 4953
Υπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu
ΧΡΗΜΑ
www.hrima.gr
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΧΡΗΜΑ τ.371 / 04.2011
H «ΑΚΤΙΝΟΓΡΑΦΙΑ» ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟΥ 2011 ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ Χριστίνα Σακελλαρίδη Πρόεδρος ΠΣΕ
Αναγκαία η προχρηµατοδότηση των εξαγωγών Οι τράπεζες πρέπει να πιστέψουν στις εξαγωγικές προοπτικές των επιχειρήσεων
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.371 / 04.2011 / K 6.00
Μεγάλο ρίσκο τα κρατικά οµόλογα για τις τράπεζες
αποκλειστικότητα