Insurance World #90, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2019 by ethosMEDIA

Α Σ Φ Α Λ Ι Σ Τ Ι Κ Ο Σ

Κ Ο Σ Μ Ο Σ

τεύχος 90|νοέμβριος-δεκέμβριος/2019

16 αφιέρωμα

τεύχος#90 11-12/2019

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Το 2019 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά

24 αφιέρωμα ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ Οι νέες τάσεις αναδεικνύουν μια νέα αγορά

58 συνέδριο CΥBER INSURANCE & INCIDENT RESPONSE CONFERENCE 2019 Χαμηλό κόστος και τεχνογνωσία για την αποφυγή «καταστροφικών» παραβιάσεων

Χρήστος Νούνης ISSN 1791-8480

Πρόεδρος ΕΛΕΤΕΑ & ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ

Τα ΤΕΑ αποτελούν βιώσιμη διέξοδο στο ασφαλιστικό πρόβλημα της χώρας

γίνετε συνδρομητές! Τράπεζα

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΤΩΡΑ ΣΤΟ

Φροντιστήριο

στοιχεία συνδρομητή Σχολείο Παιδιών

Super Market

Δουλειά

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ* *ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Αποδέχομαι πως τα προσωπικά μου στοιχεία θα τηρηθούν από την ETHOS MEDIA Εκδοτική-Συνεδριακή AE για τις ανάγκες αποστολής του περιοδικού Insurance World, στο οποίο είμαι συνδρομητής. Η αποστολή του περιοδικού γίνεται μέσω εταιρείας διανομής ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με τα προσωπικά σας στοιχεία, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την κ. Λαζαράκου Αναστασία, Σύμβουλο Διοίκησης, στο e-mail: lazarakou.n@ethosmedia.eu

Σε αυτό το ράλι κερδίζει όποιος δεν τρέχει. Νέο app ERGO Drive&Win

Κατέβασέ το στο κινητό σου, γίνε καλύτερος οδηγός και κέρδισε από την ERGO: Μοναδικά δώρα

αξία συνδρομών (σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ: 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ: 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ: 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: 90€

αξία συνδρομών (αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ: 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6%)

Μίλια κοινωνικής προσφοράς

Έως -20% στα ασφάλιστρα, αν έχεις ασφάλεια αυτοκινήτου ERGO

Είναι πραγματικά απλό. Αρκεί να:

τρόποι εξόφλησης συνδρομών

Τηρείς τα όρια ταχύτητας

Κ ΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ: GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Μη φρενάρεις απότομα και βέβαια...

εβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της Β εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

Επιταχύνεις απαλά

Μη χρησιμοποιείς το κινητό σου ενώ οδηγείς.

Το ERGO Drive&Win σε βοηθάει να βελτιώσεις την οδηγική συμπεριφορά σου για να κερδίσεις περισσότερα.

Ξεκίνα σήμερα!

Μάθε τους όρους και τις προϋποθέσεις στο www.ergohellas.gr

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Το Insurance World καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά! Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953

Προχωράμε μαζί στη Ζωή

editorial

τεύχος 90 νοέμβριος-δεκέμβριος 2019 τιμή τεύχους 10 € Γενικός Διευθυντής ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΟΥΖΟΥΝΗΣ ouzounis.k@ethosmedia.eu

« Κρατάτε μικρό καλάθι»

Διευθυντής Σύνταξης ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΣ konstas.c@ethosmedia.eu Αρχισυντάκτης ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΝΙΟΥΡΑΣ kaniouras.s@ethosmedia.eu Συντάκτες ΕΛΕΝΑ ΕΡΜΕΙΔΟΥ ermeidou.e@ethosmedia.eu ΛΑΛΕΛΑ ΧΡΥΣΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ chrysanthopoulou.l@ethosmedia.eu

ς δει η ασφαλιστική αγορά τι μπορεί να κάνει από μόνη της και πώς μπορεί να πείσει ότι η ασφάλιση δεν είναι για τους πλούσιους, γιατί το «μεγάλο καλάθι» που «κράτησε στα χέρια της» μετά τις εκλογές δεν φαίνεται να γεμίζει… Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, στη Γενική Συνέλευση της ΕΑΕΕ τον περασμένο Φεβρουάριο, δήλωσε ξεκάθαρα τις προθέσεις του. Οριοθέτησε τον πρώτο πυλώνα ασφάλισης, τον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα ασφάλισης. Επίσης, περιέγραψε, κατά την ομιλία του, για όσους θυμούνται, το πώς μπορούν οι τρεις πυλώνες να συνεργαστούν μεταξύ τους προς όφελος των ασφαλισμένων. Η ασφαλιστική αγορά, γνωρίζοντας τις προθέσεις αυτές, όταν εξελέγη η Νέα Δημοκρατία, βγήκε με σιγουριά που… τρομάζει. Όλα ήταν ευοίωνα, αφού έβλεπε να γίνεται πράξη ένα όνειρο πολλών ετών. Οι πυλώνες ασφάλισης στην Ελλάδα! Ποιος θα το πίστευε; Κάποιες ομιλίες άλλων πολιτικών της νέας κυβέρνησης, αν τις άκουγε κανείς προσεκτικά, οδηγούσαν σε μερικά συμπεράσματα τα οποία, διακριτικά, δεν συμπεριλάμβαναν τους πυλώνες. Δεν υπήρξε εντελώς ξεκάθαρος πολιτικός λόγος για τους πυλώνες. Από εκεί και πέρα, δίνονταν ερμηνείες. Το δημόσιο σύστημα ασφάλισης και σύνταξης είναι ανεπαρκές, αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς. Μια τέτοια τοποθέτηση νομιμοποιεί κάθε ομιλητή. Μέχρι τώρα όμως, δεν έχει γίνει κίνηση αλλαγής. Δεν διακρίνεται ισχυρή βούληση με το παρόν σχήμα. Ας «κρατά» η αγορά «μικρό καλάθι» με τα δικά της «προϊόντα» του τρίτου κυρίως πυλώνα, και αν γεμίσει, στην αγορά υπάρχουν και μεγαλύτερα.

Έλενα Ερμείδου

Καλή Χρονιά!

ΒΑΪΟΣ ΚΡΟΚΟΣ krokos.v@ethosmedia.eu ΚΥΡΕΛΑ ΠΕΤΡΟΥ petrou.k@ethosmedia.eu ΜΥΡΤΩ ΤΣΑΒΑΛΟΥ tsavalou.m@ethosmedia.eu Δημιουργικό ΠΟΠΗ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗ popikalogianni@gmail.com Eπιμέλεια-Διόρθωση ΑΜΑΛΙΑ ΛΟΥΒΑΡΗ louvari.a@ethosmedia.eu Key Account Manager ΡΑΝΤΩ ΜΑΝΩΛΟΓΛΟΥ manologlou.r@ethosmedia.eu Διοικητική Υποστήριξη ΓΙΟΥΛΗ ΜΟΥΤΕΒΕΛΗ mouteveli.g@ethosmedia.eu Υποδοχή Διαφήμισης ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΡΟΠΟΔΗ ropodi.d@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Συνδρομών και Κυκλοφορίας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΑΛΒΑΡΛΗΣ salvarlis.k@ethosmedia.eu Marketing & Magazine Coordinator ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΛΥΜΠΕΡΗ lyberi.a@ethosmedia.eu Λογιστήριο ΜΑΡΙΑ ΑΝΔΡΙΩΤΗ andrioti.m@ethosmedia.eu Φωτογραφία ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ SHUTTERSTOCK Εκτύπωση-ΒιβλιοδεσίαΣακουλοποίηση Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.

ISSN 1791-8480

insurance w*rld

Ιδιοκτησία

Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953, E:info@insuranceworld.gr www.banks.com.gr - www.virus.com.gr

Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο για συνεχή, σφαιρική & έγκυρη ενημέρωση! * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

περιεχόμενα

τεύχος 90 | νοέμβριος-δεκέμβριος 2019

www.insuranceworld.gr

παρουσίαση

Η έγκυρη και έγκαιρη διαδικτυακή ενημέρωση

MetLife Dental Plus

συνέδριο

συνέντευξη

Cyber Insurance

ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΟΥΝΗΣ

Χαμηλό κόστος και τεχνογνωσία για την αποφυγή «καταστροφικών» παραβιάσεων αφιέρωμα

Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ), Πρόεδρος του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης του Υπουργείου Οικονομικών (ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ)

του Xρήστου Ν. Κώνστα

έρευνα

Υπαρξιακή απειλή για τις ασφαλιστικές εταιρείες παραμένουν τα χαμηλά επιτόκια

αφιέρωμα

Απολογισμός 2019

PLAY

αφιέρωμα

Ασφάλιση περιουσίας

συνέντευξη

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΟΥΠΗΣ Διευθυντής Πωλήσεων, Ευρωπαϊκή Πίστη

Η μείωση του οικονομικού άγχους παράγοντας«κλειδί» για την ευημερία των εργαζομένων

insurance w*rld

Ομαδικές ασφαλίσεις

άρθρο

παλμός της αγοράς

διεθνή νέα

80 4

insurance w*rld

αιρετικός

portal 6

insurance w*rld

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΤΟ

Σύμμαχος των ασφαλιστικών μπορεί να γίνει το ΕΛΙΝΥΑΕ Στην ανάδειξη των επαγγελματικών κινδύνων και την πρόληψή τους εστιάζεται το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής (ΕΛΙΝΥΑΕ). Οι νέες συνθήκες εργασίας, όπως νέες μορφές εργασιακών σχέσεων και νέο φυσικό και τεχνολογικό περιβάλλον εργασίας, εγκυμονούν νέους κινδύνους και απαιτούν προσαρμογή στο καινούργιο εργασιακό περιβάλλον. Η ανάπτυξη κουλτούρας πρόληψης στον εργασιακό χώρο συμβάλλει, επίσης, στην πρόληψη των κινδύνων στον χώρο κατοικίας. Οι διαδικασίες πρόληψης και αντιμετώπισης φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών μπορούν να αναβαθμιστούν αν συνδυαστούν κατάλληλα με τις δράσεις για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΛΙΝΥΑΕ είναι πρόθυμο να ξεκινήσει να συνομιλεί με ασφαλιστικές.

Στις σελίδες αυτές θα βρείτε τους τίτλους ειδήσεων και άρθρων που έχουν δημοσιευθεί τον τελευταίο μήνα στο ασφαλιστικό portal insuranceworld.gr

➧ Θα συμπαρασύρει τις τεχνικές ασφαλίσεις η άνοδος σε ΑΠΕ, κατασκευές-τουρισμό; Η «αναζωπύρωση» στον τομέα των κατασκευών, το τελευταίο διάστημα, συνοδεία συναφών εργασιών που σχετίζονται και με τον τουρισμό, μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο νέων εργασιών, όπως ισχυρίζονται αρμόδια στελέχη, και στον ασφαλιστικό κλάδο. ➧ Cyber risk: To έλλειμμα γνώσεων σε στελέχη εταιρειών και ο ρόλος του DPO Σοβαρό παραμένει το έλλειμμα γνώσεων σε στελέχη επιχειρήσεων, από τις χαμηλότερες θέσεις έως τη διοικητική ομάδα και τον CEO, που καλούνται να λάβουν αποφάσεις για μια σειρά θεμάτων γύρω από τους cyber κινδύνους.

➧ ΣΔΙΤ στην ασφάλιση επαγγελματικών κινδύνων Δεν έχει ακουστεί, ούτε έχει ωριμάσει, η ιδέα της ασφάλισης επαγγελματικών κινδύνων μέσα από συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Οι μεγάλοι επαγγελματικοί κίνδυνοι δεν μπορούν να ασφαλιστούν μόνο μέσα από την ιδιωτική ασφάλιση. ➧ Προτάσεις της ΕΕ για την ασφάλιση των μεταφορών και υποδομών Για τον ρόλο που μπορεί να παίξει η ιδιωτική ασφάλιση στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, την ασφάλιση των μεταφορών και τη χρηματοδότηση των υποδομών, μίλησαν εκπρόσωποι από την ΕΕ και τον ΟΗΕ στην 1η Διεθνή Διάσκεψη για

τις Επιπτώσεις της Κλιματικής Αλλαγής στα Δίκτυα Μεταφορών στις 18 και 19 Νοεμβρίου, που διοργάνωσε η EEL σε συνεργασία με τον UNECE. ➧ Γιατί όχι ασφαλιστικά συμβόλαια για κάθε χωράφι; Πολύ κοντά βρισκόμαστε στο να αλλάξει το μοντέλο των αγροτικών ασφαλίσεων στην Ελλάδα. Μερίδια από την αγορά θα πάρουν όσοι έχουν ήδη τοποθετηθεί στην αγορά. Αδιευκρίνιστο είναι, ακόμη, τι κινδύνους και πώς θα μπορούν να τους αναλάβουν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές. ➧ Σε τρεις βάσεις χτίζεται η αγορά ιδιωτικής ασφάλισης Θεσμικοί, οικονομικοί και λοιποί είναι τρεις παράγοντες που επηρεάζουν την

portal ➧ Φόροι ασφαλίστρων: Η Ελλάδα και οι άλλοι… Απωθούν οι φόροι ασφαλίστρων στην Ελλάδα, καθώς είναι από τους υψηλότερους στη Νότια Ευρώπη, αναχαιτίζοντας τη δυναμική ανάπτυξης που υπάρχει στην αγορά, σε συνδυασμό με τη χαμηλή ρευστότητα που διαθέτουν οι καταναλωτές, αλλά και την έλλειψη ανταποδοτικότητας. ➧ Logi.C 19: Οι κίνδυνοι των ηλεκτροκίνητων οχημάτων «Είναι αλήθεια ή μύθος ότι τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα προκαλούν λιγότερα ατυχήματα από τα συμβατικά;». Ευχαριστώντας το Insuranceworld.gr για την έγκυρη πληροφόρηση πάνω σε θέματα ασφάλισης και για την ιδέα της τοποθέτησής του, ο διευθυντής της Truck & Cargo Insurance, κ. Γιάννης Σαμολαδάς, ξεκίνησε την ομιλία του για τον «Ρόλο της σωστής ασφάλισης στα ηλεκτροκίνητα οχήματα» στην έκθεση Logi.C 19 της o.mind Creatives. ➧ Κ. Βούλγαρης: H AIG δουλεύει ένα cyber portal «Αν και το cyber μονο-

πωλεί την κουβέντα σε υπερβολικό επίπεδο, ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος, χωρίς να μπορούμε να προβλέψουμε επακριβώς τις ζημιές και τις αλυσιδωτές επιπτώσεις ενός τέτοιου χτυπήματος, στην Ελλάδα ακόμη το δουλεύουμε σε επίπεδο εκπαίδευσης» τόνισε, στο συνέδριο για τους cyber κινδύνους που διοργάνωσε η Ethos Media, ο κ. Κωνσταντίνος Βούλγαρης, Financial Lines & Casualty Manager, AIG. H AIG δουλεύει πάνω στην παραμετροποίηση των κινδύνων και στη δημιουργία ενός cyber portal. ➧ Σαρώνουν τα ομαδικά αποταμιευτικά Την πρωτιά στις συνολικές πωλήσεις στον κλάδο ζωής κατέχουν τα ομαδικά αποταμιευτικά, έχοντας καταγράψει διψήφια άνοδο 44% στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου 2019. Ακολουθούν με διαφορά τα unit linked. Οι τάσεις ανόδου ήταν εμφανείς από τις αρχές του έτους. ➧ Εταιρική φήμη και cyber insurance «Χρειάζονται 20 χρόνια για να χτίσεις μια φήμη και μόλις 5 λεπτά για να την καταστρέψεις» είπε ο Warren Buffet. Δεν ξέρουμε αν οι ιλιγγιώδεις ρυθμοί με τους οποίους τρέχει η τεχνολογία και συνάμα οι νέοι τρόποι επικοινωνίας έχουν συρρικνώσει τους παραπάνω χρόνους, ωστόσο οι κίνδυνοι να πληγεί η εταιρική φήμη πληθαίνουν.

➧ Ασφάλιση περιουσίας: Κάμψη στο bancassurance Την πρώτη θέση κατέχουν τα ανεξάρτητα δίκτυα (μεσίτες, πράκτορες) όσον αφορά τη διανομή και στην περίπτωση του κλάδου ασφάλισης περιουσίας, αν και με ποσοστό 47,7%, χαμηλότερο, δηλαδή, σε σχέση με άλλους κλάδους. Ακολουθεί η συνεργασία με τις τράπεζες, με ποσοστό 37,3% επί του συνόλου. ➧ Αλλάζουν τα stress tests των ασφαλιστικών Αλλαγές στα stress tests των ασφαλιστικών ζητά η Insurance Europe σε πρόσφατη ανακοίνωσή της, συμμετέχοντας στη δημόσια διαβούλευση της EIOPA σχετικά με τη μεθοδολογία των stress tests. ➧ Οι ευθύνες και ο ευρύτερος ρόλος των ασφαλιστών Ο κλάδος της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης αποτελεί σημαντική συνιστώσα για τη λειτουργία της ιδιωτικής ασφάλισης. Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος του ασφαλιστικού συμβούλου και της διαμεσολάβησης δεν περιορίζεται στην απλή προώθηση προϊόντων. Στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων του ασφαλιστικού συμβούλου είναι η παροχή συμβουλής και η διατύπωση υπεύθυνης πρότασης προς τους πελάτες. ➧ EE, EEL, OHE: Ζητούν μέτρα αντιστάθμισης κινδύνων κλιματικής αλλαγής Είναι σαφές ότι απαιτείται

συστηματική προσαρμογή, αλλά χρειάζονται και μέτρα για την αντιστάθμιση του κινδύνου. Παράλληλα με αυτά, απαραίτητη είναι και η σύνταξη ενός νέου νομικού πλαισίου που θα υποστηρίζει τις συνεχείς προσαρμογές για την αντιμετώπιση των καιρικών φαινομένων, ενώ αναγκαία είναι και τα μέτρα αντιστάθμισης των κινδύνων. ➧ Cyber risk: Οι 4 κατηγορίες επιθέσεων και ο ρόλος των ασφαλιστικών Οι κυβερνοεπιθέσεις και οι πάσης φύσεως κίνδυνοι λόγω Διαδικτύου και νέων τεχνολογιών δεν είναι μια πρόσκαιρη απειλή, αλλά η νέα κανονικότητα. Όπως γίνεται αντιληπτό, το cyber risk αφορά όλες τις εκφάνσεις της ζωής, από τα προσωπικά δεδομένα, μέχρι τις εμπορικές, κοινωνικές και οικονομικές δραστηριότητες παγκοσμίως. ➧ Μ. Τζωρτζωρής: Στείλτε e-mail με προτάσεις Ένα ακόμη βήμα για να ενώσει τον κλάδο της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης έκανε ο κ. Μιχάλης Τζωρτζωρής, πρόεδρος του ΣΕΜΑ, ανάμεσα στα πολλά που έχουν γίνει τελευταία και από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών. Απηύθυνε έκκληση από το βήμα του συνεδρίου του ΠΣΑΣ προς τον κλάδο και τους ασφαλιστικούς συμβούλους να στείλουν προτάσεις μέσω e-mail για το πώς θα μπορούσε, πιθανόν, να αναπτυχθεί ο κλάδος. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

αγορά ιδιωτικής ασφάλισης. Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης, τα ποσοστά αναπλήρωσης σύνταξης και οι δαπάνες κοινωνικής προστασίας καθορίζουν, εν πολλοίς, τις αποφάσεις των πολιτών στις επιλογές της ασφάλισης.

συνέντευξη

Χρήστος Νούνης 8

insurance w*rld

συνέντευξη στον Χρήστο Ν. Κώνστα

Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης αποτελούν βιώσιμη διέξοδο στο ασφαλιστικό πρόβλημα της χώρας Ο Χρήστος Νούνης πιστεύει στον θεσμό των ΤΕΑ και εργάζεται καθημερινά για την προώθηση της ιδέας ότι εργαζόμενοι και εργοδότες, από κοινού, μπορούν να διασφαλίσουν το μέλλον τους, τις επιπλέον συντάξιμες αποδοχές τους, και ταυτόχρονα να δημιουργήσουν έναν ισχυρό δεσμό εμπιστοσύνης και συνεργασίας.

πρόεδρος του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης του Υπουργείου Οικονομικών (ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ). Διαθέτει μακρόχρονη εμπειρία σε θέματα κεφαλαιαγοράς, διαχείρισης επενδύσεων, τραπεζικών και ασφαλιστικών θεμάτων και επαγγελματικής ασφάλισης. Από το 2004 είναι στέλεχος του Υπουργείου Οικονομικών. Προηγουμένως, είχε απασχοληθεί στον

ιδιωτικό τομέα ως χρηματοοικονομικός αναλυτής, στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών. Από το 2012 είναι μέλος της Επενδυτικής Επιτροπής της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών του ΕΦΚΑ, ενώ τον Ιούνιο του 2018 εξελέγη πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης.

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ολλές φορές, δίνει την εντύπωση πως μόνος, σαν τον Δον Κιχώτη, παλεύει καθημερινά με τους ιδεοληπτικούς «ανεμόμυλους» της κοινωνίας μας, προσπαθώντας να πείσει για το αυτονόητο και να εξηγήσει το φυσιολογικό. Ο δρ Χρήστος Π. Νούνης είναι πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ), αλλά και από το 2015

συνέντευξη iw? Για ποιον λόγο, μέσα στη δύσκολη οικονομική περίοδο, να επιλέξει, σήμερα, ένας εργαζόμενος την ένταξή του σε ένα Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης;

insurance w*rld

απ. Κύριε Κώνστα, τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) επιτρέπουν στους κοινωνικούς εταίρους, εργοδότες και εργαζομένους, να αυτοδιαχειριστούν τις αποταμιεύσεις τους, προσδοκώντας υψηλότερες και ουσιαστικές παροχές κατά τη συνταξιοδοτική περίοδο της ζωής τους. Ένα ΤΕΑ είναι, στην πραγματικότητα, ένα όχημα μακράς αποταμίευσης, το οποίο διοικείται αποτελεσματικά από τους ίδιους τους κοινωνικούς εταίρους που το ιδρύουν και διαχειρίζεται επαγγελματικά και υπό πολύ αυστηρό εποπτικό πλαίσιο τα αποθεματικά του, που προέρχονται από τις εισφορές των ασφαλισμένων του μελών και των εργοδοτών. Ένα ΤΕΑ καλύπτει ουσιαστικές ανάγκες των εργαζομένων και των εργοδοτών και λειτουργεί αποτελεσματικά προς όφελος των ασφαλισμένων του μελών. Τα κίνητρα συμμετοχής είναι πολλά: Πρώτα απ’ όλα η ανάγκη των εργαζομένων να εξασφαλίσουν μια μελλοντική αξιοπρεπή συνολική σύνταξη, που να αναπληρώνει όσο γίνεται περισσότερο το μισθολογικό

εισόδημα που ελάμβαναν κατά την αποχώρησή τους από την αγορά εργασίας. Κατόπιν, τα σημαντικά φορολογικά οφέλη που προσφέρει ο νόμος στους εργαζομένους και τους εργοδότες. Επιπλέον, οι καταγεγραμμένες θετικές, κατά μέσο όρο, μακροπρόθεσμες αποδόσεις των επαγγελματικών ταμείων (5,1% μέση ετήσια απόδοση των ευρωπαϊκών ταμείων την περίοδο 2004-2017, 4,8% η μέση ετήσια απόδοση των ΤΕΑ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ την περίοδο 2004-2018 και 4,4% των ελληνικών ΤΕΑ την περίοδο 2011-2018). Τέλος, η χρησιμοποίηση των ΤΕΑ από τις επιχειρήσεις ως εργαλείο ανταμοιβής των εργαζομένων τους και ως μέσο διατήρησης του στελεχιακού τους δυναμικού και προσέλκυσης νέου. iw? Εξηγήστε μου, παρακαλώ, τι διαφορετικό προσφέρει ένα Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης από ένα ομαδικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα, από τα πολλά κι ενδιαφέροντα που προσφέρουν οι ασφαλιστικές εταιρείες; απ. Δεν έχουν σχέση. Ένα Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης (δεύτερος πυλώνας ασφάλισης) εφάπαξ

παροχής μπορεί να μοιάζει με τα ομαδικά συνταξιοδοτικά ασφαλιστικά προϊόντα του τρίτου πυλώνα, αλλά οι ομοιότητες περιορίζονται στην προαιρετικότητα της συμμετοχής και τον κεφαλαιοποιητικό του χαρακτήρα. Το ΤΕΑ είναι μια μη κερδοσκοπική οντότητα, που ιδρύεται συναινετικά ή μεμονωμένα από τους κοινωνικούς εταίρους (και όχι π.χ. από επαγγελματίες χρηματοοικονομικούς παρόχους, όπως οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις). Υπάρχει συγκεκριμένη και αυστηρή υποχρεωτική διαδικασία έγκρισης και αδειοδότησης από τις κρατικές εποπτικές αρχές. Γι’ αυτό άλλωστε η νέα Κοινοτική Οδηγία για τα ΤΕΑ (2341/2016/ΕΕ), που ενσωματώνεται στο εθνικό μας δίκαιο μέχρι τα τέλη του τρέχοντος έτους από το Υπουργείο Εργασίας, αναγνωρίζει πρωτίστως τον «κοινωνικό σκοπό» των ΤΕΑ. Η διαδικασία έγκρισης και αδειοδότησης ενός ΤΕΑ είναι χρονοβόρα. Ελέγχεται από τρεις εποπτικούς φορείς: Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Εθνική Αναλογιστική Αρχή και Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Ανάλογη διαδικασία, με τέτοιο εύρος ελεγκτικού έργου, δεν υπάρχει για τα άλλα συνταξιοδοτικά ασφαλιστικά προϊόντα του τρίτου πυλώνα. Αυτές οι ιδιαίτερες κανονιστικές απαιτήσεις, σε συνδυασμό με τον μη κερδοσκοπικό τους χαρακτήρα, καθιστούν το πλαίσιο λειτουργίας των ΤΕΑ θεμελιωδώς ανόμοιο σε σχέση με το αντίστοιχο των ομαδικών συνταξιοδοτικών ασφαλιστικών προϊόντων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων. Γι’ αυτό εξάλλου προβλέπεται και το ειδικό προνομιακό φορολογικό πλαίσιο που διέπει τα επαγγελματικά ταμεία, ως αντιστάθμισμα των αυξημένων εποπτικών απαιτήσεων και του κόστους που αυτό συνεπάγεται ετησίως για τους προϋπολογισμούς των ταμείων.

συνέντευξη iw? Τόσο τα ΤΕΑ όσο και τα ομαδικά ασφαλιστήρια, ωστόσο, προσφέρουν συνταξιοδοτικές παροχές…

iw? Η αλήθεια είναι πως, τον τελευταίο καιρό, υπάρχει μεγάλη κινη-

Τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) επιτρέπουν στους κοινωνικούς εταίρους, εργοδότες και εργαζομένους, να αυτοδιαχειριστούν τις αποταμιεύσεις τους, προσδοκώντας υψηλότερες και ουσιαστικές παροχές κατά τη συνταξιοδοτική περίοδο της ζωής τους.

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

απ. Δεν είναι έτσι. Αυτός ο απλοϊκός ισχυρισμός για όμοιες συνταξιοδοτικές παροχές, δεν λαμβάνει υπόψη τον τρόπο-μηχανισμό με τον οποίο δημιουργούνται αυτές οι παροχές. Συγκεκριμένα, η ίδρυση και λειτουργία ενός ΤΕΑ απαιτεί τη σύνταξη σχετικού καταστατικού λεπτομερούς λειτουργίας του και τη χρονοβόρα έγκριση αυτού από τις εποπτικές αρχές, με παράλληλη δημοσίευσή του σε ΦΕΚ. Από την άλλη πλευρά, ένα ομαδικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο αποτελεί απλώς μια εμπορική συμφωνία μεταξύ μιας ασφαλιστικής εταιρείας κι ενός εργοδότη μιας επιχείρησης ή μιας συγκεκριμένης επαγγελματικής ομάδας, η οποία δύναται να ακυρωθεί σε οποιαδήποτε μελλοντική χρονική στιγμή. Αντίθετα, σε ένα ΤΕΑ, οι εισφορές των κοινωνικών εταίρων δεσμεύονται μακροπρόθεσμα για επαγγελματική επενδυτική διαχείριση και συσσώρευση κεφαλαίου και υπεραξίας και μπορούν να αναληφθούν ως παροχές από τα μέλη του Ταμείου μόνο μετά τη συμπλήρωση συγκεκριμένων μακροχρόνιων ορίων που προσδιορίζονται ρητά από το καταστατικό του εκάστοτε Ταμείου, βάσει ηλικιακών και λοιπών κριτηρίων εισόδου. Συνεπώς, η εξισωτική λογική των ΤΕΑ και των ομαδικών ασφαλιστηρίων ως προς τις συνταξιοδοτικές παροχές αγνοεί και ακυρώνει τη βούληση του νομοθέτη να προσεγγίζουν τα χαρακτηριστικά των ΤΕΑ εκείνα του πρώτου πυλώνα του ασφαλιστικού μας συστήματος, ήτοι τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και την αλληλεγγύη μεταξύ των ασφαλισμένων.

