018
# ΣΕΠ 2013 ΤΙΜΗ 6 €
Συνέντευξη Ανδρέας Καρταπάνης
Προφίλ Δημήτρης Λιντζέρης
Ρεπορτάζ Ένα νέο Μοντέλο του ΕΟΠΥΥ
www.phB.com.gr ISSN: 2241-0961
ΡΕΠΟΡΤΑΖ Φάρμακα, ΕΟΠΥΥ, Νοσοκομεία: Απαιτούνται λύσεις σε τρία μέτωπα
1
AH/CORP/02-2013/007
1
idπεριεΧΟΜΕΝΑ
10
8 Ατζέντα Μήνα
20
10 Προφίλ Δημήτρης Λιντζέρης Επιτέλους, ο εκλεκτός του ΠΑΣΟΚ στον ΕΟΦ
28
12 Συνέντευξη Ανδρέας Καρταπάνης «Σοβιέτ ο ΕΟΠΥΥ»
34
20 Ρεπορτάζ Απαιτούνται λύσεις σε 3 μέτωπα 28 Συνέντευξη Τάκης Κότης Κλινικές μελέτες με την εγγύηση του Cambridge 34 Ρεπορτάζ Ένα νέο μοντέλο για τον ΕΟΠΥΥ
CEO: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βασιλική Αγγουρίδη Agouridi.v@ethosmedia.eu ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Δήµητρα Ευθυµιάδου efthymiadou.d@ethosmedia.eu
018
# ΣΕΠ 2013
2
Κοσμάς Ζακυνθινός Zakinthinos.k@ethosmedia.eu Χρύσα Πανταζή Pantazi.c@ethosmedia.eu
/ Σεπτέμβριος 2013
ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Διονύσιος Δρογγίτης drogitis.d@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Γιώργος Μελιτσιώτης melitsiotis.g@ethosmedia.eu ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu
3
idπεριεΧΟΜΕΝΑ
12 42
42 Ρεπορτάζ «Κίτρινος πυρετός» στη διεθνή φαρμακοβιομηχανία
46
46 Έρευνα Πρωτοπόρο «εργαλείο» για το διαδίκτυο
50
50 Άρθρο Πρόωρη εκσπερμάτιση: Είναι καλό να έχεις τον έλεγχο 60 Επικαιρότητα 69 NEWS 73 VIRUS 78 Ραντεβού Υγείας
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu
Eπιμέλεια ΥΛΗΣ - creative: Θεοδοσία Μαρούτση theodosia.maroutsi@gmail.com ISSN: 2241-0961
tmhma Marketing–Επικοινωνίας & ΔηmΟΣΙΩΝ Σχέσεων: Αθηνά Φραδέλου fradelou.a@ethosmedia.eu Σοφία-Αφροδίτη Βουλγαράκη voulgaraki.s@ethosmedia.eu ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu
4
Ιδιοκτησία: ETHOS MEDIA S.A.
ΒΟΗΘΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Τζένη Ρούσση roussi.t@ethosmedia.eu ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock Εκτύπωση - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ - Συσκευασία: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.
Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@PhB.com.gr www.PhB.com.gr • www.ethosmedia.eu * Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη
Το τεύχος που κρατάτε στα χέρια σας, είναι τυπωμένο σε πιστοποιημένο χαρτί FSC® και συμβάλλει στην υποστήριξη των δασών του πλανήτη.
/ Σεπτέμβριος 2013
Όλοι έχουµε ε
Το ίδιο πρέπει να έχουν και τ
Φροντίδα για τον άνθρωπο.
Ελληνικά,
Φροντίδα για τον άνθρωπο.
ELPEN A.E. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Tηλ: 2
5
EDITΟRIAL
Τώρα ολα! κ σ ύ δ α τ ν στή. αρχίζου ούν ότι τα από μια κλω
η, οσιοποίησ ό ότι η δημ ροι θεωρ τε ερ ό ν σ α φ ισ ι ερ α π Είν ς, Οι ην ργείου Υγεία Μνημόνιο στ ασαν με το υρά του υπου λε π ν τη ό π α δύσκολα πέρ φηση χίζουν: Διότι συνταγογρά ως, τώρα αρ ν με την υπερ ίω χε οι στ Υγεία. Και, όμ τε ταστήσει ούμε - εί ς στόχο να κα ε - και μπορ ω υμ χε λο εί ν θέ ώ το γιατρ είτε ά μη τα σκληρ εφαρμογή ξεκινήσει η ην κοινή γνώ στ θα α τά ρ εκ τώ οδ ι, π α όχ ες τός εων, οι οποί ληφθούν εν μεταρρυθμίσ πρόκειται να ου π α ρ έτ κή ουσιαστικών μ γι είωση των χειρουρ περαιτέρω μ να γίνουν με ν ει τη έπ α ρ γι π α 14 μάλιστ του 20 ι», όπως ν Υγεία. όχι «στο πόδ πανών για τη ι κα α ει ίβ ακρ δημοσίων δα ν που ρι σήμερα. αρεμβάσεω γίνονταν μέχ ονες των π ξ ά ι Ο ο διάστημα ι πιο ύν το επόμεν ές ότι είνα ν θο α η φ ογ ο ρ ολ π ομ ι Είνα ή θα δρ μόνιο - τρεις: φαρμακευτικ να με το Μνη μειώσεις τη ω φ να μ ο σύ ολ – ι σκ δύ είνα α. Στο φέτος στα 2 ι νοσοκομεί τα 2,371 δισ. , ΕΟΠΥΥ κα κα α μ ρ ά δαπάνη από φ ση ς θα βρείτε τη μείω σε σχέση με στα χέρια σα , ε ετ ου έχ όν χρ ου π υ δισ. το ι τεύχος προκλήσεις το 2011. Κα το 2010 και ορτάζ για τις ε επ μ ρ α ύχ κό τι ετ π λυ α που ανα πό ενδεχόμεν ντιμέτωπη η βρίσκεται α συνέπειες α ς ες κέ οί τι οπ νη ς ρ τι α ε οι μ είναι ακόμη λινωδίες θα κυβέρνηση. λάθη και πα ι καίρια ξε λή π ν Άδωνη θα ι , διότ ώρα» για το η εν μεγαλύτερες ικ γ γ «Ή όσα ο ίδιος σθενών. ν πολιτών-α μόσει πλέον ρ τω α τα εφ α μ να ιώ δικα Γεωργιάδη α: ωνήσει με εί και συμφ μη ένα θέμ υτ ό κ τε α α ει γμ χ α ρ ρ ά π έχει δια Εδώ υπ αν κλειστεί ψη πίσουμε ότι, ίας για τη λή ελ ολ ς σκ Α . δυ κα ός όι την Τρ Ο βαθμ ο υπουργείο ακόμη «Ήγγικεν η ώρα» γάτες του στ έτρων είναι ρ μ νε ν συ τω εσ υς ρ το με δυσά να θα πάθουν υπάρχει κανέ ν λύση, δεν ν για τον Άδωνη ου δε βρ ι ότ να δι ι , ρ Υγείας μέχ μεγαλύτερος κοινή χής από την νο α Γεωργιάδη να εφαρμόσει ιο … ρ ώ ιθ κλειστοφοβία πλέον περ λιστους ά σφ να α τ. εκα πλέον όσα ο ίδιος έχει γνώμη. Με 6 εξακολουθεί εγκής ν ανεργία να τη ι κα ς διαπραγματευτεί και νε Αιμίλιος Ν η Έλλ κρέμεται χή νο συ κή νι ι, η κοινω να καλπάζε συμφωνήσει με την Τρόικα
6
/ Σεπτέμβριος 2013
7
AGεNDΑ
Πρεμιέρα του Εισιτηρίου Ελεύθερης Πρόσβασης στην Υγεία, που αφορά ανασφάλιστους πολίτες.
• "Σοκ" από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις αυτοκτονίες, στα χρόνια της κρίσης. Το ποσοστό των ανθρώπων που αυτοκτόνησαν το 2011 ήταν υψηλότερο κατά 26,5%! • Εξαιρέσεις από το claw back ζητάει με επιστολή του στον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, ο ΣΦΕΕ. • Ο Δημήτρης Λιντζέρης επιλέγεται για Πρόεδρος του ΕΟΦ. Ο διορισμός του οριστικοποιείται στις 17 Σεπτεμβρίου. • Ο FDA χαρακτηρίζει το Arzerra «επαναστατική θεραπεία» κατά του καρκίνου. Έχει ήδη εγκριθεί για τη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία.
• Θετική γνωμοδότηση από τον FDA για το νέο φάρμακο της Roche για τον καρκίνο του στήθους, για το πρώιμο στάδιο της νόσου. • "Πράσινο φως" από τον FDA στην GSK για επιτάχυνση των διαδικασιών κοινής χρήσης των Tafinlar και Mekinist, στη θεραπεία μελανώματος.
Εκδίδεται από το Υπ. Διοικητικής Μεταρρύθμισης η εγκύκλιος για την κινητικότητα και για τους υπαλλήλους στον χώρο της Υγείας.
• "Κλείδωσε" η φαρμακευτική δαπάνη για το 2017 στα €2 δισ., στη συνάντηση Υπουργείου-Τρόικας • Μέτρα -"φωτιά" για τις ιδιωτικές κλινικές αποφάσισε ο ΕΟΠΥΥ. • "Πράσινο φως" από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για το νέο τετραδύναμο εμβόλιο γρίπης της AstraZeneca.
8
/ Σεπτέμβριος 2013
Virus.com.gr της Βασιλικής Αγγουρίδη
Θετική γνωμοδότηση για το σκεύασμα Ilaris (canakinumab) έλαβε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η Novartis, για τη θεραπεία της συστηματικής νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας.
• Στην προκήρυξη 1.754 θέσεων στο ΕΣΥ προχωράει το υπουργείο Υγείας. Στόχος η κάλυψή τους μέσω της κινητικότητας. • Ειδικό Τμήμα Οικονομικής Οργάνωσης και Προϋπολογισμού, το οποίο θα ελέγχει τα οικονομικά του ΕΟΠΥΥ, συστήνεται με Κ.Υ.Α.
• Αυστηρότερο πλαίσιο για τη φαρμακευτική πολιτική έθεσε με υπουργική απόφαση ο Ά. Γεωργιάδης. • Πρωτοβουλία Υπ. Υγείας, ΣΦΕΕ, ΙΣΑ και ΜΚΟ "Αποστολή" για δωρεάν φάρμακα σε ανασφάλιστους πολίτες. Η "εκδήλωση" σημαδεύτηκε από ένταση μεταξύ υπουργού και δημοσιογράφων.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ πραγματοποιεί έρευνες για παράνομη προώθηση σκευασμάτων της GSK στην Κίνα, η οποία φέρεται να έχει δωροδοκήσει γιατρούς και αξιωματούχους.
Εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η διάθεση του Lemtrada της Genzyme (όμιλος Sanofi).
• Σε "συναγερμό" οι υγειονομικές αρχές της χώρας λόγω της έξαρσης των κρουσμάτων του HIV-AIDS στο κέντρο της Αθήνας. • Αποκαλύψεις κινεζικών εφημερίδων για το σκάνδαλο διαφθοράς γιατρών στην Κίνα. Μετά την GSK, σειρά είχε θυγατρική της Novartis.
• Θετική γνωμοδότηση για 11 νέα φάρμακα έδωσε η Ευρωπαϊκή CHMP. Μεταξύ αυτών, το Invokana της Johnson & Johnson, το Vitekta της Gilead Sciences, τα Relvar και Ellipta της GSK, το Kadcyla της Roche, το Novo Eight το Abilify Maintena και το Xofigo της Novo Nordisk.
• Πραγματοποιείται το Συνέδριο Healthworld, στο οποίο ο Υπουργός Υγείας αποκαλύπτει τα σχέδια της Αριστοτέλους για τη δημιουργία ενός νέου φορέα ΠΦΥ.
Μήνας αλλαγών ο Σεπτέμβριος, με τον Υπουργό Υγείας να αποκαλύπτει τα σχέδια του υπουργείου για έναν «νέο» ΕΟΠΥΥ (19/9). Στη συνάντηση του κ. Γεωργιάδη με την Τρόικα (23/9) «έκλεισε»το ύψος της φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ η Αριστοτέλους προετοιμάζεται για τις αλλαγές στην πολιτική φαρμάκου, με στόχο την αύξηση της προώθησης των γενοσήμων. Παράλληλα, εγκαινιάστηκε το Health Voucher (2/9) και το Πρόγραμμα Προσφοράς Δωρεάν Φαρμάκων σε Ανασφάλιστους (10/9).
9
ΠΡΟΦΙΛ
Δημήτρης Λιντζέρης
Επιτέλους, ο εκλεκτός του ΠΑΣΟΚ στον ΕΟΦ
Οι πρόσθετες αλλαγές, που θα επέλθουν με «τροϊκανικές» οδηγίες στη φαρμακευτική πολιτική, θα δημιουργήσουν σίγουρα πολλούς εχθρούς, αλλά μπορεί και κάποιους φίλους για τον Δημήτρη Λιντζέρη
της Δήμητρας Ευθυμιάδου
10
Ό
ταν ακούστηκε το όνομα του Δημήτρη Λιντζέρη για τη θέση του προέδρου του ΕΟΦ, κάποιοι μειδίασαν. Σκέφτηκαν προφανώς (ορισμένοι και μεγαλοφώνως), ότι εδώ «είχε βάλει για τα καλά το χέρι του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος». Και είναι σφόδρα πιθανό, να μην είχαν και άδικο. Και αυτό διότι η θέση της προεδρίας του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων είχε «καπαρωθεί» καιρό τώρα από το κόμμα της συγκυβέρνησης. Άλλωστε ο διορισμός του προέδρου του ΕΟΠΥΥ απευθείας από το Μέγαρο Μαξίμου, χωρίς να το γνωρίζει καν το ΠΑΣΟΚ, είχε «βγάλει» τον Ευ. Βενιζέλο «από τα ρούχα του», λένε οι καλά γνωρίζοντες. Γι’ αυτό και το είχε διεκδικήσει, η θέση στον ΕΟΦ να καλυφθεί από άνθρωπο του ΠΑΣΟΚ. Και ο Δημήτρης Λιντζέρης είναι κάτι παραπάνω από ΠΑΣΟΚ. Όσοι τον γνωρίζουν καλά μιλούν για άνθρωπο που προέρχεται από το λεγόμενο «βαθύ ΠΑΣΟΚ», ενώ θεωρείται ότι ανήκει στον «σκληρό πυρήνα’ των υποστηρικτών και φίλων του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου. Εξάλλου, όταν ο πρώην πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, βρισκόταν στην πιο κρίσιμη καμπή της πολιτικής του καριέρας, έτοιμος ακόμη και να αποχωρήσει υπό σχεδόν άγριες συνθήκες μέσα στο κόμμα, ο Δημήτρης Λιντζέρης ήταν από τα πρόσωπα που είχαν ασκήσει σκληρή κριτική. Μάλιστα, μιλώντας για τη διακυβέρνηση Παπανδρέου από το 2009 έως το 2011, είχε κάνει λόγο για «τα πέτρινα χρόνια της Μεταπολίτευσης». Η ανοικτή στήριξή του στο πρόσωπο του Ευάγγελου Βενιζέ-
/ Σεπτέμβριος 2013
λου φαίνεται ότι τελικώς άργησε, αλλά του βγήκε σε καλό. Βέβαια υπάρχουν και πολλοί που υποστηρίζουν ακριβώς το αντίθετο: ότι μπορεί και να του βγει σε κακό ο διορισμός του στην πιο «ηλεκτρική» καρέκλα του τομέα της υγείας. Οι πρόσθετες αλλαγές, που θα επέλθουν με «τροϊκανικές» οδηγίες στη φαρμακευτική πολιτική, θα δημιουργήσουν εξάλλου σίγουρα πολλούς εχθρούς, αλλά μπορεί και κάποιους φίλους για τον Δημήτρη Λιντζέρη. Η φαρμακευτική δαπάνη, οι τιμολογήσεις, αλλά και οι περιορισμοί θα είναι πάντοτε όπως φαίνεται στην ατζέντα των δανειστών μας για το επόμενο διάστημα. Και ο 58χρονος γυναικολόγος θα βρίσκεται στο επίκεντρο των αλλαγών. Με έναν ΕΟΦ όμως μονίμως αποδυναμωμένο, τουλάχιστον από επιστημονικό προσωπικό. Και το ζήτημα είναι ότι, αργά η γρήγορα, ο νέος πρόεδρος του ΕΟΦ θα κληθεί να πραγματοποιήσει συστηματικούς ελέγχους σε φαρμακευτικά προϊόντα για θέματα ασφάλειας και διακίνησης. Θα υποχρεωθεί να κάνει πολύ περισσότερους ελέγχους για αποτελεσματικότητα και ισοδυναμίες… Τώρα αν θα τα καταφέρει με το λιγοστό προσωπικό, πιθανώς και να μην το μάθουμε ποτέ …επισήμως τουλάχιστον. Εξάλλου και σήμερα όλοι μιλούν για ελέγχους, οι οποίοι, ωστόσο, είναι μόνο δειγματοληπτικοί, ενώ ενίοτε μένουν και στα χαρτιά… Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, είναι και εκείνοι οι κακεντρεχείς που μιλούν για αταίριαστη τριάδα στον Οργανισμό. Λιντζέρης, Σκουρολιάκου και ο υπό ….αμφισβήτηση Πλεύρης (διαψεύδεται α-
πό τον Άδωνη Γεωργιάδη) θα συνθέτουν, όπως όλα δείχνουν, την ηγετική ομάδα, αλλά με ελάχιστα κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ τους. Ίσως όμως ο συνήθως επικοινωνιακός «γιατρός του ΠΑΣΟΚ» να κατορθώσει να βρει το «φάρμακο» της συνεννόησης, δεδομένου του ότι είναι γνωστός για τους διπλωματικούς του χειρισμούς. Όσοι τον γνωρίζουν καλά, μιλούν για τον άνθρωπο που καταφέρνει, με την επικοινωνιακή του δεινότητα, να «σπάει τον πάγο» ακόμη και στους πιο σκληρούς. Από την άλλη, όμως, υπάρχουν και οι διστακτικοί, που περιγράφουν έναν πολιτικό που δεν έχει λάβει ποτέ του υπουργικό θώκο, συνεπώς δεν έχει και εμπειρία διαχείρισης… Όμως, πιθανώς, σε αυτό το εγχείρημά του, να συναντήσει βοήθεια και υποστήριξη από τον γυναικείο πληθυσμό στο «μέτωπο» του ΕΟΦ. Άλλωστε στο εσωτερικό του κόμματός του είναι γνωστός ως λάτρης του γυναικείου φύλου. Ακόμη και οι άνδρες σύντροφοί του αναγνωρίζουν την ευκολία με την οποία μπορεί να δημιουργήσει φιλικές σχέσεις με το ωραίο φύλο. Όμως, εκτός από καλές σχέσεις, που θα πρέπει να κάνει με ταχύτητα - εξπρές, ο Δημήτρης Λιντζέρης θα πρέπει να «καθίσει στα θρανία» και για το φάρμακο. Μπορεί να είναι μαιευτήρας γυναικολόγος με δικό του ιατρείο, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι γνωρίζει και θέματα πολιτικής του φαρμάκου. Όπως λένε άνθρωποι του περιβάλλοντός του, από τη μέρα που πληροφορήθηκε, ανεπίσημα ακόμη, ότι θα αναλάβει τη συγκεκριμένη θέση, έχει ξεκινήσει να ενημερώνεται για όλες τις τελευταίες
εξελίξεις σχετικά με τιμές φαρμάκων, δελτία τιμών, μειώσεις, αλλαγές… Μάλιστα, δεν λείπουν και τα τηλεφωνήματα σε γνώστες του αντικειμένου, ώστε να αποσπάσει χρήσιμες πληροφορίες όχι μόνο για το «χαρτοφυλάκιο» που αναλαμβάνει, αλλά και για τα πρόσωπα που συνθέτουν τον χώρο του φαρμάκου. Και οι ιατρικές του γνώσεις, βέβαια, θα παί- ξουν τον δικό τους ρόλο, καθώς ο νέος πρόεδρος του ΕΟΦ έχει δραστηριοποιηθεί αρκετά χρόνια στον ιδιωτικό τομέα και ξέρει από «πρώτο χέρι» τα συν και τα πλην της διακίνησης και προώθησης φαρμάκων. Πιθανώς να τον βοηθήσει και η μαχητικότητά του για να μάθει με εξπρές διαδικασίες το πολύπλοκο και συχνά «ύποπτο» σύστημα των τιμών των φαρμάκων, καθώς έχει συμμετάσχει και στον αντιδικτατορικό αγώνα, ενώ έλαβε μέρος και στην εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973. «Είναι μαγκάκι ο Δημήτρης, ξέρει να ελίσσεται», λένε άνθρωποι που έχουν πιει και ένα κρασί μαζί του. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο πρώην βουλευτής του ΠΑΣΟΚ θα χάσει πολύτιμο χρόνο από τη σύζυγο και την κόρη του για να αφιερωθεί στα φάρμακα. Το αν, τώρα, ο χρόνος αυτός αποδειχθεί εποικοδομητικός, τόσο για τον ίδιο όσο και για τη φαρμακευτική πολιτική, ο καιρός θα το δείξει…•••
11
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ανδρέας Καρταπάνης*
«Σοβιέτ ο ΕΟΠΥΥ»! Συνέντευξη: Δήμητρα Ευθυμιάδου Φωτο: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος
Με το σημερινό, «σοβιετικού τύπου», καθεστώς, δεν έχει νόημα καμία διαπραγμάτευση
Μ
ε «σκληρή γλώσσα» κατά του υπουργείου Υγείας και της κυβέρνησης, για τους χειρισμούς στον ΕΟΠΥΥ, μιλά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών, Γενικός Διευθυντής του Ομίλου «Υγεία», Ανδρέας Καρταπάνης, σε συνέντευξή του στο «PhB».
*Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών, Γενικός Διευθυντής του Ομίλου «Υγεία»
12
Ο κ. Καρταπάνης αναφέρει χαρακτηριστικά ότι το υπουργείο Υγείας, με τις περικοπές στις οποίες προχωρά στις ιδιωτικές κλινικές, λειτουργεί με τη λογική: «αποφασίζουμε και διατάσσουμε», ενώ κάνει λόγο για «σοβιετικού τύπου» καθεστώς, που επικρατεί στον ΕΟΠΥΥ. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών ζητά να απολογηθούν, αλλά και να τιμωρηθούν, αυτοί που συνέταξαν τον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ και αστόχησαν, καθότι «φτιάχτηκε χωρίς λογική», ενώ ξεκαθαρίζει ότι ο κλάδος θα διεκδικήσει με
/ Σεπτέμβριος 2013
κάθε μέσο τα οφειλόμενα. Επισημαίνει ακόμη ότι 20 μικρές ιδιωτικές κλινικές έχουν βάλει «λουκέτο», εξαιτίας των εκπτώσεων και των οφειλών του ΕΟΠΥΥ, ενώ καλεί την κυβέρνηση να «δει τι θα κάνει με τους χιλιάδες εργαζομένους που πιθανόν να χάσουν τη δουλειά τους». Τέλος, ο κ. Καρταπάνης ζητά να σταματήσει «η καραμέλα για υπερτιμολογήσεις και απάτες» από τον κλάδο, ενώ υπογραμμίζει ότι τα μέτρα της κυβέρνησης κατά των κλινικών τελικά θα επιβαρύνουν τις τσέπες των ασθενών, που θα κληθούν να πληρώ-
13
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Δυστυχώς, για άλλη μια φορά, το υπουργείο και ο ΕΟΠΥΥ, μέσω του οποίου εκφράζεται, αυθαιρετούν
Ο ιδιωτικός τομέας καλύπτει το 39% των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα
νουν μεγαλύτερη συμμετοχή για νοσηλεία στον ιδιωτικό τομέα. Το υπουργείο Υγείας προτίθεται να προχωρήσει σε νέες περικοπές στις ιδιωτικές κλινικές αυτή τη φορά στα ΚΕΝ (καρδιοχειρουργικά περιστατικά). Τι σημαίνει αυτό στην πράξη για τους ασθενείς; Δυστυχώς, για άλλη μια φορά, το υπουργείο και ο ΕΟΠΥΥ, μέσω του οποίου εκφράζεται, αυθαιρετούν, και στο όνομα μιας υποτιθέμενης μείωσης του κόστους, προχωράνε σε κινήσεις που στην πραγματικότητα θα είναι σε βάρος και των ασφαλισμένων και του ΕΟΠΥΥ. Σε βάρος των ασφαλισμένων γιατί, για να μπορέσουν τα ιδιωτικά νοσοκομεία να αντεπεξέλθουν στο υψηλό κόστος των παρεχομένων υπηρεσιών (αν δεν θέλουμε να καταβαραθρώσουμε την ποιότητα), θα πρέπει να αυξήσουν τη συμμετοχή των ασφαλισμένων ή θα πάψουν να καλύπτουν κάποιες υπηρεσίες για τις οποίες οι ασφαλισμένοι θα πρέπει να προσφύγουν στα δημόσια νοσοκομεία ή να αναζητήσουν αντίστοιχες υπηρεσίες στο εξωτερικό. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις η επιβάρυνση της Πολιτείας θα είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί ο δημόσιος τομέας του στοιχίζει πολύ ακριβότερα (στον ιδιωτικό πληρώνει μόνο το ΚΕΝ και τίποτα άλλο, ενώ στο δημόσιο πληρώνει το ΚΕΝ, πληρώνει τους μισθούς του προσωπικού και καλύπτει και τα ελλείμματά του) και βέβαια η επιλογή του εξωτερικού έχει πολλαπλάσιο κόστος και μάλιστα άμεσα καταβλητέο. Έχετε προσφύγει και στο ΣτΕ για τις περικοπές (claw back) που εφαρμόζει η κυβέρνηση. Ωστόσο, το υπουργείο
14
/ Σεπτέμβριος 2013
Υγείας υποστηρίζει ότι οι δαπάνες για νοσηλείες έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τον προϋπολογισμό και τα χρήματα πρέπει να επιστραφούν. Δεν θεωρείτε ότι είναι μια δίκαιη κίνηση ειδικά για μεγάλες ιδιωτικές κλινικές, δεδομένου του ότι σε εποχές κρίσης ακόμη και οι μισθοσυντήρητοι ασθενείς καλούνται να πληρώσουν παραπάνω; Μεγαλύτερη ανακρίβεια από αυτήν δεν έχει ειπωθεί ποτέ. Για ποιον προϋπολογισμό μιλάμε; Γι’ αυτόν που φτιάξανε χωρίς καμία λογική και χωρίς να λάβουν υπόψη τους κανένα στοιχείο από το ύψος των λογαριασμών που είχαν υποβληθεί την προηγούμενη χρονιά; Αυτόν που σε έναν κωδικό έχουν περιλάβει τη δευτεροβάθμια ιδιωτική υγεία, τις μονάδες αιμοκάθαρσης, τα κέντρα αποκατάστασης, προνοιακά ιδρύματα, το Ωνάσειο, το Ντυνάν και εγώ δεν ξέρω τι άλλο. Αυτόν που υπολογίσανε κονδύλι μειωμένο κατά 50% περίπου σε σχέση με το αντίστοιχο της περυσινής χρονιάς; Αν αυτό λέγεται προϋπολογισμός, τότε τι να πω. Κοιτάξτε, το να γράφουμε νούμερα στην τύχη και μετά να λέμε ότι έχουμε προϋπολογισμό, είναι σίγουρο ότι θα πέσει έξω. Αλλά σας ερωτώ, αυτό τον προϋπολογισμό που είμαι βέβαιος ότι αυτοί που τον συνέταξαν και αυτοί που τον ενέκριναν το έκαναν εν γνώσει τους ότι δεν ήταν σωστός, δεν πρέπει να απολογηθούν για αυτήν την τραγική αστοχία; Αυτοί πρέπει να υποστούν συ-
νέπειες γι’ αυτήν την τερατώδη αστοχία και όχι να καλούνται άλλοι να πληρώσουν τα λάθη τους. Και ας σταματήσουν να λένε ότι υποχρεώθηκαν από την Τρόικα. Αυτά είναι αστεία, γιατί το να λες ψέματα ότι μπορείς να εφαρμόσεις κάτι εντελώς ανεφάρμοστο δεν λύνει το πρόβλημα. Πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα και να προσπαθούμε να τη διαχειριστούμε με τα μέσα που έχουμε και όχι να την «κρύβουμε κάτω από το χαλί», γιατί τέτοιες συμπεριφορές φέρανε τη χώρα στο σημείο που βρίσκεται σήμερα. Όσο για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, έχω να πω ότι πρώτον δεν έχει καμία σχέση το claw back στις κλινικές με ό,τι πληρώνει ο ασθενής. Τουναντίον, αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, νομίζω ότι το τι μπορεί να πληρώσει ο ασθενής είναι αντιστρόφως ανάλογο με αυτό που πληρώνει ο ΕΟΠΥΥ. Δεν μπορούμε να ζητάμε από τις ιδιωτικές κλινικές να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες, να επενδύουν στη σύγχρονη βιοϊατρική τεχνολογίας και από την άλλη να μην πληρώνει κανείς το κόστος. Και τέλος η επιλογή του ασθενούς να νοσηλευθεί σε ιδιωτική κλινική είναι δική του και γνωρίζει ότι θα πρέπει να πληρώσει ένα ποσό και βέβαια έχει πάντα την επιλογή του δημόσιου νοσοκομείου.
