ΧΡΗΜΑ
www.hrima.gr
XΡHMATIΣTHΡIO
ΧΡΗΜΑ
Επιτακτική η ανασύνταξη των εισηγμένων
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.381 / 04.2012 / € 6,00
Χρηματιστήριο Κύπρου: Σε πτωτική πορεία ελέω... PSI
τ.381 / 04.2012
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ Αναμένοντας τις αποκρατικοποιήσεις Κώστας Μαχαίρας
Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Delhaize Group & CEO Νοτιοανατολικής Ευρώπης
Η ΑΒ στοχεύει σε 30% μερίδιο αγοράς Οι ελληνικές λιανεμπορικές επιχειρήσεις πρέπει να έχουν ίδιες δυνατότητες ανάπτυξης με τις επιχειρήσεις άλλων αγορών, κάτι απλό, το οποίο όμως απαιτεί βελτίωση της νομοθεσίας
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ε-ΜAIL
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €
ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953
Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu
Το «ΔΩΡΟ ΕΘΝΙΚΗΣ» θα έρθει και θα ξαναέρθει... με διπλάσιους τόκους Πάσχα, καλοκαίρι και Χριστούγεννα. από μηνιαία καταβολή τόκων, σας κάνει δώρο διπλάσιους τόκους κάθε Πάσχα, Αύγουστο και Χριστούγεννα, για όλη τη διάρκεια τήρησης του λογαριασμού.
2 Γιάννης Βερμισσώ, Σύμβουλος Έκδοσης
Κάτι λείπει... πέρα από το μνημόνιο!
Μ
ια διετία πέρασε από τότε που οι αρμόδιοι αποφάσισαν να θέσουν την Ελλάδα υπό το «μνημονιακό ζυγό». Οι προσδοκίες του εγχειρήματος πολλές. Ήταν εκείνη την εποχή που όλα έμοιαζαν αδιέξοδα. Η κατάσταση της χώρας έκανε το γύρο του κόσμου, το μέλλον έδειχνε ασαφές...
λάδα δεν κατέρρευσε, δεν πτώχευσε, δεν αφανίστηκε και όλα τα συναφή, είναι οφέλη του μνημονίου; Τι έχουν να υποστηρίξουν οι αρμόδιοι, τότε και νυν, πολιτικοί υπεύθυνοι; Πώς μπορούν να βεβαιώσουν ότι η αποφυγή της πτώχευσης ήταν «προϊόν» των επαχθών μέτρων του μνημονίου;
Τότε ήταν που εμφανίστηκε η σωτήριος παρέμβαση: το μνημόνιο! Προβλήθηκε ως μονόδρομος, υποστηρίχθηκε ως η ενδεδειγμένη, η καλύτερη, η αποτελεσματικότερη λύση.
Αλλά ακόμα και αν παραδεχτούμε ότι η αποφυγή – προς το παρόν - της πτώχευσης, της κατάρρευσης, του αφανισμού κ.λπ., είναι μια «μνημονιακή επιτυχία», δεν παύουμε να αναζητούμε και τα άλλα οφέλη, που σαφώς θα έπρεπε να έχουν προκύψει.
Υπό αυτό το πρίσμα, σήμερα, δύο χρόνια μετά, έρχεται σχεδόν αυτόματα ο απολογισμός. Τι έγινε αυτό το διάστημα που πέρασε, ποια ήταν η πρόοδος στον οικονομικό, τον επιχειρηματικό, τον κοινωνικό τομέα; Πού και σε τι αντικατοπτρίζεται το όφελος από την εφαρμογή του μνημονίου; Δηλαδή το γεγονός ότι η Ελ-
επήλθε αυτή τη διετία, ως αποτέλεσμα επίσης των γνωστών μέτρων. Χιλιάδες επιχειρήσεις έκλεισαν, χιλιάδες εργαζόμενοι βρέθηκαν στο δρόμο, ανασφάλεια επικράτησε παντού, χάος δημιουργήθηκε στην κοινωνία. Είναι προφανές ότι τα πράγματα ούτε ήταν ούτε είναι εύκολα. Και δεν περίμενε κανείς κάτι τέτοιο. Αυτό που θα περίμενε, όμως, είναι να υπάρχει ένα καθημερινό αποτέλεσμα. Να υπάρχει μια, έστω και μικρή, πρόοδος. Μια βελτίωση κάπου, σε οτιδήποτε. Κάτι που να φαίνεται και να δίνει ελπίδα σε όσους συνεχίζουν. Αυτό λείπει...
Γιατί υπάρχει και η άλλη άποψη, που μιλά για την οικονομική, επιχειρηματική και κοινωνική εξαθλίωση που
ΧΡΗΜΑ τ.381, Απρίλιος 2012
4 Απρίλιος 2012
ΕΝ ΑΡΧΗ...
30
Αφιέρωμα Χ.Α.Κ. Σε πτωτική πορεία ελέω...PSI
24
Εταιρείες Δημοσίου Συμφέροντος Αναμένοντας τις αποκρατικοποιήσεις
40
Ιδιωτικά Θεραπευτήρια - Διαγνωστικά Κέντρα Με ποιοτικές υπηρεσίες απαντούν στην ύφεση
10
Χρηματιστήριο Επιτακτική η ανασύνταξη των εισηγμένων
Ασφαλιστικός Κλάδος Σε πτώση η παραγωγή ασφαλίστρων το 2011
6 Απρίλιος 2012
46
58 Φαρμακευτική Δαπάνη Μύθοι και αλήθειες
περιεχόμενα τ.381/04.2012 16 ~ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Ομιλία του διοικητή Γεωργίου Προβόπουλου 36 ~ SAXO BANK Πρόσβαση και σε ελληνικές μετοχές μέσω saxotrader 37 ~ ERNST & YOUNG Οι αμυντικές στρατηγικές βλάπτουν τις τηλεπικοινωνίες
ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ
38 ~ ΠΕΙΡΑΙΩΣ WEALTH MANAGEMENT Ο πληθωρισμός και η επένδυση-«ασπίδα»
Οι ελληνικές λιανεμπορικές επιχειρήσεις πρέπει να έχουν ίδιες δυνατότητες ανάπτυξης με τις επιχειρήσεις άλλων αγορών, κάτι απλό, το οποίο όμως απαιτεί βελτίωση της νομοθεσίας
65 ~ EΡΕΥΝΑ COLLIERS Σταθερά τα ενοίκια βιομηχανικών χώρων στην Ευρώπη ΔΙΟΡΘΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Αμαλία Λούβαρη amalia.louvari@gmail.com
ΧΡΗΜΑ τεύχος Απριλίου 2012
CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΞΗ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Λίλιαν Μαργαρίτη margariti.l@ethosmedia.eu
Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Χριστοφιλέας oikonomia28@yahoo.gr ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Λωρέττα Μπούρα mpoura.l@ethosmedia.eu
TMHMA MARKETING ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu
ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ αποκλειστικότητα EUROMONEY ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu
ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu
ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Αλοίμονος Α.Ε.
ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu
~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-
μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470
ΔΙΑΝΟΜΗ
~ Το τεύχος που κρατάτε στα
ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648
χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.
04 ~ Εν αρχή: Κάτι λείπει... πέρα από το μνημόνιο! 08 ~ Επικαιρότητα: Με θετικές αποδόσεις τα Α/Κ στο τρίμηνο 74 ~ Στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών 78 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: Φταίνε πάντα οι άλλοι
18
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κώστας Μαχαίρας Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Delhaize Group & CEO Νοτιοανατολικής Ευρώπης Η ΑΒ στοχεύει σε 30% μερίδιο αγοράς ΧΡΗΜΑ 7
Χ
επικαιρότητα
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΒΕΑ
Ναι στην αναβάθμιση του ρόλου των επιμελητηρίων
Η επιμελητηριακή κοινότητα δεν θα μπορούσε να μην επικροτήσει και να μη συμφωνήσει απόλυτα με τις θέσεις που παρουσίασε σήμερα ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, που δήλωσε ρητά ότι θα αναβαθμίσει το ρόλο των επιμελητηρίων όλης της χώρας, αναθέτοντάς τους, εκτός από το θεσμικό τους ρόλο, αυτόν του οικονομικού συμβούλου της εκάστοτε κυβέρνησης και ουσιαστικότατες αρμοδιότητες, που αφορούν τόσο τη διαχείριση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ όσο και τη χάραξη και την υλοποίηση της εξαγωγικής πολιτικής της χώρας.
ΤΙΜΟΘΙ ΓΚΑΪΤΝΕΡ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΗΠΑ
Αβεβαιότητα λόγω της ευρωπαϊκής κρίσης
Η ευρωπαϊκή κρίση και οι κίνδυνοι στην παγκόσμια προσφορά πετρελαίου συνεχίζουν να τροφοδοτούν την αβεβαιότητα όσον αφορά τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας, παρά τα τελευταία ενθαρρυντικά σημάδια. Η ανάκαμψη έχει αποκτήσει μια πιο ευρεία βάση και καλύπτει πλέον πολλούς τομείς της αμερικανικής οικονομίας, παρά τη συνεχιζόμενη αδυναμία στην αγορά κατοικίας και τον κατασκευαστικό κλάδο.
ΟΛΙ ΡΕΝ
ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
Αποφασιστικές προσπάθειες από Ισπανία και Ιταλία
Η Ισπανία πραγματοποιεί «αποφασιστικές προσπάθειες» για να πετύχει τους στόχους του προϋπολογισμού για το 2012 και η Ιταλία αναμένεται να παραδώσει έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό το επόμενο έτος. Η δημοσιονομική προσαρμογή είναι η μοναδική βιώσιμη στρατηγική για την προαγωγή της οικονομικής σταθερότητας ως απάντηση στις συνεχιζόμενες εντάσεις στις ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων, αλλά και στην ανάγκη μείωσης των υψηλών επιπέδων χρέους.
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ ΣΟΪΜΠΛΕ ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΗΠΑ και Ιαπωνία να προσέξουν το χρέος τους
Η Ευρώπη δεν είναι η μόνη περιοχή του κόσμου που αντιμετωπίζει μεγάλες δημοσιονομικές προκλήσεις. Αντίθετα, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία θα πρέπει με τη σειρά τους να χειριστούν το δημόσιο έλλειμμα και το χρέος. Αυτό απαιτεί μια αξιόπιστη μεσοπρόθεσμη στρατηγική. Κατανοούμε τους πολιτικούς περιορισμούς, ωστόσο δεν υπάρχει άλλος τρόπος και το ζήτημα είναι επείγον. Υπάρχει σημαντική πρόοδος στη μείωση των ευρωπαϊκών ελλειμμάτων, ωστόσο η κρίση συνεχίζει να απειλεί τη ρευστότητα και τη φερεγγυότητα χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, αλλά και ολόκληρων χωρών. 8 Απρίλιος 2012
ΜΕ ΘΕΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΑ Α/Κ ΣΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ Στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων, το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση κεφαλαίων στο τέλος του τριμήνου διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα με την αρχή του έτους, δηλαδή στα 5.225 εκατ. ευρώ, έναντι 5.229 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
M
ε θετικές αποδόσεις στις περισσότερες κατηγορίες των αμοιβαίων κεφαλαίων και διατήρηση του συνολικού ύψους ενεργητικού τους, κλείνει το πρώτο τρίμηνο του 2012. Εξαίρεση αποτελούν οι αποδόσεις των Ομολογιακών και Μικτών Α/Κ, οι οποίες εμφανίζονται μειωμένες, λόγω της συμμετοχής των αμοιβαίων κεφαλαίων στην εθελοντική ανταλλαγή βάσει του PSI, όμως οι κατηγορίες αυτές θα μπορέσουν στο μέλλον να επαναπροσδιοριστούν. Το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση κεφαλαίων της θεσμικής διαχείρισης διαμορφώθηκε στο τέλος του Μαρτίου στα 8,43 δισ. ευρώ. Η σύνθεση του συνόλου της αγοράς αποτυπώνεται στο παρακάτω γράφημα. ΣΥΝΘΕΣΗ ΥΠΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ 30/3/2012 (εκατ. ευρώ) A.E.E.A.Π. 1.456 17,3 %
Αsset Management 1.722 20,4 % Αμοιβαία Κεφάλαια 5.225 62,0 %
A.E.E.X. 27 0,3 %
ΚΛΑΟΥΣ ΡΕΓΚΛΙΝΓΚ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ EFSF
Δεν αρκεί η αύξηση πόρων του EFSF
Θα χρειαστούν πολύ περισσότερα από την αύξηση απλώς των πόρων του ταμείου διάσωσης της Ευρώπης, για να διορθωθούν τα προβλήματα της ηπείρου. Η κρίση χρέους στην Ευρώπη δεν θα επιλυθεί μόνο με το τείχος προστασίας. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες. Η Ιρλανδία έχει γίνει ένα success story και οι αγορές το αναγνωρίζουν με τις αποδόσεις των 10ετών κρατικών ομολόγων να είναι στο μισό από ό,τι ήταν το περασμένο έτος.
Αναλυτικότερα: ∼ Στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων, το συνολικό ύψος των υπό διαχείριση κεφαλαίων στο τέλος του τριμήνου διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα με την αρχή του έτους, δηλαδή στα 5.225 εκατ. ευρώ, έναντι 5.229 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Το πρώτο τρίμηνο του έτους ξεκίνησε με μειωμένες εκροές στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων, οι οποίες περιορίστηκαν στα 72 εκατ. ευρώ. Όσον αφορά τις αποδόσεις, αυτές διαμορφώθηκαν θετικά στις περισσότερες επιμέρους κατηγορίες, εκτός των Ομολογιακών Ελλάδας και Μικτών Α/Κ, των οποίων η απόδοση επηρεάστηκε από τη συμμετοχή τους στο PSI. Τις υψηλότερες αποδόσεις είχαν τα Μετοχικά Α/Κ Αναπτυσσομένων Αγορών με 14,12%, τα Μετοχικά Α/Κ Δείκτη με 9,71% και τα Ομολογιακά μηΚρατικά Α/Κ Υψηλής Απόδοσης με 8,16%. Η αγορά των Αμοιβαίων Κεφαλαίων εμφανίζεται ισομερώς κατανεμημένη με σημαντικότερες, από πλευράς ενεργητικών, τις κατηγορίες των Μετοχικών Α/Κ (22% επί του συνόλου) και των Ομολογιακών Α/Κ (21% επί του συνόλου). ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Α/Κ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 30/3/2012 (εκατ. ευρώ) FUNDS OF FUNDS 546 10%
AK ΔΕΙΚΤΗ 41 1% ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΑΣ 840 16%
ΣΥΝΘΕΤΑ 877 17% OMOΛΟΓΙΑΚΑ 1.109 21% ΜΕΤΟΧΙΚΑ 1.147 22%
ΜΙΚΤΑ 665 13%
∼ Οι Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου έκλεισαν το πρώτο τρίμηνο του 2012 με υψηλό μεσοσταθμικό Discount -39,84%, συνολικό ενεργητικό 26,6 εκατ. ευρώ και μέση σταθμισμένη απόδοση από την αρχή του έτους 7,84% έναντι αποδόσεων 6,67%, που παρουσίασε κατά το ίδιο διάστημα ο FTSE/ASE 20 και 7,13% ο Γενικός Δείκτης Τιμών του Χ.Α. ∼ Για τις 4 Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας εκτιμάται ότι το πρώτο τρίμηνο του 2012 δεν θα έχει μεγάλες αποκλίσεις από το προηγούμενο τρίμηνο, με το σύνολο των επενδύσεών τους σε ακίνητα να ξεπερνάει τα 1.456 εκατ. ευρώ. ∼ Τέλος, το σύνολο των υπό διαχείριση κεφαλαίων (Asset Management) των 4 ΑΕΠΕΥ μελών της Ε.Θ.Ε. και των 15 ΑΕΔΑΚ Διευρυμένου Σκοπού, ανήλθαν στις 30/03/2012 σε 1.722 εκατ. ευρώ έναντι 1.832 εκατ. ευρώ την 31/12/2011. Χ
ΛΟΥΚΑΣ ΠΑΠΑΔΗΜΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
Να αναλάβουν τις ευθύνες τους οι τράπεζες
Οι τράπεζες πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Αυτό δεν είναι άμεσα εφικτό, λόγω της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης, αλλά οι τράπεζες στη συνέχεια θα πρέπει να συμβάλουν στην τόνωση της αγοράς. Η κατάσταση στον ιδιωτικό τομέα, πρόσκαιρα, λόγω των μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής, θα χειροτερέψει. Γι’ αυτό και θα χρειαστούν παρεμβάσεις χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ν.Δ.
Να σπάσουμε τα καρτέλ σε όλες τις αγορές
Θα εγκαινιάσουμε την ηλεκτρονική αγορά και το δημοπρατήριο των αγροτικών προϊόντων για να σταματήσει να υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ των τιμών στην αγορά και των τιμών στο χωράφι. Πρέπει να σπάσουμε τα καρτέλ σε όλες τις αγορές. Θα ενισχυθεί η Επιτροπή Ανταγωνισμού και θα ανεβεί στο διαδίκτυο η διαφορά των τιμών στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η εσωτερική υποτίμηση αφορά και τη μείωση των τιμών. Σε αυτό το μέτωπο θα δώσουμε τη μάχη.
ΚΡΙΣΤΙΝ ΛΑΓΚΑΡΝΤ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΔΝΤ
Η νομισματική ένωση δυσκολεύει την ανάκαμψη κάποιων χωρών
Παρά τα σημάδια βραχυπρόθεσμης βελτίωσης, τα «σκοτεινά σύννεφα» παραμένουν πάνω από τον ορίζοντα της παγκόσμιας οικονομίας. Προς το παρόν, οι αριθμοί από τις ΗΠΑ εμφανίζονται βελτιωμένοι και οι Ευρωπαίοι έχουν κάνει αρκετά πράγματα από την αρχή του έτους. Ωστόσο, η εικόνα της γηραιάς ηπείρου παραμένει εύθραυστη, καθώς η νομισματική ένωση δυσκολεύει την προσπάθεια ανάκαμψης ορισμένων χωρών οι οποίες δεν μπορούν να υποτιμήσουν το νόμισμά τους.
ΧΟΣΕ ΜΑΝΟΥΕΛ ΜΠΑΡΟΖΟ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ
Πρωτοφανής η αλληλεγγύη προς την Ελλάδα
Ο ελληνικός λαός δεν είναι μόνος του στην προσπάθεια επαναφοράς της χώρας στο μονοπάτι της ανάπτυξης και των νέων θέσεων εργασίας. Η Ε.Ε. και η διεθνής κοινότητα έχουν επιδείξει πρωτοφανή αλληλεγγύη προς την Ελλάδα. Ένα ολόκληρο πακέτο επιχορηγήσεων, δανείων και διαγραφής χρέους, ύψους 380 δισ. ευρώ, έχει ενεργοποιηθεί, με σκοπό τη βοήθεια της χώρας. Οι θυσίες των Ελλήνων πολιτών θα αποφέρουν καρπούς στο κοντινό μέλλον, εφόσον η Ελλάδα αγκαλιάσει τις απαιτούμενες δράσεις που θέτει σήμερα για το 2012 η Κομισιόν.
ΓΕΝΣ ΒΑΪΝΤΜΑΝ
ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ
Να λύσει τα προβλήματα στη ρίζα τους η Ισπανία
Δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ να λύσει τα προβλήματα της Ισπανίας. Η Ισπανία θα πρέπει να εκλάβει την άνοδο στις αποδόσεις των ομολόγων ως έναυσμα για να αντιμετωπίσει στη ρίζα τους τα αίτια των προβλημάτων χρέους και όχι να κοιτά προς την ΕΚΤ για βοήθεια, ζητώντας να αγοράσει τα ομόλογά της. Κανένα μέλος της ΕΚΤ δεν θέλει να χρησιμοποιείται το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ για να στοχεύει σε συγκεκριμένα επιτόκια επί των κρατικών ομολόγων. Δεν θα πρέπει να κηρύττουμε το τέλος του κόσμου, εάν τα επιτόκια μακροπρόθεσμου δανεισμού μιας χώρας περάσουν για λίγο το 6%. ΧΡΗΜΑ 9
Χ προτάσεις αγοράς
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ
10 Απρίλιος 2012
✒ από τη Λίλιαν Μαργαρίτη
Z
Απαισιόδοξοι εμφανίζονται οι αναλυτές, επισημαίνοντας ότι το τοπίο δύσκολα θα αλλάξει, καθώς η ελληνική οικονομία παραμένει στην «εντατική» και ο χώρος των επιχειρήσεων θα συνεχίσει να βάλλεται από την ύφεση
ημίες που κυμαίνονται στα 7,5 δισ. ευρώ εμφάνισαν οι εγχώριες εισηγμένες – πλην των τραπεζών - για τη χρήση του 2011, σύμφωνα με τις δημοσιευμένες λογιστικές καταστάσεις. Η εγχώρια ύφεση, η μειωμένη αγοραστική δύναμη και η αύξηση της ανεργίας, το αυξημένο κόστος παραγωγής λόγω της υψηλής τιμής του πετρελαίου, η συρρίκνωση της οικοδομικής δραστηριότητας, το υψηλό κόστος δανεισμού αποτελούν ορισμένους από τους παράγοντες που επηρέασαν τα μεγέθη των εισηγμένων στο τελευταίο κυρίως τρίμηνο του 2011. Μάλιστα, η συνολική εικόνα του Χ.Α. αναμένεται να επιδεινωθεί περισσότερο, αν προστεθούν στις ζημίες και τα αποτελέσματα των εγχώριων τραπεζών. Απαισιόδοξοι εμφανίζονται οι αναλυτές για την εξέλιξη αυτή, επισημαίνοντας ότι το τοπίο δύσκολα θα αλλάξει, καθώς η ελληνική οικονομία παραμένει στην «εντατική» και ο χώρος των επιχειρήσεων θα συνεχίσει να βάλλεται από την ύφεση. Εϊναι βέβαιο ότι η ανασύνταξη των εισηγμένων γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Οι εταιρείες καλούνται να σταθμίσουν τα νέα δεδομένα και να αντιδράσουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Beta Securities, οι θετικές εξαιρέσεις στο σύνολο των εισηγμένων εταιρειών ήταν περιορισμένες, ενώ μόνο τρεις εταιρείες έσπασαν για πρώτη φορά το φράγμα του 1 δισ. ευρώ στις πωλήσεις τους. Ακόμη οι αναλυτές της χρηματιστηριακής επισημαίνουν ότι υπό πίεση βρίσκονται, και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό, οι κλάδοι
των κατασκευών, του λιανεμπορίου, της υγείας, των εκδόσεων και των μεταφορών, ενώ πληθαίνουν οι υποψήφιες εταιρείες για το άρθρο 99. Όπως είναι φυσικό, οι μέτοχοι-επενδυτές, εκτός από τις φτωχές αποδόσεις των τιμών, χάνουν πλέον μία ακόμη πηγή σημαντικών εσόδων, τα μερίσματα, καθώς ο αριθμός των εισηγμένων που έχουν τη δυνατότητα να διανείμουν κεφάλαια στους μετόχους τους έχει περιοριστεί σημαντικά. Σχολιάζοντας τους λόγους για τους οποίους οι εγχώριες εισηγμένες βρέθηκαν στη δυσχερή αυτή θέση, οι αναλυτές της Beta Securities υποστηρίζουν ότι το λάθος τους είναι ότι δεν προέβλεψαν έγκαιρα ή δεν έκαναν τους κατάλληλους χειρισμούς ώστε να αντιμετωπίσουν τις δυσμενείς επιχειρηματικές συνθήκεςς οι οποίες πολλαπλασιάζονται από το 2008 και μετά στην εγχώρια οικονομία, ενώ είχαν όλες τις βασικές ενδείξεις διαθέσιμες. Οι ελληνικές εισηγμένεςς μετά την εισροή από έναν πακτωλό χρημάτων από τις αυξήσεις κεφαλαίου την περίοδο του 1998 – 2001 και τη σχετικά εύκολη πρόσβαση σε φθηνό χρήμα, για όσο διάστημα η χώρα δεν αντιμετώπιζε πρόβλημα εξωτερικού δανεισμού, φάνηκαν, στη μεγάλη τους πλειονότητα, ανεπαρκείς να αντιμετωπίσουν πραγματικά δύσκολες καταστάσεις. Όταν η κρίση απέκτησε οριζόντια και κάθετα συστημικά χαρακτηριστικά ήταν πλέον αργά και δεν υπήρξε κλάδος της οικονομίας που να μη δέχθηκε περισσό-
τερο ή λιγότερο τις επιπτώσεις αυτής της αρνητικής επίδρασης. Βεβαίως, δικαιολογίες και πραγματικά προβλήματα υπάρχουν, αλλά από τη στιγμή που υπήρξαν εταιρείες που άντεξαν, το άλλοθι των «δυσμενών συνθηκών» ακυρώνεται, ειδικά σε όσους κλάδους υπήρξε θετική διαφοροποίηση έστω και μίας περίπτωσης. Το «πάρτι» των εύκολων κερδών και της εύκολης χρηματοδότησης τελείωσε και η «λυπητερή», η οποία δεν ξεκίνησε να πληρώνεται τώρα, οδηγεί προοδευτικά ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό εταιρειών προς την έξοδο, όχι της χρηματιστηριακής αγοράς, αλλά της οικονομίας. Η ύφεση στην ελληνική οικονομία, που επηρέασε όλους τους κυκλικούς κλάδους και ειδικότερα τον κατασκευαστικό, την κλωστοϋφαντουργία, το λιανικό εμπόριο, τους εκδοτικούς οίκους, ήταν η κύρια αιτία για την απογοητευτική εικόνα στις περισσότερες εισηγμένες στο Χ.Α. εταιρείες, αναφέρουν οι αναλυτές της AXON Xρηματιστηριακής. Σημαντικές ζημίες εμφάνισαν οι εταιρείες. Μεγάλο ζημιογόνο αποτελέσματα παρατηρούμε στις εταιρείες Alapis, Forthnet και MIG, λόγω των μεγάλων διαγραφών από υπεραξίες (goodwill) που είχαν γίνει στο παρελθόν, γιατί τότε οι συνθήκες στην αγορά ήταν εντελώς διαφορετικές από τις σημερινές. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου επηρέασε αρνητικά κυρίως τις ακτοπλοϊκές και αεροπορικές εταιρείες (ΑΝΕΚ, Μινωϊκές, Αεροπορία Αιγαίου κ.ά.). Επίσης, η συρρίκνωση της ΧΡΗΜΑ 11
Χ προτάσεις αγοράς ~ Χρηματιστήριο Αθηνών: Επιτακτική η ανασύνταξη των εισηγμένων ☛
ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ, ΟΙ ΜΕΤΟΧΟΙ-ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΦΤΩΧΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ, ΧΑΝΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΑΚΟΜΗ ΜΙΑ ΠΗΓΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ, ΤΑ ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ, ΚΑΘΩΣ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΔΙΑΝΕΙΜΟΥΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΣΤΟΥΣ ΜΕΤΟΧΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΧΕΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ
οικοδομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα επηρέασε τις εταιρείες που σχετίζονται με τα οικοδομικά υλικά (Τιτάν, Σιδενόρ). ΕΛΛΕΙΨΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Τα σημαντικά προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν αρκετές εισηγμένες αυξάνουν τον αριθμό των «υποψηφίων» προς υπαγωγή στο άρθρο 99 εταιρειών, ενώ μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του 2011, αρκετές εταιρείες τέθηκαν από τις χρηματιστηριακές αρχές είτε υπό επιτήρηση είτε υπό αναστολή διαπραγμάτευσης. Οι αναλυτές της Merit Χρηματιστηριακής αναφέρουν ότι ο δανεισμός στο σύνολο των εισηγμένων εμφανίζεται αυξημένος ελαφρώς, καθώς πολλές εταιρείες έχουν ακόμα πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό λόγω μεγέθους, ενώ η πλειοψηφία των εταιρειών προβαίνει σε αναδιάρθρωση δανεισμού, αφού δεν είναι δυνατόν να αποπληρώσει τα βραχυπρόθεσμα δάνεια λόγω ταμειακών δυσχερειών. Τα ταμειακά διαθέσιμα εμφανίζονται αρκετά μειωμένα σε πολλές περιπτώσεις, αν και όχι τόσο στο σύνολο, δημιουργώντας σημαντικές ανησυχίες. ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ Τα θετικά μηνύματα ήρθαν, κατά κύριο λόγο, από τις εταιρείες με εξαγωγικό προσανατολισμό, ενώ 10 εισηγμένες κατόρθωσαν να επιστρέψουν σε κέρδη από τις ζημίες που εμφάνισαν το 2010. Στις πρώτες θέσεις της κερδοφορίας βρέθηκαν ο ΟΠΑΠ και η Coca Cola. Αξιόλογη αύξηση κερδών σημείωσαν ο ΟΤΕ, η Μέτκα, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, ο Κυριακίδης, τα Πλαστικά Θράκης, ο ΟΛΘ, η Τέρνα Ενεργειακή, η Ελβάλ, η S&B. Επίσης, αύξηση σημείωσαν τα αποτελέσματα του
12 Απρίλιος 2012
Ελλάκτορα που ενισχύθηκαν από λογιστικά κέρδη. Δυνατή χρονιά χαρακτηρίζει η Beta Securities το 2011 για τις εταιρείες Μέτκα, Frigoglass, S&B, Motor Oil Jumbo, Καρέλια κ.ά., οι οποίες έχουν πλέον προβάδισμα σε μια πιθανή σταθεροποίηση της κατάστασης της εγχώριας οικονομίας. Επίσης, από τη μεγάλη κεφαλαιοποίηση ξεχωρίζει τις Folli Follie, ΟΤΕ, Autohellas και Νηρέα. Μάλιστα, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τρεις εισηγμένες ξεπέρασαν για πρώτη φορά στην ιστορία τους το φράγμα του ενός δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις Μέτκα, Ελβάλ και Folli Follie, ενώ τα Ελληνικά Πετρέλαια έφτασαν κοντά στο επόμενο σημείο αναφοράς στον κύκλο εργασιών, που είναι τα 10 δισ. ευρώ, καθιστώντας τον όμιλο ως τη μεγαλύτερη εταιρεία στην Ελλάδα από πλευράς τζίρου. Από τις εταιρείες μικρότερου μεγέθους ξεχώρισαν πέρσι οι Πλαίσιο, Σωληνουργεία Κορίνθου, Καραμολέγκος, Elton, Ικτίνος, Μevaco, Κυριακίδης, Λούλης, Info Quest, Πλαστικά Κρήτης, Πλαστικά Θράκης και AS Company. Παρά την αρνητική εικόνα των εισηγμένων στο Χ.Α. εταιρειών, ξεχώρισαν αυτές που έχουν εξαγωγική παρουσία, γεωγραφική διασπορά των πωλήσεων, μειωμένες τραπεζικές υποχρεώσεις και άρα μικρότερα χρηματοοικονομικά έξοδα, ισχυρές ταμειακές ροές, καθώς και εταιρείες που προχώρησαν σε αποτελεσματική μείωση του κόστους, επισημαίνουν οι αναλυτές της ΑΧΟΝ Χρηματιστηριακής. Επίσης, αποδίδουν την αύξηση του κύκλου εργασιών κυρίως στην αύξηση των εξαγωγών, στην αύξηση του τζίρου των πετρελαϊκών εταιρειών, καθώς και στις κινήσεις που έκαναν οι εισηγμένες προκειμένου να αυξήσουν τα μερίδια αγοράς με πολιτικές μείωσης του λειτουργικού περι-
θωρίου κέρδους ή ειδικές τιμολογιακές πολιτικές, καθώς και τέτοιου είδους στρατηγικές κινήσεις που αύξησαν τον τζίρο και συμπίεσαν την κερδοφορία τους. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου μείωσε το μισθολογικό κόστος των εισηγμένων ΔΕΚΟ και βοήθησε τα καθαρά τους κέρδη. (π.χ. ΕΥΔΑΠ, ΔΕΗ, ΟΛΘ). ΜΙΚΤΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΤΖΙΡΟΥ Οριακή αύξηση εμφάνισε ο τζίρος των εισηγμένων εταιρειών που έχουν δημοσιεύσει λογιστικές καταστάσεις για το 2011 σε σχέση με το 2010, ο οποίος ανήλθε περίπου στα 76,8 δισ. ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές, η εικόνα αυτή θα ήταν διαφορετική αν αφαιρέσουμε τα αποτελέσματα των εταιρειών του κλάδου καυσίμων, που ενίσχυσαν σημαντικά το σύνολο. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Merit Χρηματιστηριακή, ο κύκλος εργασιών που εμφάνισαν τα Ελληνικά Πετρέλαια και η Μότορ Όιλ ευνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό από την άνοδο των διεθνών τιμών του πετρελαίου και από την ενσωμάτωση νέων δραστηριοτήτων. Έτσι, χωρίς τις δύο αυτές εταιρείες, ο συνολικός τζίρος των εισηγμένων σημειώνει μικρή μείωση κατά 2,7%. Η πτώση αυτή δεν είναι δραματική, καθώς μετριάζεται από τις εξαγωγικές εταιρείες, ενώ οφείλεται εν πολλοίς και στην αυξημένη φορολογία στην Ελλάδα. Σε ορισμένους εξαγωγικούς κλάδους οι τζίροι επωφελήθηκαν από τη διεθνή άνοδο των τιμών των προϊόντων, όπως σε αυτόν του αλουμινίου (Μυτιληναίος, Ελβάλ). Επιπλέον, πολλές επιχειρήσεις μείωσαν πολύ τις τιμές, για να διατηρήσουν τις πωλήσεις τους σε σταθερά επίπεδα, κάτι που επηρέασε πολύ τα περιθώρια κέρδους τους. Μόνο το 39% των εταιρειών αύξησαν τους τζίρους τους και αυτό συνέβη κυρίως στους κλάδους των μετάλλων-ορυκτών, των ιχθυοκαλλιεργειών, του πετρελαίου, αλλά και εταιρειών που προσέθεσαν νέες δραστηριότητες μέσα στο 2011 (ΓΕΚ Τέρνα, Μυτιληναίος). Αντίθετα, τη σημαντικότερη πτώση τζίρου παρατηρούμε στον κλάδο των κατασκευών, αλλά και των εκδόσεων. Η μεγάλη μείωση τζίρου, σε ορισμένες περιπτώσεις, οφείλεται και σε διακοπτόμενες δραστηριότητες, όπως συνέβη
Χ προτάσεις αγοράς ~ Χρηματιστήριο Αθηνών: Επιτακτική η ανασύνταξη των εισηγμένων
☛
ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΗΡΘΑΝ, ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ, ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΕΞΑΓΩΓΙΚΟ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ, ΕΝΩ 10 ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΚΑΤΟΡΘΩΣΑΝ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΝ ΣΕ ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΖΗΜΙΕΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΣΑΝ ΤΟ 2010. ΣΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΒΡΕΘΗΚΑΝ Ο ΟΠΑΠ ΚΑΙ Η COCA COLA
στην περίπτωση της MIG. Από την πλευρά τους οι αναλυτές της Beta Securities τονίζουν ότι στο τέταρτο τρίμηνο του 2011, ο τζίρος επηρεάστηκε αρνητικά, καθώς η χριστουγεννιάτικη ζήτηση δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Οι κυριότερες μειώσεις στη δραστηριότητα παρατηρούνται στις μεταφορές, στις εκδόσεις και στις κατασκευές. Ειδικότερα, η συρρίκνωση της εγχώριας κατασκευαστικής δραστηριότητας έχει επιφέρει ανάλογες μειώσεις σε τζίρο και κέρδη σε κοντινούς κλάδους (μεταλλουργία, τσιμέντα, ξυλεία), γεγονός που αποτυπώνεται πολύ έντονα στα εταιρικά μεγέθη τα οποία αφορούν τις μητρικές εταιρείες.
14 Απρίλιος 2012
Το λειτουργικό αποτέλεσμα των εμποροβιομηχανικών εταιρειών συρρικνώθηκε σε πρωτοφανή επίπεδα (7,33%) αφού στο δ’ τρίμηνο καταγράφηκε η χαμηλότερη τριμηνιαία επίδοση όλων των εποχών με 0,98%. Ένας άλλος λόγος για τον οποίο παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση του λειτουργικού κόστους αφορά την αύξηση της τιμής των πρώτων υλών και ειδικότερα του ενεργειακού κόστους, το οποίο «ακύρωσε» τις όποιες προσπάθειες μείωσης των διοικητικών εξόδων ή των αναδιαρθρώσεων που προηγήθηκαν στα προηγούμενα τρίμηνα. Τη μεγαλύτερη επίπτωση στη μείωση της λειτουργικής κερδοφορίας έχουν υποστεί οι μικρές εταιρείες, με απώλειες που προσεγγίζουν το 60%.
ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ: ΕΙΔΟΣ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ Ολοένα και συρρικνώνεται η λίστα με τις εταιρείες που έχουν πλέον τη δυνατότητα να διανείμουν μέρισμα στους μετόχους τους, ενώ το 2011 σύμφωνα με τους αναλυτές θα αποτελέσει χρονιά αρνητικού ρεκόρ, με τα διανεμόμενα κέρδη να διαμορφώνοντα μέχρι στιγμής μόλις στα 627 εκατ. ευρώ. Σχεδόν 40 είναι οι εισηγμένες που θα δώσουν μέρισμα φέτος, ενώ αρκετές από αυτές θα επιλέξουν την επιστροφή μετρητών, προκειμένου να αποφύγουν την υψηλή φορολόγηση που επιβαρύνει πλέον τα μερίσματα. Έτσι, μεταξύ άλλων, τους μετόχους τους θα «ενισχύσουν» οι κερδοφόρες εταιρείες
του Δημοσίου, όπως οι ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, ΟΛΘ, οι εταιρείες επενδύσεων ακινήτων, Eurobank Properties, Trastor, MIG Real Estate, οι εταιρείες καυσίμων, αλλά και αρκετές μικρότερες εταιρείες όπως οι Ευρωπαϊκή Πίστη, Γενική Εμπορίου, ΓΕΚΕ, Autohellas, Ικτίνος, Πλαίσιο κ.ά. Για μία ακόμη χρονιά ξεχωρίζει η εταιρεία Καρέλιας, καθώς η διοίκησή της θα προτείνει στην τακτική γενική συνέλευση των μετόχων τη διανομή μερίσματος συνολικού ποσού 20.976 ευρώ, δηλαδή 7,60 ευρώ ανά μετοχή. Σημειώνεται μάλιστα ότι το προτεινόμενο μέρισμα είναι αυξημένο κατά 20% σε σχέση με αυτό του 2010. Επίσης, η Τράπεζα της Ελλάδος προσανατολίζεται στη διανομή μερίσματος ύψους 0,67 ευρώ ανά μετοχή για τη χρήση του 2012. Η Μότορ Όιλ θα προτείνει τη διανομή μερίσματος 0,40 ευρώ από 0,50 ευρώ το 2010, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να προχωρήσει και σε επιστροφή κεφαλαίου. Σταθερά στη μερισματική τους πολιτική είναι τα Ελληνικά Πετρέλαια, με το μέρισμά τους να παραμένει στα 0,45 ευρώ ανά μετοχή. Ο ΟΠΑΠ θα προτείνει τη διανομή μερίσματος 0,72 ευρώ ανά μετοχή προ παρακράτησης φόρου από 1,54 ευρώ το 2010, ενώ ο ΟΤΕ και η ΔΕΗ δεν θα διανείμουν μέρισμα φέτος. Όσον αφορά τις εταιρείες επενδύσεων ακινήτων, η Trastor θα διανείμει μέρισμα 0,10 ευρώ, ίδιο με το περσινό, η MIG Real Estate θα δώσει 0,25 ευρώ από 0,15 ευρώ το 2010 και η Eurobank Properties θα διανείμει 0,40 ευρώ ανά μετοχή από 0,53 ευρώ πέρσι. Από τις εταιρείες του δημοσίου ξεχωρίζουν η ΕΥΑΘ με μέρισμα 0,188 ευρώ από 0,114 ευρώ την προηγούμενη χρήση, η ΕΥΔΑΠ με 0,17 ευρώ από 0,04 ευρώ πέρσι και ο ΟΛΘ που θα διανείμει μέρισμα 0,40 ευρώ έναντι 0,21 ευρώ το 2010. Από τους υπόλοιπους κλάδους αξίζει να αναφερθούν η Autohellas, που θα διανείμει και πάλι φέτος μέρισμα 0,15 ευρώ ανά μετοχή, η Ευρωπαϊκή Πίστη, που θα προτείνει μέρισμα 0,05 ευρώ από 0,04 ευρώ το 2010, η «Ικτίνος Μάρμαρα» με αυξημένο μέρισμα 0,08 ευρώ ανά μετοχή έναντι 0,05 ευρώ πέρσι. Σημαντικά αυξημένο μέρισμα θα διανείμει και η Μέτκα, στα 0,75 ευρώ ανά μετοχή έναντι 0,48 ευρώ πέρσι, ενώ το Πλαίσιο θα δώσει στους μετόχους του μέρισμα 0,08 ευρώ έναντι 0,05 ευρώ το 2010. Μέρισμα 0,0611 ευρώ θα διανείμει για το
2011 η Τέρνα Ενεργειακή από 0,0403 πέρσι, ενώ στη διανομή μερίσματος θα προχωρήσει και πάλι φέτος η ΓΕΚΕ μετά το «διάλειμμα» του 2010, δίνοντας 0,40 ευρώ ανά μετοχή. Τα Ελληνικά Χρηματιστήρια θα ακολουθήσουν και φέτος τη διανομή μερίσματος και την επιστροφή κεφαλαίου συνολικού ύψους 0,19 ευρώ ανά μετοχή έναντι 0,25 ευρώ πέρσι. ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2012 Προβληματισμένοι και συγκρατημένοι στις εκτιμήσεις τους για το τρέχον έτος εμφανίζονται παράγοντες της εγχώριας αγοράς. Το σκηνικό της ελληνικής οικονομίας παραμένει θολό, ενώ στο επίκεντρο βρίσκεται αυτή την περίοδο ο τραπεζικός κλάδος, η «ναυαρχίδα» του ελληνικού χρηματιστηρίου, με αρκετές από τις εταιρείες του να αντιμετωπίζουν πλέον σημαντικά προβλήματα επιβίωσης. Οι ισολογισμοί των τραπεζών μετά το PSI, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ελέγχων της Blackrock, αλλά και οι όροι ανακεφαλαιοποίησης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αναμένεται να ξεκαθαρίσουν το τοπίο. Οι αναλυτές της Beta Securities αναφέρουν, μεταξύ άλλων, ότι το ξεκίνημα της φετινής χρονιάς κάθε άλλο παρά ευοίωνο θα μπορούσε να θεωρηθεί, αφού η αδύναμη ζήτηση και τα προβλήματα ρευστότητας παραμένουν στο επιχειρηματικό προσκήνιο. Οι εισηγμένες εταιρείες έχουν να αντιμετωπίσουν το υψηλό κόστος χρηματοδότησης, τη δυσκολία επέκτασης στο εξωτερικό, αλλά και τη διατήρηση των αδύναμων συνθηκών ζήτησης του εσωτερικού περιβάλλοντος. Κάθε συζήτηση για αλλαγή κλίματος δεν έχει, αυτή τη στιγμή, δυνατά θετικά ερείσματα από το εσωτερικό, αφού η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών φαίνεται ότι
προηγείται κάθε άλλης εσωτερικής επιχειρηματικής εξέλιξης. Σε αυτό τον ασταθή χάρτη, όπου οι προβλέψεις των οικονομικών οργανισμών εκτιμούν την ύφεση σε επίπεδα κοντά στο 4,5% το 2012, η «κάθαρση» για πολλούς κλάδους δεν έχει τελειώσει. Ήδη δύο τραπεζικοί όμιλοι βρίσκονται σε ειδικό καθεστώς λειτουργίας, ο κλάδος των κατασκευών και της πληροφορικής (εισηγμένες και μη) ακολουθεί μια επιταχυνόμενη πορεία αριθμητικής και λειτουργικής συρρίκνωσης, το λιανικό εμπόριο βρίσκεται σε αναζήτηση νέων ισορροπιών, όπως και ο χώρος των μέσων ενημέρωσης. Ωστόσο, η Beta Securities παραμένει θετική για μια σειρά εταιρειών που ξεχώρισαν το 2011, ενώ στις κυριότερες επιλογές της περιλαμβάνονται οι Μέτκα, Μυτιληναίος, Folli – Follie Group, Jumbo, Motor Οil και δευτερευόντως τα κρατικά stories του ΟΠΑΠ, του ΟΤΕ, της ΕΥΔΑΠ και του ΟΛΘ. Χ
ΧΡΗΜΑ 15
άρθρο Χ παρουσίαση
ΟΜΙΛIΑ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤH ΤΗΣ ΤΡAΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛAΔΟΣ
Κ. ΓΕΩΡΓIΟΥ Α. ΠΡΟΒOΠΟΥΛΟΥ
ΣΤΗΝ 79Η ΕΤΗΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ 24 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΚΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΞΟΔΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΟΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΥΝΟΪΚΟΤΕΡΕΣ, ΑΛΛΑ Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΘΑ ΕΞΑΡΤΗΘΕΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗ ΒΟΥΛΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ XΩΡΑΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ
Το ιστορικό διακύβευμα παραμένει Δύο χρόνια μετά το πρώτο Μνημόνιο, βρισκόμαστε σήμερα μπροστά σε μια νέα πρόκληση, ιδιαίτερα κρίσιμη για το μέλλον της χώρας. Παρά την πρόοδο που συντελέστηκε, οι ολιγωρίες, οι καθυστερήσεις και η ύφεση, κατά το ενδιάμεσο διάστημα, επιδείνωσαν τη δυναμική του δημόσιου χρέους και κατέστησαν αναπόφευκτη τη νέα συμφωνία χρηματοδοτικής στήριξης. Η νέα συμφωνία και το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής διαμορφώνουν ευνοϊκότερες συνθήκες για τη συνέχιση της προσπάθειας και αποτελούν έμπρακτη απόδειξη της βούλησης των εταίρων μας να τη στηρίξουν. Από την άλλη πλευρά, το διεθνές περιβάλλον παραμένει ρευστό και εξακολουθεί να επικρατεί αβεβαιότητα για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας και την εξέλιξη της κρίσης χρέους στις ευρωπαϊκές οικονομίες. Αυτά τα αντικειμενικά δεδομένα στο εσωτερικό και το εξωτερικό δεν επιτρέπουν καμία χαλάρωση ή εφησυχασμό. Για να αξιοποιηθεί η νέα ευκαιρία, πρέπει τώρα να εφαρμοστούν, χωρίς χρονοτριβή, όσα έχουν συμφωνηθεί και να καλυφθούν τα κενά που άφησαν οι καθυστερήσεις των προηγούμενων ετών. Για την έξοδο από την κρίση δεν υπάρχει εύκολος δρόμος. Η προσαρμογή πρέπει να συνεχιστεί με αποφασιστικότητα. Η τρέχουσα προεκλογική περίοδος έχει εκ των πραγμάτων επιβραδύνει την υλοποίηση των προγραμματισμένων αλλαγών. Αν μετά τις εκλογές τεθεί εν αμφιβόλω η βούληση της νέας κυβέρνησης και της κοινωνίας να εφαρμοστεί το πρόγραμμα, οι σημερινές ευνοϊκές 16 Απρίλιος 2012
προοπτικές θα αντιστραφούν και η χώρα κινδυνεύει να περιέλθει γρήγορα σε κατάσταση ιδιαίτερα δυσχερή με αρνητικό αντίκτυπο και στην ψυχολογία των πολιτών. Έτσι, το ιστορικό διακύβευμα παραμένει και είναι καίριο: Συντεταγμένη και επίπονη προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της οικονομίας εντός της ζώνης του ευρώ με τη συμπαράσταση των εταίρων μας ή άτακτη οπισθοδρόμηση, οικονομική και κοινωνική, δεκαετίες πίσω, που θα οδηγούσε τελικά τη χώρα εκτός της ζώνης του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Οι ολιγωρίες και η παρελκυστική τακτική πολλαπλασίασαν το κόστος της προσαρμογής Η δανειακή σύμβαση και η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, που συνεπάγεται σημαντική μείωσή του, κλείνουν μια φάση της κρίσης. Με τη βοήθεια των εταίρων, με προσπάθεια και υψηλό κόστος πραγματοποιήθηκαν αλλαγές που ήταν σημαντικές, αλλά ανεπαρκείς σε σχέση με το μέγεθος του οικονομικού προβλήματος. Γι’ αυτό, μετά το πρώτο Μνημόνιο χρειάστηκαν αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις των στόχων του προγράμματος. Οι αναθεωρήσεις θα είχαν αποφευχθεί, αν είχαμε εξ αρχής αποδεχθεί τη δική μας απόλυτη ευθύνη. Δηλαδή την ευθύνη ότι πρέπει να αλλάξουμε πορεία, γιατί το στρεβλό πρότυπο ανάπτυξης που ακολουθούσαμε είχε πλέον καταρρεύσει. Αυτό δεν συνέβη ή τουλάχιστον δεν συνέβη στον απαιτούμενο βαθμό. Το Μνημόνιο, το οποίο περιλάμβανε αλλαγές που έπρεπε να
έχουν εφαρμοστεί προ πολλού, αντιμετωπίστηκε αμυντικά, θεωρούμενο ως έξωθεν επιβολή. Η τακτική όμως αυτή είχε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: πολλαπλασίασε το κόστος, βάθυνε και παρέτεινε την ύφεση. Μια νέα ελπιδοφόρα αφετηρία: κερδήθηκε μια μάχη, αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται Φθάσαμε έτσι στην αναδιάρθρωση του χρέους και τη νέα δανειακή σύμβαση, επιλογές οι οποίες υπό τις συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί ήταν πλέον αναπόφευκτες. Με τη συμφωνία βελτιώνεται η δυναμική του δημόσιου χρέους και δημιουργείται ένα ευνοϊκότερο πλαίσιο για την οικονομία. Κλείνει έτσι, με σοβαρό κοινωνικό κόστος, αλλά χωρίς καταστροφικές συνέπειες, μια επικίνδυνη φάση της κρίσης και δημιουργείται μια ελπιδοφόρα αφετηρία. Κερδήθηκε μια μάχη, όχι όμως ο πόλεμος, ο οποίος συνεχίζεται. Γι’ αυτό δεν δικαιολογείται καμία χαλάρωση ή εφησυχασμός. Αντίθετα, επιβάλλονται συνεχής επαγρύπνηση, ένταση της προσπάθειας, ταχύτεροι ρυθμοί. Για να πετύχουμε, πρέπει να προχωρήσουμε άμεσα σε ουσιαστικές ποιοτικές αλλαγές. Οι αλλαγές αφορούν κυρίως τη λειτουργία του κράτους, της δημόσιας διοίκησης και γενικότερα τους θεσμούς, το πολιτικό σύστημα, τη δικαιοσύνη, τους κοινωνικούς εταίρους, τις αξίες και νοοτροπίες που διαμορφώνουν συμπεριφορές. Απαιτείται κοινωνική και πολιτική συμφωνία στο μείζον, που είναι η ευρωπαϊκή προοπτική και η ανάπτυξη Για να προχωρήσουν οι αλλαγές αυτές, απαιτείται η μέγιστη δυνατή συναίνεση στην κοινωνία και τις πολιτικές δυνάμεις. Οι πολίτες πρέπει να πειστούν για την αναγκαιότητα των αλλαγών τις οποίες συνεπάγεται η ευρωπαϊκή επιλογή. Να κατανοήσουν ότι ενδεχόμενη αποτυχία ισοδυναμεί με καταστάσεις που θα πολλαπλασίαζαν τις απώλειες και θα διαρρήγνυαν ανεπανόρθωτα την κοινωνική συνοχή. Οι πολιτικές δυνάμεις ευκταίο είναι να συμφωνήσουν πάνω σε αυτά που τις ενώνουν, δηλαδή την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας και την ανάπτυξη, διασφαλίζοντας τη συνέχεια του κράτους. Οι αλλαγές είναι σήμερα εφικτές Βρισκόμαστε σήμερα σε πλεονεκτικότερη θέση για αποτελεσματική δράση. Οι αντικειμενικές δυνατότητες υπάρχουν: ∼ Η αναδιάρθρωση του χρέους μειώνει σημαντικά το ύψος των δανειακών υποχρεώσεων, διευκολύνοντας τη δημοσιονομική προσαρμογή. ∼ Η δανειακή σύμβαση και το οικονομικό πρόγραμμα που τη συνοδεύει ψηφίστηκαν από τη Βουλή με μεγάλη πλειοψηφία. ∼ Το δημοσιονομικό έλλειμμα παραμένει μεν υψηλό, έχει όμως περιοριστεί σημαντικά. Η επιδιωκόμενη επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2013 είναι τώρα εφικτή. ∼ Έχουν συνειδητοποιηθεί ευρύτερα από την κοινωνία η κρισιμότητα της κατάστασης και η ανάγκη ριζοσπαστικών αλλαγών για να παραμείνει η χώρα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. ∼ Το τραπεζικό σύστημα επέδειξε αντοχές σε μια δύσκολη περίοδο και σήμερα προσβλέπει στην ανασυγκρότησή του, που θα του επιτρέψει να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά προς όφελος της οικονομίας. Οι παράγοντες που προαναφέρθηκαν διευκολύνουν την οικονομία αρχικά να ανακάμψει και, στη συνέχεια, να τεθεί σε σταθερή ανα-
πτυξιακή τροχιά. Ωστόσο οι κίνδυνοι παραμένουν υψηλοί και η αβεβαιότητα μεγάλη. Η ύφεση και η ανεργία εξελίχθηκαν δυσμενέστερα από ό,τι αναμενόταν ∼ Η οικονομική ύφεση που άρχισε το 2008 συνεχίζεται αμείωτη. Το 2011 το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 6,9%. Η κατάσταση επιδεινώθηκε το δ' τρίμηνο, αντανακλώντας, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι η αβεβαιότητα παρέμενε αυξημένη. Στην υποχώρηση του ΑΕΠ συνέβαλε η μείωση τόσο της κατανάλωσης όσο και των επενδύσεων. Η πτώση μάλιστα των επενδύσεων υπερέβη το 20%. ∼ Στην επιδείνωση του ΑΕΠ το δ' τρίμηνο του 2011 συνετέλεσε και η ανακοπή της ανοδικής πορείας των εξαγωγών αγαθών, ύστερα από τέσσερα τρίμηνα συνεχούς αύξησης. Έτσι, κατά μέσο όρο το 2011 οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν, αλλά βραδύτερα απ’ ό,τι το 2010 (3,6% έναντι 5,4%). Η υποχώρηση των εξαγωγών το δ' τρίμηνο εκτιμάται ότι αντανακλά την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στους εμπορικούς μας εταίρους, αλλά και τη δυσχερέστερη πρόσβαση των εξαγωγικών επιχειρήσεων σε τραπεζικές και εμπορικές πιστώσεις. ∼ Όσον αφορά τις εξελίξεις στην πλευρά της προσφοράς, σημειώνεται η μεγάλη μείωση του προϊόντος στο δευτερογενή τομέα (σχεδόν διπλάσια απ’ ό,τι τον προηγούμενο χρόνο: -12% έναντι -6,1%). Εντεινόμενη ήταν η πτώση και στον τριτογενή τομέα (5,9% έναντι -3,1%). Αντίθετα, το προϊόν του αγροτικού τομέα αυξήθηκε κατά 2,5%, λόγω όμως του μικρού μεγέθους του τομέα επηρέασε ελάχιστα το ρυθμό μείωσης του συνολικού ΑΕΠ. ∼ Η κάμψη της παραγωγής ήταν η κυριότερη αιτία της καθαρής απώλειας 300 περίπου χιλιάδων θέσεων εργασίας και της διόγκωσης του αριθμού των ανέργων κατά σχεδόν 250 χιλιάδες άτομα. ∼ Οι συνθήκες στο χρηματοπιστωτικό τομέα επιδεινώθηκαν. Ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος υποχωρεί συνεχώς από το 2008, έγινε αρνητικός το 2011. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται εν μέρει στη μείωση της ζήτησης δανειακών κεφαλαίων λόγω της ύφεσης. Σημαντικό ρόλο όμως διαδραμάτισε και η μειωμένη ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος, αποτέλεσμα της απώλειας εμπιστοσύνης που δημιούργησε η δημοσιονομική κρίση. Σήμερα υπάρχει μεγάλος αριθμός υγιών επιχειρήσεων που υφίστανται τις συνέπειες του περιορισμού της τραπεζικής χρηματοδότησης. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε το 2011, αλλά η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2012 θα απαιτήσει συνεχή προσπάθεια Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μειώθηκε ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2011 κατά 1,2 εκατοστιαία μονάδα, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα μειώθηκε κατά 2,5% του ΑΕΠ. Εξάλλου, το α' τρίμηνο του 2012 το ταμειακό έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού μειώθηκε αισθητά σε σύγκριση με το α' τρίμηνο του 2011, ενώ καταγράφηκε πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 0,5% του ΑΕΠ, έναντι πρωτογενούς ελλείμματος 0,5% του ΑΕΠ την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Οι πρωτογενείς δαπάνες μειώθηκαν μεν, αλλά λιγότερο από ό,τι επιδιωκόταν, εξαιτίας των αυξημένων επιχορηγήσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Η επίτευξη των στόχων για ολόκληρο το έτος θα απαιτήσει επομένως συνεχή προσπάθεια. Χ ΧΡΗΜΑ 17
Χ συνέντευξη
ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ DELHAIZE GROUP & CEO ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
18 Aπρίλιος 2012
✒
Συνέντευξη στον Γιάννη Βερμισσώ
Η ΑΒ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΣΕ 30% ΜΕΡΙΔΙΟ ΑΓΟΡΑΣ Με «πράσινες» επενδύσεις, ανάπτυξη υποδομών, επέκταση των σημείων πώλησης, χαμηλές τιμές, υποστήριξη των συνεργατών και του ανθρώπινου δυναμικού της, η «ΑΒ Βασιλόπουλος» επιμένει ελληνικά. Προωθεί μικρούς παραγωγούς, φέρνει τα προϊόντα τους στα ράφια, στηρίζει τις εξαγωγές τους και φιλοδοξεί να δημιουργήσει ακόμη περισσότερα gourmet μαγαζιά με εγχώρια προϊόντα. Και όλα αυτά σε απόλυτη βέβαια συμφωνία με τη μητρική εταιρεία Delhaize, η οποία και στηρίζει τις ελληνικές επιλογές, κάτι που φαίνεται και από το γεγονός ότι έχουν γίνει επενδύσεις 800 εκατ. ευρώ. Ήδη στο πλαίσιο της ανάδειξης των ελληνικών προϊόντων, η «ΑΒ» έχει στηρίξει περισσότερους από 80 παραγωγούς αγροτικών προϊόντων σε όλη τη χώρα και συνεχίζει να ανακαλύπτει καινούργιους. Ανάμεσα στους στόχους της είναι να φθάσει μέχρι και τα 600 σημεία πώλησης και να αυξήσει τα μερίδια αγοράς, κρατώντας χαμηλά τις τιμές. Αυτά μας αναφέρει ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος & CEO νοτιοανατολικής Ευρώπης, κ. Κωνσταντίνος Μαχαίρας, τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι η «ΑΒ» είναι η φθηνότερη σε «σταθερές» τιμές λιανεμπορική αλυσίδα, ενώ υποστηρίζει ότι ο Έλληνας λιανέμπορος θα πρέπει να έχει τα ίδια δικαιώματα με τον αλλοδαπό ανταγωνιστή του, κάτι απλό, το οποίο όμως απαιτεί βελτίωση της νομοθεσίας.
