ΧΡΗΜΑ #398 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Φθηνό ή ακριβό το αναδυόμενο Χ.Α.;

τ.398 / 12.2013-01.2014

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Προβληματίζει η έλλειψη υποδομών Μαρία Κόντου

Πρόεδρος, GS1 Association Greece

To GS1 αποτελεί την κοινή γλώσσα του παγκόσμιου επιχειρείν Το Σύστημα GS1 είναι ένα σύνολο διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων, που επί 40 χρόνια αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου

ISSN 1105-0470

H Ethos Media σας εύχεται ευτυχισμένο το

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.398 / 12.2013-01.2014 / € 6,00

Χρεωστικές κάρτες: Καταργούν την ανάληψη χρημάτων από γκισέ και ΑΤΜ

ΧΡΗΜΑ

Σημείο-σταθμός

οι υποτροφίες ΟΤΕ-COSMOTE για 46 φοιτητές από όλη τη χώρα

βάλει», δήλωσε σχετικά με τη σημασία της υποτροφίας για εκείνον, ο Δημήτρης Σταυρέλος, που πέτυχε στο Τμήμα Νομικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Στο πλαίσιο της τελετής απονομής των υποτροφιών, είκοσι φοιτητές που διακρίθηκαν, παρά τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, έλαβαν υποτροφίες ύψους 15.280 ευρώ η καθεμία και είκοσι έξι έλαβαν τιμητικές διακρίσεις των 1.528 ευρώ1. Υπότροφοι και διακριθέντες παρέλαβαν, επιπλέον, δωρεάν σύνδεση Conn-x, κινητά τηλέφωνα και tablets με καρτοσυμβόλαιο COSMOTE και δωρεάν πάγιο για όλη τη διάρκεια των σπουδών τους, καθώς και δωρεάν παροχή υπηρεσιών ΟΤΕ TV για ένα χρόνο.

Η εκδήλωση έγινε παρουσία του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου του ΟΤΕ, κ. Μιχάλη Τσαμάζ, και του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Θανάση Κυριαζή. Στη φετινή εκδήλωση, επίτιμος προσκεκλημένος ήταν ο Παναγιώτης Κοτρωνάρος, εμπνευστής και αρχηγός της πρώτης και μοναδικής ελληνικής αποστολής που κατέκτησε το Έβερεστ, ο οποίος μέσα από την προσωπική του διαδρομή, συγκίνησε και ενέπνευσε, με την αισιοδοξία του, τους νέους φοιτητές.

ώδεκα χρόνια συμπληρώνει φέτος ο θεσμός των υποτροφιών ΟΤΕ-COSMOTE, στηρίζοντας για μία ακόμη χρονιά πρωτοετείς φοιτητές που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους.

«Η υποτροφία αυτή είναι σίγουρα το “μαξιλάρι” μου. Η σιγουριά ότι θα τελειώσω τις σπουδές μου και θα διεκδικήσω μια περαιτέρω επιστημονική κατάρτιση, είτε μέσω Erasmus είτε με κάποιο μεταπτυχιακό. Η σημερινή μέρα, ήταν μία από τις πιο έντονες της ζωής μου. Πληθώρα συναισθημάτων με κυρίευσαν. Νοιώθω συγκίνηση και χαρά, λόγω της αναγνώρισης των κόπων που έχω κατα-

Στα 12 χρόνια του θεσμού, οι υποτροφίες OTECOSMOTE έχουν υποστηρίξει συνολικά 429 πρωτοετείς φοιτητές, με περισσότερα από 2,4 εκατ. ευρώ και εντάσσονται στο πρόγραμμα εταιρικής υπευθυνότητας των δύο εταιρειών. Περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με το πρόγραμμα υποτροφιών στη διεύθυνση: http://www.ote-cosmote-scholarships.gr/

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α.) 1 Το συνολικό μικτό ποσό κάθε υποτροφίας ανέρχεται σε είκοσι χιλιάδες ευρώ (€20.000), το δε καθαρό ποσό, μετά την παρακράτηση του αναλογούντος φόρου και τέλους χαρτοσήμου ανέρχεται στο ποσό των δέκα πέντε χιλιάδων διακοσίων ογδόντα ευρώ (€15.280). Το ποσό αυτό θα καταβληθεί σε κάθε υπότροφο σε δύο (2) ισόποσες δόσεις. Το συνολικό μικτό ποσό κάθε τιμητικής διάκρισης ανέρχεται σε δύο χιλιάδες ευρώ (€2.000), το δε καθαρό ποσό, μετά την παρακράτηση του αναλογούντος φόρου και τέλους χαρτοσήμου, ανέρχεται στο ποσό των χιλίων πεντακοσίων είκοσι οκτώ ευρώ (€1.528) και θα καταβληθεί εφάπαξ.

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

2 Γιώργος Καλούμενος, Aρχισυντάκτης

ΕΝΩΜEΝΟΥΣ ΚΑΝΕIΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕI ΝΑ ΜΑΣ ΣΤΑΜΑΤHΣΕΙ

λλη μια δύσκολη χρονιά για την ελληνική οικονομία έφτασε στο τέλος της και, όπως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, η ευχή όλων μας είναι η επόμενη, δηλαδή το 2014, να φέρει κάτι καλύτερο από την προηγούμενη. Το 2013 ήταν η 5η και, όπως όλες οι προβλέψεις δείχνουν, μάλλον θα είναι η τελευταία χρονιά της ύφεσης, που ξεκίνησε το 2008 και ταλαιπωρεί όλους τους Έλληνες, είτε αυτοί είναι επιχειρηματίες και επενδυτές είτε εργαζόμενοι και συνταξιούχοι.

ότι η Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες, παρά τις «συμπληγάδες» που καλείται να ξεπερνά καθημερινά, παραμένει όρθια και πολεμά με όλες της τις δυνάμεις για να ξεπεράσει, με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες, αυτήν την πρωτόγνωρη, μεταπολεμικά, κρίση. Σίγουρα κατά τη διάρκεια της μάχης έγιναν λάθη, υπήρξαν πολλές και σημαντικές παραλείψεις, και πολλά πράγματα σίγουρα θα μπορούσαν να γίνουν καλύτερα ή σωστότερα. Όμως το σημαντικότερο σε έναν αγώνα επιβίωσης είναι όλοι μαζί, ανε-

ξάρτητα από τη βάση εκκίνησης του καθενός, να δουλεύουμε σκληρά και, καθημερινά, με αυταπάρνηση προς την κατεύθυνση της ανάκαμψης της χώρας. Γιατί, αν αυτό συμβεί, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι κανένα λάθος, καμία παράλειψη και καμία δύναμη (ακόμα και κακόβουλη) δεν είναι ικανή να ανακόψει την πορεία της Ελλάδας προς τα εμπρός...

Όμως, επειδή το εορταστικό κλίμα των ημερών απαιτεί από όλους μας την αισιόδοξη πλευρά των πραγμάτων, εμείς θα σταθούμε στο γεγονός

ΧΡΗΜΑ

τ.398, Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014 4 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ΕΝ ΑΡΧΗ...

¨Ñ ®¦ ÉËÑÔÖ¢ÜÇË ÚÔÀÐËÃ ÇÒËÖÛÚÊÏ½ÐÊÙ ÒÑÔÇ¿ÃÙ

2009

2008

2003

¦ ¥ ¦ ¥

¨Ñ ÒÇÔËÑÆËÍÀ ®¦ ÍÛÍÎÑÈÑÔÇ¿ ÍÃË ÕÇ ÅÊÈËÃÍ¾ ¨ Ñ ÒÇÔËÑÆËÍÀ ®¦ ÍÛÍÎÑÈÑÔÇ¿ ÍÃË ÕÇ ÅÊÈËÃÍ¾ (e-book) ÏÑÔÈ¾ ËÃÄ¢ÕÖÇ ÖÑ ÕÖÑ hrima.gr (e-book) ÏÑÔÈ¾ ËÃÄ¢ÕÖÇ ÖÑ ÕÖÑ hrima.gr

¦ ¥ ¦ ¥

ËÑÔÉÃÐÓÐÑÐÖÃË ÉËÃ ÒÔÓÖÊ ÈÑÔ¢ ÖÃ ÇÒËÚÇËÔÊÏÃÖËÍ¢ ËÑÔÉÃÐÓÐÑÐÖÃË ÉËÃ ÒÔÓÖÊ ÈÑÔ¢ ÖÃ ÇÒËÚÇËÔÊÏÃÖËÍ¢ ÄÔÃÄÇ¿Ã ®¦ ² ÇÓÔÉËÑÙ ¥ÛÜÑÂÐÊÙ ÄÔÃÄÇ¿Ã ®¦ ² ÇÓÔÉËÑÙ ¥ÛÜÑÂÐÊÙ

2000

¦ ¥ ¦ ¥

ÒÃÐÃÎÃÐÕ¢ÔÇÖÃË ÏÇ Ð½Ñ ÕÚÇÆËÃÕÏÀ Ð½ÑÛÙ ÒÃÐÃÎÃÐÕ¢ÔÇÖÃË ÏÇ Ð½Ñ ÕÚÇÆËÃÕÏÀ Ð½ÑÛÙ ÕÕÛÐÇÔÉ¢ÖÇÙ ÍÃË ÇÒÃÛÌÊÏ½ÐÊ ÂÎÊ ÛÐÇÔÉ¢ÖÇÙ ÍÃË ÇÒÃÛÌÊÏ½ÐÊ ÂÎÊ

¦¥ ¦ ¥ ¦¥ ¦ ¥

ÕÛÐÖÃÍÖËÍ¾ ÑÏ¢ÆÃ ÖÑÛ ÒÇÔËÑÆËÍÑÂ ®¦ ÕÛÐÖÃÍÖËÍ¾ ÑÏ¢ÆÃ ÖÑÛ ÒÇÔËÑÆËÍÑÂ ®¦ ÆÆÊÏËÑÛÔÉÇ¿ ½ÐÃ Ð½Ñ ÇÄÆÑÏÃÆËÃ¿Ñ ÇÒÇÐÆÛÖËÍÀ ÊÏËÑÛÔÉÇ¿ ½ÐÃ Ð½Ñ ÇÄÆÑÏÃÆËÃ¿Ñ ÇÒÇÐÆÛÖËÍÀ ÇÇÔÉÃÎÇ¿Ñ ÖÊÐ ÊÎÇÍÖÔÑÐËÍ¾ ÑËÍÑÐÑÏËÍ¾ ÇÈÊÏÇÔ¿ÆÃ ÔÉÃÎÇ¿Ñ ÖÊÐ ÊÎÇÍÖÔÑÐËÍ¾ ÑËÍÑÐÑÏËÍ¾ ÇÈÊÏÇÔ¿ÆÃ ®¦ :((. Ê ÑÒÑ¿Ã ÃÒÑÕÖ½ÎÎÇÖÃË ÆØÔÇ¢Ð ® ¦ :((. Ê ÑÒÑ¿Ã ÃÒÑÕÖ½ÎÎÇÖÃË ÆØÔÇ¢Ð ÕÕÇ H PDLOV ÃÐÃÉÐØÕÖÓÐ Ç H PDLOV ÃÐÃÉÐØÕÖÓÐ

¥ ¥ ¥ ¥

¨Ñ ®¦ ÖËÏ¢ÖÃË ÏÇ ÖÑÐ Ö¿ÖÎÑ Best ¨ Ñ ®¦ ÖËÏ¢ÖÃË ÏÇ ÖÑÐ Ö¿ÖÎÑ Best Busin Business ess Magazin Magazine Ï¿Ã ÕÊÏÃÐÖËÍ¾ ÆË¢ÍÔËÕÊ ÃÒÀ ÖÑ e Ï¿Ã ÕÊÏÃÐÖËÍ¾ ÆË¢ÍÔËÕÊ ÃÒÀ ÖÑ ÒÇÔËÑÆËÍÀ 0DUNHWLQJ :HHN ÒÇÔËÑÆËÍÀ 0DUNHWLQJ :HHN

1994 199 944

£¥ ¦ ¥ £¥ £ ¥ ¦ ¦ ¥ ¥

ÒËÕÊÏÑÒÑËÇ¿ÖÃË Ê ÕÛÐÇÔÉÃÕ¿Ã ÖÑÛ ÏÇ ÖÑ ÒËÕÊÏÑÒÑËÇ¿ÖÃË Ê ÕÛÐÇÔÉÃÕ¿Ã ÖÑÛ ÏÇ ÖÑ Ò ÒÇÔËÑÆËÍÀ Euromoney ¨Ñ ÒÇÔËÑÆËÍÀ É¿ÐÇÖÃË ÇÔËÑÆËÍÀ Euromoney ¨Ñ ÒÇÔËÑÆËÍÀ É¿ÐÇÖÃË ÖÖÇÖÔ¢ÚÔØÏÑ ÍÛÍÎÑÈÑÔÇ¿ ÕÇ ÒÃÐÇÎÎÃÆËÍ¾ ÇÖÔ¢ÚÔØÏÑ ÍÛÍÎÑÈÑÔÇ¿ ÕÇ ÒÃÐÇÎÎÃÆËÍ¾ ÄÄ¢ÕÊ ÍÃË ÕÇ ÀÎÃ ÖÃ ÒÇÔ¿ÒÖÇÔÃ ÖÊÙ ÚÓÔÃÙ ¢ÕÊ ÍÃË ÕÇ ÀÎÃ ÖÃ ÒÇÔ¿ÒÖÇÔÃ ÖÊÙ ÚÓÔÃÙ

ËÃ ÒÎÊÔÑÈÑÔ¿ÇÙ ÛÐÆÔÑÏ½Ù ZZZ KULPD JU

1999 ¥ ¥ ¥ ¥

¨Ñ ÒÇÔËÑÆËÍÀ ÇÒÃÐÃÕÚÇÆË¢ÜÇÖÃË ÖÀÕÑ ÇÌØÖÇÔËÍ¢ ¨ Ñ ÒÇÔËÑÆËÍÀ ÇÒÃÐÃÕÚÇÆË¢ÜÇÖÃË ÖÀÕÑ ÇÌØÖÇÔËÍ¢ ÀÕÑ ÍÃË ÇÕØÖÇÔËÍ¢ ÍÃË ÃÒÑÍÖ¢ Ï¿Ã ÒËÑ ÕÂÉÚÔÑÐÊ ÀÕÑ ÍÃË ÇÕØÖÇÔËÍ¢ ÍÃË ÃÒÑÍÖ¢ Ï¿Ã ÒËÑ ÕÂÉÚÔÑÐÊ ÍÃË ÇÎÍÛÕÖËÍ¾ ÏÑÔÈ¾ ÃÐÃÆÇËÍÐÂÑÐÖÃÙ ÍÃË ÇÎÍÛÕÖËÍ¾ ÏÑÔÈ¾ ÃÐÃÆÇËÍÐÂÑÐÖ ÐÖÃÙ ÖÖÃ ÕÖÑËÚÇ¿Ã ÒÑÛ ÖÑ ÍÃ×Ë½ÔØÕÃÐ ÕÖÊ ÕÛÐÇ¿ÆÊÕÊ Ã ÕÖÑËÚÇ¿Ã ÒÑÛ ÖÑ ÍÃ×Ë½ÔØÕÃÐ ÕÖÊ ÕÛÐÇ¿ÆÊÕÊ ÖÑÛ ÃÐÃÉÐØÕÖËÍÑÂ ÖÑÛ ÍÑËÐÑÂ ÖÑÛ ÃÐÃÉÐØÕÖËÍÑÂ ÖÑÛ ÍÑËÐÑÂ

1988 ¥ ¨¥ ¥ ¨¥

ÍÆ¿ÆÇÖÃË ÖÑ ÒÔÓÖÑ ÖÇÂÚÑÙ ÕÇ ÏÑÔÈ¾ ÍÆ¿ÆÇÖÃË ÖÑ ÒÔÓÖÑ ÖÇÂÚÑÙ ÕÇ ÏÑÔÈ¾ ÑÑÍÖÃÕ½ÎËÆÑÛ QHZVOHWWHU ÍÖÃÕ½ÎËÆÑÛ QHZVOHWWHU

10 36

Χρηματιστήριο Φθηνό ή ακριβό το αναδυόμενο Χ.Α.;

Χρεωστικές κάρτες Co-Branded Contactless «Καταργούν» την ανάληψη χρημάτων από γκισέ και ATM

Χειμερινός τουρισμός Προβληματίζει η ελλιπής οργάνωση

Συνεταιριστικές τράπεζες Στο «κρεβάτι του Προκρούστη»

6 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Επιχειρηματικά Βραβεία Χρήμα 2013 Οι καλύτερες εισηγμένες του 2013

περιεχόμενα τ.398/12.2013-01.2014 60 ~ ΑΝΑΛΥΣΗ VRS ΟΤΕ, ΔΕΗ ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ

62 ~ STANDARDS MONEY CONFERENCE Success through Operational Excellence

Το Σύστημα GS1 είναι ένα σύνολο διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων, που επί 40 χρόνια αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου

67 ~ ΦΑΚΕΛΟΙ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Κρι Κρι

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η αναδηΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

τεύχος Δεκεμβρίου 2013 - Ιανουαρίου 2014

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Χρήστος Χαραλαμπάκης charalampakis.c@ethosmedia.eu

CEO Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Γιάννης Βερμισσώ vermisso.j@ethosmedia.eu ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Bίκυ Γερασίμου gerasimou.v@ethosmedia.eu

Aντώνης Μαϊτός maitos.a@ethosmedia.eu

Γαλάτεια Μπασέα bassea.g@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu Δέσποινα Τραυλού travlou.d@ethosmedia.eu ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Διονύσης Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu

TMHMA MARKETING EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΔΗΜ. ΣΧΕΣΕΩΝ Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu

μοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ' οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος Shutterstock

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:hrima@hrima.gr, www.hrima.gr ISSN 1105-0470

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com

ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ ~ Το τεύχος που κρατάτε στα Pressious Αρβανιτίδης χέρια σας, είναι τυπωμένο σε Α.Β.Ε.Ε. ®

Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ISSN 1105-0470

πιστοποιημένο χαρτί FSC και έτσι συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.

04 ~ Εν αρχή: Ενωμένους κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει 08 ~ Επικαιρότητα: Δεν πάνε για… σκι! 80 ~ Νέα της αγοράς 82 ~ Δια ταύτα: Πλησιάζουν στο σημείο αντιστροφής οι εισηγμένες

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Μαρία Κόντου Πρόεδρος, GS1 Association Greece To GS1 αποτελεί την κοινή γλώσσα του παγκόσμιου επιχειρείν ΧΡΗΜΑ 7

επικαιρότητα

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒ

Να πάψουμε να είμαστε «όμηροι» Η μνημονιακή συνταγή δεν δίνει πλέον διέξοδο ούτε σε εμάς ούτε στην Ευρώπη. Δεν είναι η ώρα να πάψουμε να παζαρεύουμε με την Τρόικα για τις δόσεις μας; Δεν είναι η ώρα να πάψουμε να είμαστε εμείς «όμηροι» και οι Ευρωπαίοι παγιδευμένοι σε ένα πρόγραμμα που μειώνει συνεχώς το εισόδημα και αυξάνει διαρκώς τους φόρους και την ανεργία; Αυτός ο δρόμος δεν οδηγεί πουθενά. Μόνο αν δουλέψουμε σκληρά και σοβαρά, για να αναγεννηθεί η παραγωγική βάση της χώρας, με αιχμή του δόρατος τη βιομηχανία. Χωρίς αυτό, δεν υπάρχει σενάριο happy end για τον τόπο μας.

ΧΟΣΕ ΜΑΝΟΥΕΛ ΜΠΑΡΟΖΟ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ

Συγχαρητήρια στην Ιρλανδία Χάρη στις προσπάθειες και τις θυσίες της, η Ιρλανδία θα είναι σε θέση να χρηματοδοτείται με τις δικές της δυνάμεις. Το σημερινό αποτέλεσμα δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την αλληλεγγύη και τη σημαντική οικονομική υποστήριξη των άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΒΕΑ

Οριστικά πίσω το Grexit Η Ελλάδα κατέβαλε μια τεράστια προσπάθεια, υπήρξε απόλυτα συνεπής στις δεσμεύσεις της και κατάφερε να αφήσει οριστικά πίσω της την απειλή που εκφράστηκε με τον όρο Grexit. Απέδειξε ότι είναι αποφασισμένη να διασφαλίσει τη θέση και το μέλλον της στην Ευρωζώνη. Πέτυχε να ξεπεράσει, σε μεγάλο βαθμό, τον εφιάλτη της αβεβαιότητας, που μέχρι πρότινος καθήλωνε κάθε δραστηριότητα και δημιουργούσε ανυπέρβλητα εμπόδια στην εξωστρέφεια.

ΣΙΜΟΣ ΚΕΔΙΚΟΓΛΟΥ

ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ

Θα προστατευθεί η πρώτη κατοικία Οι άνεργοι, οι φτωχοί, τα μεσαία νοικοκυριά θα προστατευθούν. Η πρώτη κατοικία τους θα προστατευθεί. Εκείνοι που έχουν πληγεί από την κρίση, εκείνοι που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν, θα προστατευθούν. Το γεγονός ότι είμαστε σε μια σκληρή διαβούλευση με την Τρόικα τόσες εβδομάδες τώρα, αυτό δείχνει ότι έχουμε πλήρη αντίληψη ότι έχει φτάσει η κοινωνία στα όριά της και δεν πρόκειται να αφήσουμε να υποχωρήσουμε παραπέρα. Έχουμε σαφέστατη εικόνα τού πόσο δοκιμάζονται οι πολίτες. Γι’ αυτό και σε αυτήν τη διαβούλευση βλέπετε ότι καταβάλλουμε μια μεγάλη προσπάθεια να πετύχουμε τους στόχους μας. 8 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ΔΕΝ ΠΑΝΕ

ΓΙΑ... ΣΚΙ! Γιατί οι δανειστές μας θα χάσουν, αν δεν δοθεί η επόμενη δόση στην Ελλάδα

ι ελπίδες της ελληνικής κυβέρνησης για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων πριν την ανάληψη της προεδρίας την 1η Ιανουαρίου, έμειναν χωρίς ανταπόκριση από την Τρόικα. Όμως η Τρόικα επέστρεψε στην Αθήνα και δεν πάει διακοπές... για σκι, όπως είχε «απειλήσει», πριν μερικές εβδομάδες, υψηλόβαθμο στέλεχος των Βρυξελλών. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν τον Ιανουάριο. Την ίδια ώρα, ο Α. Σαμαράς σκληραίνει τη στάση του. Από τότε που η Ελλάδα μπήκε στο πρόγραμμα διάσωσης το 2010, η σχέση ανάμεσα στην Αθήνα και τους διεθνείς δανειστές είναι ουσιαστικά άνιση. Έχοντας χάσει την πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου, η χώρα εξαρτιόταν από τα κεφάλαια διάσωσης για να πληρώσει τους λογαριασμούς της. Η Τρόικα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ κατάφερε να επισυνάψει δρακόντειες προϋποθέσεις για τα δάνεια. Η Αθήνα προσπάθησε να αντιδράσει, ελαφραίνοντας αυτούς τους όρους, αλλά κατά κανόνα δεν βρήκε ανταπόκριση. Καθώς ο κρατικός ισολογισμός πλησιάζει στο πρωτογενές πλεόνασμα, η κυβέρνηση νιώθει ότι παίζει με καλύτερο χαρτί. Η Βουλή ενέκρινε τον προϋπολογισμό του 2014 χωρίς να τον καταθέσει στο ΔΝΤ ή στην Κομισιόν, όπως ορίζουν οι κανόνες της Ε.Ε. Είναι κατανοητό ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς να νιώθει την ανάγκη να επιδείξει τις δυνάμεις του. Η πλειοψηφία του στην κυβέρνηση συνεργασίας είναι ελάχιστη, μετά την άρνηση βουλευτών να ψηφίσουν υπέρ πρόσθετων μέτρων λιτότητας. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ της Αριστεράς και η «Χρυσή Αυγή» της Δεξιάς, κερδίζουν έδαφος χάρη στις υποσχέσεις τους για επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας διάσωσης ή ακόμη και για έξοδο από το ευρώ. Η Αθήνα δεν εμφανίζεται πλέον ως το «θύμα» μιας αποτυχημένης

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Το 2014 μπορεί να είναι η απαρχή ανοδικής περιόδου Το βασικό μήνυμα της Έκθεσης είναι ότι το 2013 κλείνουμε 4 χρόνια σκληρών προσπαθειών και θυσιών από τον ελληνικό λαό, έχουμε διανύσει ένα μεγάλο μέρος της απόστασης που έπρεπε να κάνουμε, απομένει βεβαίως κάποιος δρόμος ώστε να ολοκληρωθεί η προσπάθεια. Μπορούμε όμως να είμαστε αισιόδοξοι ότι το 2014 θα είναι η απαρχή μιας ανοδικής περιόδου.

πολιτικής λιτότητας, αλλά ως υπόδειγμα. Με το σκεπτικό ότι όποιος έχει να επιδείξει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, δεν χρειάζεται να κάνει μεταρρυθμίσεις. Το πλεόνασμα του προϋπολογισμού μετατρέπεται συνεπώς σε «όπλο». Θεωρητικά, τουλάχιστον, η Ελλάδα θα μπορούσε να προχωρήσει σε πάγωμα αποπληρωμής παλαιών χρεών. Την οργή της Ευρώπης θα την άντεχε, γιατί πλέον δεν εξαρτάται από πιστώσεις για να λειτουργήσει το κράτος. Δεν είναι, πλέον, η Τρόικα, αλλά η Ελλάδα σε ισχυρότερη θέση. Η απειλή της χρεωκοπίας έχει πάψει πια να τρομάζει, και η κυβέρνηση βρίσκεται σε καλή διαπραγματευτική θέση, όπως σημειώνει το Focus. Η θέση της Ελλάδας έχει ενισχυθεί χάρη στις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες, παρά την κριτική της Τρόικας, προχωρούν (αναφέρεται, μάλιστα, στους επαίνους του ΟΟΣΑ, που έκανε λόγο για «θεαματική» πρόοδο) στην αναβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s, στα 17 εκατομμύρια τουριστών που επισκέφθηκαν φέτος τη χώρα και στην προοπτική του τέλους της ύφεσης το επόμενο έτος. Ωστόσο, «σημαντικότερη είδηση» χαρακτηρίζεται η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 800 εκατ. ευρώ. Όπως σημειώνει το Focus, «τώρα οι πιστωτές θα έχουν ένα μειονέκτημα, εάν η δόση δεν έρθει. Οι βοήθειες των δανειστών χρησιμεύουν σχεδόν αποκλειστικά για την πληρωμή των τόκων στους πιστωτές. Γι’ αυτό λείπουν τα λεφτά από την κυβέρνηση. Λαμβάνοντας υπόψη τις πληρωμές τόκων, το ωραίο πλεόνασμα του προϋπολογισμού μετατρέπεται σε ένα “χοντρό” έλλειμμα. Αυτό κυμαίνεται γι’ αυτό το έτος γύρω στο 4%», αναφέρεται στο περιοδικό, που συνεχίζει αναφέροντας ότι το 80% του ελληνικού χρέους βρίσκεται στα χέρια δημόσιων πιστωτών, όπως οι χώρες της Ευρωζώνης, η ΕΚΤ και ο ΕΜΣ. Η διεθνής κοινότητα θα είναι λοιπόν η ίδια το «θύμα», εάν δεν δώσει στους Έλληνες την επόμενη δόση. Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε και την παράμετρο των ευρωεκλογών, ενόψει των οποίων οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα προσπαθήσουν να εκτονώσουν τη διαφωνία με την Ελλάδα, προκειμένου να μη δοθεί «πάσα» στα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα. Κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν, στο τελευταίο Eurogroup, τα εγκωμιαστικά σχόλια του Σόιμπλε απέναντι στην Ελλάδα. «Η Ελλάδα έχει κάνει μεγάλη πρόοδο. Είναι στη σωστή κατεύθυνση, πέρασε τον προϋπολογισμό της. Οι αριθμοί είναι καλύτεροι, η ανάπτυξη και το έλλειμμα κινούνται καλύτερα από ό,τι εκτιμούσαμε πριν από ενάμιση χρόνο», υποστήριξε ο Σόιμπλε, ο οποίος είναι γνωστός για τη σκληρή κριτική του κατά της Ελλάδας.

ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΚΤ

Να ξεκαθαριστούν άμεσα οι τραπεζικές ρυθμίσεις Ανησυχώ ότι η διαδικασία για τη λήψη των αποφάσεων σχετικά με τις τράπεζες ενδεχομένως να γίνει υπερβολικά πολύπλοκη και οι ρυθμίσεις για τη χρηματοδότηση ενδεχομένως να μην είναι επαρκείς. Μέχρι τώρα δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με το κατά πόσο ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης θα έχει λόγο στη μη βιωσιμότητα μιας τράπεζας. Αυτά τα πράγματα θα πρέπει να γίνουν άμεσα.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Η χώρα χρειάζεται συνεκτική στρατηγική Η χώρα για να οδηγηθεί, το ταχύτερο δυνατόν, με όσο γίνεται μικρότερο κοινωνικό κόστος, στην έξοδο από την κρίση, χρειάζεται μια συνολική, συνεκτική στρατηγική. Πέρα και πάνω από Μνημόνια. Η οικονομική μεγέθυνση, ενώ είναι αναγκαία συνθήκη για τη βελτίωση της ευημερίας των πολιτών, δεν είναι και ικανή συνθήκη για τη συμμετοχή όλων στην παραγωγική διαδικασία, για τη διανομή και τις ωφέλειες.

ΓΕΝΣ ΒΑΪΝΤΜΑΝ

ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ BUNDESBANK

Σημάδια διόρθωσης δείχνει η Ελλάδα Έχω πλήρη συνείδηση του ότι η Ελλάδα βιώνει θεμελιώδεις αλλαγές, με τεράστιο πόνο για τον λαό της. Αλλά η πολιτική που ακολουθείται ήδη δείχνει σημάδια διόρθωσης της μακροοικονομικής κατάστασης. Το πρωτογενές πλεόνασμα είναι πλέον ορατό και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Αυτές οι πρώτες επιτυχίες πρέπει να εκληφθούν ως ενθάρρυνση, δεδομένου ότι δεν έχουν εφαρμοστεί ακόμα όλα τα συμφωνημένα μέτρα προσαρμογής.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Εκτός κινητικότητας τα ΕΛΤΑ Οι εργαζόμενοι στα Ελληνικά Ταχυδρομεία δεν θα μπουν σε καθεστώς κινητικότητας. Τα ΕΛΤΑ βούλιαξαν κι αυτά μέσα στην ακινησία που μας διέκρινε τα προηγούμενα χρόνια. Σήμερα όμως αισθάνομαι ικανοποιημένος και υπερήφανος γιατί τόσο η διοίκηση όσο και οι εργαζόμενοι έχουν κάνει πολλά και σημαντικά βήματα προόδου προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης.

ΓΙΟΧΑΝ ΧΑΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Εγκρίθηκαν τα ελληνικά οδικά έργα Τα έργα αυτοκινητοδρόμων στην Ελλάδα και η απότομη διακοπή τους υπήρξαν εμφανώς «θύματα» της κρίσης. Η συνέχισή τους και το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες είναι και πάλι διατεθειμένες να επενδύσουν σε αυτά αποτελεί ένδειξη της αυξανόμενης εμπιστοσύνης στην ανάκαμψη της Ελλάδας. Σε συνέχεια της θετικής ψήφου της ελληνικής βουλής, είμαι στην ευχάριστη θέση να εγκρίνω τα εν λόγω έργα ζωτικής σημασίας για τη χώρα, τα οποία θα συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην τόνωση της ανάπτυξης. ΧΡΗΜΑ 9

Χ χρηματιστήριο

ΦΘΗΝO Ή ΑΚΡΙΒO ΤΟ «ΑΝΑΔΥOΜΕΝΟ» Χ.Α.; Σύμφωνα με αναλυτές, το Χ.Α. είναι ακριβό σε όρους p/e, το οποίο διαμορφώνεται για το 2013 στα επίπεδα του 21 με 22 και οι προβλέψεις για το 2014 είναι κοντά στο 18

10 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ε πλεονέκτημα το ασφαλές ευρώ, αλλά μειονέκτημα τις ακριβές αποτιμήσεις, εισήλθε στις αναδυόμενες αγορές το ελληνικό χρηματιστήριο. Η μετάταξη στις αναδυόμενες δίνει πρόσβαση στα κεφάλαια ύψους 1,5 τρισ. δολ. που τις παρακολουθούν, και στα οποία το ποσοστό που θα αναλογεί στην Ελλάδα ανέρχεται στο 0,3%, με βάση τη βαρύτητα που θα έχει το Χ.Α. στον MSCI Emerging Markets. Δυνητικά, και εφόσον το σύνολο των αμοιβαίων κεφαλαίων παθητικής διαχείρισης που παρακολουθεί τους δείκτες της MSCI λάβει τις ανάλογες θέσεις, το ελληνικό χρηματιστήριο μπορεί να δεχτεί εισροές της τάξης των 4,5 δισ. δολ. σε βάθος έξι μηνών έως ενός έτους από τη μετάταξη. Οι άμεσες καθαρές εισροές που έφερε το

CITI ΟΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΜΕΤΟΧΕΣ ΜΕΤΚΑ Μυτιληναίος Frigoglass ΕΥΔΑΠ Ελλάκτωρ Σαράντης Jumbo Motor Oil ΕΛ.ΠΕ. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Τέρνα Ενεργειακή

πέρασμα του χρηματιστηρίου της Αθήνας στις αναδυόμενες αγορές υπολογίζονται σε 400-500 εκατ. ευρώ μόνο από τα αμοιβαία κεφάλαια παθητικής διαχείρισης. Με βάση τους υπολογισμούς της JP Morgan, το Χρηματιστήριο της Αθήνας θα είναι το πέμπτο μεγαλύτερο στις αναδυόμενες οικονομίες της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής (ΕΜΕΑ), με σταθμισμένη κεφαλαιοποίηση 11,7 δισ. δολ., που θα αντιστοιχεί στο 1,7% της συνολικής χρηματιστηριακής αξίας των ΕΜΕΑ, ύψους 695 δισ. δολ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της JP Morgan, εφόσον μελλοντικά αυξηθεί το free float των ελληνικών τραπεζών με την αποδέσμευσή τους από το ΤΧΣ, η στάθμιση της Ελλάδας θα τριπλασιαστεί, φτάνοντας στο 4%. Η απόφαση της MSCI να υποβαθμίσει την Ελλάδα δημιούργησε ανησυχίες περί

φυγής επενδυτών, ωστόσο αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν πως οι προοπτικές για τις ελληνικές μετοχές είναι στην πραγματικότητα πολύ καλύτερες τώρα. Για τους επενδυτές των ανεπτυγμένων αγορών, η Ελλάδα σίγουρα ήταν εκτός ραντάρ, καθώς αποτελούσε ένα μικρό μέρος ενός μεγάλου σύμπαντος. Σίγουρα θα δοθεί μεγαλύτερη προσοχή σε αυτήν την αγορά τώρα, καθώς θα αποτελεί ένα μεγαλύτερο μέρος ενός μικρότερου σύμπαντος. Οι ελληνικές μετοχές δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης. Ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών κατέγραψε πτώση 51,8% το 2011 και, αν και ενισχύθηκε το 2012, οι εισροές ξένων επενδύσεων παρέμειναν αρνητικές. Το 2013, με θετικές εισροές, ο Γενικός Δείκτης έχει, μέχρι στιγμής, κατα-

CITI ΤΑ P/E ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΜΕΤΟΧΕΣ

2013 1,7 0,7 2,2 1,0 0,5 1,3 2,2 1,9 1,2 0,5 1,0

ΜΕΤΚΑ Μυτιληναίος Frigoglass ΕΥΔΑΠ Ελλάκτωρ Folli Follie Σαράντης Jumbo Coca Cola Motor Oil ΕΛ.ΠΕ. Τέρνα Ενεργειακή Intralot ΟΠΑΠ

2013

2014

9,2 16,6 27,7 16,6 83,6 9,4 13,7 15,3 24,7 13,2 18,3 16,0 20,3 20,5

9,4 8,2 13,4 13,4 24,0 11,0 12,8 15,9 21,9 8,1 12,2 11,0 17,4 26,3 ΧΡΗΜΑ 11

Χ χρηματιστήριο ☛

ΣΥΓΚΡΙΝOΜΕΝΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΑΝΑΔΥOΜΕΝΕΣ ΑΓΟΡEΣ, ΟΙ ΦΘΗΝOΤΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚEΣ ΜΕΤΟΧEΣ ΕIΝΑΙ MOTOR OIL, ΟΤΕ, AEGEAN AIRLINES, ΔΕΗ, COCA COLA ΚΑΙ JUMBO

γράψει άνοδο 27%. Η χρονιά αυτή σηματοδοτεί την επιστροφή καθαρών κεφαλαιακών εισροών από ξένους επενδυτές, οι οποίες μέχρι το τέλος Οκτωβρίου είχαν αγγίξει το 1,9 δισ. ευρώ. Η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην Ελλάδα έχει αυξηθεί. Τον Οκτώβριο το 71,69% των αγορών σε όρους αξίας συναλλαγών προήλθε από ξένους επενδυτές. Η μεταφορά στις αναδυόμενες αγορές έχει επίσης αυξήσει το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών και αυτό φαίνεται από την αύξηση των επισκέψεων στην Ελλάδα από διάφορα funds που θέλουν να μάθουν περισσότερα για ορισμένες εταιρείες. Το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ελληνικές μετοχές έχει αυξηθεί σημαντικά και η Ελλάδα, μέσα σε έξι μήνες, έχει καταφέρει να γίνει μια αρκετά δημοφιλής αγορά πλέον. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι καθαρές εισροές από τις αρχές του έτους μέχρι τον Οκτώβριο άγγιξαν το 1,9 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο από το 2007. ΑΚΡΙΒO ΤΟ Χ.Α.; Μπορεί οι αναλυτές να παίζουν το στοίχημα του turnaround story της ελληνικής οικονομίας, αλλά ένα από τα ερωτήματα είναι εάν η ελληνική αγορά έχει ελκυστικές αποτιμήσεις για τοποθετήσεις. Σύμφωνα με αναλυτές, το Χ.Α. είναι ακριβό σε όρους p/e, το οποίο διαμορφώνεται για το 2013 στα επίπεδα του 21 με 22 και οι προβλέψεις για το p/e της αγοράς το 2014 είναι επίσης υψηλές, αφού διαμορφώνεται κοντά στο 18. ΤΟ CRASH TEST ΑΠΟΤΙΜHΣΕΩΝ Στο crash test αποτιμήσεων που έκανε η

12 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Citigroup ανάμεσα στις ελληνικές μετοχές και τις μετοχές των αναδυόμενων χρηματιστηρίων, διαπίστωσε πως δεν υπάρχουν μεγάλα discounts, που να ευνοούν την ελληνική αγορά. Με εξαίρεση τον δείκτη κεφαλαιοποίησης προς ΑΕΠ, που στην Ελλάδα είναι μόλις 24%, έναντι 33% στη Ρωσία, 35% στην Τουρκία, 51% στην Πολωνία και 222% στη Νότια Αφρική, λίγες μετοχές που παρακολουθεί είναι φθηνότερες συγκριτικά με τις ομοειδείς τους. Σε μέσο όρο, οι 12 μετοχές που παρακολουθεί, εμφανίζουν οριακό premium 4% συγκριτικά με τις αναδυόμενες αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Νότιας Αφρικής (CEEMEA), και είναι 2% ακριβότερες σε σχέση με την Ευρώπη συνολικά, αλλά εμφανίζουν οριακό discount 2% συγκριτικά με τις αποτιμήσεις παγκοσμίως. Η Citi διατηρεί τη σύσταση «neutral» για τον τραπεζικό κλάδο, τονίζοντας ότι οι αποτιμήσεις πλέον είναι κοντά, ή και πάνω, από τις αντίστοιχες των ευρωπαϊκών τραπεζών. Την υψηλότερη αξιολόγηση από τις εισηγμένες μετοχές, μετά τη ΔΕΗ και τον ΟΤΕ, λαμβάνει η ΜΕΤΚΑ. Εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με 9,2 P/E το 2013 και 9,4 το 2014, και ότι βρίσκεται στο 1,7 και 1,5 της λογιστικής της αξίας. Για τον Μυτιληναίο εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με P/E 16,6 το 2013 και 8,2 το 2014 και στο 0,7 και 0,7 της λογιστικής του αξίας. Για τη Frigoglass εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με P/E 27,7 το 2013 και 13,4 το 2014 και 2,2 και 2 τη λογιστική της αξία. Για την ΕΥΔΑΠ εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με P/E 16,6 το 2013, 13,4 το 2014 και μία φορά τη λογιστική της αξία. Για τον Ελλάκτωρα εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με P/E 83,6 το 2013 και 24 το 2014 και 0,5 τη λογιστική του αξία. Για τη Folli Follie οι εκτιμήσεις είναι ότι διαπραγματεύεται με P/E 9,4 φέτος και 11 το 2014. Για τον Σαράντη η εκτίμηση είναι ότι διαπραγματεύεται με P/E 13,7 φέτος και 12,8 το 2014, ενώ η λογιστική του αξία είναι στο 1,3 φέτος και 1,2 του χρόνου. Για την Jumbo το P/E διαπραγμάτευσης είναι 15,3 για το 2013 και 15,9 για το 2014. Η σχέση τιμής με τη λογιστική αξία βρίσκεται στο 2,2 φέτος και στο 2 του χρόνου. Για την Coca Cola αναφέρει ότι διαπραγματεύεται με P/E 24,7 το 2013 και 21,9 το

