ΧΡΗΜΑ #373 by ethosMEDIA

αποκλειστικότητα

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

«Xρυσές» ευκαιρίες αναμένουν την είσοδο επενδυτών

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.373 / 06.2011 / € 6.00

Τράπεζες: Κίνδυνος από τους κερδοσκόπους του ηλεκτρονικού trading

τ.373 / 06.2011

ΑΓΟΡΑ ENEΡΓΕΙΑΣ Επενδυτικές προκλήσεις και μεγαλεπήβολα πρότζεκτ

Διονύσης Φιλιώτης Πρόεδρος ΣΦΕΕ

Η κρατική παρεμβολή δημιουργεί «καρτέλ» στην αγορά του φαρμάκου Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ θεωρεί ότι ο τρόπος που παρεμβαίνει το κράτος στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στην αγορά του φαρμάκου, προκαλεί συνθήκες στρέβλωσης του ελεύθερου ανταγωνισμού.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

2 Γιάννης Βερμισσώ, Σύμβουλος Έκδοσης

ΟΧΙ ΑΛΛΗ ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ Το οικονομικό περιβάλλον παραμένει σε αστάθεια, παρά τις προσπάθειες που έχουν μέχρι σήμερα καταβληθεί.

ανησυχία για το μέλλον δεν έχει καμφθεί, αντιθέτως παραμένει τόσο ζωντανή, που λειτουργεί αποτρεπτικά ακόμα και για επιχειρηματικές περιπτώσεις που όχι μόνο δεν αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά βρίσκονται και σε πολύ καλύτερη θέση από άλλες. Αυτό, άλλωστε, είναι γνωστό στους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες οι οποίοι, με τη σειρά τους, από τη μια πλευρά διαμηνύουν ότι λαμβάνονται μέτρα για την ανάπτυξη, την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, την κατάργηση των γραφειοκρατικών εμποδίων και πολλά άλλα, ενώ από την άλλη διαπιστώνουν ότι όλα αυτά – τα θετικά δεν έχουν περάσει στην πραγματική οικονομία και ανησυχούν για το «τι μέλλει γενέσθαι». Στο πλαίσιο αυτό, συχνά, οι κυβερνώντες μιλούν για την ανάγκη να διαμορφωθεί κλίμα αισιοδοξίας και αλλαγής, περιβάλλον απαλλαγμένο από τη δυσθυμία που επικρατεί σήμερα και χωρίς γενικόλογες εκτιμήσεις απαισιοδοξίας του τύπου «τίποτε δεν αλλάζει», «όλα πάνε προς το χειρότερο» και «ελπίδα δεν υπάρχει». Δηλαδή να τεθεί ένα τέλος στη μόνιμη και εύκολη καταστροφολογία.

Είναι αλήθεια ότι, εδώ και αρκετό καιρό, πολλοί «διέρχονται» τη γενικευμένη επιχειρηματολογία και, χωρίς σαφές όριο, άποψη ότι η οικονομία βουλιάζει, επιβαρύνοντας όλους και όλα, αδιακρίτως. Επίσης, πέρασε πολύς χρόνος από τότε που οι επιχειρήσεις βίωσαν - και συνεχίζουν να βιώνουν - τη συρρίκνωση της δραστηριότητάς τους. Ομολογουμένως, η εποχή είναι δύσκολη και οι συνθήκες το ίδιο. Γι’ αυτό και επιβάλλεται μια στροφή στην αντιμετώπιση των πραγμάτων και κυρίως απαιτείται ψυχραιμία. Τα παρελθόν έφυγε και το μέλλον είναι μπροστά. Δεν μπορεί το επιχειρείν – ένα μέρος του - να στέκεται επί των ερειπίων. Και εδώ θα συμφωνήσουμε με τις απόψεις κορυφαίων υπουργών, οι οποίοι μιλούν – όπως προαναφέραμε- για επιτακτική αλλαγή του τρόπου αντιμετώπισης των πραγμάτων. Σαφώς και έχουν δίκιο, διότι αν παρατηρήσει κανείς επιχειρηματικές προσπάθειες που όχι μόνο πετυχαίνουν στην εγχώρια αγορά, αλλά προχωρούν και σε ξένες αγορές, τότε μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η επιχειρη-

ματικότητα ούτε σταματά ούτε συγκρατείται ούτε περιορίζεται. Αντιθέτως προοδεύει, όταν διακρίνεται από στόχευση, δουλειά, επιμονή και υπομονή. Εκατοντάδες επιχειρήσεις, σήμερα, κάνουν άλματα και εκατοντάδες άλλες «βυθίζονται». Ο λόγος μπορεί να είναι συγκυριακός, μπορεί να είναι ευθύνη του επιχειρηματία, μπορεί όμως να είναι και το πέρασμα σε μιαν άλλη εποχή που επιταχύνθηκε από την οικονομική κρίση. Μπορεί να είναι πολλά πράγματα. Μπορεί η επιχειρηματικότητα να αλλάζει και να χρειάζονται νέες κινήσεις. Ενδέχεται να χρειάζονται νέες πρωτοβουλίες σαν αυτές που σήμερα αναπτύσσονται σε πείσμα των καιρών και όσων λένε ότι «βυθιζόμαστε». Πάντως, επιβάλλεται να γίνουν νέες κινήσεις και, επιτέλους, να σταματήσει η ασθενής τακτική αποδοχής της έξωθεν τιμωρίας…

ΧΡΗΜΑ τ.373, Ιούνιος 2011

4 Ιούνιος 2011

εν αρχή...

Ανανεώσιμες Πηγές Δίνουν ελπίδες ανάκαμψης

Αγορά Ενέργειας Επενδυτικές προκλήσεις και μεγαλεπήβολα πρότζεκτ

Pharma Money Conference Κρίσιμο στοίχημα η ανάπτυξη της φαρμακοβιομηχανίας

52 12

Τουρισμός Θετικά τα σημάδια στο εξάμηνο

Σοφοκλέους Οι «χρυσές» ευκαιρίες του Χ.Α. αναμένουν την είσοδο επενδυτών

Deutsche Bank Το παρασκηνιακό παιχνίδι και η έλευση στην Αθήνα

6 Ιούνιος 2011

περιεχόμενα τ.373/06.2011 34 ~ SPECIFAR Εξαγοράστηκε από την Watson Pharmaceuticals 73 ~ FOLLI FOLLIE Κινεζικά κεφάλαια από τον όμιλο Fosun ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

74 ~ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Σαράντης, Βιοχάλκο

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Δ. Φιλιώτης θεωρεί ότι ο τρόπος που παρεμβαίνει το κράτος στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στην αγορά του φαρμάκου, προκαλεί συνθήκες στρέβλωσης του ελεύθερου ανταγωνισμού και συμβάλλει στη δημιουργία διαφόρων «καρτέλ» στο χώρο

76 ~ EUROMONEY Τράπεζες: Κίνδυνος από τους κερδοσκόπους του ηλεκτρονικού trading

ΧΡΗΜΑ τεύχος Ιουνίου 2011

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΞΗ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Λίλιαν Μαργαρίτη margariti.l@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

ΦΩΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ ΦΩΤΟ PRESS Hλίας Αναγνωστόπουλος

ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu Άντα Σεϊμανίδη seimanidi.a@ethosmedia.eu

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

Κωνσταντίνος Χριστοφιλέας oikonomia28@yahoo.gr

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu

ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu

ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu

ΔΙΟΡΘΩΣΗ Αμαλία Λούβαρη amalia.louvari@gmail.com

ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ αποκλειστικότητα EUROMONEY

ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε. ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Αλοίμονος Α.Ε.

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-

μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470

ΔΙΑΝΟΜΗ

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648

~ Το τεύχος που κρατάτε στα

χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

04 ~ Εν αρχή: Όχι άλλη στασιμότητα 10 ~ Επικαιρότητα: Οι ισορροπίες του μακροπρόθεσμου πλαισίου 61 ~ Έρευνα Ιcap: Με την...όπισθεν η αγορά αυτοκινήτου 78 ~ Στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών 80 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: Διογκώνεται η πολιτική αναξιοπιστία

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Διονύσης Φιλιώτης Πρόεδρος ΣΦΕΕ Η κρατική παρεμβολή δημιουργεί «καρτέλ» στην αγορά φαρμάκου ΧΡΗΜΑ 7

Η επιχειρηματικά φιλική Ελλάδα Λεζάντα

Ποιες προοπτικές επιτυχίας έχει άραγε στην Ελλάδα, τη χώρα των αγανακτισμένων πολιτών, ένα σχέδιο δράσης για μια «Επιχειρηματικά Φιλική Ελλάδα»; 2 από την

Άντα Σεϊμανίδη

Η αναφορά μας γίνεται στο υπό επεξεργασία νομοθετικό πλαίσιο γενικών αρχών και κανόνων για τη «φιλική προς τις επιχειρήσεις Ελλάδα», που στοχεύει στην εξουδετέρωση των βασικών προβλημάτων της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι δράσεις, που έχουν ως σημείο αναφοράς όλο τον κύκλο ζωής μιας επιχείρησης, από την ίδρυσή της μέχρι και τη λύση της λειτουργίας της, ζητούν στήριξη, διευκόλυνση και απλοποίηση Προς αυτή δε την κατεύθυνση, στοχεύουν τα περίπου εβδομήντα αντικίνητρα στην επιχειρηματικότητα, που επιχειρεί να άρει το σχέδιο δράσης για μια «Επιχειρηματικά Φιλική Ελλάδα». Για την κατάρτιση της σχετικής λίστας αντικινήτρων επιστρατεύτηκαν 11 συναρμόδια υπουργεία, ακαδημαϊκοί και συλλογικοί φορείς, εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας, των επιμελητηρίων και ασφαλώς των απαραίτητων πλέον «πρώτων εξαδέλφων» μας, εκπροσώπων της τρόικας. Σύσταση επιχείρησης, εγκατάσταση επιχείρησης, εργασιακά και ασφαλιστικά θέματα, μεταφορές (εγχώριες - διασυνοριακές), προβλήματα στη λειτουργία των αγορών, συναλλαγές με το δημόσιο - ανάληψη κρατικών προμηθειών, υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2007-2013, δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης, λύση - εκκαθάριση επιχείρησης: Πρόκειται για τις επίμαχες δράσεις, που αναζητούν απλοποίηση.

17 09

Στη χώρα των αγανακτισμένων

Από τα 11 Λεζάντα συναρμόδια υπουργεία, το καθένα ξεχωριστά έχει δεσμευτεί για την ένταξη των δράσεων αρμοδιότητάς του στο νομοθετικό του έργο. Το συντονισμό της υλοποίησης του σχεδίου έχει αναλάβει το υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, υπό την προσωπική εποπτεία του αναπληρωτή υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, κ. Σ. Ξυνίδη και το σχέδιο δράσης θα δοθεί στη δημοσιότητα μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Κάλλιο αργά, κατά την παροιμία, παρά ποτέ. Η στήλη πάντως ελπίζει, ότι η «φιλική» για τους επιχειρηματίες Ελλάδα, που θα προκύψει από όλες τις αγωνιώδεις προσπάθειες που προσφάτως καταβάλλονται, θα προλάβει να δημιουργηθεί προτού οι εκπρόσωποι των αγανακτισμένων επιχειρήσεων, που σήμερα πασχίζουν για την επιβίωση, προστεθούν στη σημερινή μάζα των αγανακτισμένων πολιτών και τότε είναι που «θα γίνει της τρελλής»! Λεζάντα

Το πραγματικό πάντως «στοίχημα» για τη φιλική προς τον επιχειρηματία Ελλάδα παραμένει η δημιουργία ενός σταθερού ρυθμιστικού και φορολογικού πλαισίου, που θα ενθαρρύνει, μέσα από τα κατάλληλα κίνητρα, τις νέες επενδύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα «πυροδοτήσουν» την επανεκκίνηση της οικονομίας. «Πετάξτε το φορολογικό σας σύστημα και δημιουργήστε ένα νέο, απλούστερο», τόνισε χαρακτηριστικά ο Steve Forbes, στην ομιλία του στο πλαίσιο του πρόσφατου 1ου Greek Power Summit, επισημαίνοντας την ανάγκη μιας ολοκληρωμένης οικονομικής πολιτικής, «όπου τα μέτρα ανάπτυξης θα παίζουν σημαντικό ρόλο, ώστε η Ελλάδα να καταστεί το Χονγκ Κονγκ ή η Νέα Ζηλανδία των Βαλκανίων». Από το στόμα του... και στης τρόικας το αυτί!

Λεζάντα

οδός ανάπτυξης... 82 Λεζάντα

8 Ιούνιος 2011

επικαιρότητα

ΟΛΙ ΡΕΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ

Πολύ χειρότερη η εναλλακτική της χρεοκοπίας «Tο ελληνικό Κοινοβούλιο θα καταφέρει να εγκρίνει τις μεταρρυθμίσεις λιτότητας που απαιτούνται, προκειμένου να διασφαλίσει την καταβολή της επόμενης δόσης. Είμαι βέβαιος πως η Ελλάδα θα καταφέρει να λάβει τις απαιτούμενες αποφάσεις, καθώς η εναλλακτική της χρεοκοπίας είναι πολύ χειρότερη για τη χώρα».

ΖΑΝ ΚΛΟΝΤ ΓΙΟΥΝΚΕΡ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ EUROGROUP

Η βοήθεια πρέπει να δίνει ελπίδα ανάπτυξης «Πρέπει να βρούμε μια λύση που θα αποφεύγει ένα ελληνικό χρεοστάσιο και οποιαδήποτε μορφή αξιολόγησης από τους οίκους η οποία θα προκαλούσε αυτόματα την απόρριψη από την ΕΚΤ των ελληνικών εγγυήσεων. Μελλοντικά ενδέχεται να γίνει απαραίτητη η επανεξέταση των επιτοκίων που πληρώνει η Ελλάδα για το πρώτο πακέτο βοήθειας. Η ιδέα ήταν να της δώσουμε ένα επιτόκιο που θα την ενθάρρυνε να αυξήσει τις προσπάθειές της. Θα πρέπει να δούμε, εν καιρώ, αν μπορούμε να το αλλάξουμε, αλλά αυτή τη στιγμή δεν αποτελεί βασικό ζήτημα. Οποιαδήποτε νέα βοήθεια πρέπει να δώσει ελπίδα στους Έλληνες πως η οικονομία μπορεί να μπει σε τροχιά ανάπτυξης».

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Οι επιπλέον περικοπές απελευθέρωσαν την...οργή «Έκλεισε, όντως, ένας κύκλος. Το μνημόνιο, το οποίο παρουσιάσαμε στη βουλή, αποτέλεσε αντικείμενο επανειλημμένης επαναδιαπραγμάτευσης και επέβαλε όλο και σκληρότερες θυσίες στο λαό. Πετύχαμε τα αποτελέσματα: το έλλειμμα μειώθηκε θεαματικά κατά πέντε μονάδες, δόθηκε ώθηση στις εξαγωγές και σχεδόν κανείς δεν πρόσεξε ότι, το πρώτο τρίμηνο, φέτος, επανήλθαμε σε αναπτυξιακή τροχιά, έστω και περιορισμένων, ακόμη, διατάσεων. Μόλις αποφασίσαμε επιπλέον περικοπές ύψους 6 δισ. ευρώ, ξέσπασε η οργή».

ΑΝΧΕΛ ΓΚΟΥΡΙΑ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΟΟΣΑ

Δεν πάει προς double-dip η οικονομία «Η παγκόσμια οικονομία επιβραδύνεται εξαιτίας ποικίλων παραγόντων, όπως η κρίση χρέους της Ευρωζώνης και ο αδύναμος κλάδος ακινήτων στις ΗΠΑ, ωστόσο δεν κατευθύνεται σε ύφεση double-dip. Οι παράγοντες που βρίσκονται πίσω από την ύφεση αυτή είναι οι πολιτικές αναταραχές στη Μέση Ανατολή, η κρίση χρέους στα κράτη της Ευρωζώνης, οι υψηλότερες τιμές των εμπορευμάτων, η φυσική καταστροφή στην Ιαπωνία, καθώς και τα προβλήματα του προϋπολογισμού των ΗΠΑ». 10 Ιούνιος 2011

ΟΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΤΟΥ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ

ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας ή, καλύτερα, η ενεργοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας, αποτελεί χωρίς αμφιβολία τον πρώτιστο στόχο της κυβέρνησης. Ταυτόχρονα, όμως, και μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, οπότε και θα αποδώσει οικονομική ευρωστία στα κρατικά ταμεία, η ελληνική κυβέρνηση καλείται - ακολουθώντας και το μνημόνιο - να καλύψει ελλείμματα, χρέη, «μαύρες τρύπες» και σαφώς τις καθημερινές ανάγκες πληρωμής των υποχρεώσεων της οικονομίας. Την ισορροπία αυτή που αναμφισβήτητα είναι εύθραυστη, είναι αναγκαίο η κυβέρνηση να τη διατηρήσει, λαμβάνοντας αποφάσεις που δε θίγουν ούτε την επιδιωκόμενη ανάπτυξη ούτε όμως και τη ροή των εσόδων τα οποία πρέπει και να αυξηθούν. Στο πλαίσιο της ισορροπίας αυτής, έγινε και η επιλογή των μέτρων που συνθέτουν το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2012-2015. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά, όπως φαίνεται, «βαραίνουν» περισσότερο προς την πλευρά των εισπράξεων, παρά προς την πλευρά της ανάπτυξης. Η εκτίμηση αυτή δημιουργεί προβληματισμό στο κατά πόσο τελικά τα εισπρακτικά μέτρα δε θα αποτελέσουν «βαρίδι» στην ανάπτυξη που η χώρα έχει ανάγκη και σίγουρα μπορεί να επιτύχει. Σε κάθε περίπτωση, τα μέτρα του μεσοπρόθεσμου πλαισίου θα υπερβούν κατά τις προβλέψεις τα 28 δισ. για το μεσοδιάστημα 2011-2015 (χωρίς να περιλαμβάνονται τα μέτρα ύψους 2,9 δισ. που θα ληφθούν το τελευταίο έτος), από τα οποία τα 6,4 δισ. ευρώ υπολογίζονται μόνο για το 2011. Πρέπει να επισημανθεί ότι τα μέτρα θα ισχύσουν είτε άμεσα είτε από το Σεπτέμβριο του 2011 είτε αναδρομικά από τον Ιανουάριο του 2011. Οι σημαντικότερες αλλαγές αναπτυξιακού χαρακτήρα, που προβλέπονται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα* και αναμένεται να συμβάλουν στην ανάπτυξη, είναι οι εξής: 1. Καταργήσεις και συγχωνεύσεις μεγάλου αριθμού υπηρεσιών, φορέων και οργανισμών του Δημοσίου, όπως εφορίες, τελωνεία, ασφαλιστικά ταμεία, υπηρεσίες πρόνοιας, κέντρα υγείας, αστυνομικά τμήματα, σχολεία και ΤΕΙ. Με τη μείωση των λειτουργικών δαπανών στα υπουργεία, θα εξοικονομηθεί 1% του ΑΕΠ ή 2,5 δισ. ευρώ, ενώ από τις συγχωνεύσεις και καταργήσεις 0,5% του ΑΕΠ ή 1,1 δισ. ευρώ. 2. Αλλαγή της αναλογίας προσλήψεων προς αποχωρήσεις στο δημόσιο σε 1 προς 10. Περιορισμός του αριθμού των συμβασιούχων 10% κατ’ έτος, με τη μη ανανέωση των συμβάσεων και με απολύσεις υπαλλήλων σε φορείς που θα καταργηθούν. 3. Εξορθολογισμός δαπανών υγείας με εξοικονόμηση 1,2 δισ. ευρώ ή 0,5% του ΑΕΠ και της ιατροφαρμακευτικής δαπάνης για εξοικονόμηση 1,5 δισ. ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ. 4. Αποκρατικοποιήσεις και μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου στη ΔΕΗ από το 51% στο 34%, στη ΔΕΠΑ στο 34%, στην ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, στον ΟΤΕ, στα ΕΛΤΑ, στον ΟΠΑΠ, στον ΟΔΙΕ και μετοχοποίηση των κρατικών λαχείων.

5. Δημιουργία Ταμείου Δημόσιας Περιουσίας, με τη συμμετοχή ξένων συμβούλων για την πώληση, την αξιοποίηση και εκμετάλλευση της ακίνητης δημόσιας περιουσίας, μετά από την πλήρη καταγραφή όλων των ακινήτων, και δημόσιας γης που έχει στην κατοχή της η ΚΕΔ, καθώς και η ΕΤΑ, με προτεραιότητα τα Ολυμπιακά Ακίνητα. ΕΙΣΠΡΑΚΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ Αντίβαρο, βέβαια, στην αναπτυξιακή διάσταση του μεσοπρόθεσμου πλαισίου θεωρούνται τα μέτρα εισπρακτικού χαρακτήρα, τα οποία είναι πολύ περισσότερα και βαραίνουν την επιχειρηματικότητα αλλά και τα φυσικά πρόσωπα, και είναι συνοπτικά τα εξής:

~ Τετραετής έκτακτη εισφορά ενός κλιμακωτού φόρου αλληλεγ-

γύης από 1% έως 3%, η οποία και θα εφαρμοστεί αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2011. Το μέτρο αυτό θα αφορά όσους διαθέτουν εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ ετησίως (12.000 έως 20.000 – 1%, 20.000 έως 50.000 – 2%, > 50.000 – 3%).

~ Κατάργηση των φοροαπαλλαγών για όσους έχουν υψηλά εισοδήματα και για τα χαμηλότερα εισοδήματα δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα.

~ Μείωση του αφορολόγητου ορίου των 400.000 ευρώ στα 200.000

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Προτεραιότητα η δίκαιη κατανομή βαρών «Άμεση προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι να καταστήσει εμφανέστερη τη δίκαιη κατανομή των βαρών και την ηθική ισορροπία των μέτρων. Έχω πλήρη συνείδηση της ευθύνης που αναλαμβάνω και της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η χώρα. Σέβομαι απολύτως τους πολίτες που διαμαρτύρονται. Υπάρχει πάντοτε περιθώριο για άμεσες, απλές και πρακτικές λύσεις σε ζητήματα που ταλαιπωρούν τον πολίτη και μπορούν να λυθούν μέσα από την κοινή λογική. Η σχέση μας με τους θεσμικούς μας εταίρους βασίζεται στην αξιοπιστία μας και είναι μια ανοικτή διαδικασία διαπραγμάτευσης προς αμοιβαίο όφελος. Το κομβικό σημείο είναι βεβαίως η βιωσιμότητα και η διαχειρισιμότητα του δημοσίου χρέους και γύρω από αυτό το θέμα υπάρχει ευρύτατη σύμπτωση απόψεων και άρα μια καλή βάση συνεννόησης με τις πολιτικές δυνάμεις που πιστεύουν στην ευρωπαϊκή ταυτότητα και την προοπτική της χώρας».

ΧΟΣΕ ΛΟΥΙΣ ΘΑΠΑΤΕΡΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ

ευρώ, για την εφαρμογή του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας.

~ Επιβάλλεται ειδικό τέλος ακινήτων, της τάξεως του 0,1%-0,2%

επί της αντικειμενικής αξίας, για ακίνητα αξίας άνω των 100.000 ευρώ, το οποίο θα ενσωματωθεί ως νέο ΕΤΑΚ στους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

~ Επιβάλλεται εισφορά αλληλεγγύης της τάξεως του 3% υπέρ των

ανέργων στον ΟΑΕΔ από τους δημοσίους υπαλλήλους, μέρος της οποίας θα καταβάλλεται και στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.

~ Μετατάξεις αγαθών και υπηρεσιών από το χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 13% στον υψηλό 23%, που θα γίνουν το Σεπτέμβριο. Αυτές θα περιοριστούν αρχικά στα είδη και στις υπηρεσίες εστίασης. ~ Επαναφορά των αντικειμενικών κριτηρίων του 1994 και αύξηση των τεκμηρίων δαπανών διαβίωσης που επιβλήθηκαν από τη χρήση του 2010.

~ Αυξήσεις στα φορολογικά τέλη στα συμβόλαια κινητής τηλεφωνίας και τα καρτοκινητά.

~ Μειώσεις στα αφορολόγητα όρια στις 200.000 ευρώ για από-

κτηση πρώτης κατοικίας και ανά άτομο σε περιπτώσεις κληρονομιάς, δωρεών και γονικών παροχών.

~ Αύξηση των τιμολογίων των ΔΕΚΟ και είσπραξη εσόδων από νέες εμπορικές δραστηριότητες.

~ Περικοπές σε απαλλαγές συνταξιούχων, πολύτεκνων, τρίτεκνων

και αναπήρων από τέλη κυκλοφορίας και ταξινόμησης οχημάτων, ανάλογα με την καθιέρωση περιουσιακών κριτηρίων.

~ Επιβολή ειδικής εισφοράς 8% στις κύριες συντάξεις άνω των

1.700 ευρώ και στις επικουρικές άνω των 300 ευρώ το μήνα και αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

~ Μείωση των αποδοχών των υπαλλήλων του δημοσίου και των

εργαζομένων στις ΔΕΚΟ. Μείωση στο εφάπαξ. Πάγωμα των μισθολογικών ωριμάνσεων, περικοπές επιδομάτων και πρόσθετων αμοιβών.

Θα στηρίξουμε την Ελλάδα «Η ζώνη του ευρώ θα στηρίξει την Ελλάδα, για να ξεπεράσει την κρίση της. Θα στηρίξουμε την Ελλάδα χρησιμοποιώντας εύλογα μέτρα, από τη σκοπιά των αγορών, και θα πετύχουμε το στόχο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το ευρώ δεν βρίσκεται σε κρίση. Η ουσία της κρίσης είναι τα χρέη μεμονωμένων κρατών – μελών».

ΝΤΙΜΙΤΡΙ ΜΕΝΤΒΕΝΤΕΦ ΡΩΣΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Οι ανισότητες δημιουργούν τις πιέσεις στην Ευρωζώνη «Πιστεύω ότι η Ευρώπη θα ξεπεράσει την οικονομική κρίση το συντομότερο δυνατόν. Εξάλλου, το 50% των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Ρωσίας είναι επενδυμένο σε ευρώ. Η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω των ανισοτήτων μεταξύ των αναπτυσσόμενων οικονομιών και των οικονομιών που δέχονται πιέσεις. Είμαι βέβαιος ότι τα προβλήματα αυτά θα ξεπεραστούν».

ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ ΣΟΪΜΠΛΕ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Εθελοντική η ιδιωτική συμμετοχή «Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα πρέπει να είναι εθελοντική, σε αντίθεση περίπτωση θα υπάρξει «πιστωτικό γεγονός». Ενδεχόμενη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα αποτελεί λεπτή γραμμή, όμως είναι πιθανή. Αν δεν μπορούμε να αποτρέψουμε μια δραματική κλιμάκωση, τότε όλα τα μέρη θα υποστούν τις συνέπειες. Αν οι Έλληνες δεν μπορούν ή δεν θέλουν να λάβουν τις απαραίτητες αποφάσεις, τότε δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε αυτό το δρόμο».

*ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Το κείμενο έχει γραφεί πριν από την ψήφιση του εφαρμοστικού νόμου, οπότε ενδέχεται να έχει διαφορές από αυτό που τελικά ψηφίστηκε

ΧΡΗΜΑ 11

Χ προτάσεις αγοράς

ΟΙ «ΧΡΥΣΕΣ» ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΤΟΥ Χ.Α. ΑΝΑΜΕΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ 12 Ιούνιος 2011

✒ από τη Λίλιαν Μαργαρίτη

Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών έχουν δεχθεί έντονες πιέσεις, υποχωρώντας σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα από τις αρχές του έτους, ακόμη και οι χαμηλότεροι στόχοι που θέτουν οι αναλυτές βρίσκονται για τις περισσότερες από αυτές υψηλότερα από τα τρέχοντα επίπεδα.

λήθος εκθέσεων εγχώριων και ξένων αναλυτών έχουν δημοσιοποιηθεί το τελευταίο διάστημα, με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου 2011 των εισηγμένων εταιρειών. Διεθνείς οίκοι αξιολόγησης και ελληνικές χρηματιστηριακές διατυπώνουν τις νέες εκτιμήσεις τους για τις τιμές - στόχους κυρίως των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, αλλά και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, ενώ για τις περισσότερες από αυτές χαμηλώνουν τον πήχη των προσδοκιών όσον αφορά τη δίκαιη τιμή των μετοχών τους. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών έχουν δεχθεί έντονες πιέσεις, υποχωρώντας σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα από τις αρχές του έτους, ακόμη και οι χαμηλότεροι στόχοι που θέτουν οι αναλυτές βρίσκονται για τις περισσότερες από αυτές υψηλότερα από τα τρέχοντα επίπεδα.

ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ - ΣΤΟΧΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Σε σημαντικές περικοπές στις τιμές στόχους των τραπεζικών τίτλων έχουν προχωρήσει κυρίως οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, με πιο πρόσφατες αυτές της Deutsche Bank, η οποία σε έκθεσή της ανακοίνωσε την υποβάθμιση των τιμών των ελληνικών τραπεζών. Αναλυτικά, στα 3,7 από 4,5 ευρώ περικόπτεται η τιμή-στόχος για τη μετοχή της Alpha Bank, ενώ στo 1,1 ευρώ, από 1,3 ευρώ προηγουμένως, τίθεται η νέα τιμή-στόχος για την Πειραιώς. Για την Κύπρου, η νέα τιμή-στόχος είναι στα 2,8 ευρώ από 3,3 ευρώ. Η τιμή για τη Eurobank διαμορφώνεται στα 4,1 ευρώ, ενώ για την Εθνική ισχύει η απαγόρευση αξιολόγησης από την Deutsche Bank, λόγω συνεργασίας.

Σε ανάλογη κίνηση έχει προχωρήσει και η UBS, μειώνοντας τη δίκαιη τιμή για την Αγροτική στα 0,25 ευρώ από 0,5 ευρώ, της Alpha Bank στα 4,5 ευρώ από 6,2 ευρώ, της Eurobank στα 3,8 ευρώ από 5,7 ευρώ, της Μarfin Bank σε 0,8 ευρώ από 1,3 ευρώ, της Εθνικής στα 6,2 ευρώ από 8,8 ευρώ και της Πειραιώς στο 0,8 ευρώ από 1,6 ευρώ. Επίσης, δίνει συστάσεις "sell" για την Αγροτική και την Πειραιώς, "neutral" για τη Eurobank και τη Μarfin Bank και "buy" για την Εθνική και την Alpha Bank. Διαφορετικές είναι οι εκτιμήσεις εγχώριων αναλυτών, με την Proton Bank να μειώνει την τιμή - στόχο για την Εθνική στα 9 ευρώ από 9,60 ευρώ πριν, διατηρώντας τη σύσταση "outperform". Νέα, χαμηλότερη τιμή-στόχο για τη μετοχή της Alpha Bank, στα 4,2 ευρώ από 5,4 ευρώ δίνει η Eurobank Equities σε έκθεσή της, όπου διατηρεί σύσταση "hold" και επισημαίνει ότι τα μεγέθη του πρώτου τριμήνου της τράπεζας ήταν υψηλότερα των προβλέψεων. Στα 4,2 από 5,2 ευρώ πριν, μειώνει την τιμή-στόχο της Εurobank η Εθνική Securities, διατηρώντας σύσταση "neutral", ενώ στα 4,30 ευρώ από 4,90 ευρώ μειώνει την τιμήστόχο της ίδιας μετοχής η Proton Bank, με σύσταση "neutral".

Στα 0,7 ευρώ ανά μετοχή από τα 1,34 ευρώ προηγουμένως, μείωσε την τιμήστόχο για την Τράπεζα Πειραιώς η Credit Suisse, διατηρώντας τη σύσταση "underperform". Σε μείωση της τιμής-στόχου για την ίδια μετοχή στο 1,20 ευρώ από 1,65 ευρώ ανά μετοχή προηγουμένως, προχώρησε η Eurobank Securities, διατηρώντας αμετάβλητη τη σύσταση "hold", ενώ η Euroxx συρρίκνωσε την τιμή στόχο στο 1,1 ευρώ από 1,6 ευρώ πριν, με σύσταση "equalweight". Ικανοποιητικά χαρακτήρισε τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου η Εθνική Securities και διατήρησε την τιμή-στόχο της μετοχής στα 3,3 ευρώ και τη σύσταση σε "neutral". Ανάλογες ήταν και οι εκτιμήσεις της Eurobank Equities για τα αποτελέσματα της τράπεζας, με αποτέλεσμα να διατηρήσει την τιμή-στόχο στα 3,10 ευρώ και τη σύσταση σε "hold". Από την πλευρά της, η Marfin Analysis προχώρησε σε μείωση της τιμής-στόχου για τη μετοχή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου στα 3,7 ευρώ από 4,2 ευρώ προηγουμένως, διατηρώντας, ωστόσο, τη σύσταση “hold”. Σύμφωνα με τους αναλυτές της χρηματιστηριακής, παρά τα ανθεκτικά αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2011 που εμφάνισε η τρά-

☛

ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΣΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΤΙΤΛΩΝ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΚΥΡΙΩΣ ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΙΚΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, ΜΕ ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΥΤΕΣ ΤΗΣ DEUTSCHE BANK, Η ΟΠΟΙΑ ΣΕ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕ ΤΗΝ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΧΡΗΜΑ 13

Χ προτάσεις αγοράς ~ Οι «χρυσές» ευκαιρίες του Χ.Α. αναμένουν την είσοδο επενδυτών ☛

ΣΕ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ-ΣΤΟΧΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΣΤΟ 1,30 ΕΥΡΩ, ΑΠΟ 1,40 ΕΥΡΩ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΣ, ΠΡΟΧΩΡΗΣΕ Η EUROXX SECURITIES ΜΕ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ, ΔΙΑΤΗΡΩΝΤΑΣ ΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ “EQUALWEIGHT”. ΘΕΤΙΚΟ ΘΕΩΡΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΛΥΤΕΣ ΤΟ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ πεζα, υπάρχουν αβεβαιότητες που υπαγορεύουν τη σύσταση για διακράτηση. Σε μείωση της τιμής-στόχου για τη μετοχή της Αγροτικής Τράπεζας στο 1,30 ευρώ από 1,40 ευρώ προηγουμένως, προχώρησε η Euroxx Securities, με έκθεσή της, διατηρώντας τη σύσταση “equalweight”. Θετικό θεωρούν οι αναλυτές το συνεχιζόμενο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης της τράπεζας, καθώς ενισχύει τη λειτουργική αποδοτικότητα και την κερδοφορία της μεσοπρόθεσμα. Επιπλέον, η αύξηση κεφαλαίου θα ενισχύσει σημαντικά την κεφαλαιακή θέση της Αγροτικής Τράπεζας. ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΟΠΑΠ Στα 11,20 από 12,10 ευρώ μείωσε την τιμή-στόχο για τη μετοχή της ΔΕΗ η Marfin Analysis. Παράλληλα, μείωσε τις εκτιμήσεις της για τα EBITDA του 2011 κατά 15% και για τα κέρδη ανά μετοχή κατά 44%, λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους και των προβλέψεων. Σε μείωση της τιμής - στόχου για τον τίτλο της ΔΕΗ, στα 14,5 ευρώ από 17,3 ευρώ προχώρησε και η Εθνική Securities, διατηρώντας, ωστόσο, τη σύσταση “outperform”. Η Proton Bank αναθεώρησε προς τα κάτω κατά 1,7% τις προβλέψεις της για τα έσοδα της ΔΕΗ το 2011, εκτιμώντας παράλληλα ότι θα σημειώνει περαιτέρω απώλειες στο μερίδιο αγοράς που κατέχει. Έτσι, μείωσε την τιμή - στόχο για τη μετοχή της επιχείρησης στα 11 ευρώ από 11,80 ευρώ, που ήταν η προηγούμενη εκτίμησή της, διατηρώντας τη σύσταση “neutral”.

14 Ιούνιος 2011

Αντίθετα, σε σημαντική αύξηση της τιμής - στόχου για τη μετοχή του ΟΠΑΠ στα 17,5 από τα 12,4 ευρώ προχώρησε η Credit Suisse, αναβαθμίζοντας παράλληλα και τη σύσταση σε “outperform” από “neutral”. Επίσης, η UBS ξεκίνησε την κάλυψη της μετοχή του Οργανισμού, δίνοντας τιμή-στόχο τα 15,10 ευρώ και σύσταση "buy". Από την πλευρά της η Euroxx Securities μείωσε ελαφρώς την τιμή - στόχο για τον ΟΠΑΠ στα 17 από τα 17,5 ευρώ και διατήρησε τη σύσταση “overweight”. Νέα, χαμηλότερη τιμή-στόχο για τη μετοχή του ΟΤΕ, στα 8,7 από 9 ευρώ, διατύπωσε η Εθνική Χρηματιστηριακή, διατηρώντας ωστόσο τη σύσταση "outperform". Σε έκθεσή της η UBS αναφέρει ότι η μετοχή εμφανίζει ελκυστικό λόγο EV/EBITDA και διατηρεί τη σύσταση “buy”, αφήνοντας αμετάβλητη και την τιμή - στόχο στα 9 ευρώ. ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ ΤΟΥ FTSE 20 Στα 4,80 από 5,30 ευρώ μειώνει την τιμήστόχο της μετοχής της «Ελλάκτωρ» η Marfin Analysis, διατηρώντας τη σύσταση σε "buy". Η χρηματιστηριακή χαρακτηρίζει αδύναμα τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου της εισηγμένης, κυρίως λόγω των σημαντικών απωλειών στον τομέα των κατασκευών. Ισχυρά χαρακτήρισε τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου της Βιοχάλκο η Εθνική Securities, διατηρώντας για τη μετοχή της εταιρείας σύσταση "outperform". Σύμφωνα με τη χρηματιστηριακή, τα με-

γέθη της Βιοχάλκο ήταν υψηλότερα από τις προβλέψεις των αναλυτών, λόγω της αύξησης των πωλήσεων στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη και την επέκτασή της σε νέες αγορές, τη στροφή σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και τις προσπάθειες για μείωση του κόστους. Στα 20,5 ευρώ από 22 προηγουμένως, μείωσε την τιμή - στόχο της Coca Cola η Εurobank EFG Equities, στα 21,5 ευρώ από 22,8 ευρώ προηγουμένως, μείωσε τη δίκαιη τιμή της μετοχής η Proton Bank, ενώ η Merrill Lynch διατήρησε την τιμή - στόχο στα 21 ευρώ και τη σύσταση σε "neutral". Σε μείωση της τιμής-στόχου για τη μετοχή της Coca Cola, στα 21 από 23 ευρώ προχώρησε και η UBS. Τέλος, η Deutsche Bank διατήρησε αμετάβλητη την τιμή-στόχο των 24 ευρώ ανά μετοχή. Στα 6,70 από 7 ευρώ μείωσε την τιμήστόχο της μετοχής της Jumbo η Proton Bank, διατηρώντας σύσταση "neutral". Ισχυρά χαρακτηρίζει τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου που ανακοίνωσε o όμιλος Mυτιληναίου η Euroxx Securities και διατηρεί για τη μετοχή της εισηγμένης σύσταση "overweight". Η Eurobank Securities διατήρησε σύσταση "buy" και μείωσε την τιμή-στόχο στα 6,8 από 7 ευρώ. Η Merit διατηρεί τη σύσταση "hold" για την «Τιτάν», με μείωση όμως της τιμής στόχου στα 18,80 ευρώ από 19,20 ευρώ. Οι αναλυτές της χρηματιστηριακής επισημαίνουν ότι η μικρή αναθεώρηση της τιμής - στόχου έγινε όχι τόσο λόγω των κατώτερων του αναμενομένου αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου, που οφείλονται εν μέρει και στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, όσο σε μια ακόμα πτωτική αναθεώρηση των εκτιμήσεών τους για τα μεγέθη του ομίλου στην Ελλάδα, όπου η ζήτηση τσιμέντου υπέστη καθίζηση μέσα στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2011. Σε αύξηση της τιμής-στόχου για τα Ελληνικά Πετρέλαια στα 7,70 ευρώ από τα 7,10 ευρώ προηγουμένως, προχώρησε η Euroxx Securities, διατηρώντας αμετάβλητη τη σύσταση "equalweight". Για τη Μότορ Όιλ, η Proton Bank αύξησε την τιμή - στόχο στα 11,8 ευρώ από 11,3 ευρώ, ενώ η Goldman Sachs διατηρεί την τιμή - στόχο στα 11,3 ευρώ, με σύσταση "buy".

Χ προτάσεις αγοράς ~ Οι «χρυσές» ευκαιρίες του Χ.Α. αναμένουν την είσοδο επενδυτών ΟΙ ΜΕΤΟΧEΣ ΤΟΥ FTSE Mid Cap Στα 3 ευρώ από 3,50 ευρώ μείωσε την τιμή-στόχο για τη μετοχής της ΓΕΚ Τέρνα η Marfin Analysis, υποβαθμίζοντας παράλληλα τη σύστασή της σε "hold" από "accumulate". Σύμφωνα με τους αναλυτές της Marfin, η απουσία νέων έργων, η στασιμότητα στους διαγωνισμούς για την κατασκευή οδικών δικτύων, η μείωση των περιθωρίων κέρδους, αλλά και το υψηλό επιβαρύνουν τον όμιλο. Αν, όπως επισημαίνουν, δεν αλλάξουν τα δεδομένα, δύσκολα θα αντιδράσει η μετοχή. Σε μείωση της τιμής-στόχου για τη ΓΕΚ Τέρνα, στα 3,5 ευρώ από 5,5 ευρώ προηγουμένως και για την Τέρνα Ενεργειακή στα 4,5 ευρώ από 4,8 ευρώ προηγουμένως, προχώρησε με έκθεσή της η Εθνική Securities, διατηρώντας και για τις δυο μετοχές αμετάβλητη τη σύσταση “outperform”. Παράλληλα, η χρηματιστηριακή εκτιμά ότι οι αποτιμήσεις τους είναι ελκυστικές, ενώ επισημαίνει ότι ο κλάδος της ενέργειας επιταχύνει τους ρυθμούς ανάπτυξής του. Από την πλευρά της η Deutsche Bank προχώρησε σε σημαντική συρρίκνωση της τιμής - στόχου για τη ΓΕΚ - Τέρνα στα 3,20 ευρώ από 7,80 ευρώ προηγουμένως, ενώ ταυτόχρονα υποβάθμισε και τη σύστασή της σε "hold" από "buy". Σύμφωνα με το διεθνή οίκο αξιολόγησης, ο τομέας των κατασκευών και του real estate παρουσιάζει δυσκολίες. Από την άλλη πλευρά, δείχνει προτίμηση στο χώρο της ενέργειας, με έμφαση στον κλάδο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μέσω της Τέρνα Ενεργειακής. Η Εθνική Securities, σε έκθεσή της, διατηρεί σύσταση "outperform" και τιμή-στόχο στα 4 ευρώ για τη μετοχή της Σιδενόρ. Παράλληλα, σημειώνει ότι οι τιμές των μετάλλων αναμένεται να διαμορφωθούν σε ευνοϊκότερα επίπεδα για το 2011. Υψηλότερα από τα αναμενόμενα χαρακτηρίζει τα αποτελέσματα του πρώτου

16 Ιούνιος 2011

τριμήνου του 2011 που ανακοίνωσε η Frigoglass η Εθνική Securities, σε έκθεσή της και διατηρεί σύσταση “outperform” και τιμή-στόχο τα 12,5 ευρώ για τη μετοχή της. Σύμφωνα με τους αναλυτές της Εθνικής, τα ισχυρά αποτελέσματα της εισηγμένης οφείλονται στη συνεχιζόμενη ανάκαμψη των πωλήσεων ψυγείων στη Δυτική Ευρώπη, την ισχυρή ανάπτυξη στην Ανατολική Ευρώπη και τη θετική πορεία του τομέα της υαλουργίας στην Αφρική. Η Eθνική Securities διατηρεί τη σύσταση της μετοχής σε “outperform”, λαμβάνοντας υπόψη τις προβλέψεις για ισχυρή ανάπτυξη στο 2011, την ικανότητα της εταιρείας να διατηρεί υψηλά περιθώρια κέρδους και την επέκταση του τομέα της υαλουργίας. Στη μείωση της τιμής-στόχου για τη μετοχή της Fourlis στα 6,80 ευρώ από 7 ευρώ προχώρησε η Proton Bank, διατηρώντας τη σύσταση σε “neutral”. Οι αναλυτές της Proton Bank εκτιμούν ότι τα αποτελέσματα της εισηγμένης ήταν αδύναμα και μειώνουν τις προβλέψεις τους για τα EBITDA και τα καθαρά κέρδη του 2011 κατά 7,9% και 17,7%, αντίστοιχα, λόγω του ΙΚΕΑ. Από την πλευρά της η Εθνική Securities διατηρεί την τιμή στόχο για τον τίτλο της Fourlis στα 6,86 ευρώ με σύσταση “neutral”. ΕΧΑΕ Στα 5,60 από 6 ευρώ πριν, μείωσε την τιμή-στόχο για τη μετοχή της «Ελληνικά Χρηματιστήρια» η Μarfin Analysis, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εταιρείας, ενώ διατηρεί σύσταση σε “accumulate”. Σύμφωνα με τους αναλυτές της χρηματιστηριακής, οι επενδυτές που δραστηριοποιούνται στο ελληνικό χρηματιστήριο θα τηρήσουν στάση αναμονής μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με την πορεία του προγράμματος διάσωσης και τη βοήθεια από την Ε.Ε. Έτσι, λόγω της έλλειψης αγοραστικού ενδιαφέροντος, η μέση αξία των συναλ-

λαγών στο Χ.Α. εκτιμά η Marfin ότι θα κυμανθεί στα 110 εκατ. ευρώ το 2011 και στα 140 εκατ. ευρώ το 2012. Από τη στιγμή λοιπόν που τα έσοδα από συναλλαγές αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των συνολικών εσόδων της ΕΧΑΕ, οι εκτιμήσεις των αναλυτών για τον κύκλο εργασιών του 2011 μειώνονται κατά 4%. Από την πλευρά της η Alpha Finance χαρακτήρισε αναμενόμενα τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου της ΕΧΑΕ και διατήρησε για τη μετοχή της τη σύσταση "neutral", μέχρι να υπάρξει πιο ξεκάθαρη εικόνα στο θέμα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους. ΜΕΤΚΑ Την τιμή - στόχο για τη μετοχή της «Μέτκα» στα 14 ευρώ και τη σύσταση “buy” διατηρεί η «Merit Χρηματιστηριακή». Όπως επισημαίνει σε έκθεσή της, ο όμιλος έχει επιτύχει την πλήρη γεωγραφική διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων του, με αποτέλεσμα να μην εξαρτάται πλήρως από τις δραστηριότητές της στην εγχώρια αγορά. Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο της εταιρείας έχει φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ενώ για το 2011 οι αναλυτές της Merit εκτιμούν ότι οι πωλήσεις και τα επαναλαμβανόμενα καθαρά κέρδη θα σημειώσουν καινούριο ρεκόρ, καθώς τέσσερα έργα ολοκληρώνονται μέσα στο έτος και τρία ακόμη συνεχίζονται. Η μετοχή της «Μέτκα» διαπραγματεύεται σε τιμές που συνιστούν έναν από τους χαμηλότερους δείκτες P/E της αγοράς με βάση τα εκτιμώμενα κέρδη του 2011. Από την πλευρά της η Eurobank Equities διατηρεί για τον τίτλο της «Μέτκα» την τιμή-στόχο στα 11 ευρώ και τη σύσταση σε "hold". Η Εθνική Securities επισημαίνει ότι στα τρέχοντα επίπεδα η μετοχή της «Μέτκα» είναι ελκυστική για αγορά και διατηρεί την τιμή - στόχο στα 14,7 ευρώ με σύσταση “outperform”. Χ

~ αφιέρωμα

PHARMA CONFERENCE 2011

ΚΡΙΣΙΜΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

18 Iούνιος 2011

Mε μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε για δεύτερη χρονιά το “Pharma Conference 2011”, στην Αθήνα, την 1η Ιουνίου 2011 στο Συνεδριακό Κέντρο Εθνικής Ασφαλιστικής. Το συνέδριο, που διοργανώθηκε από τα Money Conferences (www.moneyconferences.com), διεξήχθη υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος.