ΧΡHΜΑ_ Η «ΑΒ Βασιλόπουλος» είναι πολυεθνική εταιρεία ή ελληνική; Τι την θεωρείτε και γιατί; ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ_Δεν συμφωνώ με τον όρο «πολυεθνική», δέχομαι τον όρο «διεθνή». Μια διεθνής εταιρεία, σε ένα περιβάλλον χωρίς στεγανά, με έλεγχο και δομές, μπορεί και προσφέρει παραγωγή πλούτου στις τοπικές αγορές, δημιουργώντας ευκαιρίες για εξωστρέφεια. Ανήκουμε σε ένα διεθνή όμιλο, την Delhaize, θεωρώ όμως ότι η «ΑΒ» είναι 100% ελληνική. Και αυτό γιατί έχει 100% ελληνικό μάνατζμεντ και απευθύνεται στο ελληνικό κοινό, εξάγει ελληνική νοοτροπία και γεύση. Δεν κάνουμε κατάχρηση της ελληνικής σημαίας. Δείχνουμε αυτό που είμαστε και όχι αυτό που θα θέλαμε να είμαστε. Χ_Δεν παύει όμως να είναι πολυεθνική. Κ.Μ._Η δομή μας είναι ευδιάκριτη. Είμαστε μέλος ενός διεθνούς οργανισμού, που μας διευκολύνει σε πολλά πράγματα όσον αφορά τις συνέργειές μας.
Χ_Συμφέρει μια διεθνή λιανεμπορική επιχείρηση να λειτουργεί στην ελληνική αγορά; Κ.Μ._Είτε είναι διεθνής εταιρεία είτε ελληνική, τα ίδια προβλήματα θα αντιμετωπίσει, αυτά που πηγάζουν από τη δομή λειτουργίας του ελληνικού συστήματος όπως διαμορφώνεται από τη γραφειοκρατία, την πολυνομία και τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις ή το πολιτικό κόστος. Χ_Είστε η καλύτερη εταιρεία στον κλάδο σας; Κ.Μ._Πιστεύουμε σε αυτό που κάνουμε, το γνωρίζουμε και προσπαθούμε να είμαστε οι καλύτεροι στην Ελλάδα. Χ_Το έχετε πετύχει; Κ.Μ._Τα αποτελέσματα και η εμπιστοσύνη των πελατών αυτό δείχνουν. Χ_Πού αποδίδετε τη διαφορά σας; Κ.Μ._Είναι αποτέλεσμα πολλών πραγμάτων. Αρχικά, έχουμε κατορθώσει το 25%
☛
ΑΝΗΚΟΥΜΕ ΣΕ ΕΝΑ ΔΙΕΘΝΗ ΟΜΙΛΟ, ΤΗΝ DELHAIZE, ΘΕΩΡΩ ΟΜΩΣ ΟΤΙ Η «ΑΒ» ΕΙΝΑΙ 100% ΕΛΛΗΝΙΚΗ. ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΓΙΑΤΙ ΕΧΕΙ 100% ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΑΝΑΤΖΜΕΝΤ ΚΑΙ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΙΝΟ, ΕΞΑΓΕΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΓΕΥΣΗ. ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ. ΔΕΙΧΝΟΥΜΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΘΕΛΑΜΕ ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ.
ΧΡΗΜΑ 19
Χ συνέντευξη ~ Κώστας Μαχαίρας ☛
ΕΙΜΑΣΤΕ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΙ ΩΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΠΕΙΣΕΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΔΑΠΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΜΑΣ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΕΔΩ, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΧΟΥΜΕ ΗΔΗ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙ 800 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ ΝΑ ΕΠΕΝΔΥΟΥΜΕ. ΔΕΝ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΟΛΙΤΙΚΟ LOBBY, ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΟΥ.
διοικητικών εξόδων που είχαμε στο παρελθόν, να το μειώσουμε στο 17% και συγχρόνως έχουμε προσλάβει επιπλέον περίπου 6.000 συνεργάτες. Αυτό μάλιστα δείχνει ότι δεν είναι πρόβλημα το εργατικό κόστος, όπως ακούω να λένε πολλοί ότι δεν έρχονται να επενδύσουν στην Ελλάδα λόγω εργατικού κόστους. Δεν είναι αυτό. Δεν έρχονται να επενδύσουν γιατί δεν υπάρχει πεδίο δράσης για όποιον έρχεται να βάλει εδώ τα λεφτά του, ώστε να ξέρει ότι σε κάποια χρόνια θα έχει το αποτέλεσμα που έχει σχεδιάσει. Δεν υπάρχει κρατικός προγραμματισμός, δηλαδή δεν υπάρχουν στάνταρ υποδομές. Αυτό είναι το πρόβλημα. Η έλλειψη σταθερότητας. Έρχεσαι και επενδύεις και μετά σου λένε «βάλε και αυτό τον φόρο» και τον άλλο και αλλάζουν οι νόμοι, μετατοπίζονται τα δεδομένα. Δεν υπάρχει στρατηγική κράτους. Χ_Η Delhaize επιμένει ελληνικά; Κ.Μ._Ναι, επιμένουμε όχι γιατί δεν υπάρχει άλλη επιλογή, αλλά από άποψη. Είμαστε υπερήφανοι ως Έλληνες που έχουμε πείσει τους αλλοδαπούς συνεργάτες μας ότι πρέπει να δουλεύουμε εδώ, στην Ελλάδα. Έχουμε ήδη επενδύσει 800 εκατομμύρια ευρώ στη χώρα και θα συνεχίσουμε να επενδύουμε. Δεν κάνουμε πολιτικό lobby, δουλεύουμε με τον Έλληνα καταναλωτή και τις προτιμήσεις του. Χ_Υπάρχει όφελος; Κ.Μ._Ναι, έχουμε απόδοση. Όταν ήλθαμε το 1990, μέχρι και το 1997, η εταιρεία δεν γνώριζε ακόμα πώς να «συμπεριφερθεί». Η επιχείρηση «ΑΒ» ήταν ένα πολύ ακριβό μαγαζί, με τελείως διαφορετικό πελατολόγιο από σήμερα και πολύ περιορισμένο γεωγραφικά. Νούμερο 5 παίκτης. Ωστόσο, το 1997 χαράξαμε μια νέα στρατηγική. Βάσει αυτής, ξεκινήσαμε από την αποκλιμάκωση των τιμών, καθώς τότε είμαστε έως 27% ακριβότεροι. Χ_Εξακολουθείτε να είστε; Κ.Μ._Το αντίθετο! Νομίζω ότι είμαστε η φθηνότερη αλυσίδα που υπάρχει στην Ελλάδα σε «σταθερές τιμές», δηλαδή χωρίς προβολές και προωθητικές ενέργειες και παρόμοιες πρακτικές, που κάθε μέρα εφαρμόζουμε όλες οι λιανεμπορικές αλυσίδες. Σε σταθερές τιμές σίγουρα είμαστε η φθηνότερη αλυσίδα. Προσπαθούμε να είμαστε η φθηνότερη. Χ_Συμφέρει κάποιον να αγοράζει από τον «Βασιλόπουλο»;
20 Aπρίλιος 2012
Κ.Μ._Βεβαίως, γιατί όταν έχει και την κάρτα «ΑΒ», «πιστότητας» όπως την ονομάζουμε, τότε έχει επιπλέον λόγους να αγοράζει, καθώς κερδίζει σημαντικά. Σε ετήσια βάση αυτός που ψωνίζει στον «ΑΒ», κερδίζει στο καλάθι του πολύ περισσότερα χρήματα από το αν ψώνιζε από αλλού. Χ_Γιατί δεν αποτυπώνεται αυτό που μας λέτε στα επίσημα στοιχεία; Κ.Μ._Υπάρχουν στοιχεία που το επιβεβαιώνουν. Όταν συγκρίνουμε, πρέπει να παίρνουμε σταθερές τιμές από όλες τις αγορές και για το ίδιο προϊόν. Τότε αποτυπώνεται η πραγματικότητα. Χ_Τα χρήματα που η Delhaize κερδίζει από την «ΑΒ Βασιλόπουλος» τα επενδύει και πάλι στην ελληνική αγορά; Κ.Μ._Όλα έχουν επανεπενδυθεί τόσο για την κατασκευή, επέκταση και διεύρυνση των καταστημάτων όσο και για την υποδομή τους σε πληροφορική και τεχνολογία, η οποία σαφώς διευκολύνει την παραγωγικότητα. Χ_Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το επόμενο διάστημα; Κ.Μ._Από μερίδιο αγοράς 5%, που είχαμε πριν από 5 χρόνια, σήμερα έχουμε φτάσει κοντά στο 20%. Θέλουμε να συνεχίσουμε και να φθάσουμε στο 30% μερίδιο αγοράς στο οργανωμένο λιανεμπόριο, που το θεωρούμε φυσιολογικό για τα δεδομένα της ελληνικής αγοράς. Χ_Προωθείτε ελληνικά προϊόντα και νέα προϊόντα από μικρούς παραγωγούς. Πείτε μας για τη διαδικασία. Κ.Μ._Κάνουμε μεγάλη προσπάθεια για την προώθηση ελληνικών προϊόντων. Αρκεί να αναφέρω ότι ξεκινήσαμε πριν από πολλά χρόνια σαν μια καθαρά εισαγωγική εταιρεία. Οι εισαγωγές μας το 1990 αντιστοιχούσαν στο 90% των προϊόντων μας. Σήμερα τα εισαγόμενα έχουν ένα ποσοστό 60%, ενώ τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας παράγονται κατά 90% από Έλληνες παραγωγούς με εξαγωγικό χαρακτήρα. Χ_Ευνοείτε τους Έλληνες μικρούς παραγωγούς; Κ.Μ._Βρίσκουμε ελληνικές γεύσεις και δημιουργούμε τους παραγωγούς. Έχουμε δημιουργήσει περισσότερους από 80 παραγωγούς σε οπωροκηπευτικά, τυριά και κρέατα. Θέλουμε να προωθούμε ελληνικά προϊόντα. Να αναδειχθεί η παραγωγή μας. Πιστεύουμε στις ελληνικές γεύσεις και τα
ελληνικά προϊόντα. Χ_Η προσπάθειά σας αυτή με τους μικρούς παραγωγούς πού στοχεύει; Κ.Μ._Θέλουμε να έχουμε gourmet μαγαζιά με ελληνικά προϊόντα. Είναι μια διαδικασία όπου έχει κόστος και εμείς το αναλαμβάνουμε. Θέλουμε να δείξουμε στους εκτός Ελλάδας συνεργάτες μας ότι η Ελλάδα είναι η ιστορική κοιτίδα της γαστρονομίας. Χ_Υπάρχει πρόβλημα στην ανάπτυξη των σούπερ μάρκετ. Κ.Μ._Σήμερα τα καταστήματά μας εξαρτώνται από 6-7 υπουργεία. Δεν βοηθά η διάσπαση αυτή και έχουμε λάβει δεσμεύσεις ότι θα λυθεί. Οι υποσχέσεις κρατούν πολλά χρόνια από 12 Υπουργούς Εμπορίου, ίσως ο 13ος να το λύσει. Χ_Τι ακριβώς ζητάτε; Κ.Μ._Θέλουμε ό,τι ισχύει σε όλο τον κόσμο. Δηλαδή, να μπορούμε να πουλάμε ό,τι πουλά, και με τον ίδιο τρόπο, ο αντίστοιχος επιχειρηματίας στην Ολλανδία ή τη Γερμανία. Για παράδειγμα, να μην απαγορεύει η νομοθεσία την τυποποίηση τυριών ή αλλαντικών ή την πώληση ψωμιού που παρασκευάζεται εντός του καταστήματος. Όποια βελτίωση κάνουμε, στοχεύει στο να είμαστε πιο ανταγωνιστικοί. Χ_Τι πιστεύετε για την ποιότητα της ελληνικής αγοράς; Κ.Μ._Είναι ακόμα σε χαμηλά επίπεδα, σε σχέση με αυτό που θα μπορούσε να έχει κατακτήσει. Εμείς αποποιούμαστε τη χαμηλή ποιότητα, εκπαιδεύουμε φαρμαδόρους, παραγωγούς, αγρότες. Στηρίζουμε τους παραγωγούς για να κάνουν εξαγωγές, στέλνουμε τα προϊόντα τους στο εξωτερικό. Δουλεύουμε για την προώθηση των ελληνικών προϊόντων, γιατί πιστεύουμε σε αυτά. Χ_Πέρα από τις επενδύσεις σε υποδομές, με το ανθρώπινο δυναμικό τι κάνετε, ποια
είναι η σχέση που έχετε αναπτύξει; Κ.Μ._Σε επίπεδο συναλλαγών, πληρώνουμε το προσωπικό και τους προμηθευτές μας στην ώρα τους και αυτό είναι πολύ βασικό. Σε επίπεδο σχέσεων και αντιμετώπισης κάνουμε μεγάλη προσπάθεια: έχουμε δικά μας εκπαιδευτικά συστήματα, το δικό μας πανεπιστήμιο, μαθαίνουμε στα στελέχη μας ξένες γλώσσες. Στο «πανεπιστήμιο» του «ΑΒ» επιλέγουμε στελέχη μας που δεν είχαν την τύχη να σπουδάσουν και τους στηρίζουμε με το να παρακολουθήσουν ένα εξάμηνο εκπαιδευτικό πρόγραμμα χωρίς να δουλεύουν. Έχουμε δημιουργήσει κατασκηνώσεις για το καλοκαίρι, για τα παιδιά των εργαζομένων μας, και πολλά άλλα ακόμη... Χ_Γνωρίζω ότι ασκείτε κοινωνικό έργο. Μιλήστε μας γι’ αυτό. Κ.Μ._Έχουμε ένα ευρύ έργο σε αυτόν τον τομέα. Δίνουμε έμφαση σε κοινωνικές αδυναμίες και, με τον τρόπο μας, βοηθάμε. Χ_Η κοινωνική προσφορά είναι απόφαση της Delhaize ή δική σας; Κ.Μ._Είναι του διοικητικού συμβουλίου της Delhaize – «ΑΒ». Έχουμε αποφασίσει ένα ποσοστό του τζίρου μας να το επενδύουμε κάθε χρόνο σε κοινωνικά ιδρύματα. Αυτά αναφέρονται στον ετήσιο απολογισμό μας. Πέρσι, επενδύσαμε σε 43 ιδρύματα, εκτός της Food Bank, που είναι δημιούργημα των ιδρυτών μας και την υποστηρίζουμε συνεχώς. Δεν επενδύουμε σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, αλλά μέσω των κοινωνικών φορέων ανακαλύπτουμε τις ανάγκες του κόσμου και επενδύουμε «αθορύβως». Έτσι μάθαμε από τους ιδρυτές μας και αυτές είναι οι αρχές της Delhaize. Χ_Για τις «πράσινες» επενδύσεις ποια είναι η άποψή σας; Κ.Μ._Έχουμε οικολογική συνείδηση. Είμαστε η πρώτη αλυσίδα που έκανε πραγμα-
☛
ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ GOURMET ΜΑΓΑΖΙΑ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΟΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ. ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΔΕΙΞΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΜΑΣ ΟΤΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΊΝΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΚΟΙΤΙΔΑ ΤΗΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ.
ΧΡΗΜΑ 21
Χ συνέντευξη ~ Κώστας Μαχαίρας ☛
ΕΧΟΥΜΕ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΕΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΤΖΙΡΟΥ ΜΑΣ ΝΑ ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΟΥΜΕ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ ΣΕ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ. ΑΥΤΑ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΤΗΣΙΟ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΜΑΣ. ΠΕΡΣΙ, ΕΠΕΝΔΥΣΑΜΕ ΣΕ 43 ΙΔΡΥΜΑΤΑ, ΕΚΤΟΣ ΤΗΣ FOOD BANK, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΜΑ ΤΩΝ ΙΔΡΥΤΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΣΥΝΕΧΩΣ. ΔΕΝ ΕΠΕΝΔΥΟΥΜΕ ΣΕ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ, ΑΛΛΑ ΜΕΣΩ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΟΥΜΕ «ΑΘΟΡΥΒΩΣ». ΕΤΣΙ ΜΑΘΑΜΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΙΔΡΥΤΕΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΑΥΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ DELHAIZE.
τικότητα την ανακύκλωση των πρώτων υλών και των μπαταριών. Υπάρχει και ένα μεγάλο πρόγραμμα που αφορά τις κατασκευές μας. Έχουμε επενδύσει πολλά χρήματα για να βελτιώσουμε τους παράγοντες που επιβαρύνουν το περιβάλλον και να μειώσουμε τα αποτυπώματα του διοξειδίου του άνθρακα. Έχουμε αλλάξει τα ψυγεία μας, τα οποία είναι υψηλής τεχνολογίας, δεν υπάρχουν ανοικτά ψυγεία και έτσι περιορίζουμε την απώλεια ενέργειας. Χρησιμοποιούμε υλικά φιλικά προς το περιβάλλον, αξιοποιούμε ηλιακή, αιολική και γεωθερμική ενέργεια. Χ_Πού τη χρησιμοποιείτε; Κ.Μ._Όπου έχουμε δικά μας καταστήματα. Χ_Πόσα είναι αυτά; Κ.Μ._Σήμερα 250, μαζί με όσα έχουμε εξαγοράσει και με τους συνεργάτες μας. Χ_Θα πολλαπλασιαστούν. Τα χωράει η αγορά; Κ.Μ._Ναι, βεβαίως και για να κάνουμε τη γεωγραφική κάλυψη που χρειάζεται η αγορά, χρειαζόμαστε περίπου 500-600 καταστήματα διαφόρων τύπων. Βέβαια να σημειώσουμε ότι εμείς δεν δουλεύουμε με hyper market. Έχουμε μεγάλα, μεσαία και μικρά καταστήματα. Χ_Είστε υπεύθυνος της Delhaize και σε αγορές εκτός Ελλάδας. Μπορείτε να μας περιγράψετε πώς είναι οι «ΑΒ» των άλλων χωρών στις οποίες είστε υπεύθυνος; Κ.Μ._Κάθε χώρα έχει το δικό της όνομα, καθώς ο όμιλος σέβεται και την εντοπιότητα. Είναι ένα μοντέλο, όπως ο «ΑΒ». Ο όμιλος πιστεύει πολύ στην ποικιλία, την ποιότητα και τα στάνταρ υγιεινής, σε όλα αυτά δηλαδή που μας κάνουν και ξεχωρίζουμε. 22 Aπρίλιος 2012
Χ_Οι τιμές πώς είναι στις άλλες αγορές; Κ.Μ._Οι τιμές μας είναι πάντοτε καλές. Ειδικά στα Βαλκάνια, είμαστε από τις φθηνότερες αλυσίδες παρά το ότι δεν έχουμε hyper market. Χ_Αυτό πώς το πετυχαίνετε; Κ.Μ._Δεν εξαντλούμε τα margin μας, κυρίως γιατί έχουμε καλό back office. Χ_Δηλαδή η φθηνή τιμή είναι θέμα οργανωμένης λειτουργίας και όχι επιλογή περιορισμού του κέρδους σας. Κ.Μ._Βασίζεται πολύ στην εφαρμογή καλύτερων συστημάτων και στο ότι προσπαθούμε να βελτιώνουμε την παραγωγικότητά μας. Χ_Τότε γιατί υπάρχει η αίσθηση στους καταναλωτές ότι οι πολυεθνικοί όμιλοι διαμορφώνουν τις τιμές σε υψηλά επίπεδα; Ποια είναι η άποψή σας; Κ.Μ._Θεωρώ ότι διαμορφώνονται λάθος εντυπώσεις, που αδίκως βαραίνουν το λιανεμπόριο, στο οποίο υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός. Πιστεύω και γνωρίζω ότι σε κάποια προϊόντα υπάρχουν διαφορές στις τιμές μεταξύ Ελλάδας και άλλων χωρών, οι οποίες όμως δικαιολογούνται. Η πραγματικότητα από τα στοιχεία που έχουμε, δείχνει ότι στις «καθαρές» (net) τιμές η πλειονότητα των προϊόντων μας βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα ή ίσα με τις ευρωπαϊκές τιμές. Χ_Δηλαδή πώς αντιμετωπίζετε τα περί ακρίβειας στην ελληνική αγορά; Κ.Μ._Η ακρίβεια καθορίζεται σε συνάρτηση με το τι κερδίζεις. Φυσικά οι απόλυτες τιμές που έχει ο Έλληνας σε σχέση με το μέσο όρο του μισθού του είναι δυσανάλογες του μέσου όρου του μισθού του Γάλλου ή του Γερμανού. Όμως αυτό δεν μπορεί
να είναι ένα μέτρο σύγκρισης της ακρίβειας. Την ακρίβεια την προσεγγίζεις ως απόλυτο νούμερο. Δηλαδή να εξηγήσω: έρχεται κάποιος και σου προσφέρει ένα προϊόν από τη Γαλλία, το οποίο παρασκευάζεται εκεί και έχει κάποιο κόστος για να έλθει στην Ελλάδα. Στη συνέχεια «περνά» μέσα από τις διαδικασίες προώθησης, προβολής εκπτώσεων κ.λπ., ώσπου τελικά διαμορφώνει την τιμή του, η οποία σαφώς δεν μπορεί να είναι ίδια σε κάθε χώρα. Χ_Δηλαδή υποστηρίζετε ότι η διαφορά στην τιμή δεν είναι κέρδος για την τσέπη σας; Κ.Μ._Φυσικά και δεν είναι κέρδος ούτε για τους λιανέμπορους ούτε για τους προμηθευτές. Για να εξηγήσουμε τη διαφορά, θα πρέπει να δούμε τι στοιχίζει να προωθήσεις ένα προϊόν σε έναν πληθυσμό 10 εκατομμυρίων και πόσο στοιχίζει σε χώρες με 50-80 εκατομμύρια κατοίκους. Όσο πιο μεγάλος είναι ο πληθυσμός τόσο επιμερίζεται το κόστος άρα και μειώνεται. Επίσης, στις άλλες χώρες, για κάθε κάτοικο, μπορεί να υπάρχει ένα τουρίστας. Δηλαδή για πολλούς μήνες του χρόνου έχει διπλάσιο πληθυσμό στο έδαφός της. Συνεπώς πολλά καταναλωτικά προϊόντα που πωλούνται εκεί φυσικά και είναι πιο φθηνά, γιατί απευθύνονται σε μεγαλύτερο πληθυσμό. Τα ενοίκια είναι φθηνότερα, η γραφειοκρατία και το νομοθετικό πλαίσιο προκαθορισμένα. Στην Ελλάδα όλοι κάνουν πολιτική στις πλάτες του λιανεμπορίου, είναι ο εύκολος στόχος, γιατί «πουλάει», κανένας όμως δεν είπε ότι τον πληθωρισμό τα τελευταία 5 χρόνια της ύφεσης τον κράτησε χαμηλά το λιανεμπόριο τροφίμων παρ’ όλες τις εχθρότητες και τις αντιπαλότητες. Ο μεγαλύτερος εργοδότης της χώρας βρίσκεται στο στόχαστρο των αρμοδίων. Λύσεις στα προβλήματά μας δεν βλέπουμε. Χ
  Â
Χ
~ αφιέρωμα
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΣΕ ΠΤΩΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΕΛΕΩ ... PSI
Ο
ι τρεις μεγάλες τράπεζες της Κύπρου, Ελληνική, Τράπεζα Κύπρου και Marfin, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό καθορίζουν και την πορεία του γενικού δείκτη, κατέγραψαν το 2011 στα αποτελέσματά τους τις απώλειες από το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων που είχαν στην κατοχή τους και έχουν μπροστά τους την πρόκληση να υλοποιήσουν οδυνηρά προγράμματα εξυγίανσης, όπως εξάλλου και οι ελληνικές. Έτσι ο γενικός δείκτης, από τα επίπεδα των 295 μονάδων που βρισκόταν στις 31/12/2011, υποχώρησε στις 240 μονάδες στα τέλη του Απριλίου. Και όλα αυτά με ένα πολύ χαμηλό ημερήσιο τζίρο, που μετά βίας φτάνει το 1,5 εκατ. ευρώ. Όμως η πτώση του δείκτη είναι πολύ μεγαλύτερη, αν λάβουμε υπόψη το υψηλότερο σημείο των 385 μονάδων, που κατέγραψε, την 31 Ιανουαρίου του 2012. Δηλαδή μέσα σε 2,5 μήνες το Χ.Α.Κ. απώλεσε, ούτε λίγο ούτε πολύ, 145 μονάδες ή περίπου 40%. Η εικόνα είναι καλύτερη στους επιμέρους κλάδους. Συγκεκριμένα, ο δείκτης της παράλληλης αγορά του κυπριακού χρηματιστηρίου έχει ανέβει στις 710 μονάδες, από τις 661 στις οποίες βρισκόταν στην αρχή της χρονιάς. Αντίστοιχα ο δείκτης της εναλλακτικής αγοράς υποχώρησε ελάχιστα, στις 726 μονάδες από τις 736, όπως και ο δείκτης ξενοδοχείων, που διαμορφώνεται στις 360 μονάδες από 365. Επίσης καλή συμπεριφορά έχει επιδείξει και ο δείκτης επενδυτικής
24 Απρίλιος 2012
αγοράς, ο οποίος έχει ανέβει από την αρχή της χρονιάς στις 525 μονάδες από τις 450. Εξάλλου μια θρακιώτικη εταιρεία, η Αιχμή Α.Ε., στην οποία συμμετέχει με ποσοστό 12,5% και η Vidavo, είναι πλέον μέλος του κυπριακού χρηματιστηρίου, καθώς εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο του Χ.Α.Κ. η εισαγωγή των μετοχών της στην αγορά νεοαναπτυσσόμενων εταιρειών (Ν.Ε.Α.). Μάλιστα η Αιχμή Α.Ε. είναι η πρώτη εταιρεία που εισάγεται στη συγκεκριμένη αγορά με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, εκδίδοντας 21.023 νέες μετοχές, ονομαστικής αξίας ενός ευρώ, οι οποίες, μαζί με τις υφιστάμενες (297.023 μετοχές) θα τεθούν σε διαπραγμάτευση στην τιμή των 4,72 ευρώ. Παράλληλα, η διοίκηση της εταιρείας σκοπεύει, ακόμη και μέσα στο 2012, να ολοκληρώσει και δεύτερη αύξηση κεφαλαίου, πλέον ως εισηγμένη. Το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρείας, που θα χρηματοδοτηθεί τόσο από την τρέχουσα όσο και από τις μελλοντικές αυξήσεις του κεφαλαίου της, θα κινηθεί σε δύο άξονες, που είναι η αύξηση της ρευστότητας της μητρικής εταιρείας και η επένδυση στη διεθνοποίηση της εταιρείας. Το 2012 προγραμματίζεται η διενέργεια επενδύσεων, όπως η ίδρυση θυγατρικής στη Μεγαλόνησο, υπό την επωνυμία Αιχμή Cyprus Ltd, η ανάπτυξη εσωτερικού συστήματος ηλεκτρονικής διαχείρισης, η επένδυση στο μετοχικό κεφάλαιο της ρουμανικής εταιρείας Contributia Consultants SRL, η συμμετοχή σε ελληνικές εταιρείες της Βορείου Ελλάδος.
Σημαντική πτώση, της τάξης του 20%, σημειώνει ο γενικός δείκτης του Χ.Α.Κ., από την αρχή του έτους, καθώς η κυπριακή οικονομία αντιμετωπίζει και αυτή σοβαρούς κλυδωνισμούς, λόγω της σημαντικής εξάρτησής της από την αντίστοιχη ελληνική.
ΧΡΗΜΑ 25
Χ αφιέρωμα ~ Χρηματιστήριο Κύπρου
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΙΣΧΥΡΗ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ Κατά 47% αυξημένα ήταν τα ετήσια κέρδη από συνήθεις εργασίες πριν τις προβλέψεις, εξαιρουμένου του κόστους της απομείωσης των ομολόγων ελληνικού δημοσίου. Ο ισχυρός ισολογισμός και τα αυξημένα επαναλαμβανόμενα κέρδη από συνήθεις εργασίες του ομίλου της Ελληνικής Τράπεζας για το 2011 επιβεβαιώνουν την ικανότητά του να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις έντονες προκλήσεις που παρουσιάζονται στο οικονομικό περιβάλλον. Ο όμιλος διατήρησε, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ένα ικανοποιητικό επίπεδο ρευστότητας, καθώς και μια ικανοποιητική κεφαλαιακή βάση, εχέγγυα που του επιτρέπουν να απορροφά τους κραδασμούς των αρνητικών οικονομικών εξελίξεων. Τα κέρδη του ομίλου την 31 Δεκεμβρίου 2011, πριν τις προβλέψεις (εξαιρουμένου του κόστους της απομείωσης των ομολόγων ελληνικού δημοσίου), ανήλθαν στα 133 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 47% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα καθαρά έσοδα (εξαιρουμένου του κόστους της απομείωσης των ομολόγων ελληνικού δημοσίου) παρουσιάζονται αυξημένα κατά 12% και τα έξοδα μειωμένα κατά 6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Σε συνέχεια της οριστικοποίησης των όρων του εθελοντικού σχεδίου συμμετοχής των ιδιωτών, που εκδόθηκε στις 21 Ιουλίου του 2011, αναφορικά με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους την 21η Φεβρουαρίου του 2012, η Ελληνική Τράπεζα για το έτος που έληξε 31 Δεκεμβρίου του 2011 προχώρησε σε επιπρόσθετη απομείωση, το συνολικό ύψος της οποίας ανέρχεται σε 77 εκατ. ευρώ και αντιπροσωπεύει το 70% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων ελληνικού δημοσίου που κατέχει. Λαμβάνοντας υπόψη και την απομείωση των ομολόγων ελληνικού δημοσίου, ο όμιλος της Ελληνικής Τράπεζας την 31 Δεκεμβρίου του 2011 παρουσίασε ζημίες πριν τη φορολογία ύψους 87 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με κέρδη 15 εκατ. ευρώ το 2010. Το 2011 η αποδοτικότητα του ομίλου παρουσιάζεται βελτιωμένη σε σχέση με το 2010, διαμορφώνοντας δείκτη εξόδων προς έσοδα 56% (εξαιρουμένου του κόστους της απομείωσης των ομολόγων ελληνικού δημοσίου) από 67% το 2010, λόγω βελτίωσης των εσόδων και μείωσης των εξόδων. ☛
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ, ΑΠΟ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΩΝ 295 ΜΟΝΑΔΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ ΤΗΝ 31/12/2011, ΥΠΟΧΩΡΗΣΕ ΣΤΙΣ 240 ΜΟΝΑΔΕΣ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΙΟΥ. ΚΑΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΜΕ ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΟ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΤΖΙΡΟ, ΠΟΥ ΜΕΤΑ ΒΙΑΣ ΦΤΑΝΕΙ ΤΟ 1,5 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ. ΟΜΩΣ Η ΠΤΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ, ΑΝ ΛΑΒΟΥΜΕ ΥΠΟΨΗ ΤΟ ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΣΗΜΕΙΟ ΤΩΝ 385 ΜΟΝΑΔΩΝ, ΠΟΥ ΚΑΤΕΓΡΑΨΕ, ΤΗΝ 31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΤΟΥ 2012
26 Απρίλιος 2012
Ο όμιλος διατηρεί άνετη ρευστότητα, επωφελούμενος της υψηλής σταθερής καταθετικής του βάσης. Το Δεκέμβριο του 2011, ο δείκτης καθαρών χορηγήσεων προς καταθέσεις ανέρχεται στο 70%. Το Δεκέμβριο του 2011, ο όμιλος της Ελληνικής Τράπεζας παρουσιάζει μηδενική έκθεση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και καθόλου εξάρτηση από τη διατραπεζική αγορά. Η τράπεζα, την 31η Δεκεμβρίου του 2011 παρουσιάζει αυξημένες κατά 4% συνολικές μικτές χορηγήσεις και καταθέσεις σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2010. Συνολικά, την 31 Δεκεμβρίου του 2011 οι συνολικές μικτές χορηγήσεις και οι καταθέσεις ανήλθαν σε 5,6 δισ. ευρώ και 7,1 δισ. ευρώ αντίστοιχα. Η τράπεζα, λαμβάνοντας υπόψη το μακροοικονομικό περιβάλλον και την επιδείνωση του δανειακού χαρτοφυλακίου και ειδικά στην Ελλάδα, αύξησε τη χρέωση για προβλέψεις για απομείωση δανείων, η οποία ανήλθε σε 142 εκατ. ευρώ. Ενεργώντας προληπτικά και λαμβάνοντας τα μηνύματα των αγορών, ο όμιλος της Ελληνικής Τράπεζας διαχειρίζεται συνετά τις επενδύσεις του και στρέφεται σε πιο βραχυπρόθεσμες επενδύσεις, σε ομόλογα κύριου χρέους και καταθέσεις σε άλλες τράπεζες. Την 31 Δεκεμβρίου του 2011, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας του ομίλου, με βάση τη σχετική οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, ανήλθε σε 13% και ο δείκτης βασικών ιδίων κεφαλαίων ανήλθε σε 10%. Η Ελληνική Τράπεζα εκτιμά ότι το 2012 θα είναι έτος συνεχών προκλήσεων τόσο για την κυπριακή οικονομία όσο και για ελληνική οικονομία, καθώς αναμένεται ότι το πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης να διαρκέσει περισσότερο σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. Ο όμιλος λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα και αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του αρνητικού οικονομικού περιβάλλοντος. Παράλληλα, οι ισχυροί δείκτες του ομίλου επιτρέπουν την ορθολογική ανάπτυξη των εργασιών του σε όλες τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται.
ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ
ΣΧΕΔΙΟ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΡΙΣΚΟΥ Τα αποτελέσματα, μετά τη φορολογία και την απομείωση των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, διαμορφώθηκαν σε ζημιές 801 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη προ προβλέψεων στα 597 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2011. Τα συνολικά έσοδα στο εννεάμηνο σημείωσαν αύξηση 8% στο 1,12 δισ. ευρώ. Ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις διαμορφώθηκε στο 86% και ο δείκτης των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 8,6%. Τα αποτελέσματα μετά τη φορολογία και την απομείωση των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου διαμορφώθηκαν σε ζημιές 801 εκατ. ευρώ. «Το συγκρότημα, ενεργώντας έγκαιρα και προληπτικά, και ανταποκρινόμενο στις αυξημένες εποπτικές απαιτήσεις, ανακοίνωσε πρόσφατα σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης, με στόχο την περαιτέρω κεφαλαιακή του θωράκιση και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών», δήλωσαν ο πρόεδρος Θ. Αριστοδήμου και ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Ανδρέας Ηλιάδης. Σημειώνοντας πως στόχος είναι η διατήρηση της επαναλαμβανόμενης κερδοφορίας, της υγιούς ρευστότητας, της ικανοποιητικής κεφαλαιακής επάρκειας και της αποτελεσματικής διαχείρισης κινδύνων.
MARFIN POPULAR BANK
ΑΝΑΘΕΩΡΕΙ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ Συνολικές ζημιές ύψους τριών δισεκατομμυρίων τριακοσίων εκατομμυρίων ευρώ για το 2011 ανακοίνωσε η Μαρφίν Λαϊκή Τράπεζα, λόγω της απομείωσης των ελληνικών ομολόγων, των προβλέψεων για το δανειακό χαρτοφυλάκιο στην Ελλάδα και της διαγραφής της λογιστικής υπεραξίας που προέκυψε από την τριπλή συγχώνευση των τραπεζών Εγνατία, Μαρφίν και Λαϊκή το 2006. Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα για το 2011, η τράπεζα κατέγραψε κέρδη πριν από τις προβλέψεις ύψους 388 εκατ., αυξημένα κατά 3,2% σε ετήσια βάση. Για να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα, ο όμιλος θα κλείσει 30 υποκαταστήματα στην Ελλάδα και 10 στην Κύπρο. Η αναθεωρημένη στρατηγική κατεύθυνση της Λαϊκής Τράπεζας περιλαμβάνει ελεγχόμενη έκθεση σε συγκεντρωμένο κίνδυνο, σταθερά αποτελέσματα από τους κύριους επιχειρηματικούς τομείς, εστίαση στη χρηματοδότηση του πυρήνα της οικονομίας, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αλλά και ανάπτυξη με βάση το ιδιαίτερα επιτυχημένο μοντέλο δραστηριοποίησης στη διεθνή τραπεζική. Μέσα σε ένα ιδιαίτερα δυσμενές οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, κατά το έτος που έληξε την 31 Δεκεμβρίου του 2011, ο Όμιλος Marfin Popular Bank ανακοίνωσε: ∼ Λειτουργικά κέρδη πριν τις προβλέψεις ύψους 388 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 3,2% ∼ Συνολικά έσοδα ύψους 1.037 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 1,5%
∼ Λειτουργικά έξοδα, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων προσωπικού, στα ίδια επίπεδα ∼ Καθαρές ζημιές ύψους 2,5 δισ. ευρώ, λόγω της απομείωσης των ελληνικών ομολόγων και των αυξημένων προβλέψεων ∼ Διαγραφή του 60% της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων που έχει στην κατοχή του λόγω του PSI+, ύψους 1.969 εκατ. ευρώ ∼ Προβλέψεις για το δανειακό χαρτοφυλάκιο στα 1.151 εκατ. ευρώ (σε σχέση με 266 εκατ. ευρώ το 2010) ∼ Επιπροσθέτως, απομείωση ύψους 796 εκατ. ευρώ στο δ’ τρίμηνο του 2011 της λογιστικής υπεραξίας (goodwill) που προέκυψε από την τριπλή συγχώνευση των τραπεζών Εγνατία, Μαρφίν και Λαϊκή το 2006. Σημειώνεται ότι η απομείωση της υπεραξίας δεν έχει καμία επίπτωση στα εποπτικά κεφάλαια. Ως αποτέλεσμα, η αύξηση κεφαλαίου που απαιτείται για τη συμμόρφωση του ομίλου με τον προβλεπόμενο δείκτη κύριων βασικών ιδίων κεφαλαίων ύψους 9%, σε συνάρτηση με μια σειρά στοχευμένων ενεργειών, ανέρχεται σε λιγότερο από 1,5 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο της έκδοσης κεφαλαίου, ο όμιλος έχει ήδη γίνει δέκτης σοβαρού ενδιαφέροντος συμμετοχής από αξιόπιστους στρατηγικούς επενδυτές. Η διοίκηση της MPB αισιοδοξεί για την επίτευξη της κεφαλαιακής ενίσχυσης του ομίλου, με βάση το κεφαλαιακό πλάνο που έχει κατατεθεί στην Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, το οποίο έχει ήδη συμφωνηθεί με τις αρμόδιες εποπτικές αρχές οι οποίες και θα παρακολουθούν την υλοποίησή του.