15
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
16
/ Σεπτέμβριος 2013
Υπάρχουν πολλοί που εκτιμούν πως ειδικά οι μεγάλες ιδιωτικές κλινικές προκειμένου να μην επιβαρυνθούν από το claw back, υπερχρεώνουν με υπηρεσίες τον ΕΟΠΥΥ, δηλώνοντας περισσότερα έξοδα, ώστε όταν έρθει το «κούρεμα», οι απώλειες να φθάσουν ουσιαστικά στις πραγματικές δαπάνες. Πώς το σχολιάζετε; Καμία σχέση με την πραγματικότητα! Και μπορώ να πω, γιατί το γνωρίζω, ότι ιδιαίτερα οι μεγάλες ιδιωτικές κλινικές δεν χρησιμοποιούν τέτοιες μεθόδους. Εξάλλου δεν έχει και κανένα ένα νόημα, γιατί το claw back θα είναι μεγαλύτερο. Δεν ξέρω ποιοι τα λένε αυτά, αλλά το μόνο που έχω να πω είναι ότι είναι εκτός πραγματικότητας και τα λένε για να καλύψουν τις δικές τους αστοχίες. Ο υπουργός Υγείας δηλώνει, μάλιστα, ότι θα κάνει ελέγχους και στις ιδιωτικές κλινικές, για να διαπιστώσει τις υπερχρεώσεις που γίνονται. Θεωρείτε ότι είναι πολλοί στον χώρο σας αυτοί που παραβατούν; Επιτέλους, πρέπει να σταματήσει αυτή η «καραμέλα». Δεν μπορεί να κατηγορείται συνεχώς ένας ολόκληρος κλάδος για απάτες. Ας προχωρήσουν σε ελέγχους και ας τιμωρηθούν παραδειγματικά οι όποιοι παραβάτες. Εμείς έχουμε προτείνει, από την πρώτη στιγμή, να γίνονται έλεγχοι παντού. Προτείναμε μάλιστα να χρηματοδοτήσουμε και τον έλεγχό μας. Αυτό που έχω να πω είναι ότι από την πρώτη στιγμή που το είπαμε στον νυν υπουργό, το υιοθέτησε και προχωράει στην υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος. Ελπίζουμε να ολοκληρωθεί, για να γνωρίζουμε όλοι τι πραγματικά συμβαίνει και όχι να κατηγορούμαστε γενικά και αόριστα όλοι για απατεώνες. Και σας ερωτώ: έχετε ακούσει άλλον κλάδο να ζητά ο ίδιος τον έλεγχό του και να αναλαμβάνει ο ίδιος το σχετικό κόστος; Νομίζω ότι αυτό λέει πολλά. Υπάρχουν πολλοί επίσης που υποστηρίζουν ότι, επί σειρά ετών, ο ιδιωτικός τομέας υπερχρέωνε τα Ταμεία, με συνέπεια σήμερα να αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Δεν ξέρω τι γινότανε στο παρελθόν, αφού δεν υπήρχαν έλεγχοι και μπορώ να μιλήσω μόνο για το νοσοκομείο που είμαι, το οποίο ουδέποτε χρησιμοποίησε τέτοιες μεθόδους. Αλλά δεν νομίζω ότι αυτό είναι το πρόβλημα των ταμείων. Πάντως αυτό που έχω να πω είναι ότι σήμερα εμείς ακολουθούμε τις
υπουργικές αποφάσεις και τον ΕΚΠΥ του ΕΟΠΥΥ για την τιμολόγηση και έρχονται με αυθαίρετες ερμηνείες των αποφάσεων που εκείνοι έχουν πάρει και ανατρέπουν τα πάντα και μάλιστα αναδρομικά και πάντα εις βάρος μας. Και το κυριότερο δεν έχουμε το δικαίωμα ούτε για ένσταση. Λειτουργούν με τη λογική τού «αποφασίζουμε και διατάζουμε». Ορισμένοι παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι τα χρήματα που σας χρωστά από το παρελθόν η κυβέρνηση έχουν ουσιαστικά χαθεί, γιατί δεν μπορούν να γίνουν οι εκκαθαρίσεις. Τι θα πράξετε σε μια τέτοια περίπτωση; Το έχω ακούσει αυτό και μάλιστα από τα πιο επίσημα χείλη. Μάλιστα έχει ειπωθεί, ότι πιθανόν να μας ζητηθεί να δώσουμε μεγαλύτερη έκπτωση για να μας τα δώσουν. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, ότι, για άλλη μια φορά, την ανικανότητα της διοίκησης καλούμαστε να την πληρώσουμε εμείς. Και το πιο τραγικό είναι ότι δεν αναζητούνται οι υπαίτιοι αυτής της κατάστασης, αλλά πάλι θα πληρώσουν κάποιοι άλλοι. Θα περιμένουμε να ξεκαθαριστεί η κατάσταση και αν τα πράγματα συμβούν κατ’ αυτόν τον τρόπο, τότε θα διεκδικήσουμε τα οφειλόμενα με κάθε μέσο.
Δεν έχει καμία σχέση το claw back στις κλινικές με ό,τι πληρώνει ο ασθενής
Το υπουργείο Υγείας υποστηρίζει ότι πλέον με τον ΕΟΠΥΥ όλοι οι ασθενείς μπορούν να νοσηλευθούν δωρεάν στον ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, διαπιστώνει κανείς ότι τίποτε δεν είναι δωρεάν, καθώς οι ιδιωτικές κλινικές χρεώνουν επιπλέον ποσά ειδικά για μεγάλες επεμβάσεις. Ποιος ψεύδεται τελικώς; Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να πω πόσο μεγάλο ψέμα είναι αυτό. Και επιπλέον, ποιος ΕΟΠΠΥ πληρώνει. Μας χρωστάει γύρω στα 200 εκατ. Και θα ήθελα να ρωτήσω αυτούς που λένε τέτοια ψέματα: τους μισθούς του προσωπικού θα τους πληρώσουν εκείνοι; Τους προμηθευτές μας θα τους πληρώσουν εκείνοι; Τις ασφαλιστικές εισφορές, τους φόρους ποιος θα τους πληρώσει; Καταλαβαίνετε λοιπόν ποιος ψεύδεται τελικώς. Ο ΕΟΠΥΥ, πλέον, με την αλλαγή του ρόλου που αναμένεται να αποκτήσει, θα προχωρά σε διαπραγματεύσεις με τους παρόχους, κάτι που σημαίνει νέες, χαμηλότερες, δαπάνες. Ποια είναι για σας η «κόκκινη γραμμή»; Πριν προχωρήσει ο ΕΟΠΥΥ σε διαπραγματεύσεις με τους παρόχους, πρέπει να προ-
17
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Έχουμε προτείνει, από την πρώτη στιγμή, να γίνονται έλεγχοι παντού. Προτείναμε μάλιστα να χρηματοδοτήσουμε και τον έλεγχό μας
Πριν προχωρήσει ο ΕΟΠΥΥ σε διαπραγματεύσεις με τους παρόχους, πρέπει να προχωρήσει στην κατηγοριοποίηση των παρόχων, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό του
χωρήσει στην κατηγοριοποίηση των παρόχων, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό του. Με το σημερινό «σοβιετικού τύπου» καθεστώς, δεν έχει νόημα καμία διαπραγμάτευση. Αν γίνει λοιπόν κάτι τέτοιο, ο κάθε πάροχος θα ορίσει την «κόκκινη γραμμή» που θέλει για τον ίδιο. Έχω ακούσει παράγοντες του χώρου σας να υποστηρίζουν ότι, λόγω κρίσης, claw back και rebate, κάποιες κλινικές θα βάλουν «λουκέτο». Μήπως είναι ένας μοχλός πίεσης για την κυβέρνηση, γιατί, μέχρι στιγμής, καμία κλινική δεν έχει κλείσει; Και όμως, έχουν ήδη κλείσει περίπου 20 μικρές κλινικές. Πολλές από τις υπόλοιπες έχουν απλήρωτο το προσωπικό τους για αρκετούς μήνες. Το ίδιο και τους προμηθευτές. Και ερωτώ θα κάνουμε claw back στους μισθούς ή στους προμηθευτές, που οι περισσότεροι από αυτούς έχουν εκχωρήσει τα τιμολόγια στις τράπεζες; Δεν είναι λοιπόν κανένας «μοχλός πίεσης», είναι μια σκληρή πραγματικότητα. Και η μέχρι τώρα στάση των αρμοδίων δείχνει σαν να μην θέλουν να υπάρχει ιδιωτικός τομέας υγείας. Ας μας το πουν ξεκάθαρα και ας δουν τι θα κάνουν με τους χιλιάδες εργαζόμενους, που πιθανόν να χάσουν τη δουλειά τους. Εκτός και αν δεν τους ενδιαφέρει. Σε τι ποσοστό νοσηλεύονται σήμερα ασφαλισμένοι στον ιδιωτικό τομέα σε σύγκριση με το παρελθόν; Ο ιδιωτικός τομέας καλύπτει το 39% των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα. Σήμερα, με τη λογική που επέβαλε ο ΕΟΠΥΥ να του παρέχουμε το σύνολο των υπηρεσιών μας ή τίποτα, όλοι κάνουν
18
/ Σεπτέμβριος 2013
χρήση του ταμείου τους. Επιπλέον, μπορώ να σας πω ότι σε πολλές ιδιωτικές κλινικές έχει αυξηθεί και ο αριθμός των νοσηλευομένων. Ποια θα ήταν η πρότασή σας προς τον υπουργό Υγείας για να μειωθούν οι δαπάνες, δεδομένου του ότι έχουν ξεφύγει με βάση τις επιταγές της Τρόικας; Να αγοράζει τον όγκο των υπηρεσιών που μπορεί να πληρώσει. Δεν μπορείς να ζητάς 100 όταν έχεις να πληρώσεις 10. Η πρότασή μας, που την έχουμε υποβάλει στο υπουργείο, έχει δύο εναλλακτικές λύσεις: Η πρώτη, και κατά τη γνώμη μας και η πλέον δίκαιη, είναι να υπάρξουν ξεχωριστοί προϋπολογισμοί για κάθε πάροχο, οι οποίοι θα συνδυάζονται με την κατηγοριοποίησή τους. Όταν εξαντληθεί το ποσό που προβλέπεται για αυτόν, δεν θα μπορεί για το υπόλοιπο της χρονιάς να νοσηλεύει ασθενείς με χρήση του ταμείου τους. Η δεύτερη στηρίζεται στο να πληρώνει ο ΕΟΠΥΥ τα φάρμακα και τα ειδικά υλικά για μια νοσηλεία και τίποτα άλλο. Έτσι και αλλιώς, είτε τα πληρώνει στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό φορέα, τα ίδια χρήματα θα δώσει. Συμπληρωματικά, θα μπορούσε να αγοράσει συγκεκριμένες υπηρεσίες που δεν παράγονται στον δημόσιο τομέα, είτε η ποσότητα του δημόσιου δεν μπορεί να καλύψει την υπάρχουσα ζήτηση. Ας ελπίσουμε ότι θα κινηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση και όχι προς εκείνη της αυθαιρεσίας και των άδικων οριζόντιων περικοπών και σε κάθε περίπτωση, όπως είπα και πριν, όπως όλοι ας αγοράζουν ό,τι μπορούν να πληρώσουν και ας μην καταστρέφουν έναν ολόκληρο κλάδο. •••
19
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
• ΕΟΠΥΥ: Κυβέρνηση και Τρόικα συμφώνησαν να μετατραπεί ο Οργανισμός σε αγοραστή υπηρεσιών υγείας. • Οι Τροϊκανοί δεν είχαν αντίρρηση να υπάρξει μικρότερο «ψαλίδι» στα φάρμακα
Απαιτούνται λύσεις σε 3 μέτωπα Του Αιμίλιου Νεγκή
Ποια μέτρα προωθούνται σε φάρμακα, ΕΟΠΥΥ και νοσοκομεία
Τ
α «ωραία λόγια» τελειώνουν για τον Άδωνη Γεωργιάδη και την κυβέρνηση. Μέσα στον Οκτώβριο θα πρέπει να ληφθούν μέτρα και να δρομολογηθούν λύσεις στα 3 ανοιχτά μέτωπα, όπως αυτά έχουν πλέον διαμορφωθεί μετά τις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα: Φάρμακα, ΕΟΠΥΥ και νοσοκομεία του ΕΣΥ.
Στο φάρμακο είχαμε αρκετά ανοιχτά θέματα, όπως: ποιο θα είναι το ανώτατο όριο για το 2014, τι θα γίνει με τις τιμές των εκτός πατέντας φαρμάκων και συνακόλουθα των γενοσήμων και πώς θα διαμορφωθούν τα ποσοστά συμμετοχής των ασθενών στο κόστος; Το ανώτατο όριο για τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη του 2014 «κλείδωσε» οριστικά στα 2 δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι η ελληνική πλευρά έθεσε στην Τρόικα θέμα να μειωθεί στα 2,12 δισ., έναντι 2,371 φέτος. Επί της ουσίας, πάντως, πρέπει να είμαστε και ευχαριστημένοι, καθώς το μνημόνιο ορίζει ρητά ως στόχο για τη φαρμακευτική
20
δαπάνη το 1% επί του ΑΕΠ και σήμερα το ΑΕΠ της χώρας μας βρίσκεται στα 180 δισ. έναντι περίπου 220 δισ. το 2009. Ωστόσο, οι επικεφαλής της Τρόικας έχουν δεχθεί ως βάση συζήτησης τα 200 δισ., παραδεχόμενοι το λάθος τους να υποτιμήσουν την ύφεση στη χώρα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Τροϊκανοί δεν είχαν αντίρρηση να υπάρξει μικρότερο «ψαλίδι» στα φάρμακα. Ωστόσο, σε αντάλλαγμα ζήτησαν να υπάρξει οικονομικά ισοδύναμο μέτρο στον τομέα είτε των εσόδων του ΕΟΠΥΥ είτε των εξόδων. Όπως αντιλαμβάνεστε εκ του αποτελέσματος, οι δικοί μας «κατάπιαν τη γλώσσα τους»…
/ Σεπτέμβριος 2013
21
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Τιμολόγηση
Τ
ρία ήταν τα ανοιχτά θέματα στον τομέα της τιμολόγησης των φαρμάκων
22
Τρία ήταν τα ανοιχτά θέματα στον τομέα της τιμολόγησης των φαρμάκων, ενόψει των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα: 1. Πώς θα τιμολογούνται από δω και πέρα τα πρωτότυπα φάρμακα που έχουν χάσει την πατέντα τους, τα λεγόμενα off patent. 2. Συνακόλουθα τι θα γίνει με την τιμολόγηση των γενοσήμων και 3. Αν θα μειωθεί το «καλάθι» των χωρών βάσει των οποίων δίδονται οι τιμές στα νέα πρωτότυπα σκευάσματα. Ας ξεκινήσουμε από το τελευταίο: Όλοι στην αγορά φαρμάκων ομολογούν ότι το υπάρχον σύστημα (μέσος όρος των χαμηλότερων τιμών από 22 χώρες) είναι δυσλειτουργικό στην εφαρμογή του. Εδώ και και-
χωρών έχει απορριφθεί. Διότι οι προσομοιώσεις που έγιναν στο υπουργείο Υγείας με ένα «καλάθι» 18 χωρών έδειξε ότι θα είχαμε μεσοσταθμική αύξηση στις τιμές των φαρμάκων κατά 15%! Μάλιστα, οι επιτελείς του υπουργείου Υγείας έθεσαν υπόψιν του ΣΦΕΕ, που ζητεί εδώ και τρία χρόνια μείωση του αριθμού των χωρών, ότι είναι διατεθειμένοι να το δεχθούν, αλλά σε αντιστάθμισμα το rebate θα πρέπει να αυξηθεί από 9 σε 24%. Περιττό να σχολιάσω την αντίδραση του ΣΦΕΕ… Το ύψος λοιπόν της φαρμακευτικής δαπάνης για το 2014 καθορίστηκε, αλλά ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί με ποια μέτρα και εργαλεία θα επιτευχθεί. Η φαρμακευτική αγορά βρίσκεται σε «αναμμένα κάρβουνα», αναμένοντας την πολυπόθητη υ-
ρό λοιπόν έχει τεθεί επί τάπητος να μειωθεί ο αριθμός των χωρών και να εξαιρεθούν κάποιες χώρες που δεν βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με την Ελλάδα. Ανάλογη πρόταση έκανε και ο καθηγητής του London School of Economics κ. Πάνος Κανναβός, παρουσιάζοντας τους βασικούς άξονες για ένα νέο και σύγχρονο σύστημα τιμολόγησης και αποζημίωσης στην Ελλάδα. Την ευθύνη για το project ανέλαβε η γερμανική εταιρεία συμβούλων GIZ (Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbe). Η εταιρεία αυτή δραστηριοποιείται κυρίως στη Γερμανία, αλλά και σε 130 χώρες σε όλο τον κόσμο. Στη Γερμανία συνεργάζεται με αρκετά ομοσπονδιακά υπουργεία, όπως Αμύνης, Οικονομικών, Εκπαίδευσης κ.λπ. Η ουσία είναι ότι το σενάριο μείωσης των
πουργική απόφαση (αγορανομική), που θα καθορίζει τον τρόπο τιμολόγησης των φαρμάκων. Εδώ τα σημεία αιχμής είναι κυρίως οι τιμές των γενόσημων φαρμάκων, που ως γνωστόν είναι υψηλότερες από το εξωτερικό, σε σύγκριση ακόμη και με χώρες όπως η Γερμανία και η Βρετανία. Μετά από σχετικά δημοσιεύματα, ο Άδωνις Γεωργιάδης δεσμεύτηκε ότι θα υπάρξουν μειώσεις χωρίς να προσδιορίσει ούτε πόσο ούτε πώς… Κύριο αίτημα των μεγάλων πολυεθνικών φαρμακοβιομηχανιών προς όλες τις κυβερνήσεις των ανεπτυγμένων χωρών είναι η μείωση των τιμών των γενοσήμων, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι για να αποζημιωθούν τα νέα και ακριβά φάρμακα (καρκίνος, αυτοάνοσα κ.λπ.). Φυσικά, χώρες με μεγάλες εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες ακολουθούν αυτό το υπό-
/ Σεπτέμβριος 2013
δειγμα. Έτσι, βλέπουμε ότι πολλές πλούσιες χώρες έχουν ποσοστά χρήσης γενοσήμων 50-80% σε όγκο. Εξοικονομούν πόρους για να ενισχύσουν τις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, που βασίζονται στην έρευνα. Όμως, στην Ελλάδα, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εμείς δεν έχουμε φαρμακοβιομηχανίες που να βασίζονται στην έρευνα. Ούτε σοβαρό λόγο να ενισχύσουμε τις μεγάλες διεθνείς φαρμακοβιομηχανίες, οι οποίες είναι κοινό μυστικό ότι μεταφέρουν στις μητρικές εταιρείες το μεγαλύτερο μερίδιο των κερδών τους (αν δεν δηλώνουν ζημίες…). Η κυβέρνηση λοιπόν οφείλει να λάβει υπόψη της το γεγονός ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία βασίζεται στην παραγωγή branded generics και το ότι μία άνευ
κα είχαν τιμή χαμηλότερη από τις τρεις χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης, γεγονός που, συνακόλουθα, προκαλούσε παράλληλες εξαγωγές και ελλείψεις στην ελληνική αγορά. Όσον αφορά στα γενόσημα, αυτά φαίνεται ότι θα τιμολογούνται στο 65 έναντι του 80% σήμερα της τιμής των αντίστοιχων πρωτοτύπων. Μένει να δούμε αν θα υπάρχει «μαξιλάρι» για την προστασία της τιμής των φθηνών φαρμάκων, π.χ. κάτω από 5 ή 10 ευρώ. Σε τέτοια περίπτωση πάντως πρέπει η Πολιτεία να εξετάσει την κατευθυνόμενη συνταγογραφία. Στο μεταξύ, διορίστηκαν νέα μέλη στην Επιτροπή Τιμών Φαρμάκων. Νέος πρόεδρος αναλαμβάνει ο καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας κ. Γιώργος Πετρίκκος.
όρων διείσδυση γενοσήμων από το εξωτερικό θα είχε καταστροφικές συνέπειες στην εγχώρια παραγωγή. Παράλληλα, όμως, αυτό δεν μπορεί να αποτελεί πρόφαση ή δικαιολογία για να προστατεύονται ελληνικές επιχειρήσεις - «φαντάσματα», οι οποίες θησαυρίζουν απολαμβάνοντας υψηλές τιμές, που αφήνουν περιθώρια για κατευθυνόμενη συνταγογραφία. Η κυβέρνηση οφείλει να βρει τη «χρυσή» τιμή. Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι τελικώς τα εκτός πατέντας πρωτότυπα θα τιμολογούνται με βάση τις τρεις χαμηλότερες χώρες της Ευρώπης. Με βάση σχετική απόφαση του Μ. Σαλμά, μέχρι σήμερα τιμολογούνται στο 50% της μέγιστης τιμής που είχαν το χρονικό διάστημα που βρίσκονταν σε προστασία. Η ρύθμιση αυτή είχε οδηγήσει σε στρεβλώσεις, καθώς υπήρχαν περιπτώσεις που φάρμα-
Αναπληρωτής του αναλαμβάνει ο φαρμακοποιός κ. Χαράλαμπος Καραθάνος, ο οποίος είναι σύμβουλος του υπουργού Υγείας για τη φαρμακευτική πολιτική. Στην επιτροπή θα συμμετέχει και ο φαρμακοποιός και πρώην διοικητής του νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς», κ. Αντ. Αυγερινός, ο οποίος επίσης λέγεται ότι βρίσκεται στον στενό πυρήνα των συνεργατών του υπουργού Υγείας.
M
ία άνευ όρων διείσδυση γενοσήμων από το εξωτερικό θα είχε καταστροφικές συνέπειες στην εγχώρια παραγωγή
Αποζημίωση Αφού ξεκαθαριστεί το «τοπίο» στην τιμολόγηση, θα πρέπει να αναμορφωθεί ο κατάλογος συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Σύμφωνα με πληροφορίες, επικεφαλής της αντίστοιχης επιτροπής θα αναλάβει ο ομότιμος καθηγητής φαρμακευτικής κ. Νίκος Χούλης και αντιπρόεδρος ο κ. Σταύρος Μαλαματάρης, καθηγητής φαρ-
23
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Δ
ιορίστηκαν νέα μέλη στην Επιτροπή Τιμών Φαρμάκων. Νέος πρόεδρος ο καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας κ. Γιώργος Πετρίκκος
μακευτικής Τεχνολογίας στο Τμήμα Φαρμακευτικής του ΑΠΘ. Βασικό έργο της επιτροπής θα είναι η αναδιαμόρφωση του υφιστάμενου καταλόγου με βάση τα νέα φάρμακα, που έλαβαν τιμή πρόσφατα (επιτέλους μετά από 2,5 χρόνια) και φυσικά τις ενστάσεις που είχαν υποβληθεί παλαιότερα. Και οι αρμόδιοι τα είχαν γράψει στα «παλαιότερα των υποδημάτων τους»… Λαμβάνοντας υπόψη ότι θα μειωθούν οι τιμές των off patent φαρμάκων και των αντίστοιχων γενοσήμων, είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα έχουμε μείωση της τιμής αποζημίωσης σε πολλές θεραπευτικές κατηγορίες, ενώ μένει να δούμε πόσο θα επηρεαστεί η τιμή αποζημίωσης από την ένταξη στη λίστα των νέων, καινοτόμων φαρμάκων. Πάντως, με βάση απόφαση του υφυπουργού Υγείας Αντ. Μπέζα, αλλάζουν ξανά το καθεστώς αποζημίωσης και συμμετοχής των ασθενών στο κόστος. Ουσιαστικά, δημιουργούνται κίνητρα και αντικίνητρα, ώστε να αυξηθεί η κατανάλωση των γενόσημων φαρμάκων. Σύμφωνα με την απόφαση, ο ασθενής θα πληρώνει όλη τη διαφορά εφόσον το φάρμακο αυτό ανήκει σε κατηγορία που υπάρχουν γενόσημα, ενώ μέχρι πρότινος πλήρωνε το 50% της διαφοράς. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι η ρύθμιση θα λειτουργεί ως κίνητρο για την επιλογή γενοσήμων και αντικίνητρο για την επιλογή φαρμάκων, που δεν έχουν γενόσημα. Η ουσία είναι ότι με τη νέα ρύθμιση θα επιβαρυνθούν οι ασθενείς. Πρόχειρες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το μέσο ποσοστό συμμετοχής θα αυξηθεί σε 29% από 21% σήμερα. Σε ετήσια βάση δε, οι ασθενείς θα επιβαρυνθούν με περίπου 150 εκατ. ευρώ! Δηλαδή, οι ασθενείς θα επωμιστούν μεγά-
24
/ Σεπτέμβριος 2013
λο μέρος της εξοικονόμησης για το 2014. Ο Υπουργός Υγείας έχει δηλώσει – και έχει δίκιο – ότι η Ελλάδα έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στο κόστος των φαρμάκων, 21% έναντι 40%, που είναι ο μέσος όρος που ισχύει στην Ευρώπη. Ας κοιτάξει όμως η κυβέρνηση η εξομοίωση με την Ευρώπη προς τα πάνω να γίνει σε άλλους τομείς και κυρίως σε μισθούς και συντάξεις…
Δραστική ουσία Η Τρόικα είναι ανυποχώρητη στο θέμα αυτό. Το ίδιο και οι εκπρόσωποι των γιατρών, ενώ επίκειται μάλιστα η δημοσιοποίηση της απόφασης του ΣτΕ έπειτα από προσφυγή του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών στον σχετικό νόμο Λοβέρδου. Το επιτελείο του Άδωνη Γεωργιάδη αναζητεί νέα διατύπωση του νόμου, η οποία πάντως πρέπει να γίνει αποδεχθεί από την Τρόικα. Επί της ουσίας, έχει συμφωνηθεί με την Τρόικα να εισαχθούν συγκεκριμένοι στόχοι στην συνταγογράφηση των γιατρών. Δηλαδή, κάθε γιατρός θα είναι υποχρεωμένος να συνταγογραφεί 60% γενόσημα επί του συνολικού όγκου των φαρμάκων σε μηνιαία βάση. Υπάρχει δε πρόβλεψη – αν χρειαστεί – να εισαχθούν και άλλα μέτρα, όπως πλαφόν στη συνταγογράφηση ανά σκεύασμα! Προς την ίδια κατεύθυνση, ο ΕΟΠΥΥ και το υπουργείο Υγείας θα έχουν πλέον τη δυνατότητα να οργανώσουν Μητρώα Ασθενών (Registries) για τα λεγόμενα φάρμακα υψηλού κόστους, που ως επί το πλείστον χορηγούνται από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, αλλά και από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Την τήρηση των μητρώων φαίνεται ότι θα αναλάβουν οι ίδιες οι φαρμακοβιομηχανίες.
