ΧΡΗΜΑ #397 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Πέντε δισ. δολ. έξω από την «πόρτα» του αναδυόμενου Χ.Α.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.397 / 11.2013 / € 6,00

Διαχείριση λιμένων: Στόχος των συγχωνεύσεων η προσέλκυση επενδύσεων

ΧΡΗΜΑ τ.397 / 11.2013

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ Ηθική συμπεριφορά Oικονομική ανάπτυξη Ποιότητα ζωής Άγγελος Κωτσιόπουλος

Γενικός Διευθυντής, Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων

Στόχος μας η αποτελεσματική στήριξη των Ελλήνων εξαγωγέων Ο Οργανισμός προσφέρει προγράμματα ασφάλισης τα οποία προστατεύουν αποτελεσματικά τους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, είτε με εξαγωγές είτε με τεχνικά έργα είτε με άμεσες επενδύσεις.

ISSN 1105-0470

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

Μέχρι να βρεθεί το φάρμακο που θα μας κρατάει για πάντα νέους…

…καταφέραμε να αυξήσουμε το όριο ζωής κατά 12 ολόκληρα χρόνια! Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα επενδύουν διαρκώς στην ανάπτυξη και διάθεση νέων, αποτελεσματικότερων και ασφαλέστερων φαρμάκων και θεραπειών. Με καινοτόμα φάρμακα και θεραπείες, κατάφεραν να αυξηθεί κατά 12 χρόνια ο μέσος όρος ζωής αλλά και να βελτιωθεί η ποιότητά της. Με καθημερινή προσπάθεια συμβάλλουν στην προστασία του πολυτιμότερου αγαθού όλων μας, της υγείας, αλλά και στο δικαίωμα της πρόσβασης των ασθενών στα κατάλληλα φάρμακα και θεραπείες που χρειάζονται.

Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος εκπροσωπεί έναν από τους πιο καινοτόμους, παραγωγικούς και εξωστρεφείς κλάδους της εθνικής μας οικονομίας. Αντιπροσωπεύει το 90% της αγοράς φαρμάκου που δραστηριοποιείται στη χώρα μας. Οι ÆÍÍÉÎÊÌ¼Ö ÌÂÊ ÏÍØÆÔÎÊÌ¼Ö ÆÓÂÊÑÆ¾ÆÖ – μέλη του, επενδύουν διαρκώς στη δημιουργία αποτελεσματικών φαρμάκων και θεραπειών, για να διασφαλίσουν το δικαίωμα όλων στην υγεία και μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

www.sfee.gr

Λ. Κηφισίας 280 & Αγρινίου 3, 152 32, Χαλάνδρι, Αθήνα, Τηλ: 210 68 91 101, Fax: 210 68 91 060

2 Γιώργος Καλούμενος, Aρχισυντάκτης

ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΑΝΟΙΞΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ

σο και εάν κάποιοι θέλουν να μηδενίσουν τα αποτελέσματα της συνάντησης Σαμαρά Μέρκελ στο Βερολίνο, αυτό που βγήκε από τη συνάντηση είναι ότι την άνοιξη ή το καλοκαίρι, μετά τις ευρωεκλογές, θα δοθεί λύση στο μείζον θέμα της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, έστω και υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.

κατατέθηκε στη Βουλή χωρίς την οριστική συμφωνία της Τρόικας.

Οι παραπάνω όροι και προϋποθέσεις, πάντως, δεν εξαντλούνται απλά στην επιβεβαίωση από τη Eurostat ότι η Ελλάδα έχει επιτύχει τον στόχο για παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό πιστοποιήθηκε στο Βερολίνο, κατά τη διάρκεια των επαφών του Έλληνα πρωθυπουργού Α. Σαμαρά με τη Γερμανίδα καγκελάριο, Μέρκελ.

Όμως, για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει πρώτα να έχει «κουρευτεί» το χρέος. Μπορεί να μην το πουν «κούρεμα», αλλά στην ουσία θα είναι ένα «κρυφό κούρεμα».

Από την πλευρά του, ο Α. Σαμαράς απέρριψε κάθε συζήτηση για τρίτο δάνειο και νέο Μνημόνιο για την Ελλάδα, γιατί ευελπιστεί ότι θα δοθεί λύση στο χρέος, βασικό προαπαιτούμενο για να βγούμε στις αγορές. Πέρασε στα ψιλά η προαναγγελία επιστροφής στις αγορές στο β’ εξάμηνο του 2014, για την κάλυψη μέρους των 68,6 δισ. ευρώ χρηματοδοτικών αναγκών, που γίνεται στο κείμενο του προϋπολογισμού που

Ο Τζορτζ Σόρος επισημαίνει ότι τη στιγμή που η Αθήνα είναι πολύ κοντά σε ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα, εάν «κουρευτεί» το χρέος, τότε πολλοί ιδιώτες επενδυτές θα επιστρέψουν στην Ελλάδα και οι αγορές θα τη δανείσουν με λογικά επιτόκια.

Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, τα τελευταία χρόνια, ό,τι γράφει για την Ελλάδα, επαληθεύεται λίγους μήνες μετά. Πέρασε επίσης στα ψιλά του ελληνικού Τύπου το τελευταίο δημοσίευμά του για την πρόθεση της Γερμανίας να δώσει λύση στο θέμα του ελληνικού χρέους όχι με ένα νέο «κούρεμα», αλλά με την έκδοση ομολόγου με μηδενικό κουπόνι.

Το επίπεδο του ελληνικού χρέους αυτήν την ώρα στο 170% του ΑΕΠ δεν είναι βιώσιμο, ακόμη και στη βάση των πιο αισιόδοξων εκτιμήσεων. Καμία εταιρεία, κανένας ιδιώτης επενδυτής δεν θα θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα για όσο καιρό υπάρχει ο κίνδυνος ενός νέου «κουρέματος» χρέους. Η λύση μιας νέας απομείωσης του ελληνικού χρέους, με συμμετοχή του επίσημου τομέα (OSI), θα συνεπαγόταν επιβάρυνση των φορολογουμένων. Και έτσι προκρίνεται η λύση του «αδιαφανούς» (όπως το χαρακτηρίζει το περιοδικό) ομολόγου με μηδενικό κουπόνι. Είναι ουσιαστικά ένα «κρυφό κούρεμα», με το οποίο οι φορολογούμενοι των δανειστών της Ελλάδας θα υποστούν απώλειες χωρίς να το συνειδητοποιήσουν, υποστηρίζει το Der Spiegel.

ΧΡΗΜΑ τ.397, Νοέμβριος 2013

4 Νοέμβριος 2013

ΕΝ ΑΡΧΗ...

Χρηματιστήριο Πέντε δισ. δολ. έξω από την «πόρτα» του αναδυόμενου Χ.Α.

Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Ηθική συμπεριφορά – Οικονομική ανάπτυξη – Ποιότητα ζωής

Διαχείριση Λιμένων Στόχος των συγχωνεύσεων η προσέλκυση επενδύσεων

Ασφαλιστική Αγορά Μερίδιο στην «πίτα» διεκδικούν τα δίκτυα

Υποψηφιότητες «Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2013» Αναδείξτε τις καλύτερες εταιρείες του Χ.Α.

6 Νοέμβριος 2013

περιεχόμενα τ.397/11.2013 48 ~ 25 ΧΡΟΝΙΑ ΧΡΗΜΑ Σε ειδική εκδήλωση γιορτάστηκαν τα 25α γενέθλια του περιοδικού ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

50 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS Aegean - METKA

Ο ΟΑΕΠ προσφέρει προγράμματα ασφάλισης τα οποία προστατεύουν αποτελεσματικά τους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, είτε με εξαγωγές είτε με τεχνικά έργα είτε με άμεσες επενδύσεις.

66 ~ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΕΛΛΑΣ: Συμφωνία 400 εκατ. ευρώ με τη Fochon Pharma

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδηΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

τεύχος Νοεμβρίου 2013

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Χρήστος Χαραλαμπάκης charalampakis.c@ethosmedia.eu

CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu

Aντώνης Μαϊτός maitos.a@ethosmedia.eu

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu Δέσποινα Τραυλού travlou.d@ethosmedia.eu ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Διονύσης Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu

TMHMA MARKETING EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜ. ΣΧΕΣΕΩΝ Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη. ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ ~ Το τεύχος που κρατάτε στα Pressious Αρβανιτίδης χέρια σας, είναι τυπωμένο σε Α.Β.Ε.Ε. ®

Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ISSN 1105-0470

πιστοποιημένο χαρτί FSC και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

04 ~ Εν αρχή: Στο Βερολίνο άνοιξε το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους 08 ~ Επικαιρότητα: Σκι εσείς; Μπάνια εμείς! 78 ~ Στα ενδότερα του Χ.Α. 80 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: Πόσα λεφτά θα έρθουν στο αναδυόμενο Χ.Α.;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Άγγελος Κωτσιόπουλος Γενικός Διευθυντής, Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων Στόχος μας η αποτελεσματική στήριξη των Ελλήνων εξαγωγέων ΧΡΗΜΑ 7

επικαιρότητα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΒΕΑ

Μπρος εμπόδια και πίσω... αδιέξοδα Η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η κυβέρνηση επιχειρεί με την κατάθεση του προϋπολογισμού, χωρίς την έγκριση των δανειστών της, να επιστρέψει τη χώρα στην ανάπτυξη μετά από έξι χρόνια ύφεσης και τέσσερα χρόνια σκληρών μέτρων λιτότητας. Η αξιωματική αντιπολίτευση επιμένει, την ίδια ώρα, να απειλεί τους δανειστές ότι δεν πρόκειται να πάρουν τα λεφτά τους πίσω, εφόσον θα καταργήσει όλους τους εφαρμοστικούς νόμους του Μνημονίου. Δυστυχώς, για όλους εμάς, ο δρόμος της κυβέρνησης είναι γεμάτος εμπόδια και ο δρόμος της αντιπολίτευσης γεμάτος αδιέξοδα.

ΤΟΜΑΣ ΒΙΖΕΡ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ EURO WORKING GROUP

Πολεμήστε τα κατεστημένα συμφέροντα Η Ελλάδα έχει καλές επιδόσεις στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής και το 2014 το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας προβλέπεται να είναι ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρωζώνη. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι η δουλειά έχει γίνει, αλλά βρισκόμαστε κοντά. Οι τομείς στους οποίους χρειάζεται επιτάχυνση των προσπαθειών είναι εκείνοι όπου απειλούνται κατεστημένα συμφέροντα.

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Χ.Α.

Πλεονέκτημα για το Χ.Α. η εταιρική διακυβέρνηση Για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας χρειάζονται επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία στη σημερινή συγκυρία θα πρέπει να προέλθουν κυρίως από το εξωτερικό. Το θετικό για την Ελλάδα είναι ότι υπάρχει ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές, οι οποίοι διαπιστώνουν τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Σε σχέση μάλιστα με τις εναλλακτικές επιλογές αγορών αναλόγου ρίσκου-απόδοσης, η Ελλάδα πλεονεκτεί, επειδή διαθέτει σταθερό νόμισμα και καλύτερη εταιρική διακυβέρνηση.

ΝΟΤΗΣ ΜΗΤΑΡΑΚΗΣ

ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Αυξήσαμε σε 16 από 3 τα Π.Ο.Π. προϊόντα Όταν ξεκίνησε, το 2009, η διαπραγμάτευση για τα προϊόντα Π.Ο.Π., η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε μόνο 3 ελληνικά: τη φέτα, τη μαστίχα Χίου και τις ελιές Καλαμών», τόνισε και πρόσθεσε: «Στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικού Εμπορίου της Ε.Ε. καταφέραμε και προσθέσαμε στη λίστα 13 επιπλέον προϊόντα, που έπρεπε να είναι σε προτεραιότητα προστατευμένα. Πετύχαμε, μάλιστα, τα 15 από αυτά να είναι με πλήρη προστασία και το ένα προϊόν με ειδική αυξημένη προστασία. 8 Νοέμβριος 2013

ΣΚΙ ΕΣΕΙΣ; ΜΠΑΝΙΑ ΕΜΕΙΣ!

ην ώρα που στην Αθήνα οι συνομιλίες με τους εκπροσώπους της Τρόικας βρίσκονταν σε εξέλιξη, στις Βρυξέλλες εκδηλωνόταν ωμός εκβιασμός. Ο επικεφαλής του EuroWorking Group, Τόμας Βίζερ, ισχυριζόταν ότι τις δύο πλευρές «χωρίζουν μίλια και δισεκατομμύρια» και μετέθετε τη συμφωνία για «μετά τις διακοπές του σκι», μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. «Όποιος έκανε αυτήν τη δήλωση, η οποία δεν αντανακλά τις δημιουργικές συζητήσεις με την Τρόικα, να έχει το θάρρος να τα πει με το όνομά του», είπε ο Γιάννης Στουρνάρας και πρόσθεσε στα περί απόστασης μεταξύ των δύο πλευρών: «Δεν μας χωρίζουν μίλια, μας χωρίζουν μέτρα». Βέβαια, ο υπουργός Οικονομικών και η κυβέρνηση θα μπορούσαν να πουν ότι η συμφωνία θα μπορούσε να γίνει και «μετά τα μπάνια το καλοκαίρι»! Γιατί η ελληνική οικονομία μπορεί να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις της, «κουτσά - στραβά», μέχρι τα τέλη της άνοιξης, αφού οι λήξεις των ομολόγων μπορούν να καλυφθούν με δημοπρασίες εντόκων γραμματίων, χωρίς νέα δόση. Όπως γράφαμε στο φύλλο της 25ης Οκτωβρίου, ο «ανένδοτος» που είχε κηρύξει τότε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ήταν μάλλον εκ του ασφαλούς, καθώς το ελληνικό Δημόσιο δεν έχει ιδιαίτερη πίεση όσον αφορά τις αποπληρωμές δανείων. Την ίδια ώρα στην Ευρώπη δεν θέλουν την Ελλάδα στα «φώτα της δημοσιότητας» και ανέχονται ακόμη και τις κόντρες με την Τρόικα, γιατί δεν θέλουν να φουντώσει ο ευρωσκεπτικισμός, καθώς έχουν εισέλθει στην τελική ευθεία προς τις ευρωεκλογές του Μαΐου. ΜΕ «ΒΟΗΘΕΙΕΣ» ΑΠΟ ΤΟ ΔΝΤ Την ίδια ώρα, πληροφορίες φέρουν και το ΔΝΤ να «στηρίζει» την ελληνική κυβέρνηση και να κινείται σε διαφορετική γραμμή σε σχέση με τους Ευρωπαίους, τόσο για το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους όσο για το αν θα επιβληθούν νέα μέτρα στη χώρα μας. Το ΔΝΤ εκβιάζει, για μία ακόμη φορά, την Ευρωπαϊκή Ένωση για

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Να διατηρηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα Η χρηστή και λελογισμένη δημοσιονομική διαχείριση της τελευταίας διετίας, σε ένα ιδιαίτερα πιεστικό διεθνές περιβάλλον, έχει καταστήσει εφικτή την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2013. Επιδίωξη της κυβέρνησης είναι να διατηρηθεί και να ενισχυθεί αυτό το θετικό αποτέλεσμα, ώστε να αποκτήσει η χώρα τους απαραίτητους βαθμούς ελευθερίας για να βγει το συντομότερο από την κρίση. Και για να επιτευχθεί αυτό, είναι αναγκαία η θεσμική θωράκιση του εγχειρήματος, την οποία και επιχειρούμε σε συνεργασία με το Ελεγκτικό Συνέδριο.

νέο και γενναίο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους που κατέχουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η ΕΚΤ, ενώ η Ε.Ε. - και κυρίως η Γερμανία - δηλώνει αντίθετη. Οι ευρωπαϊκές χώρες δεν προκρίνουν μια τέτοια λύση, καθώς θα έχει πολιτικό κόστος γι’ αυτές. Κάτι τέτοιο θα είναι πολύ δύσκολο να περάσει στην κοινή γνώμη των ευρωπαϊκών κρατών, στη λογική ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα πρέπει να υποστούν νέες ζημιές ξεγράφοντας μέρος των δανεικών τους προς την Ελλάδα. Όμως η επέκταση των διμερών δανείων που προωθεί η Ε.Ε. θα είναι πιο εύκολη. Αφορμή για τη νέα κόντρα Ε.Ε.-ΔΝΤ αποτέλεσε η ειδική έκθεση που ανακοίνωσε το ΔΝΤ, στην οποία θεωρεί δεδομένο το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και καλεί την Ευρώπη να το δρομολογήσει, όπως έχει δεσμευτεί. Η στάση αυτή του ΔΝΤ δείχνει ότι δεν εμφανίζεται διατεθειμένο να υποχωρήσει από τη θέση του και, επομένως, θα υπάρξουν έντονες αντιθέσεις με την Ευρωζώνη κατά το επόμενο διάστημα, δεδομένου του ότι το ελληνικό θέμα είναι ένα από τα πρώτα που θα «ξανανοίξουν» αμέσως μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στη Γερμανία. Και τούτο γιατί όλα τα ζητήματα που απαιτούν αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο είχαν «παγώσει», ενόψει των γερμανικών εκλογών. Και η κόντρα ίσως οδηγηθεί στα άκρα, με την αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Κυβερνητικές πηγές αποκαλύπτουν ότι το ΔΝΤ, ουσιαστικά, προτρέπει την ελληνική κυβέρνηση σε «σύγκρουση τώρα» με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ρίχνοντας ταυτόχρονα το βάρος του υπέρ της ανάγκης να μειωθεί δραστικά το βάρος χρέους της Ελλάδας. Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, στελέχη της κυβέρνησης αναγνωρίζουν ότι είναι βάσιμες οι εκτιμήσεις διεθνών οίκων πως χωρίς μια πειστική διευθέτηση του προβλήματος με το χρέος, η χώρα θα παραμένει αποκλεισμένη από τα ιδιωτικά επενδυτικά και χρηματοδοτικά κεφάλαια, ξένα και εγχώρια, η αδυναμία προσέλκυσης επενδύσεων θα μεταφράζεται ως συνεχής «βουτιά» σε όλο και βαθύτερη ύφεση και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι να απομακρύνεται όλο και περισσότερο η δυνατότητα να εξυπηρετηθεί το ογκώδες χρέος της χώρας, ενώ η κοινωνία θα οδηγείται όλο και ταχύτερα σε σημείο... «βρασμού»! Ο Τζορτζ Σόρος επισημαίνει ότι τη στιγμή που η Αθήνα είναι πολύ κοντά σε ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα, εάν «κουρευτεί» το χρέος, τότε πολλοί ιδιώτες επενδυτές θα επιστρέψουν στην Ελλάδα και οι αγορές θα τη δανείσουν με λογικά επιτόκια.

ΓΕΝΣ ΒΑΪΝΤΜΑΝ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ BUNDESBANK

Να διαχωριστούν νομισματική και δημοσιονομική πολιτική Θα πρέπει να υπάρχει πιο ξεκάθαρος διαχωρισμός ανάμεσα στη νομισματική και τη δημοσιονομική πολιτική. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν μπορούν να στηρίζονται στην Κεντρική Τράπεζα για έξοδο από την κρίση. Η κρίση δεν τελείωσε ακόμη και η νομισματική πολιτική στην Ευρώπη εξακολουθεί να κινείται σε ρυθμούς κρίσης. Προκειμένου να περιοριστούν οι κίνδυνοι από τα έκτακτα μέτρα στήριξης της οικονομίας της ΕΚΤ, είναι αναγκαίο να τηρηθούν όσο πιο πιστά γίνεται τα όρια νομισματικής πολιτικής της. Αυτό θα προστατέψει την ΕΚΤ από τις κατηγορίες ότι εκτελεί εντολές δημοσιονομικής πολιτικής ή από την τραπεζική βιομηχανία.

ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΕΚΤ

Χαμηλά επιτόκια λόγω αδύναμης οικονομίας Κατανοώ τις ανησυχίες για μια παρατεταμένη περίοδο χαμηλών αποδόσεων στις καταθέσεις. Αλλά είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι τα επιτόκια είναι χαμηλά επειδή η οικονομία είναι αδύναμη. Αν προχωρούσαμε σε αύξηση των επιτοκίων, θα πιέζαμε περαιτέρω την οικονομία. Αν δούμε ότι πράγματι τα χαμηλά επιτόκια δημιουργούν τοπικούς κινδύνους, τότε τοπικά «εργαλεία» θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι αυτοί. Ειδικότερα, οι εθνικές αρχές θα πρέπει να κάνουν πλήρη χρήση των «εργαλείων» που έχουν στη διάθεσή τους.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Οι διεθνείς αγορές δείχνουν εμπιστοσύνη στην Ελλάδα Θα καλύψουμε την απόσταση σε ό,τι αφορά στις μεταρρυθμίσεις. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τις προσπάθειες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όλα αυτά γίνονται με τεράστιο κόστος και θυσίες του ελληνικού λαού. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρέπει να συνεχίσουμε. Τώρα όμως μπαίνουμε σε ανάκαμψη. Όλοι βλέπουν το «φως στην άκρη του τούνελ». Αυτό θα ενισχύσει την προσπάθεια των Ελλήνων, που βλέπουν διέξοδο μετά από τα οδυνηρά χρόνια που προηγήθηκαν. Οι διεθνές αγορές δείχνουν την εμπιστοσύνη τους. Τα ελληνικά ομόλογα έχουν επιστρέψει σε προ κρίσης επίπεδα.

ΟΛΓΑ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Να επενδύσουμε στην τουριστική καινοτομία Στη σημερινή εποχή οφείλουμε να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό τον φυσικό πλούτο της χώρας, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, αλλά και την πλούσια παράδοσή της. Το ισχυρό όνομα που διαθέτει και την καθιστά έναν από τους πιο ελκυστικούς προορισμούς στον κόσμο. Πρέπει να αναδείξουμε την ξεχωριστή ταυτότητα κάθε προορισμού, σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Να αναβαθμίσουμε τις υποδομές της. Να επενδύσουμε στην καινοτομία.

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

Έχουμε δεσμευτεί για 15.000 απολύσεις στο Δημόσιο Δεν είναι κάτι εύκολο οι απολύσεις στο Δημόσιο, αλλά η κυβέρνηση θα το αντέξει. H κοινωνία άντεξε, με πολύ πόνο, 1.000.000 απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα. H χώρα έχει δεσμευτεί για 15.000 απολύσεις στο Δημόσιο μέχρι τα τέλη του 2014, που θα γίνουν, αλλά στη θέση τους θα προσληφθούν υπάλληλοι με συγκεκριμένα προσόντα μέσω ΑΣΕΠ. ΧΡΗΜΑ 9

Χ χρηματιστήριο

Από τις 5 Ιουνίου του 2012, λίγο πριν γνωστοποιήσει η MSCI την πρόθεσή της να ανακατατάξει την Ελλάδα ως «αναδυόμενη» αγορά, ο Γενικός Δείκτης Τιμών έχει αυξηθεί κατά 146%, περιορίζοντας στο 79% το ποσοστό της υποχώρησής του, σε σχέση με το υψηλό επίπεδο του 2007. 10 Νοέμβριος 2013

ΔΙΣ. ΔΟΛ. ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ… «ΠΟΡΤΑ» ΤΟΥ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΟΥ Χ.Α.

πενδυτικά κεφάλαια τουλάχιστον 4,5 έως 5 δισ. δολ. βρίσκονται δυνητικά έξω από την «πόρτα» του ελληνικού χρηματιστηρίου, μετά την επίσημη μετάταξή του στον παγκόσμιο δείκτη MSCI Emerging Markets. Θεωρητικά, αν όλα τα αμοιβαία κεφάλαια παθητικής διαχείρισης που ακολουθούν τους δείκτες του MSCI θελήσουν να προσαρμόσουν αντίστοιχα τις θέσεις τους, το ελληνικό χρηματιστήριο θα γίνει αποδέκτης εισροών της τάξης των 4,5 δισ. δολ. σε βάθος έξι μηνών έως ενός έτους από τη μετάταξη. Στις 26 Νοεμβρίου, και επίσημα, μετά από 12 χρόνια, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά μετατάχθηκε πλέον και επίσημα από τις «ανεπτυγμένες» στις «αναδυόμενες» αγορές, μετά και την ανακοίνωση των μετοχών που θα συμμετέχουν στον δείκτη

MSCI Greece Emerging Markets (του ΟΤΕ, του ΟΠΑΠ, της Εθνικής, της Πειραιώς, της Alpha, της ΔΕΗ, του Τιτάνα, των ΕΛ.ΠΕ., της Jumbo και της Folli Follie), με τη στάθμιση του ελληνικού δείκτη στον βασικό δείκτη MSCI Emerging Markets να είναι 0,43%. Θα πρέπει να σημειωθεί το ελληνικό παράδοξο: Το ελληνικό χρηματιστήριο είναι, με βάση τον MSCI, «αναδυόμενη» αγορά και, με βάση τον οίκο FTSE, «ώριμη» αγορά, υπό καθεστώς παρακολούθησης, ωστόσο, για πιθανή υποβάθμιση. Η MSCI, οι μετοχικοί δείκτες της οποίας ακολουθούνται από επενδυτές με έναν ενεργητικό της τάξης των 7 τρισ. δολ. περίπου, επιβεβαίωσε φέτος τον Ιούνιο ότι θα κατατάξει την Ελλάδα στις «αναδυόμενες» αγορές από τις «ανεπτυγμένες», όπου την είχε τοποθετήσει από το 2001.

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ

Τιμή 15/11/2012: 788,06

Τιμή 15/11/2013: 1133,46

Απόδοση 43,83%

ΧΡΗΜΑ 11

Χ χρηματιστήριο

ΟΙ ΜΕΤΟΧΕΣ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ MSCI GREECE ΜΕΤΟΧΕΣ ΟΠΑΠ ΟΤΕ ΕΘΝΙΚΗ ΔΕΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ALPHA BANK JUMBO ΤΙΤΑΝ ΕΛ.ΠΕ. FOLLI FOLLIE *Εκτιμήσεις

ΣΤΑΘΜΙΣΕΙΣ* 18,01 17,95% 11,01% 9,4% 9,1% 8,25% 7,9% 7,8% 5,8% 4,9%

Τα κεφάλαια που επενδύουν στις «αναδυόμενες» αγορές, με υποχρέωση να ακολουθούν τους δείκτες της MSCI, θα έχουν τη δυνατότητα να επενδύουν σε ελληνικές μετοχές, αφού λάβει χώρα η αλλαγή αυτή μετά το κλείσιμο της διαπραγμάτευσης στις 26 Νοεμβρίου. Ο Μαρκ Μόμπιους, ο οποίος επιβλέπει κεφάλαια ύψους 53 δισ. δολ. ως εκτελεστικός πρόεδρος του Templeton, δήλωσε ότι εξετάζει τις εισηγμένες τράπεζες, τις εταιρείες λιανικής και μόδας, καθώς και τις μεταποιητικές εταιρείες. «Παρά τα προβλήματα της Ελλάδας, βλέπουμε δυνητικές μακροπρόθεσμες ευκαιρίες. Υπάρχει μία αντίληψη ότι η Ελλάδα ανακάμπτει και, με τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, η ανάπτυξη θα μπορούσε να ενισχυθεί σημαντικά», δήλωσε ο Μόμπιους στο Bloomberg. Από τις 5 Ιουνίου του 2012 - δύο εβδομάδες πριν γνωστοποιήσει η MSCI την πρόθεσή της να ανακατατάξει την Ελλάδα ως «αναδυόμενη» αγορά - ο δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών έχει αυξηθεί κατά 146%, περιορίζοντας στο 79% το ποσοστό της υποχώρησής του, σε σχέση με το υψηλό επίπεδο του 2007. Η άνοδος είναι η μεγαλύτερη σε σχέση με τους άλλους 94 εθνικούς χρηματιστηριακούς δείκτες, με εξαίρεση αυτόν της Βενεζουέλας, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg. FRONT RUNNING; Τα στοιχεία αυτά δίνουν «τροφή» σε πολλούς αναλυτές να εκτιμούν ότι στο Χ.Α. (όπως γράφαμε στο τεύχος Σεπτεμβρίου

12 Νοέμβριος 2013

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΙΣΡΟΕΣ ΑΝΑ ΤΙΤΛΟ (Ποσά σε εκατ. δολ.)

ΜΕΤΟΧΕΣ ΟΤΕ ΟΠΑΠ ΔΕΗ ΕΛ.ΠΕ. ΕΘΝΙΚΗ FOLLI FOLLIE JUMBO ALPHA BANK ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΙΤΑΝ

CITIGROUP 50,6 48,3 97,8 60,3 103,8 57,0 86,7 83,6 89,0 85,6

σε άρθρο με τίτλο «Πονταρίσματα» στην υποβάθμιση του Χ.Α.), τους τελευταίους μήνες, ξεδιπλώθηκαν τακτικές που μοιάζουν με front running, εν όψει της ένταξής του στις «αναδυόμενες» αγορές από τον οίκο MSCI. Hedge funds, αλλά και ξένες επενδυτικές τράπεζες, για τα δικά τους χαρτοφυλάκια αγόραζαν από τον Αύγουστο ως και πρόσφατα μετοχές που ήταν υποψήφιες να μπουν στους δείκτες του MSCI, εκτιμώντας ότι θα πουλήσουν σε υψηλότερες τιμές στα emerging funds παθητικής, κυρίως, και δευτερευόντως ενεργητικής διαχείρισης. Οι «αρκούδες» λένε ότι το «ράλι» των μετοχών έχει ενσωματώσει ήδη την οικονομική βελτίωση στην Ελλάδα. Η κεφαλαιοποίηση του χρηματιστηρίου της Αθήνας αντιστοιχεί σε 32 φορές τα εκτιμώμενα κέρδη των εισηγμένων επιχειρήσεων, σε σχέση με 11 φορές που είναι ο μέσος όρος πενταετίας και 14,9 φορές στην περίπτωση του πανευρωπαϊκού δείκτη μετοχών Stoxx Europe 600. H Credit Suisse τονίζει, για την ελληνική αγορά μετοχών, ότι αν και η σχετική της αποτίμηση σε σχέση με την ηπειρωτική Ευρώπη φαίνεται αρκετά «τραβηγμένη» σε όρους P/E (δείκτης τιμής προς κέρδη) για τους επόμενους 12 μήνες, την ίδια στιγμή είναι πιο φθηνή σε σχετικούς όρους P/BV (δείκτης τιμής προς λογιστική αξία). ΠΟΣΕΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΙΣΡΟΕΣ Με βάση όλες τις ενδείξεις, οι καθαρές εισροές αναμένεται να κινηθούν μεταξύ

DEUTSCHE BANK 60,3 55,2 31,3 18,8 36,0 15,9 26,4 25,2 -27,2

320 και 650 εκατ. δολ., ενώ έως τώρα έχουν εισρεύσει 200 εκατ. δολ. Η μετάπτωση από «ώριμη» σε «αναδυόμενη» αγορά, εκ των πραγμάτων, οδηγεί index funds στο να αναδιαρθρώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους. Σε γενικές γραμμές, μπορεί να ειπωθεί ότι θα υπάρξουν εισροές, αλλά και εκροές, και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποτιμηθεί το ισοζύγιο εκροών - εισροών. Ορισμένοι θεωρούν ότι το ισοζύγιο, μάλλον, θα είναι ουδέτερο, αλλά αυτό θα αποδειχθεί στην πράξη. Η Citigroup εκτιμά ότι θα υπάρξουν εισροές 1,6 δισ. δολ. μετά την είσοδο της Ελλάδας στον δείκτη αναδυόμενων αγορών MSCI από τις 26 Νοεμβρίου, ωστόσο οι καθαρές εισροές από funds παθητικής διαχείρισης θα ανέλθουν στα 500 εκατ. δολ. Όσον αφορά τις ελληνικές εισηγμένες, η Citigroup εκτιμά: ΟΤΕ 50,6 εκατ. δολ., ΟΠΑΠ 48,3 εκατ. εκατ. δολ., Εθνική 103,8 εκατ. δολ., ΔΕΗ 97,8 εκατ. δολ., Τιτάν 85,6 εκατ. δολ., ΕΛ.ΠΕ εισροές 60,3 εκατ. δολ., Jumbo εισροές 86,7 εκατ. δολ., Folli Follie 57 εκατ. δολ., Alpha Bank 83,6 εκατ. δολ., Πειραιώς 89 εκατ. δολ. Η Deutsche Bank εκτιμά το όφελος της ένταξης του Χ.Α. στον δείκτη αναδυόμενων αγορών του MSCI στα 322 εκατ. δολ.: ΟΤΕ 60,3 εκατ. δολ., ΟΠΑΠ 55,2 εκατ. δολ., Εθνική 36 εκατ. δολ., ΔΕΗ 31,3 εκατ. δολ., Τιτάν 27,2 εκατ. δολ., ΕΛ.ΠΕ. 18,8 εκατ. δολ., Jumbo 26,4 εκατ. δολ., Folli Follie 15,9 εκατ. δολ., Alpha Bank 25,2 εκατ. δολ.

Χ χρηματιστήριο

Η HSBC εκτιμά ότι θα εισρεύσουν στην ελληνική αγορά γύρω στα 568 εκατ. δολ., με την επίσημη ένταξη του Χρηματιστηρίου Αθηνών στην κατηγορία των «αναδυόμενων» αγορών και στον δείκτη MSCI Emerging Markets. Θα υπάρξουν εκροές ύψους 259 εκατ. δολ., ενώ οι εισροές θα είναι της τάξεως των 827 εκατ. δολ. Το καθαρό όφελος θα ανέλθει στα 568 εκατ. δολ.

ΟΙ ΤΡΑΠΕΖΕΣ Η πορεία των τραπεζικών μετοχών τους επόμενους μήνες θα εξαρτηθεί από το σχέδιο που εξετάζει το ΤΧΣ σχετικά με τα warrants. Με βάση το σχέδιο αυτό, το ΤΧΣ θα υποβάλλει από τον Μάρτιο του 2014 προαιρετικές δημόσιες προτάσεις προς τους κατόχους των warrants των τραπεζών Alpha, Εθνική και Πειραιώς. Σύμφωνα με πληροφορίες που φθάνουν στη χρηματιστηριακή αγορά, στο «τραπέζι» έχει πέσει η πρόταση το ΤΧΣ να υποβάλει προαιρετικές δημόσιες προτάσεις στους κατόχους των warrants, εν συνεχεία να καταργήσει τα warrants και τις κοινές μετοχές που κατέχει το ΤΧΣ να τις πουλάει μέσω placement. Έτσι θα επιταχυνθεί η ιδιωτικοποίηση των τραπεζών και το ΤΧΣ μπορεί να επανακτήσει περισσότερα κεφάλαια από τα σχεδιαζόμενα. Επίσης στο «τραπέζι» φαίνεται να έχει πέσει και η πρόταση να μετατραπούν οι προνομιούχες μετοχές των τραπεζών σε κοινές. Το ελληνικό Δημόσιο, ως κάτοχος προνομιούχων μετοχών αξίας 4,473 δισ. ευρώ, που λήγουν 21 Μαΐου και 23 Ιουλίου του 2014, θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να μετατρέψει τις προνομιούχες μετοχές σε κοινές. Με βάση τον «Νόμο Αλογοσκούφη», στη λήξη τους, οι προνομιούχες μετοχές θα πρέπει να αποπληρωθούν από τις τράπεζες, ειδάλλως θα μετατραπούν σε κοινές. Επειδή, σε αυτήν τη φάση, καμία τράπεζα δεν μπορεί να διαθέσει 4,47 δισ., μια ενδιαφέρουσα λύση θα ήταν οι προνομιούχες μετοχές να μετατραπούν σε κοινές. Οι μέτοχοι ιδιώτες και ΤΧΣ θα υποστούν dilution (αραίωση), αλλά οι τράπεζες δεν θα πληρώσουν 4,47 δισ. στο ελληνικό κράτος.

14 Νοέμβριος 2013

ΤΟ ΜΕΓAΛΟ «ΣΤΟΙΧΗΜΑ» ΤΗΣ EUROBANK Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), το οποίο κατέχει σήμερα το 95,2% των μετοχών της τράπεζας Eurobank, ανακοίνωσε την έναρξη της διαδικασίας για την άντληση 2 δισ. ευρώ, περίπου, μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή, τώρα υπάρχει ενδιαφέρον από funds, διεθνείς επενδυτές και πιθανόν και από «ελληνικό σχήμα επενδυτών». Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι αυτό το ενδιαφέρον θα υπάρξει και κατά τους προσεχείς μήνες, δεδομένων και των πολιτικών αβεβαιοτήτων στην Ελλάδα». Yπάρχει εκδηλωμένο ενδιαφέρον από αμερικανικά κεφάλαια για τη Eurobank. Τα funds Fairfax, Third Point, Rothschild, Norges Bank Investment Management, Eaglevale και Templeton Emerging Markets σχεδιάζουν να επενδύσουν στην αύξηση κεφαλαίου της Eurobank έως 2 δισ. ευρώ και η τράπεζα να ιδιωτικοποιηθεί. Το θέμα της Eurobank, αλλά και οι ευρύτερες εξελίξεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, συζητήθηκαν στις συναντήσεις που είχε ο πρωθυπουργός με τους εκπροσώπους των επενδυτικών κεφαλαίων στο τελευταίο του ταξίδι στις ΗΠΑ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Τρόικα - αλλά και το ΤΧΣ - έχει εγκρίνει το πλαίσιο με βάση το οποίο θα ιδιωτικοποιηθεί η Eurobank. Η Eurobank πήρε το «πράσινο φως» για την αύξηση κεφαλαίου από την Τρόικα, εξέλιξη άκρως θετική για τη διασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας και φερεγγυότητας της τράπεζας. Με δεδομένο το ότι με τα νέα stress test ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας θα υποχωρήσει κοντά στο 7%, ίσως και λίγο χαμηλότερα, η δρομολογημένη αύξηση κεφαλαίου των 2 δισ. ευρώ είναι άκρως επιβεβλημένη. Με βάση τα όσα τέθηκαν σε διαπραγμάτευση με την Τρόικα για τη Eurobank, και αφού υπαναχώρησε από το αρχικό σχέδιο που ήταν να καλύψει το ΤΧΣ τα 2 δισ. της αύξησης κεφαλαίου, συμφωνήθηκαν τα εξής: 1. Η αύξηση κεφαλαίου θα καλυφθεί από ιδιώτες μετόχους έως και το ύψος των 2 δισ. ευρώ, όπου εκτιμάται ότι θα είναι οι τελικές κεφαλαιακές ανάγκες της τράπεζας. 2. Το ΤΧΣ θα έχει option συμμετοχής, δηλαδή θα συμμετάσχει μόνο στην περίπτωση που υπάρξουν αδιάθετα στην αύξηση κεφαλαίου. Κατά τη διοίκηση της Eurobank, το ενδιαφέρον των ξένων είναι τόσο μεγάλο και τέτοιας κλίμακας, ώστε να μπορούν να καλύψουν τα 2 δισ. ευρώ. Η Τρόικα είπε «ναι» στην πρόταση του ΤΧΣ να ιδιωτικοποιηθεί η Eurobank, με αύξηση κεφαλαίου περίπου 2 δισ, όμως το ερώτημα παραμένει: σε ποια τιμή θα διενεργηθεί η αύξηση; Η Lazard και η JP Morgan εισηγούνται να διενεργηθεί μελέτη αποτίμησης της Eurobank, για να προσδιορισθεί η δίκαιη αξία της. Είναι βέβαιο ότι η μελέτη, αν γίνει, θα βγάλει δίκαιη αξία αρκετά πιο χαμηλή από αυτήν που πλήρωσε το ΤΧΣ, το οποίο θα γράψει ζημιά. Η αύξηση κεφαλαίου, που προσδιορίζεται για τις αρχές του 2014, θα υλοποιηθεί όχι στην τιμή των 1,54 ευρώ, δηλαδή στην τιμή της ΑΜΚ του ΤΧΣ, αλλά σε πολύ χαμηλότερη. Η άνοδος της τιμής στο Χ.Α. της Eurobank διευκολύνει τον στόχο η νέα τιμή της ΑΜΚ των 2 δισ. ευρώ να είναι σε υψηλότερα επίπεδα από τα 0,30 ευρώ. Άλλωστε, στόχος είναι να διαμορφωθεί πάνω από τα 0,50 ευρώ, ίσως 0,6 ή 0,7 ευρώ. Η μετοχή παραμένει η φθηνότερη τράπεζα σε όρους P/BV (Τιμή προς λογιστική αξία). Μια νέα εποχή για τη Eurobank έχει ήδη ξεκινήσει, με την ολοκλήρωση της απόκτησης του νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Proton Bank. Ο νέος όμιλος θα απασχολεί 20.115 εργαζομένους και θα διαθέτει συνολικό δίκτυο 1.261 καταστημάτων, με παρουσία σε 7 χώρες. Επίσης ισχυροποιεί σημαντικά τα βασικά του μεγέθη, καθώς:

∼ Οι καταθέσεις αυξάνονται κατά 12 δισ., αύξηση που υπερβαίνει κατά 4,2 δισ. την αντίστοιχη αύξηση των δανείων. ∼ Ο λόγος δανείων προς καταθέσεις βελτιώνεται σε 114%. ∼ Το συνολικό ενεργητικό αυξάνεται κατά 23%, σε 79,4 δισ. ∼ Οι συνέργειες από τις δύο εξαγορές υπολογίζονται σε περίπου 200 εκατ. ετησίως, από το 2015 και μετά. Χ

Χ παρασκήνιο προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΤΗΣ ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ «ΤΟ ΚΑΓΚΕΛΟ» Πότε οι ελληνικές τράπεζες θα επανέλθουν στην κερδοφορία Ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα που απασχολεί τη χρηματιστηριακή αγορά είναι πότε οι ελληνικές τράπεζες θα επιστρέψουν στην κερδοφορία. Ισοσκελισμένους ισολογισμούς το 2014 και επιστροφή στην κερδοφορία από το 2015 αναμένουν οι διοικήσεις των ανακεφαλαιοποιημένων, πλέον, ελληνικών τραπεζών. Για το 2013 θα καταγράψουν νέες σημαντικές ζημιές, οι οποίες οφείλονται στις υψηλές επισφάλειες, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να κορυφώνονται το 2014. Τα υψηλότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια οδηγούν σε υψηλότερες πιστωτικές απώλειες, που με τη σειρά τους θα συνεχίσουν να πιέζουν αρνητικά την κερδοφορία των τραπεζών, σχολιάζει η Moody’s. Οι τράπεζες εμφανίζονται αισιόδοξες, καθώς εκτιμούν ότι το κεφαλαιακό «μαξιλάρι» (capital buffer), μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης, αρκεί προκειμένου να λειτουργήσει ως «ανάχωμα» σε ενδεχόμενη επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τραπεζικών στελεχών που συναντούνται με τους αναλυτές, οι ελληνικές τράπεζες θα επιστρέψουν στην κερδοφορία το 2015. Τη «χρυσή εποχή», από το 2003 μέχρι το 2008, δηλαδή στα 5 χρόνια δυναμικής ανάπτυξης του ελληνικού banking, τα κέρδη που κατεγράφησαν ξεπέρασαν τα 15 δισ. ευρώ. Κατά τις δύο χρονιές 2011 και 2012, όλα ανετράπησαν, καθώς οι σωρευτικές ζημίες στη διετία έφθασαν τα 33 δισ. ευρώ. Το 2011 οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες εμφάνισαν ζημίες 28,22 δισ. ευρώ και το 2012 περιορίστηκαν στα -5,239 δισ. ευρώ. Η μεί-

16 Νοέμβριος 2013

ωση αυτή ήταν απόλυτα αναμενόμενη, λόγω του γεγονότος ότι το 2011 κατεγράφησαν οι ιστορικές ζημίες λόγω του PSI+. Οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να εμφανίσουν διψήφιες αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων από το 2016 και μετά, αναφέρει η Citi. Όπως αναφέρει ο οίκος, τα μηνύματα που έλαβε από την επίσκεψη στην Αθήνα και τις συναντήσεις με τις μεγάλες τράπεζες, την ΤτΕ, το ΤΧΣ, το ΔΝΤ και το ΥΠ.ΟΙΚ., είναι ότι «τα χειρότερα είναι πίσω μας». Ωστόσο, τονίζει η Citi, οι άμεσες προκλήσεις για τον κλάδο παραμένουν. Σε σχέση με τους ελέγχους της Blackrock στις τράπεζες, οι αναλυτές της τράπεζας περιμένουν ένα «διαχειρίσιμο» αποτέλεσμα. Για τα «κόκκινα» δάνεια τονίζει ότι η μείωσή τους είναι μια πολυετής διαδικασία. Όπως σημειώνει, αναμένει καθυστερήσεις σε μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν τις τράπεζες και την οικονομία λόγω και των διενέξεων με την Τρόικα. Ωστόσο, τονίζει ότι η μείωση των τραπεζών από 15 σε τέσσερις, αλλά και τα συμφέροντα της κυβέρνησης, αναμένεται να αποτελέσουν τους οδηγούς για διψήφια ποσοστά απόδοσης ιδίων κεφαλαίων προς το 2016.