2014. Για τη Motor Oil εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με P/E 13,2 το 2013 και 8,1 το 2014, EV/ EBITDA 7,3 το 2013 και 5,9 το 2014 και λογιστική αξία 1,9 το 2013 και 1,6 το 2014, με προβλεπόμενη μερισματική απόδοση 6,4% το 2014. Για τα ΕΛ.ΠΕ. το P/E είναι 18,3 φέτος και 12,2 το 2014, διαπραγματεύεται 1,2 φορές τη λογιστική της αξία και η μερισματική της απόδοση είναι στο 4,8%. Για τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ εκτιμά ότι θα γυρίσει σε κερδοφορία το 2014 και εκτιμάται ότι διαπραγματεύεται στο μισό της λογιστικής της αξίας. Για την Τέρνα Ενεργειακή εκτιμά ότι διαπραγματεύεται με P/E 16 το 2013 και 11 το 2014 και μία φορά στη λογιστική της αξία. Για την Intralot δίνει Ρ/Ε 20,3 το 2013 και 17,4 το 2014. Για τον ΟΠΑΠ δίνει Ρ/Ε 20,5 για το 2013 και 26,3 το 2014. Στις ακριβότερες σε όρους p/e ή EV/EBITDA συγκαταλέγει:

∼ Την Coca Cola, που εμφανίζει premium 67% σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές εταιρείες, αλλά βρίσκεται σε discount 1% συγκριτικά με τις μετοχές των CEEMEA. ∼ Τον ΟΠΑΠ, που εμφανίζει premium 48% σε σχέση με τις αναδυόμενες, 57% σε σχέση με τις ευρωπαϊκές εταιρείες και 84% συγκριτικά με τις αποτιμήσεις παγκοσμίως. ∼ Την ΕΧΑΕ, η οποία εμφανίζεται να έχει premium 89% ανάμεσα στις αναδυόμενες, 54% έναντι της Ευρώπης και 56% διεθνώς. ∼ Τον Τιτάνα, με premium 12% σε επίπεδο Ευρώπης και 30% παγκοσμίως. Συγκρινόμενες μόνο με τις αναδυόμενες αγορές, οι φθηνότερες ελληνικές μετοχές είναι: Motor Oil, ΟΤΕ, Aegean Airlines, ΔΕΗ, Coca Cola και Jumbo. Στα ίδια επίπεδα αποτίμησης βρίσκονται οι ΜΕΤΚΑ, Εθνική Τράπεζα (premium 3%) και ο Τιτάνας. ΦΘΗΝH ΜΕ ΚΡΙΤHΡΙΟ ΤΟ BOOK VALUE Εξετάζοντας τις αποτιμήσεις, η Credit Suisse σημειώνει ότι η ελληνική αγορά δείχνει φθηνή με κριτήριο το book value. Με κριτήριο τα κέρδη η εικόνα αλλάζει. Εξετάζοντας τις αποτιμήσεις, ο οίκος σημειώνει ότι η αγορά δείχνει φθηνή σε

Χ χρηματιστήριο όρους book value. Τελεί υπό διαπραγμάτευση σε ιστορικό χαμηλό έναντι του book value και με 80% discount έναντι των αναδυόμενων αγορών. Αντιθέτως, με βάση τα κέρδη δείχνει «μη ελκυστική», καθώς η μέση εκτίμηση για το p/e (36 φορές) του επόμενου δωδεκαμήνου είναι σε premium 140% έναντι των άλλων αναδυόμενων (17 φορές). Εξαιρουμένων των τραπεζών, παραμένει ένα 25% premium. Η Ελλάδα δεν ανήκει στις αναδυόμενες αγορές, στις οποίες κατηγοριοποιείται πλέον, εκτιμά η Credit Suisse. Δικαιολογεί την άποψη αυτή με το επιχείρημα ότι με βάση πολλά κριτήρια η χώρα βρίσκεται πάνω από τα επίπεδα των αντίστοιχων αναδυόμενων (ΑΕΠ, εταιρικά κέρδη κ.ά). «Πιστεύουμε ότι η χώρα στερείται περιθωρίων για αύξηση παραγωγικότητας, πιστωτικής επέκτασης, αστικοποίησης. Επιπλέον, πολύ μικρό κομμάτι των εσόδων των επιχειρήσεων προέρχεται από το εξωτερικό». Η Credit Suisse διαπιστώνει ότι η χώρα είναι σε δρόμο ανάκαμψης, με πρόβλεψη για αύξηση του ΑΕΠ 0,6% το 2014. Η ΚΕΡΔΟΦΟΡIΑ ΤΩΝ ΕΙΣΗΓΜEΝΩΝ Εκτός του τραπεζικού κλάδου, η Citi προ-

14 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

βλέπει μείωση στην κερδοφορία των ελληνικών εισηγμένων κατά 3% το 2013 και αύξηση 31% το 2014. Συγκεκριμένα, η Citigroup βλέπει βελτίωση στην κερδοφορία μέσα στο 2014 για εισηγμένες όπως η Aegean Airlines (από 35,9 φέτος σε 40,4 εκατ. του χρόνου), η Τιτάν (από -8,8 σε +22,8 εκατ. ευρώ), η ΔΕΗ (από 110 σε 191,5 εκατ. ευρώ), η Coca Cola (από 234 σε 336,8 εκατ. ευρώ), η Motor Oil (από 29,6 σε 118,1 εκατ. ευρώ) και ο ΟΤΕ (από 294,4 σε 298,2 εκατ. ευρώ). Μάλιστα, το +31% στα κέρδη θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερο αν δεν υπήρχαν φέτος τα έκτακτα κέρδη της ΕΧΑΕ από τις επανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών. Ακόμη μεγαλύτερη, ωστόσο, προβλέπεται η βελτίωση των εταιρικών κερδών, αν συνεκτιμηθούν και τα αποτελέσματα των τραπεζών, καθώς η Citigroup προβλέπει το 2014 κέρδη για την Εθνική Τράπεζα (+175,8 εκατ. έναντι -117,8 εκατ. φέτος) και μειωμένες ζημίες για την Alpha Bank (-881 εκατ. έναντι -1,26 δισ. ευρώ φέτος). Αντίθετα, μειωμένη κερδοφορία για το 2014 αναμένει ο οίκος για τις εταιρείες ΕΧΑΕ (από 43,6 σε 17,8 εκατ. ευρώ), ΟΠΑΠ (από 116,9 σε 110,8 εκατ. ευρώ),

Jumbo (από 87,7 σε 84,1 εκατ. ευρώ) και ΜΕΤΚΑ (από 73,3 σε 72,1 εκατ. ευρώ). ΦΟΡΟΛΟΓΙΚH «ΒOΜΒΑ» Την ώρα που το χρηματιστήριο «ετοιμαζόταν» να καταγράψει νέα υψηλά για το 2013 και νέα υψηλά 29 μηνών, δυστυχώς, το Υπουργείο Οικονομικών και η Τρόικα έβαλαν μια φορολογική «βόμβα» στα θεμέλια της κεφαλαιαγοράς. Από 1/1/2014 ξεκινά η εφαρμογή του φόρου υπεραξίας (15%) παράλληλα με αυτήν επί του φόρου συναλλαγών 0,20% επί των πωλήσεων. Υπενθυμίζεται ότι ο φόρος επί των πωλήσεων είχε αυξηθεί στο 0,20%, υπό την προϋπόθεση να μην ισχύσει ο φόρος υπεραξίας. Τώρα προχωρά προς ψήφιση ο φόρος υπεραξίας και ταυτόχρονα παραμένει και ο φόρος επί των πωλήσεων στο 0,20%. Σύμφωνα με τα δεδομένα που υπήρχαν όταν γραφόταν αυτό το κείμενο, και αν δεν αλλάξει κάτι, οι φορολογικές αλλαγές θα επιφέρουν συρρίκνωση των συναλλαγών στην ελληνική κεφαλαιαγορά, φυγή των Ελλήνων επενδυτών σε ξένες πλατφόρμες διαπραγμάτευσης ή και ξένες ΕΠΕΥ, συρρίκνωση των εσόδων του ελληνικού Δημοσίου και κλείσιμο ελληνικών ΕΠΕΥ. Χ

Χ παρασκήνιο προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

TURNAROUND STORY ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡAΠΕΖΕΣ; Το πιστεύει η BofA, η JP Morgan «ψηφίζει» ελληνικές τραπεζικές μετοχές, η Morgan Stanley θεωρεί εφικτή την έξοδο των τραπεζών στις αγορές και η Citi «βλέπει» ισχυρή κερδοφορία σε βάθος τετραετίας

Bank of America-Merrill Lynch πιστεύει στο turnaround story των ελληνικών τραπεζών, το οποίο στηρίζεται στη μακροοικονομική ανάκαμψη και στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στον κλάδο, ενώ η NBG Sec, με βάση τα αποτελέσματα του εννεαμήνου, κάνει λόγο για πρώιμες ενδείξεις ανάκαμψης της κερδοφορίας. Την ίδια ώρα, εφικτή θεωρεί την έξοδο των ελληνικών τραπεζών στις αγορές για δανεισμό, κατά τους πρώτους μήνες του 2014, η Morgan Stanley. «Οι ελληνικές τράπεζες κινούνται σε τροχιά αναδιάρθρωσης και πλέον έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί. Αυτό σημαίνει πως μπορούν να επεκτείνουν τα χαρτοφυλάκια δανείων τους», εξηγεί η Morgan Stanley. Σύμφωνα με τον επενδυτικό οίκο, υπάρχουν διεθνείς επενδυτές που ενδιαφέρονται για την περίπτωση των ελληνικών τραπεζών. Υπάρχουν ξένοι, πρόθυμοι να επενδύσουν στις ελληνικές τράπεζες, στηρίζοντας τις ελληνικές προσπάθειες.

ΤΑ STRESS TESTS Με ιδιαίτερα κολακευτικά λόγια για τις ελληνικές τράπεζες εκφράστηκε ο επικεφαλής της BlackRock, Λόρενς Φινκ, στις συναντήσεις που είχε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αθήνα. Ανέφερε χαρακτηριστικά πως «τα αποτελέσματα της πρώτης διαγνωστικής άσκησης έθεσαν τα θεμέλια για την επιτυχή ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, ενίσχυσαν σημαντικά τη διαφάνεια και ενδυνάμωσαν την εμπιστοσύνη των καταθετών και των επενδυτών», ενώ τα αποτελέσματα της τρέΟΙ ΤΙΜΕΣ-ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ χουσας άσκησης αναμένεται να ισχυροποιήσουν Tράπεζες BofA τη θέση τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις Eθνική 4,15 ευρώ τραπεζικών παραγόντων, Alpha Bank 0,67 ευρώ οι ελληνικές τράπεζες θα Πειραιώς 1,71 ευρώ χρειαστούν γύρω στα 4 με 5 δισ. ευρώ για να κα-

16 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

λύψουν την «τρύπα» που θα προκύψει από τα νέα stress tests. Κομβικό σημείο για τις ελληνικές τράπεζες αποτελεί το κατά πόσον οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές θα δεχθούν να ισχύσει τελικώς ό,τι και στις λοιπές ευρωπαϊκές τράπεζες, τον δείκτη core tier one στο 8%, κάτι που θα σημάνει ότι οι τράπεζες θα εξοικονομήσουν περίπου 2 δισ. ευρώ.

BOFA: ΠΙΣΤΕYΕΙ ΣΤΟ TURNAROUND STORY Η Bank of America-Merrill Lynch πιστεύει στο turnaround story των ελληνικών τραπεζών, το οποίο στηρίζεται στη μακροοικονομική ανάκαμψη και στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στον κλάδο, δίνοντας σύσταση «neutral» για την Τράπεζα Πειραιώς, με τιμή-στόχο 1,71 ευρώ, για την Alpha Bank με τιμή-στόχο 0,67 ευρώ και «underperform» και για την Εθνική με τιμή-στόχο 4,15 ευρώ. Εκτιμά πως η μέση απόδοση ιδίων κεφαλαίων θα ανακάμψει στο 1315% μέχρι το 2017, ενώ θεωρεί πως η τρέχουσα αξία τους αντανακλά αυτήν την προοπτική, μετά από αύξηση 37% στις μετοχές τους το τελευταίο τρίμηνο. Ο οίκος αναφέρει πως η αύξηση των περιθωρίων, η ομαλοποίηση των προβλέψεων και οι περικοπές κόστους θα αποτελέσουν τους τρεις ισχυρότερους παράγοντες για την πορεία της ανοδικής μέσης απόδοσης ιδίων κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών το διάστημα 2014-2017. Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τα περιθώρια, η βελτιωμένη ρευστότητα και η συγκέντρωση στον κλάδο δίνουν τη δυνατότητα στα πιστωτικά ιδρύματα να μειώσουν τα κόστη χρηματοδότησής τους. Η BofA βλέπει πιθανή άνοδο των περιθωρίων ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ κατά 0,6-1,1 ποσοστιαίες μονάδες το διάστημα Nomura NBG Sec 2013-2017. Για τις προβλέψεις, η 2,60 ευρώ ανάλυση των περασμέ0,23 ευρώ 0,60 ευρώ νων κρίσεων με βάση τα 0,96 ευρώ 1,41 ευρώ στοιχεία του ΔΝΤ, οδηγεί την BofA στην εκτίμηση

παρασκήνιο Χ ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αγγίξουν το ανώτερο σημείο το 2014, ενώ μετά από αυτό οι προβλέψεις θα ομαλοποιηθούν σχετικά γρήγορα. Σε ό,τι αφορά τα κόστη, ο οίκος αναφέρει πως η συγκέντρωση στον κλάδο θα μπορούσε να δημιουργήσει συνέργειες κόστους έως και 635 εκατ. ευρώ στις τρεις τράπεζες ή 12% της βάσης κόστους τους το 2013 (cost base). Πέραν των πλεονεκτημάτων των εξαγορών και των συγχωνεύσεων, ο οίκος σημειώνει ότι αναμένει πως ο ελληνικός τραπεζικός κλάδος θα βελτιώσει τα υφιστάμενα δίκτυα καταστημάτων και το εργατικό δυναμικό του. Σύμφωνα με την BofA, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τα κεφάλαια των τραπεζών παραμένουν οι βασικότεροι κίνδυνοι στην περίπτωση επιδείνωσης.

Σύμφωνα με τη Citi, τρία είναι τα σενάρια για την ελληνική τραπεζική αγορά με βάση τη βελτιωμένη οικονομική κατάσταση της χώρας:

«ΨHΦΟ ΕΜΠΙΣΤΟΣYΝΗΣ» ΔIΝΕΙ Η JP MORGAN

∼ Το καλό σενάριο προβλέπει ότι η κερδοφορία θα αυξηθεί ταχύ-

Η JP Morgan, σε έκθεσή της με τίτλο «Καλώς ήρθες και πάλι Ελλάδα», υποστηρίζει ότι οι τράπεζες είναι ο καλύτερος και πιο liquid τρόπος για να εκφραστεί η αισιόδοξη (bullish) άποψη για την Ελλάδα, ενώ προεξοφλεί ότι το επόμενο που θα συμβεί στη χώρα είναι η ανάπτυξη. Σύμφωνα με την JP Morgan, οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να επηρεαστούν από την κατάσταση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα οποία διαμορφώνονται μεταξύ 21%-33% για τις τέσσερις μεγάλες. Σημαντικές για την JP Morgan είναι οι εξελίξεις στον τομέα των δανειακών χαρτοφυλακίων. Ένα χειρότερο του αναμενόμενου αποτέλεσμα μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω διάσωση των τραπεζών, με σημαντικές παράπλευρες απώλειες για την αποτίμηση των εταιρειών εκτός του χρηματοπιστωτικού κλάδου, αναφέρει. Συνεπώς, συνεχίζει η JP Morgan, «αν είστε αγορασμένοι στο βιομηχανικό κλάδο, ποντάροντας στην ελληνική ανάκαμψη, θα πρέπει να σταθμίσετε τους κινδύνους για τις τράπεζες. Αν έχετε πάρει αυτή την απόφαση, τότε είναι ίσως πιο εύλογο να την εκφράσετε μέσω των τραπεζών».

∼ Το βασικό προβλέπει ότι τα κέρδη θα φτάσουν κοντά στο 1,5% του ΑΕΠ της χώρας και με περιορισμένο πλεόνασμα κεφαλαίων. Η εκτίμηση για την τιμή προς λογιστική αξία (p/b) του 2017 είναι 0,71,4 φορές και 10-14% το RoE.

∼ To κακό σενάριο, το οποίο βασίζεται στο ότι οι τράπεζες θα χρειαστούν επιπλέον χρηματοδότηση από τους μετόχους τους, η οποία αντιστοιχεί στη σημερινή κεφαλαιοποίηση. Οι αποτιμήσεις σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι οι υψηλότερες παγκοσμίως, στο 30% του ΑΕΠ. Η εκτίμηση για την τιμή προς λογιστική αξία (p/b) του 2017 είναι 3-6 φορές και οι αποδόσεις θα παραμείνουν αρνητικές.

τατα και θα φτάσει σε επίπεδα που απαντώνται σε άλλες ολιγοπωλιακές αγορές, όπως αυτές της Αυστραλίας και του Καναδά (2,5 του ΑΕΠ των χωρών). Επιπλέον κεφαλαιακό απόθεμα το οποίο μπορεί να προσεγγίζει την κεφαλαιοποίηση θα επιστρέψει εν καιρώ στους μετόχους. Οι τράπεζες θα έχουν το 2017 p/b μεταξύ 0,3 και 0,8 φορές και RoE 25-32%.

Η NOMURA Έως και -60% χαμηλότερα από τις τρέχουσες τιμές είναι οι νέες τιμές-στόχοι για τις ελληνικές τράπεζες που έδωσε η Nomura, διατηρώντας τη σύσταση της «μείωσης» για τις Εθνική, Alpha Bank και Eurobank και τη σύσταση της «ουδετερότητας» (neutral) για την Πειραιώς. Οι τιμές-στόχοι είναι στα 2,60 ευρώ για την Εθνική, στα 0,23 ευρώ για την Alpha Bank, στα 0,30 ευρώ για την Eurobank και στα 0,96 ευρώ για την Πειραιώς. Σύμφωνα με τη Nomura, η Πειραιώς βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση σε σχέση με τις υπόλοιπες τράπεζες, καθώς διαθέτει μεγαλύτερη διασπορά στη μετοχική της βάση, ενώ την ίδια ώρα, λόγω των συνεργειών που έχει αναπτύξει, μπορεί να επωφεληθεί από τις οικονομίες κλίμακας.

CITI: ΙΣΧΥΡH ΚΕΡΔΟΦΟΡIΑ ΣΕ ΒAΘΟΣ ΤΕΤΡΑΕΤIΑΣ Η NBG SEC Οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να εμφανίσουν διψήφιες αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων από το 2016 και μετά, αναφέρει η Citi. Ωστόσο, τονίζει ότι οι άμεσες προκλήσεις για τον κλάδο παραμένουν. Σε σχέση με τους ελέγχους της Blackrock στις τράπεζες, οι αναλυτές της τράπεζας περιμένουν ένα «διαχειρίσιμο» αποτέλεσμα. Για τα «κόκκινα» δάνεια, τονίζει ότι η μείωσή τους είναι μια πολυετής διαδικασία. Όπως σημειώνει, αναμένει καθυστερήσεις σε μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν τις τράπεζες και την οικονομία. Ωστόσο, τονίζει ότι η μείωση των τραπεζών από 15 σε 4, αλλά και τα συμφέροντα της κυβέρνησης, αναμένεται να αποτελέσουν τους «οδηγούς» για διψήφια ποσοστά απόδοσης ιδίων κεφαλαίων προς το 2016. Υψηλή απόδοση και αποτίμηση «βλέπει» για τον εγχώριο τραπεζικό κλάδο η Citi και τονίζει πως οι διεθνείς δραστηριότητες της ΕΤΕ θα της εξασφαλίσουν σημαντική κερδοφορία, εκτιμώντας, ωστόσο, ταχύτερα κέρδη για την Alpha Bank.

Θετικά στοιχεία στα αποτελέσματα γ' τριμήνου των τραπεζών διαβλέπει η Εθνική Χρηματιστηριακή, σε έκθεσή της με τίτλο «πρώιμες ενδείξεις ανάκαμψης της κερδοφορίας». Η χρηματιστηριακή επισημαίνει τη βελτίωση των καθαρών εσόδων από τόκους σε τριμηνιαία βάση, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί, την επιβράδυνση στη δημιουργία νέων επισφαλειών, καθώς και τη βελτίωση της ρευστότητας ως αποτέλεσμα της απομόχλευσης στις χορηγήσεις. Ως εκ τούτου, και σε συνδυασμό με τη σταδιακή μείωση του ρίσκου χώρας, η χρηματιστηριακή μειώνει το επιτόκιο προεξόφλησης κατά 200 μονάδες βάσης, κάτι που οδηγεί σε νέες τιμές-στόχους για τις τράπεζες. Η Εθνική χρηματιστηριακή ανεβάζει την τιμή-στόχο για την Alpha Bank στα 0,6 από 0,45 ευρώ, ενώ ο νέος στόχος για την Πειραιώς είναι στα 1,41 ευρώ από 1,15 ευρώ. Και για τις δυο τράπεζες, διατηρεί σύσταση «neutral». Χ ΧΡΗΜΑ 17

Χ προτάσεις αγοράς

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΕΙΣΗΓΜΕΝΩΝ

ΕΙΣΗΓΜEΝΕΣ: ΦΘAΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕIΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦHΣ Οι ισολογισμοί αρχίζουν να γίνονται πιο ανθεκτικοί

το γ’ τρίμηνο του 2013 ξεκίνησε μια ανατροπή, ίσως όχι σε καθολικό βαθμό, αλλά πάντως σε μεγαλύτερη έκταση από τις συνηθισμένες επιμέρους βελτιώσεις, δείχνοντας ότι οι ισολογισμοί των εισηγμένων εταιρειών αρχίζουν να γίνονται όσο ανθεκτικοί χρειάζεται για να αντιμετωπίσουν το δύσκολο εγχώριο περιβάλλον. Οι εισηγμένες, επιπλέον, αρχίζουν να αποκτούν πρόσβαση σε ρευστότητα, είτε με ακριβά κουπόνια ομολόγων είτε με πώληση μετοχών σε χαμηλές τιμές. Κάπως έπρεπε να γίνει η αρχή και αυτό που μετράει, από εδώ και πέρα, είναι η αύξηση της αποδοτικότητας αυτών των κεφαλαίων ή η σταδιακή αντικατάστασή τους με φθηνότερο χρήμα. Η σχέση μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογόνων εταιρειών παρουσίασε, μετά από εννέα τρίμηνα, βελτίωση, η οποία αποδίδεται και στη μη δημοσίευση αποτελεσμάτων από προβληματικές εταιρείες ή στη συνεχι-

ζόμενη έξοδο εταιρειών από το Χ.Α., λόγω χρεωκοπίας, διατηρώντας τον πλειοψηφικό λόγο υπέρ των ζημιογόνων εταιρειών στο 61:39, όταν στα προηγούμενα δύο τρίμηνα του έτους η σχέση ήταν 70:30. Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί ότι φέτος το χρηματιστήριο είδε εταιρείες που είχαν και θετική συνεισφορά αποχωρώντας από την αγορά (S&B, Eurodrip, Olympic Catering). Το λειτουργικό περιθώριο αποτελεί την «ευχάριστη έκπληξη», καθώς η ανάκαμψη που παρατηρείται, ξαναφέρνει κοντά στο 10% τη λειτουργική απόδοση (9,8%), δίνοντας μια απόσταση ασφαλείας στην τελική γραμμή, καθώς οι επιβαρύνσεις από τα χρηματοοικονομικά, τους φόρους και τις αποσβέσεις παραμένουν σχετικά υψηλές. Ο τουρισμός ήταν ο καταλύτης της βελτίωσης του γ’ τριμήνου, βοηθώντας πολλούς κλάδους να πάνε καλύτερα και τις εταιρείες είτε να περιορίσουν δραστικά τις ζημιές τους είτε να εμφανίσουν κερδοφορία. Οι ει-

ΒΑΣΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ Κύκλος εργασιών: Λειτουργικά κέρδη: Κέρδη μετά από φόρους:

53.374.296 Δ (%): -5,1% 4.732.361 Δ (%): -18,9% 5.797.609 Δ (%): 150,6%

ΤΖΙΡΟΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΕΡΔΗ ΤΡΙΜΗΝΑ Q1 2012 Q2 2012 Q3 2012 Q4 2012 Q1 2013 Q2 2013 Q3 2013

ΤΖΙΡΟΣ

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΕΡΔΗ

1.773.855 1.790.099 1.640.937 1.665.882 1.376.194 1.610.554 1.744.412

234.713 -966.348 -108.884 -653.338 -338.221 23.834 338.269

18 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

σηγμένες εταιρείες, μετά από μια περίοδο εξαγωγικής μονοτονίας, κατάφεραν να αντλήσουν νέες δυνάμεις εσόδων από τις αυξημένες αφίξεις τουριστών, αλλά και από τις εξοικονομήσεις κόστους στις οποίες προχώρησαν το προηγούμενο διάστημα. ΤΑ ΜΕΓEΘΗ Αύξηση σε ποσοστό 150,6% καταγράφουν τα μετά από φόρους κέρδη των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών, κατά το εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2013, ανερχόμενα στα 5,797 δισ. ευρώ. Η άνοδος αυτή οφείλεται, σε σημαντικό βαθμό, στις τράπεζες, οι οποίες δεν επιβαρύνονται φέτος με ισχυρές έκτακτες ζημίες, σύμφωνα με την επεξεργασία των ισολογισμών από την Beta Securities. Ο τζίρος των εισηγμένων διαμορφώθηκε στα 53,3 δισ. ευρώ, μειωμένος κατά 5,1% σε ετήσια βάση και κατά 4,3% σε επίπεδο τριμήνου, πολύ κοντά στον ανακοινωμένο ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ σε ετήσια βάση.

επιχειρηματικά νέα εισηγμένων Χ ☛ ΚΕΡΔΟΦΟΡΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

ΖΗΜΙΟΓΟΝΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Αύξηση κερδών Μείωση κερδών Επιστροφή σε κέρδη

25 28 28

Αύξηση ζημιών Μείωση ζημιών Επιστροφή σε ζημιές

Τα λειτουργικά κέρδη είναι μειωμένα κατά 18,9%, ωστόσο αν εξαιρεθούν τα διυλιστήρια και ο ΟΠΑΠ, λόγω των σημαντικών εκτάκτων εγγραφών που έχουν στα δύο πρώτα τρίμηνα της χρήσης, και του φόρου μικτών κερδών 30%, οι απώλειες περιορίζονται στο 9,2%. Ακόμα καλύτερη είναι η εικόνα από το περσινό τρίμηνο στο φετινό τρίμηνο, καθώς το γ’ τρίμηνο είναι θετικό σε σχέση με πέρσι κατά 6,3%. Η επιτυχία αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς το 1,74 δισ. ευρώ λειτουργικών κερδών του γ’ τριμήνου έρχονται σε μια χρονιά όπου το α’ τρίμηνο ήταν το χειρότερο ξεκίνημα χρήσης (1,37 δισ. ευρώ) από την καθιέρωση των διεθνών λογιστικών προτύπων, γεγονός που δείχνει τη δυναμική της κερδοφορίας, τουλάχιστον στο κομμάτι που αφορά την οργανική επίδοση. Οι εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις εμφανίζουν καθαρά κέρδη 338,2 εκατ. ευρώ στο γ’ τρίμηνο, μετά το οριακά θετικό δεύτερο, χωρίς μάλιστα η εικόνα να έχει καθολική υποστήριξη, αφού σημαντικές δυνάμεις (διυλιστήρια, μεταλλουργία, κατασκευές) δεν έχουν ακόμα συνεισφορά στα καθαρά κέρδη. Το τρίμηνο των τραπεζών ήταν ζημιογόνο, ωστόσο δεν ήταν έξω από τις εκτιμήσεις της αγοράς, καθώς η αναδιάρθρωση κόστους συνεχίζεται, ενώ οι προβλέψεις παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, δεδομένης της ύφεσης. Αν και η κερδοφορία της τελικής γραμμής δεν είναι προτεραιότητα για πολλές εισηγμένες, φέτος το αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απογοητευτικό, δεδομένης και της αύξησης των φορολογικών συντελεστών κατά 600 μονάδες βάσης σε σχέση με πέρσι. ΘΕΤΙΚΟI ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤEΣ Θετική ήταν η συνέχεια της χρήσης για Αεροπορία Αιγαίου, Ελληνικά Χρηματιστήρια, Πλαίσιο, Σαράντη, ΜΕΤΚΑ, Ιασώ, ΟΛΠ, Κυριακίδη, Κανάκη, FF Group, Profile, Ικτίνο, MLS Πληροφορική, Περσέα, Καράτζη, Έλτον Χημικά και Πλαστικά Κρήτης. Με

125 48 60 17

κέρδη, αλλά σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με πέρσι, κινήθηκαν ο ΟΤΕ, τα Πλαστικά Θράκης, η Coca Cola και η Ευρωπαϊκή Πίστη, ενώ τα αποτελέσματα της ΔΕΗ, αν εξαιρεθούν τα φετινά και τα περσινά έκτακτα, παρουσιάζουν πολύ σημαντική βελτίωση. Ελαφρώς καλύτερα από τα προηγούμενα τρίμηνα, ή καλύτερα από τα αναμενόμενα, ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα από Τιτάνα, Φουρλή, Ελληνικά Πετρέλαια και Motor Oil. Βελτιώσεις παρατηρούνται στις τράπεζες σε οργανικό επίπεδο, λόγω της βελτίωσης των επιτοκιακών περιθωρίων και της μείωσης των λειτουργικών εξόδων. Επέστρεψαν σε κέρδη Παπουτσάνης, Δομική Κρήτης, Πετρόπουλος, Unibios, ΕΛΤΡΑΚ, Kleemann, Info-Quest, EKTEΡ, Ευρωσύμβουλοι, Λάμψα, Βαρβαρέσος, Mermeren Combinat, Cyclon, Ιονική Ξενοδοχείων, ενώ κράτησε το «συν» του α’ εξάμηνου η HOL. Θετικό τρίμηνο ανακοίνωσε, μετά από διαδοχικές ζημιές, η MIG, παραμένοντας ωστόσο σε ζημιές, ενώ η βελτίωση του κλάδου των ακτοπλοϊκών εταιρειών είναι καθολική. Οι εταιρείες που επέστρεψαν σε κέρδη στο εννεάμηνο είναι κατά 11 περισσότερες από αυτές που γύρισαν από κέρδη σε ζημιές την ίδια χρονική περίοδο. ΑΡΝΗΤΙΚΟI ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤEΣ Mε σημαντικές ζημιές συνέχισαν στο γ’ τρίμηνο οι Forthnet, Παρνασσός, Πήγασος, Αλουμύλ, Ηρακλής, Dionic, Axon, Σφακιανάκης, Σιδενόρ, Χαλκόρ, Ελληνικά Καλώδια, Βιοχάλκο, Υγεία, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, Creta Farm, EBZ, Ελληνική Υφαντουργία, Lavipharm και Ακρίτας. Χειρότερος κλάδος αναδεικνύεται εκείνος των ιχθυοκαλλιεργειών, όπου σε ένα μόλις τρίμηνο διπλασίασε τις ζημιές της τελικής γραμμής, οι οποίες πλέον φθάνουν σχεδόν στο 36% του τζίρου. ΕΠΙΣΤΡΟΦH ΣΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡIΑ Είκοσι εισηγμένες εταιρείες κατάφεραν να παρουσιάσουν ένα Turn Around Story και

Η σχέση μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογόνων βελτιώθηκε μετά από εννέα τρίμηνα να μετατρέψουν το περσινό ζημιογόνο αποτέλεσμα σε κερδοφόρο, γεγονός που οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στην περικοπή των δαπανών και στη μείωση της έκθεσής τους στον τραπεζικό τομέα. Μεταξύ των εταιρειών αυτών συμπεριλαμβάνονται και οι: Τιτάν, Attica Group, Cyclon, Hellas On Line, Medicon Hellas, Q&R, Unibios, Aegean Airlines, Βαρβαρέσος, Βογιατζόγλου, Δομική Κρήτης, Δρομέας, ΕΛΤΡΑΚ, Λάμψα, Παπουτσάνης, Πετρόπουλος, Eurobank Properties, Trastor, MIG Real Estate, Sato και Alco. EΚΤΑΚΤΑ ΑΠΟΤΕΛEΣΜΑΤΑ Σαφώς μικρότερες είναι οι επιδράσεις των εκτάκτων αποτελεσμάτων στο γ’ τρίμηνο, όχι όμως αμελητέες για μια σειρά εταιρειών των οποίων η τελική γραμμή μεταβλήθηκε δραστικά από μία ή και παραπάνω έκτακτες εγγραφές. Κάποιες ενδεικτικές, και σημαντικές για τη διαμόρφωση του συ-

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ ΚΕΡΔΗ Τιτάν Attica Συμμετοχών Cyclon Hellas On Line Medicon Hellas Q&R Unibios Aegean Airlines Βαρβαρέσος Βογιατζόγλου Δομική Κρήτης Δρομέας ΕΛΤΡΑΚ Λάμψα Παπουτσάνης Πετρόπουλος Eurobank Properties Trastor MIG Real Estate SATO ALCO

ΧΡΗΜΑ 19

Χ επιχειρηματικά νέα εισηγμένων ☛

Ο τουρισμός ήταν ο καταλύτης της βελτίωσης του γ’ τριμήνου, βοηθώντας πολλούς κλάδους νόλου, περιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθες:

∼ Νηρέας: O όμιλος σχημάτισε έκτακτες προβλέψεις 40 εκατ. ευρώ, λόγω απομείωσης βιολογικών αποθεμάτων. ∼ Motor-Oil: Στο γ’ τρίμηνο η εταιρεία παρουσιάζει μικρά κέρδη από αποτίμηση αποθεμάτων ύψους 3 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, στο εννεάμηνο οι ζημιές αποτίμησης των αποθεμάτων διαμορφώθηκαν σε 35 εκατ. ευρώ, από 25 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο περσινό διάστημα. ∼ Εθνική Τράπεζα: Από την απομείωση της Eurobank υπήρξε αρνητική διαφορά στο τρίμηνο 88 εκατ. ευρώ. ∼ Intralot: Η επιβάρυνση από νομισματικές διαφορές διαμορφώθηκε στα 10 εκατ. ευρώ. ∼ Ελληνικά Χρηματιστήρια: Από επιστροφή φόρων πρόεκυψε έκτακτο έσοδο 600 χιλ. ευρώ στο γ’ τρίμηνο. ∼ Μυτιληναίος: Στο γ’ τρίμηνο καταγράφονται έκτακτα κέρδη ύψους 43,7 εκατ. ευρώ, από την απόφαση της διαιτησίας για την τιμή του ρεύματος αναδρομικά από το 2010, ενώ υπάρχει και αρνητικό έκτακτο απομείωσης της συμμετοχής στην ΕΛΒΟ κατά 12 εκατ. ευρώ. ∼ ΔΕΗ: Η απόφαση της διαιτησίας με το «Αλουμίνιον της Ελλάδος» επιβάρυνε τα αποτελέσματα κατά 109 εκατ. ευρώ. Επίσης στο γ’ τρίμηνο υπάρχει λογιστική επιβάρυνση 37 εκατ. ευρώ από αναβαλλόμενο φόρο. ∼ ΟΤΕ: Από την πώληση της Globul καταγράφονται έκτακτα κέρδη 147 εκατ. ευρώ στο τρίμηνο. Η ΣΥΝEΧΕΙΑ... Στο δ’ τρίμηνο υπάρχουν κάποιες πρώτες θετικές αναγνώσεις, που έρχονται από τις πρόσφατες τηλεδιασκέψεις των εταιρειών. Τα επιτοκιακά περιθώρια πέφτουν, οι κατασκευαστικές εταιρείες θα ξεκινήσουν τα έργα παραχωρήσεων και αυτοκινητοδρόμων ίσως και πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων, η κατανάλωση σε καύσιμα κίνησης έχει σταθεροποιηθεί, ενώ η αγορά πετρελαίου θέρμανσης έχει επανέλθει σε φυσιο-

20 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

λογικούς ρυθμούς ζήτησης. Επιπλέον, στο λιανικό εμπόριο οι δύο επιπλέον Κυριακές θα αφήσουν μεγαλύτερο τζίρο, ενώ ο αθέμιτος ανταγωνισμός έχει περιοριστεί σημαντικά. Μέσα σε όλα αυτά υπάρχουν και άλλες κινήσεις μείωσης κόστους, μέσω προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου, όπως οι συνέργειες στις τράπεζες από τη λειτουργική ολοκλήρωση των συγχωνευμένων ομίλων, ενώ ο τουρισμός παρουσιάζει μια δυναμική που μπορεί να δώσει ένα πρόωρο ξεκίνημα αφίξεων την επόμενη χρονιά. Αν σε αυτές τις θετικές παραμέτρους μπει και η συνθήκη της επιτυχούς εκτέλεσης του προϋπολογισμού και η αύξηση της αποτελεσματικότητας των προγραμματισμένων αποκρατικοποιήσεων για το 2014, τότε η ανάκαμψη στα εταιρικά αποτελέσματα μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα, ξεφεύγοντας από τις έως τώρα χαμηλές εκτιμήσεις που έχουν διατυπωθεί για την ερχόμενη χρονιά. «Αγκάθι» παραμένει η ανεργία και το πολιτικό ρίσκο, το οποίο θα παραμείνει ψηλά το 2014, λόγω της διπλής προσφυγής στις κάλπες σε τοπικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ως εκ τούτου, αισθανόμαστε πιο άνετα ώστε να δούμε περισσότερες επιλογές εταιρειών, δίνοντας περισσότερο χρόνο, αφού για κάποιες εταιρείες το 2013 παραμένει μεταβατικό σε επίπεδο ισολογισμού. Άρα τα απτά δείγματα γραφής μπορεί να φανούν τον Μάιο του 2014, όπου θα δημοσιευθεί το α’ τρίμηνο, αφού στο δ’ τρίμηνο είναι πιθανό να αποτυπωθεί με μεγαλύτερη άνεση η προσαρμογή αξιών σε αγοραίες αξίες (ακίνητα, θυγατρικές, συμμετοχές, χρεώγραφα, χαρτοφυλάκια κ.λπ.). Από τον τραπεζικό κλάδο η Τράπεζα Πειραιώς είναι η πιο μοχλευμένη περίπτωση έκθεσης στην ελληνική αγορά, ενώ η Εθνική Τράπεζα έχει πολλές αξίες κρυμμένες στον ισολογισμό της, που θα φανούν μόνο υπό προϋποθέσεις συναλλαγής. Η ΔΕΗ είναι μια περίπτωση συνδυασμού αποκρατικοποίησης-αναδιάρθρωσης, ένα στοίχημα με πολλά «αν», αλλά και εξαιρετικά περιθώρια απόδοσης. Ο ΟΤΕ όχι μόνο κατόρθωσε να βρει τη ρευστότητα για να στηρίξει τον δανεισμό του, αλλά εξακολουθεί να έχει

άνετα λειτουργικά περιθώρια κέρδους, που του δίνουν τη δυνατότητα να μειώνει συνεχώς το κόστος του μέσω εκτεταμένων προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου. Ο ΟΠΑΠ είναι ακριβός στα παρόντα επίπεδα, αλλά με τα εκτιμώμενα κέρδη, σε δύο χρόνια, η αποτίμησή του είναι λογική και υποσχόμενη, καθώς η νέα διοίκηση φαίνεται ότι έχει ανεβάσει στροφές στην υλοποίηση του επιχειρηματικού πλάνου. Ελλάκτωρ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ διαπραγματεύονται σημαντικά κάτω από την καθαρή τους θέση, η οποία περιέχει θυγατρικές και έργα πολλαπλάσιας αξίας αντικατάστασης. Τα Ελληνικά Πετρέλαια αναμένεται να βελτιώσουν τους όρους του δανεισμού τους με την πώληση της ΔΕΠΑ, ενώ εν συνεχεία θα πάρουν τον δρόμο της αποκρατικοποίησής τους, η Motor Oil έδειξε ότι μπορεί να αντέξει με κλειστές τις «στρόφιγγες» της ρευστότητας στην Ελλάδα και με τα χειρότερα περιθώρια διύλισης των τελευταίων πέντε ετών. Από το λιανικό εμπόριο Jumbo, Πλαίσιο, FF Group και Σαράντης παίζουν χωρίς αντίπαλο. Μυτιληναίος και ΜΕΤΚΑ έχουν αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις των καιρών, χάρη στις συνεχείς αναδιαρθρώσεις κόστους και στην εξωστρέφεια στις πωλήσεις τους. H ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή θα αυξήσει κατά 50% την εγκατεστημένη δυναμικότητά της σε 18 μήνες, φθάνοντας τα 800 MW, αποτελώντας τη μεγαλύτερη δύναμη στις ανανεώσιμες πηγές στην Ελλάδα. H Autohellas και η Aegean Air φαίνονται ως οι πιο κοντινές περιπτώσεις για να παιχτεί το στοίχημα του εγχώριου τουρισμού. Αν η ΕΧΑΕ καταφέρει να περάσει τον «σκόπελο» της φορολογίας της υπεραξίας χωρίς αναταράξεις, μπορεί να ελπίζει σε καλύτερα νούμερα, τα οποία από μήνα σε μήνα ανεβάζουν το καθαρό έσοδό της. Αυτές οι εταιρείες συνοψίζουν τις βασικές επενδυτικές μας επιλογές από το Χ.Α. για την επόμενη χρονιά, καλύπτοντας περιπτώσεις αξίας, αναδιάρθρωσης του ισολογισμού και αποκρατικοποιήσεων. Στις άλλες εταιρείες, τέλος, αξιοσημείωτες είναι διαχρονικά οι επιδόσεις των Κρι Κρι, Elton Χημικά, Κυριακίδης Μάρμαρα, Κανάκης, Iκτίνος, MLS, Ευρωπαϊκή Πίστη, Eurobank Properties, Καρέλιας, Πλαστικά Κρήτης, Flexopack και ΟΛΠ. Αν η εμπορευσιμότητα των εταιρειών αυτών βελτιωθεί, τότε θα αρχίσουν να κεφαλαιοποιούν τα καλά μεγέθη και την επιτυχία των διοικήσεών τους. Χ

Χ προτάσεις αγοράς ~ Σε αστάθεια προβλέψεις και τιμές-στόχοι

ΣΧΟΛΙΑ

Φτιάξτε νέες φυλακές! Υπάρχουν 2,8 εκατ. πολίτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο, και πάνω από 350.000 με ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία, που αντιμετωπίζουν το φάσμα των κατασχέσεων των λογαριασμών τους, των ποινικών διώξεων και των πλειστηριασμών των περιουσιών τους.

