ΧΡΗΜΑ #386

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑ

XΡHMATIΣTHΡIO

τ.386 / 10.2012

Εν μέσω αβεβαιότητας βρίσκει νέα υψηλά ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ Αλλάζει για να μη... βουλιάξει!

Θωμάς Τζίκας

Πρόεδρος της ΚΟΝΒΑ

Αυτοί που θα επιβιώσουν είναι οι επαγγελματίες

SS POS RE

T

P

Όταν κάποιος δεν συνειδητοποιεί ότι πρέπει να υποστηρίξει το ελληνικό προϊόν ακόμα και στις περιπτώσεις που υπερτερεί και ποιοτικά, αλλά και σε τιμή, τότε πώς θα πάμε μπροστά;

ES

T

R

P

ISSN 1105-0470

X+7

ΚΕΜΠ.AΘ

S PO

013648

S

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.386 / 10.2012 / € 6,00

Κλάδος τηλεφωνίας - ίντερνετ: Η απώλεια εσόδων δεν αναβάλλει τις επενδύσεις

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

2 Γιάννης Βερμισσώ, Σύμβουλος Έκδοσης

ΓΙΑΤI Ο ΞEΝΟΣ ΝΑ ΕΠΕΝΔYΣΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ; Ποιος θα έρθει στην Ελλάδα να επενδύσει όταν δεν επενδύουν οι Έλληνες;

T

ην απορία αυτή, που είναι πολύ «αυθεντική», διατυπώνουν όλο και περισσότεροι μεγάλοι επιχειρηματίες της χώρας που υπόκεινται σε σφοδρές οικονομικές πιέσεις, εξαιτίας αφενός του περιβάλλοντος που έχει δημιουργηθεί (κλίμα, ψυχολογία και έλλειψη ρευστότητας και κατανάλωσης) και αφετέρου της έλλειψης ενός οργανωμένου σχεδίου που κάποιος θα τους παρουσιάσει και θα τους ζητήσει να συμβάλουν σε αυτό και να το στηρίξουν... Και πράγματι ποιος ξένος θα τολμήσει να περάσει τα σύνορα, να φέρει τα χρήματά του να τα τοποθετήσει στη χώρα και –το κυριότερο– να περιμένει να «αυγατίσουν»; Μετά βεβαιότητος, κανείς εκτός –λένε κάποιοι– αν του στρώσουμε το έδαφος και τα βρει όλα εύκολα.

Κάπως, με αυτήν την απλουστευμένη λογική, λένε – οι απανταχού «μάγκες» - ότι αν δώσουμε σε όσους έρθουν φορολογική «ευτυχία», πάμφθηνα εργατικά χέρια, τους απαλλάξουμε από κάθε εργασιακή δέσμευση και τους δώσουμε ό,τι άλλο ζητήσουν, τότε θα κινητοποιήσουμε επενδυτικά κεφάλαια. Μιλάμε δηλαδή για παραλογισμούς του αισχίστου είδους, καθώς προτείνεται να δώσουμε ό,τι έχουμε και δεν έχουμε για να έλθουν επιτέλους αυτοί οι επενδυτές να στήσουν τις μπίζνες τους και να αναπτυχθούν: χωρίς να πληρώνουν ένα αξιοπρεπές μεροκάματο, χωρίς να παρέχουν εργασιακή ασφάλεια, χωρίς να έχουν δώσει

χρήμα για να βρουν στελέχη, χωρίς να έχουν την αίσθηση ότι βρίσκονται σε ξένος έδαφος. Εν τέλει ας τους δώσουμε και το έδαφος τσάμπα, για να στήσουν τις δουλειές τους ώστε να μην τους έχουμε και υποχρέωση. Γη και ύδωρ και… ψυχές! Ξεπέρασε και τα αδηφάγα τέρατα της μυθολογίας η σύγχρονη παραχωρητική άποψη της χαμένης υπερηφάνειας...

ΧΡΗΜΑ τ.386, Οκτώβριος 2012

4 Oκτώβριος 2012

ΕΝ ΑΡΧΗ...

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΙΑ

ΜΕ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ Για αδιαπραγμάτευτα Για τον τον Όμιλο Όμιλο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ο δρόμος δρόμος προς προς την την επιχειρηματική επιχειρηματική αριστεία αριστεία περνάει περνάει αδια πραγμάτευτα μέσα από αντίξοες μέσα α πό την την κοινωνική κοινωνική υπευθυνότητα, υπευθυνότητα, παρά παρά τις αν τίξοες συνθήκες συνθήκες της ελληνικής ελληνικής πραγματικότητας πραγματικότητας Έτσι, για τους περισσότερους από 2.500 εργαζομένους που αποτελούν τον Όμιλο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ και εργάζονται καθημερινά για ένα βιώσιμο αύριο υπάρχει ένα σταθερό «πιστεύω»: Η επιχειρηματική υπεροχή της Εταιρείας να συνοδοιπορεί και να στηρίζει την κοινωνία, τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Και δεν μένουμε στη θεωρία και στο πρώτο βήμα. Καταβάλλουμε συλλογική προσπάθεια για να αναγνωρίσουμε και να εντοπίσουμε ανάγκες σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και, όπου μπορούμε, να βοηθήσουμε, να συμπληρώσουμε, να στηρίξουμε, να προάγουμε. Με αυτή τη φιλοσοφία κάνουμε ένα ακόμα βήμα και επικεντρωνόμαστε σε συγκεκριμένες δράσεις που προάγουν την ελληνική κοινωνία και προστατεύουν το περιβάλλον.

Ετ Εταιρική αιρική Διακυβέρνηση: Διακυβέρνηση: Ακ Ακούμε, ούμε, συζητ συζητάμε, άμε, π πράττουμε ράττουμε με δ διαφάνεια ιαφάνεια κ και αι ήθο ήθοςς Ο Όμιλος ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ έχει χτίσει την εταιρική του κουλτούρα με αρχές την ακεραιότητα, το ήθος και τη διαφάνεια και τη μεταφράζει σε ένα μοναδικό σύστημα Εταιρικής Διακυβέρνησης. Στο πλαίσιο μάλιστα αυτό, και με σύνθημά μας τη διαφάνεια, προσκαλούμε τις κοινωνίες, στις οποίες και δραστηριοποιούμαστε, σε ένα γόνιμο διάλογο για να παρουσιάσουμε την πορεία μας αλλά και να αφουγκραστούμε τις πραγματικές τους ανάγκες. Σ

έ

έ

δ

ώθ

σε, παρά τις δυσκολίες, να εντείνει το κοινωνικό του αποτύπωμα.

Ταϊγανίδη, που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου.

Πε ριβάλλον: Πρ οστατεύουμε Περιβάλλον: Προστατεύουμε τη ν κληρονομιά κληρονομιά ττου ου αύρ ιο την αύριο

Επίσης, στήριξε ως χορηγός, μέσα στο 2012, το 13ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Συγχρονισμένης Κολύμβησης Νεανίδωνν, καθώς και το Βαλκανικό Πρωτάθλημα Ιππασίας.

Το περιβάλλον είναι η κληρονομιά του αύριο και ο Όμιλος το προσεγγίζει με ιδιαίτερη ευαισθησία. Απόδειξη ότι το 2011, εν μέσω μιας πολύ δύσκολης χρονιάς, αύξησε κατά 50% τις περιβαλλοντικές του δαπάνες, επενδύοντας σχεδόν €13 εκατ. για δράσεις περιβαλλοντικής προστασίας. Η προσπάθειά μας δεν περιορίζεται μόνο στην εφαρμογή των κανόνων και των κατάλληλων μέτρωνν, αλλά εκφράζεται και με την αυτοδέσμευσή μας για εξειδικευμένες δράσεις. Ως αποτέλεσμα, το 2011, ολοκληρώθηκε η δέσμευση του Ομίλου για οριστική παύση απόθεσης των υπολειμμάτων της επεξεργασίας βωξίτη από την ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ στον Κορινθιακό, μέσα από μια σειρά πρωτοποριακών τεχνολογικά επενδύσεων.

Κο ινωνία: Πρ οάγουμε ττον ον Κοινωνία: Προάγουμε πολιτισμό π ολιτισμό κ και αι ττο ο ευ αγωνί αγωνίζεσθαι ζεσθαι Για τη ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, η προαγωγή του αθλητισμού και της άμιλλας είναι φυσική συνέχεια του οράματος του Ομίλου για αριστεία και ανταγωνιστικότητα στον επιχειρηματικό στίβο. Κ

ώ

άλ

δ ί

ξί

Παράλληλα, με το ίδιο πνεύμα προβολής του ελληνικού πνεύματος, εδώ και 16 χρόνια αποτελεί έναν από τους κύριους χορηγούς του Μεγάρου Μουσικής Αθηνώνν, το οποίο φιλοξενεί πολιτιστικά δρώμενα υψηλού επιπέδου, όπως και υποστηρικτή των τοπικών πολιτιστικών δράσεων.

Κοινωνική δράση Κοινωνική δ ράση με διεθνή σφραγίδα διεθνή σφ ραγίδα Τον ενεργό αυτό κοινωνικό ρόλο του Ομίλου απέδειξε και ανέδειξε και διεθνώς η ετήσια έρευνα κοινωνικής υπευθυνότητας ESG (Environment.

Social, Governance) Bloomberg Surveyy, η οποία διεξάγεται από το Bloomberg μια από τις μεεγα γ λύτερες υπηρεσίες παροχής χρηματοπιστοτικών δεδομένων και πληροφοριών παγκοσμίως. Τα αποτελέσματα του 2010 οδήγησαν τον Όμιλο μεταξύ των πρώτων ελληνικών Εταιρειώνν, ενώ την ίδια θέση διεκδικεί και για το 2011, συνεχίζοντας μια πορεία προσφοράς και ενεργού παρουσίας που προσμετρά πάνω από 20 χρόνια. Ταυτόχρονα, για το 2011 ο διεθνώς αναγνωρισμένος φορέας αξιολόγησης GRI (Global Reporting Initiative), ο οποίος κάθε χρόνο αξιολογεί τους Κοινωνικούς Απολογισμούς που υπο-

40

Τηλεφωνία – ίντερνετ Η απώλεια εσόδων δεν αναβάλλει τις επενδύσεις

Χρηματιστήριο Εν μέσω αβεβαιότητας... σε νέα υψηλά

16

10

CEO – CSR Money Conference 2012 O απολογισμός του συνεδρίου

24

Thales CEO – CSR Awards Η τελετή απονομής των βραβείων

Τραπεζικός κλάδος Αλλάζει για να μη... «βουλιάξει»

30

6 Οκτώβριος 2012

Ασφαλιστική αγορά Νέα προγράμματα και νέα στρατηγική στον κλάδο υγείας

52

περιεχόμενα τ.386/10.2012 57 ~ ΦΑΚΕΛΟΣ JUMBO Αυξάνει επενδύσεις και σημεία πώλησης 58 ~ ΑΡΘΡΟ Α. ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΥ Η εφαρμογή της Solvency II ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

62 ~ ΗΠΑ – ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ Οι «κομπίνες» των φαρμακοβιομηχάνων

Όταν κάποιος δεν συνειδητοποιεί ότι πρέπει να υποστηρίξει το ελληνικό προϊόν ακόμα και στις περιπτώσεις που υπερτερεί και ποιοτικά, αλλά και σε τιμή, τότε πώς θα πάμε μπροστά;

69 ~ ΕΡΕΥΝΑ ΟΟΣΑ Οι επιπτώσεις της κρίσης στο R&D ΔΙΟΡΘΩΣΗ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Αμαλία Λούβαρη amalia.louvari@gmail.com

ΧΡΗΜΑ τεύχος Οκτωβρίου 2012

CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΞΗ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu Λίλιαν Μαργαρίτη margariti.l@ethosmedia.eu

TMHMA MARKETING ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γρηγόρης Λεωνίδης leonidis.g@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Λωρέττα Μπούρα mpoura.l@ethosmedia.eu

ΔΙΕΘΝΗ ΘΕΜΑΤΑ αποκλειστικότητα EUROMONEY ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Αλοίμονος Α.Ε.

ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδη-

μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470

ΔΙΑΝΟΜΗ

~ Το τεύχος που κρατάτε στα

ΚΩΔΙΚΟΣ ΕΝΤΥΠΟΥ: 3648

χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

04 ~ Εν αρχή: Γιατί ο ξένος να επενδύσει στην Ελλάδα; 08 ~ Επικαιρότητα: Αμερικανικό ενδιαφέρον για ελληνικές επενδύσεις 76 ~ Στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών 78 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: «Σοκ» και «δέος» για την επόμενη μέρα

48

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Θωμάς Τζίκας Πρόεδρος της ΚΟΝΒΑ «Αυτοί που θα επιβιώσουν είναι οι επαγγελματίες» ΧΡΗΜΑ 7

Χ

επικαιρότητα

ΑΝΓΚΕΛΑ ΜΕΡΚΕΛ

ΓΕΡΜΑΝΙΔΑ ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΟΣ

Βλέπω αλλαγή νοοτροπίας Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι δύσκολη και πολλά πράγματα καθυστερούν πολύ να γίνουν. Κατανοώ γιατί οι Έλληνες πολίτες είναι οργισμένοι και παρά τις δυσκολίες, βλέπω αλλαγή νοοτροπίας στην Ελλάδα. Θέλω η Ελλάδα να παραμείνει στην Ευρωζώνη, αλλά πρέπει να περιμένουμε την έκθεση της Τρόικας για να αποφασίσουμε για τη χώρα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΝΩΜΕΡΙΤΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΟΥ ΟΛΠ

Αύξηση τουριστών κρουαζιέρας το 2013 Όπως είναι γνωστό, η προέλευση κατά εθνικότητα των επιβατών κρουαζιέρας στην Ελλάδα προέρχεται από τις χώρες Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α., Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία. Βάσει πρόσφατης μελέτης, με εξαίρεση τις δύο τελευταίες χώρες, αναμένεται αύξηση του αριθμού τουριστών κρουαζιέρας στην Ελλάδα κατά τα έτη 2013 και 2014.

ΤΖΟΡΤΖ ΣΟΡΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ SOROS FUND MANAGEMENT

Οι «αρχιτέκτονες» του ευρώ γνώριζαν... Η κρίση έχει τεράστιο αντίκτυπο και οδηγεί την Ε.Ε. σε παρατεταμένη ύφεση, ενώ είναι τελείως αυτοδημιούργητη. Η κρίση θα μπορούσε να επιλυθεί εάν η Γερμανία αναλάμβανε το ρόλο ενός «αγαθού ηγεμόνα» ή εγκαταλείποντας το ευρώ. Οι αρχιτέκτονες του ευρώ γνώριζαν τις αδυναμίες του ενιαίου νομίσματος ήδη από τη σύστασή του. Αν και δημιούργησαν μια κεντρική τράπεζα, δεν δημιούργησαν και ένα ενιαίο υπουργείο Οικονομικών. Με την εισαγωγή του ευρώ, παρά τις αδυναμίες του, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δέχτηκε τα ομόλογα των κρατών - μελών σαν να μην εμπεριέχουν κίνδυνο. Αυτό ήταν και το κίνητρο για τις εμπορικές τράπεζες να αρχίσουν να αγοράζουν ομόλογα, αλλά η πραγματικότητα ήταν ότι η Ισπανία και η Ιταλία δεν ήταν τόσο ανταγωνιστικές όσο η Γερμανία, δήλωσε ο Soros.

ΧΟΣΕ ΜΠΑΡΟΖΟ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Μόνο ενωμένοι θα πετύχουμε Η απουσία οικονομικής σύγκλισης μεταξύ των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα. Ο μόνος τρόπος να πετύχουμε στην Ευρώπη είναι να ενεργούμε ενωμένοι και να προστατεύουμε την ενιαία αγορά. Η Ευρωζώνη πρέπει να παραμείνει ανοιχτή για όλα τα κράτη - μέλη. Πρέπει να είναι ξεκάθαρο πως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το κοινοβούλιο του ευρώ και πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η επιτροπή για το ευρώ.

8 Oκτώβριος 2012

1st GREEK INVESTMENT FORUM

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Πάνω από 260 συναντήσεις μεταξύ στελεχών ελληνικών επιχειρήσεων και εκπροσώπων αμερικανικών εταιρειών και διεθνών επενδυτικών funds πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 1st Greek Investment Forum που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη.

Σ

το forum συμμετείχαν οι: Alpha Trust, Alpha Bank, Ellaktor, Eurobank Properties, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Terna Energy, Σαράντης, ΕΧΑΕ, ΕΛ.ΠΕ., Intralot, MIG, ΜΕΤΚΑ, Μυτιληναίος, ΟΠΑΠ, ΤΙΤΑΝ, ΤΑΙΠΕΔ, Attica Ventures, Invest In Greece. Οι εκπρόσωποι ελληνικών εταιρειών και Οργανισμών είχαν τη δυνατότητα να συναντηθούν με πάνω από 55 επενδυτικά funds.

Xορηγοί για τη διοργάνωση των meetings ήταν οι: Eurobank Equities, Euroxx Securities, Investment Bank of Greece, Morgan Stanley. Χορηγοί των εκδηλώσεων του συνεδρίου ήταν οι εταιρείες Danaos, Attica Ventures, Deloitte, Ernst & Young, PriceWaterhouseCoopers, Sunlight. Χορηγός φιλοξενίας ήταν το Bloomberg. Επίσης κατά τη διάρκεια του forum έγιναν δύο breakfast meetings, το ένα με θέμα τις αποκρατικοποιήσεις και το άλλο με θέμα τον τουρισμό. Στο πρώτο μίλησε ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Εμίρης και στο δεύτερο η κα Κεφαλογιάννη. Αξίζει να αναφερθεί ότι υπήρξε μεγάλη προσέλευση από πλευράς funds και επενδυτών και στις δύο συναντήσεις. Ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, κ. Γραμματίδης, δήλωσε ότι η εκδήλωση δικαίωσε τις προσδοκίες των οργανωτών κι αποτελεί την πρώτη ουσιαστική επικοινωνιακή παρέμβαση στη μεγάλη επιχειρηματική κοινότητα των Η.Π.Α. για την αλλαγή του

ΚΡΙΣΤΙΝ ΛΑΓΚΑΡΝΤ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ Δ.Ν.Τ.

Καιρός να εκμεταλλευτούμε τα εργαλεία μας Οι επενδυτές που αγοράζουν 10ετή ομόλογα χρειάζεται να γνωρίζουν πού θα είναι η αγορά σε δέκα χρόνια. Από τη ζώνη του ευρώ λείπει η βεβαιότητα για το μέγεθος, το διαρκή χαρακτήρα της, το μέλλον της, αλλά και για τον τρόπο λειτουργίας της. Με την επικύρωση του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης της Ευρωζώνης, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) και με την απόφαση της ΕΚΤ να προχωρήσει σε ένα δεύτερο πρόγραμμα αγορών ομολόγων η Ευρωζώνη διαθέτει όλα τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει την κρίση. Τα εργαλεία είναι εκεί. Τώρα είναι ο καιρός για δράση.

κλίματος για την Ελλάδα. Κατέστη αντιληπτό ότι η χώρα καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες για την αλλαγή του αναπτυξιακού της προτύπου, με ένα βαρύ και περίπλοκο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, που τέμνει τόσο την οικονομία όσο και τη δημόσια διοίκηση και την κοινωνία και καθιστά το κράτος φιλικότερο προς την επιχειρηματικότητα και τους πολίτες. Ο πρόεδρος του Χ.Α.Α., κ. Σωκράτης Λαζαρίδης, τόνισε ότι «για μια αγορά όπως αυτή της Αμερικής που είναι τεράστια και δείχνει αναμφίβολο ενδιαφέρον για τις ελληνικές επενδυτικές ευκαιρίες, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να λαμβάνονται πρωτοβουλίες που στόχο έχουν την προσέγγιση των επενδυτών, την ενημέρωσή τους και φυσικά τη διεύρυνση των επιλογών και των τομέων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Η προσπάθεια επίτευξης του στόχου αυτού γίνεται σαφώς πιο αποτελεσματική όταν επιτυγχάνεται η συστράτευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, κάτι που έγινε με επιτυχία εδώ στη Νέα Υόρκη». Τέλος, ο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, κ. Γιάννης Εμίρης, δήλωσε ικανοποιημένος από το ενδιαφέρον που επέδειξαν αμερικανικές επιχειρήσεις και επενδυτικά σχήματα για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων στην Ελλάδα, ενώ δόθηκε και η ευκαιρία να ανταλλαγούν απόψεις για την περαιτέρω αξιοποίησή του σύμφωνα με τις καλύτερες διεθνείς πρακτικές. Ο κ. Εμίρης τόνισε ιδιαίτερα τη σημασία του προγεύματος εργασίας, που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή εκπροσώπων αμερικανικών εταιρειών, στο οποίο πρόεδρος ήταν ο κ. Wilbur L. Ross, ένας από τους σημαντικότερους ιδιώτες επενδυτές και πρόεδρος μεγάλων επιχειρηματικών συγκροτημάτων, που χαίρει ευρύτερης εκτίμησης από την κοινωνία των Η.Π.Α.

ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΟΛΑΝΤ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

Να υπάρξουν διαβεβαιώσεις για την Ελλάδα Η εγχώρια ζήτηση στις χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα πρέπει να ενισχυθεί από τις αυξήσεις μισθών και τη μείωση φόρων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος θα πρέπει να είναι η μείωση των μεγάλων διαφορών στο κόστος δανεισμού. Εάν δεν δώσουμε ζωή στην ευρωπαϊκή οικονομία, τα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας δεν θα δουλέψουν. Η κατάσταση της Ελλάδας πρέπει να αντιμετωπιστεί οριστικά, καθώς έχει κάνει μεγάλη προσπάθεια και πλέον πρέπει να υπάρξουν διαβεβαιώσεις για την παραμονή της στην Ευρωζώνη. Η Γαλλία είναι η γέφυρα μεταξύ της βόρειας και της νότιας Ευρώπης. Αρνούμαι κάθε διαχωρισμό.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Συναίνεση για πρώτη φορά Για πρώτη φορά στην Ελλάδα υπάρχει μια ισχυρή λαϊκή συναίνεση που υποστηρίζει τις μεγάλες, αναγκαίες, διαρθρωτικές αλλαγές. Για πρώτη φορά τα χρήματα που θα μπουν στην ελληνική οικονομία θα είναι περισσότερα από την πρόσθετη λιτότητα. Για πρώτη φορά οι εταίροι μας, όλο και περισσότερο, όλο και περισσότεροι, όλο και πιο κατηγορηματικά, ποντάρουν στην επιτυχία της Ελλάδας. Δεν προεξοφλούν την αποτυχία της, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.

ΑΛΑΣΤΑΪΡ ΝΙΟΥΤΟΝ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ NOMURA

Αναμένουμε ταραχώδη χειμώνα στην Ευρώπη Οδεύουμε προς ένα δεύτερο χειμώνα κοινωνικής δυσαρέσκειας στην Ευρωζώνη. Θα δούμε ενίσχυση των κοινωνικών αναταραχών, καθώς πολλές κυβερνήσεις συνασπισμού στη νότια Ευρώπη είναι αδύναμες και υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες η κυβέρνηση της Πορτογαλίας να μην ολοκληρώσει τη θητεία της. Το κλίμα θα επιδεινωθεί, επειδή η ατζέντα της Ευρωζώνης ορίζεται κυρίως από ό,τι εξυπηρετεί τον κύκλο των γερμανικών εκλογών και όχι από ό,τι εξυπηρετεί τις ανάγκες της κάθε χώρας ξεχωριστά. Υπάρχει συνέχεια μια καθυστέρηση και αυτό δεν είναι καλό.

ΚΩΣΤΗΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ

Να αξιοποιήσουμε την ελληνική ναυτιλία Η ναυτιλία είναι μία από τις μηχανές αναθέρμανσης της ελληνικής οικονομίας για να πραγματοποιήσει τη μεγάλη φυγή προς τα εμπρός. Για να αξιοποιήσουμε πλήρως το μέγεθος και το δυναμισμό της ελληνικής ναυτιλίας, που καταλαμβάνει την πρώτη θέση παγκοσμίως και ελέγχει το 15% της παγκόσμιας χωρητικότητας, προχωρήσαμε στη δημιουργία μιας αποτελεσματικής διοικητικής δομής του υπουργείου, μετά την επανασύστασή του. Κύριο μέλημα είναι η προσέλκυση περισσότερων πλοίων στην ελληνική σημαία, με περαιτέρω διεύρυνση του ελληνικού νηολογίου και ξένων ναυτιλιακών εταιρειών στη χώρα μας.

ΧΕΡΜΑΝ ΒΑΝ ΡΟΜΠΑΪ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Να εφαρμοστεί το Σύμφωνο Ανάπτυξης- Απασχόλησης Όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζεται το περιεχόμενο του Συμφώνου για την Ανάπτυξη και την Απασχόληση τόσο στο επίπεδο της Ε.Ε. όσο και σε εθνικό επίπεδο. Η σύνοδος θα εστιαστεί στη διαμόρφωση μιας πιο «γνήσιας» οικονομικής ένωσης, καθώς ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi θα παρευρεθεί στις συζητήσεις. ΧΡΗΜΑ 9

Χ προτάσεις αγοράς

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΝ ΜΕΣΩ ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑΣ... ΒΡΙΣΚΕΙ ΝΕΑ ΥΨΗΛΑ

10 Οκτώβριος 2012

✒

Εν μέσω της αβεβαιότητας για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, το Χρηματιστήριο Αθηνών, προεξοφλώντας θετικές εξελίξεις, σκαρφάλωσε σε νέα υψηλά έτους.

από τη Λίλιαν Μαργαρίτη

Τ

α τραπεζικά deals που έχουν ανακοινωθεί και αλλάζουν άρδην τον εγχώριο χρηματοπιστωτικό χάρτη και η πρόθεση της κυβέρνησης για προώθηση των αποκρατικοποιήσεων άμεσα, έχουν αναζωπυρώσει το αγοραστικό ενδιαφέρον για τις μετοχές των συγκεκριμένων εταιρειών. Παράλληλα, το ανοδικό ράλι που σημείωσε η μετοχή της Coca Cola, μετά την είδηση για τη μεταφορά της έδρας του ομίλου στην Ελβετία, έδωσε ώθηση στο γενικό δείκτη τιμών, δεδομένου του ότι ο συγκεκριμένος τίτλος έχει μεγάλη βαρύτητα στη διαμόρφωσή του. Σύμφωνα με τον κ. Νίκο Ακκιζίδη, γενικό διευθυντή της Axon Χρηματιστηριακής, η μεσοπρόθεσμη τάση της εγχώριας αγοράς παραμένει ανοδική, ενώ το επόμενο διάστημα, με κάθε θετική αφορμή, ο γενικός δείκτης έχει τη δυνατότητα να κατοχυρώνει ολοένα και υψηλότερα επίπεδα τιμών, χωρίς ωστόσο να αναμένεται έντονη και συνεχόμενη ανοδική ορμή. Με άλλα λόγια το πιθανότερο σενάριο είναι ότι θα υπάρ-

ξουν διαστήματα ανόδου και μετέπειτα διαστήματα οριζόντιας κίνησης των τιμών. Θετικοί καταλύτες για την εγχώρια αγορά θεωρούνται οι εξελίξεις που θα αφορούν τόσο το σύνολο της Ευρωζώνης όσο και ειδικά τη χώρα μας. Στην παρούσα φάση, η σημαντική μείωση των πιθανοτήτων εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, η διαφαινόμενη εξασφάλιση της επόμενης δόσης του δανείου των 31,5 δισ. ευρώ προς τη χώρα μας, καθώς και η πίεση που ασκείται στην Ισπανία για να ενταχθεί στο μηχανισμό στήριξης και άρα να λάβει και αυτή μέτρα προσαρμογής, θεωρούνται θετικοί καταλύτες. Από την άλλη πλευρά, παραμέτρους αστάθειας θεωρεί ο κ. Ακκιζίδης ότι θα αποτελέσουν όποιες διαβουλεύσεις θα αφορούν την επιμήκυνση των μέτρων προσαρμογής στην Ελλάδα, καθώς και η συζήτηση για πιθανή απομείωση του δημοσίου χρέους από τα κράτη - μέλη και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έτσι ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο. Οι αποφάσεις αυτές – ακόμη

☛

ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΦΑΣΗ, Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΩΝ ΕΞΟΔΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΥΡΩΖΩΝΗ, Η ΔΙΑΦΑΙΝΟΜΕΝΗ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΔΟΣΗΣ ΤΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ ΤΩΝ 31,5 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ Η ΠΙΕΣΗ ΠΟΥ ΑΣΚΕΙΤΑΙ ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΕΙ ΣΤΟ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΑΡΑ ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ, ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΘΕΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΥΤΕΣ.

και αν ληφθούν - αναμένεται να καθυστερήσουν, επιτείνοντας έτσι το κλίμα αβεβαιότητας στη χώρα και κατ’ επέκταση στην αγορά. Εάν όμως ληφθούν σύντομα, και με γνώμονα τη βιωσιμότητα του χρέους, τότε αυτή η εξέλιξη θα λειτουργήσει θετικά στην αγορά τόσο των μετοχών όσο και των ελληνικών ομολόγων, τα οποία σημειώνεται ότι διαπραγματεύονται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. Η σταθεροποίηση της μετοχής της Coca Cola στα νέα υψηλά και η συνέχιση του ανοδικού ράλι των τραπεζών αποτελούν προϋπόθεση για να κινηθεί υψηλότερα το ελληνικό χρηματιστήριο, αναφέρει ο κ. Νίκος Χριστοδούλου, υπεύθυνος ανάλυσης της Merit Χρηματιστηριακής. Το καλό κλίμα στην ελληνική αγορά αντανακλά σε μεγάλο βαθμό την αλλαγή ρητορικής των Ευρωπαίων σε σχέση με την Ελλάδα, που είναι εμφανής κατά τους τελευταίους μήνες. Αυτό δίνει ελπίδες για ισχυρές πολιτικές αποφάσεις από την Ευρώπη, που θα αναστρέψουν την ανοδική πορεία του ελληνικού χρέους, που θεωρείται μη βιώσιμο, από τους περισσότερους επενδυτικούς οίκους, χωρίς κάποιες παρεμβάσεις. Την ίδια ώρα, οι συνθήκες ανασφάλειας που επικρατούν στην Ευρωζώνη με την Ισπανία και την Κύπρο να βρίσκονται κοντά στο μηχανισμό στήριξης, δεν επιτρέπουν συζητήσεις για κάποιο νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, οι οποίες ίσως ξεκινήσουν μέσα στο 2013. Στην περίπτωση που οι προσδοκίες της εγχώριας αγοράς για διευθέτηση του ελληνικού χρέους και εκταμίευση της επόμενης δόσης διαψευσθούν, μπορεί να σημειωθεί σημαντικό πισωγύρισμα του γενικού δείκτη, σε πρώτη φάση προς τη στήριξη των 740 μονάδων. ΧΡΗΜΑ 11

Χ προτάσεις αγοράς ~ Εν μέσω αβεβαιότητας... βρίσκει νέα υψηλά

☛

ΤΟ ΚΑΛΟ ΚΛΙΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑ, ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΒΑΘΜΟ, ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥΣ ΜΗΝΕΣ. Επίσης, η πρόθεση, από πλευράς ΤΑΙΠΕΔ, για κύμα αποκρατικοποιήσεων μέσα στο 2013, που θα αφορούν και αρκετές εισηγμένες όπως τα ΕΛ.ΠΕ., την ΕΥΑΘ, τον ΟΛΘ και τον ΟΛΠ, κρίνεται θετική. Άξια αναφοράς, σύμφωνα με τον κ. Χριστοδούλου, είναι επίσης η σημαντική άνοδος των τιμών των ελληνικών ομολόγων, με κέρδη που ξεπερνούν το 100% από τις εκλογές μέχρι σήμερα. Αυτό μπορεί να ερμηνευθεί και ως ψήφος εμπιστοσύνης ορισμένων χαρτοφυλακίων προς την Ελλάδα, αλλά πιθανότατα σχετίζεται και με αγορές από ελληνικές τράπεζες, με την ελπίδα της εγγύησης αυτών των ομολόγων από το ΤΧΣ. Αναφορικά με τις τράπεζες ο αναλυτής αποδίδει τη διατήρηση της ανοδικής του κίνησης σε μεγάλο βαθμό στη νέα «περίοδο χάριτος» που παίρνουν οι τράπεζες για την ανακεφαλαιοποίηση, που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Απρίλιο. Οι επενδυτές δείχνουν να προεξοφλούν θετικά τους ευνοϊκούς όρους ανακεφαλαιοποίησης, τη χρήση του αναβαλλόμενου φόρου και ενδεχομένως την εγγύηση των ελληνικών ομολόγων από το ΤΧΣ, που όλα μαζί θα μειώσουν δραστικά την υποχρεωτική ελάχιστη συμμετοχή των νυν μετόχων στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.

12 Οκτώβριος 2012

ΟΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΟΙΚΩΝ Η έντονη κινητικότητα που εμφανίζει το τελευταίο διάστημα το ελληνικό χρηματιστήριο, οι τραπεζικές εξελίξεις, τα σχέδια των αποκρατικοποιήσεων αλλά και η πρόσφατη ανακοίνωση της Coca Cola για μεταφορά της έδρας της στην Ελβετία και εισαγωγή των μετοχών της στη χρηματιστηριακή αγορά του Λονδίνου, έχουν αυξήσει και πάλι το ενδιαφέρον των ξένων αναλυτών για την εγχώρια αγορά και τις επιχειρήσεις της. Θετικά ήταν τα σχόλια των περισσοτέρων διεθνών οίκων για την απόφαση της Coca Cola, υποστηρίζοντας ότι με την κίνησή της αυτή η διοίκηση της εταιρείας εξαλείφει τον κίνδυνο που θα επέφερε στο μέλλον της μια ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Ειδικότερα, η JP Morgan αύξησε την τιμή στόχο για τη μετοχή της εταιρείας στα 20 ευρώ ανά μετοχή, από 13,50 ευρώ προηγουμένως, και αναβάθμισε τη σύσταση σε «overweight» από «neutral». Μάλιστα, η JP Morgan εκτιμά πως η Coca Cola μπορεί να επιστρέψει σε διψήφιο ρυθμό αύξησης των κερδών της κατά τη χρήση του 2013. Από την πλευρά της, η Société Générale αύξησε την τιμή - στόχο για τη μετοχή στα 13,50 ευρώ ανά μετοχή, από 7,50 ευρώ

προηγουμένως, ωστόσο η σύστασή της παραμένει αμετάβλητη σε «sell». Νέα υψηλότερη τιμή- στόχο για τη μετοχή θέτει και η HSBC στα 17 ευρώ, από 14 πριν, ενώ διατηρεί τη σύσταση «neutral». Από την πλευρά της η S&P αντιμετώπισε με επιφυλακτικότητα την κίνηση της εταιρείας, διατηρώντας την αξιολόγηση της Coca Cola 3E σε καθεστώς παρακολούθησης, με ενδεχόμενη υποβάθμιση (Crédit Watch Negative). Σύμφωνα με το διεθνή οίκο αξιολόγησης, αν και η μεταφορά της έδρας της εταιρείας στην Ελβετία είναι θετική από πιστωτικής πλευράς, η μεταβίβαση των μετοχών ενέχει κινδύνους λόγω της μεταβλητότητας στις αγορές κεφαλαίου. «Βροχή» αναλύσεων δημοσιεύτηκαν και για τον τραπεζικό κλάδο, όπου οι εξελίξεις το τελευταίο διάστημα ήταν ραγδαίες. Σύμφωνα με την JP Morgan, το deal της Εθνικής με τη Eurobank αποτελεί ένα θετικό βήμα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Αναλυτικά, η JP Morgan χαρακτηρίζει την πρόταση για συγχώνευση με τη Eurobank ως ένα «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», το οποίο θα μειώσει τους συστημικούς κινδύνους, θα δημιουργήσει συνέργειες, θα παροτρύνει τους μετόχους να συμμετάσχουν στην ανακεφαλαιοποί-

Χ προτάσεις αγοράς ~ Εν μέσω αβεβαιότητας... βρίσκει νέα υψηλά ηση και θα αποτρέψει μια ενδεχόμενη κρατικοποίηση. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι η επένδυση στην Εθνική εμπεριέχει προκλήσεις. Από την πλευρά της και η Bank of America, σε έκθεσή της, βλέπει σημαντικές δυνατότητες για τη δημιουργία συνεργειών, εξαιτίας της επικάλυψης των δραστηριοτήτων τόσο στην Ελλάδα όσο και στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Παράλληλα, ο διεθνής οίκος εκτιμά ότι θα υπάρξουν σημαντικά οφέλη στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης, που θα καταστήσουν τη νέα τραπεζική οντότητα πιο ελκυστική στους επενδυτές. Εκ διαμέτρου αντίθετη ήταν η αντίδραση της S&P στο τραπεζικό deal, καθώς διατηρεί την αξιολόγηση «CCC» με αρνητικό «outlook» για τις ελληνικές τράπεζες Eθνική και Eurobank, υποστηρίζοντας ότι ο νέος όμιλος θα παραμείνει ευάλωτος σε μια ενδεχόμενη επιδείνωση της θέσης του τραπεζικού κλάδου, αλλά και της οικονομίας της χώρας. Άμεση ήταν η αντίδραση των αναλυτών και στην είδηση της αύξησης της φορολογίας του ΟΠΑΠ. Στα 4 ευρώ, από 8 ευρώ προηγουμένως, μείωσε την τιμή - στόχο για τη μετοχή του Οργανισμού η Morgan Stanley σε έκθεσή της, διατηρώντας τη σύσταση «underweight». Επίσης, ο διεθνής οίκος μείωσε κατά 55% τις εκτιμήσεις για τα κέρδη ανά μετοχή του ΟΠΑΠ από το 2013. Ειδικότερα εκτιμά ότι τα κέρδη ανά μετοχή του ΟΠΑΠ θα ανέλθουν στα 0,55 το 2013 και στα 0,69 το 2014. Στα 4 ευρώ, από 8,5 ευρώ προηγουμένως, περιέκοψε την τιμή - στόχο για τον ΟΠΑΠ και η BNP Paribas, μετά την αύξηση της φορολογίας. Παράλληλα μείωσε κατά 55% την πρόβλεψη για τα κέρδη EBITDA για το 2013 – 2014 και κατά 65% την εκτίμηση για τα κέρδη ανά μετοχή. Η σύσταση για τη μετοχή παραμένει «ουδέτερη». Το φορολογικό καθεστώς που επιβάλλεται στον ΟΠΑΠ θα έχει σημαντική επίπτωση στο cash flow της επιχείρησης, επισημαίνει σε ανάλυσή της η UBS. Σημειώνει, ωστόσο, ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν οι αλλαγές θα επηρεάσουν όλα τα παιχνίδια του Οργανισμού. Κορυφαία επιλογή της Merrill Lynch από τον κλάδο των πετρελαιοειδών στην Ευρώπη παραμένει η Μότορ Όιλ και διατηρεί σύσταση «buy» και τιμή-στόχο στα 9,7 ευρώ για τον τίτλο. Ο οίκος υπογραμμίζει ότι η εταιρεία διαθέτει σημαντικά

14 Οκτώβριος 2012

πλεονεκτήματα έναντι των ανταγωνιστών της, ενώ σημειώνει ότι είναι καλά τοποθετημένη, ώστε να επωφεληθεί από τα ισχυρά περιθώρια. Σημειώνεται ότι, με βάση την τιμή - στόχο, το περιθώριο ανόδου που «βλέπει» ο οίκος για τη Mότορ Όιλ υπερβαίνει το 60%. Στα 5,2 ευρώ, από 2,52 πριν, αυξάνει την τιμή-στόχο για τη μετοχή της ΔΕΗ η Goldman Sachs, σε έκθεση για τα ευρωπαϊκά utilities. Παράλληλα, διατηρεί τη σύσταση «neutral». ΟΙ ΑΓΟΡΕΣ ΘΕΛΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η ανάκαμψη που σημείωσαν οι αγορές το Σεπτέμβριο στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στις προσδοκίες για περαιτέρω μέτρα χαλάρωσης - τα οποία πράγματι εξαγγέλθηκαν - αλλά οι επενδύσεις που ενέχουν κίνδυνο βρίσκονται σήμερα σε στάση αναμονής και χρειάζεται μια βελτίωση των στοιχείων για την οικονομία και τα κέρδη για να δικαιολογηθεί η αυξημένη αισιοδοξία, αναφέρει η JP Morgan Asset Management στη μηνιαία οικονομική ανασκόπηση επενδύσεων. Ωστόσο, οι αναλυτές του διεθνούς οίκου εκτιμούν ότι τα θετικά νέα για την οικονομία ίσως δεν έλθουν τόσο άμεσα. Θα παρέλθει κάποιο διάστημα για να γίνουν ορατά τα αποτελέσματα των χαμηλότερων στεγαστικών επιτοκίων στις ΗΠΑ και της συρρίκνωσης των περιθωρίων των ομολόγων στις χώρες της περιφέρειας της Ευρώπης, ενώ και τα επιτόκια φαίνεται να κινούνται πιο γρήγορα από τη διεύρυνση των ισολογισμών των κεντρικών τραπεζών. Βραχυπρόθεσμα μάλιστα, η πορεία των μετοχών ίσως προηγείται κάπως της βελτίωσης των μακροοικονομικών στοιχείων. Θα πρέπει επίσης να ολοκληρωθεί η περίοδος ανακοίνωσης αποτελεσμάτων τρίτου τριμήνου, η οποία ενδέχεται να λειτουργήσει καταλυτικά και να επαναφέρει τις διογκωμένες εκτιμήσεις για την κερδοφορία το 2013 σε πιο λογικά επίπεδα. Προς το παρόν, τουλάχιστον, οι μετοχές φαίνεται να αντιδρούν πολύ έντονα στη μη επίτευξη των προβλέψεων για τα κέρδη, υποδεικνύοντας ότι η απογοήτευση δεν έχει προεξοφληθεί. Οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις στην Ευρώπη σχετικά με τις λεπτομέρειες του προγράμματος ΟΜΤ, την τραπεζική ένωση και τη διάσωση της Ισπανίας ενδέχεται να

συνεχίσουν να δημιουργούν κλίμα ανησυχίας για τους τίτλους που ενέχουν κίνδυνο. Με τα σημερινά δεδομένα, ωστόσο, η JP Morgan Asset Management εκτιμά ότι οι ανησυχίες για την Ευρώπη δεν μπορεί να επιφέρουν στις αγορές τίποτα παραπάνω από μικρής διάρκειας φάσεις νευρικότητας. Ένας παράγοντας κινδύνου που - όπως ίσως θα ήταν αναμενόμενο - μας προβληματίζει πιο έντονα, είναι το δημοσιονομικό χάσμα στις Η.Π.Α., το οποίο εξαρτάται από αστάθμητες πολιτικές εξελίξεις. Αν και πολυάριθμες, οι παραπάνω αρνητικές παράμετροι εκτιμάται ότι είναι, ως επί το πλείστον, βραχύβιες. Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, η χαλάρωση από πλευράς κεντρικών τραπεζών τελικά θα ωθήσει ανοδικά τις επενδύσεις που ενέχουν κίνδυνο. Προς το παρόν, οι κεντρικές τράπεζες φαίνεται να είναι σε ετοιμότητα, καθώς θα θέλουν να αποδείξουν την αποφασιστικότητά τους σε περίπτωση που δεν βελτιωθούν τα μακροοικονομικά στοιχεία. Ωστόσο, στους κύκλους των επενδυτών η διάθεση ανάληψης κινδύνου διατηρείται σε εντυπωσιακά χαμηλά επίπεδα μετά την πρόσφατη άνοδο. Παρά τους όποιους κινδύνους, στα χαρτοφυλάκια που περιλαμβάνουν διάφορες κατηγορίες επένδυσης οι αναλυτές του ξένου οίκου διατηρούν αυξημένη στάθμιση στις μετοχές. Σε επίπεδο αγορών προτιμούν τις Η.Π.Α., την Ευρώπη πλην της Βρετανίας, την Ιαπωνία και το Χονγκ Κονγκ. Διατηρούμε ουδέτερη στάθμιση για τον Καναδά και την Αυστραλία και μειωμένη στάθμιση για τη Βρετανία και τις αναδυόμενες αγορές. Οι αναλυτές της Saxo Bank υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη μικροοικονομία, καθώς οι μακροοικονομικές πολιτικές έχουν αποτύχει, κάτι που καταδεικνύεται από το ποσοστό - ρεκόρ της ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που φθάνει το 11,2%, καθώς και την αρνητική ανάπτυξη της Ευρώπης, που βρίσκεται στο 0,5%. Σύμφωνα με την έκθεση του δ’ τριμήνου της τράπεζας, παρά την αβεβαιότητα που επικρατεί στην αγορά, υπάρχουν ακόμα ευκαιρίες για τους επενδυτές. Σύμφωνα με τη Saxo Bank, οι μικρές εταιρείες, με θετικές προοπτικές ανάπτυξης, αποτελούν μια καλή ευκαιρία για τους επενδυτές, ενώ πολλές από αυτές έχουν επεκταθεί κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Χ

Η Vodafone διαθέτει λύσεις που συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της κοινωνίας

Vodafone έχει στόχο να ανταποκρίνεται ουσιαστικά στις σημερινές προκλήσεις, παραμένοντας προσηλωμένη στις αρχές της Εταιρικής Υπευθυνότητας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, έχει αναπτύξει στρατηγικούς πυλώνες δράσης, που εξασφαλίζουν ότι η εταιρεία συνεχίζει να λειτουργεί υπεύθυνα, να κάνει αποδοτική χρήση των φυσικών πόρων (της ενέργειας και των υλικών), ενώ παράλληλα να αξιοποιεί πιο συστηματικά την τεχνολογία, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της εταιρείας για την ανάπτυξη μιας βιώσιμης κοινωνίας, σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο.