ο Pharma Conference 2011 συνδύασε επιτυχώς διαδραστικές συζητήσεις σε τέσσερις βασικούς θεματικούς άξονες που εστίασαν στα παρακάτω ζητήματα: α) Αξιολόγηση της εφαρμογής του Μνημονίου στο χώρο του φαρμάκου, β) Η πορεία υλοποίησης της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα ασφαλιστικά ταμεία, γ) Προβλήματα και προοπτικές του συστήματος τιμολόγησης και αποζημίωσης φαρμάκων στην Ελλάδα, δ)Ποια θα μπορούσε να είναι η συμβολή της φαρμακοβιομηχανίας στην ανάπτυξη της χώρας. Τα πάνελ απαρτίζονταν από υψηλού επιπέδου ομιλητές, Διευθύνοντες Συμβούλους και εκπροσώπους των χορηγών του συνεδρίου, ενώ οι χορηγοί και οι διοργανωτές συνεργάστηκαν στενά προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα κοινό υψηλής ποιότητας. Εκτός από τη συμμετοχή στις διαλογικές συζητήσεις, οι σύνεδροι

είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με επαγγελματίες και ειδικούς του χώρου κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων και του γεύματος, προσφέροντας έτσι μια ολοκληρωμένη συνεδριακή εμπειρία στους συμμετέχοντες και σημαντικά οφέλη στους χορηγούς. Το Συνέδριο παρακολούθησαν πάνω από 400 άτομα, υψηλόβαθμα στελέχη των μεγαλύτερων ελληνικών φαρμακευτικών επιχειρήσεων, εκπρόσωποι του επενδυτικού και επιχειρηματικού χώρου, δημοσιογράφοι, opinion leaders κ.ά. Σε αυτό το πλαίσιο, το Pharma Conference 2011 προσέφερε την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να μοιραστούν το όραμα, την αποστολή, τις αξίες και τα σχέδιά τους με τους ομότιμούς τους, να δικτυωθούν και ταυτόχρονα να εμπλακούν σε διαδραστικές συζητήσεις, εστιάζοντας σε επιχειρηματικές στρατηγικές, σε επιτυχημένα προϊόντα και υπηρεσίες και σε επιχειρηματικές ευκαιρίες.

ΧΡΗΜΑ 19

Χ αφιέρωμα ~ Pharma Conference 2011

~ OI ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΟυ ΚΛΑδΟυ ~ Εκπρόσωποι της κυβέρνησης και της ακαδημαϊκής κοινότητας αναφέρθηκαν σε θέματα που απασχολούν τη σημερινή φαρμακευτική αγορά, αναλύοντας τις επιπτώσεις του Μνημονίου στο «φάρμακο», τα οφέλη και την πορεία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, το σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης φαρμάκων στην Ελλάδα, καθώς και τη δυναμική που παρουσιάζει η φαρμακοβιομηχανία για την ανάκαμψη της χώρας. Τις εργασίες του συνεδρίου άνοιξε ο υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος αναφέρθηκε στην ανάγκη πολιτικών παρεμβάσεων που ήδη έγιναν, αλλά και αυτών που πρόκειται να γίνουν στο σημαντικό και ταυτόχρονα ευαίσθητο λόγω της κοινωνικής του διάσωσης, τομέα της υγείας που είναι στενά δεμένος με τον κλάδο του φαρμάκου. Ειδικότερα ο υπουργός επεσήμανε στους παρευρισκομένους τη σημασία των επιλογών της κυβέρνησης από τις οποίες όπως είπε: «μέσα στο 2011 πετύχαμε εξοικονόμηση 750 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο φιλοδοξούμε να διπλασιάσουμε το 2011 και θέτουμε ως στόχο το 2012 να είναι έτος σταθεροποίησης στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Την 1η Σεπτεμβρίου θα είναι σε πλήρη ανάπτυξη το σύστημα πρωτοβάθμιας υγείας και θα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία ο Ενιαίος Οργανισμός Παροχής Υγείας». Ο Πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. διονύσης Φιλιώτης εξέφρασε τις αντιρρήσεις της βιομηχανίας για τη θετική λίστα φαρμάκων, υποστηρίζοντας ότι η εφαρμογή της θα οδηγήσει σε αύξηση και όχι σε μείωση της δαπάνης των ασφαλιστικών ταμείων. Ξεκαθάρισε, για μια ακόμη φορά, ότι ο ΣΦΕΕ στηρίζει τις προσπάθειες για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και ζήτησε από την κυβέρνηση καλύτερη συ-

νεργασία για την υλοποίηση του έργου. Ανάμεσα στα άλλα χαρακτήρισε πολύ ενδιαφέρουσα την πρόταση που κατέθεσε στο Συνέδριο ο καθηγητής κ. Ηλίας Μόσσιαλος, η οποία προβλέπει η τιμολόγηση των φαρμάκων να γίνεται με βάση 6 χώρες και όχι 22. Σχολιάζοντας το Μνημόνιο και τις επιδράσεις του στην αγορά του φαρμάκου, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, κ. Γιάννης Στουρνάρας ανέφερε ότι «οι σπατάλες στο σύστημα υγείας αποτελούν έναν καθοριστικό παράγοντα διαμόρφωσης των δαπανών υγείας στην Ελλάδα. Τα μέτρα που επέβαλε η Κυβέρνηση (γενική ανατιμολόγηση, έναρξη εφαρμογής της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και είσπραξη των οφειλόμενων επιστροφών) πέτυχαν να εξοικονομηθούν 950 εκατ. ευρώ περίπου (στα 4,15 δισ. ευρώ), μειώνοντας τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη κατά 18,5% σε σχέση με το 2009 (στα 5,09 δισ. ευρώ). Τα μέτρα αυτά ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση, εξασφαλίζοντας πρόσθετη μείωση της δαπάνης (carry-over) και μέσα στο 2011. Εντούτοις, οι στόχοι που τέθηκαν στην 3η επικαιροποίηση του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής επέβαλαν την περαιτέρω μείωση της δαπάνης κατά 2 δισ. ευρώ μέχρι το 2012, με στόχο η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να προσεγγίσει το 1% του ΑΕΠ. Στόχος δύσκολος, αλλά εφικτός, αρκεί να εφαρμοσθούν πλήρως τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί και δρομολογηθεί.

~ OMΙΛΗΤΕΣ ~

ΚΩΣΤΑΣ ΦΡΟυΖΗΣ

Αντιπρόεδρος της Novartis Hellas, Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (Σ.Φ.Ε.Ε.) Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο κ. Φρουζής δήλωσε: «Είναι σημαντικό να δομήσουμε ένα βιώσιμο σύστημα υγείας και όχι να εκπληρώσουμε τους μακροπρόθεσμους οικονομικούς στόχους του μνημονίου. Αυτό μπορεί να γίνει με: ∼ προτεραιοποίηση των στόχων ∼ ικανότητα για άμεση υλοποίηση ∼ αξιοπιστία στους εταίρους εντός και εκτός Ελλάδας Το πρόβλημα εστιάζεται στο ότι τα μέτρα που έχουν προγραμματιστεί δεν υλοποιούνται. Πέρα από αυτό οι δύο λίστες (ανοιχτές – 20 Ιούνιος 2011

ΜΗΣΥΦΑ) αρχικά καθυστέρησαν να τεθούν σε εφαρμογή και τις δύο εβδομάδες που λειτουργούν, εμφανίζουν αρκετές ελλείψεις. Το κράτος πρέπει να κάνει συγκεκριμένες ενέργειες. Η εγκύκλιος που έχει αποσταλεί για τα γενόσημα περιέχει γενικές πληροφορίες και το αποτέλεσμα είναι η ύπαρξη άναρχων ελλείψεων στα νοσηλευτικά ιδρύματα». Όσον αφορά τα χρέη των νοσοκομείων δήλωσε πως «έχουν φτάσει στο δωδεκάμηνο. Υπάρχουν εξαγγελίες ότι θα πάρουμε χρήματα στο τέλος του Ιουνίου, όπως υπήρχαν εξαγγελίες το Σεπτέμβριο ότι θα παίρναμε τα χρήματα για το 2010». Η τάση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης σε ταμεία και νοσοσκομεία για το 2011 αναλύεται ως εξής: 1. Ταμεία: 3,4/23 δις = 15% (φαρμακευτικές δαπάνες ταμείων/δαπάνες υγείας) 2. Νοσοκομεία 2011: 1δις/9δις = 11% (φαρμακευτικές δαπάνες νοσοκομείων/συνολικά έξοδα νοσοκομείων)

Χ αφιέρωμα ~ Pharma Conference 2011

ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΙΑδΑΚΗΣ Kαθηγητής διοίκησης υπηρεσιών υγείας, Εθνική Σχολή δημόσιας υγείας

«διεθνής εμπειρία συστημάτων τιμολόγησης και αποζημίωσης φαρμάκων. Αλήθειες και μύθοι» Τα τελευταία 20 χρόνια η μεγάλη επανάσταση στο χώρο της φαρμακοβιομηχανίας οδήγησε σε αύξηση της δαπάνης στην υγεία. Σε όλες τις χώρες αναπτύσσεται η δαπάνη και μάλιστα στις χώρες του ΟΟΣΑ η μέση κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη έχει αυξηθεί κατά 75%. Η φαρμακευτική δαπάνη και η φαρμακευτική πολιτική εξαρτώνται από: ∼ Την τιμή του παραγωγού: α) με βάση εξωτερικές τιμές αναφοράς, β)με βάση κλινική και οικονομική αξιολόγηση γ)ελεύθερη ∼ Το περιθώριο δικτύων διανομής και ΦΠΑ ∼ Την αποζημίωση από τον αγοραστή και τη συμμετοχή ασθενών ∼ Τις συνταγογραφούμενες ποσότητες και το μίγμα καινοτομίας

ΠΑΝΟΣ ΒΑΡδΑΣ

Kαθηγητής Καρδιολογίας, εκλεγμένος Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας

«Κατευθυντήριες Οδηγίες και θεραπευτικά πρωτόκολλα: Κλινικές και οικονομικές συνιστώσες. Το παράδειγμα της Καρδιολογίας» Ο κ. Π. Βάρδας επεσήμανε στην ομιλία του ότι πέρα από τις οικονομικές αναλύσεις, αυτό που προέχει είναι η πρόληψη και η θεραπεία των ασθενών, ενώ τόνισε ότι χώρες που αναφέρονται ως θετικά παραδείγματα για κάποιες πρακτικές τους, όπως το Βέλγιο, σε κάποια άλλα ιατρικά ζητήματα είναι παραδείγματα προς αποφυγή. Ο κ. Βάρδας τόνισε ότι οι κατευθυντήριες οδηγίες προς τους γιατρούς θα πρέπει να έχουν ως στόχο το cost efficiency και όχι το cost saving. Για τα καρδιακά νοσήματα ανέφερε ότι σήμερα θεραπεύονται καλύτερα, με αποτέλεσμα να έχουν δώσει κατά μέσο όρο οκτώ χρόνια περισσότερη ζωή στους ασθενείς σε σχέση με το παρελθόν, λόγω της καλύτερης αντιμετώπισης σε αντίθεση με τα νοσήματα του καρκίνου, τα οποία ανθίστανται σθεναρά στη θεραπεία. Η βιοτεχνολογία εξελίσσεται και γενικότερα η ιατρική είναι σήμερα 22 Ιούνιος 2011

∼ Τον ανταγωνισμό και τα γενόσημα ∼ Τις επιστροφές και τις εκπτώσεις Σε 24 από τις 27 χώρες της ΕΕ χρησιμοποιείται το ίδιο σύστημα εξωτερικών τιμών αναφοράς με εμάς. Η Ελλάδα χρησιμοποιεί ως δείκτη τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης και περίπου 15 χώρες χρησιμοποιούν τη χώρα μας ως χώρα αναφοράς. Επομένως, όταν χαράζουμε τιμολογιακή πολιτική, πρέπει να ξέρουμε ότι επηρεάζουμε: ∼ μέσω των τιμών αναφοράς ∼ μέσω του παράλληλου εμπορίου Σύστημα εσωτερικών τιμών αναφοράς: Η λίστα δεν αποτελεί μηχανισμό ορθολογικής διαχείρισης της δαπάνης. Παράλληλα με το μηχανισμό αξιολόγησης των φαρμάκων υπάρχει και ο μηχανισμός οικονομικής αξιολόγησης των φαρμάκων. Βέβαια το ζήτημα αυτό είναι τεχνικά δύσκολο. Παρατηρήσεις σχετικά με την Ελλάδα: ∼ Δεν υπάρχει σχέση στην τιμή του φαρμάκου και τη φαρμακευτική δαπάνη. Η καινοτομία - και όχι οι τιμές - επηρεάζει τη φαρμακευτική δαπάνη. ∼ Η φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε με μεγαλύτερους ρυθμούς από ό,τι σε άλλες χώρες του ΟΟΣΑ

ακριβότερη, γι’ αυτό χρειάζονται οι κατευθυντήριες οδηγίες. Παρ’ όλα αυτά, όπως έδειξε και το παράδειγμα των ΗΠΑ, οι οδηγίες δεν οδηγούν πάντα σε μείωση του κόστους, όπου η αύξηση των δαπανών υγείας έφτασε το 5,5% και ήταν μικρότερη από τις προβλέψεις που μιλούσαν για αύξηση 6,5%. Η Ελλάδα είναι ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη των δαπανών, με αύξηση 6,6%. Ο κ. Βάρδας τόνισε ότι σήμερα η ιατρική βασίζεται σε αποδείξεις αντί, όπως παλιότερα, σε παρατηρήσεις. Αυτό σημαίνει πώς ό,τι γράφεται είναι αποδεδειγμένο από κλινικές μελέτες, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα στις χώρες να εφαρμόσουν τις οδηγίες. Για την Ευρώπη τόνισε ότι είναι μια ιδιαίτερα ετερογενής ήπειρος, καθώς υπάρχουν μεγάλες διαφορές στο κατά κεφαλήν εισόδημα από χώρα σε χώρα και γι’ αυτό το λόγο δεν μπορούν να εφαρμοστούν τα πρωτόκολλα με τον ίδιο τρόπο. Οι γιατροί σε Ευρώπη και Ελλάδα δεν έχουν, σύμφωνα με τον κ. Βάρδα, ούτε την καλλιέργεια ούτε τα κίνητρα για την εφαρμογή κατευθυντήριων οδηγιών. Πάντως υπογράμμισε ότι στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι είναι μικρή χώρα, πολλά πράγματα εφαρμόζονται σωστά περίπου στο μέσο όρο των κατευθυντήριων οδηγιών, με τις δαπάνες υγείας να βρίσκονται στο 9,6% του ΑΕΠ. Ως παράδειγμα επιλογής του κόστους ωφέλειας από ένα φάρμακο ο κ. Βάρδας ανέφερε ότι το πρόσθετο κόστος από τα νέα αντιπηκτικά φάρμακα που μειώνουν τον κίνδυνο από αγγειακά επεισόδια κατά 1.500 με 2.000 περιστατικά το χρόνο, φτάνει τα 80 εκατ. ευρώ με 100 εκατ. ετησίως. «Το αν αυτό το κόστος είναι ανεκτό, είναι καθαρά πολιτική απόφαση», τόνισε.

Χ αφιέρωμα ~ Pharma Conference 2011

~ ΟΙ ΣυΖΗΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΝΕΛ ~ ∼ ΠΑΝΕΛ I ∼

Αξιολόγηση της εφαρμογής του Μνημονίου στο χώρο του Φαρμάκου

ΠΑΝΕΛ Ι: δρ. Ηλίας Μόσιαλος, κ. Αιμίλιος Νεγκής, δημοσιογράφος, κα Αθηνά δρέττα, κ. Νίκος Πολύζος, κ. διονύσης Φιλιώτης, κ. Θεόδωρος Αμπατζόγλου

Στο πρώτο πάνελ του συνεδρίου με θέμα «Αξιολόγηση της εφαρμογής του Μνημονίου στο χώρο του Φαρμάκου» με συντονιστή τον κ. Αιμίλιο Νεγκή, δημοσιογράφο στην εφημερίδα «Ο Κόσμος του Επενδυτή» και στο «Channel 9», κατέθεσαν τις απόψεις τους οι κ.κ. Ηλίας Μόσιαλος, καθηγητής London School of Economics (LSE), Πρόεδρος του ΙΣΤΑΜΕ και πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Υγεία, Αθηνά δρέττα, Γενική Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Νίκος Πολύζος, Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Υγείας, Θόδωρος Αμπατζόγλου, Πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) και διονύσης Φιλιώτης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ).

Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), ανέφερε πως «ο σύνδεσμος συμφωνεί με τους στόχους της πολιτείας, αλλά θεωρεί ότι τα μέτρα που λαμβάνονται έχουν τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Σε σχέση με τις τιμές δήλωσε πως «εάν «στραγγαλίσουμε» περισσότερο τις τιμές από όσο πρέπει, οι εταιρείες θα καταργήσουν τα φάρμακα που δεν μπορούν να συντηρήσουν. Το 1997, με απόφαση του Χρυσοχοΐδη, αφαιρέθηκαν από τις τιμές οι κρατήσεις υπέρ τρίτων και τον Οκτώβριο του ίδιου έτους οι τιμές μειώθηκαν κατά 35%. Το αποτέλεσμα ήταν το 2006 να έχει εκτοξευτεί στο χώρο της υγείας η δαπάνη. Εφόσον χρειάζεται η θετική λίστα, πρέπει να υπάρξει διάλογος από όλες τις πλευρές για να έχουμε αποτελέσματα».

Στην παρέμβασή της στη συζήτηση, η κα Αθηνά δρέττα επεσήμανε πως «σήμερα η κατάσταση της χώρας είναι εξαιρετικά δύσκολη και των ταμείων ακόμα δυσκολότερη. Όσον αφορά στο χώρο του φαρμάκου, η προσπάθεια επικεντρώνεται στο να υπάρχει συνεκτική φαρμακευτική πολιτική για να λειτουργήσει ως ανταγωνιστική αγορά. Η υφιστάμενη πολιτική στηρίχτηκε σε μια σειρά παρεμβάσεων:

Ο κ. Θόδωρος Αμπατζόγλου, Πρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), τόνισε ότι ο σύλλογος υποστήριξε το έργο της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, αλλά εντοπίζει και τις προβληματικές πλευρές που αυτό εμφανίζει, όπως ο τριπλασιασμός του όγκου του χαρτιού που δαπανάται. Όσον αφορά τον ανταγωνισμό στο χώρο του φαρμάκου, επεσήμανε ότι «στο κομμάτι της υγείας δεν μπορεί να λειτουργήσει με τους κλασικούς όρους της οικονομίας όπως στα άλλα προϊόντα. Επομένως, είναι λάθος να προσεγγίσουμε το συγκεκριμένο τομέα με όρους ανταγωνισμού». Χαρακτήρισε λανθασμένο το στόχο του 1% του ΑΕΠ που έχει θέσει η πολιτεία, σημειώνοντας ότι στην ΕΕ το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 1,5%.

α) την κοστολόγηση που οδήγησε σε μείωση των τιμών κατά 16,5%. (Περιμένουμε να δούμε και τα αποτελέσματα από τη νέα ανατιμολόγηση, δηλαδή σε τι ποσοστά θα διαρρυθμιστεί η νέα κοστολόγηση, που θα περιλαμβάνει νέα μέτρα όπως η άρση του πλαφόν) β) τον έλεγχο της συνταγογράφησης, που λόγω των συνθηκών δεν μπορεί να γίνει άμεσα. Σε αυτό όμως το πεδίο μπορούν να βοηθήσουν και οι εταιρείες (η Astra Zeneca λόγου χάριν σταμάτησε να χρηματοδοτεί τα ταξίδια των ιατρών στο εξωτερικό), γ) τη διεύρυνση της λίστα ΜΗΣΥΦΑ δ) τα γενόσημα: Στην Ευρώπη ο όγκος των γενοσήμων αγγίζει το 40% και σε αξία το 20%, ενώ στην Ελλάδα ο όγκος είναι στο 1520% και η αξία τους στο 20%» Από τη δική του πλευρά ο κ. Διονύσης Φιλιώτης, Πρόεδρος του 24 Ιούνιος 2011

Τέλος ανέφερε ότι οι οφειλές προς τα φαρμακεία έχουν εξομαλυνθεί αρκετά, αλλά σε κάποια ταμεία εμφανίζονται και πάλι προβλήματα». Ο κ. Νίκος Πολύζος, Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Υγείας, στη δική του παρέμβαση ανέφερε ότι «οι τιμές είναι το δέντρο και οι δαπάνες το δάσος. Το βασικό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας είναι η υποκατάσταση που δημιουργεί ανοδική πίεση στις δαπάνες.

Χ αφιέρωμα ~ Pharma Conference 2011 Από τη δική του πλευρά ο κ. Ηλίας Μόσιαλος (5852), καθηγητής στο London School of Economics (LSE), Πρόεδρος του ΙΣΤΑΜΕ και πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Υγεία, είπε πως «θα χρειαστεί μία δεκαετία ο χώρος της υγείας για να μπει σε τάξη και να βελτιωθούν τα οικονομικά, αλλά και τα ποσοτικά, στοιχεία. Το συμμάζεμα ξεκίνησε, τα τέσερα ταμεία έχουν ήδη γίνει ένα, αλλά στο νέο φορέα, εάν εφαρμοστεί η νέα τιμολογιακή πολιτική, θα ενταχθούν και τα υπόλοιπα ταμεία». Εν συνεχεία, πρότεινε την αναβάθμιση της πολιτικής των φαρμάκων, με συγχώνευση του ΕΟΦ και του ΕΦΕΤ και τόνισε πως, σε επίπεδο χρηματοδότησης, πρέπει να καταστήσουμε το σύστημα λιγότερο πολύπλοκο, συμπεριλαμβάνοντας μόνο χώρες της Νότιας, της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης.

Η συμμετοχή των πολιτών στην αγορά του φαρμάκου πρέπει να σχετίζεται με την κύρια ένδειξη, ώστε να αποφεύγονται οι παρατυπίες. Το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης έχει ήδη μειώσει σημαντικά τη δαπάνη, αλλά η πολιτεία πρέπει να προσανατολιστεί και στο μερικό συνδυασμό των πρωτοκόλλων συνταγογράφησης με το ηλεκτρονικό σύστημα. Πρέπει να βρούμε τα 50 φάρμακα που συμβάλλουν περισσότερο στη διαμόρφωση του κόστους και τα 50 φάρμακα που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συχνότητα συνταγογράφησης και σε αυτό το πλαίσιο να ξεκινήσει ο έλεγχος. Όσον αφορά τους φαρμακοποιούς, χαρακτήρισε σωστή την απόφαση της κυβέρνησης να μην «ανοιχτεί» πλήρως το επάγγελμα και επεσήμανε πως πρέπει να μειωθεί το ποσοστό κέρδους του φαρμακοποιού ή να πάψει να αντιστοιχεί στην τιμή του φαρμάκου. Τέλος πρότεινε να αναβαθμιστεί το φαρμακευτικό επάγγελμα, με φορολογικά κίνητρα συγχωνεύσεων στους επαγγελματίες και ζώνες βιωσιμότητας σε κάθε περιοχή.

∼ ΠΑΝΕΛ II ∼

Η πορεία υλοποίησης της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα ασφαλιστικά ταμεία

ΠΑΝΕΛ ΙΙ: κ. Κυριάκος Θεοδοσιάδης, κ. Γεράσιμος Βουδούρης, κ. Αιμίλιος Νεγκής, δημοσιογράφος, κ. Κυριάκος Σουλιώτης, κ. Θανάσης Λοπατατζίδης

Στο δεύτερο πάνελ συμμετείχαν ο κ. Γεράσιμος Βουδούρης, Διοικητής του Οργανισμού Αυτοαπασχολουμένων Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), Πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), ο κ. Κυριάκος Θεοδοσιάδης, Αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), ο κ. Θανάσης Λοπατατζίδης, Ειδικός σε θέματα ασφάλισης υγείας, και ο κ. Κυριάκος Σουλιώτης, Πρόεδρος του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων του Δημοσίου (ΟΠΑΔ) και Αντιπρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) Ο κ. Βουδούρης μίλησε για τον ΟΑΕΕ και το γεγονός ότι εφάρμοσε το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, όταν ο ίδιος διορίστηκε τον Ιούλιο, με κάποιες προσαρμογές και παρεμβάσεις λόγω των ιδιαιτεροτήτων του οργανισμού. Ανέφερε ότι είναι πολύ σημαντικό να γίνεται και η εκκαθάριση των συνταγών ηλεκτρονικά, ενώ είπε ότι η ανάλυση των πληροφοριών και των αποτελεσμάτων γίνεται για να διευκολύνει τόσο τον ασφαλισμένο όσο και τον διαχειριστή του συστήματος, αλλά και για να οδηγήσει στον εξορθολογισμό των δαπανών, προκειμένου να απο26 Ιούνιος 2011

κατασταθεί στα μάτια του κόσμου ο επιστημονικός κλάδος της χώρας, καθώς μερικές μειοψηφίες δημιουργούν άθλια εικόνα για τους γιατρούς και τους φαρμακοποιούς. Μεταξύ των πρακτικών αυτών ο κ. Βουδούρης ανέφερε τη συνταγογράφηση οκτώ κουτιών φαρμάκου εκεί όπου απαιτούνται ένα με δύο, αλλά και η συνταγογράφηση πάντα των πιο ακριβών φαρμάκων ως de facto καλύτερων, κάτι που δεν ισχύει πάντα. Πάντως σύμφωνα με τον κ. Βουδούρη η εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης έριξε το κόστος των συνταγών στα 16-17 εκατ. ευρώ το μήνα από 25 εκατ. ευρώ. Επίσης επεσήμανε ότι μέσω του συστήματος αποκαλύφθηκε ότι υπάρχουν 400 γιατροί που ακόμα δεν έχουν συνταγοραφήσει ακόμα ούτε μία συνταγή ηλεκτρονικά. Ο κ. Θεοδοσιάδης, από την πλευρά του, είπε ότι θεσμικά είναι φανατικός υποστηρικτής της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, καθώς είναι προς το συμφέρον των φαρμακοποιών να είναι βιώσιμα τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ όλοι θέλουν να ξεχωρίσει η «ήρα από το στάρι». Πάντως στάθηκε ιδιαίτερα στα προβλήματα που παρουσιάζει το σύστημα για τους

φαρμακοποιούς, όπως ότι υπάρχουν φορές που είναι «πιεσμένο» και δεν δέχεται καταχωρίσεις, ότι τα barcode δεν διαβάζονται σε πολλές παρτίδες φαρμάκων, ότι στις οθόνες εμφανίζονται μόνο τα φάρμακα που έχουν άδεια κυκλοφορίας στην ελληνική αγορά και όχι όλα όσα κυκλοφορούν, ότι δεν υπάρχει φραγή στις ποσότητες που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο γιατρός και ότι δεν υπάρχει φραγή στο πόσοι γιατροί μπορούν να συνταγογραφούν φάρμακα στον ίδιο ασθενή. Γενικά ο κ. Θεοδοσιάδης υπογράμμισε ότι πρέπει να μπουν κανόνες, ώστε να μην μπορεί κανείς, είτε είναι γιατρός είτε ασφαλισμένος είτε φαρμακοποιός, να παρεμβαίνει στο σύστημα. Τέλος ο ίδιος πρότεινε να τους δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξουν οι ίδιοι ένα σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, το οποίο βέβαια θα λαμβάνει υπόψη τις προδιαγραφές της πολιτείας, με μηδενική επιβάρυνση του κράτους. Ο κ. Σουλιώτης ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι στον οργανισμό που διοικεί, έχουν μείνει 500 εργαζόμενοι από 1.750 και παρόλα αυτά το παραγόμενο αποτέλεσμα είναι καλύτερο. Ο ΟΠΑΔ έχει δαπάνες 1,7 δισ. ευρώ και 1,1 δις έσοδα και μέχρι πρόσφατα ήταν ένας οργανισμός που χρωστούσε σε όλους. Αυτή τη στιγμή από τους 8.000 γιατρούς, το 30% συνταγογραφεί ηλεκτρονικά, καθώς το σύστημα βρίσκεται στον πρώτο

μήνα εφαρμογής του. Όμως στόχος του είναι σε ένα μήνα να έχει εξομαλυνθεί το ποσοστό αυτό. Ο κ. Σουλιώτης ανέφερε ότι έγιναν αλλεπάλληλες συναντήσεις με γιατρούς , ώστε να ξεπεραστούν τα προβλήματα, με αποτέλεσμα με το ηλεκτρονικό σύστημα να υπάρχουν σημαντικές μειώσεις τιμών σε αρκετές εξετάσεις. Μόνο η αίσθηση του ελέγχου έφερε μείωση δαπανών 40% στις συνταγές. Ο κ. Λοπατατζίδης στάθηκε στη δύσκολη σημερινή συγκυρία, η οποία «μας αναγκάζει να κινηθούμε έξυπνα και γρήγορα». Είπε ότι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση είναι στρατηγική επιλογή για μία χώρα και μόνο στην Αμερική έχει φτάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα επιτυχίας, που φτάνουν και το 95%. Επίσης πολύ καλά ποσοστά επιτυχίας έχουν οι σκανδιναβικές χώρες, η Ολλανδία με 85% και κάποιες περιφέρειες της Ισπανίας. Ο κ. Λοπατατζίδης επεσήμανε ότι το σύστημα όπως εφαρμόζεται στην Ελλάδα λειτουργεί περισσότερο ως μία προσπάθεια ηλεκτρονικής υποβολής ιατρικών συνταγών και όχι ως ηλεκτρονική συνταγογράφηση, που κατά τον ίδιο είναι ένα εντελώς διαφορετικό πράγμα. Το υπάρχον σύστημα, σύμφωνα με τον κ. Λοπατατζίδη, δεν έχει δικλείδες ασφαλείας και θα έχει ως αποτέλεσμα, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, να επιστρέψουμε στην προηγούμενη αρνητική κατάσταση.

∼ ΠΑΝΕΛ III ∼

Προβλήματα και προοπτικές του συστήματος τιμολόγησης και αποζημίωσης φαρμάκων στην Ελλάδα

ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ: δρ. Νίκος Μανιαδάκης, κ. Αντώνης δημόπουλος, κα δήμητρα Ευθυμιάδου, κ. Πασχάλης Αποστολίδης και κ. Θεόδωρος Τρύφων

Στο τρίτο πάνελ συμμετείχαν ο κ. Νίκος Μανιαδάκης, Kαθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας - Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, ο κ. Αντώνης δημόπουλος, Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Abbott Laboratories Ελλάς ΑΒΕΕ και Αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ, και ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, Αντιπρόεδρος της ELPEN και Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ). «Θα πρέπει να έχουμε ένα σταθερό ορίζοντα τουλάχιστον για ένα χρόνο», δήλωσε ο κ. δημόπουλος, προσθέτοντας ότι «με τις τιμές έχουμε κάνει ήδη αρκετά και πρέπει να ασχοληθούμε με το ζήτημα του όγκου».

χωρίς πλαφόν. Δεν είναι αντισυνταγματικό να μειώνει κανείς τις τιμές σε ένα μονοψώνιο, όπως είναι ο χώρος του φαρμάκου, Αυτή είναι και η λογική της λίστας. Αναφερόμενος σε λανθασμένες συμπεριφορές, είπε πως υπάρχει υπερβολή στην ιατρική τεχνολογία και στο φάρμακο, που οφείλεται στην αποδοχή ή την ανοχή της πολιτείας λόγω έλλειψης εγρήγορσης. Το 2006 καταγράφηκαν περίπου 1.000 επιδοτούμενα ταξίδια ιατρών στο εξωτερικό, ενώ το 2009 αριθμός αυτός διπλασιάστηκε.

Το πρώτο δελτίο τιμών έχει ήδη βγει και το Σεπτέμβριο θα βγει ΧΡΗΜΑ 27

Χ αφιέρωμα ~ Pharma Conference 2011 Ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης τόνισε, από την πλευρά του, ότι όλοι οι φορείς συμφωνούν πως η φαρμακευτική δαπάνη σε ποσοστό 75% οφείλεται στον όγκο των φαρμάκων και κατά 25% στην τιμή των φαρμάκων. Η ανατιμολόγηση που έφερε η μείωση της τάξεως του 16%, εάν επαναληφθεί τον Ιούνιο, δε θα αποφέρει περισσότερο από 5%. Εξαιρώντας το πλαφόν, η μείωση θα είναι ιδιαίτερα μικρή. Η λίστα μπορεί να εφαρμοστεί με rebate, γιατί ακόμα και αν εγκριθεί, οι εταιρείες θα προβούν σε ενστάσεις. «Υπάρχει ένα μίγμα πραγματικών προβλημάτων που οδήγησε στην αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης», ανέφερε, κατά τη δική του παρέμβαση, ο κ. Θεόδωρος Τρύφων και πρόσθεσε πως «όσον αφορά τα γενόσημα, είναι λανθασμένη η αντίληψη ότι είναι ακριβά, καθώς είναι τα φθηνότερα φάρμακα στην κατηγορία τους». Τόνισε πως σε περίπτωση που υπάρξει περαιτέρω μείωση στα φάρμακα, που έχουν ήδη μειωθεί κατά 35%, η φαρμακοβιομηχανία θα αμυνθεί φέρνοντας ακριβότερα σκευάσματα. Στο υπάρχον σύστημα παρουσιάζεται η εξής στρέβλωση: το σύστημα τιμολόγησης «τιμωρεί» τα παλαιά φάρμακα.

Είναι ευκαιρία να αναλύσουμε όλες τις πτυχές του συστήματος και να πάμε μπροστά. Το κράτος πρέπει να κάνει βήματα σταδιακά και να εκμεταλλευτεί το μονοψώνιο του μέσω του ΕΟΦ. Εν συνεχεία ο κ. Νίκος Μανιαδάκης δήλωσε πως «η τιμολόγηση των φαρμάκων στην Ελλάδα ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Όμως στην εφαρμογή του συστήματος αυτού έγιναν λάθη και υπήρξε αβεβαιότητα. Τα γενόσημα στην αγορά των ΗΠΑ και της Βρετανίας, όπου τα συστήματα υγείας λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο, αποτελούν το 20-30% των επωνύμων φαρμάκων. Στις υπόλοιπες χώρες το ποσοστό αυτό φτάνει στο 60-70-% των τιμών των επωνύμων. Η αντίληψη ότι μέσω των γενοσήμων μπορούν να εξοικονομηθούν σημαντικοί πόροι είναι εσφαλμένη, καθώς υπάρχουν περιπτώσεις στην Ευρώπη, όπου η μείωση των τιμών των γενοσήμων οδήγησε σε αύξηση της δαπάνης». Τέλος ανέφερε πως «στην Ελλάδα έχουμε χάσει χρόνο ως προς το να επενδύσουμε σε υποδομές και συστήματα που να μη στερούν στον Έλληνα πολίτη την καινοτομία» και επεσήμανε ότι οι διαφορές σε σχέση με άλλες χώρες είναι ότι στην Ελλάδα είναι μικρό το ποσοστό συμμετοχής του ασθενούς στο φάρμακο και δεν υπάρχει μηχανογράφηση και έλεγχος.

∼ ΠΑΝΕΛ IV ∼

Ποια θα μπορούσε να είναι η συμβολή της φαρμακοβιομηχανίας στην ανάπτυξη της χώρας

ΠΑΝΕΛ ΙV: κ. δημήτρης δέμος, κ. Βασίλης Κάτσος, κ. Χρήστος Κώνστας, δημοσιογράφος, κ. Κώστας Ευρυπίδης, κ. Τάκης Ζερβακάκης

Το τέταρτο πάνελ απαρτίστηκε από τον κ. δημήτρη δέμο, Πρόεδρο & Διευθύνοντα Σύμβουλο της DEMO S.A., τον κ. Τάκη Ζερβακάκη, Αντιπρόεδρο της Business Development & Marketing, Zein Biotec, τον κ. Κώστα Ευρυπίδη, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Genesis Pharma και Αντιπρόεδρο του ΣΦΕΕ, και τον κ. Βασίλη Κάτσο, Πρόεδρο της Pharmathen και Γενικό Γραμματέα της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ). Ο κ. Κάτσος υπογράμμισε ότι ο κλάδος της φαρμακοβιομηχανίας βάλλεται από την αποδιοργάνωση του ελληνικού δημοσίου και από τις περιστολές της Τρόικας. Η αρνητική κατάσταση στο εγχώριο τοπίο έχει οδηγήσει στο να έχουν διαταραχθεί οι σχέσεις μεταξύ επιχειρηματιών, πολιτείας και κοινωνίας. Ο ίδιος τόνισε ότι δεν υπάρχουν πολλοί τομείς 28 Ιούνιος 2011

στην ελληνική οικονομία που να κάνουν εξαγωγές 300 εκατ. ευρώ το χρόνο, από 25 επιχειρήσεις που παράγουν τόσο προϊόντα όσο και έρευνα. Πρέπει κάποια στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Κάτσο, το κράτος να δει ποιο είναι το δημοσιονομικό αντιστάθισμα κάθε κλάδου, πριν πάρει τις αποφάσεις του. Για το θέμα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης ανέφερε ότι είναι η ραχοκοκαλιά του συστήματος και έχει χαθεί ήδη πολύτιμος χρόνος για την εφαρμογή της, ο οποίος έχει κοστίσει στη φαρμακοβιομηχανία. Ο κ. δέμος μίλησε για το θέμα των χρεών του κράτους προς τις εταιρείες του κλάδου. Συγκεκριμένα είπε για την εταιρεία του ότι έχει πολλά χρόνια να πληρωθεί τις οφειλές από το δημόσιο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να κάνει τον προγραμμα-

τισμό της σε επενδύσεις και άλλες επιχειρηματικές κινήσεις. Επίσης αναφέρθηκε και στο γεγονός των συνεχών αλλαγών πολιτικής στον τομέα του φαρμάκου, ο οποίος επίσης δυσκολεύει τον επενδυτικό προγραμματισμό. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον κ. Δέμο, οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες να διαπρέπουν και να είναι πιο γνωστές στο εξωτερικό παρά στο εσωτερικό. Στο θέμα της έλλειψης συντονισμού μεταξύ των φορέων του δημοσίου, ακόμα και αυτών που ανήκουν στο ίδιο υπουργείο, στάθηκε ο κ. Ευριπίδης. Συγκεκριμένα είπε ότι συνεχώς λαμβάνονται αποφάσεις σε πολύ σοβαρά θέματα, που επηρεάζουν άμεσα τη φαρμακοβιομηχανία, χωρίς να υπολογίζονται οι επιπτώσεις των συγκεκριμένων αποφάσεων. Τόνισε το γεγονός ότι ο κλάδος απασχολεί 10.000 εργαζομένους, χωρίς να υπολογίζονται οι έμμεσα εμπλεκόμενοι, και ότι είναι κα-

θαρά regulate κλάδος, δηλαδή έχει περιθώριο κέρδους που είναι σαφώς καθορισμένο από το κράτος. Για τις απώλειες που έχει ο κλάδος επειδή δεν εκμεταλλεύεται στο βαθμό που θα μπορούσε τις δυνατότητες εσόδων από την έρευνα και την ανάπτυξη, μίλησε ο κ. Ζερβακάκης. Συγκεκριμένα είπε ότι αν είχαμε ως χώρα το κομμάτι στην έρευνα που μας αναλογεί στην παγκόσμια αγορά, θα είχαμε οικονομικό όφελος μέχρι και 1 δισ. ευρώ το χρόνο. Επίσης για το θέμα του κόστους-ωφέλειας από την υγεία υπογράμμισε ότι κάποια στιγμή η πολιτεία θα πρέπει να αποφασίσει αν θέλει οι άνθρωποι να έχουν θεραπεία ή να έχουμε τριτοκοσμικές υπηρεσίες οι οποίες θα παρέχουν μόνο τα βασικά. Όμως, όπως ανέφερε κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που το βιοτικό επίπεδο και η ποιότητα ζωής έχουν ανέβει πολύ τα τελευταία χρόνια. Χ

XOΡΗΓΟΙ ΤΟυ ΣυΝΕδΡΙΟυ Επίτιμος Χορηγός

Gold Χορηγός

Silver Χορηγοί

Bronze Χορηγοί

Εταιρικές Συμμετοχές

Academic Partner

Communication Partner

Print Sponsor

Supporter

Χορηγοί Επικοινωνίας

ασφαλίζομαι ΧΡΗΜΑ 29

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΙΛΙΩΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΦΕΕ

30 Ιούνιος 2011

Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ κ. Δ. Φιλιώτης θεωρεί ότι ο τρόπος που παρεμβαίνει το κράτος στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ ιδιωτών στην αγορά του φαρμάκου προκαλεί συνθήκες στρέβλωσης του ελεύθερου ανταγωνισμού και συμβάλλει στη δημιουργία διαφόρων «καρτέλ» στο χώρο. Καταθέτει τις προτάσεις του για τον εξορθολογισμό των δημόσιων δαπανών υγείας, εκφράζει την αντίθεσή του με τα κριτήρια της νέας λίστας φαρμάκων που έχει εξαγγείλει ότι θα εφαρμόσει η κυβέρνηση και απαριθμεί τους λόγους για τους οποίους παρατηρούνται ελλείψεις σε κάποια φάρμακα στην ελληνική αγορά.