Η Πειραιώς ξανάφερε στο Χ.Α. τα pension funds Τεράστιας στρατηγικής σημασίας, και όχι μόνο συμβολικής ή σημειολογικής σημασίας, ήταν το επιτυχημένο placement της τράπεζας Πειραιώς. Αυτό που έχει περάσει «στα ψιλά» είναι το γεγονός ότι, μετά από πολλά χρόνια, ελληνική τράπεζα και εταιρεία καταφέρνει να προσελκύσει και pension funds δηλαδή ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ταμεία. Βάσει εκτιμήσεως, τα pension funds τα οποία είναι μακροπρόθεσμοι

παρασκήνιο Χ επενδυτές απέκτησαν μετοχές που αντιστοιχούν περίπου στο 1% της Τράπεζας Πειραιώς. Η Πειραιώς διέθεσε περίπου το 1/3 του free float μέσα σε λίγες ώρες και βρέθηκαν επενδυτές να καταβάλουν 500 εκατ., ώστε να αποκτήσουν μετοχές και warrants της Πειραιώς. Αγοραστές του πακέτου ήταν 20 αμερικανικά επενδυτικά σχήματα, μεταξύ των οποίων οι Soros, Third Point του Ντάνιελ Λεμπ, Due, York Capital, Baupost του Σεθ Κλάρμαν και Och Ziff. Στην Πειραιώς οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές κατέχουν το 80%, χωρίς να συνυπολογίζονται οι μετοχές του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), ειδάλλως το ποσοστό των ξένων ανέρχεται στο 20%. Η επιτυχία του placement της Πειραιώς σηματοδοτεί την απήχηση της τράπεζας στο διεθνές επενδυτικό κοινό. Τραπεζικοί κύκλοι σημειώνουν πως στελέχη της Πειραιώς κατέβαλαν αξιότιμες προσπάθειες τους προηγούμενους μήνες, προκειμένου η τράπεζα να αποτελέσει πόλο έλξης ξένων επενδυτών. Με δείκτη EBA Core Tier I υψηλότερο του 14%, προ φόρων συνέργειες ύψους 547 εκατ. ευρώ σε βάθος τριετίας, μεγάλα περιθώρια μείωσης του cost of funding και δείκτη προβλέψεων προς δάνεια 15,5%, η Πειραιώς μαζί με την Alpha έχουν περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης με απαραίτητη, ωστόσο, προϋπόθεση τη βελτίωση της ελληνικής οικονομίας.

Πώς τα «κόκκινα» δάνεια θα γίνουν… «ροζ» Μια έξυπνη λύση για να γίνουν τα «κόκκινα» δάνεια… «ροζ» προτείνεται στην τραπεζική αγορά: Απελευθέρωση περιουσιακών στοιχείων από τις τράπεζες, τα οποία είναι δεσμευμένα λόγω των μη εξυπηρετούμενων εταιρικών δανείων. Η πρόταση: Να θεωρηθεί φορολογική απαίτηση, δηλαδή μέρος της ζημίας που θα εγγράψουν οι τράπεζες από τις κεφαλαιοποιήσεις επιχειρηματικών δανείων. Να επιτραπεί στις τράπεζες, εφόσον κεφαλαιοποιούν εταιρικά δάνεια, να σχηματίζουν φορολογική απαίτηση τόσο για το 26% της ζημίας όσο και για το ύψος του ισχύοντος φορολογικού συντελεστή για εταιρικά κέρδη. Αν, για παράδειγμα, οι τράπεζες διαθέτουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια συγκεκριμένης εταιρείας ύψους 100 εκατ., για τα οποία έχουν σχηματίσει ήδη προβλέψεις 50 εκατ., θα μπορούν να διαπραγματευθούν με ενδιαφερόμενους στρατηγικούς επενδυτές την κεφαλαιοποίηση δανείων 50 εκατ. και την αναχρηματοδότηση σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα των υπόλοιπων 50 εκατ. Με την προϋπόθεση, βέβαια, ότι ο στρατηγικός επενδυτής, με τη σειρά του, θα αποδεχθεί να βάλει «φρέσκο» χρήμα της τάξης των 20 εκατ. Με τον τρόπο αυτό, τα μεν δάνεια της επιχείρησης θα μειωθούν κατά 50 εκατ., τα κεφάλαιά της θα ενισχυθούν κατά 70 εκατ. και το υπόλοιπο των δανείων της (50 εκατ.) θα καταστεί ενήμερο. Τα οφέλη για τις πιστώτριες τράπεζες, με βάση την πρόταση της PwC, δεν τελειώνουν εδώ. Κεφαλαιοποιώντας δάνεια 50 εκατ., γίνονται μέτοχοι της εταιρείας και εγγράφουν ζημία, το ύψος της οποίας μπορεί να ανέλθει έως και 50 εκατ. Το 26% της ζημίας, όμως, είναι φορολογική απαίτηση και, ως εκ τούτου, όχι μόνο δεν επιβαρύνει τα εποπτικά τους κεφάλαια, αλλά αντίθετα τα ενισχύει. Και αυτό επειδή είχαν ήδη σχηματίσει προβλέψεις 50 εκατ., που είχαν αφαιρεθεί από τα εποπτικά κεφάλαια.

Οι ξένοι, επί δώδεκα μήνες, επιμένουν ελληνικά Ο Οκτώβριος ήταν ο 12ος συνεχόμενος μήνας που οι εισροές κεφαλαίων από ξένους επενδυτές στην ελληνική αγορά υπερέβησαν

τις εκροές. Η συμμετοχή των ξένων επενδυτών στη συνολική κεφαλαιοποίηση της ελληνικής αγοράς ανέρχεται σε 48,0% έναντι 44,5% στο τέλος του προηγούμενου μήνα, καταγράφοντας αύξηση 7,9%. Ωστόσο, συνυπολογίζοντας τη συμμετοχή του ΤΧΣ (37,2%) στη συνολική κεφαλαιοποίηση της ελληνικής αγοράς, η συμμετοχή των ξένων επενδυτών ανέρχεται σε 30,2% έναντι 28,9% στο τέλος του προηγούμενου μήνα, παρουσιάζοντας αύξηση 4,5%. Οι Έλληνες επενδυτές, στο τέλος του μήνα, κατείχαν το 31,5% του συνόλου της κεφαλαιοποίησης των μετοχών, από 34,7% τον Σεπτέμβριο. Τον Οκτώβριο του 2013 οι ξένοι επενδυτές, στο σύνολό τους, εμφάνισαν εισροές της τάξης των 926,29 εκατ. Οι Έλληνες επενδυτές εμφανίζονται πωλητές, με εκροές κεφαλαίων ύψους 883,26 εκατ. Οι ξένοι επενδυτές τον Οκτώβριο του 2013 πραγματοποίησαν το 60,0% των συναλλαγών (σε σχέση με το 48,0% τον προηγούμενο μήνα). Οι Έλληνες ιδιώτες επενδυτές τον Οκτώβριο του 2013 πραγματοποίησαν το 19,1% των συναλλαγών (τον προηγούμενο μήνα πραγματοποίησαν το 30,7% των συναλλαγών). Η αξία συναλλαγών του Οκτωβρίου του 2013 έφτασε τα 3.965,91 εκατ., σημειώνοντας άνοδο 199,6% από τη συναλλακτική δραστηριότητα του προηγούμενου μήνα, που ήταν 1.323,67 εκατ. Σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2012 σημειώθηκε άνοδος 118,3%. Ο αριθμός των ενεργών μερίδων για τον Οκτώβριο του 2013 ανήλθε στις 40.633, έναντι 29.044 κατά τον προηγούμενο μήνα (τον Οκτώβριο του 2012 ο αριθμός των ενεργών μερίδων ανήλθε στις 42.932). Τον Οκτώβριο του 2013 δημιουργήθηκαν 1.314 νέες μερίδες επενδυτών έναντι 1.070 νέων μερίδων που δημιουργήθηκαν τον προηγούμενο μήνα.

Πόσο… «φωστήρες» είστε; Την ώρα που το χρηματιστήριο προσπαθεί να «σταθεί στα πόδια του», οι «φωστήρες» του Υπουργείου Οικονομικών βάζουν «βόμβα» στα θεμέλια της κεφαλαιαγοράς. Επιτηδευματίες, που θα πρέπει να διατηρούν βιβλίο εσόδων και εξόδων και κατά συνέπεια να ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ, θα θεωρούνται όσα φυσικά πρόσωπα πραγματοποιούν πάνω από τρεις συναλλαγές το εξάμηνο επί χρηματοπιστωτικών μέσων, δηλαδή σε μετοχές, ομόλογα και παράγωγα, αν δεν τροποποιηθεί διάταξη του νέου φορολογικού νόμου! Η απίστευτη αυτή πρόβλεψη, που περιλαμβάνεται στον νέο φορολογικό νόμο, εάν δεν τροποποιηθεί, θα αποτελέσει κυριολεκτικά μια «βόμβα» στα θεμέλια της εγχώριας επενδυτικής αγοράς. Σύμφωνα με την πρόβλεψη του νομοσχεδίου, στα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν εξαιρούνται πράξεις που αφορούν μεταβιβάσεις τίτλων μετοχών, μεριδίων ή μερίδων σε προσωπικές εταιρείες, ομολόγων ή εντόκων γραμματίων, παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων και μεταβίβασης ολόκληρης επιχείρησης, όταν αυτές διενεργούνται από φυσικά πρόσωπα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζονται ως επιχειρηματικές συναλλαγές και, συνεπώς, να φορολογούνται με τον συντελεστή της επιχειρηματικής δραστηριότητας και όχι με τον συντελεστή του φόρου υπεραξίας 15% των φυσικών προσώπων. Όπως εκτιμούν στελέχη του ΣΜΕΧΑ, εάν τα φυσικά πρόσωπα που διενεργούν συναλλαγές στο χρηματιστήριο αντιμετωπίζονται ως επιτηδευματίες, θα πρέπει να διατηρούν βιβλίο εσόδων και εξόδων και να ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ, γεγονός που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην κεφαλαιαγορά. Χ ΧΡΗΜΑ 17

Χ προτάσεις αγοράς

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ

ΟΤΕ: ΕΠΕΝΔYΣΕΙΣ 1,2 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑ Εντυπωσιακά κέρδη στο γ’ τρίμηνο - μείωση χρεών και δανεισμού

α επόμενα 4 χρόνια, ο ΟΤΕ σχεδιάζει επενδύσεις 1,2 δισ. ευρώ, σημαντικό μέρος των οποίων αφορά σε δίκτυα «νέας γενιάς» σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, στηρίζοντας σημαντικά την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Ο Όμιλος ΟΤΕ είναι σημαντικός εργοδότης στην Ελλάδα, με 14.700 εργαζομένους, ενώ είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία περισσότερων από 100.000 έμμεσων θέσεων εργασίας. Το 2012, ο ΟΤΕ συνεισέφερε περισσότερο από 1 δισ. ευρώ στην εθνική οικονομία μέσω φορολογίας και κοινωνικών εισφορών. Την τελευταία πενταετία οι επενδύσεις ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ. Ήδη το ADSL είναι διαθέσιμο στο 91% του πληθυσμού της χώρας, ενώ ο ΟΤΕ επενδύει εντατικά στην ανάπτυξη δικτύου FTTCVDSL, με τις οπτικές ίνες να φθάνουν σταδιακά στις γειτονιές και τις ταχύτητες των 50 Mbps να είναι ήδη διαθέσιμες σε 1 εκατ. νοικοκυριά. Στην κινητή τηλεφωνία η Cosmote πρώτη διέθεσε, και αναπτύσσει με γοργούς ρυθμούς, υπηρεσίες 4G, με την πληθυσμιακή κάλυψη του δικτύου να ξεπερνάει σε λιγότερο από έναν χρόνο το 50%. Ο ΟΤΕ διαθέτει το μέγεθος, την τεχνογνωσία και την οικονομική ευρωστία και θα συνεχίσει τις απαραίτητες επενδύσεις εκσυγχρονίζοντας τις τηλεπικοινωνιακές

υποδομές της χώρας και συμβάλλοντας αποφασιστικά στην επίτευξη των στόχων του «Ψηφιακού Θεματολογίου 2020» και τη μετάβαση της χώρας στη νέα ψηφιακή εποχή προς όφελος της κοινωνίας και των πολιτών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, κάθε αύξηση 10 ποσοστιαίων μονάδων της διείσδυσης της ευρυζωνικότητας οδηγεί σε αύξηση 1,2% του ΑΕΠ. Η αύξηση της ευρυζωνικής διείσδυσης στην Ελλάδα στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου θα μπορούσε να επιφέρει αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 4 δισ. ευρώ και ενίσχυση της ελληνικής ανταγωνιστικότητας. ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΥΣ 100 ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΥΣ CEO Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ, Μιχάλης Τσαμάζ, βρέθηκε ανάμεσα στους 100 ισχυρότερους CEO του κόσμου στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών, σύμφωνα με το βρετανικό περιοδικό «Global Telecoms Business». Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της αμερικανικής AT&T, Ράνταλ Στίβενσον, η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υπεύθυνη για θέματα τηλεπικοινωνιών, Νίλι Κρους, και ο πάμπλουτος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της America

ΤΑ ΜΕΓΕΘΗ ΤΟΥ ΟΤΕ (ποσά σε εκατ. ευρώ)

ΜΕΓΕΘΗ Κύκλος εργασιών EBITDA Καθαρά κέρδη Βασικά κέρδη ανά μετοχή (ευρώ)

18 Νοέμβριος 2013

Γ’ ΤΡΙΜΗΝΟ 2013

Γ’ ΤΡΙΜΗΝΟ 2012

ΔΙΑΦΟΡΑ

1.039,9 368,8 252,6 0,5154

1.096,3 397,7 101,3 0,2067

-5,1% -7,3% +149,4% +149,4%

Movil, Κάρλος Σλιμ. Στην περίπτωση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΟΤΕ, η κριτική επιτροπή αναγνώρισε «την επιτυχή υλοποίηση ενός πολυεπίπεδου σχεδίου αναδιάρθρωσης» του Οργανισμού, τη «μεταμόρφωση του πρώην κρατικού μονοπωλίου των τηλεπικοινωνιών σε μια σύγχρονη, ανταγωνιστική και βιώσιμη επιχείρηση με ηγετικό ρόλο στη νοτιοανατολική Ευρώπη», επισημαίνοντας τα «πρωτοφανή» εμπόδια που έχει εγείρει στην Ελλάδα η οικονομική κρίση. Στο κείμενο της αξιολόγησης που δημοσιεύει το περιοδικό, αναφέρεται επίσης το γεγονός ότι ο ΟΤΕ αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη ελληνική επιχείρηση που κατάφερε να αντλήσει από τις αγορές 700 εκατ. ευρώ με την έκδοση ομολόγου τον περασμένο Ιανουάριο, επισημαίνοντας ότι ο Οργανισμός έχει περικόψει το χρέος του κατά 50% από το 2010. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Τσαμάζ αποδείχθηκε μάνατζερ που μπόρεσε να αλλάξει τα δεδομένα και, επενδύοντας σε τολμηρά ταλέντα, να μετατρέψει την Cosmote σε μία από τις εταιρείες κινητών με την καλύτερη επίδοση στην Ευρώπη και σε μία από τις πιο κερδοφόρες εταιρείες του ομίλου της Deutsche Telekom. ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ ΚΕΡΔΗ ΣΤΟ Γ’ ΤΡΙΜΗΝΟ Την ίδια ώρα, ο ΟΤΕ παρουσίασε εντυπωσιακά αποτελέσματα στο γ’ τρίμηνο: καθαρά κέρδη 253 εκατ., αυξημένα κατά 149,4%. Τα συνολικά έσοδα του ομίλου μειώθηκαν μόλις 5,1% – το μικρότερο ποσοστό μείωσης εσόδων των τελευταίων πέντε τριμήνων. Την ίδια ώρα, η προσαρμοσμένη κερδοφορία EBITDA μειώθηκε κατά 4,7% και διαμορφώθηκε στα 379 εκατ. Έχοντας καταφέρει να μειώσει δραστικά το κόστος, ο όμιλος πέτυχε στο γ’ τρίμηνο

επιχειρηματικά νέα εισηγμένων Χ του 2013 περιθώριο προσαρμοσμένης κερδοφορίας EBITDA της τάξεως του 36,4%, σε σχέση με 36,3% την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΤΕ, Mιχάλης Τσαμάζ, δήλωσε: «Με τον καθαρό δανεισμό μειωμένο περισσότερο από 40% από τις αρχές του έτους,

και την καλή δυναμική που έχουμε αναπτύξει σε έσοδα και μείωση κόστους, αναμένεται να κλείσουμε τη χρονιά σε στέρεες βάσεις».

ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗ EUROBANK Τρόικα: Σε χέρια τραπεζικού ομίλου και όχι σε οποιονδήποτε στρατηγικό επενδυτή ή ξένο fund Τα σενάρια που παίζουν σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της Eurobank είναι πολλά… H ιδιωτικοποίησή της θα διενεργηθεί μέσω αύξησης κεφαλαίου στην οποία θα συμμετάσχουν οι ιδιώτες επενδυτές, αλλά και το ΤΧΣ, για να μειώσει την τιμή κτήσης του. Η λύση της αύξησης κεφαλαίου επιτρέπει τόσο την είσοδο στρατηγικού επενδυτή όσο και τη δημιουργία θέσεων από ξένους θεσμικούς επενδυτές. Ωστόσο, τον τελευταίο λόγο έχει η Τρόικα, ενώ παράλληλα, μέχρι και το τέλος του τρέχοντος έτους θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και οι αλλαγές στον νόμο για την ανακεφαλαιοποίηση, οι οποίες, προς το παρόν, εξετάζονται από αρμόδιους φορείς και αφορούν, κυρίως, στην ιδιωτικοποίηση της Eurobank, με επίκεντρο την τιμή στην οποία μπορεί να γίνει η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου (AMK). Σημειώνεται πως το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει ανοίξει «παράθυρο» συμμετοχής στην ΑΜΚ της τράπεζας. Ωστόσο, έχει διευκρινίσει, σύμφωνα με πληροφορίες, πως η τελική απόφασή του θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες και από το ενδιαφέρον που θα υπάρξει από ξένους επενδυτές. Τον τελευταίο καιρό ακούγεται έντονα πως για τη Eurobank ενδιαφέρονται ξένα funds,

που διαχειρίζονται σημαντικά κεφάλαια. Συγκεκριμένα, αναφέρεται πως η τράπεζα αποτελεί «μήλον της έριδος» για την καναδική Fairfax, η οποία πρόσφατα έχει αποκτήσει συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του Μυτιληναίου και για το Third Point, το οποίο εκδήλωσε ενδιαφέρον και για το 4,64% του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς, δύο εβδομάδες νωρίτερα, με το placement να «σαρώνει» με «πρωταγωνιστές» τους Αμερικανούς. Εκτός των funds, ως «μνηστήρας» φέρεται να εμφανίζεται και μεγάλη διεθνή επενδυτική τράπεζα. Το ζητούμενο, λένε τραπεζικοί παράγοντες, για την ιδιωτικοποίηση της Eurobank είναι οι προδιαγραφές του στρατηγικού επενδυτή. Ως προς το ύψος της ΑΜΚ, πληροφορίες αναφέρουν πως η ηγεσία της τράπεζας κάνει λόγο για 2 δισ. ευρώ. Οι «Τροϊκανοί» έχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τον στρατηγικό επενδυτή που θα επιλεχθεί για τη Eurobank. Πληροφορίες λένε πως αφού έδωσαν προτεραιότητα στην ιδιωτικοποίηση της τράπεζας, στη συνέχεια έθεσαν τους όρους τους, βάζοντας ουσιαστικά «μπλόκο» στα παραπάνω funds, που φέρονται ως υποψήφιοι ενδιαφερόμενοι. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τρόικα

έδωσε τελεσίγραφο πως η Eurobank θα πρέπει να περάσει με διαδικασίες-εξπρές στα χέρια τραπεζικού ομίλου και όχι σε οποιονδήποτε στρατηγικό επενδυτή ή ξένο fund. Επισημαίνεται πως στα «ατού» της Eurobank είναι φυσικά η απόκτηση του Νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, που πολλαπλασιάζει τις καθαρές αποτιμήσεις της, προσδίδει μέγεθος και ένα υγιές χαρτοφυλάκιο καταθέσεων. Μια νέα εποχή για τη Eurobank έχει ήδη ξεκινήσει, με την ολοκλήρωση της απόκτησης του νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Proton Bank. Ο νέος όμιλος, θα απασχολεί 20.115 εργαζομένους και θα διαθέτει συνολικό δίκτυο 1.261 καταστημάτων με παρουσία σε 7 χώρες. Επίσης ισχυροποιεί σημαντικά τα βασικά του μεγέθη καθώς:

∼ Οι καταθέσεις αυξάνονται κατά 12 δισ., ποσό που υπερβαίνει κατά 4,2 δισ. την αντίστοιχη αύξηση των δανείων. ∼ Ο λόγος δανείων προς καταθέσεις βελτιώνεται σε 114%. ∼ Το συνολικό ενεργητικό αυξάνεται κατά 23%, σε 79,4 δισ. ∼ Οι συνέργειες από τις δύο εξαγορές υπολογίζονται σε περίπου 200 εκατ. ετησίως, από το 2015 και μετά.

ΔΕΗ ΚΑΙ ΟΠΑΠ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΩΝ 500 ΠΙΟ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Αλλαγή κλίματος! Επιστροφή στην κερδοφορία για τις μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με την ICAP Μηνύματα ανάκαμψης στέλνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας, οι οποίες, μετά από ένα μεγάλο διάστημα δυσκο-

λιών, αφήνουν πίσω τους τα αρνητικά αποτελέσματα και είναι έτοιμες να εισέλθουν σε έναν νέο κύκλο ανόδου συμπαρα-

σύροντας την ελληνική οικονομία! Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας της ICAP, οι πεντακόσιες πιο κερδοφόρες ΧΡΗΜΑ 19

Χ επιχειρηματικά νέα εισηγμένων εταιρείες της χώρας κατάφεραν πέρσι να ενισχύσουν σημαντικά τα λειτουργικά τους κέρδη και να βελτιώσουν τον κύκλο εργασιών τους, αφού πέτυχαν να βάλουν τέλος στις ζημίες προ φόρων. Κορυφαία κερδοφόρα εταιρεία για το 2012 ανεδείχθη η ΔΕΗ Α.Ε., η οποία επανήλθε στην κορυφή επιτυγχάνοντας θεαματική βελτίωση των κερδών EBITDA (+52,2%), εκτοπίζοντας έτσι στη δεύτερη θέση την ΟΠΑΠ Α.Ε., λόγω υποχώρησης της κερδοφορίας της (μείωση κερδών EBITDA κατά 8,5%). Νεοεισερχόμενες εταιρείες στο «Top 20» είναι μία εταιρεία του τομέα «Λοιπών Υπηρεσιών» (Wind Ελλάς Τηλεπικοινωνίες Α.Ε.), μία εμπορική (Γένεσις Φάρμα Α.Ε.), μία ασφαλιστική (Εθνική ΑΕΕΓΑ) και μία από τον τομέα του τουρισμού (Olympic A.E.). Επισημαίνεται ότι το κατώτατο όριο κερδών EBITDA, προκειμένου να συμπεριληφθεί μια επιχείρηση στις πεντακόσιες πιο κερδοφόρες εταιρείες το 2012, διαμορφώθηκε σε 3,41 εκατ. ευρώ, μέγεθος σαφώς κατώτερο σε σχέση με παλαιότερα έτη. Είναι ενδεικτικό το ότι το όριο αυτό

ήταν 5,9 εκατ. ευρώ το 2007. Πιο αναλυτικά, ο συνολικός κύκλος εργασιών για τις πεντακόσιες πιο κερδοφόρες εταιρείες το 2012 ανήλθε σε 94,1 δισ. ευρώ, από 90 δισ. ευρώ το 2011, σημειώνοντας αύξηση 4,5%, ενώ τα συνολικά κέρδη EBITDA αυξήθηκαν εντυπωσιακά, κατά 44,3%. Επίσης, τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 2,44 δισ. ευρώ, έναντι σημαντικών ζημιών που είχαν καταγράψει το προηγούμενο έτος, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η εξέλιξη της κερδοφορίας των

εταιρειών της κατάταξης είναι οπωσδήποτε πολύ καλύτερη σε σύγκριση με το σύνολο των ελληνικών εταιρειών, στις οποίες διαπιστώνεται μεν ότι τα συνολικά κέρδη EBITDA επανέκαμψαν με θετικό πρόσημο (ήταν αρνητικά το 2011), ωστόσο το τελικό τους καθαρό αποτέλεσμα (Κ.Π.Φ.) παρέμεινε ζημιογόνο το 2012. Αξίζει, επίσης, να αναφερθεί ότι με βάση τα κέρδη προ φόρου (2012), από τις 500 εταιρείες το 77,6% ήταν κερδοφόρες, ενώ οι λοιπές ήταν ζημιογόνες.

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΤΩΝ 500 ΠΛΕΟΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ (ποσά σε χιλ. ευρώ)

ΜΕΓΕΘΗ Σύνολο κύκλου εργασιών Σύνολο κερδών EBITDA Σύνολο κερδών προ φόρων Σύνολο ιδίων κεφαλαίων

2012

2011

ΜΕΤΑΒΟΛΗ

94.148.148 9.914.379 2.441.649 50.144.675

90.097.546 6.872.801 -1.376,586 49.620.731

4,50% 44,26% -1,06%

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ Η YORK CAPITAL, ΜΕ 100 ΕΚΑΤ. Μία από τις μεγαλύτερες τοποθετήσεις ξένων θεσμικών επενδυτών στο Χ.Α., τα τελευταία χρόνια

Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η York Capital Management, ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς οργανισμούς παγκοσμίως, ανακοινώνουν την επίτευξη συμφωνίας, στο πλαίσιο της οποίας η York Capital θα επενδύσει το ποσό των 100 εκατ. στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Σημειώνεται ότι πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες τοποθετήσεις ξένων θεσμικών επενδυτών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό χρηματιστήριο. Η συμφωνία θα ενισχύσει τις προσπάθειες της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για διαρκή ανάπτυξη και υλοποίηση του επενδυτικού της προγράμματος και αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

20 Νοέμβριος 2013

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η York Capital θα καλύψει πλήρως την έκδοση πενταετούς ομολογιακού δανείου υποχρεωτικά μετατρέψιμου σε νέες μετοχές ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ανταλλάξιμου με υφιστάμενες μετοχές ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, τις οποίες κατέχει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η τιμή μετατροπής των μετοχών της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ορίστηκε σε 2,5 ευρώ ανά μετοχή. Η συμφωνία προβλέπει, επίσης, την απόκτηση από τη York Capital, μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, συμμετοχής 9,99% στο μετοχικό κεφάλαιο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, καθώς και την εξαγορά από αυτήν ποσοστού 3% του μετοχικού κεφαλαίου της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, που σήμερα κατέχει

η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας, η York Capital θα εκπροσωπείται στα Διοικητικά Συμβούλια των εταιρειών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, με ένα μέλος Δ.Σ. σε κάθε μία από αυτές. Η York Capital Management είναι μια διεθνής εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων, με κεντρικά γραφεία στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο και στο Χονγκ Κονγκ. Ιδρύθηκε το 1991 από τον James G. Dinan και διαχειρίζεται περίπου 18 δισ. δολ. Σύμφωνα με πληροφορίες, η αμερικανική επενδυτική εταιρεία έχει ήδη πραγματοποιήσει σημαντική επένδυση και στον όμιλο Costa Mare της οικογένειας Κωσταντακόπουλου. Χ

Χ προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΣΧΟΛΙΑ

ΚΑΙ ΟΙ AΝΔΡΕΣ ΕIΧΑΝ… ΤΑ «ΡΟYΧΑ» ΤΟΥΣ! Μέχρι σήμερα, γνωρίζαμε για τα εξωφρενικά επιδόματα που έπαιρναν οι δημόσιοι υπάλληλοι, όπως επίδομα προθέρμανσης αυτοκινήτου, επίδομα προπέλας (λιμενικό), επίδομα κεραίας, επίδομα πλυσίματος χεριών, μεταφοράς φακέλου, επίδομα έγκαιρης προσέλευσης κ.ά. Όμως δεν έχετε δει… τίποτε! Όπως αποκαλύπτεται, όταν η Ολυμπιακή Αεροπορία ήταν ακόμη

στα χέρια του κράτους, οι γυναίκες απαίτησαν και έλαβαν άδεια για τις «δύσκολες» ημέρες. Μέχρι εδώ το… καταπίνουμε! Έλα, όμως, που ζήλεψαν και οι άνδρες εργαζόμενοι της Ολυμπιακής και απαίτησαν ισονομία! Και η διοίκηση έκανε δεκτό το αίτημά τους και έπαιρναν ανάλογη με τις γυναίκες άδεια!

«Ανάσταση νεκρών» φαίνεται ότι προσδοκούν στο Υπουργείο Οικονομικών. Δεν εξηγείται διαφορετικά το ότι έστειλαν 400.000 ειδοποιητήρια σε επιχειρήσεις και σε επιτηδευματίες με «νεκρά» ΑΦΜ. Στη φορολογική τους μανία έστειλαν ειδοποιητήρια για καταβολή τέλους επιτηδεύματος ακόμη και σε εταιρείες που δεν υπάρχουν πλέον. Μέχρι και σε επιτηδευματίες που έχουν αποδημήσει εις Κύριον, εδώ και χρόνια, στέλνουν ειδοποιητήρια οι «φωστήρες» του Υπουργείου Οικονομικών και απειλούν με κυρώσεις…

σαν τον Αλέξη (τον έτερο «λεφτά υπάρχουν») για να προτείνει εναλλακτικές λύσεις για τη σωτηρία της Ευρωζώνης!

Δανεισθήκαμε περίπου 30 δισ. για να ανακεφαλαιοποιήσουμε τις τράπεζες, οι οποίες πλήρωσαν τις «αμαρτίες» του ελληνικού Δημοσίου. Έγινε μεγάλη προσπάθεια για να εμπιστευθούν και πάλι οι καταθέτες τις τράπεζες και οι καταθέσεις δειλά-δειλά άρχισαν να επιστρέφουν. Και τώρα έρχονται οι «φωστήρες» του Υπουργείου Οικονομικών και βάζουν τις τράπεζες να προχωρούν σε κατασχέσεις από καταθέσεις, ακόμη και για οφειλή 3 ευρώ για τέλος νεκροταφείου! Τα αιτήματα για κατασχέσεις από καταθετικούς λογαριασμούς που φτάνουν στις τράπεζες, έχουν αυξηθεί κατά 85% τον τελευταίο χρόνο, αγγίζοντας τις 80.000 στο οκτάμηνο και δεν προέρχονται μόνο από την εφορία.

Ούτε ένα ούτε δύο ούτε τρία, αλλά… 500 (!) είναι τα εμπόδια στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και του ανταγωνισμού… …σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, για την Ελλάδα. Μεταξύ των 500 αυτών εμποδίων είναι και η νομοθεσία η οποία καθορίζει το μέγεθος των σιλό (!) που έχουν οι βιομηχανικές επιχειρήσεις.

Μέχρι και ο Κλίντον… «βγάζει δίσκο» για την Ελλάδα! Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ οργάνωσε εκδήλωση-δείπνο στο Μανχάταν με θέμα: «Επενδύοντας στο μέλλον της Ελλάδας» και με κύριο ομιλητή τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά. Το κόστος των εισιτηρίων για το δείπνο κυμάνθηκε ως εξής: 100 χιλ. δολ. γι’ αυτούς που κάθισαν στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Κλίντον, 50 χιλ. δολ. γι’ αυτούς που βρέθηκαν στα διπλανά τραπέζια, 25 χιλ. δολ. για τα τραπέζια των «προστατών» της Ελλάδας, 15 χιλ. δολ. για τους «υποστηρικτές» της χώρας μας. Τα οικονομικότερα εισιτήρια ήταν αυτά των 2.500 και 500 δολ.! Τελικά έχουν χιούμορ οι Αμερικανοί. Πρώτα κάλεσαν τον ΓΑΠ να τους κάνει διαλέξεις και να τους συμβουλεύσει για το πώς δεν θα χρεωκοπήσουν! Στη συνέχεια κάλε-

22 Νοέμβριος 2013

Θα μας τρελάνει η Κομισιόν. Την ώρα που η Τρόικα «κουρεύει» συντάξεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απευθύνει ερώτημα προς την ελληνική κυβέρνηση και ζητά να πληροφορηθεί γιατί δεν καταβάλλεται σύνταξη και στους ενήλικους άγαμους άρρενες, όπως συμβαίνει στις άγαμες θυγατέρες θανόντων συνταξιούχων του Δημοσίου!

«Ελντοράντο μαύρου χρήματος» η Γερμανία! Μπορεί οι Γερμανοί να κατηγόρησαν τους Κυπρίους για το «μαύρο χρήμα», όμως η Γερμανία βρίσκεται στους δέκα μεγαλύτερους φορολογικούς παραδείσους και κέντρα παραοικονομίας του κόσμου. Η Γερμανία θεωρείται ένα «Ελντοράντο» για ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος, με την Κύπρο να βρίσκεται στην 41η θέση. Έγραψε συνταγές για 29 νεκρούς! Ρεκόρ συνταγογράφησης από 87 γιατρούς εντόπισε το Υπουργείο Υγείας, ενώ «πιάστηκε» γιατρός που έγραψε συνταγές για 29 νεκρούς! Επίσης εννέα από τους 87 γιατρούς έδιναν παραπεμπτικά για εξετάσεις σε αποβιώσαντες και δη επί μήνες μετά τον θάνατό τους. Στην Ελλάδα του 2013 υπάρχουν ακόμη αφελείς που πιστεύουν στις δυνατότητες κάποιων να λύνουν τα «μάγια»! Μια 59χρονη και ο 38χρονος γιος της, μέσα σε μια δεκαετία, είχαν αποσπάσει από μια 34χρονη σήμερα το ποσό των 112 χιλ. ευρώ για να την απαλλάξουν από τα «μάγια» που πίστευε ότι της είχαν κάνει! Καιρός είναι να πιστέψουμε ότι έχουν κάνει μάγια και στην Ελλάδα και γι’ αυτό δεν μπορούμε να σταθούμε στα πόδια μας!

ΣΧΟ

διεθνείς αγορές Χ

«ΤΑYΡΟΙ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΟΧEΣ ΟΙ ΞEΝΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟI ΟIΚΟΙ Citi: Οι διεθνείς μετοχές δεν είναι τόσο φθηνές όσο ήταν το 2011, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και ιδιαίτερα ακριβές σήμερα

αύροι» συνεχίζουν να δηλώνουν οι περισσότεροι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι για τις μετοχές., προβλέποντας «ράλι» για τους επόμενους μήνες. «Ταύρος» για τις μετοχές σε βραχυπρόθεσμο, αλλά και μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, είναι η Goldman Sachs, ενώ ο οίκος παραμένει αρνητικός για τα ομόλογα στο 12μηνο και ουδέτερος σε εμπορεύματα και εταιρικά ομόλογα. Στους 12μήνες, η αμερικανική επενδυτική τράπεζα παραμένει «οverweight» σε Ιαπωνία και Ευρώπη και «underweight» σε ΗΠΑ και Ασία, εκτός Ιαπωνίας. Στην περίοδο πάνω από 3 μήνες η Ιαπωνία παραμένει «overweight», η Ευρώπη και οι ΗΠΑ «ουδέτερες» και «underweight» η Ασία, πλην της Ιαπωνίας. Οι τιμές - στόχοι για τους βασικούς μετοχικούς δείκτες είναι: Για τον αμερικανικό S&P 500, οι 1.850 μονάδες στους 12 μήνες και για τον Stoxx Europe 600 οι 350 μονάδες στο 12μηνο, με τα περιθώρια ανόδου στο 5% και το 9%, αντίστοιχα. Για τον ιαπω-

νικό δείκτη Topix, ωστόσο, το περιθώριο ανόδου είναι 15%. Η CITI Οι παγκόσμιες αγορές μπορεί να έχουν «τρέξει» 40% από τα χαμηλά του Σεπτεμβρίου του 2011, αλλά θα συνεχίσουν να καταγράφουν «ράλι» έως και 13% μέχρι τα τέλη του 2014, σύμφωνα με τη Citigroup. Οι διεθνείς μετοχές δεν είναι τόσο φθηνές όσο ήταν το 2011, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και ιδιαίτερα ακριβές σήμερα, όπως επισημαίνει, σημειώνοντας πως οι περισσότεροι στρατηγικοί της αναλυτές, στους στόχους που έχουν θέσει για το 2014, προβλέπουν διψήφιες αποδόσεις. Το 2011 οι μετοχές διαπραγματεύονταν με δείκτη p/e στο 12, αλλά, ενώ τώρα το p/e διαμορφώνεται στο 17, τα κέρδη ανά μετοχή έχουν παραμείνει γενικότερα σταθερά. Αυτό δείχνει ότι οι αποδόσεις έχουν οδηγηθεί από το re-rating, δηλαδή τις υψηλότερες αποτιμήσεις. Αλλά, ακόμη και μετά τα σημαντικά κέρδη

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΔΕΙΚΤΕΣ DOW JONES S&P500 NASDAQ FTSE-100 DAX-30 CAC-40

ΚΛΕΙΣΙΜΟ 8/11/2013 15.761,78 1.770,61 3.919,23 6.708,42 9.078,28 4.260,44

ΚΛΕΙΣΙΜΟ 31/12/2012 12.938,11 1.402,43 2.960,31 5.925,37 7.612,39 3.620,25

ΔΙΑΦΟΡΑ +21,82% +26,25% +32,93% +13,22% +19,26% +17,68%

που έχουν σημειωθεί από το 2011, οι αποτιμήσεις εξακολουθούν να είναι σύμφωνες με τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο. Η κυκλικά προσαρμοσμένη τιμή – προς κέρδη (CAPE) είναι στο 20, σε σύγκριση με το μακροπρόθεσμο μέσο του 24, ενώ το 2007 είχε αγγίξει το 30. Η Citi επισημαίνει, επίσης, πως οι διεθνείς μετοχές εξακολουθούν να είναι φθηνές και έναντι των ομολόγων. Όμως, προσθέτει, από εδώ και στο εξής, οι αποδόσεις των μετοχών δεν θα οδηγηθούν μόνο από το re-rating. Τώρα θα αρχίσει να παίζει ρόλο και η κερδοφορία, για την οποία οι προβλέψεις της Citi είναι άκρως θετικές. Συγκεκριμένα, εκτιμά πως τα κέρδη ανά μετοχή, διεθνώς, θα αυξηθούν κατά 7% φέτος και περίπου στους ίδιους ρυθμούς το 2014. BARCLAYS: «ΤΑΥΡΟΣ» ΓΙΑ ΜΕΤΟΧΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ Η Barclays εκτιμά πως οι ευρωπαϊκές μετοχές θα «τρέξουν» με «ράλι» της τάξης του 23% μέχρι το τέλος του επόμενου έτους, με ηγέτες τις αγορές της περιφέρειας - ειδικά την ισπανική και την ιταλική αγορά - καθώς η αύξηση της κερδοφορίας στις εταιρείες της περιοχής, θα προσελκύσει όλο και περισσότερους επενδυτές. Όπως σημειώνει η τράπεζα, ο πιο ισχυρός «δείκτης» αυτήν τη στιγμή, ο οποίος και θα οδηγήσει στην εκτόξευση των ευρωπαϊκών αγορών το επόμενο διάστημα, είναι το σημαντικό discount της Ευρώπης σε σύγκριση με τις αμερικανικές αγορές, που αγγίζει σήμερα το 30%, και είναι πολύ χαΧΡΗΜΑ 23

Χ διεθνείς αγορές μηλότερο του ιστορικού μέσου όρου. Αν και η Barclays τονίζει ότι δεν θεωρεί πως οι ιστορικές αποδόσεις είναι ενδεικτικές των μελλοντικών αποδόσεων, ωστόσο επισημαίνει πως στο παρελθόν, όταν υπήρξε σημαντικό discount στην Ευρώπη σε σχέση με τις ΗΠΑ, αποδείχθηκε, στη συνέχεια, τεράστια επενδυτική ευκαιρία στις μετοχές της περιοχής. Η τράπεζα βλέπει τον δείκτη STOXX Europe 600 να σημειώνει άνοδο 23% μέχρι το τέλος του επόμενου έτους, στις 400 μονάδες, ενώ εκτιμά ότι οι αγορές της Ιταλίας και της Ισπανίας θα υπεραποδώσουν έναντι αυτών της Γαλλίας και της Γερμανίας. «Συστήνουμε overweight στάση στις αγορές των χωρών που χτυπήθηκαν από την κρίση χρέους, καθώς οι οικονομολόγοι μας αναμένουν σημαντική ανάκαμψη στο ΑΕΠ των χωρών της ευρω-περιφέρειας το 2014», καταλήγει η Barclays. «ΑΡΚΟΥΔΑ» Η NOMURA Κόντρα στις πιο πάνω αισιόδοξες προβλέψεις τοποθετείται η Nomura. Οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές μπορεί να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία, αλλά οι επενδυτές θα πρέπει να προσέξουν, σύμφωνα με τη Nomura, η οποία πιστεύει ότι μια μεγάλη βουτιά στις παγκόσμιες αγορές είναι ακριβώς πίσω από την «επόμενη γωνία». Στο τέλος αυτού του τριμήνου, μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2014, η αγορά δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει μια επικίνδυνη κορύφωση, την οποία μπορεί να διαδεχθεί ένα sell off της τάξεως του 25 έως 50%, το οποίο θα εκτείνεται κατά τα τρία επόμενα τρίμηνα του 2014, αναφέρει ο διεθνής επενδυτικός οίκος. Η Nomura προσθέτει ότι ένα ενδιάμεσο sell off θα μπορούσε να συμβεί πριν από το τέλος του Νοεμβρίου, λόγω του ότι οι αγορές έχουν προεξοφλήσει όλα τα τελευταία καλά νέα για την ανάπτυξη. Υπάρχει πιθανώς μια περίοδος risk off από τους επενδυτές, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει τον S&P 500 από τις 1.775 μονάδες ίσως στις 1.650/1.700 μονάδες ή ακόμα και χαμηλότερα, στην περιοχή των 1.600/1.650 μονάδων. Και ο λόγος πίσω από όλες αυτές τις εξελίξεις; Η αναιμική παγκόσμια ανάπτυξη, τα μέτρια εταιρικά μεγέθη και η «επικίνδυνα « χαλαρή νομισματική πολιτική, σύμφωνα με τη Nomura. Χ

24 Νοέμβριος 2013

ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ Το πιο γρήγορο «πιστόλι»

Αποκήρυξε… τη θριαμβολογία των υπέρμαχων της λιτότητας

φωνους τους άφησε όλους ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ρίχνοντας το βασικό επιτόκιο παρέμβασης του ευρώ στο 0,25%. Ποτέ δεν ήταν τόσο φθηνό το χρήμα στην Ευρωζώνη, ποτέ δεν αντέδρασε τόσο αναπάντεχα γρήγορα η ΕΚΤ στις επιταγές των καιρών. Ανακοινώνοντας τη μείωση των επιτοκίων, ο Ντράγκι επέδειξε την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού και να βάλει πλάτη για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Επιπλέον, ο Ντράγκι φάνηκε να μην υπολογίζει τις ενστάσεις και τους φόβους της Γερμανίας, καθώς προχώρησε στη μείωση των επιτοκίων, κόντρα στην άρνηση του διοικητή της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, ο οποίος μειοψήφησε. Ο Μάριο Ντράγκι αιφνιδίασε και μείωσε στα ιστορικά χαμηλά τα επιτόκια του ευρώ. Και το ερώτημα είναι: Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μείωνε τα επιτόκια αν πραγματικά πίστευε ότι η Ευρώπη έχει κάνει άλματα; Κάποιοι άλλοι αναλυτές εκτιμούν ότι η κίνηση του επικεφαλής της ΕΚΤ κρύβει την έντονη ανησυχία του για τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Η πρόσφατη ανάλυση της Standard and Poor’s που αναφέρει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα χρειαστούν 95 δισ. - εκ των οποίων περίπου τα 5 δισ. στην Ελλάδα, με βάση εκτιμήσεις – αποδεικνύει ότι η ΕΚΤ γνωρίζει τις δομικές κεφαλαιακές αδυναμίες των μεγάλων τραπεζών. Σύμφωνα με τον γνωστό οικονομολόγο Paul Krugman, η μείωση των επιτοκίων στο 0,25% σηματοδοτεί την αποκήρυξη της εκκολαπτόμενης θριαμβολογίας από τους υπέρμαχους της λιτότητας στην Ευρώπη. Οι υποστηρικτές των πολιτικών λιτότητας, όπως ο Ευρωπαίος Επίτροπος Όλι Ρεν, χαιρετούσαν μία εβδομάδα πριν τη μείωση των επιτοκίων, τα σημάδια οικονομικής ανάκαμψης μέσα στο τρίμηνο. Αφού λοιπόν η Ευρωζώνη ανακάμπτει, γιατί η ΕΚΤ προχώρησε στη μείωση των επιτοκίων; Η μείωση των επιτοκίων ευνοεί τα σχέδια για μερική αποδυνάμωση του ευρώ, εξέλιξη η οποία ωφελεί την Ελλάδα και όλες τις χώρες του Νότου προς την κατεύθυνση ανάκτησης της ανταγωνιστικότητάς τους, ενώ αποδεικνύει ότι η ανάκαμψη της Ευρωζώνης είναι εύθραυστη. Ο αποπληθωρισμός και το ισχυρό ευρώ ανησύχησαν την ΕΚΤ, η οποία υποχρεώθηκε σε νέα μείωση των επιτοκίων. Η πλειοψηφία των αναλυτών «πιάστηκε στον ύπνο», καθώς δεν περίμενε μια τέτοια κίνηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με εξαίρεση την HSBC, η οποία προέβλεπε ότι η ΕΚΤ θα έκανε τα πάντα για να ρίξει το ισχυρό ευρώ. Και αυτό γιατί η Ευρώπη δεν θα θελήσει να συνεχιστεί η δύναμη του ευρώ, καθώς η πρόσφατη (δειλή) επιστροφή στην ανάπτυξη έχει στηριχθεί στις εξαγωγές. Με την ανεργία να αναμένεται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, η περαιτέρω ανάκαμψη των εξαγωγών θα είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη της Ευρωζώνης. Η πραγματική σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία (REER) του ευρώ είχε ανατιμηθεί κατά 9% το τελευταίο έτος, σημειώνει η τράπεζα.