H

Η Vodafone έχει ήδη αναπτύξει και παρέχει προς τους πελάτες της νέες υπηρεσίες και έξυπνες εφαρμογές που επιτρέπουν την ασύρματη σύνδεση μεταξύ συσκευών (Μ2Μ) στον κλάδο των μεταφορών (π.χ. διαχείριση στόλου οχημάτων) και των υπηρεσιών (π.χ. έξυπνοι μετρητές), οι οποίες συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων με παράλληλα οφέλη για το περιβάλλον. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας που εφαρμόζει η Vodafone στο τηλεπικοινωνιακό της δίκτυο και τα κτίρια γραφείων, την περίοδο 2010-2011 αποτράπηκαν περισσότεροι από 41.000 τόνοι CO2. Αντίστοιχα, προωθήθηκαν για ανακύκλωση περισσότερα από 43.000 χιλιάδες προϊόντα κινητής επικοινωνίας (κινητά τηλέφωνα, φορτιστές και αξεσουάρ) και περισσότεροι από 10 τόνοι οικιακών μπαταριών.

Παράλληλα, η Vodafone αξιοποιεί την τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας στον τομέα της υγείας, αλλά και της εκπαίδευσης, μέσα από τα προγράμματα Τηλεϊατρικής και Click... στην Ιστορία, αντίστοιχα. Η Τηλεϊατρική, είναι ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που υλοποιείται για 7 συνεχόμενα χρόνια με την οργάνωση και την υποστήριξη της Vodafone, αξιοποιεί την τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας στον τομέα της υγείας, με σκοπό να παρέχει πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας σε όλους ανεξάρτητα με το πού κατοικούν. Σήμερα το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε 30 απομακρυσμένους Δήμους σε όλη την Ελλάδα από την Καστοριά και τη Δράμα, μέχρι το Καστελόριζο και τη Γαύδο. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Click… στην Ιστορία» απευθύνεται σε μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και έχει στόχο την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας μέσα από τη ματιά των μαθητών, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της κινητής επικοινωνίας στη σύγχρονη εκπαίδευση. Η Vodafone αναγνωρίζοντας τη συνεχώς αυξανόμενη ανάγκη για ασφαλή πλοήγηση των παιδιών και εφήβων στο διαδίκτυο, ανέπτυξε το ολοκληρωμένο πρόγραμμα «bsafeonline: Μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε με ασφάλεια το διαδίκτυο». Το πρόγραμμα στοχεύει στην ολοκληρωμένη ενημέρωση και στην ασφαλή χρήση του διαδικτύου από όλους, είτε η πρόσβαση είναι από κινητό τηλέφωνο είτε από ηλεκτρονικό υπολογιστή. Βασικό εργαλείο ενημέρωσης του προγράμματος της Vodafone, αποτελεί η ιστοσελίδα vodafone.gr/bsafeonline. Στο ίδιο πρόγραμμα εντάσσονται το έντυπο «Οδηγός για Γονείς», η εφαρμογή Vodafone Safety Net η οποία δίνει τη δυνατότητα στους γονείς, εύκολα και δωρεάν, να καθορίσουν μαζί με το παιδί τους, τον τρόπο που θα χρησιμοποιεί τις λειτουργίες του smartphone που του έχουν δώσει, οι ενημερωτικές ημερίδες που διεξάγονται σε πόλεις της Ελλάδας σε συνεργασία με ειδικούς παιδοψυχιάτρους της Ελληνικής Εταιρείας για τη Μελέτη της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, αλλά και η ολοκληρωμένη υπηρεσία Γονικού Ελέγχου για το κινητό τηλέφωνο. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα vodafone.gr/bsafeonline.

Χ

~ αφιέρωμα

Η ΚΡΙΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΔΕΙΞΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ Η ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Η ευτυχία, ως δείκτης μέτρησης της επιτυχίας των κρατών και των επιχειρήσεων, καθώς και η υιοθέτηση ποιοτικών δεικτών σε μοντέλα μέτρησης της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας των λαών, ήταν το κεντρικό θέμα του συνεδρίου CEO & CSR Money Conference, που διοργανώθηκε από τα Money Conferences και το περιοδικό ΧΡΗΜΑ, στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental.

16 Οκτώβριος 2012

«Η

κρίση είναι μια ευκαιρία να αναδειχθεί ο καλύτερος εαυτός μας», είπε ο δρ Christian Kroll, Research Fellow, Jacobs University & University of Bremen, ο οποίος μίλησε για τη μέτρηση της ευτυχίας μέσω του World Happiness Report του ΟΗΕ και του Better Life Index του ΟΟΣΑ. Όπως δήλωσε, για να μετρήσουμε την ευτυχία, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας δύο παράγοντες: α) τους αντικειμενικούς στόχους της ευτυχίας, που σχετίζονται με το ΑΕΠ, την ανεργία και άλλους παρεμφερείς δείκτες και β) τους υποκειμενικούς στόχους της ευτυχίας, το να ερευνήσουμε δηλαδή τι θεωρούμε καλή ζωή και να συγκεντρώσουμε στατιστικά στοιχεία για το τι τελικά καθιστά κάποιον ευτυχισμένο. Επεσήμανε ότι «η φροντίδα της ζωής και της ευτυχίας είναι το μόνο μόνιμο αντικείμενο της καλής διακυβέρνησης (Jefferson)». Συχνά οι πολιτικοί συνδέουν λανθασμένα την οικονομία με την ευτυχία, καθώς όπως έχει διαπιστωθεί «όταν το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν αυξάνεται, αυξάνονται ταυτόχρονα και οι ανισότητες. Επιπροσθέτως, η άνοδος του ΑΕΠ δεν σχετίζεται με τους δείκτες καλής διαβίωσης των πολιτών». Σύμφωνα με στοιχεία για την παγκόσμια ευτυχία, πρώτη στη λίστα των πιο ευτυχισμένων χωρών είναι η Κόστα Ρίκα και δεύτερη η Δανία, ενώ στο σύνολο των 121 χωρών η Ελλάδα βρίσκεται στην 29η θέση. Βασικοί παράγοντες για την ευτυχία είναι: ∼ Η προσπάθεια αύξησης του ΑΕΠ να μη γίνεται με κάθε τίμημα (προς ζημία της κοινωνίας, του περιβάλλοντος, των ηθικών αρχών κ.λπ.) ∼ Η πρόσβαση των πολιτών σε υπηρεσίες υγείας ∼ Τα μέτρα για την καταπολέμηση της ανεργίας

Δρ Christian Kroll

Στην περίπτωση της Δανίας, που θεωρείται η χώρα με τον υψηλότερο δείκτη ευτυχίας στην Ευρώπη και η δεύτερη παγκοσμίως, αναφέρθηκε η κα Mette Knudsen, πρέσβειρα της Δανίας. Οι Δανοί είναι ίσως οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι για τους ακόλουθους λόγους: ∼ Τα ποσοστά δημόσιας διαφθοράς είναι ιδιαίτερα χαμηλά ∼ Υπάρχει υψηλός βαθμός εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών, αλλά και στη σχέση πολιτών και κράτους. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με έρευνα, το 89% των Δανών δηλώνει ότι εμπιστεύεται την Πολιτεία και τις δημόσιες αρχές, όταν ο μέσος όρος, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, είναι 59% και στην Ελλάδα είναι 40%. ∼ Υπάρχει πολιτική ελευθερία και οι άνθρωποι έχουν την αίσθηση ότι ελέγχουν τη ζωή τους ∼ Υπάρχει ικανοποιητική ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής ∼ Επικρατούν συνθήκες που εξασφαλίζουν την οικονομική και επαγγελματική εξέλιξη των πολιτών, ανεξάρτητα από την οικονομική – κοινωνική κατάσταση και το φύλο τους ∼ Αν και η φορολογία είναι υψηλή, οι πολίτες απολαμβάνουν δημόσιες υπηρεσίες που τους ικανοποιούν Στις «φιλοσοφικές αντιλήψεις της ευτυχίας», δηλαδή στις λύσεις που δίνει η φιλοσοφία στην αναζήτηση της ευτυχίας, αναφέρθηκε ο δρ Στέλιος Βιρβιδάκης, καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, συνοψίζοντας μια σειρά φιλοσοφικών ζητημάτων που απασχολούν τους φιλοσόφους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Όπως τόνισε, έχει νόημα να επιδιώκουμε την ευτυχία και να δημιουργούμε μοντέλα ευτυχίας, ωστόσο η ευτυχία είναι μια «ανοιχτή» έννοια, κενή συγκεκριμένου περιεχομένου και χρειάζεται κάθε φορά διαφορετικό προσδιορισμό.

Κα Mette Knudsen

Δρ Στέλιος Βιρβιδάκης

ΧΡΗΜΑ 17

Χ αφιέρωμα ~ CEO & CSR Money Conference 2012

ΠΑΝΕΛ Ι Στο πρώτο πάνελ συζήτησης με θέμα «Εναλλακτικά συγκριτικά μοντέλα μέτρησης της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης των κρατών» αναλύθηκε η έννοια του Gross National Happiness (Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία) και το πώς μπορεί να εφαρμοστεί στα σύγχρονα κράτη του δυτικού κόσμου. Ο κ. Πέτρος Δούκας, πρώην Υφυπουργός Οικονομικών, ανέφερε ότι η ευτυχία είναι μια «χίμαιρα» και όταν κάποιος τη φτάνει, αυτή απομακρύνεται. Η δρ Αντιγόνη Λυμπεράκη, καθηγήτρια Οικονομικών του Παντείου Πανεπιστημίου, μίλησε για τη σχέση εισοδήματος και ευτυχίας. «Από τη δεκαετία του 1970 έχει παρατηρηθεί ότι ενώ σε μια κοινωνία οι πλουσιότεροι είναι πιο ευτυχισμένοι από τους φτωχότερους, ωστόσο, σε επίπεδο κράτους όταν βελτιώνεται το ΑΕΠ, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυξάνεται το γενικότερο επίπεδο ευτυχίας. Δηλαδή η συ-

σχέτιση του ΑΕΠ και της ευτυχίας δεν είναι γραμμική, καθώς ανάμεσα σε αυτά τα δύο μεσολαβούν θεσμοί όπως το κοινωνικό κράτος και η οικογένεια. Ο δρ Παναγιώτης Καρκατσούλης, καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, τόνισε ότι η κρίση έχει βοηθήσει ώστε να ληφθεί σοβαρά υπόψη η συζήτηση για την καταμέτρηση στοιχείων και για την τεκμηρίωση. Από την πλευρά του ο δρ Θάνος Σκούρας, ομότιμος καθηγητής Οικονομικών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, αναφέρθηκε στις κοινές συνιστώσες της ευτυχίας. Σύμφωνα με τον κ. Σκούρα, «η ευτυχία βρίσκεται στο χέρι μας και στις σχέσεις μας με τους άλλους, έρχεται μόνη της, αρκεί να την αναγνωρίσεις και να μπορείς να ικανοποιείσαι με ό,τι έχεις».

ΠΑΝΕΛ Ι: κ. Πέτρος Δούκας, Πρόεδρος της Capital Partners A.E., Πρώην Υφυπουργός Οικονομικών, Δρ Παναγιώτης Καρκατσούλης, Καθηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, Δρ Θάνος Σκούρας, Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Δρ Αντιγόνη Λυμπεράκη, Καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Συντονιστής του πάνελ: κ. Αντώνης Παπαγιαννίδης, Γενικός Διευθυντής των εκδόσεων Economia

ΠΑΝΕΛ ΙΙ Στο δεύτερο πάνελ του συνεδρίου αναλύθηκαν οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ευτυχία του ανθρώπου στην εργασία, οι μέθοδοι μέτρησης του ιδανικού εργασιακού περιβάλλοντος και η σημασία της ευτυχίας στη μακροημέρευση και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Ο δρ Σταύρος Δρακόπουλος, καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, που κατατάσσουν τις χώρες ανάλογα με το βαθμό ικανοποίησης των πολιτών, η Ελλάδα κατέχει την πεντηκοστή θέση. Οι βασικοί παράγοντες που σχετίζονται με το επίπεδο ικανοποίησης στην εργασία είναι: το επίπεδο εισοδήματος, ο συγκρίσιμος μισθός σε σχέση με άτομα που έχουν παρόμοια θέση ή προσόντα, οι ώρες εργασίας, το μορφωτικό επίπεδο, η ηλικία και οι εργασιακές συνθήκες (προοπτικές, ποιότητα επίβλεψης κ.λπ.). Η δρ Μπέττυ Τσακαρέστου, επίκουρος καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου, 18 Οκτώβριος 2012

μίλησε για το ελληνικό οικοσύστημα των Start Ups, τις νέες επιχειρήσεις που είναι κατά βάση τεχνολογικές, αναπτύσσουν ένα νέο περιβάλλον επιχειρηματικότητας και στρέφονται σε νέες αγορές. Οι επιχειρήσεις αυτές προσδίδουν αξία στις αγορές, στους πελάτες αλλά και στην κοινωνία, με τη διαμόρφωση ενός νέου περιβάλλοντος αξίας, καθώς στηρίζονται σε ιδιωτικές επενδύσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και έχουν ως στόχο τη γρήγορη ανάπτυξη. Στη δική της παρέμβαση η δρ Όλγα Επιτροπάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια του ALBA Graduate Business School, είπε ότι «οι παράγοντες που συντελούν στη δημιουργία θετικού - ευτυχισμένο εργασιακού περιβάλλοντος είναι η καλλιέργεια κουλτούρας εθελοντισμού στους εργαζόμενους, καθώς και η ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης και συντροφικότητας. Αναμφίβολα, υπάρχει σχέση ανάμεσα στην οικονομική ευμάρεια και την ευτυχία, που είναι ωστόσο πιο έντονη στις ανα-

ΠΑΝΕΛ ΙΙ: κα Κατερίνα Κατσούλη, Managing Director της Sustainable Development Consulting Services, Δρ Όλγα Επιτροπάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Κάτοχος της επώνυμης ακαδημαϊκής έδρας «Σταύρος Κωστόπουλος» στη Διοίκηση και Ανάπτυξη Ανθρωπίνου Δυναμικού, Ακαδημαϊκή Διευθύντρια του MSc in Strategic HRM, ALBA Graduate Business School, Δρ Μπέτυ Τσακαρέστου, Επίκουρος Καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δρ Σταύρος Δρακόπουλος, Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Συντονίστρια: κα Μίνα Μπαγιώτα, δημοσιογράφος συον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ, εξειδικευμένη σε θέματα εργασιακά και εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.

πτυσσόμενες από ό,τι στις ανεπτυγμένες χώρες. «Το όχημα για την ευτυχία του ανθρώπου είναι η ισορροπία, όπως και το όχημα για την ανάπτυξη είναι η κοινωνική εταιρική ευθύνη», ανέφερε από την πλευρά της η κα Κατερίνα Κατσούλη, Managing Di-

rector της Sustainable Development Consulting Services, η οποία αναφέρθηκε στην ευτυχία στο εργασιακό περιβάλλον και στο θετικό συσχετισμό που αυτή έχει με την παραγωγικότητα της εκάστοτε επιχείρησης.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Στο πλαίσιο του συνεδρίου παρουσιάστηκαν στοιχεία για την κοινωνική δραστηριότητα των επιχειρήσεων σε τομείς όπως: προστασία φυσικού περιβάλλοντος, φιλανθρωπία, ΑΜΕΑ, ΜΚΟ, εκστρατείες κατά του καπνίσματος, AIDS κ.λπ.

ΟΜΙΛΟΣ OTE

«11 Χρόνια Υποτροφίες ΟΤΕ – COSMOTE»

NOVARTIS HELLAS A.E.B.E.

«Aναπτύσσοντας την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε μια φαρμακευτική εταιρεία»

AΝΝΑ ΜAΛΤΗ

Προϊσταμένη του τμήματος εταιρικής υπευθυνότητας σταθερής και κινητής, διεύθυνση εταιρικής επικοινωνίας ομίλου

Η κα Μάλτη σκιαγράφησε την ουσία του προγράμματος υποτροφιών σε πρωτοετείς φοιτητές από συγκεκριμένους νομούς, οι οποίοι εισάγονται σε πανεπιστήμια μακριά από τον τόπο διαμονής τους. Τα κριτήρια επιλογής των φοιτητών είναι κοινωνικά και οικονομικά και επικεντρώνονται στα χαμηλά εισοδήματα, στα προβλήματα υγείας, σε μονογονεϊκές οικογένειες κ.λπ. Κάθε υποτροφία είναι ύψους 15.000 ευρώ, τα οποία δίνονται σε δύο δόσεις κατά την τετραετή διάρκεια της φοίτησης των δικαιούχων. Από το 2002 έχουν δοθεί υποτροφίες σε 106 παιδιά σε όλη την Ελλάδα, ενώ άλλα 231 έχουν λάβει 1.500 ευρώ στο πλαίσιο τιμητικής διάκρισης. Ο ΟΤΕ δεσμεύεται για την αύξηση του αριθμού των υποτροφιών ώστε να συμπεριλαμβάνουν όσο περισσότερους νομούς ανά την Ελλάδα μπορούν.

ΦΙΛΙΣΤΩΡ ΔΕΣΤΕΜΠΑΣΙΔΗΣ Διευθυντής επικοινωνίας

ΣIΣΣΥ ΗΛΙΟΠΟYΛΟΥ

Senior communications manager

Ο κ. Δεστεμπασίδης τόνισε ότι το φάρμακο δεν είναι ένα απλό καταναλωτικό προϊόν, αλλά είναι και ένα κοινωνικό αγαθό. Για τη Novartis είπε ότι είναι μια ηγέτιδα εταιρεία παγκοσμίως, καθώς δραστηριοποιείται σε 140 χώρες, ενώ στην Ελλάδα απασχολεί 600 εργαζόμενους, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία την κατατάσσει στην 35η θέση όλων των εταιρειών παγκοσμίως. ΧΡΗΜΑ 19

Χ αφιέρωμα ~ CEO & CSR Money Conference 2012 Η κ. Ηλιοπούλου, από την πλευρά της, επεσήμανε ότι η Novartis δεν θέλει να είναι γνωστή μόνο ως φαρμακευτική εταιρεία, αλλά και για την κοινωνική και εταιρική της υπευθυνότητα. Η εταιρεία έχει πραγματοποιήσει έρευνες για να δει το σημείο στο οποίο βρίσκεται και από αυτές προέκυψε ότι το στάδιο αυτή τη στιγμή είναι μεταβατικό, δηλαδή εξελίσσεται από τις δωρεές στην πλήρη ενσωμάτωση της ΕΚΕ στο στρατηγικό σχεδιασμό της εταιρείας.

ΟΜΙΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

«Εταιρική κοινωνική ευθύνη: Από τη φιλανθρωπία στη στρατηγική και επιχειρησιακή πρακτική»

παγκόσμια κοινότητα υπάρχει φοβερός ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών, καθώς οι εργαζόμενοι επιλέγουν πού θα εργαστούν ανάλογα και με το φιλοπεριβαλλοντικό προφίλ της εταιρείας. Τα «Ελληνικά Πετρέλαια» έχουν τέσσερις πυλώνες σε ό,τι αφορά την ΕΚΕ: ∼ Προσπαθούν να ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις από την παραγωγή τους ∼ Ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες (θέσεις εργασίας, αγαθά, υπηρεσίες) ∼ Υποστηρίζουν την υγεία, την εκπαίδευση, την αλληλεγγύη, τις ευπαθείς ομάδες ∼ Εφαρμόζουν δράσεις για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σε ό,τι αφορά τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, το πράσινο, τα έργα υποδομής κ.λπ.

ΟΜΙΛΟΣ INTERAMERICAN

ΒIΒΙΑΝ ΜΠΟΥΖAΛΗ

Διευθύντρια επικοινωνίας του ομίλου

Η κ. Μπουζάλη ξεκίνησε την ομιλία της λέγοντας ότι ο Μυτιληναίος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους στην Ευρώπη στον κλάδο του, με ετήσια έσοδα 1,57 δισ. ευρώ, και παράγει κοινωνικό προϊόν ύψους 300 εκατ. ευρώ, με πάνω από 100 δράσεις κοινωνικής ευθύνης. «Περάσαμε από το στάδιο της χορηγίας σε δράσεις μέσα από ένα συγκεκριμένο πρίσμα στρατηγικής», ανέφερε χαρακτηριστικά. Ο όμιλος χαρτογραφεί όσα λένε οι κοινωνικοί του εταίροι και κάνει έρευνες για να δει αν αυτό που έχει χαρτογραφήσει υπάρχει στην πραγματικότητα. Έχει, για 5η συνεχόμενη χρονιά, δημοσιεύσει κοινωνικό απολογισμό, ο οποίος βρίσκεται στο επίπεδο b και έχει στόχο να τον αναβαθμίσει σε επίπεδο a, με βάση διεθνείς πιστοποιήσεις, το συντομότερο δυνατό.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ

«Τοπικές κοινωνίες & υπεύθυνη επιχείρηση»

ΡΑΝΙΑ ΣΟΥΛΑΚΗ

Διευθύντρια εταιρικής κοινωνικής ευθύνης ομίλου

Η κ. Σουλάκη τόνισε ότι τα «Ελληνικά Πετρέλαια»προσπαθούν να συμβάλουν στη δύσκολη σημερινή προσπάθεια και να βελτιώσουν αυτό που λέγεται ΕΚΕ στον ελληνικό χώρο. Διατηρούν στενές σχέσεις με τις τοπικές κοινωνίες, ενώ είναι χαρακτηριστικό το ότι στην 20 Οκτώβριος 2012

«Προσωπική βοήθεια και πρωτοβάθμια υγεία: μια πρακτική υψηλής κοινωνικής αξίας, με χαμηλό προϋπολογισμό»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΥΝΤΟΣ

Διευθυντής δημοσίων σχέσεων & ΕΚΕ ομίλου

Σύμφωνα με τον κ. Ρούντο, τα πέντε πεδία δράσης ΕΚΕ της Interamerican είναι: ∼ Διακυβέρνηση ∼ Αγορά ∼ Εργαζόμενοι ∼ Κοινωνία ∼ Περιβάλλον Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της μέτρησης, η οποία βοηθά να οριστεί τεχνικά η ΕΚΕ, αλλά διευκρίνισε ότι η εταιρική υπευθυνότητα δεν είναι τεχνικό ζήτημα, καθώς συνδέεται με ηθικές αξίες και ξεπερνά τα τυποποιημένα μοντέλα της κανονιστικής συμμόρφωσης. Η ευτυχία, όπως και η εταιρική υπευθυνότητα, δεν ορίζεται αυστηρά, γιατί αυτό θα την περιόριζε σημαντικά. «Έχουμε τη Solvency II, που δίνει κατευθύνσεις, υπάρχει το ζήτημα των προϊόντων που πρέπει να καλύπτουν με πιο προσιτό τρόπο τις ανάγκες των καταναλωτών, ενώ πρέπει να διασφαλιστούν θέσεις αλλά και συνθήκες εργασίας», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ρούντος. Επίσης η Interamerican δίνει ιδιαίτερη σημασία στον όρο της «αειφόρου ασφάλισης», καθώς αποτελεί τη μοναδική ελληνική ασφαλιστική εταιρεία που είναι μέλος στο πρόγραμμα περιβάλλοντος του ΟΗΕ. Οι δράσεις ΕΚΕ της Interamerican είχαν το 2011 συνολικό προϋπολογισμό 302.000 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 2,6% επί των κερδών της.

EUROPA ABE

ONIC V. PALANDJIAN Γενικός διευθυντής, EUROPA ABE Βιομηχανία Αλουμινίου

Εν κατακλείδι, ο Onic V. Palandjian, γενικός διευθυντής της EUROPA ABE Βιομηχανίας Αλουμινίου, έκλεισε το συνέδριο με την παρουσίαση «η Ελλάδα, το διαβατήριό μου στην ευδαιμονία», προσδίδοντας μια ιδιαίτερα αισιόδοξη προοπτική για τις ευκαιρίες που υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά και για τους Έλληνες επιχειρηματίες, επισημαίνοντας ότι «η μεγαλύτερη απόλαυση στη ζωή είναι να μπορείς να κάνεις όσα σου λένε ότι δεν μπορείς»! Το συνέδριο κορυφώθηκε με την απονομή των επιχειρηματικών βραβείων THALES – CEO & CSR 2012, που αποτελούν έναν καταξιωμένο θεσμό αναγνώρισης των εταιρειών και των στελεχών, που ξεχώρισαν κατά το 2011 για την έμπρακτη προσφορά και δραστηριότητά τους σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα.

Το συνέδριο διοργανώθηκε από τα Money Conferences και το περιοδικό ΧΡΗΜΑ της εταιρείας Ethos Media S.A. Τα Money Conferences, που δραστηριοποιούνται στη διοργάνωση υψηλού κύρους κλαδικών επιχειρηματικών συνεδρίων, ξεκίνησαν το 2007 και ήδη συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον επιτυχημένων επιχειρηματικών συνεδρίων στην Ελλάδα. Χ

Silver Sponsors

Bronze Sponsors

Under the Auspices of

Corporate Participations

Academic Partner

Communication Partner

Print Sponsor

Communication Sponsors

ασφαλίζομαι

ΧΡΗΜΑ 21

Χ αφιέρωμα ~ CEO & CSR Money Conference 2012

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΗΣ INTERAMERICAN ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η

INTERAMERICAN υλοποιεί ένα μακρόπνοο πρόγραμμα πρωτοβουλιών κοινωνικής και περιβαλλοντικής υπευθυνότητας από το 2004, υπό τον τίτλο «Πράξεις Ζωής». Το πρόγραμμα βασίζεται σε δύο καθοριστικές παραμέτρους: ∼ στη συνάφεια των ενεργειών με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας, με τη χρησιμοποίηση των μηχανισμών και της τεχνογνωσίας των υπηρεσιών της στις δράσεις κοινωνικής προσφοράς (υπηρεσίες υγείας, βοήθειας, οδικής ασφάλειας κ.λπ.) ∼ στη συμμετοχή του ανθρώπινου δυναμικού της, με την έμπρακτη ευαισθητοποίηση και εθελοντική κοινωνική προσφορά των εργαζομένων. Έχει συσταθεί η ομάδα «Εθελοντές Ζωής» με συγκεκριμένες δεσμεύσεις συνεισφοράς των μελών της που το 2011 έφθασαν τα 300 άτομα.

Οι κύριοι θεματικοί άξονες εφαρμογής του προγράμματος «Πράξεις Ζωής» είναι η φροντίδα για την υγεία, η αντιμετώπιση κινδύνων (κίνδυνοι στην οδική κυκλοφορία και από φυσικά φαινόμενα), η υποστήριξη ευπαθών κοινωνικών ομάδων, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η ενίσχυση του πολιτισμού και της παιδείας. Παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία των τελευταίων δύο ετών, η INTERAMERICAN όχι μόνο διατήρησε αλλά και ενδυνάμωσε το πρόγραμμα «Πράξεις Ζωής». Πέρα από τις δωρεάν παροχές σε υπηρεσίες (ασφαλίσεις, διακομιδές ασθενών, ιατρικές εξετάσεις, λοιπές βοήθειες) και τις εργατοώρες εθελοντισμού, διέθεσε για κοινωνικές δράσεις 230.000 ευρώ το 2010, ενώ το 2011 διέθεσε 260.000 ευρώ. Η κοινωνική υπευθυνότητα είναι ενσωματωμένη στη στρατηγική της εταιρείας.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚH ΠΟΛΙΤΙΚH Ως οργανισμός χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, η INTERAMERICAN είναι ήπιας επίδρασης στο περιβάλλον. Οι σχετικές εταιρικές περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες αφορούν στην καταγραφή και οργανωμένη προσπάθεια μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, που προέρχεται από κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης και ηλεκτρικής ενέργειας. Το 2011 ξεκίνησε ένα σύνθετο έργο ελαχιστοποίησης του χρησιμοποιούμενοι χαρτιού, το “Paperless Company”. Για την ανάπτυξη της περιβαλλοντικής συνείδησης των εργαζομένων εφαρμόζεται το πρόγραμμα ευαισθητοποίησης “Green Office”, ενώ οργανώνονται τακτικά ενέργειες διαδραστικών εκπαιδευτικών συναντήσεων για την εξοικονόμηση φυσικών πόρων και παρεμβάσεις στο αστικό περιβάλλον. ΔΕΣΜΕYΣΕΙΣ ΥΠΕΥΘΥΝOΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΔΟΣIΑ H εταιρεία αποτελεί μέλος της Περιβαλλοντικής Διακήρυξης (UNEP FI) και του Οικουμενικού Συμφώνου (Global Compact) του ΟΗΕ, δεσμευόμενη για την τήρηση των 10 αρχών του για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Επίσης, είναι κύριο μέλος του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, του Εθνικού Δικτύου Προαγωγής Υγείας στους χώρους εργασίας και της Ευρωπαϊκής Χάρτας Οδικής Ασφάλειας. Η INTERAMERICAN λογοδοτεί από το 2009 ετησίως για την έμπρακτη κοινωνική υπευθυνότητά της, αποσκοπώντας στην ανάπτυξη σχετικού διαλόγου με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και στην ανάληψη δεσμεύσεων. Έχει εκδώσει έως σήμερα τρεις Απολογισμούς, επιτυγχάνοντας πολύ γρήγορα να συμπεριλαμβάνεται ο Απολογισμός της μεταξύ των κορυφαίων από τους εκδιδόμενους και αξιολογούμενους στην Ελλάδα. Χ

Aριστερά: Γιατροί του Κόσμου κατά την εφαρμογή του προγράμματος στους καταυλισμούς Ρομά στον Ασπρόπυργο που υποστήριξε χορηγικά για ένα έτος η INTERAMERICAN. Δεξιά: Η ομάδα των “Εθελοντών Ζωής” της INTERAMERICAN στον καθαρισμό του Λόφου Φιλοπάππου.

22 Οκτώβριος 2012

ΑΝΑΝΙΑΣ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΚΑΙ MARKETING, PRESSIOUS ARVANITIDIS

Η PRESSIOUS ARVANITIDIS ΕΙΝΑΙ ® Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑ FSC ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΚΤΥΠΩΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Π

ώς μία λευκή κόλα χαρτί μπορεί να γίνει πιστοποιημένα φιλική προς το περιβάλλον; Στο ερώτημα αυτό μας απάντησε ο κύριος Ανανίας Αρβανιτίδης, Διευθύνων Σύμβουλος Διοίκησης Πωλήσεων και Μarketing της PressiousArvanitidis, της μοναδικής μέχρι σήμερα πιστοποιημένης κατά FSC® εταιρείας γραφικών τεχνών και εκτυπώσεων στην Ελλάδα. Χ_Κύριε Αρβανιτίδη, η εταιρεία σας είναι μέχρι σήμερα η μοναδική πιστοποιημένη κατά FSC® μονάδα παραγωγής προϊόντων έντυπης επικοινωνίας στην Ελλάδα. Θέλετε να μας δώσετε κάποιες πληροφορίες για την πιστοποίηση αυτή; Τι σημαίνει το ότι ένα έντυπο είναι πιστοποιημένο; A.A._Το γεγονός ότι είμαστε πιστοποιημένοι από το Συμβούλιο Διαχείρισης των Δασών, μας κάνει αυτόματα μέλος της “FSC® αλυσίδας επιτήρησης” και μας δίνει το δικαίωμα να πιστοποιούμε τα προϊόντα έντυπης επικοινωνίας που παράγουμε, στις περιπτώσεις που ως πρώτη ύλη έχει χρησιμοποιηθεί χαρτί πιστοποιημένο κατά FSC®. Με τον τρόπο αυτό, συμβάλουμε και εμείς, ώστε η διαχείριση των δασών να πραγματοποιείται με υπεύθυνο και ορθό τρόπο. Η πιστοποίηση κατά FSC® ενός εντύπου σημαίνει ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία παραγωγής του, ελέγχονται και πιστοποιούνται από το Συμβούλιο Διαχείρισης των Δασών. Πρακτικά δηλαδή, αν κάποια από τις εταιρείες που συμμετέχουν στην αλυσίδα παραγωγής ενός εντύπου δεν είναι πιστοποιημένη, τότε η “FSC® αλυσίδα επιτήρησης” έχει σπάσει και δε μπορούμε να μιλάμε για ένα πιστοποιημένο κατά FSC® προϊόν εκτύπωσης. Χ_Έχουν περάσει 2 χρόνια από τότε που η PressiousArvanitidis πιστοποιήθηκε από το Forest Stewardship Council. Ποια νοιώθετε ότι είναι η μέχρι στιγμής ανταπόκριση των πελατών σας στην πρόταση πιστοποίησης των εντύπων τους; A.A._Είναι πολύ αισιόδοξο το γεγονός ότι πολλές από τις εταιρείες που ενημερώνουμε σχετικά με την πιστοποίηση τελικά επιλέγουν να προχωρήσουν σε πιστοποιημένες κατά FSC® παραγωγές εντύπων, αντιλαμβανόμενες τα οφέλη της πιστοποίησης. Το γεγονός αυτό, μας “δίνει δύναμη” να συνεχίζουμε το εκπαιδευτικό μας έργο, ώστε να κάνουμε ακόμη περισσότερες λευκές κόλες χαρτί πιστοποιημένα φιλικές προς το περιβάλλον. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, καθώς ως πρωτοπόροι του κλάδου έχουμε αναλάβει μία πολύ σημαντική ευθύνη, να ενημερώσουμε την ελληνική αγορά σχετικά με τον Οργανισμό, τις δράσεις και το σκοπό του, και να επικοινωνήσουμε τα οφέλη της προμήθειας πιστοποιημένων κατά FSC® προϊόντων. Χ_Ποια είναι τα οφέλη της προμήθειας πιστοποιημένων

κατά FSC® προϊόντων; Για ποιο λόγο προτείνετε στους συνεργάτες σας να πιστοποιήσουν τα έντυπά τους; A.A._Τα πιστοποιημένα κατά FSC προϊόντα αντανακλούν την υποστήριξη των υψηλότερων προδιαγραφών περιβαλλοντικής και κοινωνικής ευαισθησίας μιας επιχείρησης. Η πιστοποιημένη χρήση προϊόντων χαρτιού σύμφωνα με την “FSC® αλυσίδα επιτήρησης” συμβάλλει στην ενίσχυση της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και στη διασφάλιση ωφελειών για το περιβάλλον και τις κοινωνίες που εμπλέκονται σε όλα τα στάδια της διαδικασίας παραγωγής του χαρτιού. Επιπλέον, με την ενσωμάτωση στην “FSC® αλυσίδα επιτήρησης”, η έννοια της ΕΚΕ δεν εξαντλείται σε ενέργειες προβολής, αλλά υιοθετείται με υπευθυνότητα, συνέπεια και πρωτοποριακό τρόπο, ενώ πρόκειται για τη μοναδική πιστοποιημένα φιλική για το περιβάλλον λύση στην ελληνική αγορά μέχρι στιγμής. Χ_Το κόστος προμήθειας πιστοποιημένων κατά FSC® προϊόντων αποτελεί έναν παράγοντα που αποτρέπει τις εταιρείες από την επιλογή τους; A.A._Τον τελευταίο καιρό έχει δημιουργηθεί μια ειδική κατηγορία εντύπων, που χαρακτηρίζονται ως “οικολογικά”, με τη λέξη οικολογικά μέσα σε εισαγωγικά, προκειμένου να καλυφθεί η ανάγκη της αγοράς για έντυπη επικοινωνία ακόμη πιο φιλική προς το περιβάλλον, με ειδικά χαρτιά τα οποία είναι συνήθως υψηλού κόστους. Τα πιστοποιημένα κατά FSC® έντυπα είναι αφενός πολύ οικονομικότερα από τα αντίστοιχα τύπου “οικολογικά” και επιπλέον λόγω της κατά FSC® πιστοποίησης είναι τα μοναδικά πιστοποιημένα φιλικά προς το περιβάλλον. Δυστυχώς, η γνώση για την πιστοποίηση κατά FSC® είναι αρκετά περιορισμένη και πολλές φορές λανθασμένη, με αποτέλεσμα να πλανώνται αρκετοί μύθοι γύρω από αυτήν. Οπότε αντιλαμβάνεστε πως το γεγονός ότι τα πιστοποιημένα κατά FSC® έντυπα κοστίζουν πολύ, είναι ένας ακόμη μύθος. Στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο. Χ_Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η οικονομικο-πολτική κατάσταση στην Ελλάδα; Πιστεύετε ότι αυτή η περίοδος μπορεί να λειτουργήσει εξυγιαντικά για τις εταιρείες; A.A._Έως ένα βαθμό συμμερίζομαι την άποψη ότι η κρίση την οποία βιώνουμε θα μπορούσε να λειτουργήσει εξυγιαντικά για τις εταιρείες και για ολόκληρη την αγορά και να ενεργοποιήσει ένα μηχανισμό, έτσι ώστε να διορθωθούν τα κακώς κείμενα. Τη λύση και σε αυτό το πρόβλημα που βιώνει η Ελλάδα νομίζω ότι θα δώσει η νέα γενιά επιχειρηματιών, οι οποίοι παρά το νεαρό της ηλικίας τους, διακατέχονται από μια διαφορετική νοοτροπία και καταβάλουν προσπάθειες προς μία διαφορετική κατεύθυνση. Ας ελπίσουμε ότι θα τα καταφέρουν… Χ ΧΡΗΜΑ 23

Βραβεία Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

THALES CEO & CSR 2012

THALES - CEO & CSR AWARDS

ΕΝΑΣ ΚΑΤΑΞΙΩΜΕΝΟΣ ΘΕΣΜΟΣ ΒΡΑΒΕΥΣΗΣ Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η απονομή των Βραβείων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ΤHALES - CEO & CSR AWARDS 2012, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του συνεδρίου CEO & CSR Money Conference 2012, στο ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental την Πέμπτη, 27 Σεπτεμβρίου 2012.

Οι νικητές των βραβείων προέκυψαν από τα αποτελέσματα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας που διεξήχθη στην ιστοσελίδα του περιοδικού ΧΡΗΜΑ, www.xrima.gr, η οποία ξεκίνησε τη Δευτέρα 3 Σεπτεμβρίου και ολοκληρώθηκε την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2012.

24 Οκτώβριος 2012

THALES ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΕΚΕ 2012 ΟΜΙΛΟΣ ΟΤΕ

Το βραβείο απένειμε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (αριστερά), CEO της Ethos Media S.A. (διοργανώτριας εταιρείας των συνεδρίων Money Conferences), στην κα Σταυρούλα Αγγελοπούλου, Υποδιευθύντρια Εταιρικής Υπευθυνότητας Σταθερής & Κινητής του Ομίλου ΟΤΕ

ΤΙΜΗΤΙΚΟΣ ΕΠΑΙΝΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

Σε μια εποχή όπου η πλειονότητα των βιβλιοθηκών αριθμούν ελάχιστους νέους ανθρώπους ανάμεσα στο φανατικό «κοινό» τους, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας κατόρθωσε να μετατραπεί σε έναν πυρήνα μόρφωσης, ψυχαγωγίας και πολιτισμού, επιφέροντας ουσιαστικές αλλαγές στη ζωή των κατοίκων της Ημαθίας.

Τον τιμητικό έπαινο απονέμει ο κ. Κωνσταντίνος Ευαγγελινός (αριστερά στη φωτογραφία), Επίκουρος Καθηγητής στον Τομέα Κοινωνικών & Ανθρωπιστικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στη ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ. Το βραβείο παρέλαβε η Υπεύθυνη Επικοινωνίας της βιβλιοθήκης, κα Ασπασία Τασιοπούλου. Μαζί τους στη φωτογραφία ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media S.A. ΧΡΗΜΑ 25

Χ αφιέρωμα ~ THALES - CEO & CSR AWARDS

ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΗΓΕΤΗΣ CEO/ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΕ 3o βραβείο

ΓΛΑΥΚΟΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ

Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της VODAFONE 1o βραβείο

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΤΣΑΛΟΣ Διευθύνων Σύμβουλος της INTERAMERICAN

2o βραβείο

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ

Το βραβείο απένειμε o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media S.A. στην κα Ναυσικά Ζευγώλη, Υπεύθυνη Εταιρικής Υπευθυνότητας της VODAFONE.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΜΑΔΑ ΕΚΕ 1o βραβείο

3o βραβείο

NOVARTIS HELLAS Α.Ε.Β.Ε.

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ

Το βραβείο απένειμε ο κ. Δημήτρης Παπαδόπουλος, Διευθυντής του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (αριστερά) στον κ. Φιλίστωρα Δεστεμπασίδη, Διευθυντή Επικοινωνίας της NOVARTIS. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε ο κ. Δημήτρης Παπαδόπουλος, Διευθυντής του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (αριστερά) στην κα Ράνια Σουλάκη, Διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Ομίλου ΕΛ.ΠΕ. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

2o βραβείο

INTERAMERICAN

Το βραβείο απένειμε ο κ. Δημήτρης Παπαδόπουλος, Διευθυντής του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (αριστερά) στην ομάδα ΕΚΕ του Ομίλου, στην οποία επικεφαλής είναι ο κ. Ιωάννης Ρούντος, Διευθυντής Δημοσίων Σχέσεων & ΕΚΕ του Ομίλου.

26 Οκτώβριος 2012

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΕΚΕ

ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΕ

1o βραβείο

1o βραβείο

WIND

INTERAMERICAN

Το βραβείο απένειμε η Δρ Μπέτυ Τσακαρέστου, Επίκουρος Καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (αριστερά) στην κα Βάσια Στασινοπούλου, Community Relations & CSR Manager της WIND. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε η κα Κατερίνα Κατσούλη, Sustainable Development Consulting Services (αριστερά) στον κ. Ιωάννη Ρούντο, Διευθυντή Δημοσίων Σχέσεων & Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του ΟΜΙΛΟΥ INTERAMERICAN. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

2o βραβείο

2o βραβείο

Για την καμπάνια: «WIND RUNNING TEAM ΣΤΟΝ ΚΛΑΣΙΚΟ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟ ΑΘΗΝΩΝ»

COSMOTE

COCA COLA 3E

Το βραβείο απένειμε η Δρ Μπέτυ Τσακαρέστου, Επίκουρος Καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (αριστερά) στην κα Έλενα Καρατζά, Προϊσταμένη Εταιρικής Επικοινωνίας της COSMOTE. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε η κα Κατερίνα Κατσούλη, Sustainable Development Consulting Services (αριστερά) στην κα Ματίνα Τζούρου, Communications Supervisor της Coca Cola 3Ε. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media S.A

3o βραβείο

3o βραβείο

Για την καμπάνια: «Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ ΕΣΥ»

GOODY’S

ΕΛΒΑΛ

Το βραβείο απένειμε η Δρ Μπέτυ Τσακαρέστου, Επίκουρος Καθηγήτρια του τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων & Πολιτισμού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (αριστερά) στην κα Ρηνέτα Μήτση, Marketing Manager της εταιρείας Goody's. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε η κα Κατερίνα Κατσούλη, Sustainable Development Consulting Services (αριστερά) στον κ. Κωνσταντίνο Κατσαρό, Εντεταλμένο Σύμβουλο της ΕΛΒΑΛ. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A

Για την καμπάνια «ΑrGOODaki»

ΧΡΗΜΑ 27

Χ αφιέρωμα ~ THALES - CEO & CSR AWARDS

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΙΣΗΓΜΕΝΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΕ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣΤΕΡΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΕ

1o βραβείο

1o βραβείο

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ

Το βραβείο απένειμε ο κ. Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (αριστερά) στην κα Ράνια Σουλάκη, Διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Ομίλου ΕΛ.ΠΕ. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media S.A. στην κα Ράνια Σουλάκη, Διευθύντρια Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του Ομίλου ΕΛ.ΠΕ.

2o βραβείο

2o βραβείο

FRIGOGLASS

INTERAMERICAN

Το βραβείο απένειμε ο κ. Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (αριστερά) στην κα Βένια Ζαφόλια, Corporate Communications & Sustainability Manager της Frigoglass. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media S.A. στον κ. Ιωάννη Ρούντο, Διευθυντή Δημοσίων Σχέσεων & Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης του ΟΜΙΛΟΥ INTERAMERICAN.