συνέντευξη

Η διαδικασία έγκρισης και αδειοδότησης ενός ΤΕΑ είναι χρονοβόρα. Ελέγχεται από τρεις εποπτικούς φορείς: Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Εθνική Αναλογιστική Αρχή και Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Ανάλογη διαδικασία, με τέτοιο εύρος ελεγκτικού έργου, δεν υπάρχει για τα άλλα συνταξιοδοτικά ασφαλιστικά προϊόντα του τρίτου πυλώνα. τικότητα στη δημιουργία Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης…

insurance w*rld

απ. Μόνο φέτος, το 2019, συστήθηκαν και λειτουργούν πέντε νέα ΤΕΑ. Περιμένουμε την αδειοδότηση τριών νέων καταστατικών ΤΕΑ από πολύ σημαντικές επιχειρήσεις και επαγγελματικές ενώσεις. Εμείς λειτουργούμε στον δεύτερο πυλώνα του ασφαλιστικού μας συστήματος και στον πυλώνα αυτό έχουν δραστηριοποιηθεί εισηγμένες εταιρείες και επιχειρήσεις που προέρχονται από πολύ δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας, και αυτό αναμένεται να συνεχιστεί με αυξημένη ένταση το 2020. Επιπλέον, παρατηρούμε αυξημένο ενδιαφέρον στην αγορά επαγγελματικής ασφάλισης για ίδρυση και λειτουργία επαγγελματικών ταμείων από ελληνικές αλλά και πολυεθνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Όλα αυτά σηματοδοτούν μια νέα φάση ανάπτυξης του θεσμού, προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Πλέον, τα ΤΕΑ εντάσσονται από τις διοικήσεις των επιχειρήσεων στις πολιτικές κινήτρων και προγραμμάτων παροχών που εφαρμόζουν για τη διατήρηση ή και προσέλκυση υψηλόβαθμων και υψηλά εξειδικευμένων εργαζομένων. Με άλλα λόγια, οι διοικήσεις και τα τμήματα ανθρώπινου δυναμικού

των εταιρειών υιοθετούν, πλέον, τα επαγγελματικά ταμεία και ως εργαλεία αποτελεσματικής και αμφίδρομα ανταποδοτικής διαχείρισης του εργατικού τους δυναμικού, πέραν των υπόλοιπων σημαντικών πλεονεκτημάτων που αυτά προσφέρουν στα ασφαλισμένα τους μέλη. iw? Με μεγάλη καθυστέρηση –ενός έτους– η κυβέρνηση έρχεται να υιοθετήσει την Κοινοτική Οδηγία (ΕΕ) 2016/2341 για τα Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (ΙΕΣΠ). Τι σημαίνει αυτός ο νέος νόμος για τη δική σας αγορά; απ. Η Κοινοτική Οδηγία 2016/2341, συνηθέστερα καλούμενη «IORP II», αποτελεί ένα κείμενο που δεν αντιπροσωπεύει παρά έναν συμβιβασμό μεταξύ της «τεχνοκρατικής» αντίληψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θέσπιση κάποιων ελάχιστων και ενιαίων τεχνικών προδιαγραφών για τη λειτουργία τέτοιων ιδρυμάτων και της αντίστοιχης «πολιτικής» οπτικής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Κοινοβουλίου, που λαμβάνει υπόψη υφιστάμενες πραγματικότητες και ευρύτερους κοινωνικούς στόχους. Αποτελεί ένα κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θέσπιση κάποιων ελάχιστων και ενιαίων τεχνικών προδιαγραφών για τη λειτουργία Ιδρυμάτων Επαγγελματικών Συντα-

ξιοδοτικών Παροχών (ΙΕΣΠ-η νέα ορολογία για τα ΤΕΑ), σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες πραγματικότητες, αλλά και ευρύτερους κοινωνικούς σκοπούς. Επιχειρεί να εκσυγχρονίσει το σύστημα διακυβέρνησης κάθε ευρωπαϊκού Ιδρύματος Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (ΙΕΣΠ) και θέτει νέα, αυστηρότερα πρότυπα πληροφόρησης προς τα ασφαλισμένα μέλη και τις εποπτικές αρχές, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της βιωσιμότητας. Τα οφέλη είναι προφανή για τα δικαιώματα των ασφαλισμένων μελών, των οποίων η προστασία ανάγεται σε μείζονα στόχο. Αξίζει να σημειωθεί πως, στη χώρα μας, ο συγκεκριμένος σκοπός εξυπηρετείται σε ακόμα υψηλότερο βαθμό, λόγω του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα των ημεδαπών ΤΕΑ. Η Οδηγία καταργεί τα εμπόδια για τις διασυνοριακές δραστηριότητες και τις διασυνοριακές μεταφορές, ώστε τα ΙΕΣΠ και οι χρηματοδοτούσες επιχειρήσεις να μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα οφέλη της ενιαίας αγοράς. iw? Τι δεν σας άρεσε στην προσπάθεια μεταφοράς αυτής της Οδηγίας στο εθνικό μας δίκαιο; απ. Ίσως για λόγους χρονικών περιορισμών, ίσως για λόγους ασφάλειας δικαίου, η κυβέρνηση επέλεξε την

συνέντευξη ιδρυτικού νόμου 3029/2002 και των υφιστάμενων νομοθετικών διατάξεων. iw? Μου είπατε ότι τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης ανήκουν στον δεύτερο πυλώνα του ασφαλιστικού μας συστήματος, αφού δίνουν τη δυνατότητα στους κοινωνικούς εταίρους να συνεργαστούν και να αυτοδιαχειριστούν τις αποταμιεύσεις τους με διάφορους επενδυτικούς τρόπους και επενδυτικές επιλογές, με σκοπό τη δημιουργία συνταξιοδοτικής ενίσχυσης. Τι πρέπει να γίνει ώστε να γίνει διακριτός ο ρόλος των Ταμείων; απ. Ένα σημαντικό στοιχείο του θεσμού της Επαγγελματικής Ασφάλισης, όπως αυτός εισήχθη και αναπτύχθηκε στην Ευρώπη, είναι η θεσμοθετημένη προστασία των δικαιωμάτων των κοινωνικών εταίρων από την αλόγιστη επιρροή του κράτους, καθιστώντας τα ΤΕΑ ένα ιδιαίτερα ασφαλές αποταμιευτικό και επενδυτικό καταφύγιο. Στην Ελλάδα, η επαγγελματική ασφάλιση με τον νόμο 3029/2002 δεν εισήχθη ως αμιγώς δεύτερος πυλώνας ασφάλισης, με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που τον ορίζουν στον υπόλοιπο κόσμο. Έτσι, έχουμε μεν το φαινόμενο της προαιρετικότητας στη συμμετοχή, αλλά και τον κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα, που χαρακτηρίζει τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα (τρίτος πυλώνας). Από την άλλη όμως, η θεσμοθέτησή τους ως μη κερδοσκοπικά σχήματα, που ιδρύονται από τους κοινωνικούς εταίρους (και όχι από επαγγελματίες χρηματοοικονομικούς παρόχους, όπως οι ασφαλιστικές

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

πεπατημένη, σε ανάλογες περιπτώσεις, οδό της… πιστής μετάφρασης της Οδηγίας, αφήνοντας μια σειρά από κρίσιμες λεπτομέρειες σε μελλοντικές εξουσιοδοτικές υπουργικές αποφάσεις, στο πλαίσιο της παροχής διευκρινίσεων και ρύθμισης συγκεκριμένων θεμάτων. Εμείς, ως Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ), θεωρούμε ότι μια τέτοια προσέγγιση δεν προάγει την προοπτική μιας άμεσης και οργανικής ενσωμάτωσης της Οδηγίας στην ελληνική πραγματικότητα και της δημιουργίας ενός νομικού πλαισίου-οδηγού για την ίδρυση και λειτουργία ΤΕΑ, δεδομένου του ότι το κείμενο της Οδηγίας, εκ των πραγμάτων, παραμένει γενικό και καθολικό, ώστε να καλύπτει όλο το εύρος των πρακτικών της επαγγελματικής ασφάλισης των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, πολλά αναφερόμενα εντός του σχεδίου νόμου δεν έχουν εφαρμογή στην ελληνική πραγματικότητα. Από την άλλη πλευρά, πολλά από τα θέματα διακυβέρνησης που εισάγονται από την Οδηγία και τον νέο νόμο έχουν ήδη ρυθμιστεί στο παρελθόν με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και ειδικά με τον Κανονισμό Δεοντολογίας και Καλών Πρακτικών των ΤΕΑ. Ζητήματα, ωστόσο, όπως το ελάχιστο όριο των 100 ασφαλισμένων μελών, η δυνατότητα ενός ΤΕΑ να διαχειρίζεται περισσότερα του ενός προγράμματα, ο τρόπος και οι προϋποθέσεις με τις οποίες είναι εφικτό μια ασφαλιστική εταιρεία να εμπλακεί στην επαγγελματική ασφάλιση, καθώς και μια ενιαία εποπτεία που θα βελτίωνε τους χρόνους ίδρυσης ενός ΤΕΑ, χρήζουν ρύθμισης, η οποία θα επέλθει σε δεύτερο χρόνο με τις εξουσιοδοτικές υπουργικές αποφάσεις και τροποποιήσεις του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου. Παρά ταύτα όμως, για μια επιχείρηση ή ομάδα ελεύθερων επαγγελματιών που ενδιαφέρεται να ιδρύσει ένα νέο ΤΕΑ, ισχύουν τα βασικά σημεία του

συνέντευξη επιχειρήσεις), με αυστηρές διαδικασίες έγκρισης και αδειοδότησης από τις κρατικές εποπτικές αρχές, ενισχύει τον «κοινωνικό σκοπό» των ΤΕΑ, όπως αναφέρεται στην Κοινοτική Οδηγία. iw?

Τι πρέπει, λοιπόν, να αλλάξει;

insurance w*rld

απ. Πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές που θα εστιάσουν στην αλλαγή ολόκληρης της αρχιτεκτονικής του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της χώρας. Πρέπει να αξιοποιηθεί η συμπληρωματική, κεφαλαιοποιητική συνταξιοδοτική αποταμίευση και να καθιερωθεί ένας ισορροπημένος συνδυασμός κρατικού και ιδιωτικού συστήματος ασφάλισης, που θα εστιάζει στην ανάπτυξη του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης (ΤΕΑ) και θα υποστηρίζει, με κατάλληλα κίνητρα, την παράλληλη ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης (τρίτου πυλώνα). Το 2018, το μέγεθος των κεφαλαιοποιητικών πυλώνων στην Ελλάδα

ήταν πολύ μικρό (μόλις 5% αθροιστικά), σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, καθώς οι πληρωμές για συντάξιμες εισφορές ανά πυλώνα συστήματος (πρώτος, δεύτερος και τρίτος) ήταν 95%, 1% και 4%, αντίστοιχα. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι και οι δύο αυτοί πυλώνες διασφαλίζουν τη μεγιστοποίηση της ανταποδοτικότητας εισφορών-παροχών μέσω του κεφαλαιοποιητικού τους χαρακτήρα, τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος και τη συμπληρωματικότητα των κρατικών παροχών με πρόσθετες παροχές/εισοδήματα που αυξάνουν σε σημαντικό βαθμό για τους συμμετέχοντες ασφαλισμένους την αναπλήρωση των παροχών που λαμβάνουν από τον πρώτο, κρατικό πυλώνα ασφάλισης. Επιπλέον, η συμπληρωματική της κοινωνικής ασφάλισης παροχή συνταξιοδοτικών υπηρεσιών από τον δεύτερο και τον τρίτο πυλώνα μπορεί

να δημιουργήσει μεγάλο όγκο αποθεματικών, μέσω της αποταμίευσης και της παραγωγικής αξιοποίησής τους, παρέχοντας πολύτιμους πόρους για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. iw? Κατά συνέπεια, πιστεύετε ότι η επαγγελματική ασφάλιση (δεύτερος πυλώνας) θα είναι πρωταγωνιστής στον σχεδιασμό του νέου ασφαλιστικού συστήματος της χώρας… απ. Κύριε Κώνστα, πιστεύω ότι η επαγγελματική ασφάλιση και το κεφαλαιοποιητικό σύστημα θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο όχι μόνο στον σχεδιασμό του νέου ασφαλιστικού, αλλά και στη γενικότερη φιλοσοφία λειτουργίας του συνταξιοδοτικού μας συστήματος τις επόμενες δεκαετίες. Κι αυτό διότι τα νούμερα είναι αμείλικτα. Σύμφωνα με την τελευ-

συνέντευξη iw? Ποια είναι η εμπειρία από τις ανεπτυγμένες αγορές του εξωτερικού; απ. Η υιοθέτηση της διεθνούς εμπειρίας, με τα επιτυχώς εφαρμοζόμενα μικτά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, δηλαδή μοντέλα ασφάλισης με συνδυασμό αναδιανεμητικών και κεφαλαιοποιητικών χαρακτηριστικών, που αξιοποιούν ταυτόχρονα και συνεργατικά τους τρεις πυλώνες ασφάλισης, αποτελεί αδήριτη ανάγκη και φαντάζει, πλέον, ως μάλλον νομοτελειακή επιλογή, προκειμένου να καταστεί εφικτός ο εκσυγχρονισμός και η μακροχρόνια βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος.

Προς την κατεύθυνση αυτή, θα πρέπει, ασφαλώς, να δοθεί παράλληλα έμφαση από την Πολιτεία στην αναστροφή της αρνητικής αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών τα τελευταία χρόνια (σωρευτικά 94 δισ. ευρώ τη δεκαετία 2008-2017 το αποταμιευτικό κενό-ΙΟΒΕ) με λήψη στοχευμένων μέτρων ενίσχυσης του διαθέσιμου εργασιακού εισοδήματος (μείωση φορολογίας, ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ.). iw? Τι δράσεις έχετε αναπτύξει ως Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛΕΤΕΑ) για την ενημέρωση της αγοράς εργασίας (εργαζομένων και εργοδοτών) για αυτήν τη νέα προοπτική; απ. Στην Ένωση λειτουργεί ειδικό Γραφείο Ενημέρωσης. Παρέχουμε συμβουλευτικό πληροφοριακό υλικό. Έχουμε καταρτίσει ένα πλήρως επικαιροποιημένο, ως προς τις αναγκαίες τεχνικές απαιτήσεις, τυποποιημένο σχέδιο καταστατικού ΤΕΑ, με τίτλο «Τυποποιημένο πρότυπο καταστατικό ΤΕΑ για τον κλάδο συνταξιοδοτικών παροχών», βασισμένο στα πλέον πρόσφατα εγκεκριμένα καταστατικά επαγγελματικών ταμείων, που αδειοδοτήθηκαν τον τελευταίο χρόνο από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές. Το τυποποιημένο αυτό καταστατικό βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Ένωσης. Η Ένωση έχει συνάψει μνημόνιο συνεργασίας με το Ινστιτούτο Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού, με σκοπό την προώθηση, μέσω κοινών δράσεων, του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης και της καλλιέργειας στην κοινή γνώμη της σημασίας της αποταμίευσης, της χρηματοοικονομικής γνώσης, της εκπαίδευσης και, εν γένει, του χρηματοοικονομικού και ασφαλιστικού αλφαβητισμού. Η Ένωση εξέδωσε εγχειρίδιο με τίτλο «Επαγγελματικά ταμεία στην Ελλάδα: Αποτιμήσεις και προοπτικές-Εγχειρίδιο

θέσεων ΕΛΕΤΕΑ για την οργάνωση και ανάπτυξη του δεύτερου πυλώνα ασφάλισης στην Ελλάδα», με αποκλειστικό σκοπό την ενημέρωση κάθε ενδιαφερομένου για τα θέματα της επαγγελματικής ασφάλισης και, επιπλέον, την έγγραφη αποτύπωση των θέσεων και προτάσεων της Ένωσης για το παρόν και το μέλλον των επαγγελματικών ταμείων στη χώρα μας. Υπογράψαμε μνημόνιο συνεργασίας με το Χρηματιστήριο Αθηνών. Στόχος της συγκεκριμένης συνεργασίας είναι η αξιοποίηση του ATHEX Academy και των υποδομών του Χρηματιστηρίου Αθηνών για την οργάνωση από την ΕΛΕΤΕΑ τακτικών ενημερωτικών ημερίδων για επιχειρήσεις και επαγγελματικές ομάδες που ενδιαφέρονται να ενημερωθούν αναλυτικά από όλο το κύκλωμα των εμπλεκόμενων παρόχων του κλάδου για τις διαδικασίες σύστασης και λειτουργίας ενός επαγγελματικού ταμείου. Τέλος, κορυφαία πρωτοβουλία της ΕΛΕΤΕΑ αποτελεί η διοργάνωση, σε συνεργασία με την Ethos Media, στις 13 Φεβρουαρίου 2020, του 1ου Συνεδρίου Επαγγελματικής Ασφάλισης, με κεντρικό ομιλητή τον κ. Gabriel Bernardino, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (ΕΙΟPA-Εuropean Insurance and Occupational Pensions Authority), αλλά και τη συμμετοχή του κ. Βruno Gabellieri, γενικού γραμματέα της European Association of Paritarian Institutions (AEIP). Σκοπός μας είναι η ολοκληρωμένη ενημέρωση της κοινής γνώμης και των κοινωνικών εταίρων για τον θεσμό της επαγγελματικής ασφάλισης, τη λειτουργία των επαγγελματικών ταμείων και τον ρόλο τους στο ασφαλιστικό σύστημα, βάσει της διεθνούς και της ελληνικής εμπειρίας. Φιλοδοξία μας είναι το συνέδριο να αποτελέσει την αφετηρία για την καθιέρωση και τη θεσμική διεξαγωγή του στο μέλλον σε τακτική ετήσια βάση. iw

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ταία έκθεση του ΟΟΣΑ “Pensions at a Glance 2019”, που είδε το φως της δημοσιότητας τον προηγούμενο μήνα, η Ελλάδα κατατάσσεται στις 9 χώρες με την ταχύτερη γήρανση του πληθυσμού και αναμένεται έως το 2060 έξι στους δέκα Έλληνες (από τα 8,2 εκατομμύρια πληθυσμού τότε) να είναι ηλικίας άνω των 65, γεγονός που συνιστά μεγάλη απειλή για το συνταξιοδοτικό. Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση, σημαντική θα είναι και η πτώση του ποσοστού αναπλήρωσης των συντάξεων (κάτω του 50%). Εάν σε αυτά συνυπολογίσουμε και το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας με τον χαμηλό δείκτη αναπαραγωγής (1,32) αλλά και το “brain drain”, τη σημερινή χαμηλή (1,3) αναλογία εργαζομένων/ συνταξιούχων, τη βαριά κληρονομιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης, με τα υψηλά χρέη και τους αυστηρούς μακροχρόνιους δημοσιονομικούς περιορισμούς, σε συνδυασμό με το διεθνές περιβάλλον ασθενικής ανάπτυξης και υπερβολικά χαμηλών επιτοκίων, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε τη μεγάλη πρόκληση που έχουμε να διαχειριστούμε ως έθνος τη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού μας συστήματος.

αφιέρωμα

του Xρήστου Ν. Κώνστα

insurance w*rld

PLAY

αφιέρωμα

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΟΥΣ

Το 2019 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά

Για την ελληνική οικονομία, η χρονιά του 2019 ξεκίνησε… τον Μάιο και η πρωτοχρονιά γιορτάστηκε… την 7η Ιουλίου!

μήνυμα ότι στην Ελλάδα επίκειται θεαματική πολιτική αλλαγή. Αμέσως άλλαξε το κλίμα στις διεθνείς αγορές για την Ελλάδα. Τα επιτόκια ξεκίνησαν αμέσως μετά τις ευρωεκλογές να μειώνονται, το χρηματιστήριο «φούσκωνε» σε τζίρο και τιμές. Η Ελλάδα δανείστηκε με δεκαετές ομόλογο που είχε επιτόκιο μόλις 1,5%, έναντι επιτοκίου 3,9% λίγους μήνες πριν. Οι εκλογές της 7ης Ιουλίου επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις, η πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα έφερε μια νέα θεώρηση της οικονομικής πολιτικής και από τότε ξεκίνησε ένας φρενήρης ρυθμός παραγωγής νομοσχεδίων και εφαρμογής μεταρρυθμίσεων που δεν έχει προηγούμενο στην ελληνική ιστορία. Τα επιτόκια δανεισμού της χώρας κατέρρευσαν, τα capital controls καταργήθηκαν ολοκληρωτικά, αποπληρώθηκε πρόωρα το υψηλότοκο τμήμα των δανείων του ΔΝΤ. Ο γενικός δείκτης τιμών του χρηματιστηρίου της Αθήνας κινείται, πλέον, κοντά στο υψηλό επίπεδο των 900 μονάδων, αυξημένος κατά 45% περίπου, έναντι των 613 μονάδων που ήταν στην αρχή του χρόνου. Με γρήγορες κινήσεις η κυβέρνηση προχώρησε στο ξεμπλοκάρισμα των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, όπως στο Ελληνικό, στο λιμάνι του Πειραιά και στη Χαλκιδική, και στην προώθηση περίπου 170 αιτήσεων για τη χορήγηση αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από υβριδικούς σταθμούς σε μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Υπήρξε η πρώτη αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τη Standard & Poor’s και η Ελληνική Δημοκρατία, πλέον, δανείζεται με έντοκα γραμμάτια που έχουν –για πρώτη φορά στην ιστορία της– αρνητικό επιτόκιο. Απενεργοποιήθηκε η «ωρολογιακή βόμβα» της ΔΕΗ, η οποία ακολουθεί, πια, ένα σύγχρονο, ρεαλιστικό και, κυρίως, αποδεκτό από τις αγορές σχέδιο εξυγίανσής της, ενώ η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας ξεπέρασε με ευκολία τα 900 εκατ. ευρώ, δηλαδή είναι τριπλάσια σε σχέση με το επίπεδο στο οποίο βρισκόταν πριν από τις ευρωεκλογές. Ολοκληρώθηκε η ιδιωτικοποίηση των Ναυπηγείων Νεωρίου Σύρου, συμφωνήθηκε η εγκατάσταση στην Ελλάδα υποκαταστημάτων της Bank Of China και της γαλλικής Opel Bank SA. Η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων εγκρίνει μαζικά επενδυτικά σχέδια, με εντυπωσιακούς ρυθμούς αξιολόγησης και υλοποίησης. Μέσα στο πρώτο τετράμηνο, η κυβέρνηση διαπραγματεύτηκε και ψήφισε το περιβόητο σχέδιο «Ηρακλής», που απαλλάσσει τους τραπεζικούς ισολογισμούς από μεγάλο όγκο κόκκινων δανείων. Ψηφίστηκαν δύο φορολογικά νομοσχέδια. Το πρώτο προέβλεπε ελαφρύνσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών 1,2 δισ. ευρώ, τη μείωση του ΕΝΦΙΑ και τη βελτίωση της ρύθμισης των 120 δόσεων. Το δεύτερο φορολογικό νομοσχέδιο περιείχε σημαντικά αναπτυξιακά φορολογικά κίνητρα. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ι πρώτοι πέντε μήνες του έτους λειτούργησαν ως «θάλαμος αναμονής» των πολιτικών εξελίξεων, με την τριπλή εκλογική μάχη που έμελλε να αλλάξει οριστικά την οικονομική προοπτική της χώρας. Μέχρι τον Μάιο του 2019, οι υπουργοί της απερχόμενης κυβέρνησης είχαν «κατεβάσει τα μολύβια» και ασχολούνταν μόνο με τα μικρόφωνα της προεκλογικής περιόδου, με μοναδική –σημαντική– εξέλιξη τον νόμο που αντικατέστησε προσωρινά τον Νόμο Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας των κόκκινων δανειοληπτών. Οι επενδυτές τηρούσαν στάση αναμονής και οι πολίτες τηρούσαν συντηρητική στάση στις ιδιωτικές τους δαπάνες. Η οικονομική χρονιά του 2019, στην πραγματικότητα, ξεκίνησε στα μέσα Μαΐου. Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών μαζί με τις περιφερειακές και δημοτικές κάλπες έδωσαν σαφές

αφιέρωμα Μερικά από αυτά τα θετικά βήματα: νακοινώθηκαν οι πρώτες μειώσεις Α στις χρεώσεις για data κινητής τηλεφωνίας σε Cosmote,Vodafone και Wind. ειώθηκε από το 45% στο 22% η Μ φορολογία των ΠΑΕ και των ΚΑΕ. αθιερώθηκε εισαγωγικός φοροΚ λογικός συντελεστής 9%, αντί για 22% που είναι σήμερα. υξήθηκε το «αφορολόγητο» όριο Α για κάθε παιδί, και ανεξαρτήτως του αριθμού των προστατευόμενων τέκνων. ειώθηκε ο φορολογικός συντεΜ λεστής για τις επιχειρήσεις από το 28% στο 24%. ειώθηκε ο φόρος στα μερίσματα Μ από το 10% στο 5%. ειώθηκε η προκαταβολή φόρου Μ εισοδήματος στο 95% του φόρου που προκύπτει για τις επιχειρήσεις και αφορά το έτος 2018. αθιερώθηκε χαμηλός φορολογιΚ κός συντελεστής 10% για τα αγροτικά συνεταιριστικά σχήματα. εσπίστηκε πλήρης απαλλαγή από Θ την εισφορά αλληλεγγύης για όλα τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας από 80% και άνω. ειώθηκε ο ΦΠΑ για τα βρεφικά Μ είδη από το 24%, που είναι σήμερα, στο 13%. Μειώθηκε ο ΦΠΑ για τα

κράνη των δικυκλιστών και τα παιδικά καθίσματα από το 24% στο 13%. αταργήθηκε η εισφορά 0,6% του Κ Ν. 128/1975 στις πιστώσεις εταιρειών “factory” και “leasing”. Ε γκαινιάστηκε ο νέος τρόπος φορολόγησης των δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών, των λεγόμενων “stock options”. παλλάχθηκαν από τον φόρο εισοΑ δήματος και την εισφορά αλληλεγγύης οι τόκοι εταιρικών ομολόγων εισηγμένων στην οργανωμένη αγορά. νεστάλη ο ΦΠΑ για τις οικοδομές Α με άδεια από την 1η Ιανουαρίου 2006, εντάσσοντας στο ίδιο καθεστώς την αναστολή και την αντιπαροχή. νεστάλη ο φόρος της υπεραξίας Α για τις αγοραπωλησίες ακινήτων. ιαγράφηκαν εφάπαξ όλες οι Δ ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν οι πολίτες μέχρι το ποσό των 10 ευρώ, η παρακολούθηση των οποίων συσσώρευε υψηλό διοικητικό κόστος για το Δημόσιο. Καθιερώθηκε η περιοδική διαγραφή ποσών οφειλής έως 1 ευρώ. ετατάχθηκαν από τον συντελεστή Μ 13% στον υπερμειωμένο ΦΠΑ 6% όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα που χορηγούνται σε ασθενείς με δυσίατα νοσήματα.

Ε φαρμόζεται φορολογική ελάφρυνση των πολύτεκνων οικογενειών μέσω της εξαίρεσης των επιβατικών ιδιωτικής χρήσης αυτοκινήτων τους από τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης. ειώθηκε κατά 40% ο φόρος για Μ δαπάνες υπηρεσιών που αφορούν στην ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτηρίων, με συνολικό ύψος δαπάνης στις 16 χιλ. ευρώ, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο τεσσάρων ετών. πλοποιήθηκε η νομοθεσία για τη Α φορολογική κατοικία-Νέος τρόπος φορολόγησης των εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης. Ε ντάχθηκαν περισσότερες ηλεκτρονικές δαπάνες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. λλαξε το πλαίσιο φορολόγησης Ά για τις παροχές σε είδος προς τους εργαζομένους με τη μορφή εταιρικού αυτοκινήτου. Ε πεκτάθηκε η προθεσμία για την υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς από τους έξι μήνες στους εννέα. αταργήθηκε ο ΕΦΚ στον κλάδο Κ των μικρών οινοπαραγωγών. όθηκαν ισχυρά φορολογικά Δ κίνητρα σε ιδιώτες για δωρεές προς φορείς ή κοινωφελή ιδρύματα.

insurance w*rld

Προτού συμπληρωθούν 100 μέρες στην εξουσία της νέας κυβέρνησης ψηφίστηκε ο νόμος για την «απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τον εκσυγχρονισμό της ΔΕΗ, την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και τη στήριξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ψηφίστηκε ο Νόμος «Επενδύω στην Ελλάδα», με σειρά φιλοεπενδυτικών ρυθμίσεων και μέτρων για την αντιμετώπιση της υποδηλωμένης και αδήλωτης εργασίας. Κυρώθηκαν οι συμφωνίες παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές σε Κρήτη και Ιόνιο. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, που ψηφίστηκε ο πρώτος προϋπολογισμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η Βουλή είχε ήδη ψηφίσει 32 νομοσχέδια και το νέο Σύνταγμα της χώρας…

αφιέρωμα

Από την Έλενα Ερμείδου και τον Βάιο Κρόκο

Τι μας δίδαξε το 2019 κό και εταιρικό επίπεδο, ωστόσο η πεποίθηση που επικρατεί στις μέρες μας είναι πως ο κλάδος θα συνεχίσει να στέκεται στο ύψος των προσδοκιών πολιτών και επιχειρήσεων, αφήνοντας ένα ακόμα πιο ισχυρό αποτύπωμα στην ελληνική κοινωνία. Παρακάτω, τα βασικότερα νέα που απασχόλησαν:

Αλλάζει η ρητορική Για πρώτη φορά μέσα στο 2019, και μετά τις εκλογές, αλλάζει η

ρητορική της κυβέρνησης προς το ασφαλιστικό. Απενοχοποιείται ο ιδιωτικός τομέας και παίρνουν τα πάνω τους οι ιδιωτικές ασφαλιστικές, οι οποίες πάσχιζαν όλα τα χρόνια να αποκτήσουν ρόλο συμπληρωματικό στο δημόσιο σύστημα ασφάλισης και σύνταξης, αλλά, παρά τις προσπάθειες, βρίσκονταν στο περιθώριο. Με την εκλογή της νέας κυβέρνησης, και με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ακούστηκε για πρώτη φορά ότι οι νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ον δικό της πρωταγωνιστικό ρόλο, στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών ανάτασης της ελληνικής οικονομίας, επιδιώκει να έχει η ασφαλιστική αγορά. Δεδομένου του ότι ως κλάδος αποτελεί τον μεγαλύτερο θεσμικό επενδυτή, με τεχνογνωσία και σύγχρονες λύσεις έναντι πάσης φύσεως κινδύνων, τα νέα της αγοράς για τη χρονιά που φεύγει κρίνονται θετικά. Αρκετά είναι ακόμη τα βήματα που πρέπει να επιτευχθούν σε θεσμι-

αφιέρωμα

✓ Η υιοθέτηση των τριών πυλώνων ασφάλισης αποτελεί ένα από τα πιο βασικά εργαλεία ανάπτυξης της χώρας, καθώς, μεταξύ άλλων, θα μπορεί να υπάρξει χρηματοδότηση και μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς

insurance w*rld

τρεις πυλώνες ασφάλισης θα τεθούν σε λειτουργία. Η δημόσια ασφάλιση κρατά τον αναδιανεμητικό της χαρακτήρα, που θα είναι κρατικός και θα εκφράζει την αλληλεγγύη της κοινωνίας, θεσμοθετούνται και ενεργοποιούνται τα επαγγελματικά ταμεία, με χαρακτήρα κεφαλαιοποιητικό-επικουρικό, τα οποία θα διανέμουν συντάξεις καθορισμένων εισφορών με αποθεματικά και θα λειτουργούν συμπληρωματικά της δημόσιας ασφάλισης, και δίνονται φορολογικά κίνητρα για την ανάπτυξη του τρίτου πυλώνα, ο οποίος θα αφορά τις ιδιωτικές-ατομικές συντάξεις. Η υιοθέτηση των τριών πυλώνων ασφάλισης αποτελεί ένα από τα πιο βασικά εργαλεία ανάπτυξης της χώρας. Μεταξύ άλλων, θα μπορεί να υπάρξει χρηματοδότηση και μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς. Οι κεφαλαιαγορές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος, ενώ παράλληλα διαμορφώνουν κίνητρα για αποταμίευση και τρόπους χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Η δε εφαρμογή του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα στην Ελλάδα αποτελεί την περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, ως αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Ιδιαίτερα έντονη ήταν η συρρίκνωση

των αποταμιεύσεων κατά τη διετία 2015-2017 τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, επενδύσεις χωρίς εγχώρια αποταμίευση, ή εναλλακτικά συνεχιζόμενη χρηματοδότηση από το εξωτερικό, δεν μπορούν να υπάρξουν. Στο πλαίσιο αυτό, η ανάπτυξη του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα ασφάλισης όχι μόνο εξασφαλίζει καλύτερες προϋποθέσεις βιωσιμότητας για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, αλλά δίνει και κίνητρα στα νοικοκυριά για αποταμίευση και ένα νέο κανάλι χρηματοδότησης των επιχειρήσεων για επενδύσεις. Τις εισηγήσεις της κυβέρνησης που αφορούν τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματα ενστερνίζονται τα επιμελητήρια, η Τράπεζα της Ελλάδος και η ασφαλιστική αγορά.

Το δημογραφικό Ένα ζήτημα το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί και να μετριαστεί με τη θεσμοθέτηση των πυλώνων είναι το δημογραφικό. Το ζήτημα του δημογραφικού, παρά το γεγονός ότι θα έπρεπε να βρίσκεται σε προτεραιότητα, είχε μπει στο περιθώριο. Στα τέλη του 2019, μετά από μελέτες που εκπόνησε η ΕΑΕΕ, σε συνεργασία με τον ΙΟΒΕ, καθώς και με πρωτοβουλίες της Eurolife, συζητήθηκε και αναλύθηκε για πρώτη φορά σφαιρικά, λαμβάνοντας ουσιαστικές παραμέτρους και παραθέτοντας τις δημογραφικές τάσεις στην Ευρώπη και τον κόσμο. Το δημογραφικό είναι ένα ακόμα ζήτημα που επιβάλλει τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος. Καθιστά επιτακτική τη διαμόρφωση ενός ασφαλιστικού συστήματος του οποίου ο αναδιανεμητικός ρόλος από εργαζομένους προς συνταξιούχους πρέπει να είναι ηπιότερος και να διασφαλίζει ένα συγκεκριμένο επίπεδο εισοδήματος για όλους τους συνταξιούχους, προωθώντας παράλληλα την αποταμίευση κεφαλαίων από τους εργαζομένους για τη συμπλήρωση του βασικού,

εγγυημένου από την αναδιανεμητική λειτουργία, εισοδήματος.

Μειώσεις εισφορών Με την έλευση της νέας κυβέρνησης, ακούστηκαν και συζητήσεις για μειώσεις εισφορών. Οι μειώσεις των εισφορών, σύμφωνα με τις μελέτες και τα κίνητρα που προτείνονται, αυξάνουν τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας κατά περίπου μιάμιση ποσοστιαία μονάδα. Το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται από 0,5% έως 1%, ενώ τα αντικίνητρα για δηλωμένη εργασία περιορίζονται. Επίδραση θετική θα υπάρξει στους νέους, στον γυναικείο πληθυσμό και τους μερικώς απασχολουμένους, ενώ η νέα πρόταση του ΙΟΒΕ για την εφαρμογή των πυλώνων δημιουργεί αποθεματικά κεφάλαια 80 δισ. μέσα σε 40 χρόνια, οδηγώντας στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,8 δισ. ανά έτος.