Δώσαμε, δώσαμε! Φόρους ύψους 24,7 δισ. πλήρωσαν οι Έλληνες από τον Ιανουάριο του 2010 έως σήμερα! Η Ελλάδα βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις φορολογικής επιβάρυνσης ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ η φορολογία σημείωσε για το 2012 τη μεγαλύτερη αύξηση (3,9%) μεταξύ των κρατών-μελών, την ώρα που ο μέσος όρος αύξησης στην Ε.Ε. άγγιζε μόλις το 0,3%. Πού πάνε τα λεφτά (που δεν υπάρχουν); Πληρώνουμε, μεταξύ των άλλων, για 222 χιλιάδες συνταξιούχους κάτω των 55 ετών, 2.095 δισ. ευρώ τον χρόνο (0,9 δισ. οι συνταξιούχοι κάτω των 50 και 1,2 δισ. οι συνταξιούχοι από 51 έως 55 ετών). Όσα είναι σχεδόν τα προσδοκώμενα έσοδα για το 2013, 2,9 δισ. Σύσσωμη η αντιπολίτευση ζητά εκλογές Αν η κυβέρνηση καταρρεύσει, σιγά μη μας δώσει η Τρόικα τα 8 δισ. που έχουμε ακόμα λαμβάνειν από το δάνειο. Προφανώς θα περιμένει να γίνουν εκλογές, να σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση, να υπάρξει διαπραγμάτευση και συμφωνία με τη νέα κυβέρνηση πάνω στο μνημόνιο, να πειστούν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, η ΕΚΤ, το ΔΝΤ, κ.λπ., κ.λπ. περί της σοβαρότητάς μας (;) και του ότι θα κάνουμε αποκρατικοποιήσεις (π.χ. μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΔΗΜΑΡ ή με ΑΝΕΛ). Εν τω μεταξύ, όπως καταλαβαίνετε, θα έχουν σηκωθεί καταθέσεις, κανείς δεν θα πληρώνει φόρους και σιγά μην επενδύσει κανένας τρελός. Δεν τα θέλουμε τα λεφτά σας! Ο Α. Τσίπρας διαμήνυσε στους δανειστές ότι η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί τα λεφτά τους. Οι διεθνείς τοκογλύφοι θα πρέπει να βρουν άλλο «θύμα» για να το δανείσουν με 2%. Τώρα θα πρέπει, βέβαια, ο κ. Τσίπρας να μας εξηγήσει ποιος θα μας δανείσει με αυτό το επιτόκιο. Επίσης, είναι ακατανόητη η οργή απέναντι στους δανειστές μας. Δεν μας δανείζει ο γερο – Λαδάς, αλλά οι λαοί της Ευρώπης, και μάλιστα με επιτόκιο χαμηλότερο από εκείνο που δανείζονται οι ίδιοι. Γιατί, λοιπόν, να πιστεύουμε ότι οι φορολογούμενοι της Ευρώπης θα τα «βάψουν μαύρα» επειδή εμείς δεν θέλουμε τα λεφτά τους; Την ώρα που οι Ουκρανοί σκοτώνονται να μπουν στο ευρώ: Ένα και πλέον εκατομμύριο διαδήλωναν, κρατώντας ευρωπαϊκές

22 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

σημαίες ενάντια στην άρνηση του προέδρου της χώρας να υπογράψει συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ εδώ στην Ελλάδα επανέρχονται οι φωνές για έξοδο από το ευρώ. Στις επόμενες εκλογές θα έχουμε κόμματα που θα υποστηρίζουν την επιστροφή στη δραχμή (Αλαβάνος, Καζάζης, Κατσανέβας κ.ά.)! Και ενώ ο Α. Τσίπρας, επιτέλους, παραδέχθηκε τις καταστροφικές συνέπειες της εξόδου από το ευρώ, η Αριστερά Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη επιμένει: «Δεν συνιστά καθόλου μια καταστροφική επιλογή η σχεδιασμένη έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη». Οδηγίες προς... ψηφοφόρους: Έδωσε, από μικροφώνου, ο Νότης Σφακιανάκης: «Να δώσετε το παρών για να διώξετε αυτούς που τυραννικά κυβερνούν». Έγινε και ο Νότης αντισυστημικός. Πώς όμως φτιάχτηκε ο τραγουδιστής; Δεν έγινε και με χρήματα αυτών που ήταν στο σύστημα, που φοροδιέφευγαν, που έπαιρναν μίζες, που έκλεβαν το δημόσιο και ένα μέρος από αυτά τα ακουμπούσαν στο ταμείο του; Ή να υποθέσω ότι οι θαμώνες του κέντρων που τραγουδά είναι όλοι φτωχοί και άνεργοι; Τι σχέση έχει ο Τόμσεν με funds; Τον προβληματισμό του σχετικά με τους σκοπούς που εξυπηρετεί η Τρόικα εξέφρασε ο βουλευτής της ΝΔ, Προκόπης Παυλόπουλος. Ο πρώην υπουργός διερωτάται μήπως κάποιοι Τροϊκανοί, κυρίως αυτοί του Τόμσεν του ΔΝΤ, εξυπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα των funds. Ξέρει κάτι; Η απόλυτη ξεφτίλα! Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο απίστευτος κ. Θ. Πελεγρίνης, βρέθηκε στο Παρίσι για να ανεβάσει το μονόπρακτο «Ιουλιανός»! Την ώρα που το πανεπιστήμιο δεν λειτουργούσε και οι φοιτητές είχαν χάσει το εξάμηνο. Άντε, με το καλό και στην Επίδαυρο! Μέχρι και Μητροπολίτης παρεμβαίνει υπέρ των ομολογιούχων! Παρέμβαση υπέρ της αποζημίωσης των μικροομολογιούχων φυσικών προσώπων, που επλήγησαν από το PSI+, πραγματοποίησε ο Μητροπολίτης Έδεσσας, Πέλλης και Αλμωπίας, Ιωήλ και απέστειλε επιστολή προς τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά.

ΣΧΟ

διεθνείς αγορές Χ

EΡΧΕΤΑΙ AΝΟΔΟΣ 10% Ή ΜΑΖΙΚO SELL-OFF EΩΣ 50%; «Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» η πορεία των διεθνών αγορών το 2014

ιορθωτικά, ενόψει τέλους χρήσης, κινούνται οι μεγάλες ξένες, καθώς οι επενδυτές «κάνουν ταμείο», ενώ οι χρηματιστηριακοί δείκτες έχουν τρέξει ένα μεγάλο «ράλι» φέτος. Ο Dow Jones βρίσκεται 22,77% υψηλότερα το 2013, ενώ την ίδια περίοδο ο S&P 500 – ο δείκτης με τις 500 μεγαλύτερες σε κεφαλαιοποίηση εταιρείες των ΗΠΑ – κερδίζει 26,60%. Την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο, απομένουν λίγες μέρες πριν την κρίσιμη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, που θα ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό τον «δρόμο» που θα χαράξει η Fed όσον αφορά τον πιθανό περιορισμό του τρίτου - και πιο δυναμικού - προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης που έχει εφαρμοστεί. Προφανώς και η Fed δεν έχει καμία διάθεση να αφήσει τους χρηματιστηριακούς δείκτες να καταρρεύσουν και η όλη προσαρμογή αναμένεται να γίνει ομαλά.

Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μια σταδιακή μείωση 12-15% (10-12 δισ. ανά μήνα) που θα μπορούσε να ξεκινήσει τον Μάρτιο του 2014 και να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Οκτώβριο. Το επενδυτικό κοινό, ωστόσο, παραμένει σε εγρήγορση και οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από την κεφαλαιοποίηση μέρους των σημαντικών κερδών του 2013, ενώ η επανατοποθέτηση στις αρχές του 2014.

Αντικρουόμενες εκτιμήσεις Σε μεγάλο «πονοκέφαλο» έχει αναδειχθεί, για αναλυτές και επενδυτές, η πορεία των διεθνών αγορών το 2014. Οι εκτιμήσεις κάθε άλλο παρά συγκλίνουσες εμφανίζονται. Τι θα συμβεί στις διεθνείς αγορές το 2014; Έρχεται άνοδος 10-13% ή βίαιη διόρθωση έως 50%; Οι αναλυτές εμφανίζονται διχασμένοι…

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΔΕΙΚΤΕΣ DOW JONES NASDAQ S&P NIKKEI FTSE 100 DAX-30 CAC-40

ΚΛΕΙΣΙΜΟ 31/12/2012 12.938,11 2.960,31 1.402,43 10.395,18 5.925,37 7.612,39 3.620,25

ΚΛΕΙΣΙΜΟ 13/12/2013 15.755,36 4.003,81 1.775,32 15.403,11 6.439,96 9.006,46 4.059,71

ΔΙΑΦΟΡΑ +21, 77% +35,25% +26,59% +48,18% +8,68% +18,31% +12,14%

Ο κορυφαίος αναλυτής της Nomura, Bob Janjuah, πρόσφατα προέβλεψε πως έρχεται μαζικό sell-off από 25 έως και 50% στις αγορές το 2014. Οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές μπορεί να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία, αλλά οι επενδυτές θα πρέπει να προσέξουν, σύμφωνα με τον Bob Janjuah, τον στρατηγικό αναλυτή της Nomura, ο οποίος πιστεύει ότι μια μεγάλη βουτιά στις παγκόσμιες αγορές είναι ακριβώς πίσω από την «επόμενη γωνία». Στο τέλος αυτού του τριμήνου, μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2014, η αγορά δείχνει ότι μπορεί να υπάρξει μια επικίνδυνη κορύφωση, την οποία μπορεί να διαδεχθεί ένα sell-off της τάξεως του 25 έως 50%, το οποίο θα εκτείνεται τα τρία επόμενα τρίμηνα του 2014, αναφέρει ο Janjuah. Από την πλευρά της η Barclays πρόσφατα έθεσε νέα τιμή - στόχο για τον S&P 500, τον δείκτη - βαρόμετρο της Wall Street, προβλέποντας πως θα ανέλθει στις 1.900 μονάδες μέχρι τα τέλη του 2014. Με τη σειρά της η Citigroup διατύπωσε την εκτίμηση πως οι διεθνείς αγορές θα καταγράψουν άνοδο 13% μέχρι τα τέλη του 2014. Ανιαρό έτος θα είναι το 2014 για τις διεθνείς αγορές, προβλέπει η HSBC. «Με την έλευση του 2014 οι μετοχές δεν θα σημειώσουν την ίδια δυναμική και το ίδιο “ράλι” που καταγράφηκε το 2013. Ούτε όμως οι διεθνείς αγορές θα εισέλΧΡΗΜΑ 23

Χ διεθνείς αγορές

θουν σε bear market. To πιθανότερο σενάριο κάνει λόγο για ανιαρές κινήσεις, με μια άνοδο που δεν θα ξεπεράσει το 10%», εκτιμούν οι αναλυτές της βρετανικής τράπεζας, στη νέα έκθεσή τους.

τονο sell-off στις αγορές, θα πρέπει:

Credit Suisse: Βέβαιο το «ράλι» στις ευρωαγορές

2. Οι μετοχές να γίνουν σαφώς ακριβότερες σε σχέση με τα ομόλογα, δηλαδή η απόδοση του 10ετούς ομολόγου των ΗΠΑ να αυξηθεί πάνω από το 3,5%.

Η Credit Suisse εκτιμά ότι οι μετοχές, διεθνώς, εμφανίζονται εξαιρετικά ακριβές. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τις ευρωπαϊκές μετοχές. Οι ευρωπαϊκές μετοχές προσφέρουν μια σημαντική προσδοκία: Την προσδοκία της βελτίωσης των εταιρικών αποτελεσμάτων, καθώς οι οικονομίες της Ευρωζώνης ανακάμπτουν. «Ακόμη και η Ελλάδα κατόρθωσε να εξασφαλίσει την αναβάθμιση της αξιολόγησής της από τον οίκο Moody's!», σπεύδει να σχολιάσει η Credit Suisse στην εν λόγω έκθεσή της. Όπως προσθέτει η ελβετική τράπεζα, η προτίμησή της στην Ευρώπη είναι ξεκάθαρη. Οι αναδυόμενες οικονομίες, Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα, είχαν ένα δύσκολο έτος το 2013. Ωστόσο, κατά την Credit Suisse, οι αναδυόμενες οικονομίες θα ανακάμψουν το 2014: «Υπάρχει ακόμη αξία στις αναδυόμενες αγορές, κυρίως σε εκείνες που διαθέτουν τα μικρότερα προβλήματα χρέους», σημειώνουν οι αναλυτές της ελβετικής τράπεζας. Η Credit Suisse προβλέπει ισχυροποίηση του αμερικανικού δολαρίου το 2014. Μάλιστα εκτιμά πως το δολάριο θα υπεραποδώσει έναντι του ευρώ και του ιαπωνικού γιεν, αμέσως μόλις η αμερικανική Fed ξεκινήσει να μειώνει το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων. Οι αγορές, και ειδικά αυτές των ΗΠΑ, αποδείχθηκαν ιδιαίτερα ανθεκτικές το 2013, παρά τις πολλές αντιξοότητες, σημειώνει η Credit Suisse. Σε σημείωμα προς τους πελάτες της, η τράπεζα τονίζει πως υπάρχει μεν το ενδεχόμενο μικρής οπισθοχώρησης στο επόμενο διάστημα, ωστόσο, θα χρειαστεί να συμβεί κάτι πολύ σημαντικό για να έλθει κάποια «σοβαρή» διόρθωση, άνω του 10%. Όπως σημειώνει, για να συμβεί ένα έν-

24 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

1. Να υπάρξει ένα σαφές νομισματικό «σοκ», με αύξηση των επιτοκίων. Αυτό είναι πιθανό να συμβεί μετά τα μέσα του 2015.

3. Οι δείκτες διάθεσης επενδυτικού ρίσκου να «χτυπήσουν» υπερβολικά υψηλά επίπεδα. 4. Να συμβεί ένα παγκόσμιο μακροοικονομικό «σοκ», όπως μια μεγαλύτερη από την αναμενόμενη επιβράδυνση στην Κίνα ή πολιτικές κρίσεις στην περιφερειακή Ευρώπη. Αν απουσιάσει οποιοσδήποτε από τους παραπάνω παράγοντες, η Credit Suisse παραμένει «overweight» στις παγκόσμιες μετοχές, με στόχο τις 1.900 μονάδες για τον δείκτη S&P 500 στα τέλη του 2014.

Δημοσκόπηση του CNBC: Πιθανή ακόμη και η «φούσκα» στις μετοχές Διόρθωση των διεθνών αγορών της τάξης του 10% προβλέπει για το 2014 μεγάλη μερίδα αναλυτών και οικονομικών συμβούλων, εκφράζοντας συγκρατημένη αισιοδοξία για τη νέα χρονιά. Τα ανωτέρω αποτελούν ευρήματα δημοσκόπησης του πρακτορείου CNBC, στην οποία συμμετείχαν 15 managers και advisors. Στην ερώτηση «πόσο τους ανησυχεί το ενδεχόμενο να ξεσπάσει φούσκα στις αμερικανικές μετοχές το 2014», το 44% των συμμετεχόντων παραδέχθηκε πως «υπάρχει μια

σχετική ανησυχία». Σε άλλη ερώτηση, αναφορικά με το «πόσο πιθανό είναι το ενδεχόμενο διόρθωσης της αμερικανικής αγοράς το 2014», το 44% απάντησε πως «είναι πιθανή μια διόρθωση της τάξης του 10% μάλιστα». «Δεδομένης της συνεχιζόμενης ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας, η διόρθωση της αγοράς θα είναι ήπια και δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 10%», δηλώνει ο Ed Gjertsen, αντιπρόεδρος της Mack Investment Securities και ένας εκ των συμμετεχόντων στη δημοσκόπηση του CNBC. «H μεγαλύτερή μου ανησυχία είναι η συνεχιζόμενη αδυναμία στην ταχύτητα ροής του χρήματος. Νιώθω ότι πνιγόμαστε σε μια πισίνα νομισματικής ρευστότητας...», προσθέτει ο ίδιος. «Θα υπάρξει μια ήπια προσαρμογή στην πορεία των αμερικανικών μετοχών, αμέσως μόλις η Fed ξεκινήσει τον περιορισμό του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων. Από την πλευρά τους, οι ευρωπαϊκές μετοχές, ακολουθώντας τη συμπεριφορά των ιαπωνικών, θα αποτελέσουν “ατμομηχανή” της ανόδου για το 2014», εκτιμά από την πλευρά του ο Ivory Johnson, της Delancey Wealth Management. Ποια επένδυση θα αποδειχθεί καλύτερη και πιο κερδοφόρα κατά το νέο έτος; Το 77% των συμμετεχόντων στη δημοσκόπηση λένε «ναι» στις μετοχές, ενώ μόλις ένα 8% προτιμά τα ομόλογα! Χ

άρθρο Χ

ΣΤΗΡΙΞΗ ΓΙΑ ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΑΛΩΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΗ

Η ΔΕΗ, στην προσπάθειά της να σταθεί δίπλα στους χιλιάδες πολίτες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, εδώ και τρία χρόνια εφαρμόζει μια σειρά από μέτρα, με στόχο την αδιάλειπτη ηλεκτροδότηση των καταναλωτών που ανήκουν σε ευάλωτες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

ΕΥΑΛΩΤΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΚΑΙ ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ Βάσει της πολιτικής που ασκεί η ΔΕΗ για τους ευάλωτους καταναλωτές: Δεν γίνεται καμία Διακοπή Ηλεκτροδότησης σε Ευάλωτους Καταναλωτές και Ευπαθείς Κοινωνικές ομάδες λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών:

ΕΥΝΟΪΚΟΙ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ Με στόχο την περαιτέρω ελάφρυνση των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, η ΔΕΗ προσφέρει στους καταναλωτές της ιδιαίτερα ευνοϊκά προγράμματα διακανονισμών ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ενδεικτικά, για τους ευάλωτους καταναλωτές κάθε δόση δεν ξεπερνά το 25% του συνόλου ενός διμηνιαίου λογαριασμού προσφέροντας, έτσι, τη δυνατότητα ρύθμισης σε πολύμηνες, άτοκες δόσεις.

∼ Σε περιόδους που επικρατούν ακραίες κλιματικές συνθήκες (βαρυχειμωνιά, καύσωνας, κ.λπ.) ή κατά τη διάρκεια των γιορτών των Χριστουγέννων ή του Πάσχα, μέτρο το οποίο γι’ αυτές τις συγκεκριμένες περιόδους, ισχύει για το σύνολο των πελατών της ΔΕΗ που έχουν ληξιπρόθεσμους λογαριασμούς.

ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ

∼ Σε άτομα που έχουν οποιουδήποτε είδους εξάρτηση από μηχανικά μέσα που χρειάζονται ηλεκτρικό ρεύμα

Η ΔΕΗ, κατανοώντας πλήρως τις οικονομικές δυσκολίες των πολιτών, υλοποιεί συντονισμένες ενέργειες ενημέρωσης των καταναλωτών, μέσω διαφημιστικής εκστρατείας, δελτίων Τύπου, τηλεοπτικών αναφορών κ.τ.λ., παροτρύνοντας όσους θεωρούν ότι εμπίπτουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και χρήζουν ειδικής μέριμνας να το δηλώνουν. Επιπλέον, συνεργάζεται με κοινωνικούς φορείς που μπορεί να γνωρίζουν περιπτώσεις συνανθρώπων με σοβαρά προβλήματα διαβίωσης, ώστε να λαμβάνεται η απαραίτητη μέριμνα.

∼ Σε πελάτες με Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) και εν γένει στους Ευάλωτους Πελάτες, όπως αυτοί καθορίζονται από την Πολιτεία, όχι μόνο κατά τους επτά μήνες που προβλέπει ο νέος Κώδικας Προμήθειας (Νοέμβριος-Μάρτιος και Ιούλιος-Αύγουστος), αλλά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, εξαιρουμένων βέβαια των περιπτώσεων παραβατικών συμπεριφορών (ρευματοκλοπές).

ΚΟΙΝΩΝΙΚΌ ΟΙΚΙΑΚΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙO Η ΔΕΗ εφαρμόζει την απόφαση της Πολιτείας για μειωμένες τιμές ρεύματος έως και 42% στους ευάλωτους καταναλωτές, μέσω του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, στο οποίο έχουν ήδη ενταχθεί περισσότερες από 470.000 οικογένειες.

Για την αντιμετώπιση ιδιαίτερων περιπτώσεων, έχουν συγκροτηθεί ειδικές επιτροπές στα κατά τόπους καταστήματα της ΔΕΗ, με σκοπό την εξεύρεση λύσης και άμεσης διευθέτησης του προβλήματος.

Οι καταναλωτές, προκειμένου να αξιοποιήσουν τις ευνοϊκές ρυθμίσεις της ΔΕΗ για τους ευάλωτους καταναλωτές, δύνανται να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο μητρώο ευάλωτων καταναλωτών, είτε επικοινωνώντας στο τηλέφωνο 210 9298000 είτε υποβάλλοντας αίτηση στο www.dei.gr. Το ίδιο ισχύει και για όσους επιθυμούν να ενταχθούν στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο, ενώ οι καταναλωτές που επιθυμούν να εξασφαλίσουν διακανονισμό της ληξιπρόθεσμης οφειλής τους μπορούν να καλούν στην τηλεφωνική υπηρεσία της ΔΕΗ, 11770. Χ ΧΡΗΜΑ 25

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ

ΧΡΗΜΑ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ

2013

ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΤΟΥ 2013 26 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Ποιες εταιρείες βράβευσαν οι αναγνώστες του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ Week

ια 11η συνεχόμενη χρονιά πραγματοποιήθηκε η ψηφοφορία των «Επιχειρηματικών Βραβείων ΧΡΗΜΑ – Γεώργιος Ουζούνης», κατά την οποία αναδείχθηκαν οι εισηγμένες εταιρείες που διακρίθηκαν στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι για το 2013, σε 15 κατηγορίες βραβείων. Τα αποτελέσματα προέκυψαν από on-line ψηφοφορία στην ιστοσελίδα www.hrima.gr, στην οποία συμμετείχαν οι αναγνώστες του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ Week. Συνολικά, ψήφισαν 1.596 αναγνώστες. Οι προτιμήσεις των επενδυτών - αναγνωστών του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ Week εμφάνισαν αρκετά μεγάλη διασπορά, σε διαγωνιστικές κατηγορίες με πολλές συμμετέχουσες εταιρείες, με επακόλουθο οι εταιρείες που βραβεύθηκαν να μη συγκεντρώνουν πολύ εντυπωσιακά ποσοστά, ενώ την ίδια στιγμή εταιρείες με πολύ καλές επιδόσεις να μένουν εκτός τριάδας για λίγες μόνο ψήφους. Επισημαίνεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις συγκεκριμένες θέσεις στην κατάταξη κρίθηκαν από διαφορά μόνο μίας ψήφου. Πολυνίκες αναδείχθηκαν o OTE, η Motor Oil και η Τράπεζα Πειραιώς, οι οποίες κέρδισαν βραβεία σε δύο κατηγορίες, ενώ ο τραπεζικός κλάδος γενικότερα έχει παρουσία σε αρκετές κατηγορίες, με την Alpha Bank να αποσπά τον τίτλο της καλύτερης εταιρείας για το 2013. ΧΡΗΜΑ 27

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2013»

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ - 2013

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ - 2013

ΒΡΑΒΕΙΟ

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις, κ.λπ.

ΒΡΑΒΕΙΟ

1o ΒΡΑΒΕΙΟ 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ 3o ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ FTSE LARGE CAP - 2013

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕΣΑΙΑΣΜΙΚΡΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ - 2013

ΒΡΑΒΕΙΟ

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Jumbo 2o ΒΡΑΒΕΙΟ 2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ 3o ΒΡΑΒΕΙΟ

28 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Â Â Â

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2012»

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ 2013

ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ - 2013

ΒΡΑΒΕΙΟ

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η ευελιξία της εταιρείας στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, ο βαθμός εξυπηρέτησης των πελατών, κ.λπ.

ΒΡΑΒΕΙΟ

Αξιολογείται η εταιρεία που φαίνεται ότι θα καταφέρει το 2013 να ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό, διακόπτοντας ζημιές ή την πτωτική πορεία του παρελθόντος, ή τέλος παρουσιάζει μεγάλη βελτίωση επιδόσεων. 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

2o ΒΡΑΒΕΙO 2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ 3o ΒΡΑΒΕΙΟ

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ - 2013

ΥΨΗΛΩΝ ΡΥΘΜΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ - 2013

ΒΡΑΒΕΙΟ

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης κατά το 2013, που εκτιμάται ότι είναι διατηρήσιμοι και στο μέλλον. 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

Τρία Άλφα 2o ΒΡΑΒΕΙO

2o ΒΡΑΒΕΙO

3o ΒΡΑΒΕΙΟ 3o ΒΡΑΒΕΙΟ

30 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2013»

11.

ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ - 2013

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ - 2013

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επέκταση των δραστηριοτήτων της κατά το 2013 στο εξωτερικό, είτε μέσω εξαγωγών είτε μέσω παραγωγικής επέκτασης.

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών και καινοτομιών, τόσο στη διαδικασία παραγωγής όσο και στην προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ

2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

ΒΡΑΒΕΙΟ

12.

10.

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ - 2013

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την υλοποίηση φιλόδοξων επενδυτικών προγραμμάτων, ικανών να ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη παρουσία της στην αγορά.

Αξιολογείται η στάση της εταιρείας απέναντι στο επενδυτικό κοινό (ποιότητα και επάρκεια παρεχόμενων πληροφοριών, ικανοποιητική ιστοσελίδα, προθυμία εξυπηρέτησης μετόχων, στάση των βασικών μετόχων και της διοίκησης απέναντι στη μετοχή και τους μικρομετόχους, κ.λπ.).

ΥΨΗΛΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ - 2013

1o ΒΡΑΒΕΙΟ 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

2o ΒΡΑΒΕΙΟ 2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

32 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

Χ αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία «Χρήμα - Γεώργιος Ουζούνης 2012»

13.

15.

ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - 2013

ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ - 2013

ΒΡΑΒΕΙΟ

Αξιολογείται η τυπική προσαρμογή των εταιρειών στο θεσμικό πλαίσιο περί Εταιρικής Διακυβέρνησης, αλλά και η πρόθεση των εταιρειών για την ουσιαστική Εταιρική Διακυβέρνηση, σε ανταπόκριση των αυξημένων απαιτήσεων του ανταγωνισμού και των κεφαλαιαγορών.

ΒΡΑΒΕΙΟ

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η καινοτομία, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η έμφαση στις επενδύσεις, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η σταθερότητά τους κ.λπ.

1o ΒΡΑΒΕΙΟ 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

2o ΒΡΑΒΕΙΟ 2o ΒΡΑΒΕΙΟ

Foodlink 3o ΒΡΑΒΕΙΟ 3o ΒΡΑΒΕΙΟ

14.

ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ - 2013

Αξιολογείται η έμφαση των εταιρειών στον γενικότερο κοινωνικό τους ρόλο (εργαζόμενοι, καινοτομία, προστασία περιβάλλοντος, ενίσχυση τοπικών κοινωνιών, χορηγικό έργο, αθλητισμός, κοινωνική μέριμνα, πολιτισμός κ.λπ.). 1o ΒΡΑΒΕΙΟ

one company one idea good for all 2o ΒΡΑΒΕΙΟ

3o ΒΡΑΒΕΙΟ

34 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

άρθρο Χ

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ Στην Ελλάδα του μνημονίου, αυτό που είναι χειρότερο ακόμη και από τις εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεις, την οριζόντια περικοπή μισθών και συντάξεων, που φτωχοποίησαν τους Έλληνες, και την εκχώρηση της εθνικής μας κυριαρχίας, είναι η παντελής έλλειψη ελπίδας, που είναι διάχυτη σε όλη την ελληνική κοινωνία.

ε αυτήν την κρίσιμη χρονική στιγμή που, παρά τις περί 1912-1913 είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική επέκταση της του αντιθέτου δηλώσεις, η ανάγκη λήψης νέων μέχώρας, με την προσάρτηση της δυτικής και κεντρικής Μακετρων μοιάζει αναπόφευκτη και το μέλλον μοιάζει ξανά δονίας, της Κρήτης, των νησιών του ανατολικού Αιγαίου και ζοφερό, είναι αδήριτη και η ανάγκη να αντλήσουμε δύναμη της Ηπείρου. και αισιοδοξία από την ιστορία μας. Δεύτερη περίοδος: Το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα, στη σύγχρονη ιστοέκανε τον Ελευθέριο Βενιζέλο να πιστέψει πως η συστράτευση ✒ ρία της, περνάει τόσο δύσκολες στιγμές. Ποιος θα μπορούσε με τις δυνάμεις της Αντάντ θα του έδιναν την ευκαιρία να γράφει ο Κωνσταντίνος να φανταστεί ότι η Ελλάδα, μετά την πτώχευση του 1893 και πραγματοποιήσει ένα σημαντικό βήμα προς την πραγμάτωση Χ. Ζιάβρας* τον ατυχή πόλεμο του 1897, θα έφτανε στον διπλασιασμό των koszia@yahoo.gr της Μεγάλης Ιδέας. συνόρων της στους δύο βαλκανικούς πολέμους του 1912Όντως, ο ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη το 1913; Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι η Ελλάδα, μετά τη μικρα- 1919, ξεκινώντας μια τρίχρονη περιπέτεια, που θα κατέληγε στον ξερισιατική καταστροφή το 1922, και τον βίαιο ξεριζωμό του ελληνισμού ζωμό του ελληνισμού από τη Μικρά Ασία. Η μαζική άφιξη προσφύγων από την Ιωνία μετά από 2.500 χρόνια συνεχούς παρουσίας, θα κατά- δημιούργησε τεράστιες δυσκολίες στο ελληνικό κράτος. Μέχρι το 1924 φερνε να ενσωματώσει 1,5 εκατ. ρακένδυτων προσφύγων, να λύσει χρό- ήρθαν στην Ελλάδα 1,5 εκατ. πρόσφυγες. Και παρότι έμοιαζε απίθανο, νια προβλήματα, όπως η ύδρευση της Αθήνας, και να εκτελέσει μεγάλα οι πρόσφυγες εντάχθηκαν στον παραγωγικό ιστό της χώρας, αναζωογοαποστραγγιστικά έργα που δημιούργησαν 3 εκατ. στρέμματα καλλιερ- νώντας τη γεωργία και τη βιομηχανία της. Στην περίοδο που ακολούγήσιμης γης; θησε εκτελέστηκαν μεγάλα αποστραγγιστικά έργα στις πεδιάδες της Τέλος, ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι η Ελλάδα, μετά τον πόλεμο Δράμας, της Θεσσαλονίκης και των Σερρών, που δημιούργησαν 3 εκατ. του 1940 και την αδελφοκτόνο σύγκρουση του 1946-1949, θα έφτανε στρέμματα καλλιεργήσιμης γης, βελτιώθηκε το οδικό δίκτυο, ιδρύθηκε στην οικονομική ανάπτυξη της δεκαετίας του ‘50 και του ‘60; Ας κά- η Αγροτική Τράπεζα και αναπτύχθηκε η πολιτική αεροπορία. νουμε μια πολύ σύντομη αναδρομή σε αυτές τις τρεις δύσκολες ιστορι- Τρίτη περίοδος: Μια άλλη, πολύ δύσκολη για την Ελλάδα, ιστορική κές στιγμές του ελληνισμού και στις ανασυγκροτήσεις που τις συγκυρία ήταν αυτή του πολέμου του 1940 και του εμφύλιου που ακοακολούθησαν. λούθησε (1946-1949). Κι όμως, για άλλη μια φορά, η χώρα εξέπληξε, Πρώτη περίοδος: Την 1η Δεκεμβρίου του 1893 ο Χαρίλαος Τρικούπης καθώς κατά τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60, το ΑΕΠ, οι επενδύσεις, ανήγγειλε στη βουλή ότι η Ελλάδα πτώχευσε και δεν μπορούσε να εκ- οι καταθέσεις και το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα αυξήθηκαν εντυπωπληρώσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στους δανειστές της. Λίγα χρό- σιακά. Το 1961, μάλιστα, η Ελλάδα πέτυχε τη σύνδεσή της με την Ευνια αργότερα, το 1897, η χώρα θα εισερχόταν σε έναν πόλεμο με την ρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Τουρκία, απροετοίμαστη, και αν δεν παρενέβαινε η Ρωσία, οι Τούρκοι Αυτό που γίνεται προφανές είναι ότι ο ελληνισμός διαθέτει στο DNA ετοιμάζονταν να καταλάβουν την πόλη της Λαμίας και κατόπιν να κινη- του αστείρευτες δυνάμεις οι οποίες, τις κρίσιμες ιστορικές στιγμές – θούν προς την Αθήνα. ειδικά μετά από εθνικές καταστροφές – ενεργοποιούνται, οδηγώντας τη Οι οικονομικοί όροι της συνθήκης που υπογράφηκε μετά τον ατυχή πό- χώρα σε επιτεύγματα που φάνταζαν απίθανα. λεμο, ήταν ιδιαίτερα επαχθείς για την Ελλάδα. Επιβλήθηκε, μάλιστα, Στην τρέχουσα συγκυρία το πρόβλημα είναι να βρεθεί η κατάλληλη ηγεστην Ελλάδα διεθνής οικονομικός έλεγχος (σας θυμίζει κάτι;). Η Ελ- σία, που θα ενεργοποιήσει αυτές τις «κρυμμένες» δυνάμεις στις ψυχές λάδα βρισκόταν σε μια πραγματικά πάρα πολύ δύσκολη θέση, κι όμως, των καθημαγμένων Ελλήνων και θα οδηγήσει, με σχέδιο και όραμα, την η νικηφόρα συμμετοχή της στους δύο βαλκανικούς πολέμους του Ελλάδα ξανά στον δρόμο της ανάπτυξης και της προόδου. Χ (*) Ο κ. Κωνσταντίνος Χ. Ζιάβρας έχει σπουδάσει Οικονομικά και έχει κάνει μεταπτυχιακά στις Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές, καθώς και στη Διοίκηση Επιχειρήσεων. Σήμερα εργάζεται ως Οικονομικός Διευθυντής ομίλου σε επιχείρηση εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών και ως Σύμβουλος Επιχειρήσεων. Επίσης, διδάσκει σε μεταπτυχιακά προγράμματα διοίκησης επιχειρήσεων. ΧΡΗΜΑ 35

Οι χρεωστικές κάρτες που εκδίδουν πλέον όλες οι εγχώριες τράπεζες είναι οι πιο δημοφιλείς κάρτες και είναι σχεδόν βέβαιο ότι περίπου όλοι οι καταναλωτές έχουν μια τέτοια κάρτα στο πορτοφόλι τους. 36 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

~ αφιέρωμα

ΧΡΕΩΣΤΙΚΕΣ ΚΑΡΤΕΣ – CO-BRANDED – CONTACTLESS

«ΚΑΤΑΡΓΟΥΝ»

ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΓΚΙΣΕ ΚΑΙ ATM

χρεωστική κάρτα συνδέεται απευθείας με τον τραπεζικό λογαριασμό και κάθε φορά που κάνετε τις αγορές σας χρησιμοποιείτε τα χρήματα που ήδη έχετε συγκεντρώσει στον τραπεζικό σας λογαριασμό. Πρακτικά, το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού μειώνεται κατά το ποσό που αντιστοιχεί στην κάθε αγορά, είτε άμεσα είτε σε διάστημα λίγων ημερών. Επειδή λοιπόν «ο χρόνος είναι χρήμα», αντί να τον σπαταλάτε μπροστά στο ΑΤΜ, έχετε τη δυνατότητα με τη χρεωστική σας κάρτα να μην κουβαλάτε συνέχεια μετρητά, καθώς αυτή γίνεται αποδεκτή σε χιλιάδες σημεία και επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα. Είναι εξαιρετικά ασφαλής, καθώς μόνον ο χρήστης μπορεί να επιβεβαιώσει οποιαδήποτε συναλλαγή, είτε υπογράφοντας είτε εισάγοντας τον προσωπικό του κωδικό ασφαλείας PIN (τον ίδιο ακριβώς που εισάγει και στο ΑΤΜ), ενώ είναι απόλυτα αξιόπιστη, καθώς πληρώνει ακριβώς το ποσό που οφείλεται απευθείας από τον τραπεζικό λογαριασμό. Οι χρεωστικές κάρτες που έχουν εκδώσει οι ελληνικές τράπεζες παρουσιάζονται παρακάτω:

ΕΘΝΟCASH PLUS Πραγματοποιήστε εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια αγορές προϊόντων και υπηρεσιών σε όλες τις επιχειρήσεις που φέρουν το σήμα Maestro στην Ελλάδα και το εξωτερικό, πληρώνοντας με μετρητά... χωρίς μετρητά! Σε κάθε σας αγορά, προσκομίζετε την ΕΘΝΟCASH PLUS στο ταμείο της επιχείρησης και εισάγετε τον Προσωπικό Μυστικό σας Αριθμό (PIN) στην ειδική συσκευή POS. Το ποσό των αγορών σας χρεώνεται αυτόματα, χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση, στον κύριο λογαριασμό (ή έναν ακόμη συνδεδεμένο, εφόσον η συσκευή

POS της επιχείρησης υποστηρίζει λειτουργικά αυτή την επιλογή). Η διαδικασία ολοκληρώνεται εφόσον υπάρχει επαρκές διαθέσιμο υπόλοιπο στον λογαριασμό σας. Τώρα, η ΕΘΝΟCASH PLUS, χάρη στην υπηρεσία ασφαλών συναλλαγών MasterCard® SecureCode™, σας επιτρέπει να πραγματοποιείτε αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών και μέσω internet, σε συμβεβλημένα με την υπηρεσία ηλεκτρονικά καταστήματα. Συναλλαγές σε ΑΤΜ Μέσω του εκτεταμένου δικτύου i-bank ATM της Εθνικής Τράπεζας, καθώς και του δικτύου ATM των άλλων τραπεζών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, η ΕΘΝΟCASH PLUS σάς επιτρέπει να διενεργείτε μια ευρεία σειρά τραπεζικών συναλλαγών εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια. Εξοικονομήστε, λοιπόν, χρόνο και πραγματοποιήστε τις συναλλαγές σας μέσω: i-bank ΑΤΜ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ∼ Ανάληψη μετρητών από τους συνδεδεμένους λογαριασμούς καταθέσεων, εντός του ημερησίου ορίου ανάληψης μετρητών, ∼ Κατάθεση σε φάκελο χαρτονομισμάτων και επιταγών Εθνικής Τράπεζας (εξαιρούνται ορισμένα ΑΤΜ σε χώρους εκτός καταστημάτων), ∼ Κατάθεση μετρητών σε χαρτονομίσματα χωρίς χρήση φακέλου, με άμεση ενημέρωση των λογαριασμών σας, στα περισσότερα ΑΤΜ του δικτύου μας, ∼ Πληρωμή λογαριασμών ή άλλων οφειλών με χρέωση των συνδεδεμένων με την κάρτα ΕΘΝΟCASH PLUS λογαριασμών: 1. Πιστωτικών καρτών έκδοσης Εθνικής Τράπεζας 2. Σταθερής και κινητής τηλεφωνίας 3. Internet και συνδρομητικής τηλεόρασης 4. ΔΕΗ και ΕΥΔΑΠ ΧΡΗΜΑ 37

Χ αφιέρωμα ~ Xρεωστικές κάρτες - Co-branded - Contactless ☛

ΕΠΕΙΔΗ ΛΟΙΠΟΝ «Ο ΧΡΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΜΑ», ΑΝΤΙ ΝΑ ΤΟΝ ΣΠΑΤΑΛΑΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟ ΑΤΜ, ΕΧΕΤΕ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΕΩΣΤΙΚΗ ΣΑΣ ΚΑΡΤΑ ΝΑ ΜΗΝ ΚΟΥΒΑΛΑΤΕ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΜΕΤΡΗΤΑ, ΚΑΘΩΣ ΑΥΤΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟΔΕΚΤΗ ΣΕ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

5. Εθνικής Χρηματιστηριακής (ΕΑΧΕ) και Εθνικής Ασφαλιστικής κ.ά. 6. ΦΠΑ, ΕΤΑΚ, ΕΠΔΡΧ, Εθνικού Κτηματολογίου 7. Δωρεές υπέρ Unicef και άλλων Οργανισμών, ∼ Μεταφορά ποσών: 8. Σε λογαριασμούς που τηρούνται στην τράπεζά μας, δικούς σας ή τρίτων 9. Μέσω εμβασμάτων σε χώρες μεταναστών ∼ Ανανέωση χρόνου ομιλίας καρτοκινητών Wind και Vodafone ∼ Ερώτηση υπολοίπου και αντίγραφο κίνησης λογαριασμού (7 τελευταίων συναλλαγών) ∼ Αλλαγή Προσωπικού Μυστικού Αριθμού (ΡΙΝ) ∼ Ενεργοποίηση της κάρτας ΕΘΝΟCASH PLUS ΑΤΜ Διατραπεζικού Συστήματος ΔΙΑΣ: ∼ Ανάληψη μετρητών από τον κύριο λογαριασμό (ή έναν ακόμη συνδεδεμένο, εφόσον το ΑΤΜ της τράπεζας υποστηρίζει λειτουργικά αυτήν την επιλογή). ∼ Ερώτηση υπολοίπου για τον κύριο λογαριασμό (ή έναν ακόμη συνδεδεμένο, εφόσον το ΑΤΜ της τράπεζας υποστηρίζει λειτουργικά αυτή την επιλογή). ΑΤΜ εξωτερικού με το σήμα Cirrus ή Maestro: ∼ Ανάληψη μετρητών από τον κύριο λογαριασμό στο νόμισμα της χώρας στην οποία βρίσκεστε, εντός του ημερησίου ορίου ανάληψης μετρητών. Οι περισσότερες συναλλαγές μέσω του δικτύου των i-bank ΑΤΜ της Εθνικής Τράπεζας είναι δωρεάν. Οι συναλλαγές που πραγματοποιούνται μέσω του δικτύου ΑΤΜ των υπολοίπων τραπεζών στην Ελλάδα και το εξωτερικό (ΔΙΑΣ, Cirrus ή Maestro) επιβαρύνονται με προμήθεια. Όρια συναλλαγών Το όρια συναλλαγών με την ΕΘΝΟCASH PLUS είναι ημερήσια και διαμορφώνονται σε: ∼ 1.200 ευρώ για αναλήψεις μετρητών από το δίκτυο i-bank ATM της Εθνικής Τράπεζας, ∼ 600 ευρώ για αναλήψεις μετρητών από τα ΑΤΜ των υπολοίπων τραπεζών στην Ελλάδα, ∼ 1.200 ευρώ ή το ισόποσο στο τοπικό νόμισμα για αναλήψεις μετρητών από τα ΑΤΜ εξωτερικού με το σήμα Cirrus ή Maestro ∼ 1.500 ευρώ για αγορές σε επιχειρήσεις με το σήμα Maestro στην 38 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Ελλάδα και το εξωτερικό ή μέσω internet σε πιστοποιημένους εμπόρους MasterCard® SecureCode™. ∼ Για συναλλαγές πληρωμών στο δίκτυο i-bank ATM της Εθνικής Τράπεζας: α. Για την εξόφληση ΔΕΗ, 2.500 ευρώ ανά συναλλαγή, β. Για την εξόφληση ΦΠΑ, Ενιαίου Τέλους Ακινήτων-ΕΤΑΚ, Ειδικού Προστίμου Διατήρησης Ρυθμιζόμενων Χώρων-ΕΠΔΡΧ, Φόρου Εισοδήματος, δεν υφίσταται ανώτατο ημερήσιο όριο. Για να απολαμβάνετε την ευκολία και την ασφάλεια που σας παρέχει η ΕΘΝΟCASH PLUS, σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες, έχετε τη δυνατότητα να ζητήσετε την τροποποίηση των ημερησίων ορίων συναλλαγών. Τα όρια μπορούν να κυμαίνονται για αναλήψεις μετρητών και πληρωμές σε ΑΤΜ από 20 έως 10.000 ευρώ και για αγορές από 0 έως 10.000 ευρώ. Η Εθνική Τράπεζα, για τη δική σας ασφάλεια, έχει τη δυνατότητα να μειώνει το όριο ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ κατά τις νυχτερινές ώρες (10:00 μ.μ.-7:00 π.μ.). Σύνδεση λογαριασμών Στη χρεωστική κάρτα ΕΘΝΟCASH PLUS μπορείτε να συνδέσετε έως 16 λογαριασμούς, μεταξύ των οποίων: ∼ Καταθετικούς λογαριασμούς ταμιευτηρίου σε ευρώ, ∼ Καταθετικούς λογαριασμούς τρεχούμενους ή όψεως σε ευρώ, ∼ Πιστωτικές κάρτες έκδοσης της Εθνικής Τράπεζας, δικές σας ή τρίτων, ∼ Κωδικούς Εθνικής Χρηματιστηριακής (ΕΑΧΕ), δικούς σας ή τρίτων, ∼ Κωδικούς εμβασμάτων μεταναστών.

