ISSN: 2241-0961 2241-0961 ISSN:
Research Conference Researchουσιαστικός Conferenceδιάλογος Υπάρχει Think Tank κλινικές Think Tank για κλινικές μεταξύ τωνγια γιατρών και µελέτες µελέτες των ασθενών τους;
w ww ww w .. vv ii rr uu ss .. cc oo m m .. gg rr II SS SS N N :: 22 22 44 11 -- 00 99 66 11
Αφιέρωµα Αφιέρωμα
Εµβόλια Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
561
ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ
21-0114
S
S PO
X+7
ES R
SS POS RE
P
P
Σήμερα, το 51% των εργαζομένων μας απασχολείται στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης. Το ποσοστό αυτό καταδεικνύει τη μακρόχρονη αφοσίωσή μας στην επιστημονική καινοτομία.
T
T
Η Gilead εστιάζει τους πρωταρχικούς στόχους της στα αντιικά (φάρμακα κατά των ιών HIV/ AIDS και των χρόνιων ηπατιτίδων), στις ασθένειες του αναπνευστικού (όπως η γρίπη και η κυστική ίνωση) και πρόσφατα στον τομέα της Αιματολογίας/ Ογκολογίας.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΡΕΠΟΡΤΑΖ 4ο 4ο Clinical Clinical ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ.
Η Gilead Sciences είναι μια πρωτοπόρος βιοφαρμακευτική εταιρεία η οποία ερευνά, αναπτύσσει και διαθέτει καινοτόμες θεραπείες σε τομείς με σημαντικά θεραπευτικά κενά. Αποστολή της εταιρείας είναι να προάγει τη θεραπευτική φροντίδα των ανθρώπων που πάσχουν από ασθένειες απειλητικές για τη ζωή σε όλο τον κόσμο.
ΠΡΟΦΙΛ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ο οο διοικητής Richard Bergstr�m Ο πιο πιο καλός καλός διοικητής Πασχάλης Αποστολίδης Πασχάλης Αποστολίδης Το top 5 των εταιρειών εμβολίων
035 ///Ιούλιος-Αύγουστος Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2016 050 2018 2016 /// ###035 Ιανουάριος-Φεβρουάριος
998/GR/12-01//1003(4)
ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ. ΒΕΛΤIΩΝΟΥΜΕ ΤΗ ΖΩΗ.
0 35 50
## ΙΙΟΥΛ-ΑΥΓ ΙΑΑΝΝ--Φ ΦΕΕΒΒ 22 00 11 686
διοργάνωση σε συνεργασία με
04.10.18
Divani Caravel
pharma.ethosevents.eu
#phc18
strive encourage press on
And so we dare In the fight against rare disease, where there’s a will, there’s always a way. As the majority of known rare diseases go untreated, our commitment to championing the fight against them never wavers. Champion the with us at shire.com
explore explore investigate inquire examine pursue climb question ask
©2017 Shire. All rights reserved
go further
1
ΠΕΡ
ΟΜΕΝΑ
6 Συνέντευξη Richard Bergström 9 Αφιέρωμα EKE 10 Ρεπορτάζ Προς μια νέα, δίκαιη και αειφόρο αναπτυξιακή πορεία 14 Ρεπορτάζ «Αγκάθια» στη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού
06
18 MSD Περισσότερη και καλύτερη ζωή για περισσότερους ανθρώπους
50
22 Bayer Εταιρική κοινωνική ευθύνη με συμμετοχή και διάδραση 26 Leo Δράσεις που δίνουν αξία στην κοινωνία 30 Novartis Ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα 34 Roche «Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά 2018»
10 ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu
ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ - ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ: Ιοκάστη Αλειφεροπούλου aliferopoulou.i@ethosmedia.eu
ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ: Νατάσσα Λαζαράκου lazarakou.n@ethosmedia.eu
KEY ACCOUNT MANAGER: Χρήστος Χαραλαμπάκης charalampakis.c@ethosmedia.eu
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Αιμίλιος Νεγκής negis.e@ethosmedia.eu
050
# ΙΟΥΛ-ΑΥΓ 2018 τιμή τεύχους 10€
2
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ: Βασιλική Αγγουρίδη agouridi.v@ethosmedia.eu
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu
62
48
38 ΟΦΕΤ Ο Όμιλος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη αγαπά την ευθύνη 42 Avène Skin Protect & Ocean Respect 44 Klorane Το Klorane Botanical Foundation και η δράση του στην Ελλάδα 48 Ρεπορτάζ Το top 5 των εταιρειών εμβολίων 50 Ρεπορτάζ Υπάρχει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ των γιατρών και των ασθενών τους; 56 Άρθρο Δρ. Κωνσταντίνος Κρητικός Η σημασία της πρόληψης στον καρκίνο 62 Ρεπορτάζ Καπνός: Βασική αιτία θανάτου, ασθένειας και εξαθλίωσης
56
68 Newsroom 78 VRS
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ: Πόπη Καλογιάννη popikalogianni@gmail.com
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΉ ΥΠΟΣΤΉΡΙΞΗ: Γιούλη Μουτεβελή mouteveli.g@ethosmedia.eu
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Θεόδωρος Αναγνωστόπουλος Shutterstock
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu
ΕΚΤΎΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ: Pressious Αρβανιτίδης Α.Β.Ε.Ε.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΊΑ:
Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος
ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Μαριάννα Μονόπωλη monopoli.m@ethosmedia.eu
T: 210 9984950, Φ: 210 9984953 E: info@virus.com.gr • www.virus.com.gr • www.phb.com.gr • www.ethosmedia.eu • www.ethosevents.eu • www.alivemag.gr • www.hrima.gr • www.insuranceworld.gr
ISSN: 2241-0961
Απαγορεύεται αυστηρά η αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης, ή μέρος αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη
3
EDITΟRIAL
κου
υ φαρμά το ο ρ ώ χ ν το σ η Πίεσ
Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει το ταχύτερο δυνατόν αυστηρά μέτρα και αυτά να αποδώσουν άμεσα, ώστε να ανακοπεί η κατανάλωση φαρμάκων
4
φαρμάκου στο ίσκει την αγορά βρ νιο μό νη Μ το ρας από κόκκινο». Η επί Η έξοδος της χώ αιότητα να «χτυπά εβ αβ ν τη με , ίο σημε ρρυθμίσεων και χειρότερο δυνατό αρθρωτικών μετα δι ς γή μο αρ εφ αμία ι». σειρά ετών αδυν ν κόμπο στο χτέν ν έχει οδηγήσει «το νώ εκτιμήσεις πα υν χο δα ν άρ τω υπ υ ι χο κα ελέγ νείται ξέφρενα κι ων ουν οι άκ ρμ ισ φα ούν να επ τρέψ Η κατανάλωση υ τελικά θα κληθ πο σό άσει και το πο φθ το να ι ότ νό ν θα που αναφέρου back) είναι πι aw cl ι κα s te ba νίες (re φαρμακοβιομηχα ! του 1,4 δισ. ευρώ σό ότητα πολλών πο ό ικ αστρονομ α πλέον η βιωσιμ εσ άμ αι είτ ειλ απ ι το ότ αρμακευτικής Είναι ξεκάθαρο στήματος ιατροφ συ υ το α υθ κυβέρνηση λο κό να αδύνατο για την όν εδ εταιρειών και συ σχ αι ατ στ θί υσμού, όπως ίδια ώρα, κα ομάδων του πληθ ων περίθαλψης. Την ωτ άλ ευ ς ση φι τρα ανακού άκων κ.λπ. να εφαρμόσει μέ κόστος των φαρμ ο στ ς χή ο δυνατόν ετο μμ συ μείωση της αρμόσει το ταχύτερ εφ να η έν ωμ ρε αι υποχ να ανακοπεί η Η κυβέρνηση είν ουν άμεσα, ώστε ώσ οδ απ είου να τά αυ ι ηγεσία του Υπουργ αυστηρά μέτρα κα μέχρι σήμερα, η ς, ους μω είδ Ό . ου ων οι άκ τέτ ρμ ι εις πέρας κατανάλωση φα σε θέση να φέρε αι είν ι ότ ει ίσ πε Υγείας δεν έχει νωνιακά το ξιοποιήσει» επικοι μεταρρυθμίσεις. «α θα η ησ ρν βέ ι ότι η κυ θύνες της για το Πολλοί φοβούντα να καλύψει τις ευ για εία η Υγ ην στ ν δάλω μβάνοντας υπόψ παιχνίδι των σκαν τικής δαπάνης. Λα ευ ακ ο ρμ στ ι φα θε ς έλ τη αν εγχο να επ αδιέξοδο στον έλ οδο, είναι πιθανό προεκλογική περί σε ν κλάδο. ε το στ σε μα τω κό τά ισ ασ βρ ότι s, που τόσο αν rti va No η για το εσ όθ ησ της κυβέρν ης προσκήνιο η υπ είναι οι ευθύνες ες τερ ϊκισμός –την λύ λα γα ο με ι ο σε να επικρατή Δυστυχώς, όσ τες τη νό θα πι οι ι ξάνοντα ο, στην οποία θα αδιέξοδο τόσο αυ οεκλογική περίοδ πρ η ιμ ίσ κρ α μι ύουμε μέση... ώρα δε που διαν ατα κάτω από τη ση και τα χτυπήμ λω πό η ι σε χή κυριαρ Αιμίλιος Νεγκής
editorial
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
5
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Χρειάζεται ευθυγράμμιση των προτεραιοτήτων
Ο πρώην επικεφαλής της EFPIA, του ευρωπαϊκού οργάνου της φαρμακοβιομηχανίας, εκφράζει στο PhB τις απόψεις του γύρω από τις διαφαινόμενες αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική διεθνώς, ενόψει της συζήτησης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Υγείας του Gastein.
Συνέντευξη: Βασιλική Αγγουρίδη
6
Τ
ο παρόν και το μέλλον της φαρμακευτικής πολιτικής στην Ευρώπη θα συζητηθεί και φέτος στο Φόρουμ Υγείας του Gastein. Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθούν, μεταξύ άλλων, οι τάσεις αυξανόμενης συνεργασίας σε κοινοτικό και διακρατικό επίπεδο στη βάση της αξιολόγησης, της διαπραγμάτευσης και της προμήθειας φαρμάκων, αλλά και τα μελλοντικά επιχειρηματικά μοντέλα. Στο Gastein θα βρεθεί και ο πρώην γενικός διευθυντής της EFPIA, Richard Bergström, ο οποίος περιέγραψε στο PhB τη δική του
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
–μάλλον επιφυλακτική– οπτική γύρω από τις πανευρωπαϊκές εξελίξεις στο Φάρμακο, αλλά και τις επιπτώσεις των μνημονιακών πολιτικών στη χώρα μας. EΡ_Κύριε Bergström, είναι πλέον σαφές ότι υπάρχει μια αυξανόμενη πίεση στα συστήματα υγείας σε όλη την Ευρώπη, αλλά και παγκοσμίως, να βρουν την ισορροπία μεταξύ της βιωσιμότητάς τους και της διασφάλισης της πρόσβασης στα καινοτόμα φάρμακα για τους πολίτες τους. Αν και η
Richard Bergström*
τιμολόγηση και η αποζημίωση, η φαρμακευτική πολιτική εν γένει, είναι ευθύνη των κρατών, υπάρχουν διάφορες προσπάθειες δημιουργίας μιας κεντρικής διαδικασίας. Είτε πρόκειται για κλινική αξιολόγηση σε κοινοτικό επίπεδο είτε για διακρατικές συνεργασίες για κοινές προμήθειες φαρμάκων (Διακήρυξη της Βαλέτας, BENELUXA). Πιστεύετε πως τέτοιες προσπάθειες είναι βιώσιμες; ΑΠ_Όλα εξαρτώνται από την πρόθεση εκείνων που χαράσσουν την πολιτική και αυτούς που χαρακτηρίζω «πληρωτές». Εάν το σχέδιο είναι η βελτίωση της πρόσβασης στα φάρμακα, πιέζοντας τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις να προσφέρουν εκπτώσεις όπου υπάρχει περιθώριο για ανταγωνισμό τιμών, είμαι σύμφωνος. Και πιστεύω ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες θα ακολουθήσουν. Αλλά εάν η ιδέα είναι να επιδιωχθούν οι χαμηλότερες δυνατές τιμές μέσω της ομαδοποίησης διαφόρων φαρ-
μάκων χωρίς να ληφθεί υπόψη ότι οι ασθενείς μπορεί να χρειάζονται διαφορετικές επιλογές, είμαι πιο επιφυλακτικός. Η συνεργασία της BENELUXA ίσως καταφέρει να αλλάξει τα δεδομένα εάν γίνει με έναν τρόπο φιλικό στον ασθενή και την καινοτομία. EΡ_Πώς μπορούν οι επενδύσεις στην Έρευνα & Ανάπτυξη να συμβαδίσουν με τις κλιμακούμενες προκλήσεις; Χρειαζόμαστε αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου; Πώς μπορεί ο δημόσιος τομές να συμβαδίσει;
* MScPharm, Πρώην Γενικός Διευθυντής της EFPIA
ΑΠ_Το υπάρχον μοντέλο, σύμφωνα με το οποίο ο ιδιωτικός τομέας αποφασίζει το πεδίο στο οποίο θέλει να εργαστεί και λαμβάνει το οικονομικό ρίσκο, έχει αποδειχθεί πολύ επιτυχές. Οι πρόοδοι στα φάρμακα για το καρδιαγγειακό, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, τον HIV, την ηπατίτιδα C, και πιο πρόσφατα τον καρκίνο, έχουν προσθέσει χρόνια υγιούς ζωής σε εκατομμύρια Ευ-
7
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ρωπαίους. Ωστόσο, πιστεύω ότι υπάρχει ανάγκη καλύτερης ευθυγράμμισης των προτεραιοτήτων αλλά και συμφωνίας επί συγκεκριμένων ορόσημων και κινήτρων σε πεδία που το υπάρχον μοντέλο δεν είναι αποτελεσματικό, όπως στην περίπτωση των νέων αντιβιοτικών. Και στο πεδίο της Νευρολογίας και της Ψυχικής Υγείας, όπου συνεχίζουμε να αποτυγχάνουμε, πιθανόν χρειαζόμαστε ακόμη περισσότερη συνεργασία μεταξύ των εταιρειών, όπως στην IMI (Innovative Medicines InitiativeΠρωτοβουλία Καινοτόμων Φαρμάκων). EΡ_Υπάρχει ανάγκη αναβάθμισης του θεσμικού πλαισίου; Η ΕΕ συντάσσει πρόταση για τη χρηματοδότηση της
έρευνας, αλλά μπορούν όλα τα κράτη-μέλη να ακολουθήσουν αυτόν τον βηματισμό; ΑΠ_Νομίζω ότι το πρόγραμμα Horizon Europe (που διαδέχεται το Horizon 2020) θα πρέπει να είναι πιο φιλόδοξο στη συγκέντρωση χρημάτων και στον συντονισμό δημόσιων και ιδιωτικών προσπαθειών στην ιατρική έρευνα. Θα καλωσόριζα ένα εκτεταμένο πρόγραμμα δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, που επίσης ευθυγραμμίζεται καλύτερα με τις κοινωνικές ανάγκες. EΡ_Τι ελπίζετε ότι θα προκύψει από τη φετινή συζήτηση στο πλαίσιο του Φόρουμ Υγείας του Gastein;
8
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
ΑΠ_Το Gastein είναι μία από τις σημαντικές στιγμές του έτους. Η συνάντηση με φίλους –μεταξύ αυτών και εκείνους που δεν συμφωνούν μαζί σου– είναι πάντα χρήσιμη. Όπως ο μοντέρνος φιλόσοφος και podcaster Sam Harris λέει: «Χρειαζόμαστε τη συζήτηση. Η ελευθερία του λόγου και ο διάλογος είναι οι μόνοι διορθωτικοί παράγοντες που έχουμε». EΡ_Τέλος, οφείλω να σας θέσω ένα ερώτημα σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα. Ήσασταν, άλλωστε, γενικός διευθυντής της EFPIA κατά τη διάρκεια των μνημονιακών χρόνων. Πώς αξιολογείτε τα μέτρα που ελήφθησαν
και τις επιπτώσεις τους; Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι; ΑΠ_Ναι, επισκεπτόμουν την Ελλάδα συχνά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (συχνά με μπέρδευαν για «Τροϊκανό», όταν φορούσα κοστούμι και γραβάτα…). Χαίρομαι που η Ελλάδα ξεπέρασε την «καταιγίδα», από οικονομική άποψη και που τα πράγματα φαίνεται να βελτιώνονται. Αλλά φοβάμαι ότι πολλοί ασθενείς υπέφεραν κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης περιόδου. Αν αντιμετωπίσουμε παρόμοια κατάσταση στην Ελλάδα ή αλλού στο μέλλον, ελπίζω να έχουμε μάθει και να διαχειριζόμαστε την πρόσβαση στην περίθαλψη και τα φάρμακα διαφορετικά.•••
R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CS CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CS CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CS CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CS CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR R CSR CSR CSR αφιέρωμα CSR CSR CSR CSR CSR CS CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR Εταιρική R CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CS Κοινωνική CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR CSR R CSR CSR CSRΕυθύνη CSR CSR CSR CSR CSR CS
10
Προς μια νέα, δίκαιη και αειφόρο αναπτυξιακή πορεία
14
«Αγκάθια» στη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού
18-40 MSD Bayer Leo Roche ΟΦΕΤ Avène Klorane
ΑΡΘΡΟ
Ελλάδα και SDGs
Προς μια νέα, δίκαιη και αειφόρο αναπτυξιακή πορεία Επιμέλεια: Ιοκάστη Αλειφεροπούλου
10
Το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την υιοθέτηση των Παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Η
επίτευξη της ευημερίας και η προστασία του πλανήτη αποτελούν δεσμεύσεις όλων των χωρών στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ατζέντας Βιώσιμης Ανάπτυξης και των 17 στόχων (SGDs) που περιλαμβάνει μέχρι το 2030. Η Ελλάδα υιοθέτησε την πρώτη στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης ήδη από το 2002. Μόλις φέτος, όμως, έθεσε τη δέσμευση αυτή στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο. Η διαδικασία –που ξεκίνησε το 2017 μέσω ενός ανοιχτού διαλόγου σε όλες τις κυβερνητικές μονάδες και με ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών– συνίσταται σε μια διεξοδική απογραφή και χαρτογράφηση, η οποία οδήγησε στην έγκριση 8 εθνικών προτεραιοτήτων για την προσαρμογή των 17 SGDs στις εθνικές ανάγκες και περιστάσεις, σύμφωνα και με την εθνική στρατηγική ανάπτυξης που είχε εγκριθεί. Για τον καθορισμό των εθνικών προτεραιοτήτων ελήφθησαν υπόψη οι βασικές θεματικές προτεραιότητες των υπουργείων, οι στόχοι και οι προτεραιότητες της νέας Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής, οι απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων και κοινωνικών εταίρων, οι 3 διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης (κοινωνική, οικονομική, περιβαλλοντική) και οι 5 θεματικοί πυλώνες της Ατζέντας 2030 (άνθρωποι, πλανήτης, ευημερία, ειρήνη, συνεργασίες). Ρόλο έπαιξαν, επίσης, οι 5 στρατηγικές κατευθύνσεις της Στρατηγικής Ευρώπης 2020 (απασχόληση, καινοτομία & έρευνα, εκπαίδευση, αντιμετώπιση φτώχειας & κοινωνικού αποκλεισμού, κλιματική αλλαγή & ενέργεια) και άλλες πολιτικές κατευθύνσεις, όπως η Διακήρυξη της Ρώμης (25.3.2017). Τα αποτελέσματα της εργασίας αυτής παρουσιάστηκαν από την ελληνική αντιπροσωπεία στο Πολιτικό Φόρουμ Υψηλού Επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UN High Level Political Forum), που πραγματοποιήθηκε από τις 9 έως τις 18 Ιουλίου στη Νέα Υόρκη. Η έκθεση που υποβλήθηκε αποτυπώνει ειδικότερα: τον θεσμικό μηχανισμό που λειτουργεί στη χώρα, ο οποίος διασφαλίζει αφενός την υψηλή πολιτική δέσμευση για την επιτυχή εφαρμογή του εγχειρήματος και αφετέρου τη διεξαγωγή του κοινωνικού διαλόγου,
τ ις κυβερνητικές πολιτικές που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο των 8 εθνικών προτεραιοτήτων για τους SDGs και της διασύνδεσής τους με συγκεκριμένους SDGs, καθώς και με τη νέα Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, τ ον ρόλο των ενδιαφερόμενων μερών (τοπική αυτοδιοίκηση, ακαδημαϊκή/ερευνητική κοινότητα, ιδιωτικός τομέας, κοινωνία πολιτών), τ α βασικά μέσα εφαρμογής και παραδείγματα ολοκληρωμένης διασύνδεσης πολιτικών, και τ ην παρουσίαση των επόμενων βημάτων που πρέπει να γίνουν, όπως το Εθνικό Σχέδιο Εφαρμογής για τους SDGs.
Η ελληνική κυβέρνηση στην έκθεσή της αναφέρει ότι η άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση την ανάγκασε να εστιαστεί σε οικονομικές πολιτικές που συχνά δημιουργούν αποκλίσεις αντί να συμβάλλουν στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης. Έτσι, η χώρα έπρεπε να εξισορροπήσει την κατάσταση με τη θέσπιση μέτρων για δίκαιη ανάπτυξη, βελτιώνοντας ταυτόχρονα το επιχειρηματικό περιβάλλον και ενθαρρύνοντας τις επενδύσεις, προωθώντας την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία, υποστηρίζοντας το ανθρώπινο κεφάλαιο, την έρευνα και την καινοτομία και ενισχύοντας τη βιωσιμότητα σε τομείς όπως η γεωργία, ο τουρισμός και οι υποδομές. Επισημαίνεται ακόμη πως η Ελλάδα, ως νησιωτική χώρα, αποδίδει μεγάλη σημασία στην αντιμετώπιση των ζητημάτων της γεωγραφικής διασποράς σε συνδυασμό με την έλλειψη πόρων και υποδομών, ιδιαίτερα των πολύ μικρών νησιών. Αυτό, σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση, σηματοδοτεί την ανάγκη υιοθέτησης ολοκληρωμένων πολιτικών, μέτρων και δράσεων που αντισταθμίζουν τις ανισότητες και ενισχύουν την περιφερειακή ανάπτυξη. Εκτιμάται, μάλιστα, πως η νησιωτική πολιτική μπορεί να επωφεληθεί από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης στο πλαίσιο της Ατζέντας 2030. Στην ιστοσελίδα του Οργανισμού αναφέρεται σχετικά: «Η διασφάλιση ότι “κανείς δεν μένει πίσω” είναι μια υψηλή πολιτική προτεραιότητα για την Ελλάδα, η οποία τώρα εξέρχεται από μια περίοδο παρατεταμένης οικονομικής κρίσης». •••
SDGs
Εθνικές προτεραιότητες μέχρι το 2030 1. Προώθηση μιας ανταγωνιστικής, καινοτόμου και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης (SDGs 8 και 9) 2. Προώθηση της πλήρους απασχόλησης και της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους (SDG 8) 3. Αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και παροχή καθολικής πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης (SDGs 1, 2, 3) 4. Μείωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων και εξασφάλιση ίσων ευκαιριών για όλους (SDGs 10, 5) 5. Παροχή υψηλής ποιότητας, και χωρίς αποκλεισμούς, εκπαίδευσης (SDG 4) 6. Ενίσχυση της προστασίας και της αειφόρου διαχείρισης του φυσικού κεφαλαίου ως βάσης για την κοινωνική ευημερία και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (SDGs 6, 7, 11, 12, 13, 14 και 15) 7. Δημιουργία αποτελεσματικών, υπεύθυνων και διαφανών θεσμών (SDGs 16 και 17) 8. Ενίσχυση ανοιχτών, συμμετοχικών, δημοκρατικών διαδικασιών και προώθησης εταιρικών σχέσεων (SDGs 16 και 17).
11
INFOGRAPHICS
στατιστικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει κάθε επαγγελματίας που ασχολείται με την EKE
των επιχειρήσεων που αναγνωρίζουν την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών ΕΚΕ αφιερώνουν τουλάχιστον $1 ή 1 ώρα για τον σκοπό αυτό
Σε όλο τον κόσμο, τα προγράμματα ΕΚΕ αυξάνονται κατά
των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο προτίθενται να πληρώσουν περισσότερα για βιώσιμα αγαθά
Η παραγωγικότητα αυξάνεται κατά 13% όταν οι εργαζόμενοι συμμετέχουν στην ΕΚΕ
12
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
χρόνο με τον χρόνο
Η μείωση του κύκλου εργασιών περιορίζεται στο μισό (50%) όταν οι εργαζόμενοι συμμετέχουν σε προγράμματα ΕΚΕ
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
των επιχειρήσεων στηρίζουν την ΕΚΕ δίνοντας χρήματα
των επιχειρήσεων που προσφέρουν ανακούφιση σε καταστροφές γίνονται δωρητές για πρώτη φορά
των επιχειρήσεων στηρίζουν την ΕΚΕ συμμετέχοντας ως εθελοντές σε δράσεις
των πελατών της YourCause διαθέτουν ετήσια προγράμματα ΕΚΕ
των εκατομμυριούχων θα δέχονταν μια μείωση μισθού εφόσον εργάζονταν σε μια υπεύθυνη επιχείρηση
13
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Ιδιωτικός τομέας και SDGs
«Αγκάθια» στη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού Επιμέλεια: Ιοκάστη Αλειφεροπούλου
Υ
στέρηση ως προς την επίτευξη μιας σειράς στόχων (SDGs) που τίθενται από τον ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 διαπιστώνει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), παρά τα αδιαμφισβήτητα οφέλη για τον ιδιωτικό τομέα, η ισχυρή δέσμευση του οποίου στην υιοθέτηση της εν λόγω ατζέντας (όπως αυτή εκφράζεται μέσα από εθελοντικές δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης που συμπληρώνουν και αναπτύσσουν τη συμμόρφωσή τους με τη νομοθεσία), αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή πορεία της διεθνούς κοινότητας προς έναν καλύτερο κόσμο για όλους. Συγκεκριμένα, ο ΟΟΣΑ κάνει λόγο για αποκλίσεις στις στρατηγικές των επιχειρήσεων από τέσσερις Στόχους της Παγκόσμιας Ατζέντας για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και συγκεκριμένα τους: 10 (μειωμένες ανισότητες), 12 (υπεύθυνη κατανάλωση και
14
Case study πολυεθνικών που έχουν ενσωματώσει τους SDGs στις στρατηγικές τους
παραγωγή), 13 (δράση για το κλίμα) και 14 (δράση για τη ζωή στο νερό). Ταυτόχρονα, κάνει συγκεκριμένες προτάσεις, αναδεικνύοντας τον ρόλο των επιχειρήσεων στη δημιουργία θέσεων εργασίας, στην προώθηση της καινοτομίας και στη συνεισφορά τους στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά και την καθοριστική τους συμβολή στην επίτευξη της παγκόσμιας ισορροπίας και της ευημερίας των ανθρώπων. Υπογραμμίζει δε πως αναμένεται να επωφεληθούν, καθώς οι SDGs θα δημιουργήσουν ευκαιρίες 12 τρισ. δολ. στην αγορά μέχρι το 2030 σε διάφορους κλάδους. Σε αυτούς συγκαταλέγονται οι κλάδοι των τροφίμων, της γεωργίας, των βιώσιμων πόλεων και της ενέργειας, αλλά και εκείνοι της υγείας και της ευεξίας. Έρευνες έχουν δείξει, πιο συγκεκριμένα, πως οι εταιρείες που υιοθετούν υγιείς περιβαλλοντικές και κοινωνικές δομές καθώς και καλές πρακτικές διαχείρισης πελα-
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
τών, προμηθευτών και εργαζομένων είναι πιο ανταγωνιστικές μακροπρόθεσμα και δημιουργούν περισσότερες θέσεις εργασίας. Επιπλέον, διαπιστώνεται ότι η παραγωγικότητα και τα κέρδη που δημιουργούνται από τη βιώσιμη επιχειρηματική συμπεριφορά μπορούν να αντισταθμίσουν το πρόσθετο κόστος, κι αυτό με τη σειρά του να οδηγήσει σε μείωση του συνολικού κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Ενδεικτικά, οι εργοδότες που παρέχουν εκπαίδευση στους υπαλλήλους τους, αν και πληρώνουν 14% υψηλότερους μισθούς, καταγράφουν 20% υψηλότερη παραγωγικότητα. Τα στοιχεία συνηγορούν, επίσης, στο γεγονός πως η φήμη μιας βιώσιμης εταιρείας μπορεί να τη βοηθήσει να προσελκύσει και να διατηρήσει πελάτες, και έτσι να καταστεί ανταγωνιστικότερη. Ενδεικτικό είναι πως το 66% των καταναλωτών είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι βιώσιμες επιχειρήσεις. Ακόμη, το 75% των νέων που γεννήθηκαν τον 21ο αιώνα θα συμφωνούσαν με έναν μικρότερο μισθό προκειμένου να εργαστούν σε μια βιώσιμη επιχείρηση. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, το γεγονός ότι η σημασία των SDGs στην επιχειρηματική
απόδοση αναγνωρίζεται από έναν αυξανόμενο αριθμό επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΟΟΣΑ αναφέρεται στο θετικό παράδειγμα πολυεθνικών εταιρειών σε διάφορους τομείς που έχουν ενσωματώσει τους SDGs στις στρατηγικές τους, μεταξύ των οποίων η Siemens και η Johnson & Johnson. Δύο όμιλοι, δηλαδή, οι επιχειρηματικές δραστηριότητες των οποίων περιλαμβάνουν και τον τομέα της υγείας.