Επαγγελματικά ταμεία Δεν θα «ανοίξει διάπλατα» ο φάκελος «Επαγγελματικά Ταμεία», καθώς η Οδηγία IORP τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι προς διαβούλευση. Ωστόσο, μέχρι και τα τέλη Φεβρουαρίου 2020 θα φανεί αν θα βγει «άσπρος» ή «μαύρος καπνός» από την «καπνοδόχο» της Βουλής. Αναμένονται, ωστόσο, διορθώσεις στο θεσμικό πλαίσιο, που θα βελτιώσουν την ταχύτητα υλοποίησης ενός ΤΕΑ. Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των ΤΕΑ παίζει και η δημιουργία ενός μεγάλου Ταμείου, των ΓΣΕΕ-ΣΕΒ. Οι κινήσεις αυτές θα φέρουν πιο κοντά την έννοια της κεφαλαιοποίησης, του σχεδιασμού με άλλα λόγια ενός ατομικού ασφαλιστικού «κουμπαρά», στο ευρύ κοινό. Σε επίπεδο εταιρειών, ξεχώρισε η πρωτοβουλία της Interlife Ασφαλιστικής, με το ΤΕΑ Interlife NΠΙΔ, πριν το κλείσιμο του έτους. Το TEA Interlife αποτελεί μέρος του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού της εται-

αφιέρωμα Συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα Ο φάκελος ΣΔΙΤ είχε κι αυτός μείνει στα αζήτητα επί μακρόν. Η νέα κυβέρνηση τον έβγαλε από τις καλένδες και εκπονεί σχέδιο που αφορά στις συμπράξεις του Δημοσίου με τις ασφαλιστικές στον τομέα της υγείας, για τον εξορθολογισμό του κόστους της Υγείας και τις φυσικές καταστροφές. Ωστόσο, ακόμα δεν έχει κάνει την εμφάνισή του το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Κλιματική αλλαγή Μία από τις καλύτερες πρωτοβουλίες της ΕΑΕΕ στο τέλος του έτους ήταν το συνέδριο που διοργάνωσε για την κλιματική αλλαγή, αναδει-

κνύοντας τα σχέδια συμπράξεων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η ΕΑΕΕ φρόντισε να επικοινωνήσει τον ρόλο των ασφαλιστικών εταιρειών, τονίζοντας ότι οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις συμβάλλουν με: ενημέρωση για τους κινδύνους και προώθηση της ιδέας της πρόληψης, χρηματοδότηση των οικονομικών επιπτώσεων των κινδύνων, στήριξη επενδύσεων φιλικών προς το περιβάλλον, χρηματοδότηση της επιστημονικής έρευνας. Παράλληλα, παρέθεσε παραδείγματα τρόπου αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής έξι ευρωπαϊκών χωρών. Με στόχο να μετριαστεί ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής, προέκυψε η Συμφωνία των Παρισίων το 2015, η οποία έχει ψηφιστεί από την ελληνική Βουλή. Η συμφωνία προσδίδει πολύ σημαντικό ρόλο στις (αντ)σφαλιστικές, καθώς στο άρθρο 8 αναφέρει ότι οι τομείς συνεργασίας και διευκόλυνσης για την ενίσχυση της συνεννόησης, της δράσης και της

υποστήριξης των στόχων μπορεί να περιλαμβάνουν εγκαταστάσεις ασφάλισης έναντι των κινδύνων, ομαδοποίηση των κλιματικών κινδύνων και άλλες λύσεις σχετικές με την ασφάλεια.

Η 1η Εθνική Συνδιάσκεψη Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών έθεσε τις βάσεις για το μέλλον Ορόσημο για την πορεία της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης αποτελεί η 1η Εθνική Συνδιάσκεψη Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών εκλεγμένων στα επιμελητήρια της χώρας, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 18 Μαΐου 2019. Η συντονιστική επιτροπή που αναδείχθηκε στη συνδιάσκεψη έχει ως έργο τη διασύνδεση των διαμεσολαβητών από τον Έβρο έως την Κρήτη, προκειμένου να προβάλλονται θέματα που απασχολούν τον κλάδο, όπως η διεκδίκηση επαναφοράς της φοροαπαλλαγής ασφαλίστρων του

✓ Ιδιαίτερα έντονη ήταν η συρρίκνωση των αποταμιεύσεων τη διετία 2015-2017 τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, επενδύσεις χωρίς εγχώρια αποταμίευση, ή εναλλακτικά συνεχιζόμενη χρηματοδότηση από το εξωτερικό, δεν μπορούν να υπάρξουν.

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ρείας, στο πλαίσιο της πολύχρονης σχέσης εμπιστοσύνης που διέπει τις σχέσεις της με τους συνεργάτες και της συμβολής της στη βελτίωση των συνθηκών συνταξιοδότησής τους.

αφιέρωμα κλάδου ζωής, αλλά και πρόταση για τον κλάδο περιουσίας, δράσεις για τη διευκόλυνση της εισόδου νέων στο επάγγελμα, στο πλαίσιο των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, διερεύνηση των δυνατοτήτων ένταξης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών σε ευρωπαϊκά προγράμματα, υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε πανελλαδικό ή τοπικό επίπεδο, διερεύνηση υλοποίησης επαγγελματικού ταμείου ασφαλιστικών διαμεσολαβητών. Επίσης, θα συνεισφέρει στη στήριξη των θέσεων των σωματείων και στις δράσεις τους για: λήρη εφαρμογή του νέου νομιΠ κού πλαισίου (4583), του οποίου επιβεβαιώθηκε η σημαντική αξία τόσο για τα εμπορικά δικαιώματα όσο και για την επιβολή διαφάνειας. ιαφάνεια στις εμπορικές συμΔ φωνίες-Σχέση ασφαλίστρου με δικαίωμα συμβολαίου. Σ τήριξη των θέσεων για την επίλυση του διαχρονικού ζητήματος Ασπίς-Commercial Value. ιαπραγματεύσεις για νέες συμβάΔ σεις ασφαλιστικών εταιρειών κ.ά.

Σε εξέλιξη η IDD

insurance w*rld

Η IDD έθεσε σε νέα βάση τη λειτουργία του κλάδου της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης, καθώς επιβάλλει τη διαφάνεια και καθορίζει τα εμπορικά δικαιώματα. Η νομιμοπαρασκευαστική επιτροπή πέτυχε να δημιουργηθεί το άρθρο 5, που ρυθμίζει θέματα εθνικής νομοθεσίας, στην παράγραφο 3 του οποίου αναφέρονται οι υποχρεώσεις των μερών σε περίπτωση λύσης της σύμβασης. Αναφέρει: «Αν, για οποιονδήποτε λόγο, λυθεί η σύμβαση μεταξύ ασφαλιστικής επιχείρησης και

ασφαλιστικού πράκτορα ή συντονιστή ασφαλιστικών πρακτόρων, η ασφαλιστική επιχείρηση καταβάλλει στον ασφαλιστικό πράκτορα ή τον συντονιστή ποσό που ισούται με την προμήθεια τριών (3) ετών που θα δικαιούτο αν δεν είχε λυθεί η σύμβαση, και αναλογεί στην παραγωγή του, η οποία εξακολουθεί γι’ αυτό το διάστημα να παραμένει στην ασφαλιστική επιχείρηση». Η προσαρμογή στην Οδηγία γίνεται σταδιακά, καθώς έχουν υπάρξει παρερμηνείες και κάποιες παραβάσεις που, σταδιακά, αναμένεται να ομαλοποιηθούν.

Ορόσημο η συμφωνία Matrix-Πειραιώς Μεσίτες Ένα σημαντικό deal ολοκληρώθηκε και τυπικά στα τέλη του 2019 στην αγορά των μεσιτών. Η Matrix απορρόφησε την Πειραιώς Μεσίτες ΑΕ, γεγονός που την καθιστά τον μεγαλύτερο μεσίτη ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων της χώρας τόσο σε επίπεδο κύκλου εργασιών όσο και σε επίπεδο μεριδίων αγοράς. Το σύνολο των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών αναγκών του πελατολογίου της Πειραιώς Μεσίτες θα εξυπηρετείται, πλέον, από τη Matrix Broker at Lloyd’s. Η επιχειρηματική αυτή απόφαση υλοποιήθηκε παράλληλα με τη στρατηγική συμμαχία με τον όμιλο Howden, έναν από τους μεγαλύτερους ανεξάρτητους μεσιτικούς οίκους διεθνώς και μέλος του Hyperion Group. Η ελληνική επιχειρησιακή μονάδα της Matrix Broker at Lloyd’s διαθέτει σήμερα 82 εξειδικευμένα στελέχη και brokers, ενώ καλύπτει γεωγραφικά σημαντικούς άξονες της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας, με γραφεία στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και εκπροσώπους στο Ηράκλειο Κρήτης και στα Ιωάννινα. Ο Όμιλος Μatrix Insurance & Reinsurance Brokers δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 2003 και αναδείχθηκε σε Broker at Lloyd’s το

2012. Σήμερα, αποτελεί την πλέον καινοτόμο, ευέλικτη και φερέγγυα πρόταση στις αγορές της Ελλάδας και της Κύπρου, με γραφεία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, το Λονδίνο, τη Λευκωσία, την Κωνσταντινούπολη και το Γιοχάνεσμπουργκ, καθώς και συνεργασίες και πελατολόγιο σε περισσότερες από 22 χώρες.

Ασφάλιση αυτοκινήτου: «Νηνεμία» στα ασφάλιστρα Αν και είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες για αυξήσεις στα ασφάλιστρα αυτοκινήτου, οι τάσεις ήταν νωχελικές ως προς αυτήν την κατεύθυνση. Παρατηρήθηκαν κινήσεις εξορθολογισμού χαρτοφυλακίων ανά εταιρεία, σε μια αγορά που συνεχίζει να ταλανίζεται –σε ελαφρώς μικρότερο βαθμό– από το φαινόμενο των ανασφάλιστων οχημάτων. Η διελκυστίνδα ανάμεσα σε συμβόλαια μικρής ή πολύ μικρής διάρκειας έναντι ετήσιων προγραμμάτων με πληθώρα υπηρεσιών παραμένει. Στο επίκεντρο του κλάδου βρίσκονται, πλέον, οι νέες καινοτομίες, γεγονός που δημιουργεί αυτοματοποιημένες διαδικασίες σε underwriting, καταβολές ασφαλίστρων, αποζημιώσεις κ.ά., δημιουργώντας ένα νέο πεδίο διαβούλευσης, διαφορετικές παροχές και, εν τέλει, ένα νέο πλαίσιο εργασιών στον κλάδο του αυτοκινήτου.

Εθνική Ασφαλιστική: Το “talk of the town” της αγοράς «Έχουμε μάθει να ζούμε με αυτό, ωστόσο δεν είναι πια το κυρίαρχο θέμα της καθημερινότητάς μας» σημείωνε, χαρακτηριστικά, στην ομιλία του, στα τέλη Ιουνίου, ο πρόεδρος της Εθνικής Ασφαλιστικής, κ. Χριστόφορος Σαρδελής, κατά τις ετήσιες βραβεύσεις των καλύτερων συνεργατών. Μετά από άγονους διαγωνισμούς και αστοχίες, η υπόθεση της πώλησης του πλειοψηφικού πακέτου

αφιέρωμα –με βάση τις οικονομικές καταστάσεις– στο 1,06 δισ. ευρώ, έναντι 814 εκατ. στα τέλη του 2018 και 750 εκατ. όταν «έτρεξε» ο τελευταίος άκαρπος διαγωνισμός. Τα τελευταία, μάλιστα, αποτελέσματα εννεαμήνου αποτυπώνουν σημαντική άνοδο, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολο το εγχείρημα να στεφθεί με επιτυχία αν οι προσφορές είναι χαμηλότερες των προσδοκιών της τράπεζας. Εν κατακλείδι, θεωρητικά, η Εθνική θα πρέπει, με βάση τον «οδικό χάρτη» που ενέκρινε η Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, να έχει λάβει έως την 31η Δεκεμβρίου δεσμευτικές προσφορές και έως τις 28 Φεβρουαρίου 2020 να έχει υπογράψει σύμβαση αγοραπωλησίας για το 80% της Εθνικής Ασφαλιστικής.

Εναλλακτικά, εφόσον προκριθεί το σενάριο της διάθεσης μετοχών, θα πρέπει, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου να έχει εγκριθεί το ενημερωτικό δελτίο για την είσοδο σε οργανωμένη αγορά, με διάθεση, μέσω δημόσιας και ιδιωτικής τοποθέτησης, τουλάχιστον του 51% των μετοχών που κατέχει σήμερα η Εθνική και έως τις 28 Φεβρουαρίου να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση. Όσοι έχουν γνώση της υπόθεσης και των τεκταινομένων στην ασφαλιστική αγορά συνεχίζουν να «κρατούν μικρό καλάθι», σε κάθε περίπτωση, έχοντας κυρίως ως βασικό γνώμονα την ανάπτυξη της αγοράς και της ελληνικής οικονομίας επί τω συνόλω. Ίδωμεν… iw Καλή χρονιά!

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

της μεγαλύτερης ασφαλιστικής στη χώρα, της Εθνικής Ασφαλιστικής, από τη μητρική Εθνική Τράπεζα έχει μεταφερθεί, πλέον, για τον Φλεβάρη του 2020. Οι πληροφορίες παραμένουν συγκεχυμένες, την ώρα που γράφεται το κείμενο αυτό, αναφορικά με το ύψος των τελευταίων προτάσεων που έχουν κατατεθεί για το 80% της εταιρείας. Από την ποσότητα και την ποιότητα των μη δεσμευτικών προσφορών θα κριθεί αν θα συνεχιστεί η διαγωνιστική διαδικασία ή θα ενεργοποιηθεί το plan B της διάθεσης στο επενδυτικό κοινό –υφιστάμενων– μετοχών. Εξάλλου ο πήχης έχει ανέβει ήδη ψηλότερα, αν αναλογιστεί κανείς ότι στα τέλη Σεπτεμβρίου η Εθνική Τράπεζα αποτίμησε τη θυγατρική της

αφιέρωμα

Ρεπορτάζ: Έλενα Ερμείδου

ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ

insurance w*rld

Οι νέες τάσεις αναδεικνύουν μια νέα αγορά

αφιέρωμα

Οι ομαδικές ασφαλίσεις καλύπτουν, μεταξύ άλλων, τις προσδοκίες των εργοδοτών για την εξασφάλιση του προσωπικού τους, ενώ οι ασφαλιστικές αποτελούν στρατηγικό συνεργάτη των επιχειρήσεων. Περιλαμβάνονται ασφαλίσεις ζωής και ατυχημάτων, νοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή περίθαλψη και εθελοντικά προγράμματα.

τα 539 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε η παραγωγή των ομαδικών ασφαλιστηρίων το 2018, σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΑΕΕ. Οι ασφαλίσεις δανειοληπτών συνέχισαν τη μείωσή τους και το 2018. Αντιθέτως, μεγάλη αύξηση έδειξαν οι ασφαλίσεις για συνταξιοδοτικά προγράμματα. Στις ομαδικές ασφαλίσεις, οι ασφαλίσεις δανειοληπτών προέρχονται, κατά κύριο λόγο, από τη συνεργασία

με τις τράπεζες, οι ομαδικές ασφαλίσεις εργαζομένων (ζωής και υγείας) από ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, ανεξαρτήτως τύπου συνεργασίας, ενώ τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα προέρχονται από άμεσες πωλήσεις. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, αυξήθηκε το μερίδιο των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών ενώ μειώθηκε αυτό της συνεργασίας με τις τράπεζες και των άμεσων πωλήσεων.

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Κανάλια διανομής ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2018

αφιέρωμα

Τα ομαδικά ασφαλιστήρια έχουν και ρόλο κοινωνικό Οι ομαδικές ασφαλίσεις είναι ένας νέος, σχετικά, θεσμός για την ελληνική ασφαλιστική αγορά, ο οποίος μετρά, ουσιαστικά, λίγες δεκαετίες ευρείας αποδοχής και ανάπτυξης.

Ιφιγένεια Αιλιανού

insurance w*rld

Διευθύντρια Υγείας και Προσωπικών Ατυχημάτων, Interlife ΑΑΕΓΑ

α προγράμματα των ομαδικών ασφαλίσεων, τα οποία από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του ’60 τέθηκαν σε εφαρμογή σε διάφορες επιχειρήσεις που δρούσαν και αναπτύσσονταν σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας, γρήγορα αποδείχθηκαν ότι είναι ένα ισχυρό και αποτελεσματικό κίνητρο για τη βελτίωση της παραγωγικότητας και την προσέλκυση νέων, δυναμικών στελεχών από τις επιχειρήσεις, αναφέρει στο iw η διευθύντρια Υγείας και Προσωπικών Ατυχημάτων της Interlife ΑΑΕΓΑ, Ιφιγένεια Αιλιανού. Η τελευταία συμπληρώνει ότι οι ομαδικές ασφαλίσεις, σήμερα, στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, της ανασφάλειας και της διαρκούς υποβάθμισης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, αναδεικνύονται σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των σύγχρονων εταιρειών που στοχεύουν στη δημιουργία ενός ικανοποιημένου και αποδοτικού ανθρώπινου δυναμι-

κού. Τα οφέλη δε που προσφέρουν είναι τόσο σημαντικά που ξεπερνούν τα όρια της εταιρείας και του εργαζομένου και αγγίζουν το σύνολο της κοινωνίας. Οι ομαδικές ασφαλίσεις μπορούν να διαδραματίσουν έναν πολύ σημαντικό κοινωνικό ρόλο, δεδομένης της σημερινής κοινωνικής και οικονομικής δομής της χώρας μας. Αφενός μεν καλούνται να καλύψουν τα κενά που αφήνει η κοινωνική ασφάλιση στην περίθαλψη των εργαζομένων, να αποκαταστήσουν την αξιοπρέπειά τους και να ανυψώσουν το ηθικό τους, αφετέρου δε εξυπηρετούν ταυτόχρονα και άμεσα έναν κοινωνικό σκοπό, γιατί συνδέονται με τον σημαντικότερο συντελεστή επιτυχίας της επιχειρηματικής δράσης, τον άνθρωπο, τον εργαζόμενο και κατ’ επέκταση την κοινωνία. Οι σύγχρονες επιχειρήσεις, σήμερα, επιδίδονται σε έναν αγώνα επικράτησης και υπεροχής, προκειμένου να διατηρηθούν στο προσκήνιο του επιχειρηματικού κλάδου τους, εξηγεί η κ. Αιλιανού, συνεπώς απαραίτητο εφόδιο στη συνεχή και σκληρή πραγματικότητα είναι η εύρεση και διατήρηση κάποιου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Στην επιδίωξη του ιδανικού αποτελέσματος σημαντικότατη αξία καταλαμβάνει η κουλτούρα μιας εταιρείας, η οποία όταν, εκτός των άλλων, είναι συνδεδεμένη με την απόφασή της για ασφάλιση των εργαζομένων της

αφιέρωμα Παραγωγή ασφαλίστρων ασφαλίσεων Ζωής, Υγείας και Ατυχημάτων

ασφαλιστήριο δημιουργείται πάντα ειδικά για τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε επιχείρησης/ομάδας. Στον κλάδο ομαδικών ασφαλίσεων ζωής & υγείας, τα ασφαλιστικά προϊόντα χωρίζονται σε ασφαλίσεις ζωής και σε συμπληρωματικές καλύψεις διαφόρων κινδύνων, στις οποίες συνήθως παρέχονται καλύψεις για τη νοσοκομειακή ή εξωνοσοκομειακή περίθαλψη του εργαζομένου ή για την κάλυψη της απώλειας εισοδήματος λόγω ανικανότητας για εργασία. Όμως, η ευρεία αποδοχή και ανάπτυξη των ομαδικών ασφαλίσεων

Κανάλια διανομής ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2018

Κανάλια διανομής ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2016-2018

αποτυπώνεται και στην εξειδικευμένη Έρευνα της ΕΑΕΕ για τις Ασφαλίσεις Ζωής και Υγείας έτους 2018, από όπου προκύπτει ότι στις ασφαλίσεις ζωής & υγείας το ποσό των 539 εκατ. ευρώ αφορά στην παραγωγή των ομαδικών ασφαλίσεων. Παράλληλα, από την έρευνα αυτή προκύπτει πως ο κύριος όγκος εργασιών στις ομαδικές ασφαλίσεις προέρχεται από τις άμεσες πωλήσεις, ενώ σε σχέση με το 2017 αυξήθηκε η αναλογία άμεσων πωλήσεων και μειώθηκε αυτή της συνεργασίας με τις τράπεζες (bancassurance). Αξίζει να σημειωθεί ότι η Interlife Ασφαλιστική προωθεί την ανάπτυξη πωλήσεων των ομαδικών ασφαλίσεων μέσω του δικτύου των περισσότερων από 2.800 πιστοποιημένων διαμεσολαβητών-συνεργατών. Μάλιστα, με την πολυετή τεχνογνωσία της έχει τη δυνατότητα και την ευελιξία να σχεδιάζει και να διαμορφώνει ένα πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε επιχείρησης. Τέλος, δεν θα πρέπει να παραλειφθεί πως, με βάση την τρέχουσα νομοθεσία Ν. 4172/2013, εξαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα των επιχειρήσεων τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του προσωπικού του ή για την κάλυψη κινδύνου ζωής ή ανικανότητάς του στο πλαίσιο ομαδικού ασφαλιστηρίου συμβολαίου, μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

με κάποιο πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης, αυτόματα διαφοροποιείται από αντίστοιχες επιχειρήσεις στην αγορά εργασίας. Κατανοούν απόλυτα οι επιχειρήσεις πως ένα πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης σημαίνει ικανοποίηση των εργαζομένων, ενώ για την ίδια την επιχείρηση σημαίνει καλύτερο εργασιακό κλίμα και, κατά συνέπεια, αυξημένη αφοσίωση και παραγωγικότητα. Πλέον, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται πως ο συνδυασμός αποδοχών με έξτρα παροχές αποτελεί τον καλύτερο τρόπο προσέλκυσης, αλλά και διατήρησης, των ικανών στελεχών και υπαλλήλων. Σημειώνει, επίσης, πως στις ομαδικές ασφαλίσεις τα ασφαλιστικά προϊόντα δεν είναι τυποποιημένα, όπως συμβαίνει με τις ατομικές ασφαλίσεις, και δεν προσφέρονται πάντα τα ίδια σε όλες τις ασφαλιζόμενες ομάδες, διευκρινίζοντας πως ένα ομαδικό

αφιέρωμα

Ομαδικές και ΤΕΑ έχουν κοινά χαρακτηριστικά

Τ Ευθύμιος Σαλούρος Key Account Officer, Εμπορική Διεύθυνση, Groupama Ασφαλιστική

ο ανθρώπινο δυναμικό κάθε επιχείρησης αποτελεί βασικό πυλώνα για την επιτυχία της. Διεθνείς έρευνες δείχνουν ότι η μέριμνα για την ποιότητα ζωής των εργαζομένων δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας, αλλά και ανταπόδοσης παραγωγικότητας από τον εργαζόμενο. Οι ομαδικές ασφαλίσεις αποτελούν ένα «όχημα» που προσδίδει αυτήν την προστιθέμενη αξία και συντελούν στην ολοκλήρωση ενός ελκυστικού πακέτου αποδοχών. Χτίζουν ένα ανθρώπινο και φιλικό πρόσωπο για την εργοδοσία και ταυτόχρονα τη διαφυλάσσουν από αναπάντεχα και έκτακτα περιστατικά, όπως τονίζει ο key account officer της Εμπορικής Διεύθυνσης της Groupama Ασφαλιστικής, Ευθύμιος Σαλούρος,

insurance w*rld

Kανάλια διανομής ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2016-2018 χωρίς την ασφάλιση δανειοληπτών

απαντώντας στην ερώτηση του iw αν οι ομαδικές ασφαλίσεις ξεπερνούν τα στενά όρια της κοινωνίας και αν τα οφέλη τους διαχέονται στο σύνολο της κοινωνίας. Ο κ. Σαλούρος δηλώνει ότι, ειδικά σε εποχές οικονομικής κρίσης, κατά τις οποίες περιορίζονται οι παροχές κοινωνικής ασφάλισης, τόσο υγείας όσο και σύνταξης, το ομαδικό ασφαλιστήριο δρα συμπληρωματικά και κυρίως αποτελεσματικά: ο εργαζόμενος και η οικογένειά του είναι σε θέση να αποκτήσουν πρόσβαση στην ιδιωτική περίθαλψη με χαμηλό, συγκριτικά, κόστος. Κάνοντας μια αναφορά στα πιο πρόσφατα παραδείγματα και στο πώς βλέπουν οι επιχειρηματίες τις ομαδικές ασφαλίσεις, υπογραμμίζει ότι η οικονομική κρίση στη χώρα μας επηρέασε αναπόφευκτα και τον θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης. Αρκετές επιχειρήσεις διέκοψαν προγράμματα ασφάλισης προσωπικού ή περιέκοψαν το κόστος τους περιορίζοντας παροχές. Στον αντίποδα, επισημαίνει πως η ομαδική ασφάλιση συχνά προτιμήθηκε έναντι της αύξησης αποδοχών, αντανακλώντας το πολλαπλό όφελος αυτών των προγραμμάτων. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι με τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών, η ασφαλιστική αγορά ανακάμπτει, ενημερώνοντας ότι το τελευταίο διάστημα παρατηρείται αύξηση της ζήτησης ομαδικών ασφαλίσεων από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, κι αυτό αποτελεί καταγεγραμμένη τάση της εποχής μας ή καλύτερα ανάδειξη μιας νέας αγοράς, που εμφανιζόταν «αναιμική» μέχρι πριν λίγα χρόνια.

αφιέρωμα Παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2016-2018 Ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές αποκλειστικής συνεργασίας

για την υγεία, όπως ευρύτατα συνηθίζεται, αλλά και για την κάλυψη ατυχημάτων ή την απώλεια ζωής, με αρκετά υψηλά κεφάλαια. Γίνεται, δηλαδή, αντιληπτή ως σημαντική επιπλέον παροχή προς το προσωπικό, η προσφορά ατυχηματικών καλύψεων, που με χαμηλό κόστος μπορούν να αποτελέσουν ένα ουσιαστικό στήριγμα του εργαζομένου ή της οικογένειάς του. Η Groupama Ασφαλιστική αξιοποιεί όλα τα κανάλια διανομής, ώστε να προσφέρει συνολικές λύσεις στους πελάτες-εταιρείες και τους υπαλλή-

λους της. Παρέχει ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση σε όλα τα στάδια της ασφάλισης, από την προσφορά έως και την παρουσίαση των ομαδικών προγραμμάτων στο προσωπικό εταιρειών και φυσικά μετά –τη στιγμή της αλήθειας–, όταν οι πελάτες τη χρειαστούν. Ο κ. Σαλούρος πιστεύει ακράδαντα ότι η παροχή ολιστικής ασφαλιστικής προσέγγισης του πελάτη με όχημα την ομαδική ασφάλιση αναδεικνύει τον στρατηγικό ρόλο του συμβούλου ασφάλισης στο σύνολο της επιχείρησης.

Παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2016-2018 Ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές μη αποκλειστικής συνεργασίας

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε, αναφέρει, ότι ο ανταγωνισμός των επιχειρήσεων υφίσταται και ότι τα επόμενα χρόνια θα ενταθεί. Το γεγονός αυτό ωθεί τις επιχειρήσεις στο να διατηρήσουν τα ικανά στελέχη τους και να προσεγγίσουν ικανότερα από την αγορά, προσθέτοντας ότι η ομαδική ασφάλιση αποτελεί ισχυρό κίνητρο επιλογής εταιρείας από ένα αξιόλογο στέλεχος και προσδίδει στίγμα εταιρικού κύρους στην ελληνική αγορά. Εξηγώντας τους τρόπους συνεργασίας μεταξύ ασφαλιστών και αντασφαλιστών στις ομαδικές ασφαλίσεις, διευκρινίζει πως οι ομαδικές ασφαλίσεις ζωής και μόνιμης ολικής ανικανότητας υποστηρίζονται συνήθως από αντασφαλιστικές συμβάσεις. Ρόλος τους είναι να προστατεύουν την ασφαλιστική εταιρεία από μεγάλες ζημιές και ομαδικά ατυχήματα. Σε μια ανταγωνιστική ως προς το κόστος αγορά, αποτελεί πρόκληση ο συνδυασμός ευελιξίας και προστασίας με χαμηλό κόστος. Ο πολυεθνικός χαρακτήρας της Groupama, όπως υπογραμμίζει, της εξασφαλίζει αυτά τα χαρακτηριστικά, δηλαδή την πολύ καλή σχέση απόδοσης-κόστους των κεντρικών συμφωνιών μεγάλης κλίμακας. Το γεγονός αυτό επιτρέπει στην εταιρεία να παρέχει υψηλής ποιότητας προστασία με χαμηλό κόστος. Δίνοντας έμφαση στα εργατικά ατυχήματα και τους μεγάλους επιχειρηματικούς κινδύνους, ενημερώνει πως η Groupama Ασφαλιστική δραστηριοποιείται σε όλους τους κλάδους ασφάλισης. Διαθέτει ένα σοβαρότατο χαρτοφυλάκιο κάλυψης επιχειρηματικών κινδύνων, που την καθιστά κοινωνό των τάσεων και των αναγκών που διαμορφώνονται στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια, διαπιστώνεται ότι όλο και συχνότερα ζητούνται από επιχειρήσεις προγράμματα ασφάλισης προσωπικού, όχι μόνο

αφιέρωμα Παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2016-2018 Συνεργασία με τράπεζες

Παραγωγή ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων Ζωής 2016-2018 Απευθείας πωλήσεις

insurance w*rld

Πλήθος συμβολαίων ανά τύπο κινδύνου, ομαδικές ασφαλίσεις

Μία ακόμη ερώτηση που έθεσε το iw προς την Groupama για να συνδέσει το παρόν αφιέρωμα με το αφιέρωμα του περασμένου έτους (τεύχος 84/ Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2018) ήταν: «Πόσο κοντά ή πόσο μακριά είναι οι ομαδικές ασφαλίσεις από τα ΤΕΑ και τι προσδοκούν οι ασφαλιστικές;». Απαντώντας ο κ. Σαλούρος, επιβεβαίωσε ότι οι ομαδικές ασφαλίσεις και τα ΤΕΑ έχουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά όσον αφορά τόσο τον τρόπο λειτουργίας όσο και τις παροχές προς τα μέλη τους. Το θεσμικό-νομικό πλαίσιο των ΤΕΑ εξελίσσεται σταδιακά, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει επιτρέψει στις ασφαλιστικές να πάρουν κεντρικό ρόλο, παρά την τεχνογνωσία που διαθέτουν. Συμπλήρωσε πως, προς το παρόν, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη φορολογική σύγκλιση των παροχών των ΤΕΑ με αυτές των ομαδικών ασφαλίσεων, ένα λογικό και δίκαιο αίτημα. Όταν αυτό συμβεί, θα γίνουν, πλέον, διακριτές οι όποιες επιμέρους διαφορές τους, οι οποίες θα καθορίσουν, στη συνέχεια, τις προτιμήσεις των εργαζομένων για την ενίσχυση της σύνταξής τους, μέσω του ενός ή του άλλου ασφαλιστικού σχήματος. Τέλος, περιγράφοντας το υφιστάμενο φορολογικό πλαίσιο, ο κ. Σαλούρος ανέφερε πως αυτό δίνει τη δυνατότητα σημαντικής φοροαπαλλαγής για τις επιχειρήσεις, που φθάνει τα 1.500 ευρώ ανά εργαζόμενο στα προγράμματα ζωής & υγείας, και λειτουργεί χωρίς ανώτατο όριο για ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μέρος του κόστους της ομαδικής ασφάλισης να επιστρέφει, πρακτικά, στην τσέπη του εργοδότη. Ως εκ τούτου, δεν θα ήταν υπερβολικό αν κάποιος τόνιζε ότι η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με την εκτεταμένη φορολόγηση των επιχειρήσεων, είχε και μια θετική έκφανση, καθώς σε πολλές περιπτώσεις το ύψος της φοροαπαλλαγής λειτούργησε καταλυτικά υπέρ της προσφοράς ομαδικών ασφαλιστηρίων.

αφιέρωμα

Κόστος 1,5% στο μισθολόγιο με περίπου 40% της κοινωνικής ασφάλισης

Γεώργιος Βλασσόπουλος Υπεύθυνος Μονάδας Ομαδικών Ασφαλίσεων Κλάδου Ζωής, Ατλαντική Ένωση ΑΕΓΑ

υξάνει την ανταγωνιστικότητα Α και συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας, αφού προάγει τις εργασιακές σχέσεις για καλύτερα επιχειρηματικά αποτελέσματα. Ε ίναι ένα πολύ δυναμικό «εργαλείο» χαμηλού κόστους για την προσέλκυση και διατήρηση ποιοτικού ανθρώπινου δυναμικού.

