αποκλειστικότητα
ΧΡΗΜΑ
www.hrima.gr
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΧΡΗΜΑ
Στη δίνη της κρίσης τα μερίσματα των εισηγμένων
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.374 / 07-08.2011 / € 6.00
Η αστικοποίηση επιταχύνει την ψηφιοποίηση των συναλλαγών
τ.374 / 07-08.2011
ENERGY MONEY CONFERENCE 2011 Υπόσχεται ακόμα επενδύσεις η ενέργεια Ελευθέριος Φαίδρος Πρόεδρος ΣΜΕ
Ανεκμετάλλευτες οι δυνάμεις της μεταλλευτικής δραστηριότητας Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΜΕ, η μεταλλευτική δραστηριότητα καλύπτει αυτή τη στιγμή, είτε άμεσα είτε μέσω της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων της, το 2,5% του ελληνικού ΑΕΠ και μπορεί να φτάσει μέχρι και το 4%, αν υποστηριχθεί σωστά από την ελληνική πολιτεία
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ε-ΜAIL
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €
ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953
Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu
2 Γιάννης Βερμισσώ, Σύμβουλος Έκδοσης
ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΜΑΣ Ο απόηχος του μεσοπρόθεσμου προγράμματος είναι ακόμα αισθητός στην ελληνική αγορά, χωρίς καν ακόμα να έχουν περάσει στην πράξη και οι συνέπειες του εφαρμοστικού νόμου.
Ή
ταν σίγουρα μια δύσκολη συγκυρία, που αποτελεί την αρχή για την είσοδο της οικονομίας σε ένα ασφυκτικό τούνελ, που κανείς δε γνωρίζει πού οδηγεί. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η χώρα έχει εισέλθει σε διαδικασίες δύσκολες και κυρίως ασαφείς. Οι πολιτικοί υπεύθυνοι έχουν αναλάβει το βάρος της μεγάλης ευθύνης να οδηγήσουν την οικονομία σε μια διαφορετική εποχή, μέσα από μέτρα σκληρά, ίσως και άδικα, τα οποία όμως θα πρέπει να είναι αποτελεσματικά. Εδώ είναι και το μεγάλο στοίχημα. Δηλαδή θα πρέπει οι κυβερνώντες να αποφύγουν τη λήψη οποιωνδήποτε επιλογών – μέτρων που θα είναι επίπονα, θα έχουν πολιτικό κόστος, θα επιβαρύνουν την κοινωνία και τελικά δε θα αποδώσουν καρπούς. Διότι αν συμβεί αυτό και υποστούμε δεινά χωρίς κέρδος, τότε κάθε κόπος, κάθε μέτρο, ό,τι περιλαμβάνει ο εφαρμοστικός νόμος, ό,τι θα πληρώσει ο ελληνικός λαός θα πάνε όλα χαμένα και συνεπώς οι πολιτικές επιλογές θα αποδειχθούν λάθος.
Πρόκειται για ένα στοίχημα πολύ ακριβό για όλους και ιδιαίτερα για την πολιτική αξιοπιστία. Διακυβεύεται ακόμα και αυτή που έχει απομείνει. Μπορεί, βέβαια, οι Έλληνες να έχουν εθιστεί στην ευκαιριακή αντιμετώπιση των πολιτικά υπευθύνων, που μιλούν και πράττουν περιορισμένα στη χρονική στιγμή που αυτό συμβαίνει, ενώ την επομένη δικαιολογούν τη μη υλοποίηση αυτών που είχαν πει, λέγοντας ότι «ίσχυαν κάτω από τις συνθήκες του παρελθόντος». Αυτό σημαίνει ότι εύκολα μπορεί να ξεχάσουν και πάλι αυτά που τους «έταξαν» και τελικά δεν έγιναν. Υπάρχει όμως πλέον μια καθοριστική λεπτομέρεια: ότι η πρακτική αυτή των αθετημένων υποσχέσεων έχει τελειώσει. Δεν περνάει πια και δε συγχωρείται από κανένα.
Δεν υπάρχει ανοχή. Κάτω, λοιπόν, από αυτές τις συνθήκες, καλούνται να πορευθούν οι επιχειρήσεις και οι πολίτες. Οι νέοι κανόνες δεν είναι περιοριστικοί, είναι απλώς φυσιολογικοί. Και αυτό είναι που πρέπει να γίνει σαφές. Καλούμαστε, πλέον, να γίνουμε Ευρωπαίοι. Και περισσότερο αυτό αφορά τους πολιτικούς και τις επιχειρήσεις. Μετά θα ακολουθήσει και ο λαός…
ΧΡΗΜΑ τ.374, Ιούλιος - Αύγουστος 2011 4 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
ΕΝ ΑΡΧΗ...
62
Πειραιώς Wealth Management Επενδυτικά προϊόντα σε περιόδους κρίσης
Έρευνα Icap «Υποφέρουν» οι ισολογισμοί του ιδιωτικού τομέα
12 18
Σοφοκλέους Στη δίνη της κρίσης τα μερίσματα των εισηγμένων
Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα Ανασχεδιασμός που θα «απελευθερώσει» επενδύσεις 11 δισ. ευρώ
Εκπαιδευτική κατάρτιση-Μεταπτυχιακά «Κλειδί» για την επιβίωση επιχειρήσεων και στελεχών
30
Energy Money Conference 2011 Υπόσχεται ακόμα επενδύσεις η ενέργεια
6 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
64
56
περιεχόμενα τ.374/07-08.2011 49 ~ ΒΙΑΝΕΞ-MSD Νέα επιχειρηματική συμφωνία 68 ~ ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΪΙΑ Επενδύει εντός, αλλά στοχεύει εκτός ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
70 ~ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Κανάκης, Βαράγκης
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΜΕ, Ε. Φαίδρο η μεταλλευτική δραστηριότητα καλύπτει αυτή τη στιγμή, είτε άμεσα είτε μέσω της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων της, το 2,5% του ελληνικού ΑΕΠ και μπορεί να φτάσει μέχρι και το 4%, αν υποστηριχθεί σωστά από την ελληνική πολιτεία
72 ~ EUROMONEY Η αστικοποίηση επιταχύνει την ψηφιοποίηση των συναλλαγών
ΧΡΗΜΑ τεύχος Ιουλίου - Αυγούστου 2011
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΞΗ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Λίλιαν Μαργαρίτη margariti.l@ethosmedia.eu
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu
ΦΩΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ ΦΩΤΟ PRESS Hλίας Αναγνωστόπουλος
ΥΠΕΥΘΥΝΗ MARKETING Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu
ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu
Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu
Άντα Σεϊμανίδη seimanidi.a@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Χριστοφιλέας oikonomia28@yahoo.gr
ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu
ΔΙΟΡΘΩΣΗ Αμαλία Λούβαρη amalia.louvari@gmail.com
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ αποκλειστικότητα EUROMONEY
ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε. ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Αλοίμονος Α.Ε.
~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-
μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470
ΔΙΑΝΟΜΗ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648
~ Το τεύχος που κρατάτε στα
χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.
04 ~ Εν αρχή: Να γίνουν Eυρωπαίοι οι πολιτικοί μας 10 ~ Επικαιρότητα: Νέες επιβαρύνσεις από την αύξηση των επιτοκίων 61 ~ Έρευνα Eurobank: Προσωρινή η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας 74 ~ Στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών 76 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: Οι αγκυλώσεις της ανάπτυξης
50
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Ελευθέριος Φαίδρος Πρόεδρος ΣΜΕ Ανεκμετάλλευτες οι δυνάμεις της μεταλλευτικής δραστηριότητας ΧΡΗΜΑ 7
26
Ε.Ε. καλεί για «Σχέδιο Μάρσαλ»… Λεζάντα
‘Οσο κι αν φαίνεται οξύμωρο, τη μη χείρονα, τουλάχιστον, λύση στο πρόβλημα του ελληνικού χρέους έδωσαν τελικά οι Η.Π.Α. Όχι άμεσα βέβαια, αλλά έμμεσα, λόγω της κατεπείγουσας πλέον ανάγκης να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα του χρέους και ως ένα διεθνές πρόβλημα, λόγω του προβλήματος του χρέους που αντιμετωπίζει και η υπερδύναμη, για να μην καταρρεύσει πλέον η παγκόσμια οικονομία…
2 από την
Άντα Σεϊμανίδη
Το όλο κλίμα που είχε δημιουργηθεί και οι πιέσεις που ασκήθηκαν στην Άνγκελα Μέρκελ, και στους λοιπούς... αναποφάσιστους ηγέτες της Ευρωζώνης, επιτάχυναν αυτό που εδώ και πολύ καιρό έπρεπε να έχει γίνει, προς χάριν όχι μόνο της ελληνικής και της ευρωπαϊκής, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας: το είπε, άλλωστε, και ο Νομπελίστας Στίγκλιτζ, κατά τη διάρκεια της πολύ πρόσφατης ομιλίας του στην Αθήνα: «λέω στους Ευρωπαίους πολιτικούς να προσέξουν το ελληνικό θέμα, να θυμηθούν τι πάθαμε εμείς με τη Lehman και να σκεφτούν ότι, σήμερα, ένας στους επτά Αμερικανούς επιβιώνουν μέσω συσσιτίου…». Δεν πάει άλλο… Εκεί λοιπόν που δεν πήγαινε άλλο, οι κύριοι της Ευρωζώνης κατέληξαν σε μια λύση για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Δε θα τη σχολιάσουμε - γιατί έχει ήδη σχολιαστεί - παρά μόνον στο κάλεσμα της Ε.Ε. για μια ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης και επενδύσεων στην Ελλάδα. Για επανασχεδιασμό των Διαρθρωτικών Ταμείων, με έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, μέσα από ένα ευρωπαϊκό «Σχέδιο Μάρσαλ». Τα κράτη-μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκαν ότι θα κινητοποιήσουν όλους τους πόρους που είναι απαραίτητοι για την παροχή εξαιρετικής τεχνικής συνδρομής για να βοηθηθεί η Ελλάδα και να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις της.
17 09
Όμως με τηΛεζάντα μίζερη αντιμετώπιση που προηγήθηκε, με την ανασφάλεια που δημιουργήθηκε, λόγω της πολύμηνης απουσίας ξεκάθαρων αποφάσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ζημιά που προκλήθηκε στην ελληνική οικονομία και επιχειρηματικότητα είναι τεράστια. Και είναι πολύ σωστή η φράση που επέλεξε, τις προάλλες, ο υπουργός Ανάπτυξης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, επισκεπτόμενος τη Γερμανία, προκειμένου να περιγράψει τη σημερινή της κατάσταση: «η ελληνική οικονομία αργοπεθαίνει», είπε ο υπουργός για να προσθέσει ότι, χωρίς τελική λύση, δεν μπορεί να γίνει τίποτα στο θέμα της ανάπτυξης». Τώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες αντιμετώπισαν, δια της ατόπου απαγωγής, το πραγματικό πρόβλημα, με πιο ριζικές λύσεις, μένει να δούμε πώς θα υλοποιηθεί η φιλόδοξη δέσμευση περί «Σχεδίου Μάρσαλ». Λεζάντα
Η βοήθεια Γιούνκερ Να πούμε πάντως, ότι για την πρωτοβουλία της αναπτυξιακής υποστήριξης της Ελλάδας, εργάστηκε σκληρά ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, επιμένοντας με πυγμή στην προσωρινή άρση της υποχρέωσης καταβολής από την Ελλάδα της εθνικής συμμετοχής της στα συγχρηματοδοτούμενα κοινοτικά προγράμματα. Την ίδια ώρα, η Κομισιόν δημιουργεί ειδική ομάδα εργασίας, με αντικείμενο την παροχή τεχνικής βοήθειας για να αυξηθεί η απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων από τη χώρα μας.
06
Προφανώς, θα πρέπει να γίνουν πολλές ακόμα. Ας ευχηθούμε να μην καθυστερήσουν, γιατί τα κονδύλια θα κινδυνεύσουν να μη βρουν αποδέκτες στον καταταλαιπωρημένο επιχειρηματικό πληθυσμό της χώρας μας…
Λεζάντα
οδός ανάπτυξης... 82 Λεζάντα
8 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
Χ άρθρο
MArFIN POPulAr BANk
INTErNATIONAl WEAlTH MANAgEMENT
Σ
το Private Banking της Marfin Popular Bank, τα τελευταία 3 χρόνια, οι εργασίες Στην παρούσα περίοδο στις αγορές αυτές, οι πεμας, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, λάτες βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε φάση δησυνοδεύτηκαν από σημαντικές επιτυχίες αύξησης μιουργίας πλούτου. Το γεγονός αυτό, δημιουργεί μεγεθών και μεριδίων αγοράς, καθώς και διακρίσημαντικές ευκαιρίες, αφού η υποστήριξη των σεις από διεθνείς οίκους και περιοδικά, με κορυπαραπάνω πελατών -οι οποίοι αποτελούν και την φαία την κατάκτηση του βραβείου καλύτερου πρώτη γενιά δημιουργίας πλούτου στις συγκεPrivate Banking στην Ελλάδα για το 2011, από το κριμένες αγορές- θα δημιουργήσει πολύ ισχυπεριοδικό Euromoney. Στις δύσκολες συγκυρίες ρούς δεσμούς για το μέλλον. Για την υλοποίηση που δημιούργησαν η παγκόσμια πιστωτική κρίση του συγκεκριμένου εγχειρήματος αξιοποιούμε 2 το 2008 και η ελληνική κρίση χρέους που ξεκίνησε τους πιο έμπειρους και πιο ικανούς ανθρώπους από τον Δανιήλ Μαναήλογλου, το 2009, κυρίαρχο μέλημά μας ήταν η ειλικρινής της υφιστάμενης οργάνωσής μας σε Κύπρο, ΛονMarfin Popular Bank, και υπεύθυνη ενημέρωση του πελάτη και η δημι- Group Wealth Management Director δίνο και Ελλάδα. Εκείνοι, ηγούνται τοπικών ουργία επιλογών για κάθε του ανάγκη. Η στρατηομάδων στελεχών στις χώρες που επεκτείνουμε γική αυτή σε συνδυασμό με την ισχυρή κεφαλαιακή βάση της τις εργασίες, αναπτύσσουν την απαιτούμενη υποδομή, εκπαιΤράπεζάς μας, η οποία λειτουργεί αυτόνομα και χωρίς καμία συμμε- δεύουν στελέχη και καλλιεργούν επαφές και σχέσεις με πελάτες. τοχή σε προγράμματα κρατικής ενίσχυσης κεφαλαίων και ρευστότητας, έθεσε τις βάσεις της επιτυχημένης μας πορείας. Οι αγορές στις οποίες αρχίζουμε να δραστηριοποιούμαστε, είναι νέες στις συγκεκριμένες υπηρεσίες και έχουν σημαντικό περιθώριο Το νέο εγχείρημα, που έχει ξεκινήσει εδώ και περίπου 6 μήνες, είναι ανάπτυξης. Θεωρούμε πως η συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης, με κέντρο το Λον- η απολύτως κατάλληλη και πιστεύουμε πως ο ρυθμός αύξησης των δίνο και την Κύπρο, στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που έχει πα- εργασιών μας θα είναι ραγδαίος και σύμφωνος με το επιχειρημαρουσία η Τράπεζα και συγκεκριμένα στη Ρωσία, την Ουκρανία, τη τικό σχέδιο που έχουμε καταρτίσει. Στόχος μας είναι να ανταγωνιΡουμανία και τη Σερβία. Στις χώρες αυτές οι υπηρεσίες Private Ban- στούμε τους μεγάλους παίκτες των αγορών αυτών και να king πρωτοεμφανίστηκαν τα τελευταία 10 χρόνια με τη μορφή της διεκδικήσουμε μερίδια (αγοράς). Η τεχνογνωσία, η εξειδίκευση VIP εξυπηρέτησης, χωρίς όμως την ταυτότητα της διαχείρισης περι- και η υποδομή του Ομίλου μας στo Private Banking, μας επιτρέπει ουσίας (Wealth Management). Ο εμπλουτισμός των υπηρεσιών και να ανταγωνιζόμαστε, ευθέως, τους μεγάλους, ισχυρούς και παραπροϊόντων και η ζήτηση για υπηρεσίες Wealth Management ουσια- δοσιακούς ξένους οίκους, προσφέροντας υπηρεσίες και προϊόντα υψηλού επιπέδου. Χ στικά, τώρα, κάνουν την εμφάνισή τους στις συγκεκριμένες αγορές. ΧΡΗΜΑ 9
Χ
επικαιρότητα
ΕΒΑΛΝΤ ΝΟΒΟΤΝΙ
ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΑΥΣΤΡΙΑΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Σταθεροποιητικά για τις αγορές τα stress test «Η επίδραση των αποτελεσμάτων των stress test θα είναι σταθεροποιητική στις αγορές, εάν οι τελευταίες αντιδράσουν ορθολογικά. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές, όπως δυστυχώς γνωρίζουμε, δεν αντιδρούν πάντα ορθολογικά. Αν το κάνουν, τότε το “τεστ κόπωσης” θα οδηγήσει σε κατευνασμό των αγορών».
ΠΟΛ ΤΟΜΣΕΝ
ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ Δ.Ν.Τ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στην «κόψη του ξυραφιού» το ελληνικό χρέος «Το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο, όμως βρίσκεται, όπως λέμε, στην “κόψη του ξυραφιού”. Οι πολιτικές πρέπει να εφαρμόζονται βάσει σχεδίου, γιατί σε αντίθετη περίπτωση η βιωσιμότητα του χρέους θα τεθεί σε αμφιβολία. Το πρόγραμμα δεν πρόκειται να αποδώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα χωρίς πραγματική ενίσχυση των δομικών μεταρρυθμίσεων στο δημόσιο τομέα, για τη διασφάλιση περαιτέρω μείωσης του ελλείμματος, και χωρίς επιπλέον μεταρρυθμίσεις για την επίτευξη οικονομικής ανάκαμψης τον επόμενο χρόνο»
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΚΗΤΗΣ ΤΤΕ
Να συνεχίσουμε πιο εντατικά «Τα αποτελέσματα της άσκησης είναι ενθαρρυντικά όσον αφορά την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών μας, οι οποίες, ακολουθώντας και τις προτροπές της Τράπεζας της Ελλάδος, προχώρησαν σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και δρομολόγησαν επιχειρηματικές κινήσεις, με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση της θέσης τους, παρά τις δυσκολίες του περιβάλλοντος. Οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική οικονομία επιβάλλουν όχι απλώς συνέχιση, αλλά ένταση των προσπαθειών. Η Τράπεζα της Ελλάδος θα συνεχίσει να ενθαρρύνει τις τράπεζες προς την κατεύθυνση αυτή».
ΟΛΙ ΡΕΝ
ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ
Η επαναγορά του χρέους είναι μία επιλογή «Έχουν πέσει στο τραπέζι επιλογές που δραστηριοποιούν και τους ιδιώτες. Πρέπει, όμως, να είμαστε βέβαιοι ότι οι τρόποι και μέθοδοι που θα υιοθετηθούν δε θα προκαλέσουν κάποια αρνητική αντίδραση. Η επαναγορά του ελληνικού χρέους είναι μία επιλογή και στηρίζεται από τη διεθνή τραπεζική κοινότητα που εκπροσωπείται από το International Institute of Finance. Αλλά υπάρχουν και άλλες δυνατότητες. Κανείς, δυστυχώς, δεν διαθέτει “μαγικό ραβδί”. Κάθε επιλογή έχει τα υπέρ και τα κατά της και αυτό εξηγεί για ποιο λόγο η συζήτηση είναι τόσο έντονη. Αλλά θα καταφέρουμε να φτάσουμε σε λύση». 10 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
ΝΕΕΣ
ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ
Σ
α να μην έφθαναν όλα όσα συμβαίνουν στην ελληνική οικονομία, ήλθαν και τα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Νέες επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις και ακριβότερα δάνεια σηματοδότησε η δεύτερη αύξηση - μέσα στο 2011 - του βασικού επιτοκίου από την Ε.Κ.Τ. κατά 0,25%. Και δεν είναι μόνο αυτό. Οι φόβοι γίνονται εντονότεροι, καθώς οι εκτιμήσεις των ειδικών μιλούν για μία ακόμη, αντίστοιχου επιπέδου, αύξηση μέχρι το τέλος του χρόνου, η οποία θα εκτινάξει το βασικό επιτόκιο κοντά στο 1,75%. Το ενδεχόμενο, μάλιστα, να ανέβει σε υψηλότερα επίπεδα είναι ανοικτό. Την ίδια ώρα οι πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες αυξάνονται συνεχώς, φέρουν τον παγκόσμιο πληθωρισμό να διαμορφώνεται το 2011 στο 4%, προκαλώντας, κι αυτός με τη σειρά του, απρόβλεπτες επιπτώσεις. Ταυτόχρονα με την αύξηση του επιτοκίου της Ε.Κ.Τ. στο 1,50% - στα υψηλότερα επίπεδα των δύο τελευταίων ετών - κινείται ο παρεμβατικός διατραπεζικός δείκτης Euribor τριμήνου, που ξεπέρασε το 1,58%, επιβαρύνοντας σημαντικά τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, διαμορφώνοντας το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων υψηλότερα του 12% και των επιχειρηματικών πολύ ακριβότερα του 6%. Ο ιδιωτικός δανεισμός στην Ελλάδα το Μάιο του 2011 διαμορφώθηκε σε 253,19 δισ. ευρώ, εκ των οποίων οι επιχειρήσεις έχουν δανειστεί 120,93 δισ. ευρώ, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ατομικές εταιρείες 16,03 δισ. ευρώ και τέλος τα νοικοκυριά 116,23 δισ. ευρώ. Αναλυτικότερα, από το σύνολο των επιχειρηματικών δανείων, το εμπόριο έχει δανειστεί τα περισσότερα, φτάνοντας τα 25,27 δισ. ευρώ, ενώ ακολουθούν η βιομηχανία με 24,92 δισ., η ναυτιλία με 16,94 δισ., οι ελεύθεροι επαγγελματίες με 16,03 δισ., οι κατασκευές με 11,28 δισ., ο τουρισμός με 7,18 δισ., τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με 6,0 δισ., οι επιχειρήσεις ενέργειας με 5,47 δισ., η γεωργία με 2,08 δισ. και οι υπόλοιπες δραστηριότητες με περίπου 21,80 δισ. ευρώ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΓΚΡΙΩΤΗΣ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
Ευθύνη των τραπεζών η μη μείωση των διοδίων «Δεν έχει γίνει πράξη η μείωση των διοδίων, γιατί οι τράπεζες θεωρούν ότι τα έργα δεν είναι βιώσιμα. Η ευθύνη είναι στην πλευρά των τραπεζών. Εμείς διαφωνούμε με αυτή την εκτίμηση. Τους καλούμε να ξεκινήσουν την επαναχρηματοδότηση, ώστε να ολοκληρωθούν τα έργα και φυσικά να μειωθούν ταυτόχρονα και τα διόδια».
Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία, υπολογίζεται από τους αρμόδιους επιχειρηματικούς φορείς, ότι κάθε αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 0,25% θα επιβαρύνει μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις με 342 εκατ. ευρώ, ενώ η ετήσια αύξηση, μέχρι σήμερα, δημιουργεί μία επιπλέον επιβάρυνση κατά 685 εκατ. ευρώ. Εάν επιβεβαιωθεί το «κακό» σενάριο μίας ακόμη αύξησης του επιτοκίου κατά 0,25% εντός του 2011, τότε η επιβάρυνση θα τριπλασιαστεί, αγγίζοντας το 1 δισ. ευρώ. Παράλληλα, η δανειακή επιβάρυνση των νοικοκυριών υπολογίζεται αρχικά στα 581 εκατ. ευρώ και στην περίπτωση του εκτιμώμενου σεναρίου, η ετήσια επιβάρυνση θα φτάσει συνολικά τα 872 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, θα δημιουργηθεί αντίστοιχη μείωση της σημερινής «αναιμικής» κατανάλωσης. Το νέο αυτό πλήγμα στην αγορά σηματοδοτεί μια νέα εποχή ακριβότερου χρήματος. Την επιβάρυνση των εξαντλημένων επιχειρήσεων και τη μείωση της κατανάλωσης, λόγω της αύξησης των δόσεων των νοικοκυριών, έρχεται να συμπληρώσει η επιδείνωση της ήδη τραγικής κατάστασης έλλειψης ρευστότητας, αφού οι χορηγήσεις νέων δανείων, εκτός από σπάνιες, θα είναι κατά πολύ ακριβότερες. Από την πλευρά των ελληνικών τραπεζών, έντονη ανησυχία προκαλεί η αύξηση του επιτοκίου, αφού στα 2/3 των ιδιωτικών δανείων που εξοφλούνται με κυμαινόμενο επιτόκιο, είναι αναμενόμενο ότι θα προκληθεί μεγαλύτερη ασυνέπεια μη εξυπηρετούμενων δανείων. Κατά συνέπεια, η αύξηση των επισφαλειών των τραπεζών θα ξεπεράσει τα 31 δισ. και το 12% των μέχρι σήμερα προβλέψεων. Αναλυτικά, τα στεγαστικά δάνεια ανέρχονται στα 79,8 δισ. ευρώ, τα καταναλωτικά στα 33,8 δισ. ευρώ και τα λοιπά σε 2,6 δισ. ευρώ. Εξίσου αρνητικές θα είναι οι συνέπειες αναφορικά με τις δανειακές ανάγκες της χώρας μας για την περίοδο 2011-2015, υπολογίζοντας ότι τα τοκοχρεολύσια εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους φθάνουν την επόμενη πενταετία τα 231 δισ. ευρώ, συμπεραίνοντας έτσι ότι τα νούμερα «καίνε» πολύ περισσότερο από αυτά του ιδιωτικού δανεισμού. Η επιβάρυνση του ελληνικού δημοσίου από την υφιστάμενη αύξηση 0,25% του επιτοκίου δανεισμού, ξεπερνά το 1 δισ. ετησίως, ενώ η μέχρι σήμερα αύξηση κατά 0,50% για το 2011 μεταφράζεται σε 2 δισ., εξανεμίζοντας μέσα στην επόμενη διετία τη μείωση του επιτοκίου των 110 δισ. κατά 100 μονάδες βάσης. Με αυτά τα δεδομένα, οι εκπρόσωποι του μεγαλύτερου έλληνα εργοδότη, που είναι οι εμπορικές επιχειρήσεις, δηλώνουν ότι η επιχειρηματικότητα αναμφισβήτητα διανύει τη δυσκολότερη περίοδο της μακράς ιστορίας της και, εκτός από τη νέα αύξηση των ευρωεπιτοκίων, τη μείωση της κατανάλωσης και την έλλειψη ρευστότητας, πλήττεται ακόμη περισσότερο από τις συνεχείς συζητήσεις και τα εφιαλτικά σενάρια περί ελεγχόμενης πτώχευσης, επιλεκτικής αναδιάρθρωσης, οικειοθελούς επιμήκυνσης και όποιες άλλες παραλλαγές τους, που διαμορφώνουν το χειρότερο δυνατό κλίμα στην ελληνική αγορά.
ΑΝΓΚΕΛΑ ΜΕΡΚΕΛ
ΓΕΡΜΑΝΙΔΑ ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΟΣ
Να αποτρέψουμε τη χρεοκοπία με κάθε μέσο «Προσπαθούμε με κάθε μέσο να αποτρέψουμε μια χρεοκοπία. Αλλά το δηλώνω πολύ καθαρά: μια συνεργασία με τους ιδιώτες επενδυτές αποδεικνύει ότι στην Ελλάδα έχουμε ένα μοναδικό πρόβλημα, εξαιτίας του πολύ-πολύ υψηλού χρέους. Θεωρώ ότι, μεσοπρόθεσμα, είναι σημαντικό για την Ευρώπη να έχει έναν οίκο αξιολόγησης».
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Ευνοϊκά για την Ελλάδα τα stress test «Τα αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής δοκιμασίας αντοχής του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, υπό ακραίες θεωρητικές υποθέσεις και καταστάσεις, είναι ιδιαίτερα ευνοϊκά για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Οι πέντε τράπεζές μας είναι καθαρά πάνω από το όριο ή δίπλα στο όριο με διαφορά εκατοστού. Όλα δε αυτά τα στοιχεία είναι στοιχεία που έχουν “παγώσει” τον Απρίλιο του 2011, στο μεταξύ όμως έχουν ληφθεί μέτρα, τα οποία καταγράφονται στην έκθεση, λαμβάνονται υπόψη, συγκροτούν τη δεύτερη τελική στήλη κι εκεί όλες οι τράπεζες, με εξαίρεση μία, είναι πάνω από το όριο. Αυτή δε η μία κρατική τράπεζα – η Αγροτική - βρίσκεται σε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, σε πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης και λαμβάνονται μέτρα και για τη δική της κεφαλαιακή ενίσχυση, η οποία θα ξεπεράσει έτσι το όριο που θέτει το πανευρωπαϊκό τεστ».
ΜΠΕΝ ΜΠΕΡΝΑΝΚΕ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ FED
Δεν είμαστε έτοιμοι για δράση «Δεν είμαστε έτοιμοι, σε αυτό το σημείο, να αναλάβουμε περαιτέρω δράση. Σήμερα η οικονομική κατάσταση είναι διαφορετική απ’ ό,τι ήταν τον Αύγουστο του 2010, όταν η κεντρική τράπεζα ξεκίνησε το διάλογο για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων συνολικού ύψους 600 δισ. δολ. Εκείνη την περίοδο ο πληθωρισμός υποχωρούσε, η ανεργία σημείωνε άνοδο και η οικονομική ανάκαμψη εμφανιζόταν να χάνει έδαφος. Σήμερα η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Δεν είμαστε σίγουροι για τις βραχυπρόθεσμες εξελίξεις στην οικονομία. Θα θέλαμε να δούμε αν η οικονομία επιβεβαιώσει τις προβλέψεις μας και επανέλθει σε ανοδική τροχιά. Η αθέτηση πληρωμών από το αμερικανικό δημόσιο, στην περίπτωση που δεν εγκριθεί από το Κογκρέσο η αύξηση του ανώτατου ορίου δανεισμού των Η.Π.Α., θα ήταν καταστροφική για την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΒΕΑ
Άστοχες οι δηλώσεις για επιλεκτική χρεοκοπία «Χωρίς καμία πρόθεση υποβάθμισης των διαχρονικών ευθυνών των κυβερνήσεων των τελευταίων 30 χρόνων για τη σημερινή κατάσταση της οικονομίας, είναι αναμφίβολο ότι έχουν προκαλέσει σημαντική ζημιά οι τελευταίες “άστοχες” επίσημες δηλώσεις, αρχικά του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών, περί επιλεκτικής χρεοκοπίας, και στη συνέχεια του ίδιου του Πρωθυπουργού περί μερικής αδυναμίας πληρωμών, στη γερμανική έκδοση των Financial Times. Για τον απλό Έλληνα πολίτη, τον αποταμιευτή, τον επιχειρηματία, οι όροι “επιλεκτική χρεοκοπία” και “selective default” εκφράζουν την ίδια, ακριβώς, κατάσταση: άρνηση ή αδυναμία πληρωμής κάποιων υποχρεώσεων, για κάποιο χρονικό διάστημα». ΧΡΗΜΑ 11
Χ προτάσεις αγοράς
ΣΤΗ ΔΙΝΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΤΑ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ 12 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
✒ από τη Λίλιαν Μαργαρίτη
Συρρίκνωση εμφανίζουν τα μερίσματα των εισηγμένων εταιρειών για τη χρήση του 2010, καθώς, εν μέσω της οικονομικής κρίσης, ολοένα και λιγότερες επιχειρήσεις έχουν πλέον τη δυνατότητα να διανέμουν κέρδη στους μετόχους τους και αυτό με το σταγονόμετρο.
Π
λήθος εκθέσεων εγχώριων και ξένων αναλυτών έχουν δημοσιοποιηθεί το τελευταίο διάστημα, με αφορμή την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου του 2011 των εισηγμένων εταιρειών. Διεθνείς οίκοι αξιολόγησης και ελληνικές χρηματιστηριακές διατυπώνουν τις νέες εκτιμήσεις τους για τις τιμές - στόχους κυρίως των εταιρειών υψηλής κεφαλαιοποίησης, αλλά και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, ενώ για τις περισσότερες από αυτές χαμηλώνουν τον πήχη των προσδοκιών όσον αφορά τη δίκαιη τιμή των μετοχών τους. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές των μετοχών στο Χρηματιστήριο Αθηνών έχουν δεχθεί έντονες πιέσεις, υποχωρώντας σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα από τις αρχές του έτους, ακόμη και οι χαμηλότεροι στόχοι που θέτουν οι αναλυτές βρίσκονται για τις περισσότερες από αυτές υψηλότερα από τα τρέχοντα επίπεδα. Σε σύνολο 265 εισηγμένων, μόλις 50 εταιρείες έχουν ανακοινώσει ότι θα καταβάλουν μέρισμα για τη χρήση του 2010 ή επιστροφή κεφαλαίου, έναντι των 85 που έδωσαν μέρισμα πέρσι. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι το 2007 είχαν διανείμει μέρισμα περίπου 180 εταιρείες του Χ.Α., τότε φαίνεται ξεκάθαρα το μέγεθος της κρίσης που μαστίζει τις ελληνικές εισηγμένες. Σύμφωνα με τον κ. Νίκο Χριστοδούλου, υπεύθυνο του Τμήματος Ανάλυσης της Merit Χρηματιστηριακής, οι προσδοκίες για τα μερίσματα είναι φέτος περιορισμένες, καθώς το συνολικό ποσό
που θα διανεμηθεί στους μετόχους για τη χρήση του 2010 εκτιμάται ότι θα κυμανθεί κοντά στο 1,4 δισ. ευρώ - συμπεριλαμβανομένων και των επιστροφών κεφαλαίου έναντι του 1,9 δισ. ευρώ που ήταν πέρσι. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στα μεγέθη των εταιρειών ήταν ολέθριες, με μεγάλο αριθμό από αυτές να εμφανίζει ζημίες το 2010. Παράλληλα, η έκτακτη εισφορά που καλούνται να πληρώσουν και το 2011 οι επιχειρήσεις, περιορίζει περαιτέρω τη δυνατότητα καταβολής μερίσματος. Οι «χρυσές» εποχές, κατά τις οποίες η μερισματική απόδοση των εισηγμένων αποτελούσε βασικό κριτήριο για τη χάραξη επενδυτικής στρατηγικής, έχουν παρέλθει, ενώ ακόμη και οι εταιρείες που παραδοσιακά διένειμαν υψηλά μερίσματα, ακολουθούν πλέον πιο φειδωλή μερισματική πολιτική, επιλέγοντας να διατηρήσουν όσο το δυνατό μεγαλύτερη ρευστότητα, λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας που διανύουμε.
ΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ Το μεγαλύτερο μέρισμα για τη χρήση του 2010, ύψους 6,32 ευρώ, θα διανείμει ο Καρέλιας, υψηλότερο μάλιστα από το 2009, που είχε δώσει 4,48 ευρώ. Σημειώνεται ότι το καταβλητέο, μετά την παρακράτηση του φόρου 21%, ποσό μερίσματος ανά μετοχή θα διαμορφωθεί σε 5 ευρώ. Από εκεί και πέρα, η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε μέρισμα 1,976 ευρώ ανά μετοχή για το 2010 - μετά την παρακράτηση φόρου, διαμορφώνεται σε 1,5610 ευρώ - έναντι 2,40 ευρώ που είχε καταβάλει τόσο το 2009 όσο και το 2008. Ο ΟΠΑΠ ανακοίνωσε μέρισμα 0,957 ευρώ, ενώ είχε δώσει και προμέρισμα 0,46 ευρώ, έναντι μερίσματος 1,1 ευρώ και προμερίσματος 0,65 ευρώ το 2009. Μετά την παρακράτηση του φόρου, το μέρισμα ανέρχεται σε 0,7566 ευρώ ανά μετοχή. Η ΔΕΗ, που επανέκαμψε πέρσι, δίνοντας για τη χρήση του 2009 μέρισμα 1 ευρώ, φέτος ανακοίνωσε διανομή μερί-
☛
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΗΤΑΝ ΟΛΕΘΡΙΕΣ, ΜΕ ΜΕΓΑΛΟ ΑΡΙΘΜΟ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΝΑ ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ ΖΗΜΙΕΣ ΤΟ 2010. ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ, Η ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΙΣΦΟΡΑ ΠΟΥ ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΚΑΙ ΤΟ 2011 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΙ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ ΧΡΗΜΑ 13
Χ προτάσεις αγοράς ~ Στη δίνη της κρίσης τα μερίσματα των εισηγμένων
σματος 0,78 ευρώ. Το καθαρό, πληρωτέο στους δικαιούχους, ποσό, μετά την παρακράτηση του φόρου 21%, ανέρχεται σε 0,6241 ευρώ ανά μετοχή. Στις εταιρείες που παραδοσιακά έδιναν υψηλά μερίσματα περιλαμβάνονται και αυτές του κλάδου διύλισης. Ειδικότερα, η «Μότορ Όιλ» θα δώσει για το 2010 μέρισμα 0,25 ευρώ και επιστροφή κεφαλαίου επίσης 0,25 ευρώ, ενώ το 2009 είχε διανείμει μέρισμα 0,70 ευρώ και το 2008 0,60 ευρώ. Τα «Ελληνικά Πετρέλαια» δίνουν συνολικό μέρισμα ύψους 0,45 ευρώ - καταβλήθηκε προμέρισμα της χρήσης του 2010 ύψους 0,15 ευρώ, χωρίς παρακράτηση φόρου και το υπόλοιπο μικτό (προ φόρων) μέρισμα χρήσης 2010 ανέρχεται σε 0,30 ευρώ ανά μετοχή - διατηρώντας την ίδια μερισματική πολιτική με πέρσι. Όσον αφορά τον ΟΤΕ, ανακοίνωσε μέρισμα 0,1179 ευρώ για το 2010 έναντι μερίσματος 0,19 ευρώ κατά την προηγούμενη χρήση. Σημειώνεται ότι το καθαρό προς είσπραξη ποσό, που καταβάλλεται στους μετόχους, ανέρχεται σε 0,093141 ευρώ ανά μετοχή. Μέρισμα 0,53 ευρώ ανά μετοχή έδωσε η «Eurobank Properties» για το 2010, έναντι 0,55 ευρώ το 2009 και 0,520 ευρώ το 2008. Υψηλό μέρισμα 1,25 ευρώ ανακοίνωσε η εταιρεία «Mermeren Kombinat AD Prilep», ενώ μετά την παρακράτηση φόρου διαμορφώνεται σε 1,0556 ευρώ. Στην καταβολή μερίσματος ύψους 0,076 ευρώ ανά μετοχή για τη χρήση του 2010, καθώς επίσης και στη διανομή φορολογηθέντων ειδικών αποθεματικών 0,1024 ευρώ ανά μετοχή, προχώρησε η εταιρεία «Τιτάν». Διευκρινίζεται ότι για το συνολικό μέρισμα
14 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
0,0806 ευρώ ανά μετοχή, και μετά την παρακράτηση φόρου 21%, ήτοι ποσού 0,0169 ευρώ ανά μετοχή, οι μέτοχοι έλαβαν καθαρό ποσό 0,0637 ευρώ ανά μετοχή. Σημειώνεται ότι για τη χρήση του 2009 η «Τιτάν» είχε καταβάλει μέρισμα ύψους 0,187 ευρώ ανά μετοχή. Αυξημένο μέρισμα σε σχέση με πέρσι έδωσε η «Μέτκα». Συγκεκριμένα, διένειμε ποσό 0,48 ευρώ ανά μετοχή – με το καθαρό, μετά την παρακράτηση φόρου 21%, να ανέρχεται σε 0,3792 ευρώ - έναντι μερίσματος 0,20 ευρώ που έδωσε για τη χρήση του 2009. ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΑΚΟΜΗ Αλλαγή πολιτικής για την ΕΧΑΕ, που αποφάσισε διανομή μερίσματος 0,15 ευρώ και παράλληλα επιστροφή κεφαλαίου 0,10 ευρώ για τη χρήση του 2010, έναντι μερίσματος 0,22 ευρώ που είχε διανείμει για το 2009. Η ΕΥΔΑΠ ανακοίνωσε μέρισμα 0,04 ευρώ, έναντι 0,02 ευρώ πέρσι, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το μέρισμα της EYAΘ αναμένεται να διαμορφωθεί το λιγότερο σε 0,12 ευρώ, καθώς η προγραμματισμένη για τις 30 Ιουνίου 2011 γενική συνέλευση της εταιρείας αναβλήθηκε. Στις ευχάριστες εκπλήξεις περιλαμβάνεται η περίπτωση του ΟΛΠ, που ενώ δεν είχε διανείμει μέρισμα για το 2009, αποφάσισε για το 2010 να δώσει μέρισμα 0,02 ευρώ ανά μετοχή. Επίσης, ο ΟΛΘ διένειμε για το 2010 αυξημένο μέρισμα 0,21 ευρώ ανά μετοχή, έναντι 0,15 ευρώ που είχε δώσει την προηγούμενη χρήση. Χωρίς αλλαγές η μερισματική πολιτική που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Πίστη, καθώς και φέτος ανακοίνωσε διανομή μερίσματος
0,04 ευρώ ανά μετοχή, ποσό ίδιο με το περσινό. Ελαφρώς αυξημένο ήταν το μέρισμα που έδωσε για το 2010 η «Ζάμπα», που ανήλθε σε 0,25 ευρώ, έναντι 0,23 ευρώ πέρσι. Η «Πλαστικά Θράκης» έδωσε μέρισμα 0,036 ευρώ ανά μετοχή, έναντι 0,33 ευρώ το 2009. Επίσης, η εταιρεία «Ικτίνος» ανακοίνωσε για το 2010 μέρισμα ύψους 0,05 ευρώ ανά μετοχή, έναντι 0,02 ευρώ το 2009. Αμετάβλητο, στα 0,040 ευρώ, παρέμεινε το μέρισμα της «Άβαξ», ωστόσο, φέτος το καθαρό ποσό που πήραν οι μέτοχοι είναι μικρότερο, λόγω της αύξησης του φόρου παρακράτησης στο 21%. Χαμηλά μεν, αλλά στα περσινά επίπεδα, διαμορφώθηκε το μέρισμα της «Καραμολέγκος», στο 0,01 ευρώ από 0,09 ευρώ το 2009, αλλά και της «Trastor», στο 0,1 ευρώ από 0,11 ευρώ το 2009. H «Revoil», από την πλευρά της, διένειμε μέρισμα 0,0329 ευρώ για το 2010, έναντι μερίσματος 0,067 πέρσι. Το μέρισμα της «Ιντραλότ» συρρικνώθηκε σε 0,0045 ευρώ - καθαρό ποσό 0,0036 ευρώ ανά μετοχή έναντι μερίσματος 0,15 ευρώ, που έδωσε για τη χρήση του 2009. Μειωμένο, σε σχέση με πέρσι, είναι το μέρισμα του «Ιασώ», που διαμορφώθηκε σε 0,057 ευρώ, έναντι 0,11 ευρώ το 2009. Μείωση μερίσματος και για την «Ελλάκτωρ», καθώς διαμορφώθηκε σε 0,03 ευρώ ανά μετοχή για το 2010, έναντι 0,10 ευρώ ανά μετοχή το 2009. Μέρισμα 0,03 ευρώ έδωσε η «Ειδησεοφωνική» για το 2010, έναντι 0,041 ευρώ πέρσι, ενώ η «Τέρνα Ενεργειακή», από 0,068 ευρώ μέρισμα για το 2009, διένειμε για τη χρήση του 2010 ποσό 0,040 ευρώ.
Χ προτάσεις αγοράς ~ Στη δίνη της κρίσης τα μερίσματα των εισηγμένων Από 0,30 ευρώ το 2009 μειώθηκε σε 0,22 ευρώ το μέρισμα της εταιρείας «Medicon», ενώ το «Πλαίσιο» διένειμε μέρισμα 0,05 ευρώ ανά μετοχή, έναντι 0,12 ευρώ που είχε διανείμει για τη χρήση του 2009. Η «inform Λύκος» έδωσε μέρισμα 0,03 ευρώ έναντι 0,080 ευρώ πέρσι και η «Kleeman Hellas» διένειμε μέρισμα 0,05 ευρώ, έναντι 0,120 ευρώ για τη χρήση του 2009.