Case study: Siemens Η Siemens, στο πλαίσιο της προσέγγισης Business to Society, είχε ολοκληρώσει, μέχρι το καλοκαίρι του 2017, μελέτες σε 18 χώρες και συνεργάστηκε με 14 επιπλέον, με σκοπό να συγκεντρώσει πληροφορίες για τη θέση τους στην αγορά, την ανάπτυξη ευκαιριών και τις στρατηγικές εμπλοκής των πελατών σε σχέση με τo τοπικό περιβάλλον. Η προσέγγιση αυτή αναδεικνύει τη συμβολή της Siemens στους SDGs σε σχέση με τις τοπικές κοινωνικές προτεραιότητες. Για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης χρησιμοποιεί κατά προτεραιότητα 4 «εργαλεία»: το χαρτοφυλάκιό της, την επιχειρηματική της δραστηριότητα, εμπνευσμένη καθοδήγηση και εταιρική ταυτότητα. Σύμφωνα με αυτά τα «εργα-
15
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Σχήμα 1
Το 66% των καταναλωτών θα πλήρωναν περισσότερα για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρουν οι βιώσιμες επιχειρήσεις
16
λεία», οι SDGs κατηγοριοποιήθηκαν από υψηλή, μεσαία ή χαμηλή επίπτωση της Siemens (βλέπε Σχήμα 1). Σε ό,τι αφορά τα συγκεκριμένα αποτελέσματα του έργου και τη μέτρηση της επιτυχίας, ο πυρήνας ενός παραδοτέου έργου Business to Society είναι –μεταξύ άλλων– ο χάρτης τιμών της Siemens που απεικονίζει τις ποσοτικές συνεισφορές της εταιρείας σε έναν τόπο, σε μια χώρα ή/και σε παγκόσμιο επίπεδο. Για διευκόλυνση, τα αποτελέσματα είναι δομημένα σε 6 πυλώνες περιεχομένου. Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα της παγκόσμιας πρωτοβουλίας Business to Society, που αποτελεί μέρος αυτής της στρατηγικής, παρουσιάζεται στο Σχήμα 2. Η Siemens προσδιόρισε ότι η επιτυχία μετράται σε μεγάλο βαθμό με την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων του έργου σε προσδιορισμένους τομείς βελτίωσης ή σε αμφιλεγόμενους τομείς. Προπάντων, τα αποτελέσματα του προγράμματος Business to Society τίθενται υπό αμφισβήτηση και ενημερώνονται σε τακτική βάση. Σε ό,τι αφορά τα διδάγματα που αντλήθηκαν από αυτό το έργο και τα σχέδια για το μέλλον, η εταιρεία ισχυρίζεται ότι η διαφάνεια και η σωστή κατανόηση των επιπτώσεών της αποτελούν τα θεμέλια για μια ενημερωμένη δράση. Μέχρι στιγμής, λέει, τα προγράμματα Business to Society έχουν αποδειχθεί ωφέλιμα για την επικοινωνία και την αγορά, για παράδειγμα με τους πελάτες και το κοινό. Για το μέλλον, η Siemens στοχεύει να κατευθύνει ενεργά την επιχειρηματική της ανάπτυξη για την υποστήριξη των SDGs και/ή να εργαστεί περαιτέρω για την ευθυγράμμιση της στρατηγικής της με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Η Siemens έχει υποβάλει πολλές συστάσεις προς τις κυβερνήσεις που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τις δράσεις της σχετικά
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
με τους SDGs ή να άρουν τα εμπόδια που περιορίζουν τις ενέργειές της. Αυτές περιλαμβάνουν τα παρακάτω: Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εργαστούν για την αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού για τους SDGs και να διευκολύνουν τον διάλογο με τον ιδιωτικό τομέα, έχοντας συγκεκριμένες προσδοκίες από τις επιχειρήσεις. Η πρόθεση των SDGs θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στις δημόσιες προσφορές, όπως η απαίτηση για πληροφορίες σχετικά με το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας καθώς και πληροφορίες σχετικά με τα βασικά εξωτερικά στοιχεία που επιτρέπουν τη λήψη αποφάσεων, προσανατολισμένων σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Εξασφαλίζοντας αξιόπιστες και σταθερές κανονιστικές προϋποθέσεις, για τα εμπορικά πιστοποιητικά CO2 για παράδειγμα, να διευκολυνθεί η «μεταφορά» των SDGs σε ειδικούς στόχους εθνικής πολιτικής. Υποστήριξη των κινημάτων συλλογικής δράσης από διάφορους τομείς και ενδιαφερόμενα μέρη.
Case study: Johnson & Johnson Μέσω της πρωτοβουλίας Our 2030 Promise, η Johnson & Johnson έχει καθιερώσει ένα στρατηγικό πρόγραμμα, με το οποίο ανταποκρίνεται και δεσμεύει πόρους, προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη κάποιων από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην καλή υγεία και ευημερία (SDG 3), στην ισότητα των φύλων (SDG 5) και στην ενίσχυση των συνεργασιών για την προώθηση των στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG 17). (Σχήμα 3)
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Σχήμα 2
Η Johnson & Johnson, η οποία απασχολεί 127.000 άτομα σε περισσότερες από 60 χώρες, ισχυρίζεται ότι «ατσαλώνοντας τους εταίρους, κινητοποιώντας τους εργαζομένους και συμμετέχοντας στις κοινότητες» θα «αφιερώσει την εμπειρογνωμοσύνη, τις ιδέες και την εφευρετικότητά της για να δώσει ώθηση στις συνεργασίες και στις προσπάθειες» σε 5 τομείς στους οποίους μπορεί «να δημιουργηθεί βιώσιμος και κλιμακωτός αντίκτυπος». Οι τομείς αυτοί είναι η υγεία του περιβάλλοντος, η υγεία του εργατικού δυναμικού, η υγεία των γυναικών και των παιδιών, οι προκλήσεις υγείας παγκοσμίως και οι στοιχειώδεις χειρουργικές επεμβάσεις. Το πρόγραμμα Our 2030 Promise για καθέναν από αυτούς τους τομείς περιγράφει ένα σύνολο μετρήσιμων στόχων για την εταιρεία, παγκοσμίως, που ταιριάζουν με τους ευρύτερους στόχους των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Σύμφωνα με την Johnson & Johnson, καλύτερες, περισσότερο δομημένες και πιο έντονες συνεργασίες μεταξύ των διεθνών οργανισμών (όπως του ΟΗΕ και του ΟΟΣΑ), των κυβερνήσεων, του ιδιωτικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών είναι απαραίτητες για να σημειωθεί πρόοδος, καθώς αν εργαστούν από κοινού για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, θα αποτελέσουν μια πανίσχυρη δύναμη. «Η εξέλιξη της νομοθεσίας και της πολιτικής μπορούν να υποστηρίξουν την ισότητα του δημόσιου και
του ιδιωτικού τομέα, κινητοποιώντας τους για να προσφέρουν λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο παγκόσμιος πληθυσμός». Η Johnson & Johnson δηλώνει, επίσης, ότι δεσμεύεται να είναι ένας «πιστός συνεργάτης σε αυτές τις διαδικασίες».•••
Σχήμα 3
17
MSD
Περισσότερη και καλύτερη ζωή για περισσότερους ανθρώπους Η MSD εστιάζει το ερευνητικό της έργο στην εύρεση λύσεων για ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, ο HIV, ο Ebola και οι μικροβιακές λοιμώξεις, επενδύοντας το 88% των προϊόντων της στην αντιμετώπιση των 20 σημαντικότερων ασθενειών σε παγκόσμιο επίπεδο
της Σέβης Σφακιανάκη, CSR & Communications Manager MSD Ελλάδος
Σ
την MSD, πάντοτε ανακαλύπταμε και θα συνεχίσουμε να ανακαλύπτουμε θεραπείες έχοντας έναν και μόνο απώτερο σκοπό: να προσφέρουμε περισσότερη και καλύτερη ζωή σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως. Η αποστολή μας αποτυπώνεται και στη νέα μας εταιρική ταυτότητα, “Inventing for life”.
Το Fortune κατέταξε την MSD στη 2η θέση της λίστας των εταιρειών που μέσω της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας αλλάζουν τον κόσμο προς το καλύτερο
18
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Γνωρίζουμε ότι ο κόσμος περιμένει από εμάς νέες θεραπείες για ασθένειες που πλήττουν καθημερινά χιλιάδες ανθρώπων, και για αυτόν τον σκοπό εστιάζουμε το ερευνητικό μας έργο στην εύρεση λύσεων για ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, ο HIV, ο Ebola και οι μικροβιακές λοιμώξεις. Έχουμε επενδύσει το 88% των προϊόντων μας στην αντιμετώπιση των 20 σημαντικότερων ασθενειών σε παγκόσμιο επίπεδο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Πρωτοπορούμε με νέες προσεγγίσεις στην πρόληψη και καταπολέμηση του καρκίνου, καθώς η έρευνα της MSD στον τομέα της ανοσο-ογκολογίας είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη στον κλάδο, με περισσότερες από 700 κλινικές δοκιμές σε εξέλιξη σε ένα μεγάλο εύρος νεοπλασιών. Πρόσφατα, το Fortune κατέταξε την MSD στη 2η θέση της λίστας των εταιρειών που μέσω της επιχειρηματικής τους δραστηρι-
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
ότητας αλλάζουν τον κόσμο προς το καλύτερο (“Change the World”) για την ανάπτυξη του εμβολίου κατά του ιού Embola, αντιμετωπίζοντας ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Η εταιρεία, μέσω του κλινικού πρωτοκόλλου διευρυμένης πρόσβασης του ΠΟΥ, διέθεσε το εμβόλιο στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, όπου εμφανίστηκαν κρούσματα του ιού. Σε αντίθεση με τον μεγάλο αριθμό θανάτων τα προηγούμενα χρόνια, ο ΠΟΥ δήλωσε ότι δεν υπήρξαν νέα κρούσματα του ιού σε συγκεκριμένη περιοχή του Κογκό μετά τον εμβολιασμό. Η MSD αντιλαμβάνεται ότι, εκτός από την προστασία της δημόσιας υγείας και την ανακάλυψη νέων θεραπειών, οι στόχοι της επιχειρηματικής της δραστηριότητας οφείλουν να συμβαδίζουν με τους Στόχους Βιώ-
την τιμή να υλοποιήσουμε και στην Ελλάδα σε συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου τη διετία 2016-2018, με το πρόγραμμα «Μητέρα & Παιδί», το οποίο είχε ως στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης των εγκύων που στερούνται υγειονομικής φροντίδας σε υπηρεσίες μητρικής υγείας. Οι τελικοί δείκτες του προγράμματος ήταν εντυπωσιακοί, με αποτέλεσμα να πετύχει να καλύψει πενταπλάσιο πληθυσμό από αυτόν που αρχικά είχε προγραμματιστεί. Πιο συγκεκριμένα, υπηρεσίες μητρικής φροντίδας έλαβαν 42.399 γυναίκες, από τις οποίες οι 3.742 ήταν έγκυες, και 7.693 νεογνά έλαβαν παιδιατρική φροντίδα, συσκευασίες με γάλατα, πάνες κ.ά. Η μεγάλη απήχηση του προγράμματος οφείλεται στην κάλυψη αναγκών του μετακινούμενου πληθυσμού καθώς και
σιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών για την αντιμετώπιση της φτώχειας, την προστασία του περιβάλλοντος και την εξασφάλιση της ευημερίας. Έτσι και πράττει. Τα έργα της εταιρείας συνεισφέρουν σε όλους τους 17 SDGs (Sustainable Development Goals), ενώ προτεραιότητα έχει δοθεί σε 8 από αυτούς, με κυριότερο τον SDG3-Good Health & Well Being. Μία από τις σημαντικότερες πρωτοβουλίες της εταιρείας σε παγκόσμιο επίπεδο που εξυπηρετούν τις ανάγκες του στόχου 3 είναι το πρόγραμμα MSD For Mothers. Πιο συγκεκριμένα, το 2011, η MSD δεσμεύθηκε ότι εντός 10 ετών θα διαθέσει παγκοσμίως 500 εκατ. δολ., ανταποκρινόμενη στον στόχο των Ηνωμένων Εθνών για μείωση της μητρικής θνησιμότητας σε λιγότερους από 70 θανάτους ανά 100.000 γεννήσεις μέχρι το 2030. Το πρόγραμμα MSD for Mothers είχαμε
των ανασφάλιστων γυναικών που δεν είχαν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας μέσω των κινητών μονάδων αλλά και των Πολυκλινικών των ΓτΚ. Το ελληνικό πρόγραμμα απέδειξε τη δυναμική του και τη συμβολή του στους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (3.1), που καλούν για την παγκόσμια μείωση της μητρικής θνησιμότητας σε λιγότερους από 70 θανάτους ανά 100.000 ζωντανές γεννήσεις μέχρι το 2030. Ο Οργανισμός MSD for Mothers στήριξε το πρόγραμμα με 750.000 δολ. Στην MSD Ελλάδος, το όραμά μας έχει τίτλο “Engaging Society to make a difference for better life”. Μέσα δηλαδή από τη συνεργασία μας με κοινωνικούς φορείς έχουμε στόχο να κάνουμε τη διαφορά στις ζωές των ανθρώπων. Επιθυμούμε να συμβάλουμε στη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού, διευκολύνοντας
19
Στηρίζουμε εξίσου από το 2017 τις εκστρατείες εμβολιασμού, οι οποίες αναδεικνύουν τη σημασία του για τη θωράκιση της δημόσιας υγείας
20
την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμα φάρμακα, και να προστατέψουμε τη δημόσια υγεία από σοβαρές ασθένειες. Παράλληλα, φροντίζουμε οι ενέργειές μας να έχουν αντίκτυπο στην κοινωνία και στο περιβάλλον στο οποίο αναπτυσσόμαστε και να υλοποιούμε ενέργειες που συνεισφέρουν σε μια βιώσιμη Ελλάδα. Σε αυτό το πλαίσιο, στηρίζουμε εξίσου από το 2017 τις εκστρατείες εμβολιασμού, οι οποίες αναδεικνύουν τη σημασία του τελευταίου για τη θωράκιση της δημόσιας υγείας. Η πρώτη εκστρατεία ενημέρωσης για την αξία του εμβολιασμού, με τίτλο «Εμβολιάζομαι-Θωρακίζομαι», ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2017 υπό την αιγίδα του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και του Ελληνικού Κολλεγίου Παιδιάτρων, με βασικό όχημα μια μεγάλη ελληνική πύλη ενημέρωσης για τα εμβόλια, την ιστοσελίδα http://www.thorakizomai.gr/, μέσα από την οποία οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν υπεύθυνα για καθετί που αφορά στον εμβολιασμό και τα εμβόλια. Στόχος της εκστρατείας ενημέρωσης ήταν να επισημάνει στο ευρύ κοινό την αξία και τα οφέλη του εμβολιασμού και να το ευαισθητοποιήσει, αλλά και να συντελέσει στην αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης στις ενδεικνυόμενες ηλικιακές ομάδες με βάση τις συστάσεις του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού. Η δεύτερη εκστρατεία εμβολιασμού για τον ιό του έρπητα ζωστήρα έχει ως «βάση» την ιστοσελίδα https://erpiszostir.gr/, από την οποία ο επισκέπτης μπορεί να α-
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Είναι σαν να
φλέγεται
η πλάτη σου1 Μην αφήσεις τον έρπητα ζωστήρα να κάνει τη ζωή σου ανυπόφορη.1,2
Εμβολιάσου - Θωρακίσου! Ο εμβολιασμός έναντι του έρπητα ζωστήρα συστήνεται από το Υπουργείο Υγείας και χορηγείται δωρεάν για όλους άνω των 60 χρονών. 3 Συμβουλεύσου τον ιατρό ή / και το φαρμακοποιό σου. Όπως με κάθε εμβόλιο, το εμβόλιο έναντι του έρπητα ζωστήρα ενδέχεται να μην προστατεύσει πλήρως όλους όσους κάνουν το εμβόλιο.2 Βιβλιογραφία : 1. Johnson RW et al. The impact of herpes zoster and post-herpetic neuralgia on quality-of-life. BMC Med 2010;8:1-13. 2. Φύλλο Οδηγιών Χρήσης Zostavax, Ιούλιος 2017. 3. Εγκύκλιος με θέμα «Πρόγραμμα εμβολιασμών ενηλίκων», Υπουργείο Υγείας, Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, Αρ. Πρωτ. Γ1α/Γ.Π.οικ.38872, Αθήνα, 23/5/2017.
406/17-VAC-07/17 VACC-1225662-0000
ντλήσει πλούσιες πληροφορίες για κάθε πτυχή της ασθένειας. Τέλος, η τρίτη ενημερωτική εκστρατεία εμβολιασμού, με σύνθημα «Μην αργήσεις!», με την ιστοσελίδα https://hpvirus.gr/, έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και την ανάγκη εμβολιασμού και τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής HPV Εταιρείας, της Ελληνικής Εταιρείας Παιδικής και Νεανικής Γυναικολογίας και του Ελληνικού Κολλεγίου Παιδιάτρων. Όλα όσα υλοποιούμε γίνονται πραγματικότητα χάρη στην αφοσίωση, τη δέσμευση και την αμέριστη στήριξη όλων εμάς που εργαζόμαστε στην MSD. Αφιερώνουμε μεγάλο μέρος του χρόνου μας σε ενέργειες εθελοντισμού, στηρίζοντας Οργανισμούς σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Το 2017, οι ώρες εθελοντισμού μας έφτασαν τις 4.000 και μέχρι σήμερα έχουμε στηρίξει Οργανισμούς όπως η ΕΛΕΠΑΠ, το ΠΕΚΑΜΕΑ, το Χαμόγελο του Παιδιού, τα Χωριά SOS, το Ορφανοτροφείο του Βόλου και πρόσφατα την Κιβωτό του Κόσμου. Είμαστε περήφανοι γιατί όλες οι παραπάνω προσπάθειες αναγνωρίζονται και τιμώνται για τρεις συνεχόμενες χρονιές. Έχουμε διακριθεί για τρεις συνεχόμενες χρονιές με το βραβείο Best Place to Work, έχουμε λάβει για δύο συνεχόμενες χρονιές το βραβείο Silver CRI (Corporate Responsibility Index) και πρόσφατα το Sustainability Performance Directory μάς κατέταξε
ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙΔΑ : ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ ΤΗΣ :
ανάμεσα στις πιο βιώσιμες εταιρείες για το 2017. Ο Κώδικας Δεοντολογίας, οι Αξίες και τα Πρότυπά μας ακολουθούν κάθε μας βήμα. Όλες μας οι ενέργειες αποτυπώνονται πλήρως στον απολογισμό κοινωνικής ευθύνης που εκδώσαμε πρόσφατα, στα πρότυπα του GRI, και βρίσκεται στο site μας www.msd.gr. Περισσότερα στοιχεία για τις δράσεις μας βρίσκονται στον λογαριασμό μας στο twitter, https://twitter. com/MSDGreece, καθώς και στο κανάλι της MSD στο youtube, https://www. youtube.com/channel/UCUmeQ00CH58Z85CKBiSZtw. •••
Σέβη Σφακιανάκη, CSR & Communications Manager, MSD Ελλάδος
21
BAYER
Εταιρική κοινωνική ευθύνη με συμμετοχή και διάδραση Το νέο μοντέλο εταιρικής κοινωνικής συμμετοχής που εφαρμόζει η Bayer έχει ως στόχο να εξελίξει και να ενισχύσει τον κοινωνικό αντίκτυπο των δράσεών της
Στη χώρα μας, η Bayer Ελλάς, με οδηγό τις παγκόσμιες εταιρικές της αξίες, εργάζεται με πάθος για την καινοτομία
22
H
Bayer διαθέτει ένα σημαντικό ιστορικό συνεισφοράς σε δράσεις που ωφελούν την κοινωνία. Παγκοσμίως, o γερμανικός κολοσσός διαθέτει περίπου 50 εκατ. ευρώ ετησίως σε σκοπούς που σχετίζονται με την αειφόρο ανάπτυξη και την καινοτομία προς όφελος της κοινωνίας. Τέτοιες δράσεις αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ευρύτερης στρατηγικής αειφόρου ανάπτυξης που ακολουθεί η εταιρεία εδώ και χρόνια και πυρήνα του οικοσυστήματος καινοτομίας που έχει δημιουργήσει. Το νέο μοντέλο εταιρικής κοινωνικής συμμετοχής που εφαρμόζει η Bayer, δηλαδή μια εταιρική κοινωνική ευθύνη με συμμετοχή και διάδραση, έχει ως στόχο να εξελίξει και να ενισχύσει τον κοινωνικό αντίκτυπο των δράσεών της. Ο αντίκτυπος αυτός αποτελεί προτεραιότητα στην επιλογή συνεργασιών και δράσεων με βάση πάντα τις τρέχουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει κάθε κοινωνία. Στη χώρα μας, η Bayer Ελλάς, με οδηγό τις παγκόσμιες εταιρικές της αξίες, εργάζεται με πάθος για την καινοτομία, και επι-
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
διώκει να φέρει εις πέρας την παγκόσμια στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης απαντώντας προσεκτικά στις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας. Τα τελευταία χρόνια, η οικονομική κρίση έχει διογκώσει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα που αντιμετώπιζε η ελληνική κοινωνία. Από την άλλη, η Πολιτεία δυσκολεύεται να ανταποκριθεί στις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες των Ελλήνων και την εξασφάλιση της δημόσιας υγείας. Μη κυβερνητικές οργανώσεις, αλλά και ιδιωτικές πρωτοβουλίες, αγωνίζονται καθημερινά να καλύψουν τις ανάγκες αυτές, καταβάλλοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες, για να υποστηρίξουν τόσο τις οικονομικά ασθενέστερες ομάδες όσο και το γενικότερο κοινωνικό σύνολο. Η Bayer Ελλάς αντιλαμβάνεται ότι διανύουμε μια εποχή γεμάτη προκλήσεις και για αυτό αφουγκράζεται τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και επιδιώκει μέσα από τις δράσεις της να συνεισφέρει έμπρακτα. Όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει η κ. Μουσαβερέ, διευθύντρια Επικοινωνίας της Bayer Ελλάς: «Φροντίζουμε να παραμένουμε πάντοτε πιστοί στην ανθρωποκε-
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
ντρική φιλοσοφία που διέπει το σύνολο των εργασιών. Στην Bayer Ελλάς προβαίνουμε σε ουσιαστικές ενέργειες εταιρικής υπευθυνότητας, με στόχο να οδηγήσουν στην καλυτέρευση της ποιότητας ζωής ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων». Έτσι η στρατηγική της Bayer Ελλάς επικεντρώνεται ιδιαίτερα στον τομέα Υγεία, Διατροφή & Κοινωνία, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση και στην προώθηση του εθελοντισμού στους ανθρώπους της. Προς αυτήν την κατεύθυνση, έχει αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα με δράσεις που εμπλέκουν ενεργά τους εργαζομένους της, προβαίνοντας έτσι σε ουσιαστικές ενέργειες εταιρικής υπευθυνότητας, με στόχο την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Για έκτη συνεχόμενη χρονιά, η Βayer Ελλάς στήριξε την προσπάθεια της Ομάδας Αιγαίου συμμετέχοντας έμπρακτα στον 24ο Διάπλου Αιγαίου Πελάγους. Οι εθελοντές της Ομάδας επισκέπτονται κάθε χρόνο μικρά και ακριτικά νησιά, στα οποία διενεργούν ιατρικές, αιματολογικές και μικροβιολογικές εξετάσεις για τους κα-
Σόνια Μουσαβερέ, Διευθύντρια Επικοινωνίας, Bayer Ελλάς
τοίκους. Εκτός των διαγνωστικών εξετάσεων, η ομάδα πραγματοποιεί δωρεές εκπαιδευτικού και παιδαγωγικού υλικού στα σχολεία των νησιών, αλλά και σημαντικά έργα υποδομής. Η εταιρεία έγινε για μία ακόμη φορά υπερήφανος χορηγός της προσπάθειας της Ομάδας καλύπτοντας τις ανάγκες
23
του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Φούρνων, του Αγροτικού Ιατρείου Δονούσας, του Κέντρου Υγείας και του Περιφερειακού Ιατρείου Χώρας Ίου, όπως επίσης και αιτήματα του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού́ και του Γυμνασίου/ΛΤ της Φολεγάνδρου. Πιστή στη φιλοσοφία της, η Bayer Ελλάς στήριξε επίσης το σπουδαίο έργο του Συλλόγου Προστασίας των Ελλήνων Αιμορροφιλικών (ΣΠΕΑ), προς ό-
Για έκτη συνεχόμενη χρονιά, η Βayer Ελλάς στήριξε την προσπάθεια της Ομάδας Αιγαίου, συμμετέχοντας έμπρακτα στον 24ο Διάπλου Αιγαίου Πελάγους
24
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
φελος των ατόμων που πάσχουν από την ασθένεια στη χώρα μας. Η αιμορροφιλία είναι μια κληρονομική πάθηση, που συνοδεύει το άτομο από τη στιγμή της γέννησής του. Πρόκειται για μια αιμορραγική διαταραχή που εμποδίζει τη σωστή πήξη του αίματος. Η συμβολή της Bayer δεν περιορίζεται εκεί. Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι δράσεις με τη μη κυβερνητική οργάνωση «Σκύλοι-Οδηγοί Ελλάδος», που υπο-
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
στηρίζει άτομα με απώλεια όρασης, και το Νοσοκομείο Παίδων «Αγ. Σοφία», ενώ κάθε χρόνο εταιρεία και εργαζόμενοι στηρίζουν τους μαθητές επιλεγμένων σχολείων με σχολικά είδη, ηλεκτρονικό εξοπλισμό και εξοπλισμό γραφείου. Από το επίκεντρο των δραστηριοτήτων της Bayer Ελλάς δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι νέοι και η στήριξή τους. Έτσι, η εταιρεία συνεργάζεται με τον νεανικό οργανισμό AIESEC, προσφέροντας τη δυνατότητα σε νέους από όλο τον κόσμο να εργαστούν εθελοντικά σε MKO και ιδρύματα με σημαντικό έργο στην ελληνική κοινωνία, αλλά και προσφέροντας υποτροφίες. Μέσα από το πρόγραμμα, 10 εθελοντές από όλο τον κόσμο (π.χ. Μαρόκο, Αλγερία, Τσεχία, ΗΠΑ και Κίνα) προσφέρουν την εργασία τους σε οργανώσεις όπως: Νόστος, Καρδιά του Παιδιού, Θετική Φωνή, Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα Παιδικής Προστασίας, UNESCO, Πρότυπο Εθνικό Νηπιοτροφείο και Σύλλογο Μερίμνης Ανηλίκων. Επιπλέον, η Βayer υλοποιεί για έκτη συνεχόμενη χρονιά το Grants4Apps, ένα πρόγραμμα ανοιχτής καινοτομίας στον χώρο της υγείας, που προσκαλεί νεοσύστατες εταιρείες (startups) από όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν με μία ιδέα που υπόσχεται να αλλάξει τα δεδομένα στον χώρο των ψηφιακών εφαρμογών υγείας. Ήδη, 10 σημαντικά έργα –περιλαμβανομένης και της εφαρμογής ReportBrain από ελληνική νεοσύστατη εταιρεία– που έχουν επιλεχθεί αυτά τα χρόνια βρίσκονται σε
πλήρη εξέλιξη και ανάπτυξη με την υποστήριξη της Bayer. Και στην πρόσφατη ανείπωτη καταστροφή στην Αττική, η Bayer στάθηκε στο πλευρό των πληγέντων και των οικογενειών τους, διαθέτοντας άμεσα προϊόντα Bepanthol και Ασπιρίνης, αλλά και τρόφιμα. Βλέπουμε, λοιπόν, πως η Bayer Ελλάς παραμένει αφοσιωμένη στην ελληνική κοινωνία. Βρίσκεται στην Ελλάδα για περισσότερα από 60 χρόνια. Όλο αυτόν τον καιρό, μαζί με τους εργαζομένους στην εταιρεία, ακολουθεί κοινωνικά υπεύθυνες πρακτικές, υποστηρίζοντας τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής, ενδιαφέρεται και φροντίζει για τον άνθρωπο, το περιβάλλον και την εκπαίδευση.•••
25
LEO
Δράσεις που δίνουν αξία στην κοινωνία Η εταιρική υπευθυνότητα αποτελεί πρωταρχικό μέλημα της LEO, η οποία είναι και μέλος του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών
E
ξήντα χρόνια στην Ελλάδα και 110 παγκοσμίως, η ιστορία της LEO Pharma (LEO) εστιάζεται στην καλύτερη φροντίδα των ασθενών, ειδικά στον χώρο της Δερματολογίας και της Θρόμβωσης.