ΕΟΠΥΥ «Ο κύβος ερρίφθη». Κυβέρνηση και Τρόικα συμφώνησαν να μετατραπεί ο Οργανισμός σε αγοραστή υπηρεσιών υγείας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι υπηρεσίες υγείας που ανήκαν στο ΙΚΑ θα αποτελέσουν, μαζί με τα κέντρα υγείας και τα περιφερειακά ιατρεία του ΕΣΥ, έναν νέο Οργανισμό για την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Η νομική του μορφή και ο τρόπος διοίκησης και οργάνωσής του είναι προς αναζήτηση. Μεγάλο «αγκάθι» εν προκειμένω είναι οι διαφορετικές εργασιακές σχέσεις των γιατρών του πρώην ΙΚΑ με τους συναδέλφους τους του ΕΣΥ. Στο ΙΚΑ υπάρχει ένας μικρός αριθμός μονίμων γιατρών με δικαίωμα ιδιωτικού ιατρείου και η πλειοψηφία έχουν σύμβαση αορίστου χρόνου με παράλληλο δικαίωμα ιδιωτικού ιατρείου. Από την άλλη, στο ΕΣΥ όλοι οι γιατροί είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι υπάρχουν περίπου 2.500 ελεύθεροι επαγγελματίες γιατροί, οι οποίοι έχουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ. Χάρη μάλιστα στον Ανδρέα Λοβέρδο, το σύνολο των ελεύθερων επαγγελματιών έχει δικαίωμα συνταγογράφησης εξετάσεων και φαρμάκων. Σε όλα αυτά προσθέστε και τους περίπου 3.500 γιατρούς γενικής ιατρικής σε όλη τη χώρα, οι οποίοι χρόνια τώρα ζητούν να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα το μοντέλο οργάνωσης άλλων χωρών, όπου ο οικογενειακός γιατρός είναι στο επίκεντρο του συστήματος υγείας. Μάλιστα, υπάρχουν χώρες όπου το σύστημα ασφάλισης δεν αποζημιώνει επίσκεψη σε ειδικό γιατρό χωρίς παραπομπή από
τον γενικό, οικογενειακό γιατρό. Στο παρασκήνιο λοιπόν γίνεται «κόλαση» από ζυμώσεις, πιέσεις και αλληλοκαρφώματα για το ποια ιατρική ομάδα θα έχει το «πάνω χέρι» στη νέα τάξη πραγμάτων. Φυσικά, πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν και τα πρόσωπα. Οι γιατροί συνδικαλιστές, οι οποίοι εκτός από θεσμικές, φαίνεται ότι έχουν και προσωπικές αντιζηλίες. Σε οικονομικό επίπεδο, το πιο μεγάλο πρόβλημα είναι οι δαπάνες για ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα, οι οποίες βγήκαν εκτός του προϋπολογισμού το πρώτο πεντάμηνο του έτους. Πάντως, οι εκπρόσωποί τους διαμαρτύρονται ότι οι κωδικοί του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ που αφορούν στις ιδιωτικές κλινικές και στα διαγνωστικά κέντρα καθορίστηκαν αυθαίρετα και δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες. Ήδη, οι εκπρόσωποι των κλινικών έχουν προσφύγει στο ΣτΕ κατά της απόφασης για την επιβολή claw back (περίπου 7080 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο). Μέσα στον Οκτώβριο, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην είσπραξη του rebate, ενώ το claw back φαίνεται ότι στην πράξη θα γίνει στο τέλος της χρονιάς. Ζητούμενο επίσης είναι τι θα γίνει από δω και στο εξής. Με το που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Άδωνις Γεωργιάδης εξήγγειλε την πρόσληψη ιδιωτικών εταιρειών, οι οποίες θα αναλάμβαναν τον κλινικό έλεγχος στη νοσηλεία ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ στις ιδιωτικές κλινικές στα πρότυπα των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Είχε πει ότι αυτό θα γίνει τον Σεπτέμβριο, αλλά δεν υλοποιήθηκε. Στις αρχές του μηνός, το Δ.Σ. του ΕΟΠΥΥ καθόρισε το πλαίσιο λειτουργίας των ιδιωτικών ελεγκτικών εταιρειών, οι οποίες θα
Δ
ημιουργούνται κίνητρα και αντικίνητρα, ώστε να αυξηθεί η κατανάλωση των γενόσημων φαρμάκων
25
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ο
ι εκπρόσωποι των κλινικών έχουν προσφύγει στο ΣτΕ κατά της απόφασης για την επιβολή claw back
26
προσληφθούν από τις ιδιωτικές κλινικές και θα αναλάβουν τον κλινικό έλεγχο, την τήρηση των διεθνών λογιστικών κανόνων, καθώς και την εκκαθάριση των λογαριασμών με τον Οργανισμό. Η λεπτομερής εξέταση των προϋποθέσεων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο κλινικός έλεγχος πήγε περίπατο. Το έργο αφορά κατά κύριο λόγο τον οικονομικό και λογιστικό έλεγχο και απευθύνεται κυρίως στις μεγάλες εταιρείες λογιστικού ελέγχου. Στα τέλη του μηνός έληξε η προθεσμία που είχε δοθεί στις ενδιαφερόμενες ελεγκτικές εταιρείες (ή κοινοπραξίες εταιρειών) για να υποβάλουν σχετικό αίτημα στον ΕΟΠΥΥ. Ο Οργανισμός θα πρέπει τώρα να αξιολογήσει τα αιτήματα και να φτιάξει έναν κατάλογο με τις εταιρείες που θεωρούνται
νόσους και διαγνώσεις και αποτελεί διεθνές πρότυπο. Κ.Ε.Ν. για τις ιατρικές πράξεις και εξετάσεις (Π.Φ.Υ) που περιλαμβάνονται και κοστολογούνται στο ΦΕΚ/Β/3100/2011, καθώς και στο Π.Δ. 157/1991, επειδή αφορούν εξωτερικούς ασθενείς και δεν απαιτούν νοσηλεία. Στην περίπτωση που συμβεί επιπλοκή κατά τη διάρκεια της εξέτασης – ιατρικής πράξης, τότε θα χρεωθεί επιπλέον η δαπάνη για ημερήσιο νοσήλιο όπως καθορίζεται για τα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Ιατρικές πράξεις (διαγνωστικές – θεραπευτικές), οι οποίες θα έπρεπε οπωσδήποτε να έχουν πραγματοποιηθεί κατά τη Μ.Δ.Ν. του επιλεγμένου Κ.Ε.Ν. Σε περίπτωση παράτασης νοσηλείας (πέραν της
πιστοποιημένες για τον έλεγχο. Οι ιδιωτικές κλινικές στη συνέχεια θα μπορούν να συνάπτουν συμφωνία με κάποια απ’ αυτές. Στο μεταξύ, στα μέσα του μηνός, το Δ.Σ. εξέδωσε μέτρα – «σοκ» για τις ιδιωτικές κλινικές, με τα οποία θέτει νέους όρους για το ποιες δαπάνες θα αποζημιώνει από εδώ και στο εξής. Σαν να μην έφθανε αυτό, καθόρισε ότι τα μέτρα αυτά θα εφαρμοστούν αναδρομικά από την 1-1-2013. Δηλαδή, ουσιαστικά, εξέδωσε έναν «μπούσουλα» που θα εφαρμόσουν οι ελεγκτικές εταιρείες στην εκκαθάριση των λογαριασμών. Αξίζει να δούμε ορισμένα από τα μέτρα: Σύμφωνα με την απόφαση του Δ.Σ. του ΕΟΠΥΥ, ο Οργανισμός δεν θα αποζημιώνει: Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (Κ.Ε.Ν.), για τα οποία δεν υπάρχει αντιστοίχιση με κωδικούς της ICD 10 και ιατρικών πράξεων. Η κωδικοποίηση αυτή αφορά
Μ.Δ.Ν.), και εφόσον απαιτηθεί η επανάληψη κάποιας από αυτές, ο ΕΟΠΥΥ θα αποζημιώσει το 80% της πρώτης στήλης του κρατικού τιμολογίου κατόπιν έγκρισης του ελεγκτή γιατρού του Οργανισμού. Οι εκπρόσωποι των κλινικών ανέφεραν στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας ότι, αν διαπιστωθεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες κλινικές έχουν χρεώσει πλασματικές πράξεις και εξετάσεις που δεν έχουν πραγματοποιηθεί, θα πρέπει να διακόπτεται άμεσα η σύμβαση.
/ Σεπτέμβριος 2013
Νοσοκομεία Νέες περικοπές στις δαπάνες των νοσοκομείων του ΕΣΥ θα επέλθουν το 2014 κατόπιν απαίτησης της Τρόικας. Οι λειτουργικές δαπάνες θα μειωθούν επιπλέον κατά 260 εκατ. ευρώ! Το ποσό αυτό αφορά τις
δαπάνες λειτουργίας πλην της μισθοδοσίας, οι οποίες συνολικά δεν πρέπει να ξεπεράσουν τη νέα χρονιά το 1,6 δισ. ευρώ, έναντι 1,86 δισ. που είναι το ανώτατο όριο για φέτος. Αξίζει να αναφερθεί ότι το 2009 οι λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων είχαν ανέλθει περίπου στα 3,2 δισ. ευρώ. Δηλαδή, μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια, οι δαπάνες του ΕΣΥ θα μειωθούν στο μισό! Παράγοντες του υπουργείου Υγείας εκτιμούν ότι φέτος θα επιτευχθεί ο στόχος του 1,86 δισ. - αν και θα υπάρξει μια απόκλιση κατά περίπου 30-40 εκατ. ευρώ στα φάρμακα. Θυμίζουμε ότι ο στόχος για τη φαρμακευτική δαπάνη του ΕΣΥ για το 2013 είναι 660 εκατ. και η μέχρι σήμερα πορεία των δαπανών δείχνει ότι θα αγγίξει τελικά τα 700 εκατ.
Στον τομέα των εσόδων των νοσοκομείων, η Τρόικα επιμένει και από την 1-1-2013 θα αυξηθεί το εισιτήριο στα νοσοκομεία του ΕΣΥ από 5 σε 25 ευρώ. Η ρύθμιση αυτή ξεσήκωσε αντιδράσεις από συνδικαλιστικούς και κοινωνικούς φορείς, υποχρεώνοντας τον υπουργό Υγείας να κάνει αναδίπλωση, λέγοντας ότι θα εφαρμοστεί μόνο στους «έχοντες και κατέχοντες»… Η ουσία είναι ότι από την εφαρμογή του μέτρου η Τρόικα αναμένει αύξηση των εσόδων των νοσοκομείων κατά 400 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ενώ μέχρι και τον Ιούνιο, κατά μέσο όρο, ο ΕΟΠΥΥ εισέπραττε περίπου 260 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο εισέρευσαν στα ταμεία του 371 εκατ. και τον Αύγουστο 380 εκατ. Μάλιστα, για τον Σεπτέμβριο, οι υπηρε-
Η ελληνική πλευρά προσπαθεί να πείσει την Τρόικα ότι πρέπει να εξαιρεθεί από τη δαπάνη των νοσοκομείων το ποσό που αφορά τα λεγόμενα φάρμακα υψηλού κόστους, που χορηγούνται από τα νοσοκομεία σε εξωτερικούς ασθενείς. Ακριβή στοιχεία για τη δαπάνη αυτή δεν υπάρχουν, αλλά εκτιμάται ότι είναι γύρω στα 250 εκατ. ευρώ. Αν λοιπόν το ποσό αυτό εξαιρεθεί, τότε ο στόχος του 1,6 δισ. είναι ρεαλιστικός. Αλλιώς... Το θέμα βέβαια είναι ότι αν το ποσό αυτό εξαιρεθεί από τη δαπάνη των νοσοκομείων, θα προστεθεί στη δαπάνη του ΕΟΠΥΥ! Για το 2013, το ανώτατο όριο που έχει τεθεί για τα φάρμακα είναι 660 εκατ. στο ΕΣΥ και 2,371 στον ΕΟΠΥΥ, δηλαδή, σύνολο 3,031 δισ. ευρώ. Για το 2014, οι δαπάνες αυτές θα πρέπει να μειωθούν συνολικά στα 2,6 δισ.
σίες του υπουργείου Εργασίας ενημέρωσαν τον Οργανισμό ότι τα έσοδα πιθανότατα θα ξεπεράσουν τα 400 εκατ. Αν η τάση αυτή διατηρηθεί μέχρι και το τέλος του χρόνου, τότε θα υπάρξει μια «άσπρη τρύπα» στα έσοδα του ΕΟΠΥΥ ύψους έως και 500 εκατ., που θα ανακουφίσει την κυβέρνηση. Σημειωτέον ότι, μέχρι πρότινος, στην κυβέρνηση υπολόγιζαν ότι υπήρχε ένα έλλειμμα ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ στον τομέα των εσόδων, λόγω της αυξανόμενης ανεργίας και γι’ αυτό είχαν προχωρήσει σε αναθεώρηση του αρχικού προϋπολογισμού προς τα κάτω. Μένει φυσικά να δούμε αν το φαινόμενο αυτό οφείλεται στην ανάσχεση της ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης και δεν είναι μια πρόσκαιρη ανάκαμψη, που οφείλεται στην εποχική αύξηση της απασχόλησης λόγω του τουρισμού.•••
Ν
έες περικοπές στις δαπάνες των νοσοκομείων του ΕΣΥ θα επέλθουν το 2014 κατόπιν απαίτησης της Τρόικας
27
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
• Σκοπός μας να κάνουμε συνήθειά μας την αξιοπιστία και την τελειότητα στην εξυπηρέτηση • Να κάνουμε αυτό που είναι ορθό και αυτό που είναι εύκολο και να επηρεάσουμε το μέλλον
Τάκης Κότης*
Κλινικές μελέτες με την εγγύηση του Cambridge Συνέντευξη: Αιμίλιος Νεγκής
*Οικονομολόγος Υγείας, Πρόεδρος της eBIOSTAT
Κριτής των μελετών στην Ελλάδα η εταιρεία eBIOSTAT του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης του Ομίλου Mastermind S.A.
Η
τεχνογνωσία από το Cambridge University Hospitals έρχεται και στην Ελλάδα, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στη διενέργεια κλινικών μελετών φάσης IV, για διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα πολυεθνικών και ελληνικών φαρμακευτικών εταιρειών. Οι έρευνες αυτές θα γίνονται με τις ίδιες κατευθυντήριες οδηγίες του Cambridge και υπό την αυστηρή επιτήρηση του τμήματος έρευνας και μελέτης του πανεπιστημίου της Μεγάλης Βρετανίας. Τις μελέτες αυτές θα κρίνει στην Ελλάδα η εταιρεία eBIOSTAT του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης του Ομίλου Mastermind S.A. Πρόεδρος του Ινστιτούτου και της eBIOSTAT είναι ο οικονομολόγος Υγείας κ. Τάκης Κότης. Μιλήσαμε μαζί του για να μάθουμε περισσότερα.
28
/ Σεπτέμβριος 2013
Κύριε Κότη, πώς θα γίνονται οι μελέτες αυτές στη χώρα μας και τι ακριβώς θα προσφέρει η εταιρεία eBIOSTAT; Το 2010 το Ινστιτούτο επισύναψε αποκλειστική συμφωνία συνεργασίας με το Cambridge University Hospitals για εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα. Πάνω σε αυτήν τη συνεργασία των μαθημάτων για τις κλινικές δοκιμές προέκυψε η ανάγκη για μεγαλύτερη ανταλλαγή τεχνογνωσίας στις κλινικές δοκιμές φάσης ΙV. Ως εκ τούτου, η εταιρεία eBIOSTAT δημιουργήθηκε για εξειδικευμένες υπηρεσίες στη φάση IV των κλινικών δοκιμών. Οι κλινικές μελέτες είναι έρευνες που προσπαθούν να απαντήσουν σε επιστημονικά ερωτήματα και έτσι να βρεθούν καλύτεροι τρόποι ώστε να θεραπευθούν ή να προληφθούν παθήσεις. Μια κλινική μελέτη διεξάγεται ώστε να αποφασιστεί εάν ένα νέο φάρμακο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό στους ανθρώπους. Βασίζονται σε ασθενείς που εθελοντικά συμμετέχουν και δοκιμάζουν ένα νέο σκεύασμα ή θεραπεία. Κάποια από αυτά τα σκευάσματα δεν έχουν ακόμη λάβει έγκριση από τις αρμόδιες αρχές. Μερικές φορές, σκευάσματα κυκλοφορούν στην αγορά, αλλά δοκιμάζονται σε μια νέα πάθηση ή για επιπλέον πληροφορίες. Κάθε χρόνο η φαρμακευτική βιομηχανία επενδύει περισσότερα από 50 δισ. δολ. για την έρευνα και ανακάλυψη νέων φαρμάκων και το 1/3 των χρημάτων αυτών διοχετεύονται στη διενέργεια κλινικών μελετών. Οι περισσότερες κλινικές μελέτες που αφορούν τη δοκιμή ενός νέου σκευάσματος ακολουθούν μια συγκεκριμένη σειρά βημάτων, τα οποία ονομάζονται φάσεις. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει στους ερευνη-
29
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Τ 1
τές να θέτουν και να απαντούν ερωτήματα με τέτοιο τρόπο ώστε να οδηγούν σε αξιόπιστες πληροφορίες σχετικά με το σκεύασμα και την ασφάλεια των ασθενών. Οι κλινικές μελέτες, συνήθως, κατατάσσονται σε τέσσερις φάσεις: Στις Μελέτες Φάσης Ι, οι ερευνητές δοκιμάζουν το νέο φάρμακο ή τη θεραπεία σε ένα μικρό αριθμό ατόμων (20-80), για να εκτιμήσουν την ασφάλεια, να καθορίσουν ένα ασφαλές εύρος δοσολογίας και να προσδιορίσουν τις ανεπιθύμητες ενέργειες. Στις Μελέτες Φάσης ΙΙ, το φάρμακο ερευνάται σε μια μεγαλύτερη ομάδα ατόμων (100-300), ώστε να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα και να αξιολογηθεί περαιτέρω η ασφάλεια. Στις Μελέτες Φάσης ΙΙΙ, το υπό μελέτη φάρμακο χορηγείται σε μεγάλες ομάδες ατόμων (1.000-3.000), ώστε να επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα, να παρακολουθηθούν οι ανεπιθύμητες ενέργειες, να συγκριθεί με τις υπάρχουσες θεραπείες και να συλλεχθούν πληροφορίες που θα επιτρέψουν την ασφαλή χρήση του σκευάσματος ή της θεραπείας. Στις Μελέτες Φάσης ΙV (μετεγκριτικές μελέτες), που αφορούν δηλαδή σκευάσματα τα οποία έχουν ήδη κυκλοφορήσει στην αγορά, καταγράφονται πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους χορήγησής τους, τα οφέλη και την καλύτερη δυνατή χρήση τους. Η επιτυχία των κλινικών μελετών εξαρτάται από την εθελοντική συμμετοχή των ασθενών. Οι ασθενείς που συμμετέχουν σε κλινικές μελέτες, έχουν ενεργό ρόλο στη φαρμακευτική τους περίθαλψη, αποκτούν πρόσβαση σε νέες θεραπείες πριν αυτές διατεθούν ευρύτερα, και βοηθούν άλλους
30
/ Σεπτέμβριος 2013
ο 2010 το Ινστιτούτο επισύναψε αποκλειστική συμφωνία συνεργασίας με το Cambridge University Hospitals
συμμετέχοντας στη φαρμακευτική έρευνα. Οι κλινικές μελέτες διεξάγονται σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει σε κάθε χώρα. Γιατί διαφέρει η eBIOSTAT από τις άλλες εταιρείες; Η eBIOSTAT, για να εμπλακεί σε φάση IV, ακολουθεί τις κατευθυντήριες οδηγίες του Cambridge University Hospitals, του Τμήματος Έρευνας και Μελέτης, το οποίο διεξάγει αυτή τη στιγμή 1.100 κλινικές μελέτες. Χρησιμοποιεί τις ίδιες κατευθυντήριες οδηγίες, μαζί με μαθήματα εξειδικευμένα για κλινικές δοκιμές, και GCP πιστοποίηση και ανίχνευση επανατοποθέτησης του φαρμάκου με το Cambridge University Hospitals. Ποια ακριβώς είναι η συνεργασία της με το Cambridge University Hospitals; Πρόκειται για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας πάνω στον τομέα των κλινικών δοκιμών και την αυστηρή επιτήρηση του Τμήματος Έρευνας και Μελέτης του Cambridge University Hospitals. Ποια νέα στοιχεία έχει το δικό της software ; Το software έχει γίνει σε συνεργασία με το Cambridge και περιέχει την ανίχνευση της επανατοποθέτησης ενός φαρμάκου. Τι σημαίνουν οι κλινικές μελέτες για την Ελλάδα και ποια είναι η απόφαση του Υπουργείου Υγείας ; Είναι σημαντικό για τη χώρα μας, καθώς μπορεί να αποτελέσει πηγή εσόδων και εμπλουτίζει τις γνώσεις των συμμετεχόντων επιστημόνων. Με την προσωπική μου εμπειρία από την Κίνα, την Ιαπωνία και τις βαλκανικές χώρες, για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις σε εθνικό επίπεδο και να προσελκύσουμε επενδυτές στις κλινικές δο-
2
3
κιμές, υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα που πρέπει να γίνουν. Οι πολυεθνικές εταιρείες, που θέλουν να κάνουν κλινικές μελέτες και να επιλέξουν μια χώρα για να επενδύσουν, πρέπει να είναι σίγουρες ότι η χώρα θα ακολουθήσει τις κατευθυντήριες οδηγίες, πρώτον της εταιρείας και δεύτερον της παγκόσμιας πρακτικής σε αυτόν τον τομέα. Παίζει λοιπόν μεγάλο ρόλο και η σωστή εκπαίδευση του φορέα που αναλαμβάνει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις στη χώρα μας για να προσελκύσει αυτούς τους επενδυτές. Πρέπει, λοιπόν, η χώρα να δημιουργήσει την κατάλληλη στρατηγική σε βάθος χρόνου και να κάνει τις σωστές επιλογές, με ιδρύματα που θα της δώσουν το κύρος και την εμπειρία ώστε να πείσουν την ενδιαφερόμενη εταιρεία να επενδύσει σε αυτήν την προσπάθεια. Επομένως η προσπάθεια τού να προσελκύσεις πολυεθνικές εταιρείες για να κάνουν τις κλινικές δοκιμές στην Ελλάδα πρέπει να αρχίσει με εκπαιδευτικά μαθήματα, στοχευμένα σε αυτόν τον τομέα προς τους γιατρούς. Ήδη το ινστιτούτο, με τη συνεργασία του με το Cambridge, που του δίνει το κύρος και την τεχνογνωσία, και με τα μαθήματα σε κλινικές δοκιμές που διεξάγει εδώ και 4 χρόνια (έχει ήδη εκπαιδεύσει περίπου 350 γιατρούς με πιστοποίηση GCP), βρίσκεται σε μια πολύ καλή θέση ώστε να προσφέρει την ασφάλεια σε αυτές τις εταιρείες που θέλουν να επενδύσουν σε μια έγκυρη και πιστοποιημένη κλινική μελέτη. Η eBIOSTAT έχει δημιουργηθεί για να προσφέρει στη χώρα μας την εγκυρότητα της κάθε μελέτης από ένα αναγνωρισμένο παγκοσμίως ίδρυμα και, το πιο σημαντικό,
να δώσει την ευκαιρία σε φαρμακευτικές εταιρείες να εξετάσουν την πιθανότητα επανατοποθέτησης ενός φαρμάκου. Με τη βοήθεια πάντα των επιστημόνων του Cambridge University Hospitals, οι Έλληνες ειδικοί θα μπορούν να συμμετέχουν σε κοινά δημοσιεύματα με τους συναδέλφους τους από το Cambridge και να ανταλλάσσουν επιστημονικές πληροφορίες για μελλοντική συνεργασία. Στην προσπάθεια που κάνει η eBIOSTAT, σε συνεργασία με το Cambridge, για να φέρει κλινικές μελέτες από το εξωτερικό, καθοριστικός παράγοντας είναι η ποιότητα της μελέτης και το χαμηλός κόστος. Την καθιέρωση του νέου πλαισίου την είχε ανακοινώσει τον περασμένο Φεβρουάριο ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Μάριος Σαλμάς, επισημαίνοντας πως στόχος της Κοινής Υπουργικής Απόφασης που υπογράφηκε είναι οι επενδύσεις να αυξηθούν από τα 94 εκατ. ευρώ το 2012 στα περίπου 300 εκατ. τη διετία 2013-2-14. Ειδικότερα, το νέο πλαίσιο δίνει κίνητρα στα νοσοκομεία να διενεργούν κλινικές μελέτες για λογαριασμό φαρμακοβιομηχανιών, καθώς θα εισπράττουν το 10% της επένδυσης και ακόμα 5% αν επιδείξουν «αποτελεσματικότητα και ταχύτητα». Το 5% της επένδυσης θα εισπράττουν και οι υγειονομικές περιφέρειες. Τέλος, όσον αφορά στη διευκόλυνση των φαρμακοβιομηχανιών, οι αιτήσεις για τη διεξαγωγή κλινικών δοκιμών θα είναι κοινές για τους τρεις συναρμόδιους φορείς του υπουργείου. Σημειώνεται πως, με βάση τις νέες ρυθμίσεις, το χρονικό διάστημα που απαιτείται μέχρι την τελική έγκριση δεν θα ξεπερνά τις 70 ημέρες. Αυτό συμβαδίζει με όσα ισχύουν και στο εξωτερικό, ώστε να προσφέρει την ευκαιρία στην Ελλάδα να
4
5
1. Τι είναι το Gamification 2. eBioStat 3. Μεθοδολογία υλοποίησης Κλινικής Μελέτης 4. Φιλοσοφία Λειτουργίας 5. Ο κ. Τάκης Κότης
Η
επιτυχία των κλινικών μελετών εξαρτάται από την εθελοντική συμμετοχή των ασθενών
31
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Who is Who
Ο κ. Τάκης Κότης είναι ανώτατος διοικητικός σύμβουλος στον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Cambridge University Hospitals NHS Trust, όπου εδρεύει η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Cambridge. Είναι υπεύθυνος για προγράμματα έρευνας και εκπαίδευσης εκτός Αγγλίας. Επί 19 χρόνια εργάστηκε στο Royal Brompton Hospital του Imperial College, σε θέματα έρευνας και εκπαίδευσης, ενώ πριν ήταν υπεύθυνος για όλες τις ερευνητικές ομάδες εκτός ΗΠΑ στο Rochester Mayo Clinic της Minnesota. O κ. Κότης συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο της ιαπωνικής εταιρείας Tokushukai Medical Group, το οποίο έχει 268 νοσοκομεία στην Ιαπωνία και ένα νοσοκομείο στη Σόφια της Βουλγαρίας, το Tokuda Hospital, στο οποίο επίσης μετέχει στο Δ.Σ. Οι διεθνείς δραστηριότητές του ολοκληρώνονται στην Κίνα, όπου είναι ανώτατος διοικητικός σύμβουλος στο Υπουργείο Ανάπτυξης για θέματα υγείας. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται στο «Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης» ως πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του. Το ινστιτούτο δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 2001, όπου σε συνεργασία με τον ΟΤΕ έχουν δημιουργήσει την τηλεφωνική γραμμή για την υγεία-1535. Ανάμεσα στις δραστηριότητες του ινστιτούτου είναι και προγράμματα συνεχούς ιατρικής, νοσηλευτικής και διοικητικής εκπαίδευσης. Αυτήν την εποχή το ινστιτούτο υλοποιεί εκπαιδευτικά προγράμματα για τις ιατρικές ειδικότητες των διαβητολόγων, των μικροβιολόγων και γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων για το πώς γίνονται οι κλινικές μελέτες. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα γίνονται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και τα παρακολουθούν 280 γιατροί.
32
Ο
ι μελέτες δίδουν τη δυνατότητα για δημοσιεύσεις ερευνητικού περιεχομένου σε περιοδικά της Ελλάδος και του εξωτερικού
συμμετέχει σε πολυκεντρικές μελέτες, από τις οποίες προκύπτουν πολλαπλά οφέλη. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, τα οφέλη από το νέο καθεστώς που θα διέπει τις κλινικές μελέτες, είναι πολλαπλά τόσο για τα νοσηλευτικά ιδρύματα όσο και για τους ερευνητές.
ντικό σήμερα, που έχουμε περιορισμό των προσλήψεων στο δημόσιο. Και φυσικά, οι μελέτες δίδουν τη δυνατότητα για δημοσιεύσεις ερευνητικού περιεχομένου σε περιοδικά της Ελλάδος και του εξωτερικού. Έτσι, παρέχεται προβολή του επιστημονικού και ερευνητικού προσωπικού της χώρας.
Πώς ωφελούνται τα νοσηλευτικά ιδρύματα; Θα σας αναφέρω τα πιο σημαντικά οφέλη: Παρέχουν στους νοσηλευόμενους ασθενείς τους φαρμακευτικά σκευάσματα πρώτης γραμμής και βελτιώνουν την ποιότητα των παρεχομένων νοσηλευτικών υπηρεσιών. Δεν επιβαρύνονται τα ίδια, αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία, από το κόστος των φαρμάκων και από τις ειδικές παρακλινικές και απεικονιστικές εξετάσεις, το οποίο αντιμετωπίζουν οι χορηγοί. Καταβάλλεται το ποσό των 500 ευρώ στο νοσοκομείο για την αξιολόγηση του φακέλου κατάθεσης. Εισπράττει επίσης το 10% επί του συνολικού κόστους της μελέτης και επιπλέον 5% ως bonus για τα ιδρύματα εκείνα τα οποία επιδεικνύουν αποτελεσματικότητα και ταχύτητα στην προώθηση των κλινικών μελετών. Τέλος, προβάλλονται στον ελληνικό και διεθνή χώρο τα νοσοκομειακά ιδρύματα με την παραγωγή υψηλού ερευνητικού και νοσηλευτικού έργου.