✒

Συνέντευξη στον Αιμίλιο Νεγκή

ΧρHμΑ_ Κύριε Πρόεδρε, η χώρα βρίσκεται μπροστά σε μία εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Πώς πιστεύετε ότι πρέπει να κινηθούμε, ώστε να βγούμε από το αδιέξοδο στο οποίο οδηγούμαστε; ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΙΛΙΩΤΗΣ_Πράγματι, το οικονομικό πρόβλημα είναι δυσεπίλυτο. Πρέπει να δεχθούμε ότι το πρόβλημα το προκαλέσαμε όλοι μας: η Πολιτεία, οι επιχειρήσεις, οι πολίτες. Βέβαια, δεν ευθύνονται όλοι στον ίδιο βαθμό. Όμως, αυτό δεν έχει τόση σημασία. Δεν έχουμε μπροστά μας πολλές επιλογές για να βγούμε από το αδιέξοδο. Οφείλουμε να κινηθούμε με ταχύτητα και τόλμη. Το «κλειδί» για την υπέρβαση των εμποδίων και τη διαμόρφωση συνθηκών εξόδου από την κρίση είναι η αντίληψη του καθήκοντος. Αναγνωρίζοντας τη σοβαρότητα της κατάστασης, πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι μαζί για να απαλλαγούμε από νοοτροπίες και πρακτικές που μας οδήγησαν ως εδώ και υπονομεύουν κάθε προσπάθεια ανάκαμψης. Πρέπει, πρωτίστως, να μιλήσουμε ειλικρινά για τις επιλογές επίλυσης του προβλήματος, προκειμένου να χτίσουμε την απαραίτητη αξιοπιστία έναντι της κοινωνίας που υπηρετούμε. Να αναζητήσουμε την ουσιαστική συναίνεση της κοινωνίας, αναγνωρίζοντας το ωφέλιμο των προτάσεων, ανεξάρτητα από το πού προέρχονται, για την έξοδο από την κρίση. Να πιστέψουμε σε αυτό που στους επιχειρηματικούς κύκλους αποκαλούμε «shared value», δηλαδή στην «κοινή αξία» που δημιουργούμε όλοι μαζί ως κοινωνία και που πρέπει να μοιραζόμαστε δίκαια και αναλογικά μέσα από ένα σύστημα σύγχρονων θεσμών και διαδικασιών που υπηρετούν το κοινό καλό.

Διότι όταν μια λύση είναι κοινά αποδεκτή, έχει τη δυναμική της άμεσης και πλήρους εφαρμογής. Δυστυχώς, οι λύσεις που δόθηκαν από την κυβέρνηση, παρά τις καλοπροαίρετες προσπάθειες, ήταν λύσεις πανικού. Υπάρχουν λύσεις οι οποίες θα βελτιώσουν τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Και εκεί ακριβώς πρέπει να επικεντρωθεί η κυβέρνηση. Για παράδειγμα, δοκιμασμένα και επιτυχημένα μοντέλα λειτουργίας του ιδιωτικού τομέα μπορούν να υιοθετηθούν από το δημόσιο τομέα, προκειμένου ο δεύτερος να αποτελέσει μέρος της λύσης του δημοσιονομικού προβλήματος και όχι μέρος του προβλήματος. Είναι προς το συμφέρον του ιδιωτικού τομέα η εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου τομέα. Είναι προς το συμφέρον του δημόσιου τομέα να τείνει «ώτα ευήκοα» στις προτάσεις και λύσεις του ιδιωτικού τομέα. Δυστυχώς, σήμερα ο ιδιωτικός τομέας βάλλεται άνευ λόγου και ουσίας, τη στιγμή που καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες να παραμείνει υγιής. Θα σας αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα από την αγορά φαρμάκου. Σήμερα συμβαίνει το εξής παράδοξο: το κράτος νομοθετεί για θέματα που άπτονται οικονομικών συναλλαγών μεταξύ ιδιωτών, τη στιγμή που σύμφωνα και με την αρχή της απελευθέρωσης των συναλλαγών στον ιδιωτικό τομέα (κατάργηση του προστατευτισμού και απελευθέρωση των επαγγελμάτων), δε νοείται το κράτος να νομοθετεί υποχρεωτικούς κανονιστικούς οικονομικούς όρους μεταξύ ιδιωτών. Με την ασκούμενη αυτή πρακτική το κράτος παρεμβαίνει στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ ιδιωτών, επιφέροντας διασάλευση του

τρόπου και της παραγωγικής λειτουργίας της φαρμακευτικής αγοράς. Προκαλεί συνθήκες στρέβλωσης του ελεύθερου ανταγωνισμού και κατά κάποιο τρόπο δημιουργίας διαφόρων «καρτέλ» στο χώρο. Χ_Κύριε πρόεδρε, είναι κοινός τόπος ότι στον τομέα της υγείας υπήρξε μεγάλη σπατάλη. Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί; Δ.Φ._Κύριε Νεγκή, πράγματι, στον τομέα της υγείας υπήρξε σοβαρό πρόβλημα. Κύρια αιτία είναι φυσικά η παντελής έλλειψη ελέγχου στο σύστημα υγείας, όχι μόνο στο φάρμακο, αλλά σε όλο το σύστημα υγείας. Ο ΣΦΕΕ, εδώ και πάνω από μία δεκαετία, έχει καταστήσει σαφές προς όλες τις κατευθύνσεις ότι απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιτευχθεί ο εξορθολογισμός της δημόσιας δαπάνης υγείας είναι η ολοκλήρωση της μηχανοργάνωσης και ο έλεγχος του συστήματος υγείας, η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η ηλεκτρονική κάρτα και το ιστορικό του ασθενούς, τα διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα, η ηλεκτρονική παρακολούθηση και ο έλεγχος του δικτύου διανομής. Όλα αυτά θα εξασφαλίσουν την καταπολέμηση της κακοδιαχείρισης και της σπατάλης στο δημόσιο, την εξοικονόμηση σημαντικών πόρων για το εθνικό σύστημα υγείας και τη δημόσια κοινωνική ασφάλιση, επιτυγχάνοντας το ζητούμενο, δηλαδή τη χρηστή διαχείριση των δημοσίων οικονομικών της υγείας. Κάθε άλλο μέτρο θα επιφέρει πάντα αποτελέσματα αντίθετα των επιθυμητών. Ήδη, η πιλοτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στον ΟΑΕΕ από τον ΧΡΗΜΑ 31

Χ συνέντευξη ~ Διονύσης Φιλιώτης Οκτώβριο έδειξε ότι υπήρξε σημαντική εξοικονόμηση πόρων. Η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης σε νοσοκομεία και ασφαλιστικά ταμεία. Ο ΣΦΕΕ είναι στη διάθεση της Πολιτείας, ώστε το νέο σύστημα να εφαρμοστεί το ταχύτερο δυνατόν. Χ_Κύριε πρόεδρε, η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει την εφαρμογή θετικής λίστας φαρμάκων. Εσείς όμως έχετε εκφράσει ανοιχτά τη διαφωνία σας. Επίσης, έχει προσφύγει στο ΣτΕ ζητώντας την ακύρωση των κριτηρίων της λίστας. Γιατί αντιδράτε; Δ.Φ._Κύριε Νεγκή, ύστερα από πολυετή παρακολούθηση και μελέτη στο σύστημα της συνταγογράφησης και της επίδρασής του στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, έχουμε διαπιστώσει ότι οι διάφορες εφαρμογές λίστας συνταγογραφούμενων φαρμάκων δεν απέδωσαν ποτέ τα αναμενόμενα αποτελέσματα, δηλαδή τη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης και τη βελτίωση της πρόσβασης των πολιτών σε φαρμακευτικές θεραπείες. Αντίθετα, πάντοτε οδηγούσαν σε αύξηση της δαπάνης και σε αδικαιολόγητη ταλαιπωρία των ασθενών. Αν η κυβέρνηση προχωρήσει στις εξαγγελίες της θα υπάρξει πρόβλημα πρόσβασης των ασθενών στα φάρμακα και τις θεραπείες που τους είναι απαραίτητες, στρέβλωση του ανταγωνισμού και εκτόξευση των δαπανών υγείας. Ιδιαίτερα η λίστα, όπως αυτή καθορίζεται με κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία καθορίζονται τα κριτήρια κατάρτισής της, δεν μπορεί να εφαρμοστεί, καθώς δεν διασφαλίζει αντικειμενικότητα, ενώ παρουσιάζει σημαντικά νομικά προβλήματα. Η εφαρμογή των κριτηρίων αυτών είναι βέβαιο ότι θα φέρει μεγάλη αναστάτωση, τόσο στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις όσο και στους Έλληνες πολίτες, χωρίς τα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη για τα ασφαλιστικά ταμεία. Επιπλέον, θα προκαλέσει περαιτέρω ελλείψεις φαρμάκων, κλίμα θεραπευτικής ανασφάλειας, θα οδηγήσει σε απόσυρση βασικών θεραπειών και, παράλληλα, θα αποτρέψει την κυκλοφορία νέων σημαντικών καινοτόμων φαρμάκων στην Ελλάδα. Γι’ αυτό ο ΣΦΕΕ έχει καταθέσει αίτηση ακυρώσεως αυτής της Υπουργικής Απόφασης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. 32 Ιούνιος 2011

☛

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΕΧΘΟΥΜΕ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟ ΠΡΟΚΑΛΕΣΑΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΣ: Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ, ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ. ΒΕΒΑΙΑ, ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΟΛΟΙ ΣΤΟΝ ΙΔΙΟ ΒΑΘΜΟ. ΟΜΩΣ, ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟΣΗ ΣΗΜΑΣΙΑ. ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΜΑΣ ΠΟΛΛΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΑΔΙΕΞΟΔΟ.

Θέση του ΣΦΕΕ είναι ότι η λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα φάρμακα εκτός από τα MYΣYΦA (Mη Yποχρεωτικώς Συνταγογραφούμενα Φάρμακα) και τα φάρμακα που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των μη αποζημιούμενων φαρμάκων (αρνητική λίστα) σε συνδυασμό με διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα και εφαρμογή της αποζημιώσεως. Προτείνουμε παράλληλα να ισχύσει αντίστοιχη υποχρέωση επιστροφής από τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία του νόμιμου rebate, για τα φάρμακα που έχουν χορηγηθεί στους ασφαλισμένους. Με άλλα λόγια, προτείνουμε να νομοθετηθεί η θετική λίστα για όλα τα φάρμακα που κυκλοφορούν, τα οποία δε συμπεριλαμβάνονται στην αρνητική λίστα, με ασφαλιστική τιμή 96% ex factory και να ονομασθεί «ενδιάμεση λίστα», μέχρις ότου βρεθεί μια λύση εφαρμόσιμη και δίκαιη που θα διασφαλίζει την αντικειμενικότητα, τη διαφάνεια, την ομαλότητα στη διακίνηση των φαρμάκων και την αποφυγή κάθε συναλλαγής. Χ_Τους τελευταίους μήνες παρατηρούνται συχνά ελλείψεις σε βασικά φάρμακα στην αγορά. Πού οφείλονται; Δ.Φ._Οι ελλείψεις είναι αποτέλεσμα των οριακά χαμηλών τιμών στα φάρμακα, που δημιουργούν κίνητρα επανεξαγωγής των εισαγόμενων στη χώρα μας φαρμάκων. Σας θυμίζω ότι στην Ελλάδα η τιμή ενός εισαγόμενου φαρμάκου είναι ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών σε 22 χώρες της Ευρώπης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται κίνητρα επανεξαγωγής των φαρμάκων σε χώρες που έχουν υψηλότερες τιμές. Υπάρχουν καταγραφές του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων που δείχνουν ότι υπάρχουν φάρμακα που επανεξάγονται σε ποσοστό 30-90%. Χ_Τι προτείνετε για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα; Δ.Φ._Το πρόβλημα των ελλείψεων δείχνει ότι χρειάζεται επανεξέταση του συστήματος τιμολόγησης, ώστε να εξασφαλιστεί η άμεση πρόσβαση σε όλα τα φάρμακα για όλους τους πολίτες. Πράγματι, υπάρχει σύγχυση στη χώρα μας μεταξύ της τιμής που αποζημιώνει το κράτος ένα φάρμακο και της τιμής του στην

☛

Ο ΣΦΕΕ, ΕΔΩ ΚΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ, ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΣΑΦΕΣ ΠΡΟΣ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΟΤΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ Ο ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΑΠΑΝΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΑΣ, Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ, Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΚΑΡΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ, ΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ, Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ

ελεύθερη αγορά. Αυτά πρέπει να είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Σήμερα στη χώρα μας ένας ιδιώτης, ευκατάστατος, αγοράζει ένα φάρμακο σε τιμή ίση ή μικρότερη απ’ ό,τι το πληρώνει το ΙΚΑ. Αυτό είναι εξωφρενικό. Αυτά γίνονται στο βασίλειο του ανορθολογισμού. Αυτό συμβαίνει στη χώρα μας από τριακονταετίας και δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, ο τρόπος που η Πολιτεία σκέφτεται και προσπαθεί να νομοθετήσει για το μέλλον, παραμένει ο ίδιος. Είναι γνωστό ότι οποιοδήποτε σύστημα εφαρμοστεί σήμερα για την αποζημίωση, την τιμολόγηση και τον έλεγχο, προϋποθέτει πλήρη μηχανοργάνωση του συστήματος υγείας. Σήμερα η Πολιτεία παίρνει αποφάσεις σχεδόν στα τυφλά, χωρίς να έχει τη δυνατότητα προσβάσεως σε αξιόπιστη πληροφόρηση και στοιχεία, χωρίς ένα σοβαρό επιχειρησιακό σχέδιο. Επιτρέψτε μου να το τονίσω άλλη μία φορά. Η πλήρης μηχανοργάνωση του συστήματος υγείας είναι η μόνη λύση. Οποιαδήποτε καθυστέρηση, κάθε μέρα που χάνουμε στην εφαρμογή λύσεων πληροφορικής, είναι σε βάρος του ασθενούς, της δημόσιας υγείας και των οικονομικών της. Ο ΣΦΕΕ έχει επεξεργαστεί και καταθέτει μια νέα πρόταση - λύση για την τιμολόγηση των φαρμάκων, η οποία εξασφαλίζει σημαντικά χαμηλότερη δαπάνη για τη δημόσια κοινωνική ασφάλιση. Συγχρόνως, εγγυάται την ομαλή λειτουργία της αγοράς, επιπλέον έσοδα για το κράτος (π.χ. ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος επιχειρήσεων, απασχόληση – εισφορές κοινωνικής ασφάλισης κ.λπ.), καταπολεμά τη σπατάλη στο χώρο, αποκλείει τη δημιουργία πλαστών συνταγών και κυρίως διασφαλίζει την επάρκεια φαρμάκων στην αγορά και την οικονομική ευρωστία του ασφαλιστικού συστήματος. Το νέο σύστημα βασίζεται σε κατευθυντή-

ριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφορά στην καθιέρωση μιας λογικής, ελεύθερης τιμής, η οποία θα είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει σημαντικές εκπτώσεις (rebates) για τα φάρμακα που θα αγοράζει η Κοινωνική Ασφάλιση και τα δημόσια νοσοκομεία, δηλαδή ο ευρύτερος δημόσιος τομέας. Χ_Ο ΣΦΕΕ έχει ταχθεί κατά των διαγωνισμών για την προμήθεια φαρμάκων στα κρατικά νοσοκομεία. Γιατί διαφωνείτε; Δ.Φ._Ο ΣΦΕΕ είναι κάθετα αντίθετος με τους διαγωνισμούς φαρμάκων, με δεδομένο το ότι το φάρμακο είναι το μοναδικό προϊόν του οποίου η τιμή είναι αγορανομικά ρυθμιζόμενη από το κράτος. Ακόμη, οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις επιβαρύνονται ήδη με υποχρεωτική νοσοκομειακή έκπτωση 13% επί της χονδρικής τιμής, καθώς και με την απόδοση ποσοστού 2% επί της αξίας των τιμολογίων των προμηθειών νοσοκομείων και επιπλέον 4% προκαταβολή φόρου του επόμενου έτους, ήτοι σύνολο 19% επί της νομοθετημένης χονδρικής τιμής βάσει του μέσου όρου των τριών χαμηλότερων τιμών των 22 χωρών-μελών της Ε.Ε. Όλα όσα προανέφερα καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν περαιτέρω περιθώρια εκπτώσεων ή συμπίεσης των τιμών. Συνεπώς, η διενέργεια διαγωνισμών ξεπερνά κάθε θεμιτό όριο περαιτέρω συρρίκνωσης των τιμών, ενώ συγχρόνως ευνοεί τις κινήσεις αθέμιτου ανταγωνισμού (dumping), που θα επιφέρουν μεσοπρόθεσμα τα αντίθετα αποτελέσματα. Ο ΣΦΕΕ για τους ίδιους λόγους διαφωνεί κάθετα με την επιβολή rebate 5% επί των νοσοκομειακών πωλήσεων. Δεν είναι νοητό να υπάρχει rebate εφόσον έχει ήδη επιβληθεί υποχρεωτική νοσοκομειακή έκπτωση. Ένα τέτοιο μέτρο, πολύ φοβάμαι, ότι θα οδηγήσει σε ελλείψεις καταξιωμένων

φαρμακευτικών προϊόντων από τα κρατικά νοσοκομεία. Χ_Κύριε πρόεδρε, πώς εξελίσσεται η αποπληρωμή των χρεών για φάρμακα από τα κρατικά νοσοκομεία; Δ.Φ._Δυστυχώς, το πρόβλημα της συσσώρευσης χρεών στα κρατικά νοσοκομεία παραμένει. Παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης και ενώ διανύουμε ήδη τον πέμπτο μήνα του 2011, δεν έχουν ακόμη εξοφληθεί τα τιμολόγια του 2010 και δεν έχει ομαλοποιηθεί η ροή πληρωμών για το πρώτο τρίμηνο του 2011. Το συνολικό ύψος των πωλήσεων φαρμάκων προς τα δημόσια νοσοκομεία ανέρχεται σε 1,194 δισ. ευρώ, από τα οποία έχουν εξοφληθεί μόλις 360 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, το ποσοστό των ανεξόφλητων τιμολογίων φθάνει το 70% και τα χρέη των κρατικών νοσοκομείων προς τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις ανέρχονται σε 834 εκατ. ευρώ. Μόνο για το 2010, οι πωλήσεις φαρμάκων έφθασαν περίπου στο 1 δισ. ευρώ, από τα οποία μέχρι σήμερα έχουν εξοφληθεί μόνο 358 εκατ. Έτσι, τα ανεξόφλητα τιμολόγια ανέρχονται σε 644 εκατ., δηλαδή περίπου στο 65% του συνόλου! Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν λάβει χρήματα μόνο για το πρώτο τρίμηνο του 2010! Οξύτερο φαίνεται ότι είναι το πρόβλημα στα φαρμακεία και νοσοκομεία του ΙΚΑ, καθώς και στα στρατιωτικά νοσοκομεία. Η μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων, λόγω των μέτρων που έχει λάβει η κυβέρνηση, σε συνδυασμό με τη συσσώρευση χρεών, προκαλεί σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις και είναι ζήτημα χρόνου να προκληθούν ελλείψεις φαρμάκων στην αγορά. ΧΡΗΜΑ 33

Χ ρεπορτάζ

SPECIFAR

ΕΞΑΓΟΡΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ WATSON PHARMACEUTICALS Ο Όμιλος Specifar κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στους πέντε κορυφαίους φαρμακευτικούς ομίλους γενοσήμων στην ελληνική αγορά, διαθέτοντας χαρτοφυλάκιο άνω των 40 προϊόντων.

ύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας που δημοσιοποιήθηκαν, το τίμημα εξαγοράς της ελληνικής εταιρείας έφτασε στα 400 εκατ. ευρώ. Οι πρώην μέτοχοι της Specifar θα λάβουν επίσης ποσοστό επί των μικτών κερδών για τις πωλήσεις της esomeprazole των πέντε πρώτων ετών, με ανώτατο όριο τα 40 εκατ. ευρώ. Η συμφωνία αναμένεται να έχει άμεση θετική επίδραση στην κερδοφορία της Watson, εξαιρουμένων των όποιων επιπρόσθετων συνεργειών, καθώς και των ενδεχόμενων μελλοντικών κερδών από την κερδοφορία του esomeprazole. Χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι της Specifar ήταν η Rothschild και η Eurobank Equities, ενώ Σύμβουλος της Watson σε αυτή τη συναλλαγή η Jefferies. Η Specifar δραστηριοποιείται στην έρευνα και ανάπτυξη, παραγωγή, διανομή και προώθηση γενοσήμων (generics) φαρμάκων. Η Watson Pharmaceuticals Inc. είναι μία εκ των κορυφαίων πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών που δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη, παραγωγή, εμπορία, πώληση και διανομή γενοσήμων (generics) προϊόντων, επώνυμων φαρμακευτικών προϊόντων και βιολογικών (biologic) φαρμακευτικών προϊόντων. Συγκαταλέγεται μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων, βάσει συνταγογραφήσεων, φαρμακευτικών εταιρειών στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ έχει εμπορικές δραστηριότητες σε πολλές διεθνείς αγορές. Οι πωλήσεις του Ομίλου για το 2010 ανήλθαν σε USD 3,7 δις και ΚΠΦΤΑ USD 838 εκατ. ενώ για το 2011 εκτιμάται ότι θα ανέλθουν σε USD 4,2 δις. ☛

Ο ΟΜΙΛΟΣ SPECIFAR ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΕΔΡΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ 460 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ. ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗ, ΚΥΡΙΩΣ ΕΞΑΓΩΓΙΚΗ, ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΜΕ ΓΡΑΦΕΙΑ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΑΝΗΛΘΑΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΟΥ 85 ΕΚΑΤ ΕΥΡΩ.

34 Ιούνιος 2011

Ο Όμιλος Specifar έχει την έδρα του στην Ελλάδα και απασχολεί 460 εργαζομένους. Θεωρείται μία πολυεθνική, κυρίως εξαγωγική, φαρμακευτική εταιρεία, με γραφεία σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, της οποίας οι ετήσιες πωλήσεις για το 2010 ανήλθαν σε περίπου 85 εκατ. ευρώ. Δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη γενοσήμων φαρμάκων και την εκχώρηση αδειών χρήσης τους, σε μεγάλες, πολυεθνικές εταιρείες γενοσήμων. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2011, είχε εξασφαλίσει περισσότερες από 600 άδειες κυκλοφορίας στην Ευρώπη, τη Νότια Αφρική, τον Καναδά, τη Μέση Ανατολή και την Ασία. Σήμερα, έχει 10 προϊόντα υπό ανάπτυξη, ενώ συνεργάζεται με περισσότερες από 200 εταιρείες σε 36 χώρες, κυρίως στην Ευρώπη. Τα έσοδα από αυτή τη δραστηριότητα αποτελούν περίπου το 70% των συνολικών εσόδων. Ο Όμιλος Specifar κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στους πέντε κορυφαίους φαρμακευτικούς ομίλους γενοσήμων στην ελληνική αγορά, διαθέτοντας χαρτοφυλάκιο άνω των 40 προϊόντων. Αυτά προωθούνται μέσω της ομάδας πωλήσεων, η οποία αριθμεί 170 εργαζομένους. Τέλος, η εταιρεία εμπορεύεται στην Ελλάδα τα φαρμακευτικά προϊόντα με την επωνυμία Alet Pharmaceuticals, μέσω μιας ξεχωριστής ομάδας πωλήσεων 55 ατόμων. Σήμερα τα γενόσημα φάρμακα της Specifar παρασκευάζονται σε ένα σύγχρονο εργοστάσιο στην Αθήνα (έτος ανέγερσης το 2001), το οποίο έχει κατασκευαστεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ε.Ε. Σε αυτό παράγονται δισκία, κάψουλες, στερεά και ημιστερεά (δυνατότητα παραγωγής 1,3 δισ. δισκία ετησίως), ενώ στον ίδιο χώρο στεγάζεται το τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης. Επίσης, έχουν ξεκινήσει οι εργασίες για την ανέγερση νέας παραγωγικής μονάδας, η οποία βρίσκεται στο Σχηματάρι, με δυνατότητα παραγωγής 3-5 δισ. δισκία ετησίως. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ & ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ Μέσω αυτής της εξαγοράς, η Watson αποκτά μία ευρέως αναγνωρισμένη για τις ισχυρές επιδόσεις της εταιρεία στην Έρευνα & Ανάπτυξη, στην έγκριση Αδειών Κυκλοφορίας και στην επιτυχημένη προώθηση γενοσήμων προϊόντων σε σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές. Η ευρωπαϊκή εμπειρία της Διοίκησης της Specifar θα συμβάλει στην εμπορική επέκταση της Watson στην Ευρώπη. Χ

MiTo Σχεδιασμός κι επιδόσεις που διεγείρουν τις αισθήσεις Alfa Romeo

Την παράδοση που θέλει την Alfa Romeo να δημιουργεί απαράμιλλης αισθητικής μικρά σπορ αυτοκίνητα συνεχίζει επάξια η Alfa Romeo MiTo. Η σχεδίαση του μικρού κουπέ παραπέμπει στο κορυφαίο σπορ μοντέλο του γκρουπ την Alfa Romeo Competizione και ξυπνά δυνατά συναισθήματα καθώς η τεχνολογία αιχμής, συνδυάζεται ιδανικά με το κορυφαίο κράτημα και την οδηγική ευχαρίστηση.

Νέες προσθήκες την κάνουν ακόμα πιο όμορφη Μερικές από τις νέες προσθήκες είναι τα νέα ειδικής επίστρωσης μεταλλικά χρώματα του αμαξώματος, καθώς και οι νέες δίχρωμες πολυτελείς επενδύσεις του εσωτερικού. Στη MiTo Quadrifoglio Verde υπάρχει επίσης η καινοτόμος λειτουργία “Dynamic Suspension”, που ελέγχει συνεχώς τα αμορτισέρ και έχει εξελιχθεί με τη συνεργασία των τεχνικών της Magneti Marelli.

Πλήρης η γκάμα κινητήρων Να σημειώσουμε πως η γκάμα της Alfa Romeo MiTo MY2011 περιλαμβάνει τρεις turbo κινητήρες πετρελαίου 1.3 JTDM-2 85 ίππων, 1.3 JTDM-2 95 ίππων και 1.6 JTDM-2 120 ίππων, τέσσερις κινητήρες βενζίνης (1.4 78 ίππων, 1.4 MultiAir 105 ίππων, 1.4 MultiAir Turbo 135 ίππων και 1.4 MultiAir Turbo 170 ίππων) με αυτόν των 135 ίππων να μπορεί να εφοδιαστεί και με το TCT αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων. Όλη η γκάμα πληροί τις προδιαγραφές Euro 5 και περιλαμβάνει στον std εξοπλισμό το σύστημα Start&Stop με ένδειξη αλλαγής ταχύτητας (GSI). Πάντα αφοσιωμένη να παράγει αυτοκίνητα με εξαιρετική οικονομία και υψηλές επιδόσεις, η Alfa Romeo λανσάρει τον ολοκαίνουργιο κινητήρα πετρελαίου 1.3 JTDM-2 85hp με τις χαμηλότερες εκπομπές CO2 που φτάνουν τα 95g/km. Σύμφωνα με το πρόσφατο περιβαλλοντικό μέτρο των τελών κυκλοφορίας, όλες οι εκδόσεις που περιλαμβάνουν τον κινητήρα αυτό δεν επιβαρύνονται με τέλη κυκλοφορίας. Η Alfa Romeo MiTo ξεκινά από τις 12.400 ευρώ (με απόσυρση) και συνδυάζεται με ευνοϊκή χρηματοδότηση (3.9% επιτόκιο με 0% προκαταβολή και εξόφληση έως 72 δόσεις).

www.alfaromeo.gr

∼ αφιέρωμα

ΕΝΕΡΓΕΙΑ: ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΕΠΗΒΟΛΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ

36 Iούνιος 2011

Ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, παρά το γεγονός ότι με την κάθε ευκαιρία υπογραμμίζει ότι «έρχεται από ένα υπουργείο που βρέθηκε στην αιχμή της κρίσης, σε ένα υπουργείο που αποτελεί το μέλλον», έχει στην πραγματικότητα να αντιμετωπίσει μεγάλους «πονοκεφάλους» και δύσκολες καταστάσεις. ✒ από την Άντα Σεϊμανίδη

ΧΡΗΜΑ 37

Χ αφιέρωμα ∼ Ενέργεια

ΜΕΓΑΛΟΥΣ «ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΥΣ» ΚΑΙ ΔΥΣΚΟΛΕΣ KATAΣΤΑΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ Ο Κ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, ΠΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ, ΟΠΩΣ ΛΕΕΙ, ΑΠΟ ΕΝΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΑΙΧΜΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ, ΣΕ ΕΝΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ...

πό τη μία, έχει δεσμευτεί να διατηρήσει τον «πράσινο» αναπτυξιακό προσανατολισμό της χώρας, με βάση και την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου που κατατέθηκε πρόσφατα προς ψήφιση στη Βουλή. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, σημαντική αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας και εμπέδωση ενός ελκυστικού και σταθερού πλαισίου για επενδύσεις στο συγκεκριμένο τομέα. Παράλληλα, ο κ. Παπακωνσταντίνου θα πρέπει να προετοιμάζει το έδαφος και για τη μεταλιγνιτική εποχή, κάτι που προϋποθέτει την άμεση προώθηση εναλλακτικών μεγάλων επενδύσεων. Όπως όμως θα δούμε παρακάτω, οι επενδυτές του χώρου έχουν πολλούς λόγους να ανησυχούν σχετικά με την «πράσινη» ανάπτυξη, που χαρακτηρίζεται από ορισμένους «ακριβή», λόγω των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζει η χώρα.

Η διασφάλιση σταθερού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη των ΑΠΕ παραμένει σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα, καθώς, μάλιστα, το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ θεωρείται ως ένα από τα βασικότερα στοιχεία της πολιτικής που πραγματοποίησε το ΥΠΕΚΑ τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Μία επίσης σημαντική προτεραιότητα είναι η σταδιακή απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και η πρόσβαση ιδιωτών στα λιγνιτικά αποθέματα, που έχει «παγώσει» ατύπως σε συμφωνία με τις Βρυξέλλες, η προώθηση του ενεργειακού νομοσχεδίου με το οποίο ενσωματώνεται στην εθνική νομοθεσία το λεγόμενο 3ο ενεργειακό πακέτο της κοινότητας, τα θέματα της έρευνας υδρογονανθράκων και των αγωγών (τα οποία διαχειρίζεται ο υφυπουργός ΠΕΚΑ κ. Γ. Μανιάτης) και τέλος το πλέον «καυτό», οι αποκρατικοποιήσεις στον τομέα της ενέργειας. ∼ ΤΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΝΟΣ «ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΥ»∼ Οι αποκρατικοποιήσεις αποτελούν σίγουρα το μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» για τον νέο υπουργό, καθώς θα πρέπει να πραγματοποιηθούν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, ξεκινώντας από την πώληση ποσοστού 55% της ΔΕΠΑ και 31% του ΔΕΣΦΑ στο τέταρτο τρίμηνο του 2011, σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα που κατατέθηκε στη Βουλή, αφού έλαβε την έγκριση του υπουργικού συμβουλίου. Η ΔΕΠΑ θα διαχωριστεί από τη ΔΕΣΦΑ και θα αποκρατικοποιηθούν χωριστά, ενώ θα πωληθεί το ποσοστό του δημοσίου στα ΕΛ.ΠΕ. Το Δημόσιο ελέγχει το 65% των μετοχών της ΔΕΠΑ, ενώ το 35% ανήκει στα Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. 38 Ιούνιος 2011

Επίσης, κατά τα τέλη του 2011 τοποθετείται χρονικά η πώληση του 55,2% των μετοχών της ΛΑΡΚΟ σε στρατηγικό επενδυτή, παραχωρώντας παράλληλα και τη διοίκηση της εταιρείας. Στη ΛΑΡΚΟ, που συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών σιδηρονικελίου διεθνώς, το Δημόσιο συμμετέχει με ποσοστό 55,2%, ενώ το 33,4% ανήκει στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και το 11,4% στη ΔΕΗ. Την ίδια περίοδο προβλέπεται και ο διαχωρισμός της ΔΕΗ και η περαιτέρω αποκρατικοποίηση της εταιρείας με τη διάθεση έως 17% των μετοχών σε ιδιώτες επενδυτές μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών ή στην πώληση περιουσιακών στοιχείων, με την παράλληλη διατήρηση του ελέγχου επί της διοίκησής της. Στις αρχές εξάλλου του 2012, τοποθετείται η μεταβίβαση το μετοχικού ποσοστού που κατέχει το ελληνικό δημόσιο στην «ΕΛ.ΠΕ.», που έχει στην ιδιοκτησία της και λειτουργεί τρία διυλιστήρια στην Ελλάδα, τα οποία κατέχουν δεσπόζουσα θέση στη νοτιοανατολική Μεσόγειο στον ενεργειακό τομέα. Η διύλιση αποτελεί την κύρια απασχόληση του Ομίλου και τα 3 διυλιστήρια αντιπροσωπεύουν το 76% της δυναμικότητας διύλισης αργού πετρελαίου στη χώρα.Η εταιρεία είναι εισηγμένη στο Χ.Α. και το Δημόσιο κατέχει το 35,5% του μετοχικού της κεφαλαίου. Μειοψηφική συμμετοχή ανερχόμενη σε 41,3% ανήκει στην Paneuropean Oil and Industrial Holdings SA. Στις αρχές του 2013 τοποθετείται η αξιοποίηση των αποκλειστικών δικαιωμάτων του Δημοσίου επί του σχεδόν εξαντληθέντος κοιτάσματος φυσικού αερίου «Νότια Καβάλα» και ειδικότερα σε σχέση με τη μετατροπή του σε αποθηκευτικό χώρο φυσικού αερίου, μέσω πώλησης μέρους ή όλης της συμμετοχής του σε εταιρεία στην οποία θα εισφερθεί μέρος ή το σύνολο των δικαιωμάτων του. Το Δημόσιο προτίθεται επίσης μέσα στο 2012 και 2013 να αξιοποιήσει τα δικαιώματα εσόδων που έχει σε υπό ανάπτυξη κοιτάσματα, σε ορυχεία και μεταλλεία. ∼ ΔΕΗ: Η ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ∼ Όπως αναμένεται, όλες οι προαναφερθείσες αποκρατικοποιήσεις θα έχουν πολλά προβλήματα και «πονοκεφάλους» Ο μεγαλύτερος όλων είναι ασφαλώς η επικείμενη πώληση του 17% των μετοχών της ΔΕΗ μέσα στο 2012, που βρίσκει απέναντί της, τις κάθετες αντιδράσεις των συνδικαλιστών της ΔΕΗ, αλλά και μελών της κυβέρνησης, που εκτιμούν ότι «πάση θυσία πρέπει, παρά την ασφυκτική

πίεση της Τρόικας να διασωθεί τουλάχιστον ο έλεγχος της επιχείρησης. Προς αυτήν την κατεύθυνση έχει γίνει ήδη μια πρώτη συζήτηση του κ. Παπακωνσταντίνου, όταν ακόμα ήταν υπουργός Οικονομικών, με την Τρόικα. Σημειώνεται, πάντως, ότι μια παραπέρα ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ δε συνεπάγεται υποχρεωτικά τη διασφάλιση του ανταγωνισμού και το άνοιγμα της αγοράς σε πολλούς επενδυτές, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της χώρας. Όπως υποστήριξε πρόσφατα η κ. Ίνγκε Μπερναέτς, επικεφαλής της διεύθυνσης ηλεκτρισμού και αερίου της Κομισιόν, «χρειάζεται πρόσβαση των ανταγωνιστών της ΔΕΗ στην εκμετάλλευση του λιγνίτη και των υδροηλεκτρικών. Με μονοπώλιο στους τομείς αυτούς δεν μπορεί να υπάρξει βάση για ανταγωνισμό, πρέπει να υπάρξει κάποια πρόσβαση για τους καινούργιους παίκτες». Αλλά και από τη δική του πλευρά, ο αντιπροέδρος της ιταλικής Edison, Ρομπέρτο Πότι, τονίζει ότι «το μερίδιο της ΔΕΗ είναι σήμερα από τα υψηλότερα στην Ε.Ε. και «αν πάμε από ένα κρατικό σε ένα ιδιωτικό μονοπώλιο, δεν αλλάζουν και πολλά». Στο ίδιο μήκος κύματος και το σχόλιο του προέδρου της «Ελλάκτωρ» και επικεφαλής του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Ηλεκτροπαραγωγών, Αναστάσιου Καλλιτσάντση, ότι «η ιδιωτικοποίηση είναι κάτι διαφορετικό από την απελευθέρωση της αγοράς, πρέπει οπωσδήποτε να γίνει, να συμμορφωθούμε με τους κοινοτικούς κανονισμούς». Υπενθυμίζεται ότι η χώρα μας έχει ζητήσει από την Κομισιόν να αναβάλει την παραχώρηση του 40% της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ σε τρίτους, χάριν της ιδιωτικοποίησης, αίτημα το οποίο ακόμα εξετάζεται και έχει μεγάλο ενδιαφέρον το πώς θα εξελιχθεί. Προς το παρόν, πάντως, εικάζεται ότι, ακόμα και αν η Κομισιόν το κάνει δεκτό, θα το συνδέσει με επιπρόσθετους όρους, που θα διασφαλίζουν, πέραν της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ, τον ανταγωνισμό στην ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που, μέχρι πρότινος, βρισκόταν ανάμεσα στις πιο συγκεντρωμένες της Ε.Ε. ∼ ΑΡΘΟΥΡΟΣ ΖΕΡΒΟΣ: ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΒΙΑΙΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ∼ Από τη δική της πλευρά, η διοίκηση της ΔΕΗ, μέσα σε όλες τις καυτές εξελίξεις που επηρεάζουν άμεσα την τύχη της, δηλαδή το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, την ταυτόχρονη αναδόμηση της αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά και τις όποιες αλλαγές επιβληθούν τελικά σε σχέση με τη χρήση των εγχώριων λιγνιτικών κοιτασμάτων, προετοιμάζει με προσοχή τις επόμενες κινήσεις της. Αυτές στοχεύουν κυρίως στην ενίσχυση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου της και θα της δώσουν τη δυνατότητα να ανακτήσει, κατά κάποιο τρόπο, την πρωτοβουλία. Σε ό,τι αφορά την ανταπόκριση της εταιρείας στον τομέα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με το διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ, κ. Αρθούρο Ζερβό, με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο του 2010 που έδωσε κάποιες αυξημένες δυνατότητες πρόσβασης των ιδιωτών στην ελληνική αγορά ενέργειας, η ηλεκτρική παραγωγή της ΔΕΗ μέσα στο 2010 κάλυψε το 77% της συνολικής ζήτησης, έναντι 86% το 2009. Από το ποσοστό της μείωσης επωφελήθηκαν οι ανεξάρτητοι παραγωγοί ενέργειας. Σύμφωνα, εξάλλου, με τον κ. Ζερβό, η εταιρεία έχει σπάσει τα δεσμά του παρελθόντος, ιδρύοντας, ανάμεσα σε άλλα, ανεξάρτητες θυγατρικές εταιρείες, σύμφωνα με το κοινοτικό πλαίσιο, με στόχο την έναρξη της νέας εταιρείας μεταφοράς ΙΤΟ από τον Αύγουστο του

2011. Σημαντική είναι, επίσης, η απευθείας σύνδεση της χονδρεμπορικής αγοράς με τη λιανική. Σε κάθε πάντως περίπτωση, όπως επιμένει ο ίδιος, με έμφαση στις πιέσεις που ασκούνται προς την εταιρεία το τελευταίο διάστημα, η τελευταία είναι κάθετα αντίθετη «σε μια βίαιη, άρα και άνιση για τον καταναλωτή απελευθέρωση». ∼ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ∼ Στην παρούσα φάση, η διοίκηση της ΔΕΗ προωθεί δυναμικά επενδυτικές πρωτοβουλίες σε όλους τους τομείς δραστηριότητας, έστω και σε επίπεδο… «αλά καρτ», αφού το φιλόδοξο επενδυτικό πρόγραμμα που είχε καταρτιστεί επί της προηγούμενης διοίκησης (με διευθύνοντα σύμβουλο τότε τον καθηγητή Τάκη Αθανασόπουλο) φαίνεται δύσκολο να υλοποιηθεί εξολοκλήρου στις σημερινές συνθήκες. Σε αυτό το πλαίσιο, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ υπενθυμίζει ότι: «Από το 2005 μέχρι το 2009, ο όμιλος πραγματοποίησε επενδύσεις ύψους άνω των 4,4 δισ. ευρώ, από τις οποίες το 1,33 δις σε ηλεκτροπαραγωγή και τα 2,35 δις σε δίκτυα διανομής. Το 2010, παρά τις δυσκολίες του οικονομικού περιβάλλοντος, οι επενδύσεις του ομίλου ανήλθαν στο ύψος του 1 δισ. ευρώ και θα συνεχιστούν και τα προσεχή χρόνια. Συγκεκριμένα, η ΔΕΗ θα επενδύσει τα προσεχή τρία με πέντε χρόνια 750 εκατ. ευρώ σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο, 500 εκατ. για τις μη διασυνδεδεμένες νήσους, όπου υπάρχει μεγάλη ζήτηση ενέργειας, αλλά και 1,3 δισ. ευρώ για τη νέα σύγχρονη λιγνιτική μονάδα στην Πτολεμαΐδα. Σε ό,τι αφορά την ανανεώσιμη ενέργεια, η επιχείρηση σκοπεύει να επενδύσει 2 δισ. ευρώ με άξονα το 2015, προκειμένου να φτάσει η συμμετοχή των ΑΠΕ στο 20% της ηλεκτροπαραγωγής σε πρώτη φάση και στο 30% ως το 2020. ∼ ΟΙ ΑΠΕ∼ Ανάμεσα στις προγραμματισμένες επενδύσεις της ΔΕΗ στον τομέα των ΑΠΕ, ιδιαίτερη θέση καταλαμβάνουν το φωτοβολταϊκό πάρκο της Μεγαλόπολης, ισχύος 50ΜW, όπου σύντομα αναμένεται η επιλογή του αναδόχου, αλλά και το μεγάλο φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη. Γα την κατασκευή του πάρκου, ξεκίνησε, ήδη, η δεύτερη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας, με την πρόσκληση για την υποβολή προσφορών από τις εταιρείες που προκρίθηκαν κατά την πρώτη φάση. Για το έργο εκδήλωσαν ενδιαφέρον είκοσι μία συνολικά εταιρείες και κοινοπραξίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το έργο ☛

Η ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΥΜΠΙΠΤΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ, ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΜΩΣ ΣΕ ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΧΡΗΜΑ 39

Χ αφιέρωμα ∼ Ενέργεια

ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΦΑΣΗ, Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΗ ΠΡΟΩΘΕΙ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ, ΕΣΤΩ ΚΑΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ... «ΑΛΑ - ΚΑΡΤ» αφορά στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 200 MW - του μεγαλύτερου στον κόσμο - σε παλαιά λιγνιτωρυχεία στην περιοχή της Κοζάνης και στην κατασκευή εργοστασίου παραγωγής πάνελ, καθώς και στην επέκταση της συνεργασίας σε από κοινού ανάπτυξη άλλων έργων AΠΕ ή ενεργειακές -τεχνολογικές δράσεις στην περιοχή. Σημειώνεται ότι η ΔΕΗ έχει αναπτύξει στρατηγικές συνεργασίες, με ορισμένους από τους πιο σημαντικούς παίκτες στον τομέα των ΑΠΕ, όπως η EDF Energies Nouvelles και η κινεζική Sinovel. Εν τω μεταξύ, μετά από δύο συνεχείς χρονιές κερδοφορίας, η ΔΕΗ παρουσίασε στο α' τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης πτώση κερδών της τάξης του 66,9%, μειωμένο κατά 6% κύκλο εργασιών, ενώ τα EBITDA υποχώρησαν κατά 41,7%. Ο όμιλος εμφανίζει αυξημένα κόστη για καύσιμα (+36,1%) και αγορές ενέργειας (+36,9%) και μειωμένο το κόστος για μισθοδοσία (-15,6%). Κατά τον κ. Ζερβό, πάντως, ο όμιλος, όχι απλώς πραγματοποίησε επενδύσεις της τάξης του 1 δισ. ευρώ το 2010, αλλά επιπλέον κατέβαλε 1,5 δις έναντι δανείων, διατηρώντας ταυτόχρονα και τα επίπεδα της ρευστότητάς του στο ύψος των 2 δισ. ευρώ. ∼ ΟΙ «ΠΑΙΚΤΕΣ» ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ∼ Εν τω μεταξύ, τις εξελίξεις στον τομέα της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας επιχειρούν να αξιοποιήσουν οι έξι μεγαλύτερες ιδιωτικές εταιρείες ηλεκτρισμού στη χώρα μας και συγκεκριμένα οι: Elpedison Eνεργειακή Α.Ε., η Kόρινθος Power A.E., η Ήρων Α.Ε., η Αλουμίνιον της Ελλάδος Α.Ε., η Ελληνικά 40 Ιούνιος 2011