Ο ρόλος των ασφαλιστικών στα ΤΕΑ μπορεί να είναι επικουρικός ημιουργεί εικόνα κύρους και Δ υψηλού επαγγελματισμού για την επιχείρηση. Από την άλλη πλευρά, η ομαδική ασφάλιση είναι μια πολύτιμη παροχή για τον εργαζόμενο, αφού: Ε νδυναμώνει το αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς για τον ίδιο τον εργαζόμενο αλλά και για την οικογένειά του, καθώς δίνει πρόσβαση σε παροχές και υπηρεσίες που θα ήταν δύσκολο να αγοράσει ο εργαζόμενος με δική του δαπάνη. ροσφέρει αποτελεσματική οικοΠ νομική προστασία και ηρεμία στις δύσκολες στιγμές, διατηρώντας ένα ικανοποιητικό επίπεδο διαβίωσης για τον ίδιο τον εργαζόμενο και την οικογένειά του. Σ υμβάλλει έμμεσα στη βελτίωση του εισοδήματος του εργαζομένου. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ίναι διαπιστωμένο και καταγράφεται σε όλες τις σχετικές μετρήσεις ότι η ομαδική ασφάλιση είναι, σήμερα, ένα ισχυρό, σύγχρονο, επιχειρηματικό «εργαλείο» για την αποτελεσματική διαχείριση και ενδυνάμωση του πολυτιμότερου κεφαλαίου μιας επιχείρησης, που είναι το ανθρώπινο δυναμικό της. Η ομαδική ασφάλιση έχει αποδειχθεί ότι δίνει πολλά πλεονεκτήματα και οφέλη στην εταιρεία που παρέχει αυτήν τη δυνατότητα στους εργαζομένους της, ανέφερε ο κ. Γεώργιος Βλασσόπουλος, υπεύθυνος της Μονάδας Ομαδικών Ασφαλίσεων του Κλάδου Ζωής της Ατλαντικής Ένωσης ΑΕΓΑ, απαντώντας στην ερώτηση αν οι ομαδικές ασφαλίσεις ξεπερνούν τα στενά όρια της κοινωνίας και αν τα οφέλη τους διαχέονται στο σύνολο της κοινωνίας. Επιγραμματικά, η παροχή ομαδικής ασφάλισης:

αφιέρωμα 32

insurance w*rld

Από τα παραπάνω φαίνεται ξεκάθαρα, όπως πρόσθεσε ο κ. Βλασσόπουλος, ότι η ομαδική ασφάλιση ξεπερνά τα στενά όρια μιας απλής εργοδοτικής παροχής και δίνει οφέλη που διαχέονται στο σύνολο της κοινωνίας, αφού διασφαλίζει, έμμεσα, πρόσθετο εισόδημα στον εργαζόμενο, εξασφαλίζει οικονομική ενίσχυση στην οικογένεια σε απρόοπτα συμβάντα και δίνει πρόσβαση σε υπηρεσίες υψηλής αξίας με ανεκτό κόστος για εργοδότη και εργαζόμενο. Και αναφέρει, στο σημείο αυτό, ότι με δαπάνη περί το 1,5% στο μισθολόγιο ο εργοδότης μπορεί να προσφέρει ένα πολύ καλό πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης ζωής & υγείας στο προσωπικό του, ενώ με μια επιπλέον δαπάνη της τάξης του 2-3% στο μισθολόγιο, η παροχή συμπληρώνεται και με συνταξιοδοτικές παροχές. Επιπλέον, ο εργαζόμενος με μηνιαία δαπάνη από 15-20 ευρώ μπορεί να καλύψει την οικογένειά του με υψηλής αξίας παροχές υγείας. Τέλος, τονίζει ότι η Ατλαντική Ένωση, έχοντας μια διαδρομή μισού αιώνα ως εταιρεία υψηλού κύρους και με ισχυρότατη οικονομική βάση, έχει τη δυνατότητα να προσφέρει υψηλής αξίας, δυναμικά και πλήρως ανταποδοτικά προγράμματα ομαδικής ασφάλισης, που ικανοποιούν τις σύγχρονες ασφαλιστικές ανάγκες εργοδοτών και εργαζομένων. Παραθέτοντας πρόσφατα παραδείγματα και απαντώντας στο πώς βλέπουν οι επιχειρηματίες τις ομαδικές ασφαλίσεις, μας λέει ότι, καταρχάς, η ομαδική ασφάλιση στην Ελλάδα δεν είναι μια καινοφανής δραστηριότητα, αλλά ένας θεσμός ώριμος, με σχεδόν 60 χρόνια προϊστορία, αφού στην ελληνική αγορά, σήμερα, βρίσκονται σε ισχύ ασφαλιστήρια που είχαν ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του 1960. Οι ομαδικές ασφαλίσεις, σήμερα, έχουν υπερβεί το 25% της συνολικής παραγωγής του κλάδου ζωής, ενώ

οι τάσεις, σύμφωνα με επίσημες καταγραφές, παραμένουν αυξητικές, με ποσοστά που υπερβαίνουν το 10%, όταν οι λοιπές ασφαλιστικές εργασίες του κλάδου ζωής κινούνται αρκετά χαμηλότερα. Τα παραπάνω καταγράφουν μια πολύ αξιοσημείωτη τάση. Φαίνεται ότι οι ομαδικές ασφαλίσεις, πλέον, αναδεικνύονται σε ασφαλιστικό πυλώνα με ιδιαίτερη δυναμική στον επιχειρηματικό κόσμο και εδραιώνονται ως μια πολύ αξιόπιστη ασφαλιστική επιλογή εργοδοτών και εργαζομένων, στο πλαίσιο της συμπληρωματικότητας ως προς την κοινωνική ασφάλιση. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες καταγεγραμμένες τάσεις, η ομαδική ασφάλιση θεωρείται μια πολύ σημαντική παροχή για εργοδότες και εργαζομένους σε ποσοστά που ξεπερνούν το 60%, ενώ μερικά από τα στοιχεία της, όπως οι παροχές υγείας και συνταξιοδότησης, αναδεικνύονται στην κορυφή των προτιμήσεων από εργαζομένους και στελέχη επιχειρήσεων. Αυτό δεν είναι τυχαίο, αφού η προσφορά ομαδικών προγραμμάτων καλύπτει με ευελιξία επιχειρήσεις κάθε μεγέθους, από τις πολύ μικρές των 5-10 υπαλλήλων, μέχρι τις πολύ μεγάλες των 1.000 ή και περισσοτέρων. Επίσης, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, μέσα από αξιοσημείωτες επενδύσεις στον τομέα των υποδομών, προσφέρουν σήμερα μια σειρά από ευκολίες στην εξυπηρέτηση και διαχείριση των ομαδικών συμβολαίων, που κάνουν ευκολότερη τη λήψη απόφασης από τον εργοδότη για την εγκατάσταση ενός τέτοιου προγράμματος. Ενδεικτικά, ο κ. Βλασσόπουλος αναφέρει τις δυνατότητες που έχει αναπτύξει η Ατλαντική Ένωση στον τομέα αυτό, με αυτοματοποιημένες μηχανογραφικές λύσεις στη διαχείριση των ομαδικών συμβολαίων (π.χ. ηλεκτρονική ενημέρωση αρχείων ασφαλισμένων, αυτοματοποιημένη διαδικασία έκδοσης και είσπρα-

ξης ασφαλίστρων), αλλά και στη διαχείριση των αποζημιώσεων, με απευθείας πληρωμές ή με πληρωμές μέσω αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών εφαρμογών. Παραθέτουμε, συνοπτικά, μερικά από τα στοιχεία που διακρίνουν την εξυπηρέτηση της εταιρείας προς τους ασφαλισμένους: Ε υέλικτα, αξιόπιστα και οικονομικά προγράμματα για κάθε μεγέθους ομάδα, με ξεκάθαρους και εύληπτους όρους συμβολαίου, που επικοινωνούνται αποτελεσματικά προς τα μέλη. Σ ύγχρονο σύστημα διαχείρισης και άμεση καταβολή παροχών, με απευθείας πληρωμή εξόδων υγείας σε συμβεβλημένους παρόχους. ίκτυο Υγείας: Τα μέλη ενός ομαΔ δικού συμβολαίου στην Ατλαντική Ένωση αποκτούν αυτόματα πρόσβαση σε ένα ευρύ σύστημα υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, που υποστηρίζεται από ένα εκτεταμένο δίκτυο 50 συμβεβλημένων νοσοκομείων, γιατρών και διαγνωστικών κέντρων, όπου τα έξοδα καλύπτονται απευθείας, αλλά και από τηλεφωνικό κέντρο 24ωρης λειτουργίας (αριθμός κλήσης 10234). Εξηγώντας τους τρόπους συνεργασίας ασφαλιστικών-αντασφαλιστών στις ομαδικές ασφαλίσεις, διευκρινίζει ότι υπάρχει ένα ευρύ πεδίο συνεργασίας μεταξύ ασφαλιστών και αντασφαλιστών σε αρκετά επίπεδα, κυρίως στον τομέα αντασφάλισης των κεφαλαίων ζωής και ατυχημάτων, αλλά και στην κάλυψη του συνολικού κινδύνου ατυχημάτων που αναλαμβάνει η ασφαλιστική εταιρεία. Στην Υγεία οι δυνατότητες περιορίζονται, υπό προϋποθέσεις, στα μεγάλα ομαδικά ασφαλιστήρια ή μόνο στην αντασφάλιση του συνολικού χαρτοφυλακίου. Θίγοντας το επίμαχο ζήτημα των

αφιέρωμα ενός εργατικού ατυχήματος, λοιπόν, η εφάπαξ παροχή που θα καταβληθεί από το ομαδικό προς τον ασφαλισμένο ή την οικογένειά του ισοδυναμεί με περίπου 50 συντάξεις του ασφαλιστικού φορέα. Φυσικά, η σχέση αυτή μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερη στην περίπτωση που ο εργοδότης έχει επιλέξει να ασφαλίσει τους εργαζομένους του με κεφάλαια μεγαλύτερα, όπως έχει τη δυνατότητα να κάνει. Στο παραπάνω ποσό πρέπει να προσθέσουμε και τα πολύ σημαντικά ποσά που είναι δυνατόν να καταβληθούν σε περίπτωση που προκύψουν έξοδα περίθαλψης.

Συμπεράσματα Το συμπέρασμα είναι ότι η ομαδική ασφάλιση με κόστος περί το 1,5% στο μισθολόγιο, σε σχέση με το περίπου 40% της κοινωνικής ασφάλισης, έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί άριστα με συμπληρωματικό τρόπο, πολλαπλασιάζοντας τα οφέλη του ασφαλισμένου σε περιπτώσεις όπως τα εργατικά ατυχήματα ή άλλους μεγάλους κινδύνους που απειλούν τους εργαζομένους και τα στελέχη μιας επιχείρησης, όπως π.χ. τα ατυχήματα που μπορούν να συμβούν σε

περίπτωση επαγγελματικού ταξιδιού ή σοβαρές ασθένειες που απαιτούν μακροχρόνια φροντίδα. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε τις δυνατότητες που παρέχουν τα ειδικά επεξεργασμένα πακέτα ομαδικής ασφάλισης που προσφέρει η Ατλαντική Ένωση για κάθε μεγέθους επιχείρηση από 5 εργαζομένους και πάνω. Συνοπτικά, ο κ. Βλασσόπουλος αναφέρει ότι τα προγράμματα της Ατλαντικής Ένωσης καλύπτουν κάθε κίνδυνο που μπορεί να απειλήσει τη ζωή ή την καλή υγεία του εργαζομένου, με ασφαλιστικές καλύψεις ζωής, ατυχήματος, ανικανότητας, προστασίας εισοδήματος, επιστροφής εξόδων πρωτοβάθμιας ή και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, σοβαρών ασθενειών, τοκετού, επείγουσας μεταφοράς, προληπτικής ιατρικής. Δίνει, επίσης, την τελευταία εικόνα των καναλιών διανομής, αποτυπώνοντας τα μερίδια έτσι όπως αυτά διαμορφώνονται από τα τελευταία στοιχεία της ΕΑΕΕ, σημειώνοντας ότι η διανομή των ομαδικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων γίνεται μέσα από τα παραδοσιακά κανάλια διαπροσωπικής επαφής με τον πελάτη (face to face), αλλά και μέσω bancassurance,

✓ Ζητούμενο είναι η εξασφάλιση που παρέχει η κοινωνική πρόνοια σε περιπτώσεις εργατικών ατυχημάτων, αν αναλογιστούμε ότι η μέση σύνταξη σε τέτοιες περιπτώσεις κυμαίνεται στην περιοχή των 400 ευρώ νοέμβριος δεκέμβριος 2019

εργατικών ατυχημάτων και των επιχειρηματικών κινδύνων, εξηγεί ότι, σύμφωνα με παλαιότερες καταγραφές και δημοσιεύματα, στην Ελλάδα, κάθε τρεις μέρες ένας άνθρωπος χάνει τη ζωή του σε κάποιο από τα εργατικά ατυχήματα που σημειώνονται κάθε 14 λεπτά! Συμπληρώνοντας ότι από τις αρκετές χιλιάδες αναπηρικές συντάξεις που χορηγούνται από την κοινωνική ασφάλιση κάθε χρόνο, περίπου οι μισές είναι από εργατικά ατυχήματα. Το ζητούμενο εδώ είναι η εξασφάλιση που παρέχει η κοινωνική πρόνοια σε τέτοιες περιπτώσεις, αν αναλογιστούμε ότι η μέση σύνταξη σε ανάλογες περιπτώσεις κυμαίνεται στην περιοχή των 400 ευρώ. Αυτά τα στοιχεία τα σημειώνουμε για να αναδείξουμε την αξία ενός ομαδικού ασφαλιστηρίου, το οποίο, συνήθως, περιλαμβάνει καλύψεις ατυχημάτων με 24ωρη και παγκόσμια κάλυψη, η οποία βεβαίως μπορεί να περιοριστεί σε ώρες εργασίας, με αρκετά ευνοϊκότερο ασφάλιστρο. Ο κ. Βλασσόπουλος παραθέτει το παράδειγμα μιας τυπικής ασφαλιστικής κάλυψης ατυχήματος, που είναι περί τις 20.000 ευρώ ανά ασφαλισμένο πρόσωπο. Στην περίπτωση

αφιέρωμα κανάλι το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για την ομαδική ασφάλιση δανειοληπτών. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών: ι μεσίτες ασφαλειών και οι Ο ανεξάρτητοι ασφαλιστικοί πράκτορες πραγματοποιούν περίπου το 30% των πωλήσεων στις ομαδικές ασφαλίσεις. ι ασφαλιστικοί πράκτορες αποΟ κλειστικής συνεργασίας (Agency) κατέχουν ένα μερίδιο περί το 18%. Τ ο ισχυρότερο κανάλι διανομής των προγραμμάτων ομαδικής ασφάλισης παραμένει το κανάλι των απευθείας πωλήσεων χωρίς διαμεσολάβηση, με ποσοστό περί το 37%.

Τα ΤΕΑ ως προέκταση της κοινωνικής ασφάλισηςΟι προσδοκίες των ασφαλιστικών

insurance w*rld

ς γνωστόν, τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΤΕΑ) είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ΝΠΙΔ), που προσφέρουν στους ασφαλισμένους και δικαιούχους των παροχών επαγγελματική ασφαλιστική προστασία πέραν της παρεχόμενης από την υποχρεωτική ασφάλιση, όπως ασφάλιση για τους κινδύνους γήρατος, θανάτου, αναπηρίας, ασθένειας, επαγγελματικού ατυχήματος, διακοπής της εργασίας. Χορηγούν παροχές σε είδος ή σε χρήμα που καταβάλλονται περιοδικώς ή εφάπαξ. Οι εισφορές που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι στα ΤΕΑ εκπίπτουν από το φορολογητέο

Τ έλος, το κανάλι των τραπεζοασφαλίσεων, το λεγόμενο bancassurance, κατέχει ένα σημαντικό μερίδιο, περί το 15%.

Φορολογικό πλαίσιο-κίνητρα

Η Ατλαντική Ένωση στηρίζει την ανάπτυξη των πωλήσεων στα ομαδικά, στα ανεξάρτητα δίκτυα με τα οποία συνεργάζεται, με προϊόντα απλά, εύληπτα και εύκολα, τόσο σε επίπεδο προώθησης-πώλησης όσο και σε επίπεδο διαχείρισης. Με ειδική μονάδα ομαδικών ασφαλίσεων, φροντίζει με αμεσότητα και ταχύτητα για την αποτελεσματική υποστήριξη των συνεργατών της σε κάθε τομέα, όπως εκπαίδευση, έκδοση προσφοράς, υποστήριξη στην παρουσίαση της προσφοράς, υποστήριξη στην επικοινωνία του προγράμματος, αυτοματοποιημένες διαδικασίες διαχείρισης και εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων.

Τα φορολογικά κίνητρα για την εγκατάσταση προγράμματος ομαδικής ασφάλισης, όπως αναφέρει ο κ. Βλασσόπουλος, είναι ισχυρά τόσο για τον εργοδότη, που συνήθως καλύπτει τη δαπάνη των ασφαλίστρων, όσο και για τον εργαζόμενο, που συμμετέχει εθελοντικά στο κόστος της ασφάλισης. Συγκεκριμένα, σήμερα, για τον εργοδότη που ασφαλίζει το προσωπικό του με πρόγραμμα ομαδικής ασφάλισης, τα ασφάλιστρα αναγνωρίζονται ως παραγωγική δαπάνη για την επιχείρηση και φοροαπαλλάσσονται πλήρως. Από την άλλη πλευρά, ο εργαζόμενος που συμμετέχει εθελοντικά σε ομαδικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα έχει μεγάλα φορολογικά οφέλη, αφού το ποσό της εισφοράς του εκπίπτει πλήρως από το φορολογητέο εισόδημά του.

εισόδημά τους, όπως και οι εργοδοτικές εισφορές που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, διευκρινίζει ο κ. Βλασσόπουλος. Τα ΤΕΑ μπορούν να θεωρηθούν προέκταση της κοινωνικής ασφάλισης και τοποθετούνται στον δεύτερο ασφαλιστικό πυλώνα, διοικούνται με καταστατικό που ορίζει παροχές και εισφορές και από διοικητικό συμβούλιο που εκλέγεται από τη γενική συνέλευση των μελών. Επίσης, αλλαγές και μετατροπές σε ασφάλιστρα ή παροχές απαιτούν έγκριση γενικής συνέλευσης. Από την άλλη πλευρά, η ομαδική ασφάλιση είναι μια εξ ελευθεριότητας παρεχόμενη ασφαλιστική κάλυψη από τον εργοδότη, μέσω ασφαλιστηρίου συμβολαίου με ασφαλιστική εταιρεία την οποία επιλέγει ελεύθερα, με βάση ποιοτικά και οικονομικά κριτήρια. Αυτή η ασφαλιστική σύμβαση μπορεί να μεταβληθεί ή και να καταργηθεί κατά την απόλυτη ευχέρεια του εργοδότη.

Υπό αυτήν την έννοια, η διοικητική ευχέρεια του εργοδότη είναι μεγαλύτερη και πιο ευέλικτη στην ομαδική ασφάλιση συγκριτικά με ένα αντίστοιχο ΤΕΑ για την επιχείρηση. Τα παραπάνω –όπως δηλώνει με σαφήνεια– δεν υποδεικνύουν ότι οι δύο αυτοί θεσμοί δεν μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, ακόμη και στον ίδιο πυλώνα ασφάλισης, προσφέροντας είτε ίδιες είτε παραπλήσιες παροχές και δίνοντας σε εργοδότες και εργαζομένους ευελιξία επιλογής. Ολοκληρώνοντας, επισημαίνει ότι ο ρόλος των ασφαλιστικών εταιρειών μπορεί να είναι επικουρικός και όχι ανταγωνιστικός προς τον θεσμό των ΤΕΑ, αφού είναι δυνατόν να παρέχουν υπηρεσίες διαχείρισης αλλά και αντασφάλισης των λεγόμενων «βιομετρικών κινδύνων» προς τα Ταμεία αυτής της μορφής, όπως άλλωστε προβλέπει το σημερινό θεσμικό πλαίσιο.

αφιέρωμα

Ακτινογραφία των ασφαλίσεων ζωής α’ εξαμήνου 2019

Αύξηση νέων εργασιών Ειδικότερα, η συνολική παραγωγή ασφαλίστρων διαμορφώθηκε σε 1.217.385.652 ευρώ το α’ εξάμηνο του 2019, έναντι 1.058.822.040 ευρώ στο α’ εξάμηνο του 2018. Από το σύνολο της παραγωγής ασφαλίστρων του α’ εξαμήνου του 2019, ποσό 365,6 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί στις νέες εργασίες του κλάδου (320,3 εκατ. στις ατομικές ασφαλίσεις και 45,3 εκατ. στις ομαδικές ασφαλίσεις). Τα αντίστοιχα ποσά του α’ εξαμήνου του 2018 ήταν 322,3 εκατ. ευρώ (291,8 εκατ. στις ατομικές και 30,5 εκατ. ευρώ στις ομαδικές). Επίσης, καταγράφηκε παραγωγή από αντασφαλίσεις ύψους 887 χιλ. ευρώ (ατομικές ασφαλίσεις 12,1%, ομαδικές ασφαλίσεις 87,9%). Στις ατομικές ασφαλίσεις ζωής, πτώση παρουσιάζουν οι ασφαλίσεις ζωής, σχεδόν στασιμότητα οι υγείας-ατυχημάτων-ασθενειών και άνοδο τα επενδυτικά unit linked. Στα ομαδικά, πτωτικά κινούνται οι ασφαλίσεις δανει-

οληπτών, εργαζομένων, και ανοδικά τα συνταξιοδοτικά προγράμματα.

Αύξηση αποζημιώσεων στα ομαδικά, μείωση στα ατομικά

Στα δίκτυα το μεγαλύτερο μερίδιο

Συνολικά, καταβλήθηκαν 785.786.108 ευρώ σε αποζημιώσεις, 511.967.937 ευρώ για ατομικά ασφαλιστήρια, έναντι 513.959.622 το α’ εξάμηνο του 2018, και 273.818.170 ευρώ για ομαδικά ασφαλιστήρια, έναντι 183.327.854 το 2018. Στην έρευνα του α’ εξαμήνου του 2019 περιλαμβάνονται τα στοιχεία 17 ασφαλιστικών επιχειρήσεων με καθεστώς εγκατάστασης, οι οποίες συγκέντρωσαν το 98,4% της παραγωγής ασφαλίστρων (περιλαμβανομένων και των δικαιωμάτων συμβολαίων) στις ασφαλίσεις ζωής και υγείας, σύμφωνα με τα πλήρη στοιχεία της ασφαλιστικής αγοράς που αφορούσαν στο 2018. Από τις ανωτέρω επιχειρήσεις, οι 5 δραστηριοποιούνται μόνο στις ασφαλίσεις ζωής, ενώ 12 δραστηριοποιούνται σε ασφαλίσεις ζωής, ατυχημάτων.

Την πρωτιά στα κανάλια διανομής ατομικών συμβολαίων ζωής την έχουν οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές αποκλειστικής συνεργασίας. Ωστόσο, στο α’ εξάμηνο του 2019 το μερίδιό τους μειώνεται ελαφρώς, έναντι του α’ εξαμήνου του 2018, ένα μέρος του οποίου μετακινείται προς τις τράπεζες και ένα προς τις άμεσες πωλήσεις. Στις άμεσες πωλήσεις των ατομικών ασφαλίσεων για το 2019 περιλαμβάνονται: Άμεσες πωλήσεις (Call center, Direct mail) 0,7%, Άμεσες πωλήσεις (Corporate sales, Ασφαλιστικοί υπάλληλοι) 1,0% και Άμεσες πωλήσεις (Διαδίκτυο) 0,01%. Σε ό,τι αφορά την κατανομή παραγωγής ασφαλίστρων ομαδικών ασφαλίσεων, την πρωτιά κατέχουν οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές αποκλειστικής συνεργασίας, παίρνοντας ένα μεγάλο μερίδιο από τις τράπεζες σε σχέση με το 2018, αλλά και από τις άμεσες πωλήσεις. Στα ίδια επίπεδα περίπου βρίσκονται οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές μη αποκλειστικής συνεργασίας. Συρρίκνωση καταγράφεται στις άμεσες πωλήσεις. Στις άμεσες πωλήσεις των ομαδικών ασφαλίσεων για το 2018 περιλαμβάνονται: Άμεσες πωλήσεις (Call center, Direct mail) 8,1%, Άμεσες πωλήσεις (Corporate sales, Ασφαλιστικοί υπάλληλοι) 26,2%, ενώ δεν καταγράφηκαν Άμεσες πωλήσεις (Διαδίκτυο).

«Χάρτης πορείας» για τους ασφαλιστές ζωής Σταθερές ήταν οι ασφάλειες ζωής, σύμφωνα με τη μελέτη που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η Moody’s. Οι ασφαλιστές ζωής ψάχνουν τρόπους να προσαρμόσουν τα προϊόντα τους στο παρατεταμένο περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων, στο αυστηρό εποπτικό περιβάλλον, αλλά και στο πλαίσιο των συντηρητικών επενδυτικών επιλογών. Οι συντελεστές αυτοί είναι που οδήγησαν τον οίκο αξιολόγησης στο συμπέρασμα αυτό. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

νοδικές τάσεις καταγράφουν τα ομαδικά ασφαλιστήρια ζωής και τα ασφαλιστικά προϊόντα ζωής συνδεδεμένα με επενδύσεις, unit linked, όπως αποτυπώνεται στην έρευνα στατιστικών στοιχείων ασφαλίσεων ζωής της ΕΑΕΕ για το α’ εξάμηνο του 2019, με την παραγωγή ατομικών ασφαλίσεων και ομαδικών να αυξάνεται έναντι του α’ εξαμήνου 2018, στα 854.791.382 εκατ. ευρώ (2018, α’ εξάμηνο, 795.689.236) και 362.594.270 εκατ. ευρώ (2018, α’ εξάμηνο, 263.132.804), αντίστοιχα.

αφιέρωμα

Τα κυριότερα συμπεράσματα σύμφωνα με τη Moody’s

insurance w*rld

α χαμηλά επιτόκια αποτελούν, για μία ακόμη φορά, τον βασικό παράγοντα κινδύνου για τον κλάδο, ασκώντας πιέσεις στην οικονομική φερεγγυότητα των ασφαλιστικών. Τα χαμηλά επιτόκια ασκούν, επίσης, πιέσεις στους ασφαλιστές ζωής να επανεπενδύσουν τα κεφάλαια που έχουν ωριμάσει σε συνθήκες χαμηλότερων αποδόσεων, επιδρώντας στα επενδυτικά έσοδα και αυξάνοντας τη ζήτηση προς επενδύσεις με υψηλότερες αποδόσεις και υψηλότερου κινδύνου. Το ΑΕΠ και τα επίπεδα ανεργίας ενισχύουν την ανάπτυξη του κλάδου, αλλά οι ρυθμοί ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας επιβραδύνονται και δεν ευνοούν την άνοδο των επιτοκίων. Οι ασφαλιστές συνεχώς στρέφουν τις επενδυτικές τους επιλογές προς προϊόντα που δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα χαμηλά επιτόκια, πιο ελαφρά, όπως είναι τα unit linked, τα οποία ενσωματώνουν στις πολιτικές τους κάποια στοιχεία άμυνας έναντι των χαμηλών επιτοκίων. Η κεφαλαιοποίηση των ασφαλιστικών επωφελήθηκε από τις κεφαλαιαγορές και την κερδοφορία τους. Και τα δύο αυτά στοιχεία θα παραμείνουν ισχυρά, με τους δείκτες φερεγγυότητας να κυμαίνονται άνω των ελάχιστων εποπτικών ορίων. Το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο θα παραμείνει στη βάση του συντηρητικό και με επιλογές διαφοροποίησης, αλλά ο κίνδυνος των κεφαλαίων θα αυξάνεται. Τα Insurtechs μπορούν να διαταράξουν ορισμένους επιμέρους κλάδους ζωής, αλλά η τάση για συνεργασίες βοηθά και εκσυγχρονίζει τον κλάδο, προσθέτοντας κάποια στοιχεία αντιστάθμισης.

Τα IFRS 17 μεταβάλλουν το εργασιακό περιβάλλον, οι δείκτες ESG δημιουργούν συνθήκες ρίσκου και αβεβαιότητας. Στα αρνητικά της Moody’s συγκαταλέγεται το γεγονός ότι θα υπάρξει μια διόρθωση στην αγορά κατά 30% με συνθήκες μεταβλητότητας, κάποιες ενδείξεις στην οικονομία βαθιάς ύφεσης με πτώση 1% στο παγκόσμιο ΑΕΠ, αλλά και περαιτέρω επιπτώσεις από την πτώση των επιτοκίων αν οι ασφαλιστές δεν λάβουν, έγκαιρα, μέτρα για χαμηλότερες εγγυήσεις. Στα θετικά προσμετρώνται τα εξής: οι ασφαλιστές προσαρμόζουν τα επενδυτικά τους προϊόντα στο περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων, οι εποπτικοί κανονισμοί κεφαλαίων ενίσχυσαν την κερδοφορία τους –η οποία παραμένει σε σταθερά επίπεδα–, τα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια παραμένουν συντηρητικά και διαφοροποιημένα, οι νέες τεχνολογίες συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό του κλάδου.

Τι θα μπορούσε να αλλάξει τις προοπτικές του κλάδου: Μια σταδιακή αύξηση των επιτοκίων κατά 200-250 μονάδες βάσης, σε συνδυασμό με: ια ισχυρή οικονομική ανάπτυξη μ με άνοδο του ΑΕΠ στις χώρες του G-20 άνω του 4%, μια πολύ ισχυρή αύξηση της ζήτησης των προϊόντων προστασίας και των συνταξιοδοτικών, μια τεχνολογική πρόοδος η οποία θα βελτίωνε τις συνθήκες στα κανάλια διανομής, τα έσοδα και τα κέρδη, βελτιώσεις στους δείκτες οικονομικής φερεγγυότητας. iw

αφιέρωμα

Επιμέλεια-συνεντεύξεις: Βάιος Κρόκος

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

Ασφαλίζοντας κόπους και πολύτιμα αγαθά Το δικό του σημαντικό μερίδιο στην ασφαλιστική βιομηχανία έχει ο κλάδος περιουσίας, ο οποίος καλείται να δώσει λύσεις με προϊόντα και υπηρεσίες για την αντιμετώπιση κρίσιμων κινδύνων σε κατοικίες, νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγαθά και άλλα περιουσιακά στοιχεία.

insurance w*rld

χώρα και οι πολίτες δεν είναι ασφαλισμένοι επαρκώς και σε αυτόν τον τομέα, γεγονός που αναδεικνύει την αναγκαιότητα για περαιτέρω εμβάθυνση της ασφαλιστικής συνείδησης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι προσπάθειες του ασφαλιστικού κλάδου εντείνονται, με στόχο την πληρέστερη ενημέρωση-επικοινωνία προς την κοινωνία, και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις συνέπειες της υπασφάλισης, παρέχοντας παράλληλα νέες, εξειδικευμένες καλύψεις. Καταλύτης για όλα αυτά έχει αποτελέσει, τα τελευταία χρόνια, η έντονη ανησυχία για την αύξηση των φυσικών καταστροφών και το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Για τα παραπάνω είναι γεγονός πως το τελευταίο διάστημα έχουν πληθύνει οι παρεμβάσεις στον δημόσιο διάλογο, είτε θεσμικά, μέσω της ΕΑΕΕ και άλλων φορέων, είτε σε επίπεδο Πολιτείας. Ωστόσο, απαιτούνται

περαιτέρω ουσιαστικές δράσεις, με τον συγκερασμό δυνάμεων κράτουςιδιωτών, σε αρκετές περιπτώσεις, με στόχο η χώρα να καταφέρει να προσεγγίσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα και μέσους όρους και στον κλάδο περιουσίας. Η τραγωδία στο Μάτι Αττικής, οι καταστρεπτικές πλημμύρες στη Μάνδρα και τη Μαγούλα, και σε άλλα μέρη της περιφέρειας, όπως και σεισμοί, πυρκαγιές κι άλλα φυσικά φαινόμενα, τα προηγούμενα χρόνια, άφησαν «ανεξίτηλο» το αποτύπωμά τους. Κι όμως, κάθε φορά που συμβαίνει μια τέτοια καταστροφή, μοιάζει σαν να μην έχουμε μάθει τίποτα από την προηγούμενη. Για μία ακόμη φορά, απαιτείται εκπαίδευση, πρόληψη και κατάλληλη ενημέρωση για τα οφέλη που προσφέρουν βασικά και άλλα εξειδικευμένα ασφαλιστικά προγράμματα έναντι τέτοιων κινδύνων. Εν κατακλείδι, αν και η μεγάλη πλει-

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

αφιέρωμα

✓ Παραμένουμε ανασφάλιστοι-ευάλωτοι σε φυσικές καταστροφές, κλιματική αλλαγή

οψηφία των πολιτών παραμένει ανασφάλιστη, οι τάσεις δείχνουν πως όλο και περισσότεροι στρέφονται τα τελευταία χρόνια προς την ιδιωτική ασφάλιση, ώστε να προστατευτούν από τις φυσικές καταστροφές. Η αισιοδοξία στην αγορά παραμένει συγκρατημένη, καθώς απαιτείται περαιτέρω προσπάθεια, ωστόσο η αυξανόμενη ροή πολιτών –σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου– που αναζητούν καλύψεις είτε για κατοικία είτε για επιχειρήσεις δημιουργεί προοπτικές για άνοδο στις εργασίες το επόμενο διάστημα.