3o βραβείο

3o βραβείο

COCA COLA 3E

ΟΜΙΛΟΣ ΟΤΕ

Το βραβείο απένειμε ο κ. Παναγιώτης Δράκος, Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών (αριστερά) στην κα Ματίνα Τζούρου, Communications Supervisor της Coca Cola 3Ε. Μαζί τους στη φωτογραφία o κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης (δεξιά), CEO της Ethos Media S.A.

Το βραβείο απένειμε ο κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης, CEO της Ethos Media S.A. στην κα Σταυρούλα Αγγελοπούλου, Υποδιευθύντρια Εταιρικής Υπευθυνότητας Σταθερής & Κινητής του ομίλου ΟΤΕ.

28 Οκτώβριος 2012

Η ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΕΘΝΙΚΗΣ-EUROBANK ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΕΝΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΜΕ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 177,7 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ 109,7 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ 87,9 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ

30 Οκτώβριος 2012

Χ

~ αφιέρωμα

ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ

ΑΛΛΑΖΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ... «ΒΟΥΛΙΑΞΕΙ»! ~ Με «ταχύτητα φωτός» αλλάζει ο τραπεζικός χάρτης στην Ελλάδα, καθώς το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει διαπραγματεύσεις και έχουν πραγματοποιηθεί συμφωνίες με διαδικασίες «fast track», που για πολλούς θα έπρεπε να έχουν γίνει στη χώρα μας, σταδιακά, εδώ και χρόνια.

T

ο πολυσυζητημένο και πολυαναμενόμενο consolidation στον κλάδο γίνεται επιτέλους πραγματικότητα και θα έχει ιδιαίτερα θετικές συνέπειες, καθώς οι συνενώσεις αυξάνουν τα στοιχεία ενεργητικού, δημιουργούν ισχυρότερους μετόχους και μειώνουν τις ανάγκες αναχρηματοδότησης των νέων τραπεζών. Βεβαίως, πραγματοποιείται μία από τις βασικές επιθυμίες της κυβέρνησης και της Τρόικας, που εδώ και καιρό έχουν εκφράσει την επιθυμία τους για ένα τραπεζικό τομέα που θα αποτελείται από τρεις, το πολύ τέσσερις, ομίλους. Η ναυαρχίδα τράπεζα που δημιουργείται στον κλάδο μέσω των «κινηματογραφικών» εξελίξεων, των οποίων προσφάτως έχουμε γίνει θεατές, δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από αυτήν που προέρχεται από τη συγχώνευση της Εθνικής με τη Eurobank. Ο εν λόγω «γάμος» διαμορφώνει έναν πραγματικό τραπεζικό κολοσσό του οποίου η δυναμική ξεφεύγει από τα στενά όρια της χώρας και θα έχει πανευρωπαϊκή εμβέλεια. Δεύτερος σε μέγεθος θα είναι ο όμιλος της Alpha Bank με την Εμπορική, ενώ από πολύ κοντά ακολουθεί και η Πειραιώς με την ΑΤΕ και τη Geniki Bank. Η συγχώνευση της Εθνικής με τη Eurobank πρόκειται να δημιουργήσει ένα πιστωτικό ίδρυμα με συνολικό ενεργητικό 177,7 δισ. ευρώ,

χορηγήσεις 109,7 δισ. ευρώ και καταθέσεις 87,9 δισ. ευρώ. Η σχέση αυτή μάλιστα των χορηγήσεων προς τις καταθέσεις, η οποία ανέρχεται στο 1,25:1 (καθώς συρρικνώνονταν σταθερά τα τελευταία χρόνια τα υπόλοιπα των καταθέσεων), σε συνδυασμό και με τις υψηλές επισφάλειες (σε 18% υπολογίζονται τα «κόκκινα δάνεια» στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα), θεωρείται πως επέβαλε το συγκεκριμένο «deal». Από την Εθνική εκτιμάται ότι ο ενιαίος όμιλος θα πετυχαίνει ετήσιες συνέργειες προ φόρων της τάξης των 570 με 630 εκατ. ευρώ από το τέλος του 2015. Ο πρόεδρος της ΕΤΕ Γ. Ζανιάς, ο οποίος θα παραμείνει πρόεδρος και στο νέο σχήμα - όπως και ο διευθύνων σύμβουλος Αλ. Τουρκολιάς - δήλωσε πως η δημόσια πρόταση που ανακοινώθηκε «στοχεύει στη δημιουργία ενός διευρυμένου τραπεζικού ομίλου στην Ελλάδα, που θα διαδραματίσει τον καίριο ρόλο του πυλώνα σταθεροποίησης του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και θα παράσχει την απαραίτητη χρηματοδότηση που θα στηρίξει την ελληνική οικονομική ανάκαμψη». Σημειώνεται σχετικά ότι η νέα τράπεζα θα έχει στην Ελλάδα δίκτυο 991 καταστημάτων με 53.156 εργαζόμενους (34.000 της ΕτΕ και 19.156 της Eurobank) σύμφωνα με στοιχεία του 2011. Ως επόμενο βήμα φέρεται η απόκτηση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, στο οποίο οι δύο τράπεζες διαθέτουν από περίπου 6,5 δισ. ευρώ η κάθε ΧΡΗΜΑ 31

Χ αφιέρωμα ~ Τραπεζικός Κλάδος ☛

Η ΝΕΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΟΥ ΘΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ, ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΥΝΕΝΩΣΗ ALPHA-ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ, ΘΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΑΝΩ ΤΩΝ 40 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, ΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ 62,8 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 79,6 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, ΕΝΩ ΘΑ ΑΡΙΘΜΕΙ 708 ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ 12.121 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ.

μία, αν και τόσο η Εθνική όσο και η Eurobank ξεκαθάρισαν προς το υπουργείο Οικονομικών ότι δεν προτίθενται να μπουν σε μάχη διεκδίκησης, εάν το Τ.Τ. δεν ανακεφαλαιοποιηθεί με κάποιο τρόπο πριν την πώλησή του, γεγονός που δεν πρόκειται να συμβεί προτού οριστικοποιηθεί η εκταμίευση της δόσης των 31,5 δισ. ευρώ. Όσον αφορά τη Millennium Bank, την οποία ο πορτογαλικός όμιλος προσπαθεί να πουλήσει πάνω από ένα χρόνο, έχοντας μάλιστα ενισχύσει την τράπεζα με κεφάλαια ύψους 150 εκατ. ευρώ, προκειμένου να ανέλθει στο 8% ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας, τόσο η Εθνική όσο και η Eurobank δεν επιβεβαιώνουν, ούτε καν σχολιάζουν, τις πληροφορίες περί συνομιλιών. Σχετικά με το deal Alpha-Εμπορικής, η Crédit Agricole ανακοίνωσε ότι έχει υπογραφεί σύμβαση εμπιστευτικότητας και έχουν ξεκινήσει αποκλειστικές συζητήσεις, με στόχο την επίτευξη τελικής συμφωνίας μέχρι το τέλος του έτους. Βαρόμετρο στην επιλογή των Γάλλων αποτέλεσαν οι χαμηλότερες κεφαλαιακές ανάγκες της Alpha, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι εγγυήσεις που προσέφερε για τη διατήρηση ανοιχτής γραμμής πίστωσης κρίθηκαν ικανοποιητικές. Υποστηρικτής της διαδικασίας, χωρίς όμως να εμπλέκεται άμεσα, ήταν και το κράτος του Κατάρ. Η νέα τράπεζα θα έχει καταθέσεις άνω των 40 δισ. ευρώ, χορηγήσεις 62,8 δισ. ευρώ και ενεργητικό 79,6 δισ. ευρώ, ενώ θα αριθμεί 708 καταστήματα στην Ελλάδα και 12.121 εργαζόμενους. Με βάση τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2012, τα μερίδια αγοράς ήταν για την Alpha Bank 14,6% στις χορηγήσεις, 12,5% στις καταθέσεις και για την Εμπορική 8,5% στις χορηγήσεις και 6,5% στις καταθέσεις. Το μεγαλύτερο, όμως, όφελος για την Alpha είναι ότι ενισχύει τα βασικά εποπτικά της κεφάλαια με 3 δισ. ευρώ και ισχυροποιεί σημαντικά τη μετοχική της βάση, καθώς η Crédit Agricole θα αναδειχθεί σε έναν από τους μεγαλομετόχους της, ενώ μετοχική θέση στην τράπεζα διατηρεί και το Κατάρ. Η Crédit Agricole έχει ήδη βάλει στην Εμπορική 2,32 δισ. ευρώ, έναντι μελλοντικής αύξησης κεφαλαίου, ανεβάζοντας τα βασικά εποπτικά της κεφάλαια περίπου στο 12,4%. Επιπροσθέτως, δεσμεύθηκε να ενισχύσει την Εμπορική με άλλα 700 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν πρόσθετες προβλέψεις για μελλοντικές επισφάλειες, κίνηση που θα ανεβάσει το Core Tier I της Εμπορικής περίπου στο 16%. Εξ αυτών τα 550 εκατ. ευρώ θα μπουν στην Εμπορική μέχρι το τέλος του έτους και μέχρι την ολοκλήρωση της μεταβίβασης του 100% του μετοχικού της κεφαλαίου στην Alpha έναντι συμβολικού τιμήματος 1 ευρώ.

32 Οκτώβριος 2012

Με το υπόλοιπο ποσό των 150 εκατ. ευρώ η Crédit Agricole θα αγοράσει μετατρέψιμες ομολογίες που θα εκδώσει η Alpha Bank, αφού όμως ολοκληρωθεί η απορρόφηση της Εμπορικής από την Alpha. Δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί αν η έκδοση ΜΟΔ και η κάλυψή τους από την Crédit Agricole θα διενεργηθούν ταυτόχρονα με την ανακεφαλαιοποίηση ή μετά την ολοκλήρωσή της προκειμένου να είναι γνωστό το μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank. Με τις παραπάνω κινήσεις η Alpha Bank θα ενισχύσει τα βασικά εποπτικά της κεφάλαια κατά 3 δισ. ευρώ και αυτή η ενίσχυση θα συνυπολογιστεί στην ανακεφαλαιοποίηση. Οι κεφαλαιακές ανάγκες του σχήματος Alpha - Εμπορικής εκτιμάται από αναλυτές ότι ανέρχονται σε 6 δισ. ευρώ περίπου. Αν υιοθετηθεί η πρόταση, για κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών κατά 60% με έκδοση κοινών μετοχών και κατά 40% με CoCos, η Alpha θα χρειάζεται 3,6 δισ. ευρώ μέσω ΑΜΚ, ενώ θα λάβει από το Τ.Χ.Σ. και κεφάλαια 2,4 δισ. ευρώ μέσω έκδοσης CoCos. ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2014 Η ΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣYΜΠΡΑΞΗ Η μετοχική σύμπραξη της Alpha Bank με τη γαλλική Crédit Agricole θα ισχύσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2014. Η ανακοίνωση της Crédit Agricole αναφέρει ότι στο πλαίσιο των όρων και των προϋποθέσεων που έθεσαν η Τράπεζα της Ελλάδος και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, υπάρχει και η ρήτρα βάσει της οποίας η Crédit Agricole θα τοποθετήσει τα κεφάλαια ύψους 2 δισ. ευρώ, που απαιτούνται για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, σε τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα. Διατηρεί, δε, το δικαίωμα να τα αντλήσει σε 3 δόσεις, με την τελευταία στο τέλος του 2014 και αυτό προκειμένου, εν μέσω της βαθιάς ύφεσης και σημαντικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, να μη βρεθεί ο αγοραστής της Εμπορικής με χρηματοδοτικό άνοιγμα. Σε ό,τι αφορά την Τράπεζα Πειραιώς, όπως αναφέρεται και πιο πάνω, απέκτησε και την Geniki Bank από τη γαλλική Société Générale. Με την εξαγορά αυτή, το pro forma σύνολο ενεργητικού του ομίλου Πειραιώς θα φθάσει τα 77 δισ. ευρώ, οι χορηγήσεις μετά από προβλέψεις τα 46 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις πελατών τα 37 δισ. ευρώ. Ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς, συμπεριλαμβανομένων της Γενικής Τράπεζας και της ATEbank, θα απασχολεί συνολικά 18.000 εργαζόμενους περίπου, ενώ το σύνολο του δικτύου καταστημάτων θα αριθμεί 1.328 μονάδες, με παρουσία σε 10 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, και θα εξυπηρετεί 6 εκατ. πελάτες. Επίσης ο όμιλος ενδεχομένως να συγχωνεύσει δι’ απορροφήσεως και τη μικρή τράπεζα FBBank, η οποία πλειοψηφικά ανήκει στην οικογένεια Ρέστη, σε ποσοστό 64,79%. Εμμέσως όμως η Πειραιώς - από τη στιγμή που απέκτησε την Αγροτική Τράπεζα, η οποία κατείχε το 19,6% της FBBank - συμμετέχει στην τράπεζα αυτή με κάτι λιγότερο από 20%, με αποτέλεσμα να είναι ο δεύτερος σε μέγεθος μέτοχος της FBB. Στην εν λόγω τράπεζα, διάφοροι επιχειρηματίες ελέγχουν το 9,4% ενώ η Olympia Development του Πάνου Γερμανού διατηρεί ένα 6,24%. Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΕ ΓΙΑ ΤΗ EUROBANK Η ΕΤΕ, σύμφωνα πάντα με τη σχετική ανακοίνωσή της, προσφέρει ως αντάλλαγμα νέες κοινές ονομαστικές μετοχές με νέα ονομαστική αξία 1 ευρώ ανά μετοχή, με σχέση 58 νέες μετοχές έναντι κάθε 100 μετοχών της Eurobank.

Χ αφιέρωμα ~ Τραπεζικός Κλάδος «Εφόσον επιτευχθεί η απόκτηση του συνόλου των μετοχών της Eurobank, οι νυν μέτοχοι της ΕΤΕ και οι νυν μέτοχοι της Eurobank θα εκπροσωπούνται στο νέο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΤΕ κατά 75% και 25% αντίστοιχα», σημειώνει. Το νέο σχήμα θα ονομάζεται Όμιλος ΕΤΕ, το ενεργητικό του θα ανέρχεται σε 177,7 δισ. ευρώ και θα διαθέτει ισχυρό δίκτυο διανομής μέσω 925 υποκαταστημάτων σε όλη την Ελλάδα, καθώς και βελτιωμένη παρουσία στη ΝΑ Ευρώπη με ισχυρές θέσεις σε βασικές περιφερειακές αγορές όπως η Τουρκία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Σερβία. Η ολοκλήρωση της δημόσιας πρότασης τελεί υπό την αίρεση σειράς εποπτικών και εταιρικών εγκρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης από την Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της ΕΤΕ. Όπως εξηγεί στην ανακοίνωσή της η ΕΤΕ, πρέπει «να εγκριθεί από την έκτακτη γενική συνέλευση των μετόχων στις 30 Οκτωβρίου η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΤΕ» και να εγκριθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, την ΤτΕ, την Επιτροπή Ανταγωνισμού, τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κάθε άλλη αρμόδια αρχή είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό». Μετά την ολοκλήρωση της δημόσιας πρότασης, η Εθνική Τράπεζα σημειώνει πως προτίθεται να προβεί σε συγχώνευση με τη Eurobank. Η Εθνική επίσης αναφέρει, ότι μέτοχοι της Eurobank, που εκπροσωπούν συνολικά ποσοστό 43,6% του μετοχικού κεφαλαίου, έχουν δεσμευτεί να προσφέρουν τις μετοχές τους στη δημόσια πρόταση, για να προσθέσει πως η κεφαλαιοποίηση της ΕΤΕ με βάση την τιμή κλεισίματος της μετοχής την Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2012, ανέρχεται σε 1.922 εκατ. ευρώ και αντίστοιχα της Eurobank ανέρχεται σε 603 εκατ. ευρώ. Επίσης, στην ανακοίνωση αναφέρεται πως «κατόπιν της μεταβίβασης από τον Όμιλο EFG Consolidated Holdings S.A. (ο «Όμιλος») ποσοστού 43,6% στα εννέα μέλη της οικογένειας Λάτση, καθώς και στο ίδρυμα με την επωνυμία «John S. Latsis Public Benefit Founda-

34 Οκτώβριος 2012

tion», καθένας από τους ανωτέρω αναφερόμενους διαδόχους μετόχους κατέχει σήμερα ποσοστό περίπου 4,4% της εταιρείας (οι «Διάδοχοι Μέτοχοι»), ενώ ο Όμιλος EFG Consolidated Holdings S.A. διατηρεί ποσοστό 1,15%. Οι διάδοχοι μέτοχοι έχουν αναλάβει τη δέσμευση μέσω διακριτών δεσμεύσεων να προσφέρουν τις μετοχές τους στο πλαίσιο της δημόσιας πρότασης». Η ΕΤΕ θεωρεί πως η δημόσια πρόταση προσφέρει πλεονεκτήματα στρατηγικής σημασίας, καθώς ο ενιαίος φορέας αναμένεται: ∼ να δημιουργήσει έναν διευρυμένο τραπεζικό όμιλο με μεγαλύτερη σταθερότητα και βιωσιμότητα, ο οποίος θα συμβάλει στη χρηματοδότηση της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και θα βοηθήσει στην αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, ∼ στη νοτιοανατολική Ευρώπη, η δυνατότητα συνδυασμού προϊόντων, δικτύων διάθεσης και ισολογισμών θα επιτρέψει στο νέο τραπεζικό όμιλο να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες των πελατών σε όλη την περιφέρεια. ∼ να επιτύχει υψηλό βαθμό συνεργειών και δημιουργία αξίας μέσω ενός αξιόπιστου σχεδίου ενοποίησης, το οποίο θα συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία και από τα δύο ιδρύματα και ∼ να προσφέρει σημαντικά βελτιωμένες δυνατότητες ανεξαρτητοποίησης από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κατά τα επόμενα χρόνια. Η Crédit Suisse Securities (Europe) Limited ενεργεί ως χρηματοοικονομικός σύμβουλος της ΕΤΕ στο πλαίσιο της δημόσιας πρότασης, καθώς και κατά την επερχόμενη συγχώνευση. ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΕΤΕ Ο κ. Γεώργιος Ζανιάς, πρόεδρος της ΕΤΕ, επεσήμανε: «η Δημόσια Πρόταση που ανακοινώθηκε σήμερα, στοχεύει στη δημιουργία ενός

διευρυμένου τραπεζικού ομίλου στην Ελλάδα που θα διαδραματίσει τον καίριο ρόλο του πυλώνα σταθεροποίησης του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και θα παράσχει την απαραίτητη χρηματοδότηση που θα στηρίξει την ελληνική οικονομική ανάκαμψη». Από την πλευρά του ο κ. Αλέξανδρος Τουρκολιάς, διευθύνων σύμβουλος της ΕΤΕ, σημείωσε: «Με την παρούσα δημόσια πρόταση, η ΕΤΕ επιταχύνει την τάση ενοποίησης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, δημιουργώντας ένα μακροπρόθεσμα βιώσιμο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, ικανό να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις που βιώνει η Ελλάδα και ταυτόχρονα να δημιουργήσει ευκαιρίες για τους μετόχους και των δύο τραπεζών. Η στήριξη μεγάλης μερίδας μετόχων της Eurobank ισχυροποιεί τη δημόσια πρόταση. Είμαστε πεπεισμένοι ότι και το διοικητικό συμβούλιο της Eurobank θα αναγνωρίσει την αξία που δημιουργεί η δημόσια πρότασή μας και θα προτείνει τη συναλλαγή στους μετόχους της Eurobank. Καλωσορίζουμε στην Εθνική Τράπεζα τη διακεκριμένη διοίκηση και το προσωπικό της Eurobank και προσδοκούμε τη σημαντική τους συνεισφορά για ένα επιτυχημένο κοινό μέλλον». Η επωνυμία του ενιαίου ομίλου θα είναι Όμιλος ΕΤΕ. Ο διευρυμένος όμιλος ΕΤΕ, με βάση τις ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις των ΕΤΕ και Eurobank για την περίοδο που έληξε την 31 Μαρτίου 2012, θα έχει συνολικό ενεργητικό 177,7 δισ., δάνεια προς πελάτες 109,7 δισ. και καταθέσεις 87,9 δισ. Ο ενιαίος τραπεζικός όμιλος θα επωφεληθεί από ένα ισχυρό δίκτυο διανομής μέσω 925 υποκαταστημάτων σε όλη την Ελλάδα, καθώς και από τη βελτιωμένη παρουσία στη ΝΑ Ευρώπη, με ισχυρές θέσεις σε βασικές περιφερειακές αγορές όπως η Τουρκία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Σερβία. Στη ΝΑ Ευρώπη, το συνδυασμένο εύρος προϊόντων του δικτύου καταστημάτων και του ενεργητικού θα επιτρέψει στο νέο τραπεζικό όμιλο τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των πελατειακών αναγκών στην ευρύτερη περιοχή. ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗΣ Εκτιμάται ότι ο ενιαίος όμιλος θα πετυχαίνει ετήσιες συνέργειες προ φόρων της τάξης των 570 - 630 εκατ. ευρώ από το τέλος του 2015. Οι βασικές πηγές συνεργειών περιλαμβάνουν: ∼ Το συνδυασμό του εγχώριου και περιφερειακού δικτύου των δύο τραπεζών, ∼ Την ενοποίηση υποδομών, συστημάτων και κεντρικών εργασιών, ∼ Τη μείωση γενικών και διαχειριστικών εξόδων, τόσο εγχώρια όσο και διεθνώς, ∼ Τη βελτιστοποίηση της συλλογής καταθέσεων και της χρηματοδοτικής στρατηγικής του ενιαίου ομίλου και ∼ Την αύξηση του ποσοστού συναλλαγών με τους υπάρχοντες πελάτες μέσω της διευρυμένης γκάμας προϊόντων και της χρηματοοικονομικής ευρωστίας του ενιαίου ομίλου «Ο ενιαίος όμιλος σκοπεύει να διαχειριστεί το χρόνο υλοποίησης της διαδικασίας ενοποίησης με ευέλικτο τρόπο, με στόχο να ελαχιστοποιήσει όσο το δυνατόν τυχόν κοινωνικές επιπτώσεις στους υπαλλήλους και των δύο τραπεζών, λαμβάνοντας υπόψη και τις παρούσες συνθήκες». Αναφορικά με το διοικητικό συμβούλιο, οι κ.κ. Γεώργιος Ζανιάς και Αλέξανδρος Τουρκολιάς θα παραμείνουν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, αντίστοιχα, στο νέο όμιλο της ΕΤΕ. Στον κ. Ευθύμιο Ν. Χριστοδούλου θα ανατεθεί ο ρόλος του προέδρου ΧΡΗΜΑ 35

Χ αφιέρωμα ~ Τραπεζικός Κλάδος της υπό σύσταση Συμβουλευτικής Επιτροπής της ΕΤΕ. Η πρόθεση για τις υπόλοιπες θέσεις του διοικητικού συμβουλίου είναι να κατανεμηθούν κατά τρόπο ανάλογο ανάμεσα στις δύο τράπεζες. Η επιλογή της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και των άλλων υψηλόβαθμων διοικητικών θέσεων στον ενιαίο φορέα θα στηριχτεί στην προσέγγιση «οι καλύτεροι εκ των δύο», αντικατοπτρίζοντας τις αντίστοιχες δυνατότητες των δύο Οργανισμών και των διοικητικών ομάδων.

∼ Μπαλαμπάνη Ιωάννη, Ειδικού Συμβούλου Διοίκησης σε θέματα συγχωνεύσεων, μέχρι 31/3/2013. Δ) Παραίτηση Γενικού Διευθυντού Ο Γενικός Διευθυντής Οργάνωσης, Πληροφορικής και Προμηθειών του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, κ. Γεώργιος Πάσχας, υπέβαλε την παραίτησή του για να αποχωρήσει την 30ή Σεπτεμβρίου 2012. Ο κ. Πάσχας, στον οποίο η Διοίκηση εύχεται κάθε επιτυχία στις μελλοντικές ενασχολήσεις του, δεν αποδέχθηκε, για προσωπικούς λόγους, πρόταση για παράταση της συμβάσεώς του που έληγε στις 30 του τρέχοντος μηνός.

ΔΙΟΚΗΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΕΤΕ Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας, σε πρόσφατη συνεδρίασή του, αποδέχτηκε την εισήγηση της Επιτροπής Ανθρώπινου Δυναμικού & Αμοιβών του Δ.Σ. της τράπεζας και παρέτεινε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013 τις συμβάσεις εννέα γενικών διευθυντών. Επίσης, με απόφαση της διοίκησης, παρατάθηκαν οι συμβάσεις επτά βοηθών γενικών διευθυντών και μετατράπηκαν τέσσερις συμβάσεις σε συμβάσεις Ειδικού Συμβούλου Διοίκησης. Ειδικότερα:

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ALPHA BANK ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗ Η Alpha Bank ανακοίνωσε επίσημα πως έχει εισέλθει σε αποκλειστικές διαπραγματεύσεις με την Crédit Agricole S.A. για την εξαγορά του συνόλου των μετοχών εκδόσεως της Εμπορικής Τραπέζης Α.Ε. Η εξαγορά αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2012, μετά τη λήψη των απαιτούμενων εγκρίσεων των αρμόδιων εποπτικών αρχών και την τήρηση της προβλεπόμενης διαδικασίας διαβουλεύσεως με εκπροσώπους των εργαζομένων της Crédit Agricole S.A. Η Alpha Bank, με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, εξαγοράζει την Εμπορική Τράπεζα A.E. ενισχυμένη κεφαλαιακά κατά 2,85 δισ. ευρώ. Η Crédit Agricole S.A., πέραν της κεφαλαιακής ενισχύσεως ύψους ευρώ 2,3 δισ. τον Ιούλιο του 2012, θα καταβάλει, πριν από την εξαγορά, επιπλέον κεφάλαια ύψους ευρώ 0,5 δισ. ευρώ. Επιπροσθέτως, η Crédit Agricole S.A. θα αγοράσει ομόλογο εκδόσεως της Alpha Bank ύψους 150 εκατ. ευρώ μετατρέψιμο σε μετοχές. Η Crédit Agricole S.A. θα έχει την ευχέρεια μετατροπής του ομολόγου σε κοινές μετοχές Alpha Bank, τηρουμένων των προϋποθέσεων και των όρων της ομολογιακής συμβάσεως. Η Alpha Bank θα αποκτήσει το σύνολο των μετοχών εκδόσεως της Εμπορικής Τραπέζης Α.Ε. έναντι συμβολικού ανταλλάγματος σύμφωνου με τους όρους και τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Με τη συμφωνία αυτή το ενοποιημένο σχήμα ενισχύεται κεφαλαιακά κατά 3 δισ. ευρώ και συμβάλλει στο υπάρχον σχέδιο ανακεφαλαιοποιήσεως της τράπεζας. Η Alpha Bank θα προχωρήσει στην ενοποίηση της Εμπορικής Τραπέζης Α.Ε. και θα oλοκληρώσει το σχέδιο αναδιοργανώσεως που είχε ξεκινήσει η Crédit Agricole S.A. μετά την εξαγορά της το 2006. Η ενοποίηση των εργασιών αναμένεται να έχει σημαντικά οικονομικά οφέλη, με το πλήρες όφελος των συνεργειών λειτουργικού κόστους να εκτιμάται σε 150 εκατ. ευρώ ετησίως, λόγω σημαντικών οικονομιών κλίμακας. Η εξαγορά της Εμπορικής Τραπέζης Α.Ε. είναι ένα σημαντικό βήμα για την αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, καθώς το ενιαίο σχήμα θα κατέχει pro forma μερίδιο αγοράς στην Ελλάδα 19% στις καταθέσεις και 25% στις χορηγήσεις και ηγετική θέση στη στεγαστική πίστη και στα επιχειρηματικά δάνεια. Το pro forma συνολικό ενεργητικό θα ανέρχεται σε ευρώ 78 δισ., με βάση την 31η Μαρτίου 2012.

Α) Γενικοί Διευθυντές Παρατάθηκαν μέχρι 31/12/2013 οι συμβάσεις των: Αθανασόπουλου Ανδρέα, Γεν. Δ/ντή Λιανικής Τραπεζικής, Δημόπουλου Δημητρίου, Γεν. Δ/ντή Εταιρικής Τραπεζικής, Μυλωνά Παύλου, Γεν. Δ/ντή Στρατηγικής & Δραστηριοτήτων Εξωτερικού & Οικονομικού Συμβούλου του Ομίλου, Σταθόπουλου Μιλτιάδη, Γεν. Δ/ντή Νομικών Υπηρεσιών & Εταιρικής Διακυβέρνησης Καρυτινού Αριστοτέλη, Γεν. Δ/ντή Ακίνητης Περιουσίας Τράπεζας & Ομίλου, Οράτη Μιχάλη, Γεν. Δ/ντή Διεύθυνσης Διαχείρισης Κινδύνων της Τράπεζας & του Ομίλου, Πολιτοπούλου Μαριάννας, Γεν. Δ/ντριας Διαχείρισης Απαιτήσεων Λιανικής Τραπεζικής του Ομίλου, Τζάκου Νέλλης, Γεν. Δ/ντριας Λειτουργιών, Φραγκιαδάκη Λεωνίδα, Γεν. Δ/ντή Διαχείρισης Διαθεσίμων και Χρηματαγοράς. Β) Βοηθοί Γενικοί Διευθυντές Παρατάθηκαν μέχρι 31/12/2013 οι συμβάσεις των: Γουτάκη Παναγιώτη, Βοηθού Γεν. Δ/ντή Επενδυτικής Τραπεζικής, ΚατζηλιέρηΖουρ Ιωάννας, Βοηθού Γεν. Δ/ντριας Λιανικής Τραπεζικής, Μαυρόγαλου Σπυρίδωνος-Σταύρου, Βοηθού Γεν. Δ/ντή Προμηθειών Ομίλου, Παλαιολόγου Τηλέμαχου, Βοηθού Γεν. Δ/ντή Ασφαλείας της Τράπεζας & του Ομίλου, Παναγιωτόπουλου Θεοφάνη, Βοηθού Γεν. Δ/ντή Εταιρικής Τραπεζικής, Φουρτούνη Πέτρου, Βοηθού Γεν. Δ/ντή Εσωτερικού Ελέγχου Επιθεώρησης της Τράπεζας και του Ομίλου – Γεν. Επιθεωρητή της Τράπεζας και του Ομίλου, Φραγγέτη Δημητρίου, Βοηθού Γεν. Δ/ντή Πιστοδοτήσεων της Τράπεζας & του Ομίλου. Γ) Παράταση και μετατροπή συμβάσεων Παρατάθηκαν και μετατράπηκαν σε συμβάσεις Ειδικού Συμβούλου Διοίκησης οι συμβάσεις των: ∼ Ασημόπουλου Σπύρου, Ειδικού Συμβούλου Διοίκησης σε θέματα Διαχείρισης Απαιτήσεων Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, μέχρι 31/12/2013 ∼ Βράιλα Δημητρίου, Ειδικού Συμβούλου Διοίκησης σε θέματα που θα του αναθέτει η Διοίκηση, μέχρι 31/3/2013 ∼ Βρανά Ανδρέα, Ειδικού Συμβούλου Διοίκησης σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού, μέχρι 31/3/2013 36 Οκτώβριος 2012

CREDIT AGRICOLE ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ Η ΠΡΟΤΑΣΗ Η δεσμευτική προσφορά της Alpha Bank είναι εναρμονισμένη με τους κανόνες και τις ρυθμίσεις που έθεσαν οι αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με ανακοίνωση της Crédit Agricole, δηλαδή:

∼ Η ανακεφαλαιοποίηση της Εμπορικής Τράπεζας από την Crédit Agricole S.A., η οποία έχει ήδη εισφέρει 2,3 δισ. ευρώ τον Ιούλιο του 2012, προβλέπεται να αυξηθεί σε 2,85 δισ. ευρώ και η Crédit Agricole S.A. προβλέπεται να εγγραφεί για ομόλογα αξίας 150 εκατ. ευρώ, μετατρέψιμα, υπό προϋποθέσεις και έπειτα από πρωτοβουλία της Crédit Agricole S.A., σε μετοχές εκδόσεως της Alpha Bank. Η τρέχουσα χρηματοδότηση της Crédit Agricole S.A. στην Εμπορική προβλέπεται να μειωθεί αντιστοίχως (0,7 δισ. ευρώ). ∼ Τιμή μεταβίβασης 1 ευρώ ∼ Αποπληρωμή σε τρεις δόσεις – η τελευταία εκ των οποίων είναι προγραμματισμένη για το τέλος του 2014 – της υπολειπόμενης αναχρηματοδότησης που θα έχει παράσχει η Crédit Agricole S.A. στην Εμπορική κατά την ημέρα της μεταβίβασης, με εγγυήσεις ποιοτικών στοιχείων του ενεργητικού. Η Crédit Agricole S.A. εκτιμά ότι αυτή η διαδικασία θα βοηθούσε στην επίτευξη των στόχων φερεγγυότητας της Crédit Agricole S.A. για το τέλος του 2013, όπως έχουν προηγουμένως ανακοινωθεί. Επιπλέον, είναι ευθυγραμμισμένη με τη στρατηγική του ομίλου για την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής του διάρθρωσης και την επικέντρωση στις βασικές του δραστηριότητες. Η συναλλαγή αυτή θα συνεισέφερε στη συγκέντρωση της ελληνικής τραπεζικής αγοράς, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης και της ανάκαμψης του χρηματοπιστωτικού τομέα της χώρας. Η Crédit Agricole S.A. θα ενημερώσει το επενδυτικό κοινό και την αγορά για την πρόοδο που επιτυγχάνεται στις συνομιλίες σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το νόμο.

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Η ΕΞΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΣΥΝΕΡΓΕΙΕΣ Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς είναι πεπεισμένη ότι η εξαγορά της Γενικής προσφέρει συνέργειες στο διευρυμένο όμιλο και διευκολύνει την επικείμενη ανακεφαλαιοποίηση. Ο κ. Μιχάλης Σάλλας δήλωσε: «Μετά την εξαγορά επιλεγμένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού της ATEbank, η Τράπεζα Πειραιώς συνεχίζει να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Η προσθήκη της Γενικής Τράπεζας θα βελτιώσει περαιτέρω τα κεφάλαια και τις πηγές χρηματοδότησής μας και ενισχύει τη θέση μας στην επικείμενη ανακεφαλαιοποίηση». Όπως αναφέρεται, η συμφωνία αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο που έχει οριστεί από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και στοχεύει στην αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και στην ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Οι όροι και οι προϋποθέσεις της συναλλαγής έχουν εγκριθεί από το ΤΧΣ. Η συναλλαγή αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2012 και υπόκειται στις απαιτούμενες κανονιστικές εγκρίσεις. Τα κύρια σημεία της συναλλαγής είναι τα ακόλουθα: ∼ Συνολική επένδυση της Société Générale ύψους 444 εκατ. ευρώ, η οποία υπόκειται σε πιθανή θετική αναπροσαρμογή κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης της συναλλαγής, με βάση την καθαρή θέση (Net Asset Value) της Γενικής Τράπεζας στις 30 Σεπτεμβρίου 2012. Αυτό το ποσό θα καταβληθεί κατά το χρόνο ολοκλήρωσης της συναλλαγής και θα αποτελείται από: • Την ανακεφαλαιοποίηση της Γενικής Τράπεζας μέσω προκαταβο-

ΧΡΗΜΑ 37

Χ αφιέρωμα ~ Τραπεζικός Κλάδος λής έναντι μελλοντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου συνολικού ύψους 281 εκατ. ευρώ (αυτό το ποσό ενδέχεται να αναπροσαρμοστεί κατόπιν διενέργειας οικονομικού και νομικού ελέγχου από το ΤΧΣ πριν από την ολοκλήρωση της συναλλαγής), όπως προσδιορίστηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος, • Κάλυψη ομολογιών έκδοσης της Τράπεζας Πειραιώς από τη Société Générale συνολικού ύψους 163 εκατ. ευρώ (με πιθανή θετική αναπροσαρμογή), οι οποίες είτε θα παράσχουν πρόσβαση σε αυξήσεις κεφαλαίου που θα οδηγούν στην απόκτηση του 0,5% του συνολικού αριθμού κοινών μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς από τη Société Générale, κατόπιν ολοκλήρωσης της ανακεφαλαιοποίησης, είτε (εάν δεν έχει ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση μέχρι τα μέσα του 2014) θα μετατραπούν αυτόματα σε ομολογίες κεφαλαίου Tier 1, με μηχανισμό μόνιμης απομείωσης απαίτησης (permanent write-down mechanism).

• Το τίμημα για την εξαγορά: i) του 100% των μετοχών που κατέχει η Société Générale και ii) των απαιτήσεων της Société Générale που αντιστοιχούν σε προκαταβολές έναντι μελλοντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, συμφωνήθηκε στο 1 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι η συνολική καθαρή θέση της Γενικής Τράπεζας ήταν 100 εκατ. ευρώ στο τέλος του Μαρτίου του 2012. ∼ Σήμερα η Γενική Τράπεζα δεν λαμβάνει διατραπεζική χρηματοδότηση από τη Société Générale ούτε προβλέπεται στη συμφωνία αντίστοιχη υποχρέωση για το μέλλον. Στρατηγική επιδίωξη Με τη Γενική Τράπεζα, η Τράπεζα Πειραιώς αποκτά μια πλήρως ανακεφαλαιοποιημένη και αυτοχρηματοδοτούμενη τράπεζα. Η Τράπεζα Πειραιώς έχει άριστες δυνατότητες να αποκαταστήσει τη λειτουργική απόδοση και την κερδοφορία της Γενικής Τράπεζας, εκμεταλλευόμενη και τις συνέργειες που θα προκύψουν από την ενσωμάτωσή της στον όμιλο Πειραιώς. Αυτή η εξαγορά, σε συνδυασμό με τη σχεδιαζόμενη επένδυση ύψους 444 εκατ. ευρώ, θα βελτιώσει τη χρηματοοικονομική και στρατηγική θέση της Τράπεζας Πειραιώς και θα αυξήσει τη συνολική ελκυστικότητά της, στο πλαίσιο της επικείμενης ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Με αυτήν τη συναλλαγή η Τράπεζα Πειραιώς (στοιχεία 31 Μαρτίου 2012, συμπεριλαμβανομένων των αποκτηθέντων επιλεγμένων στοιχείων της ATEbank): ∼ Ενισχύει τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας κατά 1,2 ποσοστιαία μονάδα. ∼ Ενισχύει τη ρευστότητά της άνω των 300 εκατ. ευρώ ∼ Αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες κάλυψης του ποσού που θα απαιτηθεί να καλυφθεί από τον ιδιωτικό τομέα στην επικείμενη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της, στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησής της. ∼ Ενισχύει την ηγετική της θέση στην ελληνική τραπεζική αγορά, διαμορφώνοντας μερίδιο αγοράς 20% στις καταθέσεις και 17% στις χορηγήσεις. ∼ Ωφελείται από σημαντικές συνέργειες ύψους 50 εκατ. ευρώ, προ φόρων (244 εκατ. ευρώ, προ φόρων μαζί με την ΑΤΕbank) σε ετήσια βάση μετά την πάροδο τριετίας. ∼ Διατηρεί τον δείκτη δανείων προς καταθέσεις της στο 124%. ∼ Βελτιώνει τον δείκτη κάλυψης από προβλέψεις των δανείων σε καθυστέρηση στο 60% από 56%.