Πετρέλαια Α.Ε. και η ΜοtorOil Hellas A.E. Οι συγκεκριμένες εταιρείες έχουν συστήσει σύνδεσμο εταιρειών ηλεκτρισμού με την επωνυμία «Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας» (ΕΣΑΗ). Πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΣΑΗ είναι ο κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, αντιπρόεδρος ο κ. Δημήτρης Γεωργαντώνης και μέλη οι κ.κ. Ιωάννης Κοσμαδάκης, Ντίνος Μπενρουμπής, Ανδρέας Τζούρος και Ευάγγελος Χρυσάφης. Στους κύριους στόχους του ΕΣΑΗ είναι η προώθηση της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού, η προώθηση των διεθνών συνεργασιών, οι πρωτοβουλίες για την εξοικονόμηση ενέργειας κ.λπ. Σημειώνεται ότι οι εταιρείες-μέλη του Συνδέσμου έχουν υλοποιήσει μέσα στο 2010 επενδύσεις άνω του 1,5 δισ. ευρώ με συνολικό δυναμικό παραγωγής ηλεκρισμού που ξεπέρασε σε εγκατεστημένη ισχύ τα 2.000 MW μέσα στο 2010. Στην παρούσα συγκυρία, το ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι οι "παίκτες" που διαθέτουν, εκτός από άδεια προμήθειας, και μονάδες παραγωγής ρεύματος, θα δραστηριοποιηθούν πλέον ενεργά και στη λιανική αγορά του ρεύματος. ∼ ΗΡΩΝ ΙΙ- ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ∼ ΜΕ ΕΓΓΥΗΣΗ ΤΗΝ ΤΙΜΗ Το μεγάλο πλεονέκτημα των παραγωγών ενέργειας είναι ότι ουσιαστικά μπορούν να εγγυηθούν, ταυτόχρονα, τόσο την τιμή όσο και τη ροή του ρεύματος που προμηθεύουν. Ιδού οι κινήσεις τους: Η «ΗΡΩΝ ΙΙ - ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ Α.Ε.», που έχει ήδη κάνει τις πρώτες κρούσεις για προμήθεια ρεύματος προς μεγάλους πελάτες,

ζητώντας τους να την προτιμήσουν έναντι της ΔΕΗ, αποτελεί ένα σχήμα συνεργασίας του ελληνικού κατασκευαστικού και ενεργειακού ομίλου ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ και της GDF Suez. Η δεύτερη είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές ενέργειας στον κόσμο, με έσοδα 74,3 δισ. ευρώ (2007) και δυναμικό 200.000 εργαζομένων. Η «ΗΡΩΝ ΙΙ - ΘΕΡΜΟΗΛΕΚΤΡΙΚΗ Α.Ε.» κατέχει και λειτουργεί σήμερα δύο δικά της εργοστάσια εγκατεστημένης ισχύος 582 MW, με άμεσο στόχο επέκτασης (έως το 2012) στα 2.000 MW. Η δεύτερη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής της με φυσικό αέριο τέθηκε σχετικά πρόσφατα σε λειτουργία. Προκειμένου να υποστηρίξει καλύτερα το επιχειρούμενο άνοιγμά της στη λιανική αγορά ενέργειας, η «ΗΡΩΝ» έχει συνάψει συνεργασία με την MGD Energy, η οποία λειτουργεί ως βασικός ντήλερ της, παρέχοντας ενημέρωση και εξυπηρέτηση στους πελάτες της και εξηγώντας τα σχετιζόμενα με την εναλλακτική παροχή ρεύματος θέματα. Μεγάλοι εμπορικοί όμιλοι, εμπορικές αλυσίδες καταστημάτων, ξενοδοχεία, νοσοκομεία και σούπερ-μάρκετ περιλαμβάνονται, μέχρι στιγμής, στο πελατολόγιο που χτίζει βήμα- βήμα η εταιρεία, με «όπλα» της τις ανταγωνιστικές τιμές και την ορμητικότητα του νεοεισερχόμενου στο χώρο. Η εταιρεία διευθύνεται από τον κ. Δημήτρη Γεωργαντώνη και αποτελεί το μεγάλο στοίχημα του κ. Γιώργου Περιστέρη, εκ των βασικών μετόχων του μητρικού ομίλου ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και από τους ελάχιστους Έλληνες επιχειρηματίες που επένδυσαν εδώ και χρόνια, επίπονα και συστηματικά, στο δύσκολο χώρο της ενέργειας. ∼ ELPEDISON∼ «ΚΙΝΗΣΗ-ΜΑΤ» ΜΕ ΦΟΝΤΟ ΤΟ ΛΙΑΝΟΠΟΥΛΙ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ «Μπορεί με τις επενδύσεις που κάνουμε, να διασφαλίζουμε προϋποθέσεις αυξημένης ανταγωνιστικότητας. Από την άλλη, όμως, η δυναμική με την οποία αλλάζει το «τοπίο» στον τομέα της ενέργειας, μας αναγκάζει να επεκταθούμε σε τομείς που θα αποκτούν όλο και πιο μεγάλο βάρος στον τομέα της ενέργειας….». Ελάχιστο καιρό πριν, ο πρόεδρος της «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ» κ. Τάσος Γιαννίτσης, συνόψιζε με αυτόν τον τρόπο το ενδιαφέρον των ΕΛ.ΠΕ. για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Για όσους δε παρακολουθούν τα του χώρου, συνδέουν άμεσα το ενδιαφέρον αυτό με τις προσπάθειες που έκαναν τα τελευταία τέσσερα χρόνια τα ΕΛ.ΠΕ., προκειμένου να αναπτύξουν την Elpedison, επενδύοντας στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικού με φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη. Πρόκειται για τη δεύτερη, σήμερα, μετά τη ΔΕΗ, εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, στην οποία συμμετέχουν η «Ελληνικά Πετρέλαια», ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός Edison και η «Ελλάκτωρ». Η εταιρεία λειτουργεί σήμερα δύο εργοστάσια, το ένα στη Θεσσαλονίκη και το άλλο στη Θίσβη, συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 820 MW και συνολικής επένδυσης ύψους 525 εκατ. ευρώ. Στόχος της ΕΛ.ΠΕ. είναι καταρχήν η δημιουργία ενός χαρτοφυλακίου της τάξεως των 2.000 MW περίπου. Βέβαια, όπως επισημαίνουν, τόσο ο κ. Γιαννίτσης όσο και ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛ.ΠΕ. κ. Γ. Κωστόπουλος, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αυτήν την περίοδο επηρεάζεται από στρεβλώσεις της αγοράς που δεν έχουν αρθεί, από τις δυσμενείς συνθήκες στη ζήτηση και από διάφορα θεσμικά προβλήματα, με συνέπεια η απόδοση της Elpedison να είναι κάτω των προσδοκιών. Προκειμένου αυτή να βελτιωθεί, η διοίκηση της ΕΛ.ΠΕ. προχώρησε σε μια αρκετά αιφνιδιαστική «κίνηση - ματ», που έχει αναστατώσει τους ανταγωνιστές της: «χτυπά» πλέον επιθετικά τη λιανική

☛

ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΜΕΝΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΗΣ ΣΤΗ ΛΙΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, Η «ΗΡΩΝ» ΕΧΕΙ ΣΥΝΑΨΕΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ MGD ENERGY, Η ΟΠΟΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΩΣ ΒΑΣΙΚΟΣ ΝΤΗΛΕΡ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΗΣ ELPEDISON ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΚΑΤΩ ΤΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ, Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛ.ΠΕ. ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ, «ΧΤΥΠΩΝΤΑΣ» ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ ΤΗ ΛΙΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕΣΩ 80 ΠΡΑΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ αγορά ενέργειας και, μάλιστα, χρησιμοποιώντας ένα ακαταμάχητο «όπλο»: 80 περίπου πρατήρια των θυγατρικών του ομίλου ΕΚΟ και BP. Πρόκειται για ένα δίκτυο έτοιμο, το οποίο, χωρίς καθόλου έξοδα, παρέχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα στον ελληνικό όμιλο και τους συνεταίρους του. Πρατηριούχοι της ΕΚΟ και της ΒΡ, εργολήπτες και τεχνικά γραφεία, περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, στο δίκτυο αντιπροσώπων της Elpedison, που θα διαθέτει στους καταναλωτές "πακέτα" ηλεκτρικής ενέργειας στα πλαίσια της απελευθερωμένης αγοράς. Η ELPEDISON TRADING Για την πιο αποτελεσματική διαχείριση της εμπορικής λειτουργίας της, η Elpedison συνέστησε την Elpedison Trading, με τη συνεργασία των εταιρειών ΕΚΟ και ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ (πρώην ΒΡ), με πρόεδρο τον κ. Α. Τζούρο, διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Μ. Piguet και διευθυντή πωλήσεων τον κ. Α. Μουρελάτο. Η εταιρεία οργάνωσε τις προάλλες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη τις πρώτες της συναντήσεις με τους υποψήφιους να συμμετάσχουν στο Δίκτυο Αντιπροσώπων. Στόχος της είναι να απευθυνθεί στους καταναλωτές το φθινόπωρο του 2011. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το εγχείρημα, τα ΕΛ.ΠΕ. προχώρησαν πριν από λίγους μήνες και σε διοικητικές αλλαγές στην κορυφή σε ΕΚΟ και «Ελληνικά Καύσιμα», με στόχο τη μεγαλύτερη ομοιογένεια μεταξύ τους. Έτσι, τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και των δύο εταιρειών έχει αναλάβει ο κ. Ι.Ψυχογιός, αντικαθιστώντας τον κ. Σ. Χριστογιάννη, που αναλαμβάνει τη θέση του αντιπροέδρου στις δύο εταιρείες, με πρόεδρο τον κ. Γιαννίτση. Ποιο θα είναι το επόμενο βήμα του ομίλου στην ενέργεια, μετά την έναρξη λιανικών πωλήσεων στα πρατήρια; Ο κ. Κωστόπουλος επιβεβαιώνει ότι «η βιομηχανία διύλισης εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις, λόγω της αργής οικονομικής ανάκαμψης». Από τη δική του πλευρά, ο κ. Γιαννίτσης, επισημαίνει ότι ο όμιλος επιδιώκει διαφοροποίηση της παρουσίας του και σε άλλες δραστηριότητες του ενεργειακού τομέα, ανάμεσα ΧΡΗΜΑ 41

Χ αφιέρωμα ∼ Ενέργεια στις οποίες και οι ΑΠΕ. Σημειώνεται ότι την ίδια περίοδο κατά την οποία ο όμιλος «χτυπά» επιθετικά την «πόρτα» της ενέργειας, ολοκληρώνει ταυτόχρονα και το μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα για την αναβάθμιση των διυλιστηρίων του στη Θεσσαλονίκη και την Ελευσίνα. Η επένδυση αναβάθμισης του διυλιστηρίου Θεσσαλονίκης ήδη ολοκληρώθηκε, ενώ το έργο της Ελευσίνας, που αποτελεί τη μεγαλύτερη βιομηχανική επένδυση τα τελευταία χρόνια στη χώρα και το μεγαλύτερο σε εξέλιξη διυλιστηριακό έργο στην Ευρώπη, προϋπολογισμού άνω του 1,2 δισ. ευρώ, ολοκληρώνεται στο τέλος του χρόνου. ∼ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΤΡΟΧΙΑ ΚΑΙ Η «ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ»∼ Το φθινόπωρο του 2011 θα τεθεί σε εμπορική λειτουργία και η τρίτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στους Αγ. Θεοδώρους, του ομίλου Μυτιληναίου. Με τη μονάδα αυτή, ολοκληρώνεται η πρώτη φάση του επενδυτικού προγράμματος του ομίλου στην ενέργεια, ύψους 1 δισ. ευρώ. H δεύτερη μονάδα βρίσκεται ήδη σε εμπορική λειτουργία, επιταχύνοντας τον ανταγωνισμό σε ένα χώρο που παρουσιάζει σημαντικές εξελίξεις. Σημειώνεται, ότι η δεύτερη μονάδα θεωρείται από τις πιο σύγχρονες μονάδες συνδυασμένου κύκλου που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα, με καύσιμο φυσικό αέριο, ονομαστικής ισχύος 444 MW. Η μονάδα ολοκληρώνει ουσιαστικά τη λειτουργία του ενεργειακού κέντρου του ομίλου στον Αγ. Νικολάο Βοιωτίας. Το κέντρο έχει στόχο να συμβάλει στη διείσδυση του φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή, λόγω της λειτουργίας αγωγών μεταφοράς για τις ανάγκες του κέντρου, με αντίστοιχα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη για τους κατοίκους. ∼ ΤΟ ΕΠΙΜΑΧΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ∼ Πάντως, παρά την επιμονή των ιδιωτών επενδυτών στην ηλεκτροπαραγωγή, αλλά και στη δραστηριοποίηση των προμηθευτών στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας, το σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο με διαφανείς κανόνες φαίνεται να είναι ακόμα το μεγάλο ζητούμενο. Από τη δική του πλευρά, ο Σύνδέσμος Ιδιωτών Ηλεκτροπαραγωγών (ΕΣΑΗ), δια στόματος του προέδρου του κ. Α. Καλλιτσάντση, έχει επισημάνει ότι, ενώ η κατανάλωση συρρικνώθηκε κατά 12% σε σχέση με τον αρχικό ενεργειακό σχεδιασμό, το πρόγραμμα απόσυρ☛

ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΤΟΥ 2011 ΘΑ ΤΕΘΕΙ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ Η ΤΡΙΤΗ ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓ. ΘΕΟΔΩΡΟΥΣ, ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ, ΙΔΙΩΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ ΑΝΑΖΗΤΟΥΝ ΣΤΑΘΕΡΟ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕ ΔΙΑΦΑΝΕΙΣ ΚΑΝΟΝΕΣ» 42 Ιούνιος 2011

σης των παλαιών και ρυπογόνων μονάδων της ΔΕΗ δεν προχωρά με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Οι εισαγωγές από Κoζλοντούι υπό συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού έφτασαν να καλύπτουν το 14% της κατανάλωσης, επιβαρύνοντας το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, ενώ η χρήση των υδροηλεκτρικών σταθμών συνεχίζει να γίνεται κατά τρόπο αδιαφανή από τη ΔΕΗ. Σημειώνεται ότι, πριν από ελάχιστους μήνες, οι ιδιωτικές επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή είχαν βρεθεί προ αδιεξόδου, λόγω του μέχρι πρότινος ισχύοντος τρόπου υπολογισμού της Οριακής Τιμής του Συστήματος. Για τους μη γνωρίζοντες πώς λειτουργεί το σύστημα, το βασικότερο πρόβλημα της αγοράς εντοπίζεται στη διαμόρφωση της Οριακής Τιμής του Συστήματος (ΟΤΣ), δηλαδή της φθηνότερης τιμής πώλησης του ρεύματος από τους παραγωγούς (ΔΕΗ και ιδιώτες) στον ΔΕΣΜΗΕ, το διαχειριστή του συστήματος, ο οποίος φροντίζει για τον εφοδιασμό της χώρας με ηλεκτρική ενέργεια. Κάθε πρωί ο ΔΕΣΜΗΕ ανακοινώνει πόσο ρεύμα θέλει να αγοράσει για την ημέρα και ξεκινά από το φθηνότερο παραγωγό με βάση την Οριακή Τιμή του Συστήματος. Στη συνέχεια αγοράζει από τον αμέσως επόμενο φθηνότερο, ώσπου να συμπληρωθεί η καθημερινή ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, από νοικοκυριά, εμπόρους και βιομηχανίες. ∼ ΜΕ ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΗΝ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΤΙΜΗ∼ Η ΔΕΗ, έχοντας στη διάθεσή της υδροηλεκτρικές και λιγνιτικές μονάδες, είναι σε θέση να πετυχαίνει χαμηλότερο κόστος παραγωγής - άσχετα με το αν χρησιμοποιεί ή όχι τις μονάδες αυτές για την παραγωγή ρεύματος τη συγκεκριμένη ημέρα - και να διαμορφώνει την Οριακή Τιμή Συστήματος. Έτσι πουλάει πρώτη το ρεύμα που παράγει ημερησίως και μόνο όταν η ζήτηση είναι μεγαλύτερη, ο ΔΕΣΜΗΕ αγοράζει και από ιδιώτες. Από τη δική της βέβαια πλευρά, η ΔΕΗ «αποποιείται» τις κατηγορίες, αναφέροντας δια στόματος του προέδρου της κ. Α. Ζερβού, ότι η εταιρεία θεωρητικά είναι καθετοποιημένη και αδιάφορη στην οριακή τιμή και σε ό,τι αφορά στις μονάδες που εντάσσονται στο σύστημα, ακολουθεί πιστά το νόμο, ενώ σύντομα θα επιλυθεί και το ζήτημα του διοξειδίου του άνθρακα που θα υπολογίζεται με μεγαλύτερη τιμή και άρα υψηλότερο κόστος στην οριακή τιμή του συστήματος. Προς το παρόν, και μετά το νέο τρόπο υπολογισμού που υπεγράφη πρόσφατα με υπουργική απόφαση τής μέχρι πρότινος υπουργού ΠΕΚΑ κ. Μπιρμπίλη, που τη συνυπέγραψε και ο υφυπουργός κ. Γ. Μανιάτης, ο τρόπος υπολογισμού της Οριακής Τιμής Συστήματος άλλαξε στο καλύτερο υπέρ των ιδιωτών. Συγκεκριμένα, προβλέπει μεγαλύτερη διαφάνεια στη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού με την υποχρεωτική δήλωση εβδομαδιαίας χρήσης των υδροηλεκτρικών, ώστε να υπολογίζεται πιο προσεγγιστικά το κόστος τους, αλλά και ενίσχυση των ελέγχων από τη ΡΑΕ, η οποία σε τακτά χρονικά διαστήματα θα ελέγχει την ορθότητα των στοιχείων κόστους των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που δηλώνει ο κάθε παραγωγός. Το θέμα πάντως παραμένει εξαιρετικά ευαίσθητο. ∼ AEGEAN∼ Η ΕΚΤΙΝΑΞΗ Τους 170 χιλιάδες πελάτες και τα 200 εκατ. ευρώ τζίρο στοχεύει μέσα στο 2011 η Aegean, που δραστηριοποιείται με επιτυχία, μέχρι στιγμής, στον τομέα της εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας. Η Aegean Power του Δημήτρη Μελισσανίδη «έκλεισε» το 2010 με τζίρο 123,2 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 2,3 εκατ. ευρώ, κατακτώντας

Η ΔΕΠΑ ΘΑ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕΙ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΕΝΤΑ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΠΟΛΥ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ Ο ΟΜΙΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ «ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΓΓΕΛΘΕΙΣΑ ΠΩΛΗΣΗ ΤΟΥ 32% ΤΗΣ ΔΕΠΑ

έτσι μερίδιο αγοράς πάνω από το 10% και δημιουργώντας έναν υπολογίσιμο ελληνικό πόλο.

σικού αερίου - που επίσης απελευθερώνεται - και ενδιαφέρεται διακαώς να διασφαλίσει καλές πηγές τροφοδοσίας.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Aegean Power, κ. Βασίλης Μηλιώνης, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σύνθεση του πελατολογίου της εταιρείας, υπογραμμίζοντας ότι η ανάπτυξή της γίνεται σε υγιή βάση και με χαμηλές επισφάλειες. Η εταιρεία ετοιμάζει από το φθινόπωρο νέα καμπάνια, με έμφαση τόσο στους επαγγελματικούς πελάτες όσο και στα νοικοκυριά. Σήμερα η Aegean αυξάνει το πελατολόγιό της με ταχύτατους ρυθμούς, προσθέτοντας 15 με 17 χιλιάδες νέους πελάτες το μήνα, ενώ καταστρώνει σχέδια επέκτασης των δραστηριοτήτων της σε μεγαλύτερο φάσμα υπηρεσιών και φιλοδοξεί να δημιουργήσει πακέτα υπηρεσιών. Ήδη, σε αδειοδοτικό επίπεδο, η Aegean Power έχει εξασφαλίσει άδεια virtual operator και υπάρχει σκέψη να δημιουργηθεί το πρώτο πακέτο internet, τηλέφωνο και ρεύμα.

Ο όμιλος Μυτιληναίου, που παρουσίασε κατά το πρώτο τρίμηνο του 2011 αύξηση τζίρου της τάξης του 30% και αναμένεται μέχρι το τέλος του 2011 να έχει ρευστότητα που θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ, δείχνει ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ. Σύμφωνα με πρόσφατη δήλωση του προέδρου του ομίλου κ. Ευ. Μυτιληναίου, η ΔΕΠΑ παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον όμιλο λόγω των συμμετοχών που έχει στις 3 ΕΠΑ, στον αγωγό ITGI, αλλά και για τα συμβόλαια που έχει με μεγάλους πελάτες. Ο κ. Μυτιληναίος είχε ταχθεί εξαρχής υπέρ του πλήρους διαχωρισμού του ΔΕΣΦΑ από τη ΔΕΠΑ, ώστε να παραμείνει η ΔΕΠΑ αποκλειστικά εμπορική εταιρεία.

∼ «ΟΥΡΑ» ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΠΑ∼ «Τρέχει και... δε φτάνει» τους τελευταίους δύο μήνες, ο πρόεδρος της ΔΕΠΑ κ. Χ. Σαχίνης. Ενόψει της ιδιωτικοποίησης της κερδοφόρας εταιρείας, η διοίκηση επιχειρεί την άμεση αύξηση της άυλης αξίας της από κάθε πιθανή πηγή. Προς αυτήν την κατεύθυνση, υπογράφτηκε τις προάλλες στο Medias της Ρουμανίας από τον κ. Σαχίνη και από το Διευθύνοντα Σύμβουλο της Romgaz κ. Μαρσέλ Πιτέγιου, Μνημόνιο Συνεργασίας ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και στη ρουμανική εταιρεία φυσικού αερίου. Στο Μνημόνιο Συνεργασίας εκφράζεται η βούληση των δύο εταιρειών για συμπράξεις στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, ενώ επίσης αποτυπώνονται τα θέματα που θα εξετασθούν από τις δύο εταιρείες, προκειμένου να αποτελέσουν αντικείμενο της κοινής δραστηριότητας. Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της στήλης, ο κ. Σαχίνης πραγματοποίησε και μία «μυστική» αποστολή στο Ισραήλ, όπου έχουν εντοπιστεί δύο σημαντικά υποθαλάσσια κοιτάσματα φυσικού αερίου. Σχετικές εξορύξεις για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων έχουν ήδη προχωρήσει από τον αμερικανικό κολοσσό «Noble Energy» και από ισραηλινή εταιρεία. Στο πλαίσιο της θετικά εξελισσόμενης ελληνοϊσραηλινής συνεργασίας, είναι βέβαιο ότι η ΔΕΠΑ θα επιδιώξει να εξασφαλίσει μια σημαντική ποσότητα από τα εν λόγω κοιτάσματα, που βρίσκονται πολύ κοντά στη χώρα μας. Από κοντά και ο όμιλος Μυτιληναίου που, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, απέστειλε στο Ισραήλ πέντε στελέχη του για τον ίδιο λόγο, ενώ έχει μπει πλέον για καλά και στην αγορά του φυ-

Θα συναντήσει πάντως δύσκολους ανταγωνιστές, με πρώτους και καλύτερους τους Αζέρους. Προ ημερών, ο Βαγκίφ Αλίγιεφ, επικεφαλής του τμήματος επενδύσεων της Socar, επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του ομίλου στον επικείμενο διαγωνισμό για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Ήδη, από τον Απρίλιο, η αζέρικη εταιρεία υπέγραψε συμφωνία για την απευθείας παροχή αερίου στη ΔΕΠΑ, παρακάμπτοντας τους Τούρκους μεσολαβητές. Οι εκτιμώμενες πωλήσεις της Socar προς την Ελλάδα για το 2011 είναι της τάξης των 0,7 δισ. κυβικών μέτρων. ∼ ΠΙΟ ΩΡΙΜΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ∼ Σημειώνεται ότι, σε αντίθεση με τη ΔΕΗ, οι συνθήκες για την ιδιωτικοποίηση του 32% της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ) είναι πιο ώριμες, με το μεγάλο «αγκάθι» να εντοπίζεται στις, στρατηγικής για τη χώρα σημασίας, υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου. Με το σχέδιο διαχωρισμού της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου από τη θυγατρική της ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου), που ελέγχει τις υποδομές μεταφοράς φυσικού αερίου και το οποίο πρότεινε ο σύμβουλος ιδιωτικοποίησης (σ.σ. Αlpha bank), διευκολύνεται η ιδιωτικοποίηση. Με δύο όμως προϋποθέσεις: ότι θα διευθετηθεί το θέμα που έχει προκύψει με τα ΕΛ.ΠΕ., τα οποία κατέχουν ποσοστό 35% της ΔEΠA (όπως και έγινε), αλλά και με τη ΔΕΗ, που αποτελεί το μεγαλύτερο πελάτη της ΔΕΠΑ, καταναλώνοντας περίπου το 65% των συνολικών ποσοτήτων φυσικού αερίου. Οι τρέχουσες πάντως εξελίξεις στη ΔΕΠΑ έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον σημαντικών ξένων, αλλά και Ελλήνων επενδυτών, ανάμεσα στους οποίους και ο όμιλος «Μυτιληναίος». ΧΡΗΜΑ 43

Χ αφιέρωμα ∼ Ενέργεια ☛

ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ, ΟΤΙ ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΕΗ, ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ 32% ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΑΕΡΙΟΥ (ΔΕΠΑ), ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΩΡΙΜΕΣ ΜΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ «ΑΓΚΑΘΙ» ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΖΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ ΣΗΜΑΣΙΑΣ, ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

∼ ΕΥΡΥ ΔΙΚΤΥΟ ΠΕΛΑΤΩΝ ΤΗΣ ΔΕΠΑ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΠΑ∼ Από τη δική του πλευρά, ο αντιπρόεδρος και αναπληρωτής διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Σπύρος Παλαιογιάννης, σε σχέση με την αναμενόμενη αποκρατικοποίηση της επιχείρησης, επισημαίνει ότι αυτή θα προχωρήσει κανονικά, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο ευρύ δίκτυο πελατών της ΔΕΠΑ, καθώς και στις τεράστιες ευκαιρίες που δημιουργούνται. Προσθέτει, επίσης, ότι πολλά από τα έργα της ΔΕΠΑ, κυρίως αυτά που έχουν άμεσα πανευρωπαϊκά οφέλη, συγχρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. Στην παρούσα φάση, πάντως, ακόμα και μέσα στη γνωστή δυστοκία διασφάλισης χρηματοδοτικών πόρων για επενδύσεις, το δίκτυο της ΔΕΠΑ διευρύνεται, με στόχο το φυσικό αέριο να φθάσει σε όλα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, ιδρύονται σύντομα νέες Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) στην ‘Ηπειρο, στη Δυτική Μακεδονία, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, στην Κεντρική Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα-Εύβοια. Οι διαδικασίες για τη σύσταση των νέων ΕΠΑ θα προχωρήσουν ουσιαστικά παράλληλα με την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση της μητρικής εταιρείας ΔΕΠΑ. Η ίδρυση ειδικά της ΕΠΑ Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας στηρίζεται στο σχέδιο κατασκευής του αγωγού Ελλάδας - Ιταλίας (IGI), επιβεβαιώνοντας στην πράξη την εκτίμηση ότι ο αγωγός δε θα έχει μόνο διέλευση από την περιοχή, αλλά θα είναι και αγωγός έλευσης του φυσικού αερίου στην Ήπειρο, σύμφωνα με το διαχρονικό πανηπειρωτικό αίτημα. ∼ Η «ΠΡΟΙΚΑ» ΤΩΝ ΑΓΩΓΩΝ∼ Εν τω μεταξύ, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, κ. Γιάννης Μανιάτης, κατατάσσει στις ύψιστες προτεραιότητες την προώθηση μιας σειράς αγωγών στην περιοχή μας (ITGI, IGB, TAB, Nabucco, Southstream), καθώς θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας μας. Σε σχέση με τον ιταλο-ελληνικο-τουρκικό αγωγό φυσικού αερίου IGI Poseidon, η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει δεσμευτεί απέναντι στην ιταλική πλευρά, και το διευθύνοντα σύμβουλο του IGI Poseidon κ. Εlio Ruggeri, να επισπεύσει τις διαδικασίες οριστικής αδειοδότησης της επένδυσης, ώστε το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2012 να έχουν κλείσει όλες οι εκκρεμότητες. Σε σχέση με το διατλαντικό αγωγό φυσικού αερίου Trans Adriatic Pipeline (TAP), ο οποίος θα ενώνει την Κασπία θάλασσα με την καρδιά της Ευρώπης, ο διευθύνων σύμβουλος της TAP κ. Kjetil Tungland, εκτιμά ότι θα φέρει στην Ελλάδα άμεσες ξένες επενδύσεις πάνω από 1 δισ. ευρώ. Ο αγωγός θα εφοδιάζεται με φυσικό αέριο στα ελληνοτουρκικά σύνορα, θα διασχίζει την Ελλάδα, την Ιταλία και την Αλβανία και, στη συνέχεια, διαπερνώντας την Αδριατική Θάλασσα στο ρηχότερο τμήμα της, θα φτάνει στην κεντρική Ευρώπη. Θα έχει χωρητικότητα περίπου 20 δισ. 44 Ιούνιος 2011

κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως και θα γεμίζει με αέριο από το Αζερμπαϊτζάν. Στα 3 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου αρχικά και στα 5 δισ. κυβικά μέτρα στη συνέχεια, ανεβάζει εξάλλου το στόχο για τον ελληνοβουλγαρικό αγωγό ο Πρόεδρος του ICGB Jordan Georgiev. Οι οριστικές αδειοδοτήσεις αναμένονται το 2012, ενώ η υλοποίηση του έργου τοποθετείται στο 2014. Ο αγωγός αυτός θα επιτρέπει την πρόσβαση των κρατών της ΝΑ Ευρώπης και θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαφοροποίηση των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού ολόκληρης της περιοχής. ∼ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ∼ Με τον ορυκτό πλούτο της χώρας να συνδέεται πλέον άμεσα (κατά το «κάλλιο αργά παρά ποτέ») με την αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας, αναμένεται σύντομα η λειτουργία του ηλεκτρονικού μητρώου λατομείων όλης της χώρας και η αναμόρφωση του νέου κανονισμού για μεταλλευτικές και λατομικές εργασίες. Είναι εξάλλου σε πλήρη εξέλιξη η τροποποίηση της εξορυκτικής νομοθεσίας, η επανεξέταση των τελών και μισθωμάτων του εξορυκτικού κλάδου, η επιτάχυνση των διαδικασιών για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων χρυσού και η επιτάχυνση και ολοκλήρωση της διαδικασίας εκμίσθωσης του λιγνιτωρυχείου της Βεύης. Ταυτόχρονα, μετά τη σύσταση του εθνικού φορέα για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, βρίσκονται ήδη στον αέρα οι πρώτοι διαγωνισμοί για έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, που θα ξεκινήσει σύντομα η χώρα μας. ∼ ...ΚΑΙ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ!∼ Άλλωστε, το άνοιγμα της αγοράς στον τομέα των υδρογονανθράκων αποτελεί βασική προϋπόθεση για να ζωντανέψουν οι έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Ελλάδα, αφού, όπως επισημαίνει ο γεωλόγος κ. Κωνσταντίνος Νικολάου, στην Ελλάδα έχουν γίνει μόνο 175 γεωτρήσεις, όταν στην Αλβανία έγιναν χιλιάδες και στις ΗΠΑ εκατομμύρια. Ο κ. Νικολάου τονίζει ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Δυτική Ελλάδα και τη Θράκη, προσθέτει ότι μόνον οι μεγάλες ξένες εταιρείες του κλάδου έχουν τα κεφάλαια και την τεχνογνωσία για να κάνουν τις αναγκαίες γεωτρήσεις και καλεί παράλληλα την κυβέρνηση να στελεχώσει με έμπειρα στελέχη τα αρμόδια υπουργεία, καθώς, αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει κανένας αξιόπιστος συνομιλητής για τέτοια ζητήματα. Εξάλλου, κατά την εκτίμηση του καθηγητή οικονομικών κ. Θεόδωρου Καριώτη, μία επίσης σημαντική προϋπόθεση για να προχωρήσουν οι γεωτρήσεις είναι να προχωρήσει η Ελλάδα στον ορισμό των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ) με τις γειτονικές χώρες και να τις συνδέσει με το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας, ειδικά στην περίπτωση με την Τουρκία. Κατά τη συνολική πάντως εκτίμηση του υφυπουργού Περιβάλλοντος κ. Μανιάτη, η Ελλάδα έχει 3 με 4 Πρίνους και θα μπορούσε να φτάσει τα 500 εκατ. βαρέλια το χρόνο με έσοδα γύρω στα 10-15 δισ. ευρώ, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι ….θα αποπληρώσουμε το χρέος μας μέσω πετρελαίου. Οι σχετικές διαδικασίες, άλλωστε, όπως είχαμε αναλυτικά ξαναγράψει σε άλλο τεύχος του περιοδικού, είναι χρονοβόρες , κοστοβόρες και περίπλοκες από νομικής πλευράς. Άρα, ναι μεν το παλεύουμε, αλλά ας μην αναμένουμε άμεσες αποδόσεις... Χ

Alfa Romeo

Giulietta

Τον τίτλο του Ελληνικού Αυτοκινήτου της Χρονιάς 2011 -κατέκτησε η Alfa Romeo Giulietta ένα αυτοκίνητο που «μιλάει» στην καρδιά του οδηγού και δεν περιορίζεται μόνο στις ανάγκες μετακίνησης του

ενθουσιώδης οδηγικός χαρακτήρας της Giulietta, η υψηλή ποιότητα κατασκευής, η κορυφαία ασφάλεια, η μοναδική αισθητική, η πρακτικότητα στην καθημερινή συμβίωση ήταν κάποια μόνο από τα χαρακτηριστικά που κέρδισαν τους εκλέκτορες με αποτέλεσμα να της δώσουν μία ξεκάθαρη πρωτιά με διαφορά 74 βαθμών από τον δεύτερο. Μεταξύ των εξεχόντων χαρακτηριστικών της είναι η τιμή απόκτησής της που αντικατοπτρίζει μία άκρως ολοκληρωμένη αγορά (από 20.550 ευρώ για την έκδοση 1.4 120hp Euro5 Progression ή από 19.590 με απόσυρση), καθώς και ο οικολογικός της χαρακτήρας. Οι υψηλές επιδόσεις, από τους downsized κινητήρες 1.4 λίτρων Euro 5, 120 και 170 ίππων, δημιουργούν απολαυστικές συνθήκες οδήγησης, ενώ ταυτόχρονα, χάρη στη χαμηλή κατανάλωση καυσίμου, δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Η Giulietta είναι ένα αυτοκίνητο που σέβεται, ξεκάθαρα, το περιβάλλον καθώς η κατανάλωση καυσίμου περιορίζεται στα 5,8 lt/100km συνδυασμένου κύκλου και έχει εκπομπές CO2 της τάξης των 134 g/km (κινητήρας 1.4 Multiair 170hp). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κινητήρας πετρελαίου 1.6 JTDM-2 105hp έχει κατανάλωση καυσίμου 4,4 lt/100km και εκπομπές CO2 της τάξης των 114 g/km. Η Giulietta, ως κλασική Alfa Romeo «εξοπλίζει» τον οδηγό της με πολλές τεχνολογικές καινοτομίες που ενισχύουν την απόλαυση αλλά και την αίσθηση οδηγικής ασφάλειας όπως το σύστημα Start & Stop με GSI (Gear Shift Indicator), το σύστημα διεύθυνσης διπλού πηνίου, η πίσω ανάρτηση πολλαπλών συνδέσμων «bi-link» και πλέον το νέο αυτόματο κιβώτιο διπλού συμπλέκτη TCT. Ευθυγραμμισμένο με τις σημερινές οικονομικές συνθήκες είναι και το χρηματοδοτικό πρόγραμμα με το οποίο διατίθεται η Giulietta με ευνοϊκό επιτόκιο στο 3.9%, 0% προκ, έως 72 δόσεις.

www.alfaromeo.gr

∼ αφιέρωμα

ΕΛΠΙΔΕΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΕ

∼

Η Παγκόσμια Ημέρα του Ανέμου, που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Ιουνίου, συνέπεσε φέτος με μια σειρά γεγονότων που, απολύτως δικαιολογημένα, προκάλεσαν... «ρίγος» στους επενδυτές του χώρου της αιολικής ενέργειας.

νάμεσα σε αυτά, η ματαίωση κάποιων από τις Και ναι μεν ο νέος υπουργός ΥΠΕΚΑ Γ. Παπακωνσταντίνου, παραλαμβάνοντας από την πρώην συνάδελφό του, προγραμματισμένες εκδηλώσεις της Ελληνιυπουργό κ. Τίνα Μπιρμπίλη, επεσήμανε ότι «η σημαία της κής Εταιρείας Ανάπτυξης Αιολικής Ενέργειας ✒ “πράσινης” ανάπτυξης δεν πρόκειται να υποσταλεί» και (ΕΛΕΤΑΕΝ) και, πρωτίστως, της επίδειξης, από την Άντα ότι έρχεται για να συνεχίσει και όχι για να ανατρέψει τα μπροστά από το Ζάππειο Μέγαρο, της μεγαλύτερης καταΣεϊμανίδη πράγματα, πλην όμως, η πραγματικότητα είναι ότι πολλά σκευάστριας ανεμογεννητριών Vestas. Αιτία της ματαίωσης η θέματα που αφορούν το μέλλον των ενεργειακών επενδύσεων στην γενική απεργία και η συγκέντρωση των «Αγανακτισμένων» στο κέντρο της Αθήνας, με τελικό «θύμα» την πραγματική άτρακτο ανεμογεν- Ελλάδα, παραμένουν ανοικτά. νήτριας V90, ισχύος 3ΜW, που είχε επιστρατευτεί για τον εορτασμό ∼ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΟΪΜΠΛΕ ∼ και η οποία θύμιζε πόση απόσταση έχει διανύσει η επιστήμη από την Πριν τα δούμε αναλυτικά, να υπενθυμίσουμε και την πρόσφατη εποχή των ανεμόμυλων! Δυστυχώς όμως στην Ελλάδα, που διανύει πρόταση του υπουργού Οικονομικών κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σύμτην εποχή της τρόϊκας και των αγανακτισμένων πολιτών, οι συνθήκες φωνα με την οποία η εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν συνέβαλαν στην ευόδωση της ενδιαφέρουσας επίδειξης, ενώ τα από γερμανικές επιχειρήσεις θα μπορούσε να αποτελέσει μια λύση, γνωστά πολιτικά γεγονότα - που μεσολάβησαν από τις 15 Ιουνίου προκειμένου να ενισχυθεί η ελληνική οικονομία και να περιοριστεί μέχρι το σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στις 17 Ιουνίου και τη διατο δημόσιο χρέος. σφάλιση της επόμενης δόσης του δανείου από την τρόϊκα και το ΔΝΤ - δημιούργησαν επιπρόσθετες ανασφάλειες στους επενδυτές. Συγκεκριμένα, ο κ. Σόιμπλε, απαντώντας σε ερώτημα δημοσιογράφου σχετικά με το «πώς θα μπορέσει να πάρει μπροστά» η ελληΤο κεντρικό ερώτημα που απασχολεί αυτή τη στιγμή τους επιχειρηνική οικονομία και παρατηρώντας ότι ακόμα και μια επιτυχής ματίες που δραστηριοποιούνται όχι μόνον στον τομέα της αιολικής, μείωση του χρέους μέσω ιδιωτικοποιήσεων θα πάρει χρόνο, επεσήαλλά σε ολόκληρο το φάσμα της «πράσινης» ενέργειας, είναι κατά μανε: «Η Ελλάδα έχει πολύ περισσότερες ώρες ηλιοφάνειας το πόσον οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας απέναντι στην χρόνο απ’ ό,τι εμείς στη Γερμανία και θα μπορούσε να εξαγάγει σε τρόικα, η γνωστή απουσία αναπτυξιακών πόρων και το «ακριβό», μας ηλεκτρικό ρεύμα. Έτσι η ελληνική οικονομία θα διέθετε ένα κατά την άποψη ορισμένων, κόστος ανάπτυξης των ΑΠΕ θα αναστείλουν την ορμητικότητα που μέχρι τώρα παρουσίαζαν οι επενδύ- ανταγωνιστικό εξαγωγικό προϊόν και μάλιστα περιζήτητο. Χωρίς παρόμοιες και άλλες αναπτυξιακές προοπτικές, θα μου ήταν πολύ σεις στο συγκεκριμένο τομέα. Το κρίσιμο θέμα των εγγυημένων δύσκολο να φορτώσω στο γερμανό φορολογούμενο το τεράστιο τιμών αγοράς απασχολεί ιδιαίτερα τους επενδυτές που έχουν κάνει ρίσκο ενός νέου προγράμματος…». τους υπολογισμούς τους και σε μεγάλο βαθμό έχουν προχωρήσει τις επενδύσεις τους με βάση τις τιμές αυτές.

46 Iούνιος 2011

Η πρόταση του κ. Σόιμπλε ερμηνεύτηκε ως πρόταση παραχώρησης

Lead

ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΥΨΟΥΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 500 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΤΗΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΥΠΟ ΤΗ «ΔΑΜΟΚΛΕΙΟ ΣΠΑΘΗ» ΤΗΣ ΕΠΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΠΕ

Κ ΧΡΗΜΑ 47

Χ αφιέρωμα ∼ Ενέργεια ☛

ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΖΗΣΕΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΑΠΛΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΤΟ ΣΤΕ, ΘΕΩΡΟΥΝ ΟΤΙ ΑΥΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΗΓΗ ΚΑΚΩΝ...

της εκμετάλλευσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε γερμανικές επιχειρήσεις και ως όρος για τη συμμετοχή της Γερμανίας στο νέο δάνειο που πρόκειται να συμφωνηθεί για την Ελλάδα. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρώην Καγκελάριος της Γερμανίας, Χέλμουτ Σμιτ, πρότεινε στην Ε.Ε. να δοθεί μια προοπτική ευημερίας στους Έλληνες πολίτες μέσα από συγκεκριμένα έργα, όπως η ενσωμάτωση της Ελλάδας σε μια στροφή στον ενεργειακό τομέα, έτσι ώστε να μπορεί να "εξαχθεί" ηλιακή ενέργεια από την Αθήνα στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη». ∼ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΑΝΗΣΥΧΕΙ ΓΙΑ ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ∼ Η ανάπτυξη των ΑΠΕ και ειδικά των φωτοβολταϊκών σε σχέση με την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας απασχολεί και το Ευρωκοινοβούλιο, που παρακολουθεί με ανησυχία τις πιέσεις που δέχεται η Πορτογαλία για την αναθεώρηση των κινήτρων ανάπτυξης ΑΠΕ, στο πλαίσιο του πρόσφατου πακέτου στήριξης και του σχετικού μνημονίου. Μάλιστα το θέμα αυτό θα φέρει προς συζήτηση στην επόμενη ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τον Ιούλιο, η Ελληνίδα ευρωβουλευτής κ. Άννυ Ποδηματά. Σημειώνεται ότι σε εκδήλωση με θέμα την προσαρμογή του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας στις ανάγκες των φωτοβολταϊκών, που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 21 Ιουνίου και διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση Βιομηχανίας Φωτοβολταϊκών (European Photovoltaic Industry Association - ΕΡΙΑ) αναγνωρίστηκε το δυναμικό της ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη. Επιπλέον, οι κ. Reinhold Buttgereit, γενικός γραμματέας της ΕΡΙΑ,

48 Ιούνιος 2011

M. Sanchez Jimenez, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, D. Marchand Maillet, Διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης της Energy Pool και K. Staschus, Γενικός Γραμματέας του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ENTSO-E, πρότειναν υπάρχουσες και μελλοντικές λύσεις στο πεδίο των «Έξυπνων Δικτύων» και τη διευκόλυνση της ενσωμάτωσης ολοένα και περισσότερης ηλιακής ενέργειας στα ευρωπαϊκά δίκτυα. ∼ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΙΟΛΙΚΑ∼ ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΗΣ ΕΓΓΥΗΣΗΣ Στην Ελλάδα, πάλι, η Ελληνική Εταιρεία Ανάπτυξης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) ζητά επίμονα από την Πολιτεία να πάρει καθαρή θέση, κυρίως πάνω στο μείζον ερώτημα που απασχολεί αυτήν την περίοδο τον κλάδο της αιολικής ενέργειας και το οποίο είναι «να υπάρχει επαρκής εγγύηση των συμβάσεων πώλησης ενέργειας και ορθή αποτίμηση του Ειδικού Τέλους ΑΠΕ»; Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΕΛΕΤΑΕΝ, κ. Παναγιώτης Παπασταματίου, φέτος η Παγκόσμια Ημέρα του Ανέμου βρήκε την Αιολική Ενέργεια στην Ελλάδα με δύο πρόσωπα, σε μια κατάσταση που θυμίζει Ιανό: Από τη μία, υλοποιούνται επενδύσεις αιολικών πάρκων, που θα οδηγήσουν το συνολικό νούμερο αιολικών MW που θα συνδεθούν στο σύστημα μέσα σε όλο το 2011, γύρω στα 350 MW. Το νούμερο αυτό αντιστοιχεί σε επενδύσεις συνολικού ύψους άνω των 500 εκατ. ευρώ και σε υπερδιπλασιασμό του ετήσιου μέσου όρου της προηγούμενης πενταετίας. Από την άλλη, η οικονομική και κοινωνική κρίση της χώρας δημιουργεί και στην Αιολική Ενέργεια πρόσθετα προβλήματα που, σε μεγάλο βαθμό, σχετίζονται με το επιχείρημα ότι οι ΑΠΕ είναι ένα είδος «ακριβής» ανάπτυξης, που δεν μπορεί να προωθείται εν μέσω οικονομικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό και για τη διασφάλιση των σημαντικών επενδύσεων που έχουν ήδη υλοποιηθεί και συνεχίζουν να υλοποιούνται, ο ΕΛΕΤΑΕΝ προτείνει: ∼ ...ΚΑΙ Η ΟΡΘΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ∼ Πρώτον, να υπάρξει επαρκής εγγύηση των συμβάσεων πώλησης ενέργειας και ορθή αποτίμηση του Ειδικού Τέλους ΑΠΕ, που σήμερα είναι τεχνητά υπερτιμημένο σε βάρος των καταναλωτών και των ΑΠΕ. Σε σχέση ειδικά με τις καθορισμένες τιμές πώλησης της ενέργειας, ο κ. Παπασταματίου επισημαίνει ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως περιθώριο μείωσής τους, καθώς οι επενδύσεις στα αιολικά είναι ήδη οριακές. Δεύτερον, να αναλάβει η Υπηρεσία ΑΠΕ

του ΥΠΕΚΑ την εξουσία και αρμοδιότητα για την ενιαία εφαρμογή και ερμηνεία όλων των επιμέρους νομοθεσιών και διαδικασιών που εμπλέκουν τις ΑΠΕ και να επιλυθούν τα χρόνια και γνωστά προβλήματα της αδειοδοτικής διαδικασίας. Τρίτον, να επιταχυνθεί η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και να εφαρμοσθεί τίμιος και διαφανής ανταγωνισμός καυσίμων και μορφών ενέργειας. Τέταρτον, να αλλάξει ριζικά ο τρόπος σχεδιασμού και ανάπτυξης των υποδομών και του συμβατικού συστήματος ηλεκτροπαραγωγής, ώστε να υποστηριχθεί η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ. Πέμπτον, να προωθηθούν οι μικρές ανεμογεννήτριες, ώστε ο κάθε πολίτης να απολαύσει τα οφέλη της αιολικής ενέργειας και, έκτον, να εκτελεστούν εκτενή και μόνιμα προγράμματα ενημέρωσης για τους πολίτες, την αυτοδιοίκηση, τα στελέχη των δημοσίων υπηρεσιών και να ενεργοποιηθεί η διαδικασία για την απόδοση του 1% του τζίρου των αιολικών πάρκων στους οικιακούς καταναλωτές. ∼ ΞΕΝΟΙ ΟΜΙΛΟΙ∼ Σημειώνεται ότι ο κλάδος των αιολικών «ξενοκρατείται», καθώς οι περισσότερες από τις μεγάλες εταιρείες του είναι ξένων συμφερόντων και χρηματοδοτούν ιδίοις πόροις τις επενδύσεις τους. Χαρακτηριστικά αναφέρεται η «ΡΟΚΑΣ», συμφερόντων του ισπανικού ομίλου IBERDROLA, η επίσης ισπανική GAMESA, η ACCIONA Ενεργειακή, ενώ στους μεγάλους Έλληνες παίκτες συμπεριλαμβάνονται η «ΔΕΗ Ανανεώσιμες», η «ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή» και οι θυγατρικές του ομίλου «Άκτωρ», που όμως βρίσκονται αντιμέτωπες με τη μη επαρκή χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα επενδύσεων αυτού του μεγέθους. ∼ ΑΠΡΟΘΥΜΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ... ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ!∼ Τις προάλλες, ο επικεφαλής του τομέα ενέργειας του ομίλου «ΑΚΤΩΡ» κ. Σάκης Καλλιτσάντσης, επεσήμανε αυτήν τη δυσκολία, που, κατά την εκτίμησή του, μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο μέσα από την ενεργοποίηση στον κλάδο ξένων επενδυτών που δεν αντιμετωπίζουν παρόμοιο πρόβλημα και μπορούν να συμβάλουν με ίδια κεφάλαια στη χρηματοδότηση των project τους. Από τη δική του πλευρά, ο κ. Παπασταματίου προσθέτει ότι τα υψηλά επιτόκια και τα απαιτούμενα από τις τράπεζες χρηματοδοτικά σχήματα, που απαιτούν υψηλά ποσοστά ιδίας συμμετοχής, θα έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη αιολικών πάρκων σε περιοχές με μέση και χαμηλή ταχύτητα ανέμου. Οι περιοχές αυτές, λόγω της χαμηλότερης απόδοσής τους, είναι δύσκολο να αναπτυχθούν, καθώς τα υψηλά επιτόκια κάνουν τις επενδύσεις μη ελκυστικές για χρηματοδότηση. Ο κ. Γ. Μιχόπουλος, γενικός διευθυντής της VESTAS (προμηθεύτριας εταιρείας εξοπλισμού), υπενθυμίζει τις προσπάθειες που κάνουν οι εταιρείες προμήθειας εξοπλισμού, «χωρίς αυτό να είναι δική τους δουλειά», να λειτουργήσουν και ως φορείς χρηματοδότησης, χωρίς όμως αυτό να λύνει το πρόβλημα. Από τη δική του πλευρά, ο κ. Δ. Τσαντίλας, γενικός διευθυντής της «ΡΟΚΑΣ», επισημαίνει τη σημασία που έχει στην παρούσα φάση η αξιοποίηση, από πλευράς των μεγαλύτερων εταιρειών του χώρου, των χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Aνασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Επισημαίνει επίσης ότι σε μια αγορά που θεωρείται πλέον ώριμη από πλευράς «παικτών», πολλοί θεωρούν ότι η πολιτεία πρέπει να κάνει τις επιλογές της και να ξεχωρίσει με βάση συγκεκριμένα κρι-

τήρια τους επενδυτές που, διαθέτοντας την οικονομική ισχύ και εμβέλεια, μπορούν άμεσα να τις υλοποιήσουν. Επειδή δε, μέσα στα τρία τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει τα δεδομένα, πέραν της αξιολόγησης των επενδυτών, προτείνεται να υπάρξουν και κάποιες ρήτρες σε σχέση με τις καθυστερήσεις, που θα προέρχονται από τους εμπλεκόμενους στις επενδύσεις κρατικούς φορείς. Και ναι μεν, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, κάνοντας κατά γενική ομολογία «πολύ καλά» τη δουλειά της, ξεμπλοκάρισε ένα μεγάλο τμήμα των αιτήσεων για την ανάπτυξη έργων σε όλους τους τομείς των ΑΠΕ, οι γνωστές όμως γραφειοκρατικές δυσκολίες παρέμειναν και μεταφέρονται πλέον στην περιφέρεια. Στην περιφέρεια, όπου με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» από αρχές Ιουλίου, εκφράζονται φόβοι ότι θα υπάρξουν παραπέρα καθυστερήσεις, λόγω πιθανής ευθυνοφοβίας και άγνοιας του αντικειμένου από τους νέους περιφερειάρχες. ∼ Η ΡΑΕ ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ∼ Χαρακτηριστική προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η εκτίμηση του Διευθύνοντος Συμβούλου της «ΔΕΗ Ανανεώσιμες» κ. Γ. Τσιπουρίδη, ο οποίος δηλώνει μεν αισιόδοξος, γιατί «παρά τις δυσκολίες η “πράσινη” ανάπτυξη αποτελεί σήμερα τη μόνη προοπτική», εκτιμά όμως ότι η εφαρμογή του «Καλλικράτη» θα δυσχεράνει την πρόοδο των έργων. Παράλληλα, θα πρέπει να διευκολυνθεί και η υποδοχή των έργων ΑΠΕ από την κοινωνία. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Τσιπουρίδης, το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό έργο της «ΔΕΗ Ανανέωσιμες» αντιμετωπίζει σήμερα δύο προσφυγές στο ΣΤΕ από κυνηγούς που θεωρούν ότι το έργο θα ενοχλεί… τα πουλιά! Αλλά και δεκάδες άλλοι σημαντικοί βιώνουν αντίστοιχες «περιπέτειες» και μάλιστα με ήδη υλοποιημένα έργα. Εκτιμάται δε ότι οι καθυστερήσεις, και δυστυχώς συχνά και οι γνωμοδοτήσεις του πέμπτου τμήματος του ΣτΕ, αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή κακών για τις επενδύσεις στην ενέργεια. Ιδιαίτερα τα αιολικά πάρκα βάλλονται από υπερβάλλουσες, συχνά, περιβαλλοντικές ευαισθησίες και από τη λογική του «όχι στη δική μου αυλή». Το πρόβλημα βέβαια επιτείνεται, λόγω των αναβολών και καθυστερήσεων που δημιουργεί το έλλειμμα χωροταξίας και το οποίο καθιστά εύκολη την προσβολή επενδυτικών σχεδίων στο ΣτΕ. Και ναι μεν έχουμε δημοκρατία, αλλά όταν ο καθένας δικαιούται με 2.000 ευρώ να προσβάλει οποιαδήποτε επένδυση, θεωρεί ότι τον ενοχλεί για τον οποιονδήποτε λόγο, ποιο είναι στην προκειμένη περίπτωση και το δικαίωμα του επενδυτή που υφίσταται την καθυστέρηση, τα έξοδα και την ταλαιπωρία; ‘Εχει έρθει ανεπιστρεπτί η ώρα να μπουν περιορισμοί στην ελεύθερη, μέχρι στιγμής, δυνατότητα οποιουδήποτε να καθυστερεί την ανάπτυξη σε βάρος όλων. Έχουν γίνει κατ’ επανάληψη προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση και ο κ. πρωθυπουργός είναι ο πλέον αρμόδιος να κοιτάξει το θέμα κατάματα, αν έχει αποφασίσει πράγματι ότι θα διευκολύνει την επενδυτική ροή στη χειμαζόμενη οικονομία μας. ∼ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΑΣΤΕ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ ΣΤΑ ΑΙΟΛΙΚΑ∼ Πάντως, όπως έχει επισημάνει στη στήλη ο καθ’ύλην αρμόδιος διευθυντής για τις ΑΠΕ του Υπουργείου Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γ. Χαβιαρόπουλος, η χώρα μας υπολείπεται αρκετά του στόχου ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας που είχε τεθεί αρχικά για το 2011 –2012, γι’αυτό το επόμενο βήμα, στο πλαίσιο του Εθνικού ΧΡΗΜΑ 49

Χ αφιέρωμα ∼ Ενέργεια

ΕΚΤΟΣ ΣΤΟΧΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΤΟ ΥΠΕΚΑ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΚΑΙ ΑΝΑΖΗΤΑ ΤΡΟΠΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥΣ

Σχεδίου Δράσης για τις ΑΠΕ, θα αφορά στις επενδύσεις στην αιολική ενέργεια που έμειναν πίσω σε σχέση με αυτές των φωτοβολταϊκών. Αλλά και από τη δική του πλευρά, ο διευθυντής Δικτύου της ΔΕΗ, κ. Δρόσος, αναφερόμενος στο ν.3851/2010, τονίζει ότι ενώ επέλυσε σημαντικά προβλήματα στην αδειοδότηση των αιολικών πάρκων, τελικά προωθήθηκαν… τα φωτοβολταϊκά. Σήμερα, ο μεγαλύτερος όγκος αιτημάτων για σύνδεση με το δίκτυο που υποδέχεται η ΔΕΗ, αφορά τα φωτοβολταϊκά, ένας κατά πολύ μικρότερος αριθμός τις επενδύσεις στη βιομάζα, ενώ δεν υπάρχουν καθόλου αιτήματα για μικρά αιολικά πάρκα. Ο κ. Δρόσος επισημαίνει ακόμα, ότι η ευκολία υποβολής των αιτήσεων αποτελεί ουσιαστικά τη μεγάλη αδυναμία του νόμου (σ.σ. πρόκειται να υπάρξουν νέες ρυθμίσεις σχετικά), καθώς κινητοποιείται ένας ολόκληρος μηχανισμός για να εξετάσει τις αιτήσεις για αδειοδότηση, χωρίς προηγουμένως να έχει προηγηθεί ένα φιλτράρισμα σε σχέση με το ποιες μπορούν και ποιες δεν μπορούν να προχωρήσουν. Έτσι, τα «μικρά» κάνουν τελικά κακό στα «μεγάλα». Το πρόβλημα δείχνουν να συνειδητοποιούν πια και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες που ασχολούνται με τα φωτοβολταϊκά, αφού ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) έχει ήδη προτείνει αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, με πολύ πιο αυστηρούς όρους για τη σύνδεση στο σύστημα. ∼ Η ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ∼ Για την ιστορία, σημειώνεται ότι μέσα και μόνον στο πρώτο τρίμηνο του 2011, τα νέα συστήματα φωτοβολταϊκών που συνδέθηκαν στο δίκτυο, ισοδυναμούν με τα μισά απ’ όσα μπήκαν μέσα σε ολόκληρο το 2010! Σύμφωνα με προσωρινές εκτιμήσεις, τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, το σύνολο νέων φωτοβολταϊκών κάθε κατηγορίας ανήλθε σε 70 MW, όταν όλο το 2010 εγκαταστάθηκαν 150 MW. Από αυτά, γύρω στα 5 MW προέρχονται από τον οικιακό τομέα, όταν όλο το 2010 είχαν τοποθετηθεί σε στέγες κατοικιών περί τα 7,3 MW. ‘Αλλωστε, και τα στοιχεία από τις τράπεζες δείχνουν ότι μέσα στους πρώτους μήνες του 2011, έδωσαν περισσότερα δάνεια για οικιακά φωτοβολταϊκά, απ’ ό,τι όλη τη χρονιά πέρσι. Και ο χορός των φωτοβολταϊκών συνεχίζεται… ∼ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΚΑΙ ΕΓΓΥΗΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ: ΤΡΕΧΟΥΝ ΟΛΟΙ ΝΑ ΠΡΟΛΑΒΟΥΝ∼ Η πρόσφατη φημολογία περί ενδεχόμενης μείωσης των εγγυημένων τιμών αγοράς του ρεύματος από ΑΠΕ, και ειδικότερα από τα φωτοβολταϊκά, είχε, πέρα από την αναστάτωση που δημιούργησε, 50 Ιούνιος 2011

και ένα θετικό για τους επενδυτές αποτέλεσμα: Μέσα σε μια νύχτα σχεδόν, λήφθηκαν από την Πολιτεία αποφάσεις επίσπευσης της όλης διαδικασίας και κινητοποίησης των μηχανισμών με απίστευτες ταχύτητες, προκειμένου μικροί και μεγάλοι επενδυτές να προλάβουν τις ισχύουσες «ταρίφες». Με την πρόσφατη απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) να μεταφέρει τις αρμοδιότητες για την υπογραφή συμβάσεων πώλησης ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκά από το ΔΕΣΜΗΕ στη ΔΕΗ, αναμένεται ότι θα αποσυμφορηθεί ο όγκος των 3.000 αιτημάτων, που ήταν αδύνατον να διεκπεραιωθούν από την υποδομή του ΔΕΣΜΗΕ. Η σχετική απόφαση προβλέπει την παροχή εξουσιοδότησης από τον ΔΕΣΜΗΕ στη ΔΕΗ, για την υπογραφή συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκούς σταθμούς οι οποίοι συνδέονται στο δίκτυο Χαμηλής Τάσης, υπό την προϋπόθεση ότι κάτω από την υπογραφή του εξουσιοδοτούμενου προσώπου θα αναγράφεται, για λόγους ασφάλειας των συναλλαγών, ο όρος ότι: «Επισημαίνεται ότι έναντι του συμβαλλομένου πωλητή, ο μόνος συμβατικά υπεύθυνος παραμένει ο ΔΕΣΜΗΕ ΑΕ». Σημειώνεται ότι, σε μεγάλο βαθμό, η σχετική απόφαση ευνοεί τους πολύ μικρούς επενδυτές, όπως οι αγρότες, αλλά και τους πολύ μεγάλους, όπως η ΔΕΗ, που σπεύδουν αυτήν την περίοδο να καταθέσουν στον ΔΕΣΜΗΕ αίτηση για σύμβαση αγοραπωλησίας με τις ισχύουσες ευνοϊκές τιμές. Εν τω μεταξύ, μεσούσης της οικονομικής κρίσης, ο κλάδος των φωτοβολταϊκών, μέσα στον ενάμιση τελευταίο χρόνο, έχει τετραπλασιάσει τα μεγέθη του: Σύμφωνα με τα στοιχεία που μας παρέχει ο διευθύνων σύμβουλος της Positive Energy κ. Kωνσταντίνος Μαύρος, συνολικά στη χώρα μας έχουν εγκατασταθεί 200 Mwp φωτοβολταϊκών, δημιουργώντας πάνω από 5.000 θέσεις μόνιμης εργασίας. ∼ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ∼ Βέβαια, ο κ. Μαύρος δεν κρύβει το ότι ακόμα και αυτός ο «ανθηρός» κλάδος αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, καθώς οι χρηματοδοτήσεις των έργων γίνονται πιο δύσκολα, αλλά και πιο επιλεκτικά. Το 2010 πάντως οι ελληνικές τράπεζες χρηματοδότησαν 150 νέα MWp. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2011 εγκαταστάθηκαν 70 νέα MWp, ενώ η εκτίμηση για ολόκληρο το 2011 είναι ότι θα εγκατασταθούν περίπου 250-280 ΜWp. Το μέγεθος αυτό αντιστοιχεί σε μία επιπλέον σημαντική αύξηση της αγοράς των φωτοβολταϊκών της τάξης του 70-80%, με τους επενδυτές να διαφοροποιούν τις επενδυτικές τους επιλογές.

ΔΡ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΖΑΧΑΡΙΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΕΦ

Η ΚΑΤ’ΟΙΚΟΝ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

ωστός προγραμματισμός, ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον, διαφάνεια στις διαδικασίες, εξάλειψη της γραφειοκρατίας και πάταξη του παρεμπορίου αδειών, είναι το πεντάπτυχο που έχει δεσμευτεί να προωθήσει ο νέος πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) Δρ. Αλέξανδρος Ζαχαρίου. Ο κ. Ζαχαρίου, που είναι και ο ίδιος ενεργό στέλεχος του κλάδου των φωτοβολταϊκών, διαδέχθηκε πρόσφατα τον, μέχρι πρότινος, πρόεδρο του Συνδέσμου, Χρήστο Καλυβιώτη. Στον μαχητικό, για όσους έχουν παρακολουθήσει τις δυναμικές παρεμβάσεις του, κύριο Καλυβιώτη αποδίδεται εν μέρει ο τετραπλασιασμός του μεριδίου των φωτοβολταϊκών στο ενεργειακό μίγμα της χώρας κατά το 2010. Στον κ. Ζαχαρίου εναπόκειται η συνέχιση της αύξησης της διείσδυσης των φωτοβολταϊκών στο δίκτυο, αλλά και το ξεκαθάρισμα της αγοράς από παρασιτικά φαινόμενα, όπως το παρεμπόριο αδειών. Επεκτείνοντας τη συζήτηση στη συνολικότερη εικόνα του κλάδου και στις μεγάλης κλίμακας επενδύσεις, ο κ. Ζαχαρίου υπενθυμίζει, ότι σήμερα τα φωτοβολταϊκά καλύπτουν λιγότερο από το 0.5% της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα, έναντι του στόχου του ΣΕΦ για 12% μέχρι το 2020, που αντιστοιχεί σε τουλάχιστον 6 GWp εγκατεστημένης ισχύος. Ειδικά για το 2011, ο νέος πρόεδρος του ΣΕΦ εκτιμά ότι υπάρχει η δυνατότητα να προστεθούν τουλάχιστον άλλα 250-300 MWp φωτοβολταϊκών στο δίκτυο, με μία όμως προϋπόθεση: ότι δε θα υπάρξουν ιδιαίτερα προβλήματα στη χρηματοδότηση νέων έργων από τράπεζες και επενδυτές. ∼ ΜΕ ΜΕΤΡΟ∼ Στην εύλογη ανησυχία πολλών ότι μια πολύ μεγάλη ανάπτυξη φωτοβολταϊκών ενδέχεται να επιβαρύνει το δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ο κ. Ζαχαρίου απαντά ότι αυτό είναι κάτι που μπορεί να αποφευχθεί, αρκεί να μη συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός εγκαταστάσεων σε μια περιοχή. Απαιτείται σωστός προγραμματισμός, τόσο στην ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών όσο και των λοιπών ΑΠΕ, και

☛

ΤΟ 2010, ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΑΝ 150 ΝΕΑ MWP. ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΤΟΥ 2011 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΑΝ 70 ΝΕΑ MWP, ΕΝΩ Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ 2011 ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΟΥΝ ΠΕΡΙΠΟΥ 250-280 ΜWP, ΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙ ΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ 70%, ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ...

ταυτόχρονα εκσυγχρονισμός του δικτύου. Ενδιαφέρουσα όμως είναι η πρόταση του κ. Ζαχαρίου και για το παρεμπόριο των αδειών. Επισημαίνοντας ότι η λήψη αδειών με αποκλειστικό σκοπό τη μεταπώληση δε βοηθάει την αγορά, αντιθέτως περιορίζει τη διαθέσιμη ισχύ και αυξάνει το κόστος της επένδυσης, κάνει την εξής επισήμανση: Αν μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να υποβάλει αίτημα για άδεια και να πάρει έγκριση σε σύντομο χρονικό διάστημα μέσα από απλές διαδικασίες, το φαινόμενο θα εκλείψει, αφού, έτσι κι αλλιώς, η άδεια θα χάσει την αξία της. Σε ό,τι αφορά την υπερβολική ανάπτυξη φωτοβολταϊκών, και αυτή μπορεί πλέον να περιοριστεί, με την κατάθεση εγγυητικής επιστολής για τη λήψη όρων σύνδεσης. ∼ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΑΙΚΤΕΣ∼ Ας δούμε όμως πολύ συνοπτικά, με βάση τα στοιχεία που μας παρέχει ο κ. Ζαχαρίου, πώς διαμορφώνονται, μέχρι στιγμής, οι επιχειρηματικές προοπτικές στον κλάδο των φωτοβολταϊκών. Στην παρούσα φάση, περισσότερες από 7000 αιτήσεις (~3.2 GWp) εκκρεμούν για έγκριση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), ενώ ο ελάχιστος εθνικός στόχος είναι 8~ 00 MWp μέχρι το 2020. Υπάρχει δυνατότητα εγκατάστασης πολύ μεγάλων έργων (25-50 MWp), ενώ πολλά υποσχόμενη είναι η αειφόρος αγορά, με την ανάπτυξη μικρών οικιακών συστημάτων και εγκαταστάσεων στον κτιριακό τομέα (BIPV). Το νέο θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης για τα φωτοβολταϊκά προβλέπει συμβόλαιο πώλησης ενέργειας για 20 χρόνια, με αναπροσαρμογή σύμφωνα με τον πληθωρισμό. Παρέχεται 40% επιδότηση στο κεφάλαιο της επένδυσης (Αναπτυξιακός Νόμος – ελάχιστη επένδυση 100 χιλ. ευρώ, όχι για νέα έργα >2 ΜWp) και παράλληλα παρέχονται κίνητρα για τον οικιακό τομέα (αυξημένη τιμή kWh, 25 χρόνια, απλοποίηση διαδικασιών - για συστήματα <10 kWp). Οι δυνατότητες επιχειρηματικής ανάπτυξης στον τομέα περιλαμβάνουν: Κεντρικά συστήματα παραγωγής (τάξη μεγέθους MWp), Εμπορικές εφαρμογές (δεκάδες kWp), Οικιακές εφαρμογές (μερικά kWp) και την ανάπτυξη τοπικής βιομηχανίας. ∼ ΤΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ∼ Σήμερα στον τομέα κατασκευής τμημάτων φωτοβολταϊκών δραστηριοποιούνται οι εξής εταιρείες: Solar Cells Hellas - Δισκία, Φ/Β στοιχεία και πλαίσια (μερική λειτουργία, 60 MWp), Silcio/Piritium - Δισκία, Φ/Β στοιχεία και πλαίσια (μερική λειτουργία, 40 MWp), Energy Solutions S.A. - Φ/Β πλαίσια (σε λειτουργία, 12 MWp), Exel Group - Φ/Β πλαίσια (υπό κατασκευή, 60-70 MWp), Heliosphera - Φ/Β πλαίσια λεπτών υμενίων (υπό κατασκευή, 60 MWp), Stel Solar - Φ/Β πλαίσια (σε λειτουργία, 15 MWp), GLB Bulgaria ltd - Φ/Β πλαίσια (υπό κατασκευή, 6 MWp), SolarPro Bulgaria - Φ/B πλαίσια (μερική λειτουργία, 18 MWp) και Heliodomi S.A. - Φ/Β πλαίσια άμορφου πυριτίου (σε εκκρεμότητα, 5+2 MWp). Χ ΧΡΗΜΑ 51

∼ αφιέρωμα

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΘΕΤΙΚΑ ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Πολύ θετικά είναι τα μηνύματα που εκπέμπονται από το μέτωπο του τουρισμού, καθώς οι αφίξεις τουριστών δείχνουν σαφή αυξητικά σημάδια, οι προκρατήσεις δωματίων συμπληρώνουν το αισιόδοξο κλίμα, ενώ η άρση του καμποτάζ ανοίγει επιτέλους το δρόμο για την ανάπτυξη και του κλάδου της κρουαζιέρας στη χώρα μας.

52 Iούνιος 2011

✒ από τον Γιώργο Καλούμενο

ΧΡΗΜΑ 53

Χ αφιέρωμα ∼ Tουρισμός

πολιτική αστάθεια και οι αναταραχές που υπάρχουν ακόμα σε πολλές χώρες της Βόρειας Αφρικής και τη Μέσης Ανατολής σπρώχνουν όλο και περισσότερους ξένους τουρίστες στην επιλογή της Ελλάδας.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (περίπου το 75% των τουριστών φθάνουν στη χώρα με αεροπλάνο), οι αφίξεις επιβατών στα ελληνικά αεροδρόμια σημείωσαν σημαντική αύξηση, κατά 21,3% σε ετήσια βάση τον Απρίλιο του 2011, έναντι μείωσής τους κατά -15,9% τον Απρίλιο του 2010. Η χρονική σύμπτωση του Πάσχα των καθολικών και ορθοδόξων συνέτεινε στην άνοδο της τουριστικής κίνησης τον Απρίλιο του 2011. Παράλληλα, αύξηση των αφίξεων καταγράφηκε και στο πρώτο τετράμηνο του 2011 κατά 1,4% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσής της κατά -0,6% το πρώτο τετράμηνο του 2010. Παράλληλα, σύμφωνα με την επεξεργασία των ανωτέρω στοιχείων από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), οι αφίξεις ξένων τουριστών στα ελληνικά αεροδρόμια ανήλθαν σε 1.147.000 στο πρώτο τετράμηνο του 2011, έναντι 1.086.000 στο πρώτο τετράμηνο του 2010, σημειώνοντας αύξηση κατά 5,6%. Γενικά, από τους φορείς του τουριστικού τομέα στην Ελλάδα σημειώνεται η μεγάλη αύξηση των προ-κρατήσεων των ξενοδοχείων και εκτιμάται ένα ρεκόρ αφίξεων ξένων τουριστών στη χώρα το 2011 ως σύνολο. Οι θετικές προοπτικές για την εξέλιξη της τουριστικής κίνησης το 2011 προκύπτουν και από τη σημαντική άνοδο των επιχειρηματικών προσδοκιών (ΙΟΒΕ) στα «Ξενοδοχεία-Εστιατόρια» στο 74,3 τον Απρίλιο του 2011, από το 55,8 το Δεκέμβριο του 2010, και στα «Τουριστικά Πρακτορεία» στο 72,8 τον Απρίλιο του 2011, από 43 το Δεκέμβριο του 2010. Από την πλευρά της ζήτησης από το εξωτερικό, ο ελληνικός τουρισμός ευνοείται το 2011 από την εκτιμώμενη άνοδο του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 4,0% σε σταθερές τιμές το 2011, όπως και από την αύξηση του ΑΕΠ των χωρών της ευρωζώνης, από τις οποίες προέρχεται ο κύριος όγκος των ταξιδιωτικών εισπράξεων (2011: Ζώνη του Ευρώ: +1,6%, Γερμανία: +2,6%, Μ Βρετανία: +1,7%, Γαλλία: +1,8%, Ιταλία: +1,0%). ☛

ΟΙ ΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΟ 2011 ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΝΟΔΟ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ (ΙΟΒΕ) ΣΤΑ «ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ-ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ» ΣΤΟ 74,3 ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ ΤΟΥ 2011, ΑΠΟ ΤΟ 55,8 ΤΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2010, ΚΑΙ ΣΤΑ «ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΑ» ΣΤΟ 72,8 ΤΟΝ ΑΠΡΙΛΙΟ ΤΟΥ 2011, ΑΠΟ 43 ΤΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 2010

Επίσης ο ελληνικός τουρισμός ευνοείται από την αύξηση της παγκόσμιας ταξιδιωτικής κίνησης το 2001. Ήδη στους πρώτους μήνες του 2011 σημειώνεται σημαντική άνοδος των αφίξεων του διεθνούς τουρισμού, σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού. Στην άνοδο της τουριστικής κίνησης του 2011 συντελεί και η πολιτική αστάθεια στη Βόρειο Αφρική και τη Μέση Ανατολή. ∼ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΥΛΩΝΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ∼ Πάντως ο τουρισμός αποτελεί έναν από τους βασικούς - αν όχι το βασικότερο - πυλώνα ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, συνεισφέροντας κατά το 2010 το 15,3% του ΑΕΠ και το 17,9% της συνολικής απασχόλησης (746.200 απασχολούμενοι), παρουσιάζοντας παράλληλα εισπράξεις 9,6 δισ. ευρώ. Εξετάζοντας τις 10 κυριότερες αγορές του ελληνικού τουρισμού, βάσει των διεθνών αφίξεων κατά το 2010, και την εξέλιξή τους από το 2000, παρατηρούμε σημαντικές αλλαγές στο συνολικό μερίδιο αγοράς που αυτές καταλαμβάνουν. Πιο συγκεκριμένα, κατά το 2010 το 64,5% των συνολικών διεθνών αφίξεων τουριστών στην Ελλάδα προέρχεται από τις: Γερμανία (13,6%), Μ. Βρετανία (12%), ΠΓΔΜ (7,4%), Γαλλία (5,8%), Ιταλία (5,6%), Σερβία-Μαυροβούνιο (4,7%), Βουλγαρία (4,4%), Κύπρο (3,7%), Τουρκία (3,7%) και Ολλανδία (3,5%). Οι παραπάνω αγορές καταλαμβάνουν το 2000 συνολικό μερίδιο αγοράς 66%, παρουσιάζοντας μείωση 1,5%. Οι αγορές που εμφάνισαν μείωση στο μερίδιο αγοράς τους μεταξύ του 2000 και του 2010 είναι οι: Γερμανία (-5,8%), Μ. Βρετανία (-10,4%), Ιταλία (-1,1%) και Ολλανδία (1,8%), οι λεγόμενες παραδοσιακές αγορές του ελληνικού τουρισμού. Παράλληλα, αύξηση στο μερίδιο αγοράς τους εμφάνισαν οι εξής αγορές: ΠΓΔΜ (+5,5%), Γαλλία (+0,9%), Σερβία-Μαυροβούνιο (+3,4%), Βουλγαρία (+2,5%), Κύπρος (+2,7%) και Τουρκία (+2,6%). Η παραπάνω μεταβολή δεν χαρακτηρίζεται κατ’ ανάγκη ως αρνητική, αφού έτσι μειώνεται η εξάρτησή μας από τις παραδοσιακές αγορές, οι οποίες αποτελούσαν για πολλά χρόνια τον κύριο αιμοδότη του ελληνικού τουρισμού. Οι αυξήσεις που παρουσιάστηκαν σε χώρες οι οποίες παλαιότερα δεν μας απασχολούσαν, δείχνουν καθαρά την ανάγκη για διαφορετική προσέγγιση της ζήτησης του ελληνικού τουρισμού. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, με χώρες όπως η ΠΓΔΜ, η Τουρκία, το Ισραήλ, η Ρωσία και η Σερβία - Μαυροβούνιο, οι οποίες παρουσιάζουν θεαματική εξέλιξη τα τελευταία χρόνια και έχουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης του εξερχόμενου τουρισμού τους σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο. Παράλληλα, και στη βάση του μεσο-μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, πρέπει να γίνουν προσπάθειες ανάπτυξης και σε άλλες αγορές, όπως η Κίνα. ∼ ΣΤΟΙΧΗΜΑ Η ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ ∼ Η αγορά της Κίνας αποτελεί μια νέα, πολλά υποσχόμενη και ανερχόμενη αγορά. Ο συνολικός κινεζικός εξερχόμενος τουρισμός το 2010 ανήλθε σε 57 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 20% και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (ΠΟΤ), τόσο το 2009 όσο και το 2010 η Κίνα συγκαταλέχθηκε ανάμεσα στις πέντε (5) σπουδαιότερες αγορές στον κόσμο με βάση την ταξιδιωτική δαπάνη. Επίσης, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα σχετικά με τον κινεζικό εξερ-

54 Ιούνιος 2011

Χ αφιέρωμα ∼ Tουρισμός ☛

Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΝΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΑΣΙΚΟΥΣ - ΑΝ ΟΧΙ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟ ΠΥΛΩΝΑ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΣΥΝΕΙΣΦΕΡΟΝΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 2010 ΤΟ 15,3% ΤΟΥ ΑΕΠ ΚΑΙ ΤΟ 17,9% ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ (746.200 ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ), ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ 9,6 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ.

χόμενο τουρισμό, ο Κινέζος ταξιδιώτης, κατά μέσο όρο, δαπανά στη Γερμανία 2.603 ευρώ και διαμένει 9 ημέρες, όταν στην Ελλάδα η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη ανέρχεται σε μόλις 640 ευρώ με τη μέση διάρκεια παραμονής να είναι η ίδια. Τα δεδομένα αυτά θα πρέπει να μας προβληματίσουν. Τα βασικά κριτήρια με βάση τα οποία οι Κινέζοι ταξιδιώτες επιλέγουν προορισμό είναι: οι απευθείας αεροπορικές συνδέσεις, τα luxury brands, η ύπαρξη κινεζικής κοινότητας και τα αξιοθέατα. Δυστυχώς, το μόνο που διαθέτει, προς το παρόν, η χώρα μας σε αφθονία είναι τα αξιοθέατα. Όσον αφορά στην Ελλάδα: σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, οι αφίξεις από την Κίνα στην Ελλάδα σημείωσαν κατά το 2010 αύξηση 75% (από 7.793 το 2009 σε 13.620 το 2010), καταλαμβάνοντας όμως μόλις το 0,1% των συνολικών αφίξεων στη χώρα μας για το συγκεκριμένο έτος. Μερίδιο σχεδόν αμελητέο και με τεράστια περιθώρια βελτίωσης στα επόμενα χρόνια. Όμως, με δεδομένο το ότι αρκετοί Κινέζοι επισκέπτες ήρθαν στην Ελλάδα μέσω μιας άλλης χώρας Σένγκεν, είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι ο αριθμός αυτός είναι υποεκτιμημένος. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης και αύξησης σε αυτά που κερδίζει μέχρι σήμερα η Ελλάδα σε επίπεδο τουριστικής κίνησης από την Κίνα, παρά την υψηλή αναγνωρισιμότητα και εκτίμηση των Κινέζων ταξιδιωτών για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και ιστορία, αλλά και την τάση που παρατηρείται τελευταία σε πολλά νέα ζευγάρια Κινέζων να επισκέπτονται τη Σαντορίνη και το Αιγαίο για το ταξίδι του μέλιτός τους, καθώς η λέξη Αegean είναι ομόηχη με το «Αϊ τσιν», που σημαίνει «θάλασσα της αγάπης» στα κινεζικά. Υπάρχουν όμως και κάποιοι παράγοντες που αποθαρρύνουν τους Κινέζους να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, όπως τα ζητήματα ασφαλείας, η δυσκολία απόκτησης visa και η δυσκολία επικοινωνίας, θέματα τα οποία θα πρέπει να προσεχθούν ιδιαιτέρως από όλους τους αρμόδιους φορείς, αν θέλουμε να αποτελέσει η χώρα μας στο μέλλον ελκυστικότερο τουριστικό προορισμό για τους Κινέζους ταξιδιώτες. Κατά συνέπεια, λοιπόν, είναι προφανής η προτεραιότητα που θα πρέπει να δοθεί στη νέα αγορά της Κίνας, η οποία κάνει δυναμική εμφάνιση στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη. Ειδικά σε μια περίοδο που οι διεθνείς τουριστικές τάσεις αλλάζουν συνεχώς, με τις παραδοσιακές αγορές να εξασθενούν και τις νέες, με κύριους εκφραστές τις Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα, γνωστότερες και ως BRICs, να οδηγούν την παγκόσμια τουριστική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. 56 Ιούνιος 2011

ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

«ΚΛΕΙΔΙ» Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ Όλοι οι φορείς του τουρισμού συμφωνούν ότι από τους σημαντικότερους παράγοντες ανάπτυξής του θα είναι και η κρουαζιέρα.

άλιστα, ο υφυπουργός Πολιτισμού & Τουρισμού, κ. Νικητιάδης, απηύθυνε κατά τη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Μεσογειακών Λιμένων Κρουαζιέρας (Med Cruise) κάλεσμα προς τους Έλληνες και τους ξένους παράγοντες των λιμένων και της κρουαζιέρας, προκειμένου να προωθηθούν από κοινού δράσεις για την ανάπτυξη της κρουαζιέρας, μέσα από τη δημιουργία υποδομών και την ανταλλαγή γνώσεων. Ο κ. Νικητιάδης επεσήμανε τα σημαντικά βήματα που πραγματοποιούνται στον τουρισμό, αλλά και την κρουαζιέρα, με την προσπάθεια προσέλκυσης τουριστών, αλλά και τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών. Τόνισε, επίσης, τα ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα που υπάρχουν ήδη στον τουρισμό, παρά τα δύσκολα οικονομικά προβλήματα της χώρας, ενώ τόνισε τον όλο και σημαντικότερο ρόλο που διαδραματίζει η κρουαζιέρα όσον αφορά το μέλλον του τουρισμού. Ειδικότερα η κρουαζιέρα στη Μεσόγειο γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής, ενώ και στην Ελλάδα οι ενέργειες του υπουργείου για την κρουαζιέρα έχουν αρχίσει να αποδίδουν. Παράλληλα, υπογράμμισε και τη σημασία των διαφόρων ενεργειών που έγιναν προς όφελος του θαλασσίου τουρισμού, όπως η άρση του cabotage, το σχέδιο αναβάθμισης του λιμένα Πειραιά, το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο για τα σκάφη αναψυχής, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται νομοθετικές ρυθμίσεις για την τουριστική κατοικία, τον ιαματικό τουρισμό και τον τουρισμό υγείας, καθώς και για τον τουρισμό υπαίθρου και τον αγροτουρισμό. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υφυπουργός και στις αλλαγές που δρομολογούνται στις ναυτιλιακές και τουριστικές σπουδές. Τέλος, ο κ. Νικητιάδης εξέφρασε τη στήριξη του υπουργείου προς τις προσπάθειες της Ένωσης Λιμένων Κρουαζιέρας για την ανάδειξη της Μεσογείου ως προορισμού κρουαζιέρας σε ολόκληρο τον κόσμο. Στη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Ένωσης, συζήτησε το ενδεχόμενο συνεργασίας για προσφορά της τεχνογνωσίας της για την ανάπτυξη υποδομών στα ελληνικά λιμάνια. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Med Cruise, κ. Τζοβάνι Σπαντόνι, δήλωσε πως στόχος της Ένωσης είναι να αυξηθεί η κρουαζιέρα στο Αιγαίο και στο Ιόνιο. Τέλος, ο πρόεδρος του ΟΛΠ, κ. Γιώργος Ανωμερίτης, ζήτησε να υπάρξει διάλογος για τις προοπτικές των λιμανιών και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο χώρο της κρουαζιέρας.

Χ αφιέρωμα ∼ Tουρισμός

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

∼

ο νέο στρατηγικό σχέδιο δράσης για τον τουρισμό της Αθήνας την περίοδο 2011 - 2012, που θα υλοποιήσει η Εταιρεία Τουριστικής και Οικονομικής Ανάπτυξης του Δήμου Αθηναίων (ΕΤΟΑΑ), παρουσίασε ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Γ. Καμίνης, τονίζοντας ότι η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη της πρωτεύουσας «αποτελεί βασική στρατηγική προτεραιότητα». Ο κ. Καμίνης ανακοίνωσε, στο πλαίσιο αυτό, τη σύσταση της Δημοτικής Επιτροπής για τον Τουρισμό της Αθήνας, με τη συμμετοχή του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, της Περιφέρειας Αττικής και όλων των κλαδικών φορέων του τουρισμού, με στόχο την άμεση ανάληψη κοινών δράσεων για τη διαχείριση και προβολή της πόλης. «Ο τουρισμός της Αθήνας δοκιμάζεται σκληρά, τα τουριστικά μεγέθη ακολούθησαν πτωτική πορεία τα τελευταία χρόνια και γνωρίζουμε, από πρώτο χέρι, ότι χρειάζεται μεθοδευμένο έργο και σοβαρός προγραμματισμός για να επανέλθουμε σε τροχιά ανάκαμψης και να αυξήσουμε τα μερίδιά μας στη διεθνή τουριστική αγορά», δήλωσε ο κ. Καμίνης και επεσήμανε τη συνεργασία του Δήμου με τις συναρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για την επίλυση προβλημάτων, δίνοντας έμφαση κυρίως στη συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για «να τονώσουμε το αίσθημα ασφάλειας στην πόλη».

Πιο συγκεκριμένα, ο Δήμος Αθηναίων σχεδιάζει τη διεύρυνση της συμμετοχής της Δημοτικής Αστυνομίας σε μικτά κλιμάκια μαζί με την ΕΛΑΣ, την προώθηση της αποκέντρωσης κοινωνικών υπηρεσιών και την αύξηση του αστικού φωτισμού και της διοργάνωσης πολιτιστικών εκδηλώσεων για την τόνωση της παρουσίας δημοτών στο ιστορικό κέντρο, καθώς και την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων ακινήτων σε συνεργασία με το δημόσιο και την ιδιωτική πρωτοβουλία, για την προσέλκυση νέων κατοίκων και επιχειρήσεων.