Νόνη Παπαστεφάνου, Patient Engagement & Communication Manager, υπεύθυνη Εταιρικής Υπευθυνότητας, LEO Hellas
26
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Η LEO, με έδρα στη Δανία, ανήκει εξολοκλήρου στο “LEO Foundation”, είναι ανεξάρτητη από εξωτερικά κεφάλαια και τα κέρδη της τα επανεπενδύει προς όφελος των ασθενών και της κοινωνίας. Η εταιρική υπευθυνότητα αποτελεί πρωταρχικό μέλημα της LEO, η οποία έχει δεσμευτεί σε υπεύθυνες επιχειρηματικές πρακτικές, ενώ είναι και μέλος του Οικουμενικού Συμφώνου των Ηνωμένων Εθνών. «Κάθε μας δράση θέλουμε να δίνει αξία στην κοινωνία, να προωθεί την καινοτομία και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των συνανθρώπων μας, τόσο μέσω δράσεων κοινωνικής προσφοράς όσο και μέσω των καινοτόμων θεραπευτικών λύσεων που αναπτύσσουμε» αναφέρει χαρακτηριστικά η Νόνη Παπαστεφάνου, Patient Engagement & Communication Manager, υπεύθυνη και για την Εταιρική Υπευθυνότητα της LEO Hellas. Επιθυμία της LEO είναι να εξελιχθεί περαιτέρω στην εφαρμογή δράσεων ως μέρος του προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, αυξάνοντας τον θετικό αντίκτυπο και ελαχιστοποιώντας όποιες δυσμενείς επιπτώσεις στην κοινωνία και
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
27
Η LEO ανέπτυξε παγκοσμίως ένα διετές (20182020) πρόγραμμα δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης
28
το περιβάλλον. Δεν εφησυχάζει και αναζητά συνεχώς νέους δρόμους, ώστε να είναι πραγματικά χρήσιμη στην κοινωνία, τους ασθενείς, τα συστήματα υγείας. Με αυτό ως γνώμονα, ανέπτυξε παγκοσμίως ένα διετές (2018-2020) πρόγραμμα δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, που θα υιοθετηθεί και θα υλοποιηθεί ανά τον κόσμο, με δέσμευση σε τομείς που συμβάλλουν στην κοινωνική, περιβαλλοντική και ηθική διάσταση των πρακτικών της εταιρείας. Η δέσμευση της LEO Pharma για το 2018-2020 είναι να στηρίξει την επίτευξη του οράματος και της εταιρικής στρατηγικής της με την υιοθέτηση πέντε κύριων αξόνων, οι οποίοι συνδυάζονται με τη φιλοσοφία της εταιρείας: Δικαίωμα στην Υγεία, Δικαίωμα στην Ιδιωτικότητα, Ψυχική και Πνευματική Ευεξία των Εργαζομένων, Καταπολέμηση της Διαφθοράς και Υπεύθυνη Διαχείριση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας. Επιπλέον, δέσμευση της εταιρείας είναι ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, για τα οποία εφαρμόζει τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζει τους στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης του ΟΗΕ, που αποτελούν μέρος του συνολικού πλαισίου της εταιρικής της υπευθυνότητας, οι οποίοι ενσωματώνονται στους πέντε άξονες δράσης της.
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
H LEO αξιολόγησε τον αντίκτυπό της και στους 17 στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης του ΟΗΕ και θα εργαστεί με επίκεντρο την Καλή Υγεία και Ευεξία, την Αξιοπρεπή Εργασία και Οικονομική Ανάπτυξη, την Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή καθώς και την Ειρήνη, Δικαιοσύνη και τους Ισχυρούς Θεσμούς, που αντικατοπτρίζονται σε τρεις από τους πέντε άξονες του προγράμματός της. Στην Ελλάδα, οι δράσεις της LEO Hellas συμβαδίζουν με την παγκόσμια κατεύθυνση της εταιρείας, και εργάζεται επισταμένως ώστε να προωθήσει περαιτέρω το έργο της εταιρικής υπευθυνότητας. Το Δικαίωμα στην Υγεία και το να είναι δίπλα στους ανθρώπους με δερματικές παθήσεις και προβλήματα θρόμβωσης αποτελεί νευραλγικό της επιχειρηματικό στόχο και εργάζεται καθημερινά ώστε όλοι οι ασθενείς να έχουν ισότιμη πρόσβαση στην υγεία, στις καινοτόμες θεραπείες και την υγειονομική περίθαλψη. Συνεργάζεται στενά με συλλόγους ασθενών και ΜΚΟ, ώστε να έχει ουσιαστική ενημέρωση για τις ανάγκες τους και να μπορεί να ανταποκρίνεται με χρήσιμες λύσεις. Επιπλέον, υλοποιεί καμπάνιες ενημέρωσης σε συνεργασία με τους συλλόγους ασθενών, ώστε όλο και περισσότερος κόσμος να έχει πρόσβαση σε έγκυρη ενημέρωση, πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου.
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Μέχρι σήμερα έχει συνεργαστεί με πλήθος ΜΚΟ, ώστε να υποστηρίξει την πρόσβαση σε ιατρικά προϊόντα σε κοινωνικές ομάδες που τα έχουν ανάγκη. Περισσότερα από 1.500 φαρμακευτικά σκευάσματα για την ανακούφιση δερματολογικών παθήσεων (αλοιφές και γάζες) προσφέρθηκαν το 2016 για την ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων σε συνεργασία με τη ΜΚΟ PRAKSIS, μέσα από τα ιατρικά προγράμματα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ειδομένη, στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, όπου το προσφυγικό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ενδιαφέροντος. Το 2017 συμμετείχε στη δράση του ΣΦΕΕ και του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (ΕΕΣ), «προΣfΕΕρουμε», μέσα από τη δωρεά φαρμάκων, με στόχο να υποστηριχθούν ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες και ιδιαίτερα παιδιά που διαμένουν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας. Το 2018 συνεργάστηκε με το GIVMED, προσφέροντας σε 18 κοινωφελείς φορείς 2.860 αντιβιοτικές κρέμες. Η LEO Hellas, στο πλαίσιο των ενεργειών εταιρικής υπευθυνότητας, ένωσε τις δυνάμεις της με το GIVMED, με στόχο να διευκολύνει την πρόσβαση σε βασικά φάρμακα των πολιτών που το έχουν ανάγκη, με ασφαλή και αξιόπιστο τρόπο. Εξίσου σημαντικό είναι και το Δικαίωμα στην Ιδιωτικότητα κάθε ανθρώπου. Η εταιρεία θέλει να ενισχύσει αυτό το δικαίωμα με την εφαρμογή προτύπων σε όλο το φάσμα της εταιρικής διακυβέρνησης για την προστασία της ιδιωτικότητας των ασθενών που λαμβάνουν μέρος σε κλινικές μελέτες, των επαγγελματιών υγείας, των υπαλλήλων και συνεργατών της αλλά και όλων των εταίρων, βελτιώνοντας τη διαφάνεια και εστιάζοντας στην ασθενοκεντρική πληροφόρηση. Το «κλειδί» της επιτυχίας της LEO είναι οι συνεργάτες της, γι’ αυτό υποστηρίζει προγράμματα ανάπτυξης δεξιοτήτων και αυτοβελτίωσης τα οποία ενισχύουν την ψυχική και πνευματική ευεξία και την ασφάλεια στην εργασία για όλους τους εργαζομένους. Το πρόγραμμα Lioness-LEO Employee Assistance Programme είναι ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα για τους εργαζομένους της LEO Hellas και τις οικογένειές τους, βάσει του οποίου εξειδικευμένοι σύμβουλοι και επιστήμονες, όπως ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, παιδοψυχολόγοι, ψυχίατροι, προσφέ-
Το 2018 συνεργάστηκε με το GIVMED, προσφέροντας σε 18 κοινωφελείς φορείς 2.860 αντιβιοτικές κρέμες
ρουν υποστήριξη, καθημερινά και όλο τον χρόνο, με πλήρη εμπιστευτικότητα, σε ένα μεγάλο εύρος θεμάτων γύρω από την προσωπική, εργασιακή, οικογενειακή ζωή και υγεία. Επιπλέον, προσφέρεται συμβουλευτική υποστήριξη με μηνιαία παρουσία συμβούλου εντός του εργασιακού χώρου. Επίσης, η LEO Hellas έχει δημιουργήσει μια Τράπεζα Αίματος, στην οποία οι εργαζόμενοι προσφέρουν αίμα εθελοντικά, το οποίο είναι διαθέσιμο για να καλύψει τόσο τις δικές τους ανάγκες όσο και των οικογενειών τους. Θεμέλιο λίθο της LEO Pharma αποτελεί και η καταπολέμηση της διαφθοράς και η συμμόρφωση με τους αυστηρούς Κανόνες Επιχειρηματικής Πρακτικής. Επιπροσθέτως, η εταιρεία συνεργάζεται στενά με όλους τους εταίρους, ώστε να αξιολογεί τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις μέσω της εφοδιαστικής της αλυσίδας, αξιολογώντας συνεχώς και ενεργά τις πρακτικές της, με στόχο τη συνεχή βελτίωσή τους. Η εταιρική της υπευθυνότητα όμως δεν περιορίζεται και δεν έχει σύνορα. Δραστηριοποιείται στην καλή μεταχείριση των ζώων, την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον και την ενέργεια. «Θα συνεχίσουμε να είμαστε παρόντες και ενεργοί “εταιρικοί” πολίτες, προσφέροντας στο κοινωνικό σύνολο και τους συνανθρώπους μας ευκαιρίες για μια καλύτερη ζωή, εκπληρώνοντας ανάγκες που δεν έχουν καλυφθεί» συνοψίζει η Νόνη Παπαστεφάνου αναφορικά με τη δράση της LEO Hellas. •••
29
Novartis Ηellas
Ισχυρό κοινωνικό αποτύπωμα Σταθερά προσανατολισμένη στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, η Novartis Hellas επιστρέφει το 35% του κύκλου εργασιών της στην ελληνική κοινωνία και οικονομία.
A
ποτελεί τη Νο1 φαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα, με μερίδιο αγοράς 9,1% και κύκλο εργασιών που ξεπέρασε τα 329 εκατ. ευρώ το 2017. Απασχολεί 470 άτομα προσωπικό, διεξήγαγε 93 κλινικές μελέτες το 2017, ενώ οι επενδύσεις της μόνο κατά το συγκεκριμένο έτος για Έρευνα & Ανάπτυξη ανήλθαν στα 7,6 εκατ. ευρώ. Ο όμιλος Novartis κατέχει ηγετική θέση στον ελληνικό κλάδο φαρμακοβιομηχανίας και δραστηριοποιείται στη χώρα εδώ και 21 χρόνια, με στόχο, μέσω της έ-
Διατέθηκαν σε προγράμματα εταιρικής υπευθυνότητας 2 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος
30
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
ρευνας και της καινοτομίας, να βοηθήσει τους ανθρώπους να ζουν περισσότερο, με καλύτερη ποιότητα ζωής, με τη διάθεση, μεταξύ άλλων, περισσότερων από 50 καινοτόμων σκευασμάτων. Το κοινωνικό αποτύπωμα της εταιρείας είναι ιδιαίτερα ισχυρό, καθώς, όπως μαρτυρούν τα νούμερα, διέθεσε σε προγράμματα εταιρικής υπευθυνότητας 2 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος, ενώ η συνολική άμεση επένδυση μέσω R&D, δημοσιονομικής συνεισφοράς, μισθοδοσίας, δωρεών, χορηγιών, κοινωνικών προγραμμάτων, clawback και rebates ξεπέρασε τα 293 εκατ. ευρώ. Όσο για τις συνεργασίες της, έχει επενδύσει πάνω από 36,5 εκατ. ευρώ σε προγράμματα συμπροώθησης με ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες (στοιχεία Έκθεσης Εταιρικής Υπευθυνότητας 2016-2017). Το ευρύ χαρτοφυλάκιο της Novartis περιλαμβάνει προϊόντα με ηγετική θέση σε θεραπευτικούς τομείς, όπως τα Καρδιομεταβολικά Νοσήματα, η Ανοσολογία, η Δερματολογία και η Ηπατολογία, οι Νευροεπιστήμες, οι Παθήσεις του Αναπνευστικού, η Οφθαλμολογία, η Ογκολογία και η Αιματολογία.
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Η εταιρεία αξιοποιεί στο έπακρο τη δύναμη της καινοτομίας στην επιστήμη, συμβάλλοντας στην εξέλιξη της ιατρικής πρακτικής. Προχωρά σε σημαντικές επενδύσεις στην Έρευνα, συνεργαζόμενη με την επιστημονική κοινότητα, πάντα με υψηλά επίπεδα ευθύνης και ακεραιότητας. Η Novartis αποτελεί μία από τις εταιρείες εκείνες που αποδεικνύουν κάθε μέρα ότι η εταιρική υπευθυνότητα δεν αποτελεί αντικείμενο αποσπασματικής προσέγγισης, αλλά καίρια παράμετρο όλης της επιχειρησιακής της λειτουργίας. Πρακτική η οποία δείχνει ότι αναγνωρίζει την αξία αυτού που ονομάζεται «βέλτιστη πρακτική» στο επιχειρείν και δέχεται ότι αποτελεί τον μόνο τρόπο ώστε να εξασφαλιστεί ένα βιώσιμο μέλλον. Το όραμά της εστιάζεται στο να είναι πρωτοπόρος στην εξέλιξη της ιατρικής πρακτικής και αντικατοπτρίζεται στην αδιάκοπη προσπάθεια του ομίλου να ανακαλύπτει νέους τρόπους επέκτασης και βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ανθρώπων. Οι δράσεις της εταιρείας στον τομέα της εταιρικής υπευθυνότητας συνδέονται άμεσα με την κάλυψη και διαχείριση των αναγκών και προσδοκιών των ασθενών και
των φροντιστών τους, των ενώσεων ασθενών, των επαγγελματιών υγείας, της ακαδημαϊκής κοινότητας, των εργαζομένων μας, των συνεργατών και προμηθευτών μας, με στόχο την οικοδόμηση σχέσης εμπιστοσύνης με το κοινωνικό σύνολο. Οι δύο βασικοί πυλώνες βιώσιμης ανάπτυξης στους οποίους η εταιρεία τροχοδρομεί τις ενέργειές της είναι η διεύρυνση της πρόσβασης στην υγεία και η υπεύθυνη δραστηριότητα. Με πλήρη επίγνωση του κοινωνικού ρόλου που καλείται να διαδραματίσει η Novartis, και έχοντας ως οδηγό την πάγια δέσμευση στην αειφορία και την ακεραιότητα, αφουγκράζεται τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας και απαντά με πράξεις όσο το δυνατόν συντομότερα. Προσυπογράφοντας το δικαίωμα κάθε ανθρώπου στην υγεία, η εταιρεία υλοποίησε 3 κοινωνικά προγράμματα πρόληψης, παρέχοντας περισσότερους από 20 χιλιάδες δωρεάν διαγνωστικούς ελέγχους σε 17 περιοχές της χώρας, 5 εκστρατείες ευαισθητοποίησης για σημαντικά νοσήματα, σε συνεργασία με επιστημονικές εταιρείες και συλλόγους ασθενών, και 18 προγράμματα υποστήριξης ασθενών με σημαντικές
31
ασθένειες (ογκολογικά, νευρολογικά και ρευματολογικά νοσήματα). Παράλληλα, υποστήριξε το έργο 34 ενώσεων ασθενών, ενώ ανταποκρίνεται σε αιτήματα δωρεάς φαρμάκων και στήριξης ερευνητικών έργων σε δημόσια νοσοκομεία, πανεπιστημιακά ιδρύματα και επιστημονικές εταιρείες. Η προαγωγή της ιδέας του εθελοντισμού συγκαταλέγεται στις προτεραιότητές της και γι’ αυτό προσφέρει κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου ευκαιρίες στους εργαζομένους για έμπρακτη κοινωνική συνεισφορά. Μά-
32
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
λιστα, μέσω της Εταιρικής Πλατφόρμας Εθελοντισμού που έχει αναπτύξει η Novartis σε παγκόσμιο επίπεδο, παρέχεται η δυνατότητα εθελοντικής εργασίας στη χώρα μας, αλλά και στο εξωτερικό. Ξεχωριστή θέση για την εταιρεία στις δράσεις ΕΚΕ κατέχει η «Ημέρα Εθελοντικής Κοινωνικής Προσφοράς», κατά τη διάρκεια της οποίας οι εργαζόμενοι του ομίλου αφιερώνουν την επέτειο ίδρυσης της εταιρείας σε συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη από φροντίδα. Τέλος, αφουγκραζόμενη τις ευάλωτες κοι-
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
ΤΟ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΜΑΣ ΠΗΓΗ: ΕΚΘΕΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑΣ 2016-2017
9,1% Nο 1
Φαρμακευτική στην Ελλάδα (μερίδιο αγοράς βάσει IMS)
293,1
€
εκ.
Συνολική άμεση επένδυση
δημοσιονομική συνεισφορά και μισθοδοσία, έρευνα και ανάπτυξη, δωρεές, χορηγίες και κοινωνικά προγράμματα, rebates και claw back
Αριθμός
*Σηµειώνεται ότι κάποιες από τις κλινικές µελέτες διαρκούν για περισσότερα από ένα έτη
34
κλινικών μελετών
114
στην Ελλάδα*
2016
Κύκλος Εργασιών 2017
Επιστροφή
2017
Ενώσεις ασθενών που υποστηρίχθηκαν από την εταιρεία
εκ.
35%
επένδυσης
στην ελληνική οικονομία και κοινωνία
Επενδύσεις σε
93
329,4
€
έρευνα
14,6
και ανάπτυξη
€
εκ.
στην Ελλάδα
Συνολικός αριθμός
54,5%
και ποσοστά ανδρών και γυναικών (2017)
45,5%
εργαζομένων
477
Στηρίζουμε την ελληνική εφοδιαστική αλυσίδα Ποσοστό έμμεσων αγορών από εγχώριους
προμηθευτές
95,7
%
συνεργασίες με ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες
36,5
€
εκ.
GR1807856433
2017
Ποσά που επενδύθηκαν σε
νωνικές ομάδες, η Νοvartis Hellas συνδράμει το φιλανθρωπικό έργο ΜΚΟ, σωματείων και δομών, ενώ συμβάλλει στην αναβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, προσφέροντας υλικοτεχνικό εξοπλισμό σε ακριτικά σχολεία που παρουσιάζουν έλλειμμα υποδομών. Kατά τη διάρκεια της πρόσφατης παρουσίασης της Έκθεσης Εταιρικής Υπευθυνότητας 2016-2017, η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος της Novartis Hellas, κ. Susanne Kohout, δήλωσε σχετικά: «Παρά τις προκλήσεις, καταφέραμε να παραμείνουμε εστιασμένοι στην αποστολή μας, να βοηθήσουμε τους Έλληνες ασθενείς να ζή-
σουν περισσότερο και με καλύτερη ποιότητα ζωής, με τρόπο βιώσιμο για την ελληνική κοινωνία και την εταιρεία μας. Είμαστε υπερήφανοι για το αποτύπωμά μας και, με όχημα την καινοτομία, δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε το έργο μας». «Ο συνδυασμός αξιοποίησης επιστημονικών εξελίξεων και υπεύθυνης στάσης βοηθά στη δημιουργία αξίας για την εταιρεία, τους ασθενείς και την ευρύτερη κοινωνία. Αυτές οι σχέσεις εμπιστοσύνης είναι για όλους εμάς στη Novartis ύψιστης προτεραιότητας» ανέφερε η κ. Φωτεινή Μπαμπανάρα, επικεφαλής Επικοινωνίας του ομίλου Novartis.•••
Η εταιρεία υλοποίησε 3 κοινωνικά προγράμματα πρόληψης, παρέχοντας περισσότερους από 20 χιλιάδες δωρεάν διαγνωστικούς ελέγχους
33
Roche Hellas
« Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά 2018» Μια μέρα μπορεί να αλλάξει το μέλλον ενός παιδιού
H
Roche συμπληρώνει φέτος 40 χρόνια συνεχούς παρουσίας στην Ελλάδα, έχοντας ως επίκεντρο της εταιρικής της κουλτούρας τον άνθρωπο. Στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, η εταιρεία έχει υιοθετήσει ως βασικό πυλώνα την κοινωνική αλληλεγγύη, δίνοντας έμφαση στη στήριξη ατόμων και οικογενειών από οικονομικά αδύναμες και ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, ενώ παράλληλα στόχος της είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα αγωγής υγείας, πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης. Ταυτόχρονα, επενδύει συστηματικά και στον εταιρικό εθελοντισμό.
Μια παγκόσμια πρωτοβουλία που φέρει την υπογραφή των εργαζομένων της Roche και υλοποιείται και στην Ελλάδα εδώ και 15 χρόνια
34
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Ξεχωριστή θέση μεταξύ των κοινωνικών δράσεων της εταιρείας κατέχει η «Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά» (Children’s Walk), μια παγκόσμια πρωτοβουλία που φέρει την υπογραφή των εργαζομένων της Roche και υλοποιείται και στην Ελλάδα εδώ και 15 χρόνια. Στο πλαίσιο της δράσης, το 2018, οι εργαζόμενοι της Roche Hellas ένωσαν τις δυνάμεις τους με τους εργαζομένους της Roche Diagnostics Hellas, προκειμένου να στηρίξουν για ακόμα μία χρονιά, το έργο του Παιδικού Χωριού SOS στη Βάρη, συγκεντρώνοντας ένα χρηματικό ποσό για την κάλυψη των αναγκών της οργάνωσης. Παράλληλα, συνεχίζοντας την πρωτοβουλία που ξεκίνησαν το 2017, αφού περιηγήθηκαν στις εγκαταστάσεις του Παιδικού Χωριού SOS, οι εργαζόμενοι προσέφεραν εθελοντική εργασία, έχοντας ως στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας των παιδιών που ζουν εκεί. Πιο συγκεκριμένα, οι 90 εθελοντές της Roche έβαψαν και διακόσμησαν δωμάτια σε σπίτια του χωριού, γεμίζοντας χρώμα και χαρά τους χώρους όπου τα παιδιά διαβάζουν, παίζουν και ξεκουράζονται. Επιπλέον, ανακαίνισαν
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
την αίθουσα καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων του Παιδικού Χωριού SOS, η οποία χρησιμοποιείται για την ψυχαγωγία, αλλά και για την εκπαίδευση, των παιδιών. Οι εργασίες των εθελοντών επεκτάθηκαν και σε εξωτερικούς χώρους, καθώς δημιουργήθηκαν μικροί κήποι με πολύχρωμα λουλούδια και δέντρα, ενώ έγινε συντήρηση, βάψιμο και καθαρισμός σε εξωτερικά τμήματα των σπιτιών και σε προστατευτικά κάγκελα. Αξίζει να σημειωθεί και η συνεισφορά των εργαζομένων που βοήθησαν στην ταξινόμηση τροφίμων και ρούχων στις αποθήκες του Παιδικού Χωριού SOS, όπου φυλάσσονται οι δωρεές σε είδος που εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες των παιδιών για ένδυση, διατροφή και εκπαίδευση.
