ΧΡΗΜΑ #431, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2017 by ethosMEDIA

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

Οι προσδοκίες απογείωσης και τα «βαρίδια» του χρηματιστηρίου ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Μεγάλη πρόκληση για την ανθρωπότητα Κωνσταντίνος Καραφωτάκης

CEO, Olympia Group

Οι Έλληνες επιχειρηματίες οφείλουν τώρα να ηγηθούν των εξελίξεων

SS POS RE

X+7

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ 563

Σαφές μήνυμα ότι οι κορυφαίοι Έλληνες επιχειρηματίες που επέζησαν της πολύχρονης οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης οφείλουν να πάρουν στα χέρια τους τα ηνία της οικονομίας στέλνει με τη συνέντευξή του ο Κων. Καραφωτάκης.

S PO

21-0117

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.431 / 11-12.2017 / € 6,00

Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 - Οι καλύτερες εισηγμένες

Νώντας Χαλδούπης

Από την καταστροφή στη μεγάλη ευκαιρία

ια την Ελλάδα, η διαδρομή από την οικονομική καταστροφή στη μεγάλη ευκαιρία για ανάκαμψη φάνηκε ότι ήταν μακρά και δύσβατη. Το 2018, οκτώ χρόνια μετά την καταστροφή του αποκλεισμού της χώρας από τη διεθνή αγορά ομολόγων, θα βρεθούμε μπροστά στη μεγάλη ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη βιώσιμη και σταθερή. Είμαστε έτοιμοι, άραγε, γι’ αυτήν την ευκαιρία ή θα την κλωτσήσουμε, με ανυπολόγιστο κόστος; Σε τι ακριβώς συνίσταται αυτή η μεγάλη ευκαιρία; Σίγουρα όχι σε αυτό που, για τους δικούς της πολιτικούς λόγους, προπαγανδίζει η κυβέρνηση: η έξοδος από τα μνημόνια, η απελευθέρωση από το ταπεινωτικό καθεστώς επιτροπείας, μπορεί να έχει για πολλούς μια συμβολική σημασία, αλλά δεν αποτελεί αναγκαία και ικανή συνθήκη για να κατακτήσουμε την ευημερία. Μεγάλη ευκαιρία υπάρχει, όμως κρύβεται αλλού: υπάρχουν, πια, οι βασικές προϋποθέσεις για ένα μικρό επενδυτικό θαύμα, που θα αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, ώστε να βρει τη θέση της στην παγκόσμια αγορά, να δημιουργήσει πλούτο και να κατακτήσει την ευημερία με τρόπο βιώσιμο και σταθερό. Έστω κι αν δεν ακολουθήθηκε η καλύτερη συνταγή οικονομικής πολιτικής, έστω κι αν αυτή η επιτυχία κατακτήθηκε με δραματική απώλεια εθνικού εισοδήματος, γεγονός είναι ότι η μακροοικονομική ισορροπία έχει αποκατασταθεί. Τα δίδυμα ελλείμματα, δημοσιονομικό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, από το 15% του ΑΕΠ έχουν εκμηδενιστεί. Το πολιτικό ρίσκο, με όλες τις επιμέρους

παραμέτρους του, τείνει να εκλείψει εντελώς. Το πολιτικό σύστημα ωρίμασε μέσα από τις μνημειώδεις αποτυχίες του, όλοι πια θέλουν να ξεχάσουν το Ζάππειο και το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, και όλα τα κόμματα –πλην ΚΚΕ και Χρυσής Αυγής– ευθυγραμμίζονται με τη βασική λογική της οικονομικής πολιτικής που οφείλει να ακολουθήσει μια χώρα για να διατηρεί την ιδιότητα του μέλους της ευρωζώνης και να δανείζεται από τις αγορές. Πέρα από τη μακροοικονομική και πολιτική σταθερότητα, όμως, υπάρχει ένας επιπλέον παράγοντας που μπορεί να λειτουργήσει ως αναπτυξιακός καταλύτης. Η Ελλάδα είναι… καταδικασμένη από τη γεωγραφική θέση της να παίξει κεντρικό ρόλο στο μεγάλο ενεργειακό παιχνίδι αυτής της εποχής: την αξιοποίηση των μεγάλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων της ανατολικής Μεσογείου, του Αζερμπαϊτζάν και του σχιστολιθικού φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ για τον εφοδιασμό της Ευρώπης και τον περιορισμό της εξάρτησης από το αέριο της Ρωσίας. Επιπλέον, η χώρα έχει τη δυνατότητα, για πρώτη φορά, να οργανώσει σοβαρές έρευνες για πιθανόν μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων εντός του γεωγραφικού χώρου της. Τελευταία –αλλά όχι λιγότερο σημαντική– συνιστώσα αυτής της μεγάλης ευκαιρίας είναι η ύπαρξη τεράστιου ύψους διαθέσιμων πόρων και περιουσιακών στοιχείων, που αν αξιοποιηθούν σωστά, μπορούν να δώσουν μια ισχυρή επενδυτική ώθηση στην οικονομία. Τα δισεκατομμύρια του ΕΣΠΑ και του πακέτου Γιούνκερ, αλλά και το τεράστιο, αλλά ανεπαρκώς αξιοποιούμενο ενεργητικό του Δημοσίου,

που βρίσκεται πλέον στην «ομπρέλα» του υπερταμείου, προσφέρουν ένα επαρκές αναπτυξιακό «οπλοστάσιο», αλλά χρειάζονται συνετοί και ικανοί διαχειριστές για να τα αξιοποιήσουν. Δυστυχώς, στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και στην υλοποίηση αυτού, όλες οι κυβερνήσεις από το 2010 και μετά έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς. Η σημερινή κυβέρνηση ορκίζεται συνεχώς στο όνομα της ανάπτυξης, αλλά μόλις τώρα παρουσιάζει –όπως διαβάσαμε στο αναθεωρημένο μνημόνιο– στους Θεσμούς των δανειστών το δικό της αναπτυξιακό σχέδιο. Ένα τέτοιο σχέδιο που «κυκλοφόρησε» τον Μάρτιο ήταν τραγικά ανεπαρκές, ενώ το βασικό του μέτρο για τη μείωση της ανεργίας ήταν εντελώς εκτός πραγματικότητας (πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας στο Δημόσιο με κόστος 1,5% του ΑΕΠ!). Για καλή μας τύχη, οι κυβερνήσεις μας έχουν –και θα έχουν για αρκετό καιρό– διεθνή εποπτεία, ώστε να περιορίζονται οι ορέξεις τους για σπατάλες και κακοδιαχείριση πολύτιμων πόρων. Επενδυτές και επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα δώσουν με τον δικό τους τρόπο κατεύθυνση για παραγωγική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων. Έτσι, μπορούμε να ελπίζουμε βάσιμα ότι η επόμενη μεγάλη ευκαιρία για την ανάπτυξη δεν θα χαθεί. Καλό και δημιουργικό 2018!

ΧΡΗΜΑ

τ.431, Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 2 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΕΝ ΑΡΧΗ...

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΧΡΗΜΑ 2017 Οι καλύτερες εισηγμένες του 2017

SUSTAINABILITY Μεγάλη πρόκληση για την ανθρωπότητα η βιώσιμη ανάπτυξη

ΚΛΑΔΟΣ ΑΕΕΑΠ Ζωηρό το επενδυτικό ενδιαφέρον από ξένα και εγχώρια κεφάλαια

ΚΑΖΑΜΙΑΣ 2018 Οι χιουμοριστικές προβλέψεις για την οικονομία και την πολιτική τη χρονιά που έρχεται

4 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΧΡΗΜΑ

www.hrima.gr

ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ

ΧΡΗΜΑ

τ.431/11-12 2017

Οι προσδοκίες απογείωσης και τα «βαρίδια» του χρηµατιστηρίου

ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ / τ.431 / 11-12.2017 / € 6,00

περιεχόμενα

Επιχειρηµατικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 - Οι καλύτερες εισηγµένες

τ.431/ 11-12.2017

ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Μεγάλη πρόκληση για την ανθρωπότητα Κωνσταντίνος Καραφωτάκης

CEO, Olympia Group

X+7 R

14 ~ ΔΙΕΘΝΗ New deal μέσα στο 2018 για την αρχιτεκτονική της ευρωζώνης

SS POS RE

ΚΕΜΠ. KAΛΛΙΘΕΑΣ 563

12 ~ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Η άνοιξη των startups με επενδύσεις 300 εκατ. ευρώ

Σαφές µήνυµα ότι οι κορυφαίοι Έλληνες επιχειρηµατίες που επέζησαν της πολύχρονης οικονοµικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης οφείλουν να πάρουν στα χέρια τους τα ηνία της οικονοµίας στέλνει µε τη συνέντευξή του ο Κων. Καραφωτάκης.

ISSN 1105-0470

! ά ι ν ο ρ Χ Κα λή

08 ~ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ Οι προσδοκίες απογείωσης και τα «βαρίδια»

Οι Έλληνες επιχειρηµατίες οφείλουν τώρα να ηγηθούν των εξελίξεων

S PO

21-0117

ΘΕΜΑ ΕΞΩΦΥΛΛΟY

ΧΡΗΜΑ

~ Απαγορεύεται αυστηρά η

αναδημοσίευση φωτογραφιών και ύλης ή μέρους αυτής, και η καθ’ οιονδήποτε τρόπο εκμετάλλευσή τους, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.

τεύχος Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2017

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Κωνσταντίνος Ουζούνης ouzounis.k@ethosmedia.eu

ΣΥΝΤΑΚΤΕΣ Έλενα Ερμείδου Ermeidou.e@ethosmedia.eu

HEAD OF CONTENT Christos Konstas konstas.c@ethosmedia.eu

KEY ACCOUNT MANAGER Ράντω Μανώλογλου manologlou.r@ethosmedia.eu

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚTΗΣ Γιώργος Καλούμενος kaloumenos.g@ethosmedia.eu

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Δέσποινα Ροπόδη ropodi.d@ethosmedia.eu

ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ Νώντας Χαλδούπης chaldoupis.n@ethosmedia.eu

DATABASE MARKETING Νίκος Αθανασίου athanasiou.n@ethosmedia.eu

ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ & ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Kωνσταντίνος Σαλβαρλής salvarlis.k@ethosmedia.eu

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ Στράτος Μωυσής moisis.s@ethosmedia.eu

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ Γιούλη Μουτεβελή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΔΙΟΡΘΩΣΗ mouteveli.g@ethosmedia.eu Αμαλία Λούβαρη louvari.a@ethosmedia.eu YΠΕΥΘΥΝΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ Νατάσσα Λαζαράκου ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ lazarakou.n@ethosmedia.eu ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ - ΕΝΘΕΣΗ IRIS ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ Α.Ε.Β.Ε. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Θοδωρής Αναγνωστόπουλος ISSN 1105-0470 Shutterstock

ETHOS MEDIA S.A. Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιμος T:210 9984950, Φ:210 9984953 E:info@hrima.gr www.ethosmedia.eu www.ethosevents.eu www.hrima.gr www.insuranceworld.gr www.virus.com.gr www.alivemag.gr

02 ~ Εν αρχή: Από την καταστροφή στη μεγάλη ευκαιρία 06 ~ Επικαιρότητα: Μετ’ εμποδίων ο δρόμος για «καθαρή» έξοδο από το μνημόνιο 80 ~ Διά ταύτα: Wall Street, ζουρνάδες και σφυριά…

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Κωνσταντίνος Καραφωτάκης CEO, Olympia Group

Οι Έλληνες επιχειρηματίες οφείλουν τώρα να ηγηθούν των εξελίξεων ΧΡΗΜΑ 5

επικαιρότητα

ΜΕΤ’ ΕΜΠΟΔΊΩΝ Ο ΔΡΌΜΟΣ

ΓΙΑ «ΚΑΘΑΡΉ» ΈΞΟΔΟ ΑΠΌ ΤΟ ΜΝΗΜΌΝΙΟ Η κυβέρνηση ετοιμάζει τα επόμενα βήματα στην αγορά ομολόγων, αλλά παραμένουν πολλές και σοβαρές εκκρεμότητες ώς τον Αύγουστο του 2018

από τον

Νώντα Χαλδούπη

ανηγυρικό κλίμα «καθαρής» εξόδου από το μνημόνιο, τον Αύγουστο του 2018, καλλιεργεί η κυβέρνηση μετά το έγκαιρο κλείσιμο της τεχνικής συμφωνίας για την τρίτη αξιολόγηση, στις 4 Δεκεμβρίου. Όμως, στην πορεία προς την έξοδο από το πρόγραμμα υπάρχουν αρκετά εμπόδια και παγίδες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανατροπές και δυσάρεστες εκπλήξεις. Θεωρώντας βέβαιο ότι στις 22 Ιανουαρίου θα επιβεβαιωθεί από το Eurogroup η ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, το Υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει πυρετωδώς τη δεύτερη, μετά το καλοκαίρι, έκδοση ομολόγων, ενώ θεωρείται οριστικοποιημένο και το πρόγραμμα για τις επόμενες δύο εκδόσεις ομολόγων, που θα γίνουν πριν την τυπική ολοκλήρωση του προγράμματος διάσωσης. Σε συνεργασία με τη Rothschild, που έχει ρόλο στρατηγικού συμβούλου, και τις μεγάλες τράπεζες που θα εμπλακούν στις κοινοπρακτικές εκδόσεις, το Υπουργείο Οικονομικών και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) έχουν προγραμματίσει έκδοση 7ετών ομολόγων, στα τέλη Ιανουαρίου ή αρχές Φεβρουαρίου.

6 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Για τον Απρίλιο προγραμματίζεται έκδοση τριετών ομολόγων, ενώ τον Ιούλιο θα γίνει η τελευταία έκδοση ομολόγων πριν την έξοδο από το πρόγραμμα, που θα αποτελέσει και τη μεγάλη δοκιμασία για το κόστος δανεισμού του Δημοσίου στη μεταμνημονιακή εποχή, καθώς θα εκδοθεί 10ετές ομόλογο αναφοράς. Τα έσοδα από αυτές τις εκδόσεις θα «φουσκώσουν» το μαξιλάρι διαθεσίμων του Δημοσίου, το οποίο θα ενσωματώσει ποσά και από τις δόσεις του δανείου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, ώστε να φθάσει τα 15-20 δισ. ευρώ και να παρέχει επαρκή ασφάλεια για το μέλλον, όταν το Δημόσιο θα είναι υποχρεωμένο να καλύπτει τις ανάγκες του αποκλειστικά με δάνεια από την αγορά. Ήδη, η διαφαινόμενη επιστροφή του Δημοσίου στην αγορά ομολόγων, σε συνδυασμό με το swap των τίτλων του PSI, οι οποίοι ανταλλάχθηκαν με νέες εκδόσεις ομολόγων, δημιουργώντας μια «κανονική» καμπύλη επιτοκίων, έχουν οδηγήσει σε ράλι τιμών των κρατικών τίτλων, με αποτέλεσμα στα μέσα Δεκεμβρίου να συμπιεστεί η απόδοση στη 10ετία κάτω από το 4%.

Ονομαστικά, η απόδοση των ελληνικών ομολόγων βρίσκεται στα επίπεδα του 2006, αλλά η σύγκριση δεν είναι εύστοχη, δεδομένου του ότι το 2006 το επιτόκιο παρέμβασης της ΕΚΤ βρισκόταν στο 2%, ενώ σήμερα είναι αρνητικό. Στην Πορτογαλία πρέπει να σημειωθεί ότι η απόδοση του 10ετούς ομολόγου έχει πέσει ήδη στο 1,8%, ενώ η απόδοση του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου είναι μόλις 0,3%. Σε κάθε περίπτωση, η πορεία προσέγγισης της αγοράς ομολόγων φαίνεται να ακολουθεί το βασικό σενάριο της κυβέρνησης. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι γενικότερα η πορεία προς την έξοδο από το πρόγραμμα θα είναι εύκολη. Η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση του προγράμματος είναι «φορτωμένη» με μια βαριά ατζέντα υποχρεώσεων, που θα πρέπει να εκπληρώσει η κυβέρνηση, ώστε να «ανάψουν πράσινο» οι Θεσμοί των δανειστών για να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα. Σύμφωνα με το αναθεωρημένο μνημόνιο, για την τέταρτη αξιολόγηση παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη για την πρόωρη επιβολή των φορολογικών μέτρων (μείωση αφορολόγητου ορίου), που έχει συμφωνηθεί να τεθούν σε ισχύ από το 2019.

Ειδικότερα, αναφέρεται ότι, τον Μάιο του 2018, η κυβέρνηση θα επισπεύσει τη μείωση του αφορολόγητου ορίου, ώστε να ισχύσει το 2019 αντί του 2020, εάν το ΔΝΤ σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις ελληνικές αρχές «θεωρεί, στη βάση μιας διαφανούς εκτίμησης, ότι απαιτείται η εμπροσθοβαρής εφαρμογή της, προκειμένου να επιτευχθεί ο συμφωνηθείς στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5%». Σχετικά με τα αναπτυξιακά αντίμετρα, διευκρινίζεται ότι αυτά μπορούν να νομοθετηθούν μόνο στον βαθμό που θα υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο. Ανάμεσα στις υποχρεώσεις της κυβέρνησης για την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η εξίσωση αντικειμενικών τιμών των ακινήτων με τις εμπορικές (Μάρτιος 2018), ο επανυπολογισμός των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ παροχών και η αναθεώρηση του συστήματος απονομής αναπηρικών επιδομάτων, ώστε η χορήγησή τους να μη βασίζεται στο ποσοστό αναπηρίας, αλλά και στις δυνατότητες του αιτούμενου να είναι λειτουργικός. Στην τέταρτη αξιολόγηση θα κριθεί η επαναφορά των κλαδικών συμβάσεων και της διαδικασίας προσφυγής στη διαιτησία. Τον Μάρτιο, ύστερα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και σε συμφωνία με τους Θεσμούς, η κυβέρνηση θα αναπτύξει έναν αξιόπιστο διοικητικό μηχανισμό, που θα αξιολογεί την αντιπροσωπευτικότητα στις διαπραγματεύσεις για τις κλαδικές συμβάσεις. Έτσι, θα κρίνεται αν μια συλλογική σύμβαση έχει την απαιτούμενη αντιπροσωπευτικότητα για να εφαρμοστεί σε όλες τις επιχειρήσεις ενός κλάδου. Τον Ιανουάριο θα επανεξεταστεί και η διαδικασία διαμεσολάβησης και διαιτησίας, στη βάση μιας ανεξάρτητης νομικής γνωμοδότησης. Επίσης, τον Μάιο θα πρέπει να παρουσιαστεί το προσχέδιο του κώδικα εργατικής νομοθεσίας. Οι αλλαγές στον Νόμο Κατσέλη, στην κατεύθυνση της αυστηροποίησής του, αποτελούν προαπαιτούμενο τόσο για την τρίτη αξιολόγηση όσο και για την τελευταία. Για την τέταρτη αξιολόγηση, το μνημόνιο προβλέπει πως μέχρι τον Απρίλιο του 2018 (βασικό παραδοτέο), «οι Αρχές θα τροποποιήσουν τον νόμο περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών και θα λάβουν πρόσθετες ενέργειες για την αντιμετώπιση των διαπιστωθεισών ελλείψεων, κυρίως με τη θέσπιση

κατάλληλου μηχανισμού φιλτραρίσματος μη αποδεκτών αιτήσεων και για τη σημαντική μείωση του χρονικού διαστήματος μεταξύ της κατάθεσης της αίτησης και της έκδοσης της δικαστικής απόφασης». Ακόμη κι αν όλα πάνε καλά στην τέταρτη αξιολόγηση, η εκκρεμότητα του χρέους δεν φαίνεται ότι θα κλείσει εύκολα και με τον καλύτερο τρόπο για την ελληνική πλευρά. Οι Ευρωπαίοι επεξεργάζονται ένα σχέδιο σταδιακής και υπό όρους (conditionality) ενεργοποίησης των σημαντικότερων μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, δηλαδή κυρίως της επιμήκυνσης της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF

Οι Ευρωπαίοι επεξεργάζονται ένα σχέδιο σταδιακής και υπό όρους (conditionality) ενεργοποίησης των σημαντικότερων μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, δηλαδή κυρίως της επιμήκυνσης της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF. έως και για 15 χρόνια. Το σχέδιο αυτό δεν βρίσκει σύμφωνο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς δεν παρέχει επαρκή ορατότητα για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους, η οποία θα υπόκειται –και πάλι– σε σύνθετες πολιτικές αποφάσεις των Ευρωπαίων δανειστών. Το Ταμείο απαιτεί μια «καθαρή λύση», δηλαδή μια απόφαση που θα ληφθεί το καλοκαίρι του 2018 και πάντως πριν τη λήξη του παρόντος ευρωπαϊκού προγράμματος, η οποία θα προβλέπει μια σημαντική επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF, τουλάχιστον κατά 10 χρόνια, αν όχι κατά 15. Μόνο σε αυτήν την περίπτωση θα ενεργοποιήσει το δικό του πρόγραμμα και θα εκδώσει μια θετική έκθεση για τη βιω-

σιμότητα του ελληνικού χρέους, που θα αποτελέσει σημαντικό «δέλεαρ» για την προσέλκυση επενδυτών στα ομόλογα της χώρας. Το ευρωπαϊκό σχέδιο προβλέπει ότι το σημαντικότερο μεσοπρόθεσμο μέτρο ελάφρυνσης του χρέους, η επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF (δεύτερο μνημόνιο) θα ενεργοποιηθεί τμηματικά, σε βάθος τριετίας, υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα περνά τους μεταμνημονιακούς ελέγχους στην οικονομία και θα εφαρμόζει ορισμένες προσυμφωνημένες μεταρρυθμίσεις. Η επινόηση αυτού του υβριδικού καθεστώτος ελάφρυνσης χρέους στόχο έχει να προστατεύσει τους Ευρωπαίους δανειστές από μελλοντικά πολιτικά προβλήματα της Ελλάδας, κυρίως, δηλαδή, από ενδεχόμενες προσπάθειες κυβερνήσεων να ξεφύγουν από την περιοριστική δημοσιονομική πολιτική ή να αναστρέψουν ήδη εφαρμοσμένες μεταρρυθμίσεις. Εκτός των θεμάτων του χρέους, μένει να κλείσουν εντός του 2018 σοβαρές εκκρεμότητες και με το τραπεζικό σύστημα. Τα τεστ αντοχής, στα οποία θα υποβληθούν οι ελληνικές τράπεζες από τον Φεβρουάριο ώς τον Μάιο, θα ξεκαθαρίσουν αν οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα κεφάλαια. Αν υπάρξουν σοβαροί κραδασμοί, αναμφίβολα θα δυσκολέψει και η πορεία εξόδου από τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν καταργηθεί πριν τη λήξη του προγράμματος διάσωσης. Μετά το τέλος του προγράμματος και με δεδομένο ότι τα ελληνικά ομόλογα θα μείνουν σε βαθμολογία χαμηλότερη από την επενδυτική βαθμίδα τουλάχιστον ώς τα τέλη του 2019, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα μπορεί να παρέχει ρευστότητα στις τράπεζες μέσα από τα «παράθυρο» τακτικής αναχρηματοδότησης και το τραπεζικό σύστημα θα υποστεί ένα μικρό «σοκ», καθώς θα πρέπει να αυξηθεί δραστικά η χρηματοδότηση από τον ακριβό μηχανισμό έκτακτης παροχής ρευστότητας (ELA). Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μάριο Ντράγκι άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για ένα νέο πρόγραμμα, αν το ζητήσει η ελληνική κυβέρνηση, καθώς η Φραγκφούρτη θα προτιμούσε, για λόγους που συνδέονται με τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, να μείνει η Ελλάδα εντός προγράμματος μέχρι να περάσουν οι τίτλοι της στην επενδυτική βαθμίδα των οίκων αξιολόγησης, ώστε να χρηματοδοτούνται κανονικά οι τράπεζες. ΧΡΗΜΑ 7

χρηματιστήριο

Οι προσδοκίες απογείωσης και τα «βαρίδια» του χρηματιστηρίου Γιατί οι μετοχές δεν ακολούθησαν το ράλι στα ομόλογα, τι φοβούνται οι επενδυτές. Οι εισηγμένες βελτιώνουν τα μεγέθη τους και δημιουργούν προϋποθέσεις ανόδου.

τον «διάδρομο απογείωσης», που είχε βρεθεί από τον Μάιο ώς τα μέσα του Ιουλίου, θα επιδιώξει να βρεθεί και πάλι, το 2018, το ελληνικό χρηματιστήριο, καθώς το 2017 άφησε μεν αρκετά ικανοποιητικά κέρδη στους επενδυτές, αλλά δεν δικαίωσε τις προσδοκίες για ένα θεαματικό ράλι, το οποίο θα έσβηνε την πικρή γεύση της ταραγμένης διετίας 2015-2016. Μετά το άλμα της περιόδου Μαΐου-Ιουλίου, όταν προεξοφλήθηκε η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και η έξοδος του Δημοσίου στην αγορά ομολόγων, ο Γενικός Δείκτης έφθασε στο υψηλό έτους των 858 μονάδων και έκτοτε παραδόθηκε

8 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

στη… μιζέρια, που κράτησε μέχρι και τον Δεκέμβριο, παρότι ολοκληρώθηκε πολύ ταχύτερα από το αναμενόμενο η τεχνική συμφωνία για την τρίτη αξιολόγηση, αλλά και το swap των τίτλων του PSI, οι οποίοι αντικαταστάθηκαν με νέες σειρές ομολόγων, ώστε να δοθεί βάθος στην αγορά. Κλείνοντας στις 740 μονάδες, στο τέλος Νοεμβρίου, ο Γενικός Δείκτης έδινε απόδοση 15% από την αρχή του έτους, μέτρια σε σύγκριση με τις αναδυόμενες αγορές του MSCI, που κέρδιζαν, την ίδια περίοδο, 30%. Στα μέσα Δεκεμβρίου, η κατάσταση είχε βελτιωθεί, χάρη στην άνοδο των τραπεζικών μετοχών, που είχαν σχεδόν εξαλείψει τις απώλειες από

την αρχή του έτους, αλλά και πάλι το κλείσιμο στις 767 μονάδες δεν προσφερόταν για πανηγυρισμούς. Το 2017 ήταν μια μεταβατική χρονιά για το ελληνικό χρηματιστήριο, καθώς ο περιορισμός του ρίσκου χώρας, μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, έφερε αλλαγές στη σύνθεση των επενδυτικών κεφαλαίων που τοποθετούνται στη Λεωφόρο Αθηνών. Τα κερδοσκοπικά hedge fund άρχισαν να δίνουν τη θέση τους σε πιο σοβαρά χαρτοφυλάκια αναδυόμενων αγορών, όμως αυτό διατάραξε την ισορροπία προσφοράς-ζήτησης από το εξωτερικό, και φθάσαμε σε μια παράδοξη, εκ πρώτης όψεως, κατάληξη: το

2016 οι εισροές ξένων κεφαλαίων ήταν πολύ μεγαλύτερες από αυτές του 2017. Είχαν ξεπεράσει τα 900 εκατ. ευρώ, ενώ φέτος, ώς το τέλος Νοεμβρίου, ήταν λίγο πάνω από 320 εκατ. ευρώ. Το φαινόμενο έχει την εξήγησή του: το 2016 μπήκαν στην αγορά κερδοσκοπικά κεφάλαια που είχαν τη διάθεση να προεξοφλήσουν θετικές εξελίξεις στην εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης, και το 2017, μετά το κλείσιμο και της δεύτερης αξιολόγησης, άρχισαν να ρευστοποιούν τις θέσεις τους, την ώρα που άρχιζαν να εισρέουν κεφάλαια από fund αναδυόμενων αγορών με μεσοπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα, τα οποία όμως δεν μπήκαν επιθετικά στην αγορά και εξακολουθούν ώς τώρα να διατηρούν θέσεις σε ελληνικές μετοχές αρκετά χαμηλότερες από το ποσοστό συμμετοχής των ελληνικών τίτλων στον δείκτη αναδυόμενων αγορών MSCI. Το φαινόμενο που προβλημάτισε πολλούς επενδυτές, ιδιαίτερα μετά το Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου, όταν επιβεβαιώθηκε η τεχνική συμφωνία για την τρίτη αξιολόγηση ήταν η αποκλίνουσα συμπεριφορά της αγοράς ομολόγων και του χρηματιστηρίου. Στις 15 Δεκεμβρίου, το ράλι τιμών των ομολόγων έφερε την απόδοση της 10ετίας στο 3,9%, όπου βρισκόταν το 2006 (η σύγκριση, βέβαια, δεν είναι απολύτως εύστοχη, αφού το 2006 το επιτόκιο παρέμβασης της ΕΚΤ ήταν πάνω από 2%, ενώ σήμερα είναι μηδενικό). Παρ’ όλα αυτά, κι ενώ είναι διαπιστωμένη με βεβαιότητα (σχετικές αναλύσεις έχει δημοσιεύσει η Goldman Sachs) η πολύ υψηλή συσχέτιση μεταξύ τιμών ομολόγων και μετοχών (κυρίως των τραπεζικών), το ράλι των ομολόγων δεν έχει συμπαρασύρει και το ΧΑ, που κινείται πολύ πιο νωχελικά και χωρίς ιδιαίτερο ενθουσιασμό. Είναι χαρακτηριστικό το ότι ο Γενικός Δείκτης έπιασε την ανώτατη τιμή έτους τον Ιούλιο, στις 858 μονάδες, όταν η απόδοση της 10ετίας ήταν στο επίπεδο του 5,3%, ενώ βρισκόταν στα μέσα Δεκεμβρίου στις 767 μονάδες, παρότι η απόδοση είχε υποχωρήσει στο 3,9%. Μια εξήγηση γι’ αυτό το φαινόμενο είναι ότι οι επενδυτές του χρηματιστηρίου αντιλαμβάνονται ότι οι κινήσεις στην αγορά

ομολόγων δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της βελτιωμένης συνολικής εικόνας για το ελληνικό ρίσκο, αλλά συνδέονται με τεχνικούς παράγοντες: η ανταλλαγή των τίτλων του PSI, οι οποίοι διαπραγματεύονταν en bloc, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνονται οι συναλλαγές, βελτίωσε πολύ την εμπορευσιμότητα των ελληνικών ομολόγων και προσέλκυσε περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια. Επίσης, είναι αντιληπτό ότι, αυτήν την περίοδο, καθώς σχεδιάζεται η επόμενη έξοδος του Δημοσίου στην αγορά, στα τέλη Ιανουαρίου-αρχές Φεβρουαρίου

Το 2017 ήταν μια μεταβατική χρονιά για το ελληνικό χρηματιστήριο, καθώς ο περιορισμός του ρίσκου χώρας, μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, έφερε αλλαγές στη σύνθεση των επενδυτικών κεφαλαίων που τοποθετούνται στη Λεωφόρο Αθηνών.

με ένα επταετές ομόλογο, οι μεγάλες τράπεζες, που θα συμμετάσχουν στο σχήμα αναδόχων της έκδοσης, βοηθούν στον εξωραϊσμό των αποδόσεων, ώστε να ενισχυθούν οι πιθανότητες επιτυχίας της επόμενης έκδοσης. Πέρα από αυτούς τους τεχνικής φύσεως λόγους, οι οποίοι αφαιρούν κάτι από τη λάμψη της ανόδου των τιμών των ομολόγων, οι επενδυτές γνωρίζουν ότι το χρηματιστήριο έχει αρκετά σημαντικά «βαρίδια», από τα οποία θα πρέπει να απελευθερωθεί για να αρχίσει μια «απογείωση»: ~~ Οι οίκοι αξιολόγησης παραμένουν επιφυλακτικοί έναντι της Ελλάδας. Ιδι-

αίτερα η Moody’s, παρότι προχώρησε φέτος σε μια αναβάθμιση, εξακολουθεί να κρατά την Ελλάδα στο πολύ χαμηλό “Caa2”, που απέχει οκτώ «σκαλιά» από την επενδυτική βαθμίδα. Σύμφωνα με υπολογισμούς των αναλυτών της Τρ. Πειραιώς, για να φθάσει η Ελλάδα στο investment grade θα χρειαστεί να περάσει αρκετός καιρός, ενδεχομένως και ώς το 2020, αλλά και να επιβεβαιωθεί το βασικό σενάριο για την ανάπτυξη (2% το 2018, 2,3% το 2019). Ουσιαστικά, το μήνυμα των οίκων αξιολόγησης, που φθάνει με αρκετά ηχηρό τρόπο στους επενδυτές, είναι ότι δεν πρέπει να βιάζεται κανείς να θεωρήσει την Ελλάδα ασφαλή επενδυτικό προορισμό. ~~ Η μακροοικονομική εικόνα της χώρας είναι σαφώς βελτιωμένη, ενώ όλοι συμφωνούν με την επισήμανση του Πρεμ Γουάτσα της Fairfax, που διατηρεί σημαντικές επενδύσεις στην Ελλάδα, ότι το πολιτικό ρίσκο έχει ουσιαστικά εξαλειφθεί. Ταυτόχρονα, όμως, η ανάπτυξη παραμένει πολύ πιο αδύναμη από τις αρχικές προβλέψεις (γύρω στο 1,5% φέτος, ενώ αναμενόταν ρυθμός 2,7%) και η κυβέρνηση δεν έχει πείσει ότι έχει τη βούληση και τις ικανότητες να βελτιώσει ουσιαστικά το επενδυτικό κλίμα και να προσελκύσει επενδύσεις. ~~ Για τις τράπεζες, οι επενδυτές εξακολουθούν να διατηρούν αμφιβολίες σχετικά με το αν θα καταφέρουν να αποφύγουν μια επώδυνη ανακεφαλαιοποίηση μετά τα τεστ αντοχής του 2018, παρότι όλες οι ενδείξεις μέχρι τώρα συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ δεν έχει την πρόθεση να «κόψει» τράπεζες στο τεστ, αλλά θα προσφέρει, πιθανότατα, μια χρονική άνεση, ώστε να προχωρήσουν αργότερα σε αυξήσεις κεφαλαίων, όταν θα υπάρχει μεγαλύτερη ορατότητα σε σχέση με την υλοποίηση των σχεδίων για τη μείωση των προβληματικών δανείων. Εξάλλου, παραμένει αναπάντητο το ερώτημα πώς ακριβώς θα χρηματοδοτηθούν οι τράπεζες μετά την έξοδο από το πρόγραμμα, αφού η ΕΚΤ έχει ξεκαθαρίσει ότι το waiver για την αποδοχή ελληνικών τίτλων για αναχρημαΧΡΗΜΑ 9

χρηματιστήριο

τοδότηση θα πάψει να ισχύει και θα πρέπει να αντλούν ακριβή ρευστότητα από τον ELA. ~~ Σοβαρές είναι οι αμφιβολίες και για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για το χρέος. Το κύριο σενάριο λέει ότι οι Ευρωπαίοι θα προσφέρουν ένα «πακέτο» σταδιακής ελάφρυνσης του χρέους υπό όρους, το οποίο δεν θα ικανοποιήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με αποτέλεσμα να μην εκδώσει «καθαρή» έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και να μην ενεργοποιήσει το δικό του πρόγραμμα για την Ελλάδα. Η προοπτική μιας εξόδου της Ελλάδας από τα προγράμματα διάσωσης, χωρίς να έχουν οι αγορές μια διαβεβαίωση από το ΔΝΤ ότι το χρέος είναι βιώσιμο, αναμφίβολα δεν είναι ελκυστική για τους επενδυτές του ΧΑ. Πάντως, το τοπίο των εισηγμένων εταιρειών έχει βελτιωθεί αισθητά, καθώς από το 2016 έχει συντελεστεί με αρκετά πειστικό τρόπο η αναστροφή πορείας από τις ζημιές στα κέρδη, ενώ και το 2017 φαίνεται ότι τα οικονομικά αποτελέσματα θα είναι βελτιωμένα. Όπως επισημαίνει ο Μάνος Χατζηδάκης της Beta, «ώς τώρα τα νέα από το μέτωπο της κερδοφορίας του γ’ τριμήνου είχαν, ως επί το πλείστον, θετικές αναγνώσεις: Οι τράπεζες είναι ευθυγραμμισμένες με τους στόχους μείωσης των επισφαλών ανοιγμάτων, εξασφαλίζοντας μικρή κερδοφορία σε μητρικό επίπεδο στο σύνολο της χρήσης ενώ αίρονται οι αρχικές επιφυλάξεις σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του ΔΠΧΠ 9, που φαίνεται ότι είναι εντός των κεφαλαιακών δυνατοτήτων τους. Τα διυλιστήρια έχουν κέρδη-ρεκόρ με ικανοποιητικά προμερίσματα, το λιανικό εμπόριο είχε σε γενικές γραμμές ικανοποιητικές επιδόσεις κερδών και ταμειακών ροών, Μυτιληναίος, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Aegean και ΟΠΑΠ κινήθηκαν καλύτερα από τα αναμενόμενα. Επομένως, θεμελιωδώς, υπάρχουν οι αφορμές για θετικές αναθεωρήσεις που θα υποστήριζαν ένα υψηλότερο ανοδικό περιθώριο για τις περισσότερες εταιρείες του Δείκτη». Το 2016, όπως έχει τονίσει ο ίδιος αναλυτής, οι εισηγμένες επέστρεψαν πλειοψηφικά σε κερδοφορία και εμφάνι-

10 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Για να προχωρήσει σε μια πειστική ανοδική κίνηση η αγορά το 2018, θα χρειαστεί την υποστήριξη των τραπεζικών μετοχών. Προς το παρόν, οι αναλυτές είναι επιφυλακτικοί και προχώρησαν σε μειώσεις τιμών-στόχων, μετά τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου.