Αναλυτικά, οι βασικοί άξονες του νέου σχεδίου δράσης για την τουριστική ανάπτυξη και προβολή της Αθήνας περιλαμβάνουν: ∼ Μητροπολιτική Συμμαχία για τον τουρισμό της Αθήνας, ∼ Ενίσχυση της δραστηριότητας του Γραφείου Συνεδρίων Αθηνών, ∼ Επέκταση του Δικτύου Πληροφόρησης Επισκεπτών με δύο νέα γραφεία πληροφόρησης επισκεπτών (Info-Point) στη συμβολή των δρόμων Λ. Αμαλίας και Δ. Αρεοπαγίτου, καθώς και στον ΟΛΠ, στο χώρο άφιξης των κρουαζιερόπλοιων, ∼ Ανάπτυξη της Εμπορικής Δραστηριότητας με τα επίσημα τουριστικά προϊόντα του Δήμου Αθηναίων «Breathtaking Athens», ∼ Εντατικοποίηση προβολής σε διαδίκτυο και social media, στα οποία η πόλη ήδη έχει προφίλ και σελίδες με χιλιάδες μέλη και «φίλους» από ολόκληρο τον κόσμο, ∼ Τουριστική προβολή με διοργάνωση press trips για ξένους δημοσιογράφους, συμμετοχή σε επιλεγμένες τουριστικές εκθέσεις και ανασχεδιασμό σειράς έντυπου προωθητικού υλικού, ∼ Δημιουργία μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων, ∼ Έναρξη προγράμματος Athens Locals, ∼ Σύσταση και λειτουργία του Athens Film Office, για την προσέλκυση ξένων και εγχώριων παραγωγών, ∼ Ανάπτυξη προγράμματος για Trade Travel, για την προώθηση της Αθήνας σε tour operators, ∼ Ανάπτυξη προγράμματος City Pass, με κάρτα πρόσβασης στα μέσα και τα αξιοθέατα της πόλης, ∼ Συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα μέσω του ΕΣΠΑ, με δύο προτάσεις για τη σύσταση του μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων και για το σχεδιασμό και τη λειτουργία ενός συστήματος διαχείρισης ροής επισκεπτών στα πρότυπα του εξωτερικού, ∼ Διεθνή Δικτύωση και συνεργασίες με διεθνείς φορείς τουρισμού.

58 Ιούνιος 2011

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΕΤΕ

ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗ & ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

προβολή, αλλά και η διαμόρφωση της εικόνας της χώρας μας και των περιοχών της (branding), έχει εδώ και δεκαετίες εγκαταλειφθεί πλήρως στη λογική του αυτόματου πιλότου, με τους μεγάλους tour operators να διαμορφώνουν μέσα από τα δικά τους δίκτυα την όποια εικόνα μιας χώρας μαζικού τουρισμού, ανέφερε πρόσφατα ο κ. Ανδρεάδης σε ομιλία του στο 1ο Ελληνοκινεζικό Συνέδριο Επιχειρηματικότητας. Πρόσθεσε δε ότι τα εκατοντάδες ποιοτικά και boutique ξενοδοχεία, τα καταπληκτικά νησιά και οι πανέμορφοι οικισμοί και προορισμοί μας, ο πολιτισμός μας, η γαστρονομία μας, οι σύγχρονες αλλά και οι παραδοσιακές πόλεις μας, η άλλη Ελλάδα, δηλαδή, παραμένουν στο περιθώριο χωρίς προώθηση και διαφήμιση. Και όμως, αυτή είναι η Ελλάδα που εάν προβαλλόταν σωστά, με στρατηγική, συνέχεια και συνέπεια, θα δημιουργούσε μια παγκόσμια, πιο ελκυστική και ισόρροπη εικόνα μεταξύ ποιότητας και ποσότητας, δίνοντας δυναμική ανάπτυξης στο ποιοτικό, αλλά και υπεραξία στο μαζικότερο τμήμα του τουρισμού μας. Ο ΣΕΤΕ έχει υποβάλει, εδώ και καιρό, συγκεκριμένη πρόταση γι’ αυτό το θέμα, μέσω της δημιουργίας εταιρείας μάρκετινγκ για τον ελληνικό τουρισμό, όπου θα συμμετέχουν ο δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, στελεχωμένης από τους καλύτερους επαγγελματίες του χώρου, στα πρότυπα επιτυχημένων παραδειγμάτων άλλων χωρών. Η χρηματοδότηση της εταιρείας θα προέλθει τόσο από τον ευρύτερο δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, πολλαπλασιάζοντας γεωμετρικά την απόδοση των διατιθέμενων κεφαλαίων προβολής, δημιουργώντας πρόσθετα, μειώνοντας συγχρόνως τη δημόσια συμμετοχή, που κατασπαταλήθηκε διαχρονικά, σε λογικά επίπεδα. Στο πλαίσιο της ομιλίας του, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ επεσήμανε την ανάγκη διείσδυσης του ελληνικου τουρισμού στην κινεζική αγορά. Συγκεριμένα είπε ότι η «θέση του ΣΕΤΕ είναι πως για να καταφέρουμε να διεισδύσουμε στη νέα αυτή αγορά, θα χρειαστούν συντονισμένες και στοχευμένες ενέργειες και όχι ευχολόγια και ανακοινώσεις». Είναι αναγκαίες οι αλλαγές τόσο στη νοοτροπία όσο και σε δομές και οργάνωση. Η δημιουργία συγκεκριμένου σχεδίου μάρκετινγκ, η συνεχής έρευνα και η μελέτη της κινεζικής αγοράς είναι οι ελάχιστες απαιτούμενες προϋποθέσεις επιτυχίας. Πιο συγκεκριμένα, είπε: «πιστεύω ακράδαντα ότι έφθασε η ώρα για την υλοποίησή της».

∼ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ∼ Το πρόγραμμα Εναλλακτικός Τουρισμός δίνει κίνητρα και επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον «τουρισμό υγείας και ευεξίας», σε μια προσπάθεια να διαφοροποιηθεί, αλλά και να εμπλουτιστεί το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Με την πράξη «τουρισμός υγείας και ευεξίας» χιλιάδες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο, μπορούν να επιδοτηθούν με ποσοστό από 40% μέχρι και 45% και με μέγιστο προϋπολογισμό ανά επενδυτικό σχέδιο τις 400.000 ευρώ. Δηλαδή η κρατική επιδότηση μπορεί να φτάσει κατ' ανώτατο όριο μέχρι τις 180.000 ευρώ. Ο «τουρισμός υγείας και ευεξίας» απευθύνεται σε επισκέπτες που επιθυμούν να συνδυάσουν τις διακοπές τους με υπηρεσίες πρόληψης, διατήρησης ή βελτίωσης της υγείας τους μέσω προγραμμάτων ολικής αναζωογόνησης και χαλάρωσης σε σωματικό, πνευματικό και συναισθηματικό επίπεδο. Το πρόγραμμα φυσικά αφορά και τους επισκέπτες - τουρίστες που ανήκουν στην κατηγορία των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ) και συγκεκριμένα άτομα με κινητικά προβλήματα, με προβλήματα όρασης ή ακοής, καθώς και άτομα τρίτης ηλικίας. Το ζητούμενο του προγράμματος είναι η διασφάλιση υποδομών και συνθηκών προσβασιμότητας για διάφορες κατηγορίες ΑμΕΑ στις εναλλακτικές τουριστικές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, τα κέντρα θαλασσοθεραπείας είναι εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, που καλύπτουν τις ανάγκες θεραπείας ατόμων, με ταυτόχρονη χρήση, υπό ιατρική παρακολούθηση, των ευεργετημάτων του θαλάσσιου περιβάλλοντος, με στόχο την πρόληψη ή τη θεραπεία. Ως θαλάσσιο περιβάλλον νοείται ο συνδυασμός του θαλάσσιου κλίματος, του νερού της θάλασσας, της λάσπης, των φυκιών, της άμμου και άλλων θαλάσσιων ουσιών. Η κάθε επιχείρηση μπορεί να καταθέσει επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού κατ' ελάχιστον 15.000 ευρώ και με μέγιστο όριο τις 400.000 ευρώ. Η επιδότηση φτάνει στο 40%, με εξαίρεση τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους, οπότε έχουν πρόσθετο bonus 5% και θα επιδοτηθούν για το 45% του προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου τους. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, κάθε επιχείρηση που θα υποβάλει επενδυτικό σχέδιο είναι υποχρεωμένη να δηλώσει εγγράφως και όλα τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα στα οποία ενδεχομένως συμμετείχε κατά την τελευταία τριετία, καθώς και το συνολικό ύψος των επιχορηγήσεων που είχε λάβει. ∼ ΑΝΩΤΑΤΟ ΠΟΣΟ ΟΙ 200.000 ∼ Στο πρόγραμμα «Εναλλακτικός Τουρισμός» ορίζεται ρητά πως το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται στην ίδια επιχείρηση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ σε περίοδο τριών ετών. Επίσης, τονίζεται ότι απαγορεύεται η σώρευση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας με άλλες κρατικές ενισχύσεις για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, αν από τη σώρευση αυτή προκύπτει ένταση ενίσχυσης μεγαλύτερη από αυτήν που καθορίζεται με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα εκάστης περιπτώσεως σε κανονισμό περί απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφαση που έχει εκδώσει η Επιτροπή. Μάλιστα στην περίπτωση που «το συνολικό ποσό ενίσχυσης που προβλέπεται βάσει ενός μέτρου ενίσχυσης υπερβαίνει το παραπάνω ανώτατο όριο, το εν λόγω ποσό ενίσχυσης δεν μπορεί να υπαχθεί στο ευεργέτημα του παρόντος κανονισμού, ούτε προς το μέρος που δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο». ΧΡΗΜΑ 59

Χ αφιέρωμα ∼ Tουρισμός

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ ∼ MESSINA MARE SEASIDE HOTEL∼ Στον παραθαλάσσιο οικισμό Καλού Νερού, σε απόσταση 5 χλμ. από την Κυπαρισσία, σας περιμένει το ξενοδοχείο Messina Mare που από φέτος λειτουργεί υπό τη νέα διαχείριση της εξειδικευμένης εταιρείας EUROXENIA και με ανανεωμένες υπηρεσίες. Είναι χτισμένο μπροστά στη θάλασσα σε παραδοσιακή αρχιτεκτονική, έχει πολύ ευρύχωρα δωμάτια και υπόσχεται άνετη και ποιοτική φιλοξενία. Από την πισίνα και τη βεράντα θα απολαύσετε υπέροχα ηλιοβασιλέματα με τη θάλασσα και τον ουρανό στα πιο όμορφα χρώματα, ενώ στο εστιατόριο θα φάτε σπεσιαλιτέ με συνταγές από την περιοχή, φτιαγμένες με παραδοσιακά προϊόντα. Η ατελείωτη παραλία μπροστά στο ξενοδοχείο, τα παιχνίδια στο νερό και στην ακρογιαλιά, η μαγική φύση, οι κοντινές εκδρομές σε άλλες πόλεις και παραθαλάσσιους οικισμούς της Μεσσηνίας, η χαλάρωση στην πισίνα, είναι μόνο κάποιες από τις στιγμές διακοπών που μπορείτε ήδη να αρχίσετε να ονειρεύεστε. www.messinamare.com και www.facebook.com/MESSINAMARE

∼ ARCADIA SUITES AND SPA ∼ Επιλέξτε ανάμεσα στις 6 ευρύχωρες και ρομαντικές σουίτες (μέχρι και 110 τ.μ.), με αποκορύφωμα την Αυτοκρατορική Σουίτα «Ολυμπία» με το Λουτρό του Αυτοκράτορα μέσα στο δωμάτιο. Βρίσκεται στην παραλιακή οδό του Γαλατά, ακριβώς απέναντι από τον κοσμοπολίτικο Πόρο, σε μια τοποθεσία με μαγευτική θέα και σας περιμένει όλο το χρόνο με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες για μια αξέχαστη εμπειρία πολυτέλειας, ρομαντισμού και χαλάρωσης. Στη σουίτα θα σας υποδεχτούν με κρασί ή σαμπάνια και φρέσκα φρούτα και θα απολαύσετε κάθε στιγμή της διαμονής σας σε έναν πολυτελή χώρο με ιδιαίτερη διακόσμηση, με αντικείμενα τέχνης αλλά και ρομαντικά κεριά. Το πρωινό σερβίρεται όποια ώρα επιθυμείτε, στη βεράντα σας με θέα τη θάλασσα ή στο σαλόνι, και μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα στο Arcadia Wellness Breakfast ή το Arcadia Rich. Το ρομαντικό spa του Arcadia Suites θα ξυπνήσει όλες τις αισθήσεις σας, ενώ μπορείτε να απολαύσετε ένα πριβέ μασάζ μέσα στη σουίτα σας. www.arcadiasuitesandspa.com και www.facabook.com/ARCADIASUITES

∼ NEFELI HOTELS - ΛΕΡΟΣ - ΛΕΙΨΟΙ ∼ Μια μοναδική πρόταση για τις διακοπές σας με φόντο το Αιγαίο... Τα ξενοδοχεία Nefeli Hotels σε Λέρο και Λειψούς αποτελούν μια ξεχωριστή πρόταση διακοπών για εσάς που ψάχνετε κάτι διαφορετικό, εξαιρετικό, γνήσιο. Τα δύο μικρά στολίδια των Δωδεκανήσων, περιμένουν για να σας περιποιηθούν και να γεμίσουν τις «αποσκευές» της ψυχής σας με χρώμα, φως και αξέχαστες, χαρούμενες στιγμές ξεκούρασης. Όλα τα studios είναι χωρητικότητας 2-5 ατόμων, είναι σχεδιασμένα με μεράκι, καλαισθησία και με κριτήριο την ευχάριστη διαμονή των επισκεπτών. Ο σεβασμός στον άνθρωπο και την αιγαιοπελαγίτικη αρχιτεκτονική αποτελεί βασική επιδίωξη στα Nefeli Hotels. Από το ξενοδοχείο στη Λέρο, θα απολαύσετε το νησί από αυτό το μοναδικό συγκρότημα, που συνδυάζει παράδοση και πολυτέλεια. 24 μοναδικά διαμερίσματα, μόλις 60 μ. από την παραλία στο Κριθώνι και 500 μ. από τα Άλιντα, έχουν ό,τι χρειάζεστε για τις διακοπές σας. Το ξενοδοχείο των Λειψών είναι ένα καινούργιο και άνετο συγκρότημα με 20 διαμερίσματα, λίγα μέτρα από την παραλία Κάμπος και 800 μ. από το γραφικό λιμανάκι της άγονης γραμμής. Ο περιβάλλων χώρος με τα καλντερίμια και τους κήπους συνδυάζεται άψογα με την αιγαιοπελαγίτικη διακόσμηση και τα αντικείμενα με εκκεντρικό design! H μοναδική θέα του μαγευτικού πελάγους με τις μικρές βραχονησίδες και τα ψαροκάικα θα σας συναρπάσει! https://www.facebook.com/nefelihotels.lerosandlipsi 60 Ιούνιος 2011

Χ έρευνα

EρEYNA ICAP

με τΗν… οΠισθεν Η αγορα αυτοκινΗτου! Η αγορά καινούργιων οχημάτων, όλων των κατηγοριών, παρουσιάζει πτωτική πορεία από το 2008 και μετά, η οποία συνεχίστηκε και το 2010 και μάλιστα με εντονότερο ρυθμό.

ασικό χαρακτηριστικό του κλάδου είναι ότι οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν, χαρακτηρίζονται από τη, μεταξύ τους, ανομοιογένεια ως προς τα οικονομικά μεγέθη και την έκταση των δικτύων πωλήσεων. ορισμένες από τις επιχειρήσεις του κλάδου αντιπροσωπεύουν περισσότερα από ένα εργοστάσια του εξωτερικού, σε κάποιες δε περιπτώσεις αυτό συμβαίνει όταν τα συγκεκριμένα εργοστάσια ανήκουν στον ίδιο όμιλο. ορισμένες αντιπροσωπείες οχημάτων αποτελούν θυγατρικές των αντίστοιχων κατασκευαστών του εξωτερικού. Άλλες ανήκουν σε ομίλους ελληνικών συμφερόντων, που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο τομέα του ιδιωτικού και επαγγελματικού αυτοκινήτου (ενοικιάσεις και μακροχρόνιες μισθώσεις αυτοκινήτων, παραγωγής αμαξωμάτων, χρηματοδοτήσεις για αγορά αυτοκινήτων κ.λπ.). οι περισσότερες από τις εισαγωγικές επιχειρήσεις του κλάδου διατηρούν εξουσιοδοτημένα πανελλαδικά δίκτυα κάθετων μονάδων εξυπηρέτησης (πώληση, ανταλλακτικά, συντήρηση και επισκευή), σύμφωνα με τις ανάγκες της κάθε τοπικής αγοράς και εναρμονισμένα με τα σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα. Η ζήτηση για τα αυτοκίνητα εξαρτάται άμεσα από το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών, σε συνδυασμό με την τιμή πώλησης του αυτοκινήτου. επίσης, η ζήτηση επηρεάζεται από τα διάφορα νομοθετήματα που, κατά καιρούς, λαμβάνει το κράτος, σε συνδυασμό με την τιμολογιακή / εμπορική πολιτική των αντιπροσωπειών. σύμφωνα με τα αποτελέσματα της κλαδικής μελέτης, η συνολική εγχώρια αγορά των καινούργιων αυτοκινήτων (επιβατικά, φορτηγά, λεωφορεία) βάσει ταξινομήσεων (έκδοση άδειας), παρουσίασε διακυμάνσεις την περίοδο 2000-2008, εμφανίζοντας τη μέγιστη τιμή της το 2004. αντίθετα, από το 2008 ξεκινά η πτωτική πορεία, η οποία έφτασε το 4,6%, ενώ το 2009 ο ρυθμός μείωσης ήταν αρκετά ΔιαχρονικΗ εξελιξΗ του ΔεικτΗ τΗσ εγχωριασ αγορασ καινουργιων αυτοκινΗτων Βασει ταξινομΗσεων (2000-2010*) 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

υψηλότερος (πτώση 18,7%). σύμφωνα δε με τα στοιχεία εννεαμήνου του 2010, καταγράφεται μείωση των νέων επιβατικών αυτοκινήτων της τάξεως του 32%, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2009. επισημαίνεται ότι τα επιβατικά καλύπτουν το 92% περίπου των συνολικών ταξινομήσεων. H αγορά του αυτοκινήτου έχει «πληγεί» από την οικονομική ύφεση που επικρατεί στη χώρα μας. χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία του σεαα, η αγορά επιβατικού αυτοκινήτου το πρώτο εννεάμηνο του 2010 καταγράφει πτώση 43,4%, ως προς το μέσο όρο των αντίστοιχων εννεάμηνων των ετών 2004-2009. σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, η συνολική εγχώρια αγορά των καινούργιων αυτοκινήτων προβλέπεται ότι θα κινηθεί καθοδικά και το 2011. οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι μόνο αν δοθούν κίνητρα και ληφθούν μέτρα «τόνωσης» της ζήτησης από την πολιτεία (όπως π.χ. κατάργηση φόρου πολυτελείας, μείωση του τέλους ταξινόμησης, επαναφορά της απόσυρσης, ευκολότερη χορήγηση καταναλωτικών δανείων), η αγορά του αυτοκινήτου θα παρουσιάσει σημάδια ανάκαμψης. στο πλαίσιο της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων αντιπροσώπευσης αυτοκινήτων. με βάση τον ομαδοποιημένο ισολογισμό 38 εταιρειών που έχουν δημοσιεύσει οικονομικά στοιχεία τη διετία 2008-2009, προκύπτουν τα εξής: οι συνολικές πωλήσεις 38 εταιρειών του κλάδου μειώθηκαν το 2009/2008 κατά 18,3%. με ελαφρώς μικρότερο ρυθμό (16,9%) μειώθηκε και το συνολικό μικτό κέρδος. οι χρηματοοικονομικές δαπάνες παρουσίασαν σημαντική μείωση κατά 32,7%, ενώ και τα λοιπά λειτουργικά έξοδα μειώθηκαν κατά 14,3%. τα καθαρά κέρδη (προ φόρου) μειώθηκαν σημαντικά κατά 33% το 2009/08, ενώ τα κέρδη εBITDA μειώθηκαν κατά 16,6% την ίδια περίοδο. Χ ΔιαρθρωσΗ συνολικΗσ εγχωριασ αγορασ καινουργιων αυτοκινΗτων (2009) Φορτηγά από 3,5 tn έως 8 tn 0,2 %

*στοιχεια εννεαμΗνου

2009

Λεωφορεία 0,4 %

Eπιβατικά 92,7 %

2010*

2008

2006

2007

2005

2004

2003

2002

2000

2001

Φορτηγά έως 3,5 tn 6,1 %

Φορτηγά πάνω από 8 tn 0,5 %

ετοσ ΒασΗσ: 2000:100 χρΗμα 61

Χ συνέντευξη 2 Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ

MARKETING COMMUNICATION DIRECTOR, FIAT GROUP AUTOMOBILES HELLAS

ΟΜΙΛΟΣ FIAT

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΧΕΙ ΑΞΙΑ ΜΟΝΟ ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ Για τον Όμιλο Fiat, η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί βασικό στοιχείο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, ενώ ο στόχος της διαρκούς βελτίωσης της περιβαλλοντικής απόδοσης είναι πλήρως ενσωματωμένος στη στρατηγική του και εντάσσεται σε κάθε φάση των δραστηριοτήτων του.

ΒιΩσιμη διαΚυΒΕρνηση «Η επιτυχία ενός οργανισμού μέσα στο χρόνο είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ικανότητα να απαντάει επιτυχώς στις ανάγκες και προσδοκίες όλων των ομάδων ενδιαφέροντος. Στη Fiat, η διαρκής ανάπτυξη είναι, στην ουσία, δομημένη γύρω από την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, των μετόχων και των συνεργατών, καθώς επίσης και στις αμοιβαία επωφελείς σχέσεις με τις τοπικές κοινωνίες», μας είπε ο κ. Γιώργος Κατσαρός , Marketing Communication Director της Fiat Group Automobiles Hellas. «Στον Όμιλο Fiat, η ενσωμάτωση των αποφάσεων κοινωνικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος με τις αποφάσεις οικονομικής φύσης αποτελεί μία δέσμευση ουσιαστική για τη δημιουργία αξίας σε βάθος χρόνου. Αυτή η παραδοχή είναι βαθιά ριζωμένη στην ιστορία και τη φιλοσοφία μας και έχει εξελιχθεί και ενισχυθεί μέσα στα χρόνια, έχοντας γίνει πια τμήμα της συνολικής στρατηγικής προσέγγισης που διαπνέει τις επιχειρηματικές μας αποφάσεις. Η προσέγγιση της Fiat σε ό,τι αφορά στην επιχειρηματικότητα είναι, στην πραγματικότητα, διαμορφωμένη γύρω από μία κουλτούρα υπεύθυνης δραστηριότητας, με την πίστη ότι η βιομηχανική

62 Ιούνιος 2011

ανάπτυξη έχει αξία μόνο όταν είναι βιώσιμη. Έτσι λοιπόν, η βιώσιμη στρατηγική της Fiat έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος των επιχειρηματικών της δραστηριοτήτων και αναπτύσσεται κάθε χρόνο κατά τρόπο συμβατό με τις αρχές που περιέχονται στον Κώδικα Συμπεριφοράς της εταιρείας». ΠΕριΒαλλοντιΚα φιλιΚο συστημα διαΧΕιρισησ Για τον Όμιλο Fiat, το περιβαλλοντικά φιλικό σύστημα διαχείρισης σημαίνει ανάπτυξη και εφαρμογή μεθόδων και πρακτικών σε παγκόσμιο επίπεδο με στόχο την επίτευξη μίας σταθερής και συνεχούς μείωσης του αποτυπώματος της παραγωγικής διαδικασίας. Η συμμετοχή των εργαζομένων, η ανάπτυξη τεχνογνωσίας, η διάθεση των εργαλείων ανάλυσης και δέσμευσης οικονομικών πόρων έχουν δώσει στον Όμιλο τη δυνατότητα επίτευξης σημαντικών αποτελεσμάτων μέσα στα χρόνια. Έτσι λοιπόν, το 2010, οι δαπάνες και οι επενδύσεις του Ομίλου για τη βελτίωση της περιβαλλοντικής του απόδοσης μέσω της παρέμβασης σε μηχανήματα και διαδικασίες έφτασαν συνολικά τα 83 εκατ. ευρώ, γεγονός που σημαίνει αύξηση κατά 54% σε σχέση με το 2009. Επίσης, μέσα στο 2010, 148 εργοστάσια του Ομίλου (104 στη Ευρώπη και 44 στον υπόλοιπο κόσμο) πιστοποιήθηκαν με το ISO 14001, επιβεβαιώνοντας έτσι την ορθή προσέγγιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων. ΒιΩσιμη Καινοτομια Ο Όμιλος Fiat πιστεύει ότι η βιώσιμη πρακτική τοποθετεί πρώτα τους ανθρώπους, την κοινωνία και το περιβάλλον. Ο Όμιλος αυτή τη στιγμή απασχολεί 14.000 ανθρώπους σε 117 κέντρα Έρευνας και Τεχνολογίας, των οποίων το έργο είναι αφιερωμένο στην πρόληψη και απάντηση των σύγχρονων αναγκών και τη μετατροπή δημιουργικών ιδεών σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες. Οι έρευνες του Ομίλου επικεντρώνονται, μεταξύ άλλων, στα οχήματα, με έμφαση στα συστήματα ασφαλείας, κατανάλωσης ενέργειας και μείωσης εκπομπών ρύπων. Από τις σημαντικότερες καινοτομίες του είναι οι τεχνολογίες Multiair, Multijet II καιTwinAir που συνδέονται άμεσα με την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτά τα πρωτοπόρα και καινοτόμα συστήματα, που συνολικά ονομά-

ζονται Air Technologies, στοχεύουν στη βελτιστοποίηση των επιπέδων κατανάλωσης καυσίμου και τη μείωση των εκπομπών ρύπων. Η ανάπτυξη τεχνολογιών αυτού του είδους είναι και ένας από τους παράγοντες που έχουν αναδείξει τη Fiat ως την αυτοκινητοβιομηχανία με τα χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών CO2 στην Ευρώπη (123,1γρ/χλμ). Επιπλέον, τα περισσότερα από τα μοντέλα του Ομίλου είναι εξοπλισμένα με πολυάριθμες λειτουργίες, ανάλογα με τον τύπο του καυσίμου και τον κινητήρα, έτσι ώστε να διαχειρίζονται έξυπνα την ενέργεια. Εξελιγμένοι κινητήρες diesel, καινοτόμοι βενζινοκινητήρες, σύστημα eco:Drive, αλλά και χρήση εναλλακτικών καυσίμων αποδεικνύουν πλέον περίτρανα την περιβαλλοντική δέσμευση της Fiat. Καυσιμα Η οικολογική πολιτική της Fiat έχει να κάνει τόσο με την παραγωγή των αυτοκινήτων όσο και με τα καύσιμα που αυτά «καίνε» κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Συγκεκριμένα η Fiat πρόσφατα διέθεσε στην ελληνική αγορά τη νέα σειρά κινητήρων διπλού καυσίμου, οι οποίοι εξασφαλίζουν πιο «καθαρό» καύσιμο σε τιμές πιο χαμηλές από τις αντίστοιχες των παραδοσιακών μορφών ενέργειας. Τα αυτοκίνητα δηλαδή εφοδιάζονται με διπλό σύστημα τροφοδοσίας καυσίμου (bi-fuel), τα οποία εκτός από βενζίνη λειτουργούν και με φυσικό αέριο (CNG και με υγραέριο (LPG)). Αναλυτικότερα, με τους κινητήρες φυσικού αερίου (CNG), η Fiat επιβεβαιώνει τη συνεχή έρευνά της σε περιβαλλοντικά θέματα και την ανάπτυξη πρακτικών λύσεων που είναι πάνω από όλα οικονομικά προσιτές για όλους τους οδηγούς. Το φυσικό αέριο CNG είναι ένα ελεύθερα διαθέσιμο φυσικό καύσιμο, το πλησιέστερο στο υδρογόνο από άποψη χημικής δομής. Χαρακτηρίζεται από μεγάλα αποθέματα, πολύ χαμηλό ενεργειακό κόστος εξαγωγής, σχεδόν μηδενικές εκπομπές βαρέων υδρογονανθράκων, σημαντική μείωση του CO2 και των ρυπογόνων εκπομπών, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις συμβατικές μηχανές εσωτερικής καύσης ακόμα και στην ανανεώσιμη μορφή του (βιομεθάνιο). Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι η Fiat κατέχει εξαιρετικές επιδόσεις και στις πετρελαιοκίνητες εκδόσεις, κάτι που αποτελεί

βέβαια μια φυσιολογική συνέπεια λόγω της μακρόχρονης εμπειρίας και τεχνογνωσίας του Ομίλου στην πετρελαιοκίνηση, σε συνάρτηση με τις τρέχουσες συνθήκες στην αγορά καυσίμου και αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η Fiat είναι leader στην Ευρώπη στις πωλήσεις οχημάτων που κινούνται με εναλλακτικά καύσιμα. Ωστόσο, η Fiat διαθέτει και άλλες καινοτόμες τεχνολογικές λύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, οι οποίες δεν σχετίζονται άμεσα με την τεχνολογία των κινητήρων. Μία από αυτές είναι και το σύστημα Start & Stop, που περιλαμβάνεται στα περισσότερα μοντέλα της κατηγορίας Euro 5 και απενεργοποιεί αυτόματα τον κινητήρα όταν το αυτοκίνητο βρίσκεται σε στάση, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο τη μέση κατανάλωση καυσίμου έως 12% στον αστικό κύκλο. η συνΕισφορα τησ Fiat στον αΓΩνα Κατα τησ ΚλιματιΚησ αλλαΓησ Η αυτοκίνηση ήταν ανέκαθεν συνώνυμη της ελευθερίας και της προόδου, ενώ συνδέεται και με την οικονομική πρόοδο και ανάπτυξη της κάθε χώρας. Τα τελευταία πενήντα χρόνια, η αύξηση του πληθυσμού και του βιοτικού επιπέδου αντικατοπτρίζονται φυσικά και στο χώρο του αυτοκινήτου, όπου παρατηρείται ραγδαία αύξηση τόσο των ίδιων οχημάτων όσο και του μεγέθους των κινητήρων. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή και η ενεργειακή κρίση έχουν καταστήσει κρίσιμη την επαναξιολόγηση της αυτοκίνησης συνολικά. Πράγματι, σήμερα οι αυτοκινητοβιομηχανίες καλούνται να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών ρύπων και να παίξουν έναν ουσιαστικό ρόλο στην έρευνα και την εξεύρεση αποτελεσματικών λύσεων για μία βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου. Ο Όμιλος Fiat πιστεύει ότι μόνο μία ολοκληρωμένη προσέγγιση –η οποία περιλαμβάνει επίσης παραγωγούς ενέργειας, καταναλωτές και κυβερνήσεις– μπορούν να εγγυηθούν μακράς διαρκείας και δραστικά αποτελέσματα. Σε αυτό το πλαίσιο, τα επιτεύγματα της Fiat είναι σημαντικά. Το 2010 ο Όμιλος κατάφερε να μειώσει την κατανάλωση υδάτινων πόρων κατά 8% και κατά 11% τις εκπομπές CO2 ανά παραγόμενο όχημα ανά τον κόσμο. Χ ΧΡΗΜΑ 63

Χ συνέντευξη

Οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Πειραιώς Wealth Management, Γιώργος Καναγκίνης και Jean Louis Tourne.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ-BNP PARIBAS

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ WEALTH MANAGEMENT ΥΨΗΛΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ 2 Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

Την προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών wealth management υψηλού επιπέδου, εφάμιλλων των αντίστοιχων ευρωπαϊκών, έχει στόχο η συνεργασία της Τράπεζας Πειραιώς με τη BNP Paribas

64 Ιούνιος 2011

ΧΡΗΜΑ_H Tράπεζα Πειραιώς και η BNP Paribas Wealth Management τον Ιούλιο του 2009 προχώρησαν στη σύναψη στρατηγικής συμφωνίας στον τομέα της παροχής υπηρεσιών wealth management. Πώς χαρακτηρίζετε την κοινή σας πορεία από τότε μέχρι και σήμερα; Υπήρξαν προβλήματα προσαρμογής λόγω της διαφορετικής κουλτούρας των στελεχών των δύο τραπεζών και, αν ναι, ποια ήταν αυτά και πώς ξεπεράστηκαν; PIRAEUS WEALTH MANAGEMENT _Όταν ανακοινώθηκε η συμφωνία μεταξύ της Τράπεζας Πειραιώς και της BNP Paribas Wealth Management, είναι γεγονός ότι θεωρήθηκε ως ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα, λόγω της διαφορετικής κουλτούρας των δύο τραπεζών. Παρόλα αυτά, η αποδοχή και από τις δύο πλευρές ενός κοινού στόχου, η σημαντική προσπάθεια και η μεγάλη υπομονή που επέδειξαν όλοι οι συντελεστές της συγχώνευσης μάς οδήγησαν στην επιτυχία. Καταλυτικός παράγοντας για την επιτυχημένη υλοποίηση της συγχώνευσης και την έναρξη λειτουργίας της νέας εταιρείας το μάρτιο του 2010, εν μέσω μιας εξαιρετικά δυσμενούς συγκυρίας, ήταν η ποιότητα και η επαγγελματική εμπειρία των στελεχών της, τα οποία προέρχονται από τις δύο τράπεζες. με αυτές τις αξίες και με την κατάλληλη προετοιμασία πριν από τη συγχώνευση, καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια συμπαγή ομάδα, που υιοθέτησε γρήγορα την κοινή στρατηγική, ξεπέρασε τα προβλήματα των πρώτων εβδομάδων και εργάζεται με όραμα, δίνοντάς μας ένα μεγάλο πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Χ_Ποια είναι η συμμετοχή της κάθε τράπεζας στην κοινοπραξία; P.W.M._Οι δύο τράπεζες συμμετέχουν ενεργά στο στρατηγικό σχεδιασμό, τη διοίκηση, την παρακολούθηση της λειτουργίας της εταιρείας, τον έλεγχο της ποιότητας εξυπηρέτησης και φυσικά την πορεία των αποτελεσμάτων. Η εταιρεία διοικείται από δύο Διευθύνοντες Συμβούλους και συγκεκριμένα τον κ. Jean Louis Tourne, προερχόμενο

☛

ΚΑΤΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥχΗμΕΝΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓχΩΝΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΑΡξΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ, ΗΤΑΝ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΕΠΑΓΓΕΛμΑΤΙΚΗ ΕμΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΣΤΕΛΕχΩΝ ΤΗΣ από την BNP Paribas Wealth Management και τον κ. Γιώργο Καναγκίνη, προερχόμενο από την Τράπεζα Πειραιώς. Χ_Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από τη συνεργασία των δύο τραπεζών στον τομέα του wealth management; Ποιος είναι ο συνδυασμός εξειδίκευσης και τεχνογνωσίας που δημιουργεί η κοινοπραξία και ποια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συνεισφέρει η κάθε τράπεζα στη διαδικασία δημιουργίας των προσφερόμενων προϊόντων; P.W.M._Τον Απρίλιο που μας πέρασε, η Piraeus Wealth Management έκλεισε ένα χρόνο λειτουργίας. Η νέα εταιρεία-κοινοπραξία της Τράπεζας Πειραιώς με την BNP Paribas Wealth Management προσφέρει στους πελάτες της ένα μοναδικό συνδυασμό διεθνούς τεχνογνωσίας μέσω της BNP Paribas - τη μεγαλύτερη τράπεζα στην Ευρωζώνη, με έναν από τους υψηλότερους δείκτες φερεγγυότητας παγκοσμίως - και εξειδίκευσης στην Ελλάδα, με αμεσότητα και άριστη εξυπηρέτηση του πελάτη μέσω της Τράπεζας Πειραιώς. Πρώτη μας προτεραιότητα, ως εταιρεία, είναι να κατανοήσουμε τις ανάγκες του πελάτη, ώστε να τον κατευθύνουμε με τον καλύτερο τρόπο στο πώς να διαχειριστεί καλύτερα την περιουσία του, έτσι ώστε αφενός να προστατεύσει το κεφάλαιό του και αφετέρου να έχει μια ικανοποιητική απόδοση, με αυτήν τη σειρά προτεραιότητας. Χ_Ποιοι είναι οι στόχοι σας, βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι; Ποιες είναι οι προοπτικές στο συγκεκριμένο τομέα εργασιών, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο

εξωτερικό, και σε ποιο βαθμό η ελληνική κρίση επηρεάζει τη στρατηγική σας σε ό,τι αφορά την προσέλκυση πελατών και την ανάπτυξη προϊόντων; P.W.M._Σε αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας, πρωταρχικός μας στόχος είναι, με σοβαρά και εμπεριστατωμένα επιχειρήματα, να κάνουμε τους πελάτες μας να αισθανθούν ασφαλείς για τις καταθέσεις και τις επενδύσεις τους στην τράπεζα. Απευθυνόμαστε στους ιδιαίτερα εύπορους πελάτες της τράπεζας και τους παρέχουμε επενδυτικά προϊόντα και υπηρεσίες εφάμιλλα με τις καλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες στο χώρο του wealth management: πρόσβαση σε καταθετικά και επενδυτικά προϊόντα, όπως μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια, συνάλλαγμα και «έξυπνα» προϊόντα στις διεθνείς αγορές, καθώς και συμβουλευτικές υπηρεσίες για επενδύσεις, φορολογικά θέματα και εξειδικευμένους τομείς, όπως ακίνητα σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις μέσω της BNP Paribas. Η Πειραιώς Wealth Management, ανεξαρτήτως χρονικού ορίζοντα, έχει και θα έχει ως βασικό στόχο να προσφέρει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στον τομέα της διαχείρισης περιουσίας. Χ_Πιστεύετε ότι η συνεργασία των δύο τραπεζών μπορεί να επεκταθεί και σε άλλους, συγγενείς με το wealth management, τομείς, όπως για παράδειγμα το asset management; P.W.M._Έχει ήδη ξεκινήσει μια συνεργασία των δύο τραπεζών στον τομέα του asset management για τη διανομή αμοιβαίων κεφαλαίων Parvest στην Ελλάδα, καθώς και ο σχεδιασμός ενός νέου αμοιβαίου κεφαλαίου σε συνεργασία με την BNP Paribas. Χ

χΡΗμΑ 65

Χ ρεπορτάζ

DEUTSCHE BANK

ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ Η ΕΛΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ «Ηier ist das wirkliches Paradies (Εδώ είναι ο αληθινός Παράδεισος)», είπε στους συνδαιτυμόνες του, ο Γιόζεφ Άκερμαν και άναψε το πούρο του, ακουμπώντας το βλέμμα του στη θρακιώτικη παραλία.

ΣΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ

σκηνή εκτυλίσσεται ένα όμορφο σούρουπο του Σεπτεμβρίου του 2009, στο φημισμένο εστιατόριο της παραλίας του Αη-Γιώργη, λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη. Ανάμεσα στους ομοτράπεζούς του κ. Άκερμαν, δύο όμορφες Εβρίτισσες κυρίες, η κα Κατερίνα Καραγιάννη, στέλεχος παλιότερα της Deutsche Bank και ιδρύτρια του Οικονομικού Φόρουμ της Θράκης, η κα Σοφία Λαμπάκη, δραστήρια επιχειρηματίας της ακριτικής περιοχής και τοπικοί παράγοντες, ανάμεσα στους οποίους και ο τότε νομάρχης Έβρου κ. Νίκος Ζαμπουνίδης.

✒ από την Άντα Σεϊμανίδη

Οι ευρυμαθείς σερβιτόροι, στους οποίους δόθηκε εντολή να περιποιηθούν ιδιαίτερα τον ξένο προσκεκλημένο, πληροφορήθηκαν ότι ο ευγενικός κύριος με το πούρο ήταν ο κεντρικός ομιλητής του 1ου Οικονομικού Φόρουμ που πραγματοποιούνταν εκείνες τις μέρες στην Αλεξανδρούπολη, ότι είναι επίτιμος διδάκτωρ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου και λάτρης της Σαμοθράκης, στην οποία έχει σκεφθεί ακόμα και να αποκτήσει ένα εξοχικό σπίτι. Πληροφορήθηκαν, ακόμα, ότι ο κ. Άκερμαν, που κατάγεται από την Ελβετία, ερχόταν στα ελληνικά νησιά από την παιδική του ηλικία, μιλά όσο μπορεί αρχαία ελληνικά, λατρεύει την Οδύσσεια και, επιπλέον, διευθύνει τη μεγαλύτερη σε ενεργητικό τράπεζα της Γερμανίας, την «Deutsche Βαnk». Σήμερα, ενάμιση χρόνο μετά την επίσκεψη του Άκερμαν στη Θράκη, και μετά τις καταιγιστικές για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη, εξελίξεις στη ζώνη του ευρώ, η «Deutsche Βank», υπό την ηγεσία του, αναπτύσσει έναν καταλυτικό παρασκηνιακό ρόλο. Στα πλαίσια αυτού, κλιμάκιο ανώτατων στελεχών της τράπεζας από τη Φραγκφούρτη ήρθαν στην Αθήνα στις 9 και 10 Ιουνίου για μια σειρά συναντήσεων και επαφών, σε συνέχεια (προφανώς όχι τυχαία) της έλευσης στην ελληνική πρωτεύουσα και του επιτελείου της Deutsche Telecom. Οι επαΐοντες μιλούν για την ανάπτυξη μιας σημαντικής, πλην όμως χαμηλού προφίλ, πρωτοβουλίας, με στόχο τη διαφύλαξη ασφαλώς των γερμανικών συμφερόντων. Ειρήσθω εν παρόδω, η Deutsche Βαnk έχει ήδη αναλάβει σύμβουλος αποκρατικοποίησης σε δύο υπό ιδιωτικοποίηση επιχειρήσεις του δημοσίου, συμμετέχει δε και στους επόμενους διαγωνισμούς, αναμένοντας ότι θα αναλάβει ακόμα περισσότερα. 66 Ιούνιος 2011

Είναι προφανές, ότι η ζωή και το ελληνικό χρέος τα έφεραν έτσι, ώστε ο κ. Άκερμαν αναγκάστηκε πλέον να ενσωματώσει πλήρως στην τραπεζική του καθημερινότητα τον «ελληνικό παράδεισο», με τη μορφή προσεγμένων παρασκηνιακών κινήσεων.

Ο κορυφαίος τραπεζίτης - που υπήρξε στενός φίλος του αείμνηστου διοικητή της Εθνικής κ. Θ. Καρατζά και γνωρίζει τους Ν. Νανόπουλο και Ν. Καραμούζη από την προηγούμενη δεκαετία, όταν η Deutsche Bank ήταν ακόμη μέτοχος με ποσοστό 10% της Eurobank - διαφώνησε εξαρχής με τους χειρισμούς, από πλευράς Άγγελας Μέρκελ, του ελληνικού ζητήματος. Δεν ήταν άλλωστε η πρώτη φορά, αφού οι επιφυλάξεις του σε πολλές επιλογές οικονομικής και επιχειρηματικής στρατηγικής της Καγκελαρίου έχουν καταγραφεί συχνά στο γερμανικό τύπο. Η καθυστέρηση αντίδρασης στο χειρισμό της ελληνικής κρίσης ήταν μία από αυτές και δικαίωσε τελικά τον κ. Άκερμαν, καθώς, κατά γενική ομολογία, συνέβαλε σημαντικά στη μεγέθυνση του προβλήματος. Με αυτά πάντως τα δεδομένα, και παρόλο που ο ίδιος εξαρχής (ακόμα και μετά την οριστικοποίηση του πρώτου μνημονίου τον Ιούνιο του 2010) είχε διατυπώσει αμφιβολίες σε σχέση με το κατά πόσο η Ελλάδα θα μπορούσε τελικά να αποφύγει τη χρεοκοπία, για ένα μεγάλο διάστημα ενθάρρυνε και έβαζε εμφανώς «πλάτη» στις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του μνημονίου. Γνωρίζει δε και προσωπικά τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου, στον οποίο επέδωσε πριν από ελάχιστους μήνες στο Βερολίνο, το βραβείο QUADRIGA, «Δύναμη για Αλήθεια», με το κριτήριο ότι όταν η ώρα της χρεοκοπίας πλησίασε επικίνδυνα, ο κ. Παπανδρέου αναγνώρισε την ευθύνη της ίδιας της Ελλάδας και ανέλαβε σημαντικές πολιτικές πρωτοβουλίες χωρίς να υπολογίσει το πολιτικό κόστος. ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΠΕΙΘΟΥΣ Ο πρόεδρος της Deutshe Bank είχε μάλιστα τονίσει ότι «δεν πρέπει να κάνει κανείς αυτό που θέλει η πλειοψηφία, αλλά να πείσει την

Από το 2ο Χρηματοοικονομικό Φόρουμ της Θράκης: Ε. Λαμπάκης, Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, Μπ. Μαζαράκης, CFO της Εθνικής Τράπεζας, Η. Πολατίδης, βουλευτής του ΛΑ.Ο.Σ., Χρ. Σταϊκούρας, βουλευτής της Ν.Δ., Δ. Πέτροβιτς, δημοσιογράφος, και η συντονίστρια Ά. Σεϊμανίδη.