Σχετικά με την «Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά»: Μια μέρα που υπάρχει χάρη στους εργαζομένους Η «Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά» είναι μια παγκόσμια πρωτοβουλία, που φέρει την υπογραφή των εργαζομένων της Roche και υλοποιείται σε ετήσια βάση. Α-
Συμμετέχοντας στην πεζοπορία, οι εργαζόμενοι της Roche κάθε χρόνο συγκεντρώνουν χρήματα για παιδιά που χρειάζονται βοήθεια
πό το 2003 μέχρι σήμερα, περισσότεροι από 220.000 εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο έχουν περπατήσει σε 144 χώρες, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 17 εκατ. ελβετικά φράγκα. Στη φετινή «Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά», εργαζόμενοι από 157 θυγατρικές της Roche σε όλο τον κόσμο συμμετείχαν
35
Οι 90 εθελοντές της Roche έβαψαν και διακόσμησαν δωμάτια σε σπίτια του χωριού
36
συγκεντρώνοντας χρήματα για περισσότερα από 75 προγράμματα μη κυβερνητικών οργανώσεων, τα οποία υλοποιούνται στις τοπικές κοινωνίες, αλλά και σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπως το Μαλάουι, η Αιθιοπία και οι Φιλιππίνες. Επιπλέον, μέσω του παγκόσμιου ιδρύματος εργαζομένων της Roche, φέτος ξεκίνησαν τρεις νέες συνεργασίες για την εκπαίδευση στην Αιθιοπία, το Νεπάλ και την Κένυα. Συμμετέχοντας στην πεζοπορία, οι εργαζόμενοι της Roche κάθε χρόνο συγκεντρώνουν χρήματα για παιδιά που χρειάζονται βοήθεια. Το ποσό που συγκεντρώνεται από
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
τους εργαζομένους διπλασιάζεται από την εταιρεία και διατίθεται για την ενίσχυση προγραμμάτων εκπαίδευσης, υγείας και φροντίδας παιδιών στις κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιείται η Roche, καθώς και σε αναπτυσσόμενες χώρες. Ειδικότερα στην Ελλάδα, το 50% του συνολικού ποσού διατίθεται για τη στήριξη τοπικών φορέων και δράσεων, ενώ το υπόλοιπο κατευθύνεται σε προγράμματα που υλοποιούνται σε χώρες όπως το Μαλάουι, η Αιθιοπία και οι Φιλιππίνες, μέσω του Roche Employee Action and Charity Trust (Re&Act).
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Ξένια Καπόρη
Διευθύντρια Εξωτερικών Υποθέσεων της Roche Hellas Για εμάς στη Roche Hellas, η εταιρική κοινωνική ευθύνη δεν αποτελεί μια τυπική υποχρέωσή μας ως υπεύθυνων πολιτών. Είναι μια έννοια συνυφασμένη με την κουλτούρα και τη στρατηγική μας, η οποία κατευθύνει τον τρόπο με τον οποίο δραστηριοποιούμαστε και διαχειριζόμαστε τις πολύπλοκες προκλήσεις της εποχής μας σε οικονομικό, κοινωνικό, αλλά και περιβαλλοντικό επίπεδο. Η «Παγκόσμια Πεζοπορία για τα Παιδιά» αποτελεί σημείο αναφοράς στο πλαίσιο της εταιρικής υπευθυνότητας της Roche. Μέσω της πρωτοβουλίας αυτής, έχουμε δημιουργήσει και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια μια «παράδοση» εθελοντικής κινητοποίησης για τη στήριξη φορέων με αξιόλογο έργο στη φροντίδα παιδιών. Τόσο η διαρκώς αυξανόμενη συμμετοχή στη δράση όσο και η απόφαση των συναδέλφων να τη διευρύνουν με την προσφορά εθελοντικής εργασίας επιβεβαιώνουν ότι ο εθελοντισμός αποτελεί αναπόσπαστο και πολύτιμο κομμάτι της εταιρικής μας κουλτούρας. Επιπλέον, είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι
που είχαμε την ευκαιρία να συνεργαστούμε ξανά με τα Παιδικά Χωριά SOS, έναν Οργανισμό που προσφέρει σημαντικό έργο σε παιδιά που βρίσκονται σε ανάγκη, αλλά και βαθιά ευτυχείς για την ανταμοιβή που λάβαμε ως εθελοντές: τα χαμόγελα και τη χαρά στα πρόσωπα των παιδιών. •••
37
ΟΦΕΤ
Ο Όμιλος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη αγαπά την ευθύνη
H
στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης του Ομίλου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη σχεδιάστηκε με το μυαλό, αλλά εκφράζεται καθημερινά με την καρδιά και την ψυχή των 470 εργαζομένων, αλλά και με τη θερμή υποστήριξη και παρακίνηση της ηγεσίας του ΟΦΕΤ, επικεφαλής του οποίου βρίσκονται οι κυρίες Ιουλία και Ειρήνη Τσέτη. Το μότο που κυριαρχεί στον όμιλο είναι “U&I Care”. U&I Uni-Pharma & InterMed, αλλά και «Εσύ κι Εγώ Μαζί Νοιαζόμαστε». Κι αυτό το νοιάξιμο, αυτή η αφοσίωση και η προσήλωση στην υπευθυνότητα και στον αγώνα τον καλό διαπερνούν όλα τα εργασιακά τμήματα.
Ο εθελοντισμός αποτελεί δομικό στοιχείο της φιλοσοφίας του ομίλου
38
Για τον Όμιλο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Τσέτη-ΟΦΕΤ (ο οποίος περιλαμβάνει δύο ανεξάρτητες ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, τη Uni-Pharma και την InterMed, καθώς και την εμπορική εταιρεία Pharmabelle με έδρα την Κύπρο) ο εθελοντισμός και η προσφορά στην κοινωνία δεν αποτελούν μόνο ύψιστη υποχρέωση και ευθύνη. Αποτελούν, ταυτόχρονα, βαθιά ικανοποίηση και χαρά, καθώς η έννοια του εθελοντισμού συ-
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
νάδει απόλυτα με τη φιλοσοφία και την κουλτούρα του. Η κοινωνική ευθύνη αποτελεί βασικό κύτταρο του ΟΦΕΤ, από την ημέρα ίδρυσης της Uni-Pharma το 1963 από τον ανήσυχο φαρμακοποιό Κλέωνα Τσέτη, ο οποίος οραματίστηκε μια φαρμακοβιομηχανία που θα παράγει ασφαλή και αξιόπιστα φάρμακα για το καλό της υγείας των πολιτών. Η φιλοσοφία του ομίλου εκφράζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο μέσα από τις αξίες του και γύρω από τη φράση TÉLEIA®, η οποία σηματοδοτεί τις εξής έννοιες: Teamwork-Ομαδικότητα Ethos-Ηθική Learning-Μάθηση Excellence-Αριστεία Innovation-Καινοτομία Accountability-Ευθύνη Οι 5 βασικοί άξονες που κυριαρχούν στη στρατηγική του ομίλου (οι φαρμακοβιομηχανίες του οποίου αποτελούν περήφανα μέλη του UN Global Compact) γύρω από την εταιρική κοινωνική ευθύνη είναι: 1. Πρόσβαση στη Θεραπεία & Ποιότητα Ζωής 2. Περιβαλλοντική Διαχείριση & Αειφόρος Ανάπτυξη 3. Αλληλεγγύη & Εθελοντισμός 4. Ηθικό Επιχειρείν 5. Επιστήμη και Νέα Γενιά
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Η κυρία Ιουλία Τσέτη, Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος ΟΦΕΤ.
Ο εθελοντισμός αποτελεί δομικό στοιχείο της φιλοσοφίας του ομίλου. Οι εργαζόμενοι του ομίλου συμμετέχουν πολύ συχνά, με μεγάλο ενθουσιασμό, σε κοινωνικές δράσεις, προκειμένου να βοηθήσουν και να στηρίξουν τους συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε ανάγκη. Ο όμιλος συνεργάζεται στενά με φορείς για τη στήριξη δράσεων μείζονος σημασίας για την Υγεία και τον Άνθρωπο. Μια εξαιρετικά σημαντική δράση είναι η «Αποστολή Ζωής», η οποία πραγματοποιείται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά σε συνεργασία με την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία και περιλαμβάνει δωρεάν ενημέρωση και πλήρες πακέτο εξετάσεων θυρεοειδούς (πρόληψη και θεραπεία) σε περιοχές της Άγονης Γραμμής και της επαρχίας. Η «Αποστολή Ζωής» συνεχίζεται, σε συνεργασία με φορείς και ιδρύματα, με σκοπό να καλύψει ανάγκες ιατρικής περίθαλψης, πρόληψης και ενημέρωσης σε απομακρυσμένες περιοχές της Ελλάδας, όπου υπάρχει άνθρωπος. Ακόμη, εθελοντικές αιμοδοσίες αλλά και στήριξη των ευπαθών ομάδων και περιβαλλοντικές δράσεις βρίσκονται στην προτεραιότητα των εργαζομένων. Η Ακαδημία ΟΦΕΤ και η ΑΜΚΕ Κλέων Τσέτης αποτελούν δύο ακόμη σημαντικούς και ανθρωποκεντρικούς σταθμούς του ομίλου. Η Ακαδημία ΟΦΕΤ είναι η έννοια του
knowledge management, όπως υλοποιείται στον όμιλο, είναι η «ομπρέλα» κάτω από την οποία βρίσκουν στέγη όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα και λοιπές, εκπαιδευτικής φύσης δραστηριότητες που διοργανώνει ο όμιλος, όχι μόνο για λογαριασμό του προσωπικού του, αλλά και για λογαριασμό προσωπικού τρίτων φορέων, ενισχύοντας τη συνεργασία του ομίλου με ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα και πανεπιστήμια. Επιπλέον, η ίδρυση της ΑΜΚΕ Κλέων Τσέτης είναι αποτέλεσμα μιας μακράς φι-
39
Η Ακαδημία ΟΦΕΤ και η ΑΜΚΕ Κλέων Τσέτης αποτελούν δύο ακόμη σημαντικούς και ανθρωποκεντρικούς σταθμούς του ομίλου
40
λοσοφίας ευθύνης και κοινωφελούς δράσης με γνώμονα την ενίσχυση της νέας γενιάς επιστημόνων και της διαφύλαξης της πνευματικής περιουσίας της χώρας μας. Η ΑΜΚΕ προσφέρει υποτροφίες σε μεταπτυχιακούς φοιτητές Φαρμακευτικής, ενώ, παράλληλα, στηρίζει και ενισχύει δράσεις ακαδημαϊκών ιδρυμάτων μέσα από χορηγίες εκδηλώσεων, δωρεές εξοπλισμού, χρηματοδότηση ερευνητικών ομάδων. Και, φυσικά, όλοι οι εργαζόμενοι δεν ξεχνούν το μεγάλο τους «Σπίτι», που είναι το «Περιβάλλον». Η ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος και ανακύκλωσης διαπερνά την κουλτούρα όλου του ομίλου. Ειδικότερα, στις εγκαταστάσεις των εταιρειών του ομίλου υλοποιούνται προγράμματα ανακύκλωσης με τη συμμετοχή των εργαζομένων και με τη χρήση ειδικών κάδων ανακύκλωσης, που έχουν τοποθετηθεί στους χώρους εργασίας για τον σκοπό αυτό, στο πλαίσιο των δράσεων “U&I Green-Uni-Pharma & InterMed”. Η ορθολογική διαχείριση φυσικών πόρων, χαρτιού, η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας, νερού αλλά και φυσικού αερίου, αποτελούν επιπλέον στοιχεία στα οποία δίνουν έμφαση η διοίκηση και οι εργαζόμενοι του ομίλου. Εξάλλου, με το κέφι και τον ενθουσιασμό που τους διακρίνει όταν πρόκειται για εθελοντικές δράσεις, και με σύνθημα “Save The Sea”, είκοσι μέλη της Green Team του ΟΦΕΤ, διαφόρων τμημάτων και θέσεων, έφθασαν στη Μύκονο το πρωί του Σαββάτου 16 Ιουνίου και μετέβησαν στη Ρήνεια της Δήλου (Μεγάλες Δήλες), όπου συναντήθηκαν με την ιδρύτρια και δύτες της μη κερδοσκοπικής εταιρείας All For Blue, και όλοι μαζί προχώρησαν στον κα-
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
θαρισμό των ακτών και του βυθού δύο πανέμορφων παραλιών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η «πράσινη» αυτή αποστολή εντάσσεται στη στρατηγική εταιρικής κοινωνικής ευθύνης του ΟΦΕΤ, ειδικά δε της περιβαλλοντικής της διάστασης, U&I Green, και υλοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Δήμου Μυκόνου και υπό την εποπτεία του Λιμεναρχείου Μυκόνου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, καθώς η Ρήνεια και η περιβάλλουσα θαλάσσια περιοχή είναι κηρυγμένος χερσαίος και ενάλιος, αντίστοιχα, αρχαιολογικός χώρος. Όραμα του ομίλου είναι μια κοινωνία με προοπτική, αριστεία και ακαδημαϊκές ευκαιρίες για όλους, με στόχο να δημιουργηθεί μια νέα γενιά επιστημόνων, η οποία θα παραμείνει στην Ελλάδα (μετά το οδυνηρό brain drain), προσδίδοντας αξία και ελπίδα στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Με το σύνθημα “U&I Care”, ο ΟΦΕΤ δεν σταματά ποτέ να οραματίζεται ένα βιώσιμο και πιο ανθρώπινο «αύριο» για την ελληνική κοινωνία. Η διοίκηση του ομίλου, εν κατακλείδι, δηλώνει με σθένος ότι για περισσότερα από 55 χρόνια αγαπά την ευθύνη και συνεχίζει με πάθος και τόλμη να στηρίζει την Κοινωνία, την Επιστήμη, τη Νέα Γενιά, την Υγεία και την Πρόληψη. Η διευθύνουσα σύμβουλος, κ. Ιουλία Τσέτη, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Για περισσότερο από μισό αιώνα, οι εταιρείες μας έχουν ταυτιστεί με τις έννοιες της ποιότητας, της προστιθέμενης αξίας και της ευθύνης. Με αγάπη και σεβασμό για τον άνθρωπο και πάθος για την επιστήμη του φαρμάκου, δημιουργήσαμε μια βιομηχανία που κέρδισε την εμπιστοσύνη όλων των συμμέτοχων και κατέκτησε επάξια μια σημαντι-
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
κή θέση στην εγχώρια και διεθνή αγορά. Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, με σταθερά βήματα και όραμα για ένα λαμπρό μέλλον, επιζητούμε την καινοτομία και τη γνώση σε κάθε γωνιά της γης, για να μπορούμε να προσφέρουμε σύγχρονες και προσιτές λύσεις υγείας, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον για την ελληνική οικονομία, συνεχίζουμε να επενδύουμε στη χώρα μας, έχοντας πρόσφατα δημιουργήσει μια νέα βιομηχανική μονάδα, πρότυπο βιοκλιματικής εφαρμογής. Κλείνουμε τα μάτια στον πεσιμισμό της εποχής και λειτουργούμε αδιάκοπα με διορατικότητα και υπευθυνότητα, με στρατηγικό μας στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη. Συνοδοιπόροι σε αυτό το τολμηρό ταξίδι είναι οι άνθρωποί μας, που, με μεράκι, ομαδικότητα και εμπιστοσύνη, δίνουν κα-
θημερινά τον καλύτερό τους εαυτό. Η δύναμή μας διευρύνεται σταθερά με νέους αλλά και έμπειρους επαγγελματίες, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Παράλληλα, ενθαρρύνουμε τη λήψη πρωτοβουλιών και κινητοποιούμε τους ανθρώπους μας, προτρέποντας και στηρίζοντάς τους να λάβουν μέρος σε εθελοντικές δράσεις και να γίνουν ενεργοί πολίτες. Ως μέλη της παγκόσμιας πρωτοβουλίας Global Compact, έχουμε δεσμευτεί για την τήρηση των αρχών των Ηνωμένων Εθνών σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις συνθήκες εργασίας, το περιβάλλον και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Είμαστε το παρόν και χρέος μας είναι να διασφαλίσουμε ένα λαμπρό μέλλον. Περήφανοι για αυτό που είμαστε σήμερα, περήφανοι γι’ αυτό που θα κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές! Μαζί, Υπεύθυνα!». •••
Η CFO του ΟΦΕΤ, κυρία Ειρήνη Τσέτη, με εργαζομένους του Ομίλου κατά τη διάρκεια εθελοντικής αιμοδοσίας.
41
AVÈNE
Skin Protect & Ocean Respect Μια οικολογικά υπεύθυνη πρωτοβουλία
Y
πάρχουν αριθμοί που μας κάνουν εμάς τους Έλληνες υπερήφανους (486 ελληνικές ακτές βραβεύτηκαν το 2017), αλλά και άλλοι που μας κάνουν να ντρεπόμαστε (350 πλαστικές σακούλες καταναλώνουμε ανά άτομο κάθε χρόνο). Τα πλαστικά αποτελούν το 70% όλων των σκουπιδιών που βρίσκονται στις θάλασσες, ενώ αμέσως μετά έρχονται οι γόπες των τσιγάρων. Επιπλέον, το 90% των θαλασσοπουλιών έχουν φάει πλαστικά και ένα μέρος από αυτά τα απόβλητα βρίσκονται στο έντερό τους. Tα σκουπίδια της θάλασσας μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές στην υγεία και την περιουσία του ανθρώπου: θαλασσινά με τοξίνες, τραυματισμοί δυτών, καταστροφές σε βάρκες, λιγότεροι τουρίστες… Επίσης, οι καθαρισμοί παραλιών και θάλασσας είναι αρκετά δαπανηροί. Η Αγγλία ξοδεύει 17,72 εκατ. ευρώ τον χρόνο για
42
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
τέτοιες δράσεις. Ποιος είναι ο προϋπολογισμός της Ελλάδας για τέτοιες ενέργειες; Αυτό που μπορεί να κάνει ο καθένας από εμάς είναι να γίνει μέρος της λύσης! Αυτό αποφάσισαν να κάνουν και τα δερματολογικά εργαστήρια της Avène, δρώντας τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε τοπικό επίπεδο.
Ο σεβασμός της θάλασσας είναι η δέσμευσή μας Η σύνθεση* των αντηλιακών μας, χάρη σε μια αυστηρή επιλογή συστατικών με καλύτερη βιοδιασπασιμότητα και πιο δύσκολη αφομοίωση από τους θαλάσσιους οργανισμούς**, είναι ειδικά σχεδιασμένη ώστε να ελαχιστοποιεί τον αντίκτυπό της στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Στην προέκταση αυτής της προσέγγισης, και σε συνεργασία με τον Οργανισμό PUR Projet, επενδύσαμε στην πρωτοβουλία της διάσωσης ενός πρωταγωνιστικού είδους για
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE την επιβίωση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων: του κοραλλιού. Πάνω από 1 εκατομμύριο κοράλλια δημιουργήθηκαν ή διασώθηκαν στη Νοτιοδυτική Ασία, στο νησί Μπαλί.
Στην Ελλάδα, θελήσαμε να αναδείξουμε την οικολογική μας συνείδηση στηρίζοντας τον καθαρισμό παραλιών με τη βοήθεια πολλών φαρμακοποιών στην Αττική και τη Θεσσαλονίκη, δίνοντας το καλό παράδειγμα στους λουόμενους αλλά και στους πελάτες των φαρμακείων εκείνων που συμμετείχαν στην εκστρατεία. Σχοινιάς, Πόρτο Ράφτη, Βάρκιζα, Φρεατίδα, Νέοι Επιβάτες, Καβούρι είναι μερικές από τις παραλίες που καθαρίσαμε. Στην τελευταία, μάλιστα, βουτήξαμε πιο βαθιά. Πραγματοποιήθηκε ομαδική κατάδυση,
Α νακυκλώνω όσο περισσότερο γίνεται Θ υμάμαι ότι η στεριά και η θάλασσα συνδέονται Δεν πετάω ποτέ σκουπίδια στον δρόμο, στις όχθες του ποταμού ή απευθείας στη θάλασσα Αποφεύγω μίας χρήσης ποτήρια, πιάτα και μαχαιροπήρουνα Αποφεύγω τη χρήση πλαστικών σακουλών. Προτιμώ επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες. Μειώνω την κατανάλωσή μου, για να μειώσω τα σκουπίδια μου. Αγοράζω προϊόντα χωρίς περιττές συσκευασίες. Π ροτιμώ ένα προϊόν σε μεγάλο μέγεθος, παρά πολλές μικρότερες συσκευασίες από το ίδιο προϊόν. Προτιμώ προϊόντα που φτιάχνονται από ανακυκλωμένα υλικά. Π ροτιμώ ρούχα και υφάσματα από φυσικές ίνες, γιατί οι συνθετικές ίνες διασπώνται σε μικροπλαστικά. Α κόμη κι αν υπάρχουν κάδοι στην παρα-
στην οποία και διαπιστώθηκε τι «βρωμιές» προσπαθούν να κρύψουν κάποιοι άνθρωποι σε «ξένο σπίτι», στον βυθό. Δεν θεωρούμε, φυσικά, ότι με τη δράση αυτή κάναμε το χρέος μας απέναντι στη θάλασσα, ούτε ότι χάρη στη δράση μας οι ελληνικές παραλίες θα παραμείνουν καθαρές. Δεν θα σταματήσουμε εδώ! Είναι μια κίνηση που ευαισθητοποιεί καταρχάς εμάς τους ίδιους, και εμείς με τη σειρά μας άλλους, ευελπιστώντας ότι θα αποκτήσουμε σιγά σιγά οικολογική συνείδηση, με το να κάνουμε το αυτονόητο: να σεβόμαστε τον πλανήτη από τον οποίο είμαστε περαστικοί, φιλοξενούμενοι, και στον οποίο μένουν τα παιδιά μας. Δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι μπορούμε να γίνουμε όλοι μέρος της λύσης: Μ ειώνω τα σκουπίδια που παράγω Επαναχρησιμοποιώ προϊόντα, όταν είναι δυνατόν
λία όπου κάνω το μπάνιο ή τη βόλτα μου, καλύτερα να πάρω τα σκουπίδια μου μαζί μου. Αν τα αφήσω εκεί, είναι πολύ πιθανό να καταλήξουν στη θάλασσα. Δεν απελευθερώνω ποτέ μπαλόνια, καθώς αμέσως μετά γίνονται σκουπίδια στην ξηρά και τη θάλασσα. Α σκώ θαλάσσιες δραστηριότητες –ψάρεμα, ιστιοπλοΐα και αθλητισμό– υπεύθυνα. Προτρέπω τους φίλους και την οικογένειά μου να βοηθήσουν στην προσπάθεια να κρατήσουμε τις παραλίες και τις θάλασσές μας καθαρές. Σ υμμετέχω σε εκστρατείες καθαρισμού παραλιών, ποταμών και άλλων χώρων. Ενώνω δυνάμεις! Η αποτελεσματικότητα πολλαπλασιάζεται όταν οργανώνονται ομάδες. Μ ε τις προσωπικές μου δράσεις και τη δέσμευσή μου μπορώ να κάνω τη διαφορά. •••
Ο φαρμακοποιοί στηρίζουν τον καθαρισμό των ελληνικών παραλιών
* Χωρίς σιλικόνες ** Χωρίς υδατοδιαλυτά φίλτρα.
43
KLORANE
Το Klorane Botanical Foundation και η δράση του στην Ελλάδα
T
ο Klorane Botanical Foundation ιδρύθηκε το 1994 από τον Pierre Fabre και έχει ως σκοπό την προστασία και διατήρηση της φυτικής μας κληρονομιάς. Οι δράσεις του εστιάζονται σε τρεις βασικές αποστολές: 1) Προστατεύουμε: Περισσότερο από το 20% των φυτικών ειδών στη γη απειλούνται με εξαφάνιση. Το Klorane Botanical Foundation, έχοντας επίγνωση της εξάντλησης των αποθεμάτων των φυτικών μας πόρων, συνεργάζεται στενά με βοτανικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο με σκοπό να διαφυλάξει τον φυτικό πλούτο. 2) Εξερευνούμε: Τους θησαυρούς του φυτικού μας κόσμου και προσφέρουμε οικονομική στήριξη σε Οργανισμούς που μοιράζονται το ίδιο όραμα με εμάς. Χάρη
Μέσα στις πολλές δράσεις μας «Το Μεγάλο Πράσινο Τείχος» είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα-σταθμός στην ιστορία του Klorane Botanical Foundation
44
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
στη συνεργασία μας με αναγνωρισμένους Οργανισμούς, σχολεία και ερευνητές, συντάσσουμε βοτανικές μελέτες και ενημερωτικά έντυπα που αφορούν στα φυτά. 3) Εκπαιδεύουμε: Η εκπαίδευση και η μεταφορά γνώσεων σχετικά με τη βιοποικιλότητα των φυτών στο κοινό είναι οι βασικοί ρόλοι του Klorane Botanical Foundation: Για ακαδημαϊκούς και φαρμακοποιούς: εκπαιδευτικά σεμινάρια και οδηγοί, αφίσες, παιχνίδια και εκδρομές σε βοτανικούς κήπους. Γ ια τους επαγγελματίες υγείας: βοτανική κατάρτιση με τη βοήθεια ειδικών επιστημονικών εντύπων, όπως το περιοδικό Regards Botaniques, εξειδικευμένες πληροφορίες και βοτανικές μονογραφίες. Γ ια το κοινό: θεματικά έντυπα και επιστημονικά προγράμματα.
Μέσα στις πολλές δράσεις μας «Το Μεγάλο Πράσινο Τείχος» είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα-σταθμός στην ιστορία του Klorane Botanical Foundation. Σκοπός του είναι η καταπολέμηση της ερήμωσης και της φτώχειας στην υποσαχάρια Αφρική μέσω της δημιουργίας μιας
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
πράσινης ζώνης μήκους 4,350 μιλίων και 9 μιλίων πλάτους, από το Ντακάρ στο Τζιμπουτί, ενώνοντας 11 αφρικανικές χώρες. Αποτελείται από διάφορα ενδογενή είδη, με βασικό τον χουρμά της ερήμου, που είναι διαίτερα καλά προσαρμοσμένα στο ημι-ξηρό κλίμα. Το Klorane Botanical Foundation, βασισμένο στις τρεις αποστολές του, έδωσε πνοή στην περιοχή, τόσο βελτιώνοντας το κλίμα όσο και βοηθώντας ουσιαστικά τον τοπικό πληθυσμό, αναβαθμίζοντας το βιοτικό του επιπεδο. Για αυτόν τον λόγο, έγινε συνεργάτης της UNESCO στο πρόγραμμα UNESCO Green Citizens.