Ο κλάδος περιουσίας σήμερα Στην τελευταία αποτίμηση της ΕΑΕΕ (2018), οι συμμετέχουσες ασφαλιστικές επιχειρήσεις στη σχετική έρευνα είχαν ασφαλίσει 1 εκατομμύριο κατοικίες και 228 χιλιάδες λοιπούς κινδύνους, αριθμός μικρός αν αναλογιστεί κανείς πως, σύμφωνα με την απογραφή που διενήργησε η Ελληνική Στατιστική Αρχή το 2011, υπήρχαν 6,4 εκατομμύρια κατοικίες στην Ελλάδα, εκ των οποίων 4,1 εκατομμύρια κατοικούμενες. Για τα συμβόλαια του 2018, η συνολική ασφαλισμένη αξία σε ό,τι αφορά την αθροιστική κάλυψη πυρός (κτηρίου και περιεχομένου)

✓

insurance w*rld

Νέοι επιχειρηματικοί κίνδυνοι ελλοχεύουν από την ανάπτυξη εργασιών

και απώλειας κερδών ήταν της τάξης των 321 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 124 δισ. ευρώ αφορούσαν στην ασφάλιση κατοικιών και 197 δισ. ευρώ σε λοιπούς κινδύνους. Για το σύνολο των ανωτέρω συμβολαίων δηλώθηκαν 17,2 χιλιάδες ζημιές και πληρώθηκαν 59,5 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις, ενώ σχηματίστηκε απόθεμα εκκρεμών αποζημιώσεων ύψους 72,5 εκατ. ευρώ. Τα ως άνω μεγέθη αποζημιώσεων αναφέρονται στην εκτίμηση στη λήξη του έτους αναφοράς (2018), που αφορά το έτος έκδοσης/έναρξης των ασφαλιστηρίων συμβολαίων. Με δεδομένο το ότι εντός του έτους αναφοράς δεν έχουν λήξει όλα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, τα μεγέθη αυτά θα εξελιχθούν περαιτέρω και, συνεπώς, για την εκτίμηση του τελικού κόστους των αποζημιώσεων θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η εξέλιξη τόσο του πλήθους των ζημιών όσο και του ποσού των αποζημιώσεων μέχρι τη λήξη τους, καθώς και της πλήρους ωρίμανσης των αποζημιώσεων. Με βάση τη στατιστική επεξεργασία των αποζημιώσεων παρελθόντων ετών, προκύπτει ότι οι αποζημιώσεις στο τέλος του δεύτερου έτους εξελίσσονται με συντελεστή 1,93 σε σχέση με τα μεγέθη στη λήξη του έτους αναφοράς και με συντελεστή 2,40 στο τέλος του έκτου έτους. Σε μεταγενέστερη επεξεργασία, θα γίνει επανεκτίμηση του τελικού κόστους των αποζημιώσεων. Όσον αφορά το μέρος της έρευνας για τις αιτίες των ζημιών, για τις περισσότερες σε πλήθος αναφέρονται ως αιτίες τα καιρικά φαινόμενα, οι κλοπές και η φωτιά. Όμως, το μεγαλύτερο μερίδιο των αποζημιώσεων συγκεντρώνει η φωτιά. Η μέση ζημία (σύμφωνα με την εκτίμηση του πρώτου έτους) έφθασε τις 7.677 ευρώ (4.205 ευρώ για τις κατοικίες, 11.339 ευρώ για τους λοιπούς κινδύνους). Το μέγεθος πιθανόν να διαφοροποιηθεί, με βάση την

πληρέστερη ενημέρωση, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω. Αξίζει να επισημανθεί, σύμφωνα με τη μελέτη των αποζημιώσεων, ότι το συνολικό ύψος της αποζημίωσης για τις ζημιές κάθε έτους είναι δυνατόν να εκτιμηθεί ικανοποιητικά μετά από 3-4 έτη από την έκδοση του ασφαλιστηρίου συμβολαίου.

Πρωταγωνιστούν τα ανεξάρτητα δίκτυαΚάμψη στο bancassurance Την πρώτη θέση κατέχουν τα ανεξάρτητα δίκτυα (μεσίτες, πράκτορες) όσον αφορά τη διανομή και στην περίπτωση του κλάδου ασφάλισης περιουσίας, αν και με ποσοστό 47,7%, χαμηλότερο δηλαδή σε σχέση με άλλους κλάδους. Ακολουθεί η συνεργασία με τις τράπεζες, με ποσοστό 37,3% επί του συνόλου. Οι απευθείας πωλήσεις κατέχουν το 7,5% στο σύνολο της διανομής ενώ οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι (ιδιόκτητο δίκτυο) κατέχουν το 7,4%. Βάσει των στοιχείων της ΕΑΕΕ, προκύπτει πτώση 7,4% σε επίπεδο bancassurance για το 2018 έναντι του προηγούμενου έτους. Στον αντίποδα, για την ίδια περίοδο, τα ανεξάρτητα δίκτυα κερδίζουν έδαφος κατά 5%. Κατά τα άλλα, το υψηλό ποσοστό που κατέχει το bancassurance αποτελεί απόρροια –σε έναν βαθμό– των ενυπόθηκων κατοικιών. Με τη σύναψη ενός στεγαστικού δανείου, είναι υποχρέωση του πελάτη προς την τράπεζα να ασφαλίσει το ακίνητο που είναι υποθηκευμένο, βάσει των καλύψεων που ζητά η εκάστοτε τράπεζα. Αξίζει να επισημανθεί, ωστόσο, πως κανένας δεν είναι υποχρεωμένος να ασφαλιστεί μέσω της τράπεζας που χορήγησε το δάνειο. Έχει δικαίωμα να επιλέξει ελεύθερα ασφαλιστική εταιρεία ή ασφαλιστικό σύμβουλο, αρκεί το ασφαλιστήριο να πληροί τις καλύψεις που αναφέρονται στη δανειακή του σύμβαση.

αφιέρωμα

Χρήσιμες συμβουλές για την ασφάλιση κατοικίας Γ ια να εκτιμήσουμε ορθά το ύψος της ασφαλιστικής κάλυψης περιεχομένου, θα πρέπει να καταγράψουμε τα αντικείμενα και να υπολογίσουμε πόσο θα στοίχιζε αν τα αγοράζαμε σήμερα καινούργια. Παράλληλα, με τη βοήθεια του ασφαλιστή θα πρέπει να συμπληρώσουμε στα σχετικά έντυπα τη συνολική αξία της ασφαλιστικής κάλυψης των περιεχομένων της κατοικίας και, ξεχωριστά, τα αντικείμενα μεγάλης αξίας.

Σ τις βασικές παραμέτρους που διαμορφώνουν το τελικό κόστος περιλαμβάνονται: Η παλαιότητα του κτηρίου, το είδος της κατασκευής και της στέγης, αν είναι νόμιμο ή αυθαίρετο, η τιμή της οικιστικής ζώνης, αν είναι μόνιμη ή εξοχική κατοικία κ.ά.

ναφορικά με τα πολύτιμα αντικείΑ μενα, τις σπάνιες συλλογές, τους πολύτιμους λίθους κ.λπ., πρέπει να επισημανθεί πως: Ο ασφαλιστής θέτει ένα μέγιστο ποσό αποζημίωσης για κάθε πολύτιμό σας αντικείμενο. Αν έχετε αντικείμενα

μεγαλύτερης αξίας από το μέγιστο ποσό που αποζημιώνει η ασφαλιστική σας για ένα αντικείμενο, τότε η αποζημίωση που θα σας δοθεί θα περιοριστεί στο μέγιστο που πληρώνει η ασφαλιστική σας. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν ειδικά προγράμματα με επιπρόσθετες καλύψεις για μεγάλης αξίας αντικείμενα, οι οποίες θα έχουν αναδιαμορφωμένο ασφάλιστρο. Σ ε σχέση με την ασφάλιση ενυπόθηκης κατοικίας, όπως προαναφέρθηκε: Με τη σύναψη ενός στεγαστικού δανείου, είναι υποχρέωση του πελάτη προς την τράπεζα να ασφαλίσει το ακίνητο που είναι υποθηκευμένο, βάσει των καλύψεων που ζητά η εκάστοτε τράπεζα. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Ε υάλωτη από διάφορους εξωγενείς κινδύνους ή ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό είναι η κατοικία μας. Στα ασφαλιστήρια συμβόλαια περιλαμβάνονται βασικές και πιο σύνθετες καλύψεις. Στο επίκεντρο βρίσκονται ο σεισμός, η πυρκαγιά, άλλα φυσικά φαινόμενα ή ακόμα καλύψεις από διάρρηξη, κλοπή, κακόβουλες επιθέσεις, τρομοκρατία ή δική μας αμέλεια από την οποία μπορεί να προκληθεί φωτιά ή διαρροή υδάτων.

αφιέρωμα

Η ανάπτυξη ισοδυναμεί με… νέους κινδύνους Αν στην κατοικία, που αποτελούσε πάντα για την ελληνική κοινωνία το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο, το ποσοστό ασφάλισης αγγίζει μόλις το 15% επί του συνόλου των κατοικιών, τότε τι μπορούμε να πούμε για επιχειρήσεις και άλλους κινδύνους γύρω από τον κλάδο περιουσίας; Οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν πληθώρα απειλών κατά την καθημερινή λειτουργία τους και ο μεγαλύτερος φόβος είναι η παύση (βραχυχρόνια ή οριστική) των εργασιών λόγω ατυχών περιστατικών. Απαιτούνται, σε πολλές περιπτώσεις, εξειδίκευση και κοινοπρακτικά σχήματα για τον διαμερισμό κινδύνου και τεχνογνωσίας. Όπως είναι ευνόητο, η ανάπτυξη νέων εργασιών σε κάθε κλάδο της οικονομικής και επιχειρηματικής δραστηριότητας δημιουργεί νέους κινδύνους ως προς την ομαλή λειτουργία μιας επιχείρησης –εξοπλισμός, περιουσιακά στοιχεία κ.ά.

insurance w*rld

Παρακάτω, παρατίθενται μερικά στοιχεία από την έρευνα της ΕΑΕΕ:

αφιέρωμα Θα συμπαρασύρει τις τεχνικές ασφαλίσεις η άνοδος σε ΑΠΕ, κατασκευές-τουρισμό;

Τι δείχνουν τα τελευταία στοιχεία της ΕΑΕΕ για τον κλάδο Όπως αποτυπώνεται, τη μερίδα του λέοντος κατέχουν η ασφάλιση κατά παντός κινδύνου μηχανημάτων έργου (CPM-Contractors’ Plant and Machinery) και η ασφάλιση μηχανικών βλαβών (MB-Machinery Breakdown), συγκεντρώνοντας σχεδόν 6 στα 10 συμβόλαια (58,4%). Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2018 ήταν σε ισχύ 12.311 συμβόλαια σε όλο τον κλάδο τεχνικών ασφαλίσεων

και καταγράφηκαν 1.190 δηλώσεις ζημιών: Ένα μεγάλο μερίδιο των ζημιών (23%) αφορά σε ζημιές συμβολαίων κατά παντός κινδύνου ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΕΕΙ). Για το σύνολο των ζημιών, οι πληρωθείσες αποζημιώσεις έφτασαν περίπου το 1,9 εκατ. ευρώ και στο τέλος του έτους εκκρεμούσαν αποζημιώσεις ύψους 7,4 εκατ. ευρώ. Η πιο συχνά κατονομαζόμενη αιτία ζημιάς αφορά την πυρκαγιά, ενώ οι μεγαλύτερες αποζημιώσεις αφορούσαν τις φυσικές καταστροφές.

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Νέες διόδους αύξησης της παραγωγής αναζητούν οι ασφαλιστικές, εν μέσω αισιοδοξίας στο ευρύτερο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον. Η «αναζωπύρωση» στον τομέα των κατασκευών το τελευταίο διάστημα, συνοδεία συναφών εργασιών που σχετίζονται και με τον τουρισμό, μπορεί να αποτελέσει το εφαλτήριο νέων εργασιών, όπως ισχυρίζονται αρμόδια στελέχη, και στον ασφαλιστικό κλάδο. Κατά γενική ομολογία, η εξέλιξη των τεχνικών ασφαλίσεων είναι σύνθετη, υπό το πρίσμα ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, σχετίζονται πλέον και με την άνοδο των νέων τεχνολογιών ή άλλα τεχνικά έργα. Για παράδειγμα, περιλαμβάνονται καλύψεις όπως ασφάλιση εργολαβιών και συναρμολογήσεων ή ασφαλίσεις ηλεκτρονικού εξοπλισμού και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Κίνδυνοι ελλοχεύουν σε λιμενικά έργα, μονάδες παραγωγής ενέργειας, ανέγερση δημόσιων και ιδιωτικών κτηρίων, τηλεπικοινωνίες, malls, αεροδρόμια και πάσης άλλης φύσεως τεχνικές εργασίες. Επιτακτική κρίνεται η ανάγκη για νέες, εξειδικευμένες καλύψεις στα ερχόμενα πρότζεκτ ανά τη χώρα…

αφιέρωμα

Οδηγός για το μέλλον η περίπτωση της Sunlight

insurance w*rld

ρανό παράδειγμα για το πώς μπορεί να αντιμετωπίσει ο ασφαλιστικός κλάδος μεγάλες κρίσεις και γεγονότα με καταστρεπτικές συνέπειες σε επιχειρήσεις είναι το παράδειγμα της Sunlight. Πρόκειται, ουσιαστικά, για τη μεγαλύτερη αποζημίωση που δόθηκε ποτέ στην Ελλάδα από τον ασφαλιστικό κλάδο, ο οποίος στάθηκε πολύτιμος αρωγός στην προσπάθεια της Sunlight να επανέλθει άμεσα στην επιχειρησιακή κανονικότητα. Υπενθυμίζεται πως καταβλήθηκε το ποσό-ρεκόρ των 66 εκατ. ευρώ για υλικές και αποθεματικές ζημιές που προκλήθηκαν από πυρκαγιά που έπληξε το εργοστάσιο της εταιρείας στην Ξάνθη. Επικεφαλής του συνασφαλιστικού σχήματος ήταν η εταιρεία ERGO Ασφαλιστική, με ποσοστό συμμετοχής 25%, ενώ συμμετείχαν επίσης οι εταιρείες Ευρώπη Ασφαλιστική (20%), Interamerican (19%), Generali (15%), Eurolife ERB (9%), Ιnterasco (4%), Ορίζων Ασφαλιστική (4%) και Ευρωπαϊκή Πίστη (4%). Μεσίτης ασφαλίσεων στη συγκε-

κριμένη περίπτωση ήταν η εταιρεία AON, που συντέλεσε στην επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και η Fair Consulting, εταιρεία τεχνικών συμβούλων που ενεργεί ως αρωγός από την πλευρά ζημιωθεισών εταιρειών. Σε σχετική εκδήλωση –αρκετό καιρό πια μετά το συμβάν–, και με στόχο μια συνολική αποτίμηση των γεγονότων, η ΕΑΕΕ ανέδειξε τα στοιχεία εκείνα που καθιστούν την ασφαλιστική κάλυψη απαραίτητη για τις σύγχρονες επιχειρήσεις, καθώς και την αναγκαιότητα για περαιτέρω ευαισθητοποίηση των ΜμΕ σχετικά με τον θεσμό της ασφάλισης. O κ. Α. Σαρρηγεωργίου, πρόεδρος της ΕΑΕΕ, κατά τη διάρκεια της εισαγωγικής του ομιλίας, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Με την ασφαλιστική κάλυψη, η επιχείρηση θωρακίζεται από πληθώρα παραγόντων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμη και σε ολική διακοπή της επιχειρηματικής της συνέχειας (πτώχευση, απώλεια θέσεων εργασίας, οικονομικές απώλειες μετόχων). Παράλληλα, εξασφαλίζει τα απαραίτητα κεφάλαια για να επα-

νέλθει στην κανονικότητα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επομένως, η ασφαλιστική προστασία και κάλυψη αποτελεί εχέγγυο διασφάλισης της λειτουργικής και οικονομικής βιωσιμότητας μιας επιχείρησης και καθοριστικό παράγοντα για την ταχύτατη επαναφορά σε ρυθμούς ανάπτυξης». Από την πλευρά του Olympia Group, χαιρετισμό απηύθυνε ο κ. Γιάννης Καραγιάννης, εκτελεστικός πρόεδρος του ομίλου, τονίζοντας πως: «Με όλα όσα συμβαίνουν στο ελληνικό και διεθνές γίγνεσθαι, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις για τις εταιρείες είναι απαραίτητοι lifetime partners. Με αφορμή τη δική μας εμπειρία, συμμετέχουμε σε αυτήν την υψηλού κύρους εκδήλωση και μοιραζόμαστε τα συμπεράσματα που αποκομίσαμε από αυτήν τη μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε και βγήκαμε δυνατότεροι». Στη συνέχεια, ο κ. Γ. Ξηρουχάκης, Group General Counsel, Όμιλος Olympia, αναφέρθηκε στο πρότυπο παράδειγμα της Sunlight: «Η επιχειρηματική συνέχεια αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για τον όμιλό μας, και το παράδειγμα της Sunlight μάς επιβεβαίωσε πως επιχειρηματική συνέχεια χωρίς ασφαλιστική πίστη δεν μπορεί να υπάρξει. Με τη βοήθεια του συνασφαλιστικού μας σχήματος και των τεχνικών μας συμβούλων, και φυσικά την απίστευτη προσπάθεια των ανθρώπων μας, μετατρέψαμε όλοι μαζί την κρίση σε ευκαιρία περαιτέρω ανάπτυξης της εταιρείας». Κορυφαίοι ομιλητές-εκπρόσωποι του κλάδου τοποθετήθηκαν επίσης για την περίπτωση της Sunlight και τα οφέλη που προσφέρει η ασφάλιση στο επιχειρείν.

αφιέρωμα «Είμαι περήφανος για την αποτελεσματικότητα με την οποία οι συνάδελφοί μου από την ERGO διαχειρίστηκαν τη μεγαλύτερη και μία από τις πιο περίπλοκες ζημιές στην ιστορία της ασφάλισης στην Ελλάδα. Το πρότυπο παράδειγμα της Sunlight αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη ότι ο ορθά ασφαλισμένος οργανισμός μπορεί να συνεχίζει απρόσκοπτα την επιχειρηματική του δραστηριότητα χωρίς το άγχος οποιουδήποτε απρόβλεπτου κινδύνου». Ο κ. Ν. Μακρόπουλος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Ευρώπη Ασφαλιστική, σχολίασε ότι: «Στην Ευρώπη Ασφαλιστική, με πλήρη συναίσθηση και με μεγάλη υπευθυνότητα, από την πρώτη στιγμή, θέσαμε ως προτεραιότητα την ανάγκη της άμεσης επαναλειτουργίας του εργοστασίου της Sunlight. Κάναμε πράξη αυτό που πρεσβεύει ο θεσμός της ιδιωτικής ασφάλισης, να είμαστε δίπλα σε κάθε πελάτη μας τη στιγμή που μας χρειάζεται και να ανταποκρινόμαστε στις προσδοκίες του, μετατρέποντας ένα καταστροφικό γεγονός σε ελπίδα για το αύριο. Σε τέτοιες δύσκολες στιγμές, η ταχύτητα, ο επαγγελματισμός και η αξιοπιστία όλων συνέβαλαν καθοριστικά στο τελικό αποτέλεσμα, να μπορέσει η επιχείρηση να συνεχίσει το έργο της απρόσκοπτα, διατηρώντας την ανοδική και κυρίαρχη θέση που κατέχει στη διεθνή αγορά». Από την πλευρά του, ο κ. Γ. Καντώρος, διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Interamerican, δήλωσε πως: «Δυστυχώς, μόνο μέσα από δυσάρεστα γεγονότα, όπως η ζημιά που έπληξε τη Sunlight, αναδεικνύεται και επιβεβαιώνεται η αξία της ασφάλισης

και ο κομβικός ρόλος των ασφαλιστικών εταιρειών. Το μέγεθος και η ωριμότητα της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς αποτέλεσε, για μία ακόμη φορά, στυλοβάτη του επιχειρείν στην Ελλάδα, καλύπτοντας με συνασφάλιση από 8 εταιρείες έναν μεγάλο οργανισμό και εξασφαλίζοντας τη συνέχιση της λειτουργίας του. Εξίσου σημαντικό είναι το ότι, με την έγκαιρη ανταπόκριση των εταιρειών στην καταβολή της αποζημίωσης, διασφαλίστηκε και η ομαλότητα της καθημερινής ζωής στην περιοχή της Ξάνθης, όπου η Sunlight έχει περισσότερους από 800 εργαζόμενους και επηρεάζει το 8% των θέσεων απασχόλησης στον νομό». Τέλος, ο κ. Π. Δημητρίου, διευθύνων σύμβουλος της Generali Hellas, ανέφερε: «Η ασφαλιστική αγορά, κατόπιν ενός ατυχηματικού γεγονότος, αναδεικνύει για άλλη μια φορά έμπρακτα τον ρόλο της και την αξία της μέσω της άμεσης και ακέραιης αποζημίωσης, διασφαλίζοντας την αδιάκοπη λειτουργία της επιχείρησης και την προστασία των συμφερόντων της, της ευημερίας της, αλλά και του εργατικού της δυναμικού». H κ. Τ. Χαδούλη, Legal Counsel & Compliance Director, Sunlight, δήλωσε: «Η επιτυχής διαχείριση του περιστατικού της φωτιάς στο εργοστάσιο της Sunlight ήταν αποτέλεσμα επιχειρηματικής συνέπειας και αντίληψης της ευθύνης απέναντι στους ανθρώπους μας, την τοπική κοινωνία, τους πελάτες, την επιχειρηματική κοινότητα, τους ομολογιούχους μας. Η εταιρεία μας κατάφερε να βγει πιο δυνατή από αυτήν την ιστορία, γιατί είχε έναν πολύ καλά οργανωμένο μηχανισμό και σύμμαχό της το συνασφαλιστικό σχήμα». νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Συγκεκριμένα, η κ. Μ. Αντωνάκη, γενική διευθύντρια της ΕΑΕΕ, σχολίασε πως: «Η ασφαλιστική προστασία και κάλυψη αποτελεί εχέγγυο διασφάλισης της λειτουργικής και οικονομικής βιωσιμότητας μιας επιχείρησης και καθοριστικό παράγοντα για ταχύτατη επαναφορά σε ρυθμούς ανάπτυξης. Επιπλέον, λειτουργεί και ως μια επένδυση που εξασφαλίζει το μέλλον της, τη συνεχή ανάπτυξή της και την απρόσκοπτη λειτουργία της. Τελικά, ο μεγάλος κίνδυνος για μια επιχείρηση είναι η έλλειψη συνειδητοποίησης των κινδύνων και η αμέλεια να ασφαλιστεί». Ο κ. Γ. Δαλιάνης, διευθύνων σύμβουλος της ΑΟΝ, ανέφερε, από την πλευρά του, πως: «Η ασφαλιστική αποζημίωση στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξε το αποτέλεσμα σε ένα stress test των δυνατοτήτων και της αξιοπιστίας της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς. Αποτέλεσε τη βάση της απρόσκοπτης εκτέλεσης του σχεδίου διαχείρισης της ζημιάς, πρόσφερε αίσιο επίλογο στην περιπέτεια της Sunlight και εμπέδωσε αίσθημα επιχειρησιακής ασφάλειας και συνέχειας. Εκτός από την έμπρακτη επαλήθευση της αρχής της καλής πίστης στην ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας και την ταχεία ανταπόκριση, η AON ανέδειξε την αξία του αποτελεσματικού σχεδιασμού του ασφαλιστικού προγράμματος. Επιπλέον, η ορθή επιτελική δράση και ενεργητική συμβουλευτική υποστήριξη της ΑΟΝ, τόσο πριν όσο και μετά την επέλευση της ασφαλιστικής περίπτωσης, συντέλεσαν ουσιαστικά στο ευτυχές αποτέλεσμα». Από την πλευρά του, ο κ. Θ. Κοκκάλας, διευθύνων σύμβουλος της ERGO Ασφαλιστικής, τόνισε πως:

αφιέρωμα

Η κλιματική αλλαγή που έγινε… κλιματική κρίση

insurance w*rld

ρήσιμα συμπεράσματα, στοιχεία και προτάσεις για τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ασφαλιστική αγορά γύρω από την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές ανέδειξε η τελευταία ενημερωτική εκδήλωση της ΕΑΕΕ. Με την πρωτοβουλία αυτή, η ΕΑΕΕ θέλησε να φωτίσει την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές ως μεγάλα και σημαντικά θέματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε ως κράτη και ως κοινωνία. Επιπρόσθετος στόχος ήταν η ανά-

δειξη του θετικού ρόλου που διαδραματίζει η ασφαλιστική αγορά από τη διπλή ιδιότητά της, αφενός του μεγάλου θεσμικού επενδυτή και αφετέρου του παρόχου προστασίας σε άτομα και επιχειρήσεις. Ο πρόεδρος της ΕΑΕΕ, κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, ανοίγοντας την εκδήλωση, τόνισε πως: «Η κλιματική αλλαγή δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι εδώ, σε όλο τον πλανήτη και στην Ελλάδα. Το ζήτημα είναι πώς θα προστατέψουμε τον πλανήτη για τις επόμενες γενιές, για τα παιδιά μας. Στην Ελλά-

δα, δυστυχώς, είμαστε ανασφάλιστοι για τις φυσικές καταστροφές, και εμείς το γνωρίζουμε καλά, γιατί είμαστε εδώ και πληρώνουμε όταν συμβεί. Ως αγορά έχουμε προτάσεις που αφορούν τη συνεργασία με την Πολιτεία για την κάλυψη των κατοικιών από φυσικές καταστροφές», ανέφερε ο πρόεδρος της ΕΑΕΕ. Τέλος, κάλεσε την κυβέρνηση, σε συνεργασία με την εποπτική αρχή της αγοράς, την Τράπεζα της Ελλάδος, να εξετάσουν τη θέσπιση κινήτρων για να βοηθήσουν τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις να στρέψουν τις επενδύσεις

αφιέρωμα

7+1 προτάσεις-τομές από την ΕΑΕΕ Λαμβάνοντας υπόψη τα σημερινά δεδομένα και την κρισιμότητα της κατάστασης, η ΕΑΕΕ προτείνει 8 βασικούς άξονες για την υποχρεωτική ασφάλιση των κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών. Σύμφωνα με τον κ. Ερρίκο Μοάτσο, πρόεδρο της Επιτροπής Περιουσίας, Αντασφαλίσεων, Μεταφορών και Σκαφών της ΕΑΕΕ, στόχος της εν λόγω πρότασης είναι να καλύψει το σύνολο των κατοικιών της χώρας, ώστε να μειωθεί το κόστος ασφάλισης. Παράλληλα, να αναλάβει η ασφαλιστική αγορά την ευθύνη που της αναλογεί για έναν κίνδυνο με υψηλό ρίσκο σε μια σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσει επίσης να αποφορτίσει το κρατικό ταμείο από έκτακτα έξοδα για την κάλυψη ζημιών που θα μπορούσε να προκαλέσει ένα ακραίο φυσικό φαινόμενο. Βάσει των προτάσεων της ΕΑΕΕ: 1

Α παιτείται η ελαχιστοποίηση του κόστους ασφάλισης και η καλύτερη διασπορά κινδύνου μέσω της καθολικής ασφάλισης.

Θ α πρέπει να υπάρχει η ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής εταιρείας.

Χ ρειάζεται ένα απλό σύστημα ασφάλισης: Για παράδειγμα, όταν το μέσο σπίτι κυμαίνεται στα 85

τ.μ., κατά μέσο όρο, ένα απλό σύστημα (ως 120 τ.μ. με 1.000 ευρώ ασφαλισμένη αξία) θα μπορέσει να καλύψει τη μεγάλη πλειοψηφία των κατοικιών στη χώρα. 4

Θ α πρέπει να υπάρχουν κοινοί όροι ασφάλισης, ώστε να γίνονται εύκολα οι συγκρίσεις στα προγράμματα.

Σ το επίκεντρο πρέπει να βρίσκεται ο σεισμός, που αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο, και τα επακόλουθά του –πυρκαγιά, έκρηξη κ.λπ.

Ε πέκταση, έπειτα, των καλύψεων και από άλλους καταστροφικούς κινδύνους.

Ε ξασφάλιση μέριμνας για την υποστήριξη των ιδιαίτερα αυξημένων κινδύνων (π.χ. παλιές κατασκευές χωρίς αντισεισμική θωράκιση σε επικίνδυνες γεωγραφικές περιοχές).

Θ εωρείται αναγκαία η συγχρηματοδότηση από έναν φορέα –κρατικό ή μη– ο οποίος θα μεγιστοποιήσει την πρόσβαση σε ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές αγορές, όπως είναι καταστροφικά ομόλογα κ.λπ., και θα παρέχει έναν πρόσθετο εγγυητικό μηχανισμό. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

τους σε πράσινες, περιβαλλοντικά ευαίσθητες, κατευθύνσεις. Στις ενότητες για την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές τοποθετήθηκαν διακεκριμένοι, εξειδικευμένοι ομιλητές από την επιστημονική κοινότητα, αρμόδιους φορείς και την ασφαλιστική αγορά. Βάσει σειράς προγράμματος, μίλησαν οι εξής: Χρήστος Ζερεφός, επόπτης, Κέντρον Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας, Ακαδημία Αθηνών, Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής, Ελληνικό Γραφείο Greenpeace, Κωνσταντίνος Συνολάκης, καθηγητής, Τομέας Περιβαλλοντικής Υδραυλικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης (βίντεο), Φοίβη Κουντούρη, καθηγήτρια, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Butch Bacani, Programme Leader, UN Environment Programme’s Principles for Sustainable Insurance Initiative (UNEP FI), Μαργαρίτα Αντωνάκη, γενική διευθύντρια, ΕΑΕΕ, Γεώργιος Γκαζέτας, καθηγητής, Τομέας Γεωτεχνικής, Σχολή Πολιτικών Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Βασικό συμπέρασμα αποτελεί το γεγονός ότι η μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή είναι μια μάχη ενάντια στον χρόνο. Η αξία της ενημέρωσης των πολιτών για την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές είναι εξαιρετικά σημαντική για την προστασία των πολιτών. Αποστολή όλων μας είναι να προστατέψουμε τον πλανήτη από το χειρότερο σενάριο, και αυτό σημαίνει πως πρέπει να αλλάξει και η οικονομία μας. Επιπλέον, τα κράτη πρέπει να αναπτύξουν σχήματα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών που να βασίζονται στη συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, καθώς μόνο τέτοια σχήματα μπορούν να ανταποκριθούν σε μεγάλου μεγέθους καταστροφές.

αφιέρωμα

συνέντευξη

Τροχοπέδη ο ασφαλιστικός αναλφαβητισμός

Κωνσταντίνος Π. Βοτσαρίδης

Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος & Διευθυντής Αποζημιώσεων, Interlife ΑΑΕΓΑ

ις πτυχές γύρω από τον κλάδο περιουσίας και τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε κατοικίες και επιχειρήσεις περιέγραψε σε συνέντευξή του στο iw ο κ. Κωνσταντίνος Π. Βοτσαρίδης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος & διευθυντής Αποζημιώσεων της Interlife ΑΑΕΓΑ. Σύμφωνα με τον ίδιο, δεν είναι το κόστος, αλλά ο ασφαλιστικός αναλφαβητισμός που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για το γεγονός ότι παραμένουμε ανασφάλιστοι και σε αυτόν τον τομέα, περιγράφοντας τις ξεχωριστές λύσεις που προσφέρει η εταιρεία. Μεταξύ άλλων, όπως σημείωσε ο κ. Βοτσαρίδης, μέσω των συμπράξεων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορούν να δοθούν επαρκή κίνητρα στις ασφαλιστικές εταιρείες με την καθιέρωση ενός συνεργατικού συστήματος συνδιαχείρισης ζητημάτων της κοινωνίας, όπως το φλέγον θέμα των φυσικών καταστροφών.

Ωστόσο, παρά την επαναληψιμότητα, κάθε φορά βρισκόμαστε προ εκπλήξεως, ανήμποροι πολλές φορές να προστατεύσουμε τις περιουσίες μας, ακόμη και τις ζωές μας. Οι φονικές καταστροφές των τελευταίων ετών, όπως η πυρκαγιά στο Μάτι, οι πλημμύρες στη Μάνδρα και οι έντονες κλιματικές διακυμάνσεις, ωθούν όλο και περισσότερους πολίτες να αμυνθούν και να θωρακιστούν μέσω της ασφάλισης. Ενώ η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών παραμένει ανασφάλιστη, οι τάσεις δείχνουν πως όλο και περισσότεροι στρέφονται τα τελευταία χρόνια προς την ιδιωτική ασφάλιση, ώστε να προστατευτούν από τις φυσικές καταστροφές. Παρατηρούμε με αισιοδοξία την αυξημένη ροή πολιτών που επιλέγει να ασφαλιστεί και ευελπιστούμε ότι στο μέλλον η ασφάλιση της περιουσίας, είτε πρόκειται για κατοικία είτε για επαγγελματική στέγη, θα έχει ανοδική πορεία.

iw? Έντονος παραμένει ο προβληματισμός για την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές. Παραμένουμε ανασφάλιστοι;

iw? Απαιτείται περαιτέρω ενημέρωση προς τους πολίτες; Είναι προσιτό το κόστος ασφάλισης κατοικίας; Ποιες βασικές και ποιες εξειδικευμένες καλύψεις παρέχετε;

insurance w*rld

απ. Τα τελευταία χρόνια, τα φαινόμενα των φυσικών καταστροφών παρουσιάζονται με μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση στη χώρα μας, δεδομένης και της κλιματικής αλλαγής.