4η Εκδήλωση Διαλόγου Κοινωνικών Εταίρων

Ε Τ Α Ι Ρ Ι Κ Η

Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Κ Η

Ε Υ Θ Υ Ν Η

«Επιχειρηματική Αριστεία 2013»

ετά από πρωτοβουλία-πρόσκληση της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ Α.Ε., πραγματοποιήθηκε στις 15/11/2013, στις εγκαταστάσεις της εταιρείας στον Αγ. Νικόλαο Βοιωτίας, για 4η συνεχόμενη χρονιά, η ημερίδα ανοιχτού διαλόγου με τους κοινωνικούς εταίρους, όπου συζητήθηκαν θέματα σχετιζόμενα με τις πολιτικές και δράσεις της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της εταιρείας και, κατ’ επέκταση, της αρμονικής της συνύπαρξης με την τοπική της κοινότητα. Η ημερίδα στέφθηκε με επιτυχία, καθώς συμμετείχαν 50 εκπρόσωποι από διαφορετικές ομάδες κοινωνικών εταίρων της «ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ». Συγκεκριμένα, συμμετείχαν εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοπικών συλλόγων και ΜΚΟ, της Εκκλησίας, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Βοιωτίας, του ΣΕΒ, του Σωματείου Εργαζομένων, Προμηθευτών και Συνεργατών, καθώς και εκπρόσωποι διεθνών πρακτορείων, εθνικών και τοπικών ΜΜΕ. Η διοίκηση της εταιρείας, δεδομένου του ότι πρόκειται για την 4η χρονιά υλοποίησης της συγκεκριμένης εκδήλωσης, προχώρησε σε πιο στοχευμένες παρουσιάσεις συγκεκριμένων θεμάτων ΕΚΕ, στα οποία εστιάζει η «ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ» καθώς αυτά απασχολούν τους κοινωνικούς εταίρους της. Συγκεκριμένα, παρουσιάστηκαν στοιχεία σχετικά με την περιβαλλοντική επίδοση της εταιρείας το 2012, τη σταθεροποίηση που παρουσιάζουν τα αποτελέσματα ασφάλειας και την κατάταξη της εταιρείας που ξεπερνά τον Μ.Ο. επίδοσης του συνόλου των εργοστασίων αλουμινίου παγκοσμίως και τις επενδύσεις που υλοποιούνται σε συνεργασία με ερευνητικούς φορείς για την ανάπτυξη εφαρμογών αξιοποίησης των καταλοίπων βωξίτη. Εκτενώς συζητήθηκε το κοινωνικό αποτύπωμα της εταιρείας στην ευρύτερη περιοχή, η πολιτική προσλήψεων της «ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ» και η προσφορά εργασίας στην περιφέρεια της Βοιωτίας, καθώς και η πορεία του προγράμματος βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας «ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ», προκειμένου να γίνουν αντιληπτές, από τους κοινωνικούς εταίρους της, οι δύσκολες διεθνείς και εγχώριες συνθήκες που αντιμετωπίζει η εταιρεία και ευρύτερα ο ευρωπαϊκός κλάδος αλουμινίου. Αντίστοιχα, έντονο ήταν το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων για διάδραση με την εταιρεία, καθώς διατυπώθηκαν περισσότερες από κάθε φορά ερωτήσεις, τοποθετήσεις και προτάσεις για από

κοινού ανάληψη δράσεων. Οι περισσότερες προτάσεις έγιναν από τους εκπροσώπους των όμορων δήμων και της περιφέρειας, οι οποίοι πρότειναν τη συνεργασία της εταιρείας με την τοπική αυτοδιοίκηση για την επίτευξη των στόχων μείωσης εκπομπών ρύπων που έχουν τεθεί στους δήμους από την Ε.Ε., για την κατάρτιση ενός στοχευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος σπουδών, για την αναδάσωση περιοχής του Διστόμου που έχει αποτεφρωθεί μετά από πυρκαγιά και για τη δημιουργία ενημερωτικής καμπάνιας επαγγελματικού προσανατολισμού των νέων της περιοχής, προκειμένου να αυξηθούν οι δυνατότητες απορρόφησής τους στην τοπική επαγγελματική αγορά. Τέλος, για πρώτη φορά, διεξήχθη και μια προσπάθειας καταγραφής του βαθμού σημαντικότητας των θεμάτων που η «ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ» θέτει προς συζήτηση με τους κοινωνικούς εταίρους της, προκειμένου να βελτιωθεί περαιτέρω η διαδικασία ανοιχτού διαλόγου, ενώ η εταιρεία δεσμεύτηκε να εξετάσει τις προτάσεις που έγιναν και να υιοθετήσει όσες συνάδουν με τη στρατηγική ΕΚΕ της και τους στόχους που έχουν οριστεί για το 2014. Για την «ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ», η εταιρική κοινωνική ευθύνη, ως θεωρία και δράση, είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη και τη δυναμική της και συμβαδίζει άρρηκτα με τις αρχές της εταιρικής υπευθυνότητας και της αειφόρου ανάπτυξης του Ομίλου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ. Αναγνωρίζοντας ότι η εταιρική υπευθυνότητα και η πορεία προς τον στόχο της αειφόρου ανάπτυξης αποτελεί μια συλλογική ευθύνη που απαιτεί τη σύγκλιση και τη συνεργασία όλων (Πολιτείας, επιχειρήσεων, κοινωνίας των πολιτών), ο Όμιλος ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική τη συμμετοχή σε πρωτοβουλίες και πρότυπα Ε.Κ.Ε. που αποτελούν σημείο αναφοράς για τη βελτίωση και την προώθηση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής συνεισφοράς, όπως το Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ (Global Compact), το οποίο έχει προσυπογράψει και συμμετέχει από το 2008 και τον Διεθνή Οργανισμό Global Reporting Initiative, του οποίου τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη δημιουργία του κοινωνικού του απολογισμού έχει υιοθετήσει και εφαρμόζει από το 2008. Στο ίδιο πλαίσιο, εντάσσεται και η συμμετοχή στην ετήσια έρευνα ESG (Environment, Social and Governance) Bloomberg Survey, της οποίας τα αποτελέσματα για το 2012 έφεραν τον Όμιλο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΥ στην πρώτη θέση της συνολικής επίδοσης, ανάμεσα στις ελληνικές εταιρείες που συμμετέχουν, και στην 9η σε παγκόσμιο επίπεδο.

~ αφιέρωμα

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

ΗΘΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Ως Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη εννοείται η ηθική συμπεριφορά μιας επιχείρησης στις σχέσεις της με την κοινωνία. Ειδικότερα, αυτό σημαίνει τις υπεύθυνες ενέργειες της διοίκησής της ως προς τις σχέσεις της με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders). 26 Νοέμβριος 2013

όγω του πολυσύνθετου χαρακτήρα της έννοιας, δεν υπάρχει ένας κοινά αποδεκτός ορισμός σε παγκόσμιο επίπεδο, παρόλο που χρησιμοποιείται ευρύτατα στον δημόσιο διάλογο διεθνώς. Διάφοροι φορείς έχουν διατυπώσει τους δικούς τους ορισμούς. Η διαφορετικότητα των ορισμών συνδέεται με τη διαφορετική φιλοσοφία, τον διαφορετικό βαθμό ανάπτυξης κάθε χώρας, τις διαφορετικές προτεραιότητες που υπάρχουν στις διάφορες περιφέρειες. Παραθέτουμε μερικούς από αυτούς που, κατά τη γνώμη μας, αντικατοπτρίζουν την ποικιλία των προσεγγίσεων. Σύμφωνα με το Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι η οικειοθελής δέσμευση των επιχειρήσεων για ένταξη στις επιχειρηματικές τους πρακτικές κοινωνικών και περιβαλλοντικών δράσεων, που είναι πέρα από όσα επιβάλλονται από τη νομοθεσία και έχουν σχέση με όλους όσοι άμεσα ή έμμεσα επηρεάζονται από τις δραστηριότητές τους».

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Πράσινη Βίβλος, 2001): «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι η έννοια σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη». Σύμφωνα με το WBCSD Stakeholder Dialogue on CSR: «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι η διαρκής δέσμευση των επιχειρήσεων για ηθική συμπεριφορά και συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη, με ταυτόχρονη βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο του εργατικού τους δυναμικού και των οικογενειών τους, καθώς επίσης και των τοπικών κοινοτήτων και της κοινωνίας γενικότερα». Παρά τους διαφορετικούς ορισμούς, υπάρχουν τρία σημεία για τα οποία υπάρχει συναίνεση: Το ένα είναι ο εθελοντικός χαρακτήρας της Ε.Κ.Ε., το δεύτερο είναι η στενή σχέση της με την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης και το τρίτο ότι είναι στρατηγική επιλογή της επιχείρησης και όχι απλά δευτερεύουσα, περιστασιακή επιλογή. ΧΡΗΜΑ 27

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

ΠΩΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΗΝ Ε.Κ.Ε. Ύστερα από έρευνα που έγινε πρόσφατα σε διεθνές επίπεδο, προέκυψε ότι οι επιχειρήσεις κατανοούν με διαφορετικό τρόπο την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Το άνοιγμα της κλιμάκωσης της κατανόησης είναι μεγάλο και μπορεί να χωριστεί στα εξής επίπεδα: 1. Στο πρώτο επίπεδο εντάσσονται επιχειρήσεις που θεωρούν ότι κοινωνική ευθύνη είναι η παροχή εργασίας στο προσωπικό τους και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Γι’ αυτές ηθική συμπεριφορά σημαίνει σεβασμός της νομοθεσίας. Βέβαια, στην περίπτωση αυτή, δεν μπορούμε να πούμε ότι λόγω του ότι οι επιχειρήσεις αυτές σέβονται τους νόμους είναι και κοινωνικά υπεύθυνες. 2. Σε ένα λίγο υψηλότερο επίπεδο, η Ε.Κ.Ε. εξομοιώνεται με την αγαθοεργία. Στο επίπεδο αυτό οι επιχειρήσεις δημιουργούν συνήθως ένα ίδρυμα μέσα από το οποίο προωθούν τις δωρεές τους. 3. Στο επίπεδο των «αρνητικών κριτηρίων» έχουμε επιχειρήσεις που λένε ότι «δεν προξενούν ζημιά». Δεν μολύνουν το περιβάλλον, δεν καταναλώνουν μη ανανεώσιμους φυσικούς πόρους, δεν παράγουν επιβλαβή προϊόντα. 4. Το επόμενο επίπεδο, γνωστό ως «θετικές δράσεις», για μερικές επιχειρήσεις σημαίνει θετική ενασχόληση με κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα, ως μέρος της εσωτερικής τους δυναμικής. Για παράδειγμα εντάσσουν στις στρατηγικές τους κάποιο σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ή απασχολούν άτομα από μειονεκτούσες ομάδες. 5. Πέμπτο είναι το επίπεδο της «παγκόσμιας επιρροής». Εδώ οι επιχειρήσεις δέχονται ότι έχουν επιρροή και ευθύνη που ξεπερνά τον χώρο στον οποίο είναι δραστηριοποιημένες. Αυτό περιλαμβάνει και επιχειρήσεις που διενεργούν κοινωνικούς ελέγχους στην παραγωγική τους αλυσίδα. 6. Τέλος, έχουμε το επίπεδο «ενσωμάτωσης αποστολής και ευθύνης». Πρόκειται για καινοτόμες επιχειρήσεις, που έχουν δημιουργηθεί σε συνεργασία με ΜΚΟ ή άλλους κοινωνικούς φορείς στην Ολλανδία, το Βέλγιο, τον Καναδά κ.λπ., ειδικά με στόχο την παραγωγή προϊόντων ή υπηρεσιών που σε όλα τα στάδια λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της Ε.Κ.Ε.

ΠΩΣ ΕΦΑΡΜΟΖΟΥΝ ΤΗΝ Ε.Κ.Ε. ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Αντικατοπτρίζοντας τις πιο πάνω διαφορετικές αντιλήψεις, οι επιχειρήσεις εφαρμόζουν δράσεις Ε.Κ.Ε. με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Θα επιχειρήσουμε και εδώ μια κλιμάκωση: 1. Το πρώτο επίπεδο είναι εκείνο πέρα από το οποίο πολλές επιχειρήσεις δεν προχωρούν. Απλά συντάσσουν έναν κώδικα ηθικής ή έναν οδηγό καλής συμπεριφοράς, στον οποίο εκθέτουν μια σειρά από προθέσεις και παραινέσεις σχετικά με την κοινωνία και το περιβάλλον. 28 Νοέμβριος 2013

2. Στο επόμενο επίπεδο βρίσκονται επιχειρήσεις που επιθυμούν έντονα την έναρξη ενός συγκεκριμένου προγράμματος, που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της Ε.Κ.Ε. Για παράδειγμα η υιοθέτηση ενός συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης ή η συζήτηση με έναν προμηθευτή σχετικά με τις συνθήκες εργασίας του προσωπικού του, αν αυτός λειτουργεί κυρίως σε χώρα του τρίτου κόσμου. Στο επίπεδο αυτό η επιχείρηση έχει δραστηριοποιηθεί, αλλά ενεργεί ανεξάρτητα και χωρίς συνεργασία με άλλους φορείς. Είναι η επιχείρηση που μόνη της θέτει τους στόχους, αναλαμβάνει τις δράσεις, προβαίνει σε ελέγχους. Οι δράσεις μπορεί να είναι εφαπτόμενες ή άμεσα σχετικές με τις βασικές λειτουργίες της. 3. Στο επίπεδο αυτό έχουμε επιχειρήσεις που αποφασίζουν να εφαρμόσουν κάποιο σύστημα αξιολόγησης των δράσεων Ε.Κ.Ε. Αυτό το διαγνωστικό «εργαλείο» μπορεί να είναι μοναδικό για την επιχείρηση ή να είναι κάποιο από τα αναγνωρισμένα πρότυπα. Παραδείγματα είναι το EMAS και το ISO 14001 για το περιβάλλον ή το SA 8000 για το ανθρώπινο δυναμικό. Όταν χρησιμοποιείται ένα εξωτερικό διαγνωστικό πρότυπο, η αξιολόγηση μπορεί να γίνεται είτε εσωτερικά είτε από έναν εξωτερικό σύμβουλο. 4. Το τέταρτο επίπεδο είναι εκείνο κατά το οποίο η Ε.Κ.Ε. ενσωματώνεται στην επιχείρηση, στο πλαίσιο ενός πλήρως εξειδικευμένου συστήματος διαχείρισης. Αυτή η προσέγγιση αφορά κυρίως θέματα περιβάλλοντος και λιγότερο κοινωνίας. Όταν υπάρχει, για παράδειγμα, ένα σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης, αυτό σημαίνει ότι όταν λαμβάνονται οποιεσδήποτε αποφάσεις, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η περιβαλλοντική πλευρά τους. 5. Τέλος, στο επίπεδο αυτό έχουμε επιχειρήσεις που δεν αρκούνται μόνον στην εφαρμογή ενός προτύπου ή εξειδικευμένου συστήματος διαχείρισης. Προχωρούν σε διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους σχετικά με τους στόχους των προγραμμάτων Ε.Κ.Ε., τα στάδια εφαρμογής, την ποιότητα των ελέγχων, τη δυνατότητα ευρύτερης επικοινωνίας των αποτελεσμάτων κ.λπ., και καταλήγουν σε δράσεις μέσα από τις οποίες θα έχουν όφελος και τα δύο μέρη (επιχείρηση και ενδιαφερόμενα μέρη). ☛

ΠΑΡΑ ΤΟΥΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΟΡΙΣΜΟΥΣ, ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ: ΤΟ ΕΝΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΗΣ Ε.Κ.Ε., ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Η ΣΤΕΝΗ ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΛΑ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ, ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ.

ΤΡΟΠΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΔΡΑΣΕΩΝ Οι τρόποι με τους οποίους κάθε επιχείρηση δημοσιοποιεί τη θέση που έχει γύρω από το θέμα της κοινωνικής ευθύνης και τις δράσεις που εφαρμόζει, διαφέρουν ανάλογα με τον τομέα στον οποίο ανήκει, το είδος των δράσεων κ.λπ. Πιο κάτω περιγράφονται, ενδεικτικά, κάποιοι από τους τρόπους αυτούς: ∼ Κοινωνικός Απολογισμός ∼ Θεματικός Απολογισμός ∼ Κώδικας Δεοντολογίας ∼ Πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου ∼ Διαβούλευση με διάφορους εμπλεκόμενους φορείς (stakeholder forum) ∼ Εσωτερική επικοινωνία ∼ Πρότυπα και ετικέτες προϊόντων ∼ Βραβεία και εκδηλώσεις ∼ Ενέργειες marketing συνδεδεμένες με κοινωνικό σκοπό ∼ Δελτία Τύπου μέσω του διαδικτύου Κοινωνικός απολογισμός Ο όρος «κοινωνικός απολογισμός» αναφέρεται σε εκδόσεις, μέσα από τις οποίες οι επιχειρήσεις υιοθετούν μια ολιστική άποψη αναφοράς των ευρείας κλίμακας ευθυνών τους απέναντι σε όσους άμεσα ή έμμεσα επηρεάζονται από τις δραστηριότητές τους. Ενώ η αναφορά εκδίδεται σε οικειοθελή βάση και οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν διαφορετικά μοντέλα, οδηγίες και μεθόδους αναφοράς, ένας κοινωνικός απολογισμός θα μπορούσε, κατά προτίμηση, να περιλαμβάνει μερικά βασικά στοιχεία, όπως: ∼ Δήλωση των αρχών της επιχείρησης (αποστολή, αξίες, αρχές) ∼ Πρακτικές και διαδικασίες ∼ Αποτελεσματικότητα του Οργανισμού Θεματικός απολογισμός Προκειμένου να καλύψουν τις ειδικές ανάγκες πληροφόρησης συγκεκριμένων ομάδων φορέων, ή να υπογραμμίσουν τη δέσμευσή τους για ένα συγκεκριμένο θέμα, οι επιχειρήσεις υιοθετούν διαφορετικού είδους αναφορές από εκείνες των κοινωνικών απολογισμών. Οι «θεματικοί απολογισμοί» είναι εκδόσεις που αναφέρουν την απόδοση μιας επιχειρήσης σε ένα συγκεκριμένο θέμα, όπως το περιβάλλον, η υγιεινή και ασφάλεια κ.λπ. Επίσης περιλαμβάνονται ειδικές εκδόσεις, που στοχεύουν στη διευκρίνιση της θέσης της επιχείρησης πάνω σε ειδικά θέματα, όπως η διαφορετικότητα, η διαφθορά και η δωροδοκία, τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.λπ. Κώδικας δεοντολογίας Ο «κώδικας δεοντολογίας» περιλαμβάνει εκείνα τα έγγραφα της επιχείρησης που έχουν στόχο να θέσουν εσωτερικούς και οικειοθελείς κανόνες για τον καθορισμό του είδους των αρχών/αξιών που πρέπει να υιοθετήσει στις σχέσεις της με τους άμεσα ή έμμεσα επηρεαζόμενους από τις δραστηριότητές της. Πληροφόρηση μέσω του διαδικτύου Η ιστοσελίδα είναι ένα «εργαλείο» που όλο και περισσότερο χρησιμοποιείται από τις επιχειρήσεις για την επικοινωνία θεμάτων Ε.Κ.Ε.

Συνήθως έχουν ένα ειδικό τμήμα στην ιστοσελίδα τους, όπου διατυπώνουν τις πολιτικές τους για το περιβάλλον και άλλα κοινωνικά θέματα. Μπορεί να περιλαμβάνει εκθέσεις και δημοσιεύματα, αλλά και νεότερα πληροφοριακά στοιχεία. Διαβούλευση με διάφορους εμπλεκόμενους φορείς Η διαδικασία ανάμιξης των άμεσα και έμμεσα εμπλεκομένων με τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων (stakeholders) είναι θέμα αυξανόμενου προβληματισμού: η διαδικασία κατανόησης των απόψεων των εμπλεκομένων φορέων θα βοηθήσει τον Οργανισμό να: ∼ Οικοδομήσει σχέσεις εμπιστοσύνης ∼ Προβλέψει και να διαχειριστεί τις αντιθέσεις ∼ Οικοδομήσει κοινή συναίνεση ανάμεσα στις διάφορες απόψεις Υπάρχει ποικιλία μεθόδων εμπλοκής των επιχειρήσεων με τους διάφορους φορείς. Οι μέθοδοι αυτές μπορεί να σχετίζονται με μία και μοναδική δράση πάνω σε κάποιο ειδικό θέματα ή με πιο δομημένες, ευρύτερες και μακροχρόνιες διαβουλεύσεις. Στην περίπτωση των διαβουλεύσεων, αυτές μπορούν να γίνουν μέσω ομάδων εργασίας, δημόσιων συναντήσεων, συνεντεύξεων, ερωτηματολογίων κ.λπ. Εσωτερική επικοινωνία Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνεται η ευρεία σειρά «εργαλείων» που χρησιμοποιούν οι επιχειρήσεις για να επικοινωνήσουν προς το εσωτερικό τους περιβάλλον θέματα σχετικά με την Ε.Κ.Ε. Διαφέρει σημαντικά από επιχείρηση σε επιχείρηση, αλλά μερικά κοινά στοιχεία είναι το intranet, οι εφημερίδες και τα περιοδικά, οι συναντήσεις με το προσωπικό. Πρότυπα και ετικέτες προϊόντων Οι επιχειρήσεις χρησιμοποιούν διαφόρων ειδών πρότυπα για να δηΧΡΗΜΑ 29

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη μοσιοποιήσουν την Ε.Κ.Ε. Αυτή η κατηγορία αναφέρεται είτε στα ευρέως αποδεκτά πρότυπα (ISO 9000, ISO 14000, SA 8000, EMAS) είτε σε συστήματα και διαδικασίες υιοθετημένες από τις επιχειρήσεις για την αύξηση ή την εξασφάλιση επιτευγμάτων σε αναγνωρίσιμο επίπεδο αποτελεσματικότητας επί θεμάτων όπως υγιεινή και ασφάλεια, ποιότητα προϊόντων και υπηρεσιών κ.λπ. Βραβεία και εκδηλώσεις Αυτή η κατηγορία αναφέρεται τόσο στα βραβεία που λαμβάνει η επιχείρηση, για επιτεύγματα σε συγκεκριμένους τομείς, όσο και στα βραβεία που οργανώνει και απονέμει η ίδια. Αυτά, για παράδειγμα, μπορεί να περιλαμβάνουν ειδικές πρωτοβουλίες που οργανώνονται μέσα στην επιχείρηση, με στόχο την επαύξηση των περιβαλλοντικών γνώσεων των εργαζομένων κ.λπ. Οι εκδηλώσεις περιλαμβάνουν ειδικές πρωτοβουλίες, θεματικές ημερίδες ή εκστρατείες οργανωμένες από την επιχείρηση για την υποστήριξη ή την επαύξηση των γνώσεων επί ενός συγκεκριμένου θέματος ή σκοπού. Ενέργειες marketing συνδεδεμένες με κοινωνικό σκοπό Μέσα από πρωτοβουλίες marketing που είναι συνδεδεμένες με κοινωνικό σκοπό, οι επιχειρήσεις διαθέτουν οικονομικούς πόρους για αγαθοεργίες ή κοινωνικούς σκοπούς, με την ταυτόχρονη επίτευξη επιχειρηματικών στόχων. Τέτοιες πρωτοβουλίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις επιχειρήσεις ως επικοινωνιακά εργαλεία για επίδειξη της δέσμευσης και της επένδυσής τους σε κοινωνικούς και/ή περιβαλλοντικούς σκοπούς (π.χ. τη δωρεά ενός συγκεκριμένου ποσού σε αγαθοεργίες με κάθε μονάδα πωλούμενου προϊόντος). Δελτία Τύπου μέσω του διαδικτύου Η κατηγορία αυτή αναφέρεται στα Δελτία Τύπου που περιλαμβάνονται στην ιστοσελίδα της επιχείρησης. Δίνει μια άποψη των δημοσιογραφικών κειμένων που η επιχείρηση θέλει να προβάλλει μέσα από την ιστοσελίδα της. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι με τον τρόπο αυτό μπορεί να δοθεί και πλήρης δημοσιογραφική κάλυψη.

Ε.Κ.Ε. ΚΑΙ ΜΜΕ Η σημασία της Ε.Κ.Ε. για τις ΜΜΕ είναι διττή. Αφορά τόσο την αυθύπαρκτη και αυτόνομη λειτουργία και συνεισφορά τους στο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον όπου λειτουργούν όσο και τη σχέση τους με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, για τις οποίες αποτελούν προμηθευτή, υπεργολάβο ή συνεργάτη κάθε μορφής. Το πληροφοριακό φυλλάδιο αναπτύχθηκε για να προβάλλει, με συνοπτικό τρόπο, προς τις ΜΜΕ κεντρικά μηνύματα για τα οφέλη που έχουν από την εφαρμογή δράσεων Ε.Κ.Ε. και που έχουν σχέση με την: ∼ Επίδρασή της Ε.Κ.Ε. στο ανθρώπινο δυναμικό ∼ Δυνατότητα απόκτησης συγκριτικών πλεονεκτημάτων στην αγορά ∼ Ενίσχυση των σχέσεων καλής γειτονίας και προώθηση της θετικής εικόνας της επιχείρησης σε τοπικό, περιφερειακό ή κλαδικό επίπεδο ∼ Επέκταση και βελτίωση της φήμης της επιχείρησης τόσο προς το εσωτερικό όσο και προς το εξωτερικό περιβάλλον ∼ Εξοικονόμηση κόστους και διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των επενδύσεων για το περιβάλλον 30 Νοέμβριος 2013

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΤΣΙΟΣ ΠΡΥΤΑΝΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

«Η Ε.Κ.Ε. στο προσκήνιο: Επανασχεδιάζοντας το μέλλον» Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι που υποδεικνύουν ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε το business as usual, σύμφωνα με τον Πρύτανη του ΟΠΑ, Κ. Γάτσιο. Ο πρώτος σχετίζεται με το γεγονός ότι μέχρι το 2050 θα ζουν περίπου 9 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη μας. Αυτήν τη στιγμή, γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχουν αρκετοί πόροι για τα 7 δισεκατομμύρια ανθρώπων που ζουν τώρα στη γη. Αν συνεχίσουμε με το business as usual, για να καλυφθούν οι ανάγκες του πληθυσμού το 2050, θα πρέπει να τριπλασιαστεί η ποσότητα των διαθέσιμων πόρων. Για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, και παράλληλα να είναι εφικτός ένας υψηλού επιπέδου τρόπος ζωής, οι επιχειρήσεις καλούνται να επανεξετάσουν όχι μόνο τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν, αλλά να δοκιμάσουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα και εναλλακτικούς τρόπους συνεργασίας και απασχόλησης των εργαζομένων τους. Μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις, υπάρχει επιτακτική ανάγκη για τις επιχειρήσεις να καινοτομήσουν, να εντοπίσουν ευκαιρίες για ανάπτυξη, να μειώσουν τα κόστη τους και να διαχειριστούν καλύτερα τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν καθημερινά στους τομείς στους οποίους δραστηριοποιούνται. Ο δεύτερος λόγος σχετίζεται με τις αλλαγές στις συνήθειες και τη συμπεριφορά του καταναλωτή. Οι αξίες του αλλάζουν, οι πληροφορίες μοιράζονται και διαχέονται πολύ εύκολα σε δευτερόλεπτα, η ανάγκη για ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης και διαφάνειας αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. Έμφαση δίνουν, για παράδειγμα, πλέον οι καταναλωτές στον τρόπο παραγωγής των προϊόντων που αγοράζουν: είναι οι αλυσίδες εφοδιασμού των εν λόγω προϊόντων φιλικές προς το περιβάλλον; Ακολουθούνται πρακτικές σωστής επιχειρηματικής ηθικής στην παραγωγή, μεταφορά και πώληση των προϊόντων αυτών; Ο καταναλωτής ενδιαφέρεται πλέον για το πώς μπορεί να χρησιμοποιήσει τα προϊόντα, εξασφαλίζοντας τις λιγότερο δυνατές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον: ανακύκλωση, upcycling, επιστροφή και επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων είναι οι επιλογές που εξετάζει, λαμβάνοντας έτσι μέρος σε μια κυκλική οικονομία. Ο καταναλωτής αντιλαμβάνεται, όλο και περισσότερο, ως προσωπικό του καθήκον το να χρησιμοποιεί καθαρές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και είναι πολύ πιο αποτελεσματικός στη χρήση της ενέργειας. Η σχέση με τη φύση καθίσταται με αυξανόμενο ρυθμό μια ευρέως αναγνωρισμένη αξία στην κοινωνία, γι’ αυτό και η μέτρηση των περιβαλλοντικών κερδών και ζημιών γίνεται πολύ σημαντικός τομέας στις επιχειρήσεις και τη δραστηριότητά τους.

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

ΡΑΓΔΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Από τα παραπάνω παραδείγματα συμπεριφοράς του καταναλωτή, μπορεί εύκολα να συμπεράνει κανείς ότι ο τρόπος με τον οποίο ασκείται το επιχειρείν μεταβάλλεται ραγδαία. Ταυτόχρονα, λόγω της εξάπλωσης του διαδικτύου, μια γενιά πιο συνδεδεμένη από ποτέ αναδύεται, που γνωρίζει περισσότερο και καλύτερα τον κόσμο. Αυτό αποτελεί μια τεράστια πρόκληση, αλλά και ευκαιρία για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε τοπικό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Το business as usual ανήκει στο παρελθόν. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη διαμορφώνει το μέλλον. Για να είναι σήμερα μια επιχείρηση κοινωνικά υπεύθυνη, θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθεί και να μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι τα οφέλη της κοινωνίας από τη δραστηριότητά της, όχι σήμερα, αλλά αύριο. Αυτό θα την κάνει ικανή να αξιολογεί τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της δραστηριότητάς της, γιατί πολύ απλά, μια κοινωνικά υπεύθυνη επιχείρηση δεν είναι μόνο η σωστή επιλογή, είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή. Η κοινωνική ευθύνη, επομένως, δεν είναι θέμα που θα πρέπει να απασχολεί μόνο ή κυρίως το μάρκετινγκ μιας εταιρείας. Είναι μια στρατηγική επιλογή που διαπερνά όλες τις δραστηριότητές της. Αποτελεί ευκαιρία για καινοτομία, επηρεάζει τη φήμη της, διαμορφώνει την εργασιακή κουλτούρα των εργαζομένων της, καθώς και την ικανότητα της επιχείρησης να προσελκύει και να κρατά ταλαντούχους υπαλλήλους. Ηγεσία και δομές σωστής διακυβέρνησης, που ενισχύουν τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη, είναι μία από τις τάσεις που συναντάμε σε διεθνές επίπεδο. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αναλάβουν ηγετικό ρόλο και να διασφαλίσουν ότι η απόδοση ευθύνης και η λογοδοσία είναι ενσωματωμένες στους μηχανισμούς διακυβέρνησης των εταιρειών τους. Έτσι, μπορούν να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον τομέα τους, επιτυγχάνοντας αύξηση της εμπιστοσύνης των πελατών, αφοσίωση και μεγαλύτερη δέσμευση από τους εργαζομένους τους.

Η Ε.Κ.Ε. ΠΥΡΗΝΑΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΑΞΙΑ Συνοψίζοντας, η εταιρική κοινωνική ευθύνη δεν είναι πλέον ένα niceto-have, είναι ένας οδηγός, ο πυρήνας που προσφέρει σε όλους τους ενδιαφερομένους, αξία. Αποτελεί κινητήριο μοχλό της στρατηγικής των επιχειρήσεων, που αντιπαλεύει τη βραχυπρόθεσμη, μυωπική επιχειρησιακή νοοτροπία. Οι εταιρείες που αγκαλιάζουν τη μακροπρόθεσμη σκέψη, θα είναι αυτές που θα ευδοκιμήσουν και στο μέλλον. Όπως αναφέρει ο καθηγητής Κ. Γάτσιος: «μπορεί ίσως κάποιος να αναρωτηθεί σήμερα: σε μια εποχή βαθιάς κρίσης, όπου επιχειρήσεις κλείνουν και η ανεργία έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, μήπως είμαστε εκτός κλίματος όταν συζητάμε για επιχειρηματικότητα και μάλιστα για κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα; Ακριβώς επειδή βιώνουμε τη χειρότερη κρίση στη μεταπολεμική ιστορία μας, είναι ακόμη πιο επιτακτικό να μιλάμε και να προωθούμε την επιχειρηματικότητα και μάλιστα την κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Και τούτο γιατί η κρίση που βιώνουμε δεν είναι μια τυπική ύφεση. Την έχει προκαλέσει η διαρθρωτική κατάρρευση του παραγωγικού ιστού της χώρας –αυτή είναι η βαθιά αιτία του προβλήματος – ενός ιστού στρεβλού στη δομή και τη διάρθρωσή του, μιας δυσπλασίας που συντηρούνταν και αναπαραγόταν από ασυγκράτητο κρατικό δανεισμό και που κατέρρευσε το 2009. Το πρόβλημα εντοπίζεται στην 32 Νοέμβριος 2013

πλευρά της παραγωγής, όχι της ζήτησης. Άρα, πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας με κάθε τρόπο κυρίως εκεί. Η ενίσχυση, λοιπόν, της ιδέας της επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους και τις νέες, είναι μεγάλης σημασίας σήμερα, όπου καλούμαστε να γυρίσουμε σελίδα και να εδραιώσουμε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, που θα ξεφεύγει από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κρατισμού. Χρειαζόμαστε ανθρώπους με νέες επιχειρηματικές ιδέες, που θα δοκιμάζονται σε ένα ανοιχτό ευρωπαϊκό και διεθνές οικονομικό περιβάλλον, που θα ενισχύονται, ναι θα ενισχύονται, από κρατικούς ή διακρατικούς φορείς, ιδιαίτερα στα πρώτα τους βήματα, αλλά που τελικά θα κρίνονται ως προς την επιτυχία τους από την αποδοχή των όσων δημιουργούν και παράγουν, από τον τελικό χρήστη, από την αγορά». Υπάρχει και ένας άλλος λόγος, παρεμφερής αλλά διακριτός, ώστε πρωτοβουλίες ενταγμένες στο ευρύτερο πλαίσιο του κινήματος της εταιρικής ευθύνης, της κοινωνικής λογοδοσίας, πρέπει να αναπτυχθούν περισσότερο, να ενισχυθούν οι θεσμικές τους διαστάσεις με συμμετοχή και υποστήριξη από φορείς της αγοράς, επιχειρήσεις και πανεπιστημιακά ιδρύματα. Και τούτο γιατί στην Ελλάδα η εικόνα τής επιχειρηματικότητας υποφέρει δεκαετίες από στερεότυπα που την αδικούν και που πλήττουν την εμπιστοσύνη στον θεσμό της εταιρείας. Όμως, η υγιής επιχειρηματικότητα είναι δημιουργός πλούτου για μια κοινωνία. Θα πρέπει να ενισχύεται, όχι να πολεμείται. Και ιδιαίτερα η επιχειρηματικότητα που διακρίνεται από δράσεις κοινωνικής λογοδοσίας, που αναλαμβάνει την ευθύνη – εξ ου και ο όρος εταιρική κοινωνική ευθύνη - των επιπτώσεων της λειτουργίας των επιχειρήσεων στην κοινωνία (τους εργαζομένους, το περιβάλλον, των σχέσεων με την αγορά, την εταιρική διακυβέρνηση) πρέπει να προάγεται και να ενισχύεται ακόμη περισσότερο. Πλέον γίνεται ολοένα και περισσότερο κατανοητή η σπουδαιότητα της ανάληψης δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, όχι μόνο από τις μεγάλες, αλλά και από τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην πατρίδα μας, και για τις οποίες η υιοθέτηση τέτοιων δράσεων μπορεί να ωφελήσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητά τους, αλλά και την ανταγωνιστικότητα της τοπικής κοινωνίας. Συγκεκριμένα, η Ε.Κ.Ε. μπορεί να ενισχύσει την εικόνα της επιχείρησης και την αποδοχή της από την κοινωνία, την αφοσίωση του εργατικού δυναμικού, την παραγωγικότητα και την καινοτομία, να αναβαθμίσει την ποιότητα των προϊόντων, τις διοικητικές ικανότητες και τις εσωτερικές αξίες, να βοηθήσει την είσοδο σε νέες αγορές και να βελτιώσει την ανταπόκρισή της στις απαιτήσεις των πελατών, των προμηθευτών και των ρυθμιστικών αρχών. Είναι φανερό ότι οι ΜμΕ που επιλέγουν να εφαρμόσουν δράσεις Ε.Κ.Ε. μπορούν να έχουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων. Επιπλέον, η υιοθέτηση δράσεων Ε.Κ.Ε. από τις ΜμΕ που συμμετέχουν σε εφοδιαστικές αλυσίδες συντελεί στη διάχυση της Ε.Κ.Ε. στο σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ Σύμφωνα με τον κ. Γάτσιο, η εκπαίδευση, από το δημοτικό μέχρι και το πανεπιστήμιο, παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, καθώς όπως λέει: «η επιχειρηματικότητα είναι ένας τρόπος σκέψης και δράσης, ο οποίος βασίζεται στην ευκαιρία και στην καινοτομία, ο οποίος προσεγγίζει ένα θέμα ολιστικά και απαιτεί δυνατή ηγεσία. Επιπλέον, σκοπός της είναι τόσο η δημιουργία αξίας για την κοινωνία όσο και η αξιοποίηση του πνευματικού κεφαλαίου της».

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση, συγκεκριμένα, προετοιμάζει τους νέους μας για το μέλλον, όχι μόνο παρέχοντάς τους τις γνώσεις και τις δεξιότητες για να γίνουν ικανά στελέχη, αλλά και πλάθοντας την επαγγελματική τους κουλτούρα. Τα πανεπιστήμια έχουν τη δυνατότητα και την ευθύνη να αντιμετωπίσουν την πρόκληση της επιχειρηματικότητας και να συνδράμουν στην ανάπτυξη εκείνων των δυνατοτήτων που βοηθούν τους νέους να εντοπίζουν ευκαιρίες, να σκέφτονται καινοτόμες λύσεις, βιώσιμα και κοινωνικά υπεύθυνα επιχειρηματικά μοντέλα και τέλος, πολύ σημαντικό, να έχουν την αυτοπεποίθηση να προβούν στην υλοποίηση των ιδεών και των σχεδίων τους. Μπορούν και πρέπει να τα κάνουν όλα αυτά: 1. Μέσα από τα προπτυχιακά, μεταπτυχιακά ή άλλα προγράμματα κατάρτισης, πάνω σε όλους τους τομείς ανάπτυξης και διαχείρισης ενός Οργανισμού, συνδυάζοντας έτσι τη γνώση πάνω σε τομείς όπως οικονομικά, στρατηγική, μάρκετινγκ, διαχείριση προσωπικού κ.ά. με την κοινωνική ευθύνη, δηλαδή τον σεβασμό προς το κοινωνικό σύνολο. 2. Μέσα από τον εμπλουτισμό της διδασκαλίας και των δραστηριοτήτων τους με μαθήματα, αλλά και μεθόδους, που άμεσα ή έμμεσα ενισχύουν την επιχειρηματική κουλτούρα και που στοχεύουν στην ανάπτυξη πολύ σημαντικών δεξιοτήτων, όπως στη δυνατότητα λήψης αποφάσεων, την κριτική σκέψη, την ομαδικότητα και τη συνεργασία, την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, τη διαχείριση συγκρούσεων και διαπραγματεύσεων, τη λεκτική και γραπτή επι-

κοινωνία και, τέλος, την οικειότητα με την ανάληψη επιχειρηματικού ρίσκου. 3. Μέσα από την παραγωγή και τη διάχυση υψηλής ποιότητας έρευνας και επιστημονικής γνώσης, δύο τομείς οι οποίοι είναι απαραίτητοι στην ανάπτυξη καινοτόμων προσεγγίσεων, η έρευνα, τόσο η εφαρμοσμένη όσο και η βασική θεωρητική, έχει τη δυνατότητα να παρέχει λύσεις, γνώση και επιστημονική προσέγγιση, με σκοπό αφενός τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και αφετέρου την περαιτέρω ανάπτυξη των υπαρχουσών. 4. Μέσα από την πραγματοποίηση προγραμμάτων που προσφέρουν στους φοιτητές μας πρακτική άσκηση σε Οργανισμούς και εταιρείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και μέσα από διαγωνισμούς επιχειρηματικών ιδεών και τη δημιουργία κυψελών επιχειρηματικότητας για τους φοιτητές μας. Η επαφή των νέων μας από νεαρή ηλικία με την αγορά εργασίας και τον κόσμο του επιχειρείν είναι ένας ακόμη καθοριστικός παράγοντας για να αποκτήσουν εμπειρίες, να συνεργαστούν στα πλαίσια ομάδων, να αντιμετωπίσουν πραγματικά επιχειρηματικά διλήμματα και να αναπτύξουν επιχειρηματική κουλτούρα. 5. Τέλος, τα ίδια τα πανεπιστήμια, με τις δράσεις και πρακτικές τους, αποτελούν Οργανισμούς που, αντιλαμβανόμενα τον ρόλο τους στην κοινωνία, προσπαθούν να αποτελούν παραδείγματα κοινωνικά υπεύθυνης συμπεριφοράς. Κάποια παραδείγματα δράσεων είναι μέρες εθελοντισμού ή υποστήριξης μη κερδοσκοπικών, κοινωνικών οργανισμών, καθώς και πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας, ανακύκλωση, και πολλά άλλα.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ VODAFONE Η τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας βρίσκει εφαρμογή στον χώρο της υγείας μέσω του δικτύου της Vodafone

Vodafone, προσηλωμένη στις αρχές της Βιώσιμης Ανάπτυξης, υλοποιεί για 8η συνεχή χρονιά το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής και δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους οι οποίοι ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές να έχουν πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου ειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν από τον τόπο τους. Παράλληλα, συμβάλλει ώστε τα περιφερειακά/αγροτικά ιατρεία που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, στο πλαίσιο της παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, να μπορούν πλέον να παρέχουν και συγκεκριμένες εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, χάρη στη συμμετοχή ειδικευμένων γιατρών. Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone υλοποιείται σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και τελεί υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου. Το πρόγραμμα αξιοποιεί το δυναμικά εξελισσόμενο δίκτυο της Vodafone και παρέχει τη δυνατότητα στους κατοίκους των απομακρυσμένων περιοχών στις οποίες εφαρμόζεται, να ελέγχουν άμεσα την κατάσταση της υγείας τους, από έμπειρο και ειδικευμένο ιατρικό προ-

σωπικό, στον τόπο τους. Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, οι ασθενείς που θα επισκεφθούν το απομακρυσμένο ιατρείο, μπορούν να πραγματοποιούν τις ιατρικές τους εξετάσεις, για παράδειγμα ένα καρδιογράφημα ή μια σπιρομέτρηση, οι οποίες αποστέλλονται, μέσω του δικτύου της Vodafone, σε ειδικευμένους γιατρούς στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών. Οι ειδικευμένοι γιατροί ελέγχουν τις εξετάσεις του ασθενή και αποστέλλουν τη συμβουλευτική τους γνωμάτευση με τον ίδιο τρόπο. Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής καλύπτει τους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, καθώς και πολίτες που επιθυμούν να ελέγξουν την κατάσταση της υγείας τους, ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, εφόσον παρέχεται η δυνατότητα σε όλους να ελέγχουν την κατάσταση της υγείας τους, στον τόπο τους. Το Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής της Vodafone εφαρμόζεται σε απομακρυσμένες περιοχές σε όλη την Ελλάδα, ενώ στην υλοποίησή του συμμετέχουν το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων-Προαγωγής της Υγείας και η εταιρεία Vidavo. ΧΡΗΜΑ 33

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ

ΠΑΝΤΑ ΔΙΠΛΑ ΣΑΣ!