Το Klorane Botanical Foundation στην Ελλάδα H δράση του Klorane Botanical Foundation είναι έντονη και ενεργή και στην Ελλάδα, με βασικότερες τις ακόλουθες ενέργειες:
Δενδροφύτευση 10.000 ελαιόδεντρων στη Φιγαλεία του Νομού Ηλείας Οι πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα μας στο τέλος του Αυγούστου 2007 έγιναν αιτία για την απώλεια της περιουσίας πολλών συνανθρώπων μας και προκάλεσαν τη μεγαλύτερη οικολογική και οικονομική καταστροφή των τελευταίων δεκαετιών. Τα τραγικά γεγονότα δεν άφησαν ασυγκίνητo το Klorane Botanical Foundation, που θέλησε να απαλύνει τον πόνο των πληγέντων κατοίκων, δίνοντας στη γη μια νέα πνοή. Έτσι φύτεψε 10.000 ελαιόδεντρα στην περιοχή της Φιγαλείας στην Ηλεία. Χάρη στην πολύτιμη βοήθεια του δήμου και στην άριστη συνεργασία με τους κατοίκους, που μας υποδέχτηκαν με χαμόγελο και ζεστασιά, η δενδροφύτευση ήταν μία από τις πιο όμορφες στιγμές της ιστορίας μας. Σήμερα, η περιοχή έχει μια νέα πνοή και το γκρίζο του μαρασμού έχει δώσει τη θέση του στο πράσινο της ελπίδας.
45
Προσπάθεια καταγραφής των αρχαιότερων ελαιόδεντρων στην Ελλάδα Το 2014 γεννήθηκε η ιδέα μας να αναζητήσουμε σε όλη την Ελλάδα τις ιστορίες των γηραιότερων ελαιόδεντρων του τόπου μας μέσα από την αφήγηση ανθρώπων που τις αγάπησαν. Αν ό,τι δεν σβήνει από τη μνήμη μας δεν πεθαίνει ποτέ, τότε οι ιστορίες των γηραιότερων ελαιόδεντρων όταν μοιράζονται με πολλούς, καθιστούν τις ελιές του τόπου μας αθάνατες. Πώς όμως αυτό θα έπαιρνε σάρκα και οστά και πώς θα μπορούσαμε να προσελκύσουμε τους φίλους της ελιάς, που είμαστε σίγουροι ότι θα ήταν πολλοί; Με έναν απλό, ευχάριστο τρόπο: έναν διαγωνισμό! Καλέσαμε όλους όσοι αγαπούσαν τα ελαιόδεντρα και ήθελαν να τα προστατεύσουν να στείλουν στην ιστοσελίδα της δράσης μας στην Ελλάδα www. kloranenatureproject.gr τη φωτογραφία του αγαπημένου τους ελαιόδεντρου, λέγοντας λίγα λόγια για την ιστορία του. Στη συνέχεια, επιστημονική επιτροπή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με επικεφαλής τον καθηγητή Δενδροκομί-
46
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
ας κ. Πέτρο Ρούσσο, θα αξιολογούσε την ηλικία τους. Τα 12 αρχαιότερα θα ήταν οι νικητές. Ήταν ένα από τα πιο όμορφα ταξίδια μας στην Ελλάδα. Αγέρωχα ή γυρτά, κουρασμένα από το πέρασμα των χρόνων ή ακμαία, λουσμένα από τα νερά της Μεσογείου ή θεματοφύλακες στην πλατεία ενός πεδινού χωριού, όλα τα ελαιόδεντρα ήταν υπέροχα και είχαν μια ιστορία να μας διηγηθούν. Ο διαγωνισμός στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία και από τότε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, με θέμα μια δράση που έχει ως σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος.
Χορηγία της πρωτοβουλίας της «ΕΡΓΑ ΟΣΕ ΑΕ» για τη δενδροφύτευση υπεραιωνόβιων ελαιόδεντρων στο κέντρο της Αθήνας Στο πλαίσιο της κατασκευής του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας αλλά και της περιβαλλοντικής της ευαισθησίας, η «ΕΡΓΑ ΟΣΕ ΑΕ» έχει αναπτύξει μια καινοτόμο δράση που σχετίζεται με τη διά-
Α Φ Ι Ε Ρ Ω Μ Α EKE
Χιλιάδες μαθητές από σχολεία της Αθήνας και των γύρω περιοχών επισκέπτονται τον υπέροχο κήπο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου
σωση όσο το δυνατόν περισσότερων ελαιόδεντρων, κυρίως μέσω της διαδικασίας της μεταφύτευσης. Για τον λόγο αυτό, ενεργοποιήθηκε ένας μηχανισμός δωρεάν διάθεσης σε δήμους και άλλους φορείς του Δημοσίου μέσω χορηγιών που εξασφαλίζει η «ΕΡΓΑ ΟΣΕ ΑΕ». Στην ευρύτερη περιοχή του Αιγίου εντοπίστηκαν 5 υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα, που, σύμφωνα με βεβαίωση του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, με το οποίο έχει συνεχή και άρρηκτη συνεργασία το Botanical Foundation Klorane, ήταν μεγάλης ηλικίας, και ως εκ τούτου η σωτηρία τους κρίθηκε ιδιαίτερα σημαντική. Η Klorane, έχοντας ιδιαίτερη ευαισθησία στο περιβάλλον και ιδίως στα πολύτιμα αυτά δέντρα, με ιδιαίτερη χαρά αποφάσισε να στηρίξει αυτήν την προσπάθεια διάσωσής τους, ως υπερήφανος χορηγός. Μετά από προετοιμασία πολλών μηνών, ετοιμάστηκε ένα σχέδιο διάσωσης. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι οι μελλοντικές γενιές –Έλληνες και ξένοι– να μπορούν να θαυμάσουν τις υπεραιωνόβιες ελιές που έρχονται από τα βάθη των αιώνων και αποτελούν σήμα κατατεθέν της χώρας μας, της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Η μεταφύτευση τεσσάρων από αυτά έγινε σε κεντρικά σημεία της Αθήνας (δύο μπροστά από την Πρυτανεία επί της οδού Πανεπιστημίου, ένα στη συμβολή των Οδών Διάκου και Συγγρού, και ένα στην πλατεία της Μεγάλης του Γένους Σχολής στη συμβολή των οδών Βασ. Σοφίας και Βασ. Κων/νου), και ενός ακόμη σε κε-
ντρικό σημείο εντός του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Πρόγραμμα ευαισθητοποίησης των μαθητών σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Πάντα πιστό στην τρίτη του αποστολή «Εκπαιδεύουμε», από το 2017 το Klorane Botanical Foundation στην Ελλάδα γίνεται χορηγός στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Ευαισθητοποίηση των μαθητών προς το πράσινο και την ανάγκη προστασίας των αυτοφυών φυτών». Χιλιάδες μαθητές από σχολεία της Αθήνας και των γύρω περιοχών επισκέπτονται τον υπέροχο κήπο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου, με σκοπό να έρθουν σε επαφή με τη φύση και να γνωρίσουν αυτοφυή φυτά της πατρίδας μας. Εκεί, και χάρη στους άψογα εκπαιδευμένους και ευαισθητοποιημένους καθηγητές του πανεπιστημίου, οι μαθητές μπορούν να φτιάξουν το δικό τους φυτολόγιο αλλά και να αντλήσουν χρήσιμες πληροφορίες για τους θησαυρούς του φυτικού μας κόσμου. Η δράσεις του Klorane Botanical Foundation συνεχίζονται και υποσχόμαστε ότι θα έχουμε πολύ περισσότερα να προσφέρουμε στο μέλλον! ••• ΔΕΙΤΕ ΤΗ ΔΡΑΣΗ ΜΑΣ ΣΤΟ www.kloranenatureproject.gr
47
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Το top 5 των εταιρειών εμβολίων Επιμέλεια: Βασιλική Αγγουρίδη
Ενδιαφέρουσες επιχειρηματικές εξελίξεις καταγράφηκαν στον τομέα των εμβολίων διεθνώς, με την αγορά να αποτελεί «καζάνι» εξελίξεων και τα επόμενα χρόνια
Σ
την κορυφή των φαρμακευτικών εταιρειών εμβολίων βρίσκεται η GlaxoSmithKline, βάσει των εσόδων του 2017. Η βρετανική εταιρεία «προσπέρασε» την MSD (Merck & Co σε ΗΠΑ και Καναδά) με τις πωλήσεις της εταιρείας να διαμορφώνονται σε σχεδόν 7 δισ. δολ. το περασμένο έτος, συγκριτικά με τα 6,5 εκατ. δολ. της MSD. Χρονιά-ορόσημο για την εταιρεία GSK αποτέλεσε το 2014, όταν και άρχισαν οι διαδικασίες μετασχηματισμού του χαρτοφυλακίου της, μέσα από τη συμφωνία ανταλλαγής προϊόντων με τη Novartis. Τμήμα της συμφωνίας ήταν και η παραχώρηση ογκολογικών σκευασμάτων στην ελβετική εταιρεία, λαμβάνοντας στη θέση τους το χαρτοφυλάκιο εμβολίων της Novartis, εκτός των αντιγριπικών. Η κίνηση αυτή έφερε σταδιακά την GlaxoSmithKline στην πρώτη θέση των πωλήσεων, με την εταιρεία να οδεύει σε σχεδόν 11 δισ. δολ. έσοδα από το χαρτοφυλάκιο των εμβολίων έως το 2024, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της EvaluatePharma.
48
Οι 5 κορυφαίες εταιρείες στο πεδίο των εμβολίων, βάσει εσόδων του 2017, είναι οι: 1. GlaxoSmithKline: 6,96 δισ. δολ. 2. Merck & Co. (MSD): 6,5 δισ. δολ. 3. Sanofi: 6,12 δισ. δολ. 4. Pfizer: 6 δισ. δολ. 5. Seqirus: 1 δισ. δολ. Οι εξελίξεις στην αγορά, βέβαια, αναμένεται να είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες τα επόμενα χρόνια. Η MSD διαθέτει εμβόλιο για 15 στελέχη του πνευμονιόκοκκου, που βρίσκεται σε κλινική μελέτη Φάση ΙΙΙ, σε έναν τομέα στον οποίο κυριαρχεί η Pfizer με το Prevnar 13, το bestseller των εμβολίων (15,6 δισ. δολ. το 2017). Βέβαια, και η Pfizer έχει σε φάση δοκιμών ένα 20δύναμο εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο και άλλα εμβόλια για άλλες παθήσεις. Στον έρπητα ζωστήρα, δυναμικά εισήλθε πέρσι με νέο εμβόλιο η GSK (αναμένεται να επιφέρει 600 εκατ. δολ. σε πωλήσεις φέτος), με το καθιερωμένο εμβόλιο να ανήκει στην MSD. Παρά κάποιες αναποδιές της περασμένης χρονιάς, η Sanofi κατέγραψε αύξηση πωλήσεων 8,3%, αγγίζοντας τα 6,12 δισ. δολ. Αίσθηση προκαλεί και η είσοδος στο top 5 της Seqirus, της μονάδας αντιγριπικών εμβολίων της αυστραλέζικης CSL. Η τελευταία αγόρασε τα αντιγριπικά εμβόλια της Novartis το 2015, σχηματίζοντας την εταιρεία Seqirus, από την bioCSL.•••
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Πηγή: Fierce Pharma
49
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΑΠΟΣΤΟΛΉ ΣΤΟ ΆΜΣΤΕΡΝΤΑΜ
Υπάρχει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ των γιατρών και των ασθενών τους; Η αξία της αμφίδρομης επικοινωνίας στην κολπική μαρμαρυγή Ρεπορτάζ: Ι οκάστη Αλειφεροπούλου
Ο
ουσιαστικός διάλογος μεταξύ των γιατρών και των ασθενών τους έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει στη ρύθμιση των συναισθημάτων των ασθενών, να διευκολύνει την κατανόηση των ιατρικών πληροφοριών και να συμβάλει στην καλύτερη αναγνώριση των αναγκών, των αντιλήψεων και των προσδοκιών των ασθενών. [1] Γι’ αυτό και αποτελεί «κλειδί» για την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπευτική συμμόρφωση του ασθενούς, για την πρόληψη δυνητικά επικίνδυνων για την υγεία καταστάσεων. Παρ’ όλα αυτά, οι ασθενείς μιλούν κατά μέσο όρο για μόλις 12 έως 18 δευτερόλεπτα πριν τους διακόψει ο γιατρός τους. [2] [3] Στην περίπτωση των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή, της συχνότερης διαταραχής
50
του καρδιακού ρυθμού, το έλλειμμα επικοινωνίας οδηγεί κάθε χρόνο σε δεκάδες χιλιάδες –θανατηφόρα ή μη– εγκεφαλικά επεισόδια και άλλες οξείες επιπλοκές (π.χ. αιμορραγίες). Δεν είναι τυχαίο πως οι μισοί ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία για την κολπική μαρμαρυγή δεν είναι καν σε θέση να ονοματίσουν ή να εξηγήσουν από τι πάσχουν. [4] Η σπουδαιότητα του διαλόγου γιατρού-ασθενούς στην αντιμετώπιση σοβαρών και χρόνιων καταστάσεων, όπως είναι η κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) και η πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου (ΕΕ), αποτέλεσε το αντικείμενο εκδήλωσης που διοργανώθηκε στο Άμστερνταμ από τη φαρμακευτική εταιρεία Boehringer Ingelheim, με τη συμμετοχή μίας γενικής γιατρού, ενός
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Οι ασθενείς μιλούν κατά μέσο όρο 12-18 δευτερόλεπτα πριν τους διακόψει ο γιατρός τους
καθηγητή Αιματολογίας, μίας νοσηλεύτριας (nurse practitioner) και δύο ασθενών. Η αμφίδρομη επικοινωνία στην ΚΜ, από την οποία πάσχει 1 στους 4 ανθρώπους άνω των 40 ετών [5], μπορεί πραγματικά να κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου, καθώς οι ασθενείς με ΚΜ διατρέχουν πενταπλάσιο κίνδυνο για ΕΕ [6] [7]. Η επιπλοκή αυτή ευθύνεται για 6 εκατομμύρια θανάτους μόνο το 2016, αποτελώντας τη δεύτερη αιτία θανάτου στον κόσμο [8]. Ο Klaas de Groot δεν είχε ακούσει τίποτα για την ΚΜ πριν διαγνωσθεί με αυτή. Το πρώτο του εγκεφαλικό επεισόδιο το έπαθε στην ηλικία των 68 ετών, όταν σχηματίστηκε ένας θρόμβος που μεταφέρθηκε στον εγκέφαλο. «Τότε δεν γνώριζα ακόμα ότι πάσχω από ΚΜ. Έτσι, είδα αρκετούς ειδικούς που εξέτασαν αρκετά πιθανά αίτια πριν μου τεθεί τελικά η διάγνωση της ΚΜ. Αρχικά, οι γιατροί απέδωσαν το εγκεφαλικό μου στην υψηλή χοληστερόλη. Όμως, εγώ είμαι φανατικός δρομέας κι αυτό δεν μου φαινόταν λογικό. Έτσι, αναζήτησα επιπλέον απαντήσεις και τελικά ανακαλύψαμε με τον γενικό γιατρό μου ότι πάσχω από υποκείμενη KM» εξηγεί. Ο De Groot άρχισε να παίρνει αντιπηκτική αγωγή για να αντιμετωπίσει την πάθησή του και συνέχισε να ενημερώνεται για τις τελευταίες εξελίξεις στον συγκεκριμένο θεραπευτικό τομέα. «Με δική μου πρωτοβουλία ρωτούσα τον γιατρό μου σχετικά με τα διαθέσιμα αντιπηκτικά όσον αφορά τις αλληλεπιδράσεις και την ευκολία χρήσης τους και για το πώς αντιμετωπίζονται οξείες καταστάσεις, όπως οι χειρουργικές επεμβάσεις και τα ατυχήματα, τότε που είναι αναγκαίο να σταματήσει η αιμορραγία» επισημαίνει. Ο De Groot, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του, αποτελεί πλέον έναν υποδειγματικό ασθενή. Η περίπτωσή του αποτελεί, όμως, κανόνα ή εξαίρεση;
51
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Δρ Sarah Jarvis
John Eikelboom
Μόνο το 15% των ασθενών που λαμβάνουν NOACs γνωρίζουν ότι στο αίμα τους υπάρχει ένας παράγοντας με επίδραση αραίωσης
Οι ασθενείς «μεταμορφώνονται» από παθητικοί σε ενεργούς συμμετέχοντες Όπως προκύπτει από μια έρευνα [9] που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση, με τη συμμετοχή και Ελλήνων ασθενών, οι καρδιοπαθείς που λαμβάνουν αντιπηκτικά (NOACs) θέλουν να έχουν καλύτερη ενημέρωση αναφορικά με τις διαθέσιμες επιλογές τους, σε σχέση τόσο με την αγωγή αυτή καθαυτή όσο και με το «αντίδοτο» αυτής (anticoagulation reversal agent). Διεκδικούν, παράλληλα, το δικαίωμα της εκφοράς άποψης στη θεραπευτική προσέγγιση που θα επιλεγεί. Στην έρευνα αυτή πήραν μέρος 668 ασθενείς που έπασχαν από μία από τις ακόλουθες καταστάσεις: καρδιακή αρρυθμία, αίσθημα παλμών/ταχυκαρδία, κολπική μαρμαρυγή, ακανόνιστος καρδιακός παλμός. Τα σημαντικότερα ευρήματα ήταν τα ακόλουθα: Υπάρχει περιθώριο βελτίωσης όσον αφορά τη γνώση των ασθενών σχετικά με την τρέχουσα φαρμακευτική αγωγή τους: • Λιγότεροι από τους μισούς ασθενείς (44%) δηλώνουν ότι αισθάνονται πλήρως ενήμεροι για την επίδραση των φαρμάκων τους στην αραίωση του αίματος. • Ένας στους πέντε ασθενείς (19%) αισθάνεται ελάχιστα ή καθόλου ενημερωμένος. • Μόνο το 15% των ασθενών που λαμβάνουν NOACs γνωρίζουν ότι στο αί-
52
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
μα τους υπάρχει ένας παράγοντας με επίδραση αραίωσης. Π ολλοί ασθενείς δεν θυμούνται ότι έλαβαν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τη θεραπεία τους: • Μόνο οι μισοί (50%) ασθενείς θυμούνται ότι ενημερώθηκαν από τον γιατρό τους σχετικά με τη διάρκεια της θεραπείας τους. • Λιγότερο από το 40% των ασθενών θυμούνται ότι ενημερώθηκαν σχετικά με την καταλληλότητα της φαρμακευτικής αγωγής για την προσωπική τους κατάσταση, την πρόληψη εγκεφαλικού επεισοδίου, την αποτελεσματικότητα, την ασφάλεια και τον κίνδυνο αιμορραγίας. • Μόλις το 15% των ασθενών θυμούνται ότι ενημερώθηκαν σχετικά με τις διατροφικές ανάγκες κατά τη διάρκεια λήψης της φαρμακευτικής τους αγωγής. • Μόνο το 10% των ασθενών θυμούνται ότι ενημερώθηκαν σχετικά με τις γενικές παρενέργειες της τρέχουσας φαρμακευτικής τους αγωγής. Ο ι ασθενείς θέλουν να γνωρίζουν τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές και να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων: • Το 51% των ασθενών δηλώνουν ότι θέλουν να συζητήσουν ή ακόμη και να αμφισβητήσουν την απόφαση του γιατρού σχετικά με τις επιλογές θεραπείας πριν από τη λήψη συμβουλών ή τη συναπόφαση. • Το 67% των ασθενών δηλώνουν ότι ο
Ineke Baas-Arend
μια διαθέσιμη επιλογή αντιστρεψιμότητας. • Οι περισσότεροι ασθενείς (59%) αναφέρουν την ανακούφιση ως το κύριο συναίσθημα που σχετίζεται με τη γνώση σχετικά με μια διαθέσιμη δυνατότητα αντιστρεψιμότητας της τρέχουσας φαρμακευτικής αγωγής. • Η ασφάλεια είναι η δεύτερη αίσθηση που αναφέρουν (46%) και η ψυχική ηρεμία η τρίτη (43%) κατά σειρά, ακολουθούμενη στενά από τη διαβεβαίωση (40%) και το αίσθημα ελέγχου της ζωής τους (21%).
Πάνω από το 1/3 των γιατρών ΠΦΥ αναγνωρίζουν πως ο χρόνος που αφιερώνουν ανά ασθενή δεν είναι ο ενδεδειγμένος
Αναζητώντας νέους τρόπους για τη διατήρηση της αμφίδρομης συζήτησης γιατρός τους θα πρέπει σίγουρα να συζητήσει τη διαθεσιμότητα των επιλογών αντιστρεψιμότητας μαζί τους. Οι περισσότεροι ασθενείς κατανοούν τον αντίκτυπο της θεραπείας τους: • Το 77% όλων των ασθενών θυμούνται ότι είναι σημαντικό να ενημερώνουν το υγειονομικό προσωπικό πως λαμβάνουν φάρμακα για την αραίωση του αίματος σε περίπτωση που βρεθούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. • Το 48% όλων των ασθενών γνωρίζουν ότι θα πρέπει επίσης να ενημερώνουν το προσωπικό στα επείγοντα για τα συγκεκριμένα φάρμακα αραίωσης αίματος που λαμβάνουν. Οι ασθενείς θέλουν να μάθουν για τη διαθεσιμότητα μιας επιλογής αντιστρεψιμότητας: • Το 91% των ασθενών δηλώνουν ότι είναι (πολύ) σημαντικό να γνωρίζουν για
Σήμερα οι γιατροί υφίστανται τεράστια χρονική πίεση, αφού ο αριθμός των ασθενών που καλούνται να εξυπηρετήσουν διαρκώς αυξάνεται. Έτσι, συχνά η επικοινωνία γιατρού-ασθενούς διακόπτεται και παρακωλύεται. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως πάνω από το 1/3 των γιατρών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ) αναγνωρίζουν πως ο χρόνος που αφιερώνουν ανά ασθενή δεν είναι ο ενδεδειγμένος. [10] Σύμφωνα με τη δρα Sarah Jarvis, γενική γιατρό και μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Γενικών Ιατρών και Υγείας των Γυναικών στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς αλλάζει το τοπίο της υγειονομικής περίθαλψης, ο ουσιαστικός διάλογος γιατρών-ασθενών γίνεται όλο και πιο σημαντικός. «Οι γιατροί χρειάζεται να ακούν πλέον περισσότερο τον ασθενή τους και να τον κάνουν να το αντιλαμβάνεται» τονίζει. Για να γίνει αυτό, όπως εξηγεί, απαιτείται ο γιατρός να χρησιμοποιήσει τα λεγόμενα του ασθενούς ως μέρος της εξήγησης που του δίνει, ως μέρος της λήψης κοινής απόφασης για τη
Klaas de Groot
53
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Σημαντικό ρόλο στο «ταξίδι» της υγειονομικής περίθαλψης ενός ασθενούς με ΚΠ μπορούν να διαδραματίσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι
θεραπεία και τη συνταγογράφηση, λαμβάνοντας υπόψη τις αντιλήψεις, τις ανησυχίες, τις προσδοκίες, τις πεποιθήσεις του ασθενούς για την Ιατρική και τις αξίες του. Για τον John Eikelboom, επίκουρο καθηγητή στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster του Καναδά, η ιατρική κοινότητα οφείλει να «αγκαλιάσει» τον ανοιχτό διάλογο με τους ασθενείς. «Όταν ένας ασθενής με ρωτάει “γιατί;”, αυτό δεν μου δείχνει μόνο ότι ο ασθενής αυτός συμμετέχει στον διάλογο τη συγκεκριμένη ημέρα, αλλά ότι ενδιαφέρεται ουσιαστικά να καταλάβει την κατάστασή του και θα συμμετέχει ενεργά στο θεραπευ-
τικό του σχήμα, βελτιώνοντας σημαντικά τις προοπτικές ανάκαμψης της υγείας του» αναφέρει. Η σχέση αυτή έχει δυναμικό χαρακτήρα στην πάροδο των ετών. «Πριν 20 χρόνια, που ήμουν φοιτητής, πολλοί ασθενείς δεν είχαν τέτοιες αναζητήσεις, ούτε όμως είχαν πρόσβαση και στην Google. Επομένως, δεν ήξεραν τίποτα και απλούστατα έκαναν ό,τι τους έλεγε ο γιατρός τους. Σήμερα, οι ασθενείς είναι πολύ πιο ενημερωμένοι, οι πληροφορίες είναι πολύ πιο εύκολα διαθέσιμες –ακόμη και στα ΜΜΕ–, κι έτσι οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν ακόμη περισσότερα. Και γι’ αυτό ο διάλο-
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ
ΚΑΛΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑΤΡΟΥ-ΑΣΘΕΝΟΥΣ Η από κοινού λήψη αποφάσεων συντελεί σε καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία και τη φαρμακευτική αγωγή και κατά συνέπεια βελτιώνει τις εκβάσεις των ασθενών
Η καλή επικοινωνία γιατρού-ασθενούς έχει τη δυνατότητα να επιτύχει τα εξής:
να διευκολύνει την ευθυγράμμιση των προσδοκιών των ασθενών και την εξισορρόπηση των συναισθημάτων τους
να βοηθήσει ώστε να γίνουν αντιληπτές και κατανοητές οι ιατρικές πληροφορίες
να συμβάλει στην καλύτερη αναγνώριση των αναγκών, των αντιλήψεων και των προσδοκιών των ασθενών
Οι ασθενείς που αναφέρουν ότι έχουν καλή επικοινωνία με τον γιατρό τους είναι πιο πιθανό:
να μείνουν ικανοποιημένοι από την περίθαλψή τους
να δώσουν σχετικές πληροφορίες, που θα συμβάλουν στην ακριβή διάγνωση των προβλημάτων τους
να ακολουθήσουν τις συμβουλές του
να συμμορφωθούν στην αγωγή που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός
Όταν οι ασθενείς συμφωνούν με τον γιατρό τους όσον αφορά τη φύση της θεραπείας τους και την ανάγκη για παρακολούθηση, η συμφωνία αυτή συσχετίζεται στενά με καλύτερες εκβάσεις
Οι καλές και σαφείς επικοινωνιακές δεξιότητες του γιατρού επιτρέπουν στον ασθενή να αντιληφθεί τον εαυτό του ως βασικό συντελεστή στις συζητήσεις που αναφέρονται στην υγεία του
Στην πραγματικότητα… H έρευνα έχει δείξει ότι η αποτελεσματική επικοινωνία μεταξύ ασθενούς και γιατρού μπορεί να βελτιώσει την υγεία των ασθενών με εξίσου μετρήσιμο τρόπο όπως και πολλά φάρμακα
Βασίζεται στην εξής βιβλιογραφία: 1. Foot C, Gilburt H, Dunn P et al (2014) People in Control of Their Own Health and Care: The State of Involvement. King's Fund, National Voices. 2. Ha JF, Longnecker N. Doctor-Patient Communication: A Review. The Ochsner Journal. 2010;10(1):38-43. 3. Travaline JM, Ruchinskas R, D'Alonzo GE. Patient-Physician Communication: Why and How. J Am Osteopath Assoc 2005;105(1):13–18.