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΡΕΒΟΪΛ Α.Ε.Ε.Π INTRALOT EUROBANK PROPERTIES ΑΕΕΑΠ ΕΙΔΗΣΕΟΦΩΝΙΚΗ ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΖΑΜΠΑ CROWN HELLAS INFORM ΛΥΚΟΣ KLEEMANN MEDICON ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΕΛΤΡΑΚ ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ TRASTOR ΟΛΠ ΟΛΘ ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΒΑΞ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΡΕΛΙΑ ΙΑΣΩ ΙΚΤΙΝΟΣ ΜΕΤΚΑ ΟΤΕ ΕΥΔΑΠ NEXANS ΕΛΛΑΣ MIG REAL ESTATE ΔΕΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ Α.Ε.Γ.Α ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ ΚΑΡΑΤΖΗ MERMEREN ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΕΛΛΑΣ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΤΙΤΑΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ Ο.Π.Α.Π
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕΕΧ ΑΝΔΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ FRIGOGLASS ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ S&B ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ FLEXOPACK COCA COLA 3E ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΜΑΡΜΑΡΑ MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Μ. ΚΕΠΕΝΟΥ
16 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
Ανάλογο το σκηνικό και για την «Ελτράκ», με το μέρισμα του 2010 να περιορίζεται σε 0,09 ευρώ, έναντι 0,186 ευρώ πέρσι. Διευκρινίζεται, ότι στα μερίσματα του 2010 που αναγράφονται στον πίνακα δεν περιλαμβάνεται η παρακράτηση φόρου, εκτός από την περίπτωση της «ΓΕΚ Τέρνα», όπου και υπάρχει σχετική σημείωση. Επίσης, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η παρακρά-
ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ 2010 0,0329 0,0045 0,53 0,03 0,04034 0,25 0,13 0,03 0,05 0,22 0,0037 (μετά φόρων) 0,45 0,05 1,976 0,09 0,01 0,1 0,02 0,21 0,03 0,04 6,329 0,057 0,05 0,48 0,1179 0,04 0,1 0,15 0,78 0,04 0,036 0,065 1,25 0,25 και 0,25 επιστροφή κεφαλαίου 0,15 και 0,10 επιστροφή κεφαλαίου 0,0776 και 0,1024 επιστροφή κεφαλαίου 0,03 και 0,06 προμέρισμα 0,0957 και 0,46 προμέρισμα
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ 0,22 0,2 0,1 0,161 0,1 0,25 0,09 0,5 0,05 0,045 0,045
τηση φόρου έχει αυξηθεί πλέον στο 21%, με αποτέλεσμα το τελικό ποσό που λαμβάνουν οι μέτοχοι να περιορίζεται σημαντικά. ΧΩΡΙΣ ΜΕΡΙΣΜΑ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, στην πλειονότητά τους, οι τράπεζες δε θα διανείμουν μέρισμα, καθώς τα έσοδά τους έχουν πληγεί σημαντικά. Εκτός από την Τράπεζα της Ελλάδος, που προαναφέραμε, μέρισμα 0,03 ευρώ και προμέρισμα 0,06 ευρώ για το 2010 έχει διανείμει η Τράπεζα Κύπρου, ενώ η Marfin Popular Bank έδωσε μέρισμα με τη μορφή μετοχών. ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Στο μεταξύ, αρκετές εταιρείες, αντί για μέρισμα, προτίμησαν να δώσουν στους μετόχους τους επιστροφή μετρητών, προκειμένου να αποφύγουν την υψηλή φορολόγηση μερισμάτων που προβλέπει ο νέος φορολογικός νόμος. Την πρακτική αυτή επέλεξε η «Coca Cola», που προχώρησε σε επιστροφή κεφαλαίου 0,50 ευρώ ανά μετοχή, ενώ για τη χρήση του 2009 είχε διανείμει μέρισμα 0,30 ευρώ ανά μετοχή. Επίσης, η «S&B» προτίμησε την επιστροφή κεφαλαίου κατά 0,25 ευρώ ανά μετοχή, έναντι μερίσματος 0,121 ευρώ πέρσι. Η «Frigoglass» προχώρησε σε επιστροφή κεφαλαίου 0,161 ευρώ ανά μετοχή, έναντι μερίσματος 0,10 ευρώ το 2009, η εταιρεία «Βογιατζόγλου» ανακοίνωσε επιστροφή κεφαλαίου 0,22 ευρώ, ενώ πέρσι είχε διανείμει μέρισμα 0,24 ευρώ ανά μετοχή και η εταιρεία «Πετρόπουλος» προτίμησε την επιστροφή κεφαλαίου κατά 0,1 ευρώ, έναντι μερίσματος 0,10 ευρώ για το 2009. Σε επιστροφή κεφαλαίου, ύψους 0,05 ευρώ ανά μετοχή, προχώρησε η «Κυριακίδης Μάρμαρα» και η «Μύλοι Κεπενού» επέστρεψε κεφάλαια 0,045 ευρώ ανά μετοχή. Επιστροφή κεφαλαίου 0,045 ευρώ αποφάσισε για τη χρήση του 2010 και η «Mls Πληροφορική». Αλλαγή πλεύσης και για τις επενδυτικές εταιρείες. Η «Alpha Trust Ανδρομέδα», που για τη χρήση του 2009 είχε διανείμει μέρισμα 0,10 ευρώ, φέτος αποφάσισε την επιστροφή κεφαλαίου 0,10 ευρώ ανά μετοχή. Ανάλογη είναι και η κίνηση της «Αιολική ΑΕΕX», η οποία είχε δώσει στους μετόχους της μέρισμα 0,27 ευρώ ανά μετοχή για το 2009 και για το 2010 προχώρησε σε επιστροφή κεφαλαίου 0,20 ευρώ. Χ
Χ
~ αφιέρωμα
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΛΑΔΟΙ ΜΕ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΟΥ ΘΑ
«ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΙ» ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 11 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ
Σ
~
ε ανασχεδιασμό, που ουσιαστικά θα οδηγήσει σε «επανεκκίνηση» του ΕΣΠΑ, με μεγαλύτερη συμμετοχή των κοινοτικών πόρων και αντίστοιχα μικρότερη των εθνικών, είναι ο βασικός στόχος του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και του υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Απώτερος στόχος βέβαια είναι να ξεκινήσει ξανά η κατασκευή μεγάλων, αλλά και μικρότερων, έργων, τα οποία σήμερα «λιμνάζουν», με αποτέλεσμα η ελληνική αγορά να χάνει πολύτιμη ρευστότητα, που υπολογίζεται σε αρκετά δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, η ηγεσία του υπουργείου θα προχωρήσει και σε «εσωτερικές» μετακινήσεις πόρων από προγράμματα και δράσεις που αυτή τη στιγμή είναι ανενεργές σε έργα που έχουν προοπτική και παράγουν πραγματική προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται ανενεργά επενδυτικά σχέδια ύψους 5,5 δισ. ευρώ, τα οποία η αγορά τα στερείται, καθώς θα μπορούσαν να διοχετευθούν σε άλλους τομείς της πραγματικής οικονομίας. Προτεραιότητα αποτελεί η επανεκκίνηση των μεγάλων έργων που αφορούν σε παραχωρήσεις οδικών αξόνων, οι επενδύσεις των οποίων υπολογίζονται σε 11 δισ. ευρώ, που μεταφράζονται σε 7.000 θέσεις εργασίας. Επίσης θα γίνει προσπάθεια για
18 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
μια όσο το δυνατόν περισσότερη και απευθείας παροχή ρευστότητας στις παραγωγικές, ανταγωνιστικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις, έτσι ώστε να μη λυγίζουν υπό το βάρος της πιστωτικής ασφυξίας. Επιπλέον, μετά από το Νέο Επενδυτικό Νόμο, και την αξιοποίηση του Αποθεματικού Απροβλέπτων, τα προγράμματα στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων του ΕΣΠΑ επανέρχονται με ένα νέο πρόγραμμα, ύψους 500 εκατ. ευρώ, το οποίο θα βρίσκεται στην αγορά το φθινόπωρο του 2011. Η μείωση της εθνικής συμμετοχής στις νέες χρηματοδοτήσεις θα ☛
Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΘΑ ΑΝΕΛΘΕΙ ΣΤΟ 15%, ΑΠΟ 27%, ΚΑΙ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΙΜΗ, ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΝΑ ΔΩΣΕΙ ΜΙΑ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΑΝΑΣΑ ΣΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή βρίσκονται ανενεργά επενδυτικά σχέδια ύψους 5,5 δισ. ευρώ, τα οποία η αγορά τα στερείται, καθώς θα μπορούσαν να διοχετευθούν σε άλλους τομείς της πραγματικής οικονομίας
ΧΡΗΜΑ 19
Χ αφιέρωμα ~ Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα - Κλάδοι με προοπτικές είναι στο 15% από 27% και θα είναι μόνιμη, με στόχο να δώσει πολύτιμη ανάσα στον προϋπολογισμό του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Ταυτόχρονα, το υπουργείο βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ κατά 100% από κοινοτικούς πόρους, με στόχο μια καθαρά συμβολική εθνική συμμετοχή σε ένα ελάχιστο ποσοστό (5%). Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη μέσω της οποίας, εφόσον επιτευχθεί, ο εθνικός προϋπολογισμός θα εξοικονομήσει περίπου 4,8 δισ. ευρώ. Συνολικά οι αλλαγές που προωθούνται στη διαχείριση του ΕΣΠΑ αφορούν τουλάχιστον σε 13 περιφέρειες, 300 δήμους, 3.000 διαχειριστικά αδύναμους δικαιούχους, 64 μεγάλα έργα, καθώς επίσης και σημαντικά τομεακά προγράμματα, για να κινηθούν πλέον με πιο τα-
χείς ρυθμούς, δίνοντας πόρους και ανάπτυξη στην οικονομία. Επιπλέον είναι σημαντικό το ότι οι φετινές περικοπές που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο, αφορούν αποκλειστικά το λεγόμενο εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και αυτό σημαίνει ότι δεν αγγίζουν το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος για χρηματοδότηση έργων ενταγμένων στο ΕΣΠΑ, το οποίο παραμένει σταθερό στα 5,2 δισ. ευρώ. Με την αυξημένη κοινοτική χρηματοδότηση, μέσα από την εφαρμογή του κανόνα 85-15, η θετική δημοσιονομική επίπτωση θα είναι της τάξης των 770 εκατ. ευρώ για το 2011, η οποία καταγράφεται είτε ως έσοδο του Τακτικού Προϋπολογισμού (330 εκατ. ευρώ) είτε ως εξοικονόμηση πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Η
δράση αφορά στην ενίσχυση επενδύσεων στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, μέσω της υιοθέτησης και ανάπτυξης καινοτομιών και τεχνολογικού εξοπλισμού, στη βελτίωση της ποιότητας, καθώς επίσης της υγιεινής και της ασφάλειας. Οι δράσεις που ενισχύονται ανά τομέα, αναφέρονται λεπτομερώς στην ΚΥΑ 292313/2622/3.7.2009 (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α'). Ενδεικτικά αναφέρονται οι κατωτέρω δράσεις ανά τομέα: ~ Κρέας, με επενδύσεις σε σφαγειοτεχνική υποδομή, κυρίως εκσυγχρονισμούς και ιδρύσεις μικρών σφαγείων σε νησιωτικές περιοχές, μονάδες τεμαχισμού, τυποποίησης και παραγωγής κρεατοσκευασμάτων και μονάδες αδρανοποίησης παραπροϊόντων και υποπροϊόντων σφαγής (rendering). ~ Γάλα, με επενδύσεις σε τυροκομεία, μονάδες παραγωγής γιαούρτης και λοιπών ζυμούμενων προϊόντων γάλακτος, μονάδες αξιοποίησης παραπροϊόντων (τυρόγαλα), μονάδες επεξεργασίας γάλακτος. ~ Αυγά, πουλερικά, με επενδύσεις σε μονάδες τυποποίησης και συσκευασίας αυγών, μονάδες για παραγωγή νέων προϊόντων με βάση τα αυγά, πτηνοσφαγεία, μονάδες τεμαχισμού, τυποποίησης και μεταποίησης κρέατος πουλερικών, κουνελιών. ~ Μέλι, με επενδύσεις σε μονάδες τυποποίησης, επεξεργασίας, μεταποίησης, συσκευασίας μελιού, μονάδες για παραγωγή σακχαρωδών προϊόντων με βάση το μέλι. ~ Σηροτροφία και άλλα είδη, με επενδύσεις σε μονάδες αναπήνισης κουκουλιών και μονάδες μεταποίησης σαλιγκαριών. ~ Δημητριακά, με επενδύσεις σε μονάδες αποφλοίωσης, επεξεργασίας, τυποποίησης ρυζιού, αποθηκευτικούς χώρους δημητριακών, ξηραντήρια δημητριακών, κ.λπ. ~ Ελαιούχα προϊόντα, με επενδύσεις σε ελαιοτριβεία, κυρίως για εκσυγχρονισμούς και συγχωνεύσεις, τυποποιητήρια – συσκευαστήρια ελαιολάδου, κ.λπ. ~ Οίνος, με επενδύσεις κυρίως για εκσυγχρονισμούς και συγχωνεύσεις οινοποιείων και ιδρύσεις μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις. ~ Οπωροκηπευτικά, με επενδύσεις κυρίως σε επίπεδο εμπορίας, με-
20 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
ταποίησης οπωροκηπευτικών, καθώς επίσης και σε επίπεδο μονάδων επεξεργασίας, τυποποίησης βρώσιμων ελιών. ~ Άνθη, με επενδύσεις σε επίπεδο τυποποίησης και εμπορίας ανθέων. ~ Ζωοτροφές, με επενδύσεις, κυρίως, μονάδων παραγωγής ζωοτροφών οικιακών ζώων, παραγωγής πλήρων τυποποιημένων μιγμάτων ζωοτροφών, αποθηκευτικών χώρων ζωοτροφών, κ.λπ. ~ Σπόροι και πολλαπλασιαστικό υλικό, με επενδύσεις σε μονάδες επεξεργασίας και τυποποίησης σπόρων και πολλαπλασιαστικού υλικού. ~ Φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά, με επενδύσεις σε μονάδες τυποποίησης και επεξεργασίας αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών. Αποκλείεται η ενίσχυση: α) Επενδύσεων για τη μεταποίηση ή εμπορία προϊόντων που προέρχονται από χώρες εκτός Ε.Ε. β) Επενδύσεων παρασκευής και εμπορίας προϊόντων απομίμησης ή υποκατάστασης γάλακτος, γαλακτοκομικών προϊόντων και μελιού γ) Επενδύσεων στο επίπεδο λιανικού εμπορίου και δ) Επενδύσεων που αφορούν γενετικά τροποποιημένα προϊόντα. Αιτήσεις ενίσχυσης που γίνονται δεκτές, πρέπει να έχουν κατά την αίτηση επιλέξιμο προϋπολογισμό από 100 χιλ. ευρώ μέχρι 15 εκατ. ευρώ. Οι δικαιούχοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις ενίσχυσης στο ανωτέρω μέτρο καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος του Π.Α.Α. (ανοικτή προκήρυξη) και δύνανται, εάν το επιθυμούν, να ξεκινήσουν τις εργασίες υλοποίησης με δική τους ευθύνη. Επιλέξιμες θεωρούνται οι δαπάνες που θα εκτελεσθούν από την ημερομηνία υποβολής του πλήρους φακέλου της αίτησης ενίσχυσης στη Διεύθυνση Προγραμματισμού και Γ.Δ. και η οποία υπολογίζεται ως ημερομηνία έναρξης εργασιών. Αιτήσεις ενίσχυσης για ίδιους ή διαφορετικούς τομείς στα πλαίσια του ανωτέρω μέτρου, υποβάλλονται μόνο μία φορά από τον ίδιο δικαιούχο.
Χ αφιέρωμα ~ Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα - Κλάδοι με προοπτικές
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
T
ο πρόγραμμα «Εναλλακτικός Τουρισμός» δίνει κίνητρα και επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον «τουρισμό υγείας και ευεξίας», σε μια προσπάθεια να διαφοροποιηθεί, αλλά και να εμπλουτιστεί το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Με την πράξη «τουρισμός υγείας και ευεξίας», χιλιάδες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο, μπορούν να επιδοτηθούν με ποσοστό από 40% μέχρι και 45% και με μέγιστο προϋπολογισμό ανά επενδυτικό σχέδιο τις 400.000 ευρώ. Δηλαδή η κρατική επιδότηση μπορεί να φτάσει κατ' ανώτατο όριο μέχρι τις 180.000 ευρώ. Ο «τουρισμός υγείας και ευεξίας» απευθύνεται σε επισκέπτες που επιθυμούν να συνδυάσουν τις διακοπές τους με υπηρεσίες πρόληψης, διατήρησης ή βελτίωσης της υγείας τους μέσω προγραμμάτων ολικής αναζωογόνησης και χαλάρωσης σε σωματικό, πνευματικό και συναισθηματικό επίπεδο. Το πρόγραμμα φυσικά αφορά και τους επισκέπτες - τουρίστες που ανήκουν στην κατηγορία των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες (ΑμΕΑ) και συγκεκριμένα άτομα με κινητικά προβλήματα, με προβλήματα όρασης ή ακοής, καθώς και άτομα τρίτης ηλικίας. Το ζητούμενο του προγράμματος είναι η διασφάλιση υποδομών και συνθηκών προσβασιμότητας για διάφορες κατηγορίες ΑμΕΑ στις εναλλακτικές τουριστικές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, τα κέντρα θαλασσοθεραπείας είναι εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής που καλύπτουν τις ανάγκες θεραπείας ατόμων με ταυτόχρονη χρήση, υπό ιατρική παρακολούθηση, των ευεργετημάτων του θαλάσσιου περιβάλλοντος, με στόχο την πρόληψη ή τη θεραπεία. Ως θαλάσσιο περιβάλλον νοείται ο συνδυασμός του θαλάσσιου κλίματος, του νερού της θάλασσας, της λάσπης, των φυκιών, της άμμου και άλλων θαλάσσιων ουσιών. Η κάθε επιχείρηση μπορεί να καταθέσει επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού κατ' ελάχιστον 15.000 ευρώ και με μέγιστο όριο τις 400.000 ευρώ. Η επιδότηση φτάνει στο 40%, με εξαίρεση τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε νησιά με λιγότερους από 3.100 κατοίκους, οπότε έχουν πρόσθετο bonus 5% και θα επιδοτηθούν για το 45% του προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου τους. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, κάθε επιχείρηση που θα υποβάλει επενδυτικό σχέδιο είναι υποχρεωμένη να δηλώσει εγγράφως και όλα τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα στα οποία ενδεχομένως συμμετείχε κατά την τελευταία τριετία, καθώς και το συνολικό ύψος των επιχορηγήσεων που είχε λάβει. ΑΝΩΤΑΤΟ ΠΟΣΟ ΟΙ 200.000 Στο πρόγραμμα «Εναλλακτικός Τουρισμός» ορίζεται ρητά πως το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που χορηγούνται στην ίδια επιχείρηση, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ σε περίοδο τριών ετών. Επίσης, τονίζεται ότι απαγορεύεται η σώρευση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας με άλλες κρατικές ενισχύσεις για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, αν από τη σώρευση αυτή προκύπτει ένταση 22 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
ενίσχυσης μεγαλύτερη από αυτήν που καθορίζεται με βάση τα συγκεκριμένα δεδομένα εκάστης περιπτώσεως σε κανονισμό περί απαλλαγής κατά κατηγορία ή απόφαση που έχει εκδώσει η Επιτροπή. Μάλιστα στην περίπτωση που «το συνολικό ποσό ενίσχυσης που προβλέπεται βάσει ενός μέτρου ενίσχυσης υπερβαίνει το παραπάνω ανώτατο όριο, το εν λόγω ποσό ενίσχυσης δεν μπορεί να υπαχθεί στο ευεργέτημα του παρόντος κανονισμού, ούτε προς το μέρος που δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο». Οι προϋποθέσεις για ένταξη στο πρόγραμμα Η δραστηριοποίηση της επιχείρησης στην παροχή υπηρεσιών τουρισμού-υγείας αποτελεί βασική προϋπόθεση για την υπαγωγή της στο πρόγραμμα «Εναλλακτικός Τουρισμός». Επίσης, η επιχείρηση θα πρέπει να λειτουργεί νόμιμα και να βρίσκονται σε ισχύ όλες οι προβλεπόμενες από το νόμο άδειες λειτουργίας (όπως είναι οι άδειες για καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι επίσης η επιχείρηση να έχει κάνει έναρξη δραστηριότητας πριν από την 1η Ιανουαρίου 2011 και γι’ αυτό είναι απαραίτητη η προσκόμιση σχετικής βεβαίωσης από την αρμόδια εφορία. Ο ΚΑΝΟΝΑΣ DE MINIMIS Η επιχείρηση δεν πρέπει να έχει επιδοτηθεί την τελευταία τριετία από προγράμματα και δράσεις κρατικών ενισχύσεων που εμπίπτουν στον κανόνα De Minimis και οι οποίες αθροιστικά, μαζί με την αιτούμενη επιχορήγηση, υπερβαίνουν τις 200 χιλ. ευρώ. Η επιχείρηση θα δηλώνει στο έντυπο υποβολής, καθώς και στην υπεύθυνη δήλωση, τα προγράμματα που υλοποιήθηκαν ή υλοποιούνται βάσει άλλων καθεστώτων ενίσχυσης και για τα οποία έχει λάβει κρατική ενίσχυση την τελευταία τριετία πριν από την υποβολή της αίτησης. Η επιχείρηση δεν πρέπει να είναι προβληματική και επίσης να μην εκκρεμεί εις βάρος της διαδικασία ανάκτησης - μέρους ή όλου – της χορηγηθείσας ενίσχυσης. Η κάθε επιχείρηση μπορεί να υποβάλει μία μόνο πρόταση έργου για κάθε ΑΦΜ. Σε περίπτωση που υποβάλει περισσότερες από μία προ☛
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΔΙΝΕΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟΝ «ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΕΞΙΑΣ», ΣΕ ΜΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΝΑ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΘΕΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΤΕΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ
Χ αφιέρωμα ~ Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα - Κλάδοι με προοπτικές τάσεις, απορρίπτονται όλες και αποκλείεται η εκ νέου δυνατότητα υποβολής πρότασης. Αν όμως κάτω από τον ίδιο ΑΦΜ αντιστοιχούν περισσότερα του ενός Ειδικά Σήματα Λειτουργίας, τότε ο ενδιαφερόμενος επενδυτής δύναται να υποβάλει διαφορετικά επενδυτικά σχέδια, υπό την προϋπόθεση ότι αθροιστικά δεν υπερβαίνουν τα 2.000.000 ευρώ. Το ύψος του προϋπολογισμού του προτεινόμενου επενδυτικού σχεδίου δεν πρέπει να υπερβαίνει το μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών/ακα-
θάριστων εσόδων της επιχείρησης κατά το τελευταίο έτος. Τα ανωτέρω προκύπτουν από νόμιμα αποδεικτικά του έτους 2010. Για τις επιχειρήσεις που κατά την περίοδο από 1/1/2010 έως 30/6/2010 δεν υποχρεούνται στην τήρηση λογιστικών βιβλίων, τα ακαθάριστα έσοδα προκύπτουν από την αναγωγή του δηλωθέντος εισοδήματος που αντιστοιχεί στα τεκμαρτά εισοδήματα χωρίς παιδιά, όπως προκύπτει από την απόφαση ΠΟΛ. 1164/30.11.09, που αφορούν την περίοδο από 1/1/2010 έως 30/6/ 2010.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΤΕΑΝ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΘΝΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΠΡΟβΛΕΠΤΩΝ»
Π
ρόκειται για εγγυοδοτικά προϊόντα του ΕΤΕΑΝ. Παρέχουν εγγύηση χαμηλότοκων δανείων για πρώτες ύλες, εμπορεύματα και υπηρεσίες. Παρατείνεται έως το τέλος του 2012 η ισχύς του εγγυοδοτικού προϊόντος του ΕΤΕΑΝ «Εγγύηση χαμηλότοκων δανείων για την κάλυψη δαπανών αγοράς πρώτων υλών, εμπορευμάτων και υπηρεσιών». Το προϊόν καλύπτει βραχυπρόθεσμες ανάγκες των επιχειρήσεων, δηλαδή αγορά πρώτων υλών και εμπορευμάτων, με σκοπό την παραγωγή προς πώληση προϊόντων και υπηρεσιών με τη χρήση μακροπρόθεσμων δανείων διάρκειας 6 ετών (με περίοδο χάριτος 2 ετών). Το πρόγραμμα αυτό, μετά από ένα χρόνο εφαρμογής, έχει ενισχύσει 1.500 επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα στην πράξη δεν αποδείχθηκε ιδιαίτερα ελκυστικό για τις επιχειρήσεις, καθώς είναι ιδιαίτερα γραφειοκρατικό (λόγω της υποβολής τιμολογίων), ενώ οι επιχειρηματίες καλούνται, στην εκταμίευση του δανείου, να καταθέσουν το ΦΠΑ που αντιστοιχεί στα τιμολόγια. Επίσης το επιτόκιο του δανείου παραμένει ιδιαίτερα υψηλό (πάνω EUR+6%). Η παράταση του προγράμματος δεν συνοδεύεται με καμία προσπάθεια βελτίωσής του και άρα δεν αναμένεται να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Νέα Εγγυοδοτικά Προϊόντα Εντός του Σεπτεμβρίου 2011, το ΕΤΕΑΝ φέρνει τρία νέα εγγυοδοτικά προϊόντα: α) Εγγυοδοτικό πρόγραμμα ενίσχυσης επιχειρήσεων που θα ενταχθούν σε προγράμματα του υπουργείου, όπως πχ. η «μεταποίηση» και η «εξωστρέφεια». Αναμένεται να ενισχυθούν περίπου 2.500 επιχειρήσεις με κεφάλαια κίνησης διάρκειας έως 2 έτη και δυνατότητα περιόδου χάριτος 6 μηνών, με σκοπό την υλοποίηση και κυρίως την έναρξη ή ολοκλήρωση επενδυτικού σχεδίου. Το ανώτατο επιλέξιμο ποσό δανείου ανά επιχείρηση θα ανέρχεται σε 30.000 ευρώ. β) Εγγυοδοτικό πρόγραμμα για την ενίσχυση της αξιοπιστίας και της φερεγγυότητας των επιχειρήσεων κατά τις εμπορικές συναλλαγές, με την παροχή εγγυήσεων σε εγγυητικές επιστολές τραπεζών. Επιλέξιμες θα είναι οι υπό σύσταση, νεοσύστατες, νέες και υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερα από 250 24 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
άτομα και έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. ευρώ. γ) Εγγυοδοτικό πρόγραμμα για την εγγύηση δανείων επενδυτικού σκοπού, για την ίδρυση νέων, καθώς και την ανάπτυξη και διεθνοποίηση υφιστάμενων επιχειρήσεων. Με το πρόγραμμα αυτό θα καλύπτονται δαπάνες για επενδύσεις παγίων εγκαταστάσεων ή εξοπλισμού, καθώς και άυλων παγίων. Επιλέξιμες επιχειρήσεις θα είναι οι υπό σύσταση, νεοσύστατες, νέες και υφιστάμενες ΜΜΕ (κάτω από 250 απασχολούμενοι και έως 50 εκατ. ευρώ κύκλος εργασιών), οποιασδήποτε νομικής μορφής, που δεν είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο. Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις είναι η έλλειψη εμπράγματων εξασφαλίσεων για την έγκριση δανείων. Τα προγράμματα εγγυήσεων είναι ιδιαίτερα σημαντικά, ώστε να καλύψουν αυτό το κενό και να διευκολύνουν την πρόσβαση των επιχειρήσεων στο τραπεζικό σύστημα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όμως τα προγράμματα αυτά να σχεδιαστούν με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων και όχι την εξασφάλιση των τραπεζών. Οι ανάγκες των επιχειρήσεων σήμερα είναι η ενίσχυση της ρευστότητάς τους με κεφάλαια κίνησης με γρήγορες διαδικασίες. δ) Επενδυτικά Δάνεια 1. «Ταμείο Επιχειρηματικότητας» του ΕΤΕΑΝ, προϋπολογισμού 1,2 δισ. ευρώ για χαμηλότοκα δάνεια εντός ή εκτός επενδυτικού νόμου. Η συνεισφορά από το ΕΣΠΑ ανέρχεται συνολικά στο ποσό των 460 εκατ. ευρώ, ενώ συνολικά στην ελληνική αγορά θα διατεθούν 1,2 δισ. ευρώ. Έναρξη λειτουργίας: 20/7/2011. 3. «Ταμείο ΕΝΑΛΙΟ» (προϋπολογισμού 105 εκατ. ευρώ). Παρέχει χαμηλότοκα δάνεια για επενδύσεις σε αλιευτικά σκάφη, υδατοκαλλιέργεια, ιχθυοκαλλιέργεια και σε επιχειρήσεις μεταποίησης αλιευτικών προϊόντων κ.λπ. 4. «Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας» (προϋπολογισμού 450 εκατ. ευρώ). Παρέχει χαμηλότοκα δάνεια για επενδύσεις στον αγροδιατροφικό τομέα – έχει υπογραφεί η σχετική ΚΥΑ με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Το ΕΤΕΑΝ έχει καθυστερήσει πολύ να τεθεί σε λειτουργία. Εδώ και
Χ αφιέρωμα ~ Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα - Κλάδοι με προοπτικές ένα χρόνο έχει ανακοινωθεί η δημιουργία του φορέα και ακόμη δεν έχει ξεκινήσει καμία δράση. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ο διαγωνισμός επιλογής των τραπεζών που θα συνεπενδύσουν κεφάλαια έχει
πάρει παράταση. Σύμφωνα πάντως με την προκήρυξη επιλογής των τραπεζών, αναμένεται οι τράπεζες που θα επιλεγούν να έχουν δικαίωμα να ζητούν μέχρι 130% εξασφαλίσεις από τις επιχειρήσεις.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ JEREMIE
T
ο JEREMIE είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την ενίσχυση μικρών επιχειρήσεων μέσω της αξιοποίησης των πόρων του ΕΣΠΑ. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η διευκόλυνση της πρόσβασης μικρών επιχειρήσεων στο τραπεζικό σύστημα. Στην πράξη επιλέγονται τράπεζες οι οποίες συνεπενδύουν κεφάλαια (με τα κεφάλαια του JEREMIE).
Ήδη εφαρμόζονται δύο δράσεις: Δράση επενδυτικών δανείων έως 100.000 ευρώ μέσω της Εθνικής και της Alpha και δράση για μικροδάνεια έως 25.000 ευρώ μέσω ALPHA. Οι δύο αυτές δράσεις, που εφαρμόζονται αρκετούς μήνες τώρα, δυστυχώς δεν έχουν βοηθήσει ουσιαστικά τις επιχειρήσεις, καθώς οι τράπεζες ζητούν μέχρι 120% εξασφαλίσεις.
ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ’ ΟΙΚΟΝ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΕΦΕΡΕ... ΠΑΡΑΤΑΣΗ
Δ
ιαπιστώνοντας το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον των πολιτών για συμμετοχή στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» και τη δυναμική που έχει δημιουργηθεί στην αγορά, ανακοινώθηκε ότι συνεχίζεται η υποβολή αιτήσεων. Η υπαγωγή στο πρόγραμμα θα γίνεται με σειρά προτεραιότητας, μέχρι εξαντλήσεως των πόρων ανά περιφέρεια. Μέχρι σήμερα το πλήθος των αιτήσεων στις τράπεζες υπερβαίνει τις 30.000, από τις οποίες περίπου οι 15.000 έχουν λάβει προέγκριση δανείου. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη την αποτύπωση των ενεργειακών αναγκών των κτηρίων από τις επιθεωρήσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, καθώς και την οικονομική συγκυρία, το πρόγραμμα τροποποιείται ως εξής: Επιλέξιμα για το πρόγραμμα είναι τα κτήρια που έχουν κατασκευαστεί μέχρι την 31.12.1989 και βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης έως 2.100 ευρώ/τ.μ. Είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων για μεμονωμένα διαμερίσματα πολυκατοικίας χωρίς προϋποθέσεις. Οι εισοδηματικές κατηγορίες των ωφελουμένων, από τρεις γίνονται δύο, και τα αντίστοιχα κίνητρα έχουν ως εξής:
~ Κατηγορία Α Ιδιοκτήτες επιλέξιμων κατοικιών, των οποίων το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 40.000 ευρώ ή τις 60.000 ευρώ, αντίστοιχα. Τα κίνητρα περιλαμβάνουν επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 35%. 26 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
~ Κατηγορία Β Ιδιοκτήτες επιλέξιμων κατοικιών, των οποίων το ατομικό ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα βρίσκεται μεταξύ 40.000 και 60.000 ευρώ ή 60.000 και 80.000 ευρώ, αντίστοιχα. Τα κίνητρα περιλαμβάνουν επιδότηση επιτοκίου 100% (άτοκο δάνειο) σε συνδυασμό με επιχορήγηση ύψους 15%. Η κατάταξη στις ανωτέρω κατηγορίες γίνεται βάσει της τελευταίας διαθέσιμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Σημειώνεται επίσης ότι: ~ Η εξοικονόμηση που πρέπει να επιτευχθεί από τις παρεμβάσεις του προγράμματος αντιστοιχεί στο 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς. ~ Στις επιλέξιμες δαπάνες συμπεριλαμβάνονται όλες οι πρόσθετες εργασίες και επεμβάσεις που απαιτούνται για την τεχνικά ορθή ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως αποξηλώσεις/καθαιρέσεις και αποκομιδή, επεμβάσεις στη στέγη (π.χ. αντικατάσταση κεραμιδιών), κ.λπ. ~ Επίσης στην κατηγορία «αντικατάσταση κουφωμάτων και συστημάτων σκίασης» περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση μη σταθερών εξωτερικών σκιάστρων. Με σκοπό την επιτάχυνση της εκταμίευσης των επιχορηγήσεων, ο μέγιστος χρόνος υλοποίησης των παρεμβάσεων μειώνεται σε 4 μήνες από την υπογραφή της δανειακής σύμβασης. Τέλος, διευκρινίζεται ότι οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα, και που πληρούν τους όρους, θα υπαχθούν άμεσα στο πρόγραμμα, ενώ οι ανωτέρω τροποποιήσεις στους όρους του προγράμματος θα ισχύουν και για τις αιτήσεις αυτές.
ΕΣΕΕ
ΖΗΤΑ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΕΣΠΑ Η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου ζητά, με επιστολή της προς τον κ. Χρυσοχοΐδη, τη συμμετοχή του εμπορίου στην επανεκκίνηση των προγραμμάτων ΕΣΠΑ. Συγκεκριμένα, η επιστολή αναφέρει μεταξύ άλλων: «…Οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις γίνονται δέκτες μίας πολιτικής αποκλεισμού από όλα τα προγράμματα και τα νέα μέτρα στήριξης που λαμβάνονται. Ως εκπρόσωποι του ελληνικού εμπορίου και ως κοινωνικοί εταίροι βιώνουμε την απομόνωση από τις διαβουλεύσεις για το μέλλον μας. Έχουμε δε την αίσθηση μίας κατεύθυνσης, από πλευράς Τρόικας, προς την ανησυχητική μείωση του αριθμού των ΜΜΕ, η οποία φαίνεται ότι υλοποιείται μέρα με τη μέρα. Όπως όλες οι υπόλοιπες επιχειρήσεις, χρειαζόμαστε μια σειρά από χρηματοδοτικά εργαλεία, για να αντεπεξέλθουμε σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί. Για εμάς, το ζητούμενο δεν είναι να βοηθηθούν επιλεκτικά και “φωτογραφικά” κάποιες επιχειρήσεις που στήθηκαν, σύμφωνα με τα προγράμματα, αλλά να υποστηριχθούν επιχειρήσεις σε παραδοσιακούς χώρους όπως είναι το εμπόριο. Επιπλέον, η λογική των προγραμμάτων θα έπρεπε να κινείται προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού των παραδοσιακών κλάδων και όχι της εξαφάνισής τους. Το ελληνικό εμπόριο δεν είναι μόνο το λιανεμπόριο. Η εμπορική δραστηριότητα περιλαμβάνει την εισαγωγική διαδικασία, το χονδρεμπόριο, την εφοδιαστική αλυσίδα, την τροφοδοσία της αγοράς, την εμπορική αντιπροσώπευση και φυσικά την εξαγωγική δραστηριότητα που, ως επί το πλείστον, πραγματοποιείται από εμπορικές επιχειρήσεις. Σας καλούμε άμεσα, αντί να στηριχθούν 100 περιστασιακά εξαγωγικές επιχειρήσεις, να μετατραπούν σε εξαγωγικές 100.000 εμπορικές.
Σε αυτό το πλαίσιο, ζητήσαμε την άμεση επανεκκίνηση νέων διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. για την αναπτυξιακή βοήθεια. Είναι απαραίτητο η ελληνική αγορά να ξεφύγει από τη βαθιά ύφεση της τελευταίας περιόδου και αυτό είναι εφικτό μόνο μέσω της ενίσχυσης της αναπτυξιακής προοπτικής. Άλλωστε, από τα 20 δισ. που μας αναλογούν από το ΕΣΠΑ, μέχρι σήμερα έχουμε απορροφήσει 4,9 δισ. Η πολυδιαφημιζόμενη επανεκκίνηση των έργων του ΕΣΠΑ όντως θα δώσει μια ανάσα στην πραγματική οικονομία, αφού από το πακέτο των 14 δισ. ευρώ αποδεσμεύονται 7,7 δισ. μέχρι το 2013, εκ των οποίων τα 500 εκατ. προβλέπεται να διατεθούν στην ενίσχυση της ρευστότητας των ΜΜΕ επιχειρήσεων. Ωστόσο, το γεγονός ότι η Ε.Ε. δέχθηκε τη μείωση του ποσοστού της εθνικής συμμετοχής από το 21% στο 15% με μια συνολική εξοικονόμηση πόρων της τάξης του 1,4 δισ. ευρώ έως το 2013, μπορεί να συμβάλει στην επιτάχυνση των διαδικασιών και της δυναμικής του ΕΣΠΑ, αλλά μειώνει το συνολικό ποσό των προγραμμάτων αντίστοιχα κατά 15%. Η ισχύουσα κοινοτική νομοθεσία δεν επιτρέπει οποιαδήποτε κοινοτική χρηματοδότηση να ξεπεράσει το 85%....». Η ταχύτητα της εκταμίευσης των κοινοτικών κονδυλίων θα εξαρτηθεί από την τήρηση των δεσμεύσεων του υπουργού, ενώ σοβαρή προϋπόθεση για την πρόσβαση των ΜΜΕ επιχειρήσεων στις χρηματοδοτήσεις είναι μόνο ο δραστικός περιορισμός της γραφειοκρατίας. Το ελληνικό εμπόριο χρειάζεται νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία ρευστότητας για την κάλυψη των άμεσων αναγκών των βιώσιμων επιχειρήσεων, ενώ ο αποκλεισμός κλάδων του εμπορίου από τα προγράμματα ενίσχυσης και ανάπτυξης θα οδηγήσουν την αγορά σε κατάρρευση. Επισυνάπτεται κατάλογος προγραμμάτων, στον οποίο φαίνεται ο αποκλεισμός του εμπορίου.
Και στις εκπτώσεις στο Πλαίσιο παίρνεις περισσότερα!
Για τις καλοκαιρινές εκπτώσεις 2011 το Πλαίσιο παρουσιάζει μία πλήρη γκάμα προϊόντων πληροφορικής, ψηφιακής τεχνολογίας, ειδών γραφείου και ταξιδίου στις καλύτερες τιμές της αγοράς. Όλα τα προϊόντα συνοδεύονται από εξαιρετικές pre και after sales υπηρεσίες. Συγκεκριμένα ο καταναλωτής: n Δοκιμάζει live όλα τα προϊόντα, τα οποία είναι ανοιχτά και πλήρως λειτουργικά στα καταστήματα n Ενημερώνεται για τις τελευταίες εξελίξεις και αποκτά πρώτος τα πιο προηγμένα προϊόντα τεχνολογίας n Απολαμβάνει ταχύτατο και αξιόπιστο service από 150 εξειδικευμένους τεχνικούς σε 20 σημεία πανελλαδικά ή ακόμη και στο χώρο του n Παραλαμβάνει την παραγγελία του μέσα σε 24 ώρες στον χώρο του n Κάνει τηλεφωνικές παραγγελίες καλώντας δωρεάν για 12 ώρες την ημέρα στην ειδική γραμμή εξυπηρέτησης
Για όλους αυτούς τους λόγους στο Πλαίσιο «Και στις εκπτώσεις παίρνεις περισσότερα» ΧΡΗΜΑ 27
Χ αφιέρωμα ~ Επενδυτικές ευκαιρίες στην Ελλάδα - Κλάδοι με προοπτικές
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΟΥΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
ΑΦΟΡΑ:
ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ:
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ:
Επενδυτικά δάνεια μέσω του Ταμείου Επιχειρηματικότητας (ΕΤΕΑΝ)
ΜΜΕ που εντάσσονται στον Επενδυτικό Νόμο και σε προγράμματα του ΕΣΠΑ ή δραστηριοποιούνται στους τομείς της μεταποίησης, των εξαγωγών, της καινοτομίας, των τροφίμων κ.τ.λ.
Δάνεια συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ με διάρκεια έως 10 έτη, περίοδος χάριτος έως 2 έτη και χαμηλά επιτόκια <5%
Ιούλιος 2011
Υφιστάμενο εγγυοδοτικό προϊόν (ΕΤΕΑΝ)
ΜΜΕ
Εγγυήσεις χαμηλότοκων δανείων για την κάλυψη δαπανών αγοράς πρώτων υλών, εμπορευμάτων και υπηρεσιών
Παράταση ως τα τέλη του 2012
Νέα εγγυοδοτικά προϊόντα (ΕΤΕΑΝ)
ΜΜΕ που εντάσσονται σε προγράμματα του ΕΣΠΑ, καθώς και υπό σύσταση, νεοσύστατες, νέες και υφιστάμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που απασχολούν λιγότερα από 250 άτομα και έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. ευρώ
Κεφάλαια κίνησης έως 30.000 ευρώ, διάρκειας έως 2 έτη και δυνατότητα περιόδου χάριτος 6 μηνών, καθώς και εγγύηση δανείων επενδυτικού σκοπού, για την ίδρυση νέων, καθώς και την ανάπτυξη και διεθνοποίηση υφιστάμενων επιχειρήσεων
Σεπτέμβριος 2011
Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων (ΕΣΠΑ)
20.000 επιχειρήσεις που λειτουργούν την τελευταία 5ετία και δραστηριοποιούνται στους κλάδους μεταποίησης, «πράσινης» οικονομίας, οικοδομής, μεταφορών – αποθήκευσης, υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Επιδοτήσεις 10.000 ευρώ για την κάλυψη μισθολογικών και λειτουργικών δαπανών και τη διατήρηση θέσεων εργασίας
Σεπτέμβριος 2011
Ενίσχυση ρευστότητας εξαγωγικών επιχειρήσεων (ΟΑΕΠ)
Εξαγωγικές επιχειρήσεις
Κεφάλαια κίνησης μέχρι 200.000 ευρώ με ευνοϊκό επιτόκιο, χωρίς εγγυήσεις και με μοναδικό προαπαιτούμενο την ασφάλιση στον ΟΑΕΠ
Αύγουστος 2011
«Καθεστώς Επιχειρηματικότητα των Νέων» (νέος Επενδυτικός Νόμος)
Πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις στις οποίες συμμετέχουν με ποσοστό άνω του 50% φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν υπερβεί το 40ό έτος της ηλικίας τους
Επιδότηση έως 1 εκατ. ευρώ για δαπάνες ίδρυσης, οργάνωσης και λειτουργίας της επιχείρησης, καθώς και χρηματοδοτικής μίσθωσης (Leasing) για μίσθωση κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού παραγωγής.
1 Ιουλίου – 31 Αυγούστου 2011
«Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα» (ΕΣΠΑ)
Πολύ μικρές και μικρές νέες επιχειρήσεις που επιδιώκουν την εμπορική αξιοποίηση καινοτόμων ιδεών
Επιδότηση σε ποσοστό 60% για επιχειρηματικά σχέδια προϋπολογισμού από 20.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ
1 Αυγούστου – 30 Σεπτεμβρίου 2011
«Εναλλακτικός Τουρισμός» (ΕΣΠΑ)
Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή προτίθενται να δραστηριοποιηθούν στην ανάπτυξη μίας ή περισσότερων εναλλακτικών μορφών τουρισμού
Επιδότηση με ποσοστό 40% ή 45% σε επιχειρηματικά σχέδια προϋπολογισμού από 15.000 ευρώ έως 400.000 ευρώ.
Ιούλιος 2011
28 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
Χ
~ αφιέρωμα
ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΥΠΟΣΧΕΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
O
ι 80 κορυφαίοι εκπρόσωποι όλων των κλάδων της ενέργειας που είχαν την ευκαιρία να τοποθετηθούν στο πρόσφατο συνέδριο με τίτλο «Ενέργεια: Επενδύσεις σε ένα νέο τοπίο», που διοργάνωσε το περιοδικό «ΧΡΗΜΑ» και τα “Moneyconferences” υπό την αιγίδα του ΥΠΕΚΑ και του «INVESΤ IN GREECE», με τη συνεργασία της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, του γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα, αλλά και του συνόλου των φορέων που εκπροσωπούν τους επιμέρους τομείς της ενέργειας, κατέληξαν στο εξής κοινό συμπέρασμα: Το τοπίο είναι πράγματι νέο, καθώς αλλάζουν λόγω κρίσης κάποια δεδομένα. Παρά όμως τις τρέχουσες προκλήσεις της συγκυρίας, το σίγουρο είναι ένα: Η ενέργεια ήταν, και παραμένει, ένας τομέας που μπορεί να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην ανάκαμψη της ελληνικής οικο-
30 Iούλιος - Αύγουστος 2011
νομίας, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η υλοποίηση μεγάλων, αλλά και μικρότερων επενδύσεων σε όλους τους τομείς της ενέργειας θα επιτευχθεί εφόσον είναι ξεκάθαρη η πολιτική πρόθεση για το «πού πηγαίνουμε», με ποιες ταχύτητες, αλλά και με ποια μέσα. Σε ό,τι αφορά το νέο τοπίο, αυτό διαμορφώνεται ενόψει: Πρώτον, της αναμενόμενης αναμόρφωσης του μακροπρόθεσμου ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας, που λόγω της κρίσης και της γνωστής απουσίας αναπτυξιακών πόρων, προσανατολίζεται σε ένα νέο ενεργειακό μείγμα. Αυτό βασίζεται κυρίως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με ταυτόχρονη αξιοποίηση των υδρογονανθράκων και άλλων εγχώριων πηγών ενέργειας και με βασικούς άξονες την έρευνα, την παραγωγή και τα δίκτυα μεταφοράς. Δεύτερον, των προγραμματιζόμενων αποκρατικοποιήσεων της ΔΕΠΑ και της ΔΕΗ, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που προβλέπεται στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα και με βασική προϋπόθεση, για να προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις, το διαχωρισμό
energy money
conference 2011
✒ από την Άντα Σεϊμανίδη
Το νέο επενδυτικό τοπίο για την ενέργεια: λίγο διαφορετικό, λίγο πιο προκλητικό, παραμένει υποσχόμενο…
του σκέλους παραγωγής των υπηρεσιών κοινής ωφελείας από το σκέλος των δραστηριοτήτων δικτύου. Τρίτον, της επιτάχυνσης της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρισμού και της αναμενόμενης πρόσβασης των ιδιωτών σε λιγνίτη. Τέταρτον, της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου και της αναμενόμενης βελτίωσης του ρυθμιστικού της πλαισίου για την προσέλκυση επενδύσεων σε υποδομές φυσικού αερίου. Πέμπτον, της προετοιμασίας για τη μεταλιγνιτική εποχή, που προϋποθέτει την άμεση προώθηση εναλλακτικών μεγάλων επενδύσεων. Έκτον, της εμφανούς επιτυχίας και θετικής προοπτικής των επενδύσεων στις ΑΠΕ και της πιθανολογούμενης εξαγωγής του παραγόμενου ρεύματος προς τη Γερμανία και προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως λύση, προκειμένου να ενισχυθεί η ελληνική οικονομία και να περιοριστεί το δημόσιο χρέος. Στον αντίποδα των παραπάνω, η επενδυτική προοπτική των ΑΠΕ επισκιάζεται από την πιθανή μείωση των εγγυημένων τιμών απορ-
event
ρόφησης του ρεύματος που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές, από τις χρηματοδοτικές δυσκολίες και τις δυσκολίες διασφάλισης συμβάσεων με τον ΔΕΣΜΗΕ. Οι σύνεδροι πάντως επεσήμαναν ιδιαίτερα ότι οι εγγυημένες τιμές στις ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις θα πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να παραμείνουν σταθερές. Έβδομον, των αυξημένων αναγκών στον τομέα της ενεργειακής αποτελεσματικότητας του συστήματος, που «ανοίγουν» σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις στον τομέα των δικτύων. Όγδοον, της αξιοποίησης της κοινοτικής δαπάνης για την υποστήριξη δράσεων στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στα κτήρια, συμπεριλαμβανομένων και των τροποποιήσεων - βελτιώσεων σε υπάρχοντα παλαιά κτήρια σε όλα τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. Ένατον, του νέου νομοσχεδίου για την απλοποίηση και επιτάχυνση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης που αντιμετωπίζει τα θέματα χωροταξίας, τις χρήσεις γης και το Κτηματολόγιο. Δέκατον, της αξιοποίησης των εγχώριων ενεργειακών πόρων. ΧΡΗΜΑ 31
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΝΙΑΤΗΣ
Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
«Στην ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών οι μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες»
Σ
ε μια περίοδο κατά την οποία η Ελλάδα προσανατολίζεται σε ένα νέο ενεργειακό μείγμα, που βασίζεται κυρίως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με ταυτόχρονη αξιοποίηση των υδρογονανθράκων και με βασικούς άξονες την έρευνα, την παραγωγή και τα δίκτυα μεταφοράς, οι τοποθετήσεις, που και από τη δική του πλευρά, έκανε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννης Μανιάτης, κινήθηκαν προς αυτήν την κατεύθυνση. Αναφερόμενος στις προτεραιότητες του υπουργείου του, υπενθύμισε τις σημαντικότερες: τη μέγιστη δυνατή απεξάρτηση από τις εισαγωγές πετρελαίου, τη σημαντική διαφοροποίηση των πηγών προέλευσης φυσικού αερίου και, σε κάθε περίπτωση, την εξεύρεση, εξασφάλιση και διαχείριση εγχώριων ενεργειακών πόρων. Οι προτεραιότητες αυτές έχουν μεταφραστεί στις εξής ενέργειες: στη δημιουργία φορέα που για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου θα έχει αποκλειστικά δικαιώματα στον τομέα της έρευνας και της διαχείρισης υδρογονανθράκων. Στην προετοιμασία των διαγωνισμών για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών μη αποκλειστικής χρήσης στην περιοχή του Ιονίου, της Δυτικής Ελλάδας και στα νότια της Κρήτης, στους οποίους θα μετάσχουν οι μεγαλύτεροι διεθνείς οίκοι, προκειμένου να αξιολογηθεί το πιθανό πετρελαϊκό δυναμικό και να δρομολογηθεί ο γύρος παραχωρήσεων στις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές μέσα στο 2012. Στη σύσταση Εθνικής Επιτροπής Αξιοποίησης του Εθνικού Αρχείου Υδρογονανθράκων. Ο υφυπουργός ΠΕΚΑ αναφέρθηκε επίσης στη δρομολόγηση των μεγάλων ενεργειακών αγωγών , τον IGI και τον ελληνοβουλγαρικό Ι.G.B, που θα μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής αγοράς φυσικού αερίου στη ΝΑ Ευρώπη, στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ)
με συνολικό προϋπολογισμό έργων 1,3 δισ. μέχρι το 2014, στο επενδυτικό πρόγραμμα των τριών νέων ΕΠΑ, στην αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ και στους στόχους του ΥΠΕΚΑ σε σχέση με τις ΑΠΕ. Η ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ «ΜΕΝΕΙ» ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Όπως είπε ο κ. Μανιάτης, μέσα στο 2010 αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία τουλάχιστον 200 ΜW φωτοβολταϊκών και 300 ΜW αιολικών πάρκων, ενώ θα κατασκευαστούν υποστηρικτικά δίκτυα προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ. Επέμεινε ιδιαίτερα στη σημερινή αξιοποίηση του «ξεχασμένου» τομέα της γεωθερμίας, όπου, μετά από ακινησία 30 ετών, το ΥΠΕΚΑ ολοκλήρωσε τέσσερις διεθνείς διαγωνισμούς για την παραχώρηση των δικαιωμάτων έρευνας και αξιοποίησης της γεωθερμικής ενέργειας στους οποίους υπήρξαν πολύ καλές προσφορές. Επειδή όμως έχουν κατατεθεί ενστάσεις, θα υπάρξει μια μικρή καθυστέρηση μέχρι την οριστικοποίηση των αναδόχων. Στις μεγαλύτερες πάντως επενδυτικές ευκαιρίες για τη χώρα μας, ο υφυπουργός ΠΕΚΑ κατέταξε την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα, καθώς το ετήσιο κόστος των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ. Μπορούν συγκεκριμένα να επενδυθούν 4-5 δισ. ευρώ σε βάθος πενταετίας, με διασφάλιση των κονδυλίων που, έτσι και αλλιώς, δαπανώνται για καύσιμα, σε συνδυασμό με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και την ΕΤΕΠ. Αλλά και συνολικότερα, κατά την εκτίμησή του, η εξοικονόμηση ενέργειας συνιστά έναν τομέα όπου μπορεί το 90% - 95% των επενδύσεων να γίνονται στην Ελλάδα και να μείνουν στην Ελλάδα.