Ποια άλλη καινοτομία εισάγει η eBioStat στην ελληνική αγορά; Η eBioStat εισάγει μια καινοτόμα προσέγγιση στο marketing φαρμακευτικών προϊόντων και υπηρεσιών μέσω του Gamification. Η έννοια του Gamification σχετίζεται με την πεποίθηση ότι ψυχαγωγικές δραστηριότητες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση επιχειρηματικών λειτουργιών. Η ενασχόληση με ψυχαγωγικές δραστηριότητες μπορεί να αποτελέσει ένα πολύτιμο κίνητρο για την υποστήριξη πολύ σοβαρών επιχειρηματικών λειτουργιών, όπως το marketing, η διαδραστικότητα με τον χρήστη/πελάτη και η δημιουργία brand loyalty. Το Gamification είναι ένας τρόπος σχεδίασης ενεργειών για να διευκολύνει τους δυνητικούς χρήστες/πελάτες να κάνουν ή να δουν πράγματα σχετικά με τα προϊόντα της εταιρείας, με απώτερο στόχο την ενδυνάμωση της σχέσης του χρήστη/πελάτη με την εταιρεία ή το προϊόν. Η eBioStat συνεργάζεται με μια κορυφαία εταιρεία σχεδίασης και κατασκευής εφαρμογών Gamification. Ο συνδυασμός της γνώσης του τομέα παροχής υπηρεσιών υγείας και marketing που διαθέτει η eBioStat με την καινοτόμα προσέγγιση στον τομέα των εφαρμογών μέσω tablets και smartphones που διαθέτει η Icon Platforms, εγγυώνται την παροχή κορυφαίων υπηρεσιών προς τον πελάτη. •••
Σε τι ωφελούνται οι ερευνητές; Μέσω των κλινικών μελετών είναι δυνατόν να γίνει εκσυγχρονισμός του τεχνολογικού εξοπλισμού και φυσικά να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας, με την πρόσληψη ερευνητικού, τεχνικού και νοσηλευτικού προσωπικού, καθώς και γραμματειακής υποστήριξης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημα-
/ Σεπτέμβριος 2013
33 69
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
• Εξετάστηκαν διεθνείς πρακτικές, άξιες προσοχής για τον ΕΟΠΥΥ και την ΠΦΥ • Η αναδιοργάνωση της ΠΦΥ θα επέτρεπε τον έλεγχο του κόστους
Μελέτη ΠΦΥ
Ένα νέο μοντέλο για τον ΕΟΠΥΥ Του Αιμίλιου Νεγκή
Τι αλλαγές προτείνουν οι ειδικοί για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
Ο
λοκληρώθηκε πρόσφατα μια μεγάλη μελέτη με αντικείμενο το σύστημα αποζημίωσης δημόσιων και ιδιωτικών μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) που συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Κοινωνικής Διοίκησης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, κ. Νίκο Πολύζο.
Η μελέτη για το προτεινόμενο νέο σύστημα αποζημίωσης των παρόχων και των παροχών του ΕΟΠΥΥ ολοκληρώθηκε, α-
34
φού εξετάσθηκαν πρώτα οι ανάλογες διεθνείς εμπειρίες, η κατάσταση στην ΠΦΥ και στον ΕΟΠΥΥ, και προτάθηκε το ανα-
/ Σεπτέμβριος 2013
35
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Σ
το "μικροσκόπιο" μπήκαν τα συστήματα σε Βρετανία, ΗΠΑ, Γερμανία, Σουηδία, Γαλλία, Ισπανία, Ολλανδία και Αυστρία
γκαίο πλαίσιο χρηματοδότησης και παροχών ΠΦΥ. Οι ενδιαφέρουσες διεθνείς πρακτικές, που είναι άξιες προσοχής για τον ΕΟΠΥΥ και την ΠΦΥ στη χώρα μας, είναι επιγραμματικά:
Χρηματοδότησηεξωτερικό Μ. Βρετανία: Κρατική χρηματοδότηση (γενική φορολογία 80% του 9% του ΑΕΠ, με 10% κοινωνική ασφάλιση και 10% ιδιωτική ασφάλιση και συμπληρωμές) προς 10 υγειονομικές περιφέρειες και κατόπιν σε 150 Συγκροτήματα ΠΦΥ (PCT) των 340.000 κατοίκων, που λειτουργούν ιδιωτικά ή συνεταιριστικά και αμείβονται με συνδυασμό προϋπολογισμών (80% δημόσιων δαπανών υγείας), με βάση τους GPs, που αμείβονται με λίστα και κατά κεφαλήν σταθμισμένη αμοιβή (πληθυσμός και δείκτες) 100.000 λίρες ετησίως (μ.ό.). Σουηδία: Παρόμοια με τη Μ. Βρετανία, αλλά με εκλεγμένες και αυτοχρηματοδοτούμενες 21 περιφέρειες και 290 δήμους που χρηματοδοτούν πάνω από 1.000 δομές ΠΦΥ (δημόσιες και ιδιωτικές). Οι δημόσιες δαπάνες είναι 80% του 10% του ΑΕΠ και οι ιδιωτικές με τις συμπληρωμές 20%. Για την ΠΦΥ διατίθεται το 20%, ενώ οι αμοιβές βασίζονται κατά 50% σε κατά κεφαλήν και 50% σε κατά πράξη. Ισπανία: Παρόμοια με τα ανωτέρω, αλλά σε 17 αυτόνομες περιφέρειες και 90% δημόσιες – κοινωνικές δαπάνες ή 1.300 ευρώ κατά κεφαλήν ετησίως. Στην ΠΦΥ αφιερώνεται το 19%, ενώ οι αμοιβές καταβάλλονται με συμβολαιακά προγράμματα και προϋ-
36
/ Σεπτέμβριος 2013
πολογισμούς με σταθμισμένες προσαρμογές βάσει στόχων (UPA). Γερμανία - ΑΟΚ: Το παλαιότερο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης υγείας με ενώσεις 300 αυτοδιοικούμενων ταμείων στα 16 κρατίδια. Ο ΑΟΚ περιλαμβάνει περίπου 90 ταμεία με περισσότερους από 20 εκατ. ασφαλισμένους και τα υπόλοιπα συγχωνεύθηκαν σε 130. Οι εισφορές είναι 8% του ασφαλισμένου και 7% του εργοδότη που καλύπτουν το 90% των δαπανών. Ο ΑΟΚ έχει έσοδα (195 δισ. ευρώ) από εισφορές (170 δισ.), κρατικές επιχορηγήσεις (15 δισ.) και ίδια έσοδα (10 δισ.). Τα αντίστοιχα έξοδά του (180 δισ.) κατανέμονται σε νοσοκομεία (60 δισ.), γιατρούς (30 δισ.), φάρμακα (60 δισ.) και λοιπά (50 δισ.). Οι αμοιβές των παρόχων είναι ένας συνδυασμός προϋπολογισμού (προς ενώσεις γιατρών) και κατά πράξη (για τους γιατρούς) με βάση στόχους παροχών. Η συμμετοχή του ασθενούς είναι 10 ευρώ στην επίσκεψη χωρίς παραπεμπτικό. ΗΠΑ – Κaiser Ρermanente (ΚΡ): Η χρηματοδότηση στις ΗΠΑ βασίζεται στην ιδιωτική (ΗΜΟ) και τη δημόσια (MedicareMedicaid) ασφάλιση (δαπάνες υγείας άνω του 15% του ΑΕΠ ή 3.500 δολάρια κατά κεφαλήν). Το ΚΡ έχει τζίρο 50 δισ. δολάρια για 6 εκατ. ασφαλισμένους. Ολλανδία: Η χρηματοδότηση γίνεται μέσω 30 ταμείων κοινωνικής και 40 ιδιωτικής ασφάλισης. Τα πρώτα συνιστούν ένα ενιαίο ταμείο που καθορίζει εισφορές και τις εισπράττει. Οι εισφορές χωρίζονται σε βασικές (1.000 ευρώ) και αναλογικά με το
εισόδημα (1.000 ευρώ). Αποτελούν το 9% περίπου των μισθών (μ.ό.) και καλύπτουν τα 2/3 της χρηματοδότησης (τα υπόλοιπα κατά το ήμισυ από φορολογία και το υπόλοιπο ήμισυ από ιδιωτική ασφάλιση ή συμπληρωμές ή ιδιωτικές δαπάνες). UNCAM (Γαλλία): Εθνική Ένωση Ταμείων Ασφάλισης Υγείας, που συνάπτει συμβάσεις με παρόχους και καλύπτει το 70% των δημόσιων δαπανών υγείας (30% ιδιωτικές). Το σύστημα διοίκησής της είναι ενδιαφέρον (ο επικεφαλής διοικητής, που διορίζεται από την κυβέρνηση, είναι υπεύθυνος για τις διαπραγματεύσεις και λογοδοτεί στη Βουλή). Αυστρία (Ομοσπονδιακό Ταμείο): Περιλαμβάνει τους 20 οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης υγείας και καλύπτει το 100% της περίθαλψης με συμβεβλημένους παρόχους (20% συμπληρωμές σε μη συμβεβλημένους).
Οργάνωση-εξωτερικό Μ. Βρετανία: Κυρίαρχος ο ρόλος του GP και των PCTs, ενώ είναι συμπληρωματικός των υπολοίπων επαγγελματιών υγείας. Ο GP είναι υπεύθυνος για την πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των εγγεγραμμένων ασθενών. Μόνο εκείνος τους παραπέμπει αν χρειασθεί. Τα PCTs συμβάλλονται και με ιδιώτες γιατρούς. Οι GPs είναι πλέον των 40.000 για πληθυσμό 60 εκατ. (1.500 κάτοικοι/γιατρό) και πραγματοποιούν 5 ιατρικές επισκέψεις τον χρόνο ανά εγγεγραμμένο πολίτη (μ.ό.). Σουηδία: Παρόμοιο πρότυπο με τη Μ.
Βρετανία και περίπου 6.000 γενικούς γιατρούς (1.500 κάτοικοι/γιατρό), 1.000 παιδιάτρους, 1.000 μαιευτήρες – γυναικολόγους και 2.000 ψυχιάτρους (όλοι εν είδει οικογενειακών γιατρών), πλέον νοσηλευτών και μαιών. Οι επισκέψεις στους γιατρούς αυτούς είναι κατά μέσο όρο λίγες (3 κατά κεφαλήν ετησίως περίπου), τα ραντεβού κλείνονται εντός της ημέρας και η επίσκεψη λαμβάνει χώρα εντός εβδομάδας. Συλλέγονται και αξιολογούνται συνεχώς δείκτες.
Ο
ι ελλείψεις έχουν επιπτώσεις στη σπατάλη πόρων, την αστοχία του παραγόμενου έργου και την έλλειψη ικανοποίησης των ασφαλισμένων
Ισπανία: 3.000 μικρά ή μεγάλα κέντρα υγείας προσφέρουν πλήρη κάλυψη ΠΦΥ με πρόσβαση σε 15’. Απασχολούνται 28.000 γενικοί γιατροί (1.500 κάτοικοι/γιατρό), 6.000 παιδίατροι (1.000 παιδιά/γιατρό), 28.000 νοσηλευτές και 20.000, περίπου λοιπό προσωπικό. Οι αμοιβές των γιατρών ανέρχονται, ετησίως πλησίον των 40.000 ευρώ και των νοσηλευτών 25.000 ευρώ. Γερμανία - ΑΟΚ: 17 περιφερειακές ενώσεις γιατρών διαπραγματεύονται με ΑΟΚ κ.λπ. ασφαλιστικά ταμεία. Δεν υπάρχει ισχυρό gate-keeping στους γενικούς γιατρούς. Οι γιατροί συμβάλλονται κυρίως ως solo-practice. Οι ενώσεις τους αποζημιώνονται με κατά κεφαλήν ασφαλισμένο των ταμείων και αμείβουν με τη σειρά τους γιατρούς με βάση την «Ενιαία Κλίμακα Αξιών» περίπου 150 υπηρεσιών (πακέτων) ΠΦΥ (ανάλογα των APG). Οι μέσες ετήσιες αμοιβές των γενικών ή ειδικών γιατρών είναι περίπου 80.000 ευρώ. ΗΠΑ – ΚΡ: Υπάρχουν 4 κατηγορίες οικογενειακών γιατρών (γενικοί, παθολόγοι, παιδίατροι, χειροπρακτικοί). Το ΚΡ (μεγάλο ΗΜΟ της Καλιφόρνιας με 6 εκατ. ασφα-
37
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
λισμένους) διαθέτει 17.000 γιατρούς, 600 μονάδες ΠΦΥ και 40 νοσοκομεία. Οι αμοιβές δίνονται με μισθό και κίνητρα. Ολλανδία: διαθέτει 8.000 γενικούς γιατρούς (1.500 κατοίκους ανά γιατρό), που έχουν κεντρικό ρόλο (90% των περιπτώσεων σε όλη την ΠΦΥ). Οι μισοί γιατροί είναι ιδιώτες και συμβάλλονται κυρίως ως solo-practice, και οι άλλοι μισοί σε GP ή ΚΥ. Παραπέμπουν σε 16.000 ειδικούς γιατρούς και νοσοκομεία που συμβάλλονται με το ενιαίο ταμείο. Οι πρώτοι αμείβονται με κατά κεφαλήν αποζημίωση και οι δεύτεροι με κατά πράξη, στη βάση διαπραγματεύσεων ενώσεων γιατρών και ασφαλιστικών ταμείων (μέσω και του ενιαίου ταμείου).
Μ
οντέλα χρηματοδότησης και οργάνωσης των συστημάτων ΠΦΥ στο εξωτερικό εξετάστηκαν ενδελεχώς
UNCAM (Γαλλία): Οι επαγγελματικές ενώσεις συνάπτουν πολυετείς συμβάσεις με την ένωση ταμείων. Τα μέλη τους είναι κυρίως ιδιώτες που αμείβονται κατά πράξη. Οι ασφαλισμένοι πληρώνουν και αποζημιώνονται εκ των υστέρων. Οι γενικοί γιατροί αμείβονται με βάση την απόδοση (κατά κεφαλήν στους χρόνιους ασθενείς) με τριετή συμβόλαια και δείκτες (πρόληψης, ποιότητας, αποδοτικότητας) και μ.ό. 100.000 ευρώ, ετησίως. Αυστρία (Ομοσπονδιακό Ταμείο): Έχει τη δυνατότητα να συμβάλλεται με τους 10.000 γενικούς γιατρούς (1.000 κάτοικοι/γιατρό) και 11.000 ειδικούς γιατρούς (45% συμβεβλημένοι και 55% όχι). Συνολική αμοιβή κατά περιστατικό (APG) είναι 100 ευρώ (μ.ό.).
38
/ Σεπτέμβριος 2013
Ελλάδα Στην Ελλάδα, το ποσοστό των γενικών γιατρών είναι 4,5% επί του συνόλου των γιατρών (μέσος όρος των χωρών-μελών της Ε.Ε. 25%), όταν η χώρα μας με 6,1 γιατρούς/1.000 κατοίκους διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό γιατρών μεταξύ των χωρώνμελών του ΟΟΣΑ. Επιπροσθέτως, ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού, ως πρώτο σημείο αναφοράς στις υγειονομικές υπηρεσίες, παραμένει ανύπαρκτος, ενώ ανύπαρκτη είναι και η συμμετοχή της κοινότητας στο σύστημα. Οι μέχρι σήμερα εφαρμοζόμενες πρακτικές στην παροχή υπηρεσιών ΠΦΥ από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) παρουσίαζαν μιαν ανεξέλεγκτη παροχή πληθώρας εργαστηριακών, παρακλινικών και
κλινικών εξετάσεων, χωρίς ποτέ να έχει αξιολογηθεί η συμβολή τους στη μείωση της νοσηρότητας ή τη βελτίωση των δεικτών υγείας των ασφαλισμένων τους, καθώς και απουσία κλινικής αξιολόγησης και καταγραφής των αποτελεσμάτων των εξετάσεων, με σκοπό την ενημέρωση και κατεύθυνση του ασθενούς, την οργάνωση και συστηματοποίηση της αντιμετώπισής του. Προφανώς, οι παραπάνω ελλείψεις έχουν επιπτώσεις στη σπατάλη πόρων, την αστοχία του παραγόμενου έργου και την έλλειψη ικανοποίησης των ασφαλισμένων. Οι προτάσεις Είναι βέβαιο ότι η αναδιοργάνωση της ΠΦΥ θα επέτρεπε τον έλεγχο του κόστους,
αλλά και τον περιορισμό του φαινομένου της άσκοπης προσφυγής στα νοσοκομεία, στα οποία, πολλές φορές, αλλά κυρίως λόγω της ελλιπούς χρονικής διαθεσιμότητας των υπηρεσιών ΠΦΥ, παρέχονται φροντίδες για τις οποίες δεν απαιτούνται νοσοκομειακές δομές. Αναλυτικότερα, περιληπτικά προτείνεται: Να δοθούν κίνητρα, ώστε οι υπό ειδικότητα γιατροί να προτιμούν την ειδικότητα της Γενικής Ιατρικής, Μια ορθολογικότερη γεωγραφική κατανομή των γιατρών και μέσω αυτού θα εξαλειφθεί το φαινόμενο προσέλκυσης παρόχων, αλλά και ασθενών στα αστικά κέντρα, Αναβάθμιση του ρόλου των ΚΥ και ΠΙ της Περιφέρειας, ώστε να παρέχονται σε αυ-
τά αποτελεσματικές υπηρεσίες ΠΦΥ, τις οποίες οι ασθενείς θα προτιμούν έναντι των περισσότερο δαπανηρών υπηρεσιών των νοσοκομειακών μονάδων, Επαναπροσανατολισμός της διάρθρωσης του προσωπικού μέσα από την προώθηση επαγγελμάτων υγείας που προσαρμόζονται καλύτερα στην ΠΦΥ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο εξέχουσας σημασίας ρόλος (και αριθμός) των νοσηλευτών και των μαιών, που εντοπίστηκε στην ΠΦΥ προηγμένων ευρωπαϊκών χωρών. Θα πρέπει να αποτελεί εχέγγυο η πλήρης κάλυψη του συνόλου των ασφαλισμένων με την υιοθέτηση ενός βασικού πακέτου παρεχομένων υπηρεσιών και, τέλος, Θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα σύστημα αξιολόγησης των παρεχομένων υπηρεσιών.
Η
αναδιοργάνωση της ΠΦΥ θα επέτρεπε και τον περιορισμό του φαινομένου της άσκοπης προσφυγής στα νοσοκομεία
Προτείνεται, έτσι, ένα σύστημα ΠΦΥ των δημόσιων δομών, υπό τον έλεγχο των ΔΥΠε, που θα συμβάλλονται για τις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας (αλλά και δευτεροβάθμιαςτριτοβάθμιας) περίθαλψης με τον ΕΟΠΥΥ (για την κοινωνική ασφάλιση) και με την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών (για την ιδιωτική ασφάλιση), αλλά και με τη δυνατότητα να συμβληθούν με ατομική επιλογή, οι καλύτεροι από το σύνολο των γιατρών της χώρας, που το επιθυμούν. Βάσει των παραπάνω, η πρόταση για τους παρόχους ΠΦΥ περιλαμβάνει την πλήρη απασχόληση των γενικών γιατρών ΕΣΥ και ΕΟΠΥΥ και την ενίσχυση του αριθμού των συμβεβλημένων οικογενειακών (γενικών) γιατρών (συνολικά 2.000 για το 2014 και
39
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ο
ΕΟΠΥΥ θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ΟΚΔΑΠΥ, που θα συγκεντρώνει τη χρηματοδότηση και θα λειτουργεί ως μονοψώνιο
Ο
ι γιατροί πρώτης επαφής προτείνεται να αποζημιώνονται με σύστημα κατά κεφαλήν (capitation)
3.000 για το 2015), οι οποίοι θα συμβάλλουν πρωτίστως στη συγκράτηση της ροής των ασφαλισμένων σε υψηλότερα επίπεδα περίθαλψης. Αναφορικά με το πακέτο παροχών, προτείνεται ένα υπό τη μορφή ενός ετήσιου αρχικά «συμβολαίου», με τους γιατρούς πρώτης επαφής (οικογενειακοί γιατροί), η παροχή μιας υποχρεωτικής και ελάχιστης δέσμης υπηρεσιών στους δικαιούχους περίθαλψης, η οποία εστιάζεται στους βασικούς τομείς ιατρικής περίθαλψης, συνοδευομένης από την αναγκαία εργαστηριακή υποστήριξη, αλλά και ένα σύστημα παραπομπών σε εξειδικευμένη φροντίδα, με έναν μηχανισμό άμεσης αντιμετώπισης και ασφαλούς παραπομπής στη δευτεροβάθμια περίθαλψη των σύνθετων ή/και των επειγόντων περιστατικών και, τέλος, την ανάπτυξη προγραμμάτων διαχείρισης των χρόνιων νοσημάτων. ΕΟΠΥΥ – Χρηματοδότηση Η κύρια πηγή χρηματοδότησης του ΕΟΠΥΥ είναι οι εισφορές των ασφαλισμένων – εργοδοτών – συνταξιούχων – ασφαλιστικών φορέων (έως 4,5 δισ. ευρώ το 2012), αν και η μεταφορά πόρων από τα ασφαλιστικά ταμεία που απαρτίζουν τον ΕΟΠΥΥ είναι ελλειμματική. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις για το 2012, η χρηματοδότηση του Οργανισμού θα ξεπερνούσε τα 8.065 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό θα προερχόταν από τις ασφαλιστικές εισφορές (56,6%) και τη συμμετοχή του κράτους (18,6%), ενώ επιπλέον έσοδα θα προέκυπταν για τον Οργανισμό από την προσαρμογή των εισφορών στα τέσσερα μεγαλύτερα ταμεία. Βέβαια, το σενάριο αυτό δεν
40
/ Σεπτέμβριος 2013
επαληθεύτηκε κυρίως για δύο λόγους, αφού η συμμετοχή του κράτους μειώθηκε στο 0,4% (από 0,6%, που αντιστοιχεί σε 1,5 δισ. ευρώ) και η προσαρμογή των εισφορών στον ΟΠΑΔ και τα λοιπά ταμεία ήταν μερική, με συνέπεια, για το 2012, να παρατηρηθεί υστέρηση εσόδων άνω των 2,5 δισ. ευρώ. Ο ΕΟΠΥΥ θα μπορούσε να λειτουργήσει πρωτίστως ως Οργανισμός Κοινωνικής και Δημόσιας Ασφάλισης Παροχών Υγείας (ΟΚΔΑΠΥ), που θα συγκεντρώνει τη (δημόσια) χρηματοδότηση και θα λειτουργεί ως μονοψώνιο, και δευτερευόντως ως ΕΟΠΥΥ (δηλαδή πάροχος υπηρεσιών υγείας), μετατρεπόμενος σε συμβεβλημένο οργανισμό (contractual agency), με τις απαιτούμενες καλύτερες μονάδες του ΕΣΥ, τις απαιτούμενες καλύτερες μονάδες του ιδιωτικού τομέα, με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια για όλους. Αναλυτικότερα, από τη μελέτη των διεθνών οργανισμών προτείνεται για τον ΕΟΠΥΥ το μοντέλο χρηματοδότησης με ενιαίες εισφορές (π.χ. τύπου ΙΚΑ), που θα εισπράττονται άμεσα από τον ΕΟΠΥΥ και θα συμπληρώνονται από τη θεσμοθετημένη συμμετοχή του κράτους και τις επιχορηγήσεις από τη γενική φορολογία, που δίδονται κυρίως στο ΕΣΥ, έτσι ώστε να συμπληρώνεται το συνολικό, ελάχιστο αναγκαίο ποσό χρηματοδότησης του ΕΟΠΥΥ (πλησίον των 8 δισ. ευρώ ή πλησίον των 11 δισ. ευρώ με τη μισθοδοσία), με σφαιρικούς προϋπολογισμούς ανά υγειονομική περιφέρεια, για όλες τις βαθμίδες περίθαλψης π.χ. τη νοσοκομειακή περίθαλψη (3+3,5 δισ.), την εξωνοσοκομειακή (1 δισ.), το φάρμακο (2 δισ.) και τα λοιπά (1 δισ.), με ενδεχόμενους πρόσθετους οικονομικούς πόρους, είτε από
την ειδική φορολόγηση προϊόντων είτε από τη συμμετοχή των ασφαλισμένων. Σύστημα αποζημιώσεων ΠΦΥ Ο ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να αφοσιωθεί στην αξιολόγηση των παρόχων και στη σύναψη σχετικών συμβάσεων για την αποζημίωση των υπηρεσιών (βάσει πάγιας αντιμισθίας/capitation για τους οικογενειακούς γιατρούς, κατά πράξη/fee-for-services για τους γιατρούς ειδικοτήτων, ενός συστήματος προοπτικής εξωνοσοκομειακής τιμολόγησης των συμβεβλημένων διαγνωστικών κέντρων/εργαστηρίων/Κ.Υ./Δομών ΦΚΑ). Συγκεκριμένα, οι γιατροί πρώτης επαφής προτείνεται να αποζημιώνονται με σύστημα κατά κεφαλήν (capitation), που παρέχει κίνητρα στους γιατρούς να ενθαρρύνουν τους ασθενείς να εγγραφούν στη λίστα τους. Οι γιατροί ειδικοτήτων δύναται να αποζημιώνονται με αμοιβή κατά πράξη και περίπτωση (fee for service), ανάλογα με τον όγκο των παρεχόμενων υπηρεσιών σε σχέση με τον σφαιρικό προϋπολογισμό της κάθε περιοχής ευθύνης. Εξασφαλίζεται έτσι η ελευθερία επιλογής γιατρού από τον ασθενή και η διασφάλιση της συνέχειας της φροντίδας, με τον αναγκαίο όμως έλεγχο, στο πλαίσιο των κλειστών σφαιρικών προϋπολογισμών, για την αποφυγή φαινομένων προκλητής ζήτησης υπηρεσιών. Η κατά περιστατικό και περίπτωση αποζημίωσης θα μπορεί να γίνεται μέσω ενός συστήματος προοπτικής αποζημίωσης κατά το πρότυπο των ΚΕΝ/DRGs (ΟΕΠΦΥ/ APGs), που στην έρευνά μας κοστολογήθηκε λίγο πάνω από τα 20 ευρώ και που προτείνουμε να εφαρμοσθεί από 1/1/14 για τις συμβεβλημένες μονάδες του ΕΟΠΥΥ
(ΕΣΥ και ιδιωτικού τομέα) αφού εγκριθούν οι σφαιρικοί προϋπολογισμοί 2014 και συνυπολογισθούν τα παρακάτω: 1. Αν εφαρμοσθεί το σύστημα των 3.000 οικογενειακών γιατρών και παιδιάτρων το 2014, τα έως 5 εκατ. Ελλήνων στη λίστα τους θα έχουν εκτιμώμενες εξετάσεις έως 25 εκατ. που θα κοστίσουν στον ΕΟΠΥΥ 100 εκατ. που προβλέφθηκαν στον προϋπολογισμό μας (άλλα 100 στο μέλλον για την πλήρη ανάπτυξη του συστήματος που θα προκύψουν από ανάλογες από τα παρακάτω εξοικονομήσεις). 2. Αν ενοποιηθεί το σύστημα ΕΣΥ-ΕΟΠΥΥ στις ΔΥΠε με βάση την πρότασή μας το κόστος των (έως 500) δημοσίων μονάδων για όλη τη χώρα θα μειωθεί από τα εκτιμώμενα σήμερα 450 εκατ. ευρώ και θα εξυπηρετήσει εξετάσεις άνω των 25 εκατ. με ανάλογες διαγνωστικές. 3. Αν εφαρμοσθεί το σύστημα των 6.000 συμβεβλημένων ιδιωτών ειδικών γιατρών, το 2014 θα έχουμε εκτιμώμενες επισκέψεις έως 20 εκατ. που θα κοστίσουν στον ΕΟΠΥΥ άλλα 150+ εκατ. που προβλέφθηκαν στον προϋπολογισμό μας, σε συνάρτηση με τα πιστοποιημένα – συμβεβλημένα διαγνωστικά κ.λπ. κέντρα, με εκτιμώμενες διαγνωστικές εξετάσεις σε αριθμό αντίστοιχο των επισκέψεων (50 εκατ.) που θα κοστίσουν στον ΕΟΠΥΥ άλλα 250 εκατ. που προβλέφθηκαν στον προϋπολογισμό μας, πλέον των 50 εκατ. ευρώ για τους λοιπούς επαγγελματίες υγείας (όλες οι κατηγορίες δαπανών περίθαλψης μπορούν να εξετασθούν ως συγκοινωνούντα δοχεία). •••
Η ερευνητική ομάδα
1. (Επιστημονικός) Υπεύθυνος Έργου: Νικόλαος Πολύζος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης. 2. Κωνσταντίνος Δικαίος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης. 3. Χαράλαμπος Τσαιρίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης. 4. Περικλής Πολυζωίδης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης, Δημοκρίτειο Παν/μιο Θράκης. 5. Χριστόφορος Σκαμνάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης, Δημοκρίτειο Παν/ μιο Θράκης. 6. Αικατερίνη Καστανιώτη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, Α.ΤΕΙ Καλαμάτας. 7. Μάμας Θεοδώρου, Αναπληρωτής Καθηγητής, Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, Ανοικτό Παν/μιο Κύπρου. 8. Στέφανος Καρακόλιας (εξωτερικός συνεργάτης - ερευνητικό προσωπικό με μεταπτυχιακό - ιδιώτης). 9. Καλομοίρα Μαμά, (εξωτερικός συνεργάτης - υποστηρικτικό προσωπικό - ιδιώτης). 10. Κακαράς Χρήστος (εξωτερικός συνεργάτης - νομικός ιδιώτης). 11. Ελευθέριος Θηραίος, Γενικός Γιατρός, Επιμελητής Α, ΕΣΥ. 12. Νίκος Κοντοδημόπουλος, Δημόσιος Υπάλληλος και ΣΕΠ του ΕΑΠ (άμισθος εξωτερικός συνεργάτης – επιστημονικό-ερευνητικό προσωπικό με διδακτορικό - δημόσιο).