54
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
γος επιβάλλεται να αλλάξει» επισημαίνει ο Eikelboom. Σύμφωνα με τους ειδικούς, σημαντικό ρόλο στο «ταξίδι» της υγειονομικής περίθαλψης ενός ασθενούς με ΚΠ μπορούν να διαδραματίσουν όλοι οι εμπλεκόμενοι, όχι μόνο οι γιατροί. Ως νοσηλεύτρια στο Martini Hospital Groningen της Ολλανδίας, η Ineke BaasArend δεν βλέπει απλά μεγάλο αριθμό ασθενών, αλλά αλληλεπιδρά και με τον ευρύτερο κύκλο τους. «Πάντοτε ενθαρρύνω τους φίλους και τους συγγενείς να συνοδεύουν τον ασθενή στις ιατρικές επισκέψεις. Έτσι θα δοθεί και σε αυτούς η ευκαιρία να κά-
νουν ερωτήσεις και να κατανοήσουν καλύτερα την πάθηση και τις θεραπευτικές επιλογές του αγαπημένου τους προσώπου» λέει. Ο τρόπος ζωής έχει μεγάλη σημασία για την αντιμετώπιση της ΚΠ, καθώς οι φαρμακευτικές επιλογές είναι περιορισμένες. «Τα φάρμακα από μόνα τους δεν μπορούν να εγγυηθούν στο 100% ότι η νόσος θα μείνει μακριά. Είναι δεδομένο το ότι θα επιστρέψει, και γι’ αυτό ο τρόπος ζωής παίζει σημαντικό ρόλο. Στόχος των Εξειδικευμένων Μονάδων ΚΜ είναι να βοηθήσουν τόσο τον ασθενή όσο και το περιβάλλον του για να μη συμβεί αυτό» συμπληρώνει η Baas-Arend.•••
Η Σημασία της Επικοινωνίας στην KM και το εγκεφαλικό επεισόδιο Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως και το 2016 ήταν υπεύθυνο
για πάνω από 6.000.000 θανάτους σε ολόκληρο τον κόσμο1
Η ΚΜ προσβάλλει περίπου
εκατ. άτομα στην Ευρώπη4
Εάν πάσχετε από μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από ακανόνιστους χτύπους της καρδιάς όπως η ΚΜ, έχετε
1 στα 4 άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών
πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο2, 3
θα αναπτύξει αυτήν την αρρυθμία στη διάρκεια της ζωής του5
Μόλις οι μισοί ασθενείς
Περίπου το
με ΚΜ γνωρίζουν το όνομα της πάθησής τους6
παίρνουν αντιπηκτικά επειδή «τους το είπε ο γιατρός τους»7
Η επιθυμία είναι υπαρκτή;
Σε ποσοστό 46% οι ασθενείς ανέφεραν ότι έψαξαν ή ζήτησαν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ΚΜ στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν καλύτερα την ασθένειά τους, καθώς και τον τρόπο αντιμετώπισής της5
Μπορεί να θεωρηθεί ότι το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στον τρόπο που αντιλαμβάνονται οι ασθενείς την ΚΜ και τον τρόπο που την αντιλαμβάνονται οι γιατροί υπογραμμίζει την ανάγκη για υποστήριξη των ασθενών μέσω καλύτερης ενημέρωσης και εκπαίδευσης5
[1] H a JF, Longnecker N. Doctor-Patient Communication: A Review. The Ochsner Journal. 2010;10(1):38-43 [2] B eckman HB, Frankel RM. The effect of physician behaviour on the collection of data. Ann Int Med. 1984; 101(5):692-696 [3] R hoades DR, McFarland KF, Finch WH, Johnson AO. Speaking and interruptions during primary care office visits. Fam Med. 2001 Jul-Aug;33(7):528-32 [4] L ane DA, et al. Int J Cardiol 2006;110:354– 358[7] Lip GYH, et al. Stroke 2002;33:238– 244. [5] A liot E, et al. Europace 2010;12:626– 633 [6] Lane DA, et al. Int J Cardiol 2006;110:354–358[7] Lip GYH, et al. Stroke 2002;33:238–244. [6] L loyd-Jones DM, et al. Lifetime risk for development of atrial fibrillation: the Framingham Heart Study. Circulation. 2004;110(9):1042-46. [7] C amm AJ, et al. 2012 focused update of the ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation. Eur Heart J. 2012;33(21):2719-47. [8] W orld Health Organisation, January 2017. ‘The top 10 causes of death’ Factsheet. [online]. Available from: http://www.who. int/mediacentre/factsheets/fs310/en/ [Last accessed June 2017] [9] C arlos M et al., Exploring patients’ knowledge and perceptions of oral anticoagulation therapies and antidotes. Abstract. ESPACOMP 2017 Budapest. [10] I rving G, Neves AL, Dambha-Miller H, et al. International variations in primary care physician consultation time: a systematic review of 67 countries BMJ Open 2017;7:e017902. doi: 10.1136/ bmjopen-2017-017902
55
ΑΡΘΡΟ
Παράγοντες που αυξάνουν αλλά και μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου
Η σημασία της πρόληψης στον καρκίνο Βασικές αντικαρκινικές οδηγίες που βασίζονται του Δρος Κωνσταντίνου στη διατροφή, το Κρητικού, Ειδικού παθολόγου, σωματικό βάρος και επιμελητή Α’ ΕΣΥ την άσκηση
Έ
χει υπολογιστεί από επιστημονικές μελέτες πως περίπου το 1/3 των πιο συχνών καρκίνων θα μπορούσαν να αποφευχθούν και να προληφθούν μέσω της σωστής υγιεινής διατροφής, του ελέγχου του σωματικού βάρους (σωστή αντιμετώπιση και αποφυγή της παχυσαρκίας), της φυσικής δραστηριότητας (άσκησης) και της διακοπής ή αποφυγής του καπνίσματος (ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα). Δυστυχώς, ο καρκίνος αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως. Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο παρουσιάζονται περίπου 14
56
εκατομμύρια καινούργια περιστατικά, και ο αριθμός των νέων ασθενών με καρκίνο αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 70% μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες. Ο καρκίνος αποτελεί τη 2η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, και συνολικά περίπου 1 στους 6 θανάτους προκαλείται από καρκίνο. Για τους λόγους αυτούς η πρόληψη έχει τεράστια σημασία και κυριολεκτικά σώζει ζωές. Ας περιγράψουμε, λοιπόν, με απλά λόγια, ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν και ποιοι είναι οι παράγοντες που μειώνουν τις πιθανότητες για την εκδήλωση κακοήθειας στο μέλλον.
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
57
ΑΡΘΡΟ
Ο καρκίνος αποτελεί τη 2η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, και συνολικά περίπου 1 στους 6 θανάτους προκαλείται από καρκίνο
Οι υπέρβαροι ή ακόμη περισσότερο οι παχύσαρκοι άνθρωποι παρουσιάζουν πιθανότητα εμφάνισης 11 κακοηθειών
58
Οι παρακάτω κατηγορίες σχετίζονται, βάσει ιατρικών μελετών, με την αύξηση των πιθανοτήτων εμφάνισης κακοήθειας στο μέλλον: Κάπνισμα: Το κάπνισμα αποτελεί τον πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση κακοήθειας στο μέλλον και αποτελεί την κύρια υπεύθυνη αιτία για το περίπου 22% των θανάτων από καρκίνο (ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα). Το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα, του οισοφάγου, του λάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα, του νεφρού, της ουροδόχου κύστεως, του παγκρέατος, του στομάχου και του τραχήλου της μήτρας.
Υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα: Οι υπέρβαροι ή ακόμη περισσότερο οι παχύσαρκοι άνθρωποι παρουσιάζουν, βάσει μελετών, αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης των παρακάτω 11 κακοηθειών: Π αχέος εντέρου Μαστού (κυρίως σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες) Χ οληδόχου κύστεως Ν εφρών Ή πατος Ο ισοφάγου Ω οθηκών Π αγκρέατος Π ροστάτη Σ τομάχου Ε νδομητρίου
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Πάνω από το φυσιολογικό αύξηση του σωματικού βάρους κατά την ενήλικη ζωή: Όταν αυξάνεται το σωματικό βάρος πέρα από το φυσιολογικό στην ενήλικη ζωή, παρουσιάζεται, βάσει των μελετών, αύξηση της πιθανότητας για εκδήλωση καρκίνου του μαστού (σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες). Κατανάλωση φαγητών/τροφών που συντηρούνται σε αλάτι: Η κατανάλωση τροφών των οποίων η συντήρηση γίνεται σε αλάτι αυξάνει την πιθανότητα για τον καρκίνο του στομάχου (π.χ. ψάρια, φαγητά τύπου ανατολικής Ασίας κ.τ.λ.). Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει την
πιθανότητα για τις ακόλουθες κακοήθειες: Π αχέος εντέρου Μαστού (σε προεμμηνοπαυσιακές και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες) Ή πατος Στοματικής κοιλότητας, φάρυγγα, λάρυγγα Ο ισοφάγου Σ τομάχου
Συμπληρώματα διατροφής β-καροτίνης: Υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που συνδέουν τη χρήση (κυρίως σε υψηλές δόσεις) συμπληρωμάτων διατροφής β-καροτίνης από καπνιστές με την εκδήλωση καρκίνου του πνεύμονα. Επεξεργασμένα κρεατικά-αλλαντικά (π.χ. μπέικον, σαλάμι, ζαμπόν): Αυξά-
νουν την πιθανότητα για εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου και καρκίνου του στομάχου. Κόκκινο κρέας (π.χ. βοδινό, χοιρινό, αρνίσιο, κατσικίσιο): Η συχνή κατανάλωση, δηλαδή η κατανάλωση πέρα από το φυσιολογικό, κόκκινων κρεάτων αυξάνει την πιθανότητα για εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου. Γλυκαιμικό φορτίο: Το γλυκαιμικό φορτίο αποτελεί έναν όρο που χαρακτηρίζει το πόσο αυξάνεται το σάκχαρο αίματος ενός ατόμου από τη διατροφή του. Διαπιστώθηκε από μελέτες πως όταν το γλυκαιμικό φορτίο είναι σταθερά και παθολογικά αυξημέ-
ριοχές όπως τα καρύδια πεκάν), τα μπαχαρικά, το καλαμπόκι, το σιτάρι, τα ξηρά φρούτα, δημητριακά πρωινού, είναι από τα πιο επιρρεπή είδη τροφίμων, τα οποία κινδυνεύουν να προσβληθούν από μύκητες που παράγουν αφλατοξίνες. Η χρόνια έκθεση σε μικρές ποσότητες συνδέεται με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκινωμάτων με κύριο όργανο προσβολής το ήπαρ. Επειδή οι αφλατοξίνες χαρακτηρίζονται από διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς ως ένα από τα πιο διαδεδομένα παγκόσμια καρκινογόνα, είναι φρόνιμο να γνωρίζουμε τον κίνδυνο αυτό και να λαμβάνουμε μέτρα προφύλαξης, δηλαδή να προτιμάμε φρέσκα προϊόντα και να μην αποθηκεύουμε επί μακρόν τα τρόφιμα, να τοπο-
Η κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, φυτικών ινών, καφέ (με μέτρο) και σκόρδου, η φυσική δραστηριότητα και ο θηλασμός είναι παράγοντες που μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου
νο (διαβητικό και προδιαβητικό στάδιο), υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για εκδήλωση κακοήθειας στο ενδομήτριο, στο ήπαρ, στο παχύ έντερο, στον μαστό και στην ουροδόχο κύστη. Αναμένονται περαιτέρω αποτελέσματα ιατρικών μελετών στο πολύ σοβαρό αυτό θέμα. Οι αφλατοξίνες: Οι αφλατοξίνες είναι τοξικοί μεταβολίτες που παράγονται από ορισμένους μύκητες σε τρόφιμα και ζωοτροφές. Τρόφιμα που παραμένουν επί μακρόν αποθηκευμένα και κατά την αποθήκευσή τους εκτίθενται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τους μύκητες που παράγουν αφλατοξίνες. Αράπικα φιστίκια, ξηροί καρποί (ιδιαίτερα αυτοί που παράγονται σε εξωτικές πε-
θετούμε τα ευπαθή τρόφιμα (π.χ. ξηρούς καρπούς) στο ψυγείο, να αποφεύγουμε να τρώμε ξηρούς καρπούς που μοιάζουν μουχλιασμένοι, αποχρωματισμένοι ή ζαρωμένοι και να προτιμάμε γενικά να αγοράζουμε επώνυμα προϊόντα που είναι πιστοποιημένα με συστήματα διασφάλισης της ποιότητάς τους. Ας περιγράψουμε τώρα τις παρακάτω κατηγορίες που σχετίζονται, βάσει ιατρικών μελετών, με τη μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου: Κατανάλωση λαχανικών: Η κατανάλωση λαχανικών, κυρίως μη αμυλούχων (π.χ. μπρόκολο, λάχανο, σπανάκι, κουνουπίδι, καρότο, μαρούλι, αγγούρι, ντομάτα, πράσο), μειώνει σημαντικά την πιθανό-
59
ΑΡΘΡΟ
Περίπου το 1/3 των πιο συχνών καρκίνων θα μπορούσαν να αποφευχθούν και να προληφθούν
τητα για εκδήλωση κακοήθειας γενικότερα, αλλά έχει επίσης διαπιστωθεί πως συνδέεται και ειδικότερα με μείωση της πιθανότητας εκδήλωσης κακοήθειας στη στοματική κοιλότητα, στον φάρυγγα και στον λάρυγγα. Κατανάλωση φρούτων: Η κατανάλωση φρούτων μειώνει επίσης σημαντικά την πιθανότητα εκδήλωσης κακοήθειας γενικότερα, αλλά έχει επίσης διαπιστωθεί πως συνδέεται και ειδικότερα με μείωση της πιθανότητας εκδήλωσης κακοήθειας στη στοματική κοιλότητα, στον φάρυγγα και στον λάρυγγα. Φυσική δραστηριότητα-Άσκηση (ήπια και έντονη): Η τακτική και καθημερινή σωματική δραστηριότητα μειώνει επίσης σημαντικά την πιθανότητα εκδήλωσης κακοήθειας γενικότερα, αλλά έχει επίσης διαπιστωθεί πως συνδέεται και ειδικότερα με μείωση της πιθανότητας εκδήλωσης κακοήθειας του παχέος εντέρου, του μαστού (προ- και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες) και του ενδομητρίου. Μελέτες επίσης έδειξαν πως η σταθερή, τακτική, έντονη σωματική δραστηριότητα μειώνει την πιθανότητα εκδήλωσης καρκίνου του μαστού στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Για να κατανοήσουμε τι σημαίνει ήπια και έντονη σωματική δραστηριότητα, εξηγούμε με απλά λόγια πως ήπια σωματική δραστηριότητα μπορεί να είναι η καθημερινή βάδιση και έντονη σωματική δραστηριότητα μπορεί να είναι το κολύμπι, το τρέξιμο ή η ποδηλασία. Κατανάλωση φυτικών ινών στη διατροφή: Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες μειώνουν την πιθανότητα εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου. Παραδείγματα τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε
ίνες είναι τα λαχανικά, τα φρούτα, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα όσπρια, καθώς και προϊόντα ολικής, όπως δημητριακά, μακαρόνια, ρύζι και ψωμί. Θηλασμός: Έχει διαπιστωθεί από μελέτες πως ο θηλασμός μειώνει την πιθανότητα για καρκίνο του μαστού. Καφές: Μελέτες έδειξαν πως η κατανάλωση καφέ με μέτρο σχετίζεται με μείωση της πιθανότητας για εκδήλωση κακοήθειας στο ήπαρ και στο ενδομήτριο. Χρειάζονται περισσότερες μελέτες πάνω στο θέμα αυτό, καθώς και για την ποσότητα κατανάλωσης καφέ. Κατανάλωση σκόρδου: Μελέτες έδειξαν τη συσχέτιση του σκόρδου με τη μείωση της πιθανότητας εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου. Τι πρέπει λοιπόν να θυμόμαστε ως γενικές οδηγίες αντικαρκινικής προφύλαξης: 1. Δ ιατηρήστε το σωματικό σας βάρος όσο πιο πολύ μπορείτε εντός των φυσιολογικών ορίων. Αποφύγετε την παχυσαρκία. 2. Κινηθείτε περισσότερο. Προσπαθήστε να κάθεστε λιγότερο και να είστε δραστήριοι σωματικά για τουλάχιστον 30 λεπτά κάθε ημέρα. 3. Αποφύγετε τροφές με πολλές θερμίδες, καθώς και ποτά και αναψυκτικά με ζάχαρη. Περιορίστε όσο πιο πολύ μπορείτε τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή ζάχαρη. 4. Απολαύστε τροφές με σπόρους, λαχανικά, όσπρια και καταναλώστε φρούτα. 5. Περιορίστε την κατανάλωση κόκκι-
Who is who Δρ Κωνσταντίνος Κρητικός Ειδικός παθολόγος, επιμελητής Α’ ΕΣΥ, διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Παθολογικό Τμήμα-Μονάδα Παθολογικής Ογκολογίας & Χημειοθεραπείας Γυναικολογικού Καρκίνου, Νοσοκομείο-Μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου», μετεκπαιδευθείς στον Σακχαρώδη Διαβήτη και την Παχυσαρ-
60
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
κία στο Διαβητολογικό Κέντρο της Α’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Λαϊκό Νοσοκομείο, SCOPE Certified, Reader at Oxford University Press, United Kingdom, Μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Περιοδικού Παθολογίας (European Journal of Internal Medicine).
νου κρέατος και αποφύγετε τα επεξεργασμένα κρέατα, όπως το ζαμπόν και το μπέικον. Προσπαθήστε να μην τρώτε περισσότερο από 500 γρ. (μαγειρεμένο βάρος) κόκκινου κρέατος την εβδομάδα. 6. Για την πρόληψη του καρκίνου, βάσει των μελετών, συστήνεται να αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ. 7. Καταναλώστε λιγότερο αλάτι. Περιορίστε την κατανάλωση αλατιού σε λιγότερο από 6 γρ. (2,4 γρ. νατρίου) την ημέρα (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού), περιορίζοντας την προσθήκη άλατος κατά το μαγείρεμα και κατά το
γεύμα, αλλά και τρώγοντας λιγότερο επεξεργασμένα και έτοιμα γεύματα. 8. Μην καταναλώνετε μουχλιασμένα δημητριακά και καρπούς. 9. Για την πρόληψη του καρκίνου, μη βασίζεστε στα συμπληρώματα διατροφής. Τραφείτε υγιεινά, αντί να καταναλώνετε συμπληρώματα διατροφής. 10. Αν μπορείτε, θηλάστε το μωρό σας. Είναι καλό και για εσάς και για το μωρό σας. 11. Μετά τη θεραπεία για καρκίνο, οι οδηγίες βασίζονται στις βασικές οδηγίες πρόληψης και στις οδηγίες του γιατρού.•••
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ferlay J, Soerjomataram I, Ervik M, Dikshit R, Eser S, Mathers C et al. GLOBOCAN 2012 v1.0, Cancer Incidence and Mortality Worldwide: IARC CancerBase No. 11 Lyon, France: International Agency for Research on Cancer; 2013. 2. GBD 2015 Risk Factors Collaborators. Global, regional, and national comparative risk assessment of 79 behavioural, environmental and occupational, and metabolic risks or clusters of risks, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015. Lancet. 2016 Oct; 388 (10053):1659-1724. 3. World Health Organization (WHO). Cancer Prevention. 4. World Cancer Research Fund International.
INFOGRAPHICS
ΚΑΠΝΌΣ
Βασική αιτία θανάτου, ασθένειας και εξαθλίωσης Αλήθειες και ψέματα
Επιμέλεια: Ιοκάστη Αλειφεροπούλου
ΚΑΠΝΌΣ: Μία από τις μεγαλύτερες απειλές δημόσιας υγείας που έχει αντιμετωπίσει ποτέ ο κόσμος. Αποτελεί την κύρια αιτία των καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό επεισόδιο, οδηγώντας έτσι σε περίπου 3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Συνολικά, η κατανάλωση καπνού και συναφών προϊόντων καθώς και το δευτερογενές κάπνισμα σκοτώνουν πάνω από 7 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. Περισσότεροι από 6 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται στην άμεση κατανάλωση, ενώ περίπου 890.000 είναι το αποτέλεσμα της έκθεσης μη καπνιστών στο παθητικό-δευτερογενές κάπνισμα. Στην Ευρώπη, η κατανάλωση καπνού είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για την υγεία και η κυριότερη αιτία πρόωρου θανάτου, υπεύθυνη για σχεδόν 700.000 θανάτους ετησίως. Ο πρόωρος θάνατος λόγω του καπνού στερεί πόρους από το οικογενειακό εισόδημα, αυξάνει το κόστος της φροντίδας υγείας και θέτει εμπόδια στην οικονομική ανάπτυξη. Μελέτες έχουν δείξει ότι περίπου το 80% του 1,1 δισ. καπνιστών παγκοσμίως διαμένουν σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος, όπου το φορτίο της καρδιαγγεια-
62
κής νόσου και του θανάτου που σχετίζεται με τον καπνό είναι «βαρύτερο». Σε ορισμένες χώρες, τα παιδιά από φτωχά νοικοκυριά απασχολούνται συχνά στην καπνοκαλλιέργεια για την παροχή οικογενειακού εισοδήματος. Αυτά τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην «πράσινη ασθένεια καπνού», η οποία προκαλείται από τη νικοτίνη που απορροφάται μέσω του δέρματος από τον χειρισμό υγρών φύλλων καπνού.
Η επιτήρηση είναι καθοριστική Παρά τις τρομακτικές επιπτώσεις και τους ανυπολόγιστους κινδύνους για τη δημόσια υγεία, μόνο 1 στις 3 χώρες παρακολουθεί τη χρήση καπνού επαναλαμβάνοντας εθνικά αντιπροσωπευτικές έρευνες για τους νέους και τους ενήλικες έστω μία φορά κάθε 5 χρόνια. Οι χώρες αυτές αντιπροσωπεύουν μόλις το 39% του παγκόσμιου πληθυσμού. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το καλό monitoring της έκτασης και του χαρακτήρα της επιδημίας καπνού είναι ύψιστης σημασίας για την προσαρμογή των εθνικών πολιτικών υγείας.
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
63
INFOGRAPHICS
Λανθασμένες αντιλήψεις για τον καπνό Ο καπνός δεν βλάπτει Ο καπνός περιέχει σχεδόν 7.000 χημικές ουσίες, πολλές από τις οποίες είναι τοξικές αλλά και καρκινογόνες, και οι ακριβείς τους επιδράσεις αποτελούν αντικείμενο μακροπρόθεσμου και συστηματικού ελέγχου και ερευνών. Εδώ και περισσότερο από πέντε δεκαετίες, έχει αποδειχθεί και έχει γίνει πλήρως αποδεκτό επιστημονικά και ιατρικά ότι η χρήση του καπνού αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου που σχετίζεται ευθέως με την εμφάνιση των κυριότερων μορφών καρκίνου, ασθενειών του καρδιαγγειακού συστήματος και της αναπνευστικής λειτουργίας, και μιας πληθώρας άλλων νοσημάτων που οδηγούν στον θάνατο. Η Διεθνής Ταξινόμηση των Νόσων (ICD) έχει κατατάξει την εξάρτηση από τη νικοτίνη του καπνού και τις ψυχικές διαταραχές και διαταραχές της συμπεριφοράς που επιφέρει, πέρα από παράγοντα κινδύνου, και αυτοτελώς ως ασθένεια.
ρισμένα προϊόντα Ο καπνού ή συναφή προϊόντα είναι ασφαλέστερες εναλλακτικές επιλογές για την υγεία από άλλα
Ο καπνός μπορεί να έχει και οφέλη Είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι η χρήση του καπνού και των συναφών με αυτόν προϊόντων δεν επιφέρει καμιά απολύτως ευεργετική επίδραση στην υγεία, τη φυσική, ψυχική ή πνευματική λειτουργία του οργανισμού ή το κοινωνικό status και τη συμπεριφορά. Αντιθέτως, πέραν των βλαβερών συνεπειών για την υγεία, η εξάρτηση από τη νικοτίνη δημιουργεί ισχυρότατο εθισμό, με συνέπεια τη διαταραχή της ψυχικής ισορροπίας, που κάνει ακόμα δυσκολότερη τη διακοπή της χρήσης, ενώ μειώνει τις αντοχές και τις φυσικές ικανότητες του ατόμου.
64
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Προϊόντα που προωθούνται στην αγορά ως ασφαλέστερες για την υγεία εναλλακτικές επιλογές έναντι των παραδοσιακών καπνικών προϊόντων, όπως είναι τα νέα προϊόντα καπνού (novel tobacco products) και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, είναι επικίνδυνα για την υγεία. Πέραν της νικοτίνης, η οποία είναι μια εξαιρετικά εθιστική και τοξική ουσία, περιέχουν (ακόμη και τα φυτικά προϊόντα για κάπνισμα) χημικές ουσίες και εκλύουν εκπομπές μέσω των συστατικών τους που είναι επικίνδυνες για την υγεία, ενώ ελέγχονται σε μακροπρόθεσμο ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο ως προς τις ακριβείς και μακροχρόνιες επιδράσεις τους. Τόσο η ευρωπαϊκή όσο και η εθνική νομοθεσία απαγορεύουν κάθε αναφορά επί των προϊόντων ως προς τη μειωμένη βλάβη από τη χρήση τους σε σχέση με άλλα. Επιπλέον, τα προϊόντα αυτά θεωρείται ευρέως ότι αποτελούν το κυριότερο μέσο μετάβασης στα παραδοσιακά καπνικά προϊόντα, ενώ πρόσφατες μελέτες σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν καταδείξει την αύξηση της χρήσης τους από νεαρές ηλικίες, αλλά και μη καπνιστές. Η μόνη επιστημονικά αποδεδειγμένη και ιατρικά αποδεκτή παγκοσμίως εναλλακτική επιλογή είναι η διακοπή της χρήσης.
Η χρήση του καπνού και των συναφών προϊόντων βλάπτει μόνο τον χρήστη. Οι συνέπειες της παθητικής χρήσης είναι υπερεκτιμημένες
Η διακοπή της χρήσης των προϊόντων είναι εύκολη και μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή Η εξάρτηση από τη νικοτίνη είναι ισχυρότατη και δημιουργεί εθισμό, τον μεγαλύτερο μάλιστα μετά την ηρωίνη και την κοκαΐνη. Η διακοπή της χρήσης των προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, αν και δεν αποκλείει την επιτυχία της ατομικής εξολοκλήρου προσπάθειας του χρήστη, επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερα μέσω των κατάλληλων ιατρείων διακοπής καπνίσματος και των ιατρικά αποδεκτών μεθόδων και μέσων.