ALPHA BANK ENTER VISA Τα χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματά της είναι τα παρακάτω: ∼ Τεχνολογία Chip & PIN, ένας ασφαλής τρόπος πληρωμής. Στις συναλλαγές σας με τις επιχειρήσεις, εφόσον σας ζητηθεί, πρέπει να εισάγετε τον Προσωπικό Μυστικό Αριθμό (PIN), ακολουθώντας τις οδηγίες στην οθόνη του τερματικού της επιχειρήσεως, χωρίς να χρειάζεται πλέον να υπογράψετε τη σχετική απόδειξη. Τόσο απλό και όμως τόσο αποτελεσματικό για την ασφάλεια των συναλλαγών σας. ∼ Αγορές σε χιλιάδες επιχειρήσεις στην Ελλάδα και εκατομμύρια στο εξωτερικό με το σήμα Visa, με αυτόματη χρέωση του τραπεζικού σας λογαριασμού. ∼ Πρόσβαση στον τραπεζικό σας λογαριασμό από όλα τα ΑΤΜ της Alpha Bank και του διατραπεζικού συστήματος συναλλαγών ΔΙΑΣ. ∼ Δυνατότητα επιλογής του ημερησίου ορίου αγορών και αναλήψεως μετρητών. ∼ Σύνδεση της κάρτας με έως και 5 τραπεζικούς λογαριασμούς καταθέσεων της Alpha Bank για τις συναλλαγές μέσω των ΑΤΜ του δικτύου Alphanet. ∼ Υπηρεσία Visa Cash Back: μετρητά εύκολα και γρήγορα στα εταιρικά καταστήματα ΑΒ. Παράλληλα με τις αγορές σας στα ΑΒ με την κάρτα σας Alpha Bank Enter Visa, μπορείτε να ζητήσετε μετρητά (από 10 έως 50 ευρώ ανά ημέρα) απευθείας από το ταμείο τη στιγμή της πληρωμής!

Χ αφιέρωμα ~ Xρεωστικές κάρτες - Co-branded - Contactless

ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ - VISA DEBIT CARD Χρεωστική κάρτα που συνδέεται με έναν ή περισσότερους λογαριασμούς σας στην Τράπεζα Πειραιώς. Για ανάληψη και κατάθεση μετρητών από ΑΤΜ, αγορές αντί για μετρητά, πληρωμές και μεταφορά χρημάτων με άμεση χρέωση του λογαριασμού σας και άλλες συναλλαγές, οποιαδήποτε στιγμή στο 24ωρο. Είναι ιδανική για όλους τους ιδιώτες, που είναι πελάτες της Τράπεζας Πειραιώς. Η χρήση της γίνεται σε: ∼ Αγορές αντί για μετρητά ∼ Συναλλαγές σε ΑΤΜ στην Ελλάδα και το εξωτερικό Τα πλεονεκτήματά της είναι: ∼ Άμεση έκδοση δωρεάν ∼ Έλεγχος χρήσης και εξόδων ∼ Διαχείριση χρημάτων 24/7 ∼ Συναλλαγές χωρίς αναμονή ή καθυστερήσεις ∼ Χωρίς επιβάρυνση τόκων ∼ Τεχνολογία Chip & PIN για πρόσθετη ασφάλεια

EUROBANK - DEBIT MASTERCARD Η νέα χρεωστική κάρτα Debit MasterCard αντικαθιστά την EuroLine Debit και προσφέρει αποδοχή σε ακόμα περισσότερα σημεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό! Ξεχάστε το άγχος τού να έχετε πάντα μετρητά μαζί σας. Η χρεωστική κάρτα Debit MasterCard είναι αποδεκτή σε 32.000.000 σημεία: ∼ Στην Ελλάδα και το εξωτερικό, για να πραγματοποιείτε τις συναλλαγές σας όπου κι αν βρίσκεστε, έχοντας άμεση πρόσβαση στον τραπεζικό σας λογαριασμό ∼ Όπου υπάρχει το σήμα MasterCard, σε ΑΤΜ και εμπορικά καταστήματα (π.χ. βενζινάδικα, super market, πολυκαταστήματα) Η Debit MasterCard σάς προσφέρεται εντελώς δωρεάν, χωρίς χρέωση συνδρομής και χωρίς να επιβαρύνεστε με τόκο για τις συναλλαγές που πραγματοποιείτε. Μοναδική προϋπόθεση για τη χρήση της είναι να υπάρχει επαρκές διαθέσιμο υπόλοιπο στον κύριο τραπεζικό λογαριασμό σας. Με τη χρεωστική σας κάρτα μπορείτε να πραγματοποιείτε τις αγορές σας στην Ελλάδα και το εξωτερικό όπου υπάρχει το σήμα MasterCard. Η διαδικασία είναι εύκολη και απλή: ∼ Δίνετε την κάρτα σας στο ταμείο, ∼ Πληκτρολογείτε τον ΡΙΝ σας στο μηχάνημα αποδοχής καρτών ή υπογράφετε το χρεωστικό δελτίο που εκδίδει το μηχάνημα, ∼ Το ακριβές ποσό της αγοράς αφαιρείται αυτόματα από τον συνδεδεμένο με την κάρτα σας κύριο τραπεζικό λογαριασμό. Η χρεωστική κάρτα Debit MasterCard συμμετέχει στο πρόγραμμα επιβράβευσης «Eπιστροφή», που σας ανταμείβει για τις αγορές που πραγματοποιείτε με αυτόματη χρέωση του τραπεζικού σας λογαριασμού. Κάθε φορά που γεμίζετε το καλάθι σας στο supermarket ή το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου σας ή κάνετε τις καθημερινές σας αγορές σε οποιαδήποτε από τις 5.000 επιχειρήσεις του προγράμματος 40 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

«Επιστροφή», συγκεντρώνετε πραγματικά ευρώ, τα οποία μπορείτε να εξαργυρώσετε σε επόμενες αγορές σας πληρώνοντας λιγότερο ή και καθόλου! Η «Επιστροφή» σάς επιβραβεύει σε ένα ευρύ δίκτυο 5.000 επιχειρήσεων και επιπλέον: ∼ Σε περισσότερα από 250 επιλεγμένα εστιατόρια με το «Επιστροφή γεύσεις», ∼ Σε περισσότερα από 500 διακεκριμένα ξενοδοχεία με το «Επιστροφή hotels» και ∼ Σε περισσότερα από 250 σημεία πώλησης, φροντίδας και service του αυτοκίνητου ή της μηχανής σας με το «Επιστροφή automoto». Κατεβάστε δωρεάν την εφαρμογή «Επιστροφή App» από το App store ή το Google Play και δείτε όλες τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις που βρίσκονται δίπλα σας. Η Debit MasterCard υποστηρίζει τη νέα τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών για ακόμα πιο εύκολες, γρήγορες και ασφαλείς αγορές. Η Debit MasterCard σάς δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιείτε συναλλαγές: Στα ΑΤΜ Eurobank: ∼ Αναλήψεις μετρητών με ημερήσιο όριο 700 ευρώ, ∼ Καταθέσεις μετρητών, ∼ Πληρωμές δόσεων δανείων, ∼ Πληρωμές λογαριασμών ΔΕΗ, ΟΤΕ, Forthnet, Πλαίσιο, HOL, με μεταφορά χρημάτων από τον τραπεζικό λογαριασμό που είναι συνδεδεμένος με την κάρτα σας, ∼ Μεταφορά χρημάτων μεταξύ των συνδεδεμένων με την Debit MasterCard λογαριασμών σας, ∼ Ενημέρωση για το υπόλοιπο, καθώς και για τις τελευταίες 10 κινήσεις του λογαριασμού σας, ∼ Αλλαγή του προσωπικού σας κωδικού αριθμού ΡΙΝ. Στο διατραπεζικό δίκτυο ΔΙΑΣ Α.Ε.: ∼ Αναλήψεις μετρητών με ημερήσιο όριο 600 ευρώ ∼ Ενημέρωση για το υπόλοιπο του λογαριασμού σας Στα ΑΤΜ τραπεζών του εξωτερικού με το σήμα MasterCard: ∼ Αναλήψεις μετρητών με ημερήσιο όριο 700 ευρώ ∼ Προνόμια υγείας για εσάς και τα παιδιά σας Η Debit MasterCard σάς προσφέρει μια σειρά προνομίων υγείας, όπως: ∼ Το πρόγραμμα υγείας «Health Plus & Kids Health Plus», σε συνεργασία με τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών, το οποίο εξασφαλίζει σε εσάς και τα παιδιά σας: Α. Απεριόριστες ιατρικές επισκέψεις με συμβολικό αντίτιμο 20 ευρώ στις βασικές ειδικότητες, Β. Ειδικές εκπτώσεις σε διαγνωστικές εξετάσεις και προνομιακές τιμές σε επιλεγμένες εξετάσεις, Γ. Δωρεάν παροχή ιατρικών πληροφοριών στο 801-11-68068, Δ. Οδοντιατρική και οφθαλμολογική φροντίδα με προνομιακούς όρους μέσω των προγραμμάτων Dental Plan (210 99.71.870) και Eye Care (210 99.71.770). Με ένα απλό τηλεφώνημα στο EuroPhone Banking, καλώντας στο 210 95.55.000, ή στο 801-111-1144 από σταθερό τηλέφωνο, έχετε τη δυνατότητα να ενημερωθείτε για οτιδήποτε αφορά στη χρήση της χρεωστικής κάρτας σας, αλλά και για να πραγματοποιήσετε οποιαδήποτε τραπεζική συναλλαγή.

CO-BRANDED CARDS

ΤΡOΠΟΣ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗΣ

ι τράπεζες, στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τον έντονο ανταγωνισμό της αγοράς, στηρίζονται όλο και περισσότερο τόσο σε καινοτόμες και προστιθέμενης αξίας υπηρεσίες όσο και σε νέους τρόπους προώθησης, για να διαφοροποιηθούν από τον ανταγωνισμό. Οι co-branded πιστωτικές κάρτες, που εκδίδονται σε συνεργασία με οργανισμούς, ομάδες ή επιχειρήσεις, παρέχουν στις τράπεζες τόσο τη δυνατότητα διαφοροποίησης του προϊόντος τους όσο και τη δυνατότητα δημιουργίας εμποδίων προσέλκυσης του πελατολογίου τους από τους ανταγωνιστές, με τους εξής τρόπους: Πρώτον, οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν μαζί με την κάρτα μοναδικές υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, καθώς προσφέρουν τη δυνατότητα στους κατόχους της κάρτας να απολαμβάνουν περισσότερα προνόμια που σχετίζονται με τον οργανισμό, την ομάδα ή την επιχείρηση που υποστηρίζουν. Η παροχή των εν λόγω προνομίων δημιουργεί έναν επιπλέον δεσμό των κατόχων τόσο με την τράπεζα όσο και με την κάρτα, καθώς τα προνόμια αυτά θα παρέχονται αποκλειστικά και μόνο στους κατόχους της συγκεκριμένης co-branded πιστωτικής. Δεύτερον, οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν στον συναισθηματικό δέσιμο των κατόχων με τον οργανισμό, την ομάδα ή την επιχείρηση που έχουν συνάψει το co-branding, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο την πιστότητα των κατόχων απέναντι στην κάρτα. Η εμφάνιση του συμβόλου ή του ονόματος του οργανισμού/ομάδας/επιχείρησης που υποστηρίζουν οι κάτοχοι επάνω στην πιστωτική τους κάρτα, τους δημιουργεί ένα αίσθημα υπερηφάνειας και τους δίνει τη δυνατότητα να εκφράσουν εμφανώς την υποστήριξή τους στον εν λόγω οργανισμό/ομάδα. Για τις τράπεζες, η εμφάνιση του λογοτύπου της ομάδας/οργανισμού επάνω στην πιστωτική κάρτα αποτελεί ένα μοναδικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και ψυχολογικό εμπόδιο προσέλκυσης πελατών από τον ανταγωνισμό.

ΟΙ CO-BRANDED CARDS ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Τις περισσότερες Co-Branded κάρτες στην ελληνική αγορά έχουν η Citi Bank και η Eurobank, αλλά υπάρχουν βέβαια αρκετές και της Εθνικής Τράπεζας, της Alpha Bank και της Πειραιώς. Συγκεκριμένα, οι κάρτες ανά τράπεζα είναι οι: CITI BANK Shell Citibank Mastercard, Citibank Visa, Vodafone Classic-StudentGold, Ολυμπιακός Student Visa Classic- Student- Gold, ΠΑΟΚ Mastercard, Affinity Card Visa, Alico Citibank Visa Silver- Gold ΕΘΝΙΚΗ AB Visa, My club card, Easy Buy, Electronet Deal, Be expert, ΑΚΗΣ Extra ΑLPHA Wind Bonus American Express, WIND Bonus Visa, Aegean Bonus Visa EMPORIKΙ BANK Emporiki Bank Visa Electron, Emporiki Bank Visa, Emporiki Bank Mastercard, Ant1 Visa, Visa Audi-VW, Emporiki Visa Gold ΕUROBANK Ηλεκτρονική Αθηνών Visa, EXPERT Visa, ΣΥΚΑΡΗΣ Visa, PAO BC Visa, WWF Eurobank Visa, Εθνική Ελλάδος Μπάσκετ Visa, DAMA Visa, Allianz Visa, MUST Mastercard, Ευρωπαϊκή Πίστη Mastercard, Cosmote Visa, ΕΛΠΑ Visa, SIDER Visa, SMART Mastercard, Electronet Family, Longchamp Card, Le Club Danos, Magna Gold Γερμανός, Pontos Visa ΧΡΗΜΑ 41

Χ αφιέρωμα ~ Xρεωστικές κάρτες - Co-branded - Contactless

ΚΑΡΤΕΣ ΑΝΕΠΑΦΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΕΥΚΟΛΙΑ, ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Eurobank, σε συνεργασία με τη Mastercard, δημιούργησαν την κάρτα που ενσωματώνει την τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών. Σημειώνεται ότι από την έναρξη της υιοθέτησης της νέας τεχνολογίας στα προϊόντα της, η Eurobank έχει προχωρήσει στην έκδοση 60.000 καρτών που υποστηρίζουν τις ανέπαφες συναλλαγές, ενώ υπάρχουν ήδη στην αγορά και 1.400 ειδικά τερματικά αποδοχής καρτών ανέπαφων συναλλαγών. Οι κάτοχοι των καρτών με τεχνολογία ανέπαφων συναλλαγών MasterCard PayPass μπορούν πλέον να πραγματοποιούν τις καθημερινές τους αγορές με μεγαλύτερη ευκολία, ταχύτητα και ασφάλεια, χωρίς το άγχος των κερμάτων, ακόμα και σε μέρη που μέχρι σήμερα κυριαρχεί η χρήση των μετρητών. Πιο συγκεκριμένα, για την ολοκλήρωση μιας ανέπαφης συναλλαγής, αρκεί ο κάτοχος να πλησιάσει την κάρτα στο ειδικό τερματικό για λίγα μόνο δευτερόλεπτα, ενώ ειδικά για αγορές έως 25 ευρώ δεν απαιτείται καν η πληκτρολόγηση του κωδικού ΡΙΝ ή η υπογραφή του πελάτη. Επίσης, το αίσθημα ασφάλειας ενισχύεται, καθώς κατά την πληρωμή η κάρτα δεν φεύγει από τα χέρια του κατόχου. Οι κάρτες που φέρουν τη νέα τεχνολογία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ανέπαφες συναλλαγές σε επιλεγμένα καταστήματα μεγάλων επιχειρήσεων, όπως Cosmote, Γερμανός, ΕΚΟ, Βερόπουλος, Hondos Center, Zara, Η&Μ, Jumbo, Bershka, Nespresso, Intimissimi, Calzedonia, Starbucks, Coffee Time, Ster Cinemas, Pharma Plus, Olympus Plaza, Αττικό Ζωολογικό Πάρκο, καθώς και σε επιλεγμένα καταστήματα των εμπορικών κέντρων The Mall Athens, Golden Hall, 42 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

☛

ΟΙ ΚΑΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΚΑΡΤΩΝ ΜΕ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΝΕΠΑΦΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΜΠΟΡΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝ ΤΙΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΤΟΥΣ ΑΓΟΡΕΣ ΜΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΕΥΚΟΛΙΑ, ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΩΝ ΚΕΡΜΑΤΩΝ, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΣΕ ΜΕΡΗ ΠΟΥ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΤΩΝ.

Mediterranean Cosmos, River West, Metro Mall, Avenue, Athens Heart, McArthur Glen. Η λίστα με τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις εμπλουτίζεται διαρκώς και οι κάτοχοι των καρτών μπορούν να ενημερώνονται στο www.eurobank.gr. Σημειώνεται ότι οι κάρτες ανέπαφων συναλλαγών Eurobank λειτουργούν όπως όλες οι πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες και γίνονται αποδεκτές σε εκατομμύρια σημεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ συμμετέχουν και στα προγράμματα επιβράβευσης της τράπεζας ανταμείβοντας καθημερινά τους κατόχους για τις αγορές τους στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις. Χ

φάκελος Χ

OMIΛΟΣ DIONIC

ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, Θωμάς Ρούμπας, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι, μετά την επικείμενη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 4 εκατ. ευρώ, θα ακολουθήσει συμφωνία με πιστώτριες τράπεζες για αναδιάρθρωση των δανείων.

α επιχειρηματικά πλάνα της Dionic και το νέο πρόγραμμα επενδύσεων παρουσίασε η διοίκηση του ομίλου. Συγκεκριμένα, ο κ. Ρούμπας σημείωσε ότι η διοίκηση έχει δημιουργήσει ένα δομημένο σχέδιο ανασυγκρότησης, μέσα από ένα ολοκληρωμένο επιχειρηματικό σχέδιο (business plan), πιστοποιημένο από την Grant Thornton, και ένα πρόγραμμα αναδιάρθρωσης (restructuring plan) επεξεργασμένο από την Deloitte. Υπενθυμίζεται ότι η Β' επαναληπτική τακτική γενική συνέλευση των μετόχων στις 22/7/2013 αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά 3.999.726 ευρώ, με την έκδοση 13.332.420 νέων κοινών ονομαστικών μετοχών, ονομαστικής αξίας 0,30 ευρώ εκάστης, με καταβολή μετρητών και δικαίωμα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων, σε αναλογία 1,70 νέες κοινές ονομαστικές για κάθε μία παλαιά κοινή ονομαστική μετοχή. Η τιμή διάθεσης των νέων μετοχών ανέρχεται σε 0,30 ευρώ ανά μετοχή. Ο σχεδιασμός της εταιρείας προβλέπει νέους επιχειρησιακούς στόχους, καθώς και συγκεκριμένο πλάνο για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της εταιρείας μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου έως του ποσού των 4 εκατ. ευρώ, καθώς και τη σύναψη συμφωνίας με τις τράπεζες για αναδιάρθρωση δανεισμού (από βραχυπρόθεσμα σε μακροπρόθεσμα). Η επανατοποθέτηση της Dionic σε νέες δραστηριότητες, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, κ. Βατικιώτη, επικεντρώνεται σε δύο κύριους άξονες: στο εξαγωγικό εμπόριο τροφίμων και στον OMIΛΟΣ DIONIC ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΝΕΟΥΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΠΛΑΝΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ, ΜΕΣΩ ΑΥΞΗΣΗΣ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΕΩΣ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΤΩΝ 4 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΑΨΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΓΙΑ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΔΑΝΕΙΣΜΟΥ.

εισαγόμενο τουρισμό, με στόχο η δραστηριοποίηση του ομίλου, εφόσον ολοκληρωθεί το σχέδιο ανασυγκρότησης, να επεκτείνεται τουλάχιστον σε τρεις ηπείρους: την Ευρώπη, την Ασία και την Υποσαχάρια Αφρική. Σημαντικό κομμάτι του σχεδιασμού έχει να κάνει και με το e-commerce και με την ενίσχυση του shop 365.gr, ενώ αναμένεται να αναδιαταχθεί ο τομέας της ενέργειας και η δραστηριότητα της Dionic Energy. Επίσης αναμένεται να υλοποιηθεί το αιολικό πάρκο ισχύος 42 MW, για το οποίο η αδειοδοτική διαδικασία βρίσκεται στο τελικό στάδιο έγκρισης. Ο Δήμος Βατικιώτης αναφέρθηκε στους βασικούς άξονες ανάπτυξης του ομίλου. Όπως είπε, η Dionic ενισχύει τις τεχνολογικές της δραστηριότητες και τις προοπτικές τους και μετασχηματίζει υφιστάμενες δραστηριότητες, αξιοποιώντας την τεχνολογία. Όσον αφορά στα περιουσιακά της στοιχεία, η διοίκηση, σύμφωνα με τον κ. Βατικιώτη, δεν έχει σκοπό να τα πουλήσει, αλλά είναι ανοικτή σε συζητήσεις για στρατηγικές συνεργασίες. Όταν κλήθηκε, πάντως, να σχολιάσει πιθανή μελλοντική είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην Dionic, υπογράμμισε ότι η διασπορά των δραστηριοτήτων της εταιρείας λειτουργεί αρνητικά σε ένα τέτοιο γεγονός. Χ ΧΡΗΜΑ 43

∼ αφιέρωμα

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΖΕΙ Η ΕΛΛΙΠΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΜΙΚΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Ο χειμερινός τουρισμός γνωρίζει σήμερα πρωτοφανή άνθηση σε παγκόσμιο επίπεδο.

χειμερινός τουρισμός γνωρίζει αλματώδη άνοδο τα τελευταία χρόνια, με τη δημιουργία πολλών χιονοδρομικών κέντρων και χώρων φιλοξενίας επισκεπτών στα ορεινά μέρη της χώρας μας. Οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα περιστρέφονται κυρίως γύρω από τη χιονοδρομία, η οποία εξασκείται στα πολυάριθμα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας μας και απαιτεί κατάλληλη υποδομή και εξοπλισμό. Παρόλα αυτά, ο χειμερινός τουρισμός στην ελληνική πραγματικότητα γίνεται προβληματικός, λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως η άνοδος της θερμοκρασίας, που μικραίνει τη χειμερινή περίοδο, και η πληθώρα των χιονοδρομικών κέντρων, όπου διαχέεται ο αριθμός τον επισκεπτών, με αποτέλεσμα τη μείωση των εισοδημάτων των επιχειρηματιών. Οι περισσότεροι σκιέρ των ελληνικών χιονοδρομικών κέντρων συνδυάζουν το σκι με δραστηριότητες όπως αναψυχή υπαίθρου, επίσκεψη και περιήγηση σε αξιοθέατα ή σε γειτονικούς νομούς. Η χιονοδρομία περιλαμβάνει σκι καταβάσεων, ορειβατικό σκι, σκι ανώμαλου δρόμου και δρόμου αντοχής, σνόουμπορντ μηχανοκίνητων ελκήθρων (snowmodile). Τα τελευταία χρόνια άρχισαν να διοργανώνονται αγώνες χιονοδρομίας και άλλων χειμερινών σπορ και αρκετοί Έλληνες αθλητές άρχισαν να λαμβάνουν μέρος σε διεθνείς αγώνες. Ο χειμερινός τουρισμός, όπως και ο θερινός, δεν αποτελεί μια μορφή τουρισμού υπό την έννοια της ανεξαρτησίας και των ίδιων χαρακτηριστικών. Είναι απλά η ονομασία της κατηγορίας εκείνων των μορφών τουρισμού που το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι το ότι αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Οι μορφές του χειμερινού τουρισμού είναι οι παρακάτω:

44 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ΧΡΗΜΑ 45

Χ αφιέρωμα ∼ Χειμερινός τουρισμός ∼ Ο χιονοδρομικός τουρισμός ∼ Ο τουρισμός παραχείμασης ∼ Ο τουρισμός χειμερινών αθλημάτων ∼ Ο αθλητικός τουρισμός των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Ο χειμώνας αρχίζει ημερολογιακά την 21η Δεκεμβρίου και τελειώνει την 21η Μαρτίου για το βόρειο ημισφαίριο. Από τουριστική όμως άποψη, η χειμερινή περίοδος διαρκεί από τις αρχές Νοεμβρίου μέχρι τις αρχές Απριλίου. Φυσικά, ο χειμώνας διαρκεί περισσότερο στις βόρειες χώρες. Το κύριο χαρακτηριστικό του χειμώνα, πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η ανάπτυξη του χιονοδρομικού, του παγοδρομικού και του τουρισμού χειμερινών αθλημάτων, είναι το χιόνι και ο πάγος.

Η ενασχόληση του ανθρώπου με το χιόνι επιβλήθηκε από την ίδια τη φύση, η οποία ανάγκασε τους κατοίκους των χιονοσκεπών περιοχών, και κυρίως των βόρειων χωρών, να κινούνται με διάφορα μέσα πάνω σ’ αυτό για να ανταποκριθούν στις καθημερινές τους ανάγκες. Με την πάροδο του χρόνου, και στην προσπάθεια να γίνει ταχύτερη η μετακίνησή τους, διαμορφώθηκε το άθλημα των χιονοδρομιών, το οποίο διαδόθηκε και στους κατοίκους άλλων χωρών, που διέθεταν χιονοσκεπείς περιοχές. Η μετέπειτα ανάπτυξη των χιονοδρομιών υπήρξε θεαματική. Αναπτύχθηκαν πολλά επιμέρους χιονοπαγοδρομικά αθλήματα και το 1921 καθιερώθηκαν οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, ενώ παράλληλα αναπτύχθηκαν οι διάφορες μορφές χειμερινού τουρισμού.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΧΕΙΜΑΣΗΣ Ο άνθρωπος ζει σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Σε άλλα μέρη ζει ευκολότερα και σε άλλα δυσκολότερα. Κατά κοινή παραδοχή, ζει καλύτερα σε ένα φιλικότερο προς τον άνθρωπο περιβάλλον, παρά σε ένα περιβάλλον στο οποίο πρέπει να αντιμετωπίζει συνεχώς αντίξοες συνθήκες. Ένα τέτοιο περιβάλλον έχουν, κατά τεκμήριο, όλες οι χώρες με εύκρατο κλίμα. Οι άνθρωποι «αποδημούν» κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού σε δροσερότερες περιοχές (παραθερίζουν) και κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε θερμότερες περιοχές (παραχειμάζουν). Τα ταξίδια αυτά της «αποδημίας» θεωρούνται τουριστικά, αφού οι άνθρωποι δεν μένουν μόνιμα στις περιοχές αυτές. Έτσι, οι μορφές τουρισμού που αναπτύσσονται είναι αντίστοιχα ο παραθεριστικός και ο τουρισμός παραχείμασης. Μάλιστα, ο τουρισμός παραχείμασης είναι εντονότερος από τον παραθεριστικό. Η τουριστική πελατεία του τουρισμού παραχείμασης είναι μικρή συγκρινόμενη με τη συνολική τουριστική πελατεία, αλλά τα τελευταία χρόνια αυξάνεται συνεχώς. Οι άνθρωποι που επιλέγουν τον τουρισμό παραχείμασης είναι κυρίως συνταξιούχοι και άτομα της τρίτης ηλικίας, τα οποία είναι πιο ευαίσθητα στις συνθήκες του χειμώνα, αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες και εισοδηματίες, όλοι ανώτερου οικονομικού επιπέδου, χωρίς οικογενειακές και επαγγελματικές υποχρεώσεις, ώστε οι συνθήκες να τους επιτρέπουν να αποδημούν. Σήμερα ο τουρισμός παραχείμασης είναι πολύ διαδεδομένος στη βό46 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ρεια Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Οι Βορειοαμερικανοί επιλέγουν την Καλιφόρνια, τη Φλώριδα, τις Βερμούδες, τις Μπαχάμες και τη Χαβάη για να παραχειμάσουν, ενώ οι Ευρωπαίοι επιλέγουν τις παραμεσόγειες χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Όσον αφορά τη χώρα μας, ο τουρισμός παραχείμασης παρατηρείται στις νότιες περιοχές και στα νησιά της, που διαθέτουν ήπιο και θερμό κλίμα. Σε αυτές τις περιοχές εμφανίζονται όλο και περισσότεροι παραχειμάζοντες Σκανδιναβοί, Άγγλοι, Σκοτσέζοι και Γερμανοί, οι οποίοι δεν παραχειμάζουν απλά, αλλά αγοράζουν αγροτόσπιτα ή εγκαταλελειμμένους πύργους στη Μάνη, σπίτια ή μετόχια στην Κρήτη, τα οποία αξιοποιούν και τα χρησιμοποιούν για εξοχική κατοικία τους. Η παραχείμαση δεν γίνεται πάντα, και κατά ανάγκη, σε τουριστικούς προορισμούς στους οποίους επικρατεί το θέρος. Γίνεται και σε δροσερότερους τόπους, στους οποίους μπορεί να επικρατεί χειμώνας, αλλά είναι ηπιότερος και θερμότερος από ό,τι στις χώρες των τουριστών. Ο τουρισμός παραχείμασης μπορεί να αποτελέσει μία από τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού που μπορούν να αμβλύνουν την εποχικότητα και στη χώρα μας. Τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν είναι βασικά επιδοτούμενα προγράμματα σε όλα τα στοιχεία του τουριστικού πακέτου, ιδιαίτερα στις περιοχές που ευνοούν οι καιρικές συνθήκες, ενώ η υποδομή και η ανωδομή μπορούν να ανταποκριθούν στην κάλυψη των τουριστών που επιλέγουν αυτή τη μορφή τουρισμού.

ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Ο χιονοδρομικός τουρισμός είναι εκείνη η εναλλακτική μορφή τουρισμού κατά τη διάρκεια της οποίας η κύρια δραστηριότητα των τουριστών είναι οι χιονοδρομίες. Συχνά, αλλά όχι σωστά, ο χιονοδρομικός τουρισμός αναφέρεται σαν χειμερινός ή ορεινός τουρισμός. Είναι πράγματι και χειμερινός και ορεινός, όμως αυτά είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά του και όχι αυτή καθ’ αυτήν η κατηγορία. Γιατί υπάρχουν και άλλες μορφές τουρισμού που είναι χειμερινές ή ορεινές, όπως ο τουρισμός παραχείμασης ή ο ορειβατικός τουρισμός. Το μέγεθος της αγοράς του χιονοδρομικού τουρισμού διαφέρει από χώρα σε χώρα Σε χώρες της βόρειας Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής, στις οποίες μεγάλες περιοχές είναι χιονοσκεπείς κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου, υπάρχει μακραίωνη παράδοση χιονοδρομιών και οι κάτοικοί τους είναι εξοικειωμένοι με το αντίστοιχο άθλημα. Οι κάτοικοι των αστικών κέντρων αυτών των περιοχών κάνουν συχνά μικρές ή μεγάλες εκδρομές για να βρεθούν στα χιονοδρομικά κέντρα. Συνήθως αφιερώνουν τα σαββατοκύριακά τους, αλλά πολλοί από αυτούς αφιερώνουν μέρος από τις κύριες ή τις δευτερεύουσες διακοπές τους για να κάνουν χιονοδρομίες. Στις χώρες της εύκρατης ζώνης, η περίοδος του χιονοδρομικού τουρισμού περιορίζεται συνήθως στους τρεις χειμερινούς μήνες (Δεκέμβριος, Ιανουάριος, Φεβρουάριος) και ο αριθμός των χιονοδρόμων είναι πολύ χαμηλός. Στη χώρα μας, για παράδειγμα, υπάρχουν 60.000 χιονοδρόμοι περίπου, αν και οι επισκέπτες των χιονοδρομικών κέντρων είναι περισσότεροι. Οι τουρίστες του χιονοδρομικού τουρισμού είναι άνθρωποι νεαρής ή μέσης ηλικίας, κυρίως εύποροι, ξοδεύουν τρεις φορές περισσότερα από όσα ξοδεύει ένας μέσος τουρίστας του μαζικού τουρισμού και όσοι από αυτούς κάνουν χιονοδρομίες ξοδεύουν πολύ περισσότερα. Έχει υπολογιστεί ότι από τους επισκέπτες ενός χιονοδρομικού κέντρου, μόνο το 1/3 επιδίδεται στις χιονοδρομίες, ενώ τα 2/3 ή αγοράζουν τα υπόλοιπα προϊόντα, εκτός των χιονοδρομικών, ή απλώς το επισκέπτονται. Συνήθως, οι τουρίστες του χιονοδρομικού τουρισμού κάνουν και θερινές διακοπές, μία ή δυο φορές τον χρόνο, και ανήκουν στην κατηγορία των δύσκολων και απαιτητικών τουριστών. Στη χώρα μας λειτουργούν 21 οργανωμένα χιονοδρομικά κέντρα, που κατά τη διάρκεια της χιονοδρομικής περιόδου συγκεντρώνουν έναν ικανοποιητικό αριθμό επισκεπτών. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα κέντρα αυτά συνίστανται στο πλαίσιο της υποδοχής που σχετίζεται είτε με την προσπελασιμότητα είτε με τον μηχανολογικό εξοπλισμό, καθώς και με το διαθέσιμο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό. Παρόλα αυτά, κατόρθωσαν να περιορίσουν ένα μεγάλο αριθμό Ελλήνων που ταξίδευε στο εξωτερικό προς αναζήτηση χιονοδρομικών κέντρων, για να ικανοποιήσουν το χόμπι τους, με αποτέλεσμα τον περιορισμό της εκροής πολύτιμου συναλλάγματος. Πάντως, σε σχέση με την οργάνωση των ξένων χιονοδρομικών κέντρων, είμαστε σαν χώρα πολύ πίσω και ίσως αυτός είναι και ο λόγος της μη ικανοποιητικής προβολής της μορφής αυτής για την προσέλκυση ξένων τουριστών. ΧΡΗΜΑ 47

Χ αφιέρωμα ∼ Χειμερινός τουρισμός

ΤΑ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Για να γίνουν χιονοδρομίες, είναι απαραίτητη η ύπαρξη τερέν ή πιστών χιονοδρομίας, που είναι συνήθως υψίπεδα και ελαφριάς κλίσης πλαγιές, σκεπασμένες με στρώμα χιονιού αρκετού πάχους. Οι καιρικές συνθήκες πρέπει να είναι κατάλληλες για τη διατήρηση του χιονιού και, κατά κανόνα, τέτοιες καιρικές συνθήκες επικρατούν κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Επίσης, οι πίστες χιονοδρομίας πρέπει να είναι προσπελάσιμες. Στις περιοχές που υπάρχουν οι παραπάνω βασικές και απαραίτητες προϋποθέσεις, ιδρύονται τα χιονοδρομικά κέντρα, τα οποία είναι κέντρα υποστήριξης των χιονοδρομιών και των χιονοδρομικών αθλημάτων, καθώς και κέντρα εξυπηρέτησης των τουριστών και των αθλητών. Τα χιονοδρομικά κέντρα ποικίλλουν σε μέγεθος. Από τα πιο μικρά, που διαθέτουν τον ελάχιστο απαιτούμενο εξοπλισμό μέχρι και τα μεγάλα χιονοδρομικά τουριστικά θέρετρα, που εξυπηρετούν

χιλιάδες χιονοδρόμους και επισκέπτες και έχουν την κατάλληλη υποδομή για τη διεξαγωγή κάθε χιονοδρομικού αθλήματος. Ανάλογα με το μέγεθος του χιονοδρομικού κέντρου είναι και το μέγεθος της γενικής και ειδικής υποδομής του κέντρου. Με εύκολες ή δύσκολες πίστες, με πατημένο ή απάτητο χιόνι, τα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας δεν υστερούν σε τίποτα από εκείνα του εξωτερικού. Με διαρκώς αναπτυσσόμενη υποδομή, τα τελευταία χρόνια προσφέρουν στους επισκέπτες όλες τις προϋποθέσεις για αξέχαστες χειμερινές διακοπές, καλύπτοντας τις ανάγκες αρχαρίων, αλλά και επαγγελματιών. Στη χώρα μας λειτουργούν 21 χιονοδρομικά κέντρα, τα οποία καλύπτουν όλες τις απαιτήσεις των φίλων των χιονοδρομικών αθλημάτων. Κάποια από τα πιο γνωστά χιονοδρομικά της χώρας μας είναι τα παρακάτω:

ΒΑΣΙΛΙΤΣΑ

ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ Ο Παρνασσός είναι το μεγαλύτερο χιονοδρομικό κέντρο της χώρας και συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό σκιέρ. Λειτούργησε για πρώτη φορά το 1976 και από τότε άλλαξε κυριολεκτικά την οικονομική και κοινωνική μορφή της γύρω περιοχής. Η Αράχωβα, οι Δελφοί, η Αγόριανη, ο Πολύδροσος, η Ιτέα και γενικά οι περιοχές που εφάπτονται του ορεινού όγκου του Παρνασσού απέκτησαν μεγάλη οικονομική αξία. Το βουνό δέχεται καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα δεκάδες χιλιάδες επισκεπτών. Το χιονοδρομικό του τερέν απλώνεται σε δύο διαφορετικές περιοχές, τα Κελάρια και τη Φτερόλακκα. Ο πλέον χειμερινός προορισμός της Ελλάδας δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, σε προσκαλεί απλώς να τον επισκεφθείς. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22340 22700

3-5 ΠΗΓΑΔΙΑ Τα 3-5 Πηγάδια θεωρούνται από τα αρτιότερα ελληνικά χιονοδρομικά κέντρα. Ένας από τους λόγους που πρωταγωνιστούν στις χειμερινές αποδράσεις είναι ότι έχουν τεχνητή χιόνωση. Οι χιονοδρομικές πίστες τους, κάθε βαθμού δυσκολίας, ικανοποιούν τις απαιτήσεις για αθλητική, αλλά και τουριστική χιονοδρομία. Στα «3-5 Πηγάδια» λειτουργεί ξενοδοχείο και ξενώνας, ενώ εκτός από τα χειμερινά σπορ, προσφέρεται και για ορειβασία, πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, αιωροπτερισμό και αλεξίπτωτο πλαγιάς. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 23320 44981 48 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Σε μία από τις χαρισματικές γωνιές της Πίνδου, αξεπέραστης ομορφιάς και γοητείας, σε απόσταση 42 χλμ από τα Γρεβενά, στο χωριό Σμίξη, βρίσκεται το Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας. Οι εγκαταστάσεις του χιονοδρομικού βρίσκονται στις ψηλότερες πλαγιές του όρους «Λίγγος» και προσφέρει σεζόν μεγάλης χρονικής διάρκειας, αφού το χιόνι του διατηρείται πυκνό έως την άνοιξη. Διαθέτει δύο εναέριους αναβατήρες, συνολικού μήκους 1.800 μέτρων, baby lift, 3 κυλιόμενους αναβατήρες, 12 πίστες συνολικού μήκους 7.500 μέτρων, τη μεγαλύτερη πίστα αρχαρίων στην Ελλάδα (3.860 μέτρα), πίστα χιονοσανίδας, καταστήματα ενοικιάσεως εξοπλισμού και σχολές σκι, ξενώνα, καθώς και δύο σαλέ. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24620 84850

ΚΑΪΜΑΚΤΣΑΛΑΝ Το χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμακτσαλάν βρίσκεται στο ομώνυμο βουνό, δίπλα στα σύνορα με την Fyrom. Το όρος Καϊμακτσαλάν ή Βόρας έχει υψόμετρο 2.554 μέτρα και είναι το τρίτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας. Διαθέτει, συνολικά, δεκατρείς πίστες διαφόρων επιπέδων δυσκολίας, οι οποίες εξυπηρετούνται από τέσσερις διαφορετικούς αναβατήρες. Απέχει 45 χλμ από την Έδεσσα, 139 χλμ από τη Θεσσαλονίκη και 660 χλμ από την Αθήνα. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 23810 32000

ΣΕΛΙ Το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρο Σελίου είναι το πρώτο οργανωμένο χιονοδρομικό κέντρο της χώρας. Λειτουργεί από το 1934, χρονιά που οργανώθηκαν οι πρώτοι πανελλήνιοι αγώνες χιονοδρομίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.530 μέτρων. Απέχει 24 χλμ από τη Βέροια, 20 χλμ από τη Νάουσα, 95 χλμ από τη Θεσσαλονίκη και 74 χλμ από την Κοζάνη. Η κύρια πρόσβαση στο χιονοδρομικό γίνεται μέσω της Εγνατίας Οδού και της επαρχιακής οδού Βέροιας Σελίου, ενώ η δευτερεύουσα πρόσβαση γίνεται μέσω της επαρχιακής οδού Νάουσας Σελίου. Το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρο Σελίου διαθέτει άνετους χώρους πάρκινγκ, έκτασης 36 ασφαλτοστρωμένων στρεμμάτων. Το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρο Σελίου συνδυάζει όλες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τη συγκρότηση ενός πρότυπου χιονοδρομικού κέντρου. Πιο συγκεκριμένα, διαθέτει πολλούς και σύγχρονους αναβατήρες για την άνετη και γρήγορη εξυπηρέτηση των σκιέρ, μεγάλη ποικιλία στίβων με πίστες για τουριστική και αθλητική χιονοδρομία, παιδικές χαρές, πίστες δρόμων αντοχής, με δυνατότητα διεξαγωγής διεθνών αγώνων, όπου η ταυτόχρονη και άνετη άθληση χιλιάδων χιονοδρόμων αποτελεί καθημερινότητα. Επίσης διαθέτει μονοπάτια (διαδρομές) πορείας ορειβασίας. Διασχίζεται από το διεθνές ορειβατικό μονοπάτι Ε4. Οι άριστες συνθήκες χιονιού, ο ελεύθερος ορίζοντας, η εκπληκτική ηλιοφάνεια και η περιορισμένη υγρασία προσδίδουν στους επισκέπτες υγεία, χαρά και ευεξία. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 23310 49226

ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ Οι επισκέπτες στα Καλάβρυτα ξεπερνούν κάθε χρόνο τους 100.000 και στην πλειονότητά τους είναι νεαρής ηλικίας και όλων των επιπέδων σκιέρ. Είναι το πιο κοντινό χιονοδρομικό στην Αθήνα και υποδέχεται σκιέρ και μη με μία βάρκα. Διαθέτει άνετους χώρους για παρκάρισμα, σταθμό πρώτων βοηθειών, δύο σαλέ, κατάστημα ενοικίασης εξοπλισμού και σχολή εκμάθησης. Η καφετέρια του σαλέ τις βραδιές που υπάρχει νυχτερινό σκι μετατρέπεται σε μπαρ και «χτυπάει κόκκινο». Υπάρχουν συνολικά επτά αναβατήρες και δώδεκα πίστες, που περιλαμβάνουν όλα τα επίπεδα δυσκολίας, συνολικού μήκους 20 χλμ. Οι δρόμοι εκχιονίζονται όλο το 24ωρο και η πρόσβαση στο χιονοδρομικό από τα Καλάβρυτα είναι πάντα εύκολη και ιδιαίτερα όμορφη, μέσα από το ελατόδασος. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 26920 24451

ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ Το Καρπενήσι είναι ένα από τα παλαιότερα και πιο αξιόλογα χιονοδρομικά κέντρα της χώρας. Βρίσκεται στο όρος Βελούχι, στην τοποθεσία Διαβολότοπος. Υπάρχουν συνολικά τέσσερις αναβατήρες και έξι πίστες, που περιλαμβάνουν όλα τα επίπεδα δυσκολίας. Στο χιονοδρομικό λειτουργεί σαλέ με ενοικιάσεις και αγορά χιονοδρομικού εξοπλισμού και μπαρ με θέα στις πίστες. Υπάρχει επίσης, η δυνατότητα διαμονής στο ορειβατικό καταφύγιο, μια εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη σε όποιον τη δοκιμάσει, αφού το τοπίο στην περιοχή θυμίζει βόρεια Ευρώπη. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22370 23506

ΠΕΡΤΟΥΛΙ Στο Περτούλι σίγουρα δεν θα συναντήσει κανείς ένα μεγάλο χιονοδρομικό κέντρο, η γεωγραφική περιοχή στην οποία ανήκει, όμως, είναι από τις ομορφότερες, αλλά και από τις πιο αξιοποιημένες τουριστικά της χώρας μας. Τα τελευταία χρόνια αποτελεί αγαπημένο προορισμό για οικογένειες με μικρά παιδιά, λόγω των ομαλών κλίσεων που έχουν οι πίστες. Υπάρχουν τρεις αναβατήρες στη διάθεση των σκιέρ, αλλά και η δυνατότητα νυχτερινού σκι. Το οδικό δίκτυο που συνδέει το Περτούλι με τα Τρίκαλα είναι πολύ καλό και δεν κλείνει ποτέ από το χιόνι, χάρη στα σύγχρονα μηχανήματα αποχιονισμού. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24340 91382

ΠΗΛΙΟ Το χιονοδρομικό του Πηλίου δημιουργήθηκε από τον ΕΟΣ Βόλου το 1967, οπότε λειτούργησε και ο πρώτος εναέριος αναβατήρας. Από το 1997 τη διαχείριση του κέντρου έχει αναλάβει η Αναπτυξιακή Εταιρεία Μαγνησίας (ANEM). Οι αγριόλευκες που το περιβάλλουν του χάρισαν και το όνομά τους. Την ίδια στιγμή είναι ένα μεγάλο «μπαλκόνι», με θέα στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, ίσως το μοναδικό χιονοδρομικό στον κόσμο που βρίσκεται τόσο κοντά στη θάλασσα. Ένα από τα μεγάλα ατού του Πηλίου είναι οι πολύ επιτυχημένες εκδηλώσεις νυχτερινού σκι που πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο βράδυ. Μάλιστα, είναι από τα πρώτα χιονοδρομικά που καθιέρωσαν το νυχτερινό σκι στη χώρα μας. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24280 74048 ΧΡΗΜΑ 49

Χ αφιέρωμα ∼ Χειμερινός τουρισμός

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ Η ενδοχώρα της Ελλάδας διαθέτει ποικιλία ορεινών περιοχών, στις οποίες μπορεί κανείς να επισκεφθεί πανέμορφα παραδοσιακά χωριά και να απολαύσει την υπέροχη φύση που τα περιβάλλει. Μερικά από τα πιο γνωστά χωριά είναι τα παρακάτω:

Αράχωβα

Μονεμβασιά

Δίλοφο

ΣΥΡΡΑΚΟ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

ΔΙΚΟΡΦΟ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Το Συρράκο (ή Σιράκο) είναι χωριό του νομού Ιωαννίνων, που ανήκει διοικητικά στο Δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Είναι χτισμένο σε μια πλαγιά του όρους «Λάκμος», σε υψόμετρο 1.150 μέτρων. Το Συρράκο στέκεται πάνω από τη χαράδρα του ποταμού Χρούσια, παραπόταμου του Καλαρρύτικου και απέναντί του αντικρίζει τα Τζουμέρκα. Οι κοντινότερες πόλεις στο Συρράκο είναι τα Ιωάννινα και η Άρτα, που απέχουν 40 λεπτά με μία ώρα ορεινής διαδρομής.

Το χωριό Δίκορφο οφείλει το όνομά του στην τοποθεσία του, καθώς είναι κτισμένο στα 1.000 μέτρα ανάμεσα σε δύο λόφους, στην πολύ δασωμένη βορινή πλευρά του βουνού «Μιτσικέλι». Το Δίκορφο είναι γνωστό ως οικισμός από το 1431. Την ιστορία του μαρτυρούν τα μεγάλα πέτρινα αρχοντικά, η βιβλιοθήκη, τα λιθόστρωτα καλντερίμια, οι ξερολιθιές και οι αυλόπορτες που ενώνουν τα σπίτια.

ΑΡΑΧΩΒΑ-ΛΙΒΑΔΕΙΑ Η Αράχωβα (ή Αράχοβα) είναι μια ορεινή κωμόπολη του Νομού Βοιωτίας, χτισμένη στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού, σε υψόμετρο 968 μέτρων. Αποτελούσε έδρα του ομώνυμου δήμου μέχρι τα τέλη του, ενώ με την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης» εντάχθηκε στον νέο Δήμο Διστόμου - Αράχωβας - Αντίκυρας, του οποίου αποτελεί Δημοτική Ενότητα. Ο πληθυσμός της, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 3.703 κάτοικοι, ενώ ο πληθυσμός ολόκληρου του δήμου ήταν 4.180 κάτοικοι. Αποτελεί ένα δημοφιλές χειμερινό θέρετρο, χάρη στην ύπαρξη χιονοδρομικού κέντρου και τη μικρή της απόσταση από την Αθήνα (περίπου 160 χλμ). 50 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ Η Μονεμβάσια ή Μονεμβασία ή Μονεμβασιά ή Μονοβάσια, γνωστή στους Φράγκους ως Μαλβασία, είναι μια μικρή ιστορική πόλη της ανατολικής Πελοποννήσου, της επαρχίας Επιδαύρου Λιμηράς, στον Νομό Λακωνίας. Είναι περισσότερο γνωστή για το μεσαιωνικό φρούριο, επί του ομώνυμου «Βράχου της Μονεμβασιάς», που αποτελεί, στην κυριολεξία, μια μικρή νησίδα, που συνδέεται με γέφυρα σε σχηματιζόμενο λαιμό συνολικού μήκους 400 μέτρων, με τη σημερινή παράλια πόλη επί της λακωνικής ακτής. Στα διασωθέντα κτήρια και τις δομές στο κάστρο περιλαμβάνονται αμυντικές κατασκευές του εξωτερικού κάστρου και αρκετές μικρές βυζαντινές εκκλησίες.

Το όνομά της αποτελεί μια σύνθετη λέξη, που προέρχεται από τις δύο ελληνικές λέξεις «Μόνη» και «Έμβασις». Πολλές από τις οδούς είναι στενές και κατάλληλες μόνο για τους πεζούς. Ο κόλπος της Παλαιάς Μονεμβασιάς βρίσκεται στον Βορρά. Το παρωνύμιο της Μονεμβασιάς είναι «Γιβραλτάρ της Ανατολής», επειδή τυγχάνει να είναι, σε σμίκρυνση, πανομοιότυπη με τον βράχο του Γιβραλτάρ. Ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος καταγόταν από τη Μονεμβασιά, όπου και βρίσκεται σήμερα ο τάφος του.

ΔΙΛΟΦΟ-ΙΩΑΝΝΙΝΑ Το Δίλοφο είναι ένα ορεινό χωριό του Νομού Ιωαννίνων και ανήκει στο συγκρότημα των Ζαγοροχωρίων της Ηπείρου. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.000 μέτρων στις πλαγιές της Τύμφης. Το Δίλοφο ανήκει στον Δήμο Κεντρικού Ζαγορίου και ο πληθυσμός του, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, είναι 39 κάτοικοι, οι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Απέχει 32 χλμ από τα Ιωάννινα, ενώ η πρόσβαση στο χωριό είναι ιδιαίτερα εύκολη, αρκεί να είστε προσεκτικοί στις πινακίδες που θα σας οδηγήσουν σε αυτό, μιας και δεν είναι πάνω στον οδικό δρόμο. Το χαρακτηριστικό αυτό, σε συνδυασμό με την απαγόρευση διέλευσης αυτοκινήτων μέσα από τον οικισμό, έχει βοηθήσει σημαντικά στη διατήρηση του παραδοσιακού χαρακτήρα και της αυθεντικής «Ζαγορίσιας» ταυτότητας, που το κάνουν να ξεχωρίζει ανάμεσα στα περισσότερα, και ομολογουμένως πανέμορφα, χωριά του Κεντρικού Ζαγορίου. Ο χαρακτηρισμός, μάλιστα, του οικισμού ως παραδοσιακού και διατηρητέου έχει ενισχύσει τον αναλλοίωτο χαρακτήρα του, καθώς σε αυτό επιτρέπονται μόνο αναστηλώσεις και ανακατασκευές παλαιών κτισμάτων. Το παλαιότερο όνομα του χωριού μέχρι το 1920 ήταν Σωπετσέλι ή Σο(μ)ποτσέλι, ονομασία η οποία στα σλάβικα και βλάχικα σημαίνει «τόπος με πολλά νερά».

ΑΜΠΕΛΑΚΙΑ-ΛΑΡΙΣΑ Μακριά από τα αστικά κέντρα και τους συγκοινωνιακούς άξονες, σε εποπτική θέση 5 χλμ από τα Ιερά Στενά των Τεμπών, ανηφορίζοντας κανείς, μπορεί να δει να ξεπροβάλλουν τα Αμπελάκια, η Ιστορική Κοινότητα των Αμπελακίων, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται. Η κοινότητα ανήκει στην επαρχία Λάρισας του Νομού Λάρισας, της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Βρίσκεται στους πρόποδες του όρους «Όσσα» ή «Κίσσαβος» και σε απόσταση 5 χλμ από τα Τέμπη, όπου περνά η Εθνική οδός Αθηνών – Θεσσαλονίκης, και σε απόσταση 31 χλμ από τη Λάρισα, 120 χλμ από τη Θεσσαλονίκη και 380 χλμ από την Αθήνα. Η πρώτη οπτική επαφή με τα Αμπελάκια δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι αυτό το «χωριό» διαφέρει από τα άλλα και …όντως αυτό συμβαίνει! Αρχοντικά κρεμασμένα στις πλαγιές του βουνού μαρτυρούν, με την αρχιτεκτονική τους – αρχικά - ότι τα χρόνια που πέρασαν άφησαν τη δική τους ανεξίτηλη ιστορική πινελιά. Μια μαγευτική ατμόσφαιρα, διάχυτη στα στενά του χωριού, αφήνει τον ταξιδιώτη άφωνο, να θαυμάζει τον πολιτισμό που μαρτυρούν τα σπίτια, οι λιθόστρωτοι δρόμοι, οι γέροντες...

ΣΠΗΛΑΙΟ-ΓΡΕΒΕΝΑ Το Σπήλαιο Γρεβενών είναι χωριό του Νομού Γρεβενών. Ανήκει στον Δήμο Θ. Ζιάκα και έχει μόνιμο πληθυσμό γύρω στα 300-500 άτομα.

Από τα αξιοθέατά του ξεχωρίζουν το πολύ παλιό, και καλά διατηρημένο, Μοναστήρι, η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, χτισμένη αρχές του 1800, το δημοτικό σχολείο, που είναι κτήριο του 1930, το φαράγγι του Σπηλαίου με το γεφύρι της Πορτίτσας, το Γεφύρι του Κατσουγιάννη και της Λιάτισσας. Από το Σπήλαιο καταγόταν ο Μακεδονομάχος Οπλαρχηγός Αδαμάντιος Μάνος («καπετάν Κόκκινος»). Οι μόνιμοι κάτοικοι του Σπηλαίου ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και την καλλιέργεια της γης. Από τα πιο φημισμένα προϊόντα είναι τα φασόλια, η κατσικίσια φέτα και το τσίπουρο. Επίσης φημισμένο είναι το πανηγύρι του Σπηλαίου το Δεκαπενταύγουστο προς τιμήν του μοναστηριού της Παναγίας. Το πανηγύρι κρατάει τρεις ημέρες, από τις 14 μέχρι και τις 16 Αυγούστου. Η μάζωξη γίνεται στην κεντρική πλατεία του χωριού, όπου παίζουν τοπικά συγκροτήματα και ο κόσμος χορεύει παραδοσιακούς χορούς. Στο Σπήλαιο Γρεβενών συρρέουν μέλη πολλών ορειβατικών συλλόγων, καθώς και λάτρεις επικίνδυνων σπορ για να κάνουν ορειβασία, canyoning ή κανόε-καγιάκ.

ΝΥΜΦΑΙΟ-ΦΛΩΡΙΝΑ Το χωριό Νυμφαίο (παλαιότερα Νιβέστα ή και Νεβέσκα) είναι ένας ορεινός οικισμός (υψόμετρο 1.350 μέτρα), που έχει χαρακτηρισθεί «διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός». Υπάγεται στον Δήμο Αμυνταίου του Νομού Φλώρινας. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του νομού, στις ανατολικές κλιτύες του όρους Βέρνου, σε απόσταση 57 χλμ από την πόλη της Φλώρινας, μέσω του οδικού άξονα «Ξινού Νερού». Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί το παρουσιάζουν ως ένα από τα δέκα ομορφότερα χωριά της Ευρώπης, ενώ στον παγκόσμιο διαγωνισμό της UNESCO διεκδίκησε το Διεθνές Βραβείο «Μελίνα Μερκούρη», για την άριστη διαχείριση πολιτιστικού αποθέματος και φυσικού περιβάλλοντος.

ΒΛΑΣΤΗ-ΚΟΖΑΝΗ Η Βλάστη –παλαιότερες ονομασίες: Μπλάτσι ή Βλάτσι, Μπλάτζι (1830), Μπλάτζη (1858), Βλάτζη (1860) και Βλάτση, αλλά πιθανότατα και Βλάττη– είναι ένα γραφικό ορεινό χωριό του Νομού Κοζάνης. Υπήρξε ένα από τα σημαντικά προπύργια του ελληνισμού και ένα από τα μεγαλύτερα κεφαλοχώρια της Δυτικής Μακεδονίας.

ΠΕΡΤΟΥΛΙ Ακολουθώντας τον ανηφορικό δρόμο στις πλαγιές του Κόζιακα, 13 χλμ μετά την Πύλη, και σε υψόμετρο 900 μέτρων, φτάνουμε στην Ελάτη, το μεγαλύτερο από τα ορεινά χωριά του Νομού Τρικάλων και το πιο τουριστικά ανεπτυγμένο. Το παλιό όνομα του χωριού ήταν, μέχρι το 1955, Τύρνα. Στην πραγματικότητα, οι ντόπιοι την αποκαλούν αποκλειστικά Τύρνα. Πιθανολογείται ότι ιδρύθηκε μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Χτισμένη κυριολεκτικά μέσα στο πράσινο, η Ελάτη διαθέτει σήμερα όλες εκείνες τις υποδομές και τις προδιαγραφές που την αναδεικνύουν τουριστικό προορισμό «πρώτης γραμμής» για όλες τις εποχές του έτους. Παρέχει στον επισκέπτη ένα μοναδικού κάλλους φυσικό περιβάλλον, φιλοξενία σε άφθονα γραφικά καταλύματα και ανεπανάληπτους, για τις παραδοσιακές γεύσεις τους, χώρους εστίασης. Αποτελεί το ορμητήριο για μοναδικές σε ομορφιά διαδρομές, μέσα στο πυκνό ελατόδασος, για οδηγούς και πεζοπόρους. Χ ΧΡΗΜΑ 51

Χ συνέντευξη

ΜΑΡΙΑ ΚΟΝΤΟΥ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ GS1 ASSOCIATION GREECE

Η Μαρία Κόντου περιγράφει τους σκοπούς και τις λειτουργίες του διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού GS1, αναλύει τα χαρακτηριστικά του συστήματος προτύπων που εξυπηρετεί, ενώ απαριθμεί τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για τις ελληνικές επιχειρήσεις από τη συμμετοχή τους σε αυτόν

52 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

✒

ΤΟ GS1 ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΧΡΗΜΑ_Κα Κόντου περιγράψτε μας, με λίγα λόγια, την ταυτότητα του GS1. ΜΑΡΙΑ ΚΟΝΤΟΥ_Ο GS1 είναι διεθνής, μη κερδοσκοπικός οργανισμός, αναγνωρισμένος από τον ΟΗΕ ως μη κυβερνητική οργάνωση. Εδρεύει στις Βρυξέλλες και εκπροσωπείται σε όλο τον κόσμο από αντίστοιχους με μας οργανισμούς-μέλη του, που διαχειρίζονται και προωθούν τα πρότυπα GS1 στη χώρα τους. Λειτουργεί ως ουδέτερος φορέας και ασχολείται αποκλειστικά με την ανάπτυξη και την εφαρμογή διεθνών, πολυτομεακών προτύπων για τη διευκόλυνση των διαδικασιών της εφοδιαστικής αλυσίδας και των logistics. Ο GS1 συνεργάζεται με πολλούς διεθνείς οργανισμούς και φορείς, όπως τους ISO, NATO, ΟΗΕ, Ευρωπαϊκή Ένωση, World Customs Organization, World Health Organization, AIM και άλλους. Χ_Ποια είναι η σχέση του GS1 Association Greece με τον αντίστοιχο διεθνή οργανισμό και ποιος ο σκοπός του; Μ.Κ._O GS1 Association Greece είναι το

αποκλειστικό μέλος του Διεθνούς Οργανισμού GS1 στην Ελλάδα και ο μοναδικός εξουσιοδοτημένος φορέας για τη διαχείριση του συστήματος GS1 και τη χορήγηση GS1 κωδικών barcodes με προθέματα 520 και 521 στη χώρα μας. Πρόκειται για μη κερδοσκοπικό σωματείο, που δημιουργήθηκε και διοικείται από εμάς τις ίδιες τις επιχειρήσεις που είμαστε χρήστες του συστήματος GS1. Έτσι άλλωστε ορίζει και το καταστατικό του διεθνούς οργανισμού. Σκοπός του GS1 Association Greece, όπως και όλων των μελών του GS1 σε 113 χώρες στον κόσμο, είναι να προάγει το σύστημα GS1 και να παρέχει στις επιχειρήσεις-μέλη του σύγχρονες λύσεις και μέσα, βασισμένα στα πρότυπα GS1, που θα τους επιτρέψουν να βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να απαντούν στις ανάγκες και προκλήσεις της σύγχρονης παγκοσμιοποιημένης αγοράς. Με αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότερη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας στο σύνολό της και διευκολύνεται σημαντικά το εξαγωγικό εμπόριο.

Συνέντευξη στον Γιώργο Καλούμενο

Χ_Ποιο είναι το σύστημα προτύπων GS1 και πού εξυπηρετεί; Μ.Κ._Το Σύστημα GS1 είναι ένα σύνολο διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων, που επί 40 χρόνια αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στη διευκόλυνση του παγκόσμιου εμπορίου. Με άλλα λόγια αποτελεί την κοινή γλώσσα του παγκόσμιου επιχειρείν. Χρησιμοποιείται από 2.500.000 επιχειρήσεις στον κόσμο, σε περισσότερους από 20 βιομηχανικούς κλάδους, που πραγματοποιούν πάνω από 6 δισ. συναλλαγές/ημέρα. Τα πιο γνωστά σε όλους μας πλέον, ως καταναλωτές, είναι τα GS1 Barcodes, για την κωδικοποίηση, σήμανση και αυτόματη συλλογή δεδομένων. Επίσης, τα πρότυπα GS1 eCom, που καλύπτουν όλες τις εφαρμογές του ηλεκτρονικού εμπορίου και τα πρότυπα GS1 GDSN που καλύπτουν τον συγχρονισμό δεδομένων μεταξύ λιανεμπορίου και βιομηχανίας με τη χρήση ηλεκτρονικών καταλόγων προϊόντων, των λεγόμενων datapools. Σήμερα, το δίκτυο GDSN χρησιμοποιείται από περίπου 25.000 επιχειρήσεις και περιλαμβάνει περίπου 10.000.000 καταχωρημένους κωδικούς προϊόντων. Πιο εξελιγμένες εφαρμογές βασίζονται στην αναγνώριση μέσω ραδιοσυχνοτήτων (RFid) με τα πρότυπα GS1 EPC, ενώ αντίστοιχα προγράμματα εξυπηρετούν εφαρμογές για ιχνηλασιμότητα, ασφάλεια, αυθεντικότητα, ανάκληση και απόσυρση προϊόντων. Τέλος είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι ανάμεσα στις βασικές προτεραιότητες του GS1 για τα επόμενα χρόνια είναι η επένδυση στις νέες ψηφιακές τεχνολογίες, με την ανάπτυξη προτύπων και λύσεων σχετικών με τη διανομή αξιόπιστων πληροφοριών σε ΧΡΗΜΑ 53

Χ συνέντευξη ψηφιακά on-line περιβάλλοντα και Β2C εφαρμογές. Χ_Ποιοι είναι οι τομείς στους οποίους έχει μεγαλύτερη εφαρμογή το GS1; Μ.Κ._Τα πρότυπα GS1, αν και αρχικά δημιουργήθηκαν από λιανέμπορους και τους προμηθευτές τους, με σκοπό την αποτελεσματικότερη διακίνηση των τροφίμων και των καταναλωτικών προϊόντων στα super markets, σήμερα χρησιμοποιούνται και από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικούς κλάδους και τομείς, όπως η υγεία, οι μεταφορές και τα logistics, η άμυνα, ο τραπεζικός τομέας, η χημική βιομηχανία, τα προϊόντα μικροηλεκτρονικής κ.ά.

ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΟΥ GS1 ASSOCIATION GREECE ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟ ΝΤΑΙ Η ΕΚΔΟΣΗ ΜΟΝΑΔΙΚΩΝ GS1 ΚΩΔΙΚΩΝ BARCODES ΜΕ ΠΡΟΘΕΜΑΤΑ 520 ΚΑΙ 521 KAI Η ΚΑΤΑΧΩΡΙΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΜΗΤΡΩΟ ΚΩΔΙΚΩΝ ΤΟΥ GS1, ΤΟ GEPIR

Χ_Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για τις ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και για την οικονομία γενικότερα από τη συμμετοχή στο GS1; Μ.Κ._Μέσω των διεθνών προτύπων GS1 εξασφαλίζονται η τυποποίηση των εμπορικών συναλλαγών, οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες, οι αξιόπιστες πληροφορίες, η ασφάλεια, η αύξηση της παραγωγικότητας και η μείωση του κόστους στην εφοδιαστική αλυσίδα. Παράλληλα, η χρήση τους διασφαλίζει την προστιθέμενη αξία στο προϊόν, τη διαθεσιμότητα, τους ταχύτερους χρόνους εξυπηρέτησης, τη δυνατότητα νέων εμπορικών συνεργασιών, τη διευκόλυνση των εξαγωγών και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Γιατί θα πρέπει λοιπόν μια ελληνική επιχείρηση να εφαρμόσει διεθνή πρότυπα GS1; Γιατί απλούστατα 2.500.000 επιχειρήσεις στον κόσμο, όπως ανέφερα προηγουμένως, τα χρησιμοποιούν και ζητούν το ίδιο από τους συνεργάτες τους. Γιατί δίνουν στρατηγικά πλεονεκτήματα σε κάθε επιχείρηση έναντι των ανταγωνιστών της. Γιατί οι «παραδοσιακές» εμπορικές συναλλαγές εξελίσσονται σε ηλεκτρονικές και το «κλασικό» κατάστημα προάγεται σε «ηλεκτρονικό», διευρύνοντας τα όρια δραστηριοποίησης και στην παγκόσμια αγορά. Γιατί η καταχώριση των προϊόντων σε GS1 «ηλεκτρονικούς καταλόγους» κάνει την επιχείρηση και τα προϊόντα της άμεσα «ορατά» και αναγνωρίσιμα οπουδήποτε στον κόσμο. Χ_Σε τι είδους εταιρείες απευθύνεται ο GS1 Association Greece στη χώρα μας; Μ.Κ._Aπευθυνόμαστε σε όλους τους κλάδους εμπορίου, βιομηχανίας και υπηρεσιών: σε ανεξάρτητες βιοτεχνίες, παραγωγούς, πο-

54 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

λυεθνικές εταιρείες, εμπορικές επιχειρήσεις, μικρά καταστήματα και μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου, στο χονδρεμπόριο και στους διακινητές. Στα μέλη του GS1 Association Greece συγκαταλέγονται ακόμη τράπεζες και ο δημόσιος φορέας. Ανά κατηγορία δραστηριοποίησης, μπορώ να σας αναφέρω ότι το μεγαλύτερο ποσοστό συγκεντρώνει ο κλάδος τροφίμων και ποτών με 59%. Ακολουθούν ο οικιακός εξοπλισμός με 5%, τα χαρτικά, τα σχολικά και είδη συσκευασίας με 4,5%, τα ρούχα και υποδήματα με 5,2%, τα καλλυντικά και είδη ατομικής φροντίδας με 4,5% και ακολουθούν τα υπόλοιπα με μικρότερα ποσοστά. Χ_Ποιες είναι οι υπηρεσίες που παρέχετε στα μέλη σας; Μ.Κ._Στις υπηρεσίες του GS1 Association Greece προς τα μέλη του, συμπεριλαμβάνονται η έκδοση μοναδικών GS1 κωδικών barcodes με προθέματα 520 και 521, η καταχώρισή τους στο μοναδικό Διεθνές Μητρώο Κωδικών του GS1, το GEPIR, η συμμετοχή των επιχειρήσεων σε ομάδες εργασίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η συμμετοχή σε συνέδρια και εκπαιδευτικά σεμινάρια, η τεχνική υποστήριξη και οι εξειδικευμένες λύσεις, η προώθηση των ενδιαφερόντων και των αναγκών των επιχειρήσεων-μελών μας μέσα στη διεθνή κοινότητα του GS1, η συνεχής ενημέρωση, η αμεσότητα και η προσαρμογή σε κάθε τεχνολογική εξέλιξη, η κοινοτική οδηγία ή ρύθμιση, έχοντας το πλεονέκτημα της ενημέρωσης πάντα κατ’ ευθείαν από την «πηγή». Χ_Τι είναι το Διεθνές Μητρώο GEPIR; Μ.Κ._Η αποδοχή του GS1 από όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και η καθιέρωσή του ως αξιόπιστη πηγή δεδομένων, οδηγεί τις επιχειρήσεις στη χρήση και αξιοποίηση του Διεθνούς Μητρώου GEPIR. To Διεθνές Μητρώο GEPIR - ή αλλιώς Global Electronic Party Information Registry - είναι μια μοναδική, διεθνής διαδικτυακή πλατφόρμα του GS1, που περιλαμβάνει όλους τους κωδικούς GS1 σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω σύνδεσης με τα εθνικά γραφεία GS1. Αποτελεί δε βασικό «εργαλείο» του GS1 για την πιστοποίηση της εγκυρότητας των GS1 κωδικών barcodes. Το GEPIR χρησιμοποιείται από επιχειρήσεις για την επιβεβαίωση των στοιχείων των συνεργατών τους, από τελωνειακές και δημόσιες αρχές για την επιβεβαίωση στοιχείων και τον εντοπισμό πλαστών προϊόν-

των, από τους τελικούς καταναλωτές, ακόμη και μέσω κινητών τηλεφώνων, αλλά και τα κατά τόπους εθνικά γραφεία GS1, στο πλαίσιο του προγράμματος GS1 Logger, που αφορά σε δειγματοληπτικούς ελέγχους εγκυρότητας των GS1 barcodes, στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα. Όπως αντιλαμβάνεστε, δεν αρκεί να υπάρχει ένα barcode επάνω σε ένα προϊόν, το οποίο μπορεί και να αντιγραφεί εύκολα, το θέμα είναι αυτό να είναι έγκυρο και να αντιστοιχεί στη σωστή επιχείρηση που διακινεί το προϊόν. Αυτό λοιπόν εξασφαλίζεται μοναδικά σε παγκόσμιο επίπεδο από το GEPIR. Mε απλή πληκτρολόγηση στο www.gepir.org. Και πιστέψτε με, καθημερινά γινόμαστε αποδέκτες πολλών «κρουσμάτων» στην Ελλάδα και το εξωτερικό από σημεία διακίνησης, αλλά και δημόσιες αρχές που συμβουλεύονται το GEPIR για την εγκυρότητα των διακινούμενων barcodes. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας αναφέρω ότι οι καταναλωτές κατεβάζοντας την εφαρμογή iGepir στο κινητό τους, θα μπορούν πλέον, σκανάροντας το GS1 barcode ενός προϊόντος στο ράφι, να συνδέονται με το παγκόσμιο μητρώο GEPIR και να επιβεβαιώνουν με τον ασφαλέστερο τρόπο επιτόπου, την προέλευση του προϊόντος που αγοράζουν. Χ_Αναφερθήκατε προηγουμένως στην ασφάλεια, την αυθεντικότητα, την ανάκληση και την απόσυρση προϊόντων. Θέλετε να μας πείτε για τις ενέργειες του GS1 προς αυτήν την κατεύθυνση; Μ.Κ._Με τη χρήση των διεθνών αναγνωρισμένων προτύπων GS1 εξασφαλίζεται η ασφαλής καταγραφή, η μοναδική αναγνώριση και η αποτελεσματική επικοινωνία προϊόντων και πληροφοριών. Κατ’ επέκταση εξασφαλίζονται τυποποιημένες διαδικασίες για την ανάκληση και την καταπολέμηση της διακίνησης πλαστών προϊόντων, με ιδιαίτερη έμφαση στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας. Η ασφάλεια των καταναλωτών, σε μια παγκοσμιοποιημένη πλέον οικονομία, απαιτεί την εφαρμογή καινοτόμων λύσεων με διεθνή αποδοχή, ώστε η ανταλλαγή πληροφοριών διασυνοριακά να πραγματοποιείται σε πραγματικό χρόνο. Η σφαιρική προσέγγιση του GS1 όσον αφορά στην ιχνηλασιμότητα και τις ανακλήσεις, έχει ήδη οδηγήσει στην εφαρμογή λύσεων που εκμεταλλεύονται το internet και τις δυνατότητες των smartphones. Για

☛

OΠΩΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΕΣΤΕ, ΔΕΝ ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑ BARCODE ΕΠΑΝΩ ΣΕ ΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΙ ΕΥΚΟΛΑ, ΤΟ ΘΕΜΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΥΡΟ ΚΑΙ ΝΑ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙ ΣΤΗ ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΟΥ ΔΙΑΚΙΝΕΙ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ.