εταιρεία «Κωτσόβολος», δικαιώνοντας την υπόσχεση να στέκεται «Πάντα Δίπλα» στο κοινό, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εταιρική υπευθυνότητα και την υποστήριξη της κοινωνίας και των αναγκών της, ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη συγκυρία. Έχει, λοιπόν, συγκεντρώσει όλες τις δράσεις της γύρω από το «Πράττειν», όπως ονομάζεται η πλατφόρμα εταιρικής υπευθυνότητάς της. Τρεις είναι οι βασικοί κοινωνικοί εταίροι τους οποίους, μεταξύ αρκετών άλλων, στηρίζει σταθερά: ∼ «Το Χαμόγελο του Παιδιού», για το οποίο έχουν τοποθετηθεί σε όλα τα καταστήματα κουμπαράδες συλλογής χρημάτων, ενώ πολύ συχνά η εταιρεία υποστηρίζει τον Οργανισμό με δωρεές συσκευών, τροφίμων και αναλωσίμων, καθώς και με χρηματική ενίσχυση. ∼ Την «Κιβωτό του Κόσμου», στην οποία συχνά προσφέρονται συσκευές για τον εξοπλισμό των χώρων φιλοξενίας παιδιών, ενώ και οι εργαζόμενοι της εταιρείας «Κωτσόβολος» έχουν συγκεντρώσει αναλώσιμα και προϊόντα, απαραίτητα για την υποστήριξη του έργου της οργάνωσης. ∼ Το «Make A Wish» (Κάνε μια Ευχή Ελλάδος), στις πρωτοβουλίες του οποίου η εταιρεία συμμετέχει ενεργά, όπως στο ετήσιο παζάρι αγαθών με χειροποίητα προϊόντα, που φτιάχνει η ομάδα εθελοντών της, στην αγορά αστεριών της ευχής τα Χριστούγεννα και στην ομάδα του Οργανισμού στον Κλασικό Μαραθώνιο Αθηνών. Μάλιστα, πρόσφατα, η εταιρεία δώρισε στον Οργανισμό 10 ευρώ για κάθε χιλιόμετρο που διένυσε ο καθένας από τους 49 δρομείς της στον αγώνα των 5 χιλιομέτρων. Η μεγαλύτερη συντονισμένη προσπάθεια της εταιρείας «Κωτσόβολος» είναι η «Ημέρα Καλής Πράξης». Ένας νέος θεσμός που, στην πρώτη του υλοποίηση, πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή περισσοτέρων των 800 εθελοντών εργαζομένων. Οργανωμένες, σε επίπεδο καταστήματος, 49 ομάδες, ταυτόχρονα σε όλη τη χώρα, ανέλαβαν την υποστήριξη ενός καλού σκοπού στην περιοχή τους. Συνεχίζοντας στον άξονα «Κοινωνία», αλλά και στον άξονα «Περιβάλλον», η εταιρεία υλοποιεί δράσεις που καλύπτουν επίσης ένα μεγάλο φάσμα τομέων και σημαντικών θεμάτων, όπως ο «Γονικός Έλεγχος» στη χρήση του διαδικτύου, η ανακύκλωση συσκευών και το βιώσιμο επιχειρείν. Αρωγός σε όλες τις ενέργειες είναι η «Ομάδα Εθελοντών» της, μια ειδική και πολύ δραστήρια ομάδα εργαζομένων, που συμμετέχει στη διαμόρφωση και την υλοποίηση των προγραμμάτων. Η εταιρεία «Κωτσόβολος» εμπνέεται από κάθε καλή πρωτοβουλία και ενεργεί υπεύθυνα, στηρίζοντας τους ανθρώπους και τις δράσεις που το έχουν πραγματικά ανάγκη. Κάθε κατάστημα και κάθε άνθρωπός της φροντίζουν να είναι «Πάντα Δίπλα» στην τοπική κοινωνία, μέσα στην οποία δραστηριοποιούνται, και να λειτουργούν ως ένα αναπόσπαστο και οικείο κομμάτι της. 34 Νοέμβριος 2013

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΥΝΤΟΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & ΕΚΕ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ INTERAMERICAN

ε ό,τι αφορά την «ηλικία» της ΕΚΕ, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι στον τόπο μας η κοινωνική και οικονομική κρίση συνδέονται, κατά μείζονα λόγο, με το μακράς διάρκειας έλλειμμα ατομικής και συλλογικής υπευθυνότητας, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Επομένως, η ίδια η κατάσταση των πραγμάτων, όπως τη βιώνουμε σήμερα, απαντά στο ερώτημα για την ηλικιακή φάση της ΕΚΕ: παίρνουμε μαθήματα στα βασικά, βρισκόμαστε στη φάση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης - φυσικά αναφέρομαι στον κανόνα για τους ενδιαφερόμενους και όχι στις εξαιρέσεις. Υπάρχει και η μεγάλη μάζα των μη ενδιαφερομένων και αυτών που ενδιαφέρονται αλλά δεν μπορούν, δεδομένου ότι παλεύουν για τη βιωσιμότητά τους με χρονικό ορίζοντα ημέρας. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγεται, κυρίως, η συντριπτική πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι αποτελούν τον κορμό του επιχειρείν στον τόπο μας. Σε επίπεδο μύησης και εφαρμογής ξεχωρίζουν το πολύ δύο δεκάδες επιχειρήσεων, κατά βάση πολυεθνικών και λίγων ελληνικών, που φέρουν διεθνή κουλτούρα και προσεγγίζουν ολιστικά και στρατηγικά τα ζητήματα υπευθυνότητας. Αυτές βρίσκονται στη γυμνασιακή «ηλικία». Ας συνεκτιμηθεί ότι στην ελληνική πραγματικότητα καθοριστικές για την «ηλικία» της ΕΚΕ είναι και οι γνωστές ροπές και παθογένειες της αποσπασματικής αντίληψης και ευκαιριακής εκμετάλλευσης της ιδέας, με άλλα λόγια, της ρηχότητας, της εκτροπής και της στρέβλωσης. Η διαφημιστική αγορά και η βιομηχανία βραβείων έχουν το μερίδιο της ευθύνης τους σε αυτή την περιοχή, σε συνδυασμό με εκδοχές του «κοινωνικού μάρκετινγκ». Πώς θα ωριμάσει, λοιπόν, η ΕΚΕ; Έχω την πεποίθηση ότι, με τις επιχειρήσεις να ξεκινούν από την κανονιστική συμμόρφωση, με την ενθάρρυνση της αγωγής των εταιρικών κοινωνιών και του εθελοντισμού, με την κοινωνική δικτύωση και τις συνεργασίες, μπορεί να ανοίξει ένας δρόμος με προσδοκίες στο βάθος. Με πλαίσιο αναφοράς, αλλά χωρίς «εκβιασμούς», με τη δέουσα προσοχή στις «υποχρεωτικότητες» (για ποιους - σε ποιο βαθμό). Το Ελληνικό Δίκτυο για την ΕΚΕ έχει αναλάβει σχετικά σημαντικές πρωτοβουλίες και καταβάλει αξιέπαινη προσπάθεια για τη δημιουργία «συνισταμένης», με την προτεραιότητα χάραξης ενός σχεδίου εθνικής στρατηγικής για την ΕΚΕ. Χρειάζεται σε αυτό το σχέδιο να είναι σαφείς οι απαιτήσεις υπευθυνότητας και από τον δημόσιο τομέα. Σε κάθε περίπτωση, το κλειδί της ωρίμασης βρίσκεται στη διακυβέρνηση και στην ενσωμάτωση της ΕΚΕ στην εταιρική στρατηγική. Εκεί αλλάζει το επίπεδο. ∼ Για τα νέα μέσα και τα social media: Το διαδίκτυο και τα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ως πολλαπλασιαστές της πληροφορίας με δυνητικά απεριόριστες διαστάσεις, βοηθούν σημαντικά στον διάλογο μιας επιχείρησης με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Προσοχή όμως: παρέχουν μεν εξοικείωση με την ιδέα της ΕΚΕ, υποψιάζουν τους χρήστες στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή αναφοράς - δεν εκπαιδεύουν ουσιαστικά, όμως, ούτε εξελίσσουν «ηλικιακά» τη συνείδηση για την υπευθυνότητα. Αντίθετα, η ανεύθυνη χρήση τους μπορεί να δημιουργήσει συρμό παρεξηγήσεων της ΕΚΕ. Η ταχύτητα και η έκπτωση της έκφρασης σε «κλισέ» χάριν των μετρήσεων, δίνει ποσοτικές διαστάσεις στο αναφορικό γεγονός - όχι ποιοτικές. Αναμφίβολα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστηρίζουν δυναμικά πρωτοβουλίες εθελοντικής συνεισφοράς. Στην Interamerican τα αξιοποιούμε με προσεκτικές θεματικές αναρτήσεις για την ΕΚΕ.

OTE-COSMOTE

ΕΝΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ Ο OTE και η COSMOTE εφαρμόζουν ενιαίο πρόγραμμα εταιρικής υπευθυνότητας, καταβάλλοντας συστηματικά κάθε δυνατή προσπάθεια λειτουργίας και ανάπτυξης με υπεύθυνο τρόπο.

έννοια της εταιρικής υπευθυνότητας αποτελεί μια θεμελιώδη αρχή, που επεκτείνεται στο σύνολο της επιχειρηματικής τους λειτουργίας και ορίζει την αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Στόχος είναι η επιχειρησιακή ανάπτυξη με ταυτόχρονη και συνεχή υποστήριξη των πιο ευπαθών ομάδων του πληθυσμού. Προτεραιότητα είναι η διαφάνεια και η υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά, ταυτόχρονα με την ουσιαστική συμβολή στην οικοδόμηση της ψηφιακής Ελλάδας. Ο ΟΤΕ και η COSMOTE αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις που σχετίζονται με τις δραστηριότητες των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), έστω και εάν αυτές είναι μικρής κλίμακας, και δεσμεύονται να διαχειρίζονται τις όποιες επιδράσεις από τη λειτουργία τους με γνώμονα τη συνεχή βελτίωση της περιβαλλοντικής επίδοσης. Για τον σκοπό αυτό ο ΟΤΕ και η COSMOTE: ∼ Αναγνωρίζοντας τους κινδύνους από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, έχουν διαμορφώσει ολοκληρωμένα προγράμματα υπολογισμού των εκπομπών αερίων φαινομένου του θερμοκηπίου (ΑΦΘ) και λοιπών αερίων, καθώς θεωρούν ότι η συστηματική και τεκμηριωμένη παρακολούθηση αποτελούν τη βάση για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση αποτελεσματικών περιβαλλοντικών προγραμμάτων. ∼ Υλοποιούν προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, που καλύπτουν το σύνολο σχεδόν των εγκαταστάσεών τους. Ως αποτέλεσμα των προγραμμάτων αυτών: (α) Η συνολική κατανάλωση ενέργειας OTE / COSMOTE το 2012 μειώθηκε κατά 3,5% σε σχέση με το 2011, (β) οι άμεσες εκπομπές ΑΦΘ μειώθηκαν κατά 10% και οι έμμεσες εκπομπές (λόγω κατανάλωσης ηλεκτρισμού) μειώθηκαν κατά 3%. ∼ Έχουν αναπτύξει και εφαρμόζουν πληροφοριακά συστήματα για την καλύτερη οργάνωση του έργου των τεχνικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα τον περιορισμό των μετακινήσεων των εταιρικών οχημάτων, συνεισφέροντας με τον τρόπο αυτό και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. ∼ Αναγνωρίζουν ότι οι φυσικοί πόροι δεν είναι ανεξάντλητοι και θεωρούν ότι η ορθολογική και αποδοτική χρήση των πόρων αυτών αποτελούν βασικές προτεραιότητες στην κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης. Για τον λόγο αυτό έχουν αναπτύξει ένα εκτεταμένο δίκτυο συνεργασιών με αδειοδοτημένους φορείς για την ορθή δια-

χείριση των παραγόμενων απορριμμάτων, έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και σε τοπικό επίπεδο, υλοποιώντας ένα μεγάλο πρόγραμμα ανακύκλωσης. ∼ Στοχεύουν στην ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και στην αύξηση της συμμετοχής των εργαζομένων τους σε δράσεις που αποσκοπούν στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ παράλληλα ενισχύουν την ευαισθητοποίηση των πελατών τους ως προς τον περιορισμό του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος και την υιοθέτηση σχετικών πρακτικών εκ μέρους τους. ∼ Επεκτείνουν συνεχώς το δίκτυο των εγκατεστημένων σταθμών μέτρησης Η/Μ ακτινοβολίας, πραγματοποιώντας συστηματικά μετρήσεις ακτινοβολίας. Παράλληλα, τα εργαστήρια Η/Μ ακτινοβολίας τόσο του ΟΤΕ όσο και της COSMOTE είναι πιστοποιημένα κατά ΕΝ ISO/IEC 17025. Ο τομέας των τηλεπικοινωνιών είναι άμεσα συνδεδεμένος με την καινοτομία και την έρευνα και ο ΟΤΕ και η COSMOTE επιδιώκουν την ανάπτυξη και την παροχή προϊόντων και υπηρεσιών που θα βοηθήσουν τους πελάτες τους να μειώσουν τις δικές τους περιβαλλοντικές επιπτώσεις: ∼ Τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες υψηλής ταχύτητας και ποιότητας (OTE BusinessCloud, που αφορά σε υπηρεσίες παροχής υπολογιστικής ισχύος ή/και σε υπηρεσίες παροχής υποδομών συνεργασίας, τηλεδιασκέψεις, υπηρεσία Fleet Management από την COSMOTE), επιτρέποντας στους χρήστες των υπηρεσιών αυτών να τις αξιοποιήσουν άμεσα ή έμμεσα, για τη βελτίωση της λειτουργίας τους και των περιβαλλοντικών τους επιδόσεων. ∼ Ανάπτυξη δικτυακών εφαρμογών για τους πελάτες του ΟΤΕ και της COSMOTE (π.χ. e-billing, e-payment, ηλεκτρονική υποβολή αιτημάτων τηλεπικοινωνιακών παρόχων) που συνεισφέρουν στη μείωση της κατανάλωσης χαρτιού. ∼ Υλοποιούν ερευνητικά προγράμματα του 7ου Προγράμματος Πλαισίου Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης (2007-2013) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με θέμα τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, με αντικείμενο τον τομέα των μεταφορών, την αξιοποίηση των τηλεπικοινωνιών στην αστική λειτουργία, αλλά και την ενεργειακή βελτίωση δικτυακών υποδομών. ΧΡΗΜΑ 35

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

ΚΑΙΝΟΤΟΜIΑ, ΕΚΠΑIΔΕΥΣΗ, ΣΥΝΕΙΣΦΟΡA, ΦΡΟΝΤIΔΑ

ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΛEΞΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡIΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚH ΚΟΙΝΩΝΙΚH ΕΥΘYΝΗ ΤΗΣ MSD ΣΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ

ΔΡ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ

ASSOCIATE DIRECTOR POLICY AND COMMUNICATIONS, MSD ΕΛΛAΔΑ

εταιρική κοινωνική ευθύνη, έννοια παρεξηγημένη στην Ελλάδα, που συχνά αντιμετωπίζεται με καχυποψία, στην πραγματικότητα είναι κάτι πολύ παραπάνω από απλές δράσεις φιλανθρωπίας που στοχεύουν να ωραιοποιήσουν την εικόνα μιας εταιρείας. Αυτό στην MSD το γνωρίζουμε πολύ καλά, καθώς η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) ή εναλλακτικά η κοινωνική μας υπευθυνότητα, κατέχει κεντρικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσουμε την επιχειρηματική μας δραστηριότητα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, σε όλες τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται η εταιρεία μας. Στην κατεύθυνση αυτή, η στρατηγική μας για την ανάπτυξη της δραστηριότητάς μας στην Ελλάδα περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δράσεων ΕΚΕ, το οποίο έχει διαμορφωθεί με βάση τα εξής κριτήρια:

1. Να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, και ειδικότερα στις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που έχει επιφέρει η οικονομική κρίση. 2. Να ενσωματώνει τις αρχές και τις αξίες της MSD για διαφάνεια και ακεραιότητα. 3. Να προσφέρει ουσιαστικές και πρακτικές λύσεις και προστιθέμενη αξία στην κοινωνία και την οικονομία αντίστοιχα. Με βάση λοιπόν όλα τα παραπάνω, στην Ελλάδα επιλέξαμε να θέσουμε ένα στρατηγικό πλαίσιο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, το οποίο αναπτύσσεται στους εξής τέσσερις πυλώνες: Εκπαίδευση – Καινοτομία – Συνεισφορά – Φροντίδα. Η MSD ίδρυσε τη θυγατρική της στην Ελλάδα σχετικά πρόσφατα, το 2010, αν και τα φάρμακά της κυκλοφορούν πολλές δεκαετίες στην ελληνική αγορά. Με δεδομένη λοιπόν την πρόσφατη εταιρική της παρουσία, η MSD έχει να επιδείξει σημαντικές πρωτοβουλίες δράσεων ΕΚΕ που εντάσσονται στην παραπάνω στρα- τηγική. Συγκεκριμένα, στους πυλώνες της Εκπαίδευσης και της Καινοτομίας, η MSD πρόσφατα ανακοίνωσε τη σύμπραξή της με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό 36 Νοέμβριος 2013

ID/GC, που ασχολείται με την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας για την υποστήριξη της κατεύθυνσης Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας του προγράμματος MBA International. Στο πλαίσιο της δράσης μας αυτής, παρέχουμε 10 υποτροφίες πλήρους φοίτησης και καλύπτουμε και άλλες οριζόντιες ανάγκες του προγράμματος, προκειμένου οι υπότροφοι να αποκτήσουν τα κατάλληλα εφόδια για την υλοποίηση των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Σκοπεύουμε η πρωτοβουλία αυτή να μετεξελιχθεί σε μια διεθνούς κύρους, μόνιμη διαπανεπιστημιακή και διακλαδική εξειδικευμένη μεταπτυχιακή δομή στη χώρα μας, με αντικείμενο την Καινοτομία και την Επιχειρηματικότητα. Με άλλα λόγια, η απόφαση της MSD να στηρίξει το μεταπτυχιακό αυτό πρόγραμμα αποσκοπεί στη δημιουργία του κατάλληλου εκπαιδευτικού υπόβαθρου, με όλες τις δεξιότητες που θα χρειαστούν οι φοιτητές, προκειμένου να μπορούν να μετατρέπουν το προϊόν της έρευνάς τους σε επιχειρηματική δραστηριότητα. Στον πυλώνα της Φροντίδας έχουμε ξεκινήσει να υλοποιούμε μια σειρά προγραμμάτων πρόληψης και ευαισθητοποίησης του ευρύτερου κοινού για διάφορες ασθένειες, καθώς και στήριξης των ασθενών. Μέχρι στιγμής έχουμε υποστηρίξει εκστρατεία για την Ηπατίτιδα C, η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ΜΚΟ Praksis. Επίσης, με άλλη εκστρατεία υποστηρίξαμε τον διαβήτη τύπου 2, όπου επί 2 μέρες ενημερώναμε το ευρύ κοινό για τη σημασία της άσκησης και της υγιεινής διατροφής με στόχο την πρόληψη, αλλά και την αντιμετώπιση της νόσου. Παρόμοια εκστρατεία πραγματοποιήσαμε και για την Αγκυλοποιητική Σπονδυλίτιδα, αφυπνίζοντας το ευρύ κοινό για τους κινδύνους που ενδεχομένως να κρύβει ο πόνος στη μέση. Τέλος, σε συνεργασία με αντίστοιχους συλλόγους ασθενών, υποστηρίξαμε σεμινάρια μαγειρικής για ασθενείς με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα, στα οποία συμμετείχε ο γνωστός σε όλους μας Chef Λευτέρης Λαζάρου, με απώτερο στόχο να συμβάλλουμε στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της καθημερινότητας των ρευματοπαθών. Τέλος, όσον αφορά στον άξονα της Συνεισφοράς, η MSD είναι κοντά στο να αρχίσει δράσεις που έχουν σκοπό να συνεισφέρουν στην αναπτυξιακή προοπτική της Ελλάδας. Πέραν λοιπόν από τη βασική μας δραστηριοποίηση, που δεν είναι άλλη από την παροχή καινοτόμων θεραπειών, σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε πρωτοβουλίες που πιστεύουμε ότι θα συμβάλουν στην αλλαγή του εγχώριου οικονομικού κλίματος. Η βασική μας αποστολή, που είναι η παροχή καινοτόμων θεραπειών, καθώς και οι δράσεις ΕΚΕ που υλοποιούμε, συνεισφέρουν στην πραγματοποίηση του οράματός μας, που δεν είναι άλλο από το να είναι ο κόσμος καλά!

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

ΟΠΑΠ Α.Ε. ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ

χοντας πάντα στο επίκεντρο των πρωτοβουλιών της τον άνθρωπο, η ΟΠΑΠ Α.Ε., στα 55 και πλέον χρόνια της λειτουργίας της, υπηρέτησε τόσο την ελληνική κοινωνία όσο και την οικονομία. Προσπάθησε και, κατά κοινή ομολογία, πέτυχε να συνδράμει αποτελεσματικά, επιτελώντας ένα κοινωνικό έργο που συναντάται δύσκολα στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης οποιασδήποτε εταιρείας στον κόσμο. Πριν ακόμη ο όρος και η φιλοσοφία της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αρχίσουν να αποτελούν πτυχή της επιχειρηματικής δράσης, η ΟΠΑΠ Α.Ε. υπήρξε παράδειγμα επιχείρησης, στην οποία η έννοια της υπεύθυνης στάσης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο αποτέλεσε βασικό στοιχείο της εταιρικής φιλοσοφίας και λειτουργίας της. Η ΟΠΑΠ Α.Ε. αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία της ελληνικής επιχειρηματικής ζωής, καθώς πέτυχε να διαχειριστεί ένα ιδιαίτερο προϊόν, όπως αυτό των τυχερών παιχνιδιών, διαφυλάττοντας το κοινωνικό σύνολο από τη μία και μεταφράζοντας, από την άλλη, τη σταθερή ανάπτυξή της σε απτό κοινωνικό μέρισμα. Οι δράσεις της εταιρείας για το έτος 2012 καταδεικνύουν το εύρος του κοινωνικού της «αποτυπώματος». Με το ποσό των 16,9 εκατ. ευρώ για συνολικά 278 δράσεις, η ΟΠΑΠ Α.Ε. στήριξε: Τον τομέα του αθλη-

τισμού με 6,7 εκατ. ευρώ, με 3 εκατ. ευρώ τον τομέα του πολιτισμού, με 3,3 εκατ. ευρώ τον ευαίσθητο τομέα της υγείας, παρέχοντας απαραίτητο ιατρικό εξοπλισμό σε 10 νοσοκομειακές ομάδες. Με 1,1 εκατ. ευρώ έδωσε λύσεις στον τομέα της παιδείας, με 70.000 ευρώ ενισχύθηκαν από την ΟΠΑΠ Α.Ε. διάφορες περιβαλλοντικές δράσεις και 2,6 εκατ. ευρώ κατευθύνθηκαν σε κοινωνικές δραστηριότητες που στόχευαν στην ανακούφιση των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, όπως προγράμματα σίτισης, στέγασης και απεξάρτησης από ουσίες. Η εταιρεία ενίσχυσε οικονομικά τη διοργάνωση σχεδόν όλων των πρωταθλημάτων της χώρας (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ) και αποτέλεσε τον μέγα χορηγό του ιστορικού Κλασικού Μαραθωνίου της Αθήνας. Κυριολεκτικά, οι όποιες επιτυχίες σε αθλητικό επίπεδο έχουν την υπογραφή της ΟΠΑΠ Α.Ε. Μία από τις σημαντικότερες είναι η πρόκριση της Εθνικής Ομάδας Ποδοσφαίρου στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, την οποία η ΟΠΑΠ Α.Ε. στηρίζει ως μέγας χορηγός της. Ως ζωντανό κύτταρο της ελληνικής οικονομίας, η ΟΠΑΠ Α.Ε. συνεχίζει να αναπτύσσεται και, παρά τη δυσχερή οικονομική συγκυρία, αναπτύσσει τον στρατηγικό της σχεδιασμό και την επέκτασή της σε τομείς που θα αποτελέσουν πυλώνες της μελλοντικής πορείας και ευρωστίας της.

ABBVIE ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΜΚΟ PRAKSIS «ΣYN ΣΤΟ ΠΛΗΝ»

ε μια σειρά από δράσεις και ενέργειες για τη στήριξη και τη φροντίδα των ευπαθών ομάδων που πλήττονται από την οικονομική κρίση, έχει προχωρήσει το τελευταίο διάστημα η νέα βιοφαρμακευτική εταιρεία AbbVie. Στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της εταιρείας και παραμένοντας πιστή στη δέσμευσή της για φροντίδα, όχι μόνο των ασθενών, αλλά και όσων το έχουν ανάγκη, η AbbVie στηρίζει έμπρακτα τους συνανθρώπους μας που δοκιμάζονται καθημερινά. Σε συνεργασία με τη ΜΚΟ PRAKSIS, και στο πλαίσιο του «ΣYN στο ΠΛΗΝ», η AbbVie υποστηρίζει οικονομικά το πρόγραμμα «Κοινωνική Κατοικία», που στόχο έχει να συνδράμει νοικοκυριά και οικογένειες που βρίσκονται στα όρια της ένδειας και κινδυνεύουν άμεσα να μείνουν άστεγες. Ειδικότερα, η AbbVie ανέλαβε για το 2013 το κόστος ενοικίου και επισιτισμού δύο τετραμελών οικογενειών, καθώς και το πλήρες κόστος των αναγκών ένδυσης, υπόδησης και σχολικών ειδών για τα παιδιά αυτών των νοικοκυριών. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο του ίδιου προγράμματος, η AbbVie ενισχύει οικονομικά τα «Κέντρα Ημέρας» που βρίσκονται στην Αττική, τα οποία έχουν ως στόχο την ημερήσια υποδοχή αστέγων και την παροχή βασικών υπηρεσιών, όπως ψυχοκοινωνική στήριξη, καθαρό ρουχισμό κ.λπ. Επίσης, ως κοινωνικά υπεύθυνη εταιρεία, ανέλαβε 38 Νοέμβριος 2013

για τρεις μήνες το πλήρες κόστος των απαραίτητων φαρμάκων για ένα «Κέντρο Ημέρας». Τέλος, οι εργαζόμενοι στη βιοφαρμακευτική εταιρεία συμμετείχαν στον «36ο Αγώνα Δρόμου Υγείας», όπου για κάθε χιλιόμετρο που έτρεξαν, η AbbVie προσέφερε 5 ευρώ στην Praksis, καλύπτοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την αγορά ιατρικού εξοπλισμού (οξύμετρο και φωτισμό) για τα «Κέντρα Ημέρας». ΣΧΕΤΙΚA ΜΕ ΤΗΝ ABBVIE Η AbbVie είναι μια ανεξάρτητη, παγκόσμια βιοφαρμακευτική εταιρεία, που δημιουργήθηκε ύστερα από τον διαχωρισμό της από την Abbott. Αποστολή της εταιρείας είναι να χρησιμοποιήσει την εμπειρία της, τους αφοσιωμένους ανθρώπους της και τη μοναδική προσέγγισή της για καινοτομία, με σκοπό την ανάπτυξη προηγμένων θεραπειών που θα καλύπτουν μερικές από τις πιο σύνθετες και σοβαρές ασθένειες του κόσμου. Σήμερα, σε παγκόσμιο επίπεδο, η AbbVie απασχολεί περίπου 21.000 εργαζομένους (100 εκ των οποίων στην Ελλάδα) και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 170 χώρες. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εταιρεία και τους ανθρώπους της, τα προϊόντα και τις δεσμεύσεις της, μπορείτε να επισκεφθείτε το www.abbvie.gr.

TETRA PAK ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ

βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί για εμάς στην Tetra Pak σταθερό στόχο και απαραίτητη προϋπόθεση για τη λειτουργία μας παγκοσμίως. Για τον λόγο αυτό, τόσο στη χώρα μας όσο και στις άλλες χώρες που δραστηριοποιούμαστε, υιοθετούμε αυστηρά πρότυπα ποιότητας για τα προϊόντα μας, ενώ φροντίζουμε ώστε οι ενέργειές μας να διέπονται από εταιρική υπευθυνότητα με επίκεντρο το περιβάλλον, αλλά και την κοινωνία. Με πυλώνα την περιβαλλοντική μας στρατηγική, υποστηρίζουμε και υλοποιούμε ενέργειες και προγράμματα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, που αναδεικνύουν την αξία της προστασίας του περιβάλλοντος και απευθύνονται σε συνεργάτες, διαμορφωτές γνώμης, αλλά κυρίως στους καταναλωτές παγκοσμίως, με στόχο οι τελευταίοι να υιοθετήσουν μια «φιλική προς το περιβάλλον» καταναλωτική συμπεριφορά. Και στην Ελλάδα, η Tetra Pak υλοποιεί καμπάνιες ενημέρωσης και δράσεις, συχνά σε συνεργασία με μη κυβερνητικές οργανώσεις. Πρόσφατα, υλοποιήσαμε την καμπάνια «Ανανεώσιμη Συσκευασία από τη Φύση της», με στόχο την εξοικείωση των καταναλωτών με έννοιες όπως είναι η χρήση ανανεώσιμων πηγών και η διατήρηση των φυσικών πόρων

του πλανήτη. Εμπνευσμένη από την πιστοποίηση της Tetra Pak από τον διεθνώς αναγνωρισμένο, ανεξάρτητο, μη κυβερνητικό και μη κερδοσκοπικό οργανισμό FSC® (Forest Stewardship Council®), ο οποίος προωθεί την υπεύθυνη διαχείριση των δασών παγκοσμίως, η «Ανανεώσιμη Συσκευασία από τη Φύση της» ενημέρωνε τους καταναλωτές προσεγγίζοντάς τους δημιουργικά και διαδραστικά, δίνοντάς τους έτσι την ευκαιρία να κατανοήσουν πιο εύκολα τη χρήση ανανεώσιμων πηγών και τη σπουδαιότητα της υπεύθυνης διαχείρισης των φυσικών πόρων του πλανήτη μας. Επιπλέον, μεταξύ άλλων, από το 2008 έως το 2012, και σε συνεργασία με την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, υλοποιήσαμε εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την αξία της ανακύκλωσης σε μαθητές πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Συνολικά, περισσότερα από 7.000 παιδιά είχαν τη δυνατότητα να μάθουν τι, πώς και γιατί πρέπει να ανακυκλώνουν, μέσα από ένα ειδικά σχεδιασμένο διασκεδαστικό σεμινάριο. Διαβάστε περισσότερες πληροφορίες για την εταιρική κοινωνική ευθύνη της Tetra Pak, καθώς και για την αναλυτική Έκθεση Αειφορίας στο www.tetrapak.com/gr.

Χ αφιέρωμα ~ Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

ΑΒ ΒΑΣΙΛOΠΟΥΛΟΣ 52 ΕΒΔΟΜAΔΕΣ, 52 ΔΡAΣΕΙΣ ΣIΤΙΣΗΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤIΔΑΣ ΣΕ OΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛAΔΑ

ΑΒ Βασιλόπουλος, με συνέπεια, συνεχίζει να λειτουργεί υπεύθυνα μέσα στο χρόνο, αντιμετωπίζοντας με σοβαρότητα τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών, δημιουργώντας ολοκληρωμένα προγράμματα με ουσία και περιεχόμενο. Τα προγράμματα αυτά σχεδιάζονται προκειμένου να βοηθούν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους που πραγματικά το χρειάζονται. Άλλωστε αυτό αποτελεί μέρος της κουλτούρας της και στρατηγική της απόφαση. Στο μεταξύ, κι όσο οι δυσκολίες αυξάνονται, οι καταναλωτές αναζητούν από τις μεγάλες εταιρείες, όπως η ΑΒ Βασιλόπουλος, να αφουγκραστούν τα σημεία των καιρών και να σταθούν υπεύθυνα δίπλα τους, δίνοντας λύσεις στα προβλήματα και τις ανησυχίες τους. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, η σημασία της Εταιρικής Υπευθυνότητας έχει αναδειχθεί, από τους ίδιους τους πολίτες, ως η πλέον αναγκαία. Η ΑΒ Βασιλόπουλος, κατανοώντας όλα αυτά τα ζητούμενα, λειτουργεί με γνώμονα τη βιωσιμότητα και την προσφορά. Με αυτό το σκεπτικό, δημιουργήθηκε πρόσφατα μία από τις μεγαλύτερες εκστρατείες Εταιρικής Υπευθυνότητας, με τον τίτλο «52 εβδομάδες, 52 δράσεις σίτισης και φροντίδας σε όλη την Ελλάδα» και προορισμό σχεδόν κάθε πόλη σε ολόκληρη τη χώρα. Μέσα από αυτήν τη δράση, η εταιρεία εστιάζει στα προβλήματα της εποχής και προσπαθεί, με σοβαρότητα και ταπεινοφροσύνη, να προσφέρει χαρά και αισιοδοξία σε όλο τον κόσμο. Με σύμμαχο την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Μπορούμε», η ΑΒ Βασιλόπουλος απευθύνει κάλεσμα αλληλεγγύης σε όλους τους πολίτες, ώστε να γίνουν όλοι μέλη της μεγαλύτερης αλυσίδας αλληλεγγύης που πραγματοποιήθηκε ποτέ. Η ΑΒ πιστεύει βαθιά στη νέα αυτή δράση και υποστηρίζει οικονομικά αυτές τις 52 δράσεις σίτισης ανά την Ελλάδα, προκειμένου να

χαρίσει περισσότερα χαμόγελα σε ανθρώπους που πραγματικά τα χρειάζονται. Επίσης, μικροί και μεγάλοι προμηθευτές, που υποστηρίζουν το πρόγραμμα της ΑΒ Βασιλόπουλος προσφέρουν μέρος των εσόδων από επιλεγμένα προϊόντα τους σε αυτήν την τόσο σημαντική προσπάθεια. Οι καταναλωτές, από την πλευρά τους, έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στη μεγάλη αυτή ενέργεια με τους παρακάτω τρόπους: ∼ Να επιλέξουν τα «προϊόντα αλληλεγγύης ΑΒ» με την ειδική σήμανση, τα οποία θα βρίσκουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. ∼ Να συγκεντρώσουν τρόφιμα στα καταστήματα ΑΒ, την εβδομάδα που η δράση θα «τρέχει» στην περιοχή τους. Μέσα από το πρόγραμμα «52 εβδομάδες, 52 δράσεις σίτισης και φροντίδας σε όλη την Ελλάδα», η καθεμία και ο καθένας μπορούν να γίνονται σύμμαχοι μιας σημαντικής προσπάθειας η οποία, εβδομάδα με εβδομάδα, μεγαλώνει, προσφέροντας αισιοδοξία στην καθημερινότητα των ανθρώπων που, μέσα σε μια εποχή που αναδύει καθημερινά δυσκολίες και αντιξοότητες, το έχουν πραγματικά ανάγκη. Η ΑΒ Βασιλόπουλος, με τη βοήθεια όλων των καταναλωτών, θα συνεχίσει να έχει στο επίκεντρο των προσπαθειών της τον άνθρωπο και τις τοπικές κοινωνίες. Καλύπτοντας κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες, θα ενδυναμώνει διαρκώς τις σχέσεις της με τους καταναλωτές, ενισχύοντας το αίσθημα προσφοράς και ενθαρρύνοντας τους πολίτες να συμμετέχουν σε προγράμματα κοινωνικής αλληλεγγύης, γνωρίζοντας το υπέροχο συναίσθημα της εθελοντικής προσφοράς. Γιατί κάθε κρίκος σε αυτή την αλυσίδα είναι το ίδιο σημαντικός.

ΚΑΡΑΤΖΗΣ Α.Ε. ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

εταιρική κοινωνική ευθύνη εντάσσεται στη βασική επιχειρηματική φιλοσοφία της ΚΑΡΑΤΖΗ Α.Ε. Θεωρώντας πως η εταιρική ακμή και η κοινωνική ανάπτυξη αλληλοεξαρτώνται και αλληλεπιδρούν, υιοθετούμε και προάγουμε υπεύθυνες δράσεις προς τους συνανθρώπους μας, αλλά και την κοινωνία γενικά. Για εμάς, στον Όμιλο ΚΑΡΑΤΖΗ, είναι τιμή να θεωρούμαστε πηγή ευκαιριών εργασίας και μέσο κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης στις περιοχές όπου επενδύουμε επιχειρηματικά. Παράλληλα, υποστηρίζουμε πολλούς ευγενείς σκοπούς και πρωτοβουλίες, ώστε να συμμετέχουμε ενεργά και υπεύθυνα σε θέματα που αφορούν την εκπαίδευση, το περιβάλλον, το έργο των ΜΚΟ, τον πολιτισμό κ.λπ. Εφαρμόζουμε «πράσινες», περιβαλλοντικά υπεύθυνες, λειτουργίες 40 Νοέμβριος 2013

σε όλες τις φάσεις της διαδικασίας μας, ενώ μεριμνούμε ώστε το ανθρώπινο δυναμικό μας να λάβει εκπαίδευση για τη σωστή χρήση των φυσικών πόρων, τη διαχείριση αποβλήτων και την ανακύκλωση. Ο Όμιλος ΚΑΡΑΤΖΗ συνεργάζεται με φορείς και δημόσιους οργανισμούς και συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση για την ενίσχυση των λιγότερο ευνοημένων κοινωνικών ομάδων, στη δράση για την προώθηση του πολιτισμού και του αθλητισμού και στην αναβάθμιση του τομέα της εκπαίδευσης. Η ηθική συμπεριφορά είναι ο βασικός άξονας της φιλοσοφίας μας. Γι’ αυτό, στην επιχείρησή μας, έχουμε δεσμευτεί, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο, για συνεπή συνεργασία, ειλικρινείς, δίκαιες και διαφανείς λειτουργίες, ακεραιότητα και υπευθυνότητα σε όλα τα επίπεδα του Οργανισμού.

άρθρο Χ

ΔΕΗ

ΣΤΟN ΣΤΡΑΤΗΓΙΚO ΣΧΕΔΙΑΣΜO Η ΕΤΑΙΡΙΚH ΚΟΙΝΩΝΙΚH ΕΥΘYΝΗ Σε μια πολύ δύσκολη οικονομική περίοδο για τη χώρα, η ΔΕΗ Α.Ε. – με μια μοναδική συμβολή στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και την άνοδο της κοινωνικής ευημερίας για πάνω από 60 χρόνια - συνεχίζει να επιτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό έργο.

ε δεδομένη την ένταξη της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στον στρατηγικό σχεδιασμό της, με κύριο στόχο τη συστηματική διαχείρισή της και με βασικό άξονα την ουσιαστική επικοινωνία της με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, στο τέλος του 2012 εκδόθηκε ο 2ος κατά σειρά Απολογισμός Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της ΔΕΗ Α.Ε., με έτος αναφοράς το 2011. Στόχος του Απολογισμού είναι να παρουσιάσει την επίδοση της επιχείρησης στα θέματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης, με βάση το τρίπτυχο «Οικονομία - Περιβάλλον - Κοινωνία», και απευθύνεται σε όλες τις ομάδες ενδιαφερόμενων μερών της επιχείρησης, όπως είναι οι πελάτες της, οι μέτοχοι και οι επενδυτές, οι συνεργάτες της, οι εργαζόμενοί της, οι θεσμικοί και δημόσιοι φορείς, οι τοπικές κοινωνίες, κ.ά. ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Όπως αναφέρει στο εισαγωγικό του μήνυμα, ο κ. Αρθούρος Ζερβός, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, παρουσιάζονται με λεπτομέρεια και διαφάνεια, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των κατευθυντήριων οδηγιών του διεθνούς προτύπου Εταιρικής Υπευθυνότητας, Global Reporting Initiative, οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε η επιχείρηση, προκειμένου να ανταποκριθεί υπεύθυνα στις προκλήσεις και να συνεχίσει να πετυχαίνει τους στόχους της για βιώσιμη ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, η ΔΕΗ εφάρμοσε τις διαθέσιμες τεχνολογίες σε συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας, μείωσης αέριων ρύπων (το 2011 οι εκπομπές οξειδίων του θείου παρουσίασαν μείωση κατά 31%), αποτελεσματικότερης διαχείρισης των αποβλήτων, επαναχρησιμοποίησης του νερού, περιορισμού του ανθρακικού της αποτυπώματος, με τη μείωση των μετακινήσεων και τη χρησιμοποίηση έξυπνων μετρητών για τις καταμετρήσεις, υποστηρίζοντας, παράλληλα, προγράμματα για την προστασία του οικοσυστήματος. Όσον αφορά την υποστήριξη της κοινωνίας, η ΔΕΗ υλοποίησε δράσεις και προγράμματα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της, δίνοντας προτεραιότητα στις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και στις τοπικές κοινωνίες των περιοχών στις οποίες δραστηριοποιείται. Όλες της οι ενέργειες υποστηρίζουν μακροπρόθεσμα την ανάπτυξη και την οικονομική ευημερία των όμορων περιοχών, τη δημιουργία θέσεων ερ-

γασίας, την αγορά αγαθών και υπηρεσιών από τοπικούς προμηθευτές και την κατασκευή έργων υποδομής. Επιπλέον, η ΔΕΗ συνέχισε τα προγράμματα τηλεθέρμανσης πόλεων, καθώς και την παροχή αντισταθμιστικών οφελών. Παράλληλα, θεωρώντας ότι η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων της είναι ιδιαίτερα σημαντικές, συνέχισε να επενδύει στους ανθρώπους της, οργανώνοντας κύκλους εκπαίδευσης σε θέματα υγείας και ασφάλειας. Επιπροσθέτως, συνέχισε να πιστοποιεί τους Σταθμούς Παραγωγής της, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του διεθνούς προτύπου OHSAS 18001, ενώ έγινε και η πιστοποίηση της Διεύθυνσης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, σύμφωνα με το Πρότυπο ΕΛΟΤ. ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ Όπως υπογραμμίζει ο κ. Ζερβός, η ΔΕΗ μεσοπρόθεσμα παραμένει προσηλωμένη στον στόχο της, να κτίσει μια εταιρεία ανθεκτική και βιώσιμα ανταγωνιστική, εφαρμόζοντας αρχές πλήρους διαφάνειας και καθιερώνοντας σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των εργαζομένων, των συνεργατών και των πελατών της. Προτεραιότητά της για το επόμενο διάστημα παραμένει η περαιτέρω μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, μέσω πολλαπλών δράσεων, που θα οδηγήσουν στην προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και την εφαρμογή Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και στις υπόλοιπες μονάδες παραγωγής της. Παράλληλα, πρέπει να σημειωθεί πως η επιχείρηση προχωρά στην υιοθέτηση μιας πιο πελατοκεντρικής αντίληψης και ενισχύει τον διάλογο και τη λογοδοσία προς τους κοινωνικούς της εταίρους, μεταξύ άλλων και μέσω της πρακτικής δημοσίευσης Απολογισμών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Ο Απολογισμός έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Global Reporting Initiative (GRI - έκδοση G3). Επιπλέον, έχει ληφθεί υπόψη και το συμπλήρωμα για τον ενεργειακό κλάδο (GRI - Electric Utilities Sector Supplement). Τέλος, το επίπεδο εφαρμογής του Απολογισμού είναι C+ και επιβεβαιώθηκε από τον ίδιο τον Οργανισμό GRI, ενώ, για την εξωτερική διασφάλισή του, ανεξάρτητος φορέας εφάρμοσε το Διεθνές Πρότυπο Εργασιών Διασφάλισης 3000 (ISAE 3000). Χ ΧΡΗΜΑ 41

Χ συνέντευξη

42 Νοέμβριος 2013

ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ (ΟΑΕΠ)

✒

Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

ΣΤΟΧΟΣ ΜΑΣ ΕΔΩ ΚΑΙ 25 ΧΡΟΝΙΑ Η ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ Ο κ. Άγγελος Κωτσιόπουλος παρουσιάζει τη δραστηριότητα του ΟΑΕΠ στη χώρα μας και αναλύει τον τρόπο με τον οποίο ο Οργανισμός διευκολύνει τις εξαγωγικές προσπάθειες των επιχειρήσεων. Επισημαίνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, καθώς και τους τομείς στους οποίους ακόμα υστερούν έναντι των ξένων ανταγωνιστών τους, ενώ κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο καινοτόμο πρόγραμμα ασφάλισης και χρηματοδότησης «Εξωστρέφεια», που στηρίζει ουσιαστικά τις, μικρομεσαίες κυρίως, εξαγωγικές επιχειρήσεις.

ΧΡΗΜΑ 43

Χ συνέντευξη ~ Άγγελος Κωτσιόπουλος ΧΡΗΜΑ_Τα τελευταία χρόνια, η χώρα μας διακρίνεται στον τομέα των εξαγωγών, με αποτέλεσμα να βελτιώνονται κρίσιμοι δείκτες για την ελληνική οικονομία, όπως είναι το εμπορικό έλλειμμα και το ισοζύγιο πληρωμών. Σε ποιους τομείς πιστεύετε ότι πρέπει να βελτιωθούμε ακόμα περισσότερο ώστε να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές μας; ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ_Σαφώς, τόσο η Ελλάδα όσο και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες συνεχίζουν να επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή και ευρωπαϊκή οικονομική κρίση. Για έναν σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων η κρίση αποτέλεσε το έναυσμα για το μεγάλο βήμα στο εξωτερικό. Για αρκετές από αυτές ήταν μια λύση ανάγκης, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους και μαζί αρκετές θέσεις εργασίας. Τώρα, πλέον, είναι συνειδητή επιλογή, καθώς ολοένα και περισσότερες την αναδεικνύουν σε βασικό άξονα της στρατηγικής που χαράσσουν, συμβάλλοντας στην «τιτάνια» προσπάθεια ανασυγκρότησης του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας. Είναι ενδεικτικό ότι σημαντικοί ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται με επιτυχία στις ξένες αγορές και οι ελληνικές εξαγωγές παρουσιάζουν μια αξιοσημείωτη άνοδο από τις αρχές του 2012 έως και τον Σεπτέμβριο του 2013, σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Επέκταση Η εξωστρέφεια που επιδεικνύουν οι ελληνικές επιχειρήσεις έχει θετικό αντίκτυπο και στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας. Αρκετοί αναλυτές, πλέον, μαζί με τον τουρισμό και τη ναυτιλία, χαρακτηρίζουν τις εξαγωγές τη νέα «βαριά» βιομηχανία της Ελλάδας, η οποία μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στη μείωση της ανεργίας και στην έξοδο από την κρίση. Η Ελλάδα, όντας ένας παραδοσιακός και αξιόπιστος εμπορικός, επιχειρηματικός και επενδυτικός εταίρος με τις χώρες - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ο.Ο.Σ.Α., καθώς και με τις αναδυόμενες νέες δυνάμεις του παγκόσμιου εμπορίου και της παγκόσμιας οικονομίας (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλία και Νότια Αφρική) προσβλέπει στη σταθεροποίηση και την ανάπτυξη τόσο του δικού της οικονομικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος όσο και αυτού των υπολοίπων χωρών Ε.Ε. – Ευρωζώνης, γεγο44 Nοέμβριος 2013

νός που σαφώς θα έχει θετικό αντίκτυπο στις διμερείς επιχειρηματικές και εμπορικές σχέσεις της με όλες τις προαναφερόμενες χώρες. Ταυτόχρονα, η διασφάλιση της παρουσίας της Ελλάδας στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε., δηλαδή στην Ευρωζώνη, που οδήγησε στην πλήρη κατάργηση των εμποδίων στην κυκλοφορία των φυσικών προσώπων και των εμπορευμάτων, ευνοεί την ανάπτυξη των διμερών επενδυτικών ροών και συνεχώς μεταβάλλει τους όρους του εξαγωγικού εμπορίου της χώρας μας προς το θετικότερο. Όπως καταλαβαίνουμε, οι εξελίξεις αυτές προσφέρουν τη δυνατότητα στις ελληνικές επιχειρήσεις για ενίσχυση και ανάπτυξη των εμπορικών και επενδυτικών δραστηριοτήτων τους, τόσο στην ευρωπαϊκή όσο και στην παγκόσμια αγορά, επιδεικνύοντας επιχειρηματική εξωστρέφεια. Χ_Μπορείτε να μας κάνετε μια παρουσίαση του ΟΑΕΠ; Ποια είναι η «ταυτότητά» του, το έργο του και η συμβολή του στο μεγάλο στοίχημα της «εξωστρέφειας» και της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας; A.K._Συνοπτικά, θα μπορούσαμε να περιγράψουμε την «ταυτότητα» του ΟΑΕΠ ως εξής: Ο Οργανισμός ιδρύθηκε με τον Νόμο 1796/1988, είναι Ν.Π.Ι.Δ. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, διοικείται από εννεαμελές Διοικητικό Συμβούλιο με τριετή θητεία, το οποίο ορίζεται από τον εποπτεύοντα Υπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Επίσης, θα πρέπει να τονίσουμε εδώ ότι ο ΟΑΕΠ δεν επιχορηγείται ούτε από τον κρατικό προϋπολογισμό ούτε από το Π.Δ.Ε., αλλά έχει πλήρη οικονομική αυτοτέλεια και καλύπτει με τους δικούς του πόρους όλα τα λειτουργικά του έξοδα, καθώς και τις αποζημιώσεις που συνδέονται με τις ασφαλιζόμενες βραχυπρόθεσμες εξαγωγικές πιστώσεις. Στα μέσα Ιουλίου του 2013 ο ΟΑΕΠ συμπληρώνει 25 χρόνια λειτουργίας. Στο διάστημα αυτό, και κυρίως από το 1995 και μέχρι σήμερα, μπορούμε να πούμε ότι ο Οργανισμός έκανε σημαντικά βήματα προόδου, με πλήρη αναβάθμιση της οργάνωσης και λειτουργίας του, με προσφορά «νέων» ασφαλιστικών προϊόντων, πάντα με στόχο την καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτηση των Ελλήνων εξαγωγέων και επιχειρηματιών γενικότερα.