Η διακοπή της χρήσης είναι δύσκολη. Επομένως, η καλύτερη εναλλακτική επιλογή είναι η μείωση μόνο της χρήσης Δεν υπάρχει κανένα απολύτως ασφαλές ως προς την υγεία και επιστημονικά αποδεκτό όριο για την κατανάλωση των καπνικών και συναφών προϊόντων. Οι επικίνδυνοι για την υγεία παράγοντες υφίστανται ανεξάρτητα από το πόσο συστηματική είναι η χρήση τους ή τον αριθμό των μονάδων που καταναλώνονται. Ακόμη και η περιστασιακή χρήση έχει σημαντικές επιβλαβείς συνέπειες, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε βαριές εξαρτητικές συμπεριφορές. Αντιθέτως, οι ευεργετικές επιδράσεις για την υγεία από τη διακοπή της χρήσης είναι φανερές από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες ή μήνες.
Είναι πλέον εδώ και δεκαετίες ευρέως αποδεκτό και επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι, πέρα από τις πολύ σημαντικές αρνητικές επιδράσεις στην υγεία του χρήστη (πρωτογενής χρήση), η χρήση των προϊόντων καπνού και των συναφών προϊόντων, ιδίως των καπνιζόμενων, έχει επιβλαβείς επιδράσεις τόσο στην υγεία των μη χρηστών (δευτερογενής χρήση) όσο και στο περιβάλλον (τριτογενής χρήση). Έχει τεκμηριωθεί ιατρικά ότι η χρήση προϊόντων καπνού από εγκύους επιδρά αρνητικά στην ανάπτυξη και την υγεία του εμβρύου, ενώ η αλόγιστη και χωρίς όρους χρήση των προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων είναι επικίνδυνη για την υγεία των παιδιών, λαμβανομένων υπόψη, μεταξύ άλλων, της εξαιρετικά μιμητικής συμπεριφοράς των παιδιών και των νέων και τη μακροχρόνια έκθεση των μελλοντικών γενεών. Η κατανάλωση του καπνού και των συναφών με αυτόν προϊόντων έχει αρνητικές επιδράσεις στο ατομικό και οικογενειακό εισόδημα, στον οικογενειακό, κοινωνικό και εργασιακό περίγυρο, εμποδίζει την οικονομική ανάπτυξη και αυξάνει το κόστος της φροντίδας για τη δημόσια υγεία. Πηγές: WHO, European Commission
65
INFOGRAPHICS
Ο ΚΑΠΝΟΣ ΜΑΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΟΛΟΥΣ ΕΩΣ
10 ΔΙΣ.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΤΣΙΓΑΡΑ ΑΠΟΡΡΙΠΤΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΘΕ ΗΜΕΡΑ ΤΑ ΑΠΟΤΣΙΓΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ 30-40% ΤΩΝ ΛΥΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΣΥΛΛΕΓΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΣΤΙΚΕΣ "ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ" ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ
ΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΤΩΝ ΚΑΠΝΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΜΕΧΡΙ 7.000 ΤΟΞΙΚΑ ΧΗΜΙΚΑ
ΟΙ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΠΝΟΥ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΤΟΝΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΞΙΚΩΝ ΑΕΡΙΩΝ, ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Ο ΚΑΠΝΟΣ ΜΑΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΟΛΟΥΣ
ΥΓΕΙΑ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ
Ο ΚΑΠΝΟΣ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΑΠΟ
7
ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ
ΕΚΑΤ. ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Ο ΚΑΠΝΟΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ, ΤΙΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 12% ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΘΑΝΑΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 30 ΕΤΩΝ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΚΑΠΝΟ
Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΠΝΟΥ "ΚΟΣΤΙΖΕΙ" 1,4 ΤΡΙΣ. ΔΟΛ. ΣΕ ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ ΚΑΙ ΣΕ ΑΠΩΛΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΩ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΩΡΗΣ ΘΝΗΤΟΤΗΤΑΣ
66
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Ο ΚΑΠΝΟΣ ΜΑΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΟΛΟΥΣ
ΓΥΝΑΙΚΕΣ & ΠΑΙΔΙΑ
Η ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΒΑΖΕΙ ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΥΠΟΝΟΩΝΤΑΣ ΟΤΙ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΠΝΟΥ ΕΝΙΣΧΥΕΙ ΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ, ΤΗ ΛΑΜΨΗ, ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΜΕΧΡΙ 7 ΣΤOYΣ 10 ΑΓΡΟΤΕΣ ΣΕ ΦΑΡΜΕΣ ΚΑΠΝΟΥ ΕΙΝΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΣΤΕΝΗ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΧΗΜΙΚΑ
1 ΣΤΑ 2 ΠΑΙΔΙΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ
ΜΕΧΡΙ 14% ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΠΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΑΓΡΟΤΩΝ ΠΟΥ ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΝ ΚΑΠΝΑ ΔΕΝ ΠΑΝΕ ΣΧΟΛΕΙΟ. ΑΝΤΙΘΕΤΑ, ΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΑ ΧΩΡΑΦΙΑ ΚΑΠΝΟΥ
Ο ΚΑΠΝΟΣ ΜΑΣ ΑΠΕΙΛΕΙ ΟΛΟΥΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ, ΠΕΡΙΠΟΥ
226 ΕΚΑΤ.
ΦΤΩΧΕΙΑ
ΕΝΗΛΙΚΟΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΚΑΠΝΟΥ ΖΟΥΝ ΣΕ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΧΑΜΗΛΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΕΣ, ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 10% ΤΟΥ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΠΝΟΥ - ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΦΑΓΗΤΟ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΔΕΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΠΝΟ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ, ΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ, ΣΤΕΡΟΥΝ ΤΟΝ ΒΑΣΙΚΟ ΠΟΡΟ ΑΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΚΑΙ, ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ, ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ
67
Το πρώτο φάρμακο για εξαιρετικά σπάνια νόσο
Ε
γκρίθηκε στην ΕΕ η πρώτη θεραπεία για μια εξαιρετικά σπάνια νόσο, που πλήττει 1 στα 250.000 νεογέννητα. Πρόκειται για το φάρμακο Mepsevii, που αφορά την αντιμετώπιση της βλεννοπολυσακχαρίδωσης τύπου VΙI (MPS VΙI, σύνδρομο Sly). Πρόκειται για μια αυτοσωμική υπολει-
πόμενη κληρονομική νόσο. Αυτό σημαίνει ότι αν και οι δύο γονείς είναι φορείς του παθολογικού γονιδίου, τότε υπάρχει 25% πιθανότητα να πάσχει το τέκνο. Οφείλεται σε έλλειψη του ενζύμου β-γλυκουρονιδάσης, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση θειικής δερματάνης και θειικής ηπαράνης στους ιστούς. Είναι η
σπανιότερη από όλες τις βλεννοπολυσακχαριδώσεις. Η νόσος εκδηλώνεται με ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων και διακυμαίνεται από τον ήπιο κλινικό φαινότυπο έως τη βαριά εξελισσόμενη μορφή. Η σοβαρή νόσος μπορεί να εκδηλωθεί ακόμη και στο έμβρυο, με την ανάπτυξη εμβρυϊκού ύδρωπα, ο οποίος ορίζεται ως ανώμαλη υπερβολική συσσώρευση υγρού σε 2 ή περισσότερα διαμερίσματα του εμβρύου, συμπεριλαμβανομένου του υπεζωκότα, του περικαρδίου, του δέρματος και του περιτοναίου. Στην περίπτωση της γέννησης ενός τέτοιου βαρέως πάσχοντος νεογνού, η επιβίωσή του σπάνια ξεπερνά τις λίγες εβδομάδες έως μήνες. Το νέο φάρμακο είναι μια θεραπεία υποκατάστασης ενζύμων, που έχει σχεδιαστεί για την πρόληψη της συσσώρευσης των GAG, η οποία έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη θεραπεία μη νευρολογικών εκδηλώσεων της πάθησης.
Διαβήτης: Ανατροπές φέρνει νέα μελέτη
H
απώλεια βάρους μετά τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2 είναι ικανή να αναστρέψει τη νόσο! Αυτό έδειξε νέα μελέτη, που είναι δυνατόν να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον διαβήτη. Σήμερα, όταν γίνεται η διάγνωση του διαβήτη, ο γιατρός συνήθως συνιστά φαρμακοθεραπεία και αλλαγές στον τρόπο ζωής, οι οποίες, στην πράξη, είναι ήπιες. Νέες μελέτες όμως δείχνουν ότι η απώλεια βάρους αμέσως μετά τη διάγνωση είναι δυνατόν να έχει καλύτερα αποτελέσματα. Πρόσφατα, μια μελέτη έδειξε ότι σχεδόν οι μισοί ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πέτυχαν ύφεση σε μη διαβητική κατάσταση μετά από απώλεια βάρους, μέσα σε μια περίοδο 6 ετών από τη διάγνωση.
68
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
Επιπλέον, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Cell Metabolism αποκαλύπτει ότι αυτή η επιτυχής αντίδραση στην απώλεια βάρους συνδέεται με τη βελτίωση στη λειτουργία των παγκρεατικών βήτα κυττάρων. Αυτό το εύρημα διαψεύδει την προηγούμενη αντίληψη ότι η λειτουργία των β-κυττάρων χάνεται αμετάκλητα σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. «Αυτή η μελέτη έχει δυνητικά σημαντικές επιπτώσεις στη διαχείριση της νόσου. Τα δεδομένα μάς δείχνουν ότι η ουσιαστική απώλεια βάρους κατά τη στιγμή της διάγνωσης είναι κατάλληλη για τη διάσωση των βήτα κυττάρων και την αναστροφή της νόσου» επισημαίνει ο επικεφαλής των ερευνητών, Roy Taylor, από το πανεπιστήμιο του Newcastle.
Έρευνα-«σοκ» για την υπέρταση
Δ
ραματική θα είναι η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων ηλικίας 45-75 ετών που θα χαρακτηριστούν υπερτασικοί αν υιοθετηθούν οι νέες οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, η οποία μείωσε τα όρια για τη διάγνωση της νόσου, όπως έδειξε νέα έρευνα στις ΗΠΑ και την Κίνα. «Πέτρα του σκανδάλου» είναι το γεγονός ότι το νέο όριο μειώθηκε από τα 140/90 mmHg στα 130/80. Αναλυτικότερα, με βάση τις οδηγίες των Αμερικανών, η αρτηριακή πίεση χαρακτηρίζεται: Φυσιολογική όταν είναι μικρότερη από 120/80 mmHg Αυξημένη όταν είναι από 120 έως 129/80 mmHg Υπέρταση σταδίου 1 όταν είναι μεταξύ 130-139/80-89 mmHg Υπέρταση σταδίου 2 όταν είναι μεταξύ 140-159/90-99 mmHg και πάνω από 160/100 mmHg. Το θέμα έχει προκαλέσει πολλές και έντονες συζητήσεις, και όχι μόνο σε επιστημονικό επίπεδο, κυρίως στους Ευρωπαίους. Υπό το πρίσμα αυτό, μια διεθνής ομάδα ερευνητών πραγματοποίησαν έρευνα σε ασθενείς στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Επικεφαλής των ερευνητών ήταν ο Αμερικανός καθηγητής Harlan M. Krumholz από το φημισμένο πανεπιστήμιο Yale, διευθυντής του κέντρου Center for Outcomes Research and Evaluation. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, «οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για την υγεία θα πρέπει να κατανοήσουν καλύτερα τον πληθυσμιακό αντίκτυπο αυτών των αλλαγών στην ταυτοποίηση και τη θεραπεία των ατόμων με υπέρταση πριν προχωρήσουν σε αλλαγές στα προγράμματα υγείας τους βάσει των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών».
E
Γονιδιακή θεραπεία της κυστικής ίνωσης
λπιδοφόρα είναι τα νέα για την ανάπτυξη γονιδιακής θεραπείας της κυστικής ίνωσης. Η γερμανική φαρμακοβιομηχανία Boehringer Ingelheim συμφώνησε και εντάσσεται στη διεθνή Κοινοπραξία Γονιδιακής Θεραπείας Κυστικής Ίνωσης (GTC), που έχει δημιουργηθεί στη Βρετανία, με στόχο ακριβώς την ανάπτυξη μακροχρόνιας θεραπείας για ασθενείς με τη νόσο. Η κυστική ίνωση είναι μια σοβαρή γενετική ασθένεια, που προκαλεί μόνιμες πνευμονικές λοιμώξεις και, με την πάροδο του χρόνου, περιορίζει την ικανότητα του ατόμου να αναπνέει, επιδεινώνοντας την ποιότητα της ζωής του. Υπάρχουν περισσότερες από 2.000 γνωστές μεταλλάξεις στο υπεύθυνο γονίδιο (CFTR), πολλές από τις οποίες οδηγούν ένα άτομο στο να αναπτύξει τη νόσο.
Οι υφιστάμενες θεραπείες και αυτές που βρίσκονται σε εξέλιξη μπορούν μόνο να επιβραδύνουν την πρόοδο της νόσου. Επιπλέον, οι υπάρχουσες θεραπείες έχουν ποικίλα αποτελέσματα, ανάλογα με την κατάσταση μετάλλαξης ενός ασθενούς, όπως καθορίζεται από τη συγκεκριμένη παραλλαγή γονιδίων που προκαλεί τη νόσο τους. Έτσι, υπάρχει μεγάλη ανάγκη ανακάλυψης νέων θεραπειών. Η γονιδιακή θεραπεία είναι η μοναδική θεραπευτική προσέγγιση μέχρι σήμερα που μπορεί να αντιμετωπίσει όλες τις μεταλλάξεις γονιδίων CFTR, προσφέροντας έτσι μια δυνατότητα καθολικής θεραπείας. Η κοινοπραξία, λοιπόν, θα επικεντρωθεί στην ανάπτυξη μιας γονιδιακής θεραπείας με τέτοιον τρόπο ώστε να εισαχθεί ένα υγιές αντίγραφο του γονιδίου CFTR στα κύτταρα των πνευμόνων.
69
NEWSROOM
Σημαντική συμφωνία Bayer-LEO Pharma
Σ
τη LEO Pharma πέρασε πρόσφατα η παγκόσμια μονάδα συνταγογραφούμενων δερματολογικών προϊόντων της Bayer. Οι δύο εταιρείες υπέγραψαν τη σύναψη οριστικής συμφωνίας εξαγοράς του εν λόγω χαρτοφυλακίου της Bayer, που περιλαμβάνει πρωτότυπα συνταγογραφούμενα φάρμακα τοπικής χρήσης για τη θεραπεία της ακμής, μυκητιασικών δερματικών λοιμώξεων και της ροδόχρου ακμής, καθώς και μια ποικιλία τοπικών στεροειδών. Ο συγκεκριμένος ετήσιος κύκλος εργασιών το 2017 ξεπέρασε τα 280 εκατ. ευρώ. «Η εξαγορά θα συμβάλει στη σημαντική επέκταση της LEO Pharma σε κρίσιμες αγορές παγκοσμίως και στη διεύρυνση των θεραπευτικών κατηγοριών της» αναφέρει ανακοίνωση. Εκτιμάται ότι η επέκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας της LEO θα επιτρέψει στην εταιρεία να υπερδιπλασιάσει τις πωλήσεις της σε ορισμένες αγορές. Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο μη συνταγογραφούμενων δερματολογικών προϊόντων της Bayer. H LEO Pharma θα αποκτήσει τα παγκόσμια δικαιώματα των προϊόντων –εκτός από το Αφγανιστάν και το Πακιστάν– και θα αναλάβει τις μονάδες πωλήσεων και μάρκετινγκ σε 14 χώρες, καθώς και ένα εργοστάσιο στο Σεγκράτε της Ιταλίας. Συνολικά, περίπου 450 άτομα θα ακολουθήσουν τη LEO Pharma, ως μέρος αυτής της συμφωνίας. Η εξαγορά αναμένεται να ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις, εντός του 2018 για τις ΗΠΑ και στο δεύτερο εξάμηνο του 2019 για όλες τις άλλες αγορές.
Βιοδείκτης συνδέει τον αυτισμό με τα εντομοκτόνα
70
T
α υψηλά επίπεδα σε έναν μεταβολίτη του διχλωρο-διφαινυλο-τριχλωροαιθανίου (DDT) σε έγκυες γυναίκες συνδέονται για πρώτη φορά με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αυτισμού στα παιδιά τους, σύμφωνα με μια νέα έρευνα. Το DDT είναι ένα μη βιοδιασπώμενο εντομοκτόνο που χρησιμοποιήθηκε ευρέως στο παρελθόν. Αν και πολλές χώρες έχουν απαγορέψει πια τη χρήση του, εξακολουθεί να ανιχνεύεται στην τροφική
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
αλυσίδα, οδηγώντας σε συνεχή έκθεση τους πληθυσμούς. Χρησιμοποιώντας μια εθνική μελέτη έκβασης γεννήσεων, οι ερευνητές εντόπισαν 778 παιδιά με αυτισμό που γεννήθηκαν μεταξύ 1987-2005 και μία ομάδα ελέγχου που ταιριάζει. Στη συνέχεια, υπέβαλαν τα δείγματα μητρικού ορού από την πρώιμη εγκυμοσύνη σε ποσοτικό προσδιορισμό για τα επίπεδα DDE (διχλωρο-διφαινυλο-διχλωροαιθυλένιο), ένα προϊόν διάσπασης του DDT. Όπως διαπίστωσαν, οι πιθανότητες εμφάνισης αυτισμού ήταν σχεδόν κατά 1/3 υψηλότερες μεταξύ των απογόνων της μητέρας με επίπεδα DDE που ήταν στο υψηλότερο 75ο εκατοστημόριο. Ακόμη, οι πιθανότητες εμφάνισης αυτισμού με νοητική αναπηρία ήταν υπερδιπλάσιες όταν τα επίπεδα DDE της μητέρας ήταν υψηλότερα από αυτό το όριο. Η εν λόγω μελέτη δημοσιεύθηκε στο American Journal of Psychiatry και είναι η πρώτη που βασίζεται σε έναν βιοδείκτη για να αποδείξει τη σχέση μεταξύ της εμφάνισης αυτισμού στα παιδιά με πιθανή προγεννητική τους έκθεση στα εντομοκτόνα και άλλους οργανικούς ρύπους.
« Ρολά» στο τμήμα αντιβιοτικών και αντιικών της Novartis
Σημαντική ανακάλυψη για τις μεταγγίσεις αίματος
Τ
ην απόφασή της να κλείσει το ερευνητικό τμήμα των αντιβιοτικών και των αντιικών της φαρμάκων ανακοίνωσε η Novartis, η οποία εστιάζει πλέον τις προτεραιότητές της σε άλλους τομείς στους οποίους εκτιμά ότι μπορεί να αναπτύξει καινοτόμα φάρμακα. Σύμφωνα με την εταιρεία, τα επιστημονικά αποτελέσματα των εν λόγω προγραμμάτων υπήρξαν μεν πειστικά, αλλά οι προοπτικές εκμετάλλευσης στη γραμμή παραγωγής κρίθηκαν μη ικανοποιητικές. «Για να μεγιστοποιήσουμε τις πιθανότητες ότι αυτά τα προγράμματα θα βοηθήσουν μια μέρα ασθενείς, συζητούμε ενεργά την αφαίρεση των αδειών για έρευνες με τις εταιρείες που αναπτύσσουν αυτά τα φάρμακα» δήλωσε σχετικά. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί το «τέλος» πολλών προκλινικών προγραμμάτων, μεταξύ των οποίων και του υποψήφιου αντιβιοτικού LYS228. Επηρεάζει, ταυτόχρονα, 140 εργαζομένους στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, οι οποίοι θα απολυθούν εντός 60 ημερών. Άλλοι 150 αναφέρεται πως θα υποστηρίξουν το τμήμα ασθενειών σε τροπικά κλίματα, στο Σαν Φρανσίσκο.
Συνεργασία του Ομίλου Υγεία με την Clinerion
Σ
υμφωνία στρατηγικής συνεργασίας υπέγραψε πρόσφατα ο Όμιλος Υγεία με την εταιρεία Clinerion στον τομέα των κλινικών μελετών. Η συμφωνία πραγματοποιείται «στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ερευνητικής του δραστηριότητας και της συνεχούς αναβάθμισης της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας που παρέχει προς όφελος των ασθενών». Η Clinerion διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο παγκοσμίως όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ παρόχων υπηρεσιών υγείας και φαρμακευτικών εταιρειών, με στόχο την επιτάχυνση της διαδικασίας της κλινικής έρευνας και της ανάπτυξης φαρμάκων, για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη πρόσβαση των ασθενών σε πρωτοποριακές θεραπευτικές μεθόδους. Τα νοσοκομεία του Ομίλου Υγεία είναι τα μοναδικά στην Ελλάδα που διαθέτουν πλήρη ηλεκτρονικό φάκελο για τον ασθενή, βασισμένο σε διεθνή πρό-
τυπα και κωδικοποιήσεις για τις διαγνώσεις, τα ιατρικά πρωτόκολλα, τις ιατρικές εξετάσεις και τις φαρμακευτικές θεραπευτικές αγωγές. «Οι διαχρονικές επενδύσεις του ομίλου μας στον τομέα της ψηφιακής υγείας μάς δίνουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε πλήρως την πλατφόρμα ανταλλαγής πληροφοριών που παρέχει η Clinerion και κατ’ επέκταση να προσφέρουμε στους ασθενείς μας τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες και νέα, αποτελεσματικά φάρμακα» σχολίασε ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Υγεία, Ανδρέας Καρταπάνης.
Ο
ι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν βρει έναν αξιόπιστο τρόπο για να μετατρέψουν το αίμα της ομάδας Α στον καθολικό τύπο της ομάδας 0. Η ανακάλυψη αφορά ένζυμα από τα βακτήρια του εντέρου, που μπορούν να μετατρέψουν αποτελεσματικά το ανθρώπινο αίμα ομάδας Α σε 0. Το αίμα της ομάδας 0 είναι ξεχωριστό, επειδή μπορεί να χορηγηθεί σε οποιονδήποτε άνθρωπο χωρίς προβλήματα. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια αυτών των ανθρώπων δεν έχουν το Α και Β αντιγόνο, και για αυτό το αίμα τους μπορεί να δοθεί σε οποιονδήποτε άνθρωπο, ανεξαρτήτως της ομάδας αίματός του. Τα ένζυμα από τα βακτήρια είναι σε θέση να αφαιρέσουν από το αίμα ομάδας Α το αντιγόνο και να το μετατρέψουν σε ομάδας 0. Η ανακάλυψη είναι πολύ σημαντική, γιατί σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης μπορεί να μην υπάρχει χρόνος για να κάνετε έναν πλήρη έλεγχο της ομάδας αίματος. Αν όμως υπάρχει σε απόθεμα αρκετό αίμα ομάδας 0, τότε αυτό είναι πολύ σημαντικό για τις υπηρεσίες υγείας. Οι ερευνητές παρουσίασαν τα ευρήματά τους στην ετήσια συνάντηση της American Chemical Society (19-23 Αυγούστου, Βοστώνη). Το επόμενο βήμα είναι να προχωρήσουν σε κλινικές δοκιμές με τη βοήθεια της Canadian Blood Service.
71
NEWSROOM
Το Viagra μπορεί να θεραπεύσει την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
T
ο γνωστό φάρμακο Viagra, που αφορά τη στυτική δυσλειτουργία, θα μπορούσε να προσφέρει θεραπεία και για την τύφλωση που προκαλείται από την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας! Τουλάχιστον αυτό δείχνει μια μεγάλη κλινική δοκιμή που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης. Η έρευνα αφορά μικρό αριθμό ασθενών (μόλις 5 άτομα), οι οποίοι έλαβαν δύο χάπια Viagra ημερησίως για 24 μήνες. Τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύθηκαν στο ιατρικό περιοδικό Ophthalmologica έδειξαν ότι το φάρμακο βελτίωσε την όραση σε έναν ασθενή και σταμάτησε την εξέλιξη της νόσου στους υπόλοιπους. Σήμερα υπάρχουν θεραπείες που υπόσχονται να ανακόψουν την πορεία της νόσου και να βελτιώσουν την όραση σε ορισμένες περιπτώσεις. Όμως, όλες τους χορηγούνται με έγχυση στο πίσω μέρος του ματιού μία φορά τον μήνα. Γενικά, όμως, η νόσος θεωρείται ανίατη και σχεδόν πάντα οδηγεί σε τύφλωση. Συνεπώς, το Viagra θα μπορούσε να απλοποιήσει τη θεραπεία, αφού χορηγείται με τη μορφή χαπιού. Επίσης, το φάρμακο είναι πολύ φθηνό, καθώς έχει χάσει την πατέντα του διεθνώς, ενώ οι υπάρχουσες θεραπείες είναι πανάκριβες. Βέβαια, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι τα θετικά αποτελέσματα αφορούν μόνο έναν μικρό αριθμό ασθενών και χρειάζονται κλινικές δοκιμές σε σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων για να μπορεί να χορηγηθεί το Viagra σε ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο.
Εγκρίθηκε νέο βιο-ομοειδές φάρμακο του Herceptin
T
ο πρώτο βιο-ομοειδές φάρμακο της Pfizer είναι γεγονός. Πρόκειται για το σκεύασμα Trazimera, που αποτελεί βιο-ομοειδές του γνωστού ογκολογικού φαρμάκου της Roche, του Herceptin. Το Herceptin είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα βιοτεχνολογικά φάρμακα. Αναπτύχθηκε από την Genentech, που ανήκει στη Roche, και το 2017 ήταν το πέμπτο φάρμακο σε πωλήσεις παγκοσμίως, με τζίρο ύψους 5,9 δισ. ευρώ. Κυκλοφόρησε το 2000, φέρνοντας επανάσταση στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή μετά την κλασική χημειοθεραπεία. Είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα, που καταστέλλει ειδικά την πρωτεΐνη HER2, η οποία ελέγχει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Το Trazimera έλαβε έγκριση από την ΕΕ και θα μπορεί να χορηγηθεί στις ίδιες περιπτώσεις με το Herceptin σε α-
σθενείς με καρκίνο του μαστού και γαστρικό καρκίνο. Ειδικότερα, μπορεί να χορηγηθεί στις εξής περιπτώσεις: για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με HER2 θετικό μεταστατικό καρκίνο μαστού, για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με πρώιμο καρκίνο μαστού (ΠΚΜ) με HER2 θετικό. Σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα ενδείκνυται για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με HER2 θετικό μεταστατικό αδενοκαρκίνωμα του στομάχου ή γαστροοισοφαγικής συμβολής που δεν έχουν υποβληθεί προηγουμένως σε αντικαρκινική θεραπεία. Η έγκριση βασίστηκε στα δεδομένα από μια κλινική, συγκριτική μελέτη (REFLECTIONS B327-02), η οποία έδειξε κλινική ισοδυναμία μεταξύ του Trazimera και του Herceptin σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του μαστού.