38 Οκτώβριος 2012

∼ Αυξάνει τον δείκτη συσσωρευμένων προβλέψεων προς δάνεια στο 9,5% από 7,4%. ∼ Θα έχει χρηματοοικονομικό σύμβουλο για τη συναλλαγή της Lazard Frères. ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ Κατόπιν ενημέρωσης που έλαβε από τη Société Générale, η Γενική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. ανακοίνωσε ότι στις 19/10/2012 η Société Générale σύναψε οριστική συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς, δυνάμει της οποίας, μεταξύ άλλων: (i) η Société Générale συμφώνησε να πωλήσει και η Τράπεζα Πειραιώς συμφώνησε να αγοράσει την ανερχόμενη σε ποσοστό 99,08% συμμετοχή της Société Générale στη Γενική Τράπεζα, και (ii) η Société Générale συμφώνησε να εκχωρήσει και να μεταβιβάσει και η Τράπεζα Πειραιώς συμφώνησε να αποκτήσει το 100% των προκαταβολών του μετοχικού κεφαλαίου της Γενικής Τράπεζας, τις οποίες έχει η Société Générale. Το αντάλλαγμα για την ανωτέρω πώληση, εκχώρηση και μεταβίβαση ανέρχεται συνολικά σε 1 εκατ. ευρώ. Ως μέρος της συναλλαγής, η Société Générale συμφώνησε επίσης να προκαταβάλει στη Γενική Τράπεζα το ποσό των 281 εκατ. ευρώ, όπως ζητήθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος, το οποίο πρόκειται να κεφαλαιοποιηθεί. Αυτό το ποσό ενδέχεται να προσαρμοστεί επί τη βάσει ειδικού ελέγχου (due diligence) που πρόκειται να διενεργήσει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) πριν από την ολοκλήρωση της συναλλαγής. Επίσης, η Γενική Τράπεζα ενημερώθηκε ότι η συναλλαγή αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, υπό την επιφύλαξη ιδίως της λήψης οριστικών κανονιστικών εγκρίσεων. Τέλος, η Γενική Τράπεζα ενημερώθηκε ότι το Δ.Σ. του ΤΧΣ ενέκρινε τη συναλλαγή στις 19/10/2012. ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΙΚΡΟΜΕΤΟΧΩΝ Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Εργαζομένων Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση μικρομετόχων στα γραφεία της ΟΤΟΕ. Οι παριστάμενοι εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για την απαράδεκτη στάση του Υπουργείου Οικονομικών και της Τράπεζας της Ελλάδος σε σχέση με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, εξαιτίας της οποίας κινδυνεύουν με οικονομικές απώλειες σε μια εποχή που τα εισοδήματά τους εξανεμίζονται. Ζήτησαν ίση μεταχείριση του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου με τις ιδιωτικές τράπεζες ως προς την ανακεφαλαιοποίηση, για τη διασφάλιση των μικρομετόχων, του Ελληνικού Δημοσίου και κατ’ επέκταση της ελληνικής κοινωνίας. Διερμηνεύοντας τα αισθήματα και των 77.000 μικρομετόχων οι συμμετέχοντες δήλωσαν ότι η συνάντηση αποτελεί απαρχή του αγώνα τους, σε συντονισμό με τους εργαζομένους του Τ.Τ., προκειμένου να αποτραπεί η μεγάλη αδικία. Στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε η συγκρότηση συντονιστικής επιτροπής, η οποία αναλαμβάνει το σχεδιασμό και την υλοποίηση προγράμματος δράσης. Χ

Χ

~ αφιέρωμα

ΚΛΑΔΟΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ-ΙΝΤΕΡΝΕΤ

Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΕΣΟΔΩΝ ΔΕΝ ΑΝΑΒΑΛΛΕΙ ΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα είναι ο τρίτος σε επενδύσεις στην Ευρώπη, παρά την κρίση, ενώ η συνεισφορά του στο συνολικό ΑΕΠ της χώρας το 2011 ανήλθε στο 3,4%

40 Οκτώβριος 2012

ΧΡΗΜΑ 41

Χ αφιέρωμα ~ Κλάδος τηλεφωνίας - ίντερνετ

T

α έσοδα του κλάδου από υπηρεσίες παρουσίασαν σημαντική μείωση την τελευταία πενταετία, της τάξης του 35,7%, και το EBITDA για το 2011 διαμορφώθηκε σε 1,12 δισ. ευρώ, δηλαδή σε επίπεδα κάτω του 2003, αλλά η επένδυση του κλάδου σε υποδομές το 2011, ύψους 352 εκατ. ευρώ ήταν η τρίτη μεγαλύτερη στην Ευρώπη. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 12,7% των εσόδων από υπηρεσίες και στο 31% του EBITDA. Σύμφωνα με έρευνα της Icap και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κλάδος των νέων τεχνολογιών γενικά και η αγορά των κινητών επικοινωνιών, ειδικότερα, είναι από τους λίγους τομείς που εν μέσω κρίσης συνεχίζει να πραγματοποιεί επενδύσεις και να προσφέρει θετικά αποτελέσματα στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Το 2011, η συνεισφορά του κλάδου στο ΑΕΠ της χώρας (άμεσα και έμμεσα) ανήλθε σε 3,4%, ενώ συνέβαλε, άμεσα και έμμεσα, στη διατήρηση και τη δημιουργία 59 χιλ. θέσεων εργασίας. Μαζί με την υπόλοιπη αλυσίδα αξίας (προμηθευτές και έμποροι), το σύνολο των δημόσιων εσόδων που δημιούργησε για το 2011 ανήλθε σε 1,99 δισ. ευρώ. Ο κλάδος μπορεί να συνεισφέρει ακόμη περισσότερα. Το θετικό πρόσημο βασίζεται στις επενδύσεις των δικτύων, οι οποίες μπορούν να απαντήσουν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς για μεγαλύτερες ταχύτητες και νέες υπηρεσίες μεταφοράς δεδομένων. Ήδη, η ολοένα αυξανόμενη διείσδυση των 3G συσκευών (60% διείσδυση για την Ελλάδα, 51% για την Ευρώπη για το 2011) μπορεί να αποτελέσει σημαντικό κίνητρο για ανάπτυξη των κινητών ευρυζωνικών συνδέσεων, οι οποίες αυξάνονται στην Ε.Ε. σε ρυθμό 92%, ετησίως, από το 2006. Είναι ενδεικτικό το ότι, σε αντίθεση με την Ευρώπη, το ποσοστό των εσόδων από υπηρεσίες δεδομένων στο σύνολο των εσόδων ήταν μόλις 9%, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 26η θέση στο σύνολο των 31 ευρωπαϊκών χωρών, γεγονός που αναδεικνύει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης του συγκεκριμένου κλάδου, αλλά και όσων άλλων συνδέονται με αυτόν. Ο κλάδος έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες αφορούν: ∼ Στην αδειοδότηση των υφιστάμενων επενδύσεων των εταιρειών. Η αδειοδότηση των δικτύων των εταιρειών παραμένει σε απόλυτη εκκρεμότητα, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση ή και το πάγωμα μέρους του επενδυτικού πλάνου των εταιρειών για το έτος 2012. ∼ Στην έκδοση της σχετικής δευτερογενούς νομοθεσίας για την αποτελεσματική εφαρμογή των νέων νόμων για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες 4053/2012 και 4070/2012. ∼ Στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης μέσω της εφαρμογής νέων τεχνολογιών και εφαρμογών κινητής τηλεφωνίας για την υλοποίηση του προγράμματος Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης. ∼ Στην υλοποίηση του Εθνικού Παρατηρητηρίου Ηλεκτρομαγνητικής Ακτινοβολίας, ώστε να αυξηθεί η εμπιστοσύνη του κοινού στη νομιμότητα και την ασφάλεια των δικτύων κινητής τηλεφωνίας. ∼ Στην κατάργηση σε βάθος τριετίας του ειδικού τέλους στα συνδυαστικά πακέτα φωνής και δεδομένων. Η υλοποίηση των παραπάνω μπορεί να επιφέρει ανάπτυξη και σύγκλιση με τους σημαντικότερους δείκτες στην Ευρώπη και, σε διά-

42 Οκτώβριος 2012

στημα μιας τριετίας (2015), άμεση επιπλέον συνεισφορά στο ΑΕΠ κατά 420 εκατ. ευρώ και αύξηση δημοσίων εσόδων κατά 170 εκατ. ευρώ, δίνοντας ώθηση στην ελληνική οικονομία την κρίσιμη αυτή περίοδο. Λαμβάνοντας υπόψη και τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, η συνολική απόρροια από την υλοποίηση των προτάσεων του κλάδου μπορεί να είναι αρκετά υψηλότερη, με επιπρόσθετα 956 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ, επιπλέον 383 εκατ. ευρώ σε δημόσια έσοδα και 8 χιλ. νέες θέσεις εργασίας. Η παρούσα μελέτη επιχειρεί την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κλάδου των κινητών επικοινωνιών στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα, με έμφαση στα στοιχεία που αφορούν στα έτη 2011 - 2012. ΕΙΚΟΣΙ ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ To 2012 ο κλάδος των κινητών επικοινωνιών συμπληρώνει 19 χρόνια επιχειρηματικής πορείας στην Ελλάδα, με αξιοσημείωτη ανάπτυξη, ιδιαίτερα τα πρώτα 15 έτη της παρουσίας του, σημαντική συνεισφορά στα δημόσια έσοδα και στο ΑΕΠ, όπως και επενδύσεις ύψους 6,5 δισ. ευρώ σε δίκτυα και υποδομές, που τον καθιστούν έναν από τους μεγαλύτερους επενδυτές στην Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το διάστημα 2000-2010, ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών, με δυναμικότερο τομέα τις κινητές επικοινωνίες, συνεισέφερε κατά 9,2% στην ανάπτυξη της χώρας, αποτελώντας τον 7ο πιο σημαντικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας. Η άμεση συνεισφορά των τριών εταιρειών κινητής τηλεφωνίας στα δημόσια έσοδα για το 2011 ανήλθε σε 972 εκατ. ευρώ για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές και επιπλέον 380 εκατ. ευρώ για χορήγηση των αδειών χρήσης του φάσματος. Μαζί με την υπόλοιπη αλυσίδα αξίας (προμηθευτές και έμποροι), το σύνολο των δημόσιων εσόδων που δημιούργησε ο κλάδος για το 2011 ανήλθε σε 1,99 δισ. ευρώ, ενώ είναι ένας κλάδος πρότυπος όσον αφορά στην πιστή τήρηση της φορολογικής νομοθεσίας. Ωστόσο, η επικρατούσα στην Ελλάδα και την Ευρώπη οικονομική κρίση έχει αδιαμφισβήτητα επηρεάσει τον κλάδο, τόσο σε οικονομικό όσο και σε αναπτυξιακό επίπεδο. Συγκεκριμένα, με το ΑΕΠ της χώρας να εμφανίζει αθροιστικά μείωση της τάξης του 17,3% και το δείκτη ανεργίας να αγγίζει το 22,5% τον Απρίλιο του 2012, τα έσοδα του κλάδου παρουσιάζουν σημαντική μείωση, της τάξης του 35,7%, από το 2007, ενώ τα καθαρά κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέ-

☛

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ICAP ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΚΙΝΗΤΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΛΙΓΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΝ ΜΕΣΩ ΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΘΕΤΙΚΑ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

σεων (EBITDA) για το 2011 ανήλθαν σε 1,13 δισ. ευρώ, δηλαδή σε επίπεδα κάτω του 2003. Παρόλα αυτά, ο κλάδος των νέων τεχνολογιών γενικά και η αγορά των κινητών επικοινωνιών ειδικότερα είναι από τους λίγους τομείς που εν μέσω δημοσιονομικής κρίσης συνεχίζει να αναπτύσσεται, να πραγματοποιεί επενδύσεις και να προσφέρει θετικά αποτελέσματα στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Αναλυτικότερα, παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας συνεχίζουν να επενδύουν από το 2005 σταθερό ποσοστό εσόδων και EBITDA σε υψηλότερα επίπεδα από την Ευρώπη, ενώ συγκεκριμένα για το 2011 ο κλάδος επένδυσε συνολικά 350 εκατ. ευρώ σε υποδομές και συνεισέφερε (άμεσα και έμμεσα) κατά 3,4% στο συνολικό ΑΕΠ της χώρας. Ταυτόχρονα, το ίδιο έτος, ο κλάδος συνεισφέρει άμεσα και έμμεσα με 59 χιλ. θέσεις εργασίας στο σύνολο της οικονομίας και ήταν ένας από τους ελάχιστους κλάδους που μείωσαν τις τιμές τους σε ποσοστό 75% (συνολική μείωση μεταξύ 2004 και 2011), έχοντας σήμερα τη χαμηλότερη τιμή προ φόρων στην Ευρώπη. Στο ίδιο πλαίσιο στήριξης της ελληνικής αγοράς, το Νοέμβριο του ίδιου έτους, οι κινητές επικοινωνίες επένδυσαν 380 εκατ. ευρώ για την ανανέωση των αδειών και την εκχώρηση νέου φάσματος με ίδια κεφάλαια. Διεθνείς μελέτες αναδεικνύουν πως αν οι επενδύσεις σε τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών στην Ευρώπη συγκλίνουν με τις αντίστοιχες των Η.Π.Α. (των οποίων υπολείπονται), εκτιμάται ότι θα υπάρξει αύξηση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ κατά 760 δισ. ευρώ έως το 2020, ποσό αυξημένο κατά 5% σε σχέση με τις υπάρχουσες προβλέψεις. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη και η διείσδυση νέων υπηρεσιών δεδομένων έχει δώσει ώθηση στην αγορά ανάπτυξης κινητών εφαρμογών δεδομένων, με κύκλο εργασιών της τάξης των 300 εκατ. ευρώ για το 2011 και αναμενόμενη ετήσια αύξηση της τάξης του 80% ετησίως μέχρι το 2014. Οι επιχειρήσεις του κλάδου των κινητών εφαρμογών χαρακτηρίζονται από έντονη εξαγωγική δράση και επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη (R & D). ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ Γίνεται λοιπόν αντιληπτό το ότι ο κλάδος, παρά το δυσμενές οικονομικό και φορολογικό περιβάλλον, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, με ανάπτυξη υποδομών, δηλαδή νέες επενδύσεις, οι οποίες θα απαντήσουν στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις, σε ό,τι αφορά την ταχύτητα και το εύρος των υπαρχόντων δικτύων υποδομής. Οι κινητές επικοινωνίες μπορούν να δημιουργήσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία θα συνεισφέρουν στην αναγκαία ανάκαμψη και στην αύξηση των δημοσίων εσόδων. Ήδη το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών έχει δείξει το δρόμο για την ανάπτυξη της αγοράς κινητών επικοινωνιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ολοένα αυξανόμενη διείσδυση των 3G συσκευών (60% διείσδυση για την Ελλάδα, 51% για την Ευρώπη για το 2011), η οποία έδωσε μια νέα ώθηση στις κινητές ευρυζωνικές συνδέσεις, οι οποίες αυξάνονται κατά 92% ετησίως από το 2006, αλλά και στην αύξηση του όγκου των δεδομένων που διακινούνται (αναμένεται ετήσια αύξηση 90% για τα επόμενα 5 χρόνια). Η νέα αυτή τάση δημιουργεί μια μοναδική ευκαιρία, αλλά ταυτόχρονα επιβεβαιώνει την ανάγκη των εταιρειών του κλάδου να επενδύσουν στην επέκταση των 3G και την ανάπτυξη 4G δικτύων, ώστε να υποστηρίξουν τις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις της αγοράς σε όρους ταχύτητας των δικτύων. Τονίζεται ότι, σε αντίθεση με την Ευρώπη, η ανάπτυξη δικτύων 4G στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε μηδενικό

στάδιο, ενώ αντίστοιχα, το ποσοστό των εσόδων από υπηρεσίες δεδομένων στο σύνολο των εσόδων ήταν μόλις 9%, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην 26η θέση στο σύνολο 31 ευρωπαϊκών χωρών (κάτω από χώρες όπως Σλοβενία, Πορτογαλία, Βουλγαρία και Ρουμανία). Η σημασία της κινητής ευρυζωνικότητας, αλλά και της συνεισφοράς των κινητών επικοινωνιών στην Ελλάδα και την Ευρώπη έχει αναγνωριστεί και από πρόσφατες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Digital Agenda Scoreboard 2012), στις οποίες τονίστηκε η σημασία των κινητών επικοινωνιών για την επίτευξη των στόχων που έχουν οριστεί από το Ψηφιακό Θεματολόγιο (Digital Agenda 2020), καθώς η χώρα μας συνεχίζει να υστερεί στο σύνολο των δεικτών, με απόκλιση, η οποία κυμαίνεται μεταξύ 35% και 83%. Μεταξύ των στόχων που αφορούν θέματα διείσδυσης ευρυζωνικότητας και πληθυσμιακή κάλυψη των δικτύων, συμπεριλαμβάνεται και η υιοθέτηση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ηλεκτρονικού εμπορίου ως μοχλών πανευρωπαϊκής ανάπτυξης μέσα από την υποστήριξη ασφαλών διασυνοριακών συναλλαγών και την εξάλειψη της γραφειοκρατίας που διέπει τις συναλλαγές πωλητών και επιχειρήσεων με τις δημόσιες υπηρεσίες. ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΤΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ωστόσο, το δυσμενές φορολογικό περιβάλλον δεν δίνει τη δυνατότητα στον κλάδο να μεγιστοποιήσει τη συνεισφορά του στην ελληνική οικονομία, τους καταναλωτές και την κοινωνική ανάπτυξη. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα παρουσιάζει σήμερα την υψηλότερη συνολική φορολόγηση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στην Ευρώπη. Οι έμμεσοι φόροι επιβαρύνουν τους λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας από 37% έως 48%, με τελικό αποτέλεσμα τα συνολικά δημόσια έσοδα τελικά να περιορίζονται λόγω μείωσης της χρήσης (το 2012 εκτιμάται ότι θα μειωθούν περαιτέρω κατά 13,4%). Ο περιορισμός της φορολογίας του κλάδου μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση των δημόσιων εσόδων: ∼ Εξαίρεση από το ειδικό τέλος των συνδέσεων που προσφέρουν και όγκο δεδομένων ασύρματης πρόσβασης στο διαδίκτυο τουλάχιστον 50 Mb, θα συνοδευόταν από αύξηση των σχετικών δημοσίων εσόδων από 141 εκατ. ευρώ το 2011 σε 224 εκατ. ευρώ το 2013. ∼ Μείωση του ΦΠΑ από 23% σε 20% θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των δημόσιων εσόδων κατά 4 εκατ. ευρώ ∼ Μείωση του ειδικού τέλους κατά 50% θα είχε ως αποτέλεσμα τη μεγιστοποίηση των δημόσιων εσόδων με αύξησή τους κατά 29 εκατ. ευρώ ∼ Κατάργηση της επιβολής ΦΠΑ πάνω στο ειδικό τέλος θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των δημόσιων εσόδων κατά 17 εκατ. ευρώ Η ανάγκη της χώρας για οικονομική ανάπτυξη, οι δυνατότητες που προσφέρει ο κλάδος, αλλά και οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ψηφιακή Σύγκλιση της Ελλάδας με την Ε.Ε. καθιστούν αναγκαία τη λήψη αποφάσεων για τη δημιουργία ενός ασφαλούς και υγιούς επενδυτικού περιβάλλοντος, το οποίο θα διασφαλίζει το φορολογικό καθεστώς του κλάδου σε μακροχρόνιο ορίζοντα, ελαχιστοποιώντας το ρίσκο και την ανασφάλεια των επενδυτών. Από την πλευρά του κλάδου κινητών επικοινωνιών έχουν κατατεθεί συγκεκριμένες προτάσεις, τόσο για θέματα που αφορούν στη δημόσια διοίκηση όσο και για θέματα αύξησης των δημοσίων εσόδων. Οι προτάσεις αυτές αφορούν: ΧΡΗΜΑ 43

Χ αφιέρωμα ~ Κλάδος τηλεφωνίας - ίντερνετ ☛

Η ΟΛΟΕΝΑ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΗ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΤΩΝ 3G ΣΥΣΚΕΥΩΝ (60% ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 51% ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΓΙΑ ΤΟ 2011) ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΚΙΝΗΤΡΟ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΚΙΝΗΤΩΝ ΕΥΡΥΖΩΝΙΚΩΝ ΣΥΝΔΕΣΕΩΝ, ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ Ε.Ε. ΜΕ ΡΥΘΜΟ 92%, ΕΤΗΣΙΩΣ, ΑΠΟ ΤΟ 2006.

∼ Στην έκδοση της σχετικής δευτερογενούς νομοθεσίας για την αποτελεσματική εφαρμογή των 4053/2012 και 4070/2012. Με βάση την υφιστάμενη κατάσταση, και σύμφωνα με εκτιμήσεις του κλάδου, το κόστος αδειοδότησης των κεραιών ανέρχεται σε 35 εκατ. ευρώ (10% των ετήσιων επενδύσεων), ενώ μπορεί να μειωθεί σε 5 εκατ. ευρώ ετησίως. ∼ Στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, μέσω της ένταξης νέων τεχνολογιών και εφαρμογών κινητής τηλεφωνίας για να υλοποιήσει το πρόγραμμα της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ώστε να υλοποιηθεί η σύγκλιση με την Ευρώπη και να μην αποτελεί ανασχετικό παράγοντα ανάπτυξης της οικονομίας. ∼ Στην υλοποίηση του Εθνικού Παρατηρητηρίου Η/Μ Ακτινοβολίας, ώστε να αυξηθούν τα μέτρα εμπιστοσύνης του κοινού σχετικά με τη νομιμότητα και την ασφάλεια του δικτύου κινητής τηλεφωνίας. ∼ Στην κατάργηση σε βάθος τριετίας του ειδικού τέλους στα συνδυαστικά πακέτα φωνής και δεδομένων. Με την υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων, δίνεται η δυνατότητα σύγκλισης της Ελλάδας με την Ευρώπη στη διείσδυση των δεδομένων και των νέων υπηρεσιών. Η επίδραση που θα είχε αυτή η σύγκλιση σε ένα διάστημα τριετίας (μέχρι το 2015), ανέρχεται σε: ∼ 420 εκατ. ευρώ υψηλότερη άμεση συνεισφορά στο ΑΕΠ ∼ 170 εκατ. ευρώ υψηλότερα δημόσια έσοδα Στις παραπάνω εκτιμήσεις δεν λαμβάνονται υπόψη δευτερογενή αποτελέσματα στην οικονομία, όπως τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην υπόλοιπη οικονομία, οι επιδράσεις στην παραγωγικότητα από τη χρήση των κινητών επικοινωνιών και η ανάπτυξη συνδεόμενων κλάδων όπως οι κινητές εφαρμογές. Το συνολικό αποτέλεσμα από την υλοποίηση των προτάσεων του κλάδου μπορεί να είναι αρκετά υψηλότερο με επιπρόσθετα 956 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ, επιπλέον 383 εκατ. ευρώ σε δημόσια έσοδα και 8 χιλ. νέες θέσεις εργασίας, λαμβάνοντας υπόψη και τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, δίνοντας ώθηση στην οικονομία σε μια κρίσιμη περίοδο γι’ αυτήν, με όχημα έναν κλάδο που ενισχύει την καινοτομία και δίνει προοπτική σε νέες μορφές επιχειρηματικότητας.

44 Οκτώβριος 2012

ΜΕΙΩΣΗ ΤΖΙΡΟΥ, ΑΥΞΗΣΗ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Ανθεκτικότητα στις πιέσεις που δέχεται και η τηλεπικοινωνιακή αγορά, στο πλαίσιο της γενικότερης ύφεσης που διακρίνει την ελληνική οικονομία, επιδεικνύει ο ΟΤΕ, όπως προκύπτει από τα οικονομικά αποτελέσματα εξαμήνου 2012, που δόθηκαν στη δημοσιότητα. Από μια πρώτη ματιά, το μόνο αρνητικό στοιχείο είναι το ύψος του τζίρου, ενώ σχεδόν όλες οι άλλες παράμετροι των οικονομικών αποτελεσμάτων έχουν θετικό πρόσημο. Δεν είναι τυχαίο, ασφαλώς, το γεγονός ότι ακόμη και το «μεγάλο αφεντικό», η Deutsche Telekom, εξέφρασε ικανοποίηση για τις επιδόσεις του ΟΤΕ, εν μέσω του αρνητικού οικονομικού κλίματος μέσα στο οποίο εξελίσσονται οι δραστηριότητές του. Ειδικότερα, σε επίπεδο ομίλου, ο κύκλος εργασιών το Α' εξάμηνο του 2012 ανήλθε στα 2.369,3 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 4,5% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2011. Από εκεί και πέρα παρατηρείται: ∼ Αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας κατά 5%, παρά τη μείωση των εσόδων, λόγω αυστηρού ελέγχου του κόστους. ∼ Μείωση των λειτουργικών εξόδων κατά 117 εκατ. ευρώ ή 10,3%. ∼ Εύρωστο περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA στο 35,0%. ∼ Αύξηση καθαρών κερδών κατά 68%. ∼ Αύξηση ελεύθερων ταμειακών ροών (257 εκατ. ευρώ στο Α' εξάμηνο του 2012). ∼ Περαιτέρω μείωση του καθαρού δανεισμού (μείωση 1 δισ. ευρώ κατά το δωδεκάμηνο). ∼ Αύξηση των καθαρών κερδών ανά μετοχή σε 0,8387 από 0,1885 το 2011, δηλαδή + 344,9%. Πάντως οι προοπτικές για το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους φαίνεται να είναι περιορισμένες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διοίκησης του ομίλου, η όποια θετική εξέλιξη στην αύξηση του τζίρου, εξαιτίας της αποδοχής που έτυχαν τα νέα πακέτα που διέθεσε εμπορικά από το Μάιο ο ΟΤΕ, θα ανασταλεί από τις περαιτέρω πιέσεις που αναμένονται, καθώς στις δυσμενείς μακροοικονομικές συνθήκες και το ανταγωνιστικό περιβάλλον προστίθενται πλέον και οι περικοπές των τελών τερματισμού, που επιβάλλει η ρύθμιση, στις περισσότερες από τις αγορές όπου λειτουργεί ο όμιλος. Την ικανοποίησή της για τις επιδόσεις του ΟΤΕ εξέφρασε και η Deutsche Telekom δια στόματος των René Obermann και Timotheus Höttges κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των αποτελεσμάτων του γερμανικού τηλεπικοινωνιακού ομίλου για το δεύτερο τρίμηνο του 2012, σήμερα το πρωί. Χαρακτηριστικά ο CFO της Deutsche Telekom, T. Höttges, ανέφερε: «Παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες στην Ελλάδα και την άδικη ρύθμιση στη σταθερή τηλεφωνία, οι συνάδελφοι στον ΟΤΕ συνεχίζουν να κάνουν εξαιρετική δουλειά, κάτι ιδιαίτερα εμφανές όταν γίνεται σύγκριση με τον ανταγωνισμό… Σε επίπεδο κόστους η διοίκηση του ΟΤΕ συνεχίζει να φέρνει αποτελέσματα, πετυχαίνοντας ένα σταθερό EBITDA, με το περιθώριο αυξημένο κατά δύο μονάδες».

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Deutsche Telekom, René Obermann, τόνισε: «Ο αριθμός των πελατών κινητής αυξήθηκε κατά περισσότερο από 120.000 σε ετήσια βάση, οι πελάτες ευρυζωνικών υπηρεσιών παρέμειναν σταθεροί, ενώ οι υπηρεσίες τηλεόρασης κατέγραψαν σημαντική άνοδο. Την ίδια στιγμή η διοίκηση του ΟΤΕ βελτίωσε το περιθώριο κερδοφορίας EBITDA περισσότερο από δύο μονάδες το β' τρίμηνο, μία μονάδα υψηλότερα για το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς. Μπορεί να ακούμε κακές ειδήσεις από την Ελλάδα, αλλά είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τις επιδόσεις του ΟΤΕ». Ικανοποιημένος δήλωσε και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ, Mιχάλης Τσαμάζ, σημειώνοντας πως «αντιμετωπίζοντας δύσκολες συνθήκες σε όλες τις αγορές όπου δραστηριοποιούμαστε καταφέραμε να ισχυροποιήσουμε τη θέση μας σε πολλές από τις αγορές μας και να συγκρατήσουμε τη μείωση των εσόδων μόλις στο 5%. Με ικανοποίηση διαπιστώνουμε ότι οι συνεχείς και στοχευμένες προσπάθειες μείωσης κόστους των τελευταίων ετών αποδίδουν καρπούς και ενισχύουν την κερδοφορία του ομίλου».

ΑΥΞΗΣΗ EBITDA ΠΑΡΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΖΙΡΟΥ Ο όμιλος ανακοίνωσε τα ενοποιημένα οικονομικά αποτελέσματα για το α’ εξάμηνο του 2012, σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα. Κύρια σημεία: ∼ Αύξηση ταμειακών διαθεσίμων: οι λειτουργικές ταμειακές ροές του ομίλου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012 ανήλθαν σε 37,9 εκατ. ευρώ (+43,2% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2011). Καθαρή αύξηση ταμειακών διαθεσίμων κατά 2,1 εκατ. ευρώ (+17,2 εκατ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2011) ∼ Αύξηση λειτουργικής κερδοφορίας: το προσαρμοσμένο EBITDA του ομίλου διαμορφώθηκε σε 43,6 εκατ. ευρώ (+3,2% έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2011), παρά την οριακή μείωση του κύκλου εργασιών, ενώ το περιθώριο προσαρμοσμένου EBITDA ανήλθε σε 21,1% (+0,8 π.μ. έναντι πρώτου εξαμήνου του 2011) ∼ Συγκράτηση συνδρομητικής βάσης και εσόδων: μείωση ενοποιημένου κύκλου εργασιών κατά 0,8% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011, στα 206,7 εκατ. ευρώ. Η διαφοροποίηση των πηγών εσόδων συνεχίζει να αντισταθμίζει τις αρνητικές επιπτώσεις του μακροοικονομικού περιβάλλοντος στη συμπεριφορά του ελληνικού νοικοκυριού. Σύμφωνα με το διευθύνοντα σύμβουλο του Ομίλου Forthnet, κ. Πάνο Παπαδόπουλο: «Οι συνθήκες της αγοράς επιδεινώθηκαν σημαντικά κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους: η αυξημένη αβεβαιότητα σε σχέση με τις μακροοικονομικές προοπτικές της χώρας επηρέασαν την καταναλωτική ζήτηση ασκώντας πιέσεις στη δραστηριότητα της συνδρομητικής τηλεόρασης, αλλά και των τηλεπικοινωνιών. Παρά τις αντιξοότητες, ο Όμιλος Forthnet πέτυχε εξαιρετικά αποτελέσματα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012 χάρη στις αδιάλειπτες προσπάθειές μας για μείωση κόστους και διαφοροποίηση του κύκλου εργασιών μας. Μέσα στις προκλήσεις του περιβάλλοντος που λειτουργούμε παραμένουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι για το υπόλοιπο του έτους».

ΑΥΞΗΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ EBITDA Τα έσοδα για το α’ εξάμηνο αυξήθηκαν κατά 8,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και έφτασαν τα 122,7 εκατ. ευρώ από 113,3 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εξάμηνο του 2011. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) για το α’ εξάμηνο του 2012 σημείωσαν αύξηση 3% και διαμορφώθηκαν στα 33,6 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με τα 32,6 εκατ. ευρώ του α’ εξαμήνου του 2011. Οι αποσβέσεις μειώθηκαν στα 32,7 εκατ. ευρώ για το α’ εξάμηνο του 2012 από 33,6 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο, γεγονός το οποίο, σε συνδυασμό με την υψηλότερη λειτουργική κερδοφορία, οδήγησε σε περιορισμό των ζημιών προ φόρων σε -7,9 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2012 από -8,6 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εξάμηνο του 2011. Οι λειτουργικές ταμειακές ροές ανήλθαν σε 30,3 εκατ. ευρώ για το α’ εξάμηνο του 2012 από 24,8 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η βελτίωση των ταμειακών ροών επέτρεψε τη μείωση του καθαρού τραπεζικού δανεισμού στα 172,8 εκατ. ευρώ για το α’ εξάμηνο του 2012, από 180,9 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2011. Ο δείκτης καθαρού δανεισμού προς κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) συνεχίζει να μειώνεται σε σχέση με τις προηγούμενες περιόδους και διαμορφώνεται στο 2,6 (σε ετήσια βάση). Οι επενδύσεις της εταιρείας το α’ εξάμηνο του 2012 ανήλθαν σε 6,7 εκατ. ευρώ, ενώ έφτασαν συνολικά τα 389,3 εκατ. ευρώ από τις αρχές του 2006, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη του ιδιόκτητου δικτύου οπτικών ινών, τη βελτιστοποίηση των τεχνολογικών συστημάτων εξυπηρέτησης πελατών, καθώς και τη συνεχιζόμενη αναβάθμιση της διασύνδεσης με το εξωτερικό και της συνολικής χωρητικότητας. Σημειώνεται ότι τον Ιούλιο η Hellas On Line έγινε ο πρώτος πάροχος στην Ελλάδα που αναβάθμισε το δίκτυό του με 100 Gigabit, περνώντας στην επόμενη γενιά ταχυτήτων που διασφαλίζουν υψηλότερες ταχύτητες και καλύπτουν την αυξανόμενη ανάγκη για μεγαλύτερη χωρητικότητα στο διαδίκτυο. Σήμερα, το ιδιόκτητο δίκτυο οπτικών ινών της εταιρείας εκτείνεται σε πάνω από 4.173 χλμ πανελλαδικά, παρέχοντας πρόσβαση σε 72% των γραμμών του ΟΤΕ, με 318 συνεγκαταστάσεις σε κόμβους του ΟΤΕ. Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2012 και τις πρόσφατες εξελίξεις, ο διευθύνων σύμβουλος της Hellas On Line, κ. Αντώνης Κεραστάρης, τόνισε: «Οι συνεχιζόμενες καλές επιδόσεις στα οικονομικά μεγέθη της Hellas On Line ενισχύουν την ισχυρή θέση της εταιρείας στην αγορά των τηλεπικοινωνιών. Σε ένα από τα πιο δύσκολα εξάμηνα που βίωσε ποτέ η ελληνική αγορά λόγω των οικονομικών και πολιτικών συνθηκών, η εταιρεία μας εμφάνισε αύξηση εσόδων, λειτουργικής κερδοφορίας, συνδρομητών και ισχυρά θετικές ταμειακές ροές που χρησιμοποιήθηκαν για μείωση του τραπεζικού δανεισμού. Παράλληλα, συνεχίζοντας να επενδύουμε σε υποδομές και τεχνολογία, η Hellas On Line ξεκίνησε πρώτη την εμπορική διάθεση ολοκληρωμένων υπηρεσιών cloud που στηρίζουν τις ελληνικές επιχειρήσεις». Πρόσφατες εξελίξεις Η Hellas On Line παρουσίασε πρώτη στην Ελλάδα τη νέα ολοκληρωμένη υπηρεσία hol cloud για επιχειρήσεις. Με τις υπηρεσίες hol cloud οι επιχειρήσεις έχουν πλέον τη δυνατότητα να επιλέγουν για την εξυπηρέτηση των ΙΤ αναγκών τους πόρους υποδομής και υποΧΡΗΜΑ 45

Χ αφιέρωμα ~ Κλάδος τηλεφωνίας - ίντερνετ λογιστικής ισχύος, πληρώνοντας μόνο για τις υπηρεσίες που πραγματικά χρειάζονται, με απόλυτη ασφάλεια των δεδομένων τους και με εύκολη διαχείριση μέσω μιας ενιαίας διαχειριστικής πλατφόρμας. Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις διασφαλίζουν τη συνολική τους κάλυψη, τόσο για τις υπηρεσίες πληροφορικής όσο και για τα τηλεπικοινωνιακά τους κυκλώματα πρόσβασης, από έναν και μόνον πάροχο με μια ενιαία σύμβαση υποστήριξης (end-to-end SLΑ), η οποία τους διασφαλίζει τη μέγιστη ποιότητα υπηρεσιών. Η IPTV υπηρεσία της Hellas On Line «hol video club» εμπλουτίστηκε με τη χρυσή ταινιοθήκη της «Φίνος Φιλμ», το πάνθεον του ελληνικού κινηματογράφου, προσφέροντας 162 ανεπανάληπτες ταινίες που συμπληρώνουν τον πληρέστερο κατάλογο video on demand περιεχομένου στην Ελλάδα με 1.000 και πλέον από τις πιο γνωστές ταινίες της βιομηχανίας του κινηματογράφου. Στο ισχυρό εταιρικό πελατολόγιο της εταιρείας προστέθηκαν νέοι πελάτες όπως οι Μύθος Ζυθοποιία, Intel, Marine Trust, AK Shipping Trading, New Day, Ελληνικές Ραδιοφωνικές Επιχειρήσεις, Εργοφίλ, Empoli Outlet, κ.ά.

ΜΙΚΤΗ Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΕΤΗΣΙΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Μικτή εικόνα παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της Vodafone Ελλάδας για το οικονομικό έτος έως την 31 Μαρτίου, καθώς η εταιρεία αύξησε τα προσαρμοσμένα λειτουργικά κέρδη, τη ρευστότητα και τους συνδρομητές της, αλλά μείωσε τα EBITDA και τα έσοδά της. Η ελληνική θυγατρική του βρετανικού ομίλου εμφάνισε έσοδα 875 εκατ. στερλινών, έναντι 927 εκατ. στερλινών στην προηγούμενη χρήση. Εάν το μέγεθος υπολογιστεί βάσει της ισοτιμίας που χρησιμοποίησε η εταιρεία (1 στερλίνα =1,18 ευρώ για το προηγούμενο οικονομικό έτος και 1 στερλίνα=1,16 ευρώ για το εξεταζόμενο), τα έσοδα διαμορφώνονται σε 1,015 δισ. ευρώ έναντι 1,094 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 7,2%. Τα EBITDA υποχώρησαν κατά 13,3% σε 202 εκατ. στερλίνες από 233 εκατ. ή σε 235 εκατ. ευρώ από 275 εκατ. ευρώ (-14,5%). Τα προσαρμοσμένα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν κατά 10,2% σε 43 εκατ. στερλίνες από 39 εκατ. στερλίνες ή 50 εκατ. ευρώ από 46 εκατ. ευρώ (+8,7%). Κατά 56,5% ενισχύθηκε η ρευστότητα, σε 191 εκατ. στερλίνες από 122 εκατ. στερλίνες ή 222 εκατ. ευρώ, έναντι 144 εκατ. ευρώ (+54,2%). Η θετική εξέλιξη αποδίδεται κυρίως στη μείωση των επενδύσεων σε 78 εκατ. στερλίνες (90,5 εκατ. ευρώ), έναντι 108 εκατ. στερλινών (127,44 εκατ. ευρώ) στην προηγούμενη χρήση, αλλά και σε βελτιώσεις όσον αφορά στο κεφάλαιο κίνησης. Στο τέλος του Μαρτίου η Vodafone Ελλάδος είχε 4,2 εκατ. συνδρομητές, έναντι 3,88 εκατ. το Μάρτιο του 2011. Το μέσο μηνιαίο έσοδο ανά πελάτη (ARPU) διαμορφώθηκε για το τρίμηνο σε 15,3 ευρώ, έναντι 16,4 ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2011. Μειωμένη ήταν η χρήση και σε ετήσια βάση, καθώς οι πελάτες της εταιρείας πραγματοποίησαν στο τρίμηνο κλήσεις ομιλίας 2,132 δισ. λεπτών, έναντι 2,288 δισ. λεπτών το αντίστοιχο τρίμηνο του 2011.

46 Οκτώβριος 2012

ΥΠΕΡΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΕΣΟΔΩΝ ΤΟ 2011 Με σχεδόν υπερδιπλασιασμό των εσόδων της, τα οποία διαμορφώθηκαν στα 55,4 εκατ. ευρώ το 2011, έναντι 28,9 εκατ. ευρώ το 2010 και σημειώνοντας 86% αύξηση στους ενεργούς πελάτες της, η Cyta Ελλάδος επιβεβαιώνει για άλλη μια χρονιά ότι βρίσκεται στο σωστό δρόμο, ο οποίος διασφαλίζει τη συνέχιση της δυναμικής της πορείας στην ιδιαίτερα ανταγωνιστική, ελληνική αγορά. Στα τέλη του 2011 το μερίδιο αγοράς της Cyta Ελλάδος, μεταξύ των εναλλακτικών παρόχων, αντιστοιχούσε περίπου στο 14,5%, ενώ οι πελάτες της έφθαναν τους 237.200 στις περιοχές δραστηριοποίησης, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ανάπτυξη στη χώρα. Πλέον, η εταιρεία κατέχει μια σημαντική θέση στην ελληνική αγορά, με το μερίδιό της, μεταξύ των εναλλακτικών, να ξεπερνά στο πρώτο εξάμηνο του έτους το 16% και τους πελάτες της να ξεπερνούν τους 280.000. Η εταιρεία συνέχισε με συνέπεια το επενδυτικό της πλάνο στη χώρα, με υψηλές επενδύσεις και το 2011, για την ανάπτυξη νέων ιδιόκτητων καταστημάτων, την επέκταση του ιδιόκτητου δικτύου οπτικών ινών σε νέες περιοχές, που φτάνει πλέον τα 3.100 χλμ, καθώς και στη δημιουργία υπερσύγχρονων data center σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Οι επενδύσεις της Cyta Ελλάδος στη χώρα αγγίζουν τα 166 εκατ. ευρώ. Σημαντική ένδειξη υγιούς ανάπτυξης της εταιρείας συνιστά η κερδοφορία της, η οποία ανεβαίνει σταδιακά βάσει επιχειρησιακού πλάνου, ενώ οι ζημίες εξαιτίας των υψηλών επενδύσεων της νεοσύστατης εταιρείας στη χώρα σε πολυεπίπεδα αναπτυξιακά έργα, παρουσιάζουν σταθερά πτωτική πορεία σε σχέση με τον ανοδικό τζίρο: 138% το 2009, 84% το 2010 και 61% το 2011. Η συνεχής πτωτική αρνητική εξέλιξη της σχέσης κύκλου εργασιών και ζημιών από έτος σε έτος, επιβεβαιώνει την υγιή ανάπτυξη της εταιρείας, η οποία αναμένεται να παρουσιάσει θετικό EBITDA κιόλας στο τέλος του 2012 και θετικό EBIT στο τέλος του αμέσως επόμενου χρόνου, το 2013. Ήδη, από το δεύτερο τρίμηνο του 2011, λίγο μετά την επίσημη είσοδό της στο λεκανοπέδιο, που πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο του ίδιου έτους, η Cyta Ελλάδος κατάφερε να είναι η πρώτη επιλογή μεταξύ των εναλλακτικών παρόχων σε νέες συνδέσεις στην Αττική. Αντίστοιχα, σε πανελλαδικό επίπεδο, για το έτος 2011 η εταιρεία πέτυχε το υψηλότερο ποσοστό νέων συνδέσεων σε internet και σταθερή τηλεφωνία μεταξύ των εναλλακτικών παρόχων. Μελλοντικοί στόχοι Βασικός στόχος της Cyta, η οποία παραμένοντας ως επενδυτής στην Ελλάδα συνεισφέρει στην ενίσχυση της «βαλλόμενης» ελληνικής οικονομίας, είναι η επίτευξη λειτουργικής κερδοφορίας έως το τέλος του 2012 και συνολικής κερδοφορίας έως το τέλος του 2013. Στόχος της Cyta είναι να συνεχίσει να στηρίζει την ελληνική οικονομία όχι μόνο για λόγους οικονομικούς και επιχειρηματικούς, αλλά και για λόγους εθνικούς. Στους προσεχείς στόχους της εταιρείας εντάσσεται και η έναρξη λειτουργίας νέων ιδιόκτητων καταστημάτων σε καλυπτόμενα από το δίκτυο αστικά κέντρα, που θα συμπληρώσουν τα ήδη υπάρχοντα κανάλια διάθεσης των προϊόντων (21 ιδιόκτητα καταστήματα και 600 περίπου επίσημοι συνεργάτες πανελλαδικά) και θα εδραιώσουν την

εικόνα της Cyta, με απώτερο σκοπό την ακόμη καλύτερη και ποιοτικότερη εξυπηρέτηση του πελάτη.

ΑΥΞΗΣΗ - ΡΕΚΟΡ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ 3G Σημαντική αύξηση σημείωσε το φετινό καλοκαίρι η χρήση υπηρεσιών internet και data μέσω κινητών δικτύων, σύμφωνα με στοιχεία από το δίκτυο 3G της Cosmote, με τη μεγαλύτερη κάλυψη σε όλη την Ελλάδα. Μόνο το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου η συνολική κίνηση που διεκπεραίωσε το δίκτυο 3G της Cosmote αυξήθηκε κατά 15% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρσι. Την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου ο όγκος δεδομένων από το σύνολο των συνδρομητών στο δίκτυο της εταιρείας αυξήθηκε κατά 42% σε σχέση με την ίδια ημέρα πέρσι. Η Cosmote, ειδικά για όλο το φετινό Αύγουστο, προσέφερε στους συνδρομητές του δικτύου της απεριόριστο mobile internet για να μπορούν να σερφάρουν ξένοιαστα στις διακοπές τους από κινητό, tablet ή laptop. Λόγω της μεγάλης κάλυψης και των υψηλών ταχυτήτων που προσφέρει και στις τουριστικές περιοχές της Ελλάδας, το δίκτυο της Cosmote, για να σερφάρουν, επιλέγουν και οι ξένοι επισκέπτες της χώρας μας, με τον αριθμό αυτών που χρησιμοποιούν ταυτόχρονα το δίκτυο της Cosmote σε καθημερινή βάση το φετινό Αύγουστο να φτάνει και πάλι τους 500 χιλιάδες. Από την Κρήτη έως το Κιλκίς και από την Κέρκυρα στο Ιόνιο έως τη Λέρο, το Αγαθονήσι και τη Λήμνο στο Αιγαίο, πρωταγωνίστριες στην αύξηση της κίνησης 3G είναι οι περιοχές της Ελλάδας εκτός αστικών κέντρων που αποτελούν και προορισμούς διακοπών. Την πιο εντυπωσιακή αύξηση παρουσίασαν τα Νότια Ιωάννινα, η Θεσπρωτία και η Λευκάδα, όπου η κίνηση στο δίκτυο 3G το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου ενισχύθηκε κατά περισσότερο από 100% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2011. Στην Πρέβεζα η κίνηση αυξήθηκε κατά 98%, στο Κιλκίς κατά 92%, ενώ στην Ευρυτανία κατά 73%. Στο νότιο Ρέθυμνο η αύξηση ανήλθε σε 65%, στην Κέρκυρα 40%, ενώ στην Πάτμο, τη Λέρο και το Αγαθονήσι η κίνηση αυξήθηκε κατά 15%, πάντα σε σχέση με την περσινή χρονιά. Στο πλαίσιο της συγκριτικής έρευνας σε mobile internet που πραγματοποίησε το PC Magazine, η Cosmote απέσπασε τη διάκριση της «Μέγιστης Απόδοσης 3G δικτύου». Το δίκτυο 3G της εταιρείας διακρίθηκε από το έγκυρο περιοδικό για την ταχύτερη, την πιο αξιόπιστη και σταθερή απόδοση στο σύνολο των σημείων όπου έγιναν οι δοκιμές, σημειώνοντας την υψηλότερη επίδοση

στα 22 Mbps, έχοντας μάλιστα να εξυπηρετήσει και τους περισσότερους συνδρομητές. Η Cosmote, εστιάζοντας στη βέλτιστη εμπειρία των πελατών της, μέσα από διαρκείς αναβαθμίσεις του δικτύου της κατά τους τελευταίους δώδεκα μήνες, αύξησε τη μέση ταχύτητα χρήστη κατά 40% και παράλληλα επέκτεινε το ήδη προηγμένο 3G δίκτυό της κατά 25%, για να μπορούν να απολαμβάνουν όλοι γρήγορο σερφάρισμα στο internet με τη μεγαλύτερη 3G κάλυψη στην Ελλάδα.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΕ Η ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗ VIVODI Στις 20 Αυγούστου του 2012 καταχωρήθηκε στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών της Περιφέρειας Αττικής η εγκριτική απόφαση σχετικά με τη συγχώνευση των εταιρειών Οn Telecoms και Vivodi, με απορρόφηση της δεύτερης από την πρώτη. Τον Οκτώβριο του 2009 είχε υπογραφεί η συμφωνία εξαγοράς της Vivodi Telecom από την On Telecoms, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ομίλου με διευρυμένο πελατολόγιο και δίκτυο. Η Vivodi λειτούργησε ως θυγατρική της On και αποτέλεσε τον επενδυτικό βραχίονα ανάπτυξης των δραστηριοτήτων του ομίλου πέρα από το λεκανοπέδιο Αττικής και στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Το brand Vivodi διατηρείται από την On Telecoms Ανώνυμη Εταιρεία Τηλεπικοινωνιών. «Οι συνδρομητές των προγραμμάτων Vivodi, πέρα από την υψηλή ποιότητα των υπηρεσιών και της εξυπηρέτησης που ήδη απολαμβάνουν, επωφελούνται και από το ολοκληρωμένο πρόγραμμα e-care που ήδη παρέχεται στους πελάτες της On Telecoms. Έτσι έχουν πρόσβαση σε ακόμα περισσότερες on line υπηρεσίες, όπως On line Πληρωμή, eco-bill (για εύκολη, ασφαλή και οικολογική παρακολούθηση των λογαριασμών αποκλειστικά σε ηλεκτρονική μορφή), On Fax (για αποστολή και λήψη fax μέσω του Η/Υ) κ.λπ.», σημειώνει η εταιρεία στην ανακοίνωσή της. Χ

ΧΡΗΜΑ 47

Χ συνέντευξη

ΘΩΜΑΣ ΤΖΙΚΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΝΒΑ ΟΤΑΝ ΚΑΠΟΙΟΣ ΔΕΝ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΕΙ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΕΡΤΕΡΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΕ ΤΙΜΗ, ΤΟΤΕ ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΜΕ ΜΠΡΟΣΤΑ; 48 Οκτώβριος 2012

✒

Συνέντευξη στον Γιάννη Βερμισσώ

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΘΑ ΕΠΙΒΙΩΣΟΥΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ Κόντρα στο ρεύμα, και παρά τα προβλήματα της ελληνικής αγοράς, η Κονσερβοποιία Βορείου Αιγαίου επενδύει στην τεχνολογία και δεν διαπραγματεύεται την ποιότητά της, παρά την πτώση της ζήτησης και την αύξηση της τιμής των πρώτων υλών. Για την εταιρεία, τον κλάδο και γενικά για τις συνθήκες της ελληνικής αγοράς, μιλά στο «Χ» ο πρόεδρος της ΚΟΝΒΑ, κ. Θωμάς Τζίκας, επισημαίνοντας βέβαια ότι «σήμερα προέχει να κρατηθούν οι επιχειρήσεις στην αγορά και εν συνεχεία να αναπτυχθούν». Ακόμα εκτιμά πως αν δεν γίνει κάτι σε επίπεδο Πολιτείας, τότε ο ιδιωτικός τομέας θα καταρρεύσει, θα κλείσουν επιχειρήσεις και η ανεργία θα εκτιναχθεί. Πιστεύει ότι η κρίση της ελληνικής βιομηχανίας οφείλεται τόσο στο γενικό οικονομικό περιβάλλον όσο και σε ειδικά προβλήματα, όπως στο ότι οι Έλληνες καταναλωτές δεν στηρίζουν τα ελληνικά προϊόντα και προτιμούν από ξενομανία – αδίκως - τα αλλοδαπά. Επίσης, αναφέρει ότι ο τραπεζικός τομέας δεν βοηθά τις επιχειρήσεις, δεν παρέχει ρευστότητα στην αγορά και οι απαιτήσεις σε τόκους δανείων είναι μεγάλες. Τέλος, καταλήγει ότι οι πολιτικοί πρέπει να αναλάβουν το κόστος και να πουν ότι το Μνημόνιο δεν θα μας οδηγήσει πουθενά, καθώς στηρίζεται στη λογική των περικοπών, οι οποίες και δεν αποδίδουν.