σαν θετικό αποτέλεσμα στο σύνολο της τελικής γραμμής. Σε σύνολο 193 ισολογισμών, ήταν μειωμένος κατά 1,7% στα 62,889 δισ., τα λειτουργικά κέρδη των εισηγμένων ήταν αυξημένα κατά 4,8% στα 8,54 δισ. ευρώ και σε επίπεδο καθαρής κερδοφορίας καταγράφηκε άνοδος 114,3%, στο 1,009 δισ. ευρώ. Από τις 101 κερδοφόρες εταιρείες, 41 αύξησαν τα κέρδη τους, 33 υπέστησαν μείωση και 27 επέστρεψαν σε κέρδη από ζημίες. Στον αντίποδα, από τις 92 ζημιογόνες, οι 25 αύξησαν τις ζημίες τους, 57 τις μείωσαν ενώ 10 εταιρείες επέστρεψαν σε ζημίες από κέρδη. Η τελευταία χρήση που οι εισηγμένες στο σύνολο ήταν κερδοφόρες ήταν το 2013, όταν είχαν εμφανίσει κερδοφορία 2,5 δισ. ευρώ, ωστόσο το 65% των εταιρειών ήταν ζημιογόνο. Το 2016 η επιστροφή σε κέρδη (turn around) ήταν όπως πρέπει, καθώς, εκτός από το 1 δισ. ευρώ καθαρή κερδοφορία, το 52% των εταιρειών έκλεισαν τη χρονιά στο «συν», σύμφωνα με τον κύριο Χατζηδάκη. Η τάση αυτή δεν εμφανίστηκε ξαφνικά, είναι προϊόν αποχωρήσεων/χρεοκοπιών, συγχωνεύσεων, βελτιώσεων και

κυρίως σταθεροποίησης της οικονομίας, όπως εκφράστηκε στα στοιχεία του ΑΕΠ για το 2016. Πάντως, για να προχωρήσει σε μια πειστική ανοδική κίνηση η αγορά το 2018 θα χρειαστεί την υποστήριξη των τραπεζικών μετοχών. Προς το παρόν, οι αναλυτές είναι επιφυλακτικοί και προχώρησαν σε μειώσεις τιμών-στόχων, μετά τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων εννεαμήνου. Ενδεικτική είναι η έκθεση της Goldman Sachs, που σημειώνει ότι τα αποτελέσματα χαρακτηρίστηκαν από την αυξανόμενη πίεση στα βασικά έσοδα, τα οποία ήταν κατά 2% χαμηλότερα σε τριμηνιαία βάση, αν εξαιρεθούν έκτακτες πηγές εσόδων, με τη συνεχιζόμενη απομόχλευση και συμπίεση των spread να εξαφανίζουν τα οφέλη από τη μείωση του κόστους χρηματοδότησης. Οι νέοι στόχοι για τα κόκκινα δάνεια είναι ελαφρώς πιο φιλόδοξοι (αύξηση 2 δισ. ευρώ ώς το 2019), αντανακλώντας περισσότερες πωλήσεις χαρτοφυλακίου (κυρίως μη εξασφαλισμένα) και διαγραφές. Η πρόοδος στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς θεωρείται κρίσιμη, με τις τράπεζες να βρίσκονται σε τροχιά κάλυψης των στόχων που έχουν τεθεί για το 2017. Η Goldman Sachs σημειώνει ότι οι μειώσεις στις εκτιμήσεις για την κερδοφορία οδηγούν, πάντως, στη μείωση των τιμών-στόχων για τις μετοχές μεταξύ 8 και 17% για το επόμενο δωδεκάμηνο. Ο οίκος εξακολουθεί να δηλώνει προτίμηση στην Αlpha Βank και συνιστά «αγορά». «Βλέπει» ανοδικό περιθώριο για τον κλάδο, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα οδηγηθούν οι τράπεζες σε αυξήσεις κεφαλαίου μετά τα stress test. Η Goldman μείωσε την τιμή-στόχο για την Αlpha Βank στα 2,4 ευρώ από 2,6 ευρώ (-8%), για την Εθνική Τράπεζα στα 0,28 από 0,32 ευρώ (-13%), για τη Eurobank σε 0,85 από 0,95 ευρώ (-11%) και για την Πειραιώς σε 3,10 από 3,75 ευρώ (-17%).

ΧΡΗΜΑ 11

επιχειρήσεις

Η ΆΝΟΙΞΗ ΤΩΝ STARTUPS

ΜΕ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ 300 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΏ

τη «βαρυχειμωνιά» της ελληνικής οικονομικής κρίσης, ανθίζουν νεοφυείς επιχειρήσεις (startups, σύμφωνα με τη διεθνή ορολογία), προσελκύοντας όλο και περισσότερα διεθνή κεφάλαια, ενώ οι πλέον επιτυχημένες εταιρείες βρίσκουν τον δρόμο τους στην παγκόσμια αγορά. Σύμφωνα με στοιχεία της Marathon Venture Capital, που αναφέρονται σε πρόσφατη έκθεση του ευρωπαϊκού οργανισμού καινοτομίας EIT Digital και του ελληνικού ιδιωτικού οργανισμού Found. ation, που λειτουργεί ως πλατφόρμα για τις startups, το συνολικό ποσό των επενδύσεων σε ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις ξεπέρασε τα 200 εκατ. ευρώ, κατά την περίοδο 2010-2016. Το 2017 ήταν ένα πολύ καλό έτος για τις ελληνικές startups, καθώς ανακοινώθηκαν δύο μεγάλες «έξοδοι» εταιρειών (μεταβιβάσεις σε νέους επενδυτές): της Taxibeat και της Innoetics, έναντι συνολικού ποσού σχεδόν 80 εκατ. ευρώ. Έτσι, αναμένεται ότι τα απολογιστικά στοιχεία της περιόδου 2010-2017 θα δείξουν ότι οι συνολικές επενδύσεις σε ελληνικές startups πλησίασαν τα 300 εκατ. ευρώ. Την προσπάθεια για ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων θα υποστηρίξει με νέα κεφάλαια το Ταμείο Συνεπενδύσεων (EquiFund), που, όπως έχει ανακοινώσει ο υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Αλέξης Χαρίτσης, θα στηρίξει καινοτό-

12 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Ποιες εταιρείες συγκέντρωσαν τα περισσότερα κεφάλαια από το 2010 και μετά, ποιες πέτυχαν τις καλύτερες συμφωνίες εξαγοράς από μεγάλους «παίκτες».

μες και νεοφυείς επιχειρήσεις σε κάθε στάδιο της ανάπτυξής τους, με τη μορφή της συμμετοχής τους στο μετοχικό τους κεφάλαιο. Τα κεφάλαια που θα είναι διαθέσιμα για το νέο ταμείο θα ανέλθουν σε 260 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, το Υπουργείο Οικονομίας έχει επεξεργαστεί νομοσχέδιο, που θα περιλαμβάνει κίνητρα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, κυρίως με τη μορφή των φοροαπαλλαγών. Όπως αναφέρεται στην έκθεση των EIT Digital και Found.ation, το 74,3% των ελληνικών startups χρηματοδοτείται από ανεξάρτητους φορείς ή επενδυτές και το 42,3% χρηματοδοτείται κυρίως από τις αποταμιεύσεις του ίδιου του ιδρυτή του. Στην πλειονότητά τους, οι ελληνικές startups δραστηριοποιούνται στην κατηγορία της τεχνολογίας (17,1%) και παρέχουν υπηρεσίες κυρίως προς άλλες επιχειρήσεις (μοντέλο B2B). Το 52,8% των ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων πραγ-

ματοποιούν έσοδα εντός της Ελλάδας και μόλις το 15,1% έχουν κύκλο εργασιών και εκτός ελληνικών συνόρων. Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι τα ακόλουθα: 1. Παρά τη δυσμενή οικονομική κατάσταση, οι ελληνικές startup εταιρείες διεκδικούν και επιτυγχάνουν σημαντικές ευκαιρίες χρηματοδότησης, ενώ παραδείγματα όπως της Persado και της Taxibeat αποτελούν δυνατά case studies ακόμη και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. 2. Από το 2013 έως το 2016, περίπου 55 εκατ. ευρώ διοχετεύθηκαν σε τέσσερα προγράμματα χρηματοδότησης μέσω της πρωτοβουλίας JEREMIE του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου (EIF). Συνολικά, 72 εκατ. ευρώ επενδύθηκαν σε περισσότερες από 60 εταιρείες στην Ελλάδα. Παράλληλα, έδωσαν ώθηση στη γέννηση περισσότερων startups, και στην ωρίμανση ήδη υπαρχόντων, ιδιαιτέρως μετά το 2013. 3. Από το 2014 και μετά, παρατηρούνται τα πρώτα exits για ελληνικές startups, τα οποία ακολουθούν έκτοτε αυξητική πορεία. 4. Με την ενεργοποίηση, από το 2018, του Ταμείου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (EquiFund), της νέας επενδυτικής πλατ-

φόρμας, 260 εκατ. ευρώ θα διοχετευθούν στην ελληνική αγορά (200 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους και 60 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων), δίνοντας περαιτέρω ώθηση στην ελληνική επιχειρηματικότητα. 5. «Με περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια να είναι διαθέσιμα στην αγορά, οι προσδοκίες είναι μεγάλες. Το οικοσύστημα θα ανθήσει, η επίδρασή του στην οικονομία θα γίνει περισσότερο υπολογίσιμη, θα δημιουργήσει περισσότερες θέσεις εργασίας, αλλά και θα ενισχύσει τη θετική εικόνα της Ελλάδας προς τον υπόλοιπο κόσμο», γράφει στον πρόλογο της έκθεσης ο Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, συνιδρυτής και partner του Found.ation. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, οι δέκα εταιρείες που έχουν αντλήσει τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση είναι: ersado (83,46 εκατ. ευρώ) P Workable (30 εκατ. ευρώ) Hellas Direct (άγνωστο ποσό) Metamaterial Technologies (16,26 εκατ. ευρώ) 5. Book ‘n’ Bloom (12,55 εκατ. ευρώ) 6. Resin.io (10,78 εκατ. ευρώ) 7. Blueground (6,94 εκατ. ευρώ) 8. Taxibeat-Beat (5,49 εκατ. ευρώ) 9. Transifex (5,47 εκατ. ευρώ) 10. Intale (πάνω από 5 εκατ. ευρώ) 1. 2. 3. 4.

Ήδη, αρκετές ελληνικές startups έχουν φθάσει στην «έξοδο», δηλαδή έχουν καταφέρει να εξαγοραστούν από μεγαλύτερες εταιρείες. Κορυφαίο deal αυτό της Taxibeat, που εξαγοράστηκε φέτος από θυγατρική της γερμανικής Daimler, έναντι 40,48 εκατ. ευρώ, ύστερα από έξι χρόνια λειτουργίας. Η Innoetics εξαγοράστηκε ύστερα από 11 χρόνια λειτουργίας έναντι ποσού που δεν έχει γνωστοποιηθεί. Η Avocarrot εξαγοράστηκε ύστερα από μόλις τέσσερα χρόνια λειτουργίας, έναντι 17,85 εκατ. ευρώ. Στη σειρά των deal ακολουθούν οι εταιρείες E-food, Crypteia Networks, Quizdom, Antcor, AbZorba Games, BugSense και ClickDelivery. Η κορυφαία σε χρηματοδότηση Persado ιδρύθηκε το 2012 και έχει έδρα στην Νέα Υόρκη, ενώ διατηρεί γραφεία στην

Την προσπάθεια για ανάπτυξη νεοφυών επιχειρήσεων θα υποστηρίξει με νέα κεφάλαια 260 εκατ. ευρώ το Ταμείο Συνεπενδύσεων (EquiFund), ενώ το Υπουργείο Οικονομίας έχει επεξεργαστεί νομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει κίνητρα για τις νεοφυείς επιχειρήσεις, κυρίως με τη μορφή των φοροαπαλλαγών.

Αθήνα, στο Σαν Φρανσίσκο, στο Σικάγο, στο Λονδίνο, στη Ρώμη, στο Τορόντο, στο Ρίο ντε Τζανέιρο και στη Φραγκφούρτη. Απασχολεί περισσότερους από 100 εργαζομένους. Η Persado έχει δημιουργήσει μια «έξυπνη» πλατφόρμα δημιουργίας περιεχομένου, που επεξεργάζεται γλωσσικά δεδομένα και δημιουργεί λέξεις, φράσεις και εικόνες που μπορούν να δημιουργήσουν αντίδραση από διαφορετικά ακροατήρια. Έτσι, παράγεται «έξυπνο» περιεχόμενο για εκστρατείες επικοινωνίας. Πελάτες της Persado είναι κορυφαίες πολυεθνικές, όπως οι American Express, Citi, MetLife, Microsoft, Neiman Marcus, Staples και Verizon Wireless. Την εταιρεία έχουν υποστηρίξει με κεφάλαια οι Goldman Sachs, Bain Capital Ventures, StarVest Partners, American Express Ventures και Citi Ventures. Η δεύτερη σε άντληση χρηματοδότησης Workable ιδρύθηκε επίσης το 2012 και έχει την έδρα της στην Αθήνα, ενώ διατηρεί γραφεία σε Λονδίνο, Βοστόνη και Σαν Φρανσίσκο. Η εταιρεία έχει αναπτύξει σε cloud ένα «έξυπνο» σύστημα για διεκπεραίωση προσλήψεων και διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.

Το λογισμικό απευθύνεται κυρίως σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που θέλουν να διεκπεραιώνουν προσλήψεις με απλά εργαλεία για on-line αγγελίες, αξιολόγηση υποψηφίων και προγραμματισμό συνεντεύξεων. Το λογισμικό χρησιμοποιείται ήδη από 6.000 εταιρείες σε 88 χώρες παγκοσμίως, ενώ ανάμεσα στους πελάτες της Workable βρίσκονται και μεγάλες επιχειρήσεις, όπως η IBM, η Basecamp, η Ryanair και η Porsche. Η εταιρεία που βρίσκεται στην τρίτη θέση των χρηματοδοτήσεων, έχοντας συγκεντρώσει, σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 10 εκατ. ευρώ, είναι η Hellas Direct, που διατηρεί γραφεία σε Αθήνα και Λευκωσία. Η Hellas Direct ιδρύθηκε το 2011 και έχει δημιουργήσει μια ηλεκτρονική πλατφόρμα πώλησης ασφαλειών για αυτοκίνητα μέσω Διαδικτύου ή τηλεφωνικής εξυπηρέτησης. Στόχος της είναι να προσφέρει χαμηλές τιμές περιορίζοντας τις προμήθειες διάθεσης. Το πιο επιτυχημένο παράδειγμα «εξόδου» είναι αυτό της Taxibeat, που έχει μετονομαστεί σε Beat. Τον Φεβρουάριο του 2017, ανακοινώθηκε η εξαγορά της από την Intelligent Apps (εταιρεία του ομίλου Daimler) έναντι 40,48 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία ανέπτυξε τη γνωστή πλέον εφαρμογή για κινητά, που μετατρέπει την κλήση ταξί σε μια ανοιχτή αγορά μεταξύ πελατών και οδηγών ταξί. Μεγάλη επιτυχία είχε και η Innoetics, που εξαγοράστηκε φέτος από τη Samsung Electronics, έναντι τιμήματος που υπολογίζεται ότι ξεπέρασε τα 30 εκατ. ευρώ. Η Innoetics αποσχίστηκε από το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου «Αθηνά», όπου έγιναν τα πρώτα βήματα για την ανάπτυξη καινοτομικού λογισμικού μετατροπής κειμένου σε ήχο. Εξαγοράστηκε από τη Samsung, για να αξιοποιηθεί το λογισμικό κυρίως σε κινητά τηλέφωνα. Η Quizdom εξαγοράστηκε επίσης φέτος από τον γερμανικό όμιλο friends4media. Έχει αναπτύξει μια εφαρμογή δημοφιλούς παιχνιδιού γνώσεων. Η Avocarrot εξαγοράστηκε το 2016 από την, επίσης γερμανική, Glispa Global Group, έναντι 17,85 εκατ. ευρώ. Η e-food εξαγοράστηκε από την Delivery Hero, έναντι τιμήματος που φημολογείται ότι ξεπέρασε τα 10 εκατ. ευρώ. ΧΡΗΜΑ 13

διεθνείς αγορές

New deal μέσα στο 2018 για την αρχιτεκτονική της ευρωζώνης Γαλλία-Γερμανία αρχίζουν τη διαπραγμάτευση με μεγάλες διαφορές θέσεων αλλά και με υποσχέσεις για συμφωνία. «Σφήνα» Γιούνκερ με ολοκληρωμένο σχέδιο.

υμφωνία για όλες τις αλλαγές στην αρχιτεκτονική της ευρωζώνης μέσα στο 2018 υπόσχονται Γαλλία και Γερμανία, παρότι μπαίνουν στις σχετικές διαπραγματεύσεις με μεγάλες διαφορές θέσεων, που φαίνεται δύσκολο να γεφυρωθούν. Η Κομισιόν του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αξιοποιώντας το κενό εξουσίας στη Γερμανία, επιδιώκει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις συζητήσεις, με το δικό της σχέδιο μεταρρυθμίσεων. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, έχει ανοίξει πρώτος τα χαρτιά του. Σε ομιλία στη Σορβόννη, δύο ημέρες μετά τις γερμανικές εκλογές, δημοσιοποίησε τις προτάσεις του για το μέλλον της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων δεσπόζουσα θέση έχει η πρόταση για ανάδειξη ενός υπουργού Οικονομικών για όλη την ευρωζώνη, με αυξημένες αρμοδιότητες, σε σχέση με αυτές που έχει σήμερα ο πρόεδρος του Eurogroup. Ο υπουργός Οικονομικών, κατά τη γαλλική πρόταση, θα έχει και σημαντικές εξουσίες στη διαχείριση ενός κοινού προϋπολογισμού των κρατών της ευρωζώνης. Αν και το σχέδιο Μακρόν δεν έχει απορριφθεί επίσημα από τη γερμανική κυβέρνηση –καθώς η Γερμανία βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο όταν ο Γάλλος πρόεδρος δημοσιοποίησε τις προτάσεις του, ενώ, μετά τις εκλογές, ανέκυψαν σοβαρές δυσκολίες στον σχηματισμό κυβέρνη-

14 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Σε επίπεδο διακηρύξεων, Παρίσι και Βερολίνο ταυτίζονται ως προς την έκφραση ισχυρής πολιτικής βούλησης να προχωρήσει η μεταρρύθμιση των θεσμών της νομισματικής ένωσης το συντομότερο και, πάντως, να ολοκληρωθεί εντός του 2018.

σης–, είναι γεγονός ότι τα γαλλικά σχέδια αντιμετωπίζονται με μεγάλη καχυποψία στη Γερμανία, αλλά και στο σύνολο των πλεονασματικών χωρών-συμμάχων της, που βλέπουν ότι θα ανοίξουν «παράθυρα» για χαλάρωση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, αμοιβαιοποίηση του χρέους και μεταφορά πόρων από τα πλουσιότερα στα φτωχότερα κράτη-μέλη. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το ότι ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, λίγο πριν αφήσει τη θέση του προέδρου του Eurogroup, είχε εκφραστεί πολύ αρνητικά για την πρόταση της Γαλ-

λίας για κοινό προϋπολογισμό, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές στην οικονομική πολιτική των επιμέρους κρατών, οι οποίες δεν επιτρέπουν να γίνει αυτό το βήμα και, εν πάση περιπτώσει, υπάρχουν άλλοι θεσμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για να εξυπηρετηθεί ο στόχος μιας κοινής πολιτικής για επενδύσεις. Πάντως, σε επίπεδο διακηρύξεων, Παρίσι και Βερολίνο ταυτίζονται ως προς την έκφραση ισχυρής πολιτικής βούλησης να προχωρήσει η μεταρρύθμιση των θεσμών της νομισματικής ένωσης το συντομότερο και, πάντως, να ολοκληρωθεί εντός του 2018. Στην κοινή συνέντευξη που παραχώρησαν μετά τη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, όπου οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στο μεταναστευτικό, ο Εμμανουέλ Μακρόν εξέφρασε την πεποίθηση ότι ώς τον Ιούνιο του 2018 θα έχει επιτευχθεί συμφωνία για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης. Στόχος, είπε, είναι να υπάρξει σύγκλιση απόψεων με τη Γερμανία ώς τον Μάρτιο, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία τον Ιούνιο. «Χρειαζόμαστε μια σταθερή και ισχυρή Γερμανία για να προχωρήσει η Ευρώπη», ανέφερε και ευχήθηκε στην Άνγκελα Μέρκελ να ευοδωθούν σύντομα οι διαπραγματεύσεις με το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών για τον σχηματισμό της γερμανικής κυβέρνησης. Η Γερμανίδα Καγκελάριος απέφυγε να

αναφερθεί σε χρονικά ορόσημα, αλλά εξέφρασε τη βούλησή της να υπάρξει συμφωνία για το μέλλον της ευρωζώνης. «Θα βρούμε μια κοινή λύση, γιατί το χρειάζεται η Ευρώπη» είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Υπάρχει η βούληση, και αυτό είναι το σημαντικό». Η κυρία Μέρκελ υπογράμμισε ότι τώρα που η ΕΕ βρίσκεται σε «καλύτερη θέση», όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, είναι η κατάλληλη περίοδος να γίνει αυτή η συζήτηση με στόχο την επίτευξη μεγαλύτερης οικονομικής σύγκλισης μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης. Πρόσθεσε ότι όλες οι χώρες προχωρούν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και συνεχάρη τον Γάλλο πρόεδρο για το μεταρρυθμιστικό έργο που προωθεί στη χώρα του. Στην πραγματικότητα, βέβαια, το πώς ακριβώς θα «απαντήσει» η Γερμανία στις γαλλικές προτάσεις παραμένει άγνωστο, καθώς η ηγετική δύναμη της ευρωζώνης καλείται να χαράξει μια νέα πολιτική, μετά την αποχώρηση του Σόιμπλε από το Υπ. Οικονομικών, την οποία καλούνται να συνδιαμορφώσουν τα δύο μεγάλα κόμματα, που βρίσκονται σε διαπραγμάτευση για τον σχηματισμό κυβερνητικού σχήματος. Από τη μια πλευρά, οι Σοσιαλδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς τάσσονται αναφανδόν υπέρ των γαλλικών ιδεών και θα επιμείνουν, κατά τη διαπραγμάτευση με τους Χριστιανοδημοκράτες, να υιοθετηθούν οι προτάσεις αυτές από την επόμενη

κυβέρνηση. Μάλιστα, ο κύριος Σουλτς πήγε ακόμη πιο μακριά τις ιδέες του Εμ. Μακρόν, δημοσιοποιώντας προτάσεις για σταδιακή ενοποίηση της Ευρώπης σε ομοσπονδιακή κατεύθυνση, ώστε να δημιουργηθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Οι θέσεις των Σοσιαλδημοκρατών αποτυπώθηκαν σε απόρρητο έγγραφο του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, που ελέγχεται από το κόμμα. Σύμφωνα με αυτό το έγγραφο, που αποκάλυψε η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, είναι αναγκαία η μεταρρύθμισή της με την υιοθέτηση των προτάσεων Μακρόν. Από την άλλη πλευρά, οι Χριστιανοδημοκράτες και, κυρίως, το βαυαρικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CSU) παραμένουν πιστοί στη βασική γραμμή που ακολουθούσε η Γερμανία επί ημερών Σόιμπλε: η Γαλλία, λένε, πρέπει να δώσει έμφαση στις εσωτερικές της μεταρρυθμίσεις, ώστε να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα και να περιορίσει τα δημόσια ελλείμματα, και να εγκαταλείψει ιδέες που, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα μεταφέρουν βάρη στους Γερμανούς φορολογουμένους. Η καγκελάριος Μέρκελ, που θα έχει τον κυρίαρχο ρόλο στη διαμόρφωση του τελικού συμβιβασμού με τους Σοσιαλδημοκράτες για το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης, έχει κρατήσει ώς τώρα πολύ επιφυλακτική στάση, και εκτιμάται ότι θα αναλάβει τελικά το πολιτικό βάρος ενός

συμβιβασμού που θα κινείται προς τις ιδέες Μακρόν και Σουλτς και θα έχει στοιχεία που θα προκαλέσουν δυσαρέσκεια στο εσωτερικό των Χριστιανοδημοκρατών.

Το σχέδιο του Γιούνκερ Σε αυτή τη ρευστή πολιτική κατάσταση, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, παρενέβη πρόσφατα, δίνοντας στη δημοσιότητα ένα ολοκληρωμένο «πακέτο» προτάσεων της Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση των θεσμών της ευρωζώνης, το οποίο είναι μεν μετριοπαθές –ώστε να μην προκαλεί μεγάλες αντιδράσεις από τη Γερμανία–, αλλά ενσωματώνει και προτάσεις που δεν θα αντιμετωπιστούν θετικά από τους Γερμανούς Χριστιανοδημοκράτες (ο υπουργός Οικονομικών να είναι αντιπρόεδρος της Κομισιόν, το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο να υποστηρίζει και τις διασώσεις τραπεζών κ.ά.). Ο κύριος Γιούνκερ αναφέρθηκε σε μέτρα που πρέπει να ληφθούν τους επόμενους 18 μήνες, τονίζοντας ότι: «Μετά από χρόνια κρίσης, είναι πλέον καιρός να πάρουμε το μέλλον της Ευρώπης στα χέρια μας. Η σημερινή ισχυρή οικονομική ανάπτυξη μας ενθαρρύνει να προχωρήσουμε προς τα εμπρός, για να διασφαλίσουμε ότι η Οικονομική και Νομισματική μας Ένωση είναι πιο ενωμένη, πιο αποτελεσματική και πιο δημοκρατική, και ότι αναλαμβάνει ΧΡΗΜΑ 15

διεθνείς αγορές δράση προς όφελος όλων των πολιτών μας. Τώρα που ο καιρός είναι καλός, είναι η καλύτερη στιγμή για να φτιάξουμε τη στέγη». Η δέσμη μέτρων του Γιούνκερ περιλαμβάνει τέσσερις κύριες πρωτοβουλίες: 1. Πρόταση για τη σύσταση Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ), το οποίο θα εδράζεται στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ και θα βασίζεται στην καθιερωμένη δομή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ). Κατά τα τελευταία χρόνια, ο ΕΜΣ έχει διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στη διασφάλιση της σταθερότητας της ζώνης του ευρώ, παρέχοντας βοήθεια στα κράτη-μέλη για να ανακτήσουν ή να διατηρήσουν την πρόσβαση στις αγορές κρατικών ομολόγων. Το ΕΝΤ αναμένεται να βασιστεί στην αρχιτεκτονική του ΕΜΣ, με ουσιαστική διατήρηση των υφιστάμενων χρηματοπιστωτικών και θεσμικών δομών του, μεταξύ άλλων, όσον αφορά τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα συνεχίσει να συνδράμει τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ που αντιμετωπίζουν χρηματοοικονομικές δυσχέρειες. Επιπροσθέτως, το ΕΝΤ θα παρέχει τον κοινό μηχανισμό ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης και θα ενεργεί ως δανειστής έσχατης ανάγκης για να διευκολύνει την ομαλή εξυγίανση των προβληματικών τραπεζών. Προβλέπεται, επίσης, ταχύτερη λήψη αποφάσεων σε επείγουσες περιπτώσεις και πιο άμεση συμμετοχή στη διαχείριση προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής. Με την πάροδο του χρόνου, το ΕΝΤ θα μπορεί επίσης να αναπτύξει νέα χρηματοδοτικά μέσα, για παράδειγμα να υποστηρίξει μια πιθανή σταθεροποιητική λειτουργία. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούνται να εγκρίνουν αυτήν την πρόταση ώς τα μέσα του 2019. 2. Πρόταση για την ενσωμάτωση των ουσιωδών διατάξεων της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στο νομικό πλαίσιο της Ένωσης, λαμβάνοντας υπόψη την κατάλληλη ευελιξία που προβλέπεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και έχει προσδιοριστεί από την Επιτροπή από τον Ιανουάριο του 2015. Το 2012, θυμίζει η Κομισιόν, τα 25 συμβαλλόμενα κράτη-μέλη δεσμεύθηκαν νομικά να ενσωματώσουν τις ουσιώδεις διατάξεις της

16 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

εν λόγω Συνθήκης στο δίκαιο της Ένωσης πέντε χρόνια μετά την έναρξη ισχύος της, που αντιστοιχεί στην 1η Ιανουαρίου 2018. Αυτό έχει ζητηθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η πρόταση ενσωματώνει στο δίκαιο της Ένωσης τα κύρια στοιχεία της Συνθήκης για την υποστήριξη υγιών δημοσιονομικών πλαισίων σε εθνικό επίπεδο και συνάδει πλήρως με τους ισχύοντες κανόνες που ορίζονται στο πρωτογενές και παράγωγο δίκαιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούνται να εγκρίνουν αυτήν την πρόταση μέχρι τα μέσα του 2019.

Οι Σοσιαλδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς τάσσονται αναφανδόν υπέρ των γαλλικών ιδεών και θα επιμείνουν, κατά τη διαπραγμάτευση με τους Χριστιανοδημοκράτες, να υιοθετηθούν οι προτάσεις αυτές από την επόμενη κυβέρνηση.

3. Ανακοίνωση σχετικά με τα νέα δημοσιονομικά μέσα για μια σταθερή ζώνη του ευρώ εντός του πλαισίου της Ένωσης που προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αναπτυχθούν ορισμένοι δημοσιονομικοί μηχανισμοί, ουσιαστικοί για τη ζώνη του ευρώ και το σύνολο της ΕΕ, στο πλαίσιο των υφιστάμενων και μελλοντικών δημόσιων οικονομικών της ΕΕ. Η ανακοίνωση εξετάζει τέσσερις πιθανούς μηχανισμούς: α) παροχή στήριξης στα κράτη-μέλη για την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μέσω ενός εργαλείου για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και τεχνικής στήριξης κατόπιν αιτήματος των κρατών-μελών, β) ειδικό μηχανισμό σύγκλισης για τα κράτη-μέλη που καταβάλλουν προσπάθειες να ενταχθούν στο ευρώ, γ) μηχανισμό ασφάλειας για την Τραπεζική Ένωση, μέσω του ΕΝΤ/ΕΜΣ, που πρέπει να συμφωνηθεί ώς τα μέσα

του 2018 και να τεθεί σε λειτουργία ώς το 2019 και δ) μηχανισμό σταθεροποίησης με σκοπό τη διατήρηση των επιπέδων των επενδύσεων σε περίπτωση μεγάλων ασύμμετρων κραδασμών. Η Επιτροπή θα υποβάλει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες τον Μάιο του 2018, στο πλαίσιο των προτάσεών της για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μετά το 2020. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα κληθούν τότε να εγκρίνουν τις προτάσεις αυτές μέχρι τα μέσα του 2019. Για την περίοδο 2018-2020, η Επιτροπή προτείνει επίσης την ενίσχυση του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων, διπλασιάζοντας τη διαθέσιμη χρηματοδότηση για δραστηριότητες τεχνικής συνδρομής, που θα φθάσει το ποσό των 300 εκατ. ευρώ ώς το 2020. Επίσης, η Επιτροπή προτείνει τη δοκιμή του νέου εργαλείου υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων σε πιλοτικό στάδιο. Για τον σκοπό αυτό, προτείνει στοχευμένες αλλαγές στον κανονισμό περί κοινών διατάξεων που διέπει τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία (ΕΔΕΤ), ώστε να αυξήσει τις δυνατότητες να χρησιμοποιείται μέρος του αποθεματικού επίδοσης για την υποστήριξη συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούνται να εγκρίνουν τις δύο τελευταίες προτάσεις το 2018. 4. Ανακοίνωση που προσδιορίζει τα πιθανά καθήκοντα Ευρωπαίου υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος θα έχει ρόλο αντιπροέδρου της Επιτροπής και προέδρου της Ευρωομάδας, όπως προβλέπεται από τις ισχύουσες Συνθήκες της ΕΕ. Η νέα αυτή θέση, συνδυάζοντας τις υφιστάμενες αρμοδιότητες και τη διαθέσιμη εμπειρογνωσία, αναμένεται να ενισχύσει τη συνεκτικότητα, την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και τη δημοκρατική λογοδοσία στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής για την ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ, με πλήρη σεβασμό στις εθνικές αρμοδιότητες. Εάν επιτευχθεί κοινή συμφωνία σχετικά με τον ρόλο του υπουργού μέχρι τα μέσα του 2019, θα είναι δυνατή η δημιουργία αυτής της θέσης στο πλαίσιο της σύνθεσης της επόμενης Επιτροπής. Η Ευρωομάδα θα μπορούσε επίσης να αποφασίσει να εκλέξει τον υπουργό ως πρόεδρό της για δύο διαδοχικές θητείες, προκειμένου να ευθυγραμμιστούν οι δύο θητείες.