Μάλιστα, αυτήν την περίοδο, ο ΟΑΕΠ βρίσκεται στη διαδικασία εύρεσης αναδόχου, μέσω διεθνούς διαγωνισμού, για ένα πολύ φιλόδοξο έργο με τίτλο «Ψηφιακές Υπηρεσίες ΟΑΕΠ». Με το έργο αυτό, ο ΟΑΕΠ θα αναβαθμίσει πλήρως το πληροφοριακό του σύστημα και τον εξοπλισμό του, ενώ οι υπηρεσίες του θα είναι άμεσα προσβάσιμες μέσω διαδικτύου, με αποτέλεσμα να εξυπηρετούνται καλύτερα και ταχύτερα οι εξαγωγείς. Ο ΟΑΕΠ προσπαθεί δηλαδή, με τις κατάλληλες ενέργειες, να προσεγγίσει το επίπεδο των υπηρεσιών των ηγέτιδων εταιρειών στον χώρο. Χ_Πόσο σημαντική είναι η συμβολή του Οργανισμού στην εθνική προσπάθεια για αύξηση των εξαγωγών; A.K._Όλοι αναγνωρίζουν πλέον - πολιτική ηγεσία και επιχειρηματικός κόσμος - ότι η δυναμική ανάπτυξη της «εξωστρέφειας» της ελληνικής οικονομίας αποτελεί το καλύτερο «όπλο» για την έξοδο της χώρας μας από την οικονομική κρίση που την ταλανίζει τα τελευταία χρόνια. Και όταν λέμε «εξωστρέφεια», δεν εννοούμε μόνο την προώθηση των ελληνικών εξαγωγικών αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και την κατασκευή τεχνικών έργων από ελληνικές εταιρείες στο εξωτερικό, καθώς και τις άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό που πραγματοποιούν Έλληνες επενδυτές. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι Έλληνες εξαγωγείς και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό με τις παραπάνω τρεις μορφές δράσεων - εξαγωγές, τεχνικά έργα, επενδύσεις - αρκετά συχνά αντιμετωπίζουν τόσο εμπορικούς όσο και πολιτικούς κινδύνους, οι οποίοι μπορεί να αποβούν κρίσιμοι και καθοριστικοί για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους. Ο Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ) προσφέρει προγράμματα ασφάλισης τα οποία προστατεύουν αποτελεσματικά τους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, είτε με εξαγωγές είτε με τεχνικά έργα είτε με άμεσες επενδύσεις. Τα προγράμματα ασφάλισης είναι τα εξής: 1. Πρόγραμμα ασφάλισης βραχυπρόθεσμων εξαγωγικών πιστώσεων για εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, με το οποίο καλύπτονται τόσο εμπορικοί όσο και πολιτικοί κίνδυνοι.

2. Πρόγραμμα ασφάλισης μεσο-μακροπρόθεσμων εξαγωγικών πιστώσεων για εξαγωγές προϊόντων και τεχνικά έργα εξωτερικού, που αναλύεται σε: 2.1. Πρόγραμμα ασφάλισης πίστωσης στον προμηθευτή. 2.2. Πρόγραμμα ασφάλισης πίστωσης στον αγοραστή και 3. Πρόγραμμα ασφάλισης επενδύσεων στο εξωτερικό.

☛

Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ (ΟΑΕΠ) ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ, ΕΙΤΕ ΜΕ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΙΤΕ ΜΕ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΕΙΤΕ ΜΕ ΑΜΕΣΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ.

Για τα προγράμματα 2 και 3 ασφαλίζονται μόνο πολιτικοί κίνδυνοι. Χ_Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς; A.K._Γενικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι κάθε Έλληνας εξαγωγέας έχει τρία προβλήματα, ή καλύτερα τρεις «πονοκεφάλους», να αντιμετωπίσει σε καθημερινή βάση. Πρώτον, να βρει πελάτες-αγοραστές στις αγορές του εξωτερικού, δεύτερον να εξασφαλίσει την πληρωμή της αξίας των προϊόντων τα οποία πωλεί «επί πιστώσει» και τρίτον να βρει χρηματοδότηση για τις βραχυπρόθεσμες εξαγωγικές πιστώσεις που παρέχει σε πελάτες του, ώστε να μην αντιμετωπίσει προβλήματα ρευστότητας. Για το πρώτο πρόβλημα, δηλαδή την εύρεση πελατών-αγοραστών στο εξωτερικό, αρμόδιοι να βοηθήσουν είναι οι φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Για το δεύτερο πρόβλημα, δηλαδή την εξασφάλιση της πληρωμής των προϊόντων που οι εξαγωγείς μας πωλούν «επί πιστώσει» στο εξωτερικό, ο ρόλος του ΟΑΕΠ είναι καταλυτικός και καθοριστικός, καθώς προσφέρει στους πελάτες του ανταγωνιστικά προγράμματα για την εξασφάλιση της πληρωμής των εξαγωγικών πιστώσεών τους. Όσον αφορά στο τρίτο πρόβλημα, δηλαδή στην εξεύρεση χρηματοδότησης των εξαγωγικών πιστώσεων, επίσης ο ρόλος του ΟΑΕΠ είναι καταλυτικός και καθοριστικός. Με βάση τον ιδρυτικό νόμο, ο ΟΑΕΠ δεν μπορεί να χρηματοδοτεί, αλλά μόνο να ασφαλίζει, έναντι εμπορικών και πολιτικών κινδύνων μη πληρωμής, τις εξαγωγικές πιστώσεις που παρέχουν οι Έλληνες εξαγωγείς σε πελάτες τους στο εξωτερικό. Όμως, ο ΟΑΕΠ συμβάλλει «έμμεσα» στη χρηματοδότηση των Ελλήνων εξαγωγέων από εμπορικές τράπεζες, αφού επιτρέπει σε όλους τους ασφαλιζόμενους πελάτες του να εκχωρούν το δικαίωμα αποζημίωσής τους

για συγκεκριμένα τιμολόγια ξένων αγοραστών σε εμπορικές τράπεζες που τους χρηματοδοτούν. Με άλλα λόγια, η εκχώρηση του δικαιώματος αποζημίωσης προς εμπορικές τράπεζες λειτουργεί σαν μια πρόσθετη διασφάλιση για αυτές (collateral), οπότε έτσι διευκολύνεται η χρηματοδότηση των ελληνικών επιχειρήσεων. Χ_Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που αποκτά μια επιχείρηση συνεργαζόμενη με τον ΟΑΕΠ; Για ποιους λόγους να συνεργαστεί κάποιος με τον ΟΑΕΠ; Από ποιους κινδύνους προφυλάσσει την επιχείρησή του με αυτήν τη συνεργασία; A.K._Πολλοί είναι οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν κάποιον να συνεργαστεί με τον ΟΑΕΠ. Αναφέρομαι κατ’ αρχάς στα ανταγωνιστικά ασφάλιστρα και στο ποσοστό κάλυψης μέχρι 95% της ασφαλιζόμενης αξίας. Επίσης, ο εξαγωγέας καλύπτεται από την πρώτη κιόλας εξαγωγή, ανεξαρτήτως ποσού, και για όλες τις χώρες της Ε.Ε., του ΟΟΣΑ, αλλά ακόμα και σε χώρες υψηλού κινδύνου, όπως Β. Αφρική, Μ. Ανατολή, χώρες κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης κ.λπ. Έναν ακόμη σημαντικό λόγο συνεργασίας αποτελεί και το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» που παρέχει ο Οργανισμός, το οποίο είναι σημαντικό «εργαλείο» για τους εξαγωγείς, γιατί με το πρόγραμμα αυτό εξασφαλίζουν ασφάλιση και χρηματοδότηση ταυτόχρονα. Οι κίνδυνοι για τους οποίους μπορεί να ασφαλιστεί ένας εξαγωγέας είναι δύο κατηγοριών: Είναι οι εμπορικοί κίνδυνοι και οι πολιτικοί κίνδυνοι. Στους εμπορικούς κινδύνους έχουμε την πτώχευση του ξένου αγοραστή, την υπερημερία του ξένου αγο-

ραστή, την αυθαίρετη καταγγελία της εξαγωγικής σύμβασης από τον αγοραστή και την αθέτηση των όρων της σύμβασης από τον οφειλέτη. Στους πολιτικούς κινδύνους έχουμε τα γεγονότα ανωτέρας βίας, όπως εμφύλιο ή διακρατικό πόλεμο, πολιτικές αναταραχές, γενικές απεργίες, θεομηνίες, την απαγόρευση μεταφοράς συναλλάγματος σε χώρες εκτός Ε.Ε., κ.λπ. Συγκριτικά πλεονεκτήματα της επιχειρηματικής δράσης του ΟΑΕΠ Επειδή είναι γνωστό ότι, εκτός από τον ΟΑΕΠ, στην Ελλάδα λειτουργούν και ιδιωτικές εταιρείες ασφάλισης πιστώσεων, καθώς και εταιρείες factoring, θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο ΟΑΕΠ λειτουργεί κυρίως «συμπληρωματικά» με αυτές. Για παράδειγμα, οι ιδιωτικές εταιρείες ασφαλίζουν εγχώριες και εξαγωγικές πιστώσεις, ενώ ο ΟΑΕΠ ασφαλίζει μόνο εξαγωγικές πιστώσεις. Επίσης, όσον αφορά στις εξαγωγικές πιστώσεις, οι ιδιωτικές εταιρείες ασφαλίζουν μόνο «εμπορικούς» κινδύνους και μόνο με συμβόλαια «Global», ενώ ο ΟΑΕΠ ασφαλίζει «εμπορικούς» και «πολιτικούς» κινδύνους και προσφέρει δύο τύπους συμβολαίων, συμβόλαια «Μεμονωμένων Φορτώσεων» και συμβόλαια «Global». Τέλος, οι ιδιωτικές εταιρείες απαιτούν ένα ελάχιστο ύψος ετήσιων φορτώσεων - συνήθως 1.000.000 ευρώ - ενώ ο ΟΑΕΠ, λόγω της φύσης και του ρόλου του, ασφαλίζει φορτώσεις χωρίς κάποιον περιορισμό όσον αφορά την αξία τους, δηλαδή μπορεί να ασφαλίσει ακόμα και μία μεμονωμένη φόρτωση με οποιαδήποτε αξία. Χ_Ποια είναι τα προγράμματα που «τρέχει» σήμερα ο Οργανισμός και ποιος ο ΧΡΗΜΑ 45

Χ συνέντευξη ~ Άγγελος Κωτσιόπουλος ☛

Ο ΟΑΕΠ ΣΥΜΒΑΛΛΕΙ «ΕΜΜΕΣΑ» ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ΑΠΟ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΑΦΟΥ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΖΟΜΕΝΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΤΟΥ ΝΑ ΕΚΧΩΡΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΞΕΝΩΝ ΑΓΟΡΑΣΤΩΝ ΣΕ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΝ.

προϋπολογισμός τους; Μπορείτε να μας παρουσιάσετε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του Οργανισμού;

Χ_Τι ακριβώς είναι το πρόγραμμα ασφάλισης και χρηματοδότησης «Εξωστρέφεια»;

A.K._Ο Οργανισμός προσφέρει προγράμματα ασφάλισης τα οποία προστατεύουν αποτελεσματικά τους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, είτε με εξαγωγές είτε με τεχνικά έργα είτε με άμεσες επενδύσεις. Για την εξασφάλιση της πληρωμής των προϊόντων που οι εξαγωγείς μας πωλούν «επί πιστώσει» στο εξωτερικό, ο ρόλος του ΟΑΕΠ είναι σημαντικός και οι διαδικασίες ασφάλισης και αποζημίωσης είναι απλές. Ο ΟΑΕΠ προσφέρει δύο προγράμματα ασφάλισης βραχυπρόθεσμων εξαγωγικών πιστώσεων που, όπως αναφέρθηκε, καλύπτουν και εμπορικούς και πολιτικούς κινδύνους: Το πρόγραμμα «Μεμονωμένων Φορτώσεων» και το πρόγραμμα «Global». Και τα δύο προγράμματα μπορούν να έχουν διάρκεια ενός έτους, ενώ τα ασφάλιστρα κυμαίνονται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, ώστε να μην επιβαρύνουν υπέρμετρα τους ασφαλιζόμενους εξαγωγείς και, ταυτόχρονα, να μην καθιστούν λιγότερο ανταγωνιστικά τα εξαγόμενα ελληνικά προϊόντα, αφού είναι γνωστό ότι το κόστος ασφάλισης μετακυλίεται στην τιμή των εξαγόμενων προϊόντων. Εννοείται βέβαια ότι τα οριζόμενα ασφάλιστρα εξαρτώνται από πολλούς επιμέρους παράγοντες, όπως: τη χώρα προορισμού, τη φερεγγυότητα του ξένου αγοραστή, τον τρόπος διακανονισμού της πληρωμής, το ύψος των συνολικών συναλλαγών, το ιστορικό ζημιών του εξαγωγέα, τον αριθμό των κινδύνων μη πληρωμής που ζητείται να καλυφθούν κ.ά. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα ασφάλιστρα είναι ανταγωνιστικά και οι διαδικασίες ασφάλισης και αποζημίωσης είναι απλές.

A.K._Στο σημαντικό πρόβλημα της εξεύρεσης χρηματοδότησης που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς, ο ρόλος του ΟΑΕΠ είναι καταλυτικός και καθοριστικός. Με βάση τον ιδρυτικό του νόμο, ο ΟΑΕΠ μπορεί να ασφαλίζει έναντι εμπορικών και πολιτικών κινδύνων τις εξαγωγικές πιστώσεις των ελληνικών επιχειρήσεων. Από τον Σεπτέμβριο του 2011, όμως, ο ΟΑΕΠ συμβάλλει και «έμμεσα» στη χρηματοδότηση των Ελλήνων εξαγωγέων, μέσω του προσφερόμενου «καινοτόμου» προγράμματος «Εξωστρέφεια», με στόχο την παροχή ρευστότητας και, κατά συνέπεια, την αποτελεσματική στήριξη των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και, κυρίως, των μικρομεσαίων που αποτελούν τη «ραχοκοκκαλιά» της ελληνικής οικονομίας. Συνοπτικά, θα μπορούσαμε να πούμε τα εξής:

46 Nοέμβριος 2013

∼ Το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια», στην ουσία, αποτελεί έναν άριστο συνδυασμό ασφάλισης και χρηματοδότησης των εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχουν οι Έλληνες εξαγωγείς στους αγοραστές-πελάτες τους εξωτερικού. ∼ Το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» προσφέρεται μέσω στενής συνεργασίας του ΟΑΕΠ με συγκεκριμένες εμπορικές τράπεζες, με τις οποίες ο Οργανισμός έχει υπογράψει σχετικές «Συμφωνίες Συνεργασίας». ∼ Οι εξαγωγικές εταιρείες που ασφαλίζονται στον ΟΑΕΠ και εντάσσονται στο πρόγραμμα «Εξωστρέφεια», μπορούν να χρηματοδοτηθούν από την τράπεζα της

επιλογής τους, με ποσό που αντιστοιχεί στο 80% της αξίας των ασφαλισμένων από τον ΟΑΕΠ τιμολογίων, με ανώτατο ανακυκλούμενο όριο ανά εξαγωγέα το 1.000.000 ευρώ, για διάρκεια πιστώσεων από 1 μέχρι 4 μήνες και με σχετικά ευνοϊκό επιτόκιο. ∼ Οι τράπεζες που χρηματοδοτούν τους ασφαλιζόμενους στον ΟΑΕΠ εξαγωγείς, δεν απαιτούν «εμπράγματες» ασφάλειες, ή άλλου είδους διασφαλίσεις από τους εξαγωγείς, δεδομένου του ότι ο ΟΑΕΠ έχει καταθέσει σε καθεμία από τις συνεργαζόμενες τράπεζες, μετά την υπογραφή της σύμβασης, ένα συγκεκριμένο ποσό, από το οποίο η τράπεζα αποζημιώνεται σε περίπτωση που δεν υπάρξει εξόφληση των τιμολογίων από τους αγοραστές του εξωτερικού. Αναγνωρίζοντας το σοβαρό πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες εξαγωγείς, ο Οργανισμός κινήθηκε έγκαιρα για την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος. Είναι μεγάλης σημασίας και σπουδαιότητας η πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας που έκανε δεκτή την πρόσφατη πρόταση του ΟΑΕΠ για διπλασιασμό του ορίου χρηματοδότησης του προγράμματος «Εξωστρέφεια» του ΟΑΕΠ από 500.000 ευρώ σε 1.000.000 ευρώ, προκειμένου να διευκολυνθούν οι εξαγωγικές δραστηριότητες των ελληνικών επιχειρήσεων. Την απόφαση αυτή αποδέχθηκαν με μεγάλη χαρά και ικανοποίηση οι Έλληνες εξαγωγείς, γιατί τους «ανακουφίζει», δίνοντας λύση στο καυτό πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας, και ταυτόχρονα βοηθά τα μέγιστα τόσο στη λειτουργία των επιχειρήσεών τους όσο και στην ανάπτυξη της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Στη σημερινή δύσκολη εποχή, που το πρόβλημα είναι η ρευστότητα των επιχειρήσεων, το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» του Οργανισμού είναι το «οξυγόνο» των Ελλήνων εξαγωγέων. Είναι βέβαιο ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες θα εκμεταλλευθούν τα προγράμματα που τους προσφέρει ο ΟΑΕΠ, για να αναπτύξουν ακόμη περισσότερο, και ασφαλέστερα, τις εξαγωγικές επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, τόσο στον τομέα των επενδύσεων όσο και στον τομέα του εξαγωγικού εμπορίου. Χ

Χ παρουσίαση

ΤΙΤΛΟΣ

ΤΙΤΛΟΣ ΤΙΤΛΟΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΧΡΗΜΑ

XΡΗΜΑ

την εκδήλωση παρευρέθηκαν σημαντικοί παράγοντες της πολιτικής ηγεσίας, μεταξύ των οποίων ο κ. Χάρης Θεοχάρης, Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων του LeadΥπουργείου Οικονομικών, καθώς και σημαντικά στελέχη της αγοράς. Το «παρών» έδωσαν ο κ. Παναγιώτης Κουτσίκος, Πρόεδρος του Ελληνοτουρκικού & Ελληνοβουλγαρικού Επιμελητηρίου, ο κ. Onic V. Palandjian, Γενικός Διευθυντής της Europa ABE Βιομηχανίας Αλουμινίου, ο κ. Γιώργος Κούμπας, Πρόεδρος της Eurobrokers, ο κ. Γρηγόρης Σαραφιανός, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών, και άλλοι.

ΓΙΟΡΤΑΣΑΜΕ ΤΑ 25 ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

Τα 25 χρόνια επιτυχούς κυκλοφορίας του περιοδικού ΧΡΗΜΑ γιόρτασαν στελέχη και συνεργάτες της εταιρείας Ethos Media S.A., την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013, στο multi-event city loft «ΕΒΔΟΜΟΣ».

Την εκδήλωση παρουσίασαν τα στελέχη της εταιρείας, Σοφία Βουλγαράκη και Χρήστος Χαραλαμπάκης, ενώ η διοίκησή της τίμησε δύο πολύτιμα στελέχη της για την πολυετή και σημαντική προσφορά τους στην εταιρεία. Το XΡHMA κυκλοφόρησε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1988, σε μορφή newsletter, και έγινε γρήγορα ανάρπαστο, καθώς οι αναλύσεις του είχαν οικονομική σημασία και χρησιμότητα. Πολύ γρήγορα, εμπλουτίστηκε με θέματα διεθνούς οικονομίας και επενδύσεων που επηρεάζουν την ελληνική αγορά, καθώς και με ✒ θέματα ανάπτυξης και σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας. από τον Το περιοδικό πέτυχε να προβλέψει όλες τις μεγάλες αλλαγές ????? κατεύθυνσης του ελληνικού χρηματιστηρίου και την πραγματική κατεύθυνση της ελληνικής οικονομίας, ώστε να γίνει γενικότερος οδηγός και εργαλείο επένδυσης για κάθε θεσμικό ή ιδιώτη επενδυτή.

O CEO της Ethos Μedia Κ. Ουζούνης (δεξιά) με τον Γενικό Γραμματέα Εσόδων του ΥΠΟΙΚ, κ. Χ. Θεοχάρη.

Το προσωπικό και οι συνεργάτες της Ethos Μedia.

48 Nοέμβριος 2013

Το 2008 το περιοδικό ανανεώθηκε και απέκτησε νέο πρόσωπο, με στόχο να προσφέρει συμπυκνωμένη πληροφόρηση και γνώση, εμπεριστατωμένη ερμηνεία και υπεύθυνη διατύπωση εκτιμήσεων και προβλέψεων ιδιαίτερα σε μια τόσο κρίσιμη επενδυτική συγκυρία για τη χώρα. Χ

Χ ανάλυση

AEGEAN AIRLINES A.E. [BLOOMBERG TICKER: AEGN:GA, REUTERS TICKER: AGNR.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα

Κλάδος δραστηριότητας: Αεροπορικές εταιρείες

2009 2010 2011 2012

Πωλήσεις 622,7 591,0 668,2 653,4

6,31 ευρώ 71.417 450,64 21.955 0,40

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

6,48 ευρώ 1,53 ευρώ 43,08% 131,99% 294,38%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Η Aegean Airlines (η εταιρεία) αποτελεί μια αεροπορική εταιρεία με έδρα την Ελλάδα. Πραγματοποιεί αεροπορικές πτήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, διαθέτοντας ένα στόλο 30 αεροσκαφών και απασχολώντας δυναμικό 1.574 ατόμων (βάσει των δημοσιοποιημένων στοιχείων της 30ής Ιουνίου 2013). Στη διάρκεια του β’ τριμήνου 2013, η εταιρεία λειτουργούσε από 8 βάσεις στην ελληνική επικράτεια, πραγματοποιώντας 158 διεθνείς αεροπορικές διαδρομές. Κατά το β’ εξάμηνο του 2013, η Aegean Airlines πρόσθεσε 32 νέες διαδρομές και 11 νέους προορισμούς διεθνώς, ενώ στην ίδια περίοδο περίπου 1,6 εκατομμύρια επιβάτες χρησιμοποίησαν τις υπηρεσίες της για τις διεθνείς μετακινήσεις τους. ∼ Η στρατηγική ανάπτυξης της Aegean Airlines εστιάζεται, μεταξύ άλλων, στους εξής κύριους άξονες: (1) Αναδιάρθρωση του εγχώριου δικτύου πτήσεων, (2) Επέκταση του διεθνούς δικτύου πτήσεων, (3) Αποτελεσματική διαχείριση του κόστους, (4) Ισχυρή σχέση με τον πελάτη, (5) Δημιουργία και εκμετάλλευση συνεργειών, (6) Αύξηση του εσόδου ανά πελάτη. ∼ Σύμφωνα με τη διοίκηση της εταιρείας, η θετική πορεία του διεθνούς δικτύου πτήσεων και η αποτελεσματική διαχείριση του κόστους αντιστάθμισαν τις επιπτώσεις από την επιδεινωμένη εγχώρια αγορά και διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρ(σε εκατ. ευρώ)

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ (05/11/2013) Αρ. Μετοχών (.000) Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. Συντελεστής Beta

ΚΠΤΦΑ (EBITDA) 31,5 1,0 -17,7 2,9

Κέρδη προ Φόρων 32,5 -18,7 -31,2 -12,6

Καθαρά Κέρδη μφδμ 23,0 -23,3 -27,2 -10,5

φωση των αποτελεσμάτων του α’ εξαμήνου του 2013. Όσον αφορά στο σύνολο του τρέχοντος έτους, η πορεία των οικονομικών μεγεθών της εταιρείας θα εξαρτηθεί μεταξύ άλλων από τις τιμές των καυσίμων και από τις μακροοικονομικές συνθήκες σε Ελλάδα και Ευρώπη. Η διοίκηση της εταιρείας αναμένει για το έτος 2013 την επίτευξη κερδοφορίας μετά από τρεις διαδοχικές χρονιές ζημιών. ∼ Την 9η Οκτωβρίου 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την έγκριση συγχώνευσης μεταξύ της Aegean Airlines και της Olympic Air, που αποτελούν τις δύο βασικές αεροπορικές εταιρείες της Ελλάδας. Η απόφαση αυτή έλαβε χώρα υπό το σκεπτικό της ανάγκης ισχυροποίησης των εταιρειών και εξασφάλισης των απαραίτητων συνεργειών για τη μακροχρόνια ανάπτυξή τους. Σύμφωνα με το σχέδιο συγχώνευσης, η κάθε αερογραμμή θα διατηρήσει την επωνυμία της, καθώς και το δίκτυο πτήσεων με τον στόλο των αεροσκαφών της. Την 23η Οκτωβρίου 2013, η Aegean Airlines ανακοίνωσε την πλήρη εξαγορά του 100% της Olympic Air από τη Marfin Investment Group έναντι συνολικής αξίας 72 εκατ. ευρώ. ∼ Την 25η Οκτωβρίου 2013, η διοίκηση ανακοίνωσε ότι η εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρεία Autohellas συμμετείχε με 10,78% στο μετοχικό κεφάλαιο της Aegean Airlines. Χ P/Ε (x) 19,6 -19,3 -16,6 -42,9

P/BV (x) 2,0 2,2 2,7 2,9

EV / EBITDA (x) 10,3 362,9 -21,6 130,3

Δανεισμός / Ίδια Κεφάλαια (x) 0,4 0,5 0,6 0,5

ROE % 10% -12% -16% -7%

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις βάσει ΔΠΧΠ. Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

Οι αναλύσεις της VRS διαβάζονται από επαγγελματίες διαχειριστές και επενδυτές στις αγορές της Β. Αμερικής, Ευρώπης και Ασίας σύμφωνα με τα στοιχεία των διεθνών οίκων Thomson Reuters, S&P Capital IQ, Factset και Inquiry Financial

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, email: info@valueinvest.gr

50 Νοέμβριος 2013

ανάλυση Χ

METKA Α.Ε.

[BLOOMBERG TICKER: METTK:GA, REUTERS TICKER: MTKR.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα

Κλάδος δραστηριότητας: Κατασκευαστές εξειδικευμένων ενεργειακών έργων / Όμιλοι βιομηχανικής παραγωγής

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ (6/11/2013) Αρ. Μετοχών (.000) Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. Συντελεστής Beta

12,96 ευρώ 51.951 673,28 58.195 0,73

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

14,00 ευρώ 6,45 ευρώ 0,47% 7,82% 80,25%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Η ΜΕΤΚΑ (η εταιρεία ή ο όμιλος) δραστηριοποιείται στον τομέα της βιομηχανικής παραγωγής και ειδικότερα στην κατασκευή εξειδικευμένων έργων στους κλάδους της ενέργειας, των έργων υποδομής και των αμυντικών συστημάτων. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1962 και από το 1999 αποτελεί μέλος του εισηγμένου στο Χρηματιστήριο Αθηνών ομίλου εταιρειών Μυτιληναίος. Βάσει των δημοσιοποιημένων στοιχείων της 30ής Ιουνίου 2013, ο όμιλος απασχολούσε προσωπικό 475 ατόμων. ∼ Ο Όμιλος ΜΕΤΚΑ εστιάζει τις δραστηριότητές του κυρίως στον κλάδο της ενέργειας, αναλαμβάνοντας και εκτελώντας μεγάλης κλίμακας καθετοποιημένα έργα μέσω της παροχής υπηρεσιών μηχανολογικής, προμηθευτικής και κατασκευαστικής υποστήριξης (engineering, procurement and construction - EPC). Εκτός της ελληνικής αγοράς, η ΜΕΤΚΑ έχει κατασκευάσει έργα σε αρκετές αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες αγορές, όπως στη Ρουμανία, την Τουρκία, την Αλγερία, τη Συρία, το Ιράκ, την Ιορδανία και το Πακιστάν. ∼ Ο όμιλος έχει υιοθετήσει μια καθαρά εξωστρεφή στρατηγική ανά(σε εκατ. ευρώ) 2009 2010 2011 2012

Πωλήσεις 339.4 613.7 1,003.7 547.5

ΚΠΤΦΑ (EBITDA) 60.6 133.7 161.5 92.7

Κέρδη προ Φόρων 54.6 125.4 148.8 84.4

Καθαρά Κέρδη μφδμ 35.2 87.0 115.0 70.1

πτυξης σε αγορές εκτός της Ελλάδας, στρατηγική η οποία συνεπάγεται ένα σχετικά υψηλότερο επιχειρηματικό κίνδυνο στις περισσότερες αγορές του εξωτερικού όπου δραστηριοποιείται. Αν και αυτή η στρατηγική ισοδυναμεί με μια υψηλή πρόκληση για τις δραστηριότητες του ομίλου, η ΜΕΤΚΑ έχει να επιδείξει ένα ικανοποιητικό ιστορικό ανάληψης και υλοποίησης πολύπλοκων και υψηλών προδιαγραφών έργων (από πλευράς ποιότητας έργου και χρόνου παράδοσης) στις νέες αγορές όπου έχει δραστηριοποιηθεί κατά τα τελευταία χρόνια. Ταυτόχρονα, ο όμιλος έχει παρουσιάσει την ικανότητα διατήρησης ενός υψηλού ανεκτέλεστου χαρτοφυλακίου έργων διαχρονικά. ∼ Στην τρέχουσα φάση, σύμφωνα με ανακοίνωση της διοίκησης, ο όμιλος εξακολουθεί να αναζητεί ευκαιρίες δραστηριοποίησης στις ευρύτερες περιοχές της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Στις εν λόγω γεωγραφικές περιοχές υπάρχουν αγορές όπου παρατηρείται αυξανόμενη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και σημαντική ανάγκη αντικατάστασης παλαιών ενεργειακών υποδομών, γεγονός που προδιαγράφει θετικές προοπτικές για την παρουσία του ομίλου. Χ P/Ε (x) 19.1 7.7 5.9 9.6

P/BV (x) 4.3 2.9 2.1 1.9

EV / EBITDA (x) 10.8 4.5 3.2 6.7

Δανεισμός / Ίδια Κεφάλαια (x) 0.1 0.0 0.0 0.1

ROE % 22% 37% 36% 20%

H VRS παρέχει δείγματα ανάλυσης και εκτίμησης εταιρικής αξίας σε εισηγμένες και μη εταιρείες που επιζητούν εξωστρέφεια σε επενδυτικά κεφάλαια

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, email: info@valueinvest.gr

ΧΡΗΜΑ 51

Χ συνέντευξη

Bravo Greece

Η ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ DNA ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΑΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ MARKETING DIRECTOR, ΒRAVO GREECE A.E.

2 Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

Η κα Κατερίνα Νικολάου μιλάει για τη σημασία της κορυφαίας διάκρισης της Bravo Greece στα «Marketing Excellence Awards 2013», αναλύει τη στρατηγική που οδήγησε στη συγκεκριμένη βράβευση, αποκαλύπτει τα σχέδιά της για νέα λανσαρίσματα προϊόντων, ενώ περιγράφει τη γενικότερη κατάσταση της αγοράς του καφέ στην Ελλάδα, όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της κρίσης.

52 Nοέμβριος 2013

ΧΡΗΜΑ_Η Bravo Greece Α.Ε. απέσπασε την κορυφαία διάκριση στα «Marketing Excellence Awards 2013» με το λανσάρισμα του στιγμιαίου καφέ με γεύσεις Douwe Egberts. Τι σημαίνει για εσάς η μεγάλη αυτή διάκριση; ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ_Η καμπάνια για το λανσάρισμα του στιγμιαίου καφέ Douwe Egberts με γεύσεις απέσπασε την κορυφαία διάκριση «Grand Award» του θεσμού «Marketing Excellence Awards», όπως και το βραβείο για την «Ανάπτυξη Νέων Προϊόντων και Αγορών». Η διπλή αυτή διάκριση μας δίνει ιδιαίτερη χαρά, καθώς αποτελεί επιβράβευση και αναγνώριση της συστηματικής δουλειάς που πραγματοποίησε η ομάδα των ανθρώπων μας για την υλοποίηση της συγκεκριμένης καμπάνιας και του λανσαρίσματος συνολικά. Παράλληλα αποτελεί και μια πρόκληση στην οποία πρέπει να ανταποκριθούμε, ή και να την ξεπεράσουμε, επιτυγχάνοντας ανάλογα αποτελέσματα και στο μέλλον. Η διάκριση ενισχύει επίσης τον ενθουσιασμό μας και τη διάθεση να συνεχίσουμε να δημιουργούμε καινοτόμα προϊόντα, που θα ανταποκρίνονται

στις νέες ανάγκες των καταναλωτών. Πέραν αυτού, η βράβευση αυτή δίνει το στίγμα της D.E. Master Blenders 1753, ως μίας εταιρείας που καινοτομεί, οδηγώντας τις εξελίξεις στην αγορά, επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο τη φήμη του ομίλου διεθνώς, ως «ειδικού» στην αγορά του καφέ και του τσαγιού. Χ_Πώς καταλήξατε στην απόφαση να προωθήσετε στην αγορά στιγμιαίο καφέ με γεύσεις; Διακρίνατε σημάδια κόπωσης στη συγκεκριμένη αγορά ή ήταν μια ιδέα που πιστέψατε ότι θα διευρύνει το αγοραστικό σας κοινό στην προϊόντική αυτή κατηγορία; Κ.Ν._Ο στιγμιαίος καφές είναι μία από τις δύο κυρίαρχες κατηγορίες καφέ και, μαζί με τον ελληνικό καφέ, αποτελούν πάνω από το 80% της κατανάλωσης καφέ στο σπίτι. Ωστόσο, η δύναμη της συνήθειας που χαρακτήριζε την κατηγορία του στιγμιαίου καφέ για μεγάλο χρονικό διάστημα, είχε οδηγήσει την κατηγορία σε σχετική στασιμότητα και χαμηλά επίπεδα εξέλιξης. Αν και στα ράφια των σούπερ μάρκετ υπάρχουν αρκετοί κωδι-

κοί στιγμιαίου καφέ, η κατηγορία ήταν παγιωμένη για πολλά χρόνια. Οι τάσεις όμως που διαμορφώνονται από την κατανάλωση εκτός σπιτιού, δηλαδή τις καφετέριες και τα μπαρ, δημιούργησαν νέες ανάγκες για τους καταναλωτές, οι οποίοι πλέον αναζητούν υψηλής ποιότητας καφέ, αλλά και ποικιλία. Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι καταναλωτές όχι μόνο επιθυμούν υψηλής ποιότητας καφέ, αλλά και διαφορετικές γευστικές επιλογές, που όμως μέχρι σήμερα δεν είχαν τη δυνατότητα να τις απολαύσουν στο σπίτι τους. Αφενός λοιπόν εντοπίσαμε σημάδια κόπωσης και αφετέρου εντοπίσαμε μεταβολές στις καταναλωτικές συνήθειες. Έχοντας ως κύριο στόχο να ανατρέψουμε τα δεδομένα της κατηγορίας του στιγμιαίου καφέ και να κερδίσουμε άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα, μια ισχυρή θέση σε αυτήν την κατηγορία, λανσάραμε τη νέα σειρά στιγμιαίου καφέ με γεύσεις κάτω από το brand Douwe Egberts, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως. Σαφώς, στόχος μας ήταν και η διεύρυνση της κατηγορίας, πράγμα που επετεύχθη, σύμφωνα με τα στοιχεία της αγοράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι πετύχαμε τη διεύρυνση της κατηγορίας σε υπερτριπλάσιο βαθμό σε σχέση με τον αρχικό στόχο. Χ_Ποια είναι εκείνα τα χαρακτηριστικά του προϊόντος που το διαφοροποιούν σε σχέση με τον ανταγωνισμό; Θεωρείτε ότι διαθέτει πλεονεκτήματα έναντι των άλλων, πιο «συμβατικών», καφέδων που κυκλοφορούν αυτήν τη στιγμή στην αγορά; Κ.Ν._Οι διαφορετικές γεύσεις, στις οποίες διατίθεται το νέο προϊόν, είναι το βασικό στοιχείο της διαφοροποίησής του από τον ανταγωνισμό. Ο νέος Douwe Egberts με γεύσεις (φουντούκι, καραμέλα, βανίλια) είναι ο πρώτος στιγμιαίος καφές με γεύσεις που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά και προσφέρει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να απολαύσουν τον στιγμιαίο καφέ με άρωμα, ζεστό ή κρύο. Παράλληλα, πρόκειται για έναν ποιοτικό, απολαυστικό καφέ. Ο νέος καφές προσφέρει στους καταναλωτές τη δυνατότητα της επιλογής μεταξύ τριών διαφορετικών γεύσεων, διατηρώντας, ωστόσο, την ευκολία στον τρόπο παρασκευής του. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που φτιάχνουν τον κρύο καφέ τους, έτσι ακριβώς τώρα οι καταναλωτές μπορούν να φτιάξουν μόνοι τους κρύο (ή φυσικά ζεστό) καφέ, με γεύση φουντούκι, καραμέλα ή βανίλια. Όπως οι ίδιοι οι καταναλωτές αναφέρουν σε

☛

Η ΚΑΜΠΑΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΝΣΑΡΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΤΙΓΜΙΑΙΟΥ ΚΑΦΕ DOUWE EGBERTS ΜΕ ΓΕΥΣΕΙΣ ΑΠΕΣΠΑΣΕ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΔΙΑΚΡΙΣΗ «GRAND AWARD» ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ «MARKETING EXCELLENCE AWARDS», ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΑΓΟΡΩΝ».

έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, η διαφορετικότητα στο συγκεκριμένο προϊόν είναι ότι παραμένει αναλλοίωτη η γεύση του καφέ ακόμα και στην κρύα κατανάλωση, σε αντίθεση με άλλα κρύα ροφήματα καφέ με γεύσεις, που παρασκευάζονται κυρίως σε καφετέριες και είναι είτε πολύ γλυκά είτε πολύ πλούσια σε γάλα, χαρακτηριστικά που επικαλύπτουν τη γεύση του καφέ. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι ο Douwe Egberts παρασκευάζεται με τη μέθοδο freeze dried, κατά την οποία η ξήρανση του υγρού καφέ επιτυγχάνεται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, με τη δημιουργία κρυστάλλων αντί για σκόνη, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του αρώματος. Χ_Ποια ήταν η ανταπόκριση του κοινού τόσο στην καμπάνια σας όσο και στο ίδιο το προϊόν; Είδατε να υπάρχει δυσκολία για τους καταναλωτές στο να το αποδεχτούν, καθώς, εδώ και πολλά χρόνια, είχαν συνηθίσει στον κλασικό στιγμιαίο καφέ; Κ.Ν._Η ανταπόκριση του κοινού στο νέο λανσάρισμα ήταν μεγάλη και, ειλικρινά, ξεπέρασε τις προσδοκίες μας! Στο γεγονός αυτό εκτιμούμε ότι συνέβαλε και η διαφημιστική καμπάνια, η οποία επικοινώνησε με πρωτοποριακό τρόπο τη νέα σειρά στιγμιαίου καφέ. Tόσο η αναγνωρισιμότητα του brand όσο και το μερίδιο αγοράς που κατέλαβε μετά το λανσάρισμα, ξεπέρασαν, κατά πολύ, τους αρχικούς στόχους που είχαν τεθεί, επιβεβαιώνοντας τις στρατηγικές επιλογές της εταιρείας. Δεν υπήρχε καμία δυσκολία αποδοχής, καθώς το νέο προϊόν είναι κάτι που αναζητούσαν οι καταναλωτές και η αγορά ήταν έτοιμη να το δεχθεί. Σήμερα, λόγω της οικονομικής ύφεσης, οι καταναλωτές επιλέγουν να μειώσουν την κατανάλωση καφέ εκτός σπιτιού για οικονομικούς λόγους και να την αντικαταστήσουν με καλύτερης ποιότητας καφέ στο σπίτι. Ο Douwe Egberts με γεύσεις

ήρθε για να καλύψει αυτήν τη νέα ανάγκη. Αποτελεί ένα προϊόν που προσφέρει την υψηλή ποιότητα καφέ που χαρακτηρίζει τον Douwe Egberts, παρέχοντας επιπλέον στον καταναλωτή τη δυνατότητα της επιλογής, αλλά και της απόλαυσης στο σπίτι, το γραφείο ή σε οποιαδήποτε άλλη περίσταση. Χ_Έχετε στα σχέδιά σας να λανσάρετε και άλλα προϊόντα με καινοτομικές ιδέες; Κ.Ν._Πράγματι, αυτό το διάστημα, η εταιρεία σχεδιάζει το λανσάρισμα νέων, καινοτόμων προϊόντων. Η καινοτομία είναι στο DNA της εταιρείας μας. Σας θυμίζω ότι ο ελληνικός καφές Bravo ήταν ο πρώτος καφές που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα σε συσκευασία προστατευτικής ατμόσφαιρας, χωρίς οξυγόνο, ήδη από το 1980, για ν’ ακολουθήσει μια σειρά άλλων καινοτομιών στο συγκεκριμένο brand. Στόχος μας είναι να ανταποκρινόμαστε, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, στις ανάγκες του καταναλωτή, προσφέροντάς του πρωτοποριακά προϊόντα, τόσο στην κατηγορία του καφέ όσο και στο τσάι, πάντα με την καλύτερη δυνατή σχέση αξίας –τιμής (value for money). Αυτήν τη στιγμή το προϊοντικό μας χαρτοφυλάκιο περιλαμβάνει παγκόσμιες μάρκες, όπως οι Douwe Egberts, Natreen, Senseo και Pickwick, και τοπικές, όπως οι Bravo και La Meloise, στις δύο κατηγορίες προϊόντων που προανέφερα. Χ_Ποιες ήταν οι ιδιαιτερότητες σε ό,τι αφορά στη στρατηγική διαφήμισης και προώθησης που ακολουθήσατε; Ποιο ήταν το μυστικό, αν θέλετε, της επιτυχίας της καμπάνιας σας; Κ.Ν._Η ιδιαιτερότητα της καμπάνιας έγκειται στον ανατρεπτικό της χαρακτήρα. Επιδιώξαμε να περάσουμε ένα έντονο και πρωτότυπο μήνυμα, που θα εντυπωσιάσει και θα αποτυπωθεί στη συνείδηση του καταναλωτή. Αναπτύξαμε την κεντρική ιδέα γύρω από έναν Λατινοαμερικάνο ήρωα - επαναΧΡΗΜΑ 53

Χ συνέντευξη ~ Κατερίνα Νικολάου

Η κα Νικολάου παραλαμβάνει το βραβείο από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Διοίκησης Επιχειρήσεων, κ. Λαμπρινόπουλο.

στάτη, ο οποίος σε χαρακτηριστική ισπανοελληνική διάλεκτο, διαδίδει το μήνυμα της επανάστασης, που φέρνει το νέο προϊόν στην αγορά του καφέ. Γύρω από την κεντρική ιδέα της επικοινωνίας δημιουργήσαμε ένα συνολικό πλάνο με απόλυτη συνέπεια στη δημιουργική έκφραση, καθώς και στα βασικά μηνύματα. Κύριος στόχος ήταν να διαδώσουμε γρήγορα το νέο λανσάρισμα και να κινητοποιήσουμε τους καταναλωτές να δοκιμάσουν το νέο προϊόν, με ένα αιχμηρό μήνυμα, ώστε να ακουστεί και με μια διαφορετική έκφραση, που θα εντυπωθεί στους καταναλωτές και θα τους κινήσει το ενδιαφέρον. Για το λανσάρισμα δημιουργήθηκαν 5 τηλεοπτικές ταινίες βασισμένες στην κεντρική ιδέα της επανάστασης. Μεγάλη έμφαση δόθηκε στα νέα μέσα ως βασικό μέσο επικοινωνίας με το νεανικότερο κοινό. Ως κύριο σημείο επαφής επιλέχθηκε η σελίδα της νέας σειράς στο Facebook και το κανάλι στο YouTube. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στο εκτεταμένο πλάνο γευστικών δοκιμών, καθώς η δοκιμή ήταν βασικός παράγοντας για την επιτυχία. Οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν σε όλη την Ελλάδα μέσα στα καταστήματα, αλλά και σε κεντρικά σημεία εκτός των καταστημάτων, όπως malls και παραλίες. Παράλληλα, αναπτύχθηκε και υλοποιήθηκε ένα επιθετικό πλάνο προώθησης εντός των καταστημάτων, με τη συμμετοχή σε φυλλάδια, δεύτερα σημεία πώλησης, τοποθέτηση stands και μεγαλοπροβολών. Όλα τα υλικά ήταν σύμφωνα με τα εικαστικά και τα μηνύ54 Nοέμβριος 2013

ματα της υπόλοιπης καμπάνιας. Επίσης, για διάστημα τεσσάρων μηνών, η τοποθέτηση του προϊόντος στα ράφια γινόταν πάντα με εκπτωτικό sticker, ώστε να ενισχύεται η δοκιμή. Χ_Πόσο σημαντικό είναι για την Bravo Greece το λανσάρισμα του νέου προϊόντος και ποια είναι τα αναμενόμενα οικονομικά οφέλη για την εταιρεία; Κ.Ν._Το επιτυχημένο λανσάρισμα του Douwe Egberts με γεύσεις αποδεικνύεται εξαιρετικά σημαντικό για την εταιρεία, καθώς ενίσχυσε το προφίλ της και το portfolio των προϊόντων της, ενώ «επανασύστησε» συνολικά το brand Douwe Egberts στους καταναλωτές. Τα αποτελέσματα είναι ήδη εμφανή και μετρήσιμα, καθώς πετύχαμε μεγάλη αύξηση μεριδίου αγοράς, με θετικές βεβαίως επιπτώσεις και στα συνολικά οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας. Ένα λανσάρισμα αυτής της έκτασης στην παρούσα οικονομική συγκυρία επιβεβαιώνει τη δέσμευση της εταιρείας για συνέχιση της ανάπτυξής της στην ελληνική αγορά, όπου επενδύει συστηματικά, μέσω των δύο παραγωγικών μονάδων που διαθέτει στο Αιγάλεω και στα Οινόφυτα Βοιωτίας, για την παραγωγή και συσκευασία του ελληνικού καφέ Bravo. Περαιτέρω, το νέο λανσάρισμα έφερε εξαιρετικά αποτελέσματα στο σύνολο της εταιρείας, με αποτέλεσμα η συγκεκριμένη καμπάνια να γίνει best practice για την κατηγορία του στιγμιαίου καφέ, καθοδηγώντας τις επιλογές της μητρικής εταιρείας, διεθνώς, στη συγκεκριμένη κατηγορία.