ΠΑΝΟΣ ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ
Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα
«Eνίσχυση του ανταγωνισμού με ενσωμάτωση της τρίτης δέσμης»
Σ
ύμφωνα με τις εκτιμήσεις που διατύπωσε κατά την έναρξη του συνεδρίου ο επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, κ. Πάνος Καρβούνης, υπάρχει περιθώριο παραπέρα αξιοποίησης των αγορών ενέργειας στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, προσέλκυσης ξένων επενδυτών, μετατροπής της Ελλάδας σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο στην περιοχή και αύξησης 32 Iούλιος - Αύγουστος 2011
της παραγωγής και χρήσης των ΑΠΕ. Προκειμένου όμως να γίνει πιο ανταγωνιστική, η Ελλάδα πρέπει αφενός να ενσωματώσει την τρίτη δέσμη νομοθετικών μέτρων για την ενέργεια, που σημαίνει στην πράξη τον ουσιαστικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων δικτύου από την παροχή ή και την παραγωγή, προκειμένου να καταστεί η αγορά πιο διαφανής και αφετέρου να ενισχύσει τις εξουσίες της ρυθμιστικής αρχής
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011 σε ό,τι αφορά την παρακολούθηση της αγοράς ενέργειας. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, απαιτούνται παραπέρα μεταρυθμίσεις προς δυο κατευθύνσεις: Πρώτον, για να διασφαλιστούν ελκυστικά χαρτοφυλάκια για ιδιώτες επενδυτές, στους οποίους θα πρέπει να επιτραπεί η πρόσβαση σε λιγνίτη και υδροηλεκτρική ικανότητα, και δεύτερον, για να υπάρξουν διμερείς συμβάσεις μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών. Σε ό,τι αφορά την αγορά του φυσικού αερίου, η Ελλάδα, μπορεί να αναδειχθεί σε κορυφαίο «παίκτη» στη Νότια και Κεντρική Ευρώπη, υποστηρίζοντας από κοινού με τη Βουλγαρία και την Τουρκία το άνοιγμα του νοτίου διαδρόμου φυσικού αερίου, που αποτελεί προτεραιότητα της Ε.Ε. Για να αξιοποιήσει όμως η Ελλάδα τις επενδυτικές και εμπορικές ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτόν, πρέπει πρώτα να βελτιώσει το ρυθμιστικό της πλαίσιο, διασφαλίζοντας δίκαιη, αμερόληπτη και διαφανή πρόσβαση στα δίκτυα φυσικού αερίου και να προσελκύσει επενδύσεις σε υποδομές φυσικού αερίου. ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ: ΜΕΣΟ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΕ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Για τις επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις της ΔΕΠΑ και της ΔΕΗ, ο κ. Καρβούνης μετέφερε την άποψη της Ε.Ε., σύμφωνα με την οποία η ιδιωτικοποίηση δε θα πρέπει να είναι απλώς μια μεταφορά περιουσιακών στοιχείων από το κράτος σε ιδιώτες, αλλά μέσο μετάβασης σε πιο ανταγωνιστικές αγορές. Με αυτήν την έννοια, πριν προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις, θα πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός του σκέλους παραγωγής των υπηρεσιών κοινής ωφελείας από το σκέλος των δραστηριοτήτων του δικτύου. Για την προοπτική των ΑΠΕ ο κ. Καρβούνης υπενθύμισε την εκτίμηση του Υπουργείου Ενέργειας, Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής ότι οι επενδύσεις του κλάδου το 2011 θα είναι περίπου 250 εκατ. ευρώ, ενώ μέχρι το 2020 θα μπορούσαν να φθάσουν μέχρι και τα 16 δισ. ευρώ. Για να προσθέσει ότι η επιτυχία αυτή είναι ιδιαίτερα εμφανής στον τομέα της αιολικής ενέργειας, όπου μεγάλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν διεισδύσει στην ελληνική αγορά.
☛
«ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΙΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ, Η ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΕΙ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΔΕΣΜΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ, ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ, ΤΟΝ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ Ή ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ»
ΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΗΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ Το πρόσφατο, εξάλλου, έργο διασύνδεσης του δικτύου των Κυκλάδων με την ηπειρωτική χώρα, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από την ΕΤΕΠ, δηλώνει και τις υπάρχουσες δυνατότητες ανάπτυξης διασυνδέσεων μεταξύ των νησιών και του δικτύου της ηπειρωτικής χώρας. Υπάρχει επίσης δυνατότητα ενίσχυσης της συνολικής ικανότητας μεταφοράς του δικτύου, καθώς η Ελλάδα έχει μεν εξαγγείλει πρόγραμμα παραγωγής του 18% της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020, πλην όμως οι ρυθμοί υλοποίησης είναι αργοί. Τη στιγμή, εξάλλου, κατά την οποία δαπανώνται ετησίως περίπου 500 εκατ. ευρώ για την ηλεκτρική τροφοδοσία μη διασυνδεδεμένων νησιών, είναι σαφές ότι και στον τομέα της βελτίωσης της ενεργειακής αποτελεσματικότητας του συστήματος μέσω επενδύσεων στον τομέα των δικτύων υπάρχουν ευκαιρίες. Αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο δυναμικό για την παραπέρα προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Επικεφαλής του Γραφείου Ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
«Προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση»
Α
πό τη δική του πλευρά, ο κ. Λεωνίδας Αντωνακόπουλος, Επικεφαλής του Γραφείου Ενημέρωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Αθήνα, αναφερόμενος στη στρατηγική προσέγγιση της Ε.Ε. στον τομέα της ενέργειας, υπενθύμισε ότι ήδη από το 2007 η Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνοχής κατέταξε τις ενεργειακές επενδύσεις, ιδιαίτερα στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών και της ενεργειακής απόδοσης, στις βασικές της προτεραιότητες. Για την περίοδο 2007-2013, η κοινοτική δαπάνη για την υποστήριξη τέτοιων δράσεων στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής για τα κράτη -
34 Iούλιος - Αύγουστος 2011
μέλη της Ε.Ε. πλησιάζει τα 9 δισ. ευρώ. Από το 2009 ο Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΠΤΑ) τροποποιήθηκε και συμπεριέλαβε στο πεδίο παρέμβασής του τις επενδύσεις στη βιώσιμη ενέργεια στα κτήρια σε όλα τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. Μια δεύτερη σημαντική τροποποίηση του εν λόγω κανονισμού το 2010 επέκτεινε τα χρηματοοικονομικά εργαλεία του Ταμείου στην ενεργειακή απόδοση και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στα κτήρια, συμπεριλαμβανομένων και των τροποποιήσεων - βελτιώσεων σε υπάρχοντα παλαιά κτήρια.
Επίσης, η συνδυασμένη δράση του ΕΤΠΑ, αλλά και του Γεωργικού Ταμείου για την Ανάπτυξη της Υπαίθρου, έδωσαν τη δυνατότητα για επενδύσεις, ιδιαίτερα στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στην ύπαιθρο. Η «ΕΥΡΩΠΗ 2020» Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε την ενιαία στρατηγική προσέγγιση στην αναπτυξιακή αρχιτεκτονική, γνωστή ως «Ευρώπη 2020», με τη δημιουργία ενός Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου (CSF) σε συνδυασμό με εταιρικές συμβάσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Οι προβλεπόμενες συνδυασμένες δράσεις των διαφορετικών χρηματοοικονομικών εργαλείων της Ε.Ε. θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων στα κράτη – μέλη, στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Τα Στρατηγικά Προγράμματα 2011 μετατρέπονται σε συγκεκριμένες επενδυτικές προτεραιότητες και στον τομέα της ενέργειας και ιδιαίτερα στην ενεργειακή απόδοση και στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης.
Με προτροπή του Ε.Κ., το οποίο υιοθέτησε πρόσφατα μια «δέσμη ενεργειακών προτάσεων», η Επιτροπή αναπτύσσει μια ειδική δράση για προγράμματα βιώσιμης ανάπτυξης με συγχρηματοδότηση και στον τομέα της ενέργειας σε επίπεδο πόλης – υπαίθρου, για τη νέα προγραμματική περίοδο 2013 - 2017. Η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από αυτές τις εξελίξεις, πέρα δε από αυτές να μετεξελιχθεί σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο προσελκύοντας επενδύσεις. Με τον τρόπο αυτό, η χώρα μας συμβάλλει στη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας στο επίπεδο της Ε.Ε. Η αναδιάρθρωση της αγοράς ενέργειας, τόσο στην παραγωγή όσο και στη διανομή, είναι μια πρόκληση, αλλά και προτεραιότητα. Ιδιαίτερα στον τομέα των ΑΠΕ, η Ελλάδα έχει άπειρες δυνατότητες και είναι σίγουρο ότι η εφαρμογή των κατάλληλων αναπτυξιακών σχεδίων θα εξαλείψει μια «ανεκδοτολογική» πραγματικότητα, όπου, επί παραδείγματι, η Σουηδία έχει μεγαλύτερο ποσοστό παραγωγής ηλιακής ενέργειας από την Ελλάδα.
ΝΙΚΟΣ ΧΑΤΖΗΑΡΓΥΡΙΟΥ
Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΗ
«Μοχλός ανάπτυξης με ετήσιες επενδύσεις ενός δισ. ευρώ»
Τ
ο επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ παρουσίασε ο κ. Νίκος Χατζηαργυρίου, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, επισημαίνοντας, ιδιαίτερα, ότι παρά τις δυσκολίες της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας, η ΔΕΗ παραμένει μοχλός ανάπτυξης, έχοντας υλοποιήσει μέσα στο 2010 επενδύσεις της τάξης του ενός δισ. ευρώ, συνεχίζοντας το επενδυτικό της πρόγραμμα και το 2011, παρά την αντίξοη οικονομική συγκυρία. Ο κ. Χατζηαργυρίου υπενθύμισε ότι ήδη κατασκευάζονται οι νέες μονάδες Αλιβέρι V, Μεγαλόπολη V, Νότια Ρόδος και Αθερινόλακος ΙΙΙ, με προγραμματισμένη ένταξη το 2012, 2013, 2012 και 2014, αντίστοιχα, ενώ έχει επίσης προκηρυχθεί η νέα λιγνιτική μονάδα στην Πτολεμαΐδα (Πτολεμαϊδα V), ύψους 1,3 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, το 2010 τέθηκε εκτός λειτουργίας η Μονάδα Ι του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας και σταδιακά μέχρι το 2016 θα απενταχθούν παλιές μονάδες, συνολικής ισχύος 2.200 ΜW. 552 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΔΙΚΤΥΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Στον τομέα των δικτύων Μεταφοράς και Διανομής τα επενδυτικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν μέσα στο 2010 ανέρχονται στο ύψος των 552 ευρώ (89 εκατ. ευρώ για μεταφορά και 463 για διανομή). Στον τομέα των δικτύων διανομής, οι επενδύσεις στόχευσαν στον εκσυγχρονισμό, με την αξιοποίηση γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών, τη δημιουργία σύγχρονων κέντρων διανομής στην Αττική και στα νησιά, την αξιοποίηση «έξυπνων» μετρητών και «έξυπνων δικτύων» (smart grides), για την παροχή υψηλής ποιότητας και αξιόπιστων ενεργειακών υπηρεσιών προς τους καταναλωτές. Στον τομέα των δικτύων μεταφοράς, οι επενδύσεις στοχεύουν στις πα-
ραπέρα αναβαθμίσεις του δικτύου, που θα συμβάλουν στην υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ στο δίκτυο της χώρας. Σήμερα, κατασκευάζεται η υποβρύχια καλωδιακή γραμμή μεταφοράς 150 ΚW «Πολυπόταμος-Νέα Μάκρη», προϋπολογισμού 64 εκατ. ευρώ, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη ο διαγωνισμός για το έργο της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ. Αλλά και στον τομέα της εμπορίας, συνεχίζονται οι επενδυτικές δράσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών και την αναβάθμιση της εξυπηρέτησης μέσω τηλεφώνου και internet και την παροχή νέων πρωτοποριακών υπηρεσιών προς όφελος του καταναλωτή. ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ Σε ό,τι αφορά την ανανεώσιμη ενέργεια, ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ τόνισε ότι ο όμιλος ΔΕΗ, μέσω της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, στοχεύει στην επιτάχυνση των επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ έως το 2015, με στόχο τη συμμετοχή κατά 20% των ΑΠΕ έως το 2015 και κατά 30-35% έως το 2020. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά έργα είναι η σταδιακή ολοκλήρωση της κατασκευής και η θέση σε λειτουργία 9 Αιολικών Πάρκων σε νησιά του Αιγαίου και της Κρήτης, εγκατεστημένης ισχύος 32 ΜW, o φωτοβολταϊκός σταθμός της Μεγαλόπολης ισχύος 50 ΜW (βρίσκεται σε φάση τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών για την προμήθεια, μεταφορά, εγκατάσταση και λειτουργία) και το φωτοβολταϊκό πάρκο Δυτικής Μακεδονίας ισχύος 200 MW (σε φάση πρόσκλησης συμμετοχής στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού). Τέλος, ο κ. Χατζηαργυρίου αναφέρθηκε και σε σχεδιαζόμενες επενδύσεις ύψους άνω των 750 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη σταθμών φυσικού αερίου. ΧΡΗΜΑ 35
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011 ∼ ΠΑΝΕΛ I ∼
ΤΟ ΝΕΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΚΑΙ Ο ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΠΑΝΕΛ I: κ. Γιώργος Παπαρσένος, κ. Σπύρος Κουβέλης, κα Άντα Σεϊμανίδη, κ. Κώστας Μαθιουδάκης, κ. Δημήτρης Ραχιώτης
Ο
ι νέες συνθήκες που διαμορφώνουν το επενδυτικό τοπίο στην ενέργεια και οι προτεραιότητες που τίθενται, με βάση το σημερινό ενεργειακό σχεδιασμό, ήταν τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου πάνελ του συνεδρίου με τίτλο «Το νέο επενδυτικό τοπίο και ο ενεργειακός σχεδιασμός για την Ελλάδα». Με συνομιλητές τους κ.κ. Κώστα Μαθιουδάκη, Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής, Γιώργο Παπαρσένο, Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΔΕΣΦΑ, Δημήτρη Ραχιώτη, Α’ Αντιπρόεδρο της ΡΑΕ, Εποπτεύοντα Τομέα ΑΠΕ, Σπύρο Κουβέλη, βουλευτή ΠΑΣΟΚ, Α’ Αθήνας, και συντονίστρια τη δημοσιογράφο Άντα Σεϊμανίδη. Το βασικό ερώτημα που απευθύνθηκε στον κ. Κ. Μαθιουδάκη με την ιδιότητα του προέδρου της επιτροπής για τη μελέτη και επεξεργασία θεμάτων εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού ήταν, κατά πόσο με βάση το νέο τοπίο που δημιουργούν οι γνωστές οικονομικές εξελίξεις στη χώρα μας, ενδέχεται να υπάρξουν διαφοροποιήσεις στον ενεργειακό σχεδιασμό σε σχέση με τους στόχους που έχουν ήδη τεθεί. Απαντώντας, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΚΑ, τόνισε ότι βρίσκεται ήδη υπό επεξεργασία η πρόταση της κυβέρνησης για τον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό, η οποία, χωρίς να εγκαταλείπει τον στόχο της πράσινης ανάπτυξης θα λαμβάνει παράλληλα υπόψιν τα νέα δεδομένα της κρίσης. ΤΑΡΙΦΕΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Σε σχέση με τη διασφάλιση σταθερού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, το οποίο αποτελεί και πάγιο αίτημα των επενδυτών στην ενέργεια, ο κ. Μαθιουδάκης, κληθείς να απαντήσει αν θα υπάρξουν μειώσεις των εγγυημένων τιμών στα φωτοβολταϊκά και αιολικά, σχολίασε ότι οι ταρίφες σχεδιάζονται με βάση πραγματικά δεδομένα. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι γενικές οικονομικές συνθήκες, αλλά και τα κόστη στις τεχνολογίες μεταβάλλονται είναι φυσικό να τίθεται θέμα επαναπροσδιορισμού. Σε κάθε όμως περίπτωση, για τη λήψη μιας τέτοιας απόφασης θα πρέπει να συνεκτιμηθούν πολλοί παράγοντες, με δεδομένο και το επενδυτικό ενδιαφέρον που υπάρχει για τις ΑΠΕ. Σε ό,τι αφορά το στάδιο στο οποίο βρίσκεται η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, ο κ. Μαθιουδάκης εκτίμησε ότι η διαδικασία για την οποία έχουν ήδη οριστεί οι σύμβουλοι κινείται εντός χρονοδιάγραμματος και εκτός, μέχρι στιγμής, απροόπτου. Για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ, ο γενικός γραμματέας ΠΕΚΑ διευκρίνισε ότι στο νέο γύρο διαπραγματεύσεων με την Κομισιόν, που ήδη ξεκίνησε, όλες οι επιλογές 36 Iούλιος - Αύγουστος 2011
είναι ανοικτές, είτε αυτές αφορούν την πρόσβαση τρίτων στα λιγνιτικά κοιτάσματα είτε αφορούν την πώληση μονάδων. Την αυξανόμενη σημασία του φυσικού αερίου στον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας, επιβεβαίωσε από τη δική του πλευρά ο διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) Δρ. Γ. Παπαρσένος, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι μπαίνουμε στη «χρυσή εποχή» του φυσικού αερίου. Αν και το 2009 μειώθηκε η κατανάλωση φυσικού αερίου, το 2010 καταγράφηκε αύξηση, κάτι που οφείλεται αφενός στις νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με τις αστικές και βιομηχανικές χρήσεις να ακολουθούν και αφετέρου στο ότι απελευθερώθηκε η αγορά του φυσικού αερίου. ΣΤΟ ΣΩΣΤΟ ΔΡΟΜΟ Η ΑΓΟΡΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Το 2011 αναμένεται μεγάλη αύξηση στον τομέα του φυσικού αερίου, που θα φτάσει τα 4,4 εκατ. κυβικά και θα ξεπεράσει και τη μέγιστη κατανάλωση που είχαμε έως τώρα κατά το έτος 2008. Αυξητικές θα είναι όμως οι τάσεις και για την επόμενη πενταετία, λόγω των νέων ΕΠΑ, ενώ εκτιμάται ότι ήδη περίπου 400 χιλιάδες νοικοκυριά χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, ανεξάρτητα από τους μεγάλους χρήστες, που επίσης αυξάνουν. Σχετικά με τη διαδικασία της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου, ο κ. Παπαρσένος επεσήμανε ότι βρίσκεται στο σωστό δρόμο, ότι η χώρα τροφοδοτείται με φθηνότερο φυσικό αέριο μέσω του σταθμού υγροποιημένου αερίου της Ρεβυθούσας και ότι παραπέρα βελτιώσεις θα γίνουν με τη νέα έκδοση του σχετικού κώδικα. Σε σχέση με την αναμενόμενη ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, διευκρίνισε ότι έτσι κι αλλιώς ο ΔΕΣΦΑ θα παραμείνει υπό κρατικό έλεγχο και μάλιστα επιταχύνοντας τις επενδύσεις και τα προγραμματισμένα έργα του. Στο επίκαιρο θέμα εμπλουτισμού των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου, αναφέρθηκε από τη δική του πλευρά ο κ. Σ. Κουβέλης. Σε σχέση ειδικότερα με την προοπτική αξιοποίησης των υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου που έχουν ανακαλυφθεί στο Ισραήλ (κοίτασμα «Λεβιάθαν») επεσήμανε ότι είναι πολύ θετικό το ενδιαφέρον τόσο της ελληνικής όσο και της ισραηλινής πλευράς, το οποίο υποστηρίζεται και από διπλωματικής πλευράς, σε κάθε όμως περίπτωση, προκειμένου να ξεκινήσει η εκμετάλλευση ενός τέτοιου κοιτάσματος, θα χρειαστεί να παρέλθει μια δεκαετία. Ο κ. Κουβέλης, αναφερόμενος τέλος στις ΑΠΕ, επεσήμανε ότι με την κατάλληλη αξιοποίηση η ενέργεια μπορεί να αποτελέσει εξίσου σημαντικό τομέα για την Ελλάδα με αυτόν του τουρισμού.
ΡΑΕ: ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ Από τη δική του τέλος πλευρά, ο αντιπρόεδρος της ΡΑΕ κ. Δ. Ραχιώτης αναφέρθηκε στο νομοσχέδιο που αφορά την ενέργεια (έχει ήδη προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή) και το οποίο περιλαμβάνει στις διατάξεις του την ενδυνάμωση του ρόλου της ΡΑΕ, την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών και την απλευθέρωση των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού. Κατά τον κ. Ραχιώτη, το νομοσχέδιο παρέχει πράγματι τη δυνατότητα στη Ρυθμιστική Αρχή
Ενέργειας να εποπτεύει αποτελεσματικά την αγορά και να λειτουργεί ταυτόχρονα ως εγγύηση της ισότιμης διαχείρισης και πρόσβασης για όλους τους ενδιαφερόμενους επενδυτές στον τομέα της ενέργειας. Ένα από τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου αφορά και τη δυνατότητα της Ρυθμιστικής Αρχής να διαχειρίζεται αυτοτελώς τους ίδιους πόρους της. Με αυτήν επομένως την προϋπόθεση, η ΡΑΕ δεσμεύεται ότι οι ίδιοι πόροι θα αξιοποιηθούν και για τη μείωση του χρόνου στη συνολική εξέταση και έγκριση επενδυτικών σχεδίων.
∼ ΠΑΝΕΛ II ∼
Η ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ, Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ, ΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΠΑΝΕΛ II: κ. Ξενοφών Κάππας, κ. Χρήστος Αλεξάκης, κ. Αντώνης Παπαγιαννίδης, κ. Αλέξανδρος Παπαρσένος, κα Πηνελόπη Λαζαρίδου
Τ
α γραφειοκρατικά και περιβαλλοντικά αντικίνητρα, οι δυσκολίες στη χρηματοδότηση και η σημασία των συμβάσεων των επενδυτών με τον διαχειριστή του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας ΔΕΣΜΗΕ, οι προσφυγές στο ΣτΕ και άλλα νομικά ζητήματα, το «fast track» για τις μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις και η περιβαλλοντική εκπαίδευση κυριάρχησαν στη θεματολογία του δεύτερου πάνελ του συνεδρίου με τίτλο: «Η γραφειοκρατία, η χρηματοδότηση, τα περιβαλλοντικά θέματα». Με συντονιστή τον έμπειρο δημοσιογράφο κ. Αντώνη Παπαγιαννίδη, η κ. Πηνελόπη Λαζαρίδου, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της Διεύθυνσης Μεγάλων Επιχειρήσεων και Σύνθετων Χρηματοδοτήσεων της Τράπεζας Πειραιώς, ο κ. Αλέξανδρος Παπαρσένος, Πρόεδρος του Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ETEAN), ο κ. Χρήστος Αλεξάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της «Invest in Greece» και ο κ. Ξενοφών Κάππας, Διευθυντής της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, διαπίστωσαν τα εξής: Σε ό,τι αφορά το χρηματοδοτικό ενδιαφέρον των τραπεζών, η κ. Λαζαρίδου επεσήμανε ότι ο τομέας της ενέργειας συνεχίζει να ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις τράπεζες, παρά την κρίση, για να προσθέσει ότι οι οικονομίες καλούνται να απαντήσουν στην πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, μέσω της ανάπτυξης των ΑΠΕ, που ειδικά για την Ελλάδα μπορούν να αποτελέσουν εξαγώγιμο προϊόν. ΟΙ ΕΓΓΥΗΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΓΕΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ Σύμφωνα με την κ. Λαζαρίδου, η Τράπεζα Πειραιώς έχει συμβάλει καταλυτικά στην ανάπτυξη των ΑΠΕ στη χώρα μας, καθώς έχει χρηματοδοτήσει μέχρι στιγμής πάνω από το 50% των εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών και το 12% των αιολικών πάρκων. Οι όποιες ανησυ-
χίες της τράπεζας σε σχέση με τη διαμορφούμενη κατάσταση στην ελληνική αγορά ΑΠΕ, σχετίζονται: Πρώτον, με τη χρηματοδοτική βιωσιμότητα του Διαχειριστή του Δικτύου Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣΜΗΕ), καθώς η σημασία των συμβάσεων των επενδυτών με τον ΔΕΣΜΗΕ είναι καθοριστική για τη μείωση του ρίσκου της επένδυσης και, δεύτερον, σε σχέση με την εξέλιξη των εγγυημένων τιμών στις ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις, οι οποίες σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να παραμείνουν σταθερές. Τέλος, και παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης περί του αντιθέτου, οι επενδυτές συνεχίζουν να διακατέχονται και από μια φοβία σε σχέση με την αποτελεσματικότητα του αδειοδοτικού πλαισίου. Από τη δική του πλευρά, ο επικεφαλής του ΕΤΕΑΝ κ. Παπαρσένος επεσήμανε τον ειδικό του ρόλο ως συνδετικό κρίκο μεταξύ τραπεζών και επιχειρήσεων, προσθέτοντας ότι η βασική φιλοσοφία του Ταμείου είναι κυρίως η στήριξη των επιχειρήσεων που έχουν κάτω από 250 εργαζόμενους. Τόνισε όμως παράλληλα και το διττό χαρακτήρα του, αφού, από τη μία, παρέχει εγγυήσεις προς τις ΜΜΕ και, από την άλλη, συμβάλλει σε δανειοδοτήσεις μεγάλων πρότζεκτ, προκειμένου από κοινού με τις τράπεζες να μπουν συνολικά 3 δισ. ευρώ στην ελληνική αγορά. Σε αυτό το πλαίσιο, μέσω ΕΤΕΑΝ μπορούν να υποστηριχτούν χρηματοδοτικά επενδυτικά προγράμματα και στην ενέργεια. ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΑΠΟ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΣΤΟ ΣΤΕ Ο διευθύνων σύμβουλος του «Invest in Greece», κ. Αλεξάκης, αναφέρθηκε στον υποστηρικτικό ρόλο του οργανισμού προς όλες τις επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα, είτε αυτές προέρχονται από το εξωτερικό είτε είναι ελληνικές επιχειρήσεις. Τόνισε ότι το ενδιαφέρον για επενδύσεις στον κλάδο ενέργειας είναι ένΧΡΗΜΑ 37
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011 τονο, ιδιαίτερα από το εξωτερικό. Αναφέρθηκε επίσης στο αρνητικό φαινόμενο, που κάνει συχνά την εμφάνισή του στη χώρα μας, κάποιοι να μπλοκάρουν ανέξοδα τις επενδύσεις, εκμεταλλευόμενοι την εγχώρια γραφειοκρατία, εξυπηρετώντας προσωπικά τους συμφέροντα. Σε αυτό το σημείο, ειδική αναφορά έγινε από τους πανελίστες στο μεγάλο πρόβλημα των προσφυγών στο ΣτΕ, που στην παρούσα φάση, όπως προκύπτει και από τα διαθέσιμα στοιχεία, έχουν μπλοκάρει σημαντικό αριθμό επενδυτικών προγραμμάτων στο χώρο της ενέργειας, είτε κατά το στάδιο της αδειοδότησης είτε και κατά το στάδιο της κατασκευής. Κατά τον διευθυντή πάντως της Ορνιθολογικής Εταιρείας, κ. Κάππα,
και αυτό το πρόβλημα προέρχεται από την έλλειψη ολοκληρωμένου σχεδιασμού για τις επενδύσεις, καθώς δεν έχει αποσαφηνιστεί σε ποιες περιοχές μπορούν να αναπτυχθούν οι διάφορες μορφές επένδυσης. Το ξεκάθαρο πλαίσιο είναι κάτι που ευνοεί και τους ίδιους τους επενδυτές, σύμφωνα με τον κ. Κάππα, ο οποίος υπογράμμισε επίσης ότι οι ΑΠΕ αποτελούν τον έναν από τους δύο περιβαλλοντικούς πυλώνες που μπορούν να υποστηρίξουν αποτελεσματικά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η βιοποικιλότητα, η μη αξιοποίηση και η σταδιακή απώλεια της οποίας κοστίζουν στην Ελλάδα δισεκατομμύρια.
∼ ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ ∼
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Ο «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» ΚΑΙ ΟΙ «ΕΞΥΠΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ»
ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ: Δρ. Οδυσσέας Καρτάλος, κ. Απόστολος Βουλγαράκης, Δρ Λία Νικολάου, κα Άντα Σεϊμανίδη, κ. Γιώργος Οικονομόπουλος
Ο
ι νέες συνθήκες που διαμορφώνουν το επενδυτικό τοπίο στην ενέργεια, έχουν άμεση σχέση με την εφαρμογή του «Καλλικράτη», αλλά και με την επενδυτική στρατηγική των ελληνικών περιφερειών, όχι μόνο στο χώρο της ενέργειας, αλλά και συνολικότερα. Οι επενδυτές ενδιαφέρονται για το πώς θα κινηθούν εφεξής οι διαδικασίες έγκρισης των επενδύσεων από τις Περιφέρειες, ενόψει των διευρυμένων αρμοδιοτήτων τους, αλλά και για το ποια θα είναι τα ενεργειακά έργα που τελικά θα προωθήσουν. Σε αυτό το πλαίσιο, οι τοποθετήσεις που διατυπώθηκαν στο τρίτο πάνελ του συνεδρίου με τίτλο «Επενδύσεις στην ενέργεια, Καλλικράτης, Έξυπνες Πόλεις» είναι ιδιαίτερα χρήσιμες. Στην κατεύθυνση, εξάλλου, του πώς μπορεί να αξιοποιηθεί ο ενεργειακός σχεδιασμός για την ενίσχυση της τοπικής και περιφερειακής οικονομίας, κινήθηκε και η τοποθέτηση σχετικά με την Πρωτοβουλία «Έξυπνες Πόλεις» της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ακολούθησε. Στο πάνελ συμμετείχαν οι κ.κ. Γιώργος Οικονομόπουλος, ως εκπρόσωπος του Περιφερειάρχη Αττικής κ. Σγουρού, Απόστολος Βουλγαράκης, Αντιπεριφερειάρχης Χανίων ως εκπρόσωπος της Περιφέρειας Κρήτης, Δρ. Λία Νικολάου, Φυσικός, Υπεύθυνη των Ενεργειακών Έργων ΟΑΔΥΚ της Περιφέρειας Κρήτης και Δρ. Οδυσσέας Καρτάλος, Partner Logotech S.A, με συντονίστρια τη δημοσιογράφο Άντα Σεϊμανίδη. ΑΤΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Στο βασικό ερώτημα κατά πόσο, μέσα από την εφαρμογή του «Καλλικράτη» και τις ενισχυμένες αρμοδιότητες της περιφέρειας, θα δοθεί ώθηση στις επενδύσεις και ειδικά στον τομέα της ενέργειας, ο κ. Οι38 Iούλιος - Αύγουστος 2011
κονομόπουλος ανέφερε ότι ο «Καλλικράτης» αποτελεί τη μεγαλύτερη διοικητική τομή των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα. Ειδικά για την Αττική, οι υπάρχουσες φιλοδοξίες είναι μεγαλύτερες από την επαρχία, καθώς για πολλά χρόνια, μεταξύ των αλληλεπικαλυπτόμενων φορέων, επικρατούσε ένα πραγματικό χάος. Σε κάθε περίπτωση, η περιφέρεια, που σε επίπεδο επιχειρηματικών λειτουργιών έχει υποστεί μεγάλες απώλειες λόγω του γνωστού νομοθετικού διατάγματος του 1984 για την απομάκρυνση των βιομηχανιών από την Αττική, βλέπει με θετικό βλέμμα τις επενδύσεις και προκειμένου μάλιστα να τις προωθήσει, δημιουργεί αυτήν την περίοδο ειδικό περιφερειακό «οne -stop shop». Σε ό,τι ειδικότερα αφορά την ενέργεια, το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής έχει εξετάσει πάνω από 100 μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μεταξύ αυτών και για έργα ΑΠΕ. Πάντως, άμεση προτεραιότητα της περιφέρειας στον ενεργειακό τομέα είναι η αποτελεσματικότερη διαχείριση των απορριμμάτων, στο βαθμό που οι προτεινόμενοι τρόποι επίλυσης (ανακύκλωση-καύση) σχετίζονται άμεσα με την ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων. ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΥΣΑ Η ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ Από τη δική του πλευρά, ο Αντιπεριφερειάρχης Χανίων, κ. Βουλγαράκης, παρουσίασε συνοπτικά τον ολοκληρωμένο ενεργειακό σχεδιασμό για τη βελτίωση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας, την ανάπτυξη των τεχνολογιών ΑΠΕ και τις βιώσιμες ενεργειακές επενδύσεις που επεξεργάστηκαν οι νέες δομές διοίκησης της Κρήτης. Ο βασικός άξονας αυτού του σχεδιασμού είναι: βιώσιμα ενεργειακά συστήματα και επενδύσεις που θα συμβάλουν στην ενίσχυση της τοπι-
κής οικονομίας και του οικολογικού τουρισμού στην Κρήτη με τα αναμενόμενα οφέλη. Σε αυτό το πλαίσιο, η επεξεργασία του γενικού χωροταξικού πλαισίου για τη χωροθέτηση των έργων ΑΠΕ και τον έλεγχο της συμβατότητας των προτεινόμενων έργων με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού για τις ΑΠΕ, επείγει. Άλλωστε, όπως τόνισε ο κ. Βουλγαράκης, η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη και για την προστασία των επενδυτών από καθυστερήσεις, προσφυγές ή άλλα νομικά κωλύματα. ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ Τα επιμέρους έργα που προωθεί η Κρήτη παρουσίασε η κ. Νικολάου, υπεύθυνη του Οργανισμού Ανάπτυξης Δυτικής Κρήτης. Ανάμεσα σε αυτά συμπεριλαμβάνονται: Η ενεργειακή αξιοποίηση του Φράγματος Ποταμών Ρεθύμνου για κατασκευή ΥΒΣ 50 MW, η κατασκευή νέου σταθμού φυσικού αερίου (ΥΦΑ) 500 MW στην περιοχή Κορακιά του Ν. Ηρακλείου, η αξιοποίηση των περιθωρίων ανάπτυξης Φ/Β: 102 MW (Αδειοδοτημένοι σταθμοί ισχύος 90 MW με διασπορά σε όλη την Κρήτη) αυτών και για εγκατάσταση Φ/Β έως 10 kW σε στέγες, η ένταξη της Κρήτης στο πρόγραμμα για την επιδότηση των αγροτών για εγκατάσταση Φ/Β 100 kW, με αυστηρούς ελέγχους για εγκατάστασή τους σε εκτάσεις χαμηλής γεωργικής παραγωγικότητας, Ηλιοθερμικοί Σταθμοί (Η/Θ) παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενίσχυση μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων για χρήση αβαθούς γεωθερμίας, διερεύνηση της ύπαρξης εκμεταλλεύσιμων γεωθερμικών πεδίων στην Κρήτη και της ενδεχόμενης δυνατότητας συμμετοχής τους ως μονάδες βάσης. Για την ανάπτυξη των αιολικών πάρκων στην Κρήτη, η κ. Νικολάου ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν 24 σε λειτουργία, για τα οποία επενδύθηκαν 217 εκατ. ευρώ και άλλα τέσσερα υπό κατασκευή, ενώ έχουν δοθεί πολλές άδειες για έργα τα οποία δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί. Τέλος, εκτός από τις επενδύσεις παραγωγής ενέργειας, η πε-
ALBERTO SEISDEDOS Διευθυντής Εταιρικών Σχέσεων της Iberdrola Renovables
Η
πρώτη ενότητα του συνεδρίου έκλεισε με την ομιλία του κ. Alberto Seisdedos, Διευθυντή Εταιρικών Σχέσεων της Iberdrola Renovables. Ο κ. Seisdedos χαρακτήρισε την Ελλάδα ως μία ιδιαίτερα ελκυστική για επενδύσεις χώρα στον τομέα της ενέργειας, έδωσε όμως ιδιαίτερη έμφαση στην ύπαρξη ξεκάθαρης πολιτικής δέσμευσης στο θέμα των εγγυημένων τιμών στον τομέα των ΑΠΕ, με το σκεπτικό ότι η εγγύηση της τιμής είναι ένα πολύ σημαντικό κίνητρο για έναν επενδυτή. Σε σχετικό ερώτημα για το πώς εξελίσσεται το θέμα αυτό στην Ισπανία, απάντησε ότι πράγματι, στη συγκεκριμένη χώρα, ο τομέας της ενέργειας βρίσκεται σε στάδιο διαπραγμάτευσης με την πολιτεία σε ό,τι αφορά τον καθορισμό νέων εγγυημένων τιμών, όμως για επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν από το 2013 και μετά.
ριφέρεια προσανατολίζεται και σε επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας, που θα περιλαμβάνουν έργα ενεργειακής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των κτηρίων, ξεκινώντας από τα δημόσια κτήρια, τα νοσοκομεία, τα σχολεία, αλλά και παρέχοντας στήριξη σε περιφερειακό επίπεδο σε προγράμματα επενδύσεων για εξοικονόμηση ενέργειας στον κτηριακό τομέα. ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ Από τη δική του πλευρά, ο Δρ. Οδ. Καρτάλος αναφέρθηκε στις σημαντικές ευκαιρίες για τις ελληνικές πόλεις και περιφέρειες που έχουν διαμορφώσει μακροπρόθεσμες στρατηγικές για τη βιώσιμη ανάπτυξή τους ή είναι σε φάση οριστικοποίησης αυτών, που παρέχει η πρωτοβουλία «Έξυπνες Πόλεις». Η πρωτοβουλία έχει τεθεί υπό την αιγίδα της Γ.Δ. Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που υποστηρίζει φιλόδοξα έργα ευρείας κλίμακας, με στόχο τη μείωση κατά 40% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2020 στις ευρωπαϊκές πόλεις. Το ύψος χρηματοδότησης εκτιμάται στα 10 – 12 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία, με συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, των κρατών - μελών και του ιδιωτικού τομέα. Οι λύσεις που θα χρηματοδοτηθούν (έργα μεγάλης κλίμακας π.χ. για την ανάπτυξη ευφυών δικτύων διανομής ενέργειας ή την ανακαίνιση κτηρίων με ενεργειακό προσανατολισμό) προκύπτουν από την εφαρμογή ενός νέου συστημικού μοντέλου καινοτομίας με βάση τις νέες τεχνολογίες στον τομέα της ενέργειας και της πληροφορικής, αλλά και νέων μορφών χρηματοδότησης. Ως επιτυχημένα παραδείγματα υιοθέτησης έξυπνων ενεργειακών λύσεων σε πόλεις του εξωτερικού, ο κ. Καρτάλος ανέφερε το ηλιακό πάρκο των Βερσαλλιών και το Electric Village στο Λονδίνο.
Παρουσιάζοντας εξάλλου την εταιρεία, που είναι από τους μεγαλύτερους διεθνείς επενδυτές στον τομέα των ΑΠΕ, ο κ. Seisdedos έδωσε τα εξής στοιχεία: με έργα εγκατεστημένης ισχύος 12.352 MW, με ετήσια παραγωγή 25.400 GWH και με εξελισσόμενο πρόγραμμα κατασκευής αγωγών 60.000 MW ο ισπανικός όμιλος έχει παρουσία σε 23 χώρες και έργα εγκατεστημένης ισχύος σε 11 χώρες. Ανάμεσα σε αυτές η Ελλάδα με 257,5 ΜW, η Ουγγαρία με 158 ΜW, η Ιταλία με 99 ΜW, η Πορτογαλία με 92 ΜW, η Ισπανία με 584 ΜW, οι Η.Π.Α. με 4.727 ΜW, η Γαλλία με 293 ΜW, η Πολωνία με 161 ΜW, το Μεξικό με 116,5 ΜW, η Αγγλία με 978 ΜW και η Πολωνία με 161 ΜW. Η συνεργασία της Iberdrola με την«ΡΟΚΑΣ» ξεκίνησε το 2004 και το 2007 απορροφήθηκε εντελώς από τη μητρική εταιρεία. Μέσω της «ΡΟΚΑΣ», ο ισπανικός όμιλος λειτουργεί και διαχειρίζεται στην Ελλάδα συνολικά 17 αιολικά πάρκα με εγκατεστημένη ισχύ 257,5 ΜW και δύο φωτοβολταϊκά πάρκα με εγκατεστημένη ισχύ 2,2 ΜW. Κατέχοντας ήδη συνολικά περίπου το 20% του μεριδίου αγοράς των ΑΠΕ, οι στόχοι του ομίλου για την Ελλάδα το 2011 είναι ιδιαίτερα φιλόδοξοι, καθώς στη χώρα μας προγραμματίζεται η εγκατάσταση ακόμα 5.700 MW. Στα πολύ σημαντικά πρότζεκτ της «ΡΟΚΑΣ» ο κ. Seisdedos κατατάσσει τη διασύνδεση των νησιών του βορειοανατολικού Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Λήμνος), που αποτελεί ίσως και ένα από τα μεγαλύτερα έργα διασύνδεσης διεθνώς, καθώς έχει μήκος 380 χλμ. και περιλαμβάνει ισχύ της τάξης των 700 MW. ΧΡΗΜΑ 39
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΙΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
energy money conference 2011
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΟΙ «ΩΔΙΝΕΣ», ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΟΙ ΧΑΡΕΣ, ΕΝΟΣ ΔΥΣΚΟΛΟΥ «ΤΟΚΕΤΟΥ» Τα θέματα του πρώτου μέρους της δεύτερης ενότητας αφορούσαν τη συντελούμενη πλέον απελευθέρωση στον τομέα της ενέργειας, η οποία, υπό το αυστηρό πλέον βλέμμα της Κομισιόν, δημιουργεί ένα νέο επιχειρηματικό «τοπίο», ανοίγοντας το δρόμο προς τους ιδιώτες, τόσο στην εγχώρια παραγωγή όσο και στη μεταφορά και διανομή ενέργειας.