ΧΡHΜΑ_Είναι η ΚΟΝΒΑ μια αμιγώς ελληνική εταιρεία και πόσα χρόνια δραστηριοποιείται στην αγορά; ΘΩΜΑΣ ΤΖΙΚΑΣ_Ως ΚΟΝΒΑ, δραστηριοποιούμαστε εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες, αλλά ως οικογενειακή επιχείρηση έχουμε υπερβεί τα 100 χρόνια ενεργού παρουσίας στην ελληνική αγορά. Χ_Θα μας πείτε πώς αποκτήσατε τη σημερινή καλή θέση σας στην αγορά; Θ.Τ._Στην αρχή ξεκινήσαμε με τα ελληνικά παραδοσιακά αλιεύματα, που είναι η σαρδέλα και ο γαύρος, μετά δοκιμάσαμε τις εξαγωγές και τελικά δραστηριοποιηθήκαμε και στην παραγωγή φασόν προϊόντων για λογαριασμό άλλων εταιρειών, οι οποίες μας εμπιστεύονται για να παράξουμε το προϊόν που θέλουν και μετά τοποθετούν την επωνυμία τους. Χ_Με ποιες επωνυμίες βρίσκεστε στην

αγορά, δηλαδή ποια προϊόντα κονσέρβας προέρχονται από την εταιρεία σας και είναι τοποθετημένα στα ράφια; Θ.Τ._Η ΤΡΑΤΑ και η FLOKOS είναι οι βασικές μας μάρκες στο ψάρι. Ωστόσο, έχουμε και άλλες μάρκες, λιγότερο αναγνωρίσιμες, που αφορούν προϊόντα που εισάγουμε ή ακόμα και προϊόντα κρέατος τα οποία όμως είναι εκτός του παραγωγικού κορμού της ΚΟΝΒΑ. Χ_Πώς πηγαίνει η αγορά της κονσέρβας; Θ.Τ._Δυστυχώς είναι πτωτική τα τελευταία 3-4 χρόνια. Χ_Ανησυχείτε γι’ αυτό ή εκλαμβάνετε την πτώση ως μια συγκυριακή κατάσταση που εντάσσεται στο γενικότερο οικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας; Θ.Τ._Μέχρι και πέρσι, μπορώ να πω ότι ήταν και το εκλάβαμε αυτό ως μια απλή κάμψη της ζήτησης. Φέτος όμως, από τις

αρχές του χρόνου, η μείωση της ζήτησης είναι σημαντική και σαφώς δημιουργεί ανησυχία και προβληματισμό για το πώς θα πρέπει η κάθε επιχείρηση, όπως εμείς, να κινηθεί. Χ_Πώς το ερμηνεύετε αυτό, εφόσον η κονσέρβα είναι ένα φθηνό είδος και απευθύνεται σε μεγάλα κοινωνικά και επαγγελματικά στρώματα τα οποία βρίσκουν στα κονσερβαρισμένα το γρήγορο φαγητό; Θ.Τ._Η κονσέρβα δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης. Αυτό είναι και το εμπορικό μειονέκτημά της. Σήμερα όπου όλοι μετρούν τα πάντα στις αγορές τους, όταν πάνε στα σούπερ μάρκετ για προμήθειες, περικόπτουν ό,τι θεωρούν περιττό. Και η κονσέρβα, ως μεζές, θεωρείται πολυτέλεια, παρά τη φθηνή τιμή της. Έτσι εμπίπτει στα περικοπτόμενα, εξαιτίας της κρίσεως, είδη. Αυτό πιστεύω. Δεν αγοράζει το συμπλήρωμα ο καταναλωτής, φοβάται το κάτι παΧΡΗΜΑ 49

Χ συνέντευξη ~ Θωμάς Τζίκας ραπάνω. Και αυτό σας το λέω με βάση την αίσθησή μου. Δεν το στηρίζω σε κάποια μελέτη ή ειδική μέτρηση.

για να παράξουμε μια κονσέρβα που θέλουμε να τη δώσουμε σε προσιτή τιμή στους καταναλωτές.

Χ_Πώς θα ξεπεράσετε αυτόν τον σκόπελο; Θα προχωρήσετε σε προωθητικές ενέργειες, σε διαφήμιση ή σε κάτι άλλο προκειμένου να τονώσετε τη ζήτηση; Θ.Τ._Έχουμε ήδη δοκιμάσει αυτά που αναφέρετε. Και διαφήμιση κάναμε και προωθητικές ενέργειες. Η μόνη επιχειρηματική λύση είναι να περιορίσουμε το κόστος, να δούμε μήπως και μπορέσουμε να μειώσουμε τα κοστολόγιά μας.

Χ_Έχετε αλλοδαπούς ανταγωνιστές στα ράφια; Θ.Τ._Έχουμε, αλλά όχι σε βαθμό που να αντιμετωπίζουμε πρόβλημα. Μεγάλος ανταγωνισμός θεωρώ ότι υπάρχει στον τόνο. Στα άλλα είδη κατέχουμε μεγάλο μερίδιο αγοράς και θεωρώ ότι δεν έχουν ισχυρό ανταγωνισμό. Πάντως, στον τόνο κατέχουμε την 3η θέση και μπροστά μας βρίσκονται τα προϊόντα privet label των σούπερ μάρκετ και ο ιταλικός τόνος Rio Mare.

Χ_Μπορείτε να το κάνετε αυτό και με ποια ιεραρχία περικοπών; Θ.Τ._Εμείς, ως βιομηχανία, έχουμε και μια ιδιαιτερότητα. Ένα βασικό μας πρόβλημα, που δεν έχει σχέση με την κρίση, είναι η αυξητική πορεία στις τιμές των ψαριών. Παγκοσμίως υπάρχει έλλειψη ψαριών και λόγω αυξημένης ζήτησης οι τιμές τους ανεβαίνουν. Δηλαδή σε μια εποχή που θα έπρεπε να φθηνύνουμε το προϊόν εμείς αντιμετωπίζουμε τεράστιες αυξήσεις στην πρώτη ύλη. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μειώσουμε το κόστος μας και να κάνουμε εξαγωγές, που και αυτές είναι δύσκολες στην παρούσα φάση, και στο είδος μας, όπου δεν μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί, γιατί υπάρχουν τρίτες χώρες με πολύ φθηνά προϊόντα (για παράδειγμα ο τόνος στην Ταϋλάνδη). Έτσι δίνουμε μια δύσκολη μάχη. Χ_Σήμερα εξάγετε ως ΚΟΝΒΑ; Θ.Τ._Ναι εξάγουμε, αλλά ο τομέας αντιπροσωπεύει ένα μικρό κομμάτι του τζίρου μας. Επίσης είναι και πολύ χαμηλές οι τιμές στις οποίες εξάγουμε, οπότε δεν υπολογίζουμε μεγάλα κέρδη από εκεί. Χ_Είπατε ότι αυξάνεται η τιμή της πρώτης ύλης. Εσείς προμηθεύεστε τα ψάρια από την Ελλάδα ή το εξωτερικό και σε ποια αναλογία; Θ.Τ._Περίπου 30% είναι ελληνικές πρώτες ύλες (σαρδέλες και γαύροι) και το υπόλοιπο είναι εισαγόμενα. Να επισημάνω όμως ότι ακόμα και σε αυτά τα ψαρικά, οι τιμές έχουν αυξηθεί. Και αυτό γιατί οι καταναλωτές αγοράζουν πολύ αυτά τα ψάρια, οπότε και πωλούνται στη λιανική. Εμείς, ως βιομηχανία, δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε αυτές τις τιμές αγοράζοντα χονδρική. Πρέπει να πάρουμε πολύ πιο φθηνά 50 Οκτώβριος 2012

Χ_Με ποιες επωνυμίες βγαίνει ο τόνος σας, αλλά και τα άλλα προϊόντα ψαριών της εταιρείας σας στην αγορά; Θ.Τ._Στον τόνο έχουμε την επωνυμία ΤΡΑΤΑ, ενώ στα σκουμπριά και τα καλαμάρια έχουμε την επωνυμία ΦΛΟΚΟΣ. Χ_Πώς διαμορφώνονται τα οικονομικά μεγέθη της ΚΟΝΒΑ; Θ.Τ._Ο τζίρος μας φέτος θα διαμορφωθεί γύρω στα 30 εκατ. ευρώ, όταν άλλες χρονιές πλησιάζαμε τα 40 εκατ. ευρώ και θεωρούσαμε ότι αυτός ήταν ένας εφικτός στόχος. Φέτος, ενώ οι τιμές έχουν αυξηθεί, ο τζίρος δυστυχώς μειώνεται σε σχέση με παλαιότερα. Βέβαια επειδή αυτό αφορά όλο τον κλάδο των τροφίμων και δεν αφορά μόνο εμάς, το αντιμετωπίζουμε ως «αναγκαία συνθήκη» και ελπίζουμε να φύγουμε γρήγορα από αυτή. Χ_Η πτώση στον τζίρο σας οφείλεται αποκλειστικά στην πτώση της κατανάλωσης; Θ.Τ._Ναι. Και όπως σας είπα πριν, έχουμε αυξήσει τις τιμές λόγω των αυξήσεων των τιμών της πρώτης ύλης, τις οποίες δεν μπορούσαμε να τις απορροφήσουμε. Μάλιστα εκτιμώ ότι η αύξηση των τιμών δεν ευθύνεται σχεδόν καθόλου για την πτώση της κατανάλωσης, την οποία και αποδίδω στο περιβάλλον που επικρατεί στην οικονομία. Χ_Πόσο έχουν αυξηθεί οι τιμές της πρώτης ύλης; Θ.Τ._Κάθε χρόνο αυξάνονται από 10% έως και 30%, αλλά αυτό εξαρτάται από το ψάρι. Χ_Οι ελληνικές θάλασσες δεν παράγουν ψάρι; Εσείς πόσο από αυτό αγοράζετε; Θ.Τ._Αγοράζουμε μόνο γαύρο και σαρδέλα.

Στα προϊόντα μας ο γαύρος είναι 100% ελληνικός, καθώς φθάνει η παραγωγή για τις ανάγκες μας. Τη σαρδέλα, καμιά φορά, επειδή δεν τη βρίσκουμε, τη συμπληρώνουμε με αγορές από τη Σλοβενία και μας στοιχίζει πολύ ακριβά. Χ_Υπάρχει μια προκατάληψη με τις κονσέρβες: μήπως δεν είναι υγιεινές, μήπως δεν κρατούν τις βιταμίνες και άλλα σχετικά. Τι έχετε να πείτε; Θ.Τ._Να ξεκαθαρίσουμε ότι οι κονσέρβες μας δεν έχουν συντηρητικά. Είναι ένα προϊόν υγιεινό, δεν υπάρχει πιο ασφαλής συσκευασία από αυτήν των κονσερβών (ακόμη και στο Τσερνόμπιλ έτρωγαν κονσέρβες, γιατί ούτε η ραδιενέργεια δεν τις περνά). Δεν χαλούν, κρατούν τουλάχιστον 5 χρόνια και πολλές φορές ακόμη περισσότερο. Χ_Η ΚΟΝΒΑ πώς είναι από άποψη εξοπλισμού και γραμμών παραγωγής και πού βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της; Είστε μια σύγχρονη επιχείρηση; Θ.Τ._Είμαστε μια πολύ εξελιγμένη επιχείρηση. Ο εξοπλισμός μας είναι τελευταίας τεχνολογίας, έχει πολλούς αυτοματισμούς. Τώρα ετοιμάζουμε ένα πρωτοποριακό μηχάνημα, το οποίο στοιχίζει περίπου 600 χιλ. ευρώ. Είναι ένα ρομποτικό χέρι που φτιάχνεται από ξένη εταιρεία κατόπιν δικής μας παραγγελίας. Σήμερα το δοκιμαστικό μηχάνημα βρίσκεται στο εργοστάσιό μας στη Θεσσαλονίκη και το τεστάρουμε ώστε να βγει στην παραγωγή. Πηγαίνει πολύ καλά. Το ρομπότ βάζει τα ψάρια στο κουτί και τα ζυγίζει. Είναι ένα επίτευγμα τεχνολογικό. Χ_Ποια είναι τα επόμενα βήματά σας; Θ.Τ._Είναι στα ντελικατέσεν, στα είδη ψυγείου και στα κατεψυγμένα είδη, τα οποία περιλαμβάνονται στα σχέδιά μας και έχουμε κάνει ήδη τα πρώτα βήματα. Δυστυχώς όμως σήμερα βρισκόμαστε σε λάθος εποχή, καθώς όλα αυτά δείχνουν λίγο δύσκολα και πραγματικά τα σχέδια «σκαλώνουν» στην εφαρμογή τους. Πιστεύω ότι αυτή η κατάσταση θα ξεπεραστεί σύντομα και θα προχωρήσουμε ξανά με γοργά βήματα. Χ_Σκέπτεστε να βγάλετε νέα προϊόντα; Θ.Τ._Αυτή τη στιγμή δεν σκεπτόμαστε το άνοιγμα σε νέα είδη. Όπως σας είπα, υπάρχει δυσκολία σε όλη την αγορά και γι’ αυτό κάνουμε περισσότερο συντήρηση, που νο-

ρικοπής των μισθών δεν αποδίδει αποτελέσματα και βλάπτει την παραγωγικότητα… Θ.Τ._Είμαι βέβαιος. Δημιουργείς στους ανθρώπους πρόβλημα, είτε απολύονται είτε τους κόβεις το μισθό, το αποτέλεσμα είναι ίδιο. Εκείνοι περικόπτουν την κατανάλωση.

μίζουμε ότι προέχει, και δίνουμε λιγότερη βαρύτητα σε μεγάλα ανοίγματα. Αυτοί που θα κρατηθούν στην αγορά, γιατί λίγοι θα μείνουν - ας μη γελιόμαστε -αυτοί θα μπορέσουν και να αναπτυχθούν. Αυτοί θα βρίσκονται στην επόμενη μέρα της κρίσης. Σήμερα αυτό που προέχει είναι να μείνεις στο «παιχνίδι», γιατί τα πράγματα είναι δύσκολα.

Χ_Άλλοι συνάδελφοί σας έχουν διαφορετική άποψη. Θ.Τ._Ίσως είναι η μορφή της εταιρείας τους. Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική.

Χ_Πόσους κωδικούς προϊόντων έχει η ΚΟΝΒΑ; Θ.Τ._Σε κωδικούς γεύσης, περισσότερους από 70. Με βάση πάντα το ψάρι, έχουμε κάνει όλες τις παραλλαγές και δεν έχουμε περιθώρια να κάνουμε πολλά πράγματα. Στο κατεψυγμένο και στα είδη ψυγείου έχουμε πεδίο δράσης ανοικτό. Και όταν λέμε είδη ψυγείου, δεν εννοούμε κονσερβαρισμένα, αλλά σε αεροστεγείς φακέλους, όπου το προϊόν φαίνεται, οπότε το βλέπει ο καταναλωτής και το κόστος τους είναι καλύτερο. Χ_Για το θέμα της ποιότητας τι λέτε; Θ.Τ._Εκεί εμείς δεν κάνουμε έκπτωση. Είναι η μόνη παράμετρος που δεν αγγίζουμε, καθώς τη θεωρούμε την αρχή και το τέλος της παρουσίας μας στην αγορά. Για οτιδήποτε άλλο μας αφορά μπορεί να προβληματιστούμε, ποτέ όμως για την ποιότητα. Χ_Τι προβλήματα αντιμετωπίζει σήμερα η ελληνική βιομηχανία; Θ.Τ._Καταρχάς πρόβλημα αποτελούν οι τράπεζες και η αδυναμία απόκτησης ρευστότητας μέσω αυτών. Επίσης και οι τόκοι για δάνεια που πληρώνει σήμερα μια υγιής βιομηχανία είναι τριπλάσιοι από αυτούς που πλήρωνε πριν από τρία ή τέσσερα χρόνια. Ακόμη έχουμε πρόβλημα με τις εγγυητικές με την επισφάλεια της αγοράς. Χ_Ασφαλίζετε τις πιστώσεις σας; Θ.Τ._Μέχρι πρότινος το κάναμε. Είμαστε από τους πρώτους που ασφαλιστήκαμε στις πιστώσεις. Τώρα πια δεν τις ασφαλίζουμε, γιατί οι ασφαλιστικές εταιρείες στους επισφαλείς πελάτες δεν ασφαλίζουν την πίστωση. Φοβούνται ότι θα χάσουν τα λεφτά τους. Χ_Τι έχει κάνει τα τελευταία δύο χρόνια η ελληνική πολιτεία για τη βιομηχανία και την αγορά; Θ.Τ._Τίποτα δεν έκανε και δεν νομίζω ότι έχει τη δυνατότητα να κάνει κάτι. Για παράδειγμα έχει βγει το πρόγραμμα αλιείας,

☛

ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ, ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ, ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΟΡΙΑΚΟ ΣΗΜΕΙΟ. ΑΝ ΔΕΝ ΓΙΝΕΙ ΚΑΤΙ, ΕΚΤΙΜΩ ΟΤΙ Ο ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΘΑ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΕΙ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΟ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΩ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ. ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΛΕΙΣΟΥΝ ΟΙ ΜΙΣΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΝΑ ΦΘΑΣΕΙ Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΣΤΟ 40%.

έχουν γίνει αιτήσεις εδώ και έξι μήνες και τίποτα δεν έχει προχωρήσει. Χ_Τα άλλα κόστη; Θ.Τ._Το εργατικό κόστος για εμάς δεν είναι σημαντικό. Όχι τόσο γιατί έχουμε αυτοματισμούς, αλλά γιατί ως εταιρεία τροφίμων πιστεύουμε πως οι εργαζόμενοί μας πρέπει να αμείβονται σωστά. Χ_Δηλαδή πιστεύετε ότι η λογική της πε-

Χ_Για τα ελληνικά προϊόντα τι λέτε; Οι Έλληνες πιστεύουν στα ελληνικά προϊόντα; Θ.Τ._Δεν υποστηρίζονται όπως θα έπρεπε. Και οι Έλληνες, δυστυχώς, δεν πιστεύουν σε αυτά. Αποδεικνύεται και από τα ονόματα που δίνουμε στα καράβια μας, στα μαγαζιά, στα εστιατόρια. Όλο ξένα ονόματα! Η προτίμηση των καταναλωτών στρέφεται στα εισαγόμενα. Αυτοί που αγοράζουν ελληνικά είναι λίγοι και δεν το κάνουν σε όλο το εύρος των αγορών τους. Όταν κάποιος δεν συνειδητοποιεί ότι πρέπει να υποστηρίξει το ελληνικό προϊόν, ακόμα και στις περιπτώσεις που υπερτερεί και ποιοτικά, αλλά και σε τιμή, τότε πώς θα πάμε μπροστά; Χ_Τι πιστεύετε για το μέλλον της ελληνικής βιομηχανίας; Θ.Τ._Όπως είναι τώρα, το βλέπω σκοτεινό. Πιστεύω ότι πάρα πολλές εταιρείες και βιομηχανίες, ανεξαρτήτως μεγέθους, βρίσκονται σε οριακό σημείο. Αν δεν γίνει κάτι, εκτιμώ ότι ο ιδιωτικός τομέας θα καταρρεύσει, χωρίς να μπορώ να το προσδιορίσω αριθμητικά. Μπορεί να κλείσουν οι μισές επιχειρήσεις και να φθάσει η ανεργία στον ιδιωτικό τομέα στο 40%. Χ_Νομίζετε ότι η λογική των περικοπών που επικρατεί στις επιλογές της Τρόικας, της κυβέρνησης, των επιχειρήσεων, των καταναλωτών, θα μας οδηγήσει κάπου; Θ.Τ._Πουθενά. Θα έπρεπε οι πολιτικοί να αναλάβουν το κόστος και να πουν πως με το Μνημόνιο δεν μπορούμε να προχωρήσουμε γιατί δεν μας οδηγεί πουθενά. Χ_Βρίσκετε κάτι θετικό σε όλα όσα συμβαίνουν σήμερα; Υπάρχει κάτι αισιόδοξο; Θ.Τ._Το μόνο που βλέπω είναι ότι η βίαιη εξέλιξη στην αγορά θα οδηγήσει σε μια φυσική κάθαρση. Αυτοί που θα επιβιώσουν είναι οι επαγγελματίες. Χ ΧΡΗΜΑ 51

Χ

~ αφιέρωμα

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΤΟΝ ΚΛΑΔΟ ΥΓΕΙΑΣ

~

Επαναπροσδιορίζει την πολιτική της στον κλάδο υγείας η ασφαλιστική αγορά

T

ις στρατηγικές της επανεξετάζει η ασφαλιστική αγορά στον κλάδο της υγείας, εστιάζοντας σε προγράμματα πιο ελκυστικά σε επίπεδο παροχών ή ασφαλίστρων, αλλά και ενισχύοντας τις πωλήσεις μέσω άλλων δικτύων. Ο κλάδος της υγείας συνεχίζει να αποτελεί ένα στοίχημα που για την ασφαλιστική αγορά πρέπει να κερδηθεί, δεδομένων των συνεχώς μειούμενων παροχών στον τομέα αυτό από την Πολιτεία, αλλά και του υψηλού κόστους που συνεπάγεται η περίθαλψη στα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Αν και οι ανάγκες των καταναλωτών σε υπηρεσίες νοσοκομειακής και εξωνοσοκομειακής περίθαλψης είναι αυξημένες λόγω των προβλημάτων των ασφαλιστικών ταμείων και του ΕΟΠΥΥ, ωστόσο λειτουργεί ως τροχοπέδη η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, τους οποίους η αγορά καλείται να πείσει για την ανταποδοτικότητα και την αναγκαιότητα των προγραμμάτων που διαθέτει. Αν και η πλειοψηφία των προγραμμάτων υγείας που παρέχονται στην

52 Oκτώβριος 2012

ελληνική αγορά αφορά προγράμματα ισόβιας διάρκειας, ωστόσο φαίνεται πως όλο και περισσότερες εταιρείες προσανατολίζονται στην προώθηση μονοετών προγραμμάτων υγείας. Ήδη ετήσια προγράμματα υγείας έχουν λανσάρει η Allianz, η Efg Eurolife, η Interamerican και η ΑΤΕ Ασφαλιστική, ενώ αναμένεται να κινηθούν και άλλες εταιρείες προς αυτήν την κατεύθυνση. Ένας μάλιστα από τους λόγους που ενισχύουν την προώθηση των μονοετών προγραμμάτων είναι και η απόφαση για την κατάργηση της διάκρισης των φύλων στην τιμολόγηση, σύμφωνα με την οποία εξαιρούνται τα ετησίως ανανεούμενα συμβόλαια, οδηγώντας έτσι την αγορά σε νέα νοσοκομειακά προγράμματα. Τα προγράμματα περιορισμένης διάρκειας ανανεώνονται κάθε χρόνο και λαμβάνουν υπόψη τους, έγκαιρα, όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν τους μελλοντικούς ασφαλιστικούς κινδύνους, με αποτέλεσμα να μη γίνονται ευάλωτα ως προς τη βιωσιμότητά τους. Πέρα όμως από τα μονοετή προγράμματα, το τελευταίο διάστημα η αγορά έχει κατακλυστεί και από προτάσεις συνδρομητικών προγραμμάτων υγείας, που προωθούνται από πολλές πλευρές - όχι μόνο από

ΑΝ ΚΑΙ Η ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΑΦΟΡΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΙΣΟΒΙΑΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ, ΩΣΤΟΣΟ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΠΩΣ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΜΟΝΟΕΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

ΧΡΗΜΑ 53

Χ αφιέρωμα ~ Ασφαλιστική Αγορά ☛

ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΑΝΣΑΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΝΕΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ MARKETING, ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΤΡΕΨΟΥΝ ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΖΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΛΙΝΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΩΘΗΣΟΥΝ ΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΣΤΟ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΤΟΥΣ

δίκτυα ασφαλιστικών εταιρειών - και είναι στην ουσία προγράμματα πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας με μειωμένο κόστος. Σημαντικό ζήτημα για τον κλάδο υγείας είναι και η συμφωνία μεταξύ των δημόσιων νοσοκομείων και των ασφαλιστικών εταιρειών, που υπογράφτηκε τον Οκτώβριο του 2011. Από την ημέρα που τέθηκε σε ισχύ μέχρι σήμερα, πολύ λίγοι ασθενείς με ιδιωτικά ασφαλιστήρια έχουν νοσηλευτεί σε δημόσιες κλίνες, ενώ τα έσοδα ύψους 150 εκατ. ευρώ, που υπολόγιζε το δημόσιο ότι θα αποκομίσει από τη συνέργεια αυτή φαίνονται, προς το παρόν, στόχος μακρινός. Οι εταιρείες πρέπει να λανσάρουν στην αγορά νέα προγράμματα και με το κατάλληλο marketing, ώστε να στρέψουν το ασφαλιζόμενο κοινό και προς τις δημόσιες κλίνες και να ωθήσουν τα νοσοκομεία στο να προχωρήσουν στην αναμόρφωση των δομών και των υποδομών τους, για να μπορέσουν να αναβαθμίσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες σε επίπεδο ανάλογο με αυτό που προβλέπουν τα ιδιωτικά ασφαλιστήρια συμβόλαια. Αναμφίβολα θα πρέπει και η συμφωνία αυτή να καταστεί ελκυστική τόσο για τις ασφαλιστικές όσο και για τους ασφαλισμένους που θα επιλέξουν να νοσηλευτούν σε ένα δωμάτιο δημόσιου νοσοκομείου με ελλιπές ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό σε σχέση με τον αριθμό των ασθενών και όχι σε ένα πολυτελές δωμάτιο ιδιωτικού θεραπευτηρίου. Μένει πλέον να αποδειχθεί αν το παρόν κυβερνητικό σχήμα έχει την πρόθεση να θέσει τη συμφωνία αυτή σε νέες βάσεις ή ακόμα και με νέους όρους, ώστε να υπάρξουν κίνητρα για όλες τις πλευρές, ασφαλισμένους, ασφαλιστές και δημόσιο ώστε να κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση.

54 Oκτώβριος 2012

ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ «Ένα ασφαλιστικό προϊόν υγείας σήμερα, αν και “ενισχύεται” λόγω της κατάστασης της δημόσιας υγείας και της ασφάλισης, θα πρέπει να περιέχει άμεσα αναγνωρίσιμο ανταποδοτικό όφελος της δαπάνης αγοράς του, όπως check up, ιατρικές εξετάσεις, ώστε να καταστεί περισσότερο ελκυστικό στον υποψήφιο ασφαλισμένο». Αυτό προκύπτει από έρευνα αγοράς την οποία διενήργησε η MRB για λογαριασμό ασφαλιστικής εταιρείας. Από την ίδια έρευνα προκύπτει σαφώς ότι η σημερινή συγκυρία της οικονομικής κρίσης οδηγεί σημαντικά σε πιο εκλογικευμένες συμπεριφορές και σε διαδικασία εξορθολογισμού των δαπανών, ενώ φαίνεται να έχει επηρεάσει τη στάση του κοινού απέναντι στην ιδιωτική ασφάλιση υγείας σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την αναγκαιότητα και την προτεραιότητα των εν λόγω υπηρεσιών. Σύμφωνα πάντα με την έρευνα της MRB, εν μέσω κρίσης αναδεικνύονται ανάγκες νέων «πειστικών» προϊοντικών επιχειρημάτων χαρακτηριστικών, ώστε το «σχετικά αποστασιοποιημένο» κοινό να επαναπροσδιοριστεί ενεργητικά απέναντι στη σύναψη συμβολαίων υγείας. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν όμως και οι αναφορές που γίνονται από την MRB για το πώς μεταλλάσσονται οι απόψεις ανδρών και γυναικών για τα ασφαλιστικά προϊόντα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ειδικότερα, το ανδρικό κοινό φαίνεται να αισθάνεται μεγαλύτερη οικονομική ανασφάλεια λόγω της οικονομικής κρίσης και γενικά να έχει μπει σε μια διαδικασία εξορθολογισμού των δαπανών. Ως αποτέλεσμα, υπάρχει αμφιβολία για το αν η ιδιωτική ασφάλιση σήμερα αποτελεί αναγκαιότητα και όχι «πολυτέλεια» σε σχέση με τις λοιπές προτεραιότητες. Όσο για το γυναικείο κοινό, το συναισθηματικό κριτήριο υπερισχύει στις επιλογές του, με αποτέλεσμα να αισθάνεται περισσότερο την αναγκαιότητα της ασφάλισης στον τομέα της υγείας. Τέλος, στο πλαίσιο της έρευνας αναζητήθηκαν τα κίνητρα για τη σύναψη ασφαλιστηρίου συμβολαίου, αλλά και τα αντικίνητρα που οδηγούν πολλούς ασφαλισμένους να διακόψουν τα συμβόλαιά τους και υποψηφίους ασφαλισμένους να μην ασφαλιστούν. Ως κίνητρα λοιπόν αναφέρονται η σταδιακή κατάρρευση του ΕΣΥ και των Ταμείων, η αντιλαμβανόμενη προστιθέμενη αξία της ασφάλισης υγείας, η δυνατότητα stand alone ασφάλισης υγείας (χωρίς άλλες ασφαλίσεις ζωής και επένδυσης) και η εξασφάλιση της υγείας των παιδιών. Ως αντικίνητρα σχολιάζονται η ρευστότητα του οικονομικού περιβάλλοντος και το αβέβαιο μέλλον της χώρας, το άγχος της οικονομικής δέσμευσης, η αίσθηση υψηλού κόστους, οι συνεχείς αυξήσεις των ασφαλίστρων, ο αμφισβητούμενος χαρακτήρας της επένδυσης («θα πάρω πίσω αυτό που πληρώνω;») και οι φήμες βελτιώσεων στη δημόσια υγεία μέσω των μεταρρυθμίσεων (ΕΟΠΥΥ).

Γνωρίζοντας τις ανάγκες παροχής υπηρεσιών υγείας, στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα μας, καθώς και τα νέα δεδομένα που δημιουργούν οι ανακατατάξεις στις παροχές των ασφαλιστικών φορέων, η «Εθνική Ασφαλιστική» έρχεται να καλύψει νέα τμήματα της αγοράς (π.χ. άτομα μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, νέους άνεργους, συνταξιούχους, ανθρώπους που αδυνατούν να συνεχίσουν κάποιο προηγούμενο ασφαλιστήριο συμβόλαιό τους) με το νέο πρόγραμμα υγείας «Βασική Προστασία». Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στη συμπληρωματική κυρίως κάλυψη των εξόδων νοσηλείας και δίνει τη δυνατότητα στον πελάτη να αξιοποιήσει πλήρως τις εισφορές του σε οποιονδήποτε φορέα, ιδιωτικό ή δημόσιο, διαθέτει (π.χ. ΕΟΠΥΥ, ομαδική ασφάλιση υγείας, ατομική ασφάλιση υγείας σε άλλη ασφαλιστική εταιρεία κ.λπ.), για να καλύψει μέρος των εξόδων του, εξασφαλίζοντας αξιοπρεπείς συνθήκες περίθαλψης σε ιδιωτικό και σε δημόσιο νοσοκομείο, με χαμηλό κόστος ασφάλισης. Το πρόγραμμα επιτυγχάνει μέχρι και την πλήρη κάλυψη του ασφαλισμένου, αφού καλύπτει ποσοστό ίσο με το 200% του ποσού της συμμετοχής των φορέων του ασφαλισμένου (δημόσιων ή και ιδιωτικών), σε περιπτώσεις νοσηλείας σε συμβεβλημένο με την εταιρεία ή σε δημόσιο νοσοκομείο, ενώ το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 150% σε περίπτωση νοσηλείας σε μη συμβεβλημένο νοσοκομείο. Επίσης, προβλέπεται ημερήσιο επίδομα σε περίπτωση νοσηλείας σε δημόσιο νοσοκομείο εφόσον η εταιρεία δεν καταβάλλει έξοδα νοσηλείας, το οποίο προσαυξάνεται κατά 50% σε περίπτωση χειρουργικής επέμβασης ή σε περίπτωση νοσηλείας σε μονάδα εντατικής θεραπείας για τις ημέρες παραμονής σε αυτήν. Αν δεν υπάρχει ασφαλιστικός φορέας (δημόσιος ή και ιδιωτικός), το πρόγραμμα καλύπτει τον ασφαλισμένο, με ανώτατο όριο το ποσό που προβλέπεται στα Ελληνικά Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ), προσαυξημένο με τυχόν δαπάνη για αναβάθμιση θέσης νοσηλείας έως και την Α' θέση. Μπαίνοντας στην οικογένεια της «Εθνικής Ασφαλιστικής», ο πελάτης απολαμβάνει πλήθος επιπλέον καλύψεων πρωτοβάθμιας περίθαλψης, βάσει συνεργασιών της εταιρείας με μεγάλα νοσηλευτικά ιδρύματα και διαγνωστικά κέντρα (δωρεάν επισκέψεις σε γιατρούς, δωρεάν ετήσιο check up, σημαντικές εκπτώσεις σε διαγνωστικές εξετάσεις κ.λπ.). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δίνεται ως ανεξάρτητο πρόγραμμα και όχι ως συμπληρωματική κάλυψη σε άλλο ασφαλιστήριο ζωής, ενώ ανανεώνεται αυτόματα κάθε χρόνο με την καταβολή του ασφαλίστρου. Αφορά άτομα ηλικίας από 45 ημερών μέχρι και 65 ετών, ενώ η λήξη της ασφάλισης για τα παιδιά - ως εξαρτώμενα πρόσωπα - είναι η ηλικία των 30 ετών ή η ημερομηνία του γάμου τους εφόσον αυτή προηγηθεί. Επιλέγοντας το πρόγραμμα «Βασική Προστασία», οι ασφαλισμένοι στην «Εθνική Ασφαλιστική» μπορούν να απολαμβάνουν όλα τα παραπάνω προνόμια, με ενδεικτικό κόστος για άνδρα 30 ετών, μόνο 23 ευρώ μηνιαίο ασφάλιστρο, ενώ μια τετραμελής οικογένεια (άνδρας 40χρονος, σύζυγος 35χρονη, 2 παιδιά 3 και 5 ετών), καλύπτεται διαθέτοντας 69 ευρώ από το οικογενειακό της μηνιαίο εισόδημα. Με το πρόγραμμα αυτό, από κοινού και με τα υπάρχοντα νοσοκομειακά προγράμματά της, η «Εθνική Ασφαλιστική» δίνει λύσεις για όλους και στέκεται στο πλευρό του σημερινού ανθρώπου που βιώνει δύσκολες στιγμές.

Σε όλο τον κόσμο οι ανεπτυγμένες χώρες διαθέτουν μεγάλα ποσά προκειμένου να εξασφαλίσουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας για όλους τους πολίτες. Στην Ελλάδα, παρόλο που οι πολίτες έχουν δωρεάν πρόσβαση στις υπηρεσίες του δημόσιου συστήματος, πολύ συχνά απευθύνονται στον ιδιωτικό τομέα, στον οποίο οι υπηρεσίες υγείας είναι ιδιαίτερα ακριβές σε σύγκριση με άλλες χώρες. Στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο μερίδιο ιδιωτικής δαπάνης είναι «από την τσέπη» είτε για υπηρεσίες που εκλαμβάνονται ως υψηλότερης ποιότητας και παρέχονται από τον ιδιωτικό τομέα είτε για υπηρεσίες που δεν καλύπτονται επαρκώς από τους δημόσιους φορείς. Ο ιδιωτικός ασφαλιστικός τομέας παγκοσμίως τείνει να συμπληρώνει το δημόσιο τομέα, τόσο όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών υγείας όσο και τη χρηματοδότηση αυτών των υπηρεσιών. Είναι βέβαιο ότι ένας βιώσιμος και ανεπτυγμένος ιδιωτικός τομέας μπορεί να ελαφρύνει το βάρος του δημόσιου τομέα. Μπορεί να υποστηρίξει τον δημόσιο τομέα στην παροχή πρωτοβάθμιας περίθαλψης, στη διαχείριση χρονίων ασθενειών και στο συντονισμό της περίθαλψης για την ορθή χρήση των πόρων. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΛΥΣΕΙΣ Η εταιρεία διαφοροποιείται αισθητά από τον ανταγωνισμό προωθώντας ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγείας, που απαντά σε όλο το φάσμα των αναγκών, από την πρόληψη μέχρι τη νοσηλεία και την αποθεραπεία. Πρόκειται για ένα μοντέλο ολιστικής προσέγγισης, που βασίζεται στις ιδιόκτητες υποδομές της εταιρείας και στα πανελλαδικά δίκτυα συνεργαζόμενων γιατρών, διαγνωστικών κέντρων και νοσηλευτηρίων που υποστηρίζουν το σύστημα. Η Interamerican έχει προσαρμόσει το σύστημα των προτεινόμενων προγραμμάτων της στο βασικό κριτήριο για την αγορά ασφάλισης υγείας, που είναι παροχές και ποιότητα σε ισόρροπη σχέση με το κόστος. Βασιζόμενη σε μια απολύτως πελατοκεντρική λογική, από τις παρεχόμενες καλύψεις μέχρι τη διαχείριση των διαδικασιών και του κόστους, έχει αναπτύξει την ηγετική θέση της στην ασφάλιση υγείας πάνω σε τέσσερις άξονες προγραμμάτων και υπηρεσιών, που είναι οι εξής: ∼ Medisystem Πρόκειται για το μοναδικό στην ελληνική ασφαλιστική αγορά ολοκληρωμένο σύστημα υγείας με 5 προτεινόμενα προγράμματα κλιμακούμενων παροχών και κόστους. ∼ Medihospital, για κάλυψη νοσηλείας ∼ Medicash για επιδόματα υγείας ∼ Άμεση Ιατρική Βοήθεια ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ Καταρχάς, η συνεργασία των ασφαλιστικών εταιρειών με τα δημόσια νοσοκομεία είναι σωστή και τέτοιου είδους συνεργασίες έχουν συναφθεί σε πολλές ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες με επιτυχία. Πρόκειται για μια συνεργασία η οποία απαιτεί σωστό προγραμματισμό, εκτενή προετοιμασία, εξελιγμένα συστήματα διαχείρισης και διΧΡΗΜΑ 55

Χ αφιέρωμα ~ Ασφαλιστική Αγορά οικητική υποστήριξη για να διατηρηθεί μια ισορροπημένη και επωφελής σχέση και για τις δύο πλευρές. Συνολικά, μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα δεν ανταποκρίνονται στη σημασία της συνεργασίας. Στα αρχικά στάδια έπρεπε οι ασφαλιστικές να εστιάσουν περισσότερο σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, έτσι ώστε να ελέγχονται καλύτερα οι «παιδικές ασθένειες» και να εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα. Μέχρι στιγμής, έχουν εμφανιστεί αρκετά προβλήματα και από τις δύο πλευρές, ως συνέπεια του περιορισμένου χρόνου προετοιμασίας, για ένα τέτοιου είδους και εμβέλειας εγχείρημα. Από την πλευρά τους, οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν ήταν έτοιμες ούτε με τα κατάλληλα ασφαλιστικά προϊόντα, αλλά ούτε και με τα κατάλληλα κίνητρα για να στρέψουν τους ασφαλισμένους τους προς τα συνεργαζόμενα δημόσια νοσοκομεία.