41
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
• Απώλειες έως και 30% θα «γράψουν» οι φαρμακοβιομηχανίες • Σκάνδαλα και δωροδοκίες αποκαλύπτει ο κινέζικος δράκος
Σκάνδαλο Δωροδοκίας
"Κίτρινος πυρετός" στη διεθνή φαρμακοβιομηχανία του Κοσμά Ζακυνθινού
Σ
οβαρό πλήγμα, με ανυπολόγιστες ζημιές στα έσοδα και το κύρος διακεκριμένων φαρμακοβιομηχανιών, αναμένεται να επιφέρει το σκάνδαλο δωροδοκίας γιατρών στην Κίνα, καθώς οι έρευνες των τοπικών αρχών ξεσκεπάζουν σταδιακά ένα εκτεταμένο δίκτυο ανορθόδοξων πρακτικών στην πώληση φαρμάκων. Ήδη, αναλυτές σε παγκόσμια κλίματα προβλέπουν πως ο «ασκός του Αιόλου», που άνοιξε τον περασμένο Ιούλιο, πρόκειται να συμπαρασύρει σε κάθετη πτώση τις εμπλεκόμενες φαρμακοβιομηχανίες, στοιχίζοντας αρκετά εκατομμύρια στο δίκτυο διάθεσης φαρμάκων. Όπως αποκαλύπτει έκθεση του Citigroup, η εμπλοκή της GlaxoSmithKline θα συρρικνώσει κατά 30% τις πωλήσεις της στο διάστημα του τρίτου τριμήνου 2013. Στην πραγματικότητα, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, το πρόβλημα αφορά το ενδεχόμενο
42
Εκτεταμένο δίκτυο ανορθόδοξων πρακτικών στην πώληση φαρμάκων αποκλεισμού από τις αναδυόμενες αγορές. Μολονότι οι υψηλότερες πωλήσεις φαρμάκων είναι συγκεντρωμένες αλλού γεωγραφικά, οι φαρμακοβιομήχανοι υπολόγιζαν στην Κίνα, και σε άλλες αναδυόμενες αγορές, για την επίτευξη μεγαλύτερων στόχων και φυσικά εσόδων, καθώς μειώνεται ο ρυθμός αύξησης των πωλήσεων στις ώριμες αγορές. «Πρωταγωνιστής» του σκανδάλου αναδεικνύεται η GlaxoSmithKline, ενώ όσο προχωρούσαν οι έρευνες των αρμόδιων αρχών της Κίνας, άρχισαν να πληθαίνουν οι καταγγελίες που ενέπλεκαν μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες στην υπόθεση, βάζοντας στον «χορό» την Eli Lilly, τη Sanofi, τη Novartis και εσχάτως την Bayer. Ήδη, γιατροί στα τοπικά νοσοκομεία δηλώνουν καχύποπτοι στην προσέγγιση αντιπροσώπων της αγγλικής φαρμακοβιομηχανίας μετά τη δημοσιοποίηση δωροδοκίας
/ Σεπτέμβριος 2013
490 εκατ. δολ. σε γιατρούς, μέσω ταξιδιωτικών γραφείων από την GlaxoSmithKline. Μέχρι στιγμής, η εταιρεία παραδέχεται πως «ίσως ορισμένα υψηλόβαθμα στελέχη της στην Κίνα ενήργησαν εκτός των ορθών πρακτικών», με την κινεζική κυβέρνηση να εντείνει τις έρευνες κατά της διαφθοράς στη φαρμακοβιομηχανία. Η υπόθεση «κάθαρσης» της κινεζικής αγοράς φαίνεται πως θα έχει συνέχεια, καθώς στα τελευταία ευρήματα των αρχών προστίθεται και η περίπτωση της Bayer, διενεργώντας σχετικό έλεγχο, ενώ στο πλαίσιο ορθών τιμολογιακών πολιτικών της φαρμακοβιομηχανίας, επέβαλε πρόστιμο στην Johnson & Johnson, για μονοπωλιακές πρακτικές. Οι αναλυτές του Citigroup επισημαίνουν πως οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες πρέπει να αναθεωρήσουν τη στρατηγική των πωλήσεων στις ανατολικές χώρες, καθώς βασίζεται σε ένα λανθασμένο πρότυπο, με στρατιές ιατρικών επισκεπτών οι οποίοι προσελήφθησαν τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, όπως επισημαίνει, στην Αμερική και την Ευρώπη, ο αριθμός των ιατρικών επισκεπτών μειώνεται ετησίως.
Διακίνηση μαύρου χρήματος Το «κουβάρι» της διαφθοράς άρχισε να ξετυλίγεται πριν από μερικούς μήνες, μετά από καταγγελίες για εμπλοκή φαρμακευτικών σε σκάνδαλα διαφθοράς, απάτης και άλλων μη ορθών πρακτικών. Σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης, η αστυνομία «προσήγαγε, σύμφωνα με τον νόμο, 18 υπαλλήλους της GlaxoSmithKline και κάποιους από το ιατρικό προσωπικό», χωρίς να δοθούν περισσότερες πληροφορί-
43
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Κ
αταγγελίες για εμπλοκή φαρμακευτικών σε σκάνδαλα διαφθοράς, απάτης και άλλων μη ορθών πρακτικών
Π
ληροφορίες αναφέρουν πως οι γιατροί προσκαλούνταν σε υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκά συνέδρια, με στόχο να αυξηθεί η επιρροή στους τομείς τους
ες, τόσο από την πλευρά των αρχών όσο και από την εταιρεία. Η κινεζική αστυνομία είχε ανακοινώσει την κράτηση τεσσάρων Κινέζων, διευθυντικών στελεχών της GlaxoSmithKline, με την κατηγορία ότι η βρετανική φαρμακοβιομηχανία είχε διοχετεύσει περίπου 490 εκατ. δολ. σε ταξιδιωτικές εταιρείες για να διευκολύνει δωροδοκίες προς γιατρούς και κυβερνητικούς αξιωματούχους. Μάλιστα, όπως ανέφερε το πρακτορείο «Νέα Κίνα», ορισμένοι υπάλληλοι της εταιρείας «είναι ύποπτοι για δωροδοκία γιατρών, από τους οποίους ζητούσαν να συνταγογραφούν περισσότερα φάρμακα προκειμένου να αυξηθεί ο όγκος των πωλήσεων, ενώ την ίδια στιγμή αυξάνονταν και οι τιμές των σκευασμάτων». Πληροφορίες αναφέρουν πως οι γιατροί προσκαλούνταν σε υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκά συνέδρια, με στόχο να αυξηθεί η επιρροή στους τομείς τους. Παράλληλα «επένδυαν» σημαντικά στην καλλιέργεια καλών διαπροσωπικών σχέσεων, προσφέροντάς τους ανεξάντλητες γαστριμαργικές απολαύσεις, ακόμη και... χρήματα, προκειμένου να συνταγογραφούν περισσότερα φάρμακα. Μολονότι η GlaxoSmithKline έχει παραδεχθεί πως ορισμένα επιφανή στελέχη της εμφανίζονται να έχουν παραβεί τους νόμους, ο εκτελεστικός διευθυντής της εταιρείας, Άντριου Ουΐτι επισημαίνει πως η κεντρική διοίκηση δεν γνώριζε το παραμικρό σχετικά με την υπόθεση παρανομίας.
Ανώνυμες καταγγελίες Πριν από λίγες εβδομάδες, και σύμφωνα με αποκαλύψεις κινεζικής εφημερίδας, η Alcon, εταιρεία οφθαλμολογικών προϊόντων, θυγατρική της Novartis, ενεπλάκη και
44
/ Σεπτέμβριος 2013
αυτή στο σκάνδαλο δωροδοκίας γιατρών, «υφαίνοντας» σε περισσότερα από 200 νοσοκομεία, προκειμένου προωθήσει την πώληση των σκευασμάτων της. Τα δημοσιεύματα ανάγκασαν τη Novartis να πάρει θέση, δηλώνοντας πως «θα ερευνήσει τους ισχυρισμούς που δημοσιεύτηκαν στην κινεζική εφημερίδα», τονίζοντας επίσης πως «η Alcon δεν εμπλέκεται σε δραστηριότητες που δεν συνάδουν με τους νόμους και τους κανονισμούς στις αγορές όπου δραστηριοποιούμαστε». Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που η Novartis κατηγορείται για σκάνδαλο δωροδοκιών στην Κίνα. Η ελβετική φαρμακοβιομηχανία είχε αντιμετωπίσει κατηγορίες για τον περασμένο Αύγουστο, όταν προγενέστερο δημοσίευμα κινεζικής εφημερίδας ανέφερε ότι η Novartis δωροδοκούσε γιατρούς προκειμένου να αυξήσει τις πωλήσεις των φαρμάκων της. Την ίδια περίοδο, τον περασμένο Αύγουστο, οι κινεζικές αρχές ξεκίνησαν έρευνα και κατά της γαλλικής φαρμακευτικής εταιρείας Sanofi για δωροδοκία περισσοτέρων από 500 γιατρών, καταβάλλοντας δεκάδες χιλιάδες για την «ώθηση» των πωλήσεών της. Όπως επεσήμαναν οι αρχές, οι έρευνες για την υπόθεση της Sanofi περιλαμβάνουν τις πειθαρχικές αρχές και το δημοτικό γραφείο Υγείας του Πεκίνο, καθώς και κλινικά ερευνητικά προγράμματα, σε ποικίλες λίστες ασθενών και ιατρικές εκθέσεις. Η υπόθεση ήρθε στο φως της δημοσιότητας όταν ανώνυμος πληροφοριοδότης κατήγγειλε στην Business Herald πως η Sanofi κατέβαλε συνολικά περίπου 1,7 εκατ. γιουάν σε 503 γιατρούς, σε 79 νοσοκομεία στη Σαγκάη, το Πεκίνο και άλλες πόλεις της Κίνας στα τέλη του 2007. •••
45
ΕΡευνα
• Τη «μερίδα του λέοντος» στις αναφορές σε Facebook, • Twitter, ιστοσελίδες και blog είχε, την περίοδο • του καλοκαιριού, ο ΕΟΠΥΥ • Όπως θα μπορούσε κανείς να φανταστεί, το ποσοστό • των αρνητικών συναισθημάτων ήταν αρκετά υψηλό, • αγγίζοντας το 42%
Palo Pro
Πρωτοπόρο "εργαλείο" για το διαδίκτυο Της Βασιλικής Αγγουρίδη
Καταγράφει ακόμη και το συναίσθημα, χρησιμοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία επεξεργασίας φυσικής γλώσσας
Α
πόλυτα ενταγμένο στη ζωή των περισσοτέρων, το διαδίκτυο αποτελεί «εργαλείο» δουλειάς, πηγή πληροφοριών, «χώρο» διασκέδασης, αλλά και – τρόπον τινά προσωπικό ημερολόγιο του καθενός. Καταγράφει προτιμήσεις και δυσαρέσκειες, επιθυμίες και διαφωνίες, φιλοξενεί, με άλλα λόγια, συναισθήματα και απόψεις γύρω από κάθε τι που απασχολεί την καθημερινότητά μας, ιδιαίτερα τα πιο σοβαρά κομμάτια της, όπως η υγεία.
46
/ Σεπτέμβριος 2013
Αυτό το «ημερολόγιο» ανέλαβε να αποκωδικοποιήσει το Palo Professional, ένα πρωτοπόρο «εργαλείο’ μέτρησης και ανάλυσης διαδικτυακών αναφορών, αναζητώντας να κατανοήσει πόσο απασχολεί, και τι συναισθήματα προκαλεί στο ελληνικό κοινό, το Υπουργείο Υγείας, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ), αλλά και ο ΕΟΠΥΥ. Μάλιστα, χρησιμοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, μπόρεσε να καταγράψει ακόμη και το συναίσθημα. Είναι κατανοητό, και αναμενόμενο, τα social media να είναι τα πρώτα σε επιλογή ως μέσα έκφρασης συναισθήματος και κυρίως δυσαρέσκειας. Ωστόσο, αν και η αίσθηση είναι πως το Facebook αποτελεί τον κύριο «οικοδεσπότη» αναφορών, η έρευνα του Palo Professional έδειξε πως «βασιλιάς» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και κύριος «ρυθμιστής» φήμης και εικόνας είναι το Twitter. Τη «μερίδα του λέοντος» στις αναφορές σε Facebook, Twitter, ιστοσελίδες και blog είχε, την περίοδο του καλοκαιριού, ο ΕΟΠΥΥ, καθώς συγκεντρώθηκαν 6.856 αναφορές (30/5-28/6) και πάνω από τις μισές φιλοξενήθηκαν στο Twitter. Συγκεκριμένα: το 14% των αναφορών ήταν σε ιστοσελίδες (931), το 30% σε blog (2010), μόλις το 5% στο Facebook (324) και το 53% στο Twitter (3587). Επρόκειτο όμως για θετικές ή αρνητικές «συναισθηματικά» αναφορές; Όπως θα μπορούσε κανείς να φανταστεί, το ποσοστό των αρνητικών συναισθημάτων ήταν αρκετά υψηλό, αγγίζοντας το
47
ΕΡευνα
ΕΟΠΥΥ–Sentiment Analysis
Υπουργείο Υγείας–Sentiment Analysis
4000
700
3500
600
3000
500
2500
Neutral
Neutral
400
Positive
Positive
2000
Negative
1500
Negative
300 200
1000
100
500
0
0
All Sources
All Sources
1
Τι είναι το Palo Pro:
«To Palo Pro, η νέα συνδρομητική υπηρεσία που διατίθεται από την ΠΑΛΟ Ψηφιακές Τεχνολογίες. Συγκεντρώνει όλες τις ειδήσεις, τα post, τις συζητήσεις και τα video του ελληνόφωνου διαδικτύου σε ένα απλό, φιλικό και χρηστικό εργαλείο ενημέρωσης και ανάλυσης. Σε πραγματικό χρόνο διαπιστώνει ο χρήστης από πού ξεκινούν οι συζητήσεις, ποιοι επηρεάζουν θετικά, αρνητικά ή ουδέτερα τη φήμη ενός Οργανισμού/εταιρείας/ προϊόντος και ποια είναι η συνολική εικόνα του στο διαδίκτυο, μέσα από την τεχνολογία αιχμής που διαθέτει για την εξαγωγή συναισθήματος. Κύριο πλεονέκτημα είναι ότι, χρησιμοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία επεξεργασίας φυσικής γλώσσας, πετυχαίνει ακρίβεια αποτελεσμάτων στην αναζήτηση της τάξης του 95%, ενώ μπορεί να εξάγει συναισθήματα με πολύ μεγάλη επιτυχία, με αυτόματο τρόπο». Περισσότερες πληροφορίες για την υπηρεσία στο pro.palo.gr
2
42%. Βέβαια, η πλειοψηφία των αναφορών, το 54%, ήταν ουδέτερες, ενώ μόλις το 4% ήταν θετικές. Το μέσο με τις περισσότερες αρνητικές αναφορές ήταν οι ιστοσελίδες (γράφημα 1). Δεύτερος φορέας της Υγείας, που απασχόλησε διαδικτυακώς τους πολίτες, ήταν το ίδιο το υπουργείο. Συγκέντρωσε 6.592 αναφορές, οι περισσότερες αυτή τη φορά σε blog, με ποσοστό 39% (2553). Ακολουθεί, σε απόσταση αναπνοής, το Twitter, με ποσοστό 35% και 2.311 tweets, ενώ το 17% των αναφορών ήταν σε ιστοσελίδες (1139) και μόλις το 9% στο Facebook. Όσον αφορά στο συναίσθημα, πιο «εχθρικά» αποδείχθηκαν blog και ιστοσελίδες, όπου οι αρνητικές απόψεις συγκέντρωσαν το 54 και το 51%, αντίστοιχα. Ουδέτερες ήταν οι απόψεις στα social media, σε ποσοστό 70% (γράφημα 2).
Στον ΕΟΦ, οι αναφορές ήταν, σαφώς, λιγότερες,·μόλις 653. Αλλά και σε αυτήν την περίπτωση, τα tweets ήταν περισσότερα από τις αναρτήσεις και τα post. Συγκεκριμένα: από περίπου 38% συγκέντρωσαν blog και twitter (250 και 245 αντίστοιχα), ενώ 18% ήταν το ποσοστό των αναφορών στις ιστοσελίδες (118) και μόλις 6% στο Facebook (40). Ο ΕΟΦ δεν φαίνεται, όμως, να προκαλεί τόσο αρνητικά συναισθήματα. Ούτε, βέβαια, ιδιαιτέρως θετικά. Το συνολικό συναίσθημα ήταν ξεκάθαρα ουδέτερο (75%), το 21% ήταν θετικό, ενώ μόλις το 4% αρνητικό! Αυτό που αξίζει να αναφερθεί είναι πως, σε αυτήν την περίπτωση, το μέσο με τις περισσότερες θετικές αναφορές ήταν το Facebook (γράφημα 3). •••
Ε.Ο.Φ–Sentiment Analysis 300 250 200 Neutral 150
Positive Negative
100 50 0 All Sources
3
48
/ Σεπτέμβριος 2013
49
ΑΡΘΡΟ
• Η πρόωρη εκσπερμάτιση αποτελεί την πιο συνηθισμένη σεξουαλική δυσλειτουργία σε άντρες κάτω των 60 ετών: συγκεκριμένα απασχολεί 1 στους 5 άντρες
Πρόωρη εκσπερμάτιση:
Είναι καλό να έχεις τον έλεγχο! Των Δημήτρη Χατζηχρήστου (*1) και Εύης Κυράνα(*2)
Η σεξουαλική ανταπόκριση των ανδρών περιγράφεται σαν μια αλληλουχία φάσεων που αφορούν σε τέσσερα στάδια: επιθυμία, διέγερση, οργασμός (εκσπερμάτιση) και χαλάρωση
Πώς προκαλείται η εκσπερμάτιση; Η εκσπερμάτιση είναι επακόλουθο σεξουαλικού ερεθισμού και, στους περισσότερους άντρες, συμβαίνει περίπου 4-10 λεπτά μετά από τη διέγερση και τη στύση, συγχρόνως με τον οργασμό. Η εκσπερμάτιση ελέγχεται, κατά κύριο λόγο, από το κεντρικό νευρικό σύστημα και τελευταία επιστημονικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι αποτελεί περισσότερο νευροβιολογικό και λιγότερο ψυχολογικό φαινόμενο. Η διαδικασία εκσπερμάτισης ρυθμίζεται κεντρικά από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, μέσω ενός μεγάλου αριθμού νευρο-
διαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη (5-HT), η ντοπαμίνη, η ωκυτοκίνη και άλλους. Πλήθος δεδομένων συνηγορούν υπέρ του ότι η σεροτονίνη, και συγκεκριμένα οι υποδοχείς της 5-HT, ευθύνονται, κατά κύριο λόγο, για τη διαδικασία ενεργοποίησης της εκσπερμάτισης. Η διέγερση των κέντρων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού έχει ως αποτέλεσμα περισταλτικές κινήσεις του βολβοσηραγγώδη και των ισχιοσηραγγωδών μυών του πυελικού εδάφους που οδηγούν στην εκτίναξη του σπέρματος από το έξω στόμιο της ουρήθρας.
50
/ Σεπτέμβριος 2013
51
ΑΡΘΡΟ
Η
διαδικασία εκσπερμάτισης ρυθμίζεται κεντρικά από τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, μέσω ενός μεγάλου αριθμού νευροδιαβιβαστών
Τι συμβαίνει στην πρόωρη εκσπερμάτιση; Η σεξουαλική ανταπόκριση των ανδρών περιγράφεται σαν μια αλληλουχία φάσεων που αφορούν σε τέσσερα στάδια: επιθυμία, διέγερση, οργασμός (εκσπερμάτιση) και χαλάρωση. Η αντρική σεξουαλική δυσλειτουργία, συνήθως, προκύπτει σε ένα ή περισσότερα από τα τρία πρώτα στάδια του κύκλου σεξουαλικής ανταπόκρισης, συμπεριλαμβανομένων των δυσλειτουργιών σεξουαλικής επιθυμίας (λ.χ. μειωμένη σεξουαλική επιθυμία), της διέγερσης (λ.χ. στυτική δυσλειτουργία) και του οργασμού/εκσπερμάτισης (λ.χ. πρόωρη, καθυστερημένη ή αδυναμία εκσπερμάτισης). Η πρόωρη εκσπερμάτιση προκύπτει από την ταχεία εξέλιξη των δύο πρώτων σταδίων του κύκλου σεξουαλικής απόκρισης και δεν σχετίζεται απαραιτήτως με έντονη διέγερση ή αλλαγές στη στύση. Η πρόωρη εκσπερμάτιση φαίνεται ότι αποτελεί νευροβιολογικό πρόβλημα, που σχετίζεται με χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στις περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος που ρυθμίζουν την εκσπερμάτιση (εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό). Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Η πρόωρη εκσπερμάτιση αποτελεί την πιο συνηθισμένη σεξουαλική δυσλειτουργία σε άντρες κάτω των 60 ετών: συγκεκριμένα απασχολεί 1 στους 5 άντρες. Εμφανίζεται δε με την ίδια συχνότητα σε όλες τις ηλικίες. Στους άντρες που πάσχουν από πρόωρη, η σεξουαλική πράξη ολοκληρώνεται συνήθως σε 1-2 λεπτά από τη στιγμή της διείσδυσης, διότι η εκσπερμάτιση προκύπτει γρήγορα και με ελάχιστο έλεγχο. Ουσιαστικά, η φάση της διέγερσης είναι πολύ
52
/ Σεπτέμβριος 2013
σύντομη και διακρίνεται από φυσιολογική και γρήγορη επίτευξη στύσης, αλλά και από ταχεία εκσπερμάτιση και οργασμό, χωρίς να επιτρέπει στον άντρα να απολαύσει την ερωτική πράξη. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Εταιρεία Σεξουαλικής Ιατρικής - ISSM, η πρόωρη εκσπερμάτιση ορίζεται ως εξής: Χρόνος από τη διείσδυση μέχρι την εκσπερμάτιση (IELT) περίπου 1 λεπτό: Η εκσπερμάτιση προκύπτει πάντα ή σχεδόν πάντα πριν το πέρας ή περίπου εντός ενός λεπτού μετά την κολπική διείσδυση (είσοδο του πέους στον κόλπο). Απώλεια ελέγχου της εκσπερμάτισης: Αδυναμία καθυστέρησης της εκσπερμάτισης μετά την κολπική διείσδυση. Αρνητικές προσωπικές επιπτώσεις εξαιτίας της πάθησης: Αρνητικές επιπτώσεις και συναισθήματα σε προσωπικό επίπεδο, όπως αγωνία, απογοήτευση και/ή αποφυγή σεξουαλικής και συναισθηματικής εγγύτητας. Η χρονική διάρκεια του ενός λεπτού βασίζεται στο γεγονός ότι σε μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες το 90% των αντρών με πρόωρη εκσπερμάτιση δήλωσαν ότι ολοκληρώνουν μέσα σε 1 λεπτό, ενώ το υπόλοιπο 10% σε χρόνο έως 2-3 λεπτά. Ο σύντομος αυτός χρόνος διάρκειας της επαφής αντανακλά τον έλεγχο που έχει ο άντρας πάνω στην εκσπερμάτιση, ωστόσο δεν καθορίζει πάντα την ικανοποίηση ή τη δυσφορία του από το πρόβλημα. Γι’ αυτό και στον ορισμό προστέθηκε ο έλεγχος της εκσπερμάτισης που προσδιορίζει καλύτερα το κατά πόσο βιώνει αρνητικές επιπτώσεις εξαιτίας της πάθησης, όπως χαμηλό επίπεδο ικανοποίησης από τη σεξουαλική ζωή και προσωπικό άγχος.
Πόσοι τύποι πρόωρης εκσπερμάτισης υπάρχουν; Διακρίνουμε δύο τύπους πρόωρης εκσπερμάτισης, εκ των οποίων ο πρώτος είναι σαφώς ο συχνότερος: Πρωτοπαθής (αναφερόμενη και ως «χρόνια»): δηλαδή ο άνδρας βίωσε το πρόβλημα από την πρώτη σεξουαλική του εμπειρία και διαρκεί εφ’ όρου ζωής. Σε αυτήν την περίπτωση η εκσπερμάτιση προκύπτει πολύ γρήγορα, είτε πριν την κολπική διείσδυση είτε σε λιγότερο από 1-2 λεπτά μετά τη διείσδυση. Δευτεροπαθής (αναφερόμενη και ως «επίκτητη»): εμφανίζεται σταδιακά ή ξαφνικά, ενώ μέχρι τότε είχε έλεγχο της εκσπερμάτισης ή αυτή γινόταν σε χρόνο που θεωρούσε επαρκή για να απολαμβάνει τη σεξουαλική πράξη. Η δευτεροπαθής προκαλείται από ψυχολογικούς και σωματικούς παράγοντες. Οι βασικές σωματικές αιτίες που προκαλούν την επίκτητη μορφή είναι οι εξής: Παθήσεις του προστάτη, και ειδικότερα χρόνια προστατίτιδα Στυτική Δυσλειτουργία (ΣΔ) Υπερθυρεοειδισμός Χρήση ψυχοτρόπων ουσιών Οι βασικές ψυχολογικές αιτίες είναι οι εξής: Στρες Άγχος για την απόδοση κατά τη σεξουαλική επαφή Χαμηλή αυτοπεποίθηση/αυτοεκτίμηση Δυσκολίες στις σχέσεις/αρνητικές εμπειρίες Ποιες παθήσεις προκαλούν πρόωρη εκσπερμάτιση; Οι παθήσεις του θυρεοειδή και κυρίως ο υπερθυρεοειδισμός είναι οι μόνες γνωστές σήμερα οργανικές παθήσεις που έχουν ως
σύμπτωμα την πρόωρη εκσπερμάτιση. Αποκαθίσταται δε το πρόβλημα αμέσως μόλις ρυθμιστεί η θυρεοειδοπάθεια. Παθήσεις που πρόσκαιρα προκαλούν πρόωρη εκσπερμάτιση δευτερογενώς είναι και οι φλεγμονές του προστάτη (χρόνια προστατίτιδα), καθώς και η στυτική δυσλειτουργία. Γι’ αυτό και πρέπει να αντιμετωπίζονται αρχικά και, αν το πρόβλημα της εκσπερμάτισης παραμένει, τότε αντιμετωπίζουμε και την πρόωρη.