ΧΡΗΜΑ 27
Χ αφιέρωμα ~ Χρηματιστήριο Κύπρου ☛
Ο ΙΣΧΥΡΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΥΞΗΜΕΝΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΑ ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΓΙΑ ΤΟ 2011 ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΤΙΣ ΕΝΤΟΝΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Αναθεωρημένη στρατηγική κατεύθυνση Η Marfin Popular Bank επανατοποθετείται στρατηγικά, με την έδρα της την Κύπρο να αποτελεί την πλατφόρμα ανάπτυξης του ομίλου. Η αναθεωρημένη στρατηγική κατεύθυνση περιλαμβάνει ελεγχόμενη έκθεση σε συγκεντρωμένο κίνδυνο, σταθερά αποτελέσματα από τους κύριους επιχειρηματικούς τομείς, εστίαση στη χρηματοδότηση του πυρήνα της οικονομίας, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, αλλά και ανάπτυξη με βάση το ιδιαίτερα επιτυχημένο μοντέλο δραστηριοποίησης του ομίλου στη διεθνή τραπεζική και τις διεθνείς δραστηριότητες. Οι δραστηριότητες του ομίλου στην Ελλάδα αναδιοργανώνονται, ώστε να βελτιώσουν την απόδοση και να μειώσουν την έκθεση του ομίλου, με σκοπό να υπάρξει όφελος από μελλοντική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ένα ολοκληρωμένο οργανωτικό μοντέλο, με έμπειρα στελέχη επικεφαλής χωρών και αναβαθμισμένες τοπικές και ενδοομιλικές διαδικασίες ελέγχων, έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία από το Δεκέμβριο του 2011, για να φέρει εις πέρας τη νέα στρατηγική κατεύθυνση του ομίλου. Μια εκτενής σειρά από λειτουργικές πρωτοβουλίες έχει τεθεί σε εφαρμογή, με στόχο να ενισχύσει τη διαχείριση των ενδεχόμενων και σταθμισμένων κινδύνων και να βελτιώσει το προφίλ λειτουργικής απόδοσης. Οι πρωτοβουλίες αυτές εστιάζονται, μεταξύ άλλων, στα ακόλουθα: ∼ Διαχείριση Ενεργητικού (Asset & Liability Management): Συνεχής εξορθολογισμός του χαρτοφυλακίου, περιορισμός των κινδύνων από μη στρατηγικές θέσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων επιχειρηματικών δανείων και ενεργός διαχείριση απόδοσης ενεργητικού και καταθέσεων, ώστε να ενισχυθούν τα καθαρά έσοδα από τόκους. ∼ Συστηματικές δράσεις για εξορθολογισμό και μείωση των δαπανών: Εκτεταμένος έλεγχος κόστους, συμπεριλαμβανομένου και εξορθολογισμού του δικτύου καταστημάτων, προσαρμογής του κόστους στα τρέχοντα επίπεδα δραστηριότητας, μείωση κόστους και διαδικασίες αναδιοργάνωσης, με στόχο τη βελτίωση της παραγωγικότητας. Σε έναν ορίζοντα 3 με 5 ετών, ο όμιλος θα στοχεύει σε καθαρό επιτοκιακό περιθώριο άνω του 2,75%, δείκτη κόστους προς έσοδα κάτω του 50% και απόδοση ενσώματων ιδίων κεφαλαίων περί το 15%, υπό την προϋπόθεση ότι οι οικονομικές συνθήκες δεν θα επιδεινωθούν. 28 Απρίλιος 2012
ΔΗΜΗΤΡΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ
ΜΙΚΡΗ ΜΕΙΩΣΗ ΖΗΜΙΩΝ ΤΟ 2011 Μικρή μείωση ζημιών παρουσίασε η εταιρεία «Δήμητρα Επενδυτική» κατά το έτος που έληξε την 31η Δεκεμβρίου του 2011, όπως προέκυψε από τα ενοποιημένα ενδεικτικά αποτελέσματα που ενέκρινε το διοικητικό της συμβούλιο. Πιο συγκεκριμένα, κατά το 2011, η εταιρεία κατέγραψε καθαρή ζημία μετά τη φορολογία ύψους 14.687.481, από ζημίες 15.581.305 το 2010. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, το ζημιογόνο αποτέλεσμα αποδίδεται στη συνεχιζόμενη παγκόσμια οικονομική κρίση, η οποία επηρέασε αρνητικά τα χαρτοφυλάκια του συγκροτήματος. Τα εισοδήματα του συγκροτήματος από μερίσματα σημείωσαν σημαντική μείωση της τάξης του 59%, σε σχέση με το 2010 και διαμορφώθηκαν σε 1,1 εκατ. ευρώ, λόγω της μερισματικής πολιτικής των δημοσίων εταιρειών, αλλά και της σημαντικής μείωσης του χαρτοφυλακίου που είναι τοποθετημένο σε μετοχικούς τίτλους.
LOUIS
ΖΗΜΙΕΣ 60,7 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΤΟ 2011 Με ραγδαία αύξηση ζημιών, η οποία έφτασε το 495%, η εταιρεία Louis Plc ολοκλήρωσε το 2011. Οι ζημιές ανήλθαν στα 60,7 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τα 10,2 εκατ. ευρώ του 2010. Αναλυτικά, η ανακοίνωση για τα οικονομικά αποτελέσματα του 2011 της Louis Plc στο Χ.Α.Κ. είναι η εξής: Η καθαρή ζημιά που αναλογεί στους μετόχους για ολόκληρο το έτος παρουσιάζεται ιδιαίτερα αυξημένη (-60,7 εκατ. ευρώ το 2011 έναντι -10,2 εκατ. ευρώ το 2010) για τους ακόλουθους μη επαναλαμβανόμενους λόγους: Έγινε έκτακτη πρόβλεψη για το κόστος διακανονισμού της διαφοράς που είχε προκύψει σχετικά με το κρουαζιερόπλοιο “Norwegian Dream”, ύψους 10,3 εκατ. ευρώ, που αποτελεί το σύνολο του ποσού διακανονισμού. Από το κόστος διακανονισμού καταβλήθηκε ήδη το ποσό των 3,5 εκατ. ευρώ και το υπόλοιπο θα καταβληθεί σταδιακά εντός 3 ετών. Αρνητικά επηρέασε επίσης τα αποτελέσματα του 2011, κατά περίπου 25,4 εκατ. ευρώ και η απομείωση της αξίας δύο κρουαζιερόπλοιων. Έγινε επίσης πρόβλεψη ύψους 8,9 εκατ. ευρώ για επισφαλή χρεώστη του εξωτερικού που σχετίζεται με την πώληση του κρουαζιερόπλοιου “Aegean Pearl”, που είχε πραγματοποιηθεί το 2010. Η εταιρεία λαμβάνει όλα τα ενδεικνυόμενα νομικά μέτρα για την είσπραξη του ποσού αυτού. Σχετική είναι και η ανακοίνωση που έγινε στις 7 Οκτωβρίου 2011. Με στόχο την επαναφορά της εταιρείας σε κερδοφόρο πορεία είχε ανατεθεί στην PWC Μαϊάμι η εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου με πενταετή ορίζοντα για τον τομέα των κρουαζιερών. Με βάση τη μελέτη αυτή αποφασίστηκε όπως η Louis Cruises επικεντρώσει τις προσπάθειές της στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε αυτό το πλαίσιο, η εταιρεία θα επιδιώξει περαιτέρω αναδιάρθρωση του στόλου της. Προοπτικές 2012 Η λήψη μέτρων για τη μείωση του λειτουργικού κόστους όλου του συγκροτήματο,ς αλλά και οι προσπάθειες για αύξηση των εισοδημάτων εντείνονται. Με βάση τα σημερινά δεδομένα και τις συνθήκες που επικρατούν αυτή την περίοδο, ο όμιλος θεωρεί παρακινδυνευμένο να προβεί σε οποιεσδήποτε ασφαλείς προβλέψεις για το 2012.
LOGICOM
ΑΥΞΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ, ΜΕΙΩΣΗ ΚΕΡΔΩΝ Ο κύκλος εργασιών παρέμεινε στα ίδια περίπου επίπεδα σε σχέση με το 2010. Η μικρή αύξηση ανέρχεται σε 438.407 ευρώ. Ο κύκλος εργασιών του τομέα διανομής αυξήθηκε κατά 2,8%. Ο κύκλος εργασιών του τομέα παροχής λύσεων λογισμικού και ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής παρουσιάζει μείωση 1,8%. Το ποσοστό του μικτού περιθωρίου κέρδους παρουσιάζει μικρή αύξηση από 7,6% το 2010 σε 7,7%, κυρίως λόγω της συνεισφοράς του τομέα παροχής λύσεων λογισμικού και ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής με την εξαγορά της Inteli-Scape Ltd, η οποία ολοκληρώθηκε στις 29/11/2011. Η αύξηση στα έξοδα διοίκησης κατά 1.421.962 ευρώ και σε ποσοστό 5,2%, οφείλεται κυρίως στην αύξηση και στην επέκταση των δραστηριοτήτων και της υποδομής του συγκροτήματος στις υφιστάμενες αγορές όπου δραστηριοποιείται, όπως των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά και σε νέες αγορές όπως της Κεντρικής Ευρώπης, καθώς και στην ενοποίηση των εξόδων της Inteli-Scape Ltd (77.557 ευρώ). Tο κέρδος από εργασίες ανήλθε σε 7.473.656 ευρώ, συγκριτικά μειωμένο κατά 10,9% σε σχέση με το 2010. Στην έννοια «εργασίες» περιλαμβάνονται όλες οι δραστηριότητες του συγκροτήματος. Η συναλλαγματική διαφορά που προκύπτει κυρίως από τη μεταβολή της ισοτιμίας του δολαρίου Αμερικής έναντι του ευρώ, είχε αρνητική επίδραση στα αποτελέσματα του συγκροτήματος και ανέρχεται σε ζημιά 507.733 ευρώ, όπως και το 2010 που απέφερε ζημιά 1.421.157 ευρώ. Διευκρινίζεται ότι η υιοθέτηση των προνοιών του ΔΛΠ 39 σε σχέση με την Λογιστική Αντιστάθμισης (Hedge Accounting) από την 1/1/2010 περιόρισε την αρνητική επίδραση στα αποτελέσματα της εταιρείας. Κέρδος ύψους 1.009.911 ευρώ στη μετατροπή των καθαρών επενδύσεων στις θυγατρικές εταιρείες του εξωτερικού αντισταθμίστηκε στα αποθεματικά με ζημιά ύψους 1.009.911 ευρώ στη μετατροπή των μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων δανείων. Το κόστος των τραπεζικών διευκολύνσεων, συμπεριλαμβανομένων
☛
ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΖΗΜΙΕΣ, ΥΨΟΥΣ ΤΡΙΩΝ ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΤΡΙΑΚΟΣΙΩΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΟ 2011, ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕ Η ΜΑΡΦΙΝ ΛΑΪΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΑΠΟΜΕΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ, ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΔΑΝΕΙΑΚΟ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΓΡΑΦΗΣ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΠΟΥ ΠΡΟΕΚΥΨΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΙΠΛΗ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΕΓΝΑΤΙΑ, ΜΑΡΦΙΝ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΤΟ 2006
των τόκων εισπρακτέων και πληρωτέων και των συναφών τραπεζικών εξόδων, που χρησιμοποιήθηκαν για την επέκταση των εργασιών του συγκροτήματος, ανέρχεται σε 3.298.822 ευρώ σε σύγκριση με 3.393.514 ευρώ το 2010. Παρά την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων, η μείωση της χρήσης των τραπεζικών διευκολύνσεων, καθώς και η αύξηση των καταθετικών επιτοκίων περιόρισαν το τραπεζικό κόστος. Το κέρδος που αναλογεί στους μετόχους της εταιρείας αυξήθηκε κατά 309.957 ευρώ και σε ποσοστό 9,5%. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη μείωση της αρνητικής επίδρασης από τη μεταβολή της ισοτιμίας του δολαρίου Αμερικής έναντι του ευρώ σε σχέση με το 2010. Το αναπροσαρμοσμένο κέρδος ανά μετοχή αυξήθηκε από 0,0452 ευρώ σε 0,0484 ευρώ και σε ποσοστό κατά 7,1%. Με βάση τις πρόνοιες του αναθεωρημένου διεθνούς λογιστικού προτύπου 21, η αύξηση της αξίας των μακροπρόθεσμων επενδύσεων της εταιρείας στις θυγατρικές της εταιρείες του εξωτερικού, λόγω συναλλαγματικών διαφορών, συνολικού ύψους 264.163 ευρώ, μεταφέρεται στα αποθεματικά μέχρι την ημερομηνία της ρευστοποίησής τους, οπότε και το αποτέλεσμα, όπως τότε θα διαμορφωθεί, θα μεταφερθεί στην κατάσταση συνολικών εσόδων. Παράλληλα με τα θετικά αποτελέσματα από τις εξαγορές, η συνεχιζόμενη διεθνής οικονομική κρίση και η διακύμανση του δολαρίου Αμερικής έναντι του ευρώ επηρέασαν αρνητικά την κερδοφορία των επιχειρησιακών δραστηριοτήτων του συγκροτήματος και γενικότερα τα αποτελέσματα του 2011. Η θυγατρική εταιρεία Logicom Hungary Ltd έχει παραχωρήσει τα δικαιώματα αντιπροσώπευσης των προϊόντων της Cisco Systems στην Ουγγαρία στην εταιρεία Alef Nula Kft και ως εκ τούτου έχει αποσυρθεί από την αγορά αυτή. Το αντίτιμο για την παραχώρηση των δικαιωμάτων αυτών ανέρχεται στις 650.000 ευρώ. Η απόσυρση από την αγορά αυτή δεν αναμένεται να έχει αρνητική επίδραση στα αποτελέσματα της εταιρείας. Η τελευταία, μέσω της θυγατρικής της Logicom Services Holdings Limited, ολοκλήρωσε στις 29 Νοεμβρίου 2011 τη συμφωνία εξαγοράς του 100% του εκδομένου μετοχικού κεφαλαίου της InteliScape Ltd, που δραστηριοποιείται κυρίως στους τομείς της ανάπτυξης και της πώλησης λογισμικών προγραμμάτων. Η συνεισφορά της InteliScape στα αποτελέσματα του συγκροτήματος ανέρχεται σε 226.520 ευρώ. Χ ΧΡΗΜΑ 29
Χ
~ αφιέρωμα
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΣΤΟ Χ.Α.
ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ~ Σημαντικά θετικά αποτελέσματα, δεδομένης της κρίσης, πέτυχαν το 2011 οι περισσότερες εισηγμένες δημόσιες επιχειρήσεις, με τις διοικήσεις τους να περιμένουν τις εξελίξεις από το μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων.
Σ
ημαντική καθυστέρηση παρατηρείται στη διαδικασία αποκρατικοποίησης των μεγάλων επιχειρήσεων στις οποίες έχει σημαντική συμμετοχή το δημόσιο, κυρίως λόγω του ρευστού πολιτικού σκηνικού που κυριαρχεί το τελευταίο διάστημα στη χώρα, αλλά και της πολύ χαμηλής χρηματιστηριακής αξίας τους, γεγονός που λειτουργεί σαν αντικίνητρο για την κυβέρνηση, η οποία είναι λογικό να μην επιθυμεί να παραχωρήσει τα «ασημικά» του δημοσίου σε τόσο χαμηλές αποτιμήσεις. Η σημερινή χρηματιστηριακή αξία των μετοχών του δημοσίου στις εισηγμένες επιχειρήσεις δεν ξεπερνά τα 6 με 7 δισ. ευρώ και για το λόγο αυτό η κυβέρνηση αναζητά εναλλακτικές μεθόδους αξιοποίησης, ώστε να παραμείνει στο κράτος όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό των εταιρειών. Παρόλα αυτά ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, Κώστας Μητρόπουλος, είπε, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Reuters, ότι ο διαγωνισμός για την πώληση του μεριδίου του ΟΠΑΠ θα ξεκινήσει πριν από τις εθνικές εκλογές και θα ολοκληρωθεί φέτος. «Το επό-
30 Απρίλιος 2012
μενο μεγάλο γεγονός είναι οι εκλογές. Εάν αυτές πάνε καλά, με την έννοια τού να υπάρχει κυβέρνηση και να υπάρχει κατεύθυνση, νομίζω ότι θα μπούμε σε μια περίοδο όπου ο προσλαμβανόμενος κίνδυνος της χώρας για τους επενδυτές θα είναι σε επίπεδα που θα μπορούν να επενδύσουν» υποστήριξε ο κ. Μητρόπουλος. Η κυβέρνηση είχε αρχικά προγραμματίσει να πουλήσει τον ΟΠΑΠ πέρσι. Ωστόσο, η διάθεση του ποσοστού της εταιρείας, με τρέχουσα κεφαλαιοποίηση 2,3 δισ. ευρώ, μετατέθηκε για φέτος λόγω της κατακρήμνισης των αποτιμήσεων στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Ο κ. Μητρόπουλος επεσήμανε ότι το ενδιαφέρον των επενδυτών είναι πάρα πολύ ισχυρό. «Τους ενδιαφέρουν τα περιουσιακά στοιχεία μας», είπε, συμπληρώνοντας ότι η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το 35,5% των ΕΛ.ΠΕ. θα γίνει το Μάιο. Επίσης ο κ. Μητρόπουλος σημείωσε ότι ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ μετατίθεται από το δεύτερο τρίμηνο στο δεύτερο εξάμηνο του έτους εξαιτίας τεχνικών ζητημάτων. Όσον αφορά στην ακίνητη περιουσία του δημοσίου, που περιλαμβάνει 70.000 ακίνητα, το ΤΑΙΠΕΔ έχει ήδη απευθύνει πρόσκληση
ΧΡΗΜΑ 31
Χ αφιέρωμα ~ Εταιρείες δημόσιου συμφέροντος εισηγμένες στο Χ.Α. ☛
ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΠΙΘΑΝΟ ΝΑ "ΡΙΞΟΥΝ ΕΞΩ" ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΤΟΥ 2012 ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΩΝ, ΕΝΩ ΚΑΙ Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΤΑΙΠΕΔ) ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΗ ΣΤΟ ΑΝ ΘΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΟΥΝ ΤΑ 2,8 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΙ
εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την αξιοποίηση του παλαιού αεροδρομίου στο Ελληνικό. Τέλος, για το θέμα των τεσσάρων μεγάλων αυτοκινητοδρόμων της χώρας, όπου οι εργασίες κατασκευής έχουν παγώσει εδώ και δύο περίπου χρόνια, λόγω άρνησης των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τα έργα, ο κ. Μητρόπουλος υποστήριξε ότι είναι πολύ πιθανό να βρεθεί κάποια λύση εντός του έτους. «Βλέπω 65% πιθανότητα να λυθεί το θέμα με τους αυτοκινητόδρομους φέτος», ανέφερε. Οι εκλογές είναι πολύ πιθανό να «ρίξουν έξω» τους στόχους του 2012 στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων, ενώ και η διοίκηση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) εμφανίζεται ιδιαιτέρως επιφυλακτική για το αν θα συγκεντρωθούν τα 2,8 δισ. ευρώ που προβλέπονται. Οι μόνες αποκρατικοποιήσεις που έχουν υλοποιηθεί μέχρι στιγμής είναι η έκδοση αδειών για VLT μηχανές του ΟΠΑΠ, η επέκταση της άδειας του ΟΠΑΠ και η επέκταση των συχνοτήτων για την κινητή τηλεφωνία. Αυτές απέφεραν περίπου 1,6 δισ. ευρώ σε μετρητά και, μαζί με τον ΟΤΕ, 1,8 δισ. συνολικά. Σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, η προετοιμασία των έργων ξεκίνησε από τότε που δημιουργήθηκε το Ταμείο και αυτή τη στιγμή «έχουμε έξι έργα στην αγορά, άλλα δύο θα βγουν σύντομα και έπονται άλλα τέσσερα»: πρόκειται για τα Λαχεία, το Ελληνικό, τη ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ, την Κασσιόπη της Κέρκυρας, το IBC και την Αφάντου της Ρόδου. Για τρία από αυτά έχει ήδη εκδηλωθεί ενδιαφέρον. Ως γνωστόν, 17 επενδυτές εκδήλωσαν ενδιαφέρον για τη ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ, τρεις για τα Λαχεία και τρεις για το IBC. Ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ υποστηρίζει ότι η προετοιμασία των έργων συναντά πολλά εμπόδια, ενώ έθεσε και κάποιες προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου, όσον αφορά το 2012: «Αν όλα εξελιχθούν ομαλά - και αυτό σημαίνει ότι θα προκύψει από τις εκλογές κυβέρνηση ευρείας αποδοχής και με ορίζοντα τετραετίας - και αν η εκτέλεση των υποχρεώσεων που έχουμε αναλάβει δια του μνημονίου εξελιχθεί θετικά, τότε οι αποκρατικοποιήσεις είναι πιθανόν να δώσουν γύρω στα 2,8 δισ. ευρώ σε μετρητά, σύμφωνα με το σχεδιασμό». Ο κ. Μητρόπουλος αναφέρθηκε και στις τεχνικές δυσκολίες που συναντούν οι άνθρωποι του Ταμείου όταν προετοιμάζουν ένα έργο, δυσκολίες νομικές, καθώς υπάρχουν δικαιώματα τρίτων πάνω στα περιουσιακά στοιχεία μιας εταιρείας. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν το Καζίνο της Πάρνηθας, η Λάρκο, τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα και η δική μας ΕΛΒΟ, επειδή κρίθηκε από την Κομισιόν ότι πήρε παρανόμως κρατική χρηματοδότηση. Μάλιστα, η Κομισόν έχει εκδώσει σχετική εντολή για την επιστροφή του συγκεκριμένου ποσού στο κράτος και αυτό καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την προσέλκυση επενδυτή. Τα αποτελέσματα των εταιρειών: Πάντως τα αποτελέσματα των εισηγμένων για το 2011, σε γενικές γραμμές, κρίνονται ικανοποιητικά. Αν εξαιρεθούν η ΔΕΗ που «γύρισε» σε ζημιές και η ΑΤΕbank που ανήκει στον πολύπαθο τραπεζικό κλάδο, οι υπόλοιπες εταιρείες ήταν κερδοφόρες, με τις περισσότερες μάλιστα εξ αυτών να σημειώνουν σημαντική βελτίωση στα οικονομικά τους μεγέθη. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι ο ΟΛΘ, η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ, που το 2011 αύξησαν τα κέρδη τους κατά 96%, 126% και 66% αντίστοιχα. Αλλά και ο ΟΠΑΠ και ο ΟΛΠ πέτυχαν θετικά αποτελέσματα ελάχιστα χαμηλότερα από αυτά του 2010. Πιο συγκεκριμένα:
32 Απρίλιος 2012
ΟΠΑΠ
ΚΑΜΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟ 2011 Η στρατηγική για το 2012 εστιάζει, σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, στην ανάπτυξη των VLTs, στην επέκταση των δραστηριοτήτων στη διαδικτυακή αγορά έπειτα από τις κατάλληλες ρυθμιστικές παρεμβάσεις και στη διεκδίκηση της άδειας για τα κρατικά λαχεία. Με την ολοκλήρωση των επενδύσεών του, ο ΟΠΑΠ θα έχει πλήρως επεκτείνει τις δραστηριότητές του στον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών και θα ενισχύσει τη θέση του στηριζόμενος στο ισχυρό του εμπορικό σήμα, στην πληρότητα της προϊοντικής του βάσης και στο εκτεταμένο του δίκτυο. Οι συνολικές πωλήσεις το 2011 μειώθηκαν κατά 15,2%, στα 4.358,5 εκατ. ευρώ, έναντι 5.140,0 εκατ. ευρώ το 2010. Κατά το διάστημα του δ’ τριμήνου 2011, οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν κατά 7,9% σε σχέση με το δ’ τρίμηνο του 2010, ποσοστό βελτιωμένο σε σχέση τόσο με την κατά 11,4% μείωση το γ’ τρίμηνο του 2011 όσο και με την κατά 22% μείωση το β’ τρίμηνο του 2011. Τα λειτουργικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) του 2011 διαμορφώθηκαν στα 734,2 εκατ. ευρώ, έναντι 911,3 εκατ. ευρώ το 2010, μειωμένα κατά 19,4%. Η πτώση είναι αποτέλεσμα κυρίως της μείωσης του κύκλου εργασιών και των αυξημένων προμηθειών αναδόχου για τα παιχνίδια Monitor & Go Lucky, αντισταθμιζόμενη μερικώς από τη μείωση των εξόδων διάθεσης, καθώς και τη μείωση του ποσοστού διανομής κερδών του παιχνιδιού ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ. Κατά το δ’ τρίμηνο 2011, τα EBITDA μειώθηκαν κατά 14,1%, στα 185,0 εκατ. ευρώ, από 215,3 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, λόγω μειωμένων εσόδων, έκτακτων εξόδων σε σχέση με την απόκτηση των νέων αδειών, καθώς και αυξημένων χορηγιών και δωρεών. Τα καθαρά κέρδη του 2011 μειώθηκαν κατά 6,7% στα 537,5 εκατ. ευρώ από 575,8 εκατ. ευρώ το 2010 και κατά 19,5% σε σχέση με τα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη του 2010 (667,7 εκατ. ευρώ), λόγω επιβολής έκτακτης εισφοράς 91,9 εκατ. το 2010.
ΔΕΗ
ΖΗΜΙΕΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΕΨΕΩΝ Στο «κόκκινο» έχει περάσει η ΔΕΗ που, παρά τις περσινές αυξήσεις στα τιμολόγια, αλλά και τις μειώσεις των αποδοχών, ανακοίνωσε ζημιές 148,9 εκατ. ευρώ για το 2011 έναντι κερδών 557,9 εκατ. το 2010, δείγμα της προβληματικής τροχιάς στην οποία έχει εισέλθει. Πρόκειται για ένα ποσοστό μείωσης 126,7% στα αποτελέσματά της, καθώς οι ζημιές είναι πολύ υψηλότερες από τα 100 εκατ. ευρώ που προέβλεπαν οι αναλυτές. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της ΔΕΗ, ο πρόεδρός της Α. Ζερβός επικαλέστηκε τη μείωση της συνολικής ζήτησης, τον ανταγωνισμό σε χονδρεμπορική - λιανική (πέρσι λειτουργούσαν ακόμη οι εταιρείες Energa - Hellas Power), την αύξηση των διεθνών τιμών των καυσίμων, τους φόρους που επιβλήθηκαν σε αυτά, καθώς και τις λιγοστές βροχοπτώσεις, που είχαν ως συνέπεια να μειωθεί η παραγωγή των φθηνών υδροηλεκτρικών μονάδων. Παρά τις φετινές αυξήσεις στα τιμολόγια, επανέρχεται στο θέμα ζητώντας να συνδεθεί η αγορά χονδρικής με τα τιμολόγια λιανικής. «Το ρυθμιστικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί η εταιρεία και η ρυθμιζόμενη τιμολογιακή πολιτική συνεχίζουν σε μεγάλο βαθμό να παρεμποδίζουν τη διασύνδεση της χονδρεμπορικής αγοράς με αυτήν της λιανικής, με αποτέλεσμα η αύξηση του κόστους παραγωγής να επιδρά αρνητικά κατά άμεσο τρόπο στην προοπτική κερδοφορίας της εταιρείας», υποστηρίζει ο κ. Ζερβός.
☛
ΠΑΝΤΩΣ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟ 2011, ΣΕ ΓΕΝΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΤΙΚΑ. ΑΝ ΕΞΑΙΡΕΘΟΥΝ Η ΔΕΗ ΠΟΥ "ΓΥΡΙΣΕ" ΣΕ ΖΗΜΙΕΣ ΚΑΙ Η ΑΤΕΒΑΝΚ ΠΟΥ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟΝ ΠΟΛΥΠΑΘΟ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΚΛΑΔΟ, ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΗΤΑΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΕΣ, ΜΕ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΜΑΛΙΣΤΑ ΑΠΟ ΑΥΤΕΣ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΝΟΥΝ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΣΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΟΥΣ ΜΕΓΕΘΗ
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από το 2013 τα οικιακά τιμολόγια πλην κάποιων ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού - απελευθερώνονται, δηλαδή τις αυξήσεις θα τις καθορίζει η ΔΕΗ και όχι η κυβέρνηση όπως σήμερα. Προβληματική τροχιά Η γενικότερη πορεία της επιχείρησης σηματοδοτεί την επιστροφή της στην προ τριετίας κατάσταση, καθώς η ΔΕΗ είχε να περάσει «στο κόκκινο» από το 2008 επί διοίκησης Τάκη Αθανασόπουλου, όταν είχε γράψει ζημιές – ρεκόρ, της τάξης των 306 εκατ. ευρώ. Η εικόνα αυτή δύσκολα θα ανατραπεί το 2012, πόσω μάλλον όταν το ύψος των ανεξόφλητων λογαριασμών της επιχείρησης αυξάνεται με γεωμετρικούς ρυθμούς. Στο πρώτο δίμηνο του έτους παρατηρείται μια γεωμετρική αύξηση των ανεξόφλητων λογαριασμών κατά 280 εκατ. ευρώ, που πλέον έχουν ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ έναντι 819 εκατ. την 31 Δεκεμβρίου του 2011.
ΑΤΕΒΑΝΚ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΜΟΧΛΕΥΣΗΣ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ H ATEbank, κατά το εννεάμηνο του 2011, συνέχισε την πιστή εφαρμογή των δεσμεύσεών της στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος αναδιάρθρωσής της, ενώ παράλληλα αύξησε τα λειτουργικά προ προβλέψεων κέρδη και εστιάστηκε στη διαχείριση της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού της. Τα λειτουργικά κέρδη (προ προβλέψεων) αυξήθηκαν κατά 7,0% και επηρεάστηκαν θετικά από την αύξηση των εσόδων από τόκους δανείων, από τα έσοδα θυγατρικών, καθώς και από τη μείωση των λειτουργικών εξόδων. Αρνητική επίδραση στα λειτουργικά αποτελέσματα είχε το αυξημένο κόστος της άντλησης κεφαλαίων και τα αρνητικά αποτελέσματα των χρηματοοικονομικών πράξεων. Η ATEbank συνέχισε την πολιτική απομόχλευσης του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων, που αποσκοπεί στη συγκράτηση της δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δάνειων, καθώς και στη διασφάλιση επαρκούς ρευστότητας, σύμφωνα και με το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης. Έτσι, τα υπόλοιπα των δανείων προ προβλέψεων στις 30/09/2011 παρουσίασαν μια μείωση κατά 7,6% σε ετήσια βάση και υποχώρησαν στα 20,1 δισ. ευρώ. ΧΡΗΜΑ 33
Χ αφιέρωμα ~ Εταιρείες δημόσιου συμφέροντος εισηγμένες στο Χ.Α. ☛
Η ΑΤΕΒΑΝΚ ΣΥΝΕΧΙΣΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΜΟΧΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΧΟΡΗΓΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΠΟΣΚΟΠΕΙ ΣΤΗ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΝΕΩΝ ΜΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΜΕΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΡΚΟΥΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ, ΣΥΜΦΩΝΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ
Τη μεγαλύτερη μείωση κατέγραψαν τα δάνεια προς το δημόσιο τομέα, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 3,3 δισ. ευρώ (-20,0% σε ετήσια βάση). Το χαρτοφυλάκιο των δανείων προς τα νοικοκυριά ανήλθε στις 30 Σεπτεμβρίου 2011 σε 8,4 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 5,4% σε ετήσια βάση, ενώ τα δάνεια προς τις ΜΜΕ και τα επιχειρηματικά (συμπεριλαμβανομένου του leasing) μειώθηκαν κατά 10,0% και 1,9% αντιστοίχως. Το αρνητικό οικονομικό περιβάλλον είχε ως συνέπεια τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια το γ' τρίμηνο του 2011 να καταγράψουν αύξηση σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο τρίμηνο (237,9 εκατ. ευρώ έναντι 198,2 εκατ. ευρώ), η οποία σε συνδυασμό με τη μείωση των υπολοίπων δανείων κατά 362,1 εκατ. ευρώ σε επίπεδο τριμήνου, οδήγησε στην αύξηση του δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 15,9% από 14,5% στις 30 Ιουνίου 2011. Ο όμιλος, το εννεάμηνο του 2011 προέβη σε σχηματισμό προβλέψεων απομείωσης δανείων, ύψους 353,6 εκατ. ευρώ, έναντι 275,2 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2010 (+28,5%). Σε επίπεδο τριμήνου, οι ληφθείσες προβλέψεις ανήλθαν σε 136,0 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 21,9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Οι σχηματισθείσες προβλέψεις είναι σύμφωνες και με τις κατευθύνσεις του προγράμματος αναδιάρθρωσης του ομίλου για τη διατήρηση του δείκτη κάλυψης των επισφαλών δανείων από προβλέψεις σε επίπεδα άνω του 50% καθόλη τη διάρκεια του προγράμματος. Στις 30 Σεπτεμβρίου του 2011, ο εν λόγω δείκτης διαμορφώθηκε στο 64,2%. Τα μη τοκοφόρα έσοδα εννεαμήνου ήταν αρνητικά (-10,2 εκατ. ευρώ), επηρεασμένα σημαντικά από τις αρνητικές αποτιμήσεις χρηματοοικονομικών επενδύσεων (-86,8 εκατ. ευρώ) και τη μείωση των καθαρών εσόδων από προμήθειες (-27,4%) ως συνέπεια της κάμψης της οικονομικής δραστηριότητας. Εάν στα μη τοκοφόρα έσοδα προσμετρηθούν και τα αντίστοιχα από τις διακοπτόμενες λειτουργίες, τότε αυτά παρουσιάζουν μια ετήσια αύξηση της τάξεως του 49,1% ανερχόμενα σε 35,0 εκατ. ευρώ. Τα λειτουργικά έξοδα εννεάμηνου παρουσίασαν μείωση κατά 10,4%. Αναλυτικότερα, τα έξοδα μισθοδοσίας μειώθηκαν κατά 12,2%, ως αποτέλεσμα της μείωσης των μισθών κατά 10% από την αρχή του έτους, καθώς και της συνταξιοδότησης σημαντικού αριθμού υπαλλήλων. Τα έξοδα μισθοδοσίας αναμένεται να παρουσιάσουν περαιτέρω μείωση το προ34 Απρίλιος 2012
σεχές διάστημα, μετά την εφαρμογή των διατάξεων του προσφάτως ψηφισθέντος νόμου (Ν. 4024/27.10.2011). Η πολιτική συγκράτησης του κόστους είχε θετικά αποτελέσματα και στα λοιπά έξοδα (ενοίκια, οδοιπορικά, αμοιβές τρίτων κ.ά.), με τη μείωση να ανέρχεται σε 7,1% σε ετήσια βάση. Ρευστότητα και κεφάλαια Οι καταθέσεις πελατών μειώθηκαν κατά 12,7% σε ετήσια βάση και διαμορφώθηκαν στα 17,2 δισ. ευρώ. Η μείωση αυτή είναι μικρότερη από το μέσο όρο της ελληνικής αγοράς, η οποία σύμφωνα με στοιχεία της Τ.τ.Ε. ανήλθε σε 16,0% και οφείλεται στην οικονομική ύφεση και τη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πελατών. Οι καταθέσεις ταμιευτηρίου, σε ετήσια βάση, παρουσίασαν μείωση κατά 17,7%, οριακά μεγαλύτερη της αγοράς (-17,1%), και ανήλθαν σε 8,8 δισ. ευρώ. Οι προθεσμιακές καταθέσεις μειώθηκαν κατά 10,5% στα 6,6 δισ. ευρώ έναντι μείωσης 11,7% του συνόλου της αγοράς. Τέλος, οι καταθέσεις όψεως εμφάνισαν αύξηση 10,4% σε αντίθεση με τη μείωση της αγοράς κατά -16,9%. Η διάρθρωση των καταθέσεων συνεχίζει για ακόμα ένα τρίμηνο να αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα της ΑΤEbank, με τις καταθέσεις ταμιευτηρίου και όψεως να αποτελούν το 62% του συνολικού χαρτοφυλακίου, ενώ οι καταθέσεις προθεσμίας αποτελούν το υπόλοιπο 38%. Παρά τη μείωση των καταθέσεων, η πολιτική απομόχλευσης του ενεργητικού συνέβαλε ώστε να παραμείνει ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις σε ικανοποιητικό επίπεδο (104,1%) συγκριτικά με την αγορά. Θετική εξέλιξη αποτέλεσε και η μείωση της χρηματοδότησης μέσω Ευρωσυστήματος σε 6,6 δισ. ευρώ, από 7,3 δισ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο.
ΟΛΠ
ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΟ 2011 Για δεύτερη συνεχή χρονιά, και παρά τη συνεχιζόμενη κρίση, ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς (Ο.Λ.Π. Α.Ε.) παρουσίασε θετικά αποτελέσματα (κέρδη) κατά την οικονομική χρήση του έτους 2011. Σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα του 2011, τα οποία παρουσίασε στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του κ. Γιώργος Ανωμερίτης: ∼ Τα έσοδα χρήσης από τις κύριες δραστηριότητες του Οργανισμού ανήλθαν σε 105,1 εκατ. ευρώ, έναντι 98,7 εκατ. ευρώ το 2010, παρουσιάζοντας αύξηση 6,5 %. ∼ Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 10.716.210 (έναντι 11.332.551 το 2010) και τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους σε 6.466.154 (έναντι 7.126.348 το 2010). ∼ Παρά το γεγονός ότι ο συνολικός κύκλος εργασιών μειώθηκε από 116,7 εκατ. ευρώ το 2010 σε 105,1 εκατ. ευρώ το 2011 (μείωση 9,93% ), λόγω της σημαντικής μείωσης των εξόδων διοίκησης και των λειτουργικών εξόδων, τα κέρδη προ φόρων ακολούθησαν μια μικρή πτώση, 10,7 εκατ. ευρώ έναντι 11,3 εκατ. ευρώ το 2010. Τα χρηματικά διαθέσιμα της εταιρείας την 31.12.2011 ήταν 12,7 εκατ. ευρώ έναντι 8,2 εκατ. ευρώ το 2010. Από τους κύριους τομείς δραστηριοτήτων του Ο.Λ.Π. Α.Ε.: ∼ Ο τομέας της κρουαζιέρας παρουσίασε μια σημαντική άνοδο επιβατών (35%) και κέρδη 7,5 εκατ. ευρώ (έναντι 3,1 εκατ. το 2010).
∼ Ο τομέας των αυτοκινήτων: παρά την αύξηση κατά 33,3% των αυτοκινήτων in transit, λόγω της πτώσης στην αγορά των εγχώριων αυτοκινήτων, τα έσοδα μειώθηκαν κατά 12,6%, αλλά ο τομέας παρουσίασε κέρδη 2,3 εκατ. ευρώ. ∼ Ο τομέας της ακτοπλοΐας, παρά τη μείωση της διακίνησης επιβατών κατά 7,4%, παρουσίασε κέρδη 4,5 εκατ. ευρώ. ∼ Ο τομέας των εμπορευματοκιβωτίων, παρά την αύξηση της διακίνησης TEU’s, παρουσίασε ζημιές (τα στοιχεία μεταξύ 2011 και 2010 δεν είναι συγκρίσιμα, λόγω της διακίνησης το 2010 μέσω ΣΕΠ) και τέλος ∼ Ο τομέας των δεξαμενών παρουσίασε μείωση εσόδων και ζημιές 3,9 εκατ. ευρώ. Τέλος, κατά τα έτη 2009, 2010 και 2011 το προσωπικό του Ο.Λ.Π. Α.Ε. μειώθηκε κατά 410 άτομα, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του κόστους μισθοδοσίας, χωρίς παράλληλα να γίνει καμία νέα πρόσληψη.
ΟΛΘ
ΑΥΞΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ ΚΑΙ ΚΕΡΔΩΝ Εντυπωσιακή ήταν η πορεία των οικονομικών μεγεθών της ΟΛΘ ΑΕ το 2011, που αποδεικνύει τη δυναμική που έχει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Τα κέρδη μετά από φόρους αυξήθηκαν την περασμένη χρονιά κατά 96,90%, καθώς διαμορφώθηκαν σε 12.098.501 ευρώ έναντι των 6.144.360 ευρώ του 2010. Σημαντική αύξηση εμφανίζουν επίσης τα μικτά κέρδη, κατά 40,30%, αφού έφτασαν τα 16.215.195 ευρώ έναντι των 11.557.575 ευρώ του 2010, ενώ και τα προ φόρων κέρδη «έτρεξαν» με 65,025%, κλείνοντας στα 15.328.813 ευρώ, έναντι των 9.288.754 ευρώ του 2010. Ειδικότερα για το 2011 η εικόνα της ΟΛΘ ΑΕ είναι η ακόλουθη: Ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 3,23%, καθώς διαμορφώθηκε στα 51.222.138 ευρώ, έναντι των 49.617.466 ευρώ του 2010. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των πωλήσεων του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων κατά 6,01%, στην αύξηση των πωλήσεων των λοιπών παροχών εξυπηρέτησης πλοίων και φορτίων κατά 5,35% και στην αύξηση των πωλήσεων του συμβατικού λιμένα κατά 0,35%. Αντίθετα μείωση παρουσίασαν οι πωλήσεις των οργανωμένων σταθμών αυτοκινήτων (πάρκινγκ) κατά 11,86%. Στο επίπεδο της διακίνησης φορτίων, στο ΣΕΜΠΟ η αύξηση των κοντέινερ σε TEUs ήταν 8,27% έναντι του 2010. Η διακίνηση φορτίων στο συμβατικό λιμάνι σημείωσε μείωση κατά 4,44% (4.207.359 τόνοι έναντι των 4.402.688 τόνων του 2010). Η εταιρία μείωσε τα έξοδά της το 2011 συνολικά κατά 7,26%, εκ των οποίων το 12,85% οφείλεται στη μείωση των αμοιβών και εξόδων του προσωπικού, λόγω εφαρμογής των νόμων 3833, 3845/2010 και 4024/2011, των διαφόρων εξόδων κατά 9,41% και των παροχών προς τρίτους κατά 3,03%. Η διοίκηση θα προτείνει στη Γενική Συνέλευση των μετόχων τη διανομή μερίσματος 0,40 ευρώ ανά μετοχή για τη χρήση του 2011.
ΕΥΔΑΠ
ΑΥΞΗΣΗ ΚΕΡΔΩΝ ΚΑΤΑ 126,92% Στα 26,14 εκατ. ευρώ ανήλθαν το 2011 τα μετά από φόρους κέρδη της ΕΥΔΑΠ Α.Ε., σημειώνοντας αύξηση 126,92% σε σύγκριση με το 2010, οπότε και είχαν διαμορφωθεί στα 11,52 εκατ. ευρώ. Ο
κύκλος εργασιών το 2011 διαμορφώθηκε στα 358,60 εκατ. ευρώ από τα 379 εκατ. ευρώ της χρήσης 2010, σημειώνοντας μείωση 5,40%. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, την ίδια χρονιά τα μετά από φόρους κέρδη για τον όμιλο (ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΔΑΠ Νήσων Α.Ε.) διαμορφώθηκαν στο ποσό των 26,05 εκατ. ευρώ, έναντι των 11,34 εκατ. ευρώ του 2010 (αύξηση 129,71%). Τα προ φόρων κέρδη της εταιρείας ανήλθαν σε 35,58 εκατ. ευρώ και του ομίλου σε 35,49 εκατ. ευρώ, από 30 εκατ. ευρώ και 29,83 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα το έτος 2010 (αύξηση 18,58% για την εταιρεία και 18,99% για τον όμιλο). Ο κύκλος εργασιών το 2011 διαμορφώθηκε στα 358,60 εκατ. ευρώ από 379 εκατ. ευρώ της χρήσης του 2010 (-5,40%). Η μείωση προήλθε από την υποχώρηση κατά 12,10 εκατ. ευρώ των εσόδων από την παροχή νερού και συναφών υπηρεσιών και κατά 9,20 εκατ. ευρώ από την παροχή υπηρεσιών αποχέτευσης. Το κόστος των υπηρεσιών για την εταιρεία και τον όμιλο μειώθηκε το 2011 κατά 21,4 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε στα 208,70 εκατ. ευρώ, από 230,10 εκατ. ευρώ του 2010 (μείωση 9,30%), ενώ το μικτό κέρδος ανήλθε στο ποσό των 149,90 εκατ. ευρώ από 148,80 εκατ. ευρώ, που είχε διαμορφωθεί το 2010. Το Δ.Σ. της εταιρείας αποφάσισε να προτείνει στη γενική συνέλευση των μετόχων, που έχει προγραμματισθεί για τις 12 Ιουνίου 2012, τη διανομή μερίσματος 0,17 ευρώ ανά μετοχή, από 0,04 ευρώ για τη χρήση του 2010.
ΕΥΑΘ
ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΑΝΩ ΤΩΝ 20 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ Λίγο πάνω από 20 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκαν πέρσι, για πρώτη φορά, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους της Εταιρείας Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ ΑΕ). Έτσι έφτασαν τα 20,6 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 66%, σε σχέση με το 2010. Τα προ φόρων κέρδη ανήλθαν στο ποσό των 26 εκατ. ευρώ, έναντι 20,8 εκατ. ευρώ το 2010, σημειώνοντας άνοδο 24,57%. Ο τζίρος του ομίλου «έκλεισε» στο ποσό των 75,4 εκατ. ευρώ έναντι των 71,18 εκατ. ευρώ της προηγούμενης οικονομικής χρήσης (αύξηση 5,93%). Η αύξηση αυτή αποδίδεται στην αναπροσαρμογή των τιμών ύδρευσης - αποχέτευσης, στα επίπεδα του 2010. Διευκρινίζεται ότι από τα κέρδη έχουν αφαιρεθεί οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις και λοιπές υποχρεώσεις κατά την τρέχουσα χρήση, της τάξης των 4,4 εκατ. ευρώ. Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα της χρήσης 2011, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ ΑΕ, Νίκος Παπαδάκης, απέδωσε μεταξύ άλλων - τη θετική τους πορεία στην ορθολογική διαχείριση και τη μείωση του εργατικού κόστους (μέσω της μείωσης προσωπικού και μισθών). «Τακτοποιήσαμε υποχρεώσεις της παρελθούσας διοίκησης, εξομαλύναμε τις εργασιακές σχέσεις και δαπανούμε συστηματικά σημαντικά κονδύλια σε ουσιαστικές παρεμβάσεις, που αφορούν στη βελτίωση των υποδομών μας. Ωθούμε την ΕΥΑΘ προς την κατεύθυνση μιας εταιρείας - στρατηγείου, απαλλαγμένης από τις κρατικοδίαιτες αντιλήψεις του παρελθόντος», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι η εταιρεία έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης στη Βόρεια Ελλάδα και τη Βαλκανική. «Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα πρέπει να διασφαλιστούν η κάλυψη της κοστοβόρας συντήρησης των μεγάλων εγκαταστάσεών της και η επωφελής διαχείριση της λυματολάσπης του βιολογικού καθαρισμού σε βάθος χρόνου», κατέληξε. Χ ΧΡΗΜΑ 35
Χ ρεπορτάζ
SAXO BANK
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ SAXOTRADER Η Saxo Bank συνεχίζει τη δυναμική της πορεία στην ελληνική αγορά και υποδέχεται το Χρηματιστήριο Αθηνών στην πλατφόρμα SaxoTrader, μια ενέργεια που όχι μόνο διευρύνει τις επενδυτικές επιλογές των Ελλήνων επενδυτών, αλλά παράλληλα στηρίζει το ελληνικό χρηματιστήριο.