2ο

Επιχειρηµατικό Βραβείο στην κατηγορία

«ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ»

ε µ ύ ο τ σ ι ρ α χ υ ε Σας

! η σ ι ρ κ ά ι δ η τ για ΧΡΗΜΑ 17

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ

ΧΡΗΜΑ

2017

18 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΙΣΗΓΜΕΝΕΣ ΤΟΥ 2017

Ποιες εταιρείες βράβευσαν οι αναγνώστες του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ Week

ια 15η συνεχόμενη χρονιά, πραγματοποιήθηκε η ψηφοφορία των Επιχειρηματικών Βραβείων ΧΡΗΜΑ, κατά την οποία αναδείχθηκαν οι εισηγμένες εταιρείες που διακρίθηκαν στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι για το 2017, σε 19 κατηγορίες βραβείων. Τα αποτελέσματα προέκυψαν από online ψηφοφορία στην ιστοσελίδα www.hrima.gr, στην οποία συμμετείχαν οι αναγνώστες του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ Week. Συνολικά, ψήφισαν περίπου 1.518 αναγνώστες. Οι προτιμήσεις των επενδυτών-αναγνωστών του περιοδικού ΧΡΗΜΑ και της ηλεκτρονικής εφημερίδας ΧΡΗΜΑ

Week εμφάνισαν αρκετά μεγάλη διασπορά, σε διαγωνιστικές κατηγορίες με πολλές συμμετέχουσες εταιρείες, με επακόλουθο οι εταιρείες που βραβεύθηκαν να μη συγκεντρώνουν πολύ εντυπωσιακά ποσοστά, ενώ την ίδια στιγμή εταιρείες με πολύ καλές επιδόσεις έμειναν εκτός τριάδας για λίγες μόνο ψήφους. Επισημαίνεται ότι, σε αρκετές περιπτώσεις, συγκεκριμένες θέσεις στην κατάταξη κρίθηκαν από διαφορά μόνο μίας ψήφου. Βραβεία σε πάνω από μία κατηγορίες κέρδισαν η Τράπεζα Πειραιώς, η Εθνική Τράπεζα, η Εθνική Πανγαία, ο Ικτίνος και η Κρι Κρι, ενώ ο τραπεζικός κλάδος, γενικότερα, έχει παρουσία σε αρκετές κατηγορίες, με την Πειραιώς να αποσπά τον τίτλο της καλύτερης εταιρείας για το 2017. ΧΡΗΜΑ 19

αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 1. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ - 2017

2. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ FTSE LARGE CAP - 2017

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η καινοτομία, η έμφαση στις επενδύσεις κ.λπ.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ - 2017

4. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ MID-SMALL CAP - 2017

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

20 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Σας ευχαριστούµε για τη διάκριση!

2ο Επιχειρηµατικό Βραβείο στην κατηγορία

2ο Επιχειρηµατικό Βραβείο

«ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΡΑΠΕΖΑ»

στην κατηγορία

«ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΤΡΑΠΕΖΑ»

ΧΡΗΜΑ 21

αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 5. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ - 2017

6. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ - 2017

Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, η σταθερότητά τους, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η ευελιξία της εταιρείας στις αλλαγές του εξωτερικού περιβάλλοντος, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, ο βαθμός εξυπηρέτησης των πελατών κ.λπ.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

7. ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ - 2017

8. ΒΡΑΒΕΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΡΥΘΜΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ - 2017

Αξιολογείται η εταιρεία που φαίνεται ότι κατάφερε το 2016 να ανακάμψει σε μεγάλο βαθμό, διακόπτοντας ζημιές ή την πτωτική πορεία του παρελθόντος ή τέλος παρουσιάζει μεγάλη βελτίωση επιδόσεων.

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, που εκτιμάται ότι είναι διατηρήσιμοι και στο μέλλον.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

22 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

Σας ευχαριστούµε για τη διάκριση!

2ο Επιχειρηµατικό Βραβείο στην κατηγορία

2ο Επιχειρηµατικό Βραβείο

«ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ»

στην κατηγορία

ΧΡΗΜΑ 23

αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 9. ΒΡΑΒΕΙΟ ΔΙΕΘΝΟΠΟΙΗΣΗΣ - 2017

10. ΒΡΑΒΕΙΟ ΥΨΗΛΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ - 2017

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την επέκταση των δραστηριοτήτων της κατά το 2016, στο εξωτερικό, είτε μέσω εξαγωγών είτε μέσω παραγωγικής επέκτασης.

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την υλοποίηση φιλόδοξων επενδυτικών προγραμμάτων, ικανών να ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη παρουσία της στην αγορά.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

11. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ - 2017

12. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ - 2017

Αξιολογείται η επίδοση της εταιρείας ως προς την εφαρμογή προηγμένων τεχνολογιών και καινοτομιών, τόσο στη διαδικασία παραγωγής όσο και στην προσφορά προϊόντων και υπηρεσιών.

Αξιολογείται η στάση της εταιρείας απέναντι στο επενδυτικό κοινό (ποιότητα και επάρκεια παρεχόμενων πληροφοριών, ικανοποιητική ιστοσελίδα, προθυμία εξυπηρέτησης μετόχων, στάση των βασικών μετόχων και της διοίκησης απέναντι στη μετοχή και τους μικρομετόχους κ.λπ.).

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

24 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Απονέµεται στην Εταιρεία

το 1ο Επιχειρηµατικό Βραβείο στην κατηγορία

το 3ο Επιχειρηµατικό Βραβείο στην κατηγορία

Καλύτερη Εταιρεία ∆ιεθνούς Αγοράς

Καλύτερη Εταιρεία

3ο Επιχειρηµατικό Βραβείο

«ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ»

Σας ευχαριστούµε για τη διάκριση!

1ο Επιχειρηµατικό Βραβείο

«ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΓΟΡΑΣ»

ΧΡΗΜΑ 25

αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 13. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - 2017

14. ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ - 2017

Αξιολογείται η τυπική προσαρμογή των εταιρειών στο θεσμικό πλαίσιο περί Εταιρικής Διακυβέρνησης, αλλά και η πρόθεση των εταιρειών για την ουσιαστική Εταιρική Διακυβέρνηση, σε ανταπόκριση των αυξημένων απαιτήσεων του ανταγωνισμού και των κεφαλαιαγορών.

Αξιολογείται η έμφαση των εταιρειών στον γενικότερο κοινωνικό τους ρόλο (εργαζόμενοι, καινοτομία, προστασία περιβάλλοντος, ενίσχυση τοπικών κοινωνιών, χορηγικό έργο, αθλητισμός, κοινωνική μέριμνα, πολιτισμός κ.λπ.).

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

15. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ - 2017 Αξιολογούνται μια σειρά από παράγοντες όπως η πορεία των οικονομικών επιδόσεων, οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η καινοτομία, η προσπάθεια διεθνοποίησης, η έμφαση στις επενδύσεις, η διεύρυνση των μεριδίων αγοράς, η χρηματιστηριακή πορεία και η σχέση με τους επενδυτές, η σταθερότητά τους κ.λπ.

16. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ - 2017 σύμφωνα με την αθροιστική αξία συναλλαγών χρεογράφων του ΧΑ

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η φιλοσοφία και η υποδομή λειτουργίας της εταιρείας, η ενημέρωση και η εξυπηρέτηση των πελατών, η σωστή διεκπεραίωση των εντολών αγοράς και πώλησης, η παροχή επιπρόσθετων υπηρεσιών εκτός της διεκπεραίωσης πράξεων, όπως φύλαξη τίτλων, αναλύσεις και ενημερωτικά φυλλάδια, το επίπεδο συνεργασίας και επικοινωνίας με τους επενδυτές.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ 1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

26 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Σας ευχαριστούµε για τη διάκριση!

1ο Επιχειρηµατικό Βραβείο

στην κατηγορία

«ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ»

στην κατηγορία

«ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ»

ΧΡΗΜΑ 27

αφιέρωμα ~ Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ 2017 17. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ - 2017

18. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΑΕΕΑΠ - 2017

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η καλύτερη ενημέρωση των πελατών, οι αποδόσεις σε σχέση με τους δείκτες αναφοράς, η ποικιλία των προσφερόμενων προϊόντων, η ποιότητα και η σταθερότητα οργάνωσης της ΑΕΔΑΚ, η πορεία αξίας του χαρτοφυλακίου διαχείρισης, οι τακτικές διαφοροποίησης κινδύνου.

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η ποιότητα του χαρτοφυλακίου ακινήτων, οι αποδόσεις των ακινήτων, το ύψος του μερίσματος, το ποσοστό των μισθωμάτων, η καθαρή αξία του ενεργητικού προ φόρων, το ύψος και η ποιότητα των συμμετοχών, η επενδυτική στρατηγική και η στρατηγική συνεργασιών.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

GRIVALIA PROPERTIES 2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

3ο ΒΡΑΒΕΙΟ 3ο ΒΡΑΒΕΙΟ

19. ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ASSET & WEALTH MANAGEMENT - 2017 AEΔAK και ΑΕΔΑΚ ΔΙΕΥΡΥΜΕΝΟΥ ΣΚΟΠΟΥ και ΑΕΠΕΥ σύμφωνα με την Ένωση Θεσμικών Επενδυτών

Αξιολογούνται στοιχεία όπως η ποιότητα των συμβουλευτικών υπηρεσιών, η ποικιλία επενδυτικών επιλογών, οι αποδόσεις χαρτοφυλακίου, η ευελιξία των προσφερόμενων προϊόντων, η διαχείριση ρίσκου, οι πιστοποιήσεις λειτουργίας και το στελεχιακό δυναμικό.

1ο ΒΡΑΒΕΙΟ

2ο ΒΡΑΒΕΙΟ

28 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΧΡΗΜΑ 29

ΜΕΓΆΛΗ ΠΡΌΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΌΤΗΤΑ Η ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ Οι συνθήκες του Μάαστριχτ το 1992, του Άμστερνταμ το 1997 και η Διεθνής Συνδιάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ το 2002, δέκα χρόνια μετά το Ρίο, επιβεβαίωσαν την αναγκαιότητα της βιωσιμότητας και την καθιέρωσαν τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και διεθνώς.

30 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

~ αφιέρωμα

ΒΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

βιώσιμη ανάπτυξη (Sustainable Development) αποτελεί έννοια-«κλειδί» στον 21ο αιώνα και μια μεγάλη πρόκληση για όλη την ανθρωπότητα. Γι’ αυτό και τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται διεθνώς σε μια σημαντική προτεραιότητα κυβερνήσεων, οργανισμών, επιχειρήσεων και της κοινωνίας των πολιτών γενικότερα. Όλοι καλούνται να αντιληφθούν την πολυπλοκότητα και αλληλεξάρτηση των ζητημάτων που τίθενται, να συμβάλουν στην αναζήτηση των σωστών λύσεων και να δεσμευθούν σε συγκεκριμένες ενέργειες, τόσο ατομικές όσο και συλλογικές. Ως προς τον ορισμό της βιώσιμης ανάπτυξης δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία. Ο γνωστότερος ορισμός της ανήκει στην πρώτη πρωθυπουργό της Νορβηγίας, Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ. Ως πρόεδρος της Παγκόσμιας Επιτροπής για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, η κυρία Μπρούντλαντ παρέδωσε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1987, την αναφορά της, με τίτλο «Το Κοινό μας Μέλλον», γνωστή ως “Brundtland report”, στην οποία η βιώσιμη ανάπτυξη ορίζεται ως «η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες της παρούσας γενιάς χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες». Στη Διεθνή Συνδιάσκεψη του Ρίο, το 1992, διατυπώθηκαν για πρώτη φορά και επίσημα οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Εκεί η βιώσιμη ανάπτυξη ορίζεται ως η ανάπτυξη που παρέχει μακροπρόθεσμα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη, φροντίζοντας τις ανάγκες της παρούσας και των μελλοντικών γενεών. Οι συνθήκες του Μάαστριχτ το 1992, του Άμστερνταμ το 1997 και η Διεθνής Συνδιάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ το 2002, δέκα χρόνια μετά το Ρίο, επιβεβαίωσαν την αναγκαιότητα της βιωσιμότητας και την καθιέρωσαν τόσο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και διεθνώς. Σύμφωνα με τη Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, όπως αυτή υιοθετήθηκε για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Γκέτεμποργκ το 2001 και όπως αναπτύσσεται και σε μεταγενέστερα σχετικά κείμενα: Η βιώσιμη

ανάπτυξη είναι μια συνεχής πορεία αλλαγής και προσαρμογής και όχι μια στατική κατάσταση, με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών του παρόντος, χωρίς όμως να μειώνεται η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν και τις δικές τους ανάγκες, μέσα από την ισόρροπη και ισότιμη επιδίωξη και των τριών πυλώνων της βιώσιμης ανάπτυξης: Οικονομία-Περιβάλλον-Κοινωνία. Μέσα από τη συμπόρευση, δηλαδή, της οικονομικής ανάπτυξης, της περιβαλλοντικής προστασίας και της κοινωνικής συνοχής, όπως παραστατικά απεικονίζεται με το γνωστό, ισόπλευρο τρίγωνο της βιώσιμης ανάπτυξης. Η συμπόρευση όμως αυτή και των τριών πυλώνων της βιώσιμης ανάπτυξης δεν είναι ούτε απλό ούτε εύκολο να επιτευχθεί. Απαιτούνται: ~~ Συνδυασμένες σταθμίσεις πολλών παραγόντων σε διαφορετικά επίπεδα, συχνά μεταξύ αντιτιθέμενων ενδιαφερόντων και συμφερόντων, σε συνάρτηση και με τον παράγοντα χρόνο. ~~ Ειλικρινής, τεκμηριωμένος και εποικοδομητικός διάλογος και διαβούλευση μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, που προϋποθέτει τη δημιουργία πλαισίων και τη θέσπιση κανόνων μέσα στα οποία να μπορούν τα ενδιαφερόμενα μέρη να συνομιλούν και να συνδιαλέγονται. ~~ Συντονισμένες ενέργειες με τη συμμετοχή και την ενεργοποίηση όλων όσοι εμπλέκονται: Πολιτεία, επιχειρήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις και φορείς που εκπροσωπούν γενικότερα την κοινωνία των πολιτών.

ΣΕ ΚΡΊΣΙΜΗ ΚΑΜΠΉ Η ΕΛΛΆΔΑ Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη στιγμή, εφόσον καλείται να διαχειριστεί μια νέα, πρωτόγνωρη πραγματικότητα, στην προσπάθειά της να αναζητήσει ένα αναπτυξιακό μοντέλο που θα της επιτρέψει όχι μόνο να βγει από την κρίση, αλλά κυρίως να δημιουργήσει τις βάσεις μιας Βιώσιμης Οικονομίας και Κοινωνίας, η οποία θα μπορεί να διασφαλίσει την Κοινωνική Συνοχή μέσω της ισόρροπης ανάπτυξης του τρίπτυχου Οικονομία-Περιβάλλον-Κοινωνία. Είναι, συνεπώς, απαραίτητη η συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων και η συνεργασία της ιδιωτικής και της δημόσιας πρωτοβουλίας προκειμένου να καταλήξουμε στη σύνθεση και ανάπτυξη συγκεκριμένων προτάσεων και δράσεων που συμβάλλουν σε μια Βιώσιμη Κοινωνία. ΧΡΗΜΑ 31

αφιέρωμα ~ BΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ Βρισκόμαστε ήδη σε ένα νέο επιχειρηματικό οικοσύστημα, που έχει ανάγκη από μια νέα γενιά τολμηρών ηγετών. Αυτό προαπαιτεί νέες ηγετικές ικανότητες, νοοτροπίες και ενδελεχή γνώση. Οι επιχειρηματικοί ηγέτες του μέλλοντος αναγνωρίζουν ολοένα και περισσότερο ότι μια νέα προσέγγιση είναι αναγκαία. Η οικονομία μετατρέπεται από οικονομία παραγωγών και καταναλωτών σε οικονομία δημιουργών, και σε αυτό το πλαίσιο οι κανόνες της επιχειρηματικής ευθύνης αποτελούν πυξίδα ανάπτυξης, οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας. Η υιοθέτηση μιας επιτυχημένης στρατηγικής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης αποτελεί μία από τις προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης. Η διεργασία της παγκοσμιοποίησης και της απελευθέρωσης των αγορών, η ανάγκη ύπαρξης ελάχιστων κανόνων λειτουργίας και ελέγχου, οι επιπτώσεις των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που αφορούν όλο και μεγαλύτερο αριθμό ατόμων και κρατών, η αύξηση της ευαισθησίας σε θέματα προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, έφτιαξαν ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο οι επιχειρήσεις καλούνται σήμερα να εντάξουν τη βιώσιμη ανάπτυξη στον πυρήνα της επιχειρηματικής τους σκέψης. Παγκόσμια έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Nielsen, με θέμα την «εταιρική υπευθυνότητα», έδειξε ότι το 55% των καταναλωτών παγκοσμίως δεν θα είχαν πρόβλημα να πληρώνουν περισσότερο για προϊόντα και υπηρεσίες που προέρχονται από εταιρείες κοινωνικά υπεύθυνες, ποσοστό που αυξήθηκε κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2011. Αναλυτικά, τα αποτελέσματα ανά ήπειρο είναι: Ασία-Ωκεανία ποσοστό 64%, Νότια Αμερική 63%, Μέση Ανατολή επίσης 63%, Βόρεια Αμερική 42% και Ευρώπη 40%. Βλέπουμε ότι η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική έχουν χαμηλότερα ποσοστά από τις υπόλοιπες ηπείρους, αλλά η εν λόγω τάση, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Nielsen, είναι συνεχώς αυξανόμενη. Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των καταναλωτών που στηρίζουν αυτήν την τάση είναι ηλικίας 21-34 ετών. Η Nielsen, μελετώντας διαχρονικά τις λιανικές πωλήσεις 20 μαρκών σε 9 χώρες, οι οποίες πληροφορούσαν πάνω στη συσκευασία τους ότι είναι κοινωνικά υπεύθυνες ή προωθούσαν έντονα την κοινωνική τους δράση μέσω του μάρκετινγκ, διαπίστωσε ότι αυξήθηκαν οι πωλήσεις τους από 2% έως 5%. Αντίθετα, όταν μελετήθηκαν 14 άλλες μάρκες χωρίς δράσεις, φάνηκε μια οριακή αύξηση πωλήσεων, μόνο 1%. Σύμφωνα με τη Nielsen, το ποσοστό των Ελλήνων που είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν επιπλέον χρήματα για ένα προϊόν ή υπηρεσία των οποίων η επιχείρηση είναι κοινωνικά ή περιβαλλοντολογικά ενεργή είναι 44%. Επιπλέον, σε ποσοστό 49% δηλώνουν ότι το τελευταίο εξάμηνο έχουν αγοράσει τουλάχιστον από ένα προϊόν ή υπηρεσία κάποιας κοινωνικά υπεύθυνης εταιρείας. Ως προς τον σκοπό για τον οποίο οι Έλληνες δηλώνουν περισσότερο ευαισθητοποιημένοι, είναι στην πρώτη θέση η «εξάλειψη της φτώχειας και της πείνας» με ποσοστό 97% και στη δεύτερη με 96% η «αύξηση της πρόσβασης σε πόσιμο νερό». Η εταιρική κοινωνική ευθύνη (ΕΚΕ) μπορεί να προσδώσει πολλαπλά οφέλη σε μια επιχείρηση, και αρκετά από αυτά έχουν καθαρό και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Ειδικότερα, ανά τομέα, τα οφέλη που καταγράφονται περιλαμβάνουν: 32 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Η βιώσιμη ανάπτυξη είναι μια συνεχής πορεία αλλαγής και προσαρμογής και όχι μια στατική κατάσταση, με στόχο την ικανοποίηση των αναγκών του παρόντος, χωρίς όμως να μειώνεται η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν και τις δικές τους ανάγκες.

1. Στροφή των επενδύσεων Διεθνείς έρευνες καταγράφουν σημαντική στροφή των επενδυτών σε υπεύθυνες επιχειρήσεις, όπως η έρευνα του European Sustainable Investment Forum (Eurosif), η οποία κατέγραψε 85% αύξηση στα κεφάλαια που επενδύονται σε κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να ξεπερνούν πλέον τα 5 τρισ. ευρώ. 2. Κέρδη οικονομικά και κοινωνικά Οι απαιτήσεις των πελατών μιας επιχείρησης, σε συνδυασμό με την ένταση του ανταγωνισμού της αγοράς, αποτελούν βασική πρόκληση και πολύ συχνά καθορίζουν το μέλλον της εταιρείας. 3. Ικανοποίηση εργαζομένων Οι εργαζόμενοι σε μια κοινωνικά υπεύθυνη επιχείρηση βασίζονται στην ομαδικότητα, αναπτύσσουν δράσεις εθελοντισμού και απολαμβάνουν κίνητρα, έτσι ώστε να συμβάλλουν ενεργά στα προγράμματα ΕΚΕ της εταιρείας. 4. Οφέλη για το περιβάλλον Μια επιχείρηση μέσω της ανάπτυξης δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος απολαμβάνει δύο βασικά οφέλη: ~~ την εξοικονόμηση χρημάτων και ~~ την αποφυγή κυρώσεων εξαιτίας μιας περιβαλλοντικής όχλησης. 5. Αποδοχή των τοπικών κοινωνιών Μια κοινωνικά υπεύθυνη εταιρεία απολαμβάνει την εμπιστοσύνη που κερδίζει μέσω των συνδιαλλαγών της με τους εκπροσώπους της τοπικής ή/και της ευρύτερης κοινωνίας. Τα οφέλη στην περίπτωση αυτή είναι τόσο επικοινωνιακά όσο και ουσιαστικά. Η εταιρεία όταν έχει ως σύμμαχό της την τοπική κοινωνία, μπορεί να απαντήσει ή ακόμη και να προλάβει κάθε πρόκληση που ενδέχεται να προκύψει λόγω οικονομικής κρίσης.

ΧΡΗΜΑ 33

34 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΧΡΗΜΑ 35

αφιέρωμα ~ BΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

Πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης

ευαισθητοποίηση ακόμη περισσότερων πολιτών στο θέμα της μεταμόσχευσης μυελού των οστών. Το ΙΑΣΩ, με αυτήν την ενέργεια, στέκεται αρωγός στη σημαντική προσπάθεια του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας».

Ομίλου ΙΑΣΩ

ΓΙΑ ΤΟ ΙΑΣΩ, «ΚΆΘΕ ΠΑΙΔΊ ΓΕΝΝΆ ΜΙΑ ΕΛΠΊΔΑ»

Όμιλος ΙΑΣΩ, ένας από τους μεγαλύτερους ομίλους υγείας στην Ελλάδα, δημιούργησε το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «δίπλα σας», το οποίο στηρίζεται σε τρεις άξονες δράσεων: Στην προσφορά προς το κοινωνικό σύνολο, στους εργαζόμενους και στο περιβάλλον. Ο Όμιλος ΙΑΣΩ έχει διακριθεί με τρία βραβεία Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στα «Επιχειρηματικά Βραβεία ΧΡΗΜΑ», στηρίζοντας σταθερά ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και σημαντικές δράσεις περισσότερων από 20 Μη Κυβερνητικών Οργανισμών και Συλλόγων για την παροχή υψηλής ποιότητας ιατρικών υπηρεσιών. ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΆ Ένας από τους κυριότερους στόχους του Ομίλου ΙΑΣΩ με το πρόγραμμα «δίπλα σας» είναι να βρίσκεται δίπλα στις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες καλύπτοντας έμπρακτα σημαντικές ανάγκες των πολιτών. ~~ Στηρίζει ενεργά μη κυβερνητικούς οργανισμούς, κυρίως εκείνους που φροντίζουν για το παιδί, τη γυναίκα και την οικογένεια. ~~ Σε περιπτώσεις ασθενών που χρειάζονται βοήθεια, παρέχει ολοκληρωμένη ιατρική φροντίδα με δωρεάν προληπτικές εξετάσεις ή χειρουργικές επεμβάσεις. ~~ Παρέχει σημαντικές εκπτώσεις και προνόμια σε ειδικές ομάδες ατόμων, που δοκιμάζονται πολύ έντονα από την οικονομική κρίση, όπως εκπτώσεις σε τοκετούς, χειρουργικές επεμβάσεις, εξετάσεις και νοσηλεία, δωρεάν επισκέ-

36 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ψεις σε ιατρούς όλων των ειδικοτήτων για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, καθώς και απεριόριστες επισκέψεις για τα παιδιά τους, σε ιατρούς όλων των ειδικοτήτων του ΙΑΣΩ Παίδων. ~~ Προσφέρει δωρεάν εξετάσεις, ιατρική και νοσηλευτική κάλυψη και χορηγίες σε εκδηλώσεις που πραγματοποιούν ιδρύματα, σωματεία, γειτονικοί Δήμοι και αθλητικοί σύλλογοι. ~~ Προσφέρει προνομιακές τιμές σε προληπτικές εξετάσεις, με αφορμή τις Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας. ~~ Είναι δίπλα στις τοπικές κοινωνίες οργανώνοντας ομιλίες, ημερίδες και δράσεις σε Νησιά, Δήμους και Κοινότητες, για την έγκαιρη πρόληψη και διάγνωση ασθενειών και γενικά την ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα υγείας.

Από το 2015, έχουν πραγματοποιηθεί: ~~ 2.770 δωρεάν εξετάσεις/επισκέψεις ~~ 50 προσφορές των μονάδων υγείας του Ομίλου ΙΑΣΩ με αφορμή Παγκόσμιες Ημέρες Υγείας ~~ Πάνω από 25 δωρεάν χειρουργεία ~~ Πάνω από 60 ενημερωτικές ομιλίες/ξεναγήσεις ΤΟ ΙΑΣΩ ΚΈΝΤΡΟ ΕΓΓΡΑΦΉΣ ΕΘΕΛΟΝΤΏΝ ΔΟΤΏΝ ΜΥΕΛΟΎ ΤΩΝ ΟΣΤΏΝ Το ΙΑΣΩ εγκαινίασε το Κέντρο Εγγραφής Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών σε συνεργασία με τον Σύλλογο «Όραμα Ελπίδας», με στόχο την εξεύρεση νέων εθελοντών δοτών, καθώς και την ενημέρωση και

Στην ίδια συνεργασία εντάσσεται και η προσφορά μέρους των εσόδων από κάθε γέννηση που πραγματοποιείται στην Κλινική για τη στήριξη της Τράπεζας Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών, «Όραμα Ελπίδας». Το ΙΑΣΩ, έτσι, προσφέρει την ελπίδα μέσα από κάθε νέα ζωή που έρχεται στον κόσμο. ΓΙΑ ΚΆΠΟΙΟΥΣ ΕΊΝΑΙ Η ΜΌΝΗ ΕΛΠΊΔΑ ΓΙΑ ΖΩΉ! Η λειτουργία του Κέντρου Εγγραφής Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών του ΙΑΣΩ συμβάλλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος εξεύρεσης δοτών, με σκοπό τη μεταμόσχευση παιδιών και ενηλίκων που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, όπως λευχαιμία, απλαστική αναιμία, μεσογειακή αναιμία, καθώς στη χώρα μας ο αριθμός Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών είναι μικρός, με αποτέλεσμα η κύρια αναζήτηση εθελοντών, εάν δεν υπάρχει συμβατός δότης μέσα στην οικογένεια, να γίνεται από χώρες του εξωτερικού. Παράλληλα, μέσω του Κέντρου, ενισχύεται η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών στο θέμα της μεταμόσχευσης μυελού των οστών και προπαντός η μεγάλη σημασία που έχει η αύξηση των εθελοντών δοτών στη χώρα μας. Γίνε δότης και ενίσχυσε τις προσπάθειες της Τράπεζας Εθελοντών Δοτών Μυελού των οστών του Συλλόγου «Όραμα Ελπίδας»! Κάνε πραγματικότητα τη μοναδική ελπίδα ενός συνανθρώπου σου για ζωή! ΜΑΝΔΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΠΛΗΓΕΝΤΕΣ Μία ζεστή αγκαλιά σε όλες τις πληγείσες γυναίκες της Μάνδρας Αττικής, προσφέροντας όλους τους τοκετούς αυτών ΔΩΡΕΑΝ, μέχρι και τον Αύγουστο του 2018 - καθώς και ΔΩΡΕΑΝ παιδιατρικές εξετάσεις σε όλα τα παιδιά.

ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΑΣΠΙΣΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Μουσείο Λούλη

www.loulismuseum.gr

Η Μύλοι Λούλη, στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής υπευθυνότητας και προσφοράς της στο κοινωνικό σύνολο, µεριµνά για την εκπαίδευση της νέας γενιάς και την προάσπιση του πολιτισµού.

www.greekbakingschool.gr

57 Μάιος 2016

Η οικογένεια Λούλη, για περισσότερο από έναν αιώνα, συλλέγει µε αγάπη αντικείµενα σχετικά µε τη θεµατική «σιτάρι-αλεύρι-ψωµί». Η επιθυµία να γίνει η συλλογή προσβάσιµη στο κοινό αλλά και η στρατηγική απόφαση της Μύλοι Λούλη, στο πλαίσιο της Εταιρικής Υπευθυνότητας, να εστιάσει την κοινωνική της προσφορά στην εκπαίδευση, οδήγησαν, το 2012, στη δηµιουργία του Μουσείου Λούλη στο ιστορικό κτήριο των µύλων Αγίου Γεωργίου στο Κερατσίνι. Το Μουσείο πλαισιώθηκε από πλούσιο εκπαιδευτικό και διαδραστικό πρόγραµµα και εποπτικό υλικό για πληρέστερη βιωµατική µάθηση. Από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του αποτέλεσε πόλο έλξης για οργανωµένες επισκέψεις σχολείων αλλά και πολλών άλλων επισκεπτών. Η µεγάλη κοινωνική του επιρροή, που διαπιστώθηκε από την υψηλή επισκεψιµότητά του, οδήγησε στην απόφαση να επεκτείνουµε το εκπαιδευτικό του πρόγραµµα. Το 2016 ξεκίνησε ο σχεδιασµός και η υλοποίηση της νέας πτέρυγας του Μουσείου Λούλη, που αναµένεται να λειτουργήσει στις αρχές του 2018. Στόχος είναι να προσφέρει ενηµέρωση για τα οφέλη της ισορροπηµένης διατροφής και να ευαισθητοποιήσει το κοινό για το φαινόµενο της σπατάλης και απώλειας τροφίµων, τις επιπτώσεις του και την αντιµετώπισή του. Όραµα του Μουσείου είναι να διαφυλάξει την ιστορία και την παράδοση της καλλιέργειας και επεξεργασίας του σιταριού, να καταγράψει τον ρόλο και τη σηµασία του ψωµιού στις διάφορες εκφάνσεις της καθηµερινής ζωής διαχρονικά. Επιπλέον, να αναδείξει τη σπουδαιότητα της µεσογειακής διατροφής ως τρόπου ζωής και στοιχείου πολιτισµού.

Ελληνική Σχολή Αρτοποιίας Με ιδιαίτερη δυναµική ξεκίνησε τη λειτουργία της το 2016 η Ελληνική Σχολή Αρτοποιίας, µε όραµα τη συµβολή της στην εξέλιξη και βελτίωση του κλάδου της αρτοποιίας στην Ελλάδα. Η Ελληνική Σχολή Αρτοποιίας είναι ένας µη κερδοσκοπικός οργανισµός, ο οποίος παρέχει ταχύρρυθµα και εξειδικευµένα σεµινάρια Αρτοποιίας και Ζαχαροπλαστικής Αρτοποιείου σε επαγγελµατίες του κλάδου. Ιδρύθηκε το 2016, στο Κερατσίνι Αττικής, µε στόχο να εξελίξει τις γνώσεις του σύγχρονου επαγγελµατία, ώστε να διακριθεί και να εξελίξει περαιτέρω την επιχείρησή του. Ο χώρος, αµφιθεατρικά δοµηµένος, διαθέτει τα πιο σύγχρονα οπτικοακουστικά συστήµατα και είναι εξοπλισµένος µε τα τελευταίας τεχνολογίας µηχανήµατα αρτοποιίας (ζυµωτήρια, φούρνους κ.ο.κ.). Η παράδοση των σεµιναρίων γίνεται από επιλεγµένους εισηγητές, που συνδυάζουν γνώσεις, εµπειρία και επαγγελµατισµό. Η Ελληνική Σχολή Αρτοποιίας κάθε εξάµηνο προβαίνει σε µια σηµαντική συνεργασία µε έναν διακεκριµένο, διεθνούς φήµης αρτοποιό, προκειµένου και οι Έλληνες αρτοποιοί να έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν µια διαφορετική, για τα ελληνικά δεδοµένα, εµπειρία. Είναι σηµαντικό να τονιστεί ότι το 50% των κερδών επανεπενδύεται στη σχολή, για να επιτευχθεί η βέλτιστη λειτουργία και η ανάπτυξή της, ενώ το υπόλοιπο 50% δωρίζεται σε φιλανθρωπικούς οργανισµούς.