Η
πρόωρη εκσπερμάτιση φαίνεται ότι αποτελεί νευροβιολογικό πρόβλημα, που σχετίζεται με χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης στις περιοχές του κεντρικού νευρικού συστήματος που ρυθμίζουν την εκσπερμάτιση
Μπορεί να βοηθηθεί ένας άντρας με πρόωρη εκσπερμάτιση; Παρά τη συχνότητα εμφάνισής της, αποτελεί μία από τις παθήσεις που έχουν την ελλιπέστερη διάγνωση και θεραπεία. Και είναι αλήθεια πως η πρόωρη εκσπερμάτιση παραμένει μια πάθηση που δύσκολα διαγιγνώσκεται και θεραπεύεται, κυρίως επειδή οι άντρες, τις περισσότερες φορές, δεν θέλουν να συζητήσουν τα συμπτώματα με τους γιατρούς, είτε επειδή ντρέπονται είτε εξαιτίας της πεποίθησης ότι η πάθησή τους δεν αντιμετωπίζεται. Επίσης, οι άντρες που υποφέρουν, συχνά πιστεύουν ότι δεν υπάρχει επαρκής θεραπεία για το πρόβλημά τους. Μελέτες έδειξαν ότι μόλις το 9% των ανθρώπων που έχουν αντιληφθεί μόνοι τους τα συμπτώματα της ΠΕ έχουν επισκεφθεί γιατρό και από αυτήν τη μικρή ομάδα, το 70% διαγνώσθηκε τυχαία, κατά τη διάρκεια επίσκεψης για άλλο ιατρικό πρόβλημα. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι από το 91% των αντρών που δεν συμβουλεύτηκαν ποτέ γιατρό, το 52,2% δήλωσε ότι δεν είχαν καν σκεφτεί αυτήν την εκδοχή. Ποιες οι επιπτώσεις της πρόωρης εκσπερμάτισης;
53
ΑΡΘΡΟ
Ο
ι παθήσεις του θυρεοειδή και κυρίως ο υπερθυρεοειδισμός είναι οι μόνες γνωστές σήμερα οργανικές παθήσεις που έχουν ως σύμπτωμα την πρόωρη εκσπερμάτιση
Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι άντρες που πάσχουν από πρόωρη εκσπερμάτιση βιώνουν: «Ελάχιστο» ή «ελλιπή» έλεγχο της εκσπερμάτισης (95%) «Ήπιο» έως «ακραίο» προσωπικό άγχος (90%) «Ελάχιστη» ή «ελλιπή» ικανοποίηση από τη σεξουαλική συνεύρεση (57%) Δυσφορία δική τους και της συντρόφου, που σχετίζεται με την εκσπερμάτιση (63%) Ο αντίκτυπος του προβλήματος στην αυτοεκτίμηση του ατόμου μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, αίσθημα ντροπής, απογοήτευση και κατάθλιψη. Σημαντικές είναι επίσης οι επιπτώσεις στις συντρόφους των αντρών, όπως αυτό φαίνεται από εκτιμήσεις και των δύο: Το 60% των συντρόφων αντρών με πρόωρη δήλωσαν ότι δεν ικανοποιούνται κατά τη σεξουαλική πράξη. Το 60% των αντρών με πρόβλημα δήλωσαν ότι η σχέση τους ίσως να ήταν πιο ισχυρή αν μπορούσαν να ικανοποιήσουν σεξουαλικά τους συντρόφους τους και ότι θα αναζητούσαν ιατρική θεραπεία αν ο/η σύντροφός τους το πρότεινε, Το 75% όσων έχουν ήδη αναζητήσει λύσεις, το έκαναν προκειμένου να βελτιώσουν τη σεξουαλική ικανοποίηση των συντρόφων τους Τι περιλαμβάνει η διαγνωστική προσέγγιση του προβλήματος; Ο εξειδικευμένος γιατρός (ανδρολόγος ή σεξολόγος) είναι εξοικειωμένος με την ανοικτή συζήτηση σεξουαλικών θεμάτων και θα σας κάνει να αισθανθείτε άνετα. Μια κλασική πρόταση για να ανοίξετε τη συζήτηση και να σπάσει ο πάγος είναι: «Γιατρέ έχω
54
/ Σεπτέμβριος 2013
ένα σεξουαλικό πρόβλημα και θα ήθελα να μου πείτε αν μπορώ να το συζητήσω μαζί σας». Εκείνος άμεσα θα αποκριθεί – εφόσον ασχολείται με τη σεξουαλική ιατρική και έχει τον τρόπο να σας ενθαρρύνει για τη λήψη σεξουαλικού ιστορικού. Το σωστό σεξουαλικό ιστορικό εμπεριέχει ερωτήσεις προσωπικές, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη διάγνωση: Από πότε άρχισε το πρόβλημα, Πώς άρχισε, Αν υπήρχε σε όλες τις σχέσεις, πάντα ή περιστασιακά, Πόσος είναι ο χρόνος μέχρι την εκσπερμάτιση, Πόσο έχει επηρεάσει το πρόβλημα εσάς και τη σεξουαλική σας ζωή, Πώς αισθάνεται και πώς αντιδρά η σύντροφός σας. Στη συνέχεια, θα ληφθεί ιατρικό ιστορικό με καταγραφή όλων των παθήσεων και των φαρμάκων που έχετε πάρει. Μετά ακολουθεί η κλινική εξέταση που περιλαμβάνει και τη δακτυλική εξέταση του προστάτη. Τέλος, ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει εργαστηριακό έλεγχο, που τυπικά περιλαμβάνει ορμονικές εξετάσεις του θυρεοειδή, και ίσως καλλιέργεια σπέρματος σε υποψία λοίμωξης του προστάτη. Στην όλη διαδικασία, ο γιατρός μπορεί να σας ζητήσει τη συμπλήρωση ενός ειδικού ερωτηματολογίου για την πρόωρη εκσπερμάτιση, που θα επιτρέψει την πιο αντικειμενική αξιολόγηση του προβλήματος και τη σύγκριση με το αποτέλεσμα της θεραπείας. Τι θεραπείες υπάρχουν; Για δεκαετίες η πρόωρη εκσπερμάτιση θεωρείτο καθαρά ψυχολογικό πρόβλημα και θεραπευόταν με συμπεριφορικές κυρίως
προσεγγίσεις. Αργότερα έγιναν διαθέσιμες θεραπείες με φάρμακα και, πρόσφατα, εγκρίθηκε επίσημα η συνταγογράφησή τους. Συχνά, άλλωστε, το πρόβλημα έχει ως αίτια οργανικούς/νευροβιολογικούς παράγοντες, που είναι ιάσιμοι. Εάν λοιπόν οφείλεται σε κάποια άλλη πάθηση (π.χ. υπερθυρεοειδισμός, μη διαγνωσμένη χρόνια προστατίτιδα), τότε η θεραπεία της βασικής νόσου θα αποκαταστήσει το πρόβλημα. Στην περίπτωση της πρωτοπαθούς πρόωρης εκσπερμάτισης, οι γιατροί είναι πλέον σε θέση να προσφέρουν διάφορες επιλογές στους ασθενείς τους, όπως φαρμακευτική αγωγή και ψυχοσεξουαλικές θεραπείες. Αποδίδουν οι τεχνικές αυτοβοήθειας; Τεχνικές αυτοβοήθειας, όπως χρήση διπλού προφυλακτικού ή προφυλακτικού που περιέχει αναισθητική ουσία (προφυλακτικά επιβράδυνσης), τα οποία δημιουργούν ελαφριά αίσθηση μουδιάσματος, μπορεί να είναι εν μέρει αποτελεσματικά για σύντομο χρονικό διάστημα, στην ουσία όμως ενδέχεται να επιδεινώσουν αντί να εξαλείψουν το πρόβλημα, επειδή μειώνουν τις σεξουαλικές αισθήσεις που πρέπει να τεθούν σε έλεγχο για να βελτιωθεί η πάθηση. Ο αυνανισμός πριν τη σεξουαλική πράξη είναι επίσης μια τεχνική που υιοθετούν πολλοί νέοι άντρες. Μετά τον αυνανισμό το πέος απευαισθητοποιείται και έχει μεγαλύτερο χρόνο μέχρι την εκσπερμάτιση εάν γίνει εφικτή μια δεύτερη στύση. Άλλες τεχνικές που συχνά υιοθετούνται είναι το να κάνουν μη σεξουαλικές σκέψεις κατά τη διάρκεια της επαφής, προκειμένου να διασπάσουν την προσοχή τους με κάτι μη σεξουαλικό και να αναστείλουν την εκσπερμάτιση. Αυτές οι τεχνικές αυτοβοήθειας, συνήθως δεν
λύνουν το πρόβλημα και, επιπλέον, ενδέχεται να δημιουργήσουν πρόβλημα στύσης. Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι προμήθεια σκευασμάτων είτε από το διαδίκτυο είτε των καλούμενων φυτικών προϊόντων, είναι, πρακτικά, άγνωστης προέλευσης και σύστασης και συνεπώς άγνωστης ασφάλειας. Υπάρχει φαρμακευτική θεραπεία; Υπάρχουν διάφορα σκευάσματα που λαμβάνονται από το στόμα και δίνονται με ιατρική συνταγή και έχουν χρησιμοποιηθεί με επιτυχία.
Μ
ελέτες έδειξαν ότι μόλις το 9% των ανθρώπων που έχουν αντιληφθεί μόνοι τους τα συμπτώματα της ΠΕ έχουν επισκεφθεί γιατρό και από αυτήν τη μικρή ομάδα, το 70% διαγνώσθηκε τυχαία, κατά τη διάρκεια επίσκεψης για άλλο ιατρικό πρόβλημα
Τοπικά αναισθητικά Εφαρμόζονται κρέμες και σπρέι στο πέος (κυρίως στη βάλανο), που περιέχουν αναισθητικά συστατικά όπως λιδοκαΐνη και πριλοκαΐνη για την απευαισθητοποίηση της βαλάνου του πέους, ώστε να καθυστερούν την εκσπερμάτιση με μέτρια αποτελέσματα. Ωστόσο, είναι δύσκολο να πετύχει κανείς τη δοσολογία των εν λόγω τοπικών αναισθητικών σκευασμάτων, με αποτέλεσμα να προκαλούν μούδιασμα του πέους, και αν υπάρξει υπέρβαση δοσολογίας οδηγούν σε απώλεια στύσης και/ή αδυναμία εκσπερμάτισης. Επίσης, είναι πολύ πιθανό το αναισθητικό συστατικό να μεταφερθεί στον κόλπο της συντρόφου προκαλώντας μειωμένη αισθητικότητα, ακόμη και δυσκολία στον οργασμό. Γι’ αυτό ο άνδρας που τα χρησιμοποιεί πρέπει πριν την επαφή να πλύνει σχολαστικά το πέος του. ναστολείς της επαναπρόσληψης Α της σεροτονίνης Η μόνη, αποδεδειγμένα αποτελεσματική, φαρμακευτική βοήθεια για την πρόωρη εκσπερμάτιση είναι η χορήγηση ανα-
55
ΑΡΘΡΟ
Η
μόνη, αποδεδειγμένα αποτελεσματική, φαρμακευτική βοήθεια για την πρόωρη εκσπερμάτιση είναι η χορήγηση αναστολέων επαναπρόσληψης της σεροτονίνης
στολέων επαναπρόσληψης της σεροτονίνης που λαμβάνεται από το στόμα, δρα στα εγκεφαλικά και νωτιαία κέντρα, και επιβραδύνει την εκσπερμάτιση. Το πρόβλημα με τα φάρμακα αυτά ήταν η καθυστερημένη δράση τους και η μη ύπαρξη ένδειξης για την πάθηση. Τα τελευταία χρόνια όμως κυκλοφορεί στην Ευρώπη σκεύασμα με ένδειξη ειδικά την πρόωρη εκσπερμάτιση, η δαποξετίνη. Η φαρμακευτική αυτή θεραπεία δρα μέσα σε μια ώρα κι έτσι μπορεί να χρησιμοποιείται συχνά και μόνον όταν πρόκειται ο άντρας να έρθει σε σεξουαλική επαφή (χρήση κατ’ επίκληση). Μελέτες έχουν δείξει ότι αυξάνει τον χρόνο μέχρι την εκσπερμάτιση 3-4 φορές, βελτιώνει τον έλεγχο και αυξάνει τη σεξουαλική ικανοποίηση των αντρών και των συντρόφων τους. Το φάρμακο μπορεί επίσης να συνδυαστεί, για πιο μόνιμα αποτελέσματα, με τις διάφορες ψυχοσεξουαλικές θεραπείες. Φυσικά, όπως κάθε φάρμακο, θα πρέπει να δίδεται μόνο από τον γιατρό σας, ο οποίος θα πρέπει να σας ενημερώνει αναλυτικά για τη χρήση του και τις τυχόν παρενέργειές του.
Καθ. Ουρολογίας Α.Π.Θ. Ψυχολόγου Υγείας, Σεξολόγου, Επιστ. Υπεύθυνης ΚΕ.Σ.Α.Υ. (*1)
(*2)
56
Οι ψυχοσεξουαλικές θεραπείες βοηθούν; Υπάρχουν ειδικές θεραπείες και ασκήσεις που γίνονται υπό την καθοδήγηση σεξολόγου και στοχεύουν στο να εκπαιδεύσουν τους άντρες να αναγνωρίζουν τα σημάδια πριν από την εκσπερμάτιση και να βελτιώνουν τον έλεγχο της εκσπερμάτισης. Οι δύο συνηθέστερες συμπεριφοριστικές τεχνικές είναι: Η τεχνική «διακοπής-έναρξης» και Η τεχνική «πίεσης» (της βαλάνου) Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές των εν λόγω τεχνικών, ωστόσο η κλινική εμπειρία
/ Σεπτέμβριος 2013
έδειξε ότι μετά την αρχική επιτυχία της τάξεως του 50-60%, δεν καταφέρνουν να προσφέρουν μακροχρόνια βελτίωση και το πρόβλημα υποτροπιάζει. Αντί της τεχνικής «διακοπής-έναρξης», η οποία μπορεί να αποβεί ελάχιστα ικανοποιητική για τη σύντροφο, σήμερα οι άντρες μαθαίνουν να μετριάζουν και να μειώνουν το επίπεδο διέγερσης εκτελώντας αργές, αισθησιακές κινήσεις ενώ ανασαίνουν βαθιά και αργά. Ο στόχος είναι να διατηρηθεί το επίπεδο διέγερσης κάτω από το όριο εκσπερμάτισης, διατηρώντας παράλληλα μια ικανοποιητική στύση. Στην προσπάθεια αυτή, ο σεξολόγος μπορεί να σας προτείνει τη χρήση ειδικών συσκευών, που προκαλούν εστιασμένο ερεθισμό στο πέος και χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο των ασκήσεων απευαισθητοποίησης, στο σπίτι, είτε με τον αυνανισμό είτε με εκτέλεση ασκήσεων που εμπλέκουν και τη σύντροφο. Οι τεχνικές ελέγχου της αναπνοής, τέλος, φαίνεται πως επιδρούν χαλαρωτικά και έχουν αποτελέσματα. Ποιοι είναι οι θεραπευτικοί στόχοι; Οι θεραπευτικοί στόχοι στην πρόωρη εκσπερμάτιση δεν εστιάζονται μηχανιστικά μόνο στην αύξηση του χρόνου μέχρι την εκσπερμάτιση, γιατί τότε ξέρουμε ότι η υποτροπή δεν θα αργήσει να έρθει. Η ολιστική αντιμετώπιση του άντρα με πρόβλημα έχει σκοπό να αποκτήσει ή να ανακτήσει τον έλεγχο της εκσπερμάτισης, γιατί μόνο έτσι θα βελτιωθεί η συναισθηματική εγγύτητα και θα αυξηθεί η σεξουαλική ικανοποίηση και των δύο συντρόφων. •••
Μάθετε περισσότερα: http://www.imop. gr/uroinfo-premature-ejaculation.
57
AΡΘΡΟ
Μας εµπιστεύονται, γιατί... Νο1 σε αυθηµερόν διακινήσεις Άµεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα µε τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εµβόλια, κ.λ.π.)
ΤΑΧΥ∆ΕΜΑ C.C.L. ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 100, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, ΤΗΛ: 210 8056550, FAX: 210 8056553 www.tachydema.gr ΓΕΝΙΚΗ Α∆ΕΙΑ ΤΑΧΥ∆ΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: E.E.T.T. A.M.: 03-017 86
/ Νοέμβριος 2011
Μας εµπιστεύονται τα µεγαλύτερα ονόµατα της Ελληνικής οικονοµίας!
courier
cargo
logistics
87
Οικονομική επικαιρότητα
1. Novartis 2. Alzheimer 3. AbbVie: Συν στο Πλην 4. G enzyme: Alemtuzumab 5. G SK: Taniflar 6. Dräger και Παν. Κρήτης 7.ΠΕΦ 8. MSD: Υποτροφίες 9. ΧΑΠ: QVA149 10. TEVA: Δίκτυο Αριστείας
2.
60 60 62 62 63 64 64 66 66 67
Novartis: Ερευνητικό φάρμακο
Σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα, και μείωση της θνησιμότητας των ασθενών με οξεία καρδιακή ανεπάρκεια, προσφέρει το ερευνητικό φάρμακο Serelaxin (RLX030), σύμφωνα με νεότερα επιστημονικά δεδομένα που δημοσιεύθηκαν στο European Heart Journal και παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC)
Alzheimer: Ώρα για δράση!
Αδήριτη ανάγκη αποτελεί η άμεση ανακάλυψη νέων αποτελεσματικών θεραπειών για την αντιμετώπιση του Alzheimer, καθώς η νόσος, αλλά και η άνοια γενικότερα, λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις. 39 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πληγεί παγκοσμίως, 10 εκατομμύρια στην Ευρώπη και 200 χιλιάδες στην Ελλάδα. Μάλιστα, έως το 2050, ο συνολικός αριθμός των πασχόντων υπολογίζεται ότι θα έχει ανέλθει στα 115 εκατομμύρια! Οι αριθμοί αναδεικνύουν το Alzheimer, μακράν, ως τη συχνότερη νευροεκφυλιστική νόσο και τη συχνότερη αιτία άνοιας στον ηλικιωμένο πληθυσμό, διεθνώς. Σε συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την «Παγκόσμια Ημέρα Alzheimer» (21/09), υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Άνοιας και του Πανελληνίου Ινστιτούτου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων, με την υποστήριξη
60
1.
της Novartis, παρουσία του Υπουργού Υγείας, Α. Γεωργιάδη, επισημάνθηκε η ανάγκη για την εκπόνηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Η Νευρολόγος – Ψυχίατρος, Πρόεδρος της Εταιρείας Νόσου Alzheimer & Συναφών Διαταραχών Αθηνών, Διευθύντρια Ιατρείου Μνήμης του Νοσοκομείου «Υγεία», Παρασκευή Σακκά, αναφέρθηκε στο τεράστιο κοινωνικό και οικονομικοτεχνικό πρόβλημα της πάθησης, ιδιαιτέρως για τους 400.000 φροντιστές, που παρέχουν καθημερινά φροντίδα στους ανθρώπους με άνοια. Όπως επισημαίνει η κ. Σακκά, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Άνοια θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων: Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της άνοιας. Ίδρυση εξειδικευμένων δομών και υ-
/ Σεπτέμβριος 2013
Τ
ο Serelaxin θα αποτελέσει την πρώτη, μετά από σχεδόν 20 χρόνια, πρωτοποριακή θεραπεία για τους ασθενείς με οξεία καρδιακή ανεπάρκεια, από την οποία πάσχουν πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι, παγκοσμίως, αριθμός που τείνει να αυξάνεται. Καθώς πλησιάζει ένα επεισόδιο οξείας καρδιακής ανεπάρκειας (AHF), οι ασθενείς εμφανίζουν σοβαρή δυσκολία στην αναπνοή και εξασθένηση και μπορεί να προσλάβουν βάρος γρήγορα λόγω της συσσώρευσης υγρού στους πνεύμονες και σε όλο τον οργανισμό. Κάθε επεισόδιο AHF συμβάλλει στη σταθερή πορεία επιδείνωσης της καρδιακής ανεπάρκειας και της πρόκλησης σοβαρών βλαβών σε ζωτικά όργανα, όπως είναι η καρδιά και οι νεφροί, μειώνοντας τις πιθανότητες επιβίωσης του ασθενούς. Έτσι, η ανάγκη για νέες θεραπείες, που θα συμβάλουν στην ανακούφιση των ασθενών από τα συμπτώματα, θα προστατεύουν τα ζωτικά τους όργανα ενάντια στις βλάβες κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου AHF, αλλά και θα έχουν τη δυνατότητα να αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής στον πλη-
πολεμά την οξεία καρδιακή ανεπάρκεια θυσμό των ασθενών, είναι επιβεβλημένη. Το Serelaxin είναι μια μορφή ορμόνης που συναντάται στη φύση (ανθρώπινη ρελαξίνη-2) και υπάρχει τόσο στους άντρες όσο και στις γυναίκες, παρόλο που τα επίπεδά της αυξάνονται στις έγκυες γυναίκες, για να μπορέσει ο οργανισμός να αντιμετωπίσει τις επιπρόσθετες καρδιαγγειακές απαιτήσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης RELAX-AHF Φάσης III, η προσθήκη του Serelaxin (RLX030) στη συμβατική θεραπεία είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της
πηρεσιών για ασθενείς με άνοια, όλων των σταδίων, σε όλη την Ελλάδα. Πρόσβαση όλων των ασθενών σε καινοτόμες φαρμακευτικές και μη φαρμακευτικές θεραπείες. Σεβασμό στα δικαιώματα των ασθενών και θέσπιση νομικού πλαισίου για ασθενείς με άνοια. Εκπαίδευση και υποστήριξη των περιθαλπόντων των ασθενών. Αναγνώριση της νόσου ως αναπηρίας, ώστε να δοθούν τα ανάλογα επιδόματα και βοηθήματα για τις οικογένειες των ασθενών με άνοια. Διάθεση κονδυλίων για την έρευνα σχετικά με τη νόσο Alzheimer. Ζητείται, λοιπόν, από κάθε ευαισθητοποιημένο πολίτη να πιέσει προς την κατεύθυνση, μέσω της ιστοσελίδας www. alzheimer-drasi.gr. Η Καθηγήτρια Νευρολογίας – Ψυχια-
δύσπνοιας και της θνησιμότητας σε όλες τις προκαθορισμένες υποομάδες, συμπεριλαμβανομένων των ασθενών με νεφρική ανεπάρκεια, των ηλικιωμένων (>75 ετών) και των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή. Μάλιστα, αποτελεί, προς το παρόν, το μόνο φάρμακο για το οποίο έχει παρατηρηθεί μείωση στη θνησιμότητα, από όλες τις αιτίες, σε ασθενείς με AHF. Επιπλέον, βρίσκεται υπό αξιολόγηση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τον FDA, ο οποίος χαρακτήρισε το Serelaxin πρωτοποριακή θεραπεία.
τρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer, Μαγδαληνή Τσολάκη, επεσήμανε ότι η νόσος Alzheimer αποτελεί ένα δυσβάστακτο κοινωνικό πρόβλημα υγείας σε όλο τον κόσμο. Η αιτιολογία της είναι πολυπαραγοντική και η παθοφυσιολογία της σύνθετη. Η συμπτωματολογία της νόσου χαρακτηρίζεται από μια προοδευτική, συνεχή και σταδιακά αυξανόμενη έκπτωση των νοητικών λειτουργιών και της δυνατότητας εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων του ασθενούς. Οι θεραπείες που παρέχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα είναι και εκείνες που παρέχουν καλύτερη ποιότητα ζωής για τον ασθενή και σημαντικά μικρότερο φορτίο φροντίδας για τον περιθάλποντα. Η πρόσβαση σε αυτές, ιδιαιτέρως σε αποτελεσματικά και καινοτόμα
φάρμακα, είναι μείζονος σημασίας. Αντίθετα, η ελλιπής πρόσβαση ασθενών σε αποτελεσματικές θεραπείες οδηγεί σε ταχύτερη επιδείνωση και μετάβαση σε βαρύτερα στάδια της νόσου. «Η πλέον άμεσα αναμενόμενη καινοτόμος θεραπεία στην Ελλάδα είναι το διαδερμικό αυτοκόλλητο ριβαστιγμίνης των 13,3 mg. Το διαδερμικό αυτοκόλλητο ριβαστιγμίνης των 13,3 mg, χάρη στην υψηλότερη δόση ριβαστιγμίνης, παρέχει διπλάσιο αποτέλεσμα σε σχέση με το διαδερμικό αυτοκόλλητο ριβαστιγμίνης των 9,5 mg. Παρέχει, δηλαδή, διπλάσια αποτελεσματικότητα, τόσο στην καθυστέρηση της νοητικής έκπτωσης όσο και στην καθυστέρηση της έκπτωσης στην αυτονομία εκτέλεσης βασικών καθημερινών δραστηριοτήτων (όπως είναι η καθημερινή υγιεινή και το φαγητό)», τόνισε η κ. Τσολάκη.
61
Οικονομική επικαιρότητα
Genzyme: Έγκριση του Alemtuzumab από την Κομισιόν
4.
Η AbbVie στηρίζει το πρόγραμμα «ΣYN στο ΠΛΗΝ»
3.
Το πρόγραμμα «Κοινωνική Κατοικία», που στόχο έχει να συνδράμει νοικοκυριά και οικογένειες που βρίσκονται στα όρια της ένδειας και κινδυνεύουν άμεσα να μείνουν άστεγες, υποστηρίζει οικονομικά η AbbVie, σε συνεργασία με τη ΜΚΟ PRAKSIS και στο πλαίσιο του «ΣYN στο ΠΛΗΝ». Ειδικότερα, η AbbVie ανέλαβε για το 2013 το κόστος ενοικίου και επισιτισμού δύο τετραμελών οικογενειών, καθώς και το πλήρες κόστος των αναγκών ένδυσης, υπόδησης και σχολικών ειδών για τα παιδιά αυτών των νοικοκυριών. Η AbbVie ενισχύει οικονομικά τα «Κέντρα Ημέρας» για αστέγους της Αττικής, ενώ για ένα από αυτά ανέλαβε για τρεις μήνες το πλήρες κόστος των φαρμάκων. Τέλος, οι εργαζόμενοι στη βιοφαρμακευτική εταιρεία συμμετείχαν στον 36ο Αγώνα Δρόμου Υγείας, όπου για κάθε χιλιόμετρο που έτρεξαν, η AbbVie προσέφερε 5 ευρώ στην PRAKSIS, καλύπτοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την αγορά ιατρικού εξοπλισμού (οξύμετρο και φωτισμό) για τα «Κέντρα Ημέρας».
62
Την κυκλοφορία του Alemtuzumab, μιας θεραπείας της Genzyme (Όμιλος Sanofi) για την πολλαπλή σκλήρυνση, ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά την έγκριση της Τeriflunomide
Η
εταιρεία σκοπεύει να ξεκινήσει άμεσα τη διάθεση και των σκευασμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Alemtuzumab ενδείκνυται για τη θεραπεία ενήλικων ασθενών με υποτροπιάζουσα διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση, με ενεργή νόσο. Χορηγείται σε δύο ετήσιες συνεδρίες, στην πρώτη ενδοφλεβίως για πέντε συνεχόμενες ημέρες και στη δεύτερη συνεδρία χορηγείται για τρεις συνεχόμενες ημέρες, 12 μήνες αργότερα.
«Η έγκριση του Αlemtuzumab και της Teriflunomide στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί σημαντικό ορόσημο για την Genzyme και φανερώνει την επικέντρωσή της στην επιστημονική καινοτομία και τη δέσμευσή της στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση», δήλωσε ο CEO και Πρόεδρος της Genzyme, David Meeker, M.D. «Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα συναρπαστικό γεγονός, καθώς η έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η πρώτη για το Alemtuzumab παγκοσμίως. Ανυπομονούμε να καταστήσουμε διαθέσιμες πολύ σύντομα αυτές τις μοναδικές θεραπείες στους ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση», σημείωσε. H Teriflunomide 14 mg είναι μια θεραπεία χορηγούμενη άπαξ ημερησίως από του στόματος, που ενδείκνυται για ενήλικες ασθενείς με υποτροπιάζουσα διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση (RRMS).
/ Σεπτέμβριος 2013
Υπολογίζεται ότι 2,1 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από πολλαπλή σκλήρυνση παγκοσμίως, ενώ στην Ευρώπη πλήττει περίπου 630 χιλιάδες άτομα. Απόφαση του Αμερικανικού Οργανισμού Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA) για την κατάθεση αίτησης από την Genzyme για συμπληρωματική Άδεια Κυκλοφορίας Βιολογικών Σκευασμάτων [Biologics License Application], που περιλαμβάνει την έγκριση του Αlemtuzumab για τη θεραπεία της υποτροπιάζουσας πολλαπλής σκλήρυνσης στις ΗΠΑ, αναμένεται στα τέλη του έτους. Το Alemtuzumab βρίσκεται υπό αξιολόγηση και από άλλες ρυθμιστικές αρχές. H Teriflunomide έχει λάβει έγκριση για τη θεραπεία της νόσου στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, την Αργεντινή, τη Χιλή και τη Νότιο Κορέα και αξιολογείται και από άλλες αρχές.
GSK: Άδεια κυκλοφορίας για το Taniflar
5.
Θεραπεία για το ανεγχείρητο ή μεταστατικό μελάνωμα προσφέρει το Tafinlar (dabrafenib) της GlaxoSmithKline, που έλαβε άδεια κυκλοφορίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Π
ρόκειται για μία από του στόματος στοχευμένη θεραπεία, που ενδείκνυται ως μονοθεραπεία του μελανώματος που δεν μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά ή του μεταστατικού μελανώματος σε ενήλικες ασθενείς με μετάλλαξη BRAF V600. Το dabrafenib είναι ένας αναστολέας κινάσης, που στοχεύει το BRAF, βασικό συστατικό ενός βιολογικού μονοπατιού στον οργανισμό που ρυθμίζει τη φυσιολογική ανάπτυξη και τον θάνατο των κυττάρων, συμπεριλαμβανομένων των δερματικών κυττάρων. «Η έγκριση του Tafinlar είναι ένα σημαντικό βήμα στις συνεχείς προσπάθειες της GSK να προσφέρει νέες θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς με καρκίνο, ειδικά σε αυτήν την περίπτωση που επετεύχθη έγκριση κυκλοφορίας σε λιγότερο από πέντε χρόνια μετά από την έναρξη των δοκιμών», δήλωσε ο γιατρός Paolo Paoletti, Πρόεδρος του Ογκολογικού Τμήματος της GlaxoSmithKline. «Με αυτό το νέο εξατομικευμένο φάρμακο, ελπίζουμε ότι θα αλλάξουμε σημαντικά τις ζωές των ασθενών με μεταστατικό μελάνωμα, μια καταστροφική νόσο και έναν καρκίνο με τα χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης». Το dabrafenib δεν ενδείκνυται για τη θεραπεία ασθενών με BRAF φυσικού τύπου μελάνωμα. Έτσι, πριν τη χορήγησή του, πρέπει να επιβεβαιωθεί η μετάλλαξη BRAF V600. Το μελάνωμα είναι ο πιο σοβαρός τύπος καρκίνου του δέρματος και προκαλεί το 75% των θανάτων από καρκίνο του δέρματος. Ποσοστό μικρότερο του 5% όλων των ασθενών με πρόσφατα διεγνωσμένο μελάνωμα παρουσιάζουν μεταστατική νόσο, ενώ μετάλλαξη του γονιδίου BRAF παρατηρείται στο 50-70% των περιπτώσεων δερματικού μελανώματος. 200.000 άνθρωποι, παγκοσμίως, διαγνώστηκαν με μελάνωμα το 2008, νούμερο που υπολογίζεται να αυξηθεί σε 233.000 έως το 2015. Η διάμεση επιβίωση, καθώς και το ποσοστό επιβίωσης στο ένα έτος για τους ασθενείς με μεταστατικό μελάνωμα, οι οποίοι λαμβάνουν χημειοθεραπεία, είναι 12 μήνες και 49% αντιστοίχως.