Α
πό το πάλαι ποτέ μονοπώλιο της παραγωγής, της μεταφοράς και της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας που κατείχε η ΔΕΗ, δημιουργείται σήμερα σταδιακά μια νέα αγορά, με μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για ελληνικούς και αλλοδαπούς επιχειρηματικούς ομίλους. Βέβαια, όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις των ομιλητών των δύο πάνελ του συνεδρίου, που αφορούσαν τις επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή και τη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, η απελευθέρωση της αγοράς έχει μεν ξεκινήσει, απομένουν όμως αρκετά βήματα μέχρι να αρθούν πλήρως οι στρεβλώσεις που θα δημιουργήσουν ικανές συνθήκες για τη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη οικονομική επιβίωση των ανεξάρτητων ηλεκτροπαραγωγών και προμηθευτών. Η όλη διαδικασία προσομοιάζει με ένα μακρύ και δύσκολο τοκετό, έχει μεν τις «ωδίνες» της, αλλά έχει και καλές προοπτικές, όπως προέκυψε και από τους έντονους, κάποια στιγμή, διαξιφισμούς που ανταλλάχθηκαν ανάμεσα στους εκπροσώπους των ανεξάρτητων παραγωγών και των εκπροσώπων της ΔΕΗ. Βέβαια, από όλα όσα ακούστηκαν, ένας αντικειμενικός παρατηρητής θα μπορούσε να καταλήξει στα εξής βασικά συμπεράσματα:
40 Iούλιος - Αύγουστος 2011
Πρώτον, ότι έστω και με χρονική υστέρηση 10 ετών, το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού είναι πλέον γεγονός, με την είσοδο σε αυτήν νέων προμηθευτών, με τη σημαντική παρουσία εισαγωγέων/εξαγωγέων, με τη σταδιακή βελτίωση της λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς και με μετακινήσεις πελατών από τη ΔΕΗ Α.Ε. προς τους νέους προμηθευτές. Oι τρεις μεγάλοι ενεργειακοί ιδιωτικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα έχουν ήδη πραγματοποιήσει επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή, της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, απαιτείται όμως η ωρίμανση της αγοράς που θα προέλθει από την παραπέρα καθετοποίηση και ανεξαρτησία των ανεξάρτητων παραγωγών και προμηθευτών, που δεν επιτρέπουν ακόμα οι σημερινές συνθήκες. Η εγχώρια εμπειρία, εξάλλου, έχει μέχρι στιγμής αποδείξει ότι η είσοδος ιδιωτών επενδυτών δεν έχει επιπτώσεις στις αυξήσεις των τιμών. Δεύτερον, με τα σημερινά δεδομένα, και προκειμένου να υπάρξει υγιής ανταγωνισμός, η καθετοποίηση, ξεκινώντας από το στάδιο της παραγωγής και καταλήγοντας στο λιανεμπόριο, είναι το αμέσως επόμενο βήμα για την απελευθέρωση. Θα πρέπει επίσης να δοθεί έμφαση
στην ανεξάρτητη λειτουργία του διαχειριστή (ΕΣΜΗΕ), καθώς το γεγονός ότι θα ανήκει 100% στη ΔΕΗ απαιτεί πρόσθετες διασφαλίσεις αμερόληπτης μεταχείρισης των συμμετεχόντων στη χονδρεμπορική αγορά και να ισχυροποιηθεί ο ανεξάρτητος ρόλος της ΡΑΕ στο πλαίσιο του νέου ενεργειακού νομοσχεδίου. Τρίτον, ενθαρρυντικές εξελίξεις προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης είναι η επιχειρούμενη αναδιοργάνωση της λιανικής αγοράς, λόγω του διαχωρισμού των τιμολογίων ΔΕΗ και της μερικής μέχρι στιγμής άρσης των στρεβλώσεων, η επίσης επιχειρούμενη ενίσχυση της λειτουργίας και της διαφάνειας της αγοράς, η επικείμενη πρόσβαση τρίτων σε ενεργειακούς πόρους ανάλογους της ΔΕΗ, μέσω μέτρων ισοδύναμων του Μνημονίου, η ανάπτυξη της αγοράς της ΝΑ Ευρώπης, η σταδιακή μετάβαση στο Ευρωπαϊκό Ενιαίο Μοντέλο Αγοράς (EU Target Model), τα διμερή συμβόλαια, οι αγο-
ρές κατά τη διάρκεια της ημέρας (Intraday), οι αγορές αποκλίσεων (balancing), οι αγορές μελλοντικού χρόνου (forward markets). Τέταρτον, η ίδια η διαβεβαίωση της ΔΕΗ ότι αντιμετωπίζει θετικά την απελευθέρωση, και στηρίζει και εμπράκτως τη δράση προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, αποτελεί ένα επιπλέον σημαντικό εχέγγυο για την ομαλή μετάβαση σε ένα καθεστώς απελευθερωμένης αγοράς. Άλλωστε στη σημερινή, εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία, η αγαστή συνεργασία όλων των παικτών του χώρου, έστω και σε συνθήκες ανταγωνισμού, είναι απαραίτητη. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΕΗ έχει ήδη προχωρήσει στο νομικό διαχωρισμό δραστηριοτήτων, αλλά και στο άνοιγμα της λιανικής αγοράς, καθώς ήδη από το 2012 τα τιμολόγια απελευθερώνονται, ενώ από το 2013 θα πρέπει να ανταποκρίνονται στα τιμολόγια της χονδρεμπορικής αγοράς.
ΔΡ. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Ταμίας του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ηλεκτρισμού Ελλάδος
«Συλλογική η ευθύνη για το αγαθό της ηλεκτρικής ενέργειας»
Σ
ε χαιρετισμό του, πριν την έναρξη του πάνελ με θέμα τις επενδύσεις στην ηλεκτροπαραγωγή, ο Δρ. Δημήτρης Παπακωνσταντίνου, ταμίας του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ηλεκτρισμού Ελλάδος, παρουσίασε συνοπτικά τις δραστηριότητες του συνδέσμου, που στην παρούσα φάση αριθμεί 25 μέλη, με εγκατεστημένη ισχύ 13.800 MW, η οποία μεταφράζεται σε διακινούμενη ενέργεια 54.000 γιγαβάτ. Σύμφωνα με τον κ. Παπακωνσταντίνου, οι αρχές δραστηριοποί-
ησης στην ηλεκτρική ενέργεια, που εκφράζουν και τη βασική φιλοσοφία του Συνδέσμου, είναι η διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην ηλεκτροπαραγωγή, η κρατική εποπτεία στη μεταφορά και τη διανομή και η ανεξαρτησία και αποτελεσματικότητα των διαχειριστών των υποδομών. Επίσης, αναφέρθηκε στην αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και τη συλλογική διαχρονική ευθύνη που πρέπει να υπάρχει, καθώς η ηλεκτρική ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό, πολύτιμο και ακριβό.
ΔΡ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΚΑΡΑΣ
Καθηγητής του ΕΜΠ, Γενικός Διευθυντής του ΕΣΑΗ
«Συμβολή των “ανεξάρτητων” στις περιόδους αιχμής»
Σ
το δικό του χαιρετισμό, ο Δρ. Εμμανουήλ Κακαράς, Καθηγητής ΕΜΠ, Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ), ανέφερε, ανάμεσα σε άλλα, ότι οι ιδιωτικές εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις άνω του ενός δισ. ευρώ και έχουν συντελέσει ώστε να «κλείσει» το έλλειμμα που υπήρχε μεταξύ της εγκατεστημένης ισχύος και των αναγκών που υπάρχουν σε πε-
ριόδους αιχμής. Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Κακαρά, το πρόβλημα εντοπίζεται στην υπερεπάρκεια και όχι στη μειωμένη επάρκεια του συστήματος. Σε ό,τι αφορά το βασικό προβληματισμό των ανεξάρτητων ηλεκτροπαραγωγών, τόνισε ότι οι ιδιωτικές μονάδες δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να ανακτήσουν το κεφαλαιουχικό τους κόστος, λόγω των στρεβλώσεων που υπάρχουν στην ελληνική αγορά ενέργειας. ΧΡΗΜΑ 41
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011 ∼ ΠΑΝΕΛ Ι ∼
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΠΑΡΑΓΩΓΗ Οι προϋποθέσεις οικονομικής βιωσιμότητας
ΠΑΝΕΛ Ι: κ. Δημήτρης Γεωργαντώνης, κ. Αργύρης Δεμερτζής, κ. Ντίνος Μπενρουμπή, κ. Ανδρέας Τζούρος
Σ
το πάνελ που ακολούθησε, με θέμα τις επενδύσεις ιδιωτών στην ηλεκτροπαραγωγή, συμμετείχαν οι ομιλητές κ.κ. Δημήτρης Γεωργαντώνης, γενικός διευθυντής της ΗΡΩΝ και αντιπρόεδρος της ΕΣΑΗ, Ανδρέας Τζούρος, διευθύνων σύμβουλος της «Elpedison Ενεργειακή» και Πρόεδρος Δ.Σ της «Elpedison Εμπορική», και Ντίνος Μπενρουμπή, εντεταλμένος σύμβουλος και γενικός διευθυντής της Protergia του Ομίλου Μυτιληναίου, με συντονιστή το δημοσιογράφο κ. Αργύρη Δεμερτζή. Από τη δική του πλευρά, ο κ. Τζούρος υπενθύμισε ότι η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας είναι υποχρεωτική για την Ελλάδα, καθώς επιτάσσεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και ξεκίνησε με το πρώτο νομοθετικό πλαίσιο που ψηφίστηκε το 1990. Πολλά χρόνια μετά την έναρξη της απελευθέρωσης, ωστόσο, και δίχως αυτή να έχει ακόμα ολοκληρωθεί στη χώρα, οι συνθήκες παραμένουν δύσκολες για προμηθευτές και παραγωγούς. Για να προσθέσει ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο της απελευθερωμένης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να υποστηρίζει την οικονομική βιωσιμότητα των ανεξάρτητων παραγωγών, προκειμένου να είναι δυνατή η προσέλκυση των αναγκαίων επενδύσεων. Αυτό μπορεί να γίνει με τη διασφάλιση ίσων όρων για όλους τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, με τη σταθεροποίηση του θεσμικού πλαισίου και των κανόνων λειτουργίας και με τη διασφάλιση αποδόσεων των επενδύσεων. Σήμερα οι τρεις μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα έχουν πραγματοποιήσει επενδύσεις της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ, αλλά η τιμή που μέχρι στιγμής μπορούσαν να διασφαλίσουν από την αγορά, δεν ικανοποιούσε το μεταβλητό κόστος των μονάδων, καθώς ήταν υποχρεωμένες να λειτουργούν αποκλειστικά με φυσικό αέριο. Για να υπάρξει υγιής ανταγωνισμός, πρέπει επομένως, κατά προτεραιότητα, να έχουν όλοι οι παίκτες πρόσβαση στις ίδιες μορφές καυσίμων. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Ο κ. Μπενρουμπή, αναφερόμενος στη συμβολή των ιδιωτικών επενδύσεων για την ομαλή λειτουργία του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, υπογράμμισε ότι το δίκτυο άντεξε σε δύσκολες στιγμές, λόγω ακριβώς του ότι το 35% της παραγόμενης ενέργειας 42 Iούλιος - Αύγουστος 2011
προέρχεται από τους ιδιώτες. Σε σχέση με τις πιθανές επιπτώσεις από την απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς στην Ελλάδα, με βάση και την εμπειρία που ήδη αποκόμισαν άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (το φαινόμενο δηλαδή της ανόδου της παραγωγικότητας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, με υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης των αγορών, χωρίς όμως απαραίτητα και αντίστοιχη πτώση των τιμών) επεσήμανε, ότι η εγχώρια εμπειρία, μέχρι στιγμής, έχει αποδείξει ότι η είσοδος ιδιωτών επενδυτών δεν έχει επιπτώσεις σε επίπεδο αυξήσεων των τιμών. Σε ό,τι αφορά τη συμβολή του λεγόμενου «τρίτου ενεργειακού πακέτου» στην πορεία της απελευθέρωσης, εκτίμησε, ότι συμβάλλει μεν, πλην όμως χωρίς να εγγυάται αυτήν καθαυτήν την απελευθέρωση, που προϋποθέτει μια ανταγωνιστική αγορά με πολλούς παίκτες και όχι την αντικατάσταση ενός κρατικού μονοπωλίου από ένα ιδιωτικό. ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΔΕΣΜΗΕ Από τη δική του πλευρά, ο κ. Γεωργαντώνης επεσήμανε τις μεγάλες καθυστερήσεις στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που αποδεικνύονται από το γεγονός ότι «μετά από 12 σχεδόν χρόνια απελευθέρωσης», η ΔΕΗ διατηρεί μερίδιο της ελληνικής αγοράς της τάξης του 80% στην ηλεκτροπαραγωγή και του 95% στην κατανάλωση. Επέμεινε ιδιαίτερα στην ανάγκη ανεξάρτητης λειτουργίας του διαχειριστή (ΕΣΜΗΕ), καθώς το γεγονός ότι θα ανήκει 100% στη ΔΕΗ, απαιτεί πρόσθετες διασφαλίσεις αμερόληπτης μεταχείρισης των συμμετεχόντων στη χονδρεμπορική αγορά. Για να προσθέσει, ότι αν δεν υπάρξει σαφής αλλαγή στη λειτουργία των σημερινών συνθηκών της χονδρεμπορικής αγοράς και εάν δε ληφθεί πρόνοια για την πραγματικά ανεξάρτητη λειτουργία της αγοράς, προκειμένου να διευκολυνθούν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες, είναι βέβαιο ότι και σε 12 χρόνια από σήμερα θα μιλάμε πάλι για απελευθέρωση. Ο κ. Γεωργαντώνης αναφέρθηκε επίσης στις διαδικασίες πιστοποίησης που πρέπει να ακολουθηθούν για τον ΙΤΟ, επέμεινε δε ιδιαίτερα στην ανάγκη ισχυροποίησης του ανεξάρτητου ρόλου της ΡΑΕ, προκειμένου να τηρηθούν οι ισορροπίες.
∼ ΠΑΝΕΛ ΙΙ ∼
ΛΙΑΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Η «καρδιά» της απελευθέρωσης
ΠΑΝΕΛ ΙΙ: Δρ. Παντελής Κάπρος, κ. Λάζαρος Καραλάζος, κ. Αντώνης Παπαγιαννίδης, κ. Μίλτος Ασλάνογλου, Δρ. Αντώνης Μεταξάς
Σ
το δεύτερο πάνελ, που είχε ως βασικό θέμα τις επιπτώσεις της απελευθέρωσης στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, που χαρακτηρίστηκε και ως η «πεμπτουσία» της απελευθέρωσης, συζητήθηκαν, ανάμεσα σε άλλα, τα εξής: η διαμόρφωση της τιμής που τελικά θα περνά στα τιμολόγια του τελικού καταναλωτή, το σημερινό σύστημα διαμόρφωσης των τιμών (mandatory pool) και η προοπτική ανάπτυξης διμερών συμβάσεων μεταξύ παραγωγών και προμηθευτών, ο ανταγωνισμός που σήμερα διαμορφώνεται στην εμπορία, ο προβλεπόμενος, από το νέο νόμο για την ενέργεια (βρίσκεται στη διαδικασία ψήφισης), λογιστικός, νομικός και λειτουργικός διαχωρισμός των δικτύων μεταφοράς και διανομής και η ίση πρόσβαση των τρίτων στα δίκτυα, η μεταβίβαση από τη ΔΕΗ των δραστηριοτήτων της διανομής σε θυγατρική εταιρεία, η επικείμενη εφαρμογή του μοντέλου ΙΤΟ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς), ο ρόλος της ΡΑΕ και οι υποχρεώσεις προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας στην κοινοτική. Στο πάνελ συμμετείχαν οι κ.κ. Μίλτος Ασλάνογλου, Β’ Αντιπρόεδρος της ΡΑΕ, Δρ. Παντελής Κάπρος, Καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας του Ε.Μ.Π., Λάζαρος Καραλάζος, Γενικός Διευθυντής Εμπορίας της ΔΕΗ, Δρ. Αντώνης Μεταξάς, Διευθύνων Εταίρος της «Μεταξάς & Συνεργάτες - Δικηγόροι & Νομικοί Σύμβουλοι», με συντονιστή το δημοσιογράφο κ. Αντώνη Παπαγιαννίδη. Από τη δική του πλευρά, ο κ. Ασλάνογλου υπενθύμισε την ανάγκη της συνεχούς και άμεσης σύνδεσης της λιανικής αγοράς με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στην παρούσα φάση οι προμηθευτές είναι υπο☛
«ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ ΕΧΕΙ ΔΙΤΤΟ ΣΤΟΧΟ: ΝΑ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΥΝΑΤΗ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΟΜΩΣ ΣΕ ΜΙΑ ΤΙΜΗ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ»
χρεωμένοι να αγοράζουν την ενέργεια που προβλέπουν ότι θα καταναλώσουν οι πελάτες τους σε συγκεκριμένη ενιαία για όλους τιμή, που είναι η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς ενέργειας του ΗΕΠ (Οριακή Τιμή Συστήματος - ΟΤΣ) και βάσει της οποίας αμείβονται οι παραγωγοί. Πρόκειται για ένα μοντέλο υποχρεωτικής αγοράς (mandatory pool) σε συγκεκριμένη τιμή εκκαθάρισης και το οποίο βρίσκεται σε αντιδιαστολή με μοντέλα που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, όπου η συγκεκριμένη δραστηριότητα έχει απορρυθμιστεί και οι συναλλαγές είναι δυνατές τόσο σε οργανωμένες αγορές όσο και έξω από αυτές, βάσει απευθείας συμβάσεων μεταξύ παραγωγών και προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας με διμερή καθορισμό των τιμών και άλλων όρων. ΚΑΛΗ Η ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Κατά την εκτίμηση του κ. Ασλάνογλου, το τελικό ζητούμενο έχει διττό στόχο: να απολαμβάνουν οι καταναλωτές την καλύτερη δυνατή τιμολόγηση, από την άλλη όμως σε μια τιμή που θα πρέπει να στηρίζει και τις επενδύσεις. Σε σχέση με το σημερινό ενδυναμούμενο ρόλο της ΡΑΕ, επεσήμανε ότι αποτελεί μια ιδιόμορφη διοικητική οντότητα, η οποία είναι δύσκολο να αποσαφηνιστεί πού ανήκει και γι’ αυτό υπάρχουν προβλήματα σε ό,τι αφορά την αποδοχή της. Σε κάθε όμως περίπτωση, η ΡΑΕ κινείται πάντα στο πλαίσιο που θέτουν οι νόμοι. Σε σχέση δε με τις επεμβάσεις της στο θέμα της απελευθέρωσης, υπενθύμισε το μεγάλο αριθμό απόφάσεών της προς αυτήν την κατεύθυνση με πλέον πρόσφατη την απόφαση 1250/2010 σχετικά με την απόσυρση των παλαιών μονάδων της ΔΕΗ, την αγορά αποκλίσεων, τη σύγκλιση με το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Μοντέλο Αγοράς, την υποχρέωση της ΔΕΗ διάθεσης / αγοράς ΑΔΙ μετά από δημοπρασία σε / από τρίτους, το λεπτομερή κοστολογικό έλεγχο της ΔΕΗ και μέτρα για συμβάσεις μεταξύ ΔΕΗ παραγωγής και προμήθειας, την άρση των περιορισμών διασυνδέσεων, την άμεση ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς κ.ά. Η ΚΡΙΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Από τη δική του πλευρά, ο κ. Κάπρος, αφού σχολίασε το γεγονός ότι μετά από δώδεκα χρόνια συζητάμε ακόμα για την απελευθέρωση, ΧΡΗΜΑ 43
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011 υπογράμμισε ότι μέσω της κρίσης ανοίγεται μια μοναδική ευκαιρία να αλλάξει κάτι στην ενέργεια. Σε σχέση με το Μνημόνιο, εκτίμησε ότι ήρθε ουσιαστικά να επιβάλει κάτι που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κατάφερνε να επιβάλει τόσα χρόνια και που έπρεπε να είχαμε κάνει μόνοι μας, προ πολλού, σε όλα τα θέματα που σχετίζονται με την απελευθέρωση, συμπεριλαμβανομένων των λιγνιτών. Ειδικά για τη λιανική αγορά, την οποία και χαρακτήρισε ως η «πεμπτουσία» του θέματος που ονομάζεται «ενέργεια και απελευθέρωση», επεσήμανε ότι έτσι, με βάση τις σημερινές συνθήκες, οι ανεξάρτητοι προμηθευτές του λιανικού εμπορίου θα βρεθούν σε οικονομική δυσκολία, αν δε γίνει ουσιαστική απελευθέρωση, ώστε να έχουν πρόσβαση σε πηγές ενέργειας. Καθόρισε επομένως ως το επόμενο βήμα, που θα πρέπει να πραγματοποιήσει η αγορά, την καθετοποίηση από την παραγωγή στο λιανεμπόριο, η οποία μέχρι στιγμής ήταν αδύνατη, καθώς η καθετοποίηση δεν μπορεί να υλοποιηθεί με μόνο διαθέσιμο καύσιμο για τις μονάδες το φυσικό αέριο. ΔΕΗ ΥΠΕΡ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ Ο κ. Καραλάζος, από την πλευρά του, τόνισε ότι η ΔΕΗ αντιμετωπίζει θετικά την απελευθέρωση και στηρίζει τη δράση της προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η ΔΕΗ, σύμφωνα με τον κ. Καραλάζο, αναμορφώνει τις δραστηριότητές της, δημιουργώντας νέες, ενώ έχει
προχωρήσει και στην ίδρυση δύο ανεξάρτητων θυγατρικών, που είναι, νομικά, πλήρως διαχωρισμένες από τη ΔΕΗ. Σε ό,τι αφορά τη λιανική αγορά, υπενθύμισε ότι από το 2001 οι πελάτες μέσης και υψηλής τάσης μπορούν να επιλέξουν προμηθευτή, ενώ από το 2009 πρακτικά άνοιξε η αγορά στο σύνολό της. Εξάλλου, από το 2012 τα τιμολόγια απελευθερώνονται και από το 2013 θα πρέπει να ανταποκρίνονται στα τιμολόγια της χονδρεμπορικής αγοράς. Σε ό,τι αφορά τις ισορροπίες που διαμορφώνονται στην αγορά, υπάρχει ήδη, κατά τον κ. Καραλάζο, διαμόρφωση νέων τάσεων, καθώς ένα σημαντικό κομμάτι του ανταγωνισμού στρέφεται στον οικιακό καταναλωτή. Σε σχέση με το δίκαιο που διέπει την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ο κ. Μεταξάς ανέφερε, από τη δική του πλευρά, ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο επίπεδα διαμόρφωσης δικαίου. Το ένα επίπεδο αφορά τι ισχύει στην Ευρώπη και το άλλο επίπεδο αφορά τι ισχύει στο εθνικό δίκαιο, το οποίο αποτελεί εξειδίκευση του ευρωπαϊκού δικαίου. Σε κάθε περίπτωση, ο Έλληνας νομοθέτης πρέπει να νομοθετεί σε ένα συμβατό, σε σχέση με αυτά που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πλαίσιο. Προφανώς όμως και ο Ευρωπαίος νομοθέτης νομοθετεί βάσει πολιτικών συσχετισμών και συμβιβασμών. Γι’αυτό ίσως και δεν έχει υπάρξει προς το παρόν κάποια αυστηρότητα σε αυτά που η Ε.Ε. μάς καλεί να εφαρμόσουμε.
∼ ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ ∼
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ, ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗ
ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ: κ. Θεόδωρος Τερζόπουλος, κ. Πάνος Κανελλόπουλος, κ. Μιχάλης Καϊταντζίδης, κ. Ευάγγελος Κοσμάς, Δρ. Σωτήρης Κατσιμίχας
Η
ανάγκη σημαντικών και εκτεταμένων επενδύσεων στο δίκτυο διανομής του φυσικού αερίου και οι τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου ήταν τα κυρίαρχα θέματα συζήτησης στο πάνελ με τίτλο «Επενδύσεις στο φυσικό αέριο, μεταφορά και διανομή». Στο πάνελ έλαβαν μέρος οι κ.κ. Ευάγγελος Κοσμάς, Διευθυντής Δραστηριοτήτων Επικοινωνίας και Εταιρικών Υποθέσεων της ΔΕΠΑ, Πάνος Κανελλόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της Μ&Μ GAS, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Διευθυντής Δραστηριότητας Διανομής της ΔΕΠΑ και Δρ. Σωτήρης Κατσιμίχας, Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος Δ.Σ. της Θερμογκάζ. Η ΔΕΠΑ ΔΕΝ ΦΟΒΑΤΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Σε σχέση με την ουσιαστική διείσδυση στη χώρα μας του φυσικού 44 Iούλιος - Αύγουστος 2011
αερίου, ο κ. Τερζόπουλος τόνισε, από την πλευρά του, ότι το μέγιστο της ενεργειακής του απόδοσης επιτυγχάνεται όταν χρησιμοποιείται πρωτογενώς από τον τελικό καταναλωτή. Προκειμένου να ξεπεραστεί το εμπόδιο από το μεγάλο κόστος που έχουν τα έργα διασύνδεσης με το κεντρικό δίκτυο, η ΔΕΠΑ θα προωθήσει εναλλακτικά, σε συνεργασία με την ΕΠΑ Θεσσαλίας, τη δημιουργία μικρών αυτόνομων δικτύων φυσικού αερίου σε πόλεις της περιφέρειας που θα αργήσουν να συνδεθούν με το κεντρικό δίκτυο. Τα δίκτυα αυτά θα τροφοδοτούνται με συμπιεσμένο φυσικό αέριο – CNG, που θα μεταφέρεται στην είσοδο του αυτόνομου δικτύου οδικώς, με φιάλες υψηλής πίεσης. Σε σχέση με τις εξελίξεις στον τομέα της απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου, ο κ. Τερζόπουλος ανέφερε ότι η ΔΕΠΑ δεν φοβάται την απελευθέρωση, γιατί έχει κάνει ήδη σημαντικές στρατηγικές κινήσεις που θα την κρατήσουν κυρίαρχο παίκτη της αγοράς.
☛
«ΠΑΡΑ ΤΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ, ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΜΙΚΡΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΣΤΟΝ ΟΙΚΙΑΚΟ ΤΟΜΕΑ, Η ΟΠΟΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ ΜΟΛΙΣ ΣΤΟ 4% ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ» Για να προσθέσει, ότι βέβαια κάποιες κινήσεις στην κατεύθυνση της απελευθέρωσης έγιναν εσπευσμένα και με αρνητικές συνέπειες, ώστε να πραγματοποιηθεί το άνοιγμα με τους καλύτερους όρους. ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ ΦΕΡΝΕΙ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Από τη δική του πλευρά, ο κ.Κανελλόπουλος υποστήριξε ότι η ανάγκη για το άνοιγμα της αγοράς είναι αδήριτη και ότι ήδη έχει καθυστερήσει, ενώ δε θα έπρεπε, αφού ο ανταγωνισμός φέρνει πάντα καλύτερα αποτελέσματα και καλύτερες τιμές. Για να προσθέσει, ότι το άνοιγμα της αγοράς παρέχει δυνατότητες εξεύρεσης φθηνότερης πρώτης ύλης, κάτι που περνά τελικά και στην τσέπη του καταναλωτή. Με αυτό το σκεπτικό, πρωταρχικός στόχος για την «M&M gas» είναι να καλύψει με ανταγωνιστικούς όρους τις ανάγκες των δύο «μητρικών» της επιχειρηματικών ομίλων σε φυσικό αέριο, βοηθώντας τις να γίνουν ανταγωνιστικότερες. Το μεγάλο όφελος δεν είναι αυτά καθαυτά τα κέρδη που θα έχει η M&M gas, αλλά το γεγονός ότι θα προμηθευθούν ανταγωνιστικότερο φυσικό αέριο οι εταιρείες Αλουμίνιον της Ελλάδος, Protergia, Corinthos Power και Motor Oil, που ανήκουν στους βασικούς μετόχους της. Η εταιρεία, πάντως, έχει και ένα
συνολικότερο ενδιαφέρον για περαιτέρω διείσδυση στην αγορά, σχεδιάζει δε να πραγματοποιήσει φέτος εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) της τάξης των 500 εκατ. κυβικών μέτρων, προσβλέποντας σε κατάκτηση περίπου του 12% της εγχώριας αγοράς του κλάδου. ΘΑ ΤΑ «ΒΡΟΥΜΕ» ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΖΕΡΟΥΣ Από τη δική του πλευρά, ο κ. Κοσμάς, αναφερόμενος στις επενδύσεις που προωθήθηκαν από τη ΔΕΠΑ, με στόχο την υλοποίηση του Νοτίου Ενεργειακού Διαδρόμου της Ευρώπης, τις χαρακτήρισε ως αποφασιστικού χαρακτήρα. Για να προσθέσει, ότι η συμφωνία κατανόησης που υπεγράφη ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και την Αζέρικη εταιρεία φυσικού αερίου SOCAR, η οποία σηματοδοτεί το πρώτο καθοριστικό βήμα για το άνοιγμα του Νοτίου Διαδρόμου διέλευσης Αζέρικου φυσικού αερίου στις αγορές της κεντρικής Ευρώπης, βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο και, εκτός απροόπτου, αναμένεται ότι θα μετουσιωθεί και σε συμβόλαια μέσα στο 2011. Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις της ΔΕΠΑ συνολικότερα, ανέφερε ότι αυτές προγραμματίζονται με κριτήρια κάλυψης των συνολικότερων αναγκών της αγοράς. Η «ΤΡΙΚΛΟΠΟΔΙΑ» ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ Ο κ. Κατσιμίχας επέμεινε στην πολύ μικρή διείσδυση του αερίου, το οποίο θεωρεί επιπλέον ότι άργησε να έρθει στην Ελλάδα. Αναφερόμενος, εξάλλου, στις φοβίες που διακατέχουν πολλούς εν δυνάμει καταναλωτές σε σχέση με τη χρήση του, επεσήμανε ότι οι εγκαταστάσεις φυσικού αερίου απολαμβάνουν τη δυνατότητα πλήρους ελέγχου. Επεσήμανε, όμως, τη στιγμή που ούτε οι πολίτες ενδιαφέρονται τόσο πολύ για το οικολογικό τους αποτύπωμα, ακόμα και η ίδια η Πολιτεία, αντί να υποστηρίξει το αέριο, του βάζει και «τρικλοποδιές», όπως η πρόσφατη αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Πρόεδρος της ΕΝΕΕΠΙΘΕ
«Άμεση ανάγκη ενίσχυσης του δικτύου»
Ο
κ. Γιάννης Διαμαντόπουλος, Πρόεδρος της ΕΝΕΕΠΙΘΕ, στο χαιρετισμό του, πριν την έναρξη του πάνελ, επεσήμανε ότι, παρά τη σημαντική συμβολή του στη μείωση του κόστους θέρμανσης και για τα νοικοκυριά, το φυσικό αέριο παρουσιάζει μικρή διείσδυση στον οικιακό τομέα, η οποία υπολογίζεται μόλις στο 4% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης. Αυτό οφείλεται στην απουσία δικτύων σύνδεσης στο μεγαλύτερο τμήμα της ελληνικής επικράτειας. Το οξύμωρο είναι μάλιστα ότι, ενώ η Πολιτεία προτρέπει τους ιδιοκτήτες μεγάλων κτηρίων στην απόκτηση εγκατα-
στάσεων για φυσικό αέριο, τελικά αυτό δεν χρησιμοποιείται, λόγω έλλειψης δικτύου, και τελικά οι ιδιοκτήτες δεν γνωρίζουν αν και πότε θα υπάρξει. Αξιοπρόσεκτο πάντως είναι το γεγονός ότι στη Θεσσαλονίκη το ποσοστό διείσδυσης του φυσικού αερίου στα νοικοκυριά είναι πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με την Αττική, παρά το γεγονός ότι η Θεσσαλονίκη ξεκίνησε από το μηδέν, σε αντίθεση με την Αθήνα, η οποία είχε ήδη στη διάθεσή της, από παλιότερες εποχές, το δίκτυο φωταερίου, έστω και υποτυπώδες. ΧΡΗΜΑ 45
Χ αφιέρωμα ~ Energy Money Conference 2011 ∼ ΠΑΝΕΛ IV ∼
ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ: ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ
ΠΑΝΕΛ IV: κ. Κωνσταντίνος Καρβούνης, κ. Μιχάλης Καϊταντζίδης, κ. Γιώργος Ρούσσος
Τ
ο αντίξοο τοπίο που διαμορφώνεται στον τομέα της εμπορίας πετρελαιοειδών ήταν το βασικό θέμα του πάνελ με τίτλο «Εμπορία Πετρελαιοειδών», στο οποίο έλαβαν μέρος οι κ.κ. Γιάννης Ψυχογυιός, Πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών, Γιώργος Ρούσσος, Διευθύνων Σύμβουλος της REVOIL και Κωνσταντίνος Καρβούνης, Εμπορικός Διευθυντής της Thermoil, με συντονιστή τον δημοσιογράφο κ. Μιχάλη Καϊταντζίδη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ
Πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών
«Σε εξουθένωση ο κλάδος της εμπορίας» Ο κ. Ψυχογυιός, στο χαιρετισμό του, τόνισε τη δύσκολη συγκυρία στην οποία βρίσκεται ο κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών, καθώς δοκιμάζεται από όλες τις πλευρές. Λόγω της κρίσης, έχει ήδη σημειωθεί από πέρσι μείωση πωλήσεων της τάξης του 15%, η πτώση δε αυτή συνεχίζεται και φέτος σε διψήφια ποσοστά. Από την άλλη, ο κλάδος αντιμετωπίζει τις πολύ ψηλές τιμές του διυλιστηρίου, λόγω της αύξησης του αργού κατά 35%, ενώ αν συνυπολογιστούν και οι φόροι που αντιστοιχούν στο 60% της τιμής, τότε απομένει μόνον ένα 5% για να μοιραστούν οι εταιρείες με τους πρατηριούχους. Τα αποτελέσματα όλων αυτών για τον κλάδο είναι ολέθρια, με πολλές από τις μικρές εταιρείες να έχουν ήδη κλείσει, όπως και πολλά πρατήρια. ΟΙ ΠΕΙΡΑΓΜΕΝΕΣ ΑΝΤΛΙΕΣ Από τη δική του πλευρά, ο κ. Ρούσος, αναφερόμενος στο πρόβλημα της λαθρεμπορίας στη χώρα μας, το χαρακτήρισε ως διαχρονικό, ενώ αντίθετα δήλωσε ότι η νοθεία έχει κάπως μειωθεί. Βέβαια, στην παρούσα φάση, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα των πειραγμένων αντλιών. Προς αυτή δε την κατεύθυνση, πρότεινε να εφαρμοσθεί το μέτρο των ταμειακών μηχανών, οι οποίες θα είναι συνδεδεμένες με τις αντλίες. Επεσήμανε επίσης την πολύ δύσκολη κατάσταση στην αγορά και το ιδιόμορφο φαινόμενο μικρών εταιρειών με καλύτερους 46 Iούλιος - Αύγουστος 2011
ενδεχομένως ισολογισμούς, σε σχέση με τους κολοσσούς, οι οποίοι μπορεί να καταρρέουν. Σε ό,τι αφορά τον ανταγωνισμό, τόνισε ότι είναι πολύ ισχυρός σήμερα, όμως επικεντρώνεται περισσότερο στην τιμή και όχι στις εμπορικές πιστώσεις. Από τη δική του πλευρά, ο κ. Καρβούνης ξεκίνησε την ομιλία του με την προσπάθεια της εταιρείας του να αντιμετωπίσει επιτυχώς την κρίση με καινοτομίες, με ταυτόχρονη παρουσία σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και μέχρι το τέλος του χρόνου, με εκπροσώπηση στους μισούς νομούς της χώρας με τη μέθοδο του franchise.
ΔΡ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΡΚΟΥΛΙΑΣ Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Υδρογονανθράκων
«Όλοι πρέπει να βοηθήσουμε τις έρευνες για το πετρέλαιο» Η ενότητα έκλεισε με το χαιρετισμό του Δρ. Βασίλη Καρκούλια, προέδρου του νεοσύστατου Ελληνικού Ινστιτούτου Υδρογονανθράκων, ο οποίος αναφέρθηκε στην άμεση ανάγκη εκμετάλλευσης του πετρελαίου και του αερίου που βρίσκεται στη δική μας χώρα. Για να συμβεί αυτό, σύμφωνα με τον κ. Καρκούλια, θα πρέπει, πρώτον, να προωθηθεί και να στηριχτεί η έρευνα για την παραγωγή υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο, δεύτερον, να υπάρξει στήριξη της πολιτείας στην προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων για ανεύρεση και παραγωγή κοιτασμάτων στη χώρα και, τρίτον, να δημιουργηθεί ειδικό θεσμικό πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος. Σημειώνεται ότι η χώρα μας θα ξεκινήσει σύντομα έρευνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, με απώτερο στόχο η παραγωγή της να φτάσει τα 500 εκατ. βαρέλια το χρόνο.
Το συνέδριο τέλεσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, καθώς, επίσης, και του Invest in Greece, με τη συνεργασία της ελληνικής αντιπροσωπείας της Ε.Ε. στην Ελλάδα και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και με την υποστήριξη των:
Silver Sponsors
Bronze Sponsors
Corporate ΟΝΟΜΑ Participations ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΤΙΤΛΟΣ ΤΙΤΛΟΣ
Academic Partner
Communication Partner
Carbon Neutral Sponsor
Print Sponsor
Supporter
Registration Sponsor
Communication Sponsors
ασφαλίζομαι
energy
money conference 2011
Πιστοποιητικό πλήρους αντιστάθμισης To Energy Money Conference 2011 έγινε Ανθρακικά Ουδέτερο Συνέδριο, (Πράσινο – Κλιματικά Ουδέτερο Συνέδριο).
ΧΡΗΜΑ 47
Χ άρθρο
ΑΝΘΡΑΚΙΚΑ ΟΥΔΕΤΕΡΟ
ΤΟ eNerGY MONeY CONFereNCe 2011 Την κλιματική αλλαγή συνθέτουν οι ανθρωπογενείς κλιματικές ανισορροπίες που συμβαίνουν πέρα από τη φυσική κλιματική μεταβλητότητα, οι οποίες συντελούν στη συσσώρευση των αερίων θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, μεταβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο τη σύσταση της ατμόσφαιρας του πλανήτη.
O
που αντιστοιχεί στις ΕΑΘ που θα εξουδετερωθούν. ι επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή για την ΕλΤο εγχείρημα υλοποιήθηκε από την εταιρεία Green Evoluλάδα είναι πολλών ειδών, αποτυπώνονται σε μελέτη tion, με εφαρμογή όλων των διεθνώς παραδεκτών πρακτιτης Τράπεζας της Ελλάδος [http://www.bankofκών που είναι ενσωματωμένες στο σύστημα που έχει greece.gr/Pages/el/klima/results.aspx] και ήδη επηρεάζουν ✒ δημιουργήσει και εφαρμόζει η εταιρεία για προϊόντα, υπητη ζωή μας. Για να διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη, μια επιαπό τον Δρ. Ιωάννη Ζ. ρεσίες – διαδικασίες και εκδηλώσεις, το «CO2 Neutral χείρηση, και γενικά κάθε οργανισμός, πρέπει να αρχίσει να Καραμπάση* υλοποιεί ένα σχέδιο «εταιρικής» προσαρμογής στην κλιμαSeal». τική αλλαγή. Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου είναι ένα έργο διαχείρισης και μείωσης των Εκπομπών Αερίων Θερμοκηπίου [ΕΑΘ] που Το «CO2 Neutral Seal», όντας μια ολοκληρωμένη μεθοδολογία πικατατείνει στον περιορισμό των επιπτώσεων που προκαλούν οι δρα- στοποίησης της μέτρησης και της αντιστάθμισης των ΕΑΘ, εφαρμόστηριότητες του οργανισμού στο φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. στηκε στην περίπτωση του συνεδρίου για να διασφαλίσει: Σε αυτό το πλαίσιο, για εκδηλώσεις που αποτελούν κάθε μία ένα εφάπαξ γεγονός, όπως το eNerGY Money Conference 2011, συνιστάται η αποφυγή και η μείωση, η μέτρηση και η αντιστάθμιση των εκπομπών που θα προκαλέσει. Έτσι η etHOS MeDIa, που διοργάνωσε το Energy Money Conference 2011, έθεσε ως στόχο «να καταστεί το συνέδριο μία ανθρακικά ουδέτερη εκδήλωση, ένα ουδέτερο, ως προς το κλίμα, Πράσινο Συνέδριο», με την πλήρη αντιστάθμιση του συνόλου των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που θα προκαλούσε η πραγματοποίησή του. Η αντιστάθμιση είναι ένα σύνολο ενεργειών που έχει ως αποτέλεσμα οι ΕΑΘ που έχουν δημιουργηθεί σε ένα μέρος να εξουδετερωθούν από αντίστοιχη ποσότητα ΕΑΘ που έχουν αποφευχθεί ή μειωθεί κάπου αλλού και ισοδυναμεί/ συνιστά μια συμμετοχή στη χρηματοδότηση κλιματικά και περιβαλλοντικά επωφελών έργων, με χρηματικό ποσό CO2 Neutral Seal
αποφυγή μείωση εκπομπών
προετοιμασία
διεξαγωγή
παρακολούθηση υλοποίησης
48 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
μέσω της εφαρμογής του πρότυπου ISO 14064-1:2006 και του πρωτοκόλλου Greenhouse Gas (GHG) protocol for Corporate accounting των WrI/WBCSD, και ~ το αξιόπιστο των χρησιμοποιηθέντων δικαιωμάτων αντιστάθμισης και την εγκυρότητα της πράξης της αντιστάθμισης, μέσω της παροχής όλων των πληροφοριών ιχνηλάτησης των ενεργειών. Με τη διαδικασία αυτή διασφαλίζεται κατ’ ουσία η εγκυρότητα και το αληθές του κλιματικού ισχυρισμού του διοργανωτή «για την ανθρακική ουδετερότητα του διοργανωθέντος συνεδρίου», που τεκμηριώνεται τόσο στην απολογιστική έκθεση όσο και στο αντίστοιχο πιστοποιητικό αντιστάθμισης, μαζί με όλες τις αναγκαίες πληροφορίες ιχνηλάτησης. Χ *Πρόεδρος της Green evolution ae
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ [kgCO2e]
αρχική οριοθέτηση σχεδιασμός
~ τη φερεγγυότητα και τη διαφάνεια του υπολογισμού των ΕΑΘ,
υπολογισμός εκπομπών
αντιστάθμιση εκπομπών
απολογιστική έκθεση
έκδοση πιστοποιητικού
Χ ρεπορτάζ
MSD-ΒΙΑΝΕΞ
ΝΕΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ Οι εταιρείες MSD (Merck για τις χώρες της Αμερικής και του Καναδά) και ΒΙΑΝΕΞ ανακοινώνουν την αναδιάταξη και χρονική επέκταση της στρατηγικής συνεργασίας τους, δημιουργώντας μια νέα εποχή και για τις δύο.
Η
ανανέωση και επέκταση της συνεργασίας έρχεται σε συνέχεια των διαδικασιών συγχώνευσης μεταξύ των φαρμακευτικών εταιρειών ΜSD και Schering-Plough και την ίδρυση της MSD Hellas (η οποία διαδέχθηκε τη Schering – Plough Hellas) πριν 12 μήνες, ως συνέπεια της παγκόσμιας συγχώνευσης. Η νέα συνεργασία εγκαινιάζει μια καινούργια δυναμική βιώσιμης επιχειρηματικότητας και ανάπτυξης, αποδίδοντας το δέοντα σεβασμό και την αναγνώριση της μακροχρόνιας και απόλυτα επιτυχημένης συνεργασίας μεταξύ της MSD και της ΒΙΑΝΕΞ ήδη από το 1983. Ειδικότερα, με βάση τη νέα συμφωνία: ∼ Η MSD Hellas θα έχει πλέον την αποκλειστική ευθύνη της επιστημονικής ενημέρωσης, της διανομής και των πωλήσεων της πλειοψηφίας του χαρτοφυλακίου των νοσοκομειακών και εξειδικευμένων φαρμακευτικών προϊόντων, καθώς και των προϊόντων ανοσολογίας και γονιμότητας της MSD. ∼ Η ΒΙΑΝΕΞ θα έχει την αποκλειστική ευθύνη της επιστημονικής ενημέρωσης, της διανομής και των πωλήσεων των κυκλοφορούντων προϊόντων στις θεραπευτικές κατηγορίες της οστεοπόρωσης, της αντιμετώπισης του πόνου, της υπέρτασης και της οφθαλμολογίας. ∼ H MSD Hellas και η ΒΙΑΝΕΞ θα προωθήσουν από κοινού συγκεκριμένα κυκλοφορούντα φαρμακευτικά προϊόντα στις θεραπευτικές κατηγορίες της αντιμετώπισης της αθηροσκλήρωσης, του διαβήτη και των αναπνευστικών και αλλεργικών παθήσεων. Επίσης, και οι δύο εταιρείες συμφώνησαν στην από κοινού προώθηση επιλεγμένων νέων προϊόντων που αναμένεται να εγκριθούν στο μέλλον, γεγονός που αποδεικνύει την πλήρη ευθυγράμμιση των στρατηγικών προτεραιοτήτων για τις διοικήσεις και των δύο ομίλων. Η νέα αυτή συμφωνία σφραγίζει την πλήρη ανάπτυξη της MSD δεύτερης μεγαλύτερης φαρμακευτικής εταιρείας παγκοσμίως - στη χώρα μας, βελτιώνοντας την πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε καινοτόμες και αποτελεσματικές θεραπείες. Με βάση το σύνολο των πωλήσεων των προϊόντων του χαρτοφυλακίου της MSD και της ΒΙΑΝΕΞ και τις αναμενόμενες κυκλοφορίες νέων προϊόντων τους, η MSD αποσκοπεί στο να καταστεί η τρίτη μεγαλύτερη φαρμακευτική εταιρεία στη χώρα μας. Παράλληλα, η ΒΙΑΝΕΞ εκπληρώνει τη στρατηγική της ανάπτυξης του κύκλου εργασιών της και θα έχει σημαντικά οφέλη, που περι-
λαμβάνουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα συμπροώθησης νέων προϊόντων της MSD. Η συμφωνία επιδιώκει να εξασφαλίσει υψηλού επιπέδου επιστημονική και εκπαιδευτική υποστήριξη των εξωτερικών συνεργατών-πελατών και των δύο εταιρειών, βασιζόμενη στα ειδικότερα πλεονεκτήματα και τις δεξιότητες της κάθε μιας. Επιπλέον, αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση του συνολικού αριθμού εργαζομένων στην ενημέρωση και διανομή των προϊόντων της MSD στη χώρα μας. Η MSD και η ΒΙΑΝΕΞ δεσμεύονται για συνεχή επένδυση στην ελληνική φαρμακοβιομηχανία και το ελληνικό σύστημα υγείας, καθώς και για ουσιαστική συμβολή στην ευημερία και την υγεία του ελληνικού πληθυσμού, παρά τις αντιξοότητες του σημερινού οικονομικού περιβάλλοντος. «Η στρατηγική αυτή συμφωνία αποτελεί αναγνώριση και επιβράβευση της πολυετούς (ήδη από το 1983) συνεργασίας της ΒΙΑΝΕΞ με την MSD», δήλωσε ο κος Παύλος Γιαννακόπουλος, ιδιοκτήτης της ΒΙΑΝΕΞ, τονίζοντας ότι «έχουμε μια ειλικρινή και αποτελεσματική συνεργασία, την οποία επεκτείνουμε στο μέλλον, δίνοντας νέα προοπτική για τους εργαζομένους μας και νέα δυναμική στην επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων. Η ΒΙΑΝΕΞ θα συνεχίσει να είναι η κορυφαία ελληνική φαρμακευτική εταιρεία, δίνοντας το παράδειγμα ότι η σοβαρή δουλειά και ο επαγγελματισμός προσφέρουν τη δυνατότητα για επωφελείς και βιώσιμες συμφωνίες ακόμα και σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως αυτές που διανύουμε σήμερα». Ο Αντιπρόεδρος της ΒΙΑΝΕΞ κ. Δημήτρης Γιαννακόπουλος επεσήμανε επίσης τα εξής: «H διοίκηση και το management team του Ομίλου μας, με τη νέα αυτή συμφωνία, τηρούν τη δέσμευσή τους για μια στρατηγική συνεχούς ενδυνάμωσης του ηγετικού brand της ΒΙΑΝΕΞ σε περιόδους κρίσιμους για τον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας. Διαρκής μας επιδίωξη αποτελεί η ανάπτυξη και διανομή νέων προϊόντων, που συμβάλλουν στη βελτίωση της ζωής των ασθενών». Ο κος Cyril Schiever, Διευθύνων Σύμβουλος της MSD Hellas, αναφέρθηκε στη νέα συμφωνία κι επεσήμανε ότι: «Ένα χρόνο μετά την ίδρυση της MSD στην Ελλάδα, η συμφωνία αυτή έρχεται να προσδώσει μια νέα δυναμική για την MSD Hellas. H MSD, η 2η μεγαλύτερη εταιρεία διεθνώς, στοχεύει να καταστεί η 3η μεγαλύτερη φαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Η MSD έχει να επιδείξει μακρά παράδοση στην ανακάλυψη νέων και καινοτόμων θεραπειών, που έχουν αλλάξει την ιατρική και σώζουν ανθρώπινες ζωές. Χ ΧΡΗΜΑ 49
Χ συνέντευξη
ΑΝΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΕΣ ΟΙ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΦΑΙΔΡΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 50 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
✒
Συνέντευξη στον Γιάννη Βερμισσώ
«Οποιαδήποτε δραστηριότητα δεν προσπαθεί να μειώσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα είναι καταδικασμένη να αποτύχει»
Μέχρι και στο 4% του ΑΕΠ μπορεί να φθάσει η ελληνική μεταλλευτική δραστηριότητα, εάν υποστηριχθεί σωστά από την ελληνική πολιτεία, καθώς έχει πολλές δυνατότητες, οι οποίες σήμερα, εγκλωβισμένες στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και την έλλειψη σωστού θεσμικού πλαισίου, μένουν ανεκμετάλλευτες. Θέσεις εργασίας, στήριξη των τοπικών κοινωνιών, ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανικής παραγωγής και σαφώς ώθηση στην ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας, είναι μερικά μόνο από τα οφέλη που μπορεί να προσφέρουν οι μεταλλευτικές-εξορυκτικές και μεταλλουργικές επιχειρήσεις, στην περίπτωση που απελευθερωθούν από τα σημερινά εμπόδια. Την εκτίμηση αυτή κάνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων κ. Ελευθέριος Φαίδρος, ο οποίος μιλά στο ΧΡΗΜΑ για τον κλάδο που εκπροσωπεί, τονίζοντας ότι οι συνθήκες είναι ώριμες ώστε η ελληνική μεταλλουργία, με τη στήριξη της πολιτείας να δείξει τις αναξιοποίητες δυνάμεις της. Επισημαίνει ότι η πολιτεία, μέχρι σήμερα, δεν έδωσε την απαιτούμενη προσοχή, παρά το γεγονός ότι η μεταλλευτική δραστηριότητα είναι ένας τομέας πρωτογενούς παραγωγής όπου η χώρα υστερεί και γι’ αυτό θα έπρεπε οι εκάστοτε αρμόδιοι να έχουν εστιάσει στην αξιοποίησή του. Παράλληλα, τονίζει ότι υπάρχουν ώριμα επενδυτικά σχέδια που δεν προχωρούν, αλλά και ενδιαφέρον που δεν εκδηλώνεται, καθώς ακόμα υπάρχουν απροσπέλαστα εμπόδια. Βέβαια αναφέρει ότι, προσφάτως, η κυβέρνηση έδειξε ενδιαφέρον για να δημιουργήσει ένα πλαίσιο εθνικής μεταλλευτικής πολιτικής, το οποίο, στην περίπτωση που εφαρμοστεί, θα ανοίξει νέους ορίζοντες.