Π
ρόσβαση στο Χρηματιστήριο Αθηνών αποκτούν χιλιάδες επενδυτές από όλο τον κόσμο μέσω της πλατφόρμας της Saxo Bank. Η κίνηση αυτή, πέρα από τη στήριξη που παρέχει στην ελληνική οικονομία, καθώς βοηθά στην ενίσχυση των επενδύσεων ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα, επιτυγχάνει και τη διεύρυνση των επιλογών των Ελλήνων επενδυτών. Αρχικά, οι επενδυτές έχουν τη δυνατότητα να τοποθετούνται στις μετοχές του δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης, αλλά σταδιακά ο αριθμός των ελληνικών μετοχών που θα περιλαμβάνει η πλατφόρμα θα αυξάνει, λαμβάνοντας υπόψη και τα αιτήματα για νέες μετοχές από την πλευρά των πελατών. Με την κίνηση αυτή, η Saxo Bank στηρίζει το Χ.Α., καθώς ενισχύονται οι επενδύσεις ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα, με χιλιάδες επενδυτές της τράπεζας από όλον τον κόσμο να μπορούν να έχουν πλέον πρόσβαση στις μετοχές εισηγμένων εταιρειών στην Ελλάδα. Παράλληλα, και οι Έλληνες επενδυτές αποκτούν ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα, καθώς μέσα από ένα λογαριασμό και ένα και μόνο σημείο πρόσβασης, μπορούν να πραγματοποιήσουν επενδύσεις, τόσο σε ξένες αγορές όσο και στο Χ.Α., απολαμβάνοντας παράλληλα ανταγωνιστική τιμολόγηση. Για πρώτη φορά το ελληνικό επενδυτικό κοινό έχει στη διάθεσή του εξελιγμένα επενδυτικά εργαλεία για τις 36 Απρίλιος 2012
συναλλαγές του σε ελληνικές μετοχές, στα οποία μέχρι τώρα είχαν πρόσβαση μόνο θεσμικοί επενδυτές. Ο κ. Εμμανουήλ Λεμονάκης, Διευθυντής Γραφείου της Saxo Bank Ελλάδας και Κύπρου, δήλωσε σχετικά: «Η ένταξη ελληνικών μετοχών στην πλατφόρμα της Saxo Bank είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη για εμάς. Πρόκειται για ορόσημο στην ήδη επιτυχημένη παρουσία μας στην Ελλάδα, καθώς η Saxo Bank, έχοντας πραγματοποιήσει μια σημαντική επένδυση, προκειμένου να εντάξει το Χρηματιστήριο Αθηνών στην πλατφόρμα της, αναγνωρίζει ουσιαστικά τις προοπτικές της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς. Οι Έλληνες επενδυτές πλέον μπορούν να συγκεντρώσουν όλες τους τις επενδύσεις κάτω από μία «ομπρέλα» και να πραγματοποιούν συναλλαγές εύκολα και άμεσα, μέσω μίας από τις πιο εξελιγμένες πλατφόρμες σε παγκόσμιο επίπεδο». Η Saxo Bank μετράει ήδη δύο και πλέον χρόνια επιτυχημένης παρουσίας στην Ελλάδα, με ανοδικούς ρυθμούς ανάπτυξης, με σταθερή αύξηση πελατών, καθώς και με αύξηση του όγκου συναλλαγών αυτών. Στη διάρκεια αυτών των χρόνων, η Saxo Bank συνεχώς αναβαθμίζει τις επενδυτικές επιλογές των Ελλήνων επενδυτών, παρέχοντάς τους εργαλεία για να έχουν οι ίδιοι τον έλεγχο των επενδύσεών τους, εξοικονομώντας παράλληλα χρόνο και κόστος. Χ
Χ έρευνα
ERNST & YOUNG
ΟΙ ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ «ΒΛΑΠΤΟΥΝ» ΤΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Παρά το γεγονός ότι μια ισχυρή αμυντική τοποθέτηση, σε συνδυασμό με τις θετικές ταμειακές ροές, έχει βοηθήσει τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών να αντιμετωπίσουν την οικονομική αβεβαιότητα, χρειάζονται νέα επιχειρηματικά μοντέλα για να εξασφαλιστεί η ανάπτυξή τους.
Ζ
ητήματα που σχετίζονται με τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα, το ύψος των κεφαλαιουχικών δαπανών (επενδύσεων) και την ασάφεια του ρυθμιστικού περιβάλλοντος αποτελούν τις σημαντικότερες απειλές, αλλά και ευκαιρίες, για τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών, σύμφωνα με παγκόσμια έρευνα της Ernst & Young. Πιο συγκεκριμένα, οι δέκα σημαντικότερες προκλήσεις για τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών για το 2012 είναι: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Αποτυχία στη μετατόπιση της έμφασης του επιχειρηματικού μοντέλου από τα λεπτά στα bytes Αποσύνδεση από τη μεταβαλλόμενη νοοτροπία του πελάτη Έλλειψη εμπιστοσύνης στην απόδοση των επενδύσεων Ανεπαρκής πληροφόρηση για τη μετατροπή της ζήτησης σε (προστιθέμενη) αξία Απουσία σαφούς ρυθμιστικού πλαισίου για τη νέα διάρθρωση της αγοράς Αποτυχία στην αξιοποίηση νέων μορφών συνδεσιμότητας Κακός σχεδιασμός συγχωνεύσεων και εξαγορών και στρατηγικής συμμαχιών Αποτυχία στον προσδιορισμό νέων επιχειρηματικών δεικτών απόδοσης Προσωπικά δεδομένα, ασφάλεια και προσαρμοστικότητα Έλλειψη οργανωτικής ευελιξίας
Η ετήσια έρευνα της Ernst & Young με τίτλο «Top 10 risks in telecommunications 2012», για πρώτη φορά δεν περιλαμβάνει την αποτυχία στον έλεγχο του κόστους μέσα στους δέκα μεγαλύτερους κινδύνους. Παρά το γεγονός ότι μια ισχυρή αμυντική τοποθέτηση, σε συνδυασμό με τις θετικές ταμειακές ροές, έχει βοηθήσει τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών να αντιμετωπίσουν την οικονομική αβεβαιότητα, χρειάζονται νέα επιχειρηματικά μοντέλα για να εξασφαλισθεί η ανάπτυξη.
Η Ελλάδα δεν αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα, καθώς οι περισσότεροι από τους κινδύνους που περιλαμβάνονται στη λίστα, αποτελούν ταυτόχρονα απειλές, αλλά και ευκαιρίες για τους κύριους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους και στην ελληνική αγορά. H στοχευμένη μετατόπιση της έμφασης του επιχειρηματικού μοντέλου από τα λεπτά στα bytes και η παράλληλη αξιοποίηση του, ζωτικής σημασίας, ρόλου των τηλεπικοινωνιών για την ανάπτυξη άλλων κλάδων της οικονομίας, η προσαρμοστικότητα στις μεταβαλλόμενες και προσωποποιημένες ανάγκες των πελατών, η κατάλληλη πληροφόρηση (επιχειρηματική ευφυΐα) για τη μετατροπή των αναγκών σε προστιθέμενη αξία, η οργανωτική ευελιξία και η υιοθέτηση σύγχρονων επιχειρηματικών δεικτών απόδοσης, καθώς και οι επιλεκτικές επενδύσεις, με στόχο την καλύτερη δυνατή τοποθέτηση στην αγορά κατά την «επόμενη μέρα», αποτελούν κρίσιμους παράγοντες επιβίωσης και μεσομακροπρόθεσμης ανάπτυξης των τοπικών τηλεπικοινωνιακών οργανισμών. Όλα τα παραπάνω, δεδομένης της οικονομικής συγκυρίας στην Ελλάδα, και σε συνδυασμό με την προσδοκώμενη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας, αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη σημασία, ιδιαίτερα εφόσον το τελευταίο πρόγραμμα οικονομικής και δημοσιονομικής σταθερότητας υλοποιηθεί αποτελεσματικά. Καθώς οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών διευρύνουν το εύρος των υπηρεσιών τους, οι εταιρικές συνεργασίες δεν είναι απλά «κάτι το επιθυμητό». Η δημιουργία νέων κλαδικών οικοσυστημάτων είναι απαραίτητη για την υποστήριξη νέων προτάσεων. Παράλληλα, χρειάζονται νέοι επιχειρησιακοί δείκτες για να αποτυπώσουν και να μεταδώσουν αποτελεσματικά τις οικονομικές και λειτουργικές αποδόσεις στην επενδυτική κοινότητα. Τέλος, οι οργανωτικές δομές θα πρέπει επίσης να προσαρμοστούν στο μεταβαλλόμενο περιβάλλον, προκειμένου οι νέες δυνατότητες να διοχετευθούν σε νέους στόχους σε όλο το φάσμα του κλάδου. Το ζήτημα αυτό αποτελεί την τελευταία νέα προσθήκη στη φετινή κατάταξη. Χ ΧΡΗΜΑ 37
Χ παρουσίαση
ΠΕΙΡΑΙΩΣ WEALTH MANAGEMENT
Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΠΕΝΔΥΣΗ - «ΑΣΠΙΔΑ» Ο πληθωρισμός στις ανεπτυγμένες αγορές ως αντίκτυπος της παγκοσμιοποίησης και μια (όχι πολύ γνωστή) επένδυση – «ασπίδα» για τον πληθωρισμό.
Μ
ναλλαγματικών ισοτιμιών, πυροδοτώντας έτσι και εκεί τον ετά την περίοδο 2008 – 2009 όπου, παγκοσμίως, πληθωρισμό. οι οικονομίες ήρθαν αντιμέτωπες με την πιο επώΑσφαλώς η νομισματική πολιτική δεν είναι η μόνη σύνδεση δυνη συρρίκνωσή τους από το Β΄ Παγκόσμιο μεταξύ του πληθωρισμού των ανεπτυγμένων αγορών (DM) Πόλεμο (ή από τη δεκαετία του ‘30 στην περίπτωση των και των αναδυόμενων αγορών (EM). Τις τελευταίες δεκαεΗΠΑ), ο πληθωρισμός κατέστη ένα «αμελητέο» ρίσκο για τίες, η μεγάλη προσφορά φθηνού εργατικού δυναμικού από τις αγορές ομολόγων. Από τότε οι κυβερνήσεις, μέσω των τις EM μείωσε δραστικά τις τιμές των εισαγόμενων κατανακεντρικών τραπεζών, ενεπλάκησαν σε γιγάντια προγράμματα ✒ λωτικών αγαθών στις DM. Τώρα όμως που τόσο μεγάλο ποστήριξης των οικονομιών, ώστε να διασφαλίσουν την ακεαπό τον ραιότητα του τραπεζικού συστήματος αφενός και να επανα- Βασίλη Κοσμά* σοστό της παγκόσμιας παραγωγής είναι ήδη συγκεντρωμένο στις EM, ιδίως στην Κίνα, η δυνατότητα εξοικονόμησης κόφέρουν τις οικονομίες σε αναπτυξιακή τροχιά αφετέρου. Ο πληθωρισμός δεν προκάλεσε ανησυχίες στο μεταξύ, παρότι η προ- στους από τη μετατόπιση της παραγωγής σε χώρες με ακόμη χαμησφορά χρήματος, το κόστος της ενέργειας και οι τιμές των πρώτων λότερο κόστος, είναι πολύ σπάνια. Ο λόγος που οδηγεί τις τιμές των βασικών εμπορευμάτων και των υλών αυξήθηκαν σημαντικά. Θα παραμείνει λοιπόν, υπό αυτές τις συνθήκες, ο πληθωρισμός «ξε- τροφίμων υψηλότερα δεν είναι τόσο η αύξηση των μισθών στις ΕΜ, χασμένος» για πάντα; Η απάντηση είναι οπωσδήποτε «όχι» και, για να αλλά είναι κυρίως η σταδιακή εξισορρόπηση στο εσωτερικό των προσεγγίσουμε το χρόνο της πιθανής επανεμφάνισής του, αξίζει να χωρών αυτών, από έναν αμιγώς εξαγωγικό προσανατολισμό στη μεαναλογιστούμε τον αντίκτυπο της παγκοσμιοποίησης στον πληθω- γαλύτερη εγχώρια κατανάλωση. Προφανής στόχος αυτής της προσπάθειας είναι η προοδευτική απεξάρτηση αυτών των οικονομικών ρισμό των ανεπτυγμένων αγορών. από τους εμπορικούς τους εταίρους και η υποκατάσταση της ξένης Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΦΤΑΝΕΙ ζήτησης από μια ισχυρότερη εσωτερική. Ίσως λοιπόν δεν είναι τυΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ χαίες οι όλο και συχνότερες προειδοποιήσεις από τις μεγάλες διεΜέχρι και πριν περίπου ένα χρόνο, όταν ακόμη οι κίνδυνοι του απο- θνείς εμπορικές και μεταποιητικές επιχειρήσεις, ότι η εποχή του πληθωρισμού ήταν αρκετά σημαντικοί στις ΗΠΑ, η Fed διατηρούσε χαμηλού κόστους φτάνει στο τέλος της. Στην πραγματικότητα, οι ενεργή τη δεύτερη φάση της ποσοτικής χαλάρωσης (QE2). Ένας από διαρθρωτικές αυτές μεταβολές υποδηλώνουν ότι οι αυξήσεις στα βατους στόχους της QE2 ήταν να προκαλέσει υψηλότερες προσδοκίες σικά προϊόντα, στα τρόφιμα και στα βιομηχανικά αγαθά θα μπορούσαν για τον πληθωρισμό. Στις 30 Ιουνίου του 2011, όταν έληξε το QE2, να σηματοδοτήσουν μια νέα ανοδική τάση και όχι απλώς μια εφάπαξ το αποτέλεσμα ήταν ότι η Fed απέτρεψε επιτυχώς τον αποπληθωρι- σχετική προσαρμογή των τιμών. Έτσι, η παγκοσμιοποίηση αλλάζει σμό. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η Fed όχι μόνο τόνωσε τις εγχώ- από το να είναι αντιπληθωριστική σε όλο και περισσότερο πληθωριριες πληθωριστικές προσδοκίες, αλλά μπόρεσε να «επιβάλει» και στική για τις DM. στις αναδυόμενες οικονομίες τη χαλαρή πολιτική της μέσω των συ- Τα αντιπληθωριστικά οφέλη της παγκοσμιοποίησης κατά τις τελευ-
38 Ιούνιος 2011
ταίες δύο δεκαετίες βοήθησαν τις κεντρικές τράπεζες στις DM να επιτύχουν σταθερό πληθωρισμό. Ο Mervyn King, ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας (BoE) χαρακτηριστικά αποκάλεσε την περίοδο αυτή «ωραία» – NICE (από το: non-inflationary consistent expansion). Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η «ευχάριστη» αυτή περίοδος έχει πλέον εκλείψει. Είναι βέβαια γεγονός ότι στις DM η αυξητική τάση για τον πληθωρισμό στα εισαγόμενα αγαθά μπορεί να αποδοθεί σε σημαντικό βαθμό στην πρόσφατη αύξηση των φόρων προστιθέμενης αξίας διεθνώς, ως αποτέλεσμα των ανά τον κόσμο εφαρμοζόμενων προγραμμάτων περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, όπως άλλωστε και στη διολίσθηση των βασικών νομισμάτων (EUR, USD & GBP) έναντι αρκετών αναδυομένων, οπότε η πρόσφατη επανεμφάνιση ήπιων πληθωριστικών πιέσεων, θα μπορούσε υπό ορισμένες προϋποθέσεις να χαρακτηριστεί προσωρινή. Με αυτόν τον «εφησυχασμό» οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να «βάζουν νερό στο κρασί τους» και να εστιάζουν στοχευμένα στην παρακολούθηση του εγχώριου πληθωρισμού, δείχνοντας δηλαδή κάποια αυξημένη ανοχή στις αυξητικές τάσεις του εισαγόμενου πληθωρισμού, προκειμένου να παρατείνουν τις, κατά τ’ άλλα απαραίτητες, χαλαρές νομισματικές πολιτικές τους. Οι EM ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, μετατρέπονται με γοργούς ρυθμούς από εξαγωγείς αποπληθωρισμού σε εξαγωγείς πληθωρισμού. Η διαρθρωτική αυτή μεταβολή, σε συνδυασμό με τις βελτιούμενες αγορές εργασίας στον ανεπτυγμένο κόσμο, συνηγορούν σε μια πιθανότητα συνολικής αύξησης των επιπέδων των τιμών. Επιπλέον, εν όψει των δημοσιονομικών πολιτικών λιτότητας και της εύθραυστης υγείας των χρηματοπιστωτικών αγορών, είναι λογικό οι νομισματικές πολιτικές να παραμείνουν χαλαρές. Με άλλα λόγια, προεκτείνοντας το σκεπτικό, μπορούμε εν τέλει ακόμη και να διαπιστώσουμε μιαν αλλαγή καθεστώτος με τον τρόπο που οι κεντρικές τράπεζες προσεγγίζουν την αποστολή τους για διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών... ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Ορισμένοι οικονομολόγοι είναι επιφυλακτικοί σχετικά με αυτήν την τρέχουσα προσέγγιση και αρχίζουν να αμφισβητούν τη μελλοντική αποτελεσματικότητα των πολιτικών συγκράτησης του πληθωρισμού. Και αυτό είναι σημαντικό, καθώς ο πληθωρισμός αποτελεί χωρίς αμφιβολία την πρωτεύουσα ανησυχία για τους επενδυτές σταθερού εισοδήματος, που σήμερα δεν δείχνει να τους απασχολεί ιδιαίτερα. Ευτυχώς στο επενδυτικό «οπλοστάσιο» είναι διαθέσιμες αρκετές παραδοσιακές επιλογές που παρέχουν προστασία έναντι του πληθωρισμού. Ειδικότερα, τα εμπορεύματα και η ακίνητη περιουσία, όπως άλλωστε και ο χρυσός, αποτελούν αξίες που τείνουν να ενισχύονται μέσα σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον, διαφυλάσσοντας την πραγματική αξία μιας τοποθέτησης. Μία άλλη, επίσης λιγότερο γνωστή, αλλά ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα επένδυση-«ασπίδα» για τον πληθωρισμό συνιστά η αγορά ομολόγων που συνδέονται με τον πληθωρισμό (inflation-linked bonds). Πρόκειται για (συνήθως κυβερνητικά) ομόλογα, που εμπεριέχουν μηχανισμούς σύνδεσης με τις μεταβολές του πληθωρισμού, οι οποίοι
εξασφαλίζουν ότι η αγοραστική δύναμη των επενδυτών δεν ελαττώνεται με την πάροδο του χρόνου. ΜΕ ΔΥΟ ΛΟΓΙΑ, ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΚΑΙ ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΝ ΤΑ INFLATION-LINKED BONDS Τα Inflation-linked bonds, όπως τα κοινά ομόλογα, πληρώνουν σταθερά κουπόνια, αλλά επιπλέον, οι επενδυτές αντισταθμίζουν τον πληθωρισμό, καθώς η ονομαστική τους αξία μεταβάλλεται ανάλογα με την εξέλιξη του πληθωρισμού, δίνοντάς τους πρόσθετο εισόδημα. Παρακολουθώντας δηλαδή τον εκάστοτε δείκτη πληθωρισμού που ορίζει κάθε εκδότης (κάθε χώρα), η ονομαστική αξία επί της οποίας υπολογίζεται ο τόκος (κουπόνι) αυξομειώνεται ανάλογα. Επίσης, σε περίπτωση αποπληθωρισμού, ένας μεγάλος αριθμός από τα inflation-linked bonds παραμένουν ελκυστικά: πολλές εκδόσεις εμπεριέχουν μια ασφαλιστική δικλείδα προστασίας, που εγγυάται ότι ο επενδυτής θα λάβει κατά την ωρίμανση το 100% της αρχικής ονομαστικής αξίας. Τα inflation-linked bonds προσφέρουν οφέλη και στον εκδότη, που απολαμβάνει χαμηλότερο κόστος (επιτόκιο) κατά την έκδοση, καθώς ο επενδυτής είναι διατεθειμένος να δεχθεί χαμηλότερο κουπόνι λαμβάνοντας την πληθωριστική προστασία. Ασφαλώς, αν ο πληθωρισμός κινηθεί ανοδικά, τότε ο εκδότης επωμίζεται το αυξανόμενο κόστος αποπληρωμής των τόκων και του κεφαλαίου. Έχοντας αυτά τα χαρακτηριστικά, τα inflation-linked bonds προσφέρουν διασφάλιση της «πραγματικής» απόδοσης και διατήρηση της αγοραστικής ισχύος της επένδυσης, ενώ το γεγονός ότι συνηθέστεροι εκδότες τέτοιων ομολόγων είναι κυβερνήσεις με εξαιρετικά υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση (ΑΑΑ ή ΑΑ+) τα καθιστά μια «συντηρητική» μεν, αλλά ιδιαίτερα ασφαλή τοποθέτηση. Με αυτά τα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη τις προοπτικές που διαμορφώνονται για τον πληθωρισμό κατά τα επόμενα έτη, οι επενδυτές μπορούν να προστατευθούν από την «πληθωριστική απειλή», λαμβάνοντας κάποια έκθεση σε αυτά τα επονομαζόμενα «συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό ομόλογα». Είναι γεγονός βέβαια ότι η επιλογή ενός ή ακόμη δύο ή τριών τέτοιων ομολόγων για να προστεθούν σε κάποιο ιδιωτικό χαρτοφυλάκιο συνιστά μια σύνθετη διαδικασία, καθώς απαιτεί εξειδικευμένη ανάλυση προκειμένου να αξιολογηθεί το «ύψος» των πληθωριστικών προσδοκιών που τιμολογεί σε κάθε της επίπεδο η τιμή του ομολόγου και γι’ αυτό μάλλον δεν αποτελεί ενδεδειγμένη κίνηση. Αντίθετα, είναι ιδιαίτερα προτιμότερη η επιλογή ενός κατάλληλου αμοιβαίου κεφαλαίου που όχι μόνο εξασφαλίζει τη διαφοροποίηση της θέσης σε μεγάλο πλήθος εκδοτών και χρονικών λήξεων, αλλά και αφήνει στα χέρια ειδικών το δύσκολο έργο της επιλογής των μεμονωμένων τίτλων. Ως ενδεικτικά παραδείγματα μπορούν να αναφερθούν, μεταξύ άλλων, τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια «Parvest Bond World Inflation-Linked», «BlackRock – Global Inflation-Linked Bond Fund» και «Fidelity Funds - Global Inflation-linked Bond Fund». Χ
*Chief Investment Officer Πειραιώς Wealth Management
ΧΡΗΜΑ 39
Χ
~ αφιέρωμα
ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ
ΜΕ ΠΟΙΟΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΗΝ ΥΦΕΣΗ
Π
~
αρόλα αυτά, οι ασθενείς δείχνουν να εμπιστεύονται όλο και περισσότερο τις ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας, ενώ ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη «στροφή» τους αυτή φαίνεται ότι είναι το χαμηλό επίπεδο νοσηλευτικών υπηρεσιών που παρέχει ο δημόσιος τομέας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), σε ολόκληρη τη χώρα καταγράφονται 15.124 κλίνες σε ιδιωτικά θεραπευτήρια επί συνόλου 54.704 κλινών. Τα ιδιωτικά θεραπευτήρια διακρίνονται σε μεγάλες πολυδύναμες κλινικές, σε μεσαίες και μικρότερες μονάδες, ενώ ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τα νευροψυχιατρικά θεραπευτήρια και οι μαιευτικές κλινικές. Σημαντικός είναι και ο αριθμός των ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων, εκτων οποίων αρκετά ανήκουν σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Τα παραπάνω προκύπτουν από την κλαδική μελέτη «Ιδιωτικές Υπηρεσίες Υγείας» που εκπόνησε πρόσφατα η Διεύθυνση Οικονομικών
40 Απρίλιος 2012
Μελετών της ICAP Group ΑΕ. Η εν λόγω μελέτη πραγματεύεται τους τομείς των γενικών θεραπευτηρίων, των μαιευτικών - γυναικολογικών κλινικών και των διαγνωστικών κέντρων, εξετάζοντας την πορεία και τις προοπτικές τους. Η συνολική αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας (βάσει αξίας) παρουσίασε μια μείωση κατά 13,5% το 2010 σε σχέση με το 2009. Ειδικότερα, κατά κατηγορία, τη μεγαλύτερη μείωση εμφανίζουν τα έσοδα των γενικών κλινικών (ποσοστό 15,6%) και ακολουθεί η αγορά των μαιευτικών - γυναικολογικών κλινικών με ποσοστό μείωσης 13,1%. Σχετικά με τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, η μείωση των εσόδων τους διαμορφώθηκε στο 6,3% το 2010. Η κατηγορία των γενικών κλινικών αποσπά το μεγαλύτερο μερίδιο στο σύνολο της αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας, το οποίο εκτιμάται στο 65% για το 2010. Οι μαιευτικές κλινικές συγκεντρώνουν το 14% των συνολικών εσόδων, ενώ το υπόλοιπο 21% μοιράζονται τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα.
Μείωση, για πρώτη φορά μέσα στην τελευταία δεκαετία, παρουσιάζει το συνολικό μέγεθος της αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα, η οποία σε ποσοστό εκτιμάται στο 13,5%. Σε ολόκληρη τη χώρα καταγράφονται 15.124 κλίνες σε ιδιωτικά θεραπευτήρια (επί συνόλου 54.704 κλινών), ενώ τα ιδιωτικά θεραπευτήρια ανέρχονται σε 166 επί συνόλου 312 θεραπευτηρίων.
ΧΡΗΜΑ 41
Χ αφιέρωμα ~ Κλάδος Υγείας ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ (2010)
ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ (2000-2010) 300 280 260 240 220 200 180 160 140 120 100
21 %
14 % 65 %
Γενικές κλινικές
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
Μαιευτικές - γυναικολογικές κλινικές Διαγνωστικά κέντρα
ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ 2000:100
ΠΗΓΗ: ICAP GROUP
Στο πλαίσιο της μελέτης, πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων του κλάδου βάσει 19 επιλεγμένων αριθμοδεικτών για την πενταετία 2006-2010. Επίσης, συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός (για τις χρήσεις 2009 και 2010) βάσει αντιπροσωπευτικού δείγματος 57 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης ιδιωτικών κλινικών, 11 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης μαιευτικών κλινικών και 60 επιχειρήσεων εκμετάλλευσης διαγνωστικών κέντρων. Όπως προέκυψε από την εν λόγω ανάλυση, το σύνολο του ενεργητικού των ιδιωτικών κλινικών παρουσίασε οριακή ποσοστιαία μείωση 1,1% το 2010, των μαιευτικών κλινικών μείωση κατά 2,7%, ενώ των διαγνωστικών κέντρων κατέγραψε αύξηση κατά 3,2%. Αντίστοιχα, τα συνολικά έσοδα των ιδιωτικών κλινικών εμφανίζονται μειωμένα κατά 13,3%, των μαιευτικών κλινικών μειωμένα κατά 18,3% και των διαγνωστικών κέντρων μειωμένα κατά 5,2%. Το τελικό καθαρό αποτέλεσμα των γενικών κλινικών ήταν ζημιογόνο το 2010 σε αντίθεση με το 2009 όπου ήταν κερδοφόρο, ενώ δραστική είναι η μείωση των κερδών (προ φόρου) για τις μαιευτικές – γυναικολογικές κλινικές. Αναφορικά με τα διαγνωστικά κέντρα, τα κέρδη (προ φόρου) εμφανίζονται μειωμένα κατά 24,3% το 2010. Μελετώντας τα οικονομικά αποτελέσματα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων του κλάδου, στον τομέα των γενικών κλινικών παρατηρείται μια μείωση του κύκλου εργασιών των εταιρειών της τάξης του 20%, ενώ στον τομέα των μαιευτικών – γυναικολογικών κλινικών η μείωση είναι της τάξης του 26%. Λιγότερες είναι οι απώλειες για τον τομέα των διαγνωστικών κέντρων, όπου σημειώνεται μείωση της τάξης του 10%. ☛
ΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΑ ΔΙΑΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΟΛΥΔΥΝΑΜΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ, ΣΕ ΜΕΣΑΙΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΤΕΡΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ, ΕΝΩ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΑ ΝΕΥΡΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΙΕΥΤΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ 42 Απρίλιος 2012
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΟΜΙΛΟΣ ΥΓΕΙΑ ΚΕΡΔΗ Η ΜΗΤΡΙΚΗ, ΖΗΜΙΕΣ Ο ΟΜΙΛΟΣ Μικτά ως προς το πρόσημο ήταν τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου Υγεία για το 2011, καθώς η μητρική εταιρεία σημείωσε κέρδη και ο όμιλος κατέγραψε και φέτος ζημιές, αν και σημαντικά περιορισμένες έναντι της προηγούμενης χρήσης. Ειδικότερα, αύξηση κύκλου εργασιών κατά 1,4%, στα 141,7 εκατ. ευρώ, και λειτουργικά κέρδη 20,8 εκατ. ευρώ παρουσίασε το νοσοκομείο «Υγεία», ενώ ο όμιλος «Υγεία» παρουσίασε κέρδη EBITDA ύψους 1,66 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 10,4%, στα 244,1 εκατ. ευρώ. Οι ζημιές μετά από φόρους της εταιρείας μειώθηκαν κατά 80,7%, στα -12,4 εκατ., έναντι ζημιών -64,4 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο πέρσι. Τα συγκρίσιμα αποτελέσματα μετά από φόρους ανέρχονται σε κέρδη 2,6 εκατ. το 2011 έναντι κερδών 2,4 εκατ. το 2010. Ανακοινώνοντας τις ενοποιημένες και ατομικές οικονομικές καταστάσεις της χρήσης του 2011, η διοίκηση του «Υγεία» σημείωσε ότι τα ενοποιημένα και εταιρικά αποτελέσματα της χρήσης 2011 δεν είναι ευθέως συγκρίσιμα με τα αποτελέσματα της χρήσης του 2010, κυρίως λόγω της πώλησης της τουρκικής θυγατρικής εταιρείας το 2011 και της απομείωσης της υπεραξίας των θυγατρικών του ομίλου το 2010. Κατά το 2011, η μητρική παρουσίασε καθαρά κέρδη αυξημένα κατά 8,3%, στα 2,6 εκατ. ευρώ έναντι 2,4 εκατ. ευρώ το 2010. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, η διευθύνουσα σύμβουλος του ομίλου «Υγεία», κ. Ρίτα Σουβατζόγλου, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «To 2011 αποτέλεσε μια χρονιά ιδιαίτερα αρνητικών εξελίξεων για την ελληνική οικονομία και το εγχώριο επιχειρηματικό περιβάλλον. Σ ’αυτήν την εξαιρετικά επιβαρυμένη συγκυρία, ο όμιλος “Υγεία”, αντιλαμβανόμενος έγκαιρα τις προκλήσεις, επέδειξε προσαρμοστικότητα και αντοχή, βελτιώνοντας τα λειτουργικά του αποτελέσματα. Σε επίπεδα μητρικής εταιρείας η αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας αντανακλά την ηγετική θέση της στον κλάδο της υγείας. Η διοίκηση του ομίλου, λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες συνθήκες στην ελληνική αγορά, προχώρησε σε ενίσχυση της κεφαλαιακής δομής του, με την ολοκλήρωση της Αύξησης Μετοχικού Κεφαλαίου συνολικού ύψους 65 εκατ.ευρώ περίπου, έχοντας την υποστήριξη του βασικού του μετόχου, της Marfin Investment Group. Κατά τη διάρκεια του 2011, το «Υγεία», επιβεβαιώνοντας την ορθότητα του στρατηγικού σχεδιασμού, βραβεύτηκε από την ICAP Group με το βραβείο True Leaders, ξεχωρίζοντας ως το μοναδικό νοσοκομείο στην Ελλάδα που διακρίνεται για τους υψηλούς δείκτες πιστοληπτικής ικανότητας, την αύξηση του αριθμού του απασχολούμενου ανθρώπινου δυναμικού και την ισχυρή λειτουργική κερδοφορία. Επιπλέον, το νοσοκομείο «Υγεία» διακρίθηκε στις πρώτες θέσεις των εταιρειών Best Workplaces 2011, αναδεικνύοντας για μία ακόμη φορά, την αμφίδρομη σχέση κατανόησης, συνεργασίας και σεβασμού μεταξύ διοίκησης και εργαζομένων. Παράλληλα, το 2011 ο όμιλος «Υγεία» εισήλθε στη διεθνή αγορά του ιατρικού τουρισμού με την πιστοποίηση των δύο μεγαλυτέρων νοσοκομείων, του «Υγεία» και του «Μητέρα», από τον παγκόσμιο οργανισμό πιστοποίησης υπηρεσιών ιατρικού τουρισμού TΕMOS, ως τα μοναδικά νοσοκομεία στην Ελλάδα για τη δυνατότητα και την επάρκειά τους να ανταποκρίνονται στις ανάγκες ξένων ασθενών. Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού μας, ο όμιλος «Υγεία» περιορίζει τα λειτουργικά κόστη, διατηρώντας τη δυναμική των θέσεων εργασίας, ενισχύει τα λειτουργικά του αποτελέσματα, βελτιώνει τη
☛
ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ 2011, Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΥΓΕΙΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕ ΟΤΙ ΤΑ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ 2011 ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΥΘΕΩΣ ΣΥΓΚΡΙΣΙΜΑ ΜΕ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ 2010, ΚΥΡΙΩΣ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΠΩΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΘΥΓΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟ 2011 ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΘΥΓΑΤΡΙΚΩΝ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ, ΤΟ 2010 χρηματοοικονομική του θέση και αναβαθμίζει διαρκώς το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, με στόχο τη διασφάλιση της υγιούς ανάπτυξης του ομίλου και το μακροπρόθεσμο συμφέρον των μετόχων του. Στον όμιλο «Υγεία» εκτιμούμε ότι κάθε κρίση είναι μια νέα πρόκληση και πιστεύουμε ότι οι συντονισμένες προσπάθειες όλης της ομάδας του ομίλου μας, μαζί με την άρτια κατάρτιση του προσωπικού μας και τη βαθιά αίσθηση ευθύνης απέναντι στο συνάνθρωπο και ασθενή, είναι τα στοιχεία που θα διατηρήσουν τον όμιλο στην κορυφή της παροχής υπηρεσιών υγείας. Αρωγός στην επίτευξη του στόχου μας παραμένει ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός όμιλος στην Ελλάδα, η «Marfin Investment Group». ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ CONCATENO Οι δύο εταιρείες αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε έναν τομέα που εξακολουθεί να προσφέρει σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες, παρά τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Η ναυτιλία είναι μια παγκόσμια αγορά, όπου η Ελλάδα, παραδοσιακά, έχει ηγετικό ρόλο. Η εταιρεία Concateno, που έχει την έδρα της στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά διαθέτει διεθνή παρουσία, επέλεξε τη Βιοϊατρική ως τη συνεργάτιδά της εταιρεία στην Ελλάδα. O Philip Nielsen, διευθυντής του τμήματος ναυτιλίας της Concateno, έκανε, σχετικά, την παρακάτω δήλωση: «Ο στόχος αυτής της συνεργασίας είναι η υποστήριξη των διεθνών και των Ελλήνων πελατών της Concateno από τον τομέα της ναυτιλίας, οι οποίοι ζητούν υπηρεσίες ελέγχου ουσιών και αλκοόλ, καθώς και ιατρικές εξετάσεις πριν την πρόσληψη του προσωπικού τους. H θέση και οι δυνατότητες της Βιοϊατρικής είναι ιδεώδεις για να υποστηρίξουν αυτήν την αγορά και πραγματικά χαιρόμαστε για αυτή μας τη συνεργασία». Ο Χάρης Φοντριέ, διευθυντής ανάπτυξης του ομίλου της Βιοϊατρικής, πρόσθεσε: «Η αφοσίωση της Βιοϊατρικής στην παροχή εξαιρετικής ποιότητας υπηρεσιών εργαστηριακής ιατρικής έχει αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας. Οι πολλαπλές διακρίσεις της εταιρείας στα προγράμματα εξωτερικής αξιολόγησης αποτελεσμάτων όπου συμμετέχει, καθώς και η εμπιστοσύνη κοινού και ιατρών, την επιβεβαιΧΡΗΜΑ 43
Χ αφιέρωμα ~ Κλάδος Υγείας ☛
Η CONCATENO ΣΥΝΕΡΓΑΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΡΥΦΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝ ΕΜΠΕΙΡΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΧΡΗΣΗΣ ΟΥΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΛΚΟΟΛ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ, ΜΕ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 60 ΧΡΟΝΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ. ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΕΝΑ ΑΞΕΠΕΡΑΣΤΟ ΕΥΡΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΩΝ ΕΛΕΓΧΟΥ, ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΥΣ Ή ΕΠΙΤΟΠΙΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ώνουν καθημερινά. Πιστεύω ότι η πολύτιμη διεθνής εμπειρία και γνώση του τομέα από πλευράς Concateno, συνδυαζόμενη με την ευρεία εμπειρία της Βιοϊατρικής σε προγράμματα προληπτικού και διαγνωστικού ελέγχου προσωπικού εταιρειών, θα δώσουν ιδιαίτερα καλά αποτελέσματα, προς όφελος της ασφάλειας της εργασίας και της υγιεινής στο χώρο της ναυτιλίας». Η Concateno (www.concateno.com) συνεργάζεται με τους κορυφαίους και πλέον έμπειρους φορείς ελέγχου χρήσης ουσιών και αλκοόλ στην Ευρώπη, έχοντας αποκτήσει πάνω από 60 χρόνια συνολικής εμπειρίας. Προσφέρει ένα αξεπέραστο εύρος υπηρεσιών συμβουλευτικής και δυνατοτήτων ελέγχου, που περιλαμβάνουν εργαστηριακούς ή επιτόπιους ελέγχους, καθώς και όλους τους τύπους βιολογικών δειγμάτων (π.χ. ούρα, στοματικά υγρά ή τρίχες). Τα διάφορα εξειδικευμένα τμήματα της Concateno περιλαμβάνουν αυτά της ναυτιλίας, της προστασίας παιδιού, της κλινικής διάγνωσης, της δικαστικής εμπειρογνωμοσύνης, των υπηρεσιών προσωπικού και της φροντίδας υγείας. Διενεργούν εξετάσεις για περίπου 8.500 εταιρικούς πελάτες σε 130 χώρες στον κόσμο. Το 2009, η Concateno έγινε θυγατρική της Alere Inc. (www.alere.com). Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες της Αlere, καθώς και οι προσπάθειές της για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, κατέχουν ηγετικές θέσεις παγκοσμίως και εστιάζονται στις μεταδοτικές ασθένειες, την καρδιολογία, την ογκολογία, τις ναρκωτικές ουσίες και τη γυναικεία υγεία. H Αlere έχει την έδρα της στη Μασαχουσέτη των HΠA. Η Βιοϊατρική (www.bioiatriki.gr) είναι ο κορυφαίος ιδιωτικός φορέας παροχής ιατρικών υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης στην Ελλάδα, με 26 αυτόνομα διαγνωστικά κέντρα και 3 γενικές κλινικές που δέχονται περισσότερες από 1.700.000 επισκέψεις το χρόνο. Διαθέτει 1.600 εργαζόμενους με άριστη επιστημονική κατάρτιση και αίσθημα ευθύνης. Έχει αποσπάσει τιμητικές διακρίσεις (πρώτες θέσεις), συμμετέχοντας τόσο σε εθνικά (ΕΣΕΑΠ, μεταξύ 200 εργαστηρίων) όσο και σε ευρωπαϊκά προγράμματα (BIORAD, μεταξύ 500 εργαστηρίων) εξωτερικής ποιοτικής αξιολόγησης και αποτελεί το μοναδικό ιατρικό διαγνωστικό εργαστήριο στη χώρα μας και ένα από τα λίγα στην Ευρώπη που έχει διαπιστευτεί ως προς τόσο το ISO 9001 όσο και το ISO 15189. Η Βιοϊατρική κατέστη ένα από τα πρώτα Κέντρα Αναφοράς και Έρευνας της GΕ Heathcare για την αξονική και τη μαγνητική τομογραφία στην Ευρώπη. 44 Απρίλιος 2012
Αποτελεί επίσης Ευρωπαϊκό Κέντρο Αναφοράς της Roche Diagnostics για την αυτοματοποίηση των εργαστηρίων, ενώ διατηρεί στρατηγική συνεργασία με τον κορυφαίο ιατρικό οργανισμό Mayo Μedical Laboratories των ΗΠΑ για εξειδικευμένες και σπάνιες εργαστηριακές εξετάσεις. ΙΑΣΩ ΜΙΚΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΑ EBITDA Τα ενοποιημένα οικονομικά αποτελέσματα, καθώς και αυτά της μητρικής εταιρείας, επηρεάστηκαν από την έντονη ύφεση στην οποία βρίσκεται η οικονομία της χώρας. Η μείωση της εγχώριας ζήτησης σε υπηρεσίες υγείας μπορεί να περιορίστηκε ελαφρώς από ξένους ασθενείς, αλλά δεν αποτέλεσε για τις περισσότερες εταιρείες του κλάδου αξιόλογο οικονομικό μέγεθος. Στοιχείο ιδιαίτερης σημασίας αποτελεί η συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, που αλλάζει το «τοπίο» του κλάδου και επηρεάζει τα ποσοτικά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Εξίσου σοβαρή επίδραση στα οικονομικά μεγέθη, και ιδίως στα αποτελέσματα, αποτελεί η κρίση ρευστότητας της αγοράς και το αυξημένο χρηματοοικονομικό κόστος. Τα αποτελέσματα που δημοσίευσε το ΙΑΣΩ εμπεριέχουν και χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, από αυτές τις επιδράσεις, καταφανέστερη των οποίων είναι οι αυξημένοι χρεωστικοί τόκοι που το 2011 είναι υπερδιπλάσιοι του 2010. Ο πρόεδρος του ομίλου ΙΑΣΩ, κ. Γιώργος Σταματίου, σχολιάζοντας τα εν λόγω αποτελέσματα, δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι: Μάλιστα το ζήτημα των χρεωστικών τόκων και του δανεισμού γενικότερα προσπαθήσαμε να το περιορίσουμε μέσω της περσινής ενέργειας αύξησης του κεφαλαίου της μητρικής που δεν ολοκληρώθηκε λόγω ειδικών συνθηκών. Για την επούλωση του προβλήματος αυτού, ομόφωνα, τα μέλη του Δ.Σ. κρίναμε και βέβαια αποφασίσαμε, ότι εκτός από τις συζητήσεις που θα πραγματοποιήσουμε μέχρι την 31 Μαΐου με τους ομολογιούχους για τη σύναψη νέας συμφωνίας αναφορικά με τα δάνεια των εταιρειών του ομίλου, θα εισηγηθούμε στην ετήσια τακτική Γενική Συνέλευση της εταιρείας, την κεφαλαιοποίηση του, υποχρεωτικού από το νόμο, μέρους των κερδών μετά από φόρους. Ως γιατρός, δεν επιθυμώ να αναφερθώ περισσότερο στα ποσοτικά μεγέθη των οικονομικών καταστάσεων και αρκούμαι σε δύο χαρακτηριστικά μεγέθη που χαρακτηρίζουν και τη σχετική αισιοδοξία όλων μας. Το πρώτο είναι τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων, γνωστά ως EBITDA, τα οποία παρουσίασαν μια μικρή αύξηση και έφτασαν το 2011 στα 20,13 εκατ. ευρώ, έναντι των περσινών 19,29 εκατ. ευρώ και το δεύτερο αφορά στα κέρδη μετά από φόρους της μητρικής ΙΑΣΩ, τα οποία διαμορφώθηκαν το 2011 στα ίδια επίπεδα με το 2010, αφού έφτασαν στα 8,40 εκατ., έναντι των 8,57 εκατ., ευρώ που ήταν πέρσι. Εμείς, όλοι, οι άνθρωποι του ΙΑΣΩ είμαστε υποχρεωμένοι να βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον και για τούτο δράττομαι της ευκαιρίας να καλέσω όλους τους ανθρώπους της οικογένειας ΙΑΣΩ να συνεχίσουμε με ίδια, και μεγαλύτερη, ένταση την προσπάθεια για διαρκώς καλύτερες υπηρεσίες. Η διεύρυνση της ποιότητας των υπηρεσιών μας, η μείωση του κόστους της λειτουργίας μας και η μείωση των προσφερόμενων τιμών σε όλους όσους κάνουν χρήση των υπηρεσιών μας, αποτέλεσαν πέρσι και συνεχίζουν και φέτος να αποτελούν τους κατευθυντήριους άξονες του έργου μας, χωρίς αυτό να
σημαίνει ότι παραβλέπουμε κάθε καινοτομία και εξέλιξη του χώρου της υγείας. Αγκαλιάζουμε και υιοθετούμε τις αλλαγές – εξελίξεις της ιατρικής επιστήμης και θέλουμε, παρά τις όποιες δυσκολίες, να είμαστε στην πρωτοπορία και αυτού του κριτηρίου αξιολόγησης». ΑΘΗΝΑΪΚΗ MEDICLINIC ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗ ΒΡΑΧΕΙΑ ΝΟΣΗΛΕΙΑ Σε νέα εποχή εισήλθε η πρώην «Αθηναϊκή Κλινική», μετά τη μετονομασία της σε «Αθηναϊκή Mediclinic». Η νέα περίοδος της κλινικής, που οφείλεται στον όμιλο Interamerican, χαρακτηρίζεται κυρίως από τα βασικά λειτουργικά γνωρίσματά της, που ορίζουν μια νέα στρατηγική παροχής υπηρεσιών υγείας, συνδεδεμένων με την ασφάλιση και τη βραχεία νοσηλεία. Σε αυτό το πλαίσιο, υπογραμμίζεται η επικέντρωση στην πρωτοβάθμια υγεία, η διεύρυνση των τμημάτων σε 14, με έμφαση στην προσθήκη παιδιατρικού, η αναβάθμιση υποδομής φιλοξενίας και ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, για την οποία επενδύθηκαν γύρω στα 3 εκατ. ευρώ και, τέλος, η υποστήριξη της ημερήσιας νοσηλείας. Η κλινική ειδικεύεται στη διαχείριση ασφαλιστικών καλύψεων μέσα από την εμπειρία του συστήματος υγείας Medisystem της Interamerican, το οποίο αποτελεί πύλη εισόδου και αντιμετώπισης περιστατικών που χρήζουν πρωτοβάθμιας φροντίδας, μαζί με το πολυιατρείο Medifirst. Αυτή η πρακτική διαχείρισης ασφαλισμένων απευθύνεται από την «Αθηναϊκή Mediclinic» σε όλη την ασφαλιστική αγορά, με γνώμονα τους τρεις άξονες προτεραιότητας στην ιδιωτική ασφάλιση υγείας : την πρόληψη, τον έλεγχο κόστους και την ποιότητα των υπηρεσιών, όπως ακολουθούνται στο Medisystem. Ειδικότερα, η κλινική αναβαθμίστηκε ώστε να εξυπηρετεί ολοκληρωμένα τις ανάγκες των διαγνωστικών, χειρουργικών και νοσηλευτικών υπηρεσιών. Οι υπηρεσίες παρέχονται από τα τμήματα: γενικής ιατρικής, γαστρεντερολογικό, γενικής χειρουργικής, καρδιολογικό,
ορθοπεδικό, ουρολογικό, οφθαλμολογικό - στο οποίο η «Αθηναϊκή» έχει μακρά παράδοση από την ίδρυσή της - παθολογικό, ενδοκρινολογικό, ωτορινολαρυγγολογικό, ενώ ξεκίνησαν από τον Ιανουάριο τα νέα τμήματα, το παιδιατρικό, το γυναικολογικό, το δερματολογικό και το πνευμονολογικό. Για τις υπηρεσίες αυτές λειτουργούν τα εξωτερικά ιατρεία, τα εργαστηριακά τμήματα ακτινολογικού, υπερηχοτομογραφικού, καρδιολογικού, ενδοσκοπικού και μικροβιολογικού ελέγχου, επτά χειρουργικές αίθουσες και η ειδική μονάδα one day clinic (βραχείας νοσηλείας). VIDAVO ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΑΙΧΜΗ Α.Ε. Η επενδυτική κίνηση της Vidavo A.E., στo πλαίσιo της υλοποίησης του επενδυτικού και αναπτυξιακού της πλάνου, να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο της «Αιχμή Α.Ε.», δημιουργεί νέες προοπτικές ενόψει της εισαγωγής των μετοχών της «Αιχμή Α.Ε.» στην αγορά των νεοαναπτυσσόμενων εταιρειών (Ν.Ε.Α.). Η «Αιχμή Α.Ε.», με σύμβουλο την Capital Markets Experts A.E., είναι η πρώτη εταιρεία που εισάγεται στη συγκεκριμένη αγορά με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, εκδίδοντας 21.023 νέες μετοχές, ονομαστικής αξίας ενός ευρώ, οι οποίες, μαζί με τις υφιστάμενες (297.023 μετοχές), θα τεθούν σε διαπραγμάτευση στην τιμή των 4,72 ευρώ. Η συνολική κεφαλαιοποίηση της εταιρείας διαμορφώνεται στο ποσό του 1,4 εκατ. ευρώ και η συμμετοχή της Vidavo A.E. στο κεφάλαιό της ανέρχεται πλέον στο 12,25%. Πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης της μετοχής της «Αιχμή Α.Ε.» στη Ν.Ε.Α. του Χ.Α.Κ. ήταν η Μεγάλη Τρίτη 10 Απριλίου 2012. Πέρα από το στενά επενδυτικό ενδιαφέρον, η συμμετοχή στην «Αιχμή Α.Ε.» ανοίγει για τη Vidavo A.E. στρατηγικές προοπτικές, με σημαντικότερη τη συνέργεια στην προώθηση των προϊόντων της Vidavo A.E. στις αγορές της Βαλκανικής (Π.Γ.Δ.τ.Μ., Βουλγαρία, Ρουμανία), όπου ήδη δραστηριοποιείται η «Αιχμή A.E.». Χ ΧΡΗΜΑ 45
Χ
~ αφιέρωμα
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΣΕ ΠΤΩΣΗ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΤΟ 2011
46 Aπρίλιος 2012
✒ από τον
Γιώργο Καλούμενο
M
ειωμένη κατά 7,1% παρουσιάστηκε η καταγεγραμμένη παραγωγή ασφαλίστρων των ελληνικών ασφαλιστικών εταιρειών για το 2011, η οποία «προσγειώθηκε» στα 4,8 δισ. ευρώ. Το 44,4% του ποσού αυτού αφορούσε στις ασφαλίσεις ζωής και το 55,6% στις ασφαλίσεις κατά ζημιών, με τις πρώτες να υποχωρούν κατά 7,9% και τις δεύτερες κατά 6,5%. Ο κλάδος της αστικής ευθύνης χερσαίων οχημάτων είναι ο μεγαλύτερος κλάδος ασφαλίσεων κατά ζημιών, με παραγωγή σχεδόν 1,4 δισ. ευρώ και 51,5% επί του συνόλου. Δεύτερος σε παραγωγή ασφαλίστρων είναι ο κλάδος πυρκαγιάς και στοιχείων της φύσεως με 415
εκατ. ευρώ και 15,6% επί του συνόλου των κλάδων κατά ζημιών. Άλλοι σπουδαίοι κλάδοι ως προς το ύψος της παραγωγής είναι αυτός των χερσαίων οχημάτων με 339 εκατ. ευρώ (12,8% του συνόλου), οι λοιπές ζημιές αγαθών με 120 εκατ. ευρώ (4,5% του συνόλου) και της βοήθειας με 84 εκατ. ευρώ (3,2% του συνόλου). Η συνολική παραγωγή των κλάδων σχετικά με τα χερσαία οχήματα (αστικής ευθύνης χερσαίων οχημάτων και χερσαίων οχημάτων) συγκεντρώνει 1,7 δισ. ευρώ και ποσοστό 64,3% των ασφαλίσεων κατά ζημιών. Η μείωση σε σχέση με το 2010 είναι 6,2%. Αντιστοίχως, οι καλύψεις πυρός και συμπληρωματικών κινδύνων περιουσίας (κλάδοι πυρκαγιάς και στοιχείων της φύσεως, λοιπών ζημιών αγαθών και διαφόρων χρηματικών απωλειών) συγκεντρώνουν
Ο κλάδος της αστικής ευθύνης χερσαίων οχημάτων είναι ο μεγαλύτερος κλάδος ασφαλίσεων κατά ζημιών, με παραγωγή σχεδόν 1,4 δισ. ευρώ
ΧΡΗΜΑ 47
Χ αφιέρωμα ~ Ασφαλιστική Αγορά παραγωγή περίπου 568 εκατ. ευρώ, η οποία αντιστοιχεί στο 21,4% του συνόλου. Η μείωσή τους σε σχέση με το 2010 είναι 8,0%. Σε σχέση με τα δεδομένα του 2010, για τις ίδιες ασφαλιστικές επιχειρήσεις, η παραγωγή ασφαλίστρων μειώθηκε κατά 6,5%, οδηγούμενη κυρίως από τις μειώσεις των κλάδων χερσαίων οχημάτων (-15,2%) και πυρκαγιάς και στοιχείων της φύσεως (-8,7%). Εκτός αυτών, μεγάλες ποσοστιαίες μειώσεις είχαν κάποιοι μικρότεροι σε μέγεθος κλάδοι, όπως αυτοί των λοιπών ζημιών αγαθών (-14,1%) και της γενικής αστικής ευθύνης (-9,9%). Αντιθέτως, αύξηση της παραγωγής σημείωσε ο κλάδος των διαφόρων χρηματικών απωλειών (+42,7%). Η παραγωγή του κλάδου ασφαλίσεων ζωής έφτασε τα 2,1 δισ. ευρώ, με το μεγαλύτερο μέρος του οποίου - 1,3 δισ. ευρώ ή 61,4% του συνόλου - να συγκεντρώνεται στον κλάδο ζωής. Οι ασφαλίσεις ζωής οι οποίες είναι συνδεδεμένες με επενδύσεις έφτασαν στα 367 εκατ. ευρώ και με μερίδιο επί του συνόλου 17,4%, ενώ η διαχείριση ομαδικών συνταξιοδοτικών κεφαλαίων συγκέντρωσε 282 εκατ. ευρώ ή 13,3% της παραγωγής. Συνολικά, διαπιστώνεται ότι μειώθηκε η παραγωγή των πρωτασφαλίσεων ζωής κατά 7,9%. Όλοι οι κλάδοι της ζωής κινήθηκαν πτωτικά εκτός του κλάδου ασφαλίσεων ζωής συνδεδεμένων με επενδύσεις, ο οποίος αυξήθηκε κατά 30,3%, και υγείας, ο οποίος γνώρισε αύξηση κατά 34,2%. Ο κλάδος Ζωής γνώρισε μεγάλη μείωση, κατά 20,7%. ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΚΑΙ ΑΚΥΡΩΣΕΙΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ Οι επιστροφές ασφαλίστρων στις ασφαλίσεις αυτοκινήτων (κλάδοι ασφάλισης χερσαίων οχημάτων και αστικής ευθύνης χερσαίων οχημάτων) έμειναν σταθερές τους πρώτους μήνες του έτους, αλλά αυξήθηκαν από το Μάιο και μετά, ενώ ακολούθησαν σχεδόν συνεχόμενη ανοδική πορεία μέχρι τη λήξη του έτους. Στις ασφαλίσεις περιου-
Παραγωγή ασφαλίστρων (εκατ. ευρώ) Ασφαλίσεις Ζωής Ασφαλίσεις κατά Ζημιών Σύνολο
σίας, με μικρές εξαιρέσεις, οι επιστροφές ασφαλίστρων έβαιναν συνεχώς μειούμενες μέχρι τον Αύγουστο. Στη συνέχεια παρουσίασαν αυξητική πορεία, αλλά παρόλα αυτά παρέμειναν σε χαμηλά επίπεδα. Στις ασφαλίσεις ζωής παρατηρήθηκε αύξηση των επιστροφών ασφαλίστρων. Ειδικότερα στον κλάδο ζωής, παρουσιάστηκε μια κορύφωση των επιστροφών το Μάρτιο και στη συνέχεια παρέμειναν σχετικά σταθερές. Στον κλάδο ζωής συνδεδεμένων με επενδύσεις, οι επιστροφές ήταν συνεχώς αυξανόμενες και κορυφώθηκαν τον Ιούλιο, τον Οκτώβριο και το Δεκέμβριο. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Ισχυρή αντίσταση έναντι της κρίσης επέδειξαν οι ηγέτιδες εταιρείες του ασφαλιστικού κλάδου στη χώρα μας, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα αποτελέσματα του 2011. Παρά τη μείωση που παρουσιάστηκε στη συνολική παραγωγή ασφαλίστρων του κλάδου, οι ασφαλιστικές κατόρθωσαν να βελτιώσουν τα μεγέθη τους και, στις περισσότερες περιπτώσεις, να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους συγκριτικά με το 2010. Παρά τη γενική μείωση στα ασφάλιστρα που καταγράφηκε το 2011, οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου μεταδίδουν μηνύματα αισιοδοξίας, καθώς σε πολλές περιπτώσεις κατόρθωσαν να διατηρήσουν, αλλά ακόμα και να αυξήσουν την κερδοφορία τους, να βελτιώσουν τους δείκτες ζημιών τους, να πετύχουν σημαντικές εξοικονομήσεις του λειτουργικού τους κόστους, να διευρύνουν το δίκτυο πωλήσεών τους και να θωρακίσουν την οργανωτική δομή τους, ενόψει των μελλοντικών προκλήσεων και της προετοιμασίας τους για τη Solvency II. Σε ό,τι αφορά την πορεία των εταιρειών για το 2012, στελέχη της αγοράς μιλούν για μια δύσκολη χρονιά, η οποία θα χαρακτηριστεί από περαιτέρω συρρίκνωση της ασφαλιστικής ύλης. Οι ίδιοι όμως θεωρούν ότι η ικανότητα προσαρμογής που επιδεικνύει ο κλάδος στις νέες συνθήκες της αγοράς και της κοινωνίας, αυξάνει τις πιθανότητες να υπάρξουν αντίστοιχες επιδόσεις και τη φετινή χρονιά.