Χ_Η σχέση του Έλληνα με τον καφέ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, παραδοσιακά, ιδιαίτερα ισχυρή. Πόσο έχει επηρεαστεί αυτή η σχέση από την κρίση που βιώνει η χώρα; Μπορείτε να μας δώσετε κάποια στοιχεία για την πορεία του κλάδου τα τελευταία χρόνια στην ελληνική αγορά; Κ.Ν._Ο καφές αποτελεί ένα είδος πρώτης ανάγκης για τα ελληνικά νοικοκυριά, με διείσδυση πάνω από 90%, ενώ η ελληνική αγορά του καφέ είναι μία από τις 10 μεγαλύτερες αγορές του λιανεμπορίου. Ο στιγμιαίος καφές, όπως έχουμε επισημάνει, είναι μία από τις δύο κυρίαρχες κατηγορίες καφέ. Όπως προκύπτει από έρευνες αγοράς, τα τελευταία χρόνια η κατανάλωση καφέ είναι σχετικά σταθερή, με τη συνολική εγχώρια κατανάλωση να παρουσιάζει πολύ χαμηλούς - οριακούς ρυθμούς μεταβολής. Το μέγεθος της κατανάλωσης (σε ποσότητα) αναμένεται να κυμανθεί στα ίδια περίπου επίπεδα και το 2013, ενώ διαφορετικοί ρυθμοί εξέλιξης παρατηρούνται μεταξύ των επιμέρους κατηγοριών προϊόντων. Ο ελληνικός καφές συνεχίζει να καλύπτει διαχρονικά το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής κατανάλωσης και η πορεία του παραμένει σταθερή. Η συμμετοχή του καφέ μηχανής στην αγορά είναι ανοδική, ενώ πτωτική εμφανίζεται η συμμετοχή του στιγμιαίου καφέ, κυρίως λόγω της μείωσης της κατηγορίας Agglo. Ωστόσο, ειδικότερα η αγορά του freeze dried στιγμιαίου καφέ παρουσιάζει άνοδο, ιδιαίτερα τα τελευταία 3 χρόνια αφού οι καταναλωτές φαίνεται πως αναζητούν καλύτερης ποιότητας στιγμιαίο καφέ. Η οικονομική κρίση δεν έχει αφήσει αλώβητη την αγορά του καφέ, ωστόσο οι μεταβολές που παρατηρούνται είναι κυρίως διαρθρωτικές και όχι ποσοτικές. Δηλαδή, η συνολική κατανάλωση δεν παρουσιάζει σημαντικές μεταβολές, ωστόσο παρατηρείται μετατόπιση της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα να μειώνεται η εκτός σπιτιού κατανάλωση και να αυξάνεται η κατανάλωση στο σπίτι. Η τάση αυτή, μάλιστα, αναμένεται να συνεχισθεί και κατά την προσεχή διετία τουλάχιστον. Ως εκ τούτου, τη διετία 20112012 οι συνολικές πωλήσεις των κυριότερων αλυσίδων καταστημάτων που σερβίρουν καφέ, παρουσίασαν φθίνουσα πορεία, σε αντίθεση με την άνοδο που είχαν σημειώσει τα προηγούμενα χρόνια, κατά τα οποία είχε καταγραφεί μεγάλη κινητικότητα, με συνεχή αύξηση του αριθμού των καταστημάτων τους. Χ

φάκελοι Χ

JUMBO

ΑΥΞΗΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ 5,8% ΣΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ Ενίσχυση των πωλήσεών του κατά 5,8%, περίπου, σημείωσε ο Όμιλος Jumbo στο πρώτο τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης, δηλαδή σημαντικά πάνω από τις προβλέψεις, οι οποίες έκαναν λόγο για ενίσχυση μεταξύ 2 και 4%.

ι δραστηριότητες και τα οικονομικά μεγέθη της Jumbo, όπως επίσης οι στόχοι και οι προοπτικές της, παρουσιάστηκαν από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας, Απ. Βακάκη, στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών. Οι πωλήσεις για τη χρήση Ιούλιος 2012-Ιούνιος 2013 ανήλθαν σε 502,2 εκατ. ευρώ έναντι 494,3 εκατ. ευρώ κατά την περσινή χρήση, σημειώνοντας αύξηση +1,60%. Τα καθαρά κέρδη του ομίλου διαμορφώθηκαν στα 73,96 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του -23,99%, επηρεαζόμενα από τη ζημία της τάξης των 23,58 εκατ. ευρώ, περίπου, που αφορά την απομείωση τραπεζικών καταθέσεων της θυγατρικής εταιρείας στην Τράπεζα Κύπρου. Αν δεν συμπεριληφθεί το έκτακτο αυτό γεγονός, τότε τα κέρδη θα ανέρχονταν σε 96,64 εκατ. ευρώ περίπου, παρουσιάζοντας μικρή μείωση, -0,68%. Ωστόσο, η νέα οικονομική χρήση ξεκίνησε με αισιόδοξα μηνύματα. Κατά το πρώτο τρίμηνο της τρέχουσας οικονομικής χρήσης, οι πωλήσεις ανήλθαν σε 131,19 εκατ. ευρώ, έναντι 123,97 εκατ. ευρώ κατά την αντίστοιχη περσινή περίοδο, σημειώνοντας αύξηση +5,82%. Στην Ελλάδα, η σταθεροποίηση των πωλήσεων του ήδη υπάρχοντος δικτύου, καθώς και το άνοιγμα των δύο νέων καταστημάτων, ενός στις Σέρρες (9.000 τ.μ.) και του άλλου στον Άγιο Ελευθέριο (11.000 τ.μ.) οδήγησαν σε αύξηση των πωλήσεων κατά περίπου 3%. Τα καταστήματα της Κύπρου παρουσίασαν αύξηση κατά 12% περίπου. Σε αυτό βοήθησε και η απόφαση των αρχών για τη λειτουργία των καταστημάτων για επτά ημέρες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. JUMBO ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

ΤΑ ΚΑΘΑΡA ΚEΡΔΗ ΤΟΥ ΟΜIΛΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΩΘΗΚΑΝ ΣΤΑ 73,96 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ -23,99%, ΕΠΗΡΕΑΖΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗ ΖΗΜΙΑ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΩΝ 23,58 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΠΕΡΙΠΟΥ, ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΠΟΜΕΙΩΣΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΘΥΓΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΡAΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ. Τέλος, τα καταστήματα στη Βουλγαρία συνεχίζουν να παρουσιάζουν διψήφια αύξηση πωλήσεων, καθώς η εταιρεία ενδυναμώνει την παρουσία της στη συγκεκριμένη αγορά μέσω της διαφήμισης. Σήμερα το δίκτυο καταστημάτων Jumbo αριθμεί 63 καταστήματα, εκ των οποίων 52 βρίσκονται στην Ελλάδα, 3 στην Κύπρο και 8 στη Βουλγαρία, αλλά διαθέτει επίσης και το ηλεκτρονικό κατάστημα ejumbo. Η διοίκηση της εταιρείας ενημέρωσε τους επενδυτές ότι μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013 θα ξεκινήσουν να λειτουργούν τα δύο πρώτα καταστήματα του ομίλου στη Ρουμανία. Το ένα στην Τιμισοάρα (13.000 τ.μ.) και το άλλο στο Βουκουρέστι (14.000 τ.μ.). Στόχος είναι μέσα στην επόμενη πενταετία να δημιουργηθεί ένα δίκτυο 12 με 18 Jumbo καταστήματα στη χώρα. Επίσης, μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013, αναμένεται η έναρξη του νέου μισθωμένου καταστήματος Jumbo στην Πάφο της Κύπρου (10.000 τ.μ.). Κατά το δεύτερο μισό της τρέχουσας οικονομικής χρήσης, αναμένεται να λειτουργήσει ένα ακόμα ιδιόκτητο κατάστημα στη Βόρεια Ελλάδα (9.000 τ.μ.). Η διοίκηση της εταιρείας θα προτείνει στη Γενική Συνέλευση, που θα πραγματοποιηθεί στις 6.11.2013, τη μη διανομή μερίσματος για τη χρήση που έληξε τον Ιούνιο του 2013, καθώς πρόθεσή της είναι η πλήρης αποπληρωμή του ομολογιακού δανείου, ύψους 145 εκατ. ευρώ, που λήγει τον Μάιο του 2014. Χ ΧΡΗΜΑ 55

~ αφιέρωμα

Βελτιωμένα αποτελέσματα παρουσιάζουν μέσα στο 2013 τα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας, εκτός από αυτό της Θεσσαλονίκης, που κατέγραψε μικρή πτώση στα βασικά οικονομικά μεγέθη του.

56 Νοέμβριος 2013

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΙΜΕΝΩΝ

Η ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΜΕΣΩ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΩΝ ΘΑ «ΞΕΚΛΕΙΔΩΣΕΙ» ΝΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

ις καλύτερες, με διαφορά, επιδόσεις είχε ο ΟΛΠ, που διπλασίασε σχεδόν τα προ φόρων κέρδη του, ενώ και το λιμάνι της Πάτρας κατόρθωσε να βγάλει κέρδη στο εξάμηνο του τρέχοντος έτους έναντι ζημιών στο αντίστοιχο διάστημα πέρσι. Το μεγάλο «στοίχημα», βέβαια, για τα εγχώρια λιμάνια είναι η συγχώνευση και αναδιάρθρωσή τους σε τέσσερις μεγάλες εταιρείες, ώστε να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από το ελληνικό Δημόσιο. Το χαρτοφυλάκιο του ελληνικού κράτους περιλαμβάνει 12 λιμάνια με τη μορφή εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, ήτοι τα λιμάνια του Πειραιά (ΟΛΠ), της Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ), του Βόλου, της Ραφήνας, της Ηγουμενίτσας, της Πάτρας, της Αλεξανδρούπολης, του Ηρακλείου, της Ελευσίνας, του Λαυρίου, της Κέρκυρας και της Καβάλας. Το Δημόσιο κατέχει το 74% του ΟΛΠ και του ΟΛΘ (εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών) και το 100% των υπόλοιπων λιμανιών. Επιπλέον, βρίσκεται σε διαδικασία αξιολόγησης του πλέον αρμόδιου τρόπου αξιοποίησης του χαρτοφυλακίου των λιμανιών, μέσω της δημιουργίας ομάδων λιμένων που μετέπειτα θα αποκρατικοποιηθούν μέσω μιας σειράς συναλλαγών. Το ελληνικό Δημόσιο έχει διορίσει ως οικονομικούς συμβούλους τη Morgan Stanley και την Τράπεζα Πειραιώς, προκειμένου να βοηθήσουν στην αποκρατικοποίηση. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση τον Απρίλιο αποφάσισε την απορρόφηση από τον ΟΛΠ Α.Ε. των 3 λιμένων της Αττικής (Ραφήνας, Λαυρίου, Ελευσίνας), συγχώνευση η οποία θα οδηγήσει σε αύξηση της περιουσίας του ΟΛΠ Α.Ε. και του μετοχικού του κεφαλαίου (Αττικό Λιμενικό Σύστημα).

Τα λιμάνια της Καλαμάτας και της Πύλου «βαδίζουν» προς τα αντίστοιχα του Κατάκολου και της Κυλλήνης, όσον αφορά τη συνένωσή τους και τη δημιουργία Ανώνυμων Εταιρειών που θα τα διαχειρίζονται, και τον ρόλο του διευθύνοντος συμβούλου αναλαμβάνει το Υπουργείο Οικονομικών. Στις σκέψεις του υπουργείου περιλαμβάνεται και η συνένωση όλων των λιμανιών των νομών Ηλείας, Μεσσηνίας, Λακωνίας και Αργολίδας, αλλά και η δημιουργία μιας Ανώνυμης Εταιρείας. Επίσης πρόσφατα δημιουργήθηκε η πρώτη Ανώνυμη Εταιρεία, η οποία προέκυψε μετά τη συνένωση 10 λιμενικών ταμείων του νομού Ευβοίας. Ο τέως υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, Κωστής Μουσουρούλης, ενέκρινε το καταστατικό του νεοσύστατου «Οργανισμού Λιμένων Νομού Ευβοίας Α.Ε.», εφαρμόζοντας για πρώτη φορά το σχετικό άρθρο του Ν. 4150/2013, που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο. Με την απόφασή του, το λιμενικό ταμείο Χαλκίδας μετατράπηκε, από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, σε Ανώνυμη Εταιρεία. Στη νέα εταιρεία συγχωνεύθηκαν 10 λιμενικά ταμεία της Εύβοιας, με αποτέλεσμα, όπως τονίστηκε από το υπουργείο, να εξοικονομούνται πόροι από τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας και να επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας. Γενικότερα, η συνένωση μικρών λιμανιών που έχουν τη μορφή ΝΠΔΔ σε Ανώνυμες Εταιρείες και η συγκέντρωση των μετοχών τους σε 4 holdings εταιρείες, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του λιμενικού συστήματος που προωθεί το ΥNA και η ΕΛΙΜΕ, θα δώσει μεγάλες δυνατότητες στην ενίσχυση των υποδομών. Υπό τον βασικό πάντα όρο, όπως έχει επισημάνει ο Πρόεδρος της ΕΛΙΜΕ, κ. Γιώργος ΑνωμερίΧΡΗΜΑ 57

Χ αφιέρωμα ~ Διαχείριση λιμένων της, «ότι κύριοι των μετοχών θα είναι το Δημόσιο, η αυτοδιοίκηση, τα επιμελητήρια και οι χρήστες ιδιώτες της ναυτιλιακής και τουριστικής βιομηχανίας της χώρας, ενώ έργα και υπηρεσίες να μπορούν να γίνουν και με παραχωρήσεις, ιδιαίτερα μάλιστα σε νέες υποδομές». ΕΝΙΣΧΥΕΤΑΙ Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΣ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ Θετικά τα νέα και στην κρουαζιέρα, καθώς αύξηση 20,21% παρουσίασε η κίνηση τον Οκτώβριο 2013 σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2012 στο λιμάνι του Πειραιά. Στο γεγονός της σημαντικής αύξησης διακίνησης επιβατών κρουαζιέρας, σε μήνα μάλιστα εκτός των τυπικών καλοκαιρινών περιόδων, συνέτεινε η απρόσμενη αύξηση κατά 45,79% των επιβατών που επιβιβάσθηκαν στο λιμάνι του Πειραιά (home). Για το ίδιο διάστημα, οι διερχόμενοι επιβάτες κρουαζιερόπλοιων (transit) αυξήθηκαν κατά 15,98%. Στο επίπεδο των συγκριτικών στοιχείων 10μήνου 2013 (Ιανουάριος – Οκτώβριος), η γενική αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012 ανήλθε σε +13,71% (17,07% στο transit και -3,62 στο home). Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΠ Α.Ε., κ. Γιώργος Ανωμερίτης: «Οι προβλέψεις μας επιβεβαιώνονται. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι στο λιμάνι κρουαζιέρας του Πειραιά υπάρχει πλέον σημαντικότατη ποιοτική αναβάθμιση στις παρεχόμενες υπηρεσίες και την ασφάλεια με διεθνείς πιστοποιήσεις, ποιότητα η οποία θα βελτιωθεί ακόμα περισσότερο το 2014, λόγω δύο νέων θέσεων ελλιμενισμού και της λειτουργίας του Γ’ Διεθνούς Terminal Επιβατών στην Ακτή Αγίου Νικολάου. Η βελτίωση που επήλθε στο 10μηνο 2013 (+20,21%) σε σχέση με τα αποτελέσματα του 9μήνου 2013 (+12,48) δείχνει μια σταθερή και αύξουσα τάση ακόμα και κατά τη φθινοπωρινή περίοδο, στοιχείο το οποίο υπογραμμίζει τη θετική πορεία, σύμφωνα με τις προβλέψεις μας, του τομέα κρουαζιέρας στην Ελλάδα». ΕΠΕΝΔΥΣΗ 230 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ COSCO Επενδυτικός «άνεμος» πνέει το τελευταίο διάστημα στον ΟΛΠ, με «πρωταγωνίστρια» την κινεζική Cosco. Πρόκειται για επένδυση ύψους 230 εκατ. ευρώ στο λιμάνι του Πειραιά, που θα αφορά στην κατασκευή και εκμετάλλευση του Δυτικού Προβλήτα III του σταθμού εμπορευματοκιβωτίων του ΟΛΠ Α.Ε. από τη ΣΕΠ Α.Ε., την κατασκευή για λογαριασμό του ΟΛΠ Α.Ε. του Προβλήτα Πετρελαιοειδών και την αναβάθμιση με νέο μηχανολογικό εξοπλισμό των Προβλητών II και Ανατολικού Προβλήτα ΙΙΙ ΣΕΜΠΟ. Μάλιστα, σύμφωνα με το Υπουργείο Ναυτιλίας, με τη νέα επένδυση αναμένεται να δημιουργηθούν άμεσα 700 νέες θέσεις εργασίας στον Πειραιά και 1.500 έμμεσα, ενώ θα διασφαλιστεί και η αναπτυξιακή προοπτική του λιμανιού. ΤΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΑΡΕΙ Ο ΟΛΠ Tα ανταλλάγματα στον ΟΛΠ Α.Ε. (ενοίκιο) επί του τζίρου της ΣΕΠ παραμένουν αμετάβλητα (21% μέχρι το 2016 και 24,5% από το 2017), ενώ την αναστολή, υπό όρους, του ελάχιστου εγγυημένου τιμήματος αντισταθμίζει η αυξημένη, ετήσια, εγγυημένη δυναμικότητα (4.750.000 TEU) των υπό διαχείριση προβλητών από τη ΣΕΠ Α.Ε. Το Σχέδιο Συμφωνητικού που είχαν προσυπογράψει, με πρακτικό, οι δύο πλευρές τον Ιούνιο και τον Αύγουστο του 2013, για την τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης, που ανοίγει τον δρόμο για τη 58 Νοέμβριος 2013

νέα επένδυση της κινεζικής εταιρείας στον Δυτικό Προβλήτα ΙΙΙ, εγκρίθηκε ήδη από τα διοικητικά συμβούλια των δύο εταιρειών (ΟΛΠΣΕΠ) και θα αποσταλεί προς το Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο, ενώ θα γνωστοποιηθεί στην DG Comp (επιτροπή ανταγωνισμού) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη συνέχεια, αφού εγκριθεί από τις γενικές συνελεύσεις των δύο εταιρειών, θα αποσταλεί στη Βουλή για ψήφιση. ΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Αύξηση κερδών προ φόρων κατά 92,54% (3.729.941 ευρώ έναντι 1.937.186 το 2012) και αύξηση κερδών μετά από φόρους κατά 208,64% (3.456.897 ευρώ έναντι 1.120.048 του 2012) παρουσίασε κατά το α’ εξάμηνο του 2013 ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς Α.Ε. (ΟΛΠ Α.Ε.). Τα αποτελέσματα του α’ εξαμήνου 2013 είναι τα καλύτερα μετά το 2007, αφού οι οικονομικές επιδόσεις της εταιρείας συνεχώς βελτιώνονται. Το γ’ τρίμηνο 2013 αναμένεται να είναι ακόμη θετικότερο στα έσοδα και την κερδοφορία, λόγω κρουαζιέρας. Όπως προκύπτει από την εισήγηση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου, κ. Γιώργου Ανωμερίτη, στο Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, το οποίο ενέκρινε την εξαμηνιαία οικονομική έκθεση περιόδου 01.01.2013-30.06.2013, και παρά τη συνεχιζόμενη κρίση στις μεταφορές, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας υπέστη ελάχιστη μείωση (-2,14%), ενώ τα συνολικά έξοδα μειώθηκαν κατά -5,05%. Τα χρηματικά διαθέσιμα στις 30.06.2013 ανήλθαν σε 21,3 εκατ. ευρώ, έναντι 8,6 εκατ. ευρώ το 2012, ενώ η καθαρή θέση της εταιρείας ανήλθε σε161,9 εκατ. ευρώ, έναντι 155,9 εκατ. ευρώ το 2012. Οι αμοιβές προσωπικού αντιστοιχούν πλέον στο 53% του τζίρου έναντι 71% του 2008, ποσοστό το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο της λιμενικής βιομηχανίας (51%). Όλοι οι δείκτες (ρευστότητας, EBITDA και δανειακής επιβάρυνσης) είναι βελτιωμένοι, ενώ οι κίνδυνοι ή οι αβεβαιότητες ασήμαντα, αφού η εταιρεία δεν έχει συναλλαγματικούς ή άλλους κινδύνους. Η εταιρεία, μετά την ολοκλήρωση των υποδομών στον Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων (Προβλήτας Ι), έστρεψε τις πολιτικές της στους τομείς κρουαζιέρας και car-terminal. Ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση του A’ Διεθνούς Terminal (Μιαούλης) και άρχισε να λειτουργεί ο Β’ Διεθνής Σταθμός (Θεμιστοκλέους), εξυπηρετώντας μέχρι και 24.000 επιβάτες κρουαζιέρας ημερησίως. Ήδη, το πρώτο επτάμηνο, η κρουαζιέρα transit είναι αυξημένη κατά 11,6%. Στο car-terminal ολοκληρώθηκε το έργο του επιλιμένιου σιδηροδρομικού σταθμού μεταφοράς αυτοκινήτων. ΟΛΠ Α.Ε. και ΣΕΠ Α.Ε., με μνημόνιο συνεργασίας, συνεξετάζουν την κατασκευή, με σύμβαση παραχώρησης, του Δυτικού Προβλήτα ΙΙΙ, δαπάνης 224 εκατ. ευρώ, που θα καταβάλει η ΣΕΠ Α.Ε., ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το έργο της επέκτασης του νοτίου λιμένα κρουαζιέρας δαπάνης 120 εκατ. ευρώ, με κοινοτική χρηματοδότηση 95%. Τέλος, ο Οργανισμός προχωρά με γρήγορους ρυθμούς το έργο της Πολιτιστικής Ακτής Πειραιά, για το οποίο συνήφθη Μνημόνιο Συνεργασίας με την Περιφέρεια Αττικής, προκειμένου ο Πειραιάς να μετατραπεί σε κέντρο πολιτισμού και τουρισμού. Σε σχέση με την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του λιμανιού, η κυβέρνηση, μέχρι το τέλος του έτους, θα αποφασίσει αν αυτή θα γίνει μέσω της πώλησης πακέτου μετοχών ή μέσω της ευρωπαϊκής πολιτικής των παραχωρήσεων σε πολλούς χρήστες, βάσει και των προτάσεων του Μνημονίου ΙΙΙ.

ΟΛΘ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΖΙΡΟΥ ΚΑΙ ΚΕΡΔΩΝ Μείωση κύκλου εργασιών κατά 8,85%, στα 24,83 εκατ. ευρώ, αλλά και κερδών (προ φόρων) κατά 7,60%, στα 11,73 εκατ. ευρώ, κατέγραψε το α’ εξάμηνο του 2013 η ΟΛΘ Α.Ε., σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε, πρόσφατα, στη δημοσιότητα η εταιρεία. Στη σχετική ανακοίνωση τονίζεται ότι «το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αντεπεξέρχεται επιτυχώς τόσο στην παρατεινόμενη κρίση και στην πολύχρονη οικονομική ύφεση, που πλήττουν την εμπορική και παραγωγική δραστηριότητα στην Ελλάδα, όσο και στις σημαντικές οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα γειτονικά βαλκανικά κράτη, που εξυπηρετούνται από τα κρηπιδώματά του». Τόνισε δε, πως είναι φυσικό το να επηρεάζεται το λιμάνι της Θεσσαλονίκης από τις εξελίξεις στην οικονομία, την παραγωγή και το εμπόριο στην περιοχή, επισημαίνοντας πως «τα τελευταία χρόνια η διοίκηση έχει υιοθετήσει μια πιο πελατοκεντρική πολιτική στις ενέργειές της, ενώ φροντίζει για τη συνεχή βελτίωση της καθημερινότητας στη λειτουργία του λιμένος». Αναλυτικά, από τις οικονομικές καταστάσεις της ΟΛΘ Α.Ε. για το α’ εξάμηνο του 2013, προκύπτουν τα εξής: ∼ Τα αποτελέσματα, μετά από φόρους, ανήλθαν στο ποσό των 9.219.156 ευρώ, έναντι των 10.117.959 ευρώ του αντίστοιχου εξαμήνου του 2012, μειωμένα κατά 898.803 ευρώ και σε ποσοστό 8,88%. ∼ Τα αποτελέσματα, προ φόρων, ανήλθαν στο ποσό των 11.739.387 ευρώ έναντι των 12.705.482 ευρώ του εξαμήνου του 2012, μει-

ωμένα κατά 966.095 ευρώ και σε ποσοστό 7,60%. ∼ Τα μικτά κέρδη ανήλθαν στο ποσό των 10.135.030 ευρώ έναντι των 11.663.730 ευρώ του εξαμήνου του 2012, μειωμένα κατά 1.528.700 ευρώ και σε ποσοστό 13,11%. ∼ Ο κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 8,85% (24.833.287 ευρώ έναντι των 27.243.373 ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2012), κάτι που οφείλεται κυρίως στη μείωση της διακίνησης κατά 20,55% στο χύδην φορτίο, που είχε ως αποτέλεσμα οι πωλήσεις του Συμβατικού Λιμένα να μειωθούν κατά 18,77%. Η διακίνηση κοντέινερς σε TEUS παρουσίασε μείωση 2,36%, ενώ οι πωλήσεις του ΣΕΜΠΟ παρουσίασαν μηδαμινή μείωση, 0,06%. ∼ Τα λοιπά έσοδα, κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, μαζί με τα έσοδα τόκων της ίδιας περιόδου και τα έκτακτα έσοδα ανέρχονται σε 3.758.280 ευρώ, έναντι των 3.314.861 ευρώ του αντίστοιχου εξαμήνου του 2012, εμφανίζονται δηλαδή αυξημένα κατά 443.419 ευρώ και σε ποσοστό 13,38%, που οφείλεται κυρίως στην αύξηση των χρηματοοικονομικών εσόδων, λόγω της αύξησης των κεφαλαίων των διαθεσίμων. ∼ Τα συνολικά έξοδα κατά την ίδια περίοδο έφθασαν στο ποσό των 16.852.180 ευρώ, έναντι ποσού 17.852.752 ευρώ του αντίστοιχου εξαμήνου του 2012, εμφανίζονται δηλαδή μειωμένα κατά 1.000.572 ευρώ και σε ποσοστό 5,60%, εξαιτίας της συγκράτησης εν γένει των λειτουργικών εξόδων.

ΛΙΜΑΝΙ ΠΑΤΡΑΣ «ΓΥΡΙΣΕ» ΣΕ ΚΕΡΔΗ, ΑΠΟ ΖΗΜΙΕΣ ΣΤΟ ΕΞΑΜΗΝΟ Σημαντικά αποτελέσματα κερδοφορίας παρουσιάζει ο Ο.Λ.ΠΑ. ΑΕ την περίοδο του α’ εξαμήνου 2013. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 2,358 εκατ. ευρώ, έναντι 2,175 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2012 (αύξηση 8,4%). Τα μικτά αποτελέσματα εκμετάλλευσης διαμορφώθηκαν σε 1,010 εκατ. ευρώ κέρδος, έναντι 0,506 εκατ. ευρώ το 2012. Τα καθαρά αποτελέσματα ανήλθαν σε 0,444 εκατ. ευρώ κέρδος, έναντι 0,239 εκατ. ευρώ ζημιών το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Οι αριθμοδείκτες του α’ εξαμήνου 2013 είναι ικανοποιητικοί και αποδεικνύουν τη λειτουργική αποτελεσματικότητα της επιχείρησης (Δείκτης Γενικής Ρευστότητας: 8,17, Δείκτης Αποδοτικότητας: 4,6, Δείκτης Καθαρού κέρδους: 18,8%). Η συνολική κίνηση των φορτηγών τον Ιούνιο ανήλθε σε 17.034 οχήματα, έναντι 15.288 οχημάτων τον Ιούνιο του 2012 (αύξηση 11,5%). Αντίστοιχα για τα trailers, διακινήθηκαν 5.235 τεμ. (Ιούνιος 2013), έναντι 4.496 τεμ. (Ιούνιος 2012), σημειώνοντας αύξηση 16,5%. Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ο.Λ.ΠΑ. Α.Ε., κ. Κώ-

στας Πλατυκώστας, δήλωσε τα ακόλουθα: «Ο Ο.Λ.ΠΑ. Α.Ε. εντείνει τη βιώσιμη και κερδοφόρα ανάπτυξή του σε περίοδο οικονομικής ύφεσης και καθίσταται αποτελεσματικός φορέας χρήσης και εκμετάλλευσης του λιμένα των Πατρών. Η προσπάθεια της διοίκησης, των διοικητικών στελεχών και των εργαζόμενων αποφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός του λιμένα με νέες υποδομές (ανισόπεδος κόμβος παραγλαύκιων οδικών αρτηριών, έργα 3ου τμήματος της Α’ φάσης του Ν. Λιμένα, κατασκευή πύλης ελέγχου πεζών και εξωτερική περίφραξη Ν. Λιμένα, αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας Π-Π κ.λπ.), οι οικονομίες κλίμακος στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού της οργάνωσης, της διοίκησης και της αποτελεσματικής παροχής ποιοτικών υπηρεσιών και, τέλος, η επέκταση σε νέες αγορές (mega yachts, containers κ.λπ.), συμβάλλουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του Λιμένα Πατρών». Το λιμάνι της Πάτρας αποτελεί στρατηγικό και συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης των Πατρών, και της ευρύτερης περιοχής, και συνδέεται διαχρονικά με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξή τους. Χ ΧΡΗΜΑ 59

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ

ΧΡΗΜΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ

2013

ΑΝΑΔΕΙΞΤΕ

ΤΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ 60 Νοέμβριος 2013

o περιοδικό ΧΡΗΜΑ, για ενδέκατη συνεχή χρονιά, και μετά τη μεγάλη επιτυχία των προηγούμενων ετών, προχωρά στην απονομή των Επιχειρηματικών Βραβείων «ΧΡΗΜΑ - Γεώργιος Ουζούνης 2013», με στόχο την προβολή των επιχειρήσεων που συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του χρηματιστηριακού θεσμού και της ελληνικής οικονομίας, γενικότερα.

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ Κριτήρια επιλογής και αξιολόγησης των επιχειρήσεων αποτελούν η ανάπτυξή τους, οι επενδύσεις, οι καινοτόμες δράσεις τους, ο διεθνοποιημένος προσανατολισμός τους, τα θετικά αποτελέσματα, η εναρμόνισή τους με την εταιρική διακυβέρνηση και την εταιρική κοινωνική ευθύνη και η συμπεριφορά τους απέναντι στη χρηματιστηριακή αγορά και στο επενδυτικό κοινό γενικότερα. ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΠΟΥ ΒΑΘΜΟΛΟΓΕΙ ΚΑΙ Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Στην τελική αξιολόγηση και επιλογή, για να εξασφαλιστεί η αντικειμενικότητα των αποτελεσμάτων, θα συμμετέχει το ευρύ επενδυτικό κοινό. ΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΒΡΑΒΕΙΩΝ Βραβείο καλύτερης εταιρείας - 2013 Βραβείο καλύτερης εταιρείας FTSE LARGE CAP Βραβείο καλύτερης εταιρείας Διεθνούς Αγοράς - 2013 Βραβείο καλύτερης εταιρείας μεσαίας - μικρής κεφαλαιοποίησης - 2013 5. Βραβείο καλύτερης εταιρείας του Δημοσίου - 2013 6. Βραβείο καλύτερης τράπεζας - 2013 7. Βραβείο ανάκαμψης αποτελεσμάτων - 2013 8. Βραβείο υψηλών ρυθμών ανάπτυξης - 2013 9. Βραβείο διεθνοποίησης - 2013 10. Βραβείο υψηλών επενδύσεων - 2013 11. Βραβείο επιχειρηματικής καινοτομίας - 2013 12. Βραβείο επενδυτικών σχέσεων - 2013 13. Βραβείο εταιρικής διακυβέρνησης - 2013 14. Βραβείο εταιρικής κοινωνικής ευθύνης -2013 15. Βραβείο καλύτερης εταιρείας εναλλακτικής αγοράς 2013 1. 2. 3. 4.

ΧΡΗΜΑ 61

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2013»

1. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ - 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις, κ.λπ. Καρέλιας ΔΕΗ ΕΛΒΑΛ ΕΥΔΑΠ Ελληνικά Πετρέλαια Τέρνα Ενεργειακή Πλαίσιο ΜΕΤΚΑ Motor Oil ΟΛΘ ΟΠΑΠ ΟΤΕ Frigoglass Jumbo Folli Follie Ευρωπαϊκή Πίστη Εθνική Τράπεζα Τράπεζα Πειραιώς Alpha Bank Eurobank

2. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ FTSE LARGE CAP - 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις, κ.λπ. ΕΥΔΑΠ ΕΧΑΕ Ιντραλότ ΟΛΠ Frigoglass Alpha Bank Folli Follie 62 Νοέμβριος 2013

ΔΕΗ Ελληνικά Πετρέλαια Εθνική Τράπεζα Eurobank Marfin Investment Group Motor Oil Jumbo Μυτιληναίος ΟΠΑΠ ΟΤΕ Τράπεζα Πειραιώς Τιτάν ΜΕΤΚΑ

3. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ - 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις, κ.λπ. Ελλάκτωρ Ελληνικά Καλώδια Μαθιός Πυρίμαχα Centric Σωληνουργεία Κορίνθου Καράτζη Intralot ΕΛΒΑΛ ΜΕΤΚΑ Πλαστικά Θράκης Πλαστικά Κρήτης Χαλκόρ Σιδενόρ Folli Follie Frigoglass Kleemann FG Europe

4. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕΣΑΙΑΣ-ΜΙΚΡΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ - 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις, κ.λπ. Αλουμύλ AS Company Βιοκαρπέτ Δάιος Πλαστικά Δρομέας ΕΤΕΜ FG Europe Newsphone Παπουτσάνης Profile Flexopack Cyclon Ανδρομέδα Ελγέκα Revoil Ελίν Έλαστρον ΕΛΤΟΝ Κυριακίδης Μάρμαρα-Γρανίτες

5. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ - 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η ευελιξία της εταιρείας στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, ο βαθμός εξυπηρέτησης των πελατών, κ.λπ. ΔΕΗ Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης ΕΥΑΘ ΕΥΔΑΠ ΟΛΘ ΟΛΠ

6. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις, κ.λπ.

Παπουτσάνης Paperpack Πετρόπουλος Entersoft Foodlink Mediterra Vidavo

Eurodrip Motor Oil Μαθιός Πυρίμαχα MLS Πληροφορική Nexans Ελλάκτωρ Κρι Κρι Intralot ΜΕΤΚΑ Creta Farms Βιοχάλκο

ΒΡΑΒΕΙΟ Alpha Bank Εθνική Τράπεζα Eurobank Τράπεζα Πειραιώς Τράπεζα Αττικής Γενική Τράπεζα

7. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ - 2013 Αξιολογείται η εταιρεία που φαίνεται ότι θα καταφέρει το 2013 να ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό, διακόπτοντας ζημιές ή την πτωτική πορεία του παρελθόντος, ή τέλος παρουσιάζει μεγάλη βελτίωση επιδόσεων. Alpha Bank Εθνική Τράπεζα Eurobank Τράπεζα Πειραιώς Γενική Τράπεζα ΕΥΔΑΠ MIG Ευρωσύμβουλοι ΕΧΑΕ Cyclon ΔΕΗ Aegean Profile ΙΑΣΩ ΑΛΚΟ Τζιρακιάν Kleemann Info Quest KAE ΟΛΠ ΑΒΑΞ Δομική Κρήτης ΕΚΤΕΡ

ΥΨΗΛΩΝ ΡΥΘΜΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ - 2013 Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, που εκτιμάται ότι είναι διατηρήσιμοι και στο μέλλον. Τράπεζα Πειραιώς ΕΧΑΕ Centric Περσεύς Τρία Άλφα Βαρβαρέσος Δομική Κρήτης ΕΚΤΕΡ Τεχνική Ολυμπιακή Doppler Euroxx Vidavo

9. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ 2013 Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επέκταση των δραστηριοτήτων της κατά το 2012 στο εξωτερικό, είτε μέσω εξαγωγών είτε μέσω παραγωγικής επέκτασης.

10. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΥΨΗΛΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ 2013 Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την υλοποίηση φιλόδοξων επενδυτικών προγραμμάτων, ικανών να ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη παρουσία της στην αγορά. Ιασώ Έλτον Καρέλιας Πλαστικά Θράκης Πλαστικά Κρήτης Aegean Auto Hellas MLS Σαράντης Ελληνικά Πετρέλαια Flexopack Forthnet Frigoglass Hellas Online Jumbo Motor Oil Μυτιληναίος ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή Βιοχάλκο ΜΕΤΚΑ

ΑΒΑΞ ΧΑΛΚΟΡ ΑΛΚΟ Profile Μυτιληναίος Νηρέας Ελληνικά Καλώδια Inform Λύκος Kleemann ΧΡΗΜΑ 63

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2013»

11. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ - 2013 Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών και καινοτομιών, τόσο στη διαδικασία παραγωγής όσο και στην προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών.

Τράπεζα Πειραιώς ΟΠΑΠ Fourlis Συμμετοχών Jumbo Μυτιληναίος

13. ΒΡΑΒΕΙΟ

Mevaco ΕΛΓΕΚΑ Creta Farms Optronics Inform Λύκος Intralot Kleemann Κορρές Mediterra MLS Forthnet OTE Υγεία Profile ΟΠΑΠ Epsilon Net Entersoft

12. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ - 2013 Αξιολογείται η στάση της εταιρείας απέναντι στο επενδυτικό κοινό (ποιότητα και επάρκεια παρεχόμενων πληροφοριών, ικανοποιητική ιστοσελίδα, προθυμία εξυπηρέτησης μετόχων, στάση των βασικών μετόχων και της διοίκησης απέναντι στη μετοχή και τους μικρομετόχους, κ.λπ.). Ελληνικά Πετρέλαια Εθνική Τράπεζα Eurobank Frigoglass Intralot Motor Oil Forthnet ΟΤΕ ΔΕΗ Alpha Bank Tιτάν 64 Νοέμβριος 2013

ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - 2013 Αξιολογείται η τυπική προσαρμογή των εταιρειών στο θεσμικό πλαίσιο περί Εταιρικής Διακυβέρνησης, αλλά και η πρόθεση των εταιρειών για την ουσιαστική Εταιρική Διακυβέρνηση, σε ανταπόκριση των αυξημένων απαιτήσεων του ανταγωνισμού και των κεφαλαιαγορών. Motor Oil Μυτιληναίος Πετρόπουλος S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Τιτάν Τράπεζα Πειραιώς Fourlis Συμμετοχών Alpha Bank Εθνική Τράπεζα Τράπεζα Αττικής Intralot Ελληνικά Πετρέλαια

14. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ 2013 Αξιολογείται η έμφαση των εταιρειών στον γενικότερο κοινωνικό τους ρόλο (εργαζόμενοι, καινοτομία, προστασία περιβάλλοντος, ενίσχυση τοπικών κοινωνιών, χορηγικό έργο, αθλητισμός, κοινωνική μέριμνα, πολιτισμός κ.λπ.). Υγεία Motor Oil Κορρές Μύλοι Λούλοι Ιασώ

ΔΕΗ Εθνική Τράπεζα Ελληνικά Πετρέλαια Eurobank Tιτάν ΟΠΑΠ ΟΤΕ Τράπεζα Πειραιώς Frigoglass Μυτιληναίος Alpha Bank MIG ΕΛΒΑΛ

15. ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ - 2013 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η καινοτομία, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η έμφαση στις επενδύσεις, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η σταθερότητά τους κ.λπ. Alpha Trust OTC Βιοϊατρική και Ρομποτική Τεχνολογία Vidavo Doppler Entersoft Envitec Epsilon Net Euroxx Χρηματιστηριακή Foodlink Κρητών Άρτος Mediterra Optronics Performance Technologies Χ

φάκελοι Χ

ΓΕΚ – ΤΕΡΝΑ

ΣΥΜΦΩΝΙΑ 100 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΜΕ ΤΗΝ YORK CAPITAL Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η York Capital Management, ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτικούς οργανισμούς παγκοσμίως, ανακοινώνουν την επίτευξη συμφωνίας, στο πλαίσιο της οποίας η York Capital θα επενδύσει το ποσό των 100 εκατ. στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

το πλαίσιο της συμφωνίας, η York Capital θα καλύψει πλήρως την έκδοση πενταετούς ομολογιακού δανείου, υποχρεωτικά μετατρέψιμου σε νέες μετοχές ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ανταλλάξιμου με υφιστάμενες μετοχές ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, τις οποίες κατέχει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η τιμή μετατροπής των μετοχών της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ορίστηκε σε 2,5 ευρώ ανά μετοχή. Η συμφωνία προβλέπει, επίσης, την απόκτηση από τη York Capital, μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, συμμετοχής 9,99% στο μετοχικό κεφάλαιο της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, καθώς και την εξαγορά από αυτήν ποσοστού 3% του μετοχικού κεφαλαίου της ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ που σήμερα κατέχει η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η York Capital Management είναι μια διεθνής εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων, με κεντρικά γραφεία στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο και στο Χονγκ Κονγκ. Ιδρύθηκε το 1991 από τον James G. Dinan και διαχειρίζεται περίπου 18 δισ. δολ. Με την ολοκλήρωση της συμφωνίας, η York Capital θα εκπροσωπείται στα Διοικητικά Συμβούλια των εταιρειών ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, με ένα μέλος Δ.Σ. σε κάθε μία από τις εταιρείες. Η συμφωνία τελεί υπό την αίρεση της λήψης των απαραίτητων εγκρίσεων.