ΧρHμα_ Τι μέγεθος έχει η μεταλλευτική δραστηριότητα στην ελληνική αγορά; ΕΛΕΥΘΕρΙΟΣ ΦαΙΔρΟΣ_Αυτή τη στιγμή η μεταλλευτική δραστηριότητα καλύπτει, είτε άμεσα είτε μέσω της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων της από τη χρησιμοποίησή τους στην ελληνική βιομηχανία, το 2,5% του ελληνικού ΑΕΠ. Ο κύκλος εργασιών των ορυκτών πρώτων υλών και της μεταλλουργίας, που καθετοποιεί ελληνικά μεταλλεύματα, είναι μεταξύ των 2-2,5 δισ. ευρώ, το 65% των οποίων αφορά εξαγωγές. Επίσης προσφέρει στη χώρα μας 22.000 άμεσες θέσεις εργασίας και 90.000 έμμεσες και φυσικά στηρίζει όλη την υπάρχουσα δομή της ελληνικής βιομηχανίας, δηλαδή τις κατασκευές, τα δομικά υλικά, την ενέργεια, τις μεταλλουργίες κ.λπ. Χ_Θα τον χαρακτηρίζατε ως κλάδο αιχμής; Ε.Φ._Όταν επηρεάζεις ένα ποσοστό του ΑΕΠ 2,5%, δεν μπορείς να τον χαρακτηρίσεις αιχμής, αλλά είναι ένας τομέας πρωτογενούς παραγωγής, ο οποίος βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα στην Ελλάδα και σαφώς μπορούμε, μέσα από σωστές ενέργειες, να συντελέσουμε στην αύξησή του, που θα προσφέρει πολλά και στην οικονομία. Χ_Υπάρχουν δυνατότητες ανάπτυξης για τον κλάδο; Ε.Φ.._Αναμφισβήτητα ναι, και μάλιστα πολλές Χ_Δηλαδή μπορεί να γίνει πυλώνας στήριξης της προσπάθειας της κυβέρνησης για την έξοδο από την κρίση ή θεωρείτε ότι αυτό είναι κάτι πολύ μεγάλο για το
συγκεκριμένο κλάδο και ότι δεν έχει τέτοια δυνατότητα; Ε.Φ._Μπορούμε να συνδράμουμε ως κλάδος, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι πυλώνας που μπορεί να φτάσει, ας πούμε, το 20% του ΑΕΠ. Ωστόσο, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, γιατί είναι πρωτογενής τομέας και στον πρωτογενή τομέα υστερούμε ως χώρα. Χ_Θεωρείτε ότι μπορεί να προσφέρει και σε άλλους τομείς και στη δημιουργία θέσεων εργασίας και σε άλλα; Ε.Φ._Βεβαίως υπάρχουν πολύ σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης και για την επιπλέον στήριξη της ελληνικής βιομηχανίας. Και επίσης περιθώρια στήριξης των τοπικών κοινωνιών και φυσικά μέσω της ενίσχυσης των εξαγωγών. Όλα αυτά σημαίνουν και ανάλογα οφέλη προς τη χώρα. Χ_Πιστεύετε ότι οι επιχειρήσεις που εκπροσωπεί ο Σύνδεσμος μεταλλευτικών Επιχειρήσεων έχουν να προσφέρουν δυναμική και στην περιφέρεια της χώρας; Ε.Φ._Βέβαια, για παράδειγμα στη Χαλκιδική, εάν γίνουν οι επενδύσεις που γνωρίζουμε ότι μπορούν να γίνουν και έχουν προοπτικές, σημαίνει ότι θα δουλέψουν εκεί 4-5.000 άτομα άμεσα ή έμμεσα. Συνεπώς, εξαλείφεται η ανεργία στη Χαλκιδική, σε έναν ολόκληρο νομό, με όλες τις συνεπακόλουθες θετικές επιδράσεις στην κοινωνία και την τοπική οικονομία. Χ_αφού η μεταλλευτική δραστηριότητα είναι ένας τομέας που έχει προοπτικές ανάπτυξης, πώς εξηγείτε το γεγονός ότι έχουν κλείσει τόσα ορυχεία και μεταλλεία μέχρι σήμερα; Τι έχει συμβεί; Ε.Φ._Τα ορυχεία δεν κλείνουν συνήθως ΧΡΗΜΑ 51
Χ συνέντευξη ~ Ελευθέριος Φαίδρος επειδή τα κλείνει το κράτος. Κλείνουν επειδή δεν είναι οικονομικά βιώσιμα. Κάποια ορυχεία που κάποια χρονική περίοδο είναι βιώσιμα, μπορεί, μετά από μερικά χρόνια, να πάψουν να είναι, για διάφορους λόγους. Είτε διότι βρέθηκαν κάποια άλλα μεταλλεία με χαμηλότερο κόστος είτε διότι βρέθηκαν κάποιες άλλες μέθοδοι εξόρυξης ή άλλα κοιτάσματα που βγάζουν το ίδιο μέταλλο και για διάφορους άλλους λόγους. Επομένως, αναγκάζονται να κλείσουν. Χ_Άλλοι λόγοι, εκτός από αυτούς, που ανακόπτουν τη μεταλλευτική-εξορυκτική και μεταλλουργική δραστηριότητα, υπάρχουν; Ε.Φ._Υπάρχουν αυτοί που σχετίζονται με το ευρύτερο θέμα των συνθηκών λειτουργίας των επιχειρήσεων του κλάδου και αφορούν το νομοθετικό πλαίσιο. Πολλά ορυχεία έκλεισαν επειδή δεν έχουν προσαρμοστεί στις καινούριες συνθήκες, σε απαιτήσεις ευρωπαϊκές. Το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει στην Ελλάδα έχει οδηγήσει πολλές μικρές επιχειρήσεις εκτός αγοράς. Επίσης υπάρχουν προβλήματα αβεβαιότητας σε ό,τι αφορά την επένδυση, προβλήματα με τις τοπικές κοινωνίες, προβλήματα καθυστερήσεων στις αδειοδοτήσεις που κάποιοι δεν μπορούν να τις αντέξουν οικονομικά. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε τέτοιου είδους φαινόμενα. Χ_Δηλαδή και σε κλείσιμο και σε ανυπαρξία νέων επενδύσεων; Ε.Φ._Κυρίως το δεύτερο. Χ_Ως κλάδος έχετε τύχει θετικής ανταπόκρισης από την ελληνική πολιτεία; Ε.Φ._Η πολιτεία, όπως είπα και πριν, εδώ και πολλά χρόνια και από τη στιγμή που είχαμε τσάμπα δάνεια, την πρωτογενή παραγωγή δεν την πρόσεξε καθόλου. Δεν διέθετε πολιτικό χρόνο ούτε για τη γεωργία ούτε για τον ορυκτό πλούτο, που είναι πρωτογενής τομέας. Ο ορυκτός πλούτος τής φαινόταν σαν μια παραγωγική «παρωνυχίδα», με την οποία, αν ασχοληθείς, «πονάς» και λιγάκι, γιατί ο κόσμος δεν τα θέλει τα ορυχεία, τουλάχιστον στη γειτονιά του, τα θέλει λίγο παραπέρα. Τώρα όμως με την κατάσταση αυτή που έχει δημιουργηθεί από την οικονομική κρίση, θα αναγκαστεί η πολιτεία να ασχοληθεί και με αυτόν τον τομέα, ο οποίος δημιουργεί πολλές θέσεις εργασίας, είναι πρωτογενής και έχει μεγάλη προστιθέμενη αξία. 52 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
ΤΑ ΟΡΥΧΕΙΑ ΔΕΝ ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΠΕΙΔΗ ΤΑ ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ. ΚΛΕΙΝΟΥΝ ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΒΙΩΣΙΜΑ. ΚΑΠΟΙΑ ΟΡΥΧΕΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΙΝΑΙ ΒΙΩΣΙΜΑ, ΜΠΟΡΕΙ, ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΝΑ ΠΑΨΟΥΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ.
Χ_Σήμερα ποια είναι τα εμπόδια που συναντάτε και τι θα προτείνατε να γίνει, σε επίπεδο κράτους, για να απελευθερωθούν οι δυνάμεις σας; Ε.Φ._Το βασικό κομμάτι είναι ότι πρέπει να εξαγγελθεί από την πολιτεία συγκεκριμένη, στοχευμένη μεταλλευτική πολιτική, η οποία θα περιλαμβάνει τα θέματα ανάπτυξης, τα θέματα νομοθεσίας, τα θέματα χωροταξίας και το πώς θα προστατευθεί ο κλάδος έναντι άλλων χρήσεων, για να μπορέσει να του δοθεί η ευκαιρία να αναπτυχθεί στο βαθμό των δυνατοτήτων του. Γιατί το πιο εύκολο πράγμα, αν δεν έχεις πολιτική εστιασμένη, είναι οι διάφορες δραστηριότητες του τομέα μας να παρακμάσουν, είτε από αντιτιθέμενες χρήσεις είτε από έλλειψη προσοχής σε ό,τι αφορά την προοπτική τους. Άρα, λοιπόν, σε όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που υπάρχει ανάγκη πρώτων υλών, που ο κλάδος μας προσφέρει σε πολύ μεγάλο βαθμό, η πρώτη αναγκαία κίνηση είναι να γίνουν προσδιορισμένες, με στόχευση και εξειδίκευση, μεταλλευτικές πολιτικές. Και κάτω από κει θα δοθούν ανάλογες χωροταξικές κατευθύνσεις, να γνωρίζει ο κάθε ενδιαφερόμενος, το πού, το πώς και σε τι θα δραστηριοποιηθεί, να γίνουν ανάλογες προσπάθειες στο αδειοδοτικό πλαίσιο, στο κανονιστικό πλαίσιο, να τεθούν όροι λειτουργίας και αδειοδότησης των μεταλλείων και των εξορύξεων, συνολικότερα. Και βέβαια όλα αυτά να εμπεριέχουν και τις ανάλογες εξειδικεύσεις.
Χ_Γίνεται αυτό σήμερα; Γνωρίζετε να συμβαίνει κάτι τέτοιο ή, έστω, αν υπάρχουν προθέσεις των κυβερνώντων; Ε.Φ._Μέχρι στιγμής έχουμε πολύ καλή συνεργασία με τον υφυπουργό ΥΠΕΚΑ κ. Γ. Μανιάτη, ο οποίος έχει προσπαθήσει να αντιμετωπίσει σημαντικά θέματα του κλάδου. Παραδείγματος χάριν, ο νέος μεταλλευτικός κανονισμός, που ήδη πριν μερικές ημέρες δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως. Αυτό βέβαια δεν αφορά την ανάπτυξη, αλλά την προστασία των εργαζόμενων και τη βελτίωση της λειτουργίας της εξορυκτικής δραστηριότητας και έγινε με «χίλια ζόρια», επιτέλους, μετά από 6 χρόνια συνεχών πιέσεων και αφού είχαν περάσει 25 χρόνια από την εφαρμογή του παλιού κανονισμού. Χ_Σας διευκολύνει αυτό; Ε.Φ._Βέβαια μας διευκολύνει, όχι στην
ανάπτυξη, αλλά στην καλύτερη λειτουργία των μεταλλείων. Επίσης υπάρχει άλλο ένα σημαντικό θέμα, που είναι ο καινούριος λατομικός νόμος, ο οποίος ήδη βρίσκεται σε συζήτηση εδώ και αρκετό καιρό, έχει διατυπωθεί σε τελικό κείμενο και τελευταία ήρθε και σε μας και σε άλλους φορείς αυτό το τελικό κείμενο, για να καταθέσουμε τις απόψεις μας, ώστε να προχωρήσει σε δημόσια διαβούλευση και τελικά να ψηφιστεί ο καινούριος νόμος. Ένα βασικό πράγμα είναι αυτό που είπαμε πριν, ότι θα πρέπει να υπάρξει μία εκπεφρασμένη, εθνική πολιτική, για τον ορυκτό πλούτο. Για το θέμα αυτό έγινε μία πολύ καλή δουλειά και από εμάς και από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, το ΤΕΕ και το ΙΓΜΕ, όπως και από στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης. Συστάθηκε μία ομάδα εργασίας από το ΥΠΕΚΑ, όπου όλοι οι εκπρόσωποι που αναφέραμε διαμόρφωσαν από κοινού ένα κείμενο εναρμονισμένο με αντίστοιχα κείμενα που έχουν καταρτίσει πιο προηγμένες από εμάς χώρες, ώστε να υπάρξει μια συγκεκριμένη πρόταση εθνικής πολιτικής για τον ορυκτό πλούτο. Και μάλιστα το υπουργείο είχε κανονίσει να κάνουμε και μία ημερίδα, η οποία μετατέθηκε για αργότερα, ώστε επίσημα ο υφυπουργός να πει τις θέσεις της κυβέρνησης, τις βασικές γραμμές για την εθνική πολιτική και να έρθουν και τα κόμματα να τοποθετηθούν. Χ_Γνωρίζετε τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας; Ε.Φ._Τον γνωρίζουμε, αλλά μπορεί να υπάρχει κι άλλος για τον οποίο δε γνωρίζουμε πολλά πράγματα. Χ_Ποιος μπορεί να κάνει έρευνα γι’ αυτό; Ε.Φ._Στην Ελλάδα ο αρμόδιος κρατικός φορέας είναι το ΙΓΜΕ. Θέλω να τονίσω ότι κάθε κράτος έχει έναν τέτοιο φορέα που πραγματοποιεί έρευνες. Φυσικά και ιδιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να δραστηριοποιηθούν ερευνητικά και δραστηριοποιούνται. Καλό είναι όμως να
υπάρχει ο κρατικός φορέας σε μια χώρα. Να μη στηρίζεται η έρευνα μόνο σε ιδιώτες. Σε όλη την Ευρώπη έχει γίνει ξεκάθαρο ότι μπαίνουμε σε μια νέα πολιτική αξιοποίησης των ορυκτών πόρων, την περίφημη «πολιτική για τις πρώτες ύλες», και αποτελεί βασικό θέμα για το μεταλλευτικό δυναμικό της Ευρώπης και των χωρών - μελών της. Εδώ έρχεται η ανάγκη ενίσχυσης των διαφόρων φορέων, όπως ο ΙΓΜΕ, τα γεωλογικά ινστιτούτα κ.λπ. Σε ό,τι αφορά την έρευνα για τον εντοπισμό του μεταλλευτικού πλούτου, πρέπει και εμείς να εντείνουμε τις προσπάθειες για να γνωρίζουμε τι έχει η χώρα. Όχι «στο περίπου», αλλά με ακρίβεια. Βεβαίως τώρα τελευταία ακούστηκε ότι μέσα στα πλαίσια εξοικονόμησης δαπανών που κάνει η κυβέρνηση, συμπεριλαμβάνεται και η διάλυση του ΙΓΜΕ. Εγώ δεν πιστεύω ότι πρέπει να γίνει αυτό. Είναι απαράδεκτο να μην υπάρχει κάποιο ΙΓΜΕ στην Ελλάδα, το οποίο να είναι δραστήριο, ευέλικτο και να μπορεί να κάνει όχι μόνο αυτό που έκανε μέχρι τώρα, αλλά και πολύ περισσότερα. Χ_Σήμερα πιστεύετε ότι είναι επαρκές το ΙΓμΕ; Ε.Φ._Δείτε, το ΙΓΜΕ δεν το προσέξαμε επί πολλά χρόνια. Σήμερα θεωρείται ήδη «γεραμένο» σε ό,τι αφορά το προσωπικό του. Εμένα δεν με ενδιαφέρει αν θα έχει λιγότερο κόσμο από ό,τι έχει σήμερα. Αλλά μέσα σε αυτόν τον κόσμο θα πρέπει να υπάρχουν και νέοι επιστήμονες που να «βράζει» το αίμα τους ταυτόχρονα με τους παλαιότερους, που έχουν την εμπειρία. Δυστυχώς σήμερα υπάρχουν μόνο άνθρωποι της παλιάς γενιάς κι αυτό είναι λάθος. Άρα χρειάζεται αναδιοργάνωση του ΙΓΜΕ και καινούριες κατευθύνσεις. Όχι όμως να καταργηθεί. Χ_Υπάρχουν επενδυτικές προσπάθειες που σχετίζονται με τον κλάδο σας, οι οποίες δεν έχουν προχωρήσει και γιατί; Ε.Φ._ Τα θέματα είναι κυρίως αδειοδοτικά. Δεν είναι θέματα μη έρευνας. Γιατί όταν
πάμε να ξεκινήσουμε κάτι, υποτίθεται ότι το έχουμε εντοπίσει και το έχουμε ερευνήσει. Χ_Υπάρχουν ξένοι και Έλληνες επενδυτές που θέλουν να επενδύσουν στον τομέα που εσείς εκπροσωπείτε και δεν μπορούν σήμερα; Ε.Φ._Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, στο οποίο όλοι ψαχνόμαστε (ελπίζω να λήξει αυτή η περιπέτεια), είναι με το χρυσό. Βέβαια υπάρχουν και εταιρείες που ήρθαν για να επενδύσουν και έφυγαν. Ωστόσο, υπάρχει ενδιαφέρον για βιομηχανικά ορυκτά, από έλληνες και ξένους, που είναι κι αυτά σχέδια που τελούν εν αναμονή στο να υλοποιηθούν. Υπάρχουν όμως και ζητήματα προώθησης νέων επενδύσεων υφιστάμενων εταιρειών που εκκρεμούν. Χ_Και για ποιο λόγο δεν κάνουν επενδύσεις; Ε.Φ._Διότι δεν αδειοδοτούνται έγκαιρα. Έχουμε φτάσει στο σημείο να έχουμε πρόβλημα ακόμα και στην έρευνα, που είναι βασική για να κρατηθούν οι παραχωρήσεις. Ακόμα και στην έρευνα υπάρχουν προσκόμματα σε ό,τι αφορά τις αδειοδοτήσεις. Χ_Πόσες αδειοδοτήσεις εκκρεμούν αυτή τη στιγμή; Ε.Φ._Και νέες και παλιές που θέλουν ανανέωση, πρέπει να είναι πάρα πολλές. Νομίζω ότι υπερβαίνουν τις 50 περιπτώσεις. Χ_Η εξωστρέφεια του κλάδου σας είναι μεγάλη. μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω ή θεωρείτε ότι ο κλάδος πρέπει να αναπτυχθεί στην εσωτερική αγορά; Ε.Φ._Η εσωτερική αγορά εξαρτάται από την ανάπτυξη της βιομηχανίας. Στο βαθμό που η εσωτερική βιομηχανία αναπτύσσεται και ζητά πρώτες ύλες ή αν ξαναπάρουν μπροστά οι κατασκευές, εμείς είμαστε παρόντες. Καλό είναι να υπάρχει καθετοποίηση και η καθετοποίηση υπάρχει σε πολλούς τομείς: στο χρυσό, που θα βγάλουμε όχι μόνο τελικό
☛
ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΥ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΧΕΙ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΠΟΛΛΕΣ ΜΙΚΡΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΚΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ. ΕΠΙΣΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΕΩΝ ΣΤΙΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΤΙΣ ΑΝΤΕΞΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ.
ΧΡΗΜΑ 53
Χ συνέντευξη ~ Ελευθέριος Φαίδρος ☛
ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΑΓΓΕΛΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ, ΣΤΟΧΕΥΜΕΝΗ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, Η ΟΠΟΙΑ ΘΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ, ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΚΑΙ ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΘΕΙ Ο ΚΛΑΔΟΣ ΕΝΑΝΤΙ ΑΛΛΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ, ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΝΑ ΤΟΥ ΔΟΘΕΙ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΧΘΕΙ ΣΤΟ ΒΑΘΜΟ ΤΩΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ. προϊόν χρυσό, αλλά και πολλά άλλα συμπυκνώματα μετάλλων (χαλκό, μόλυβδο, άργυρο, ψευδάργυρο), στο νικέλιο, που δε βγαίνει ακριβώς τελικό προϊόν, βγαίνει όμως σιδηρονικέλιο, το οποίο χρησιμοποιείται ως έχει, στο αλουμίνιο, που είναι και το χαρακτηριστικό παράδειγμα καθετοποίησης και αλλού, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Χ_Πιστεύετε ότι μπορεί να επανεκκινηθεί η ελληνική βιομηχανία; Ε.Φ._Σαφέστατα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ότι φτάσαμε στο σημείο να εισάγουμε αστρίους, ενώ έχουμε τεράστια αποθέματα, τα οποία όμως δεν μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε και έτσι εισάγουμε από την Τουρκία. Ακόμα και βωξίτες εισάγουμε. Να πω ότι οι άστριοι είναι η πρώτη ύλη για το γυαλί και τις πορσελάνες και υπάρχουν για το ορυκτό αυτό και επενδυτές όπως η ολλανδική εταιρεία Άνκερπουρτ, η ελληνική θυγατρική της οποίας είναι και μέλος του ΣΜΕ. Βέβαια και όσοι έχουν επενδύσει σε αυτό το κομμάτι, βρίσκονται σε δύσκολη θέση, γιατί δεν έχουν καμιά προοπτική, εάν δεν ανανεωθούν και επεκταθούν οι άδειές τους. Χ_ανησυχείτε μήπως αναπτυχθεί η εισαγωγή πρώτων υλών από ξένες χώρες, η οποία θα «φάει» την εγχώρια βιομηχανία; Δηλαδή να έρχονται πρώτες ύλες από το εξωτερικό, φθηνότερες από αυτές που παράγονται στην Ελλάδα; Ε.Φ._Αυτό μπορούμε να πούμε ότι εν μέρει μπορεί να γίνει σε κάποια υλικά ή ήδη γίνεται. Σε άλλα υλικά όμως, όπως ο βωξίτης, δεν είναι εύκολο. Πάντως ο ανταγωνισμός με χώρες εκτός Ε.Ε. είναι έντονος και οι εισαγωγές πρώτων υλών ήδη γίνονται. Χ_αυτό δεν σας ανησυχεί; 54 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
Ε.Φ._Βεβαίως και ναι. Για παράδειγμα, εδώ και αρκετά χρόνια έχει δημιουργηθεί μεγάλο πρόβλημα στον τομέα του μαρμάρου από τις εισαγωγές που πραγματοποιούνται, οι οποίες έχουν εκτοπίσει σε σημαντικό βαθμό από την ελληνική αγορά το ελληνικό μάρμαρο και ξέρετε πόσο σημαντικό είναι για την Ελλάδα το ιστορικό αυτό προϊόν. Δυστυχώς, λόγω του ανταγωνισμού που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, γιατί είναι τεράστιος, αλλά και λόγω των προβλημάτων που έχουμε αναφέρει, και επειδή η πολιτεία δεν πρόσεξε ιδιαίτερα το ελληνικό μάρμαρο, οι εισαγωγές έχουν υπερκαλύψει το τοπικό προϊόν. Στα άλλα ορυκτά έχουμε βέβαια ανταγωνισμό, που εντοπίζεται κυρίως στα βιομηχανικά ορυκτά. Βέβαια πρέπει να αναφέρουμε ότι ο διεθνής ανταγωνισμός εκτοπίζει βιομηχανικά ελληνικά προϊόντα, τα οποία έχουν ως βάση και ελληνικές ορυκτές πρώτες ύλες και έτσι επηρεάζεται και η ελληνική εξορυκτική δραστηριότητα. Χ_Βάλλεται σήμερα από εξωτερικούς ανταγωνιστές η ελληνική μεταλλευτική αγορά; Ε.Φ._Η καθαρά μεταλλευτική όχι ακόμα. Όπως είπαμε όμως, βάλλονται άλλα πρωτογενή προϊόντα, αλλά και δευτερογενή και τριτογενή.
Χ_Εσείς, ως νέος πρόεδρος του ΣμΕ, ποιες φιλοδοξίες έχετε για τον κλάδο από τη θέση που εκπροσωπείτε; Ε.Φ._Φιλοδοξία μου είναι να αναπτυχθεί ο τομέας της μεταλλευτικής και της λατομικής δραστηριότητας. Αυτό δεν μπορεί βέβαια να γίνει στα δύο αυτά χρόνια που θα είμαι εγώ πρόεδρος, αλλά σιγά - σιγά μπορεί να αρχίσει να ανεβαίνει και να φτάσει σε ένα ικανοποιητικό ποσοστό του ΑΕΠ. Δεν λέω
να φτάσει στο 10%, που ήταν παλιότερα στη δεκαετία του 1970, αλλά θα μπορούσε κάποια στιγμή να γίνει 4%. Χ_μέσω ποιων ενεργειών θα το πετύχετε αυτό; Ε.Φ._Το κυριότερο είναι ότι οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν, δεν εξαρτώνται μόνο από εμάς, αλλά και από το κράτος. Πρέπει να υπάρχει μια σταθερή μεταλλευτική πολιτική, να υπάρχει ένας «μπούσουλας», βάσει του οποίου να μπορούμε να δουλέψουμε, η αδειοδότηση να είναι σωστή, να μας εμπιστεύονται οι ξένοι επενδυτές, δηλαδή να μη βλέπουν την κατάσταση εδώ και να σηκώνονται να φεύγουν και να αντιμετωπίζεται πλέον η μεταλλευτική ως μια σοβαρή δραστηριότητα. Επίσης να υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί που θα ελέγχουν το αποτέλεσμα. Είναι βασικό αυτό. Πολλές φορές οι πολίτες που διαμαρτύρονται, λένε «εντάξει, εσύ θα κάνεις αυτό που πρέπει, αλλά ποιος θα σε ελέγχει»; Ένας από τους λόγους των προβλημάτων που υπάρχουν με τις τοπικές κοινωνίες είναι και η έλλειψη εμπιστοσύνης στις ελεγκτικές αρχές. Χ_Ο μεταλλευτικός είναι θα λέγαμε ένας «ενοχοποιημένος» κλάδος. Ότι δηλαδή δημιουργεί «ζημιές» στο περιβάλλον. αυτό ισχύει; Ε.Φ._Κοιτάξτε όλες οι δραστηριότητες του ανθρώπου προκαλούν ζημιές. Ωστόσο, όταν όλα γίνονται με προδιαγραφές, και βάσει νόμων που συναρτώνται με την προστασία του περιβάλλοντος, σίγουρα υπάρχει μια εγγύηση. Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων είναι υπέρμαχος της βιώσιμης ανάπτυξης, γιατί διαχειρίζεται μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους. Χ_Εσείς πιστεύετε ότι, ως κλάδος, ρυπαίνετε το περιβάλλον; Ε.Φ._Είναι πιο πολύ οπτική η ρύπανση. Δεν προκαλούμε επικίνδυνη ρύπανση ή μόλυνση ως εξορυκτική βιομηχανία. Αλλά το οπτικό θέμα είναι φανερό. Κι αυτό είναι το σημείο για το οποίο γινόμαστε αντιπαθείς στην κοινωνία. Να τονίσω ότι τα περισσότερα υλικά μας δεν είναι επικίνδυνα για το περιβάλλον, γιατί είναι υλικά της φύσης. Πρέπει να τονίσουμε ότι οποιαδήποτε δραστηριότητα δεν προσπαθεί να μειώσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα στη σημερινή ευρωπαϊκή και ελληνική κοινωνία, είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Χ
~ αφιέρωμα
Οι επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου το ανθρώπινο δυναμικό τους θα αποτελέσει το «κλειδί» για τη μελλοντική τους ανάπτυξη.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
«ΚΛΕΙΔΙ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΤΕΛΕΧΩΝ
~
O
ι ραγδαίες εξελίξεις, τα τελευταία χρόνια, σε όλες τις επιστήμες, με την εισαγωγή της τεχνολογίας, αλλά και οι νέες διαδικασίες που εισάγονται στη λειτουργία των εταιρειών, επιβάλλουν στα στελέχη τους ταχεία ενημέρωση για απόκτηση τεχνογνωσίας, συμπληρωματικής του βασικού ή μεταπτυχιακού τίτλου τους. Η συνεχής κατάρτιση και εκπαίδευση των στελεχών έχει ιδιαίτερα κρίσιμη σημασία για τη σύγχρονη επιχείρηση, καθώς στην ουσία εκφράζει τη βούληση της εταιρείας να αποδεχθεί και να υιοθετήσει νέες τεχνολογίες, να ανταποκριθεί στις συνθήκες της αγοράς και να αναπτύξει ανταγωνιστικές στρατηγικές που καθορίζουν τη μελλοντική επιτυχία της. Με τα εκπαιδευτικά προγράμματα που πανεπιστημιακά ιδρύματα και άλλοι φορείς προσφέρουν στην ελληνική αγορά, τα στελέχη έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά σε κάθε μορφής αλλαγή του επιχειρηματικού κλίματος, καθώς οπλίζονται με δεξιότητες, έτσι ώστε να μπορούν να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές ανάγκες και να εκμεταλλευθούν μελλοντικές ευκαιρίες. Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό από όλους ότι η εκπαίδευση και η κα-
56 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
τάρτιση είναι η καλύτερη στρατηγική για να εξασφαλιστεί η επιτυχία των στελεχών στο αυξανόμενο ανταγωνιστικό επιχειρησιακό περιβάλλον. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα σχεδιάζονται, αναπτύσσονται και προσαρμόζονται έτσι, ώστε να καλύπτουν τις σημερινές και τις μελλοντικές εκπαιδευτικές ανάγκες των στελεχών και, πέρα από αυτό, να επιτυγχάνονται μετρήσιμα αποτελέσματα στη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και της συμπεριφοράς των στελεχών. Εκτός βέβαια από τα ιδρύματα και τους φορείς, εκτεταμένα προγράμματα επιμόρφωσης προσφέρουν στα στελέχη τους και οι ίδιες οι επιχειρήσεις, καθώς έχουν αντιληφθεί ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή όπου το ανθρώπινο δυναμικό κάθε εταιρείας θα αποτελέσει, τώρα πιο πολύ από ποτέ, το «κλειδί» για τη μελλοντική της ανάπτυξη.
~ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ~
ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ Σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση και κατάρτιση στελεχών στην Ελλάδα διαδραματίζει το Κέντρο Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΚΕΚ ΟΠΑ).
ΜΕ ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ, ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΘΟΥΝ ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΜΟΡΦΗΣ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ, ΚΑΘΩΣ ΟΠΛΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ, ΕΤΣΙ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΕΠΕΞΕΛΘΟΥΝ ΣΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΘΟΥΝ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΧΡΗΜΑ 57
Χ αφιέρωμα ~ Εκπαιδευτική κατάρτιση - Μεταπτυχιακές σπουδές ☛
ΤΟ ΚΕΚ ΟΠΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙ, ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΚΤΩ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ. ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΥΤΑ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ, ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ, ΣΕ ΚΑΤΟΧΟΥΣ ΠΤΥΧΙΩΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ. Ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 1995 και διοικείται από την Επιτροπή Εκπαίδευσης, η οποία έχει την ευθύνη του συντονισμού και του εκπαιδευτικού προγραμματισμού. Πρόεδρος είναι ο εκάστοτε Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Προσωπικού και μέλη οι Πρόεδροι ή άλλο εκλεγμένο μέλος ΔΕΠ των τμημάτων του ΟΠΑ. Η διοικητική και χρηματοοικονομική διαχείριση των προγραμμάτων που αναλαμβάνει το ΚΕΚ ΟΠΑ, γίνεται από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του ΟΠΑ. To ΚΕΚ ΟΠΑ υλοποιεί - σε συνεργασία με Δημόσιους και Ιδιωτικούς φορείς - με μεγάλη επιτυχία, εξειδικευμένα προγράμματα που καλύπτουν τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και της επιμόρφωσης των εργαζομένων, σύμφωνα με τις ανάγκες λειτουργίας των σύγχρονων επιχειρήσεων. Στo πλαίσιo των δραστηριοτήτων του, το ΚΕΚ ΟΠΑ υλοποιεί, επίσης, μακροχρόνια αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης για πτυχιούχους ΑΕΙ και ΤΕΙ, στους οποίους χορηγείται Πιστοποιητικό Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Απόφαση Συγκλήτου ΟΠΑ, 13/01/2000). Σκοπός του ΚΕΚ ΟΠΑ Το ΚΕΚ ΟΠΑ πραγματοποιεί, κάθε είδους και διάρκειας, εκπαιδευτικά προγράμματα στα γνωστικά αντικείμενα που καλλιεργούνται και καλύπτονται μέσα από τα οκτώ τμήματά του. Τα προγράμματα αυτά απευθύνονται, κατά κύριο λόγο, σε κατόχους πτυχίων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με σχετική επαγγελματική εμπειρία. Σκοπός του ΚΕΚ ΟΠΑ είναι η επιμόρφωση, ο εμπλουτισμός, η ανανέωση, η κατάρτιση και ο εκσυγχρονισμός των γνώσεων και των δεξιοτήτων τους, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της οικονομίας, τόσο ως στελέχη επιχειρήσεων και οργανισμών όσο και ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Διάρκεια Φοίτησης Προγραμμάτων - Εξετάσεις Η φοίτηση στα προγράμματα του ΚΕΚ ΟΠΑ σχεδιάζεται με ευέλικτο ωράριο, προσαρμοσμένο στις ανάγκες των εκπαιδευομένων. Η διδασκαλία μπορεί να πραγματοποιείται ακόμη και κατά τις απογευματινές ώρες ή/και το Σάββατο. Προγράμματα είναι δυνατόν, επίσης, να διεξάγονται και με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, με τη χρησιμοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών. Πιστοποιητικά Σπουδών Τα προγράμματα διακρίνονται, ανάλογα με τον τίτλο που χορηγούν, ως εξής: 58 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
1. Προγράμματα Επιμόρφωσης, που οδηγούν σε Βεβαίωση Επιμόρφωσης και Κατάρτισης, τα οποία είναι βραχυχρόνια και δεν απαιτούν υποχρεωτικά εξετάσεις. 2. Προγράμματα Συνεχούς Εκπαίδευσης, που οδηγούν, κατόπιν εξετάσεων, σε χορήγηση Πιστοποιητικού Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης. Τα εν λόγω Προγράμματα, συνολικής διάρκειας άνω των 300 ωρών, απευθύνονται αποκλειστικά σε πτυχιούχους ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Είναι δυνατή η έγκριση και λειτουργία προγραμμάτων τα οποία οργανώνονται και πραγματοποιούνται μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ΚΕΚ ή σε συνεργασία με άλλα ΑΕΙ ή ΤΕΙ ή με ομοταγή ιδρύματα της αλλοδαπής. Επιπλέον, υπάρχει δυνατότητα σχεδιασμού και υλοποίησης εξειδικευμένων προγραμμάτων για στελέχη συγκεκριμένων επιχειρήσεων, κατόπιν συνεννόησης με τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσής τους. Το Κέντρο Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Κατάρτισης του ΟΠΑ υλοποιεί τα ακόλουθα προγράμματα: 1. Κατάρτιση Στελεχών στο Φορολογικό Δίκαιο 2. Μακροχρόνιο Πρόγραμμα στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα 3. Μακροχρόνιο Πρόγραμμα στο Risk Management, στον Επιχειρηματικό και Τραπεζικό χώρο - Πρότυπα Βασιλείας ΙΙ 4. Μακροχρόνιο Πρόγραμμα στη Σύγχρονη Διοικητική Εμπορίου, Λιανεμπορίου και Υπηρεσιών (Retail) 5. Μακροχρόνιο Πρόγραμμα στη Λογιστική 6. Business Technology Excellence Executive Seminar 7. Ναυτιλιακά Παράγωγα
~ΕΕΔΕ~ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΗΜΕΡΙΝΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΥΣ ΜΑΝΑΤΖΕΡ Μεταπτυχιακά προγράμματα Η Ελληνική Εταιρεία Διοικήσεως Επιχειρήσεων προσφέρει μία πλούσια γκάμα εκπαιδευτικών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων για στελέχη. Τα μεταπτυχιακά προγράμματα της ΕΕΔΕ στοχεύουν στην εκπαίδευση των μάνατζερ, με την απόκτηση αντίστοιχων τίτλων σπουδών. Διεξάγονται full time ή part time, με το ιδιαίτερο πλεονέκτημα για τα ενεργά στελέχη ότι, χωρίς να διακόψουν την καριέρα τους ή να στερηθούν για κάποιο διάστημα τα επαγγελματικά τους έσοδα, μπορούν να αποκτήσουν διεθνώς αναγνωρισμένα πτυχία. Το κόστος όλων των προγραμμάτων της ΕΕΔΕ μπορεί να καλυφθεί με το 0,45% της επιπλέον εργοδοτικής εισφοράς που καταβάλλουν οι εταιρείες για την ενίσχυση των προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης του ΟΑΕΔ. Προγράμματα Επαγγελματικής Πιστοποίησης Τα πιστοποιούμενα προγράμματα της ΕΕΔΕ σηματοδοτούνται από σημαντικές συνεργασίες που έχει συνάψει με οργανισμούς του εξωτερικού και στοχεύουν στην εξειδικευμένη επαγγελματική εκπαίδευση των Μάνατζερ. Στα προγράμματα αυτά, μπορούν να συμμετάσχουν στελέχη που έχουν επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον πέντε ετών.
~BCA~ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΕΛΕΧΩΝ Το BCA προσφέρει σε επιχειρήσεις και στελέχη ένα ευρύ πρόγραμμα εκπαίδευσης, που παρέχει τα εξής πλεονεκτήματα:
~ Οι εταιρείες μπορούν να καλύψουν το κόστος της εκπαίδευσης μέσω
του ΛΑΕΚ (λογαριασμός για την απασχόληση και την επαγγελματική κατάρτιση). ~ Η εκπαίδευση είναι μία εταιρική παροχή προς τους εργαζομένους, που δεν έχει καμία φορολογική ή ασφαλιστική επιβάρυνση, σε αντίθεση με όλα τα bonus. ~ Το κόστος της εκπαίδευσης εκπίπτει 100% από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων. ~ Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες απαλλάσσονται από το ΦΠΑ. ~ Η εταιρεία επωφελείται από την ικανοποίηση των εργαζομένων και τη βελτίωση των προσόντων τους. ~ Τα προγράμματα συνδράμουν στη νοητική εγρήγορση των στελεχών και την αύξηση της παραγωγικότητάς τους στο χώρο εργασίας. ~ Τα στελέχη που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στο BCA αποκτούν ένα σημαντικό εφόδιο για τη ζωή τους. Στα στελέχη εταιρειών διατίθενται: 1) Δωρεάν παροχή των διδασκομένων βιβλίων όλων των μαθημάτων του προγράμματος στα οποία είναι εγγεγραμμένος ο φοιτητής. 2) Δωρεάν παροχή στις ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες του London Metropolitan University. 3) Δυνατότητα καθημερινής χρήσης και μελέτης (10:00 – 20:00) στις βιβλιοθήκες του Κολλεγίου. 4) Δωρεάν buffet lunch στους σπουδαστές που παρακολουθούν μαθήματα Σάββατα. * Για τμήματα των 8 ατόμων και άνω, το BCA μπορεί να παρέχει το πρόγραμμα σπουδών κατ’ αποκλειστικότητα, προσαρμόζοντας την εκπαίδευση στις ανάγκες της εταιρείας, ανάλογα με τον κλάδο δραστηριοτήτων, διατηρώντας ακέραιο το εκπαιδευτικό και ακαδημαϊκό status του προγράμματος. Τα προγράμματα σπουδών που προσφέρονται από το ΒCA για τα στελέχη επιχειρήσεων, παρέχονται απογευματινά ωράρια, 18.00 – 21.00, part-time (2ετής παρακολούθηση) ή full-time (μονοετής παρακολούθηση) CISCO NETWORKING ACADEMY PROGRAM Tο BCA προσφέρει ταχύρρυθμα προγράμματα, σε συνεργασία με τη CISCO Academy και το Αmerican Hotel & Lodging Association, τα οποία απευθύνονται σε επιχειρήσεις, επαγγελματίες και ιδιώτες. Το BCA ως πιστοποιημένη ακαδημία της Cisco (CISCO Networking Academy) σε συνεργασία με τη Cisco Systems Inc., η οποία κατέχει ηγετική θέση στον τομέα της πληροφορικής, και ειδικότερα των δικτύων, προσφέρει εξειδικευμένα προγράμματα πιστοποίησης CISCO (CCENT, CCNA, CCNP). Το πρόγραμμα προσφέρεται είτε ταχύρρυθμο είτε μέσω διετούς παρακολούθησης, όπου στην ολοκλήρωση του πρώτου έτους ο σπουδαστής μπορεί να λάβει μέρος στις εξετάσεις πιστοποίησης CCENT και με την ολοκλήρωση του δευτέρου έτους να πιστοποιηθεί για CCNA. Η συνεργασία του BCA με τον οργανισμό ΑΗ&LA εστιάζει στο σχεδιασμό και την παράδοση πρακτικών και ταχύρρυθμων προγραμμάτων, που απευθύνονται σε στελέχη και επαγγελματίες του κλάδου της ξενοδοχειακής και τουριστικής βιομηχανίας που επιθυμούν να βελτιώσουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους και παράλληλα να αναπτύξουν την καριέρα τους. Τα προγράμματα αυτά έχουν μια ευέλικτη δομή, έτσι ώστε να εξυπηρετούν τις ανάγκες στελεχών και εργαζομένων σε σχέση με το χρόνο παράδοσης που απαιτείται και το περιεχόμενο της κατάρτισης.
ΔΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α. ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αναπληρωτής Καθηγητής Πληροφοριακών Συστημάτων και Αντιπρύτανης, ALBA Graduate Business School. Α) Η σημασία που έχει η εύστοχη επιλογή εκπαιδευτικής κατεύθυνσης για την ευόδωση των στόχων επαγγελματικής σταδιοδρομίας των νέων, αλλά και των στελεχών που βρίσκονται στη μέση της σταδιοδρομίας τους. Η εποχή που διανύουμε είναι εποχή μεγάλων αλλαγών. Κατά συνέπεια είναι και εποχή γενναίων αποφάσεων και τολμηρών κινήσεων. Είτε κάποιος βρίσκεται στην αρχή της σταδιοδρομίας του είτε στη μέση, έχει ανάγκη από εφόδια που θα του δίνουν επιλογές, θα του δημιουργούν ευκαιρίες. Ο κόσμος σήμερα είναι γεμάτος προκλήσεις. Το στοίχημα όμως για έναν επιχειρηματία ή ένα στέλεχος διοίκησης είναι να αναγνωρίσει ο ίδιος τις προκλήσεις στις οποίες μπορεί να ανταποκριθεί περισσότερο και να συμβάλει με τον καλύτερο τρόπο. Η κατάλληλη εκπαίδευση αποτελεί ουσιώδη προϋπόθεση, για να μπορέσει καθένας να «διαβάσει» σωστά τις εξελίξεις σε τοπικό και σε παγκόσμιο επίπεδο και να τοποθετηθεί με αξιώσεις και με εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του απέναντι σε αυτές. Η κατάλληλη εκπαίδευση δεν παρέχει απλά γνώσεις, καλλιεργεί έναν τρόπο κριτικής/αξιολογικής σκέψης. Ταυτόχρονα, η ποιοτική εκπαίδευση σφυρηλατεί το χαρακτήρα και την προσωπικότητα, η οποία, με εγνωσμένη τόλμη, θα σταθεί απέναντι στα σύνθετα προβλήματα των επιχειρήσεων, της οικονομίας και της κοινωνίας σήμερα και θα συμβάλει στην αντιμετώπισή τους με καθαρότητα πνεύματος, με ακεραιότητα, με την αντίστοιχα αρμόζουσα σύνθετη σκέψη, και με αποφασιστικότητα. Η εποχή που διανύουμε απαιτεί περισσότερο από ποτέ στις τελευταίες δεκαετίες ευελιξία και προσαρμοστικότητα σε οικουμενική κλίμακα. Είτε κάποιος είναι στην αρχή της σταδιοδρομίας του είτε στο μέσον, πρέπει να αναζητήσει το πρόγραμμα που ταιριάζει στη δική του εξέλιξη. Β) Τα μορφωτικά εφόδια και πλεονεκτήματα στους σπουδαστές Στο ALBA Graduate Business School φέτος αναδιοργανώσαμε τα βασικά μας προγράμματα σπουδών και εισάγαμε τρία νέα. Με τον τρόπο αυτό, επενδύουμε στην περαιτέρω επαύξηση των ποιοτικών κριτηρίων στα προγράμματά μας και παράλληλα προσφέρουμε πιο στοχευμένες επιλογές για υποψήφιους φοιτητές με διαφοροποιημένες προτιμήσεις. Συνολικά το ALBA διακρίνεται για την ολική ποιότητα στην εκπαιδευτική εμπειρία που προσφέρει. Στο γνωστικό επίπεδο ανανεώνουμε κάθε χρόνο τα προγράμματα σπουδών, επιλέγουμε τους καλύτερους καθηγητές από όλο τον κόσμο και εισάγουμε πρωτοποριακές καινοτομίες. Στο επίπεδο της μαθησιακής διαδικασίας εξασφαλίζουμε ότι κάποιος που σπουδάζει στο ALBA δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από οποιονδήποτε άλλο που σπουδάζει σε κάποιο κορυφαίο Business School στο εξωτερικό. Οι φοιτητές μας κάθε χρόνο διακρίνονται για τις επιδόσεις τους σε διεθνείς διαγωνισμούς. Ως απόφοιτοι διεκδικούν ισότιμα τις καλύτερες δουλειές όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Τέλος, η ιδρυτική αποστολή του ALBA, εδώ και σχεδόν 20 χρόνια, δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ακεραιότητα, την υπευθυνότητα και την κοινωνική λογοδοσία, αξίες που είναι σε μεγάλη ζήτηση όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς. ΧΡΗΜΑ 59
Χ αφιέρωμα ~ Εκπαιδευτική κατάρτιση - Μεταπτυχιακές σπουδές
~ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ~ Π.Μ.Σ. ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΣΤΕΛΕΧΗ MBA Το Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πειραιώς ανακοινώνει την έναρξη της δέκατης σειράς του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών, το οποίο οδηγεί στην απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη Διοίκηση των Επιχειρήσεων (Executive Master In Business Administration) και απευθύνεται σε εργαζόμενους πτυχιούχους με τριετή τουλάχιστον επαγγελματική προϋπηρεσία μετά την απόκτηση του πρώτου πτυχίου. Το πρόγραμμα είναι διάρκειας τεσσάρων ακαδημαϊκών εξαμήνων και αρχίζει τον Οκτώβριο του 2011, με την εισαγωγή 40 περίπου μεταπτυχιακών φοιτητών. Στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι ΑΕΙ ή ΤΕΙ της ημεδαπής ή αντιστοίχων ομοταγών ιδρυμάτων της αλλοδαπής, των οποίων ο τίτλος έχει αναγνωρισθεί από το ΔΟΑΤΑΠ. Οι υποψήφιοι έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν για την απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος, ενώ θα πρέπει να έχουν πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας, που να πιστοποιείται με ικανοποιητικό βαθμό σε TOEFL ή Proficiency Η πιστοποίηση της γνώσης της Αγγλικής I αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αξιολόγηση των υποψηφίων. ~ΛΑΕΚ~ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΓΙΑ ΜΜΕ Ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού προκήρυξε πρόγραμμα κατάρτισης ΛΑΕΚ, του έτους 2010-11, για εργαζόμενους επιχειρήσεων που απασχολούν 1-25 άτομα. Η υποβολή των προτάσεων γίνεται στο Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Προγραμμάτων Κατάρτισης ΛΑΕΚ (http://laek.oaed.gr) έως και 31/03/2011. ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΦΟΡΕΙΣ: Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, δικαιούχοι υλοποίησης είναι: 1. Οι οριζόμενοι από το καταστατικό τους φορείς εκπροσώπησης των εργοδοτών, των οποίων οι αρχαιρεσίες διεξάγονται με την παρουσία δικαστικού αντιπροσώπου. Για τους φορείς οι οποίοι έχουν κατά νόμον διεξαγάγει τις τελευταίες εκλογές χωρίς την παρουσία δικαστικού αντιπροσώπου, απαιτούνται ένορκες βεβαιώσεις, ενώπιον Ειρηνοδίκη, όλων των μελών της εφορευτικής επιτροπής, που θα βεβαιώνουν τον αριθμό των ψηφισάντων μελών του φορέα, καθώς και ότι η ψηφοφορία διεξήχθη σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού και του νόμου. 2. Για την εφαρμογή της παρούσας, οι επιστημονικοί σύλλογοι, των οποίων οι επιχειρήσεις-μέλη απασχολούν από 1-25 άτομα και δεν
60 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
καλύπτονται από τους δικαιούχους του σημείου 1 (φορείς εκπροσώπησης των εργοδοτών). Στο πρόγραμμα κατάρτισης δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχουν και εργαζόμενοι (ανεξάρτητοι): ~ των οποίων οι εργοδότες δεν καλύπτονται από φορείς εκπροσώπησης εργοδοτών ή ~ των οποίων οι εργοδότες δεν επιθυμούν τη συμμετοχή τους σε πρόγραμμα κατάρτισης μέσω του φορέα εκπροσώπησης του κλάδου τους ή ~ το αντικείμενο απασχόλησής τους δεν τους επιτρέπει να έχουν σταθερό εργοδότη υπό τον όρο ότι καταβάλλεται γι’ αυτούς η εργοδοτική εισφορά ΛΑΕΚ (0,45%). ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΝΤΑΞΗΣ: Στο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης εντάσσονται οι επιχειρήσεις που: ~ επιθυμούν να καταρτίσουν το προσωπικό τους και είναι μέλη των φορέων εκπροσώπησης των εργοδοτών του κλάδου τους, οι οποίοι αναλαμβάνουν την υλοποίηση του προγράμματος κατάρτισης. ~ κατέβαλαν στο ΙΚΑ την εργοδοτική εισφορά ΛΑΕΚ (0,45%) για τους εργαζόμενους της επιχείρησής τους για το έτος 2009. ~ απασχολούν από 1 έως 25 εργαζόμενους. ~ το πρόγραμμα κατάρτισης, στο οποίο συμμετέχουν, δε χρηματοδοτείται από άλλο φορέα. ~ δεν χρηματοδοτούνται από άλλο πρόγραμμα κατάρτισης του Ο.Α.Ε.Δ. και του ΛΑΕΚ για τους εργαζόμενους που λαμβάνουν μέρος στο συγκεκριμένο πρόγραμμα κατάρτισης. ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ: Τα προγράμματα κατάρτισης υλοποιούνται από πιστοποιημένα από το ΕΚΕΠΙΣ Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης σε δομές των ανωτέρω Κέντρων Κατάρτισης ή σε ενοικιαζόμενες από αυτά δομές, είτε σε δομές των φορέων εκπροσώπησης των εργοδοτών και των εργαζομένων. 1. Τα προγράμματα κατάρτισης: ~ υλοποιούνται εκτός ωραρίου εργασίας και μέχρι τις 22.00. ~ περιλαμβάνουν μόνο θεωρητικό μέρος και η διάρκειά τους κυμαίνεται από είκοσι (20) έως σαράντα (40) ώρες ~ ο αριθμός διδακτικών ωρών ημερησίως δεν υπερβαίνει τις τέσσερις (4). ~ δεν επιτρέπεται κατάρτιση κατά τις Κυριακές και τις επίσημες αργίες. 2. Δεν είναι δυνατή η συμμετοχή του ίδιου εργαζόμενου σε περισσότερα του ενός (1) προγράμματα κατά τη διάρκεια ισχύος της παρούσης. Σε αντίθετη περίπτωση αποκλείεται η συμμετοχή του καταρτιζόμενου από όλα τα προγράμματα κατάρτισης που δηλώθηκε. 3. Ο αριθμός καταρτιζομένων για κάθε πρόγραμμα κατάρτισης κυμαίνεται από δέκα (10) έως είκοσι πέντε (25). 4. Οι απουσίες για κάθε καταρτιζόμενο δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 20% του συνόλου των ωρών κατάρτισης που έχουν καταχωρηθεί στην αίτηση υλοποίησης προγράμματος. Ο παραπάνω αριθμός των απουσιών δεν μπορεί να αποτελέσει αιτιολογία μείωσης των ημερών υλοποίησης του προγράμματος κατάρτισης. Χ
Χ έρευνα
ΕΡΕΥΝΑ EUROBANK
ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ Η ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΣΗ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ Η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG εξέδωσε το δέκατο πέμπτο τεύχος της τριμηνιαίας της έκδοσης «Global Economic & Market Outlook». Σκοπός του είναι η ανάλυση της κατάστασης και των προοπτικών της διεθνούς οικονομίας και των αγορών, καθώς και η χάραξη νέων επενδυτικών στρατηγικών.
O
ρυθμός ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας μειώθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2011, καθώς μια σειρά αρνητικών παραγόντων επηρέασαν αρνητικά τη δυναμική της. Πιο συγκεκριμένα, η άνοδος των τιμών εμπορευμάτων και η συνεπακόλουθη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, προκειμένου να περιοριστούν οι πληθωριστικές πιέσεις, περιόρισαν την ανάπτυξη στις αναδυόμενες οικονομίες, επιδρώντας αρνητικά και στις ανεπτυγμένες, μέσω του διεθνούς εμπορίου. Επιπλέον, ο σεισμός στην Ιαπωνία προκάλεσε διαταραχή στις αλυσίδες τροφοδοσίας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα στη βιομηχανική παραγωγή, ιδιαίτερα στην αυτοκινητοβιομηχανία. Το αρνητικό κλίμα επιδεινώθηκε από την πρόσφατη αναζωπύρωση της κρίσης του κυβερνητικού χρέους στην Ευρώπη, λόγω της δυστοκίας στην επίτευξη συμφωνίας για νέα βοήθεια προς την Ελλάδα. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί ταχύτερα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, καθώς η επίδραση των προαναφερθέντων αρνητικών παραγόντων σταδιακά υποχωρεί. Αναμένεται περαιτέρω ομαλοποίηση στις αλυσίδες τροφοδοσίας της βιομηχανίας, δεδομένου του ότι οι ζημιές από το σεισμό στην Ιαπωνία αποκαθίστανται με ταχύ ρυθμό. Ακόμη, η υπερψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και η ευρωπαϊκή δέσμευση για επιπλέον βοήθεια στην Ελλάδα αναμένεται να βελτιώσουν το κλίμα στις αγορές ομολόγων και τη διάθεση ανάληψης κινδύνου. Η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη διευρύνεται, καθώς η εγχώρια ζήτηση συμβάλλει όλο και περισσότερο στο ΑΕΠ, επιβεβαιώνοντας ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της παγκόσμιας οικονομίας παραμένουν ισχυρά, παρά τις αντιξοότητες. Οι αναδυόμενες οικονομίες θα συνεχίσουν να ηγούνται της ανάκαμψης, ενώ ο ανεπτυγμένος κόσμος θα συνεχίσει να ανακάμπτει με μέτριους ρυθμούς, εξαιτίας της απομόχλευσης και της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής. ΜΙΚΡΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ «ΚΟΥΡΕΜΑ» Κατά τη γνώμη των αναλυτών της Eurobank, η Ελλάδα έχει πολύ μικρό κίνητρο να επιβάλει κούρεμα στα ομόλογα μετά τη λήξη και του δεύτερου πακέτου στήριξης το 2014. Το κυβερνητικό χρέος, που θα κρατείται από μη εγχώριους ιδιώτες επενδυτές, θα αντιπροσωπεύει μόνο το 20% του συνολικού χρέους. Συνεπώς, ακόμα και ένα μεγάλο «κούρεμα» θα μειώσει λίγο το συνολικό χρέος. Αντίθετα, το πλήγμα στην εμπιστοσύνη των επενδυτών θα είναι μεγάλο, με σοβαρό αντίκτυπο στην αναπτυξιακή
προοπτική της χώρας. Σε αντίθεση με τις λύσεις σκληρής αναδιάρθρωσης, θεωρούμε πως μετά το 2014 η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά από μια επιμήκυνση και μια ταυτόχρονη μείωση του επιτοκίου αποπληρωμής του χρέους που θα διακρατείται από επίσημους ευρωπαϊκούς φορείς. Προκειμένου να επιτύχει ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για το χρέος της, η Ελλάδα οφείλει να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της για δομικές μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις. Ενώ η οικονομία στην Ευρωζώνη και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει εισέλθει ήδη σε τροχιά περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, στις Ηνωμένες Πολιτείες η δημοσιονομική προσαρμογή αποτελεί αντικείμενο έντονης πολιτικής διαμάχης. Η εύθραυστη οικονομική ανάκαμψη εμποδίζει την επίτευξη πολιτικής συναίνεσης για άμεσο περιορισμό των ελλειμμάτων. Θεωρούμε πως μια καθυστέρηση στην αντιμετώπιση των δημοσιονομικών ανισορροπιών μπορεί να προκαλέσει κλιμάκωση των επενδυτικών πιέσεων και να επιφέρει μια απότομη προσαρμογή με αρνητικό αντίκτυπο στην ανάκαμψη των ΗΠΑ και την παγκόσμια οικονομία. Άλλωστε, διεθνείς οίκοι αξιολόγησης (S&P, Moody’s) έχουν ήδη προειδοποιήσει για άμεση υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ, εάν η πολιτική ηγεσία δεν επιτύχει άμεσα συμφωνία για την αύξηση του ανώτατου ορίου του αμερικανικού χρέους και την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Έστω και μια πρόσκαιρη στάση πληρωμών θα είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το κόστος δανεισμού των ΗΠΑ, δυσχεραίνοντας την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και το ρόλο του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως. Στην Ευρωζώνη, οι αποκλίσεις στην ανάπτυξη μεταξύ κέντρου και περιφέρειας περιπλέκουν τη χάραξη μιας ενιαίας νομισματικής πολιτικής. Η ΕΚΤ, πιστή στην εντολή της για προάσπιση της σταθερότητας των τιμών, έχει σημάνει μια ακόμη αύξηση του παρεμβατικού επιτοκίου τον Ιούλιο κατά 25 μονάδες, στο 1,50%. Ωστόσο, θεωρούμε πως η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής σε συνδυασμό με την αυστηρή δημοσιονομική προσαρμογή δημιουργούν αντίξοες συνθήκες για την ανάπτυξη των χωρών της περιφέρειας. Τα υψηλότερα επιτόκια συμβάλλουν στην ανατίμηση του ευρώ, επηρεάζοντας αρνητικά την ανταγωνιστικότητα της περιφέρειας. Επιπλέον, επιδεινώνουν το βάρος της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους για τις χώρες που έχουν λάβει βοήθεια (Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία), ενώ δυσκολεύουν την αποπληρωμή του χρέους των νοικοκυριών, καθώς σε πολλές χώρες, όπως στην Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία, η πλειοψηφία των στεγαστικών δανείων έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο. Χ ΧΡΗΜΑ 61
Χ παρουσίαση
ΠΕΙΡΑΙΩΣ WEALTH MANAGEMENT
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟ ΚΡΙΣΗΣ
Πέρασαν 4 χρόνια από το καλοκαίρι του 2007. Τότε – και συγκεκριμένα τον Ιούλιο - που κάποια γεγονότα άρχισαν να φανερώνουν την επερχόμενη κρίση. Βέβαια, σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσε κανείς να φανταστεί τα όσα θα ακολουθούσαν – κυρίως από το φθινόπωρο του 2008 με την κατάρρευση της Lehman Brothers - τα οποία, όπως φαίνεται, θα συνεχίζουν για καιρό να βάζουν σε δοκιμασία την παγκόσμια οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Τ
τικό) οι οποίες είχαν φτάσει στα όρια της κατάρρευσης: 25 ην περίοδο εκείνη, λοιπόν, τα σημάδια του προβλήτο 2008, 140 το 2009, 157 το 2010, 44 το 1ο εξάμηνο του ματος, όπως και οι πρώτες συνέπειες, άρχισαν να 2011. Όσον αφορά τα γεγονότα που σχετίζονται με την φαίνονται μέσα από κάποια επενδυτικά προϊόντα και, κρίση χρέους στον ευρωπαϊκό χώρο, τα δεδομένα και οι εν προκειμένω, όσα αφορούσαν τίτλους συνδεδεμένους με συνέπειες είναι γνωστές, προσθέτοντας έναν ακόμα σητην αγορά ακινήτων, κυρίως των Η.Π.Α. Μπορούμε να θυμαντικό παράγοντα αστάθειας. μηθούμε περιπτώσεις όπου μεγάλοι διεθνείς τραπεζικοί οργανισμοί ανέστειλαν τη διαπραγμάτευση συγκεκριμένων Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, με (α) συνθήκες αυξημένης ✒ αμοιβαίων κεφαλαίων, μέχρι να υπάρξει η δυνατότητα να παμεταβλητότητας (άρα και αυξημένου κινδύνου), (β) επιλοαπό τον Χάρη ρέχουν ξανά αξιόπιστες αποτιμήσεις σε καθημερινή βάση. Καρακιτσάκη* γές που μέχρι πρόσφατα σήμαιναν ελάχιστο ρίσκο (κρατικά Στη συνέχεια, η πτώση της αξίας των επενδυτικών αυτών ομόλογα) να έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά και (γ) αυπροϊόντων άρχισε να γίνεται έντονη, δημιουργώντας τις πρώτες ανη- ξημένους παράγοντες γεωπολιτικών κινδύνων (γεγονότα στις χώρες συχίες σε όσους έβλεπαν τις μειωμένες τιμές στα χαρτοφυλάκιά τους. της Β. Αφρικής), οι επενδυτές προσπαθούν να καταλήξουν στη διαΑκολούθησαν μεγάλες αναταράξεις στις διεθνείς αγορές, με πολλές μόρφωση ενός χαρτοφυλακίου που – πρώτα απ’ όλα - θα ταιριάζει με χώρες να βυθίζονται σε ύφεση, με τη ρευστότητα να περιορίζεται διε- τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις προτιμήσεις και τις ανάγκες του καθνώς και τις κεντρικές τράπεζες να προσπαθούν – μαζί με τις κυ- θενός και θα έχει ως στόχο να μεγιστοποιήσει τις αποδόσεις με δεδοβερνήσεις - να ελέγξουν όσο μπορούν τις συνέπειες της κρίσης. μένο το επίπεδο ρίσκου που καθένας επιθυμεί. Η επιλογή των Οι επενδυτές σε όλο τον κόσμο είχαν πολλούς λόγους να ανησυ- κατάλληλων επενδυτικών προϊόντων είναι ο τρόπος υλοποίησης της χούν, μιας και είχαν να αντιμετωπίσουν πρωτόγνωρες – για τους διαδικασίας αυτής. περισσότερους - καταστάσεις: πτωχεύσεις τραπεζών και κρατών Για όσους επιθυμούσαν να κρατήσουν ένα μεγαλύτερο επίπεδο ρί(γνωστά πλέον τα παραδείγματα της Lehman Brothers και της Ισ- σκου στα χαρτοφυλάκια των επενδύσεών τους, τα τελευταία 2-3 χρόλανδίας) και τις διεθνείς αγορές μετοχών και ομολόγων σε νευρική νια έχουν δώσει πολλές δυνατότητες κι ευκαιρίες τοποθετήσεων στις κρίση. Οι σημαντικές απώλειες κεφαλαίου, ακόμα και από επεν- αγορές μετοχών, εμπορευμάτων, συναλλάγματος και ομολόγων. Ανάδυτικά προϊόντα με εκδότες υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης λογα με τη χρονική στιγμή των συναλλαγών, έχουν υπάρξει περι(μέχρι εκείνη τη στιγμή), προκάλεσαν σε πολλές περιπτώσεις πα- πτώσεις όπου οι επενδυτές αποκόμισαν σημαντικά κέρδη, όπως νικό και μεγάλη αποστροφή ρίσκου στις επιλογές των επενδυτών. βέβαια και περιπτώσεις με ζημιές. Όμως, όπως έχουμε διαπιστώσει Όλοι έβλεπαν τις αξίες σε πολλές κατηγορίες επενδύσεων να μει- στην πράξη, το μεγαλύτερο ποσοστό των επενδυτών, σε περίοδο κρίώνονται δραματικά και το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα να σεως και αβεβαιότητας, προτιμά τις επιλογές χαμηλού ή και μηδενιαντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους. Για να δώσουμε μια εικόνα της κού κινδύνου. Στην κορυφή των προτιμήσεων αυτής της κατηγορίας κατάστασης, ας δούμε σε πόσες περιπτώσεις στις Η.Π.Α. χρει- είναι (α) τα ομόλογα εκδοτών με υψηλή φερεγγυότητα, (β) τα προάστηκε να επέμβει η Ομοσπονδιακή Αρχή (FDIC) και να πάρει υπό ϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, (γ) τα αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης τον έλεγχό της τράπεζες (με μικρότερο ή και μεγαλύτερο ενεργη- διαθεσίμων, (δ) οι προθεσμιακές καταθέσεις.
62 Ιούνιος 2011
ΤΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΥΨΗΛΗΣ ΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑΣ Τα ομόλογα εκδοτών με υψηλή φερεγγυότητα, κυρίως κρατικά ή διεθνών οργανισμών (όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων), αλλά και εταιρικά, είναι από τις πρώτες επιλογές. Παρέχουν την ασφάλεια που αναζητά ο επενδυτής και ένα εισόδημα με τη μορφή κουπονιού, το οποίο βέβαια δεν είναι υψηλό, αλλά – όπως ξέρουμε πλέον - η σχέση μεταξύ της απόδοσης και της ασφάλειας που παρέχει ένα επενδυτικό προϊόν είναι αντιστρόφως ανάλογη. Επίσης, η επιλογή του χρόνου λήξης των ομολόγων είναι σημαντική. Με τα επιτόκια των βασικών νομισμάτων σε χαμηλά επίπεδα και την πιθανότητα στα επόμενα χρόνια να κινηθούν ανοδικά, η προτίμηση στη διάρκεια μέχρι τη λήξη ενός ομολόγου δεν πρέπει να ξεπεράσει τα 3 με 4 έτη. Αυτό θα ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα απώλειας κεφαλαίου, στην περίπτωση που ρευστοποιηθεί το ομόλογο πριν από τη λήξη του σε τιμή χαμηλότερη από αυτήν στην οποία αποκτήθηκε, εφόσον είναι επίσης αντιστρόφως ανάλογη η σχέση επιτοκίων και τιμής ομολόγου. Ένας άλλος τρόπος να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα αυτή είναι η επιλογή ενός ομολόγου κυμαινομένου επιτοκίου, το οποίο αναπροσαρμόζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα (συνήθως τρίμηνο ή εξάμηνο) το κουπόνι του, με βάση κάποιο συγκεκριμένο επιτόκιο αναφοράς, ακολουθώντας έτσι την πορεία της αγοράς και ελαχιστοποιώντας την επίδραση στην τιμή του ομολόγου. Τα προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου είναι μία άλλη κατηγορία επενδυτικών επιλογών που συγκεντρώνει μεγάλη προτίμηση. Τα σύνθετα αυτά προϊόντα συνδυάζουν την εγγύηση του κεφαλαίου στη λήξη τους, συνήθως στο 100%, αλλά μπορεί να είναι και σε χαμηλότερο επίπεδο, π.χ. στο 95% ή 90%, ανάλογα με τη διαμόρφωσή τους. Όπως και στην περίπτωση των ομολόγων: 1) έχει μεγάλη σημασία ο εκδότης τους, που πρέπει να είναι τραπεζικός οργανισμός υψηλής φερεγγυότητας και 2) στην περίπτωση που ρευστοποιηθούν πριν από τη λήξη τους, υπάρχει η πιθανότητα να έχουν τιμή χαμηλότερη ή και υψηλότερη από την τιμή κτήσης τους, άρα να υπάρξει επιπλέον κέρδος ή ζημιά. Προσφέρουν σημαντική διαφοροποίηση στο χαρτοφυλάκιο επενδύσεων, δίνοντας τη δυνατότητα απόδοσης από μεγάλο αριθμό υποκείμενων τίτλων (επιτοκίων, μετοχών, νομισμάτων, εμπορευμάτων, δεικτών, κ.λπ.) με τον πλέον ασφαλή τρόπο και παρέχοντας εκ των προτέρων γνώση της σταθερής ή της δυνητικής απόδοσής τους. Επίσης, προσαρμόζονται με την άποψη και την ξεχωριστή ανάγκη κάθε επενδυτή, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις τρέχουσες, αλλά και τις αναμενόμενες οικονομικές συνθήκες. Η διάρκεια που συγκεντρώνει τις προτιμήσεις είναι από 2 μέχρι 5 χρόνια και σε πολλές περιπτώσεις τέτοιων προϊόντων υπάρχει η δυνατότητα πρόωρης λήξης, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. ΤΑ Α/Κ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ Τα αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων αποτελούν άλλη μια επιλογή που παρέχει ασφάλεια στον επενδυτή, αφού οι τοποθετήσεις τους είναι σε υψηλής ποιότητας και εμπορευσιμότητας, αλλά και πολύ κοντινής λήξης (μικρότερης του έτους), τίτλους. Άλλο ένα πλεονέκτημα είναι ότι παρέχουν τη δυνατότητα ρευστοποίησης σε μία ή
δύο εργάσιμες μέρες. Όπως γίνεται αντιληπτό από αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά, η απόδοση που έχει αυτή η κατηγορία επενδύσεων είναι χαμηλή. Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί κάποιος να διακρίνει όλα αυτά τα στοιχεία στην αναλυτική παρουσίαση ενός αμοιβαίου διαχείρισης διαθεσίμων, μέσα από το ενημερωτικό του φυλλάδιο. Για παράδειγμα, ένα αμοιβαίο που μπορεί να εμφανίζει υψηλότερη απόδοση από το μέσο όρο της συγκεκριμένης κατηγορίας, αλλά σε μια προσεκτική εξέταση της σύνθεσής του προκύπτει ότι έχει ένα 10% από το ενεργητικό του σε ομόλογα που λήγουν σε 2 χρόνια, σίγουρα δεν είναι διαχείρισης διαθεσίμων. Οι προθεσμιακές καταθέσεις είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς επιλογές σε περιόδους αβεβαιότητας. Πολλές επιλογές στη διάρκεια, από 1 εβδομάδα μέχρι 1 έτος και επιτόκια που κλιμακώνονται ανάλογα. Ας εξετάσουμε λίγο περισσότερο το θέμα των επιτοκίων. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της κρίσης που ζούμε και ταυτόχρονα βασικό πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι κεντρικές τράπεζες, είναι η έλλειψη ρευστότητας και η δυσλειτουργία της διατραπεζικής αγοράς, η οποία ειδικά για τράπεζες κάποιων χωρών της Ευρωζώνης είναι σχεδόν κλειστή. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι η έλλειψη ενός αγαθού (το χρήμα στην περίπτωσή μας), σε μια περίοδο αυξημένης ζήτησης, έχει ως αποτέλεσμα την άνοδο της τιμής του και η τιμή αυτή δεν είναι άλλη από το επιτόκιο. Όταν λοιπόν μια βασική πηγή άντλησης ρευστότητας για το τραπεζικό σύστημα μιας χώρας είναι οι ιδιώτες καταθέτες, τότε βλέπουμε τα επιτόκια των προθεσμιακών να ανεβαίνουν, ωφελώντας όσους ακολουθήσουν αυτήν την επιλογή. Το φαινόμενο αυτό δεν αφορά μόνο τη χώρα μας, αλλά έχει παρατηρηθεί και σε άλλα κράτη, όπως την Πορτογαλία και την Ισπανία, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2 ετών. Σε αυτά τα πλαίσια επιλογών, επικεντρώνεται κυρίως το ενδιαφέρον των επενδυτών τα τελευταία 2-3 χρόνια. Βέβαια, για όσους επιθυμούν ακόμα περισσότερο τη διαφοροποίηση στις κατηγορίες επενδύσεων ή στον κίνδυνο που έχουν διάθεση να αναλάβουν, προκειμένου να επιτύχουν μεγαλύτερες αποδόσεις, το εύρος των επιλογών μεγαλώνει σημαντικά. Είναι βασικό στο σημείο αυτό να τονίσουμε το εξής: δεν υπάρχουν – γενικότερα - επενδυτικά προϊόντα «καλά» ή όχι. Όλα βασίζονται – ή πρέπει να βασίζονται - σε μια προσδοκία για τις εξελίξεις στις αγορές, να έχουν ξεκάθαρα χαρακτηριστικά και – το κυριότερο - να ταιριάζουν με τις ανάγκες και τις ιδιαίτερες προτιμήσεις κάθε επενδυτή. Στην Πειραιώς Wealth Management, έχοντας μια ξεκάθαρη επενδυτική διαδικασία, αυτό αποτελεί βασικό κανόνα. Η στρατηγική της «ανοιχτής αρχιτεκτονικής» που ακολουθούμε, κυρίως στον τομέα των αμοιβαίων κεφαλαίων, αλλά και των σύνθετων προϊόντων (εγγυημένου ή μη κεφαλαίου), σε συνδυασμό με την τεχνογνωσία και την εμπειρία της BNP Paribas στον ευρύτερο χώρο των επενδυτικών προϊόντων, μας επιτρέπουν να διαμορφώνουμε για τους πελάτες μας τις πιο κατάλληλες επιλογές, πάντα σε συμφωνία με το προφίλ και τις ανάγκες που έχει καθένας ξεχωριστά. Χ *Επικεφαλής Επενδυτικών Προϊόντων, Πειραιώς Wealth Management
ΧΡΗΜΑ 63
Χ έρευνα
EΡEYNA ICAP
«ΥΠΟΦΕΡΟΥΝ» ΟΙ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ Νέο πλήγμα για την κερδοφορία του ιδιωτικού τομέα από την ανάλυση των πρώτων ισολογισμών.
Σ
ε ανάλυση των ισολογισμών 4.065 εταιρειών προχώρησε η ICAP Group, με σκοπό να δώσει μια πρώτη εικόνα των εξελίξεων όσον αφορά στα οικονομικά μεγέθη και αποτελέσματα των ελληνικών επιχειρήσεων, με βάση το πρώτο δείγμα εταιρειών που δημοσίευσαν ισολογισμό χρήσης 2010 μέχρι και τη 17η Μαΐου 2011 και ταυτόχρονα είχαν και ισολογισμό της προηγούμενης χρήσης. Η δραματική επιδείνωση της ελληνικής οικονομίας την τελευταία διετία, με κύριο χαρακτηριστικό την παρατεταμένη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία οδήγησε για δεύτερο κατά σειρά έτος σε ύφεση, είχε άμεσο αντίκτυπο και στα αποτελέσματα των επιχειρήσεων της χώρας. Κατόπιν τούτου, το δείγμα της έρευνας περιέλαβε 4.062 επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 923 είναι βιομηχανικές, οι 1.111 εμπορικές, οι 248 εταιρείες του τεχνικού-κατασκευαστικού τομέα, οι 347 επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα, καθώς και 1.433 επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών (πλην τραπεζών). Η εικόνα που
☛
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΔΕΙΚΤΕΣ, ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΑΝΤΙΚΑΤΟΠΤΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΠΟΤΟΜΗ ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ΑΠΟ 6,9% ΤΟ 2009 ΣΕ 2,1% ΤΟ 2010) ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΜΙΚΤΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ ΚΑΤΑ 2,5 ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ (ΣΕ 19,35% ΤΟ 2010)
64 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
προκύπτει από τα ενοποιημένα αποτελέσματα χρήσεως των 4.062 επιχειρήσεων (ανεξαρτήτως τομέα δραστηριότητας) επιβεβαιώνει το γεγονός ότι η κερδοφορία του ιδιωτικού τομέα υπέστη νέο πλήγμα από τη βαθιά κρίση που πλήττει την οικονομία της χώρας. ΣΤΑΣΗ... ΠΩΛΗΣΕΩΝ! Από τα ενοποιημένα αποτελέσματα χρήσης των επιχειρήσεων αυτών προέκυψε απόλυτη στασιμότητα των συνολικών πωλήσεων το 2010 (74,624 δισ. ευρώ), έναντι του προηγουμένου έτους (74,628 δισ. ευρώ), υποχώρηση των μικτών κερδών (-11,6%) και σημαντική μείωση των λειτουργικών αποτελεσμάτων (κατά 48,7% ή 2,15 δισ. ευρώ). Την αρνητική αυτή εξέλιξη επιδείνωσε η έντονη αύξηση (+44%) των μη λειτουργικών εξόδων (όπως έκτακτα και ανόργανα έξοδα, έξοδα προηγουμένων χρήσεων, έκτακτες ζημίες κ.ά.), με συνέπεια τελικά τη μεγάλη μείωση των κερδών προ φόρου (κατά 69,5%), τα οποία και διαμορφώθηκαν σε 1,27 δισ. ευρώ το 2010, έναντι αντίστοιχων κερδών 4,14 δισ. ευρώ το 2009 (απώλειες κερδών ύψους 2,88 δισ. ευρώ). Επισημαίνεται ακόμη ότι τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 22,8%, ήτοι 6,67 δισ. ευρώ το 2010, έναντι 8,64 δισ. ευρώ το 2009. Όσον αφορά στα στοιχεία Ενεργητικού και Παθητικού των επιχειρήσεων αυτών, κατ’ αρχήν το σύνολο του ενεργητικού τους εμφάνισε οριακή μόνο μεταβολή (0,7%), ωστόσο επισημαίνεται η μείωση της αξίας των καθαρών παγίων, ιδιαίτερα δε της αξίας των συμμετοχών των εταιρειών (κατά 5,6% ή 1,7 δισ. ευρώ). Αποθέματα, απαιτήσεις και λοιπά στοιχεία κυκλοφορούντος ενεργητικού δεν παρουσίασαν σημαντικές μεταβολές. Από την άλλη πλευρά, τα ίδια κεφάλαια υποχώρησαν κατά 2%. Περαιτέρω, ο συνολικός δανεισμός των επιχειρήσεων διευρύνθηκε το 2010, με έμφαση κυρίως στο βραχυπρόθεσμο δανεισμό, ο οποίος αυξήθηκε κατά 5,6% ή 2,1 δισ. ευρώ, ενώ αντίθετα οι μακροπρόθεσμος δανεισμός μειώθηκε κατά 4,7%. Το γεγονός αυτό αποδίδεται ως ένα βαθμό σε ανάλογη στάση του τραπεζικού τομέα, που αφορά την κατά προτεραιότητα εξυπηρέτηση των μακροπρόθεσμων πιστώσεων, ενώ παράλληλα προτιμάται η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων κυρίως με βραχυπρόθεσμο δανεισμό.
ΜΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΑ ΤΑ ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς δείκτες, επισημαίνεται ότι η σημαντική μείωση της κερδοφορίας αντικατοπτρίζεται στην απότομη πτώση της αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων (από 6,9% το 2009 σε 2,1% το 2010) και την επιδείνωση του περιθωρίου μικτού κέρδους κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες (σε 19,35% το 2010). Τέλος, δεν σημειώθηκαν σημαντικές μεταβολές στους μέσους όρους προθεσμίας είσπραξης απαιτήσεων και εξόφλησης προμηθευτών, αντίστοιχα. Αξίζει να επισημανθεί ότι στην κορυφή της κατάταξης, βάσει κερδοφορίας για το 2010, κυριάρχησαν οι εταιρείες του τομέα της παροχής υπηρεσιών. Οι κορυφαίες, βάσει κερδοφορίας, εταιρείες του δείγματος (με ισολογισμό του 2010 δημοσιευμένο μέχρι τις 17-5-2011) με από κοινού συνολικά κέρδη προ φόρου ύψους 2,58 δισ. ευρώ το 2010, ήταν οι εξής: ∼ Ο.Π.Α.Π. ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ Α.Ε. (893,2 εκατ. ευρώ) ∼ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. (κέρδη 726,1 εκατ. ευρώ) ∼ COSMOTE ΚΙΝΗΤΕΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α.Ε. (κέρδη 406,1 εκατ. ευρώ) ∼ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. (κέρδη 247,8 εκατ. ευρώ) ∼ ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε. «ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» (κέρδη 158,5 εκατ. ευρώ) ∼ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (κέρδη 152,4 εκατ. ευρώ) BIOMHXANIA Ο τομέας της βιομηχανίας, παρόλο που ήταν ο μόνος που εμφάνισε αύξηση του κύκλου εργασιών το 2010, δεν απέφυγε την πτώση της κερδοφορίας. Με βάση το δείγμα των 923 βιομηχανικών εταιρειών με συνολική συμμετοχή 36,6% στο συνολικό κύκλο εργασιών, 14,8% στα κέρδη προ φόρου και 21,6% στα κέρδη EBITDA (στο δείγμα των 4.062 επιχειρήσεων), προέκυψε σημαντική αύξηση των πωλήσεων (κατά 12,8% ή κατά 3,1 δισ. ευρώ), οι οποίες και ανήλθαν σε 27,3 δισ. ευρώ το 2010. Ωστόσο, οι εν λόγω επιχειρήσεις δε φαίνεται να κατόρθωσαν να συγκρατήσουν το κόστος τους (σε αντίθεση με το προηγούμενο έτος), το οποίο διευρύνθηκε κατά 16,2%, η δε αύξηση του κόστους σε απόλυτο μέγεθος (3,3 δισ. ευρώ) υπερίσχυσε εκείνης των πωλήσεων, με συνέπεια την υποχώρηση των αντίστοιχων μικτών κερδών. Οι παραπάνω μεταβολές συνέβαλαν αποφασιστικά
στην επιδείνωση (-47,8%) του λειτουργικού αποτελέσματος. Τελικά, τα προ φόρου κέρδη των βιομηχανικών εταιρειών υπέστησαν ποσοστιαία μείωση 74,2% και διαμορφώθηκαν σε 188 εκατ. ευρώ περίπου το 2010, από 728 εκατ. ευρώ το 2009 (απώλειες κερδών ύψους 540 εκατ. ευρώ). Ακόμη, τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 13,4% και διαμορφώθηκαν σε 1,44 δισ. ευρώ περίπου το 2010, έναντι του αντίστοιχου 1,66 δισ. ευρώ του προηγούμενου έτους. ΣΕ ΚΑΘΕΤΗ ΠΤΩΣΗ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ Τα αποτελέσματα του τομέα του εμπορίου επιβεβαίωσαν και πάλι το αρνητικό κλίμα που επικράτησε στην αγορά το 2010, καθώς οι 1.111 εμπορικές επιχειρήσεις με συμμετοχή 25,8% στο συνολικό κύκλο εργασιών, 10,4% κέρδη προ φόρου και 11,2% στα κέρδη EBITDA (στο δείγμα των 4.062 επιχειρήσεων), εμφανίζουν σημαντική μείωση των πωλήσεών τους (μείωση κατά 5,4% ή 1,1 δισ. ευρώ) και εντονότερη υποχώρηση των μικτών κερδών (κατά 12,6%). Οι εξελίξεις αυτές, σε συνδυασμό και με την περαιτέρω αύξηση των (ήδη υψηλών) λειτουργικών τους εξόδων ήταν καθοριστικές, καθώς τα λειτουργικά αποτελέσματα μειώθηκαν με ρυθμό πολύ εντονότερο εκείνου των πωλήσεων (-63,8%). Τελικά, η κερδοφορία τους υπέστη κάθετη πτώση (-76,3%), τα δε κέρδη (προ φόρου) μειώθηκαν σε 132,1 εκατ. ευρώ το 2010 από 558,7 εκατ. το 2009 (απώλειες εσόδων 427 εκατ. ευρώ περίπου). Ακόμη και σε επίπεδο κερδών EBITDA, οι απώλειες ήταν μεγάλες (-37,4%). Τεχνικές Εταιρείες Η συνεχιζόμενη πτώση εργασιών στον κατασκευαστικό κλάδο και το 2010 οδήγησε σε οξεία επιδείνωση των αποτελεσμάτων των 248 τεχνικών εταιρειών με συμμετοχή 2,4% στο συνολικό κύκλο εργασιών (στο δείγμα των 4.062 επιχειρήσεων). Συγκεκριμένα, οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν κατά 23,7% (ή μείωση κατά 567 εκατ. ευρώ) και διαμορφώθηκαν σε 1,83 δισ. ευρώ το 2010 από 2,4 δισ. ευρώ το 2009, ενώ μεγάλη ήταν η μείωση και στα μικτά κέρδη (-31,2%). Περαιτέρω, τα λειτουργικά έξοδα των επιχειρήσεων υπερκάλυψαν τα πραγματοποιηθέντα μικτά κέρδη, με συνέπεια την εμφάνιση και πάλι αρνητικών λειτουργικών αποτελεσμάτων (-198 εκατ. ευρώ). Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ήδη ζημιογόνο και το προηγούμενο έτος, ωστόσο οι ζημίες των εταιρειών του δείγματος αυξήθηκαν σε 218,2 εκατ. ευρώ το 2010 έναντι των ζημιών 47,1 εκατ. ευρώ του 2009. Ακόμη και σε επίπεδο κερδών EBITDA, το αποτέλεσμα κατέστη αρνητικό, με ζημίες ύψους 98,2 εκατ. ευρώ, έναντι των αντίστοιχων κερδών 110 εκατ. ευρώ του προηγούμενου έτους.
ΧΡΗΜΑ 65
Χ έρευνα ∼ «Υποφέρουν» οι ισολογισμοί του ιδιωτικού τομέα ☛
Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΠΑΡΟΛΟ ΠΟΥ ΗΤΑΝ Ο ΜΟΝΟΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΣΕ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟ 2010, ΔΕΝ ΑΠΕΦΥΓΕ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ. ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ (ΚΑΤΑ 12,8% Ή ΚΑΤΑ 3,1 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ), ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΗΛΘΑΝ ΣΕ 27,3 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΤΟ 2010
ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Η αρνητική οικονομική συγκυρία έπληξε και τον τομέα του τουρισμού, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα των 347 τουριστικών εταιρειών, με συμμετοχή 1,2% στο συνολικό κύκλο εργασιών και 1,9% στα κέρδη EBITDA (στο δείγμα των 4.062 επιχειρήσεων). Οι πωλήσεις των επιχειρήσεων αυτών μειώθηκαν, από 947,5 εκατ. ευρώ το 2009 σε 909,4 εκατ. ευρώ το 2010 (-4%), ενώ πολύ μεγαλύτερη ήταν η ποσοστιαία μείωση των μικτών κερδών τους, τα οποία υποχώρησαν κατά 14,2%, λόγω της μείωσης του περιθωρίου μικτού κέρδους. Η εξέλιξη αυτή είναι ενδεικτική του γεγονότος ότι οι επιχειρήσεις αυτές, πιεζόμενες για μείωση τιμών, οδηγήθηκαν σε συμπίεση των περιθωρίων τους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της κρίσης. Οι μεταβολές αυτές ήταν καθοριστικές και οδήγησαν σε ανατροπή τόσο του λειτουργικού αποτελέσματος όσο και του τελικού καθαρού αποτελέσματος, το οποίο κατέστη ζημιογόνο το 2010, με ζημίες ύψους 17,3 εκατ. ευρώ, έναντι αντίστοιχων κερδών (προ φόρου) ύψους 3,1 εκατ. ευρώ του προηγούμενου έτους. Αντίστοιχα, τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 13,4% το τελευταίο έτος και διαμορφώθηκαν σε 128,8 εκατ. ευρώ το 2010. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Και στον τομέα των εταιρειών παροχής υπηρεσιών υπήρξε υποχώρηση (κατά 5,2%) του συνολικού κύκλου εργασιών, από 26,7 δισ. ευρώ το 2009 σε 25,3 δισ. ευρώ το 2010 (απώλειες εσόδων σχεδόν 1,4 δισ. ευρώ), η οποία συνοδεύτηκε από ακόμη εντονότερη μείωση του μικτού κέρδους (κατά 13,0% ή 1 δισ. ευρώ). Οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών είχαν ιδιαίτερα σημαντική συμμετοχή στην τελική κερδοφορία του δείγματος των 4.062
εταιρειών, καθώς τα κέρδη προ φόρου του τομέα παροχής υπηρεσιών αντιστοιχούν σε ποσοστό 93,3% των συνολικών κερδών ολόκληρου του δείγματος, δηλαδή του συνόλου των 4.062 εταιρειών. Τα λειτουργικά αποτελέσματα περιορίστηκαν κατά 39%, εξέλιξη που σε συνδυασμό με τη δραστική αύξηση (+56,9%) των μη λειτουργικών εξόδων των εταιρειών (όπως έκτακτα και ανόργανα έξοδα, έξοδα προηγουμένων χρήσεων, έκτακτες ζημίες κ.ά.), είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση των κερδών προ φόρου κατά 59,3%, τα οποία και διαμορφώθηκαν σε 1,18 δισ. ευρώ το 2010, έναντι κερδών 2,9 δισ. ευρώ το 2009. Τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 19,4% και διαμορφώθηκαν σε 4,45 δισ. ευρώ το 2010 από 5,52 δισ. ευρώ το 2009. Ο κ. Νικήτας Κωνσταντέλλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ICAP, τόνισε σχετικά: «Δυστυχώς, όπως είχαμε σωστά προβλέψει πέρσι τέτοιον καιρό, η εικόνα των ελληνικών επιχειρήσεων, με βάση τα στοιχεία των 4.000 πρώτων ισολογισμών του 2010, φαντάζει αρκετά χειρότερη από την αντίστοιχη του 2009. Από τα στοιχεία που έχουμε δεν αναμένεται αυτή η εικόνα να ανατραπεί με τη συγκέντρωση του συνόλου των ισολογισμών του 2010. Σε μια εποχή που προσβλέπουμε στο ότι η ανάκαμψη θα προέλθει από τον ιδιωτικό τομέα, το σοβαρό πλήγμα που φαίνεται να έχει δεχθεί η κερδοφορία των εταιρειών για το 2010, μας προβληματίζει έντονα. Το 2009 ο παράγοντας που συνέβαλε θετικά στην, κατά τα άλλα, δυσμενή κατάσταση των επιχειρήσεων ήταν η συγκράτηση των δαπανών η οποία εξισορρόπησε σε ένα βαθμό τη μείωση των κερδών. Φαίνεται όμως ότι όσες προσπάθειες μείωσης κόστους απέδωσαν το 2009, αποδεικνύονται λιγότερο αποτελεσματικές το 2010, γεγονός που οδηγεί σε περαιτέρω μείωση των μικτών κερδών. Η δε άνω του αναμενόμενου αύξηση των μη λειτουργικών εξόδων κατά 44% οδήγησε σε μεγάλη μείωση των κερδών προ φόρων για τις εταιρείες που δημοσίευσαν αυτούς τους 4.000 πρώτους ισολογισμούς. Αξιοσημείωτη και συμβατή με τα παραπάνω συμπεράσματα είναι και η αύξηση του δανεισμού και μάλιστα του βραχυπρόθεσμου έναντι του μακροπρόθεσμου, λόγω της αντίστοιχης πρακτικής των τραπεζών σε αυτήν τη συγκυρία. Όσον αφορά στην οικονομική χρήση του 2011 και αναλύοντας τους ισολογισμούς του α’ τριμήνου αυτής της χρονιάς των μεγαλύτερων εισηγμένων στο Χ.Α., πιστεύουμε ότι στους τελικούς ισολογισμούς του 2011 (που θα δημοσιευτούν το 2012) θα αντανακλάται μια βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων. Άρα, ενώ παραμένει έντονα αρνητική συγκυρία, κρατάμε μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι τελικά τόσο οι δρομολογημένες διαρθρωτικές αλλαγές όσο και η διεθνής χρηματοοικονομική βοήθεια και ο συνεχής διεθνής έλεγχος θα οδηγήσουν σε βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των εταιρικών οικονομικών αποτελεσμάτων για το 2011». Χ
Σημειώσεις: • Από το σύνολο αυτό εξαιρέθηκαν τρεις (3) μόνο επιχειρήσεις, εξαιτίας των ακραίων τιμών που χαρακτηρίζουν τα αποτελέσματά τους, με συνέπεια να επηρεάζουν πολύ έντονα τα μεγέθη του συνολικού δείγματος και να αλλοιώνουν την πραγματική εικόνα που προκύπτει από το σύνολο των λοιπών επιχειρήσεων.