ΒΑΣIΛΗΣ ΛΥΜΠEΡΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤHΣ ΤΟΥ ΚΛAΔΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ & ΥΓΕΙΑΣ O κλάδος υγείας, ένας δυναμικά αναπτυσσόμενος κλάδος, επαναπροσδιορίζει σήμερα τη θέση του, με γνώμονα τις γενικότερες εξελίξεις στον τομέα της υγείας, τόσο στον κρατικό όσο και στον ιδιωτικό χώρο. Καθοριστικός παράγοντας των εξελίξεων είναι τα προαπαιτούμενα και οι επιταγές της Solvency IΙ σε επάρκεια κεφαλαίων για την αντιμετώπιση μελλοντικών κινδύνων. Η ανάγκη για την εξασφάλιση της φερεγγυότητας των εταιρειών διαμορφώνει νέα οικονομικά δεδομένα, τα οποία κυριαρχούν στον προσδιορισμό της πολιτικής των ασφαλιστικών εταιρειών και διαμορφώνουν νέα μοντέλα προϊόντων. ΟΙ ΚΙΝHΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕIΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓIΑ ΚΑΙΝΟΤOΜΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜAΤΩΝ ΚΑΙ ΛYΣΕΩΝ Η εταιρεία μας μελετά προσεκτικά τις εξελίξεις και λαμβάνει τις στρατηγικές αποφάσεις που εξασφαλίζουν την υγιή εξέλιξη του κλάδου. Διαχρονικά, και σήμερα ακόμα περισσότερο, η πελατοκεντρική θεώρηση των αναγκών της αγοράς, διαμορφώνει την πολιτική μας, με γνώμονα πάντοτε τη δημιουργία προγραμμάτων που αντέχουν στο χρόνο, δεν επιφυλάσσουν δυσάρεστες εκπλήξεις και εξασφαλίζουν άριστη σχέση κόστους / οφέλους για τον ασφαλισμένο, το δίκτυο πωλήσεων και την εταιρεία. Τα προγράμματα που σήμερα διατίθενται στην αγορά, αλλά και αυτά που μελλοντικά θα δημιουργηθούν, επιδιώκουν αφενός τη δυνατότητα για αποτελεσματική αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων πόρων κάλυψης των ασφαλισμένων μας, αφετέρου την παροχή δυνατότητας για κάλυψη υψηλού επιπέδου ιδιωτικής νοσηλείας, στο σύνολο της αγοράς, απευθυνόμενοι σε όλα τα επίπεδα εισοδήματος. Προβλέποντας παροχές κάλυψης εξόδων νοσηλείας, επιδοματικές παροχές για την οικονομική ενίσχυση σε περίπτωση νοσηλείας σε κρατικά νοσοκομεία και ειδικότερες παροχές για σοβαρούς κινδύνους, παρέχουμε μια πλήρη γκάμα επιλογών στην αγορά. Παράλληλα, οι ασφαλισμένοι μας μπορούν να αξιοποιούν με αποτελεσματικό τρόπο το σύστημα υγείας Alico Benefit Club, το οποίο αποτελεί ένα υψηλής ποιότητας δίκτυο ολοκληρωμένων υπηρεσιών και προνομίων, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης. Πρόκειται για ένα πανελλαδικό δίκτυο, που απαρτίζεται από γιατρούς όλων των ειδικοτήτων, συνεργαζόμενα διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικά νοσοκομεία και με την πληρότητά του μεγιστοποιεί τα οφέλη των ασφαλισμένων από το πρόγραμμα υγείας, 365 μέρες το χρόνο, όλο το 24ωρο. ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚEΣ ΠΟΥ ΑΝΟIΓΟΝΤΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣIΑ ΜΕ ΤΟ ΔΗΜOΣΙΟ ΣYΣΤΗΜΑ ΥΓΕIΑΣ Οι ενθαρρυντικές προοπτικές της συνεργασίας της ιδιωτικής ασφάλισης με το δημόσιο σύστημα υγείας, αποτυπώνονται από την εταιρεία μας στις παροχές που προβλέπονται στα προγράμματα υγείας, ενθαρρύνοντας τη χρήση του δημόσιου συστήματος υγείας, επιλογή που όμως τελικά ανήκει στην απόφαση των ασφαλισμένων. Είναι σαφές ότι χρειάζονται ακόμα να γίνουν αρκετά από την πλευρά του Δημοσίου, ώστε να αποτελούν μια εξίσου ελκυστική επιλογή σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα και να εξασφαλίσουν τη σχέση κόστους / οφέλους που ζητάει ο ασφαλισμένος. Χ

56 Oκτώβριος 2012

JUMBO

ΑΥΞΑΝΕΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ ΠΩΛΗΣΗΣ Ο όμιλος, χρησιμοποιώντας την υγιή χρηματοοικονομική του διάρθρωση, καθώς και τις υποδομές που έχει δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια, προχωρά στην επιτάχυνση της υλοποίησης του επενδυτικού του σχεδίου, με την προσθήκη νέων καταστημάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό

Σ

το πλαίσιο της ετήσιας ενημέρωσης των αναλυτών της εταιρείας στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, παρουσιάστηκαν οι δραστηριότητες και τα οικονομικά μεγέθη του ομίλου Jumbo, όπως επίσης οι στόχοι και οι προοπτικές του. Στις 30 Ιουνίου του 2012 λειτουργούσαν 58 καταστήματα Jumbo, από τα οποία τα 48 βρίσκονταν στην Ελλάδα, τα 3 στην Κύπρο και τα 7 στη Βουλγαρία. Κατά τη διάρκεια της χρήσης η εταιρεία άνοιξε 6 νέα καταστήματα, εκ των οποίων τέσσερα στην Ελλάδα και δύο στη Βουλγαρία. Κατά τη χρήση 2011/2012 ο κύκλος εργασιών του ομίλου αυξήθηκε κατά 0,88% στα 494,29 εκατ. ευρώ. Παρά τις δύσκολες μακροοικονομικές συνθήκες, το μικτό περιθώριο κέρδους διατηρήθηκε στο 53,21%, ενώ τα καθαρά κέρδη αυξήθηκαν κατά 2,85% στα 97,30 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Απ. Βακάκη, διευθύνοντα σύμβουλο της Jumbo, ο όμιλος θα συνεχίσει την προσπάθειά του για να διατηρήσει το ρυθμό αύξησης των πωλήσεων σε θετικό έδαφος, καθώς και την ηγετική του θέση στην αγορά. Για την υλοποίηση των στόχων αυτών απαιτούνται: ∼ Ο συνεχής εμπλουτισμός της ποικιλίας των εμπορευομένων προϊόντων σύμφωνα με τις εξελίξεις και τις τάσεις της ζήτησης στις κατηγορίες όπου δραστηριοποιείται ο όμιλος, ∼ Η διατήρηση των τιμών των προϊόντων σε σταθερά επίπεδα, ∼ Η έντονη διαφήμιση Επιπλέον, ο όμιλος, χρησιμοποιώντας την υγιή χρηματοοικονομική του διάρθρωση, καθώς και τις υποδομές που έχει δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια, προχωρά στην επιτάχυνση της υλοποίησης του JUMBO ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ Κ. ΑΠ. ΒΑΚΑΚΗ, ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΤΗΣ JUMBO, Ο ΟΜΙΛΟΣ ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΕΙ ΤΟ ΡΥΘΜΟ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΣΕ ΘΕΤΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΓΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

επενδυτικού του σχεδίου, με την προσθήκη νέων καταστημάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δίνοντας έμφαση σε περιοχές που δεν είχε παρουσία ή σε περιοχές όπου αναμένεται ο μικρότερος ανταγωνισμός μεταξύ νέων και ήδη εδραιωμένων καταστημάτων Jumbo. Κατά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2012 λειτούργησαν τα 2 πρώτα καταστήματα για τη νέα οικονομική χρήση, το ένα στην περιοχή της Νέας Φιλαδέλφειας, συνολικής επιφάνειας 10 χιλ. τ.μ. και το δεύτερο στην περιοχή του Παλαιού Φαλήρου συνολικής επιφάνειας 7,5 χιλ. τ.μ. Επιπλέον εκτιμάται ότι θα λειτουργήσουν ακόμα 4 καταστήματα μέχρι το τέλος της χρήσης και συγκεκριμένα 3 στην Ελλάδα και 1 στη Βουλγαρία. Σήμερα ο όμιλος Jumbo διαθέτει ένα δίκτυο που αποτελείται από 60 καταστήματα, εκ των οποίων τα 50 βρίσκονται στην Ελλάδα, τα 3 στην Κύπρο και τα 7 στη Βουλγαρία. Επίσης η διοίκηση της εταιρείας ανέφερε ότι, παρά την ιδιαίτερα δύσκολη για όλους οικονομική συγκυρία, οι πωλήσεις για το πρώτο δίμηνο της τρέχουσας χρήσης Ιουλίου 2012-Ιουνίου 2013 αυξήθηκαν κατά 1,15%. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό για τη νέα οικονομική χρήση 2012-2013, στόχος είναι η αύξηση των πωλήσεων μεταξύ 0%-2%, ενώ τα καθαρά κέρδη εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 70 εκατ. ευρώ, καθώς αναμένεται ότι οι αποπληθωριστικές πιέσεις στην Ελλάδα, η αύξηση του μεταφορικού κόστους και η ενδυνάμωση του δολαρίου θα πιέσουν το μικτό περιθώριο κέρδους κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες. Χ ΧΡΗΜΑ 57

Χ άρθρο

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ SOLVENCY II Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως βασικός μοχλός για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης στην Ε.Ε., στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την ανάπτυξη και την καταπολέμηση της ανεργίας

Σ

Ακόμη δεν έχει υπολογισθεί η διαφοροποίηση του κόστους ε πρόσφατη επιστολή (27.09.2012) που απηύθυνε της καθυστέρησης εφαρμογή της Οδηγίας για το 2014 ή ο Jonathan Faull, γενικός διευθυντής της Διεύθυν2015. Επίσης, στο κόστος αυτό δεν έχει υπολογισθεί η πασης Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ρακολούθηση των εποπτικών απαιτήσεων μετά την εφαρπρος τον πρόεδρο της EIOPA Gabriel Bernardino, διευκρίμογή και την εναρμόνισή της στα κράτη - μέλη. νισε ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις της Ευρώπης στο ✒ τέλος του 2010 κατείχαν περιουσιακά στοιχεία με αξία που γράφει η υπερβαίνει το μισό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ΕυρωΌπως προσφυώς ειπώθηκε στο Συνέδριο της Ύδρας, τα Άλκηστις παϊκής Ένωσης. Με την επιφάνεια αυτή, οι ασφαλιστικές εποπτικά κεφάλαια υπάρχουν για να χρησιμοποιούνται σε Χριστοφίλου* επιχειρήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως βασικός μοχλός περιόδους κρίσης και με την ανάλωσή τους επιτυγχάνεται για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης στην Ε.Ε. στο πλαίσιο της ακριβώς ο σταθεροποιητικός σκοπός τους. Από τη μια πλευρά της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» για την ανάπτυξη και την καταπολέ- αγοράς τίθεται το ερώτημα, όταν μέσα σε περίοδο κρίσης αναβάλμηση της ανεργίας. Με την προϋπόθεση, βεβαίως, ότι δεν θίγεται η λεται διαρκώς η εφαρμογή της Solvency ΙΙ, ποιο το νόημα να υπάρχει το σύστημα αυτό, να έχουν κάνει σημαντικά βήματα κάλυψη των κεφαλαιακών απαιτήσεων. προσαρμογής η εποπτεία και η αγορά και τελικά να μην εφαρμόζεΑς δούμε τι λένε οι αριθμοί σχετικά με τα κόστη. Σε μελέτη που εκ- ται; Αντίθετα, από την άλλη πλευρά, το ερώτημα είναι, πώς μέσα σε πόνησε η αγγλική εποπτική αρχή (FSA) μαζί με την Ernst & Young περίοδο κρίσιμης ύφεσης θα συγκεντρωθούν τα απαραίτητα κεφάτο 2011, το κόστος προσαρμογής στις εποπτικές απαιτήσεις της Sol- λαια και μάλιστα με στόχο λιγότερα ή και καθόλου κέρδη. vency ΙΙ υπολογίσθηκε σε 1,8 δισ. στερλίνες για τις τοπικές επιχειρήσεις και τις διασυνοριακές δραστηριότητές τους (χωρίς Πόσο μεγάλη, επίσης, είναι η διαφοροποίηση μεταξύ κρατών – θυγατρικές). Μάλιστα ο υπολογισμός αυτός έγινε με την αρχική μελών, αλλά και ασφαλιστικών επιχειρήσεων στο πεδίο της προυπόθεση της έναρξης εφαρμογής της Οδηγίας στην αρχή του 2013. σαρμογής; Γιατί η πρωτοβουλία στη μετάθεση του χρόνου εφαρμογής δεν έρχεται από τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου; Για τους Lloyd’s, φέρ’ ειπείν, έχει υπολογισθεί ότι το κόστος αυτό έχει ήδη ανέλθει σε 300 εκατ. στερλίνες. Φαίνεται λοιπόν ότι είναι Οι παράγοντες που συντελούν στην καθυστέρηση της εφαρμογής μάλλον αργά για να υπαναχωρήσει η εποπτεία και η ασφαλιστική της Solvency ΙΙ αφορούν καταρχάς την οικονομική κρίση που ταλανίζει την Ε.Ε. και τη συναφή αλλαγή του ρυθμιστικού πλαισίου. Σε αγορά για την εφαρμογή της Solvency ΙΙ.

58 Οκτώβριος 2012

ένα ασταθές οικονομικό περιβάλλον, γίνεται συνεχής αναθεώρηση του πλαισίου αυτού για να γίνει πιο κατάλληλο και αποτελεσματικό. Η ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ Η εμπειρία της χρηματοπιστωτικής κρίσης κατέδειξε σημαντικές αδυναμίες στη χρηματοπιστωτική εποπτεία. Είναι εντυπωσιακοί οι εξής δείκτες: έχει υπολογισθεί ότι ήδη το 2005, το 23% της συνολικής τραπεζικής δραστηριότητας στην Ευρώπη ήταν διασυνοριακό, ποσοστό που υπερέβαινε τους αντίστοιχους δείκτες στην αμερικανική και στην ασιατική αγορά. Κι όμως, παρ’ όλη την έκταση της ενοποίησης και της αλληλεξάρτησης αυτής, η χρηματοοικονομική εποπτεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις λοιπές χώρες του ΕΟΧ παρέμεινε κατά κύριο λόγο εθνική υπόθεση, πράγμα που δημιούργησε ασυμμετρίες στο χρηματοοικονομικό τομέα και τους επόπτες του. Οι ασυμμετρίες αυτές δεν είναι απαραίτητα ανυπέρβλητες, ωστόσο απαιτούν εντατική συνεργασία μεταξύ των εθνικών εποπτικών αρχών, πράγμα που δεν υπήρξε.

Οι εποπτικές ρυθμίσεις αποδείχθηκαν ανεπαρκείς για να προλάβουν, να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν την κρίση. Λαμβάνοντας υπόψη την επιτακτική ανάγκη για ριζική αναμόρφωση της χρηματοπιστωτικής εποπτείας, δημιουργήθηκε το Ευρωπαϊκό Σύστημα Χρηματοοικονομικής Εποπτείας (ESFS). Στο πλαίσιό του, συστάθηκε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (European Systemic Risk Board), ο νέος ανεξάρτητος φορέας που ασκεί μακροπροληπτική εποπτεία για τη διαφύλαξη τnς χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Η σύστασή του στοχεύει στη δημιουργία ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, το οποίο θα εντοπίζει συστημικούς κινδύνους πριν λάβουν επικίνδυνες διαστάσεις. Σε δεύτερο επίπεδο, τα νομοθετικά όργανα της Ένωσης έθεσαν σε λειτουργία τις τρεις Εποπτικές Αρχές με χωριστή νομική προσωπικότητα, για την ενίσχυση της μικρoπροληπτικής εποπτείας των φορέων παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Πρόκειται για την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ), την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (τη γνωστή μας EIOPA) και την Ευρωπαϊκή Αρχή των Αγορών Κινητών Αξιών (ΕSMA). Οι αρχές αυτές αντικατέστησαν τις προηγούμενες αντίστοιχες επιτροπές, αποκτώντας ταυτόχρονα αυξημένες αρμοδιότητες.

*από την Ρόκας Δικηγορική Εταιρεία ΧΡΗΜΑ 59

Χ άρθρο ~ Η εφαρμογή της Solvency II ☛

ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΕΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ SOLVENCY ΙΙ ΑΦΟΡΟΥΝ ΚΑΤΑΡΧΑΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΠΟΥ ΤΑΛΑΝΙΖΕΙ ΤΗΝ Ε.Ε. ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΑΦΗ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ

Η μικροπροληπτική εποπτεία συμπληρώνεται με την Κοινή Επιτροπή των Αρχών, αρμόδια για τα διατομεακά ζητήματα και τους χρηματοοικονομικούς ομίλους και το Συμβούλιο Προσφυγών. Η σύσταση και η λειτουργία των φορέων αυτών ολοκληρώθηκε την 1η Ιανουαρίου 2011, είναι συμβατή με τη ΣΛΕΕ και δεν χρειάσθηκε τροποποίηση της Συνθήκης. Οι εποπτικές αρχές έχουν στόχο να προωθούν την εναρμόνιση των κανόνων εποπτείας, με μεγαλύτερη σύγκλιση στη δημιουργία του κοινού ευρωπαϊκού ρυθμιστικού πλαισίου και απώτερο σκοπό την προστασία των καταναλωτών και των επενδυτών. Συντονίζουν τις εργασίες των εθνικών εποπτικών αρχών και φροντίζουν να επιλύουν προβλήματα αρμοδιοτήτων σε περίπτωση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων με διασυνοριακή δραστηριότητα. Είναι σημαντικό ότι, σε περίοδο κρίσης, οι τρεις αυτές ευρωπαϊκές αρχές μπορούν να απαιτούν άμεσα τη λήψη συγκεκριμένων δράσεων από τις εθνικές εποπτικές αρχές. Ο πρώτος στόχος είναι η έκδοση ενός κοινού βιβλίου της νομοθεσίας, με κοινές οδηγίες εφαρμογής και ερμηνευτικούς κανόνες για όλα τα κράτη - μέλη. Η EIOPA Η εποπτική αρχή του ασφαλιστικού τομέα, η EIOPA, έχει αυξημένες αρμοδιότητες σε σχέση με τον «πρόγονό» της, τη CEIOPS. Μάλιστα η κατανομή των αρμοδιοτήτων της σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ένα ζήτημα έντονου τριμερούς διαλόγου μεταξύ της Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου στη διαδικασία ψήφισης της Omnibus II ως προϋπόθεσης εφαρμογής της Solvency II. Οι αρμοδιότητες της EIOPA διαμορφώνονται από τον Κανονισμό 1094/2010 και δεν αφορούν την παρακολούθηση των καθημερινών εργασιών των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Η αρμοδιότητα αυτή παραμένει στις εθνικές αρχές, οι οποίες έτσι έχουν την κυρίαρχη εποπτική εξουσία και ευθύνη. Ειδικότερα οι κυριότερες αρμοδιότητες της EIOPA είναι οι εξής: ∼ Συμβολή στην καθιέρωση κοινών ρυθμιστικών και εποπτικών προτύπων και πρακτικών υψηλής ποιότητας ∼ Συμβολή στη συνεπή εφαρμογή των νομικά δεσμευτικών ενωσιακών πράξεων, ιδίως με τη διαμόρφωση κοινής εποπτικής νοοτροπίας ∼ Έκδοση μη δεσμευτικών οδηγιών και συστάσεων που απευθύνονται στους εθνικούς επόπτες, αλλά και στις επιχειρήσεις του τομέα ∼ Έκδοση σχεδίων δεσμευτικών τεχνικών προτύπων, ρυθμιστικών και εκτελεστικών, τα οποία υποβάλλουν στην Επιτροπή προς υιοθέτηση. Το Συμβούλιο και η Ευρωβουλή μπορούν να προβάλουν αντιρρήσεις εντός τριών (3) μηνών – προθεσμία ιδιαίτερα σύντομη κυρίως για το Ευρωκοινοβούλιο

60 Οκτώβριος 2012

∼ Έκδοση ενός ενιαίου βιβλίου κανονισμών, δηλαδή των βασικών, κοινοτικής διάστασης ρυθμίσεων και τεχνικών κανόνων, που ισχύουν για όλες τις εποπτευόμενες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κοινή Αγορά, με τις αντίστοιχες οδηγίες εφαρμογής και ερμηνευτική καθοδήγηση ∼ Υπό προϋποθέσεις, λήψη μεμονωμένων αποφάσεων που απευθύνονται άμεσα προς χρηματοοικονομικά ιδρύματα, λ.χ. σε περίπτωση διαπιστωμένης παραβίασης του ενωσιακού δικαίου, εφόσον η εθνική αρχή δεν λαμβάνει κατάλληλα μέτρα ή μέτρα έκτακτης ανάγκης

☛

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΡΟΛΟ ΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΟΠΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΔΡΑΜΑΤΙΖΕΙ Η ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΟΜΙΛΩΝ. ΤΑ ΚΟΛΛΕΓΙΑ ΤΩΝ ΕΠΟΠΤΩΝ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΕΥΡΥΤΕΡΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

∼ Συμβολή στη συνεπή και συνεκτική λειτουργία των σωμάτων εποπτών ∼ Συντονισμός των εθνικών εποπτικών αρχών και της εποπτείας επιχειρήσεων και ομίλων σε περισσότερα κράτη - μέλη ∼ Παρακολούθηση των εξελίξεων στην αγορά και συλλογή πληροφοριών, συμβολή στην εκτίμηση και μέτρηση του συστημικού κινδύνου ∼ Ενίσχυση της προστασίας των ασφαλισμένων ∼ Λήψη επειγόντων μέτρων σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (αφού όμως το Συμβούλιο έχει χαρακτηρίσει τις περιστάσεις ως τέτοιες) ∼ Έναρξη και συντονισμός stress test (όχι όμως και η διεξαγωγή τους αυτή καθαυτήν) ∼ Επίλυση διαφορών μεταξύ εποπτικών αρχών (αφού δοθεί προθεσμία εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης) - Η νέα αρμοδιότητα επίλυσης διαφορών της ΕΙΟPA εισήχθη με το άρθρο 19 του Κανονισμού αρ. 1094/2010. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ δύο ή περισσότερων εποπτικών αρχών για θέμα διασυνοριακής δραστηριότητας, η Επιτροπή Επίλυσης Διαφορών της ΕΙΟPA θέτει προθεσμία, προκειμένου να συμβιβασθούν οι διαφορές και να επικουρεί τις αρχές προς αυτή την κατεύθυνση. Αν δεν λυθεί η διαφορά, η Αρχή μπορεί να λάβει απόφαση και να απαιτήσει από τις αρχές να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα ή να μην προβούν σε ενέργειες, ώστε να επιλυθεί το θέμα και να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση προς το δίκαιο της Ένωσης. Η απόφαση αυτή έχει δεσμευτική ισχύ για τις αρμόδιες αρχές. Αν η εθνική αρχή δεν συμμορφωθεί, η Αρχή μπορεί να εκδώσει μεμονωμένη απόφαση απευθυνόμενη απευθείας προς το χρηματοοικονομικό ίδρυμα, με την οποία θα απαιτεί να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία. Η απόφαση αυτή υπερισχύει οποιασδήποτε προγενέστερης απόφασης είχε εκδοθεί από τις αρμόδιες εθνικές αρχές για το ίδιο θέμα.

- Κατά των αποφάσεων της Αρχής μπορούν οι ιδιώτες θιγόμενοι, αλλά και οι εθνικές αρχές να προσφύγουν στο Συμβούλιο Προσφυγών, που αποτελείται από εκπροσώπους της καθεμιάς αρχής. Κατά των αποφάσεων του Συμβουλίου Προσφυγών μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να στραφούν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η μεταβολή του θεσμικού πλαισίου δείχνει την επιλογή προς μεγαλύτερη εποπτική ενοποίηση. Η μέχρι τώρα θεσμική ενοποίηση γινόταν κυρίως με οδηγίες και μάλιστα ελάχιστης εναρμόνισης. Δηλαδή οι εθνικοί νομοθέτες είχαν ευρύτερο πλαίσιο αυτενέργειας κατά την υιοθέτησή τους. Όμως κατά την εφαρμογή του εναρμονισμένου πλαισίου ασφαλιστικής εποπτείας προέκυψαν ευρείες αποκλίσεις στις εποπτικές πρακτικές, αλλά και στη νομολογία των δικαστηρίων, με αποτέλεσμα ένα αρκετά σημαντικό έλλειμμα ενοποίησης του θεσμικού πλαισίου στην κοινή αγορά. Εκτός από τις προφανείς δυσλειτουργίες που συνεπάγεται αυτό το έλλειμμα, δημιουργεί και τη δυνατότητα εποπτικού arbitrage, δηλαδή επιλογής από μια επιχείρηση του ευνοϊκότερου εποπτικού πλαισίου ή εποπτικής αρχής. Αντίθετα, με την ενίσχυση των τριών εποπτικών Αρχών, τις αυξημένες αρμοδιότητές τους, τη συνεχή ζύμωση των εθνικών αρχών μεταξύ τους με τις κοινές εργασίες, αλλά και τη συνεχή τάση προς έκδοση Κανονισμών αντί Οδηγιών, οι οποίοι είναι άμεσα εφαρμοστέοι όπως ακριβώς έχουν συνταχθεί, χωρίς δηλαδή περιθώρια αλλαγής από τα κράτη - μέλη, γίνεται φανερή η κατεύθυνση προς περισσότερη ενοποίηση. Κεντρικό ρόλο στη συστημική θεώρηση του εποπτικού συστήματος διαδραματίζει η εποπτεία ομίλων. Τα κολλέγια των εποπτών αποκτούν ευρύτερες αρμοδιότητες. Ένας από τους στόχους της εποπτείας αυτής είναι η αποφυγή του εποπτικού arbitrage και σε διατομεακό επίπεδο, που αφορά κυρίως τους χρηματοοικονομικούς ομίλους. Ενδεικτικό της σημασίας του στόχου αυτού είναι η μελέτη που παρήγγειλε πολύ πρόσφατα, στις 27 Σεπτεμβρίου 2012, η Επιτροπή στην EIOPA, με αντικείμενο τη σύγκριση του πλαισίου κεφαλαιακών απαιτήσεων μεταξύ τραπεζών (Οδηγία CRD-IV – Capital Requirements Directive IV) και της Solvency II σε σχέση με τα προϊόντα μακροπρόθεσμης (υπερδεκαετούς) χρηματοδότησης, ανεξάρτητα από το πώς είναι σχεδιασμένα ή «ανασυσκευασμένα» (wrapped). Στις αδυναμίες του συστήματος χρεώνεται και η έλλειψη επαρκούς διαδραστικότητας με το εποπτικό πλαίσιο των χωρών εκτός ΕΕΧ, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διεθνή οικονομία. Ωστόσο είναι φανερό ότι η εσωστρέφεια αυτή δεν οφείλεται αποκλειστικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Χ *Από την ομιλία της κας Α. Χριστοφίλου στο Insurance Money Conference 2012 ΧΡΗΜΑ 61

Χ

~ αφιέρωμα

ΗΠΑ - ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΦΑΡΜΑΚΟΥ

ΟΙ «ΚΟΜΠΙΝΕΣ» ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΩΝ ~ Τα τελευταία χρόνια, σε έντεκα από τις μεγαλύτερες υποθέσεις που έχουν φθάσει στα αμερικανικά δικαστήρια, τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν ξεπέρασαν το αστρονομικό ποσό των 14 δισ. δολ.!

Π

αρά τους ισχυρισμούς των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών, ότι έχουν αυστηρούς κανόνες δεοντολογίας και άλλα «ωραία λόγια», στην πράξη τα επίσημα στοιχεία από τις ΗΠΑ δείχνουν ότι έχουν κάνει αρκετές «απάτες» όσον αφορά την προώθηση των φαρμάκων τους. Η διαφορά με την Ελλάδα - ακόμη και με την Ευρώπη - είναι ότι στην Αμερική, η Δικαιοσύνη δεν αστειεύεται και έτσι και σε «πιάσουν στα πράσα» ο «πέλεκυς» είναι βαρύς και ασήκωτος… Μάλιστα, στις ΗΠΑ αν ξεκινήσει η διαδικασία παραπομπής μιας εταιρείας, τότε τα προϊόντα της κινδυνεύουν να μην αποζημιώνονται από το Medicare, μέχρις ότου διαλευκανθεί η υπόθεση. Έτσι, πολλές εταιρείες φθάνουν σε εξωδικαστικό συμβιβασμό, αποδεχόμενες ένα «τσουχτερό» πρόστιμο, προκειμένου να αποφύγουν τα χειρότερα. Πληρώστε και σώστε… Και όταν λέμε «τσουχτερά» πρόστιμα, το εννοούμε: Τα τελευταία χρόνια, σε έντεκα από τις μεγαλύτερες υποθέσεις που έχουν φθάσει στα αμερικανικά δικαστήρια, τα πρόστιμα που επιβλή-

62 Οκτώβριος 2012

θηκαν ξεπέρασαν το αστρονομικό ποσό των 14 δισ. δολ.! Σκεφθείτε ότι η συνολική δημόσια φαρμακευτική δαπάνη της Ελλάδας το 2011 έφθασε τα 4 δισ. ευρώ! Αξίζει να αναφερθεί ότι το 2011 είχαμε στις ΗΠΑ περισσότερες από 900 περιπτώσεις εσωτερικών διαρροών και καταγγελιών (whistleblower lawsuits). Οι διαρροές αυτές συνήθως γίνονται από στελέχη που εργάζονταν παλαιότερα σε μια εταιρεία… Παραδοσιακά, το 10% αφορά φαρμακοβιομηχανίες, αλλά λίγες περιπτώσεις φθάνουν τελικά στο σημείο να παρέμβει η αμερικανική δικαιοσύνη. Μερικές περιπτώσεις αφορούν εταιρείες οι οποίες είχαν τιμωρηθεί και στο παρελθόν, πλήρωσαν κάποιο υψηλό πρόστιμο και υποσχέθηκαν ότι στο μέλλον δεν θα επαναλάβουν την ίδια συμπεριφορά. Όμως, στην πράξη οι υποσχέσεις έμειναν στα λόγια. Έτσι, οι αμερικανικές αρχές μελετούν σοβαρά το ενδεχόμενο να επιβάλουν, πέραν των προστίμων, πιο σκληρές ποινές, όπως: ∼ Ποινές στα υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας ∼ Περιορισμό στη χρονική διάρκεια προστασίας ενός προϊόντος (πατέντα)!

ΧΡΗΜΑ 63

Χ αφιέρωμα ~ Οι «κομπίνες» των φαρμακοβιομηχάνων Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης γίνεται όλο και πιο πιεστικό. Για πάνω από μία δεκαετία, οι δικηγόροι και οι ερευνητές του υπουργείου έχουν εξελιχθεί σε τρομερά «λαγωνικά» εναντίον των φαρμακοβιομηχανιών, επιβάλλοντας βαριές ποινές και πρόστιμα πάνω από 500 εκατ. τη φορά. Το «κυνήγι των μαγισσών» ξεκίνησε το 2004 και μάλιστα με τη μεγαλύτερη αμερικανική φαρμακευτική, τη Pfizer, η οποία ήλθε σε συμβιβασμό με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για προβλήματα που υπήρξαν σχετικά με την προώθηση του νευρολογικού φαρμάκου Neurontin. Πάντως, κανείς δεν έχει αγγίξει την εκτός ενδείξεων προώθηση του Noravsc για την καρδιακή ανεπάρκεια, που λέγεται ότι γινόταν επί χρόνια… Έκτοτε τα πρόστιμα αυξήθηκαν κατακόρυφα: Το 2005, η Serono συμφώνησε να πληρώσει 704 εκατ. για την εκτός ενδείξεων προώθηση του Serostim. Δύο χρόνια αργότερα, οι Purdue Pharma και Bristol-Myers Squibb συμμάζεψαν τα ασυμμάζευτα με 1,15 δισ. δολ. Μέχρι το 2009, τα πρόστιμα έφθασαν στα ύψη, με τη Pfizer και τη Lilly να κληθούν να πληρώσουν μαζί 3,7 δισ. δολ.! Η ιστορία δεν δείχνει να σταματά εδώ. Στα τέλη του 2011, η Merck έκλεισε την υπόθεση του Vioxx με πρόστιμο 950 εκατ. (πολλοί λένε και «πάλι καλά»). Λίγο αργότερα, η Abbott Laboratories «έκλεισε» με 1,6 δισ. δολ. την υπόθεση Depakote. Περισσότεροι συμβιβασμοί αναμένονται φέτος: Μόλις πριν από λίγες ημέρες, η βρετανική GSK κλήθηκε να καταβάλει πρόστιμο-«μαμούθ» ύψους 3 δισ. δολ. για τις πρακτικές που ακολούθησε στην προώθηση των φαρμάκων της, που αφορούν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα Wellbutrin και Paxil. Δύο ακόμη υποθέσεις αναμένεται να «κλείσουν» μέσα στο 2012. Η Johnson & Johnson κυκλοφορεί ότι είναι κοντά να πληρώσει πρόστιμο από 1,6 έως και 2,2 δισ. δολ. για αντιδεοντολογική συμπεριφορά στην προώθηση του αντιψυχωσικού φαρμάκου Risperdal, καθώς και σε άλλες, μικρότερης σημασίας, υποθέσεις. Η Amgen λέγεται ότι αναμένεται να πληρώσει περίπου 780 εκατ. δολ. για «αντιδεοντολογική» συμπεριφορά όσον αφορά στην προώθηση των αντιαναιμικών φαρμάκων της. Όπως είπαμε, στις μεγαλύτερες υποθέσεις τα πρόστιμα ξεπέρασαν τα 14 δισ. δολ. Αν συμπεριλάβουμε και μικρότερης εμβέλειας υποθέσεις, τότε το συνολικό «μπουγιουρντί» είναι πάνω από 17 δισ. δολ.! Θυμίζουμε μερικές απ’ αυτές: Η Novartis πλήρωσε 422,5 εκατ. για το φάρμακο Trileptal το 2010, η Cephalon δέχθηκε να πληρώσει 425 εκατ., η Schering-Plough 435 εκατ., η AstraZeneca 355 εκατ. για το Zoladex, η Forest Laboratories 313 εκατ. και η Elan 203 εκατ. Το ερώτημα φυσικά που τίθεται, έπειτα από όλα αυτά, είναι: Στην Ελλάδα, οι αρχές έχουν κάνει τίποτε για όσα έχουν αποκαλυφθεί στις ΗΠΑ; Γιατί είναι φύσει αδύνατον να μην έχουν ακολουθηθεί οι ίδιες πρακτικές στο μάρκετινγκ. Το ερώτημα όμως είναι μάλλον ρητορικό… Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι οι έντεκα μεγαλύτερες «πατάτες» των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών: 64 Οκτώβριος 2012

1

Πρόστιμο: Φάρμακα: Έτος:

GlaxoSmithKline

3 δισ. δολ.

Paxil, Wellbutrin, Avandia 2012

Στις 2 Ιουλίου έγινε γνωστό (φημολογούνταν εδώ και μήνες) το περιεχόμενο του εξωδικαστικού συμβιβασμού στον οποίο κατέληξε η φαρμακοβιομηχανία GlaxoSmithKline. Ο βρετανικός κολοσσός δέχθηκε να πληρώσει πρόστιμο-«μαμούθ» ύψους 3 δισ. δολ. για να κλείσει όλες τις εκκρεμότητες με την αμερικανική δικαιοσύνη. Η συμφωνία προβλέπει ότι η GSK θα δηλώσει την ενοχή της σε τρεις περιπτώσεις, να πληρώσει 1 δισ. για το ποινικό κομμάτι και επιπλέον 2 δισ. για να κλείσει τις αστικές διεκδικήσεις! Το ποσό του προστίμου είναι τόσο μεγάλο, γιατί η υπόθεση περιλαμβάνει διάφορες επιμέρους υποθέσεις απάτης. Ανάμεσα στα άλλα, αφορά προώθηση φαρμάκων εκτός ενδείξεων, μίζες σε γιατρούς, αλλά και καταγγελίες για τιμολόγηση και αποζημίωση, που έχουν υποβάλει εναντίον της GSK άλλες εταιρείες. Ακόμη περιλαμβάνει καταγγελία ότι η βρετανική φαρμακοβιομηχανία απέκρυψε θέματα ασφάλειας του διαβητολογικού φαρμάκου Avandia. Η ηγεσία της GSK, σε επίσημη ανακοίνωσή της, φρόντισε να διαχωρίσει τη θέση της από πρακτικές των προκατόχων της. Ο CEO Andrew Witty, ο οποίος ανέλαβε τα «ηνία» το Μάιο του 2008 και κλήθηκε να «βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά», δήλωσε ότι «παρότι η υπόθεση πηγάζει από μια διαφορετική περίοδο για την εταιρεία, δεν μπορεί και ούτε θα αγνοηθεί. Θέλω να εκφράσω τη λύπη μας και να σημειώσω ότι έχουμε μάθει από τα λάθη που κάναμε». Επί της ουσίας, ο Witty έκοψε «μαχαίρι» τα οικονομικά κίνητρα στους ιατρικούς επισκέπτες και τις παροχές σε γιατρούς. Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης, η GSK έκανε προώθηση εκτός ενδείξεων του Paxil σε παιδιά και εφήβους, παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχαν δεδομένα ότι το φάρμακο είναι αποτελεσματικό σε αυτές τις ηλικίες. Ακόμη, προωθούσε συστηματικά το αντικαταθλιπτικό φάρμακο Wellbutrin για διάφορες εκτός ενδείξεων παθήσεις, όπως αδυνάτισμα, κατάχρηση ουσιών και σεξουαλική δυσλειτουργία. Παράλληλα, στη συμφωνία εντάχθηκαν αστικές διεκδικήσεις που αφορούσαν παρατυπίες στην προώθηση και των φαρμάκων Advair (άσθμα) και Lamictal (νευρολογικό). Φυσικά, η πιο σοβαρή απάτη είναι το γεγονός ότι απέκρυψε από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αρνητικά δεδομένα που είχε στη διάθεσή της και αφορούσαν την ασφάλεια του Avandia. Μάλιστα, έχει αποκαλυφθεί ότι η GSK απέκρυβε τα δεδομένα συστηματικά από το 2001 έως και το 2007! Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι έκτοτε διάφορες κλινικές μελέτες ανέδειξαν σοβαρούς κινδύνους για καρδιολογικές παρενέργειες και το FDA έχει περιορίσει σημαντικά τη χρήση του φαρμάκου. Ενδεικτικό της απάτης από την πλευρά της GSK είναι ότι επί χρόνια η εταιρεία προέβαλε στους γιατρούς τα καρδιολογικά οφέλη του Avandia!

2

Πρόστιμο: Έτος: Φάρμακα:

Pfizer

2,3 δισ. δολ.

2009 Bextra, Geodon, Zyvox, Lyrica

Ο συμβιβασμός της Pfizer με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης δεν είναι η πρώτη υπόθεση που ξεπερνά το 1 δισ. δολ. πρόστιμο, αλλά μέχρι σήμερα παραμένει η μεγαλύτερη υπόθεση απάτης στη διεθνή φαρμακευτική αγορά. Συνολικά, το πρόστιμο ξεπέρασε τα 2,3 δισ. δολ.! Για να αντιληφθούμε τα μεγέθη, το 2009, ο ετήσιος τζίρος της Pfizer (είχε ολοκληρωθεί η εξαγορά της Wyeth) ήταν 55 δισ. δολ., ενώ το 2011 έφθασε τα 67 δισ. Να σημειώσουμε ότι το 2009, ο τζίρος της Pfizer στην Ελλάδα ήταν μόλις 411 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, το πρόστιμο που έφαγε στις ΗΠΑ ήταν 5 φορές μεγαλύτερο από τον ετήσιο τζίρο στην Ελλάδα! Η Pfizer δέχθηκε να πληρώσει πρόστιμο για τις ποινικές ευθύνες ύψους 1,3 δισ. δολ., που είναι το μεγαλύτερο που επιβλήθηκε ποτέ γι’ αυτό το λόγο στις ΗΠΑ. Ακόμη κλήθηκε να πληρώσει άλλο 1 δισ. για να διευθετήσει αστικές διεκδικήσεις για το γεγονός ότι προώθησε παράνομα το παυσίπονο Bextra, το ανυτιψυχωτικό Geodon, το αντιβιοτικό Zyvox και το αντιεπιληπτικό Lyrica. Μάλιστα, η εταιρεία συμφώνησε και υπέγραψε ένα μνημόνιο για την εταιρική ακεραιότητα (expansive corporate integrity agreement) με το υπουργείο Υγείας για τη θέσπιση διαδικασιών και ελέγχων, με στόχο τον εντοπισμό και την αποφυγή παρόμοιων προβλημάτων στο μέλλον. Έχει ενδιαφέρον να δούμε τι δήλωσε η συνήγορος της εταιρείας, Amy W. Schulman: «Έχουμε μετανιώσει για συγκεκριμένες ενέργειες του παρελθόντος, αλλά είμαστε περήφανοι για την ενέργειά μας να ενδυναμώσουμε τους εσωτερικούς ελέγχους και να πρωτοστατήσουμε σε νέες διαδικασίες, ώστε όχι μόνο να συμμορφωθούμε με πολιτειακούς και ομοσπονδιακούς νόμους, αλλά και να ικανοποιήσουμε τις υψηλές προδιαγραφές που οι ασθενείς, οι γιατροί και το κοινό προσδοκά από μια ηγέτιδα παγκόσμια εταιρεία, που είναι αφιερωμένη στη θεραπεία και στην καλύτερη υγεία». Το υψηλό πρόστιμο δεν ήταν τυχαίο. Το 2004, η Warner-Lambert που ανήκε στην Pfizer έκανε παρόμοιο συμβιβασμό για το φάρμακο Neurontin και δέχθηκε να πληρώσει πρόστιμο 430 εκατ. δολ. Η εταιρεία επίσης υπέγραψε ένα σύμφωνο εταιρικής ακεραιότητας, που είναι λίγο ως πολύ συνηθισμένο σε τέτοιου είδους υποθέσεις. Η

☛

Η PFIZER ΔΕΧΘΗΚΕ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΠΡΟΣΤΙΜΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ ΥΨΟΥΣ 1,3 ΔΙΣ. ΔΟΛ., ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΟΥ ΕΠΙΒΛΗΘΗΚΕ ΠΟΤΕ ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΛΟΓΟ ΣΤΙΣ ΗΠΑ

ουσία είναι ότι συμφώνησε να μη συμβεί κάτι ανάλογο στο μέλλον. Όμως, η ίδια η Pfizer έκανε τα ίδια και φυσικά την πλήρωσε για το «αμαρτωλό» παρελθόν της Warner-Lambert. Ποια κομπίνα έκανε η Pfizer; Το υπουργείο Δικαιοσύνης ανακάλυψε, ανάμεσα στα άλλα, ότι επιβράβευε με ταξίδια και μετρητά τους ιατρικούς της επισκέπτες για να προωθούν στους γιατρούς το φάρμακο Bextra ως παυσίπονο για κάθε περίσταση, ενώ είχε λάβει έγκριση για χρήση μόνο σε πόνο από αρθρίτιδα. Μάλιστα, ένα υψηλόβαθμος διευθυντής πωλήσεων καταδικάστηκε σε 6 μήνες περιορισμό στο σπίτι με ηλεκτρονικό βραχιόλι στο πόδι! Το Bextra αποσύρθηκε από την αγορά το 2005 μετά το κάζο που έπαθε ένα άλλο φάρμακο αναστολέας του Cox-2, το γνωστό Vioxx. Το 2004, το Bextra είχε πωλήσεις ύψους 1,4 δισ. δολ. Στην ίδια υπόθεση εμπλέκονταν άλλα τρία φάρμακα: ∼ το αντιψυχωτικό Geodon, το οποίο είχε τις υψηλότερες πωλήσεις του το 2008 με 1 δισ. δολ., ενώ αρκετά χρόνια είχε ετήσιες πωλήσεις άνω των 500 εκατ. δολ. ∼ Το αντιβιοτικό Zyvox έφερε πωλήσεις ύψους 1 δισ. το 2008, ενώ μέχρι τότε είχε σωρευτικές πωλήσεις πάνω από 3 δισ. δολ. ∼ Το αντιεπιληπτικό Lyrica έφθασε επίσης πωλήσεις 1 δισ. το 2008 και συνεχίζει να αυξάνει σε πωλήσεις.

3

Πρόστιμο: Φάρμακα: Έτος:

Johnson & Johnson

1,5-2,2 δισ. δολ.

Risperdal, Invega, Natrecor, Levaquin, Procrit Αναμένεται εντός του 2012

Η υπόθεση δεν έχει κλείσει ακόμη και είναι αρκετά περίπλοκη. Αναμένεται να καλύψει ένα μεγάλο εύρος παραβάσεων της εταιρείας: εκτός ενδείξεων προώθηση του Risperdal σε ομοσπονδιακό επίπεδο, απάτη στο πρόγραμμα Medicaid σε πολιτειακό επίπεδο πάλι για το Risperdal και μίζες που αφορούν την εταιρεία παροχής υπηρεσιών κατ’ οίκον νοσηλείας Omnicare. Αφορά και αρκετά άλλα φάρμακα εκτός από το Risperdal: ανάμεσά τους το επίσης αντιψυχωτικό Invega και το Natrecor, που αφορά στη συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, το αντιβιοτικό Levaquin και το αντιαναιμικό Procrit. Η εταιρεία έχει ήδη δηλώσει ένοχη για το Natrecor και έχει δεχθεί να πληρώσει πρόστιμο 85 εκατ. δολ. Δημοσιεύματα της Wall Street Journal και του Bloomberg υποστηρίζουν ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στο συμβιβασμό, με το πρόστιμο να κυμαίνεται από 1,5 έως 2,2 δισ. δολ. Ο συμβιβασμός δεν περιλαμβάνει ορισμένες πολιτειακές υποθέσεις. Π.χ. στην πολιτεία του Τέξας έχει γίνει ξεχωριστός συμβιβασμός για εκτός ενδείξεων προώθηση με πρόστιμο 158 εκατ. Επίσης, στο Αρκάνσας σώμα ενόρκων βρήκε την εταιρεία ένοχη για την προώθηση του Risperdal με απατηλό τρόπο και ο δικαστής διέταξε πρόστιμο 1,2 δισ., αλλά για την απόφαση αυτή έχει γίνει έφεση από την J&J. Ο επικείμενος συμβιβασμός θα κλείσει οριστικά διάφορες έρευνες της κυβέρνησης που διεξάγονται εδώ και 8 χρόνια. Από το 2003 έως και το 2010, το Risperdal είχε πωλήσεις 24 δισ. παγκοσμίως και στις ΗΠΑ είχε έσοδα 20 δισ. πριν χάσει την πατέντα του το 2007. Οι ομοσπονδιακοί ελεγκτές υποστηρίζουν ότι το μεγαλύτερο μέρος των πωλήσεων αφορά εκτός ενδείξεων χρήση. ΧΡΗΜΑ 65

Χ αφιέρωμα ~ Οι «κομπίνες» των φαρμακοβιομηχάνων

4

Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

Abbott Laboratories

1,6 δισ.