ΧΡΗΜΑ 37

αφιέρωμα ~ BΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΈΣ ΠΟΥ ΟΝΕΙΡΕΎΟΝΤΑΙ ΈΝΑ ΚΑΛΎΤΕΡΟ ΑΎΡΙΟ Πρόγραμμα υποτροφιών COSMOTE: απονεμήθηκαν 41 υποτροφίες σε πρωτοετείς φοιτητές με οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες

«Τ

ελειώνοντας τις σπουδές μου στην ψυχολογία, θέλω να προσφέρω στο κοινωνικό σύνολο», είναι το όνειρο του Βασίλη Κεφαλά, πρωτοετούς φοιτητή ψυχολογίας του ΑΠΘ, ενώ η Έλενα Θεοδώρου, πρωτοετής φοιτήτρια στο τμήμα Νομικής, θέλει να μπει στο δικαστικό σώμα. Τα όνειρα 41 νέων, που με τη δύναμη και την επιμονή τους δίνουν μαθήματα ζωής, στήριξε η COSMOTE μέσω της απονομής υποτροφιών ύψους 620.000 ευρώ σε πρωτοετείς φοιτητές πανεπιστημίων της ανώτατης εκπαίδευσης που αντιμετωπίζουν οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες. Στην ώς τώρα 16ετή διαδρομή του προγράμματος υποτροφιών της COSMOTE, έχουν δοθεί 622 υποτροφίες, συνολικής αξίας 5 εκατ. ευρώ. Απονέμοντας τις υποτροφίες στους φοιτητές, ο πρόεδρος και διευθύνων

38 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, κ. Μιχάλης Τσαμάζ, ανέφερε: «Ο Όμιλος ΟΤΕ βρίσκεται πάντα δίπλα στους νέους που ονειρεύονται και θέλουν να φτιάξουν έναν κόσμο καλύτερο για όλους μας. Η πορεία των υποτρόφων μας αποδεικνύει ότι κάθε εμπόδιο, όσο ψηλό κι αν είναι, μπορεί να είναι το κίνητρο για μία ακόμη μεγαλύτερη υπέρβαση και επιτυχία. Το μέλλον των νέων αυτών ανθρώπων βρίσκεται μπροστά τους. Μπορούν να πετύχουν όποιον στόχο κι αν θέσουν, αρκεί να τον κυνηγήσουν με δύναμη, πίστη, πάθος και καρδιά». Προς τιμήν των υποτρόφων της COSMOTE, διοργανώθηκε στην ΟΤΕAcademy βιωματικό εργαστήριο προσωπικής ενδυνάμωσης, με θέμα «Ξεπερνώ τα εμπόδια, προσφέρω μάθημα ζωής σε όλους», κατά τη διάρκεια του οποίου οι νέοι φοιτητές είχαν την ευκαιρία να γνωριστούν μεταξύ τους, να μοιραστούν τις

προσωπικές τους ιστορίες και να μιλήσουν για τις προσδοκίες και τις προσπάθειές τους για εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. Ο Γιώργος Ανδρουλάκης, φοιτητής στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με τη ρομποτική. «Βαδίζουμε προς μια κοινωνία που τείνει προς την πλήρη αυτοματοποίηση, και ξέρω ότι οι ηλεκτρολόγοι μηχανικοί είναι εκείνοι που θα κληθούν να πάρουν μέρος σε αυτή τη μετάβαση. Θέλω κι εγώ να πάρω μέρος σε αυτό. Απώτερος σκοπός μου να βοηθήσω τους ανθρώπους μέσω της τεχνολογίας». Σύμφωνα με τον Αντώνη Καμτσικά Τελληγιαννίδη, που πέτυχε στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: «Η προσπάθειά μου στις Πανελλήνιες μού δίδαξε ότι αν έχεις υπομονή και προσήλωση στον στόχο σου, τότε μπορείς, ανεξάρτητα από τα μέσα που έχεις στη διάθεσή σου, να τα καταφέρεις και να πετύχεις στα όνειρά σου». Το πρόγραμμα υποτροφιών COSMOTE περιλαμβάνει 40 υποτροφίες ύψους δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ (15.000 €) εκάστη, και την υποτροφία «Ζαχαρίας Πιπερίδης», ύψους είκοσι χιλιάδων ευρώ (20.000 €), στη μνήμη του διακεκριμένου στελέχους του Ομίλου ΟΤΕ. Επιπλέον, η COSMOTE προσφέρει στους υποτρόφους laptop, καθώς επίσης κι ένα πλήρες πακέτο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, για σταθερή, κινητή τηλεφωνία, Internet και COSMOTE TV. Η COSMOTE στηρίζει τα παιδιά και τους νέους μέσα από διάφορες δράσεις βιώσιμης ανάπτυξης, που στόχο έχουν να ενισχύσουν τόσο την εκπαίδευση όσο και την ανάπτυξη των ψηφιακών τους δεξιοτήτων.

ΧΡΗΜΑ 39

αφιέρωμα ~ BΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

ΤΡΕΙΣ ΣΤΙΣ ΤΈΣΣΕΡΙΣ ΕΤΑΙΡΕΊΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΊΩΣ ΔΕΝ ΈΧΟΥΝ ΑΝΑΓΝΩΡΊΣΕΙ ΑΚΌΜΗ

ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΉ ΑΛΛΑΓΉ ΩΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΌ ΚΊΝΔΥΝΟ

χεδόν τα τρία τέταρτα (72%) των επιχειρήσεων μεγάλης και μεσαίας κεφαλαιοποίησης παγκοσμίως δεν αναγνωρίζουν τους οικονομικούς κινδύνους της κλιματικής αλλαγής στις ετήσιες οικονομικές εκθέσεις τους, σύμφωνα με την έρευνα για τις Εκθέσεις Εταιρικής Υπευθυνότητας 2017 της KPMG. Μεταξύ της μειοψηφίας που αναγνωρίζει τους κινδύνους που ενέχει η κλιματική αλλαγή, λιγότερες από μία στις είκοσι επιχειρήσεις (4%) παρέχουν αναλύσεις στους επενδυτές σχετικά με την επιχειρηματική αξία που διακυβεύεται. Η έρευνα της KPMG βασίστηκε στη μελέτη των ετήσιων οικονομικών εκθέσεων και των εκθέσεων εταιρικής υπευθυνότητας ενός συνόλου 4.900 εταιρειών, που αποτελείται από τις 100 κορυφαίες εταιρείες από άποψη εσόδων σε 49 χώρες. Σε μόλις 5 χώρες παγκοσμίως, οι οικονομικές εκθέσεις της πλειοψηφίας των 100 κορυφαίων εταιρειών περιλάμβαναν αναφορά στους οικονομικούς κινδύνους της κλιματικής αλλαγής. Οι χώρες αυτές είναι οι: Ταϊβάν (88%), Γαλλία (76%), Νότια Αφρική (61%), ΗΠΑ (53%) και Καναδάς (52%). Στις περισσότερες περιπτώσεις, στις χώρες αυτές η γνωστοποίηση των σχετικών κινδύνων είτε επιβάλλεται είτε ενθαρρύνεται από τις κρατικές, τις χρηματιστηριακές ή τις οικονομικές ρυθμιστικές αρχές. Σε επίπεδο κλάδου, τα υψηλότερα ποσοστά αναγνώρισης των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα απαντώνται στους τομείς της Δασοκομίας & Χαρτιού (44%), Χημικών (43%), Εξόρυξης (40%) και Πετρελαίου & Φυσικού Αερίου (39%). Ακολουθούν ο κλάδος της Αυτοκινητοβιομηχανίας (39%) και οι Επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας (38%). Η Υγεία (14%), οι Μεταφορές & Αναψυχή (20%) και το Λιανικό Εμπόριο (23%) είναι οι κλάδοι με τη μικρότερη πιθανότητα αναγνώρισης του

40 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

του Γιώργου Ραουνά, Γενικού Διευθυντή, Επικεφαλής Επιχειρηματικής Διακυβέρνησης της KPMG κλιματικού κινδύνου. Εξετάζοντας πιο συγκεκριμένα τις 250 μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου (G250), η δημόσια αναγνώριση του οικονομικού κινδύνου που σχετίζεται με το κλίμα είναι πιο συχνή, σίγουρα όμως όχι ακόμη καθολική. Στην κορυφή βρίσκονται πολυεθνικές με έδρα στη Γαλλία, με το 90% αυτών να αναγνωρίζουν τον κλιματικό κίνδυνο, ενώ τις ακολουθούν μεγάλες εταιρείες με έδρα στη Γερμανία (61%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (60%). Περίπου τα δύο τρίτα των G250 στους κλάδους του Λιανικού Εμπορίου (67%) και του Πετρελαίου & Φυσικού Αερίου (65%) αναγνωρίζουν τον κίνδυνο, με μόλις το ένα τρίτο (36%) των μεγάλων εταιρειών Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών να τις μιμούνται. Η έρευνα, ωστόσο, αποκάλυψε ότι μόλις έξι εταιρείες μεταξύ των G250 έχουν φροντίσει να ενημερώσουν τους επενδυτές για

τον ενδεχόμενο οικονομικό αντίκτυπο του κλιματικού κινδύνου μέσω ποσοτικού προσδιορισμού ή διαμόρφωσης σεναρίων. Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εμφάνισαν αύξηση (κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες) στον αριθμό των εταιρειών που δημοσιεύουν μη χρηματοοικονομικά στοιχεία (Ν100). Το νέο νομοθετικό πλαίσιο εκτιμάται ότι έχει συμβάλει στην αύξηση αυτή, από 46% το 2015 σε 54% το 2017. Εντούτοις, παραμένουμε κάτω από τον αντίστοιχο παγκόσμιο μέσο όρο του 72%, γεγονός που θα πρέπει να προβληματίσει τις ελληνικές επιχειρήσεις και να αποτελέσει έναυσμα για την περαιτέρω επέκταση της δημοσίευσης μη χρηματοοικονομικών στοιχείων, αποσκοπώντας στην αύξηση της ανταγωνιστικότητάς τους. Η πλήρης έρευνα για τις Εκθέσεις Εταιρικής Υπευθυνότητας 2017 της KPMG βρίσκεται εδώ: bit.ly/KPMG-CR-Report-2017

Προγράμματα Ομαδικής Ασφάλισης: Αντιμετωπίστε αποτελεσματικά τις επιχειρηματικές σας προκλήσεις Στις σημερινές συνθήκες αβεβαιότητας, η πλειοψηφία των εργοδοτών αξιολογεί τα προγράμματα ομαδικής ασφάλισης, ως πολύ σημαντικό παράγοντα παροχής κινήτρων στους εργαζόμενους και ανάπτυξης της επιχείρησης, σύμφωνα με την έρευνα Employee Benefits Trends Study (EBTS). Η MetLife είναι η Νο1 επιλογή στον τομέα των Ομαδικών Ασφαλίσεων και στρατηγικός συνεργάτης των μεγαλύτερων επιχειρήσεων στην Ελλάδα και παγκόσμια.

Μάθετε περισσότερα για την έρευνα EBTS και τα «έξυπνα» Ομαδικά Προγράμματα της МеtLife στο www.metlife.gr

ΧΡΗΜΑ 41

αφιέρωμα ~ BΙΏΣΙΜΗ ΑΝΆΠΤΥΞΗ

ΠΡΟΧΩΡΆΜΕ ΜΑΖΊ ΣΤΗ ΖΩΉ

Ο κύριος Σταύρος Μιχαηλίδης, Head of Communications & Marketing της MetLife, μας μιλά για τη συμβολή της εταιρείας στην κοινωνική αλλαγή μέσω των δράσεών της για την επιμόρφωση των νέων σχετικά με την επιχειρηματική παιδεία.

Σταύρος Μιχαηλίδης, Head of Communications & Marketing, MetLife ΧΡΗΜΑ_Η εταιρική κοινωνική ευθύνη αποτελεί τάση και επιλογή για τις επιχειρήσεις σήμερα. Με ποιον τρόπο προσεγγίζει η MetLife την κοινωνική υπευθυνότητα; Σταύρος Μιχαηλίδης_Η МΜetLife είναι ένας παγκόσμιος οργανισμός, που αναπτύσσεται μαζί με τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται, γι’ αυτό και η βασική μας φιλοσοφία είναι να επιστρέφουμε μέρος της αξίας που δημιουργούμε πίσω σε αυτήν. «Επενδύουμε» στις επόμενες γενιές, στην εκπαίδευσή τους, στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους, στη δημιουργία ευκαιριών, γιατί πιστεύουμε ότι η Ελλάδα είναι μια πηγή από δημιουργικούς και άξιους ανθρώπους. Έτσι, πριν από λίγα χρόνια, δημιουργήσαμε το πρόγραμμα δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης με τον τίτλο “We Care”. Βασικός πυλώνας του “We Care” είναι το “Life Changer”, μια πρωτοβουλία διοργάνωσης συναντήσεων και δραστηριοτήτων εκπαιδευτικού χαρακτήρα, που απευθύνεται σε μαθητές και έχει στόχο να τους εξοικειώσει με τις βασικές αρχές της οικονομίας. Το “Life Changer” αναπτύσσεται σε συνεργασία με το Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων (ΣΕΝ) και το MetLife Foundation. Έχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να συμβάλλει στην καλλιέργεια διαφορετικών, χρήσιμων δεξιοτήτων, ανάλογα με τις δυνατότητες και την κλίση κάθε παιδιού. Για παράδειγμα, με το “More Than Money” συστήνουμε στους μαθητές Δημοτικού τρόπους για καλή διαχείριση των χρημάτων τους. Με αυτόν τον τρόπο επιδιώκουμε να δημιουργήσουμε συνείδηση αποταμίευσης από τη νεαρή, ακόμη, ηλικία. Για τους μαθητές του Γυμνασίου, προχωράμε στην εκπαίδευση σε βασικές επιχειρηματικές έννοιες με τη βοήθεια του “It’s my Business”, το οποίο τους ενθαρρύνει να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες, συ42 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

νεργασία, αλληλεγγύη και ανταλλαγή της γνώσης, καθώς και κριτική σκέψη, μέσα από ομαδικές εργασίες και δραστηριότητες. Οι μαθητές του Λυκείου έχουν την ευκαιρία να μάθουν τα στάδια λειτουργίας μιας επιχείρησης στην πράξη, ιδρύοντας τη δική τους «εικονική επιχείρηση», ενώ με το “Job Shadow”, οι μαθητές έρχονται σε απευθείας επαφή με στελέχη επιχειρήσεων, με σκοπό να αντιληφθούν από πρώτο χέρι τη σημασία της δουλειάς κάθε εργαζόμενου και κάθε τμήματος στην αλυσίδα παραγωγής και να πάρουν μια πρώτη γεύση από τις δεξιότητες που απαιτούνται για να είναι μελλοντικά ανταγωνιστικοί στην αγορά εργασίας. Τέλος, στους φοιτητές και τους πτυχιούχους από 19 έως 30 χρόνων, το “Start Up” δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσουν και να λειτουργήσουν τη δική τους πραγματική επιχείρηση, με την καθοδήγηση εθελοντών μεντόρων, στελεχών της MetLife. Πέραν του “Life Changer”, όμως, έχουμε δημιουργήσει και το «Παίζω, Ανακαλύπτω και Αισθάνομαι», που απευθύνεται σε μαθητές με ειδικές ικανότητες. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που υλοποιείται σε συνεργασία με το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, και μέχρι σήμερα έχει υποδεχθεί εκατοντάδες ανθρώπους με ειδικές ικανότητες, όλων των ηλικιών. Παιδιά, έφηβοι αλλά και ενήλικες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά χώρους πολιτισμού στην πόλη μας, να εξελίξουν τις δυνατότητές τους, να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας, υπό την καθοδήγηση των εθελοντών της MetLife. Χ_Ποιος είναι ο αντίκτυπος του “Life Changer” και του «Παίζω, Ανακαλύπτω και Αισθάνομαι» μέχρι σήμερα; Σ.Μ._Είμαστε περήφανοι γιατί βλέπουμε ότι τα προγράμματά μας έχουν αποτέλεσμα. Στο “Life Changer” έχουν συμμετάσχει,

μέχρι σήμερα, 3.500 μαθητές και σπουδαστές καθώς και 350 εθελοντές της MetLife. Τη χρονιά που πέρασε, υλοποιήσαμε 35 εκπαιδευτικά προγράμματα, στα οποία έλαβαν μέρος μαθητές από 22 ειδικά σχολεία και φορείς ειδικής αγωγής, ενώ 173 εκπαιδευτικοί ανέλαβαν την καθοδήγηση όσων συμμετείχαν. Αλλά και η δική μας επαφή με όλα τα παιδιά με τα οποία έχουμε συναντηθεί μέσα από τα προγράμματα αυτά μάς βοηθά να επανεξετάζουμε τις δράσεις μας μέσα από τη δική τους οπτική. Για παράδειγμα, μια περίπτωση που με έχει πραγματικά συγκινήσει είναι η περίπτωση του Γιώργου Χ., τον οποίο είχα γνωρίσει μέσα από το “Life Changer”. O Γιώργος ήταν μαθητής Λυκείου, από την Κάλυμνο, που πρωταγωνίστησε στο πρόγραμμα «εικονική επιχείρηση». Είχε στο μυαλό του να κάνει κάτι άλλο στη ζωή του. Μετά τη συμμετοχή του άλλαξε γνώμη, έδωσε εξετάσεις και μπήκε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Σήμερα, έχει ανοίξει για εκείνον ένας δρόμος γεμάτος ευκαιρίες, που δεν τον φανταζόταν. Ως alumnus του προγράμματός μας, πια, έρχεται εθελοντικά να μοιραστεί τις εμπειρίες του με άλλα παιδιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα και, με τη σειρά του, να τους παρακινήσει να κυνηγούν τα όνειρά τους. Η ιστορία του Γιώργου με έκανε να ξαναθυμηθώ και να διεκδικήσω κάποια δικά μου όνειρα, που, μερικές φορές, η καθημερινότητα μάς κάνει να αφήνουμε πίσω. Άλλωστε, το ουσιαστικό αποτέλεσμα μιας δράσης εταιρικής κοινωνικής ευθύνης είναι το αποτύπωμα που αφήνει σε όλους όσοι συμμετέχουν σε αυτήν. Η πραγματική και βαθιά αλλαγή στην κοινωνική συμπεριφορά και στον τρόπο σκέψης μας. Η MetLife επιδιώκει ακριβώς αυτό: να είναι ένας χρήσιμος κοινωνικός εταίρος, που αφήνει ένα διαχρονικό κοινωνικό αποτύπωμα, παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές και την Ελλάδα του «αύριο».

ΧΡΗΜΑ 43

~ αφιέρωμα

ΚΛΑΔΟΣ ΑΕΕΑΠ

ΟΙ ΑΕΕΑΠ ΈΧΟΥΝ ΚΆΝΕΙ ΠΟΛΎ ΜΕΓΆΛΕΣ ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΊΑ 2-3 ΧΡΌΝΙΑ, ΚΑΘΏΣ ΟΙ ΤΙΜΈΣ ΤΩΝ ΑΚΙΝΉΤΩΝ ΈΦΤΑΣΑΝ ΣΤΟ ΝΑΔΊΡ, ΕΝΏ ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΣΕ ΠΡΟΣΙΤΈΣ ΤΙΜΈΣ ΑΚΊΝΗΤΑ-«ΦΙΛΕΤΑ» ΠΟΥ ΉΤΑΝ ΑΠΛΗΣΊΑΣΤΑ ΠΡΟ 6-7 ΕΤΏΝ ΚΑΙ, ΓΕΝΙΚΌΤΕΡΑ, ΚΑΤΑΓΡΆΦΕΤΑΙ ΜΙΑ ΠΛΉΡΗΣ ΑΝΑΒΆΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΛΆΔΟΥ.

44 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ε έναν από τους πιο υποσχόμενους επιχειρηματικούς κλάδους στην Ελλάδα εξελίσσεται αυτός των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητα (ΑΕΕΑΠ). Αν και έχουν περάσει σχεδόν 18 χρόνια από την αρχική θέσπιση του πλαισίου λειτουργίας τους, την τελευταία πενταετία διαμορφώθηκαν οι συνθήκες προκειμένου ο θεσμός να αναπτυχθεί και να προσελκυστούν νέα επενδυτικά κεφάλαια. Αυτό, βεβαίως, γίνεται λόγω του ειδικού νομικού καθεστώτος που διέπει τον χώρο των ΑΕΕΑΠ, που εισάγονται στο χρηματιστήριο χωρίς δημόσια εγγραφή, χωρίς αύξηση κεφαλαίου και έκδοση νέων μετοχών, άρα και υποχρέωση για συγκεκριμένη διασπορά μετοχών. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία μεγάλων ΑΕΕΑΠ, που, όπως προβλέπει ο νόμος, πέρασαν την πόρτα του χρηματιστηρίου αξιοποιώντας και ενισχύοντας σημαντικά το χαρτοφυλάκιό τους, ενώ στην πορεία πραγματοποίησαν νέες επενδύσεις αξιοποιώντας τη συγκυρία στο εγχώριο real estate. Μέσα σε μια εντελώς «άνυδρη» και «στεγνή» από επενδύσεις περίοδο, οι εταιρείες real estate καταφέρνουν να ελκύουν σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια από το εξωτερικό, τόσο μέσω μετοχικής συμμετοχής όσο και, κυρίως, μέσω άμεσης εισροής κεφαλαίων. Οι ΑΕΕΑΠ έχουν κάνει πολύ μεγάλες επενδύσεις τα τελευταία 2-3 χρόνια, καθώς οι τιμές των ακινήτων έφτασαν στο ναδίρ, ενώ υπάρχουν σε προσιτές τιμές ακίνητα-«φιλέτα» που ήταν

ΖΩΗΡΟ ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΑΠΟ ΞΕΝΑ ΚΑΙ ΕΓΧΩΡΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ

απλησίαστα προ 6-7 ετών και, γενικότερα, καταγράφεται μια πλήρης αναβάθμιση του κλάδου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο μεγαλύτερες εγχώριες εταιρείες, αμφότερες εισηγμένες, που ανήκουν –πλέον– σε ξένους επενδυτές, δηλαδή η Grivalia Properties και η Πανγαία, έχουν ήδη επενδύσει στη διάρκεια της κρίσης πάνω από 1 δισ. ευρώ για την αγορά ακινήτων σε όλη την Ελλάδα, ενώ δρομολογούν επενδύσεις ακόμη 1,5-2 δισ. ευρώ μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια. Παρότι το φορολογικό περιβάλλον για τις ΑΕΕΑΠ επιδεινώθηκε αισθητά, λόγω των μέτρων που εισήγαγε το 2016 η κυβέρνηση (σ.σ. αύξηση κατά 614% του συντελεστή του φόρου επί του ενεργητικού της εταιρείας σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, καθώς και αύξηση του συντελεστή του συμπληρωματικού φόρου στον ΕΝΦΙΑ κατά 120%), στις Grivalia, Εθνική Πανγαία, Trastor, ICI, που ήδη έχουν αναπτύξει τις δραστηριότητές τους, έρχεται να προστεθεί μια «νέα γενιά» επενδυτικών εταιρειών σε ακίνητη περιουσία. Ο όμιλος Quest του Θεόδωρου Φέσσα έχει ήδη δρομολογήσει την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του μέσω της ΒriQ Ρroperties ΑΕΕΑΠ. Η εταιρεία, που πήρε άδεια λειτουργίας τον περσινό Ιούνιο, συστάθηκε μετά από εισφορά ακινήτων και μετρητών της Quest Συμμετοχών και της Unisystems, θυγατρικής του ομίλου. Το χαρτοφυλάκιο των εμπορικών ακινήτων της αποτελείται από επτά ακίνητα (μισθωμένα, κατά κύριο λόγο, σε εταιρείες του ομίλου), με συνολική αξία αποτίμησης 24 εκατ. ευρώ.

Η «Μπλε Κέδρος Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία» της οικογένειας Ευμορφίδη (Coco-Mat) αποτελεί το new entry στην αγορά των ΑΕΕΑΠ. Στα τέλη του περασμένου Μαρτίου, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς παρείχε άδεια λειτουργίας στην εταιρεία, ο σχεδιασμός της οποίας προβλέπει εισαγωγή στο χρηματιστήριο στα τέλη του 2018-αρχές 2019. Το χαρτοφυλάκιο της «Μπλε Κέδρος» αποτελείται κυρίως από ακίνητα (καταστήματα) της αλυσίδας Coco-Mat, ενώ σχεδιάζεται να ενταχθεί σε αυτό και η νέα επένδυση της οικογένειας Ευμορφίδη, που αφορά στη δημιουργία ξενοδοχείου 90 δωματίων στου Μακρυγιάννη, κάτω από την Ακρόπολη. Την ίδια στιγμή, η ICI (Intercontinental International ΑΕΕΑΠ), του ελληνοαμερικανικού ομίλου Χαλικιά, που αποτελεί την πιο πρόσφατη εισαγωγή ΑΕΕΑΠ στο ΧΑ, προχωρά σε νέες αγορές ακινήτων, για να εμπλουτίσει το χαρτοφυλάκιο των ακινήτων της, το οποίο αποτελείται, κατά κύριο λόγο, από καταστήματα μισθωμένα στην Alpha Βank και σε μεγάλες εμπορικές εταιρείες. Το πρώτο τρίμηνο του 2017, η εταιρεία απέκτησε τέσσερα νέα ακίνητα, ενώ η αξία του χαρτοφυλακίου της έχει ανέλθει στα επίπεδα των 71 εκατ. ευρώ. Στην αγορά έχουν, επίσης, υπάρξει πληροφορίες και για άλλους ομίλους που εξετάζουν να προχωρήσουν στη σύσταση ΑΕΕΑΠ, προκειμένου να διαχειριστούν αποτελεσματικότερα το χαρτοφυλάκιο των ακινήτων τους. Μεταξύ αυτών φέρεται να είναι και ο όμιλος Στασινόπουλου (Βιοχάλκο), κάτοχος σημαντικής ακίνητης περιουσίας στην Αθήνα και αλλού. ΧΡΗΜΑ 45

αφιέρωμα ~ Κλάδος ΑΕΕΑΠ

Το χρηματιστήριο και οι ΑΕΕΑΠ

ε ό,τι αφορά το χρηματιστήριο, εδώ και πολλά χρόνια, υπάρχει «φραγή» νέων εισαγωγών, για να αποφευχθούν τα τραγελαφικά φαινόμενα του παρελθόντος, φτάνοντας, στην ουσία, στο άλλο άκρο. Η αγορά αποψιλώνεται, χάνοντας διαρκώς καλές εταιρείες –που δεν αντικαθίστανται από νέες, καλές εισαγωγές–, ενώ οι μόνες εταιρείες που εισάγονται, εδώ και χρόνια, είναι οι ΑΕΕΑΠ.

ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΝΓΑΙΑ Καθαρά κέρδη 58,6 εκατ. ευρώ για το εννεάμηνο του 2017 Η Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ ανακοίνωσε ότι τα καθαρά κέρδη του ομίλου για το εννεάμηνο του 2017 ανήλθαν σε 58,6 εκατ. ευρώ, έναντι 38,5 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2016. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση της εύλογης αξίας των επενδύσεων σε ακίνητα, ως αποτέλεσμα της σταθεροποίησης της κτηματαγοράς, με αυξητική τάση για ποιοτικά ακίνητα με επενδυτικά χαρακτηριστικά όπως αυτά του χαρτοφυλακίου του ομίλου.

Τα καθαρά κέρδη προ φόρων, μη συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων από αποτίμηση, ανήλθαν στα 59,1 εκατ. ευρώ, έναντι των 58,0 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου (αύξηση 1,9%). Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 87,8 εκατ. ευρώ για το εννεάμηνο του 2017, έναντι 85,9 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2016 (αύξηση 2,2%). Η Εσωτερική Αξία (NAV) του ομίλου στις 30 Σεπτεμβρίου 2017 ανήλθε σε 1.202,4 εκατ. ευρώ ή 4,71 ευρώ ανά μετοχή. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2017, το χαρτοφυλάκιο του ομίλου αποτελούνταν από 338 εμπορικά ακίνητα (κυρίως καταστήματα και γραφεία), συνολικής εκμισθώσιμης επιφάνειας 986 χιλ. τ.μ. Τα περισσότερα από τα ακίνητα (321) βρίσκονται σε περιοχές υψηλής προβολής και εμπορικότητας σε όλη την Ελλάδα, ενώ δεκατέσσερα ακίνητα βρίσκονται στην Ιταλία, δύο στη Ρουμανία και ένα στην Κύπρο. Η εύλογη αξία των επενδύσεων σε ακίνητα του ομίλου στις 30 Σεπτεμβρίου 2017 ανερχόταν 1.569,8 εκατ. ευρώ. Εντός του 2017, η εταιρεία προέβη στην απόκτηση 4 εμπορικών ακινήτων (υπερμάρκετ) στην Ελλάδα (3 στην Αττική και 1 στην Πάτρα) και 1 εμπορικού ακινήτου (υπερμάρκετ και γραφεία) στη Λεμεσό της Κύπρου, σε τοποθεσίες υψηλής προβολής και εμπορικότητας, έναντι συνολικού τιμήματος 71,0 εκατ. ευρώ.

GRIVALIA PROPERTIES Αύξηση κερδών κατά 80%

Μέσα σε μια εντελώς «άνυδρη» και «στεγνή» από επενδύσεις περίοδο, οι εταιρείες real estate καταφέρνουν να ελκύουν σημαντικά επενδυτικά κεφάλαια από το εξωτερικό, τόσο μέσω μετοχικής συμμετοχής όσο και, κυρίως, μέσω άμεσης εισροής κεφαλαίων.

46 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Στα 35,5 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα καθαρά κέρδη της Grivalia Properties για το εννεάμηνο του 2017, έναντι 19,0 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου, παρουσιάζοντας αύξηση 87%. Τα κέρδη προ φόρων, μη συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων από αποτίμηση και των προβλέψεων έναντι επισφαλών απαιτήσεων, ανήλθαν στα 35,2 εκατ. ευρώ, έναντι των 35,4 εκατ. ευρώ της αντίστοιχης περσινής περιόδου. Ειδικότερα, η πορεία των βασικών μεγεθών του ομίλου κατά το εννεάμηνο του 2017 σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο ήταν η ακόλουθη: 1. Τα έσοδα από μισθώματα ανήλθαν σε 48,1 εκατ. ευρώ, έναντι 45,6 εκατ. ευρώ (αύξηση 5%), κυρίως λόγω της ενσωμάτωσης των εσόδων προερχομένων από τις επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2016, καθώς και των νέων επενδύσεων του 2017. 2. Τα κέρδη από αναπροσαρμογή των επενδύσεων σε ακίνητα σε εύλογη αξία ανήλθαν σε 6,1 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 11,7 εκατ. ευρώ. Από την απόκτηση των νέων επενδυτικών ακινήτων κατά τη διάρκεια της περιόδου, προέκυψε κέρδος από αναπροσαρμογή ποσού 1,6 εκατ. ευρώ, ενώ από το προϋφιστάμενο χαρτοφυλάκιο προέκυψε κέρδος ποσού 4,5 εκατ. ευρώ. 3. Τα χρηματοοικονομικά έσοδα ανήλθαν σε 0,73 εκατ. ευρώ, έναντι 0,49 εκατ. ευρώ (αύξηση 49%), λόγω της αποδοτικότερης

ΧΡΗΜΑ 47

αφιέρωμα ~ Κλάδος ΑΕΕΑΠ διαχείρισης των διαθεσίμων. 4. Τα χρηματοοικονομικά έξοδα ανήλθαν σε 3,10 εκατ. ευρώ, έναντι 1,15 εκατ. ευρώ (αύξηση 170%). Η εν λόγω αύξηση οφείλεται κυρίως στην έκδοση από την εταιρεία δύο κοινών, εμπράγματων εξασφαλισμένων ομολογιακών δανείων συνολικού ποσού 60 εκατ. ευρώ. 5. Τα έξοδα φόρων ανήλθαν σε 5,7 εκατ. ευρώ, έναντι 3,2 εκατ. ευρώ (αύξηση 78%), λόγω της αλλαγής του φορολογικού πλαισίου των ΑΕΕΑΠ. Οι βασικοί δείκτες του ομίλου διαμορφώνονται ως εξής:

Τα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα του ομίλου αντικατοπτρίζουν τη δυναμική του ομίλου και επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα του επενδυτικού σχεδίου. Ο όμιλος συνεχίζει να διατηρεί την υψηλή εισπραξιμότητα των μισθωμάτων και την απουσία ουσιωδών επισφαλειών, γεγονός που χαρακτηρίζει την ποιότητα των κερδών του ως υψηλή.

~~ Δείκτης Γενικής Ρευστότητας (Λόγος Κυκλοφορούντος Ενεργητικού προς Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις): 4,1x-Δανειακές Υποχρεώσεις προς Σύνολο Ενεργητικού: 12% ~~ Δανειακές Υποχρεώσεις προς Επενδύσεις: 14% ~~ Κεφάλαια από τη Λειτουργία (FFOs): 27,3 εκατ. ευρώ-Προσαρμοσμένο EBITDΑ: 35,6 εκατ. ευρώ

Απόκτηση δύο ακινήτων στην Κηφισιά

Τα διαθέσιμα του ομίλου στις 30 Σεπτεμβρίου 2017 ανήλθαν σε 94 εκατ. ευρώ, από 62 εκατ. ευρώ την 31η Δεκεμβρίου 2016, και οι δανειακές υποχρεώσεις διαμορφώθηκαν σε 125 εκατ. ευρώ, από 52 εκατ. ευρώ την 31η Δεκεμβρίου 2016. Στις 30 Σεπτεμβρίου 2017, η Εσωτερική Αξία του Ομίλου (NAV) ανήλθε στα 880 εκατ. ευρώ ή 8,69 ευρώ ανά μετοχή. Εξαιρουμένων των ιδίων μετοχών, η Εσωτερική Αξία του Ομίλου (NAV) ανέρχεται σε 9,05 ευρώ ανά μετοχή.

TRASTOR Την απόκτηση δύο ακινήτων στον Δήμο Κηφισιάς Αττικής ανακοίνωσε η εταιρεία Trastor ΑΕΕΑΠ. Συγκεκριμένα, η εταιρεία απέκτησε οριζόντια ιδιοκτησία επί της οδού Κασσαβέτη, η οποία αποτελείται από υπόγειο και ισόγειο χώρο, συνολικής επιφάνειας 213,05 τ.μ. Το ακίνητο είναι πλήρως μισθωμένο, ενώ το τίμημα για την απόκτηση του ακινήτου ανήλθε σε 1,4 εκατ. ευρώ. Επιπροσθέτως, η εταιρεία απέκτησε οριζόντια ιδιοκτησία επί της οδού Κολοκοτρώνη, η οποία αποτελείται από ισόγειο χώρο και πατάρι, συνολικής επιφάνειας 101,85 τ.μ. Το ακίνητο είναι πλήρως μισθωμένο, ενώ το τίμημα απόκτησης ανήλθε σε 720 χιλ. ευρώ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, το συνολικό τίμημα για την απόκτηση των δύο ακινήτων χρηματοδοτήθηκε από τα κεφάλαια που αντλήθηκαν από την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας που πραγματοποιήθηκε το 2017.