πλειοψηφία…», για να πριμοδοτήσει ακόμα και σε δύσκολες στιγμές το κυβερνητικό έργο, τονίζοντας ότι οι δομικές μεταρρυθμίσεις στην ελληνική οικονομία προχωρούν, ακόμη κι αν σε κάποιους φαίνεται ότι αυτό δε συμβαίνει με επαρκή ταχύτητα και σε επαρκή βαθμό. Σε σχέση με την αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας, επίσημη θέση του είναι ότι θα ήταν ένα μοιραίο λάθος, όχι απλώς για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι πρέπει να γίνουν τα πάντα για να αποφευχθεί. Έχει επίσης ταχθεί υπέρ της αντιμετώπισης των εξελίξεων από τα παρασκήνια, σε περίπτωση που η κρίση επιδεινωθεί. Από τη δική της πάντως πλευρά, η Deutsche Bank έλαβε πλήρως τα μέτρα της όχι απλώς για να προστατευτεί αλλά, όπως αποδεικνύεται, για να κερδίσει ενδεχομένως και κάτι από την ελληνική περιπέτεια. Ιδού και οι συγκεκριμένες ενέργειες: Πρώτον: Η τράπεζα υπαγόρευσε εξαρχής τη λογική της εισαγωγής του θεσμού της ελεγχόμενης πτώχευσης για τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ήδη από τον Ιούνιο του 2010, και αφού είχε εγκριθεί το γνωστό πακέτο των 110 δισ. ευρώ, ο επικεφαλής του τμήματος αντιμετώπισης κρίσων της τράπεζας Ούγκο Μπούντζικερ, παρουσίασε στη Μαδρίτη μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις που θα είχε για τη γερμανική τράπεζα μια ενδεχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας. Εκτίμησε, μάλιστα, ότι η τράπεζα θα αντιμετωπίσει ικανοποιητικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, εκτός αν επεκταθεί η κρίση και σε άλλες χώρες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg, η Deutsche Bank κατέχει κρατικά ομόλογα των υπερχρεωμένων ευρωπαϊκών κρατών συνολικής αξίας άνω των 10 δισ. ευρώ, κατά πρόσφατη δε δήλωση του προέδρου της, δεν σκέπτεται

ούτε να μειώσει ούτε να αυξήσει την «ούτως ή άλλως μικρή» έκθεσή της σε ομόλογα ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Επίσημος, εξάλλου, εκφραστής της άποψης ότι «μια χώρα πρέπει να μπορεί και να ξέρει πώς θα χρεοκοπήσει» και αρχιτέκτων τού υπό δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού συντεταγμένης πτώχευσης είναι ο επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας κ. Τόμας Μέγιερ. Ως ένθερμος οπαδός της δημοσιονομικής εξυγίανσης, εκτιμά ότι οι περικοπές δαπανών είναι λιγότερο επιζήμιες για την ανάπτυξη σε σχέση με τις φορολογικές αυξήσεις. ☛

«ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΙ Η DEUTSCHE BANK, ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ» «ΛΑΤΡΗΣ ΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ Ο Κ. ΑΚΕΡΜΑΝ, ΕΧΕΙ ΠΛΕΟΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΙ ΠΛΗΡΩΣ ΣΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΤΟΥ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΠΡΟΣΕΓΜΕΝΩΝ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑΚΩΝ ΚΙΝΗΣΕΩΝ»

ΧΡΗΜΑ 67

Χ ρεπορτάζ ∼ Το παρασκηνιακό παιχνίδι και η έλευση στην Αθήνα ΤΑ 8 ΔΙΣ ΚΕΡΔΗ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ Δεύτερον: Παρά τις επίσημες θέσεις της υπέρ της «διάσωσης» της Ελλάδας, η Deutsche Bank είναι ανάμεσα στους χρηματοοικονομικούς ομίλους που έχουν βγάλει το τελευταίο διάστημα απίστευτα ποσά «ποντάροντας» στην... πτώχευση. Σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν από τις πρόσφατες τοποθετήσεις του γερμανικού ομίλου (σ.σ. βρίσκονται στη διάθεσή μας), δύο μέρες πριν τη δημοσίευση του ρεπορτάζ του «Spiegel» περί στάσης πληρωμών στην Ελλάδα κ.λπ., η τράπεζα τοποθέτησε ασυνήθιστα μεγάλα ποσά σε πιθανή πτώση του ευρώ, όπερ και συνέβη μετά το δημοσίευμα. Τα

κέρδη της, μέσα σε τρεις μέρες, εκτιμώνται σε 8 δισ. ευρώ. Πόσο δε κέρδισε συνολικά ο όμιλος από αυτό το «παιχνίδι» των τελευταίων μηνών, το γνωρίζει μόνον ο ίδιος. Τρίτον: Ο γερμανικός όμιλος έχει μακρά εμπειρία σε τεχνικά θέματα στις αγορές ομολόγων και η εμπλοκή του στο υπό επεξεργασία νέο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, το οποίο ουσιαστικά θα δεσμεύει σημαντικά δημόσια περιουσιακά στοιχεία, είναι δεδομένη. Τα στελέχη της, άλλωστε, γνωρίζουν καλά και τις δυσκολίες στο πολλά υποσχόμενο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, αφού η τράπεζα ήταν και παραμένει σύμβουλος της ελληνικής κυβέρνησης σε πολλές από αυτές.

ΚΛΑΟΥΣ ΜΑΓΙΕΡ ΚΟΡΝΤΙΓΚ Θα χρειαστείτε οκτώ χρόνια για ανεκτά επιτόκια: Στα τέλη Μαΐου, από το βήμα του 2ου Χρηματοοικονομικού Φόρουμ της Θράκης, ο κ. Κλάους Μάγιερ Κόρντιγκ, ανώτατο στέλεχος της Deutsche Bank με αρμοδιότητα σε θέματα ομολόγων, προέβλεψε ότι θα απαιτηθούν οκτώ χρόνια, προκειμένου η ελληνική οικονομία να καταφέρει να δανειστεί με ανεκτά επιτόκια. Αλλά και αυτή η προθεσμία τελεί υπό την προϋπόθεση ότι τα πρώτα δύο χρόνια η τρόικα θα είναι πρόθυμη να συνεχίσει να δανείζει την Ελλάδα με επιτόκια 4%-5%. Τόσο ο κ. Μάγιερ Κόρντιγκ όσο και άλλοι εκπρόσωποι της Γερμανίας που μίλησαν στο φόρουμ, επεσήμαναν ότι «αν η Ευρώπη θέλει ενιαίο νόμισμα, πρέπει να βοηθήσει την Ελλάδα να αντεπεξέλθει στα προβλήματά της. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει και το θέμα της επιστροφής στη δραχμή, αν φυσικά εξακολουθήσει να διατηρεί το εμπορικό έλλειμμα και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών πάνω από το 10% του ΑΕΠ, καθώς θα της είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό των Ο κ. Κλάους Μάγιερ γειτονικών χωρών. Κόρντιγκ, ανώτατο στέλεχος της Το χρέος των 2 τρισ. ευρώ της Γερμανίας: Κατά την εκτίμηση, εξάλλου, του γενικού διευθυντή του γερDeutsche Bank μανοελληνικού εμπορικού και βιομηχανικού επιμελητηρίου κ. Μάρτιν Κναπ, ο μεγάλος χρόνος που θα απαιτηθεί, προκειμένου η Ελλάδα να αποκτήσει ξανά πρόσβαση σε πραγματικούς δανειστές και όχι σε κερδοσκόπους, οφείλεται στο γεγονός ότι η εικόνα της χώρας έχει τρωθεί πολύ. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι ενώ η Γερμανία έχει δημόσιο χρέος 2 τρισ. ευρώ, χωρίς όμως να τίθεται κανένα θέμα κινδύνου αποπληρωμής του, η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη της κρίσης για χρέος 350 δισ. ευρώ, εξαιτίας της χαμένης της αξιοπιστίας. Τελικά οι λύσεις θα προέλθουν από την πραγμα- ☛ τική οικονομία και όχι από την πολιτική, με το σκεπτικό ότι αν τα έξοδα λειτουργίας του ευρώ ξεπεράσουν το όφελος που έχει ο βιομηχανικός Βορράς από αυτό, θα αποφασίσει να το θυσιάσει. Ο ρόλος της Εθνικής: Από τη δική του πλευρά, ο Γενικός Οικονομικός Διευθυντής (CFO) της Εθνικής Τράπεζας κ. Μπάμπης Μαζαράκης, στη «γραμμή» του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΤΕ κ. Απ. Ταμβακάκη ότι «η Εθνική Τράπεζα συνεχίζει να χρηματοδοτεί την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας», αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη χρηματοδότηση των μεγάλων οδικών αξόνων, αλλά και σε άλλα έργα που θα συμβάλουν στην επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας. Αναφερόμενος, εξάλλου, στο θέμα της ρευστότητας που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ελληνικές τράπεζες, ο CFO της Εθνικής επεσήμανε ότι θα ήταν πολύ σημαντικό στην παρούσα φάση να συνεχιστεί η έμμεση χρηματοδότηση της ΕΚΤ προς τις τράπεζες, προκειμένου να μπορέσουν αυτές να ανταποκριθούν καλύτερα στη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας. Σημειώνεται, ότι με πρόεδρο την κ. Κ. Καραγιάννη, παλιότερο στέλεχος της Deutsche Bank, με τοπικούς παράγοντες και επιχειρηματίες στα μέλη του Δ.Σ. και με σημαντικούς Ευρωπαίους υποστηρικτές, όπως ο επικεφαλής του Eurogroup Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ, επίτιμος δημότης Ορεστιάδας και επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Κομοτηνής, αλλά και ο Γιόζεφ Άκερμαν, το Οικονομικό Φόρουμ της Θράκης φιλοδοξεί να αποτελέσει το ελληνικό «Νταβός». Φέτος, ο κ. Άκερμαν επέλεξε να μην είναι στο φόρουμ, λόγω της κρισιμότητας της περιόδου, η «σκιά» του όμως ήταν εκεί. Ενδεχομένως, η ελληνική πλευρά να μπορούσε να αξιοποιήσει περισσότερο τις ειδικές γνώσεις του κ. ‘Ακερμαν για την Ελλάδα, ενόψει τόσων εξελίξεων…

«ΟΚΤΩ ΧΡΟΝΙΑ ΘΑ ΑΠΑΙΤΗΘΟΥΝ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ ΝΑ ΔΑΝΕΙΣΤΕΙ ΜΕ ΑΝΕΚΤΑ ΕΠΙΤΟΚΙΑ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ Κ. ΚΛΑΟΥΣ ΜΑΓΙΕΡ ΚΟΡΝΤΙΓΚ, ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ DEUTSCHE BANK

68 Ιούνιος 2011

Χ άρθρο

ο νομοσ του Hooke και οι οικοι αξιολογησησ συχνά η αξιολόγηση μοιάζει με το νόμο του Hooke, καθώς, όταν οι εταιρείες μεταβάλλουν συνεχώς τα οικονομικά τους στοιχεία, προκαλούν την «ελαστικότητα» της αξιολόγησης

επιμήκυνση και δεν επανέρχεται. αυτή είναι η εξήγηση του ιδέα πίσω από τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις νόμου του Hooke. είναι απλή: πάρτε μια σύνθετη οντότητα, όπως μια η έννοια αυτή εφαρμόζεται και στις αξιολογήσεις. είναι, ασφαλιστική εταιρεία, επιχειρήστε μια καθιερω✒ καταρχήν, σημαντικό να υπενθυμίσουμε ότι οι αξιολογήμένη και συνεπή προσέγγιση για την κατανόηση της πιστωαπό τον Peter Hughes, σεις περιγράφονται ως μεσοπρόθεσμοι δείκτες - όροι, όπως τικής ποιότητας της εταιρείας και, στη συνέχεια, ιδρυτή η «αξιολόγηση μέσα από ένα φυσιολογικό κύκλο της αγοδημοσιεύστε μια απλή ένδειξη της σχετικής οικονομικής του Litmus ράς», που χρησιμοποιείται συχνά, και η έννοια της «αξιολότης ισχύος. Όμως, η ίδια η απλότητα του εν λόγω δείκτη γησης της σταθερότητας», που είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις και παρερμηνείες, καθώς είναι οργανισμούς αξιολόγησης, αλλά και για τους επενδυτές, οι οποίοι πολύ εύκολο οι χρήστες των αξιολογήσεων να κάνουν υποθέσεις χρησιμοποιούν τις αξιολογήσεις για τις επενδύσεις fixed income. για το τι σημαίνουν οι αξιολογήσεις αυτές και αυτό μπορεί να οδησε έρευνα που διεξήχθη από διαχειριστές επενδύσεων το 2007, τέγήσει σε πολλά προβλήματα. ο σκοπός του παρόντος άρθρου, αλλά και αυτών που θα ακολουθήθηκε το ερώτημα «τι είναι προτιμότερο ανάμεσα στην ακρίβεια και σουν, είναι να βοηθήσει τους συμμετέχοντες στην ασφαλιστική τη σταθερότητα των αξιολογήσεων, αν υποτεθεί ότι είναι αδύνατο να βελτιωθεί η ακρίβεια, χωρίς να μειωθεί η σταθερότητα των αξιοαγορά να κατανοήσουν ορθότερα τις βασικές παραμέτρους αυτού λογήσεων». αν και οι απαντήσεις στην εν λόγω έρευνα ήταν ενδιατου θέματος, εξερευνώντας κάποιους από τους μύθους που έχουν φέρουσες, στην ουσία η ίδια η ερώτηση είναι που περιγράφει την παγιωθεί στην αγορά: πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι αναλυτές και, ταυτόχρονα, το δίλημμα για όλους τους χρήστες αξιολογήσεων. ~ οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας έρχονται πάντα πολύ αργά (ή πολύ νωρίς) εάν οι αξιολογήσεις αποτελούν μεσοπρόθεσμους δείκτες, τότε θα πρέπει να εμφανίζουν σταθερότητα. αλλά οι αξιολογούμενες οντό~ λένε στις εταιρείες πώς να ασκήσουν την επιχειρηματική τους τητες μεταβάλλουν, από μόνες τους, τα οικονομικά τους χαρακτηριδραστηριότητα ~ Όσο περισσότερα πληρώνουν τόσο επιτυγχάνεται καλύτερη βαθ- στικά κάθε μέρα ή ακόμα και κάθε λεπτό, έτσι «τεντώνουν συνεχώς μίδα αξιολόγησης ~ το «α» είναι καλή βαθμίδα, ενώ το «Β» δεν είναι ασταθεια στην αξιολογηση ~ οι εν λόγω οργανισμοί εκλαμβάνουν την κατάσταση πάντα λαντου ασφαλιστικου κλαδου θασμένα το πρώτο άρθρο ασχολείται με τα πρώτα από τα προαναφερθέντα, χρησιμοποιώντας την αγαπημένη μου αναλογία, το νόμο του Hooke. Πολλοί θα θυμούνται τον καθηγητή της φυσικής τους να μιλάει για την έννοια της ελαστικότητας της ουσίας και να αποδεικνύει την ιδιότητα αυτή με ένα ελατήριο. σημαντικό, στην προκειμένη περίπτωση, είναι το ότι αν ασκήσει κανείς δύναμη για να επιμηκύνει ένα ελατήριο, στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό θα επανέλθει στην αρχική του μορφή. Ωστόσο, όλα τα ελατήρια έχουν ένα σημείο «μη επιστροφής»: το σημείο στο οποίο το ελατήριο παραμένει σε 70 ιούνιος 2011

☛

αΠο τη στιγμη Που οι αξιολογησεισ αΠοτελουν μεσοΠροθεσμουσ δεικτεσ, θα ΠρεΠει να εμφανιζουν σταθεροτητα το ελατήριο», προκαλώντας την «ελαστικότητα» της αξιολόγησης. Πώς, επομένως, οι οργανισμοί αξιολόγησης δημιουργούν αυτή τη σταθερότητα; απλά εστιάζουν στα διαρθρωτικά βασικά μεγέθη της αξιολογούμενης οντότητας, την οικονομική της θέση και, φυσικά, στη φύση της αγοράς μέσα στην οποία λειτουργεί, τη θέση της στην αγορά αυτή, αλλά και τη διαχείριση και τις πηγές των κεφαλαίων, ανάμεσα σε άλλα ποιοτικά θέματα. εν συνεχεία, δημιουργούν σενάρια με σημαντικούς κινδύνους για τις επιχειρήσεις και εξετάζουν τις επιπτώσεις, προκειμένου να αντιληφθούν κατά πόσο η εταιρεία που αξιολογείται θα αντιμετώπιζε αυτές τις πιέσεις και κατά πόσο η αξιολόγησή της θα παρέμενε ίδια. υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι αγορές κινούνται εντυπωσιακά μακριά από τις βασικές τους αρχές: όταν οι τιμές των spreads, η τιμή της μετοχής και άλλοι βραχυπρόθεσμοι δείκτες αντιπροσωπεύουν μια εκτίμηση, που είναι, σε μεγάλο βαθμό, διαφορετική από την πραγματική αξιολόγηση. αυτό έχει συμβεί, σε μεγάλο βαθμό, σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν, πριν από την κατάρρευση, τα βραχυπρόθεσμα κριτήρια που καθορίζονται σε επίπεδο αξιολόγησης, πρότειναν ένα επίπεδο αξιολόγησης πολύ υψηλότερο από τις αξιολογήσεις που οι υπηρεσίες έδιναν, δηλαδή οι αξιολογήσεις δεν ήταν ποτέ αρκετά υψηλές και οι αγορές πίστευαν ότι θα πρέπει να είναι υψηλότερες. σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει συμβεί το αντίθετο, με αποτέλεσμα οι αξιολογήσεις να παραμένουν υψηλές, αν και οι αγορές είχαν χάσει την εμπιστοσύνη τους και τα spreads αντανακλούσαν πολύ μικρότερα ποσοστά αξιολόγησης. ☛

οι αξιολογήσεισ Περιγραφονται Ωσ μεσοΠροθεσμοι δεικτεσ οροι, οΠΩσ η «αξιολογηση μεσα αΠο ενα φυσιολογικο κυκλο τησ αγορασ»

το «κλειδί» εδώ είναι να κατανοήσουμε ότι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι βραχυπρόθεσμοι δείκτες επιστρέφουν στην αρχή (δηλαδή οι τιμές αρχίζουν να αντικατοπτρίζουν το πραγματικό επίπεδο διαβάθμισης), αλλά, μερικές φορές, η κατάσταση μεταβάλλει τις θεμελιώδεις αρχές, το σημείο δηλαδή στο οποίο το «ελατήριο» δεν μπορεί να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση, και έτσι η αξιολόγηση πρέπει να αλλάξει. ΥπΑρΧει πΑντΑ μιΑ κΑτΑλληλη στιγμη γιΑ την ΥποβΑθμιση; οι ψυχολόγοι παραπέμπουν στην έννοια της γνωστικής παραφωνίας, την ικανότητα δηλαδή να διατηρούμε δύο αντιφατικές πεποιθήσεις ταυτόχρονα. υπάρχουν δύο κοινές γνωστικές παραφωνίες που σχετίζονται με τις αξιολογήσεις. Όσον αφορά στην πρώτη περίπτωση, είναι πιθανό να τη γνωρίζετε (για τη δεύτερη θα γίνει αναφορά στο επόμενο άρθρο). δεν είναι ασυνήθιστο για τους οργανισμούς αξιολόγησης να γράφονται συχνά αντιθετικοί όροι, όπως στην ακόλουθη πρόταση, η οποία ξεκινά με το «γιατί οι οργανισμοί αξιολόγησης δε μας είπαν για τα προβλήματα και την υποβάθμιση της εταιρείας νωρίτερα;» και καταλήγει με «.... και η υποβάθμιση προκαλεί το πρόβλημα». οπότε, αυτό που σου έχουν πει στο πρώτο μέρος είναι ότι οι οργανισμοί ενήργησαν πολύ αργά και στο δεύτερο μέρος ότι εάν δεν είχαν υποβαθμίσει την ασφαλιστική εταιρεία, δε θα υπήρχε πρόβλημα, δηλαδή ότι η υποβάθμιση έγινε πολύ νωρίς. είναι σίγουρα πιθανό να συμβεί ένα από τα προαναφερόμενα, αλλά όχι και τα δύο μαζί. το γεγονός αυτό επαναφέρει στη σκέψη μου το νόμο του Hooke. η κατάλληλη στιγμή για να υποβαθμίσει μια οικονομική οντότητα ο οργανισμός αξιολόγησης είναι το σημείο κατά το οποίο τα χαρακτηριστικά της αξιολογούμενης οικονομικής οντότητας έχουν αλλάξει ριζικά, όταν δηλαδή οι πιέσεις, τις οποίες ανέφερα και νωρίτερα, έχουν ξεπεράσει το επίπεδο στο οποίο η αξιολόγηση μπορεί να αντισταθεί. Πρόκειται σίγουρα για μια σκληρή απόφαση, την οποία οι ειδικοί αναλυτές συζητούν ενδελεχώς. Πέρα όμως από αυτό, είναι και μια απόφαση που είναι αποτέλεσμα λεπτομερειακής συζήτησης με τη διοίκηση του οργανισμού και σαφώς με τους οίκους αξιολόγησης, εάν ξέρετε πού να κοιτάξετε... τΑ πρΩτΑ προειδοποιητικΑ σημΑδιΑ αν η βαθμολογία είναι σαν ένα ελατήριο που έχει επιμηκυνθεί, τότε πώς μπορούμε να καταλάβουμε ποιο είναι το σημείο από το οποίο το ελατήριο δεν ξαναεπιστρέφει στην αρχική του κατάσταση; οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας κάνουν ό,τι καλύ-

Χρημα 71

Χ άρθρο ~ ο νόμος του Hooke και οι οίκοι αξιολόγησης τερο μπορούν για να το καταστήσουν σαφές. Πρώτον, χρησιμοποιούν την «πρόβλεψη» που συνδέεται με τη βαθμολογία-αξιολόγηση. οι προοπτικές - προβλέψεις δείχνουν σε ποιες κατευθύνσεις είναι πιθανότερο να κινηθεί η αξιολόγηση. Έτσι, μια αρνητική πρόβλεψη, στην περίπτωση που οι συνθήκες παραμείνουν ίδιες, δείχνει ότι είναι πιθανό ο οίκος αξιολόγησης να προχωρήσει σε υποβάθμιση. Περιστασιακά, όταν τα γεγονότα δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες, δημοσιεύεται ανακοίνωση CreditWatch. το γεγονός αυτό μάς αποδεικνύει ότι οι αναλυτές χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες και χρόνο για να επανεξετάσουν την κατάσταση. επομένως, είναι μια σαφής προειδοποίηση ότι το γεγονός είναι αρκετό για να τους καταστήσει περισσότερο προσεκτικούς, καθώς θα μπορούσε να έχει συνέπειες στη βαθμολογία. αλλά οι πιο σαφείς δείκτες βρίσκονται στην έκθεση που συνοδεύει την αξιολόγηση: την εξήγηση. η προσδοκιΑ σΑσ εινΑι η προσδοκιΑ μοΥ ... Χρησιμοποίησα παραπάνω τη λέξη προσδοκία και είναι μια ιδιαίτερα σημαντική λέξη, όσον αφορά στην κατανόηση των αξιολογήσεων. φανταστείτε τον εαυτό σας στη θέση του αναλυτή, που δαπανά πολύ χρόνο με κάθε μία από τις ομάδες της διοίκησης, ακούγοντας τις απόψεις τους, τα σχέδιά τους, τις ιδέες, τις πιέσεις, και, το σημαντικότερο, τις προσδοκίες τους. θα πρέπει να καταστεί σαφές κατά πόσον αυτές είναι εφικτές, να συγκριθούν με τις προσδοκίες των ανταγωνιστών και να διερευνηθεί ποια κατεύθυνση είναι πιθανό να πάρει η εταιρεία. αν υπάρχει ένα αρκετά ισχυρό επιχείρημα για να πείσει την επιτροπή αξιολόγησης (οι αξιολογήσεις καθορίζονται από επιτροπές των αναλυτών), ότι οι προσδοκίες της εταιρείας είναι εφικτό να πραγματοποιηθούν, τότε υπάρχει πιθανότητα η αξιολόγηση να κατευθυνθεί με βάση τις προσδοκίες της εταιρείας. Έτσι, αν η διοίκηση έχει δηλώσει ότι αναμένει μια απόδοση ιδίων κεφαλαίων άνω του 10%, είναι πιθανό την προσδοκία αυτή να ενστερνιστεί και ο οργανισμός αξιολόγησης. εάν η εταιρεία δεν επιτύχει το 10% και δεν ανταποκριθεί στις προσδοκίες των αναλυτών, τότε αυτό επιμηκύνει ακόμα το «ελατήριο», καθώς αποτελεί ένα σαφές μήνυμα για το συγκεκριμένο χώρο και τη διοίκηση επιχειρήσεων. μην εισΑι πΑρΑλογοσ διΑβΑσε την εκθεση/εξηγηση οι οργανισμοί αξιολόγησης έχουν ως στόχο να είναι όσο περισσότερο διαφανείς γίνεται στις αξιολογήσεις τους. γι’ αυτό το λόγο, δημοσιεύουν έκθεση, στην οποία αναφέρονται με σαφήνεια οι λόγοι που οδήγησαν στη συγκεκριμένη αξιολόγηση, αλλά και οι προσδοκίες τους. τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον έχει προσελκύσει η αρνητική προοπτική που μπορεί να αντιμετωπίζει μια

☛

οι αξιολογουμενεσ οντοτητεσ μεταΒαλλουν, αΠο μονεσ τουσ, τα οικονομικα τουσ Χαρακτηριστικα καθε μερα ή ακομα και καθε λεΠτο εταιρεία, όπως είδαμε να συμβαίνει σε μια σειρά από ασφαλιστικές εταιρείες. σε αυτή την περίπτωση, διεξάγονται σαφή μηνύματα από την έκθεση. ας πάρουμε, για παράδειγμα, την υποθετική απώλεια ενός σημαντικού ποσοστού του κεφαλαίου μιας εταιρείας μετά από μια απερίσκεπτη απόκτηση, όπου η ασφαλιστική εταιρεία πρέπει σαφώς να αναλάβει δράση, για να αποκαταστήσει τη ζημιά ή να αντιμετωπίσει την υποβάθμιση. στην περίπτωση αυτή, η διοίκηση έχει λειτουργήσει λανθασμένα, οι μέτοχοι δεν είναι ευχαριστημένοι και οι προσδοκίες των αναλυτών δεν ικανοποιούνται, με αποτέλεσμα η επιμήκυνση του «ελατηρίου», σύμφωνα με το νόμο του Hooke, να πλησιάζει σε οριακό σημείο. Ωστόσο, ευτυχώς, οι κεφαλαιαγορές είναι «ζωηρές», ένας νέος διευθύνων σύμβουλος αναλαμβάνει δράση, η εταιρεία σχεδιάζει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, μέσω προσφοράς ιδίων μετοχών, και έχει τη δυνατότητα για κάποιο χρέος. η εταιρεία σχεδιάζει, επίσης, να περικόψει ορισμένες «γραμμές» της επιχείρησης. Έτσι, οι αναλυτές πιστεύουν ότι οι «πιέσεις» που δέχεται η εταιρεία μπορούν να μειωθούν, αν τα σχέδιά της εφαρμοστούν με επιτυχία και υπάρξει, έστω και περιορισμένος, χρόνος για να βελτιωθεί η κατάσταση μέσω του προγραμματισμού. σε αυτό το στάδιο, η «εξήγηση» θα πρέπει να δημιουργεί σαφή εικόνα και θα πρέπει να υπάρξει αμφίδρομη δήλωση στις ακόλουθες κατευθύνσεις: «σε περίπτωση που η εταιρεία καταφέρει να εκτελέσει τα σχέδια αυτά, η αξιολόγηση αυτή θα υποστηριχτεί, αλλά με αρνητικές προοπτικές. σε περίπτωση που η εταιρεία αποτύχει να ανταποκριθεί σε αυτά που της έχουν προταθεί, η αξιολόγηση αυτή θα υποβαθμιστεί μία βαθμίδα στην αξιολόγηση «α», με σταθερή προοπτική». φυσικά, αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα, η αξιολόγηση θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική, ανάλογα με τις περιστάσεις. Ωστόσο, η δήλωση θα πρέπει να είναι σαφής και θα πρέπει, επίσης, να είναι απολύτως σαφές τι θα συμβεί με τη βαθμολόγηση. Έτσι, εδώ έχουμε μια εικόνα του πόσο κοντά είναι το «ελατήριο» στο οριακό του σημείο, τι πρέπει να γίνει, για να αποτραπεί από το να σπάσει και πώς θα μοιάζει το νέο «ελατήριο», αν το υπάρχον σπάσει. Χ

Ο Litmus Analysis είναι ένας νέος οργανισμός, που ξεκίνησε από ανθρώπους που έχουν στο παρελθόν δραστηριοποιηθεί στο χώρο των οίκων αξιολογήσεων και θέλουν να βοηθήσουν την ασφαλιστική βιομηχανία να κατανοήσει τις αξιολογήσεις και να τις χρησιμοποιεί πιο αποτελεσματικά. Στους βασικούς τομείς δραστηριοποίησής του περιλαμβάνεται η παροχή συμβουλών σε εταιρείες που επιθυμούν να διαχειριστούν με ορθότερο τρόπο τις σχέσεις τους με τους οίκους αξιολόγησης, την ασφαλή αγορά εργασίας για τους αγοραστές και τους μεσίτες, αλλά και έργα κατάρτισης και δεδομένων. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο www.litmusanalysis.com.

72 Iούνιος 2011

Χ ρεπορτάζ

FOLLI FOLLIE

ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ FOSUN Στρατηγικός επενδυτής στον όμιλο Folli Follie είναι πλέον ο μεγαλύτερος κινεζικός επενδυτικός όμιλος Fosun, μετά την υπογραφή μνημονίου συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών

νημόνιο συμφωνίας υπέγραψαν ο Όμιλος μικό σκηνικό που αλλάζει και αναδιαρθρώνεται συνεFolli Follie και ο μεγαλύτερος κινεζικός επενχώς, ο Όμιλος Folli Follie επενδύει σημαντικά στην εν δυτικός όμιλος Fosun International, θέτοντας λόγω χώρα και η συμμαχία μας με τον Όμιλο Fosun έρτις βάσεις για τη στρατηγική συμμαχία των δύο πλευχεται να υπογραμμίσει και να επισφραγίσει τις άριστες ✒ ρών. Από την πλευρά του ελληνικού ομίλου, ο στόχος επιχειρηματικές και εμπορικές μας σχέσεις με την Κίνα. από τον Γιώργο από την υπογραφή του μνημονίου είναι να ισχυροποιΕίμαστε αισιόδοξοι ότι αυτή η συμμαχία θα επιφέρει Καλούμενο ήσει το δίκτυο διανομής του και την εν γένει παρουσία οφέλη και στις δύο πλευρές, ισχυροποιώντας την πατου στην αγορά της Κίνας, αλλά και της Ασίας γενικόρουσία της Folli Follie στην Κίνα, αλλά και την παρουτερα, καθώς η δραστηριότητα του ομίλου Fosun εκτείνεται σε σία της Fosun στην Ελλάδα». πολλούς τομείς όπως είναι τα media, το εμπορικό real estate, το λιανεμπόριο, ο τουρισμός και ο φαρμακευτικός κλάδος. Ο κ. Liang Xinjun, Vice Chairman και CEO του Ομίλου Fosun, Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κινεζικός όμιλος έχει ήδη προχωπρόσθεσε σχετικά: «Η Κίνα εξελίσσεται στη μεγαλύτερη καταρήσει σε επενδύσεις ύψους 12 δισ. ευρώ στο εξωτερικό. ναλωτική αγορά του κόσμου. Σε όλους τους τομείς η κατανάλωση αγαθών πολυτελείας κινείται σε ένα εντυπωσιακό ετήσιο Βάσει της συμφωνίας, η Fosun International, μαζί με τη θυγαρυθμό αύξησης (CARG), που αγγίζει το 25% τα τελευταία τρία τρική της, έγιναν μέτοχοι του Ομίλου Folli Follie, καθώς απέχρόνια, αριθμός πολύ πιο εντυπωσιακός από την ανάπτυξη του κτησαν συνολικά το 9,5% του αυξημένου μετοχικού κεφαλαίου ΑΕΠ στην Κίνα. Σύμφωνα με την πρόβλεψη του BCG, η Κίνα του Ομίλου, σε συνέχεια της έκδοσης νέων μετοχών μετά από θα γίνει η μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά, ξεπερνώντας και απόφαση της Γενικής Συνέλευσης. Η συνεργασία μεταξύ των την Ιαπωνία, μέχρι το 2015. Πιστεύουμε ότι η Folli Follie και δύο πλευρών καθιστά τη Fosun, και τη θυγατρική της από κοιη Links of London, ως μάρκες που εκπροσωπούν την προσιτή νού, έναν από τους μεγαλύτερους στρατηγικούς επενδυτές του πολυτέλεια, θα επωφεληθούν σημαντικά από την αυξανόμενη Ομίλου Folli Follie. Μάλιστα, δια στόματος του αντιπροέδρου εγχώρια κατανάλωση στην Κίνα. Επιπλέον, ο Όμιλος Folli Folκαι διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου Liang Xinjun, εκφράlie θα επωφεληθεί σημαντικά από την αύξηση των Κινέζων στηκε η βούλησή του για περαιτέρω αύξηση του ποσοστού που τουριστών που θα επιλέξουν την Ελλάδα ως προορισμό διακοκατέχει σήμερα στον όμιλο Folli Follie. πών. Ως υπεύθυνος και ενεργός επενδυτής, η Fosun θα αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και τους πόρους της για να συμβάλει Ο κ. Τζώρτζης Κουτσολιούτσος, Διευθύνων Σύμβουλος του στην επέκταση της Folli Follie στην Κίνα. Θα βοηθήσουμε τον Ομίλου Folli Follie, δήλωσε σχετικά: «Η Folli Follie, μέλος του Όμιλο Folli Follie να ενδυναμώσει το brand awareness, να ενιΟμίλου Folli Follie, έχει σχέσεις με την Κίνα και παρουσία στην σχύσει την εικόνα της μάρκας, να επιταχύνει την ανάπτυξη των ευρύτερη περιοχή περίπου 10 χρόνια. Σήμερα, η Folli Follie σημείων πώλησης, να εξερευνήσει πολλαπλά επιχειρησιακά και η Links of London μοντέλα, να επεκταθεί σε αριθμούν πάνω από 100 νέους επιχειρηματικούς καταστήματα στην πετομείς και να αποκτήσει ριοχή, η οποία εντάσσεται πρόσβαση σε premium δυναμικά στη στρατηγική καταναλωτές. Πιστεύγια επιχειρηματική ανάουμε ότι η στρατηγική πτυξη του Ομίλου Folli συνεργασία μεταξύ του Follie. Αναγνωρίζοντας Ομίλου Folli Follie και τους ταχύτατους ρυθμούς της Fosun έχει να αποφέανάπτυξης της Κίνας, σε ρει αμοιβαία οφέλη και ένα παγκόσμιο οικονοστους δύο Ομίλους». Χ ΧΡΗΜΑ 73

Χ φάκελοι

ΣΑΡΑΝΤΗΣ

ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΣΕ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΤΟ 2011

2 από τον Γιώργο Καλούμενο

Η ανάπτυξη στην Ανατολική Ευρώπη είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο οι ενοποιημένες πωλήσεις του Ομίλου παρουσίασαν αύξηση το 2010, ενώ τα κέρδη, ανά μετοχή, από συνεχιζόμενες δραστηριότητες ανταποκρίθηκαν στις εκτιμήσεις της διοίκησης.

ε δύο εξαγορές, που αφορούν σε brands household προϊόντων στη Σερβία και στην Ουγγαρία, προχώρησε πρόσφατα η «Σαράντης». Σύμφωνα με τον Οικονομικό Διευθυντή του ομίλου, κ. Κωνσταντίνο Ροζακέα, ο όμιλος βρίσκεται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις με εταιρείες από την ανατολική Ευρώπη για την πιθανότητα εξαγοράς τους, καθώς εκεί εμφανίζονται συνεχώς ενδιαφέρουσες περιπτώσεις. Οι πωλήσεις στις εν λόγω χώρες αναπτύσσονται, κατά μέσο όρο, με ρυθμό 10% την τελευταία πενταετία, με αποτέλεσμα η συνεισφορά τους στο συνολικό τζίρο του ομίλου να αυξάνεται συνεχώς. Σύμφωνα με τον κ. Ροζακέα, στα επόμενα δύο με τρία χρόνια, οι πωλήσεις στην Ανατ. Ευρώπη θα αφορούν το 80% των συνολικών πωλήσεων και το ποσοστό αυτό, λόγω και της εγχώριας κρίσης, θα συνεχίζει να αυξάνεται. Σε επίπεδο εγκαταστάσεων, η «Σαράντης» θα ακολουθήσει αντίστροφη με τις πωλήσεις πορεία, καθώς εξετάζει τη μετεγκατάσταση στην Ελλάδα μικρής εργοστασιακής μονάδας που διατηρεί στη Ρουμανία. Η ανάπτυξη στην Ανατολική Ευρώπη είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο οι ενοποιημένες πωλήσεις του Ομίλου παρουσίασαν αύξηση το 2010, ενώ τα κέρδη, ανά μετοχή, από συνεχιζόμενες δραστηριότητες ανταποκρίθηκαν στις εκτιμήσεις της διοίκησης. Βέβαια, τα οικονομικά αποτελέσματα του 2010 του ομίλου αντανακλούν την κάμψη της αγοράς, εντούτοις η υστέρηση των πωλήσεων της μητρικής αντισταθμίστηκε στο μεγαλύτερο μέρος της από την αύξηση των πωλήσεων των θυγατρικών, οι οποίες αύξησαν σημαντικά το ποσοστό συμμετοχής τους τόσο ως προς τις πωλήσεις όσο και ως προς τα κέρδη του ομίλου. ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

Παρά την αύξηση των πωλήσεων σε σχέση με το 2009, η αύξηση του κόστους παραγωγής, λόγω της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών, οι αυξημένες δαπάνες διαφήμισης και προώθησης, σε συνδυασμό με τις δαπάνες για τη γενικότερη μείωση των λειτουργικών εξόδων, επηρέασαν σημαντικά την κερδοφορία του ομίλου. Για τους λόγους αυτούς, η πώληση της συμμετοχής του στην «Κ. Θεοδωρίδης» κρίθηκε επιβεβλημένη στην παρούσα συγκυρία. Όσον αφορά τις προβλέψεις και κινήσεις του ομίλου για το 2011, ο κ. Ροζακέας τόνισε ότι, εν μέσω του ανταγωνιστικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ο όμιλος συνεχίζει να δίνει έμφαση στο να εναρμονίσει την κοστολογική δομή του με τα αναμενόμενα έσοδα, ενώ παραμένει επικεντρωμένος στους κύριους στρατηγικούς άξονες που ακολουθεί και που συνίστανται σε οργανική ανάπτυξη στις βασικές δραστηριότητες και έμφαση στα ιδιοπαραγόμενα προϊόντα, ανάπτυξη των υπαρχόντων μεριδίων αγοράς των ιδιοπαραγόμενων προϊόντων, συνεχή παρακολούθηση των εξελίξεων στις οικονομίες των χωρών δραστηριοποίησής του και προσαρμογή του στις εκάστοτε νέες συνθήκες. Επιπλέον, δίνει έμφαση στη διερεύνηση πιθανών στόχων για εξαγορά, που να διαθέτουν ικανά μερίδια αγοράς, κερδοφορία και δομή δαπανών που επιτρέπει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη άσκηση συνεργειών μετά την εξαγορά. ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2011 Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διοίκησης, ο κύκλος εργασιών από συνεχιζόμενες δραστηριότητες στο τέλος του 2011 αναμένεται να διαμορφωθεί στα 223,40 εκατ. ευρώ, έναντι των 220,01 εκατ. ευρώ, που ήταν στο τέλος του 2010. Σε ό,τι αφορά τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), από συνεχιζόμενες δραστηριότητες, αυτά προβλέπεται να αυξηθούν το 2011 και να φτάσουν στα 22,30 εκατ. ευρώ, από τα 21,38 εκατ. ευρώ που ήταν το 2010. Τα κέρδη προ φόρων και τόκων (EBIT) από συνεχιζόμενες δραστηριότητες αναμένεται να διαμορφωθούν στα 18,20 εκατ. ευρώ, από 17,55 εκατ. ευρώ που ήταν το 2010, ενώ τα κέρδη προ φόρων, αντίστοιχα, προβλέπεται να ανέλθουν στα 16,90 εκατ. ευρώ το 2011, από 16,76 εκατ. ευρώ που ήταν το 2010. Τέλος, τα κέρδη μετά από φόρους, καθώς και τα καθαρά κέρδη του ομίλου το 2011, αναμένεται να διαμορφωθούν στα 13,57 εκατ. ευρώ, από 13,22 εκατ. που ήταν το 2010. Χ

74 Ιούνιος 2011

Χ φάκελοι

ΒΙΟΧΑΛΚΟ

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ 2011 Για το 2011, οι εταιρείες του ομίλου έχουν θέσει ως στόχους τη συγκράτηση του κόστους παραγωγής, την αποτελεσματική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης, τη μείωση του κόστους δανεισμού, παράλληλα με την περαιτέρω διεθνοποίησή τους

ι σημαντικότερες εξελίξεις της χρήσης του 2010 για τη Βιοχάλκο, τα ετήσια αποτελέσματα, η γενικότερη στρατηγική, καθώς και οι προοπτικές της για το 2011, αναλύθηκαν στην ετήσια παρουσίαση της εταιρείας στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών (Ε.Θ.Ε.). Επίσης έγινε συνοπτική αναφορά στο αντικείμενο εργασιών των θυγατρικών εταιρειών της ΒΙΟΧΑΛΚΟ, οι οποίες ασχολούνται με την παραγωγή χαλυβουργικών προϊόντων, την επεξεργασία χαλκού και αλουμινίου, την παραγωγή καλωδίων, καθώς και την ανάπτυξη ακινήτων. Σημειώθηκε επίσης ότι η ΒΙΟΧΑΛΚΟ συμμετέχει σε περισσότερες από 90 εταιρείες, με παραγωγικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Π.Γ.Δ.Μ., το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Ρωσία και έχει εμπορική παρουσία σε περισσότερες από 60 χώρες. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών για την οικονομική χρήση 2010 ανήλθε σε 2.958 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 28,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 158,6 εκατ. ευρώ, έναντι 90,9 εκατ. ευρώ, ενώ τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων και δικαιωμάτων τρίτων διαμορφώθηκαν σε ζημίες 28,8 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 89,9 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Τα καθαρά ενοποιημένα αποτελέσματα, μετά από φόρους και δικαιώματα τρίτων, ανήλθαν σε ζημίες 20,9 εκατ. ευρώ ή -0,1049 ευρώ ανά μετοχή, έναντι ζημιών 76,8 εκατ. ευρώ ή -0,3848 ευρώ ανά μετοχή το 2009. ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

Η ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΙΟΧΑΛΚΟ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ, ΜΕ ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ RIVER WEST, ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΣΤΟΝ ΚΗΦΙΣΟ, ΜΕ ΕΜΒΑΔΟΝ ΚΤΙΡΙΟΥ 20.000 Τ.Μ. Όσον αφορά τη ΒΙΟΧΑΛΚΟ Α.Ε., κατά το 2010 τα αποτελέσματα προ φόρων ανήλθαν σε ζημίες 0,6 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 3,9 εκατ. ευρώ το 2009. Το αποτέλεσμα μετά από φόρους διαμορφώθηκε σε ζημία 0,02 εκατ. ευρώ ή -0,0001 ευρώ ανά μετοχή, έναντι ζημιών 0,2 εκατ. ευρώ ή 0,0010 ευρώ ανά μετοχή το 2009. Σημειώνεται ότι τόσο τα ενοποιημένα αποτελέσματα όσο και αυτά της εταιρείας, επιβαρύνθηκαν από την Έκτακτη Εισφορά κοινωνικής ευθύνης Ν.3845/2010 κατά 3,7 εκατ. ευρώ και 0,4 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Για το 2011, οι εταιρείες της ΒΙΟΧΑΛΚΟ έχουν θέσει ως στόχους τη συγκράτηση του κόστους παραγωγής, την αποτελεσματική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης, τη μείωση του κόστους δανεισμού, παράλληλα με την περαιτέρω διεθνοποίησή τους και την ανάπτυξη και προώθηση προϊόντων υψηλότερης προστιθέμενης αξίας. Τέλος, σημειώθηκε πως συνεχίζεται η υλοποίηση του προγράμματος ανάπτυξης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας των εταιρειών της ΒΙΟΧΑΛΚΟ, με πιο πρόσφατη την έναρξη λειτουργίας του RIVER WEST, του νέου πρότυπου εμπορικού κέντρου στον Κηφισό, με εμβαδόν κτιρίου 20.000 τ.μ. Μαζί με το κατάστημα ΙΚΕΑ αποτελεί μέρος του ευρύτερου εμπορικού συγκροτήματος RIVER WEST, που αξιοποιεί έκταση 59.500 τ.μ. και έχει συνολικό εμβαδόν κτιρίων 45.000 τ.μ., ενώ διαθέτει δωρεάν χώρο στάθμευσης 2.500 θέσεων. Χ ΧΡΗΜΑ 75

~ αποκλειστικότητα

ΤρΑπΕζΕς:

ΚΙνδυνος Απο Τους ΚΕρδοςΚοπους Του ηλΕΚΤρονΙΚου trading Το ηλεκτρονικό trading έχει μεταμορφώσει τις διεθνείς συναλλαγές ισοτιμιών νομισμάτων σε ένα «τέρας» ρευστότητας, ύψους 4 τρισ. δολαρίων την ημέρα, κάτι που έχει συντελέσει στη δημιουργία εσόδων - ρεκόρ σε αυτούς που διαχειρίζονται τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Αλλά με το να εστιάζουν τις προσπάθειές τους στο χτίσιμο των δικών τους πλατφορμών, οι τράπεζες αφέθηκαν ανοιχτές σε επιθέσεις από τους βραχυπρόθεσμους traders, οι οποίοι τις επιλέγουν όποτε αυτοί θέλουν και μετατοπίζουν προς αυτές το μεγαλύτερο ρίσκο. Τώρα οι τράπεζες άρχισαν να αντεπιτίθενται σε αυτούς.