παράδειγμα, διαβάζοντας με το κινητό τηλέφωνο το barcode ενός προϊόντος στο ράφι ενός supermarket, μπορούμε να γνωρίζουμε – μέσω internet – εάν το συγκεκριμένο προϊόν περιέχει κάποιο αλλεργιογόνο συστατικό ή εάν βρίσκεται υπό ανάκληση. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί η στενή συνεργασία του GS1 με τον ΟΟΣΑ, τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, αλλά και με τη Διεθνή Οργάνωση Τελωνείων, WCO. Πιο συγκεκριμένα, ο ΟΟΣΑ, με την υιοθέτηση των GS1 προτύπων για κωδικοποίηση και κατηγοριοποίηση, αποσκοπεί στην ενίσχυση των δυνατοτήτων αναζήτησης της διαδικτυακής του πύλης, του global recall (http://globalrecalls.oecd.org), ώστε να αποτελέσει μια μοναδική πηγή αξιόπιστων πληροφοριών στη διάθεση των καταναλωτών, των επιχειρήσεων και των ρυθμιστικών αρχών σχετικά με τις ανακλήσεις των προϊόντων. Το global recall είναι η πρώτη on-line εφαρμογή με ενημερωμένες πληροφορίες, που εκδίδονται από ρυθμιστικές αρχές όλου του κόσμου, σχετικά με τις ανακλήσεις καταναλωτικών προϊόντων. Παράλληλα, εμπειρογνώμονες των δύο φορέων συνεργάζονται στενά για τη δημιουργία μιας αυτοματοποιημένης εφαρμογής για τη συλλογή πληροφοριών ανακαλούμενων προϊόντων σε πραγματικό χρόνο, από τις ρυθμιστικές αρχές, όπως επίσης για μια εφαρμογή με τη χρήση του κινητού τηλεφώνου, που θα μπορούσε να αποτελέσει ένα φιλικό προς τον χρήστη «εργαλείο» για τον εντοπισμό επικίνδυνων προϊόντων. Χ_Στον τομέα της υγείας που αναφέρατε, πώς μπορούν να λειτουργήσουν τα πρότυπα GS1; Μ.Κ._O τομέας της υγείας αποτελεί ένα εξαιρετικά πολύπλοκο, αλλά και ευαίσθητο περιβάλλον. Φαρμακευτικά προϊόντα, ιατρικός εξοπλισμός, αλλά και υπηρεσίες και άνθρωποι θα πρέπει να παρακολουθούνται συνεχώς, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι

το σωστό προϊόν ή υπηρεσία χορηγείται στον σωστό ασθενή, την κατάλληλη στιγμή, με τον σωστό τρόπο και στη σωστή δόση. Εδώ λοιπόν, με τη χρήση των προτύπων GS1, εξασφαλίζονται τυποποιημένες και αυτοματοποιημένες διαδικασίες, μειώνονται τα λάθη στη φαρμακευτική αγωγή και εξασφαλίζεται η ασφαλής χρήση των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Εντοπίζεται η κυκλοφορία των πλαστών φαρμακευτικών προϊόντων, ενώ μειώνονται σημαντικά οι δαπάνες υγείας. Δεν είναι τυχαίο που το σύστημα GS1 έχει αναγνωριστεί από την HL7, με την υποστήριξη περισσότερων από 50 κορυφαίων φορέων του παγκόσμιου τομέα υγείας, ως το καταλληλότερο παγκοσμίως σύστημα προτύπων για την αλυσίδα εφοδιασμού της υγείας. Χ_Τι νεότερο υπάρχει σε σχέση με τα GS1 barcodes και τι να περιμένει η ελληνική αγορά; Μ.Κ._Πολύ σωστά το είπατε: τα GS1 barcodes. Γιατί και τα barcodes έχουν ονοματεπώνυμο. Από 1/1/2014, λοιπόν, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα η νέα συμβολογία GS1 Databar. Πρόκειται για ένα σύμβολο που τοποθετείται σε ιδιαίτερα μικρά αντικείμενα, όπως π.χ. φρούτα, κοσμήματα, καλλυντικά και μπορεί να περιέχει πολλές πληροφορίες σχετικά με το κάθε αντικείμενο, όπως τον GS1 κωδικό του προϊόντος, τον αριθμό παρτίδας, την ημερομηνία λήξης κ.λπ. Ακόμη υπάρχει η συμβολογία GS1 DataMatrix, που δίνει επίσης τη δυνατότητα για απεικόνιση πολλών πληροφοριών σε περιορισμένη επιφάνεια και χρησιμοποιείται κυρίως στον τομέα της υγείας. Και τέλος να αναφέρω το GS1 QR Code, ένα άλλο σύμβολο barcode που δίνει επίσης τη δυνατότητα άντλησης πολλών πληροφοριών για το προϊόν και τον κατασκευαστή του και διαβάζεται ακόμη και με το κινητό τηλέφωνο. Προς το παρόν χρησιμοποιείται για λόγους marketing. Χ ΧΡΗΜΑ 55

~ αφιέρωμα

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

ΣΤΟ «ΚΡΕΒΑΤΙ ΤΟΥ ΠΡΟΚΡΟΥΣΤΗ»

Η εφαρμογή του ορίου του 9%, σε ό,τι αφορά τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας των συνεταιριστικών τραπεζών, έχει οδηγήσει ήδη κάποιες σε λουκέτο και αρκετές ακόμα στο «χείλος του γκρεμού»

τον «αέρα» βρίσκονται, αυτή τη στιγμή, οι δέκα συνεταιριστικές τράπεζες που εξακολουθούν να έχουν άδεια λειτουργίας μετά και το πρόσφατο λουκέτο των τραπεζών Ευβοίας, Δυτικής Μακεδονίας και Δωδεκανήσου, οι οποίες απορροφήθηκαν από την Alpha Bank. Οι τρεις αυτές τράπεζες απέτυχαν να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα κεφάλαια μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, με στόχο το 9% της κεφαλαιακής επάρκειας που ζητά από όλες τις συνεταιριστικές η Τράπεζα της Ελλάδος. Αντίθετα, οι άλλες τρεις τράπεζες, από τις έξι που μπήκαν στη διαδικασία να αναζητήσουν κεφάλαια με έγκριση του ενημερωτικού τους δελτίου από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, δηλαδή η Πελοποννήσου, η Ηπείρου και η Σερρών, πέρασαν στην επόμενη φάση, μαζί με την Παγκρήτια, τη Χανίων, τη Θεσσαλίας και την Καρδίτσας, αλλά και του Έβρου, της Δράμας και της Πιερίας, οι οποίες εμφανίζονται να καλύπτουν, άλλη λιγότερο, άλλη περισσότερο, το όριο του 9%. Από την πλευρά της, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει καθυστερήσει να διατυπώσει τη συνολική πρότασή της για το πλαίσιο λειτουργίας των συνεταιριστικών τραπεζών, καθώς θα έπρεπε να έχει καταλήξει σε ένα σχέδιο από τον Σεπτέμβριο. Αντί σχεδίου επέλεξε τον «νόμο του Προκρούστη», με την εφαρμογή του ορίου 9% στον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας, η οποία οδήγησε σε «ξαφνικό θάνατο» τρεις τράπεζες.

56 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ, ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΛΟΓΟ, ΜΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΠΙΚΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ, ΩΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΠΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΣΑΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥΣ. ΣΤΑΔΙΑΚΑ, ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΠΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ, ΜΕΤΕΞΕΛΙΧΘΗΚΑΝ ΣΕ ΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ, ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ, ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ, ΚΑΙ ΣΤΟ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΥ ΤΑ ΔΙΕΠΕΙ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ Οι συνεταιριστικές τράπεζες ξεκίνησαν, κατά κύριο λόγο, με πρωτοβουλία τοπικών επιμελητηρίων, ως πιστωτικοί συνεταιρισμοί που λειτουργούσαν αποκλειστικά υπέρ των μελών τους. Σταδιακά, υπό την πίεση της εποπτικής αρχής, μετεξελίχθηκαν σε πιστωτικά ιδρύματα, υποκείμενα, ταυτόχρονα, και στο θεσμικό πλαίσιο που τα διέπει. Ως πιστωτικά ιδρύματα, πλέον, βρέθηκαν να λειτουργούν ανταγωνιστικά με τις εμπορικές τράπεζες σε έναν αγώνα άνισο, δεδομένων των μεγεθών των εμπορικών τραπεζών αφενός και του επιπέδου οργάνωσης και υποδομών αφετέρου. ΥΠΟΔΟΜΕΣ – ΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ Με εξαίρεση τις δύο μεγάλες συνεταιριστικές τράπεζες της Κρήτης, την Παγκρήτια και την τράπεζα Χανίων, το επίπεδο στελέχωσης, οργάνωσης και υποδομών υπολείπεται κατά πολύ αυτού των εμπορικών τραπεζών. Έναντι των μεγάλων εμπορικών τραπεζών, που παρέχουν ποικιλία τραπεζικών προϊόντων και εναλλακτικές μορφές τοποθετήσεων, αντέταξαν, για την προσέλκυση πελατών και καταθέσεων, τα υψηλά επιτόκια. Από την άλλη πλευρά, η ακριβή ρευστότητα που απέκτησαν, σε ορισμένες περιπτώσεις, διοχετεύθηκε σε πιστοδοτήσεις που εξυπηρέτησαν είτε πολιτικές είτε προσωπικές σχέσεις. Η οικονομική κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστες τις συνεταιριστικές τράπεζες και κατέστησε – όπως άλλωστε και σε όλες τις τράπεζες - μεγάλο ποσοστό των χορηγήσεων προβληματικό, γεγονός που υποχρεώνει τις τράπεζες στον σχηματισμό υψηλών προβλέψεων. Σε ό,τι αφορά στο λειτουργικό κόστος, το μικρό μέγεθος πολλών από τις συνεταιριστικές τράπεζες συνεπάγεται μεγαλύτερο μοναδιαίο λειτουργικό κόστος έναντι των μεγάλων τραπεζών, με επίπτωση στην κερδοφορία και με συνέπεια την αδυναμία σχηματισμού μεγαλύτερων προβλέψεων. Παρά την άμεση σχέση των συνεταιριστικών τραπεζών με τις τοπικές κοινωνίες, η διείσδυση στις περιοχές δραστηριοποίησής τους είναι, με εξαιρέσεις, σχετικά χαμηλή. Βασική αιτία είναι η επιφυλακτικότητα του κοινού απέναντι στις συνεταιριστικές τράπεζες και ο φόβος απώλειας των αποταμιεύσεών τους. ΔΟΜΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Οι συνεταιριστικές τράπεζες είναι εταιρείες ανοικτού κεφαλαίου και γι’ αυτόν τον λόγο είναι ευάλωτες σε περιόδους κρίσης ή ύφεσης, όπου τα μέλη είναι ενδεχόμενο να ζητήσουν, ΧΡΗΜΑ 57

Χ αφιέρωμα ~ Συνεταιριστικές Τράπεζες ☛

ΜΕ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΤΙΣ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΗΝ ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΑΝΙΩΝ, ΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΤΕΛΕΧΩΣΗΣ, ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΥΠΟΛΕΙΠΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΠΟΛΥ ΑΥΤΟΥ ΤΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ. μαζικά, τη ρευστοποίηση των μερίδων τους, είτε από φόβο είτε για να καλύψουν άλλες, επιτακτικότερες, ανάγκες. Σε αυτό συμβάλλει και η έλλειψη δευτερογενούς αγοράς για τις συνεταιριστικές μερίδες, αν και, με τη γενική κρίση και με την κρίση του χρηματιστηρίου, η ύπαρξή της λίγα θα μπορούσε να προσφέρει. ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣ Οι συνεταιριστικές τράπεζες, μέχρι σήμερα, ακολούθησαν μια «μοναχική» πορεία και αρκετές από αυτές κατάφεραν να σταθούν με σχετική επιτυχία, βασιζόμενες κυρίως στον τοπικό τους χαρακτήρα και στη γνώση προσώπων και καταστάσεων των τοπικών κοινωνιών και αγορών προς τις οποίες απευθύνθηκαν. Σε αυτή τη «μοναχική» πορεία είχαν την ανάγκη μιας κεντρικής επιχειρηματικής δομής, η οποία θα τις υποστήριζε στη λειτουργία τους, με την παροχή υπηρεσιών, το κόστος ανάπτυξης των οποίων, για την κάθε μία χωριστά, θα αποτελούσε μεγάλη επένδυση. Η Πανελλήνια Τράπεζα ιδρύθηκε για να εξυπηρετήσει αυτόν τον σκοπό και σε κάποιο βαθμό το πέτυχε, παρέχοντας στις συνεταιριστικές τράπεζες, κυρίως, υπηρεσίες κίνησης κεφαλαίων, πιστωτικών καρτών, ΑΤΜs και εργασιών εξωτερικού εμπορίου σε ορισμένες περιπτώσεις. Έφτασε, όμως, ιδιαίτερα στον τομέα των καταθέσεων, να ανταγωνίζεται τις ίδιες τις τράπεζες που είναι ιδρυτές της. Κρίσιμο για τις συνεταιριστικές τράπεζες είναι το μέλλον της Πανελλήνιας Τράπεζας. Σε περίπτωση απορρόφησής της από άλλη τράπεζα, οι συνεταιριστικές τράπεζες που είναι μεγαλομέτοχοί της είναι πιθανόν να υποστούν σημαντική ζημιά, με επιπτώσεις στην κεφαλαιακή τους επάρκεια, ενώ όλες οι συνεταιριστικές θα αντιμετωπίσουν προβλήματα στη στήριξη βασικών λειτουργιών τους. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ Μετά την ανάκληση της άδειας τριών συνεταιριστικών τραπεζών στις αρχές του 2012, και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στις υπόλοιπες συνεταιριστικές τράπεζες από αυτόν τον λόγο, αναπτύχθηκε ένας γενικότερος προβληματισμός για το μέλλον των συνεταιριστικών τραπεζών σε όλα τα επίπεδα, από το συναλλασσόμενο κοινό, τις ίδιες τις τράπεζες και τις εποπτικές αρχές. Με πρωτοβουλία της Ένωσης Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδος εκπονήθηκε μια μελέτη η οποία κατέληγε σε εναλλακτικά σενάρια που θα διασφάλιζαν τη βιωσιμότητα των συνεταιριστικών τραπεζών μέσα από συγχωνεύσεις. Η μελέτη αυτή προέβλεπε τη συγχώνευση όλων των συνεταιριστικών, με τη δημιουργία είτε μίας τράπεζας είτε δύο σχημάτων - βορείου και νοτίου - είτε τριών σχημάτων, που αποτελεί μια μικρή παραλλαγή του δεύτερου. Το σενάριο των δύο σχημάτων, το οποίο 58 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

εκτιμήθηκε ως το επικρατέστερο, φάνηκε να μην «περπατάει», κυρίως λόγω της συνεπαγόμενης απώλειας του τοπικού χαρακτήρα των συνεταιριστικών τραπεζών, που αποτελεί το συγκριτικό τους πλεονέκτημα και την αιτία της ύπαρξής τους. Μεταγενέστερα, η Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών επεξεργάστηκε νέα πρόταση, η οποία, βασιζόμενη στα συμπεράσματα της προηγούμενης μελέτης, πρότεινε μιαν άλλη, εναλλακτική λύση, που προέβλεπε την ανακεφαλαιοποίηση των συνεταιριστικών τραπεζών μέσω της Πανελλήνιας Τράπεζας, την ανακεφαλαιοποίηση της ίδιας, τη μετεξέλιξη της Πανελλήνιας σε κεντρική τράπεζα των συνεταιριστικών τραπεζών, με στόχο να προκύψουν οικονομίες κλίμακας, καθώς και αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο για την ενίσχυση ή την πιο εύρυθμη λειτουργία των συνεταιριστικών τραπεζών. ΑΣΑΦΕΣ «ΤΟΠΙΟ» Το «τοπίο» στον θεσμό συνεταιριστικών τραπεζών εμφανίζεται ακόμα ασαφές. Η Τράπεζα της Ελλάδος φαίνεται να είναι διστακτική στο να πάρει πρωτοβουλίες και περιορίζεται στην αυστηρή εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου, όπως ισχύει σήμερα. Όμως, θα πρέπει να εκτιμηθεί, και να ληφθεί σοβαρά υπόψη, το ότι σε αυτήν τη συγκυρία, όπου οι συστημικές αντιμετωπίζουν τα προβλήματα από τις απορροφήσεις άλλων τραπεζών, οι συνεταιριστικές τράπεζες θα μπορούσαν, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη κεφαλαιακή επάρκεια, να στηρίξουν την τοπική επιχειρηματικότητα και να αποτελέσουν διέξοδο για πολλές, μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις. Κάποιες από τις σημαντικότερες συνεταιριστικές τράπεζες παρουσιάζονται παρακάτω:

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΒΡΟΥ Η Συνεταιριστική Τράπεζα Έβρου έλαβε στις 18/10/96 την άδεια λειτουργίας πιστωτικού ιδρύματος με τη σημερινή επωνυμία της. Η εμφάνισή της στην περιοχή, με τον έντονα αποκεντρωμένο χαρακτήρα της, το ελάχιστο κόστος συγκέντρωσης της τοπικής αποταμίευσης, την επανατοποθέτησή της στο τοπικό παραγωγικό κύκλωμα και την εξασφάλιση παροχής υπηρεσιών, απόλυτα προσαρμοσμένων στις ανάγκες των τοπικών οικονομικών παραγόντων, θέτει τις βάσεις για την ανάπτυξη της περιοχής. Η Συνεταιριστική Τράπεζα Έβρου δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια σταδιακή μετατόπιση του κέντρου βάρους της χρηματοδοτικής ενίσχυσης των περιφερειακών ΜΜΕ του νομού, από τα κεντρικά ή τα καταστήματα των εμπορικών τραπεζών, σε ένα τοπικά αυτόνομο συνεταιριστικό πιστωτικό ίδρυμα, ενισχύοντας έτσι την τοπική οικονομία, αλλά και την ευρωστία των μελών της. Η πίστη στη Συνεταιριστική Τράπεζα Έβρου πηγάζει από τον δυναμισμό των μεγεθών της, την ικανότητα του στελεχιακού και υπαλληλικού δυναμικού της και των συνεργατών της, αλλά κυρίως από την ανταπόκριση των μελών της. Γιατί η Συνεταιριστική Τράπεζα Έβρου είναι τα μέλη της. Αυτά ορίζουν την τύχη της και κατευθύνουν, με τη συμμετοχή τους, την πορεία και το μέλλον της.

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΗΠΕΙΡΟΥ Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου ξεκίνησε σαν πιστωτικός συνεταιρισμός το 1978, με την επωνυμία «Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός

Νομού Ιωαννίνων - Ο Στόχος» και μετεξελίχθηκε σε Συνεταιριστική Τράπεζα το 1993. Έκτοτε λειτουργεί με τη σημερινή της επωνυμία και διενεργεί όλες τις τραπεζικές εργασίες. Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου, σύμφωνα με τις καταστατικές της διατάξεις, δεν έχει ως αυτοσκοπό την άμετρη κερδοφορία, που καταλήγει σε βάρος των συναλλασσομένων, αλλά αντίθετα εφαρμόζει την πλέον ανταγωνιστική τιμολογιακή πολιτική, προς όφελος των μελών της, ώστε η τράπεζα αυτή να είναι πραγματικά μεγάλη γι’ αυτούς και η συνεταιριστική μερίδα να αποτελεί πραγματικό επενδυτικό αγαθό.

ταιριστικούς φορείς του αγροτικού τομέα και όλους τους τοπικούς φορείς της Κρήτης, δημιούργησε τις προϋποθέσεις ώστε να αναπτύξει ολοκληρωμένα προϊόντα και υπηρεσίες, προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους. Στο πλαίσιο αυτό, παρέχει ολοκληρωμένη υπηρεσία διαχείρισης δημοτικών εσόδων στους δήμους, με στόχο την ελαχιστοποίηση του λειτουργικού τους κόστους, καθώς και τη νέα υπηρεσία παροχής δωρεάν πληροφόρησης και υποστήριξης προς τους ΟΤΑ και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για τα τρέχοντα και υπό διαβούλευση ευρωπαϊκά και εθνικά αναπτυξιακά προγράμματα που τους αφορούν.

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

Η Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας ιδρύθηκε το 1994, ως πιστωτικός και αναπτυξιακός συνεταιρισμός, μέχρι το 1998, οπότε, αφού εκπλήρωσε τις προϋποθέσεις που θέτει το θεσμικό πλαίσιο, πήρε την έγκριση από την Τράπεζα της Ελλάδος να λειτουργήσει ως πιστωτικό ίδρυμα. Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ν. Θεσσαλίας είναι μια εδραιωμένη εναλλακτική τραπεζική πρόταση στον νομό. Στην πενταετία που πέρασε από τη δημιουργία της, κατέγραψε μια πορεία συνεχών επενδυτικών πρωτοβουλιών και βελτίωσης της καθημερινής της δράσης, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη των μεγεθών της με έντονους ρυθμούς, πολλές φορές με διπλασιασμό τους από χρήση σε χρήση. Η τράπεζα βρήκε τη «χρυσή τομή», δίνοντας στους κατοίκους του νομού χρηματοδοτικές και αποταμιευτικές διεξόδους, αμείβοντας ταυτόχρονα τους συνεταίρους της με μερίσματα που προέκυπταν από την ανοδική κερδοφορία της. Έχει ως κύριους στόχους της τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των συνεταίρων της και τη συμβολή της στην τοπική ανάπτυξη, σε έναν νομό, μάλιστα, που αντιμετωπίζει σημαντικά οικονομικά προβλήματα.

Η Συνεταιριστική Τράπεζα Πελοποννήσου, μια ιδέα του Επιμελητηρίου Κορίνθου και του τότε Προέδρου του, κ. Αθανάσιου Δασκαρόλη, ιδρύθηκε το 1994 ως πιστωτικός συνεταιρισμός. Από το 1998 αναβαθμίστηκε σε τραπεζικό ίδρυμα και μετρά 6 χρόνια επιτυχημένης πορείας. Θεμελιωμένη σωστά, ενισχύει καθημερινά την οικονομική της ευρωστία και λειτουργεί με υγιείς κανόνες και αρχές, που στοχεύουν στην οικονομική ανάπτυξη του νομού στον οποίο δραστηριοποιείται. Κατά τα προηγούμενα χρόνια παρατηρήθηκε αύξηση του όγκου των εργασιών της και διεύρυνε το δίκτυό της με δύο νέα καταστήματα. Με στόχο πάντα τη μείωση των λειτουργικών εξόδων, την εκμετάλλευση των οικονομιών κλίμακας, την απλούστευση των διαδικασιών, την εσωτερική οργάνωση και τον τεχνολογικό εξοπλισμό, τα στελέχη της επιτυγχάνουν μέσα από ένα κλίμα εμπιστοσύνης και φιλικής εξυπηρέτησης να διεκπεραιώνουν με ταχύτητα, συνέπεια και ακρίβεια τα αιτήματα των συνεταίρων τους και να δίνουν σαφείς λύσεις στα προβλήματα. Η ευελιξία που τη διακρίνει και η γνώση της τοπικής αγοράς διασφαλίζει και προωθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα συμφέροντα των συνεταίρων - μελών της, ενισχύοντας την πίστη στον θεσμό και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του νομού.

ΠΑΓΚΡΗΤΙΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Η Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα ξεκίνησε τη λειτουργία της ως πιστωτικό ίδρυμα του Ν. Ηρακλείου τον Ιούνιο του 1994 και αναπτύχθηκε με ταχύτατους ρυθμούς, κάνοντας αισθητή την παρουσία της στην οικονομική ζωή της Κρήτης, αλλά και ευρύτερα. Ο χαρακτήρας και η φιλοσοφία της διαφέρουν σημαντικά από τις εμπορικές τράπεζες. Είναι πρωτίστως επιχείρηση της κοινωνικής οικονομίας, χρήσιμη και αναγκαία για την περιφερειακή ανάπτυξη, αφού λειτουργεί ανθρωποκεντρικά και τα κέρδη της παραμένουν στην Κρήτη επ’ ωφελεία των συνεταίρων της που έχουν επενδύσει σε αυτήν και είναι χρήστες των προϊόντων και των υπηρεσιών της. Η Παγκρήτια είναι μια δυναμική περιφερειακή τράπεζα, που διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο στο νησί, με 53 καταστήματα και 8 ακόμη εκτός Κρήτης. Έρχεται πρώτη στις καταθέσεις στην Κρήτη, με μερίδιο αγοράς πάνω από 14% και πάνω από 20% στον νομό Ηρακλείου, ενώ πρώτη θέση κατέχει επίσης στις χρηματοδοτήσεις προς τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του νησιού. Αποτελεί μέλος του Ομίλου Συνεταιριστικών Τραπεζών, δίνοντας τη δυνατότητα στους πελάτες της για γρήγορη και ανέξοδη εξυπηρέτηση μέσα από ένα ενοποιημένο δίκτυο καταστημάτων και ΑΤΜ, πανελλαδικά. Η εκτεταμένη εμπειρία της τράπεζας από την εδραιωμένη για χρόνια συνεργασία της με την τοπική αυτοδιοίκηση (ΟΤΑ και νομαρχίες), τα επιμελητήρια, τους τοπικούς εμπορικούς συλλόγους, τους συνε-

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΑΝΙΩΝ Η Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων ξεκίνησε τη δραστηριότητά της ως πιστωτικός συνεταιρισμός το έτος 1993, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών επαγγελματικής και καταναλωτικής πίστης υψηλής ποιότητας, με χαμηλό κόστος και μετεξελίχθηκε σε τράπεζα το 1995. Στα 14 χρόνια από την ίδρυσή της, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, ακολουθώντας ένα δυναμικό σχέδιο δράσης με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Το 2007 η Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων έλαβε άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος για συναλλαγές με μη μέλη της, στο πλαίσιο του ν. 3601/2007. Το 2008 η τράπεζα αξιοποίησε τη δυνατότητα που παρασχέθηκε με την τροποποίηση του Ν. 1667/1986 για την απόκτηση έως 1.502 μερίδων συνολικά από κάθε φυσικό πρόσωπο ή Ν.Π.Ι.Δ. Η επιτυχία του επιχειρηματικού σχεδίου, το οποίο υλοποιείται σήμερα, καθιερώνει τη Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων ως μια επιχειρηματική και κοινωνική οντότητα με όραμα, που έχει ως αποστολή να δείξει ότι και σήμερα η κοινωνική οικονομία μπορεί να συνυπάρχει, να συνεργάζεται και να συμπληρώνει τα κενά της ελεύθερης αγοράς, δραστηριοποιούμενη με ευαισθησία, χωρίς να λειτουργεί εις βάρος του αποτελέσματος. Χ ΧΡΗΜΑ 59

Χ ανάλυση

ΟΤΕ A.E. [BLOOMBERG TICKER: HTO:GA, REUTERS TICKER: OTER.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα

Κλάδος δραστηριότητας: Τηλεπικοινωνίες

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ (11/12/2013) Αρ. Μετοχών (.000) Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. Συντελεστής Beta

9,69 ευρώ 490.150 4.749,56 1.480.762 0,94

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

9,70 ευρώ 3,75 ευρώ 9,49% 59,38% 143,47%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Ο ΟΤΕ (Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος ή ο Όμιλος) αποτελεί έναν καθετοποιημένο πάροχο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών με έδρα την Αθήνα, Ελλάδα, και με σημαντική παρουσία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (Ρουμανία και Αλβανία). Ο Όμιλος παρέχει υπηρεσίες φωνής, υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας, καθώς και υπηρεσίες διαδικτύου στις γεωγραφικές αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται (Σημείωση: Ο ΟΤΕ δεν παρέχει υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας στην Αλβανία). ∼ Η μετοχή ΟΤΕ διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Επίσης, οι OTE ADRs διαπραγματεύονται στην αμερικανική αγορά OTC (Over the Counter) και οι OTE GDRs (Global Depositary Receipts) διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αξιών του Λονδίνου, Μ. Βρετανία. ∼ Η στρατηγική ανάπτυξης των δραστηριοτήτων του Ομίλου ΟΤΕ εφαρμόζεται επάνω στους ακόλουθους άξονες: (1) Την ανάληψη ηγετικής θέσης σε καίριους τομείς της ελληνικής αγοράς, όπως τις

(σε εκατ. ευρώ) 2009 2010 2011 2012

ΚΠΤΦΑ (EBITDA) 2.198,3 1.747,9 1.662,8 1.533,9

Πωλήσεις 5.958,9 5.482,8 5.038,3 4.680,3

Κέρδη προ Φόρων 790,0 99,9 115,1 609,3

Καθαρά Κέρδη μφδμ 410,9 39,6 119,7 476,4

ευρυζωνικές υπηρεσίες, τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες και τη συνδρομητική τηλεόραση, (2) Τη διαρκή βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της αξίας τους προς τον πελάτη, (3) Τη μεγιστοποίηση της αξίας της εταιρείας προς όφελος των μετόχων. ∼ Στη διάρκεια των τελευταίων 4-5 ετών, τα έσοδα του Ομίλου παρουσιάζουν πτωτική πορεία, λόγω του υψηλού ανταγωνισμού στην εγχώρια αγορά, εξαιτίας των περικοπών των τελών τερματισμού κινητής τηλεφωνίας, καθώς και λόγω των δύσκολων μακροοικονομικών συνθηκών που επηρεάζουν τη ζήτηση για τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Σε ενοποιημένη βάση παρατηρείται μια ισόρροπη δημιουργία κερδοφορίας EBITDA από τις δύο βασικές πηγές εσόδων, τη σταθερή και την κινητή τηλεφωνία στην Ελλάδα. Επίσης κατά τα τελευταία χρόνια η τιμολογιακή πολιτική, καθώς και η διαχείριση του κόστους συνέβαλαν στη βελτίωση των περιθωρίων κερδοφορίας του Ομίλου, παρά την υποχώρηση του κύκλου εργασιών. Χ

P/Ε (x) 11,6 119,9 39,7 10,0

P/BV (x) 4,2 4,3 3,4 2,9

EV / EBITDA (x) 4,2 5,2 5,4 5,0

Δανεισμός / Ίδια Κεφάλαια (x) 4,8 4,8 3,5 2,5

ROE % 36% 4% 9% 29%

Πηγή: Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις βάσει ΔΠΧΠ. Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση, αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη, δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

Οι αναλύσεις της VRS διαβάζονται από επαγγελματίες διαχειριστές και επενδυτές στις αγορές της Β. Αμερικής, Ευρώπης και Ασίας σύμφωνα με τα στοιχεία των διεθνών οίκων Thomson Reuters, S&P Capital IQ, Factset και Inquiry Financial

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, email: info@valueinvest.gr

60 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ανάλυση Χ

ΔΕΗ Α.Ε.

[BLOOMBERG TICKER: PPC:GA, REUTERS TICKER: DEHR.AT] Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, Ελλάδα

Κλάδος δραστηριότητας: Παραγωγή ενέργειας

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ (11/12/2013) Αρ. Μετοχών (.000) Χρ. Αξία (σε εκατ. ευρώ) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. Συντελεστής Beta

10,79 ευρώ 232.000 2.503,28 600.284 1,03

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

11,30 ευρώ 4,46 ευρώ 8,44% 45,61% 134,57%

Πηγή: Η Εταιρεία, VRS.

ΚΥΡΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ∼ Η ΔΕΗ (Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ή ο Όμιλος) αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό ενέργειας στην Ελλάδα. Η εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται εδώ και μερικά χρόνια σε στάδιο μετάβασης προς το λεγόμενο γενικό ευρωπαϊκό μοντέλο ενεργειακών αγορών. Σύμφωνα με τη διοίκηση του Ομίλου, η απελευθέρωση της ελληνικής αγοράς ενέργειας κατά το πρόσφατο παρελθόν οδήγησε σε μια σειρά θεσμικών αποφάσεων, οι οποίες επιβάρυναν κατά κύριο λόγο τη ΔΕΗ και με ασύμμετρο τρόπο έναντι των εγχώριων ανταγωνιστών της. ∼ Σύμφωνα με τα δημοσιοποιημένα αποτελέσματα και τις οικονομικές καταστάσεις του εννεάμηνου 2013, η κερδοφορία του Ομίλου επηρεάσθηκε αρνητικά κατά 109 εκατ. ευρώ από την απόφαση της Μόνιμης Διαιτησίας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), σχετικά με την προμήθεια ενέργειας από τη ΔΕΗ προς την Αλουμίνιον Α.Ε. για την περίοδο 1/7/2010 – 30/9/2013. Η λογιστική καταγραφή αυτής της απόφασης έλαβε χώρα κατά το γ’ τρίμηνο του 2013. Για λόγους συγκρισιμότητας των αποτελεσμά-

(σε εκατ. ευρώ) 2009 2010 2011 2012

Πωλήσεις 6.030,4 5.811,4 5.513,6 5.985,2

ΚΠΤΦΑ (EBITDA) 1.677,5 1.497,7 779,8 990,9

Κέρδη προ Φόρων 993,1 740,7 -85,8 95,4

Καθαρά Κέρδη μφδμ 693,3 557,9 -148,9 30,5

των, σύμφωνα με τη διοίκηση, η κερδοφορία του εννεάμηνου 2012 είχε επηρεασθεί θετικά κατά 191,7 εκατ. ευρώ, εξαιτίας διακανονισμού χρηματοοικονομικών ζητημάτων με τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ), που αφορούσαν τη χρονική περίοδο έως και 31/12/2011. Όσον αφορά στον κύκλο εργασιών του Ομίλου, οι συνολικές πωλήσεις ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών, διαμορφώθηκαν σε 4.348,9 εκατ. ευρώ στη διάρκεια του εννεάμηνου 2013, σχεδόν αμετάβλητες έναντι του εννεάμηνου 2012, επηρεαζόμενες από τη χαμηλότερη ζήτηση λόγω της αύξησης της τιμολογιακής πολιτικής από μέρους της εταιρείας στις αρχές του τρέχοντος έτους. ∼ Η συνολική καθαρή αξία των παγίων περιουσιακών στοιχείων του Ομίλου ανήλθε σε 12.890 εκατ. ευρώ και ο καθαρός δανεισμός σε 4.648,4 εκατ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου 2013. Οι κεφαλαιουχικές επενδυτικές δαπάνες ανήλθαν σε 482 εκατ. ευρώ (αντιπροσωπεύοντας το 10,7% των συνολικών πωλήσεων) στο εννεάμηνο 2013. Χ

P/Ε (x) 3,6 4,5 -16,8 82,0

P/BV (x) 0,4 0,4 0,4 0,4

EV / EBITDA (x) 3,9 4,5 9,4 7,4

Δανεισμός / Ίδια Κεφάλαια (x) 0,7 0,7 0,8 0,9

ROE % 11% 8% -2% 1%

H VRS παρέχει δείγματα ανάλυσης και εκτίμησης εταιρικής αξίας σε εισηγμένες και μη εταιρείες που επιζητούν εξωστρέφεια σε επενδυτικά κεφάλαια

VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) Αιόλου 104, Αθήνα 10564, τηλ.: 210 3219557, email: info@valueinvest.gr ΧΡΗΜΑ 61

SUCCESS THROUGH OPERATIONAL EXCELLENCE Τη χρήση ειδικής κάρτας για όλες τις επιχειρήσεις, η οποία θα καταγράφει τις εμπορικές συναλλαγές, και μέσω της οποίας το κράτος θα εισπράττει αυτόματα τον ΦΠΑ, πρότεινε ο πρόεδρος του ΣΕΛΠΕ, κ. Αντώνης Μακρής, στο «Standards Money Conference 2013: Success through Operational Excellence», που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 5 Νοεμβρίου, στο Συνεδριακό Κέντρο Εθνικής Ασφαλιστικής.

62 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ε τη συγκεκριμένη κάρτα, κάθε συναλλαγή θα κοινοποιείται ηλεκτρονικά σε μια κεντρική οικονομική υπηρεσία και, ταυτόχρονα, θα εισπράττεται ο ΦΠΑ της συναλλαγής 19%, αντί του 23% που θα ισχύει για τις υπόλοιπες αγοραπωλησίες. Στη συνέχεια, όταν ο έμπορος θα πουλάει το προϊόν στον καταναλωτή θα λαμβάνει από το κράτος την επιστροφή του ΦΠΑ, που αναλογεί στη διαφορά της τελικής τιμής του προϊόντος, από την τιμή στην οποία το αγόρασε ο ίδιος από τον προμηθευτή. Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τον κ. Μακρή, κερδίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στη συναλλαγή. Το κράτος παίρνει τον ΦΠΑ από την «πηγή», δηλαδή όταν ο έμπορος το αγοράζει από τον προμηθευτή, ο έμπορος πληρώνει χαμηλότερο ΦΠΑ, στο 19% και όχι 23%, και ταυτόχρονα ο καταναλωτής αγοράζει φθηνότερα λόγω του μειωμένου ΦΠΑ.

Από την πλευρά της, η κα Μαρία Κόντου, Πρόεδρος του GS1 Association Greece, αναφέρθηκε στην ανάγκη διαχείρισης διεθνώς αποδεκτών κωδικών και χρήσης μίας κοινής γλώσσας για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης μίλησε για τον ρόλο του GS1, που δραστηριοποιείται ήδη 40 χρόνια στην αγορά και αριθμεί 2,5 εκατ. επιχειρήσεις - μέλη. Για τη μεταφορά των αρχών της τυποποίησης στην ελληνική οικονομία μίλησε ο κ. Άγγελος Τόλκας, Πρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθύνων Σύμβουλος του νεοσύστατου φορέα ΕΣΥΠ. Όπως δήλωσε: «Τα πρότυπα συμβάλλουν στην προστασία των ανθρώπων, της ιδιοκτησίας και του περιβάλλοντος απέναντι σε κινδύνους κάθε είδους. Εξασφαλίζουν κινητικότητα και διαλειτουργικότητα. Διευκολύνουν την επικοινωνία μέσω της κοινής ορολογίας και, πάνω απ’ όλα, αποτελούν τη βάση για επίτευξη, αξιολόγηση και απόδειξη της ποιότητας». Τα τελευταία διεθνή πρότυπα και τη σημασία της τυποποίησης και του ελέγχου των σχετικών με τα προϊόντα πληροφοριών που μπορεί να δει ο χρήστης μέσα από τη συσκευή του κινητού τηλεφώνου, ανέλυσε ο κ. Malcolm Bowden, Πρόεδρος Global So-

lutions του GS1. Η τυποποίηση οδηγεί στην ταχύτερη κυκλοφορία των προϊόντων και στον έλεγχο σχετικών με αυτά στοιχείων από την επιχείρηση, στην παροχή χρήσιμων πληροφοριών προς τον καταναλωτή και στη βελτίωση της ποιότητας και του χρόνου των αποτελεσμάτων των μηχανών αναζήτησης. Εν συνεχεία, ο κ. Φώτης Γερ. Δαούσης, Αντιπρόεδρος Οικονομικού στην Ελληνική Εταιρεία Logistics, EMEA Εμπορικός Διευθυντής της Globe Williams International, ανέφερε πως η πρόκληση σήμερα για τις επιχειρήσεις βρίσκεται στις πρωτοπόρες εφαρμογές και στις καινοτόμες λύσεις, που θα εξασφαλίσουν την ποιότητα στην εσωτερική λειτουργία τους και στις συναλλαγές τους. Την ενίσχυση της πιστότητας των πελατών τους μπορούν να επιτύχουν οι εταιρείες μέσω των social media και του gamification, σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Βεϊνόγλου, Business Development & Sales Director στην Icon Platforms. Ειδικότερα, μέσα από το gamification, δίνεται η δυνατότητα στην εταιρεία, χωρίς κόστος, να μετατρέψει τον παθητικό θεατή σε ενεργό μεταδότη του προωθητικού μηνύματος. Εντυπωσιακά αποτελέσματα στην υγεία των πολιτών και στα οικονομικά της Υγείας θα μπορούσε να έχει η βελτίωση της εφαρμογής προτύπων, όπως τόνισε, από βήματος, ο Erik Larsen, Associate Principal της McKinsey & Co. Ειδικότερα, 25.000 χιλιάδες ανθρώπινες ζωές μπορούν να σωθούν και 700 χιλιάδες αναπηρίες να αποφευχθούν, διεθνώς, ενώ η εξοικονόμηση πόρων μπορεί να κυμανθεί από 40 έως 100 δισ. δολ. Εν τω μεταξύ, σε δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ των συνέδρων, αναδείχθηκε η συμβολή των προτύπων στoυς κλάδους λιανικού εμπορίου, υγείας, στον χρηματοπιστωτικό τομέα, στις τηλεπικοινωνίες και τις μεταφορές. Η κα Αγάθη Γαλάνη, Country Manager της EMC για την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα, τόνισε πως βασικός στόχος των τεχνολογικών επενδύσεων είναι η βελτίωση της παραγωγικότητας, η προστασία του corporate data και τα βελτιωμένα SLA. Σύμφωνα με έρευνα, τo 37% παγκοσμίως πιστεύει ότι θα κρατήσει τα δεδομένα μέσα στις επιχειρήσεις του και το 71% των IT που αποφασίζουν έχουν αναγνωρίσει την αξία της επεξεργασίας των Big data. ΧΡΗΜΑ 63

Χ αφιέρωμα ~ Standards Money Conference 2013

ΠΑΝΕΛ Ι

Τη σημασία της ταυτοποίησης και της υιοθέτησης διεθνών προτύπων στο λιανικό εμπόριο σε θέματα όπως είναι οι κλοπές, το παραεμπόριο και η ασφάλεια τροφίμων, ανέλυσαν (από αριστερά στη φωτογραφία) οι κ.κ. Στέφανος Κομνηνός, Γενικός Γραμματέας στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Αντώνης Μακρής, Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ), Μιχάλης Φανδρίδης, Γενικός Γραμματέας στο Δ.Σ. της ECR Hellas, Χριστόφορος Γκόκας, Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας Καταστημάτων ΜΕΤΡΟ και Ελένη Παπαθανασοπούλου, Customer Services Manager στη Mondelez Hellas S.A. Τονίστηκε ότι συστήματα κωδικοποίησης, όπως είναι το GS1, βοηθούν στην ταυτοποίηση εκατομμυρίων προϊόντων διεθνώς και μπορούν να δώσουν πληροφορίες σε ό,τι αφορά στην προέλευσή τους, τις προδιαγραφές τους, τη χρήση τους, την ημερομηνία λήξης κ.ά.

ΠΑΝΕΛ ΙI

Την αυξανόμενη ανάγκη για υιοθέτηση standards από τον ελληνικό και τον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό τομέα ανέδειξαν (από αριστερά στη φωτογραφία) οι κ.κ. Δημήτρης Βεργίνης, Προϊστάμενος του Τμήματος Στατιστικών & Οικονομετρικών Εφαρμογών της Διεύθυνσης Πληροφορικής της Τράπεζας της Ελλάδος, Malcolm Bowden, Πρόεδρος του GS1 Global Solutions, Espen Tranoy, Managing Director της First Data Hellas και Νίκος Καμπανόπουλος, Γενικός Διευθυντής σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Κύπρο της Visa Europe. Όπως τονίστηκε, η Ελλάδα, όπως και η υπόλοιπη Ευρώπη, περνάει σε φάση ωρίμανσης και κατανόησης των νέων δεδομένων ασφαλείας και των καινούριων κωδικών που εδώ και χρόνια υπήρχαν σε άλλους κλάδους όπως το λιανεμπόριο και η βιομηχανία.