απ. Δυστυχώς, το ποσοστό ασφαλιστικού αναλφαβητισμού στη χώρα μας παραμένει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ο κυριότερος λόγος που οι πολίτες της χώρας δεν επιλέγουν

αφιέρωμα να ασφαλιστούν δεν σχετίζεται με το εισόδημά τους ούτε προκύπτει ως απόρροια της οικονομικής κρίσης, αλλά ως έλλειψη ασφαλιστικής ενημέρωσης. Γι’ αυτό και απαιτείται συγχρονισμένη προσπάθεια της Πολιτείας και των ασφαλιστικών εταιρειών για τη σωστή ενημέρωση των πολιτών, ώστε να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα και, πολλές φορές, την αναγκαιότητα της ασφάλισης. Το μέσο κόστος ασφάλισης περιουσίας είναι προσιτό. Για παράδειγμα, η Interlife Ασφαλιστική παρέχει ασφαλιστικά προϊόντα ασφάλισης κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης σε ιδιαίτερα προσιτές τιμές, που ξεκινούν από 1 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο ετησίως. Προγράμματα όπως τα Flexa και Complet (ασφάλεια ενυπόθηκης κατοικίας), καθώς και το OIKOS (Basic, Premium, Extra & Super) δημιουργήθηκαν και παρέχουν τις απαραίτητες καλύψεις, όπως π.χ. πυρκαγιά, κεραυνό, καπνό, έκρηξη

κ.λπ. (Basic), πυρκαγιά, κεραυνό, καπνό, πλημμύρα, καταιγίδα, σπάσιμο σωλήνων, τρομοκρατικές ενέργειες κ.λπ. (Premium), όλα τα παραπάνω συν ζημίες από χιόνι, παγετό, χαλάζι, κλοπή, αστική ευθύνη, έξοδα αποκομιδής, βραχυκύκλωμα, θραύση κρυστάλλων, έξοδα προσωρινής στέγασης, νέες άδειες, μελέτες, ζημίες από πτώση δένδρων, στύλων ΔΕΗ, λέβητα θέρμανσης, ηλιακού θερμοσίφωνα, θραύση ειδών υγιεινής, έξοδα μετακόμισης κ.ά. (Extra & Super). Η ασφάλιση της περιουσίας μπορεί να γίνει είτε με την επιλογή από μέρους του πελάτη μεμονωμένων καλύψεων και τη δημιουργία ενός πακέτου που εξυπηρετεί τις δικές του ανάγκες είτε με την επιλογή ενός από τα ολοκληρωμένα προγράμματα της εταιρείας, με τα πιο ανταγωνιστικά ασφάλιστρα της αγοράς. iw? Η χώρα επιδιώκει να βρεθεί σε αναπτυξιακή τροχιά. Οι επενδύσεις φέρνουν και νέους κινδύνους.

Πείτε μας δυο λόγια για τις αναδυόμενες επιχειρηματικές απειλές (π.χ. logistics, ΑΠΕ/φωτοβολταϊκά, ξενοδοχεία, τουρισμό, τρόφιμα κ.ά.). απ. Οι αναδυόμενες επιχειρηματικές απειλές και, όσον αφορά εμάς, οι νέες ασφαλιστικές καλύψεις αφορούν π.χ. εταιρείες ΑΠΕ, μεταφορές, logistics, επιχειρήσεις στον χώρο του τουρισμού και του εμπορίου. Οι καλύψεις αυτές περιλαμβάνουν όλους τους νέους κινδύνους (π.χ. κυβερνοπειρατεία, φυσικές καταστροφές κ.ά.). Όσον αφορά ειδικότερα τις ΑΠΕ, η Interlife ήταν από τις πρώτες εταιρείες που δημιούργησαν προγράμματα για τις φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις (π.χ. σε ταράτσες) με πλήρη κάλυψη από το στάδιο της λειτουργίας και, βέβαια, της αστικής ευθύνης έργου και εργοδότη. Στον χώρο του τουρισμού, οι αναδυόμενες απειλές αφορούν πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα και

✓

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Οι πρόσφατες φονικές καταστροφές ωθούν όλο και περισσότερους πολίτες στο να αμυνθούν και να θωρακιστούν μέσω της ασφάλισης

αφιέρωμα ξενοδοχεία που χρήζουν κάλυψης από τα βασικά (φωτιά, πλημμύρα κ.λπ.), τις προηγμένης τεχνολογίας ψηφιακές υποδομές, την αστική ευθύνη εργαζομένου και εργοδότη, τις αυξανόμενες φυσικές καταστροφές. Η Interlife έχει δημιουργήσει ειδικά πακέτα για την ασφάλιση τουριστικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων εμπορίου, προγράμματα ασφάλισης μεταφορών κ.ά. Τέλος, για τις εμπορικές επιχειρήσεις προσφέρουμε το πρόγραμμα Emporio (Basic, Standard, Super), που μπορεί να καλύψει όλες τις ανάγκες του σύγχρονου επαγγελματία. iw? Τι κίνητρα θα μπορούσε να παρέχει η Πολιτεία; Πού εντοπίζετε δυνατότητες συμπράξεων (ΣΔΙΤ);

insurance w*rld

απ. Μέσω των συμπράξεων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορούν να δοθούν επαρκή κίνητρα στις ασφαλιστικές εταιρείες με την καθιέρωση ενός συνεργατικού συστήματος συνδιαχείρισης ζητημάτων της κοινωνίας. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να παράσχουν την τεχνογνωσία και το ανθρώπινο δυναμικό τους στη διάθεση της

κοινωνίας, επωφελούμενες, ταυτοχρόνως, και οι ίδιες οικονομικά και παραγωγικά. Οι δυνατότητες των ΣΔΙΤ εντοπίζονται στην Υγεία, στην αγροτική οικονομία και στην ασφάλιση περιουσίας. Στην Υγεία με τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ ασφαλιστικών εταιρειών και κράτους, στον δεύτερο ασφαλιστικό πυλώνα, προκειμένου να αναβαθμιστεί η παρεχόμενη περίθαλψη και συνταξιοδότηση, στην αγροτική οικονομία με την προστασία των αγροτών σε περιπτώσεις καταστροφών των καλλιεργειών τους και την άμεση αποζημίωση και αποκατάσταση των ζημιών τους και, τέλος, στην ασφάλιση περιουσίας, προκειμένου να θωρακιστούν οι πολίτες από τα ανεξέλεγκτα στοιχεία της φύσης, ώστε σε περίπτωση απώλειας της περιουσίας τους, να μπορούν να ξαναχτίσουν τις ζωές τους σχεδόν αμέσως. Μέσω ΣΔΙΤ (Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα), οι ασφαλιστές είναι δυνατόν να προσφέρουν την τεχνογνωσία και τα εργαλεία τους για την αξιολόγηση των κινδύνων, την προώθηση ασφαλιστηρίων και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την πα-

ροχή συμβουλών στις κυβερνήσεις κατά τη λήψη των επενδυτικών τους αποφάσεων. Οι ασφαλιστές μπορούν να παρέχουν ασφαλιστική κάλυψη για μεσαίου μεγέθους ζημίες, η κυβέρνηση περιορίζει την έκθεσή της και οι ασφαλιστές αναλαμβάνουν κινδύνους σε επίπεδο που είναι εντός των δυνατοτήτων τους. Οι κυβερνήσεις ενδέχεται, επίσης, να διαχειρίζονται προγράμματα αντασφάλισης ή ακόμη και συνασφάλισης. Είναι δυνατόν να απαιτούν από την ιδιωτική αγορά να αναλαμβάνει και να πληρώνει ένα ποσοστό του κινδύνου, π.χ. συμφωνίες ποσοστιαίας εκχώρησης. Οι κυβερνήσεις είναι δυνατόν να λειτουργούν ως αντασφαλιστές τελευταίου βαθμού, αναλαμβάνοντας κινδύνους πάνω από ένα ορισμένο επίπεδο ζημίας, λόγω καταστροφών, π.χ. αντασφάλιση υπερβάλλοντος κεφαλαίου (excess of loss) ή περιορισμού ζημιάς (stop-loss). Τέτοιου είδους ΣΔΙΤ θα μπορούσαν να λειτουργήσουν για την κάλυψη ζημιών από φυσικές καταστροφές, με την ομαδοποίηση διαφορετικού τύπου κινδύνων (π.χ. πυρκαγιά, πλημμύρα, καταιγίδα, σεισμός).

αφιέρωμα συνέντευξη

Διευθυντής Διοικητικών & Οικονομικών Υπηρεσιών, NP Ασφαλιστική

Κινητικότητα στις αγροτικές ασφαλίσεις, λόγω των δυσμενών εξελίξεων στον ΕΛΓΑ

Κερδισμένοι κράτος, ασφαλιστικές, πολίτες με τις συμπράξεις

ον κώδωνα του κινδύνου κρούει για τις φυσικές καταστροφές, αν δεν αλλάξουν πολιτικές κρατών και επιχειρήσεων, ο διευθυντής Διοικητικών & Οικονομικών Υπηρεσιών της NP Ασφαλιστικής, κ. Νίκος Ζάχος. Σε συνέντευξή του στο iw, περιγράφει τις σύγχρονες υπηρεσίες που προσφέρει η εταιρεία για τις καλύψεις στον κλάδο περιουσίας, σημειώνοντας πως είναι αδιανόητο να παραμένουν ανασφάλιστα σπίτια, επιχειρήσεις και αγροτικές καλλιέργειες, που αποτελούν μόχθους μιας ζωής. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στα οφέλη που προσφέρει ο κλάδος έναντι κινδύνων που απειλούν τη συνέχιση των επιχειρηματικών εργασιών και τις τελευταίες τάσεις που καταγράφονται, ενώ, όπως συμπλήρωσε, η ενημέρωση και η επανεκπαίδευση των ασφαλιστικών συμβούλων αποτελεί στοιχείο-«κλειδί» για την NP και σε αυτήν την περίπτωση. Τέλος, σύμφωνα με τον κ. Ζάχο, οι συμπράξεις (ΣΔΙΤ) δημιουργούν ευκαιρίες και για το κράτος και για τις ασφαλιστικές, αλλά κυρίως εξυπηρετούν τους πολίτες. «Οι πολίτες θα αποζημιώνονταν άμεσα, ενώ και η Πολιτεία θα γλύ-

τωνε τεράστια κεφάλαια, τα οποία θα μπορούσαν να κατευθυνθούν προς άλλους παραγωγικούς τομείς ή στην Πρόνοια» σημειώνει. iw? Έντονος παραμένει ο προβληματισμός για την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές. Παραμένουμε ανασφάλιστοι; απ. H κλιματική αλλαγή αποτελεί σημαντικό παράγοντα δημιουργίας φυσικών καταστροφών. Τα φαινόμενα των πυρκαγιών, της ξηρασίας, των πλημμυρών και των βροχοπτώσεων, αποτελούν φυσικά φαινόμενα που έχουν αλλάξει συχνότητα και ένταση εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Οι φυσικές καταστροφές που προκύπτουν από τις αλλαγές αυτές θα αποτελέσουν στο μέλλον τον υπ’ αριθμόν ένα παράγοντα κινδύνου για τις ασφαλιστικές εάν δεν αλλάξουν οι πολιτικές κρατών, αλλά και οι στρατηγικές επιχειρήσεων. Στην Ελλάδα, δυστυχώς –και λόγω της οικονομικής κρίσης–, δεν καταφέραμε να σταθμίσουμε τις οικολογικές μας ευαισθησίες με την οικονομική μας ανάπτυξη. Σε ό,τι αφορά δε τις φυσικές καταστροφές, δυστυχώς είμαστε ανασφάλιστοι σε μεγάλο βαθμό. νοέμβριος δεκέμβριος 2019

Νίκος Ζάχος

αφιέρωμα Από τις κατοικίες, μόλις το 10-15% είναι ασφαλισμένες, και αυτές είναι συνήθως σπίτια που κτίστηκαν πρόσφατα και αγοράστηκαν με δάνεια. Το ίδιο ισχύει και για τις επαγγελματικές στέγες, όπου, εκτός από το οικοδόμημα, σε μια φυσική καταστροφή, κινδυνεύουν τα μηχανήματα αλλά και τα έπιπλα. Σε ό,τι αφορά τις αγροτικές καλλιέργειες, η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη, γιατί, μέχρι πρόσφατα, ο ΕΛΓΑ (Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων) κάλυπτε πλήρως τους αγρότες, ενώ τα τελευταία χρόνια, και λόγω της κρίσης, καθυστερεί να αποζημιώσει και αποζημιώνει μερικώς. Στις αγροτικές ασφαλίσεις υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από τις ασφαλιστικές εταιρείες, που έχει ήδη αρχίσει να εκδηλώνεται. iw? Απαιτείται περαιτέρω ενημέρωση προς τους πολίτες; Είναι προσιτό το κόστος ασφάλισης κατοικίας; Ποιες βασικές και ποιες εξειδικευμένες καλύψεις παρέχετε; απ. Ναι, σαφέστατα και απαιτείται περαιτέρω ενημέρωση προς τους πολίτες. Είναι αδιανόητο να μένουν ανασφάλιστα σπίτια, επιχειρήσεις και αγροτικές καλλιέργειες, που αποτελούν μόχθους μιας ζωής. Σήμερα, η NP Ασφαλιστική έχει ένα από τα πλέον ανταγωνιστικά τιμολόγια και μια πληρέστατη γκάμα προϊόντων για όλες τις ανάγκες ασφάλισης κατοικίας. Η γκάμα περιλαμβάνει τρεις βασικές σειρές: Το NP Χρηματοδοτούμενο, το οποίο απευθύνεται σε σπίτια που έχουν αγοραστεί με δάνειο, το NP Κατοικία 1985, για σπίτια κατασκευασμένα μετά το 1985, το NP Κατοικία για Όλους, που αφορά όλες, ανεξαιρέτως, τις κατοικίες, και το NP Εξοχική Κατοικία, που είναι ανεξάρτητο και αυτοτελές ασφαλιστικό πρόγραμμα για εξοχικές κατοικίες.

Η χώρα επιδιώκει να βρεθεί σε αναπτυξιακή τροχιά. Οι επενδύσεις

insurance w*rld

iw?

φέρνουν και νέους κινδύνους. Πείτε μας δυο λόγια για τις αναδυόμενες επιχειρηματικές απειλές (π.χ. logistics, ΑΠΕ/φωτοβολταϊκά, ξενοδοχεία, τουρισμό, τρόφιμα κ.ά.). απ. Οι επιχειρηματικές απειλές είναι σύμφυτες με την ανάπτυξη. Οι επιχειρήσεις όσο αναπτύσσονται, και όσο αναπτύσσεται η οικονομία, τόσο και οι κίνδυνοι αποτελούν μέρος της ανάπτυξης, αλλά και η ασφαλιστική κάλυψη γίνεται αναγκαιότητα. Για παράδειγμα, η Ελλάδα είναι μια τουριστική χώρα και, πρόσφατα, η κατάρρευση του μεγαλύτερου ξένου tour operator (Thomas Cook) δημιούργησε τεράστια προβλήματα στο σύνολο των επιχειρήσεων με τις οποίες συνεργάζονταν σε Κρήτη, Ρόδο, Ζάκυνθο, Χαλκιδική κ.α. Ελάχιστες τουριστικές επιχειρήσεις ήταν ασφαλισμένες έναντι πιστωτικού κινδύνου. Αποτέλεσμα είναι ότι οι ζημιές από την πτώχευση ξεπέρασαν τα 300 εκατ. ευρώ. Ζημιές που θα είχαν καλυφθεί άμεσα από τις ασφαλιστικές, ενώ τώρα όλοι απευθύνονται στο κράτος, για να αποζημιωθούν με λιγότερα χρήματα και άγνωστο το πότε… Αντίθετα, στην περίπτωση της πυρκαγιάς στη Sunlight, το γεγονός ότι το μεγαλύτερο εργοστάσιο μπαταριών των Βαλκανίων ήταν καλά ασφαλισμένο σε 5 ασφαλιστικές εταιρείες οδήγησε σε άμεση αποζημίωση ύψους 65 εκατ. ευρώ και κυρίως βοήθησε στη συνέχιση της λειτουργίας του εργοστασίου. Αυτά είναι τα δύο τρανταχτά παραδείγματα για το πώς η μη ασφάλιση μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές καταστάσεις και πόσο η ασφάλιση μπορεί να βοηθήσει στην ομαλή συνέχιση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. iw? Πείτε μας για το δίκτυο διανομής σας στον κλάδο περιουσίας. Ποιος είναι ο ρόλος των νέων

τεχνολογιών και της επανεκπαίδευσης στη διαμεσολάβηση; απ. Το δίκτυο διανομής μας στον κλάδο περιουσίας βασίζεται σε αποκλειστικούς και ανεξάρτητους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. Ταυτόχρονα, η εταιρεία μας παρέχει ιδιαίτερα χρήσιμα και εξειδικευμένα ασφαλιστικά προϊόντα, που είναι ιδιαίτερα ελκυστικά ως προς την προσέλκυση πελατών. Ιδιαίτερη σημασία και βαρύτητα δίνουμε, επίσης, στην εκπαίδευση των συνεργατών μας, μέσα από ένα απαιτητικό ετήσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, προκειμένου όλοι οι συνεργάτες μας να γνωρίζουν τα προϊόντα και τα σύγχρονα χαρακτηριστικά του επαγγέλματος. Σε ό,τι αφορά το κομμάτι της επανεκπαίδευσης, η NP Ασφαλιστική αποτελεί μία από τις πρωτοπόρες εταιρείες σε αυτόν τον τομέα, καθώς, από το 2015 μέχρι σήμερα, έχουμε διοργανώσει 222 σεμινάρια επαναπιστοποίησης, με πάνω από 9.300 συμμετοχές από επαγγελματίες του ασφαλιστικού χώρου, στις μεγαλύτερες πόλεις ανά την ελληνική επικράτεια. iw? Τι κίνητρα θα μπορούσε να παρέχει η Πολιτεία; Πού εντοπίζετε δυνατότητες συμπράξεων (ΣΔΙΤ); απ. Η Πολιτεία θα μπορούσε να καθοδηγήσει τους πολίτες προς την ιδιωτική ασφάλιση, γιατί αυτό είναι το άμεσο συμφέρον της. Οι πολίτες θα αποζημιώνονταν άμεσα, ενώ και η Πολιτεία θα γλύτωνε τεράστια κεφάλαια, τα οποία θα μπορούσαν να κατευθυνθούν προς άλλους παραγωγικούς τομείς ή στην Πρόνοια. Η δημιουργία ΣΔΙΤ μεταξύ κράτους και Πολιτείας αποτελεί μια πάγια πρακτική σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και σε κράτη όπως το Ισραήλ και η Τουρκία. Οι συμπράξεις δημιουργούν ευκαιρίες και για το κράτος και για τις ασφαλιστικές, αλλά κυρίως εξυπηρετούν τους πολίτες. iw

ΠΑΝΤΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΞΕΠΕΡΝΑΩ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΑΝΕΒΑΛΛΑ ΣΥΝΕΧΩΣ. ΣΗΜΕΡΑ, ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΜΕΡΑ. Τόλμησε σήμερα ό,τι αφήνεις για αύριο. Είμαστε μαζί σου. Ασφάλιση Υγείας Αllianz Συνέχισε να βάζεις υψηλούς στόχους έχοντας την ολοκληρωμένη προστασία και σιγουριά των προγραμμάτων νοσοκομειακής περίθαλψης My Health, εξωνοσοκομειακής φροντίδας My Primary Care και ιατρικής βοήθειας Med24. Μάθε περισσότερα στο www.allianz.gr

συνέντευξη

Η πώληση θέλει λογική και οικονομικό επιχείρημα Βασίλης Τουπής Διευθυντής Πωλήσεων, Ευρωπαϊκή Πίστη

στην Έλενα Ερμείδου

Δεν δημιουργεί άριστα εκπαιδευμένους και άβουλους «στρατιώτες», αλλά ανθρώπους με πίστη στον θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης

ταν οι άλλοι ψάχνουν να αποκωδικοποιήσουν τη συμπεριφορά του καταναλωτή για να πωλήσουν, η Ευρωπαϊκή Πίστη βάζει μπροστά τη λογική και την οικονομική ορθότητα. Για την Ευρωπαϊκή Πίστη, μας λέει ο Διευθυντής Πωλήσεων, κ. Βασίλης Τουπής, δεν υπάρχει καλύτερη τεχνική πώλησης από την αλήθεια, τη σαφήνεια, τη συνέπεια, σε συνδυασμό με τον ενθουσιασμό, την αυτοπεποίθηση, τη μεθοδικότητα και τον προγραμματισμό. Η εταιρεία βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης, γιατί δεν προσπαθεί να εξαναγκάσει, να πείσει, αλλά έχει στο επίκεντρο τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή και, μέσα από την οξυδέρκεια που τον διακρίνει, χτίζει συνεχώς σχέσεις εμπιστοσύνης.

iw? Ο ασφαλιστικός κλάδος αλλάζει. Νέα προϊόντα βγαίνουν, όπως και νέοι τρόποι διανομής και προσέγγισης του πελάτη. Το Διαδίκτυο έχει καταλάβει ήδη μεγάλο μέρος από τη ζωή μας. Εσάς, ως Ευρωπαϊκή Πίστη, σας τρομάζει αυτό;

insurance w*rld

απ. Οι νέοι τρόποι διανομής και προσέγγισης των πελατών δεν με τρομάζουν καθόλου. Για εμάς η ιδιωτική ασφάλιση είναι κάτι πολύ ανώτερο από μια εικόνα marketing ή μια «τιμή ασφαλίστρου». Η

ιδιωτική ασφάλιση είναι μια σχέση ιδιαίτερης εμπιστοσύνης με τον κάθε πελάτη μας, κι εμείς στην Ευρωπαϊκή Πίστη το έχουμε αυτό ως βασικό κανόνα. Αυτή τη σχέση εμπιστοσύνης δεν μπορεί να την αντικαταστήσει κανένας. Το Διαδίκτυο για εμάς αποτελεί ένα πολύ σημαντικό «όπλο» και μας παρέχει σημαντικές ευκολίες, αλλά σίγουρα δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να αντικαταστήσει τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή. Μέσω του Διαδικτύου μπορούμε να

συνέντευξη iw? Θα σκεφτόσασταν ποτέ να ακολουθήσετε ένα νέο μοντέλο πωλήσεων; απ. Είναι σαφές και ξεκάθαρο πως υπεραξία στην ιδιωτική ασφάλιση μπορεί να δώσει μόνο ο άνθρωπος. Τα μοντέλα και τα μέσα των πωλήσεων οφείλουν να προσαρμόζονται στην κάθε εποχή, αλλά με επίκεντρο πάντα τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή, κάτι που η Ευρωπαϊκή Πίστη δηλώνει και δεσμεύεται δημοσίως για αυτό. Τον άνθρωπο που θα συμβουλεύονται κατάλληλα, δημιουργώντας σχέσεις εμπιστοσύνης για τον θεσμό που υπηρετούμε στην ελληνική κοινωνία. iw? Η συμπεριφορά του πελάτη αποκωδικοποιείται; απ. Εμάς, ως ιδιωτική ασφάλιση, δεν μας απασχολεί ιδιαίτερα η αποκωδικοποίηση του καταναλωτή. Δεν διαχειριζόμαστε ένα κλασικό αγαθό, αλλά κάτι περισσότερο, κάτι ιδιαίτερο. Εμείς το μόνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να ενημερώσουμε σωστά και υπεύθυνα την ελληνική κοινωνία για τις λύσεις που μπορούμε να παρέχουμε. Η απλή λογική και η οικονομική ορθότητα της ασφάλισης είναι υπεραρκετή για να κάνει τον καταναλωτή να αποφασίσει. Δεν χρειαζόμαστε επιπλέον τεχνικές και αναλύσεις συμπεριφορών για να πείσουμε κάποιον να επιλέξει την εξασφάλιση της οικογένειάς του ή της επιχείρησής του. Και μην ξεχνάμε ότι ο πελάτης

μας μάς ξέρει, μας εμπιστεύεται, μας έχει ανάγκη. iw? Η οξυδέρκεια παίζει ρόλο στην πώληση ώστε ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής να αντιλαμβάνεται τα λεκτικά ή τις κινήσεις του σώματος του πελάτη; απ. Ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής είναι ένας ελεύθερος επαγγελματίας. Η αντίληψη και η οξυδέρκεια είναι απαραίτητη σε κάθε επαγγελματία για να μπορέσει να επιβιώσει και να αναπτυχθεί. Αυτή η αντίληψη δεν έχει να κάνει μόνο με τη στιγμή της πώλησης. Κυρίως έχει να κάνει με την καθημερινή δραστηριότητά του. Υπάρχουν άνθρωποι ικανοί στο να «πάρουν» ένα συμβόλαιο, αλλά πάσχουν στην υπόλοιπη επιχειρηματική δραστηριοποίηση και διαχείριση. Κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας με τον πελάτη, η αντίληψη του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή έχει να κάνει αποκλειστικά με τη διάγνωση των αναγκών και την πρόταση των κατάλληλων λύσεων για τον εκάστοτε πελάτη. Τα λεκτικά μηνύματα ή οι κινήσεις του σώματος δεν αποτελούν ιδιαίτερο αντικείμενο προς ανάλυση. Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε καλά εκπαιδευμένους και άβουλους «στρατιώτες», θέλουμε να δημιουργήσουμε ανθρώπους που να έχουν πίστη στον θεσμό της ιδιωτικής ασφάλισης και να έχουν αποφασίσει να τον υπηρετήσουν με ιδιαίτερη ευθύνη.

Στη συμβουλευτική πώληση εστιάζουμε στις ευκαιρίες που εντοπίζουμε στο επιχειρηματικό περιβάλλον του πελάτη, κάποιες από τις οποίες μπορεί να μην είναι καν ορατές ή και να τις βλέπει και ως προβλήματα

iw? Ποιες είναι για εσάς οι καλύτερες τεχνικές πωλήσεων; απ. Οι καλύτερες τεχνικές πωλήσεων είναι η αλήθεια, η σαφήνεια και η συνέπεια, που, σε συνδυασμό με τον ενθουσιασμό, την

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

έχουμε πελάτες σε όλη την Ελλάδα και να επικοινωνούμε άμεσα και με συνέπεια μαζί τους. Ως εκ τούτου, δεν έχουμε κανέναν λόγο να φοβηθούμε το σημαντικότερο βοηθητικό εργαλείο στην ανάπτυξη των εργασιών μας.

συνέντευξη

αυτοπεποίθηση, τη μεθοδικότητα και τον προγραμματισμό, φέρνουν θεαματικά αποτελέσματα. iw? Πώς αντιμετωπίζονται οι αντιρρήσεις και οι αρνήσεις; Θα μπορούσατε να αντιστρέψετε μια αρνητική πώληση σε θετική;

Δεν έχουμε κανέναν λόγο να φοβηθούμε το σημαντικότερο βοηθητικό εργαλείο στην ανάπτυξη των εργασιών μας

απ. Στον τρόπο που βλέπουμε εμείς την ιδιωτική ασφάλιση δεν υπάρχει η έννοια της «αντιστροφής» ή της «αντιμετώπισης αντιρρήσεων». Δεν έχουμε κανέναν λόγο να πείσουμε ή να εξαναγκάσουμε κάποιον πελάτη να επιλέξει το προϊόν μας. Ο καθένας είναι ελεύθερος να έχει την άποψή του και να εγκρίνει ή να απορρίπτει την πρότασή μας. Το μόνο που κάνουμε στη διάρκεια της επικοινωνίας μας με τον πελάτη είναι να τον ακούσουμε προσεκτικά, να κατανοήσουμε σωστά τα λεγόμενά του, προκειμένου να τον βοηθήσουμε και να του καλύψουμε τεκμηριωμένα τα όποια κενά και τις απορίες που μπορεί να έχει για το πρόγραμμα που του προτείνουμε. iw? Ο ρόλος της συμβουλευτικής πώλησης ποιος είναι;

insurance w*rld

απ. Η συμβουλευτική πώληση είναι μια ξεκάθαρη προσέγγιση συνεργασίας με τον πελάτη μέσα από την ανάλυση ευκαιριών, με στόχο τον προσδιορισμό της καλύτερης λύσης και της ουσιαστικής βοήθειας προς τον πελάτη. Στη συμβουλευτική πώληση εστιάζουμε στις ευκαιρίες που εντοπίζουμε στο επιχειρηματικό περιβάλλον του πελάτη, κάποιες από τις οποίες μπορεί να μην είναι καν ορατές ή και να τις βλέπει και ως προβλήματα. Είναι, λοιπόν, στη διακριτική ευχέρεια του συμβούλου πώλησης να μετατρέψει τα «προβλήματα» σε «ευκαιρίες». Η συγκεκριμένη ικανό-

τητα μετατροπής των προβλημάτων σε «επιχειρηματικές ευκαιρίες» αποτελεί το κλειδί της επιτυχίας για τον πωλητή. Αυτό σημαίνει πως ο πωλητής έχει μελετήσει προσεκτικά την οργάνωση και τις λειτουργίες του πελάτη και μπορεί να προσφέρει λύσεις οι οποίες θα μετατρέπονται σε ευκαιρίες για τον πελάτη. iw? Πωλήσεις χωρίς τα δίκτυα θα μπορούσαν να γίνουν; απ. Ζούμε στην εποχή των μεγάλων αλλαγών για την ασφαλιστική αγορά παγκοσμίως. Η ιδιωτική ασφάλιση καλείται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και να συμπληρώσει τα όποια κενά, αξιοποιώντας το νέο πανευρωπαϊκό κανονιστικό και εποπτικό πλαίσιο Solvency II, που ενισχύει καθοριστικά τη φερεγγυότητα των ασφαλιστικών εταιρειών. Μαζί όμως με την ανάπτυξη και τη θωράκιση της ασφαλιστικής αγοράς, αλλάζει σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και ο ρόλος του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή. Σε αυτό το νέο περιβάλλον, παρατηρείται μια τάση κατά την οποία οι καταναλωτές-πελάτες αρχίζουν να κατανοούν καλύτερα την αναγκαιότητα της ιδιωτικής ασφάλισης και τα οφέλη των ασφαλιστικών προϊόντων. Ποιος όμως μπορεί να συμβουλέψει τους πελάτες, να τους ενημερώσει με υπευθυνότητα για τις εξελίξεις, έτσι ώστε να ασφαλίζονται σωστά, που σημαίνει ότι θα επιλέγουν τις καλύψεις που ταιριάζουν στις ανάγκες τους, με βάση και την οικονομική τους ευχέρεια; Η απάντηση στο ερώτημα είναι ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής. Είναι αυτός που μπορεί να δώσει λύσεις, είναι ο άνθρωπος που θα είναι κοντά τους ό,τι και να τους συμβεί. iw

παρουσίαση

Ας επενδύσουμε σε ένα υγιές χαμόγελο!