Depakote 2012

Οι ασθενείς με άνοια ήταν στόχος των φαρμακοβιομηχάνων στα τέλη της δεκαετίας του ’90, όπως δείχνουν τα κρούσματα της προώθησης φαρμάκων εκτός ενδείξεων. Όπως έκαναν οι Eli Lilly και Johnson & Johnson, έτσι και η Abbott προώθησε ένα νευρολογικό φάρμακο, το Depakote, για χρήση σε ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια, οι οποίοι γίνονταν ευερέθιστοι και επιθετικοί. Ένα ειδικά εκπαιδευμένο για αυτό το σκοπό κομμάτι των ιατρικών επισκεπτών προώθησε τη χορήγηση του φαρμάκου αυτού σε οίκους ευγηρίας, παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχαν κλινικά δεδομένα ούτε για την ασφάλεια ούτε για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου στους ασθενείς αυτούς. Μάλιστα, στην πραγματικότητα, η ίδια η Abbott διέκοψε πρόωρα μια κλινική μελέτη σε ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια, καθώς παρατηρήθηκαν σοβαρές παρενέργειες από τη λήψη του φαρμάκου! Ακόμη, η εταιρεία παραδέχθηκε ενώπιον της αμερικανικής δικαιοσύνης ότι προώθησε το ίδιο φάρμακο για θεραπεία της σχιζοφρένειας, ενώ το φάρμακο είχε λάβει άδεια να χορηγηθεί μόνο σε ασθενείς με μανία και διπολική διαταραχή, καθώς μερικές φορές οι ασθενείς αυτοί εκδηλώνουν ψυχωτικά συμπτώματα. Όμως, σχετικές κλινικές μελέτες είχαν δείξει ότι η προσθήκη του φαρμάκου σε θεραπεία με αντιψυχωτικά σκευάσματα δεν βοήθησε τους ασθενείς με σχιζοφρένεια. Μάλιστα, αποδείχθηκε ότι η εταιρεία απέκρυψε τα δεδομένα αυτών των μελετών από τους ίδιους τους ιατρικούς της επισκέπτες! Για να κλείσει τις σοβαρές αυτές υποθέσεις, η Abbott δέχθηκε να καταβάλει 500 εκατ. δολ. πρόστιμο για το ποινικό κομμάτι και δήλωσε ένοχη. Ακόμη, πλήρωσε 800 εκατ. ευρώ για αστικές διεκδικήσεις του αμερικανικού δημοσίου, καθώς το φάρμακο προκάλεσε ζημία πολλών εκατ. δολαρίων στα δημόσια προγράμματα υγείας Medicare και Medicaid. Επιπλέον, η Abbott πλήρωσε 100 εκατ. για να «κλείσει» αιτήματα αποζημίωσης σε πολιτειακό επίπεδο. Παράλληλα, το top management team της εταιρείας δεσμεύτηκε εγγράφως ότι για τα επόμενα 5 χρόνια θα εμπλακεί προσωπικά στις προσπάθειες συμμόρφωσης των δραστηριοτήτων της Abbott.

66 Οκτώβριος 2012

5

Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

Eli Lilly

1,4 δισ.

Zyprexa 2009

Όταν το 2009 η Eli Lilly ανακοίνωνε τον εξωδικαστικό συμβιβασμό με το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης, ύψους 1,415 δισ. δολ., ήταν τότε η μεγαλύτερη υπόθεση του είδους της. Τώρα γνωρίζουμε ότι ήταν προπομπός όσων θα ακολουθούσαν, καθώς μέσα σε μόλις 3 χρόνια φθάσαμε στο διπλάσιο πρόστιμο, που επιβλήθηκε στην GSK. Η Eli Lilly κράτησε το ρεκόρ μόνο για 8 μήνες, καθώς ήρθε η υπόθεση της Pfizer με το Bextra. Η υπόθεση πάντως προκάλεσε πάταγο στην εποχή της, καθώς μέχρι τότε το πιο μεγάλο πρόστιμο που είχε επιβληθεί σε ανάλογη υπόθεση ήταν μόλις 875 εκατ. δολ. στην TAP Pharmaceuticals το μακρινό… 2001! Και εδώ η απάτη αφορούσε την εκτός ενδείξεων προώθηση χρήσης του Zyprexa σε παιδιά και ηλικιωμένους ασθενείς με άνοια. Το φάρμακο προωθήθηκε παράνομα σε οίκους ευγηρίας και μονάδες μακρόχρονης φροντίδας. Βασικός στόχος της Lilly φαίνεται ότι ήταν να χορηγείται από γιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας, ενώ το φάρμακο είχε λάβει άδεια για χορήγηση μόνο σε δύο περιπτώσεις: σχιζοφρένεια και διπολική διαταραχή. Και οι δύο δεν αντιμετωπίζονταν από γιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας… Η Lilly δήλωσε ένοχη για παραπλανητική χρήση του φαρμάκου την περίοδο 1999-2001 και γι’ αυτό πλήρωσε πρόστιμο 515 εκατ. δολ. Για τις αστικές διεκδικήσεις τής επιβλήθηκε πρόστιμο 438 εκατ. από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και κλήθηκε να πληρώσει 362 εκατ. σε διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ για να κλείσει και τα εκεί μέτωπα. Ο CEO της Lilly, John Lechleiter – φρέσκος τότε στην ηγεσία – δέχθηκε στο πλαίσιο της συμφωνίας η εταιρεία να δημοσιεύσει όλες τις αμοιβές (άμεσες και έμμεσες) που έλαβαν οι γιατροί από την εταιρεία…

6

Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

Merck (MSD Ευρώπη)

950 εκατ.

Vioxx 2011

Αν υπάρχει μία περίπτωση (case study) που διδάσκεται στη διαχείριση κρίσεων στον τομέα των φαρμάκων, αυτή είναι του σκευάσματος Vioxx, που ήρθε στη διεθνή αγορά ως το παυσίπονο-«θαύμα». Πράγματι έκανε θραύση στις ΗΠΑ για τουλάχιστον 7 χρόνια. Όσο πιο πολύ η MSD φούσκωνε τις προσδοκίες τόσο πιο εκκωφαντική ήταν η «έκρηξη» όταν έσκασε η «βόμβα» για το πρόστιμο των 950 εκατ. δολ. Στην υπόθεση αυτή δεν ξεχωρίζει τόσο το γεγονός ότι η MSD έκανε προώθηση εκτός ενδείξεων στη ρευματοειδή αρθρίτιδα ή το γεγονός ότι διόγκωσε τα πλεονεκτήματα και απέκρυψε συστηματικά και με δόλο τα μειονεκτήματα του Vioxx. Άλλωστε αυτά είχαν κάνει και άλλες εταιρείες νωρίτερα. Η υπόθεση του Vioxx είναι ορόσημο και ξεχωρίζει γιατί το φάρμακο δεν κυκλοφορεί πλέον. Η MSD αναγκάστηκε να αποσύρει το φάρμακο, όταν ήρθαν στο φως δεδομένα που έδειξαν ότι παρουσίαζε αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό. Το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε ξεκάθαρα ότι οι ιατρικοί επισκέπτες της MSD παραπλάνησαν τους γιατρούς για την καρδιαγγειακή ασφάλεια του φαρμάκου, με σκοπό να αυξήσουν τις πωλήσεις και ότι η εταιρεία είπε ψέματα στα προγράμματα Medicaid για τους κινδύνους του φαρμάκου. Η MSD ουδέποτε παραδέχθηκε ότι έκανε λάθος σε οποιαδήποτε νομική εκκρεμότητα με το Vioxx. Όμως είναι η μόνη που σε όλες αυτές τις υποθέσεις απάτης φέρεται να παραπλάνησε για τους κινδύνους ενός φαρμάκου και στη συνέχεια απέσυρε το φάρμακο από την αγορά για λόγους ασφάλειας. Το θέμα είναι ότι το Vioxx συμπαρέσυρε στην καταστροφή και τα υπόλοιπα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας (αναστολείς του COX 2). Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός συμπεριέλαβε 321,6 εκατ. πρόστιμο για το ποινικό σκέλος της υπόθεσης και 628,4 εκατ. για το αστικό σκέλος, το οποίο αφορούσε προσφυγές από 40 πολιτείες! Εκτιμάται ότι γενικότερα η εταιρεία πλήρωσε περίπου 5 δισ. δολ. για να κλείσει προσφυγές σε άλλα σκέλη της υπόθεσης. Όπως και να’ ναι, πάντως, πρόλαβε στο μεταξύ, μέσα σε 4 χρόνια κυκλοφορίας του φαρμάκου, να αποκομίσει έσοδα της τάξης των 11 δισ. δολ.!

☛

Η MSD ΑΝΑΓΚΑΣΤΗΚΕ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΕΙ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ VIOXX, ΟΤΑΝ ΗΡΘΑΝ ΣΤΟ ΦΩΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΔΕΙΞΑΝ ΟΤΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕ ΑΥΞΗΜΕΝΟ ΚΙΝΔΥΝΟ ΓΙΑ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ

7

Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

Serono (σήμερα Merck Serono)

704 εκατ.

Serostim 2005

To 2005, όταν η ελβετική Serono δέχθηκε την ενοχή της σε δύο κατηγορίες για την προώθηση μιας αυξητικής ορμόνης σε ασθενείς με AIDS, ήταν ο ακριβότερος εξωδικαστικός συμβιβασμός της εποχής. Η περίοδος που η εταιρεία είχε την αντιδεοντολογική συμπεριφορά ήταν από το 1996 έως και το 2004. Ακολούθως το 2006 η εταιρεία εξαγοράστηκε από τη γερμανική Merck έναντι 13,2 δισ. δολ. και η υπόθεση μπήκε στο χρονοντούλαπο της αμαρτωλής ιστορίας της διεθνούς φαρμακοβιομηχανίας. Ένα μέρος της συμφωνίας της Serono κάλυπτε και άλλη μία υπόθεση, που αφορούσε και την εταιρεία RJL Sciences, η οποία κατασκεύαζε μια συσκευή για να μετρά τη μάζα των κυττάρων (body cell mass), με προφανή σκοπό να αυξηθούν οι πωλήσεις και των δύο εταιρειών. Το πιο εντυπωσιακό εύρημα της αμερικανικής δικαιοσύνης είναι ότι η εταιρεία προσέφερε τα έξοδα ενός συνεδρίου στις Κάννες σε κάθε γιατρό ο οποίος θα έγραφε τουλάχιστον 30 νέες συνταγές. Με το μέσο κόστος ανά συνεδρία του φαρμάκου να φθάνει τις 21.000 δολ., τότε η προσφορά της εταιρείας θα σήμαινε έσοδα ανά γιατρό 630.000 δολ.! Μία από τις ιδιάζουσες πτυχές του συμβιβασμού εκείνη την εποχή ήταν ότι η συμφωνία επέτρεψε στη Serono να συνεχίσει να πουλά τα προϊόντα της σε προγράμματα της κυβέρνησης, όπως το Medicaid.

8

Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

Purdue Pharma

634,5 εκατ.

OxyContin 2007

Η εταιρεία Purdue, που δεν έχει παρουσία στην Ελλάδα, δήλωσε ένοχη για την παραπλανητική προώθηση του παυσίπονου Oxycontin, καθώς προέβαλε ότι είναι λιγότερο εθιστικό σε σχέση με άλλα. Ισχυρισμός που δεν είχε καμία σχέση με την πραγματικότητα. Επίσης, οι ιατρικοί της επισκέπτες προέβαλαν ότι οι χρήστες του φαρμάκου θα μπορούσαν να το διακόψουν χωρίς στερητικό σύνδρομο, πράγμα που επίσης δεν ίσχυε. Η εφημερίδα «New York Times» είχε αποκαλύψει ότι οι ιατρικοί επισκέπτες είχαν το δικαίωμα να «μαγειρέψουν» τα διαγράμματα για την ασφάλεια του φαρμάκου, παραπλανώντας τους γιατρούς. Στα τρία κεντρικά πρόσωπα στην υπόθεση, τον CEO Michael Friedman, τoν νομικό εκπρόσωπο Howard Udell και τον πρώην επιστημονικό διευθυντή Paul D. Goldenheim, επιβλήθηκε ποινή επειδή δεν μπορούσαν να συνάψουν συνεργασία με κανένα ομοσπονδιακό οργανισμό υγείας για 12 χρόνια! Στο μεταξύ ο Goldenheim εισήλθε στο Δ.Σ. της Momenta Pharmaceuticals. ΧΡΗΜΑ 67

Χ αφιέρωμα ~ Οι «κομπίνες» των φαρμακοβιομηχάνων

9

Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

Allergan

600 εκατ.

Botox 2010

Όπως και στις προηγούμενες υποθέσεις, η Allergan δήλωσε ένοχη σε επίπεδο πλημμελήματος για την παραβίαση του σχετικού νόμου (Food, Drug and Cosmetic Act) και πλήρωσε ένα υψηλό πρόστιμο για την προώθηση ενός προϊόντος για μη αποδεδειγμένες ενδείξεις. Το ξεχωριστό στοιχείο στην όλη υπόθεση είναι ότι η Allergan δεν εξαπάτησε τους γιατρούς, αλλά τους… παρέσυρε. Έδωσε αμοιβή 1.500 δολ. σε κάθε γιατρό για να παρακολουθήσει παρουσιάσεις για τις θεραπευτικές δυνατότητες του φαρμάκου. Επίσης, έβαλε τους ιατρικούς επισκέπτες να αναλάβουν τη διεκπεραίωση όλης της γραφειοκρατίας, που απαιτούνταν για την εκτός ενδείξεων χορήγηση του Botox. Η Allergan δέχθηκε να καταβάλει 375 εκατ. για το ποινικό σκέλος και 225 εκατ. για να κλείσει το αστικό. Η συμφωνία εταιρικής ακεραιότητας (Corporate Integrity Agreement) που κλήθηκε να υπογράψει, προβλέπει ότι η εταιρεία είναι υποχρεωμένη να αναφέρει τις αμοιβές που δίνει στους γιατρούς, συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών για ομιλίες και ταξίδια και μάλιστα δημόσια, μέσω του website της εταιρείας.

10 Πρόστιμο: Φάρμακο: Έτος:

AstraZeneca

520 εκατ. δολ.

Seroquel 2010

Όπως και στις προηγούμενες υποθέσεις, και αυτή εναντίον της βρετανικής φαρμακοβιομηχανίας AstraZeneca ξεκίνησε από καταγγελία κάποιου. Όταν οι δικαστικές αρχές άρχισαν να ερευνούν τα αρχεία της εταιρείας, βρήκαν πολλούς τρόπους με τους οποίους η εταιρεία προωθούσε την εκτός ενδείξεων χορήγηση του ψυχροτρόπου φαρμάκου Seroquel, όπως αμείβοντάς τους για άρθρα και μελέτες, οι οποίες όμως είχαν γραφτεί από άλλους…

68 Οκτώβριος 2012

Το συγκεκριμένο φάρμακο είχε εγκριθεί για τη θεραπεία διαφόρων ψυχικών προβλημάτων, όπως η σχιζοφρένεια, αλλά οι αρχές βρήκαν ότι η AstraZeneca προσπαθούσε να πείσει τους γιατρούς να γράφουν το φάρμακο για διάφορα προβλήματα υγείας, για τα οποία όμως δεν υπήρχε έγκριση, από τη νόσο Alzheimer και το σύνδρομο διαταραχής της προσοχής και της συγκέντρωσης μέχρι και την υπνηλία και το μετατραυματικό στρες. Η εταιρεία, για να αποφύγει τα χειρότερα, υπέγραψε ένα 5ετές συμβόλαιο (Corporate Integrity Agreement) που προβλέπει ότι θα πρέπει να δημοσιοποιεί όλες τις δοσοληψίες με γιατρούς. Σήμερα, η εταιρεία διαθέτει το πιο προηγμένο σύστημα διαύγειας, που αναφέρει κάθε είδους αμοιβή προς γιατρούς, ακόμη και εκείνων που γίνονται μέσω τρίτων εταιρειών. Επίσης πέρσι η εταιρεία σόκαρε όταν ανακοίνωσε ότι διακόπτει παγκοσμίως την κάλυψη των εξόδων σε γιατρούς για τη συμμετοχή τους σε συνέδρια. Όπως αντιλαμβάνεστε, έκανε την ανάγκη φιλότιμο…

11 Πρόστιμο: Φάρμακα: Έτος:

Bristol-Myers Squibb

515 εκατ.

Abilify, Serzone 2007

Η Bristol-Myers τιμωρήθηκε το 2007 για διάφορες αντιδεοντολογικές συμπεριφορές, όπως το γεγονός ότι προσπάθησε να νοθεύσει τον ανταγωνισμό για τις τιμές του φαρμάκου Serzone. Το κύριο πρόβλημα πάντως ήταν το φάρμακο Abilify, ένα αντιψυχωσικό φάρμακο σαν το Zyprexa της Eli Lilly, το Risperdal της Johnson & Johnson και το Seroquel της AstraZeneca. Ο FDA είχε εγκρίνει το Abilify για τη σχιζοφρένεια των ενηλίκων και τη διπολική διαταραχή, αλλά όχι σε παιδιά και εφήβους και όχι σε γηριατρικούς ασθενείς που πάσχουν από άνοια. Μάλιστα, στην πραγματικότητα ο οργανισμός είχε προειδοποιήσει ειδικά εναντίον της χρήσης του στην άνοια. Και όμως, η BMS στόχευσε σε παιδοψυχιάτρους και άλλους ειδικούς της παιδιατρικής. Μετά δημιούργησε μια ειδική ομάδα για να επισκεφθεί ειδικά τα γηροκομεία, στα οποία είναι πιο συχνή η άνοια, παρά η σχιζοφρένεια και η διπολική διαταραχή. Όταν αποκαλύφθηκαν όλα, η εταιρεία συνεργάστηκε με το υπουργείο Δικαιοσύνης και υπέγραψε σχετικό σύμφωνο (Corporate Integrity Agreement). Χ

Χ έρευνα

ΟΟΣΑ

ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Το τωρινό ερευνητικό σύστημα της Ελλάδας είναι αδύναμο και σε μεγάλο βαθμό αποσυνδεδεμένο από την εγχώρια οικονομία, αλλά και με ζημιές που έφτασαν τα 186 εκατ. ευρώ.

ΧΡΗΜΑ 69

Χ έρευνα ∼ Οι επιπτώσεις της κρίσης στην έρευνα και την ανάπτυξη

Ο

υραγός είναι η Ελλάδα στην Έρευνα και Ανάπτυξη, σύμφωνα με τη νέα έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης: «OECD Science, Technology and Industry Outlook 2012». Η έκθεση τονίζει ότι - όσον αφορά στην Ελλάδα - τρία είναι τα θέματα αιχμής στο πεδίο της Έρευνας και Ανάπτυξης: 1. Να βελτιωθούν το θεσμικό πλαίσιο και οι γενικότερες συνθήκες ώστε να ενισχυθεί η καινοτομία 2. Να αποτελέσει η καινοτομία τον πυρήνα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και 3. Να μετατραπεί η επιδεινούμενη «διαρροή εγκεφάλων» σε «κυκλοφορία εγκεφάλων». Επί λέξει ο ΟΟΣΑ αναφέρει για τη χώρα μας: «το τωρινό ερευνητικό σύστημα της Ελλάδας είναι αδύναμο και σε μεγάλο βαθμό αποσυνδεδεμένο από την εγχώρια οικονομία». Ακόμα, επισημαίνει ότι η ανεπαρκής εμπορική αξιοποίηση στις αγορές νέων προϊόντων από καινοτόμους επιχειρηματίες, μέσα από τη συνεργασία εγχώριων πανεπιστημίων και εταιρειών, πρέπει εφεξής να αποτελέσει βασική προτεραιότητα της Ελλάδας. Η έκθεση σημειώνει ότι οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη (R & D) έχουν «κολλήσει» μόλις στο 0,60% του ελληνικού ΑΕΠ. Προφανώς, ο εθνικός στόχος που είχε τεθεί παλαιότερα για ποσοστό 1,5% του ΑΕΠ έως το 2020 θεωρείται πλέον ανέφικτος. Το «κακό» είναι ότι έχουμε μηδαμινές ιδιωτικές δαπάνες στον τομέα αυτό. Οι αντίστοιχες δαπάνες των ελληνικών επιχειρήσεων για Έρευνα και Ανάπτυξη φέρνουν τη χώρα στη δεύτερη θέση από το τέλος! Στις τελευταίες θέσεις βρισκόμαστε επίσης όσον αφορά στον αριθμό των νέων εμπορικών καινοτομικών πατεντών, είτε από ελληνικές εταιρείες είτε από ελληνικά πανεπιστήμια. Όπως τονίζει η έκθεση, οι σχέσεις μεταξύ των πανεπιστημίων και των ελληνικών βιομηχανιών είναι πολύ περιορισμένες, με τελικό αποτέλεσμα να υπάρχει αφενός πολύ μικρή ζήτηση από τις εγχώριες εταιρείες για καινοτομική έρευνα και, αφετέρου, να υπάρχει εξίσου ανάλογα μικρή προσφορά καινοτομιών από τα ελληνικά πανεπιστήμια, για τα οποία επιπροσθέτως γίνεται κριτική αναφορά σχετικά με τη μέτρια ποιότητά τους. Το τραγικό αποτέλεσμα είναι ότι αυξάνεται συνεχώς η διαρροή νέων ερευνητών προς το εξωτερικό, αφού το περιβάλλον για τους νέους επιστήμονες γίνεται ολοένα και πιο κακό, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι η οικονομική κρίση οδηγεί σε περαιτέρω συρρίκνωση τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών επενδύσεων για Έρευνα και Ανάπτυξη στην Ελλάδα, με συνέπεια πλέον τα διαρθρωτικά κεφάλαια της Ε.Ε. να παραμένουν, ουσιαστικά, η σημαντικότερη πηγή χρηματοδότησης των όποιων εγχώριων καινοτομιών. Ο Οργανισμός υποστηρίζει πως, γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, η βασική πρόκληση είναι να απορροφηθούν πλήρως αυτοί οι κοινοτικοί πόροι και να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά. ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Η έκθεση του ΟΟΣΑ είναι αρνητική για την Ελλάδα. Όμως, εκείνο που θα σημειώναμε εμείς είναι ότι η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες. Η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης επενδύσεων στον τομέα των κλινικών δοκιμών φαρμάκων. Ετησίως, η χώρα μας απορροφά περίπου 50-60 εκατ. ευρώ στον τομέα 70 Οκτώβριος 2012

☛

OΙ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΕΣ, ΜΕ ΤΕΛΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΦΕΝΟΣ ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΗ ΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΓΧΩΡΙΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ, ΑΦΕΤΕΡΟΥ, ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΞΙΣΟΥ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΙΚΡΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

αυτό και εκτιμήσεις Ελλήνων και ξένων ειδικών είναι ότι το ποσό αυτό μπορεί να φθάσει συνολικά έως και τα 400 εκατ. Για να γίνει αυτό όμως, δεν χρειάζονται «μαγικά», αλλά ένα συγκροτημένο εθνικό σχέδιο και κυρίως συστράτευση Πολιτείας, ακαδημαϊκών και επιχειρήσεων. ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΔΙΕΘΝΩΣ Η οικονομική κρίση που άρχισε το 2008 είχε σημαντικό αντίκτυπο στην επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία (ΕΤΚ), καθώς και στις πολιτικές για τους εν λόγω τομείς. Επιτάχυνε πολλές εξελίξεις ή μεγέθυνε ορισμένες προκλήσεις, η πλειονότητα των οποίων είχαν ήδη κάνει την εμφάνισή τους πριν από το 2008. Η επανεξέταση των πολιτικών ΕΤΚ έχει κατά συνέπεια καταστεί πιο επείγουσα. Στο νέο αυτό περιβάλλον κάποιες χώρες έχουν προσαρμοστεί ή έχουν ξεκινήσει να προσαρμόζονται, ενώ άλλες δυσκολεύονται να εξελιχθούν. Κατά συνέπεια, το χάσμα διευρύνεται μεταξύ των χωρών που αναπτύσσονται και καινοτομούν σε αυτό το νέο πλαίσιο και αυτών που δεν τα καταφέρνουν. Η παγκόσμια οικονομική κρίση επηρέασε αμέσως και δυσμενώς την καινοτομία σε όλο τον κόσμο. Οι δαπάνες των επιχειρήσεων για Έρευνα και Τεχνολογική Ανάπτυξη (ΕΤΑ) μειώθηκαν κατά το πρωτοφανές ποσοστό του 4,5% το 2009 σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, με τις μεγαλύτερες δαπάνες για ΕΤΑ εκτός από την Κορέα και τη Γαλλία. Το 2010 η ανάκαμψη που συντελέστηκε σε μερικές χώρες δεν συνοδεύτηκε από την επαναφορά στα προ του 2009 επίπεδα δαπανών για ΕΤΑ. Η εξέλιξη αυτή, δηλαδή η απότομη πτώση ακολουθούμενη από μερική ανάκαμψη, επιβεβαιώνεται από δείκτες όπως τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας και τα εμπορικά σήματα. Ανάμεσα στις χώρες που δραστηριοποιούνται περισσότερο στον τομέα της καινοτομίας, υφίσταται μια εντυπωσιακή αντίθεση μεταξύ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, όπου η ΕΤΑ και τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας μειώθηκαν, και της Κορέας, όπου η ταχεία και σταθερή επέκταση συνεχίστηκε. Δεδομένων των τωρινών οικονομικών συνθηκών και των σχετικά αβέβαιων προοπτικών, είναι πιθανό ότι στην πλειονότητα των χωρών του ΟΟΣΑ, ιδιαίτερα σε αυτές που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση (π.χ. μερικές χώρες της νότιας και της ανατολικής Ευρώπης) η αύξηση των επιχειρηματικών δαπανών για ΕΤΑ θα είναι αρκετά αργή στο εγγύς μέλλον. Στις χώρες με σχετικά σταθερές συνθήκες πλαισίωσης πριν από την

κρίση, οι οποίες έχουν αποδειχθεί σχετικά ανθεκτικές όσον αφορά την οικονομική μεγέθυνση (όπως αυτές στη βόρεια Ευρώπη και τη Γερμανία), οι δραστηριότητες καινοτομίας ίσως ακολουθήσουν πιο θετική πορεία. Για τις χώρες όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία, εντούτοις, οι προοπτικές τόσο οικονομικής μεγέθυνσης όσο και καινοτομίας είναι πιο αβέβαιες. Το 2009, ο αρχικός κλυδωνισμός έθιξε όλες τις κατηγορίες επιχειρήσεων, όμως ενώ οι δραστηριότητες καινοτομίας των μεγάλων πολυεθνικών, ειδικά εκείνων στους τομείς υψηλής τεχνολογίας, επανέκαμψαν το 2010, η καινοτόμος επιχειρηματικότητα δεν έχει ακόμα επανέλθει στα επίπεδα πριν από την κρίση. Το 2011, τόσο η ίδρυση νέων επιχειρήσεων όσο και οι επενδύσεις κεφαλαίου υψηλού επιχειρηματικού κινδύνου παρέμειναν πολύ κάτω από τα επίπεδα πριν από την κρίση. Έπειτα από τη σημαντική αύξηση των επιχειρηματικών πτωχεύσεων κατά την κρίση, η ανανέωση της βιομηχανίας και η αντίστοιχη ανακατανομή των πόρων, που υποτίθεται ότι αυξάνουν τις συνολικές επιδόσεις της οικονομίας, δεν έχουν ακόμα σημειώσει ουσιαστική πρόοδο. Το 2009 η κυβερνητική χρηματοδότηση διογκώθηκε, αλλά μόνο προσωρινά σε πολλές χώρες, καθώς η καινοτομία ήταν σημαντικό συστατικό στοιχείο των δεσμών μέτρων για την ανάκαμψη: η Κρατική Χρηματοδότηση της ΕΤΑ (ΚΧΕΤΑ) αυξήθηκε κατά περίπου 9% στον ΟΟΣΑ. Η πλειονότητα των πόρων διατέθηκε σε επενδύσεις υποδομής και σε επιχειρήσεις (εγγυήσεις πιστώσεων για τις μικρές επιχειρήσεις, επιστροφές εκπτώσεων φόρου για δαπάνες που αφορούν την ΕΤΑ, δημόσιες συμβάσεις κ.λπ.). Καθώς τούτο αντιστάθμισε εν μέρει τη μείωση των δαπανών των επιχειρήσεων, η μείωση των συνολικών δαπανών για ΕΤΑ στον ΟΟΣΑ το 2009 δεν ήταν τόσο μεγάλη όσο θα ήταν σε διαφορετική περίπτωση. Εντούτοις, το 2010 και το 2011, καθώς οι δημοσιονομικοί περιορισμοί έγιναν πιο αυστηροί, πολλές χώρες μετρίασαν ή μείωσαν σημαντικά τις δαπάνες τους για ΕΤΑ (η ΚΧΕΤΑ στον ΟΟΣΑ μειώθηκε κατά περίπου 4% το 2010).

Μολονότι η κρίση έδωσε το έναυσμα για την αποτελμάτωση ή τη μείωση των καινοτόμων δραστηριοτήτων στις χώρες του ΟΟΣΑ, δεν είχε το ίδιο αποτέλεσμα σε μερικές αναδυόμενες χώρες. Η Κίνα διατήρησε τον υψηλό ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ και τη σταθερή αύξηση των δραστηριοτήτων καινοτομίας, καθώς οι επιχειρηματικές δαπάνες για ΕΤΑ αυξήθηκαν κατά 26% το 2009. Κατά συνέπεια, το μερίδιο της Κίνας στην παγκόσμια ΕΤΑ, που σκαρφάλωσε από το 7% το 2004 στο 10,5% το 2008, εκτινάχθηκε στο 13% το 2009: η κρίση επιτάχυνε την υφιστάμενη τάση. Παράλληλα, αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Ινδία και η Βραζιλία, έδωσαν μεγαλύτερη προτεραιότητα στην πολιτική για την καινοτομία. Η έκθεση προσθέτει ότι αν και σε όλο σχεδόν τον κόσμο οι εξειδικευμένοι εργαζόμενοι (εργάτες και υπάλληλοι) έχουν πληγεί λιγότερο σε σχέση με τους ανειδίκευτους, είναι ήδη ορατή η αύξηση της μακρόχρονης ανεργίας μεταξύ των εξειδικευμένων εργαζόμενων σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Εσθονία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιρλανδία, ακόμα και οι ΗΠΑ. Ο ΟΟΣΑ υπογραμμίζει ότι σε τομείς γοργά εξελισσόμενους, όπως η βιοτεχνολογία, η πληροφορική και η αεροναυτική, η παραμονή ενός εργαζόμενου για καιρό εκτός εργασίας ουσιαστικά εξασθενεί περαιτέρω τη θέση του, καθώς χάνει επαφή με τις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, ενώ παράλληλα το ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας υποβαθμίζεται συνολικά, κάτι που αποτελεί πρόκληση προς αντιμετώπιση και για την Ελλάδα. Η εικόνα είναι διαφορετική ανάλογα με τον τομέα οικονομικής δραστηριότητας διεθνώς. Για παράδειγμα, παρά την κρίση, οι μεγάλες εταιρείες λογισμικού και υγείας συνεχίζουν σταθερά να αυξάνουν τις επενδύσεις R & D, ενώ στην αυτοκινητοβιομηχανία η πτώση είναι πολύ αισθητή, αρκετά μεγαλύτερη σε σχέση με την αεροναυπηγική, την πληροφορική (hardware) και τον ιατρικό εξοπλισμό. Χ

Πηγή: http://www.oecd.org/sti/oecdsciencetechnologyandindustryoutlook.htm ΧΡΗΜΑ 71

Χ έρευνα

ΑΓΟΡΑ ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ ΚΑΙ CASH & CARRY

ΚΑΤΕΓΡΑΨΕ ΖΗΜΙΕΣ ΜΕ ΜΙΚΡΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ Όπως προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία των δημοσιευμένων ισολογισμών των 115 μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου, με πωλήσεις άνω των 5 εκατ. ευρώ το 2011, σημειώθηκαν αυξήσεις 2,68% στο συνολικό κύκλο εργασιών και 0,38% στα συνολικά μικτά τους κέρδη, αλλά και ζημιές που έφτασαν τα 186 εκατ. ευρώ.

72 Οκτώβριος 2012

Μ

ικτή εικόνα παρουσίασε η αγορά των σουπερμάρκετ (και οι αλυσίδες cash & carry) το 2011, καθώς αν και παρατηρούνται οριακές αυξήσεις τόσο στον κύκλο εργασιών τους όσο και στα μικτά κέρδη τους, παράλληλα - για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης - στα καθαρά αποτελέσματα προ φόρων τους καταγράφονται ζημιές. Όπως προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία των δημοσιευμένων ισολογισμών των 115 μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου, με πωλήσεις άνω των 5 εκατ. ευρώ το 2011, που συνέλεξε και επεξεργάστηκε η DIRECTION BUSINESS REPORTS, σημειώθηκαν αυξήσεις 2,68% στο συνολικό κύκλο εργασιών και 0,38% στα συνολικά μικτά τους κέρδη, αλλά και ζημιές που έφτασαν τα 186 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα οι συνολικές πωλήσεις των 115 επιχειρήσεων διαμορφώθηκαν σε 10,579 δισ. ευρώ το 2011, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξεως του 2,68%, από 10,303 δισ. ευρώ το 2010 (θα πρέπει να σημειωθεί ότι εάν εξαιρεθούν οι 8 υπερδωδεκάμηνες χρήσεις εταιρειών που περιλαμβάνονται στο συνολικό δείγμα της έρευνας και της μίας που προέρχεται από διάσπαση, τότε καταγράφεται οριακή αύξηση 0,32%). Το συνολικό μικτό κέρδος παρουσίασε αύξηση κατά 0,38% σε σχέση με το 2010 και διαμορφώθηκε στα 2,1 δισ. ευρώ. Βέβαια το πιο ανησυχητικό είναι ότι το συνολικό αποτέλεσμα προ φόρων είναι επιδεινωμένο για το 2011, καθώς διαμορφώθηκε σε ζημία ύψους 186 εκατ. ευρώ έναντι κερδών ύψους 31,4 εκατ. ευρώ το 2010. Αυτό είχε ως συνέπεια να καταγραφεί και αρνητικό περιθώριο κέρδους για τον κλάδο (-1,75%). Μειωμένο εμφανίζεται και το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων των εν λόγω επιχειρήσεων, που συρρικνώθηκε κατά 17,07% και διαμορφώθηκε το 2011 σε 999,57 εκατ. ευρώ, από 1,205 δισ. ευρώ το 2010. Αυξημένη κατά 30,32% το 2011 σε σχέση με το 2010 εμφανίζεται η σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια, που διαμορφώθηκε στο 4,79. ΟΙ ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΡΙΔΙΑ ΑΓΟΡΑΣ Οι πρώτες τρεις επιχειρήσεις βάσει πωλήσεων για το 2011 είναι η CARREFOUR - ΜΑΡΙΝΟΠΟΥΛΟΣ Α.E. με κύκλο εργασιών 1,833 δισ. ευρώ, η ΑΛΦΑ-ΒΗΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Α.E. με 1,538 δισ. ευρώ (+2,86% σε σχέση με το 2010) και η ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Ι. & Σ. A.E.E. με 1,261 δισ. ευρώ (+5,84% σε σχέση με το 2010). Το μερίδιο αγοράς που ελέγχουν οι εταιρείες αυτές ανέρχεται στο 43,78%. Ακολουθούν η ΒΕΡΟΠΟΥΛΟΙ ΑΦΟΙ AEBE με τζίρο 702,77 εκατ. ευρώ, η ΜΑΣΟΥΤΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ Α.Ε. - ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ με 702,18 εκατ. ευρώ (+10,64% σε σχέση με το 2010) και η METRO Α.Ε.Β.Ε. με 681,91 εκατ. ευρώ. Οι έξι αυτές εταιρείες ελέγχουν το 63,50% της αγοράς. Στην έβδομη θέση βρίσκεται η εταιρεία ΠΕΝΤΕ Α.E.Ε. ΓΑΛΑΞΙΑΣ με κύκλο εργασιών 432,85 εκατ. ευρώ (+4,68 σε σχέση με το 2010). Ακολουθούν οι ΜΑΚΡΟ ΚΑΣ & ΚΑΡΥ ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΙΚΗ A.E. με 350,35 εκατ. ευρώ, η DIA HELLAS A.E. με 247,55 εκατ. ευρώ και τη δεκάδα κλείνει η ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ Α.Ε. με 222,27 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από την έρευνα προκύπτουν και τα εξής: Από τις 115 εταιρείες του δείγματος των εταιρειών της έρευνας, οι 15 είχαν κύκλο εργασιών άνω των 100 εκατ. ευρώ, οι 19 είχαν κύκλο εργασιών από 30 εκατ. ευρώ έως 100 εκατ. ευρώ, οι 40 από 10 εκατ. ευρώ έως 30 εκατ. ευρώ και οι 41 εταιρείες από 5 εκατ. ευρώ έως 10 εκατ. ευρώ. ΟΙ ΙΣΧΥΡΟΙ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ Την υψηλότερη κερδοφορία με βάση τα κέρδη προ φόρων του 2011 παρουσίασε η ΑΛΦΑ-ΒΗΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Α.E. με 41,02 εκατ. ευρώ, δεύτερη ήταν η ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ Ι. & Σ. AEE με 19,31 εκατ. ευρώ, τρίτη η METRO ABEE με 17,70 εκατ. ευρώ (+4,24% σε σχέση με το 2010), τέταρτη η ΜΑΣΟΥΤΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ Α.Ε. - ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ με 16,59 εκατ. ευρώ (+8,48% σε σχέση με το 2010) και στην πέμπτη θέση βρέθηκε η ΕΝΑ - ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Α.Ε.Ε. με 9,25 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, η έρευνα κατέδειξε ότι από τις 115 εταιρείες του δείγματος, οι 79 ήταν κερδοφόρες και οι 36 ζημιογόνες. Από τις 79 κερδοφόρες εταιρείες, 36 παρουσίασαν αύξηση κερδοφορίας σε σχέση με το 2010, 35 παρουσίασαν μείωση κερδοφορίας σε σχέση με το 2010, 4 πέρασαν από ζημιές το 2010 σε κέρδη το 2011 και, τέλος, το 2011 καταγράφηκαν 4 υπερδωδεκάμηνες κερδοφόρες χρήσεις. Από τις 36 ζημιογόνες εταιρείες, 11 παρουσίασαν αύξηση ζημιών σε σχέση με το 2010, 2 παρουσίασαν μείωση ζημιών σε σχέση με το 2010, 19 πέρασαν από κέρδη σε ζημιές και, τέλος, το 2011 καταγράφηκαν 4 υπερδωδεκάμηνες ζημιογόνες χρήσεις. Χ ☛

ΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΤΩΝ 115 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΑΝ ΣΕ 10,579 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΤΟ 2011, ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΕΩΣ ΤΟΥ 2,68%, ΑΠΟ 10,303 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΤΟ 2010 (ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΗΜΕΙΩΘΕΙ ΟΤΙ ΕΑΝ ΕΞΑΙΡΕΘΟΥΝ ΟΙ 8 ΥΠΕΡΔΩΔΕΚΑΜΗΝΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΔΙΑΣΠΑΣΗ, ΤΟΤΕ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΟΡΙΑΚΗ ΑΥΞΗΣΗ 0,32%).

ΧΡΗΜΑ 73

Χ έρευνα

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών και οι στρατηγικές κινήσεις από τις μεγάλες κυρίως αλυσίδες super market στην προώθηση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ευνοούν την ανάπτυξή τους.

Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΤΙΚΕΤΑΣ ΚΑΘΟΡΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΩΝ SUPER MARKET, ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΟΤΙ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ P-L ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΑ ΕΜΠΟΡΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΕΝ ΛΟΓΩ ΑΛΥΣΙΔΩΝ.

74 Οκτωβρίου 2012

ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΗΣ ΕΓΧΩΡΙΑΣ ΑΓΟΡAΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ PRIVATE LABEL ΣΕ ΑΞΙΑ (2007-2011)

ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ P-L ΑΝΑ ΚΥΡΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ (2010) 10,5 %

160

3,5 %

150 16 %

140 130 120

6%

110

Tρόφιμα

100

Άλλα (χρηστικά, ένδυση, κ.λπ.)