64 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ

Τρόπους βελτιστοποίησης της ασφάλειας και της διαχείρισης των υπηρεσιών υγείας συζήτησαν (από αριστερά στη φωτογραφία) οι κ.κ. Γιώργος Δημητρακόπουλος, Τεχνικός Σύμβουλος της GS1 Association Greece, Παναγιώτης Οπλοποιός, Σύμβουλος του Υπουργού Υγείας σε θέματα Πληροφορικής & Τεχνολογίας, Δρ Αλίκη Σταθοπούλου, Βιολόγος στη Διεύθυνση Διαπίστευσης Εργαστηρίων ΕΣΥΔ, Προϊσταμένη του Τμήματος Διαπίστευσης Εργαστηρίων Χημικών, Βιολογικών, Κλινικών και Συναφών Δοκιμών, Βασίλης Κοντοζαμάνης, Διοικητής στην 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής, Γιώργος Παππούς, Πρόεδρος στο Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης της Ποιότητας και Τεχνολογίας στην Υγεία (ΕΚΑΠΤΥ) και Ηλίας Στενός, Supply Chain Leader στην GSK Glaxosmithkline. Ειδικότερα, συζητήθηκε η διαπίστευση των εργαστηρίων από τον ΕΣΥΔ, η ανάγκη εφαρμογής κοινής γλώσσας επικοινωνίας - κωδικοποίησης στα νοσοκομεία, που θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση πόρων, και οι σημαντικές ελλείψεις που εντοπίζονται στη μηχανογράφηση του συνόλου της φαρμακευτικής εφοδιαστικής αλυσίδας.

ΠΑΝΕΛ ΙV

Για τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας και την εξασφάλιση άριστης διαχείρισης σε μεταφορές, logistics και εξαγωγές, συζήτησαν (από αριστερά στη φωτογραφία) οι κ.κ. Δημήτρης Παπασωτηρίου, Πρόεδρος της Κυπριακής Εταιρείας Logistics, Σύμβουλος οργάνωσης εφοδιαστικής αλυσίδας, Παντελής Ιακωβίδης, Διευθυντής Οδικών Μεταφορών της Kuehne + Nagel ΑΕ, Χρήστος Κολιός, Αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Άρτας, Αντιπρόεδρος της GS1 Association Greece, Φώτης Γερ. Δαούσης, Αντιπρόεδρος Οικονομικού της Ελληνικής Εταιρείας Logistics, EMEA Εμπορικός Διευθυντής της Globe Williams International, Θανάσης Βλάσσης, Logistics & Warehousing Director, OTE GROUP και Παναγιώτης Ζαφειρόπουλος, Συνεργάτης του Γραφείου Υπουργού Οικονομικών, Συντονιστής ΥΟΕ Ηλεκτρονικής Τιμολόγησης, Αν. Συντονιστής ΕΣΕ για τη διευκόλυνση του εξαγωγικού εμπορίου. ΧΡΗΜΑ 65

Χ αφιέρωμα ~ Standards Money Conference 2013

Το συνέδριο διεξήχθη με την πολύτιμη υποστήριξη των:

Για περισσότερες πληροφορίες: • Χαρά Γιώτη, Senior Account Manager, Ikon Porter Novelli, Τ: 210 6784 361, Ε: cyioti@ikon.bbdogroup.gr • Αθηνά Φραδέλου, Marketing & PR Manager, Ethos Media, T: 210 9984 905, Ε: fradelou.a@ethosmedia.eu • Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη, Communication & PR Manager, Ethos Media, T: 210 9984 901, Ε: voulgaraki.s@ethosmedia.eu 66 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

φάκελος Χ

ΚΡΙ ΚΡΙ

ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Σε επίπεδο ομίλου, τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους, που αντιστοιχούν στους ιδιοκτήτες της μητρικής, ανήλθαν σε 7.184 χιλ. ευρώ, έναντι των 6.729 χιλ. ευρώ της αντίστοιχης προηγούμενης περιόδου.

ελληνική βιομηχανία γάλακτος ΚΡΙ ΚΡΙ δημοσίευσε τις οικονομικές καταστάσεις εννεαμήνου του 2013. Σε εταιρικό επίπεδο, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ανήλθε σε 57.492 χιλ. ευρώ έναντι 48.798 χιλ. ευρώ το εννεάμηνο 2012 (αύξηση 17,8%). Αντίστοιχα, τα μεγέθη της κερδοφορίας διαμορφώνονται ως εξής: ∼ Τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) ανήλθαν σε 9.887 χιλ. ευρώ έναντι 9.833 χιλ. ευρώ το εννεάμηνο 2012 (οριακή αύξηση +0,5%) ∼ Τα κέρδη προ φόρων ανήλθαν σε 8.148 χιλ. ευρώ, έναντι 7.335χιλ. ευρώ το εννεάμηνο 2012 (αύξηση +11,1%). ∼ Τα καθαρά κέρδη, μετά από φόρους, ανήλθαν σε 7.188 χιλ. ευρώ, έναντι 6.148 χιλ. ευρώ της αντίστοιχης προηγούμενης περιόδου (αύξηση +16,9%). Σε επίπεδο ομίλου, τα καθαρά κέρδη, μετά από φόρους, που αντιστοιχούν στους ιδιοκτήτες της μητρικής, ανήλθαν σε 7.184 χιλ. ευρώ, έναντι των 6.729 χιλ. ευρώ της αντίστοιχης προηγούμενης περιόδου. Τα μεγέθη της κερδοφορίας επηρεάστηκαν αρνητικά από τις αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών, που παρουσιάστηκαν έντονα από το β’ τρίμηνο του έτους και επέφεραν μείωση του μικτού περιθωρίου των γαλακτοκομικών κατά 3,9 μονάδες περίπου, καθώς και από τις αυξημένες δαπάνες προωθήσεως και διαφήμισης. Λόγω της άσχημης ΚΡΙ ΚΡΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

οικονομικής συγκυρίας και των μη ευνοϊκών καιρικών συνθηκών κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, οι πωλήσεις στον τομέα παγωτού εμφανίζουν μικρή μείωση, κατά 1,3%. ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΓΙΑΟΥΡΤΙΟΥ Στον τομέα του γιαουρτιού, οι πωλήσεις παρουσίασαν αύξηση +29,1% και διαμορφώθηκαν σε 33.937 χιλ. ευρώ. Η άνοδος αυτή προέρχεται από το σύνολο των αγορών στις οποίες δραστηριοποιείται η ΚΡΙ ΚΡΙ. Στην ελληνική αγορά τα προϊόντα κερδίζουν συνεχώς μερίδια αγοράς. Παράλληλα, η εταιρεία καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για την ενίσχυση των εξαγωγών της σε χώρες της δυτικής Ευρώπης όπου δραστηριοποιείται, καθώς και για την είσοδό της σε μεγάλες αγορές που δεν διαθέτει παρουσία. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η είσοδος της ΚΡΙ ΚΡΙ στην αγορά ελληνικού γιαουρτιού της Μ. Βρετανίας, με το ξεκίνημα της συνεργασίας με τη γνωστή αγγλική αλυσίδα σούπερ μάρκετ «Waitrose», καθώς και η είσοδος στις αγορές της Γαλλίας και της Τσεχίας. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙ ΚΡΙ Η βιομηχανία γάλακτος ΚΡΙ ΚΡΙ ιδρύθηκε το 1954 στις Σέρρες και δραστηριοποιείται στον χώρο των γαλακτοκομικών, με παγωτά, γιαούρτια και φρέσκο γάλα μόνο για τον νομό Σερρών. Για την παραγωγή των γιαουρτιών της, η ΚΡΙ ΚΡΙ συλλέγει καθημερινά φρέσκο γάλα από τον νομό Σερρών, τον δεύτερο μεγαλύτερο σε παραγωγή γάλακτος νομό της Ελλάδας, από επιλεγμένα αγροκτήματα: με εγγύηση ασφάλειας ζωοτροφών απαλλαγμένων από GMOs (γενετικά μεταλλαγμένες τροφές), σωστές συνθήκες διαβίωσης των ζώων στον στάβλο (στέγαση, διατροφή, κτηνιατρική φροντίδα), σωστές πρακτικές υγιεινής των χώρων σταβλισμού, που πηγάζουν από τα διεθνή πρότυπα, υγεία και ασφάλεια του προσωπικού που εργάζεται στα αγροκτήματα και, φυσικά, σεβασμό στο περιβάλλον. Στην πορεία της έχει κερδίσει, διαχρονικά, την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και η αναπτυσσόμενη πορεία της αποδεικνύει ότι τα προϊόντα της κερδίζουν καθημερινά την προτίμησή τους. Χ ΧΡΗΜΑ 67

Χ έρευνα

ΕΡΕΥΝΑ IBM

ΟΙ ΠΕΛΑΤΕΣ ΩΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Τα ανώτατα στελέχη των επιχειρήσεων στρέφονται στους πελάτες για τη χάραξη της επιχειρηματικής στρατηγικής

ι πελάτες αναδεικνύονται σε «νέους» επιχειρηματικούς συμβούλους των ανώτατων στελεχών των επιχειρήσεων, με το 90% να αναμένουν εκτενή συνεργασία με τους πελάτες εντός της επόμενης πενταετίας. Παρά το γεγονός ότι εκφράζουν μιαν άνευ προηγουμένου δέσμευση στο να εμπλέξουν άμεσα τους πελάτες τους στις επιχειρηματικές τους αποφάσεις και δραστηριότητες, το ένα τρίτο των επικεφαλής των επιχειρήσεων ανησυχούν ότι τα υπόλοιπα ανώτατα διευθυντικά στελέχη δεν βρίσκονται σε επαφή με τους πελάτες, σύμφωνα με μελέτη της IBM (NYSE: IBM). Η μελέτη με τίτλο «The Customer-activated Enterprise» βασίζεται στα ευρήματα που προέκυψαν από κατ’ ιδίαν συναντήσεις με περισσότερους από 4.000 Διευθύνοντες Συμβούλους, Διευθυντές Μάρκετινγκ, Οικονομικούς Διευθυντές, Διευθυντές Πληροφορικής και άλλα ανώτατα στελέχη από 70 χώρες και 20 κλάδους διεθνώς. Η έρευνα, η οποία διεξήχθη από τον τομέα Institute for Business Value 68 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

της IBM, αποκαλύπτει ότι το 60% των Διευθυνόντων Συμβούλων σχεδιάζουν να εμπλέξουν άμεσα τους πελάτες τους και να εφαρμόσουν προληπτικά όσα θα μάθουν, προκειμένου να καθορίσουν την επιχειρηματική ατζέντα τους στα επόμενα τρία έως πέντε έτη - μια αύξηση από το 43% των Διευθυνόντων Συμβούλων που συμπεριλαμβάνουν σήμερα τους πελάτες στην ανάπτυξη των επιχειρηματικών στρατηγικών. «Οι έρευνές μας με αποδέκτες ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων κατά την περασμένη δεκαετία έχουν καταδείξει ότι οι Οργανισμοί μετακινούνται σταθερά, ενστερνιζόμενοι πιο ανοικτά, συνεργατικά και βασισμένα στην αμοιβαιότητα μοντέλα», δήλωσε η Bridget van Kralingen, επικεφαλής του Τομέα IBM Global Business Services. «Σήμερα, οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι αναγνωρίζουν ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν μόνοι τους. Καθιστούν πιο ανοικτούς τους Οργανισμούς τους, καταργώντας φραγμούς και εμπλέκοντας ενεργά τους πελάτες - προσφέροντας στους πελάτες μια θέση στην αίθουσα

συσκέψεων, ώστε αυτοί να συμβάλουν στη διαμόρφωση του επιχειρηματικού μοντέλου και της στρατηγικής τους». Τα ηγετικά στελέχη των επιχειρήσεων καταργούν εσωτερικούς και εξωτερικούς φραγμούς, διανοίγοντας νέες οδούς συνεργασίας, καινοτομίας και ανάπτυξης. Το περασμένο έτος, η έρευνα της IBM κατέδειξε ότι το 44% των Διευθυνόντων Συμβούλων προέβλεπε την εξωστρέφεια των Οργανισμών τους, ενισχύοντας την επιρροή των ατόμων. Το 2013, το 56% προβλέπει ότι θα το πράξει αυτό – σημειώνοντας αύξηση 27% σε μόλις ένα έτος. Καταδεικνύοντας, με αδιαμφισβήτητο τρόπο, την έκταση αυτής της εξωστρέφειας, ένας αυξανόμενος αριθμός επικεφαλής επιχειρήσεων πιστεύουν ότι η επιρροή των πελατών πρέπει να επεκταθεί πέραν των παραδοσιακών δραστηριοτήτων, όπως η ανάπτυξη νέων προϊόντων. Τα ανώτατα στελέχη παραιτούνται από τον στενό έλεγχο των εσωτερικών υποθέσεων, προκειμένου να λάβουν πολύτιμες συμβουλές από τους πελάτες τους σε κρίσιμους τομείς, όπως η ανάπτυξη επιχειρηματικής στρατηγικής, η δομή κοστολόγησης και η κοινωνική και περιβαλλοντική πολιτική. Η έκθεση της IBM αποκαλύπτει μια σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στις εταιρείες που επιτυγχάνουν και στον βαθμό συνεργασίας που αναπτύσσουν με εξωτερικούς παράγοντες. Οι εταιρείες με υψηλότερες επιδόσεις είναι κατά 54% πιο πιθανό να έχουν εκτενή συνεργασία με τους πελάτες τους. ΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΟΝΤΕΣ ΕΚΧΩΡΟΥΝ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ Οι εταιρείες που διακρίνονται για τις επιδόσεις τους, επινοούν νέους τρόπους για να συλλέγουν τις απόψεις των πελατών, προκειμένου να κατανοούν τις κρίσιμες μετατοπίσεις της αγοράς, να αντεπεξέρχονται σε προκλήσεις και να ανακαλύπτουν αναδυόμενες ευκαιρίες. «Υιοθετώντας μια νέα προσέγγιση στην καινοτομία, δίνουμε προτεραιότητα στις απόψεις των πελατών, προκειμένου να μένουμε εναρμονισμένοι με τις αξίες και τις ανάγκες τους», δήλωσε ο David Johnson, Διευθυντής Πληροφορικής στην Jones Lang Lasalle. «Μέσω της συνεργασίας, επιδιώκουμε να παρέχουμε πιο καίριες υπηρεσίες, που μας βοηθούν στην απόκτηση ικανοποιημένων, μακροχρόνιων πελατών». Περισσότερες επιχειρήσεις στρέφονται σε συμβουλευτικές επιτροπές πελατών για τον καθορισμό της στρατηγικής κατεύθυνσης, την ανταλλαγή απόψεων για βέλτιστες πρακτικές, την καλύτερη κατανόηση των τομέων της αγοράς και τη βελτιστοποίηση των επιχειρηματικών μοντέλων. Σε αυξανόμενο βαθμό, αυτές οι επιτροπές λειτουργούν ως καίριο όχημα για την άμεση παροχή απόψεων σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των πελατών - από τον καθορισμό της ευκαιρίας για την απόκτηση ενός πελάτη έως την επιρροή των σχεδίων go-to-market. Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο οι εταιρείες κινητοποιούν τους πελάτες τους είναι μέσω της ανάπτυξης νέων ψηφιακών-φυσικών καινοτομιών. Συνδυάζοντας τις ψηφιακές και φυσικές στρατηγικές τους, οι εταιρείες μπορούν να υλοποιήσουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την κάλυψη των αναγκών των τεχνολογικά εξοπλισμένων πελατών τους. Αμφότεροι οι Διευθυντές Μάρκετινγκ και Πληροφορικής αναφέρουν ότι προτίθενται να προβούν σε μεγάλα βήματα προς τον επανακαθορισμό και την επανεφεύρεση του τρόπου με τον οποίο συνεργάζονται με τους πελάτες τους.

☛

ΚΑΤΑΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΣ, ΜΕ ΑΔΙΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΟ ΤΡΟΠΟ, ΤΗΝ ΕΚΤΑΣΗ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ, ΕΝΑΣ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΙΣΤΕΥΟΥΝ ΟΤΙ Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΕΚΤΑΘΕΙ ΠΕΡΑΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ, ΟΠΩΣ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΕΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ.

προϋποθέτει κατανόηση σε βάθος και επικέντρωση στον πελάτη σε ατομική βάση, αντί να τον εντάσσει σε κατηγορίες ή σε τομείς αγοράς. Καθώς το επιχειρηματικό τοπίο αλλάζει, το 54% των ανώτατων στελεχών επιθυμούν να εστιάσουν στους πελάτες σε ατομική βάση εντός των επόμενων τριών έως πέντε ετών. Για να γεφυρώσουν το χάσμα οικειότητας με τους πελάτες, πολλές επιχειρήσεις βασίζονται στις ψηφιακές τεχνολογίες για να αυξήσουν την εμπλοκή τους, να οικοδομήσουν έναν προσωπικό διάλογο και να προσφέρουν μιαν ανώτερη εμπειρία. Στην έρευνα της IBM διαπιστώνεται ότι τα ανώτατα στελέχη ενστερνίζονται γρήγορα τη χρήση ψηφιακών καναλιών για την προώθηση των αλληλεπιδράσεων με τους πελάτες. Το περασμένο έτος, το 57% των Διευθυνόντων Συμβούλων προέβλεπαν ότι τα ψηφιακά κανάλια θα εξελίσσονταν σε ένα από τα βασικά μέσα των εταιρειών τους για την αλληλεπίδραση με τους πελάτες εντός της επόμενης πενταετίας. Το 2013, το 52% των ανώτατων στελεχών επιχειρήσεων δήλωσαν ότι βρίσκονται ήδη σε αυτό το στάδιο, σημειώνοντας ραγδαία αύξηση ως προς την υιοθέτηση. Πληροφορίες σχετικά με την έρευνα IBM 2013 Global C-Suite Study της IBM Η IBM διεξήγαγε κατ’ ιδίαν συναντήσεις με περισσότερα από 4.000 ανώτατα στελέχη επιχειρήσεων, αξιοποιώντας μια διεθνή ομάδα αναλυτών στρατηγικής επιχειρήσεων, συμβούλων, επιστημόνων στο πεδίο των δεδομένων και στατιστικολόγων. Επίσης, για πρώτη φορά, ο IBM Watson - το πρωτοποριακό γνωστικό σύστημα της IBM - χρησιμοποιήθηκε για την εξαγωγή πρόσθετων συμπερασμάτων από τα δεδομένα της έρευνας. Χ

ΓΕΦΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΑΣΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ Το να κινητοποιείται μια εταιρεία από τους πελάτες της είναι κάτι που ΧΡΗΜΑ 69

Χ έρευνα

Η EΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ALLIANZ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΓΚOΣΜΙΟ ΠΛΟYΤΟ Η ραγδαία άνοδος των κινητών αξιών δίνει ώθηση στην αύξηση της ιδιωτικής περιουσίας

70 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

α ακαθάριστα περιουσιακά στοιχεία των νοικοκυριών σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν κατά 8,1% εντός του 2012. Η αύξηση αυτή ήταν η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί τα τελευταία έξι χρόνια και βρίσκεται πολύ πιο πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του 4,6% ανά έτος (από το 2001 έως το 2012), μετά τις προσαρμογές των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Ένας από τους κύριους παράγοντες ώθησης της ανάπτυξης κατά το τελευταίο έτος ήταν η θετική τάση των χρηματιστηρίων: τα περιουσιακά στοιχεία σε κινητές αξίες αυξήθηκαν κατά 10,4%, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα η συνολική αύξηση των ιδιωτικών περιουσιών παγκοσμίως να φτάσει στο νούμερο-ρεκόρ των 111 τρισ. ευρώ. Αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από την 4η έκθεση της Allianz «Έκθεση για τον Παγκόσμιο Πλούτο», η οποία βάζει στο μικροσκόπιο την κατάσταση ενεργητικού-παθητικού των νοικοκυριών σε περισσότερες από 50 χώρες. Παράλληλα, η αύξηση του παθητικού (στο οποίο περιλαμβάνονται και οι οφειλές σε στεγαστικά δάνεια) παρέμεινε στο ελεγχόμενο επίπεδο του 2,9% κατά το 2012, τον τέταρτο χρόνο μετά την κατάρρευση της Lehman. Η παγκόσμια αναλογία χρέους (το παθητικό εκφραζόμενο ως ποσοστό του ΑΕΠ) έπεσε κατά μία ακόμη ποσοστιαία μονάδα στο 65,9%, σε σύγκριση με το 71,6% του 2009. Αυτό σημαίνει ότι, παγκοσμίως, τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία (τα ακαθάριστα περιουσιακά στοιχεία μείον το παθητικό) σημείωσαν στην πραγματικότητα διψήφια αύξηση, της τάξης του 10,4%. Όλες οι οικονομικές περιφέρειες ωφελήθηκαν από τη σημαντική αυτή αύξηση. Ακόμη και στην περιοχή της Ευρωζώνης, που πλήττεται από την κρίση, τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία παρουσίασαν αύξηση 7,2% – κυρίως λόγω της στασιμότητας του χρέους – ξεπερνώντας για πρώτη φορά προς το τέλος του 2012 την αξία που είχαν πριν από την κρίση. Η περιουσιακή ανάπτυξη στη Γερμανία ήταν εξαιρετικά σταθερή κατά το προηγούμενο έτος, με τα ακαθάριστα περιουσιακά στοιχεία να σημειώνουν άνοδο 4,9% και τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία αύξηση κατά 6,8%, τοποθετώντας τη Γερμανία στο μέσο της ευρωπαϊκής κατάταξης. Όμως οι θετικές εξελίξεις του προηγούμενου έτους δεν επαρκούν για να εξομαλύνουν τα προβλήματα των ισολογισμών των νοικοκυριών στην περιοχή της Ευρωζώνης. Το χάσμα του πλούτου βαθαίνει ολοένα και περισσότερο. Η μέση καθαρή ιδιωτική περιουσία στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, ανέρχεται μόλις στο 28% του μέσου όρου της Ευρωζώνης, ενώ πριν από την κρίση το ποσοστό αυτό βρισκόταν αρκετά πάνω από το 50%. Στην Ισπανία το αντίστοιχο ποσοστό έπεσε από το 61% στο 44% τον περασμένο χρόνο. «Το αυξανόμενο χάσμα πλούτου εντός της Ευρωζώνης είναι επακόλουθο της κρίσης», σχολίασε ο Μίκαελ Χάιζε, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz, προσθέτοντας: «εάν το χάσμα αυτό μεταξύ βορρά και νότου μεγαλώσει περισσότερο, θα μπορούσε να υπονομεύσει τη συνοχή της Ευρωζώνης. Οι αναμορφωτικές προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, άρχισαν να αποδίδουν καρπούς φέτος. Χρειάζονται περαιτέρω αποφασιστικά βήματα προς την ολοκλήρωση, προκειμένου να δοθεί ξανά σε όλους τους Ευρωπαίους μια ξεκάθαρη προοπτική ανάπτυξης κι ευημερίας». Η περιουσιακή ανάπτυξη στη Γερμανία ήταν εξαιρετικά σταθερή κατά το προηγούμενο έτος, με τα ακαθάριστα περιουσιακά στοιχεία να σημειώνουν άνοδο 4,9% και τα καθαρά περιουσιακά στοιχεία αύξηση κατά 6,8%, τοποθετώντας τη Γερμανία στο μέσο της ευρωπαϊκής κα-

☛

ΟΙ ΑΚΑΘAΡΙΣΤΕΣ ΠΕΡΙΟΥΣIΕΣ, ΣΕ ΠΑΓΚOΣΜΙΟ ΕΠIΠΕΔΟ, ΣΗΜΕΙΩΝΟΥΝ ΝΕΟ ΡΕΚΟΡ, ΠΟΥ ΑΓΓΙΖΕΙ ΤΑ 111 ΤΡΙΣ. ΕΥΡΩ τάταξης. Όμως, μια πιο μακροπρόθεσμη ανάλυση φωτίζει πολύ πιο αισιόδοξα την ανάπτυξη στη Γερμανία: χάρη στην αυστηρή αποχή από το χρέος, η καθαρή κατά κεφαλήν ιδιωτική περιουσία ήταν σχεδόν κατά 18% υψηλότερη μέχρι το τέλος του 2012 απ' ό,τι κατά την περίοδο πριν από την κρίση – καμία άλλη ισχυρή χώρα της ΟΝΕ δεν μπορεί να ανταγωνιστεί αυτό τον ρυθμό ανάπτυξης. Οι μόνες χώρες που επίσης κατάφεραν να σημειώσουν διψήφιο ποσοστό ανάπτυξης κατά την ίδια περίοδο ήταν η Ολλανδία και η Αυστρία. Εντούτοις, σε διεθνές επίπεδο, η Γερμανία παρέμεινε κολλημένη στη 17η θέση των πλουσιότερων χωρών, με τη μέση καθαρή κατά κεφαλήν ιδιωτική περιουσία να ανέρχεται συνολικά στα 41.950 ευρώ κατά το τέλος του 2012 (βλ. πίνακα). Όμως η απόσταση που τη χωρίζει από χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία, οι οποίες βρίσκονται σε (ακόμα) καλύτερη θέση στην κατάταξη, έχει μειωθεί σημαντικά. «Οι αποταμιευτές της Γερμανίας έχουν αντεπεξέλθει με αρκετή επιτυχία στην κρίση μέχρι σήμερα», παρατήρησε ο Χάιζε. «Η ισχυρή τάση αποταμίευσης, σε συνδυασμό με την υγιή αύξηση των κερδών, έχουν μέχρι τώρα καταφέρει να αναχαιτίσουν την απότομη πτώση των επιτοκίων. Παρ' όλα αυτά δεν υπάρχει περιθώριο επανάπαυσης, μιας και η μέτρια κατάταξη της Γερμανίας δεν θα πρέπει να μας κάνει περήφανους σε καμία περίπτωση. Το ζήτημα της μακροπρόθεσμης συσσώρευσης περιουσίας ανήκει στην πολιτική ατζέντα, ιδίως λόγω των επικείμενων δημογραφικών μεταβολών». Οι σχετικά καλές επιδόσεις της Γερμανίας και η σημαντική ανάπτυξη που σημείωσε το προηγούμενο έτος δεν πρέπει, ωστόσο, να μας οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια δεν ασκούν καμία απολύτως επίδραση στην αύξηση της περιουσίας. Η πραγματικότητα είναι εντελώς αντίθετη, σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση αποταμιευτικής συμπεριφοράς που διενεργήθηκε στις ΗΠΑ και την Ευρωζώνη. Οι αποταμιευτές δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στη ρευστότητα τα τελευταία χρόνια. Το ποσοστό συσσώρευσης περιουσιακών στοιχείων, που περιλαμβάνει τις τραπεζικές καταθέσεις, έχει γίνει πολύ μεγαλύτερο κατά την περίοδο της ύφεσης. Στο διάστημα των τελευταίων πέντε ετών, οι τράπεζες ωφελούνταν σε ποσοστό μεγαλύτερο του μισού των νέων λογαριασμών ταμιευτηρίου εντός της Ευρωζώνης και τα δύο τρίτα των λογαριασμών αυτών στις ΗΠΑ. Η τάση αποφυγής μακροπρόθεσμων επενδύσεων, που παρουσιάζουν μια λογική σχέση κινδύνου/απόδοσης, απλά επιτείνει τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των χαμηλών επιτοκίων, όσον αφορά τη συσσώρευση περιουσιακών στοιχείων. Κατά συνέπεια, η αύξηση της ιδιωτικής περιουσίας στις οικονομικές αυτές περιφέρειες έχει αρχίσει να παρουσιάζει ομοιότητες με αυτήν της Ιαπωνίας, τουλάχιστον στο πλαίσιο μιας πιο μακρόχρονης ανάλυσης: μετά την κατάρρευση της Lehman, το μέσο ποσοστό ανάπτυξης σε ακαθάριστα κατά κεφαλήν περιουσιακά στοιχεία ανέρχεται σε 0% (Ιαπωνία), 0,1% (ΗΠΑ) και 1,1% (Ευρωζώνη). Αντίθετα, κατά τη συγκρινόμενη περίοδο πριν από την ύφεση, ΧΡΗΜΑ 71

Χ έρευνα ∼ Παγκόσμιος πλούτος η σχετική κλίμακα εκτεινόταν από το 1,6% στην Ιαπωνία μέχρι το 10,3% στις ΗΠΑ. Άλλη μία συνέπεια της κρίσης και των χαμηλών επιτοκίων είναι και η επίταση της άνισης κατανομής του πλούτου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρωζώνη, ο αριθμός των ατόμων που ανήκουν στην υψηλή οικονομική τάξη έχει παρουσιάσει πτώση τόσο σε απόλυτους όσο και σε σχετικούς (ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού) αριθμούς. Στην Ιαπωνία τα σχετικά νούμερα παραμένουν στάσιμα. Από την άλλη πλευρά, σήμερα πιο πολλοί άνθρωποι συγκαταλέγονται στη χαμηλή οικονομική τάξη στις τρεις αυτές οικονομικές περιφέρειες. Η κατηγορία αυτή αποτελεί το 30% τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ανέρχεται στο 10% περίπου στην Ιαπωνία. Η αξιοσημείωτη ανισοκατανομή πλούτου στην Ευρωζώνη και στις ΗΠΑ προκαλεί την ανησυχία ότι οι ρωγμές στον κοινωνικό ιστό που οφείλονται στην πολιτική του μηδενικού επιτοκίου θα γίνουν αισθητές πολύ συντομότερα στις οικονομικές αυτές δυνάμεις απ’ ό,τι στην Ιαπωνία, όπου υπάρχει ακόμα σχετική ισότητα. «Τις συνέπειες της πολιτικής του μηδενικού επιτοκίου θα κληθούμε να πληρώσουμε σε βάθος χρόνου», συμπέρανε ο Χάιζε. Και ενώ η κρίση έχει οδηγήσει στην αύξηση της «χαμηλής τάξης» στις εδραιωμένες προηγμένες οικονομίες, οι εξελίξεις στις φτωχότερες χώρες είναι πιο ενθαρρυντικές: εδώ, η αύξηση του αριθμού των μελών της παγκόσμιας μεσαίας τάξης αποτελεί την κύρια τάση. Μόνο το τελευταίο έτος, η τάξη αυτή αυξήθηκε κατά 140 εκατομμύρια ανθρώπους περίπου, με την Κίνα να κατέχει τη «μερίδα του λέοντος» στην αύξηση αυτή. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 860 εκατομμύρια άνθρωποι με καθαρά περιουσιακά στοιχεία μεσαίου μεγέθους, ζούσαν σε χώρες που περιλαμβάνονταν στην ανάλυσή της Allianz για το 2012. Όμως η εκπληκτική αυτή ορμή που ώθησε στην αύξηση της παγκόσμιας μεσαίας τάξης δεν παρατηρείται μόνο κατά το προηγούμενο έτος. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δώδεκα χρόνων, οι αναδυόμενες οικονομίες συγκεκριμένα έχουν κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο·από την αλλαγή της χιλιετίας κι έπειτα, η μερίδα του πληθυσμού που κατατάσσεται στη μεσαία τάξη σε παγκόσμιο επίπεδο έχει διπλασιαστεί στην Ανατολική Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, ενώ έχει σχεδόν δεκαπλασιαστεί στην Ασία (με την εξαίρεση της Ιαπωνίας). Αυτό σημαίνει ότι το πρόσωπο της παγκόσμιας μεσαίας τάξης έχει αλλάξει σημαντικά. Το 2000, σχεδόν το 60% των μελών της προερχόταν από τη Βόρειο Αμερική ή τη Δυτική Ευρώπη, ενώ σήμερα κάθε δεύτερο μέλος της είναι από την Ασία – μια τάση που προβλέ-

πεται ότι θα συνεχιστεί. Το ποσοστό που αναλογεί στη Βόρειο Αμερική και τη Δυτική Ευρώπη έχει πέσει κάτω από το 30%. Αυτή η διαδικασία της κάλυψης της απόστασης ωθείται από τη διαρκή ισχυρή ανάπτυξη στις ακαθάριστες περιουσίες. Παρότι υπήρξε έντονη επιβράδυνση από το 2007 και μετά, η Ανατολική Ευρώπη παραμένει η «πρωταθλήτρια» της ανάπτυξης, στο πλαίσιο μιας μακροπρόθεσμης σύγκρισης, με τη μέση ετήσια ανάπτυξη να ανέρχεται στο 14,7% την περίοδο μεταξύ 2001 και 2012. Η Ασία (με την εξαίρεση της Ιαπωνίας) ακολουθεί σε μικρή απόσταση, ενώ μετά έρχεται η Λατινική Αμερική. Παράλληλα όμως υπάρχει και μια αρνητική πλευρά: το ιδιωτικό χρέος αυξάνεται με ακόμη πιο γρήγορους ρυθμούς από όσο η ιδιωτική περιουσία. Στο διάστημα των τελευταίων δώδεκα ετών, τα νοικοκυριά της Ανατολικής Ευρώπης έχουν αυξήσει το παθητικό τους κατά 25,4% κατά μέσο όρο ετησίως. Εντούτοις, ο ρυθμός αύξησης του χρέους στην οικονομική αυτή περιφέρεια σημείωσε επιβράδυνση μετά την οικονομική κρίση, όπως ακριβώς και ο ρυθμός αύξησης της περιουσίας. Στις υπόλοιπες αναδυόμενες οικονομίες της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας (με την εξαίρεση της Ιαπωνίας) δεν υπάρχουν ενδείξεις εμφάνισης ανάλογου φαινομένου. Τα νοικοκυριά στη Λατινική Αμερική έχουν διατηρήσει σταθερό το μέσο όρο αύξησης του χρέους τους στο 17% περίπου, κατά το χρονικό διάστημα πριν και μετά το 2007, ενώ στην Ασία (με την εξαίρεση της Ιαπωνίας), ο μέσος ρυθμός της ετήσιας ανάπτυξης αυξήθηκε από το 12,3% για την περίοδο μεταξύ 2003 και 2007 σε 15,8% για την περίοδο μεταξύ 2008 και 2012. «Παρόλο που το ιδιωτικό χρέος βρίσκεται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα στις περισσότερες από αυτές τις χώρες, οφείλουμε να παρακολουθούμε πολύ στενά την εξέλιξή του. Οι χώρες αυτές δεν πρέπει να κάνουν τα ίδια λάθη με τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς, η ανάπτυξη που τροφοδοτείται από το χρέος δεν είναι ποτέ βιώσιμη», διαπιστώνει ο Χάιζε. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, η «Παγκόσμια Έκθεση για τον Πλούτο» της Allianz κατατάσσει τα άτομα που διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία σε τρεις παγκόσμιες τάξεις. Στην παγκόσμια μεσαία τάξη συγκαταλέγονται όλα τα άτομα που διαθέτουν περιουσία από 4.900 ευρώ έως και 29.200 ευρώ. Η κατηγορία της «χαμηλής τάξης» περιλαμβάνει τα άτομα με καθαρά περιουσιακά στοιχεία κάτω του ορίου των 4.900 ευρώ, ενώ όσοι ανήκουν στην «υψηλή τάξη» διαθέτουν καθαρή περιουσία πάνω από 29.200 ευρώ. Χ Πηγή: www.allianz.com

Η ΓΕΡΜΑΝIΑ ΣΤΗ 17Η ΘEΣΗ ΤΩΝ ΠΙΟ ΠΛΟΥΣΙΩΝ ΧΩΡΩΝ 72 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

φάκελος Χ

ΟΜΙΛΟΣ FOURLIS

ΙΚΕΑ ΚΑΙ INTERSPORT ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΑ ΜΕΡΙΔΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟΥΣ Η λιανική οικιακού εξοπλισμού και επίπλων (ΙΚΕΑ) παρουσίασε πωλήσεις 187,2 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2013, μειωμένες κατά 7,8% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012.

κ. Απόστολος Πεταλάς, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Fourlis, παρουσίασε τα οικονομικά στοιχεία του εννεαμήνου 2013 του ομίλου στους αναλυτές, καθώς και τις προοπτικές του. Ο ίδιος ανέφερε ότι η συνολική αγορά οικιακού εξοπλισμού στην Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι καθοδική και το 2014 κατά 10% περίπου, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα τα ΙΚΕΑ να συνεχίσουν να κερδίζουν μερίδιο στην εγχώρια αγορά. Σε ό,τι αφορά στα αποτελέσματα εννεαμήνου, ο όμιλος παρουσίασε πωλήσεις 288,6 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 4,9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2012. Τα ενοποιημένα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 14,2 εκατ. ευρώ, έναντι 9,5 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Οι ζημίες προ φόρων ανήλθαν σε 9,2 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 12,4 εκατ. ευρώ και οι ζημίες, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, ήταν 8,8 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 11,4 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Η λιανική οικιακού εξοπλισμού και επίπλων (ΙΚΕΑ) παρουσίασε πωλήσεις 187,2 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2013, μειωμένες κατά 7,8% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Το EBITDA ανήλθε στα 11,9 εκατ. ευρώ, έναντι 8,9 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2012, ενώ παρουσίασε ζημίες προ φόρων 3,3 εκατ. ευρώ, έναντι ζηΟΜΙΛΟΣ FOURLIS ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΗΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ 12ΜΗΝΟ

☛

Ο ΟΜΙΛΟΣ FOURLIS ΑΡΙΘΜΕΙ ΣΗΜΕΡΑ 89 ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ INTERSPORT ΣΥΝΟΛΙΚΑ (ΕΛΛΑΔΑ 41, ΡΟΥΜΑΝΙΑ 24, ΤΟΥΡΚΙΑ 17, ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 4 ΚΑΙ ΚΥΠΡΟ 3) ΕΝΑΝΤΙ 84 ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 2012.