• Στα ανωτέρω μεγέθη δεν περιλαμβάνεται η βιομηχανική εταιρεία ALAPIS Α.Β.Ε.Ε., λόγω δραστικής διαφοροποίησης των αποτελεσμάτων της, ήτοι ζημίες ύψους 920 εκατ. ευρώ το 2010 έναντι κερδών σχεδόν 70 εκατ. ευρώ το 2009 (οφειλόμενες κυρίως σε απομειώσεις στοιχείων ενεργητικού κατόπιν συγχωνεύσεων), η δε διαφοροποίηση ήταν τέτοιας έκτασης που θα ανέτρεπε το αποτέλεσμα ολόκληρου του τομέα. Εάν στο δείγμα των βιομηχανικών επιχειρήσεων συμπεριλαμβανόταν και η αναφερόμενη εταιρεία, τότε το συνολικό καθαρό αποτέλεσμα του τομέα μετατρέπεται σε ζημιογόνο (ζημίες ύψους 732 εκατ. ευρώ).
66 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
Χ ρεπορτάζ
ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
ΟΛΑ ΑΝΟΙΧΤΑ ΣΤΟ ΜΕΤΩΠΟ ΤΩΝ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΩΝ Δεν φαίνεται ότι είναι ακόμη ώριμες οι συνθήκες για να υλοποιηθεί το εγχείρημα της «τριπλής» συγχώνευσης στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών.
Τ
ουλάχιστον αυτό προκύπτει ως συμπέρασμα από τις πρόσφατες γενικές συνελεύσεις των τριών μεγάλων του κλάδου, δηλαδή των εταιρειών Νηρέας, Δίας και Σελόντα. Κι αυτό γιατί αν και οι διοικήσεις των δύο τελευταίων εταιρειών εμφανίζονται αισιόδοξες, δεν ισχύει το ίδιο με τη διοίκηση της πρώτης, η οποία φαίνεται να εκφράζει προς το παρόν τις μεγαλύτερες ενστάσεις για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Συγκεκριμένα, ο επικεφαλής της εταιρείας, Αριστείδης Μπελλές, μπορεί να δήλωσε: «εξετάζουμε όλες τις προτάσεις και των υφιστάμενων μετόχων, ενώ είμαστε ανοικτοί να ακούσουμε και άλλες. Προσπαθούμε να αφουγκρασθούμε και να πεισθούμε ποιο είναι το καλύτερο για το συμφέρον της εταιρείας και των μετόχων της», όμως τόνισε ότι «ο βασικός στόχος του ομίλου είναι να παραμείνει ο leader του κλάδου», κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις επιθυμίες του fund Linnaeus Capital Partner, το οποίο έχει σημαντική συμμετοχή και στις τρεις εταιρείες. Η διοίκηση του Νηρέα θεωρεί ότι ναι μεν η συγκέντρωση θα ήταν επωφελής για τον κλάδο, αλλά πιστεύει ότι οι σημερινές συνθήκες δεν πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για να συμβεί κάτι τέτοιο. Σε ό,τι αφορά αυτό καθαυτό το business plan της εταιρείας, ο κ. Μπελλές ανέφερε ότι θα εστιάσει στη μείωση του κόστους, στη συγκέντρωση της παραγωγής σε μεγάλα πάρκα, σχέδιο το οποίο θα έχει υλοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2012, καθώς και στην αναδιάρθρωση των δανειακών του υποχρεώσεων, θέμα για το οποίο ο όμιλος βρίσκεται σε συζητήσεις με τα πιστωτικά ιδρύματα. Διαφορετική είναι η οπτική του αντιπροέδρου της «Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες», κ. Στέφανου Μανέλη. Συγκεκριμένα, στη γενική συνέλευση δήλωσε, όταν ρωτήθηκε για τις εξελίξεις των συζητήσεων για τις συγχωνεύσεις στον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας, ότι «είμαστε σε πολύ καλό δρόμο και εύχομαι να έχουμε πολύ σύντομα νέα για το καλό όλων μας». Επίσης, η γενική συνέλευση ψήφισε τη μη διανομή μερίσματος, ενώ χαρακτήρισε ικανοποιητικές τις τιμές της τσιπούρας και του λαυρακιού, εκτιμώντας ότι οι καλές αυτές τιμές θα συνεχίσουν τουλάχιστον μέχρι και το 2012. Αντίθετα, επεσήμανε τις δύο προκλήσεις του κλάδου, που είναι η αύξηση του κόστους των πρώτων υλών
☛
Ο ΝΗΡΕΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ Ο LEADER ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΟ 12% ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ, ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΑΥΤΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΟΥΣ 30.000 ΑΠΟ ΤΟΥΣ 250.000 ΤΟΝΟΥΣ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΖΗΤΗΣΗΣ.
μέχρι και το α’ τρίμηνο του 2011, καθώς και το υψηλότερο κόστος δανεισμού των εταιρειών του κλάδου από τις τράπεζες. «Oι σχέσεις μας είναι εξαιρετικές. Συμμεριζόμαστε τις ίδιες απόψεις και το ίδιο όραμα, όσoν αφορά τη συγκέντρωση του κλάδου». Αυτό δήλωσε, μετά το τέλος της γενικής συνέλευσης της εταιρείας η διοίκηση της Σελόντα, για τις σχέσεις με το Linnaeus Fund. H διοίκηση της εταιρείας ανέφερε χαρακτηριστικά: «Δουλεύουμε από κοινού, παρά τις αντίξοες οικονομικές συνθήκες της χώρας, ώστε να καταλήξουμε στο καλύτερο σενάριο, που δε θα δημιουργεί πρόβλημα, αλλά θα δίνει λύσεις προς όφελος των εταιρειών, των μετόχων, των εργαζομένων και του κλάδου». Όπως διαμορφώνεται η κατάσταση μέχρι στιγμής, με βάση και τις δηλώσεις των ανώτατων στελεχών των εταιρειών, πιο πιθανό φαντάζει το ενδεχόμενο της συγχώνευσης μεταξύ της «Σελόντα» και της «Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες», παρά να δημιουργηθεί κάποιο άλλο σχήμα στον κλάδο. Παρόλα αυτά, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά, καθώς η συμμετοχή του fund στο Νηρέα έχει φτάσει στο 20,7% και είναι οριακά δεύτερο στο μετοχικό σχήμα του ομίλου. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι η εταιρεία «Νηρέας» είναι ο leader στον κλάδο, καθώς κατέχει το 12% της ευρωπαϊκής αγοράς, καλύπτοντας αυτή τη στιγμή τους 30.000 από τους 250.000 τόνους της συνολικής ζήτησης. Χ ΧΡΗΜΑ 67
Χ ρεπορτάζ
ΑΘΗΝΑΪΚΗ
ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΕΝΤΟΣ, ΑΛΛΑ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΕΚΤΟΣ Την υλοποίηση του επενδυτικού της προγράμματος θα συνεχίσει και φέτος, ακόμα πιο δυναμικά, η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία», παρά την κρίση
Σ
ύμφωνα με τον οικονομικό διευθυντή της εταιρείας, Ν. Ζέρβα, οι επενδύσεις που θα υλοποιηθούν φέτος θα ανέλθουν στο ποσό των 25 εκατ. ευρώ, δηλαδή θα είναι κατά 20% αυξημένες σε σχέση με το 2010, που έφτασαν τα 20 εκατ. ευρώ.
31% της τιμής της Amstel αυτή τη στιγμή αφορά στο φόρο», τονίζει ο κ. Ζέρβας. ✒
Τόσο πέρσι όσο και φέτος, οι επενδύσεις αφορούν στην ανανέωση της γραμμής παραγωγής, στη βελτίωση των υλικών συσκευασίας, σε περιβαλλοντικά έργα, αλλά και σε λανσαρίσματα νέων προϊόντων. Ο κ. Ζέρβας τόνισε ότι το 2010 ήταν μία κερδοφόρα χρονιά για την εταιρεία, παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις υποχώρησαν κατά 1,7% και τα κέρδη προ φόρων κατά 23%, φτάνοντας τα 78,7 εκατ. ευρώ. Οι πωλήσεις σε όγκο μειώθηκαν κατά 8%, αλλά, παρόλα αυτά, οι τιμές παρέμειναν σταθερές, δηλαδή η εταιρεία απορρόφησε τόσο τις σημαντικές αυξήσεις στις πρώτες ύλες (νερό, μεταφορές, ενέργεια, κριθάρι, συσκευασία), αλλά και τις αλυσιδωτές αυξήσεις στον ειδικό φόρο κατανάλωσης, ο οποίος σχεδόν διπλασιάστηκε. «Το ☛
Η «ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ» ΕΞΑΓΕΙ 17 ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΗΣ ΣΕ 30 ΧΩΡΕΣ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΠΕΙΡΟΥΣ. ΟΙ ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΠΟΥ ΕΝΤΑΧΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΕΞΑΓΩΓΙΚΟ «ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ» ΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΙΣΡΑΗΛ, Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΚΑΙ Η ΑΛΓΕΡΙΑ, ΕΝΩ ΣΕ Ο,ΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ «ΛΑΝΣΑΡΙΣΜΑ» ΗΤΑΝ Η ΜΠΥΡΑ ΜΕ 0% ΑΛΚΟΟΛ, ΤΗΣ ΟΠΟΙΑΣ ΚΥΡΙΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΤΩΝ ΑΡΑΒΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ.
68 Iούλιος - Αύγουστος 2011
Στρατηγικός στόχος της εταιρείας, σύμφωνα με τη διοίκησή της, είναι η περαιτέρω αύξηση των πωλήσεων στο εξωτερικό, οι οποίες αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο 8% του τζίρου της. «Δεδομένου του ότι η εγχώρια αγορά αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε φάση συρρίκνωσης, η εξωστρέφεια θα μας απασχολεί όλο και περισσότερο το επόμενο διάστημα», αναφέρει ο εμπορικός διευθυντής της εταιρείας Αλ. Δανιηλίδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, η πτώση αυτή τη στιγμή στην ελληνική «ζεστή» αγορά φτάνει σε διψήφια ποσοστά και το ίδιο ισχύει για την «κρύα», για την οποία όμως δεν υπάρχουν ασφαλείς μετρήσεις. Για το λόγο αυτό, η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» εξάγει 17 προϊόντα της σε 30 χώρες σε όλες τις ηπείρους. Οι πιο πρόσφατες αγορές που εντάχθηκαν στο εξαγωγικό «χαρτοφυλάκιό» της είναι το Ισραήλ, η Βουλγαρία και η Αλγερία, ενώ σε ό,τι αφορά τα προϊόντα, το τελευταίο «λανσάρισμα» ήταν η μπύρα με 0% αλκοόλ, της οποίας κύριος στόχος είναι η διείσδυση στις αγορές των αραβικών χωρών.
από τον Γιώργο Καλούμενο
Πολύ καλή είναι, μέχρι τώρα, και η πορεία των εγχώριων λανσαρισμάτων, όπως της μπύρας ΒΙΟΣ 5, που παράγεται από πέντε διαφορετικά δημητριακά, της Amstel Premium Pils και της εισαγόμενης Sol. Επίσης, στην εγχώρια αγορά, η εταιρεία επενδύει στο πρόγραμμα extra cold, δηλαδή σε ψυγεία «πράσινης» τεχνολογίας, τα οποία διατηρούν την μπύρα ιδιαίτερα παγωμένη, κάτι που σύμφωνα με έρευνες είναι πολύ σημαντικό για τους Έλληνες καταναλωτές. Η «Αθηναϊκή Ζυθοποιία» συνεχίζει την προσπάθεια στήριξης των 1.200 περίπου εργαζομένων της, καθώς δεν προχωρά σε απολύσεις και περικοπές, ενώ, όπως τόνισε ο Μ. Μαυρικάκης, Διευθυντής Επικοινωνίας και Εταιρικών Σχέσεων της «Αθηναϊκής Ζυθοποιίας», από τη λειτουργία της εταιρείας ωφελούνται άμεσα και έμμεσα συνολικά 50.000 εργαζόμενοι. Χ
Χ παρουσίαση
PUBLIC
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ΚΑΙ ΤΖΙΡΟΥ Κατά 20% αυξημένος αναμένεται να είναι ο τζίρος των καταστημάτων Public το 2011, παρά το γεγονός ότι οι αγορές της τεχνολογίας, του βιβλίου και της μουσικής είναι πτωτικές στην Ελλάδα κατά μέσο όρο 30%. Μόνο η αγορά του gaming πηγαίνει, μέχρι στιγμής, κόντρα στο ρεύμα, μένοντας σταθερή σε σχέση με πέρσι.
Σ
αλυσίδας ενισχύθηκαν κατά 40% σε σχέση με το 2009, ύμφωνα με τη διοίκηση της Public, οι επισκέπτες στα φτάνοντας τα 71,8 εκατ. ευρώ. καταστήματα αναμένεται να φτάσουν φέτος τα 11 εκατ., Η αλυσίδα αποτελεί, σύμφωνα με τη διοίκησή της, αυτή έναντι των 9 εκατ. που ήταν πέρσι. Σε ό,τι αφορά στη τη στιγμή, το No 1 προορισμό για βιβλία, CD, DVD και δημιουργία νέων καταστημάτων, ο στόχος των 20 σημείων συvideogames, ενώ το παιδικό τμήμα αποτελεί προορισμό νολικά σε Ελλάδα και Κύπρο παραμένει, αλλά προς το παρόν ✒ για όσους επιθυμούν μια συνολική εκπαιδευτική εμπειδεν αναμένεται να γίνει κάποια κίνηση τουλάχιστον μέχρι το από τον ρία για το παιδί τους. 2012. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακίνητα τα οποία εξετάζονται Γιώργο Καλούμενο Όπως δηλώνει ο Γενικός Διευθυντής της εταιρείας, από την εταιρεία ώστε να μη χαθεί κάποια εξαιρετική ευκαιρία, κ.Ρόμπυ Μπουρλάς: «Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τη μέχρι που ενδεχομένως παρουσιαστεί λόγω της κρίσης. Σε ό,τι αφορά το προϊοντικό μίγμα, αυτό ανανεώνεται διαρκώς, τώρα πορεία μας, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για το λιαέτσι ώστε να ικανοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερο τις ανάγκες νεμπόριο. Η εμπιστοσύνη των πελατών μας, μας δίνει το έναυσμα των καταναλωτών, ενώ στην κατεύθυνση αυτή κινούνται και διά- να προχωρήσουμε δυναμικά και τον έκτο χρόνο λειτουργίας μας, θέτοντας ως στόχο την αύξηση των πωλήσεων κατά 20% και βάφορες ενέργειες όπως το «Trade ‘n’ Save». Παράλληλα, τα καταστήματα Public έγιναν Apple Authorized Re- ζοντας ακόμα πιο ψηλά τον πήχη για το επίπεδο εξυπηρέτησης sellers, καθώς στον πρώτο όροφο έχει διαμορφωθεί ειδικός χώρος των πελατών μας». με μια πλήρη γκάμα προϊόντων Apple και μια μεγάλη ποικιλία σε Το 2011 είναι μια χρονιά κατά την οποία τα Public έχουν ξεκινήαξεσουάρ και περιφερειακά. Το προσωπικό που εργάζεται στο συγ- σει μια σειρά από υπηρεσίες και προγράμματα προς όφελος του κεκριμένο χώρο, είναι ειδικά εκπαιδευμένο και πιστοποιημένο καταναλωτή. Ειδικότερα, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, τα από την Apple. προγράμματα ανταλλαγής κινητών και ηλεκτρονικών παιχνιδιών, Το 2010 η αλυσίδα καταστημάτων Public μεγάλωσε, αυξάνοντας «Trade ‘n’ Save» και «Trade ‘n’ Play» αντίστοιχα, σχεδιάστηκαν τα καταστήματά της από 7 σε 11, ενώ ξεκίνησε και η λειτουργία για να διευρύνουν τις επιλογές των επισκεπτών. Συγκεκριμένα, του e-commerce site www.public.gr. Το 2010 οι πωλήσεις της το πρόγραμμα «Trade ‘n’ Save» επιτρέπει στον καταναλωτή να ανταλλάξει το παλιό του κινητό (παλαιότητας 2 ετών), εξαργυρώνοντας την αξία του με την αγορά οποιουδήποτε από τα 500.000 ☛ διαφορετικά προϊόντα που διαθέτουν τα Public. Με την υπηρεσία «Trade ‘n’ Play», αντίστοιχα, που προσφέρεται στο τμήμα gamΤΟ 2010 Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ing, επιστρέφοντας ένα μεταχειρισμένο παιχνίδι, μπορεί να εξαPUBLIC ΜΕΓΑΛΩΣΕ ΑΠΟ 7 ΣΕ σφαλίσει έκπτωση έως και 50% για την αγορά ενός νέου. 11 ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ, ΕΝΩ ΞΕΚΙΝΗΣΕ Τέλος, το 2011 τα καταστήματα Public ξεκίνησαν μια ολοκληρωΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ E-COMMERCE μένη εκστρατεία για την προώθηση της φιλαναγνωσίας. Η εκSITE WWW.PUBLIC.GR. στρατεία, που φέρει τον τίτλο: «Κάποιο βιβλίο μιλάει για σένα: το ΤΟ 2010 ΟΙ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΛΥΣΙΔΑΣ έχεις διαβάσει;», πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Εθνικού ΕΝΙΣΧΥΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ 40% ΣΕ ΣΧΕΣΗ Κέντρου Βιβλίου και γνωρίζει την αποδοχή σύσσωμου του εκδοΜΕ ΤΟ 2009, ΦΤΑΝΟΝΤΑΣ τικού κλάδου. Στόχος της εκστρατείας, που αναμένεται να ενιΤΑ 71,8 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ. σχύσει συνολικά την αγορά του βιβλίου, είναι η διεύρυνση του αναγνωστικού κοινού και η ένταξη της ανάγνωσης στις καθημερινές συνήθειες των Ελλήνων. Χ ΧΡΗΜΑ 69
Χ φάκελοι
ΚΑΝΑΚΗΣ
ΣΕ ΣΤΑΘΕΡΗ ΠΟΡΕΙΑ Με προσεκτικές κινήσεις, η διοίκηση της εταιρείας χαράζει την πορεία της σε βάθος πενταετίας, για να βγει αλώβητη από την κρίση
Η
ενίσχυση της παρουσίας της εταιρείας «Κανάκης» στις αγορές του εξωτερικού και η κάλυψη των τάσεων της αγοράς με επιλεκτική διεύρυνση της γκάμας των προϊόντων της, μέσω της σύναψης συνεργασιών, είναι οι στόχοι της διοίκησής της για το 2011.
Σύμφωνα με τον οικονομικό διευθυντή της, Θ. Σύρμο, το ποσοστό του τζίρου που πραγματοποιείται εκτός συνόρων, αυτή τη στιγμή υπολογίζεται στο 2%, αλλά επιδίωξη της διοίκησης είναι να ξεπεράσει το 5% μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Βέβαια η εγχώρια κρίση είναι, σύμφωνα με τον κ. Σύρμο, ένας από τους παράγοντες που καθυστερούν την επέκταση στις γειτονικές αγορές, καθώς οι αποφάσεις για την πραγματοποίηση επενδύσεων λαμβάνονται πιο δύσκολα. Εξάλλου, σύμφωνα με τον κ. Σύρμο, όποιος κάνει υπομονή και λειτουργήσει αμυντικά σήμερα, είναι σίγουρο ότι θα έχει τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί ακόμα πιο σημαντικές ευκαιρίες αύριο. Παρόλα αυτά, η συστηματική επέκταση-διείσδυση στις αγορές των Βαλκανίων παραμένει ένας από τους στρατηγικούς στόχους της εταιρείας. Σε ό,τι αφορά τη διεύρυνση της γκάμας της, η εταιρεία «Κανάκης» έχει λανσάρει από την αρχή του χρόνου έως σήμερα 25 καινούριους κωδικούς προϊόντων, με πιο σημαντική τη συνεργασία της με την ισπανική Caro Import, της οποίας ανέλαβε τη διανομή των προϊόντων κρέμας με γεύση καραμέλας-βουτύρου σε Ελλάδα, Κύπρο, ΑλΚΑΝΑΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
βανία, Σκόπια και Κόσσοβο. Επίσης, ξεκίνησε συνεργασία με τη γαλλική Caullet και την ιταλική Mamma Mia, ενώ σύναψε αποκλειστική συμφωνία με κυπριακή εταιρεία για τη διανομή των προϊόντων της στην Κύπρο. Στους στόχους για το 2011 συγκαταλέγονται επίσης η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών προς τον πελάτη, με τη συνεχή επιμόρφωση και εκπαίδευση του προσωπικού, τη διαρκή αναβάθμιση των υποδομών και του εξοπλισμού και την πρόσληψη ικανών στελεχών, ενώ στόχος είναι και η σταθεροποίηση της μικτής κερδοφορίας σε υψηλά επίπεδα. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της εταιρείας Στ. Κανάκης, «ο σχεδιασμός που κάνουμε έχει ορίζοντα πενταετίας και όχι ενός χρόνου. Προσπαθούμε να διαφυλάξουμε κεφάλαια, ώστε να είναι πιο ισχυρή η εταιρεία». Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που, στην πρόσφατη γενική συνέλευση, προτάθηκε από τη διοίκηση η μη διανομή μερίσματος για την τρέχουσα χρήση, παρά το γεγονός ότι πέρσι είχε δοθεί στους μετόχους επιστροφή κεφαλαίου ύψους 1,2 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά την πορεία της εταιρείας στο πεντάμηνο του 2011, ο κ. Κανάκης ανέφερε ότι ο τζίρος έχει ενισχυθεί κατά 1,4%, ενώ το μικτό κέρδος υποχώρησε κατά 4,3%. Γενικά η εταιρεία επέδειξε ανθεκτικό «χαρακτήρα» πέρσι, καθώς σε μια δύσκολη χρονιά, όπως το 2010, ο κύκλος εργασιών είχε μικρή πτώση κατά 1,78%, με το δανεισμό στο τέλος του έτους να είναι μηδενικός. Την ίδια πτώση είχε και το μικτό περιθώριο κέρδους, που διαμορφώθηκε στο 34,5%, ενώ το EBITDA, υποχώρησε κατά 16,8% και τα κέρδη μετά από φόρους μειώθηκαν κατά 25,7%. Πάντως, ο κ. Σύρμος ανέφερε ότι προτεραιότητα για το 2011, αλλά και για τα επόμενα χρόνια, θα είναι ο έλεγχος των επισφαλειών της εταιρείας. «Προτιμάμε να χάσουμε πωλήσεις, παρά να αναγκαστούμε να διαγράψουμε κάποιες απαιτήσεις στο μέλλον, από πελάτες οι οποίοι δε θα μπορούν να πληρώσουν» τονίζει χαρακτηριστικά. Χ
70 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
ΒΑΡΑΓΚΗΣ
2 από τον Γιώργο Καλούμενο
ΑΝΟΙΓΕΤΑΙ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ ΓΙΩΤ Άνοιγμα στις αγορές του Αμπού Ντάμπι και του Ομάν στον τομέα του εξοπλισμού ξενοδοχείων και κρατικών κτηρίων πραγματοποιεί η εταιρεία «Βαράγκης», ενώ ήδη έχει μπει και στην ιδιαίτερα «κλειστή» αγορά εσωτερικής διαμόρφωσης πολυτελών σκαφών.
Η
εταιρεία έχει ήδη ολοκληρώσει ένα έργο αξίας 4 εκατ. ευρώ στο Αμπού Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, το οποίο αφορούσε στην εσωτερική διαμόρφωση και τον εξοπλισμό κρατικού κτηρίου. «Το έργο αυτό ήταν από τους κύριους λόγους που η εταιρεία διατήρησε τον τζίρο της του 2010 στα επίπεδα του 2009», αναφέρει ο Δ. Βαράγκης. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει Έλληνας υπάλληλος της εταιρείας εγκατεστημένος μόνιμα στο Αμπού Ντάμπι, με στόχο να κάνει επαφές, και υπάρχει αισιοδοξία ότι σύντομα θα υπάρξει και δεύτερο ανάλογο έργο στο οποίο θα συμμετέχει ή θα αναλάβει εξολοκλήρου ο Βαράγκης. Στο Ομάν έχει συναφθεί συμφωνία αποκλειστικής αντιπροσώπευσης με τοπική εταιρεία για τον εξοπλισμό τουριστικών καταλυμάτων. Ήδη η εταιρεία «Βαράγκης» ανέλαβε τον εξοπλισμό μπουτίκ ξενοδοχείου στο Ομάν, ένα έργο αξίας 1,6 εκατ. ευρώ, το οποίο θα έχει ολοκληρωθεί και παραδοθεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Η δραστηριότητα της «Βαράγκης» αυτή τη στιγμή στο Ομάν είναι να φτιάχνει δείγματα δωματίων για ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, για τα οποία η εταιρεία αποζημιώνεται, αν τελικά δεν κλείσει η δουλειά, ενώ αν υπάρξει συμφωνία, το κόστος των δειγμάτων ενσωματώνεται στο συνολικό προϋπολογισμό του έργου. Σύμφωνα με τον κ. Βαράγκη, τα έργα στο Ομάν τιμολογούνται απευθείας από την ελληνική εταιρεία BAΡΑΓΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
στον πελάτη και όχι μέσω του εκεί αντιπροσώπου, ώστε να υπάρχει πλήρης έλεγχος των διαπραγματεύσεων. Σε ό,τι αφορά την εσωτερική διαμόρφωση και τον εξοπλισμό mega yaghts, η εταιρεία ήδη ολοκλήρωσε το 2010 δύο έργα σε ναυπηγείο έξω από το Αμβούργο. Μάλιστα το ένα από τα δύο ψηφίστηκε, σε ειδική ψηφοφορία, ως το καλύτερο mega yaght. Τα συγκεκριμένα έργα ολοκληρώθηκαν σε τέσσερα χρόνια, αντί για δύο, με αποτέλεσμα η εταιρεία να μην αποκομίσει κέρδη από αυτά, όμως αποτελεί κέρδος το γεγονός ότι η εταιρεία «Βαράγκης» εισήλθε σε μία κλειστή αγορά, στην οποία δραστηριοποιούνται μόνο δέκα εταιρείες. Για την ολοκλήρωση των συγκεκριμένων έργων, αγόρασε ειδικό τεχνολογικό εξοπλισμό και προσέλαβε εξειδικευμένο προσωπικό, τόσο από τη Γερμανία όσο και από την Ελλάδα. Μάλιστα, ένας πελάτης που είδε τα yaght σε ένα ναυτικό show στο Μονακό ανέθεσε προ λίγων εβδομάδων τη μεταποίηση ενός νέου Mega Yaght στην εταιρεία «Βαράγκης», το οποίο έχει προϋπολογισμό 2,385 εκατ. ευρώ και θα ολοκληρωθεί το πρώτο τρίμηνο του 2012. Η μεταποίηση του καραβιού θα γίνει στην Ελλάδα και βρίσκεται ήδη στη χώρα μας, καθώς μεταφέρθηκε από την Ολλανδία όπου βρισκόταν. Το έργο θα υλοποιηθεί από την κοινοπραξία του Βαράγκη με τη γερμανική MVS, στην οποία κοινοπραξία η ελληνική εταιρεία συμμετέχει με 70%. Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τον κ. Βαράγκη, το ότι το εργοστάσιο της εταιρείας θα απασχοληθεί με αυτό το έργο μέχρι το Μάρτιο του 2012. Πάντως, σύμφωνα με τον κ. Βαράγκη, η εγχώρια αγορά, ειδικά του ποιοτικού επίπλου, έχει καταστραφεί από το 2010, ενώ φέτος την ίδια αρνητική πορεία ακολουθεί και η αγορά του επαγγελματικού επίπλου. Η εταιρεία συμμετέχει και σε ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς για τον εξοπλισμό κτιρίων. «Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να είμαστε και λίγο τυχεροί, να μας ανατεθούν κάποια έργα ώστε να βελτιώσουμε την εικόνα μας. Δεν καταθέτουμε τα όπλα. Βλέπουμε τα πράγματα στο εξωτερικό και εκεί «πολεμάμε». Η εταιρεία πιστεύει στους συνεργάτες της και στο μέλλον της», καταλήγει ο κ. Βαράγκης. Χ ΧΡΗΜΑ 71
Χ
~ αποκλειστικότητα
Η ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΤΑΧΥΝΕΙ ΤΗΝ ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ Η ταχύτατη αστικοποίηση ασκεί πίεση στις υπάρχουσες υποδομές, αλλά επίσης αυξάνει και τις ευκαιρίες για τις τράπεζες να αναπτύξουν μία γκάμα συστημάτων ηλεκτρονικών πληρωμών, με στόχο να διευκολύνουν τις καθημερινές συναλλαγές των νέων «αστών».
T
✒
Η μετανάστευση στις πόλεις συχνά προμηνύει φτωχές συνο μέλλον είναι αστικό και αυτό το μέλλον είναι από τον Laurence θήκες διαβίωσης, αυξημένο συνωστισμό και έκθεση σε πεήδη εδώ. Με βάση στοιχεία έρευνας που διεNeville ριβαλλοντική μόλυνση. «Όσο ο πληθυσμός στις πόλεις ανά ξήχθη για λογαριασμό των Ηνωμένων Εθνών, τον κόσμο αυξάνεται, δημιουργείται μεγάλη καταπόνηση στις υπάρπάνω από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί χουσες υποδομές, οι οποίες ήδη είναι ιδιαίτερα πιεσμένες για να σε πόλεις. Μάλιστα τα στοιχεία προβλέπουν ότι μέχρι ικανοποιήσουν τις ανάγκες των υφιστάμενων κατοίκων, ενώ πατο 2030 το 59% των ανθρώπων θα ζει σε αστικές περάλληλα αναδεικνύεται όλο και περισσότερο η ανάγκη αύξησης των ριοχές: Οι κάτοικοι των πόλεων αυξάνονται κάθε χρόνο κατά 67 επενδύσεων για τη δημιουργία νέων σύγχρονων υποδομών», τονίεκατομμύρια. Το 91% αυτής της αύξησης αφορά στις αναπτυσσόζει ο Τσέιλονς Μπράουν. «Οι πόλεις θα πρέπει να σηκώσουν το μενες χώρες. βάρος της σμίκρυνσης των αυξανόμενων επιπτώσεων στο περι«Σύμφωνα με υπολογισμούς, θα πάρει μόλις 15 χρόνια, για να ξεβάλλον, επιβάλλοντας μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας και υιοθεπεράσει ο παγκόσμιος αστικός πληθυσμός τα τέσσερα δισεκατώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. τομμύρια», λέει ο Ρόλαντ Τσέιλονς-Μπράουν, επικεφαλής του Αν και η κλίμακα των προκλήσεων που σχετίζονται με την αστικοτμήματος χρηματοοικονομικών υπηρεσιών της Siemens. ποίηση είναι τρομακτική, δεν είναι ανυπέρβλητη: Πολιτικοί ανά τον «Περίπου το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να μετακόσμο, αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο τη σημασία της δημιφερθεί σε πόλεις μέχρι το 2050, όταν το 1960 ήταν μόλις 1 δισ. Οι ουργίας πόλεων που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες του μέλμεγαλουπόλεις αναπτύσσονται με «καυτούς» ρυθμούς, με αυτές λοντος. Τμήμα της λύσης θα μπορούσε να είναι η κατασκευή νέων των υπό ανάπτυξη αγορών να αυξάνονται ακόμα γρηγορότερα». ειδικών προδιαγραφών, πόλεων όπως είναι το Νέο Σόνγκτο στη Ν. Ο Ανίλ Μένον, επικεφαλής του τμήματος «παγκοσμιοποίησης και Κορέα, η Εκονόμικ Σίτυ του Βασιλιά Αμπντουλάχ στη Σαουδική Αρατων έξυπνα διασυνδεδεμένων κοινοτήτων» της Cisco, επισημαίνει βία, η Λοτζίστικς Σίτυ στις Φιλιππίνες, η Μέιξι Λέικ Ντίστρικτ στην ότι η αστικοποίηση συμβαίνει επειδή ο κόσμος θέλει να βελτιώσει Κίνα, και η Πλάνετ Βάλεϊ στην Πορτογαλία. την πρόσβασή του σε θέσεις εργασίας, νοσοκομεία, εκπαιδευτικά Αλλά και σχεδόν όλες οι σημαντικές πόλεις των ανεπτυγμένων ιδρύματα και δυνατότητες για ψυχαγωγία. Παρόλα αυτά, η γρήγορη χωρών έχουν κάνει κινήσεις για να βελτιώσουν τις υποδομές και αστικοποίηση, μπορεί να προαναγγέλλει ένα μέλλον μιζέριας για την ποιότητα ζωής των πολιτών τους. πολλούς από αυτούς τους πληθυσμούς, εκτός και αν οι τρόποι ανΓια παράδειγμα η Νέα Υόρκη έχει αναγνωρίσει τις προκλήσεις που τιμετώπισης των προβλημάτων αλλάξουν.
72 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
έχει θέσει ο αυξανόμενος πληθυσμός της και οι ταλαιπωρημένες υποδομές της και υιοθέτησε το σχέδιο «PlaNYC 2030”, το οποίο περιλαμβάνει βελτίωση των υποδομών σε ό,τι αφορά τις μεταφορές, την υδροδότηση, την κατοίκηση και τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και στοχεύει στη μείωση των εκπομπών ρύπων κατά 30% μέχρι το 2030. ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Η αλλαγή στο δημογραφικό παγκόσμιο χάρτη δεν έμεινε απαρατήρητη από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου. Σε διεθνές επίπεδο, οι περισσότερες κινούνται προς τις φτωχές αστικές περιοχές και κατ’ επέκταση τις μη ελκυστικές από άποψη λιανικής τραπεζικής. Παρόλα αυτά, οι επενδύσεις σε υποδομές σχετιζόμενες με την αστικοποίηση δημιουργούν μία τεράστια ευκαιρία σε όρους εκτόξευσης χρηματοοικονομικών και κεφαλαιακών εντολών. Ίσως είναι λιγότερο προφανές, αλλά δυνητικά περισσότερο επικερδές, το γεγονός ότι οι ανάγκες για χρηματοοικονομικές υποδομές, οι οποίες δημιουργήθηκαν από τη μετανάστευση προς τις πόλεις, θα μπορούσαν να προσφέρουν μια μεγάλη ευκαιρία για τις εργασίες τραπεζικών συναλλαγών. «Η Mc Kinsey λέει ότι οι μεγαλύτερες ευκαιρίες για ανάπτυξη στα χρόνια που έρχονται, θα είναι στις 600 κορυφαίες πόλεις του κόσμου», εξηγεί ο Φρατσέσκο Βάνι Ντ’ Αρτσιράφι, επικεφαλής υπηρεσιών παγκόσμιων συναλλαγών της Citi. «Αυτές οι πόλεις ψάχνουν για αποδοτικότητα και τρόπους για να βελτιώσουν τις υπηρεσίες που παρέχουν στους κατοίκους τους». Η Citi πιστεύει ότι ένας συνδυασμός παραγόντων, και όχι μόνο η αστικοποίηση, δημιουργεί ευκαιρίες για τις τράπεζες στις πόλεις. «Το εμπόριο, το οποίο αναπτύσσεται γρηγορότερα από το ΑΕΠ, διεθνοποιείται συνεχώς», λέει ο Βάνι Ντ’ Αρτσιράφι. «Παγκόσμιες λύσεις χρειάζονται, καθώς ο κόσμος μετακινείται διασυνοριακά, όσο οι χρηματικές ροές μεταξύ κεφαλαιαγορών διαφορετικών χωρών αυξάνονται και αυτές». Επιπλέον, η αυξημένη άνεση με την οποία άνθρωποι και κεφάλαια μετακινούνται σε όλο τον πλανήτη, ενδυναμώνει τη σημασία που έχουν οι πόλεις με επιταχυνόμενη αστυφιλία. «Υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ πόλεων σε ό,τι αφορά την προσέλκυση επιχειρηματικών εργασιών», λέει ο Μένον, της Cisco. «Για το λόγο αυτό, υπάρχει ανάγκη για τις πόλεις να αναβαθμίσουν τις υποδομές τους και να διασφαλίσουν την περιβαλλοντική τους βιωσιμότητα. Μία άλλη τάση, η οποία δημιουργεί ευκαιρίες στις πόλεις για τις τράπεζες, είναι η ψηφιοποίηση. «Δημιουργεί επιπτώσεις σε κάθε πλευρά της καθημερινότητας», λέει ο Βάνι Ντ’ Αρτσιράφι. «Μόνο το 20% από το 1 δισ. των Αφρικανών έχουν τραπεζικό λογαριασμό, αλλά το 50% έχει κινητό τηλέφωνο. Αυτό σημαίνει ότι, δυνητικά, τα κινητά τηλέφωνα θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν το τραπεζικό σύστημα. Αν επιβληθεί η τεχνολογία αποθήκευσης δεδομένων στα κινητά, είναι πιθανό να δημιουργηθούν κινητά πορτοφόλια, που θα επιτρέπουν στους πολίτες να πραγματοποιούν καθημερινές συναλλαγές χωρίς τη χρήση μετρητών, πληρώνοντας για παράδειγμα το πάρκινγκ μέσω ενός έξυπνου μετρητή από το κινητό τους. Ο Σάσα Χασελμάγιερ, γενικός διευθυντής του μη κερδοσκοπικού οργανισμού “living labs global”, με έδρα την Κοπεγχάγη, ο οποίος προωθεί καινοτόμες υπηρεσίες για τις πόλεις, συμφωνεί ότι τώρα υπάρχει ένα έτοιμο επίπεδο ψηφιακών υποδομών μέσα στις πόλεις, αλλά πρέπει να κάνουν «ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης ενσωμάτωσης δυνατοτήτων αξιοποίησης δεδομένων σε
☛
ΠΕΡΙΠΟΥ TO 70% ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΜΕΤΑΦΕΡΘΕΙ ΣΕ ΠΟΛΕΙΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2050, ΟΤΑΝ ΤΟ 1960 ΗΤΑΝ ΜΟΛΙΣ 1 ΔΙΣ. ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΥΠΟΛΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΜΕ «ΚΑΥΤΟΥΣ» ΡΥΘΜΟΥΣ, ΜΕ ΑΥΤΕΣ ΤΩΝ ΥΠΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΓΟΡΩΝ ΝΑ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΓΡΗΓΟΡΟΤΕΡΑ. πραγματικό χρόνο, δημιουργώντας έτσι εντελώς νέες υπηρεσίες». Επίσης ο ίδιος προσθέτει: «Διαμέσου της εκτεταμένης διαθεσιμότητας δεδομένων ή κινητών συσκευών με χρήση φωνής, οι πολίτες μπορούν να πραγματοποιούν ένα μεγάλο αριθμό συναλλαγών, από οπουδήποτε. ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΖΩΗ ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΗ Ο ρόλος των τραπεζών που ειδικεύονται στις συναλλαγές, στο να βοηθήσουν σε αυτή την ηλεκτρονική μεταμόρφωση, είναι πολυποίκιλος. «Ο στόχος πολλών δημόσιων οργανισμών και κυβερνήσεων σε ό,τι αφορά τις χρηματοοικονομικές και τις υποδομές των πληρωμών είναι συχνά να κάνουν τη ζωή ευκολότερη για τους πολίτες που αποτελούν κομμάτι της αστικοποίησης», λέει ο Ρέι Ζαμπάρτε, παγκόσμιος επικεφαλής ανάπτυξης προϊόντων της Standard Chartered. Δεδομένων των τραπεζικών δυνατοτήτων στις πληρωμές (και στο μάνατζμεντ υπηρεσιών πολλές φορές), οι τράπεζες που δραστηριοποιούνται έντονα στις συναλλαγές, θα μπορούσαν να διευκολύνουν τις αρχές των πόλεων στην υλοποίηση των στόχων τους. Τα τραπεζικά στελέχη βλέπουν τις τράπεζες να διαδραματίζουν έναν ευρύ ρόλο στο μετασχηματισμό των πόλεων. «Οι τράπεζες μπορούν να διασφαλίσουν ότι η αστικοποίηση, η παγκοσμιοποίηση και η ψηφιοποίηση αναπτύσσονται με τρόπο αποτελεσματικό και διαφανή», υποστηρίζει ο Βάνι Ντ’ Αρτσιράφι και συνεχίζει λέγοντας: «Χρειάζονται να έχουν τη δυνατότητα να ικανοποιούν τις ανάγκες της εφοδιαστικής αλυσίδας από τη μία άκρη στην άλλη και το οικοσύστημα της πόλης. Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι πόλεις είναι πολύ μεγάλοι αγοραστές προϊόντων και υπηρεσιών». Υπάρχει μια σειρά από βασικά θέματα που πρέπει να επιλυθούν στον «αρραβώνα» μεταξύ τραπεζών και ιδιωτικού τομέα. Ένα από τα πιο σημαντικά είναι η εισαγωγή νέων καρτών αποθήκευσης δεδομένων, όπως είναι η Oyster στο Λονδίνο, η Octopus στο Χονγκ Κονγκ και η EZ-Link στη Σινγκαπούρη. Όντως οι δυνατότητες πληρωμών μεταξύ χωρών, με τη χρήση χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, αυξάνονται σε πόλεις όπως το Λονδίνο, η Σινγκαπούρη, αλλά και αλλού. «Συνήθως, οι πρωτοβουλίες σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στις κάρτες, δε γίνονται από μία μόνο τράπεζα, αλλά συχνά γίνονται από μια ανεξάρτητη εταιρεία, η οποία διοικείται από ένα consortium τραπεζών, όπως είναι το Δίκτυο για τις Ηλεκτρονικές συναλλαγές», εξηγεί ο Ζαμπάρτε. «Επιπλέον μια τράπεζα ή ένας όμιλος τραπεζών μπορεί να υποστηρίζουν τις υπηρεσίες, ελέγχοντας τη ρευστότητα η οποία σχετίζεται με τις συγκεκριμένες νέες κάρτες». Χ ΧΡΗΜΑ 73
Χ
στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών
07/08-2011
ΕΛ.ΠΕ. Συνεργασία με ΛΑΡΚΟ στον τομέα των ΑΠΕ
74 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
Τα Ελληνικά Πετρέλαια και η ΛΑΡΚΟ ανακοίνωσαν την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας, με σκοπό την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ μέσω των θυγατρικών τους «ΕΛ.ΠΕ. Ανανεώσιμες» και «ΛΑΡΚΟ Ενεργειακή», αντίστοιχα. Συγκεκριμένα συμφώνησαν την ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 17 MW σε εκτάσεις δικαιοδοσίας της τελευταίας. Στις εταιρείες που θα ιδρυθούν γι’ αυτό το σκοπό, η «ΕΛ.ΠΕ. Ανανεώσιμες» θα κατέχει το 51%, ενώ η «ΛΑΡΚΟ Ενεργειακή» το 49%. Η συνεργασία περιλαμβάνει επίσης τη διερεύνηση ανάπτυξης επιπλέον φωτοβολταϊκών έργων και άλλων έργων ΑΠΕ. Για τη συνεργασία αυτή, ο Διευθύνων Σύμβουλος της «ΕΛ.ΠΕ. Ανανεώσιμες», κ. Γιώργος Αλεξόπουλος, δήλωσε: «Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ αποτελεί σημαντικό στρατηγικό στόχο των Ελληνικών Πετρελαίων και η συνεργασία με τη ΛΑΡΚΟ αποτελεί μέρος του ευρύτερου σχεδίου ανάπτυξης ενός χαρτοφυλακίου τουλάχιστον 100 MW ΑΠΕ τα επόμενα 3 χρόνια, μέσω της θυγατρικής μας «Ελληνικά Πετρέλαια Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Α.Ε.». Ήδη βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης πάνω από 30 MW ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, ενώ εξετάζονται παράλληλα και ευκαιρίες εξαγορών αδειοδοτημένων έργων ΑΠΕ. O πρόεδρος της «ΛΑΡΚΟ Ενεργειακή» (100% θυγατρικής της ΛΑΡΚΟ), κ. Λ. Λαζαρίδης, δήλωσε: «Η ΛΑΡΚΟ, ως ενεργοβόρα βαριά βιομηχανία μεγάλου μεγέθους, διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία στη διαχείριση ενεργειακών πόρων. Παράλληλα, η κατοχή μεγάλων εκτάσεων (ιδιόκτητων ή που ανήκουν στη δικαιοδοσία της), σε συνδυασμό με την τεράστια εμπειρία του ανθρώπινου δυναμικού της στο να υλοποιεί και να διαχειρίζεται σύνθετα έργα (υποδομών, κατασκευαστικά, ηλεκτρομηχανολογικά) και την αναπτυξιακά/οικονομικά θετική παρουσία στους χώρους δράσης της, προσφέρουν σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα στην ανάπτυξη ενός εκτεταμένου προγράμματος ΑΠΕ. Στο πλαίσιο υλοποίησης αυτής της στρατηγικής εντάσσεται, μεταξύ άλλων, και καταλαμβάνει ιδιαίτερη βαρύτητα, η σύμπραξη με τα ΕΛ.ΠΕ. Η συνέργεια των δυνατοτήτων και εμπειριών των δύο εταιρειών και η κοινή βούληση για δημιουργική συνεργασία πιστεύουμε ότι θα δώσει εντυπωσιακά αποτελέσματα». Η «Ελληνικά Πετρέλαια Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Α.Ε.» (ΕΛ.ΠΕ. ΑΠΕ Α.Ε.) είναι 100% θυγατρική εταιρεία του Ομίλου «Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.» (ΕΛ.ΠΕ.), αποτελεί δε την εταιρεία που αναπτύσσει και διαχειρίζεται το χαρτοφυλάκιο των έργων ΑΠΕ για λογαριασμό του Ομίλου. Στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), η ΕΛ.ΠΕ. ΑΠΕ έχει θέσει ως στόχο την ανάπτυξη χαρτοφυλακίου μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (αιολικά, φωτοβολταϊκά, μικρά υδροηλεκτρικά, βιομάζα κ.λπ.) στα επόμενα χρόνια, ώστε να συμβάλει στην εξισορρόπηση του ισοζυγίου εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του Ομίλου ΕΛ.ΠΕ. τουλάχιστον κατά 250.000 τόνους ετησίως. Συγκεκριμένα, ο Όμιλος ΕΛ.ΠΕ. στοχεύει σε χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ τουλάχιστον 100 MW στα επόμενα 3 έτη, μέσω ανάπτυξης φωτοβολταϊκών έργων σε ακίνητα του Ομίλου, καθώς επίσης και ανάπτυξης αιολικών, φωτοβολταϊκών και έργων βιομάζας, αλλά και εξαγοράς αδειοδοτημένων έργων ΑΠΕ, κυρίως αιολικών και φωτοβολταϊκών. Προς το παρόν στο χαρτοφυλάκιο έργων της ΕΛ.ΠΕ. ΑΠΕ Α.Ε. περιλαμβάνονται φωτοβολταϊκά και έργα βιομάζας σε διάφορα στάδια αδειοδότησης και υπό υλοποίηση, συνολικού μεγέθους άνω των 30 MW. Παράλληλα εξετάζονται ευκαιρίες εξαγορών αδειοδοτημένων αιολικών και φωτοβολταϊκών έργων.