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟ
ΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΟ
ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ
2011 2.115,07 2.653,38 4.768,45
2010 2.295,63 2.838,86 5.134,50
Μεταβολή (%) -7,9% -6,5% 7,1%
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ ΚΛΑΔΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΤΑ ΖΗΜΙΩΝ Κλάδος Χερσαία οχήματα Μεταφερόμενα εμπορεύματα Πυρκαγιά και στοιχεία της φύσεως Λοιπές ζημίες αγαθών Αστική ευθύνη χερσαίων οχημάτων Γενική αστική ευθύνη
παραγωγή 2011 σε ευρώ 338.675.387 27.563.597 415.015.754 119.641.270 1.366.790.740 76.434.753
παραγωγή 2010 σε ευρώ 399.318.006 33.112.582 454.742.174 139.271.088 1.418.034.041 84.824.517
Μεταβολή (%) 15,2% -16,8% -8,7% -14,1% -3,6% -9,9%
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΩΝ ΚΛΑΔΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΖΩΗΣ Κλάδος Ζωής Ζωής συνδεδεμένων με επενδύσεις
48 Aπρίλιος 2012
παραγωγή 2011 σε ευρώ 1.299.437.135 367.480.593
παραγωγή 2010 σε ευρώ 1.638.219.746 281.936.633
Μεταβολή (%) -20,7% +30,3%
Η Εθνική Ασφαλιστική παρουσίασε κέρδη πρo φόρων 73 εκατ. ευρώ έναντι μηδενικών ή και οριακών ζημιών το 2010, παρά τη μείωση του κύκλου εργασιών κατά 25%. Ο δείκτης ζημιών του κλάδου αυτοκινήτου διαμορφώθηκε στο 52,1% το εννεάμηνο του 2011 έναντι 66,5% την αντίστοιχη περίοδο του 2010, ενώ τα αντίστοιχα μεγέθη στο δείκτη ζημιών νοσοκομειακών προγραμμάτων ήταν 70,6% έναντι 77,9%. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ανείσπρακτα ασφάλιστρα από 279 εκατ. ευρώ στις 30.9.2010 έφθασαν στα 178 εκατ. ευρώ στις 30.9.2011, ενώ τα καθυστερούμενα ασφάλιστρα που υπερβαίνουν τις 90 ημέρες από 113 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2010 διαμορφώθηκαν σε 57 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2011. Η επίτευξη της κερδοφορίας βοηθήθηκε ουσιαστικά από τη μείωση του δείκτη ζημιών στον κλάδο αυτοκινήτου κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες, στο 52%, και στον κλάδο υγείας κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες, στο 70%. Ο κλάδος αυτοκινήτου έχει περάσει στην κερδοφορία, ενώ ο κλάδος της υγείας παραμένει ζημιογόνος λόγω των παλιών συμβολαίων. Η εταιρεία έχει προχωρήσει σε επαναδιαπραγματεύσεις των συμβάσεών της με όλα τα νοσοκομεία και προτίθεται να εφαρμόσει το σύστημα κλειστών ενοποιημένων νοσηλίων στο δεύτερο εξάμηνο του 2012.
☛
ΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ ΖΩΗΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΕΣ ΜΕ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΕΦΤΑΣΑΝ ΣΤΑ 367 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΜΕ ΜΕΡΙΔΙΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ 17,4%, ΕΝΩ Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΜΑΔΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕ 282 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ Ή 13,3% ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Η Allianz Ελλάδος πέτυχε να πραγματοποιήσει κύκλο εργασιών 230,1 εκατ. ευρώ το 2011, διατηρώντας – σε ένα έντονα πτωτικό για την ασφαλιστική αγορά περιβάλλον - σταθερά τα μεγέθη της, ενώ σε συνδυασμό με την καλή διαχείριση του κόστους ενίσχυσε – βάσει προσωρινών στοιχείων - την κερδοφορία της σε σύγκριση με τους στόχους της περσινής χρονιάς.
Τα έσοδα της Allianz Ελλάδος αφορούν στη δραστηριότητά της σε Ελλάδα και Κύπρο και προήλθαν από όλα τα δίκτυα διανομής και ειδικότερα από το agency system, τα γραφεία παραγωγής, τους πράκτορες, τους μεσίτες ασφαλίσεων και τις τραπεζικές συνεργασίες. Ο διευθύνων σύμβουλος & CEO της Allianz Ελλάδος, κ. Πέτρος Παπανικολάου, αναφέρθηκε προ ημερών στις επιδόσεις της εταιρείας, απευθυνόμενος στους εκπροσώπους όλων των δικτύων διανομής στην καθιερωμένη ετήσια εκδήλωση πωλήσεων για την έναρξη του νέου έτους, όπου προέβλεψε ότι η Allianz θα παραμείνει και το 2012 σε κερδοφόρο αναπτυξιακή τροχιά. Σχολιάζοντας το 2011, τόνισε ότι οι βασικοί άξονες ανάπτυξης της εταιρείας ήταν ο κλάδος του αυτοκινήτου, ο οποίος αναπτύχθηκε με ρυθμό μεγαλύτερο του 10%, αλλά και οι συνταξιοδοτικές και αποταμιευτικές λύσεις, που παρουσίασαν ανάπτυξη εργασιών κατά 0,3%. Δεν παρέλειψε μάλιστα να επισημάνει ότι ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα παρουσιάζει έντονα σημάδια ύφεσης, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας, η παραγωγή ασφαλίστρων στο εννεάμηνο του 2011 παρουσίασε μείωση κατά 6,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Απευθυνόμενος στο δίκτυο πωλήσεων, ο κ. Παπανικολάου υπογράμμισε: «Εμείς στην Allianz Ελλάδος βάζουμε τον πήχη ψηλά και, με βασική προτεραιότητα τον κλάδο αυτοκινήτου και στοχευμένες ενέργειες ανάπτυξης στον τομέα των συνταξιοδοτικών και αποταμιευτικών λύσεων, θα επιμείνουμε και το 2012 στην κερδοφόρο αναπτυξιακή μας πορεία. Η αύξηση της παραγωγικότητας κάθε συνεργάτη του δικτύου πωλήσεων αποτελεί βασικό συστατικό για την επίτευξη των στόχων της εταιρείας για το 2012», τόνισε.
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΖΗΜΙΩΝ 2010-2011 (εκατ. ευρώ)
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΖΩΗΣ 2010-2011 (εκατ. ευρώ)
Η Μινέττα παρουσίασε και αυτή θετικά αποτελέσματα για το 2011. Τα κέρδη ανήλθαν σε 6,4 εκατ. ευρώ, επιτυγχάνοντας σταθεροποίηση της κερδοφορίας, παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, η εταιρεία κινήθηκε ανοδικά σε όλους τους κλάδους πλην αυτού του αυτοκινήτου και τα συνολικά έσοδα από τις ασφαλιστικές εργασίες άγγιξαν τα 122 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία ενίσχυσε τις ασφαλιστικές προβλέψεις κατά 12 εκατ. ευρώ, οι οποίες συνολικά ανήλθαν σε 126 εκατ. ευρώ. Η διοίκησή της, ανακοινώνοντας τους στόχους της για το 2012, καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές ανάπτυξής της, θέτει ως βασική προτεραιότητα την προετοιμασία της για το Solvency II και τη θωράκιση των οργανωτικών δομών της, ώστε να αντιμετωπίσει θετικά τις προκλήσεις του νέου θεσμικού περιβάλλοντος. Σημειώνεται ότι η «Ευρωπαϊκή Ένωσις Ασφάλειαι Μινέττα» δεν διαθέτει ομόλογα ελληνικού δημοσίου και επομένως δεν θα επηρεαστεί από τις εργασίες του PSI.
ΧΡΗΜΑ 49
Χ αφιέρωμα ~ Ασφαλιστική Αγορά Η MetLife Alico είχε το 2011 ασφαλιστική παραγωγή 314 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας, σε ένα αρνητικό οικονομικό περιβάλλον, αύξηση κατά 2,5% σε σχέση με το 2010. Η ενίσχυση των εργασιών οδήγησε στη διεύρυνση του μεριδίου αγοράς της εταιρείας, που σύμφωνα με τη διοίκηση της MetLife Alico ξεπέρασε το 15%, με την ώθηση να προέρχεται από τα συνταξιοδοτικά προγράμματα, η παραγωγή των οποίων κατέγραψε μιαν αύξηση της τάξης του 25%. Η εταιρεία διατήρησε την πρωτοκαθεδρία στον κλάδο των ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων, το χαρτοφυλάκιο των οποίων διαμορφώνεται στα 139 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπό διαχείριση κεφάλαια των ομαδικών συνταξιοδοτικών ξεπέρασαν τα 670 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου οδηγείται η MetLife Alico στην Ελλάδα, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση του αμερικανικού ομίλου για τη θωράκιση της παρουσίας του στην ελληνική αγορά. Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου στοχεύει στην κάλυψη των ζημιών που προκύπτουν από τη μείωση της έκθεσης σε ελληνικά ομόλογα, το χαρτοφυλάκιο των οποίων έχει περιοριστεί κάτω από τα 500 εκατ. ευρώ, από 750 εκατ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2009. Η κίνηση αυτή, σύμφωνα με τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή της εταιρείας κ. Δημήτρη Μαζαράκη, «αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την αναμενόμενη απομείωση της αξίας των ομολόγων και καλύφθηκε με την υποστήριξη της έδρας, καθώς και μέσα από το πλεόνασμα των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας». Η Interlife Ασφαλιστική σημείωσε κατά τη χρήση του 2011 σημαντική αύξηση κερδών, παρά την κρίση, ενώ παράλληλα αύξησε το δείκτη των αποθεμάτων της και τα ίδια κεφάλαιά της. Αναλυτικά, η εταιρεία, παρά τη μείωση των εσόδων της από ασφάλιστρα κατά 10,83% (45,3 εκατ. το 2011 έναντι 50,8 εκατ. το 2010), κατάφερε να αυξήσει τα καθαρά κέρδη της κατά 26,55% (9,5 εκατ. έναντι 7,5 εκατ.), τα αποθέματά της κατά 4,39% (63,3 εκατ. έναντι 60,6 εκατ.), τα ίδια κεφάλαιά της κατά 38,31% (27,9 εκατ. έναντι 20,2 εκατ.) το ενεργητικό της κατά 9,3% (98,6 εκατ. έναντι 90,2) και τις συνολικές της επενδύσεις κατά 8,47% (70,8 εκατ. έναντι 65,3 εκατ). Ειδικότερα, οι επενδύσεις σε ακίνητα αυξήθηκαν κατά 2,59%, φθάνοντας τα 21,3 εκατ. ευρώ και οι άυλες αξίες κατά 11,23%, φθάνοντας τα 49,5 εκατ. ευρώ. Εντυπωσιακή είναι και η αύξηση των βασικών δεικτών της εταιρείας σε επίπεδα αξιοζήλευτα. Συγκεκριμένα, ο Γενικός Δείκτης Αποθεματοποίησης παρουσίασε μιαν αύξηση της τάξης του 17,07%, φτάνον-
50 Aπρίλιος 2012
τας στο 1,40, ενώ ο Δείκτης Αποθεματοποίησης Αστικής Ευθύνης Αυτοκινήτου ανήλθε στο εντυπωσιακό 1,64 (αύξηση 11,87%). Τέλος, ο Δείκτης Κάλυψης Αποθεμάτων παρουσίασε αύξηση 8,47%, φτάνοντας στο ελκυστικό 1,17, ενδεικτικό της υγείας και των ισχυρών πυλώνων της εταιρείας που διατηρούν τη φερεγγυότητά της ακλόνητη στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνουμε. Κατά την ίδια χρήση, η εταιρεία κατάφερε να κρατήσει σταθερά τα τιμολόγιά της, να επιτύχει μεσοσταθμικές μειώσεις σε ορισμένα από αυτά και να αυξήσει το προσωπικό της, σε μια περίοδο κατακόρυφης αύξησης της ανεργίας και βαθιάς ύφεσης. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της, Ιωάννης Βοτσαρίδης, η αύξηση των κερδών, παρά τη μείωση των εσόδων, οφείλεται στην αποτελεσματική διαχείριση του χαρτοφυλακίου των επενδύσεων - που παρά την οικονομική κρίση είχε θετικό αποτέλεσμα - στη μείωση των ζημιών του κλάδου αυτοκινήτου - ως αποτέλεσμα της μείωσης του δείκτη ζημιών του κλάδου, του αποτελεσματικού underwriting και της πολύ υψηλής, ποιοτικής και ταχείας διεκπεραίωσης των αποζημιώσεων - και κυρίως, στη μείωση των λειτουργικών εξόδων της εταιρείας. Αξίζει να σημειωθεί, τονίζει ο κ. Βοτσαρίδης, και η πολύ μικρή έκθεση της εταιρείας σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, που επιτρέπει τη συμμετοχή στο PSI χωρίς ιδιαίτερα επιβαρυντικές συνέπειες. Η Interlife έχει εκπονήσει ένα πενταετές business plan, το οποίο «τρέχει» από το 2010, υπογραμμίζει ο κ. Βοτσαρίδης, και εφαρμόζεται για τρίτη συνεχή χρονιά χωρίς καμία παρέκκλιση από τους αρχικούς του στόχους. Η Ευρώπη ΑΕΓΑ είχε combined loss ratio στο 87,05% και τα κέρδη προ φόρων και αποσβέσεων ήταν 1.807.782 ευρώ, έναντι 1.628.479, σημειώνοντας μιαν αύξηση κατά 11%. Η «Ευρώπη» το 2011 παρουσίασε αύξηση παραγωγής κατά 19,57%. Η παραγωγή στον κλάδο πυρός, που αντιστοιχεί στο 55% του συνολικού χαρτοφυλακίου, σημείωσε αύξηση κατά 6%, παρά την ακύρωση μεγάλων συμβολαίων λόγω μη πληρωμής, γιατί πολλοί μεγάλοι πελάτες είτε βρίσκονται αντιμέτωποι με τις νέες συνθήκες της οικονομίας είτε έχουν ενταχθεί στο άρθρο 99. Το κτίσιμο ενός αξιόπιστου, δυναμικού και ισχυρού brand name έδωσε στην «Ευρώπη» τη δυνατότητα ισχυρής παρουσίας στα συμβόλαια ασφάλισης μεγάλων εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων. Αυτό οφείλεται στη στρατηγική της απόφαση να συνεργάζεται μόνο με μεγάλες και αποδεδειγμένα φερέγγυες αντα-
☛
ΟΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΣΤΙΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΕΜΕΙΝΑΝ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΑΥΞΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΜΑΪΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑ, ΕΝΩ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ ΣΧΕΔΟΝ ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΗ ΑΝΟΔΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ
σφαλιστικές εταιρείες, αλλά και να αποζημιώνει τους ασφαλισμένους της γρήγορα και δίκαια. Η Interamerican επιβεβαίωσε με τα αποτελέσματά της την ορθότητα των στρατηγικών επιλογών και τη στερεότητα των οργανωτικών και δομικών χαρακτηριστικών της, που προσαρμόζονται και ανταποκρίνονται άριστα στις ιδιαίτερες συνθήκες του διαρκώς μεταβαλλόμενου οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Ο Όμιλος έκλεισε τη χρονιά εισφέροντας στην ACHMEA κέρδη μετά από φόρους 47 εκατ. ευρώ και υπερβαίνοντας, έτσι, κατά 77% τις προβλέψεις του, κυρίως λόγω των καλύτερων αποτελεσμάτων παραγωγής που πέτυχε σε όλους τους κλάδους των δραστηριοτήτων του. Σημειώνεται ότι στα καθαρά κέρδη, που αντανακλούν τη λειτουργική και παραγωγική ευρωστία της εταιρείας συμπεριλαμβάνοντας τακτικά και έκτακτα κέρδη, δεν υπολογίζεται η απομείωση των ελληνικών ομολόγων λόγω της εθελουσίας συμμετοχής της στο PSI για τη στήριξη της οικονομίας της χώρας μας, που ήταν της τάξεως των 114 εκατ. και έφθασε, με λοιπές απομειώσεις από επενδύσεις και ακίνητα, στα 132 εκατ. ευρώ. Επίσης, η Interamerican πέτυχε κατά το 2011 να μειώσει περαιτέρω τις λειτουργικές δαπάνες της στα 93,4 εκατ., κατά 7,3% έναντι του 2010. Τα συνολικά μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα έφθασαν τα 468,5 εκατ. ευρώ, κατά 1% πάνω από το στόχο. Σε σχέση με το 2010, ενώ η ασφαλιστική αγορά κατέγραψε στο σύνολό της μείωση 6,8%, η Interamerican περιόρισε την υποχώρηση των ασφαλίστρων μόλις στο 3,6%. Ειδικότερα, τα μικτά εγγεγραμμένα ασφάλιστρα των γενικών ασφαλειών ανήλθαν σε 232,7 εκατ. αυξημένα κατά 7,5% έναντι του 2010 (216,5 εκατ.), ενώ στις ασφάλειες ζωής έφθασαν τα 127,8 εκατ., συμπεριλαμβανομένων και των επενδυτικών συμβολαίων και στις ασφάλειες υγείας τα 108 εκατ. Η νέα παραγωγή ζωής και υγείας μαζί έφθασε τα 50,5 εκατ., κινούμενη στα επίπεδα του 2010 και υπερβαίνοντας τον ετήσιο στόχο κατά 47,8%. Είναι χαρακτηριστικό το ότι οι κλάδοι ζωής και υγείας στο σύνολο της ασφαλιστικής αγοράς μειώθηκαν πέρσι κατά 7,7%. Πιο αναλυτικά ως προς τις δραστηριότητες, στις γενικές ασφάλειες υπήρξε μια ισορροπημένη διασπορά πωλήσεων στα κανάλια διανομής, με διακριτή την ιδιαίτερη δυναμική του πρακτορειακού δικτύου και των απευθείας πωλήσεων. Στον κλάδο ζωής και υγείας, οι αυξημένες πωλήσεις unit linked προϊόντων και προγραμμάτων υγείας αντιστάθμισαν τις απώλειες από ακυρώσεις, με τη μεγαλύτερη εισφορά σε νέα παραγωγή, μεταξύ των καναλιών διανομής, από το εταιρικό δίκτυο πωλήσεων. Επισημαίνεται η σημαντική βελτίωση του combined ratio στους κλάδους γενικών ασφαλειών και υγείας, που έχει μειωθεί
στο 96% και 69,2% αντιστοίχως, κυρίως χάρη στη βελτίωση της διαχείρισης ζημιών. Σε ό,τι αφορά στην Chartis η συνολική παραγωγή ασφαλίστρων για τις εταιρείες του ομίλου της στην Ελλάδα (Chartis Ελλάς Α.Ε. και National Union Fire Insurance Co. of Pittsburgh, PA.) ανήλθε στα 107,1 εκατ. ευρώ κατά το οικονομικό έτος 2011, επιτυγχάνοντας 6,79% οργανική αύξηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. H συνολική κερδοφορία της πρακτορειακής και ασφαλιστικής δραστηριότητας ανήλθε στα 9,2 εκατ. ευρώ προ φόρων, ενώ οι αποζημιώσεις που κατεβλήθησαν σε ιδιώτες και επιχειρήσεις ξεπέρασαν τα 44 εκατ. ευρώ. Για τη χρήση του 2011, ο Δείκτης Ζημιών κινήθηκε σε επίπεδα χαμηλότερα του 50% των καθαρών δεδουλευμένων ασφαλίστρων και όχι, όπως συνηθίζεται, των εγγεγραμμένων. Εξίσου ικανοποιητικός ήταν ο Μικτός Δείκτης που απεικονίζει το σύνολο των προμηθειών, εξόδων και ζημιών ως προς τα καθαρά δεδουλευμένα ασφάλιστρα, ο οποίος κινήθηκε στο 81,9%. H οικονομικά ισχυρή θέση της Chartis αποδεικνύεται και από τον Δείκτη Κάλυψης Τεχνικών Αποθεμάτων, που ανήλθε στο 109%, καθώς και από το Περιθώριο Φερεγγυότητας, που διαμορφώθηκε στο 620%. H σύνθεση του χαρτοφυλακίου της Chartis ήταν ανάλογη με το 2010, με τον τομέα των προσωπικών ασφαλίσεων να αντιστοιχεί στο 72% της παραγωγής και τον τομέα των εμπορικών και βιομηχανικών ασφαλίσεων στο 28%. Η σταθερά ανοδική και κερδοφόρος πορεία της Chartis οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις σωστές επαγγελματικές σχέσεις που εδώ και χρόνια αναπτύσσει με το εκτεταμένο δίκτυο των συνεργατών της, το οποίο αριθμεί περισσότερα από 1.300 μέλη σε όλη τη χώρα. Παράλληλα, τηρώντας υψηλές προδιαγραφές για άμεσες, γρήγορες και δίκαιες αποζημιώσεις, έχει καταφέρει να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ασφαλισμένων της, αλλά και τρίτων δικαιούχων. Ο κ. Giuseppe Zorgno, διευθύνων σύμβουλος της Chartis Ελλάς Α.Ε., σχολίασε σχετικά: «Η Chartis κατέγραψε για μία ακόμα χρονιά ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα και κερδοφορία, εν μέσω μιας δύσκολης περιόδου για την ελληνική οικονομία. Αναμένουμε όμως ότι μέσα στο 2012 θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε πολύ μεγαλύτερες προκλήσεις. Εμείς θα συνεχίσουμε να παρέχουμε προϊόντα και τεχνογνωσία υψηλής ποιότητας, καθώς επίσης και δίκαιες και άμεσες αποζημιώσεις. Θα είμαστε δίπλα στους ασφαλισμένους μας, θα ενισχύουμε το δίκτυο των συνεργατών μας και θα στηρίζουμε το ανθρώπινο δυναμικό μας. Ακόμη και σε αυτήν την ταραγμένη περίοδο, η Chartis θα παραμείνει το ασφαλές λιμάνι της ασφαλιστικής αγοράς». Χ
☛
ΠΑΡΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΣΤΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ, ΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΡΘΩΣΑΝ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΟΥΝ ΤΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ, ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ, ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΟΥΝ ΤΙΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ 2010
ΧΡΗΜΑ 51
Χ
~ αφιέρωμα
«ΒΥΘIΖΕΤΑΙ» Η ΑΣΦAΛΙΣΗ ΣΚΑΦΩΝ
~
Τα φορολογικά μέτρα και η ύφεση συρρικνώνουν την αγορά σκαφών
Π
τωτικά κινείται η ασφάλιση σκαφών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών εταιρειών, το 2010 τα εγγεγραμμένα ασφάλιστρα στον κλάδο έφτασαν τα 15 εκατ. ευρώ από 15,6 εκατ. ευρώ το 2009. Από τα παραπάνω ασφάλιστρα, τα 4,1 εκατ. ευρώ αναλογούσαν στην ασφάλιση της αστικής ευθύνης των σκαφών. Η εξέλιξη αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς συμβαδίζει με τις πωλήσεις σκαφών αναψυχής στη χώρα μας, οι οποίες από το 2009 μέχρι το 2010 μειώθηκαν κατά 26%. Ενδεικτική είναι η εικόνα της αγοράς σκαφών έως 10 μέτρων, που σύμφωνα με τον κ. Ηλία Περιμένη, πρόεδρο του ΣΕΚΑΠΛΑΣ ΠΕΕΥ (Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Πολυεστερικών Σκαφών Παρελκομένων Εξαρτημάτων Εμπόρων και Υπηρεσιών) τα τελευταία πέντε χρόνια καταγράφει φθίνουσα πορεία. Το 2007 ενεγράφησαν στα λεμβολόγια περίπου 12.000 σκάφη, ενώ το 2011 ο αριθμός τους ανήλθε περίπου στα 3.500 σκάφη. Όπως μας ανέφερε η μείωση αυτή αφενός οφείλεται στην οικονομική ύφεση που αν και εκδηλώθηκε τα προηγούμενα χρόνια σίγουρα υπέβοσκε πολύ νωρίτερα και αφετέρου στα τεκμήρια που λειτουργούν ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη της αγοράς σκαφών. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, στα «σκάφη αναψυχής» εντάσσον-
52 Aπρίλιος 2012
ται όλα όσα έχουν μήκος άνω των 7 μέτρων, όλα τα ταχύπλοα, καθώς επίσης και τα θαλάσσια μοτοποδήλατα, τα water jet και τα Hover Craft. Επιπροσθέτως όπως προβλέπεται στο ν. 2743/1999 η μετακίνηση και κυκλοφορία επαγγελματικών πλοίων αναψυχής επιτρέπεται μόνο αν αυτά είναι ασφαλισμένα τουλάχιστον για: α. Αστική ευθύνη για θανάτους και σωματικές βλάβες επιβαινόντων και τρίτων από πρόσκρουση, σύγκρουση, ναυάγιο ή οποιαδήποτε άλλη αιτία. Το ασφαλιστικό ποσό καθορίζεται σε 300.000 ευρώ ανά ατύχημα β. Αστική ευθύνη για υλικές ζημίες επιβαινόντων και τρίτων από πρόσκρουση, σύγκρουση, ναυάγιο ή οποιαδήποτε άλλη αιτία. Το ασφαλιστικό ποσό καθορίζεται σε 150.00 ευρώ ανά ατύχημα γ. Πρόκληση θαλάσσιας ρύπανσης. Τo ασφαλιστικό ποσό καθορίζεται σε 90.000 ευρώ ανά ατύχημα Η ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΚΑΦΩΝ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει δημοσιεύσει η ΕΑΕΕ ο υπολογιζόμενος δείκτης ζημιών, με βάση το οικονομικό έτος, ήταν 60,0% (65,8% το 2009) και το κόστος πρόσκτησης εργασιών 18,0% (από 16,8% το 2009). Το ποσοστό του δικαιώματος συμβολαίου επί των εγγεγραμμένων ασφαλίστρων κυμάνθηκε
ΧΡΗΜΑ 53
Χ αφιέρωμα ~ «Βυθίζεται» η ασφάλιση σκαφών
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΣΚΑΦΩΝ 2010 ευρω 14.984.496 4.118.774 6.013.615 5.213.296 11.445.919 1.013 8.888.225 10.783.296 622 594 1.740.990 2.703.890
Εγγεγραμμένα πρωτασφάλιστρα εκ των οποίων για την αστική ευθύνη σκαφών Α.Μ.Δ.Α.1 31 / 12 / 2010 Α.Μ.Δ.Α.1 31 / 12 / 2009 Πληρωθείσες ζημιές της περιόδου2 Πλήθος πληρωθεισών ζημιών εντός της περιόδου Απόθεμα εκκρεμών ζημιών3 31 / 12 / 2010 Απόθεμα εκκρεμών ζημιών3 31 / 12 / 2009 Πλήθος εκκρεμών ζημιών 31 / 12 / 2010 Πλήθος εκκρεμών ζημιών 31 / 12 / 2009 Δικαιώματα συμβολαίων Προμήθειες 1
Απόθεμα μη δεδουλευμένων ασφαλίστρων συμπεριλαμβανομένου του αποθέματος μη δεδουλευμένου δικαιώματος συμβολαίου Συμπεριλαμβάνονται τα γενικά έξοδα της ζημιάς (κόστος φακέλου) 3 Συμπεριλαμβάνεται το απόθεμα I.B.N.R. 2
Πηγή: Στοιχεία ασφαλιστικών επιχειρήσεων – μελών ΕΑΕΕ
ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΚΑΦΩΝ ΑΝΑΨΥΧΗΣ 2010
Πλήθος συμβολαίων (πολυασφαλιστήρια) Παραγωγή ασφαλίστρων (πολυασφαλιστήρια) Πλήθος ζημιών (σύνολο1) Πληρωθείσες ζημιές (σύνολο) Εκκρεμείς ζημιές (σύνολο) 1
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΑΨΥΧΗ 20.054 7.744.921 583 2.199.310 1.865.164
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΜΕ ΠΛΗΡΩΜΑ 1.911 4.003.840 145 1.518.353 1.417.105
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΠΛΗΡΩΜΑ 1.444 861.686 99 383.326 312.647
ΣΥΝΟΛΟ 23.409 12.610.448 827 4.100.990 3.594.917
Αναφέρεται στο άθροισμα των πολυασφαλιστηρίων συμβολαίων και των αυτόνομων συμβολαίων ασφάλισης αστικής ευθύνης σκαφών
Πηγή: Στοιχεία ασφαλιστικών επιχειρήσεων – μελών ΕΑΕΕ
ΠΛΗΘΟΣ ΖΗΜΙΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 1. Ζημιές στο ελικοαξονικό σύστημα 2. Προσάραξη 3. Πρόσκρουση/Σύγκρουση 4. Φωτιά / Έκρηξη 5. Κλοπή 6. Μηχανικές βλάβες 7. Κίνδυνοι αγώνων 8. Άσχημες καιρικές συνθήκες 9. Αστική ευθύνη
α. από επιπλέον αντικείμενο β. από σταθερό αντικείμενο
α. Σωματικές βλάβες β. Υλικές ζημίες γ. Θαλάσσια ρύπανση
10. Κακόβουλες βλάβες 11. Ζημιές κατά τη μεταφορά 12. Ζημιές κατά την ανέλκυση / καθέλκυση 13. Άλλες αιτίες ΣΥΝΟΛΟ
54 Aπρίλιος 2012
ΠΛΗΘΟΣ 70 51 38 98 6 180 118 27 74 18 70 6 10 1 2 58 827
2010 8,5% 6,2% 4,6% 11,8% 0,7% 21,8% 14,3% 3,3% 8,9% 2,2% 8,5% 0,7% 1,2% 0,1% 0,2% 7,0% 100%
2009 9,8% 3,1% 6,3% 11,4% 1,4% 16,5% 13,2% 3,1% 8,6% 3,5% 7,2% 0,4% 0,7% 0,3% 0,1% 14,3% 100%
κατά μέσον όρο στο 11,6%, από 11,3% το 2009. Αν και τα περισσότερα ασφαλισμένα σκάφη είναι αυτά της προσωπικής αναψυχής, τα επαγγελματικά αναλογικά υπερέχουν στις ζημιές και στις αποζημιώσεις. Παρόμοια είναι η εικόνα όταν τα σκάφη διαχωρίζονται με κριτήριο τη μηχανοκίνηση. Η συντριπτική πλειοψηφία των ασφαλισμένων σκαφών διαθέτει μηχανοκίνηση αλλά τα ιστιοπλοϊκά είναι αυτά τα οποία έχουν μεγαλύτερη μέση και μέγιστη ασφαλιζόμενη αξία. Οι κύριες αιτίες καταβολής αποζημίωσης είναι αυτές της κλοπής, των μηχανικών βλαβών και οι ζημιές στο ελικοαξονικό σύστημα. Μεγαλύτερη μέση αποζημίωση ανά αιτία ζημιάς παρουσιάζουν η φωτιά/έκρηξη, οι ζημιές κατά τη μεταφορά και οι σωματικές βλάβες τρίτων. Από τη μελέτη των στοιχείων των αποζημιώσεων ανά έτος έκδοσης ασφαλιστηρίου συμβολαίου, φαίνεται ότι ο κλάδος απολαμβάνει υψηλού δείκτη αποθεματοποίησης και ότι ο δείκτης ζημιών εκτιμάται στο 45,8% κατά μέσον όρο τα δύο τελευταία έτη (20092010). Οι συνολικές καταβολές για αποζημιώσεις κατά τη διάρκεια του έτους ήταν 11,4 εκατ. ευρώ για 1.013 απαιτήσεις. Το απόθεμα εκκρεμών ζημιών του 2010 μειώθηκε στα 8,9 εκατ. ευρώ από τα 10,8 εκατ. ευρώ και αφορά σε 622 περιπτώσεις. Κατά τη διάρκεια του 2010, τα δικαιώματα συμβολαίου έφτασαν στα 1,7 εκατ. ευρώ και οι προμήθειες τα 2,7 εκατ. ευρώ. Η εγγεγραμμένη παραγωγή των πολυασφαλιστηρίων συμβολαίων έφτασε τα 12,6 εκατ. ευρώ. Για το σύνολο των συμβολαίων, οι πληρωθείσες ζημιές έφτασαν τα 4,1 εκατ. ευρώ. Στο τέλος του έτους εκκρεμούσαν αποζημιώσεις ύψους 3,6 εκατ. ευρώ. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ Η συντριπτική πλειοψηφία των σκαφών (σχεδόν 86%) δηλώνεται στην «προσωπική αναψυχή». Σε μικρότερο ποσοστό (70%) διαμορφώνονται οι ζημιές οι οποίες εκδηλώνονται από αυτά τα σκάφη. Στην παραγωγή ασφαλίστρων, τα «επαγγελματικά με πλήρωμα» εμφανίζουν αναλογικά πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή από ό,τι εμφανίζει ο αριθμός των συμβολαίων τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τις πληρωθείσες ζημιές, καθώς τα «επαγγελματικά με πλήρωμα» εμφανίζονται πρώτα στη σχετική κατηγορία. Τέλος, οι εκκρεμείς ζημιές εμφανίζουν μεγάλη διασπορά σε ζημίες σε σχέση με την κατανομή των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ Ο πιο συνήθεις αιτίες απαιτήσεων για αποζημιώσεις είναι η κλοπή (21,8%), οι μηχανικές βλάβες (14,3%), και η πρόσκρουση/σύγκρουση (11,8%). Το ποσοστό της κατηγορίας «άλλες αιτίες» γνώρισε μεγάλη μείωση (7,0% συμμετοχή το 2010 από 14,3% το 2009. Φαίνεται ότι οι ζημιές λόγω της πρόσκρουσης / σύγκρουσης, των άσχημων καιρικών συνθηκών και των ζημιών κατά την ανέλκυση / καθέλκυση διατηρούν σχετικά σταθερή συχνότητα εμφάνισης. Αύξηση σε συχνότητα εμφάνισαν τα αίτια της κλοπής και των κακόβουλων βλαβών. Αντιθέτως, μείωση παρατηρήθηκε στα αίτια της προσάραξης και της φωτιάς / έκρηξης. Οι καταβολές αποζημιώσεων για τις ζημιές από μηχανικές βλάβες (20,8%), πρόσκρουση/σύγκρουση (14,9%) και άσχημες καιρικές συνθήκες (13,1%) εμφανίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά. Μεγάλη μείωση εμφάνισαν τα αίτια της φωτιάς/έκρηξης και των άλλων αιτιών. Στη συνέχεια ακολουθούν απόψεις στελεχών της αγοράς σχετικά με τα νέα προγράμματα ασφάλισης σκαφών αναψυχής.
ΚΑΤΑΝΟΜH ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΜEΝΩΝ ΣΚΑΦΩΝ 2010 8,20% 6,20%
85,70% Επαγγελματικά με πλήρωμα Επαγγελματικά χωρίς πλήρωμα Προσωπική αναψυχή
ΚΑΤΑΝΟΜH ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΜEΝΩΝ ΣΚΑΦΩΝ 2009 7,20%
2,80%
89,90% Επαγγελματικά με πλήρωμα Επαγγελματικά χωρίς πλήρωμα Προσωπική αναψυχή
ΚΑΤΑΝΟΜH ΠΛHΘΟΥΣ ΖΗΜΙΩΝ 2010 12% 17,50%
70,50% Επαγγελματικά με πλήρωμα Επαγγελματικά χωρίς πλήρωμα Προσωπική αναψυχή
ΚΑΤΑΝΟΜH ΠΛHΘΟΥΣ ΖΗΜΙΩΝ 2009 10% 16,20%
73,70% Επαγγελματικά με πλήρωμα Επαγγελματικά χωρίς πλήρωμα Προσωπική αναψυχή ΧΡΗΜΑ 55
Χ αφιέρωμα ~ «Βυθίζεται» η ασφάλιση σκαφών
ΑΝΑΣΤΑΣIΑ ΣΙΜΑΝΤIΡΑ
Yacht Line Manager στην Aigaion Ασφαλιστική Στις μέρες μας, που τα οικονομικά βάρη έχουν καταλήξει να είναι δυσβάστακτα, είναι αναμενόμενο το κόστος της ασφάλισης να γίνεται ένα υπολογίσιμο έξοδο, το οποίο ο ασφαλιζόμενος προσπαθεί να μειώσει στο ελάχιστο. Σ’ αυτό το σημείο όμως, γίνεται και το συνηθέστερο λάθος επιλογής της ασφάλισης με γνώμονα το οικονομικότερο ασφάλιστρο, χωρίς τον συνυπολογισμό των παρεχόμενων καλύψεων και των όρων ασφάλισης. Η γκάμα των ασφαλιστικών προϊόντων διευρύνεται διαρκώς με σκοπό την επίτευξη της ισορροπημένης αντιστοιχίας μεταξύ ασφαλίστρου και παρεχόμενων καλύψεων ώστε να εξυπηρετούνται καλύτερα οι ανάγκες έκαστου ασφαλιζόμενου. Εντούτοις, οι υποχρεώσεις κάθε ιδιοκτήτη προς το σκάφος του δεν τελειώνουν με την επιλογή του κατάλληλου ασφαλιστικού προϊόντος. Στην ασφαλιστική αγορά, είθισται να πλανάται η πεποίθηση ότι η ευθύνη του ασφαλιζόμενου προς κάποιο περιουσιακό του στοιχείο εκτείνεται μέχρι τη χρονική στιγμή που συνάπτει την ασφαλιστική σύμβαση ιδίων ζημιών για την περιουσία του. Αυτή η λανθασμένη αντίληψη, που υπάρχει κυρίως στην Ελλάδα, είναι η απαρχή της δημιουργίας πολλών παρεξηγήσεων και προβλημάτων. Κρίνεται απαραίτητο, ο ασφαλιζόμενος να γνωρίζει ότι οι υποχρεώσεις του που απορρέουν από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο δεν περιορίζονται μόνο στην καταβολή του ασφαλίστρου. Για παράδειγμα, το να πράττει πάντα ως «συνετός ανασφάλιστος», το οποίο είναι μια βασική αρχή της ασφάλισης, συμπεριλαμβάνεται στις κύριες υποχρεώσεις του. Επομένως, το σκεπτικό και η νοοτροπία ότι εφόσον κάποιος είναι ασφαλισμένος, δεν χρειάζεται να προσέχει το περιουσιακό του στοιχείο στον ίδιο βαθμό με αυτόν που δεν είναι, επιβάλλεται να εκλείψει. Παραδείγματος χάριν, είναι υποχρέωση του ασφαλιζόμενου να φροντίζει να ελλιμενίζει ή να παροπλίζει το σκάφος του σε περιοχές που πληρούν κάποιες βασικές προϋποθέσεις, όπως φύλαξης, σωστής περίφραξης, προστασίας από την κακοκαιρία κ.ο.κ., ανεξαρτήτως από το εάν είναι απαιτητό κάτι τέτοιο από τους όρους του ασφαλιστηρίου ή όχι. Άλλωστε, οι όροι και οι προϋποθέσεις χρησιμεύουν ιδιαίτερα στην παροχή πληροφοριών και διευκρινίσεων στους ασφαλιζόμενους. Παρόλα αυτά, συχνά οι ασφαλιζόμενοι πα-
☛
ΣΤΑ «ΣΚΑΦΗ ΑΝΑΨΥΧΗΣ» ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΟΛΑ ΟΣΑ ΕΧΟΥΝ ΜΗΚΟΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 7 ΜΕΤΡΩΝ, ΟΛΑ ΤΑ ΤΑΧΥΠΛΟΑ, ΚΑΘΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΜΟΤΟΠΟΔΗΛΑΤΑ, ΤΑ WATER JET ΚΑΙ ΤΑ HOVER CRAFT
56 Aπρίλιος 2012
ραλείπουν ή θεωρούν περιττή την ανάγνωση των όρων και προϋποθέσεων ασφάλισης. Το αποτέλεσμα είναι να μη γνωρίζουν για ποιους κινδύνους ασφαλίζονται επί της ουσίας ή ποιες ενέργειες είναι απαραίτητες από την πλευρά τους για να καλύπτονται ασφαλιστικά. Επομένως, όταν επέλθει κάποιος ασφαλιστικός κίνδυνος, όπως μια κλοπή για παράδειγμα - η οποία είναι από τους δημοφιλέστερους κινδύνους στις μέρες μας - βρίσκονται προ εκπλήξεως αν η ασφαλιστική εταιρεία δεν τους αποζημιώσει, π.χ. επειδή δεν υπήρχαν ίχνη παραβίασης/διάρρηξης ή επειδή το σκάφος ήταν παροπλισμένο αφύλακτο σε οικόπεδο/αγρό κ.ο.κ., μολονότι παραβιάστηκαν βασικές προϋποθέσεις για την ισχύ της ασφαλιστικής κάλυψης. Ως εκ τούτου, το οικονομικό ασφάλιστρο ως βασικό κριτήριο επιλογής για την κάλυψη του σκάφους, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή πληροφόρηση/ενημέρωση για τους όρους ασφάλισης και την έλλειψη της δέουσας επιμέλειας από την μεριά του ασφαλιζόμενου, οδηγούν στη δημιουργία προβλημάτων και διαφωνιών κατά την επέλευση ενός ασφαλιστικού κινδύνου. Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, θεωρούμε σημαντική και απαραίτητη τη μελέτη των ασφαλιστικών όρων, τη σωστή και έγκαιρη έρευνα της αγοράς και την προσεκτική επιλογή των διαμεσολαβητών και των ασφαλιστικών εταιρειών, ώστε να αποφεύγονται παρεξηγήσεις στο μέλλον. Το θέμα της ασφαλιστικής κάλυψης είναι ουσιώδες και πρέπει να αντιμετωπίζεται με τη σοβαρότητα που του αρμόζει.