Το μοναδικό πρόγραμμα οδοντιατρικής φροντίδας στην ελληνική αγορά που παρέχεται και σε ασφαλισμένους ομαδικών προγραμμάτων

λοι γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι η υγεία των δοντιών και των ούλων όχι μόνο για τη γενικότερη σωματική υγεία, αλλά και για την ευεξία και την αυτοπεποίθησή μας. Όλοι, επίσης, φροντίζουμε να τηρούμε μια καθημερινή, λιγότερο ή περισσότερο σχολαστική, ρουτίνα φροντίδας των δοντιών. Πόσοι είναι αυτοί όμως που επισκέπτονται τακτικά τον οδοντίατρό τους για έλεγχο και έγκαιρη διάγνωση στοματικών παθήσεων; Συχνά, λόγω αμέλειας, έλλειψης χρόνου ή χρημάτων, αναβάλλουμε την επίσκεψη, μέχρι τα συμπτώματα ενός οδοντιατρικού προβλήματος να γίνουν αφόρητα. Στις περισσό-

δικτύου, για την προσωρινή ανακούφιση μιας έκτακτης επώδυνης κατάστασης. Σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού εκτός ωρών ιατρείου, η επίσκεψη χρεώνεται 20 ευρώ. Για τα παιδιά κάτω των 12 ετών παρέχει επίσης μία φθορίωση και απομάκρυνση πλακών, καθώς και ένα πιστοποιητικό οδοντιατρικής υγιεινής. Πλέον των δωρεάν υπηρεσιών, το Dental Plus προσφέρει μεγάλα όρια κάλυψης ανά γνάθο, τα οποία αυξάνονται σταδιακά, φθάνοντας μέχρι και τις 2.500 ευρώ σε βάθος πενταετίας, χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση στο ασφάλιστρο. Σε περίπτωση υπέρβασης του ετήσιου ορίου, το πρόγραμμα παρέχει 50% έκπτωση στο κόστος των οδοντιατρικών πράξεων. Οι οδοντιατρικές εργασίες που παρέχονται μέσω του Dental Plus εκτελούνται σε αποκλειστική συνεργασία με τον Όμιλο ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα. Για την ασφάλιση δεν απαιτείται προασφαλιστικός έλεγχος ή διαγνωστικές εξετάσεις, ενώ παρέχονται προνομιακά ασφάλιστρα για τα παιδιά. Για όλους όσοι νοιάζονται για τη στοματική τους υγεία, αλλά και για τους εργοδότες που αναζητούν πραγματικά ανταγωνιστικές παροχές για τους εργαζομένους τους, το Dental Plus της MetLife είναι η πλέον αξιόπιστη και ευέλικτη επιλογή. iw νοέμβριος δεκέμβριος 2019

MetLife DENTAL PLUS

τερες περιπτώσεις, μάλιστα, τόσο το κόστος όσο και ο χρόνος που απαιτείται για τη θεραπεία είναι πολύ υψηλότερα. Απαντώντας σε αυτήν την ανάγκη, η MetLife προσφέρει μια ολοκληρωμένη λύση φροντίδας της στοματικής υγείας για τις ανάγκες των ασφαλισμένων της, σε ατομικά, αλλά και σε ομαδικά προγράμματα. Το MetLife Dental Plus είναι ένα πρόγραμμα κάλυψης οδοντιατρικών εξόδων που εξασφαλίζει υψηλής ποιότητας υπηρεσίες οδοντιατρικής φροντίδας, πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου οδοντιατρικά κέντρα, πλήθος δωρεάν υπηρεσιών και διαγνωστικών ελέγχων, καθώς και κάλυψη ώς και του 80% των εξόδων για οδοντιατρικές πράξεις. Το πρωτοποριακό πρόγραμμα MetLife Dental Plus μπορεί να λειτουργήσει ενισχυτικά και στις παροχές των ομαδικών προγραμμάτων. Είτε χρηματοδοτούμενο εξολοκλήρου από τον εργοδότη, ως επιπλέον παροχή στο ομαδικό πρόγραμμα, είτε προσφερόμενο σε εθελοντική βάση στους εργαζομένους που επιθυμούν να συμπεριλάβουν την οδοντιατρική φροντίδα στο πρόγραμμά τους, καλύπτοντας οι ίδιοι το κόστος. Για ενήλικες και παιδιά άνω των 12 ετών το πρόγραμμα παρέχει δωρεάν έναν διαγνωστικό και έναν ορθοδοντικό έλεγχο, έναν καθαρισμό δοντιών και ένα απλό σφράγισμα, ενώ συμπεριλαμβάνει και μία δωρεάν επίσκεψη σε οδοντίατρο του

Cyber Insurance:

Χαμηλό κόστος και τεχνογνωσία για την αποφυγή «καταστροφικών» παραβιάσεων

insurance w*rld

Στο επίκεντρο βρέθηκαν οι τάσεις και τα απαιτούμενα «εργαλεία» για την ανάπτυξη του Cyber Insurance, καθώς και οι ενέργειες που απαιτούνται για τη διαχείριση των εν λόγω κινδύνων

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

insurance w*rld

ν μέσω ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών, οι νέοι cyber κίνδυνοι που αναδύονται αποτελούν ίσως την κορυφαία απειλή όλων: πολίτες, εταιρείες, οργανισμοί και οντότητες που έχουν συνδέσει, πλέον, τις λειτουργίες τους με το Διαδίκτυο και τα νέα υπολογιστικά συστήματα καθίστανται ευάλωτοι. Τα «νερά» παραμένουν ακόμα «αχαρτογράφητα», αν αναλογιστεί κανείς πως λίγοι είναι αυτοί που κατέχουν ένα εμπεριστατωμένο στρατηγικό πλάνο πρόληψης και αντιμετώπισης τέτοιων κινδύνων. Πλέον, ΕΕ, αρμόδιες αρχές και φορείς κανονιστικής συμμόρφωσης φέρνουν στην κορυφή της ατζέντας το ζήτημα των κυβερνοεπιθέσεων και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Παράλληλα, η ασφαλιστική βιομηχανία αναπτύσσει συνεχώς νέες λύσεις για την αντιμετώπιση των εν λόγω κινδύνων. Φτάνουν όμως όλα αυτά; Το «κλειδί», σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελεί η δημιουργία κατάλληλης κουλτούρας, η συνεχής εκπαίδευση και η τεχνογνωσία σε

όλα τα στελέχη και τις βαθμίδες μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού. Οι cyber κίνδυνοι είναι εδώ και η προσπάθεια αντιμετώπισής τους είναι, πλέον, μονόδρομος. Υπό αυτό το πρίσμα, ιδιαίτερα χρήσιμο και επίκαιρο ήταν το Cyber Insurance & Incident Response Conference, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 5 Νοεμβρίου 2019 στο Divani Caravel. Ένα συνέδριο που οργανώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, από την

Ethos Events, σε συνεργασία με το οικονομικό και επιχειρηματικό portal banks.com.gr και το περιοδικό ΧΡΗΜΑ. Ειδικοί του Cyber Insurance και εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα και της δημόσιας διοίκησης ανέλυσαν τους κινδύνους και τα απαιτούμενα «εργαλεία» για την αντιμετώπισή τους, περιγράφοντας το ρυθμιστικό πλαίσιο, τις προκλήσεις και τις επικρατούσες τάσεις, με στόχο την αποφυγή δυσμενών συνεπειών σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Την ανάγκη εμβάθυνσης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες γύρω από τον ασφαλιστικό κλάδο με έμφαση στους cyber κινδύνους –κάτι που μπορεί να επηρεάσει πλέον όλες τις πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής δραστηριότητας– τόνισε κατά την εισαγωγική του ομιλία ο γενικός διευθυντής της Ethos Media, κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης. Σχετικά νέοι, αλλά ραγδαία εξελισσόμενοι, είναι οι cyber κίνδυνοι, ανέφερε κατά την ομιλία της η γενική διευθύντρια της ΕΑΕΕ, κ. Μαργαρίτα Αντωνάκη. «Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, εκτός από τα οφέλη, ανοί-

προτάσσοντας την ανάγκη για εκπαίδευση. «Ο πελάτης δύναται να μην κατανοεί την κάλυψη, την πραγματική έκθεσή του στον κίνδυνο και όλες τις διαδικασίες που απαιτούνται μετά από ένα χτύπημα. Η αγορά πρέπει να ακούσει τον πελάτη» σημείωσε. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η προβλεπόμενη μέση ετήσια αύξηση στα ασφάλιστρα αναμένεται στο 25% μέχρι το 2025. Πληθώρα κινδύνων αναδύονται στον ορίζοντα, όπως

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

γει το έδαφος για νέους εγκληματίες. Στις προκλήσεις της ασφαλιστικής αγοράς συγκαταλέγονται η πρόληψη και η ασφάλισή του» σημείωσε. Όπως είπε, το cyber crime δεν αφορά μόνο μεγάλες επιχειρήσεις και πολυεθνικές, αλλά και όλες τις ΜμΕ. Σύμφωνα με στοιχεία της περιόδου 2017-2018, η αγορά βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο και κυμαίνεται στα 4 δισ. δολ. (με το 90% να αφορά τις ΗΠΑ), αποτελώντας τόσο απειλή όσο και ευκαιρία. Από την πλευρά της, η ΕΑΕΕ συμβάλλει στην ορθή ενημέρωση των εταιρειών-μελών της για το κρίσιμο αυτό ζήτημα. Οι cyber κίνδυνοι βρίσκονται πολύ ψηλά στην ατζέντα της ΕΕ, αλλά και οι επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν τον νέο κίνδυνο και να ενημερώνονται. Στους βασικούς, μεταξύ άλλων, παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά cyber ασφαλίσεων και στους λόγους για τους οποίους δεν αγοράζουν οι επιχειρήσεις cyber καλύψεις αναφέρθηκε ο κ. Νίκος Γεωργόπουλος, cyRM MBA CDPO, Cyber Risks Advisor της Cromar Insurance Brokers Ltd-Lloyd’s Coverholder,

τόνισε, ενώ την Ελλάδα απασχολούν περισσότερο –για την ώρα– περιστατικά όπως telephone hacking, ransom και απάτες στη μεταφορά κεφαλαίων. Οι cyber κίνδυνοι και η διακοπή εργασιών αποτελούν τους κορυφαίους κινδύνους, όπως δήλωσε, από την πλευρά του, ο κ. Σπύρος Λαθούρης, Head, IT-Cyber Risks Expert, Matrix Group. Αναφορικά με το δεύτερο, οι κυβερνοεπιθέσεις θα αποτελέσουν την κύρια αιτία για τη διακοπή εργασιών, καθώς η ραγδαία αύξηση του Internet of Things και η περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας δημιουργούν νέους κινδύνους. Όπως δήλωσε, χαρακτηριστικά, «μιλάμε πλέον για Insecurity of Things (IoT)». Σε αυτό το πλαίσιο, κίνδυνοι ελλοχεύουν σε συνδεδεμένες συσκευές/εξοπλισμό κρίσιμης σημασίας, όπως σε νοσοκομεία, βηματοδότες, μετρητές ζαχάρου κ.α. Κατά τα άλλα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα ασφάλιστρα παγκοσμίως αναμένεται να ξεπεράσουν τα 22 δισ. δολ. Προπομπό εξελίξεων στη Γηραιά Ήπειρο, όπως τόνισε, αποτέλεσε ο GDPR.

ΠΑΝΕΛ I

insurance w*rld

Οι τάσεις & οι προοπτικές της αγοράς ασφάλισης Cyber Insurance

«Οι τάσεις & οι προοπτικές της αγοράς ασφάλισης Cyber Insurance» απασχόλησαν το πάνελ Ι του συνεδρίου, στο οποίο συμμετείχαν οι κύριοι Βασίλης Βασιλείου, Chief Information Security Officer & Data Protection Officer, Κώστας Βούλγαρης, Financial Lines and Casualty Manager, AIG, και Νίκος Γεωργόπουλος, Cyber Risks Advisor, Cromar Insurance Brokers LtdLloyd’s Coverholder. Συντονιστής της συζήτησης ήταν ο γενικός διευθυντής της Ethos Media, κ. Κωνσταντίνος Ουζούνης. Όπως επισημάνθηκε, η ανάγκη ωρίμανσης τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στην ίδια την αγορά κρίνεται επιτακτική, καθώς μεγάλη μερίδα θεωρεί πως με τη λήψη κάποιων προληπτικών μέτρων, δεν απαιτείται εξειδικευμένη ασφάλιση. Το Cyber Insurance έρχεται να καλύψει κι άλλες σύνθετες υπηρεσίες, ενώ δεν προστατεύει μόνο τα προσωπικά δεδομένα, αλλά και εταιρικές λειτουργίες (πατέντες, εμπορικές συμφωνίες, συμβόλαια με προμηθευτές κ.ά.).

Αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό, όπως επισημάνθηκε, είναι πως το κόστος είναι αρκετά χαμηλό σε σχέση με το ύψος των ζημιών που μπορεί να προκαλέσει μια επίθεση, γεγονός που αρχίζουν, σταδιακά, να αντιλαμβάνονται και οι ΜμΕ. Ωστόσο, απαιτείται ακόμη δουλειά όσον αφορά την παραμετροποίηση της κοστολόγησης, καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις «τρέχουν» με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και δεν υπάρχει ακόμη σοβαρή βάση δεδομένων/ιστορικό, όπως στις παραδοσιακές μορφές ασφάλισης. Όπως αναφέρθηκε, στην Ελλάδα υπάρχει ακόμη μεγάλη ανάγκη στον τομέα της εκπαίδευσης, γεγονός που πρέπει να αφορά όλα τα στελέχη μιας επιχείρησης, μέχρι τον CEO, για την ορθή λήψη αποφάσεων γύρω από αυτά τα ζητήματα. Τέλος, αναλύθηκε ο κρίσιμος, αλλά συμβουλευτικός, ρόλος ενός Υπευθύνου Προστασίας Δεδομένων, ο οποίος καλείται να εκπαιδεύσει το προσωπικό, να δημιουργήσει το νομικό σκέλος και να υλοποιήσει το πρότζεκτ για την προστασία μιας εταιρείας.

ΠΑΝΕΛ II

Cyber Risks Management-Information Security

insurance w*rld

Στο πάνελ ΙΙ του συνεδρίου, με τίτλο “Cyber Risks ManagementInformation Security”, επισημάνθηκαν, μεταξύ άλλων, η κρισιμότητα του ανθρώπινου παράγοντα και οι σωστές λήψεις αποφάσεων που απαιτούνται. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι εταιρείες καλούνται να αυξήσουν τα κεφάλαια για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη προστασία τους, καθώς μέχρι τώρα αυτό δεν βρισκόταν στην κορυφή των επενδυτικών τους προτεραιοτήτων. Το εφαλτήριο για την αύξηση του μπάτζετ, σε έναν βαθμό, αποτέλεσε ο νόμος GDPR, όπως σημειώθηκε. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε και η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, καθώς μόλις τρία πανεπιστήμια στην Ελλάδα μπορούν να συνδράμουν με άτομα που εκπαιδεύονται στην ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων. Μεγάλη έλλειψη αναμένεται τα επόμενα χρόνια, παγκοσμίως, και σε στελέχη της ασφαλιστικής αγοράς, που θα μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτούς τους αναπτυσσόμενους κινδύνους. Παράλληλα, το 5G και το

Wi-Fi 6 θα δώσουν τη δυνατότητα για τη δημιουργία νέων ειδών επιθέσεων, και ως εκ τούτου θα απαιτηθούν νέες, πιο εξελιγμένες δράσεις αποτροπής τους. Οι νέες τεχνολογίες παρέχουν τη δυνατότητα σύνδεσης και συγχρονισμού, δημιουργώντας μια ολιστική προσέγγιση για το σύνολο της εικόνας ασφαλείας. Σύμφωνα με τα στοιχεία όμως, μόνο 1 στις 4 εταιρείες φαίνεται να έχει καταρτίσει πραγματικό cyber reaction plan, παγκοσμίως. Στη συζήτηση συμμετείχαν οι κύριοι Ηλίας Αγγελίδης, Τεχνικός Διευθυντής Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Algosystems, Νίκος Σίμος, Τεχνικός Διευθυντής, Pylones Hellas AE, Παναγιώτης Σούλος, Υπεύθυνος Ασφαλείας Πληροφοριακών Συστημάτων, Διεύθυνση IT, Eurobank FPS, και Κώστας Παπαδάτος, Founder & Managing Director, Cyber Noesis, με συντονιστή τον κ. Αργύρη Μακρυγεώργου, Υπεύθυνο Μελών, Ελληνικό Chapter (ISC)2. Το κανονιστικό πλαίσιο διαχείρισης περιστατικών ασφαλείας στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες αποτέλεσε

το βασικό θέμα στην παρουσίαση της κ. Αφροδίτης Κουσουνή, ΔΝ, Δικηγόρου, LLM, Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ). Η ίδια σημείωσε πως οι προσπάθειες ρύθμισης του πλαισίου έχουν ξεκινήσει εδώ και καιρό, καθώς οι ηλεκτρονικές επικοινωνίες διευρύνονται συνεχώς. Συγκεκριμένα, μίλησε για το ευρωπαϊκό πλαίσιο, αναφερόμενη στην Οδηγία 2002/58, άρθρο 4 και στην Οδηγία 140/2009, ενώ έκανε λόγο για τις καθυστερήσεις γύρω από το e-privacy regulation. Μιλώντας για την εσωτερική έννομη τάξη, αναφέρθηκε στον Ν. 3471/2006 (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2002/58), τον Ν. 3674/2008 (διασφάλιση απορρήτου τηλεπικοινωνίας) και στον Ν. 4070/2012 και τις κρίσιμες διατάξεις για την ασφάλεια και την ακεραιότητα δικτύων και υπηρεσιών. Τέλος, σημείωσε πως πράγματι υπάρχει ένα πολυσχιδές πλαίσιο που δημιουργεί πολλές υποχρεώσεις, ωστόσο δημιουργεί έναν κοινό παρονομαστή: τον υπέρτατο σκοπό της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων, των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας.

ΠΑΝΕΛ ΙΙΙ

Νομοθεσία-Συμμόρφωση Να ξεδιαλύνει το «τοπίο» γύρω από τη νομική φύση των εν λόγω ζητημάτων είχε ως στόχο το πάνελ ΙΙΙ, με τίτλο «Νομοθεσία-Συμμόρφωση» και με συντονιστή τον δικηγόρο κ. Τάκη Κακούρη. Συμμετείχαν οι κυρίες Αφροδίτη Κουσουνή, ΔΝ, Δικηγόρος, LLM, Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), Αριάννα Σέκερη, CIPP/E, CIPM, FIP, DPO, Junior Partner, ALG Manousakis Law Firm, και Μαίρη Δεληγιάννη, επικεφαλής

της ομάδας Data Protection & Cybersecurity, Ζέπος & Γιαννόπουλος. Πράγματι, όπως επεσήμαναν, τα τελευταία δέκα χρόνια η νομοθετική παραγωγή είναι τεράστια σε αυτά τα ζητήματα, ενώ η νομοθεσία επιβάλλει τη γνωστοποίηση υποθέσεων που αφορούν την ασφάλεια και την παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Αναλύθηκαν τεχνικά νομικά θέματα, όπως είναι ο απαιτούμενος χρόνος απόκρισης ύστερα από ένα

περιστατικό και οι φορείς στους οποίους πρέπει να γνωστοποιηθεί. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στους κανονισμούς GDPR και NIS Directive, αλλά και στον e-privacy regulation, ο οποίος αναμένεται. Όσον αφορά τα πρόστιμα και τις διοικητικές κυρώσεις, για τον GDPR προβλέπεται πρόστιμο ώς και 10 εκατ. ευρώ ή 2% επί του παγκόσμιου τζίρου. Για τον NIS Directive πρόστιμο 15.000 ευρώ ανά περιστατικό και 200.000 ευρώ σε περίπτωση υποτροπής.

ΠΑΝΕΛ IV

Incident Response-Ανταπόκριση & Διαχείριση Περιστατικών Παραβίασης Ασφαλείας σε επικοινωνιακό επίπεδο. Όπως επισημάνθηκε, απαιτείται εξειδίκευση, εκπαίδευση και όχι γνώριμες και τυποποιημένες συμβουλές για κάθε περίπτωση. Διακριτοί και σαφείς πρέπει να είναι οι ρόλοι, από τον DPO μέχρι τον τελευταίο συμμετέχοντα, ενώ κρίσιμος

είναι ο ρόλος της εσωτερικής επικοινωνίας. Ιδιαίτερα λεπτές είναι και οι ισορροπίες κατά τη δημοσιοποίηση ενός περιστατικού δημοσίως, καθώς απαιτούνται οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση της εταιρικής φήμης και την ορθή συνέχιση των λειτουργιών της εταιρείας. Το «κλεινοέμβριος δεκέμβριος 2019

Οι συμμετέχοντες στο πάνελ IV του συνεδρίου, με τίτλο «Incident Response-Ανταπόκριση & Διαχείριση Περιστατικών Παραβίασης Ασφαλείας», ανέλυσαν τις κινήσεις που απαιτούνται για την ορθή αντιμετώπιση των εν λόγω παραβιάσεων τόσο σε τεχνικό όσο και

insurance w*rld

δί» για τη σωστή αντιμετώπιση όλων αυτών –όπως σημείωσαν– αποτελούν η κουλτούρα, η εκπαίδευση και η τεχνογνωσία. Στο πάνελ συμμετείχαν οι κ.κ. Απόστολος Βόρρας, LLM mult, Phd (C), CIPP/E, Επικεφαλής Προστασίας

Δεδομένων & Ιδιωτικότητας, KBVL Δικηγορική Εταιρεία, Μέλος του Διεθνούς Δικτύου Δικηγορικών Εταιρειών με τίτλο Deloitte Legal, Δήμητρα Ξηντάρα, CIPP/E, CIPM, CISM, FIP, Υπεύθυνη Προστασίας Δεδομένων, Όμιλος Eurolife ERB,

Αργύρης Χρυσάνθου, Security Operations Center Manager-Blue Team Leader, Neurosoft SA, Νίκος Σκυλακάκης, Διευθύνων Σύμβουλος Sk&P, με συντονιστή τον κ. Δημήτρη Γεωργόπουλο, FounderCEO, Rethink Business Lab-RBL. iw

έρευνα

Επιμέλεια: Λαλέλα Χρυσανθοπούλου

Υπαρξιακή απειλή

για τις ασφαλιστικές εταιρείες παραμένουν τα χαμηλά επιτόκια

insurance w*rld

Αποκαλυπτική έρευνα της γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis σε 200 επικεφαλής επενδύσεων (Chief Investor Officers-CIOs) ασφαλιστικών εταιρειών από όλο τον κόσμο

έρευνα

✓ To 75% των συμμετεχόντων στην έρευνα αναδεικνύουν τα χαμηλά επιτόκια σε κορυφαίο κίνδυνο για το χαρτοφυλάκιό τους

υφιστάμενο περιβάλλον, είναι εξαιρετικά δύσκολο να εξισορροπήσουν τις ικανοποιητικές αποδόσεις με ανταγωνιστικό κόστος κεφαλαίου και την προστασία του κεφαλαίου. Τρεις είναι οι βασικές τάσεις που αναδεικνύονται από την έρευνα: Πρώτον, παρότι έχουν περάσει πάνω από δέκα χρόνια από τη χρηματοοικονομική κρίση, η «κληρονομιά» των χαμηλών επιτοκίων παραμένει δυσεπίλυτο πρόβλημα για τις ασφαλιστικές και την επενδυτική στρατηγική τους. Δεύτερον, οι ασφαλιστικές είναι διατεθειμένες να αναλάβουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμπορευσιμότητας (liquidity risk) για να εξασφαλίσουν αποδόσεις, αλλά οι προβλεπόμενες αλλαγές στη διάρθρωση των χαρτοφυλακίων τους αντανακλούν την αρνητική επίπτωση των περιορισμών που θέτει το ρυθμιστικό-κανονιστικό πλαίσιο. Τρίτον, οι CIOs εξακολουθούν να αναζητούν στρατηγικές που θα τους επιτρέψουν να αντιπαρέλθουν τα αυστηρότερα και πολυπλοκότερα ρυθμιστικά καθεστώτα. Μία από αυτές είναι το outsourcing της διαχείρισης μέρους του επενδυτικού τους χαρτοφυλακίου σε εξωτερικούς συνεργάτες, ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση σε πιο καινοτόμες και εξειδικευμένες τεχνικές και στρατηγικές επενδύσεων.

Η υπαρξιακή απειλή των χαμηλών επιτοκίων, σύμφωνα πάντα με τη Natixis, είναι εντονότερη στις ασφαλιστικές εταιρείες από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Στους ομίλους από την Ασία (όπου η χρηματοοικονομική κρίση του 2008-2009 δεν «χτύπησε» με τόση ένταση), ως μεγαλύτερος κίνδυνος εντοπίζεται η προοπτική οικονομικής επιβράδυνσης. Στη Βρετανία και την Ιρλανδία, κυριαρχεί το Brexit ως έκφανση γεωπολιτικού κινδύνου. Γενικά, τα χαμηλά επιτόκια, η απειλή της ύφεσης, οι γεωπολιτικές αναταράξεις και η μεταβλητότητα της αγοράς συνιστούν το «κουαρτέτο» των μεγαλύτερων ρίσκων για τις ασφαλιστικές. Την ίδια στιγμή, δυναμικά εισέρχεται στην εικόνα και η παράμετρος της κλιματικής αλλαγής, καθώς το 50% των ερωτωμένων δήλωσαν ότι αποτελεί πρόκληση για την εταιρεία τους. Το 46% αυτών είπαν ότι προχώρησαν σε αλλαγές στην επενδυτική τους πολιτική εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, παρότι δεν φαίνεται να υπάρχει κοινή συνισταμένη ως προς τον τρόπο εφαρμογής του περιβόητου (ESG), δηλαδή των κανόνων περιβαλλοντικής προστασίας (Environment), κοινωνικής υπευθυνότητας (Social) και χρηστής διακυβέρνησης (Governance). Τα χαμηλά επιτόκια αντανακλώνται στις χαμηλές αποδόσεις των ομολόγων, που καταλαμβάνουν τη μερίδα νοέμβριος δεκέμβριος 2019

έκα χρόνια… φαγούρας (ή χαμηλών επιτοκίων) έχουν «φουσκώσει» το παθητικό των ασφαλιστικών εταιρειών και έχουν διευρύνει το χάσμα στη διάρκεια (duration mismatch) μεταξύ των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, καθιστώντας εξαιρετικά δύσκολο για τις ασφαλιστικές να διασφαλίσουν την κάλυψη των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών τους. Στην προσπάθειά τους να παράγουν ικανοποιητικές αποδόσεις, οι εταιρείες στρέφονται σε εναλλακτικές επενδύσεις, υψηλότερου κινδύνου και χαμηλότερης εμπορευσιμότητας, προκειμένου να καλύψουν το κενό των ισχνών αποδόσεων των ομολόγων. Στη διαδικασία αυτή όμως, οι επικεφαλής επενδύσεων (CIOs) των ασφαλιστικών διαπιστώνουν ότι οι ίδιες ρυθμίσεις που είχαν σχεδιαστεί για να διασφαλίσουν τη φερεγγυότητά τους στον απόηχο της διεθνούς χρηματοοικονομικής κρίσης, τώρα περιορίζουν δραστικά τα περιθώρια ελιγμών τους και την ικανότητά τους να εξασφαλίσουν το πολυπόθητο alpha (active return on investment). Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα πρόσφατης έρευνας που διενήργησε η γαλλική επενδυτική τράπεζα Natixis μεταξύ 200 CIOs ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών εταιρειών από την Ασία, την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική. Το 75% των συμμετεχόντων δήλωσαν ότι, στο

έρευνα 70

insurance w*rld

του λέοντος στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια των ασφαλιστικών. Καθώς οι αποδόσεις αυτές δεν επαρκούν για την κάλυψη των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων που συνδέονται με τις ετήσιες προσόδους ή τα προϊόντα εγγυημένων αποδόσεων που προσφέρουν οι ασφαλιστικές, η πλειοψηφία των CIOs στρέφονται σε «εναλλακτικές» επενδύσεις, προσβλέποντας σε ενισχυμένο alpha. Πέραν των δυνητικά υψηλότερων αποδόσεων, ένα άλλο δέλεαρ είναι η δυνατότητα διαφοροποίησης του κινδύνου στα χαρτοφυλάκια, με δεδομένο το ότι τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων στην έρευνα της Natixis θεωρούν ότι τα «παραδοσιακά» assets παρουσιάζουν υψηλό βαθμό συσχέτισης και άρα δεν παρέχουν διακριτές πηγές αποδόσεων. Στο πλαίσιο αυτό, δεν προξενεί έκπληξη που το 53% των ερωτωμένων επιδιώκουν να αντικαταστήσουν τις επενδύσεις σταθερού εισοδήματος με εναλλακτικές επενδύσεις στα χαρτοφυλάκιά τους. Ακόμη κι έτσι, πάντως, η εξεύρεση των επιθυμητών αποδόσεων δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, καθώς το 80% αυτών δηλώνουν ευθαρσώς ότι δυσκολεύονται να πετύχουν τους στόχους τους στο «μέτωπο» αυτό. Πέρα από τις τοποθετήσεις σε εναλλακτικές επενδύσεις, οι CIOs έχουν αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών και για να προσαρμόσουν τα allocations στα παραδοσιακά assets: Για παράδειγμα, διαφοροποιούν τα χαρτοφυλάκια ομολόγων με βάση τον κλάδο ή τη γεωγραφική περιοχή. Την ίδια στιγμή, με δεδομένο τον κυρίαρχο ρόλο των ομολόγων στα χαρτοφυλάκια των ασφαλιστικών, παρατηρείται στροφή προς τίτλους υψηλότερων αποδόσεων, κάτι που συνεπάγεται αύξηση του πιστωτικού κινδύνου και μείωση της διάρκειας των τοποθετήσεων. Σε γενικές γραμμές, οι ασφαλιστικές εμφανίζονται ικανοποιημένες με τις επενδυτικές τους κινήσεις, αφού δεν

✓ To 89% των ασφαλιστικών από όλο τον κόσμο θεωρούν ότι το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργεί αποτρεπτικά για τοποθετήσεις σε assets που προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις

προβλέπουν σημαντικές ανακατατάξεις στη διάρθρωση των χαρτοφυλακίων τους το 2020 σε σχέση με το 2019. Το 93% των ασφαλιστικών δηλώνουν «προετοιμασμένες» για το ρυθμιστικό περιβάλλον. Ωστόσο, όπως παρατηρεί η Natixis, «το να είσαι προετοιμασμένος από διοικητικής πλευράς και από πλευράς συμμόρφωσης δεν συνεπάγεται απαραιτήτως και… επενδυτική επιτυχία». Οι ασφαλιστικές από όλο τον κόσμο στέλνουν το μήνυμα ότι οι υποχρεώσεις τους αναφορικά με την τήρηση των εποπτικών κεφαλαίων προσανατολίζουν τα χαρτοφυλάκια προς τίτλους σταθερού εισοδήματος και χαμηλών αποδόσεων. Το 60% των ερωτωμένων δηλώνουν ότι οι αυξημένες υποχρεώσεις διακράτησης κεφαλαίων επηρεάζουν αρνητικά το επίπεδο διαφοροποίησης των ασφαλιστικών χαρτοφυλακίων. Τα δύο τρίτα παραδέχονται ότι είναι πολύ δύσκολο να πετυχαίνουν ικανοποιητικές αποδόσεις τηρώντας παράλληλα τις υποχρεώσεις που τίθενται από το ρυθμιστικό πλαίσιο. Ο μεγαλύτερος προβληματισμός στο θέμα αυτό προέρχεται από τις ΗΠΑ, αλλά και οι γαλλικές και γερμανικές ασφαλιστικές… δεν μένουν πίσω. Σχεδόν όλες οι ασφαλιστικές (89% των ερωτωμένων) υποστηρίζουν ότι οι ρυθμίσεις τις εμποδίζουν de facto να επενδύσουν σε assets υψηλότερων αποδόσεων. Μεταξύ των θεμάτων που συνδέονται με

έρευνα

✓

insurance w*rld

Το 66% έχει παραχωρήσει σε τρίτους fund managers τη διαχείριση του επενδυτικού του χαρτοφυλακίου, προκειμένου να έχει πρόσβαση σε μεγαλύτερη τεχνογνωσία

τη συμμόρφωση στο κανονιστικό πλαίσιο, οι ασφαλιστικές αναφέρουν τα κόστη υλοποίησης, τα θέματα τεχνικής φύσεως (αλλαγές στα πληροφοριακά συστήματα), τις αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις, τη διαχείριση δεδομένων και την υλοποίηση υποχρεωτικών αλλαγών στα συστήματα διαχείρισης κινδύνων (όπως την Ίδια Αξιολόγηση Κινδύνων και Φερεγγυότητας-Own Risk and Solvency Assessment ή ORSA). Αν και το αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο θεωρείται ο κύριος λόγος για την αργή υιοθέτηση εναλλακτικών assets, δεν είναι ο μοναδικός. Πολλές ασφαλιστικές αναφέρουν, επίσης, και την πολυπλοκότητα των εναλλακτικών στρατηγικών και τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν να τις ενσωματώσουν με επιτυχία στα χαρτοφυλάκιά τους. Ειδικότερα, το ένα τρίτο των ερωτωμένων παραδέχονται ότι δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για να δημιουργήσουν ένα ουσιαστικό «εναλλακτικό» χαρτοφυλάκιο, ενώ υπάρχουν και οι εσωτερικοί περιορισμοί που επιβάλλονται από τα ΔΣ των ασφαλιστικών, οι οποίοι συχνά εμποδίζουν τους CIOs να εφαρμόσουν επενδυτικές στρατηγικές που θεωρούνται επικίνδυνες ή μη δοκιμασμένες. Το ζητούμενο αποτελούν, επομένως, οι εναλλακτικές επενδυτικές λύσεις που μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά εντός των περιορι-

σμών που τίθενται από τα διαφορετικά ρυθμιστικά-κανονιστικά πλαίσια ανά τον κόσμο. Με άλλα λόγια, απαιτούνται: έες πηγές αποδόσεων που είναι Ν αποσυνδεδεμένες από τα παραδοσιακά assets, αλλά και συμβατές με τις διαφόρων ειδών ρυθμίσεις. ποδόσεις που να μην αυξάνουν Α το συνολικό ρίσκο των χαρτοφυλακίων και να παράγονται με κατανοητές διαδικασίες. Είναι λίγες όμως οι ασφαλιστικές που κατορθώνουν να ικανοποιήσουν εσωτερικά όλες αυτές τις ανάγκες, γεγονός που φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη συνεργασιών με εξωτερικούς fund managers. Ήδη, 7 στις 10 ασφαλιστικές έχουν παραχωρήσει σε τρίτους μέρος της διαχείρισης των χαρτοφυλακίων τους και 1 στις 10 έχει προχωρήσει σε πλήρες outsourcing της εν λόγω δραστηριότητας. Κατά μέσο όρο, οι ασφαλιστικές έχουν εκχωρήσει λίγο κάτω από το 50% των χαρτοφυλακίων τους σε τρίτες επενδυτικές εταιρείες, με αυξημένη έμφαση στα «κομμάτια» που αφορούν σε εταιρικά ομόλογα υψηλών αποδόσεων, ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας (επομένως όχι κορυφαίας πιστοληπτικής αξιολόγησης), private equity και ομόλογα αναδυόμενων αγορών. iw

παρουσίαση

Η μείωση του οικονομικού άγχους παράγοντας-«κλειδί» για την ευημερία των εργαζομένων

insurance w*rld

Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, ένα πράγμα παραμένει σταθερό: για να ευημερούν οι εταιρείες, πρέπει να ευημερούν και οι εργαζόμενοί τους.