ΙNTERCONTINENTAL AEEAΠ Αύξηση λειτουργικών κερδών κατά 43% Πριν από ενάμισι περίπου χρόνο, στις 2 Αυγούστου 2016, εισήχθη η Intercontinental AEEAΠ, συμφερόντων του Ελληνοαμερικανού επενδυτή Αριστείδη Χαλικιά. Ιδρύθηκε στις αρχές του 2013, με στόχο να συγκεντρώσει και να αναδείξει ευκαιρίες στον χώρο του real estate, στον οποίο, λόγω της εξαετούς κρίσης στην Ελλάδα, οι τιμές έχουν υποχωρήσει σημαντικά. Διαθέτει ενεργητικό-περιουσιακά στοιχεία γύρω στα 80 εκατ. ευρώ, με τα περισσότερα ακίνητα να είναι καταστήματα της πρώην Εμπορικής Τράπεζας, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Βόλο κ.λπ., ενώ συμμετείχε και σε διαγωνισμούς sale & lease back αρκετών ακινήτων του Δημοσίου. Ο όμιλος συνέχισε την εφαρμογή του επενδυτικού του σχεδίου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017, αξιολογώντας διάφορες επενδυτικές ευκαιρίες και προβαίνοντας στην απόκτηση πέντε νέων ακινήτων, καθώς και την αγορά του συνόλου των μετοχών της εταιρείας Bierco AE, η οποία από 4 Μαΐου 2017 ανήκει στον όμιλο. Συνολικά, στις 30 Ιουνίου 2017, ο όμιλος διέθετε 26 ακίνητα. Οι εύλογες αξίες των επενδυτικών ακινήτων του ομίλου, όπως υπολογίστηκαν από Τακτικό Ανεξάρτητο Εκτιμητή, σημείωσαν περαιτέρω αύξηση στο πρώτο εξάμηνο του 2017, με τη συνολική τους αξία να φτάνει τις 73.650 χιλ. ευρώ. Τα έσοδα από μισθώματα σε επίπεδο ομίλου κατέγραψαν άνοδο σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2016 κατά 21,5%, ενώ ταυτόχρονα τα λειτουργικά κέρδη αυξήθηκαν κατά 43%. 48 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Πλεονεκτήματα όπως διαφάνεια, ευκολία άντλησης κεφαλαίων και προσέλκυσης στρατηγικών επενδυτών, αλλά και άλλου είδους διευκολύνσεις, όπως φορολογικές ή άλλες, οδηγούν σε μια ανασύνταξη και αναδημιουργία ολόκληρο τον ευρύτερο κλάδο διαχείρισης και εκμετάλλευσης ακινήτων.

ΧΡΗΜΑ 49

αφιέρωμα ~ Κλάδος ΑΕΕΑΠ ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ Πέρα από τις γνωστές Eθνική Πανγαία, Grivalia Properties, Trastor, Intercontinental International ΑΕΕΑΠ, και την BriQ Properties, που εισήχθη πρόσφατα στο ΧΑ, άδεια για δημιουργία ΑΕΕΑΠ έχουν αιτηθεί ή ετοιμάζονται να το κάνουν και άλλοι όμιλοι. Η Alpha Bank, o όμιλος Στασινόπουλου (Βιοχάλκο), η εισηγμένη Κλουκίνας-Λάππας, αλλά και η οικογένεια Ευμορφίδη (Coco-Mat) μέσω της Μπλε Κέρδος ΑΕΕΑΠ ετοιμάζονται να μπουν ή έχουν μπει στον χώρο. Πλεονεκτήματα όπως διαφάνεια, ευκολία άντλησης κεφαλαίων και προσέλκυσης στρατηγικών επενδυτών, αλλά και άλλου είδους διευκολύνσεις, όπως φορολογικές ή άλλες, οδηγούν σε μια ανασύνταξη και αναδημιουργία ολόκληρο τον ευρύτερο κλάδο διαχείρισης και εκμετάλλευσης ακινήτων.

Παρότι το φορολογικό περιβάλλον για τις ΑΕΕΑΠ επιδεινώθηκε αισθητά, λόγω των μέτρων που εισήγαγε το 2016 η κυβέρνηση, έρχεται να προστεθεί μια «νέα γενιά» επενδυτικών εταιρειών σε ακίνητη περιουσία.

Όμιλος Βιοχάλκο Ο μεγαλύτερος βιομηχανικός όμιλος τη χώρας, με τις δεκάδες θυγατρικές και τα 28 εργοστάσια διεθνώς, ασφαλώς και... δικαιούται να δημιουργήσει τη δική του εταιρεία εκμετάλλευσης των πολλών ακινήτων, μικρών και μεγάλων, που διαθέτει. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται το εμπορικό κέντρο River West στον Kηφισό, το όμορο IKEA, που μισθώνεται στον όμιλο Fourlis, το νέο εμπορικό κέντρο στην Κόρινθο (Mare West), το μεγάλο ξενοδοχείο Wyndham Grand Athens, το οποίο άνοιξε τον Δεκέμβριο του 2016 στην Πλατεία Καραΐσκάκη στο Μεταξουργείο. Ο όμιλος διαθέτει ακίνητα στην Κόρινθο αλλά και συγκροτήματα γραφείων στο Χαλάνδρι και κτηριακά συγκροτήματα στη Σόφια και αλλού. Συνολικά, το χαρτοφυλάκιο της Βιοχάλκο στα ακίνητα εκτιμάται στα 300 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία της Alpha Bank Τη δική της εταιρεία διαχείρισης ακίνητης περιουσίας δρομολογεί, σύμφωνα με πληροφορίες, η Alpha Bank, ενόψει μάλιστα της «βροχής» πλειστηριασμών που εκτιμάται ότι θα προκύψουν μετά την εφαρμογή του νομοσχεδίου για την πώλησή τους μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας. Ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες δημιουργίας της εταιρείας, ενώ στο project αναμένεται να συνδράμει η εισηγμένη θυγατρική Alpha Αστικά Ακίνητα, η οποία διαθέτει δικό της χαρτοφυλάκιο 31 ακινήτων σε Ελλάδα και Βαλκάνια. Για τη δημιουργία της ΑΕΕΑΠ, η Alpha Bank θα αναζητήσει διεθνή στρατηγικό εταίρο. Κλουκίνας-Λάππας Η, από τις 21 Φεβρουαρίου 2004, εισηγμένη στο ΧΑ Κλουκίνας-Λάππας ετοιμάζεται και αυτή, με τη σειρά της, να αξιοποιήσει σωστά τα ακίνητα που διαθέτει και να εκμεταλλευθεί τις νέες ευκαιρίες στον χώρο. Η Γενική Συνέλευση της 15ης Ιουνίου έδωσε το «πράσινο φως» για τη δημιουργία εταιρείας ΑΕΕΑΠ. Η εταιρεία διαθέτει σημαντική ακίνητη περιουσία, που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, κυμαίνεται μεταξύ 50-60 εκατ. ευρώ. Το κυρίαρχο asset της ΑΕΕΑΠ θα είναι το κεντρικό κτήριο (τεσσά50 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ρων επιπέδων) στον πιο εμπορικό δρόμο της χώρας, την Ερμού, το οποίο είναι μισθωμένο στην ελληνική θυγατρική της Inditex (Zara) και αποτιμάται μεταξύ 25-27 εκατ. ευρώ. Υπάρχει και δεύτερο ιδιοχρησιμοποιούμενο κτήριο στην Ερμού (στεγάζεται το κεντρικό κατάστημα Mothercare), τα κεντρικά γραφεία της εταιρείας (στον Tαύρο), τις εγκαταστάσεις (στα Oινόφυτα) και ένα ακίνητο στην οδό Παστέρ, στους Αμπελοκήπους. Επίσης, η εταιρεία διαθέτει εκτάσεις στα Οινόφυτα (14,4 στρέμματα και 4,5 στρέμματα), συγκρότημα αποθηκών στον Ταύρο κ.α. Μπλε Κέδρος-Οικογένεια Ευμορφίδη Η Μπλε Κέδρος ΑΕΕΑΠ της οικογένειας Ευμορφίδη (Coco-Mat) έχει λάβει άδεια λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, συγκεντρώνοντας και γκρουπάροντας τα ακίνητα της επιχείρησης, ενώ η εισαγωγή στο ΧΑ θα γίνει προς το τέλος του 2018. Το αρχικό (τωρινό) χαρτοφυλάκιο της εταιρείας κοστολογείται γύρω στα 29 εκατ. ευρώ, ενώ στοχεύει στη δημιουργία ΑΕΕΑΠ με προσανατολισμό πρωτίστως τον τουρισμό. Διαθέτει ένα χαρτοφυλάκιο ακινήτων που κυρίως στεγάζουν τα καταστήματα της επιχείρησης (Coco-Mat), ενώ υπό την «ομπρέλα» της «Μπλε Κέδρος» θα ενταχθεί και η νέα επένδυση που δρομολογεί η οικογένεια, που είναι η κατασκευή πεντάστερου ξενοδοχείου στην οδό Μακρυγιάννη, πλησίον της Ακρόπολης, όπου διαθέτει οικόπεδο. BriQ Properties Η πιο πρόσφατη εισαγωγή είναι αυτή της BriQ Properties ΑΕΕΑΠ που έκανε πρεμιέρα στο ΧΑ τη Δευτέρα 31 Ιουλίου 2017. Πρόκειται για τη θυγατρική εταιρεία του ομίλου Quest Συμμετοχών, η οποία προ μηνών αποσχίστηκε από τον όμιλο παίρνοντας «προίκα» ένα πλούσιο χαρτοφυλάκιο ακινήτων που ανήκουν στη μητρική, με στόχο να τα αξιοποιήσει κατάλληλα. Η αξία του χαρτοφυλακίου της BriQ Properties ΑΕΕΑΠ φτάνει στα 24 εκατ. ευρώ, ενώ μέσα στο 2017 προχωρά και σε περαιτέρω επενδύσεις σε ακίνητα, ώστε να επιτύχει μεγαλύτερη διασπορά ως προς τους μισθωτές της, καθώς, εύλογα έως τώρα, όλα τα μισθώματα προέρχονται από τον μητρικό όμιλο Quest.

ΧΡΗΜΑ 51

52 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

~ αφιέρωμα

Fondation VINCI Autoroutes Auto Forum 2017

«Η τεχνολογία στην υπηρεσία της οδικής ασφάλειας» Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε το πρώτο συνέδριο για τον χώρο του αυτοκινήτου στη χώρα μας

να σημαντικό συνέδριο για τον χώρο του αυτοκινήτου και το μέλλον της οδικής ασφάλειας συνδιοργάνωσαν την Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2017 η Εthos Events και το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς», με τη συμμετοχή του Fondation VINCI Autoroutes και υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων & Δικύκλων, στο Divani Apollon Palace & Thalasso στη Βουλιαγμένη. Με τίτλο «Η τεχνολογία στην υπηρεσία της οδικής ασφάλειας», το πρόγραμμα του Fondation VINCI AutoroutesAuto Forum 2017 περιλάμβανε εισηγήσεις, workshops και expert panels, ενώ το «παρών» έδωσαν οι κ.κ. Αθανάσιος Βούρδας, Γ.Γ. του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, Γεώργιος Ουρσουζίδης, Πρόεδρος της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής για την Οδική Ασφάλεια,

Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», εκπρόσωποι ευρωπαϊκών οργανισμών αναφοράς στην οδική ασφάλεια (ETSC), ειδικοί και στελέχη του χώρου του αυτοκινήτου. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, το Ίδρυμα για την Υπεύθυνη Οδήγηση Fondation VINCI Autoroutes παρουσίασε και τα αποτελέσματα της 4ης έκδοσης του «Ευρωβαρομέτρου Υπεύθυνης Οδήγησης» σχετικά με τις στάσεις και τις συμπεριφορές των οδηγών στην ΕΕ. Το συνέδριο οργανώθηκε από την Ethos Events σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς» και το οικονομικό και επενδυτικό περιοδικό ΧΡΗΜΑ, και υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων & Δικύκλων, της Hellastron, του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος και του Πανελληνίου Συνδέσμου Ιδιωτικών ΚΤΕΟ.

ΧΡΗΜΑ 53

αφιέρωμα ~ Fondation VINCI Autoroutes - Auto Forum 2017 ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΟΥΖΟΎΝΗΣ Γενικός Διευθυντής, Ethos Media SA s O κύριος Ουζούνης, αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους στο πρώτο Auto Forum της Ethos Media, ανέφερε ότι το συνέδριο ξεκινά με φιλοδοξίες, καθώς δεν θα μιλά απλά για τον κόσμο της αυτοκίνησης, αλλά έχει διαρθρωθεί έτσι ώστε οι απόψεις σε αυτό να καταγραφούν και τα αποτελέσματα να δοθούν στην Πολιτεία και τους φορείς προς αξιοποίηση. Στόχος είναι, όπως ανέφερε ο κύριος Ουζούνης, «να μπορέσουμε να επηρεάσουμε τις μελλοντικές εξελίξεις προς το καλύτερο, τουλάχιστον από την πλευρά των κανονιστικών αποφάσεων».

Καλωσόρισμα: Κωνσταντίνος Ουζούνης

TΆΚΗΣ ΠΟΥΡΝΑΡΆΚΗΣ Μηχανολόγος-Μηχανικός, Δημοσιογράφος s Το forum ξεκίνησε με το καλωσόρισμα από τον κύριο Πουρναράκη, ο οποίος είπε ότι η οδική ασφάλεια είναι κάτι που μας απασχολεί όλους. Αναφέρθηκε στις εξαγγελίες του κυρίου Σπίρτζη για τη δημιουργία νέων κανόνων, που έχουν στόχο τη βελτίωση του ΚΟΚ, λέγοντας ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι κανόνες αυτοί, τόνισε, είναι αποτέλεσμα της συνολικής δουλειάς που γίνεται, διαχρονικά, στη μόνιμη επιτροπή για την οδική ασφάλεια της Βουλής. Το συνέδριο, συμπλήρωσε, θα έρθει να βάλει μία ψηφίδα στην καλή δουλειά που γίνεται από όλες τις πλευρές για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.

Καλωσόρισμα: Τάκης Πουρναράκης

ΑΘΑΝΆΣΙΟΣ ΒΟΎΡΔΑΣ Γενικός Γραμματέας Μεταφορών, Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών s Ο κύριος Βούρδας, χαιρετίζοντας τους προσκεκλημένους του forum, ευχαρίστησε τους διοργανωτές για την προώθηση των διεθνών τάσεων και των τεχνολογικών εξελίξεων στην οδική ασφάλεια, η οποία αποτελεί βασική προτεραιότητα του υπουργείου μετά και την παράδοση των μεγάλων οδικών αξόνων που κατασκευάστηκαν με υψηλές προδιαγραφές και όσον αφορά στα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας. «Οι προσπάθειές μας συνεχίζονται. Γι’ αυτό και ένα πολύ σημαντικό μέρος του σχεδίου νόμου που βρίσκεται αυτές τις ημέρες υπό διαβούλευση προωθεί κυρίως την οδική ασφάλεια. Κι αυτό θα επιτευχθεί άμεσα με τη νέα φιλοσοφία κυκλοφορίας με την οποία οι παραβάσεις του ΚΟΚ δεν θα αποτελούν πλέον εισπρακτικό μέτρο προστίμων, αλλά κυρίως ένα μέτρο πρόληψης και καλλιέργειας παιδείας και ευσυνειδησίας».

Θεσμικός Χαιρετισμός: Αθανάσιος Βούρδας

ΓΕΏΡΓΙΟΣ Ν. ΟΥΡΣΟΥΖΊΔΗΣ Πρόεδρος, Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας της Βουλής των Ελλήνων, Βουλευτής Ν. Ημαθίας, ΣΥΡΙΖΑ s Ο κύριος Ουρσουζίδης, στην αρχή της ομιλίας του, ανέφερε ότι συμμετέχει στην επιτροπή οδικής ασφάλειας της Βουλής, στην οποία το πνεύμα συνεργασίας είναι άριστο. Τόνισε ότι τα τροχαία είναι συνυφασμένα με την οδήγηση, αλλά μπορούν να περιοριστούν. Ένας από τους τρόπους περιορισμού τους είναι η ανανέωση του γερασμένου στόλου των οχημάτων στην Ελλάδα, που σήμερα είναι ηλικίας 19 χρόνων, όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι τα 12 έτη 54 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Θεσμικός Χαιρετισμός: Γεώργιος Ν. Ουρσουζίδης

ΧΡΗΜΑ 55

αφιέρωμα ~ Fondation VINCI Autoroutes - Auto Forum 2017 και στη Γερμανία μόλις τα 8. Η σημασία του περιορισμού των ατυχημάτων έχει και οικονομική διάσταση, καθώς το κόστος για την κοινωνία, συνολικά, ενός ελαφρού ατυχήματος είναι περίπου 9.000 ευρώ.

ΒΑΣΙΛΙΚΉ ΔΑΝΈΛΛΗ-ΜΥΛΩΝΆ Πρόεδρος ΔΣ, Ελληνικό Ινστιτούτο Έρευνας & Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη & Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» s Κατά τον χαιρετισμό της, η κυρία Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά ανέφερε: «Οι εξελίξεις στον χώρο της τεχνολογίας είναι ραγδαίες και το ινστιτούτο τις παρακολουθεί στενά, συμμετέχοντας σε διεθνή Όργανα, όπου διεξάγονται συζητήσεις για τεχνικά και θεσμικά θέματα αναφορικά με την τεχνολογία, την ηλεκτροκίνηση και την αυτόνομη οδήγηση». Και πρόσθεσε: «Το ινστιτούτο έχει εισαγάγει στη χώρα μας καινοτόμες μεθόδους στον χώρο της εκπαίδευσης στην οδική ασφάλεια».

Θεσμικός Χαιρετισμός: Βασιλική ΔανέλληΜυλωνά

ΔΗΜΉΤΡΙΟΣ ΠΆΤΣΙΟΣ Γενικός Διευθυντής, Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων & Δικύκλων (ΣΕΑΑ) s Ο κύριος Πάτσιος ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι ο ΣΕΑΑ είναι από τα παλαιότερα σωματεία της χώρας, ενώ σημείωσε ότι η αυτοκινητοβιομηχανία πιστεύει ότι μόνο μέσα από την ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να προχωρήσει η αγορά αυτοκινήτου. Γιατί από τα δύο αυτά στοιχεία κερδίζουν όλοι: οδηγοί, κοινωνία και Πολιτεία. Κάνοντας επίσης μια σύντομη αναδρομή, ανέφερε ότι τη δεκαετία του 2000 υπήρξε μια μεγάλη ανανέωση του στόλου των οχημάτων, που βοήθησε στη βελτίωση της ασφάλειας. Επίσης, η δημιουργία σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων, όπως η Αττική Οδός, η Αθηνών-Λαμίας και άλλοι, συνεισέφερε στη βελτίωση της κατάστασης.

Θεσμικός Χαιρετισμός: Δημήτριος Πάτσιος

ΕΥΆΓΓΕΛΟΣ ΚΑΡΕΚΛΆΣ Διευθυντής Κυκλοφοριακού Σχεδιασμού και Μελετών, Νέα Οδός ΑΕ & Κεντρική Οδός ΑΕ-Μέλος ΔΣ, Hellastron s Ο κύριος Καρεκλάς αναφέρθηκε στη Hellastron, έναν φορέα που δημιουργήθηκε το 2014 και στον οποίο συμμετέχουν οι ακόλουθοι: Αττική Οδός, Ολυμπία Οδός, Μορέας, Νέα Οδός, Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, Κεντρική Οδός, Αιγαίο και Εγνατία. Τόνισε ότι, την τελευταία χρονιά, έχουν τετραπλασιαστεί οι αυτοκινητόδρομοι, έχοντας έτσι αλλάξει τον οδικό χάρτη της χώρας. Αυτό είναι το καλό, όπως είπε, καθώς το κακό είναι ότι δεν ξέρουμε να οδηγούμε σωστά σε αυτούς τους δρόμους, και σαν παράδειγμα έδωσε την υπερβολική ταχύτητα με την οποία πολλοί τρέχουν με τα αυτοκίνητά τους, δοκιμάζοντας τα υψηλότερα όρια ταχύτητας που υπάρχουν, πλέον.

Θεσμικός Χαιρετισμός: Ευάγγελος Καρεκλάς

ΜΑΡΓΑΡΊΤΑ ΑΝΤΩΝΆΚΗ Γενική Διευθύντρια, Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (EAEE) s Η κυρία Αντωνάκη στάθηκε στις μεγάλες τεχνολογικές και άλλες αλλαγές στην αυτοκινητοβιομηχανία, λέγοντας, χαρακτηρι56 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Θεσμικός Χαιρετισμός: Μαργαρίτα Αντωνάκη

στικά, ότι ο 21ος αιώνας θα αποτελέσει σταθμό στην ιστορία μετακίνησης του ανθρώπου. Σε λίγα χρόνια, τα αυτοκίνητα θα μπορούν να κάνουν πράγματα που λίγο καιρό πριν θεωρούνταν αποκυήματα επιστημονικής φαντασίας. Σήμερα, βλέπουμε τα σχέδια αυτά του παρελθόντος να παίρνουν σιγά σιγά «σάρκα και οστά». Οι αναλύσεις λένε ότι μέχρι το 2030 οι μετακινήσεις θα είναι εντελώς διαφορετικές από ό,τι είναι σήμερα. Οι αλλαγές όμως θα πρέπει να γίνουν με έναν τρόπο που θα ενισχύσει την ασφάλεια στους δρόμους. Εμείς ως ασφαλιστές, τόνισε, θα πρέπει να βρισκόμαστε κοντά στις εξελίξεις, για να μπορέσουμε να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.

Ομιλία-Παρουσίαση: Graziella Jost

GRAZIELLA JOST Programme Director, European Transport Safety Council (ETSC) Τίτλος παρουσίασης: “Time to fit safety technologies as standard in all new vehicles” s Η κυρία Graziella Jost, στην εισήγησή της, παρουσίασε το σημαντικά οφέλη για την οδική ασφάλεια από την ενσωμάτωση σωτήριων, για τη ζωή όλων των χρηστών της οδού, τεχνολογιών ασφαλείας (όπως Autonomous Emergency Braking-AEB, Intelligent Speed Assistance-ISA και Seat Belt Reminder-SBR) σε όλα τα νέα οχήματα. «Το ETSC, μαζί με το Ι.Ο.ΑΣ. “Πάνος Μυλωνάς” και άλλους ΜΚΟ, που εκπροσωπούν διάφορους τομείς της κοινωνίας, έχει καλέσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα, ώστε να γίνουν αυτές οι τεχνολογίες υποχρεωτικές σε όλα τα νέα οχήματα. Η απόφαση αυτή θα οδηγήσει στη μείωση της τιμής τους και θα ωφελήσει όλους τους χρήστες της οδού, όχι μόνο τους λίγους που μπορούν να αγοράσουν ένα ακριβό αυτοκίνητο».

Ομιλία-Παρουσίαση: Σταμάτης Πολύδωρας

ΣΤΑΜΆΤΗΣ ΠΟΛΎΔΩΡΑΣ Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ, ΕΔΙΠ Σχολής ΜΜ ΕΜΠ Τίτλος παρουσίασης: «H Τρισδιάστατη Εκτύπωση για την Αυτοκίνηση: Το “φουτουριστικό” παρόν και η προετοιμασία ενός ριζοσπαστικού μέλλοντος!» s Ο κύριος Πολύδωρας, κατά την παρουσίασή του, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι, το τελευταίο διάστημα, έχουν εκτιναχθεί οι πωλήσεις τρισδιάστατων εκτυπωτών επαγγελματικής χρήσης. Οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές, όπως διευκρίνισε, είναι ένα οικοσύστημα από hardware, software και υλικά που διαχειρίζεται το σύστημα για να παράξει διάφορες κατασκευές.

Ομιλία-Παρουσίαση: Πάνος Κούβαλης

ΠΆΝΟΣ ΚΟΎΒΑΛΗΣ Διευθυντής, Anytime Τίτλος παρουσίασης: “Smart Drive by Anytime” s Ο κύριος Κούβαλης αναφέρθηκε στην εταιρεία του και στην ικανοποίηση των πελατών της, που είναι ιδιαίτερα υψηλή. Μάλιστα, μέσα στο 2017, ξεκίνησε η δραστηριοποίησή της και στην αγορά της Κύπρου. Όπως τόνισε «όραμα της εταιρείας είναι να μπορούμε να ακούμε τους πελάτες μας, να συνδημιουργούμε λύσεις για τις ανάγκες τους και να είμαστε σημαντικοί γι’ αυτούς, έτσι ώστε να τους υποστηρίζουμε στη ζωή τους, για να ζουν καλύτερα, ασφαλέστερα και περισσότερο». Για την αυτοκινητοβιομηχανία υπογράμ-

Θεσμικός Χαιρετισμός: Δρ. Δόμνα Μαρία Μιχαηλίδου ΧΡΗΜΑ 57

αφιέρωμα ~ Fondation VINCI Autoroutes - Auto Forum 2017

Ομιλία-Παρουσίαση: Sotirios Kovos

μισε ότι οι αλλαγές που θα γίνουν σε αυτήν θα επηρεάσουν και την ασφαλιστική αγορά.

ΔΡ ΔΌΜΝΑ-ΜΑΡΊΑ ΜΙΧΑΗΛΊΔΟΥ Σύμβουλος Μεταρρυθμίσεων Προέδρου Νέας Δημοκρατίας, Επισκέπτρια Λέκτορας Οικονομίας, Cambridge University s Η κυρία Μιχαηλίδου ανέφερε πως το ζήτημα της οδικής ασφάλειας αποτελεί προτεραιότητα για τη χώρα. Έδωσε μια συνοπτική εικόνα της Ελλάδας για την κατάσταση στην οδική ασφάλεια, λέγοντας ότι 12 στους 100 Έλληνες έχουν την πιθανότητα να εμπλακούν σε σοβαρό ατύχημα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Την τελευταία πενταετία, έχουμε πάνω από 400 νεκρούς, ενώ σε κάθε νεκρό αντιστοιχούν 4 άτομα με μόνιμη αναπηρία, 8 σοβαρά τραυματίες και 50 ελαφρά τραυματίες. Επίσης, υπάρχει και η οικονομική-κοινωνική διάσταση των ατυχημάτων, καθώς το κόστος των τροχαίων στη χώρα είναι μίνιμουμ 3 δισ. ευρώ.

SOTIRIOS KOVOS Car Designer, Kovos Design Τίτλος παρουσίασης: «Η αδιαπραγμάτευτη ασφάλεια» s O κύριος Kovos ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι είναι σχε-

Ομιλία-Παρουσίαση: Νικόλαος Πρέζας

διαστής αυτοκινήτου με θητεία σε μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η Mazda, η Toyota και η Audi. Είπε ότι η σχεδίαση δεν έχει άμεση σχέση με την ασφάλεια, αλλά με το αυτοκίνητο το ίδιο. Παρ’ όλα αυτά, το κύριο σημείο του αυτοκινήτου είναι ο άνθρωπος, και πρέπει να προστατεύεται με τον καλύτερο τρόπο η ζωή του. Στη συνέχεια, έκανε μια ανασκόπηση στην ιστορία της σχεδίασης του αυτοκινήτου και στο πώς αυτή συνδέεται με τις προδιαγραφές ασφαλείας του. Ο σχεδιαστής, τόνισε, πρέπει να ακολουθεί αυτά που λένε οι μηχανολόγοι για την ασφάλεια.

ΝΙΚΌΛΑΟΣ ΠΡΈΖΑΣ Γενικός Διευθυντής Επιβατικών Οχημάτων, Mercedes-Benz Ελλάς s Ο κύριος Πρέζας, κατά την παρουσίασή του, τόνισε: «Στην Daimler, θεωρούμε ότι σήμερα βρισκόμαστε σε ένα από τα πιο κομβικά σημεία της αυτοκίνησης στην 130χρονη ιστορία της». Πρόσθεσε ότι το γενικότερο περιβάλλον είναι αυτό που σηματοδοτεί τις αλλαγές, και ότι βρισκόμαστε εν μέσω ενός μετασχηματισμού που μπορεί να διαρκέσει ακόμη και 40-50 χρόνια. Επεσήμανε, μάλιστα, τις πέντε μεγάλες τάσεις που, κατά τη γνώμη του, θα αλλάξουν τη ζωή μας: urbanization, digitalization, individualization, sustainability. Προσομοιωτής Ανατροπής Αυτοκινήτου, Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς»

58 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

«ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΗ ΕΥΡΩΒΑΡΟΜΈΤΡΟΥ ΥΠΕΎΘΥΝΗΣ ΟΔΉΓΗΣΗΣ 2017»

ατά τη διάρκεια του συνεδρίου, το Ίδρυμα για την Υπεύθυνη Οδήγηση Fondation VINCI Autoroutes παρουσίασε τα εξαιρετικά ενδιαφέροντα –αλλά και ιδιαιτέρως ανησυχητικά για την οδική ασφάλεια στην Ελλάδα– αποτελέσματα της 4ης έκδοσης του «Ευρωβαρομέτρου Υπεύθυνης Οδήγησης» σχετικά με τις στάσεις και τις συμπεριφορές των οδηγών στην ΕΕ. Στην ενότητα αυτή συμμετείχαν ο Δρ. Παναγιώτης Παπανικόλας, Γενικός Διευθυντής Ελλάδας VINCI Concessions SA-Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος Γέφυρα ΑΕ-Διευθύνων Σύμβουλος Ολυμπία Οδός ΑΕ-Γενικός Γραμματέας Hellastron, ο Bernadette Moreau, General Delegate of the VINCI Autoroutes foundation for responsible driving, ο André Dufour, Professor at the University of Strasbourg-Head of Centre d’ Investigations Neurocognitives et Neurophysiologiques (CI2N), η Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, Πρόεδρος ΔΣ, Ελληνικό Ινστιτούτο Έρευνας & Εκπαίδευσης για την Οδική Ασφάλεια και την Πρόληψη & Μείωση των Τροχαίων Ατυχημάτων (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς», και ο Ευάγγελος Καρεκλάς, Διευθυντής Κυκλοφοριακού Σχεδιασμού και Μελετών, Νέα Οδός ΑΕ & Κεντρική Οδός ΑΕ-Μέλος ΔΣ, Hellastron. Συμμετέχοντας στο πάνελ της παρουσίασης του νέου Ευρωβαρομέτρου, η κυρία Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, Πρόεδρος του Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς», δεν έκρυψε την ανησυχία της και ανέφερε: «Οι Έλληνες οδηγοί ξέρουν ότι η έλλειψη προσοχής σκοτώνει, γνωρίζουν τον κίνδυνο που διατρέχουν, αλλά επιλέγουν να τον αψηφούν συστηματικά, και αυτό μας προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Την ώρα που συζητάμε για την έλευση της νέας τεχνολογίας, με συστήματα που θα τεθούν στην υπηρεσία της ασφάλειας του ανθρώπου, ο ίδιος ο άνθρωπος θέτει εαυτόν σε κίνδυνο για χάρη μιας άλλης τεχνολογίας, αυτής των έξυπνων συσκευών. Είναι, πλέον, καιρός να αντιμετωπίσουμε το θέμα της χρήσης συσκευών στην οδήγηση με την αυστηρότητα και τη συστηματικότητα που απαιτείται, όπως συμβαίνει ήδη στις χώρες που ηγούνται της οδικής ασφάλειας στην Ευρώπη». Το Ίδρυμα VINCI Autoroutes δημοσιοποίησε τα αποτελέσματα της έκδοσης του 2017 του Ευρωβαρομέτρου για την υπεύθυνη οδήγηση, η οποία πραγματοποιήθηκε από την IPSOS σε 12.429 Ευρωπαίους οδηγούς από 11 χώρες της ΕΕ –ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα–, παρέχοντας μια επισκόπηση των συμπεριφορών στην οδήγηση. Παρότι στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι να μειωθεί κατά το ήμισυ ο αριθμός των νεκρών την περίοδο 2010-2020, οι θάνατοι από τροχαία ατυχήματα στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά μόλις 19% τα τελευταία έξι χρόνια. Το 2017, περισσότεροι από ένας στους δύο Ευρωπαίους (51%) θεωρούν ότι θα είναι δύσκολο να μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων. Οι ελπίδες μείωσης των θανάτων μέσα στα επόμενα έτη είχαν πτωτική πορεία στην Ισπανία (-9 μονάδες) και στην Πολωνία (-8 μονάδες). Αντιθέτως, η εμπιστοσύνη των Ελλήνων αυξήθηκε μεν (+8 μονάδες) το 2017, αλλά παραμένει σε αρκετά χαμηλά επίπεδα (41%).