ΘΑΝAΣΗΣ ΠΕΤΡOΠΟΥΛΟΣ Chief Underwriter, Consumer Lines στην Chartis
Οι Έλληνες ανέκαθεν είχαν μια ιδιαίτερα στενή σχέση με την πλεύση και τα σκάφη αναψυχής. Μπορεί οι ρυθμοί πώλησης σκαφών να έχουν πέσει σε σχέση με προηγούμενα έτη, ωστόσο και φέτος το καλοκαίρι αναμένουμε πως οι ιδιοκτήτες σκαφών θα τα χρησιμοποιήσουν, έστω και λιγότερο, για τις προσωπικές τους διακοπές. Έχοντας φτάσει στην περίοδο όπου όλοι οι ιδιοκτήτες σκαφών ετοιμάζονται για το καλοκαίρι και επιλέγουν την ασφάλιση για το σκάφος τους, ερχόμαστε αντιμέτωποι με συχνά ερωτήματα ασφαλισμένων για το ιδανικό εύρος των καλύψεών τους. Η Chartis, με πολύχρονη εμπειρία στην ασφάλιση σκαφών αναψυχής, έχει δημιουργήσει προγράμματα με πολύ καλή σχέση τιμής και προσφερόμενης κάλυψης για να ανταποκρίνεται στις ανάγκες κάθε ασφαλιζόμενου. Το βασικό πακέτο κάλυψης της Chartis, πέραν της Αστικής Ευθύνης, η οποία βάσει νόμου είναι υποχρεωτική για όλα τα σκάφη αναψυχής άνω των 7 μέτρων και όλα τα ταχύπλοα, παρέχει μια σειρά επιπλέον καλύψεων όπως το κόστος που προκύπτει για την ανέλκυση ή μετακίνηση ναυαγίου, ζημίες σε τρίτους κατά την οδική μεταφορά του σκάφους ή κάλυψη προσωπικού ατυχήματος του κυβερνήτη και των επιβαινόντων. Το ετήσιο κόστος ασφάλισης για όλες τις προαναφερόμενες καλύψεις για σκάφη μήκους μέχρι 10 μέτρα δεν ξεπερνά τα 161 ευρώ.
Περνώντας σε ένα πιο ενισχυμένο πακέτο καλύψεων, η Chartis προβλέπει κάλυψη κατά παντός κινδύνου όπου, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται ζημίες από σύγκρουση, πρόσκρουση, βύθιση, ανατροπή, κακοκαιρία, κλοπή, πειρατεία, πυρκαγιά, κακόβουλες ενέργειες. Παράλληλα, το σκάφος καλύπτεται όταν πλέει, ελλιμενίζεται, βρίσκεται εκτός θαλάσσης σε προστατευόμενο χώρο, καθώς και κατά τη διάρκεια της οδικής μεταφοράς του. Σε αυτές τις περιπτώσεις το συμβόλαιο προσαρμόζεται στα μέτρα του πελάτη για να καλύψει τις δικές του συγκεκριμένες ανάγκες. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η πλειοψηφία των αποζημιώσεων που δίνονται από την Chartis αφορούν σε αυτές τις κατηγορίες ζημιών. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τα παραπάνω, βλέπουμε πως τα πακέτα κάλυψης διαμορφώνονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες και την οικονομική δυνατότητα όλων των ασφαλισμένων. Αν σκεφτούμε μάλιστα πως μια μέση ζημία για σκάφη προσωπικής αναψυχής ανέρχεται στα 7.000 ευρώ*, είναι σαφές πως το κόστος του ασφαλίστρου είναι η ελάχιστη επένδυση του ιδιοκτήτη στην εξασφάλιση της περιουσίας του.
*Στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών για το 2010.
ΚΑΤΕΡIΝΑ ΙΩΑΝΝIΔΟΥ
Διευθύντρια Παραγωγής στην Interlife Δύο προγράμματα που προσφέρουν στους κατόχους σκαφών, μηχανοκινήτων και μη, πλήρη ασφάλιση, παρέχει η Interlife Ασφαλιστική. Τα προγράμματα Mare Basic και Mare Extra ασφαλίζουν όλα τα είδη σκαφών ιδιωτικών και επαγγελματικών (ακόμη και τα πλωτά μέσα αναψυχής) με πολύ ανταγωνιστικά ασφάλιστρα. Mare Basic Το πρόγραμμα Mare Basic σχεδιάστηκε για όλα τα σκάφη αναψυχής, ιδιωτικής χρήσης, μηχανοκίνητα και μη, προσφέροντας την υποχρεωτική από τον νόμο ασφάλιση αστικής ευθύνης, με βασικό χαρακτηριστικό του το προσιτό κόστος ασφαλίστρων. Συγκεκριμένα το πρόγραμμα παρέχει τις παρακάτω καλύψεις: ∼ Σωματικές Βλάβες Επιβαινόντων και Τρίτων για Ασφαλιζόμενο Κεφάλαιο 300.000 ευρώ ανά περιστατικό, ∼ Υλικές Ζημίες σε Αντικείμενα Επιβαινόντων και Τρίτων για Ασφαλιζόμενο Κεφάλαιο 150.000 ευρώ ανά περιστατικό και ∼ Πρόκληση Θαλάσσιας Ρύπανσης για Ασφαλιζόμενο Κεφάλαιο 90.000 ευρώ Το πρόγραμμα Mare Basic παρέχεται και σε μηχανοκίνητα σκάφη αναψυχής επαγγελματικής χρήσης για τις ανωτέρω καλύψεις και κεφάλαια. Το πρόγραμμα μπορεί να επεκταθεί και για τα Επαγγελματικά Μεταφοράς Ατόμων, δηλαδή για περιηγητικά – τουριστικά και δρομολογιακά (μικρά δρομολόγια). Μέσω του προγράμματος καλύπτεται επίσης και η αστική ευθύνη μη Μηχανοκίνητων Σκαφών Επαγγελματικής Χρήσης όπως είναι τα ενοικιαζόμενα πλωτά μέσα αναψυχής (κανό, ιστιοσανίδες, θαλάσσια ποδήλατα κ.λ.π.) για τις παρακάτω καλύψεις και κεφάλαια:
☛
ΑΝ ΚΑΙ ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΑ ΣΚΑΦΗ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ, ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ, ΑΝΑΛΟΓΙΚΑ, ΥΠΕΡΕΧΟΥΝ ΣΤΙΣ ΖΗΜΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ
∼ Σωματικές Βλάβες για Ασφαλιζόμενο Κεφάλαιο 150.000 ευρώ ανά περιστατικό και ∼ Υλικές Ζημίες για Ασφαλιζόμενο Κεφάλαιο 90.000 ευρώ ανά περιστατικό Mare Extra Το πρόγραμμα Mare Extra δημιουργήθηκε για να καλύψει ζημίες ή απώλειες μηχανοκίνητων και ιστιοφόρων σκαφών που μπορεί να προκληθούν σε σκάφος αναψυχής ιδιωτικής χρήσεως, είτε κατά τη διάρκεια χρήσης του είτε κατά την περίοδο που βρίσκεται παροπλισμένο. Πρόκειται για ένα πληρέστατο πακέτο καλύψεων που περιλαμβάνει τις υποχρεωτικές από το νόμο καλύψεις της αστικής ευθύνης όπως περιγράφονται στο Mare Basic, καθώς και ασφαλίσεις κατά ζημιών που θα προκληθούν από φωτιά, βύθιση, κλοπή, έκρηξη, κ.λπ., με ιδιαίτερα ανταγωνιστικά ασφάλιστρα, προσιτά σε όλους. Χαρακτηριστικά προγράμματος Οι βασικές καλύψεις του κλάδου παρέχονται από τις διεθνώς χρησιμοποιούμενες ρήτρες του Ινστιτούτου Ασφαλιστών του Λονδίνου (Institute Yachts Clauses), οι οποίες ορίζουν μια συγκεκριμένη έκταση ασφαλιστικής κάλυψης. Στις ειδικές αυτές ρήτρες έχουμε προσαρτήσει επιπλέον κινδύνους, οι οποίοι προσφέρονται στο πακέτο αυτό. Πιο αναλυτικά καλύπτονται: ∼ Ζημίες από Κακοκαιρία, Κινδύνους Θάλασσας, Ποταμών, Λιμνών, ∼ Πυρκαγιά από οποιαδήποτε αιτία, ∼ Πειρατεία, Εκβολή ∼ Πρόσκρουση, Έκρηξη, Κακόβουλες Πράξεις, Σεισμό, Ηφαιστειακή Έκρηξη ή Κεραυνό, ∼ Ατυχήματα από την Φόρτωση, Εκφόρτωση ή Μετακίνηση Προμηθειών, ∼ Κλοπή ολόκληρου του Σκάφους ή Βαρκών ή Εξωλέμβιας Μηχανής, ∼ Ζημίες στο ίδιο το Σκάφος ∼ Έξοδα Επιθεωρήσεως Υφάλων του Σκάφους μετά από προσάραξη Το κόστος των ασφαλίστρων εξαρτάται από την αξία του σκάφους, καθώς και την ηλικία του. Αξίζει να σημειωθεί ότι με μια μικρή επιβάρυνση των ασφαλίστρων, μπορεί να καλυφθεί και η συμμετοχή του ασφαλιζόμενου σε αγώνες. Διευκρινιστικά αναφέρουμε, ότι χορηγούνται εκπτώσεις λόγω ομαδικής ασφάλισης και βραχυπρόθεσμης διάρκειας συμβολαίου. Χ ΧΡΗΜΑ 57
Χ άρθρο
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ
ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ Στη διάρκεια της εξαετίας, της υπερβολικής φαρμακευτικής δαπάνης - με τεράστιες ευθύνες της Πολιτείας η συνολική επιβάρυνση του κράτους ανήλθε σε 1,25 δις
Ε
ίναι αλήθεια ότι την περίοδο 2004-2009 η φαρμα2. Το ποσοστό κέρδους των φαρμακοποιών (35% επί της ✒ κευτική δαπάνη εκτοξεύθηκε στην Ελλάδα. Ο κυχονδρικής) και των φαρμακεμπόρων (8,43%) ήταν ιδιαπό τον Γιώργο ριότερος λόγος είναι ότι η Πολιτεία δεν εφάρμοσε αίτερα υψηλό σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες Βογιατζή* κανένα μέτρο συγκράτησης των φαρμακευτικών δαπανών (πίνακας 2) από τις αρχές της δεκαετίας, όταν την ίδια περίοδο όλες οι ευρω3. Στις φαρμακευτικές δαπάνες υπολογίζονταν και οι δαπάνες για παϊκές χώρες έπαιρναν μέτρα περιορισμού της φαρμακευτικής δατα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ, (OTC), οι οποίες όμως δεν υπολογίζονται στις πάνης. άλλες χώρες. Υπάρχουν και άλλοι λόγοι, όπως: 4. Η διάθεση πλαστών συνταγών και κουπονιών (150-300 εκατ. ευρώ) και η σύγχυση στον υπολογισμό των φαρμακευτικών δαπανών και των παράλληλων εξαγωγών (ή μέρους αυτών). 1. Οι τιμές των φαρμάκων που προστατεύονται από πατέντα διατηρούνταν υψηλές - η νομοθεσία καταστρατηγούνταν - ενώ οι τιμές 5. Η γενναιόδωρη φαρμακευτική πολιτική, που σήμαινε ότι ο Έλτων generics και των of patent φαρμάκων ήταν επίσης πάρα πολύ ληνας ασθενής συμμετείχε σε μικρότερο ποσοστό στη φαρμακευυψηλές (80-90% της τιμής του πρωτοτύπου). τική δαπάνη από ό,τι οι αντίστοιχοι ασθενείς στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. 6. Και τέλος, το επιθετικό marketing των εταιρειών, που οδηγούσε πολλές φορές σε υπερσυνταγογράφηση και υποκατάσταση φθηΠΙΝΑΚΑΣ 1 νών φαρμάκων από ακριβότερα εκ μέρους των γιατρών. ΕΞΕΛΙΞΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ 2004 – 2009
Ετος 2004 2005 2006 2007 2008 2009 ΣΥΝΟΛΟ
Ευρώ (δις) (Πραγματικές) 2,43 2,7 3,51 4,04 4,53 5,09 22,47 δις
Ευρώ (δις) (3% αύξηση) 2,43 2,5 2,58 2,65 2,73 2,81 15,7 δις
Σημείωση: Αναφέρεται ότι η φαρμακευτικές δαπάνες του 2009 ανήλθαν σε 5,5 δις, αλλά δίχως στοιχεία
58 Απρίλιος 2012
Παίρνοντας ως μέτρο σύγκρισης το έτος 2004 - επειδή οι φαρμακευτικές δαπάνες το έτος αυτό προσεγγίζουν το μέσο όρο των ευρωπαϊκών κρατών - διαπιστώνουμε ότι στην εξαετία 2004-2009 οι φαρμακευτικές δαπάνες ανήλθαν στα 22,47 δις, ενώ με μια φυσιολογική εξέλιξη αύξησης 3% το χρόνο, θα έφθαναν τα 15,7 δις (πίνακας 1). Κατά συνέπεια το σύνολο της σπατάλης ανέρχεται σε 6,77 δις, εξαιρετικά σημαντικό ποσό, αλλά όχι τόσο εξωπραγματικό, όπως πολλοί πολιτικοί και ακαδημαϊκοί πιστεύουν (20 δις). Είναι σχιζοφρενικό να κατηγορούνται από τους πολιτικούς όλοι οι εμπλεκόμενοι στις φαρμακευτικές δαπάνες (εταιρείες, φαρμακοποιοί, γιατροί) ότι τις έφτασαν στα ύψη και να μην κάνουν αυτοκριτική,
ότι δηλαδή η δική τους αβλεψία και απραξία είναι ο κύριος λόγος της αύξησης των δαπανών. ∼ Αν από αυτό το ποσό αφαιρέσουμε τον ΦΠΑ που εισπράττει το κράτος (8,2% επί της λιανικής τιμής), τότε τα ταμεία ζημιώθηκαν με 6,215 δις. Τα χρήματα αυτά τα καρπώθηκαν: Οι φαρμακευτικές εταιρείες: το 62,7%, άρα 3,9 δις Οι φαρμακέμποροι: το 5,3%, άρα 329 εκατ. Οι φαρμακοποιοί το 23,8% άρα 1,48 δις ∼ Αν υπολογίσουμε ότι το κράτος επίσης εισέπραξε και την άμεση φορολογία αυτών των επιπλέον χρημάτων (με φορολογικούς συντελεστές 20-25%) και άλλους φόρους από το αυξημένο promotional budget των εταιρειών, τότε το συνολικό ποσό μειώνεται περίπου κατά 1,5 δις και κατά συνέπεια η επιπλέον δαπάνη ανήλθε σε 4,7 δις. ∼ Αν όμως υπολογίσουμε και το κόστος της οικονομικής επιβάρυνσης που επέβαλε το κράτος στους προμηθευτές του επειδή δεν πλήρωνε έγκαιρα, τότε έχουμε μια διαφορετική εικόνα. Οι φαρμακευτικές εταιρείες, λόγω της καθυστέρησης των πληρωμών των νοσοκομειακών πωλήσεων - σύνολο 6 δις - αναγκάζονταν σε τραπεζικό (ή ενδοεταιρικό) δανεισμό με επιτόκια 3-4%, που κανονικά θα έπρεπε να επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Υπολογίζεται ότι, λόγω αυτής της στρέβλωσης, οι εταιρείες χρηματοδότησαν τον κρατικό προϋπολογισμό όλη αυτήν την περίοδο με 1,2 δις. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνεται και η χορήγηση των άτοκων ομολόγων που χορηγήθηκαν για εξόφληση των νοσοκομειακών χρεών.
☛
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΠΑΤΕΝΤΑ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝΤΑΝ ΥΨΗΛΕΣ - Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΑΤΗΓΟΥΝΤΑΝ - ΕΝΩ ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ GENERICS ΚΑΙ ΤΩΝ OFF PATENT ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΗΤΑΝ ΕΠΙΣΗΣ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΕΣ Συμπέρασμα: ∼ Στη διάρκεια της εξαετίας, της υπερβολικής φαρμακευτικής δαπάνης - με τεράστιες ευθύνες της Πολιτείας - η συνολική επιβάρυνση του κράτους ανήλθε σε 1,25 δις. ∼ Οι φαρμακευτικές εταιρείες, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, επέστρεψαν στο κράτος πολύ περισσότερα από ό,τι εισέπραξαν την εξαετία: εισέπραξαν 3,9 δις και επέστρεψαν 4,45 δις. ΟΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΣΗΜΕΡΑ Για το έτος 2012 ορίσθηκε ότι οι δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες δεν θα ξεπεράσουν τα 2,88 δις. Το ποσό αυτό, συγκρινόμενο με τις άλλες χώρες της Ευρώπης, είτε είναι στο μέσο όρο συγκρινόμενο με το ΑΕΠ είτε είναι πολύ χαμηλότερο, αν το συγκρίνουμε με την κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη.
∼ Αν βέβαια υπολογίσουμε και τις ζημιές των εταιρειών από το «κούρεμα» αυτών των ομολόγων - αξίας 3 δις - κατά περίπου 75%, τότε οι φαρμακευτικές εταιρείες επιστρέφουν στο κράτος άλλα 2,25 δις. ∼ Δεν υπολογίζονται οι «επιστροφές» των φαρμακοποιών από την καθυστέρηση των πληρωμών τους από τα ταμεία.
ΧΡΗΜΑ 59
Χ άρθρο ~ Μύθοι και αλήθειες για τη φαρμακευτική δαπάνη ∼ Είναι μύθος να ισχυριζόμαστε ότι οι δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες θα πρέπει να κατέβουν στο 1% του ΑΕΠ, γιατί αυτό είναι το άριστο ποσοστό το οποίο έχουν και οι άλλες χώρες. Καμία ανεπτυγμένη χώρα δεν ξοδεύει για φάρμακα μόνο το 1% του ΑΕΠ. Όλες ξοδεύουν πολύ περισσότερα. Ακόμη και στην Πορτογαλία, που της έχει επιβληθεί το Μνημόνιο, ο στόχος της για το 2012 είναι οι δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες να μην ξεπεράσουν το 1,25% του ΑΕΠ.
∼ Είναι μύθος να ισχυριζόμαστε ότι οι δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες στην Ελλάδα είναι π.χ. διπλάσιες του Βελγίου ή ότι ξοδεύουμε όσα ξοδεύει και η Ισπανία με τετραπλάσιο πληθυσμό. Ακόμη και τη χρονιά της μεγάλης δαπάνης, το 2009, αυτό δεν συνέβαινε, πόσο μάλλον σήμερα. Το Βέλγιο το 2009 (σε ex-factory τιμές) είχε 4,320 δις φαρμακευτικές δαπάνες - εκ των οποίων τα 3,406 δις ήταν δημόσια δαπάνη - η Ισπανία είχε 14,744 δις - εκ των οποίων τα 12,028 δις ήταν δημόσια δαπάνη - και η Ελλάδα
ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΕΡΙΘΩΡΙΩΝ ΚΕΡΔΟΥΣ ΦΠΑ ΓΙΑ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ (2007) ΚΕΡΔΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΜΠΟΡΟΥ
ΚΕΡΔΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ
ΕΙΣΦΟΡΑ ΥΠΕΡ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ
Αυστρία
Δύο σχέδια μειούμενης τιμολόγησης, που εξαρτώνται από την κατηγορία αποζημίωσης, με όριο τα 23.74 ευρώ
Δύο κατηγορίες μειούμενου κέρδους, από 37% μέχρι 3.9%. Οι τιμολόγησεις των φαρμακείων για φάρμακα με αποζημίωση είναι αρκετά χαμηλότερες από αυτές σε φάρμακα χωρίς αποζημίωση.
15% για ιδιώτες Όχι σε ασφαλισμένους
20% (γενικό ποσοστό 20%)
Βέλγιο
Σταθερή τιμολόγηση: 13.1% στην τιμή εργοστασίου, με ανώτατο όριο τα 2.18 ευρώ
Σταθερή τιμολόγηση: 31% της χονδρικής τιμής με ανώτατο όριο 7.44 ευρώ
-
6% (γενικό ποσοστό 21%)
Δανία
Ελεύθερη τιμολόγηση, μέσος όρος 4%
Νέο σχέδιο από 8 Απριλίου 2007: 8.8% στην τιμή αγοράς του φαρμάκου + ένα σταθερό ποσό
DKK 9.25 (1.24 ευρώ) συμπ. ΦΠΑ σε όλα τα συνταγογραφουμένα φάρμακα
25% (γενικό ποσοστό 25%)
Ελλάδα
Σταθερή τιμολόγηση: 8.43% στην τιμή εργοστασίου για όλα τα φάρμακα
Σταθερή τιμολόγηση: 35% της χονδρικής τιμής για όλα τα φάρμακα
-
9% (γενικό ποσοστό 18%)
Πορτογαλία
Φάρμακα με αποζημίωση: 6.87% της λιανικής τιμής του φαρμακείου χωρίς ΦΠΑ. Φάρμακα χωρίς αποζημίωση: 8% της λιανικής τιμής του φαρμακείου χωρίς ΦΠΑ
Φάρμακα με αποζημίωση: 18.27% της λιανικής τιμής του φαρμακείου χωρίς ΦΠΑ Φάρμακα χωρίς αποζημίωση: 20% της λιανικής τιμής του φαρμακείου χωρίς ΦΠΑ
-
5% (γενικό ποσοστό 19%)
Ισπανία
7.6% περιθώριο για φάρμακα τα οποία στοιχίζουν < 89.62 ευρώ. Σταθερό ποσό των 7.37 ευρώ για φάρμακα που ξεπερνούν τα 89.62 ευρώ
27.9% για φάρμακα τα οποία στοιχίζουν < 89.62 ευρώ. Σταθερό ποσό των 37.53 ευρώ για φάρμακα που ξεπερνούν τα 89.62 ευρώ
-
4% (γενικό ποσοστό 16%)
Σουηδία
Ελεύθερο. Τις τιμολόγησεις τις διαπραγματεύονται με τηνApoteket (μονοπώλιο διανομής) οι εταιρείες. Εκτιμάται ότι μέσος όρος κέρδους είναι 2.7%
Για συνταγογραφούμενα: Προοδευτικά φθίνουσα γραμμική τιμολόγηση με όριο τις SEK 167 (18 ευρώ). Τις τιμές των ΟΤC τις ορίζει η Apoteket
-
0% για συνταγογραφούμενα, 25% για OTC (γενικό ποσοστό 25%)
Source: OECD, Pharmaceutical Pricing Policies in a Global Market, Paris 2008, pp. 46-49
60 Απρίλιος 2012
ΦΠΑ
☛
ΕΙΝΑΙ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΙΚΟ ΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ ΟΛΟΙ ΟΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ ΣΤΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ (ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ, ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ, ΓΙΑΤΡΟΙ) ΟΤΙ ΤΙΣ ΕΦΤΑΣΑΝ ΣΤΑ ΥΨΗ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΟΥΝ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ, ΟΤΙ ΔΗΛΑΔΗ Η ΔΙΚH ΤΟΥΣ ΑΒΛΕΨΙΑ ΚΑΙ ΑΠΡΑΞΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ
την ίδια χρονιά της μεγάλης σπατάλης είχε 5,850 δις - με δημόσια δαπάνη 5,09 δις - με όλες τις στρεβλώσεις και τις επιβαρύνσεις που οι άλλες χώρες δεν είχαν και αναφέρονται παραπάνω. (Efpia, The pharmaceutical industry in figures, 2011). Το 2010 (σε χονδρικές τιμές) η Ελλάδα μείωσε σε 3,745 δις, ενώ το Βέλγιο είχε 3,148 δις και η Ισπανία 11,032 (IMS Executive Market report, 2010). ∼ Είναι μύθος να ισχυριζόμαστε ότι στις άλλες χώρες τα generics (generics είναι τα φάρμακα με την ίδια ουσία με το πρωτότυπο που έχασε την πατέντα και προωθούνται από εταιρείες εκτός της μητρικής, που κατείχε δηλαδή το πρωτότυπο) έχουν μερίδιο αγοράς σε αξίες πάνω από 50% και φθάνουν στο 80%. Η αλήθεια είναι ότι σε καμία ανεπτυγμένη χώρα τα generics δεν κατέχουν μερίδιο αγοράς σε αξίες πάνω από 34% (Αγγλία και Γερμανία), όπου όμως τα out of patent έχουν πολύ μικρότερο ποσοστό αγοράς από ό,τι έχουν στην Ελλάδα. Κατά συνέπεια ακόμη και στην κατηγορία αυτή (generics + out of patent) η Ελλάδα έχει καλύτερο ποσοστό, ίσως το καλύτερο στην Ευρώπη. ∼ Είναι μύθος ότι οι υψηλές φαρμακευτικές δαπάνες οφείλονται κυρίως στην υπερσυνταγογράφηση των γιατρών και στην αντικατάσταση (υπάρχει τουλάχιστον όσο περίπου γίνεται και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες). Αποδεικνύεται ότι μόνο από τις μειώσεις των τιμών και των ποσοστών κέρδους οι φαρμακευτικές δαπάνες θα φθάσουν το 2012 στα 2,880 δις, δίχως να μειωθεί ό όγκος των φαρμάκων. Αν βέβαια η Πολιτεία ήταν πιο τολμηρή σε αυτό το θέμα - ακολουθώντας τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη οι φαρμακευτικές δαπάνες δεν θα ξεπερνούσαν τα 2,880 δις. Ο στόχος των 2,880 δις για τις δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες θα μπορούσε να επιτευχθεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις: ∼ Να ισχύσει για ένα έτος, γιατί σήμερα ήδη χάσαμε 3 μήνες και δεν πάρθηκαν τα μέτρα που ψηφίστηκαν. ∼ Να εξαιρεθούν – όπως γίνεται σε όλες τις χώρες - τα νοσοκομειακά φάρμακα που είτε πωλούνται από ΙΧ φαρμακεία, ενώ είναι νοσοκομειακά είτε χρησιμοποιούνται από τις μικρές ιδιωτικές κλινικές που δεν έχουν νοσοκομειακό φαρμακείο για τη νοσηλεία των αρρώστων τους.
∼ Να αναλάβει η Πολιτεία τις ευθύνες της: αν θέλει να συνεχίσει τη γενναιόδωρη φαρμακευτική πολιτική - δικαίωμά της - είτε προς τους ασθενείς, με το να μην αυξάνει τη συμμετοχή τους, είτε προς τη βιομηχανία, με το να μην μειώνει τις τιμές των out of patent φαρμάκων, ώστε να εξισωθούν με τα generics (άμεσο κέρδος τουλάχιστον 200 εκ), είτε προς τους φαρμακοποιούς, διατηρώντας τα υψηλά ποσοστά κέρδους τους (η σύγκριση μπορεί να γίνει από τον πίνακα 2), τότε δεν μπορεί να επιμένει στο στόχο των 2,880 δις και δεν έχει το «ηθικό» δικαίωμα να ζητά επιπλέον επιστροφές (claw-back) μόνο από τις φαρμακευτικές εταιρείες - και ιδιαίτερα από όλες τις εταιρείες - γιατί όλες δεν επωφελούνται. Επίσης κανένας δεν λαμβάνει υπόψη του τις συνθήκες που διαμορφώνονται στη χώρα σήμερα, ώστε να προσαρμόσει ανάλογα και τις δαπάνες υγείας, αλλά και τη φαρμακευτική πολιτική, ιδιαίτερα όταν συγκρινόμαστε με χώρες που δεν έχουν τα δικά μας προβλήματα. Είναι γνωστό από έρευνες (J Pfeffer “could we manage not to damage people’s health”, Harvard Business Review, Nov 2011) ότι η απομάκρυνση από την εργασία αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιοαγγειακά συμβάματα κατά 44% σε μια περίοδο 4 χρόνων, ότι το stress λόγω οικονομικής αβεβαιότητος αυξάνει τη νοσηρότητα (ψυχική και σωματική) και τις αυτοκτονίες. Όλα αυτά επιβαρύνουν τις υπηρεσίες υγείας και αυξάνουν το κόστος και πρέπει να τα λαμβάνουμε υπόψη όταν θέτουμε οικονομικούς στόχους. ΜΙΑ ΤΟΛΜΗΡΗ ΠΡΟΤΑΣΗ Αν πραγματικά η Πολιτεία πιστεύει ότι οι γιατροί υπερσυνταγογραφούν και προβαίνουν σε αντικαταστάσεις, αντί να τους κατηγορεί όλους και να τους έχει απέναντι, γιατί δεν τους κάνει την εξής πρόταση (διότι τα διοικητικά μέτρα και οι απειλές μικρό αποτέλεσμα φέρνουν και μόνο με την πλήρη συνεργασία - όχι με τη συναίνεση των γιατρών βελτιώνεται η ποιότητα των υπηρεσιών με ταυτόχρονη μείωση των δαπανών): Η Πολιτεία έχει αποφασίσει να ξοδέψει 2,88 δις για φάρμακα και όχι παραπάνω. Αν εσείς οι γιατροί μειώσετε τη φαρμακευτική δαπάνη κατά 300 εκατ., η πολιτεία θα σας μοιράσει τα 200 εκατ. Αυτό σημαίνει ότι οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ, αν είναι 20.000, θα πάρουν bonus 10.000 ευρώ ο καθένας, δηλαδή θα διπλασιάσουν σχεδόν τις αμοιβές τους. Η Πολιτεία θα έχει κέρδος 100 εκατ. και επιπλέον 60 εκατ. από τη φορολογία τους (30%), σύνολο 160 εκατ. Γιατί δεν τολμά; Χ *Ιατρικού διευθυντή της Genesis Pharma
☛
ΟΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ, ΜΕ ΤΟΝ ΕΝΑ Ή ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ, ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ ΣΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ Ο,ΤΙ ΕΙΣΕΠΡΑΞΑΝ ΤΗΝ ΕΞΑΕΤΙΑ: ΕΙΣΕΠΡΑΞΑΝ 3,9 ΔΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΣΤΡΕΨΑΝ 4,45 ΔΙΣ
ΧΡΗΜΑ 61
Χ ρεπορτάζ
ΒΟΥΛΙΑΖΕΙ ΣΤΑ ΧΡΕΗ
Ο ΕΟΠΥΥ
Η χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ φαίνεται ότι επαρκεί μέχρι το… Σεπτέμβριο, με συνέπεια να τίθεται εν αμφιβόλω η ασφάλιση υγείας 9,5 εκατ. ασφαλισμένων
«Γ
ίγαντας με γυάλινα πόδια» φαίνεται ότι είναι ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ). Ο Οργανισμός έχει στη διάθεσή του έσοδα μόλις 5,8 δις, ενώ το 2011 οι δαπάνες του ξεπέρασαν τα 8 δις! Την ίδια ώρα έχει χρέη 1,8 δις προς ιδιώτες και 1,7 δις προς το ΕΣΥ. Με άλλα λόγια, η χρηματοδότησή του φαίνεται ότι επαρκεί μέχρι το Σεπτέμβριο, με συνέπεια να τίθεται εν αμφιβόλω η ασφάλιση υγείας 9,5 εκατ. ασφαλισμένων. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του Οργανισμού - που έχει συντάξει από τα τέλη Μαρτίου η διοίκησή του με επικεφαλής τον κ.
☛
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΔΗΛΩΣΕ Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΤΗΝ 31-12-2011 ΟΙ ΣΥΣΣΩΡΕΥΜΕΝΕΣ ΟΦΕΙΛΕΣ ΑΝΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΕ 1,850 ΔΙΣ ΠΡΟΣ ΙΔΙΩΤΕΣ ΚΑΙ 1,793 ΔΙΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΤΟΥ ΕΣΥ. ΕΞ ΑΥΤΩΝ, 229 ΕΚΑΤ. ΑΦΟΡΟΥΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥΣ, 570 ΕΚΑΤ. ΓΙΑΤΡΟΥΣ, 500 ΕΚΑΤ. ΙΑΤΡΟΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ 536 ΕΚΑΤ. ΠΑΡΟΧΟΥΣ ΥΓΕΙΑΣ
62 Απρίλιος 2012
Γερ. Βουδούρη, αλλά δεν τόλμησε να δημοσιοποιήσει για ευνόητους λόγους - για το 2012, ο ΕΟΠΥΥ θα έχει έσοδα συνολικά περίπου 5,8 δισ. ευρώ έναντι 7,865 δις το 2011 (Πίνακες 1 & 2). Σημειωτέον, μάλιστα, ότι ο προϋπολογισμός έχει μείνει ακόμη ως σχέδιο και δεν έχει εγκριθεί από το Δ.Σ. του οργανισμού (φέρει ημερομηνία 30-3-2012). Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε έσοδα 6,3 δισ. ευρώ, αλλά στις 6-3-2012, με απόφαση της πρώην γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Αθ. Δρέττα, τα έσοδα μειώθηκαν κατά 500 εκατ. ευρώ. Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος του προβλήματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι τα προϋπολογισθέντα έξοδα των κλάδων υγείας των τεσσάρων μεγάλων ταμείων, που απαρτίζουν τον ΕΟΠΥΥ (ΙΚΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ) για το 2011 ήταν 8,4 δισ. ευρώ. Είναι προφανές λοιπόν ότι οι πόροι του Οργανισμού υπολείπονται σημαντικά έναντι των πραγματικών αναγκών. Πολλοί λένε ότι φθάνουν μέχρι το Σεπτέμβριο… Μάλιστα δεν αποκλείεται η χρηματοδότηση να στερέψει νωρίτερα (Ιούνιος), γιατί το πρώτο τρίμηνο του έτους, τα έσοδα του οργανισμού ήταν μόλις 1,032 δισ. ευρώ. Μάλιστα στο ποσό αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι συμπεριλαμβάνονται 95 εκατ. που αντλήθηκαν από τα ταμειακά διαθέσιμα που είχε ο ΟΠΑΔ την 31-12-2012, ώστε να καλυφθούν οι «μαύρες τρύπες»… Αναμφίβολα, η ταμειακή στενότητα αποδίδεται στη μείωση των μισθών, που εντείνει την ύφεση, τροφοδοτεί το φαύλο κύκλο της ανεργίας και όλα μαζί έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και του κρατικού προϋπολογισμού μέσω της γενικής φορολογίας. «Είναι ξεκάθαρο ότι το σύστημα ασφάλισης υγείας οδηγείται σε πλήρη κατάρρευση. Χρειάζεται να προχωρήσουμε σε ριζική ανασυγκρότηση και να ανακατευθύνουμε πόρους από δαπανηρά κομ-
μάτια του συστήματος σε οικονομικά αποδοτικότερα. Π.χ. να κλείσουμε και να συγχωνεύσουμε νοσοκομεία και να στρέψουμε πόρους προς την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Επίσης, αργά ή γρήγορα, θα πρέπει να συζητήσουμε σοβαρά και χωρίς δογματισμούς τη συμμετοχή των μεσαίων και ανώτερων οικονομικά τάξεων στο κόστος. Έτσι, το σύστημα ασφάλισης μπορεί να βρει πόρους για να καλύψει τις έκτακτες ανάγκες των ασθενέστερων», ανέφερε ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας κ. Γ. Κυριόπουλος, μιλώντας πρόσφατα στο 24ο συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής Ιατρικής. Την ίδια ώρα, ο ΕΟΠΥΥ οφείλει προς τρίτους πάνω από 3,5 δισ. ευρώ! Σύμφωνα με τα στοιχεία που δήλωσε ο Οργανισμός στο υπουργείο Οικονομικών πριν από λίγες ημέρες, την 31-12-2011, οι συσσωρευμένες οφειλές ανέρχονται σε 1,850 δις προς ιδιώτες και 1,793 δις προς τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Εξ αυτών, 229 εκατ. αφορούν φαρμακοποιούς, 570 εκατ. γιατρούς, 500 εκατ. ιατροφαρμακευτικό υλικό και 536 εκατ. παρόχους υγείας (διαγνωστικά κέντρα και κλινικές). Αναλυτικά, οι οφειλές αποτυπώνονται στον Πίνακα 3. Ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης που έχει κληρονομήσει ο ΕΟΠΥΥ από τα τέσσερα μεγάλα ταμεία (ΙΚΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ) είναι το ότι από το 1,8 δις οφειλές προς τρίτους, το 1,65 αφορούν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις άνω των 90 ημερών. Η ανάλυση δείχνει ξεκάθαρα ότι πιο ευνοημένος είναι ο κλάδος των φαρμακοποιών, ενώ οι πιο «ριγμένοι» είναι οι γιατροί. Οι τελευταίοι έχουν να λαμβάνουν πάνω από 570 εκατ. ευρώ, τα οποία σχεδόν στο σύνολό τους είναι ληξιπρόθεσμα άνω των 980 ημερών! Μέχρι σήμερα, ο ΕΟΠΥΥ έχει καταφέρει να πληρώσει, κατά κύριο
☛
ΤΟ ΜΕΙΖΟΝ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΤΙΘΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΥΠΕΡΟΓΚΑ ΧΡΕΗ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ, ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΤΟΥΣ, Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΔΥΝΑΤΕΙ ΝΑ ΕΚΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΛΟΓΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ: ΝΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑΣΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ, ΩΣΤΕ ΜΕ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΙΜΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΑΡΟΧΟΥΣ ΥΓΕΙΑΣ
λόγο, τους φαρμακοποιούς για προφανείς πολιτικούς λόγους… Έτσι, καταβλήθηκαν 200 εκατ. για τις συνταγές του Νοεμβρίου του 2011, 193 εκατ. για το Δεκέμβριο και 239 για τον Ιανουάριο του 2012. Την ώρα που γράφονταν οι γραμμές αυτές αναμένονταν να καταβληθούν 245 εκατ. για το Φεβρουάριο και 24 εκατ. από οφειλόμενα του ΟΠΑΔ. Επίσης, αναμένονταν να καταβληθούν 53 εκατ. για την αποζημίωση των ιδιωτικών κλινικών που αφορά στον Ιανουάριο και μόλις 4,2 εκατ. ευρώ σε ιδιώτες, συμβεβλημένους γιατρούς – ποσό που
ΧΡΗΜΑ 63
Χ ρεπορτάζ ∼ Βουλιάζει στα χρέη ο ΕΟΠΥΥ Πίνακας 1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΟΠΥΥ 2011 7.865.549.351 8.391.626.683
Προϋπολογισθέντα έσοδα Προϋπολογισθέντα έξοδα
2012 6.234.105.000 (*) 6.417.281.600
Πηγή: Σχέδιο προϋπολογισμού ΕΟΠΥΥ 2012. (*) Στις 6-3-2012, με απόφαση της πρώην γ.γ. Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Αθ. Δρέττα, τα έσοδα μειώθηκαν κατά 500 εκατ. ευρώ.
Πίνακας 2 ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΑ ΕΣΟΔΑ ΕΟΠΥΥ Α’ ΤΡΙΜΗΝΟ 2012-04-19 ΦΟΡΕΙΣ ΙΚΑ ΕΤΑΜ ΟΑΕΕ ΟΓΑ ΟΠΑΔ Μεταφορά κεφαλαίου ΟΠΑΔ Κρατικός προϋπολογισμός ΣΥΝΟΛΟ
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ(1) 140.000.000 20.000.000
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ(2) 120.000.000 28.883.581
ΜΑΡΤΙΟΣ(3) 130.000.000
ΣΥΝΟΛΟ 390.000.000 48.883.581
50.000.000 50.000.000 151.000.000 399.883.581
70.000.000
45.000.000 103.000.000 308.000.000
120.000.000 95.000.000 379.000.000 1.032.883.581
125.000.000 325.000.000
Παρατηρήσεις: (1) Από τα 140 εκατ. που αναφέρονται στο ΙΚΑ, μόνο περίπου 68 εκατ. καταβλήθηκαν στον ΕΟΠΥΥ. Τα υπόλοιπα χρησιμοποιήθηκαν μέσω του διατραπεζικού συστήματος ΔΙΑΣ για την πληρωμή των φαρμακείων για το Νοέμβριο του 2011. Το ποσό των 45 εκατ. ευρώ που αναφέρεται ότι κατατέθηκε από τον ΟΠΑΔ δεν αποτελεί μέρος των εισφορών προς τον ΕΟΠΥΥ, αλλά προέρχεται από το ταμειακό υπόλοιπο του ΟΠΑΔ την 31-12-2011. (2) Από τα 120 εκατ. του ΙΚΑ, μόνο το ποσό των 49 εκατ. αφορούσαν τον ΕΟΠΥΥ. Τα υπόλοιπα κατατέθηκαν στους λογαριασμούς των φαρμακείων για τις συνταγές του Δεκεμβρίου του 2011. Τα 50 εκατ. του ΟΠΑΔ προήλθαν από το ταμειακό υπόλοιπό του. (3) Από τα 130 εκατ. του ΙΚΑ, μόνο 15 εκατ. κατατέθηκαν στον ΕΟΠΥΥ. Τα υπόλοιπα δαπανήθηκαν για την πληρωμή των φαρμακείων μέσω ΔΙΑΣ.
Πίνακας 3 ΟΦΕΙΛΕΣ ΤΟΥ ΕΟΠΥΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ιατροφαρμακευτικό υλικό Πάροχοι υγείας Φαρμακεία Γιατροί Λειτουργικά έξοδα Λοιπά ΠΔΕ ΣΥΝΟΛΟ
ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΕΩΣ 30 ΗΜΕΡΕΣ 0 14.600.956 0 0 46 0 0 14.601.002
ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΕΩΣ 60 ΗΜΕΡΕΣ 0 5.947.958 0 196.841 454 0 0 6.145.253
αφορά μόνο τις επισκέψεις και όχι τις ιατρικές πράξεις που εκτελούνται στα ιατρεία (Πίνακας 2). Στις αρχές του έτους, ο τότε υφυπουργός Οικονομικών και νυν Οικονομίας κ. Φ. Σαχινίδης είχε δεσμευτεί ότι μέχρι τα τέλη Μαρτίου, ο ΕΟΠΥΥ θα λάβει έκτακτη επιχορήγηση ύψους 1,5 δισ. ευρώ, για να καλύψει τις υποχρεώσεις προς τους ιδιώτες. Κάτι τέτοιο όμως δεν έχει συμβεί, γεγονός που εντείνει το καθεστώς οικονομικής ασφυξίας για χιλιάδες επαγγελματίες υγείας και μικρές ιδιωτικές μονάδες. 64 Απρίλιος 2012
ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΕΩΣ 90 ΗΜΕΡΕΣ 81.003.740 99.556.227 0 0 5.250 0 0 180.565.218
ΕΚΚΡΕΜΕΙΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 90 ΗΜΕΡΕΣ 417.138.878 416.155.979 229.770.087 570.004.049 311.488 16.100.350 0 1.649.487.333
ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ 0 1.315.775 1.252 717.136 12.921 40.000 6.500 2.087.086
ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ 498.142.618 537.576.896 229,771.339 570.918.027 330.160 16.140.350 6.500 1.852.885.893
Το μείζον θέμα που τίθεται με τα υπέρογκα χρέη του ΕΟΠΥΥ είναι ότι, εξαιτίας τους, ο Οργανισμός αδυνατεί να εκπληρώσει το βασικό λόγο για τον οποίο δημιουργήθηκε: να συγκεντρώσει την αγοραστική δύναμη των ασφαλιστικών ταμείων, ώστε με διαπραγματεύσεις να πετύχει καλύτερες τιμές από τους παρόχους υγείας. Πώς να διαπραγματευτείς, όταν χρωστάς σε όλους; Την επόμενη φορά λοιπόν που θα δείτε συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες έξω από το κτήριο του ΕΟΠΥΥ στη λεωφόρο Κηφισίας θα ξέρετε πού οφείλονται… Χ
Χ έρευνα
COLLIERS
ΣΤΑΘΕΡΑ ΤΑ ΕΝΟΙΚΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Σταθερή παρέμεινε η αγορά των βιομηχανικών ακινήτων και των logistics στη ζώνη ΕΜΕΑ, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011
Ο
ι αγορές, την πλειονότητα των οποίων εξέτασε η Colliers International για τον εξαμηνιαίο χάρτη ενοικίων βιομηχανικών ακινήτων και logistics για τη ζώνη του ΕΜΕΑ δείχνουν περιορισμένες αλλαγές σε ενοίκια αποθηκών κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011. Όσον αφορά στην Ελλάδα, λόγω της μειωμένης εμπορευσιμότητας σε βιομηχανικά και logistics ακίνητα, οι επενδυτές έχουν υιοθετήσει στρατηγική αναμονής και οι αξίες των μισθωμάτων παραμένουν σε σταθερά επίπεδα κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011 ύστερα από την κάμψη της αγοράς κατά τα τελευταία χρόνια. ΕΠΙΠΕΔΑ ΜΙΣΘΩΤΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ Οι σημαντικότερες αυξήσεις σημειώθηκαν στις βασικές σκανδιναβικές αγορές και τη Βαλτική, με το Όσλο και το Γκέτεμποργκ να καταγράφουν τις υψηλότερες αυξήσεις, της τάξεως του +8 και +6,1% αντίστοιχα. Σχετικά με την ετήσια μεταβολή στις προνομιακές μισθωτικές αξίες των αποθηκών, η Μόσχα και το Ταλίν καταλαμβάνουν την κορυφή της κλίμακας με αυξήσεις της τάξεως του 19,2% και του 17,5% αντίστοιχα. Από την άλλη μεριά, προνομιακά επίπεδα μισθωμάτων σε αγορές που είχαν παρουσιάσει τις σημαντικότερες πτώσεις το πρώτο εξάμηνο του 2011 παρέμειναν σε σταθερά επίπεδα, ενώ αξιοσημείωτες μειώσεις κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011 σημείωσε η Βιέννη (9%), η Γενεύη (-6,3%) και η Αθήνα (-6%). Συγκεκριμένα για την Αθήνα, οι αξίες μισθωμάτων για βιομηχανικούς / αποθηκευτικούς / logistic χώρους έφτασαν τα 3.5 – 5.0 ευρώ/τ.μ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η επενδυτική δραστηριότητα χαρακτηρίζεται εξαιρετικά περιορισμένη και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αγορά ακόμα δεν έχει παρουσιάσει σημάδια σταθερότητας. Ωστόσο, οι περιοχές που συνδέονται με την Αττική Οδό (Μεσόγεια, Ασπρόπυργος, Μάνδρα, Μαγούλα και Ελευσίνα) προσελκύουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον και καταγράφουν τις υψηλότερες αξίες. ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Οι αγορές, στην πλειονότητά τους, κατέγραψαν σταθερές προνομιακές αποδόσεις κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2011. Τέσσερις αγορές παρουσίασαν μικρή συμπίεση απόδοσης, συμπεριλαμβανόμενου του Ντίσελντορφ (-25 bps) και του Ελσίνκι (-25 bps). Ύστερα από
ισχυρή μείωση των επιπέδων απόδοσης στην Αγία Πετρούπολη και στα κέντρα των Βαλκανίων κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011, δεν σημειώθηκαν περαιτέρω αλλαγές σε αυτές τις αγορές, καθώς οι επενδυτικές τους αγορές σταθεροποιήθηκαν. Για την Αθήνα, οι προνομιακές αποδόσεις σταθεροποιήθηκαν, ύστερα από τις αξιοσημείωτες αυξήσεις που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια, και ήταν της τάξεως του 25 bps. Κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών τα προνομιακά ενοίκια θα παραμείνουν σε σταθερά επίπεδα στις περισσότερες αγορές. Περαιτέρω αυξήσεις στις αξίες μισθωμάτων εκτιμάται ότι θα καταγράψει το Ταλίν και οι κύριες ρωσικές logistics αγορές της Μόσχας και της Αγίας Πετρούπολης. Αγορές όπως η Μπρατισλάβα, η Λισσαβόνα και η Αθήνα προβλέπεται ότι θα καταγράψουν μειώσεις σε προνομιακές αξίες μισθωμάτων. Οι επενδυτικές αποδόσεις εκτιμάται ότι θα παραμείνουν σε σταθερά επίπεδα. Ωστόσο, σε αξιοσημείωτες αγορές, όπως τη Φραγκφούρτη και το Μόναχο, αναμένεται να παρατηρηθεί κάποια μείωση. Κλείνοντας, η Ana Vukovic, Managing Director της Colliers International, σχολιάζει: «Στην Ελλάδα, η οικονομική συγκυρία έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της αγοράς, επηρεάζοντας τις δραστηριότητες των επενδυτών. Αν η χώρα πρόκειται να αναπτύξει τον τομέα των logistics, τότε θα χρειαστεί να δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές, ώστε να προσελκύσει τους διεθνείς επενδυτές. Ωστόσο, οι αυξημένες αποδόσεις, σε συνδυασμό με τα μειωμένα επίπεδα μισθωτικών αξιών, θα δημιουργήσουν ευκαιρίες και θα παρακινήσουν την αγορά, ενώ εκτιμάται ότι μεσοπρόθεσμα θα επικρατήσουν ισορροπίες. Ο υψηλός βαθμός προσβασιμότητας, η μικρή χρονική απόσταση από τις αστικές περιοχές μέσω κατάλληλων οδικών δικτύων, η πρόσβαση στα αεροδρόμια και τα λιμάνια και η διαθεσιμότητα εκτάσεων γης κατάλληλων να προσελκύσουν βιομηχανικές, αποθηκευτικές και logistics δραστηριότητες, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη οικονομική σταθερότητα και ανάκαμψη, θα παραμείνουν μερικές από τις κύριες μεταβλητές που θα επηρεάσουν την ανάπτυξη της βιομηχανικής και της αγοράς logistics στην Ελλάδα». Χ ΧΡΗΜΑ 65
Χ φάκελοι
MEDITERRA
ΧΡΟΝΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟ 2011 Το 2011 αποτέλεσε για την εταιρεία μια χρονιά σταθεροποίησης και σημαντικής ανάπτυξης, παρά τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες της ελληνικής αγοράς.