ΓΕΚ – ΤΕΡΝΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ, Η YORK CAPITAL ΘΑ ΚΑΛΥΨΕΙ ΠΛΗΡΩΣ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΕΝΤΑΕΤΟΥΣ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟΥ ΔΑΝΕΙΟΥ, ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ΜΕΤΑΤΡΕΨΙΜΟΥ ΣΕ ΝΕΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΞΙΜΟΥ ΜΕ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΚΑΤΕΧΕΙ Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΜΙΛΟ ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ είναι ένας από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους στην Ελλάδα, με παρουσία επίσης στην κεντρική και νοτιανατολική Ευρώπη, τις ΗΠΑ, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Δραστηριοποιείται στους τομείς των κατασκευών, της παραγωγής και εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας, των παραχωρήσεων, της διαχείρισης απορριμμάτων, των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων και της ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων. Την τελευταία πενταετία, οι συνολικές επενδύσεις του ομίλου ξεπέρασαν τα 1,5 δισ. ευρώ. Το τρέχον ανεκτέλεστο κατασκευαστικό υπόλοιπο του ομίλου ανέρχεται σε 3,1 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική εγκατεστημένη ισχύς των ενεργειακών μονάδων που ανήκουν στον όμιλο, ή στις οποίες συμμετέχει, είναι 1.080 MW. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ YORK CAPITAL MANAGEMENT Η York Capital Management είναι μια διεθνής εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων με κεντρικά γραφεία στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Χονγκ Κονγκ. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1991 από τον James G. Dinan και διαχειρίζεται περίπου 18 δισ. δολ. Χ ΧΡΗΜΑ 65

ρεπορτάζ Χ ρεπορτάζ

ΣELLAS LIFE SCIENCES GROUP

ΣΥΜΦΩΝΙΑ 400 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΜΕ TH FOCHON PHARMA Η Σellas αποκτά τα παγκόσμια δικαιώματα δύο μορίων για την ανάπτυξη καινοτόμων θεραπειών για τον διαβήτη τύπου ΙΙ και τον καρκίνο του πνεύμονα

66 Νοέμβριος 2013

την υπογραφή συμφώνου συνεργασίας με την κινεζική εταιρεία Fochon Pharma, μέλος της κινεζικής Fosun Pharma, προχώρησε πρόσφατα η Σellas Life Sciences Group, εταιρεία με έδρα στην Ελβετία και διεθνή δραστηριότητα στην ανάπτυξη φαρμάκων και ιατρικών μηχανημάτων, αλλά και στη διενέργεια κλινικών ερευνών. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που καταδεικνύει τη δυναμική επιχειρήσεων όπως η Σellas και τη δυνατότητά τους να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο στην κλινική έρευνα και την ανάληψη έργων με έντονα ερευνητικό, επιστημονικό και καινοτομικό χαρακτήρα. Ειδικότερα, η συνεργασία της Σellas Life Sciences Group με τη Fochon Pharma, μέλος της Fosun Pharma, αφορά στην ανάπτυξη δύο καινοτόμων θεραπειών για τον διαβήτη τύπου ΙΙ και τον καρκίνο του πνεύμονα, που έχει ανακαλύψει η Fochon Pharma, και των οποίων τα παγκόσμια δικαιώματα εξασφάλισε η Σellas Life Sciences Group και πρόκειται να αναπτύξει, διεξάγοντας κλινικές μελέτες διεθνώς, αλλά και στην Ελλάδα. Η Fochon Pharma, με τη συμφωνία αυτή, εκχωρεί στη Σellas τα παγκόσμια - πλην της Κίνας - δικαιώματα για την ανάπτυξη, εμπορική διάθεση, πώληση και διανομή των δύο καινοτόμων μορίων για τον διαβήτη τύπου ΙΙ και τον καρκίνο του πνεύμονα. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Σellas υλοποιεί μια σημαντική επένδυση ύψους έως και 400 εκατ. ευρώ, για την κλινική ανάπτυξη των δύο αυτών μορίων, με στόχο τη βελτιστοποίηση του θεραπευτικού αποτελέσματος στην αντιμετώπιση των συγκεκριμένων παθήσεων. Να σημειωθεί ότι το κόστος των ασθενειών αυτών για τους πάσχοντες, τις οικογένειές τους και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης ξεπερνά τα 50 δισ. ευρώ ετησίως. Τα νέα αυτά μόρια θα εξασφαλίσουν πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες στους ασθενείς που θα λάβουν μέρος στις κλινικές έρευνες στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Εκτιμάται ότι, εφόσον τα αποτελέσματα των μελετών είναι θετικά, οι θεραπείες αυτές θα είναι διαθέσιμες σε ορίζοντα πενταετίας διεθνώς. Η συμφωνία μεταξύ των δύο εταιρειών επισφραγίστηκε με την υπογραφή συμφώνου συνεργασίας, παρουσία της Αυτού Εξοχότητος του Πρέσβη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, κ. Du Qiwen, του Προέδρου της Fosun Pharma, κ. Chen Qiyu, του CEO της Fochon Pharma, Dr Weibo Wang - ενός από τους κορυφαίους επιστήμονες διεθνώς - και του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Σellas, Δρος Άγγελου Στεργίου. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, κ. Νότης Μηταράκης, ο οποίος χαιρέτισε τη συνεργασία. Η Αυτού Εξοχότης του Πρέσβη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, κ. Du Qiwen, τόνισε πως η συμφωνία αυτή χαίρει της απολύτου στήριξης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και συνεισφέρει σημαντικά στην ενίσχυση των διακρατικών σχέσεων Ελλάδας-Κίνας. Ο Δρ Άγγελος Στεργίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Σellas Life Sciences, δήλωσε: «Η συνεργασία με τη Fochon Pharma και τη μητρική της Fosun αποτελεί ορόσημο. Σήμερα, οι δύο όμιλοι ενώνουμε τις δυνάμεις μας, επισημοποιώντας μια συμφωνία συνεργασίας με έντονα ερευνητικό, επιστημονικό και καινοτομικό χαρακτήρα. Μια συμφωνία που τοποθετεί την Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας ως δυναμικό παίκτη στον χώρο της υγείας, των επιστημονικών ανακαλύψεων και των ερευνητικών εξελίξεων. Η συνεργασία μας με τη Fochon Pharma αναμένεται να προωθήσει την ανταλλαγή εξειδικευμένης επιστημονικής γνώσης και καινοτόμου ερευνητικής δραστηριότητας μεταξύ των δύο χωρών και είναι τιμή μας που ένας φαρμακευτικός γίγαντας, όπως η Fosun

Pharma, μας εμπιστεύτηκε να συνεργαστούμε σε αυτό το μεγάλο έργο. Η έμπειρη διοικητική ομάδα μας θα εργαστεί επιμελώς για να αναπτύξει και να προωθήσει αυτά τα μόρια στην αγορά, η οποία είναι πράγματι τεράστια και ξεπερνά τα 50 δισ. ευρώ ετησίως». Μάλιστα, όπως ανέφερε ο Δρ Άγγελος Στεργίου: «Η συνεργασία με τη Fochon Pharma είναι μόνο η αρχή, συνιστά το εφαλτήριο, τη στέρεη βάση για μια δυναμική συνέχεια και αναμένεται να ακολουθήσουν νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Δεν θα σταματήσουμε εδώ. Για τη Σellas επόμενος στόχος είναι να συμβάλουμε ώστε οι κλινικές μελέτες να καταστούν και αναδειχθούν σημαντική και προσοδοφόρα δραστηριότητα για τα νοσοκομεία και στη χώρα μας, όπως συμβαίνει στα περισσότερα νοσηλευτικά ιδρύματα του εξωτερικού». «H Fochon αναγνώρισε την υψηλή τεχνογνωσία και εξειδίκευση της Σellas και την επέλεξε ως στρατηγικό συνεργάτη, μια κίνηση η οποία είναι ξεκάθαρη ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική βιοφαρμακευτική επιστήμη και τις κλινικές έρευνες, στην ελληνική καινοτομία και εξειδίκευση, καθώς και στις δυναμικές προοπτικές του κλάδου και την επιχειρηματικότητα στον τομέα της υγείας. Η συνεργασία μας με τη Σellas θα επιταχύνει την παγκόσμια ανάπτυξη αυτών των καινοτόμων μορίων. Είμαστε ενθουσιασμένοι που η Σellas συμμερίζεται το όραμα και την αφοσίωσή μας στην εμπορική διάθεση των καινοτόμων αυτών θεραπειών για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου ΙΙ και του καρκίνου», ανέφερε στην ομιλία του ο Πρόεδρος της Fochon, Dr Weibo Wang. Τα τελευταία χρόνια η Fosun Pharma επικεντρώνεται στην παρασκευή φαρμάκων και αυξάνει συνεχώς την επένδυσή της σε έρευνα και ανάπτυξη. Επιπλέον, ενσωματώνει, ενεργά, διεθνείς πόρους και παρουσιάζει μια διεθνή αλυσίδα έρευνας και ανάπτυξης, μέσω της πλατφόρμας φαρμακευτικής καινοτομίας της. Ο Πρόεδρος της Fosun Pharma, κ. Chen Qiyu, ανέφερε σχετικά: «Στη Fosun Pharma αναζητούμε πάντα νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Βλέπουμε στη Σellas και στην Ελλάδα μια προοπτική για περαιτέρω ανάπτυξη. Καθόσον γνωρίζω, αυτή η συνεργασία είναι η πρώτη συνεργασία μεταξύ Κίνας - Ελλάδας στον φαρμακευτικό κλάδο. Ελπίζουμε ότι αυτό το πρόγραμμα θα συμβάλει στην ενίσχυση της συνεργασίας στον φαρμακευτικό τομέα ανάμεσα στην Κίνα και την Ελλάδα. Θα προσπαθήσουμε να προωθήσουμε αυτά τα φάρμακα στην αγορά, το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να περιορίσουμε τον πόνο των ασθενών και να σώσουμε περισσότερες ζωές». Χ

☛

ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ, Η ΣELLAS ΥΛΟΠΟΙΕΙ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΥΨΟΥΣ ΕΩΣ ΚΑΙ 400 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΥΤΩΝ ΜΟΡΙΩΝ, ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗ ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ.

ΧΡΗΜΑ 67

ρεπορτάζ Χ ρεπορτάζ

CLICK DELIVERY

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ 3 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ ΜΕ ΤΗ YEMEKSEPETI Η επένδυση θα ολοκληρωθεί σε διαδοχικά στάδια και αποτελεί ένα εξαιρετικό χρηματοοικονομικό «εργαλείο» στα χέρια της ελληνικής εταιρείας, που σκοπό έχει να ενισχύσει την περαιτέρω ανάπτυξή της μέσω της επέκτασης των υπηρεσιών που προσφέρει σε όλη την Ελλάδα.

68 Νοέμβριος 2013

εταιρεία Click Delivery, ηγέτιδα δύναμη στο on-line food delivery στην Ελλάδα, ανακοίνωσε την υπογραφή επενδυτικής συμφωνίας αξίας 3 εκατ. ευρώ με την εταιρεία Yemeksepeti, μία από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες on-line food ordering παγκοσμίως. Τα ιδρυτικά στελέχη της Click Delivery διατηρούν τον έλεγχο και τη διαχείριση της εταιρείας, ενώ η Yemeksepeti συμβάλλει αποφασιστικά στη χάραξη στρατηγικής ανάπτυξης, προσφέροντας τεχνογνωσία και εξειδικευμένη γνώση. Οι χρήστες του Clickdelivery.gr έχουν σήμερα τη δυνατότητα να παραγγέλνουν, με τον απλούστερο και πλέον έξυπνο τρόπο, φαγητό μέσα από μια μεγάλη γκάμα γεύσεων και εδεσμάτων κάθε στιγμή: παρακολουθώντας έναν αγώνα ποδοσφαίρου, παρέα με φίλους, βλέποντας μια ταινία στο σπίτι μετά τη δουλειά, διαβάζοντας για την εξεταστική, δουλεύοντας ως αργά στο γραφείο ή απλά κάποιες στιγμές που δεν υπάρχει κάτι άλλο έτοιμο στην κουζίνα. Η Click Delivery, σε συνεργασία με τα εστιατόρια που προσφέρουν τα προϊόντα τους μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, παρέχει σε καθημερινή βάση αποκλειστικές προσφορές σε χαμηλές τιμές. Οι χρήστες της μπορούν να διαλέξουν ανάμεσα από συμφέρουσες προσφορές, ενώ τα συνεργαζόμενα εστιατόρια αυξάνουν τις πωλήσεις και ταυτόχρονα τα έσοδά τους. H Yemeksepeti, μια πολυεθνική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο του on-line food ordering σε έξι διαφορετικές χώρες, έχει συνάψει στρατηγική συμφωνία συνεργασίας με τη διεθνή επενδυτική εταιρεία General Atlantic και τον παγκόσμιο ΜΚΟ Endeavor (Catalyst). Αξίζει, μάλιστα, να τονιστεί ότι η Yemeksepeti αποφασίζει για πρώτη φορά να κάνει μια άμεση επένδυση σε ένα ταχέως αναπτυσσόμενο start-up χωρίς να ακολουθήσει το καθιερωμένο μοντέλο ανάπτυξης του brand της σε νέες αγορές. Η διαφοροποίηση αυτή στη στρατηγική της Yemeksepeti είναι αποτέλεσμα της ισχυρής παρουσίας της Click Delivery στην ελληνική αγορά. Το Clickdelivery.gr ξεκίνησε το 2010, για πρώτη φορά, να προσφέρει υπηρεσίες on-line παραγγελίας φαγητού, έχοντας αναπτύξει μια σύγχρονη και καινοτόμο πλατφόρμα παραγγελιοληψίας μέσω ενός εύχρηστου αμφίδρομου τερματικού. Οι συγκεκριμένες συσκευές προωθούν άμεσα και αξιόπιστα τις παραγγελίες στα συνεργαζόμενα εστιατόρια, ενημερώνοντας ταυτόχρονα τον τελικό χρήστη για την πιθανή ώρα παράδοσης. Και όλα αυτά χωρίς να απαιτείται η χρήση και εγκατάσταση ηλεκτρονικού υπολογιστή και σύνδεσης στο διαδίκτυο στον χώρο του εστιατορίου. Το Clickdelivery.gr αποτελεί σήμερα τον αδιαμφισβήτητο ηγέτη της αγοράς, με περισσότερα από 650 συνεργαζόμενα εστιατόρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα και Ιωάννινα. Η ιστοσελίδα διεκπεραιώνει καθημερινά πάνω από 2.000 γεύματα, εξυπηρετώντας με συνέπεια πάνω από 40.000 μοναδικούς πελάτες. «Οι ευκαιρίες ανάπτυξης στην ελληνική αγορά, σε συνδυασμό με τις ποιοτικές υπηρεσίες της Click Delivery, έκαναν μονόδρομο τη συγκεκριμένη απόφαση για όλους εμάς», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Nevzat Aydin, συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος του ομίλου Yemeksepeti. «Είμαστε βέβαιοι ότι η Click Delivery θα αλλάξει πλήρως την κουλτούρα του food delivery στην Ελλάδα, αναπτύσσοντας στο έπακρο τη δυναμική αυτού του καινοτόμου επιχειρηματικού κλάδου». «Η συμφωνία αυτή αποτελεί ορόσημο και πραγματική πρόκληση για όλους εμάς στην Click Delivery. Σήμερα ξεκινά μια νέα εποχή για την εταιρεία μας», δήλωσε ο Νικόλας Στεφάνου, συνιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της Click Delivery. «Όραμά μας είναι να δώσουμε τη δυνατότητα σε κάθε Έλληνα να μπορεί να παραγγείλει ποιοτικό φαγητό on-line, εύκολα και γρήγορα, σε χαμηλές τιμές». Η ηλεκτρονική πλατφόρμα Yemeksepeti.com ξεκίνησε το 2001 και αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη πύλη που φέρνει σε επαφή κατανα-

☛

H YEMEKSEPETI, ΜΙΑ ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ON-LINE FOOD ORDERING ΣΕ ΕΞΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ, ΕΧΕΙ ΣΥΝΑΨΕΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΕΘΝΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ GENERAL ATLANTIC ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΜΚΟ ENDEAVOR (CATALYST).

λωτές και εστιατόρια, δίνοντας στους καταναλωτές την ευκαιρία να παραγγείλουν on-line φαγητό, χωρίς καμία επιπλέον χρέωση. Η πλατφόρμα περιλαμβάνει πάνω από 8.850 συνεργαζόμενα εστιατόρια από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις μέχρι και αλυσίδες όπως Burger King, Pizza Domino, KFC, McDonald’ s, Pizza Hut κ.ά. στην Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ομάν, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και το Λίβανο, ενώ έχει πάνω από 2 εκατομμύρια εγγεγραμμένους χρήστες, που υποβάλλουν καθημερινά πάνω από 60.000 παραγγελίες. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ CLICK DELIVERY A.E. Η Click Delivery αποτελεί τον μεγαλύτερο διαδικτυακό προορισμό on-line food delivery στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 2010 από τους Νικόλα Στεφάνου (CEO), Αχιλλέα Κώτση (CTO) και Γιώργο Κουντούρη (BoD), με όραμα να προσφέρει στον κόσμο τον πιο έξυπνο, εύκολο και οικονομικό τρόπο για να παραγγείλει φαγητό από τα καλύτερα εστιατόρια της περιοχής του και αντίστοιχα στα εστιατόρια τον πιο σύγχρονο και αξιόπιστο τρόπο για να αυξήσουν τα έσοδά τους με επιπλέον παραγγελίες. Η Click Delivery έχει αναπτύξει μια πρωτοποριακή πλατφόρμα online παραγγελιοληψίας μέσω της χρήσης τερματικών αμφίδρομης επικοινωνίας. Τα τερματικά είναι πολύ απλά στη χρήση, προωθούν γρήγορα και αξιόπιστα τις παραγγελίες στα συνεργαζόμενα εστιατόρια, ενώ ταυτόχρονα αποστέλλουν στους τελικούς χρήστες αυτόματες ενημερώσεις για τον χρόνο παράδοσης της παραγγελίας. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ YEMEKSEPETI.COM Η Yemeksepeti αποτελεί την κορυφαία εταιρεία on-line food ordering στην Τουρκία, που ιδρύθηκε το 2001 από τους Nevzat Aydın - CEO, Melih Ödemiş - CIO, Gökhan Akan - CFO και Cem Nüfusi, και σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη πύλη που φέρνει σε επαφή καταναλωτές με εστιατόρια, δίνοντάς τους την ευκαιρία να παραγγείλουν on-line φαγητό χωρίς καμία επιπλέον χρέωση τόσο στην Τουρκία όσο και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή μέσω της ιστοσελίδας www.foodonclick.com. Η Yemeksepeti συνεργάζεται με πάνω από 8.000 συμβεβλημένα εστιατόρια σε 47 διαφορετικές πόλεις της Τουρκίας και πάνω από 850 εστιατόρια στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ομάν, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και το Λίβανο μέσω της ιστοσελίδας www.foodonclick.com. Δραστηριοποιείται, επιπλέον, στους τομείς της προώθησης παραδοσιακών τουρκικών προϊόντων, μέσω της ιστοσελίδας www.Lokum.com, καθώς και της εστίασης υψηλών προδιαγραφών, μέσω της ιστοσελίδας www.Papyon.com. Χ ΧΡΗΜΑ 69

Χ παρουσίαση

ΣΦΕΕ INNOVATION PROJECT

ΑΝΑΔΕΙΞΗ TΩΝ ΝΙΚΗΤΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ Με την τρίτη και τελική φάση αξιολόγησης και την ανάδειξη των 3 νικητών ολοκληρώθηκε πρόσφατα, με μεγάλη επιτυχία, ο διαγωνισμός ΣΦΕΕ Innovation Project, που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης με τίτλο «Disrupt, Startup, ScaleUP», η οποία διοργανώθηκε από τους Industry Disruptors – Game Changers, στο πλαίσιο της «Παγκόσμιας Εβδομάδας Επιχειρηματικότητας» στην Ελλάδα.

ην εκδήλωση του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) άνοιξε η δημοσιογράφος του περιοδικού «Κ» της Καθημερινής κα Άννα Γριμάνη, η οποία υποδέχθηκε στη σκηνή τους καταξιωμένους επιστήμονες κ.κ. Στέλιο Καβαδία, καθηγητή επιχειρησιακού μάνατζμεντ και καινοτομίας του Πανεπιστημίου του Cambridge, και Λάμπρο Κούρτη, ιδρυτή της Startup Biomimedical, με έδρα τις ΗΠΑ, και εφευρέτη του συνθετικού χόνδρου για μεταμόσχευση στο ανθρώπινο σώμα. Ο κ. Καβαδίας, ορμώμενος από μια προσωπική του διαπίστωση «πως ένας καινοτόμος λαός όπως οι Έλληνες, με τόσο άξια μυαλά, με τέτοια φιλελεύθερη σκέψη, τόσο μπροστά στην ιδιωτική πρωτοβουλία, να είναι τόσο πίσω ως χώρα», μίλησε για τις προκλήσεις της καινοτομίας στη φαρμακευτική βιομηχανία. Από τη μεριά του, ο κ. Κούρτης κατέθεσε την start-up εμπειρία του, συναντώντας ανάμεσα στους υποψηφίους τον εαυτό του, πριν από πέντε χρόνια! Και οι ομιλητές τόνισαν τη σημασία της υποστήριξης των καινοτόμων ιδεών για την ανάπτυξη των νεοφυών επιχειρήσεων. Κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης, οι 10 επικρατέστερες συμμετοχές (δείτε αναλυτικά http://www.sfee.gr/files/page/fact_sheet_A4.pdf) παρουσίασαν σε 3 λεπτά την καινοτόμο ιδέα και το επιχειρηματικό τους σχέδιο μπροστά στους κριτές και στο κοινό που παρακολούθησε την εκδήλωση στην κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Διεθνούς Συνεδριακού Κέντρου Αθηνών. Τον διαγωνισμό συντόνισε ο κ. Κώστας Καρυπίδης. Μετά από κάθε παρουσίαση, οι κριτές είχαν στη διάθεσή τους 8 λεπτά για τη διαδικασία ερωτήσεων και συμβουλών πάνω στην παρουσίαση που προηγήθηκε. Η κριτική επιτροπή δήλωσε απόλυτα ικανοποιημένη από το πολύ υψηλό επίπεδο των συμμετοχών και των καινοτομιών που έχουν αναπτυχθεί στον ελληνικό επιστημονικό χώρο, από νέους, αλλά και από έμπειρους επιστήμονες του χώρου της υγείας. Νικητές του διαγωνισμού αναδείχθηκαν: 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ – 25.000 ευρώ ΜΙR.I.AM ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΤΕΣΤ ΓΙΑ 48 ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Πρόκειται ουσιαστικά για μια απλή, φθηνή και γρήγορη πρωτοποριακή εξέταση αίματος, που θα δείχνει πολλές και διαφορετικές μορφές καρκίνου με βάση τα microRNA (μικρές αλληλουχίες RNA οι οποίες μπορούν να κάνουν τα γονίδια να ενεργοποιηθούν ή να απενεργοποιηθούν). Στοχεύοντας στο να εντοπίσουν τα microRNA στον ανθρώπινο οργανισμό, η ομάδα ΜirOculus - μέλος της οποίας είναι και η μεταδιδακτορική ερευνήτρια μοριακής βιολογίας στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, κα Φωτεινή Χριστοδούλου, η οποία και παρουσίασε την ιδέα εκ μέρους όλης της ομάδας - δημιούργησε το πρωτότυπο μιας συσκευής (ονομάζεται MIR.I.AM), η οποία μέσα σε μια ώρα και με ελάχιστο κόστος θα δείχνει όχι μόνο αν ένας ασθενής εμφανίζει καρκίνο, αλλά και τον υπότυπο, καθώς και το στάδιο της νόσου του. Είναι πολύ σημαντικό το ότι το κόστος της συσκευής που δημιούργησε η ομάδα είναι της τάξεως των 500 δολ., τη στιγμή που ένα αντίστοιχο μηχάνημα σήμερα κοστίζει τουλάχιστον 20 χιλ. δολ. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την εξέταση θα μπορούν να 70 Νοέμβριος 2013

καταγράφονται από την κάμερα ενός smartphone και οι εικόνες θα αποστέλλονται σε λογισμικό cloud, ώστε να ολοκληρώνεται η ανάλυση που επιτρέπει τη διάγνωση. 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ – 15.000 ευρώ PNEUMO PROJECT Η ιδέα αφορά ένα φορητό σπιρόμετρο – όργανο για τον έλεγχο της αναπνευστικής λειτουργίας – το οποίο λειτουργεί μαζί με το έξυπνο κινητό του χρήστη και πραγματοποιεί πλήρη σπιρομέτρηση και αποστολή των δεδομένων μέσω διαδικτύου στον θεράποντα γιατρό. Η ομάδα ερευνητών αποτελείται από τους Αντώνη Κουρή, Χρήστο Μπεργελέ και Ιωάννα Καστανιώτη. Το Pneumo, το σπιρόμετρο δηλαδή όπως το ονόμασε η ομάδα, δεν χρειάζεται μπαταρίες και συνεργάζεται ασύρματα με το smartphone. Η χρήση του, σε συνδυασμό με την κατάλληλη εφαρμογή, θα επιτρέπει σε άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, όπως το άσθμα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), να παρακολουθούν εύκολα την κατάσταση της υγείας τους και να ρυθμίζουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη φαρμακευτική αγωγή τους σε συνεργασία με τον γιατρό τους. Η πρόταση αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, αφού αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στην αγορά.

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ – 10.000 ευρώ PNEUMOGENESIS ΧΡΗΣΗ ΒΛΑΣΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΙΑΤΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ Σκοπός είναι η μελέτη, η προώθηση και η χρήση των πολυδύναμων βλαστικών κυττάρων (stem cells), τα οποία απομονώνονται με τη διαδικασία της λιποαναρρόφησης από τον ίδιο τον ασθενή, για τη θεραπεία ανίατων παθήσεων, με έμφαση στα νοσήματα του αναπνευστικού. Όπως έχουν δείξει μέχρι στιγμής οι μελέτες της ομάδας, της οποίας επικεφαλής είναι ο καθηγητής πνευμονολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, κ. Δημοσθένης Μπούρος, τα κύτταρα αυτά μπορούν να προσφέρουν βελτίωση σε ασθενείς με σοβαρές πνευμονικές νόσους, όπως η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση, στην οποία ο ιστός βαθιά μέσα στους πνεύμονες γίνεται ουλώδης και παχυσμένος, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να δυσκολεύεται στην επαρκή πρόσληψη οξυγόνου. Η νόσος αυτή μεταφράζεται ουσιαστικά σήμερα σε καταδίκη για τον ασθενή, αφού η μέση επιβίωση μετά τη διάγνωση είναι 3-5 έτη. Η συγκεκριμένη μέθοδος μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη και για άλλες αναπνευστικές νόσους – «μάστιγες» του πληθυσμού, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, που πλήττει το 8%-10% του πληθυσμού, αλλά και για γενετικές νόσους, όπως η κυστική ίνωση. Η κα Φωτεινή Χριστοδούλου, επικεφαλής της ομάδας mirOculus που διακρίθηκε με το πρώτο βραβείο, δήλωσε μετά τη βράβευση: «Η βραδιά ήταν πρωτοφανής για τη δική μου εμπειρία και για τα ελληνικά δεδομένα. Δεσμευόμαστε ότι θα αξιοποιηθεί κάθε cent από το χρηματικό έπαθλο, γιατί είμαστε αφοσιωμένοι στον στόχο που έχουμε θέσει απέναντι στο στοίχημα κατά του καρκίνου κάθε μορφής». O κ. Αντώνης Κουρής, επικεφαλής της ομάδας που κέρδισε το 2ο βραβείο για το Pneumo Project, ανέφερε: «Το Pneumo φιλοδοξεί να αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων με αναπνευστικές δυσχέρειες, αλλά, μέχρι να περάσει στην ιατρική πρακτική, πρέπει να κατακτήσει πολλές καινοτομίες και τεχνολογικές προκλήσεις. Το πλεονέκτημά μας, απέναντι σε αντίστοιχες προσπάθειες ή εδραιωμένους φορείς, όπως τα πανεπιστήμια και οι εταιρείες του χώρου, βρίσκεται στις πολλαπλές εμπειρίες και τις διαφοροποιημένες ικανότητες των μελών της ομάδας. Έτσι μπορούμε να καινοτομήσουμε σε έναν τομέα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και να δημιουργήσουμε μια ολοκληρωμένη εταιρεία, που θα συγκεντρώνει ταυτόχρονα ανάπτυξη και πωλήσεις. Η ευκαιρία που μας δόθηκε από τον ΣΦΕΕ και την ID-GC για τη συμμετοχή στον διαγωνισμό υπήρξε ιδιαίτερα ουσιαστική και αντιμετώπισε το θέμα με σφαιρικότητα, αλλά και σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις στην καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Πιστεύουμε απόλυτα στη συ-

νέργεια θεσμικών οργάνων με νεοσύστατες προσπάθειες και ελπίζουμε ότι θα βρούμε στην Ελλάδα την απαραίτητη υποστήριξη για να συνεχίσουμε». Ο κ. Δημοσθένης Μπούρος, επικεφαλής της ομάδας PNEUMOGENESIS, νικήτριας του τρίτου βραβείου, δήλωσε: «Θα ήθελα να συγχαρώ τον ΣΦΕΕ για αυτήν την πρωτοβουλία, την οποία ελπίζω να συνεχίσει και στο μέλλον για να αναδειχθεί το δυναμικό της Ελλάδας, το οποίο αριστεύει και πρωτοστατεί στον διεθνή χώρο. Η ανάδειξη της αριστείας στην Ελλάδα είναι καθήκον όλων μας και χάρηκα ιδιαιτέρως που είδα νέους ανθρώπους να παρουσιάζουν το όραμα και τις ιδέες τους και αποτελούν παράδειγμα για την υπόλοιπη νεολαία». Κλείνοντας την εκδήλωση, ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού και πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Κωνσταντίνος Φρουζής, τόνισε ότι: «Νικητές είναι και οι 143 υποψήφιοι που συμμετείχαν στον διαγωνισμό του ΣΦΕΕ. Η ανάδειξη των τελικών 10 υποψηφίων και εξ αυτών η ανάδειξη των 3 νικητών ήταν ένα πολύ δύσκολο έργο για όλα τα μέλη της κριτικής επιτροπής, καθώς όλες οι ιδέες ήταν εξαιρετικές, απόδειξη του ότι οι Έλληνες επιστήμονες έχουν προβάδισμα σε καινοτόμες ιδέες, και αναζητούν διεξόδους για να δημιουργήσουν και να επιχειρήσουν στη χώρα μας. Με την κατάλληλη στήριξη, τόσο από την Πολιτεία όσο και από την ιδιωτική πρωτοβουλία, μπορεί η υγεία και η βιοτεχνολογία να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης για τη χώρα τα επόμενα χρόνια. Υπάρχουν καταξιωμένες ελληνικές επιχειρήσεις και λαμπρά μυαλά, τα οποία δυστυχώς φεύγουν στο εξωτερικό, και από την άλλη μεριά μεγάλες ευκαιρίες πολυεθνικών εταιρειών που μπορούν με κάποια κίνητρα να επενδύσουν περαιτέρω και να βοηθήσουν την οικονομία της χώρας μας». Την εκδήλωση της τελικής φάσης του διαγωνισμού παρακολούθησαν περισσότερα από 350 άτομα και χιλιάδες ακόμα μέσω live streaming, στο οποίο είχαν πρόσβαση χρήστες από 150 χώρες σε όλο τον κόσμο. Χ

ΧΡΗΜΑ 71

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ

ΜΕΡΙΔΙΟ ΣΤΗΝ «ΠΙΤΑ» ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΝ ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ 72 Noέμβριος 2013

~ αφιέρωμα

Διαμεσολαβητές, bancassurance και on line πωλήσεις επιστρατεύουν οι εταιρείες για να διευρύνουν τις ασφαλιστικές τους εργασίες

ερίδιο στην ασφαλιστική αγορά διεκδικούν τα δίκτυα προώθησης ασφαλιστικών προϊόντων. Bancassurance, διαμεσολαβητές και On line κανάλια δίνουν -το καθένα με τις ιδιαιτερότητές του και ικανοποιώντας διαφορετικές ανάγκες- τη «μάχη» για την ασφαλιστική πίτα. Βασικοί τομείς στους οποίους εστιάζουν οι εταιρείες, επιστρατεύοντας τις δυνάμεις τους είναι η υγεία και οι συντάξεις, όπου οι παροχές και οι απολαβές από το κράτος μειώνονται συνεχώς. Όπως αναφέρουν στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, στην ανάπτυξή της καθοριστικό ρόλο θα παίξουν οι διαμεσολαβούντες: Οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή με τον πελάτη και είναι δίπλα του όταν θα υποστεί ζημία. Παράγοντες που συντελούν προς αυτή την κατεύθυνση είναι αφενός η έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης και αφετέρου οι ανάγκες που προκύπτουν από την πολυπλοκότητα πολλών ασφαλιστικών προϊόντων. Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Βοτσαρίδη, CEO στην Interlife Ασφαλιστική: «ο κλάδος μας πρέπει να κατανοήσει ότι η ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα είναι «ρηχή» (περιορισμένος κύκλος εργασιών) και, κατά συνέπεια, μπορεί – και πρέπει – να υποστηριχθεί, κατά κύριο λόγο, από τους διαμεσολαβητές. Επιπλέον, ο μέσος Έλληνας, σε σχέση με τον αντίστοιχο Ευρωπαίο, έχει χαμηλό επίπεδο γνώσης για την ασφάλιση. Δεν έχει, όπως λέμε, «ασφαλιστική συνείδηση» (προβλέπω, προγραμματίζω, προνοώ, κ.λπ.), κατά συνέπεια, έχει ανάγκη τον διαμεσολαβητή για ενημέρωση, τεχνική βοήθεια και συμπαράσταση, ακόμη και σε δύσκολες στιγμές». Από την άλλη πλευρά η προώθηση προγραμμάτων μέσω των τραπεζών, είτε μέσω θυγατρικών τους είτε μέσω συνεργασιών με ασφαλιστικές, απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό και αγορά, με πιο τυποποιημένα προϊόντα. Όπως μας αναφέρει ο κ. Νίκος Δελένδας, Γενικός Διευθυντής Πωλήσεων και Εκπαίδευσης στην Eurolife ERB Ασφαλιστική: «ο ρόλος της Eurobank ως διαμεσολαβών της δικής μας εταιρείας είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Η γενικότερη λογική του bancassurance, ως τρόπου πώλησης, είναι σαφές ότι απευθύνεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο προφίλ πελατών (που επιθυμεί να εξυπηρετείται συνολικά από την τράπεζά του), ξεκινώντας καταρχάς από τις πιο βασικές ασφαλιστικές ανάγκες. Με αυτό το δεδομένο, για τους συγκεκριμένους πελάτες και τις απαιτήσεις τους, η διείσδυσή του είναι ίσως και σημαντικότερη από τα υπόλοιπα δίκτυα. Δεν μπορεί όμως σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσει τα

παραδοσιακά δίκτυα, στο μεγάλο μέρος των πελατών που ζητούν μια πιο εξειδικευμένη εξυπηρέτηση σε πιο σύνθετες ανάγκες. Εκεί τα «παραδοσιακά» δίκτυα, λόγω χρόνου, γνώσης, αλλά και προτεραιότητας, θα έχουν πάντα «τη μερίδα του λέοντος» σε πελάτες και παραγωγή». Από την πλευρά του ο Αντώνης Παπαδόπουλος, Εμπορικός Διευθυντής στην AIG λέει ότι «οι τράπεζες, εδώ και χρόνια, έχουν αναπτύξει τις ασφαλιστικές τους εργασίες εντάσσοντας στο χαρτοφυλάκιό τους μια ευρεία σειρά προϊόντων. Θεωρώ όμως ότι δύσκολα θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν τους διαμεσολαβητές, και δεν πιστεύω ότι είναι άλλωστε αυτός ο βασικός στόχος τους, καθώς ακόμη και τα προϊόντα που διαθέτουν είναι, ως επί το πλείστον, πιο απλά και τυποποιημένα. Αυτό που έχει σημασία εδώ είναι η προστασία τόσο του τελικού καταναλωτή όσο και της αγοράς μας, προστασία η οποία διασφαλίζεται μόνο μέσα από την τήρηση κανόνων υγιούς ανταγωνισμού και την αποφυγή αθέμιτων πρακτικών. Οι απευθείας πωλήσεις από το διαδίκτυο που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, κατά κύρια βάση στον κλάδο αυτοκινήτου, βρίσκονται ακόμα σε αρχικό στάδιο. Το πώς θα εξελιχθεί το κανάλι αυτό στο μέλλον θα εξαρτηθεί από τον βαθμό εξοικείωσης των καταναλωτών με τις διαδικτυακές αγορές και τα ασφαλιστικά προϊόντα, αλλά και το κατά πόσο θα μπορέσουν να υποστηρίξουν και πιο σύνθετα προιόντα. Αρκετές συζητήσεις έχουν επικεντρωθεί και στην ισορροπία που πρέπει να υπάρξει ανάμεσα στις online πωλήσεις και τους διαμεσολαβούντες. Σύμφωνα με τη MetLife Alico: «είναι αλήθεια ότι το internet έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και είναι ένας εύκολος τρόπος αναζήτησης πληροφοριών. Όμως το να επιλέξει μια ασφαλιστική εταιρεία το διαδίκτυο ως κανάλι διανομής για την προώθηση προϊόντων ζωής είναι αρκετά παρακινδυνευμένο, καθώς τα προγράμματα δεν θα πουληθούν σωστά αν δεν αναδειχθεί πρώτα η ανάγκη αγοράς τους. Η MetLife Alico υποστηρίζει ένθερμα τον θεσμό του ασφαλιστικού συμβούλου, ο οποίος μέσα από την άμεση προσωπική επικοινωνία με τον ασφαλισμένο, έχει τη δυνατότητα να τον ακούσει και να του προτείνει το κατάλληλο πρόγραμμα, που θα ανταποκρίνεται στις δικές του ανάγκες και οικονομικές δυνατότητες. Φυσικά, το κάθε κανάλι διανομής εξυπηρετεί διαφορετικό σκοπό και θα ήταν αυθαίρετο να ισχυριζόμασταν ότι θα μπορούσε να αναπληρώσει κάποιο άλλο, αφού όπως αποδεικνύεται όλα λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους». ΧΡΗΜΑ 73

Χ αφιέρωμα ~ Ασφαλιστική αγορά

ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ∼ Ποιος είναι ο ρόλος των τραπεζών ως ασφαλιστικών διαμεσολαβητών;

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΟΤΣΑΡΙΔΗΣ CEO ΣΤΗΝ INTERLIFE

Είναι γνωστό ότι οι τράπεζες δεν είχαν ποτέ την πρωτογενή υποδομή και γνώση ώστε να ασκήσουν σωστά τη διαμεσολάβηση στις ασφαλιστικές εργασίες. Οι τράπεζες ως διαμεσολαβητές προέκυψαν κυρίως μέσω της πίεσης που ασκούν στους συναλλασσόμενους με αυτές κατά τη χορήγηση δανείων ή άλλων τραπεζικών υπηρεσιών. Πρόκειται για διαμεσολαβητικές ασφαλιστικές υπηρεσίες, τις οποίες ουσιαστικά αποσπούν από τον πελάτη τους, κοστολογώντας συνήθως όχι και στις καλύτερες τιμές της αγοράς. Επιπλέον, οι υπάλληλοι της τράπεζας οι οποίοι προτείνουν στον πελάτη να ασφαλιστεί, είτε σε θυγατρική ασφαλιστική είτε σε – τρίτη – συνεργαζόμενη ασφαλιστική, δεν έχουν ούτε την εμπειρία ούτε τον επαγγελματισμό του διαμεσολαβητή, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την ποιότητα παροχής υπηρεσιών που προσφέρονται. Τέλος, οι παραπάνω διαδικασίες δημιουργούν - δυνητικά - συνθήκες άνισου ανταγωνισμού.

Ν. ΔΕΛΕΝΔΑΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ EUROLIFE ERB Είναι αυτονόητο ότι ο ρόλος της Eurobank ως διαμεσολαβών της δικής μας εταιρείας είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Η γενικότερη λογική του bancassurance, ως τρόπου πώλησης, είναι σαφές ότι απευθύνεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο προφίλ πελατών (που επιθυμεί να εξυπηρετείται συνολικά από την τράπεζά του), ξεκινώντας καταρχάς από τις πιο βασικές ασφαλιστικές ανάγκες. Με αυτό το δεδομένο, για τους συγκεκριμένους πελάτες και τις απαιτήσεις τους, η διείσδυσή του είναι ίσως και σημαντικότερη από τα υπόλοιπα δίκτυα. Δεν μπορεί όμως σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσει τα παραδοσιακά δίκτυα, στο μεγάλο μέρος των πελατών που ζητούν μια πιο εξειδικευμένη εξυπηρέτηση σε πιο σύνθετες ανάγκες. Εκεί τα «παραδοσιακά» δίκτυα, λόγω χρόνου, γνώσης, αλλά και προτεραιότητας, θα έχουν πάντα «τη μερίδα του λέοντος» σε πελάτες και παραγωγή. ☛

Ν. ΔΕΛΕΝΔΑΣ: «Ο ΚΑΘΕ ΠΕΛΑΤΗΣ, ΜΕ ΤΙΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ «ΑΝΑΓΚΗ» ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΕΙΔΟΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ: ΠΡΑΚΤΟΡΑ, ΜΕΣΙΤΗ, ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΟ ΜΕ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗ ΖΩΗ, ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ, ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ» 74 Noέμβριος 2013

ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΤΗΝ AIG Είναι γεγονός πως οι τράπεζες, εδώ και χρόνια, έχουν αναπτύξει τις ασφαλιστικές τους εργασίες εντάσσοντας στο χαρτοφυλάκιό τους μια ευρεία σειρά προϊόντων. Θεωρώ όμως ότι δύσκολα θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν τους διαμεσολαβητές, και δεν πιστεύω ότι είναι άλλωστε αυτός ο βασικός στόχος τους, καθώς ακόμη και τα προϊόντα που διαθέτουν είναι, ως επί το πλείστον, πιο απλά και τυποποιημένα. Αυτό που έχει σημασία εδώ είναι η προστασία τόσο του τελικού καταναλωτή όσο και της αγοράς μας, προστασία η οποία διασφαλίζεται μόνο μέσα από την τήρηση κανόνων υγιούς ανταγωνισμού και την αποφυγή αθέμιτων πρακτικών. METLIFE ALICO: Οι τράπεζες, στην προσπάθειά τους να αποδώσουν γρήγορα έσοδα στους νέους τους μετόχους, και γνωρίζοντας ότι η πιστοληπτική αγορά θα αναπτύσσεται με αργούς ρυθμούς, αναμένεται ότι θα εναποθέσουν αρκετές ελπίδες στο bancassurance, με φυσική συνέπεια το κανάλι αυτό να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο, επιτελώντας σημαντικό ρόλο στα τραπεζικά και ασφαλιστικά δρώμενα. Η τάση που παρατηρείται είναι να στρέφονται οι τράπεζες περισσότερο σε προϊόντα αποταμιευτικά και επενδυτικά. Βέβαια, με τις ασφαλιστικές εταιρείες των τραπεζών να συγχωνεύονται ή να εξαγοράζονται από άλλες που θέλουν να διεκδικήσουν τις αποκλειστικές συνεργασίες των τραπεζοασφαλειών, το σκηνικό στον τραπεζικό τομέα αναμένεται να αλλάξει. ∼ Ποιος πιστεύετε ότι θα είναι στο μέλλον ο ρόλος του διαδικτύου στην προώθηση ασφαλιστικών προγραμμάτων; Επενδύετε ως εταιρεία ή σκέφτεστε να επενδύσετε στον τομέα αυτό; Γ. ΒΟΤΣΑΡΙΔΗΣ: Η Interlife είναι αντίθετη με την direct (μέσω διαδικτύου) προώθηση ασφαλιστικών προγραμμάτων. Αυτού του είδους η προώθηση αδυνατίζει τον κλάδο των διαμεσολαβητών, κάτι που οι ίδιοι πρέπει να κατανοήσουν και να αντιδράσουν ανάλογα. Η ελληνική ασφαλιστική αγορά έχει τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό και οφείλει την άνδρωσή της σε αυτό. Ο διαμεσολαβητής, λαμβάνοντας υπ’ όψιν του τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας στον χώρο της ασφάλισης, εξασφαλίζει, καταρχάς, μια ανθρώπινη σχέση μεταξύ ασφαλιστή και πελάτη. Αντίθετα, με το διαδίκτυο - ή ένα τραπεζικό γκισέ - έχει τη δυνατότητα άμεσης επέμβασης σε περίπτωση ατυχούς συμβάντος, ακόμη και τις αργίες ή τα σαββατοκύριακα και, σίγουρα, πέραν του συμβατικού ωραρίου εργασίας. Είναι καιρός οι διαμεσολαβητές να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους και να δημιουργήσουν οι ίδιοι διαδικτυακά δίκτυα προώθησης, παρέχοντας ταυτόχρονα τις διαπροσωπικές τους υπηρεσίες ώστε να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα του κλάδου τους. Ν. ΔΕΛΕΝΔΑΣ: Είναι νομίζω σε όλους αυτονόητο πως το διαδίκτυο έχει μπει - και θα μπει ακόμη περισσότερο στο μέλλον - στη ζωή μας, άρα και στην πώληση συγκεκριμένων προϊόντων, με βάση την ιδιαιτερότητά του ως καναλιού προώθησης.

Από την άλλη πλευρά, εκτιμούμε πως το καταναλωτικό κοινό δεν είναι απολύτως ώριμο για να αγοράσει ασφάλειες από το internet. Στη Eurolife έχουμε επιλέξει να μην επενδύσουμε ακόμη σε αυτό το κανάλι, πέραν της συνεργασίας που έχουμε με συγκεκριμένους διαμεσολαβούντες που δραστηριοποιούνται μέσω διαδικτύου για την ασφάλιση αυτοκινήτου. Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Το ζήτημα των αγορών μέσω διαδικτύου είναι αρκετά μεγάλο. Αρχικά θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι πράγματι υπάρχει μια μερίδα κοινού που επιλέγει το διαδίκτυο για τις αγορές, κυρίως όμως για πιο απλά προϊόντα. Αυτό ωστόσο δεν καταργεί ούτε μειώνει την αξία του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή. Είναι απόλυτα λογικό να υπάρχει προβληματισμός σχετικά με το σημείο στο οποίο θα βρεθεί η ισορροπία μεταξύ των δύο καναλιών, ωστόσο θα είναι πιο γόνιμο να εστιάσουμε στο πώς θα μπορέσουμε μέσω των δύο δικτύων να αυξήσουμε την αγορά μας περισσότερο και όχι να την ανακατανείμουμε. Στην AIG δίνουμε τη δυνατότητα στους ασφαλισμένους να αγοράσουν, εφόσον το επιθυμούν, προϊόντα μας απευθείας, είτε μέσω του τηλεφωνικού μας κέντρου είτε δια ζώσης. Χρησιμοποιούμε το διαδίκτυο για τις καμπάνιες μας, αλλά αυτό δεν αναιρεί και την υποστήριξη που δείχνουμε προς τους συνεργάτες μας. Άλλωστε και στις καμπάνιες μας τονίζουμε την «πολυκάναλη» λογική μας, προτρέποντας τους καταναλωτές είτε να επικοινωνήσουν μαζί μας είτε να μιλήσουν στον ασφαλιστή τους. METLIFE ALICO: Η προσέγγιση που ακολουθεί η MetLife Alico σε τοπικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι να σχεδιάζει προϊόντα και να επιλέγει τρόπους προώθησης και marketing ανάλογα με το κανάλι διανομής. Είναι αλήθεια ότι το internet έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και είναι ένας εύκολος τρόπος αναζήτησης πληροφοριών. Όμως το να επιλέξει μια ασφαλιστική εταιρεία το διαδίκτυο ως κανάλι διανομής για την προώθηση προϊόντων ζωής είναι αρκετά παρακινδυνευμένο, καθώς τα προγράμματα δεν θα πουληθούν σωστά αν δεν αναδειχθεί πρώτα η ανάγκη αγοράς τους. Η MetLife Alico υποστηρίζει ένθερμα τον θεσμό του ασφαλιστικού συμβούλου, ο οποίος μέσα από την άμεση προσωπική επικοινωνία με τον ασφαλισμένο, έχει τη δυνατότητα να τον ακούσει και να του προτείνει το κατάλληλο πρόγραμμα, που θα ανταποκρίνεται στις δικές του ανάγκες και οικονομικές δυνατότητες. Φυσικά, το κάθε κανάλι διανομής εξυπηρετεί διαφορετικό σκοπό και θα ήταν αυθαίρετο να ισχυριζόμασταν ότι θα μπορούσε να αναπληρώσει κάποιο άλλο, αφού όπως αποδεικνύεται όλα λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους.