ΕΚΤΕΤΑΜΈΝΗ Η ΧΡΉΣΗ ΣΥΣΚΕΥΏΝ ΚΑΤΆ ΤΗΝ ΟΔΉΓΗΣΗ Η έλλειψη προσοχής αναγνωρίζεται, γενικά, από τους Ευρωπαίους ως η βασική αιτία των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων, με το 57% να συμμερίζεται αυτήν την άποψη. Η αύξηση αυτή παρατηρείται και στην Ελλάδα (65%), όπου η έλλειψη προσοχής προηγείται της οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών (54%). Ωστόσο, πολλοί είναι οι Ευρωπαίοι που συνεχίζουν να οδηγούν ενώ χρησιμοποιούν παράλληλα το τηλέφωνό τους ή ρυθμίζουν το GPS τους. Αυτά τα καθημερινά αντικείμενα –τα οποία φαίνεται να μην μπορούμε να αποχωριστούμε ούτε καν στο τιμόνι– αυξάνουν τις επικίνδυνες συμπεριφορές, καθώς αποσπούν την προσοχή μας. Ωστόσο, αυτές οι πρακτικές μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα. Έτσι, στην Ελλάδα, κατά την οδήγηση: ~ Το 35% ρυθμίζει το GPS του (39% στην Ευρώπη) ~ Το 49% τηλεφωνεί χρησιμοποιώντας το bluetooth (43% στην Ευρώπη) ~ Το 26% γράφει ή/και διαβάζει SMS ή e-mail (24% στην Ευρώπη) ~ Το 54% τηλεφωνεί χωρίς hands-free, ποσοστό-ρεκόρ (32% στην Ευρώπη) ~ Το 49% τηλεφωνεί με ακουστικά, ποσοστό, επίσης, ρεκόρ (31% στην Ευρώπη)

Ο ΕΦΗΣΥΧΑΣΜΌΣ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΊΩΝ ΥΠΕΡΙΣΧΎΕΙ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΉΣ Το 80% των Ευρωπαίων (84% στην Ελλάδα) παραδέχονται ότι έχουν φοβηθεί εξαιτίας της επιθετικής συμπεριφοράς ενός άλλου οδηγού, φαινόμενο που είναι αισθητό σε μεγάλο βαθμό στη Γαλλία και τη Σλοβακία (86%), αλλά λιγότερο αισθητό στις Κάτω Χώρες (65%). Οι Ευρωπαίοι, όπως και οι Έλληνες, εμφανίζονται πολύ επικριτικοί απέναντι στους συμπατριώτες τους. Το 83% αυτών (έως 94% στην Ελλάδα) χρησιμοποιούν τουλάχιστον ένα αρνητικό επίθετο για να χαρακτηρίσουν τους άλλους ως οδηγούς: «ανεύθυνοι», «αγχωμένοι», «επιθετικοί», ακόμη και «επικίνδυνοι». Μόνο το 4% των Ελλήνων οδηγών θεωρούν τους άλλους οδηγούς «ήρεμους», ποσοστό-ρεκόρ στην Ευρώπη (το 11% των Ευρωπαίων συμμερίζεται την ίδια άποψη). Αντιθέτως, είναι πιο ανεκτικοί όταν αξιολογούν τη δική τους οδήγηση (το 97% των Ευρωπαίων και των Ελλήνων δίνουν στον εαυτό τους τουλάχιστον έναν θετικό χαρακτηρισμό). Οι Ευρωπαίοι θεωρούν τον εαυτό τους πάνω από όλα προσεκτικό (74% και έως 80% στην Ελλάδα), ήρεμο (54% και 49% στην Ελλάδα) ή ακόμη και ευγενικό (27% έναντι 19% στην Ελλάδα). Ξεκάθαρα, πολύ λιγότεροι αμφισβητούν τον εαυτό τους (μόνο το 14% των Ευρωπαίων και το 13% των Ελλήνων χρησιμοποιούν αρνητικό επίθετο για να περιγράψουν τη συμπεριφορά τους). Το 54% των Ευρωπαίων και το 73% των Ελλήνων, ποσοστό-ρεκόρ, ΧΡΗΜΑ 59

αφιέρωμα ~ Fondation VINCI Autoroutes - Auto Forum 2017

ΠΑΝΕΛ «Παρουσίαση Ευρωβαρομέτρου Υπεύθυνης Οδήγησης 2017»

παραδέχονται ότι βρίζουν άλλους οδηγούς. Το 58% των Ελλήνων (και το 46% των Ευρωπαίων) παραδέχονται ότι κορνάρουν χωρίς ιδιαίτερο λόγο κάποιον οδηγό που τους εκνεύρισε, το 38% ότι προσπερνούν από τα δεξιά σε αυτοκινητόδρομο (31% στην Ευρώπη) και το 45% ότι κολλούν επίτηδες στο όχημα του οδηγού που τους εκνεύρισε (31% στην Ευρώπη). Τέλος, το 21% των Ελλήνων (έναντι του 15% των Ευρωπαίων) αναφέρουν ότι έχουν βγει από το όχημά τους για να διαπληκτιστούν με κάποιον άλλο οδηγό, μια πρακτική που είναι πιο διαδεδομένη στην Πολωνία (26%) και στην Ιταλία (25%).

54% στην Ευρώπη) οδηγούν στη λωρίδα που βρίσκεται στα αριστερά της λωρίδας ήπιας κυκλοφορίας, ακόμη κι αν η τελευταία είναι ελεύθερη. Επίσης, σε ποσοστό 28% οδηγούν στη λωρίδα έκτακτης ανάγκης (έναντι του 11% των οδηγών στην Ευρώπη), ποσοστό που αποτελεί-ρεκόρ.

ΠΟΙΟΙ ΒΑΣΙΚΟΊ ΚΑΝΌΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΊΑΣ ΔΕΝ ΤΗΡΟΎΝΤΑΙ ΚΑΤΑΛΛΉΛΩΣ

Χρήση της ζώνης ασφαλείας: Το 47% αυτών (έναντι του 21% στην Ευρώπη) οδηγούν χωρίς ζώνη ασφαλείας, ποσοστό-ρεκόρ.

Τήρηση του ορίου ταχύτητας: Το 92% των Ελλήνων οδηγών (89% των Ευρωπαίων) παραδέχονται ότι υπερβαίνουν για ορισμένα χλμ./ώρα το όριο ταχύτητας, ενώ το 42% αυτών θεωρούν την υπερβολική ταχύτητα μία από τις βασικές αιτίες θανάτου από τροχαία ατυχήματα (57% στους αυτοκινητοδρόμους, ποσοστό-ρεκόρ).

Ναρκωτικές ουσίες: Το 1% των Ελλήνων οδηγών (και το 2% των Ευρωπαίων) παραδέχονται ότι έχουν οδηγήσει έχοντας καπνίσει χασίς.

Τήρηση του ορίου ταχύτητας σε περιοχές όπου εκτελούνται έργα: Το 46% αυτών (53% στην Ευρώπη) ξεχνούν να μειώσουν ταχύτητα κοντά σε περιοχές όπου εκτελούνται έργα, παρά τον κίνδυνο που μπορεί να εγκυμονεί αυτή η ενέργεια.

Οι Σουηδοί θεωρούνται οι καλύτεροι οδηγοί για τους Ευρωπαίους: Το 38% των Ευρωπαίων θεωρούν τους Σουηδούς τους πιο υπεύθυνους οδηγούς στην Ευρώπη, κάτι που επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία της χώρας για τα τροχαία ατυχήματα (27 νεκροί ανά εκατομμύριο κατοίκων, έναντι 50 νεκρών κατά μέσο όρο στην Ευρώπη). Ακολουθούν οι Γερμανοί, μετά οι Ολλανδοί και στην τέταρτη θέση οι Βρετανοί. Οι Ιταλοί θεωρούνται οι λιγότερο υπεύθυνοι οδηγοί στην Ευρώπη: Πρόκειται για μια άποψη που συμμερίζεται το 27% των Ευρωπαίων. Ακολουθούν οι Έλληνες (18%) και οι Πολωνοί (16%). Οι Γάλλοι κατέχουν την τέταρτη θέση από κοινού με τους Ισπανούς (8%). Οι πέντε τελευταίοι τοποθετούν, επίσης, τη χώρα τους στην κορυφή της κατάταξης με τους λιγότερο υπεύθυνους οδηγούς.

Χρήση του φλας: Το 51% αυτών (55% στην Ευρώπη) ξεχνούν να ανάψουν φλας όταν κάνουν προσπέραση ή αλλάζουν κατεύθυνση. Τήρηση των αποστάσεων ασφαλείας: Το 62% αυτών (63% στην Ευρώπη) δεν τηρούν επαρκή απόσταση ασφαλείας από το προπορευόμενο όχημα. Κυκλοφορία σε αυτοκινητοδρόμους: Το 79% αυτών (έναντι 60 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ: Το 28% των Ελλήνων οδηγών δηλώνουν ότι οδηγούν έχοντας καταναλώσει πάνω από το επιτρεπόμενο όριο αλκοόλ, ποσοστό που αποτελεί ρεκόρ και υπερβαίνει κατά πολύ τον μέσο όρο στην Ευρώπη (11%).

ΠΟΙΟΙ ΟΔΗΓΟΊ ΦΑΊΝΟΝΤΑΙ ΠΙΟ ΥΠΕΎΘΥΝΟΙ

ΧΡΗΜΑ 61

παρουσίαση

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ» H Ασφάλιση στον ΟΑΕΠ εργαλείο χρηματοδότησης

στη σημερινή δύσκολη διεθνή συγκυρία, στην οποία τόσο οι εμπορικοί όσο και οι πολιτικοί κίνδυνοι μη πληρωμής είναι ιδιαίτερα αυξημένοι, αλλά και η εξεύρεση χρηματοδότησης είναι αρκετά δύσκολη. Πιο συγκεκριμένα, ο ΟΑΕΠ μπορεί να ασφαλίσει τα εξαγωγικά τιμολόγια για τη μη πληρωμή τους, προερχόμενη τόσο από «εμπορικούς» όσο και από «πολιτικούς» κινδύνους, ακόμη και σε δύσκολες αγορές (Β. Αφρική, Μ. Ανατολή, Ν. Αμερική, Βαλκάνια κ.λπ.), ενώ, παράλληλα, εξασφαλίζει την άμεση χρηματοδότηση του Έλληνα εξαγωγέα, μέσω της προεξόφλησης των ασφαλισμένων τιμολογίων του. Επίσης, η ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων από τον ΟΑΕΠ αποτελεί για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και εργαλείο διαχείρισης του ρίσκου τους, μέσω της ανάλυσης-ελέγχου, της παρακολούθησης, αλλά και της έγκαιρης προειδοποίησης που προσφέρει, σχετικά με τη φερεγγυότητα των οφειλετών του εξωτερικού, αφού φροντίζει να λαμβάνει εμπορικές πληροφορίες από έγκυρες και αξιόπιστες πηγές για τη χρηματοοικονομική και πιστοληπτική ικανότητα των ξένων αγοραστών.

ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ο Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ), λόγω της φύσης και του ρόλου του, απευθύνεται σε κάθε τύπο εξαγωγικής επιχείρησης, ανεξαρτήτως μεγέθους, ακόμη και σε αυτές που δραστηριοποιούνται για πρώτη φορά στις εξαγωγές, σε οποιονδήποτε κλάδο, παρέχοντας ασφαλιστική κάλυψη σε οποιαδήποτε χώρα, με χαμηλά ασφάλιστρα, άμεση εξυπηρέτηση και σεβασμό στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες της κάθε επιχείρησης. Προκειμένου να εξασφαλίσει και να προστατεύσει τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, προσφέρει ιδιαίτερα ανταγωνιστικά προγράμματα ασφάλισης, τα οποία προστατεύουν αποτελεσματικά τους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό. Συγκεκριμένα, ο ΟΑΕΠ προσφέρει προγράμματα Βραχυπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων που περιλαμβάνουν: ~~ Το πρόγραμμα Μεμονωμένων Φορτώσεων, όπου ο εξαγωγέας έχει δικαίωμα να επιλέξει ποιους αγοραστές και ποιες φορτώσεις επιθυμεί να ασφαλίσει από το σύνολο των εξαγωγών του. ~~ Το πρόγραμμα GLOBAL, που αφορά όλες τις φορτώσεις που πραγματοποιεί ο ασφαλισμένος εξαγωγέας μέσα στον χρόνο ή για εξαγωγικούς τζίρους άνω του 1 εκατ.

Οργανισμός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ) ιδρύθηκε με τον Ν. 1796/1988. Είναι ΝΠΙΔ, δεν επιχορηγείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, διοικείται από 7μελές ΔΣ και εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονομίας & Ανάπτυξης. Με 163 εκατ. ίδια κεφάλαια, ισχυρές αντασφαλιστικές συμβάσεις και 1,47 δισ. ευρώ κρατική εγγυοδοσία για κάλυψη πολιτικών κινδύνων, έχει τη δύναμη να παρέχει πλήρη διασφάλιση στις πιστώσεις που δίνει ο Έλληνας εξαγωγέας, αλλά και να συμβάλει ουσιαστικά στη χρηματοδότησή τους. Αντικείμενό του είναι η ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων και στόχος του η αποτελεσματική συμβολή στην ανάπτυξη της «Εξωστρέφειας» της ελληνικής οικονομίας. Με τα προγράμματα ασφάλισης που διαθέτει, ο ΟΑΕΠ προσφέρει ουσιαστική στήριξη στις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις,

62 Νοέμβριος - Δεκέμβριος

2017

Μια άλλη κατηγορία ασφάλισης υψηλής εξειδίκευσης είναι αυτή των Μεσο-μακροπρόθεσμων Εξαγωγικών Πιστώσεων που αφορούν ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων μεσο-μακροπρόθεσμης διάρκειας (>2 έτη). Ο ΟΑΕΠ μπορεί, επίσης, να προσφέρει ασφαλιστική κάλυψη έναντι πολιτικών κινδύνων σε Επενδύσεις Εξωτερικού.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ» ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ Εκτός από τον πρωταρχικό της σκοπό, η ασφάλιση στον ΟΑΕΠ μπορεί να αποτελέσει και Εργαλείο Άμεσης Χρηματοδότησης. Σε στενή συνεργασία με τις ελληνικές τράπεζες, ο Οργανισμός, μέσω του προγράμματος «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ», ενισχύει τη ρευστότητα των εξαγωγέων με τη χρηματοδότηση των ασφαλισμένων τιμολογί-

ων τους και κατ’ επέκταση συμβάλλει στην απελευθέρωση των αναγκαίων κεφαλαίων και πόρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις εξαγωγικές εταιρείες, για την επέκτασή τους (νέοι αγοραστές, νέες αγορές), μέσω της βελτίωσης των χρηματοοικονομικών ροών τους.

Τι είναι το πρόγραμμα «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ» Το πρόγραμμα «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ» είναι ένας συνδυασμός ασφάλισης & χρηματοδότησης (προεξόφληση του ασφαλισμένου τιμολογίου) των εξαγωγικών πιστώσεων που παρέχουν οι Έλληνες εξαγωγείς στους αγοραστές-πελάτες τους εξωτερικού. Δηλαδή, με το πρόγραμμα «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ», ο Έλληνας εξαγωγέας μπορεί να εξασφαλίσει ανοιχτή γραμμή χρηματοδότησης έως 1 εκατ. ευρώ, με χαμηλό επιτόκιο και απλές διαδικασίες, αρκεί να έχει ασφαλισμένα τιμολόγια, ανάλογου ποσού, στον ΟΑΕΠ, έναντι πιστωτικού κινδύνου. Το ασφαλιστικό πρόγραμμα απευθύνεται σε όλες τις ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στις μικρές & μεσαίες και προσφέρει: ~~ Άμεση Χρηματοδότηση: Προεξόφληση του 80% της αξίας των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΠ τιμολογίων ~~ Ποσό Χρηματοδότησης: έως 1.000.000 ευρώ (ανακυκλούμενο) ~~ Πίστωση Ασφαλισμένων Τιμολογίων: από 1 έως 4 μήνες ~~ Επιτόκιο: Ιδιαίτερα ανταγωνιστικό (προσυμφωνημένο με τις τράπεζες μέσα από Σύμβαση-Πλαίσιο) ~~ Δεν απαιτούνται εμπράγματες ασφάλειες από την τράπεζα Ο Οργανισμός, έχει συνάψει ειδικές συμφωνίες (Σύμβαση-Πλαίσιο) με τις τράπεζες και τηρεί σε αυτές δεσμευμένα κεφάλαια τα οποία χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση του προγράμματος.

Ποια είναι τα βήματα στο πρόγραμμα «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ» Η συγκεκριμένη διαδικασία ασφάλισης-χρηματοδότησης αποτελείται από τα παρακάτω έξι (6) απλά βήματα: 1. Υποβολή αίτησης ασφάλισης - Καταβολή εξόδων πληροφοριών 2. Έλεγχος πιστοληπτικής ικανότητας αγοραστών & Καθορισμός πιστωτικών ορίων 3. Υπογραφή ασφαλιστηρίου συμβολαίου 4. Δήλωση τιμολογίων προς ασφάλιση-Καταβολή ασφαλίστρων 5. Επιλογή τράπεζας συνεργασίας από τον εξαγωγέα-Δήλωση τιμολογίων προς χρηματοδότηση 6. Χρηματοδότηση

~~ Η Άμεση Χρηματοδότηση του εξαγωγέα μέσω του προγράμματος «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ» ~~ Τα ιδιαίτερα ανταγωνιστικά επιτόκια, χωρίς «εμπράγματες εξασφαλίσεις» ~~ Η κάλυψη κάθε τύπου εξαγωγικής επιχείρησης, ακόμη και νεοϊδρυθείσας ~~ Η κάλυψη ακόμη και μίας εξαγωγής, ανεξαρτήτως ποσού ~~ Το ποσοστό κάλυψης μέχρι 95% της ασφαλιζόμενης αξίας ~~ Το ιδιαίτερα χαμηλό ασφάλιστρο ~~ Η προστασία του εισοδήματός του μέσω της μείωσης των επισφαλειών ~~ Η κάλυψη ακόμη και πολιτικών κινδύνων ~~ Η κάλυψη σε όλες τις χώρες υψηλού κινδύνου (Β. Αφρική, Μ. Ανατολή, Ν. Αμερική, Βαλκάνια κ.λπ.) ~~ Η προστασία του ισολογισμού της ασφαλισμένης επιχείρησης μέσω της μείωσης των επισφαλειών ~~ Η χρησιμοποίηση της ασφάλισης των εξαγωγικών πιστώσεων ως εργαλείο διαχείρισης ρίσκου μέσω του ελέγχου, της παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης που παρέχει στον εξαγωγέα, σχετικά με τη φερεγγυότητα των αγοραστών ~~ Η σημαντική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ασφαλιζομένων μέσω της ασφαλούς επέκτασής τους σε νέες αγορές και όρους πληρωμής Έχοντας ως γνώμονα την ανάδειξη και κάλυψη των αναγκών των εξαγωγικών επιχειρήσεων, ο ΟΑΕΠ παρέχει υψηλής αξίας υπηρεσίες ασφάλισης πιστώσεων με ταυτόχρονη χρηματοδότηση, μέσα από απλές διαδικασίες, προσαρμοσμένες στις ανάγκες των Ελλήνων εξαγωγέων και ιδιαίτερα των μικρομεσαίων. Στηρίζει με συνέπεια, επάρκεια και αξιοπιστία τους Έλληνες επιχειρηματίες, καθώς όραμά του είναι να αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

ΠΕΡΙΣΣΌΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ: ~~ Στο κατάστημα της τράπεζας με την οποία συνεργάζεστε ~~ Στην ιστοσελίδα του ΟΑΕΠ www.oaep.gr ~~ Στα τηλέφωνα του ΟΑΕΠ: Αθήνα: 211 99 66 200 και 210 33 10 017 Θεσσαλονίκη: 2310 54 87 18

Ο ΟΑΕΠ, εκτός από την άμεση χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος «ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ», στηρίζει και «έμμεσα» τη χρηματοδότηση των εξαγωγικών επιχειρήσεων μέσω της εκχώρησης του δικαιώματος αποζημίωσης προς τις τράπεζες ή τις εταιρείες Factoring που τις χρηματοδοτούν, ως εγγύηση (collateral).

Πλεονεκτήματα για τον εξαγωγέα-ασφαλιζόμενο Τα πλεονεκτήματα που κάνουν τον ΟΑΕΠ να ξεχωρίζει, αλλά και τα οφέλη που προσφέρει στους ασφαλισμένους εξαγωγείς, είναι: ΧΡΗΜΑ 63

συνέντευξη

ΟΙ ΈΛΛΗΝΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΊΕΣ ΟΦΕΊΛΟΥΝ ΤΏΡΑ ΝΑ ΗΓΗΘΟΎΝ ΤΩΝ ΕΞΕΛΊΞΕΩΝ Σαφές μήνυμα ότι οι κορυφαίοι Έλληνες επιχειρηματίες που επέζησαν της πολύχρονης οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής κρίσης οφείλουν να πάρουν στα χέρια τους τα ηνία της οικονομίας και να επενδύσουν δυναμικά στη χώρα στέλνει με τη συνέντευξή του στο «Χ» ο Κωνσταντίνος Καραφωτάκης. Ο άνθρωπος που διοικεί έναν από τους μεγαλύτερους ελληνικούς πολυεθνικούς επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας αποκαλύπτει ότι είναι έτοιμος να συμμετάσχει σε ευρύτερες συμμαχίες, ώστε η ελληνική οικονομία να παραμείνει σε ελληνικά χέρια, χωρίς να παραγνωρίζει τη συμβολή και τη σημαντικότητα των άμεσων ξένων επενδύσεων. Ο κύριος Κώστας Καραφωτάκης ξεκίνησε τις σπουδές του στην Αθήνα, με ειδίκευση στα Χρηματοοικονομικά & MBA στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΑΣΟΕΕ), καθώς και μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Επιχειρήσεων από την Ελληνική Εταιρία Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ). Εργάζεται στον όμιλο επιχειρήσεων του Πάνου Γερμανού από το 1997, όπου διετέλεσε οικονομικός διευθυντής σε θυγατρικές εταιρείες του ομίλου στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουκρανία. Τον Ιανουάριο του 2000, ανέλαβε καθήκοντα διευθυντή Επενδυτικών Σχέσεων και Εταιρικής Επικοινωνίας της Γερμανός ΑΒΕΕ. Τον Ιανουάριο του 2007, αναλαμβάνει γενικός διευθυντής στον Όμιλο Εταιρειών Olympia και από το 2016 είναι διευθύνων σύμβουλος. 64 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

Κωνσταντίνος Καραφωτάκης CEO, Olympia Group συνέντευξη στον Χρήστο Ν. Κώνστα

ΧΡΗΜΑ_Είναι πρόσφατο το παράδειγμα, κύριε Καραφωτάκη, ο Όμιλος Οlympia, σε ένα από τα τελευταία μεγάλα deals του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, ανακοίνωσε ότι μαζί με τη VNK Capital αποφάσισαν να επενδύσουν στο μετοχικό κεφάλαιο της Lamda Development, που υλοποιεί το μεγάλο σχέδιο ανάπλασης του Ελληνικού. Τι σημαίνει αυτή η κίνηση; Κωνσταντίνος Καραφωτάκης_Είναι μια πρωτοβουλία ενταγμένη σε μια συνολική στρατηγική. Το Olympia Group μαζί με τη VNK της οικογένειας Κάτσου σχηματίσαμε ένα κοινό επενδυτικό όχημα, τη Voxcove Holdings, και προχωρήσαμε σε μια τοποθέτηση μακροπρόθεσμου χαρακτήρα. Η αξιοποίηση του παλιού αεροδρομίου της Αθήνας στο Ελληνικό, που έχει αναλάβει η Lamda Development μαζί με τους ισχυρούς συνεταίρους της, είναι ίσως το σημαντικότερο επενδυτικό σχέδιο στην Ελλάδα σήμερα. Η είσοδος του κοινού επενδυτικού οχήματος Voxcove Holdings στο μετοχικό κεφάλαιο της Lamda Development υπογραμμίζει την πίστη των δύο εταιρειών (VNK Capital και Olympia Group) στις δυνατότητες και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Χ_Πριν από αυτήν την κίνηση, το Olympia Group συμμετείχε σε μια μεγάλη κοινοπραξία ελληνικών επιχειρήσεων, συνεργαστήκατε με το Virtus Fund,

αλλά και με άλλα λαμπρά ελληνικά επιχειρηματικά ονόματα (Πάνος Λασκαρίδης, Οδυσσέας Κυριακόπουλος, Γιάννης Σαραντίτης, Β. και Ν. Κάτσου), όπως και με το Ίδρυμα Ωνάση, για να διεκδικήσετε από κοινού μια ελληνική προσοδοφόρα επιχειρηματική δραστηριότητα την οποία πουλούσε μια τράπεζα. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής, θεωρείτε ότι αυτός είναι ο δρόμος για να ανακάμψει η ελληνική επιχειρηματικότητα και η ελληνική οικονομία; Κ.Κ._Αναμφίβολα, ναι. Μπορώ, χωρίς δισταγμό, να σας αποκαλύψω ότι στο εγγύς μέλλον θα δείτε πολλές ανάλογες προσπάθειες στις οποίες ο Όμιλος Οlympia θα συμμετέχει καθοριστικά. Θεωρώ ότι ήρθε, πλέον, η στιγμή για τους ελληνικούς επιχειρηματικούς ομίλους να πάρουν σοβαρές επενδυτικές πρωτοβουλίες. Σας δίνω ένα παράδειγμα –προφανώς δεν είναι το μοναδικό: Ακούμε, καθημερινά, για επενδυτικά funds του εξωτερικού που εξαγοράζουν κοψοχρονιά τα δάνεια πάλαι ποτέ ισχυρών επιχειρήσεων. Γιατί να μην κάνουν και οι Έλληνες επιχειρηματίες αντίστοιχες προτάσεις; Γιατί να μη συνεργαστούν οι ισχυροί όμιλοι του τόπου σήμερα ώστε οι δραστηριότητες αυτές να παραμείνουν ελληνικές; Αυτός, νομίζω, είναι ο σωστός δρόμος για την υγιή οικονομική ανάκαμψη…

Χ_Ποιοι είναι όμως αυτοί οι επιχειρηματίες που μπορούν τώρα να αναλάβουν τέτοιες πρωτοβουλίες; Κ.Κ._Οι επιχειρήσεις που άντεξαν αυτήν την πρωτοφανή κρίση είναι εκείνες που είχαν κυρίως εξαγωγικό προσανατολισμό, χαμηλό βαθμό δανεισμού και επαρκή ρευστότητα. Είναι οι επιχειρήσεις που αναδιάρθρωσαν έγκαιρα την παραγωγική τους δομή για να δημιουργούν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες. Είναι οι επιχειρήσεις που, ναι, εξορθολόγισαν το κόστος λειτουργίας τους, αποεπένδυσαν έγκαιρα από παλιές και φθίνουσες δραστηριότητες. Είναι οι επιχειρήσεις που επένδυσαν ίδια κεφάλαια στο μέλλον της επιχείρησής τους. Ας μην ξεχνάμε και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ανεξάρτητα από τις δυσκολίες, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι οι ελληνικές τράπεζες, παρά τα δικά τους σημαντικά προβλήματα, στήριξαν τις βιώσιμες επιχειρήσεις στις δύσκολες μέρες, κυρίως με ρυθμίσεις και αναδιαρθρώσεις υποχρεώσεων. Χ _Μπορεί, αλήθεια, να αλλάξει το επενδυτικό κλίμα μόνο από τις επιχειρήσεις που επιβίωσαν στην κρίση; Κ.Κ._Αυτοί θα είναι οι πρωτοπόροι της νέας προσπάθειας. Οι επιχειρήσεις που επιβίωσαν βγαίνουν σήμερα πιο δυνατές, πιο έμπειρες, χωρίς εξάρτηση από τις κρατικές δουλειές και προμήθειες. ΧΡΗΜΑ 65

συνέντευξη ~ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΑΡΑΦΩΤΆΚΗΣ Δεν είναι τυχαίο το ότι οι υγιείς μεγάλες επιχειρήσεις δανείζονται σήμερα χωρίς εξασφαλίσεις από τις κεφαλαιαγορές, με ανταγωνιστικούς όρους –κάτι που δεν έχουν κατορθώσει ακόμη οι τράπεζες και το Δημόσιο, παρά μόνο σε περιορισμένο βαθμό. Αυτή είναι η ευθύνη μας σήμερα. Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης και ρόλο για να βγει οριστικά η χώρα από την κρίση και να μπει σε τροχιά ανάκαμψης. Το θέμα της αξιοπιστίας της χώρας και της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των αγορών στις προοπτικές της αφορά και τον ιδιωτικό τομέα. Χ _Πώς, ακριβώς, θα εκδηλωθούν αυτές οι υγιείς ιδιωτικές πρωτοβουλίες; Κ.Κ._Πρέπει να συμβάλουμε όλοι μαζί στη διαμόρφωση ενός θετικότερου κλίματος. Παρά τις όποιες βελτιώσεις, η χώρα δεν θα εξέλθει της κρίσης με τον ιδιωτικό τομέα να απέχει της επενδυτικής δραστηριότητας, με τη ρευστότητα σε αδρανείς ή κερδοσκοπικές τοποθετήσεις. Η ελληνική επιχειρηματικότητα οφείλει να επενδύσει στο παραγωγικό μέλλον της χώρας, συμβάλλοντας στην εξυγίανση των προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων, υλοποιώντας μια σύγχρονη πολιτική κοινωνικής ευθύνης και εταιρικής διακυβέρνησης και αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες. Υπάρχουν, σήμερα, δεκάδες ελληνικές επιχειρήσεις, αν όχι εκατοντάδες, με σαφή αναπτυξιακό

μέσα στην κρίση;

Η είσοδος του κοινού επενδυτικού οχήματος Voxcove Holdings στο μετοχικό κεφάλαιο της Lamda Development υπογραμμίζει την πίστη των δύο εταιρειών (VNK Capital και Olympia Group) στις δυνατότητες και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

προσανατολισμό και με εδραιωμένο όνομα στην εγχώρια και διεθνή αγορά, που αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας. Πρέπει να αποτελέσουν τον νέο πυλώνα της ελληνικής επιχειρηματικότητας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας με σύγχρονη διοίκηση, που σέβεται τα εργασιακά δικαιώματα, το περιβάλλον, τους θεσμούς. Χ _Έχετε εσείς εντοπίσει κάποιες επενδυτικές ευκαιρίες που δημιουργήθηκαν

Κ.Κ._Έχουμε εντοπίσει πολλούς επιχειρηματικούς κλάδους που επλήγησαν βάναυσα, πολλές φορές άδικα, από την κρίση. Εμείς που σήμερα είμαστε όρθιοι οφείλουμε να βοηθήσουμε στην ανάκαμψη. Είναι μια προσπάθεια προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Τα τελευταία 10 χρόνια, βιώσαμε μια δραματική μείωση της ζήτησης και του τζίρου των επιχειρήσεων, που προσέγγισε σε ορισμένους κλάδους το 80-90% (π.χ. τσιμεντοβιομηχανία, λιανικό εμπόριο, εισαγωγές αυτοκινήτων). Ζήσαμε μέσα σε ασφυκτικές συνθήκες ρευστότητας, υψηλό κόστος δανεισμού, αλλά κυρίως περιορισμένη πρόσβαση στις διεθνείς χρηματαγορές. Σημειώθηκε, επίσης, μία χωρίς προηγούμενο μείωση των διεθνών πιστώσεων για εισαγωγές αγαθών, ενδιάμεσων προϊόντων και πρώτων υλών. Διαμορφώθηκαν αντιπαραγωγικοί υψηλότεροι φορολογικοί συντελεστές στις συναλλαγές (π.χ. ΦΠΑ), αλλά και στους παραγωγικούς συντελεστές (π.χ. ΕΝΦΙΑ στα βιομηχανικά ακίνητα), ενώ πρωτοφανής ήταν η χαλάρωση των συναλλακτικών ηθών και του κινδύνου αντισυμβαλλομένου. Παράλληλα, κατέρρευσαν οι τιμές των κινητών και ακινήτων αξιών και σημειώθηκε δραματική επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, των καταναλωτικών προσδοκιών και της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό. Η αξιοσημείωτη μείωση του κόστους εργασίας δεν ήταν

Γιατί να μη συνεργαστούν οι ισχυροί όμιλοι του τόπου σήμερα ώστε οι δραστηριότητες αυτές να παραμείνουν ελληνικές; Αυτός, νομίζω, είναι ο σωστός δρόμος για την υγιή οικονομική ανάκαμψη…

66 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

τελικά επαρκής για να αντισταθμίσει το μέγεθος και τη διάρκεια των παραπάνω σημαντικών αρνητικών εξελίξεων. Όλα αυτά πρέπει να αλλάξουν και οι ελληνικές επιχειρήσεις οφείλουν να συμβάλουν, οφείλουν να δράσουν τώρα. Χ _Και πώς θα αλλάξουν όλα αυτά μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα; Κ.Κ._Δουλεύοντας, επενδύοντας, προσπαθώντας. Οι Έλληνες επιχειρηματίες πρέπει να επενδύσουν στο παραγωγικό μέλλον της χώρας. Οφείλουμε όλοι μαζί να συμβάλουμε στην εξυγίανση των προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων, υλοποιώντας μια σύγχρονη πολιτική κοινωνικής ευθύνης και εταιρικής διακυβέρνησης, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες. Υπάρχουν σήμερα δεκάδες ελληνικές επιχειρήσεις –αν όχι εκατοντάδες– με σαφή αναπτυξιακό προσανατολισμό και με εδραιωμένο όνομα στην εγχώρια και διεθνή αγορά, που αξιοποιούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας. Πρέπει να αποτελέσουν τον νέο πυλώνα της ελληνικής επιχειρηματικότητας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας με σύγχρονη διοίκηση, που σέβεται τα εργασιακά δικαιώματα, το περιβάλλον, τους θεσμούς. Χ _Θεωρείτε, λοιπόν, ότι το 2018 είναι η χρονιά που η Ελλάδα βγαίνει οριστικά από την κρίση; Κ.Κ._Είναι πολύ νωρίς για μια τέτοια διαπίστωση. Θεωρώ όμως ότι είναι χρέος των ελληνικών επιχειρήσεων να αναλάβουν επενδυτικά ρίσκα σ’ αυτήν τη συγκυρία ώστε να ηγηθούν των εξελίξεων, αντί να ακολουθούν πρωτοβουλίες άλλων κρατών. Τα τελευταία 10 χρόνια, η Ελλάδα πέρασε τη μεγαλύτερη κρίση της πρόσφατης ιστορίας της. Ένα μεγάλο μέρος της ευθύνης βαρύνει όλους εμάς που αρνηθήκαμε να διαγνώσουμε έγκαιρα το πρόβλημα, να αναγνωρίσουμε τις αιτίες του και να υλοποιήσουμε αποφασιστικά τις αναγκαίες και ρεαλιστικές λύσεις. Η κατάσταση σήμερα είναι σαφώς καλύτερη. Μετά από πολλά χρόνια διστακτικότητας και καθυστερήσεων, οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται, οι κίνδυνοι περιορίζονται, η Ελλάδα βαδίζει πάνω στις ράγες της λογικής.

Παρά τις όποιες βελτιώσεις, η χώρα δεν θα εξέλθει της κρίσης με τον ιδιωτικό τομέα να απέχει της επενδυτικής δραστηριότητας, με τη ρευστότητα σε αδρανείς ή κερδοσκοπικές τοποθετήσεις.