✒ των συναλλαγών συνεχώς αυξάνεται, οι επιλογές μέσω ίναι σαν το ιντερνετικό σεξ», λέει ένας βετεαπό τον των οποίων οι επενδυτές μπορούν να επενδύσουν γίνονται ράνος των νομισματικών συναλλαγών, ένα Hamish Risk όλο και περισσότερες, τα σπρεντ στενεύουν σε όλο και μιαπριλιάτικο απόγευμα και ενώ έτρωγε κρότερα περιθώρια, ενώ η ρευστότητα κόβεται σε όλο και μικρόμπέργκερ και έπινε μπύρες, ψάχνοντας μία μετατερα κομμάτια και είναι λιγότερο «φιλική» και διαφανής προς τον φορά για να εξηγήσει την πολυπλοκότητα στη πελάτη. πολλοί στην αγορά το αποδίδουν αυτό στη συμπεριφορά συμπεριφορά των βραχυπρόθεσμων ηλεκτρονιτων traders, οι οποίοι έχουν επενδύσει πολλά στις τελευταίες τεκών «επενδυτών». Και ίσως ήταν σωστός ο τρόπος χνολογίες των τηλεπικοινωνιών, πιο πολύ για να χειραγωγήσουν με τον οποίο προσπάθησε να επιχειρηματολογήσει. Γιατί η σημετις αγορές, παρά για να υπηρετήσουν το ευρύτερο συμφέρον ρινή αγορά συναλλάγματος έχει μετατραπεί σε ένα φόρουμ γετους. Αυτό έχει δώσει τη δυνατότητα στους traders να «αναχαιτίμάτο από μέλη που έχουν πολλαπλές ταυτότητες ή ψευδώνυμα ζουν» τις τράπεζες στις διεθνείς συναλλαγές τους και να «καθαρίγια να κρύψουν τους πραγματικούς εαυτούς τους, όπου η αποδεζουν» το ρίσκο, κάτι που δεν μπορούν να κάνουν με τις δικές τους κτή αγοραστική συμπεριφορά δεν είναι αυτονόητη, ο έλεγχος είναι «εσωτερικές» πλατφόρμες. «διακριτικός» και τα πράγματα στιγμιαία γίνονται λίγο επικίνδυνα, με τους επενδυτές που ξαφνικά εμφανίζονται και μεμιάς εξαφανίοι τράπεζες που θεωρούνται ηγέτιδες στις νομισματικές συναλλαζονται. γές αμφισβητούν ότι αυτές οι δραστηριότητες υπονομεύουν την

η επανάσταση της ηλεκτρονικής εκτέλεσης των συναλλαγών και η ανάπτυξη όλο και πιο έξυπνων αλγορίθμων σε αυτές, τα τελευταία χρόνια, έχουν δημιουργήσει μια παράλογη κατάσταση: η ταχύτητα

76 Ιούνιος 2011

ακεραιότητα της αγοράς. Τώρα όμως παίρνουν θέση: Μέχρι εδώ ήταν. Θα αναλάβουν αυτές το παιχνίδι με τους βραχυπρόθεσμους traders.

«Είναι αλήθεια ότι η κοινότητα των βραχυπρόθεσμων επενδυτών αύξησε το επίπεδο ανάληψης ρίσκου των τραπεζών και η deutsche Bank απαντά σε αυτό επενδύοντας στην υποδομή της, μέχρι το σημείο στο οποίο θα μπορούμε να τους ανταγωνιστούμε τουλάχιστον έως ένα συγκεκριμένο επίπεδο», αναφέρει ο ζαρ Αμρόλια, παγκόσμιος επικεφαλής νομισματικών συναλλαγών της τράπεζας, η οποία κατέκτησε την πρώτη θέση για 7η συνεχή χρονιά στο συγκεκριμένο τομέα στη σχετική λίστα του Euromoney. «πρέπει να μπει και αυτός ο παράγοντας, η δράση δηλαδή των ηλεκτρονικών traders στο risc management και είναι κάτι που αυτή τη στιγμή το λύνουμε». ο Αμρόλια λέει ότι οι βραχυπρόθεσμοι traders ανταγωνίζονται σε συγκεκριμένες περιοχές, αλλά ο ανταγωνισμός αυτός είναι αρκετά σημαντικός, σε σημείο που δικαιολογεί την επένδυση που κάνουν οι τράπεζες προκειμένου να διασφαλιστούν. Μια τέτοια περιοχή είναι οι παραδοσιακοί μεσίτες για τις συναλλαγές μεταξύ των ίδιων των brokers, EBS και reuters. ςυγκεκριμένα οι τραπεζίτες λένε ότι η EBS έχει γίνει για τους dealers ένα πραγματικό ναρκοπέδιο. Ήταν η απόφαση που πάρθηκε το 2004, η οποία επιτρέπει στους μεγάλους πελάτες να κάνουν συναλλαγές μέσω της πλατφόρμας (πριν αυτή πωληθεί στην icap), η οποία επιστρέφει για να τη «στοιχειώσει». Τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες έχουν βελτιωθεί στο να υπολογίζουν τις συναλλαγές τους και να αντιλαμβάνονται από πού έχουν απώλειες, ώστε με αυτόν τον τρόπο να βλέπουν πού γίνεται λάθος στην εκτέλεση των πράξεων. οι traders λένε ότι, ιστορικά, οι χρεώσεις μείωσης του ρίσκου από την εκτέλεση πράξεων στις νομισματικές συναλλαγές, όπως αυτές της EBS, ήταν υπερβολικά «ρηχές».

☛

οΙ ΤρΑπΕζΕς που ΘΕΩρουνΤΑΙ ηΓΕΤΙδΕς ςΤΙς νοΜΙςΜΑΤΙΚΕς ςυνΑλλΑΓΕς ΑΜΦΙςΒηΤουν οΤΙ ΑυΤΕς οΙ δρΑςΤηρΙοΤηΤΕς υπονοΜΕυουν Την ΑΚΕρΑΙοΤηΤΑ Της ΑΓορΑς. ΤΩρΑ οΜΩς πΑΙρνουν ΘΕςη: ΜΕΧρΙ ΕδΩ ηΤΑν. ΘΑ ΑνΑλΑΒουν ΑυΤΕς Το πΑΙΧνΙδΙ ΜΕ Τους ΒρΑΧυπροΘΕςΜους tradErS. που κάνουν βραχυπρόθεσμες συναλλαγές», λέει ο Κρις πιουρβς, επικεφαλής της UBS για το e-trading παγκοσμίως. «δεν κλέβουν, δεν καταπατούν κανένα νόμο: απλά επέλεξαν να εστιάσουν σε ένα συγκεκριμένο τομέα. Αλλά οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες να ξεφορτωθούν το ρίσκο και όποτε προσπαθούμε να το κάνουμε, βρίσκουμε πολλές φορές αυτούς τους τύπους απέναντί μας και αυτό μας πονάει». ςτοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας πέρσι από την Τράπεζα διεθνών διευθετήσεων, έδειξαν το μέγεθος της εξάπλωσης των βραχυπρόθεσμων traders. ςυνολικά, η δραστηριότητα της αγοράς ενισχύθηκε κατά 20%, στα 4 τρισ. δολάρια την ημέρα, κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών.

δηλαδή οι διαχειριστές της πλατφόρμας ούτε έχαναν ούτε κέρδιζαν. Αυτό όμως δεν ισχύει πλέον. οι dealers πλέον, όπως οι ίδιοι παραδέχονται, χάνουν 0,25 της μονάδας βάσης του σπρεντ, επειδή οι traders που κάνουν βραχυπρόθεσμες συναλλαγές είναι γρηγορότεροι. Και πραγματικά οι πλατφόρμες έχουν αποδειχτεί εύφορο έδαφος για τους traders που χρησιμοποιούν προηγμένα αλγοριθμικά συστήματα για τις συναλλαγές τους και πλέον σύμφωνα με τους dealers αποτελούν τους τέσσερις μεταξύ των τοπτεν πελατών της EBS. H ίδια η EBS λέει ότι είναι τέσσερις ανάμεσα στους πρώτους 15. Τη στιγμή που πολλοί δηλώνουν ότι δε θέλουν να εξαιρεθούν οι ριψοκίνδυνοι traders από τις συναλλαγές, οι ίδιοι αμφισβητούν ότι το σύστημα πρέπει να δυσκολέψει γι’ αυτούς που θέλουν να παίζουν παιχνίδια. Για παράδειγμα οι dealers είναι σίγουροι ότι τα fund που λειτουργούν για το εύκολο κέρδος έχουν 48 διαφορετικούς κωδικούς, με άλλα λόγια 48 διαφορετικές συνδέσεις στην EBS, που κάνουν πολύ δύσκολο το έργο της αναγνώρισής τους. Κάποιες τράπεζες μπορεί να έχουν μόνο δύο κωδικούς. Και η δημιουργία τέτοιων κωδικών κάθε άλλο παρά φθηνή είναι. οι πελάτες πληρώνουν 3.000 δολάρια το μήνα, εκτός του κόστους για κάθε πραγματοποιούμενη συναλλαγή. Για το ριψοκίνδυνο επενδυτή είναι μια εύκολη εξίσωση. Αν αυτά που βγάζει είναι περισσότερα από αυτά που πληρώνει, η επιχειρηματική δραστηριότητα είναι παραγωγική. Για τις τράπεζες όμως ένα τέτοιο μοντέλο είναι πιο δύσκολο να επιβεβαιωθεί.

παρόλα αυτά, το 85% της ανάπτυξης αυτής προήλθε από την αυξημένη συναλλακτική δραστηριότητα από τα «λοιπά χρηματοοικονομικά ιδρύματα», το γκρουπ των ιδρυμάτων δηλαδή που περιλαμβάνει τις μικρότερες τράπεζες, τα fund διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα hedge funds και άλλα.

«Αν κοιτάξει κανείς την κερδοφορία από τις συναλλαγές του εξωτερικού, τα τελευταία τρία χρόνια θα δει ότι συνεχώς επιδεινώνεται και αναρωτιέται πού έχουν πάει αυτά τα χρήματα. πάνε στα funds

Το Euromoney είχε μικρή ή καθόλου ανταπόκριση, όταν τηλεφώνησε ζητώντας συνεντεύξεις από κάποια από τα παραπάνω funds. Χ

to BiS έβγαλε το συμπέρασμα ότι το μεγαλύτερο κομμάτι του 85% ήρθε από το βραχυπρόθεσμο trading. Μάλιστα πιστεύει ότι αφορά στο 25% της συνολικής δραστηριότητας των νομισματικών συναλλαγών, δηλαδή αντιστοιχεί στο ποσό των 375 δισ. δολαρίων τη μέρα, αλλά δεν μπορεί να το επιβεβαιώσει με στοιχεία. υπογράμμισε όμως άλλο ένα ενδιαφέρον στατιστικό στοιχείο. Για πρώτη φορά η δραστηριότητα των «λοιπών ιδρυμάτων» έχει πλέον ξεπεράσει τις συναλλαγές που γίνονται μεταξύ των dealers. οπότε από πού προέρχονται όλοι αυτοί οι «κερδοσκόποι» traders; Μερικοί είναι «παρακλάδια» των πιο ώριμων funds διαχείρισης κεφαλαίων, αλλά πολλοί άλλοι έχουν βγει τα τελευταία χρόνια από τις ομάδες των ίδιων των τραπεζών που φτιάχνουν τα συστήματα αλγορίθμων για τις βραχυπρόθεσμες συναλλαγές, καθώς βρήκαν την ευκαιρία να χτυπήσουν στα κενά τεχνολογίας των συστημάτων που αυτοί γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα. Funds όπως το getco, το gSa Capital, το Jump, το tower και το Lucid Markets εμφανίζονται πολύ συχνά σε συζητήσεις, με τους βασικούς «παίκτες» ως ενεργούς συμμετέχοντες.

ΧΡΗΜΑ 77

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

Χρηματιστήριο Αθηνών

Ξεκίνησαν οι δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων Το Χρηματιστήριο Αθηνών, σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), ανέλαβε την πρωτογενή δημοπράτηση των αδιάθετων δικαιωμάτων εκπομπής εντός της Ευρωπαϊκής Κοινότητας από την αποθήκη νεοεισερχομένων, της περιόδου 2008-2012. Κατά τις δημοπρασίες που θα πραγματοποιηθούν, το ελληνικό δημόσιο θα προσφέρει πρωτογενώς το ετήσιο σύνολο, για το έτος 2011, των 10 εκατ. δικαιωμάτων εκπομπής (EUAs). Η πρώτη δημοπρασία πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 15 Ιουνίου, ενώ η αμέσως επόμενη είχε προγραμματιστεί για την Τετάρτη 29 Ιουνίου. Οι τακτικές δημοπρασίες που θα ακολουθήσουν στη συνέχεια και μέχρι το τέλος του 2011 θα πραγματοποιούνται την τελευταία Τετάρτη κάθε μήνα, εκτός των μηνών Αυγούστου και Δεκεμβρίου, ενώ παράλληλα θα υπάρχουν και έκτακτες δημοπρασίες, οι οποίες θα ανακοινώνονται εγκαίρως. Η διεξαγωγή της δημοπρασίας δικαιωμάτων εκπομπής πραγματοποιείται μέσω του συστήματος συναλλαγών ΟΑΣΗΣ του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα δικαιώματα εκπομπής αερίων, γνωστά διεθνώς ως EUAs (European Union Allowances), αναφέρονται στη μέγιστη ποσότητα αερίων θερμοκηπίου, η οποία επιτρέπεται να απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα, κατά τη διάρκεια καθορισμένης περιόδου, από το σύνολο των εργοστασίων του κάθε κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διανέμονται πρωτογενώς στους ιδιοκτήτες τους μέσω εθνικών σχεδίων ή μέσω των χρηματιστηρίων, ενώ ταυτόχρονα είναι διαθέσιμα προς διαπραγμάτευση και στη δευτερογενή αγορά. Πιο συγκεκριμένα, ένα δικαίωμα εκπομπής αερίων (EUA) δίνει στον ιδιοκτήτη ενός εργοστασίου που βρίσκεται σε κάποιο κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης το δικαίωμα να εκπέμψει στην ατμόσφαιρα έναν τόνο CO2 ή ισοδύναμου του CO2 κατά τη διάρκεια καθορισμένης περιόδου. Αυτοί που συμμετέχουν στη διαπραγμάτευση είναι το ίδιο το ΥΠΕΚΑ ως μοναδικός πωλητής, μέσω ενός μέλους διαπραγμάτευσης που έχει ορίσει το Χ.Α. και τα μέλη της αγοράς αξιών του Χ.Α. (χρηματιστηριακές εταιρείες) για ίδιο λογαριασμό ή για λογαριασμό πελατών τους, ενώ και οι ελληνικές βιομηχανίες θα μπορούν να προχωρήσουν σε αγορές δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων και από την ελληνική αγορά.

S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.

06-2011

Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων 2011

78 Ιούνιος 2011

«Κατά τη διάρκεια του 2010 οι επιδόσεις του Ομίλου παρουσίασαν ανάκαμψη και διατήρησαν τη θετική τάση που είχε καταγραφεί προς στα τέλη του 2009. Στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, από όπου και προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων, η βιομηχανική παραγωγή ανέκαμψε σημαντικά, ενισχύοντας αντίστοιχα τη ζήτηση για τα προϊόντα μας». Αυτά υπογράμμισε ο κ. Οδυσσέας Π. Κυριακόπουλος, Πρόεδρος του Δ.Σ. της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε., στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων, που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της S&B στην Κηφισιά, την 1η Ιουνίου 2011. Ο κ. Κυριακόπουλος αναφέρθηκε στην Ελλάδα, λέγοντας πως «η οικονομία παρουσίασε σημαντική επιδείνωση το 2010, ως συνέπεια της κρίσης χρέους της χώρας και της επιβολής ενός προγράμματος που αποβλέπει στη δραστική μείωση των υπέρογκων δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι τόσο η γεωγραφική μας διαφοροποίηση όσο και η διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου των προϊόντων μας, μας προστάτεψαν από αυτές τις εξελίξεις». Επίσης, αναφέρθηκε στην επιλογή του νέου Διευθύνοντος Συμβούλου, Κρίτωνα Αναβλαβή, επιλογή που «αποδεικνύει πως η εταιρεία είναι σε θέση να εξελίξει τα στελέχη της και να αναδείξει αξιοκρατικά τους ηγέτες της». Παράλληλα, ευχαρίστησε τον απελθόντα Διευθύνοντα Σύμβουλο, Ευθύμιο Βιδάλη, για την πολύ σημαντική συνεισφορά του στην ηγεσία της S&B τα τελευταία δέκα χρόνια και τα πολύ καλά αποτελέσματα του 2010. Για την επιστροφή κεφαλαίου, ο κ. Κυριακόπουλος ανέφερε: «Αντανακλώντας την αισιοδοξία μας για τη χρονιά που διανύουμε και για το μέλλον, το Δ.Σ. προτείνει, αντί για μέρισμα, τη διανομή 0,25 ευρώ ανά μετοχή υπό τη μορφή επιστροφής κεφαλαίου. Η διανομή αυτή αποτελεί τη συνέχεια μιας ομαλής εξέλιξης, που είχε χαράξει η εταιρεία μας μέχρι το 2008 και που διεκόπη απότομα λόγω της κρίσης. Η διανομή αυτή αντιστοιχεί περίπου στο ένα τρίτο της αύξησης κεφαλαίου, που πραγματοποιήσαμε το Σεπτέμβριο του 2009», ανέφερε χαρακτηριστικά.

3ο Ετήσιο Roadshow-Νέα Υόρκη Ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές για τις ελληνικές επιχειρήσεις

Στις 2 και 3 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε το 3ο ετήσιο Roadshow ελληνικών επιχειρήσεων, που οργανώνει το Χρηματιστήριο Αθηνών στη Νέα Υόρκη, στις εγκαταστάσεις του Thomson Reuters. Σκοπός του roadshow ήταν να φέρει τις εισηγμένες εταιρείες πιο κοντά στους διαχειριστές κεφαλαίων του εξωτερικού, δίνοντας στις διοικήσεις τους την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη στρατηγική τους και τα επενδυτικά τους σχέδια, απευθείας, σε ένα μεγάλο αριθμό ξένων επενδυτών. Κατά τη διάρκεια του διημέρου, πραγματοποιήθηκαν περίπου 300 συναντήσεις μεταξύ των 85 fund managers και των 15 εισηγμένων εταιρειών, που συμμετέχουν στο Roadshow σε επίπεδο Διευθύνοντος Συμβούλου ή/και Διευθυντή Οικονομικής Διαχείρισης. Οι εισηγμένες εταιρείες που συμμετείχαν στο συνέδριο ήταν οι: Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, EFG Eurobank, Alpha Bank, Τράπεζα Πειραιώς, Τράπεζα Κύπρου, Marfin Popular Bank, Coca Cola, ΟΠΑΠ, ΕΧΑΕ, Follie Follie, Ελληνικά Πετρέλαια, Ελλάκτωρ, Μότορ Όιλ, Μυτιληναίος, Ιντραλότ. Για πρώτη φορά, το roadshow της Νέας Υόρκης πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του Thomson Reuters, κάτι που επιτρέπει και τη συμμετοχή περισσότερων χορηγών. Οι χορηγοί για το φετινό συνέδριο ήταν οι Auerbach Grayson, Cheuvreux, Citi, Credit Suisse, Euroxx Securities, Investment Bank of Greece. Χορηγός επικοινωνίας ήταν η Capital Link και χορηγός φιλοξενίας για το συνέδριο η Thomson Reuters. Ο Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αθηνών και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου «Ελληνικά Χρηματιστήρια», δήλωσε με την ευκαιρία του 3oυ Ετήσιου Roadshow ελληνικών επιχειρήσεων: «Στόχος της προσπάθειας που κάνουμε με τη διοργάνωση του 3ου Ετήσιου Roadshow είναι να ενισχύσουμε την εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων και της αγοράς μας, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία στη δύσκολη αυτή συγκυρία για την ελληνική οικονομία. Καθώς μεγάλο μέρος της επενδυτικής κοινότητας βρίσκεται στη Νέα Υόρκη, είναι σημαντικό οι fund managers που έχουν εδώ την έδρα τους, να έχουν μια άμεση επαφή με τις ελληνικές εισηγμένες επιχειρήσεις, αλλά και την ευκαιρία να συζητήσουν με τους εκπροσώπους των διοικήσεων των εταιρειών. Είμαστε ικανοποιημένοι από το ενδιαφέρον με το οποίο η διεθνής επενδυτική κοινότητα εκφράζεται σχετικά με τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην ελληνική αγορά».

Coca-Cola Τρία Έψιλον Νέος Γενικός Διευθυντής Ο κ. Zoran Bogdanovic ανέλαβε πρόσφατα καθήκοντα Γενικού Διευθυντή Ελλάδος στην Coca-Cola Τρία Έψιλον. Ο κ. Bogdanovic αντικατέστησε τον κ. Δημήτρη Βιδάκη, που αποφάσισε να αποχωρήσει μετά από 5 χρόνια επιτυχημένης πορείας στην εταιρεία. Ο κ. Bogdanovic, στα 14 χρόνια που εργάζεται για τον όμιλο της Coca-Cola Hellenic, έχει να επιδείξει σημαντική θητεία σε υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις. Το 2004 ανέλαβε τη θέση του Γενικού Διευθυντή της Coca-Cola Τρία Έψιλον Κροατίας, από όπου σημείωσε σημαντικές επιτυχίες. Το 2008 τοποθετήθηκε στη θέση του Γενικού Διευθυντή της Coca-Cola Τρία Έψιλον Ελβετίας. H εμπειρία του και η βαθιά γνώση της αγοράς έφεραν πολύ σημαντικά αποτελέσματα και συνέβαλαν ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του οργανισμού. Υπό την ηγεσία του, η Ελβετία σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση όγκου μεταξύ των ανεπτυγμένων αγορών του ομίλου, τη μεγαλύτερη λειτουργική κερδοφορία ανά κιβώτιο στον Όμιλο και βελτίωσε τα μερίδια αγοράς της σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων. Ο κ. Bogdanovic, που είναι κάτοχος πτυχίου Οικονομικών από το Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ, αντικαθιστά τον κ. Δημήτρη Βιδάκη, με σημαντική θητεία στην Coca-Cola Τρία Έψιλον Ελλάδος. Ο κ. Βιδάκης επέδειξε σημαντικά αποτελέσματα κατά τη διάρκεια της 5ετούς θητείας του στην Coca-Cola Τρία Έψιλον, επιτυγχάνοντας αύξηση και διατήρηση των μεριδίων αγοράς της εταιρείας σε όλες τις σημαντικές προϊοντικές κατηγορίες, παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον στο οποίο κλήθηκε να ανταποκριθεί. Στις σημαντικές επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε στη διάρκεια της θητείας του στην Coca-Cola Τρία Έψιλον Ελλάδος συμπεριλαμβάνεται επίσης η επιτυχής ενεργοποίηση του προγράμματος SAP. Παράλληλα, οδήγησε την Coca-Cola Τρία Έψιλον Ελλάδος στο να καταλάβει το 2009 την υψηλότερη θέση ανάμεσα σε όλες τις εταιρείες του Ομίλου σε ό,τι αφορά τη συνολική επιχειρηματική απόδοση. Το 2010 η Coca-Cola Τρία Έψιλον βραβεύτηκε ως «Preferred Supplier Food & Drink». Υπό την καθοδήγηση του κ. Βιδάκη, αναπτύχθηκε σημαντικά ο τομέας της Εταιρικής Κοινωνικής Υπευθυνότητας στην εταιρεία, οδηγώντας την Coca-Cola Τρία Έψιλον Ελλάδος σε υψηλές διακρίσεις, όπως η «Χρυσή» διάκριση, για δύο συνεχόμενες χρονιές, στον Εθνικό Δείκτη Κοινωνικής Ευθύνης (CR Index). Η ανθρωποκεντρική πολιτική που εφάρμοσε στο εσωτερικό της εταιρείας οδήγησε στη βράβευσή της ως την εταιρεία με το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον το 2009 και το 2010. ΧΡΗΜΑ 79

τα νέα της αγοράς 06-11 FrieslandCampina

Mέριμνα Α.Ε.

Νέα πρωτοποOnline έκδοση σε συνεργάτες ριακή συσκευασία που ξέρουν να πουλάνε Μέριμνα Α.Ε., ακολουθώντας τα διεθνή πρότυπα, προσφέρει πλέον στους συνεργάτες Milner Click Fresh της τη δυνατότητα online έκδοσης συμβολαίων διαχείρισης ζημιών αυτοκινήτων ΑU-

νέα καινοτομική συσκευασία Milner Click Fresh ήρθε στην ελληνική αγορά, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή στην ιστορία της κατανάλωσης προσυσκευασμένων τυριών. Η νέα συσκευασία Milner Click Fresh διατηρεί το αγαπημένο τυρί Milner τόσο φρέσκο και λαχταριστό, σαν να κόπηκε αυτή τη στιγμή. Είναι εύκολη και πρακτική στη χρήση, καθώς οι καταναλωτές μπορούν να την ανοίγουν και να την κλείνουν ξανά και ξανά, για ατελείωτη απόλαυση Milner όλες τις ώρες της ημέρας. Στο πρωινό, στο γραφείο, σε ένα ευχάριστο διάλειμμα, στην εκδρομή, στο σπίτι με όλη την οικογένεια. Επιπλέον, η νέα συσκευασία Milner Click Fresh φτιάχνεται από ανακυκλώσιμα υλικά συσκευασίας. Το Milner φτιάχνεται από φρέσκο ημιαποβουτυρωμένο γάλα, ωριμάζει με φυσικό τρόπο για 10 εβδομάδες και έχει 40% λιγότερα λιπαρά από το Gouda. Γι’ αυτό είναι το τυρί με τα χαμηλά λιπαρά που κατέκτησε την πρώτη θέση στην καρδιά μας, αλλά και στην αγορά των κίτρινων τυριών. Τα τυριά Milner της FrieslandCampina αποτελούν μια ιδανική επιλογή για μια γευστική, αλλά και ταυτόχρονα ισορροπημένη διατροφή. Από το 1997, το Milner ειδικεύεται στην παράγωγη υψηλής ποιότητας τυριών, με πλούσια γεύση και χαμηλά λιπαρά. Προσφέροντας μια ολοκληρωμένη ποικιλία γεύσεων, το Milner είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος για να απολαμβάνουμε καθημερινά όλα τα καλά του τυριού, χωρίς τα περιττά λιπαρά.

80 Ιούνιος 2011

TOmerimna, εμπλουτίζοντας την ηλεκτρονική καταχώριση και διαχείριση ζημιών που πριν από ένα χρόνο την καθιέρωσε ως πρωτοπόρο στην ελληνική αγορά. Έπειτα από 15 χρόνια παρουσίας στην ασφαλιστική αγορά, η δημιουργία online συστήματος έκδοσης συμβολαίων εγκαινιάζει μια νέα εποχή επαφής και εξυπηρέτησης. Το πρωτοποριακό σύστημα διαχείρισης ζημιών αυτοκινήτου της εταιρείας μετράει ήδη ένα χρόνο και είναι πλέον σε θέση να υποστηρίξει μηχανογραφικά τις ανάγκες και τις απαιτήσεις πελατών και συνεργατών, συμβάλλοντας στην άμεση και αξιόπιστη εξυπηρέτησή τους. Δεδομένου του ότι το AUTOmerimna είναι το μοναδικό πρόγραμμα διαχείρισης ζημιάς αυτοκινήτου που αναλαμβάνει καθορισμένες υποχρεώσεις προς τους καταναλωτές μέσω συμβολαίου, το online σύστημα έκδοσης συμβολαίου έρχεται να προσθέσει αμεσότητα και ταχύτητα στη βαρύτητα που δίνει η εταιρεία στην ποιότητα των υπηρεσιών της. Κατά συνέπεια, μέσω του online συστήματος, ο συνεργάτης μπορεί, επισκεπτόμενος την ιστοσελίδα της εταιρείας www.automerimna.gr, να: ∼ Καταχωρεί και να εκδίδει συμβόλαια υποστήριξης ζημιών AUTOmerimna ∼ Εκτυπώνει τους όρους συμβολαίου και την προσωρινή απόδειξη είσπραξης, ώστε να ολοκληρώνεται η πώληση χωρίς καθυστερήσεις και περιττή αλληλογραφία ∼ Ακυρώνει τα συμβόλαια άμεσα, ώστε να «πέφτουν οι ακυρώσεις τον ίδιο μήνα» και να αποφεύγονται λειτουργικά και γραφειοκρατικά κόστη ∼ Καταχωρεί τη ζημιά του πελάτη του, σε περίπτωση ατυχήματος ∼ Ανατρέχει στο αρχείο ζημιών του συστήματος ∼ Ενημερώνεται, ανά πάσα στιγμή, για την κατάσταση των ζημιών των πελατών του, καθότι το πολύπειρο προσωπικό της Μέριμνα Α.Ε. ανανεώνει το σύστημα έπειτα από κάθε επαφή με τον πελάτη, το συνεργείο ή/και την ασφαλιστική εταιρεία ∼ Ψηφιοποιεί δωρεάν τα προσωπικά του αρχεία και να τα κατηγοριοποιεί ανά πελάτη/υπόθεση, εισάγοντας στο σύστημα όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά ∼ Έχει τον κεντρικό έλεγχο των συμβολαίων ∼ Πληροφορείται για το ύψος της ζημιάς

Intercatering

O Σύλλογος «Ελπίδα» φιλοξενήθηκε στο Ble

τις 6 Ιουνίου 2011 στο BLE, στην παραλία του Αλίμου, φιλοξενήθηκε το μουσικό δείπνο «Τραγουδώντας για τα παιδιά της ΕΛΠΙΔΑΣ». Σε μία από τις πρώτες ζεστές καλοκαιρινές βραδιές, δίπλα στη θάλασσα και με τη μοναδική φωνή του Παναγιώτη Πετράκη, όλοι οι καλεσμένοι πέρασαν μαγευτικές στιγμές, πάντα με την επιμέλεια και τη μοναδική φροντίδα της Intercatering. Η Intercatering περιποιήθηκε και εξυπηρέτησε, με απόλυτη επιτυχία, τους σχεδόν 500 καλεσμένους στο 1ο barbeque party της καλοκαιρινής σεζόν. Ο σύλλογος «Ελπίδα» είναι γνωστός για το φιλανθρωπικό του σκοπό και όλοι οι καλεσμένοι του στην εκδήλωση αυτή έμειναν απόλυτα ικανοποιημένοι. Τα έσοδα από την εκδήλωση θα διατεθούν για τα λειτουργικά έξοδα της Ογκολογικής Μονάδας Παίδων.

Public

Νέo πρόγραμμα ανταλλαγής κινητών

α καταστήματα Public (www.public.gr) δημιουργούν νέα δεδομένα για το ελληνικό λιανεμπόριο με τη δημιουργία ενός νέου προγράμματος, που επιτρέπει στους καταναλωτές να ανταλλάξουν το παλιό τους κινητό, από όπου κι αν το έχουν αγοράσει, με ένα νέο ή με οποιοδήποτε από τα 500.000 προϊόντα που παρέχουν τα καταστήματα Public. Συγκεκριμένα το νέο πρόγραμμα, που φέρει το όνομα Trade ‘n’ Save, παρέχει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να δώσουν αξία στο παλιό τους κινητό (2 ετών παλαιότητας, με ημερομηνία από 1/01/2009), καθώς θα μπορούν να το ανταλλάξουν με ένα καινούριο, ίσης ή και μεγαλύτερης αξίας, απλά καταβάλλοντας το επιπλέον αντίτιμο, μειώνοντας έτσι το κόστος. Εναλλακτικά, οι ενδιαφερόμενοι έχουν την ευκαιρία να αντικαταστήσουν το παλιό τους κινητό με οποιοδήποτε προϊόν τεχνολογίας ή πολιτισμού επιθυμούν από μια «ατελείωτη» λίστα, που περιλαμβάνει περισσότερους από 500.000 κωδικούς προϊόντων (τεχνολογία, cd, dvd, games, βιβλία).

Interamerican

Aσφάλισε το προσωπικό της Atos Origin Hellas

ην Interamerican επέλεξε η Atos Origin Hellas S.A. για την ασφάλιση του ανθρώπινου δυναμικού της, εκτιμώντας την αξιοπιστία, αλλά και την πολυετή εμπειρία και τεχνογνωσία της εταιρείας στο χώρο των Ομαδικών Ασφαλίσεων. Το πρόγραμμα, διευρυμένο και προσαρμοσμένο στις υφιστάμενες ανάγκες του προσωπικού της Atos Origin, καλύπτει τους εργαζόμενους και τα εξαρτώμενα μέλη με παροχές ασφάλειας ζωής, μόνιμης ολικής και μερικής ανικανότητας από ασθένεια και από ατύχημα, καθώς και με παροχές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης. «Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, μια παροχή Ομαδικής Ασφάλισης από μια επιχείρηση στους ανθρώπους της εκτιμάται ιδιαίτερα ως στάση υπευθυνότητας και η Interamerican διαθέτει ευέλικτα και προσιτά προγράμματα στο μέτρο κάθε επιχείρησης», επισημαίνει ο Γ. Πλωμαρίτης, Διευθυντής Πωλήσεων Ομαδικών Ασφαλίσεων της εταιρείας. Η Atos Origin αποτελεί κορυφαία επιχείρηση υπηρεσιών τεχνολογίας και πληροφορικής με ετήσια έσοδα της τάξεως των 5 δισ. ευρώ και απασχολεί 48.000 άτομα σε περισσότερες από 25 χώρες σε όλο τον κόσμο. Με κύριο όγκο εργασιών βασισμένο στην Ευρώπη, παρουσιάζει μια ισχυρή αύξηση δραστηριοτήτων σε αναδυόμενες αγορές.

Colliers International

Έρευνα για την οικονομική κατάσταση της Ελλάδας

ύμφωνα με πρόσφατη έρευνα αγοράς της Colliers International, παρά την κατάσταση των δημόσιων οικονομικών της Ελλάδας και τη γενικότερη οικονομία της, η αγορά των ακινήτων συνεχίζει να βλέπει κάποια θετική δραστηριότητα. Ένας από τους βασικούς άξονες του σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης της ελληνικής κυβέρνησης είναι η χώρα να επικεντρωθεί στην αναδιάρθρωση του τουριστικού τομέα, εστιάζοντας στον τουρισμό καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους και πιο συνεπή έσοδα, απομακρύνοντας τον περιορισμό του κατά βάση τους καλοκαιρινούς μήνες μόνο. Ο στόχος είναι να τεθεί μια νέα γεωγραφική διάταξη της τουριστικής βιομηχανίας, που θα αναβαθμίζει το τουριστικό προϊόν και την έννοια των όμορφων παραθαλάσσιων περιοχών εκτός από τα ελληνικά νησιά. Περιοχές όπως η Μεσσηνία και η Αργολίδα στην Πελοπόννησο, μαζί με μια, μεγάλης κλίμακας, σωστά προγραμματισμένη τουριστική ανάπτυξη, παρέχουν αποδείξεις μετατροπής της οικονομικής βάσης τους, προκειμένου να καταστούν πρώτοι ταξιδιωτικοί προορισμοί, πολυτελείας. Μετά από πρόσφατη επίσκεψη, ο Διευθύνων Σύμβουλος ΕΜΕΑ της Colliers International, Chris McLernon παρατήρησε: «Είναι σαφές ότι, παρά τις καθημερινές αναταραχές σχετικά με τα κυρίαρχα προβλήματα χρέους στην Ελλάδα, μερικοί επενδυτές, με διεθνή πελατεία, εξακολουθούν να κοιτάνε μακροπρόθεσμα και να στηρίζουν την ικανότητα που έχουν τα ποιοτικά προϊόντα ακινήτων να υπερβαίνουν την τάση στη γενικότερη οικονομία. Είναι επιτακτική η ανάγκη να συνεχίσει η Ελλάδα να προσελκύει τέτοιες επενδύσεις, οι οποίες θα είναι ζωτικής σημασίας, αν η χώρα είναι να ξεπεράσει τα σημερινά της προβλήματα». Ένας άλλος τομέας στον οποίο η Colliers International πιστεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει, είναι ο τομέας των Logistics. Στο World Bank’s Logistics Performance Index 2010, η Ελλάδα κατείχε την 54η θέση – πολύ κακή βαθμολογία για μια ευρωπαϊκή χώρα. Αν πρόκειται η χώρα να αναπτύξει τον τομέα των Logistics, θα πρέπει να προσελκύσει τις αναγκαίες επενδύσεις σε έργα υποδομής, για να καταστεί ελκυστική προς τις παγκόσμιες επιχειρήσεις. Η δυνητική ανάπτυξη ενός νέου κέντρου Logistics στη βιομηχανική περιοχή του Θριασίου, σε συνδυασμό με μια προτεινόμενη σιδηροδρομική γραμμή, συνδέοντας το λιμάνι του Πειραιά, θα ήταν ένα καλό βήμα για την Ελλάδα για να ανέβει στις βαθμολογίες των Logistics. Και πάλι, η Colliers πιστεύει ότι αυτό αποτελεί άλλο ένα παράδειγμα όπου οι επενδύσεις θα πρέπει να προσελκύονται ενάντια στο φόντο των σκληρών περικοπών των δημοσίων δαπανών. Καθοριστικής σημασίας θα είναι η βοήθεια των εταίρων της ευρωζώνης προς την Ελλάδα στην παροχή εξωτερικών, προσιτών, επενδυτικών δανείων. Η Colliers ανέφερε, ωστόσο, ότι το «κλειδί» για να είναι η Ελλάδα σε θέση να προσελκύσει επενδύσεις κατά τα προσεχή χρόνια, θα ήταν μια απότομη βελτίωση στη διαθεσιμότητα και διαφάνεια των δεδομένων ακινήτων. Μεγάλοι διεθνείς επενδυτές απαιτούν αξιόπιστα στοιχεία ακίνητης περιουσίας, ώστε να κρίνουν τις επενδυτικές αποφάσεις ορθά. Επί του παρόντος, ένας βασικός παράγοντας εκτός από την τρέχουσα κρίση του χρέους, η συγκράτηση τέτοιων επενδύσεων συντελεί στην έλλειψη των εν λόγω δεδομένων στην ελληνική αγορά ακινήτων. ΧΡΗΜΑ 81

Χ δια ταύτα...

ι α τ ε ν ώ κ γ ο Δι α ί τ σ ι π ο ι ξ α ν η πολιτική α Το πρόβλημα της ρευστότητας παραμένει οξύ για την αγορά. 2 από τον

Γιάννη Βερμισσώ

α κεφάλαια κίνησης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εκτός του ότι είναι ανύπαρκτα, τείνουν να γίνουν «ουτοπία» για τους χιλιάδες επιχειρηματίες που αγωνιούν για την επιβίωσή τους. Την ίδια ώρα, η επιχειρηματικότητα παραμένει τραγικά «παγωμένη». Συνθήκες δύσκολες, που συντηρούνται εντείνοντας τα αδιέξοδα που ήδη έχουν δημιουργηθεί από την εξίσου δύσκολη, όπως περιγράφεται, κατάσταση της οικονομίας. Το χειρότερο όμως που παρατηρείται, χωρίς αμφιβολία, είναι η «κώφωση» που επιδεικνύεται, φθάνοντας, κατά κάποιες εκτιμήσεις, και στα όρια της πρόκλησης. Δε θα αξιολογήσουμε τα όσα συχνά προσάπτονται για τις πολιτικές πρακτικές και μιλούν για «έπαρση αυθεντίας», αλλά θα αναλύσουμε τα πραγματικά γεγονότα. Είναι καιρός τώρα, που οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων εισηγούνται, προτείνουν, απευθύνουν εκκλήσεις και γενικά αναζητούν «χείρα βοηθείας» από την κυβέρνηση, χωρίς όμως να βρίσκουν ανταπόκριση από τους κυβερνώντες. Ούτε καν μια απάντηση που να δείχνει ότι τουλάχιστον ακούνε, διαβάζουν, αξιολογούν αυτά που οι άνθρωποι της αγοράς αναφέρουν στα αναρίθμητα υπομνήματά τους. Και είναι άξιο απορίας το ότι ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει μηχανισμούς ενίσχυσης της ρευστότητας για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι ευρωπαίοι τεχνοκράτες και αξιωματούχοι επισημαίνουν την ανάγκη να δοθούν δάνεια από τις τράπεζες για να κινηθεί η αγορά, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν είναι σε

82 Ιούνιος 2011

θέση να δώσει άμεσα λύση στις ανάγκες ρευστότητας της αγοράς. Ούτε όμως και η κυβέρνηση δείχνει να κινείται προς την κατεύθυνση αυτή, έστω του διαλόγου με τις τράπεζες, στο πλαίσιο αναζήτησης κάποιας, ακόμη και ταπεινής, λύσης. Πάντως, οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων συνεχίζουν να επιμένουν ότι ως ελάχιστο δείγμα ανταπόκρισης στα αιτήματά τους θα ήταν να ξεκινήσει το πρόγραμμα ενίσχυσης της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων μέσω του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος. Έτσι, αφενός θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες ρευστότητας των μικρότερων επιχειρήσεων και αφετέρου δεν θα έχει την ίδια θλιβερή κατάληξη με αυτήν που είχαν τα παλαιότερα προγράμματα τέτοιου τύπου, που τελικώς απευθύνθηκαν σε περιπτώσεις επιχειρήσεων με 250 άτομα προσωπικό και άνω. Ωστόσο, πέραν αυτού του παραδείγματος, το πραγματικό γεγονός με την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας σε κεφάλαια έχει να κάνει με την παροχή λύσης που θα εξασφαλίζει την πρόσβαση των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση. Οποιαδήποτε άλλη τακτική, εξαγγελιών, προγραμμάτων, δράσεων και ενεργειών, που ποτέ ή σπανίως περνούν στις επιχειρήσεις και αξιοποιούνται από αυτές, μετατρέπεται σε μια απίστευτη θεωρία. Και αυτό όχι μόνο έχει κουράσει τους επιχειρηματίες, αλλά, όσο και να στεναχωρεί τους πασχίζοντες επί αυτών, διογκώνει επικίνδυνα την αναξιοπιστία της πολιτικής.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

αποκλειστικότητα

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

«Xρυσές» ευκαιρίες αναμένουν την είσοδο επενδυτών

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.373 / 06.2011 / € 6.00

Τράπεζες: Κίνδυνος από τους κερδοσκόπους του ηλεκτρονικού trading

τ.373 / 06.2011

ΑΓΟΡΑ ENEΡΓΕΙΑΣ Επενδυτικές προκλήσεις και μεγαλεπήβολα πρότζεκτ

Διονύσης Φιλιώτης Πρόεδρος ΣΦΕΕ