μιών 6,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Σήμερα λειτουργούν συνολικά επτά καταστήματα ΙΚΕΑ, πέντε από αυτά στην Ελλάδα, ένα στην Κύπρο και ένα στη Σόφια της Βουλγαρίας. Επίσης λειτουργούν τέσσερα σημεία παραγγελιοληψίας προϊόντων ΙΚΕΑ στη Ρόδο, στην Πάτρα, στα Χανιά και στο Ηράκλειο. Στη λιανική αθλητικών ειδών (Intersport), οι πωλήσεις παρουσίασαν αύξηση κατά 2,7% σε σχέση με το εννεάμηνο του 2012, στα 82,0 εκατ. ευρώ. Η δραστηριότητα αθλητικών ειδών είχε EBITDA 4,5 εκατ. ευρώ σε σχέση με 3,7 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο διάστημα του 2012, ενώ οι ζημιές προ φόρων ανήλθαν σε 2,5 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 1,3 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2012. Παρά το βελτιωμένο EBITDA, η αύξηση των ζημιών της δραστηριότητας οφείλεται σε συναλλαγματικές διαφορές από τη δραστηριότητα στην Τουρκία. Ο Όμιλος Fourlis αριθμεί σήμερα 89 καταστήματα Intersport συνολικά (Ελλάδα 41, Ρουμανία 24, Τουρκία 17, Βουλγαρία 4 και Κύπρο 3) έναντι 84 στο τέλος του 2012. Τέλος, η δραστηριότητα χονδρικής ηλεκτρικών ειδών παρουσίασε πωλήσεις 16,8 εκατ. ευρώ, σε σχέση με 18,2 εκατ. στο εννεάμηνο του 2012, και ζημίες προ φόρων 1,2 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 2,0 εκατ. το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Χ ΧΡΗΜΑ 73

Χ έρευνα

KΛAΔΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΑΝΘΕΚΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΤΟ... «ΦΑΚΕΛΑΚΙ» Παρά την οικονομική δυσπραγία των ασθενών, οι πληρωμές «κάτω από το τραπέζι» καλά κρατούν

74 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

ελευταία «νησίδα» σε μια «θάλασσα» προβλημάτων για τους περισσότερους πολίτες στην Ελλάδα της κρίσης αποτελεί η Υγεία: το πολυτιμότερο αγαθό, που πρέπει να διασφαλιστεί πάση θυσία και με οποιοδήποτε κόστος. Η ανάγκη για το αγαθό της υγείας αποτελεί και το πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη φαινομένων παραοικονομίας, τα οποία ούτε η γενικότερη οικονομική κρίση ούτε τα μέτρα για την αντιμετώπισή τους ούτε ο περιορισμός των εισοδημάτων δεν κατάφεραν να εξαλείψουν. Αποδεικνύεται, λοιπόν, πως το «φακελάκι» διαθέτει βαθιές ρίζες στην ελληνική κοινωνία. Οι λόγοι, όπως περιγράφουν οι ειδικοί, σχετίζονται με την ανασφάλεια που βιώνει ο ασθενής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, μια ανασφάλεια, η οποία προφανώς μεγεθύνεται στα χρόνια των μνημονίων. Στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, ο ασθενής έρχεται αντιμέτωπος με συνωστισμό, αναμονή, εντάσεις και λίστες, συνθήκες που μόνο άγχος και ανασφάλεια μπορούν να προκαλέσουν, αισθήματα που, με τη σειρά τους, ενισχύουν την επιθυμία του να παρακάμψει τη γραφειοκρατία. Έτσι, στρέφεται είτε στον ιδιωτικό τομέα είτε στην κρυφή αμοιβή, το γνωστό σε όλους «φακελάκι». Σε εισήγησή τους στο «15ο Πανελλήνιο Συνέδριο Management Υπηρεσιών Υγείας», ο Οικονομολόγος Υγείας Δ. Αντώνογλου, η τ. Πρόεδρος του Δ.Σ. του Κ.Ε.Κ.Υ.Κ.Α.ΜΕΑ. Κυκλάδων Π. Κουφοπούλου (BSc. Κοινωνικής Πολιτικής, MSc. Κράτος & Δημόσια Πολιτική) και ο Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Αθ. Βοζίκης μίλησαν για ένα φαινόμενο που εδραιώνεται τα τελευταία χρόνια, χάρη στη γρήγορη μεγέθυνση του συστήματος με ιδιαίτερα ανορθολογικό τρόπο, αλλά και στην ελαχιστοποίηση της κυριαρχίας και του ρόλου του καταναλωτή στην αγορά υπηρεσιών υγείας, λόγω έλλειψης πληροφόρησης. Οι «πρόσθετες αμοιβές» αφορούν σε γιατρούς, νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές, μαίες, οδοντοτεχνίτες κ.ο.κ. και συνδυάζονται, σχεδόν πάντα, με υψηλό επίπεδο φοροδιαφυγής, διαφθοράς και παραοικονομίας. Κατά τους εισηγητές είναι αυτή η διαδικασία που οδηγεί, σε μεγάλο βαθμό, το κάθε υγειονομικό σύστημα, διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα, σε αμφισβήτηση και υποχρηματοδότηση. Οι «άτυπες πληρωμές» (out – of – pocket payments), οι οικονομι-

κές, δηλαδή, συναλλαγές που δεν καταγράφονται, ευνοούνται από το γεγονός ότι η επιλογή των αγαθών και υπηρεσιών υγείας δεν προσδιορίζονται από τον χρήστη, αλλά από τον προμηθευτή – γιατρό. Εκτιμάται, λοιπόν, ότι ανέρχονται στο 95% των ιδιωτικών δαπανών υγείας! Στην άλλη «όχθη» της Υγείας, στον δημόσιο τομέα, η κρίση ελάχιστα έχει μειώσει τα φαινόμενα παραοικονομίας, όπως θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Σχεδόν τέσσερις στους δέκα Έλληνες συνεχίζουν να δίνουν «φακελάκι» για να νοσηλευθούν σε δημόσιο νοσοκομείο, είτε με δική τους πρωτοβουλία είτε μετά από «αίτημα» των γιατρών, όπως προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησαν το 2012 ο Δημήτρης και ο Γιώργος Αντώνογλου, σε δείγμα 300 ατόμων στη Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι το 39% των πολιτών που είχαν νοσηλευθεί σε δημόσια νοσοκομεία αναφέρουν τουλάχιστον μία άτυπη πληρωμή προς γιατρούς. Αν και, ως επί το πλείστον, οι ασθενείς δίνουν «φακελάκι» μετά από «αίτημα» των γιατρών, υπάρχουν και ασθενείς οι οποίοι δίνουν από μόνοι τους χρήματα στους γιατρούς, είτε για να μειώσουν τον χρόνο αναμονής πριν από μια επέμβαση, και να εξασφαλίσουν καλύτερη εξυπηρέτηση, είτε μετά από ένα χειρουργείο για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους. Στον ιδιωτικό τομέα, το 24% των ατόμων που επισκέφθηκαν ιδιωτικά ιατρεία δεν έλαβε απόδειξη. Μάλιστα, όπως υποστηρίζουν, οι περισσότεροι δεν ενημερώθηκαν καν για το κόστος της ιατρικής επίσκεψης με απόδειξη. Μόλις 27 ασθενείς έλαβαν απόδειξη, χωρίς προσπάθεια, από πλευράς γιατρού, να αποφευχθεί η έκδοσή της. Σε σημαντικό τμήμα των πολιτών η πρακτική της μη έκδοσης απόδειξης, που τους επιτρέπει να «γλιτώσουν χρήματα», είναι πλήρως αποδεκτή. Το 32% των ερωτηθέντων δελεάστηκε από την οικονομικότερη τιμή άνευ αποδείξεως. Αντίθετα, το 35% των πολιτών ζήτησε απόδειξη και τελικά πλήρωσε περισσότερα από την αρχική τιμή για την επίσκεψη. Στην παγκόσμια κατάταξη της διαφθοράς, η Ελλάδα βρίσκεται στην 94η θέση, αναφορικά με τις «άτυπες πληρωμές» στον χώρο της Υγείας, μαζί με τη Μολδαβία. Μελέτες στη χώρα μας εμφανίζουν το

Η ΠΑΡΑΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥ Ο.Ο.Σ.Α. 30%

25%

20%

15%

10%

Αυστρία

Γερμανία

Ελλάδα

Ιταλία

Πορτογαλία Ηνωμ. Βασίλειο

Δανία

Σουηδία

Ιρλανδία

Ισπανία

Ελβετία

Χ έρευνα ∼ Κλάδος υγείας ☛

ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ, Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΣ ΜΕ ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟ, ΑΝΑΜΟΝΗ, ΕΝΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΙΣΤΕΣ, ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΟΥ ΜΟΝΟ ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ, ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΠΟΥ, ΜΕ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΤΟΥΣ, ΕΝΙΣΧΥΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΤΟΥ ΝΑ ΠΑΡΑΚΑΜΨΕΙ ΤΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ. ΕΤΣΙ, ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΕΙΤΕ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ ΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΚΡΥΦΗ ΑΜΟΙΒΗ, ΤΟ ΓΝΩΣΤΟ ΣΕ ΟΛΟΥΣ «ΦΑΚΕΛΑΚΙ».

25% των συμμετεχόντων να έχουν καταβάλει «άτυπες πληρωμές», ενώ στη Μολδαβία οι τελευταίες σχετίζονται με το οικονομικό επίπεδο των ερωτηθέντων. Βέβαια, υψηλότερα ποσοστά, μεταξύ κρατών-μελών της Ε.Ε., καταγράφονται στη Λετονία, με 50%, καθώς και στη Ρουμανία, με 41%. Στον αντίποδα, το χαμηλότερο ποσοστό άτυπων πληρωμών συναντάται στην Τσεχία με μόλις 5%, την ώρα, βέβαια, που συνολικά βρίσκεται στην 54η θέση σε επίπεδα διαφθοράς, με ποσοστό παραοικονομίας στο 17%. Το 2010, σε μελέτη που έγινε σχετικά με την παραοικονομία στα μαιευτήρια, διαπιστώθηκε ότι το 74,4% των γυναικών έδωσε «φακελάκι» στον γιατρό, με το μεγαλύτερο ποσοστό εξ αυτών (44,4%) να έχει γεννήσει με καισαρική τομή και το 30% με φυσιολογικό τοκετό. Επίσης, το 37,5% «ασήμωσε» τους νοσοκόμους, το 45,6% τις μαίες και το 33,7% τους τραυματιοφορείς. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον τοκετό είναι 14,4%, 24,4% και 14,4%.

Αποκαλυπτικά ήταν και τα στοιχεία μελέτης από τον καθηγητή Κ. Σουλιώτη, που διεξήχθη τον Δεκέμβρη του 2009 και τον Ιανουάριο του 2010, με πανελλήνιο δείγμα 2.741 ατόμων. Το 59,8% των ερωτηθέντων που έκαναν χρήση των υπηρεσιών Υγείας το 12μηνο πριν την έρευνα, δεν έλαβαν απόδειξη για τα χρήματα που κατέβαλαν, κατά 28,1% σε ιδιώτη γιατρό ή οδοντίατρο, κατά 24,3% σε δημόσιο νοσοκομείο, κατά 13,3% σε ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο και κατά 7,8% σε ιδιωτική κλινική. Η πλειοψηφία των πολιτών αυτών κατέβαλε τα χρήματα για να τύχει καλύτερης αντιμετώπισης (σε πολυιατρεία ασφαλιστικού ταμείου 29,4%) ή ακόμη και για να μειώσει τον χρόνο αναμονής (86,6% σε ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο). Υπολογίζεται πως η παραοικονομική δραστηριότητα στην Υγεία κυμαίνεται από 27% έως 65% επί της συνολικής ιδιωτικής δαπάνης υγείας, αντιστοιχώντας στο 0,34% έως 1,9% του Α.Ε.Π. Για το 2005, έρευνα προσδιόρισε τις «υπόγειες» πληρωμές στα δημόσια νοσοκομεία στα 176 εκατ. ευρώ. Έτσι, με δεδομένο το ότι οι «άτυπες πληρωμές» αντανακλούν μόλις το 10% της συνολικής παραοικονομικής δραστηριότητας στον χώρο της υγείας στη χώρα μας, το 2005 η συνολική παραοικονομία στην Υγεία ήταν ίση με 1,76 δισ. ευρώ ή με το 29% της συνολικής ιδιωτικής δαπάνης υγείας στη χώρα. Σύμφωνα με τους εισηγητές, οι «άμεσες πληρωμές» από τους πολίτες αντιστοιχούν στο 37,9% και «ως εκ τούτου αμφισβητείται ο δημόσιος χαρακτήρας του συστήματος υγείας». Η χρηματοδότηση του συστήματος από τον κρατικό προϋπολογισμό είναι μόλις στο 29,1% του συνόλου των δαπανών υγείας και από την κοινωνική ασφάλιση στο 31,2%. Όπως επεσήμαναν στην παρουσίασή τους στο συνέδριο, το οξύτατο πρόβλημα της υψηλής ιδιωτικής δαπάνης ενισχύεται και από την επίπτωση του φορολογικού συστήματος στην Ελλάδα, που είναι αντίστροφα προοδευτική λόγω της εκτεταμένης φοροδιαφυγής, αλλά και του μεγάλου όγκου παραοικονομίας. «Έτσι, αποτυγχάνει η δικαιοσύνη στη χρηματοδότηση του συστήματος υγείας και οι δαπάνες υγείας επιβαρύνουν υπέρμετρα τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα». Χ

ΠΑΓΚOΣΜΙΑ ΚΑΤAΤΑΞΗ, ΣΕ ΕΠIΠΕΔΟ ΔΙΑΦΘΟΡAΣ, ΣΕ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥ Ο.Ο.Σ.Α.

76 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

στα ενδότερα του Χρηματιστηρίου Αθηνών

12-2013/01-2014

ΣΙΔΕΝΟΡ

Συρρίκνωση μεγεθών στο εννεάμηνο Η μειωμένη ζήτηση στις αγορές της Ευρώπης, η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα στην περιοχή της Νότιας Μεσογείου και της Β. Αφρικής, καθώς και η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση της ελληνικής οικονομίας, είχαν ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των οικονομικών μεγεθών του Ομίλου Σιδενόρ, τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και σε επίπεδο αποτελεσμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στο εννέαμηνο του 2013 σε 610,9 εκατ. ευρώ, έναντι 847,7 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο πέρσι, σημειώνοντας πτώση κατά 27,9%. Τα ενοποιημένα αποτελέσματα προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε 8,4 εκατ. ευρώ, έναντι 22,2 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2012, επηρεασμένα σημαντικά και από το υψηλό ενεργειακό κόστος. Τέλος, τα αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας διαμορφώθηκαν στο εννεάμηνο του 2013 σε ζημιές 57,8 εκατ. ευρώ (ζημιές 0,6004 ευρώ ανά μετοχή) έναντι ζημιών 49,8 εκατ. ευρώ (ή ζημίες 0,5173 ευρώ ανά μετοχή) το εννεάμηνο του 2012, γεγονός που αποδίδεται εκτός από τα παραπάνω και στην αύξηση του φορολογικού συντελεστή φορολόγησης των εταιρικών κερδών (από 20% σε 26%) και του επαναϋπολογισμού του υπολοίπου του αναβαλλόμενου φόρου, των ελληνικών εταιρειών του ομίλου, από τον οποίο προέκυψε εφάπαξ αναβαλλομένη ζημία ύψους 13,6 εκατ. ευρώ, που αναγνωρίστηκε το α’ τρίμηνο και επιβαρύνει τα αποτελέσματα της χρήσης του 2013. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί το γεγονός ότι οι αποτελεσματικές ενέργειες για τη μείωση του λειτουργικού κόστους, σε συνδυασμό με τη βελτίωση της διαχείρισης πρώτων υλών και αποθεμάτων επέτρεψαν στον όμιλο να καταγράψει σημαντικά θετικές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες. Βασικοί άξονες της στρατηγικής του ομίλου αποτελούν η ενίσχυση του εξαγωγικού χαρακτήρα και η αύξηση της ανταγωνιστικότητάς του. Η υψηλή δυναμικότητα των παραγωγικών μονάδων, το εκτεταμένο δίκτυο πωλήσεων και οι συνεχείς ενέργειες για διείσδυση σε νέες αγορές, αποτελούν εχέγγυα για την αποτελεσματική συνέχιση και επέκταση των δραστηριοτήτων του Ομίλου Σιδενόρ. Παράλληλα, συνεχίζονται οι ενέργειες της βελτίωσης του προϊοντικού μείγματος και της περαιτέρω μείωσης του κόστους παραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκε πρόσφατα και η έναρξη υλοποίησης καινοτόμου επένδυσης που θα πραγματοποιηθεί αρχικά στο εργοστάσιο της Sovel, με σκοπό τη μείωση τόσο της αναλισκόμενης ενέργειας όσο και του αποτυπώματος άνθρακα (CO2) του εργοστασίου.

PROFILE

Ενισχύεται η ανοδική πορεία στο εννεάμηνο Αυξημένα εμφανίζονται και στο γ’ τρίμηνο του έτους τα οικονομικά μεγέθη του Ομίλου Profile, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική του στο εξωτερικό και την ορθολογική στρατηγική ανάπτυξης που ακολουθεί. Σημειώνεται ότι στην αύξηση του πελατολογίου, εκτός αλλά και εντός συνόρων, συνέτεινε η παρουσίαση νέων καινοτομικών λύσεων, που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, εφαρμογές mobile, καθώς και software services, που βασίζονται σε νέες τεχνολογίες, όπως SaaS και Cloud. Σε ενοποιημένο επίπεδο, ο κύκλος εργασιών του ομίλου διαμορφώθηκε στα 6,1 εκατ. ευρώ, από 6 εκατ. ευρώ το εννεάμηνο του 2012, εμφανίζοντας μικρή άνοδο 1,64%. Ωστόσο, τα κέρδη προ αποσβέσεων, τόκων και φόρων (EBITDA) διαμορφώθηκαν σε 1,7 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας αύξηση της τάξεως του 28% από 1,4 εκατ. ευρώ το 2012, ενώ το λειτουργικό κέρδος έφτασε τις 335 χιλ. ευρώ από 315 χιλ. ευρώ, το αντίστοιχο διάστημα πέρσι. Τα κέρδη, μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας, έφτασαν τις 282 χιλ. ευρώ, από 121 χιλ. ευρώ το 2012. Τα κέρδη προ φόρων προσδιορίστηκαν σε 214 χιλ. ευρώ για το εννεάμηνο του 2013, από 151 χιλ. ευρώ το 2012, ενώ το μικτό κέρδος διαμορφώθηκε στα 2,5 εκατ. ευρώ, από 2,3 εκατ. ευρώ το προηγούμενο εννεάμηνο, ως αποτέλεσμα της προώθησης των ιδίων λύσεων του ομίλου. Κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, οι ενέργειες του ομίλου, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση του στο εξωτερικό, απέφεραν, εκτός από αύξηση του πελατολογίου, και αλματώδη άνοδο της «αναγνωρισιμότητάς» του, μέσω της σειράς διακρίσεων που απέσπασε από διεθνείς οργανισμούς (World Finance Μagazine, Goodacre κ.ά.), καθώς και της συμμετοχής προϊόντων της Profile σε συγκριτικές κλαδικές έρευνες διεθνούς εμβέλειας (Forrester, Celent, IBS κ.ά.). Παράλληλα, διαρκής είναι η υποστήριξη των γραφείων σε Γενεύη, Ντουμπάι, Λονδίνο και Σιγκαπούρη, με στοχευμένες δραστηριότητες από το εξειδικευμένο προσωπικό του ομίλου, καθώς και από συμβούλους αντιπροσώπευσης, με σκοπό την ενίσχυση της τοπικής παρουσίας και της διερεύνησης των νέων ευκαιριών που δημιουργούν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των λύσεων της Profile. Στην εσωτερική αγορά, ο όμιλος υλοποιεί νέα έργα στον ιδιωτικό τομέα, ενώ συνεχίζεται και η επιτυχημένη πορεία στα έργα του Δημοσίου, με αναθέσεις και διεκδικήσεις έργων σημαντικής προστιθέμενης αξίας.

78 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

AEGEAN

Αύξηση κύκλου εργασιών με ισχυρή κερδοφορία Ο κύκλος εργασιών της Αegean το εννεάμηνο του 2013 ανήλθε σε 532,4 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 21% σε σύγκριση με το 2012. Κατά την ίδια περίοδο, τα καθαρά κέρδη, μετά από φόρους, ανήλθαν σε 59,2 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με ζημίες 8,7 εκατ. ευρώ το 2012. Η βελτίωση του κύκλου εργασιών και του αποτελέσματος προέρχεται εξολοκλήρου από την επένδυση στην ανάπτυξη και την απόδοση του δικτύου εξωτερικού, που ενισχύθηκε περαιτέρω, λόγω και των ευνοϊκών συνθηκών που επικράτησαν στη χώρα κατά τη θερινή περίοδο, αλλά και της ωρίμανσης της παρουσίας της εταιρείας σε νέες αγορές. Η Αegean μετέφερε 3,2 εκατ. επιβάτες στο δίκτυο εξωτερικού την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013, παρουσιάζοντας αύξηση 15% σε σχέση με το 2012. Η μέση πληρότητα των τακτικών πτήσεων στο δίκτυο εξωτερικού ενισχύθηκε κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες στο 80%, γεγονός που συνέβαλε σημαντικά στη βελτίωση του αποτελέσματος. Η Αegean μετέφερε 9% περισσότερους επιβάτες στο δίκτυο εξωτερικού της Αθήνας, ενώ σημαντική αύξηση - κατά 22% - επιτεύχθηκε στην κίνηση εξωτερικού από και προς τις άλλες 6 βάσεις της εταιρείας σε περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας. Η επιβατική κίνηση εσωτερικού παρέμεινε στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2012, με την Αegean να μεταφέρει 2,1 εκατ. επιβάτες. Συνολικά, η Αegean μετέφερε 5,3 εκατ. επιβάτες στο δίκτυο εσωτερικού και εξωτερικού, παρουσιάζοντας αύξηση 9% στη συνολική επιβατική κίνηση σε σχέση με το 2012. Ο κ. Δημήτρης Γερογιάννης, Διευθύνων Σύμβουλος, ανέφερε σχετικά: «Επενδύουμε με συνέπεια στην εξωστρέφεια και τη στήριξη του τουρισμού, με αποτέλεσμα να ωφεληθούμε σημαντικά από την άνοδο του ρεύματος προς τη χώρα. Η είσοδος σε νέες αγορές, η ωρίμανση των προσπαθειών διείσδυσης, σε συνδυασμό με τις πρωτοβουλίες διαχείρισης του κόστους των προηγούμενων ετών, οδήγησαν την Αegean να καταγράψει σημαντική κερδοφορία το εννεάμηνο του 2013, ύστερα από μια τριετή περίοδο ζημιών. Τα αποτελέσματα της Olympic Air, που θα είναι ζημιογόνα για το σύνολο του έτους, δεν συμπεριλαμβάνονται στα αποτελέσματα εννεαμήνου, διότι η εξαγορά πραγματοποιήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2013. Θα συμπεριληφθούν όμως και θα επιβαρύνουν τα συνολικά ετήσια αποτελέσματα. Είμαστε αισιόδοξοι για τη συνέχεια καθώς τώρα, μαζί, έχουμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε τις βάσεις για μια νέα αναπτυξιακή δυναμική. Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι, ήδη, με την προσφορά χαμηλότερων ναύλων και τις άμεσες παρεμβάσεις στο εσωτερικό δίκτυο, για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2013, μετά από 4 χρόνια κάμψης, εμφανίζεται μικρή αύξηση της κίνησης σε αρκετούς προορισμούς του εσωτερικού».

SATO

Ξεκίνησε η υλοποίηση του σχεδίου εξυγίανσης Στο πλαίσιο της απόφασης με αριθμό 650/2013 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, επικυρώθηκε η ενεργοποίηση του επιχειρηματικού πλάνου εξυγίανσης της Sato. Με τη σύμφωνη γνώμη του 76,79% των πιστωτών και των προμηθευτών της εταιρείας, οι συνολικές υποχρεώσεις μειώθηκαν κατά 46,1 εκατ. ευρώ, από 74,5 εκατ. ευρώ στις 30/11/2012, ημερομηνία αναφοράς βάσει της οποίας συντάχθηκε το πλάνο εξυγίανσης της εταιρείας, σε 28,4 εκατ. ευρώ στις 30/09/2013. Πιο συγκεκριμένα, η μείωση των υποχρεώσεων προήλθε την ίδια χρονική περίοδο από: α. Απομείωση υπολοίπων πιστωτών – προμηθευτών κατά 9,3 εκατ. ευρώ β. Μετοχοποίηση δανειακών υποχρεώσεων κατά 18,7 εκατ. ευρώ γ. Μεταβίβαση παγίων και δικαιωμάτων χρήσης αξίας 18,1 εκατ. ευρώ Σημαντική μεταβολή επήλθε στην καθαρή θέση της εταιρείας, η οποία από -29,8 εκατ. ευρώ στις 30/06/2013 ανήλθε σε -2,2 εκατ. ευρώ στις 30/09/2013, παρουσιάζοντας βελτίωση 27,5 εκατ. ευρώ. Οι παραμένουσες υποχρεώσεις επίσης μειώθηκαν κατά 9,7 εκατ. ευρώ, από 12,1 εκατ. ευρώ στις 30/11/2012, σε 2,4 εκατ. ευρώ στις 30/09/2013, θέτοντας τα θεμέλια για μια υγιή συνέχιση της επιχειρηματικής λειτουργίας της εταιρείας. Με γνώμονα τη συνέπεια για την υλοποίηση και τη συνέχιση του προγράμματος αναδιάρθρωσης, τα λειτουργικά έξοδα μειώθηκαν κατά 50,1%, από 12,8 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2012, σε 6,3 εκατ. ευρώ. Η έναρξη της εφαρμογής του πλάνου εξυγίανσης απέδωσε θετικό αποτέλεσμα στο EBITDA του εννεαμήνου του 2013, που ανήλθε σε κέρδη 7,1 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 4,7 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2012. Βάσει του επιχειρηματικού σχεδιασμού ανάπτυξης, η εταιρεία έχει ήδη προβεί σε νέες συνεργασίες με ηγέτιδες, σε παγκόσμιο επίπεδο, εταιρείες επίπλου γραφείου, αναδιαρθρώνει το δίκτυό της με νέα καταστήματα, αναπτύσσει νέες κατηγορίες και επαναλανσάρει τη νέα ταυτότητα του «Εντός». Η διοίκηση της Sato, προσδοκώντας στην κερδοφόρο ανάπτυξη, αλλά και στη θωράκιση της εταιρείας στο μέλλον, εξετάζει παράλληλα και τη δυνατότητα εξαγωγών νέων ανταγωνιστικών προϊόντων παραγωγής της. ΧΡΗΜΑ 79

τα νέα της αγοράς

12-13/01-14 Χ MLS

Κυκλοφορεί το MLS iQTalk crystal maX

ην κυκλοφορία του νέου εντυπωσιακού της τηλεφώνου MLS iQTalk Crystal maX ανακοινώνει η MLS. Με εκπληκτική οθόνη 4,5’’ LCD qHD IPS, κάμερα 12 MP με φλας, διπύρηνο (Dual Core) επεξεργαστή, μπροστινή κάμερα 2MP για HD βιντεοκλήσεις, την πιο καινοτόμα συσκευασία που μετατρέπεται σε ηχείο για εκπληκτικό ήχο, το Crystal maX προσφέρει ποιότητα και στιλ στο μάξιμουμ! Επιπλέον, διαθέτει HSPA συνδεσιμότητα για ακόμη πιο γρήγορο σερφάρισμα, 4GB εσωτερική μνήμη, τεχνολογία οθόνης OGS (One Glass Solution) για υψηλή πιστότητα και αντοχή, λειτουργικό σύστημα Android 4.1 και δυνατότητα picture in picture (βλέπεις βίντεο παράλληλα με οτιδήποτε άλλο κάνεις). Το MLS iQTalk Crystal maX δεν είναι απλά έξυπνο, είναι ευφυές! Ήρθε για να αλλάξει, μια για πάντα, τον τρόπο που τηλεφωνούμε: Με το Talk & Call, λες το όνομα που θέλεις να καλέσεις, με όποιον τρόπο κι αν το έχεις καταχωρίσει στις επαφές σου (ελληνικά, greeklish, με ανάμεικτους συνδυασμούς), και το MLS iQTalk Crystal maX κάνει το τηλεφώνημα… για σένα! Το νέο καινοτόμο smartphone της MLS αλλάζει, μια για πάντα, τον τρόπο που στέλνουμε μήνυμα: απλά πατάς το κουμπί Talk & SMS, λες το όνομα της επαφής και υπαγορεύεις το μήνυμα. Η νέα τεχνολογία Talk & Email αλλάζει τον τρόπο που στέλνουμε mail: λες το κείμενο που θέλεις να γράψεις κι αυτό γράφεται αυτόματα. Τόσο απλά και εύκολα! Η τεχνολογία Talk & Post αλλάζει τον τρόπο που ανεβάζουμε κείμενα (post) στο Facebook. Απλά λες το κείμενο και αυτό γράφεται αυτόματα στο wall σου! Επιπλέον, το ειδικό πλήκτρο Talk & Post στο MLS Keyboard σού επιτρέπει να σχολιάζεις (comment) και να στέλνεις μήνυμα (chat) με τη φωνή σου. Το MLS iQTalk Crystal Max διατίθεται στα καταστήματα ΟΤΕ, Cosmote, Γερμανός, καθώς και στο εκτεταμένο εμπορικό δίκτυο αντιπροσώπων τους. Η προτεινόμενη λιανική τιμή πώλησης του MLS iQTalk Crystal Max είναι 249,90 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, ενώ διατίθεται φθηνότερα στα προγράμματα «Cosmote Απεριόριστα». «Το MLS iQTalk Crystal maX προσφέρει premium επιδόσεις και εξαιρετική ποιότητα σε λογική τιμή. Ενσωματώνει μοναδικές τεχνολογίες που κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη. Άλλωστε αυτός είναι και ο στόχος των ανθρώπων της MLS: Making Life Simple», δηλώνει ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, κ. Γιάννης Καματάκης.

ATHENS LEDRA MARRIOTT HOTEL

Μετονομάζεται σε Athens Ledra Hotel

o Athens Ledra Marriott, που διαχειριζόταν η Marriott International έως την 31/12/2013, θα ονομάζεται από 1/1/2014, Athens Ledra Hotel. Η ιδιοκτήτρια εταιρεία ΑΣΤΥ Α.Ε. θα διαχειρίζεται η ίδια και θα λειτουργεί το 314 δωματίων ξενοδοχείο της λεωφόρου Συγγρού. Η νέα διεύθυνση ανέλαβε να τιμήσει όλες τις υπάρχουσες ατομικές και ομαδικές κρατήσεις από το 2014 και πέρα, ενώ δεσμεύεται να συνεχίσει να προσφέρει το υψηλό επίπεδο υπηρεσιών στους πελάτες της, διατηρώντας σύγχρονες εγκαταστάσεις. Υπό τη νέα διεύθυνση, το ξενοδοχείο θα απευθύνεται τόσο σε ταξιδιώτες αναψυχής όσο και σε άτομα που ταξιδεύουν για επαγγελματικούς λόγους, προσφέροντας παροχές όπως ευρύχωρα δωμάτια, άρτια εξοπλισμένες συνεδριακές εγκαταστάσεις, πισίνα (στην οροφή του ξενοδοχείου) με πανοραμική θέα του Παρθενώνα, γυμναστήριο και σάουνα. Επιπλέον το ξενοδοχείο θα συνεχίσει να προσφέρει γαστρονομικές συνθέσεις με μεγάλη ποικιλία γευστικών επιλογών, που περιλαμβάνουν το γνωστό πολυνησιακό εστιατόριο, το εστιατόριο «Ζέφυρος», που προσφέρει τον πλούσιο πρωινό μπουφέ, ενώ οι a la carte επιλογές για γεύμα και δείπνο περιλαμβάνουν ελληνικά και διεθνή εδέσματα. Τους καλοκαιρινούς μήνες το εστιατόριο-μπαρ «Πανόραμα» (Panorama) προσφέρει στους επισκέπτες του ελληνικές και διεθνείς γαστρονομικές επιλογές, με εντυπωσιακή ανεμπόδιστη θέα στην Ακρόπολη. Το «Bali Lounge» και το «Crystal Lounge» προσφέρουν εξωτικά κοκτέιλ, καθώς και ζεστά και κρύα ροφήματα, συνοδευόμενα από πλούσια ποικιλία ορεκτικών και γλυκών. 80 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

PREMIER CAPITAL HELLAS

MISKO

Επεκτείνει το δίκτυο εστιατορίων Yποδέχεται το 2014 με δύο νέες διακρίσεις McDonald’s στην Αθήνα

ην 1η θέση στα βραβεία Famous Brands κατακτά για 7η συνεχόμενη χρονιά και με τιμητικό έπαινο στην κατηγορία «Επώνυμο Ελληνικό Προϊόν» των βραβείων «Made In Greece 2013». Οι διακρίσεις αυτές έρχονται να προστεθούν στην προθήκη της Misko και να συμπληρώσουν μια τεράστια συλλογή βραβεύσεων και τιμών που συνοδεύουν την ιστορική πορεία της στην Ελλάδα και όπου υπάρχει Ελλάδα. Με 4 βραβεύσεις στα Corporate Superbrands, η Misko κατατάσσεται πρώτη στον κλάδο της, αλλά και μεταξύ των κορυφαίων της ελληνικής αγοράς. Παράλληλα, με ισχυρότατες επιδόσεις σε ό,τι αφορά την αναγνωρισιμότητα της επωνυμίας, τη δύναμη της φήμης και την αξιοπιστία, η Misko απολαμβάνει τη 2η πιο δυνατή φήμη στη γενικότερη κατηγορία τροφίμων και την 9η πιο ισχυρή φήμη ανεξαρτήτως κλάδου στην Ελλάδα στις μετρήσεις του Global Reputation Pulse του Reputation Institute. Η Misko παραμένει πιστά προσηλωμένη στη φιλοσοφία της, με σεβασμό στην παράδοση, επιμονή στην ελληνικότητα, πίστη στον θεσμό της οικογένειας και απόλυτα συγκεντρωμένη στην ικανοποίηση των αναγκών του καταναλωτή. Απολαμβάνοντας 100% αναγνωρισιμότητα και με 9 στα 10 νοικοκυριά να επιλέγουν Misko για το οικογενειακό τους τραπέζι, 86 χρόνια τώρα η Misko έχει την πρώτη θέση στο μυαλό και τις καρδιές όλων των Ελλήνων.

ο εστιατόριο McDonald’s στα Βριλήσσια άνοιξε ξανά τις πόρτες του από τις 28 Νοεμβρίου υπό νέα διοίκηση. Η Premier Capital Hellas, ως επίσημη Developmental Licensee της McDonald’s στην Ελλάδα, ανέλαβε πλέον τη διοίκηση του εστιατορίου στα Βριλήσσια, προχωρώντας με τον τρόπο αυτό σε μία ακόμη σημαντική επέκταση του δικτύου εστιατορίων McDonald’s. «Σε συνέχεια της πρόσφατης επένδυσής μας στο εστιατόριο της Χερσονήσου στην Κρήτη το καλοκαίρι του 2013, επενδύουμε τώρα επιπλέον 400.000 ευρώ στο νέο εστιατόριο McDonald’s στα Βριλήσσια, αναβαθμίζοντας την παρουσία μας στη χώρα. Από τις αρχές του 2012 έχουμε επενδύσει συνολικά 2,5 εκατ. ευρώ σε νέα εστιατόρια και ανακαινίσεις, αποδεικνύοντας ότι πιστεύουμε στην ελληνική αγορά. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε καθημερινά στους Έλληνες καταναλωτές, ανεξαρτήτως ηλικίας, υψηλής ποιότητας φαγητό στους μοντέρνους, άνετους και φιλικούς μας χώρους, ώστε να απολαμβάνουν την ολοκληρωμένη εμπειρία McDonald’s», δήλωσε ο κ. Victor Tedesco, Managing Director της Premier Capital Hellas Α.Ε. Το νέο εστιατόριο στα Βριλήσσια έρχεται να προστεθεί στην οικογένεια της Premier Capital Hellas S.A., αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό των εστιατορίων McDonald’s που διαχειρίζεται η εταιρεία στην Ελλάδα στα 19. Διαθέτει άνετους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, με συνολικά 138 τραπεζοκαθίσματα, χώρο στάθμευσης και drive thru για την εξυπηρέτηση των καταναλωτών σε 24ωρη βάση. Ξεχωριστό χαρακτηριστικό του εστιατορίου αποτελεί ο ειδικά διαμορφωμένος χώρος για παιδικά πάρτι. Επιπλέον, το νέο εστιατόριο στα Βριλήσσια διαθέτει έναν προτζέκτορα (EyePlay) με διασκεδαστικά διαδραστικά παιδικά παιχνίδια σε μια προσπάθεια να αναβαθμίσει την εμπειρία για τα παιδιά. Το άνοιγμα του νέου εστιατορίου McDonald’s γιορτάστηκε με εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 29 Νοεμβρίου, στον χώρο του εστιατορίου στα Βριλήσσια. Οι καταναλωτές είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τους νέους χώρους του εστιατορίου, να διασκεδάσουν με τους ξυλοπόδαρους και τους ζογκλέρ και να απολαύσουν τα αγαπημένα τους προϊόντα υπό τις μουσικές επιλογές γνωστού dj.

CYTA

Υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης

Cyta Ελλάδος εισέρχεται στον χώρο της συνδρομητικής τηλεόρασης, προσφέροντας στους πελάτες της πακέτο 3play (internet, σταθερή και συνδρομητική τηλεόραση). Η υπηρεσία συνδρομητικής τηλεόρασης, με την εμπορική επωνυμία Cytavision, ξεκίνησε την πιλοτική λειτουργία της στις 4 Δεκεμβρίου 2013 και μπορούν να την απολαύσουν υφιστάμενοι, αλλά και νέοι πελάτες της Cyta, με τιμές που ξεκινούν από 19 ευρώ τον μήνα, για το σύνολο των παραπάνω υπηρεσιών. Το βασικό ψυχαγωγικό πακέτο Cytavision περιλαμβάνει πληθώρα δημοφιλών καναλιών και μπορεί να συνδυαστεί με όλες τις ταχύτητες internet και τα προγράμματα χρόνου ομιλίας που προσφέρει η εταιρεία. Διεθνείς ειδησεογραφικές εξελίξεις της «τελευταίας στιγμής», από τα δημοφιλή κανάλια Euronews, Bloomberg και Sky News, εντυπωσιακά ντοκιμαντέρ παγκοσμίου ενδιαφέροντος από το National Geographic και το History Channel και αγαπημένα παιδικά από το Disney Channel και το Baby TV είναι μόνο κάποια από τα προνόμια που συνθέτουν την πλούσια «παλέτα» της νέας υπηρεσίας που εισάγει η Cyta στην ελληνική αγορά. Παράλληλα, μέσω του αποκωδικοποιητή που παρέχει η εταιρεία, μπορεί να γίνει διαχείριση του πακέτου μαζί με τα ελεύθερα, ψηφιακά κανάλια που είναι διαθέσιμα στην εκάστοτε περιοχή, «απαλλάσσοντας» τον συνδρομητή από πολλές συσκευές. Παράλληλα, με επιπλέον 3 ευρώ τον μήνα, οι συνδρομητές μπορούν να απολαύσουν, ακόμη, τα κανάλια FOX και FOX Life και μαζί κάποιες από τις πιο γνωστές σειρές, καθώς και τα Disney Junior και Disney XD. Η Cyta, με σκοπό να γιορτάσει την είσοδό της στις υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης, προσφέρει, ήδη, δύο δελεαστικά, εορταστικά «πακέτα». Για περισσότερες πληροφορίες, αλλά και για τον έλεγχο της διαθεσιμότητας στην περιοχή σας, μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας www.cyta.gr, να μπείτε στον επίσημο λογαριασμό της στο facebook https://www.facebook.com/cytahellasofficial, να την ακολουθήσετε στο Twitter https://twitter.com/cytahellascare ή να επικοινωνήσετε με την Εξυπηρέτηση Πελατών στο 13877. ΧΡΗΜΑ 81

Χ δια ταύτα...

✒ από τον Γιώργο Καλούμενο

ν υ ο ζ ά ι σ η λ Π ς ή φ ο ρ τ σ ι τ ν α στο σημείο ς ε ν έ μ γ η σ ι ε οι

το γ’ τρίμηνο του 2013 ξεκίνησε μια ανατροπή - ίσως όχι σε καθολικό βαθμό, αλλά πάντως σε μεγαλύτερη έκταση από τις συνηθισμένες επιμέρους βελτιώσεις - δείχνοντας ότι οι ισολογισμοί των εισηγμένων εταιρειών αρχίζουν να γίνονται όσο ανθεκτικοί χρειάζεται για να αντιμετωπίσουν το δύσκολο εγχώριο περιβάλλον. Οι εισηγμένες, επιπλέον, αρχίζουν να αποκτούν πρόσβαση σε ρευστότητα, είτε με ακριβά κουπόνια ομολόγων είτε με πώληση μετοχών σε χαμηλές τιμές. Κάπως έπρεπε να γίνει η αρχή, και αυτό που μετράει από εδώ και πέρα είναι η αύξηση της αποδοτικότητας αυτών των κεφαλαίων ή η σταδιακή αντικατάστασή τους με φθηνότερο χρήμα. Η σχέση μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογόνων εταιρειών παρουσίασε, μετά από εννέα τρίμηνα, βελτίωση. Ο τουρισμός ήταν ο καταλύτης της βελτίωσης του γ’ τριμήνου, βοηθώντας πολλούς κλάδους να πάνε καλύτερα και τις εταιρείες είτε να περιορίσουν δραστικά τις ζημιές τους είτε να εμφανίσουν κερδοφορία. Αύξηση, σε ποσοστό 150,6%, καταγράφουν τα μετά από φόρους κέρδη των εισηγμένων στο χρηματιστήριο εταιρειών, στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2013, ανερχόμενα στα 5,797 δισ. Η άνοδος αυτή οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στις τράπεζες, οι οποίες δεν επιβαρύνονται φέτος με ισχυρές έκτακτες ζημίες, σύμφωνα με την επεξεργασία των ισολογισμών από την Beta Securities. 82 Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014

Ο τζίρος των εισηγμένων διαμορφώθηκε στα 53,3 δισ., μειωμένος κατά 5,1% σε ετήσια βάση, και 4,3% σε επίπεδο τριμήνου, πολύ κοντά στον ανακοινωμένο ρυθμό μείωσης του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Τα λειτουργικά κέρδη είναι μειωμένα κατά 18,9%, ωστόσο αν εξαιρεθούν τα διυλιστήρια και ο ΟΠΑΠ, λόγω των σημαντικών εκτάκτων εγγραφών που έχουν στα δύο πρώτα τρίμηνα της χρήσης και του φόρου μικτών κερδών 30%, οι απώλειες περιορίζονται στο 9,2%. Ακόμα καλύτερη είναι η εικόνα από το περσινό τρίμηνο στο φετινό τρίμηνο, καθώς το γ’ τρίμηνο είναι θετικό σε σχέση με πέρσι κατά 6,3%. Η επιτυχία αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς τα 1,74 δισ. λειτουργικών κερδών του γ’ τριμήνου έρχονται σε μια χρονιά όπου το α’ τρίμηνο ήταν το χειρότερο ξεκίνημα χρήσης (1,37 δισ. ευρώ) από την καθιέρωση των διεθνών λογιστικών προτύπων, γεγονός το οποίο δείχνει τη δυναμική της κερδοφορίας, τουλάχιστον στο κομμάτι που αφορά την οργανική επίδοση. Το τρίμηνο των τραπεζών ήταν ζημιογόνο, ωστόσο δεν ήταν έξω από τις εκτιμήσεις της αγοράς, καθώς η αναδιάρθρωση κόστους συνεχίζεται, ενώ οι προβλέψεις παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, δεδομένης της ύφεσης. Αν και η κερδοφορία της τελικής γραμμής δεν είναι προτεραιότητα για πολλές εισηγμένες, φέτος το αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί απογοητευτικό, δεδομένης και της αύξησης των φορολογικών συντελεστών κατά 600 μονάδες βάσης σε σχέση με πέρσι.

ΧΡΗΜΑ

Σημείο-σταθμός

οι υποτροφίες ΟΤΕ-COSMOTE για 46 φοιτητές από όλη τη χώρα

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 17456 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΧΡΗΜΑ

Φθηνό ή ακριβό το αναδυόμενο Χ.Α.;

τ.398 / 12.2013-01.2014

ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Προβληματίζει η έλλειψη υποδομών Μαρία Κόντου

Πρόεδρος, GS1 Association Greece

ISSN 1105-0470

H Ethos Media σας εύχεται ευτυχισμένο το

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.398 / 12.2013-01.2014 / € 6,00

Χρεωστικές κάρτες: Καταργούν την ανάληψη χρημάτων από γκισέ και ΑΤΜ