Χ _Υπάρχουν, ωστόσο, πολλά ακόμη προβλήματα… Κ.Κ._Δεν υπάρχει αμφιβολία. Η χώρα αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις. Η ανεργία και η φτώχεια παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους αμφισβητείται. Το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί τροχοπέδη για την αποκατάσταση της υγιούς λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος. Οι ιδιωτικές επενδύσεις έχουν καταρρεύσει σε πρωτοφανή για την Ευρώπη επίπεδα, κοντά στο 11% του ΑΕΠ. Η διατήρηση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων υπονομεύει την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας. Ακόμη και σήμερα, μετά από 7 χρόνια μνημονιακών πολιτικών, η φοροδιαφυγή παραμένει δυσεπίλυτο πρόβλημα στην Ελλάδα. Ακούστε, οι υπερβολικά υψηλοί φορολογικοί συντελεστές τροφοδοτούν τη φοροδιαφυγή και υπονομεύουν την παραγωγική δραστηριότητα και τις επενδύσεις. Στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, υπάρχει ένα μη φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Σας αναφέρω, ενδεικτικά, το πρόβλημα των καθυστερήσεων στις ιδιωτικοποιήσεις. Τέτοιες καταστάσεις αποθαρρύνουν τις αναγκαίες ξένες επενδύσεις. Μη γελιέστε, η χώρα πρέπει να αποκτήσει αξιόπιστη οικονομική πολιτι-

κή. Μπορούμε όλοι μαζί να βελτιώσουμε την εμπιστοσύνη των αγορών και της κοινωνίας στις προοπτικές της χώρας και να κερδίσουμε το στοίχημα της επιστροφής σε υψηλούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης. Χ _Αν σας ζητούσα, εν κατακλείδι, να συνοψίσετε τις αλλαγές που θέλετε να δείτε να συμβαίνουν στη χώρα μέσα στο 2018, τι θα μου λέγατε; Κ.Κ._Θα σας έλεγα ότι δεν είναι ώρα για λόγια, αλλά για έργα. Να ξεπεράσουμε ιδεολογικές εμμονές, αδιέξοδες αναμετρήσεις και λαϊκιστικές προσεγγίσεις, να στρατευθούμε όλοι σε μια νέα αναπτυξιακή πορεία, με στόχο την αποκατάσταση της διεθνούς εικόνας της χώρας. Η νέα ελληνική επιχειρηματικότητα δεν χρειάζεται πλέον κρατικά δεκανίκια και προστασία από τον ανταγωνισμό. Χρειάζεται απλά πράγματα, έναν απλό δεκάλογο που αυτομάτως καθιστά μια χώρα ελκυστική για υποψήφιους επενδυτές: 1. Σταθερό πολιτικό και οικονομικό κλίμα 2. Προβλέψιμη οικονομική πολιτική 3. Αποτελεσματικούς θεσμούς, ιδιαίτερα εποπτείας, δικαιοσύνης, δημόσιας διοίκησης 4. Ανταγωνιστικούς φορολογικούς συντελεστές 5. Ικανοποιητικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των τηλεπικοινωνιών και των ψηφιακών δυνατοτήτων 6. Σύγχρονη παιδεία και έρευνα, διασυνδεδεμένες με την παραγωγική διαδικασία 7. Ξεκάθαρους κανόνες αναφορικά με τη χρήση γης, το περιβάλλον, τη χωροταξία 8. Ανοιχτές ανταγωνιστικές αγορές 9. Ισχυρό και αξιόπιστο τραπεζικό σύστημα 10. Ολοκληρωμένο, μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό σχέδιο Αν αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις μέσα από την άνθηση της επιχειρηματικότητας και των ιδιωτικών επενδύσεων, θα δημιουργηθεί αμέσως περιθώριο για μια σύγχρονη πολιτική ευκαιριών και προστασίας των ασθενέστερων στρωμάτων. Όλοι έχουμε να ωφεληθούμε από την επιτυχία μας. ΧΡΗΜΑ 67

παρουσίαση

Μεγάλος χορηγός wi-fi πρόσβασης στο internet στο Μουσείο Μπενάκη

ολιτισμός και τεχνολογία πάνε μαζί στο Μουσείο Μπενάκη. Κι αυτό μετά την ολοκλήρωση του πολύτιμου χορηγικού έργου από τη Nova, που παρέχει στον επισκέπτη των κτιρίων του Μουσείου Μπενάκη πρόσβαση στο Internet, με στόχο την αναβάθμιση της εμπειρίας της μουσειακής ξενάγησης. Εδώ και λίγο καιρό, τα κτήρια του Μουσείου Μπενάκη δεν είναι μόνο γεμάτα με ιστορία και πολιτισμό, αλλά και με όλο τον υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμό, για γρήγορη, ασφαλή και δωρεάν περιήγηση στο internet, δίνοντας την ευκαιρία στον επισκέπτη για επικοινωνία, αναζητήσεις επιπλέον πληροφοριών, αναρτήσεις των εντυπώσεων του επισκέπτη στα social media και ό,τι άλλο μπορεί να κάνει με το κινητό του τηλέφωνο ή όποια άλλη φορητή συσκευή διαθέτει. Η μεγάλη χορηγία της Nova προς έναν από τους σημαντικότερους ελληνικούς οργανισμούς προσφοράς στον πολιτισμό και διαφύλαξης της ιστορικής μνήμης εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος δράσεων Κοινωνικής Ευθύνης που υλοποιεί στον πυλώνα στήριξης του πολιτισμού. Στα κτήρια του Μουσείου Μπενάκη, τα ταξίδια στον πολιτισμό αποκτούν μία επιπλέον διάσταση, αυτήν του internet, με τη δεδομένη αξιοπιστία που εγγυάται η πολύχρονη εμπειρία και η κορυφαία τεχνογνωσία της Nova. «Η μεγάλη χορηγία της Nova επιτρέπει στους επισκέπτες του Μουσείου Μπενάκη να περιδιαβούν έξι κτήρια σε πολλαπλές διαστάσεις, διευρύνοντας τη μουσειακή εμπειρία χάρις στις εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές δυνατότητες του Διαδικτύου. Το αγαθό του πολιτισμού συνταιριάζεται δημιουργικά με το αίτημα για απεριόριστη επικοινωνία» τόνισε ο κύριος Γιώργης Μαγγίνης, Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου για την παρουσίαση του έργου την Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2017. Η Nova, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης χορηγίας προς το Μουσείο Μπενάκη και με την 20ετή πείρα που διαθέτει στην παροχή fully managed τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, προσαρμοσμένων στις ανάγκες μεγάλων εταιρειών και οργανισμών, ανέλαβε εξ ολοκλήρου τη μελέτη, τον σχεδιασμό και την εγκατάσταση της σύγχρονης wi-fi υποδομής. Η χορηγία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και την πλήρη διαχείριση, συντήρηση και 24ωρη εξειδικευμένη τεχνική υποστήριξη, όπως και την παροχή πολύτιμων στατιστικών δικτύου για την επισκεψιμότητα των χρηστών. Με το συγκεκριμένο έργο, όπως ανέφερε ο κύριος Δημήτρης Βάγιας, Corporate Commercial Executive Director της Forthnet, τα κτήρια του Μουσείου Μπενάκη εντάσσονται στο δίκτυο των Nova HotSpots, ένα σύγχρονο πανελλαδικό δίκτυο, το οποίο προσφέρει στους επισκέπτες, καθώς και σε όλους τους συνδρομητές Nova, εύκολη, γρήγορη και ασφαλή ασύρματη wifi πρόσβαση στο internet.

68 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

«Σε όλα τα στάδια της συνεργασίας μας με το Μουσείο Μπενάκη για την υλοποίηση του έργου, διαπιστώσαμε ότι, ως οργανισμοί, αν και πολύ διαφορετικοί μεταξύ μας, έχουμε κάτι εξαιρετικά κοινό: Ότι στο κέντρο των ενδιαφερόντων μας βρίσκεται ο άνθρωπος και οι ανάγκες του για γνώση και πληροφόρηση, τόσο για το παρελθόν του όσο και για το παρόν και το μέλλον του. Πιστεύουμε ότι μέσα από την τεχνολογική λύση που προσφέρουμε στο Μουσείο Μπενάκη, γεφυρώνουμε τη γνώση για το παρελθόν με τις δημιουργικές αναζητήσεις για το παρόν και το μέλλον. Και έτσι κάναμε πράξη αυτό που αποτελεί και το μότο της Nova, δηλαδή λύσεις και υπηρεσίες για να ζούμε καλύτερα» ανέφερε στην ίδια συνέντευξη ο κύριος Γρηγόρης Κατσογιάννης, Corporate Communication Director της Forthnet. Το έργο αναπτύσσεται στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού, στην οδό Κουμπάρη, στην Πειραιώς 138, στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης στην Αγίων Ασωμάτων, στην Πινακοθήκη Γκίκα στην Κριεζώτου, στο Εργαστήρι Γιάννη Παππά στου Ζωγράφου και στο νέο Μουσείο Παιχνιδιών στο Παλαιό Φάληρο. Στο link http://bit.ly/Nova-Benaki μπορείτε να δείτε το video σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ της Nova και του Μουσείου Μπενάκη.

Από αριστερά διακρίνονται οι κ.κ.: Ζωή Μεταξιώτου (Υπεύθυνη του Τομέα Συστ. Πληροφορικής Μ. Μπενάκη), Γιώργης Μαγγίνης (Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη), Τίνα Κουτσογιάννη (Επικεφαλής Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων και Εταιρικής Εικόνας της Forthnet), Ειρήνη Γερουλάνου (Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη), Γρηγόρης Κατσογιάννης (Corporate Communication Director της Forthnet), Νικολέττα Μέντη (Υπεύθυνη Επικοινωνίας του Μουσείου Μπενάκη) και Μαρία Αρβανιτίδη (Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων και Εταιρικής Εικόνας της Forthnet).

άρθρο

ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΊΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΆΔΑ ΤΗΣ ΚΡΊΣΗΣ Ο Νίκος Ράμμος, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Alfa Pastry - Αθανάσιος Δ. Κουκουτάρης ΑΕΒΕ, αρθρογραφεί για τις δυσκολίες της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Το success story της εταιρείας παραγωγής προϊόντων κατεψυγμένης ζύμης.

ι αντιφάσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε όλοι όσοι τολμάμε να οραματιζόμαστε μια καλύτερη ημέρα για εμάς τους ίδιους, την οικογένειά μας και τις επιχειρήσεις στις οποίες εργαζόμαστε στην Ελλάδα της κρίσης, είναι περισσότερες από το παρελθόν. Από τη μια πλευρά, αντιμετωπίζουμε τις συνεχείς αλλαγές της οικονομικής πολιτικής, τις αυξήσεις στη φορολογία των πρώτων υλών, τη μείωση του μισθού των εργαζομένων –άρα και της κατανάλωσης– και από την άλλη, πεισμώνουμε και βρίσκουμε τη δύναμη και τις εναλλακτικές λύσεις μέσα από καινοτόμες ιδέες, ώστε να δημιουργήσουμε κάτι καλύτερο, να δείξουμε ότι στην εποχή της κρίσης επιβιώνει αυτός που τολμά, που προσφέρει υψηλής ποιότητας προϊόντα, που σέβεται τον καταναλωτή, τον εργαζόμενο, τον ίδιο του τον εαυτό. Αλλά αυτές τις αντιφάσεις τις αντιμετωπίζει το επιχειρείν στην Ελλάδα μόνο την περίοδο της κρίσης; Στην πραγματικότητα, ποτέ δεν ήταν εύκολος, και με ρόδα στρωμένος, ο δρόμος για την επιχειρηματικότητα στη χώρα μας. Υπήρχαν πάντα δυσκολίες, πάντα αστάθμητοι παράγοντες, που άλλαζαν τα δεδομένα, εμπόδια προερχόμενα από το απαρχαιωμένο γραφειοκρατικό σύστημα. Προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει μια ελληνική επιχείρηση, πολύ πριν η κρίση έρθει στο κατώφλι της, με σύνεση στην οικονομική διαχείριση, καινοτομία, επενδύσεις σε νέα προϊόντα και εγκαταστάσεις, εμπιστοσύνη και υποστήριξη του ανθρώπινου δυναμικού, εξωστρέφεια. Αυτή λοιπόν είναι η αποστολή μας στην Alfa Pastry, μια εταιρεία που ξεκίνησε από ένα μικρό κατάστημα στην Κοζάνη πριν από 50 χρόνια και, με σταθερά βήματα, κατέκτησε κάθε γωνιά της Ελλάδας και του κόσμου. Εδώ και 50 χρόνια, όλοι εμείς στην Alfa Pastry δημιουργούμε αυθεντικά ελληνικά προϊόντα ζύμης, συνδυάζοντας την παράδοση με την καινοτομία, τη γεύση με τη μοναδικότητα, χρησιμοποιώντας αγνές πρώτες ύλες από τον τόπο μας καθώς και εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο. Λίγο πριν εμφανισθεί η κρίση στην καθημερινότητά μας, λάβαμε τη στρατηγική απόφαση για ενίσχυση της εξωστρέφειας. Αυτή η προσπάθεια εντάθηκε κατά πολύ την περίοδο της κρίσης, με αποτέλεσμα την αύξηση των εξαγωγών κατά 480% από το 2009 μέχρι το 2016. Αυτήν τη στιγμή, προϊόντα της Alfa Pastry εξάγονται σε πάνω από 35 χώρες του εξωτερικού, έχοντας πετύχει την τοποθέτησή τους σε σημαντικά σημεία πώλησης. Παράλληλα, οι εργοστασιακές μας εγκαταστάσεις, που παραμένουν στην Κοζάνη, τον τόπο στον οποίο γεννήθηκε η Alfa Pastry, φτάνουν τα 19.000 τ.μ., υποκαταστήματα της εταιρείας έχουν δημιουργηθεί στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα και την Κρήτη, ενώ εμπορικές

εταιρείες μας δραστηριοποιούνται στο Βουκουρέστι, το Βελιγράδι, και από το 2011 στις ΗΠΑ. Οι επενδύσεις που υλοποίησε η εταιρεία τα τελευταία 8 χρόνια ξεπερνούν τα 8 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας την απασχόληση από 196 άτομα σε 312. Η εταιρεία όμως δεν είναι μόνο τα κτήρια, αλλά και οι άνθρωποί της: ο καθένας, ξεχωριστά, βάζει κάθε μέρα το δικό του προσωπικό μεράκι ώστε η πίτα «Κιχί», η τσακαλωτή πίτα και τα εκατοντάδες προϊόντα μας να φτάνουν στο τραπέζι κάθε καταναλωτή με όλη την αγάπη μας για την ελληνική γη και την παράδοση, την προσήλωσή μας στην ποιότητα των πρώτων υλών και την καινοτομία. Η καινοτομία είναι, άλλωστε, αυτό που έκανε την Alfa Pastry να ξεχωρίσει από τα πρώτα της βήματα, με την τοποθέτηση στην αγορά των κατεψυγμένων προϊόντων ζύμης της «Κιχί», της κοζανίτικης παραδοσιακής πίτας με χωριάτικο φύλλο. Η Alfa Pastry, επιβεβαιώνοντας την ηγετική της θέση, συνέχισε να καινοτομεί, παρουσιάζοντας το 2005 μια νέα, επαναστατική συσκευασία σε χάρτινο ταψάκι, το οποίο τοποθετείται κατευθείαν στον φούρνο, εξασφαλίζοντας τέλειο ψήσιμο. Το 2017 παρουσίασε την τελευταία της καινοτομία, τα νέα, έτοιμα φύλλα «Τόσο Απλά», που είναι σε δύο στρώσεις, με εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, τοποθετημένα σε ταψάκι. Εδώ και 50 χρόνια, όλοι εμείς στην οικογένεια της Alfa Pastry προσπαθούμε να δημιουργούμε προϊόντα που να ανταποκρίνονται στις καθημερινές ανάγκες του καταναλωτικού κοινού και αφουγκραζόμαστε τις μεταβαλλόμενες συνθήκες της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Πρωταρχικό μας μέλημα, ανεξαρτήτως της εποχής και των προκλήσεών της, είναι να δημιουργούμε προϊόντα που χαρακτηρίζονται από την ποιότητά τους, τη διατροφική τους αξία, αλλά και το value for money, και ευελπιστούμε σε μια περαιτέρω σταθερή και δυναμική πορεία για την εταιρεία μας, συμβάλλοντας έτσι και με τον δικό μας τρόπο στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. ΧΡΗΜΑ 69

ανάλυση

INTERCONTINENTAL HOTELS GROUP [Bloomberg Ticker: IHG:US] [Reuters Ticker: IHG.N] Εισηγμένη στο NYSE, ΗΠΑ και στο LSE, Βρετανία Κλάδος δραστηριότητας: Ξενοδοχεία & Υπηρεσίες Φιλοξενίας

ΤΙΜΗ ΜΕΤΟΧΗΣ 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΊΟΥ 2017 ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΗΠΑ (σε Δολάρια ΗΠΑ) Αρ. Μετοχών (σε εκατ.) Χρ. Αξία (σε εκατ. Δολάρια) Μέσος Ημ. Όγκος Συν. (52 εβδ.) Συντελεστής Beta

Πορεία Τιμής Μετοχής (Τελευταίο έτος, σε Δολάρια ΗΠΑ)

50,66 189,99 9.624,89 169.733 1,039

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

1.200.000

1.000.000

800.000

Μέγ. 52 εβδ. Χαμ. 52 εβδ. Απόδ. 1-Μ Απόδ. 6-Μ Απόδ. 12-Μ

57,66 39,87 -1,88% 0,14% 12,09%

Πηγή: Η Εταιρεία, Χρηματιστήριο των ΗΠΑ

600.000

30 400.000

ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ

200.000

10 0

0 9/16 10/16 11/16 12/16 1/17 2/17 3/17 4/17 5/17 6/17 7/17 8/17 Κλείσιμο (σε $)

Όγκος σε τεμάχια

9/17

Πηγή: Χρηματιστήριο ΗΠΑ, Yahoo Finance.

Πορεία Τιμής Μετοχής & Δείκτη S&P 500 (Τελευταία 5 Έτη, Βάση = 100) 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 24/9/2012

24/9/2013

Δείκτης S&P 500

24/9/2014

Μετοχή

24/9/2015

24/9/2016

Πηγή: Χρηματιστήριο ΗΠΑ, Yahoo Finance.

~~ Η InterContinental Hotels Group PLC αποτελεί ένα διεθνή όμιλο εταιρειών στον ξενοδοχειακό κλάδο με παρουσία στην Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Αφρική, καθώς και την ευρύτερη περιοχή της Ασίας. ~~ Ενδεικτικά “brand” του Ομίλου αποτελούν τα ακόλουθα: InterContinental, HUALUXE, Kimpton, Crowne Plaza, Hotel Indigo, EVEN Hotels, Holiday Inn, Holiday Inn Express, Staybridge Suites Hotels, Holiday Inn Resort, Holiday Inn Club Vacations and Candlewood Suites Hotels. ~~ Βάσει των στοιχείων της 31ης Δεκεμβρίου 2016, ο Όμιλος διέθετε 945 ξενοδοχεία (102.451 δωμάτια) στην Αμερική, 137 ξενοδοχεία (23.954 δωμάτια) στην Ευρώπη, 149 ξενοδοχεία (39.643 δωμάτια) στις περιοχές ΑΜΕΑ και 239 ξενοδοχεία (64.028 δωμάτια) στην ευρύτερη περιοχή της Κίνας. Ο Όμιλος λειτουργεί σε 100 χώρες παγκοσμίως.

Η πληροφόρηση που περιλαμβάνεται στο παρόν έγγραφο βασίζεται σε δεδομένα που έχουν ληφθεί από αναγνωρισμένες στατιστικές υπηρεσίες, δημοσιευμένες αναφορές ή πληροφορίες, ή άλλες πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες. Ωστόσο, η πληροφόρηση αυτή δεν έχει εξακριβωθεί από τη VRS και η VRS δεν παραθέτει δηλώσεις για την ακρίβεια και την πληρότητά της. Η πληροφόρηση αλλά και οποιαδήποτε δηλωθείσα άποψη δεν αποτελούν προσφορά για πώληση ή πρόταση για προσφορά πώλησης οποιωνδήποτε μετοχών, δικαιωμάτων προτίμησης, μετατρέψιμων αξιόγραφων ή δικαιωμάτων προαίρεσης των «καλυπτόμενων εταιρειών» σε οποιαδήποτε περίπτωση.

ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ Έτος Ίδρυσης: 2002 - www.vrs.gr Αιόλου 104, Αθήνα 105 64, Τηλ. 210 3219557, 6945 851420, Email: info@vrs.gr; info@valueinvest.gr

70 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

• Για τις ανάγκες σύνταξης των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων βάσει των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων • Για την εξεύρεση της αξίας μιας επιχείρησης σε θέματα εξαγορών, συγχωνεύσεων και συμμετοχής στρατηγικού επενδυτή • Για θέματα φορολογικής συμμόρφωσης και για την ανάγκη ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίων

Βασικά Χρηματοοικονομικά Μεγέθη & Δείκτες, Περίοδος 2011-2016 (Όμιλος, σε εκατ. Δολάρια) Πωλήσεις

Μικτά Κέρδη

ΚΠΦ

ΚΜΦΔΜ

P/Ε (x)

P/BV (x)

2011

1.768

997

532

460

20,9

17,6

14,6

1,26

84%

2012

1.835

1.063

547

537

17,9

31,2

15,4

4,71

174%

2013

1.903

1.119

600

372

25,9

-117,4

14,2

-17,06

-454%

2014

1.858

1.117

600

391

24,6

-13,3

14,4

-2,34

-54%

2015

1.803

1.163

1.412

1.222

7,9

31,1

6,4

5,39

395%

2016

1.715

1.135

591

414

23,2

-12,5

14,4

-2,23

-54%

Σε εκατ. Δολ.

EV / EBITDA ΔΑΝΕΙΑ / ΙΔΙΑ (x) ΚΕΦΑΛΑΙΑ (x)

ROE %

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Δείκτες Κεφαλαίου Κίνησης, Περίοδος 2011-2016 (Όμιλος, σε εκατ. Δολάρια ) Σε εκατ. Δολ.

2011

2012

2013

2014

2015

2016

Πωλήσεις

1.768

1.835

1.903

1.858

1.803

1.715

771

772

784

741

640

580

56,39%

57,93%

58,80%

60,12%

64,50%

66,18%

460

537

372

391

1.222

414

26,0%

29,3%

19,5%

21,0%

67,8%

24,1%

182

387

248

162

1.137

206

100

369

422

423

448

462

472

335

348

379

351

429

707

709

748

769

616

681

Κόστος Πωλήσεων (χωρίς αποσβ.) Μικτό Περιθώριο Κέρδους

Καθαρά Κέρδη μφδμ Καθαρό Περιθώριο Κέρδους

Ταμειακά Διαθέσιμα Ημέρες Αποθεμάτων

Ημέρες

Αποθέματα Ημέρες Πελατών

Ημέρες

Πελάτες Ημέρες Προμηθευτών

Ημέρες

Προμηθευτές

Operating Cycle

Ημέρες

102

Cash Cycle (Ταμειακός Κύκλος)

Ημέρες

-257

-249

-265

-289

-256

-326

Πηγή: Επίσημες Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις.

Έτος Ίδρυσης: 2002 - www.vrs.gr Αιόλου 104, Αθήνα 105 64, Τηλ. 210 3219557, 6945 851420, Email: info@vrs.gr; info@valueinvest.gr

Εξειδικευμένοι Χρηματοοικονομικοί Σύμβουλοι στη Δημιουργία Εταιρικής Αξίας και στους Τομείς των Εξαγορών & Συγχωνεύσεων ΧΡΗΜΑ 71

αφιέρωμα ~ ΚΑΖΑΜΙΑΣ 2018

Η ΧΡΟΝΙΆ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΎ ΘΡΙΆΜΒΟΥ! Η ΜΕΓΑΛΕΙΏΔΗΣ ΈΞΟΔΟΣ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΈΣ ΤΟ ΘΡΊΛΕΡ ΜΕ ΤΗ ΓΥΡΟΑΠΑΓΌΡΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟ GYREXIT ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟΦΥΈΣ ΣΧΈΔΙΟ ΒΑΡΟΥΦΆΚΗ ΓΙΑ ΜΕΤΟΧΟΠΟΊΗΣΗ ΌΛΗΣ ΤΗΣ ΚΡΑΤΙΚΉΣ ΠΕΡΙΟΥΣΊΑΣ

72 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

ΚΑΖΑΜΙΑΣ 2018 Η ομάδα έγκυρων μελλοντολόγων του περιοδικού μας προβλέπει με ακρίβεια όλα όσα ΔΕΝ θα συμβούν το 2018. Μια οκταετία ολέθριας κρίσης τελειώνει και το 2018 θα είναι η χρονιά του ελληνικού θριάμβου. Η χώρα επιστρέφει μεγαλειωδώς στην αγορά ομολόγων, η έξοδος από την Ευρώπη με αφορμή την απαγόρευση του γύρου (GYREXIT) αποσοβείται και μια αναβίωση της κρίσης του 2009 αποτρέπεται, χάρη στο μεγαλοφυές σχέδιο του Γιάνη Βαρουφάκη για μετοχοποίηση όλης της δημόσιας περιουσίας με ανάδοχο την Deutsche Bank. Καλή ανάγνωση, καλή και δημιουργική χρονιά!

από τον

Νώντα Χαλδούπη

ΧΡΗΜΑ 73

αφιέρωμα ~ ΚΑΖΑΜΙΑΣ 2018

ισιόδοξος για την έξοδο της χώρας από το μνημόνιο εντός του 2018 δηλώνει στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο πρωθυπουργός. Όπως τονίζει ο Αλέξης Τσίπρας, η Ελλάδα βγαίνει από το σκοτάδι των μνημονίων στο φως της ανάπτυξης και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Κατά τη διάρκεια του πρωθυπουργικού μηνύματος, η Αθήνα βυθίζεται για λίγα λεπτά στο σκοτάδι, καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η απεργιακή κινητοποίηση της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ κατά της πώλησης λιγνιτικών μονάδων. Στον εορτασμό των Θεοφανίων, ο υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος, προχωρά σε

μήνας αρχίζει θριαμβευτικά για την κυβέρνηση, που ετοιμάζει τη νέα έξοδο στην αγορά ομολόγων με έκδοση τίτλων 7ετούς διάρκειας. Το Σαββατοκύριακο 3-4 Φεβρουαρίου, οργανώνεται στο Λονδίνο ειδική παρουσίαση σε θεσμικούς επενδυτές, με γενικό τίτλο: “A new era for Greece-Free ouzo for everyone”. Όπως εξηγεί στην ομιλία του ενώπιον των επενδυτών ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, το να αγοράζει κανείς ελληνικά ομόλογα που λήγουν το 2025, χωρίς να έχει οριστικοποιηθεί η ρύθμιση του χρέους, ασφαλώς ενέχει κάποιους κινδύνους, οι οποίοι όμως μπορούν να ξεχαστούν με ένα καραφάκι ούζο. Καλλονές από γνωστό αθηναϊκό πρακτορείο μοντέλων κερνούν ασταμάτητα ούζα τους εκπροσώπους των επενδυτών, οι οποίοι βγαίνουν από την αίθουσα αναγνωρίζοντας ότι δεν βλέπουν κινδύνους στο ελληνικό ομόλογο. Τα αποτελέσματα από την κοινοπρακτική

74 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

μια εντυπωσιακή ενέργεια. Προσέρχεται ντυμένος με στολή βατραχανθρώπου και με αστραπιαίες κινήσεις πέφτει στο νερό και πιάνει τον σταυρό. «Κανείς δεν μπορεί, πλέον, να λέει ότι ο υπουργός Άμυνας είναι μπούλης» δηλώνει αργότερα ο Πάνος Καμμένος, σε μια εκ βαθέων συνέντευξη στον Γιώργο Αυτιά. Το Eurogroup κλείνει την τρίτη αξιολόγηση και ο Πορτογάλος πρόεδρός του, Μάριο Σεντένο, απονέμει, ακολούθως, τιμητική πλακέτα στον Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος ανακηρύσσεται και επίσημα «Ταχύτερος Έλληνας Υπουργός Οικονομικών σε

έκδοση του νέου ελληνικού ομολόγου ανακοινώνονται την Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου και είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Η απόδοση είναι μόνο 200 μονάδες βάσης πάνω από το αντίστοιχο πορτογαλικό ομόλογο, ενώ τίτλους αγοράζουν σοβαροί θεσμικοί επενδυτές του εξωτερικού, όπως οι Casino Holdings Ltd., Agrios Tzogos Inc. και Extreme Risk Corp. «Ένας μεγάλος κύκλος κλείνει. Μπορούμε πλέον να μη δανειζόμαστε φθηνά από τους εταίρους μας, οι διεθνείς επενδυτές άκουσαν το ζουρνά μας και άρχισαν το χορό» τονίζει σε τηλεοπτικό του μήνυμα ο Αλέξης Τσίπρας. Μετά την απόλυτα επιτυχημένη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα, τον Δεκέμβριο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απευθύνει νέα πρόσκληση στον Ταγίπ Ερντογάν για μία ακόμη επίσκεψη στην ελληνική πρωτεύουσα, στις 28 Φεβρουαρίου. Πράγματι, ο κύριος Ερντογάν φθάνει στην Αθήνα και εκπλήσσει την ελληνική

Διαπραγματεύσεις με τους Δανειστές». «Τα κατάφερα καλύτερα από μια σαρανταποδαρούσα με είκοσι κουτσά πόδια» δηλώνει ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών. Το γρήγορο κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης επιβεβαιώνεται ότι έδωσε ισχυρή ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα ήδη από τον Δεκέμβριο. Όπως δηλώνει η Δέσποινα Μοιραράκη, παρουσιάζοντας την πορεία της εταιρείας της σε αναλυτές διεθνών χρηματοπιστωτικών οίκων, οι φετινές πωλήσεις χαλιών από την έκθεση Δεκεμβρίου στο Χίλτον ήταν αυξημένες κατά 60%. Η επιχειρηματίας αποδίδει τη μεγάλη αύξηση των πωλήσεων στο γεγονός ότι φέτος κράτησαν μόνο λίγες ημέρες οι συνομιλίες των υπουργών με τους εκπροσώπους των Θεσμών στο ίδιο ξενοδοχείο. «Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη διευκόλυνση της έκθεσής μας, η εταιρεία μας δωρίζει στο Υπουργείο Οικονομικών ένα σπάνιο καφεκαραμελοκόκκινο χειροποίητο χαλί» τονίζει η επιχειρηματίας.

«...το να αγοράζει κανείς ελληνικά ομόλογα που λήγουν το 2025, χωρίς να έχει οριστικοποιηθεί η ρύθμιση του χρέους, ασφαλώς ενέχει κάποιους κινδύνους, οι οποίοι όμως μπορούν να ξεχαστούν με ένα καραφάκι ούζο». διπλωματία και τη διεθνή κοινότητα με την επίθεση φιλίας που εξαπολύει στην ελληνική κυβέρνηση. Σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Αλέξη Τσίπρα τονίζει ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να επιτρέψει στην Ελλάδα να διαλέξει ποια νησιά του Αιγαίου θα παραχωρήσει, στο πλαίσιο της αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης, καθώς και ότι δέχεται να περιορίσει το ποσοστό της στο σχήμα συνεκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων του Αιγαίου στο 50%.

φοδρό κύμα κακοκαιρίας πλήττει τη χώρα. Η καταιγίδα «Αφροξυλάνθη» σαρώνει την Αττική, και σημειώνονται μεγάλες βροχοπτώσεις στα βόρεια και νότια προάστια, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές σε πολυτελείς κατοικίες μεγαλοαστών. «Τα καιρικά φαινόμενα εκδηλώθηκαν αυτή τη φορά με ταξική δικαιοσύνη» επισημαίνει σε δηλώσεις του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, και συγχαίρει δημόσια τον υπουργό Υποδομών, Χρήστο Σπίρτζη, για τα ατελή αντιπλημμυρικά έργα στις περιοχές του κρυμμένου πλούτου και της φοροδιαφυγής. Ο Χρήστος Σπίρτζης προωθεί άλλη μια πρωτοποριακή ρυθμιστική παρέμβαση, μετά την επιτυχημένη ρύθμιση της αγοράς των ταξί, που τσάκισε τις παρασιτικές εταιρείες διαμεσολάβησης με ηλεκτρονικές εφαρμογές. Αναλαμβάνει πρωτοβουλία για τη φορολόγηση της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, προκειμένου να εξυγιανθεί ο ανταγωνισμός με τα ταχυδρομεία. Προβλέπεται η υποχρεωτική εγκατάσταση σε κάθε υπολογιστή ειδικής εφαρμογής του

Μεγάλη Εβδομάδα φέρνει νέες δοκιμασίες για το ελληνικό έθνος. Τη Μεγάλη Πέμπτη 5 Απριλίου, ο εκπρόσωπος του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, Μαργαρίτης Σχοινάς, ανακοινώνει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εισηγηθεί νέα Κοινοτική Οδηγία για την απαγόρευση του γύρου, του ντονέρ και του χοιρινού καλαμακιού. Όπως τονίζει ο κύριος Σχοινάς, τα επιστημονικά ευρήματα των τελευταίων ετών αποδεικνύουν, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι τίθενται σοβαρά ζητήματα δημόσιας υγείας, που καθιστούν επιβεβλημένη αυτήν

Taxisnet, μέσω της οποίας θα καταλογίζεται φόρος 0,1 ευρώ για κάθε εξερχόμενο μήνυμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Το σωματείο των ΕΛΤΑ χαιρετίζει την εξυγιαντική πρωτοβουλία Σπίρτζη, ενώ η διοίκηση των ΕΛΤΑ ανακοινώνει διαγωνισμό για την πρόσληψη 10.000 ταχυδρόμων. Ο μεγάλος διαγωνισμός για τις τηλεοπτικές άδειες αρχίζει. Με εντολή του υπουργού ΨΗΠΤΕ, Νίκου Παππά, οι υποψήφιοι τίθενται υπό προσωρινή κράτηση σε ειδικά διασκευασμένα κελιά της πτέρυγας VIP των φυλακών Κορυδαλλού μέχρι να υποβάλουν τις οικονομικές τους προσφορές. Όπως δηλώνει ο Νίκος Παππάς, σε συνέντευξη που παραχωρεί στον τσολιά της «Ελληνοφρένειας», «οι καναλάρχες καλό είναι να συνηθίζουν το περιβάλλον του Κορυδαλλού». Οι επιχειρηματίες αποκωδικοποιούν

το μήνυμα Παππά και υποβάλλουν μεγάλες οικονομικές προσφορές. Ο διαγωνισμός λήγει με μεγάλη επιτυχία και το Δημόσιο συγκεντρώνει έσοδα 310 εκατ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη προσφορά υποβάλλει, προς γενική έκπληξη, η πρωτοεμφανιζόμενη εταιρεία RT Greece, που δημιουργήθηκε από τη σύμπραξη του Ιβάν Σαββίδη και του ρωσικού διεθνούς τηλεοπτικού δικτύου RT, παγκοσμίως γνωστού για τον πρωτοποριακό ρόλο του στην παραγωγή και διάδοση fake news. Χρέη διευθυντή ενημερωτικού προγράμματος του υπό σύσταση καναλιού RT Greece αναλαμβάνει ο Δημοσθένης Λιακόπουλος. Σε δηλώσεις του, υπογραμμίζει ότι «η γη είναι κούφια, γεμάτη μιαρά έθνη, διαβολαραίους και καλικαντζαραίους Νεφελίμ. Σκοπός του καναλιού μας είναι να αποκαλύψουμε τον σκοτεινό τους ρόλο».