Η παχυσαρκία από μόνη της δεν αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου
N
έα μελέτη θα μπορούσε να αλλάξει μερικώς τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε για την παχυσαρκία, καθώς έδειξε ότι παχύσαρκα άτομα που δεν έχουν άλλους παράγοντες μεταβολικού κινδύνου δεν έχουν και αυξημένο ποσοστό θνησιμότητας. Πάντως, τα άτομα αυτά αποτελούν την εξαίρεση. Η μελέτη παρακολούθησε 54.089 άνδρες και γυναίκες από 5 κλινικές
μελέτες και τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Clinical Obesity. «Οι περισσότερες μελέτες έχουν ορίσει τη μεταβολική υγιή παχυσαρκία ως έχουσα μέχρι έναν παράγοντα μεταβολικού κινδύνου. Αυτό είναι σαφώς προβληματικό, καθώς μόνο η υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας και η προηγούμενη βιβλιογραφία θα είχε ονομάσει
T Επένδυση 22 εκατ. δολ. στην έρευνα ακριβείας για τα καρδιαγγειακά
ην επέκταση της στρατηγικής της συνεργασίας με το Broad Institute των MIT και Harvard ανακοίνωσε η Bayer, με σκοπό την έναρξη λειτουργίας Καρδιολογικού Εργαστηρίου Έρευνας Ακριβείας. Για τον σκοπό αυτό θα επενδύσει έως και 22 εκατ. δολ. σε κοινά ερευνητικά προγράμματα κατά τα επόμενα 5 χρόνια. Οι επιστήμονες στο κοινό εργαστήριο θα συνδυάσουν τις καινοτόμες μεθόδους του Broad Institute των MIT & Harvard στη βασική έρευνα, όπως την αλληλούχιση μεμονωμένων κυττάρων (single cell sequencing), με την κλινική τεχνογνωσία και τη μακρά εμπειρία της Bayer στην ανάπτυξη φαρμάκων, με τελικό στόχο την ανακάλυψη νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων για ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως
η καρδιακή ανεπάρκεια. Ειδικότερα, το Εργαστήριο επιδιώκει να αναπτύξει «χάρτες» υψηλής ανάλυσης για κάθε κύτταρο των καρδιαγγειακών ιστών σε ανθρώπινα και ζωικά μοντέλα. Χρησιμοποιώντας δείγματα ιστών που παραχωρούνται από υγιή άτομα, καθώς και από άτομα που πάσχουν από καρδιαγγειακές παθήσεις, οι ερευνητές θα φτιάξουν βάσεις δεδομένων για να επιταχύνουν την κατανόηση της καρδιακής ανεπάρκειας. Επιστήμονες και από τους δύο Οργανισμούς θα δουλεύουν μαζί, επιτρέποντας στην κοινή ομάδα να μεταφράζει πιο γρήγορα τις έννοιες από το εργαστήριο σε κλινικές δοκιμές και να φέρει νέες θεραπείες στους ασθενείς πιο γρήγορα σε σύγκριση με τις παραδοσιακές ερευνητικές συνεργασίες.
Ακόμη και ένα ποτηράκι αλκοόλ είναι επικίνδυνο για την υγεία
M
έχρι σήμερα, γνωρίζαμε ότι έναδυο ποτηράκια αλκοόλ δεν βλάπτουν την υγεία. Υπάρχουν και μελέτες που έχουν δείξει ότι μπορεί να κάνει και καλό στην καρδιά. Όμως, μια νέα, μεγάλη σε μέγεθος μελέτη είναι κατηγορηματική: Δεν υπάρχει ασφαλές όριο κατανάλωσης αλκοόλ! Οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα από εκατοντάδες μελέτες που αφορούσαν 195 χώρες και τη χρονική περίοδο 1990-2016. «Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μελέτη του είδους, και βρήκαμε ότι το αλκοόλ προκαλεί σημαντικές βλάβες στην υγεία με πολλούς τρόπους» ο δρ. Max Griswold από το Institute for Health Metrics and Evaluation. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι ένα ποτό
την ημέρα αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με το αλκοόλ, περιλαμβανομένου και του καρκίνου, του διαβήτη και της φυματίωσης κατά 0,5%. Το ποσοστό αυξάνεται σε 7% για όσους καταναλώνουν δύο ποτά την ημέρα και 37% για 5 ποτά ημερησίως. «Υπάρχει μια επιτακτική ανάγκη να επανεξετασθούν οι πολιτικές που θα ενθαρρύνουν είτε τη μείωση του επιπέδου κατανάλωσης αλκοόλ είτε την πλήρη αποχή από το αλκοόλ» τονίζει η ελληνικής καταγωγής δρ Εμμανουέλα Γακίδου, που συμμετείχε στην έρευνα. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet και χρηματοδοτήθηκε από το ίδρυμα Bill & Melinda Gates Foundation.
αυτούς τους ασθενείς με παχυσαρκία και υπέρταση υγιή» δήλωσε η Jennifer Kuk, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Υόρκης. Η νέα μελέτη της Kuk έδειξε ότι ενώ η δυσλιπιδαιμία, η υπέρταση ή ο διαβήτης σχετίζονται με υψηλό κίνδυνο θνησιμότητας, αυτό δεν ισχύει για την παχυσαρκία μόνη της. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι 1 στους 20 ασθενείς με παχυσαρκία δεν εί-
χε άλλες μεταβολικές ανωμαλίες: «Βρήκαμε ότι ένα άτομο φυσιολογικού βάρους χωρίς άλλους μεταβολικούς παράγοντες κινδύνου είναι εξίσου πιθανό να πεθάνει με το άτομο με παχυσαρκία και χωρίς άλλους παράγοντες κινδύνου» προσθέτει η Kuk, η έρευνα του οποίου αμφισβητεί το πραγματικό όφελος στην υγεία εκατοντάδων Αμερικανών με μεταβολικά υγιή παχυσαρκία από την απώλεια βάρους.
73
NEWSROOM
Η αξονική αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου στον εγκέφαλο
A
νησυχητικά είναι τα συμπεράσματα νέας έρευνας που έδειξε ότι η αξονική τομογραφία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης όγκων στον εγκέφαλο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στην Ολλανδία και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of the National Cancer Institute. Η χρήση αξονικής τομογραφίας (CT) έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η αξονική βελτιώνει σημαντικά τις διαγνωστικές δυνατότητες, αλλά παρέχει υψηλότερες δόσεις ακτινοβολίας από άλλες εξετάσεις, όπως η κοινή ακτινογραφία. Έτσι, τίθεται σοβαρό θέμα ακτινοπροστασίας, ιδιαίτερα των παιδιών, τα οποία ενδέχεται να λαμβάνουν υψηλότερες δόσεις ακτινοβολίας, είναι πιο ευαίσθητα στις κακοήθειες που σχετίζονται με την ακτινοβολία σε σχέση με τους ενήλικες και έχουν περισσότερο χρόνο για να δείξουν αποτελέσματα από τον πιθανό κίνδυνο. Στη μελέτη πήραν μέρος 168.394 παιδιά που υποβλήθηκαν σε μία ή περισσότερες αξονικές μεταξύ του 1979 και του 2012. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η συ-
νολική επίπτωση του καρκίνου ήταν 1,5 φορά υψηλότερη από την αναμενόμενη. Ειδικότερα, βρέθηκε σημαντικά αυξημένος κίνδυνος για κακοήθεις όγκους του εγκεφάλου. Από την άλλη, οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν καμία συσχέτιση για λευχαιμία. Οι δόσεις ακτινοβολίας στον μυελό των οστών, από τις οποίες προέρ-
Νέο θεραπευτικό σχήμα κατά του HIV στην Ευρώπη
δεια κυκλοφορίας σε ένα νέο σχήμα για τη θεραπεία της λοίμωξης από τον ιό HIV-1, που προσφέρει μεγάλης διάρκειας καταστολή του ιού με υψηλό φράγμα αντοχής, έδωσαν οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές (ΕΜΑ). Η νέα θεραπεία έρχεται με τη μορφή δισκίου που λαμβάνεται άπαξ ημερησίως και συνδυάζει τη δραστικότητα του bictegravir, του νέου αναστολέα ενσωματάσης, με το αποδεδειγμένο προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας του συνδυασμού emtricitabine 200 mg/tenofovir alafenamide 25 mg, ενός backbone με δύο νουκλεοσιδικούς αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης που συστήνουν οι κατευθυντήριες οδηγίες θεραπείας. Στην Ευρώπη, το σχήμα BIC/FTC/TAF (bictegravir 50 mg/emtricitabine 200 mg/tenofovir alafenamide 25 mg) εν-
74
Ά
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
χεται η λευχαιμία, ήταν χαμηλές. «Η προσεκτική αιτιολόγηση των παιδιατρικών εξετάσεων και της βελτιστοποίησης της δόσης, όπως γίνεται σε πολλά νοσοκομεία, είναι απαραίτητη για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων» επισημαίνει ο κύριος ερευνητής της μελέτης, Michael Hauptmann.
δείκνυται ως πλήρες σχήμα για τη θεραπεία της λοίμωξης από τον ιό HIV-1 σε ενήλικες χωρίς υπάρχουσα ή προηγούμενη ένδειξη αντοχής του ιού στις δραστικές ουσίες ιντεγκράσης, emtricitabine ή tenofovir. Δεν απαιτείται προσαρμογή της δόσης BIC/FTC/TAF σε ασθενείς με εκτιμώμενη κάθαρση κρεατινίνης (CrCL) μεγαλύτερης ή ίσης των 30 mL ανά λεπτό. Το σχήμα BIC/FTC/TAF προσφέρει πρακτική δοσολογία, δεν απαιτεί την εξέταση HLA-B 5701 και δεν έχει διατροφικούς περιορισμούς, ούτε περιορισμούς ως προς το ιικό φορτίο ή τον αριθμό κυττάρων CD4. Η έγκριση στηρίζεται σε δεδομένα από τέσσερις συνεχιζόμενες μελέτες Φάσης ΙΙΙ με πληθυσμό 2.415 συμμετεχόντων. Το σχήμα BIC/FTC/TAF εκπλήρωσε τον πρωταρχικό του στόχο στις 48 εβδομάδες και στις τέσσερις μελέτες.
Εγκρίθηκε θεραπεία για τη λιποδυστροφία
Ε
γκρίθηκε στην ΕΕ το πρώτο και μοναδικό φάρμακο που αφορά τη θεραπεία των επιπλοκών της ανεπάρκειας λεπτίνης σε ασθενείς με λιποδυστροφία. Η λιποδυστροφία είναι μια εξαιρετικά σπάνια και ανίατη ασθένεια, που επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να αποθηκεύει λίπος στο σώμα του. Εκδηλώνεται από την ατροφία του υποδόριου λίπους στο κεφάλι, στον αυχένα και στο άνω μισό του κορμού, με υπερβολική συσσώρευση λίπους στο κατώτερο μισό του. Μπορεί να είναι είτε γενι-
κευμένη είτε μερική. Η νόσος μπορεί να εμφανιστεί στην παιδική ηλικία, κατά την εφηβεία ή μετά την εφηβεία. Παρουσιάζεται σπάνια και επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η λιποδυστροφία επηρεάζει περίπου 1 έως 4 άτομα ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Ο Βρετανός καθηγητής Sir Stephen O’Rahilly, από το νοσοκομείο του Addenbrooke του Cambridge, δήλωσε: «Η λιποδυστροφία είναι μια σπάνια κατάσταση η οποία, λόγω του σύνθετου χαρακτήρα της, απαιτεί εξειδικευμένη
θεραπεία. Οι ασθενείς με λιποδυστροφία έχουν προηγουμένως βασιστεί στις αλλαγές του τρόπου ζωής και τα φάρμακα, όπως οι ενέσεις ινσουλίνης για τη διαχείριση των επιπλοκών που σχετίζονται με την κατάσταση. Το σημερινό ορόσημο σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο θεραπείας της λιποδυστροφίας. Για πρώτη φορά, θα μπορέσουμε να προσφέρουμε στους ασθενείς στην Ευρώπη μια θεραπευτική επιλογή που θα αντιμετωπίζει μία από τις θεμελιώδεις πτυχές της ίδιας της κατάστασης».
Η πρώτη θεραπεία για τη νόσο του Huntington
Ο
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) άνοιξε τον δρόμο για την ταχεία αξιολόγηση ενός πειραματικού φαρμάκου, το οποίο, αν εγκριθεί, θα αποτελέσει την πρώτη θεραπεία που αφορά τα αίτια της νόσου του Huntington. Πρόκειται για μια σπάνια
και θανατηφόρα νευροεκφυλιστική νόσο. Το φάρμακο φέρει την κωδική ονομασία RG6042 και έχει αναπτυχθεί από την ελβετική φαρμακοβιομηχανία Roche. Πρόσφατα, ο ΕΜΑ ενέταξε το RG6042 σε καθεστώς PRIME (PRIority MEdicines), το οποίο αφορά φάρμακα
που μπορούν να προσφέρουν ένα σημαντικό θεραπευτικό πλεονέκτημα έναντι των υφιστάμενων θεραπειών ή να ωφελήσουν τους ασθενείς χωρίς θεραπευτικές επιλογές, παρέχοντας μια πορεία για την ταχύτερη αξιολόγηση από τον οργανισμό. Η κίνηση αυτή βασίζεται κατά κύριο λόγο στα δεδομένα μιας διερευνητικής δοκιμής Φάσης Ι/ΙΙα του RG6042, που έδειξε σημαντική μείωση μιας πρωτεΐνης (mHTT) η οποία διασπά τα νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο. Η μελέτη έδειξε μια μέση μείωση κατά 40% (έως 60%) της συγκεκριμένης πρωτεΐνης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό των ενηλίκων ασθενών που έλαβαν RG6042 για 3 μήνες στις δύο υψηλότερες δόσεις. Επιπλέον, τα επίπεδα mHTT που μετρήθηκαν στο CSF εξακολουθούσαν να μειώνονται στην πλειονότητα των ασθενών που έλαβαν θεραπεία (περίπου 70%) από την τελευταία μέτρηση της μελέτης.
75
Μας εμπιστεύονται γιατί... No1 σε αυθημερόν διακινήσεις Άμεση επιστροφή αντικαταβολών και εισπράξεων Ειδικές εξυπηρετήσεις ανάλογα με τις ανάγκες κάθε πελάτη Μεταφορές ευπαθών αποστολών (βλαστοκύτταρα, ξηρός πάγος, εμβόλια, κ.λπ.)
ΤΑΧΥΔΕΜΑ ΕΛΛΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΑ: ΚΟΥΡΤΙΔΟΥ 181, 11143 ΑΘΗΝΑ • Τηλ.: 2102512000 • www.tachydema.gr
Μας εμπιστεύονται τα μεγαλύτερα ονόματα της Ελληνικής οικονομίας!
ΓΕΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Ε.Ε.Τ.Τ. Α.Μ.: 16-063
ΑΝAΛΥΣΗ
[BLOOMBERG TICKER: SOLB.BB] [REUTERS TICKER: SOLB.BR]
Τιμή Μετοχής 1 Ιουνίου 2018 116,55 Χρηματιστήριο Euronext (σε Ευρώ)
SOLVAY SA Εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Euronext, Βρυξέλλες, Βέλγιο
Αρ. Μετοχών (σε εκατ.) 103,32
Βασικός κλάδος δραστηριότητας: Υλικά & χημικά προϊόντα
Χρ. Αξία (σε εκατ. €) 12.041,95 Μέσος Ημ. Όγκος Συν. 2.598 (52 εβδ.)
ΣΥΝΟΠΤΙΚΌ ΠΡΟΦΊΛ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ
Συντελεστής Beta 1,063
Η Solvay αποτελεί τη μητρική εταιρεία και τον ομώνυμο όμιλο εταιρειών με έδρα τις Βρυξέλλες, Βέλγιο, και με δραστηριότητες στους κλάδους των υλικών και χημικών προϊόντων. Τα προϊόντα του ομίλου χρησιμοποιούνται παγκοσμίως στους τομείς των καταναλωτικών προϊόντων και προϊόντων φροντίδας, της αυτοκινητοβιομηχανίας, της αεροναυπηγικής, της ενέργειας, των κατασκευών, καθώς και των ηλεκτρονικών προϊόντων.
Στατιστικά Στοιχεία Μέγ. 52 εβδ. (€) 131,25 Χαμ. 52 εβδ. (€) 108,90 Απόδ. 1-Μ 3,83% Απόδ. 6-Μ -0,04%
Όγκος συν/γών
Απόδ. 12-Μ -1,27% Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο Διαπραγμάτευσης.
ΠΟΡΕΊΑ & ΌΓΚΟΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΏΝ ΤΗΣ ΜΕΤΟΧΉΣ ΤΕΛΕΥΤΑΊΕΣ 52 ΕΒΔΟΜΆΔΕΣ
(ΣΕ ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΣΕ ΤΕΜΆΧΙΑ ΑΝΤΊΣΤΟΙΧΑ)
Τιμή Μετοχής (€)
Πηγή: Χρηματιστήριο Διαπραγμάτευσης
140,00
14.000
120,00
12.000
100,00
10.000
80,00
8.000
60,00
6.000
40,00
4.000
20,00
2.000
0,00 5/2/2018
4/2/2018
3/2/2018
2/2/2018
1/2/2018
12/2/2017
11/2/2017
10/2/2017
9/2/2017
8/2/2017
7/2/2017
6/2/2017
0
Πηγή: FACTSET, υπολογισμοί VRS
18
16,8
16
14,8
14 12
ΙΣΤΟΡΙΚΟΊ ΔΕΊΚΤΕΣ P/E ΣΕ ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΕΊΚΤΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΆΣ (X)
11,3
14,6
12,9
10 8 6 4 2 0
Μετοχή 2017 P/E
Μετοχή Trailing P/E
Belgium BEL-20 P/E 2018
STOXX 600 Sector P/E 2018
STOXX 600 P/E 2018
Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.
Εξειδικευμένοι Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι στη Δημιουργία Εταιρικής Α ξ ί α ς κ α ι σ τ ο υ ς Το μ ε ί ς τ ω ν Ε ξ α γ ο ρ ώ ν & Σ υ γ χ ω ν ε ύ σ ε ω ν . Έ τ ο ς Ί δ ρ υ σ η ς : 2 0 0 2
VALUATION & RESEARCH SPECIALISTS (VRS) - www.vrs.gr Αιόλου 104, Αθήνα 10564 • Τηλ. 210 3219557, 698 3603160 • Email: info@valueinvest.gr
78
/ Ιούλιος-Αύγουστος 2018
180
ΔΕΙΚΤΗΣ
METOXH
160 140
Η ΠΟΡΕΊΑ ΤΗΣ ΜΕΤΟΧΉΣ ΣΕ ΣΎΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟN ΔΕΊΚΤΗ (ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΉΡΙΟ ΔΙΑΠΡΑΓΜΆΤΕΥΣΗΣ) ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ 5 ΈΤΗ (ΒΆΣΗ = 100)
120 100 80 60 Πηγή: Χρηματιστήριο Διαπραγμάτευσης
40 6/4/2013
6/4/2014
6/4/2015
6/4/2016
6/4/2017
ΒΑΣΙΚΆ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΆ ΜΕΓΈΘΗ & ΔΕΊΚΤΕΣ ΠΕΡΊΟΔΟΣ 2012-2017 (Όμιλος, σε εκατ. Ευρώ) σε εκατ. Ευρώ
Πωλήσεις Mικτό ΚΠΦ ΚΜΦΔΜ P/Ε P/BV Κέρδος (x) (x)
2012 2013 2014 2015 2016 2017
10.910 10.150 10.629 11.047 10.045 10.891
2.408 2.306 2.559 2.758 2.832 3.086
997 378 343 606 524 678
705 209 80 406 621 1.061
17,1 57,6 150,5 29,7 19,4 11,3
1,8 1,6 1,8 1,2 1,2 1,2
EV / EBITDA (x)
ΔΑΝΕΙΑ/ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)
ROE %
7,3 8,5 7,4 8,5 8,5 7,5
0,55 0,48 0,34 0,67 0,56 0,44
11% 3% 1% 4% 6% 11%
Πηγή: Εταιρεία/Όμιλος.
ΔΕΊΚΤΕΣ ΚΕΦΑΛΑΊΟΥ ΚΊΝΗΣΗΣ ΠΕΡΊΟΔΟΣ 2012-2017 (Όμιλος, σε εκατ. Ευρώ) σε εκατ. Ευρώ Πωλήσεις Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) Μικτό Περιθώριο Κέρδους % Καθαρά Κέρδη μφδμ Καθαρό Περιθώριο Κέρδους % Ταμειακά Διαθέσιμα Ημέρες Αποθεμάτων Ημέρες Αποθέματα Ημέρες Πελατών Ημέρες Πελάτες Ημέρες Προμηθευτών Ημέρες Προμηθευτές Operating Cycle Ημέρες Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος) Ημέρες
2012
2013
2014
2015
2016
2017
10.910 8.502 22,07% 705 6,5% 1.768 61 1.422 55 1.657 69 1.617 116 47
10.150 7.844 22,72% 209 2,1% 1.961 60 1.300 48 1.331 62 1.340 108 46
10.629 8.070 24,08% 80 0,8% 1.251 64 1.420 49 1.418 66 1.461 113 47
11.047 8.289 24,97% 406 3,7% 2.030 82 1.867 53 1.615 69 1.559 136 67
10.045 7.213 28,19% 621 6,2% 969 85 1.672 59 1.621 78 1.547 144 65
10.891 7.805 28,34% 1.061 9,7% 992 70 1.504 49 1.462 62 1.330 119 57
Πηγή: Εταιρεία/Όμιλος.
Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.
V R S - S F i T: Ε ξ ε ι δ ι κ ε υ μ έ ν ε ς Ε π ι σ τ η μ ο ν ι κ έ ς Μ ε τ α φ ρ ά σ ε ι ς . Έ τ ο ς Ί δ ρ υ σ η ς : 2 0 0 2
VRS – SFiT Αιόλου 104, Αθήνα 10564 • Τηλ. 210 3316358, 6945 851420 • Email: info@iraj.gr
79
ΓΓ ΊΊ Ν Ν ΕΕ ΤΤΕΕ ΣΣ ΥΥ ΝΝ Δ Δ ΡΡ Ο ΟΜ ΜΗ Η ΤΤ ΕΈ ΣΣ !!
Αλλάξτετην τηνελληνική ελληνικήαγορά αγοράΥγείας! Υγείας! Αλλάξτε Εγγραφείτε τώρα τώρα στο στο Ph.B Ph.B (Pharma (Pharma&&Health HealthBusiness) Business) Εγγραφείτε !! ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΕΤΑΙΡΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ* ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ ΟΔΟΣ
Τ.Κ. Τ.Κ.
ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
ΠΟΛΗ ΠΟΛΗ
ΧΩΡΑ ΧΩΡΑ
ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
E-MAIL E-MAIL
ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ
ΚΙΝΗΤΟ ΚΙΝΗΤΟ
FAX FAX
ΑΦΜ* ΑΦΜ*
ΔΟΥ* ΔΟΥ*
*ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ *ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε (Σε έντυπη έντυπη και και ψηφιακή ψηφιακή μορφή) μορφή) ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ & & ΝΟΜΙΚΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΤΗΣΙΑ: 50€ ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ: 30€ 30€ ΕΤΗΣΙΑ: 50€ ΕΤΗΣΙΑ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ: ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΚΥΠΡΟΣ: 70€ ΚΥΠΡΟΣ: 0€
ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ: 90€ 90€ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ
ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά (Αποκλειστικά σε σε ψηφιακή ψηφιακή μορφή) μορφή) ΑΞΙΑ ΕΤΗΣΙΑ: 10€ 10€ ΕΤΗΣΙΑ: (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α) (Σε όλες τις συνδρομές συμπεριλαμβάνεται Φ.Π.Α)
Το Ph.B καινοτομεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, με e-mail! Ο συνδρομητής μπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, με τρόπο παρόμοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης με λέξεις κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σημειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!
ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / IBAN GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασμός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Παρακαλούμεπάντα όπωςότι αποστείλετε το καταθετήριο fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.πάντα το όνομα σας στο καταθετήριο. Βεβαιώνεστε ο λογαριασμός στον οποίομεκαταθέτετε είναι της εταιρίας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σημειώνετε Παρακαλούμε όπως αποστείλετε το καταθετήριο με fax στο 210 998 4953, υπόψιν κ. Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.
ΕΠΙΤΑΓΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ Τ ΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ
Υπεύθυνος συνδρομών: συνδρομών: Κωνσταντίνος Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, Σαλβαρλής, 210 210 998 998 4909, 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu salvarlis.k@ethosmedia.eu Υπεύθυνος Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 56 Άλιμος, Άλιμος, Fax: Fax: 210 210 998 998 4953 4953 Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDA S.A., Θεσσαλίας 29, 174
80 80
Ιανουάριος-Φεβρουάριος // Ιούλιος-Αύγουστος 2018 2016
διοργάνωση σε συνεργασία με
04.10.18
Divani Caravel
pharma.ethosevents.eu
#phc18
ISSN: 2241-0961 2241-0961 ISSN:
Research Conference Researchουσιαστικός Conferenceδιάλογος Υπάρχει Think Tank κλινικές Think Tank για κλινικές μεταξύ τωνγια γιατρών και µελέτες µελέτες των ασθενών τους;
w ww ww w .. vv ii rr uu ss .. cc oo m m .. gg rr II SS SS N N :: 22 22 44 11 -- 00 99 66 11
Αφιέρωµα Αφιέρωμα
Εµβόλια Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη
561
ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ
21-0114
S
S PO
X+7
ES R
SS POS RE
P
P
Σήμερα, το 51% των εργαζομένων μας απασχολείται στο τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης. Το ποσοστό αυτό καταδεικνύει τη μακρόχρονη αφοσίωσή μας στην επιστημονική καινοτομία.
T
T
Η Gilead εστιάζει τους πρωταρχικούς στόχους της στα αντιικά (φάρμακα κατά των ιών HIV/ AIDS και των χρόνιων ηπατιτίδων), στις ασθένειες του αναπνευστικού (όπως η γρίπη και η κυστική ίνωση) και πρόσφατα στον τομέα της Αιματολογίας/ Ογκολογίας.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΡΕΠΟΡΤΑΖ 4ο 4ο Clinical Clinical ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΔΩ.
Η Gilead Sciences είναι μια πρωτοπόρος βιοφαρμακευτική εταιρεία η οποία ερευνά, αναπτύσσει και διαθέτει καινοτόμες θεραπείες σε τομείς με σημαντικά θεραπευτικά κενά. Αποστολή της εταιρείας είναι να προάγει τη θεραπευτική φροντίδα των ανθρώπων που πάσχουν από ασθένειες απειλητικές για τη ζωή σε όλο τον κόσμο.
ΠΡΟΦΙΛ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ο οο διοικητής Richard Bergstr�m Ο πιο πιο καλός καλός διοικητής Πασχάλης Αποστολίδης Πασχάλης Αποστολίδης Το top 5 των εταιρειών εμβολίων
035 ///Ιούλιος-Αύγουστος Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2016 050 2018 2016 /// ###035 Ιανουάριος-Φεβρουάριος
998/GR/12-01//1003(4)
ΕΞΕΛΙΣΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ. ΒΕΛΤIΩΝΟΥΜΕ ΤΗ ΖΩΗ.
0 35 50
## ΙΙΟΥΛ-ΑΥΓ ΙΑΑΝΝ--Φ ΦΕΕΒΒ 22 00 11 686