63
Οικονομική επικαιρότητα
6. Τη συνεργασία με το πανεπιστήμιο, για το πρόγραμμα Crit.Is., ανακοίνωσε η εταιρεία Dräger, στο πλαίσιο της παρουσίασης νέων προϊόντων και λύσεων για Μονάδες Εντατικής Θεραπείας
«Τ
Συνεργασία Dräger -
ο Crit.Is είναι ένα σύστημα ολοκληρωμένης κλινικής τεκμηρίωσης και υποστήριξης λήψης αποφάσεων, που διαχειρίζεται τις πολύπλοκες πληροφορίες που δίνει το περιβάλλον μιας ΜΕΘ. Είναι δηλαδή το λογισμικό το οποίο καταγράφει, αποθηκεύει, ομαδοποιεί και προβάλλει τον τεράστιο όγκο δεδομένων που παράγονται ανά ασθενή στη μονάδα, ενώ την ίδια στιγμή δημιουργεί ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό αρχείο που καλύπτει το σύνολο της διαμονής του ασθενή στη ΜΕΘ. Αξίζει να σημειωθεί, ότι μεταξύ άλλων, δίνει και τη δυνατότητα ανταλλαγής πληροφοριών με άλλα νοσοκομειακά συστήματα ιατρικής περίθαλψης». Ο ηλεκτρονικός φάκελος που δημιουργείται μπορεί να είναι προσβάσιμος από οποιοδήποτε σημείο, εντός ή εκτός νοσοκομείου. Έτσι, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «με ένα κλικ είναι άμεσα διαθέσιμες πληροφορίες όπως σε τι κατάσταση βρίσκονται τα ζωτικά σημεία του ασθενή, η διαχείριση υλικών, οι παράμετροι του αναπνευστικού προφίλ, οι νοσηλευτικές παρατηρήσεις, οι ιατρικές οδηγίες και άλλες κρίσιμες πληροφορίες». Στηρίζοντας την ελληνική καινοτομία και την πανεπιστημιακή έρευνα, και αξιοποιώντας το πρόγραμμα Crit.Is, η Dräger έχει ως στόχο να προωθήσει το software στην
Τη δική της θέση στη συζήτηση γύρω από τη φαρμακευτική πολιτική και τα γενόσημα καταθέτει η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανία (ΠΕΦ). Οι Έλληνες φαρμακοβιομήχανοι υπενθυμίζουν τα συνεχή πλήγματα που δέχεται ο κλάδος, παρότι συνεχίζουν να στηρίζουν την ελληνική οικονομία, και προειδοποιούν με αποτυχία των προσπαθειών διείσδυσης των γενοσήμων στην αγορά, μέσα από πολιτικές μείωσης τιμών. «Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι η συζήτηση, εντέχνως, κατευθύνεται και αναλώνεται για μία ακόμη φορά, στα γενόσημα των οποίων το μερίδιο αγοράς, ακόμη και σήμερα, δεν ξεπερνά το 1/5 της συνολικής δαπάνης», τονίζει η ΠΕΦ και «δείχνει» συγκεκριμένα επιχειρηματικά κέντρα, κυρίως του εξωτερικού, που «επιμένουν στη δημιουργία εντυπώσεων και αποπροσανατολισμού της πολιτικής ηγεσίας και της κοινής γνώμης, συνδέ-
64
/ Σεπτέμβριος 2013
Ελλάδα και στην Κύπρο, ανοίγοντας νέους ορίζοντες για την ελληνική έρευνα. «Έχουν καταφέρει στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Ηρακλείου να μη χρησιμοποιούν καθόλου χαρτί και ο φάκελος του ασθενή να είναι καταγεγραμμένος σε υπολογιστή, έτσι ώστε να είναι προσβάσιμος ανά πάσα στιγμή από το προσωπικό», είπε χαρακτηριστικά ο Δ.Σ. της Draeger Hellas, Μανώλης Σιδηρουργός. Όπως περιέγραψε ο Διευθυντής της ΜΕΘ του πανεπιστημιακού νοσοκομείου του Ηρακλείου, και υπεύθυνος ανάπτυξης του προγράμματος, Δημήτρης Γεωργόπουλος: «ο γιατρός, πλέον, μπορεί πάρα πολύ εύκολα να αντλήσει οποιαδήποτε πληροφορία
οντας το πρόβλημα της φαρμακευτικής δαπάνης αποκλειστικά με τις τιμές των ελληνικών φαρμάκων». Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα ελληνικά φάρμακα έχουν σήμερα μόλις το 18% της αγοράς, με τη μέση τιμή τους να είναι υποπολλαπλάσια της αντίστοιχης μέσης τιμής των εισαγομένων φαρμάκων. Παρά τις τρομακτικές πιέσεις που δέχεται η ελληνική φαρμακοβιομηχανία, εξακολουθεί να παραμένει στη χώρα, ενι-
Πανεπιστημίου Κρήτης θέλει για τον ασθενή, οποιαδήποτε στιγμή το επιλέξει. Έχουμε καταχωρημένα όλα τα στοιχεία του ασθενή, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Για παράδειγμα, εγώ, ως διευθυντής της μονάδας, είμαι σε θέση, ανά πάσα στιγμή, να ξέρω τι έγινε τώρα, τι έγινε χθες,
σχύοντας την εθνική οικονομία, καθώς συμβάλλει στο ΑΕΠ με 2,8 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Σε πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ εκτιμάται ότι για κάθε 1.000 ευρώ που δαπανώνται σε φάρμακα που παράγονται στην Ελλάδα, το ΑΕΠ ενισχύεται κατά 3.420 ευρώ, ενώ τα φορολογικά έσοδα από την εγχώρια παραγωγή φαρμάκων ανέρχονται σε 147 εκατ. ευρώ ετησίως. Ακόμη, στις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες εργάζονται περισσότεροι από 10.000 Έλληνες, με τη συνολική απασχόληση, άμεσα και έμμεσα, να ξεπερνά τις 53.000 θέσεις εργασίας. «Όσοι σήμερα επιμένουν στη δημιουργία λανθασμένων εντυπώσεων περί της δήθεν υψηλής τιμής των γενοσήμων, θα πρέπει να εξηγήσουν την επί σειρά ετών σιωπή τους για το φαινόμενο της υποκατάστασης των παλαιότερων φαρμάκων με τις χαμηλές τιμές από νεότερα εισαγόμενα με τιμές πολλαπλάσιες», τονίζει
ποιος γιατρός έδωσε μια οδηγία, ποια νοσηλεύτρια την εκτέλεσε κι αν υπήρξε η οποιαδήποτε καθυστέρηση». Η Dräger ανακοίνωσε και μια σειρά άλλων πρωτοποριακών συστημάτων που διαθέτει για την υποστήριξη της λειτουργίας των νοσοκομείων.
η ΠΕΦ και συνεχίζει καλώντας τους «να εξηγήσουν γιατί η Ελλάδα ήταν για χρόνια, και μέχρι πρόσφατα, η μόνη χώρα στον κόσμο όπου τα εντός πατέντας φάρμακα διατηρούσαν την προνομιακή τιμολογιακή μεταχείρισή τους ακόμη και μετά τη λήξη της πατέντας». Κατά τους Έλληνες φαρμακοβιομηχάνους, το πρόβλημα της δαπάνης δεν είναι οι τιμές, αλλά η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών, η απουσία θεραπευτικών πρωτοκόλλων και η επακόλουθη υπερσυνταγογράφηση ακριβών εισαγομένων φαρμάκων. Τα πρωτότυπα φάρμακα τιμολογούνται στον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών της Ευρώπης, ενώ τα γενόσημα τιμολογούνται στο 40% της (πολύ χαμηλής πλέον) τιμής των πρωτοτύπων φαρμάκων. Εκτός από αυτό, όμως, οι εταιρείες έχουν να αντιμετωπίσουν rebate και clawback και τις σημαντικές ζημίες από τα ομόλο-
γα που αναγκάστηκαν να προμηθευτούν για την αποπληρωμή των χρεών των νοσοκομείων, τα οποία εν συνεχεία «κουρεύτηκαν». «Αυτοί λοιπόν που θεωρούν ότι η πολυσυζητημένη διείσδυση των γενοσήμων θα επέλθει μέσω περαιτέρω μείωσης των τιμών τους, ας είναι έτοιμοι για μια πολιτική γενοσήμων χωρίς γενόσημα στην αγορά», τονίζουν οι φαρμακοβιομήχανοι. Αναφερόμενη στην ποιότητα και ασφάλεια των φαρμάκων, η ΠΕΦ ξεκαθαρίζει ότι κάθε προσπάθεια σπίλωσης της ποιότητας των γενοσήμων απλώς ενισχύει την υποκατάσταση των παλαιότερων φθηνότερων θεραπειών από νεότερες ακριβότερες, εκτινάσσοντας τη δαπάνη. Ωστόσο, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να μειωθεί η δαπάνη, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η δημόσια υγεία, και χωρίς να επιβαρυνθούν οι ασθενείς.
65
Οικονομική επικαιρότητα
ΧΑΠ: Νέα επιστημονικά δεδομένα για τη θεραπεία της
9.
MSD: Υποτροφίες
8.
Στη χορήγηση 10 υποτροφιών στο MBA International του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών προχωράει η MSD, με στόχο την ενίσχυση της σχέσης της ανώτατης εκπαίδευσης με την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Η MSD υποστηρίζει και άλλες οριζόντιες ενέργειες, προκειμένου οι υπότροφοι να αποκτήσουν τα κατάλληλα εφόδια για την υλοποίηση των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Τα project των 10 υποτρόφων επιλέχθηκαν μέσα από ένα ευρύ φάσμα προτεινόμενων επιχειρηματικών ιδεών και κάποιες βρίσκονται ήδη σε πρώτα στάδια υλοποίησης. Αφορούν εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας, υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, προώθηση παραδοσιακών ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό, δημιουργία δικτύων προώθησης «πράσινων» μορφών ενέργειας, κ.λπ. «Η καινοτομία είναι στον πυρήνα της MSD, βρίσκεται στο DNA μας», είπε, κατά την παρουσίαση, ο VP & Managing Director της MSD στην Ελλάδα, K. Mikhail. «Πρόκειται για μια θετική είδηση μέσα σε πολλές αρνητικές, μια ποιοτικά διαφορετική πρόταση», δήλωσε ο Υπουργός Ανάπτυξης, Κ. Χατζηδάκης, υποστηρίζοντας πως η καινοτομία είναι ένα από τα «εργαλεία» οικοδόμησης μιας βάσης ανάπτυξης.
66
Ανώτερη, ταχεία και παρατεταμένη βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας και μείωση της δύσπνοιας των ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια προσέφερε η ουσία QVA149, σύμφωνα με νέα δεδομένα που παρουσιάστηκαν στο Ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ERS) που πραγματοποιήθηκε στη Βαρκελώνη
Τ
α πρώτα αποτελέσματα από μια ανάλυση δεδομένων 4.891 ασθενών με ΧΑΠ του προγράμματος κλινικής δοκιμής IGNITE (μελέτες SHINE, ILLUMINATE και SPARK) έδειξαν ότι η QVA149 (βρωμιούχο γλυκοπυρρόνιο - Seebri Breezhaler) βελτίωσε την πνευμονική λειτουργία και μείωσε τη δύσπνοια, συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο, καθόλη τη διάρκεια των δοκιμών.
Η υπό αξιολόγηση ουσία QVA149 είναι ένας συνδυασμός σταθερής δόσης δύο βρογχοδιασταλτικών, της μηλεϊνικής ινδακατερόλης (ενός β2-αδρενεργικού αγωνιστή μακράς δράσης - LABA) και του βρωμιούχου γλυκοπυρρονίου (ενός μακράς δράσης μουσκαρινικού ανταγωνιστή), που χρησιμοποιούνται σήμερα από τους επαγγελματίες υγείας ως μεμονωμένες θεραπείες της ΧΑΠ. Στις κλινικές μελέτες, η QVA149 έδειξε ένα καλό προφίλ ασφάλειας, χωρίς σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων θερα-
/ Σεπτέμβριος 2013
πείας (placebo, ινδακατερόλη 150 mcg, βρωμιούχο γλυκοπυρόννιο 50 mcg, τιοτρόπιο 18 mcg, SFC 50 mcg/500 mcg) στη συχνότητα των σοβαρών και μη ανεπιθύμητων ενεργειών. Τον Ιούλιο του 2013, η ουσία QVA149 της εταιρείας Novartis έλαβε θετική γνωμοδότηση για έγκριση από την Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) ως βρογχοδιασταλτική θεραπεία συντήρησης για την ανακούφιση των συμπτωμάτων σε ενήλικες ασθενείς με ΧΑΠ.
TEVA: Δίκτυο αριστείας
10.
Την έναρξη μιας νέας, μοναδικής ερευνητικής συνεργασίας στον τομέα των νευροεπιστημών, με επίκεντρο την ανάπτυξη καινοτόμων θεραπευτικών μεθόδων για την αντιμετώπιση μερικών από τις πιο δύσκολες ασθένειες που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία, ανακοίνωσε η Teva Pharmaceutical Industries Ltd
Η
αύξηση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την άνοδο του προσδόκιμου επιβίωσης, ευνοεί την εξάπλωση ασθενειών του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα τη δραματική επιβάρυνση για την κοινωνία. Το Ισραήλ αποτελεί παγκοσμίως την ηγέτιδα χώρα στην έρευνα των νευροεπιστημών, καταλαμβάνοντας την 5η θέση στην παγκόσμια κατάταξη σε κατά κεφαλήν δημοσιεύσεις σε αυτόν τον τομέα.
Το Εθνικό Δίκτυο Αριστείας στις νευροεπιστήμες έχει στόχο την αξιοποίηση αυτής της εξειδίκευσης από μια ομάδα αποτελούμενη από τα 10 κορυφαία πανεπιστήμια και πανεπιστημιακά νοσοκομεία του Ισραήλ. Προσανατολίζεται στην ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων θεραπευτικών μεθόδων για την καταπολέμηση των καταστροφικών επιπτώσεων των νευρολογικών, νευροεκφυλιστικών και ψυχιατρικών ασθενειών. Επίσης, φέρνει κοντά τους ερευνητές και προσφέρει ένα περιβάλλον εργασίας που συνδέεται με τη βιομηχανία, στο οποίο οι ειδικοί ανάπτυξης φαρμάκων της Teva θα έχουν τη δυνατότητα ανταλλαγής γνώσεων και συ-
νεργασίας με ακαδημαϊκούς ερευνητές, με σκοπό την εξέλιξη βασικών επιστημονικών γνώσεων σε θεραπευτικές επιλογές. Μερικά από αυτά τα προγράμματα έχουν ήδη αναδείξει θεραπευτικές μεθόδους οι οποίες ενδέχεται να αλλάξουν την πορεία και την εξέλιξη ασθενειών. Για τη νόσο Alzheimer, όπου η απώλεια της μνήμης και της νοητικής ικανότητας επιφέρουν άκρως καταστροφικά αποτελέσματα, διερευνώνται μέθοδοι για την ενίσχυση της μνήμης. Επιπλέον, η πολλαπλή σκλήρυνση και η νόσος του Χάντιγκτον είναι δύο πεδία στα οποία ερευνώνται νέες μέθοδοι για τον τερματισμό ή την αναστολή της εξέλιξης της νόσου.
67
AΡΘΡΟ
Thursday 24.10.2013
10:00 -18:00 hours/Ktima Pentelikon by SARGIA Partners
Scan for details
Powered by
Institutional Supporters
Media Sponsors
68
For more information & registration >www.leadeshipseminars.gr / Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012
• To Ταμείον είναι μείον • Στους Γερμανούς και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση
Στην πρώτη θέση ανάμεσα στις 34 χώρες του ΟΟΣΑ κατατάσσεται η Ελλάδα, όσον αφορά τις δαπάνες ιδιωτικής υγείας, ως ποσοστό του κατά κεφαλήν εισοδήματός τους
Σύμφωνα με έρευνα του πρακτορείου Bloomberg, ο μέσος Έλληνας, με κατά κεφαλήν εισόδημα 22.083 δολ. ανά έτος, δαπανά περίπου 1.051 δολ. κάθε χρόνο για ζητήματα υγείας, ήτοι το 4,76% του εισοδήματός του.
Tην ίδια ώρα, η Πορτογαλία, που καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση, διαθέτει ετησίως μόλις το 3,13% του αντίστοιχου εισοδήματος για την υγεία, εισόδημα που είναι, μάλιστα, κατά σχεδόν 2.000 δολ. χαμηλότερο από το ελληνικό (20.182 δολ.).
Οι πολίτες των περισσότερων χωρών που περιλαμβάνονται στη λίστα, με κατά κεφαλήν ετήσιο εισόδημα υπερδιπλάσιο ή υπερτριπλάσιο από το ελληνικό, καταβάλλουν μικρότερο μέρος του εισοδήματός τους για ιδιωτικές δαπάνες υγείας!
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση της Ελβετίας, όπου με κατά κεφαλήν εισόδημα 79.052 δολ., ο μέσος πολίτης δίνει μόλις το 2,88% του εισοδήματός του για να καλύψει ιδιωτικές δαπάνες υγείας.
Το ετήσιο κατά κεφαλήν κόστος περίθαλψης είναι το υψηλότερο στον ΟΟΣΑ, ανερχόμενο στα 9.121 δολ.
69
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Παίρνουν τα αποθεματικά των ταμείων Δίκιο είχαν όσοι πίστευαν ότι η δημιουργία του ΕΟΠΥΥ – εκτός των άλλων– είχε ως στόχο τα αποθεματικά των λεγόμενων "ευγενών" ταμείων
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, συνεδρίασε το Δ.Σ. του Οργανισμού και ενέκρινε την «αξιοποίηση» των ταμειακών διαθεσίμων του ΤΑΠΟΤΕ και του ΕΤΑΑ συνολικού ύψους 135 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για να καλυφθεί η «μαύρη τρύπα» στα οικονομικά του ΕΟΠΥΥ, που εκτιμάται ότι φθάνει τουλάχιστον στο 1 δισ. ευρώ. Παράλληλα, το επιτελείο του αρμόδιου υφυπουργού Υγείας, κ. Αντ. Μπέζα, έ-
χει καταγράψει σχεδόν πλήρως την κινητή περιουσία όλων των κλάδων υγείας που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ. Η πρώτη εκτίμηση είναι ότι η αξία της υπερβαίνει τα 500 εκατ. ευρώ! Βέβαια, ένα μεγάλο μέρος της περιουσίας αυτής αφορά κρατικά ομόλογα, μετοχές και τα χρήματα που είναι κατατεθειμένα στον ειδικό λογαριασμό της Τραπέζης της Ελλάδος. Περιουσιακά στοιχεία τα οποία, νομικά, είναι πολύπλοκο να «αξιοποιηθούν». Ακριβή και δημοσιευμένα στοιχεία για το ύψος των αποθεματικών αυτών δεν υπάρχουν. Ενδεικτικά, μπορούν να αναφερθούν δύο παραδείγματα: 1. Οι τρεις κλάδοι περίθαλψης του ΕΤΑΠΜΜΕ είχαν πέρσι τον Σεπτέμβριο αποθεματικά ύψους περίπου 59 εκατ. ευρώ. 2. Ο κλάδος υγείας του ταμείου των συμβολαιογράφων είχε κρατικά ομόλογα αξίας 8 εκατ. ευρώ όταν εντάχθηκε στον ΕΟΠΥΥ τον Νοέμβριο του 2012 (η αρχική τους αξία ήταν περίπου 22 εκατ., αλλά μειώθηκε λόγω του PSI). Θυμίζουμε ότι τα ασφαλιστικά ταμεία, μετά από τη διαδικασία του «κουρέματος» (PSI) έχασαν το 53,50% των αποθεματικών τους. Εδώ ασφαλώς και ανακύπτει νέο σοβαρό θέμα νομιμότητας στην «αξιοποίηση» των πόρων αυτών, καθώς προέρχονται από εισφορές συγκεκριμένων εργαζομένων και των εργοδοτών τους. Εύλογα θα έχουμε προσφυγές στη Δικαιοσύνη.
«Το ταμείον είναι μείον» Δραματική είναι η κατάσταση στον ΕΟΠΥΥ. Τα ταμεία του Οργανισμού αδειάζουν, εξαντλώντας τα έσοδα που προβλέπονται από τον προϋπολογισμό του 2013, γεγονός που οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στο ότι ένα μεγάλο μέρος των εσόδων χρησιμοποιήθηκαν για να καλυφθούν δαπάνες του 2012! Ουσιαστικά, ο ΕΟΠΥΥ δεν πρόκειται να πληρώσει καθόλου κλινικές και διαγνωστικά για τις δαπάνες του τελευταίου πενταμήνου του έτους! Εντός του Οκτωβρίου, η κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει το rebate και στα τέλη του χρόνου την αυτόματη επιστροφή (claw back) για να αντισταθμίσει τη μεγάλη αύξηση των δαπανών στο πρώτο εξάμηνο, που λίγο έλλειψε να «τινάξει την μπάνκα στον αέρα»!
70
/ Σεπτέμβριος 2013
Στους Γερμανούς και η ηλεκτρονική συνταγογράφηση! Έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι στην τεχνική αξιολόγηση των προσφορών, έλαβε σημαντικό προβάδισμα η προσφορά του ΟΤΕ, ο οποίος πλέον βρίσκεται υπό γερμανικό έλεγχο. Σημειώνεται ότι στο επιχειρηματικό σχήμα συμμετέχουν η Byte και στο εξοπλιστικό κομμάτι η HP Ισπανίας. Η προσφορά του ΟΤΕ έλαβε 6 βαθμούς υψηλότερη αξιολόγηση από την προσφορά του δεύτερου μνηστήρα, της κοινοπραξίας ΙΝΤΡΑΚΟΜ, Unisystems και SingularLogic. Πρακτικά, η διαφορά των 6 βαθμών μεταφράζεται σε χρηματική διαφορά περίπου 2,5 εκατ. ευρώ. Τα καυτό ερώτημα, που γεννιέται είναι: Πώς είναι δυνατόν η προσφορά του ΟΤΕ να λάβει τόσο υψηλή βαθμολογία, αφού ο ΟΤΕ δεν διαθέτει εμπειρία σε έργα πληροφορικής υγείας; Την ώρα, δε, που τόσο η ΙΝΤΡΑΚΟΜ όσο και η Unisystems πραγματοποίησαν ανάλογα έργα στο ΙΚΑ; Βέβαια οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι η ΙΝΤΡΑΚΟΜ υλοποίησε το Πληροφοριακό Σύστημα του ΙΚΑ κατά την προηγούμενη δεκαετία, αλλά το έργο πέρασε από «σαράντα κύματα» και παρά το γεγονός ότι έχουν δαπανηθεί δεκάδες εκατ. ευρώ δεν λειτουργεί πλήρως… Θυμίζουμε ότι το παραπάνω έργο, ανάμεσα στα άλλα, περιλαμβάνει: Πλήρη ενσωμάτωση όλων των κανόνων συνταγογράφησης φαρμάκων. Πλήρη
ενσωμάτωση όλων των πληροφοριών σχετικά με τις ενδείξεις και αντενδείξεις των φαρμάκων. Πλήρη έλεγχο της συσχέτισης των διαγνώσεων, φαρμάκων και ειδικοτήτων. Ενσωμάτωση ιατρικών πράξεων και επισκέψεων. Χρήση ηλεκτρονικών υπογραφών. Διαλειτουργικότητα με φορείς κοινωνικής ασφάλισης, ΔΙΑΣ, προγράμματα φαρμακείων - ιατρείων - νοσοκομείων. Πλήρη λειτουργία στο σύνολο των γιατρών της χώρας, όλων των μονάδων υγείας και διαγνωστικών κέντρων.
in brief
Έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ΙΝΤΡΑΚΟΜ, Unisystems και SingularLogic ετοιμάζονται να υποβάλουν ενστάσεις. Τον ίδιο δρόμο θα ακολουθήσει και ένας τρίτος μνηστήρας: Η κοινοπραξία των εταιρειών Altec, Q&R, ΟΤS και Pansystems, που «κόπηκε» από το προηγούμενο στάδιο.
Τι θα γίνει με το υπάρχον σύστημα; Εντύπωση προκαλεί επίσης ότι η λύση που έχει προτείνει ο ΟΤΕ δεν αξιοποιεί το υπάρχον σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Δηλαδή, αν τελικώς το έργο ανατεθεί στον ΟΤΕ, τότε το σύστημα θα φτιαχτεί ουσιαστικά από το μηδέν. Το υπάρ-
Καυτά ερωτήματα προκαλεί η εξέλιξη στον διεθνή διαγωνισμό που αφορά στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση ύψους 25 εκατ. ευρώ.
χον σύστημα, που στοίχισε περίπου 2 εκατ. ευρώ και υποτίθεται ότι έλαβε τα εύσημα από την Τρόικα, θα πεταχτεί στον «κάλαθο των αχρήστων»! Τα μοναδικά στοιχεία που θα κληροδοτηθούν είναι οι κωδικοποιήσεις (φαρμάκων, εξετάσεων κ.λπ.).
Με τις ενστάσεις το έργο θα μπλοκαριστεί για άγνωστο χρονικό διάστημα και ενώ έχουν ήδη περάσει δύο ολόκληρα χρόνια από την έναρξή του. Η αρχική πρόσκληση ενδιαφέροντος είχε δημοσιευθεί στις 30-9-2011 και η τότε κυβέρνηση υποσχόταν ότι στόχος ήταν να αναδειχθεί ανάδοχος έως πέρσι τον Σεπτέμβριο… Οι πόροι των 25 εκατ. ευρώ προέρχονται από το ΕΣΠΑ και, όπως όλα δείχνουν, θα χαθούν. Το έργο βέβαια έχει ενταχθεί στο επόμενο πρόγραμμα της περιόδου 2014-2016 και η χρηματοδότηση είναι εξασφαλισμένη. Όμως, χάθηκε η ευκαιρία να αξιοποιήσουμε επιπλέον 25 εκατ. για το ίδιο ή κάποιο άλλο έργο…
71
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Οι "πρωταθλητές" στις συνταγές
Παθολόγοι, καρδιολόγοι, ορθοπεδικοί, γενικοί γιατροί και μαιευτήρες – γυναικολόγοι είναι οι ειδικότητες με τις μεγαλύτερες υπερβάσεις στη συνταγογράφηση εξετάσεων, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Υγείας
in brief
Νευρολόγος στην Καρδίτσα είχε πάνω από 600 παραπεμπτικά στο ενεργητικό του και συνολική δαπάνη περίπου 350 χιλ. ευρώ και σχεδόν 13 χιλ. πράξεις σε συγκεκριμένο κέντρο αποκατάστασης.
Σ
υνολικά, ελέγχονται 87 γιατροί σε όλη τη χώρα. Μάλιστα, τα στοιχεία αφορούν έλεγχο που πραγματοποιήθηκε μόνο στους συμβεβλημένους και συνεργαζόμενους γιατρούς. Μόνο το πρώτο εξάμηνο του έτους τα παραπεμπτικά τους ξεπέρασαν τα 53 εκατ. ευρώ. Τρία ήταν τα κριτήρια για τον έλεγχο των γιατρών: Αν υπερέβησαν περισσότερες από 45 φορές τον μέσο όρο των παραπεμπτικών της ειδικότητάς τους, αν είχαν πολλά παραπεμπτικά εκτός ειδικότητας ή αν οι ίδιοι συνταγογραφούσαν και οι ίδιοι εκτελούσαν. Οι συγκεκριμένο 87 γιατροί έλαβαν επιστολή από τον ΕΟΠΥΥ και εκλήθησαν βάσει νόμου να δώσουν εξηγήσεις. Για όσους οι εξηγήσεις δεν είναι επαρκείς, ο έλεγχος θα επεκταθεί περαιτέρω τόσο στους ίδιους όσο και στα διαγνωστικά κέντρα με τα οποία συνδέονται. Στα «περίεργα» και «ύποπτα» της συνταγογράφησης συμπεριλαμβάνονται και οι περιπτώσεις παραπεμπτικών για εξετάσεις που δεν αντιστοιχούν στην ειδικότητα του γιατρού που τις «γράφει». Για παράδειγ-
μα, βρέθηκε παραπεμπτικό για εξέταση PSA (προστάτη) από ορθοπεδικό. Οι ελεγκτικές αρχές διαπίστωσαν πως, σε κάποιες περιπτώσεις, γιατροί συγκεκριμένων ειδικοτήτων, είχαν στήσει μηχανισμό ταυτόχρονης χρέωσης διαφόρων εξετάσεων υπό μορφή «πακέτου». Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις αυτές οι χρεώσεις επαναλαμβάνονταν σε τακτά χρονικά διαστήματα, χωρίς να είναι απαραίτητο για τον ασθενή. Πρόκειται, κυρίως, για πνευμονολόγους, καρδιολόγους, ΩΡΛ, οφθαλμίατρους, γαστρεντερολόγους, αγγειοχειρουργούς, ουρολόγους, αλλεργιολόγους και γιατρούς φυσικής αποκατάστασης. Οι πιο «καραμπινάτες» περιπτώσεις είχαν να κάνουν με 9 γιατρούς που έγραψαν παραπεμπτικά σε νεκρούς. Ένας εκ των γιατρών έγραψε παραπεμπτικό σε νεκρό ακόμη και μετά από 112 ημέρες από τον θάνατό του, ενώ ένας άλλος είχε γράψει εξετάσεις σε 29 θανόντες, έως και 17 ημέρες μετά τον θάνατο κάποιων από αυτούς. Κύριε ελέησον!