τεχνική βοήθεια και συμπαράσταση, ακόμη και σε δύσκολες στιγμές. Ν. ΔΕΛΕΝΔΑΣ: Θεωρώ πως η αγορά πρέπει να δώσει έμφαση σε όλα τα δίκτυα που προσθέτουν αξία, είναι συμπληρωματικά και έχουν διείσδυση σε συγκεκριμένες κατηγορίες πελατών. Γιατί πραγματικά πιστεύω ότι ο κάθε πελάτης, με τις ιδιαιτερότητες και τις διαφορετικές ανάγκες του, μπορεί να έχει «ανάγκη» από ένα άλλο είδος διαμεσολαβητή: πράκτορα, μεσίτη, ασφαλιστικό σύμβουλο με εξειδίκευση στη ζωή, την τράπεζα, το διαδίκτυο. Σε μια αγορά με τόσο μεγάλη υπασφάλιση υπάρχει χώρος για όλους, αρκεί να λειτουργούν σε πλαίσια υγιούς ανταγωνισμού και διαφάνειας, ώστε ο πελάτης τελικά να επιλέξει τι είναι καλό για αυτόν, την οικογένεια, την περιουσία ή την επιχείρησή του. Και τη συγκεκριμένη αυτή πεποίθηση, ως Eurolife, την έχουμε κάνει πράξη, ως μια πολυκαναλική εταιρεία, όπου όλα τα δίκτυά της συνεισφέρουν με τις πωλήσεις τους στην ανάπτυξή της. Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Όπως σας ανέφερα και νωρίτερα, είναι πιο γόνιμο να εστιάσουμε στην ανάπτυξη της αγοράς μας, παρά στην αναδιανομή των καναλιών προώθησης. Ακόμη και αν αυξηθεί η χρήση του διαδικτύου ή παρατηρηθεί αύξηση των προϊόντων που διατίθενται μέσω τραπεζών, πάντα θα είναι απαραίτητος ο διαμεσολαβητής: από την εκπαίδευση του κοινού, τη συμβουλευτική πάνω στις πραγματικές ανάγκες του ασφαλισμένου, την επιλογή του κατάλληλου προγράμματος μέχρι φυσικά την εξυπηρέτηση σε περίπτωση ζημιάς. Άρα είναι στο χέρι μας να βοηθήσουμε από κοινού, οι ασφαλιστικές και οι διαμεσολαβητές, να αναπτυχθεί η αγορά μας, τηρώντας φυσικά τους κανόνες του υγιούς ανταγωνισμού και της εποπτείας. METLIFE ALICO: Το κάθε κανάλι έχει τη δική του συνεισφορά στην κάλυψη των ασφαλιστικών αναγκών, με τους δικούς του περιορισμούς και τις δικές του δυνατότητες. ∼ Τι μερίδιο αντιστοιχεί σε κάθε δίκτυο προώθησης ασφαλιστικών προϊόντων στην εταιρεία σας;

∼ Σε ποιο κανάλι προώθησης προϊόντων πιστεύετε ότι πρέπει να δώσει βαρύτητα η αγορά;

Ν. ΔΕΛΕΝΔΑΣ: Η Eurolife έχει επιλέξει να δραστηριοποιείται μέσω δύο βασικών καναλιών παραγωγής: των τραπεζικών δικτύων (ως πιστοποιημένος διαμεσολαβών) και των επιλεγμένων εξωτερικών συνεργατών (πρακτόρων, μεσιτών και ανεξάρτητων ασφαλιστικών συμβούλων). Στο σύνολο της παραγωγής ζωής και γενικών (με τα συμβόλαια εφάπαξ ασφαλίστρου να προσμετρούν με 10%, που είναι και η συνήθης λογική μέτρησης), το μεγαλύτερο μερίδιο το συνεισφέρει η τράπεζα. Είναι σημαντικό όμως να σημειωθεί ότι, με βάση τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου του 2013, τα «παραδοσιακά» δίκτυα συνεισφέρουν περισσότερο από το ήμισυ στη νέα παραγωγή περιοδικού ασφαλίστρου ζωής, καθώς και στην παραγωγή γενικών ασφαλίσεων.

Γ. ΒΟΤΣΑΡΙΔΗΣ: Τα κανάλια προώθησης στην ασφάλιση είναι οι διαμεσολαβητές, η direct πώληση από τις ασφαλιστικές εταιρείες και οι τράπεζες με το bancassurance. Ωστόσο, ο κλάδος μας πρέπει να κατανοήσει ότι η ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα είναι «ρηχή» (περιορισμένος κύκλος εργασιών) και, κατά συνέπεια, μπορεί – και πρέπει – να υποστηριχθεί, κατά κύριο λόγο, από τους διαμεσολαβητές. Επιπλέον, ο μέσος Έλληνας, σε σχέση με τον αντίστοιχο Ευρωπαίο, έχει χαμηλό επίπεδο γνώσης για την ασφάλιση. Δεν έχει, όπως λέμε, «ασφαλιστική συνείδηση» (προβλέπω, προγραμματίζω, προνοώ, κ.λπ.), κατά συνέπεια, έχει ανάγκη τον διαμεσολαβητή για ενημέρωση,

Α. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: Στην AIG ακολουθούμε μια «πολυκάναλη» λογική προώθησης των προϊόντων μας μέσω διαφορετικών δικτύων διανομής. Στόχος μας είναι να προσεγγίζουμε τους τελικούς ασφαλισμένους μέσα από διαφορετικά κανάλια, που λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά μεταξύ τους. Με βάση στοιχεία του εννεαμήνου, η πλειοψηφία της παραγωγής, σε ποσοστό που άγγιξε σχεδόν το 90%, προήλθε από το δίκτυο των συνεργατών μας που μετρά περίπου 1.300 άτομα σε όλη την επικράτεια. Το υπόλοιπο της παραγωγής προέρχεται από αντασφάλειες, συνεργασίες με τράπεζες και απευθείας πελάτες στην εταιρεία. Χ ΧΡΗΜΑ 75

Χ φάκελοι

FRIGOGLASS

ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ 500-800 ΧΙΛ. ΕΥΡΩ ΣΤΗΝ ΑΧΑΪΑ Αλλαγή του παραγωγικού προσανατολισμού του εργοστασίου. Η παραγωγή ανταλλακτικών ψυγείων, που μέχρι σήμερα γινόταν στη Ρουμανία και την Τουρκία, θα γίνεται στην Ελλάδα

ε στόχο τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης του εργοστασίου, καθώς και τη διατήρηση του συνόλου των θέσεων εργασίας σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής ύφεσης, η Frigoglass προχωρά σε αναδιάρθρωση της παραγωγικής διαδικασίας του ιστορικού εργοστασίου που διατηρεί στην Κάτω Αχαΐα. Στο πλαίσιο αυτό, η εταιρεία θα αναλάβει επενδύσεις που, σε πρώτη φάση, θα είναι ύψους 500-800 χιλ. ευρώ και θα συμβάλουν στην αλλαγή του προσανατολισμού και της δραστηριοποίησης του εργοστασίου. Μετά τις αλλαγές, στο εργοστάσιο της Κάτω Αχαΐας θα υπάρχουν οι εξής δραστηριότητες:

∼ Κέντρο παροχής υπηρεσιών (Service Center) ∼ Παραγωγή ανταλλακτικών για την Ευρώπη (με τη μεταφορά παραγωγής από το εξωτερικό) ∼ Κέντρο ανακατασκευής ψυγείων ∼ Παραγωγή εξειδικευμένων προϊόντων ∼ Γραμμή παραγωγής ψυγείων ανοιχτού τύπου Παράλληλα, προκειμένου να μειωθεί το λειτουργικό κόστος, το οποίο θα συμβάλει στη διασφάλιση της μακρόχρονης βιωσιμότητας του ερFRIGOGLASS ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

76 Νοέμβριος 2013

γοστασίου, η εταιρεία βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με το σωματείο των εργαζομένων για την από κοινού κατάρτιση νέου μισθολογικού πλάνου, ανταγωνιστικού των επιπέδων της αγοράς. Επισημαίνεται ότι, με βάση το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης, διασφαλίζεται πλήρως το σύνολο των θέσεων εργασίας, καθώς το εργατικό δυναμικό μεταφέρεται στις νέες γραμμές παραγωγής, που αφορούν την ανακατασκευή ψυγείων και την παραγωγή ανταλλακτικών. Ταυτόχρονα, διασφαλίζεται και πάλι η 5νθήμερη εργασία για το σύνολο των εργαζομένων, οι οποίοι, μέχρι σήμερα, απασχολούνταν με το καθεστώς της εκ περιτροπής εργασίας. Στρατηγική απόφαση και δέσμευση της εταιρείας είναι η διατήρηση και η περαιτέρω ανάπτυξη του εργοστασίου, ώστε το εργοστάσιο της Κάτω Αχαΐας να ενδυναμώσει την παρουσία του, στηρίζοντας την τοπική οικονομία της Αχαΐας, αλλά και της χώρας γενικότερα. Οι πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν, πέρα από τις αυτονόητες μεσοπρόθεσμες ωφέλειες, αναμένεται να προσδώσουν νέες προοπτικές στο εργοστάσιο, που αποκτά έτσι τη δυνατότητα εξυπηρέτησης ποικίλων εμπορικών δραστηριοτήτων στην ευρύτερη περιοχή. Η Frigoglass έχει την έδρα της την Ελλάδα, αλλά ουσιαστικά πρόκειται για πολυεθνική εταιρεία, με παραγωγικές εγκαταστάσεις σε 11 χώρες και 6.500 εργαζομένους. Στην πελατειακή βάση της Frigoglass περιλαμβάνονται οι εμφιαλωτές της Coca-Cola Company (Coca-Cola Hellenic, the Bottling Investments Group, Coca-Cola Enterprises, Coca-Cola Amatil, Coca-Cola Sabco και πολλοί άλλοι), οι ζυθοποιίες AB InBev, SAB Miller, Carlsberg, Heineken, Diageo, Efes, οι εμφιαλωτές της Pepsi, εταιρείες γαλακτοκομικών (Nestlé, Danone) κ.ά. Το 2012 οι πωλήσεις του ομίλου διαμορφώθηκαν σε 581,2 εκατ. ευρώ (458,8 εκατ. ευρώ από την επαγγελματική ψύξη και 122,4 εκατ. ευρώ από τον κλάδο υαλουργίας), ενισχυμένες σε σχέση με το 2011, όταν είχαν ανέλθει σε 555,2 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων, αποσβέσεων και εξόδων αναδιάρθρωσης, έφθασαν τα 67 εκατ. ευρώ. Χ

ΣΕΛΟΝΤΑ

ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΣΕ 15 ΑΓΟΡΕΣ Πέρα από την τσιπούρα και το λαβράκι, που αποτελούν τον «κορμό» της δραστηριότητας του ομίλου, διατέθηκαν και 380 τόνοι νέων ειδών (μυτάκι, φαγκρί, κρανιός, λιθρίνι κ.λπ.). Η εσωτερική αγορά αποτέλεσε τον κύριο αποδέκτη των νέων αυτών ειδών σε ποσοστό 86%.

ύξηση του όγκου των πωλήσεων κατά το πρώτο εννεάμηνο εμφάνισε ο Όμιλος Σελόντα σε ποσοστό 4%, φθάνοντας τους 15.690 τόνους, από 15.050 τόνους το εννεάμηνο του 2012. Παράλληλα, οι εξαγωγές του ομίλου, για το πρώτο εννεάμηνο του έτους, αποτέλεσαν το 86% του συνόλου των πωλήσεων, ενώ αντίστοιχα η εγχώρια αγορά απορρόφησε το 14%. Συνεχίζοντας την εξαγωγική της προσπάθεια, και την προσπάθεια διεύρυνσης των πωλήσεών της σε νέες αγορές, πέρα από τις 11 βασικές – παραδοσιακές, που περιλαμβάνουν τις οκτώ χώρες της Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Ρωσία, η Σελόντα έχει πλέον προσθέσει ακόμα 15 χώρες (Κεντρική Ευρώπη, Σκανδιναβία, βαλκανικές και αραβικές χώρες και Άπω Ανατολή) στους εξαγωγικούς προορισμούς της. Χαρακτηριστικό είναι επίσης το γεγονός ότι το 20% των πωλήσεων στο εξωτερικό αφορά πωλήσεις απευθείας σε μεγάλες ευρωπαϊκές αλυσίδες. Τα προϊόντα προστιθέμενης αξίας (φιλέτα και απεντερωμένα) συμμετείχαν με 4% στο σύνολο του όγκου των πωλήσεων. Ο στόχος για το 2014 είναι η συμμετοχή των προϊόντων προστιθέμενης αξίας να ανέλθει στο 10%. Επιπλέον, πέρα από την τσιπούρα και το λαβράκι, που αποτελούν τον «κορμό» της δραστηριότητας του ομίλου, διατέθηκαν και 380 τόνοι ΣΕΛΟΝΤΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

ΣΥΝΕΧIΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ, ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗΣ ΤΩΝ ΠΩΛΗΣΕΏΝ ΤΗΣ ΣΕ ΝΕΕΣ ΑΓΟΡΕΣ, ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΙΣ 11 ΒΑΣΙΚΕΣ – ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ, ΠΟΥ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΙΣ ΟΚΤΏ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε. ΚΑΙ ΤΙΣ ΗΠΑ, ΤΟΝ ΚΑΝΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗ ΡΩΣΙΑ, Η ΣΕΛΟΝΤΑ ΕΧΕΙ ΠΛΕΟΝ ΠΡΟΣΘΕΣΕΙ ΑΚΟΜΑ 15 ΧΩΡΕΣ (ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ, ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΑ, ΒΑΛΚΑΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΙ ΑΠΩ ΑΝΑΤΟΛΗ) ΣΤΟΥΣ ΕΞΑΓΩΓΙΚΟΥΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ. νέων ειδών (μυτάκι, φαγκρί, κρανιός, λιθρίνι κ.λπ.). Η εσωτερική αγορά αποτέλεσε τον κύριο αποδέκτη των νέων αυτών ειδών σε ποσοστό 86%. ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ «Εν μέσω πιέσεων και αναταράξεων, συνολικά, στην οικονομική δραστηριότητα της χώρας, αλλά και του κλάδου, η Σελόντα εμφανίζει σημαντική ανθεκτικότητα. Κινούμενη συστηματικά, η Σελόντα υλοποιεί το πρόγραμμα αναδιοργάνωσης των συνολικών δανειακών της υποχρεώσεων που είχε έγκαιρα υποβάλει προς τις τράπεζες, με αποτέλεσμα να επικεντρώνονται όλες οι προσπάθειές της στην εφαρμογή μιας πιο ευέλικτης και επιθετικής στάσης όσον αφορά τη διείσδυσή της σε ακόμα περισσότερες αγορές του εξωτερικού, με στόχο τη διατήρηση της ηγετικής θέσης που κατέχει, τόσο στην ελληνική όσο και στη μεσογειακή ιχθυοκαλλιέργεια», δήλωσε ο κ. Γιάννης Στεφανής, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Σελόντα. Χ ΧΡΗΜΑ 77

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

EUROBANK GREECE MACRO MONITOR Μελέτη για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους

11-2013

Η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank δημοσίευσε πρόσφατα τη νέα έκδοση του περιοδικού της δελτίου «Greece Macro Monitor», με τίτλο «Λύσεις για τη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους χωρίς κούρεμα των δανείων του επίσημου τομέα: Ένα σενάριο και η τεχνική του ανάλυση». Τονίζεται ότι τα σενάρια που αναλύονται στην παρούσα έκθεση δεν αποτελούν, κατ’ ανάγκη, πρόβλεψη για την ακριβή δομή και τα χαρακτηριστικά ενός νέου πακέτου ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους από τον επίσημο τομέα που αναμένεται το επόμενο έτος, υπό την προϋπόθεση επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος στο ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης το 2013. Αντ’ αυτού, η μελέτη επιχειρεί, μεταξύ άλλων: α. Την ανάδειξη των υφιστάμενων τεχνικών δυνατοτήτων για τη διάρθρωση ενός νέου πακέτου βοήθειας από τους επίσημους δανειστές, το οποίο αφενός δεν θα περιλαμβάνει νέο άμεσο δανεισμό της χώρας ή/και «κούρεμα» των δανείων του επίσημου τομέα και, αφετέρου, θα διευκολύνει την επίτευξη του συμφωνηθέντος στόχου του 124% για τον λόγο δημοσίου χρέους-ΑΕΠ της Ελλάδας το 2020, στο πλαίσιο του υφιστάμενου βασικού μακροοικονομικού σεναρίου της Τρόικας, και β. Την παρουσίαση ενός πειστικού αντεπιχειρήματος σε κάποιες πρόσφατες δηλώσεις/αναλύσεις, σύμφωνα με τις οποίες θα ήταν αδύνατη η διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους (δηλ. η εκπλήρωση των συμφωνηθέντων στόχων για τον λόγο χρέους-ΑΕΠ), χωρίς σημαντικό «κούρεμα» των δανείων του επίσημου τομέα. Το βασικό (υποθετικό) σενάριο που παρουσιάζεται στην παρούσα μελέτη βασίζεται στις ακόλουθες παραδοχές: i. Οι Ευρωπαίοι εταίροι ανακοινώνουν νέο πακέτο ελάφρυνσης του ελληνικού δημόσιου χρέους το πρώτο εξάμηνο του 2014. ii. Το εν λόγω πακέτο περιλαμβάνει αντικατάσταση των διμερών ευρωπαϊκών δανείων που δόθηκαν στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του 1ου προγράμματος χρηματοδότησης (GLF), με 50ετές τοκοχρεωλυτικό ομόλογο (amortizing bond) σταθερού επιτοκίου (0,6%) και 10ετούς περιόδου χάριτος στις πληρωμές τόκων και χρεωλυσίων. Η ανωτέρω συναλλαγή υπολογίζεται ότι θα οδηγούσε σε: α) σωρευτική μείωση του λόγου χρέους-ΑΕΠ κατά 3 και πλέον ποσοστιαίες μονάδες έως το 2020 (και 7 περίπου μονάδες έως το 2030), και β) σωρευτική μείωση των δανειακών αναγκών της Γενικής Κυβέρνησης κατά περίπου 15,5 δισ. ευρώ σε ορίζοντα 50ετίας. Συμπληρωματικά με το ανωτέρω σενάριο, η παρούσα μελέτη αναλύει τις επιπτώσεις μιας 10ετούς επιμήκυνσης του χρόνου ωρίμανσης των δανείων του EFSF στην εξέλιξη των δανειακών αναγκών της Γενικής Κυβέρνησης και του ελληνικού δημόσιου χρέους.

78 Νοέμβριος 2013

ATTICA VENTURES

Σημαντική ανάπτυξη για τις εισηγμένες επενδύσεις Σημαντική ανάπτυξη και βελτίωση σε όλους τους δείκτες εμφανίζουν τα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα των εισηγμένων στην Εναλλακτική Αγορά εταιρειών, στις οποίες το Zaitech Fund AKEΣ, με διαχειριστή την Attica Ventures και επενδυτές την Attica Bank και το ΤΑΝΕΟ, έχει επενδύσει κεφάλαια συνολικού ύψους άνω των 6 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τις εταιρείες Mediterra A.E., Doppler A.B.E.E., Foodlink A.E. και Performance Technologies A.E., οι οποίες, με τη στήριξη των κεφαλαίων της Attica Ventures, ολοκλήρωσαν επενδύσεις που ξεπερνούν τα 20 εκατ. ευρώ και πέτυχαν να εισαχθούν στην Εναλλακτική Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα αποτελέσματα, που αφορούν το πρώτο εξάμηνο του 2013, αποτυπώνουν τη αισθητή βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων των 4 εταιρειών, την ενδυνάμωση της εξωστρέφειας και της αποτελεσματικότητάς τους, καθώς και μια σειρά από σημαντικές κινήσεις ανάπτυξης, μέσω νέων συνεργασιών, βελτίωσης δεικτών αποδοτικότητας, εξαγορών και εξαγωγών. Συγκεκριμένα, το πρώτο εξάμηνο του 2013, το σύνολο των 4 εταιρειών αύξησε τον κύκλο εργασιών σε ποσοστά που φθάνουν το 25%, βελτίωσε τους δείκτες αποδοτικότητας, τα EBITDA, αλλά και την καθαρή κερδοφορία. Και οι 4 εταιρείες, αύξησαν σημαντικά - αλλά και εξυγίαναν - το χαρτοφυλάκιο των πελατών τους, ορθολογικοποίησαν τις λειτουργικές τους δαπάνες, μεγέθυναν την παρουσία τους στο εξωτερικό, προσέθεσαν νέα καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά και εξέλιξαν σημαντικά και σε όλα τα επίπεδα την εταιρική τους δομή και λειτουργία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τάση αυτή φαίνεται να εδραιώνεται, καθώς ανάλογη είναι η εξέλιξη των μεγεθών των εταιρειών αυτών και μέχρι σήμερα.

AEGEAN

ΟΤΕ - Μ. ΤΣΑΜΑΖ

Τα οφέλη που προκύπτουν για την εταιρεία, τους επιβάτες, την κοινωνία και τον ελληνικό τουρισμό από την εξαγορά της Olympic Air, καθώς και τη συνολική στρατηγική της παρουσίασε η Aegean, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου. Στο άμεσο διάστημα των επόμενων 6-14 μηνών που ακολουθούν από την εξαγορά της Olympic Air, οι συνέργειες που προκύπτουν οδηγούν σε έναν ενισχυμένο στόλο, σε άμεση επέκταση του δικτύου και ενίσχυση της συνδεσιμότητας εσωτερικού και εξωτερικού, καθώς και σε μείωση του κόστους από την ενοποίηση διοικητικών υπηρεσιών, με οφέλη εξοικονόμησης έως και 35 εκατ. ευρώ ετησίως. Στόχος και δέσμευση της Aegean είναι να μετακυλίσει τα οφέλη αυτά στους επιβάτες με ακόμα πιο ανταγωνιστικούς ναύλους, ενίσχυση προνομίων για τους πιστούς πελάτες και των δύο εταιρειών και διεύρυνση του δικτύου. Σε επίπεδο ωφελειών που προκύπτουν ως προς τις τιμές, η Aegean έχει ήδη ανακοινώσει τη διάθεση δύο νέων κατηγοριών ναύλων στην οικονομική θέση, τους GoLight και Flex ναύλους, με τιμές που ξεκινούν από 24 ευρώ προς Αθήνα, οι οποίοι εξασφαλίζουν μεγαλύτερη οικονομία και απεριόριστη ευελιξία αντίστοιχα και θα προσφέρονται και στους επιβάτες της Olympic Air από τον Φεβρουάριο του 2014. Επιπλέον, πρόσφατα, σε συνάντηση με εκπροσώπους της περιφέρειας, η εταιρεία ανακοίνωσε μια δέσμη πρωτοβουλιών για τη στήριξη του Δικτύου Γραμμών Δημόσιας Υπηρεσίας της Olympic Air (άγονες γραμμές), με την ένταξη 2ου χαμηλότερου ναύλου, ύψους 39 ευρώ από/προς τις άγονες γραμμές, για την ενίσχυση της ζήτησης, την εισαγωγή νέων χρεώσεων σύνδεσης νησιών άγονων γραμμών με το εξωτερικό με σημαντική μείωση κόστους ταξιδιού έως και 140 ευρώ, αλλά και με αύξηση της χωρητικότητας τους μήνες Ιούλιο - Σεπτέμβριο, χωρίς επιπλέον επιβάρυνση του κράτους, όπου αυτό είναι εμπορικά και επιχειρησιακά εφικτό.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του γ’ τριμήνου, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΤΕ, κ. Mιχάλης Τσαμάζ, σημείωσε: «Tο τρίτο τρίμηνο, πετύχαμε για ακόμη μια φορά καλά αποτελέσματα, σημειώνοντας τη μικρότερη μείωση εσόδων από την εφαρμογή του νέου γύρου μειώσεων των τελών τερματισμού στην κινητή. Καταφέραμε να προασπίσουμε τη θέση μας σε ένα αντίξοο οικονομικό περιβάλλον, με συνεχιζόμενο έντονο ανταγωνισμό σε όλες τις δραστηριότητες και αγορές. Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τις επιδόσεις της σταθερής τηλεφωνίας Ελλάδας, όπου σταδιακά σταθεροποιούμε το μέσο έσοδο ανά πελάτη, παρά τα ανταγωνιστικά και ρυθμιστικά εμπόδια, ενώ το περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας EBITDA αυξάνεται σταθερά, χάρη στον αποτελεσματικότερο τρόπο λειτουργίας μας». Ο κ. Τσαμάζ πρόσθεσε: «Συνεχίζουμε να επενδύουμε σημαντικά ποσά σε τηλεπικοινωνιακές υποδομές που χρειάζεται η χώρα για να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της. Με τον καθαρό δανεισμό μειωμένο περισσότερο από 40% από τις αρχές του έτους, και την καλή δυναμική που έχουμε αναπτύξει σε έσοδα και μείωση κόστους, αναμένεται να κλείσουμε τη χρονιά σε στέρεες βάσεις». Το γ’ τρίμηνο του 2013 τα συνολικά έσοδα του Ομίλου ΟΤΕ μειώθηκαν κατά μόλις 5,1%, το μικρότερο ποσοστό μείωσης εσόδων των τελευταίων 5 τριμήνων. Η πίεση στον κύκλο εργασιών του ομίλου συνεχίστηκε από την έντονη επίδραση των μειώσεων των τελών τερματισμού κινητής τηλεφωνίας, τόσο στις δραστηριότητες της σταθερής όσο και της κινητής τηλεφωνίας.

Νέα δυναμική με την εξαγορά της Olympic Air

Προασπίσαμε τη θέση μας σε αντίξοο περιβάλλον

ΟΠΑΠ Α.Ε.

Σταθεροποίηση αποτελεσμάτων στο εννεάμηνο Η ΟΠΑΠ Α.Ε. (OPAr.AT), ανακοίνωσε τα ενδιάμεσα οικονομικά αποτελέσματα για την εννεάμηνη περίοδο που έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου 2013. Οι πωλήσεις στο εννεάμηνο 2013 μειώθηκαν κατά 10,3%, σε 2.641,8 εκατ. ευρώ, από 2.946,1 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012, κυρίως λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών (ΑΕΠ εννεαμήνου μειωμένο κατά 4.1%) και διαφόρων εκτάκτων παραγόντων που επέδρασαν αρνητικά στα αποτελέσματα α’ τριμήνου. Οι πωλήσεις στο γ’ τρίμηνο 2013 διαμορφώθηκαν σε 897,6 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 0,7%, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ανάπτυξη μετά από 12 συνεχή αρνητικά τρίμηνα. Τα λειτουργικά κέρδη προ φόρων τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) στο εννεάμηνο 2013 διαμορφώθηκαν σε 174,1 εκατ. ευρώ, από 499,6 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012, παρουσιάζοντας μείωση 65,2%, ως αποτέλεσμα κυρίως της φορολόγησης επί των καθαρών εσόδων με συντελεστή 30% από 1/1/2013 και σε μικρότερο βαθμό της μείωσης του κύκλου εργασιών. Τα EBITDA γ’ τριμήνου 2013 έφτασαν τα 70,8 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας πτώση 54,3%, σημαντικά βελτιωμένα σε σύγκριση με τα EBITDA του α’ εξαμήνου 2013. Τα καθαρά κέρδη για το εννεάμηνο 2013 μειώθηκαν κατά 70,0%, στα 111,7 εκατ. ευρώ, έναντι 371,7 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2012. Τα καθαρά κέρδη στο γ’ τρίμηνο 2013 διαμορφώθηκαν στα 44,4 εκατ. ευρώ, από 113,6 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 60,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του γ’ τριμήνου 2013, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΟΠΑΠ Α.Ε., κ. Kamil Ziegler, αναφέρει: «Η σταθεροποίηση των εσόδων της ΟΠΑΠ το γ’ τρίμηνο, παράλληλα με την ανάληψη των καθηκόντων μας, συνιστούν τη θετική επανεκκίνηση της εταιρείας. Είμαι αισιόδοξος πως μέσω της βελτίωσης της παραγωγικότητας, και εκμεταλλευόμενοι τις νέες ευκαιρίες, η τάση αυτή θα ενισχυθεί περαιτέρω, δημιουργώντας υπεραξίες για τους μετόχους μας». ΧΡΗΜΑ 79

τα νέα της αγοράς

11-13

Χ CRETA FARMS

Εν Ελλάδι Gourmet & Παραδοσιακές Γεύσεις Αλλαντικών

Creta Farms συνεχίζει να καινοτομεί και να διευρύνει την γκάμα των προϊόντων της με ανώτερης ποιότητας αυθεντικά προϊόντα, τα Εν Ελλάδι Gourmet και τα Νέα Παραδοσιακά Χωριάτικα Λουκάνικα. Ειδικότερα, η Creta Farms ενισχύει την πιο ποιοτική και γευστική κατηγορία των προϊόντων της, τα Εν Ελλάδι Gourmet, λανσάροντας ένα νέο κωδικό, τον Εν Ελλάδι Gourmet Γαλοπούλα Καπνιστή. Πρόκειται για μία νέα γευστική πανδαισία, όπου, ατόφιο φιλέτο γαλοπούλας, μαρινάρεται σε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, πραγματοποιώντας τη διαδικασία καπνίσματός του με ξύλο οξιάς, χωρίς άμυλο και χωρίς γλουτένη. Παράλληλα, η Creta Farms προχωρά και σε ανανέωση της εικόνας της Εν Ελλάδι Gourmet κατηγορίας, δημιουργώντας νέα ταυτότητα με τη χρήση της σφραγίδας «βουλοκέρι» σε έντονο κόκκινο χρώμα, αναδεικνύοντας την αυθεντικότητα και την ανώτερη ποιότητα των προϊόντων της, τα οποία ετοιμάζονται με χειροποίητο τρόπο. Στην κατηγορία προϊόντων Εν Ελλάδι Gourmet η Creta Farms έχει ήδη την Εν Ελλάδι Gourmet Ψητή Γαλοπούλα, η οποία αποτελείται από δύο ατόφια φιλέτα γαλοπούλας, μαριναρισμένα με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και έναν υπέροχο συνδυασμό μυρωδικών. Ακόμη, συμπεριλαμβάνει το Εν Ελλάδι Gourmet φιλέτο Κοτόπουλου και τη Εν Ελλάδι Gourmet Γαλοπούλα Ορεινό, τα οποία παράγονται χωρίς την προσθήκη συντηρητικών. Τέλος, η Εν Ελλάδι Gourmet Μορταδέλα παράγεται από εκλεκτό κρέας, εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, μπαχαρικά, φιστίκι και ολόκληρο μαύρο πιπέρι. Επιπλέον, η Creta Farms αναβαθμίζει και την προϊόντική κατηγορία των Χωριάτικων Λουκάνικών της, διευρύνοντας την γκάμα τους με παραδοσιακές γεύσεις από όλη την Ελλάδα, προσφέροντας προϊόντα γεμάτα γεύση και άρωμα χωριού, καπνισμένα με ξύλα οξιάς. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζει νέες συνταγές από διάφορα μέρη της Ελλάδας, όπως τη συνταγή με Πράσο από τα Τρίκαλα, τη συνταγή με Πορτοκάλι από τη Μάνη, και τις συνταγές από την Κρήτη με Μυρωδικά, αλλά και με Κρασί. Ο Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Creta Farms κ. Τάκης Δομαζάκης δήλωσε. «Η Creta Farms συνεχίζει να επενδύει στην ελληνική αγορά, διευρύνοντας την γκάμα των προϊόντων της με παραδοσιακές γεύσεις και νέες προϊοντικές κατηγορίες. Τα νέα Εν Ελλάδι Gourmet προϊόντα αποτελούν για εμάς μια προϊόντική κατηγορία με ιδιαίτερη αξία για τους καταναλωτές που ψάχνουν για αυθεντικές γεύσεις υψηλής ποιότητας και για αυτόν τον λόγο την εμπλουτίζουμε με την νέα Καπνιστή Γαλοπούλα Εν Ελλάδι Gourmet. Παράλληλα, τα Χωριάτικα Λουκάνικα έρχονται να συμπληρώσουν την προϊοντική γκάμα των παραδοσιακών γεύσεων που η Creta Farms συνεχώς ανανεώνει, χρησιμοποιώντας αγνά υλικά εξαιρετικής ποιότητας για το καλύτερο δυνατό γευστικό αποτέλεσμα».

CAT B15

Νέο smartphone από την Caterpillar

Cat λανσάρει και στην ελληνική αγορά το Cat B15, το νέο smartphone με πιστοποιητικό ανθεκτικότητας IP 67, ειδικά σχεδιασμένο για όσους έχουν έναν πολύ ενεργό τρόπο ζωής και θέλουν να απολαμβάνουν τα οφέλη της τεχνολογίας μέσα από μια ιδιαίτερα ανθεκτική συσκευή. Τα Cat phones είναι φτιαγμένα να «σε ακολουθούν παντού», όπως ενδεικτικά αναφέρεται στην επικοινωνιακή καμπάνια για το Cat B15 και την αμέσως προηγούμενη έκδοση, Cat B25. Το Cat B15 είναι αδιάβροχο, έχει εξαιρετική αντοχή στη σκόνη και εγγυημένη πλήρη λειτουργικότητα σε πτώση από ύψος 1.8 μέτρων, χάρη στο πλαίσιο από ανοδιωμένο αλουμίνιο και καουτσούκ. Εκτός από ανθεκτικό, το νέο δημιούργημα της Caterpillar, που σχεδιάστηκε από την Bullitt Mobile Ltd, υποστηρίζει λειτουργικό σύστημα Android 4.1, διαθέτει κεντρικό επεξεργαστή 1 GHz, έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει 2 κάρτες SIM, ενώ η οθόνη αφής 4 ιντσών μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και με βρεγμένα δάχτυλα! Το Cat B15 διατίθεται στα εξής σημεία: Agoraseto, CTI, Eltrak, Media Markt, Plaisio, Public, Wind. Η μέση τιμή για να αποκτήσετε το δικό σας Cat B15 κυμαίνεται στα 349 ευρώ, ενώ για το Cat Β25 στα 99 ευρώ.

80 Nοέμβριος 2013

CHIQUITA

INTERAMERICAN

Στήριξε για 6η συνεχή Ημερίδες για την υγεία χρονιά τον Μαραθώνιο στην περιφέρεια

Chiquita Hellas, για 6η συνεχή χρονιά, στήριξε τον 31ο Κλασικό Μαραθώνιο της Αθήνας, γεμίζοντας με ενέργεια τους αθλητές που έτρεξαν την κλασική διαδρομή του Μαραθωνίου, αλλά και τους παράλληλους δρόμους των 5 και 10 χλμ, καθώς επίσης και τους χιλιάδες θεατές και τα παιδιά που βρέθηκαν στο κέντρο της Αθήνας για να στηρίξουν ενεργά το σπουδαίο αυτό αθλητικό γεγονός. Ενθουσιασμός, συγκίνηση και πολλά χαμόγελα, ήταν λίγα μόνο από τα όσα έζησαν όσοι βρέθηκαν την Κυριακή 10 Νοεμβρίου στο Καλλιμάρμαρο και στο Ζάππειο, για να χειροκροτήσουν και να τιμήσουν όλους εκείνους που πήραν μέρος στο μεγαλύτερο δρομικό γεγονός της χρονιάς. Η Chiquita Hellas ήταν εκεί για ακόμη μία χρονιά, για να δώσει ενέργεια μοιράζοντας περισσότερες από 60.000 premium μπανάνες Chiquita, αναμνηστικά δώρα σε αθλητές και θεατές, αλλά και για να διασκεδάσει τα παιδιά! Μικροί και μεγάλοι απόλαυσαν και φωτογραφήθηκαν με τα απίθανα Μinions από την ταινία «Εγώ ο απαισιότατος 2». Για τρεις και πλέον μήνες, η Chiquita και η εταιρεία παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών Universal συνεργάζονται μαζί στην ταινία «Εγώ ο απαισιότατος 2», που παίζεται στις αίθουσες από τις 10 Οκτωβρίου. Οι μπανάνες Chiquita κυκλοφορούν πλέον παντού, σε όλη τη χώρα, με αυτοκόλλητα με ήρωες από την ταινία και, συγκεκριμένα, με τα απίθανα σκανδαλιάρικα «Minions»!

η στρατηγική τοποθέτησή της στον κρίσιμο τομέα της υγείας, τόσο ασφαλιστικά όσο και με υποδομές παροχής υπηρεσιών, υπογραμμίζει η πρωτοβουλία σειράς ενημερωτικών ημερίδων της Interamerican στην περιφέρεια, με σκοπό την πληροφόρηση των τοπικών κοινωνιών. Πρόσφατα, διοικητικά στελέχη και γιατροί του συστήματος υγείας παρουσίασαν και στα Καμμένα Βούρλα την προσέγγιση από την εταιρεία των σοβαρών ζητημάτων κάλυψης και φροντίδας της υγείας που απασχολούν τους Έλληνες πολίτες σήμερα, καθιστώντας την ασφάλιση υγείας αδήριτη προτεραιότητα. Η εταιρεία, που ανήκει στον Όμιλο Achmea, κορυφαίο ασφαλιστή υγείας στην Ευρώπη, αξιοποιεί σε μεγάλο βαθμό την τεχνογνωσία και την εμπειρία των μετόχων της στον τομέα της υγείας. Επιπλέον, διατηρεί το προβάδισμα στον κλάδο στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, με ιδιόκτητες υποδομές, ολοκληρωμένο σύστημα πανελλαδικής εμβέλειας και ένα ευρύτατο φάσμα διανομής ασφαλιστικών προγραμμάτων, στοιχεία που αναγνωρίζονται και διεθνώς με τη συμμετοχή της - τη μοναδική από την Ελλάδα - στο International Federation of Health Plans, καθώς και με την προεδρία που ασκεί δια του Γ. Βελιώτη, Γενικού Διευθυντή Ζωής και Υγείας, στην Ευρωπαϊκή Ασφαλιστική Επιτροπή Υγείας. Το θέμα της ημερίδας ανέπτυξαν οι Ε. Θωμόπουλος, Διευθυντής της Αθηναϊκής Mediclinic, Ν. Μητσακάκης, Διευθυντής Υπηρεσιών Υγείας της εταιρείας και ομάδα γιατρών της κλινικής. Οι ομιλητές επεσήμαναν ότι η αύξηση του προσδόκιμου της ζωής φέρνει περισσότερους ασθενείς, νέα τεχνολογία, θεραπείες και φάρμακα και, εν τέλει, υψηλότερο κόστος υγείας. Συνεπώς, αποκτά μεγαλύτερη σημασία η πρόληψη, η σωστή διαχείριση των νόσων και εύλογα η κατάλληλη ασφαλιστική κάλυψη υγείας.

NEF-NEF

Δημιουργία καταστήματος Homeware στο Χαλάνδρι

ε διαδρομή 52 ετών εξειδίκευσης στα λευκά είδη, το επόμενο βήμα της ελληνικής εταιρείας NEF-NEF αφορά στη δημιουργία του πρώτου της καταστήματος λιανικής. Το κατάστημα βρίσκεται στο Χαλάνδρι, Αγίας Παρασκευής 27, και ξεκίνησε τη λειτουργία του πρόσφατα. Η κίνηση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος στρατηγικής ανάπτυξης της εταιρείας, σε περιοχή που ανταποκρίνεται στις στοχεύσεις της NEF-NEF, χωρίς να επηρεάζει τις εδραιωμένες σχέσεις της με το δίκτυο χονδρικής. Παράλληλα, ενισχύει το brand awareness, παρουσιάζοντας τη συνολική εικόνα της συλλογής της εταιρείας, τόσο σε επίπεδο γκάμας προϊόντων, ποιότητας και τιμής όσο και σε επίπεδο τρόπου παρουσίασης (merchandising). Ο σχεδιασμός του χώρου έχει ως στόχο την ανάδειξη των προϊόντων και την ολοκληρωμένη παρουσίαση της συλλογής NEF-NEF Homeware. Μια ευρεία γκάμα ποιοτικών προϊόντων καλύπτουν όλο το φάσμα των λευκών ειδών, σε εύρος τιμών και σε μια άριστη σχέση ποιότητας και τιμής. Αποκλειστικές σχεδιαστικά δημιουργίες, τόσο σε μοντέρνες όσο και σε κλασικές χρωματικές προτάσεις, προσφέρονται για το υπνοδωμάτιο, το μπάνιο, το σαλόνι, την κουζίνα. Ξεχωρίζουν τα χειροποίητα βαμβακερά κουβερλί, οι κεντητές βαμβακοσατέν δημιουργίες, οι κουβέρτες, τα ριχτάρια με πλήθος διακοσμητικών μαξιλαριών για άμεση ανανέωση του χώρου, οι εφηβικές και παιδικές δημιουργίες, καθώς και η Νew Born βρεφική σειρά Forever Friends & Snoopy. «Το νέο κατάστημα είναι σύγχρονο, οικείο, με προϊόντα που αναβαθμίζουν αισθητικά και ποιοτικά το σπίτι με ένα λογικό budget και δίνουν στον καταναλωτή μια αίσθηση σιγουριάς, ικανοποίησης, χαράς και πολυτέλειας», λένε χαρακτηριστικά οι ιδιοκτήτες της NEF-NEF, Αλέξανδρος και Κωνσταντίνος Κλειδέρης. «Μέσα από την ολοκληρωμένη παρουσίαση μιας συλλογής σε ένα νέο εμπνευσμένο χώρο, δημιουργείς συνθήκες για αγορές που θα ανανεώσουν το σπίτι του καταναλωτή, χωρίς να είναι η βασική του ανάγκη, αυξάνοντας έτσι το μερίδιο της κατηγορίας των λευκών ειδών στο συνολικό ετήσιο budget του». ΧΡΗΜΑ 81

Χ δια ταύτα...

✒ από τον Γιώργο Καλούμενο

ν υ ο θ ρ έ α θ ά τ φ ε λ α σ ό Π ; . Α . Χ ο ν ε μ στο αναδυό Στις 26 Νοεμβρίου, και επίσημα, μετά από 12 χρόνια, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά μετατάχθηκε, πλέον, από τις «ανεπτυγμένες» στις «αναδυόμενες» αγορές.

ο γεγονός αυτό ακολούθησε μετά και την ανακοίνωση των μετοχών που θα συμμετέχουν στον δείκτη MSCI Greece Emerging Markets (του ΟΤΕ, του ΟΠΑΠ, της Εθνικής, της Πειραιώς, της Alpha, της ΔΕΗ, του Τιτάνα, των ΕΛ.ΠΕ., της Jumbo και της Folli Follie), με τη στάθμιση του ελληνικού δείκτη στον βασικό δείκτη MSCI Emerging Markets να είναι 0,43%. Με βάση όλες τις ενδείξεις, οι καθαρές εισροές αναμένεται να κινηθούν μεταξύ 320 και 650 εκατ. δολ., ενώ έως τώρα έχουν εισρεύσει 200 εκατ. δολ. Η μετάπτωση από «ώριμη» σε «αναδυόμενη» αγορά εκ των πραγμάτων οδηγεί index funds να αναδιαρθρώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους. Σε γενικές γραμμές, μπορεί να ειπωθεί ότι θα υπάρξουν εισροές, αλλά και εκροές, και ως εκ τούτου θα πρέπει να αποτιμηθεί το ισοζύγιο εκροών - εισροών. Ορισμένοι θεωρούν ότι το ισοζύγιο μάλλον θα είναι ουδέτερο, αλλά αυτό θα αποδειχθεί στην πράξη. Η Citigroup εκτιμά ότι θα υπάρξουν εισροές 1,6 δισ. δολ., μετά την είσοδο της Ελλάδας στον δείκτη αναδυόμενων αγορών MSCI από τις 26 Νοεμβρίου. Ωστόσο, οι καθαρές εισροές από funds παθητι82 Νοέμβριος 2013

κής διαχείρισης θα ανέλθουν στα 500 εκατ. δολ. Όσον αφορά τις ελληνικές εισηγμένες, η Citigroup εκτιμά: ΟΤΕ 50,6 εκατ. δολ., ΟΠΑΠ 48,3 εκατ. δολ., Εθνική 103,8 εκατ. δολ., ΔΕΗ 97,8 εκατ. δολ., Τιτάν 85,6 εκατ. δολ., ΕΛ.ΠΕ. εισροές 60,3 εκατ. δολ., Jumbo εισροές 86,7 εκατ. δολ., Folli Follie 57 εκατ. δολ., Alpha Bank 83,6 εκατ. δολ., Πειραιώς 89 εκατ. δολ. Η Deutsche Bank εκτιμά το όφελος της ένταξης του Χ.Α. στον δείκτη αναδυόμενων αγορών του MSCI στα 322 εκατ. δολ.: ΟΤΕ 60,3 εκατ. δολ., ΟΠΑΠ 55,2 εκατ. δολ., Εθνική 36 εκατ. δολ., ΔΕΗ 31,3 εκατ. δολ., Τιτάν 27,2 εκατ. δολ., ΕΛ.ΠΕ. 18,8 εκατ. δολ., Jumbo 26,4 εκατ. δολ., Folli Follie 15,9 εκατ. δολ., Alpha Bank 25,2 εκατ. δολ., Βιοχάλκο 13 εκατ. δολ., Motor Oil 12,9 εκατ. δολ. Η HSBC εκτιμά ότι θα εισρεύσουν στην ελληνική αγορά γύρω στα 568 εκατ. δολ. με την επίσημη ένταξη του Χρηματιστηρίου Αθηνών στην κατηγορία των αναδυόμενων αγορών και στον δείκτη MSCI Emerging Markets. Θα υπάρξουν εκροές ύψους 259 εκατ. δολ., ενώ οι εισροές θα είναι της τάξεως των 827 εκατ. δολ. Το καθαρό όφελος θα ανέλθει στα 568 εκατ. δολ.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Πέντε δισ. δολ. έξω από την «πόρτα» του αναδυόμενου Χ.Α.

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.397 / 11.2013 / € 6,00

Διαχείριση λιμένων: Στόχος των συγχωνεύσεων η προσέλκυση επενδύσεων

ΧΡΗΜΑ τ.397 / 11.2013

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ Ηθική συμπεριφορά Oικονομική ανάπτυξη Ποιότητα ζωής Άγγελος Κωτσιόπουλος

Γενικός Διευθυντής, Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων

ISSN 1105-0470