παρουσίαση στάδιο της προσωπικής ή επαγγελματικής τους ζωής. Ορισμένοι από τους εργαζομένους τονίζουν ότι το άγχος τους προέρχεται από βραχυπρόθεσμες ανησυχίες, όπως η πληρωμή του ενοικίου, η εξόφληση των λογαριασμών ή η ικανότητά τους να ανταποκριθούν σε έκτακτες ανάγκες υγείας, ενώ άλλοι το συνδέουν με την πλήρωση μακροπρόθεσμων στόχων και την περίοδο της συνταξιοδότησής τους. Ειδικά το θέμα της συνταξιοδότησης απασχολεί ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων, με το 54% αυτών να πιστεύουν ότι οι εργοδότες τους έχουν ευθύνη στο να βοηθήσουν για τον σχεδιασμό του συνταξιοδοτικού τους πλάνου. Για την ακρίβεια, 3 από τις 5 κύριες χρηματοοικονομικές ανησυχίες των εργαζομένων συνδέονται άμεσα με την περίοδο της σύνταξης, ακόμη και για εργαζομένους που έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και αισθάνονται πιο σίγουροι για τα μελλοντικά οικονομικά τους. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι το ποσοστό εκείνων που σκέφτονταν να αναβάλουν τη συνταξιοδότησή τους, εξαιτίας της οικονομικής τους κατάστασης, εκτινάχθηκε από το 37%, το 2015, στο 52%, το 2019. Αυτό το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο, αφού όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι συνειδητοποιούν ότι στο μέλλον θα αντιμετωπίσουν εξίσου σημαντικές οικονομικές προκλήσεις. Αυτό που λένε, ουσιαστικά, οι εργαζόμενοι είναι ότι για να ευδοκιμήσουν στον χώρο εργασίας, αλλά και στο σπίτι τους, χρειάζονται λύσεις οι οποίες βοηθούν στην αντιμετώπιση του άγχους που τους προκαλεί η

οικονομική ανασφάλεια. Είναι χαρακτηριστικό το ότι σχεδόν 6 στους 10 εργαζομένους θεωρούν έναν ικανοποιητικό μισθό πολύ σημαντικό για την ευημερία τους, αναγνωρίζουν ωστόσο ότι μια μέτρια αύξηση μισθού μπορεί να βοηθήσει ελάχιστα αν κληθούν να αντιμετωπίσουν μια απροσδόκητη δαπάνη υγείας. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος που τα ομαδικά προγράμματα και οι πρόσθετες παροχές που προσφέρουν οικονομική στήριξη μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους της επιχείρησης να διαχειριστούν το απροσδόκητο και να κάνουν σχέδια για το μέλλον τους. Αποτελούν έναν έμπρακτο τρόπο για τους εργοδότες να δείξουν στους εργαζομένους τους ότι νοιάζονται και υποστηρίζουν τις ανάγκες τους, κερδίζοντας έτσι την αφοσίωσή τους και τονώνοντας την παραγωγικότητά τους. Η MetLife, ένας οργανισμός με διεθνή τεχνογνωσία στον τομέα των ομαδικών ασφαλίσεων και νούμερο ένα επιλογή των Ελλήνων εργοδοτών, μπορεί να υποστηρίξει αυτήν την προσπάθεια σχεδιάζοντας ευέλικτα προγράμματα με βάση τις οικονομικές δυνατότητες και τις συγκεκριμένες κάθε φορά ανάγκες τόσο του εργαζομένου όσο και της επιχείρησης. Με την αξιοποίηση σύγχρονων ασφαλιστικών λύσεων και την τεχνογνωσία των κορυφαίων του κλάδου, η ομαδική ασφάλιση αποτελεί μια προσιτή και ταυτόχρονα στοχευμένη επένδυση, η οποία δημιουργεί καλύτερες προϋποθέσεις ανάπτυξης και ευημερίας τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζομένους τους. iw νοέμβριος δεκέμβριος 2019

εξίσωση αυτή, σίγουρα, δεν είναι τόσο απλή όσο, ίσως, ακούγεται. Από τη μια πλευρά, οι εργαζόμενοι ζητούν ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο να ανταποκρίνεται στις εξατομικευμένες επιθυμίες τους, να τους δημιουργεί αίσθηση ασφάλειας και πληρότητας και να μειώνει τις πηγές του άγχους τους. Από την άλλη, οι εργοδότες προσπαθούν να διατηρήσουν χαμηλά τα κόστη τους διασφαλίζοντας, παράλληλα, την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησής τους. Πώς μπορούν, λοιπόν, να συνδυαστούν αυτές οι ανάγκες και πόσο εύκολο είναι να ανταποκριθεί ένας εργοδότης στις ξεχωριστές επιθυμίες των εργαζομένων του όταν ο αριθμός τους μπορεί να είναι από μερικές δεκάδες, μέχρι και χιλιάδες; Η νέα έρευνα τάσεων στις ομαδικές ασφαλίσεις (Employee Benefit Trends Study-EBTS) που πραγματοποίησε η MetLife στις ΗΠΑ δείχνει με ποιους τρόπους μπορούν οι εργοδότες να προσελκύσουν και να διατηρήσουν το καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό της αγοράς και, ταυτόχρονα, να βοηθήσουν τους ανθρώπους τους να απολαμβάνουν μια ισορροπημένη και υγιή εργασιακή και προσωπική ζωή. Παράγοντας-«κλειδί» σε αυτήν την προσπάθεια είναι η αποτύπωση των προβληματισμών, των αναγκών και των προσδοκιών των εργαζομένων. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, η νούμερο ένα πηγή άγχους για τους εργαζομένους είναι η διαχείριση των προσωπικών οικονομικών τους και αυτό αποτυπώνεται στις περισσότερες ομάδες εργαζομένων, ανεξάρτητα από την ηλικία ή το

παλμός παλμός τηςαγοράς αγοράς της MATRIX Ολοκληρώθηκε η εξαγορά της Πειραιώς Μεσίτες ΑΕ

insurance w*rld

Με εγκριτική απόφαση που καταχωρήθηκε πρόσφατα στο ΓΕΜΗ ολοκληρώθηκε η συγχώνευση δι’ απορροφήσεως της Πειραιώς Μεσίτες ΑΕ από τη Matrix Μεσίτες Ασφαλίσεων & Αντασφαλίσεων AE. Πρόκειται και για την τυπική ολοκλήρωση της διαδικασίας εξαγοράς του 100% των μετοχών της Πειραιώς Μεσίτες ΑΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάρτιο. Μετά την τυπική ολοκλήρωση της συγχώνευσης, η Matrix καθίσταται καθολική διάδοχος της απορροφώμενης εταιρείας και η απορροφώμενη παύει να υπάρχει και διαγράφεται από το ΓΕΜΗ. Η επιχειρηματική αυτή απόφαση, που υλοποιήθηκε παράλληλα με τη στρατηγική συμμαχία με τον όμιλο Howden, έναν από τους μεγαλύτερους ανεξάρτητους μεσιτικούς οίκους διεθνώς και μέλος του Hyperion Group, αναδεικνύει τον Όμιλο Matrix στον μεγαλύτερο μεσίτη ασφαλίσεων και αντασφαλίσεων της χώρας τόσο σε επίπεδο κύκλου εργασιών όσο και σε επίπεδο μεριδίων αγοράς, ενώ το σύνολο των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών αναγκών του πελατολογίου της Πειραιώς Μεσίτες ΑΕ θα εξυπηρετείται πλέον από τη Matrix Broker at Lloyd’s. Η ελληνική επιχειρησιακή μονάδα της Matrix Broker at Lloyd’s διαθέτει σήμερα 82 εξειδικευμένα στελέχη και brokers, ενώ καλύπτει γεωγραφικά σημαντικούς άξονες της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας, με γραφεία στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και εκπροσώπους στο Ηράκλειο Κρήτης και στα Ιωάννινα.

KARAVIAS UNDERWRITING AGENCY Ασφαλίζει την Art Thessaloniki 2019 Για ακόμη μία χρονιά, η Karavias Underwriting Agency στηρίζει έμπρακτα την τέχνη και τον πολιτισμό στη χώρα μας χορηγώντας την ασφαλιστική κάλυψη της Art Thessaloniki, της έκθεσης έργων τέχνης που έχει καθιερωθεί ως ένα από τα μεγαλύτερα ετήσια εικαστικά γεγονότα στη Βόρεια Ελλάδα. Η έκθεση καλύπτεται μέσω του εξειδικευμένου συμβολαίου κατά παντός κινδύνου έργων τέχνης & κοσμημάτων “Fine Art Insurance” της Karavias Underwriting Agency, εξουσιοδοτημένου ανταποκριτή των Lloyd’s. Αξίζει να σημειωθεί πως το συγκεκριμένο συμβόλαιο καλύπτει τις σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης και κοσμημάτων της χώρας μας καθώς και πλήθος εκθέσεων εντός και εκτός Ελλάδας, αλλά και συλλογές μουσείων, μεταφορές έργων τέχνης, αίθουσες τέχνης και εταιρικές συλλογές.

E-SIGN Η καινοτόμος υπηρεσία της Generali: Σε δύο βήματα η υπογραφή νέων συμβάσεων της IDD Μια πλήρως ψηφιοποιημένη διαδικασία εξυπηρέτησης συστήνει η Generali στους συνεργάτες της ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, συμβάλλοντας στην ταχύτερη εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την Οδηγία Insurance Distribution Directive (IDD) για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων. Η παραπάνω Οδηγία, που έχει τεθεί σε ισχύ σταδιακά από το 2018, έρχεται να εκσυγχρονίσει αλλά και να εναρμονίσει την ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά, θέτοντας ένα ενιαίο πλαίσιο, το οποίο θα διασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια στη διανομή των ασφαλιστικών προϊόντων και θα εισάγει κανόνες δεοντολογικής συμπεριφοράς. Μεταξύ άλλων, η Οδηγία ορίζει τη σχέση των διαμεσολαβητών με τις ασφαλιστικές εταιρείες, τον τρόπο αμοιβής τους, την επαγγελματική τους ιδιότητα και τις κανονιστικές τους υποχρεώσεις,

καθώς και τις υποχρεώσεις ενημέρωσης και διασφάλισης των συμφερόντων των καταναλωτών. Η IDD έρχεται σε συνέχεια της Οδηγίας Solvency II για τη φερεγγυότητα των Ασφαλιστικών Εταιρειών και του Κανονισμού GDPR για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων. Απαραίτητη προϋπόθεση, βάσει της νέας Οδηγίας, είναι και η υπογραφή νέων συμβάσεων των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών με τις συνεργαζόμενες ασφαλιστικές εταιρείες. Μια χρονοβόρα, γραφειοκρατική διαδικασία, που η Generali κατάφερε να ψηφιοποιήσει πλήρως, εκμηδενίζοντας τους χρόνους ανταπόκρισης.

INTERAMERICAN Συνεργασία με το Δημόσιο για αποτελεσματική ασφάλιση στη γεωργία Η Interamerican, με τη συμμετοχή της σε σημαντικά συνέδρια για τον πρωτογενή τομέα, δίνει τον τόνο του ασφαλιστικού ενδιαφέροντος για τη διατήρηση και ανάπτυξη μιας βιώσιμης αλυσίδας αξίας στη γεωργία. Η συνέχεια της αξίας που δημιουργείται αποτελεί προϋπόθεση για την ευημερία όλων των εμπλεκόμενων μερών, από τον γεωργό μέχρι τον μεταποιητή και τη διανομή στον καταναλωτή, και ο ρόλος της ασφάλισης είναι καθοριστικός για να διατη-

παλμός της αγοράς ΟΜΙΛΟΣ TALANX Σημαντική αύξηση των καθαρών εσόδων του Ο Όμιλος Talanx ανταποκρίνεται στους στόχους του σημειώνοντας διψήφια αύξηση των ασφαλίστρων και των καθαρών εσόδων το πρώτο εννεάμηνο του οικονομικού έτους. Τα έσοδα από ασφάλιστρα στο σύνολο του ομίλου αυξήθηκαν κατά 11,9%, σε 30,3 δισ. ευρώ (27,1), ή κατά 10,6% μετά την προσαρμογή των όποιων συναλλαγματικών επιδράσεων. Η αύξηση σημειώθηκε σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων. Ο δείκτης λειτουργικών κερδών (EBIT) εννεαμήνου σημείωσε διψήφιο ποσοστό ανάπτυξης στο 26,7% και ανήλθε σε 1,9 δισ. ευρώ (από 1,5) σε σχέση με τα μεγέθη του προηγούμενου έτους, ενώ τα καθαρά έσοδα του ομίλου αυξήθηκαν σημαντικά, κατά 52%, σε 742 εκατ. ευρώ (από 488). Η απόδοση αυτή προέρχεται από όλους τους

ΚΛΑΔΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΣΚΑΦΩΝ Σημαντική αύξηση ασφαλίστρων Κατά τη διάρκεια του 2018, η παραγωγή ασφαλίστρων των κλάδων ασφάλισης πλοίων, δηλαδή των κλάδων 6. Πλοίων και 12. Αστικής ευθύνης πλοίων, έφθασε τα 18,5 εκατ. ευρώ (12,7 εκατ. ευρώ και τα 5,8 εκατ. ευρώ αντιστοίχως), καταγράφοντας, αντίστοιχα, αύξηση κατά 24,4% και 5,1% σε σχέση με το 2017. Παρομοίως, η παραγωγή των ασφαλίσεων κατά ζημιών, συνολικά, αυξήθηκε κατά 3,9%, ενώ η συνολική παραγωγή (ζωής και ζημιών) αυξήθηκε κατά 2,0%. Ο μερισμός της παραγωγής του

κλάδου ανά κανάλι διανομής είχε ως εξής: τα ανεξάρτητα δίκτυα (μεσίτες, πράκτορες) συμμετείχαν κατά 78,3%, οι απευθείας πωλήσεις κατά 4,8%, οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι (ιδιόκτητο δίκτυο) κατά 9,6% και η συνεργασία με τις τράπεζες συμμετείχε με 7,3% επί του συνόλου.

EUROLIFE ERB Ε-ασφάλεια αυτοκινήτου στα μέτρα σας Η Eurobank και η Eurolife ERB, στο πλαίσιο της συνεργασίας τους, εγκαινιάζουν μια νέα ψηφιακή εμπειρία bancassurance, που απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο παρέχοντάς του τη δυνατότητα online διαμόρφωσης εξατομικευμένου πακέτου ασφαλιστικής κάλυψης του αυτοκινήτου του. Μέσα από την αποκλειστική τους συνεργασία, η Eurobank, ως ασφαλιστικός πράκτορας, και η ασφαλιστική εταιρεία Eurolife ERB αφενός ενισχύουν τη θέση τους στον σταθερά αναπτυσσόμενο κλάδο του bancassurance και αφετέρου, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογικής επανάστασης, παρέχουν στον καταναλωτή τη δυνατότητα όχι μόνο να επιλέγει αυτό που πραγματικά χρειάζεται –και μάλιστα με το κόστος που ταιριάζει στις οικονομικές δυνατότητές του–, αλλά και να ασφαλίζεται στον χρόνο και με τον τρόπο που ο ίδιος αποφασίζει.

νοέμβριος δεκέμβριος 2019

ρηθεί αυτή η συνέχεια και να αποδοθεί. Η εταιρεία είχε ουσιαστική παρουσία στο Agribusiness Forum 2019, που οργανώθηκε από τις 31 Οκτωβρίου μέχρι τις 2 Νοεμβρίου στις Σέρρες με τη συμμετοχή πολλών φορέων από την Ελλάδα και το εξωτερικό, εκπροσώπων της Δημόσιας Διοίκησης, πανεπιστημιακών καθηγητών και πολλών επιχειρήσεων με ενδιαφέρον στον αγροδιατροφικό τομέα. Βασικά θέματα του συνεδρίου ήταν η τόνωση της καινοτομίας και το μέλλον της παραγωγής, επεξεργασίας και διανομής γεωργικών προϊόντων διατροφής, τα νέα συστήματα, η αξιοποίηση της τεχνολογίας και οι νέες πρακτικές. Επίσης, συζητήθηκαν οι συνέργειες μεταξύ της ακαδημαϊκής έρευνας και των επιχειρήσεων, όπως και οι πολιτικές και προοπτικές για βιώσιμα συστήματα γεωργικών προϊόντων στην ΕΕ και στην Ελλάδα.

τομείς δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένου του τομέα βιομηχανικών ασφαλίσεων. Ο μικτός λειτουργικός δείκτης (combined ratio) του τομέα βιομηχανικών ασφαλίσεων βελτιώθηκε κατά 10,3 ποσοστιαίες μονάδες στο 101% και κατά το τρίτο τρίμηνο υποχώρησε ξανά κάτω από το 100%, στο 99,8%. Αυτό δείχνει ότι το πρόγραμμα αναδιάρθρωσης «20/20/20» επιφέρει θετικά αποτελέσματα. Η πρόβλεψη για καθαρά κέρδη άνω των 900 εκατ. ευρώ για το 2019 παραμένει αμετάβλητη, ενώ για το οικονομικό έτος 2020 η πρόβλεψη για καθαρά κέρδη του ομίλου θα κυμανθεί μεταξύ των 900 και 950 εκατ. ευρώ.

διεθνή νέα INSURANCE EUROPE Τέσσερις άξονες για βέλτιστη ρύθμιση του ασφαλιστικού κλάδου

insurance w*rld

Μοναδικά οφέλη στους καταναλωτές προσφέρει ως υπηρεσία η ασφάλιση, γιατί χωρίς αυτήν είναι αδύνατη η ορθή λειτουργία πολλών εκφάνσεων της ζωής, της κοινωνίας αλλά και της οικονομίας. Σύμφωνα με την Insurance Europe, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, ο ασφαλιστικός κλάδος απαιτεί μια κανονιστική προσέγγιση που να αντικατοπτρίζει το επιχειρηματικό του μοντέλο. Στο πλαίσιο αυτό, ο σύνδεσμος των (αντ)ασφαλιστικών εταιρειών της ΕΕ περιγράφει τέσσερις άξονες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη θέσπιση κανόνων για τον κλάδο σε ευρωπαϊκό επίπεδο: 1. Ελευθερία στην εκτίμηση του κινδύνου: Οι ασφαλιστές πρέπει να είναι σε θέση να αναπτύσσουν προϊόντα που να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των πελατών τους, να ταιριάζουν στα προφίλ κινδύνου τους και να πληρούν τις νομικές και φορολογικές εθνικές απαιτήσεις. 2. Προσαρμοσμένες ρυθμίσεις εποπτείας: Το ρυθμιστικό πλαίσιο πρέπει να αντικατοπτρίζει το ότι οι ασφαλιστές έχουν συνήθως σταθερή, προκαταβολική και μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση και χαμηλή έκθεση σε κινδύνους ρευστότητας και μεταβλητότητας της αγοράς. 3. Ρυθμίσεις που αντικατοπτρίζουν τους τρόπους διανομής των ασφαλιστικών προϊόντων και τις διαφορετικές ανάγκες των καταναλωτών σε σχέση με τα επενδυτικά προϊόντα. 4. Ευελιξία στην παρουσίαση των

προϊόντων και του κόστους, με ολοκληρωμένο τρόπο: Ο κανονισμός της ΕΕ για τα PRIIPs, που αφορά τη γνωστοποίηση πληροφοριών για τα ασφαλιστικά επενδυτικά προϊόντα, δεν καταγράφει τα βασικά χαρακτηριστικά των ασφαλιστικών προϊόντων και, κατά συνέπεια, παρερμηνεύει ορισμένες πληροφορίες που είναι σημαντικές για τους μικροεπενδυτές.

ALLIANZ & ΑΧΑ Στη λίστα των 50 κορυφαίων brands του κόσμου Η γερμανική Allianz και η γαλλική ΑΧΑ «εκπροσωπούν» τον ασφαλιστικό κλάδο στον κατάλογο Best Global Brands 2019 Rankings της Interbrand, με τους ομίλους που έχουν διακριθεί διεθνώς για την αξία και την εμβέλεια της εταιρικής τους επωνυμίας (brand name). Πιο συγκεκριμένα, η Allianz καταλαμβάνει την 43η θέση, με την αξία του brand της στα 12 δισ. δολ., αυξημένη κατά 12% σε ετήσια βάση. Τρεις θέσεις πιο κάτω, στην 46η θέση, βρίσκεται η ΑΧΑ, με αξία επωνυμίας 11,8 δισ. δολ. (+8% σε σχέση με το 2018). Η 50άδα κλείνει με τις HSBC, Philips, Starbucks και Porsche. Για την ιστορία, στην πρώτη δεκάδα «φιγουράρουν» οι Apple, Google, Amazon, Microsoft, Coca-Cola, Samsung, Toyota, Audi, Μc Donald’s και Disney.

AM BEST Σταθερές οι προοπτικές του αντασφαλιστικού κλάδου διεθνώς Σταθερές διατήρησε τις προοπτικές για τον παγκόσμιο κλάδο αντασφαλίσεων η ΑΜ Best, ενόψει της περιόδου ανανεώσεων των συμβολαίων (renewals) του Ιανουαρίου 2020. Οι βασικότεροι παράγοντες που στηρίζουν τη σταθερή προοπτική του κλάδου είναι οι καλύ-

τερες συνθήκες για τα ασφάλιστρα –λόγω των υψηλότερων ζημιών από φυσικές καταστροφές– και η συνεχής πίεση στα επιτόκια, η οποία, κατά την ΑΜ Best, μπορεί να οδηγήσει σε πιο πειθαρχημένη ανάληψη κινδύνων (underwriting), καθώς και σε ευθυγράμμιση μεταξύ των παραδοσιακών και των εναλλακτικών κεφαλαίων. Ο περιορισμός της «κατανάλωσης» κεφαλαίων και της μεταβλητότητας των κερδών για τους παραδοσιακούς αντασφαλιστές, εξαιτίας της αυξημένης χρήσης εναλλακτικών κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τις νέες ευκαιρίες μεταβίβασης κινδύνων και την κινητικότητα στον τομέα εξαγορών και συγχωνεύσεων προσφέρουν σημαντικές αναπτυξιακές ευκαιρίες.

METLIFE Μπαίνει στην ασφάλιση κατοικίδιων ζώων Στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη αγορά ασφάλισης κατοικίδιων ζώων εισέρχεται ο αμερικανικός ασφαλιστικός όμιλος MetLife μέσω της εξαγοράς της Pet First Healthcare, εταιρείας διαχείρισης ασφαλιστικών προϊόντων

διεθνή νέα Επιμέλεια: Λαλέλα Χρυσανθοπούλου

GENERALI Άνοιγμα στην αγορά της Αργεντινής Στη δύναμη του Διαδικτύου θα στηριχθεί η Generali για να ενισχύσει το προφίλ της στην ασφαλιστική αγορά της Αργεντινής: Ο ιταλικός ασφαλιστικός κολοσσός ανακοίνωσε ότι ήρθε σε συμφωνία για τη διανομή προϊόντων ασφάλισης κατοικίας και ΙΧ μέσω της Mercado Libre, του μεγαλύτερου portal e-commerce της Λατινικής Αμερικής. Η εν λόγω συνεργασία –που συνήφθη μέσω της La Caja, της θυγατρικής της Generali στην Αργεντινή– εντάσσεται στο πλαίσιο της ανάπτυξης οικοσυστημάτων από επιχείρηση προς επιχείρηση (B2B) και από επιχείρηση προς πελάτες (Β2C), που έχει τεθεί ως προτεραιότητα στο τριετές στρατηγικό σχέδιο του ομίλου Generali 2021.

Η Generali είναι ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους ασφάλισης και διαχείρισης ενεργητικού στον κόσμο. Καθώς απασχολεί 71.000 εργαζομένους που εξυπηρετούν 61 εκατομμύρια πελάτες, ο όμιλος διαθέτει κυριαρχική θέση στην Ευρώπη και ενισχυόμενη παρουσία στην Ασία και τη Λατινική Αμερική.

SWISS RE Κινεζικό “deal” στα σκαριά Η Swiss Re επιβεβαίωσε ότι εξετάζει μια «πιθανή επενδυτική ευκαιρία» με την China Pacific Insurance Company (CPIC), σε συνέχεια της συμμαχίας που σύναψε με την κινεζική ασφαλιστική νωρίτερα φέτος. Το Νοέμβριο, κυκλοφόρησαν πληροφορίες ότι η CPIC εξετάζει το σενάριο για απόκτηση μεριδίου αξίας 2 δισ. δολ. στη Swiss Re, προκειμένου να ενισχύσει το διεθνές της αποτύπωμα. Ο ελβετικός αντασφαλιστικός όμιλος, από την πλευρά του, θα μπορούσε να επενδύσει 500 χιλ.-1 εκατ. ευρώ για να αποκτήσει μειοψηφικό μερίδιο στη CPIC, σύμφωνα με πηγές με γνώση των συζητήσεων. Η Swiss Re επιβεβαίωσε ότι εξετάζει μια επενδυτική ευκαιρία που σχετίζεται με πιθανή «προσφορά» μετοχών της CPIC. Προειδοποίησε όμως ότι δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία, κάτι που σημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις μπορεί να συνεχιστούν επί μακρόν ή και να καταρρεύσουν. Ο ελβετικός αντασφαλιστικός όμιλος σύναψε συμφωνία συνεργασίας με τη CPIC τον περασμένο Απρίλιο, σε μια προσπάθεια να συσφίξει τους δεσμούς της με την Κίνα, καθώς έχει αναδείξει τη «χώρα του δράκου» σε πηγή ανάπτυξης για τα (αντ)ασφάλιστρα και δραστηριοποιείται εκεί επί σειρά ετών. Η Swiss Re κατέχει ήδη μειοψηφικό μερίδιο στην ασιατική ασφαλιστική FWD και κατά το 2018 είχαν κυκλοφορήσει φήμες ότι είχε εισέλθει σε διαπραγματεύσεις με τις κινεζικές αρχές με αντικείμενο πιθανή επένδυση στην Anbang, που κρατικοποιήθηκε στη συνέχεια.

DEUTSCHE TELEKOMLEMONADE «Ροζ» διαμάχη Μια ιδιότυπη δικαστική μάχη βρίσκεται σε εξέλιξη στη Γερμανία: Ο τηλεπικοινωνιακός

κολοσσός Deutsche Telekom (μητρικός όμιλος του ΟΤΕ) «τα έχει βάλει» με την αμερικανική insurtech Lemonade για να την εμποδίσει να χρησιμοποιεί το έντονο ροζ χρώμα (magenta) που έχει ταυτιστεί με το δικό της brand! Αφότου η Lemonade ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στη γερμανική αγορά τον περασμένο Ιούνιο, η Deutsche Telekom κατέθεσε αίτηση ασφαλιστικών μέτρων (που έγινε δεκτή), απαιτώντας από τη Lemonade να μη χρησιμοποιεί το magenta ούτε στη Γερμανία ούτε σε άλλες χώρες.

Η Lemonade συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις της DT στη Γερμανία και άλλαξε το χρώμα του λογοτύπου της σε κόκκινο, αρνήθηκε όμως να υπογράψει συμφωνία για να σταματήσει να χρησιμοποιεί και εκτός Γερμανίας το… επίμαχο magenta. Σύμφωνα με τον CEO και συνιδρυτή της Lemonade, Daniel Schreiber, οι κινήσεις της Deutsche Telekom παραπέμπουν σε τακτικές «εταιρικού bullying», καθώς «στρατιές δικηγόρων επιχειρούν να σφετεριστούν ένα βασικό χρώμα που ανήκει δικαιωματικά σε όλους». Η εταιρεία ξεκίνησε εκστρατεία στα social media με το hashtag #FreeThePink (Ελευθερώστε το ροζ). νοέμβριος δεκέμβριος 2019

για κατοικίδια. Οι οικονομικοί όροι της συναλλαγής δεν γνωστοποιήθηκαν. Η συμφωνία εξαγοράς αναμένεται να ολοκληρωθεί κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020. Σύμφωνα με τη ΜetLife, η εν λόγω εξαγορά θα της επιτρέψει να προσφέρει ένα νέο ασφαλιστικό προϊόν αυξανόμενης δημοφιλίας. Από το 2014, η αγορά ασφάλισης κατοικίδιων ζώων «τρέχει» με ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 20%. Η Pet First, που ιδρύθηκε το 2004 και καλύπτει πάνω από 40.000 «πελάτες» (κατοικίδια), αναλαμβάνει και διαχειρίζεται ασφαλιστικά συμβόλαια για κατοικίδια για λογαριασμό της New Hampshire Insurance Co., της Insurance Company of the State of Pennsylvania (ISOP) και της Independence American Insurance Co. H Pet First θα συνεχίσει να προσφέρει τα προϊόντα της μέσω των υφιστάμενων καναλιών διανομής και μετά την εξαγορά της από τη MetLife.

« Η φάβα έχει λάκκο»

πάρχουν δύο εκδοχές για τη μελέτη που παρουσίασε τη διακύμανση του δείκτη κόστους των νοσοκομειακών αποζημιώσεων των ασφαλιστικών για τα μακροχρόνια νοσοκομειακά προγράμματα. Η μία εκδοχή είναι να καταγραφεί η μεταβολή του δείκτη μεταξύ 2011 και 2018 λαμβάνοντας στοιχεία από 14 ασφαλιστικές. Η άλλη εκδοχή είναι να έχουν ένα πάτημα και μια καλή δικαιολογία όλες οι ασφαλιστικές ώστε να στείλουν στους πελάτες τους μπιλιετάκια με αυξημένα τιμολόγια στα προγράμματα υγείας, αφού τα αποτελέσματα από τη συγκεκριμένη έρευνα ήταν προδιαγεγραμμένα. Επειδή η πρώτη μελέτη που έγινε για την ποιότητα των υπηρεσιών της δημόσιας ασφάλισης υγείας

έγραψε συμπεράσματα υπέρ των ασφαλιστικών, αυτό δεν σημαίνει ότι οι πολίτες θα εγκρίνουν κάθε αύξηση ασφαλίστρων στα προγράμματα υγείας. Πρώτον, γιατί κοιτάνε την τσέπη τους, ακόμη κι αν λένε ότι η ποιότητα των κρατικών νοσοκομείων έχει υποβαθμιστεί. Και, δεύτερον, γιατί καταλαβαίνουν. Και σου λένε: «Αν είναι εγώ να πληρώνω ένα συμβόλαιο υγείας με καλές νοσοκομειακές καλύψεις, αλλά και με εξαιρέσεις νοσημάτων 1.500 ευρώ τον χρόνο, τα πληρώνω μια κι έξω αν μου συμβεί κάτι». Έτσι δεν σκέφτεται ο Έλληνας; Το λέει και η μελέτη. Οι ασφαλιστικές υγείας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, που το γνωρίζουν αυτό, γιατί να πάνε να το ενισχύσουν; Κι ας αφήσουμε, για την ώρα, τις καταγγελίες που γίνονται για τις ήδη αυξημένες τιμές στα νοσοκομειακά συμβόλαια…

insurance w*rld

ο αιρετικός

γίνετε συνδρομητές! Τράπεζα

Γίνετε και εσείς πολίτης του ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΤΩΡΑ ΣΤΟ

Φροντιστήριο

στοιχεία συνδρομητή Σχολείο Παιδιών

Super Market

Δουλειά

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ

ΕΤΑΙΡΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

E-MAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ* *ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Σε αυτό το ράλι κερδίζει όποιος δεν τρέχει. Νέο app ERGO Drive&Win

Κατέβασέ το στο κινητό σου, γίνε καλύτερος οδηγός και κέρδισε από την ERGO: Μοναδικά δώρα

αξία συνδρομών (σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ: 50€

ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ: 30€

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ: 70€

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: 90€

αξία συνδρομών (αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ: 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6%)

Μίλια κοινωνικής προσφοράς

Έως -20% στα ασφάλιστρα, αν έχεις ασφάλεια αυτοκινήτου ERGO

Είναι πραγματικά απλό. Αρκεί να:

τρόποι εξόφλησης συνδρομών

Τηρείς τα όρια ταχύτητας

Κ ΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ: GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192)

Μη φρενάρεις απότομα και βέβαια...

Επιταχύνεις απαλά

Μη χρησιμοποιείς το κινητό σου ενώ οδηγείς.

Το ERGO Drive&Win σε βοηθάει να βελτιώσεις την οδηγική συμπεριφορά σου για να κερδίσεις περισσότερα.

Ξεκίνα σήμερα!

Μάθε τους όρους και τις προϋποθέσεις στο www.ergohellas.gr

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

Α Σ Φ Α Λ Ι Σ Τ Ι Κ Ο Σ

Κ Ο Σ Μ Ο Σ

τεύχος 90|νοέμβριος-δεκέμβριος/2019

16 αφιέρωμα

τεύχος#90 11-12/2019

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Το 2019 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά

24 αφιέρωμα ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΕΙΣ Οι νέες τάσεις αναδεικνύουν μια νέα αγορά

Χρήστος Νούνης ISSN 1791-8480

Πρόεδρος ΕΛΕΤΕΑ & ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ

Τα ΤΕΑ αποτελούν βιώσιμη διέξοδο στο ασφαλιστικό πρόβλημα της χώρας