Παθολόγος στην Ηγουμενίτσα είχε πάνω από 800 παραπεμπτικά και συνολική δαπάνη σχεδόν 340 χιλ. ευρώ και περισσότερες από 13 χιλ. πράξεις σε συγκεκριμένο θεραπευτήριο. Ενδοκρινολόγος στη Νέα Σμύρνη με συνολική δαπάνη σχεδόν 240 χιλ. ευρώ είχε πάνω από 4 χιλ. παραπεμπτικά και περισσότερες από 34 χιλ. πράξεις σε συγκεκριμένα θεραπευτήρια.
Πρωτιά για τη Νέα Σμύρνη
Ορθοπεδικός στη Λάρισα, με συνολική δαπάνη περίπου 170 χιλ. ευρώ, είχε πάνω από 1.000 παραπεμπτικά και σχεδόν 8 χιλ. πράξεις σε συγκεκριμένο θεραπευτήριο. Καρδιολόγος στην Πάτρα, με συνολική δαπάνη πάνω από 150 χιλ. ευρώ, είχε πάνω από 2 χιλ. παραπεμπτικά και πάνω από 16 χιλ. πράξεις σε συγκεκριμένο πάροχο.
72
Όσον αφορά στις περιοχές, η Νέα Σμύρνη στην Αττική, αλλά και η Λάρισα στην περιφέρεια, αναδεικνύονται «πρωταθλήτριες». Ειδικότερα, οι δήμοι του λεκανο-
/ Σεπτέμβριος 2013
πεδίου με την υψηλότερη δαπάνη ανά χίλιους κατοίκους είναι η Νέα Σμύρνη, ο Άλιμος, το Χαλάνδρι, το Ηράκλειο, η Καλλιθέα, το Μαρούσι, η Γλυφάδα, η Ηλιούπολη, το Γαλάτσι και το Ελληνικό - Αργυρούπολη. Αντίστοιχα, οι δέκα νομοί με την υψηλότερη δαπάνη είναι οι νομοί Λαρίσης, όπου γιατροί έγραφαν εξετάσεις ακόμα και σε νεκρούς, αλλά και Μαγνησίας, Τρικάλων, Αχαΐας, Θεσπρωτίας, Αττικής, Δράμας, Κέρκυρας, Χανίων και Ιωαννίνων.
• Οι ...ανικανοποίητοι του ΕΣΥ! • Kαινοτόμα φάρμακα... • Γενόσημα εκατονταετίας!
Η μάχη της κυβέρνησης και του Άδωνη Γεωργιάδη για τη ριζική αλλαγή του ΕΟΠΥΥ έχει ήδη ξεκινήσει. Πιέσεις, ίντριγκες και πισώπλατα μαχαιρώματα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το «μενού» για τις αλλαγές του εργασιακού καθεστώτος των γιατρών... της Δήμητρας Ευθυμιάδου Συνωστισμός το τελευταίο διάστημα στο γραφείο του Ά. Γεωργιάδη. Εκπρόσωποι ιατρικών συλλόγων και ενώσεων επιχειρούν να εξασφαλίσουν ένα «ναι» στις προτάσεις τους για τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις του ΕΟΠΥΥ.
Ο Άδωνις Γεωργιάδης, επειδή δεν θέλει να έχει κανέναν απέναντί του, φαίνεται ότι δεν λέει σε κανέναν «όχι». Έτσι, οι εκπρόσωποι των γιατρών αποχωρούν πανηγυρίζοντας για την επίτευξη της συμφωνίας με τον Υπουργό.
Και το ζήτημα είναι ότι ο Άδωνις ξέρει καλά το παιχνίδι της επικοινωνίας. Βάζει τους εκπροσώπους του ιατρικού κλάδου να «βγάλουν το φίδι από την τρύπα», καθώς δείχνει να συμφωνεί με όλους.
Έτσι μένουν οι γιατροί να διαπληκτίζονται μεταξύ τους για το ποια πρόταση θα περάσει στον νέο ΕΟΠΥΥ και πώς θα ορισθούν οι εργασιακές σχέσεις των γιατρών.
Το μόνο βέβαιον είναι ότι ο νέος ΕΟΠΥΥ, που θα περιλαμβάνει και «νότες» από τη γερμανική Task Force, έχει κάνει πολλούς λειτουργούς του Ιπποκράτη να βγάλουν τα «μαχαίρια» με σφραγίδα Άδωνη...
73
VΙRUS
Και την ώρα που ο Άδωνις Γεωργιάδης διαφημίζει ότι θα αλλάξει τα πάντα στην Υγεία, αυτό που δεν φαίνεται να μαζεύεται με τίποτε, είναι οι διοικητικές υπηρεσίες των νοσοκομείων
Μ
Οι ...ανικανοποίητοι του ΕΣΥ!
πορεί ο υπουργός Υγείας να θέλει να χρεώσει και με επιπλέον 25 ευρώ τους ασθενείς, αλλά οι υπηρεσίες του ΕΣΥ δημιουργούν καθημερινά προσκόμματα στους ασφαλισμένους. Γραφειοκρατία, εκνευρισμοί και ουρές είναι η πιο χαρακτηριστική εμπειρία που αποκομίζουν όσοι επισκέπτονται δημόσιο νοσοκομείο. Μάλιστα, σύμφωνα με δύο παράλληλες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν από το Τμήμα Διοίκησης Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας, τη Σχολή Διοίκησης Οικονομίας και το ΤΕΙ Αθήνας, σε ασθενείς που επισκέφθηκαν εξωτερικά ιατρεία 8 νοσοκομείων της Αττικής, οι άρρωστοι δήλωσαν ικανοποιημένοι από τις ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων, όχι όμως και από τις διοικητικές υπηρεσίες. Ειδικότερα, οι ασθενείς δήλωσαν χαμηλότερη ικανοποίηση από τις διοικητικές υ-
πηρεσίες σε σύγκριση με τις ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες και στις δύο έρευνες. Σχετικά με τις ιατρικές υπηρεσίες διαπιστώθηκε ότι συνολικά, και κατά πλειοψηφία, οι ερωτώμενοι στη δεύτερη έρευνα τις βαθμολογούσαν ως «πολύ καλές», ενώ η τάση στην πρώτη έρευνα ήταν προς το «καλές». Για τις νοσηλευτικές υπηρεσίες, και πάλι συνολικά, κατά πλειοψηφία, στη δεύτερη έρευνα οι ερωτώμενοι τις βαθμολόγησαν ως «πολύ καλές», ενώ στην πρώτη έρευνα ως «καλές» με τάση προς το «πολύ καλές». Οι ερευνητές συμπέραναν και από τις δύο έρευνες ότι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, καθώς και τα προβλήματα στην οργάνωση, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη χαμηλότερη αξιολόγηση της διοικητικής υπηρεσίας. Η πολυπλοκότητα των διαδικασιών και οι ελλείψεις στον συντονισμό επηρεάζουν τη γνώμη των ασθενών για τις διοικητικές υπηρεσίες, καθώς και για τη συνολική εικόνα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Από την άλλη υπάρχει εμπιστοσύνη απέναντι στον γιατρό από τους ασθενείς σε σημαντικό επίπεδο. Και αντί η ηγεσία του υπουργείου Υγείας να προχωρήσει στην αναμόρφωση των διοικητικών υπηρεσιών, που καθημερινά ταλαιπωρούν τους πολίτες, προχωρά σε συνολικά λουκέτα σε νοσοκομεία, ενώ έπονται αντίστοιχα λουκέτα και σε μονάδες υγείας του ΕΟΠΥΥ.
Το "ξινό" χαράτσι του Άδωνη «Ξινό θα του βγει», όπως φαίνεται, του Ά. Γεωργιάδη το εισιτήριο των 25 ευρώ, που σκοπεύει να επιβάλει στα νοσοκομεία από 1.1.2014. Μπορεί ο ίδιος να υποστηρίζει ότι βρήκε το μέτρο από τους προηγούμενους υπουργούς Υγείας και δεν το επέβαλε εκείνος, ωστόσο το επικοινωνιακό «στραπάτσο» δεν φαίνεται να το αποφεύγει. Άλλωστε, το νέο χαράτσι έρχεται να προστεθεί σε πολλά ακόμα. Ακόμη και στο twitter υπεραμύνθηκε της απόφασής του ο Άδωνις Γεωργιάδης, αψηφώντας βέβαια τα νέα οικονομικά δεδομένα των ασθενών. «Σταμάτα την γκρίνια, στο κυλικείο πιο πολλά ξοδεύουμε όλοι στα νοσοκομεία», έγραψε απευθυνόμενος σε διαμαρτυρόμενο «ακόλουθό» του στο δημοφιλές δίκτυο. Τώρα, το αν οι ασθενείς συμμερισθούν τις απόψεις του, το μέλλον θα το δείξει…
74
/ Σεπτέμβριος 2013
"Γεφύρι της Άρτας" τα καινοτόμα φάρμακα! Το υπουργείο Υγείας αποφάσισε να μην τα εντάξει ακόμη στον κατάλογο με τα φάρμακα που αποζημιώνονται από την κοινωνική ασφάλιση, κάνοντας πολλούς να αναρωτηθούν τι κρύβεται από πίσω. Η επίσημη απάντηση ήταν ότι θα πρέπει πρώτα να αξιολογηθούν, και όσα πάρουν το «πράσινο φως» θα ενταχθούν σύντομα σε νέο συμπληρωματικό κατάλογο. Όλα δείχνουν, πάντως, πως η κυβέρνηση επιχειρεί να συγκρατήσει τη φαρμακευτική δαπάνη για το 2013, καθώς οι φόβοι της εστιάζονται στο γεγονός πως αν ξεκινήσουν να συνταγογραφούν οι γιατροί τα «καινοτόμα», πιθανόν να έρθουν τα πάνω - κάτω και η δαπάνη να ξεπεράσει τα 2,37 δισ. Βέβαια, στο αμέσως επόμενο διάστημα, θα ενταχθούν στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και άλλα, και θεραπευτικά πρωτόκολλα που θα αφορούν μεγάλο τμήμα των σκευασμάτων που σήμερα βρίσκονται στο «Top 10» των πωλήσεων. Πηγές αναφέρουν ότι οι Τροϊκανοί, στην πρόσφατη επίσκεψή τους, πίεσαν ώστε να επισπευσθούν οι διαδικασίες ένταξης των θεραπευτικών πρωτοκόλλων στο σύστημα,
γι’ αυτό ήδη 19 θεραπευτικά πρωτόκολλα κατευθυντηρίων γραμμών συνταγογράφησης ενσωματώθηκαν στο πρόγραμμα της ΗΔΙΚΑ. Οι πρώτοι κανόνες αφορούν 5 διαφορετικές ομάδες ασθενειών (δισλιπιδαιμία, σακχαρώδη διαβήτη, οστεοπόρωση, αρτηριακή υπέρταση και νευρολογικές διαταραχές), τα φαρμακευτικά σκευάσματα των οποίων αντιστοιχούν στο περίπου 50% της συνολικής μηνιαίας φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ. Ο Άδωνις Γεωργιάδης, πάντως, όλα δείχνουν ότι έχει εναποθέσει στα πρωτόκολλα τις ελπίδες του να συγκρατήσει την υπερσυνταγογράφηση ορισμένων γιατρών, καθώς οι πρόσφατες ανακοινώσεις του για γιατρούς – «πρωταθλητές των συνταγών» δεν φαίνεται να έφεραν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Άλλωστε, επικοινωνιακά, μάλλον γύρισε μπούμερανγκ στην οδό Αριστοτέλους, καθώς οι περισσότεροι ιατρικοί σύλλογοι και οι πιο πολλές ενώσεις γιατρών έσπευσαν να ανταπαντήσουν, ζητώντας επιμόνως ονόματα όσων παραστράτησαν. Ονόματα ζήτησαν, αλλά ονόματα δεν είδαν φυσικά από τον Άδωνη Γεωργιάδη…
Γενόσημα εκατονταετίας! Μπορεί στην εποχή μας το να κυκλοφορούν χιλιάδες γενόσημα να αποτελεί συνηθισμένη υπόθεση, όχι όμως και πριν μερικές δεκαετίες. Άλλωστε, το πρώτο γενόσημο έκανε την εμφάνισή του στην παγκόσμια αγορά το 1920, που ήταν εκείνο του ακετυλοσαλικιλικού οξέος. Από τότε «κύλησε πολύ
νερό στο αυλάκι». Είναι ενδεικτικό το ότι, με βάση τις καταγραφές, το 1983 μόλις το 35% των πρωτότυπων φαρμακευτικών σκευασμάτων είχαν ένα αντίγραφο στην αγορά, ενώ πλέον δεν υπάρχει φάρμακο που να χάνει την πατέντα του και να μην το ακολουθούν αμέτρητα γενόσημα.
Κάτι σαν το "Γεφύρι της Άρτας" φαίνεται ότι έχουν γίνει πια τα περιβόητα καινοτόμα φάρμακα. Και ενώ οι περισσότερες φαρμακευτικές εταιρείες περίμεναν περίπου δύο χρόνια για να τιμολογηθούν τα σκευάσματά τους, ελπίζοντας ότι θα ενταχθούν στη θετική λίστα προς αποζημίωση, ξάφνου ένα νέο πρόσκομμα γκρέμισε το "γεφύρι"
in brief
Περίεργες εντυπώσεις αφήνουν τα στελέχη της περιβόητης, πια, Task Force, από όπου κι αν περνούν. Άλλοι μιλούν για σκληρούς τεχνοκράτες και άλλοι για ψυχρά στελέχη, που δεν έχουν ίχνος ελληνικού ταμπεραμέντου. Κάπου εκεί, μεγαλοστέλεχος της Υγείας σχολίαζε σαρκαστικά και με μπόλικη δόση χιούμορ: «Και πού να δείτε τις γυναίκες της Task Force. Είναι όλες πουριτανές. Και δεν εννοώ συντηρητικές, αλλά ότι έχουν πιάσει… πουρί»! Βόλτες στο Χίλτον, μιλώντας ασταμάτητα στο κινητό του, έκοβε πριν λίγες ημέρες ο Τροϊκανός Ματίας Μορς. Ο, συνήθως, αγέλαστος δανειστής μας εντοπίσθηκε μάλιστα από δημοσιογράφους, οι οποίοι τυχαία βρίσκονταν στον ίδιο χώρο και άρχισαν να τον φωτογραφίζουν διακριτικά, προσπαθώντας να ακούσουν τη συνομιλία του. Βέβαια, επειδή προφανώς ο κ. Μορς έχει εκπαιδευτεί πια να αναγνωρίζει τους ρεπόρτερ, έσπευσε να χαμηλώσει τον τόνο της φωνής του μην, από λάθος, ξεφύγει και αποκαλυφθεί κανένα νέο σκληρό μέτρο που ετοιμάζει για τη χώρα…
75
VΙRUS
Το μεγαλύτερο κύμα κινητικότητας στην Υγεία φαίνεται ότι δεν έχει έρθει ακόμη.
Ο
Κινητικότητα… μεγατόνων!
ι περίπου 1.600 εργαζόμενοι των νοσοκομείων, που «μπήκαν στον πάγο», όπως όλα δείχνουν, αποτέλεσαν απλά μια πρόβα έναρξης για το υπουργείο Υγείας Άλλωστε ο Άδωνις Γεωργιάδης το είχε δηλώσει εδώ και καιρό, ότι στο δεύτερο κύμα της κινητικότητας το δικό του υπουργείο θα έχει μεγαλύτερη συμμετοχή. Και η συμμετοχή αυτή φυσικά θα προέλθει από τις μονάδες της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, δηλαδή τα πολυιατρεία του ΕΟΠΥΥ, τα περιφερειακά ιατρεία και πιθανώς και τα κέντρα υγείας που θα ενοποιηθούν σε ένα ενιαίο σύστημα.
Η αγωνία του προσωπικού τις τελευταίες ημέρες είναι στα ύψη, καθώς συνολικά στις πρωτοβάθμιες μονάδες εργάζονται κοντά στα 10.000 άτομα, τα οποία φαίνεται ότι θα ζήσουν κάτι σαν… «ρώσικη ρουλέτα». Βέβαια οι φόβοι τους αυτή τη φορά είναι πολύ μεγαλύτεροι, καθώς όλα δείχνουν ότι θα μπουν λουκέτα σε μονάδες που δεν έχουν ιδιόκτητα κτήρια. Τι σημαίνει αυτό για το προσωπικό; Ότι δεν αποκλείε
ται να έρθουν απολύσεις. Γι’ αυτό και τα περισσότερα συνδικαλιστικά σωματεία, το τελευταίο διάστημα, επιδιώκουν μανιωδώς να βρουν το τελικό σχέδιο για τον νέο ΕΟΠΥΥ που έχει στα χέρια του ο υπουργός Υγείας. Άλλωστε η Τρόικα πιέζει έως το τέλος του χρόνου 12.500 άτομα να «μπουν στον πάγο», λαμβάνοντας το 75% του μισθού τους. Και από κει και πέρα βλέπουμε…
in brief
«Μαύρο χιόνι» θα τα φάει τα λεφτά μας, έλεγαν σε συνομιλίες τους μεγαλοστελέχη του χώρου της υγείας, όλο απογοήτευση, που περιμένουν να ξεχρεώσει ο ΕΟΠΥΥ τα παλιά του χρωστούμενα. Και πώς να μην ανησυχούν, όταν γνωρίζουν ότι ο «λογαριασμός» δεν βγαίνει και η κυβέρνηση προσπαθεί με «μηχανορραφίες» και «κουρέματα» να γλιτώσει ό,τι μπορεί. Βέβαια πολλοί προμηθευτές ετοιμάζονται να περάσουν σε νέα αντεπίθεση, με προσφυγές στη δικαιοσύνη, αλλά ακόμη και με πιθανά μπλόκα στον ΕΟΠΥΥ. Ωστόσο, αυτό που λείπει, και σε αυτήν την περίπτωση, φαίνεται ότι είναι η σύμπνοια, καθώς όλο και κάποιος λοξοδρομεί από τις κοινές αποφάσεις. Το αποτέλεσμα είναι να κολλούν οι όποιες μαζικές διαδικασίες.
76
"Προσευχές στον Θεό" «Προσευχές στον Θεό» κάνουν τις τελευταίες ημέρες πολλοί διοικητές νοσοκομείων. Η νέα αγωνία τους ονομάζεται «Χρυσή Αυγή». Βασικός τους φόβος είναι μην τυχόν και εμπνευστούν τα μέλη της οργάνωσης και διοργανώσουν καμιά αιμοδοσία ή καμιά περίεργη εισβολή για να εντοπίσουν λαθρομετανάστες. Άλλωστε, όπως έλεγαν σε κατ’ ιδίαν συνομιλίες τους διοικητές μεγάλων νοσοκομείων, οι χρυσαυγίτες μάλλον ισχυροποιήθηκαν με-
/ Σεπτέμβριος 2013
τά τα τελευταία γεγονότα και δεν αποκλείεται να θελήσουν να δείξουν και πάλι το «ελληνικό» τους πρόσωπο, επιχειρώντας να συγκεντρώσουν αίμα αποκλειστικά για Έλληνες. Και πώς να μην ανησυχούν οι διοικητές, όταν ακόμη και λίγο πριν τα τραγικά γεγονότα με την εγκληματική οργάνωση και τον φόνο του άτυχου Π. Φύσσα, κάποια στελέχη της ήθελαν να στήσουν εκ νέου φιέστα με αιμοδοσίες.
77
Ραντεβού υγείας
Τις πταίει και τα ζευγάρια "κόβουν" το σεξ; Τελικά δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση που μπορεί να ρίξει την ερωτική διάθεση! Ακόμη και τα τρόφιμα -και γενικότερα η διατροφή- μπορούν να κάνουν τη …ζημιά τους και να μας οδηγήσουν μακριά από το κρεβάτι της συνεύρεσης
Ε
ιδικοί επιστήμονες προειδοποιούν ότι το πολύ ψωμί αλλά και η έλλειψη σιδήρου, εξαιτίας μιας γρήγορης δίαιτας, έχουν ως συνέπεια ένα στα τρία ζευγάρια να μην έχει όρεξη για σεξ! Η υπερβολική κατανάλωση άσπρου ψωμιού, η έλλειψη σιδήρου στον οργανισμό, που μπορεί να προκύψει από δίαιτες - αστραπή, θεωρούνται από τους ειδικούς οι κυριότερες αιτίες για την εμφάνιση του προβλήματος. Οι επιστήμονες της Βρετανικής Διαιτητικής Εταιρείας επισημαίνουν ότι η υπερβολική
κατανάλωση άσπρου ψωμιού και άλλων επεξεργασμένων υδατανθράκων μπορεί να «βουλιάξει» την ερωτική επιθυμία. Και αυτό επειδή τα επεξεργασμένα τρόφιμα αυξάνουν πολύ γρήγορα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, τα οποία με τη σειρά τους σχετίζονται με κατακόρυφη πτώση της ενεργητικότητας, με συνέπεια να μην έχει κανείς ενέργεια για να κάνει σεξ. Από την άλλη, όμως, άκρως επικίνδυνη για την ερωτική διάθεση μπορεί να αποδειχθεί και μια δίαιτα, καθώς μία στις τέσσερις γυναίκες εκτιμάται ότι δεν καταναλώνει επαρκείς ποσότητες σιδήρου μέσω της διατροφής της, με συνέπεια η έλλειψη αυτή να στέλνει στα «Τάρταρα» την ερωτική επιθυμία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα χαμηλά επίπεδα σιδήρου μειώνουν την ποιότητα της κυκλοφορίας του αίματος και έτσι ελαττώνουν την ενεργητικότητα άρα και τη διάθεση για …παιχνίδια!
Όταν το κρέας σκοτώνει τη γονιμότητα των ανδρών!
της Δήμητρας Ευθυμιάδου
Φρένο στην ανεξέλεγκτη κατανάλωση κρέατος θα πρέπει μάλλον να βάλει ο ανδρικός πληθυσμός, εάν τουλάχιστον δεν θέλει να επηρεαστεί η γονιμότητα και το σπέρμα του. Και αυτό γιατί, όπως απέδειξε νέα έρευνα, το κρέας, που αποτελεί το αγαπημένο φαγητό
των Ελλήνων, δεν βλάπτει μόνο τις αρτηρίες της καρδιάς αλλά και την ποιότητα του σπέρματος. Αν αναλογισθεί κανείς ότι κάθε συμπατριώτης μας καταναλώνει ετησίως 100 κιλά κρέας, αλλαντικά και σαλάμια, τότε μην απορείτε που το ποσοστό γεννήσεων στη χώρα μας είναι στο «ναδίρ».
Χάστε πόντους στην κοιλιά με σταφύλια! Συχνά επικρατεί η εσφαλμένη εντύπωση ότι το σταφύλι παχαίνει. Γι’ αυτό αρκετοί, όταν κάνουν δίαιτα, το αποκλείουν από τη διατροφή τους. Κι όμως η περιεκτικότητά του σε θερμίδες δεν διαφέρει σημαντικά από αυτή των υπόλοιπων φρούτων. Οι 15-20 ρώγες σταφύλι περιέχουν 12,3 γρ. σάκχαρα και 70 θερμίδες - όσο ένα μικρό πορτοκάλι. Αυτό που «παχαίνει» είναι η υπέρμετρη κατανάλωση του. Πολυάριθμες μελέτες αναφέρουν ότι τα ισχυρά αντιοξειδωτικά των σταφυλιών, τα φλαβονοειδή, μειώνουν τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων και την «κακή» χοληστερόλη. Νέες έρευνες δείχνουν ότι με τα σταφύλια μπορεί να χάσουμε πόντους στην κοιλιακή χώρα. Νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Michigan αποκάλυψε ότι μίγμα από κόκκινα, πράσινα και μαύρα σταφύλια, αυξάνει τις αντιοξειδωτικές άμυνες του οργανισμού και μειώνει τη φλεγμονή και το λίπος στο συκώτι και την κοιλιά.
78
/ Σεπτέμβριος 2013
Η επέλαση των μικροβίων στο …σπίτι μας!
Κ
αι αυτό γιατί οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι πολλά αντικείμενα μέσα στο σπίτι μας μπορεί να είναι εστίες μικροβίων και να εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία μας, εάν δεν αντικαθίστανται τακτικά. Από τις οδοντόβουρτσες μέχρι τα σφουγγαράκια της κουζίνας και από τα τηλέφωνα του ντους έως και τις σανίδες κοπής τροφίμων,
ζουν και βασιλεύουν διάφορα μικρόβια, όπως σταφυλόκοκκος, ψευδομονάδα, μύκητες, E. Coli, κάντιντα κ.ά. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα μικρόβια αυτά μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία, λοιμώξεις μαλακών μορίων ή μικροβιαιμία, ενώ τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο είναι τα βρέφη, οι ηλικιωμένοι και όσοι ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως οι πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, οι νεφροπαθείς, οι καρκινοπαθείς κ.ά. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ διαπίστωσαν σε μελέτη τους ότι μια μέση οδοντόβουρτσα περιέχει περίπου 10 εκατομμύρια μικρόβια (σταφυλόκοκκου, στρεπτόκοκκου, E. Coli, μυκήτων κάντιντα κ.ά.). Τα μικρόβια αυτά μπορεί να μεταδοθούν από το στόμα σε όλον τον οργανισμό, προκαλώντας καρδιοπάθεια, εγκεφαλικό επεισόδιο και χρόνιες λοιμώξεις. Γι’ αυτό και συστήνουν να αντικαθίστανται κάθε τρεις μήνες.
Πλέον, όλο και περισσότεροι ερευνητές κρούουν των «κώδωνα του κινδύνου» για τη ραγδαία αύξηση που παρουσιάζει η ανδρική υπογονιμότητα. Αμερικανική έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Human Reproduction», απέδειξε πως οι παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι μεταξύ άλλων το πρόχειρο φαγητό, το κάπνισμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση, το αλκοόλ,το κινητό και το λάπτοπ.
Όταν τα μάτια προδίδουν… «Προσοχή στα γαλανά μάτια», αποφαίνονται τώρα οι ειδικοί επιστήμονες, καθώς έρευνα έδειξε ότι το χρώμα των ματιών μαρτυρά και την αξιοπιστία ενός ατόμου. Επιστημονική έρευνα, που έγινε από το Πανεπιστήμιο του Καρόλου της Πράγας, συσχετίζει, για πρώτη φορά, το χρώμα των ματιών και το σχήμα του προσώπου ενός ανθρώπου με το πόσο αξιόπιστος φαίνεται στους γύρω του. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Γιάροσλαβ Φλεγκρ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «PLoS ONE», ζήτησαν από μια ομάδα 238 εθελοντών να αξιολογήσουν τις φωτογραφίες 40 αν-
δρών και 40 γυναικών. Οι άνδρες με γαλανά μάτια και λεπτό μακρύ πρόσωπο βαθμολογήθηκαν ως λιγότερο αξιόπιστοι, αν και το ίδιο δεν φάνηκε να συμβαίνει με τα γυναικεία πρόσωπα. Γενικότερα, το σχήμα του προσώπου μιας γυναίκας - πέρα από τα μάτια - δεν φαίνεται να επηρεάζει την εντύπωση που σχηματίζουν οι άλλοι για τον βαθμό αξιοπιστίας της.
Τελικά το σπίτι μας, εκτός από θαλπωρή και ηρεμία, μπορεί να κρύβει και εκπλήξεις και μάλιστα κακές!
Δείξε μου τα … παπούτσια σου να δω τι σεξ κάνεις!
Ο καλός εραστής τελικά φαίνεται από τα... παπούτσια του! Μέχρι πρότινος οι γυναίκες έριχναν κλεφτές ματιές στο μήκος των δακτύλων των ανδρών, αφού αποτελούν μια καλή ένδειξη για το… μέγεθος. Νεότερες μελέτες όμως καταρρίπτουν αυτό το δεδομένο και αποδεικνύουν πως η επιλογή των παπουτσιών ενός άνδρα αποκαλύπτει το προφίλ του στο σεξ. Σύμφωνα με Νοτιοκορεάτες επιστήμονες, όσοι διαλέγουν casual παπούτσια είναι πιο χαλαροί και επομένως στο σεξ είναι το ίδιο άνετοι και χαλαροί. Δεν βιάζονται, θέλουν να είναι ήρεμοι και να απολαύσουν όσο το δυνατόν περισσότερο την κάθε στιγμή. Αντίθετα, οι άνδρες που προτιμούν τα αθλητικά, αλλά με έντονο το brand, είναι ανασφαλείς και θέλουν για κάποιο λόγο να τραβήξουν τα βλέμματα. Οι άντρες που φορούν πιο chic & classic παπούτσια δείχνουν αυτοπεποίθηση και εξουσία. Σαφώς και στις ερωτικές τους συνευρέσεις θέλουν να έχουν τον απόλυτο έλεγχο και το «πάνω χέρι».
79
γ ί ν ε τ ε συνδρομητές !
Αλλάξτε την ελληνική αγορά Υγείας! Εγγραφείτε τώρα στο Ph.B (Pharma & Health Business)! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ
Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ
FAX
ΑΦΜ*
ΔΟΥ*
*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή μορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ & ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ): 40€
ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 50€
ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ): 30€
ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ): 70€
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ): 90€
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ): 10€ (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α 6,5%)
Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (5028-041137-461 / IBAN GR51 0172 0280 0050 2804 1137 461) ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
Υπεύθυνος συνδρομών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος, Fax: 210 998 4953
80
/ Σεπτέμβριος 2013
97
AΡΘΡΟ
4
/ Δεκέμβριος 2011-Ιανουάριος 2012