Η
εταιρεία πέτυχε αξιοσημείωτη ανάπτυξη σε όλες τις δραστηριότητες ως αποτέλεσμα σημαντικών αλλαγών τόσο στη στρατηγική της όσο και στην εμπορική της πολιτική. Ειδικότερα τα νέα προϊόντα που προστέθηκαν στο καλάθι διανομής, η διανομή της τσίκλας ΕΛΜΑ, της κάψουλας μαστίχας, του λικέρ μαστίχας ENOSIS και η ίδρυση παντοπωλείου στο Αεροδρόμιο Αθηνών Ελ. Βενιζέλος δημιούργησαν προϋποθέσεις σημαντικής ανάπτυξης, με αποτέλεσμα τα συνολικά έσοδα της εταιρείας να αυξηθούν κατά 27% έναντι των αντίστοιχων του 2010. Ειδικότερα, κύκλος εργασιών της εταιρείας κατά τη χρήση του 2011 διαμορφώθηκε στα 6.610.409 ευρώ έναντι των 5.190.859 ευρώ της χρήσης του 2010, σημειώνοντας αύξηση κατά 27,35%. Τα κέρδη/ζημίες προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων της χρήσης 2011 διαμορφώθηκαν σε 75.434 ευρώ, έναντι (833.655 ευρώ) της χρήσης 2010. Η εταιρεία, λαμβάνοντας υπόψη την αρνητική οικονομική συγκυρία, προχώρησε σε σχηματισμό προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις ποσού 155.000 ευρώ, με συνέπεια τα εταιρικά αποτελέσματα προ φόρων να διαμορφωθούν σε 123.356 ευρώ έναντι των 1.004.496 ευρώ της χρήσης του 2010. Παράλληλα, και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2011, συνεχίστηκε η εφαρμογή περιοριστικών μέτρων για τη μείωση των πάσης φύσεως λειτουργικών δαπανών, με αποτέλεσμα τη μείωση των συνολικών MEDITERRA ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
66 Απρίλιος 2012
δαπανών της εταιρείας κατά 7,3%. Οι θετικές επιδόσεις της κατά τη χρήση του 2011 τής επιτρέπουν να διατηρεί σημαντικό ύψος διαθεσίμων και ιδιαίτερα χαμηλό δανεισμό. ΣΚΟΠΟΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Η MEDITERRA Ανώνυμη Βιομηχανική Εμπορική Συνεταιριστική Εταιρεία ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 2002, στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιοργάνωσης της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, με κύριο σκοπό την ανάπτυξη δικτύου καταστημάτων mastihashop. Επιθυμία και στόχος της Ε.Μ.Χ., που είναι και ο βασικός μέτοχος της εταιρείας, αποτελεί η ανάπτυξη δικτύου καταστημάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό με σκοπό την ανάδειξη, προβολή και προώθηση της μαστίχας, των διαφορετικών της χρήσεων και ιδιοτήτων μέσα από προϊόντα μαστίχας που παράγονται στη Χίο, την Ελλάδα και το εξωτερικό. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η φυσική μαστίχα Χίου αποτελεί ένα προϊόν-πρόταση ευημερίας, σε συνδυασμό με τις σύγχρονες αντιλήψεις για το well being, τις διογκούμενες διατροφικές και περιβαλλοντικές ανησυχίες, τη διάθεση αναζήτησης σταθερών αξιών και πολιτιστικών αναφορών, τα mastihashop φιλοδοξούν να αποτελέσουν το «όχημα» μιας σύγχρονης πρότασης προς όλους εκείνους που εμφορούνται από ανάλογες αντιλήψεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια πρόταση που διαφεύγει του εθνικού προσδιορισμού ή του γενέθλιου τόπου, που με αφορμή τη μαστίχα θα μπορέσει να προωθήσει συναφή ή μη προϊόντα που στο σύνολό τους, συνεπικουρούμενα από το μύθο και τον πολιτισμό της περιοχής, θα στοχεύουν στην ικανοποίηση των παραπάνω τάσεων και αναγκών. Η εταιρεία σήμερα αναπτύσσει εμπορική και βιοτεχνική δραστηριότητα, λιανικές και χονδρικές πωλήσεις, η ένταση και αναλογία των οποίων εξαρτώνται από την περιοχή αναφοράς, γεωγραφική ή ειδική, τις καταναλωτικές συνήθειες και βεβαίως το βαθμό γνώσης της φυσικής μαστίχας και των αξιών που μεταφέρει. Η εταιρεία σήμερα, και παράλληλα με τη λειτουργία των καταστημάτων mastihashop, έχει αναλάβει την παραγωγή προϊόντων μαστίχας, τη διανομή της μαστίχας Χίου στην Ελλάδα, την ανάπτυξη και διανομή στα φαρμακεία της σειράς mastihashoptherapy και την ανάπτυξη και διανομή της σειράς προϊόντων cultura mediterra σε καταστήματα τροφίμων. Χ
Χ φάκελοι
ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ
ΑΥΞΗΣΗ ΚΕΡΔΩΝ ΚΑΙ ΤΖΙΡΟΥ ΕΦΕΡΑΝ ΟΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Η πλήρης λειτουργία της νέας μονάδας απόσταξης αργού, η ενίσχυση του μεριδίου στην εγχώρια αγορά, και η συνεχής προσπάθεια καθετοποίησης των δραστηριοτήτων της εταιρείας, συνέβαλαν στη βελτίωση όλων των βασικών οικονομικών μεγεθών της το 2011.
Σ
ύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, το 2011 υπήρξε η πρώτη χρήση κατά την οποία αποτυπώθηκαν σε δωδεκάμηνη βάση τα οφέλη των επενδύσεων που πραγματοποιήθηκαν την τριετία 2008-2010 (σε οργανικό επίπεδο και σε επίπεδο εξαγορών) στα οικονομικά αποτελέσματα της «ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ». Η νέα μονάδα απόσταξης αργού (new Crude Distillation Unit – CDU), δυναμικότητας 60.000 βαρελιών ημερησίως (bbl/d), λειτούργησε το 2011 σε δωδεκάμηνη βάση (η μονάδα τέθηκε σε λειτουργία το Μάϊο του 2010). Με την προσθήκη της νέας CDU (επενδυτικής δαπάνης 200 εκατ. ευρώ), η ικανότητα διύλισης αργού του διυλιστηρίου της «ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ» αυξήθηκε κατά 50% και με τον τρόπο αυτό κατέστη το μεγαλύτερο εγχώριο διυλιστήριο με την ετήσια παραγωγική δυναμικότητά του να διαμορφώνεται πλέον σε 9,4 εκατ. μετρικούς τόνους. Επιπλέον, κατά τη χρήση του 2011 ο όμιλος ενίσχυσε το μερίδιό του στην εγχώρια αγορά στην οποία δραστηριοποιείται μέσω των δύο ποιοτικών δικτύων λιανικής που διαθέτει (AVIN OIL και CORAL – πρώην «SHELL»). Επισημαίνεται ότι η εξαγορά του 100% των μετοχών των «SHELL HELLAS A.E.» (μετονομάστηκε σε «Coral A.E.») και «SHELL GAS A.E.B.E. YΓΡΑΕΡΙΩΝ» (μετονομάστηκε σε «Coral Gas A.E.B.E.Y») ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2010, το δε δίκτυο πρατηρίων της SHELL είναι το πλέον αποδοτικό στην εγχώρια αγορά. Η συνολική επενδυτική δαπάνη της «ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ» από το 2001, όταν εισήχθη και στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ξεπέρασε το ποσό του ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
1 δισ. ευρώ (δεν περιλαμβάνονται κεφάλαια που διετέθησαν για τις εξαγορές των AVIN OIL, CORAL και OFC ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΥΣΙΜΟΥ). Τα κύρια επενδυτικά έργα αφορούσαν στο πρόγραμμα επέκτασης του διυλιστηρίου (περίοδος 2003 - 2005: εγκατάσταση Hydrocracker, περίοδος 2008 - 2010: εγκατάσταση νέας CDU), έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται σε στάδιο ωρίμανσης και βελτιστοποίησης. Στην παρούσα φάση, και σε συνέχεια σχετικής απόφασης της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της 29ης Μαρτίου 2012, επιδιώκεται περαιτέρω καθετοποίηση (vertical integration) του ομίλου για τη διεύρυνση των συνεργειών (synergies) στον τομέα της λιανικής με την εξαγορά ποσοστού 26,71% των μετοχών της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείας «CYCLON ΕΛΛΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ», η οποία διαθέτει πανελλαδικά δίκτυο 220 πρατηρίων περίπου. Το τίμημα για την απόκτηση του παραπάνω ποσοστού θα ανέλθει σε 3,56 εκατ. ευρώ. Το 2011 οι πωλήσεις προϊόντων της «ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ» ξεπέρασαν για πρώτη φορά το όριο των ΜΤ 10 εκατ., συνεχίζοντας να διοχετεύονται και στις 3 κύριες αγορές όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία: εσωτερική, εξαγωγές, ναυτιλία, μέσω ενός ισχυρού δικτύου πωλήσεων και μακροχρόνιων σχέσεων με τους πελάτες της. Οι πωλήσεις προϊόντων της εταιρείας σε όγκο ανήλθαν σε ΜΤ 10,76 εκατ. έναντι ΜΤ 9,74 εκατ. το 2010 (αύξηση 10,47%). Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας για το 2011 ανήλθε σε 7.146 εκατ. ευρώ, έναντι 4.879 εκατ. ευρώ για το 2010 (αύξηση 46,46%). Τα κέρδη, προ αποσβέσεων, χρηματοοικονομικών και φόρων (EBITDA), της μητρικής για το 2011 ήταν 299 εκατ. ευρώ, έναντι 215 εκατ. ευρώ για το 2010 (αύξηση 39,07%). Τα κέρδη προ φόρων της μητρικής για το 2011 διαμορφώθηκαν σε 177,1 εκατ. ευρώ, έναντι 126,6 εκατ. ευρώ το 2010 (αύξηση 39,89%), ενώ τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 140,9 εκατ. ευρώ, έναντι 82,3 εκατ. ευρώ (αύξηση 71,20%). Το προτεινόμενο ποσό μερίσματος ανά μετοχή για τη χρήση του 2011 ανέρχεται σε 0,40 ευρώ και αντιστοιχεί σε μερισματική απόδοση 6,76%, με βάση την τιμή κλεισίματος της μετοχής την 31.12.2011. Χ ΧΡΗΜΑ 67
Χ φάκελοι
PROFILE
ΕΠΕΝΔΥΕΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΪΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ Με διψήφια ποσοστά ανόδου σε ζωτικά οικονομικά μεγέθη, έκλεισε το έτος 2011 ο όμιλος PROFILE, παρά τη μικρή μείωση του κύκλου εργασιών που προέκυψε ως αποτέλεσμα της γενικότερης οικονομικής συγκυρίας στην Ελλάδα.
Σ
υγκεκριμένα, σε ενοποιημένο επίπεδο ο κύκλος εργασιών του ομίλου παρουσίασε μικρή υποχώρηση, της τάξεως του 8,6%, ως απόρροια της υφιστάμενης κατάστασης της εσωτερικής αγοράς, και διαμορφώθηκε σε 10,1 εκατ. ευρώ για το 2011 από 11 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2010. Ο περιορισμός της μείωσης στον κύκλο εργασιών επετεύχθη με προσήλωση στην ποιότητα και την καινοτομία των προσφερόμενων λύσεων, που προσέλκυσε νέους πελάτες εντός, αλλά και εκτός συνόρων. Τα κέρδη προ αποσβέσεων, τόκων και φόρων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 1,98 εκατ. ευρώ από 1,01 εκατ. ευρώ, αύξηση της τάξεως του 95,23%, ενώ το λειτουργικό κέρδος έφτασε τις 534 χιλ. ευρώ από 331 χιλ. ευρώ το 2010. Τα κέρδη, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, διαμορφώθηκαν σε 173 χιλ. ευρώ, από 84 χιλ. ευρώ το 2010. Τα κέρδη προ φόρων προσδιορίστηκαν σε 304 χιλ. ευρώ το έτος, από 151 χιλ. ευρώ πέρσι, ως αποτέλεσμα και της σημαντικής μείωσης των λειτουργικών εξόPROFILE ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
δων. Ο όμιλος εξακολουθεί να εμφανίζει υψηλά διαθέσιμα της τάξεως των 4,3 εκατ. ευρώ και χαμηλό δανεισμό ύψους 4,6 εκατ. ευρώ μειωμένο κατά 16%, εν συγκρίσει με την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Σε επίπεδο μητρικής, ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 9,1 εκατ. ευρώ από 9,9 εκατ. ευρώ, ενώ το EBITDA διαμορφώθηκε σε 1,7 εκατ. ευρώ από 917 χιλ. ευρώ, μια αύξηση της τάξεως του 83,91%. Το λειτουργικό κέρδος έφτασε τα 470 χιλ. ευρώ, από 393 χιλ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα πέρσι, ενώ τα κέρδη προ φόρων προσδιορίστηκαν σε 196 χιλ. ευρώ. Η βελτίωση των αποτελεσμάτων οφείλεται στην υλοποιούμενη στρατηγική του ομίλου, που επενδύει στην ανάπτυξη και τη διαφοροποίηση των προϊόντων του, ανταποκρινόμενος ανταγωνιστικά στις προκλήσεις της διεθνούς χρηματοοικονομικής αγοράς όπου και δραστηριοποιείται. Στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής εντάσσεται η πρόσφατη επέκταση και η ίδρυση γραφείων σε σημαντικά χρηματοοικονομικά κέντρα, όπως τη Γενεύη, το Ντουμπάι και το Λονδίνο, αλλά και η εντατικοποίηση των ενεργειών προβολής και προώθησης σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Ασία. Η δύσκολη διεθνής συγκυρία επιτάσσει ολοένα και μεγαλύτερη αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογικών λύσεων που προσφέρει η πληροφορική. Στο πλαίσιο αυτό η PROFILE απευθύνεται σε οργανισμούς που δραστηριοποιούνται εντός και εκτός συνόρων και οι οποίοι αναζητούν αξιόπιστες αλλά και καινοτόμες εφαρμογές, που βελτιώνουν τις εργασίες τους, εξοικονομούν χρόνο και κόστος και κυρίως προσφέρουν ανταγωνιστικότητα σε επίπεδο εξυπηρέτησης πελατών, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.
68 Απρίλιος 2012
Ήδη, οι στοχευμένες προσπάθειες προσωπικού και διοίκησης οδήγησαν στην ανάληψη σημαντικών έργων από γνωστούς χρηματοοικονομικούς ομίλους, με βάση ολοκληρωμένα προϊόντα όπως το IMSplus, το FMS, κ.ά. Ταυτόχρονα, η PROFILE παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις στον εγχώριο δημόσιο τομέα, εκτιμώντας ότι θα οδηγήσουν σε εντατικοποίηση της χρήσης συστημάτων πληροφορικής, ανατρέποντας τη σχετική αδράνεια που υποχρεωτικά επικράτησε στην παραλαβή και την προκήρυξη έργων, λόγω της δημοσιονομικής κρίσης. Ενισχύοντας δυναμικά την ταυτότητα που τη χαρακτηρίζει τις τελευταίες δύο δεκαετίες και με ιδιαίτερα ανανεωμένο σχεδιασμό, η PROFILE εντείνει την αναγνωρισιμότητά της στις αγορές του εξωτερικού, ενώ προσφέρει πάντα αξιόπιστες και οικονομικά ανταγωνιστικές προτάσεις στις αντίστοιχες εταιρείες. Με αυτά τα δεδομένα, η διοίκηση του ομίλου παραμένει αισιόδοξη για την επίτευξη των στόχων, παρά τις αντίξοες συνθήκες που εξακολου-
☛
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΣΕΤΑΙ Η ΠΡΟΣΦΑΤΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΚΑΙ Η ΙΔΡΥΣΗ ΓΡΑΦΕΙΩΝ ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ, ΟΠΩΣ ΤΗ ΓΕΝΕΥΗ, ΤΟ ΝΤΟΥΜΠΑΪ ΚΑΙ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ Η ΕΝΤΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΗ, ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΚΑΙ ΑΣΙΑ.
θούν να χαρακτηρίζουν το οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον. Χ
S&B
ΘΕΤΙΚΟ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ 2012 Νέα βελτίωση στα οικονομικά της μεγέθη αναμένει για το 2012 η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά, μετά την άνοδο πωλήσεων και κερδών που εμφάνισε το 2011.
Σ
ύμφωνα με το διευθύνοντα σύμβουλό της, κ. Κρίτωνα Αναβλαβή, ανάμεσα στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει η εταιρεία κατά το τρέχον έτος είναι η οφειλή του ελληνικού δημοσίου προς αυτήν, ύψους 18 εκατ. ευρώ (επιστροφή ΦΠΑ), καθώς και το γεγονός ότι ένα σημαντικό ύψος δανεισμού πρέπει να αναχρηματοδοτηθεί τον προσεχή Ιούνιο. Η αναχρηματοδότησή του από ελληνικές τράπεζες θα σήμαινε άνοδο του κόστους χρήματος κατά 4%-5% και για το λόγο αυτό η εταιρεία συζητά τη χρηματοδότησή της από ξένες τράπεζες. Μάλιστα ο κ. Αναβλαβής δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μεταφοράς της έδρας της εταιρείας σε χώρα του εξωτερικού, ώστε να είναι πιο εύκολη και με καλύτερους όρους η τραπεζική χρηματοδότησή της στο μέλλον, αλλά και να μην αντιμετωπίζει προβλήματα με
τους διεθνείς πελάτες της, οι οποίοι μπορεί να αμφιβάλλουν για την ικανότητά της να τους εξυπηρετεί σε βάθος χρόνου. Βέβαια ο διευθύνων σύμβουλος της S&B διευκρίνισε ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι δραστηριότητες της εταιρείας θα παραμείνουν στην Ελλάδα και δεν θα αλλάξει τίποτα σε ό,τι αφορά στους εργαζόμενους, αλλά και τις φορολογικές υποχρεώσεις της προς το ελληνικό κράτος. Σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα του 2011, ο όμιλος S&B ολοκλήρωσε τη χρήση με αύξηση κερδών (57%), εμφανίζοντας καθαρά κέρδη 20,6 εκατ. ευρώ (0,40 ευρώ ανά μετοχή), που αναλογούν στους μετόχους του ομίλου, από 13,1 εκατ. ευρώ το 2010 (0,26 ευρώ ανά μετοχή). Παράλληλα, σύμφωνα με σχετική ΧΡΗΜΑ 69
Χ φάκελοι ανακοίνωση, στη διάρκεια του 2011 τα EBITDA και λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν κατά 13% και 43,4%, δηλαδή στα 67,6 εκατ. ευρώ και στα 39,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών του ομίλου ανήλθε στα 455,7 εκατ. ευρώ για το έτος, σημειώνοντας αύξηση 8,5% ως προς το 2010. Η αύξηση αυτή οφείλεται σε οριακά υψηλότερους όγκους πωλήσεων έναντι του 2010, σε ένα πιο ευνοϊκό προϊοντικό μίγμα και σε μια βελτιωμένη τιμολογιακή πολιτική, που όλα συνετέλεσαν ώστε να αντισταθμιστούν οι πληθωριστικές πιέσεις σε συγκεκριμένες πρώτες ύλες και οι υψηλές τιμές ενέργειας. Οι τιμές του αργού πετρελαίου το 2011 ήταν κατά μέσο όρο υψηλότερες κατά 40% περίπου ως προς το 2010, επηρεάζοντας αρνητικά τα κόστη παραγωγής και εξανεμίζοντας τα οφέλη που θα είχε από τους χαμηλότερους θαλάσσιους ναύλους. Οι ναύλοι το 2011 ήταν κατά μέσο όρο περίπου 36% χαμηλότεροι από ό,τι το 2010. Ένα μέρος των αυξήσεων στα κόστη πρώτων υλών και της αύξησης του κόστους παραγωγής μετριάστηκε από τις τιμολογιακές της πρωτοβουλίες, ενώ η αύξηση που πέτυχε στην παραγωγή βωξίτη συνέβαλε σημαντικά στον περιορισμό του κόστους πωληθέντων. Το μικτό κέρδος για το έτος αυξήθηκε κατά 19% και έφθασε τα 111,1 εκατ. ευρώ, με μικτό περιθώριο κέρδους 24,4%, υψηλότερο κατά 220 μονάδες βάσης από το 2010. Στη διάρκεια του 2011, το EBITDA και το λειτουργικό κέρδος αυξήθηκαν κατά 13% και 43,4%, στα 67,6 εκατ. ευρώ και στα 39,6 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Η αύξηση EBITDA και λειτουργικού κέρδους είναι σημαντικά υψηλότερη από την κατά 8,5% αύξηση των εσόδων, αντανακλώντας μια σημαντική αύξηση των περιθωρίων. Το περιθώριο EBITDA το 2011 αυξήθηκε στο 14,8%, από 14,2% που ήταν το 2010, ενώ το περιθώριο λειτουργικού κέρδους αυξήθηκε κατά 210 μονάδες βάσης, στο 8,7% από 6,6%. Αυτά τα αποτελέσματα επετεύχθησαν παρά την αναγνώριση αρκετών μη επαναλαμβανόμενων δαπανών ύψους 6.4 εκατ.ευρώ, μεταξύ των οποίων 3,5 εκατ. ευρώ από υπόθεση διαιτησίας, ως αποτέλεσμα των αδειοδοτικών δυσκολιών στον κλάδο βωξίτη, τα τελευταία χρόνια. Αν εξαιρεθούν αυτές οι μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες, το EBITDA και το λειτουργικό κέρδος ανέρχονται σε 73,9 και 46 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας αυξήσεις 23,6% και 66,5% αντίστοιχα. Τα καθαρά έξοδα τόκων ήταν υψηλότερα κατά 49% ως προς το 2010, στα 6,4 εκατ. ευρώ από 4,3 εκατ. ευρώ, ενώ περισσότερο από τα 2/3 αυτής της αύξησης οφείλεται στα υψηλότερα επιτόκια. S&B ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
☛
Ο Κ. ΑΝΑΒΛΑΒΗΣ ΔΕΝ ΑΠΕΚΛΕΙΣΕ ΤΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΟ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΕΔΡΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΕ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΗ ΚΑΙ ΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΟΥΣ ΟΡΟΥΣ Η ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΤΗΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΜΦΙΒΑΛΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΝΑ ΤΟΥΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΣΕ ΒΑΘΟΣ ΧΡΟΝΟΥ.
Τα καθαρά κέρδη που αναλογούν στους μετόχους του ομίλου το 2011 έφθασαν τα 20,6 εκατ. ευρώ (0,40 ευρώ ανά μετοχή) από 13,1 εκατ. ευρώ το 2010 (0,26 ευρώ ανά μετοχή), σημειώνοντας σημαντική αύξηση κατά 57%. Οι προ φόρων ελεύθερες ταμειακές ροές (καθαρές από κεφαλαιουχικές δαπάνες) για το 2011 διαμορφώθηκαν στα 9,8 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με 26,2 εκατ. ευρώ το 2010. Το υψηλότερο EBITDA αντισταθμίστηκε από τις σχεδιασμένες υψηλότερες κεφαλαιουχικές δαπάνες, που έφθασαν τα 40,3 εκατ. ευρώ το 2011, σε σύγκριση με 24,3 εκατ. ευρώ το 2010. Το κεφάλαιο κίνησης διατηρήθηκε στο 18% των πωλήσεων, όπως και στο τέλος του 2010, παρά την αύξηση απαίτησης ΦΠΑ ύψους 10 εκατ. ευρώ από το ελληνικό κράτος, ενώ επιπλέον 8 εκατ. ευρώ έχουν ταξινομηθεί ως στοιχεία μακροπρόθεσμου ενεργητικού. Επιπροσθέτως, η καταβολή υψηλότερων φόρων εισοδήματος και οι αυξημένες χρηματοοικονομικές δαπάνες επηρέασαν αρνητικά τον καθαρό δανεισμό, ο οποίος αυξήθηκε το 2011 κατά 19,2 εκατ. ευρώ, φθάνοντας τα 132,1 εκατ. ευρώ, από 112,9 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2010. Στη διάρκεια του 2011, καταβλήθηκαν 16 εκατ. ευρώ για αποπληρωμή δανείων, ενώ αναχρηματοδοτήθηκε ομολογιακό δάνειο ύψους 20 εκατ. ευρώ, που έληξε το Μάρτιο του 2011, με περίοδο αποπληρωμής το Μάρτιο του 2013, και τον Ιούνιο του 2011 εκδόθηκε ένα νέο κοινό ομολογιακό δάνειο 20 εκατ. ευρώ με διετή διάρκεια. Παρά τα πολύ θετικά αποτελέσματα σε επίπεδο ομίλου, η ζημία σε επίπεδο μητρικής εταιρείας δεν επιτρέπει την καταβολή μερίσματος για τη χρήση του 2011, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Ως εκ τούτου, η S&B δεν θα διανείμει μέρισμα ενώ το διοικητικό συμβούλιο ενδέχεται να προτείνει εναλλακτικό τρόπο ανταμοιβής για τους μετόχους εν ευθέτω χρόνω. Χ
70 Απρίλιος 2012
Χ φάκελοι
ΣΑΡΑΝΤΗΣ
ΠΟΡΕΙΑ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑΣ ΜΕ ΟΧΗΜΑ ΤΙΣ ΘΥΓΑΤΡΙΚΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ Αύξηση κερδών και εσόδων αναμένει για τη χρήση του 2012 η διοίκηση του Σαράντη, ενώ σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα του 2011, η ενίσχυση που παρουσίασαν τα ιδιοπαραγόμενα προϊόντα, σε συνδυασμό με τις ισχυρές ταμειακές ροές και το χαμηλό δανεισμό, συνέβαλαν στην ισχυρή οικονομική θέση του ομίλου.
Ό
πως ανέφερε ο οικονομικός διευθυντής του ομίλου, κ. Κων. Ροζακέας, στο πλαίσιο παρουσίασης που διοργάνωσε η Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, κατά τη διάρκεια της οποίας σχολιάστηκαν τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας, οι ενοποιημένες πωλήσεις παρουσίασαν οριακή αύξηση κατά το δωδεκάμηνο του 2011, υποστηριζόμενες κυρίως από τις ξένες αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται και λιγότερο, αλλά εξίσου σημαντικά, από την ελληνική αγορά. Ο κ. Ροζακέας ανέφερε ότι τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου για το 2011 αντανακλούν την πτώση των μεγεθών στο εγχώριο λιανικό εμπόριο. Εντούτοις, η υστέρηση των πωλήσεων της μητρικής αντισταθμίστηκε από την αύξηση των πωλήσεων των θυγατρικών, οι οποίες αύξησαν περαιτέρω το ποσοστό συμμετοχής τους τόσο ως προς τις πωλήσεις όσο και ως προς τα κέρδη του ομίλου. Η αύξηση του κόστους παραγωγής, λόγω της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών επέδρασε αρνητικά στο μικτό κέρδος. Αντίστοιχα σημαντική ήταν η αρνητική επίδραση από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες στον κύκλο εργασιών των θυγατρικών. Παρόλα αυτά, η εν γένει θετική απόδοση των δραστηριοτήτων του ομίλου είχε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση των περιθωρίων EBIT κοντά στα περσινά επίπεδα. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε επίσης στην αύξηση που παρουσίασαν τα ιδιοπαραγόμενα, τα οποία ενίσχυσαν περαιτέρω τη συνεισφορά τους στις συνολικές πωλήσεις, καθώς και στις ισχυρές ταμειακές ροές και το χαΣΑΡΑΝΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
μηλό δανεισμό του ομίλου, που συμβάλλουν στην ισχυρή οικονομική θέση του. Όσον αφορά τις προβλέψεις και τις κινήσεις του ομίλου για το 2012, ο κ. Ροζακέας σημείωσε ότι οι δυσχερείς συνθήκες στο οικονομικό περιβάλλον δεν προβλέπεται να βελτιωθούν στο προσεχές μέλλον με βάση τις έως τώρα εκτιμήσεις. Ως εκ τούτου, η διοίκηση συνεχίζει να δίνει έμφαση στο να εναρμονίσει την κοστολογική δομή της με τα αναμενόμενα έσοδα, καθώς και στο να προσαρμόσει το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων της στα νέα καταναλωτικά δεδομένα. Επιπλέον, συνεχίζει την πολιτική της για ισχυροποίηση της κεφαλαιακής της διάρθρωσης, χαμηλό δανεισμό, συγκράτηση των λειτουργικών εξόδων και εν γένει την αποτελεσματική διαχείριση του κεφαλαίου κίνησης, με σκοπό την περεταίρω ισχυροποίηση της οικονομικής θέσεως του ομίλου. Παράλληλα, όπως πάντα, παραμένει επικεντρωμένη στους στρατηγικούς άξονες που υποστηρίζουν και εξασφαλίζουν την κερδοφόρο πορεία του ομίλου, που συνίσταται στην οργανική ανάπτυξη στις βασικές δραστηριότητες και την έμφαση στα ιδιοπαραγόμενα, την ανάπτυξη των υπαρχόντων μεριδίων αγοράς, τη συνεχή παρακολούθηση των εξελίξεων στις οικονομίες των χωρών δραστηριοποίησης του ομίλου και την προσαρμογή του στις εκάστοτε νέες συνθήκες. Ακόμη δίνει έμφαση στη διερεύνηση πιθανών στόχων για εξαγορά, που να διαθέτουν ικανά μερίδια αγοράς, κερδοφορία και δομή δαπανών που επιτρέπει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη άσκηση συνεργειών μετά την εξαγορά. Σε ό,τι αφορά τις εκτιμήσεις της διοίκησης για τo 2012, σχετικά με τα οικονομικά αποτελέσματα, ο κύκλος εργασιών στο τέλος του 2012 αναμένεται να διαμορφωθεί στα 236,00 εκατ. ευρώ έναντι 221,29 εκατ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2011. Σε ό,τι αφορά στα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA), προβλέπεται αύξηση το 2012, στα 20,00 εκατ. ευρώ από 19,63 εκατ. ευρώ που ήταν το 2011. Τα κέρδη προ φόρων και τόκων (EBIT) αναμένεται να διαμορφωθούν στα 16,00 εκατ. ευρώ από 15,77 εκατ. ευρώ που ήταν το 2011, ενώ τα κέρδη προ φόρων, αντίστοιχα, προβλέπεται να ανέλθουν στα 13,00 εκατ. ευρώ το 2012, από 12,65 εκατ. ευρώ που ήταν το 2011. Τέλος, τα κέρδη μετά από φόρους, καθώς και τα καθαρά κέρδη του ομίλου το 2012 αναμένεται να διαμορφωθούν στα 10,40 εκατ. ευρώ, από 9,74 εκατ. ευρώ που ήταν το 2011. Χ ΧΡΗΜΑ 71
Χ φάκελοι
ΟΜΙΛΟΣ ΚΑΡΑΤΖΗ
ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΟΡΕΙΑ Η ενίσχυση των πωλήσεων στα «δίχτυα συσκευασίας», η διεύρυνση περιθωρίου κερδοφορίας στον τομέα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και η ουσιαστική συνεισφορά των νέων φωτοβολταϊκών σταθμών στα αποτελέσματα του ομίλου συνέβαλαν καθοριστικά στη βελτίωση των μεγεθών για το 2011
O
ενοποιημένος κύκλος εργασιών σημείωσε στη χρήση 2011 μιαν αύξηση της τάξεως του 9,5% και ανήλθε σε 62,7 εκατ. ευρώ έναντι 57,2 εκατ. ευρώ το 2010, γεγονός το οποίο αποδίδεται τόσο στην οργανική ενίσχυση της βασικής δραστηριότητας του ομίλου στο χώρο των διχτυών συσκευασίας όσο και στην αναπτυξιακή πορεία που ακολούθησαν οι λοιπές επενδύσεις του ΚΑΡΑΤΖΗ στον τομέα του τουρισμού και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Πιο συγκεκριμένα, οι πωλήσεις διχτυών του ομίλου διαμορφώθηκαν στο 2011 σε 53,4 εκατ. ευρώ αυξημένες κατά 8,4%, ενώ τα έσοδα από τη λειτουργία του ξενοδοχείου Nana Beach Hotel ενισχύθηκαν κατά 6% και ανήλθαν σε 8,1 εκατ. ευρώ. Επιπροσθέτως, ουσιαστική υπήρξε μέσα στη χρήση και η συνεισφορά των φωτοβολταϊκών σταθμών του ομίλου, με το συνολικό έσοδο από τη λειτουργία τους να διαμορφώνεται σε 972 χιλ. ευρώ. Ταυτόχρονα, τα μικτά κέρδη του ομίλου αυξήθηκαν το 2011 κατά 25% και διαμορφώθηκαν σε 14,9 εκατ. ευρώ έναντι 11,9 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2010, με το μικτό περιθώριο κέρδους να ανέρχεται σε ποσοστό 23,7% επί του ενοποιημένου κύκλου εργασιών, έναντι 20,8% το 2010. Η ενίσχυση αυτή αποτελεί απόρροια της βελτίωσης του μίγματος πωλήσεων διχτυών, της σημαντικής διεύρυνσης του μικτού περιθωρίου λειτουργίας της ξενοδοχειακής μονάδας από το 9,8% στο 18,8%, αλλά και του σημαντικού περιθωρίου κερδοφορίας που χαρακτηρίζει τα φωτοβολταϊκά πάρκα, το οποίο για τον όμιλο ανέρχεται σε 65,9%. Στο πλαίσιο των ανωτέρω εξελίξεων, τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) του ομίλου ενισχύθηκαν κατά 29,5% και διαμορφώθηκαν σε 12,3 εκατ. ΟΜΙΛΟΣ ΚΑΡΑΤΖΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
72 Απρίλιος 2012
☛
ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΔΙΧΤΥΩΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ, ΚΥΡΙΟ ΜΕΛΗΜΑ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ Η ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΣΕ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΕΠΙΠΕΔΑ. ευρώ έναντι 9,5 εκατ. ευρώ στη χρήση 2010. Σε αυτό συνετέλεσε, μεταξύ άλλων, και το γεγονός ότι οι δαπάνες διοίκησης και διάθεσης σημείωσαν οριακή άνοδο παρά την αύξηση του κύκλου εργασιών, με αποτέλεσμα να αντιπροσωπεύουν ποσοστό 11,4% επί των πωλήσεων του ομίλου, έναντι 12,4% στη χρήση του 2010. Τα ενοποιημένα κέρδη, προ φόρων, αυξήθηκαν στη χρήση 2011 κατά 18% και ανήλθαν σε 5,8 εκατ. ευρώ, έναντι 4,9 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ τα κέρδη του ομίλου, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, διαμορφώθηκαν σε 5,6 εκατ. ευρώ, έναντι 3,6 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 57,9%. Στη βάση της αναπτυξιακής πορείας που καταγράφηκε το 2011, η διοίκηση του ομίλου ΚΑΡΑΤΖΗ συνεχίζει και στην τρέχουσα χρήση τη συνεπή και απρόσκοπτη εφαρμογή του στρατηγικού της σχεδιασμού. Στον τομέα της παραγωγής και διάθεσης διχτυών συσκευασίας, κύριο μέλημα παραμένει η περαιτέρω ενίσχυση της παραγωγικής αποδοτικότητας των μονάδων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και η διαμόρφωση του συνολικού λειτουργικού κόστους σε χαμηλότερα επίπεδα. Στον τομέα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο οι προετοιμασίες για την τουριστική περίοδο 2012, τόσο σε επίπεδο ανακαίνισης εγκαταστάσεων, όσο και σε εμπορικό επίπεδο, μέσα από τη συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις τουρισμού. Τέλος, στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ο όμιλος ήδη βρίσκεται στη φάση της ανάπτυξης νέων φωτοβολταϊκών πάρκων, ισχύος 7,5 MW, τα οποία αναμένεται να ξεκινήσουν τη λειτουργία τους εντός του πρώτου εξαμήνου του 2012. Χ
Χ φάκελοι
KLEEMANN
ΜΟΝΙΜΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΕ ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Με κερδοφορία και αυξημένο κύκλο εργασιών σε ενοποιημένο επίπεδο έκλεισε το 2011 για τη βιομηχανία παραγωγής ανελκυστήρων KLEEMANN, την οποία πρόσφατα η ICAP GROUP αναγνώρισε ως μία από τις ισχυρότερες επιχειρήσεις της Ελλάδας, εντάσσοντάς την στην κοινότητα «Strongest Companies in Greece».
E
ιδικότερα, με βάση το ICAP score, η KLEEMANN κατατάσσεται στην ομάδα εταιρειών με το χαμηλότερο πιστωτικό κίνδυνο. Η ICAP Group αναγνωρίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος ως Εξωτερικός Οργανισμός Πιστοληπτικών Αξιολογήσεων, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως Αποδεκτή Πηγή Πιστοληπτικών Αξιολογήσεων και από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και την European Securities and Markets Authority–ESMA ως Οργανισμός Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας. Όσον αφορά στα οικονομικά μεγέθη, ο κύκλος εργασιών του ομίλου ανήλθε σε 91,2 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 0,3% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση. Παρά τις απώλειες της ελληνικής αγοράς, ο όμιλος κατάφερε να πετύχει αύξηση πωλήσεων μέσω της ενίσχυσης της παρουσίας του στη διεθνή αγορά, ανεβάζοντας σημαντικά το ποσοστό συμμετοχής του εξωτερικού στο συνολικό τζίρο στο 68,0% από 55,3% που ήταν το 2010. Επίσης, η εταιρεία πέτυχε την περαιτέρω αύξηση της γεωγραφικής διασποράς του πελατολογίου της και συγκεκριμένα δραστηριοποιήθηκε σε 75 χώρες έναντι 63 το 2010 και 57 το 2009 (αύξηση από το 2009 31,6%). Παράλληλα, αύξησε και τον αριθμό των πελατών της κατά 42% σε σχέση με το 2010, κατά το οποίο η KLEEMANN ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ
αντίστοιχη αύξηση σε σχέση με το 2009 ήταν 37%. Περίπου το 17% της αξίας των εξαγωγών του 2011 προήλθε από νέο πελατολόγιο. Το μικτό περιθώριο κέρδους του ομίλου το 2011 διαμορφώθηκε σε 30,6%, μειωμένο σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, που ήταν 33,8%. Η εν λόγω μείωση οφείλεται στην άνοδο των τιμών των πρώτων υλών, καθώς και στην εντατικοποίηση των προσπαθειών διείσδυσης σε νέες αναπτυσσόμενες αγορές. Αντίστοιχα επηρεασμένο είναι και το καθαρό περιθώριο κέρδους, ενώ επιβαρύνεται και από υψηλές προβλέψεις επισφάλειας ύψους 3,5 εκατ. ευρώ. Επίσης, επιβαρύνεται και από έκτακτα διοικητικά έξοδα, λόγω ανάπτυξης, εκπαίδευσης και υποστήριξης των νέων θυγατρικών σε Κίνα και Αγγλία. Κατά συνέπεια, τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων κατά την εξεταζόμενη περίοδο διαμορφώθηκαν σε 2,4 εκατ. ευρώ, από 5,8 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 58,6% σε σύγκριση με το 2010. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 6,1 εκατ. ευρώ, έναντι 8,9 εκατ. ευρώ το 2010, εμφανίζοντας μείωση 32,4%, ενώ τα κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ήταν 0,1 εκατ. ευρώ, από 2,3 εκατ. ευρώ το 2010. Για τη χρήση του 2011, το διοικητικό συμβούλιο δεν προτίθεται να προτείνει τη διανομή μερίσματος. Σε ό,τι αφορά το 2012, η διείσδυση σε νέες αγορές θα συνεχίσει να είναι βασικός στόχος του ομίλου, προκειμένου να εξισορροπήσει τις απώλειες της εγχώριας αγοράς, όπως έγινε επιτυχώς και το 2011. «Η απάντηση της KLEEMANN στην κρίση είναι η εξωστρέφεια και η γεωγραφική διασπορά του πελατολογίου της. Στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής, στοχεύουμε στην ενίσχυση της παρουσίας μας στις χώρες που έχουμε ήδη δραστηριότητα, στην ανάπτυξη νέων βάσεων μέσω της ίδρυσης θυγατρικών εταιρειών, καθώς και στο άνοιγμα νέων αγορών σε όλο τον κόσμο», επισημαίνει η διοίκηση της KLEEMANN. Χ ΧΡΗΜΑ 73
Χ
στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών
EUROBANK EFG
Oργανική ενίσχυση κεφαλαίων κατά 1 δισ. ευρώ Κατά 1 δισ. ευρώ και πλέον ενισχύει, με οργανικό τρόπο, την κεφαλαιακή της βάση η Eurobank EFG με την ολοκλήρωση τριών στρατηγικών κινήσεων, που επιφέρουν σοβαρή βελτίωση στους δείκτες Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν σημαντικά τη ρευστότητά της. Συγκεκριμένα: ∼ Ολοκληρώνεται η πώληση του 70% της Polbank στην αυστριακή Raiffeisen μετά και τη χθεσινή έγκριση που δόθηκε από τις πολωνικές εποπτικές αρχές, καθώς και η ταυτόχρονη συγχώνευση της Polbank με την Raiffeisen (RBI Poland). Η Eurobank EFG θα διαθέτει μερίδιο 13% στο νέο οργανισμό που θα προκύψει, ενώ διατηρεί το δικαίωμα πώλησης του ποσοστού αυτού ανά πάσα στιγμή ∼ Συμφωνήθηκε και υλοποιείται η πώληση της Eurobank Tekfen στην Burgan Bank του Κουβέιτ που αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. ∼ Ολοκληρώθηκε πρόσφατα με επιτυχία η επαναγορά συγκεκριμένων ομολογιακών υποχρεώσεων από τη διεθνή και εγχώρια κεφαλαιαγορά. Οι κινήσεις αυτές, συνυπολογίζοντας τις συναλλαγές και την άσκηση των σχετικών δικαιωμάτων, βελτιώνουν τον δείκτη Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων (Core Tier 1) κατά 210 μονάδες βάσης και ταυτόχρονα ενισχύουν τη ρευστότητα του ομίλου κατά 3,6 δισ. ευρώ. Αθροιστικά, οι παραπάνω πρωτοβουλίες ισοδυναμούν με κεφαλαιακή ενίσχυση της Τράπεζας άνω του 1 δισ. ευρώ και, με τον τρόπο αυτό, η Eurobank EFG μειώνει κατά το ισόποσο την ανάγκη εξεύρεσης νέων κεφαλαίων (και ειδικότερα κεφαλαίων του ΤΧΣ) στο πλαίσιο της επικείμενης ανακεφαλαιοποίησης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η Eurobank EFG θα συνεχίσει με συνέπεια την υλοποίηση του προγράμματος οργανικής ενίσχυσης των βασικών ιδίων κεφαλαίων της, κυρίως μέσω της αποτελεσματικότερης διαχείρισης του ενεργητικού και του παθητικού, καθώς και της μείωσης του λειτουργικού κόστους, με στόχο τη μεγιστοποίηση του ρόλου και της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην επικείμενη ανακεφαλαιοποίηση.
04-2012
ΠΛΑΙΣΙΟ
74 Απρίλιος 2012
Απέσπασε τριπλή βράβευση Τρία νέα βραβεία απέσπασε η «Πλαίσιο Computers» στις διοργανώσεις Corporate Superbrands Greece 2011-2012 και Tech Excellence Awards 2011. Για 3η συνεχή χρονιά διακρίθηκε ως «Κορυφαία Εταιρική Επωνυμία στην Ελλάδα» για το 2011 – 2012, στο πλαίσιο του θεσμού Corporate Superbrands Greece. Πιο συγκεκριμένα, φέτος συγκέντρωσε την υψηλότερη βαθμολογία στην κατηγορία «Πληροφορική». Η ανάδειξη έγινε αφενός βάσει βαθμολόγησης της Κριτικής Επιτροπής, αφετέρου βάσει έρευνας στο ευρύ καταναλωτικό κοινό και σε εκπροσώπους του ελληνικού επιχειρείν. Τα κριτήρια αφορούσαν τόσο στην Αναγνωρισιμότητα, στην Αξιοπιστία και στα Προϊόντα της Εταιρείας, όσο και σε ζητήματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Εργασιακές Σχέσεις. Το βραβείο για την «Πλαίσιο Computers» παρέλαβε η κα Νίκη Κρητικοπούλου από τον Έλληνα Πρόεδρο του Ελληνοβρετανικού Επιμελητηρίου, κ. Χάρη Οικονομόπουλο, στην Εκδήλωση Απονομής των Βραβείων Corporate Superbrands Greece 2011-2012, που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 2 Απριλίου, στο ξενοδοχείο Hilton Αθηνών. Επιπλέον, στα Tech Excellence Awards 2011 η «Πλαίσιο Computers» απέσπασε δύο βραβεία. Το καταναλωτικό κοινό την ανέδειξε για πέμπτη συνεχή χρονιά ως “Shop of the year” για τα φυσικά καταστήματα και ως “e-shop of the year” της χρονιάς που πέρασε για το www.plaisio.gr. Η πλήρης γκάμα προϊόντων σε ανταγωνιστικές τιμές, συνδυαστικά με τις υποδειγματικές υπηρεσίες και ευκολίες πληρωμών, τόσο στο φυσικό όσο και στο ηλεκτρονικό κατάστημα κέρδισαν τους καταναλωτές. Η τριπλή αυτή βράβευση αποδεικνύει την κυρίαρχη θέση της «Πλαίσιο Computers» στο χώρο της τεχνολογίας, με συνέπεια ετών. Το υπερσύγχρονο Κέντρο Διοίκησης – Συναρμολόγησης – Διανομής στη Μαγούλα και μια δυνατή ομάδα 1.200 ανθρώπων που εξελίσσεται συνεχώς, είναι οι βάσεις για το άψογο shopping experience, που προσφέρει η εταιρεία στους καταναλωτές, ακόμα και σε αυτήν τη δύσκολη περίοδο.
SPACE HELLAS
Παρουσία στο 2ο Infocom Security Η Space Hellas, μία από τις κορυφαίες ελληνικές εταιρίες στο χώρο του Information και IT Security, έδωσε δυναμικά το «παρών» ως χρυσός χορηγός στο 2ο Συνέδριο Infocom Security, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 5 Απριλίου 2012. Στο περίπτερό της η Space Hellas παρουσίασε μια ευρεία γκάμα εξειδικευμένων λύσεων και υπηρεσιών για την ασφάλεια πληροφοριών και πληροφοριακών συστημάτων, ενώ αίσθηση προκάλεσε η ομιλία της κ. Χαράς Βασιλειάδου, InfoSec Specialist, με θέμα «Managed Security Services – In people we trust», όπου ανέλυσε τον τρόπο με τον οποίο ο ανθρώπινος παράγοντας πρωταγωνιστεί στον τομέα αυτό. Τα Managed Security Services που παρέχει η Space Hellas αφορούν στο σύνολο των υπηρεσιών που σχετίζονται με την ολοκληρωμένη και πολλαπλή διαχείριση του κινδύνου ενός οργανισμού. Οι υπηρεσίες Managed Security Services προσφέρονται με μηδενικό κόστος αρχικής επένδυσης και μέσω του υπερσύγχρονου Security Operations Center (SOC) που διαθέτει η εταιρεία, ικανό να ενταχθεί και να καλύψει τις απαιτήσεις συμμόρφωσης του εκάστοτε οργανισμού με το νομικό και κανονιστικό πλαίσιο. Η Space Hellas ως System Integrator είναι σε θέση να προσφέρει με μοναδικό τρόπο λύσεις ασφάλειας, πλήρως εναρμονισμένες με το υπόλοιπο δικτυακό περιβάλλον ενός οργανισμού (Data, Voice, Video). H Space Hellas είναι μία από τις λίγες ελληνικές εταιρείες με πιστοποίηση ISO/IEC 27001:2005 για το Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Πληροφοριών σε επίπεδο Οργανισμού και για το σύνολο των δραστηριοτήτων της. Η εταιρεία διαθέτει εξειδικευμένο τμήμα που ασχολείται αποκλειστικά με τη μελέτη και διεκπεραίωση έργων ασφάλειας πληροφορικής έχοντας φέρει εις πέρας πολλαπλά και σημαντικά έργα για μεγάλους Οργανισμούς του τραπεζικού, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Εξειδικευμένοι και έμπειροι μηχανικοί με πλήθος πιστοποιήσεων αναλύουν σε συνεργασία με τον πελάτη τις εκάστοτε ανάγκες του και παρέχουν λύσεις με στόχο την επίτευξη του επιθυμητού επιπέδου ασφάλειας, με το βέλτιστο συντελεστή κόστους.