90 80

Προϊόντα προσωπικής περιποίησης 2007

2008

2009

2010

2011*

ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ: 2007=100 *2011: ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Τ

64 %

α προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label) παρουσιάζουν σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, καθώς, πέραν της ανταγωνιστικότερης τιμής τους, εδραιώνονται ολοένα και περισσότερο στη συνείδηση του καταναλωτή ως εφάμιλλα των «επωνύμων» για την ποιότητα, τη συσκευασία και τη συνολική τους εικόνα εν γένει. Στη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων περιλαμβάνονται όλα τα εμπορεύματα που διατίθενται με το εμπορικό σήμα ενός καταστήματος λιανικής. Το εμπορικό σήμα μπορεί να είναι η επωνυμία της επιχείρησης ή ένα σήμα το οποίο δημιουργείται αποκλειστικά από την επιχείρηση λιανικής για τα καταστήματά της. Τα παραπάνω επισημαίνονται στην κλαδική μελέτη που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group και στην οποία διερευνάται η εξέλιξη της αγοράς των προϊόντων private label. Η προσφορά των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας καθορίζεται από τις αλυσίδες λιανικής και συγκεκριμένα τις επιχειρήσεις του κλάδου των super market, δεδομένου του ότι η παραγωγή προϊόντων P-L ακολουθεί τα εμπορικά κριτήρια των εν λόγω αλυσίδων. Αξιόλογη παρουσία έχουν και οι προμηθευτικοί όμιλοι (όμιλοι κοινών αγορών) που δημιουργήθηκαν προκειμένου οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις και οι μικρότερες αλυσίδες να αντιμετωπίσουν τον εντεινόμενο ανταγωνισμό στον κλάδο των super market. Το διαθέσιμο εισόδημα και ο δείκτης τιμών καταναλωτή, το μέγεθος των νοικοκυριών, η ηλικία των καταναλωτών, καθώς και η συμμετοχή των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στο καλάθι αγορών ανά επίσκεψη, αποτελούν τους παράγοντες που καθορίζουν τη συνολική ζήτηση των εν λόγω προϊόντων. Το συνολικό μέγεθος της εγχώριας αγοράς προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αυξήθηκε, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 12,4% κατά το διάστημα 2007-2010. Χαρακτηριστικό είναι το ότι η ετήσια αύξηση των πωλήσεων P-L υπερβαίνει σημαντικά το μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής των συνολικών πωλήσεων του κλάδου των super market και cash & carry την ίδια περίοδο (2007-2010: 2,5%). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ανοδική πορεία συνεχίσθηκε και το 2011 με εκτιμώμενο ποσοστό της τάξης του 6%. Σχετικά με τη διάρθρωση της αγοράς, κυρίαρχη κατηγορία παραμένουν τα τρόφιμα, με ποσοστό συμμετοχής 64% περίπου το 2010, αυξημένο σε σύγκριση με το 2009 (61%). Ακολουθεί η κατηγορία που περιλαμβάνει τα προϊόντα καθημερινής συντήρησης του νοικοκυριού (απορρυπαντικά, χαρτικά, καθαριστικά), με ποσοστό της τάξης του 16% και η κατηγορία που περιλαμβάνει τα πάσης φύσεως χρηστικά είδη του νοικοκυριού, καθώς και τα είδη ένδυσης με ποσοστό 10,5%. Σχετικά με τους λόγους που οδηγούν στην αύξηση των προϊόντων

Απορρυπαντικά, χαρτικά, καθαριστικά Ποτά και αναψυκτικά ΠΗΓΗ: ICAP-ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΑΓΟΡΑΣ

ιδιωτικής ετικέτας, καθώς και στη διάρθρωση της εν λόγω αγοράς, η Διευθύντρια Οικονομικών - Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, κ. Σταματίνα Παντελαίου, ανέφερε τα εξής: «Στη δυναμική της εξεταζόμενης αγοράς αναμφίβολα συμβάλλει η οικονομική ύφεση, η οποία στρέφει σημαντικό μέρος του καταναλωτικού κοινού στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Η αλλαγή της αγοραστικής συμπεριφοράς του κοινού, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών, τα εφαρμοζόμενα μέτρα λιτότητας και οι συνθήκες αβεβαιότητας που επικρατούν γενικότερα στην ελληνική οικονομία, οδηγούν μια σημαντική μερίδα καταναλωτών στο να προβαίνουν, μεταξύ άλλων, και στη μείωση της αξίας του «καλαθιού αγορών». Ως αποτέλεσμα, περισσότεροι καταναλωτές στρέφονται στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία προσφέρονται σε ανταγωνιστικότερες τιμές από τα αντίστοιχα «επώνυμα», με το όφελος της εξοικονόμησης να ποικίλλει ανάλογα με την κατηγορία προϊόντων. Ο βαθμός διείσδυσης των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας (ο οποίος εκφράζεται με το λόγο των πωλήσεων P-L ως ποσοστό στο σύνολο των πωλήσεων των επιχειρήσεων του κλάδου των super market & cash and carry) διαμορφώθηκε σε 18,8% το 2010 έναντι 16,8% το 2009». Στο πλαίσιο της μελέτης έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων super market και cash & carry που διαθέτουν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, βάσει επιλεγμένων αριθμοδεικτών. Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού, ο οποίος συντάχθηκε με βάση αντιπροσωπευτικό δείγμα 50 εταιρειών για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία τόσο για το 2010 όσο και για το 2009, προκύπτουν τα εξής: Το σύνολο του ενεργητικού των επιχειρήσεων του δείγματος παρουσίασε αύξηση κατά 6,8% το 2010 σε σχέση με το 2009, η οποία προήλθε κυρίως από την αύξηση της αξίας των παγίων και των απαιτήσεων των εταιρειών. Τα ίδια κεφάλαια μειώθηκαν κατά 5,2% έναντι του προηγούμενου έτους. Οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις αυξήθηκαν κατά 23,6%, ενώ την ίδια πορεία ακολούθησαν και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (αύξηση 8,8% το 2010/09). Οι συνολικές πωλήσεις των 50 επιχειρήσεων παρουσίασαν οριακή αύξηση (1,05%) το 2010 σε σχέση με 2009. Το μικτό κέρδος παρέμεινε ουσιαστικά στα ίδια επίπεδα τη διετία 2009-2010. Ωστόσο, η αύξηση των λοιπών λειτουργικών εξόδων (κατά 5,9%) οδήγησε στην επιδείνωση του συνολικού λειτουργικού αποτελέσματος κατά 78,03%, παρά τον περιορισμό των χρηματοοικονομικών δαπανών (κατά 10,7%). Τελικά, τα κέρδη (προ φόρου) των συγκεκριμένων εταιρειών μειώθηκαν σημαντικά κατά 89,4% το 2010, τα δε κέρδη EBITDA μειώθηκαν κατά 33,7% το ίδιο έτος. Χ ΧΡΗΜΑ 75

Χ

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

LAMDA DEVELOPMENT

Ανέλαβε την αξιοποίηση του IBC H Lamda Development απέκτησε τελικά το δικαίωμα αξιοποίησης του Διεθνούς Ραδιοτηλεοπτικού Κέντρου (IBC) για 90 χρόνια, μετά από σχετική προσφορά που κατέθεσε για το διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ. Το άμεσο οικονομικό αντάλλαγμα ανέρχεται σε 81 εκατ. ευρώ, όμως ανάλογα με τη βελτίωση των μακροοικονομικών συνθηκών στην Ελλάδα, εντός των προσεχών 50 ετών, όπως αυτές θα αποτυπώνονται στην πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει επιπλέον έως και 32,4 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με ανακοίνωση της ίδιας της εταιρείας, η Lamda Development προχώρησε στην υποβολή προσφοράς ύψους 81 εκατ. ευρώ, παραμένοντας συνεπής στη στρατηγική αναπτυξιακών επενδύσεων επικεντρωμένων σε εμπορικά και ψυχαγωγικά κέντρα. Η υπογραφή των συμβατικών κειμένων και η καταβολή του οικονομικού ανταλλάγματος θα ολοκληρωθεί μετά τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Σχολιάζοντας την απόφαση του Δ.Σ. ο Γιάννης Εμίρης, διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, δήλωσε τα εξής: «Η πλήρης αξιοποίηση του Διεθνούς Κέντρου Ραδιοτηλεόρασης όχι μόνο θα αναβαθμίσει εμπορικά τη συγκεκριμένη περιοχή, αλλά και θα αναζωπυρώσει το επενδυτικό ενδιαφέρον για την αγορά real estate της πρωτεύουσας της χώρας». Χρηματοοικονομικός Σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ για τη συγκεκριμένη διαγωνιστική διαδικασία ήταν η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Ο διευθύνων σύμβουλος της Lamda Development, κ. Οδυσσέας Αθανασίου, δήλωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι για την εξέλιξη αυτή, καθώς η Lamda Development είναι η πρώτη εταιρεία που διακρίνεται σε διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ που αφορά στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Η ουσιαστική και πλήρης εμπορική αξιοποίηση του IBC θα δώσει προστιθέμενη αξία στους καταναλωτές, στα υφιστάμενα εμπορικά καταστήματα του Golden Hall, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα προσφέρει συνολική τόνωση της εμπορικής κίνησης στην περιοχή. Ευελπιστούμε στην επιτάχυνση και των υπόλοιπων διαγωνισμών, που είμαστε βέβαιοι ότι θα σηματοδοτήσουν μια νέα πραγματικότητα για την οικονομία και τη χώρα μας». Η Lamda Development, εισηγμένη στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, είναι εταιρεία συμμετοχών και δραστηριοποιείται στην ανάπτυξη, επένδυση και διαχείριση ακινήτων στην Ελλάδα και στη νοτιανατολική Ευρώπη. H εταιρεία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον κλάδο των μεγάλων εμπορικών και ψυχαγωγικών κέντρων στην Ελλάδα και έχει διαφοροποιηθεί με επιτυχία σε οικιστικές αναπτύξεις και αναπτύξεις γραφείων τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

10-2012

ΚΛΑΔΟΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ

76 Οκτώβριος 2012

Σε κάμψη, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ Η κάμψη της εγχώριας αγοράς πετρελαιοειδών συνεχίζεται, σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, με τον όγκο πωλήσεων να υποχωρεί σημαντικά το περασμένο έτος, γεγονός που επηρέασε αρνητικά τόσο τα μικτά όσο και τα καθαρά αποτελέσματα του κλάδου. Το 2011 οι πωλήσεις των επιχειρήσεων του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών διαμορφώθηκαν σε 13.531 εκατ. ευρώ έναντι των 12.892 εκατ. ευρώ του προηγούμενου έτους, καταγράφοντας άνοδο κατά 5% περίπου. Η σημαντική αύξηση των διεθνών τιμών των πετρελαιοειδών και του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, σε συνδυασμό με την ύφεση της ελληνικής οικονομίας, οδήγησαν το 2011 σε περαιτέρω περιορισμό του όγκου των πωλήσεων κατά 5,1%, μετά τη μείωση κατά 12,6% την περίοδο 2009/2010. Τα μικτά κέρδη το 2011 περιορίστηκαν υποχωρώντας στα 489 εκατ. ευρώ, έναντι 552 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρονιά. Το συνολικό κόστος πωληθέντων αυξήθηκε κατά 5,7%. Αναφορικά με τα επιμέρους μεγέθη του συνολικού κόστους πωληθέντων, παρατηρήθηκε ότι το 2011 το 67,1% αυτού αφορούσε στο κόστος εισαγωγής CIF, το οποίο – δεδομένου του ότι αποτελεί συνάρτηση της τιμής εισαγωγής πετρελαίου – κατέγραψε αύξηση κατά 21,4% έναντι του 2010, απορροφώντας το μεγαλύτερο μερίδιο της μεταβολής του κόστους πωληθέντων. Οι δασμοί και οι φόροι με ποσοστό 32,5% αποτελούν το δεύτερο σημαντικότερο παράγοντα διαμόρφωσης του κόστους πωληθέντων. Μικρή είναι η επίδραση του τρίτου παράγοντα, δηλαδή των άμεσων εξόδων αγορών, που συμμετέχουν στο κόστος πωληθέντων με ποσοστό μικρότερο του 1%. Οι υπόλοιπες δαπάνες των επιχειρήσεων του κλάδου μειώθηκαν το 2011 κατά 10% περίπου σε σχέση με το προηγούμενο έτος και διαμορφώθηκαν στα 567 εκατ. ευρώ έναντι 624 εκατ. ευρώ το 2010. Από τα επιμέρους στοιχεία των δαπανών, σχεδόν όλα σχεδόν σημείωσαν μείωση, με μεγαλύτερη αυτήν στα ανόργανα έσοδα/έξοδα (-52,3%). Το 2011 ο κλάδος παρέμεινε σε ζημιογόνα καθαρά αποτελέσματα, το ύψος των οποίων διαμορφώθηκε στα 46 εκατ. ευρώ, στα επίπεδα δηλαδή της προηγούμενης περιόδου.

SAXO BANK

Προσφέρει CFDs ομολόγων Η Saxo Bank, ειδική στις διαδικτυακές συναλλαγές και επενδύσεις, έχει προσθέσει CFDs ομολόγων στην ήδη ευρεία γκάμα χρηματοοικονομικών προϊόντων που προσφέρει. Τα νέα προϊόντα είναι διαθέσιμα στις πλατφόρμες SaxoTrader, SaxoWebTrader, SmartMobileTrader και στο App SaxoTrader και περιλαμβάνουν γαλλικά OAT (10ετή), ιταλικά BTP (10ετή), γερμανικά Bund (10ετή), γερμανικά Bobl (5ετή) και το γερμανικό Schatz (2ετές). Τα κυριότερα πλεονεκτήματα των επενδύσεων σε CFDs ομολόγων με τη Saxo Bank είναι τα εξής:

∼ Διαφάνεια στην τιμολόγηση, καθώς η τιμή του προϊόντος ακολουθεί πιστά την τιμή του υποκείμενου Συμβολαίου Μελλοντικής Εκπλήρωσης, με μια σταθερή διαφορά που αποτελεί την προμήθεια ∼ Ευέλικτο μέγεθος συναλλαγής, και όχι προκαθορισμένο, ώστε να καλύπτει τις διαφορετικές ανάγκες των επενδυτών ∼ Χαμηλό περιθώριο ασφάλισης (Margin) σε σχέση με αυτό του αντίστοιχου Συμβολαίου Μελλοντικής Εκπλήρωσης ∼ Μηδενικό κόστος χρηματοδότησης, σε αντίθεση με άλλα προϊόντα που χρησιμοποιούν περιθώριο ασφάλισης και στα οποία υπάρχει κόστος χρηματοδότησης. ∼ Μηδενικό κόστος χρηματιστηρίου, σε αντίθεση με τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης, στα οποία προστίθεται η επιπρόσθετη χρέωση του εκάστοτε χρηματιστηρίου ανά συναλλαγή. Επίσης, λόγω του χαμηλού περιθωρίου ασφάλισης που απαιτείται και της ευελιξίας που υπάρχει σχετικά με το μέγεθος της συναλλαγής, τα CFDs ομολόγων αποτελούν έναν εύκολο τρόπο για να αντισταθμίσει κάποιος τον κίνδυνο σε ομόλογα που ήδη έχει στο χαρτοφυλάκιό του ή να κάνει κάποια συναλλαγή για να εκμεταλλευτεί τυχόν αλλαγές σε επιτόκια.

ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ COCA-COLA HELLENIC

Σημαντικές οι απώλειες για το χρηματιστήριο Η απόφαση της Coca-Cola 3E, μαζί με τη μεταφορά έδρας, να επιλέξει την πρωτογενή διαπραγμάτευση των μετοχών της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου αναμένεται να στερήσει από το Χ.Α. τη μεγαλύτερη εταιρεία σε κεφαλαιοποίηση που διαθέτει σήμερα, με περίπου 5,7 δισ. ευρώ, και από την ΕΧΑΕ σημαντικά έσοδα. Στην υποβολή προαιρετικής δημόσιας πρότασης για την απόκτηση του 100% του μετοχικού κεφαλαίου της Coca-Cola Hellenic, προκειμένου εν συνεχεία να μεταφερθούν η διαπραγμάτευση των μετοχών από το Χ.Α. στο χρηματιστήριο του Λονδίνου και η έδρα του ομίλου από την Ελλάδα στην Ελβετία, προχώρησαν οι βασικοί μέτοχοι της μεγαλύτερης ελληνικής εισηγμένης.

H Coca-Cola HBC, εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV), που συστήθηκε πρόσφατα από την Kar-Tess της οικογένειας Δαυίδ, αποτελεί τον άξονα της παραπάνω διπλής κίνησης. Η Coca-Cola HBC υπέβαλε προαιρετική δημόσια πρόταση για την απόκτηση του 100% του μετοχικού κεφαλαίου της Coca-Cola Hellenic, με αντάλλαγμα μετοχές της και αν το επιτύχει, θα μετατραπεί σε holding του ομίλου με έδρα την Ελβετία. Πρόκειται, ως εκ τούτου, για μεταφορά της διαπραγμάτευσης αλλά και της έδρας, καθώς με την κίνηση που δρομολογείται, η CocaCola Hellenic θα ελέγχεται κατά 100% από την ελβετική Coca-Cola HBC, η οποία μετατρέπεται έτσι σε holding του ομίλου και είναι σίγουρο ότι σε δεύτερη φάση θα συγχωνευθεί με την Coca-Cola Hellenic. Σε conference call που πραγματοποίησε η διοίκηση της Coca-Cola HBC, εκτίμησε ότι οι μέτοχοι θα ευνοηθούν από την εισαγωγή της μετοχής στο London Stock Exchange, ενώ σημείωσε ότι η επιλογή της Ελβετίας ως έδρας της εταιρείας έγινε με βάση την οικονομική και φορολογική σταθερότητα της χώρας, αφού το επιχειρηματικό περιβάλλον είναι καλύτερα οργανωμένο. Αναφορικά με τη φορολογία, η διοίκηση επέμεινε ότι δεν υπάρχουν ευνοϊκές ρυθμίσεις λόγω της μεταφοράς της έδρας στο εξωτερικό και δεν θα υπάρχουν κεφαλαιακά κέρδη από τη συναλλαγή. Όπως αναφέρθηκε, σύμφωνα με το στρατηγικό σχεδιασμό, στις αρχές του 2013 η εταιρεία θα τελεί υπό διαπραγμάτευση στη χρηματιστηριακή αγορά του Λονδίνου, με εισαγωγή στην κύρια αγορά και στην αναθεώρηση που θα γίνει το Μάρτιο στο δείκτη FTSE 100, ενώ στόχος είναι η μετοχή να συμπεριληφθεί στις 100 μεγαλύτερες εταιρείες της βρετανικής αγοράς. Η εταιρεία Coca-Cola HBC AG, η οποία συστάθηκε από την Kar-Tess Holding και έχει έδρα την Ελβετία, υπέβαλε προαιρετική δημόσια πρόταση για την απόκτηση του συνόλου των κοινών ονομαστικών μετοχών της Coca-Cola Τρία Έψιλον, με αντάλλαγμα μετοχές. Ειδικότερα, προσφέρεται μία μετοχή της Coca-Cola HBC AG για κάθε μία μετοχή της Coca-Cola Τρία Έψιλον, ονομαστικής αξίας 1,01 ευρώ. Αναλυτικά, το αντάλλαγμα για την απόκτηση εκάστης μετοχής της Coca-Cola Hellenic, στο πλαίσιο των διαδικασιών υποχρεωτικής εξαγοράς και υποχρεωτικής εξόδου, θα είναι κατά την επιλογή του κατόχου αυτών είτε μία μετοχή της Coca-Cola HBC AG είτε αντάλλαγμα σε μετρητά ύψους 13,58 ευρώ ανά μετοχή Coca-Cola Hellenic. ΧΡΗΜΑ 77

τα νέα της αγοράς

10-12

Χ ΣELLAS CLINICALS

Επένδυση 15 εκατ. ευρώ στη βιοτεχνολογία

Η

Σellas Clinicals, πολυεθνική εταιρεία με έδρα στη Ζυρίχη και κέντρο δραστηριοτήτων της την Ελλάδα, ανακοίνωσε την υλοποίηση επενδυτικού προγράμματος ύψους 15 εκατ. ευρώ για τα επόμενα δύο χρόνια, στον τομέα της βιοτεχνολογίας. Ο Δρ Άγγελος Στεργίου, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, σημείωσε: «Προχωράμε με γρήγορα, αλλά και σταθερά, βήματα στην υλοποίηση του επιχειρηματικού μας σχεδίου, έχοντας υπερκεράσει τους αρχικούς μας στόχους. Η τεχνογνωσία μας, η ύπαρξη ενός άρτια καταρτισμένου επιστημονικού δυναμικού στη χώρα, καθώς και οι διεθνείς μας συνεργασίες, αποτελούν το “όχημα” για την επιτυχία των στόχων μας, με όραμα τη δημιουργία ενός πρότυπου βιοτεχνολογικού πάρκου στην Ελλάδα (Βiotechnology Park). Ο τομέας της βιοτεχνολογίας είναι ραγδαία αναπτυσσόμενος παγκοσμίως. Πρόκειται για μια αγορά δισεκατομμυρίων ευρώ και είναι σημαντικό για την ανάπτυξη της χώρας να έχει ενεργό παρουσία σε αυτή». Η εταιρεία έχει ήδη προχωρήσει, σε πρώτη φάση, σε επένδυση συνολικού ύψους 1,5 εκατ. ευρώ στον τομέα της ανάπτυξης κλινικών μελετών στη χώρα μας, με ελπιδοφόρα αποτελέσματα, ανεβάζοντας έτσι το συνολικό ύψος της επένδυσης στα 16,5 εκατ. ευρώ από το πρώτο τρίμηνο του 2012. Το επενδυτικό πλάνο που ανακοινώθηκε, προβλέπει σε πρώτο επίπεδο τη συμμετοχή στην έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων, μη επεμβατικών, ιατρικών συσκευών (medical devices), οι οποίες αφορούν παθήσεις του νευρικού συστήματος και ειδικότερα, την επιληψία, την κατάθλιψη, την ημικρανία και τον χρόνιο πόνο. Το δεύτερο επίπεδο προβλέπει την ανάπτυξη 3 μορίων, τα οποία έχει επιλέξει η Συμβουλευτική Επιτροπή Kλινικών Θεμάτων της Σellas (clinical advisory board) σε φάση Ι και ΙΙ, και στη συνέχεια την πώλησή τους (out- license) σε μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες. Τα μόρια αυτά αφορούν νευρολογικές και ογκολογικές παθήσεις. Η Σellas Clinicals έχει ήδη ξεκινήσει τη φάση ανάπτυξης της δικής της καινοτόμου ιατρικής συσκευής (neuromodulation device) και η εταιρεία ευελπιστεί, με το πέρας επιτυχημένων κλινικών μελετών, στην πώληση του προϊόντος έως το 2014-2015. Τα αναμενόμενα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, με βάση τις προβλεπόμενες πωλήσεις μεταξύ 2015-2017, υπολογίζονται στα 250 εκατ. ευρώ.

NUTRIART A.Β.Ε.E.

Νέος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος

Η

Nutriart ανακοίνωσε ότι ο κ. Αλέξανδρος Γεωργίτσης αναλαμβάνει καθήκοντα προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας από τις 10 Οκτωβρίου του 2012, στη θέση του κ. Κωνσταντίνου Πετρόπουλου και του κ. Λεονάρδου Παπαγιαννούλη, αντίστοιχα, που αποχωρούν για προσωπικούς λόγους. Ο κ. Παπαγιαννούλης παραμένει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας. Ο κ. Γεωργίτσης σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού στο Λίβανο και έχει συμπληρώσει πολυετή θητεία σε δίκτυα πολυεθνικών εταιρειών (Ελληνική Εταιρεία Εμφιάλωσης, PepsiCo, Αθηναϊκή Χαρτοποιία, Misko/Barilla, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος). Επίσης, έχει διατελέσει διευθύνων σύμβουλος στην ΕΚΟ Α.Β.Ε.Ε. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και αραβικά. Ο απερχόμενος πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, κ. Κωνσταντίνος Πετρόπουλος, δήλωσε: «Μετά από 20 χρόνια, ως πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Αλλατίνη Α.Ε., και κατόπιν της Nutriart Α.Β.Ε.Ε., αποχωρώ από τη θέση αυτή, τώρα που έχει δρομολογηθεί η διαδικασία ολοκλήρωσης της χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης της εταιρείας και υπάρχει μια ξεκάθαρη στρατηγική για το μέλλον. Ευχαριστώ τους μετόχους και ιδιαίτερα όλο το προσωπικό της εταιρείας για την εμπιστοσύνη που τόσο γενναιόδωρα μου έδειξαν όλα αυτά τα χρόνια. Είμαι αισιόδοξος ότι η πετυχημένη πορεία, η εμπειρία και οι ηγετικές ικανότητες του κ. Γεωργίτση θα οδηγήσουν τη Nutriart A.Β.Ε.E. στο επόμενο στάδιο ανάπτυξής της». Με την περάτωση του νέου κύκλου διαπραγματεύσεων με τις τράπεζες, η οποία αναμένεται στο άμεσο μέλλον, θα καταστεί δυνατό να ολοκληρωθεί η επικείμενη κεφαλαιακή αναδιάρθρωση της Nutriart μέχρι το τέλος της τρέχουσας χρήσης, η οποία θα συμβάλει στην ενίσχυση της εταιρείας.

78 Οκτώβριος 2012

PLAY

ΦΑΓΕ

Κατέκτησε την πρωτιά στην Πολωνία

Greece Race for the Cure 2012

Π

ολύ θετικά εξελίσσεται η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας PLAY, που δραστηριοποιείται στην πολωνική αγορά μόλις από το 2007, αποδεικνύοντας ότι η ελληνική τεχνογνωσία και η επιχειρηματικότητα μπορεί να ξεχωρίσει διεθνώς. Η εταιρεία PLAY, μέλος του ομίλου εταιρειών του Π. Γερμανού, Olympia Development, αναδείχθηκε πρώτη στις υπηρεσίες που προσφέρει στους συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας στην Πολωνία, με βάση έρευνα αξιολόγησης που διεξήγαγε μία από τις κυριότερες οικονομικές εφημερίδες της χώρας, η «Gazeta Finansowa». Πρόκειται για την πρώτη έρευνα αξιολόγησης των τοπικών παρόχων στην αγορά της Πολωνίας, η οποία αξιολόγησε, μέσω και των συνδρομητών, τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι εταιρείες, τόσο προς ιδιώτες όσο και προς επιχειρήσεις, σε τομείς όπως τα πακέτα καρτοκινητής και συμβολαίου, οι τιμές mobile internet, η διαφάνεια και η εξυπηρέτηση. Συνολικά, η PLAY, ο νεαρότερος παίκτης της τοπικής αγοράς, κατέκτησε την πρώτη θέση, ξεπερνώντας κολοσσούς της αγοράς κινητής τηλεφωνίας, όπως η Orange και η T-Mobile στη μεγαλύτερη οικονομία της ανατολικής Ευρώπης. Η PLAY, με «όπλα» της τη συνολική αξία προς το πελάτη, τη διαφάνεια των προσφορών, και την τεχνολογική υπεροχή, μέσω και της συνεργασίας της με την εταιρεία HUAWEI, έχει αναπτύξει το πιο σύγχρονο ιδιόκτητο δίκτυο κινητής στη χώρα. H εταιρεία διαθέτει πάνω από 1.000 καταστήματα και, μέσα σε 6 χρόνια, έχει κατακτήσει επάξια το 15% της αγοράς, ξεπερνώντας τους 8 εκατ. συνδρομητές, ενώ προβλέπει έσοδα πάνω από 840 εκατ. ευρώ το 2012. Σχετικά με το αποτέλεσμα της έρευνας και την πορεία της εταιρείας, ο κ. Βασίλης Μπίλλης, Chief Commercial Officer του Ομίλου Olympia Development, σχολίασε σχετικά: «Το αποτέλεσμα της έρευνας για εμάς έρχεται να επιβεβαιώσει την καθημερινή μας προσπάθεια και δέσμευση στην PLAY, αλλά και την υψηλή τεχνογνωσία που έχουμε στο να δημιουργούμε υπεραξίες στις εταιρείες μας σε Ελλάδα και εξωτερικό. Οι προοπτικές και οι εκτιμήσεις μας τόσο για το σύνολο του 2012 όσο και για το μέλλον της PLAY ήταν, είναι και θα είναι παραπάνω από θετικές».

Τ

ις 13.000 έφθασαν φέτος οι συμμετοχές στον, καθιερωμένο πια, συμβολικό αγώνα δρόμου «Greece Race for the Cure» που γίνεται στην Ελλάδα για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά. Η επιτυχημένη διοργάνωση, την οποία εξ αρχής αγκάλιασε η ΦΑΓΕ, αλλά και ο κόσμος, πραγματοποιείται στην Ελλάδα από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «ΑΛΜΑ ΖΩΗΣ», σε συνεργασία με τη διεθνή οργάνωση Susan G. Komen for the Cure. Λαμβάνει χώρα, εδώ και 29 χρόνια, σε 152 πόλεις σε όλο τον κόσμο και έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για τον καρκίνο του μαστού και τις μεθόδους πρόληψης-έγκαιρης διάγνωσης. Ενισχύοντας την υποστήριξη της διοργάνωσης, φέτος η ΦΑΓΕ δημιούργησε και τη δική της πολυπληθή ομάδα, μία από τις μεγαλύτερες εταιρικές ομάδες. Έτσι, συνάδελφοι και φίλοι, συμμετείχαν στον αγώνα δρόμου, στηρίζοντας έμπρακτα την πρωτοβουλία αυτή και υπογραμμίζοντας το θετικό αγωνιστικό πνεύμα για τη ζωή. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν τη νέα γεύση Total 2% μήλο – κανέλα - σταφίδες της δημοφιλούς γκάμας Total 2%, με φρούτα της ΦΑΓΕ!

MLS ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Είσοδος στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας

Η

MLS ανακοινώνει την είσοδό της στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας με το σύστημα πλοήγησης με αναγνώριση φωνής MLS Talk & Drive. Στο πλαίσιο του επιχειρηματικού πλάνου της εταιρείας, όπου επιλέγονται χώρες με προοπτικές υψηλών ρυθμών ανάπτυξης στην πλοήγηση, η Σαουδική Αραβία αποτελεί το επόμενο διεθνές της εγχείρημα μετά την Τουρκία, τη Χιλή και το Μαρόκο. Για την είσοδό της στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας, η MLS συνεργάστηκε με τον εγχώριο όμιλο επιχειρήσεων Zaki Farsi Group, επιτυγχάνοντας μια αμοιβαία, αποκλειστική συνεργασία. Η Farsi GeoTech, εταιρεία του ομίλου Zaki Farsi Group, χαρακτηρίζεται για την ακρίβεια και την αξιοπιστία των χαρτών της. Για την ανάπτυξη του MLS Talk&Drive στα αραβικά, διέθεσε για πρώτη φορά τους χάρτες της στην MLS. Παράλληλα ανέλαβε, κατ’ αποκλειστικότητα, την αντιπροσώπευση και τη διανομή των πλοηγών MLS Talk&Drive, οι οποίοι θα φέρουν την εμπορική επωνυμία Farsi Nav Talk & Drive. Η πρώτη παραγγελία είναι 200.000 δολ. και η Farsi GeoTech έχει ήδη καταβάλει προκαταβολή 60.000 δολ. Η έναρξη διάθεσης των προϊόντων της MLS στο καταναλωτικό κοινό της Σαουδικής Αραβίας αναμένεται το 2012. Η Σαουδική Αραβία, με πληθυσμό 29 εκατ. κατοίκους και 9 εκατ. αυτοκίνητα, αποτελεί τη μεγαλύτερη και πιο απαιτητική αγορά της Μέσης Ανατολής. Οι νέοι, υψηλής αισθητικής, ultra slim πλοηγοί MLS Talk&Drive με το περιβάλλον λειτουργίας τους ανεπτυγμένο στην αραβική γλώσσα και με αναγνώριση φωνής στα αραβικά, έρχονται να καλύψουν ένα σημαντικό κενό σε μια αγορά όπου το ποσοστό διείσδυσης της πλοήγησης είναι κάτω από 5%. ΧΡΗΜΑ 79

παρουσιάσεις 10-2012

Χ

PUBLIC-WIND

ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Μ

ε το μήνυμα «Αλλάζουμε τους κανόνες στην Επικοινωνία», το δίκτυο καταστημάτων Public και η Wind Ελλάς εγκαινιάζουν τη συνεργασία τους για τη διάθεση του συνόλου των υπηρεσιών κινητής, σταθερής και internet της Wind στα 20 καταστήματα της αλυσίδας. Η συνεργασία επιτρέπει ακόμη τη δημιουργία νέων, αποκλειστικών πακέτων και προσφορών που θα προσφέρουν αξία στους καταναλωτές. Η συμφωνία λαμβάνει υπόψη δύο επικρατούσες τάσεις στις αγορές του hardware και των τηλεπικοινωνιών: Την αυξανόμενη προτίμηση των καταναλωτών για φορητές συσκευές με δυνατότητες δικτυακής συνδεσιμότητας (τύπου smartphones, tablets κ.λπ.) και την παραδοχή ότι οι υπηρεσίες mobile data που χρησιμοποιούνται μέσω των συσκευών αυτών θα αποτελέσουν τη σημαντικότερη πηγή εσόδων για τον κλάδο. Τα καταστήματα Public εξυπηρετούν 15 εκατ. επισκέπτες ετησίως και διαθέτουν την πληρέστερη γκάμα προϊόντων τεχνολογίας, με περισσότερες από 100 συσκευές tablets και smartphones, live για δοκιμή από τον τελικό καταναλωτή. Επιπλέον, κατέχουν ηγετική θέση στην αγορά φορητών συσκευών, σημειώνοντας αύξηση πωλήσεων της τάξης του 25% κατά τους τελευταίους επτά μήνες. Όπως δήλωσε ο Ρόμπυ Μπουρλάς, CEO του Ομίλου Public, Multirama και Getitnow: «Τα καταστήματα Public παρέχουν στον καταναλωτή μια μοναδική αγοραστική εμπειρία που τα κατατάσσει ψηλά στις προτιμήσεις τους. Η συνεργασία με τη Wind διευρύνει την γκάμα των προϊόντων μας με ολοκληρωμένες τηλεπικοινωνιακές λύσεις και υπηρεσίες σε κινητή, σταθερή και internet, ενώ ισχυροποιεί τη θέση μας στην αγορά. Παράλληλα, τα Public αναπτύσσονται και επενδύουν διαρκώς στη δημιουργία νέων καταστημάτων. Στόχος μέχρι το τέλος του 2013 είναι η λειτουργία 50 συνολικά καταστημάτων».

ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ

GOODY’S

ΕΠΕΝΔΥΣΗ 3 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΕ ΓΡΑΜΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΗΦΙΣΙΑ

Η

εταιρεία Παπαστράτος ανακοινώνει την επένδυση ύψους 3 εκατ. ευρώ για την εγκατάσταση νέας γραμμής παραγωγής λεπτοκομμένου καπνού για «στριφτά» τσιγάρα, στις εγκαταστάσεις της στον Ασπρόπυργο. Η νέα γραμμή παραγωγής θα είναι μία από τις πλέον προηγμένες τεχνολογικά σε όλη την Ευρώπη και θα εξυπηρετεί, κατά κύριο λόγο, τις ανάγκες της εταιρείας στην ελληνική αγορά για το λεπτοκομμένο καπνό Marlboro και πιθανόν σε μελλοντικό χρόνο τις εξαγωγικές δραστηριότητές της. Με αφορμή την εγκατάσταση της νέας γραμμής, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της «Παπαστράτος», κ. Νικήτας Θεοφιλόπουλος, δήλωσε: «η νέα γραμμή παραγωγής έρχεται να προστεθεί σε επενδύσεις ύψους πέραν των 600 εκατ. ευρώ της εταιρείας μας από το 2003 μέχρι σήμερα, με κορυφαία την κατασκευή του νέου εργοστασίου της εταιρείας στον Ασπρόπυργο το 2009. Παρά την άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση, συνεχίζουμε με συνέπεια το πολυετές επενδυτικό πρόγραμμά μας, με στόχο την περαιτέρω ενδυνάμωση της παρουσίας μας στην ελληνική αγορά, συμπεριλαμβανομένης της αναπτυσσόμενης κατηγορίας του λεπτοκομμένου καπνού για στριφτά τσιγάρα». Η ολοκλήρωση αυτού του επενδυτικού έργου αναμένεται μέχρι το τέλος της χρονιάς.

80 Οκτώβριος 2012

Η

Goody’s, η μεγαλύτερη αλυσίδα σύγχρονων εστιατορίων στην Ελλάδα, ανακοινώνει τη λειτουργία του εστιατορίου Goody’s στην Κηφισιά, σε νέα διεύθυνση. Τo νέο εστιατόριο-πρότυπο της αλυσίδας Goody’s, στην οδό Λεβίδου 1, ήδη υποδέχεται τους φανατικούς της γεύσης, συνδυάζοντας την απόλαυση Goody’s με ένα υψηλής αισθητικής, μοντέρνο και φιλόξενο περιβάλλον. Τα νέα Extreme Burgers, σε λαχταριστούς συνδυασμούς, αλλά και τα Classic Burgers και οι αγαπημένες προτάσεις, όπως η Πίτα της Goody’s, το Goody’s Club, τα Chicky’s και οι φρέσκες σαλάτες, συνθέτουν μια ακαταμάχητη εμπειρία απόλαυσης, σε μια μοναδική ατμόσφαιρα. Το νέο Goody’s επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις και για τους λάτρεις της τεχνολογίας! Οι πελάτες του εστιατορίου μπορούν να «διαβάζουν» το menu σε iPad, να ανακαλύπτουν στη μεγάλη multi touch οθόνη τελευταίας τεχνολογίας δεκάδες διαδραστικά παιχνίδια και να σερφάρουν στο internet μέσω iPad, ενώ απολαμβάνουν τις αγαπημένες τους γεύσεις από το πλούσιο menu της Goody’s.

KLEOPAS ALLIOTT

ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ Γ. ΚΛΕΩΠΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΒΣ

Τ

ελικά το Υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να καταργήσει ακόμη τον ΚΒΣ, όπως σχεδιάζει και έχει εξαγγείλει στο παρελθόν. Ήταν μάλλον αρκετά αισιόδοξες οι προβλέψεις των σχετικών χρονοδιαγραμμάτων για τον εκσυγχρονισμό του δημοσίου, αλλά και αρκετών επιχειρήσεων, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ηλεκτρονική τιμολόγηση και η ασύρματη διασύνδεση λογιστηρίων και Υπουργείου Οικονομικών. Παρόλα αυτά, και η σχεδιαζόμενη επιμέρους αλλαγή στις διατάξεις του ΚΒΣ, που πιθανώς μετονομάζεται σε «Κανόνες Απεικόνισης Συναλλαγών», είναι εξαιρετικά θετική. Με τις αλλαγές αυτές θα επιχειρείται κυρίως να μειωθούν οι χρονοβόρες και πολλές φορές άχρηστες διαδικασίες, καθώς και η μείωση μερικών εξωφρενικών ορίων προστίμων, που τελικά, απλά και μόνο, συσσωρεύουν χρέη προς το δημόσιο. Οι διαφαινόμενες αλλαγές, για μεν τη μείωση των διαδικασιών, θα αφορούν κατά πάσα πιθανότητα την κατάργηση της θεώρησης και τήρησης μερικών και ίσως αρκετών κύριων βιβλίων, αλλά και προσθέτων, την επιμήκυνση των χρονικών ορίων ενημέρωσης των βιβλίων, την επέκταση ηλεκτρονικών ευκολιών, αποθηκεύσεως δεδομένων, εξόφλησης αμοιβαίων απαιτήσεων, κ.ά., για δε τη μείωση των προστίμων θα αφορούν τη θέση πλαφόν σε αυτά, καθώς και την παροχή σημαντικών εκπτώσεων σε περίπτωση διοικητικών συμβιβασμών. Η θετική επίδραση των σχεδιαζόμενων αλλαγών, αν τελικά γίνουν προς την κατεύθυνση που προαναφέρθηκε, θα είναι άμεση και προς το συμφέρον και του δημοσίου και των φορολογουμένων.

PRINTEC

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΩΜΩΝ

Ο

όμιλος Printec, πρωτοπόρος στο χώρο του αυτοματισμού συναλλαγών, ανακοινώνει ότι συμμετείχε ενεργά και στα δύο έργα ανέπαφων πληρωμών τα οποία υλοποιούνται αυτή τη στιγμή από τη Eurobank και την Alpha Bank. Ο όμιλος, σε συνεργασία με κορυφαίες εταιρείες στο χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών, όπως η Verifone, οδηγεί στη μετάβαση των συναλλαγών σε μια νέα εποχή, παρέχοντας ολοκληρωμένες λύσεις τεχνολογίας ανέπαφων πληρωμών, τόσο στη χώρα μας όσο και στις δεκατέσσερις χώρες της νοτιανατολικής Ευρώπης στις οποίες δραστηριοποιείται. Στην Ελλάδα, η Printec συμμετέχει με υλικοτεχνική υποδομή στην πρώτη εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος της Alpha Bank σε συνεργασία με τη Visa και με την τεχνολογία Visa PayWave για ανέπαφες πληρωμές, η οποία ξεκίνησε το Μάρτιο, ενώ ενεργό συμμετοχή με τεχνολογία τερματικών για ανέπαφες πληρωμές της Verifone είχε και στο έργο το οποίο λανσαρίστηκε τον Ιούλιο, με τη συνεργασία της Eurobank και τη σειρά νέων καρτών MasterCard PayPass. Η τεχνολογία ανέπαφων πληρωμών, μια εναλλακτική λύση αντί για μετρητά, αποτελεί τη νέα τάση στο χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών. Η χρήση της είναι ήδη αρκετά διαδεδομένη σε άλλες χώρες, καθώς αποτελεί μια ασφαλή, ευέλικτη και γρήγορη λύση, ιδανική για συναλλαγές χαμηλής αξίας σε περιβάλλοντα λιανικής πώλησης με μεγάλο όγκο συναλλαγών, όπως οι καφετέριες, οι σταθμοί εξυπηρέτησης, οι κινηματογράφοι, τα μέσα μεταφοράς κ.λπ.

ΑΠΟΝΟΜΗ ΒΡΑΒΕΙΩΝ «ΣΤΕΛΙΟΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ»

ΕΝΑ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΕ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Κ

ύπριοι επιχειρηματίες, Έλληνες και Τουρκοκύπριοι, συναντήθηκαν για την εκπλήρωση μιας υπόσχεσης: την απονομή ενός εκατ. ευρώ σε επιλεγμένες συνεργασίες από τις δύο επιχειρηματικές κοινότητες της Κύπρου. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, απονεμήθηκαν 50.000 ευρώ σε μετρητά, σε είκοσι συνεταιρισμούς που δημιουργήθηκαν από τη σύμπραξη τουλάχιστον ενός Ελληνοκύπριου και ενός Τουρκοκύπριου επιχειρηματία. Το συνολικό ποσό του ενός εκατ. ευρώ είναι αφιερωμένο στη διατήρηση της ειρήνης στη Μεγαλόνησο. Σε μια πολυπληθή τελετή απονομής βραβείων, που έλαβε χώρα στις 15 Οκτωβρίου 2012, στο διατηρητέο νεοκλασικό κτήριο της οικογένειας Χατζηιωάννου στη Λεμεσό, οι συμμετέχοντες επιχειρηματίες και οι λοιποί εξέχοντες προσκεκλημένοι παρακολούθησαν την απονομή χρηματικών επάθλων συνολικής αξίας 250.000 ευρώ στους νικητές της φετινής χρονιάς. Τα συγκεκριμένα βραβεία, που διοργανώνονται και χρηματοδοτούνται από το φιλανθρωπικό ίδρυμα «Stelios Philanthropic Foundation», του οποίου ηγείται ο Sir Στέλιος Χατζηιωάννου, ιδρυτής της easyJet και του ομίλου easyGroup, αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της κυπριακής επιχειρηματικής κοινότητας από το 2009 και μετά. Ο Sir Στέλιος Χατζηιωάννου δήλωσε χαρακτηριστικά: «Είμαι πολύ περήφανος για τους φετινούς συμμετέχοντες. Η δραστηριότητά τους αποδεικνύει ότι το πνεύμα της επιχειρηματικότητας υπερπηδά το αίσθημα του διαχωρισμού και την έλλειψη εμπιστοσύνης που φόβιζε το νησί μας από το 1974. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα μικρό, αλλά σημαντικό βήμα προς τη συνεχιζόμενη προσπάθεια για την άρση των εμποδίων μεταξύ των δύο κοινοτήτων και για τη διατήρηση της ειρήνης. Αυτό που απέτυχαν να καταφέρουν οι πολιτικοί τα τελευταία 38 χρόνια, το καταφέρνουν οι επιχειρηματίες μόνοι τους. Για πρώτη φορά, από τότε που ξεκίνησε ο θεσμός των βραβείων “Στέλιος Χατζηιωάννου, Επιχειρηματική Συνεργασία στην Κύπρο”, λάβαμε φέτος τόσο πολλές αιτήσεις από νεοσύστατους συνεταιρισμούς. Από τις περίπου 30 αιτήσεις, πολλές ήταν εταιρείες που δημιουργήθηκαν σε λιγότερο από ένα χρόνο. Σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης αυτό αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη του ότι στο νησί πνέει αέρας ειρήνης και ότι το επιχειρηματικό πνεύμα υπάρχει και ανθεί στην Κύπρο».

ΧΡΗΜΑ 81

Χ δια ταύτα...

✒ από τον Γιάννη Βερμισσώ

» ς ο έ δ « ι α «Σοκ» κ α ρ έ μ η ν ε μ ό π ε ν η τ για Δύο αντιμαχόμενες απόψεις «παλεύουν» καθημερινά μεταξύ τους για το ποια θα επικρατήσει στην ελληνική οικονομία και ποια θα κυριαρχήσει στη σκέψη των επιχειρηματιών.

Η

μία είναι αυτή που μιλά για αισιοδοξία, ελπίδα βελτίωσης προς το καλύτερο, για καλές εποχές που έρχονται και για ένα αίσιος τέλος της περιπέτειας που ξεκίνησε προ πενταετίας, εντάθηκε στη διετία και συνεχίζει προκαλώντας δέος. Η άλλη άποψη είναι αυτή που δεν έχει σενάριο, που δεν διακρίνει καλύτερες ημέρες, που δεν αναφέρεται σε προοπτικές και που αντιλαμβάνεται μόνο το παρόν, οπότε, αδυνατώντας να εκτιμήσει τη συνέχεια και το μέλλον, προκαλεί σοκ.

«Σοκ» και «δέος»! Αυτές είναι οι δύο επιλογές στρατηγικής σημασίας με τις οποίες έχουν να κάνουν και με αυτές συμπορεύονται οι επιχειρηματίες, αλλά και οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι της Ελλάδας βιώνοντας τις συνέπειες ενός περιβάλλοντος αβεβαιότητας. Τίποτα σταθερό, τίποτα δομημένο, τίποτα βέβαιο για να «ακουμπήσει» ο οποιοσδήποτε. Οι δύο κορυφαίες αντιθέσεις κυριαρχούν στην ελληνική επικράτεια και δημιουργούν προβληματισμό για το μέλλον. Είναι οι αντιθέσεις που ευθύνονται για την αβεβαιότητα, για τη δυσθυμία, για την αγωνία της επόμενης μέρας. Δεν θα ήταν δόκιμο να αναζητηθούν ευθύνες, καθώς είναι περιττό στη σημερινή συγκυρία να βρεθεί υπαίτιος, ένο82 Οκτώβριος 2012

χος, θύμα ή οτιδήποτε άλλο. Το μόνο αναγκαίο είναι να βρεθεί διέξοδος και κυρίως να δοθεί το στίγμα της επόμενης μέρας. Διότι είναι πολύ κρίσιμο η ηγεσία – πάσης φύσεως - να μιλά για την επόμενη μέρα, να προγραμματίζει και να δίνει το βηματισμό που χρειάζεται. Οι ευχάριστες και ασαφείς προσεγγίσεις που σήμερα ανοήτως γίνονται και είναι του στιλ « θα πάμε καλά, θα αναπτυχθούμε, οι κόποι μας θα ανταμειφθούν, θα τελειώσει η δύσκολη περίοδος κ.λπ.» αποτελούν μόνο θεωρίες, προσδοκίες και καθησυχαστικές ανακοινώσεις. Τίποτα σαφές, τίποτα ουσιαστικό, τίποτα συγκεκριμένο δεν υπάρχει. Ποιος λοιπόν γνωρίζει για το μέλλον λίγα και βασικά πράγματα; Πάντως όχι οι αστρολόγοι, που ακόμα και αυτοί επιστρατεύθηκαν για να διακρίνουν στο βάθος του σύμπαντος την τραγωδία της χώρας. Εδώ, σήμερα, χρειαζόμαστε βεβαιότητα για να πορευθούμε στην αβεβαιότητα και κυρίως έργα και παραδείγματα προς μίμηση. Ήταν κάποτε ο ηγέτης που «πρώτος έδινε το παράδειγμα». Χάθηκε και αυτος. Τώρα υπάρχουν leaders, έξυπνοι φοροκλέφτες, δοξασμένοι απατεώνες, προικισμένοι «μάγκες». Αυτοί μεσουράνησαν, αποτέλεσαν παράδειγμα προς μίμηση, γοήτευσαν τα πλήθη που θέλησαν, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, να τους ακολουθήσουν. Τα συνεπακόλουθα των επαίνων της αυθαιρεσίας στον ανερμάτιστο ελληνικό πληθυσμό...

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑ

XΡHMATIΣTHΡIO

τ.386 / 10.2012

Εν μέσω αβεβαιότητας βρίσκει νέα υψηλά ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΚΛΑΔΟΣ Αλλάζει για να μη... βουλιάξει!

Θωμάς Τζίκας

Πρόεδρος της ΚΟΝΒΑ

Αυτοί που θα επιβιώσουν είναι οι επαγγελματίες

SS POS RE

T

P

Όταν κάποιος δεν συνειδητοποιεί ότι πρέπει να υποστηρίξει το ελληνικό προϊόν ακόμα και στις περιπτώσεις που υπερτερεί και ποιοτικά, αλλά και σε τιμή, τότε πώς θα πάμε μπροστά;

ES

T

R

P

ISSN 1105-0470

X+7

ΚΕΜΠ.AΘ

S PO

013648

S

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.386 / 10.2012 / € 6,00

Κλάδος τηλεφωνίας - ίντερνετ: Η απώλεια εσόδων δεν αναβάλλει τις επενδύσεις