την απαγόρευση. Η παρέμβαση της Κομισιόν προκαλεί σάλο στην Ελλάδα. Με μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του προς τον ελληνικό λαό, ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, τίθεται επικεφαλής του εθνικού αγώνα για την προστασία του γύρου. «Οι θεωρίες για τη δήθεν βλαπτική επίδραση του γύρου στη δημόσια υγεία είναι παντελώς αστήρικτες, και λυπούμαι που τις υιοθετούν οι εταίροι μας. Ανέθεσα ήδη σε επιστημονική επιτροπή του Ιδρύματος Καραμανλή, σε συνεργασία με τη δεξαμενή σκέψης της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ψητοπωλών, την εκπόνηση ειδικής μελέτης για τη θρεπτική αξία και τις θεραπευτικές ιδιότητες του γύρου. Όσοι απεργάζονται σχέδια απαγόρευσης του γύρου θα μας βρουν απέναντί τους» τονίζει, με αποφασιστικότητα, ο πρώην πρωθυπουργός. Η παρέμβαση Καραμανλή υποχρεώνει το Μέγαρο Μαξίμου να χαράξει νέα διαπραγματευτική στρατηγική έναντι των Ευρωπαίων

εταίρων και δανειστών. Όπως τονίζει ο Αλέξης Τσίπρας στο πασχαλινό του μήνυμα, «η κυβέρνηση της Αριστεράς είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τον πολιτισμό και τις αξίες των Ελλήνων. Η γυροαπαγόρευση δεν θα περάσει. Go back mr Juncker! Αν επιμείνει η Κομισιόν στην απόφασή της, είμαστε αποφασισμένοι να φθάσουμε ως το GYREXIT!». Ακολουθούν τρεις εβδομάδες δραματικών διαβουλεύσεων με εκπροσώπους της Κομισιόν στο ξενοδοχείο Χίλτον, προκειμένου να βρεθεί συμβιβαστική λύση και να αποφευχθεί το GYREXIT. Η οικονομική ανάλυση που παρουσιάζεται στους εκπροσώπους της Επιτροπής, βασισμένη στη μελέτη του Ιδρύματος Καραμανλή σοκάρει τους Ευρωπαίους αξιωματούχους: αποκαλύπτει ότι η γυροαπαγόρευση θα προκαλούσε μείωση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 15% σε βάθος τριετίας, υποχρεώνοντας την Ελλάδα να κηρύξει στάση πληρωμών και να βγει από την ευρωζώνη. Σε έκτακτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ανακοινώνει την απόφαση της Επιτροπής να καθιερώσει ειδική εξαίρεση για την Ελλάδα από την οδηγία για τη γυροαπαγόρευση. Για νίκη της Αριστεράς και των ελληνικών αξιών κάνει λόγο σε έκτακτο τηλεοπτικό διάγγελμα ο Αλέξης Τσίπρας, ανακοινώνοντας τη διανομή έκτακτου κοινωνικού γυρομερίσματος 100 ευρώ για κάθε οικογένεια με εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ. ΧΡΗΜΑ 75

αφιέρωμα ~ ΚΑΖΑΜΙΑΣ 2018

οβαρή εσωκομματική κρίση ξεσπά στη Νέα Δημοκρατία. Η επιτυχημένη παρέμβαση Καραμανλή στην «κρίση του γύρου» βγάζει τον πρώην πρωθυπουργό από το περιθώριο. Ομάδα 30 καραμανλικών βουλευτών, με εμπιστευτικό υπόμνημα που δημοσιεύεται από δώδεκα εφημερίδες, καλεί τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δημιουργήσει θέση επίτιμου προέδρου του κόμματος για τον Κώστα Καραμανλή. Υπό την πίεση των βουλευτών, ο πρόεδρος της ΝΔ καλεί σε συνάντηση τον πρώην πρωθυπουργό και ανακοινώνει ότι συμφώνησαν να αναγορευθεί σε επίτιμο πρόεδρο και να εγκατασταθεί σε γραφείο στην Πειραιώς δίπλα στο γραφείο του προέδρου, ώστε να παρέχει σε συνεχή βάση τις πολύτιμες συμβουλές του. Τις ημέρες που ακολουθούν τη συνάντηση των δύο ανδρών, συνεργεία ετοιμάζουν το νέο γραφείο Καραμανλή στην Πειραιώς. Η εκπρόσωπος του κόμματος, Μαρία Σπυράκη, διαψεύδει κατηγορηματικά δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία μεταφέρθηκε στο γραφείο του επίτιμου προέδρου η κορυφαία κονσόλα παιχνιδιών Play Station Virtual Reality. «Πρόκειται για fake news από γνωστούς συκοφάντες, που θα αντιμετωπίσουν τη Δικαιοσύνη εάν συνεχίσουν τις συκοφαντίες. Η κονσόλα είναι ένα μεταχειρισμένο Play Station 3»

ίσθηση προκαλούν στην κοινή γνώμη οι δραματικές εξελίξεις στη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Με δαιμόνιους χειρισμούς παρασκηνίου, που ευθέως παραπέμπουν στον ήρωά του, Φρανκ Άντεργουντ, της γνωστής σειράς “House of Cards”, ο Απόστολος Πόντας συγκροτεί συμμαχία με τον Σταύρο Θεοδωράκη και τον Γιώργο Καμίνη και ζητούν την παραίτηση της Φώφης Γεννηματά, επικαλούμενοι τις απογοητευτικές δημοσκο76 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

τονίζει σε έκτακτη ενημέρωση των πολιτικών συντακτών η κυρία Σπυράκη. Ενώ η κοινή γνώμη συγκλονίζεται από την αναταραχή στη Νέα Δημοκρατία, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ολοκληρώνει μυστικά την κρίσιμη διαπραγμάτευση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Το σχέδιο παρουσιάζεται στο Eurogroup της 24ης Μαΐου και εγκρίνεται από τους υπουργούς Οικονομικών. Όπως ανακοινώνει ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, «πρόκειται για μεγάλη επιτυχία της

ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας, που εργάστηκε αθόρυβα και σταθερά, σαν καλογυμνασμένη σαρανταποδαρούσα. Οι εταίροι μας δεσμεύθηκαν να ξανασυζητήσουμε την ελάφρυνση του χρέους το 2023, χωρίς να επιβάλουν πρόσθετους όρους, εκτός από την υποχρέωση της χώρας να πετυχαίνει σταθερά πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ». Η αγορά ομολόγων εντυπωσιάζεται από τη συμφωνία, και η απόδοση των δεκαετών τίτλων υποχωρεί από το 4,8% στο 4,7%.

«Για εμάς που βρισκόμαστε στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, δεν μπορεί να υπάρχει έλεος. Υπάρχει μόνο ένας κανόνας: κυνηγάς ή σε κυνηγούν. Σήμερα απέδειξα ότι είμαι κυνηγός» τονίζει, στις επινίκιες δηλώσεις του, ο νέος πρόεδρος, Απόστολος Πόντας...

πικές επιδόσεις του Κινήματος Αλλαγής. Η πρωτοβουλία Πόντα-Θεοδωράκη-Καμίνη περνά στην ιστορία ως «κίνηση των ποντικών» και οδηγεί στην παραίτηση της Φώφης Γεννηματά από τη θέση της προέδρου. Στη δραματική διαδικασία για την εκλογή νέου προέδρου, ο Απόστολος Πόντας επικρατεί θριαμβευτικά. «Για εμάς που βρισκόμαστε στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, δεν μπορεί να υπάρχει έλεος. Υπάρχει μόνο ένας κανόνας: κυνηγάς ή σε κυνηγούν. Σήμερα απέδειξα ότι είμαι κυνηγός» τονίζει, στις επινίκιες δηλώσεις του, ο νέος πρόεδρος, Απόστολος Πόντας, χωρίς να διευκρινίσει αν η δήλωσή του προέρχεται από το δεύτερο ή τον τρίτο κύκλο του “House of Cards”.

Σε πανηγυρικό κλίμα παραδίδεται η έκταση του Ελληνικού στους επενδυτές για να αρχίσουν τα έργα. Νωρίτερα, με καταλυτική παρέμβαση του Αλέκου Φλαμπουράρη έχει επιλυθεί το σοβαρό πρόβλημα που παρουσιάστηκε στην κοινοπραξία των επενδυτών από την ξαφνική απόσυρση επενδυτών από την Κίνα. Τη θέση τους πήρε εταιρεία του Ιβάν Σαββίδη, η οποία θα αναλάβει να ανεγείρει πολυτελείς 12όροφες ντάτσες για πώληση σε Ρώσους επενδυτές, κοντά στην παραλία του Αγίου Κοσμά. «Η έξοδος στις θερμές θάλασσες έγινε πραγματικότητα» υπογραμμίζει ο Ιβάν Σαββίδης, κατά την τελετή παρασημοφόρησής του στο Κρεμλίνο από τον πρόεδρο Πούτιν.

τελευταία έξοδος της Ελλάδας στις αγορές πριν την «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο αποτελεί το γεγονός του μήνα για την παγκόσμια αγορά ομολόγων. Το Υπουργείο Οικονομικών τοποθετεί ψηλά τον πήχη της έκδοσης 10ετών ομολόγων, επιδιώκοντας να αντλήσει 10 δισ. ευρώ. «Χρειαζόμαστε μαξιλάρι κεφαλαίων για την έξοδο από το πρόγραμμα, αλλά και για τη διανομή του επόμενου κοινωνικού μερίσματος, την πρώτη που θα γίνει με δανεικά, σηματοδοτώντας την επιστροφή στις καλές ημέρες του παρελθόντος» δηλώνει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Για την προώθηση της έκδοσης ομολόγων στους ξένους επενδυτές, το Υπουργείο Οικονομικών οργανώνει μια καινοτομική παρουσίαση στη Μύκονο, με κεντρικό τίτλο: “Sea, sun, sex, bonds”. Η εκδήλωση διαρκεί δέκα ημέρες, με όλα τα έξοδα για τους επενδυτές πληρωμένα από το Υπουργείο Οικονομικών. Σε ομιλία του στο “Nammos”, παρουσία εκατοντάδων τραπεζιτών και διαχειριστών κεφαλαίων, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, εξηγεί αναλυτικά τις ιδιαιτερότητες της καμπύλης των ελληνικών επιτοκίων, ενώ οι επενδυτές έχουν τη δυνατότητα να θαυμάσουν πολ-

λές ακόμη καμπύλες, απείρως ελκυστικότερες από την παρουσίαση του Έλληνα υπουργού. Η καμπάνια “Sea, sun, sex, bonds” ολοκληρώνεται με μεγάλη επιτυχία. Υπό την επήρεια της γλυκιάς εξουθένωσης από το ξέφρενο 10ήμερο στη Μύκονο, οι διαχειριστές κεφαλαίων ξεχνούν κάθε προβληματισμό για το ρίσκο των ελληνικών ομολόγων και η έκδοση συγκεντρώνει προσφορές 20 δισ. ευρώ. “You can’t beat the market, but you can cheat the market” δηλώνει με αυτοπεποίθηση στην τηλεόραση του Bloomberg ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Ο υπουργός Επικρατείας εισηγείται τη διανομή έκτακτου διακοπομερίσματος κοινωνικού χαρακτήρα σε όσους έχουν εισοδήματα κάτω από 30.000 ευρώ και δηλώσουν υπεύθυνα ότι δεν τους φθάνουν για διακοπές.

ώρα της εξόδου από το πρόγραμμα, που λήγει αυτόν τον μήνα, πλησιάζει, αλλά στην κυβέρνηση επικρατεί έντονος προβληματισμός. Το επικοινωνιακό επιτελείο του πρωθυπουργού διαπιστώνει από μυστικές δημοσκοπήσεις ότι μόνο το 5,9% των ψηφοφόρων ενδιαφέρονται για την έξοδο από το μνημόνιο, ενώ το 94,1% ασχολούνται με την προετοιμασία των θερινών διακοπών. Μάλιστα, εκδηλώνεται έντονη δυσαρέσκεια από το 62,2% των ψηφοφόρων για το γεγονός ότι η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ άρχισε από τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα να μην έχει μείνει ρευστότητα για τα θερινά μπάνια. «Πέρυσι, πήγαμε διακοπές και ψάξαμε αργότερα δανεικά από φίλους για τον ΕΝΦΙΑ. Φέτος, μας πήραν τα λεφτά πρόωρα» δηλώνει σε τηλεοπτικό ρεπορτάζ 35χρονη που ζει με τη σύνταξη του πατέρα της και φορά καλοκαιρινό πρωινό σύνολο αξίας 450 ευρώ. Μια μεγαλοφυής σύλληψη του Αλέκου

Φλαμπουράρη συζητείται σε έκτακτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, λίγο πριν τη συνεδρίαση του Eurogroup για την επικύρωση της «καθαρής εξόδου» της χώρας από το μνημόνιο. Ο υπουργός Επικρατείας εισηγείται τη διανομή έκτακτου διακοπομερίσματος κοινωνικού χαρακτήρα σε όσους έχουν εισοδήματα κάτω από 30.000 ευρώ και δηλώσουν υπεύθυνα ότι δεν τους φθάνουν για διακοπές. Το μέρισμα προτείνεται να δοθεί από το πλεόνασμα δανείων που έχει λάβει η χώρα από την αγορά ομολόγων. Η πρόταση Φλαμπουράρη εγκρίνεται ομόφωνα από το υπουργικό συμβούλιο και ο πρωθυπουργός, σε έκτακτη δήλωσή του, ανακοινώνει: «Τα μπάνια του λαού αποτελούν βασική προτεραιότητα για την κυβέρνησή μας. Το διακοπομέρισμα θα

συμβάλει στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και στην αναθέρμανση του εσωτερικού τουρισμού. Βγαίνουμε από το μνημόνιο, πάμε παραλία!». Σε έκτακτη συνεδρίαση, οι επικεφαλής των Θεσμών των δανειστών αξιολογούν την πρόταση για το διακοπομέρισμα. Παρά τις αντιδράσεις της εκπροσώπου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, εκδίδεται ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία το διακοπομέρισμα είναι συμβατό με τις καλύτερες διεθνείς δημοσιονομικές πρακτικές και θα συμβάλει στην αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ. Σε off the record ενημέρωση των δημοσιογράφων, Ευρωπαίος αξιωματούχος εξηγεί ότι ουδείς στις Βρυξέλλες θα έθετε σε κίνδυνο τις θερινές διακοπές του για να ασχοληθεί με τα οικονομικά της Ελλάδας. ΧΡΗΜΑ 77

αφιέρωμα ~ ΚΑΖΑΜΙΑΣ 2018

ε κλίμα ευφορίας, μετά τη διανομή του διακοπομερίσματος, που έχει βελτιώσει τις δημοσκοπικές επιδόσεις του ΣΥΡΙΖΑ, η χώρα περιμένει τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Υπό τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και την επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης. Τα χειροκροτήματα «παγώνουν» όταν ο πρωθυπουργός διαπιστώνει ότι εκ παραδρομής διάβαζε από το κείμενο της ομιλίας του στη ΔΕΘ

το 2014 και αρχίζει να διαβάζει το κείμενο της φετινής του ομιλίας. Κάνει λόγο για οριστική έξοδο από τα μνημόνια της υποτέλειας και διευκρινίζει ότι η αύξηση των συντάξεων παραμένει στο πενταετές πρόγραμμα της κυβέρνησης. Χαμόγελα στην κυβέρνηση φέρνει η βράβευση του υπουργού Άμυνας, Πάνου Καμμένου, από το κορυφαίο ευρωπαϊκό περιοδικό αυτοκινήτου “Used Car Magazine”. Ο υπουργός Άμυνας παίρνει το βραβείο Best Historic Car Salesman of the Year 2017 για την πώληση της θωρακισμένης Mercedes του δικτάτορα της Ουγκάντας, Αμίν Νταντά. Στην τελετή απονομής του βραβείου, ο Πάνος Καμμένος αποκαλύπτει ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με το πολιτικό γραφείο του ΚΚΕ για την πώληση της συλλεκτικής αμερικανικής λιμουζίνας Packard του Ιωσήφ Στάλιν και αναμένει την ολοκλήρωση του εράνου στα μέλη του κόμματος για να προχωρήσει η

συναλλαγή. Έξαρση στις μούντζες κατά τη θερινή περίοδο καταγράφει νεότερη έρευνα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι σε τουλάχιστον 10.182 περιπτώσεις ιδιώτες οδηγοί μούντζωσαν επαγγελματίες, οι οποίοι συμμορφώθηκαν με τις πρόνοιες του αναθεωρημένου Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και απέφυγαν να απαντήσουν στις απρεπείς χειρονομίες. Κατόπιν τούτου, από τον υπουργό, Χρήστο Σπίρτζη, κατατίθεται τροπολογία για την κατάργηση των κυρώσεων στους επαγγελματίες οδηγούς για μούντζες, «ώστε να επανέλθουν οι συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των οδηγών», όπως τονίζει ο υπουργός. Για υγιές μέτρο απελευθέρωσης της παλάμης των οδηγών από ένα αυταρχικό καθεστώς κυρώσεων κάνει λόγο, σε ανακοίνωσή του, ο Σύνδεσμος Οδηγών Ταξί «Η ανοικτή παλάμη».

O Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ και την επαναφορά της 13ης και 14ης σύνταξης. Τα χειροκροτήματα «παγώνουν» όταν ο πρωθυπουργός διαπιστώνει ότι εκ παραδρομής διάβαζε από το κείμενο της ομιλίας του στη ΔΕΘ το 2014.

ο πόρισμα των ερευνών για το ναυάγιο του Αγία Ζώνη δίνεται στη δημοσιότητα και αποκαλύπτει τα πραγματικά αίτια, ύστερα από εξονυχιστική εξέταση όλων των ευρημάτων από ειδικούς επιστήμονες. Όπως ανακοινώνει ο υπουργός Ναυτιλίας, Παναγιώτης Κουρουμπλής, «η έρευνα που κράτησε 13 μήνες αποδεικνύει, πέραν πάσης αμφιβολίας, ότι πραγματική αιτία του ναυαγίου ήταν η κακιά η ώρα. Επιβεβαιώνεται η αρχική μου εκτίμηση ότι το ναυάγιο θα είχε αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αν

78 Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017

δεν είχε συμβεί σε νυχτερινές ώρες και αν το πλοίο δεν μετέφερε μαζούτ αλλά αιθέρια έλαια». Επιστρέφει στην Αθήνα, ύστερα από θεατρική περιοδεία τριών εβδομάδων στην Ευρώπη, η υπουργός Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου. Στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί αναβρασμός, καθώς η απουσία της υπουργού έχει προκαλέσει εμπλοκή στα έργα στο Ελληνικό, λόγω της καθυστέρησης υπογραφής άδειας για ανασκαφές σε αρχαιολογικό χώρο. Αγανακτισμένος ο Αλέξης Τσίπρας, ζητεί την παραίτησή της και ανακοινώνει την αντικατάστασή της από τη Νατάσα Μποφίλιου. Στις πρώτες δηλώσεις της, η στρατευμένη στην αριστερά τραγουδίστρια υπογραμμίζει ότι βασική προτεραιότητά της θα είναι η ένταξη του αντάρτικου τραγουδιού στο διδακτικό πρόγραμμα της Μέσης Εκπαίδευσης και προκαλεί σε δημόσιο διάλογο για τον

Εμφύλιο τον Πέτρο Τατσόπουλο και τον Πάσχο Μανδραβέλη. Μυστική συνάντηση δύο ωρών στο Άγιον Όρος μεταξύ Βλάντιμιρ Πούτιν και Ιβάν Σαββίδη. Οι δύο άνδρες συμφωνούν συνεργασία ανάμεσα στο δορυφορικό δίκτυο RT και στο κανάλι «Ε», του ομογενούς επιχειρηματία. Στο πλαίσιο της συνεργασίας, το «Ε» αποκτά τα δικαιώματα προβολής νέου ντοκιμαντέρ της γνωστής δημοσιογραφικής ομάδας «Πράβντα», το οποίο φωτίζει τη σκοτεινή υπόθεση της απόπειρας δολοφονίας του Κώστα Καραμανλή από πράκτορες της CIA. Σύμφωνα με τη δημοσιογραφική έρευνα, που συγκλονίζει τη χώρα, η απόπειρα έγινε σε ταβέρνα της Ραφήνας, με ραδιενεργό τζατζίκι από το Λάνγκλεϊ. Τη ζωή του πρώην πρωθυπουργού έσωσε Ρώσος πράκτορας, που άλλαξε, την τελευταία στιγμή, την παραγγελία από «πέντε απ’ όλα» σε «πέντε χωρίς τζατζίκι».

ροσωπικός θρίαμβος για τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, η βράβευσή του από το ίδρυμα Πίτερ Σέλερς με το βραβείο καλύτερης σύνταξης και εκφοράς αγγλικής γλώσσας από non-native speaker. Στη φαντασμαγορική τελετή απονομής του βραβείου στο Λονδίνο, προβάλλονται ιστορικές σκηνές από κινηματογραφικές ταινίες με τον Πίτερ Σέλερς και επιβεβαιώνεται ότι η προφορά του Αλέξη Τσίπρα είναι εφάμιλλη αυτής του κινηματογραφικού επιθεωρητή Κλουζώ. “I have already eaten the camel, now there is the queue” δηλώνει συγκινημένος, κατά την παραλαβή του

βραβείου, ο πρωθυπουργός, εξηγώντας ότι, έχοντας ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του στη νεότερη αγγλική γλώσσα, τώρα μελετά τη σαιξπηρική γλώσσα. “Ι hast already eaten the camel, now thither is the queue” τονίζει ο πρωθυπουργός, επιβεβαιώνοντας, με τον τρόπο αυτό, ότι αρχίζει να κατακτά και τη γλώσσα του Σαίξπηρ. Αρχίζει η πρώτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση της οικονομίας από τους Θεσμούς των δανειστών. Για μια «φιλική επίσκεψη ανταλλαγής ιδεών για την οικονομία» κάνει ο λόγο ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Πράγματι, οι συζητήσεις ολοκληρώνονται πολύ γρήγορα και με μεγάλη επιτυχία. Τα 62 προαπαιτούμενα που είχαν μείνει από την τέταρτη προμνημονιακή αξιολόγηση συμφωνείται να ολοκληρωθούν σε βάθος πενταετίας. Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εκφράζει την ικανοποίησή του για τα έσοδα που αντλούν οι τράπεζες από τους πλειστηριασμούς, εκτιμώντας ότι αν συνεχιστούν με τους ίδιους ρυθμούς, ο στόχος ανάκτησης προ-

βληματικών δανείων θα έχει επιτευχθεί σε λιγότερα από 42 χρόνια. «Η πρόοδος της ελληνικής οικονομίας είναι γοργή. Τρέχουμε πιο γρήγορα από καλογυμνασμένη σαρανταποδαρούσα που ετοιμάζεται για Ολυμπιακούς Αγώνες» υπογραμμίζει ο κύριος Τσακαλώτος. Έκθεση-βόμβα από την Deutsche Bank προβάλλει τον ισχυρισμό ότι δήθεν η πρόοδος των ελληνικών μεταρρυθμίσεων είναι εξαιρετικά αργή. Για fake news που διακινούνται από πολιτικούς αντιπάλους, κάνει λόγο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος. Αμέσως μετά, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αναθέτει στην Deutsche Bank την έκδοση κοινοπρακτικού δανείου 5 δισ. ευρώ, με προμήθεια ευκαιρίας, μόλις 8%. Από τα κεντρικά της τράπεζας στη Φραγκφούρτη ανακοινώνεται ότι η τελευταία έκθεση για την ελληνική οικονομία ήταν εσφαλμένη και αποσύρεται. «Μας κόστισε κάτι παραπάνω, αλλά η αλήθεια έλαμψε» σχολιάζει στο Reuters Έλληνας αξιωματούχος.

«Τρέχουμε πιο γρήγορα από καλογυμνασμένη σαρανταποδαρούσα που ετοιμάζεται για Ολυμπιακούς Αγώνες» υπογραμμίζει ο κύριος Τσακαλώτος.

ε έκτακτη ελεγκτική επίσκεψη στην Αθήνα, η Eurostat εντοπίζει «ασυνέπειες», όπως ανακοινώνεται, στα ελληνικά στατιστικά στοιχεία. Οι έκτακτες προσαρμογές που γίνονται στα στατιστικά για το πρωτογενές πλεόνασμα το εξαφανίζουν, και ανακοινώνεται ότι η Ελλάδα θα κλείσει το 2018 με πρωτογενές έλλειμμα 1,2% του ΑΕΠ. “I guess the party is not over” δηλώνει, με εμφανή αμηχανία, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που, σύμφωνα με επίμονες φήμες από το Λουξεμβούργο, άρχισε και πάλι το ποτό, όταν διάβασε την έκθεση της Eurostat για την Ελλάδα. «Ήταν “καθαρός” από την εποχή της πρώτης ελληνικής αξιολόγησης, αλλά τώρα λύγισε» σχολιάζει στέλεχος της οργάνωσης «Ανώνυμοι Αλκοολικοί» από το παράρτημα Λουξεμβούργου, ζητώντας να τηρηθεί η ανωνυμία του.

Καθώς οι αναλυτές αρχίζουν να κάνουν λόγο για «Μαύρο Δεκέμβρη» για τα ελληνικά ομόλογα και η οικονομία απειλείται να ξαναγυρίσει στο 2009, μόνο ένας άνθρωπος μπορεί να κινηθεί για να αποτρέψει την καταστροφή: ο Γιάνης Βαρουφάκης. Σε μυστική συνάντηση με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, παρουσιάζει στον πρόεδρο της γερμανικής Βουλής ένα σχέδιο για την εισαγωγή της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας στο Χρηματιστήριο της Φραγκφούρτης, με ανάδοχο την Deutsche Bank, η οποία θα λάβει προμήθεια 12% επί της αξίας έκδοσης των μετοχών. Το σχέδιο εγκρίνεται και προωθείται αστραπιαία στο Eurogroup, ώστε η διάθεση των μετοχών να ολοκληρωθεί πριν αρχίσει το ετήσιο ράλι του Αϊ-Βασίλη στις αγορές. Η αξία της πρωτοβουλίας Βαρουφάκη αναγνωρίζεται από τον Αλέξη Τσίπρα και στον

Γιάνη Βαρουφάκη ανατίθενται καθήκοντα προέδρου της ΕΕΣΥΠ. Τη διάθεση του 30% των μετοχών της ΕΕΣΥΠ από το Δημόσιο υποδέχεται η Wall Street Journal με έναν πρωτοσέλιδο τίτλο που θα μείνει στην ιστορία της οικονομικής δημοσιογραφίας: “My big fat Greek fund”. Για να υποστηρίξει την έκδοση των μετοχών, η κυβέρνηση καθιερώνει ισόβια απαλλαγή από φορολογικούς ελέγχους για όσους Έλληνες πολίτες αγοράσουν μετοχές. Η επιτυχία της έκδοσης είναι πρωτοφανής, καθώς συγκεντρώνονται 82 δισ. ευρώ, τα περισσότερα από Έλληνες φοροφυγάδες. Η κυβέρνηση αποφασίζει τη διανομή επιστροφής κεφαλαίου και όχι απλού κοινωνικού μερίσματος, ύψους 5 δισ. ευρώ. Συμβολικά, ο πρωθυπουργός εμφανίζεται για πρώτη φορά με γραβάτα για το χριστουγεννιάτικο μήνυμά του: είναι κόκκινη, με σχέδια του Αϊ-Βασίλη. ΧΡΗΜΑ 79

διά ταύτα...

, Wall Street ά… ι ρ υ φ σ ι α κ ς ζουρνάδε Σε μια συνεδρίαση σε τεταμένη ατμόσφαιρα, με τους καπνούς των τσιγάρων να αγγίζουν τα όρια λήψης έκτακτων μέτρων, το Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ έλαβε μια ιστορική απόφαση: τερματίζεται και επίσημα η πολιτική των ζουρνάδων για την καθοδήγηση των αγορών. Με οριακή πλειοψηφία έγινε δεκτή η εισήγηση Τσακαλώτου, του επονομαζόμενου και «κόκκινου λύκου της Wall Street»: στο εξής, όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών, «εμείς θα βαράμε τα σφυριά και θα χορεύουν οι αγορές». Πολύ γρήγορα, η ρηξικέλευθη πολιτική Τσακαλώτου δικαιώθηκε: χτύπησε τρεις φορές το σφυρί στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης και –ω του θαύματος!– οι χρηματιστές άρχισαν αμέσως τις συναλλαγές. Όχι μόνο αυτό, αλλά η συνεδρίαση τελείωσε κανονικά, με τον Dow Jones να κερδίζει 0,49%. Κατόπιν τούτου, πληροφορίες που δεν επιβεβαιώνονται από το Μαξίμου αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, σταμάτησε τα μαθήματα ζουρνά και ο πιστός του σύμβουλος, Νίκος Καρανίκας, πούλησε το νταούλι του σε παλαιοπωλείο. Αμφότεροι παρήγγειλαν ξύλινα σφυριά.

νος έ μ ω ι ν α τ ε μ Ο Ερντογάν…



Επιβεβαιώνοντας πλήρως τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, ο Τούρκος Ερντογάν θα αποκηρύξει τη συνέντευξή του στον Αλέξη Παπαχελά, αναγνωρίζοντας ότι ήταν μέγα λάθος να μιλήσει σε έναν ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό και όχι στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη το γραφείο του Τούρκου προέδρου έχει απευθυνθεί στο ΑΜΠΕ για να παραχωρήσει απο80 Νοέμβριος Ιούνιος 2016 - Δεκέμβριος 2017

κλειστική συνέντευξη. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι, στο πλαίσιο της προσπάθειας για βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ο Τούρκος πρόεδρος θα διαλύσει τις παρεξηγήσεις για τη συνθήκη της Λωζάννης, ονοματίζοντας ένα προς ένα τα 132 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες που διεκδικεί η Τουρκία. «Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους» αναμένεται να τονίσει ο Τούρκος πρόεδρος.

ς ο ν α χ ή μ υ λ ο π …και ο Κυριάκος 

Σε ειδική εκδήλωση του Ιδρύματος Μητσοτάκη, ο πρόεδρος της ΝΔ σχεδιάζει να παρουσιάσει το σχέδιό του για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων. Επιτελείο ειδικών συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει καταγράψει όλα τα ρέματα της χώρας που έχουν μετατραπεί σε δρόμους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΝΔ θα προτείνει την άμεση πρόσληψη 10.000 βροχο-τροχονόμων, οι οποίοι θα ενεργοποιούνται σε κάθε περίπτωση βροχής και θα σπεύδουν σε δρόμους-ρέματα για να διευθετούν την κίνηση των υδάτων. Θα προταθεί, επίσης, τροποποίηση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ώστε να επιβάλλονται αυστηρές κυρώσεις σε απείθαρχους χειμάρρους, που θα φθάνουν ώς την αφαίρεση πινακίδων για έξι μήνες. «Η ανοχή στην παραβατικότητα των χειμάρρων πρέπει να σταματήσει» αναμένεται να τονίσει στην ομιλία του ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

ΧΡΗΜΑ

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΗ ONOMATΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ - ΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ*

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ* ΟΔΟΣ

Τ.Κ.

ΠΕΡΙΟΧΗ

ΠΟΛΗ

ΧΩΡΑ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ε-ΜAIL

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΚΙΝΗΤΟ

FAX

ΑΦΜ*

ΔΟΥ*

* ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Το ΧΡΗΜΑ καινοτοµεί τεχνολογικά, κυκλοφορεί και ψηφιακά, µε e-mail! Ο συνδροµητής µπορεί να ξεφυλλίσει και να διαβάσει το περιοδικό από την οθόνη του υπολογιστή του, µε τρόπο παρόµοιο του εντύπου. Η τεχνολογία e-book προσφέρει δυνατότητες αναζήτησης µε λέξεις-κλειδιά, rich media (video, ήχος, flash animations), hyperlinks, ψηφιακές σηµειώσεις, κι όλα αυτά...οικολογικά!

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Σε έντυπη και ψηφιακή µορφή) ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΙΔΙΩΤΩΝ ΕΞΑΜΗΝΗ (5 ΤΕΥΧΗ) 20,00 € ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΥΠΡΟΣ (10 ΤΕΥΧΗ) 100,00 €

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ (10 ΤΕΥΧΗ) 30,00 €

ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 45,00 €

ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 80,00 €

ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ (10 ΤΕΥΧΗ) 150,00 €

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ ΝΟMΙKΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 60,00 € ΔΙΕΤΗΣ (20 ΤΕΥΧΗ) 110,00 €

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ (Αποκλειστικά σε ψηφιακή µορφή) ΕΤΗΣΙΑ (10 ΤΕΥΧΗ) 15,00 € (Σε όλες τις συνδροµές συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α.)

ΤΡΟΠΟΙ ΕΞΟΦΛΗΣΗΣ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ: ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (089/470271-92 / ΙΒΑΝ GR46 0110 0890 0000 0894 7027 192) Βεβαιώνεστε πάντα ότι ο λογαριασµός στον οποίο καταθέτετε είναι της εταιρείας ETHOS MEDIA Α.Ε. Σηµειώνετε πάντα το όνοµά σας στο καταθετήριο. Παρακαλούµε, όπως αποστείλετε το καταθετήριο µε fax στο 210 998 4953, υπόψιν κου Κωνσταντίνου Σαλβαρλή.

ΕΠΙΤΑΓΗ

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ

*Διεύθυνση αποστολής επιταγών: ETHOS MEDIA S.A., Θεσσαλίας 29, 174 56 Άλιµος, Fax: 210 998 4953

Yπεύθυνος συνδροµών: Κωνσταντίνος Σαλβαρλής, 210 998 4909, salvarlis.k@ethosmedia.eu