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
Στα 289 εκατ. ευρώ οι λειτουργικές ζημιές το 2011 Οι λειτουργικές ζημίες του Ομίλου της ΕΤΕ το 2011 ανήλθαν σε 289 εκατ. ευρώ. Λαμβανομένης υπόψη της ζημίας ύψους 10.751 εκατ. ευρώ, μετά την αφαίρεση μικρού μέρους των αναλογούντων αναβαλλόμενων φόρων από την ανταλλαγή των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου (PSI+), την απομείωση απαιτήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο που δεν συμπεριελήφθησαν στο PSI+ και λοιπές έκτακτες απομειώσεις και προβλέψεις ύψους 1.305 εκατ. ευρώ η συνολική ζημία του Ομίλου ανήλθε σε 12,3 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερα αρνητική ήταν η συμβολή των συνεχιζόμενων υψηλών προβλέψεων έναντι επισφαλειών οι οποίες ανήλθαν σε 2.185 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά €820εκατ. έναντι του 2010 λόγω του εξαιρετικά δυσμενούς οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα. Ο Όμιλος της ΕΤΕ, ανταποκρινόμενος στη δύσκολη αυτή περίοδο την οποία διέρχεται η ελληνική οικονομία, προγραμμάτισε και υλοποίησε σειρά ενεργειών, οι οποίες ως στόχο είχαν την προσαρμογή του επιχειρηματικού του μοντέλου στις παρούσες οικονομικές συνθήκες. Συγκεκριμένα, ενίσχυσε την κεφαλαιακή του θέση τόσο μέσω της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου κατά 1 δισ. ευρώ, μέσω της έκδοσης εξαγοράσιμων προνομιούχων μετοχών, η οποία καλύφθηκε εξ’ ολοκλήρου από το Ελληνικό Δημόσιο, όσο και μέσω της επαναγοράς μέρους των καλυμμένων ομολογιών και υβριδικών τίτλων (302 εκατ. ευρώ), θωράκισε τον ισολογισμό του με αυξημένες προβλέψεις και περιέστειλε σημαντικά τις λειτουργικές του δαπάνες. Ειδική μνεία πρέπει να γίνει στις προσπάθειες περιστολής των λειτουργικών δαπανών, οι οποίες μειώθηκαν κατά 6% σε επίπεδο Ομίλου έναντι του 2010, κυρίως εξαιτίας της δραστικής περιστολής των λειτουργικών δαπανών στην Ελλάδα (κόστος μισθοδοσίας -8% και γενικά έξοδα και αποσβέσεις -9% από το 2010), αλλά και στη ΝΑ Ευρώπη1 (-5% για την αντίστοιχη περίοδο). Ειδικότερα, οι λειτουργικές δαπάνες στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 250 εκατ. ευρώ τα τελευταία δύο έτη, ποσό που αντιστοιχεί σε μείωση 15% των λειτουργικών δαπανών του 2009. Μετά την υπογραφή του νέου προγράμματος σταθερότητας το κλίμα αβεβαιότητας άρχισε να αντιστρέφεται σταδιακά, γεγονός που έχει οδηγήσει σε αύξηση των καταθέσεων κατά περίπου 1 δισ. ευρώ. Ένδειξη της εμπιστοσύνης των Ελλήνων καταθετών προς την τράπεζα αποτελεί η αύξηση των μεριδίων αγοράς σε όλες τις κατηγορίες καταθέσεων (καταθέσεις ταμιευτηρίου στο 34,1%, προθεσμιακές καταθέσεις στο 15,6% και καταθέσεις όψεως στο 22%). Παρά τη σημαντική μείωση των καταθέσεων και τη δραματική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας, το συνολικό ύψος των χορηγήσεων στην Ελλάδα μειώθηκε μόνο κατά -3,5% σε ετήσια βάση. Η εφαρμογή της στρατηγικής ενίσχυσης της ρευστότητας των θυγατρικών του Ομίλου στο εξωτερικό υπογραμμίζεται από την κατά 22% αύξηση των καταθέσεων στην Τουρκία και τη σταθεροποίηση των καταθέσεων στην ΝΑ Ευρώπη σε ένα δυσμενές οικονομικό περιβάλλον. Ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις του Ομίλου διαμορφώθηκε στα υγιή επίπεδα του 109% και στην Ελλάδα στο 106% στο τέλος του 2011 παρά τη μείωση των καταθέσεων στην Ελλάδα κατά 30% σωρευτικά από τα τέλη του 2009. Τα αποτελέσματα του 2011 επιβαρύνθηκαν με την απομείωση της αξίας των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου κατά 10.751 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση μικρού μέρους των αναλογούντων αναβαλλόμενων φόρων. Η ζημία αυτή προέρχεται από τη συμμετοχή του Ομίλου της ΕΤΕ στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου και λοιπών επιλέξιμων τίτλων. Πριν τη διενέργεια της απομείωσης η ονομαστική αξία των ομολόγων που κατείχε ο Όμιλος της ΕΤΕ και εντάσσονται στο σχέδιο ανταλλαγής ανερχόταν στα 14,8 δισ. ευρώ περίπου. Η εφαρμογή του PSI+ οδήγησε την Τράπεζα στην απομείωση απαιτήσεων από το Ελληνικό Δημόσιο (1.170 εκατ. ευρώ) που δεν συμπεριελήφθησαν στο PSI+. Οι απαιτήσεις αυτές περιλαμβάνουν δάνεια εγγυημένα από το Ελληνικό Δημόσιο και λοιπές απαιτήσεις. ΧΡΗΜΑ 75
Χ
στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών
ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ
Αύξηση καθαρών κερδών κατά 53,4%
Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις της 31/12/2011, καταρτισμένες με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, τα ετήσια αποτελέσματα 2011 της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ διαμορφώνονται ως εξής: Οι ενοποιημένες πωλήσεις ανήλθαν σε 76,1 εκατ. ευρώ, έναντι 59 εκατ. ευρώ το 2010, αυξημένες κατά 28,9% λόγω της αύξησης των εσόδων από την ενεργειακή δραστηριότητα της εταιρείας, συνεπεία της μεγαλύτερης εγκατεστημένης ισχύος, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα έσοδα από τον τομέα της ενέργειας ανήλθαν σε 46,4 εκατ. ευρώ έναντι 33,3 εκατ. ευρώ το 2010, αυξημένα κατά 39,3%. Οι πωλήσεις του κατασκευαστικού τομέα της εταιρείας προς τρίτους διαμορφώθηκαν στα 29,6 εκατ. ευρώ έναντι 25,7 εκατ. ευρώ το 2010, αυξημένες κατά 15,4%. Η συνολική λειτουργική κερδοφορία προ αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθε σε 32,8 εκατ. ευρώ, έναντι 21,4 εκατ. ευρώ το 2010, αυξημένη κατά 53,4%. Τα συνολικά λειτουργικά κέρδη προ φόρων και τόκων (ΕΒΙΤ) διαμορφώθηκαν σε 23,5 εκατ. ευρώ έναντι 14,7 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 60%. Αντίστοιχα, τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν στα 20,4 εκατ. ευρώ έναντι 16,7 εκατ. ευρώ το 2010, αυξημένα κατά 21,9%.Τα καθαρά κέρδη μετά από τα δικαιώματα μειοψηφίας, διαμορφώθηκαν στα 14,6 εκατ. ευρώ, έναντι 9,5 εκατ. ευρώ το 2010, αυξημένα κατά 53,4%. Οι επενδύσεις του Ομίλου το 2011 ανήλθαν σε 194 εκατ. ευρώ, καθώς το επενδυτικό πρόγραμμα συνεχίζεται τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Οι ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες προ μεταβολών του κεφαλαίου κίνησης ανήλθαν σε 34,4 εκατ. ευρώ έναντι 21,5 εκατ. ευρώ την προηγούμενη περίοδο, ενώ η καθαρή δανειακή θέση του Ομίλου (ταμειακά διαθέσιμα μείον τραπεζικός δανεισμός) διαμορφώθηκε στα 137,3 εκατ. ευρώ. Μέσα στο 2011 η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ εγκατέστησε επιπλέον 134,5 MW εγκαταστάσεων ΑΠΕ, εκ των οποίων τα 32 MW στην Πολωνία. Μέσα στο 2012, η εταιρεία έχει ήδη εγκαταστήσει επιπλέον 54 MW (24 MW στην Πολωνία και 30 MW στην Βουλγαρία). Η συνολική εγκατεστημένη ισχύς του Ομίλου ανέρχεται σε 350 MW. Ακόμα, ο Όμιλος διαθέτει υπό κατασκευή ή έτοιμες προς κατασκευή εγκαταστάσεις ΑΠΕ ισχύος 383,5 MW, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. H εταιρεία διαθέτει άδειες παραγωγής για επιπλέον 1,482 MW αιολικών πάρκων, ενώ διαθέτει άδειες παραγωγής για 362 MW υδροηλεκτρικών έργων. Συνολικά, η εταιρεία λειτουργεί, κατασκευάζει ή έχει πλήρως αδειοδοτήσει 733 MW εγκαταστάσεων ΑΠΕ, στην Ευρώπη και την Αμερική.
ΣΙΔΕΝΟΡ
Αύξηση κύκλου εργασιών το 2011 Κατά το 2011, ο Όμιλος ΣΙΔΕΝΟΡ πέτυχε αύξηση του κύκλου εργασιών, τόσο σε επίπεδο όγκου πωλήσεων, όσο και σε αξίες. Συγκεκριμένα, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 25,6% και διαμορφώθηκε στη χρήση 2011 σε 1.247,4 εκατ. ευρώ, έναντι 993,4 εκατ. ευρώ το 2010, ως αποτέλεσμα κυρίως της στρατηγικής απόφασης του Ομίλου ΣΙΔΕΝΟΡ για διεύρυνση του χαρτοφυλακίου προϊόντων με την προσθήκη νέων υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως πλατέα προϊόντα και ειδικούς χάλυβες, της διείσδυσης του Ομίλου σε νέες αγορές και της σημαντικής αύξησης του κύκλου εργασιών της θυγατρικής ΣΩΛΗΝΟΥΡΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟΥ. Κατά τη χρήση 2011, τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) κατέγραψαν μείωση κατά 30,4% και ανήλθαν σε 34,8 εκατ. ευρώ, έναντι 50 εκατ. ευρώ το 2010. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων χρήσης 2011 ανήλθαν σε ζημιές ύψους 59,4 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 30 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ τα καθαρά ενοποιημένα αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν σε ζημίες ύψους 48,9 εκατ. ευρώ (ή ζημίες 0,5084 ευρώ ανά μετοχή) έναντι ζημιών 23 εκατ. ευρώ (ή ζημίες 0,2391 ευρώ ανά μετοχή) στη χρήση 2010. Σημειώνεται πως τα οικονομικά αποτελέσματα επηρεάστηκαν δυσμενώς από τη συνεχιζόμενη μεγάλη μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα. Για το 2012, λαμβάνοντας υπόψη τις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες σε ευρωπαϊκό, αλλά και διεθνές επίπεδο, βασικοί πυλώνες της αναπτυξιακής στρατηγικής του Ομίλου αποτελούν η ενίσχυση των μεριδίων αγοράς στις αγορές που ήδη δραστηριοποιείται, η γεωγραφική διείσδυση σε νέες αναπτυσσόμενες αγορές στις οποίες κατευθύνεται μεγάλο μέρος της ζήτησης, καθώς και η διεύρυνση της προϊοντικής γκάμας. Παράλληλα, η διοίκηση του Ομίλου επικεντρώνεται στη συνεχή αξιοποίηση των μεγάλων δυνατοτήτων των παραγωγικών εγκαταστάσεων του Ομίλου και στη βελτιστοποίηση του κόστους λειτουργίας, καθώς και στην ενίσχυση του δικτύου πωλήσεων και διανομής, όπως πρόσφατα έγινε με την έναρξη λειτουργίας της SIDERAL Shpk, της νέας θυγατρικής του Ομίλου στην Αλβανία.
76 Απρίλιος 2012
ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ
Η εξωστρέφεια δίνει ώθηση στον όμιλο
Το 2011, ο Όμιλος συνέχισε για δεύτερη συνεχή χρονιά να καταγράφει σημαντική ανάπτυξη μεγεθών (υπερδιπλασιάστηκε ο κύκλος εργασιών τη διετία 2010 – 11), επωφελούμενος τα μέγιστα από την ισχυρή αύξηση των εξαγωγών, αλλά και την έναρξη συνεισφοράς από τον Τομέα της Ενέργειας. Η επίδοση αυτή επιτεύχθηκε, παρά τη μειωμένη κερδοφορία του τομέα της μεταλλουργίας, που επηρεάσθηκε αρνητικά, τόσο από τις εξελίξεις στις διεθνείς αγορές όσο και από τις αυξημένες κοστολογικές πιέσεις, που προήλθαν από εγχώριους παράγοντες και επηρέασαν αρνητικά το συγκεκριμένο τομέα, ιδιαίτερα στο Β’ εξάμηνο του έτους. Πιο συγκεκριμένα, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών το 2011 για τον Όμιλο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟ διαμορφώθηκε στα 1.571,0 εκατ. ευρώ έναντι των 969,0 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ τα λειτουργικά κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 208,7 εκατ. ευρώ από 160,3 εκατ. ευρώ το 2010. Τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας ανήλθαν σε 42,6 εκατ. ευρώ έναντι 46,2 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Σημειώνεται ότι στα παραπάνω μεγέθη, για λόγους ορθής σύγκρισης, δεν συμπεριλαμβάνεται στον κύκλο εργασιών και στα EBITDA του 2010 το μη επαναλαμβανόμενο έσοδο ύψους 32,4 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά στην προεξόφληση εσόδων έργων της θυγατρικής εταιρείας της ΜΕΤΚΑ, ΕΤΑΔΕ, η οποία πωλήθηκε τον Ιανουάριο του 2010 στην εταιρεία ΤΕΡΝΑ. H αντίστοιχη επίπτωση στα καθαρά κέρδη μετά από δικαιώματα μειοψηφίας του 2010 ανέρχεται σε 14,6 εκατ. ευρώ. Ο Τομέας Έργων EPC παρουσίασε την ισχυρότερη αύξηση μεγεθών το 2011, καταγράφοντας ιστορικό υψηλό πωλήσεων και κερδοφορίας. Συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών της θυγατρικής ΜΕΤΚΑ, ανήλθε στα 1.003,7 εκατ. ευρώ, έναντι 581.3 εκατ. ευρώ το 2010, αύξηση που αποδίδεται στη σημαντική επιτάχυνση εκτέλεσης των υπογεγραμμένων συμβάσεων στο εξωτερικό, και ειδικότερα στις αγορές της Τουρκίας και της Συρίας. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 161,6 εκατ., από €101,3 εκατ. πέρσι, ενώ το περιθώριο κέρδους EBITDA διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα (16,1%). Όσον αφορά στα καθαρά κέρδη, αυτά ανήλθαν σε €115,0 εκατ. έναντι €60.7 εκατ. το 2010. Mε αυτές τις επιδόσεις, η ΜΕΤΚΑ καθιερώνεται ως μία εκ των ισχυρότερων ευρωπαϊκών και όχι μόνο εταιρειών σε ενεργειακά έργα EPC, και μία από τις σημαντικότερες ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, με ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων που προσεγγίζει τα 1,7 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η ΜΕΤΚΑ σήμερα εκτελεί ταυτόχρονα έργα συνολικής ισχύος 5.000 ΜW σε 6 χώρες.
ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ «Κέρδος» το ΦΠΑ για τους κατόχους Alpha Bank Bonus Τ.Τ. Πιστή στην προσπάθειά της να κάνει προσιτά τα προϊόντα υψηλής ποιότητας και τεΔυνατό χαρτί τα δάνεια Στην τελική ευθεία βρίσκονται οι συζητήσεις για τον τρόπο που θα προχωρήσει η ανακεφαλαιοποίηση ΑΤΕ και ΤΤ, μετά και την παράταση που δόθηκε για τη δημοσιοποίηση των οικονομικών τους καταστάσεων. Αν και την οριστική απόφαση θα τη λάβει η επόμενη κυβέρνηση αμέσως μετά τις εκλογές, ήδη μπορούν να αποκλειστούν τα πρώτα σενάρια, τουλάχιστον για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, όπως π.χ. η διάσπασή του σε good και bad bank. Και αυτό γιατί το ΤΤ δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα στα δάνειά του. Οι αναλυτές συγκλίνουν στο ότι η τράπεζα έχει ένα από τα ποιοτικότερα χαρτοφυλάκια στην αγορά, ενώ δεν τίθεται θέμα για την καταθετική του βάση, αφού το ΤΤ συγκεντρώνει σημαντικό κομμάτι των ελληνικών καταθέσεων.
χνολογίας σε ολοένα και περισσότερους καταναλωτές, η Ηλεκτρονική προχωρά σε άλλη μια σημαντική προσφορά. Στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την Alpha Bank, η Ηλεκτρονική «χαρίζει» το ΦΠΑ 23% για αγορές εντοιχιζόμενων συσκευών και κλιματιστικών, στους κατόχους καρτών Alpha Bank Bonus. Η νέα προσφορά της Ηλεκτρονικής που θα ισχύσει έως τις 10 Απριλίου, έχει σκοπό να δώσει μια επιπλέον ώθηση στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και να αποτελέσει ένα ακόμη κίνητρο που θα διευκολύνει τις αγορές τους ενόψει των εορτών του Πάσχα. Συγκεκριμένα, μέσω της προσφοράς, οι πελάτες της Ηλεκτρονικής και της Alpha Bank, έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν από την κατάργηση ουσιαστικά της επιβάρυνσης με 23% του ΦΠΑ χρησιμοποιώντας τις κάρτες Alpha Bank Bonus για αγορές εντοιχιζόμενων συσκευών και κλιματιστικών. Με αυτό τον τρόπο, οι καταναλωτές έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν υψηλής ποιότητας προϊόντα σε εξαιρετικές τιμές. «Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές που περνούν οι Έλληνες καταναλωτές, η Ηλεκτρονική συνεχίζει να στέκεται δίπλα τους, προσφέροντας τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της στις καλύτερες τιμές της αγοράς. Σκοπός της ειδικής αυτής προσφοράς σε συνεργασία με την Alpha Bank είναι να δώσουμε τη δυνατότητα στους κατόχους καρτών Alpha Bank Bonus να κάνουν τις αγορές τους κατά την πασχαλινή περίοδο χωρίς να χρειάζεται να προβληματιστούν για την επιβάρυνση 23% του ΦΠΑ» σημείωσε η Διευθύντρια Marketing της Ηλεκτρονικής, κ. Λίνα Στοΐλου. ΧΡΗΜΑ 77
τα νέα της αγοράς
04-12
Χ COCA COLA 3E
Ανακοίνωση για ανάκληση προϊόντων
Σ
ε συνέχεια του δελτίου τύπου που εξέδωσε ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) σήμερα σχετικά με την προληπτική ανάκληση συγκεκριμένων κωδικών προϊόντων της, η Coca-Cola Τρία Έψιλον δηλώνει τα εξής: Από την πρώτη στιγμή, και με δική της πρωτοβουλία, η Coca-Cola Τρία Έψιλον προχώρησε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, ενημέρωσε σχετικά και συνεργάστηκε πλήρως με τον αρμόδιο κρατικό φορέα ΕΦΕΤ για την απόσυρση των συγκεκριμένων κωδικών προϊόντων από τους πελάτες της λόγω μη αποδεκτής γεύσηs. Ταυτόχρονα, η Coca-Cola Τρία Έψιλον προχώρησε σε άμεση διενέργεια όλων των απαραίτητων επιστημονικών ελέγχων σε πιστοποιημένο διεθνές εργαστήριο (TNO), με στόχο τον προσδιορισμό του λόγου της απόκλισης γεύσης. Δεν τίθεται κανένα θέμα επικινδυνότητας των προϊόντων αυτών για τους καταναλωτές σύμφωνα με τα αποτελέσματα του διεθνούς εργαστηρίου ΤΝΟ. Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων που πραγματοποίησε το Γενικό Χημείο του Κράτους στα εν λόγω προϊόντα επίσης επιβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας για το καταναλωτικό κοινό. Καλούμε τον ΕΦΕΤ να ολοκληρώσει άμεσα τη δική του αξιολόγηση και να ενημερώσει υπεύθυνα τους καταναλωτές. Η Coca-Cola Τρία Έψιλον λειτουργεί εδώ και 43 χρόνια στην Ελλάδα με υψηλό αίσθημα ευθύνης απέναντι στο καταναλωτικό κοινό. Η ποιότητα και η ασφάλεια των προϊόντων της αποτελούν τη σημαντικότερη υποχρέωσή της απέναντι στα εκατομμύρια των Ελλήνων που την τιμούν με την εμπιστοσύνη τους.
VODAFONE
Φέρνει αποκλειστικά το Vodafone Smart Tab 10’’
Τ
ο Vodafone Smart Tab 10’’ είναι πλέον διαθέσιμο στα καταστήματα Vodafone και συνδυάζει μοναδικά τεχνικά χαρακτηριστικά, με κομψό design, σε οικονομική τιμή. Με την τελευταία έκδοση Android HoneyComb 3.2, το Vodafone Smart Tab 10’’ διαθέτει οθόνη 10 ιντσών με ανάλυση 1280×800 Pixels και διπύρηνο επεξεργαστή 1,2 GHz. Επιπλέον, έχει κάμερα 5 Mpixels με δυνατότητα λήψης βίντεο HD, δεύτερη μπροστινή κάμερα 2 Mpixels και μνήμη 16 GB. Ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να συνδέεται στο διαδίκτυο, είτε μέσω 3G είτε μέσω wi-fi και έτσι να απολαμβάνει τον κόσμο του internet, των applications και ό,τι άλλο επιθυμεί, όπου κι αν βρίσκεται! H Vodafone δίνει τη δυνατότητα σε όλους να αποκτήσουν το Vodafone Smart Tab 10’’ στην τιμή των 399 ευρώ ή σε ακόμα πιο προνομιακή τιμή με σύνδεση σε προγράμματα Vodafone Mobile Broadband, αποκλειστικά από το δίκτυο καταστημάτων της. 78 Aπρίλιος 2012
WIND
Γραμμή Ενημέρωσης για την έλλειψη στέγης
Ο
πενταψήφιος αριθμός κλήσης 10520 είναι στη διάθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Κλίμακα» και θα χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των αστέγων, συμπολιτών μας, που βιώνουν την πιο ακραία μορφή φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού. Το 10520 παρέχεται από τη Wind ως χορηγία στο πρόγραμμα στήριξης αστέγων της ΜΚΟ «Κλίμακα» και λειτουργεί ως Γραμμή Ενημέρωσης για την έλλειψη στέγης ώστε: ∼ να αποτυπωθεί αριθμητικά ο πληθυσμός των αστέγων σε όλη την Ελλάδα, καθώς και να χαρτογραφηθούν οι περιοχές όπου διαβιούν μέσα από τη συμμετοχή ευαισθητοποιημένων συμπολιτών που εντοπίζουν άστεγους και καλούν στο πενταψήφιο για να ενημερώσουν την «Κλίμακα» ∼ να παρέχει σε άστεγους άμεση ενημέρωση για τις υπάρχουσες υπηρεσίες που μπορούν να τους βοηθήσουν (στέγασης, σίτισης, ιατροφαρμακευτικής φροντίδας, φροντίδα ατομικής υγιεινής, επίλυση κοινωνικοπρονοιακών, νομικών ή εργασιακών θεμάτων κ.λπ.) ∼ να προσφέρει άμεση παρέμβαση σε άτομα που κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός στέγης, ώστε να προληφθεί η απώλεια στέγης. Προκειμένου να διευκολύνει το έργο της ΜΚΟ «Κλίμακα», αλλά και όσων άστεγων επιθυμούν να αναζητήσουν τη στήριξη της μη κυβερνητικής οργάνωσης, η Wind παρέχει δωρεάν την κλήση προς το 10520 για όλους τους χρήστες του δικτύου της – σταθερής και κινητής τηλεφωνίας. Η λειτουργία της γραμμής δημιουργεί μια αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ αστέγων – πολιτών και της ΜΚΟ «Κλίμακα», διευκολύνοντας την άμεση παρέμβαση της Οργάνωσης.
ASTRA MEDICAL HELLAS
Superfoods Superbrand στην Ελλάδα
Η
Astra Medical Hellas Superfoods, μία από τις μεγαλύτερες και πληρέστερες εταιρείες φυτικών συμπληρωμάτων διατροφής στην Ελλάδα, διακρίνεται για πρώτη φορά με το Βραβείο Superbrand, λαμβάνοντας το βραβείο «Χρυσός Ήλιος», ως η κορυφαία ανερχόμενη ελληνική εταιρική επωνυμία (Βραβείο Επιτροπής). Η εκδήλωση απονομής των βραβείων Corporate Superbrands Greece 2011-2012, πραγματοποιήθηκε στις 2 Απριλίου 2012, στο Ξενοδοχείο Χίλτον Αθηνών (Αίθουσα Τερψιχόρη), στην οποία τιμήθηκαν ορισμένες από τις κορυφαίες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Τα Superbrands αναδεικνύονται μέσα από την αξιολόγηση εθελοντικής κριτικής επιτροπής και από έρευνα της κοινής γνώμης, με κριτήρια την αναγνωρισιμότητα και τη δύναμη φήμης, την ποιότητα, τη μακρόχρονη συνέπεια και ιστορικότητα και την κοινωνική υπευθυνότητα. Ο διευθύνων σύμβουλος της Astra Medical Hellas - Superfoods κ. Γιάννης Λιακόπουλος, δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για τη βράβευση της Superfoods στα Superbrand 2012. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε συναισθηματικό «δέσιμο» και σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των πελατών και της εταιρείας και είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι γι’ αυτό. Η Superfoods είναι ηγέτης στον τομέα των φυτικών συμπληρωμάτων διατροφής, χάρη στην υψηλή ποιότητα και αποτελεσματικότητα, καθώς και στη νέα γκάμα προϊόντων». Η Superbrands International διεξάγει το πρόγραμμα Superbrands σε 75 χώρες, περιλαμβάνοντας τις κυριότερες παγκόσμιες αγορές. Ιδρύθηκε στη Μεγάλη Βρετανία το 1994. Η εταιρεία Superbrand αποτελεί έναν ανεξάρτητο κριτή εμπορικών σημάτων, αναγνωρίζει τα εξαιρετικά εμπορικά σήματα και συνεισφέρει στην ενδυνάμωση των κορυφαίων εξ αυτών, μέσω της βράβευσης και της προβολής τους.
NEON ENERGY-KACO NEW ENERGY
Υπογράφουν σύμβαση συνεργασίας
Η
Neon Energy, μία από τις σημαντικότερες πολυεθνικές εταιρείες του κλάδου των φωτοβολταϊκών, επέλεξε την KACO new energy ως αποκλειστικό προμηθευτή φωβολταϊκών μετατροπέων. Η Neon Energy υλοποιεί φωτοβολταϊκά πάρκα στην Ελλάδα, καθώς και στη Γερμανία, την Ιταλία, τη Βουλγαρία και την Κύπρο. Οι δύο εταιρείες συναντήθηκαν και υπέγραψαν το σχετικό μνημόνιο συνεργασίας κατά την έκθεση «Ecotec» το Μάρτιο στην Αθήνα. Η συμφωνία προβλέπει την προμήθεια μετατροπέων συνολικής ισχύος 50 μεγαβάτ για το έτος 2012. Στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών EPC Contractor, η Neon Energy εκπονεί, εγκαθιστά και χρηματοδοτεί φωτοβολταϊκές μονάδες στη Γερμανία, την Ιταλία, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Κύπρο. «Εξασφαλίσαμε την προμήθεια 50 μεγαβάτ μετατροπέων Powador, γιατί είμαστε πολύ αισιόδοξοι σχετικά με την εξέλιξη της ηλιακής ενέργειας στην Ελλάδα και γιατί η αξιοπιστία των προϊόντων και της υποστήριξης της KACO new energy μάς έπεισε», εξηγεί ο Κωνσταντίνος Γεωργιάδης, πρόεδρος της Neon Energy. Η γερμανική εταιρεία KACO new energy διαθέτει ήδη από το 2006 υποκατάστημα στο Ηράκλειο Κρήτης και διατηρεί ένα άρτια ανεπτυγμένο δίκτυο πωλήσεων και υποστήριξης στην Ελλάδα. «Οι μετατροπείς μας Powador 39.0 TL3 είναι πολύ ευέλικτοι στη χρήση τους και απόλυτα αξιόπιστοι στη λειτουργία τους. Γι’ αυτό είναι ιδανικοί για τον τύπο έργων που ανήκουν στο χαρτοφυλάκιο της Neon Energy», λέει ο Μάνος Χατζηδάκης, διευθυντής του υποκαταστήματος της KACO new energy στο Ηράκλειο. Η Neon Energy υλοποιεί εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών σταθμών εύρους από 100 kW έως και πολλά MW.
NAVARINO ICONS
Εκδήλωση προώθησης ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ
Η
πρεσβεία της Ελλάδας στις Η.Π.Α., μαζί τη σειρά Navarino Icons από την Costa Navarino, καθώς και με τα γνωστά καταστήματα Dean & DeLuca, παρουσίασαν την πλούσια ελληνική γαστρονομική παράδοση σε εκδήλωση με τίτλο: «Διατροφή και προϊόντα του Ελληνικού Πάσχα» στο πλαίσιο του προγράμματος της Πρεσβείας: «Υγεία, Διατροφή και Φυσική Κατάσταση». H εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 5 Απριλίου στην Ουάσιγκτον υπό την αιγίδα της Α.Ε. του πρέσβη και επίτιμου προέδρου του ΜΚΟ «Pillars of Greek Culture», κ. Βασίλη Κασκαρέλη. Η εισαγωγή στην εκδήλωση έγινε από την πρεσβευτή αύμβουλο της πρεσβείας για πολιτιστικά θέματα, δρα Ζωή Κοσμίδου, η οποία αναφέρθηκε στις παραδόσεις του ελληνικού Πάσχα, με σκοπό να γνωρίσουν οι παρευρισκόμενοι τον πλούτο της ελληνικών προϊόντων και τις παραδόσεις, τα ήθη και έθιμα που συνδέονται με αυτή τη θρησκευτική περίοδο. H εκδήλωση τόνισε, παράλληλα, τη σπουδαιότητα της ελληνικής υγιεινής διατροφής, η οποία αναδεικνύεται και μέσα από τις πατροπαράδοτες συνήθειες των ημερών του Πάσχα, όπως αυτό γιορτάζεται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
ΧΡΗΜΑ 79
παρουσιάσεις 04-2012 COSMOTE
LEXUS
ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΣΤΑ “TECH EXCELLENCE AWARDS”
ΕΝΑΡΞΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ GS450H
Ε
ταιρεία της Χρονιάς» για το 2011 αναδείχτηκε η COSMOTE στο θεσμό των Tech Excellence Awards, στην κατηγορία «Εταιρείες Κινητής Τηλεφωνίας», που διοργανώνουν τα περιοδικά τεχνολογίας PC Magazine και T3. Σύμφωνα με τους διοργανωτές, «για άλλη μια χρονιά η COSMOTE κέρδισε την εμπιστοσύνη των αναγνωστών, γεγονός που οφείλεται αναμφίβολα στην άρτια εξυπηρέτηση, την ποιότητα των υπηρεσιών, την καινοτομία, αλλά και την εξαιρετική κάλυψη σε πανελλαδικό επίπεδο που παρέχει η εταιρεία». Ο θεσμός των Tech Excellence Awards διοργανώνεται για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά υπό την αιγίδα του PC Magazine και του T3, των δύο κορυφαίων περιοδικών τεχνολογίας στην Ελλάδα. Οι υποψήφιοι επιλέχτηκαν σε κάθε κατηγορία από τις συντακτικές ομάδες των δύο περιοδικών, ενώ η ανάδειξη των νικητών έγινε μέσω online ψηφοφορίας του κοινού, η οποία διενεργήθηκε από τον Ιανουάριο έως τις αρχές Μαρτίου 2012, στο www.techawards.gr.
«
Χ
Η
παραγωγή του κορυφαίου GS 450h υψηλών επιδόσεων, του τελευταίου μοντέλου της νέας γενιάς GS, ξεκίνησε ήδη στο εργοστάσιο Tahara, στην επαρχία Aichi της Ιαπωνίας. Υιοθετώντας τη νέα, τολμηρότερη σχεδιαστική ταυτότητα Lexus και εφοδιασμένο με τη νέα γενιά Lexus Hybrid Drive, το GS 450h θα κυκλοφορήσει στην ευρωπαϊκή αγορά στα μέσα του 2012. Το νέο GS, με μια τολμηρή και δυναμική εξωτερική σχεδίαση επιβάλλεται με την παρουσία του στο δρόμο. Στο ανανεωμένο εσωτερικό παρατηρούμε ένα οδηγοκεντρικό cockpit με προηγμένες τεχνολογίες, που αναβαθμίζουν την ασφάλεια και την άνεση. Υπάρχει περισσότερος χώρος για όλους τους επιβάτες και αισθητά αυξημένος χώρος αποσκευών. Το GS σχεδιάστηκε για να προσφέρει στους πελάτες μια συναρπαστική οδηγική εμπειρία. Συνδυάζει ακρίβεια διεύθυνσης και άριστο έλεγχο αμαξώματος, με εξαιρετική σταθερότητα στις υψηλές ταχύτητες και την οδηγική άνεση που αρμόζει σε ένα Lexus sedan υψηλών επιδόσεων. Το GS 450h είναι το παγκοσμίως πρώτο sedan υψηλών επιδόσεων με κινητήρα μπροστά και πίσω, κίνηση που εφοδιάζεται με ένα πλήρως υβριδικό σύστημα δύο ηλεκτροκινητήρων, με V6 βενζινοκινητήρα κύκλου Atkinson και τεχνολογία άμεσου ψεκασμού D4S επόμενης γενιάς.
FRIESLANDCAMPINA HELLAS
ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ
H
FrieslandCampina Hellas, στo πλαίσιο του προγράμματος Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, συνεχίζει δυναμικά τη συνεργασία της με την οικογένεια των πολυτέκνων για πέμπτη συνεχή χρονιά. Με πίστη και αφοσίωση υποστηρίζει το έργο των θεσμικών φορέων σε όλα τα επίπεδα, αποτελώντας τον επίσημο χορηγό της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδας (ΑΣΠΕ) και της Ένωσης Πολυτέκνων Αθηνών (ΕΠΑ) και για το έτος 2012. Πιστοί στο ραντεβού τους, η Ένωση Πολυτέκνων Αθηνών (Ε.Π.Α) και η FrieslandCampina Hellas, καλοδέχτηκαν σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, τους γονείς και τα παιδιά-μέλη της Ένωσης, στην ετήσια τελετή απονομής βραβείων γονέων και παιδιών της Ένωσης Πολυτέκνων Αθηνών – Ε.Π.Α. για το έτος 2012. Η Ένωση Πολυτέκνων Αθηνών (Ε.Π.Α) βράβευσε 678 πολύτεκνους γονείς και παιδιά που αρίστευσαν στο Γυμνάσιο και Λύκειο, εισήχθησαν και αποφοίτησαν πρώτοι από ΑΕΙ – ΤΕΙ ή έλαβαν μεταπτυχιακό τίτλο και διδακτορικό. H FrieslandCampina Hellas, με γνώμονα τη δυνατή σχέση αμοιβαίας εκτίμησης και εμπιστοσύνης με την ελληνική οικογένεια, πραγματοποίησε την απονομή των καθιερωμένων βραβείων «ΝΟΥΝΟΥ», σε 4 τιμώμενα μέλη, συνοδευτικά με χρηματική επιταγή αξίας 1.000 ευρώ. Τα βραβεία «ΝΟΥΝΟΥ» αποτελούν πλέον θεσμό που η εταιρεία εφαρμόζει από το 2008, στο πλαίσιο της συνεργασίας της με την Ανώτατη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδας (ΑΣΠΕ) και την Ένωση Πολυτέκνων Αθηνών (ΕΠΑ) και απευθύνεται στους δύο πόλους της οικογένειας: α) τους γονείς, που δεν αμελούν να αγωνίζονται και να επενδύουν στη συνεχή κατάκτηση της γνώσης, με βραβευόμενη μια μητέρα 9 παιδιών που αρίστευσε στο λύκειο. β) τα παιδιά, που θέτουν υψηλούς στόχους για μάθηση, βάζοντας τα πρώτα γερά θεμέλια στο κτίσιμο της δικής τους σταδιοδρομίας, με βραβευόμενους 3 αριστούχους στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση αντίστοιχα. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ένα γευστικό κέρασμα των προϊόντων ΝΟΥΝΟΥ Gouda, με ζεστά τοστάκια γάλακτος που ετοιμάστηκαν παρουσία όλων των παρευρισκόμενων σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, προσφέροντας λαχταριστή γεύση και ισορροπημένη διατροφή. 80 Απρίλιος 2012
DHL
ΒΕΛΤΙΩΝΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΤΗΣ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ
Η
Deutsche Post DHL, ο ειδικός στις εναέριες και δια θαλάσσης μεταφορές εμπορευμάτων και ένας από τους κορυφαίους παρόχους υπηρεσιών εμπορευματικών μεταφορών στην Ευρώπη, αυξάνει τη χρήση του σιδηροδρομικού δικτύου για τη μεταφορά των εμπορευματοκιβωτίων στους σταθμούς φόρτωσης επιλεγμένων ναυτιλιακών εταιρειών. Από τώρα και στο εξής, η DHL θα χρησιμοποιεί το σιδηροδρομικό δίκτυο για ενοποιημένα εμπορευματοκιβώτια που θα πρέπει να μεταφερθούν από τις εγκαταστάσεις μεταφόρτωσης στη Βρέμη στους τερματικούς σταθμούς των διαφόρων ναυτιλιακών εταιρειών στο Αμβούργο και το Μπερμερχάβεν. Μέχρι τώρα τα εμπορευματοκιβώτια μεταφέρονταν οδικά στους διάφορους τερματικούς σταθμούς για θαλάσσιες μεταφορές. Επιλέγοντας να απομακρύνει τα εμπορεύματα από το οδικό δίκτυο, η εταιρεία logistics θα είναι σε θέση να εξοικονομήσει περίπου 365 τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. «Χάρη σε σχέδια όπως αυτή η αλλαγή της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μεταξύ της Βρέμης, του Μπερμερχάβεν και του Αμβούργου, είμαστε σε θέση να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας GoGreen, εξοικονομώντας με τον τρόπο αυτό έναν τόνο εκπομπών CO2 ημερησίως. Ποσοστό έως και 50 τοις εκατό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος ενός προϊόντος παράγεται κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Μαζί με τις ναυτιλιακές εταιρείες, θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε λύσεις φιλικές προς το περιβάλλον για διαδικασίες logistics στο μέλλον», λέει ο Δρ. Jürgen Klenner, Αντιπρόεδρος της DHL Global Forwarding Γερμανίας στο Τμήμα Στρατηγικής & Επιχειρησιακού Προγραμματισμού. Οι εγκαταστάσεις αναδιανομής εμπορευματοκιβωτίων στη Βρέμη είναι ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μεταφόρτωσης για θαλάσσιες μεταφορές στην Ευρώπη. Είναι η βάση από την οποία περίπου 7.500 εμπορευματοκιβώτια μεταφέρονται στους σταθμούς των διαφόρων ναυτιλιακών εταιρειών κάθε χρόνο. Με τη σιδηροδρομική μεταφορά να αποδεικνύει την αποτελεσματικότητά της, πρώτα από όλα σε δοκιμαστική φάση, από τις αρχές Απριλίου του 2011 και στη συνέχεια σε κανονική λειτουργία, η DHL παρέχει τώρα τη λύση και σε άλλες ναυτιλιακές εταιρείες.
SAP HELLAS
CARREFOUR
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
ΓΙΟΡΤΑΣΕ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΩΡΙΑ SOS
Ε
ργαζόμενοι της SAP Hellas μαζί με τα παιδιά τους ένωσαν τις δυνάμεις τους με το Σύνδεσμο Προστασίας & Ανάπτυξης Υμηττού και το Πυροσβεστικό Σώμα, προκειμένου να βοηθήσουν στη δενδροφύτευση της περιοχής του Υμηττού. Η ομάδα της SAP Hellas, που αποτελούνταν από 22 άτομα συνολικά, κατόρθωσε να φυτεύσει πάνω από 300 δένδρα, ενώ με την πολύτιμη βοήθεια εθελοντών και δημοτικών σχολείων της Αττικής, φυτεύτηκαν συνολικά πάνω από 5.000 δέντρα στην περιοχή του Υμηττού. Σε συνέχεια του βραβείου που κέρδισε για τις περιβαλλοντικές της δραστηριότητες, η SAP Hellas μαζί με τις υπόλοιπες εμπλεκόμενες ομάδες παρότρυνε τον εθελοντισμό ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες, καθώς έμπρακτα τα παιδιά των εργαζομένων έλαβαν μέρος σε αυτήν τη δραστηριότητα. Στόχος της SAP Hellas είναι η προώθηση του σεβασμού και της προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς και της αρχής του εθελοντισμού και της συμμετοχής σε δραστηριότητες υπέρ της κοινωνίας ιδιαίτερα σε μικρές ηλικίες. Η δράση αυτή συμπεριλαμβάνεται στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος Ενεργειών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της εταιρείας.
Ο
Όμιλος Carrefour Μαρινόπουλος, κρατώντας ζωντανή τη φλόγα μιας προσπάθειας που ξεκίνησε με πολλή στοργή πριν από 17 χρόνια, γιορτάζει και αυτό το Πάσχα μαζί με τα Παιδικά Χωριά SOS. Στο πλαίσιο της δέσμευσης του Ομίλου Carrefour Μαρινόπουλος, κάθε υπερμάρκετ Carrefour έχει «υιοθετήσει» από μια οικογένεια των Παιδικών Χωριών SOS παρέχοντας αμέριστη υποστήριξη και φροντίδα. Πιστεύοντας ακράδαντα ότι η πραγματική αγάπη, που είναι και το βαθύτερο νόημα της γιορτής του Πάσχα, εκφράζεται με παιδικά χαμόγελα, ο Όμιλος Carrefour Μαρινόπουλος βρίσκεται κοντά στα παιδιά των Παιδικών Χωριών SOS τόσο σε επίπεδο επικοινωνίας και φυσικής παρουσίας όσο και σε επίπεδο δωρεάς τροφίμων, σχολικών ειδών και παιχνιδιών. Έτσι, οι ξεχωριστές αυτές οικογένειες έχουν αποκτήσει πολλούς αφοσιωμένους φίλους, τους εργαζόμενους των καταστημάτων Carrefour, οι οποίοι τους επισκέπτονται συχνά, επικοινωνούν μαζί τους και συμβάλλουν στις μικρές, καθημερινές χαρές των παιδιών. Η ελπίδα στην πιο αγνή της μορφή αντανακλάται σε ένα παιδικό βλέμμα που ονειρεύεται ένα καλύτερο αύριο. Στον Όμιλο Carrefour Μαρινόπουλος μοιραζόμαστε αυτό το όραμα, κρατώντας χρόνια τώρα σφιχτά το χέρι των Παιδικών Χωριών SOS, σαν μια δεύτερη οικογένεια των οικογενειών μας. ΧΡΗΜΑ 81
Χ δια ταύτα...
✒ από τον Γιάννη Βερμισσώ
ι ο λ λ ά ι ο α τ ν ά π ε ν Φταί
H
έννοια της ευθύνης δείχνει «χαμένη» στην ελληνική πραγματικότητα. Όλοι οι άνθρωποι αυτής της χώρας, σταδιακά, εκπαιδεύτηκαν σε μια ιδιόρρυθμη διαδικασία: την αποποίηση των ευθυνών. Δεν είναι τέχνη, δεν είναι κόλπο, δεν είναι μια συγκυριακή συμπεριφορά. Είναι κάτι πολύ περισσότερο και μάλιστα επικίνδυνο: είναι στάση ζωής, στην οποία εκπαιδεύεται ο καθένας που ζει εδώ. Έτσι εξηγούνται και οι γνωστές κλισέ εκφράσεις όπως «στην Ελλάδα συμβαίνει αυτό το παράδοξο, το άλλο παράτυπο, το τρίτο παράταιρο» και γενικά οτιδήποτε αποκλίνει από αυτό που συμβαίνει σε όλο τον άλλο κόσμο. Και πού οφείλεται αυτό; Κατά την άποψή μας στο ότι δεν υπάρχει επαγγελματισμός και κυρίως δεν υπάρχει σχέση μεταξύ «πράξεως» και «αποτελέσματος», οπότε και δεν νοείται να υπάρχει και ευθύνη. Γι’ αυτό και η μετάθεση των ευθυνών είναι καθημερινό φαινόμενο. Στο δημόσιο, στα τεχνικά επαγγέλματα, στην παροχή υπηρεσιών, παντού. Κανείς δεν αναλαμβάνει ευθύνη και για καμία πράξη. Για όλα φταίνε κάποιοι άλλοι. Το ίδιο συνέβη και στην πολιτική, οπότε και τα πράγματα πήραν το δρόμο που σήμερα όλοι γνωρίζουμε. Οι εκάστοτε πολιτικοί διοικούσαν, έδιναν εντολές και ελάμβαναν αποφάσεις για τις οποίες όμως τε82 Aπρίλιος 2012
λικά, όπως αποδείχθηκε, δεν έφεραν την ευθύνη. Έτσι δημιουργήθηκε και αυτή η εξωφρενική ασυλία των ανθρώπων του κοινοβουλίου. Έτσι άνοιγαν δουλοπρεπώς όλες οι πόρτες για κάποιον που ήταν πολιτευτής, έτσι γίνονταν και τα «στραβά μάτια» σε όποιον είχε πολιτικό μανδύα. Το αποτέλεσμα ήταν να τυφλωθεί όλο το σύστημα που περιέβαλε την άσκηση πολιτικής. Η εξουσία ήταν ανεύθυνη και αυτό πέρασε σε όλα τα επίπεδα. Όποιος κατείχε πόστο, όποιο και να ήταν αυτό, όχι μόνο είχε μια ανέλεγκτη εξουσία – εθιμικά κυρίως - και έκανε ό,τι ήθελε, αλλά ακόμη περισσότερο δεν είχε καμία ευθύνη για ό,τι συνέβαινε. Ούτε τολμούσε κανείς – θεωρούνταν ύβρις και αμφισβήτηση - να ζητήσει ή να αποδώσει ευθύνες. Όλα έμοιαζαν άγνωστα – για τους υπευθύνους τις κρίσιμες ώρες και η ανάληψη ευθύνης μια διαδικασία άγνωστη σε σημείο επικινδυνότητας. Κάποιοι λίγοι, για λόγους ευπρέπειας και κανόνων κοινωνικής αγωγής, δηλώνουν συχνά πως «αναγνωρίζουν ό,τι έχει συμβεί και πως αναλαμβάνουν την ευθύνη στο βαθμό που τους αναλογεί». Είναι απλό να καταλάβουμε ότι κάπως έτσι η εργασία μετατράπηκε σε διαχειριστική διαδικασία, όπου ο διαχειριστής μοιάζει σαν να εκτελεί τις εντολές κάποιου άλλου και δεν ευθύνεται ποτέ και για τίποτε. Φταίνε πάντα οι άλλοι…
ΧΡΗΜΑ
ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Ε-ΜAIL
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €
ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €
ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953
Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu
ΧΡΗΜΑ
www.hrima.gr
XΡHMATIΣTHΡIO
ΧΡΗΜΑ
Επιτακτική η ανασύνταξη των εισηγμένων
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.381 / 04.2012 / € 6,00
Χρηματιστήριο Κύπρου: Σε πτωτική πορεία ελέω... PSI
τ.381 / 04.2012
ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ Αναμένοντας τις αποκρατικοποιήσεις Κώστας Μαχαίρας
Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του Delhaize Group & CEO Νοτιοανατολικής Ευρώπης
Η ΑΒ στοχεύει σε 30% μερίδιο αγοράς Οι ελληνικές λιανεμπορικές επιχειρήσεις πρέπει να έχουν ίδιες δυνατότητες ανάπτυξης με τις επιχειρήσεις άλλων αγορών, κάτι απλό, το οποίο όμως απαιτεί βελτίωση της νομοθεσίας