Μοτοδυναμική Δυναμική είσοδος στο χώρο του αυτοκινήτου
Με επιτυχία ολοκλήρωσε η Μοτοδυναμική Α.Ε.Ε. τη συνεργασία της με την Porsche AG, υλοποιώντας ένα σημαντικό βήμα στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής ανάπτυξης της εταιρείας. Σε συνέχεια της υπογραφής του δεσμευτικού μνημονίου συνεργασίας ανάμεσα στις δύο εταιρείες, στις 15 Φεβρουαρίου 2011, η Μοτοδυναμική Α.Ε.Ε. ολοκλήρωσε ταχύτατα και αποτελεσματικά όλες τις απαραίτητες εκείνες υποδομές που την καθιστούν πλέον αποκλειστικό εισαγωγέα και διανομέα στην Ελλάδα της κορυφαίας μάρκας της βιομηχανίας της αυτοκίνησης. Συγκεκριμένα, εντάσσει στο δυναμικό της την έμπειρη και εκπαιδευμένη, από την Porsche AG, ομάδα στελεχών που υποστηρίζει τη μάρκα στην ελληνική αγορά τα τελευταία χρόνια, καθώς και τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της κάθετης μονάδας Porsche Center Athens στη Μεταμόρφωση Αττικής. Για τη Moτοδυναμική Α.Ε.Ε., η ένταξη της Porsche στο ισχυρό χαρτοφυλάκιο των οίκων που εκπροσωπεί, δημιουργεί νέα δεδομένα επιχειρηματικής παρουσίας. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, κ. Σωτήρης Χατζίκος, δήλωσε για τη νέα αυτή επιχειρηματική δραστηριότητα: «Είμαστε ενθουσιασμένοι με την προοπτική και την πρόκληση να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε περαιτέρω στην ελληνική αγορά μία από τις κορυφαίες μάρκες αυτοκινήτου παγκοσμίως. Θα είμαστε απόλυτα προσηλωμένοι, παρέχοντας το υψηλότερο δυνατό επίπεδο εξυπηρέτησης στους πελάτες της Porsche, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που επιτυχημένα πράττουμε χρόνια και για τις άλλες μάρκες που αντιπροσωπεύουμε».
τα νέα της αγοράς
07/08-11
Χ Όμιλος Μυτιληναίου
Σ
Αναβάθμιση από διεθνή φορέα αξιολόγησης
το επίπεδο «Β» αναβάθμισε ο Διεθνής Φορέας Αξιολόγησης GRI τον Όμιλο Μυτιληναίου, μετά την ολοκλήρωση ελέγχου του Κοινωνικού Απολογισμού του. Στον Κοινωνικό Απολογισμό για το 2010 που συντάχθηκε με βάση το διεθνές πρότυπο GRI-G3, παρουσιάζονται οι δεσμεύσεις, οι πολιτικές και οι δράσεις που υλοποίησε ο Όμιλος Μυτιληναίου και οι θυγατρικές του σε πέντε βασικούς άξονες εταιρικής υπευθυνότητας: αγορά, εργασία, ανθρώπινα δικαιώματα, κοινωνία και περιβάλλον. Ο διεθνώς αναγνωρισμένος φορέας αξιολόγησης GRI (Global Reporting Initiative) κάθε χρόνο αξιολογεί τους κοινωνικούς απολογισμούς που υποβάλλουν χιλιάδες εταιρείες παγκοσμίως και τις κατατάσσει σε 3 επίπεδα
(Α,Β,C), ανάλογα με τον αριθμό δεικτών GRI για τους οποίους παρέχουν δημόσια πληροφορίες. Ο Όμιλος Μυτιληναίου κατέθεσε στον ανεξάρτητο φορέα τον ετήσιο κοινωνικό απολογισμό του για αξιολόγηση, ο οποίος και πιστοποίησε ότι πληροί τα κριτήρια του επιπέδου Β. Η αναβάθμιση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς επιβεβαιώνει την προσπάθεια που συντελείται από το σύνολο των εταιρειών του Ομίλου για επίτευξη της δέσμευσης για αειφόρο ανάπτυξη και θέτει τις βάσεις για την περαιτέρω βελτίωση του κοινωνικού αποτυπώματος της εταιρείας. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το 2010 η συνολική κοινωνική προσφορά του Ομίλου Μυτιληναίου ξεπέρασε τα 1,7 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας τις κοινωνικές του επενδύσεις
κατά 43%. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη στήριξη των τοπικών κοινωνιών, όπου δραστηριοποιείται επιχειρηματικά η εταιρεία, στη διαχείριση του τομέα υγείας και ασφάλειας στην εργασία, στην υλοποίηση επενδύσεων για έργα προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς και στην ανάληψη πρωτοβουλιών για την ενίσχυση του διαλόγου γύρω από την εταιρική υπευθυνότητα με τα εσωτερικά και εξωτερικά κοινά του ομίλου. Η έκδοση αυτή προσβλέπει κάθε χρόνο στο να αποτελεί σημείο αναφοράς για το διάλογο με όλα τα ενδιαφερόμενα κοινά του ομίλου, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και κατανόησης και τη συνεχή βελτίωση της κοινωνικής στρατηγικής του ομίλου.
Creta Farms
Μετεξελίσσεται σε εταιρεία τροφίμων
Σ
ημείο-σταθμό αποτελεί η εξέλιξη της Creta Farms από εταιρεία αλλαντικών σε εταιρεία τροφίμων, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της για συνεχή ανάπτυξη και καινοτομία. Το όχημα μέσω του οποίου επιτυγχάνεται η «νέα σελίδα» στην ιστορία της εταιρείας είναι το νέο προϊόν «Εν Ελλάδι Μεσογειακή», όπου συνδυάζονται αρμονικά δύο αγαπημένα υλικά των Ελλήνων, το γάλα και το ελαιόλαδο. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται ένα μοναδικό προϊόν σε γεύση και διατροφική αξία, ανατρέποντας τα, μέχρι σήμερα, δεδομένα στα αντίστοιχα προϊόντα της κατηγορίας του. Η νέα κατηγορία τροφίμων, στην οποία εισέρχεται η Creta Farms, επιλέχθηκε γιατί προσφέρει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης: έχει μέγεθος ισοδύναμο με αυτό της αγοράς των αλλαντικών και σχεδόν καθημερινή συχνότητα κατανάλωσης. Με την «Εν Ελλάδι Μεσογειακή», η συνολική αγορά στην οποία μέχρι σήμερα απευθύνεται η εταιρεία, διπλασιάζεται! Η «Εν Ελλάδι Μεσογειακή» είναι αποτέλεσμα του κοινού φιλόδοξου εγχειρήματος που ξεκίνησε η Creta Farms με τη Μεβγάλ, μία επίσης αναγνωρισμένη στον κλάδο της εταιρεία. Για πρώτη φορά, στην πλέον δημοφιλή κατηγορία τυριού στην Ελλάδα διατίθεται στην αγορά ένα προϊόν βασισμένο στη μοναδική συνταγή «Εν Ελλάδι», όπου το 50% των ζωικών λιπαρών έχει αντικατασταθεί με ελαιόλαδο, καλύπτοντας την ανάγκη όσων αναζητούν εκλεκτή ποιότητα, πλούσια γεύση και ισορροπημένη διατροφή με καλά λιπαρά. Η «Εν Ελλάδι Μεσογειακή» παράγεται με 11% ελαιόλαδο και ελληνικό ημιάπαχο αιγοπρόβειο γάλα, σε αναλογία 90% πρόβειο και 10% γίδινο, ακολουθώντας διαδικασία παραγωγής ανάλογη της παραδοσιακής. O Πρόεδρος της Creta Farms, κ. Εμμανουήλ Δομαζάκης, εστίασε στην προϊοντική καινοτομία της εταιρείας και την παραγωγική διαδικασία «Εν Ελλάδι», δηλώνοντας σχετικά: «Όραμά μας αποτελεί να αντικαταστήσουμε το ζωικό λίπος με ελαιόλαδο σε όσο περισσότερες κατηγορίες τροφίμων, ώστε το ελαιόλαδο να μπει σε προϊόντα καθημερινότητας, προσφέροντας στους ανθρώπους γευστική απόλαυση, με καλύτερα όμως λιπαρά. Στην περίπτωση της “Εν Ελλάδι Μεσογειακής”, αξιοποιήσαμε την καινοτόμο ιδέα που πρώτοι εμείς εισάγαμε στην παγκόσμια αγορά, δηλαδή την αντικατάσταση του ζωικού λίπους με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στα αλλαντικά. Την προσαρμόσαμε στην πιο δημοφιλή κατηγορία προϊόντων στην ελληνική οικογένεια. Έτσι, δημιουργήσαμε ένα μοναδικό προϊόν σε γεύση, θρεπτική αξία και ποιότητα, μια αυθεντική απόλαυση, αλλά με λιγότερα ζωικά λιπαρά». 76 Ioύλιος - Αύγουστος 2011
Eutelsat
Συνεργασία με την Ιταλική Υπηρεσία Διαστήματος
H
ASI, η Ιταλική Υπηρεσία Διαστήματος, ανακοίνωσε τη σύναψη συμφωνίας με την Eutelsat Communications (Euronext Paris: ETL) για τη χρησιμοποίηση του νέου δορυφόρου KASAT High Throughput Satellite, προκειμένου να παρέχεται ευρυζωνική πρόσβαση στους δημόσιους οργανισμούς της Ιταλίας. Τη σχετική συμφωνία υπέγραψαν ο κ. Enrico Saggese, Πρόεδρος της ASI, και ο κ. Arduino Patacchini, Διευθύνων Σύμβουλος της Skylogic, θυγατρικής της Eutelsat, η οποία έχει την ευθύνη παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών μέσω του KA-SAT. Οι υψηλής χωρητικότητας υποδομές του συστήματος KA-SAT της Eutelsat αποτελούν μια νέα, ισχυρή πλατφόρμα, που μπορεί να προσφέρει ευρυζωνική πρόσβαση σε χρήστες που βρίσκονται εκτός κάλυψης των επίγειων δικτύων επικοινωνίας. Η ASI σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει σταδιακά 550 Mbps από τη συνολική χωρητικότητα του KA-SAT, εξασφαλίζοντας κάλυψη για ολόκληρη την ιταλική επικράτεια μέσα από 10 δέσμες εκπομπής. Η χωρητικότητα θα χρησιμοποιηθεί, κυρίως, από οργανισμούς του ιταλικού δημοσίου που βρίσκονται σε περιοχές εκτός κάλυψης των επίγειων δικτύων, προκειμένου τα οφέλη που προσφέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες επικοινωνιών και πληροφορικής να φτάσουν και στους κατοίκους περιοχών που μέχρι σήμερα παρείχαν υποβαθμισμένες υπηρεσίες. Η ASI, σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, θα προχωρήσει στη δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων (ΣΔΙΤ), προκειμένου να παρέχει ευρυζωνικές υπηρεσίες σε οργανισμούς και υπηρεσίες του ιταλικού δημοσίου. Στις υπηρεσίες θα περιλαμβάνεται και η υπηρεσία Tooway, η οποία προσφέρεται μέσω του KA-SAT, εξασφαλίζοντας στους χρήστες ταχύτητες έως και 10 Mbps στη λήψη (downstream) και 4 Mbps στην εκπομπή. Επίσης, η ASI θα συνεργαστεί με τη Skylogic, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στο δορυφόρο KA-SAT, αλλά και για να εξετάσει τρόπους μελλοντικής ενοποίησης του συστήματος Tooway με τη χωρητικότητα που προβλέπει ότι θα αποκτήσει σε δικούς της δορυφόρους στο μέλλον.
Sony
Δίνει έμφαση στις 3D συσκευές
Έ
μφαση στις 3D συσκευές και σε αυτές που συνδέονται με το ίντερνετ θα δώσει η Sony το επόμενο διάστημα, στην προσπάθειά της να μειώσει τις επιπτώσεις της κρίσης που έχει χτυπήσει ιδιαίτερα τον τομέα της τεχνολογίας. «Οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες, καθώς φαίνεται πως έρχεται από την Ευρώπη ένα δεύτερο κύμα ύφεσης μετά από αυτό του 2009, το οποίο όμως αναμένεται ότι δε θα είναι της ίδιας έκτασης», αναφέρει ο Γιάννης Γρατσώνης, Marketing Director της Sony για την Ελλάδα και την Κύπρο. Ο ίδιος έκανε την πρόβλεψη ότι τα καταναλωτικά ηλεκτρονικά είδη θα βγουν από την κρίση αφού πρώτα βγει από αυτή, συνολικότερα, η αγορά και αυτό δεν αναμένεται να συμβεί μέσα στο 2011. Πάντως η πτώση του 2011 φαίνεται να έχει «φρενάρει» λίγο, σε σχέση με το 2010, σύμφωνα με τον κ. Γρατσώνη. Η Sony καταφέρνει να κερδίζει μερίδια σε αρκετές προϊοντικές κατηγορίες, παρά την πτώση του 25% στο σύνολο της ελληνικής αγοράς τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, από την αρχή του χρόνου, το μερίδιό της στις τηλεοράσεις αυξήθηκε κατά 5%, ενώ έχει «τσιμπήσει» και στις φωτογραφικές μηχανές, στις κάμερες και στα mp3 και mp4 players. Επίσης στα ακουστικά βρίσκεται από τον Οκτώβριο στην πρώτη θέση, ενώ στα λαπ τοπ παρουσιάζει νέες προτάσεις σχεδόν ανά τρίμηνο. Τέλος, ο κ. Γρατσώνης δήλωσε αισιόδοξος για το τελευταίο τρίμηνο του 2011, το οποίο παραδοσιακά ευνοείται όταν υπάρχει αύξηση στον τουρισμό.
Alcatel-Lucent
«Ξεκλειδώνοντας» τις νέες δυνατότητες του ίντερνετ
H
Alcatel-Lucent (Euronext και NYSE: ALU), χάρη σε μια νέα τεχνολογία που χαρακτηρίστηκε ως το «κλειδί» για μεγαλύτερη χωρητικότητα, ταχύτερες συνδέσεις και μικρότερη κυκλοφοριακή συμφόρηση, «ξεκλειδώνει» το δυναμικό του ίντερνετ και ανοίγει το δρόμο σε νέες, ριζοσπαστικές εφαρμογές και διαδικτυακές υπηρεσίες. Η Alcatel-Lucent παρουσιάζει, για πρώτη φορά σήμερα, έναν επεξεργαστή δικτύου νέας γενιάς, ο οποίος αναβαθμίζει δραστικά τις δυνατότητες των υποδομών, επιτρέποντας πλέον την πρόσβαση σε νέες online υπηρεσίες πλούσιου περιεχομένου, που εκτείνονται από τις τηλεδιασκέψεις και τη μετάδοση βίντεο υψηλής ανάλυσης, μέχρι εφαρμογές για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις. Ο νέος επεξεργαστής «FP3» θα εξαλείψει τα bottlenecks που εμποδίζουν σήμερα την ευρύτερη αξιοποίηση σύνθετων εφαρμογών, βοηθώντας ουσιαστικά στη διαπλάτυνση των λεωφόρων του διαδικτύου, η οποία θα μεταφραστεί σε πολύ μεγαλύτερες ταχύτητες και σημαντικά βελτιωμένη ροή των διακινούμενων πακέτων. Την ίδια στιγμή, ο νέος επεξεργαστής μειώνει την ενεργειακή κατανάλωση των δικτύων, καθώς χρειάζεται έως και 50 τοις εκατό λιγότερη ισχύ, σε σχέση με τα αντίστοιχα chip που χρησιμοποιούνται σήμερα. Ο κ. Ben Verwaayen, Διευθύνων Σύμβουλος της Alcatel-Lucent, δήλωσε τα εξής: «Αυτό είναι το “κλειδί” που θα ανοίξει την πόρτα σε ένα νέο κόσμο online επικοινωνίας. Είναι εύκολο να σκεφτεί κανείς ότι το σημερινό Ίντερνετ υποστηρίζει όλα όσα θα μπορούσε ποτέ να κάνει, αλλά στην πραγματικότητα μόλις έχουμε αρχίσει να ψάχνουμε κάτω από την επιφάνεια των δυνατοτήτων του συγκεκριμένου μέσου. Ο επεξεργαστής αυτός ανοίγει τρομακτικές δυνατότητες, όχι μόνο από άποψη τεχνολογίας, αλλά και σε σχέση με τους τρόπους που θα επικοινωνούν και θα παραμένουν σε επαφή οι άνθρωποι». Ο κ. Basil Alwan, πρόεδρος του IP Division στην Alcatel-Lucent, πρόσθεσε τα εξής: «Η Alcatel-Lucent διευρύνει τις δυνατότητες και αυξάνει την αξία του ίντερνετ, αλλά και των υπηρεσιών που μπορούν να παρασχεθούν μέσα από αυτό. Ο νέος επεξεργαστής FP3 της Alcatel-Lucent αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προόδου σε σχέση με τη δυνατότητα των παρόχων να υποστηρίζουν συναρπαστικές διαδικτυακές εφαρμογές, που θα αξιοποιηθούν τόσο από τους επιχειρηματικούς πελάτες όσο και από τους μεμονωμένους καταναλωτές». ΧΡΗΜΑ 77
τα νέα της αγοράς 07/08-11 Ideal Standard
Πανευρωπαϊκή έρευνα για τα είδη υγιεινής
Χ
Eurobank
Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση
H
Ideal Standard, πρωτοπόρος στο χώρο των ειδών υγιεινής, παρουσίασε τα αποτελέσματα μιας πανευρωπαϊκής έρευνας, η οποία έδειξε με ποιον τρόπο το περιβάλλον του μπάνιου παίζει καθοριστικό ρόλο και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής των ανθρώπων. Η έρευνα δείχνει τον τρόπο με τον οποίο οι πραγματικές επιθυμίες και απαιτήσεις των καταναλωτών διαφοροποιούνται στο χώρο του μπάνιου, με βάση την ηλικία, το φύλο, την κουλτούρα τους, καθώς και την οικογενειακή και προσωπική τους κατάσταση. Δεν αξιολογεί μόνο το πώς χρησιμοποιείται ο χώρος του μπάνιου στις περισσότερες καθημερινές ανάγκες ατομικής φροντίδας, αλλά και σε πιο ασυνήθιστες δραστηριότητες! Τα αποτελέσματα εναρμονίζονται πλήρως με το νέο σκεπτικό της Ideal Standard: «Έμπνευση από τη ζωή» («Inspired by Real Life»), το οποίο αντικατοπτρίζει μια βαθιά επίγνωση για τον οικείο και προσωπικό χαρακτήρα που έχει ο χώρος του μπάνιου στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Οι ολοκληρωμένες λύσεις για το μπάνιο της Ideal Standard μεταφράζουν αυτή την επίγνωση σε έξυπνα, λειτουργικά, μοντέρνα και καινοτόμα σχέδια. Η Ideal Standard διεξήγαγε μία online έρευνα σε συνεργασία με την κορυφαία εταιρεία ερευνών Synovate, χρησιμοποιώντας ένα δείγμα περισσότερων από 4.000 ερωτηθέντων από 11 χώρες της Ευρώπης. Για ένα σημαντικό αριθμό ερωτηθέντων, το μπάνιο αποτελεί χώρο αξιολόγησης της εμφάνισής τους, απόδρασης από την καθημερινότητα, χαλάρωσης και ατομικής περιποίησης, υπογραμμίζοντας τον οικείο και προσωπικό χαρακτήρα που αποκτά ολοένα και περισσότερο ο συγκεκριμένος χώρος του σπιτιού. Τα αποτελέσματα δείχνουν μία ξεκάθαρη τάση για αύξηση του «χρόνου που αφιερώνουμε στον εαυτό μας», με πολλές διαφορές μεταξύ των ηλικιακών ομάδων αλλά και των χωρών. 78 Ioύλιος - Αύγουστος 2011
Ω
ς οικονομία, ως κοινωνία συνολικά, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ακραίες συνθήκες δημοσιονομικής κρίσης και οικονομικού αδιεξόδου, με βαθειά ύφεση και κίνδυνο για διεθνή περιθωριοποίηση. Την επισήμανση αυτή έκανε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας EFG Eurobank Ergasias, κ. Νικόλαος Νανόπουλος, σε ομιλία του στην Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων της τράπεζας, που συνήλθε στις 28 Ιουνίου του 2011. Ο κ. Νανόπουλος τόνισε ότι «οι εταίροι μας εμφανίζονται διατεθειμένοι να φανούν αλληλέγγυοι και να μας συνδράμουν υπό προϋποθέσεις βέβαια - για μια ακόμη φορά. Το νέο πρόγραμμα βοήθειας προς την Ελλάδα θα συμβάλει στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους μεσοπρόθεσμα, ώστε να ανακτήσουμε τη χρονική, αλλά και ουσιαστική δυνατότητα, για να πραγματοποιήσουμε τις απαραίτητες αλλαγές και προσαρμογές. Έτσι, θα μπορέσουμε να σταθεροποιήσουμε την οικονομία μας και να διαμορφώσουμε ένα νέο πλαίσιο διατηρήσιμης ανάπτυξης, με άξονα την ιδιωτική επιχειρηματικότητα
και τις επενδύσεις. Η παροχή αυτής της βοήθειας έχει ως απολύτως αναγκαία προϋπόθεση την υπεύθυνη και αποφασιστική στάση μας με την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος και του Εφαρμοστικού Νόμου, και στη συνέχεια, με τη συνεπή εφαρμογή του, χωρίς άλλες καθυστερήσεις ή ολιγωρία. Οι ενέργειες που απαιτούνται στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος περιλαμβάνουν τη ριζική αναμόρφωση στη δομή και τη λειτουργία του δημόσιου τομέα, μεγάλες θεσμικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τις αποκρατικοποιήσεις και την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, καθώς και μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης για τη σταθεροποίηση του ελλείμματος και του χρέους. Τα μέτρα θα είναι επώδυνα, ίσως και άδικα πολλές φορές, όμως η εναλλακτική πορεία της απραξίας ή της άρνησης, όχι μόνο δεν αποτελεί λύση, αλλά οδηγεί σε ανεξέλεγκτες περιπέτειες και απαξίωση. Και δυστυχώς, ούτε χρονικά περιθώρια διαθέτουμε, αλλά ούτε και εναλλακτικές ανέξοδες λύσεις ή μαγικές συνταγές υπάρχουν».
Interamerican
Ασφάλιση Οδικής Μεταφοράς Εμπορευμάτων «Truck Cargo»
Σ
το πλαίσιο της προώθησης των επαγγελματικών ασφαλιστικών προγραμμάτων που επιχειρεί, η Interamerican σχεδίασε και παρουσιάζει το νέο πρόγραμμα ασφάλισης Οδικής Μεταφοράς Εμπορευμάτων «Truck Cargo». Το πρόγραμμα αφορά στην υποχρεωτική, βάσει του Ν. 3887/2010, ασφάλιση των εμπορευμάτων που μεταφέρονται οδικώς εντός Ελλάδος και απευθύνεται σε ανεξάρτητους επαγγελματίες μεταφορείς, καθώς και σε μεταφορικές εταιρείες. Το «Truck Cargo» καλύπτει τη μεταφορά πάσης φύσεως εμπορευμάτων κατά παντός κινδύνου για απώλειες ή ζημιές, ενώ καλύπτει και συγκεκριμένες κατηγορίες εμπορευμάτων για απώλειες ή ζημιές συνεπεία σύγκρουσης, πρόσκρουσης, ανατροπής, φωτιάς ή έκρηξης στο μέσο μεταφοράς. Το ανώτατο όριο ανά φόρτωση συνδέεται με το βάρος του φορτηγού και το όριο κάλυψης ανά φόρτωση κυμαίνεται από 50 μέχρι και 100 χιλ. ευρώ για φορτηγά μέχρι 3,5 τόνους και από 50 μέχρι 300 χιλ. ευρώ για φορτηγά πάνω από 3,5 τόνους. Το συμβόλαιο είναι ετήσιας διάρκειας, με εφάπαξ ετήσιο ασφάλιστρο, ενώ προβλέπεται σταθερή απαλλαγή 100 ευρώ. Στο πλαίσιο της προώθησης των επαγγελματικών ασφαλιστικών προγραμμάτων που επιχειρεί, η Interamerican σχεδίασε και παρουσιάζει το νέο πρόγραμμα ασφάλισης Οδικής Μεταφοράς Εμπορευμάτων «Truck Cargo». Το πρόγραμμα αφορά στην υποχρεωτική, βάσει του Ν. 3887/2010, ασφάλιση των εμπορευμάτων που μεταφέρονται οδικώς εντός Ελλάδος και απευθύνεται σε ανεξάρτητους επαγγελματίες μεταφορείς, καθώς και σε μεταφορικές εταιρείες. Το «Truck Cargo» καλύπτει τη μεταφορά πάσης φύσεως εμπορευμάτων κατά παντός κινδύνου για απώλειες ή ζημιές, ενώ καλύπτει και συγκεκριμένες κατηγορίες εμπορευμάτων για απώλειες ή ζημιές συνεπεία σύγκρουσης, πρόσκρουσης, ανατροπής, φωτιάς ή έκρηξης στο μέσο μεταφοράς. Το ανώτατο όριο ανά φόρτωση συνδέεται με το βάρος του φορτηγού και το όριο κάλυψης ανά φόρτωση κυμαίνεται από 50 μέχρι και 100 χιλ. ευρώ για φορτηγά μέχρι 3,5 τόνους και από 50 μέχρι 300 χιλ. ευρώ για φορτηγά πάνω από 3,5 τόνους. Το συμβόλαιο είναι ετήσιας διάρκειας, με εφάπαξ ετήσιο ασφάλιστρο, ενώ προβλέπεται σταθερή απαλλαγή 100 ευρώ.
παρουσιάσεις 07/08-11 ΥΔΡΟΓΕΙΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ
ΝΕΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ
H
«Υδρόγειος Ασφαλιστική» ανανεώνει την παρουσία της στο διαδίκτυο με μία νέα εταιρική ιστοσελίδα, που είναι διαθέσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.ydrogios.gr. Αντανακλώντας τη σύγχρονη προσέγγιση και ανθρωποκεντρική φιλοσοφία της Υδρογείου, μίας από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου των γενικών ασφαλειών στη χώρα μας, η ιστοσελίδα φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα νέο, δυναμικό μέσο επικοινωνίας με τους ασφαλισμένους και συνεργάτες της, καθώς και το ευρύτερο κοινό. Η υψηλή αισθητική, η απλότητα στην παρουσίαση και η φιλικότητα στη χρήση αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας ιστοσελίδας www.ydrogios.gr, στην οποία ο επισκέπτης θα βρει πλούσια πληροφόρηση για την ίδια την εταιρεία και μεταξύ άλλων: ~ Μια ολοκληρωμένη και εύχρηστη παρουσίαση όλων των ασφαλιστικών προγραμμάτων της Υδρογείου – μια σειρά σύγχρονων, ευέλικτων και προσιτών λύσεων για την ασφάλιση του αυτοκινήτου, της κατοικίας, της επιχείρησης, του προσωπικού ατυχήματος, αστικών ευθυνών κ.ά. ~ Πληροφορίες, χάρτες πρόσβασης και στοιχεία επικοινωνίας με το ευρύ δίκτυο υποκαταστημάτων και γραφείων της εταιρείας ανά την Ελλάδα. Οι συνεργάτες της εταιρείας μπορούν επίσης, μέσω της ιστοσελίδας, να έχουν εύκολη πρόσβαση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα διαχείρισης που τους παρέχει η Υδρόγειος, με πλούσιες δυνατότητες εκτέλεσης εργασιών, όπως online δημιουργία ασφαλιστικής πρότασης, παρακολούθηση χαρτοφυλακίου, έκδοση πράσινων καρτών, άμεση επικοινωνία με επιμέρους τμήματα της εταιρείας, κ.ά. Η δημιουργία της νέας ιστοσελίδας αποτελεί μέρος της ευρύτερης στρατηγικής εξωστρέφειας που εφαρμόζει η Υδρόγειος, αλλά και της επένδυσης σε νέες τεχνολογίες και υποδομές, που στόχο έχουν να παρέχουν συνεχή υποστήριξη και αναβαθμισμένες υπηρεσίες στους πελάτες και συνεργάτες της. 80 Ioύλιος - Αύγουστος 2011
Χ
ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ
H
διοίκηση ενημέρωσε τους μετόχους για την πορεία της εταιρείας κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, καθώς και για τις μελλοντικές της προοπτικές. Κατά το πρώτο εξάμηνο και οι τρεις τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται - καταναλωτικά προϊόντα, ξενοδοχειακή αγορά και παραγωγές τρίτων - παρουσίασαν σημαντική ανάπτυξη, με τις συνολικές πωλήσεις να είναι αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο κατά 25% περίπου. Παράλληλα, το πρόγραμμα οργανικής βελτίωσης και υγιούς ανάπτυξης της εταιρείας συνεχίζεται ομαλά, τόσο σε λειτουργικό όσο και σε εμπορικό επίπεδο, μέσω της διεύρυνσης των υφιστάμενων συνεργασιών και της ανάπτυξης νέων, σε συνδυασμό με την παρουσίαση νέων σειρών προιόντων. Τέλος, οι σημαντικές και συνεχείς αυξήσεις των τιμών των πρώτων υλών, σε συνδυασμό με τη δυσκολία μετακύλισης του αντίστοιχου κόστους στις τιμές πώλησης, που επηρέασαν αρνητικά τα περιθώρια της εταιρείας κατά το πρώτο εξάμηνο, φαίνεται ότι ανακόπτονται, αν σε κάποιο βαθμό δεν αναστρέφονται, κάτι που θα ενισχύσει τα αποτελέσματα του δεύτερου εξαμήνου.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΧΑΛΚΟΥ
ΑΝΤΙΜΙΚΡΟΒΙΑΚΟΣ ΧΑΛΚΟΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΧΙΛΗΣ
Ο
ι γνωστές αντιμικροβιακές ιδιότητες του χαλκού αξιοποιήθηκαν από τους σταθμούς του μετρό στη Χιλή, όπου κιγκλιδώματα κατασκευασμένα από κράμα χαλκού έχουν εγκατασταθεί για να βοηθήσουν στη μείωση των κινδύνων από λοιμώξεις που εξαπλώνονται μέσω των επιφανειών συχνής επαφής. Ο νέος σταθμός «Santiago Bueras» είναι εξοπλισμένος με 350 μέτρα σωλήνα από ορείχαλκο. Κάθε σιδηροδρομική γραμμή φέρει την αντιμικροβιακή σήμανση του χαλκού για την πιστοποίηση της αντιμικροβιακής ιδιότητας, που έχει τη δυνατότητα να εξουδετερώνει διαρκώς τα βακτήρια, τους ιούς και τους μύκητες που εγκαθίστανται σε αυτή. Σε σχέση με το συνηθισμένο καθαρισμό, αυτός ισοδυναμεί με μειωμένη μόλυνση και, κατά συνέπεια, με μικρότερο κίνδυνο για το επόμενο χέρι που θα αγγίξει την επιφάνεια, μαζεύοντας παθογόνα μικρόβια. Περίπου 6.500 άνθρωποι καθημερινά περνούν από το σταθμό, χρησιμοποιώντας έτσι τα κιγκλιδώματα πάρα πολύ συχνά. Ο ορείχαλκος επιλέχθηκε ως ένα ιδιαίτερα ανθεκτικό κράμα, που θα προσφέρει μεγάλη διάρκεια ζωής. Ο Jorge Diaz, Υφυπουργός Υγείας της Χιλής, δήλωσε: «Το προσωπικό του μετρό μάς εξήγησε ότι έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία για την υγειονομική περίθαλψη, που επικεντρώθηκε στον καθαρισμό των κιγκλιδωμάτων, με σκοπό να μειωθεί η πιθανότητα εξάπλωσης των ιών και των βακτηρίων».
HELEXPO
IST COLLEGE
NANOTEXNOLOGY 2011
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
T
ο πρώτο επιχειρηματικό-ακαδημαϊκό-εκθεσιακό πολυγεγονός νανοτεχνολογίας στη Ν.Α. Ευρώπη, η NANOTEXNOLOGY 2011, πραγματοποιήθηκε από τις 9 έως τις 16 Ιουλίου 2011, στο Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης» στη Θεσσαλονίκη. Φορείς της διοργάνωσης της NANOTEXNOLOGY ήταν η HELEXPO και το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας-LTFN (Laboratory for Thin Films Nanosystems and Nanometrology) του ΑΠΘ. Η NANOTEXNOLOGY αποτέλεσε μια ολοκληρωμένη διοργάνωση, καθώς συμπεριέλαβε τα εξής παράλληλα και αλληλοσυμπληρούμενα γεγονότα: ~ 1η Έκθεση για τις Νανοτεχνολογίες και τα Οργανικά Ηλεκτρονικά (11-15 Ιουλίου) «NANOTEXNOLOGY 2011 Expo» & Brokerage Event. Η ΝΑΝΟΤΕΧNOLOGY 2011 Expo προσέφερε μια εξαιρετική ευκαιρία συνάντησης με τη βιομηχανία της νανοτεχνολογίας, κυρίως από την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, όπως εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους τομείς της νανοτεχνολογίας, των οργανικών ηλεκτρονικών και εφαρμογών τους, ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα τα οποία αναπτύσσουν και επιθυμούν να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους κ.λπ. Οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να δουν ολόκληρο το φάσμα των τεχνολογιών αιχμής που βασίζονται στις νανοτεχνολογίες, καθώς και νέα καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία προκύπτουν από την αξιοποίησή τους. Παράλληλα, τα μέλη του Enterprise Europe Network - Hellas (Δίκτυο ΠΡΑΞΗ και ΕΤΑΚΕΙ), σε συνεργασία με την HELEXPO, παρείχαν την ευκαιρία στους συμμετέχοντες και στους επισκέπτες της ΝΑΝΟΤΕΧNOLOGY 2011 να πραγματοποιήσουν διμερείς συναντήσεις, με στόχο την επίτευξη διεθνών τεχνολογικών, επιχειρηματικών και ερευνητικών συνεργασιών στον τομέα της νανοτεχνολογίας και των οργανικών ηλεκτρονικών. Η εκδήλωση αυτή έδωσε τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να αναπτύξουν διεθνείς επαφές με μερικούς από τους σημαντικότερους συντελεστές στον τομέα της νανοτεχνολογίας και των οργανικών ηλεκτρονικών, με στόχο τη σύναψη επιχειρηματικών και ερευνητικών συνεργασιών. ~ 8ο Διεθνές Συνέδριο για τις Νανοεπιστήμες και Νανοτεχνολογίες (NN11, 12-15 Ιουλίου). Το διεθνώς αναγνωρισμένο συνέδριο NN11 αποτελεί την ετήσια συνάντηση των επιστημόνων, ερευνητών, μηχανικών και των εταιρειών που ειδικεύονται και ενδιαφέρονται για τα νέα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα, τα οποία προκύπτουν από την περιοχή των Νανοεπιστημών και Νανοτεχνολογιών και καλύπτουν τα ηλεκτρονικά, την ενέργεια, το περιβάλλον, την υγεία, τις μεταφορές, την ασφάλεια, την εκπαίδευση κ.λπ. ~ 4ο Διεθνές Συμπόσιο για τα Εύκαμπτα Οργανικά Ηλεκτρονικά (ISFOE 11, 10-13 Ιουλίου). Το ISFOE-11 είναι ένα από τα σημαντικότερα συνέδρια διεθνώς, στην επιστήμη και τεχνολογία των Εύκαμπτων Οργανικών Ηλεκτρονικών. Ο σκοπός του ISFOE είναι να φέρει κοντά τους επιστήμονες και τους μηχανικούς που ασχολούνται με την έρευνα, την ανάπτυξη και την κατασκευή των Εύκαμπτων Οργανικών Ηλεκτρονικών, με εφαρμογές στην ενέργεια, το φωτισμό, κ.λπ. ~ 5ο Διεθνές Θερινό Σχολείο για τις Νανοεπιστήμες & Νανοτεχνολογίες, τα Οργανικά Ηλεκτρονικά και τη Νανοϊατρική (10-16 Ιουλίου ISSON 11). Το ISSON 11 στοχεύει στην εκπαίδευση νέων ερευνητών, αποφοίτων ΑΕΙ και στελεχών ερευνητικών και παραγωγικών φορέων στους τομείς των νανοτεχνολογιών, οργανικών ηλεκτρονικών και νανοϊατρικής.
T
ο IST College, στο πλαίσιο της συνεχούς προσπάθειάς του για ενεργό προώθηση της σύνδεσης εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, διοργανώνει διαγωνισμό επιχειρηματικότητας και καινοτομίας με τίτλο «Crazy Business Ideas», με στόχο να δώσει την ευκαιρία σε νέους ανθρώπους να αναδείξουν τις ιδέες τους για ένα νέο προϊόν ή επιχείρηση, αλλά και να τις μετουσιώσουν σε επιχειρηματική πράξη. Για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό, ο υποψήφιος θα πρέπει να καταθέσει την ιδέα του μέσω της ειδικά σχεδιασμένης για το συγκεκριμένο σκοπό ιστοσελίδας www.crazybusinessideas.gr, υποβάλλοντας ένα μικρό κείμενο με την περιγραφή της ιδέας, μαζί με μία φωτογραφία, σκίτσο ή video της ιδέας. Η αξιολόγηση των ιδεών γίνεται με δύο τρόπους: 1. Ψηφοφορία του κοινού 2. Επιτροπή επιχειρηματιών και ακαδημαϊκών Το κοινό, για να ψηφίσει, πρέπει να διατηρεί λογαριασμό στο facebook. Η ψήφος δίδεται πατώντας την ένδειξη «like» που θα εμφανίζεται δίπλα σε κάθε ιδέα. Ως κίνητρο για όσους ψηφίζουν, το IST College θα δώσει δώρο ένα ipad μετά από κλήρωση. Οι 50 υποψήφιοι που θα συγκεντρώσουν τις περισσότερες ψήφους από το κοινό «προκρίνονται» στην επόμενη φάση. Στη φάση αυτή οι υποψήφιοι θα πρέπει να καταρτίσουν επιχειρησιακό σχέδιο («business plan») που θα μετουσιώνει την ιδέα τους σε συγκεκριμένη επιχειρηματική πρόταση. Τα επιχειρησιακά σχέδια των υποψηφίων θα πρέπει να καταρτιστούν και να κατατεθούν σε διάστημα μίας εβδομάδας από τη λήξη σύντομων εκπαιδευτικών σεμιναρίων, που θα πραγματοποιηθούν στις εγκαταστάσεις του IST College από ακαδημαϊκό προσωπικό ειδικευμένο στον τομέα των επιχειρησιακών και οικονομικών επιστημών, με στόχο την καθοδήγηση των υποψηφίων στην κατάρτιση του επιχειρησιακού σχεδίου. Τα business plans θα αξιολογηθούν από κριτική επιτροπή αποτελούμενη από επιχειρηματίες και ακαδημαϊκούς. Κριτήρια επιλογής της κριτικής επιτροπής αποτελούν η καινοτομία της ιδέας, η ανάλυση του επιχειρησιακού σχεδίου, καθώς και ο βαθμός στον οποίο η συγκεκριμένη ιδέα είναι υλοποιήσιμη. Ο νικητής του πρώτου βραβείου θα λάβει 10.000 ευρώ αρχικό κεφάλαιο, για να μετατρέψει την ιδέα του σε επιχείρηση, αλλά και σχεδιασμό επιχειρησιακού πλάνου από το IST College και σχεδιασμό εταιρικής ταυτότητας από τη συνεργαζόμενη με το IST College διαφημιστική εταιρεία. Το 2ο και 3ο βραβείο θα είναι πλήρης υποτροφία για μεταπτυχιακά και προπτυχιακά προγράμματα, αντίστοιχα. Ο διαγωνισμός θα διαρκέσει 2 μήνες, με ημερομηνία έναρξης την 4η Ιουλίου 2011 και καταληκτική ημερομηνία υποβολής ιδεών την 5η Σεπτεμβρίου 2011. Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού θα ανακοινωθούν στις 30 Σεπτεμβρίου 2011. ΧΡΗΜΑ 81
Χ δια ταύτα...
ς ι ε σ ώ λ υ κ γ Οι α ς η ξ υ τ π ά ν α της Η λογική του κωλύματος κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα δεν μπορεί να ήταν αποτέλεσμα σχεδιασμού. 2 από τον
Γιάννη Βερμισσώ
A
ντίθετα, δημιουργήθηκε σταδιακά, υποταγμένη στα όσα ορίζουν οι νόμοι, στα όσα υπαγορεύει η λογική του γραφειοκρατικού τομέα, στα όσα τελικώς συμβαίνουν, όταν δεν υπάρχει σφαιρική παρά εστιασμένη αντιμετώπιση των πραγμάτων. Το κάθε υπουργείο, ο κάθε φορέας, ο κάθε οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης, το καθετί, όλα λειτούργησαν με έναν απίστευτο συντονισμό, ώστε να ρίξουν την ελληνική οικονομία σε τέλμα, να κόψουν την επιχειρηματικότητα, να «στεγνώσουν» κάθε διάθεση για ανάπτυξη. Δεν ήταν ένας μόνο παράγων. Ήταν και είναι πολλοί και με τρόπο απόλυτα συντονισμένο ώστε να οδηγούν σε αδιέξοδο. ‘Αλλωστε, πώς θα μπορούσε να προχωρήσει ένας επιχειρηματίας μέσα από τα εκατοντάδες πιστοποιητικά που έπρεπε να βγάλει κατά την εκκίνησή του - και να συνεχίσει να βγάζει κατά τη λειτουργία του - συντηρώντας τη διαφθορά, την αδιαφάνεια και την ανεπάρκεια ενός κακού συστήματος λειτουργίας, με λειτουργούς απρόθυμους να εξυπηρετήσουν οποιονδήποτε; Πώς θα μπορούσε να προχωρήσει ένα δημόσιο έργο, όταν σκόνταφτε στις απαλλοτριώσεις, στην αρχαιολογία, στην πολεοδομία, στα χωροταξικά; Πώς θα μπορούσε να γίνει μια επένδυση, όταν ερχόταν αντιμέτωπη όχι με την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά με τη λογική αυτών που συνδύαζαν την προστασία του περιβάλλοντος με την άρνηση οποιασδήποτε επένδυσης σε οποιαδήποτε περιοχή; Πώς θα μπορούσε να γίνει μια μεταλλευτική επένδυση, όταν «σκόνταφτε» στις φωλιές
82 Ιούλιος - Αύγουστος 2011
των πουλιών του γειτονικού δάσους, το οποίο προστάτευαν αυτόκλητοι «ρομπέν των δασών»; Και δεν είναι μόνο αυτά. Πώς θα μπορούσε να προχωρήσει ένα επιχειρηματικό σχέδιο, όταν έπεφτε στα γρανάζια του Συμβουλίου της Επικρατείας και τις χρονοβόρες διαδικασίες; Πώς θα εξελισσόταν μια επιχείρηση, όταν έπεφτε θύμα αντιδικιών; Επίσης, πώς θα μπορούσε να γίνει μια κρατική προμήθεια ή μια δημόσια σύμβαση, όταν υπήρχε η πιθανότητα οι διαδικασίες ενστάσεων να την οδηγήσουν σε «γήρανση»; Και τα χρόνια περνούσαν, χωρίς να προχωρά τίποτα και χωρίς να γίνεται και τίποτα για να αλλάξουν τα πράγματα. Κάποιοι ήταν βολεμένοι και κάποιοι άλλοι βασανίζονταν για να προχωρήσουν, ώσπου τελικά, εξαντλημένοι, εγκατέλειπαν την προσπάθεια. Τώρα όμως φαίνεται πως κάτι πάει να αλλάξει: ετοιμάζεται ένα σχέδιο νόμου που θα συμπεριλάβει όλα αυτά με στόχο να τα τακτοποιήσει. Για να γίνονται - λένε αυτοί που το δημιουργούν - όλα σε σωστούς χρόνους και με σωστές διαδικασίες. Μακάρι να γίνει μια νέα αρχή, σε πείσμα όσων μέχρι σήμερα, αγκυλωμένοι στις σκέψεις τους και θωρακισμένοι στην αδράνεια των γραφείων τους, πολέμησαν και πολεμάνε κάθε άνθρωπο και κάθε ιδέα που ξεπερνά τα όρια της μιζέριας.
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ε-ΜAIL
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €
ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953
Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu
αποκλειστικότητα
ΧΡΗΜΑ
www.hrima.gr
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ
ΧΡΗΜΑ
Στη δίνη της κρίσης τα μερίσματα των εισηγμένων
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.374 / 07-08.2011 / € 6.00
Η αστικοποίηση επιταχύνει την ψηφιοποίηση των συναλλαγών
τ.374 / 07-08.2011
ENERGY MONEY CONFERENCE 2011 Υπόσχεται ακόμα επενδύσεις η ενέργεια Ελευθέριος Φαίδρος Πρόεδρος ΣΜΕ
Ανεκμετάλλευτες οι δυνάμεις της μεταλλευτικής δραστηριότητας Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΜΕ, η μεταλλευτική δραστηριότητα καλύπτει αυτή τη στιγμή, είτε άμεσα είτε μέσω της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων της, το 2,5% του ελληνικού ΑΕΠ και μπορεί να φτάσει μέχρι και το 4%, αν υποστηριχθεί σωστά από την ελληνική πολιτεία